You are on page 1of 201

KONTEKSTUWALISADONG

BANGHAY-ARALIN
SA FILIPINO, BAITANG 7
(KWARTER 1)
LIST OF DEVELOPMENT TEAM

I. WRITERS
Name Position School
Arlin A. Jardin Master Teacher I Mas. Nat’l Comp High School
Nelida R. Formarejo Master Teacher I Mas. Nat’l Comp High School
Rosario E. Castillo Teacher III Mas. Nat’l Comp High School
Gigi B. Paterno Teacher III Mas. Nat’l Comp High School
Genevieve M. De Casa Teacher I Mas. Nat’l Comp High School
Richelle Ann P. Guhilde Teacher I Mas. Nat’l Comp High School
Myla C. Ogaya Teacher III Jose Zurbito Sr. Elem School
King Ace C. Franco Teacher I Bantigue High School
Jessa A. Ogaya Teacher I Bayombon High School
Zenaida G. Soler Master Teacher I Amancio Aguilar Elem. School
Karen M. Laure Teacher III Usab High School

II. EDITORS
Arlin A. Jardin
Nelida R. Formarejo
Marites C. Cleofe Head Teacher III Mas Nat’l Comp High School

Marie Grace B. Manlapaz

III. LAY-OUT ARTISTS


Myla C. Ogaya Jessa A. Ogaya

IV. ILLUSTRATOR

Joel R. Alcantara
V. DEMO-TEACHERS
Arlin A. Jardin
Nelida R. Formarejo
Rosario E. Castillo
Gigi B. Paterno
Genevieve M. De Casa
Richelle Ann P. Guhilde
Myla C. Ogaya
King Ace C. Franco

IV. EVALUATORS
Liza F. Abuloc EPS Filipino, Naga City
Rudyard C. Balacano EPS Filipino, Masbate
Beverly M. Babagay EPS Filipino, Sorsogon City
NILALAMAN

KWARTER 1
Linggo/Araw Paksa Pahina
Linggo 1
Araw 1 Paghihinuha ng kaugalian at kalagayang 1-4
panlipunan ng lugar na pinagmulan ng
kuwentong-bayan batay sa mga
pangyayari at usapan ng mga tauhan

Araw 2 Pag-uugnay ng mga pangyayari sa binasa 5-8


sa mga kaganapan sa iba pang lugar sa bansa

Pagbibigay ang kasingkahulugan at kasalungat


na kahulugan ng salita ayon sa gamit sa
pangungusap.

Araw 3 Paggamit nang wasto ng mga pahayag 9-11


sa pagbibigay ng mga patunay

Pagsulat ng mga patunay na ang


kuwentong-bayan ay salamin ng tradisyon o
kaugalian ng lugar na pinagmulan nito

Araw 4 Pagsusuri gamit ang graphic organizer 12-15


ang ugnayan ng tradisyon at akdang
pampanitikan batay sa napanood na
kuwentong-bayan

Pagbabalita ang kasalukuyang kalagayan


ng lugar na pinagmulan ng alinman sa mga
kuwentong-bayang nabasa, napanood o
napakinggan

Linggo 2

Araw 1 Paglalarawan ng isang kakilala na may 16 - 19


pagkakatulad sa karakter ng isang tauhan
sa napanood na animation

Aralin 2 Pagpapatunay na nagbabago ang kahulugan 20 - 22


ng mga salitang naglalarawan batay sa
ginamit na panlapi

Pagtukoy at naipaliliwanag ang mahahalagang


kaisipan sa binasang akda

Araw 3 Paggamit ng mga ekspresyong naghahayag 23-25


ng posibilidad (maaari, baka, at iba pa)

Paghihinuha ng kalalabasan ng mga


pangyayari batay sa akdang napakinggan

Araw 4 Pagbabahagi ang sariling pananaw at 26-28


at saloobin sa pagiging karapat-dapat/
di karapat-dapat ng paggamit ng mga
hayop bilang mga tauhan sa pabula

Pagpapahayag ng pasulat ang damdamin


at saloobin tungkol sa paggamit ng mga hayop
bilang mga tauhang nagsasalita at kumikilos
na parang tao o vice versa

Araw 5 Pagsasagawa ang sistematikong pananaliksik 29-30


tungkol sa pabula sa iba’t ibang lugar sa
Mindanao

Linggo 3

Araw 1 Pagkilala ng katangian ng mga tauhan batay 31-34


sa tono at paraan ng kanilang pananalita

Araw 2 Pagpapaliwanag ng kahulugan ng mga 35-38


simbolong ginamit sa akda

Pagpapaliwanag ng sanhi at bunga


ng mga pangyayari sa akda (Prinsipe Bantugan)

Araw 3 Pagpapahayag ng sariling pakahulugan sa 39-41


kahalagahan ng mga tauhan sa napanood na
pelikula na may temang katulad ng akdang
tinalakay

Araw 4 Paggamit nang wasto ng mga pang-ugnay 42-44


na ginagamit sa pagbibigay ng sanhi at bunga
ng mga pangyayari (sapagkat, dahil, kasi at iba pa)

Araw 5 Pagsulat ng iskrip ng informance na nagpapakita 45-47


ng kakaibang katangian ng pangunahing tauhan
sa epiko

Araw 6 Pagtatanghal ng nabuong iskrip ng informance 48-49


o mga kauri nito

Linggo 4

Araw 1 Pagsasalaysay ng buod ng mga pangyayari 50-52


sa kuwentong napakinggan
Pagsasalaysay nang maayos at wasto ang
pagkakasunod-sunod ng mga pangyayari

Araw 2 Pagtukoy at pagpapaliwanag ng kawastuan/ 53-55


kamalian ng pangungusap batay sa kahulugan
ng isang tiyak na salita

Pagiisa-isa ng mga elemento ng maikling


kuwento mula sa Mindanao

Araw 3 Pagsusuri ng isang dokyu-film o freeze story 56-59

Araw 4 Paggamit nang wasto ang mga retorikal na 60-62


pang-ugnay na ginamit sa akda (kung, kapag,
sakali, at iba pa)

Araw 5 Pagsasagawa ng sistematikong pananaliksik 63-65


tungkol sa paksang tinalakay

Araw 6 Pagsulat ng buod ng binasang kuwento 66-68


nang maayos at may kaisahan

Linggo 5

Araw 1 Paggamit ng mga salitang hiram sa 69-72


sariling pangungusap

Pagsusuri sa pagkamakatotohanan ng
mga pangyayari batay sa sariling karanasan

Araw 2 Paglalarawan sa mga gawi at kilos ng mga 73-77


kalahok sa napanood na dulang panlansangan

Paglalarawan sa paraan ng pagsamba o ritwal


ng isang pangkat ng mga tao batay sa dulang
napakinggan

Araw 3 Paggamit ng mga pangungusap na walang 78-81


tiyak na paksa sa pagbuo ng patalastas

Pagbuo ng isang patalastas tungkol sa


napanood na dulang panlansangan

Pagpapaliwanag ng nabuong patalastas


tungkol sa napanood na dulang panlansangan

Linggo 6

Araw 1 Pagbabahagi ng isang halimbawa ng napanood 82-84


na video clip mula sa youtube o ibang website
na maaaring magamit.

Araw 2 Pagsuri sa mga ginamit na datos sa 85-87


pananaliksik sa isang proyektong panturismo

Pagpapaliwanag sa mga salitang ginamit sa


paggawa ng proyektong panturismo (halimbawa
ang paggamit ng acronym sa promosyon)

Araw 3 Pag-iisa-isa ng mga hakbang at panuntunan 88-91


na dapat gawin upang maisakatuparan ang
proyekto

Pag-iisa-isa ng mga hakbang na ginawa sa


pananaliksik mula sa napakinggang mga
pahayag

Araw 4 Paggamit nang wasto at angkop ang wikang 92-94


ang wikang Filipino sa pagsasagawa ng isang
makatotohanan at mapanghikayat na proyektong
panturismo

Pagbuo ng isang makatotohanang proyektong


panturismo

Paglalahad ng mga hakbang na ginawa sa


pagkuha ng datos kaugnay ng binuong proyektong
panturismo

KWARTER 2

Linggo 1

Araw 1 Pagsusuri sa mensahe ng napanood na 95-98


pagtatanghal

Pagpapaliwanag ng kaisipang nais iparating


ng napakinggang awiting-bayan

Araw 2 Pag-uugnay ng konotatibong kahulugan ng 99-102


salita sa mga pangyayaring nakaugalian sa
isang lugar

Pagbubuo ng sariling paghahatol o


pagmamatuwid sa ideyang nakapaloob
sa akda na sumailalim sa tradisyon
ng mga taga Bisaya

Araw 3 Pagsusuri ng antas ng wika batay sa 103-106


pormalidad na ginagamit sa pagsulat
pagsulat ng awiting-bayan (balbal, kolokyal,
lalawiganin, pormal)

Araw 4 Pagsasagawa ng dugtungang pagbuo ng 107-110


bulong at/o awiting-bayan

Pagsusulat ng sariling bersyon ng isang awiting-


bayan sa sariling lugar gamit ang wika ng
kabataan

Linggo 2

Araw 1 Pagpapahayag ng nakikitang mensahe 111-113


ng napakinggang alamat

Araw 2 Pagbibigay ng sariling interpretasyon sa 114-116


mga salitang paulit-ulit na ginamit

Paghihinuha ng kaligirang pangkasaysayan


ng binasang alamat ng kabisayaan

Araw 3 Paghahambing ng binasang alamat sa 117-120


napanood na alamat ayon sa elemento
nito

Panghihikayat na pahalagahan ang aral


na nakapaloob sa binasang alamat

Araw 4 Paggamit nang maayos ng mga pahayag 121-124


sa paghahambing (higit/mas, di-gaano,
di-gasino at iba pa)

Linggo 3

Araw 1 Pagtukoy ng mga tradisyong kinagisnan ng 125-128


mga taga-Bisaya batay sa napakinggang dula

Araw 2 Pagbibigay-kahulugan ng mga salitang 129-132


iba-iba ang digri o antas ng kahulugan
(pagkiklino)

Pagbibigay ng sariling interpretasyon sa mga


tradisyunal na pagdiriwang ng Kabisayaan

Araw 3 Pagsasagawa ng isang panayam o interbyu 133-135


kaugnay ng paksang tinalakay

Araw 4 Paggamit nang wasto ng angkop ng mga 136-139


pang-ugnay sa pagbuo ng editoryal na
naghihikayat (totoo/tunay, talaga, pero/
subalit, at iba pa)
Pagsusulat ng isang editoryal na nang-
hihikayat kaugnay ng paksa

Linggo 4

Araw 1 Pagsusuri ng isang Indie Film ng Kabisayaan 140-144


batay sa mga elemento

Araw 2 Pagpapaliwanag ng pinagmulan ng salita 145-149


(Etimolohiya)

Paglalarawan ng mga natatanging aspetong


pangkultura na nagbibigay-hugis sa panitikan
ng Kabisayaan

Araw 3 Pagtukoy sa mahahalagang detalye sa 150-153


napakinggang teksto tungkol sa epiko ng
Kabisayaan

Araw 4 Pagsasagawa sa isahan/ pangkatang 154-156


pagsasalaysay ng isang pangyayari sa
kasalukuyan na may pagkakatulad sa mga
pangyayari sa epiko

Araw 5 Paggamit nang maayos ng mga pang-ugnay 157-160


sa paglalahad

Pagsulat ng isang tekstong naglalahad tungkol


sa pagpapahalaga ng mga taga-Bisaya sa
kinagisanang kultura

Linggo 5

Araw 1 Pagsusuri at pagsasalaysay ng pagkakasunod- 161-164


sunod ng mga pangyayari sa napakinggang
maikling kuwento

Araw 2 Pagbibigay kahulugan ng mga salitang ginamit 165-168


sa kuwento batay sa kontekswal, denotasyon
at konotasyon

Paglalahad ng mga elemento ng maikling


kuwento ng Kabisayaan

Araw 3 Pagsusuri ng isang dokyu-film o freeze story 169-172

Araw 4 Paggamit ng wastong mga pang-ugnay sa 173-175


pagsasalaysay at pagsusunod-sunod ng mga
pangyayari (isang araw, samantala, at iba pa)

Pagsulat ng isang orihinal na akdang


nagsasalaysay gamit ang mga elemento ng
isang maikling kuwento
Linggo 6

Araw 1 Pagsusuri ng awiting-bayan 176-178

Araw 2 Mga kumbensiyon sa pagsulat ng awitin 179-181

Araw 3 Pagsusulat ng orihinal na liriko ng awiting- 182-185


bayan gamit ang wika ng kabataan

Paggamit ng mga kumbensyon sa pagsulat


ng awitin (sukat, tugma, tayutay, talinghaga,
at iba pa)

Pagbibigay ang mga mungkahi sa napa-


kinggang awiting-bayan ng isinulat ng
kapuwa mag-aaral (peer evaluation)

Pagtatanghal ang orihinal na awiting-bayan


gamit ang wika ng kabataan

Araw 4 Paggamit nang maayos ang mga pang-ugnay 186-189


sa paglalahad (una, ikalawa, halimbawa,
at iba pa)

Pagsusulat ng isang tekstong naglalahad


tungkol sa pagpapahalaga ng mga taga-Bisaya
sa kinagisnang kultura
MASUSING Paaralan Baitang 7
BANGHAY- Guro Asignatura Filipino
ARALIN Petsa at Oras Markahan F7Q1W1D1

I. LAYUNIN
Naipamamalas ng mag-aaral ang pag-
A. Pamantayang Pangnilalaman unawa sa mga akdang pampanitikan ng
Mindanao
Naisasagawa ng mag-aaral ang isang
B. Pamantayan sa Pagganap
makatotohanang proyektong panturismo.
Nahihinuha ang kaugalian at kalagayang
C. Mga Kasanayang panlipunan ng lugar na pinagmulan ng
Pampagkatuto/Layunin kuwentong-bayan batay sa mga pangyayari
at usapan ng mga tauhan (F7PN-Ia-b-1)
II. PAKSANG - ARALIN

Paghihinuha ng kaugalian at kalagayang panlipunan ng lugar na


pinagmulan ng kuwentong-bayan batay sa mga pangyayari at usapan ng
mga tauhan
III. MGA KAGAMITAN
Panitikang Rehiyonal 7, pahina 14

Audio presentation ng kuwentong-bayang “Ang Pilosopo”

https://www.sbs.com.au/yourlanguage/filipino/fil/audiotrack/latest-
mindanao?language=fil
IV. PAMAMARAAN
A. Balik-aral at/o Panimula
Ang Mindanao ay pangalawang pinakamalaking pulo sa Pilipinas. Ito ay
matatagpuan sa katimugang bahagi ng kapuluan.
Ang naninirahan sa Mindanao ay binubuo ng 13 pangkat ng Moro, 21 pangkat
ng Lumad at ang ikatlo at ikaapat na pangkat ay binubuo ng mga
mandarayuhan mula sa Luzon at Visayas.
Sa Modyul 1, mababasa ang ilang akdang pampanitikan ng Mindanao tulad
ng kuwentong-bayan, pabula, epiko, maikling kuwento at dula.
Itanong: Masasalamin ba sa panimulang pagtatayang isinagawa ang kultura
ng mga taga Mindanao?

- Sa araw na ito ay tatalakayin natin ang paghihinuha ng kaugalian at


kalagayang panlipunan ng lugar na pinagmulan ng kuwentong-bayan batay
sa mga pangyayari at usapan ng mga tauhan.

1
B. Pagganyak
Itanong:
1. Ano ang tawag sa pulong ito ng Pilipinas? Saan ito matatagpuan?
2. May alam ba kayo tungkol sa mga pangkat etniko ng Mindanao?

Mula sa mga ginulong letra sa ibaba, buoin ang salita na nasa loob ng bilog.

A
O M R (Sagot: MARANAO)
A A N

Itanong: Pamilyar ba kayo sa salitang ito? Saan ito matatagpuan?

C. Paglalahad
Mula sa naunang gawain, magbibigay ng impormasyon ang guro tungkol
sa pangkat-etniko ng Mindanao na Maranao. Tatalakayin ang kanilang
kaugalian, tradisyon at paniniwala sa kanilang tribu.

D. Pagtalakay
Pagbibigay ng input ng guro at pagtalakay sa sumusunod:

MARANAO – Ang salitang ito ay nangangahulugang “tao sa tabi ng lawa”


sapagkat karaniwan silang nakatira sa lawa ng Lanao.

KUWENTONG-BAYAN – ay mga salaysay hinggil sa mga likhang-isip


lamang. Lumaganap at nagpasalainsalin ang mga ito sa iab’t-ibang
henerasyon sa pamamagitan ng pasalindila. (paraan ng pagkukwentong
pasalita)

Iparirinig ang isang audio presentation ng kuwentong-bayang


pinamagatang “Ang Pilosopo” (Kuwentong-bayan ng Maranao).
Tatalakayin ito sa pamamagitan ng pagsagot sa sumusunod na mga
tanong:
1. Anong uri ng pinuno si Abed?
2. Ano-ano ang mga katangian ni Subekat?
3. Masasabi bang isa siyang mahusay na tagasunod? Patunayan.

2
E. Paglalahat
Itanong:
1. Sa paanong paraan maaaring mabago ng pagbabasa ng mga akda
mula sa Mindanao ang pangkalahatang kaalaman tungkol sa
kalagayang pangkapayapaan sa lugar na ito?
2. Paano nakatutulong sa pagkakaroon ng maayos na relasyon sa kapwa
ang pagiging tapat?

F. Paglalapat
Think-Pair-Share, magtala ng inyong paghihinuha sa sumusunod:

Pangkat 1 - Itala ang mga katangian ng mga tauhan


Pangkat 2 - Magtala ng mga kalagayang panlipunan sa binasa
Pangkat 3 - Mga kaugalian/tradisyong Maranao

G. Pagtataya
Magbigay ng hinuha batay sa mga pangyayari o usapan ng tauhan. (Pasalita)
1. Kaagad na kumuha ng mga bato si Subekat at isinalang sa kalan upang
mabigyan ng pagkain.
2. Sa una ay pinagpadala sila ng bato na tamang tama ang bigat. Ang
dinala ni Subekat ay gahinlalaki. Pangalawa ay maliliit na bato ang
ipinadala sakanila ngunit ang dinala niya ay malalaking bato.

H. Karagdagang Gawain at/o Pagpapahusay


Basahin: Kuwentong-bayan na pinamagatang “Nakalbo ang Datu”.
(Reperensya: Panitikang Rehiyonal 7, pahina 14 –15)

V. MGA TALA
VI. PAGNINILAY
A. Bilang ng mag-aaral na
nagtamo ng 80% sa pagtataya
B. Bilang ng mag-aaral na
nangangailangan ng mga
gawaing pagpapahusay
(remedial)
C. Nakatulong ba ang
pagpapahusay (remedial)?
Bilang ng mag-aaral na
naunawaan ang aralin
D. Bilang ng mag-aaral na patuloy
na nangangailangan ng
pagpapahusay (remediation)
E. Alin sa aking pagtuturo ang
naging epektibo? Bakit?
F. Ano-ano ang aking naging
suliranin na maaaring malutas

3
sa tulong ng aking punongguro
at superbisor?
G. Anong mga inobasyon o
lokalisasyon sa mga kagamitan
ang ginamit /natuklasan ko na
nais kong ibahagi sa ibang
guro?

4
MASUSING Paaralan Baitang 7
BANGHAY- Guro Asignatura Filipino
ARALIN Petsa at Oras Markahan F7Q1W1D2

I. LAYUNIN
Naipamamalas ng mag-aaral ang pag-
A. Pamantayang Pangnilalaman unawa sa mga akdang pampanitikan ng
Mindanao
Naisasagawa ng mag-aaral ang isang
B. Pamantayan sa Pagganap
makatotohanang proyektong panturismo.
Naiuugnay ang mga pangyayari sa binasa sa
mga kaganapan sa iba pang lugar sa bansa
C. Mga Kasanayang (F7PB-Ia-b-1)
Pampagkatuto/Layunin Naibibigay ang kasingkahulugan at
kasalungat na kahulugan ng salita ayon sa
gamit sa pangungusap (F7PT-Ia-b-1)
II. PAKSANG – ARALIN

A. Pag-uugnay ng mga pangyayari sa binasa sa mga kaganapan sa iba pang


lugar sa bansa.
B. Pagbibigay ang kasingkahulugan at kasalungat na kahulugan ng salita ayon
sa gamit sa pangungusap.

III. MGA KAGAMITAN


Panitikang Rehiyonal 7, pahina 14-16

“Nakalbo ang Datu” (Kuwentong-Bayan ng Maranao)

IV. PAMAMARAAN
A. Balik-aral at/o Panimula
Subukan natin ngayon kung natatandaan niyo pa ang mga tinalakay natin
noong nakaraang araw. Pakinggan ng mabuti ang mga katanungan upang
makuha ang tamang sagot.
Magkakaroon ng isang Quiz Bee (nakasulat sa meta strips)
Alin sa mga sumusunod na mga pangungusap ang hindi tumatalakay sa
kultura ng mga Maranao?
a. ang isang datu ay maaaring mag-asawa ng higit sa isa.
b. ang mga babae ay maaari ding mag-asawa ng marami.
c. naghahandog ng bigay kaya ang lalaki sa magulang ng babae.

- Magaling!!! Talagang may natutuhan kayo sa aralin natin kahapon.


- Ngayong araw sa pagpapatuloy ng ating aralin, lilinangin sainyo kung paano
ang pag-uugnay ng mga pangyayari sa binasa sa mga kaganapan sa iba pang
lugar sa bansa at pagbibigay ang kasingkahulugan at kasalungat na
kahulugan ng salita ayon sa gamit sa pangungusap.

5
B. Pagganyak
Magpapakita ang guro ng larawan ng mga sumusunod na bagay:
Gugo
Gata ng niyog
Shampoo
Itanong:
Pamilyar ba kayo sa mga nasa larawan?
Paano ba ang paggamit nito?
Sino sa inyo ang madalas gumagamit nito?
C. Paglalahad
Mula sa ipinakitang mga larawan ay tutuklasin natin kung bakit pinamagatan
ang kuwentong-bayang “Nakalbo ang Datu”.
D. Pagtalakay
Magpapakita ang guro ng larawan ng iba-ibang datu sa Mindanao.
Itanong:
Ano ang pakahulugan ng datu sa lugar ng Mindanao?
Ibigay ang mga katangian ng isang datu.
Masasalamin ba sa Panitikan ng mga taga Mindanao ang kanilang
kultura? Ipaliwanag.
Pagpapabasa ng kwentong-bayan ng Maranao na pinamagatang “Nakalbo
ang Datu”.
Tatalakayin ang binasang akda sa pamamagitan ng pagsagot sa
sumusunod na mga tanong:

Bakit nakalbo ang datu? Ano ang kaniyan suliranin?


Makatarungan ba ang ginawa ng dalawang asawa ng datu?
Paano pinatunayan nina Hasmin at Farida ang kanilang pagmamahal
sa datu?
Anong kultura ang masasalamin sa binasang kwento?

Magbibigay ng input ang guro tungkol sa:


Kasingkahulugan – tumutukoy sa katumbas na kahulugan ng salita.
Kasalungat – kabaligtarang kahulugan ng salita.

Halimbawa:
Mainit:
Kasingkahulugan: maalab
Kasalungat: maginaw

Mataas:
Kasingkahulugan: matayog
Kasalungat: mababa

E. Paglalahat
Itanong:
1. Masasalamin ba ang paniniwala at katangian ng mga tauhan sa binasang
kwentong-bayan?
2. Ano-ano ang mga paniniwala at katangian ng mga tauhan ang kapareho
sa inyong lugar?
3. Bakit mahalagang igalang at bigyang halaga ang isang pinuno o lider?

6
F. Paglalapat
Hanapin sa loob ng kahon ang mga kasingkahulugan at kasalungat ng mga
salita nasa tsart sa ibaba.

Lantad Di-mapili Masarap ang buhay

Palaging may ginagawa Maselan Patago

Mga Salita Kasingkahulugan Kasalungat


Palihim
Pihikan
Abala

G. Pagtataya
Magsalaysay ng ilang pangyayari sa ibang lugar ng bansa na hawig sa
binasang kuwentong-bayan at pangyayari ng dalawang ito batay sa tsart sa
ibaba.

Pangyayari sa Nakalbo Ang Datu Pangyayari sa ibang lugar


Suliranin
Solusyon
Wakas

H. Karagdagang Gawain at/o Pagpapahusay


Sagutan ang Gawain 5, blg. 2 sa inyong kuwaderno. Sundin ang pormat na
nasa Panitikang Rehiyonal 7, pahina 17.

V. MGA TALA
VI. PAGNINILAY
A. Bilang ng mag-aaral na
nagtamo ng 80% sa pagtataya
B. Bilang ng mag-aaral na
nangangailangan ng mga
gawaing pagpapahusay
(remedial)
C. Nakatulong ba ang
pagpapahusay (remedial)?
Bilang ng mag-aaral na
naunawaan ang aralin
D. Bilang ng mag-aaral na patuloy
na nangangailangan ng
pagpapahusay (remediation)
E. Alin sa aking pagtuturo ang
naging epektibo? Bakit?

7
F. Ano-ano ang aking naging
suliranin na maaaring malutas
sa tulong ng aking punongguro
at superbisor?
G. Anong mga inobasyon o
lokalisasyon sa mga kagamitan
ang ginamit /natuklasan ko na
nais kong ibahagi sa ibang
guro?

8
MASUSING Paaralan Baitang 7
BANGHAY- Guro Asignatura Filipino
ARALIN Petsa at Oras Markahan F7Q1W1D3

I. LAYUNIN
Naipamamalas ng mag-aaral ang pag-
A. Pamantayang Pangnilalaman unawa sa mga akdang pampanitikan ng
Mindanao
Naisasagawa ng mag-aaral ang isang
B. Pamantayan sa Pagganap
makatotohanang proyektong panturismo.
Nagagamit nang wasto ang mga pahayag sa
pagbibigay ng mga patunay
(F7WG-Ia-b-1)
C. Mga Kasanayang Naisusulat ang mga patunay na ang
Pampagkatuto/Layunin
kwentong-bayan ay salamin ng tradisyon o
kaugalian ng lugar na pinagmulan nito
(F7PU-Ia-b-1)
II. PAKSANG - ARALIN

A. Paggamit nang wasto ng mga pahayag sa pagbibigay ng mga patunay


B. Pagsulat ng mga patunay na ang kuwentong-bayan ay salamin ng tradisyon
o kaugalian ng lugar na pinagmulan nito.
III. MGA KAGAMITAN
Panitikang Rehiyonal 7, pahina 20-21

“Si Inang sa Kaniyang Dapithapon” (Panitikang Rehiyonal, p. 18-19)

IV. PAMAMARAAN
A. Balik-aral at/o Panimula
Matapos natin mapag-aralan ang kuwentong-bayan na “Nakalbo ang Datu”,
susukatin ko ngayon ang inyong kagalingan kung ano ang nanatili na
kaalaman tungkol sa mga sumusunod:
Ano ang kwentong-bayan?
Bakit nakalbo ang datu?
Ibigay ang kasingkahulugan at kasalungat ng salitang palihim.

B. Pagganyak
Ipaskil sa pisara ang mga sumusunod na pangungusap. Ipasasaayos ang
mga titik upang makabuo ng angkop na salitang bubuo sa diwa ng bawat
pangungusap.
1. altngaga
_________ ang laki ng pagbabago sa pagpapalit ng pinuno ng pamahalaan.
2. dgaaysn
_________ nakatutuwa ang mga gawaing inihanda ng mga mag-aaral
kahapon.

9
3. unaty ggnan
_________ nakababahala ang naganap na pagsabog sa isang kilalang mall
ng bansa.

Tatawag ng ilang mag-aaral upang punan ang patlang. Pagpoproseso ng


mga naging kasagutan. Ipatala ang mga wastong sagot.
Itanong:
Ano ang tawag at gamit ng mga salitang ito sa pagbuo ng
pangungusap?
C. Paglalahad
Pansinin ang mga salitang may salungguhit. Iyon ay ilan lamang sa
halimbawa ng mga pahayag o salita na nagbibigay patunay.
D. Pagtalakay
Pagbibigay ng input ng guro tungkol sa mga Pahayag sa Pagbibigay ng mga
Patunay (Panitikang Rehiyonal 7, pahina 20).
Bukod sa kwentong-bayan, mayroong ding mga akdang kasasalaminan ng
mga paniniwala at pag-uugali ng mga tao. Mula sa tekstong babasahin
pansinin mo ang pagkakagamit ng mga pahayag na nagbibigay patunay.
Basahin at unawain “Si Inang sa Kaniyang Dapithapon” (Panitikang
Rehiyonal, p. 18-19).
Tatalakayin ito sa pamamagitan ng pagsagot sa sumusunod na mga tanong:
1. Ano-ano ang mga ginamit na pahayag sa pagbibigay ng patunay?
2. Ilahad ang kanilang tradisyon, paniniwala at kaugalian. Isulat sa tsart
ang sagot.
Tradisyon Paniniwala Kaugalian

E. Paglalahat
Magbigay ng patunay na ang kwentong-bayan ay salamin ng tradisyon sa
lugar na pinagmulan.
Itanong:
Bakit mahalaga ang paggamit ng pahayag/salita na nagbibigay
patunay sa pagpapahalaga ng mga kwentong-bayan ng mga taga
Mindanao?
F. Paglalapat
Piliin sa pangungusap ang ginamit na pahayag o salita na nagbibigay
patunay. Isulat sa sagutang papel.
1. Totoong dapat na ipagmalaki ang kabayanihang ipinapakita ng bawat
OFW.
2. Karapat-dapat na paghandaan ang bawat araw na lumilipas sapagkat
hindi na ito maibabalik muli.
3. Tunay ngang magaling na manlalaro si Jose sapagkat nanalo siyang
kampyon sa palaro.
4. Ang mga datu sa Mindanao ay sadyang mahusay sa kanilang pamumuno.
5. Talagang naging masaya ang mga nanalong manlalaro sa paligsahan.

10
G. Pagtataya
Panuto:
Sumulat ng isang talata na magpapatunay na ang kwentong-bayan ay
salamin ng mga kaugalian at kalagayang panlipunan ng lugar na pinagmulan.
Gumamit ng mga pahayag na nagbibigay ng patunay.

Rubrik sa Pagmamarka:
Binubuo ng 5 hanggang 10 pangungusap – 10
Gumamit ng 5 hanggang 10 pahayag
na nagbibigay ng patunay - 10
Sumasalamin ng mga kaugalian at
Kalagayang panlipunan ng lugar - 10
30

H. Karagdagang Gawain at/o Pagpapahusay


Pangkatang Gawain:
1. Kapanayamin ang ilang matatanda sa inyong lugar tungkol sa paniniwala
at kaugalian ng mga tao sa inyong lugar.
2. Sumulat ng talatang nagsasalaysay tungkol dito. Gumamit ng mga
pahayag o salita na nagbibigay patunay. Isulat sa isang buong papel.

V. MGA TALA
VI. PAGNINILAY
A. Bilang ng mag-aaral na
nagtamo ng 80% sa pagtataya
B. Bilang ng mag-aaral na
nangangailangan ng mga
gawaing pagpapahusay
(remedial)
C. Nakatulong ba ang
pagpapahusay (remedial)?
Bilang ng mag-aaral na
naunawaan ang aralin
D. Bilang ng mag-aaral na patuloy
na nangangailangan ng
pagpapahusay (remediation)
E. Alin sa aking pagtuturo ang
naging epektibo? Bakit?
F. Ano-ano ang aking naging
suliranin na maaaring malutas
sa tulong ng aking punongguro
at superbisor?
G. Anong mga inobasyon o
lokalisasyon sa mga kagamitan
ang ginamit /natuklasan ko na
nais kong ibahagi sa ibang
guro?

11
MASUSING Paaralan Baitang 7
BANGHAY- Guro Asignatura Filipino
ARALIN Petsa at Oras Markahan F7Q1W1D4

I. LAYUNIN
Naipamamalas ng mag-aaral ang pag-
A. Pamantayang Pangnilalaman unawa sa mga akdang pampanitikan ng
Mindanao
Naisasagawa ng mag-aaral ang isang
B. Pamantayan sa Pagganap
makatotohanang proyektong panturismo.
Nasusuri gamit ang graphic organizer ang
ugnayan ng tradisyon at akdang
pampanitikan batay sa napanood na
C. Mga Kasanayang kwentong-bayan (F7PD-Ia-b-1)
Pampagkatuto/Layunin Naibabalita ang kasalukuyang kalagayan
ng lugar na pinagmulan ng alinman sa
mga kuwentong-bayang nabasa,
napanood o napakinggan (F7PS-Ia-b-1)
II. PAKSANG - ARALIN:

Pagsusuri gamit ang graphic organizer ang ugnayan ng tradisyon at


akdang pampanitikan batay sa napanood na kwentong-bayan

Pagbabalita ang kasalukuyang kalagayan ng lugar na pinagmulan ng


alinman sa mga kuwentong-bayang nabasa, napanood o napakinggan

III. MGA KAGAMITAN


Panitikang Rehiyonal 7, pahina 20-21

“Si Manik Buangsi” (https://gabay.ph/si-manik-buangsi/)

Halimbawang balita tungkol sa Martial Law


(https://news.abs-cbn.com/special-pages/search?q=martial+law)
IV. PAMAMARAAN
A. Balik-aral at/o Panimula

Natitiyak kong naunawaan mo na ang mahahalagang konsepto tungkol sa


kuwentong-bayan at ilang paniniwala at tradisyon ng ilang taga-Mindanao
tulad ng mga Maranao, gayundin kung paano ginagamit ang mga pahayag /
salitang nagbibigay ng patunay. Sukatin kung tama ito at sagutin ang
kasunod na mga tanong sa susunod na yugto.
Itanong:
Masasalamin ba ang mga paniniwala at katangian ng ilang taga-
Mindanao sa kanilang mga kuwentong-bayan? Ipaliwanag.

12
B. Pagganyak
Magpapakita ang guro ng larawan ng isang bayabas.
Itanong:
Pamilyar ba kayo sa nasa larawan?
May alam ba kayong kwento tungkol sa nasa larawan?
Ano sa tingin niyo ang kaugnayan ng bayabas sa ating araling ngayong
araw?
C. Paglalahad
Susuriin naman natin ngayon ang isang kuwentong-bayan na nagmula sa
Mindanao. Alamin kung bakit ito pinamagatang “Si Manik Buangsi”.

D. Pagtalakay
Pagtalakay 1: Panonood ng video ng “Si Manik Buangsi”, kuwentong-
bayan mula sa Mindanao.

Tatalakayin ito sa pamamagitan ng pagsagot sa sumusunod na gawain:


Panuto: Gamit ang graphic organizer, suriin ang tradisyon sa napanood
at tukuyin ang pagkakaugnay nito sa kuwentong-bayan.

Interaktibong talakayan tungkol sa pangkatang Gawain.


Pag-uulat ng bawat pangkat.
Feedback
Pagpoproseso ng guro sa mga sagot sa gawain.

Pagtalakay 2: Panonood ng isang balita.


Pangulong Duterte, pagdedeklara ng Martial Law sa Mindanao.

Itanong:
Ano ang nilalaman ng balita?
Sa kasalukuyang panahon sa Mindanao, meron pa ba silang
kapayapaan?
Kailngan ba ang padedeklara ng Matial Law sa Mindanao?

Interaktibong talakayan
Pagbibigay ng input ng guro tungkol sa wastong paraan ng pagbabalita.

E. Paglalahat
Itanong:
Ano ang kalagayan ng Mindanao matapos madeklara ang Martial Law
ayon sa balitang napanood?

13
F. Paglalapat
Panuto: Suriin ang tradisyong inilahad sa napanood na kuwentong-bayan
lalo na ang tungkol sa pag-aasawa. Ihambing ito sa ibang pangkat-etniko sa
ating bansa o iba pang lugar sa bansa. Gumamit ng Venn Diagram.

MUSLIM IBA PANG PANGKAT ETNIKO

KULTURA NG PAG-
AASAWA

G. Pagtataya
Itanong:
Mula sa nasuring napanood na “Si Manik Buangssi”, ibigay
ang tradisyon na binanggit. Isalaysay.
Mahalaga bang pagyamanin ang mga tradisyon sa Pilipinas?
Pangatwiranan.

H. Karagdagang Gawain at/o Pagpapahusay

14
Magsaliksik ng iba pang akdang pampanitikan ng mga maranao. Bumuo ng
isang balita tungkol sa kalagayan ng lugar na pinagmulan ng akda gamit ang
kasunod na pormat. Iulat ito sa klase.

Pamagat kuwentong-bayan o
akdang pampanitikan.
Bayan/lungsod
Uri
Lalawigan/Rehiyon
Populasyon
Pangunahing Produkto
Gobernador/Mayor

V. MGA TALA
VI. PAGNINILAY
A. Bilang ng mag-aaral na nagtamo
ng 80% sa pagtataya
B. Bilang ng mag-aaral na
nangangailangan ng mga gawaing
pagpapahusay (remedial)
C. Nakatulong ba ang pagpapahusay
(remedial)?
Bilang ng mag-aaral na
naunawaan ang aralin
D. Bilang ng mag-aaral na patuloy na
nangangailangan ng
pagpapahusay (remediation)
E. Alin sa aking pagtuturo ang
naging epektibo? Bakit?
F. Ano-ano ang aking naging
suliranin na maaaring malutas sa
tulong ng aking punongguro at
superbisor?
G. Anong mga inobasyon o
lokalisasyon sa mga kagamitan
ang ginamit /natuklasan ko na
nais kong ibahagi sa ibang guro?

15
MASUSING Paaralan Baitang 7
BANGHAY- Guro Asignatura Filipino
ARALIN Petsa at Oras Markahan F7Q1W2D1

I. LAYUNIN
Naipamamalas ng mag-aaral ang pag-
A. Pamantayang Pangnilalaman unawa sa mga akdang pampanitikan ng
Mindanao
Naisasagawa ng mag-aaral ang isang
B. Pamantayan sa Pagganap
makatotohanang proyektong panturismo.
Nailalarawan ang isang kakilala na may
C. Mga Kasanayang pagkakatulad sa karakter ng isang tauhan
Pampagkatuto/Layunin sa napanood na animation
(F7PD-Ic-d-2)

II. PAKSANG - ARALIN

Paglalarawan ng isang kakilala na may pagkakatulad sa karakter ng isang


tauhan sa napanood na animation .

III. MGA KAGAMITAN


“Leon at ang Daga”

https://www.youtube.com/watch?v=IrRz81sc-Jc

IV. PAMAMARAAN
A. Balik-aral at/o Panimula
Alam kong noong nakaraang linggo ay marami kayong natutunan sa ating
aralin. Balikan natin ang ating aralin noong nakaraang linggo.
Itanong:
1. Anong uri ng akdang pampanitikan ang “Nakalbo ang Datu”
2. Ano ang Kuwentong Bayan?
3. Anong paniniwalang Muslim ang nasasalamin sa Kuwentong Bayan na
“Nakalbo ang Datu”

B. Pagganyak

Ano ang paborito mong hayop? Bakit ito ang iyong paborito? Ipaliwanag.

16
C. Paglalahad
Kanina ay naitanong sa inyo ang tungkol sa inyong mga paboritong hayop.
Bilang pagpapatuloy, kayo ay manonood ng isang video clip na may
kaugnayan sa mga hayop.

D. Pagtalakay
Magpapakita ang guro ng mga larawan ngkuwago, pusa, kabayo at leon.
Suriin ang mga larawan ng hayop na nakadikit sa apat na sulok ng silid-
aralan .
Pumunta sa larawan ng hayop na may katulad na katangian o pag-
uugali sa iyo .
Pag-usapan sa inyong pangkat kung bakit ito ang may pagkakatulad sa iyong
pag-uugali at pipili ng isa sa grupo na mag-uulat ng inyong napag-usapan.
Ano kaya ang katangiang tinataglay ng mga tauhan na nasa larawan?
May alam ba kayong kuwento tungkol sa daga at leon?

PAGTALAKAY 1:
Pagpapanood ng animation na ang “Leon at ang Daga”
Interktibong talakayan batay sa mga gabay na tanong:
1. Sino ang mga pangunahing tauhan sa pabula?
2. Sa mga tauhan sino ang iyong nagustuhan? Bakit?
3. May kakilala ba kayong may pagkakatulad sa karakter ng tauhan
sa napanood ninyong animation? Paano sila nagkatulad?
4. Anong aral ang nakuha mo sa pinanood?

PAGTALAKAY 2:
Tatalakayin ang tungkol sa “Paglalarawan.”
Magbibigay ang guro ng input tungkol sa paglalarawan:

Ang paglalarawan ay isang diskurso na ang layunin ay maipalamalas


sa nakikinig o bumabasa ang nakikita ng mata, ang naamoy ng ilong, ang
nararamdaman ng balat o ng katawan, ang nalalasahan ng dila o kaya naman
ay ang naririnig ng tainga.

E. Paglalahat
Ano ang naging pananaw mo sa naging kilos, galaw o pananalita ng mga
tauhan sa akda?

F. Paglalapat
Bumuo ng isang character profile gamit ang grapikong pesentasyon sa ibaba.

Kakilala na may
DAGA LEON pagkakapareho kay
Daga at Leon
Kahinaan Kahinaan Kahinaan
Kalakasan Kalakasan Kalakasan

17
Kung ikaw si daga, tutulungan mo rin ba si Leon? Bakit?

G. Pagtataya

Sa isang talata ay ilarawan ang iyong kakilala na may pagkakatulad sa


karakter ng isang tauhan sa napanood na animation. Isulat sa isang buong
papel.

H. Karagdagang Gawain at/o Pagpapahusay

Manood ng isa pang animation.


Pagkatapos, maglarawan ng isang kakilala na may pagkakatulad sa karakter
ng isang tauhan sa napanood.
Gamitin ang pormat sa pagsagot. Gawin sa sagutang papel.

Pamagat ng Katangian ng
Katangian ng
napanood na Pangyayari Tauhan sa
Kakilala
Animation Animation

V. MGA TALA
VI. PAGNINILAY
A. Bilang ng mag-aaral na
nagtamo ng 80% sa pagtataya
B. Bilang ng mag-aaral na
nangangailangan ng mga
gawaing pagpapahusay
(remedial)
C. Nakatulong ba ang
pagpapahusay (remedial)?
Bilang ng mag-aaral na
naunawaan ang aralin
D. Bilang ng mag-aaral na patuloy
na nangangailangan ng
pagpapahusay (remediation)
E. Alin sa aking pagtuturo ang
naging epektibo? Bakit?

18
F. Ano-ano ang aking naging
suliranin na maaaring malutas
sa tulong ng aking punongguro
at superbisor?
G. Anong mga inobasyon o
lokalisasyon sa mga kagamitan
ang ginamit /natuklasan ko na
nais kong ibahagi sa ibang
guro?

