Kahulugan ng Wika

 Ang wika ay bahagi ng ating kultura. Ang wika bilang kultura ay koliktibong kaban ng karanasan ng tao sa tiyak
na lugar at panahon ng kaniyang kasaysayan. Sa isang wika makikilala ng bayan ang kanyang kultura at
matututuhan niya itong angkinin at ipagmalaki. (teksbok.blogspot.com)
 Ang wika ay mabisang kasangkapan ng tao sa pakikipag-unawaan sa kanyang kapwa Ito ay biyayang galing sa
Diyos upang ipaabot ng tao ang kanyang iniisip, nadarama, nakikita at nararanasan sa kanyang kapaligirang
ginagalawan. Samakatuwid, ito ay isang daan sa pakikipagsapalaran at pagsulong ng bansa sa iba’t ibang aspeto
ng buhay. (teksbok.blogspot.com)
 Ang wika ay isang sistematikong balangkas ng mga sinasalitang tunog na pinipili at isinasaayos sa paraang
arbitraryo upang magamit ng mga taong may iisang kultura. (Henry Gleason)
 Itinuturing ang wika bilang saplot ng kaisipan; gayunman, mas angkop marahil sabihing ang wika ay ang saplot-
kalamnan, ang mismong katawan ng kasipan. (Thomas Caryle)
 Ang wika ay isang kalipunan ng mga salita at ang pamamaraan ng pagsasama-sama ng mga ito para
magkaunawaan o makipagkomyunikeyt ang isang grupo ng mga tao. (Pamela Constantino at Galileo Zafra)
 Ang wika ang pangunahin at pinakaelaboreyt naanyo ng simbolikong gawaing pantao. (Archibald Hill,What is
language)
 Ang wika ay isang masistemang balangkas ngsinasalitang tunog na pinipili at isinasaayos sa paraangarbitraryo
upang magamit ng mga taong kabilang saisang kultura. (Henry Gleason)
 Ang wika ay isang bahagi ng pakikipagtalastasan. Kalipunan ito ng mga simbolo, tunog, at mga kaugnay
na bantas upang maipahayag ang nais sabihin ng kaisipan. Tinatayang nasa pagitan ng 6,000 hanggang
7,000 ang mga wika sa daigdig, depende sa kung gaano katiyak ang pangahulugan sa "wika", o kung
paano ipinag-iiba ang mga wika at mga diyalekto. Ang siyentipikong pag-aaral ng wika ay tinatawag
na lingguwistika Nag-ugat ang salitang wika mula sa wikang Malay. Samantalang nagmula naman
sa Kastila ang isa pang katawagan sa wika: ang salitang lengguwahe. Tinatawag ding salita ang wika.
Katulad ng language - tawag sa wika sa Ingles - nagmula ang salitang lengguwahe sa
salitang lingua ng Latin, na nangangahulugang "dila", sapagkat nagagamit ang dila sa paglikha ng
maraming kombinasyon ng mga tunog, samakatuwid ang "wika" - sa malawak nitong kahulugan -
ay anumang anyo ng pagpaparating ng damdamin o ekspresyon, may tunog man o wala, ngunit mas
kadalasang mayroon. (Wikipedia)
 Ang salitang wika ay nagmula sa salitang Latin sa lengua, na ang literal na kahulugan ay “dila”, kayat
ang magkasingtunog ang dila at wika. Ito raw ay simbolong salita ng mga kaisipan, saloobin, behikulo o
paraan ng paghahatid ng ideya, opinion, pananaw, lohika o mga kabatirang ginagawa sa proseso na
maaring pagsulat o pasalita.
 Ayon sa pagpapahayag ni Constantino, isang dalubwika, ang wika ay maituturing na behikulo ng
pagpapahayag ng damdamin, isang insrumento rin sa pagtatago at pagsisiwalat ng katotohanan.
 Ang wika ay kasangkapang ating pulitikaat ekonomiya.Ang mabisang paggamit nitoang nagpapakilos sa
tao at nagagawang manipulahin ang mali at tama sa lipunang ating kinabibilangan.
 Ayon kay Randy S.David sa kombesyon ng Sangfil na nalathala sa Daluyan, Tomo VII – Bilang 1-2 journal
ng Sentro ng Wikang Filipino kalian man ay di magiging nyutral o inosenteng larangan ang wika.
 Ayon kay Whitehead, isang educator at Pilosopong Ingles: Ang Wika ay kabuuan ng kaisipan ng lipunang
lumikha nito; bawat wika ay naglalaman ng kinaugaliang palagay ng lahing lumikha nito. Ito raw ay
salamin ng lahi at kanyang katauhan.
 Sa depinisyon ni Gleason: Ang wika ay masistemang balangkas. Lahatng wika ay nakabatay sa tunog na
kung tawagin ay ponema, na ang maagham na pag-aaral nito ay tinatawag naponolohiya. Kapag ang
ponema ay pinagsama-sama maaaring makabuo ng maliliit na yunit ng salita na tinatawag
na morpema. Sintaksis ang tawag sa makaagham na pinagugnay-ugnay na mga pangungusap. Diskors,
kapag nagkaroon ng makahlugang palitan ng dalawa o higit pang tao.
 Sa paliwanag ni Ngugi Ihiong (1987) isang Aprikanong manunulat: Ang wika ay kultura. Isa itong
konektibong kaban ng karanasang mga tao at ng kasaysayan ng wika. Dahil sa wiksng nakatala sa
mga aklat pangkasaysayan at panliteratura, nagkikita ng bayan ang kanyang kultura na natutuhan
nitong angkinin at ipagmalaki.

