The Roman Catholic Diocese of San Jose de Antique

Antique Diocesan Commission on Education

Antique Diocesan Catholic Schools
St. Augustine’s Academy of Patnongon, Inc.
Patnongon, Antique
o0o

SULIRANING PANG-EKONOMIYA:

UNEMPLOYMENT

A Term Paper presented to

MR. RIO Z. PROTACIO

By

SHEKAINA T. MADRA

As partial fulfilment of the subject

ARALING PANLIPUNAN 9 (EKONOMIKS)

AUGUST 13, 2018

 The Roman Catholic Diocese of San Jose de Antique
Antique Diocesan Commission on Education
Antique Diocesan Catholic Schools
St. Augustine’s Academy of Patnongon, Inc.
Patnongon, Antique
o0o
PERFORMANCE TASKS SA ARALING PANLIPUNAN 9 (FIRST QUARTER)

Task No. 1(INDIVIDUAL)

Mag hanap ng artikulo o editorial tungkol sa mga isyu o suliraning kinakaharap ng ating
ekonomiya tulad ng sumusunod: KRIMEN, DROGA, KAHIRAPAN, KALAMIDAD,
KORUPSIYON, TRAPIKO, PAGLOBO NG POPULASYON, DAYAAN SA ELEKSYON etc.
Maaring kumuha sa pahayagan o internet Gupitin ito (pahayagan) o icopy-paste (ilagay ang
source/URL) sa long size bond paper. Mula sa napiling artikulo o editorial kayo ay gagawa ng
term paper. Bilang pamantayan sa pagsulat ng term paper, gamitin ang sumusunod:

Introduksyon

Ipinapakilala ang isyu o suliranin

Katawan

Ano ang kahulugan ng isyu o suliraning ito?

Bakit ito nagaganap? Isalaysay ang sanhi at bunga.
Ano ang epekto nito sa taong bayan, bansa at sa ating ekonomiya?
Paano ito mabibigyan ng solusyon? Magbigay ng mga hakbang na dapat
gawin.
Konklusyon

Bilang isang mag-aaral sa asignaturang ekonomiks, ano ang iyong

magiging
Kontribusyon sa pagsugpo ng nasabing isyu o suliranin? Ilarawan ang ekonomiya kung
Wala ang suliraning ito.

Pamantayan sa Paghatol

Nilalaman – 50% Paggamit ng Wikang Filipino – 30 % Dating (Appearance) – 20 %

Task No. 2(INDIVIDUAL)

Gumawa ng collage tungkol sa sumusunod na topiko, (pumililangngisa) ANG EKONOMIKS

AT MGA EKONOMISTA, MGA LIKAS NA YAMAN, YAMANG TAO, YAMANG
PISIKAL, WANTS & NEEDS, MAGAGANDANG TANAWIN NG BANSA, PAGKONSUMO
AT PRODUKSIYON, PAGGAWA NG DESISYON, EKONOMIKS AT IBA PANG
LARANGAN NG PAG-AARAL at SISTEMANG PANG-EKONOMIYA. Gumamit ng
makukulay na materyales upang magingkaakit-akit ang inyong mga gawa. Lagyan ito ng plastic
cover upang hindi medaling masira.

Pamantayan sa Paghatol
Pagiging Malikhain – 40% Katugmaan saTopiko – 40% Dating (Appearance)
– 20%
PAALALA:Kung mayroong katanungan o klaripikasyon tungkol sa inyong Performance
Tasks,sumangguni sa inyong guro. Iwasan ang pagkakaroon ng hindi kanais-nais na usapin.
Ang inyong guro lamang ang merong direktang kasagutan ukol sa inyong mga output at hindi
ang ibang tao. Salamat.
 UNEMPLOYMENT

Isa sa mga kasalukuyang suliraning umiiral sa ating bansa, ay ang kawalan ng trabaho

o UNEMPLOYMENT.Karamihan sa mga Pilipino ay walang mapasukang trabaho. Kahit

patuloy na umuusbong ang ekonomiya ngating bansa, ay mataas pa rin ang bilang ng mga

mamamayang Pilipino na walang hanap buhay.Pero ano nga ba ang tinatawag nating

UNEMPLOYMENT? Ano ba talaga ang dahilan ng problemang ito?Ano ang epekto nito sa

ating mga tao? At paano natin ito masusulosyunan?

