Federal Supreme Court Cassation Decision Volume 1-16 Table of Contents PDF

www.abyssinialaw.
com
የሰበር ችሎት
የህግ ትርጉም የሰጠባቸው
ውሣኔዎች ዝርዝር
ማውጫ ሰንጠረዥ
ቅጽ 1-16 በጉዳዩ አይነት ተከፋፍሎ የተዘጋጀ
የፌዴራል ጠቅላይ ፍ/ቤት
የጥናትና ህግ ድጋፍ ዳይሬክቶሬት
ጥቅምት 2007 ዓ.ም
1
www.abyssinialaw.com
ማውጫ
1. አሠሪና ሠራተኛ …………………………………………………………………………………...1
2. ውል ……………………………………………………………………………………………….40
3. የፍትሐብሔር ሥነ-ሥርዓት …………………………………………………………………..…72
4. የንግድ ህግ ……………………………………………………………………………………….118
5. ውክልና …………………………………………………………………………………………..129
6. ቤተሰብ …………………………………………………………………………………………..132
7. ጉምሩክ/ግብር ታክስ ……………………………………………………………………………..162
8. ንብረት ………………………………………………………………………………………….…175
9. ከውል ውጪ ኃላፊነት ……………………………………………………………………………193
10. የዳኝነት ሥልጣን…………………………………………………………………………………..204
11. ወንጀል ………………………………………………………………………..…………………..221
12. ልዩ ልዩ ………………………………………………………………………………………….247
13. ባንክና ኢንሹራንስ ……………………………………………………………………………….261
14. አፈፃፀም……………………………………………………………………………………………269
15. አእምሯዊ ንብረት ……………………………………………………………………………….279
2
የሰበር ችሎት
የህግ ትርጉም የሰጠባቸው ውሣኔዎች ዝርዝር ማውጫ ሰንጠረዥ

[
ውሣኔው
ተ.ቁ የህግ ትርጉም የተሰጠበት ጉዳይ የሰ/መ/ ተከራካሪ ወገኖች የተሰጠበት ገጽ
ቁ ቀን
አሠሪና ሠራተኛ 1
ቅጽ 1
1 የአሰሪና ሰራተኛ ጉዳይ ወሳኝ ቦርድ የዳኝነት ስልጣን፣ የሰራተኛ ቅነሳ 18180 የኬ.ኬ ብርድ ልብስ ሐምሌ 3
ጉዳይን በሚመለከት ስለሚነሳ ክርክር ፋብሪካ መሰረታዊ 29/1997
አዋጅ ቁ.42/85 አንቀፅ 138(1)147 ሰራተኞች ማህበር
እና
የኬ.ኬ ጨርቃ ጨርቅ
ኢንዱስትሪ
ቅጽ 2
2 በሕዝብ አስተዳደር አካል ውስጥ የሚሰራ ሰራተኛ ከመ/ቤቱ ጋር ባለው 14414 የጊምቢ ከተማ ጥቅምት 12
ስራ ክርክር የአዋጅ ቁ. 42/85 ተፈፃሚ ስለመሆኑ አስተዳደር ጽህፈት 1/1998
አዋጅ ቁ. 42/85 አንቀጽ 2(1)3(2)(ሠ) ቤት
እና
ወ/ሮ መረርቱ ፈቃዱ
3 አጠቃላይ የአሰሪን የደመወዝ ጭማሪ አወሳሰን ስርዓትን ሳይሆን የግል 15410 አቶ ተሾመ ጅፋር ጥቅምት 26
ጥቅምን መሰረት አድርጐ የሚቀርብን የደመወዝ ጭማሪ ክስ የማየት እና 1/1998
ስልጣን የስራ ክርክር ችሎት ስለመሆኑ የኢትዮጵያ
አዋጅ ቁ. 42/85 አንቀፅ 147 ቴሌኮሙኒኬሽን
ኮርፖሬሽን
4 ላልተወሰነ ጊዜ የተቀጠርኩ እንደሆንኩ ብቻ ይወሰንልኝ በሚል 16273 የኢት/ቴሌኮሙኒኬሽን ጥቅምት 32
የሚቀርብ ጥያቄ የክስ ምክንያት የሌለው ስለመሆኑ እና የግል ጥቅምን ኮርፖሬሽን 22/1998
3
መሰረት አድርጐ የሚቀርብን የጥቅማጥቅም ክስ የማየት ስልጣን የስራ እና
ክርክር ችሎት ስለመሆኑ አቶ ገንታ ገምአ
አዋጅ ቁ.377/96 አንቀፅ 91ዐ 138 142, የፍ/ብ/ሥ/ሥ/ህ/ቁ. 33
5 በአሰሪ “ገንዘብ” ላይ ሰራተኛው ያደረሰው ጉዳት በአሰሪው “ንብረት” 17189 የሸቀጦች ጅምላ ጥቅምት 92
የደረሰ ጉዳት ስለመሆኑ እና ሰራተኛ የስራ ውሉ ተቋርጦ ስራ ንግድና አስመጭ 17/1998
ላልሰራበት ጊዜ ደመወዝ የሚያገኝበት የህግ ምክንያት ስላለመኖሩ ድርጅት
አዋጅ ቁ. 42/85 አንቀፅ 27(1) (በ)53 (1)54 እና
አቶ ንጉሴ ዘለቀ
6 በድርጅት ውስጥ የስራ መሪ የሆነ ሰራተኛ ከአሰሪው ጋር ያለው የስራ 18307 ንብ ትራንስፖርት ጥቅምት 142
ክርክር የሚገዛው በፍትሐብሔር ህጉ የስራ አገልግሎት መስጠትን አ.ማ. 25/1998
ስለሚመለከቱ ውሎች ክፍል በተመለከቱት ድንጋጌዎች ስለመሆኑ እና እና
የስራ ውሉ ተቋርጦ የስራ መሪው ስራ ላልሰራበት ጊዜ ደመወዝ አቶ ተገኑ መሸሻ
የሚያገኝበት የህግ ምክንያት ስላለመኖሩ
የፍ/ብ/ህ/ቁ. 2534 254ዐ 2541(1)
ቅጽ 3
7 የስራ ውሉ በህግ ወጥ መንገድ የተቋረጠ የስራ መሪ ስለሚያገኘው 15815 አርሲ እርሻ ልማት ታህሳስ 2
መፍትሔ ድርጅት 1ዐ/1998
የፍ/ብ/ህ/ቁ. 257ዐ 2573 25742571 እና
አቶ ሰለሞን አበበ
8 የስራ ውል በህገ ወጥ መንገድ ተቋርጧል በሚል የሚቀርብ ክስ 17483 የኦሮሚያ ገጠር ታህሳስ 7
መቅረብ ስላለበት የጊዜ ገደብ መንገዶች ባለሥልጣን 20/1998
አዋጅ ቁ. 42/85 አንቀፅ 162(1) እና
ወ/ሮ ሮማን ደምሴ
9 ስለ ስራ ክርክር የይርጋ ጊዜ 16648 የኢትዮጵያ ኤሌክትሪክ ታህሳስ 12
ኃይል ኮርፖሬሽን 20/1998
አዋጅ ቁ. 42/85 አንቀፅ 162163164 165166, አዋጅ ቁ. 377/96 እና
እነ አቶ አንለይ ያየህ
(ሃያ ሰባት ሰዎች)
10 ለተወሰነ ጊዜ ወይም ላልተወሰነ ጊዜ የስራ ውል ስለማድረግ 11924 የኢትዮጵያ ህዳር 31
አዋጅ ቁ.42/85 አንቀፅ 91ዐ እና 24 ቴሌኮሙኒኬሽን 15/1998
ኮርፖሬሽን
እና
4
ወ/ት ትዕግሥት ወርቁ
11 አንድ ሰራተኛ የስራ ውሉ ሲቋረጥ ያልተጠቀመበት የአመት እረፍት 14057 የኢትዮጵያ መድን ጥቅምት 42
ቀናት በገንዘብ ተቀይሮ ስለሚከፈልበት የህግ አግባብ ድርጅት 30/1998
አዋጅ ቁ. 42/85 አንቀፅ 79(2)እና (5) 77(5)77(3) እና
አቶ ጌታሁን ኃይሉ
12 በህገ ወጥ መንገድ የስራ ውሉ የተቋረጠ ሰራተኛ ወደ ስራ እንዲመለስ 18581 በአዲስ አበባ እስላማዊ ህዳር 56
ስለሚወሰንበት የህግ አግባብ ድርጅት የአወሊያ ጤና 20/1998
አዋጅ ቁ. 42/85 አንቀፅ 23(1)43(3),40(1) እና (2)44 ጥበቃ
እና
ሲ/ረ ቀቡላ ከድር
13 የመንግስት ሰራተኛ ጡረታ ከወጣ በኋላ ሌላ የመንግስት መስሪያ ቤት 16378 የ1ዐ አለቃ ጌታቸው ታህሳስ 100
ተቀጥሮ መስራቱ ስለሚኖረው ውጤት ባዩ እና 17/1998
አዋጅ ቁጥር 46/53 አዋጅ ቁ. 2ዐ9/55 አንቀፅ 3ዐ(2) የቤ/ጉ/ክ/መ
ማህበራዊ ዋስትና
ባለስልጣን
ቅጽ 4
14 ለተወሰነና ላልተወሰነ ጊዜ ስለሚደረግ የስራ ውል 20885 የኢት/ቴሌኮሙኒኬሽን ጥር 2
አዋጅ ቁ. 42/85 አንቀፅ 91ዐ ኮርፖሬሽን 3/1999
እና
አቶ ገቢሳ የማነ
15 የአሰሪና ሠራተኛ ጉዳይ ወሳኝ ቦርድ ስልጣን 15531 የኢት/ኤሌክትሪክ የካቲት 5
ሃይል ኮርፖሬሽን 6/1999
እና
አቶ አዱኛ ገመዳ
16 ወደ ሥራ እንዲመለስ የተወሰነለት ሰራተኛ የሚከፈለው ውዝፍ ደሞዝ 21730 ወ/ሮ ፍሬህይወት መጋቢት 7
አዋጅ ቁ. 377/96 አንቀፅ 43(5) እርቄ እና 11/1999
የኢት/ቴሌኮሙኒኬሽን
ኮርፖሬሽን
17 የህመም ፈቃድ ጊዜ አቆጣጠር 21119 ቃሊቲ ምግባ አክሲዮን መጋቢት 9
አዋጅ ቁ. 42/85 አንቀፅ (2) ማህበር 18/1999
እና
ማስተዋል ጫኔ
5
18 የስራ ውልን ስለማቋረጥ 21961 አቶ ግርማ ነጋሽ መጋቢት 12
አዋጅ ቁ. 377/96 አንቀፅ 27(1) ሐ እና 18/1999
ቢግ ትሬዲንግ
ኃ/የተ/የግል ማህበር
19 ስለ መሠረታዊ የህግ ክርክር 24153 አቶ መንግስቱ አባተ መጋቢት 18
አዋጅ ቁ. 377/96 አንቀፅ 27(1)ሐ እና 26/1999
የባህር ትራንዚት
ድርጅት
20 የአሠሪና ሠራተኛ ጉዳይ ወሳኝ ቦርድ ስልጣን 16653 ግዮን ሆቴሎች መጋቢት 20
ድርጅት 27/1999
እና
ወ/ሮ ስለእናት
ወርቅነህ
21 ሰራተኛው በየአመቱ ውሉ እየታደሰ ሲሰራ መቆየቱና የሰራተኛው 25526 መምህር ጥላሁን ሚያዝያ 22
የቅጥር ውል በጊዜ የተገደበ መሆኑ ብቻ ለተወሰነ ጊዜ ተቀጣሪ አስፋው 16/1999
የሚያደርገው ስላለመሆኑ እና
አዋጅ ቁ. 42/85 አንቀፅ 91ዐ አዲስ ኮሌጅ
22 የስራ ውል በተቋረጠ ጊዜ ስራ ላልተሰራበት ውዝፍ ደሞዝ የሚከፈል 20457 የኢት/ንግድ ባንክ መጋቢት 16
ስላለመሆኑ እና 20/1999
አዋጅ ቁ. 42/85 አንቀፅ 4353(1) 54 ወ/ሮ አለሚቱ ሞገስ
23 የጉምሩክ ባለስልጣን ሰራተኞች የፌዴራል ገቢዎች ሚኒስቴር 23339 የኢት/ጉምሩክ መጋቢት 109
በሚያወጣው መመሪያ የሚተዳደሩ ስለመሆናቸው ባለሥልጣን 13/1999
እና
አዋጅ ቁ. 368/95 አንቀፅ 6(2)ለ እነ አበሮ ኢርጋኖ
ቅጽ 5
24 የመንግስት ሠራተኛ ጡረታ ከወጣ በኋላ ተመልሶ ደሞዝ በሚያስገኝ 25899 የማህበራዊ ዋስትና ግንቦት 369
የመንግስት ስራ ላይ ከተቀጠረ የቅጥሩ ሁኔታ በጊዜያዊነትም ሆነ ኤጀንሲ እና ወ/ር 28/2000
በቋሚነት ከደሞዝ በተጨማሪ የወሰደውን የጡረታ አበል መመለስ ስዩም ካሣ
ያለበት ስለመሆኑ
የአዋጅ ቁ. 2ዐ9/55 አንቀፅ 3ዐ(2)
ቅጽ 6
6
25 የደሞዝ ጭማሪና ቦነስን የተመለከተ ክስ በስድስት ወር ውስጥ 31217 የቴሌኮምኒኬሽን ግንቦት 265
አለመቅረቡ መብቱን በይርጋ የሚያሳግድ ስለመሆኑ ኮርፖሬሽን 14/2ዐዐዐ
እና
አዋጅ ቁ. 377/96 አንቀፅ 162(3) አቶ ጫሊ ሐሰን
26 የአሰሪ የስራ ስንብት እርምጃ የመውሰድ መብት ለስንብቱ ምክንያት 31857 መሐመድ አብደላ መጋቢት 269
የሆነው ጉዳይ ከተከሰተበት ጀምሮ በሰላሳ የስራ ቀናት ውስጥ ተግባራዊ እና 17/2ዐዐዐ
ካልሆነ መብቱ በይርጋ የሚቀር ስለመሆኑ የድሬዳዋ ኢትዮ ጂቡቲ
አዋጅ ቁ. 377/97 አንቀፅ 27(3) ምድር ባቡር
27 አሠሪ የሠራተኛን መብት በጽሁፍ ያወቀ መሆኑ ሠራተኛው 32788 የኢትዮጵያ እህል ንግድ መጋቢት 278
በሚያቀርበው አቤቱታ ላይ ተፈፃሚ የሚሆነውን የይርጋ ገደብ ድርጅት 18/2ዐዐዐ
የሚያቋርጥ ስላለመሆኑ እና
አዋጅ ቁ.377/96 አንቀፅ 164(3) አቶ ግርማ ተገኝ
28 ለተወሰነ ጊዜ የተቀጠረ ሠራተኛ የተወሰነው ጊዜ ከማብቃቱ በፊት 18832 የኢትዮጵያ ኤሌትሪክ ህዳር 289
የስራ ውሉ ያለ በቂ ምክንያት ከተቋረጠ ሠራተኛው የውሉ ጊዜ ወይም ኃይል ኮርፖሬሽን 3/2ዐዐዐ
ስራው እንኪያልቅ ቢቆይ ያገኘው የነበረውን ደሞዝ የሚያህል ደሞዝ እና
የሚከፈለው ስለመሆኑ እነ አቶ ከበደ ቱሉ
አዋጅ ቁ. 42/85 አንቀፅ 43(4)(ለ) (ስድስት ሰዎች)
29 የሥራ መሪ የሆነ ሰው የሥራ ውሉ ተቋርጧል በሚል ሣይሰራ 21329 የኢትዮጵያ ጥቅምት 299
ለቆየበት ጊዜ ውዝፍ ደመወዝ ሊከፈለው የሚችልበት የህግ አግባብ ቴሌኮሚኒኬሽን 19/2ዐዐዐ
የሌለ ስለመሆኑ ኮርፖሬሽን
እና
እነ አቶ በቀለ ኩምሳ
30  አሰሪ የሥራ ውሉ ዘመን ከማለቁ በፊትም ቢሆን በቂና ህጋዊ 22275 የኢትዮጵያ ንግድ ባንክ ሐምሌ 305
ምክንያት ካለው የሠራተኛን የሥራ ውል ሊያቋርጥ ስለመቻሉ እና 1ዐ/1999
 በበቂ ምክንያት የተደረገ የሥራ ውል ማቋረጥ ማስጠንቀቂያ አቶ ኃይሌ ገ/ሥላሴ
አልተሰጠም በሚል ህገ-ወጥ ስንብት ነው ሊባል የማይችል ስለመሆኑ
 በአንድ ድርጅት ውስጥ ያለን የስራ መደብ በሌላ ሦስተኛ ወገን
እንዲከናወን አስተላልፎ መስጠት (out sourcing) የሥር ውል
ለማቋረጥ ሕጋዊ ምክንያት ስለመሆኑ
አዋጅ ቁ. 377/96 አንቀፅ 35
7
31 በህገ ወጥ መንገድ የሥራ ውሉ የተቋረጠበት ሠራተኛ በሞተ ጊዜ 25317 ጥቁር አባይ ህዳር 310
ለጥገኞቹ ክፍያ የሚፈፀምበት አግባብ ትራንስፖርት 1ዐ/2ዐዐዐ
አዋጅ ቁ. 377/ 96 አንቀፅ 39(2)110(2) 40 እና
ደሳለኝ አብርሃ
32 በህጋዊ መንገድ የሥራ ውሉ የተቋረጠበት ሠራተኛ የሥራ ስንብት 25511 የኢትዮጵያ ልማት ጥቅምት 313
ክፍያ የማግኘት መብት የሌለው ስለመሆኑ ባንክ እና 2/2ዐዐዐ
አዋጅ ቁ. 377/96 አንቀፅ 39 አቶ አብራራው
ከፍያለው
33 በአሰሪና ሠራተኛ ህጉ ከተደነገገው ይልቅ በአሰሪና ሠራተኛው መካከል 26077 አቶ አይናለም ባይሌ ሐምሌ 320
የሚደረገው የህብረት ስምምነት ለሠራተኛው የተሻለ መብትና ጥቅም እና 12/1999
የሚያስገኝ በሆነ ጊዜ የህብረት ስምምነቱ ተፈፃሚ የሚሆን ስለመሆኑ የኢትዮጵያ ንግድ ባንክ
አዋጅ ቁ.377/96 አንቀፅ 134(2)
34 የሥራ ውሉ በህገ-ወጥ መንገድ ተቋርጧል በሚል ወደሥራ 27704 ድራጋዶስ ጥቅምት 323
እንዲመለስ የተወሰነለት ሠራተኛ ካልሆነ በስተቀር ውዝፍ ደመወዝ ጂናፒ የመንገድ ስራ 5/2000
የማይከፈል ስለመሆኑ ድርጅት
አዋጅ ቁ. 377/96 አንቀፅ 43(5) እና
አብዲ ሁሴን
35  አንድ ሠራተኛ የሥራ ውሉ ተቋርጦ ለነበረበት ጊዜ የዓመት ዕረፍት 27959 የኢትዮጵያ ፖስታ ህዳር 325
ሊያገኝ የማይችል ስለመሆኑ አገልግሎት ድርጅት 3/2ዐዐዐ
 የዓመት ፈቃድ ከሁለት ዓመታት በላይ ሊተላለፍ የማይችል እና
ስለመሆኑ አቶ አሊ መሐመድ
አዋጅ ቁ.377/96 አንቀፅ 79(5)
36 አሠሪ ቋሚ ስራ ሆኖ እየተቋረጠ አልፎ አልፎ የሚሰራ ስራ እንዳለቀ 29692 የኢትዮጵያ ንግድ ባንክ ጥቅምት 327
የሠራተኛን ውል ለማቋረጥ የሚችል ስለመሆኑ እና 12/2000
እነ አቶ አለማየሁ ከበደ
37 የውክልና ስልጣን ማስረጃ በወካይና በተወካይ መካከል የቅጥር ውል 29866 ቻይና ዋንቦ ግንቦት 336
ስለመኖሩ የሚያስረዳ ስላለመሆኑ ኢንጅነሪንግ ኮርፖሬሽን 7/2000
እና
ወርቅነህ ምህረቴ
38 በጡረታ የተገለለን ወይም የጡረታ ዕድሜው ያለፈን ሠራተኛ ወደ 31402 የኢትዮጵያ አገር ሚያዝያ 348
ሥራ መልስ ተብሎ አሰሪ የሚገደድበት የህግ አግባብ የሌለ ስለመሆኑ አቋራጭ ከፍተኛ 30/2000
አዋጅ ቁ. 377/96 አንቀፅ 24(3) አውቶብስ የግል
8
አዋጅ ቁ. 345/95 አንቀፅ 12(1)(ሐ) ባለንብረቶች ማህበር
እና
አቶ አያሌው ይርጉ
39 የፕሮቪደንት ፈንድ ባለመብት የሆነ ሰው በአስር አመት ውስጥ 32545 አቶ ግርማ ሽፈራው ግንቦት 351
መብቱን ካልጠየቀ መብቱ በይርጋ ቀሪ የሚሆን ስለመሆኑ እና 14/2000
አዋጅ ቁ. 377/96 አንቀፅ 162 የክርስቲያን በጐ
የፍ/ብ/ህ/ቁ. 1677(1)1845 አድራጐት ልማት
ድርጅት