 Ayon kay San Buenaventura (1985): “Ang wika ay isang larawang binibigkas at isinusulat. Isang
kahulugan, taguan, imbakan o deposito ng kaalaman ng isang bansa.” Isang ingat-yaman ng mga
tradisyong nakalagak ditto, sa medaling salita ang wika ay kaisipan ng isang bansa kaya’t
kailanman itoy tapat sa pangangailangan at mithiin ng sambayanan. Taglay nito ang haka-haka at
katiyakan ng isang bansa.

 Ang wika ayon kay Chomsky(1957), isang prosesong mental. May unibersal na gramatika at
mataas na abstrak na antas; may magkatulad na katangiang linggwistik.

 Sa pagpapaliwanag ni Hymes (1972), nangangahulugan itong isang buhay, bukas sa sistema ang
wika na nakikipagnteraksyon. Binabago at bumabago sa kapaligiran bilang bahagi ng kultura ng
grupong gumagamit nito. Isa itong kasanayang panlipunan at makatao.

 Sa pagtalakay ni Halliday(1973)may gamit na instrumental ang wika. Tumutulong ito sa mga tao
upang maisagawa ang mga bagay na gusto niyang gawin. Nagagamit ang wika sa pagpapangalan,
verbal na pagpapahayag, pagmumungkahi, paghingi, pag-uutos,at pakikipag-usap.

 Ayon kay Hayakawa,may tatlong gamit angn wika : 1. Pagbibigay ng impormasyon tungkol sa tao
bagay at maging sa isang magaganap na pangyayari. 2. Ito ay nag-uutos. 3. Ito ay nagseset-up o
saklaw ang mag kahulugan.
 Ayon kay Haring Psammatikos, ang wika ay sadyang natutuhan kahit walang nagtuturo ay
naririnig. Ang naging batayan, ipinadala niya ang dalawang sanggol sa malayong lugar na walang
nakikita at naririnig. Ang unang salitang binibigkas ay “bekos”, ang ibig sabihin ay “tinapay”.
 Sa pag-aaral ni Charles Darwin nakasaad sa aklat ni Lioberman (1957) na amy pamagat na “THE
ORIGIN OF LANGUAGE” ang pakikipagsapalaran ng tao para mabuhay ay may nagtuturo sa kanya
uoang makalikha ng iba’t-ibang wika.
 Ayon kay Plato, isang pilosopong Griyego, ang wika ay nabubuo ayon sa batas ng pangangailangan
ng tao na may mahiwagang kaugnayan sa kalikasan at ng mga kinatawan nito. Naniniwala naman
ang mga siyentipiko na ang wika ay nagmula sa homo sapiens o mg unang tao.
 Sa pananaw ni Rene Descartes, ang wika ay nagpapatunay na ang tao ay iba-iba. Ang mga hayop
ay maaring nakaiintindi, katulad ng kalawakan ng isip at pag-unawa ngntao.