19
MASUSING Paaralan Baitang 7
BANGHAY- Guro Asignatura Filipino
ARALIN Petsa at Oras Markahan F7Q1W2D2

I. LAYUNIN
Naipamamalas ng mag-aaral ang pag-
A. Pamantayang Pangnilalaman unawa sa mga akdang pampanitikan ng
Mindanao
Naisasagawa ng mag-aaral ang isang
B. Pamantayan sa Pagganap makatotohanang proyektong panturismo

Napatutunayang nagbabago ang kahulugan


ng mga salitang naglalarawan batay sa
ginamit na panlapi. ( F7PT-Ic-d-2)
C. Mga Kasanayang
Pampagkatuto/Layunin
Natutukoy at naipaliliwanag ang
mahahalagang kaisipan sa binasang akda.
(F7PB-Ic-d-2)
II. PAKSANG - ARALIN

A. Pagpapatunay na nagbabago ang kahulugan ng mga salitang


naglalarawan batay sa ginamit na panlapi.
B. Pagtukoy at naipaliliwanag ang mahahalagang kaisipan sa binasang
akda.
III. MGA KAGAMITAN
“Ang Aso at ang Leon” - Pabula mula sa Maranao

(Panitikang Rehiyonal 7, pahina 24-25)


IV. PAMAMARAAN
A. Balik-aral at/o Panimula
Kahapon ay nanood kayo ng isang animation tungkol sa Daga at Leon.
Kayo ay nakapaglarawan ng mga tauhan mula sa napanood.
1. Ano ang paglalarawan?
2. Ilarawan ang isang kakilala na may pagkakatulad sa karakter ng
isang tauhan sa napanood na animation.
B. Pagganyak
Bago ang pagsisimula ng aralin sa araw na ito, kayo ay magkakaroon ng
pangkatang laro.
Magpapakita ng larawan ng iba’t ibang hayop at mula rito iisip ang mag-
aaral ng kilalang pabula na tinampukan ng nasabing hayop.
Isusulat ng bawat pangkat sa ibaba ng larawan ang pamagat na alam
nilang pabula.
Iwawasto ito ng guro at ang pangkat na may maraming puntos ang
panalo.

C. Paglalahad
Kaya ko ipinagawa ang gawaing ito sapagkat isa sa mga pangunahing
katangian ng isang pabula ay ang pagkakaroon nito ng mga hayop bilang
mga tauhan.

20
D. Pagtalakay
Ipapabasa ang “Alam mo na ba” na nasa Panitikang Rehiyonal 7, pahina 24.
Magpapabasa ng isang pabula mula sa Maranao na pinamagatang “Ang
Aso at ang Leon” (Panitikang Rehiyonal 7, pahina 24-25)
Pagbasa ng dugtungan ng bawat pangkat.
Pagbibigay input tungkol sa “Panlapi”:
May mga salitang naglalarawan na kapag nilalagyan ng panlapi ay
nagbabago ang kahulugan.
Ang salitang ito ay nasa kayariang maylapi. Maylapi ang salita kung
binubuo ng salitang ugat at panlapi.
Halimbawa: ma- + dugo = madugo (mahirap/hindi madali)
-han + lista = listahan

E. Paglalahat
Ang mahalagang kaisipan na nakapaloob sa sinabi ng matandang aso sa
ardilya na, “matanda na ako at maraming nang karanasan” ay nagpapahiwatig
na marami na siyang pinagdaanan sa buhay at marami ng alam.

F. Paglalapat
Sa pamamagitan ng dayagram sa ibaba, isulat sa paligid nito ang mahalagang
kaisipan sa akda.

Ang Aso at
ang Leon

G. Pagtataya
Ipagawa ang Pagsasanay na nasa pahina 26 ng Panitikang Rehiyonal 7.
Itanong:
Magkasingkahulugan ba ang mga salitang magkakatabi?
Paano naiiba ang kanilang kahulugan? Patunayan.
Ipagawa ang Gawain 4 - Pag-unawa sa Binasa, sa pahina 26 ng Panitikang
Rehiyonal 7.
Itanong: Anong mahalagang kaisipan ang nakuha sa binasang akda?
H. Karagdagang Gawain at/o Pagpapahusay
Bumuo ng salawikaing angkop sa binasang pabula. Isulat ang salawikain
sa ¼ na Illustration board.

V. MGA TALA
VI. PAGNINILAY
A. Bilang ng mag-aaral na
nagtamo ng 80% sa pagtataya
B. Bilang ng mag-aaral na
nangangailangan ng mga

21
gawaing pagpapahusay
(remedial)
C. Nakatulong ba ang
pagpapahusay (remedial)?
Bilang ng mag-aaral na
naunawaan ang aralin
D. Bilang ng mag-aaral na patuloy
na nangangailangan ng
pagpapahusay (remediation)
E. Alin sa aking pagtuturo ang
naging epektibo? Bakit?
F. Ano-ano ang aking naging
suliranin na maaaring malutas
sa tulong ng aking punongguro
at superbisor?
G. Anong mga inobasyon o
lokalisasyon sa mga kagamitan
ang ginamit /natuklasan ko na
nais kong ibahagi sa ibang
guro?

22
MASUSING Paaralan Baitang 7
BANGHAY- Guro Asignatura Filipino
ARALIN Petsa at Oras Markahan F7Q1W2D3

I. LAYUNIN
Naipamamalas ng mag-aaral ang pag-
unawa sa mga akdang pampanitikan ng
A. Pamantayang Pangnilalaman
Mindanao

Naisasagawa ng mag-aaral ang isang


B. Pamantayan sa Pagganap makatotohanang proyektong panturismo

Nahihinuha ang kalalabasan ng mga


pangyayari batay sa akdang napakinggan
(F7PN-I-cd-2)
C. Mga Kasanayang
Pampagkatuto/Layunin Nagagamit ang mga ekspresyong
naghahayag ng posibilidad (maaari, baka,
at iba pa) (F7WG-I-cd-2)

II. PAKSANG - ARALIN

A. Paggamit ng mga ekspresyong naghahayag ng posibilidad (maaari,


baka, at iba pa)
B. Paghihinuha ng kalalabasan ng mga pangyayari batay sa akdang
napakinggan.

III. MGA KAGAMITAN


Panitikang Rehiyonal 7 p. 28-33

IV. PAMAMARAAN
A. Balik-aral at/o Panimula
Mula sa mga sumusunod na tanong, aalamin natin ang inyong natutunan sa
naunang aralin.
Itanong:
1. Ano ang pabula?
2. Sino ang itinuturing na ama ng pabula?
3. Bakit mga hayop ang ginamit ni Aesop na tauhan sa kaniyang mga
pabula?
4. Karapat-dapat ba ang paggamit ng mga hayop bilang mga tauhan sa
pabula?
B. Pagganyak
Bago ang pagsisimula ng aralin kayo ay bibigyan ng meta strip sa bawat
pangkat.
Gamit ang nakasulat sa meta strip na salita bumuo ng pangungusap na
sumasagot sa tanong na:

“Bakit hayop ang nagsasalita at kumikilos na parang tao ang karaniwang


ginagamit na tauhan sa pabula?”

23
Ang mga salita na nakasulat sa bawat strip ay:
“Marahil …
“Siguro…
“Sa palagay ko…
“Baka…
C. Paglalahad
Bigyang-pansin ang mga salitang nakasulat sa meta strips. Ito ay ang mga
tinatawag na “Mga Ekspresiyong Nagpapahayag ng Posibilidad”.
D. Pagtalakay
Babasahin ng guro ang tekstong “Magtanim ka nang Mabuti, Mag- aani ka
nang Mabuti” (Panitikang Rehiyonal 7, pahina 28-30)
Batay sa napakinggang teksto, suriin ang ilang salita o pahayag na ikinahon
sa kasunod na mga pangungusap.
Ginamit ba ang mga ito bilang mga ekspresiyong nagpapahayag ng
posibilidad?
Ngayon ay basahin mo ang kasunod na paliwanag tungkol sa mga
ekspresiyong nagpapahayag ng posibilidad sa pahina 31 ng Panitikang
Rehiyonal 7 na makatutulong sa pagbuo ng mga pangungusap.
Tatalakayin ng guro ang mga salita sa pagpapahayag ng posibilidad sa
pahina 31 ng Panitikang Rehiyonal 7.
Natitiyak ko na alam mo na ang wastong gamit ng mga ekspresiyong
nagpapahahayag ng posibilidad.
Gamitin sa pangungusap ang sumusunod na ekspresiyong
nagpapahayag ng ng posibilidad sa sa napakinggang sitwasyong:
Kung sakaling hindi tinulungan ni Erwin ang batang si Sheryl, ano kaya
maaaring mangyari sa bata?
1. Siguro
2. Baka
3. Sa palagay ko
4. Posible
5. Marahil
E. Paglalahat
Itanong:
Bakit mahalagang pag-aralan ang ekspresyong nagpapahayag ng
posibilidad?
F. Paglalapat
Suriin ang sumusunod na pangungusap. Sabihin kung ito ay
nagpapahayag ng posibilidad o hindi. Alamin ang ginamit na ekspresiyon ng
posibilidad.

1. Umuulan ng malakas, marahil ay may bagyo.


2. Dahil sa pagbabago ng klima, maraming sakahan ang hindi na
pakikinabangan.
3. Maaari bang humingi ng tulong?
4. Posibleng yumaman ang taong may lakas ng loob na magtayo ng negosyo.

24
5. Siguro ay parating na ang aking hinihintay na padala.
6. Tumunog na ang bell, sa palagay ko ay mag-uuwian na ang mga mag-
aaral.
7. Baka malimutan mo ang iyong dalang bag, iwan mo na muna sa kuwarto.
8. Tumakbo siyang parang kuneho.
9. Di na naman siya dumating sa oras, siguradong huli na naman siya.
10. Puwede nang makatanggap ng pensiyon ang mga nagsipagretiro na.
.
G. Pagtataya
Gamit ang mga ekspresiyong naghahayag ng posibilidad, bumuo ng sariling hinuha
tungkol sa maaaring maging kahinatnan ng mga taong nagbebenta o gumagamit ng
ipinagbabawal na gamot.

Isang talata na may 5 pangungusap at salungguhitan ang ginamit na


ekspresi-yon na naghahayag ng posibilidad.
H. Karagdagang Gawain at/o Pagpapahusay
Sumulat ng Diyalogo na pumapaksa sa kagandahang asal na “Tapat na
pagtulong sa kapwa”.
Gumamit ng tauhang hayop.
Isaalang-alang ang paggamit ng mga ekspresiyong nagpapahayag ng
posibilidad.

V. MGA TALA
VI. PAGNINILAY
A. Bilang ng mag-aaral na nagtamo
ng 80% sa pagtataya
B. Bilang ng mag-aaral na
nangangailangan ng mga
gawaing pagpapahusay
(remedial)
C. Nakatulong ba ang
pagpapahusay (remedial)?
Bilang ng mag-aaral na
naunawaan ang aralin
D. Bilang ng mag-aaral na patuloy
na nangangailangan ng
pagpapahusay (remediation)
E. Alin sa aking pagtuturo ang
naging epektibo? Bakit?
F. Ano-ano ang aking naging
suliranin na maaaring malutas sa
tulong ng aking punongguro at
superbisor?
G. Anong mga inobasyon o
lokalisasyon sa mga kagamitan
ang ginamit /natuklasan ko na
nais kong ibahagi sa ibang guro?

25
MASUSING Paaralan Baitang 7
BANGHAY- Guro Asignatura Filipino
ARALIN Petsa at Oras Markahan F7Q1W2D4

I. LAYUNIN
Naipamamalas ng mag-aaral ang pag-
unawa sa mga akdang pampanitikan ng
A. Pamantayang Pangnilalaman
Mindanao

Naisasagawa ng mag-aaral ang isang


B. Pamantayan sa Pagganap makatotohanang proyektong panturismo

Naibabahagi ang sariling pananaw at


saloobin sa pagiging karapat-dapat/di
karapat-dapat ng paggamit ng mga hayop
bilang mga tauhan sa pabula (F7PS-Ic-d-
C. Mga Kasanayang 2)
Pampagkatuto/Layunin Naipapahayag ng pasulat ang damdamin
at saloobin tungkol sa paggamit ng mga
hayop bilang mga tauhang ngsasalita at
kumikilos na parang tao o vice versa
(F7PU-Ic-d-2)

II. PAKSANG - ARALIN

A. Pagbabahagi ang sariling pananaw at saloobin sa pagiging karapat-dapat/di


karapat-dapat ng paggamit ng mga hayop bilang mga tauhan sa pabula.

B. Pagpapahayag ng pasulat ang damdamin at saloobin tungkol sa paggamit ng


mga hayop bilang mga tauhang ngsasalita at kumikilos na parang tao o vice
versa.

III. MGA KAGAMITAN


Panitikang Rehiyonal 7, pahina 28-33

IV. PAMAMARAAN
A. Balik-aral at/o Panimula
Sa naging talakayan sa nakaraang araw, ay pinagusapan natin ang tungkol
sa ekspresyon na nagpapahayag ng posibilidad, ngayon ay sagutin ang
tanong upang malaman kung kayo ay may natutuhan mula sa nakaraang
paksa.
Itanong:
1. Anu-ano ang mga ekspresiyong nagpapahayag ng posibilidad?
2. Ano ang kahalagahan sa tamang paggamit nito?

26
B. Pagganyak
Pagpapakita ng ilustrasyon ng ilang halimbawa ng pabula.
Itanong:
Pamilyar ba kayo sa mga pabula na ito?
Ano ang pamagat ng mga pabula sa larawan?
Pagpapabigay ng buod sa mag-aaral na may alam sa nabangit na
pabula
C. Paglalahad
Nalaman natin na isa sa mga katangian ng pabula ang pagkakaroon nito ng
mga hayop bilang tauhan. Ngayong araw ay susuriin naman natin kung
karapat-dapat ba o di karapat-dapat ng paggamit ng mga hayop bilang mga
tauhan sa pabula.
D. Pagtalakay
Mula sa naunang gawain ay magbibigay ng karagdagang impormasyon ang
guro tungkol sa pabula.
Pagtalakay sa sariling pananaw at saloobin sa pagiging karapat-dapat/di
karapat-dapat ng paggamit ng mga hayop bilang mga tauhan sa pabula.
Halimbawa:
Karapat-dapat
1. Maaaring may matinding koneksyon ang mga ginagamit na
hayop sa kuwento at sa mga tao
2. Kathang-isip lamang
3. Ang mga hayop ay maaring mga simbolismo sa mga pabula
4. Hindi matatawag na Pabula ang kuwento kung hindi gagamitin
ang mga hayop

Di – karapat-dapat
1.
E. Paglalahat
Itanong:
Makatuwiran bang gamiting tauhan ang mga hayop na nagsasalita at
nagsisikilos na parang mga tao? Ipaliwanag.
F. Paglalapat
Gawain: Hatiin ang klase sa dalawa
Ang isang pangkat sa karapat-dapat at ang isa ay sa hindi karapat-
dapat.
Itanong:
Sa inyong palagay, karapat-dapat ba o hindi ang paggamit ng mga
tauhan bilang mga tauhan sa pabula? Magpahayag ng mga
dahilan kung bakit.
Ang guro ang magsisilbing facilitator sa mga ibibigay na sagot.
G. Pagtataya
Ipahayag ng pasulat ang damdamin at saloobin tungkol sa paggamit ng
mga hayop bilang mga tauhang nagsasalita at kumikilos na parang tao o
vice versa.
Sumulat ng isang talata, ipahayag ang damdamin at saloobin mo tungkol sa
paggamit ng mga hayop bilang mga tauhang nagsasalita at kumikilos na
parang tao.
Ano ang pananaw at saloobin mo sa naging kilos, galaw o pananalita ng
mga tauhan sa akda?

27
H. Karagdagang Gawain at/o Pagpapahusay
Sumulat ng isang paglalahad na nagpapaliwanag ng damdamin at saloobin
tungkol sa paggamit ng mga hayop bilang mga tauhan sa isang pabula.

V. MGA TALA
VI. PAGNINILAY
A. Bilang ng mag-aaral na
nagtamo ng 80% sa pagtataya
B. Bilang ng mag-aaral na
nangangailangan ng mga
gawaing pagpapahusay
(remedial)
C. Nakatulong ba ang
pagpapahusay (remedial)?
Bilang ng mag-aaral na
naunawaan ang aralin
D. Bilang ng mag-aaral na patuloy
na nangangailangan ng
pagpapahusay (remediation)
E. Alin sa aking pagtuturo ang
naging epektibo? Bakit?
F. Ano-ano ang aking naging
suliranin na maaaring malutas
sa tulong ng aking punongguro
at superbisor?
G. Anong mga inobasyon o
lokalisasyon sa mga kagamitan
ang ginamit /natuklasan ko na
nais kong ibahagi sa ibang
guro?

28
MASUSING Paaralan Baitang 7
BANGHAY- Guro Asignatura Filipino
ARALIN Petsa at Oras Markahan F7Q1W2D5

I. LAYUNIN
Naipamamalas ng mag-aaral ang pag-
unawa sa mga akdang pampanitikan ng
A. Pamantayang Pangnilalaman
Mindanao

Naisasagawa ng mag-aaral ang isang


B. Pamantayan sa Pagganap makatotohanang proyektong panturismo

Naisasagawa ang sistematikong


C. Kasanayang Pampagkatuto/ pananaliksik tungkol sa pabula sa iba’t
Layunin ibang lugar sa Mindanao (F7EP-Ic-d-2)

II. PAKSANG - ARALIN

Pagsasagawa ang sistematikong pananaliksik tungkol sa pabula sa iba’t ibang


lugar sa Mindanao
III. MGA KAGAMITAN
Panitikang Rehiyonal 7 p. 33
Gintong Pamana III, pahina 352–356
IV. PAMAMARAAN
A. Balik-aral at/o Panimula
Sa nakaraang aralin ay naging gawain natin ang pagsulat tungkol sa
pagpapahayag ng damdamin at saloobin sa paggamit ng mga hayop bilang
mga tauhang nagsasalita at kumikilos na parang tao.
B. Pagganyak
Pagpapakita ng mga larawan ng mga maaaring mapagkunan ng
impormasyon sa pananaliksik.
1. Ano-ano ang mga larawang nakikita?
2. Ano ang kaugnayan ng mga larawan sa ating aralin ngayon?

C. Paglalahad
Mahalagang malaman kung ano-ano o kung saan-saan makakukuha ng
datos para maging komprehensibo at sistematiko ang gagawing
pananaliksik.
D. Pagtalakay
Pagbibigay ng input tungkol Sistematikong Pananaliksik (Gintong Pamana
III, pahina 352–356)

E. Paglalahat
Saan-saan makakukuha ng mga impormasyon o datos para maisagawa ang
pananaliksik?
Bakit kailangan bigyang-pagkilala o citation ang pinagmulan ng mga
impormasyon at datos na nasaliksik?

29
F. Paglalapat
Pagbibigay ng Pangkatang Gawain
Panuto:
Mula sa munting aklatan na nasa unahan, maghanap ng pabula. Itala
ang mahahalagang impormasyon na nakuha sa aklat.
1. Pangalan ng aklat
2. May akda
3. Pamagat ng Pabula (pahina)
G. Pagtataya
Ngayon alam mo na kung saan puwedeng kumuha ng mga impormasyon at
kung bakit hindi basta puwedeng kopyahin at angkinin ang mga
impormasyong nasasaliksik ng walang pagkilala sa pinagmulan nito.
Magsagawa ng pananaliksik tungkol sa iba pang pabula sa Mindanao.
H. Karagdagang Gawain at/o Pagpapahusay
Ibahagi ang inyong nasaliksik sa iyong mga kapangkat.
Pagsama-samahin ninyo ang inyong nasaliksik at saka iulat nang malikhain
sa harap ng klase.
Gawing gabay ang pamantayan na ibibigay ng guro.

V. MGA TALA
VI. PAGNINILAY
A. Bilang ng mag-aaral na nagtamo
ng 80% sa pagtataya
B. Bilang ng mag-aaral na
nangangailangan ng mga
gawaing pagpapahusay
(remedial)
C. Nakatulong ba ang
pagpapahusay (remedial)?
Bilang ng mag-aaral na
naunawaan ang aralin
D. Bilang ng mag-aaral na patuloy
na nangangailangan ng
pagpapahusay (remediation)
E. Alin sa aking pagtuturo ang
naging epektibo? Bakit?
F. Ano-ano ang aking naging
suliranin na maaaring malutas
sa tulong ng aking punongguro
at superbisor?
G. Anong mga inobasyon o
lokalisasyon sa mga kagamitan
ang ginamit /natuklasan ko na
nais kong ibahagi sa ibang
guro?

30
MASUSING Paaralan Baitang 7
BANGHAY- Guro Asignatura Filipino
ARALIN Petsa at Oras Markahan F7Q1W3D1

I. LAYUNIN
A. Pamantayang Naipamamalas ng mag-aaral ang pag-unawa sa
Pangnilalaman mga akdang pampanitikan ng Mindanao

B. Pamantayan sa Naisasagawa ng mga mag-aaral ang isang


Pagganap makatotohanang proyektong panturismo

Nakikilala ang katangian ng mga tauhan batay


C. Mga Kasanayang sa tono at paraan ng kanilang pananalita
Pampagkatuto/Layunin (F7PN-Id-e-3)

II. PAKSANG - ARALIN

Pagkilala ng katangian ng mga tauhan batay sa tono at paraan ng


kanilang pananalita
III. MGA KAGAMITAN
Panitikang Rehiyonal pp. 35-36

metastrips, sagutang papel, panulat

IV. PAMAMARAAN
A. Balik-aral at/o Panimula
Noong nakaraang aralin ay tinalakay natin ang pabula bilang isa sa mga
akdang pampanitikan, ang halimbawa nito, at ang mga ekspresiyong
nagpapahayag ng posibilidad. Bago tayo dumako sa ating susunod na aralin,
muli muna nating balikan ang inyong mga natutuhan sa nakaraang aralin sa
pamamagitan ng kasunod na gawain.
Quiz Bee
Itanong:
1. Ano ang pabula?
2. Ilarawan ang pangunahing tauhan sa binasang pabula?
3. Ano-ano ang mga ekspresiyong nagpapahayag ng posibilidad?

B. Pagganyak
Gamit ang mga dayalogo sa metastrips na ipapaskil sa pisara, itanong:
Ano ang tono ng nagsasalita?
1. Kinamumuhian ko ang walang pakundangan na pagkakalat ng basura
sa Mangrovetum!

31
2. Sayang hindi ko nasilayan ang ganda ng Buntod Reef dahil sa sama ng
panahon.
3. Sa wakas! Naakyat ko rin ang Mayong Payong!

C. Paglalahad
Mula sa nakaraang gawain ay itatanong:
Masasalamin ba ang saloobin ng tauhan sa paraan ng kanyang pagsasalita?
Pangatuwiranan.
Maikling talakayan kaugnay ng mga sagot ng mga mag-aaral.

Sasabihin:
Sa pamamagitan ng diyalogo, nagkakaroon ng pagkakataon na makapag-
bahagi sa kanyang kapwa o kausap ng mga bagay na kaniyang kailangan.
Basahin at pagkatapos kilalanin ang tono at paraan ng kanilang pananalita.

D. Pagtalakay
Sagutin ang Gawain 2. Alam Ko Kaya?
(Panitikang Rehiyonal pp. 35-36)
Sagutin ang sumusunod na tanong.
1. Tungkol saan ang pinag-uusapan ni Lety at Merly?
2. Ano ang tono at paraan ng pananalita nina Merly at Lety?

Pagproseso ng guro sa mga naging kasagutan.


Interaktibong Talakayan

Pagbibigay ng input ng guro tungkol sa pagkilala ng mga tauhan batay sa


tono at paraan ng kanyang pagsasalita.

Ang paglalarawan ng katangian ng isang tauhan ay maaaring mahinuha sa


pamamagitan ng pag-unawa kung ano ang kaniyang kinikilos, paano ito
nagsasalita at kung paano nagpapakita ng kanyang naging reaksyon sa mga
sitwasyon sa kuwento.

E. Paglalahat
Itanong:
1. Magbigay ng mga halimbawa ng maaaring maging katangian ng
tauhan sa isang kuwento?
2. Paano nakikilala ang katangian ng mga tauhan batay sa tono at
paraan ng kanilang pananalita?

Pagproseso ng guro sa mga naging kasagutan.


F. Paglalapat
Kilalanin ang katangian ng tauhan ayon sa tono at paraan ng kanilang
pananalita.
1. Huwag kayong mag-alala, hindi ko kayo pababayaang magutom.
a. matapang na kapatid
b. mapagmahal na kapatid
c. mapagpanggap na kapatid
2. Nais naming manirahan sa iyong kaharian. Handa kaming magpasakop
sa iyong kapangyarihan.

32
a. pagbubunyi
b. pagsasamantala
c. pagpapakumbaba
3. Papayag akong pakasal sa iyo upang magkaroon ng bagong hari sa
aming kaharian.
a. mapagmahal sa kalikasan
b. mapagmahal sa kaharian
c. mapagmahal sa sarili
4. Simula ngayon ay hindi na kayo magugutom. Anumang bagay ang inyong
gugustuhin ay mapapasainyo.
a. mayabang
b. makapangyarihan
c. masipag
5. Hinahamon kita! Kung hindi ka makikipaglaban sa akin ay sasakupin ko
ang buo mong kaharian.
a. likas na matapang
b. mahilig makipag-away
c. tunay na makapangyarihan
G. Pagtataya
Kilalanin ang katangian ng nagsasalita batay sa tono at paraan ng pagsasalita.
Pagtugmain ang dayalogo sa Hanay A sa damdaming nakatala sa Hanay B.

Hanay A Hanay B

1. Ang lakas ng ulan, paano ako makauuwi nito. a. Pagtatampo

2. Ako’y nalulumbay sa tuwing naiisip ko ang tatay kong OFW. b. Pagkaawa


3. Nadurog ang puso ko sa kinahinatnan ng mga c. Pagkabahala
biktima ng bagyong Usman.
4. Bakit di ka dumating sa tagpuan natin? d. Pagmamalaki

5. Kahit ako’y mahirap naigapang ko naman ang e. pagkalungkot


aking pag-aaral.

H. Karagdagang Gawain at/o Pagpapahusay

1. Basahin ang epikong “Prinsipe Bantugan”.


2. Ano ang naging sanhi at bunga ng mga pangyayari mula sa epikong binasa?

V. MGA TALA
VI. PAGNINILAY
A. Bilang ng mag-aaral na nagtamo ng
80% sa pagtataya
B. Bilang ng mag-aaral na
nangangailangan ng mga gawaing
pagpapahusay (remedial)
C. Nakatulong ba ang pagpapahusay
(remedial)?
Bilang ng mag-aaral na naunawaan ang
aralin

33
D. Bilang ng mag-aaral na patuloy na
nangangailangan ng pagpapahusay
(remediation)
E. Alin sa aking pagtuturo ang naging
epektibo? Bakit?
F. Ano-ano ang aking naging suliranin na
maaaring malutas sa tulong ng aking
punongguro at superbisor?
G. Anong mga inobasyon o lokalisasyon
sa mga kagamitan ang ginamit
/natuklasan ko na nais kong ibahagi sa
ibang guro?

34
MASUSING Paaralan Baitang 7
BANGHAY- Guro Asignatura Filipino
ARALIN Petsa at Oras Markahan F7Q1W3D2

I. LAYUNIN
Naipamamalas ng mag-aaral ang pag-
A. Pamantayang Pangnilalaman unawa sa mga akdang pampanitikan
ng Mindanao

Naisasagawa ng mga mag-aaral ang


B. Pamantayan sa Pagganap isang makatotohanang proyektong
panturismo

Naipaliliwanag ang kahulugan ng mga


simbolong ginamit sa akda (F7PT-Id-
C. Mga Kasanayang
e-3)
Pampagkatuto/Layunin
Naipaliliwanag ang sanhi at bunga ng
mga pangyayari (F7PB-Id-e-3)
II. PAKSANG - ARALIN

Pagpapaliwanag ng kahulugan ng mga simbolong ginamit sa akda


Pagpapaliwanag ng sanhi at bunga ng mga pangyayari

III. MGA KAGAMITAN

Panitikang Rehiyonal pp. 38-39


Tekstong Prinsipe Bantugan, mga larawan

IV. PAMAMARAAN
A. Balik-aral at/o Panimula
Mula sa ating nakaraang aralin, bumuo ng mga dayalogo na nagpapahayag
ng:
1. Pagkatuwa
2. Pag-aalala
3. Panghihinayang

B. Pagganyak
Magpapakita ang guro ng larawan ng timbangan (sumisimbolo ng
katarungan).

Itanong:
• Pamilyar ba kayo sa larawang nakapaskil sa pisara?
• Ano ang tawag sa larawang iyan?

35
• Saan ito madalas nakikita?
• Ano ang sinisimbolo nito?

C. Paglalahad

Pagpapakita ng mga larawan ng sumusunod;


1. Puso
2. Kalapati
3. Korona
Itanong: Ano ang sinisimbolo ng bawat larawan?

Sasabihin:
Ang simbolo ay kumakatawan o nagpapahiwatig ng isang ideya,
larawan, paniniwala, aksyon ng isang bagay. Upang lubos na maunawaan ang akda
ay kinakailangang maunawaan ang kahulugan ng mga simbolong ginamit.

D. Pagtalakay

Sagutin ang GAWAIN 3. Paglinang ng Talasalitaan (Panitikang Rehiyonal,


pp. 37-38)

Pagproseso ng gawain.

Pagbasa ng epikong “Prinsipe Bantugan”.


Itanong:
1. Ano ang mga simbolong ginamit sa inyong binasa? Ano ang sinisimbolo
ng mga ito?
2. Bakit kailangang maunawaan ang kahulugan ng mga simbolong ginamit
sa akda?
3. Sino sa mga tauhan sa akdang Prinsipe Bantugan ang lubos mong
hinangaan? Anong katangian niya ang kahanga-hanga?
4. Ipaliwanag ang sanhi at bunga ng mga pangyayari.
Pagsagot sa Gawain 5 Pagpapayaman ng Nilalaman (Panitikang Rehiyonal
p. 39)
Malayang pagtalakay sa mga naging kasagutan.
Pagtalakay sa sanhi at bunga (Panitikang Rehiyonal p. 39)

Ang sanhi ay isang ideya o pangyayari na maaaring humantong sa isang


bunga? Halimbawa, nakuha mo ang pinakamataas na grado sa pagsusulit dahil nag-
aral kang mabuti. Unang binanggit ang bunga at sumunod naman ang sanhi.
Tandaan na hindi lahat ng pagkakatao’y nauuna ang sanhi sa bunga. Isiping lagi ang
ganito: Anong ideya o pangyayari ang naunang naganap (sanhi)? Ano ang
kinalabasan (bunga)?
Sa komunikasyon, madalas tayong nagbibigay o naglalahad ng sanhi at
bunga. Layunin nitong ipakita na kaya naganap ang isang pangyayari ay may
dahilang nauna pa kaysa rito. Sa gawaing ito, kailangan nating pagaralang mabuti
ang isang pangyayari. Dito’y kailangan ang likas na pagkukuro at matalinong
paninindigan sa pagpapasiya at pagpapakahulugan sa mga bagay na nakikita at

36
nababasa natin. Ilan sa mga panandang ginagamit sa huwarang sanhi at bunga ay
ang: dahil sa, sapagkat, nang, kasi, buhat, mangyari, palibhasa, kaya, resulta, sanhi,
epekto, bunga nito, tuloy, atbp.

E. Paglalahat
Itanong:
Bakit mahalagang pag-aralan ang sanhi at bunga ng mga pangyayari?

F. Paglalapat
Panuto: Ibigay ang katumbas na simbolo ng mga sumusunod:
1. Apoy
2. Araw
3. Bituin
Panuto: Ipaliwanag ang sanhi at bunga ng nasa larawan.
(Batang gumagamit ng gadget)

G. Pagtataya

Ipaliwanag ang kahulugan ng mga sumusunod na simbolo na ginamit sa


binasang akda:
1. Espada
2. Kaluluwa
3. Konseho
Sagutin ang Gawain 4 bilang 4 (Panitiiikang Rehiyonal p. 38)
(Sanhi at bunga ng mga pangyayari sa binasang epiko)

H. Karagdagang Gawain at/o Pagpapahusay


Sagutin sa kuwaderno ang Gawain 6, p. 39.

V. MGA TALA
VI. PAGNINILAY
A. Bilang ng mag-aaral na nagtamo ng
80% sa pagtataya
B. Bilang ng mag-aaral na
nangangailangan ng mga gawaing
pagpapahusay (remedial)
C. Nakatulong ba ang pagpapahusay
(remedial)?
Bilang ng mag-aaral na naunawaan ang
aralin
D. Bilang ng mag-aaral na patuloy na
nangangailangan ng pagpapahusay
(remediation)
E. Alin sa aking pagtuturo ang naging
epektibo? Bakit?

37
F. Ano-ano ang aking naging suliranin na
maaaring malutas sa tulong ng aking
punongguro at superbisor?
G. Anong mga inobasyon o lokalisasyon
sa mga kagamitan ang ginamit
/natuklasan ko na nais kong ibahagi sa
ibang guro?

38
MASUSING Paaralan Baitang 7
BANGHAY- Guro Asignatura Filipino
ARALIN Petsa at Oras Markahan F7Q1W3D3

I. LAYUNIN
A. Pamantayang Naipamamalas ng mag-aaral ang pag-unawa sa mga
Pangnilalaman akdang pampanitikan ng Mindanao

B. Pamantayan sa Naisasagawa ng mga mag-aaral ang isang


Pagganap makatotohanang proyektong panturismo

Naipahahayag ang sariling pakahulugan sa


C. Mga Kasanayang kahalagahan ng mga tauhan sa napanood na
pelikula na may temang katulad ng akdang
Pampagkatuto/Layunin tinalakay (F7PD-Id-e-3)

II. PAKSANG - ARALIN

Pagpapahayag ng sariling pakahulugan sa kahalagahan ng mga


tauhan sa napanood na pelikula na may temang katulad ng akdang
tinalakay

III. MGA KAGAMITAN


https://youtube.com/watch?v=ySW32bhEhrg

laptop, speaker, sagutang papel, panulat

IV. PAMAMARAAN
A. Balik-aral at/o Panimula
Isang halimbawa ng epiko ang inyong binasa kahapon na may
pamagat na Prinsipe Bantugan. Batay sa ating tinalakay kahapon, sagutin ang
sumusunod na tanong:
Ano ang mga simbolong ginamit sa binasang akda? Ano ang inyong
pagpapakahulugan tungkol dito?
Kanino mo maihahambing sina Prinsipe Bantugan at Prinsipe Madali sa
mga tao sa ating lipunan? Ipaliwanag.
Ipaliwanag ang sanhi at bunga ng mga pangyayari.

B. Pagganyak
Ipapaskil sa pisara ang pangungusap at ipababasa ng sabay-sabay.
Sa kabila ng pagka-inggit at pagkagalit ni Haring Madali kay Prinsipe Bantugan
ay nagawa pa rin niyang magsakripisyo para mabawi ang kapatid mula sa
kamatayan.

39
Itanong:
Ano ang inyong sariling pagpapakahulugan sa ginawa niyang ito?
Tatawag ng ilang mag-aaral upang ipaliwanag ang kanilang sagot.

C. Paglalahad
Isa na namang epiko ang sa pagkakataong ito ay inyong mapapanood.
Epikong nagmula rin sa Mindanao na pinamagatang “Indarapatra at Sulayman”. Sa
pagtatapos ng aralin, kayo ay inaasahang makapagpahayag ng sariling pakahulugan
sa kahalagahan ng mga tauhan sa napanood na pelikula na may temang katulad ng
akdang tinalakay kaya upang ito ay matamo, bigyang pansin ang papel ng mga
tauhan sa papanooring pelikula.
D. Pagtalakay
Panonood ng pelikulang “Indarapatra at Sulayman”.
(https://youtube.com/watch?v=ySW32bhEhrg)
Itatanong:
1. Ano ang ikinamatay ni Sulayman sa kuwento?
2. Paano naman siya ipinaghiganti ni Indarapatra?
3. Napagtagumpayan ba ni Indarapatra ang pakikipaglaban niya sa mga
halimaw?
Malayang talakayan bilang pagproseso sa sagot ng mga mag-aaral.
Sagutin ang sumusunod na gawain
Panuto: Buoin ang Character Diagram sa ibaba upang maipahayag
ang iyong sariling pakahulugan sa kahalagahan ng tauhan sa
napanoood mong teleseryeng may temang tungkol sa kabayanihan
at kaabutihang katulad ng epikong Prinsipe Bantugan.

Pamagat ng Pelikulang Napanood:

Pangalan ng Pangunahing Tauhan sa Pelikula:

Lugar Kung Saan Siya Nakilalang Bayani:

Supernatural na Katangian o Kapangyarihang Taglay:

Katangiang Katulad ng kay Prinsipe Bantugan:

Katangiang Iba kay Prinsipe Bantugan:

Pinakamagandang Nagawa/ Naitulong sa Lugar o Pangkat kung


Saan Siya Kinilalang Bayani:

40
Interaktibong talakayan bilang pagproseso ng mga naging
kasagutan.

E. Paglalahat
Itanong: Sino-sino ang mga tauhan sa napanood na pelikula? Mahalaga ba
ang naging papel nila sa kuwento? Ipaliwanag.
F. Paglalapat
Itanong: Masasabi mo bang mahalaga ang mga tauhan sa iyong napanood
na pelikula? Pangatuwiranan.
G. Pagtataya
Kumpletuhin ang pahayag;
Ang aking sariling pakahulugan sa kahalagahan ng tauhan sa pelikulang
________________________________ ay_____________________________.

H. Karagdagang Gawain at/o Pagpapahusay


Ano ang pang-ugnay?

V. MGA TALA
VI. PAGNINILAY
A. Bilang ng mag-aaral na nagtamo ng
80% sa pagtataya
B. Bilang ng mag-aaral na
nangangailangan ng mga gawaing
pagpapahusay (remedial)
C. Nakatulong ba ang pagpapahusay
(remedial)?
Bilang ng mag-aaral na naunawaan
ang aralin
D. Bilang ng mag-aaral na patuloy na
nangangailangan ng pagpapahusay
(remediation)
E. Alin sa aking pagtuturo ang naging
epektibo? Bakit?
F. Ano-ano ang aking naging suliranin
na maaaring malutas sa tulong ng
aking punongguro at superbisor?
G. Anong mga inobasyon o
lokalisasyon sa mga kagamitan ang
ginamit /natuklasan ko na nais kong
ibahagi sa ibang guro?

41
MASUSING Paaralan Baitang 7
BANGHAY- Guro Asignatura Filipino
ARALIN Petsa at Oras Markahan F7Q1W3D4

I. LAYUNIN
Naipamamalas ng mag-aaral ang pag-
A. Pamantayang Pangnilalaman unawa sa mga akdang pampanitikan ng
Mindanao

Naisasagawa ng mga mag-aaral ang


B. Pamantayan sa Pagganap isang makatotohanang proyektong
panturismo
Nagagamit nang wasto ang mga pang-
ugnay na ginagamit sa pagbibigay ng
C. Mga Kasanayang sanhi at bunga ng mga pangyayari
Pampagkatuto/Layunin (sapagkat, dahil, kasi at iba pa) (F7WG-
Id-e-3)

II. PAKSANG - ARALIN

Paggamit nang wasto ng mga pang-ugnay na ginagamit sa


pagbibigay ng sanhi at bunga ng mga pangyayari (sapagkat, dahil,
kasi at iba pa)

III. MGA KAGAMITAN

Panitikang Rehiyonal pp. 42-44, tekstong Kapitan Idol, sagutang papel, panulat

IV. PAMAMARAAN
A. Balik-aral at/o Panimula
Isang epiko mula sa Mindanao ang inyong napanood kahapon na may
pamagat na “Indarapatra at Sulayman”. Bago tayo dumako sa ating
susunod na aralin, muli muna nating balikan ang ating tinalakay kahapon.
1. Ano ang katangian ni Indarapatra at Sulayman na dapat pahalagahan?
2. Magiging makabuluhan ba ng isang kuwento kung walang tauhan?
Ipaliwanag.

B. Pagganyak
Magbigay ng bunga mula sa mga sumusunod na pangyayari:
1. Walang patumanggang pagtapon ng basura ng mga mag-aaral sa
paaralan
2. Pagkahilig ng mga mag-aaral sa gadget

42
3. Pagiging masunurin ng mga mag-aaral sa mga guro
4. Palagiang pagdalo ng mga magulang sa pangkalahatang pagpupulong

(Isusulat ng guro ang pangungusap na isinasagot ng mga mag-aaral)

C. Paglalahad
Itanong:
May ginamit bang pandugtong o pang-ugnay sa mga pangungusap na
inyong ibinigay kanina?
Magaling!!!
Sasabihin ng guro sa mga mag-aaral na may mga pang-ugnay na ginagamit
na naghuhudyat ng sanhi at bunga. Ito ngayon ang magiging tuon ng ating
aralin.

D. Pagtalakay

Pagbibigay ng input tungkol sa mga pang-ugnay na ginagamit sa


pagpahayag ng sanhi at bunga.
Ang sanhi ay nagpapahayag ng dahilan ng isang pangyayari.
Nagsasabi naman ang bunga ng kinalabasan at resulta ng isang pangyayari o
pagpapasiya.
Ginagamit ang mga kawsatib na pang-ugnay na sapagkat/pagkat,
dahil/dahill sa, at kasi sa pagsasabi ng sanhi o dahilan. Samantalang naghuhudyat
ng bunga o resulta ang mga pang-ugnay na kaya/kaya naman, bunga, kaya at tuloy,
upang, para, dulot.
Mga Halimbawa:
Sanhi
1. Tahimik na pinakinggan ng kapitan ang hinaing ng mga tao sapagkat nais niyang
malaman ang saloobin nila.
2. Maaaring masira ang kalikasan dahil sa ipatatayong pabrika.
3. Nagkaisa ang mga tao na pigilan ang pagpapatayo ng pabrika dahil maraming
masamang dulot ito sa kanilang kapaligiran.
Bunga
1. Maitim ang usok na ibinubuga ng pabrika bunga nito dumurumi ang hanging
ating nalalanghap.
2. Kailangang magkaisa ang mamamayan upang mapigilan ang pagpapatayo ng
pabrika.
3. Magaling si Kapitan kaya maraming humahanga sa kaniya.
(Panitikang Rehiyonal p. 42-43)

E. Paglalahat

Magbigay ng limang pangungusap na may sanhi at bunga.


Salungguhitan ang mga ginamit na pang-ugnay.

43
F. Paglalapat

Sagutin ang PAGSASANAY 1 (Panitikang Rehiyonal p. 43)

G. Pagtataya

PANUTO: Pagmasdang mabuti ang kasunod na larawan (lalakeng


pumuputol ng mga punongkahoy). Bumuo ng mga pangungusap na
nagsasaad ng sanhi at bunga batay dito. Gumamit ng mga pang-ugnay na
ginagamit sa sanhi at bunga. Isulat sa sagutang papel.
H. Karagdagang Gawain at/o Pagpapahusay

Ano ang Informance?