40 በአዋጅ ቁጥር 97/9ዐ መሠረት ሥራውን በማከናወን ላይ የነበረን 33314 የኢትዮጵያ ንግድ ባንክ ግንቦት 355
ፋብሪካ የተረከበ ባንክ ከሠራተኞች መብቶች ጋር በተያያዘ ለሚነሱ እና 28/2000
ጥያቄዎች ምላሽ እንዲሰጥ ሊገደድ የማይችል ስለመሆኑ እነ አቶ አለማየሁ
አዋጅ ቁ. 377/96 አንቀፅ 16 ወልዴ
አዋጅ ቁ. 97/9ዐ (አስር ሰዎች)
41 በአንድ የስራ መደብ ላይ በቋሚነት የደረጃ እድገት ይሰጠኝ በማለት 33513 የኢትዮጵያ ኤሌክትሪክ ጥር 361
የሚቀርብ ክስን ለማየት የክልል ፍርድ ቤት የዳኝነት ስልጣን የሌለው ኃይል ኮርፖሬሽን 27/2000
ስለመሆኑ እና
አዋጅ ቁ.377/96 አንቀፅ 138 ዘውዴ ተናኘ
42 በወንጀል ጉዳይ ተከሶ ነፃ የተባለ ሰው በፍትሐብሔር ረገድ ከቀረበበት 34588 የኢትዮጵያ ኤሌትሪክ ግንቦት 364
ክስም የግድ ነፃ ይሆናል ወደሚል ድምዳሜ ሊያደርስ የሚችል ኃይል ኮርፖሬሽን 5/2000
ስላለመሆኑ እና
አዋጅ ቁ.377/96 አንቀፅ 27 ደረጀ ወልደ ኪዳን
43 ከሠራተኞች ማህበር ወይም ተወካይ ጋር በመመካከር በአሰሪ የሚደረግ 35440 የዋልያ አገር አቋራጭ ግንቦት 367
የሠራተኞች ቅነሳ የህግ አግባብ ያለው ስለመሆኑ አውቶቡስ ድርጅት 19/2000
አዋጅ ቁ. 377/96 አንቀፅ 28(1) እና
ብርሃኑ አለሜ
44 አዲስ ወደ ተዛወሩበት ቦታ በመሄድ ስራ አለመጀመር እና ለአምስት 29415 ዋተር አክሽን ጥር 370
ተከታታይ የስራ ቀናት በስራ ገበታ ላይ አለመገኘት በአሰሪው አነሳሽነት እና 27/2000
የስራ ውልን ለማቋረጥ በቂና ህጋዊ ምክንያት ስለመሆኑ ይልማ አሰፋ
አዋጅ ቁ. 377/96 አንቀፅ 27(2)(ለ)
45 ያለ በቂ ምክንያት ከስራ መቅረት አሠሪ የስራ ውልን ለማቋረጥ 32822 ጂ.ሰቨን የንግድና ጥር 374
የሚያስችለው ስለመሆኑ ኢንዱስትሪ የመኸር 27/2000
አዋጅ ቁ. 377/96 አንቀፅ 27(1) (ለ) ቃጫ ውጤቶች ፋብሪካ
9
እና
መኮንን አበራ
ቅጽ 7
የስራ መሪ የሥራ ውል ያለአግባብ በተቋረጠ ጊዜ የስራ መሪው ሊያገኝ
46 ስለሚገባው ልዩ ልዩ ክፍያዎች እና ጥቅማጥቅም 23609 የኢትዮጵያ ንግድ ባንክ ታህሳስ 21
የፍ/ብ/ህ/ቁ. 2573, 2574/2/, 2570/2/, 2577, 2562 እና 15/2000
አቶ አሰበወርቅ ዘገዬ
ቅጽ 8
47 የኘሮቪደንት ፈንድ ተጠቃሚ የሆነ ሠራተኛ የሥራ ስንብት ክፍያ አዋሽ ኢንተርናሽናል ጥቅምት
የማግኘት መብት የሌለው ስለመሆኑ 35197 ባንክ አ.ማ 13/2ዐዐ1 99
አዋጅ ቁ. 494/98 አንቀፅ 2/ሰ/ እና
ኤፍሬም ንዋየማሪያም
48 ለኘሮጀክት ሥራ የተቀጠሩ ሠራተኞች የተቀጠሩበት የኘሮጀክት ሥራ ሰንሻይን ኮንስትራክሽን ጥቅምት
ሲጠናቀቅ የሥራ ውላቸው የሚቋረጥ ስለመሆኑ 35621 እና 11/2ዐዐ1 102
አዋጅ ቁ. 377/96 አንቀፅ 1ዐ/1//ሠ//ሀ/ እነ አቶ ፍቃዱ ገቢሣ
(ሁለት ሰዎች)
49 በአሰሪና ሠራተኛ አዋጅ ቁ.377/96 ባልተሸፈነ ጉዳይ ላይ በአሠሪና አንበሳ የከተማ ጥቅምት
በሠራተኛ መካከል የተደረገ የህብረት ስምምነት መፈፀም ያለበት 36692 አውቶቡስ አገልግሎት 25/2ዐዐ1 104
ስለመሆኑ ድርጅት
እና
ተስፋዬ መኰንን
50 ሠራተኞች ለሚፈፅሙት ጥፋት በህብረት ስምምነት የተለያዩ የቅጣት የኢትዮጵያ ጥቅምት
ደረጃዎች የተቀመጡ በሆነ ጊዜ አሰሪው በሠራተኛው የተፈፀመውን 37027 ቴሌኮሙኒኬሽን 11/2ዐዐ1 106
ጥፋት ክብደት በመመዘን ይመጥናል የሚለውን ቅጣት መወሰን ኮርፖሬሽን
የሚችል ስለመሆኑ እና
ወ/ት አሰለፈች ደስታ
51 አንድ ድርጅት እንደስራው ፀባይ በህግ ከተደነገገው ማዕቀፍ ሜታ አቦ ቢራ አ.ማ ጥቅምት
ሳይወጣ/ሳይጥስ/ የሥራ ሰዓቱን ማሻሻል ስለመቻሉ 36518 እና 4/2ዐዐ1 108
አዋጅ 377/96 አንቀፅ 61/1/ እነ ሳሙኤል ተፈራ
(አራት ሰዎች)
52 የአሰሪ ንብረት የሆነን ገንዘብ ማጉደል ያለማስጠንቀቂያ ሊያሰናብት የኢትዮጵያ አየር ህዳር
10
የሚችል ጥፋት ስለመሆኑ 35484 መንገድ 25/2ዐዐ1 110
አዋጅ ቁ. 377/96 አንቀፅ 27/1/ተ/ እና
አቶ ደረጀ ማሞ
53 አሰሪ ሠራተኛውን በሣምንት ዕረፍቱ ሥራ እንዲሰራ ለማድረግ 37815 አለማየሁ ጠቅላላ ሥራ ህዳር 112
የሚችል ስለመሆኑ ተቋራጭ 2/2ዐዐ1
እና
አቶ አብዮት በፈቃዱ
54 በአሰሪና ሰራተኛ ሕጉ ውስጥ “የሥራ ቀናት” የሚለው ሃረግ የኢትዮጵያና የጅቡቲ ህዳር
ሊተረጐም የሚችልበት አግባብ 36377 ምድር ባቡር ድርጅት 2/2ዐዐ1 114
አዋጅ ቁ. 377/96 አንቀጽ 27(3) እና
ተሾመ ኩማ
55 የኘሮቪደንት ፈንድ ወይም/ እና የጡረታ አበል ተጠቃሚ የሆነ የሚድሮክ ህዳር
ሠራተኛ የሥራ ስንብት ክፍያ ለማግኘት መብት የሌለው ስለመሆኑ 37048 ኮንስትራክሽን 2/2ዐዐ1 116
ኢትዮጵያ
ኃ/የተ/የግ/ማህበር
እና
አቶ ሣህሉ ምትኩ
56 በወንጀል ጉዳይ ተከሶ ነፃ መውጣት በራሱ አንድን ሠራተኛ ወደ አዲስ አበባ የምግብ ህዳር
ቀድሞ ሥራ ለመመለስ መብት የሚሰጥ ስላለመሆኑ 37256 አዳራሽ አስተዳደር እና 4/2ዐዐ1 119
ወ/ሮ የውብዳር
ጥላሁን
57 ለአምስት ተከታታይ ቀናት በሥራ ገበታ ላይ ያለበቂ ምክንያት 37402 የንኮማድ ህዳር
አለመገኘት ያለማስጠንቀቂያ ከሥራ ሊያሰናብት የሚችል ስለመሆኑ ኃ/የተ/የግል/ማህበር 11/2001 122
እና
አቶ ቡሽራ በቀለ
58 ከሥራ ጋር በተገናኘ በሚፈፀም ድርጊት መነሻነት በሠራተኛው ላይ የውሃ ሥራዎች ህዳር
በፖሊስ የሚደረግ ምርመራ የይርጋ ጊዜን የማያቋርጥ ስለመሆኑ 37573 ኮንስትራክሽን ድርጅት 16/2ዐዐ1 125
እና
አቶ መሐመድ አደን
59 የሥራ ውል በስምምነት ተቋረጠ ለማለት የሚቻለው ስምምነቱ ቃሊቲ ባሌስትራ ህዳር
በፅሁፍ የተደረገ እንደሆነ ስለመሆኑ 37575 ማምረቻ 2/2ዐዐ1 127
እና
11
ብርሃኑ ልደት ወልዴ
60 በአሰሪ በተደረገ የሥራ ዝውውር ቅሬታ አድሮብኛል በሚል ምክንያት አዲስ መለዋወጫ ህዳር
ከሥራ መቅረት የህግ ድጋፍ የሌለው ስለመሆኑ 37778 ዕቃዎች አስመጪ 4/2ዐዐ1 129
አከፋፋይ አ.ማ
እና
አቶ ካሣሁን ከበደ
61 በአሰሪና በሠራተኛ መካከል የሥራ ውል ግንኙነት አለ ለማለት 03171 የኢትዮጵያ ኤሌክትሪክ ህዳር
የሚቻልበት አግባብ ሃይል ኮርፓሬሽን 16/2001 132
እና
ወ/ት ትርሲት ደገፋ
62 አዲስ መዋቅርን ተግባራዊ ያደረገ ተቋም/ድርጅት/ ሠራተኞቹን “ራሱ 36210 አቃቂ መለዋወጫ ህዳር
ባወጣው መስፈርት’’ መሰረት ሊመድብ ስለመቻሉ ዕቃዎችና 2/2ዐዐ1 136
መሣሪያዎች አ.ማ
እና
አቶ ኃይለ ሳልቫቶር
63  አንድ ሠራተኛ በአሰሪው ንብረት ላይ ጉዳት አድርሷል በሚል አድማስ ኮሌጅ
ያለማስጠንቀቂያ ሊሰናበት የሚችልበት አግባብ 34669 እና ታህሣሥ 138
 በአሰሪና ሰራተኛ ሕጉ ውስጥ “የአሰሪ ንብረት” በሚል የተገለፀው ሠለሞን ሙሉአለም 2/2ዐዐ1
ሐረግ ሊተረጐም የሚችልበት አግባብ
አዋጅ ቁ. 377/96 አንቀፅ 27/1//ሸ/
64 የተረከበው የአሠሪ ንብረት የጠፋበት ሰራተኛ ንብረቱን ለግል ጥቅሙ ደሣለኝና ቤተሰቡ
ወይም ለሌላ ሶስተኛ ወገን ጥቅም ያዋለው ያለመሆኑን ካላስረዳ በቀር 39118 ኃላ/የተ/የግል ማህበር ታህሣሥ 141
የንብረቱ መጥፋት ሠራተኛውን ያለማስጠንቀቂያ ከሥራ ለማሰናበት እና 23/2ዐዐ1
የሚያስችል በቂ ምክንያት ሊሆን የሚችል ስለመሆኑ አቶ በፈቃዱ በላይ
አዋጅ ቁ. 377/96 አንቀጽ 27(1)(መ)(ቀ) 14(2)(ለ)(2)
65 በህብረት ስምምነት ወይም በሌላ አካኋን የተወሰነ የሥራ ውል ማታዶር አዲስ ጎማ
የሚቋረጥበት ምክንያት ካለ በአሰሪና ሠራተኛ አዋጅ ያልተመለከተ 36591 አ.ማ ታህሳስ 144
ቢሆንም ተፈፃሚ ሊሆን የሚችል ስለመሆኑ እና 14/2ዐዐ1
ደረጀ ኡመታ
አዋጅ ቁ. 3787/96 አንቀፅ 27/1/
12
66 የሥራ መሪ በሆነ የሥራ መደብ ላይ በጊዜያዊነት መስራት ግለሰቡን የኢትዮጵያ ንግድ ባንክ ታህሳስ
የሥራ መሪ ከመሆን የሚያስቀረው ስላለመሆኑ 36894 እና 3ዐ/2ዐዐ1 146
አዋጅ ቁ. 377/96 አንቀፅ 3/2/ /ሐ/ አቶ ሙላት ታረቀኝ
67 ለተወሰነ ጊዜ በተደረገ የሥራ ውል ግንኙነት ለሠራተኛው የሚከፈል ማታዶር አደስ ጎማ
የማስጠንቀቂያ ጊዜ ክፍያ ተዋዋይ ወገኖች በስምምነታቸው 37201 አክሲዮን ማህበር እና ታህሣሥ 148
ባስቀመጡት መልክ የሚፈፀም ስለመሆኑ እነ 3ዐ/2ዐዐ1
አዋጅ ቁ.377/96 አንቀፅ 35/2/ አቶ ኤልያስ በቀለ
(አስራ አራት ሰዎች)
68 የጥበቃ ሥራን የሚሠራ ሠራተኛን በተመለከተ የሥራ ውሉ
ያለአግባብ ተቋርጧል በሚል ሲወሰን በአሠሪውና ሠራተኛው መካከል 37454 ሰላም የቴክኒክና የሙያ ታህሣሥ 151
ሊኖር የሚገባው ከፍተኛ መተማመን የሚሻክር በመሆኑ ሰራተኛው ማሰልጠኛ ማዕከል 16/2ዐዐ1
ወደ ሥራ እንዲመለስ የሚሰጥ ውሳኔ ተገቢ ስላለመሆኑ እና
አዋጅ ቁ. 377/96 አንቀጽ 43 ከበደ ሰይፉ
69 ወደ ሥራ እንዲመለስ የተፈረደለት ሠራተኛ ለመመለስ ፈቃደኛ
ሳይሆን ቀርቶ የሥራ ክርክሮችን የሚወስነው አካል ሠራተኛው 38255 አበባ ትራንስፖርት ታህሣሥ
አግባብነት ያላቸውን ክፍያዎች ተከፍሎት ከሥራ እንዲሰናበት ሊወሰን ኃ/የተ/የግል ማህበር 23/2ዐዐ1 154
የሚችለው በመጀመሪያው ፍርድ መሠረት ያልተፈፀመ እንደሆነ እና
ስለመሆኑ አለምሰገድ ኃይሉ
አዋጅ ቁ. 377/96 አንቀጽ 43/3/
70 የሥራ ውሉን በፍቃዱ የቋረጠ ሠራተኛ የህብረት ስምምነት አቶ ድካምየለህ ጥበቡ ታህሣስ
የሚፈቅድለት ከሆነ ኘሮቪደንት ፈንድና የሥራ ስንብት የማግኘት 37551 እና 9/2ዐዐ1 157
መብት የሚኖረው ስለመሆኑ አርሾ የህክምና
ላብራቶሪ
ኃ/የተ/የግል/ማህበር
71 የስራ ውል የተቋረጠው ከህግ ውጪ ነው ተብሎ በተወሰነ ጊዜ የስራ ኩመላ በጅሣ ታህሳስ
ውሉ የተቋረጠበት ወገን/ሠራተኛ/ ሊወሰኑለት የሚገቡ ክፍያዎች 34476 እና ብሔራዊ 2/2ዐዐ1 160
አስጐብኚና ጉዞ ወኪል
72 አንድ የሥራ ዘርፍ የአሠሪው ቋሚ ሥራ ቢሆንም በዚሁ ዘርፍ የኢትዮጵያ ፐልኘና
ሠራተኞችን ለተወሰነ ጊዜ የሥራ ውል ቀጥሮ ሊያሰራ የሚችል 40305 ወረቀት አ.ማ ታህሣሥ 163
ስለመሆኑ እና 21/2ዐዐ1
አዋጅ ቁ. 377/96 አንቀጽ 1ዐ(1)(ሐ) እነ አቶ ታመነ ጫላ
13
73 አንድ ሠራተኛ ይሰራው የነበረ የሥራ መደብ መሰረዝ ወይም ዳንዲቦሩ ዩኒቨርስቲ ጥር
አለመኖር ለሥራ ውሉ መቋረጥ በቂ ምክንያት ስለመሆኑ 40804 ኮሌጅ 26/2ዐዐ1 165
አዋጅ ቁ.377/96 አንቀጽ 28(1) (መ) እና
እነ ተክሉ ኡርጌ ኢደኤ
74 አንድ ሠራተኛ ወደ ሥራ ሲሄድና ከሥራ ወጥቶ ወደቤቱ ሲመለስ
አሰሪው በመደበው የመጓጓዣ አገልግሎት ሲጠቀም አደጋ የደረሰበት 36194 ዶ/ር ማንደፍሮ እሸቴ ጥር 167
መሆኑ ከተረጋገጠ ሦስተኛ ወገኖች ለአደጋው ያደረጉት አስተዋፅኦ እና 28/2ዐዐ1
መኖር አሰሪው የጉዳት ካሣ ላለመክፈል እንደመከላከያ ሊሆነው ፍሬድሪክ ኤቨርት
ስላለመቻሉ እና የጉዳት ካሣው በጉዳት የተነሣ ህይወቱን ላጣው ሲቲፍቱንግ
ሠራተኛ ጥገኞች የሚከፈልበት አግባብ
አዋጅ ቁ. 377/96 አንቀፅ 95/2/ 96/1/ 98/2/ 97/1/ 1ዐ7/1//ሐ/
11ዐ/ 112
75 በድርጅት ውስጥ በተደረገ የመዋቅር ማሻሻያ የሥራ መደብ የተሰረዘ
እንደሆነ የሥራ መደብ የተሰረዘበትን ሠራተኛ በማስጠንቀቂያ 38811 ርሆቦት ሆሊ ሴቪየር የካቲት 173
ለማሰናበት የሚቻልበት አግባብ ኃ/የተ/የግል ማህበር 17/2001
አዋጅ ቁ.377/96 አንቀጽ 28(1)(መ) እና
አቶ አማረ አድማሱ
76 በአንድ ድርጅት ውስጥ ያለ የሥራ መደብ በሌላ 3ኛ ወገን እንዲከናወን ኤስ.ኦ.ኤስ የህፃናት
አስተላልፎ መስጠት (out sourcing) የስራ ውል ለማቋረጥ ህጋዊ 38435 መንደር የካቲት 175
ምክንያት ስለመሆኑ እና 17/2ዐዐ1
አዋጅ ቁ. 377/96 አንቀጽ 28 እነ አቶ ከበደ ኩምሣ
(ስድስት ሰዎች )
77 ላልተወሰነ ጊዜ የተደረገ የሥራ ውል የሚቋረጠው ማስጠንቀቂያ 38023 የመንግስት ቤቶች የካቲት 178
በመሰጠት ስለመሆኑ ኤጅንሲ 17/2ዐዐ1
እና
ብርሃኑ ደስዬ
78 በአሰሪያቸው ላይ ክስ አቅርበው ያስፈረዱ ሠራተኞች የአሰሪውን
ንብረት በዋስትና ከያዙ ባለገንዘቦች ይልቅ የቅድሚያ ክፍያ መብት አቢሲንያ ባንክ (አ.ማ) የካቲት 180
ያላቸው ስለመሆኑ 40921 እና 26/2ዐዐ1
አዋጅ ቁ. 377/96 አንቀጽ 167 አብዱ አህመድ
14
አዋጅ ቁ. 97/9ዐ አንቀጽ 3 (ሁለት መቶ ስልሣ
የፍ/ብ/ህ/ቁ. አንቀጽ 2857(1) ስድስት ሰዎች)
አዋጅ ቁ. 186/94 አንቀጽ 8ዐ
የኢ.ፌ.ዲ.ሪ. ህገ- መንግስት አንቀፅ 13(2)
79 የአንድ ሠራተኛን ድርጊት ከባድ ቸልተኝነት ነው ለማለት የሥራውን 41115 ሜድሮክ ኮንስትራክሽን የካቲት
ባህሪ ከግምት ውስጥ ማስገባት የሚያስፈልግ ስለመሆኑ ኃ/የተ/የግል/ማህበር 26/2001 183
እና
አቶ ሞገስ ሽፈራው
80 አሠሪ የአንድን ሠራተኛ ደሞዝ እና ሌሎች ጥቅማጥቅም ሣይነካ ሙገር ሲሚንቶ መጋቢት
በተመሳሳይ የሥራ መደብ ላይ አዛውሮ ሊያሠራ የሚችል.ስለመሆኑ 40938 ኢንተርኘራይዝ 24/2ዐዐ1 186
አዋጅ ቁ.377/96 አንቀጽ 13(2) እና (7) እና
አቶ ኃይሉ መንግስቱ
81 አንድ ሠራተኛ የአሠሪው ንብረት የሆነን ገንዘብ ማጉደሉ የተረጋገጠ
እንደሆነ አሠሪው ሠራተኛውን በፍ/ብሔር ከሶ ገንዘቡን የማስመለሱ 42292 የኢትዮጵያ መብራት መጋቢት 188
ጉዳይ እንደተጠበቀ ሆኖ የሥራ ውሉን ያለማስጠንቀቂያ ሊያቋርጥ ኃይል ኮርፖሬሽን 24/2ዐዐ1
አዋጅ ቁጥር 377/96 አንቀጽ 27(1)(መ) አቶ ከበደ አቡነቴ
82 በአሠሪው ወደሌላ ቦታ ተዛውሮ እንዲሠራ የተደረገ ሠራተኛ
ዝውውሩን በወቅቱ ሣይቃወም የተዛወረበት የሥራ ገበታ ላይ ለ5 41623 አበባ ትራንስፖርት መጋቢት 191
ተከታታይ ቀናት የቀረ እንደሆነ የሥራ ውሉን ለማቋረጥ የሚያበቃ ኃ/የተ/የግል ማህበር 8/2ዐዐ1
አዋጅ ቁ.377/96 አንቀጽ 27 (1)(ለ) አቶ ሣሙኤል ኪዳኔ
83  ከ3ዐ ቀናት በላይ ሠራተኛን ከሥራ የማገድ ተግባር ሠራተኛን
እንደማሰናበት የማይቆጠር ስለመሆኑ 41411 ሙሉሙል ዳቦ ግንቦት 193
 አሠሪው ከ3ዐ ቀናት በላይ ሠራተኛው ለታገደበት ጊዜ ደሞዝ መጋገሪያ ድርጅት 11/2ዐዐ1
