You are on page 1of 1

Alopono ang tawag sa bawat isang anyo ng mga ponema.

Ang bahagyang pagbabago sa anyo ng mga ponema ay likha ng kakanyahan ng


palatunugan ng wikang pinag-uusapan. Ang pinakakaraniwang dahilan ng pagbabagu-
bagong anyo ng isang ponema ay ang mga sumusunod:

1. Ang unang katabing mga ponema sa una at sa huli. Halimbawa: ang


ponemang /t/ ng Ingles ay may apat na alopono-[t], [th], [t-], [t’] – sa mga
salitang stand [stænd] , tan [than] , sit [sit-], at water [w t r];ə

2. Ang ikalawang katabing mga ponema sa unahan at sa hulihan, bagama’t


masasabing ito’y hindi karaniwan;

3. Ang pusisyon sa pantig, sa salita, o parirala,atb.;

4. Kumbinasyon ng dalawa o higit pa sa mga nabanggit sa itaas;

Masasabi nating ang pagbabagu-bagong anyo ng isang ponema ay may kaugnayan


sa asimilasyon o iba pang kilalang pagbabagong morpoponemiko. Ang ponemang /n/ ng
wikang Italyano, halimbawa, ay may mga aloponong [n] at [ŋ]. Ang huling alopono ay
masusumpungan sa salitang bianko ‘white’ [biaŋko]. Nangyayari rin ang ganito sa
Pilipino. Pansin na ang unlaping pang- ay nagkakaroon ng tatlong alomorp – {paŋ-,
pam-, pan-}- dahil sa impluwensya ng unang letra ng inuunlapiang salitang –ugat.
Halimbawa: pangkasal, pambura, pantahana

You might also like