 May paniniwala rin ang kauna-unahang wika na ginamit sa daigdig ay ang linggwahe ng mga
Aramean. Sila ang sinaunang tao na naninirahan sa Syria at Mesopotamia. Tinatawag na Aramaic
ang kanilang wika. Ang wikang Aramaic na nabibilang sa angkan ng Afro-Asiatic sa timog ng Africa
at hilagang-kanluran ng Asya at kasama ang pangkat ng Semitik, ay ang linggwaheng ginagamit ni
Hesukristo at ang kanyang mga disipulo. Sa wikang ito unang sinulat ang Bibliya. Noong dumating
ang kalagitnaan ng ika-8 siglo, ipinalalagay na ang lingwahe’y nagmula sa Herbrew, anong orihinal
na wika Bibliya.

 Wika-ang wika ay isang likas at makataong pamamaraan ng paghahatid ng mga

kaisipan,damdamin at mithiin.
 Wika
Wika-ang wika ay isang likas at makataong Pag-aralan(Santos et.al)
pamamaraan ng paghahatid ng mga 1.Dayalek
kaisipan,damdamin at mithiin. 2.Sosyolek
3.Idyolek
Katangian ng wika 4.Varayti at Varyasyon
1.Masistemang Balangkas 5.Heyograpikal at Sosyal
2.nagbabatay sa kultura 6.Rejister
3.sinasalitang tunog 7.Istilo
4.arbitaryo 8.Domeyn
5.wika ay ginagamit 9.Repertwa
6.pinipili at isinasaayos 10.Ibat-ibang faktor panlipunan na nakakaapekto
7.pagbabago o dinamiko sa pagpili ng wika varayti ng wika na dapat
gamitin.
Kalikasan ng Wika
1.Pinagsama-sama ng tunog Depinisyon ng Wikang Filipino
2.May dalang kahulugan 1.Ang Filipino ay pambansang linggwa franka ng
3.May Ispeling plipinas. Ang Filipino bilang linggwa franka ay
4.May gramatika/istruktyur tumutulong sa mga taong nagmula sa ibat-ibang
5.Sistemang oral-awral rehiyon na magkaunawaan at makipag-ugnayan.
6.Pagkawala o Ekstinsyon ng wka 2.Ang Filipino ay wikang pambansa ng Pilipinas
7.Iba-iba diversifayd at pagkakatubo o indijenus dinedevelop at ginagamit ito bilang simbolo ng
pambansang pagkakaisa.
Pangunahing gamit
3.Ang Filipino ay wka sa opisyal na komunikasyon.
1.Pagpangalan o labeling]
4.Ang Filipino ay opisyal na wikang panturo at
2.Interaksyon
pagkatuto.
3.Transmisyon
Paraan ng Padevelop sa Wikang Filipino
Ang kahalagahan ng wika
1.Pagsasabatas at pagsunod sa batas tungkol sa
1.Ang wika ay behikulo ng kaisipan.
wika.
2.Ang wika ay daan tungo sa puso ng isang tao.
2.Tulong ng iba’t-ibang organisasyong pangwika
3.Ang wika ay nagbibigay ng mga kautusan o
sa pangunguna ng KWF.
nagpakilala sa tungkulin at katayuan sa lipunan
3.Paggamit sa iba’t-ibang domeyn ng wika.
ng nagsasalita.
4.Iba pang paraan.
4.Ang wika ay kasalaminan ng kultura ng isang
a.)panghihiram ng mga salita
lahi maging ng karanasan.
b.)pagrereform ng alpabeto
5.Ang wika ay pagkakakilanlan ng bawat pangkat
o grupong gumamit ng kakaibang mga salitang Tungkulin ng Wikang Filipino
hindi laganap. 1.Binibigkas ng wikang Filipino ang lipunang
6.Ang wika ay luklukan ng panitikansa kanyang Pilipino
artistikong gamit. 2.Tumutulong ito sa pagpapananatili ng kulturang
7.Ang wika ay kasangkapan sa pag-aaral ng Pilipino
kultura ng ibang lahi. 3.Sinasalamin ng wikang ito ang kulturang Pilipino
8.Ang wika ay tagapagbigkas ng lipunan. 4.Inaabot nito ang isip at damdamin ng mga
Pilipino
5.Sinisimbolo ng wikang Filipino ang pagka-
pilipino ng mga Pilipino