እንዲከፍል የሚደረግበት አግባብ እና
 ከሥራ ያለአግባብ ታገድኩኝ በሚል የቀረበን ክስ በማስተናገድ ላይ አቶ በለጠ ተገኝ
ያለ ፍ/ቤት በክርክሩ ሂደት ሠራተኛው ከሥራ የተሰናበተ መሆኑን
ካወቀ የተያዘው ጭብጥ እንዲሻሻል እና ጭብጡ እንዲስተካከል
በማድረግ ጉዳዩን ማየት ያለበት ስለመሆኑ
አዋጅ ቁ. 377/96 አንቀጽ 27(4)
84  አንድ ሠራተኛ በሥራ ላይ እያለ ቋሚ የአካል ጉዳት የደረሰበት
15
እንደሆነ ከጉዳቱ በኋላ የቀድሞ ስራውን መስራት መቀጠሉ ብቻ የግብርና ምርት
አሰሪውን የጉዳት ካሣ ከመክፈል ነፃ የማያወጣው ስለመሆኑ 43370 ማሣደጊያዎች አቅራቢ ግንቦት 196
 በሥራ ላይ ከሚደርስ ጉዳት ጋር በተገናኘ በአሰሪና ሰራተኛ አዋጅ ድርጅት 12/2ዐዐ1
ውስጥ የተመለከተውና “የመስራት ችሎታ” የሚለው ሃረግ ሊተረጐም እና
የሚችልበት አግባብ እና የጉዳት ካሣ መጠንና ሊወሰን የሚችልበት አቶ ጌታቸው ገድሌ
የህግ አግባብ
አዋጅ ቁ.377/96 አንቀጽ 1ዐ9 (1) እና (3) , 107 99(1), 102(3)
አዋጅ ቁ.345/95 አንቀጽ 33
85  የድርጅት ምርታማነትን ለማሳደግ፣ የአሰራር ዘዴዎችን ለመለወጥ እነ ወ/ት ማሜ አሠፋ
ወይም በአዲስ ቴክኖሎጂ ለመጠቀም የሠራተኛ ቅነሣ የሚደረግበት 42752 (ሰላሳ ስድስት ሰዎች) ግንቦት
አግባብ እና 12/2ዐዐ1 199
 ቅነሣ የሚደረግበትና ተፈፃሚ ሊሆን የሚችልበት አግባብ ብሔራዊ አስጎብኚ
አዋጅ ቁ.377/96 አንቀጽ 28(2)(ሐ) 29(3) የጉዞ ወኪል(NTO)
86 በሠራተኛ እጅ የሚገኙ የአሠሪ ንብረቶች መመለስ ወይም 39464 ሐረር ቢራ አክሲዮን ግንቦት 202
አለመመለስ ጉዳይ ሠራተኛው የሥራ ውሉ በተቋረጠ ጊዜ ማህበር 25/2ዐዐ1
የሚያነሣችውን ልዩ ልዩ ክፍያዎችን ለማስተናገድ ግምት ውስጥ እና
መግባት ያለበት ስለመሆኑ አቶ አብዱልቃድር
አዋጅ ቁ. 377/96 አንቀጽ 36 38 አብዱረዛቅ
87 ቀድሞ ይሰራበት የነበረን የሥራ መደብ በመሰረዙ ምክንያት
ሠራተኞችን በማሰናበት ፋንታ በክፍያ አነስተኛ ወደሆነ ሌላ የሥራ 41786 የኢትዮጵያ አየር ግንቦት 204
መደብ እንዲሰሩ ያደረገ አሠሪ ለሠራተኞቹ በቀድሞው ደመወዝ መንገድ 26/2001
መሠረት እንዲከፍል የሚገደድበት የህግ አግባብ የሌለ ስለመሆኑ እና
እነ አቶ አሰፋ አቤቦ
(ሦስት ሰዎች)
88 በጥበቃ ሥራ የተቀጠረ ሠራተኛ እንዲጠብቅ የተሰጠው የአሰሪ ንብረት
የጠፋ እንደሆነ ሰራተኛው ለንብረቱ መጥፋት አስተዋጽኦ ያለማድረጉን 39650 የየረር በር ምስራቅ ግንቦት 207
ማረጋገጥ ካልተቻለ በስተቀር በሃላፊነት ሊያስጠይቀው የሚችል ፀሐይ ቅዱስ ዑራኤል 27/2ዐዐ1
ስለመሆኑ ቤ/ክ እና
እነ ቄስ ሰፊነው ደሣለኝ
89 በተጭበረበረ ማስረጃ ሥራ የተቀጠረ ሠራተኛ በሥራ ላይ እያለ
16
የማጭበርበር ድርጊቱ የታወቀ/የተደረሰበት/ ከሆነ ማጭበርበሩ 39543 የፍልውሃ አገልግሎት ግንቦት 209
የተከሰተው ሥራውን በማከናወን ላይ እንዳለ ተቆጥሮ ሊያስናብተው ድርጅት 4/2ዐዐ1
አዋጅ ቁ.377/96 አንቀጽ 27(1) (ሐ) አቶ በረከት ተ/ማርያም
90 ለኘሮጀክት ሥራ የተቀጠሩ ሠራተኞች ቅነሣ በሚካሄድበት ወቅት
አሰሪው በአዋጅ ቁ.377/96 ላይ የተመለከተውን የሠራተኞች ቅነሣ 39042 ዮቴክ ኮንስትራክሽን ግንቦት 211
ሥነ-ሥርዓት መከተል የማይጠበቅበት ስለመሆኑ ኃ/የተ/የግል ማህበር 26/2ዐዐ1
አዋጅ ቁ. 377/96 አንቀጽ 3ዐ(1) እና
ጀማል መሐመድ
91 የሥራ መደብ ዝውውርን በመቃወም ቅሬታን በማሰማት ላይ መሆን
በስራ ቦታ ላይ ላለመገኘት እንደ በቂ ህጋዊ ምክንያት የሚወሰድ 38189 ሮፖክ ኢንተርናሽናል ግንቦት 213
ስላለመሆኑ ኃላ/የተ/የግል ማህበር 27/2ዐዐ1
አዋጅ ቁ. 377/96 አንቀጽ 27(1)(ለ) እና
ይደርሳል አእምሮ
92 አሠሪ የሥራ መሪ የሆነን ሠራተኛውን ያሰናበተው ያለበቂ ምክንያት የትምህርት
ቢሆንም እንኳን ተገቢ የሆነ ካሣ ለመክፈል ከሚገደድ በስተቀር 37982 መሣሪያዎች ማምረቻ ሰኔ 216
ሠራተኛውን ወደ ሥራ እንዲመልስ ሊገደድ የማይችል ስለመሆኑ እና 16/2001
ማከፋፈያ ድርጅት እና
አቶ ታደሰ ዘነበ
93 ለሥራ ማስኬጃነት የተቀበሉትን የአሰሪ ገንዘብ አጉድሎ መገኝት 41720 የእንጨት ሰኔ
ያለማስጠንቀቂያ ከሥራ ሊያሰናብት የሚችል ጥፋት ስለመሆኑ መሠንጠቂያና 9/2ዐዐ1 219
አዋጅ ቁ. 377/96 አንቀጽ 27(1)(መ) መገጣጠሚያ ድርጅት
እና
ረዲ እንዳለ
94 የሥራ ውል የተቋረጠው በህጉ አግባብ ነው ተብሎ የተወሰነ እንደሆነ የኢትዮጵያ ሰኔ
የሥራ ስንብትና የካሣ ክፍያ የማይከፈል ስለመሆኑ 39861 ቴሌኮሙኒኬሽን 18/2ዐዐ1 221
ኮርፖሬሽን
እና
አቶ ሣምሶን
በለጥካቸው
95 በቃል ከሥራ ተሰናበትኩ በሚል ክስ የሚያቀርብ ሠራተኛ አሰሪው 43610 ናይኮ ሐምሌ
ከሥራ ያሰናበተው ስለመሆኑ የማስረዳት ሸክም ያለበት ስለመሆኑ ኃላ/የተ/የግ/ማህበር እና 21/2ዐዐ1 224
17
አቶ ሰለሞን ተሰማ
96 አሠሪ የሆነ ወገን የሥራ ቅልጥፍናን፣ ውጤታማነትን፣ የኢንዱስትሪ መንበረ ፓትሪያሪክ
ሰላምን ወይም ሌሎች ሁኔታዎችን ከግምት ውስጥ በማስገባት አንድን 44033 ጠቅላይ ጽ/ቤት ሐምሌ 226
ሠራተኛ የተቀጠረበትን ደመወዝና ሌሎች ጥቅማጥቅሞች በጠበቀ እና 22/2ዐዐ1
ሁኔታ አዛውሮ ለማሰራት የሚችል ስለመ ሆኑ አቶ ይበልጣል አጥናፉ
አዋጅ ቁ. 377/96 አንቀጽ 2 (1) 4
97 በህግ ወይም በሕብረት ሥምምነት የተመለከተው የጡረታ እድሜ የኢትዮ-ጃፓን ጨርቃ ሐምሌ
ሣይደርስ በመንግሥት መመሪያ በጡረታ እንዲገለሉ የተደረጉ 42906 ጨርቅ አ.ማ 21/2ዐዐ1 228
ሠራተኞችን በተመለከተ አሰሪ ልዩ ልዩ ክፍያዎች ለመክፈል እና
የማይገደድ ስለመሆኑ እነ ትዕግስት ማሞ
(ሰማንያ አንድ ሰዎች)
98 የኮንስትራክሽን ሥራ የሚሰራ ድርጅት የሥራው መጠን በቀነሰ ጊዜ
ሠራተኞችን ለማሰናበት የማስጠንቀቂያና ሌሎች የቅነሳ ሥነ- 42075 አፍሪካዊት የህንፃ ስራ ሐምሌ 231
ሥርዓቶችን ሳይከተል ቅነሳ ለማካሄድ የሚችል ስለመሆኑ ተቋራጭ ኃ/የተ/የግል 16/2ዐዐ1
አዋጅ ቁ. 377/96 አንቀጽ 3ዐ ማህበር
እና
እነ አቶ እንድሪስ ዓሊ
99 የሥራ ውል ‌•እንደተቋረጠ የጡረታ አበል ለማግኘት መብት ያለው ናዝሬት ሣሙና ፋብሪካ
ሠራተኛ የሥራ ስንብት የማይከፈለው ስለመሆኑ 39808 እና ሐምሌ 233
አዋጅ ቁ. 377/96 አንቀጽ 39 ዘውዴ ኃ/ማርያም 21/2ዐዐ1
አዋጅ ቁ. 494/98 አንቀጽ 2(2) (ሰ)
የሥራ መሪ ከሠራተኛ ሊለይ የሚችልበት አግባብ 42901 የትምህርት ሐምሌ 235
አዋጅ ቁ. 377/96 አንቀጽ 3, አዋጅ ቁ. 494/98 አንቀጽ 2 መሣሪያዎች ማምረቻ 21/2ዐዐ1
እና
100
ማከፋፈያ ድርጅት
እና ወ/ሮ ንግስት
ለጥይበሉ
በአሰሪና ሠራተኛ መካከል በሚካሄድ የሥራ ክርክር የሚያዘው ጭብጥ ኤርሚያስ ሙሉጌታ
አሰሪው ገንዘብ ይከፈለኝ በሚል በሠራተኛው ላይ ክስ ባቀረበ ጊዜ 39471 እና ሐምሌ 237
101
ከሚያዘው ጭብጥ ጋር አንድ አይነት ነው ሊባል የማይችል ስለመሆኑ በከልቻ ትራንስፓርት 29/2001
አ/ማ
18
102 በሃይማኖት ተቋም ውስጥ መንፈሳዊ(ሃይማኖታዊ) አገልግሎት ሐመረወርቅ ቅ/ማሪያም
የሚሰጥ ሰራተኛ ከተቋሙ ጋር ያለው የስራ ግንኙነት በአሰሪና ሰራተኛ 18419 ቤ/ክርስቲያን ሰበካ ግንቦት 239
አዋጁ የሚሸፈን ስላለመሆኑ ጉባኤ ጽ/ቤት 4/1998
አዋጅ ቁ. 377/96 እና
እነ ዲያቆን ምህረት
ብርሃን(ስድስት ሰዎች)
103 በአሰሪ ወይም በ3ኛ ወገን ወጪ ትምህርትን ተከታትሎ ለማገልገል ወ/ሮ ሃርሴማ ሰለሞን ህዳር 322
በሚል የተገባን ውል (ስምምነት) የጣሰ ሰው ግዴታውን በአማራጭ 33473 እና 16/2ዐዐ1
ሊወጣ የሚችል ስለመሆኑ የአርባ ምንጭ
ዩኒቨርስቲ
ቅጽ 9
የግንባታ ዕቃዎች እጥረት አጋጥሟል በሚል የሚደረግ የሥራ ስንብት ጊጋ ኮንስትራክሽን
ህገ-ወጥ ነው ሊባል የሚችል ስላለመሆኑ 41385 ኃ/የተ/የግል ማህበር 196
ጥቅምት
104 አዋጅ ቁ. 377/96 አንቀፅ 26283ዐ እና እነ
3/2ዐዐ2
ተረፈ ዘርጋው (ስድስት
ሰዎች)
የአሰሪና ሠራተኛ አዋጅን መሠረት አድርጐ ከሚቀርብ ክርክር ጋር
በተገናኘ በግልፅ ዳኝነት ተጠይቆበት ውሣኔ ሣይሰጥ ከተጠየቁት ዳኝነት 42361 ወ/ት ትዕግስት ንጉሴ 198
መካከል ወደ ሥራ የመመለስ ጉዳይ ላይ ብቻ ውሣኔ ከተሠጠና እና
105 ሠራተኛው ወደ ሥራ መመለስ ሳይፈልግ ቢቀር ቀድሞ ዳኝነት ኤስ.ኦ.ኤስ ኢንፋንት ጥቅምት
በጠየቀባቸው ነገር ግን ውሣኔ ባላረፈባቸው ነጥቦች ላይ ዳኝነት ሊጠየቅ ኢትዮጵያ 5/2ዐዐ2
የሚችል ስለመሆኑ
አዋጅ ቁ. 377/96 አንቀፅ 43(3)
በትርፍ ሰዓት በሌላ መሥሪያ ቤት ሰርተሃል በሚል ሠራተኛን 42818 አቢሲኒያ ባንክ አ.ማ
ጥቅምት
ያለማስጠንቀቂያ ለማሰናበት የሚያስችል የህግ ምክንያት የሌለ እና 200
106 10/2ዐዐ2
ስለመሆኑ ወ/ር ሙለታ ገዳ
አዋጅ 377/96 አንቀፅ 27
41767 የአዲስ አበባ ውሃና 202
አሰሪ በግልፅ ባልፈቀደበት ሁኔታ በሁለት ቦታ በተመሳሳይ ጊዜ
ፍሳሽ ባለስልጣን
መስራት ሠራተኛውን የማታለል ተግባር እንደፈፀመ የሚያስቆጥረው
107 እና ህዳር
ስለመሆኑ
አቶ አድማስ 8/2ዐዐ2
አዋጅ ቁ.377/96 አንቀፅ 27(1)(ሐ)
ደምሳቸው
19
42923 የኢትዮጵያ 204
አሰሪ የእድገት አሰጣጥ ሥርዓት መዘርጋት እና መለኪያ መስፈርቶችን
ቴሌኮሙኒኬሽን
አዘጋጅቶ በሠራተኞቹ መካከል በክፍያ ረገድ ልዩነት ማድረግ ስለመቻሉ ህዳር
108 ኮርፖሬሽን
አዋጅ ቁ.377/96 አንቀፅ 14(1)(ረ) 22/2ዐዐ2
እና
የኢ.ፌ.ዲ.ሪ ህገ-መንግስት 42(1)(መ)
ወ/ሮ ነጃት አባስ
ሥራውን በገዛ ፈቃዱ የሚለቅ ሰራተኛ የስንብት ክፍያ ለማግኘት ወ/ሮ ላይላ ረዲ
የሚችለው ቢያንስ የ5 ዓመት አገልግሎት ያለው እንደሆነ ስለመሆኑ 44410 እና ኀዳር 207
109
አዋጅ ቁ. 494/98 አንቀጽ 2(ሸ) ድሬ ኢንዱስትሪዎች 01/2002
በአሠሪና ሠራተኛ ሕጉ “በሥራ ላይ የሚደርስ ጉዳት” ወይም “በስራ የኢትዮጵያ መድን
ምክንያት የሚመጣ በሽታ” በሚል የተቀመጠው ሐረግ ሊተረጐም 47807 ድርጅት 210
የሚችልበት አግባብ እና ታህሳስ
110
አዋጅ ቁ. 377/96 አንቀጽ 95/2/,97,96 እነ ወ/ሮ ፀሐይነሽ 06/2002
ፈንታው
45889 የኢትዮጵያ 213
ቴሌኮሙኒኬሽን ታህሣሥ
አሰሪ ሠራተኞቹን በማስተዳደር ረገድ የሚፈፅማቸውን ስህተቶች በራሱ
111 ኮርፓሬሽን ደቡብ ሪጅን 2ዐ/2ዐዐ2
አነሣሽነት ሊያርም የሚችል ስለመሆኑ
እና
ሳሙኤል ቄለቦ
በክርስትና ሃይማኖት ተቋም ውስጥ በዲያቆንነት ሥራ ከማገልገል ጋር 47806 የሆህተሰማይ ቅድስት 215
በተያያዘ የሚቀርቡ የሥራ ክርክር ጉዳዮች በአሰሪና ሰራተኛ ጉዳይ ማሪያም ቤተክርስቲያን
ታህሣሥ
112 አዋጅ መሠረት ሊስተናገዱ የማይችሉ ስለመሆኑ ሰበካ ጉባኤ ጽ/ቤት
2ዐ/2ዐዐ2
እና
አዋጅ ቁ. 377/96 ዲያቆን አያሌው አዲሱ
የኢትዮጵያ ኤሌክትሪክ 217
በጡረታ የተገለሉና ለተወሰነ ጊዜ የተቀጠሩ ሠራተኞች ቋሚ ሠራተኞች 47469 ኃይል ኮርፖሬሽን
የሚያገኟቸውን ልዩ ልዩ ጥቅማጥቅሞችን የማግኘት መብት የሌላቸው እና ታህሣሥ
113
ስለመሆኑ እነ አቶ ስዩም 15/2ዐዐ2
አዋጅ ቁ. 377/96 አንቀፅ 1ዐ ገብረፃዲቅ(ሃያ ሁለት
ሰዎች)
114 በሥራ ክርክር ጉዳይ በፍ/ብ/ህ/ቁ. 1853 ላይ የተመለከተው ድንጋጌ የኢትዮጵያ ንግድ ባንክ ታህሣሥ 220
20
ተፈፃሚ ሊሆን የሚችልበት አግባብ የሌለ ስለመሆኑ 47784 እና 2ዐ/2ዐዐ2
አዋጅ ቁ. 377/96 164(3) አለምፀሐይ አያና
የፍ/ብ/ህ/ቁ. 18531852
49057 አስመላሽ እና 223
በአሰሪና ሠራተኛ አዋጅ መሠረት የሥራ ግንኙነት በአንቀፅ 3ዐ
ልጆቹ ኮንስትራክሽን
መሠረት ሲቋረጥ አሰሪ ማስጠንቀቂያ የመስጠት ግዴታ የሌለበት ጥር
115 ኃ/የተ/የግል ማህበር
ስለመሆኑ 5/2ዐዐ2
እና
አዋጅ ቁ. 377/96 አንቀፅ 3ዐ 28(2)
ዮሐንስ እሺበል
የጡረታ መብት ያለው እና መደበኛ የጡረታ ዕድሜው ደርሶ የተሰናበት 46276 ተንዳሆ ስኳር ፋብሪካ 225
ሰራተኛ የስንብት ክፍያ ለማግኘት መብት የሌለው ስለመሆኑ ፕሮጀክት
የካቲት
116 አዋጅ ቁ. 494/98 አንቀጽ 2/2(ሰ) እና (ሸ) እና
11/2002
እነ ኃይሌ ይማም
 አንድ ድርጅት በመክሰሩ ወይም በሌላ ምክንያት ለዘለቄታው ውድ መጣስ ኑሮ 227
በመዘጋቱ የሥራ ውል ሲቋረጥ ሠራተኞች የስንብት ክፍያ 42985 አስመጪና ላኪ
የካቲት
117 ሊከፈላቸው የሚገባ ስለመሆኑ ድርጅት እና
25/2ዐዐ2
 ድርጅት ለዘለቄታው እንዲቆም የሚያደርግ ሁኔታ ሲከሰት እነ አቶ ሁነኛው ሰጠ
ማስጠንቀቂያ ለሠራተኞች መሰጠት ያለበት ስለመሆኑ (አስራ አንድ ሰዎች)
የጠብ አጫሪነት ኃይለ ቃልና ዛቻ አዘል ንግግር በሥራ ቦታ ላይ ግዬን ትራቭልና ቱርስ
ማድረግ ያለማስጠንቀቂያ ከሥራ የሚያሰናብት ጥፋት ስለመሆኑ 49958 ኃ/የተ/የግል ማህበር የካቲት 229
118 አዋጅ ቁ. 377/96 አንቀፅ 27(1)(ረ) እና 12/2ዐዐ2
አቶ ዳንኤል አስፋው
በሞት ምክንያት የሥራ ውል ሲቋረጥ ለሠራተኛው ጥገኞች የህፃን ዮናታን ነጋ
ስለሚከፈል ካሣ፣ ካሣው የሚከፈልበትና የሚሰላበት ሁኔታ 40529 ተሻገር ጠ/ጥጋቡ ጌጤ የካቲት 231
119
አዋጅ ቁ. 377/96 አንቀፅ 11ዐ እና 1ዐ/2ዐዐ2
አቶ ለገሠ አበራ
በአሰሪና ሰራተኛ በኩል በአጠቃላይ ለፕሮጀክት ሥራ በሚል የተደረገ የፃልቄ የትምህርትና
የሥራ ውል በአሰሪና ሰራተኛ ሕጉ አንቀጽ 10(1)(ሀ) መሰረት የተደረገ 48648 የተቀናጀ የልማት 234
የካቲት
120 እንደሆነ ተደርጐ የሚወሰድ ስለመሆኑ ማህበር
24/2002
አዋጅ ቁ. 377/96 አንቀጽ 10(1)(ሀ) እና
እነ አቶ ታጠቅ ደጀኔ
21
ሠራተኞችን ለማበረታታት በሚል የሚደረግ የደመወዝ (ጥቅማጥቅም) 47825 የኮንስትራክሽንና ቢዝነስ
ጭማሪን መሠረት በማድረግ ጭማሪውን የሚፈቅደው መመሪያ ባንክ (አ.ማ) 236
የካቲት
121 ከመውጣቱ በፊት የሥራ ውሉ የተቋረጠ ሠራተኛ የሚጠይቀው መብት እና እነ አቶ ዘርዓየሁ
25/2ዐዐ2
የሌለ ስለመሆኑ ሰሜ
47535 የሸቀጦች ጅምላ
አንድ ሠራተኛ በሥራ ላይ ከሚፈፅመው ጥፋት ጋር በተያያዘ ከሥራ
