Alopono ang tawag sa bawat isang anyo ng mga ponema.
Ang bahagyang pagbabago sa anyo ng mga ponema ay likha ng kakanyahan ng
palatunugan ng wikang pinag-uusapan. Ang pinakakaraniwang dahilan ng pagbabagu- bagong anyo ng isang ponema ay ang mga sumusunod:
1. Ang unang katabing mga ponema sa una at sa huli. Halimbawa: ang
ponemang /t/ ng Ingles ay may apat na alopono-[t], [th], [t-], [t’] – sa mga salitang stand [stænd] , tan [than] , sit [sit-], at water [w t r];ə
2. Ang ikalawang katabing mga ponema sa unahan at sa hulihan, bagama’t
masasabing ito’y hindi karaniwan;
3. Ang pusisyon sa pantig, sa salita, o parirala,atb.;
4. Kumbinasyon ng dalawa o higit pa sa mga nabanggit sa itaas;
Masasabi nating ang pagbabagu-bagong anyo ng isang ponema ay may kaugnayan
sa asimilasyon o iba pang kilalang pagbabagong morpoponemiko. Ang ponemang /n/ ng wikang Italyano, halimbawa, ay may mga aloponong [n] at [ŋ]. Ang huling alopono ay masusumpungan sa salitang bianko ‘white’ [biaŋko]. Nangyayari rin ang ganito sa Pilipino. Pansin na ang unlaping pang- ay nagkakaroon ng tatlong alomorp – {paŋ-, pam-, pan-}- dahil sa impluwensya ng unang letra ng inuunlapiang salitang –ugat. Halimbawa: pangkasal, pambura, pantahana