Ang UNEMPLOYMENT o kawalan ng trabaho ay isang sitwasyon kung saan ang

isang indibidwal ay walang mahanap na trabaho ngunit mayroong sapat na pinag aralan. Sa

kabila ng pagmamalaki ng pamahalaan na umuunlad ang ekonomiya, ang problema sa

UNEMPLOYMENT ay nananatili. Ang Pilipinas ang may pinakamataas na porsiyento sa mga

bansa sa asia na kasalukuyang hinaharap ang problema sa kawalan ng trabaho.Pangunahing

dahilan ng suliraning ito ay ang kompetisyon sa merkado ng pag gawa, mga kabataang High

school lamang ang natapos, at mga hindi nakatapos sa kolehiyo. Dahil sa kakulangan ng trabaho,

maraming epekto ang naidudulot nito sa ating lipunan, kagaya ng pagkawala ng mga

mapagkakakitaan at ang ating mga kapuwa Pilipino ay nangingibang bansa, maitaguyod lamang

ang kani-kanilang pamilya.May iba't ibang mga kadahilanan kung bakit ang isang tao ay

maaaring walang trabaho. Tatlo sa mga dahilan ay ang cyclical, estruktural at pana-panahong

pagkawala ng trabaho. Ang cyclical na pagkawala ng trabaho, ay isang kadahilanan na may

kaugnayan sa regular na pagtaas at pagbaba ng “growth production”. Kapag ang siklo

ng negosyo ay nasa kanilang rurok, ang cyclical na pagkawala ng trabaho ay unti-unting

mababawasan dahil sa kabuuang ekonomiya. Samantala, ang estruktural na pagkawala ng

trabaho ay nangyayari kapag may mga naghihintay na trabaho at ang mga tao ay handa na

magtrabaho ngunit walang sapat na bilang ng mga tao na karapat-dapat o kwalipikado upang

punan ang mga bakanteng trabaho. Panghuli ay ang pana-panahong pagkawala ng trabaho, ito ay

nangyayari kapag ang mga tao ay walang trabaho sa partikular na mga oras ng

taon , kadalasang bunga ng pag-babago ng klima at kapag ang pangangailangan para sa paggawa

ay mas mababa kaysa karaniwan. . Ang kawalan ng trabaho ay laging umiiral sa ating lipunan.

Ang dahilan ay napaka-simple: ang bilang ng mga tao ay patuloy na lumalaki, ngunit ang dami
ng gawain ay napakabilis, kaya ang mga tao ay kailangang manatili sa walang trabaho at

gumawa ng isang bagay upang mabuhay. Dahil na rin sa pagkawala ng trabaho sa ating lipunan

maraming mga tao ang nagiging biktima ng iba’t ibang mga krimen, krimen na dulot ng mga

taong nangaingailangan din ng pera upang mabuhay.Maraming maaaring gawing solusyon ang

pamahalaan para mabawasan ang pagdami ng mga walang trabaho sa Pilipinas.Una, bigyang

pansin ang kalidad ng edukasyon sa Pilipinas upang sila ay makalinang ng mga matatalino at

magagaling na mga manggagawa. Sa paraang ito, maraming mga institusyon ang maaaring

tumanggap sa mga nakapagtapos ng pag-aaral.Pangalawa, paunlarin ang ekonomiya ng Pilipinas

at magbukas ng mga kumpanya upang maraming mapasukan ang mga manggagawa.Ikatlo, ang

pamahalaan sa tulong ng pribadong sector, upang mabilis na makahanap ng trabaho ang mga

manggagawa ayon sa kanilang kalakasan o kakayahan. "Ang isyu ng kawalan ng trabaho ay

repleksyon ng kalagayan ng ating bansa”. Maraming mga tao ang maghihirap kung wala silang