ንግድና አስመጪ 238
ታግዶ ሊቆይ ስለሚችልበት ሁኔታ በህብረት ስምምነት ሊወሰን መጋቢት
122 ድርጅት
የሚችል ስለመሆኑ 2ዐ/2ዐዐ2
እና
አዋጅ ቁ. 377/96
አቶ እንማው ላቀው
 የአሰሪና ሰራተኛ ሕጉ አሰሪና ሰራተኛ ስምምነት ሊያደርጉባቸው በቦሌ ክፍለ ከተማ
የሚችሉበት ጉዳዮች ጋር በተያያዘ ጥፋትንና ጥቅምን በተመለከተ 49750 ቀበሌ ዐ2/ዐ1 የመዝናኛ
የተለያየ አቋም የያዘ ስለመሆኑ ክበብ 240
መጋቢት
123  አሰሪና ሠራተኛ በህብረት ስምምነታቸው ውስጥ ያለማስጠንቀቂያ እና
3ዐ/2ዐዐ2
ከሥራ ሊያሰናብት የሚችል ጥፋት በሚል የተስማሙበት ድንጋጌ አቶ ማስረሻ ሁሴን
ተፈፃሚ ሊሆን የሚገባ ስለመሆኑ
አዋጅ ቁ. 377/96 አንቀፅ 134(2) 27(1)(ሸ)
አሠሪ የሠራተኛውን የሥራ ውል ያቋረጠበትን ምክንያት በፅሁፍ አልሀበሽ ሹገር ሚልስ
አለመግለፁ ብቻ ስንብቱ ህገ- ወጥ ነው ለማለት የሚያስችል 49797 ኃ/የተ/የግል ማህበር መጋቢት 242
124
ስላለመሆኑ እና 3ዐ/2ዐዐ2
አዋጅ ቁ. 377/96 አንቀፅ 27(2) ተገኔ ገ/ሃዋሪያት
በአሰሪና ሠራተኛ ህጉ ውስጥ “እንደ ጥፋቱ ክብደት በሥራው ላይ የአዲስ አበባ ሂልተን
የማታለል ወይም የማጭበርበር ተግባር መፈፀም” በሚል የቀረበው 50009 ሆቴል መጋቢት 244
125
አባባል (አነጋገር) ሊተረጐም የሚችልበት አግባብ እና 6/2ዐዐ2
አዋጅ ቁ. 377/96 አንቀፅ 27(1)(ሐ) አቶ ዮናስ ጥላሁን
የኢትዮጵያና ጅቡቲ
አሠሪና ሠራተኛ የሥራ ውል መቋረጥ ጋር በተያያዘ በሥራ ውሉ ላይ
50205 ምድር ባቡር ድርጅት መጋቢት 246
126 የሚያመለክቱት ሁኔታ የአሰሪና ሠራተኛ ህጉን እስካልተፃረረ ድረስ
እና 2ዐ/2ዐዐ2
ተግባራዊ ሊደረግ የሚገባ ስለመሆኑ
አቶ ምናለ በሪሁን
127 የሥራ ውል በተቋረጠ ጊዜ አሰሪው ከሠራተኛው በህግ አግባብ 48476 ሚያዝያ
22
የሚፈልገው/ የሚጠይቀው ዕዳ ያለ እንደሆነ ለሠራተኛው የሥራ የመንግስት ኮሙኒኬሽን 12/2ዐዐ2 248
ልምድ ምስክር ወረቀት ከመስጠት ባሻገር የሥራ መልቀቂያ (ክሊራንስ) ጉዳዮች ጽ/ቤት
ለመስጠት የማይገደድ ስለመሆኑ እና
አዋጅ ቁ. 515/99 አንቀፅ 78 (1)87 አቶ ደረጀ መኮንን
49273 አቶ ደረጀ ውለታው 250
ሠራተኛ በሥራ ላይ እያለ የሚደርስበትን ጉዳት ዘላቂ ሙሉ የአካል
እና
ጉዳት ወይም ዘላቂ ከፊል የአካል ጉዳት በማለት ለመለየት የሚቻልበት ሚያዝያ
128 ዋሊያ ሌዘርና ሌዘር
አግባብ 27/2ዐዐ2
ኘሮዳክትስ ኃ/የተ/የግል
አዋጅ ቁ. 377/96 አንቀፅ 1ዐ1 (2)
ማህበር
የጎሽና እርግብ
ከሥራ ክርክር ጋር በተያያዘ ከሠራተኛው ጋር ያለው ግንኙነት
49931 መለስተኛና አነስተኛ 254
ሠራተኛው ወደ ሥራ ቢመለስ ችግር ውስጥ እንደሚወድቅ በአሠሪው
የሕዝብ ማመላለሸ ሚያዝያ
129 ስለተገለፀ ብቻ ሠራተኛው ካሣ ተከፍሎት እንዲሰናበት በሚል የሚሰጥ
ባለንብረቶች ማህበር 21/2ዐዐ2
ውሣኔ ተገቢነት የሌለው ስለመሆኑ፣
እና
አዋጅ ቁ. 377/96 አንቀጽ 43/3/
አቶ ተሰማ ኃይሉ
ተንዳሆ ስኳር ፋብሪካ
የድርጅት መዋቅራዊ ለውጥ ያደረገ ተቋም በአሰሪና ሠራተኛ ህጉ
50838 ኘሮጀክት 256
መሠረት ሠራተኞቹን አዲስ በሚያወጣው የሥራ መደብ ላይ ሚያዝያ
130 እና
ተመርኩዞ የሥራ ምደባ ሊያከናውን የሚችል ስለመሆኑ 12/2ዐዐ2
እነ አቶ አማረ አበራ
አዋጅ ቁ. 377/96 አንቀፅ 28
(ሰባት ሰዎች)
ከሥራ ክርክር ጋር በተያያዘ አሰሪ ሠራተኛው የፈፀመውን ድርጊት ጉደር አግሮ
መሠረት አድርጐ ለማሰናበት የሚችለው የሥራ ውሉን ለማቋረጥ 45746 ኢንዱስትሪ 258
ሚያዝያ
131 ምክንያት የሆነው ነገር መከሰቱን ካወቀበት ጊዜ ጀምሮ በሚቆጠሩ ሰላሳ ኃ/የተ/የግል/ማህበር
6/2ዐዐ2
ቀናት ውስጥ ስለመሆኑ፣ እና
አዋጅ ቁ. 377/96 አንቀፅ 27(3) አቶ በለጠ ጫላ
ሠራተኛ የተረከባቸውን ንብረቶች አላስረከበም ወይም አጉድሏል በሚል ፊንፊኔ የቤትና የቢሮ
የሥራ ውሉ በተቋረጠ ጊዜ የሚጠይቃቸውን ተገቢ ክፍያዎች ሊጠይቅ 44405 ዕቃዎች ፋብሪካ 260
ግንቦት
132 አይችልም በሚል በአሠሪው የሚቀርብ ክርክር ተገቢነት የሌለው ኃ/የተ/የግል ማህበር
19/2ዐዐ2
አዋጅ ቁ. 377/96 አንቀፅ 363738 አቶ ደጃ ደምሴ ጎበና
ወደ ሥራ እንዲመለስ ፍርድ የተሰጠ እንደሆነና በአሰሪው ችግርም ሆነ አቶ ደሬሳ ኮቱ ግንቦት
133
በሠራተኛው ፍላጐት በፍርዱ መሠረት ወደ ሥራ ለመመለስ 53064 እና 17/2ዐዐ2
23
ሠራተኛው ያልፈለገ ከሆነ ሠራተኛው የአሰሪና ሠራተኛ አዋጅ የአምቦ ገበሬዎች 263
በምትክነት በሰጠው መብት መሠረት በመመለሱ ፈንታ ካሣ የህብረት ሥራ ዩኒየን
እንዲከፈለው አፈፃፀሙን ለያዘው ችሎት ጥያቄውን ባቀረበ ጊዜ
ሊስተናገድ የሚገባው ስለመሆኑ
አዋጅ ቁ. 377/96 አንቀፅ 43(3)
በድርጅት ውስጥ የተከሰተ ተጨባጭ ችግርን ለመቅረፍና የድርጅቱን የአዲስ አበባ ቄራዎች
ትርፋማነት ለማስቀጠል በሚል በተመሳሳይ ሙያና ደረጃ ላይ ካሉ 50182 ድርጅት
ግንቦት
134 ሠራተኞች መካከል ተለይቼ ወደ ሌላ የሥራ መደብ ስለተዛወርኩኝ እና 265
13/2ዐዐ2
እንድመለስ ይወሰንልኝ በማለት የሚቀርብ አቤቱታ የክስ ምክንያት አቶ አበበ ተፈራ
የሌለው ስለመሆኑ ይልማ
የሥራ ውል የተደረገው ለተወሰነ ጊዜ ወይም ሥራ ነው በሚል ክርክር 44218 የኢትዮጵያ ኤሌትሪክ
በቀረበ ጊዜ ይህንኑ የማስረዳት ሸክም የሚኖር ስለመሆኑ ሃይል ኮርፖሬሽን እና 267
ግንቦት
135 አዋጅ ቁ. 377/96 አንቀፅ 9 እነ
13/2ዐዐ2
አቶ ታጁ አባጋሮ
(ሃያ አንድ ሰዎች)
አንድ አሰሪ በሥራ ላይ ጉዳት የደረሰበትን ሰራተኛ ወደ ውጭ አገር 46363 ሢሊኒ ኮንስትሩቶሪ
ልኮ ስለሚያሳክምበት አግባብ ኤስ.ፒ.ኤ ግንቦት 270
136
አዋጅ ቁ. 377/96 አንቀጽ 124,105 እና 19/2002
አቶ ትግሉ ፍሬህይወት
 ከአሰሪና ሠራተኛ ግንኙነት ጋር በተገናኘ ሁለቱ ወገኖች አዋጅ ቁ.
377/96 “ን” ወደ ጐን በማድረግ በሌላ አገር ህግ ለመዳኘት ስምምነት 50923 ፋውንዴሽን አፍሪካ
ያደረጉ በመሆኑ ብቻ ጉዳዩ የግለሰብ አለም አቀፍ ህግ ጥያቄን እና 273
ያስነሳል በሚል በፌዴራል ከፍተኛ ፍርድ ቤት ሊስተናገድ የማይገባ አቶ አለሙ ታደሰ ግንቦት
137
ስለመሆኑ 19/2002
 አዋጅ ቁ. 377/96 የውጭ አገር ድርጅት ሆኖ በኢትዮጵያ ተመዝግቦ
በሚሰራ የበጐ አድራጐት ድርጅት ላይ ተፈፃሚነት ያለው ስለመሆኑ
አዋጅ ቁ. 377/96 አንቀጽ 3/3/ /ለ/
ከሥራ ክርክር ጋር በተያያዘ የሚነሣው የይርጋ የጊዜ ገደብ የሚሰላው 51912 የኢትዮጵያ 276
የሥራ ቀናትን ብቻ በማስላት ስላለመሆኑ ኤርፖርቶች ድርጅት ሰኔ
138
አዋጅ ቁ. 377/96 አንቀፅ 163(2) እና 7/2ዐዐ2
ወ/ሮ ሶፋኒት አጥናፉ
139  በአሰሪ የተፈፀመው የሥራ ስንብት ህገ- ወጥ ቢሆንም ከሥራ ሰኔ
24
ግንኙነቱ ፀባይ የተነሣ ከፍተኛ ችግር የሚፈጠር በሆነ ጊዜ 55189 አዲስ አበባ ሂልተን 3ዐ/2ዐዐ2
ሠራተኛውን ወደ ሥራ ከመመለስ ይልቅ ካሣ ተከፍሎት እንዲሰናበት ሆቴል 279
ማድረግ ተገቢ ስለመሆኑ እና
 የአሰሪና ሠራተኛ ጉዳይ አዋጅ አንቀፅ 43(3) በአንድ በኩል አቶ ዘላለም መንግስቱ
የሠራተኛን የሥራ ዋስትና በሌላ በኩል ደግሞ የኢንዱስትሪን ሰላም
በማመዛዘን ትርጉም ሊሰጠው የሚገባ ስለመሆኑ
በአሰሪና ሠራተኛ ህጉ ‹‹… ውሉ የሚቋረጥበት ምክንያት መከሰቱን 53358 የኢትዮጵያ ፖስታ
ካወቀበት…›› በሚል የተመለከተው ሃረግ ሊተረጐም የሚችልበት አገልግሎት ድርጅት ሰኔ 281
140
አግባብ እና 18/2ዐዐ2
አዋጅ ቁ. 377/96 አንቀፅ 27(3) አቶ ጥላሁን ኩማ
አንድ የሥራ ውል ለተወሰነ ጊዜ ወይም ለተወሰነ ሥራ የተደረገ ነው 43160 እነ እንደገና ተሾመ
ሊባል የሚችልበት አግባብ (ሁለት ሰዎች) 283
አዋጅ ቁ. 377/96 አንቀጽ 9,10 እና ሰኔ
141
ኒው ጄኔሬሸን 22/2002
ዩኒቨርስቲ ኮሌጅ
ነቀምቴ ቅርንጫፍ
በማናቸውም ምክንያት የሥራ ውል ሲቋረጥ ሠራተኛው ያልወሰደው 52459 እነ ወ/ሮ ሙሉ ታደሰ
የዓመት እረፍት ፈቃድ በገንዘብ ተለውጦ ሊከፈል የሚገባ ስለመሆኑ እና 285
አዋጅ ቁ. 377/96 አንቀፅ 77(5) 24(2) አለሙ መራ ሐምሌ
142
ኮንስትራክሽን ጠቅላላ 16/2ዐዐ2
ብረታ ብረት ሥራ
ድርጅት
በክረምት ወቅት የማስተማር ሥራ እንዲሠራ የሚያዝ ግልፅ ደንብ 45170 የቅድስት ማሪያም
ወይም መመሪያ የሌለ እንደሆነ ወይም አስተማሪው በክረምት ወራት አፀደ ህፃናት 287
ለማስተማር የገባው የውል ግዴታ (ስምምነት) በሌለ ጊዜ በክረምት የመጀመሪያ ደረጃ
ሐምሌ
143 ወቅት ሥራን ለመስራት ፈቃደኛ አልሆነም በሚል ከሥራ ሊሰናበት ት/ቤት
8/2ዐዐ2
የማይችል ስለመሆኑ እና
አዋጅ ቁ. 377/96 አንቀፅ 13(1) መ/ት ሲሳይ ሙሉጌታ
በአሰሪና ሠራተኛ መካከል በተደረገ ስምምነት መሠረት አሰሪው

144 ሠራተኛው በውጭ አገር ትምህርቱን እንዲከታተል ለማስቻል 49453 የኢትዮጵያ የግብርና ግንቦት 192
የሚያስፈልጉ ወጭዎችን ደመወዝን ጨምሮ ለመክፈል ሠራተኛው ምርምር ኢንስቲቲዩት 19/2ዐዐ2
25
ደግሞ ትምህርቱን ሲያጠናቅቅ አሠሪውን ለማገልገል ውል ገብቶ እና
ሠራተኛው ግዴታውን ለመፈፀም ያልቻለ በሆነ ጊዜ አሠሪው የጉዳት አቶ ተፈሪ ማሞ
ኪሣራ የመጠየቅ / የመከፈል/ መብት ያለው ስለመሆኑ
ቅጽ 10
በአሰሪና ሠራተኛ ክርክር ችሎት ሠራተኛው የፈፀመው ድርጊት ከሥራ የኢትዮጵያ እህል
ለማሰናበት በቂ አይደለም ተብሎ መወሰኑ አሰሪው በሠራተኛው ላይ 44588 ንግድ ድርጅት ሚያዝያ 290
145 በፍ/ብሔር ጉዳይ ሊያቀርብ የሚችለውን ክስ የሚያስቀር የመጨረሻ እና 4/2ዐዐ2
ፍርድ /ውሣኔ/ ስላለመሆኑ እነ ኃይለየሱስ ቱኪ
ቅጽ 11
 በህብረት ስምምነት ውስጥ በሌላ አኳኋን ካልተገለፀ በስተቀር 153
የህብረት ስምምነት ከተፈረመበት ዕለት አንስቶ የሚፀና ስለመሆኑ 54451 የፊንጫ ስኳር ፋብሪካ መስከረም
 የህብረት ስምምነት በሚመለከተው አካል ፊት ቀርቦ እንዲመዘገብ እና 27/2003
የሚደረገው ድርድር ተደርጐበት ከተፈረመበት በኋላ ስለመሆኑ የፊንጫ ስኳር ፋብሪካ
146
 በተደራዳሪ ወገኖች በተሟላና በአግባቡ ያልተፈረመ የህብረት መ/ሰ/ማህበር
ስምምነት በፍርድ ሃይል እንዲመዘገብ የሚደረግበት የህግ አግባብ
የሌለ ስለመሆኑ
አዋጅ ቁ. 377/96 አንቀጽ 124-135
አንድ ሰራተኛ ለሥራ ከሚጠቀምበት መሳሪያ ብልሽት መከሰት ጋር 48945 አቶ አየለ አበበ ህዳር 157
በተገናኘ በኃላፊነት ሊጠየቅ የሚችለው አሰሪው ግዴታና ኃላፊነቱን እና 27/2003
147
በአግባቡ የተወጣ እንደሆነ ስለመሆኑ የፊንፊኔ የደን ድርጅት
የአዋጅ ቁ. 377/96 አንቀጽ 12/1//ሀ/
የህብረት ስምምነት የሌለው አሰሪ ሰራተኛው የዲሲፕሊን ጉድለት 53985 ዳሽን ባንክ አ.ማ ህዳር 160
ፈጽሟል የሚልበትን ጉዳይ ለማጣራትና ለመመርመር ሰራተኛውን እና 13/2003
148
ከአንድ ወር ላልበለጠ ጊዜ ለማገድ ስለመቻሉ አቶ ዘነበ ድንቄሳ
አዋጅ ቁ. 377/96 አንቀጽ 27/4/
በህብረት ስምምነት ላይ ከተመለከቱ ሁኔታዎች ውጪ ሰራተኛን 54326 አንበሳ ጫማ አ.ማ ህዳር 163
149 ያለአግባብ አዛውሮ የማሰራት ተግባር ህጋዊ ነው ለማለት የማይቻል እና 03/2003
ስለመሆኑ ወ/ሮ እትሁን አያሌው
በስራ ላይ ከሚደርስ ጉዳት ጋር በተያያዘ የአሰሪው ኃላፊነት በጥፋት 57068 የኢትዮጵያ መድን ህዳር 165
150
ላይ ያልተመሰረተ (strict liability) ስለመሆኑ ድርጅት 28/2003
26
አዋጅ ቁ. 377/96 አንቀጽ 96, 97 እና
እነ ወ/ሮ ሰናይት
መጫ /ሦስት ሰዎች/
ከስራ ተሰናበትኩ በማለት አቤቱታ የሚያቀርብ ሠራተኛ በእርግጥም 57541 የቻይና መንገድና ህዳር 168
ስለመሰናበቱ አግባብነት ያላቸውን ማስረጃዎች በማቅረብ የማስረዳት ድልድይ ሥራ ድርጅት 14/2003
151
ግዴታ ያለበት ስለመሆኑ እና
ግርማ ቡሽራ
በአዋጅ በተቋቋመ የት/ት ተቋም ውስጥ በሚገኝና በራሱ ገቢና በጀት 46075 አቶ ንጉስ ሃዱሽ ታህሳስ 170
የሚተዳደርና ሠራተኞችን ቀጥሮ በሚሠራ ክበብ ውስጥ የሚሠሩ እና 25/2003
ሠራተኞች ጋር በተያያዘ የሚነሱ ክርክሮች በአሰሪና ሠራተኛ ጉዳይ የመቀሌ ዩኒቨርስቲ
አዋጅ ሊስተናገድ የሚገባ ስለመሆኑ እና ተቋሙን ለማቋቋም የወጣው ተማሪዎች ዲን
152
አዋጅ ተፈፃሚ ይሆናል ለማለት የማይችል ስለመሆኑ
አዋጅ ቁ. 377/96
አዋጅ ቁ. 515/96
አዋጅ ቁ. ደንብ ቁጥር 61/96
ከሥራ ክርክር ጋር በተገናኘ አሰሪና ሠራተኛው ያደረጉት የሥራ ቅጥር 60685 አቶ በዛብህ እሸቴ የካቲት 173
ውልን አስመልክቶ ክርክር ቢነሳ ጉዳዩን የሚገዛው ከኢትዮጵያ ሌላ እና 21/2003
/ውጭ/ የሆነ አገር ህግ መሆኑንና የሥራ ቦታውም ቢሆን ከኢትዮጵያ ሳሊኒ ኮንስትራክሽን
ውጪ እንዲሆን የተስማሙ እንደሆነ ጉዳዩ በአጠቃላይ የአለም አቀፍ
153 የግለሰብ ህግ (private international law) ጥያቄን የሚያስነሳ በመሆኑ
ጉዳዩን ለማየት ስልጣን ያለው ፍ/ቤት የትኛው ነው?፣ በየትኛው አገር
ህግ መሰረት?፣ የመሳሰሉትን ጥያቄዎች ለመመለስ ስልጣን ያለው
የፌዴራል ከፍተኛ ፍ/ቤት ስለመሆኑ
አዋጅ ቁ. 25/88 አንቀጽ 11/2/
አንድ ሰራተኛ በአሰሪው ታግዶ /የሥራ ውሉ ተቋርጦ/ በነበረበትና 59320 ጊዮን ሆቴሎች ድርጅት ግንቦት 176
ባልሰራበት ዓመት አሰሪው ለሌሎች ሠራተኞች የከፈለውን የቦነስ ክፍያ እና 15/2003
154
ለመክፈል የማይገደድ ስለመሆኑ አቶ ስለሺ አምዴ
አዋጅ ቁ. 377/96 አንቀጽ 43, 45/5/, 53
አሰሪ ሠራተኛው ጥፋት እንደፈፀመ አውቆ በአንድ ወር ጊዜ ውስጥ 64079 የኢትዮጵያ ኤሌክትሪክ ግንቦት 179
የማሰናበት እርምጃ አለመውሰዱ ስንብቱን ህገ ወጥ የሚያደርገው ኃይል ኮርፖሬሽን 17/2003
155
ቢሆንም ሠራተኛውን ወደ ሥራው እንዲመልስ ላይገደድ የሚችል እና
ስለመሆኑ አቶ ጌትነት መኮንን
27
አዋጅ ቁ. 377/96 አንቀጽ 43/3/
በሥራ ላይ ከሚደርስ ጉዳት ጋር በተያያዘ የጉዳቱን አይነትና መጠን 60464 የኦሮሚያ መንገዶች መጋቢት 182