 APAT NA MAKRONG KASANAYAN
1.pakikinig
2.pagsasalita
3.pagbasa
4.pagsulat
MGA PANGANGAILANGAN SA NABASANG PAG
SASALITA
I.) Kaalaman
1.kailangan alam o ang paksa ng isang usapan.
2.Kailangan may sapat kang kaalaman sa
bokabularyo.
3.Kailangan may sapat kang kaalaman sa
gramatika.
4.Kailangan may sapat ka ring kaalaman sa
kultura ng iyong kausap.
II.)Kasanayan
1.Kailangan dapat may sapat siyang kasanayan sa
pag-iisip ng mensahe sa pinakamaikling panahon.
2.Kailangan may sapat siyang kaalaman at
kasanayan sa paggamit ng mga kasangkapan sa
pagsasalita ng mga kasangkapan sa
pagsasalita tulad ng tinig,tindig,galaw,kumpas at
iba pang anyong di-berbal.
3.Kailangan may sapat siyang kasanayan sa
pagpapahayag sa iba’t-ibang genre tulad ng
pagsasalaysay,paglalarawan,paglalahad, at
pangangatwiran.
Mga kasangkapan ng isang pagsasalita.
1.tinig
2.bigkas
3.tindig
4.kumpas
5.kilos
 PAGBASA
Depinasyon
tumanga et-al (1997)
-Ang pagbasa ay interpretasyon ng mga
nakalimbag na simbolo ng kaisipan.
Austero et-al (1999)
-Ang pagbasa ay ang pagkakilala at pagkuha ng
mga ideya at kaisipang sa mga sagisag na
nakalimbag upang mabigkas ng pasalita.
Uri Ng Pagbasa batay sa layunin
1.Iskiming o madaling pagbasa(skimming)
-ginagamit ang pagbasang ito upang madaling
malakap ang pinakamahalangang impormasyon o
ang pinakabuod/ideya ng binasa.
Hal.Matalisang pagtingin sa pahayagan.
2.Iskaning o mapagmasid na pagbasa
-ginagamit ang pagbasang ito upang hanapin ang
isang partikular na impormasyon na kinakailang.
Hal.Matalisang pagtingin sa pahayagan.
3.Masaklaw o ektensibong pagbasa
-ginagamit itong pagbasang ito upang makakuha
ng pang kalahatang pag-unawa sa isang paksa.
Hal.Pagbabasa ng mga artibulo ang maging
matagumpay na negosyante.
4.Masikhay/Masinsinan o intensibong pagbasa
-ginagamit ang pagbasang ito sa mga may
kaiksiaug teksto upang makakuha ng mga tiyak na
impormasyon.
Hal.kontrata,afidavit,batas.
Mga Hakbang sa Pag-basa
1.persepsyon
2.Pag-unawa
3.Reaksyon
4.Integrasyon o asimilasyon