V. MGA TALA
VI. PAGNINILAY
A. Bilang ng mag-aaral na nagtamo
ng 80% sa pagtataya
B. Bilang ng mag-aaral na
nangangailangan ng mga
gawaing pagpapahusay
(remedial)
C. Nakatulong ba ang
pagpapahusay (remedial)?
Bilang ng mag-aaral na
naunawaan ang aralin
D. Bilang ng mag-aaral na patuloy
na nangangailangan ng
pagpapahusay (remediation)
E. Alin sa aking pagtuturo ang
naging epektibo? Bakit?
F. Ano-ano ang aking naging
suliranin na maaaring malutas sa
tulong ng aking punongguro at
superbisor?
G. Anong mga inobasyon o
lokalisasyon sa mga kagamitan
ang ginamit /natuklasan ko na
nais kong ibahagi sa ibang guro?

44
MASUSING Paaralan Baitang 7
BANGHAY- Guro Asignatura Filipino
ARALIN Petsa at Oras Markahan F7Q1W3D5

I. LAYUNIN
A. Pamantayang Naipamamalas ng mag-aaral ang pag-unawa sa mga
Pangnilalaman akdang pampanitikan ng Mindanao

B. Pamantayan sa Naisasagawa ng mga mag-aaral ang isang


Pagganap makatotohanang proyektong panturismo

Naisusulat ang iskrip ng informance na nagpapakita


C. Mga Kasanayang
ng kakaibang katangian ng pangunahing tauhan sa
epiko (F7PU-Id-e-3)
Pampagkatuto/Layunin

II. PAKSANG - ARALIN

Pagsulat ng iskrip ng informance na nagpapakita ng kakaibang


katangian ng pangunahing tauhan sa epiko

III. MGA KAGAMITAN


Panitikang Rehiyonal p. 44
https://m.youtube.com/watch?v=M8olGWWkiDU&t=14s
https://prezi.com/bywhwtfiuj2b/pagsulat-ng-iskrip/

IV. PAMAMARAAN
A. Balik-aral at/o Panimula
Bago tayo dumako sa ating bagong aralin, muli muna nating balikan ang
ating tinalakay kahapon.
Ano-ano ang mga pang-ugnay na ginagamit sa pagbibigay ng sanhi at
bunga ng mga pangyayari?

B. Pagganyak

Ayusin ang mga ginulong salita.

S I R I P K

N F R I C O E M A N Itanong:

45
1. Pamilyar ba kayo sa unang salita?
2. Sino-sino ang madalas gumamit ng ISKRIP?
3. Gaano ito kahalaga sa mga tagapagtanghal?
4. Ano sa palagay mo ang dalawang salitang pinagsama kung kaya’t nabuo
ang salitang
INFORMANCE?
5. Paano mo mailalarawan ang ganitong pagtatanghal?

C. Paglalahad

Ang inyong nabuong salita sa naunang gawain ay siyang magiging tuon ng


ating aralin ngayon. Kayo ay inaasahang makasusulat ng iskrip ng
informance sa pagtatapos ng araling ito. Upang kayo ay higit na magkaroon
ng ideya tungkol sa informance, narito ang isang halimbawa ng
pagtatanghal nito na mula sa youtube.

D. Pagtalakay
Isang video mula sa YOUTUBE ang ipanonood ng guro sa mga mag-aaral.
Itanong:

• Ano-ano ang inyong nakita mula sa video?


• Sa paanong paraan inilahad ang mga dayalogo ng mga tauhan?
• Ano ang pagkakaiba nito sa iba pang uri ng pagtatanghal na inyo nang
napanood?

Interaktibong talakayan kaugnay ng mga sagot ng mga mag-aaral.


Pagbibigay input tungkol sa Informance.
Ang informance ay mula sa salitang information at performance. Isang uri
ito ng dulang pagtatanghal na nagbibigay ng impormasyon na ang tauhan ay may
angkop na kasuotan ngunit matimpi ang kilos at karaniwang walang tagpuan.
Tampok sa informance ang pagbabahagi ng malinaw na impormasyon sa
pamamagitan ng pagtatanghal. Ito’y magaan at madaling maunawaan. Maikling oras
lamang ang inilalaan sa pagtatanghal na may halong sayaw, awit, kilos, at tulang
may tugma upang madaling matandaan. Ang mga tauhan sa informance ay
karaniwan lang o di kaya ay tauhang madaling tandaan.

 Pagbibigay input tungkol sa mga hakbang sa pagsulat ng iskrip sa


Informance.
Isang slideshow ang ipapanood sa mga mag-aaral.
(https://prezi.com/bywhwtfiuj2b/pagsulat-ng-iskrip/)
E. Paglalahat
Itanong:
1. Ano ang informance?
2. Ano ang mga hakbang na dapat isaalang-alang sa pagsulat ng iskrip ng
informance?

46
F. Paglalapat
PANUTO: Sumulat ng maikling iskrip ng informance na magpapakita ng
sakripisyo ng mga OFWs na makapagtrabaho sa ibang bansa upang
maiahon sa kahirapan ang kanilang pamilya.
G. Pagtataya
Sagutin ang GAWAIN 8 (Panitikang Rehiyonal P. 44)
PANUTO: Sumulat ng iskrip ng Informance na magpapakita ng kakaibang
katangian ng tauhan sa binasang epiko. (Pangkatang Gawain)

H. Karagdagang Gawain at/o Pagpapahusay


Mag-ensayo sa bakanteng oras.
Ihanda ang mga kagamitan para sa pagtatanghal ng nabuong Informance.

V. MGA TALA
VI. PAGNINILAY
A. Bilang ng mag-aaral na nagtamo
ng 80% sa pagtataya
B. Bilang ng mag-aaral na
nangangailangan ng mga
gawaing pagpapahusay
(remedial)
C. Nakatulong ba ang
pagpapahusay (remedial)?
Bilang ng mag-aaral na
naunawaan ang aralin
D. Bilang ng mag-aaral na patuloy
na nangangailangan ng
pagpapahusay (remediation)
E. Alin sa aking pagtuturo ang
naging epektibo? Bakit?
F. Ano-ano ang aking naging
suliranin na maaaring malutas sa
tulong ng aking punongguro at
superbisor?
G. Anong mga inobasyon o
lokalisasyon sa mga kagamitan
ang ginamit /natuklasan ko na
nais kong ibahagi sa ibang guro?

47
MASUSING Paaralan Baitang 7
BANGHAY- Guro Asignatura Filipino
ARALIN Petsa at Oras Markahan F7Q1W3D6

I. LAYUNIN
A. Pamantayang Naipamamalas ng mag-aaral ang pag-unawa sa mga
Pangnilalaman akdang pampanitikan ng Mindanao

B. Pamantayan sa Naisasagawa ng mga mag-aaral ang isang


Pagganap makatotohanang proyektong panturismo

Naitatanghal ang nabuong iskrip ng informance o


C. Mga Kasanayang
mga kauri nito (F7PS-Id-e-3)
Pampagkatuto/Layunin

II. PAKSANG - ARALIN

Pagtatanghal ng nabuong iskrip ng informance o mga kauri nito

III. MGA KAGAMITAN


Panitikang Rehiyonal p. 46

kagamitan/props sa pagtatanghal

IV. PAMAMARAAN
A. Balik-aral at/o Panimula
Bago ang inyong pagtatanghal, atin munang tayain ang inyong mga
natutuhan sa nakaraang aralin sa pamamagitan ng pagsagot sa mga
sumusunod na tanong:
1. Ano ang Informance?
2. Ano-ano ang mga hakbang sa pagsulat ng iskrip ng informance

B. Pagganyak

Sa pamamagitan ng akrostik, magbigay ng mga salitang makapaglalarawan sa


Informance.

C. Paglalahad

Bibigyan ng sampung minuto ang mga mag-aaral upang ihanda ang kanilang
props at maisuot ang angkop na kasuotan sa isasagawang palabas.
Sasabihin:
Kayo ay bibigyan ng marka sa pamamagitan ng kasunod na
pamantayan.

48
D. Pagtalakay
Pagpapaliwanag ng guro tungkol sa Pamantayan sa Pagbibigay ng Marka
Pagbibigay ng Pamantayaan sa Pagbigay ng Marka
a. Nagtatampok sa kabayanihan ng OFW’s - 25
b. Orihinalidad - 15
c. May angkop na kasuotan at props - 30
d. Tinig - 10
e. Kalinawan ng mga impormasyon - 20
KABUOAN 100%

E. Paglalahat
Itanong:
1. Anong bahagi ng pagtatanghal ang inyong paborito?
2. Ano ang inyong mga natutuhan sa pagtatanghal ng nabuo ninyong iskrip
ng informance?
G. Pagtataya

Ang Pagtatanghal ang magsisilbing pagtataya ng aralin.


H. Karagdagang Gawain at/o Pagpapahusay
Ano ang maikling kuwento?

V. MGA TALA
VI. PAGNINILAY
A. Bilang ng mag-aaral na nagtamo
ng 80% sa pagtataya
B. Bilang ng mag-aaral na
nangangailangan ng mga gawaing
pagpapahusay (remedial)
C. Nakatulong ba ang pagpapahusay
(remedial)?
Bilang ng mag-aaral na
naunawaan ang aralin
D. Bilang ng mag-aaral na patuloy na
nangangailangan ng
pagpapahusay (remediation)
E. Alin sa aking pagtuturo ang
naging epektibo? Bakit?
F. Ano-ano ang aking naging
suliranin na maaaring malutas sa
tulong ng aking punongguro at
superbisor?
G. Anong mga inobasyon o
lokalisasyon sa mga kagamitan
ang ginamit /natuklasan ko na
nais kong ibahagi sa ibang guro?

49
MASUSING Paaralan Baitang 7
BANGHAY- Guro Asignatura Filipino
ARALIN Petsa at Oras Markahan F7Q1W4D1

I. LAYUNIN
A. Pamantayang Naipamamalas ng mag-aaral ang pag-unawa sa
Pangnilalaman mga akdang pampanitikan ng Mindanao.

B. Pamantayan sa Naisasagawa ng mga mag-aaral ang isang


Pagganap makatotohanang proyektong panturismo

Naisasalaysay ang buod ng mga pangyayari sa


kuwentong napakinggan (F7PN-If-g-4)
C. Mga Kasanayang
Naisasalaysay nang maayos at wasto ang
Pampagkatuto/Layunin
pagkakasunod-sunod ng mga pangyayari (F7PS-
Id-e-4)
II. PAKSANG - ARALIN

A. Pagsasalaysay ng buod ng mga pangyayari sa kuwentong napakinggan


B. Pagsasalaysay nang maayos at wasto ang pagkakasunod-sunod ng mga
pangyayari

III. MGA KAGAMITAN

Panitikang Rehiyonal pp 49-50

Binibiningmarj.blogspot.com/2017/06/Si-usman-ang-alipin.html?m=l

IV. PAMAMARAAN
A. Balik-aral at/o Panimula
Tinalakay natin sa nakaraang aralin ang epiko, sanhi at bunga, mga pang-
ugnay na ginagamit sa sanhi at bunga, informance at mga hakbang sa pagsulat
ng iskrip ng informance. Upang matiyak ang inyong pagkatuto sa mga tinalakay,
muli muna nating sagutan ang mga katanungan tungkol sa mga ito.

1. Ano ang epiko?


2. Paano nagkakaiba ang sanhi at bunga ng mga pangyayari?
3. Ano-ano ang mga pang—ugnay na ginagamit sa sanhi? sa bunga?
4. Ano ang informance?
5. Isa-isahin ang mga hakbang sa pagsulat ng iskrip ng informance.

B. Pagganyak
Sa pamamagitan ng mga impormasyong ibibigay ng guro, buoin ang ginulong
mga titik.

1. Ito ay isang maikling salaysay hinggil sa isang mahalagang pangyayari.

50
2. Kinasasangkutan ng isa o ilang mga tauhan.
3. Nag-iiwan ng isang kakintalan o impresyon.

KIALINGM
OTNKWUE

C. Paglalahad
Sasabihin:
Mula sa nabuong letra ay inyong mapakikingan ang makiling kuwento mula sa
Mindanao na may pamagat na “Si Usman, ang Alipin”.
D. Pagtalakay
Pagbibigay ng input ng guro sa maikling kuwento, banghay at wastong
pagbubuod ng mga pangyayari sa kuwentong napakinggan. (Panitikang
Rehiyonal p. 48)
Mga Dapat Tandaan sa Pagsulat ng Buod
1. Basahin munang mabuti ang buong akda upang makuha at maunawaang mabuti
ang mga panggitnang kaisipan.
2. Hanapin din ang pangunahing kaisipan at mga pamuno o katulong na kaisipan.
3. Dapat gamitan ito ng mga payak na pangungusap na sinulat sa isang paraang
madaling maunawaan ng babasa.
4. Hindi dapat na malayo ang diwa ng orihinal sa ginawang buod.
Pagbasa ng guro sa akdang “Si Usman, ang Alipin.
Interaktibong talakayan tungkol sa napakinggan sa pamamagitan ng
pagsagot sa mga gabay na tanong.
1. Sino ang pangunahing tauhan sa kuwento?
2. Saan ang tagpuan ng kuwento?
3. Ano-ano ang katangian ni Zacaria bilang Sultan sa kanilang lugar?
4. Bakit ibinilanggo at pinarusahan ng kamatayan si Usman?
5. Paano nailigtas si Usman at si Potre Maasita sa kapahamakan?
Pagproseso ng mga kasagutan.

E. Paglalahat
. Itanong:
Bakit kailangang maisalaysay nang wasto ang pagkasunod-sunod ng mga
pangyayari? Ipaliwanag.

F. Paglalapat
(Dugtungan)
Tatawag ng mga mag-aaral na makapagsasalaysay ng sunod-sunod na
pangyayari sa akdang napakinggan
G. Pagtataya
Panuto: Isalaysay ang buod ng akdang inyong napakinggan ayon sa
pagkakasunod-sunod ng mga pangyayari.

51
V. MGA TALA
VI. PAGNINILAY
A. Bilang ng mag-aaral na nagtamo
ng 80% sa pagtataya
B. Bilang ng mag-aaral na
nangangailangan ng mga gawaing
pagpapahusay (remedial)
C. Nakatulong ba ang pagpapahusay
(remedial)?
Bilang ng mag-aaral na
naunawaan ang aralin
D. Bilang ng mag-aaral na patuloy na
nangangailangan ng
pagpapahusay (remediation)
E. Alin sa aking pagtuturo ang naging
epektibo? Bakit?
F. Ano-ano ang aking naging
suliranin na maaaring malutas sa
tulong ng aking punongguro at
superbisor?
G. Anong mga inobasyon o
lokalisasyon sa mga kagamitan
ang ginamit /natuklasan ko na nais
kong ibahagi sa ibang guro?

52
MASUSING Paaralan Baitang 7
BANGHAY- Guro Asignatura Filipino
ARALIN Petsa at Oras Markahan F7Q1W4D2

I. LAYUNIN
A. Pamantayang Naipamamalas ng mag-aaral ang pag-unawa sa mga
Pangnilalaman akdang pampanitikan ng Mindanao

B. Pamantayan sa Naisasagawa ng mga mag-aaral ang isang


Pagganap makatotohanang proyektong panturismo

Natutukoy at naipaliliwanag ang kawastuan/


kamalian ng pangungusap batay sa kahulugan ng
C. Mga Kasanayang isang tiyak na salita (F7PT-Id-e-4)
Pampagkatuto/Layunin Naiisa-isa ang mga elemento ng maikling kuwento
mula sa Mindanao (F7PB-If-g-4)

II. PAKSANG - ARALIN

A. Pagtukoy at pagpapaliwanag ng kawastuan/kamalian ng pangungusap batay


sa kahulugan ng isang tiyak na salita
B. Pagiisa-isa ng mga elemento ng maikling kuwento mula sa Mindanao

III. MGA KAGAMITAN

Panitikang Rehiyonal p. 51, larawan, sagutang papel, panulat

IV. PAMAMARAAN
A. Balik-aral at/o Panimula
Ngayon ay isang maikling kuwento ang inyong babasahin. Ngunit bago tayo
dumako sa bagong aralin, balikan muna natin an gating tinalakay kahapon.

1. Paano ang pagbubuod ng kuwento?


2. Lagyan ng bilang 1 hanggang 5 ang patlang upang mapagsunod-sunod ang
mga pangyayari sa akdang “Si Usman, Ang Alipin”
____Nang makita ni Potre Maasita ang bihag na si Usman ay agad na nahulog
ang kanyang loob at tinangka niyang pakawalan ito hanggang sa siya rin mismo
ay ipinakulong ng sariling ama.
_____Ayon sa utos ni Zacaria, lahat ng magagandang itsura na makahihigit sa
kanya ay parurusahan ng pagkabilanggo at kamatayan. Iyon na nga ang ipinataw
kay Usman.

53
_____ Isang mabait, gwapo, makisig, matapang at matapat na alipin ang
napadpad sa isang kahariang pinamumunuan ni Zacaria. Siya ay si Usman.
_____Nakalaya si Potre Maasita at si Usman at sila’y nagpakasal. Naging sultan
si Usman aat Sultana naman si Potre Maasita.
_____Habang inihahanda ang pagbibitay sa dalawa ay lumindol ng napakalakas
at bumagsak ang buong palasyo ng Sultan, natamaan sa ulo ang Sultan at iyon
din ang kanyang ikinasawi.

B. Pagganyak
Ipapaskil sa pisara ang larawan ng isang reyna.
Itanong: Ano-ano ang katangian ng isang reyna?
C. Paglalahad
Sasabihin:
Ang babasahin ninyong maikling kuwento ay may pamagat na “Ang
Reynang Matapat” na nagmula sa Cotabato. Tungkol ito sa isang
reynang labis na hinangaan dahil sa taglay niyang katalinuhan,
katapatan, at maayos na pamamalakad sa panunungkulan.

Pagsagot sa Gawain 3 Paglinang ng Talasalitaan. (Panitikang Rehiyonal p. 49-50)

D. Pagtalakay
Pagbibigay paliwanag ng guro kung bakit wasto o hindi ang pagkakagamit ng
mga salita.

Tahimik na pagbasa ng teksto.

Interaktibong talakayan tungkol sa binasa sa pamamagitan ng pagsagot sa mga


gabay na tanong.

Pagproseso ng guro sa mga naging kasagutan.

Pagbibigay ng input sa Elemento ng Maikling Kuwento. (Panitikang Rehiyonal p.


51)
Itanong:
Ano-ano ang mga elemento ng maikling kuwento? Ipaliwanag ang bawat isa
sa mga ito.

E. Paglalahat
Itanong:
Bakit mahalagang matutuhan ang mga element ng maikling kuwento?

F. Paglalapat

Ibigay ang tauhan, tagpuan at mahahalagang pangyayari ng binasang


kuwento.

54
V. Pagtataya
Sagutin ang Gawain 5. (Panitikang Rehiyonal p. 50)

V. MGA TALA
VI. PAGNINILAY
A. Bilang ng mag-aaral
na nagtamo ng 80%
sa pagtataya
B. Bilang ng mag-aaral
na nangangailangan
ng mga gawaing
pagpapahusay
(remedial)
C. Nakatulong ba ang
pagpapahusay
(remedial)?
Bilang ng mag-aaral
na naunawaan ang
aralin
D. Bilang ng mag-aaral
na patuloy na
nangangailangan ng
pagpapahusay
(remediation)
E. Alin sa aking
pagtuturo ang
naging epektibo?
Bakit?
F. Ano-ano ang aking
naging suliranin na
maaaring malutas sa
tulong ng aking
punongguro at
superbisor?
G. Anong mga
inobasyon o
lokalisasyon sa mga
kagamitan ang
ginamit /natuklasan
ko na nais kong
ibahagi sa ibang
guro?

55
MASUSING Paaralan Baitang 7
BANGHAY- Guro Asignatura Filipino
ARALIN Petsa at Oras Markahan F7Q1W4D3

I. LAYUNIN
A. Pamantayang Naipamamalas ng mag-aaral ang pag-unawa sa mga
Pangnilalaman akdang pampanitikan ng Mindanao

B. Pamantayan sa Naisasagawa ng mga mag-aaral ang isang


Pagganap makatotohanang proyektong panturismo

C. Mga Kasanayang Nasusuri ang isang dokyu-film o freeze story


Pampagkatuto/ (F7PD-Id-e-4)
Layunin

II. PAKSANG - ARALIN

Pagsusuri ng isang dokyu-film o freeze story

III. MGA KAGAMITAN

https://m.youtube.com/watch?v=qXsMIAFVoO, mga larawan ng Tasaday sa


Mindanao, laptop, speaker, sagutang papel, panulat

IV. PAMAMARAAN
A. Balik-aral at/o Panimula
Sa ating aralin ngayon ay mapapatunayan ninyong mayroong uri rin ng
pelikula ang may elementong may pagkakapareho sa maikling kuwento.
Bago tayo dumako sa panibagong aralin, muli muna nating balikan ang mga
tinalakay kahapon.
1. Bakit pinamagatan ang kuwento na “Ang Reynang Matapat”?
2. Tatawag ng piling mag-aaral upang isalaysay ang mahahalagang
pangyayari sa binasang akda.
3. Iisa-isahin ang bahagi ng kuwento at ipatukoy kung anong elemento ito.

B. Pagganyak

Ipapaskil sa pisara ang mga larawan ng Tasaday (isang tribong naninirahan


sa liblib na pook ng Mindanao).
Itanong:
1. Pamilyar ba kayo sa mga taong nakikita niyo sa larawan?

56
2. Sa palagay niyo, saang particular na lugar sa Pilipinas sila nakatira?

C. Paglalahad
Sasabihin:
Bukod sa maikling kuwento, ang mga dokumentadong pelikula na isa ring uri
ng akdang pasalaysay ay mayroon ding mga elementong katulad ng sa maikling
kuwento. Isang dokyu-film tungkol sa mga taong nasa larawan sa naunang gawain
ang inyong mapapanood.

D. Pagtalakay
Pagpapanood ng dokyu-film na Tasaday
(https://m.youtube.com/watch?v=qXsMIAFVoO)
Malayang talakayan tungkol sa napanood.
Itanong:
1. Tungkol saan ang napanood na dokyu-film?
2. Saan naninarahan ang mga Tasaday?
3. Nararapat ba silang tanggapin ng lipunan?

E. Paglalahat
Itanong:
Paano ninyo sinusuri ang napanood na dokyu-film?

F. Paglalapat
Sa pamamagitan ng pagsusuri, buoin ang diagram sa ibaba tungkol sa
napanood na dokyu-film.

TAUHAN

TAGPUAN

MAHAHALAGANG
PANGYAYARI

G. Pagtataya

Panuto: Sa pamamagitan ng pagsusuri, buoin ang diagram na nasa ibaba


upang masuri ang napanood na dokyu-film.

57
MGA TAUHAN: TAGPUAN:

BANGHAY

PANIMULA:

KASUKDULAN:

KAKALASAN:

TUNGGALIAN:

WAKAS:

H. Karagdagang Gawain at/o Pagpapahusay

1. Ano ang pang-ugnay?


2. Magbigay ng mga halimbawa ng mga salitang pang-ugnay.

V. MGA TALA
VI. PAGNINILAY
A. Bilang ng mag-aaral
na nagtamo ng 80%
sa pagtataya
B. Bilang ng mag-aaral
na nangangailangan
ng mga gawaing

58
pagpapahusay
(remedial)
C. Nakatulong ba ang
pagpapahusay
(remedial)?
Bilang ng mag-aaral
na naunawaan ang
aralin
D. Bilang ng mag-aaral
na patuloy na
nangangailangan ng
pagpapahusay
(remediation)
E. Alin sa aking
pagtuturo ang
naging epektibo?
Bakit?
F. Ano-ano ang aking
naging suliranin na
maaaring malutas sa
tulong ng aking
punongguro at
superbisor?
G. Anong mga
inobasyon o
lokalisasyon sa mga
kagamitan ang
ginamit /natuklasan
ko na nais kong
ibahagi sa ibang
guro?

59
MASUSING Paaralan Baitang 7
BANGHAY- Guro Asignatura Filipino
ARALIN Petsa at Oras Markahan F7Q1W4D4

I. LAYUNIN
A. Pamantayang Naipamamalas ng mag-aaral ang pag-unawa sa mga
Pangnilalaman akdang pampanitikan ng Mindanao

B. Pamantayan sa Naisasagawa ng mga mag-aaral ang isang


Pagganap makatotohanang proyektong panturismo

Nagagamit nang wasto ang mga retorikal na pang-


C. Mga Kasanayang
ugnay na ginamit sa akda (kung, kapag, sakali, at iba
Pampagkatuto/
pa) (F7PN-If-g-4)
Layunin

II. PAKSANG - ARALIN

Paggamit nang wasto ang mga retorikal na pang-ugnay na ginamit sa akda


(kung, kapag, sakali, at iba pa)

III. MGA KAGAMITAN


Panitikang Rehiyonal pp. 54-55

IV. PAMAMARAAN
A. Balik-aral at/o Panimula
Bago tayo dumako sa ating aralin ay muli muna nating balikan ang ating
tinalakay kahapon.
1. Ano ang dokyu-film?
2. Isa-isahin ang elemento ng dokyu-film na inyong napanood.

B. Pagganyak
Ipapaskil ng guro ang mga usapan na nasa lobo gamit ang mga salitang:
Kung Kapag Baka

60
Tatawag ng mga mag- aaral na babasa.

Ano kaya kung


Kapag magpapatuloy tayo
Kung nakapagtapos magbagong
sa ganitong gawain,
lang sana tayo ng buhay na tayo?
malamang malulugmok tayo
pag-aaral disin Baka marami
sa kahirapan.
sana’y hindi tayo pang
naghihirap ng ganito opurtunidad
ang magbukas
para sa atin.

C. Paglalahad
Itanong:
1. Ano ang pinag-usapan ng tatlo?
2. Pansinin ang pagkakabuo ng mga pangungusap, mayroon bang mga
salitang nag-uugnay sa kanila?

Sasabihin:
Mahalagang matutuhan ninyo ang wastong paggamit ng mga pang-ugnay.
Ito ay makakatulong sa maayos na pagkakabuo ng buod na siya ring inyong
magiging panapos na gawain sa kabuon ng aralin 1.4.

D. Pagtalakay
Pagbibigay ng input tungkol sa Retorikal na Pang-ugnay (Panitikang
Rehiyonal p. 54)
Pagbibigay ng iba pang halimbawa at paggamit nito sa pangungusap.
Halimbawa:
Kung – Sasama ako kung sasama ka.

E. Paglalahat
Itanong:
Kailan ginagamit ang pang-ugnay na kung, kapag, sakali, atbp.?

F. Paglalapat
Magbigay ng tatlong pangungusap na ginamitan ng retorikal na pang-ugnay.

G. Pagtataya
Sagutin ang Pagsasanay 2 (Panitikang Rehiyonl p. 55)

H. Karagdagang Gawain at/o Pagpapahusay

Ano ang pananaliksik?

61
V. MGA TALA
VI. PAGNINILAY
A. Bilang ng mag-
aaral na nagtamo
ng 80% sa
pagtataya
B. Bilang ng mag-
aaral na
nangangailangan
ng mga gawaing
pagpapahusay
(remedial)
C. Nakatulong ba ang
pagpapahusay
(remedial)?
Bilang ng mag-
aaral na
naunawaan ang
aralin
D. Bilang ng mag-
aaral na patuloy na
nangangailangan
ng pagpapahusay
(remediation)
E. Alin sa aking
pagtuturo ang
naging epektibo?
Bakit?
F. Ano-ano ang aking
naging suliranin na
maaaring malutas
sa tulong ng aking
punongguro at
superbisor?
G. Anong mga
inobasyon o
lokalisasyon sa
mga kagamitan
ang ginamit
/natuklasan ko na
nais kong ibahagi
sa ibang guro?

62
MASUSING Paaralan Baitang 7
BANGHAY- Guro Asignatura Filipino
ARALIN Petsa at Oras Markahan F7Q1W4D5

I. LAYUNIN
A. Pamantayang Naipamamalas ng mag-aaral ang pag-unawa sa
Pangnilalaman mga akdang pampanitikan ng Mindanao

Naisasagawa ng mga mag-aaral ang isang


B. Pamantayan sa Pagganap makatotohanang proyektong panturismo
Naisasagawa ang sistematikong pananaliksik
C. Mga Kasanayang tungkol sa paksang tinalakay
Pampagkatuto/Layunin (F7EP-If-g-4)

II. PAKSANG - ARALIN

Pagsasagawa ng sistematikong pananaliksik tungkol sa paksang tinalakay

III. MGA KAGAMITAN

https://prezi.com/m/cygs7Ifwa3b4/depinisyon-ng-pananaliksik-at-mga-
katangian-ng-mananaliksik/

https://www.slideshare.net/mobile/christopheregetigan/mga-hakbang-sa-
pananaliksik/
laptop, speaker, sagutang papel, panulat

IV. PAMAMARAAN
A. Balik-aral at/o Panimula
Ngayon ay isang bagong aralin na naman ang ating lalakbayin subalit bago
iyon ay muli muna nating balikan ang tinalakay natin kahapon upang matiyak ang
kakintalan nito sa inyong isipan.
1. Ano ang Pang-ugnay?
2. Magbigay ng mga halimbawa at gamitin ito sa pangungusap.

B. Pagganyak
Buoin ang ginulong letra na nasa ibaba.

SLIPAN INKAAK

Ano-ano ang inyong mga nalalaman tungkol sa salitang nabuo?

C. Paglalahad
Itanong:

63
1. Ano ang kahalagahan ng pananaliksik?
2. Bakit ito kailangang isagawa?
Sa pagtatapos ng araling ito, kayo ay inaasahang makapagsasagawa ng
sistematikong pananaliksik kaya upang ito’y maisakatuparan, mahalagang
matutuhan niyo muna ang mga hakbang sa pagsasagawa nito.

D. Pagtalakay
Pagbibigay ng input ng guro tungkol sa Pananaliksik at mga hakbang na
dapat isaalang-alang sa pagsasagawa nito sa pamamagitan ng slideshow
presentation.

D. Paglalahat
Ano ang una at huling hakbang na dapat isaalang-alang sa pagsasagawa
ng sistematikong pananaliksik?
E. Paglalapat
Ibigay ang mga hakbang sa pagsasagawa ng sistematikong pananalliksik.

G. Pagtataya
Panuto: Magsaliksik at sumuri ng isang maikling kuwentong nagmula o may
kinalaman sa mga tradisyon at pagpapahalagang makikita sa Mindanao. Sundan
ang balangkas sa ibaba sa pagsasagawa ng pananaliksik.
Pamagat ng Kuwentong Napili
A. Panimula ng maikling kuwento (Ano ang simula ng maikling kuwento?)
B. Paksa ng kuwentong napili, bakit nasulat, at kalian ito naisulat)
C. Layunin kung bakit dapat basahin ang maikling kuwentong napili.
D. Katuturan ng mga salita sa paksa (Mga bagong salita o terminolohiyang ginamit
sa maikling
kuwentong dapat bigyanng- kahulugan kung mayroon man)
E. Katapusan ng maikling kuwento (Ano ang naging wakas ng maikling kuwento?)
F. Kuro-kuro o opinion tungkol sa kabuoan ng kuwentong napili

V. MGA TALA
VI. PAGNINILAY
A. Bilang ng mag-aaral
na nagtamo ng 80%
sa pagtataya
B. Bilang ng mag-aaral
na nangangailangan
ng mga gawaing
pagpapahusay
(remedial)

64
C. Nakatulong ba ang
pagpapahusay
(remedial)?
Bilang ng mag-aaral
na naunawaan ang
aralin
D. Bilang ng mag-aaral
na patuloy na
nangangailangan ng
pagpapahusay
(remediation)
E. Alin sa aking
pagtuturo ang
naging epektibo?
Bakit?
F. Ano-ano ang aking
naging suliranin na
maaaring malutas sa
tulong ng aking
punongguro at
superbisor?
G. Anong mga
inobasyon o
lokalisasyon sa mga
kagamitan ang
ginamit /natuklasan
ko na nais kong
ibahagi sa ibang
guro?

65
MASUSING Paaralan Baitang 7
BANGHAY- Guro Asignatura Filipino
ARALIN Petsa at Oras Markahan F7Q1W4D6

I. LAYUNIN
A. Pamantayang Naipamamalas ng mag-aaral ang pag-unawa sa
Pangnilalaman mga akdang pampanitikan ng Mindanao

B. Pamantayan sa Naisasagawa ng mga mag-aaral ang isang


Pagganap makatotohanang proyektong panturismo

C. Mga Kasanayang Naisusulat ang buod ng binasang kuwento nang


Pampagkatuto/ Layunin maayos at may kaisahan (F7PU-If-g-4)
II. PAKSANG – ARALIN

Pagsulat ng buod ng binasang kuwento nang maayos at may kaisahan.

III. MGA KAGAMITAN


hongstarmylove.blogspot.com/2016/08/pagislam-maikling-kuwento. html?m=1

https://brainly.ph/question/53841,https://prezi.com/m/qbi268gvho6e/katangian-ng-
mabuting-talata/

laptop, speaker, sagutang papel, panulat


IV. PAMAMARAAN
A. Balik-aral at/o Panimula
Bago tayo dumako sa ating susunod na aralin, tayain muna natin ang inyong
mga natutuhan sa ating tinalakay kahapon.
1. Ano ang Pananaliksik?
2. Paano isinasagawa ang sistematikong pananaliksik?
Sasabihin ng guro:
Sa pagtatapos ng aralin kayo ay inaasahang makasusulat ng buod ng binasang
kuwento nang maayos at may kaisahan

B. Pagganyak
Ipapaskil sa pisara ang larawan (pagislam).
Itanong:
1. Anong seremonya ang makikita sa larawan?
2. Karapat-dapat bang isagawa ito? Ipaliwanag.

66
C. Paglalahad
Sasabihin
Ang mga larawang inyong nakita ay tampok sa maikling kuwentong
inyong babasahin. Ito ay pinamagatang Pagislam, ang ikatlong seremonya ng
pagbibinyag ng mga Muslim na ginagawa sa ikapito hanggang ikasampung
taon ng bata. Ito ay hindi naiiba sa pagtutuli sa lalaking Kristiyano.

D. Pagtalakay
Pamamahagi ng tekstong Pagislam
Interaktibong talakayan tungkol sa binasa
Pagproseso ng mga naging kasagutan.
Pagbibigay ng input ng guro tungkol sa buod, pagbubuod at mga katangian
ng mabuting talata.
Ang buod ay ang diwa, sumaryo o pinaka-ideya. Ang pagbubuod ay ang
pagbuo o paraan ng pagpapaikli ng anumang teksto o babasahin. Maaaring ilahad dito
ang mga kaisipan at mga importanteng natutunang impormasyon sa teksto na binasa.
Ito ay hindi orihinal na sulatin. Sa pagbubuod ay kinakailangang kunin ang
mahahalagang kaisipan ng teksto. Kailangan din na maisulat ng malinaw ang buod.
Sariling pananalita din ang dapat gamitin at iwasan dapat ang paglayo sa diwa ng
teksto.
Pagbibigay ng pamantayan sa pagbigay ng marka.

Mga Pamantayan Puntos

Kompleto ang impormasyong hinihingi at wasto ang mga ito. 5 Puntos

Nakagamit ng mga retorikal na pang-ugnay sa naisulat na 5 Puntos


pananaliksik at buod.
Maayos at may kaisahan ang mga pangungusap na ginamit 5 Puntos
sa pagbubuod.

Maayos na naisalaysay ang buod ng maikling kuwentong 5 Puntos


nasaliksik.

Kabuoang Puntos 20 na puntos

E. Paglalahat

Itanong:
1. Ano ang buod?
2. Paano ang wastong pagbubuod ng kuwento?

F. Paglalapat

Isulat ang simula at wakas ng maikling kuwentong inyong sinaliksik.

67
G. Pagtataya
Panuto: Isulat ang buod ng binasang kuwento batay sa elemento ng maikling
kuwento na tinalakay na sa ikalawang araw ng aralin.
(Isaalang-alang ang rubric na inilahad)

H. Karagdagang Gawain at/o Pagpapahusay


1. Ano ang dula?

V. MGA TALA
VI. PAGNINILAY
A. Bilang ng mag-aaral
na nagtamo ng 80%
sa pagtataya
B. Bilang ng mag-aaral
na nangangailangan
ng mga gawaing
pagpapahusay
(remedial)
C. Nakatulong ba ang
pagpapahusay
(remedial)?
Bilang ng mag-aaral
na naunawaan ang
aralin
D. Bilang ng mag-aaral
na patuloy na
nangangailangan ng
pagpapahusay
(remediation)
E. Alin sa aking
pagtuturo ang
naging epektibo?
Bakit?
F. Ano-ano ang aking
naging suliranin na
maaaring malutas sa
tulong ng aking
punongguro at
superbisor?
G. Anong mga
inobasyon o
lokalisasyon sa mga
kagamitan ang
ginamit /natuklasan
ko na nais kong
ibahagi sa ibang
guro?

68
MASUSING Paaralan Baitang 7
BANGHAY- Guro Asignatura Filipino
ARALIN Petsa at Oras Markahan F7Q1W5D1

I. LAYUNIN
Naipamamalas ng mag-aaral ang pag-
A. Pamantayang Pangnilalaman unawa sa mga akdang pampanitikan ng
Mindanao
Naisasagawa ng mag-aaral ang isang
B. Pamantayan sa Pagganap
makatotohanang proyektong panturismo.
Nagagamit sa sariling pangungusap ang
mga salitang hiram (F7PT-Ih-i-5)
C. Mga Kasanayang Nasusuri ang pagkamakatotohanan ng
Pampagkatuto/Layunin
mga pangyayari batay sa sariling
karanasan (F7PB-Ih-i-5)
II. PAKSANG - ARALIN

A. Paggamit ng mga salitang hiram sa sariling pangungusap.


B. Pagsusuri sa pagkamakatotohanan ng mga pangyayari batay sa sariling
karanasan.
III. MGA KAGAMITAN
Panitikang Rehiyonal 7, pahina 56–63
“Kalilang” (bahagi ng dulang “Datu Matu”)
IV. PAMAMARAAN
A. Balik-aral at/o Panimula
Mula sa nakaraang paksa, dadako naman tayo ngayon sa isang panibagong
panitikan – ang Dula. Ngunit bago natin alamin kung ano ito, balik-aralan
muna natin ang nakaraang aralin.
Itanong:
1. Ano ang Maikling Kuwento?
2. Ano-ano ang mga elemento nito?
B. Pagganyak

HULARAWAN: Magpapakita ang guro ng mga larawan ng isang Bag, Silya,


at Cake.
Itanong:
1. Pamilyar ba kayo sa mga bagay na ito?
2. Ano-ano ang tawag sa mga bagay na ito sa Filipino? Isulat sa pisara.
Iuugnay ng guro ang sagot ng mga mag-aaral sa paksang tatalakayin.

69
C. Paglalahad

Ipatukoy kung ano ang tawag sa mga larawang aking ipinakita dahil ang
kanilang mga katawagan ay nabibilang sa mga “Salitang Hiram”.
D. Pagtalakay
Ipatukoy kung ano ang tawag sa mga larawang ipinakita dahil ang kanilang
mga katawagan ay nabibilang sa mga “Salitang Hiram”.
Magbibigay ng input at mga halimbawa ang guro tungkol sa mga salitang
hiram.

Ang mga salitang hiram ay maaaring katutubo o banyagang


salita. Ito ay mga salitang walang tuwirang salin sapagkat ito ay may
natatanging kultural na kahulugan at kahalagahan sa rehiyon, kultura, o
bansang pinagmulan nito.
Kung susuriin ang ating wika, napakaraming salita ang hiram
mula sa Kastila, Ingles, at sa mga kalapit nating mga bansa. Hindi lamang
natin ito namamalayam dahil pinanatili natin ang orihinal na pagbigkas o
kung minsan ay binabaybay nalang natin ito kung paano ito binibigkas.
(https://brainly.ph/question/956421)

Mga halimbawa:
• Enero, Agosto at Abril - Hiram na salita
sa kastila na ang ibig sabihin ay mga
buwan sa isang taon
• Asul, Berde, kahel - Hiram na salita sa kastila na ang ibig sabihin
ay mga kulay
• Pulis – “Police”
Tatalakayin din ang kahulugan ng isang dula at ang Pag-Islam. (Panitikang
Rehiyonal 7, p. 57-58)

Masining na ipababasa ang isang bahagi ng dulang “Datu Matu” na


pinamagatang “Kalilang” (Panitikang Rehiyonal 7, p. 58–62)

Interaktibong pagtalakay sa buod ng bahagi ng dula sa pamamagitan ng


pagsagot sa mga gabay na tanong na nasa GAWAIN 4. Pag-unawa sa
Nilalaman (Panitikang Rehiyonal 7, p. 62–63)
E. Paglalahat
Itanong:
Marapat bang isalin ang sa Filipino ang mga hiram na salita? Bakit?

F. Paglalapat
A. Gamitin sa sariling pangungusap ang mga salitang hiram na nakatala sa
ibaba. Ibinigay na ang kahulugan ng mga ito para sa iyong pagkaunawa.
Gawin ito sa inyong kuwaderno.
1. bulad – isang pinatuyo
__________________________________________________
2. brass – haluang metal na nagmula sa tanso at zinc
__________________________________________________
3. dama – tawag sa mga alalay ng sultan o reyna

70
__________________________________________________
4. torogan – tawag sa bahay ng mayayaman o kilalang tao o pinuno sa
Mëranao
__________________________________________________
5. kalilang – nangangahulugan ng pagdiriwang o pag-alaala
__________________________________________________
B. Ano-anong gawain ang isinasagawa kaugnay ng Pag-Islam? Makatotohanan
ba ang mga ito o hindi? Ilahad ang dahilan kung bakit sa inyong palagay ito
ay makatotohanan / di-makatotohanan. Gamitin ang tsart na nasa GAWAIN
4. Pag-unawa sa Nilalaman aytem 3 (Panitikang Rehiyonal 7, pahina 63) sa
pagsagot.

G. Pagtataya
A. Gamitin sa sariling pangungusap ang mga salitang hiram na nasa GAWAIN
3. Paglinang ng Talasalitaan (Panitikang Rehiyonal 7, pahina 62). Gawing
gabay ang kahulugang nasa kasunod na parihaba.
1. Datu ________________________________
2. Rajah _______________________________
3. Assalamo Allaikum ____________________
4. Allaikum Assalam ______________________
5. Allahu Akbar __________________________

Datu – tawag sa mga pinuno ng Mindanao


Rajah – nangangahulugang hari
Assalamo Allaikum – sumainyo ang kapayapaan
Allaikum Assalam – sumainyo rin ang kapayapaan
Allahu Akbar – si Allah ay dakila
B. Suriin ang pagkamakatotohanan ng mga pangyayari na nasa GAWAIN 5.
Pagpapayaman ng Nilalaman batay sa sariling karanasan (Panitikang
Rehiyonal 7, p. 63-64). Isulat ang mga sagot sa isang buong papel.
H. Karagdagang Gawain at/o Pagpapahusay
Sa inyong kuwaderno, sagutan ang sumusunod na mga tanong:
1. Ano ang Dulang Panlansangan?
2. Ano-ano ang mga halimbawa nito?