መለየት የሚቻልበት አግባብ ባለስልጣን 06/2003
156
አዋጅ ቁ. 377/96 አንቀጽ 109/3/ /ሀ/ለ/ 101/2/ 100 96/1/ 99/1/ እና
አቶ ግርማ ወዩሳ
ከአሰሪና ሠራተኛ ክርክር ጋር በተያያዘ አሰሪው ሠራተኛው 63635 አቶ ጉልላት ወልዴ ሰኔ 187
የሚጠይቀውን የገንዘብ ክፍያ በማመን የፃፈው ደብዳቤ ሠራተኛው እና 27/2003
መብቱን ለማስከበር በሚያቀረበው የክፍያ ጥያቄ ላይ የሚቆጠረውን የሸቀጦች ጅምላ
157
ይርጋ የሚያቋርጥ ስለመሆኑ
አዋጅ ቁ. 377/96 አንቀጽ 164/3/
የፍ/ብ/ህ/ቁ. 1852/1/
 አንድ ሠራተኛ ቦነስ ወይም ድጐማ ሊያገኝ የሚችለው ከአሰሪው ጋር 64758 እነ ተመስገን ገ/እየሱስ ሰኔ 190
በሚደረግ /በሚኖር/ ስምምነት እንጂ በህጉ አሠሪ ለሠራተኛው በቦነስ እና 17/2003
ድጐማ እንዲከፍል በአስገዳጅነት የተመለከተ ነገር የሌለ ስለመሆኑ የኢትዮጵያ ንግድ ባንክ
158
 የቦነስና ድጐማ አሰጣጥና አፈፃፀምን በተመለከተ በህብረት ስምምነት
የተመለከተ ደንብና መመሪያ ተግባራዊ ሊደረግ የሚገባ ስለመሆኑ
አዋጅ ቁ. 377/96 አንቀጽ 4, 12, 13, 53
 አንድ ሠራተኛ አሰሪው በአሰሪና ሠራተኛ ህጉ መሰረት ሊከፍለው 66242 ወ/ሮ ሙሉ ደምሴ ሐምሌ 193
የሚገባውና ያልከፈለው ክፍያ መኖሩን /እንዳለ/ በተረዳ ጊዜ አሰሪውን እና 13/2003
የመጠየቅ መብት ያለው ስለመሆኑ ሸራተን አዲስ
 የአሰሪና ሠራተኛ ግንኙነት በቀጠለበት ሁኔታ ሠራተኛው በአንድ
159 ወቅት ሊከፈለኝ /ሊጠበቅልኝ/ ይገባል በማለት ያቀረበው የመብት
ወይም የክፍያ ጥያቄ በፍርድ ቤት ውድቅ መደረጉ በሌላ ጊዜ
መብቱን ከመጠየቅ የሚያግደው ስላለመሆኑ
አዋጅ ቁ. 377/96 አንቀጽ 12
የፍ/ብ/ሥ/ሥ/ህ/ቁ. 5, 216
በአዋጅ ቁ. 147/91 መሠረት በተቋቋመ ማህበር ውስጥ ላሉ ሰራተኞች 59579 ወ/ሮ አሞኘሽ ገብሬ ግንቦት 197
አዋጅ ቁ. 377/96 ተፈፃሚ ስለመሆኑ እና 16/2003
አዋጅ ቁ. 377/96 የአቃቂ መለዋወጫ
160
ዕቃዎች የእጅ
መሣሪያዎች አ/ማ
ሠራተኞች የገንዘብና
28
ቁጠባ ብድር
የጡረታ መብት ያለው የመንግስት ልማት ድርጅት ሠራተኛ ሊያገኝ 65427 ሜታ አቦ ቢራ አ.ማ ግንቦት 200
161 ስለሚገባው ካሣ እና 15/2003
አዋጅ ቁ. 377/96 አንቀጽ 9/1/ ወ/መድህን ቢረዳ
ከሥራ ክርክር ጋር በተያያዘ ሠራተኞች እየሠሩ የሚገኙትን ሥራ 62370 የኢትዮጵያ ኤሌክትሪከ ታህሳስ 203
በተመለከተ የሥራ ውል አላደሱም ወይም ለማደስ ፈቃደኛ አይደሉም ኃይል ኮርፖሬሽን 26/2003
162 በሚል ለማሰናበት የሚያስችል የህግ መሰረት የሌለ ስለመሆኑ እና
እነ አቶ እዮብ መለሰ
/አራት ሰዎች/
 በአዋጅ ቁ. 377/96 መሰረት የሠራተኛ ማህበር ለማቋቋም 55731 የኢትዮጵያ ብሔራዊ የካቲት 206
የሚቻልበት አግባብ ባንክ ሰራተኛ ማህበር 22/2003
 የሰራተኛ ማህበር ለማቋቋም መብት የተሰጣቸው በአዋጅ ቁ. 377/96 እና
163
የሚተዳደሩ ሰራተኞች ብቻ ስለመሆናቸው የኢ.ፌ.ዲ.ሪ ማህበራዊ
አዋጅ ቁ. 377/96 አንቀጽ 114, 115, 118, 2/4/, 113 ጉዳይ ሚንስቴር
የኢ.ፌ.ዴ.ሪ ህገ መንግስት አንቀጽ 42/1/ /ሀ/, 31
 የሠራተኛ ደመወዝ ሊቀነስ የሚችለው በህግ፣ በህብረት ስምምነት፣ 59666 የኦሮሚያ መንገዶች ግንቦት 210
ወይም በሥራ ደንብ በተወሰነው መሰረት ወይም በፍ/ቤት ትዕዛዝ ባለስልጣን 04/2003
ብቻ ስለመሆኑ እና
164
 አሰሪ የሠራተኛን ደመወዝ በራሱ ውሣኔ ሊቀንስ፣ ሊይዝ ወይም የዕዳ አቶ አቡ ጐበና
ማቻቻያ ሊያደርግ የማይችል ስለመሆኑ
አዋጅ ቁ. 377/96 አንቀጽ 59/1/
 የደረጃ እድገት በድርጅት ውስጥ በሥራ ላይ ባለ የእድገት አሰጣጥ 64821 የኢትዮጵያ ኤሌክትሪክ ግንቦት 215
ስርዓት እና ደንብ መሰረት የሚካሄድ ስለመሆኑ ኃየል ኮርፖሬሽን 01/2003
 የደመወዝ ጭማሪ ሊገኝ የሚችለው በእድገት ወይም አሰሪው እና
165 የደመወዝ ጭማሪ ማድረግ የሚችልበት አግባብ ኖሮት ሲጨመር አያሌው ሕብስት
ስለመሆኑ
 በመሠረታዊ የስራ ሂደት ለውጥ (BPR) መሠረት የተደረገ የሥራ
ምደባ የደመወዝ ጭማሪ የማያስገኝ ስለመሆኑ
ከአሰሪና ሠራተኛ ጉዳይ ጋር በተያያዘ በፍ/ቤት የተሰጠ ፍርድ 53527 የኢትዮጵያ ፖስታ መስከረም 217
166 እንዲፈፀም የሚቀርብ አቤቱታ ፍርድ ከተሰጠበት ቀን አንስቶ በአንድ አገልግሎት ድርጅት 27/2003
አመት ጊዜ ውስጥ ካልቀረበ በይርጋ የሚታገድ ስለመሆኑ እና
29
አቶ በዳሶ መልካቶ
የመከላከያ ሰራዊት አባል ያልሆነ የመንግስት ሰራተኛ በፍቃዱ ሥራ 61872 የኢትዮጵያ ፕልፕና የካቲት 221
በለቀቀ ጊዜ የስንብት ክፍያ ሊያገኝ የሚችልበት አግባብ ወረቀት አ/ማ 10/2003
167
የመንግስት ሰራተኞች ጡረታ አዋጅ ቁ. 345/95 እና
አብዱልቃድር አደም
ኢኮኖሚያዊ ጠቀሜታ ያለውና በባለሃብትነት ሊያዝ የሚችልን የአሰሪ 64988 ዳሽን ባንክ አ/ማ ግንቦት 223
የሆነ ነገር ላይ ሠራተኛው ሆን ብሎም ሆነ በቸልተኝነት በማናቸውም እና 30/2003
168 ሁኔታ ጉዳት ያደረሰ መሆኑ በተረጋገጠ ጊዜ የሥራ ውሉን ለማቋረጥ አቶ ሃይሉ ሽመልስ
በቂ ምክንያት ስለመሆኑ
አዋጅ ቁ. 377/96 አንቀጽ 27/1/ሸ/
 የመንግስት ሰራተኞች አዋጅን መሰረት በማድረግ የሚነሳ ክርክር 61843 ሰይፉ ናስር መጋቢት 227
የሚስተናገድበት ህግና የይግባኝ ማቅረቢያ ጊዜ እና 23/2003
 ይግባኝ ለማቅረብ ጊዜ ያለፈበትን አቤቱታ ተቀብሎ ለማስተናገድ የአ.አ ከተማ አስተዳደር
169
የሚቻልበት የህግ አግባብ የሌለ ስለመሆኑ ፍትህና ህግ ጉዳዮች
አዋጅ ቁ. 515/99 አንቀጽ 76/2/
አዋጅ ቁ. 6/2000 አንቀጽ
ለተወሰነ ጊዜና ሥራ የተቀጠረ ሠራተኛ ጊዜው ደርሶ መሰናበቱ ምንም 57337 አድቬንቲስት የልማት ሰኔ 231
እንኳን ሌሎች ሠራተኞች በእሱ ምትክ የተቀጠሩ ቢሆንም ህገ ወጥ ተራድኦ ድርጅት 15/2003
170
ነው ለማለት የማይቻል ስለመሆኑ እና
አቶ ገበየሁ ወ/ሚካኤል
171 በአሰሪና ሰራተኛ ስምምነት የሚዘጋጅ የህብረት ስምምነት ውስጥ 64734 ካንትሪ ክለብ ዴበሎበር ሰኔ 234
የተካተቱ ሠራተኛን ያለማስጠንቀቂያ ከሥራ ለማሰናበት የሚያስችሉ የረር ቪው የመኖሪያ 16/2003
ምክንያቶች ጥፋትን መሰረት ማድረግ ያለባቸው ስለመሆኑ ቤቶች ግንባታ
አዋጅ ቁ. 377/96 አንቀጽ 27/1//ተ/ ፕሮጀክት
እና
እነ አቶ በቀለ ለማ
/ሦሰት ሰዎች/
172 የግንባታ ሥራ ተቋራጭ ድርጅት ከ3ኛ ወገን ጋር ባደረገው የግንባታ 66306 አምሳሉ ወረዳ ሰኔ 237
ሥራ ውል መነሻነት የቀጠረውን ሰራተኛ የግንባታ ሥራው ውል ኮንስትራክሽን አ/ማ 03/2003
በመቋረጡ ምክንያት ማሰናበቱ ህገ ወጥ ነው ሊባል የማይችል እና
ስለመሆኑ እነ አቶ መሐመድ
30
አዋጅ ቁ. 377/96 አንቀጽ 24/4/, 4/1/, 10, 9 ሰይድ /ስድስት ሰዎች/
173 የወንጀል ድርጊት ፈጽሟል በሚል በመጠርጠሩ የተነሳ ከሥራ ታግዶ 59906 የኢትዮጵያ ምርጥ ዘር የካቲት 240
የነበረና በኋላም የተሰናበት ሠራተኛ በወንጀል ተከስሶ ጥፋተኛ መሆኑ ድርጅት 09/2003
ተረጋግጦ የተሰጠ የፍ/ቤት ውሣኔ ያልቀረበ በመሆኑ ብቻ ስንብቱ ህገ እና
ወጥ ነው ለማለት የማይቻል ስለመሆኑና ጉዳዩን በማስተናገድ ላይ ኃይለማርያም ሻረው
የሚገኝ ፍ/ቤት የሠራተኛውን ስንብት አግባብነት ለመወሰን
ማናቸውንም ማስረጃ አስቀርቦ በመመልከት ለጉዳዩ እልባት መስጠት
174 ከሥራ ጋር ባልተገናኘ /ተፈጥሮአዊ/ ሞት ምክንያት የሥራ ውል 18495 የኢትዮጵያ መንገዶች መጋቢት 243
ሲቋረጥ የሥራ ስንብት ክፍያ የማይከፈል ስለመሆኑ ባለስልጣን 18/1999
እና
ወ/ሮ አሚናት ገበየሁ
175  የቦነስ ክፍያ ለሠራተኛ የሚከፈለው በሥራ ላይ ያለ ሰራተኛ ወደፊት 20869 አቶ አዲሱ አቦሴ ሰኔ 245
በርትቶ እንዲሰራ ለማበረታታት ብቻ ሳይሆን በሥራ ላይ በነበረበት እና 30/1998
ወቅት የሰራው ሥራ ለአሰሪው ትርፋማ ውጤት በማስገኘቱ የትርፉ የኢትዮጵያ ኤሌክትሪክ
ተጠቃሚ እንዲሆን ለማስቻል ጭምር ስለመሆኑ ኃይል ኮርፖሬሽን
 የቦነስ ክፍያ ተጠቃሚ ለመሆን ሠራተኛው ድርጅቱ /ተቋሙ/
ትርፋማ ውጤት ባስገኘበት ዓመት በሥራ ላይ የነበረና አስተዋጽኦ
ያደረገ መሆን ያለበት ስለመሆ
ቅጽ 13
176 ከሥራ ክርክር ጋር በተያያዘ የሠራተኛን ለተወሰነ ወይም ላልተወሰነ 67533 የኢትዮጵያ ጥቅምት 44
ጊዜ የቅጥር ሁኔታ ለመወሰን የተቋሙን ድርጅታዊ አቋም ብቻ ቴሌኮሙኒሽን 08/2004
መሰረት በማድረግ የሚሰጥ ውሣኔ ተገቢነት የሌለው ስለመሆኑ ኮርፖሬሽን
አዋጅ ቁ.377/96 አንቀፅ 9,10 እና
እነ በረከት በለጠ
177 ከሥራ ክርክር ጋር በተያያዘ በፍርድ ቤት የተሰጠ ውሣኔ አስቀድሞ 69471 የኢትዮጵያ ጥቅምት 46
በሥራ ላይ የነበረን የድርጅት መዋቅርን መሰረት በማድረግ ሆኖ ጉዳዩ ቴሌኮሙኒኬሽን 20/2004
ለአፈፃፀም በቀረበ ጊዜ የድርጅቱ መዋቅር የተለወጠ መሆኑ ከተረጋገጠ ኮርፖሬሽን ደቡብ ሪጅን
ፍርዱ ሊፈፀም የማይችል ስለመሆኑ እና
31
የፍ/ብ/ሥ/ሥ/ህ/ቁ.392(1),(2) አቶ ጥበቡ ተሰማ
178 ከሥራ ክርክር ጋር በተያያዘ ለሠራተኛ የሚከፈል የሥራ ስንብትና ካሣ 61549 የኦሮሚያ መንገዶች ህዳር 48
ክፍያ ላይ የገቢ ግብር ሊቀነስ የሚገባ ስለመሆኑ ባለሥልጣን 06/2004
አዋጅ ቁ.286/94 አንቀፅ 13, 10(2), 2(10) እና
ደንብ ቁ.78/94 ወ/ሮ ብርቄሣ
አብራሂም
179 አንድ የመንግስት ሠራተኛ ከአሰሪው ፈርሞ የተረከበውን ንብረት በጠፋ 69179 የኡትዮጵያ ጨረር ህዳር 50
ጊዜ ተጠያቂ የሚሆነው ንብረቱ በእጁ እያለ እንዳይጠፋ ተገቢውን መከላከይ ባለስልጣን 04/2004
ጥንቃቄ ያላደረገ ወይም በንብረቱ መጥፋት የሠራተኛው ቸልተኝነት እና
መኖሩ የተረጋገጠ እንደሆነ ስለመሆኑ ታሪኩ ጫኔ
አዋጅ ቁ. 515/99 አንቀጽ 65
180 በህግ ስልጣን በተሰጠው የመንግስት አካል በግልጽ በተላለፈ መመሪያ 69125 ወ/ሪት ሠላም ተስፋዬ ታህሣሥ 53
መሰረት የሠራተኛን የሥራ ውል ያቋረጠ አሠሪ የሥንብትና እና 02/2004
የማስጠንቀቂያ ክፍያ እንዲከፍል የሚገደድበት አግባብ የሌለ ስለመሆኑ አልካን ሃላፊነቱ
አዋጅ ቁ.377/96 አንቀፅ 28, 12(1)(ሀ) የተወሰነ የግል ማህበር
181 ከሥራ ክርክር ጋር በተያያዘ አሰሪና የሥራ መሪ የሆነ ሰው መካከል 60489 አቶ አምባዬ ጥር 55
የሚፈጠርን አለመግባባት ለመፍታት ተፈፃሚነት ያለው ደንብ ወ/ማሪያም እና 14/2004
(መመሪያ) በስምምነት የተዘጋጀ እንደሆነ ይሄው ደንብ ተፈፃሚ ሊደረግ የኢትዮጵያ የእህል
የሚገባ ስለመሆኑ ንግድ ድርጅት
182  ከአሰሪና ሰራተኛ ግንኙነት ጋር በተያያዘ ሰራተኛው ከሥራ ሲሰናበት 67382 እነ አበባ ጥር 58
ከአሰሪው የተረከበውን ንብረት አላስረከበም በሚል ሰራተኛው ሊከፈለው ትራንስፖርት 04/2004
ከሚገባው ክፍያ ቀንሶ ለማስቀረት የሚቻለው በሰራተኛው በኩል ዕዳ ኃ/የተ/የግል ማህበር
ስለመኖሩ መተማመን ላይ ሲደረስ ስለመሆኑ (ሁለት ሰዎች)
 ሰራተኛው ከተረከበው ንብረት አለመመለስ ጋር በተገናኘ ዕዳ ስለመኖሩ እና
በግራ ቀኙ መካከል ክርክር (አለመግባባት) ያለ እንደሆነ አሰሪው ጉዳዩን አቶ አርጋው አበበ
በፍ/ቤት አቅርቦ መብቱን ማስከበር ያለበት ስለመሆኑ
አዋጅ ቁ.377/96 አንቀፅ 36-38, 59(1), 53(2)(1)
32
183  ከአምስት አመት በላይ ያገለገለ ሰራተኛ የጡረታ መዋጮው ተመላሽ 73258 እነ ወ/ሮ አበራሽ ፈይሳ ጥር 61
የተደረገለት መሆኑ የጡረታ አበል ተጠቃሚ እንደሆነ ተቆጥሮ የስራ (ሶስት ሰዎች) 16/2004
ስንብት የሚያስከለክለው ስላለመሆኑ እና
 በአሰሪና ሰራተኛ ህጉ የጡረታ ”አበል” በሚል የተመለከተው ሀረግ ጂ ሰቭን ንግድና
የጡረታ መዋጮ ተመላሽንም የሚጨመር ስላለመሆኑ ኢንዲስትሪ ኃ.የተ.የግል
አዋጅ ቁ.345/95 አንቀፅ 2(13),(14) ማህበር
አዋጅ ቁ.494/98 አንቀፅ 2(1)(ሸ)
184  ሠራተኛ በሥራ ቦታና በሥራ ወቅት ሆን ብሎ በራሱ ላይ 67201 አቶ ምትኩ ኃይሉ የካቲት 64
ለሚያደርሰው ጉዳት አሰሪው ኃላፊነት የማይኖርበት ስለመሆኑ እና 26/2004
 የአደጋ መከላከያ ደንቦችን በመጣስ ወይም አካሉን ወይም አእምሮውን አቶ መስፍን ጥላሁን
በሚገባ ለመቆጣጠር በማይችልበት ሁኔታ በአደንዛዥ ዕፅ አስክሮ
በሥራ ላይ በመገኘቱ በሠራተኛ ላይ የደረሰ ጉዳት ሆን ተብሎ
እንዳደረሰ የሚቆጠርና አሠሪው ጉዳቱን ለመካስ የማይገደድ ስለመሆኑ
አዋጅ ቁ.377/96 አንቀፅ 96(ሀ)(ለ), 96(1)
185 ከስራ ክርክር ጋር በተገናኘ በዲሲፕሊን ተከስሶ በዲሲፕሊን ኮሚቴ 73881 የኢትዮጵያ ኤሌክትሪክ የካቲት 67
ሠራተኛው በፈፀመው የማታለል ድርጊት ጥፋተኛ የተባለ መሆኑን ኃይል ኮርፖሬሽን 27/2004
መነሻ በማድረግ የተሰናበተ ሰራተኛ የዲስፕሊን ኮሚቴው አባላት ደቡብ ሪጅን
በሥራ ክርክር ሰሚው አካል ፊት ቀርበው የምስክርነት ቃላቸውን እና
ስላልሰጡ ስንብቱ ህገ ወጥ ነው በሚል የሚያቀርበው አቤቱታ አቶ ተፈራ ሹና
ተቀባይነት የሌለው ስለመሆኑ
አዋጅ ቁ.377/96 አንቀፅ 27(1)(ሐ) እና (መ)
186 የጡረታ አበል ተጠቃሚ የሆነ የመንግስት ሠራተኛ በወንጀል ጉዳይ 50590 ማህበራዊ ዋስትና መጋቢት 70
የተከሰሰና ጥፋተኛ ተብሎ በጽኑ እስራት ቅጣት በተቀጣ ጊዜ የጡረታ ኤጀንሲ 28/2004
መብቱ የሚቋረጥ ስለመሆኑ፣ እና
አዋጅ ቁ. 95/1967 አንቀጽ 34 ወ/ሮ በርገኔ ኢንኮ
አዋጅ ቁ. 345/1995 አንቀጽ 52(2) እና (3)
አዋጅ ቁጥር 209/1955
187 ከሚሠራበት ድርጅት ብድር ወስዶ ከፍሎ ያላጠናቀቀ ሠራተኛ በገዛ 71507 ሜድሮክ ወርቅ ማዕድን መጋቢት 73
33
ፈቃዱ ሥራ ሲለቅ ተከፍሎ ያላለቀው ብድር ከሚያገኘው ፕሮቪደንት ኃ.የተ.የግል ማህበር 10/2004
ፈንድ ሊቀንስ የሚችለው ሠራተኛው ዕዳ እንዳለበት ያመነ እንደሆነ እና
ስለመሆኑ፣ አቶ ሰይፉ ተፈሪ
አዋጅ ቁ.377/96 አንቀጽ 59(1)
188 አንድ ሠራተኛ በአሠሪው በንብረት ላይ ጉዳት አደረሰ የሚባለው ንብረቱ 74400 ግዮን ኢንዱስትሪያልና ግንቦት 76