trabaho. Makatutulong ng malaki ang mga solusyon na aking inilatag, hindi man nito lubusang

matigil ang isyu ng kawalan ng trabaho, malaki ang magiging epekto nito sa pagbawas ng bilang

ng mga walang trabaho o mapasukang trabaho sa bansang Pilipinas.Sa patuloy na pagtaas ng

bilang ng mga taong walang trabaho sa bansa, patuloy rin ang paglaki ng bilang ng mga

naghihirap at naghihikaos sa buhay. Sana ay mabigyang tugon ito ng gobyerno at mas paigtingin

pa nito ang mga programang pangkabuhayan upang makatulong sa mga mamamayan.Sa ilalim

ng Philippine Development Plan 2017 – 2022, nakalagay na naglalayon ang administrasyon na

mababaan ang bilang ng unemployment sa bansa ng tatlong porsyento. Ito ay makakamit lamang

ng pamahalaan kung mas maglalaan sila ng pag-aaral at proyekto upang magkaroon ng mas

maraming trabaho sa bansa.Bilang isang ordinaryong mamamayan, maimumungkahi ko na sana

ay mas bigyang importansya ng gobyerno ang mga ganitong isyu kumpara sa laban nito kontra

droga. Ang pagtulong upang maiangat ang Pilipinas sa kahiarapan ay natural na makakatulong

rin sa pagsugpo ng mga pinagbabawal na gamot, kaya naman mas mainam na na mas bigyang

prayoridad ito.Kailangang makagawa ang gobyerno ng paraan upang maparami ang

pinagkukunan ng kabuhanayan ng mga mamamayan. Magagawa ito sa pamamagitan ng

pagpapatibay ng iba’t ibang sektor at industriya katulad ng agrikultura.Isa pang kinakailangan

pagtuunan ng pansin ng gobyerno ay ang pagpapatupad ng pantay pantay na sahod. Sa ngayon,

magkaiba ang tinatanggap na sweldo ng mga manggagawa na nagtatrabaho sa Maynila kumpara

sa mga nasa probinsya. Ang minimum wage ng mga nasa metro manila ay P512, higit na mataas

sa provincial rate na naglalaro lamang sa P250-P350.

Hindi sa lahat ng pagkakataon ay nakakatulong ang paglago ng ekonomiya sa paglutas sa mga problema

ng mga walang trabaho. May mga pagkakataon na may bakante ngang trabaho ngunit di naman

angkop sa natapos o kaalaman ng isang manggagawa. Sa madaling sabi, maraming bagay ang saklaw ng

unemployment. Madami ang maaring sanhi nito at nakapagdudulot din ito ng mga hindi magagandang epekto di

lamang sa isang indibidwal kung hindi damay na din ang madaming bilang ng taong nakapaligid

sa kanya kaya dapat na ang bawat isa sa atin ay magsikap na mapaganda ang hinaharap at buhay ng bawat isa.

Ang ating pamahalaan ay ginagawa na ang mga hakbang na dapat nilang gawin upang matulungan ang

malaking bilang ngmga Pilipinong kumakaharap sa unemployment. Ang dapat ay, wag nating i-asa ang lahat

sa tulong ng iba. Dapat tayo ay may sariling kusa upang mapa-unlad natin di lamang ang buhay

natin kung hindi pati na din ang bansa. Sa pamamagitan ng pagsisikap ng bawat isa, makakatulong sa pag-

ahon natin sa bawat problema at krisis na ating kinakaharap.

Isa sa mga suliraning panlipunan ngayon ay ang lumalalalang isyu ng unemployment sa bansa.