V. MGA TALA
VI. PAGNINILAY
A. Bilang ng mag-aaral na nagtamo
ng 80% sa pagtataya
B. Bilang ng mag-aaral na
nangangailangan ng mga
gawaing pagpapahusay
(remedial)
C. Nakatulong ba ang
pagpapahusay (remedial)?
Bilang ng mag-aaral na
naunawaan ang aralin

71
D. Bilang ng mag-aaral na patuloy
na nangangailangan ng
pagpapahusay (remediation)
E. Alin sa aking pagtuturo ang
naging epektibo? Bakit?
F. Ano-ano ang aking naging
suliranin na maaaring malutas sa
tulong ng aking punongguro at
superbisor?
G. Anong mga inobasyon o
lokalisasyon sa mga kagamitan
ang ginamit /natuklasan ko na
nais kong ibahagi sa ibang guro?

72
MASUSING Paaralan Baitang 7
BANGHAY- Guro Asignatura Filipino
ARALIN Petsa at Oras Markahan F7Q1W5D2

I. LAYUNIN
Naipamamalas ng mag-aaral ang pag-unawa
A. Pamantayang Pangnilalaman
sa mga akdang pampanitikan ng Mindanao.
Naisasagawa ng mag-aaral ang isang
B. Pamantayan sa Pagganap
makatotohanang proyektong panturismo.
Nailalarawan ang mga gawi at kilos ng mga
kalahok sa napanood na dulang
C. Mga Kasanayang panlansangan (F7PD-Ih-i-5)
Pampagkatuto/Layunin Nailalarawan ang paraan ng pagsamba o
ritwal ng isang pangkat ng mga tao batay sa
dulang napakinggan (F7PN-Ih-i-5)
II. PAKSANG - ARALIN

A. Paglalarawan sa mga gawi at kilos ng mga kalahok sa napanood na dulang


panlansangan.
B. Paglalarawan sa paraan ng pagsamba o ritwal ng isang pangkat ng mga tao
batay sa dulang napakinggan.

III. MGA KAGAMITAN

Panitikang Rehiyonal 7, pahina 64

Dulang Panlansangan
*Moriones(https://www.youtube.com/watch?v=3_MlmOcxDSA&t=182s)
*Senakulo (https://www.youtube.com/watch?v=ZJ7d5MEGeVk)

IV. PAMAMARAAN
A. Balik-aral at/o Panimula

Tutukuyin naman natin ngayon ang isang uri ng dula – ang Dulang
Panlansangan. Ngunit bago natin alamin kung ano ito, balikan muna natin
ang nakaraang aralin.
Itanong:
1. Ano ang Dula?
2. Paano isinasagawa ang Pag-Islam?

B. Pagganyak

Itanong:
Ano ang tawag sa isang prusisyon o parada tuwing Mayo kung saan
may mga naglalakad na mga dalagang naka-gown na may hawak na
mga santo at may mga kasamang konsorte?

73
Sasagutan ito sa pamamagitan ng pagpuno ng mga nawawalang letra sa
salitang
S __ __ T A __ K __ U __ A N
Isusulat ng mag-aaral ang kaniyang sagot sa pisara. Iuugnay ng guro ang
sagot ng mga mag-aaral sa paksang tatalakayin.

C. Paglalahad
Itinanong ko sainyo ito sapagkat ngayong araw ay aalamin natin ang iba’t
ibang uri ng mga Dulang Panlansangan, at isa nga sa mga halimbawa nito
ang Santakrusan.

D. Pagtalakay
Magbibigay ng input at mga halimbawa ang guro tungkol sa mga Dulang

Ang dulang panlangsangan ay isang uri ng dula na ginaganap sa


lansangan. Ilan sa mga halimbawa nito ay ang mga sumusunod:
1. Panunuluyan
Ginaganap tuwing bisperas ng Pasko. Ito ay paghahanap ng bahay na
matutuluyan ng Mahal na Birhen sa pagsilang kay Hesukristo
2. Salubong
Ito ay isang prusisyon na ginaganap sa madaling-araw ng Linggo ng
Pagkabuhay.
3. Tibag
Pagsasadula ng paghahanap ng Krus na pinagpakuan kay Kristo nina
Reyna Elena at Prinsipe Constantino. Ginaganap tuwing Mayo sa mga
lalawigan ng Bulacan, Nueva Ecija, Bataan, Rizal.
4. Senakulo
Ito ay tradisyonal na pagsasadula ng mga pangyayari hinggil sa mga
dinanas ni Hesukristo bago at pagkaraang ipako siya sa krus.
(https://brainly.ph/question/185388)

Panlansangan.
Ipapapanood ang video clip ng isang halimbawa ng dulang panlansangan
(Moriones) na mula sa Youtube
(https://www.youtube.com/watch?v=3_MlmOcxDSA&t=182s).

Tatalakayin ito sa pamamagitan ng pagsagot sa mga sumusunod na gabay na


tanong:
1. Anong uri ng dulang panlansangan ang inyong napanood?
2. Saan ito ginaganap?
3. Sino-sinong karakter ang ginagaya o ginagampanan ng mga tauhan sa
napanood na dula?
E. Paglalahat
Itanong:
Bakit mahalang matutuhan ang paglarawan sa gawi at kilos ng mga
tauhan?

74
F. Paglalapat

Magpapakita ang guro ng mga larawan ng mga kalahok mula sa pinanood na


dulang panlansangan. Ilarawan ang kanilang mga kilos/gawi, at ang kanilang
paraan ng pagsamba o ritwal gamit ang isa hanggang dalawang salita. Isulat
ito sa talahanayan na nasa ibaba.

Kilos/Gawi Paraan ng Pagsamba


1.
2.
3.
Bigyang-pansin ang mga tauhang nagsipagganap sa dulang panlasangang
pinanood (Moriones) at ilarawan kung ang kanila bang gawi at kilos ay
akmang-akma at makatotohanan sa tauhang kanilang ginagampanan.
Gawing gabay ang graphic organizer na ito:

_______________________________________
Pamagat ng dulang napanood

TAUHAN

PAPEL NA GINAGAMPANAN

PAGLALARAWAN SA KILOS AT GAWI NG


MGA TAUHAN

Itanong:
Batay sa napanood na dulang panlansangan, paano nila ipinakita ang
kanilang pagsamba o ritwal? Ilarawan ang paraan ng kanilang ginawang
pagsamba/ritwal sa pamamagitan ng hindi bababa sa tatlong
pangungusap.

Ano ang naidudulot ng dula sa buhay ng tao lalo na sa mga kabataang


Pilipinong kagaya mo?

75
G. Pagtataya
A. Magpapapanood ang guro ng isa pang video clip ng isang dulang
panlansangan – Senakulo
(https://www.youtube.com/watch?v=ZJ7d5MEGeVk). Ilarawan ang mga
gawi at kilos ng mga kalahok sa napanood na dulang panlansangan.
Gawing gabay sa pagsagot ang talahanayan sa ibaba.

PAGLALA-
PAMAGAT NG
PAPEL NA RAWAN SA
PINANOOD NA
MGA TAUHAN GINAGAM- KILOS AT GAWI
DULANG
PANAN NG MGA
PANLANSANGAN
TAUHAN

B. Ilarawan din ang paraan ng pagsamba o ritwal ng isang pangkat ng mga


tao batay sa video clip ng dulang napakinggan. Gawing gabay ang web
organizer sa ibaba.

Pagsamba
o Ritwal
ng mga
tauhan sa
Dula

H. Karagdagang Gawain at/o Pagpapahusay

Magbigay ng mga halimbawa ng pangungusap na walang tiyak na paksa.


(Reperensya: Panitikang Rehiyonal 7, pahina 66)

V. MGA TALA
VI. PAGNINILAY
A. Bilang ng mag-aaral na nagtamo
ng 80% sa pagtataya
B. Bilang ng mag-aaral na
nangangailangan ng mga
gawaing pagpapahusay
(remedial)

76
C. Nakatulong ba ang
pagpapahusay (remedial)?
Bilang ng mag-aaral na
naunawaan ang aralin
D. Bilang ng mag-aaral na patuloy
na nangangailangan ng
pagpapahusay (remediation)
E. Alin sa aking pagtuturo ang
naging epektibo? Bakit?
F. Ano-ano ang aking naging
suliranin na maaaring malutas sa
tulong ng aking punongguro at
superbisor?
G. Anong mga inobasyon o
lokalisasyon sa mga kagamitan
ang ginamit /natuklasan ko na
nais kong ibahagi sa ibang guro?

77
MASUSING Paaralan Baitang 7
BANGHAY- Guro Asignatura Filipino
ARALIN Petsa at Oras Markahan F7Q1W5D3

I. LAYUNIN
Naipamamalas ng mag-aaral ang pag-
A. Pamantayang Pangnilalaman unawa sa mga akdang pampanitikan ng
Mindanao.
Naisasagawa ng mag-aaral ang isang
B. Pamantayan sa Pagganap makatotohanang proyektong panturismo.
Nagagamit ang mga pangungusap na
walang tiyak na paksa sa pagbuo ng
patalastas (F7WG-Ih-i-5)
Nabubuo ang patalastas tungkol sa
C. Mga Kasanayang napanood na dulang panlansangan
Pampagkatuto/Layunin
(F7PU-Ih-i-5)
Naipaliliwanag ang nabuong patalastas
tungkol sa napanood na dulang
panlansangan (F7PS-Ih-i-5)
II. PAKSANG - ARALIN

A. Paggamit ng mga pangungusap na walang tiyak na paksa sa pagbuo ng


patalastas.
B. Pagbuo ng isang patalastas tungkol sa napanood na dulang panlansangan.
C. Pagpapaliwanag ng nabuong patalastas tungkol sa napanood na dulang
panlansangan.
III. MGA KAGAMITAN
Panitikang Rehiyonal 7, pahina 65–67
IV. PAMAMARAAN
A. Balik-aral at/o Panimula
Pag-aralan naman natin ngayong araw ang mga pangungusap na walang
paksa. Gagamitin ninyo ito sa pagbuo at pagpapaliwanag ng isang patalastas
tungkol sa napanood na dulang panlansangan. Ngunit bago natin alamin
kung ano ito, balikan muna natin ang nakaraang aralin.
Itanong:
1. Paano isinasagawa ang dulang panlansangang Moriones at Senakulo?
2. Magbigay ng iba pang halimbawa ng dulang panlansangan at ilarawan
ang mga gawi at kilos ng mga kalahok sa mga dulang ito.
B. Pagganyak
Magsusulat ang guro sa pisara ng ilang pahayag gaya ng:
Cassanova! Hoy!
Oras na. Gusto mong pumunta?
Mga Kapatid! May mga bisita sa labas ng bahay.
Basahin ng malakas at suriin ang mga pahayag na ito.
Itanong: Matatawag mo bang pangungusap ang mga ito? Patunayan.
C. Paglalahad

78
Ang mga pangungusap na nakasulat sa pisara ay ilan lamang sa mga
tinatawag na Pangungusap na Walang Paksa.
D. Pagtalakay
Interaktibong talakayan tungkol sa mga Pangungusap na Walang Paksa na
nasa Panitikang Rehiyonal, pahina 66.

Pangkatang gawain – Magpapapanood ang guro ng isa pang uri ng dulang


panlansangan – Panunuluyan (https://www.youtube.com/watch?v=Bc--
0mgRaZk).

Punan ng wastong mga pangungusap na walang paksa ang sumusunod na


patalastas tungkol sa napanood na dulang panlansangan. Isulat ang inyong
sagot sa patlang. Magtalaga ng tagapag-ulat upang basahin at ipaliwanag
ang nabuong patalastas.

__________ kayo at tunghayan natin ang Panunuluyan sa ating


parokya! Ito ay gaganapin sa labas ng St. Anthony de Padua Cathedral, sa
ganap na ika-pito ng gabi araw ng sabado – Disyembre 24, 2018. Kaya
_____________ ang lahat! Panoorin natin ang isang natatanging dula
ngayong bisperas ng pasko. Maraming ________________!

Tatalakayin din ang kahulugan at mga dapat isaalang-alang sa pagsulat ng


isang Anunsyo o Patalastas na nasa Panitikang Rehiyonal, pahina 67.
E. Paglalahat
Itanong:
Bakit mahalagang matutuhan ang pagbuo ng patalastas?

F. Paglalapat
Lagyan ng tsek () kung ang pangungusap ay walang paksa at ekis (X) ang
hindi. Gawin ito sa sagutang papel.
___1. Tayo’y magsaya sa kalilang. ___ 6. Allahu Akbar!
___ 2. Tugtugin ang kulintang. ___ 7. Mapalad ang aming bansa.
___ 3. Assalam Allaikum ___ 8. Swer! Swer! Swer!
___ 4. Si Datu Awalo ng Biwang. ___ 9. Magsayawan! Magtugtugan!
___ 5. Lubos ang kasiyahan ko sa pagdalo ninyo. ___ 10. Datu

Bumuo ng isang maikling patalastas para sa pagtatanghal ng isang dulang


panlansangang iyong napanood. Gamitan ito ng mga pangungusap na walang
tiyak na paksa. Kailangang hindi bababa sa limang pangungusap na walang
paksa ang gagamitin. Isulat ito sa isang short bond paper.

Itanong:
1. Bakit iyon ang inyong napiling paksa para sa patalastas?
2. Ano ang kaugnayan ng nabuong patalastas sa dulang panlansangang
napanood?
3. Paano napalalaganap at napapahalagahan ang mga kaugalian ng mga
tao sa iba’t ibang lugar sa pamamagitan ng mga dulang panlansangan?

79
G. Pagtataya
Ikaw ay isang mahusay na “Graphic Artist”. Nahilingan kang gumawa ng
patalastas kasama ng iba mo pang kapangkat para sa produksiyon ng isang
dulang panlansangang iyong napanood. Gagawin mo ito upang mahikayat
ang kapwa mo mag-aaral na panoorin din ang nasabing dula.

Sa pagbuo ng patalastas, gumamit ng hindi bababa sa limang pangungusap


na walang tiyak na paksa. Maaaring pumili ng isa sa mga paraang nakalahad
sa ibaba na sa pananaw mo ay maisasagawa mo nang pinakamahusay ang
nasabing patalastas.
• Pagguhit ng poster
• Simpleng jingle na madaling matandaan
• Simpleng leaflets
• Simpleng skit

Itataya ang inyong gawa batay sa sumusunod na pamantayan:


a) nakatatawag ng pansin ang paksa--------------------------------------------------3
b) wasto at angkop ang nilalaman------------------------------------------------------5
c) masining ang pagkakalarawan-------------------------------------------------------2
d) makabuluhan ang inilahad na mga impormasyon-------------------------------3
e) malinis at maayos ang pagkakagawa----------------------------------------------2
f) wasto at angkop ang ginamit na mga salita sa pagbuo ng pangungusap-5

KABUOANG PUNTOS: 20
H. Karagdagang Gawain at/o Pagpapahusay
Bakit mahalaga ang turismo sa ekonomiya ng isang bansa?
(Reperensya: Panitikang Rehiyonal 7, pahina 69)

V. MGA TALA
VI. PAGNINILAY
A. Bilang ng mag-aaral na nagtamo
ng 80% sa pagtataya
B. Bilang ng mag-aaral na
nangangailangan ng mga
gawaing pagpapahusay
(remedial)
C. Nakatulong ba ang
pagpapahusay (remedial)?
Bilang ng mag-aaral na
naunawaan ang aralin
D. Bilang ng mag-aaral na patuloy
na nangangailangan ng
pagpapahusay (remediation)
E. Alin sa aking pagtuturo ang
naging epektibo? Bakit?
F. Ano-ano ang aking naging
suliranin na maaaring malutas sa

80
tulong ng aking punongguro at
superbisor?
G. Anong mga inobasyon o
lokalisasyon sa mga kagamitan
ang ginamit /natuklasan ko na
nais kong ibahagi sa ibang guro?

81
MASUSING Paaralan Baitang 7
BANGHAY- Guro Asignatura Filipino
ARALIN Petsa at Oras Markahan F7Q1W6D1

I. LAYUNIN
Naipamamalas ng mag-aaral ang pag-
A. Pamantayang Pangnilalaman unawa sa mga akdang pampanitikan ng
Mindanao
Naisasagawa ng mag-aaral ang isang
B. Pamantayan sa Pagganap
makatotohanang proyektong panturismo.
Naibabahagi ang isang halimbawa ng
C. Mga Kasanayang napanood na video clip mula sa youtube o
Pampagkatuto/Layunin ibang website na maaaring magamit
(F7PD-Ij-6)
II. PAKSANG - ARALIN

Pagbabahagi ng isang halimbawa ng napanood na video clip mula sa


youtube o ibang website na maaaring magamit.
III. MGA KAGAMITAN
Panitikang Rehiyonal 7, pahina 69–70
“It’s more fun in Mindanao”
(https://www.youtube.com/watch?v=jAyR1gNteZo)
Presentasyon ng El Gamma Penumbra
(https://www.youtube.com/watch?v=oRWy5p9YzKI)
IV. PAMAMARAAN
A. Balik-aral at/o Panimula
Ilalapat na ninyo ngayon ang inyong mga natutuhan mula sa mga nakaraang
paksa upang makapagsagawa ng isang makatotohanang proyektong
panturismo. Ngunit bago natin ito gawin, balik-aralan muna natin ang mga
nakaraang paksa.
Itanong:
Ano-ano ang mga halimbawa ng pangungusap na walang paksa?
Gamitin ito sa iyong sariling pangungusap.
Ano-ano ang mga katangian ng isang patalastas?
B. Pagganyak

Picture Analysis: Magpapakita ang guro ng iba’t ibang magagandang tanawin


at lugar sa Mindanao.
Itanong:
Pamilyar ba kayo sa mga lugar na nasa larawan? Saang lugar sa
Mindanao ito matatagpuan?
Ano ang kahalagahan ng mga lugar na ito sa turismo ng Mindanao?

82
C. Paglalahad
Ang mga larawang aking ipinakita ay may kaugnayan sa paksang tatalakayin
natin ngayon tungkol sa video clip na panonoorin ninyo mamaya.

D. Pagtalakay
Ipapapanood ang isang video clip mula sa Youtube na pinamagatang “It’s
more fun in Mindanao” (https://www.youtube.com/watch?v=jAyR1gNteZo).
Tatalakayin ito sa pamamagitan ng pagsagot sa sumusunod na mga gabay
na tanong:
1. Tungkol saan ang napanood na video clip?
2. Ano-anong magagandang tanawin, pagkain at kultura mula sa Mindanao
ang itinampok sa napanood na video clip?
3. Ihambing ang kultura ng isang lugar sa Mindanao sa lugar na iyong
kinalakhan. Ano ang pagkakatulad at pagkakaiba?
4. Sa inyong palagay, paano nakatutulong ang mga ganitong uri ng video
clip o websites sa pag-unlad ng turismo sa Mindanao o ng iba pang lugar?
5. Ibahagi sa klase ang bahagi ng napanood sa youtube na nagustuhan
ninyo.
E. Paglalahat
Itanong:
Papaano mapapaunlad ang turismo ng bawat lugar?

F. Paglalapat
Pangkatang Gawain: CHARADES
Hahatiin sa 3 pangkat ang klase. Pipili ng isang miyembro na kakatawan sa
bawat pangkat upang bumunot sa pahuhulaang kategorya na kanilang
nakuha. Ang kategoryang ito ay nakabatay sa napanood na video clip. Ang
mga kategorya ay ang sumusunod:
A. Mga Magagandang Pasyalan sa Mindanao
B. Makukulay na Festival ng Mindanao
C. Mga kultura ng mga taga-Mindanao
Bawat pangkat ay pipili ng tatlong mga itinampok sa video clip mula sa
kategoryang nabunot.

G. Pagtataya

Ipapanood ang isa pang video clip tungkol sa isang presentasyon ng El


Gamma Penumbra na maaaring magpaunlad ng turismo sa Mindanao.
(https://www.youtube.com/watch?v=oRWy5p9YzKI)
Sagutan ang mga sumusunod na tanong:
1. Tungkol saan ang ipinakitang pagtatanghal?
2. Sa iyong palagay, nahikayat ba ng El Gamma Penumbra ang mga
manonood na pumunta sa Mindanao sa pamamagitan ng kanilang
pagtatanghal? Pangatwiranan.
3. Paano nakatutulong ang pagtatanghal ng El Gamma Penumbra sa
pagtataguyod ng programang panturismo sa Mindanao?

83
H. Karagdagang Gawain at/o Pagpapahusay
Magbigay ng mga datos na ginagamit kaugnay ng pananaliksik sa isang
proyektong panturismo gaya ng Flyers.
V. MGA TALA
VI. PAGNINILAY
A. Bilang ng mag-aaral na nagtamo
ng 80% sa pagtataya
B. Bilang ng mag-aaral na
nangangailangan ng mga
gawaing pagpapahusay
(remedial)
C. Nakatulong ba ang
pagpapahusay (remedial)?
Bilang ng mag-aaral na
naunawaan ang aralin
D. Bilang ng mag-aaral na patuloy
na nangangailangan ng
pagpapahusay (remediation)
E. Alin sa aking pagtuturo ang
naging epektibo? Bakit?
F. Ano-ano ang aking naging
suliranin na maaaring malutas sa
tulong ng aking punongguro at
superbisor?
G. Anong mga inobasyon o
lokalisasyon sa mga kagamitan
ang ginamit /natuklasan ko na
nais kong ibahagi sa ibang guro?

84
MASUSING Paaralan Baitang 7
BANGHAY- Guro Asignatura Filipino
ARALIN Petsa at Oras Markahan F7Q1W6D2

I. LAYUNIN
Naipamamalas ng mag-aaral ang pag-
A. Pamantayang Pangnilalaman unawa sa mga akdang pampanitikan ng
Mindanao.
Naisasagawa ng mag-aaral ang isang
B. Pamantayan sa Pagganap
makatotohanang proyektong panturismo.
Nasusuri ang ginamit na datos sa
pananaliksik sa isang proyektong
panturismo (halimbawa: pagsusuri sa isang
C. Mga Kasanayang promo coupon o brochure) (F7PB-Ij-6)
Pampagkatuto/Layunin Naipaliliwanag ang mga salitang ginamit sa
paggawa ng proyektong panturismo
(halimbawa ang paggamit ng acronym sa
promosyon) (F7PT-Ij-6)
II. PAKSANG - ARALIN

A. Pagsuri sa mga ginamit na datos sa pananaliksik sa isang proyektong


panturismo.
B. Pagpapaliwanag sa mga salitang ginamit sa paggawa ng proyektong
panturismo (halimbawa ang paggamit ng acronym sa promosyon).
III. MGA KAGAMITAN
Panitikang Rehiyonal 7, pahina 70
Mga halimbawang Flyers
IV. PAMAMARAAN
A. Balik-aral at/o Panimula
Suriin naman natin ngayon ang mga ginamit na datos sa pananaliksik sa
isang proyektong panturismo. Ngunit bago natin alamin kung ano-ano ang
mga ito, balikan muna natin ang nakaraang aralin.
Itanong: Paano naging daan ang napanood na video clip kahapon sa
pagpapakilala sa Mindanao?
B. Pagganyak
Ang kasunod na mga larawan ay ilang halimbawa ng mga bagay na
ginagamit sa panghihikayat ng mga turista para dumayo rito sa Pilipinas.
Magpapakita ang guro ng larawan ng isang telebisyon, diyaryo, radyo, at iba
pang mga gadgets gaya ng cellphone, tablet, atbp.
Itanong:
1. Ano-ano ang gamit ng mga bagay na ito?
2. Paano ito naiiba sa isa’t isa?

85
C. Paglalahad
Isang mabisang paraan upang maipakilala ang isang lugar at mga pisikal na
katangian nito ay sa pamamagitan ng mga proyektong panturismo gaya ng
mga Flyers.
D. Pagtalakay
Magpapakita ang guro ng halimbawa ng Flyers ng Mindanao. Ipababasa at
ipaliliwanang ang nilalaman nito:
1. Mga uri ng larawan
2. Borador
3. Mga “acronyms”
Tatalakayin ito sa pamamagitan ng pagsagot sa mga sumusunod na tanong:
1. Tungkol saan ang halimbawang Flyers?
2. Ano-anong mahahalagang datos ang nakapaloob dito?
Ipatatala gamit ang talahanayan sa ibaba ang ilang mga salita at “acronyms”
sa nasabing Flyers. Bibigyang kahulugan ang mga ito.

“Acronyms” Kahulugan

E. Paglalahat
Ipaliwanag kung bakit iyon ang mga ibinigay na kahulugan sa mga
salita/acronyms na ginamit sa promosyon ng nasabing Flyers. Isulat ito sa
isang sagutang papel.
Itanong:
Masasalamin ba sa mga ipinakitang Flyers ang kultura ng mga taga-
Mindanao? Ipaliwanag.

F. Paglalapat
Magpapakita ang guro ng isa pang halimbawang Flyers ng Mindanao.
Sa isang sagutang papel tukuyin ang sumusunod:
1. Mga nilalaman ng ipinakitang Flyers:
______________________________________________________
2. Mga uri ng larawang ipinakita:
______________________________________________________
3. Ginamit na Borador:
______________________________________________________
4. Mga ginamit na acronym sa Flyers:
______________________________________________________
Susuriin ng guro ang mga sagot ng mga mag-aaral at itatama ang mga
maling sagot.

86
G. Pagtataya
Suriin ang ginamit na datos sa pananaliksik para sa inyong sariling Flyers.
Ilahad sa ibaba ang mga datos o kagamitang kakailanganin, gayundin ang
mga gagawin mong paraan sa pagkuha ng mga datos. Sundin ang graphic
organizer sa ibaba.

Mga datos o
kagamitang
Mga paraang
kakailanganin sa
gagamitin sa
pagbuo ng Flyers pagkuha ng mga
tungkol sa Mindanao datos na ito

H. Karagdagang Gawain at/o Pagpapahusay


Sa inyong kuwaderno, sagutan ang sumusunod na tanong:
Ano-ano ang mga dapat isaalang-alang sa pagbuo ng Flyers sa
pagpapakilala sa isang lugar?
(Reperensya: Panitikang Rehiyonal, pahina 70)

V. MGA TALA
VI. PAGNINILAY
A. Bilang ng mag-aaral na nagtamo ng
80% sa pagtataya
B. Bilang ng mag-aaral na
nangangailangan ng mga gawaing
pagpapahusay (remedial)
C. Nakatulong ba ang pagpapahusay
(remedial)?
Bilang ng mag-aaral na naunawaan
ang aralin
D. Bilang ng mag-aaral na patuloy na
nangangailangan ng pagpapahusay
(remediation)
E. Alin sa aking pagtuturo ang naging
epektibo? Bakit?
F. Ano-ano ang aking naging suliranin
na maaaring malutas sa tulong ng
aking punongguro at superbisor?
G. Anong mga inobasyon o
lokalisasyon sa mga kagamitan ang
ginamit /natuklasan ko na nais kong
ibahagi sa ibang guro?

87
MASUSING Paaralan Baitang 7
BANGHAY- Guro Asignatura Filipino
ARALIN Petsa at Oras Markahan F7Q1W6D3

I. LAYUNIN
Naipamamalas ng mag-aaral ang pag-
A. Pamantayang Pangnilalaman unawa sa mga akdang pampanitikan ng
Mindanao.
Naisasagawa ng mag-aaral ang isang
B. Pamantayan sa Pagganap makatotohanang proyektong
panturismo.
Naiisa-isa ang mga hakbang at
panuntunan na dapat gawin upang
maisakatuparan ang proyekto (F7PS-Ij-
C. Mga Kasanayang 6)
Pampagkatuto/Layunin
Naiisa-isa ang mga hakbang na ginawa
sa pananaliksik mula sa napakinggang
mga pahayag (F7PN-Ij-6)
II. PAKSANG - ARALIN

A. Pag-iisa-isa ng mga hakbang at panuntunan na dapat gawin upang


maisakatuparan ang proyekto.
B. Pag-iisa-isa ng mga hakbang na ginawa sa pananaliksik mula sa
napakinggang mga pahayag.
III. MGA KAGAMITAN
Panitikang Rehiyonal 7, pahina 69–70
Gintong Pamana III, pahina 352–356
IV. PAMAMARAAN
A. Balik-aral at/o Panimula
Ngayong araw, iisa-isahin naman natin ang mga hakbang at panuntunan na
dapat gawin upang maisakatuparan ang proyekto, pati na rin ang mga
hakbang na ginagawa sa pananaliksik. Ngunit bago natin alamin kung ano-
ano ang mga ito, balikan muna natin ang nakaraang aralin.
Itanong:
Ano-anong mga datos sa pananaliksik ang kailangan sa paggawa ng
isang proyektong panturismo gaya ng mga Flyers?
B. Pagganyak
Itanong:
Kapag kayo ba ay binibigyan ng inyong guro ng mga takdang-aralin, ano-
ano ang inyong ginagamit na reperensya upang masagutan ito?
Paano tayo makakakalap ng mga impormasyon o mga datos na ating
kailangan sa ating mga gagawing proyekto?
Picture Analysis: Magpapakita ang guro ng mga logo ng websites o lugar na
maaaring mapagkunan ng mga impormasyon sa pananaliksik.
Itatanong:
1. Pamilyar ba kayo sa mga nasa larawan?
2. Ano-anong mga website/lugar ito?

88
C. Paglalahad
Upang mabuo ang isang proyektong panturismo gaya ng isang Flyer,
kinakailangang magabayan tayo kung ano-ano ang mga hakbang at
panuntunan sa paggawa nito.
D. Pagtalakay
Tatalakayin ang mga sumusunod:
1. Mga dapat isaalang-alang sa pagbuo ng Flyers sa pagpapakilala ng isang
lugar (Panitikang Rehiyonal, pahina 70)
2. Mga Hakbang na maaring sundin sa Pagsulat ng Pananaliksik (Gintong
Pamana III, pahina 352–356)
E. Paglalahat
Itanong:
Alin sa mga hakbang sa pananaliksik ang nararapat mong unahin na
gawin upang maisagawa ang mga layunin na nasa naunang gawain?
Bakit?
Gaano kahalaga ang turismo sa pag-unlad ng ekonomiya ng isang lugar o
bansa?

F. Paglalapat
(Pangkatang gawain)
Suriin ang mga datos na kailangan isaliksik upang umangkop sa uri ng
turistang nais ninyong maabot ng inyong gagawing Flyers. Makatutulong ang
pagsagot sa mga sumusunod na tanong:
1. Anong uri ng turista ang target ng iyong Flyers? sila ba’y mga kabataang
mahilig sa adventure? mga backpacker na may limitadong badyet? mga
mag-aaral na gusto ng isang educational fieldtrip? Pamilyang may mga
anak? mga nakatatanda o retiradong nais ng tahimik na bakasyon?
Kapag alam niyo na ang uri ng turistang nais ninyong maabot ng inyong
Flyers ay ituloy na ang pananaliksik. Mula sa inyong nasaliksik ay piliin
ang pinakamahalagang bagay na gusto ninyong bigyang-diin tungkol sa
lugar na sa tingin ninyo ay aakit sa uri ng turistang target ng inyong
Flyers.
G. Pagtataya
Isa-isahin ang mga hakbang at panuntunan na dapat gawin upang
maisakatuparan ang proyekto at mga hakbang sa pananaliksik sa
pamamagitan ng pagtukoy nito mula sa mga pahayag na nasa kahon. Isulat
ang letra ng tamang sagot sa patlang.

89
A. Pagpili ng mga Larawang Isasama F. Paghahanda ng iwinastong balangkas
o “final outline”

B. Pananaliksik at pagsulat ng nilalaman G. Pag-alam o pagpili ng paksa

C. Paghahanda ng tentatibong balangkas H. Paglalahad ng layunin


D. Pagbuo ng aktuwal na proyekto I. Pagwawasto at Pagrebisa ng Borador
E. Pagbuo ng Borador J. Pangangalap ng mga talâ o “note-taking”

__________ 1. Sa hakbang na ito kailangan tiyaking nagamit ang wasto at angkop


na wikang Filipino upang ito ay hindi lang maging makatotohanan kundi
makapanghihikayat din ang iyong proyekto.
__________ 2. Mahalaga ang hakbang na ito sapagkat ito ang inaasahang lalo pang
makapang-aakit sa target ng iyong gagawing proyekto.
__________ 3. Dito na gagamitin ang mga impormasyong iyong nasaliksik gayundin
ang mga larawang pinili mo para sa proyekto.
__________ 4. Ito ang unang hakbang sa pagsasagawa ng proyekto kung saan
tinutukoy mo ang mga mahahalagang datos at ang mga bagay na gusto mong
bigyang-diin sa proyekto.
__________ 5. Makakatulong ito para sa mas mabilis na pananaliksik dahil ito ang
magbibigay ng direksyon at magsisilbing patnubay mo sa pagbabasa at
pangangalap ng mga tala.
__________ 6. Isa-isahin ang iyong dahilan o layunin kung bakit nais isagawa ang
pananaliksik.
__________ 7. Sa bahaging ito, planuhin at isiping mabuti ang kabuoan ng
pananaliksik na gagawin.
__________ 8. Iminumungkahi sa bahaging ito na gumamit ng index card. Hatiin sa
tatlo ang mga talang nakuha – lagom, tuwirang sipi, at hawig.
__________ 9. Kung walang tiyak na paksang sasaliksikin, siguraduhing ang
pipiliing paksa ay naaayon sa iyong interes at yaong mayroon kang malawak na
kaalaman.
__________ 10. Sa bahaging ito ay bigyang-pansin ang nilalaman at paraan ng
pagsulat gayundin ang baybay, bantas, at wastong gamit ng mga salita.
H. Karagdagang Gawain at/o Pagpapahusay
Sa inyong kuwaderno, sagutin ang tanong:
Anong uri ng wika ang dapat gamitin sa pagbuo ng Flyers?

V. MGA TALA

VI. PAGNINILAY
A. Bilang ng mag-aaral na nagtamo
ng 80% sa pagtataya
B. Bilang ng mag-aaral na
nangangailangan ng mga gawaing
pagpapahusay (remedial)

90
C. Nakatulong ba ang pagpapahusay
(remedial)?
Bilang ng mag-aaral na
naunawaan ang aralin
D. Bilang ng mag-aaral na patuloy na
nangangailangan ng
pagpapahusay (remediation)
E. Alin sa aking pagtuturo ang naging
epektibo? Bakit?
F. Ano-ano ang aking naging suliranin
na maaaring malutas sa tulong ng
aking punongguro at superbisor?
G. Anong mga inobasyon o
lokalisasyon sa mga kagamitan
ang ginamit /natuklasan ko na nais
kong ibahagi sa ibang guro?

91
MASUSING Paaralan Baitang 7
BANGHAY- Guro Asignatura Filipino
ARALIN Petsa at Oras Markahan F7Q1W6D4

I. LAYUNIN
Naipamamalas ng mag-aaral ang pag-
A. Pamantayang Pangnilalaman unawa sa mga akdang pampanitikan ng
Mindanao.
Naisasagawa ng mag-aaral ang isang
B. Pamantayan sa Pagganap
makatotohanang proyektong panturismo.
Nagagamit nang wasto at angkop ang
wikang Filipino sa pagsasagawa ng isang
makatotohanan at mapanghikayat na
proyektong panturismo (F7WG-Ij-6)
C. Mga Kasanayang Nabubuo ang isang makatotohanang
Pampagkatuto/Layunin
proyektong panturismo (F7PU-Ij-6)
Nailalahad ang mga hakbang na ginawa
sa pagkuha ng datos kaugnay ng binuong
proyektong panturismo (F7EP-Ij-6)
II. PAKSANG – ARALIN

A. Paggamit nang wasto at angkop ang wikang Filipino sa pagsasagawa ng


isang makatotohanan at mapanghikayat na proyektong panturismo.
B. Pagbuo ng isang makatotohanang proyektong panturismo.
C. Paglalahad ng mga hakbang na ginawa sa pagkuha ng datos kaugnay ng
binuong proyektong panturismo.
III. MGA KAGAMITAN
Panitikang Rehiyonal 7, pahina 71
Mga halimbawa ng template para sa isang Flyer
IV. PAMAMARAAN
A. Balik-aral at/o Panimula
Ang wikang Filipino ang nagbubuklod sa ating mga Pilipino kaya naman ito
ang wikang ating gagamitin sa pagbuo ng inyong Flyers. Ngunit bago ninyo
ito gawin, balikan muna natin ang ating nakaraang mga paksa.
Itanong:
1. Ano-ano ang mga hakbang at panuntunan na dapat gawin sa pagbuo
ng isang proyektong panturismo (Flyers)?
2. Isa-isahin ang mga hakbang sa pananaliksik.

B. Pagganyak
Magpapakita ang guro ng ilang halimbawang template na maaaring
makatulong sa mga mag-aaral sa paggawa nila ng kanilang sariling Flyers.
Itanong:
Para sa iyo, alin sa mga template na ito ang mas kaakit-akit para sa
gagawin ninyong Flyers? Bakit?

92
C. Paglalahad
Bago pa tuluyang buoin ang Flyers ay makatutulong ang pagbuo muna ng
borador o draft para maging huwaran o template ng iyong bubuoing proyekto.

D. Pagtalakay
Magbibigay ng input ang guro tungkol sa pagbuo ng borador ng flyers.
Itanong:
1. Ano ang borador o draft?
2. Ano ano ang mga dapat isaalang-alang sa pagbuo ng borador ng isang
flyer sa proyektong panturismo? (sapat na kaalaman sa lugar na
itatampok at wasto at angkop na gamit ng wika)
Magpapakita ang guro ng halimbawa sa paggawa ng Borador.
Mula sa borador, ay handang-handa ka na sa pagbuo ng aktuwal na Flyers.
Gagamitin mo na ngayon ang mga impormasyong iyong nasaliksik gayundin
ang mga larawang pinili mo. Tiyaking malinaw at nababasa ang mga salita
sa iyong Flyers. Gumamit din ng wasto at angkop na wikang Filipino.
Salungguhitan ang mga pormal na wikang Filipino na ginamit sa inyong
ginawang Flyers.
Bibigyan ng sapat na oras ang mga mag-aaral upang buoin ang kanilang
Flyers.
E. Paglalahat
Itanong:
Bakit mahalagang sundin ang wastong hakbang sa pagbuo ng flyers
bilang proyektong panturismo?

F. Paglalapat
Lagyan ng tsek ( ) ang mga kahon kung inilahad mo ang mga hakbang na
ginawa sa pagkuha ng datos kaugnay ng inyong binuong proyektong
panturismo (Flyers). Ekis (X) naman kung hindi.

1. Naisa-isa mo ba ang mga hakbang na ginawa mo sa pananaliksik ng


mahahalagang datos tungkol sa Mindanao?
2. Nasuri mo ba ang ginamit o pinagkunan ng datos o impormasyon sa
pananaliksik? Angkop o mapagkakatiwalaan ba ang pinagkunan mo
ng mga datos o impormasyon?
3. Naglagay ka ba ng pagkilala o citation sa mga pinagkunan mo?
4. Naipaliwanag mo ba ang mga salitang ginamit sa paggawa ng iyong
Flyers tulad halimbawa ng mga acronym na ginamit mo?
5. Nagamit mo ba nang wasto at angkop ang pormal na wikang Filipino
sa pagsasagawa ng iyong Flyers?

G. Pagtataya
Isa kang koordineytor ng travel agency na nais ipakilala ang isang lugar sa
Mindanao. Ang inyong kompanya ay nag-alok ng magandang insentibo sa
sinumang makabubuo ng Flyers para maipakilala ang isang lugar sa

93
Mindanao. Kaya naman naisipan mong magkaroon ng paligsahan sa pagbuo
nito upang ito ay tangkilikin ng mga turista. Sa pagbuo ng nasabing Flyers
kailangan mo ng layout artist, editor, photographer at researcher.
Upang matiyak mo na matagumpay ang kalalabasan ng iyong layunin, naririto
ang pamantayan na kailangang masunod ng mga kalahok.

Flyers / may orihinalidad

H. Karagdagang Gawain at/o Pagpapahusay


Ano-ano ang mga hakbang na ginawa sa pagkuha ng datos kaugnay ng
binuong proyektong panturismo (Flyers)?

V. MGA TALA

VI. PAGNINILAY
A. Bilang ng mag-aaral na nagtamo
ng 80% sa pagtataya
B. Bilang ng mag-aaral na
nangangailangan ng mga
gawaing pagpapahusay
(remedial)
C. Nakatulong ba ang
pagpapahusay (remedial)?
Bilang ng mag-aaral na
naunawaan ang aralin
D. Bilang ng mag-aaral na patuloy
na nangangailangan ng
pagpapahusay (remediation)
E. Alin sa aking pagtuturo ang
naging epektibo? Bakit?
F. Ano-ano ang aking naging
suliranin na maaaring malutas sa
tulong ng aking punongguro at
superbisor?
G. Anong mga inobasyon o
lokalisasyon sa mga kagamitan
ang ginamit /natuklasan ko na
nais kong ibahagi sa ibang guro?

94
Paaralan Baitang 7
Guro Asignatura Filipino
Petsa at Oras Markahan F7Q2W1D1
MASUSING
BANGHAY-ARALIN

I. LAYUNIN
A. Pamantayang Naipamamalas ng mag-aaral ang pag-unawa sa
Pangnilalaman mga akdang pampanitikan ng Kabisayaan
B. Pamantayan sa Naisusulat ng mag-aaral ang sariling awiting-bayan
Pagganap gamit ang wika ng kabataan
Nasusuri ang mensahe sa napanood na
C. Mga Kasanayang pagtatanghal (F7PD-IIa-b-7)
Pampagkatuto/ Naipapaliwanag ang kaisipang nais iparating ng
Layunin
napakinggang awiting-bayan (F7PN-IIa-b-7)
II. PAKSANG – ARALIN
Aralin 2.1
 Pagsusuri sa mensahe ng napanood na pagtatanghal
 Pagpapaliwanag ng kaisipang nais iparating ng napakinggang awiting-
bayan
III. MGA KAGAMITAN
Panitikang Rehiyonal 7 pahina 86-90
Music Video, Laptop at speaker
https://www.YouTube.com/watch?v=fqeC3_5MlsM
https://www.youtube.com/watch?v=ADODgK8VixE
IV.PAMAMARAAN
A. Balik-aral at/o Panimula
Natapos nating pag-aralan ang mga akdang pampanitikan mula sa
Mindanao sa Modyul 1.
Alin sa mga akdang pampanitikan mula sa Mindanao na ating tinalakay ang
iyong nagustuhan? Bakit?
Ngayon naman ay lalakbayin natin sa Modyul 2 ang Visayas sa
pamamagitan ng kanilang akdang pampanitikan.
B. Pagganyak
Pagpapakita ng piling mag-aaral ng maikling pagsasatao tungkol sa
dalawang taong labis na nagmamahalan at ang isa ay nagpapaalam sa
kanyang minamahal.Pagkatapos ng nasabing pagsasatao ay tatanungin
ang mga mag-aaral:
1. Tungkol saan ang napanood na pagsasatao?
2. Anong mensahe ang ipinakikita nito?
3. Anong katangian ng mga Pilipino ang nasasalamin dito?