የአሰሪውን ወይም ከአሠሪው ድርጅት ሥራ ጋር ቀጥተኛ ግንኙነት ኮሜርሺያል 07/2004
ያለው መሆኑ ሲረጋገጥ ስለመሆኑ፣ ኃ/የተ/የግል ማህበር
አዋጅ ቁ.377/96 አንቀጽ 27(ሸ) እና አቶ ኃይሉ ናርዬ
189 ለትርፍ ያልተቋቋሙ ድርጅቶች (መያዶች) በስራቸው የሚቀጥሯቸውን 67996 ሳሳካዋ ግሎባል 2000 ሰኔ 79
ሠራተኞች በተመለከተ አግባብነት ባላቸው የኢትዮጵያ ሕጎች የሚዳኙ ፕሮጀክት 19/2004
መሆኑን በመግለጽ ከኢትዮጵያ መንግስት ጋር በመግባቢያ ሰነድ እና
ስምምነት ያደረጉ እንደሆነ በድርጅቶቹ እና በሰራተኞቻቸው መካከል አቶሸዋድንበር ደቻሳ
የሚነሱ አለመግባባቶች በስምምነቱ መሠረት እልባት ሊያገኝ የሚገባ
ስለመሆኑ፣
አዋጅ ቁ.377/96 አንቀጽ 3(3)
190 በሥራ ላይ በደረሰ ጉዳት በሞት ምክንያት የሥራ ውል ሲቋረጥ 72645 የኢትዩጵያ መድን ሐምሌ 82
የሠራተኛው የጉዳት ካሣ በመድን ፖሊሲ ተሸፍኖ ሲገኝ የካሣ ድርጅት 03/2004
ክፈያውን ሊጠይቁ ስለሚችሉ ወገኖች፣ እና
አዋጅ ቁ.377/96 አንቀጽ 110(1)(2),134(2),128,129,133 እነ አቶ ክፍለዩሐንስ
የፍ/ብ/ህ/ቁ. 842, 1732, 1735, 1736, 1734 ተሰማ (ሁለት ሰዎች)
191 አሰሪ ሲሰራው የነበረው ሥራ በመቀነሱ ወይም በመቀዝቀዙ ምክንያት 74230 አቶ አስቻለው ጌታሁን ሐምሌ 90
ካሉት ሠራተኞች መካከል ከአሥር ፐርሰንት በታች የሆኑትን የሥራ (አስር ሰዎች) 17/2004
ውል ሟቋረጡ የግድ አስፈላጊ ሆኖ ሲገኝ የሥራ ውላቸው የሚቋረጥና እና
ሥራ የሚቀጥሉትን ሠራተኞች ለመለየት ሊከተለው ስለሚገባ አካሄድ አልፋ ዩኒቨርስቲ
አዋጅ ቁ. 377/96 አንቀጽ 28(8), 29(3) ኮሌጅ
192  የአሰሪና ሠራተኛ ጉዳይ ህግ ውስጥ "እንደ ጥፋቱ ክብደት በሥራ 79105 ወርልድ ቪዥን ሐምሌ 94
ቦታው አምቧጓሮ ወይም ጠብ አጫሪነት ተጠያቂ መሆን..." በሚል ኢትዮጵያ 03/2004
የተመለከተው ሀረግ ሊተረጐምና ተግባራዊ ሊደረግ የሚችልበት እና
34
አግባብ፣ አቶ መዘምር መክብብ
 "የሥራ ቦታ" የሚለው ሀረግ አሰሪው (ተቋሙ) ለሥራና ለመኖሪያ
በሚል ለሰራተኞች የሚሰጠውን ቦታ እንዲሁም ተፈፀመ የተባለውን
የአምባጓሮ ድርጊት ከሥራ ሰዓት ሙጪ መሆኑንም ጭምር
የሚያካትት ስለመሆኑ፣
አዋጅ ቁ. 377/96 አንቀጽ 27(1)(ረ),97,4
193 አሰሪ ደንብን ባልጠበቀ መንገድ ሠራተኛው ወደ ሌላ ቦታ ተዛውሮ 77113 ኦኪኮ ቦዲዋይዝ ሐምሌ 97
እንዲሰራ ተመድቦ ፈቃደኛ አልሆነም በሚል ሠራተኛውን ማሰናበቱ ኃ/የተ/የግል ማህበር 27/2004
ተገቢ ስላለመሆኑ እና
አቶ ገረመው አበበ
194 በሥራ ላይ ንብረትንም ሆነ ህይወትን ለአደጋ የሚያጋልጥ ድርጊት 79096 ሪመምበር ዘ ፑረሰት ሐምሌ 100
መፈፀም ህገ ወጥ በመሆኑ ያለማስጠንቀቂያ ሊያሰናብት የሚችል ኮሚዩኒቲ 20/2004
ስለመሆኑ፣ እና
አዋጅ ቁ.377/96 አንቀጽ 27(1)(ቀ) 14(2)(ሀ) ዘውድነሽ ማሞ
195 በሥራ ላይ ከሚደረስ አደጋ ጋር በተያያዘ አደጋው የደረሰው ከሥራ 68138 ወ/ሮ ጥሩሰው ጥላሁን ጥር 103
ሰዓትና ከሥራ ቦታ ውጪ ከሥራው ጋር ግንኙነት በሌለው አጋጣሚ (ሶስት ሰዎች) 17/2004
እና ከአሰሪው ትዕዛዝ ሳይኖር እንደሆነ አሰሪው ለደረሰው ጉዳት እና
ኃላፊነት የማይኖርበት ስለመሆኑ፣ ሲቪል ወርክስ አማካሪ
አዋጅ ቁ. 377/96 አንቀጽ 95, 96, 97 መሃንዲሶች
196 በፌዴራል መንግስት ሠራተኞች ህግ መሠረት አንድን ጉዳት በሥራ 61717 ወ/ሮ አበበች አዱኛ ጥር 111
ላይ የደረሰ ጉዳት ነው ለማለት የሚቻልበት አግባብ (ሁኔታ) እና በራሳቸውና በህጻን 15/2004
በጉዳቱ ሞት በተከሰተ ጊዜ የጉዳት ካሣ ለሟች ቤተሰብ የሚሰጥበት ረቂቅ ተክሉ ስም
አግባብ፣ እና
አዋጅ ቁ. 515/99 አንቀጽ 47(2)(ሐ) በስራና ከተማ ልማት
አዋጅ ቁ. 262/94 አንቀጽ 46(2)(5)(ለ) ሚኒስቴር የተንዳሆ
ቤቶች ልማት
35
ፕሮጀክት ጽ/ቤት
197 የሠራተኞች ስንብት ተከትሎ አሰሪ የሆነ አካል የከራካሪ የሆኑ 74636 ኢትዮ ቴሌኮም ሰኔ 21/ 116
ክፍያዎችን በተመለከተ ሊያዘገይ እንደሚችልና ክፍያ በማዘግየት በሚል እና 2004
ሊቀጣ የሚችለው ከቁጥጥር ውጪ በሆነ ምክንያት ሳይኖር ወይም ትዕግስት ሙሉዓለም
የሚያከራክር ክፍያ ሳይኖር ያለአግባብ ያዘገየ እንደሆነ ስለመሆኑ፣ (15 ሰዎች)
አዋጅ ቁ. 377/96 አንቀጽ 37, 38, 36
ቅጽ 14
198 በአሰሪ ከተደረገ የሥራ ቦታ ዝውውር ጋር በተያያዘ ሠራተኛው 78536 በደሌ ቢራ አክሲዮን ታህሳስ
ወደነበረበት ሥራ ቦታና መደብ እንዲመለስ በፍ/ቤት ሲወሰን አሰሪው ማህበር 5/2005
ሠራተኛው የሥራ ዝውውሩ ከመከናወኑ በፊት ይሰራበት ወደነበረበት እና
ቦታና የሥራ መደብ በትክክል መመለስ ያለበት ስለመሆኑ፣ አቶ አልማው ቤዛ
199 ሠራተኛ ተቀጥሮ የሚሰራበትን አሰሪ ተቋም መልካም ስምና ዝና 77134 ወሰኔ የህክምና ጥቅምት
እንዲሁም ጥቅምና ህልውና አደጋ ላይ በሚጥሉ ተግባራት አገልግሎት ኃላፊነቱ 8/2005
የሚፈጽመው ጥፋት መጠንና ደረጃ እና የሚወሰድበትን እርምጃ የተወሰነ የግል ማህበር
ለመወሰን ሠራተኛው ከሚሰራው የሥራ አይነትና ባህሪ እንዲሁም እና
ከአሰሪና ሠራተኛ ህጉ መንፈስና ዓላማ አንፃር መታየት ያለበት ዶ/ር ክብረወሰን
ስለመሆኑ፣ አለማየሁ
አዋጅ ቁ.377/96 አንቀጽ 27(1)(ሸ)(ረ)
200  የጡረታ አበል ተጠቃሚ የሆነ ሰው በሌላ የመንግስት ሥራ ተቀጥሮ 72341 የማህበራዊ ዋስትና ህዳር
ያለአግባብ የወሰደው የጡረታ አበል እንዲመለስ በሚል የሚቀርብ ጥያቄ ኤጀንሲ 21/2005
በአሥር አመት ይርጋ የሚታገድ ስለመሆኑና የይርጋ ጊዜውም ግለሰቡ እና
በሌላ የመንግስት ሥራ ከተቀጠረበት ጊዜ ጀምሮ የሚቆጠር ስለመሆኑ፣ አቶ ታዬ አበራ
 አንድ የመንግስት ሠራተኛ ጡረታ ከወጣ በኋላ መልሶ ደመወዝ
በሚያስገኝ የመንግስት ስራ ከተቀጠረ የቅጥሩ ሁኔታ በቋሚነትም ይሁን
በጊዜያዊነት እንዲሁም ደመወዙ ከጡረታ አበሉ ያነሰ ሆነም አልሆነ
ከደመወዙና ከጡረታ አበሉ አንዱን መምረጥ ያለበት ስለመሆኑ፣
አዋጅ ቁ.345/95 አንቀጽ 46(1) (2)
36
አዋጅ ቁ.209/55 አንቀጽ 30(2)
የፍ/ብ/ህ/ቁ.1677(1)
201 የሥራ ክርክር ችሎት አንድን ሠራተኛ ያለአግባብ የተሰናበተ ነው 83012 ዝዋይ ሮዝ ድርጅት ጥር
በሚል ውሣኔ ከተሰጠበት ቀን ወደኋላ ቀደም ብሎ ካለ ጊዜ ጀምሮ እና 14/200
አሰሪው ወደ ሥራ እንዲመልስ በሚል ውሣኔ የሰጠ እንደሆነ ወ/ሮ ፋንቱ ያሲን 5
ሠራተኛው ከተጠቀሰው ጊዜ ጀምሮ ውዝፍ ደመወዝ ለማግኘት መብት
የሚኖረው ስለመሆኑ፣
202 የጥብቅና ሙያ አገልግሎት ለመስጠት ፈቃድ ያለው የህግ ባለሙያ 81405 አቶ አህመድ ሲራጅ ጥር
በሙያው አገልግሎት ለመስጠት ከ3ኛ ወገን ጋር በሚያደርገው ውል እና 29/2005
የሚፈጠረው ግንኙነት በእውቀት ሥራ ውል ላይ የተመሠረተ እንጂ የአወሊያ ዋና
ሠራተኛውን እንደ የስራ መሪ ወይም ተቀጣሪ የማያስቆጥረው ማስተባበሪያ ጽ/ቤት
ስለመሆኑ፡
በአዋጅ ቁ.377/96 የማይገዛ ስለመሆኑ፣
203 አንድ ሠራተኛ መብቱን ለማስከበር በአሰሪው ላይ በፍ/ቤት ክስ 82336 የአብጃታ ሶዳ አሽ ጥር
መመስረቱ ብቻ ከአሠሪው ጋር ለወደፊት የሻከረ ግንኙነት ይፈጥራል አክሲዮን ማህበር 02/2005
የማያስብልና የስራ ውሉ እንዳይቀጥል ለማድረግ የሚያስችል ምክንያት እና
ስላለመሆኑ፣ ማርታ አበበ
አዋጅ ቁ. 377/96 አንቀጽ 43(3)
204 ቀደም ሲል ስናገኘው የነበረው የደመወዝ መጠን የተቀነሠ ስለሆነ 78865 የኢትዮጵያ የእህል ጥር
እንዲስተካከልልን በማለት በሠራተኞች የሚቀርብ ክስ የወል የሥራ ንግድ ድርጅት 28/2005
ክርክር ነው ሊባል የማይችል ስለመሆኑ፣ እና
እነ አቶ ገ/ስላሴ
ኃ/ማርያም (ስምንት
ሰዎች)
205  ከሥራ ቅጥር ግንኙነት ጋር በተገናኘ አንድ ሥራ "ቀጣይነት ያለው" 80350 ሸራተን አዲስ ጥቅምት
ነው ለማለት ስለሚቻልበት አግባብ፣ እና 20/2005
 አንድ ሥራ በባህሪው "ቀጣይነት ያለው" ነው ለማለት ስራው ረዘም እነ አቶ ገናናው ከበደ
ላለ ጊዜ መስራቱን ብቻ ሣይሆን የሥራው ባህሪ ከአሠሪው ድርጅት (ሃምሳ አንድ ሰዎች)
37
(ተቋም) አይነተኛ ሥራ ጋር የሚሄድና በመደበኛነት የሚከናወን
መሆኑን ጭምር ማረጋገጥ የሚያስፈልግ ስለመሆኑ፣
206 የጡረታ መውጫ እድሜ ወሰንን በተመለከተ አሰሪው ከሠራተኛ ማህበር 80079 የመቶ አለቃ ጥላሁን ህዳር
ጋር የሚያደርገው ስምምነት ተፈፃሚ ሊሆን የሚገባው በተመሣሣይ ታችበሌ 19/2005
ጉዳይ ለሠራተኛ በህግ ከተደነገገው ይልቅ የህብረት ስምምነቱ የተሻለ እና
(የበለጠ) ጥቅም የሚያስገኝ እንደሆነ ስለመሆኑ፣ ግሎባል ሆቴል
አዋጅ ቁ. 377/96 አንቀጽ 134(2),24(3) ኃ/የተ/የግል ማህበር
አዋጅ ቁ. 715/2003 አንቀጽ 17(1)
207 አንድ ሠራተኛ በባህሪው ቀጣይነት ባለው ሥራ ላይ መቀጠሩ 79853 የአዲስ አበባ ከተማ ህዳር
መረጋገጡ ብቻ ሠራተኛው ላልተወሰነ ጊዜ እንደተቀጠረ የሚያስቆጥረው መንገዶች ባለሥልጣን 04/2005
ስላለመሆኑ፡ እና
አዋጅ ቁ. 377/96 አንቀጽ 24(1) እነ አቶ ጌታቸው ደበበ
(14 ሰዎች)
208 ሥራና ሰራተኛን ከመምራት እና ከመቆጣጠር ባለፈ በሠራተኛ ላይ 79212 ሮያል ከረሜላ ጥቅምት
የዲሲፕሊን እርምጃ ለመውሰድም ሆነ ከሥራ ለማሠናበት ስልጣን ኃ/የተ/የግ/ማህበር 19/2005
በሌለው የቅርብ አለቃ ሠራተኛው ሥራ እንዲለቅ የተነገረ መሆኑ የሥራ እና
ውል ተቋርጧል ወደሚል ድምዳሜ የሚያደርስ ስላለመሆኑ፣ ወ/ሪት ፀሐይ ብርሀኑ
አዋጅ ቁ.377/96 አንቀጽ 3(2)(ሐ)
209 የሥራ ውል ወይም በሌላ ሠነድ ሠራተኛው ስምምነቱን ባልሰጠበት 83068 ዲ.ኤች.ገዳ ብርድልብስ ታህሳስ
ሁኔታ አሰሪ የሆነው አካል እህት ድርጅት ወደ ሆነ ተቋም (ድርጅት) ፋብሪካ 30/2005
ሰራተኛውን አዛውሮ ለማሰራት አሠሪ መብት የሌለው ስለመሆኑ፣ ኃ/የተ/የግ/ማህበር
እና
ወ/ሪት ቅድስት
ጌታቸው
210 አንድ ሠራተኛ በሥራው አፈፃፀም ምዘና ደካማ ነው በማለት የሥራ 82335 ሆሊ ኤንጀልስ ት/ቤት ጥር
ውሉን ለማቋረጥ የሚቻለው ምዘናውን ሠራተኛው በተቀጠረበትና ኃ/የተ/የግ/ማህበር 01/2005
በተመደበበት የሥራ አይነት (መስክ) ላይ በማድረግ ስለመሆኑ፣ እና
አዋጅ ቁ. 377/96 አንቀጽ 42, 43(1) መ/ር መልካም
38
አለማየሁ
ቅጽ 15
211  አንድ ሠራተኛ በሥራ ላይ እያለ የደረሰበትን የአካል ጉዳት 80343 ዋሊያ የቆዳ ማለስለሻ ግንቦት 2
በተመለከተ የጉዳት ካሣ ክፍያ እንዲከፈለው ለመጠየቅ የሚችለው 06/2005
ፋብሪካ
በአማራጭ አንድም በአሰሪና ሠራተኛ ጉዳይ አዋጁ መሠረት አሰሪውን
ያለጥፋት በሥራ ክርክር ችሎት ከሶ በመጠየቅ ወይም የአሰሪውን ኃ/የተ/የግ/ማህበር
ጥፋት መነሻ በማድረግ የጉዳት ካሣ ክፍያ ከውል ውጪ ኃላፊነትን
እና
የተመለከቱ ድንጋጌዎችን መሠረት በማድረግ በፍ/ሔር ችሎት
በአሠሪው ላይ ክስ ለማቅረብ የሚችል ስለመሆኑ፣ አቶ ደረጀ ውለታው
 በሥራ ላይ ጉዳት የደረሰበት ሠራተኛ የጉዳት ካሣን ለመጠየቅ በህጉ
የተመለከቱትን መብቶች በአግባቡና በትክክል ተገንዝቦ እንደ ጉዳቱ
ሁኔታ፣ አይነትና አግባብነት በተሻለ ሁኔታ የሚጠቅመውን የመብት
አድማስ አውቆ በመለየት ተገቢው መብቱ ከመነጨበት የህግ አግባብ
አንፃር ክሱን ሊያቀርብ የሚገባ ስለመሆኑ፣
 የፍ/ብ/ሥ/ሥ/ህ/ቁ.5 ድንጋጌ ይዘት አድማሱ በግልጽ በተወሰኑ
ጭብጦች ላይ ብቻ ሣይሆን በተከራካሪ ወገኖች ቢነሱ ኖሮ ሊወሰኑ
ይችሉ የነበሩ ጭብጦችን ጭምር የሚያካትት ስለመሆኑ፣
አዋጅ ቁ. 377/96 አንቀጽ 96(1)¸97 109¸ 138(1)
የፍ/ብ/ሥ/ሥ/ህ/ቁ. 80(2)
212 አሠሪ ሠራተኛውን እንደ ሠራተኛ በመቀበል የሚሰራውን ሥራ 82091 ኒው ጄኔሬሽን መጋቢት 9
ባልሰጠበት ሁኔታ ሠራተኛውን ከሥራ ገበታው ቀርቷል በሚል ያለ 25/2005
ዩኒቨርሲቲ ኮሌጅ
ማስጠንቀቂያ ለማሰናበት የማይችል ስለመሆኑ፣
አዋጅ ቁ. 377/96 አንቀጽ 27(1) ለ እና
አቶ ለገሠ ደሣለኝ
213 የሥራ መሪ የሆነ ሠራተኛ ያለ አግባብ ከሥራ መሰናበቱ ተረጋግጦ 84661 አቶ ዳዊት ሸዋቀና መጋቢት 12
ሲወሰንና የአሰሪው የመተዳደሪያ ደንብ የሚፈቅድለት ከሆነ በአዋጅ ቁ. 27/2005
እና
377/96 መሠረት ኪሣራ ታስቦ ሊከፈለው የሚችል ስለመሆኑ
የፍ/ብ/ህ/ቁ.2574(2) ስኳር ኮርፖሬሽን
አዋጅ ቁ.377/96 አንቀጽ 43(4) (ሀ)
214 ከሥራ ጋር በተገናኘ እንዲከፈል በሚል የሚቀርቡ የደመወዝ፣ የትርፍ 79476 ኢትዩ ቴሌኮም እና የካቲት 17
39
ሰዓት እና ሌሎች ክፍያዎች ላይ ተፈፃሚ የሚሆነው የይርጋ ጊዜ ገደብ እነ 12/2005
መቆጠር የሚጀምረው ሠራተኛው ክፍያዎቹን መጠየቅ ይችላል
አቶ ዘሪሁን ታዬ
(ይገባዋል) ከሚባልበት ግዜ ጀምሮ እንጂ የሠራተኛው የሥራ ውል
ከተቋረጠበት ግዜ ጀምሮ ነው ሊባል የማይችል ስለመሆኑ፣ (ዘጠና ስድስት ሰዎች)
አዋጅ ቁ. 377/96 አንቀጽ 162(1-4)
215 የስራ ውል የሚመሠረተው ማንኛወም ሰው ደመወዝ እየተከፈለው 81814 እነ ወ/ት ፌቨን ሐምሌ 24
በአሰሪው መሪነት በቀጥታም ሆነ በተዘዋዋሪ መንገድ ለተወሰነ ወይም 18/2005
የሺጌታ (12 ሰዎች)
ላልተወሠነ ጊዜ ወይም የተወሰነ ሥራ ለአሰሪው ለመስራት የተስማማ
እንደሆነ ስለመሆኑ እና
አዋጅ ቁ. 377/96 አንቀጽ 2(3),4
የኢትዮጵያ አየር
መንገድ
216 በአሠሪው ንብረት ላይ ጉዳት በማድረሱ ያለማስጠንቀቂያ ከሥራ 86284 ሆራይዞን አዲስ ጎማ መጋቢት 27
የተሰናበተ ሠራተኛ ጉዳቱን ያደረስኩት በሥራ መደራረብ እና ከልምድ 13/2005
(አ.ማ)
ማነስ ነው የሚል ምክንያት አቅርቦ የተከራከረ መሆኑ ስንብቱን ህገ
ወጥ ነው ለማለት የሚያበቃ (የሚያስችል) ስላለመሆኑ፣ አዋጅ ቁ. እና
377/96 አንቀጽ 27(1)(ሸ), 13(3)
አቶ መኮንን ዓለሙ
217 አንድ ሠራተኛ የቅጥሩ ውል አይነት ቋሚም ይሁን ግዜያዊ ለሠራተኛ 87338 ዮቴክ ኮንስትራክሽን ግንቦት 30
በህጉ በተፈቀዱ ጥቅሞች የመጠቀምና ህጉ የሰጣቸውን ከለላዎች 21/2005