Karamihan sa mga Pilipino ay walang mapasukang trabaho. Kahit patuloy na umuusbong ang

ekonomiya ng Pilipinas, tumaas pa rin ang bilang ng mga walang trabaho.Karamihan sa mga

walang trabaho ay mga nakapagtapos lamang ng high school, mga hindi natapos ang kolehiyo at

pati na rin ang mga nagtapos ng kolehiyo .Isa sa mga dahilan kung bakit maraming walang

trabaho sa Pilipinas ay dahil sa hindi pagtatapos ng pag-aaral. Dahil sa hirap ng buhay sa

Pilipinas, nahihirapan ang mga pamilyang Pilipino na mapagaral ang kanilang anak.Maraming

maaaring gawing solusyon ang pamahalaan para mabawasan ang pagdami ng mga walang

trabaho sa Pilipinas.Una, bigyang pansin ang kalidad ng edukasyon sa Pilipinas upang sila ay

makalinangng mga matatalino at magagaling na mga manggagawa. Sa paraang ito, maraming

mga institusyon ang maaaring tumanggap sa mga nakapagtapos ng pag-aaral.Pangalawa,

paunlarin ang ekonomiya ng Pilipinas at magbukas ng mga kumpanya upang maraming

mapasukan ang mga manggagawa.Ikatlo, ang pamahalaan sa tulong ng pribadong sektor, ay

dapat ipagpatuloy ang pagsasagawa upang mabilis na makahanap ng trabaho ang

mgamanggagawa ayon sa kanilang kalakasan o kakayahan. "ng isyu ng kawalan ng trabaho ay

repleksyon ng kalagayan ng ating bansa. Maraming mga tao ang maghihirap kung wala silang

trabaho.

https://www.scribd.com/.../Unemployment-sa-Pilipinas

Ang pagkawala ng trabaho ay isa sa mga pangunahing problema sa ekonomiya. May iba't ibang

mga kadahilanan kung bakit ang isang tao ay maaaring walang trabaho. Tatlo sa mga dahilan ay

ang cyclical, estruktural at pana-panahong pagkawala ng trabaho. Sinisikap ng gobyerno na

makahanap ng mga solusyon upang mabawasan ang pagkawala ng trabaho sa pamamagitan ng

paggawa ng mga patakaran.

Ang cyclical unemployment ay isa sa mga dahilan na lumilikha ng pagkawala ng

trabaho. Kapag ang isang tao ay walang trabaho, ito ay nangangahulugan na ang kita ay limitado

sa pang-ekonomiyang kalagayan at mayroong mas maraming trabaho kapag mahusay ang

ekonomiya gayunpaman kapag hindi ito ang bilang ng mga trabaho na maaaring mabawasan.

Gayundin kapag ang mga tao ay may mas kaunting paggastos ng pera ay lumilikha ito ng
maraming mga cutbacks at pagkawala ng mga trabaho. Samakatuwid, ang ganitong uri ng

kawalan ng trabaho ay karaniwang pansamantala. Kapag mayroong isang pang-ekonomiyang

pag-unlad, ang cyclical kawalan ng trabaho ay binabawasan.

Ang estruktural pagkawala ng trabaho ay isa pang dahilan na lumilikha ng kawalan ng

trabaho. Habang lumalala ang panahon, ang mga pagbabago sa pangangailangan ng mamimili,

na nagiging sanhi ng paglago sa isang industriya, isang pagbaba sa iba o maaaring humantong sa

isang kumpletong pagka-lugi ng isang industriya. At kahit na ang mga trabaho ay tataas sa

lumalaking industriya, sila ay bumaba o nawawala sa isa pang halimbawa, Atlantic Canada kung

saan ang pangangailangan para sa barko gusali ay hindi na kinakailangan. Kaya ang estruktural

pagkawala ng trabaho ay nagiging sanhi ng rehiyonal na kawalan ng trabaho dahil ang ilang mga

lugar ay hindi maakit ang mga bagong industriya kapag ang kanilang mga lumang mga ay shut

down.