C. Paglalahad
Mula sa naunang gawain, sasabihin ng guro:
Ngayon ay susuriin ninyo ang mensahe sa mapapanood na pagtatanghal
at ipapaliwanag ang kaisipang nais iparating ng pakikinggang awiting-
bayan.
Pagbibigay ng input tungkol sa pagsusuri:

Ang pagsusuri ay proseso ng paghihimay ng isang paksa

95
upang maging mas maliliit na mga bahagi; upang makatanggap ng
isang mas mainam na pagkaunawa rito. Ang kahalagahan ng
pagsusuri ay upang malaman ng lubos at maunawaan ang
binabasang teksto o pinanonood na pagtatanghal.
D. Pagtalakay
Panonood
Magpanood ng pag-awit ng Johnsburg HS Treble Choir sa awiting
“Dandansoy” .https://www.YouTube.com/watch?v=fqeC3_5MlsM
Ipasusuri ang mensaheng taglay ng mapapanood na pagtatanghal.
1. Ano ang naramdaman o epekto sa iyo habang pinanonood ang
mga dayuhang mag-aaral na umaawit nang buong puso sa isang
awiting-bayang sariling atin?
2. Anong mensahe ang nakapaloob sa kanilang itinanghal na
awiting-bayan?
3. Paano makatutulong ang mensaheng taglay ng awiting-bayan sa
mga tagapakinig lalo na sa mga kabataan ukol sa pagpapahalaga
sa isang minamahal?

Ipabasa at pag-usapan ang “Alam mo ba na..”


Tungol sa Awiting-bayan at Bulong
LM Panitikang Rehiyonal 7 Ph. 88-90

E. Paglalahat
A- Batay sa napanood, suriin ang mensaheng nais iparating ng awiting-bayan
na “Dandansoy”? Ipaliwanag ang iyong sagot.
Dandansoy,
bayaan ta ikaw
Pauli ako sa Payao
Ugaling kung ikaw hidlawon
Ang Payao imo lang lantawon.
Isinasaad ng awiting-bayang ito na…
a.Pinaglapit ng isang awit ang dalawang nagmamahalan
b.napakahirap sa kalooban ang paghihiwalay ng dalawang
nagmamahalan
Ito ang mensaheng napili ko dahil _____________________________.
B- Ngayon naman ay sumabay sap ag-awit ng awiting-bayan na “Si Felimon,
Si Felimon” https://www.youtube.com/watch?v=ADODgK8VixE
1. Tungkol saan ang awiting-bayang ito ng Cebu?
2. Ipaliwanag ang kaisipang nais iparating ng awiting-bayan na Si Felimon?
3. Bakit mahalagang hindi makalimutan at patuloy na awitin ang ating mga
awiting-bayan?
F. Paglalapat
Mensahe Ko, Alamin Mo (Pangkatang Gawain)
Basahin nang malakas ang kasunod na taludturan ng awiting-bayan at
bulong . LM Panitikang Rehiyonal Pahina 87
B
A Tra, la, la, la.
"Nagnakaw ka ng bigas ko, Ako’y nagtanim ng binhi,
lumuwa sana ang mata mo, Sumibol, nabuhay.
mamaga ang katawan mo Di naglao’t namunga,
patayin ka ng mga anito" Ang bunga’y naging binhi.

96
P1- lalapatan ng tunog ang awiting-bayan
P2- isasadula ang kaisipan ng awiting-bayan
P3- ipauulat ang personal na karanasan ukol sa bulong
P4- Ibigay ang kaisipang nais iparating ng awiting-bayan
at bulong.
G. Pagtataya
Suriin ang mensaheng nais iparating ng mapapanood na awiting-bayang na
itatanghal ng ilang mag-aaral na may pamagat na- “Ili-ili Tulog Anay ”.
Pagkatapos ay sagutin ang mga sumusunod na tanong sa ibaba.
Ili-Ili Tulog anay,
Wala diri Imong nanay,
Kadto tienda Bakal papay,
Ili-ili Tulog anay.
1. Ilarawan ang ina batay sa isinasaad sa awiting-bayan.
2. Ibigay ang pagkakatulad o pagkakaiba ng ina mula sa
liriko ng awit sa mga nanay na inyong nakilala .
3.Ano ang kaisipang nais iparating ng napanood/
napakinggang awiting-bayan?
H. Karagdagang Gawain at/o Pagpapahusay
Basahin at unawain ang kasunod na mga awiting-bayan at bulong mula sa
Visayas.Alamin kung masasalamin ba sa mga awiting-bayan at bulong na
ito ang paniniwala,pamahiin at uri ng pamumuhay ng mga tao sa Visayas?
Patunayan.Panitikang Rehiyonal 7 pahina 90-95
Italaga sa bawat pangkat ang pagpapaawit at pagpapabasa ng ilang
Awiting Bayan at Bulong ng Visayas bilang paghahanda sa susunod na
Gawain.
P 1-Si Felimon Si Felimon
P 2- Ili-Ili tulog Anay
P 3- Dandansoy
P 4- Lawiswis Kawayan
V. MGA TALA
VI. PAGNINILAY
A. Bilang ng mag-aaral
na nagtamo ng 80% sa
pagtataya
B. Bilang ng mag-aaral
na nangangailangan
ng mga gawaing
pagpapahusay
(remedial)
C. Nakatulong ba ang
pagpapahusay
(remedial)?
Bilang ng mag-aaral
na naunawaan ang
aralin
D. Bilang ng mag-aaral
na patuloy na
nangangailangan ng
pagpapahusay
(remediation)

97
E. Alin sa aking pagtuturo
ang naging epektibo?
Bakit?
F. Ano-ano ang aking
naging suliranin na
maaaring malutas sa
tulong ng aking
punongguro at
superbisor?
G. Anong mga inobasyon
o lokalisasyon sa mga
kagamitan ang ginamit
/natuklasan ko na nais
kong ibahagi sa ibang
guro?

98
MASUSING Paaralan Baitang 7
BANGHAY- Guro Asignatura Filipino
ARALIN Petsa at Oras Markahan F7Q2W1D2

I. LAYUNIN
A. Pamantayang Naipamamalas ng mag-aaral ang pag-unawa sa
Pangnilalaman mga akdang pampanitikan ng Kabisayaan
B. Pamantayan sa Naisusulat ng mag-aaral ang sariling awiting-bayan
Pagganap gamit ang wika ng kabataan
Naiiugnay ang konotatibong kahulugan ng salita sa
mga pangyayaring nakaugalian sa isang lugar
C. Mga Kasanayang
(F7PT-IIa-b-7)
Pampagkatuto/
Layunin Nabubuo ang sariling paghahatol o pagmamatuwid
sa ideyang nakapaloob sa akda na sumailalim sa
tradisyon ng mga taga Bisaya (F7PB-IIa-b-7)
II. PAKSANG – ARALIN
Aralin 2.1
 Pag-uugnay ng konotatibong kahulugan ng salita sa mga pangyayaring
nakaugalian sa isang lugar
 Pagbubuo ng sariling paghahatol o pagmamatuwid sa ideyang nakapaloob
sa akda na sumailalim sa tradisyon ng mga taga Bisaya
III. MGA KAGAMITAN
Mga Awiting-Bayan at bulong ng Visayas
Panitikang Rehiyonal 7 pahina 90-95
Music Video, Laptop at speaker
https://www.YouTube.com/watch?v=A3 WrW4EPupw
https://www.YouTube.com/watch?v=Xw WiOQHlw1k
https://www.YouTube.com/watch?v=YwI-YxaYDAw
https://www.YouTube.com/watch?v=Q9ZFEs4wuss
IV.PAMAMARAAN
A. Balik-aral at/o Panimula
Tinalakay natin kahapon ang tungkol sa awiting-bayan at bulong ng
Visayas.
Itatanong ng guro sa mga mag-aaral:
1. Ano ang awiting-bayan?
2. Ano ang bulong?
3. Magbigay ng mga halimbawa ng awiting-bayan at bulong ng Visayas.
B. Pagganyak
Ang Waray, Ilonggo at Sugbuwanon ay mga pangunahing wika ng
Kabisayaan.
Magbibigay ang guro ng mga halimbawang salita at kikilalanin ito ng mga
mag-aaral kung ito ay waray,ilonggo o sugbwanon)
a.mangutana, may-ada, bug-os (sugbuwanon)
b.nagakadlaw, palangga, tag-balay (waray)
c.hidlawon, lantawon,uhawon (ilonggo)
C. Paglalahad
Ilalahad ng guro ang tunguhin sa araw na ito.
Pag-uugnay ng konotatibong kahulugan ng salita sa mga pangyayaring
nakaugalian sa isang lugar at pagbubuo ng sariling paghahatol o

99
pagmamatuwid sa ideyang nakapaloob sa akda na sumailalim sa tradisyon
ng mga taga Bisaya
Ang mababasa at masasabayang mga awiting-bayang ay nasusulat sa
tatlong pangunahing wika sa Kabisayaan- ang Waray, Ilonggo at
Sugbuwanon.
D. Pagtalakay
Pangkatang Gawain-Pagpapaawit at pagpapabasa sa nakatalagang
pangkat ng itinakdang awiting-bayan
P 1-Si Felimon Si Felimon (Cebu)
P 2- Ili-Ili tulog Anay (Oyayi sa Iloilo)
P 3- Dandansoy (Hiligaynon)
P 4- Lawiswis Kawayan
LM Panitikang Rehiyonal 7 pahina 91-92
Tungkol saan ang awiting-bayang inawit ng bawat Pangkat?
Paglinang ng Talasalitaan
Pagtalakay sa Konotatibong Kahulugan ng salita o parirala
LM Panitikang Rehiyonal p.92-93
Pagsasanay
Isulat sa kasunod na tsart ang konotatibong kahulugan ng mga taludtod ng
halimbawang awiting-bayan at bulong.
Ipaliwanag ang mga ito sa pamamagitan ng pag-uugnay nito sa mga
pangyayaring nakaugalian sa inyong lugar
LM Panitikang Rehiyonal 7 Pahina 92-93
Pagtalakay sa “Alam mo ba na..”
Pagbibigay ng hatol o puna sa pagpapahayag ng ideya.
LM Panitikang Rehiyonal 7 Pahina 94
E. Paglalahat
Pagkatapos mong pag-aralan at matutuhan ang tungkol sa awiting-bayan at
bulong ng mga taga-Visayas, suriin mo kung ang sumusunod na ideya mula
sa nasabing mga akda ay sumasang-ayon ka o hindi.
Isulat ang tsek (/) sa kolum ng mapipiling sagot at pagkatapos ay
ipaliwanag ito.
LM Panitikang Rehiyonal 7 Pahina 95

F. Paglalapat
I-Tukuyin ang konotatibong kahulugan ng mga salitang nakadiin kaugnay ng
nakaugalian nating mga Pilipino.

1.Ang oyayi ay awiting-bayang iniuugnay sa:


a.bangka, pamimingwit at isda
b. walis, bunot,basahan
c. ina, hele, sanggol
d.rosas, gitara, pag-ibig
2.Ang balitaw at kundiman sa mga lugar ng katagalugan ay
karaniwang iniugnay sa:
a. pangangaso
b.panliligaw o pagsasaad ng pag-ibig
c.paggawa ng mga gawaing-bahay
d. paggaod ng Bangka
II- Ibigay ang sariling hatol sa sitwasyong pinagtatawanan ng
kabataan ang naririnig na mga awiting-bayan at bulong.
Ipaliwanag ang hatol.
Hatol: ______________________ _________

100
G. Pagtataya
I-Tukuyin ang konotatibong kahulugan ng mga salitang nakadiin kaugnay ng
nakaugalian nating mga Pilipino.

1.Sa maraming lugar sa Pilipinas, ang kulay itim ay karaniwang


iniuugnay sa:
a. pagluluksa at kalungkutan
b.pag-ibig at pagkabigo
c.paghihirap at gutom
d. giyera at kaguluhan
2. Ang hilig sa pag-awit ng mga Pilipino ay karaniwang iniugnay sa:
a.pagiging mapamahiin
b. pagiging masipag
c. pagiging masayahin
d. pagiging matampuhin
3. Ang awiting-bayan sa iba’t ibang lugar sa Pilipinas ay karaniwang
iniuugnay sa:
a.materyal na kayamanan ng isang bayan
b. pagdurusang dinanas ng isang bayan
c.kultura’t kaugalian ng isang bayan
d.politika ng isang bayan

II-Masasalamin sa awiting-bayang “Lawiswis Kawayan” ang ilang


tradisyon ng mga taga-Bisaya lalo na pagdating sa pag-ibig.Bumuo ng
sariling paghahatol o pagmamatuwid kaugnay ng mga ideyang
nakapaloob sa awit.
1.Makikita sa awit ang kaugaliang pagpapaalam muna ng isang
dalaga sa kanyang ina bago siya sumama o pumayag sa
paanyaya ng kasintahan.
Ano ang pananaw mo sa kaugaliang ito.?Ipaliwanag.
___________________________
2.Naging mabilis ang paghingi ng patawad ng binata sa
kasintahang nasaktan sa kanyang ginawa o nasabi.
Ano ang pananaw mo sa kaugaliang ito?Ipaliwanag.
___________________________

H. Karagdagang Gawain at/o Pagpapahusay


Masasalamin ba sa mga awiting -bayan at bulong ang paniniwala, pamahiin
uri ng pamumuhay ng mga tao sa Visayas?Patunayan

V. MGA TALA

VI. PAGNINILAY
A. Bilang ng mag-aaral
na nagtamo ng 80% sa
pagtataya
B. Bilang ng mag-aaral
na nangangailangan
ng mga gawaing
pagpapahusay
(remedial)

101
C. Nakatulong ba ang
pagpapahusay
(remedial)?
Bilang ng mag-aaral
na naunawaan ang
aralin
D. Bilang ng mag-aaral
na patuloy na
nangangailangan ng
pagpapahusay
(remediation)
E. Alin sa aking pagtuturo
ang naging epektibo?
Bakit?
F. Ano-ano ang aking
naging suliranin na
maaaring malutas sa
tulong ng aking
punongguro at
superbisor?
G. Anong mga inobasyon
o lokalisasyon sa mga
kagamitan ang ginamit
/natuklasan ko na nais
kong ibahagi sa ibang
guro?

102
Paaralan Baitang 7
Guro Asignatura Filipino
Petsa at Oras Markahan F7Q2W1D3
MASUSING
BANGHAY-ARALIN

I. LAYUNIN
A. Pamantayang Naipamamalas ng mag-aaral ang pag-unawa sa
Pangnilalaman mga akdang pampanitikan ng Kabisayaan
B. Pamantayan sa Naisusulat ng mag-aaral ang sariling awiting-bayan
Pagganap gamit ang wika ng kabataan
C. Mga Kasanayang Nasusuri ang antas ng wika batay sa pormalidad na
Pampagkatuto/ ginagamit sa pagsulat ng awiting-bayan (balbal,
Layunin kolokyal, lalawiganin, pormal. (F7WG-IIa-b-7)
II. PAKSANG – ARALIN
Aralin 2.1
 Pagsusuri ng antas ng wika batay sa pormalidad na ginagamit
sa pagsulat ng awiting-bayan (balbal, kolokyal, lalawiganin, pormal.)
III. MGA KAGAMITAN
Panitikang Rehiyonal 7 pahina 96-100
Music Video, Laptop at speaker
https://www.YouTube.com/watch?v=RsbFgQ7ODqI
https://www.YouTube.com/watch?v=9wVg2duebCE
IV.PAMAMARAAN
A. Balik-aral at/o Panimula
Kahapon ay tinalakay natin ang pag-uugnay ng konotatibong kahulugan ng
salita at ang pagbuo ng sariling paghahatol opagmamatuwid sa ideyang
nakapaloob sa akda.
Itanong sa mga mag-aaral:
1. Ano ang Konotatibong Kahulugan?
2. Paano ang tamang pagbibigay ng hatol o puna?
B. Pagganyak
Iparinig at sabayan ang awitin.Bigyan-pansin ang mga salitang nakasulat
nang madiin.

Ang Dalagang Pilipina Bebot

Maikling talakayan kaugnay ng awiting napakinggan:


1. Pansinin ang pamagat ng dalawang awit, kapwa tumutukoy sa babae ang
mga salitang ito subalit masasabi mo ba kung paano ito nagkaiba?
2. Sa ano-anong pagkakataon o saan-saang lugar mo maaring
marinig ang mga salitang dalaga? At salitang bebot?
C. Paglalahad
Mula sa naunang gawain ilalahad ng guro ang tunguhin sa araw na ito.

Pagsusuri ng antas ng wika batay sa pormalidad na ginagamit

103
sa pagsulat ng awiting-bayan (balbal, kolokyal, lalawiganin,
pormal at paglilikom ng angkop na pagkukunan ng mga
impormasyon upang mapagtibay ang mga paninindigan,
mabigyang-bisa ang mga pinaniniwalaan, at makabuo ng
sarling kongklusyon.

Itatanong ng guro sa mag-aaral:


1. Sa iyong palagay, alin kaya sa dalawang pamagat na salita ang
gagamitin sa pormal na pagkakataon tulad ng sa paaralan o sa mga
panayam o seminar?
2. Alin naman kaya ang maaring gamitin ng magkakabarkada habang sila
ay nagbibiruan at nagkukuwentuhan sa may kanto?
D. Pagtalakay
Pagbibigay ng input tungkol sa Antas ng Wika
Sasabihin ng guro:
Ang mga salitang bebot at Dalagang Pilipina ay halimbawa ng mga
barayti o antas ng wika.Nagkakaroon ng barayti o pagbabago ang salita
dala ng pagbabago sa panahon at lugar o pagkakataon kung kailan ito
ginamit.

Pagtalakay “Alam mo ba na… - Mga Antas ng Wika


LM Panitikang Rehiyonal 7 pp. 98-99
Pagsasanay - Bigyang-pansin kung ano ang layon ng paggamit ng mga
salitang sinalungguhitan sa teksto.
Biskuwit
Ni Asuncion B. Bola
LM Panitikang Rehiyonal 7 pp. 96-97
Pangkatang Gawain
A. Suriin ang mga salitang sinalungguhitan sa Tekstong “Biskuwit batay sa
antas ng wika .isulat sa talahanayang nakalaan.
(LM Panitikang Rehiyonal 7 p.99)

PANGKAT 1 PANGKAT 2 PANGKAT 3 PANGKAT 4


BALBAL KOLOKYAL LALAWIGANIN TEKNIKAL/
PAMPANITIKAN
1.
2.
3.
4.

Iproseso ang mga sagot ng mga mag – aaral

E. Paglalahat
Suriin ang antas ng wika batay sa pormalidad ng pagsulat na ginamit.Isulat
sa patlang kung ito ay:

Balbal,Kolokyal,Lalawiganin,Teknikal o Pampanitikan

__________1.balat-sibuyas __________ 6.agom

104
__________2. Tisoy __________ 7. Wattpad
__________3. Balasang __________ 8.Google
__________ 4. Noypi ___________9. Tahanan
__________ 5. Nakabibinging katahimikan __________ 10.fb ng fb
F. Paglalapat
Itanong:
Bakit mahalaga ang paggamit ng tamang antas ng Wika sa pakikipag-usap
sa iba’t ibang sitwasyon?

Ipagawa:
Piliin at isulat ang kahulugan ng mga salitang nakasulat nang pahilis na
ginamit sa pangungusap na nasa A. Piliin sa B ang letra ng tamang sagot.
Gawin sa kuwaderno.

A B
1. Alaws siyang tigil sa pagbabasa ng a. ina
wattpad, kaya’t hindi niya
b. buhay
namamalayan ang pagtabi ng pulis sa
kaniya. c. wala
2. Ang kapatid ko ay madalas na d. bili mo ako
sabihin ang bilmoko.
e. kotse
3. Napagkamalan kong ang lespu ang
kumuha ng aking biskuwit. f. pulis

4. Nagmamadali kaming sumakay ng


tsekot matapos ang panonood ng
sine.
5. Madalas na kasama ng aking ina
ang katulad niyang ilaw ng tahanan.
G. Pagtataya
Ipagawa:
Basahin ang kasunod na usapang naganap sa isang handaan. Suriin kung
ang nakasulat nang pahilis ay nasa antas balbal, kolokyal, lalawiganin,
teknikal o pampanitikan.
FB o Pakbet?
ni Bennedick T. Viola
LM Panitikang Rehiyonal 7 p.100
H. Karagdagang Gawain at/o Pagpapahusay
Ipagawa:
Suriin ang salitang sinalungguhitan at isulat ang antas ng wika na katumbas
nito ayon sa nakasulat sa loob ng panaklong.Isulat ang sagot sa
kuwaderno.
(Kolokyal) 1. Maaga pang umalis ang aking ama upang dumalo sa
asembleyo ng barangay.
(Balbal) 2. May magandang dalaga na bagong salta sa aming barangay
(Lalawiganin) 3. Ang aking lolo ay isang Ilokano.
(Teknikal) 4. Ansg mga kabataan ngayon ay laging babad sa fb at internet
café.

105
(Pampanitikan) 5. Si nanay ay madaling umiyak pagnanonood ng mga
madramang pelikula.

V. MGA TALA

VI. PAGNINILAY
A. Bilang ng mag-aaral na
nagtamo ng 80% sa
pagtataya
B. Bilang ng mag-aaral na
nangangailangan ng
mga gawaing
pagpapahusay
(remedial)
C. Nakatulong ba ang
pagpapahusay
(remedial)?
Bilang ng mag-aaral
na naunawaan ang
aralin
D. Bilang ng mag-aaral na
patuloy na
nangangailangan ng
pagpapahusay
(remediation)
E. Alin sa aking pagtuturo
ang naging epektibo?
Bakit?
F. Ano-ano ang aking
naging suliranin na
maaaring malutas sa
tulong ng aking
punongguro at
superbisor?
G. Anong mga inobasyon
o lokalisasyon sa mga
kagamitan ang ginamit
/natuklasan ko na nais
kong ibahagi sa ibang
guro?

106
MASUSING Paaralan Baitang
BANGHAY- Guro Asignatura Filipino
ARALIN Petsa at Oras Markahan F7Q2W1D4

I. LAYUNIN
A. Pamantayang Naipamamalas ng mag-aaral ang pag-unawa sa
Pangnilalaman mga akdang pampanitikan ng Kabisayaan
B. Pamantayan sa Naisusulat ng mag-aaral ang sariling awiting-bayan
Pagganap gamit ang wika ng kabataan
Naisasagawa ang dugtungang pagbuo ng bulong
C. Mga Kasanayang at/o awiting-bayan (F7PS-IIa-b-7)
Pampagkatuto/ Naisususulat ang sariling bersyon ng isang awiting-
Layunin bayan sa sariling lugar gamit ang wika ng kabataan
(F7PU-IIa-b-7)
II. PAKSANG – ARALIN
Aralin 2.1
 Pagsasagawa ang dugtungang pagbuo ng bulong at/o awiting-bayan.
 Pagsusulat ng sariling bersyon ng isang awiting-bayan sa sariling
lugar gamit ang wika ng kabataan
III. MGA KAGAMITAN
Panitikang Rehiyonal 7 pahina 96-100
Laptop at speaker

IV.PAMAMARAAN
A. Balik-aral at/o Panimula
Tinalakay natin sa nakaraang aralin ang pagsusuri ng antas ng wika batay
sa pormalidad.
Ano-ano ang mga antas ng wika?
Ibigay ang iba’t ibang antas ng salitang “Matanda”
Inaasahang sagot:
Balbal – “datan “
Kolokyal – “old” o “oldi”
Lalawiganin – “lakay” o “baket” (Mula sa salitang Ilokano )
Pormal – May edad
B. Pagganyak

Iparinig o ipabasa sa mga mag-aaral ang isa sa mga awiting –bayan ng


Visayas.
Mamurot san Sigay
Hamos kita mamurot san sigay
Didto sa higad san baybay
Pilion ta an tag dyutay
Kay matibay
Ano ang inyong reaksiyon sa mensaheng hatid ng awiting-bayan na
napakinggan?
Ang mensahe ng awiting-bayan ay karaniwang mula sa mga
pangyayayri sa araw-araw na buhay.

107
C. Paglalahad
Ang pag-aaralan nating aralin ngayon ay ang pagsasagawa ng dugtungang
pagbuo ng bulong at/o awiting-bayan at pagsusulat ng sariling bersyon ng
isang awiting-bayan sa sariling lugar gamit ang wika ng kabataan.
Gagamitin ninyo ang nalikom na angkop na impormasyon tungkol sa
sariling lugar para sa pagsulat ng sariling bersiyon ng awiting-bayan sa
mga susunod na gawain.

D. Pagtalakay
Pahapyaw na muling pagtalakay sa pagbuo ng isang awiting-bayan/o bulong.

Ang awiting bayan o bulong ay binubuo ng mga saknong at


bawat saknong ay binubuo ng 4 hanggang 6 na taludtod,mas
maganda kung ito ay may sukat at tugma pero maaari naman ang
malayang taludturan.
Halimbawa:
Pakitong-kitong
Tong tong tong tong
pakitong-kitong
alimango sa dagat
ginbuntog na dili makuha
ako lang ang makakuha
ako lang an makasura

Pagsalita
Lokalisasyon- Pangkatang Gawain

- Sa pamamagitan ng think-pair-share, magbahaginan tungkol sa kani-


kaniyang lugar.

- Pag-usapan ang paraan ng pamumuhay ng mga tao sa sariling


komunidad, mga paniniwala, at pamahiin ng mga taga Masbate.

Pagsulat

-Pagkatapos, bumuo ng isang awiting-bayan at isang bulong na


pagtutulungan ninyo ng iyong kapareha sa pangkat

- Gawing dugtungan ang pagbuo nito.

-Ang maisusulat ng pangkat na awiting-bayan at bulong ay mamarkahan


batay sa sumusunod na pamantayan:

a. naglalarawan ng mga paniniwala, pamahiin o uri ng


pamumuhay ng isa sa mga lugar sa Visayas/Masbate …….. 5
b. maayos ang diwang binuo …………………………………..….. 5
c. pagsasaalang-alang sa antas ng wika
(bibigyang-pansin ang gamit ng wika ng kabataan) …….…….5
d. pagpapakahulugan (interpretasyon) ….………..…………..…… 5
KABUUAN ………….……..………….. 20

108
Ibahagi sa klase ng pangkatan ang mabubuo. Gawing gabay at gayahin ang
kasunod na pormat sa sagutang-papel na pagsusulatan ninyo ng bubuing
awiting-bayan at bulong.
* Awiting-bayan
Kabataan ako na andam makiusad…… __________________
*Bulong
Sana po ay pagbigyan …..___________________________
E. Paglalahat
Batay sa pinagdugtong-dugtong na awiting-bayan at bulong,
Sumulat ng bulong o awiting- bayan na may paksang,”Awiting-bayan at
Bulong ng Kabisayaan/Masbatenyo, Salamin ng Kanilang Kultura.”
Isaalang-alang ang antas ng wika na gagamitin sa pagsulat. Angkupan ng
sariling pamagat at humandang ibahagi sa klase.
F. Paglalapat
Pagkatapos na mabuo ang awiting-bayan ,
Suriin kung ano-anong antas o barayti ng wika ang inyong ginamit.
Ang pagtatanghal para sa binuong awiting-bayan ay isasagawa sa
pagtatapos ng gawaing ito pagkatapos na maiwasto ang mga salita at barayti
ay ibabalik sa lider.
G. Pagtataya
Kaugnay ng pista sa inyong lugar, magkakaroon ng cultural night. Isa sa
layunin ng gawaing ito ay maipakilala ang inyong mga paniniwala, pamahiin
at uri ng pamumuhay sa pamamagitan ng awiting-bayan o bulong .
Bilang pangulo ng Samahan ng Kabataang Panliterasi sa inyong lugar,
hinilingan kang sumulat ng isang awiting-bayan at bulong na lalapatan ng
tunog o himig na itatanghal ng nasabing pagdiriwang.
Ang naisulat na ng pangkat na awiting-bayan at bulong ang itatanghal at
itataya ito batay sa sumusunod na pamantayan:
(LM Panitikang Rehiyonal 7 pahina 101)
a.)naglalarawan ng mga paniniwala, pamahiin o uri ng
pamumuhay ng isa sa mga lugar sa Visayas/Masbate ……... 5
b) maayos ang diwang binuo …….………………………….. 5
c) pagsasaalang-alang sa antas ng wika
(bibigyang-pansin ang gamit ng wika ng kabataan)….……5
d) pagpapakahulugan (interpretasyon) ……………………… 5
KABUUAN ………………………………………..20
H. Karagdagang Gawain at/o Pagpapahusay
Kung hindi matapos ang pagtatanghal o magahol sa oras ay
ipagpatuloy ito sa susunod na araw.

V. MGA TALA
VI. PAGNINILAY
A. Bilang ng mag-aaral na
nagtamo ng 80% sa
pagtataya
B. Bilang ng mag-aaral na
nangangailangan ng
mga gawaing

109
pagpapahusay
(remedial)
C. Nakatulong ba ang
pagpapahusay
(remedial)?
Bilang ng mag-aaral
na naunawaan ang
aralin
D. Bilang ng mag-aaral na
patuloy na
nangangailangan ng
pagpapahusay
(remediation)
E. Alin sa aking pagtuturo
ang naging epektibo?
Bakit?
F. Ano-ano ang aking
naging suliranin na
maaaring malutas sa
tulong ng aking
punongguro at
superbisor?
G. Anong mga inobasyon o
lokalisasyon sa mga
kagamitan ang ginamit
/natuklasan ko na nais
kong ibahagi sa ibang
guro?

110
MASUSING Paaralan Baitang
BANGHAY- Guro Asignatura Filipino
ARALIN Petsa at Oras Markahan F7Q2W2D1

I. LAYUNIN
A. Pamantayang Naipamamalas ng mag-aaral ang pag-unawa sa
Pangnilalaman mga akdang pampanitikan ng Kabisayaan
B. Pamantayan sa Naisusulat ng mag-aaral ang sariling awiting-bayan
Pagganap gamit ang wika ng kabataan
C. Mga Kasanayang Naihahayag ang nakikitang mensahe ng
Pampagkatuto/
napakinggang alamat. (F7PN-IIc-d8)
Layunin
II. PAKSANG – ARALIN
Aralin 2.2
 Pagpapahayag ng nakikitang mensahe ng napakinggang alamat
III. MGA KAGAMITAN
Panitikang Rehiyonal pp. 102-103
Kagamitan: Videoclip, speaker, laptop, makukulay na papel
https://www.youtube.com/watch?v=MUb3yfuR_ow
https://www.youtube.com/watch?v=i7bkov29wXo
IV.PAMAMARAAN
A. Balik-aral at/o Panimula
Sa nakaraang aralin ay natuto kayo sa pagsusulat ng sariling awiting-bayan
at bulong.
Maaring tumawag ng ilang mag-aaral na magbabasa ng kanilang
ginawang sariling awiting-bayan o bulong.
Tanungin ang mag-aaral:
-Tungkol saan ang napakinggang awiting-bayan o bulong?
-Ano ang mensaheng nakapaloob sa awiting-bayan o bulong?
Iproseso ng guro ang sagot ng mga mag-aaral.
B. Pagganyak
Itanong sa mga mag-aaral
1. Nasubukan mo na bang sumuway sa inyong magulang?
2. Paano mo sila sinuway?
3. Ano ang ibinunga ng iyong pagsuway?
Ipabahagi ang kanilang sagot sa kanilang katabi,tumawag ng ilang
pareha upang magbahagi ng ginawa nilang pagsuway sa magulang
at ang ibinunga ng pagsuway na ito.
C. Paglalahad
Ilalahad ng guro ang tunguhin sa araw na ito ang pagpapahahayag ng
nakikitang mensahe ng papakinggang alamat.
Magpakita ng larawan na may kaugnayan sa pakikinggang alamat(
Prutas na Pinya)
Itanong sa mga mag-aaral: May alam ka na bang kuwento tungkol
sa larawang nakikita?
Ipalahad sa isa sa mga mag-aaral na may dati ng alam sa kuwento?
Pag-uugnay sa aralin ng mga kasagutan ng mag-aaral.

111
D. Pagtalakay
Pakikinig
a.Gawain ng Buong Klase
-Iparirinig ang Alamat ng Pinya sa mga mag-aaral
1.Sino-sino ang mga tauhan sa alamat
2. Ano ang katangian ng anak sa alamat.
3. Ano ang ginawa ng ina sa ugaling ipinakikita ng anak.
4. Kung ikaw si Pina ganoon di ba ang gagawin mo sa iyong ina?
Interaktibong talakayan kaugnay sa gawain.
E. Paglalahat
Ipahayag ang mensaheng nakita sa napakinggang Alamat ng Pinya.
Ipabasa ang mahalagang kaisipan: “Mga anak, magulang ninyo’y igalang at
mahalin, mga payo nila’y inyo sanang sundin, para sa ikabubuti n’yo,
iwasan sila’y suwayin.”
Magbigay ng reaksiyon tungkol sa mahalagang kaisipang binasa.Iuulat ng
mga mag-aaral ang kanilang mga naging reaksiyon.
Sasabihin ng guro na napakataas ng paggalang ng mga Pilipino sa mga
nakakatanda partikular sa kanilang mga magulang.
F. Paglalapat
Gawain ng grupo
Pangkat 1-Iulat ang unang bahagi ng alamat.
Ano ang natutunan mula dito.
Pangkat 2- Iulat ang ikalawang bahagi ng alamat ang
natutunan mula dito.
Pangkat3- Mag-uulat ng huling bahagi ng alamat at
ang natutunan dito.
- Pagkatapos ng pag-uulat ay sasabihin ng guro na maraming
kabataan ang napapahamak o napapasama dahil sa hindi pagsunod
o dahil sa pagsuway sa kanilang magulang.
Itanong sa mag-aaral:

-Sinusunod at iginagalang mo ba ang iyong mga magulang? Sa


papaanong paraan?

G. Pagtataya
Pagpaparinig ng isa pang alamat na may pamagat na “Alamat ng Unggoy”
Ano ang mensaheng nakikita sa napakinggan alamat?
Paano mo isasabuhay ang mensaheng nakuha sa alamat?

H. Karagdagang Gawain at/o Pagpapahusay


Basahin ang “Alamat ng Bundok Kanlaon” sa Negros Occidental
Bakit tinawag na Kanlaon ang Bundok?
Panitikang Rehiyonal p.106-109

V. MGA TALA
VI. PAGNINILAY
A. Bilang ng mag-aaral
na nagtamo ng 80% sa
pagtataya

112
B. Bilang ng mag-aaral
na nangangailangan
ng mga gawaing
pagpapahusay
(remedial)
C. Nakatulong ba ang
pagpapahusay
(remedial)?
Bilang ng mag-aaral
na naunawaan ang
aralin
D. Bilang ng mag-aaral
na patuloy na
nangangailangan ng
pagpapahusay
(remediation)
E. Alin sa aking pagtuturo
ang naging epektibo?
Bakit?
F. Ano-ano ang aking
naging suliranin na
maaaring malutas sa
tulong ng aking
punongguro at
superbisor?
G. Anong mga inobasyon
o lokalisasyon sa mga
kagamitan ang ginamit
/natuklasan ko na nais
kong ibahagi sa ibang
guro?

113
Paaralan Baitang
Guro Asignatura Filipino
Petsa at Oras Markahan F7Q2W2D2
MASUSING
BANGHAY-ARALIN

I. LAYUNIN
A. Pamantayang Naipamamalas ng mag-aaral ang pag-unawa sa
Pangnilalaman mga akdang pampanitikan ng Kabisayaan
B. Pamantayan sa Naisusulat ng mag-aaral ang sariling awiting-bayan
Pagganap gamit ang wika ng kabataan
Naibibigay ang sariling interpretasyon sa mga
C. Mga Kasanayang
salitang paulit-ulit na ginamit (F7PT-IIcd-8)
Pampagkatuto/
Layunin Nahihinuha ang kaligirang pangkasaysayan ng
binasang alamat ng kabisayaan (F7PB-IIc-d-8)
II. PAKSANG – ARALIN
Aralin 2.2
 Pagbibigay ng sariling interpretasyon sa mga salitang paulit-ulit na ginamit
 Paghihinuha ng kaligirang pangkasaysayan ng binasang alamat
ng kabisayaan
III. MGA KAGAMITAN
Alamat ng Bundok Kanlaon (sa Negros Occidental)
Panitikang Rehiyonal pp. 106-110
IV.PAMAMARAAN
A. Balik-aral at/o Panimula
Sa nakaraang aralin ay nakinig kayo ng dalawang alamat, ang Alamat ng
Pinya at Alamat ng Unggoy.
Itanong sa mga mag-aaral:
1.Ano-ano ang mahahalagang pangyayari sa napakinggang
Alamat ng Pinya? Sa Alamat ng Unggoy?
2. Ano ang mensahe o aral na taglay ng mga ito?
B. Pagganyak
Magpapakita ang guro ng mga larawan ng saging, niyog at kasoy.
Hayaan ang mga mag-aaral na obserbahan ang itsura ng nasabing
mga bagay
Pagkatapos sa kanilang pangkat, bigyan sila ng pagkakataong
maghalaw kung saan kaya nagmula ang mga bagay na ito.
Iuulat ng mga mag-aaral ang kanilang napag-usapan.
C. Paglalahad
Mula sa naunang gawain ay ilalahad ng guro ang tunguhin sa araw na ito.
Pagbibigay ng sariling interpretasyon sa mga salitang paulit-ulit na ginamit
at paghihinuha ng kaligirang pangkasaysayan ng binasang alamat ng
kabisayaan.
Batay sa ipinakitang larawan at pag-uulat ng mga mag-aaral ay sasabihing
ng guro na maaaring sa ganitong paraan nagsimula ang mga alamat. Ang
mga tao ay bumubuo ng kwento o interpretasyon depende sa itsura ng
bagay.
-Tulad halimbawa ng saging, kahawig ito ng daliri ng mga kamay
ng tao kaya maaaring ang kuwentong mabubuo ay may
kaugnayan sa daliri.

114
-Ang bao naman ay may tatlong butas na tila ba mukha ng tao kaya
naman, maaaring ang kuwentong mabubuo ay kaugnay naman sa
ulo.
D. Pagtalakay
Pagpabasa sa Kaligirang Kasaysayan ng alamat ng Kabisayaan.
Pagtalakay sa kahulugan ng alamat
(Panitikang Rehiyonal pp. 106)

Papangkatin ang klase sa apat at pagpapabunot sa mga gawaing ibibigay


sa bawat pangkat.
Gamit ang Fan Fact Analyzer.
Ano ang mahihinuha sa Kaigirang pangkasaysayan ng alamat
ng Kabisayaan
Pagbasa
Dugtugang pagpapabasa ng “Alamat ng Bundok Kanlaon”
Panitikang Rehiyonal pp. 106-110
Aalamin ng mga mag-aaral kung nakatulong ba ang alamat na ito sa
pagpapakilala ng magagandang tanawin o natatanging produkto sa Negros
Occidental.
Interaktibong talakayan sa binasang alamat gamit ang mga gabay na
tanong sa Gawain 5- Sagutin Mo!
(Panitikang Rehiyonal 7 p. 105-108)

E. Paglalahat
Bilang isang kabataan ng kasulukuyanng panahon, bakit sa kabila ng
pagkakaroon ng mga libangan tulad ng teknolohiya ay hindi mo pa rin dapat
kaligtaan ang pagbabasa ng mga panitikang katulad ng mga alamat?

F. Paglalapat
Paglinang ng Talasalitaan
Ibigay ang sariling interpretasyon sa mga salitang paulit-ulit na ginamit sa
akda.

Salita Sariling Interpretasyon

Halimbawa: bundok Pagsubok sa buhay

1.Pag-iibigan

2.kasal
3. burol

4. kawal

G. Pagtataya
Sagutin ang sumusunod na tanong patungkol sa binasang kaligirang
kasaysayan ng alamat
1.Ano ang nakatulong upang mapanitili ang alamat bilang isang
mahalagang bahagi ng ating panitikan sa loob ng mahabang
panahon?

115
2.Bakit mahalagang patuloy na basahin, pag-aralan at matuto
mula sa iba’t-ibang alamat ng ating bayan?
3.Paano mo maipapakita ang pagpapahalaga sa mga alamat at
iba pa nating karunungang-bayan?
H. Karagdagang Gawain at/o Pagpapahusay
Basahin ang ilang impormasyon tungkol sa alamat sa pahina 105 ng
Panitikang Rehiyonal, pagkatapos ay sagutin ang sumusunod:
Ano-ano ang mga elemento ng alamat?
Ano ang mga bahagi ng banghay?

V. MGA TALA

VI. PAGNINILAY
A. Bilang ng mag-aaral
na nagtamo ng 80% sa
pagtataya
B. Bilang ng mag-aaral
na nangangailangan
ng mga gawaing
pagpapahusay
(remedial)
C. Nakatulong ba ang
pagpapahusay
(remedial)?
Bilang ng mag-aaral
na naunawaan ang
aralin
D. Bilang ng mag-aaral
na patuloy na
nangangailangan ng
pagpapahusay
(remediation)
E. Alin sa aking pagtuturo
ang naging epektibo?
Bakit?
F. Ano-ano ang aking
naging suliranin na
maaaring malutas sa
tulong ng aking
punongguro at
superbisor?
G. Anong mga inobasyon
o lokalisasyon sa mga
kagamitan ang ginamit
/natuklasan ko na nais
kong ibahagi sa ibang
guro?