ኃ.የተ.የግል ማህበር
የማግኘት መብት ያለው ስለመሆኑ፣
አዋጅ ቁ. 377/96 አንቀጽ 162 እና
የኢ.ፌ.ዲ.ሪ ህገ መንግስት አንቀጽ 42(2)
እነ አቶ ገብሬ በላይነህ
(አምስት ሰዎች)
218 አንድ ሠራተኛ ከሥራ መቅረቱ በህመም ምክንያት መሆኑ እንደበቂ 87285 ወ/ሮ የውብዳር ንጋቱ መስከረም 34
ምክንያት ሊወሰድ የሚችለው በህጉ አግባብ፣ በህመሙ ምክንያት 23/2006
እና
ስለመቅረቱ ለአሰሪው ያሳወቀና ፈቃድ ያገኘ እንደሆነ ስለመሆኑ፣
አዋጅ ቁጥር 377/96 አንቀጽ 85(4) ገነት ሆቴል
40
219 የሥራ ኃላፊነቱን ባለመወጣት ተገቢነት የሌላቸው ሰዎችን ወደ አሰሪው 90389 የኢትዮጵያ ኤርፖርት ጥቅምት 38
ድርጅት ውስጥ ዘልቀው እንዲገቡ በማድረግ ጥፋት የፈፀመ የጥበቃ 18/2006
ድርጅት
ሰራተኛ ወደ ድርጅቱ በገቡት ሰዎች ምክንያት የተፈጠረ የፀጥታና
የደህንነት ችግር አልተከሰተም በሚል ምክንያት ብቻ አሰሪው እና
በሰራተኛው ላይ የፈፀመውን የስራ ውል ማቋረጥ ተግባር ህገ ወጥ ነው
አቶ በሪሁን በላይ
ሊያስብል የሚችል ስላለመሆኑ፣
አዋጅ ቁ. 377/96 አንቀጽ 27(1)(ሸ), 17(1)(ሸ)(ቀ), 14(2)(ሀ)
220 አንድን ሠራተኛ የሥራ መሪ ነው ለማለት የሚቻለው በህግ ወይም 92466 ሳይግን ቴክስታይል ጥር 02/2006 41
እንደ ድርጅቱ የሥራ ፀባይ በአሰሪው በተሰጠ የውክልና ስልጣን
ቢዩልዲንግ
መሠረት የሥራ አመራር ፖሊሲዎችን የማውጣትና የማስፈፀም
እንዲሁም በተጨማሪነት ወይም ይህንን ሣይጨምር ሠራተኛን ኮንስትራክሽን ትሬድ
የመቅጠር፣ የማዛወር፣ የማገድ፣ የመመደብ ወይም ሌሎች የሥነ-
ኢንዳሪኢንክ ኢትዮያ
ሥርዓት እርምጃ የመውሰድ ተግባሮችን የሚያከናውን እንደሆነ
ስለመሆኑ፣ ብራንች
አዋጅ ቁ. 377/96 አንቀጽ 3(2)(ሐ)
እና
አዋጅ ቁ. 494/98 አንቀጽ 2(1)(ሐ)
አቶ ተስፋዬ ጥላሁን
ቅጽ 16
221 አንድ ሠራተኛ በስራ ውሉ እና በስራ ደንቡ መሠረት በአሰሪ 9ዐ57ዐ አቶ ፍፁም አስታጥቄ ጥር 27/2ዐዐ6 66
የተሰጠውን ትዕዛዝ የመፈፀም ግዴታን አለመወጣቱ ስለሚያስከትለው ወኪል
ውጤት እና
በአሠሪና ሠራተኛ አዋጅ አንቀጽ 13(2)፣13(7) የተቀናጀ የቤተሰብ
አገልግሎት ድርጅት
222 በአሰሪና ሰራተኛ መካከል የሚፈጠር የስራ ግንኙነትን መነሻ በማድረግ 92410 ቻይና ሀይ ዌይ ግሩፕ ጥር 29/2006 69
ሰራተኛው በሕግ የተሰጠውን መብቱን ለመተው የሚያደርገው ስምምነት
ሊሚትድ
የህግ ውጤት የማይኖረው ስለመሆኑ፡-
እና
አቶ ውብሸት
41
እንግዳው
ውል
ቅጽ 1
223 በህግ ግምት የሚሸፈንን የፍሬ ነገር ክርክር በሚመለከት ተከራካሪ 15493 አቶ ጳውሎስ ሩምቾ ሐምሌ 10
ወገኖች ባያነሱትም ፍ/ቤቱ ግምቱን ተፈፃሚ ስለማድረጉ እና 29/1997
የፍ/ብ/ህ/ቁ. 18452ዐ24 ወ/ሮ ጫልቱ መርዳሳ
224 በህግ ግምት የሚሸፈንን የፍሬ ነገር ክርክር በሚመለከት ተከራካሪ 17068 የኪራይ ቤቶች ሐምሌ 32
ወገኖች ባያነሱትም ፍ/ቤቱ የህግ ግምቱን ተፈፃሚ ስለማድረጉ አስተዳደር ድርጅት 19/1997
የፍ/ብ/ህ/ቁ.18562ዐ24 እና
የፍ/ብ/ሥ/ሥ/ህ/ቁ. 89 ሚ/ር ቢሮኒ አቲክፖ
225 በህግ ግምት የሚሸፈንን የፍሬ ነገር ክርክር በሚመለከት ተከራካሪ 14047 ዶ/ር ዳንኤል አለሙ ሐምሌ 56
ወገኖች ባያነሱትም ፍ/ቤቱ የህግ ግምቱን ተፈፃሚ ስለማድረጉ እና እነ 28/1997
ወ/ሮ ሮማን ወርቅ
የፍ/ብ/ህ/ቁ. 1856 2ዐ24 የማነብርሃን (ሦስት
ሰዎች)
226 በህግ የተደነገገው የውል አፃፃፍ /ፎርም/ የተkSጠ ደንብ አለመፈፀም 15992 የኪራይ ቤቶች ሐምሌ 68
ስለሚያስከትለው ውጤት አስተዳደር ድርጅት 19/1997
የፍ/ብ/ህ/ቁ. 1719 172ዐ (1) 1723 1726 1727 1845 እና
ወ/ት ሶስና አስፋው
227 በአንዳንድ ውሎች የተመለከተን የአገልግሎት ክፍያ መጠን ለመቀነስ 17191 ወ/ሮ አስቴር አርአያ ሐምሌ 77
ፍ/ቤት ስላለው ስልጣን እና 29/1997
የፍ/ብ/ህ/ቁ. 1711 1731 1676(2) 2635 264ዐ 2646 አቶ ግርማ ወይጆ
ቅጽ 2
228 የተዋዋዮች በውሉ አለመግባባት ሲፈጠርና ጉዳዩን በገላጋይ ዳኞች 16896 ዘምዘም ኃላፊነቱ ጥቅምት 75
እንዲታይ ሲስማሙ ፍ/ቤት ይህንን ስምምነት ማስፈፀም ያለበት የተወሰነ የግል ማህበር 16/1998
የፍ/ብ/ህ/ቁ. 17111731(1) የኢሊባቦር ዞን
ትምህርት መምሪያ
42
229 የዕዳ መክፈያ ጊዜ ካለፈ በኋላ ባለገንዘቡ ለባለዕዳው የሚያደረገው የዕዳ 17077 . ጥቅምት 82
ክፍያ ጊዜ ማራዘም ዋሱን ከዋስትናው ነፃ የሚያደርገው ስላለመሆኑ ዝቋላ ስቲል ሮሊንግ 14/1998
የፍ/ብ/ህ/ቁ. 1928(1)እና(2) ሚል
እና
አዋሽ ኢንሹራንስ
ኩባንያ
ቅጽ 3
230 ውል እንዲፈርስ ከተወሰነ በኋላ ተዋዋዮች ወደነበሩብት እንዲመለሱ 15551 ዮናይትድ ቴክኒካል ጥቅምት 69
የሚወሰነው በውሉ መሰረት የተሰራውን ስራ ለማፍረስ የማይቻል ኢኩፕመንት ኩባንያ 29/1998
ወይም አስቸጋሪ ካልሆነ ስለመሆኑ እና
የፍ/ብ/ህ/ቁ. 1716(1) 18151816 እና 1817 የኢትዮጵያ መተርና
መሐንደስነት ኩባንያ
ቅጽ 4
231 ውለታዎች ግልጽ በሆኑ ጊዜ ዳኞች ግልጽ ከሆነው በመራቅ የተዋዋዮች 15662 የኢት/ልማት ባንክ መጋቢት 25
ፈቃድ ምን እንደነበር ለመተርጐም ስላለመቻላቸው እና 13/1999
የፍ/ብ/ህ/ቁ. 22981733 ሐዲ አብዲራህማን
ቴሊሳ
232 የኪራይ ውል በአከራይና በተከራይ መካከል የሚደረግ ስለመሆኑ 23320 አቶ ገብሩ አብሴ እና መጋቢት 33
እነ 20/1999
የአቶ ሁሴን
አብዲረህማን ወራሾች
233 ውለታዎች ግልጽ በሆኑ ጊዜ ዳኞች ግልጽ ከሆነው በመራቅ የተዋዋዮች 14493 የኢት/ልማት ባንክ መጋቢት 37
ፈቃድ ምን እንደነበር ለመተርጐም ስላለመቻላቸው እና 13/1999
የፍ/ብ/ህ/ቁ.22981733 አቶ ሚደቅሳ ቱለማ
234 የውል አብዛኛው ግዴታ በተፈፀመ ጊዜ የተወሰነ ቀሪ ገንዘብ 18786 ወ/ሮ አለሚቱ ሚያዝያ 38
አለመከፈሉ ውሉን ለማፍረስ የሚያበቃ መሰረታዊ የሆነ የግዴታ አግዛቸው 18/1999
መጣስ የሚያሰኝ ምክንያት ስላለመሆኑ እና
የፍ/ብ/ህ/ቁ. 1771(1) 1785(2) 1789 እነ ወ/ሮ ዝናሽ ሐይሌ
235 የማይንቀሳቀስ ንብረት ሽያጭ ውል በአዋዋይ ወይም በፍርድ ቤት ፊት 21448 ወ/ሮ ጐርፌ ወርቅነህ ሚያዝያ 41
መደረግ ያለበት ስለመሆኑ እና 30/1999
43
የፍ/ብ/ህ/ቁ. 1723 1727 2877 2878 እነ ወ/ሮ አበራሽ
ዱባርጌ
ቅጽ 5
236 በባለስልጣን ፊት በተረጋገጡ ሰነዶች ላይ ያሉትን ፊርማዎችና 20890 የኢትዮጵያ ልማት ሐምሌ 12
የሰነዶቹን ይዘት ማስተባበል ስላለመቻሉ ባንክ እና 1ዐ/2000
ወ/ሮ አለምነሽ ሃይሌ
237 የውክልና ስልጣኑ ቀሪ ከተደረገበት እንደራሴ ጋር በቅን ልቦና ውል 26399 አቶ ኃ/ማርያም ባዩ ህዳር 20
ፈፅመው በተገኙ ጊዜ ውሉ እንዲፈርስ ላይወሰን የሚችልበት አግባብ እና እነ 5/2000
የፍ/ብ/ህ/ቁ. 18ዐ8 1816 2191(2), 2193 አቶ ሣሙኤል ጐሣዬ
238 የመልካም ሥራ አፈፃፀም ዋስትና የሰጠ ወገን ከዋናው ውል 21355 አንበሳ የከተማ ሐምሌ 35
አለመፅናት ጋር በተያያዘ የዋስትና ውሉ እንዲፈርስ ሊጠይቅ አውቶብስ 3/2000
የሚችልበት አግባብ አገልግሎት ድርጅት
የፍ/ብ/ህ/ቁ. 1923(2) እና
አንበሳ ኢንሹራንስ
ኩባንያ
239 ተራ ዋስ የሆነ ሰው ከባለዕዳው ጋር ተጣምሮ ክስ በቀረበበት ጊዜ 25115 አቶ ማሞ ጐበና ጥቅምት 39
ከገባው የዋስትና ግዴታ ሙሉ በሙሉ ከኃላፊነት ነፃ ሊደረግ እና 5/2000
የሚችለው ዋናው ባለዕዳ ግዴታውን ለባለገንዘቡ ከመወጣቱ ጋር አቶ ወርቅነህ
በተያያዘ ስለመሆኑ ተክለማርያም
240 ሊፈጠር ወይም ሊከሰት እንደሚችል ቀድሞ ሊገመት ወይም ሊታሰብና 26565 ግሎባል ኢንሹራንስ ጥቅምት 42
ጥንቃቄ ሊደረግበት የሚቻል ሁኔታ ድንገተኛ ደራሽ ቢሆን እንኳ /አ.ማ/ 19/2000
ከአቅም በላይ የሆነ ሁኔታ (Force majeure) ተብሎ የማይወሰድ እና
ስለመሆኑ ንብ ትራንስፖርት
የፍ/ብ/ሥ/ሥ/ህ/ቁ. 1792(2) /አ.ማ/
241 በህግ በተቋቋመ ፍርድ ቤት የሚያስችል ማንኛውም ዳኛ ውል 17742 ወ/ሮ አበበች ታደሰ መጋቢት 49
የማዋዋል ስልጣን ያለው ስለመሆኑ እና 2/2000
የፍ/ብ/ህ/ቁ. 1678(ለ) እና 1715 እነ አስር አለቃ
ሲሳይ ካብትህይመር
44
242 በፍ/ብ/ህ/ቁ. 2472 መሠረት በባንክ የተሰጠ የሃዋላ ወረቀት ብድርን 31737 አቶ ገብሩ ገ/መስቀል የካቲት 69
ለማስረዳት ስለመቻሉ እና 27/2000
ቄስ ገ/መድህን ረዳ
243 በውል ውስጥ አጠራጣሪና ግልፅነት የጐደላቸው ጉዳዬች 25434 የአዲስ አበባ ውሀና መጋቢት 83
በፍ/ብ/ህ/ቁ.1738 መሠረት እልባት ሊሰጣቸው የሚገባ ስለመሆኑ ፍሳሽ ባለስልጣን 25/2000
የፍ/ብ/ህ/ቁ. 1738 እና
ፋሬተርስ
ኢንተርናሽናል
244  የባለዕዳው ቀጥተኛ የውል ፈፃሚነት ከውሉ ባህሪ አኳያ ማስፈፀም 29369 በኢትዮጵያ የግብርና መጋቢት 94
አለመቻል ውሉ እንዲሰረዝ መጠየቅ ሳያስፈልግ ኪሣራ ካለ መጠየቅ ምርምር ኢንስቲትዩት 9/2000
ስለመቻሉ የሆለታ የግብርና
 በውል መሠረት ግዴታውን ያልተወጣ ወገንን አስገድዶ ለማስፈፀም ምርምር ማዕከል
የማይቻል በሆነ ጊዜ በውሉ ግዴታውን የተወጣው ወገን ውሉ እና
ባለመፈፀሙ ምክንያት የደረሰውን ኪሣራ ለመጠየቅ ስለመቻሉ አቶ ተመስገን አድነው
የፍ/ብ/ህ/ቁ. 1771(1) እና (2)
245 የግልግል ስምምነት እንደመጨረሻ ፍርድ የሚቆጠር ስለመሆኑ 25912 አቶ ብሩ ቆርቾ ሚያዝያ 343
የፍ/ብ/ህ/ቁ. 3312 እና 2/2000
አቶ ክፍሌ ሐብደታ
ቅጽ 6
246 ውል የመጣስ ተግባር ተጀምሮ ያልቆመ ይልቁንም በመቀጠል ላይ ያለ 28686 የኪራይ ቤቶች ኤጀንሲ ህዳር 251
ተግባር መሆኑ በማናቸውም ጊዜ ግዴታን ለመጠየቅ የሚያስችል እና 24/2000
ስለመሆኑና በይርጋ ታግዷል ለማለት የማያስችል ስለመሆኑ አቶ ግዛው መንጀታ
የፍ/ብ/ህ/ቁ. 1845 1846
247 ክርክር የቀረበበትን ጉዳይ የሚገዛው የህግ ክፍል ይርጋን አስመልክቶ 31748 ይስማው ድረስ የካቲት 385
በተለይ የሚያስቀምጠው የጊዜ ገደብ በሌለ ጊዜ የአስር ዓመት የይርጋ እና 18/2ዐዐዐ
ጊዜ ተፈፃሚ ሊሆን የሚገባ ስለመሆኑ ይበልጣፍ ፍቅር
የፍ/ብ/ህ/ቁ. 1677(1),1845
248 በመያዣ በተያዘ የማይንቀሳቀስ ንብረት ላይ በማሻሻልም ሆነ ሌሎች 27600 ሕብረት ባንክ አክሲዮን ታህሳስ 196
አዲስ የሚሰሩ ስራዎች መያዣው የሚያጠቃልላቸው ስለመሆኑ ማህበር ዐ6/2000
የፍ/ብ/ህ/ቁ.3ዐ66 እና
45
እነ አቶ ጀማል
መሐመድ
ቅጽ 7
249 በሁለት ወገኖች መካከል የተፈረመ ሰነድን እንደ ህጋዊ ስምምነት 12719 ሉክሰር የቱሪስትና ታህሳስ 2
ለመውሰድ የፈራሚ ወገኖችን ሃሳብና ፍላጐት መመርመር አስፈላጊ የጉዞ ወኪል 17/2000
ስለመሆኑ ኃላ/የተ/የግ/ማህበር
የፍ/ብ/ህ/ቁ. 1734, 1952/1/ እና
ብሩኔይስ
ኃ/የተ/የግ/ማኀበር
250 በፍርድ የተቋቋመ መያዣ ላይ ፍርዱ እንዲሰጥ ያደረገው ባለገንዘብ 29269 የኢት/ንግድ ባንክ ጥቅምት 42
መያዣ በሆነው ንብረት ላይ የቀዳሚነት መብት ያለው ስለመሆኑ እና እና 15/2000
የፍ/ብ/ሥ/ሥ/ህ/ቁ. 403 ተፈፃሚነት የአንድ ፍርድ ባለዕዳ ንብረት እነ አቶ ዋለልኝ
በእርሱ ላይ የቀረቡትን ገንዘብ ጠያቂዎች ፍላጐት የሚያሟላ ሆኖ አያሌው(ሁለት ሰዎች)
በተገኘ ጊዜ ክፍፍሉ ጋር በተገናኘ ስለመሆኑ
የፍ/ብ/ህ/ቁ. 3041, 3044, 3059/1/, የፍ/ብ/ሥ/ሥ/ህ/ቁ. 403,154
251 የማይንቀሳቀስ ንብረት በመያዣነት ከተሰጠ በኋላ በማይንቀሳቀሰው 29375 የት/ንግድ ባንክ ጥቅምት 48
ንብረት ላይ የሚደረግ ማናቸውም የማሻሻል ሥራ የመያዣ ውሉ አካል እና 19/2000
ተደርጐ የሚወሰድ ስለመሆኑ ተስፋዬ ገ/ጊዮርጊስ
የፍ/ብ/ህ/ቁ. 3066 አዋጅ ቁ. 97/90
252 የማይንቀሳቀስ ንብረት መያዣ በማንኛቸውም ሰነድ ላይ የተመሰረተ 33295 ወ/ሪት ብርሃኔ አበበ ግንቦት 51
ቢሆንም ከተፃፈበት ቀን አንስቶ የማይንቀሳቀሰው ንብረት በሚገኝበት እና 21/2000
አገር ባለው በማይንቀሳቀስ ርስተ መዝገብ ካልተፃፈ በቀር ምንም እነ አቶ ማርቆስ ተርፋ
አይነት ውጤት የማያስገኝ ስለመሆኑ (አራት ሰዎች)
የፍ/ብ/ህ/ቁ. 3052, 3053,1605, 1607, 1606
253 ከኪራይ ቤቶች አስተዳደር ጋር የተደረገን የኪራይ ውል መሰረት 24221 ኪራይ ቤቶች ኤጀንሲ ህዳር 63
በማድረግ የተያዘ ቤትን ያለአከራዩ ፍቃድ ለሌላ ወገን ማስተላለፍ እና 24/2000
ለኪራይ ውሉ መሰረዝ በቂ ምክንያት ስለመሆኑ 4እነ ወ/ሮ አረጋሽ
አምደሚካኤል
254 የኪራይ ውል የተለየ ፎርም መከተል እንዳለበት የሚያስገድድ የህግ 25938 ኪራይ ቤቶች መጋቢት 67
ድንጋጌ የሌለ ስለመሆኑ እና በሁለት ተዋዋይ ወገኖች መካከል የሚፀና አስተዳደር ድርጅት እና 25/2000
46
ውል /ህጋዊ ውጤት ያለው ውል/ ለመመስረት በሁለቱም መካከል የአቶ ገ/ሕይወት
ስምምነት መኖሩ ብቻ በቂ ስለመሆኑ ከ7ዶም ወራሾች
የፍ/ብ/ህ/ቁ. 1719/1/,1719-1930, 2898/3/ (ሁለት ሰዎች)
255 ላልተወሰነ ጊዜ የተደረገ የኪራይ ውል ለተከራዩ በሚሰጥ ማስታወቂያ 28025 የኪራይ ቤቶች ኤጀንሲ ጥር 71
በማናቸውም ጊዜ ሊቋረጥ የሚችል ስለመሆኑ እና የኪራይ ውሉን እና 20/2000
ለማቋረጥ/ለማፍረስ ለተከራዩ ማስታወቂያ /ማስጠንቀቂያ/ መስጠት አቶ ታደለ አበበ
አስገዳጅ ቅድመ ሁኔታ ስላለመሆኑ
የፍ/ብ/ህ/ቁ. 2966/1/
256 የኪራይ ውል ተቋርጦ ውዝፍ ኪራይ እንዲከፈለኝና ቤቱንም ልረከብ 31601 ወ/ሮ መዓዛ ይሕደጐ የካቲት 80
በሚል የሚጠየቅ ዳኝነት የኪራይ ገንዘብ የተጠየቀበትን ቤት ግምት እና 11/2000
ጭምር ታሳቢ ተደርጐ የዳኝነት ክፍያ ሊቀርብበት የሚገባ ስላለመሆኑ እነ አየለ ወልዴ
አዋጅቁ.361/95,የፍ/ብ/ሥ/ሥ/ህ/ቁ. 227/2/, 226 (ሁለት ሰዎች)
257 መጠየቅ ከሚገባው ቀን ጀምሮ እስከ 2 ዓመት ድረስ ሳይከፈል የቀረ 31634 ኪራይ ቤቶች ኤጀንሲ መጋቢት 83
