Professional Documents
Culture Documents
Sa kasalukuyan, apat (4) ang popular na modelo, teorya o pananaw tungkol sa pagbasa.
A. Teoryang Iskema
B. Teoryang Interaktibo
a. Paraang Itaas-Pababa (Top-Down)
b. Paraang Ibaba-Pataas (Bottom-Up)
I. Teoryang Iskema (Schema)
Ang lahat ng ating naranasan at natutuhan ay nakaimbak sa ating isipan o memorya.
Ito ay nagiging dating kaalaman (prior knowledge). Ito’y nakakaimpluwensya nang
malaki sa pag-unawa kung ano ang alam na o hindi alam ng mambabasa.
Iskemata (Schemata)
o ang sistema ng pag-iimbak ng impormasyon sa utak ng tao (Anderson at
Pearson, 1984).
Ang dating kaalaman (iskema) ang unang kailangan sa pag-unawa sa binasa upang
maunawaan ang binasang teksto.
Ang iskema ay nararagdagan, nalilinang, nababago at napauunlad.
Ayon sa dating pananaw, ang pagbasa ay ang pagbibigay ng ideya o kaisipang nasa
teksto.sa kasalukuyang pananaw naman, ang mambabasa ay may ideya nang
nalalaman batay sa dati niyang kaalaman (iskema) sa paksa o tekstong babasahin.
Binabasa ang teksto upang patunayan kung ang mga hinuha o palagay ng mambabasa
ay tama, wasto, kulang o may dapat baguhin. Samakatuwid, ang tekstong nabubuo sa
isipan ng mambabasa ang sentrong iniikutan ng pang-unawa at hindi ang teksto
mismo. Dahil dito, dapat bigyang pansin ang interaksyon ng mambabasa sapagkat ito
ang nilalaman ng kanyang isipan.
II. Teoryang Interaktibo
Teorya sa Pagsulat
A. Solitari at Kolaboratib,
B. Pisikal at Mental, at
C. Konsyus at Sabkonsyus
I. Solitari at Kolaboratib
Solitari
o Ang pagsulat ay maaaring maging gawaing pang-isahan sapagkat maraming
bagay ang maaaring makagulo sa pagsulat, kaya naman siya ay dapat na
maging mapag-isa, walang sagabal at walang aspeto na makagugulo sa
kanyang pag-iisip upang matapos niya ang isinusulat.
Kolaboratib
o Ang kolaboratib na pagsulat ay tumutukoy sa mga proyekto kung saan sa
halip na paisa-isa ay sama-samang gumagawa ng likha ang mga
manunulat.Hal. Editorial Team
II. Pisikal at Mental
Pisikal
o Ito ay pisikal na aktibiti sapagkat ginagamit dito ang pisikal na kakayahan ng
manunulat.
Mental
o Mental na aktibiti rin ang pagsulat sapagkat ito ay isang ehersisyo ng
pagsasatitik ng mga ideya ayon sa isang tiyak na metodo ng debelopment at
patern ng organisasyon at sa isang istilo ng grammar na naaayon sa mga
tuntunin ng wikang ginagamit.
III. Konsyus at Sabkonsyus
Konsyus
o Ito at ang malayang pagsulat kung saan ang isang manunulat ay patuloy-tuloy
na sumusulat nang walang pagtatangi sa spelling, gramatiko, o paksa ng
kanyang isinusulat at hindi gumagawa ng pagwawasto. Ito ay isang paraan
upang makaipon ng mga pangunahing ideya para sa isang paksa. Ito ay
tungkol sa paghahanda sa proseso ng pag-iisip.
Sabkonsyus
o Sa pagsusulat, ang mga salita ay maaaring nanggaling mula sa konsyus na
kaisipan. Gayunpaman, sa pagsusulat, ang mga salita ay maaaring patuloy na
lumalabas mula sa iyong kaisipan ngunit sa isang pagkakataon ay daglian
itong mahihinto o ang tinatawag ng Writer's Block.
o Isang screenwriting instructor ang nagsabing, "Ang pagkamalikhain ay
nagmumula sa sabkonsyus na kaisipan." Ano ang ibig niyang sabihin sa
pamamagitan nito? Kung ikaw ay magninilay-nilay, maaari kang mabigla sa
kung ano ang iyong masisilip sa iyong isip. Maaaring maisalarawan mo ang
mga ito ng higit na malinaw.
o Ang hindi alam ng karamihan ay halos lahat ng proseso sa pagiisip ay
ginagawa ng ating sabkonsyus na kaisipan. Ang iyong konsyus na kaisipan ay
ang tumatanggap ng mga stimulus sa pamamagitan ng paningin, panlasa,
pandinig, pang-amoy, at pandama. Pagkatapos ay sisimuan ang proseso sa
pamamagitan ng pagpapadala ng mensahe sa sabkonsyus na kaisipan.
o Kapag ang isang manunulat ay nagsimulang sumulat, maaaring iniisip niya na
ang lahat ng mga salitang kanyang isinusulat ay nagmumula sa konsyus na
kaisipan. Ngunit ang totoo, nagmumula ang mga ito sa sabkonsyus na
kaisipan.
Sanggunian:
Website
o https://study-everything.blogspot.com/2014/06/ang-proseso-mga-teorya-at-
kasanayan-sa.html?m=1
o https://prezi.com/m/mdewkibakroa/mga-teorya-sa-pagsulat/