116
MASUSING Paaralan Baitang
BANGHAY- Guro Asignatura Filipino
ARALIN Petsa at Oras Markahan F7Q2W2D3

I. LAYUNIN
A. Pamantayang Naipamamalas ng mag-aaral ang pag-unawa sa
Pangnilalaman mga akdang pampanitikan ng Kabisayaan
B. Pamantayan sa Naisusulat ng mag-aaral ang sariling awiting-bayan
Pagganap gamit ang wika ng kabataan
Naihahambing ang binasang alamat sa napanood na
C. Mga Kasanayang
alamat ayon sa elemento nito (F7PD-IIc-d-8)
Pampagkatuto/
Nanghihikayat na pahalagahan ang aral na
Layunin
nakapaloob sa binasang alamat (F7PS-IIc-d-8)
II. PAKSANG – ARALIN
Aralin 2.2
 Paghahambing ng binasang alamat sa napanood na alamat ayon sa
element nito
 Panghihikayat na pahalagahan ang aral na nakapaloob sa binasang
alamat
III. MGA KAGAMITAN
Panitikang Rehiyonal 7 pp.109-115
Makukulay na papel o meta strips na susulatan
IV.PAMAMARAAN
A. Balik-aral at/o Panimula
Sa nakaraang aralin ay nagbasa kayo ng isang alamat mula sa Negros
Occidental.
Itanong sa mga mag-aaral:
1. Ano ang alamat
2. Paano nagwakas ang alamat ng Bundok Kanlaon?
3. Bakit tinawag na kanlaon ang bundok?
4. Anong mensahe ang ipinakita sa alamat?
B. Pagganyak
Magbibigay ang guro ng mga meta strips na susulatan ng mga mag-aaral.
Batay sa pangyayari sa alamat, ilarawan ang Bundok Kanlaon sa
pamamagitan ng pagsulat at pagdikit ng sinulatang papel sa nakaguhit na
bundok.
Unahan ang bawat pangkat sa pagdikit ng mga salitang kanilang nailarawan
sa bundok.
Ang may maraming nadikit na pangkat ang panalo
C. Paglalahad
Mula sa naunang gawain ay ilalahad ng guro ang tunguhin / kasanayan sa
araw na ito.
Maihahambing ang binasang alamat sa napanood na alamat ayon sa
elemento nito at manghihikayat na pahalagahan ang aral na nakapaloob sa
binasang alamat.

117
D. Pagtalakay

Pahapyaw na muling pagtalakay sa Alam mo ba na..


Mga elemento ng alamat tulad ng mga tauhan, tagpuan, banghay at
mahalagang aral. Panitikang Rehiyonal 7 p. 105

Pagsasanay:Suriin ang mga elemento ng binasang akda na Alamat ng


Bundok Kanlaon
Tagpuan:
Tauhan:
Banghay:
a.Panimula
b.Papataas na Pangyayari
c.Kasukdulan
d.Pababang Pangyayari
e. Wakas

E. Paglalahat
Anong mahalagang aral ang nakapaloob sa dalawang napanood na mga
alamat?
Bilang kabataan, paano ka makahihikayat ng kapwa kabataan na
pahalagahan ang aral na nakapaloob sa napanood na alamat?
F. Paglalapat
Paghambingin ang dalawang Alamat ayon sa mga elemento nito.
Elemento Alamat ng Pinya Alamat ng Unggoy

Tauhan:

Tagpuan:

Banghay:

Simula

Tunggalian

Kasukdulan

Kakalasan

Wakas

Mahalagang
aral na taglay
ng Alamat

118
G. Pagtataya
Paghambingin ang dalawang Alamat ayon sa mga elemento nito.

Elemento Alamat ng Pinya Alamat ng Bundok Kanlaon

Tauhan:

Tagpuan:

Banghay:

Simula

Tunggalian

Kasukdulan

Kakalasan
Wakas

Pahalagahan Mo, Aral Ito


Gamit ang cue card, ayusin ang mga salita o pahayag upang mabuo ang aral
mula sa “Alamat ng Bundok Kanlaon.” Ipaliwanag din ang nasabing aral ng
alamat. Gayahin ang kasunod na pormat sa sagutang papel.
Wagas na pagmamahal
Hangang magkasama
kamatayan

Nabuong Pahayag
Paliwanag:
_________________________________________
_________________________________________
__________________________________________
H. Karagdagang Gawain at/o Pagpapahusay

Basahin ang kasunod na komiks at sagutin ang mga tanong kaugnay nito.
Panitikang Rehiyonal 7 pp.112-116

119
V. MGA TALA

VI. PAGNINILAY
A. Bilang ng mag-aaral
na nagtamo ng 80% sa
pagtataya
B. Bilang ng mag-aaral
na nangangailangan
ng mga gawaing
pagpapahusay
(remedial)
C. Nakatulong ba ang
pagpapahusay
(remedial)?
Bilang ng mag-aaral
na naunawaan ang
aralin
D. Bilang ng mag-aaral
na patuloy na
nangangailangan ng
pagpapahusay
(remediation)
E. Alin sa aking pagtuturo
ang naging epektibo?
Bakit?
F. Ano-ano ang aking
naging suliranin na
maaaring malutas sa
tulong ng aking
punongguro at
superbisor?
G. Anong mga inobasyon
o lokalisasyon sa mga
kagamitan ang ginamit
/natuklasan ko na nais
kong ibahagi sa ibang
guro?

120
MASUSING Paaralan Baitang
BANGHAY- Guro Asignatura Filipino
ARALIN Petsa at Oras Markahan F7Q2W2D4

I. LAYUNIN
A. Pamantayang Naipamamalas ng mag-aaral ang pag-unawa sa
Pangnilalaman mga akdang pampanitikan ng Kabisayaan
B. Pamantayan sa Naisusulat ng mag-aaral ang sariling awiting-bayan
Pagganap gamit ang wika ng kabataan
C. Mga Kasanayang Nagagamit nang maayos ang mga pahayag sa
Pampagkatuto/ paghahambing (higit/mas, di-gaano,di-gasino at iba
Layunin pa) (F7WG-IIc-d-8)
II. PAKSANG – ARALIN
Aralin 2.2
 Paggamit nang maayos ng mga pahayag sa paghahambing
(higit/mas, di-gaano,di-gasino at iba pa)
III. MGA KAGAMITAN
Mga Pahayag sa Paghahambing
Panitikang Rehiyonal 7 pp.116-117

IV.PAMAMARAAN
A. Balik-aral at/o Panimula
Noong nakaraang aralin ay tinalakay natin ang tungkol sa alamat at mga
elemento nito.
Itanong sa mga mag-aaral:
1. Ano ang alamat?
2. Ano-ano ang mga elemento ng alamat?
B. Pagganyak
Pagpapabasa sa mga mag-aaral ng isang Komiks na may pamagat na
“Produktong Sikat sa Bayan Namin “
Itatanong ng guro:
a. -Sa binasang komiks, ano-ano ang mga salitang nakadiin?Ano ang
tawag sa mga ito?
Sasabihin ng guro na tinatawag na mga pahayag sa paghahambing ang
mga salitang may salungguhit.
C. Paglalahad
Mula sa naunang gawain ay ilalahad ng guro ang tunguhin sa araw na ito.
Ang aralin natin ngayong araw ay ang paggamit nang maayos ng mga
pahayag sa paghahambing (higit/mas, di-gaano,di-gasino at iba pa)
Pabigyang-pansin sa mga mag-aaral kung paano makatutulong sa isang
pagsasalaysay o iba pang pagpapahayag ang paglalarawan ng isang lugar,
bagay o pangyayari.
Maaaring magkaroon ng ideyang gagamitin sa paglalarawan ang mga
pahayag o salitang naghahambing.

121
D. Pagtalakay

Pagpapabasa ng mga pangungusap na nakapaskil sa pisara.


1 .Alam mo ang mangga sa aming lugar sa Guimaras ay
 higit na matamis kaysa sa mangga ng Ilo-ilo.
2. Hindi ba’t mas maraming niyog sa inyo sa Guimaras.
3.Noon pa ma’y hanga na ako sa iyo, kasingsipag mo
 ang mga magsasaka
4.Ngunit naging mas maginhawa ang pakiramdam ko
 nang tumubo ka.
5.Mula noon, tinawag na nila itong manggang Guimaras
 higit na malaki kaysa dating pahutan.

Pagbibigay ng guro ng input ang “Alam mo ba na…”


 -pang-uring pahambing
 1.hambingang magkatulad
 2.hambingang di-magkatulad
 hambingang palamang
 b.hambingang pasahol
 1. Panitikang Rehiyonal 7 p. 116
Pagsasanay:
Basahin ang pangungusap, piliin ang mga pahayag na
naghahambing.Pagkatapos, suriin kung anong uri ito ng pahayag na
naghahambing.Gayahin ang kasunod na talahanayan.
1.Katulad ng palay, naging mainam na hanapbuhay ang pagtatanim ng
manga sa Guimaras.
2. Sariwa ang simoy ng hangin sa bukid, di-tulad ng hangin sa lungsod.
3. Ang mangga sa aming lugar ay higit na matamis kaysa sa Iloilo.
4.Mabuting di-hamak sa kalusugan ang karne ng baka kaysa sa karne ng
kalabaw.
5. Kasinsipag ng magsasaka ang mga manggagawa.
6. Di-gaanong mainam sa kalusugan ang pagpupuyat
7. Mas mainam ang pagiging maagap kaysa sa pakikipag-unahan
8. Di-hamak na matamis ang manggang galing sa Guimaras kaysa sa
ibang lugar sa Pilipinas.
9. Mas malayo ang Negros Oriental kaysa sa Antique.
10. Kasingkinis ng mansanas ang bunga ng manggang Guimaras.
(Panitikang Rehiyonal 7 p. 117)
Salita/Pahayag na Uri ng Paghahambing
Naghahambing

E. Paglalahat
• Paano mo magagamit ang mga pahayag sa paghahambing na
makatutulong sa pag-unawa at pagpapahalaga sa mga alamat at mga
lugar-panturismo sa Kanlurang Visayas? o sa inyong sariling lugar?

122
F. Paglalapat
Sumulat ng paghahambing sa sumusunod na bagay, lugar, pangyayari at
iba pa. Isaalang-alang ang gamit ng mga pahayag na naghahambing.
Pumili ng isa lamang at basahin ito sa klase.
Luzon at Visayas
mangga ng Guimaras at mangga ng Zambales
yamang-dagat sa Visayas at yamang-dagat sa Mindanao
awiting-bayan ng Visayas at awiting-bayan ng Luzon
lugar-panturismo sa Mindanao at lugar-panturismo sa Visayas
G. Pagtataya
Batay sa elementong tinalakay, sumulat ng isang paghahambing tungkol sa
mga alamat na iyong mga nabasa.
Isaalang-alang ang gamit ng mga pahayag na naghahambing (higit/mas, di-
gaano, di-gasino at iba pa)
H. Karagdagang Gawain at/o Pagpapahusay
Magsaliksik tungkol sa iba pang alamat sa Kanlurang Visayas na ang paksa
ay tungkol sa mga bagay tulad ng prutas, hayop at iba pa.
Maaaring ang nasabing mga paksa ay naging produkto di kalaunan.
Sumulat ng paglalarawan sa mga ito na ihambing sa ibang produkto na
maaaring magmula sa Luzon at Mindanao gamit ang mga pahayag sa
Paghahambing. Isulat ang paglalarawan sa coupon bond.

V. MGA TALA

VI. PAGNINILAY
A. Bilang ng mag-aaral
na nagtamo ng 80% sa
pagtataya
B. Bilang ng mag-aaral
na nangangailangan
ng mga gawaing
pagpapahusay
(remedial)
C. Nakatulong ba ang
pagpapahusay
(remedial)?
Bilang ng mag-aaral
na naunawaan ang
aralin
D. Bilang ng mag-aaral
na patuloy na
nangangailangan ng
pagpapahusay
(remediation)
E. Alin sa aking pagtuturo
ang naging epektibo?
Bakit?
F. Ano-ano ang aking
naging suliranin na
maaaring malutas sa
tulong ng aking

123
punongguro at
superbisor?
G. Anong mga inobasyon
o lokalisasyon sa mga
kagamitan ang ginamit
/natuklasan ko na nais
kong ibahagi sa ibang
guro?

124
MASUSING Paaralan Baitang
BANGHAY- Guro Asignatura Filipino
ARALIN Petsa at Oras Markahan F7Q2W3D1

I. LAYUNIN
A. Pamantayang Naipamamalas ng mag-aaral ang pag-unawa sa
Pangnilalaman mga akdang pampanitikan ng Kabisayaan
B. Pamantayan sa Naisusulat ng mag-aaral ang sariling awiting-bayan
Pagganap gamit ang wika ng kabataan
Napanonood sa youtube at natatalakay ang isang
C. Mga Kasanayang halimbawang pestibal ng Kabisayaan (F7PD-IIe-f-9)
Pampagkatuto/ Natutukoy ang mga tradisyong kinagisnan ng mga
Layunin taga-Bisaya batay sa napakinggang dula (F7PN-IIe-f-
9)
II. PAKSANG – ARALIN
Aralin 2.3
 Pagpapanood sa youtube at pagtatalakay ng isang halimbawang
pestibal ng Kabisayaan.
 Pagtutukoy ng mga tradisyong kinagisnan ng mga taga-Bisaya
batay sa napakinggang dula.
III. MGA KAGAMITAN
Panitikang Rehiyonal, p. 119 – 121
Mga kagamitang biswal; Video clip ng isang halimbawang pestibal ng Kabisayaan
na mula sa youtube
Maskara Festival 2015 Highlights Bacolod Phililippines,
https://www.youtube.com/watch?v=wD0pj15-KCY
Tribu Salognon (Dinagyang Festival 2016) ,
https://www.youtube.com/watch?v=m5fLEisNEic
IV. PAMAMARAAN
A. Balik-aral at/o Panimula
Sa nakaraang aralin ay tinalakay natin ang mga pahayag sa paghahambing
Itatanong sa mga mag-aaral:
1. Ano ang pang-uring pahambing?
2. Ano ang dalawang uri nito?
3. Magbigay ng mga halimbawa at gamitin ito sa pangungusap.

B. Pagganyak
Pagpapakita ng mga larawan ng ibat-ibang mga pagdiriwang o pestibal mula
sa Visayas.
Halimbawa sa Cebu –Sinulog Pestibal, Bohol- Ubi Pestibal, at Negros-Pana-
ad Pestibal.
Itanong sa mga mag-aaral:
1.Ano-ano ang nakikita sa mga larawan? Partikular ba kayo sa mga
pagdiriwang na ito?
2.Saang lugar matatagpuan ang mga pagdiriwang na ito?
Pagproseso sa mga sagot ng mag-aaral

125
C. Paglalahad
Ipababasa sa mga mag-aaral ang nakasulat sa pisara na Kasanayang
Pampagkatuto at sasabihin ng guro na sa pagtatapos ng aralin ay
inaasahang matamo ang kasanayang pampagkatuto na inilahad ito ay ang:

Pagpanood sa youtube at pagtalakay ng isang halimbawang pestibal ng


Kabisayaan at pagtukoy ng mga tradisyong kinagisnan ng mga taga-Bisaya
batay sa napakinggang dula

D. Pagtalakay
Itatanong ng guro sa mga mag-aaral:
Sino sa inyo ang nakapunta o nakadalo na sa mga pagdiriwang o pestibal
ng Visayas? Halimbawa ng mga pagdiriwang ay sa Sinulog Pestibal sa
Cebu? Ubi Pestibal sa Bohol? Panaad Pestibal sa Negros? o iba pang mga
pestibal sa Visayas?
Magpapabahagi ng personal na karanasan ng mga mag-aaral na nakadalo
na sa ilang pestibal o pagdiriwang ng Kabisayaan.

Panonood
Magpapanood ng isang halimbawa ng pestibal ng Kabisayaan na mula sa
youtube.
Maskara Festival 2015 Highlights Bacolod Phililippines,
https://www.youtube.com/watch?v=wD0pj15-KCY
Tatalakayin ang napanood na pestibal sa pagsagot sa sumusunod na mga
tanong:
1. Tungkol saan ang napanood na video clip?
2. Paano ipinagdiriwang ng mga tao ang nasabing pestibal mula sa
Visayas?
3. Ano-anong katangian ng mga Bisaya ang masasalamin
sa kanilang mga pestibal?

Pakikinig
Makikinig ang mga mag-aaral sa babasahin ng guro na boud ng isang dula
na may pamagat na “ Ang Peke” (Pinagyamang Pluma 7 (Ikalawang
Edisyon), pp.191-199)
Tukuyin ang mga tradisyong naipakita mula sa napakinggan dula. Alin sa
mga sumusunod na pangungusap ang mga nabanggit sa dula ,lagyang ng
tsek (/) ang bilang kung nabanggit ito sa dula at ekis (X) kung hindi.
__________ 1.Pagbibigay ng bagay tulad ng kalabaw sa
pamilya ng mapapangasawa.
__________ 2.Pamamanhikan
__________ 3.Panggagamot albularyo
__________ 4.Panghaharana
__________ 5.Pagpapadala ng pamilya lalaki ng tuba o
alak sa tahanan ng babae para sa pamamanhikan.
__________ 6.Pagpili ng magulang ng mapapangasawa ng
kanilang anak.
__________ 7.Seremonyas sa pagsilang ng sanggol
__________ 8.Seremonyas sa paglilibing.

126
E. Paglalahat
Anong mga tradisyon ng Kabisayaan ang masasalamin ninyo sa mga
ipinakitang mga pestibal sa mga naunang gawain?
Paano mapananatili ang makukulay at masasayang mga pestibal ng
Kabisayaan?
F. Paglalapat
Kung ikaw ay bibigyan ng pagkakataong makapunta sa Visayas,
panonoorin mo rin ba ang mga ganitong palabas? Bakit?
Kung ikaw naman ay taga-Bisaya, ano ang sasabihin mo sa mga kaibigan
mong taga-ibang lugar upang maakit silang dumalaw sa inyong lugar at
makisaya sa alinmang pestibal na ipinagdiriwang dito?
G. Pagtataya
Panonood
Panoorin ang isa pang pestibal mula sa Bisaya na Tribu Salognon
(Dinagyang Festival 2016) ,
https://www.youtube.com/watch?v=m5fLEisNEic
1.Anong kaugalian,kultura, at tradisyon ang nasasalamin sa
pinanood na pestibal mula sa Iloilo?
2.Anong Katangian ng mga taga Iloilo ang nakikita sa kanilang
pestibal?

H. Karagdagang Gawain at/o Pagpapahusay


Basahin ang dulang “Patria Amanda “(1916)
(Reperensya: Panitikang Rehiyonal, p. 122 – 136)
Alamin kung paano nakatulong ang dula sa paglalarawan ng pagdiriwang
ng mga tao sa nasabing lugar.

V. MGA TALA

VI. PAGNINILAY
A. Bilang ng mag-aaral
na nagtamo ng 80% sa
pagtataya
B. Bilang ng mag-aaral
na nangangailangan
ng mga gawaing
pagpapahusay
(remedial)
C. Nakatulong ba ang
pagpapahusay
(remedial)?
Bilang ng mag-aaral
na naunawaan ang
aralin
D. Bilang ng mag-aaral
na patuloy na
nangangailangan ng
pagpapahusay
(remediation)

127
E. Alin sa aking pagtuturo
ang naging epektibo?
Bakit?
F. Ano-ano ang aking
naging suliranin na
maaaring malutas sa
tulong ng aking
punongguro at
superbisor?
G. Anong mga inobasyon
o lokalisasyon sa mga
kagamitan ang ginamit
/natuklasan ko na nais
kong ibahagi sa ibang
guro?

128
MASUSING Paaralan Baitang
BANGHAY- Guro Asignatura Filipino
ARALIN Petsa at Oras Markahan F7Q2W3D2

I. LAYUNIN
A. Pamantayang Naipamamalas ng mag-aaral ang pag-unawa
Pangnilalaman sa mga akdang pampanitikan ng Kabisayaan
B. Pamantayan sa Naisusulat ng mag-aaral ang sariling awiting-
Pagganap bayan gamit ang wika ng kabataan
Nabibigyang-kahulugan ang mga salitang
iba-iba ang digri o antas ng kahulugan
C. Mga Kasanayang (pagkiklino) F7PT-IIe-f-9
Pampagkatuto/ Naibibigay ang sariling interpretasyon sa
Layunin mga tradisyunal na pagdiriwang ng
Kabisayaan F7PB-IIe-f-9

II. PAKSANG – ARALIN


Aralin 2.3
 Pagbibigay-kahulugan ng mga salitang iba-iba ang digri o antas ng
kahulugan (pagkiklino)
 Pagbibigay ng sariling interpretasyon sa mga tradisyunal na pagdiriwang ng
Kabisayaan.
III. MGA KAGAMITAN
Panitikang Rehiyonal, p. 122 – 139
Mga kagamitang biswal:
Iskrip ng dulang “Patria Amanda (1916)”;
Larawan ng mga tradisyunal na pagdiriwang ng Kabisayaan

IV.PAMAMARAAN
A. Balik-aral at/o Panimula
Ang nakaraang aralin na ating tinalakay ay tungkol sa mga pestibal ng
Kabisayaan.
Itatanong sa mga mag-aaral:
Ano-anong pestibal ang inyong napanood kahapon? Saan ito ginaganap?

B. Pagganyak
Magpakita ng larawan ng Sinulog Pestibal
Suriin ang larawan -may alam ka na ba tungkol sa kaugalian o
tradisyonal na pagdiriwang ng Cebu?
1.Anong kaugalian o tradisyon ang ipinakikita ng nasa
larawang pestibal ng Cebu?
2.Bigyang-interpretasyon ang ibig sabihin ng pagdiriwang na
nasa larawan.

129
C. Paglalahad
Ipababasa ang nakasulat sa pisara na Kasanayang Pampagkatuto at
sasabihin ng guro na sa pagtatapos ng aralin ay inaasahang matamo ang
kasanayang pampagkatuto na inilahad ang:
Mabigyang-kahulugan ang mga salitang iba-iba ang digri o antas ng
kahulugan (pagkiklino).
Maibigay ang sariling interpretasyon sa mga tradisyunal na
pagdiriwang ng Kabisayaan

Ipabatid ng guro sa mga mag-aaral na napag-usapan ang siyudad ng Cebu


sapagkat ang susunod na aralin ay isang dula mula sa Cebu.

D. Pagtalakay
Itatanong ng guro sa mga mag-aaral:
Halimbawang magkaroon ng digmaan sa ating bansa
at kinailangan ang iyong tulong upang ipagtanggol
ang ating bayan mula sa mga nang-aapi, ano ang iyong gagawin?
Paano mo maipapakita ang pagtulong sa iyong bayan?
Magbibigay ng input ang guro tungkol sa maikling kaligirang
pangkasaysayan ng dulang “Patria Amanda (1916)”
Alam mo ba na... (LM’s Panitikang Rehiyonal p. 122).
Pagbasa
Basahin at unawain ang isang dula mula sa Cebu.Panitikan:
“PATRIA AMANDA (1916)” (Dula mula sa Cebu) ni Amando
Navarette Osorio Panitikang Rehiyonal 7 p.122-137
Paglinang ng Talasalitaan-
Ang pagkiklino ay isang kasanayan sa paglinang ng talasalitaan
na paghahanay ng salita batay sa digri o antas ng kahulugan.
(madali , katamtaman at mataas na kahulugan)
Halimbawa: ngiti, tawa, halakhak
Pagsasanay:
Iayos ang mga salita ayon sa digri o antas ng kahulugan
(pagkiklino). Isulat ang sagot sa iyong kuwaderno.
1. kalungkutan, kapighatian, kalumbayan
2. galak, tuwa, saya
3. nakipaglaban, nakipaghimagsik, nakipagtuos
4. mamatay, makitil, masawi
5. umalis, lumisan, lumikas
E. Paglalahat
Itanong sa mga mag-aaral:
Paano nakatulong ang dulang “Patria Amanda” sa paglalarawan ng
pagdiriwang ng mga tao sa nasabing lugar?
Paano sila namuhay at may pagpapahalaga sa kulturang kinagisnan?
Paano nakatulong sa iyo ang ilang pangyayaring isinalaysay sa binasang
dula para maiugnay sa anumang pagdiriwang/pestibal ng Visayas?
F. Paglalapat
Pasagutan sa mga mag-aaral ang mga sumusunod na tanong:
(LM’s Panitikang Rehiyonal p. 137–138)
1. Sino-sino ang tauhan sa dula? Isulat ang katangian ng bawat tauhan.
2. Ano ang suliraning bumabagabag sa simulang bahagi ng dula?
3. Paano ipinakita ni Patria ang kaniyang kamalayan sa nagaganap o
maaaring mangyaring digmaan?

130
4.Paano naiugnay ng may akda sa takbo ng dula ang paksa nito na
tungkol sa himagsikan? Malinaw ba itong nabigyan ng pokus?
Ipaliwanag ang sagot.
5.Magbigay ng bahagi o tagpo sa dula na maiuugnay sa mga
pagdiriwang ng Kabisayaan. Ipaliwanag ang nasabing bahagi o
tagpo.

G. Pagtataya
A- Ibigay ang kahulugan ng mga salitang iba-iba ang digri o ang antas ng
kahulugan
May ilang salitang may halos magkakaparehong kahulugan subalit may
magkakaibang digri o antas ng kahulugan. Lagyan ng bilang 1 hanggang 3 ang
mga patlang: 1 para sa pinakamababaw at 3 sa pinakamatindi ang digri o
intensidad. Gamiting gabay ang mga pangungusap kung saan nagamit ang
salitang nakadiin.

_____ Damang-dama ang labis na bigat ng kalooban ng dalaga sa kanyang


malakas na paghagulgol nang pilitin siyang ipakasal sa hindi niya iniibig.
_____ Tahimik na paghikbi ang maririnig sa dalaga nang kausapin siya ng ina.
_____ Hindi napigil nga dalaga ang pag-iyak dahil hindi na niya kayang itago
ang sama ng loob sa kagustuhan ng ina.

_____ Ang lalong paglalapit ng kalooban nila ni Mayang ay nagpasaya kay Felix.
_____ Nagpangiti kay Felix ang pagbibigay sa kanya ni Mayang ng bahaw
na kanin at daing.
_____ Labis na kaligayahan ang nadama ni Eling nang ikasal sila ni Mayang.

B.-Ibigay ang sariling interpretasyon sa mga tradisyonal na pagdiriwang ng


Kabisayaan.
Mula sa dula, suriin ang tagpo o bahagi na maiuugnay sa ilang pagdiriwang
sa Kabisayaan. Gayahin ang pormat na nasa Panitikang Rehiyonal p 138- 139 ng
LM.
Pangyayari Mula sa Dula
na Maiuugnay sa Ilang
Pag-uugnay
Pagdiriwang sa
___________________________________
Kabisayaan
__________________________________
_____________________
_____________________

Pagbibigay ng Interpretasyon sa
Pagdiriwang
at Pangyayaring Pinag-uugnay
_________________________________
_

*Paalaala:
-Ang pagbibigay-interpretasyon ay pagbibigay ng pagpapakahulugan o
ibig sabihin/layunin ng mga pangyayari o pagdiriwang.

131
H. Karagdagang Gawain at/o Pagpapahusay
Sa inyong kuwaderno, sagutan ang Gawain 5.3. Alam Na Alam!
(Reperensya: Panitikang Rehiyonal, p. 139)

V. MGA TALA

VI. PAGNINILAY
A. Bilang ng mag-aaral na
nagtamo ng 80% sa pagtataya
B. Bilang ng mag-aaral na
nangangailangan ng mga
gawaing pagpapahusay
(remedial)
C. Nakatulong ba ang
pagpapahusay (remedial)?
Bilang ng mag-aaral na
naunawaan ang aralin
D. Bilang ng mag-aaral na
patuloy na nangangailangan
ng pagpapahusay
(remediation)
E. Alin sa aking pagtuturo ang
naging epektibo? Bakit?
F. Ano-ano ang aking naging
suliranin na maaaring malutas
sa tulong ng aking
punongguro at superbisor?
G. Anong mga inobasyon o
lokalisasyon sa mga
kagamitan ang ginamit
/natuklasan ko na nais kong
ibahagi sa ibang guro?

132
MASUSING Paaralan Baitang
BANGHAY- Guro Asignatura Filipino
ARALIN Petsa at Oras Markahan F7Q2W3D3

I. LAYUNIN
A. Pamantayang Naipamamalas ng mag-aaral ang pag-unawa sa
Pangnilalaman mga akdang pampanitikan ng Kabisayaan
B. Pamantayan sa Naisusulat ng mag-aaral ang sariling awiting-bayan
Pagganap gamit ang wika ng kabataan
C. Mga Kasanayang Naisasagawa ang isang panayam o interbyu
Pampagkatuto/
kaugnay ng paksang tinalakay (F7PS-IIe-f-9)
Layunin
II. PAKSANG – ARALIN
Aralin 2.3
 Pagsasagawa ng isang panayam o interbyu kaugnay ng paksang tinalakay.
III. MGA KAGAMITAN
Mga kagamitang biswal;
Video clip ng isang pakikipanayam na mula sa youtube,
larawan ng isang sikat na tagapanayam sa TV
IV.PAMAMARAAN
A. Balik-aral at/o Panimula
Sa nakaraang aralin ay tinalakay natin ang tungkol sa pagkiklino at
pagbibigay ng sariling interpretasyon sa mga pagdiriwang ng kabisayaan.
Itatanong sa mga mag-aaral:
1. Ano ang pagkiklino?
2. Ano ang iyong sariling interpretasyon sa mga tradisyunal na pagdiriwang ng
Kabisayaan?

B. Pagganyak
Magtatanong ang guro sa mga mag-aaraal
Sino-sino ang alam mong mga popular o sikat na tagapanayam sa
telebisyon?
Saang programa madalas mo silang makita?
Kung ikaw ay mabibigyan ng pagkakataon na makapagpanayam, sino sa
mga tanyag na tao ang nais mong makapanayam? Bakit?
Iproseso ang sagot ng mga mag-aaral.

C. Paglalahad
Magpapakita ang guro ng larawan ng ilang sikat na tagapanayam sa TV.(
tulad nina Boy Abunda, Vice Ganda at iba pa)
Pahuhulaan sa mga mag-aaral kung sino ang nasa larawan at kung bakit siya
naging sikat na tao/tagapanayam.
Iuugnay ng guro ang sagot ng mga mag-aaral sa paksang tatalakayin.
Ipababasa sa mga mag-aaral ang Kasanayang Pampagkatuto at sasabihin
ng guro na sa pagtatapos ng aralin ay inaasahang matamo ang
kasanayang pampagkatuto na inilahad.

133
Maisasagawa ang isang panayam o interbyu kaugnay ng paksang
tinalakay.

D. Pagtalakay
Interaktibong pagtalakay tungkol sa kahulugan ng pakikipanayam at ilang
mahalagang bagay na dapat tandaan sa pakikipanayam.

“Ang pakikipanayam o pag-i-interview ay mahalaga sapagkat


ito’y isang mabilis at mabisang paraan ng pagkuha o pagkalap ng mga
impormasyon na maaaring gamitin sa iba’t ibang kadahilanan…”

Upang higit na maging matagumpay ang pakikipanayam at


makakuha ng mga kasagutan o impormasyong kakailanganin ay dapat malaman ng
makikipanayam ang mga bagay na dapat niyang isalang-alang o tandaan.
Narito ang ilang mahalagang bagay na dapat tandaan:
1.Makipapagkasundo sa taong kakapnayamin tungkol sa petsa, oras at lugar
kung saan gaganapin ang panayam ganun din sa magiging paksa ng panayam.
2.Magsuot ng tamang kasuotan at maging magalang sa pagtatanong.
3.Maghanda ng balangkas ng tanong.
4.Itala sa pinakmabilis na paraan ang mga nakuhang impormasyon.
(recorder, video cam o cellphone)
5.Gawing maikli at kawili-wili ang pakikipanayam.Isaayos ang nakuhang
impormasyon
Magpapanood ang guro ng video clip ng isang halimbawang pakikipanayam
na mula sa youtube.
https://www.youtube.com/watch?v=ymJNUFKVZMY
Mula sa pinanood, itanong sa mga mag-aaral:
1.Tungkol saan ang naging paksa ng panayam?
2.Sino ang kanilang inimbitahan na kapanayamin?
3.Anong uri ng pakikipanayam ang isinagawa ng mga mag-aaral sa
video clip?
4.Paano nila isinagawa ang pakikipanayam?
E. Paglalahat
Paano isinasagawa ang isang panayam o interbyu kaugnay ng paksang
tinalakay.
Paano nakatutulong ang pakikipanayam sa ating pang-araw-araw na
buhay?
F. Paglalapat
Maghahanda ang bawat pangkat ng tanong na gagamitin sa pakikipanayam
sa isang taong nagtataglay ng buhay na makabuluhan.
Pagbuo ng mga katanungan.
Sa panayam ay alamin ang kanyang mga ginagawa para makapagbigay sa
lipunan at maging kapaki-kapakinabang sa kapwa at hindi lang nabubuhay
para sa kanilang sarili
G. Pagtataya
Papangkatin ang klase sa apat.
Panuto: Magsagawa ng isang panayam o interbyu kaugnay ng paksang
tinalakay sa pamamagitan ng isang simulation.
Pwedeng pumili kung alin sa mga paksang tinalakay ang pag-uusapan sa inyong
simulation.

134
Bibigyan lamang sila ng 10-15 minuto para sa gawain at 5-7 minuto upang isagawa
sa harap ng klase ang kanilang pakikipanayam.
-Para sa ebalwasyon, sundin ang ibibigay na rubrik ng guro.
Pangkat 1 at Pangkat 3, Pangkat 2 at Pangkat 4
H. Karagdagang Gawain at/o Pagpapahusay
Isagawa ang inihandang panayam sa isang taong kilala ninyo na
nagtataglay ng buhay na makabuluhan sa inyong lugar.
Dapat naka video para sa gagawing pag-uulat sa susunod na araw

V. MGA TALA

VI. PAGNINILAY
A. Bilang ng mag-aaral
na nagtamo ng 80% sa
pagtataya
B. Bilang ng mag-aaral
na nangangailangan
ng mga gawaing
pagpapahusay
(remedial)
C. Nakatulong ba ang
pagpapahusay
(remedial)?
Bilang ng mag-aaral
na naunawaan ang
aralin
D. Bilang ng mag-aaral
na patuloy na
nangangailangan ng
pagpapahusay
(remediation)
E. Alin sa aking pagtuturo
ang naging epektibo?
Bakit?
F. Ano-ano ang aking
naging suliranin na
maaaring malutas sa
tulong ng aking
punongguro at
superbisor?
G. Anong mga inobasyon
o lokalisasyon sa mga
kagamitan ang ginamit
/natuklasan ko na nais
kong ibahagi sa ibang
guro?

135
MASUSING Paaralan Baitang
BANGHAY- Guro Asignatura Filipino
ARALIN Petsa at Oras Markahan F7Q2W3D4

I. LAYUNIN
A. Pamantayang Naipamamalas ng mag-aaral ang pag-unawa sa
Pangnilalaman mga akdang pampanitikan ng Kabisayaan
B. Pamantayan sa Naisusulat ng mag-aaral ang sariling awiting-bayan
Pagganap gamit ang wika ng kabataan
Nagagamit nang wasto ang angkop na mga pang-
ugnay sa pagbuo ng editoryal na naghihikayat
C. Mga Kasanayang
(totoo/tunay, talaga, pero/subalit, at iba pa) (F7WG-
Pampagkatuto/
IIe-f-9)
Layunin
Naisusulat ang isang editoryal na nanghihikayat
kaugnay ng paksa (F7PU-IIe-f-9)
II. PAKSANG – ARALIN
Aralin 2.3
 Paggamit nang wasto ng angkop na mga pang-ugnay sa pagbuo ng
editoryal na naghihikayat (totoo/tunay, talaga, pero/subalit, at iba pa)
 Pagsusulat ng isang editoryal na nanghihikayat kaugnay ng paksa.
III. MGA KAGAMITAN
Panitikang Rehiyonal 7, p. 140 – 144
Mga kagamitang biswal; Halimbawa ng isang editoryal mula sa pahayagan
https://www.philstar.com/pilipino-star-
ngayon/opinyon/2018/06/17/1825377/editoryal-walang-disiplina-sa-pagtatapon-ng-
basura#lK8p8hKaRiLWh6u0.99
IV.PAMAMARAAN
A. Balik-aral at/o Panimula
Mula sa nakaraang aralin na tinalakay tungkol sa pakikipanayam ay
tatanungin ng guro ang mga mag-aaral:
Ano ang pakikipanayam?
Ano-ano ang mga dapat tandaan o isalang-alang sa pakikipanayam?
B. Pagganyak
Magpapakita ang guro ng halimbawa ng isang editoryal mula sa
pahayagan- https://www.philstar.com/pilipino-star-ngayon/opinyon/
2018/06/17/1825377/editoryal-walang-disiplina-sa-pagtatapon-ng-
Basura #lK8p8hKaRiLWh6u0.99
Itatanong sa mga mag-aaral:
-Sa inyong palagay, ano ba ang nasa isang editoryal?
C. Paglalahad
Mula sa ipinakitang editoryal, pipili ang guro ng isang talata na nanghihikayat
at ipababasa ito ng malakas sa mga mag-aaral.
Itatanong:
1. Ano ang layon ng binasang talata?
Iuugnay ng guro ang sagot ng mga mag-aaral sa paksang tatalakayin.
Ipababasa ang Kasanayang Pampagkatuto at sasabihin ng guro na sa
pagtatapos ng aralin ay inaasahang matamo ang maisusulat ang isang
editoryal na nanghihikayat kaugnay ng paksa.

136
D. Pagtalakay
Magbibigay ng input ang guro sa kahulugan ng isang editorial at mga
tuntunin sa pagsulat ng isang editoryal na nanghihikayat
(Pinagyamang Pluma 7, p. 205-207)

“Ang editoryal na tinatawag ding pangulong-tudling ay bahagi


ng pahayagang nagsasaad ng mapanuring pananaw o kuro-kuro ng
pahayagan.

Mga tuntunin sa pagsulat ng isang editoryal na nanghihikayat


1.Magkaroon ng kawili-wiling panimulang maikli lamang
upang maakit ang atensiyon ng mambabasa.
2.Buoin ang katawan sa pamamagitan ng paglalahad ng
mga katibayan sa paraang maayos at malinaw.
3.Iwasan ang pagbibigay ng pangkalahatang patakaran.
4.Tapusin nang naaangkop. Bigyan ng mahusay
na pagwawakas.
5.Tandaang ang pinakamahalagang bahagi ay ang
panimula at wakas.
6.Huwag mangaral o magsermon.
7.Sundin ang lahat ng simulain sa mabisang pagsulat –
kaisahan, linaw, pagkakaugnay-ugnay at diin. tungkol
sa isang isyu…”

Tatalakayin din ang mga pang-ugnay sa pagbuo ng editoryal na


nanghihikayat. (Pinagyamang Pluma 7, p. 210)
“Ang pagnanais na mahikayat o makumbinsi ang iyong mga
mambabasa sa iyong pananaw o paninindigan ay isang hamon sa
isang manunulat. Makatutulong ang paggamit ng mga angkop na
pahayag sa iyong panghihikayat.”

Ilang halimbawa ng mga Pahayag at Salitang Nanghihikayat:


Totoo/Tama Tunay
Talaga Tumpak
Kaya natin ito Siguradong…
Ngayon na! Siyempre
Naniniwala akong… Sama na!

Ipagawa sa mga mag-aaral:Lagyan ng check (/) ang patlang kung ang mga
pahayag na nagsasaad ng tamang panuntunan sa pagsulat ng editoryal
______ Nailalahad sa malinaw na paraan ang panimula, gitna,
at wakas ng editoryal upang mabigyang-diin ang
isyung pinapaksa nito.
______ Ito ay dapat magkaroon ng kawili-wiling simulang makaakit
sa mga mambabasa.
______ Gumamit ito ng mga salitang makasasakit sa damdamin
ng tinutuligsa upang matuto sila.
_____ Taglay nito ang paninindigan o pinaniniwalaan ng
pahayagan ukol sa isang napapanahong isyu.

137
______ Nakapaglalahad ng mga katibayan para sa isyung tinalakay.
______ Dapat nakabitin ang wakas ng editoryal
______ Ipahayag ang personal nag alit ng manunulat o
editor na nararamdaman sa sitwasyon o
kalagayang kanyang isinulat.
______ Malinaw at magkakaugnay ang mga pahayag.
______ Mangaral o mangsermon sa mga mambabasa upang
matuto sila.

E. Paglalahat
Bakit mahalaga ang mga pang-ugnay sa pagbuo ng editoryal na
nanghihikayat?
Paano nakatutulong ang editoryal sa mambabasang tulad mo?
F. Paglalapat
Kilalanin at salungguhitan ang mga pahayag at salitang nanghihikayat sa
sumusunod na mga pangungusap.
1. Naniniwala akong may magagawa ang bawat isa sa atin upang maging
makabuluhan ang buhay natin sa mundo.
2. Tama! Lahat tayo’y may magagawa kung nanaisin natin.
3. Ngayon na. Kung ipagpapabukas pa natin ang pagtulong ay baka huli na.
4. Kaya natin ito basta tayo’y sama-sama.
5. Talagang kailangan ng iba ang tulong natin.
Gamitin nang wasto ang angkop na mga pang-ugnay sa pagbuo ng editoryal
na naghihikayat (totoo/tunay, talaga, pero/subalit, at iba pa) ng Tiyakin Na
Natin.
Gamitin ang sumusunod na mga pahayag sa pagbuo ng pangungusap na
naghihikayat sa ibang kabataan upang gawin ang makakaya para sa
pagtulong sa sinumang nangangailangan. Isulat ang inyong sagot sa
kalahating papel. (Pinagyamang Pluma 7, P. 212)
1. Kaya mong maging bahagi ng _______________________________
2. Talaga ________________________________________________
3. Siguradong ______________________________________________

G. Pagtataya
Sumulat ng isang editoryal na nanghihikayat kaugnay ng alinman sa mga
tinalakay na paksa. Gawing gabay ang nasa Palawakin Pa Natin
(Pinagyamang Pluma 7, P. 213). Para sa ebalwasyon ng editoryal, sundin
ang rubrik na ito:

MGA PAMANTAYAN 5 4 3 2 1

May kawili-wiling simula

Malinaw at payak na katawan

Wasto/angkop na wakas

KABUOAN:

138
H. Karagdagang Gawain at/o Pagpapahusay
Maaring ipagpatuloy sa bahay ang gagawing editoryal gamit ang
pamantayan sa pagsulat nito.

V. MGA TALA

VI. PAGNINILAY
A. Bilang ng mag-aaral na
nagtamo ng 80% sa
pagtataya
B. Bilang ng mag-aaral na
nangangailangan ng
mga gawaing
pagpapahusay
(remedial)
C. Nakatulong ba ang
pagpapahusay
(remedial)?
Bilang ng mag-aaral
na naunawaan ang
aralin
D. Bilang ng mag-aaral na
patuloy na
nangangailangan ng
pagpapahusay
(remediation)
E. Alin sa aking pagtuturo
ang naging epektibo?
Bakit?
F. Ano-ano ang aking
naging suliranin na
maaaring malutas sa
tulong ng aking
punongguro at
superbisor?
G. Anong mga inobasyon
o lokalisasyon sa mga
kagamitan ang ginamit
/natuklasan ko na nais
kong ibahagi sa ibang
guro?