Kadalasang depende sa seasonal na pagkawala ng trabaho ang klima at samakatuwid ay

nag-iiba sa mga rehiyon ng Canada. Sa industriya ng panahon ng taglamig tulad ng pangingisda,

konstruksiyon, at pakikibaka sa turismo sa ilang mga rehiyon. Gayunpaman, ang demand sa

ilang mga industriya tulad ng paglilinis ng snow ay tataas. Ang iba pang mga halimbawa kung

saan ang mga tao ay maaaring maging seasonally walang trabaho ay pagsasaka, labrador at iba

pa. Ang mga taong nagtatrabaho sa mga industriya ay karaniwang nagtatrabaho para sa 6 na

buwan at walang trabaho para sa iba pang anim kapag may industriya ay off season.

https://www.megaessays.com/viewpaper/33352.html

Ang “UNEMPLOYMENT” ay nangyayari kapag ang mga tao ay walang trabaho ngunit

aktibong naghahanap ng trabaho. Ang rate ng kawalan ng trabaho ay isang sukatan ng pagkalat

ng kawalan ng trabaho at ito ay kinakalkula bilang isang porsyento sa pamamagitan ng paghati

sa bilang ng mga walang trabaho na indibidwal ng lahat ng mga indibidwal na kasalukuyang

nasa lakas paggawa. Sa panahon ng pag-urong, ang isang ekonomiya ay kadalasang nakakaranas

ng isang mataas na antas ng kawalan ng trabaho. Ang kawalan ng trabaho ay isang malaking

problema na maaaring hawakan sa lahat. Ang kawalan ng trabaho ay laging umiiral sa ating
lipunan. Ang dahilan ay napaka-simple: ang bilang ng mga tao ay patuloy na lumalaki, ngunit

ang dami ng gawain ay napakabilis, kaya ang mga tao ay kailangang manatili sa walang trabaho

at gumawa ng isang bagay upang mabuhay. Ang gobyerno ng bawat bansa ay nagsisikap na

gawin ang lahat upang maubusan ang problema ng kawalan ng trabaho sa tulong ng iba't-ibang

mga donasyon sa industriya at pribadong negosyo upang itaas ang bilang ng mga nagtatrabaho

lugar.

http://goodexamplepapers.com/example-research-papers/unemployment/

Mga sanhi ng pagkawala ng trabaho

Ang pangunahing sanhi ng kawalan ng trabaho sa maraming bansa ay ang kumpetisyon sa

merkado ng paggawa, dahil may ilang mga pagkakataon sa trabaho. Ito ay humantong sa isang

sitwasyon kung saan para sa bawat magagamit na pagkakataon, mayroong higit sa isang

kwalipikadong indibidwal. Nangangahulugan ito na kapag ang isang tao ay makakakuha ng

trabaho, ang iba ay kakulangan ng trabaho. Ang kasalukuyang tumaas na teknolohiya ay

nagbabago ng produksyon mula sa masinsinang paggawa hanggang sa matinding kapital. Kapag

pinalitan ng mga makina ang mga manggagawa, kulang sila ng trabaho kaya nag-aambag sa

kawalan ng trabaho.

Mga epekto ng kawalan ng trabaho

Ang pagkawala ng trabaho ay nagiging sanhi ng mga epekto sa lipunan at ekonomiya, na naging

problema sa lipunan. Ang index ng kahirapan sa mga walang trabaho ay mataas dahil ang mga

indibidwal na ito ay walang pinagkukunan ng kita. Sa panlipunan, ito ay nagdaragdag ng iligal

na paraan ng pagkamit ng mga kabuhayan. Sa isang lugar kung saan ang pagtaas ng kawalang

trabaho, ang isang bansa ay may mataas na kaso ng mga pagnanakaw, pagsusugal, prostitusyon

at panunuhol. Ito ay isang dahilan kung bakit ang pagkawala ng trabaho ay nag-aambag sa mga

sosyal na kawalan ng katiyakan.

Ang kawalan ng trabaho ay humahantong sa pagkawala ng mga mapagkakakitaan, at lalo na sa

mga mapagkukunan ng tao. Ang mga indibidwal na walang trabaho ay walang bunga, na

nangangahulugang hindi ginagamit ng ekonomiya ang kanilang mga kakayahan sa produksyon.

Sa ganitong paglago ng ekonomiya ng iba't ibang sektor ng ekonomiya ay magiging mabagal.

http://mcgrathnativecouncil.org/interesting-academic-essay-example-on-unemployment