139
MASUSING Paaralan Baitang
BANGHAY- Guro Asignatura Filipino
ARALIN Petsa at Oras Markahan F7Q2W4D1

I. LAYUNIN
A. Pamantayang Naipamamalas ng mag-aaral ang pag-unawa sa
Pangnilalaman mga akdang pampanitikan ng Kabisayaan
B. Pamantayan sa Naisusulat ng mag-aaral ang sariling awiting -
Pagganap bayan gamit ang wika ng kabataan
Nasusuri ang isang indie film ng Kabisayaan batay
C. Mga Kasanayang
sa mga elemento nito
Pampagkatuto/Layunin
(F7PD-IIg-h-10)
II. PAKSANG - ARALIN:

 Aralin 2.4 – Panonood (PD)


 Pagsusuri ng isang Indie Film ng Kabisayaan Batay sa Mga Elemento

III. MGA KAGAMITAN


Panitikang Rehiyonal, p. 145 – 149
Kagamitan sa Panonood: Hinilawod
Palad Ta An Nagbuot
https://tnhsg7filipinobanawan.wordpress.com/2014/11/05/elemento-ng-
pelikula/#more-80

IV. PAMAMARAAN
A. Balik-aral at/o Panimula
Sasabihin ng guro:
Bahagi na ng buhay ng mga Pilipino ang pelikula. Ngayong araw ay
bibigyan tuon ng ating aralin ang pagsusuri sa indie fil ng kabisayaan. Mula
sa dula, suriin at pag – aralan naman natin ang indie film. Ngunit bago natin
tuluyang pasukin ang mundo ng indie film balikan muna natin ang
nakaraang aralin

Balik aral sa pamamagitan ng pangkatang Quiz Bee


(Ang bawat pangkat ay bibigyan ng cardboard kung saan nila isusulat
ang kanilang mga sagot sa tanong)

Ang mga sumusunod na tanong ang gagamitin sa Quiz Bee:


1. Ito’y nahahati sa ilang yugto na maraming tagpo, pinakalayunin nitong
itanghal ang mga tagpo sa isang tanghalan o entablado
(Sagot: DULA)
2. Ito ay pinakakaluluwa ng isang dula (Sagot: Iskrip)
3. Nagsasagawa ng nilalaman ng iskrip mula sa hitsura ng tagpuan,
kasuotan ng mga tauhan, hanggang sa paraan ng pagganap at
pagbibitiw ng diyalogo ng mga tauhan

140
(Sagot: Tagadirehe o direktor)
4. Nagpapahayag ng mga diyalogo, nagbibigay buhay sa iba’t ibang
damdamin; binibigyang pokus ng manonood (Sagot: Gumaganap o
aktor)
5. Magbigay ng limang pangatnig na karaniwang ginagamit sa pagbibigay
ng opinyon.

B. Pagganyak
ISKRAMBULANAY
Buoin ang ginulong mga titik upang malaman kung anong salita ito:
1. Pirksi
2. Aiaoaeisnmtgrpy
3. Gtuon
4. Uksiam
5. Mappdksyonru

C. Paglalahad
Ang mga salitang inyong nabuo ay mga elemento ng indie film. Ito ang
magiging tuon ng ating aralin ngayon.

D. Pagtalakay
Interaktibong talakayan tungkol sa mga elemento ng Pelikula o Indie Film.
Iskrip
Pagkakasunod-sunod ng mga pangyayari sa pelikula.
Ipinamamalas nito ang tunay na layunin ng kuwento.
Sinematograpiya
Pagkuha sa wastong anggulo upang maipakita sa manonood
ang tunay na pangyayari sa pamamagitan ng wastong timpla
ng ilaw at lente ng kamera.
Tunog at Musika
Elemento ng Pagpapalutang ng bawat tagpo at pagpapasidhi ng ugnayan
Indie Film ng tunog at linya ng mga dayalogo. Pinupukaw ang interes at
(Pelikula) damdamin ng manonood.
Disenyong Pamproduksyon
Pagpapanatili sa kaangkupan ng lugar, eksena, pananamit at
sitwasyon para sa masining na paglalahad ng biswal na
pagkukuwento.

Pagdidirihe
Mga pamaraan at diskarte ng direktor kung paano
patatakbuhin ang kuwento sa telebisyon o pelikula.

Pinagkunan:
https://tnhsg7filipinobanawan.wordpress.com/2014/11/05/elemento-
ng- pelikula/#more-80

Ipanood ang Hinilawod

141
Interaktibong talakayan kaugnay ng napanood na Epiko ng Panay na
Hinilawod: Pakikipagsapalran ni Humadapnon sa tulong ng Fun Fact
Analyzer o Pagsusuri ng Impormasyon at ng River Flow Chart:

Tauhan/Tagpuan Kaugaliang Pilipino

Itala ang mahahalagang pangyayari sa binasang epiko na naglalarawan ng


alinman sa kaugalian, kalagayang panlipunan, paniniwala o prinsipyo ng
mga taga-
Visayas. Gamitin ang river flow chart sa pagsagot.

E. Paglalahat
Isulat saiyong mga kwaderno ang inyong paglalahat o sintensis sa kabuoan
ng aralin sa tulong ng organizer.

TALA NG NATUTUHAN

NATUTUHAN KO SA
ARALIN MASASABI KO NA…. NATUKLASAN KO NA.
NA………

F. Paglalapat
Pumili ng 3 tauhan sa epiko at ilarawan ang mga ito sa pamamagitan ng
pagbibigay ng mga katangian nito. Gayahin ang kasunod na pormat sa
pagsagot.

142
Suriin ang mga elemento ng napanood na akdang HINILAWOD
PAKIKIPAGSAPALARAN NI HUMADAPNON. Isulat ang mga ito gamit
ang kasunod na tsart.
TAGPUAN
TAUHAN
BANGHAY

G. Pagtataya
Ipagawa ang pagsusuri ng napanood na indie film na “ANG PALAD TA AN
NAGBUOT” ng kabisayaan sa pamamagitan ng Brainstorming

1. Papangkatin ang klase sa walo.


2. Suriin ang napanood na indie film ng Kabisayaan batay sa mga elemento
nito
3. Gamiting gabay ang dayagram sa ibaba:
Mga Tauhan: Tagpuan:

BANGHAY

PANIMULA:
TUNGGALIAN:
KASUKDULAN:
KAKALASAN:
WAKAS:

4. Isusulat ang mga sagot sa mga meta strip


5. Magtatalaga ng tagapag-ulat para sa bawat pangkat.

H. Karagdagang Gawain at/o Pagpapahusay


Basahin ang akdang LABAW DONGGON
(Reperensiya: Panitikang Rehiyonal pp. 150 – 151

V. MGA TALA
VI. PAGNINILAY
A. Bilang ng mag-aaral
na nagtamo ng 80%
sa pagtataya
B. Bilang ng mag-aaral
na nangangailangan
ng mga gawaing

143
pagpapahusay
(remedial)

C. Nakatulong ba ang
pagpapahusay
(remedial)?
Bilang ng mag-aaral
na naunawaan ang
aralin
D. Bilang ng mag-aaral
na patuloy na
nangangailangan ng
pagpapahusay
(remediation)
E. Alin sa aking
pagtuturo ang
naging epektibo?
Bakit?
F. Ano-ano ang aking
naging suliranin na
maaaring malutas sa
tulong ng aking
punongguro at
superbisor?
G. Anong mga
inobasyon o
lokalisasyon sa mga
kagamitan ang
ginamit /natuklasan
ko na nais kong
ibahagi sa ibang
guro?

144
MASUSING Paaralan Baitang
BANGHAY- Guro Asignatura Filipino
ARALIN Petsa at Oras Markahan F7Q2W4D2

I. LAYUNIN
A. Pamantayang Naipamamalas ng mag-aaral ang pag-unawa sa
Pangnilalaman mga akdang pampanitikan ng Kabisayaan
B. Pamantayan sa Naisusulat ng mag - aaral ang sariling awiting -
Pagganap bayan gamit ang wika ng kabataan
Naipaliliwanag ang pinagmulan ng salita
(etimolohiya) (F7PT-IIg-h-10)
C. Mga Kasanayang Nailalarawan ang mga natatanging aspetong
Pampagkatuto/Layunin pangkultura na nagbibigay-hugis sa panitikan ng
Kabisayaan (halimbawa: heograpiya, uri ng
pamumuhay, at iba pa (F7PB-IIg-h-10)
II. PAKSANG - ARALIN

 Aralin2.4 – Paglinang ng Talasalitaan (PT) at Pag – unawa sa Binasa (PB)


• Pagpapaliwanag ng Pinagmulan ng Salita (Etimolohiya)
• Paglalarawan ng mga Natatanging Aspetong Pangkultura na Nagbibigay –
Hugis sa Panitikan ng Kabisayaan

III. MGA KAGAMITAN


Panitikang Rehiyonal, ph. 145 – 149
Pinagyamang Pluma , ph. 216 – 217
TEKSTO: LABAW DONGGON (Epiko ng Iloilo) Panitikang Rehiyonal ph.
150 151
https://www.choosephilippines.com/do/festivals/1667/visayas-september-
festivals
https://primer.com.ph/tips-guides/2016/07/26/a-festival-of epic-origins-and-
proportions-legazpi-citys-ibalong-festival/
http://primer.com.ph/tips-guides/2018/04/25/magayon-festival-in-albay-
bicol/

IV. PAMAMARAAN
A. Balik-aral at/o Panimula
Sasabihin ng guro:
Sa araw na ito ay tatalakayin natin ang isang epiko na maglalapit sa atin sa
aspetong pangkultura na nagbibigay - hugis sa panitikan ng Kabisayaan.
Kung inyong natatandaan kahapon ay napanood natin ang isang Indie Film
ng Kabisayaan, halika at balikan natin ito sa pamamagitan ng Palarong 10
segundong challenge.

Palarong 10 segundong challenge

Gagawin sa pamamagitan ng palarong 10 segundong challenge (Tatawag


ng 4 na manlalaro, ang tanong ay ibibigay ng guro, ang bawat tanong ay
sasagutin ng isang manlalaro sa loob lamang ng 10 segundo)
Mga tanong:

145
1. Ibigay ang mga katangian ng mga pangunahing tauhan sa napanood na
Indie Film
2. Magbigay ng 2 mahalagang pangyayari sa napanood na Indie Film
3. Ibigay ang mga elemento ng Indie Film
B. Pagganyak
Motibasyon: Gallery Walk
Ipapaskil ang mga larawang nagpapakita ng iba’t ibang kultura, tradisyon at
paniniwala sa Kabisayaan at Kabikulan. Bibigyan ng pagkakataon ang mga
mag – aaral na suriin ang mga ito)

Itanong:
Anong mga natatanging aspetong pangkultura ng Kabisayaan ang
ipinapakita sa mga larawan?
C. Paglalahad
Sasabihin ng guro
Dadalhin tayo ngayon ng ating aralin sa mas malalim na pag – unawa sa
isang epiko ng kabisayaan, sa aralin ding ito ay matutuhan natin ang
pagpapaliwanag sa pinagmulan ng salita (etimolohiya)

D. Pagtalakay
A. Paglinang ng Talasalitaan

Pagbibigay ng input tungkol sa Pinagmulan ng Salita o Etimolohiya

Alam mo ba na isa pang paraan ng pagbibigay kahulugan sa salita ay pag-


alam sa etimolohiya nito? Pinagyamang Pluma p.216 - 217

Etimolohiya
 pag-aaral ng pinagmulan ng salita at kung paano nag - iba ang anyo
nito at ibig sabihin sa paglipas ng panahon.

Halimbawa:
 Ang salitang mito ay galing sa salitang Latin na mythos at mula sa
Greek na muthos na ang kahulugan ay kuwento.”

Ang epikong Labaw Donggon ay inaasahang nabasa na ng advans ng mga


mag – aaral. Panitikang Rehiyonal ph. 150 - 151

B. Pag – unawa sa Nilalaman


Interaktibong talakayan sa tulong ng mga sumusunod na tanong:

1. Ano-ano ang katangian ng pangunahing tauhan at pantulong na tauhan sa


epiko? Gamitin ang graphic organizer sa pagsagot.

2. Isa-isahin ang mahahalagang pangyayari sa epikong Labaw Donggon.

146
Maaaring dagdagan ang graphic organizer para sa iba pang pangyayari
ayon sa maayos na pagkakasunod-sunod.

3. Bakit nakipagtunggali si Labaw Donggon kay Buyong?

4. Isulat ang supernatural o kakaibang katangian ni Labaw Donggon at ng


kaniyang katunggaling si Buyong? Isulat mo ito sa kasunod na tablet of wisdom.
Gawin sa sagutang papel.

Maglahad ng ilang impormasyon na nagpapakita ng aspetong pangkultura


tulad ng kaugalian, kalagayang panlipunan at paniniwala o prinsipyong
masasalamin sa epikong Labaw Dongon
Paksa Sariling Paglalahad
Kaugalian
kalagayang panlipunan
paniniwala o prinsipyo

E. Paglalapat

Sa tulong ng kasunod na grapikong representasyon, sagutin ang kasunod


na mga tanong. Gayahin ang grapikong representasyon sa sagutang papel.
Paano nakatutulong ang mga pangyayari sa epiko sa paglalarawan ng
aspetong pangkultura tulad ng: kaugalian, kalagayang panlipunan,
paniniwal o prinsipyo ng mga taga-Visayas?

F. Paglalahat

147
Itala ang mga natutunan
Sundan ang pormat sa ibaba

LABAW DONGGON
Epiko mula sa Iloilo

G. Pagtataya
PAGLINANG NG TALASALITAAN
Papangkatin ang klase sa walo.
Ipaliwanag ang pinagmulan ng mga salitang may salungguhit (etimolohiya)
na nasa aytem
Ang Pagyabungin Natin (Pinagyamang Pluma 7, p. 216 – 217).
1. Ang salitang magkabiyak ay nangangahulugang mag-asawa. Saan
kaya nagmula ang salitang magkabiyak? ______________
2. Ang salitang interesado ay hiram natin sa ibang wika. Sa anong wika
kaya ito nagmula? _______________
3. Bumalik si Labaw Donggon sa kanilang tahanan. Anong salitang-ugat
at panlapi ang pinagsama upang mabuo ang salitang “bumalik”?
_____________

Gawin ang mga sumusunod na gawain: (Pangkatan)

1. Batay sa ilang kasunod na pangyayari sa binasang epiko, ibigay at


ipaliwanag ang mga aspetong pangkultura tulad ng: kaugalian, kalagayang
panlipunan, paniniwala o prinsipyo ng mga taga-Visayas. Gawin sa
sagutang papel.

Pagpapaalam ni Labaw Donggon sa ina


bago hanapin si Anggoy Ginbitinan

Pagtatanggol ni Buyong sa pag-angkin ni


Labaw Donggon sa kaniyang asawa

Paghahanap ng magkapatidna Baranugan


at Asu Mangga sa kanilang ama

2. Batay sa natatanging aspetong pangkultura tulad ng heograpiya, uri ng


pamumuhay, ilarawan o tukuyin ang bahaging nagbibigay hugis sa
panitikan ng Iloilo. Sagutin gamit ang kasunod na talahanayan.

ASPETONG BAHAGI SA AKDANG BINASA NA


PANGKULTURA NAGPAPAKILALA SA KULTURANG VISAYAS

HEOGRAPIYA
URI NG PAMUMUHAY
KASUOTAN

148
H. Karagdagang Gawain at/o Pagpapahusay

Mag advans sa pagbasa tungkol sa pang – ugnay.


Sanggunian: PANITIKANG REHIYONAL p. 156

V. MGA TALA

VI. PAGNINILAY
A. Bilang ng mag-aaral
na nagtamo ng 80%
sa pagtataya
B. Bilang ng mag-aaral
na nangangailangan
ng mga gawaing
pagpapahusay
(remedial)
C. Nakatulong ba ang
pagpapahusay
(remedial)?
Bilang ng mag-aaral na
naunawaan ang aralin
D. Bilang ng mag-aaral na
patuloy na
nangangailangan ng
pagpapahusay
(remediation)
E. Alin sa aking pagtuturo
ang naging epektibo?
Bakit?
F. Ano-ano ang aking
naging suliranin na
maaaring malutas sa
tulong ng aking
punongguro at
superbisor?
G. Anong mga inobasyon
o lokalisasyon sa mga
kagamitan ang ginamit
/natuklasan ko na nais
kong ibahagi sa ibang
guro?

149
MASUSING Paaralan Baitang
BANGHAY- Guro Asignatura Filipino
ARALIN Petsa at Oras Markahan F7Q2W4D3

I. LAYUNIN
Naipamamalas ng mag-aaral ang pag-
A. Pamantayang Pangnilalaman unawa sa mga akdang pampanitikan ng
Kabisayaan
Naisusulat ng mag-aaral ang sariling
B. Pamantayan sa Pagganap awiting - bayan gamit ang wika ng
kabataan
Natutukoy ang mahahalagang detalye sa
C. Mga Kasanayang
napakinggang teksto tungkol sa epiko sa
Pampagkatuto/Layunin
Kabisayaan (F7PN-IIg-h-10)
II. PAKSANG - ARALIN

• Aralin 2.4 – Pag – unawa sa Napakinggan (PN)


• Pagtukoy sa Mahahalagang Detalye sa Napakinggang Teksto Tungkol sa
Epiko ng Kabisayaan

III. MGA KAGAMITAN


Panitikang Rehiyonal ph. 146 - 156
Pinagyamang Pluma ph. 232 – 234
Teksto: Epiko ng Hinilawod: Pakikipagsapalaran ni Humadapnon (Epiko ng
Bisaya) Panitikang Rehiyonal ph. 146 -148
Teksto: Epiko ng Hinilawod: Ang Pag – iibigan nina Diwatang Alunsina at
Datu Paubari

IV. PAMAMARAAN
A. Balik-aral at/o Panimula
Sa aralin ito ay hahasain ang inyong kakayanan sa pagtukoy sa
mahahalagang detalye sa napakinggang teksto. Kahapon ay tinalakay natin
ang tungkol sa pagpapaliliwanag ng pinagmulan ng salita (etimolohiya)
gayundin ang paglalarawan ng mga natatanging aspetong pangkultura na
nagbibigay-hugis sa panitikan ng Kabisayaan (halimbawa: heograpiya, uri
ng pamumuhay, at iba pa. Balikan muna natin ang nakaraang aralin bago
natin tuluyang tuklasin ang susunod na aralin

Itanong:
Ano ang tawag sa mga pinagmulan ng mga salita?
Anong mga natatanging aspetong pangkultura ang sinasalamin ng
Epikong “Labaw Donggon”?
B. Pagganyak
Pagbuo ng Picture Puzzle

150
Bubuoin ng bawat pangkat ang dalawang picture puzzle kung saan
makikita ang Ilog Jalaur sa Iloilo at Ilog Bicol na dumadaloy sa Albay,
Camarines Sur at Camarines Norte. Paunahan sa pagbuo.

Itanong:
Kilala niyo ba ang mga ilog na nasa larawan?

Pagbibigay ng input ng guro tungkol sa ilog na nasa larawan

Alam mo ba…
“Ang Ilog Jalaur o Jalaud sa Iloilo na may sinaunang pangalang Halawod ay
siyang pinagmulan o tagpuan ng kilalang epiko ng mga Panay na may pamagat na
Hinilawod…”

C. Paglalahad
Ang kasanayan sa pagtukoy sa mahahalagang detalye sa napakinggan ay
iyo ngayong matutunan. Handa ka na ba?

D. Pagtalakay
Pagbibigay ng input tungkol pagtukoy sa mahahalagang detalye sa
napakinggang teksto

Ipaparinig ang nirekord na epiko ng Kabisayaan na pinamagatang “Epiko ng


Hinilawod: Pakikipagsapalaran ni Humadapnon (Panitikang Rehiyonal ph.
147 - 148)

Interaktibong talakayan tungkol sa napakinggang epiko sa tulong ng


sumusunod na mga tanong:
1. Sa anong uri ng pamilya nagmula ang magkakapatid na sina Labaw
Donggon, Humadapnon at Dumalapdap?
2. Ano – anong bagay ang hindi pangkaraniwan o kakaiba sa tatlong
magkakapatid?
3. Paano – ipinakita ng mga anak niyang sina Baranugon at Asu Mangga
ang pagmamahal sa kanilang ama?
4. Sa iyong palagay, nararapat lang ba ang ipinakitang pagmamahal at
pagmamalasakit ng mga kapamilya kay Labaw Donggon kahit pa ang mga
nangyari sa kanya ay bunga ng hindi gaanong magagandang desisyon
niya sa buhay? Ipaliwanag.

E. Paglalahat

Itala sa bawat kahon ang mahahalagang kaisipan o natutuhan mula sa


aralin.

MGA NATUTUNAN
SA ARALIN

151
F. Paglalapat
Sa pamamagitan ng Think Pair Share
A. Itanong ang sumusunod upang matukoy ang mahahalagang detalye sa
napakinggang teksto tungkol sa epiko ng Hinilawod.
1. Tungkol saan ang binasang teksto?
2. Sino ang nakatuklas sa Hinilawod? Kailan niya ito natuklasan?
3. Ano ang kahalagahan ng Hinilawod sa mga taga-Visayas?
4. Mayroon bang kahalintulad na kuwento sa inyong lugar ang Epiko ng
Hinilawod?

G. Pagtataya
Iparinig ang Epiko ng Hinilawod: Ang Pag – iibigan nina Diwatang Alunsina at
Datu Paubari
Sa pamamagitan ng Round Table Discussion, gawin ang sumusunod na
pangkatang gawain:

Itala ang mga mahahalagang pangyayari sa Epikong napakinggan at itala


rin ang isang pangyayari sa kasalukuyan na may pagkakatulad sa isang
pangyayari sa nasabing epiko. Gawin ito sa pamamagitan ng isang Venn
Diagram.

MAHAHALAGANG PANGYAYARI
PANGYAYARI SA
SA KASALUKUYAN
NAPAKINGGANG NA MAY PAGKAKATULAD
EPIKO SA EPIKO

Pag – usapan sainyong pangkat kung paano ito ilalahad sa masining na


pamamaraan.

RUBRIK SA PAGMAMARKA

MGA PAMANTAYAN 5 4 3 2 1

Nilalaman
Masining ang pagkakasalaysay

Organisasyon ng mga ideya/kalinisan at


kaayusan

KABUOAN:

H. Karagdagang Gawain at/o Pagpapahusay


Basahin ang tungkol sa mga pang – ugnay.
(Reperensya: Panitikang Rehiyonal, p. 156)

152
V. MGA TALA

VI. PAGNINILAY
A. Bilang ng mag-aaral na nagtamo
ng 80% sa pagtataya
B. Bilang ng mag-aaral na
nangangailangan ng mga
gawaing pagpapahusay
(remedial)
C. Nakatulong ba ang
pagpapahusay (remedial)?
Bilang ng mag-aaral na
naunawaan ang aralin
D. Bilang ng mag-aaral na patuloy
na nangangailangan ng
pagpapahusay (remediation)
E. Alin sa aking pagtuturo ang
naging epektibo? Bakit?
F. Ano-ano ang aking naging
suliranin na maaaring malutas
sa tulong ng aking punongguro
at superbisor?
G. Anong mga inobasyon o
lokalisasyon sa mga kagamitan
ang ginamit /natuklasan ko na
nais kong ibahagi sa ibang
guro?

153
MASUSING Paaralan Baitang
BANGHAY- Guro Asignatura Filipino
ARALIN Petsa at Oras Markahan F7Q2W4D4

I. LAYUNIN
Naipamamalas ng mag-aaral ang pag-
A. Pamantayang Pangnilalaman unawa sa mga akdang pampanitikan
ng Kabisayaan
Naisusulat ng mag-aaral ang sariling
B. Pamantayan sa Pagganap awiting - bayan gamit ang wika ng
kabataan
Naisasagawa ang isahan/ pangkatang
pagsasalaysay ng isang pangyayari sa
C. Mga Kasanayang
kasalukuyan na may pagkakatulad sa
Pampagkatuto/Layunin
mga pangyayari sa epiko (F7PS-IIg-h-
10)
II. PAKSANG – ARALIN

Aralin 2.4 – Pagsasagawa ang isahan/ pangkatang pagsasalaysay ng isang


pangyayari sa kasalukuyan na may pagkakatulad sa mga
pangyayari sa epiko (PS)

III. MGA KAGAMITAN


 Panitikang Rehiyonal ph. 159 - 161
 Pinagyamang Pluma ph. 234

IV. PAMAMARAAN
A. Balik-aral at/o Panimula
Ang epiko ay kasasalaminan ng mga pangyayaring hahangaan at ang
taglay na kakaibang lakas ng mga tauhan ay maaaring gawing inspirasyon
ng mga mambabasa. Ang pag – uugnay sa epiko sa mga kasalukuyang
pangayayari ay magbibigay daan tungo sa lubos na pagpapahalaga sa
natatanging akda ng nakaraang panahon. Bago natin tuluyang tuklasin ang
bagong kaalaman balikan muna natin ang nakaraang aralin.

Itanong:
Ano ang tawag sa mga pinagmulan ng mga salita?
Anong mga natatanging aspetong pangkultura ang sinasalamin ng
Epikong “Labaw Donggon”?

B. Pagganyak
Pangkatang Gawain
Bawat pangkat ay magtala ng 3 mga pangyayari sa kasalukuyan na
maaaring iugnay sa epiko
Maikling pag – uulat kaugnay ng sagot ng pangakat

154
C. Paglalahad
Sa lahat ng ng mga konseptong natutuhan mo tungkol sa epiko at paggamit
ng mga pang – ugnay sa pagsasalaysay, tiyak kong kaya mo nang
magsalaysay ng pangyayari sa kasalukuyan na may pagkaktulad sa mga
pangyayari sa epiko (Panitkang Rehiyonal ph. 159)

D. Pagtalakay
Pagbibigay ng input tungkol sa pagsasagawa ng isahan/pangkatang
pagsasalaysay ng pangyayari sa kasalukuyan na may pagkakatulad sa mga
pangyayari sa epiko (Panitikang Rehiyonal 159 - 161).

E. Paglalahat

Itala sa tsart ang mga dapat tandaan sa pagsasalaysay


Dapat Tandaan
sa Pagsasalaysay

1 2 3

F. Paglalapat
Maraming bahagi o mensaheng taglay ang epikong tinalakay na kapupulutan
ng aral.
Pumili ng isang bahagi ng epikong maaaring ihalintulad o iugnay sa
pangyayari sa kasalukuyan na inyong naitala sa naunang gawain.

G. Pagtataya
Bumuo ng pagsasalaysay na mag – uugnay sa bahagi ng epikong napili sa
isang pangyayari sa kasalukuyan
Pag – usapan sa inyong pangkat kung paano ninyo ito ilalahad o itatanghal
sa masining na paraan

H. Karagdagang Gawain at/o Pagpapahusay


Basahin ang tungkol sa mga pang – ugnay.
(Reperensya: Panitikang Rehiyonal, p. 156)

V. MGA TALA

VI. PAGNINILAY
A. Bilang ng mag-aaral na nagtamo
ng 80% sa pagtataya
B. Bilang ng mag-aaral na
nangangailangan ng mga

155
gawaing pagpapahusay
(remedial)
C. Nakatulong ba ang
pagpapahusay (remedial)?
Bilang ng mag-aaral na
naunawaan ang aralin
D. Bilang ng mag-aaral na patuloy
na nangangailangan ng
pagpapahusay (remediation)
E. Alin sa aking pagtuturo ang
naging epektibo? Bakit?
F. Ano-ano ang aking naging
suliranin na maaaring malutas
sa tulong ng aking punongguro
at superbisor?
G. Anong mga inobasyon o
lokalisasyon sa mga kagamitan
ang ginamit /natuklasan ko na
nais kong ibahagi sa ibang
guro?

156
MASUSING Paaralan Baitang
BANGHAY- Guro Asignatura Filipino
ARALIN Petsa at Oras Markahan F7Q2W4D5

I. LAYUNIN
A. Pamantayang Naipamamalas ng mag-aaral ang pag-unawa sa
Pangnilalaman mga akdang pampanitikan ng Kabisayaan
B. Pamantayan sa Naisusulat ng mag-aaral ang sariling awiting -
Pagganap bayan gamit ang wika ng kabataan
Nagagamit nang maayos ang mga pang - ugnay
sa paglalahad (una, ikalawa, halimbawa, at iba pa
C. Mga Kasanayang
F7WG-IIg-h-10
Pampagkatuto/
Naisusulat ang isang tekstong naglalahad tungkol
Layunin
sa pagpapahalaga ng mga taga-Bisaya sa
kinagisnang kultura (F7PU-IIg-h-10)
II. PAKSANG - ARALIN

 ARALIN 2.4 – Wika at Gramatika (WG) at Pagsulat (PU)


• Paggamit Nang Maayos ng mga Pang – ugnay sa Paglalahad
• Pagsulat Ng Isang Tekstong Naglalahad Tungkol Sa Pagpapahalaga ng
mga Taga – Bisaya sa Kinagisanang Kultura

III. MGA KAGAMITAN


Panitikang Rehiyonal ph.158- 161
Pinagyamang Pluma ph. 230 – 232
Laptop, Projector, Powerpoint Presentation

IV. PAMAMARAAN
A. Balik-aral at/o Panimula
Sasabihin ng guro:
Ngayong araw ay palalimin natin ang ating kaalaman sa paggamit nang
maayos ang mga pang - ugnay sa paglalahad (una, ikalawa, halimbawa, at
iba pa at Pagsulat ang isang tekstong naglalahad tungkol sa
pagpapahalaga ng mga taga-Bisaya sa kinagisnang kultura. Ang ating
natutuhan sa nakaraang aralin na pagtukoy sa mahahalagang detalye ay
lubos na makatutulong sa atin ngayon sa pagtamo ng layunin natin
ngayong araw.

Itanong:
Anong mahahalagang detalye ang napulot ninyo mula sa “Epiko ng
Hinilawod”?
Magsalaysay ng isang pangyayari sa Masbate o sa buong rehiyon ng Bicol
na may pagkakahawig sa isang pangyayari sa “Epiko ng Hinilawod”.

157
B. Pagganyak
Magparinig ang guro ng isang awitin ng Kabisayaan
Itanong:
1. Ano ang nais iparating ng awitin?
2. Ano ang nadama mo habang pinakikinggan ang awitin?
3. Naglalarawan ba ng kultura ng Kabisayaan ang awtin?

C. Paglalahad
Sasabihin ng guro
Ang kaalaman sa maayos na pakikipagtalastasan ay tunay na mahalaga,
kung kaya ang kakayanan sa tamang paggamit nang maayos ng mga pang
- ugnay sa paglalahad (una, ikalawa, halimbawa, at iba pa) ay importante
upang lubos na maiparating ang mensahe. Ngayong araw ay palalalimin
natin ang inyong kaalaman tungkol dito, gayundin sa pagsulat ng isang
tekstong naglalahad tungkol sa pagpapahalaga ng mga
taga-Bisaya sa kinagisnang kultura

D. Pagtalakay
Pagtalakay tungkol sa sumusunod:
Paggamit nang maayos ang mga pang - ugnay sa paglalahad (una,
ikalawa, halimbawa, at iba pa

“Sa pagsusunod-sunod ng pangyayari o pagbibigay ng hakbang o proseso


sa pagsasagawa ng isang bagay – karaniwang ginagamit sa ganitong
pagsasalaysay ang mga salitang una, ikalawa, ikatlo, kasunod,
panghuli…” Pinagyamang Pluma p. 232

Pagsulat ng isang tekstong naglalahad tungkol sa pagpapahalaga ng mga


taga-Bisaya sa kinagisnang kultura Panitikang Rehiyonal p. 159 - 162

E. Paglalahat

Ibigay ang inyong natutunan sa aralin sa pamamagitan ng pagdugtong ng


mga pahayag sa sumusunod:

Nalaman ko __________________

Naramdaman ko ______________

Nabigyang – halaga ko ________

F. Paglalapat
Mula sa mga naunang pagtalakay, sagutin ang mga tanong sa ibaba upang
maging gabay sa bubuoing teksto tungkol sa pagpapahalaga ng mga taga –
Bisaya sa kanilang kinagisnang kultura:

1. Paano pinahahalagahan ng mga Bisaya ang kanilang magulang?

158
2. Paano nila ipinakikita ang pagmamahal at paggalang sa kapamilya, may
pagkukulang man o wala?
3. Ano – anong ritwal o paniniwala mayroon ang kanilang kulturang
masasalamin sa kanilang mga panitikan?
4. Ano – anong bahagi ng kanilang kultura ang nananatili at isinasagawa pa
rin hanggang ngayon?

G. PAGTATAYA
Sumulat ng isang tekstong naglalahad tungkol sa pagpapahalaga ng mga
taga-Bisaya sa kinagisnang kultura. Gawing gabay ang mga sagot sa
naunang gawain upang maging gabay sa pagsulat. Gamitin ang mga pang
– ugnay sa paglalahad.

Rubrik o pamantayan sa pagmamarka:

MGA PAMANTAYAN 5 4 3 2 1
Lalim ng pagsusuri sa mga tanong
Wastong paglalahad ng mga
pagpapahalaga ng mga taga-Bisaya
Organisasyon ng mga ideya

KABUOAN:

H. Karagdagang Gawain at/o Pagpapahusay

Gawin ang gawain sa Tiyakin Natin


(Reperensya: Pinagyamang Pluma, p. 234)

V. MGA TALA

VI. PAGNINILAY
A. Bilang ng mag-aaral na
nagtamo ng 80% sa
pagtataya
B. Bilang ng mag-aaral na
nangangailangan ng mga
gawaing pagpapahusay
(remedial)
C. Nakatulong ba ang
pagpapahusay (remedial)?
Bilang ng mag-aaral na
naunawaan ang aralin
D. Bilang ng mag-aaral na
patuloy na
nangangailangan ng

159
pagpapahusay
(remediation)
E. Alin sa aking pagtuturo
ang naging epektibo?
Bakit?
F. Ano-ano ang aking naging
suliranin na maaaring
malutas sa tulong ng aking
punongguro at superbisor?
G. Anong mga inobasyon o
lokalisasyon sa mga
kagamitan ang ginamit
/natuklasan ko na nais
kong ibahagi sa ibang
guro?

160
MASUSING Paaralan Baitang
BANGHAY- Guro Asignatura Filipino
ARALIN Petsa at Oras Markahan F7Q2W5D1

I. LAYUNIN
A. Pamantayang Naipamamalas ng mag-aaral ang pag-unawa sa
Pangnilalaman mga akdang pampanitikan ng Kabisayaan
B. Pamantayan sa Naisusulat ng mag-aaral ang sariling awiting - bayan
Pagganap gamit ang wika ng kabataan
Nasusuri ang pagkakasunod-sunod ng mga
pangyayari sa napakinggang maikling kuwento
C. Mga Kasanayang
(F7PN-IIi-11)
Pampagkatuto/
Naisasalaysay nang maayos ang wastong
Layunin
pagkakasunod-sunod ng mga pangyayari
(F7PS-IIi-11)
II. PAKSANG - ARALIN:

Aralin 2.5 Pag – unawa sa Napakinggan (PN) at Pagsasalita (PS)


Pagsusuri at Pagsasalaysay ng Pagkakasunod – sunod ng mga Pangyayari
sa Napakinggang Maikling Kwento

III. MGA KAGAMITAN


PANITIKANG REHIYONAL ph. 164 – 165
Pinagyamang Pluma ph. 238 – 245
Teksto: Si Pinkaw
KAGAMITAN SA PAKIKINIG: Ang Mangingisda at ang Mahiwagang Isda
https:/www.youtube.com/watch?v=-xNB1vxy_ts

IV. PAMAMARAAN
A. Balik-aral at/o Panimula
Sasabihin ng guro:
Mula sa epiko, dumako naman tayo sa maikling kuwento.
Itanong:
Para sa iyo, ano ang maikling kuwento?
Ano-ano ang mga inaasahan mong makikita o mababasa sa isang
maikling kuwento?

B. Pagganyak
BAHAGI KO: BUOIN MO
Magbibigay ang guro ng mga metastrip na may nakasulat na mga bahagi ng
kuwento tungkol sa pinagmulan ng katutubong sayaw sa Masbate na Lapay
Bantigue. (https://prezi.com/dxjgjz6cofvn/lapay-bantigue/)

Sa loob ng isang minuto, kailangang maidikit sa pisara ng bawat pangkat


ang nagpasunod – sunod na kwento.

161
C. Paglalahad
Basahin ang Panimula ng aralin sa iba’t ibang idyolek (Panitikang Rehiyonal
ph. 162 – 163).
D. Pagtalakay
Pakinggan ang kuwentong “SI PINKAW” (Voice Clip ng Maikling Kuwentong
Hiligaynon)
Interaktibong talakayan kaugnay ng kwentong napakingga
1. Sa paanong paraan binubuhay ni Pinkaw ang kanyang mga anak?
2. Bakit sa kabila ng kanyang kahirapan ay hindi niya iniaasa ang kanyang
ikabubuhay sa ibang tao o sa gobyerno at ginagawa pa rin niya ang
makakaya para buhayi ang pamilya? Anong katangian ang ipinapakita
ni Pinkaw dito?
3. Paano mo siya ilalarawan bilang ina? Paano siya naiiba sa iba pang
nakatira sa tambakan?
4. Anong uri ng pagkatao ang makikita sa kanyang pagbibigay sa pulubi
kahit kahit pa napakahirap din ng kalagayan niya sa buhay

Pagsusuri ng pagkakasunod-sunod ng mga pangyayari sa napakinggang


kuwento.
Suriin ang mga pangyayari sa kuwento. Tukuyin kung ang mga ito ba ay
nakaayos nang ayon sa tamang pagkakasunod – sunod. Kung hindi ay
ayusin ang mga ito sa pamamagitan ng paglalagay ng mga bilang 1
hanggang 8 sa linya.

_____________ Nagkasakit ang mga anak ni Pinkaw dahil sa nakakain ng


sirang pagkain mula sa tambakan
_____________ Nagising nag kapitbahay na siyang tagapagsalaysay sa
ingay ng mga batang sumusunod at nanunukso kay Pinkaw.
______________Namatay ang tatlong anak ni Pinkaw na siyang naging
sanhi ng pagkawala ng kanyang katinuan
______________Habang pinagmamasdan si Pinkaw ay naaalala at
isinasalaysay ng kapitbahay
Ang buhay ni Pinkaw bago siya nabaliw.
______________Paghahalukay ng ng basura ang naging hanapbuhay ni
Pinkaw
______________Sa kabila ng mahirap niyang buhay ay masaya pa rin si
Pinkaw at nagsabing hindi niya iaasa ang buhay sa gobyerno
______________ Sinaway ng kapitbahay ang mga bata sa ginagawa nila
kay Pinkaw
______________ Walang tumulong sa mag – iina kahit nakita nilang
naghihingalo na ang mga bata

E. Paglalahat

Itanong:
Ano ang dapat isaalang-alang sa pagsusuri at pagsasalaysay ng
pagkakasunod-sunod ng mga pangyayari sa maikling kuwento?

162
F. Paglalapat
Muling isalaysay ang pinagsunod – sunod na mga pangyayari ng kwento ni
Pinkaw. Dagdagan mo ng iba pang kaugnay na detalyeng nangyari sa
kwento upang higit na makumpleto ang gagawing pagsasalaysay
G. Pagtataya
Iparirinig ng guro ang maikling kuwentong Ang Mangingisda at ang
Mahiwagang Isda.
Tukuyin kung ito ba ay nakaayos nang ayon sa tamang pagkakasunod –
sunod. Kung hindi ay ayusin ang mga ito sa pamamagitan ng paglalagay ng
mga bilang 1 – 8 sa linya.
1. Isang araw sa pangingisda ng mangingisda, siya ay nakabingwit ng
isang mahiwagang isda.
2. Tumakbo siya papunta sa dagat at muling humiling nasana ang
kanyang asawa ay maging emperor.
3. Pag – uwi niya sa kanilang bahay, ibinida niya sa kanyang asawa na
siya ay nakabingwit ng isang nagsasalitang isda, ngunit ito ay kanyang
pinakawalan.
4. Pagbalik niya sa palasyo ay wala na ang kanyang asawa, hinanap niya
ito ngunit di niya ito makita, kung kaya muli siyang bumalik sa dagat at
tinawag ang mahiwagang isda.
5. Hiniling niya sa mahiwagang isad na ibalik ang kanyang asawa, ngunit
hindi sabi ng isda hindi niya maibabalik ang naibigay ng hiling.
6. Sabi ng mahiwagang isda hiniling mo na siya ay maging Diyos, kung
kaya walang sinuman ang makakakita sa kanya kahit sino.
7. Sabin g mangingisda ang hiling na iyon ay hiling ng aking asawa at hindi
ko hiling na akong siyang nagligtas saiyo.
8. Pumayag ang isda, kung kaya pinagbigyan niya ang hiling ng
mangingisda na muling ibalik ang kanyang asawa at ito ay maging
masaya at kontento sa buhay na meron sila.

Muling isalaysay ang pinagsunod – sunod na mga pangyayari ng kwentong


napakinggan. Dagdagan mo ng iba pang kaugnay na detalyeng nangyari sa
kwento upang higit na makumpleto ang gagawing pagsasalaysay.

H. Karagdagang Gawain at/o Pagpapahusay

V. MGA TALA

VI.PAGNINILAY
A. Bilang ng mag-aaral na
nagtamo ng 80% sa
pagtataya
B. Bilang ng mag-aaral na
nangangailangan ng mga
gawaing pagpapahusay
(remedial)
C. Nakatulong ba ang
pagpapahusay (remedial)?

163
Bilang ng mag-aaral na
naunawaan ang aralin
D. Bilang ng mag-aaral na
patuloy na
nangangailangan ng
pagpapahusay
(remediation)
E. Alin sa aking pagtuturo
ang naging epektibo?
Bakit?
F. Ano-ano ang aking naging
suliranin na maaaring
malutas sa tulong ng aking
punongguro at superbisor?
G. Anong mga inobasyon o
lokalisasyon sa mga
kagamitan ang ginamit
/natuklasan ko na nais
kong ibahagi sa ibang
guro?

164
MASUSING Paaralan Baitang
BANGHAY- Guro Asignatura Filipino
ARALIN Petsa at Oras Markahan F7Q2W5D2

I. LAYUNIN
A. Pamantayang Naipamamalas ng mag-aaral ang pag-unawa sa
Pangnilalaman mga akdang pampanitikan ng Kabisayaan
B. Pamantayan sa Naisusulat ng mag-aaral ang sariling awiting -
Pagganap bayan gamit ang wika ng kabataan
Nabibigyang kahulugan ang mga salitang ginamit
sa kwento batay sa
a). kontekstuwal at
C. Mga Kasanayang b). denotasyon at konotasyon
Pampagkatuto/Layunin (F7PT-IIi-11)
Nailalahad ang mga elemento ng maikling
kwento ng Kabisayaan
(F7PB-IIi-11)
II. PAKSANG - ARALIN:

 Aralin 2.5 Paglinang ng Talasalitaan (PT) at Pag unawa sa Binasa (PB)


 Pagbibigay kahulugan ng mga salitang ginamit sa kwento batay sa
kontekswal, denotasyon at konotasyon
 Paglalahad ng mga elemento ng maikling kwento ng kabisayaan

III. MGA KAGAMITAN


Panitikang Rehiyonal ph. 162-175
Pinagyamang Pluma ph. 238 - 243
Teksto: Ang Habilin ng Ina (Maikling Kwento mula sa Iloilo) Panitikang
(Rehiyonal ph. 238 – 243)
Si Pinkaw Pinagyamang Pluma 238 - 243

IV. PAMAMARAAN
A. Balik-aral at/o Panimula
Sasabihin ng guro:
Ngayong araw ay tatalakayin natin ang tungkol sa Pagbibigay ng
kahulugan ang mga salitang ginamit sa kwento batay sa a).
kontekstuwal at b). denotasyon at konotasyon at Paglalahad ng mga
elemento ng maikling kwento ng Kabisayaan

Balikan ang kwentong Ang Mangingisda at Mahiwagang Isda.


Magpapakita ng mga larawan at pumili ng isang mag-aaral sa bawat
pangkat upang mapagsunod-sunod ang mga larawan ayon sa inilahad
sa kwento.
Itanong:
Bukod sa banghay na nagpapakita ng pagkakasunod-sunod ng mga
pangyayari, ano pa ang ibang elemento ng maikling kuwento?

165
B. Pagganyak
Human Picture

Sa pamamagitan ng Human Picture, ipakita ang sitwasyong nakasulat sa


papel na nabunot ng inyong pangkat.

Larawang Larawang nagpapakita Larawang nagpapakita


nagpapakita ng ng pagpupursige ng ng pagtatagumpay
pagmamahal sa ina isang anak dagil sa sipag at tiyaga

Maikling talakayan kaugnay ng gawain

C. Paglalahad
Sasabihin ng guro:
Ang kwentong tatalakayin natin ay siguradong magtuturo sa atin ng
pagsasabuhay ng kagandahang asal. Matutunan natin sa kwento na ang
pagiging masunurin, matapat at masipag ay mga pag – uugaling tunay na
kinagigiliwan ng tapat.

D. Pagtalakay
Bago natin talakayin ang kwento gawin muna natin ang Gawain 3 Paglinang
ng Talsalitaan
Paglinang ng Talasalitaan (Panitikang Rehiyonal ph. 168)

Interaktibong talakayan kaugnay ng gawain

Inaasahang nabasa na ng advans ng mga mag – aaral ang kwento

Pag – unawa sa Nilalaman (Sa pamamagitan ng Cabbage Play – kung


kanino tumigil ang tugtog ang siyang sasagot ng mga tanong na ibibigay ng
guro)

1. Ano ang tanging habilin ng ina sa kaniyang anak?


2. Natupad ba ang mga tagubiling ito? Magbigay ng mga patunay.
3. Ano ang mabuting naidudulot ng tagubilin ng isang ina sa kaniyang
anak?
4. Anong mabuting pag-uugali ng mga taga- Visayas ang nakapaloob sa
akda?
5. Sa pamamagitan ng character web, ano ang katangian ng ina sa
kuwentong binasa?

Pagbibigay ng input tungkol sa elemento ng maikling kwento Panitikang


Rehiyonal ph. 164 - 165
Punan ng mahahalagang pangyayari ang story frame ,batay sa maikling
kuwentong ‘’Ang Habilin ng Ina’’. Gayahin ang pormat sa sagutang papel

166
KUWADRO 1

KUWADRO 2

KUWADRO 3

KUWADRO 4

KUWADRO 5

KUWADRO 6

E. Paglalahat

Sa pamamagitan ng grapiko ng kaalaman, ilahad ang mga elemento ng


maikling kuwento.

F. Paglalapat
Pangkatang Gawain:
Sa pamamagitan ng Story Frame, ilahad ang mga elemento ng maikling
kuwentong inyong nabasa, napanood o napakinggan.
(Ito ay paligsahan/pabilisan sa paglalahad ng bawat grupo.)

G. Pagtataya
Ilahad ang mga elemento ng binasang akdang, “Si Pinkaw”. Isulat ang mga
ito gamit ang kasunod na tsart.

167
TAGPUAN
TAUHAN
BANGHAY
PANIMULA KASUKDULAN

PAPATAAS NA PABABANG AKSYON


AKSYON

WAKAS

V. MGA TALA

VI.PAGNINILAY
A. Bilang ng mag-aaral na
nagtamo ng 80% sa
pagtataya
B. Bilang ng mag-aaral na
nangangailangan ng mga
gawaing pagpapahusay
(remedial)
C. Nakatulong ba ang
pagpapahusay (remedial)?
Bilang ng mag-aaral na
naunawaan ang aralin
D. Bilang ng mag-aaral na
patuloy na
nangangailangan ng
pagpapahusay
(remediation)
E. Alin sa aking pagtuturo
ang naging epektibo?
Bakit?
F. Ano-ano ang aking naging
suliranin na maaaring
malutas sa tulong ng aking
punongguro at superbisor?
G. Anong mga inobasyon o
lokalisasyon sa mga
kagamitan ang ginamit
/natuklasan ko na nais
kong ibahagi sa ibang
guro?

168
MASUSING Paaralan Baitang
BANGHAY- Guro Asignatura Filipino
ARALIN Petsa at Oras Markahan F7Q2W5D3

I. LAYUNIN
A. Pamantayang Naipamamalas ng mag-aaral ang pag-unawa sa
Pangnilalaman mga akdang pampanitikan ng Kabisayaan
B. Pamantayan sa Naisusulat ng mag-aaral ang sariling awiting -
Pagganap bayan gamit ang wika ng kabataan
Nasusuri ang isang dokyu-film o freeze story
C. Mga Kasanayang
batay sa ibinigay na mga pamantayan
Pampagkatuto/Layunin
(F7PD – IIii - 11)
II. PAKSANG - ARALIN:

 ARALIN 2.5 PANONOOD (PD)


 Pagsusuri ng isang dokyu - film o freeze story

III. MGA KAGAMITAN


Nanay
https://www.youtube.com/watch?v=2joHne1INUI&t=92s
Gustin
https://www.youtube.com/watch?v=65hLffZJhthg
Powerpoint presentation ng Popular na Panitikan sa Panrehiyong
Pagsasanay sa Kritikal na Nilalaman sa Filipino 7

IV. PAMAMARAAN
A. Balik-aral at/o Panimula
Sasabihin ng guro
Mula sa maikling kwento, ngayon nama’y pag – aralan natin ang isang
dokyu – film.

Itanong:
Ano – ano ang mga elemento ng maikling kuwento.

B. Pagganyak

PANTOMINA
Tatawag ng ilang mag – aaral na magsasakilos ng mga sitwasyong nasa
meta strip.

1. Pag – aaruga ng isang ina


2. Pagsasakripisyo ng isang para sa kapakanan ng mga anak

Pagkatapos ng bawat pagsasakilos, ang mga kaklase ay magtaas ng


kanilang iskor batay sa pagkakaganap ng kanilang mga kaklase na
nagpantomina.

169
C. Paglalahad
Panoorin natin ang isang dokyu film na siguradong aantig sa ating mga
damdamin. Kaalinsabay ng panonood ay ating tuklasin ang ating kakayanan
sa pagsusuri.
D. Pagtalakay
Pagbibigay ng Input ng Guro Tungkol sa Pagsusuri ng Dokyu Film

GABAY SA PAGSUSURI NG DOKYU FILM


1. Suriin ang iskrip. May kasukdulan ba? Kasukdulan – antas ng kwento kung
magtatagumpay o mabibigo ang bida.
2. Makatotohanan ba ang pagkakalarawan sa mga tauhan o sila ba ay di-
kapani-paniwalang tauhan?
3. Suriin ang direksyon. Naaapektuhan ng di-mahusay na iskrip ang pagdirek
sa pelikula.
4. Sinematograpiya – sapat ba ang larawan o kulang? Kailangan na di mas
marami ang usapan kaysa sa visual o larawan.
5. Lapat ba ang musika sa iskrip
6. Makatotohanan ba ang pagganap ng mga artista sa kanilang mga papel?
7. Malinaw bang nailarawan ang ideya o mensaheng napapaloob

Pagpapanood ng dokyu film na “Nanay”


Panooring mabuti ang isang dokyu-film
Suriin ang napanood sa pamamagitan ng pagsagot sa mga sumusunod na
tanong:
1. May kasukdulan ba?
2. Makatotohanan ba ang pagkakalarawan sa mga tauhan o sila ba ay di-
kapani-paniwalang tauhan?
3. Mahusay ba ang pagkakadirehe?
4. Sapat ba ang larawan o kulang?
5. Lapat ba ang musika sa iskrip?

E. Paglalahat

Suriin ang napanood na indie film batay sa pamantayan sa ibaba. Lagyan


ng iskor na 1 – 5. 5 bilang pinakamataas at 1 bilang pinakamababa

Tuntunin sa Pagsusuri Iskor


Epektibo ang pagkakagamit ng diyalogo at
wika
Napalutang nang malinaw ang uri ng
pamumuhay ng mga Pilipino
Estitika at kasiningan

F. Paglalapat
Itanong: Ano-ano ang mga ideya/konseptong ang natutuhan pagkatapos ng
talakayan

170
G. Pagtataya

Pangkatang Gawain
Pagpapanood ng dokyu film na “Gustin”
Suriin ang napanood batay sa pamantayan sa ibaba.

Tuntunin sa Star Rating Dahilan Pagmamap Pag-uugnay


Pagsusuri ( 1-3 to 5 (ilagay ang a sa sa Danas
star) paliwanag Nasuring ng Lipunan
sa ibingay Kahinaan (gamit ang
na rating ) (Ilista ang obserbasyo
mga nakita n, pandama
at narinig
kahinaan)

Orihinalidad at
Awtentesidad sa
likhang
pelikula/panitikan

Nabigyan ng halaga
ang
Pagkamakabansa at
Pambansa

Naipakita ang
Kulturalismo

Masining at
malikhain

Pagkakamit ng wika
bilang diskurso

V. MGA TALA

VI.PAGNINILAY
A. Bilang ng mag-aaral na
nagtamo ng 80% sa
pagtataya

171
B. Bilang ng mag-aaral na
nangangailangan ng mga
gawaing pagpapahusay
(remedial)
C. Nakatulong ba ang
pagpapahusay (remedial)?
Bilang ng mag-aaral na
naunawaan ang aralin
D. Bilang ng mag-aaral na
patuloy na
nangangailangan ng
pagpapahusay
(remediation)
E. Alin sa aking pagtuturo
ang naging epektibo?
Bakit?
F. Ano-ano ang aking naging
suliranin na maaaring
malutas sa tulong ng aking
punongguro at superbisor?
G. Anong mga inobasyon o
lokalisasyon sa mga
kagamitan ang ginamit
/natuklasan ko na nais
kong ibahagi sa ibang
guro?

172
MASUSING Paaralan Baitang
BANGHAY- Guro Asignatura Filipino
ARALIN Petsa at Oras Markahan F7Q2W5D4

I. LAYUNIN
A. Pamantayang Naipamamalas ng mag-aaral ang pag-unawa sa
Pangnilalaman mga akdang pampanitikan ng Kabisayaan
B. Pamantayan sa Naisusulat ng mag-aaral ang sariling awiting -
Pagganap bayan gamit ang wika ng kabataan
Nagagamit nang wasto ang mga pang-ugnay sa
pagsasalaysay at pagsusunod-sunod ng mga
pangyayari (isang araw, samantala, at iba pa)
C. Mga Kasanayang
(F7WG-IIi-11)
Pampagkatuto/Layunin
Naisusulat ang isang orihinal na akdang
nagsasalaysay gamit ang mga elemento ng
isang maikling kwento (F7PU-IIi-11)
II. PAKSANG – ARALIN

Aralin 2.5 – Wika at Gramatika (WG) at Pag – unawa sa Napakinggan (PN)


Paggamit nang wastong mga pang-ugnay sa pagsasalaysay at
pagsusunod-sunod ng mga pangyayari (isang araw, samantala, at iba pa)
Pagsulat ng isang orihinal na akdang nagsasalaysay gamit ang mga
elemento ng isang maikling kwento

III. MGA KAGAMITAN

Panitikang Rehiyonal ph.164 -165, 171 – 172, 174


(https://www.youtube.com/watch?v=JwSJ5WP9JlA)

IV. PAMAMARAAN
A. Balik-aral at/o Panimula
Ang mga pang – ugnay ay sadyang mahalaga sa gramatika. Ito’y
nakatutulong sa mas malinaw sa pagpapahayag ng ideya.

Magkakaroon ng balik-aral sa tulong ng sumusunod na mga tanong:


1. Ano ang dokyu-film?
2. Isa-isahin ang mga elemento ng freeze story o dokyu film?
3. Ano ang pinakalayunin ng mga dokyu-film.

B. Pagganyak
VIDEO SULAT
Magpapanood ang guro ng isang video clip na pamagat na Landas.
(https://www.youtube.com/watch?v=JwSJ5WP9JlA)

173
Tatawag ng piling mag-aaral upang sumulat sa pisara ng isang
pangungusap batay sa kanilang napanood gamit ang alinmang salita na
nasa kahon.

at pati saka maliban sa


sapagkat bunga nito upang
kung ngunit kung kaya

Itanong:
1. Ano bahagi ng pananalita ang mga salita/ pariralang nasa kahon?
2. Paano ito nakatutulong sa pagsasalaysay ng napanood na kuwento?
3. Maikling talakayan kaugnay ng mga sagot.

C. Paglalahad
Mula sa naunang gawain, sasabihin ng guro na ngayon araw ay tatalakayin
ang paggamit nang wasto ng mga pang-ugnay sa pagsasalaysay at
pagsusunod-sunod ng mga pangyayari (isang araw, samantala, at iba pa) at
pagsulat ng isang orihinal na akdang nagsasalaysay gamit ang mga
elemento ng isang maikling kwento
D. Pagtalakay
Pagtalakay sa mga pang – ugnay sa pagsasalaysay
Ipagawa ang Gawain 6 Panitikang Rehiyonal ph. 171 – 172
Interkaktibong talakayan pagkatapos kaugnay ng gawain
Pagtalakay sa elemento ng Maikling Kuwento Panitikang Rehiyonal ph. 164
-165

E. Paglalahat
Itanong:
1. Ano ang pang-ugnay?
2. Isa-isahin ang mga uri ng pang-ugnay.
3. Magbigay ng mga halimbawa ng mga pang-ugnay sa pagsasalaysay
at pagsusunod-sunod ng mga pangyayari.
4. Paano sumulat ng isang maikling kuwento?

F. Paglalapat
Ipagawa ang Pagsasanay 2
Piliin sa bahagi ng kuwento ang ginamit na pang – ugnay at suriin kung
anong uri ito Panitikang Rehiyonal p. 174
Pagsasanay 2
Pag-ugnayin ang bawat pangyayari sa Kolum A at Kolum B sa
pamamagitan ng mga pang-ugnay. Panitikang Rehiyonal ph. 174

174
G. Pagtataya
Sumulat ng isang orihinal na akdang nagsasalaysay gamit ang mga
elemento ng isang maikling kuwento at wastong pang-ugnay.
Rubrik sa pagmamarka:

a. Sariling likha ………………………………………………...…... 5


b. May pinagbatayang pnanaliksik ……………………………… 5
c. Taglay ang mga elemento ng isang pagsasalaysay……..… 5
d. Maayos na pagkakasunod-sunod ng mga pangyayari (paggamit ng
wastong pang-ugnay) …………………………………………... 5
e. Kakintalan ng kultura ng taga-Visayas………………….……. 5

KABUOAN -------------------------------------------------------------------- 25

V. MGA TALA

VI. PAGNINILAY
A. Bilang ng mag-aaral na
nagtamo ng 80% sa
pagtataya
B. Bilang ng mag-aaral na
nangangailangan ng mga
gawaing pagpapahusay
(remedial)
C. Nakatulong ba ang
pagpapahusay (remedial)?
Bilang ng mag-aaral na
naunawaan ang aralin
D. Bilang ng mag-aaral na
patuloy na
nangangailangan ng
pagpapahusay
(remediation)
E. Alin sa aking pagtuturo
ang naging epektibo?
Bakit?
F. Ano-ano ang aking naging
suliranin na maaaring
malutas sa tulong ng aking
punongguro at superbisor?
G. Anong mga inobasyon o
lokalisasyon sa mga
kagamitan ang ginamit
/natuklasan ko na nais
kong ibahagi sa ibang
guro?

175
MASUSING Paaralan Baitang
BANGHAY- Guro Asignatura Filipino
ARALIN Petsa at Oras Markahan F7Q2W6D1

I. LAYUNIN
A. Pamantayang Naipamamalas ng mag-aaral ang pag-unawa sa mga
Pangnilalaman akdang pampanitikan ng Kabisayaan
B. Pamantayan sa Naisusulat ng mag-aaral ang sariling awiting-bayan
Pagganap gamit ang wika ng kabataan
Nasusuri ang kulturang nakapaloob sa awiting-bayan
C. Mga Kasanayang
(F7PB-Iii-12)
Pampagkatuto/Layunin

II. PAKSANG-ARALIN
Pagsusuri ng Awiting-Bayan

III. MGA KAGAMITAN


Panitikang Rehiyonal, p. 176
https://www.youtube.com/watch?v=YwI-YxaYDAw
sipi ng Minasbateng bersyon ng “Si Filemon”
https://www.youtube.com/watch?v=JYpMuPhqjgo

IV. PAMAMARAAN
A. Balik-aral at/o Panimula
Itanong: Ano-ano ang elemento ng maikling kuwento?

Sa nakaraang aralin ay sumulat kayo ng akdang nagsasalaysay gamit ang


mga elemento ng maikling kuwento. Mula sa akdang pampanitikan ay
dumako tayo sa musika bilang pagpapalalim sa inyong pang-unawa sa ating
kultura gamit ang sarili nating wika.

B. Pagganyak
Pangkatang Gawain: GAWAIN 1 (Tingnan sa Panitikang Rehiyonal, p. 176)
Balikan ang mga natalakay na aralin. Isulat sa loob ng grapikong
representasyon ang mahalagang kaisipan o konsepto tungkol sa panitikan
at gramatika na natutuhan mo sa bawat aralin.

Isulat sa Manila paper ang sagot at ipaskil sa pisara ang awtput ng bawat
pangkat. Suriin
ng guro ang mga sagot at magbigay ng impresyon.

176
C. Paglalahad
Pumili ng ilang mag-aaral na maglalaro ng charade. Bigyan sila ng sipi ng
kantang “Si Filemon”. I-aarte nila ang awitin at huhulaan ng kanilang mga
kaklase ang pamagat nito.

Bago mag-umpisa ang laro ay babanggitin ng guro ang kategorya ng


papahulaan bilang karagdagang gabay ng mga estudyante sa pagtukoy ng
tamang sagot.

Matapos maihayag ang tamang sagot sa charade, magpakita ng music


video ng awiting “Si Filemon” (https://www.youtube.com/watch?v=YwI-
YxaYDAw). Pasabayin sa pagkanta ang mga mag-aaral.

D. Pagtalakay
Itanong:
Anong anyo ng panitikan ang kantang “Si Filemon”?
Ano ang awiting-bayan?
Ano-ano ang uri ng awiting-bayang nagpapakita ng iba’t ibang kulturang
Pilipino?
Ano ang mensahe ng kanta?
Saan ito nagmula?
Sino ang umawit?
Ano ang kulturang sinasalamin ng awiting-bayang “Si Filemon”?
Ipaliwanag sa klase kung paano sinusuri ang kulturang nakapaloob sa
awiting-bayan. Banggitin ring mayroong bersyon ang kantang “Si Filemon”
gamit ang lengguwaheng Minasbate. Ipakita ang liriko nitong nakasalin sa
Minasbate.

E. Paglalahat
Itanong: Ano ang awiting-bayan? Paano nasusuri ang kulturang nakapaloob
dito?

F. Paglalapat
Pangkatang Gawain: Pasagutan ang Gawain 2 Suriin Mo! (Tingnan sa
Panitikang Rehiyonal, p. 176.)
Gamit ang grapikong representasyon, itala ang mga pagkakakilanlan ng
taga-Visayas batay sa kaugalian at uri ng pamumuhay mula sa awiting-
bayan na “Si Filemon”. Isulat sa Manila paper. I-uulat ng bawat grupo ng
kanilang awtput pagkatapos.

G. Pagtataya
Ipanood sa klase ang music video ng awiting-bayang “Ay! Kalisud”
(https://www.youtube.com/watch?v=YwI-YxaYDAw). Ipasuri ang kulturang
nakapaloob sa pinanood na awiting-bayan. Itala ang sagot sa papel.

177
H. Karagdagang Gawain at/o Pagpapahusay
Maghanap o magsaliksik ng isang awiting-bayan sa Masbate at sa Kabisayaan.
Isulat sa kuwaderno. Maaari ring kompyuterisado at idikit sa kuwaderno. Suriin ang
kulturang nakapaloob dito at itala.

V. MGA TALA

VI. PAGNINILAY
A. Bilang ng mag-aaral na
nagtamo ng 80% sa
pagtataya
B. Bilang ng mag-aaral na
nangangailangan ng mga
gawaing pagpapahusay
(remedial)
C. Nakatulong ba ang
pagpapahusay (remedial)?
Bilang ng mag-aaral na
naunawaan ang aralin
D. Bilang ng mag-aaral na
patuloy na
nangangailangan ng
pagpapahusay
(remediation)
E. Alin sa aking pagtuturo ang
naging epektibo? Bakit?
F. Ano-ano ang aking naging
suliranin na maaaring
malutas sa tulong ng aking
punongguro at superbisor?
G. Anong mga inobasyon o
lokalisasyon sa mga
kagamitan ang ginamit
/natuklasan ko na nais
kong ibahagi sa ibang
guro?

178
MASUSING Paaralan Baitang
BANGHAY- Guro Asignatura Filipino
ARALIN Petsa at Oras Markahan F7Q2W6D2

I. LAYUNIN
Naipamamalas ng mag-aaral ang pag-
A. Pamantayang Pangnilalaman unawa sa mga akdang pampanitikan ng
Kabisayaan
Naisusulat ng mag-aaral ang sariling
B. Pamantayan sa Pagganap awiting-bayan gamit ang wika ng
kabataan
Naisusulat ang orihinal na liriko ng
awiting-bayan gamit ang wika ng
kabataan (F7PU-IIj-12)
Nagagamit ang mga kumbensiyon sa
C. Mga Kasanayang pagsulat ng awitin (sukat, tugma,
Pampagkatuto/Layunin tayutay, talinghaga, at iba pa) (F7WG-IIj-
12)
Nabibigyang kahulugan ang mga
talinghaga at ginamit na wika ng
kabataan sa awiting-bayan (F7PT-IIi-12)
II. PAKSA
Mga Kumbensiyon sa Pagsulat ng Awitin

III. MGA KAGAMITAN


A. Sanggunian: Panitikang Rehiyonal, pp. 175-178
Ili-ili Tulog Anay (awiting-bayan)
Sa Aking Mga Kabata (tula)

B. Iba pang kagamitang pampagtuturo: tsart ng liriko at tula


IV. PAMAMARAAN
A. Balik-aral at/o Panimula
Itanong:

1. Anong kultura ang nakapaloob sa awiting-bayang inyong natutuhan sa


nakaraang aralin?
2. Masasalamin ba ng kultura ng bansa sa mga awiting-bayan mula sa
Visayas?

B. Pagganyak
Ipaskil ang liriko ng awiting-bayang “Ili-ili Tulog Anay”.

Ipabasa sa klase nang malakas at sabay-sabay.

Itanong:

179
1. Madarama pa rin ba ang mensahe ng isang awiting-bayan kapag ito ay hindi
inawit?
2. Sa anong akdang pampanitikan may pagkakatulad ang binasang liriko?
3. Pansinin ang mga dulong salita sa bawat taludtod ng liriko. Ano-ano ang
pagkakatulad nito?

C. Paglalahad
Itanong: Paano nagkakatulad ang awit at tula?

Bigyang-diin na ang mga awiting-bayan ay nagsimula bilang mga tula o tugma,


nilapatan lamang ito ng himig o melodiya kaya’t nabuo ang makatawag-pansing
mga awiting-bayan. Kaya’t upang makabuo ng isang makabuluhang awiting-bayan,
sila muna ay hihimuking makagawa ng tulang may sukat, tugma at talinghaga.

D. Pagtalakay
Pag-usapan ang mga elemento ng tula (sukat, tugma at talinghaga).
Balikan ang mga katangian ng awiting-bayan.

E. Paglalahat
Itala ang mahhalagang konsepto na inyong natutuhan sa aralin

F. Paglalapat
Pangkatang Gawain: Ipaskil sa pisara ang tulang “Sa Aking Mga Kabata” ni Dr.
Jose Rizal. Ipasuri sa mga mag-aaral ang sukat, tugma at mga talinghagang
ginamit sa tula. Magkaroon ng pag-uulat bawat pangkat.
G. Pagtataya
1. Sumulat ng isang maikling tulang may sukat at tugma tungkol sa anumang
bagay na maaaring maiugnay sa kultura o tradisyon ng inyong sariling lugar. Ang
mabubuong tula ang magsisilbing orihinal na liriko ng bubuoing awiting-bayan.
Tiyaking ito’y gumagamit ng mga salitang nauunawaan ng mga kabataan o
mismong katutubong wika sa inyong bayan at gumagamit ng mga kumbensiyon sa
pagsulat tulad ng sukat, tugma, at talinghaga tulad ng mga tayutay.

2. Ibigay ang kahulugan ng mga talinghaga at ginamit na wika ng kabataan sa


inyong awiting-bayan
H. Karagdagang Gawain at/o Pagpapahusay
Lapatan ng himig na makabago ang nabuong tula.

V. MGA TALA

VI. PAGNINILAY
A. Bilang ng mag-aaral na
nagtamo ng 80% sa pagtataya
B. Bilang ng mag-aaral na
nangangailangan ng mga
gawaing pagpapahusay
(remedial)
C. Nakatulong ba ang
pagpapahusay (remedial)?
Bilang ng mag-aaral na
naunawaan ang aralin

180
D. Bilang ng mag-aaral na patuloy
na nangangailangan ng
pagpapahusay (remediation)
E. Alin sa aking pagtuturo ang
naging epektibo? Bakit?
F. Ano-ano ang aking naging
suliranin na maaaring malutas
sa tulong ng aking punongguro
at superbisor?
G. Anong mga inobasyon o
lokalisasyon sa mga kagamitan
ang ginamit /natuklasan ko na
nais kong ibahagi sa ibang
guro?

181
MASUSING Paaralan Baitang
BANGHAY- Guro Asignatura Filipino
ARALIN Petsa at Oras Markahan F7Q2W6D3

I. LAYUNIN
A. Pamantayang Naipamamalas ng mag-aaral ang pag-unawa sa mga
Pangnilalaman akdang pampanitikan ng Kabisayaan
B. Pamantayan sa Naisusulat ng mag-aaral ang sariling awiting-bayan
Pagganap gamit ang wika ng kabataan
Naibibigay ang mga mungkahi sa napakinggang
C. Mga Kasanayang awiting-bayan ng isinulat ng kapuwa mag-aaral (peer
Pampagkatuto/ evaluation) (F7WG-IIj-12)
Layunin Naitatanghal ang orihinal na awiting- bayan gamit ang
wika ng kabataan (F7PS-IIj-12)
II. PAKSANG – ARALIN
Aralin 2.6
 Pagsusulat ng orihinal na liriko ng awiting - bayan gamit ang wika ng
kabataan.
 Paggamit ng mga kumbensyon sa pagsulat ng awitin (sukat, tugma,
tayutay, talinghaga, at iba pa)
 Pagbibigay ang mga mungkahi sa napakinggang awiting-bayan ng isinulat
ng kapuwa mag-aaral (peer evaluation
 Pagtatanghal ang orihinal na awiting- bayan gamit ang wika ng kabataan
III. MGA KAGAMITAN
Panitikang Rehiyonal 7 pp. 175-178
Pinagyamang Pluma 7 pp.263-266

IV.PAMAMARAAN
A. Balik-aral at/o Panimula
Balik-aral sa pamamagitan ng Pangkatang Quiz Bee
Ang bawat pangkat ay bibigyan ng cardboard kung saan nila isusulat ang
kanilang mga sagot sa tanong.
1. Ano ang awiting-bayan?
2. Ano-ano ang mga uri nito?
B. Pagganyak
Venn Diagram
Ang bawat pangkat ay maglalahad ng pagkakatulad at pagkakaiba ng tula at
Awiting-bayan.
C. Paglalahad
Ang mga awiting-bayan ay nagsimula bilang mga tula o tugma. Nilapatan ito
ng himig o melodiya kaya’t nabuo ang makatawag-pansing mga awiting-
bayan.
Sa pagtatapos ng araling ito, kayo ay inaasahang makasusulat ng orihinal na
liriko ng awiting - bayan gamit ang wika ng kabataan at makapagtatanghal ng
mga awiting-bayan mula sa bubuoin mong tugma at tula tungkol sa iyong
sariling rehiyon o bayan.
Mahalaga kung gayon ang paglikha muna mahusay na tula o tugma.
Halika at kilalanin ang mahalagang elemento sa pagsulat ng tula tulad ng
sukat, tugma ,talinghagang kinabibilangan ng mga tayutay.

182
D. Pagtalakay
Pagtalakay sa mga Elemento ng Tula
(Sukat, Tugma, at Talinghaga sa Tula)
Pinagyamang Pluma 7 Ikalawang Edisyon pp.263-265

Sasabihin ng guro: Pagkatapos na matutunan ninyo ang mga elemento ng tula


at mapag-aralan ang mga araling nagtatampok sa panitikan ng kabisayaan ay
lalong lumalim ang iyong pang-unawa at pagpapahalaga sa panitikang sariling
atin.Ngayon ay bibigyang-pansin naman natin ang makulay na kultura ng
iyong sariling bayan o rehiyon.

Ikaw ay miyembro ng isang grupong pangkultura kaya’t mahalagang


batid mo ang mga paraan ng pagsulat ng isang mahusay na tugma o
tula.
Ito ang maghahanda sa iyo sa pagsasagawa ng isang mahalagang
gawain: ang pagbuo ng sarili ninyong awiting-bayan.
Basahin ang sumusunod na mga hakbang sa pagsasagawa
nito.Galingan mo dahil dito masusukat hindi lang ang iyong talino kundi
ang iyo ring pagiging malikhain

1. Nagagamit ang mga kumbensiyon sa pagsulat ng awitin


(sukat,tugma,tayutay,talinghaga,at iba pa)
Susulat ka muna ng maikling tulang may sukat at tugma tungkol
sa anumang bagay na maaaring maiugnay sa kultura o tradisyon
ng inyong sariling lugar. Magsisilbi itong orihinal na liriko ng iyong
awiting-bayan. Sikaping gumamit ng mga salitang nauunawaan ng
tulad mong kabataan sa kasalukuyan. Maaaring gamiting batayan
ang natutuhang sukat, tugma, talinghaga o tayutay.

2. Naibibigay ang mga mungkahi sa napakinggang awiting-bayan na


isinulat ng kapwa mag-aaral ( peer evaluation)
Pagkatapos na mabuo ang maikling tula, lapatan mo ng angkop
na tono upang maging isang awiting-bayan.Iparinig ang awiting-
bayan sa iyong mga kapangkat upang sila’y makapagbigay ng
mga papuri, puna, at mungkahi sa iyong binuo.

Mula sa napakinggang awiting-bayan, suriin ang kultura ng inyong


lugar. Gayundin ang mga talinghaga o tayutay na ginamit at
binigyang-kahulugan.

Bibigyan ng sapat na oras at gagabayan ng guro ang mga mag-aaral para


maisagawa ang mga gawain.
E. Paglalahat
Itanong sa mga mag-aaral:
Masasalamin ba ang kultura ng bansa o ng inyong sariling rehiyon
o lugar sa mga awiting-bayan o liriko na inyong isinulat?
Bilang isang kabataang Pilipino, paano ka makatutulong sa
pagpapanatili at pagpapaunlad ng mga panitikan mula sa Visayas?

183
F. Paglalapat
Magdiriwang ng “Gabi ng Kultura” sa isa sa mga bayan o lalawigan sa Visayas
o sa inyong rehiyon o sariling lugar.
Ang dalawang pinakamahuhusay sa mga napakinggang orihinal na
awiting- bayan ay itatanghal.
Susulat at iparirinig mo ang isang liriko ng awiting- bayan ng Visayas
o sa sariling rehiyon o lugar batay sa sumusunod na pamantayan:
a) gamit ang wika ng kabataan ……………………. ………. 8
b) orihinal na liriko …………………...………………………. 8
c) may sukat, tugma, talinghaga ……………………………..7
d) may ugnayan ang mga liriko sa bawat bahagi …………. 5
e) naglalarawan ng kultura ng isa sa mga lugar sa
Visayas o sariling rehiyon o lugar ………………………7
f) may hikayat ang himig na inilapat ………………..…..…. 5
KABUUAN 40
G. Pagtataya
Pagtatanghal ng orihinal na awiting-bayan gamit ang wika ng kabataan
Pipili ang iyong pangkat ng dalawang pinakamahusay sa mga
napakinggang orihinal na awiting-bayan.Ang dalawang ito ay
itatanghal ninyong magkakapangkat. Maging malikhain sa
pagtatatanghal.
Gamitan ito ng angkop na kagamitan at instrumenting makikita sa
paligid tulad ng kutsara’t tinidor, bato o baryang kumakalansing sa
loob ng lata o bote.
May angkop na kasuotan, at may naaangkop ding kilos o sayaw.
Gawing gabay ang pamantayan na ibinigay ng guro sa naunang
gawain.
H. Karagdagang Gawain at/o Pagpapahusay
Maaaring ipagpatuloy sa susunod na araw ang pagtatanghal upang
mabigyan ng sapat na oras ang mag-aaral na makapaghanda.

V. MGA TALA

VI. PAGNINILAY
A. Bilang ng mag-aaral na
nagtamo ng 80% sa pagtataya
B. Bilang ng mag-aaral na
nangangailangan ng mga
gawaing pagpapahusay
(remedial)
C. Nakatulong ba ang
pagpapahusay (remedial)?
Bilang ng mag-aaral na
naunawaan ang aralin
D. Bilang ng mag-aaral na
patuloy na nangangailangan ng
pagpapahusay (remediation)
E. Alin sa aking pagtuturo ang
naging epektibo? Bakit?

184
F. Ano-ano ang aking naging
suliranin na maaaring malutas sa
tulong ng aking punongguro Bat
superbisor?
G. Anong mga inobasyon o
lokalisasyon sa mga kagamitan
ang ginamit /natuklasan ko na
nais kong ibahagi sa ibang guro?

185
MASUSING Paaralan Baitang
BANGHAY- Guro Asignatura Filipino
ARALIN Petsa at Oras Markahan F7Q2W6D4

I. LAYUNIN
A. Pamantayang Naipamamalas ng mag-aaral ang pag-unawa sa
Pangnilalaman mga akdang pampanitikan ng Kabisayaan
B. Pamantayan sa Naisusulat ng mag-aaral ang sariling awiting-bayan
Pagganap gamit ang wika ng kabataan
Nagagamit nang maayos ang mga pang-ugnay sa
paglalahad (una, ikalawa, halimbawa, at iba pa)
C. Mga Kasanayang
(F7WG-IIg-h-10)
Pampagkatuto/
Naisusulat ang isang tekstong naglalahad tungkol sa
Layunin
pagpapahalaga ng mga taga-Bisaya sa kinagisnang
kultura (F7PU-IIg-h-10)
II. PAKSANG – ARALIN
Aralin 2.6
 Paggamit nang maayos ang mga pang-ugnay sa paglalahad (una,
ikalawa, halimbawa, at iba pa)

 Pagsusulat ng isang tekstong naglalahad tungkol sa pagpapahalaga ng


mga taga-Bisaya sa kinagisnang kultura

III. MGA KAGAMITAN


Panitikang Rehiyonal 7 pp.171-175
IV.PAMAMARAAN
A. Balik-aral at/o Panimula
Tinalakay sa nakaraang aralin ang maikling Kuwento tungkol sa “Ang
Habilin ng Ina” mula sa Iloilo.
Ano ang maikling kuwento?
Ano-ano ang mga Elemento ng Maikling Kuwento?
Masasalamin ba sa binasang maikling kuwento ng taga-Visaya
ang katangian ng mga tao dito?
Anong mabuting pag-uugali ng mga taga-Visayas ang
nakapaloob sa akda?

B. Pagganyak
Pagsunod-sunurin Mo
Pangkatang Gawain: Sa loob ng 3 minuto, sa tulong ng
kapangkat itala ang mga pangyayari sa kuwentong “ ang
Habilin ng Ina” sa pamamagitan ng pagpuno sa timeline na
magpapakita ng pagkakasunod-sunod ng mga pangyayari na
may pagtiyak sa mga nangyari dito.
Gamitin ang kasunod na pormat sa pagsagot sa iyong
sagutang papel.

186
PANGYAYARI PAGTIYAK

_________________

__________________

__________________

__________________

Pag-uulat ng bawat pangkat, ang pangkat na may tama o eksaktong


pagkakasunod-sunod ng mga pangyayari ang mananalo at
mabibigyan ng may pinakamataas na puntos.
C. Paglalahad
Sasabihin ng guro sa mga mag-aaral:
Matapos mataya ang iyong kaalaman sa maikling kuwento
mula sa Visayas, magbabasa naman tayo ng isang tekstong
nagsasalaysay.
Aalamin ninyo kung paano makatutulong ang pang-ugnay sa
malinaw at maayos na pagkakasunod-sunod ng mga
pangyayari.
Sa pagtatapos ng araling ito kayo ay inaasahang:
Magagamit nang maayos ang mga pang-ugnay sa paglalahad
(una, ikalawa, halimbawa, at iba pa)

Makasusulat ng isang tekstong naglalahad tungkol sa


pagpapahalaga ng mga taga-Bisaya sa kinagisnang kultura

D. Pagtalakay
Pagpapabasa sa mga mag-aaral ng isang tekstong nagsasalaysay na
pinamagatang “Isang Gaserang Gaas…Katumbas ng Tagumpay!”
LM- Panitikang Rehiyonal p.171-172
Pagtalakay sa tekstong binasa:
1. Ano ang pinahahalagahan sa binasang teksto?
2. Magsalaysay ng kaugnay na karanasan mula sa binasa.
3. Suriin ang mga salitang sinalungguhitan kung paano
nagkaroon ng pagkakaugnay ng mga pangyayari.
4. Pumili sa kasunod na mga emoticon o iguhit ang sariling
emoticon na naglalarawan ng damdamin kaugnay ng mga
pangyayari.
5. Ano-anong pagpapatunay na ang binasa ay tekstong
nagsasalaysay?
Pagtalakay sa Alam mo ba na …
Tungkol sa wastong paggamit ng mga pang-ugnay, ang mga
uri ng pang-ugnay at mga halimbawa nito.
LM- Panitikang Rehiyonal p.172-173

187
Pagsasanay:
Basahin ang bahagi ng kuwentong “Usok ng Mapupusok na
Araw”.Pagkatapos piliin sa bahagi ng kuwento ang ginamit na
pang-ugnay at suriin kung anong uri ito.
LM- Panitikang Rehiyonal p.173
Pagproseso ng mga sagot ng mag-aaral, hayaan ang ibang mag-
aaral na ibigay ang tamang sagot kung hindi masagutan ng tama ng
naunang sumagot.

E. Paglalahat
Bakit mahalaga ang mga pang-ugnay sa pagsusunod-sunod ng mga
pangyayari?
Sang-ayon ka ba na maaaring makatutulong ang mga pang-ugnay sa
malinaw at maayos na pagkakasunod-sunod ng mga pangyayari sa
pagsasalaysay?
F. Paglalapat
Pag-ugnayin ang bawat pangyayari sa Kolum A at Kolum B sa
pamamagitan ng mga pang-ugnay.

KOLUM A KOLUM B
1. Maraming kabataan ang ______sa impluwensiya hindi
naliligaw ng landas mabubuting kaibigan.
2. Iniisip lamang ng bawat _____dapat itong pahalagahan
magulang ang kapakanan ng ng mga anak.
mga anak
3. Magiging maganda ang _____susunod siya palagi sa
buhay ng sinumang anak kaniyang magulang.
4. Bawat pagsisikap may _____magandang buhay ang
katumbas na tagumpay pupuntahan ng isang kabataan
5. Mahalin natin ang ating _____wala silang katulad sa
magulang mundong ibabaw.
G. Pagtataya
Isa kang kilalang Researcher. May samahan kayo na ang tawag ay
“Risertser Kami.” Pinangunahan mo ang isang paanyaya ng isang
pagdiriwang sa isang lugar sa Visayas. Kailangang makapagsaliksik
kayo ng mga kuwento sa Visayas na hindi pa naisusulat.
• Ikaw ang naatasan ng inyong samahan na sumulat ng
kuwento na batayan ang ginawa ninyong pananaliksik.
• Ang isusulat na kuwento ay naglalahad tungkol sa
pagpapahalaga ng mga taga-Bisaya sa kinagisnang kultura
ay ang iyong isasalaysay sa nasabing pagdiriwang sa
Visayas.
• Itataya ang iyong isusulat na pagsasalaysay batay sa
sumusunod na pamantayan:
a) sariling likha ..…………………………….…………..…. 5
b) may pinagbatayang pananaliksik ……………………... 5
c) taglay ang mga elemento ng isang pagsasalaysay … 5
d) maayos na pagkakasunod-sunod ng mga
pangyayari ………… …………………………. 5
e) kakintalan ng kultura ng taga-Visayas …….……….. 5
KABUUAN 25

188
H. Karagdagang Gawain at/o Pagpapahusay
Sumulat ng sariling kuwento tungkol sa ginawang pagpapalaki ng
sariling magulang o tagatangkilik (guardian).
• Isaalang-alang ang mga dapat tandaan sa pagsulat ng
pagsasalaysay lalo na ang mga elementong dapat gamitin at
mga pang-ugnay sa paglalahad.
• Isulat sa maikling coupon bond mga dalawa o tatlong pahina.
• Pagkatapos isulat, isalaysay ito nang pasalita nang maayos
na pagkakasunod-sunod ng mga pangyayari.

V. MGA TALA
VI. PAGNINILAY
A. Bilang ng mag-aaral na nagtamo
ng 80% sa pagtataya
B. Bilang ng mag-aaral na
nangangailangan ng mga
gawaing pagpapahusay
(remedial)
C. Nakatulong ba ang
pagpapahusay (remedial)?
Bilang ng mag-aaral na
naunawaan ang aralin
D. Bilang ng mag-aaral na patuloy
na nangangailangan ng
pagpapahusay (remediation)
E. Alin sa aking pagtuturo ang
naging epektibo? Bakit?
F. Ano-ano ang aking naging
suliranin na maaaring malutas sa
tulong ng aking punongguro at
superbisor?
G. Anong mga inobasyon o
lokalisasyon sa mga kagamitan
ang ginamit /natuklasan ko na
nais kong ibahagi sa ibang guro?

189

You might also like