የኪራይ ዕዳ እንደተከፈለ የህግ ግምት ይወስድበታል ማለት ባለገንዘቡ እና 4/2000
/አከራዩ/ ክስ መስርቶም ቢሆን ዕዳውን ለማሰብሰብ የማይችል መሆኑን እነ የአቶ ወርቁ ሚስት
ለማመላከት እንጂ ተከራዩ /ባለዕዳው/ ግዴታውን እንደተወጣ ወ/ሮ ጽጌ በየነ (ሰባት
የሚያስቆጥረው ስላለመሆኑ ሰዎች)
የፍ/ብ/ህ/ቁ. 2024/መ/
258 የታወቀ የኪራይ ውል ግንኙነት ሳይኖር ወይም ባለቤት ሳይሆኑ 32521 የኪራይ ቤቶች ኤጀንሲ ሚያዝያ 94
በማይንቀሳቀስ ንብረት መገልገል የተገለገለውን ወገን በንብረቱ እና 7/2000
በበለፀገው መጠን ኃላፊ የሚያደርገው ስለመሆኑ ዳባ ኢጃቶ
259 ለተወሰነ ጊዜ የተደረገ የኪራይ ውል ውሉ የተደረገበት ጊዜ ካለቀና 34456 የመንግስት ቤቶች ግንቦት 99
ውሉ ወደ ያልተወሰነ ጊዜ ከተቀየረ የኪራይ ውሉን በማናቸውም ጊዜ ኤጀንሲ 14/2000
ማስጠንቀቂያ በመስጠት ማቋረጥ የሚቻል ስለመሆኑ እና
የፍ/ብ/ህ/ቁ. 2966 ወ/ት ደብሪቱ ወልደሃና
260 ውል ይጽደቅልኝ በሚል ለፍ/ቤት የሚቀርብ አቤቱታ የክስ ምክንያት 18380 አቶ ማሞ ደምሴ ጥቅምት 108
የሌለው ስለመሆኑ እና 5/2000
የፍ/ብ/ሥ/ሥ/ህ/ቁ. 231/1//ሀ/ እነ አቶ አያሌው
ገ/እግዚአብሔር
261 አንድ ግዴታ መኖሩን ለማስረዳት ህጉ የተለየ ማስረጃ እንዲቀርብ ያዘዘ 22860 ሰንላይት ኢንዱስትሪና የካቲት 112
ካልሆነ በቀር ግዴታው መኖሩን በጽሁፍ፣ በምስክር፣ በህሊና ግምት ማከፋፈያ ኩባንያ 18/2000
47
በተከራካሪው ወገን እምነት ወይም በመሃላ ማስረዳት የሚቻል እና
ስለመሆኑ አቶ ካሣዬ ዘውደ
የፍ/ብ/ህ/ቁ. 2002
262 በህግ ፀንቶ ያለ የሽያጭ ውልን መሰረት በማድረግ የተገኘ መብት ውሉ 23331 ጀማል ሐሚድ ታህሳስ 119
ፈራሽ እስካልተደረገ ድረስ የሚቀጥል ስለመሆኑ እና 1/2000
እነ ወ/ሮ ለተሃይማኖት
ተክሌ
263 በውል ከተገባ ግዴታ አመዛኙ ክፍል ተፈፀመ ወይም/እና አይነተኛ 24974 እነ አቶ ፈቃዱ ደሬሌ ታህሳስ 132
የሆነ የውል መጣስ ተከስቷል ለማለት ባልተቻለ ጊዜ ውል እንዲሰረዝ (ሁለት ሰዎች) 8/2000
ለመወሰን የማይቻል ስለመሆኑ እና
የፍ/ብ/ህ/ቁ. 1771,1784, 1785 እነ አቶ ንጉሴ ወርቁ
264 ውል የተደረገበት ጉዳይ ሊፈፀም የማይችል ሆኖ በተገኘ ጊዜ ተዋዋይ 26996 አቶ በቀለ ደቦጭ የካቲት 140
ወገኖችን ወደ ነበሩበት ቦታ የመመለስ ውጤት ያለው ስለመሆኑ እና 18/2000
የፍ/ብ/ህ/ቁ. 1715, 1815 እነ ወ/ሮ አዛለች
ደሣለኝ (ሰባት ሰዎች)
265 ተዋዋይ ወገኖች በመካከላቸው የሚፈጠርን አለመግባባት በስምምነት 27349 ብሔራዊ የኢትዮጵያ ታህሳስ 146
ወይም ደግሞ በአስታራቂ አማካኝነት ለመፍታት የተስማሙ ከሆነ ኢንሹራንስ ኪባንያ 8/2000
ይኼው ስምምነት ተፈፃሚ መሆን ያለበት ስለመሆኑ እና
የፍ/ብ/ህ/ቁ. 1765, 1731/1/ ዘላቂ ግብርና ተሐድሶ
ኮሚሽን
266 የፍ/ብ/ህ/ቁ. 658 ተጋቢ ወገን ከሦስተኛ ወገን ጋር ያደረገውን ውል 28663 አቶ ካሣሁን ገዛኸኝ ጥር 150
ለማፍረስ ምክንያት ስላለመሆኑ እና 27/2000
የፍ/ብ/ህ/ቁ. 658, 686 ወ/ሮ አልማዝ ወልዴ
267 በተዋዋይ ወገኖች መካከል የተደረገ ስምምነት በፍ/ብ/ህ/ቁ. 1723 29233 አቶ ሙሂዲን ፋሪስ ግንቦት 153
መሰረት የተሟላ አይደለም በሚል ውሣኔ ሲሰጥ ተዋዋይ የነበሩ እና 7/2000
ወገኖች በፍ/ብ/ህ/ቁ 1815 መሰረት ወደ ነበሩበት ቦታ እንዲመለሱ አቶ እያሱ በዕደ
መወሰን ያለበት ስለመሆኑ ማርያም
የፍ/ብ/ህ/ቁ. 1723, 1720/1/, 1815
268 ያልነበረ ቤትን ሠርቶ ለማስተላለፍ በሚል የሚደረግ ስምምነትን 32222 አቶ መሐመድ የካቲት 170
በተመለከተ ኢብራሂም እና 4/2000
48
የፍ/ብ/ህ/ቁ. 2876, 1723, 3019, 3020/2/ አቶ ታይደር ማች
ቅጽ 8
269 የደረሰው ወይም ይደርሣል ተብሎ የሚጠበቀው ኪሣራ በጉዳት ኪሣራ አቶ መሐመድ ካሣሁን
ሊካስ የሚችል በሆነ ጊዜ ውሉን አስገድዶ ለማስፈፀም የማይቻል 35472 እና ጥቅምት 291
ስለመሆኑ አቶ ሰለሐዲን ኑር 6/2ዐዐ1
የፍ/ብ/ሕ/ቁ. 1776
270 የፍ/ብ/ህ/ቁ.1723”ን” መስፈርት አላሟላም በሚል ውል እንዲፈርስ
የተደረገ እንደሆነ ተዋዋይ ወገኖች ወደነበሩበት እንዲመለሱ ውሣኔ 34803 መ/ር መኳንንት ወረደ ጥቅምት 294
ሊሰጥ የሚገባ ስለመሆኑ እና 11/2ዐዐ1
የፍ/ብ/ህ/ቁ. 17231815 እነ መስከረም ዳኛው
271 የተከራዩትን ቤት ለሌላ ሰው አሳልፎ መስጠት ለውል ማፍረስ በቂ 36520 የመንግሥት ቤቶች ጥቅምት 310
ምክንያት ስለመሆኑ ኤጀንሲ 27/2ዐዐ1
እና
አቶ ይብራህ ግርማይ
272 መሐይምነትን ወይም ዓይነስውርነትን መሠረት በማድረግ ውል
እንዲፈርስ የሚቀርብ አቤቱታ በአሥር ዓመት ይርጋ የሚታገድ 29363 ወ/ሮ ወርቅነሽ አምዴ ህዳር 313
ስለመሆኑ እና 18/2ዐዐ1
የፍ/ብ/ህ/ቁ. 17191845 አቶ ጥላሁን አርምዴ
273 የማይንቀሣቀስ ንብረት የሽያጭ ውል ተደረገ የሚባለው በውል ውስጥ
ያሉ ወገኖች በውልና ማስረጃ ምዝገባ ጽ/ቤት ቀርበው የሽያጭ ውሉን 36740 አቶ አብዱልዋሐብ ህዳር 316
ከተፈራረሙበት ቀን ጀምሮ እንጂ የአስተዳደር ጉዳዩች ተጣርቶ ኢብራሂም እና 23/2ዐዐ1
የመስሪያ ቤቱ ማህተም ካረፈበት ቀን አንስቶ ስላለመሆኑ እነ ወ/ት መሰለች
የፍ/ብ/ሕ/ቁ. 1723(1) 2ዐ15(ሀ) ከፍያለች (ሁለት
ሰዎች)
274 በማህበር በመደራጀት የተሠራ ቤትን ለሶስተኛ ወገን ከማስተላለፍ ወ/ሮ ሠናይት ገነሜ
ጉዳይ ጋር በተያያዘ የሚነሣ ክርክርን አስመልክቶ የፍ/ብ/ህ/ቁ 1723 36294 ገንታ ህዳር 319
ተፈፃሚነት የሌለው ስለመሆኑ እና 9/2ዐዐ1
የፍ/ብ/ህ/ቁ.1723 እነ በቀለ ገመዳ ዳኖ
275 ክርክር የሚካሄድበት ጉዳይን አስመልክቶ በህግ ተለይቶ የተቀመጠ ወ/ሮ ሐጅራ አብሮ
49
የይርጋ ጊዜ የሌለ እንደሆነ ስለ ውሎች በጠቅላላ በሚለው ክፍል 34940 እና ታህሣስ 329
የተመለከተው የይርጋ ጊዜ ተፈፃሚነት የሚኖረው ስለመሆኑ አቶ ሐሺም ሐጂ አሊዬ 28/2ዐዐ1
የፍ/ብ/ህ/ቁ. 1677፣1845
276 በፍታብሔር ሕግ ቁጥር 1161 ላይ ግዙፍነት ያለው ተንቀሳቃሽ ነገር አቶ አያሌው ድልነሳው
ጋር በተያያዘ በቅን ልቦና ዋጋ ሰጥቶ ስለመዋዋል የተመለከተው እና 336
ድንጋጌ የንግድ መደብርን በተመለከተ ተፈፃሚ ሊሆን የሚችል 34586 እነ ወ/ሮ ብርቅነሽ ጥር
ስለመሆኑ ሸዋረግ 28/2001
የፍ/ብ/ሕ/ቁ. 1161 (አራት ሰዎች)
የንግድ ሕግ ቁ. 124
277 በውል ግንኙነት ውስጥ የራስን ግዴታ ሳይወጡ ሌላው ወገን 39568 አቶ ሸንቁጤ መጋቢት
ግዴታውን አልተወጣም በሚል የሚቀርብ ክስ ተቀባይነት የሌለው ተ/ማርያም 24/2ዐዐ1
ስለመሆኑ እና 339
የፍ/ብ/ሕ/ቁ. 1757 አቶ ገብሬ ጐንጤ
278 የማይንቀሳቀስ ንብረት ሻጭ በውሉ መሠረት የመፈፀም ፍላጐት እነ አቶ ወልደፃዲቅ
የሌለው መሆኑን በማያሻማ ሁኔታ ለገዥ ያላሳወቀ እንደሆነ ገዥ 38935 ብርሃኑ (ሁለት መጋቢት
ውሉ እንዲፈፀምለት የመጠየቅ መብቱ በ1ዐ ዓመት ይርጋ ሰዎች) 3/2ዐዐ1 343
የሚታገድበት ስለመሆኑ እና
የፍ/ብ/ሕ/ቁ. 1731(1) 1732 1789 እና 1845 አቶ ስንታየሁ አያሌው
279 በፍ/ብሔር ጉዳዮች የይርጋ ጊዜ መቆጠር የሚጀምረው ግዴታውን 36756 አቶ ፀጋዬ ምትኩ መጋቢት
ለመጠየቅ ተገቢ ከሆነው ጊዜ ጀምሮ ስለመሆኑ እና 17/2001 348
የፍ/ብ/ሕ/ቁ. 1846 እነ ወ/ሮ አበበች
ምትኩ (ሁለት ሰዎች)
280 ለብድር በዋስትና መልክ የተሰጠን ንብረት ለተበዳሪው መመለስ ብድሩ 41571 ማህደር አእምሮ ሰኔ 351
እንደተከፈለ የሚያስቆጥር ስለመሆኑ እና 2/2ዐዐ1
ላእከ ገ/መድህን
281 በህግ ፊት በማይፀና ውል አማካኝነት የተሣሠሩ ወገኖችን ወደ
ነበሩበት ይመለሱ በሚል ውሣኔ መስጠት የሚቻለው መመላለሱ 39336 ኒያላ ኢንሹራንስ አ/ማ ሐምሌ 354
አንደኛውን ወገን በእጅጉ የሚጐዳ ወይም Kሌላኛው ያልተገባ ጥቅም እና 7/2ዐዐ1
ሊያስገኝ የሚችል አለመሆኑ ሲረጋገጥ ስለመሆኑ እነ አዱኛ እጅጉ
282 በፍ/ቤት በንብረት ላይ የሚሰጠው የዕግድ ትዕዛዝ ከፍርድ የመነጨ የኢትዮጵያ ንግድ ባንክ ሐምሌ
የመያዣ መብት ተቋቁሟል ለማለት የሚያበቃ ስለመሆኑ 39170 እና 2/2ዐዐ1 357
50
እነ አቶ ክንዴ አፍራሶ
283 የባለዕዳውን ዕዳ ለባለገንዘብ የከፈለ ወገን በባለገንዘቡ መብቶች ላይ ሕብረት ባንክ አ/ማ
በመዳረግ (subrogation) ባለገንዘቡ የነበረውን መያዣን መሰረት 39778 እና ሐምሌ 361
ያደረገ የቀዳሚነት መብት ሊሰራበት የሚችልበት አግባብ አቢሲኒያ ባንክ አ/ማ 3ዐ/2ዐዐ1
የፍ/ብ/ሕ/ቁ. 1968 - 1974
284 ፈራሽ የሆነን የስጦታ ውል ተከትለው የተሰሩ ስራዎችን ቀሪ ፍሌንስቶን ኢንጀነሪግ
ማድረግና ተዋዋዬችን ወደነበሩበት ቦታ መመለስ የሚቻለው በቅን 41116 እና ሐምሌ 368
ልቦና የተዋዋለ 3ኛ ወገን መብትን የማይጐዳ በሆነ ጊዜ ስለመሆኑ እነ ወ/ት ሐና ተስፋዬ 30/2ዐዐ1
የፍ/ብ/ህ/ቁ. 181518161817 (ስድስት ሰዎች)
285 በብድር የተሰጠን ገንዘብ እጥፍ ለመቀበል በሚል የሚደረግ የብድር 43372 አቶ ደረሱ አለሙ እና ሐምሌ 379
ስምምነት የህግ መሰረት የሌለው ስለመሆኑ አቶ ሙሊሣ ወርቁ 22/2ዐዐ1
286 ስልጣን ያለው የአስተደደር አካል የማይንቀሳቀስ ንብረት ባለሀብትነቱን
አውቆለት የባለሀብትነት የምስክር ወረቀት ከሰጠው ሰው ጋር የተደረገ 41388 የኢትዮጵያ ልማት ሐምሌ 381
የንብረቱ የመያዣ ውል የተሰጠው የምስክር ወረቀት የተሰረዘ ቢሆን ባንክ 3ዐ/2ዐዐ1
እንኳን መያዣ ተቀባዩ በቅንልቦና አለመሆኑ ካልተረጋገጠ በስተቀር እና
የፀና ሆኖ የሚቀጥል ስለመሆኑ እነ አቶ ከፍያለው
ሞልቶት (ሁለት
ሰዎች)
287 የማይንቀሣቀስ ንብረት ገዥ ውል እንዲፈፀምለት ሻጭን የመጠየቅ 384
መብቱ በፍርድ ከተረጋገጠበት ጊዜ ጀምሮ በአስር ዓመት ጊዜ ውስጥ 39725 እነ ወ/ሮ አለምሸት ሐምሌ
ስለመሆኑ ካሣሁን (ሦስት ሰዎች) 23/2ዐዐ1
የፍ/ብ/ሥ/ሥ/ሕ/ቁ. 384(ሀ) የፍ/ብ/ሕ/ቁ 2892(3) እና
አቶ ሽመልስ እንዳለ
288 የማይንቀሣቀስ ንብረትን በተመለከተ የሚደረግ የስጦታ ውል 387
የማዋዋል ስልጣን በተሰጠው አካል ፊት ያልተደረገ ቢሆንም በህግ 39803 አቶ አለኸኝ ገ/ህይወት ሐምሌ
የፀና ውል ተደርጐ ሊወሰድ የሚችል ስለመሆኑ እና 2/2ዐዐ1
የፍ/ብ/ሕ/ቁ. 2443 881 1723(1) እነ እማሆይ አጢነሽ
በቀለ (ሦስት ሰዎች)
ቅጽ 10
51
289 በማይንቀሳቀስ ንብረት ላይ የመያዣ መብት ውጤት የሚኖረው 44800 አቶ አብዱራዛቅ ጥቅምት
ከተፃፈበት ቀን ጀምሮ እስከ አሥር ዓመት ድረስ ስለመሆኑ ሐሚድ እና ዐ5/2ዐዐ2 124
የፍ/ብ/ህ/ቁ. 3058 የኢትዮጵያ ንግድ ባንክ
290 ውል በተዋዋይ ወገኖች መካከል ሊኖር የሚገባውን የቅንነትና
የመተማመን ግንኙነት መሠረት በማድረግና ጉዳዮቹ ውስጥ ያለውን 42897 አቶ አየለ ሐብተየስ ህዳር 127
ልማዳዊ ሥርዓት በመከተል በቅን ልቦና ሊተረጐም የሚገባ ስለመሆኑ እና 10/2ዐዐ2
የፍ/ብ/ህ/ቁ. 1732(1) እነ ሚ/ር ኖቼራ
ጃካርሎ
291 ለጨረታ ማስከበሪያ በሚል የሚያዝ ገንዘብ ጨረታውን ባዘጋጀው አካል አቶ መዝገቡ መድህኔ
ሊወሰድ የሚችለው ተወዳዳሪው ጨረታውን ባሸነፈው መጠን ሆኖ 40947 እና ህዳር 131
በጨረታው መሠረት ውል ለመፈፀም ፈቃደኛ ያልሆነ እንደሆነ የአዲስ አበባ ከተማ 15/2ዐዐ2
ስለመሆኑ አስተዳደር
292 ተከራካሪ ወገኖች ባላነሱበት ሁኔታ ፍ/ቤት የውል አፃፃፍ ሥርዓትን የህፃን ኮከቤ ተረፈ
(ፎርማሊቲን) መሠረት በማድረግ በግራ ቀኝ ወገኖች መካከል 43825 ሞግዚትና አስተዳዳሪ ታህሣሥ 133
የተካሄደን ውል ፈራሽ ነው በሚል የሚሰጠው ውሣኔ ተገቢነት የሌለው እና 6/2ዐዐ2
ስለመሆኑ እነ አቶ አያሌው
የፍ/ብ/ህ/ቁ. 17231808(2) ካሳዬ (ሁለት ሰዎች)
293 በፍ/ብሔር ሕግ ቁጥር 2024/ረ/ መሰረት እንደተከፈለ ሊቆጠር እነ አቶ ገብረመድኀን
የሚችለው በብድር የተሰጠ ገንዘብ ሳይሆን የተሰጠ ገንዘብ ላይ 35758 አየናቸው (ሁለት ታህሣሥ 142
የሚታሰብ ወለድ ክፍያ ስለመሆኑ ሰዎች) 20/2002
የፍ/ብ/ሕ/ቁ. 2024 እና
አቶ ሰብስቤ ኃይሌ
294 የወለድ አግድ ውል ህጋዊ ነው ሊባል የሚችለው የማይንቀሳቀስ እነ አቶ ፈታኒ ባየህ
ንብረት መያዣ መቋቋምን የሚመለከቱ ድንጋጌዎችን በመከተል 45422 (ሰባት ሰዎች) ጥር 147
የተደረገ እንደሆነ ስለመሆኑና በዚህ መሰረት ያልተደረገ መሆኑ ውሉን እና 13/2002
ፈራሽ ሊያደርገው የሚችል ስለመሆኑ እነ ወ/ሮ አስራት ባየህ
የፍ/ብ/ሕ/ቁ. 3118,3045,3052 (ሦስት ሰዎች)
295 የስልክ አገልግሎት ከማግኘት ጋር በተያያዘ በአገልግሎት የክፍያ መጠን
ላይ በአገልግሎት ሰጪውና በአገልግሎት ተቀባዩ መካከል አለመግባባት 48967 አቶ ሳዲቅ ሐሰን ሰኔ 151
በተፈጠረ ጊዜ የተጠየቀው የአገልግሎት ሒሳብ በእርግጥም ስልኩን እና 30/2002
በይዞታው ስር አድርጐ የሚጠቀምበት ወገን በተገለገለው መጠን የኢትዮጵያ
52
የተመዘገበ ስለመሆኑ በባለሙያ እንዲጣራ በማድረግ እልባት መስጠት ቴሌኮሙኒኬሽን
የሚያስፈልግ ስለመሆኑ ኮርፖሬሽን
የፍ/ብ/ሕ/ቁ. 1732
296 መዋዕለ ነዋይን በማፍሰስ ግንባታን ለማካሄድ የከተማ ቦታን ዶ/ር አሸብር
ከመንግስት ተረክቦ ግንባታን በተገቢው ጊዜ ለማጠናቀቅ አለመቻል 46052 ወ/ጊዩርጊስ ጥር 154
ሊያስከትል የሚችለው ውጤት እና 19/2ዐዐ2
የደ/ብ/ብ/ሕ/ክ/መ ደንብ ቁ. 41/97 አንቀፅ 8(3) የቦንጋ ማዘጋጃ ቤት
የደ/ብ/ብ/ሕ/ክ/መ አዋጅ ቁ. 51/94 ከፋ ዞን
297 ከቤት ኪራይ ውል ጋር በተያያዘ የኪራይ ውልን ለማቋረጥ በቂ ናቸው 46394 ወ/ሮ ስንቄ መስፍን የካቲት
ሊባሉ የሚችሉ ተከራይ የሚፈፅማቸው የግንባታ አይነቶች እና 11/2ዐዐ2 157
የፍ/ብ/ህ/ቁ. 295329541732 የመንግስት ቤቶች
ኤጀንሲ
298 ፍ/ቤት ተከራካሪ ወገኖች ወለድን አስመልክቶ በውላቸው ካመለከቱት የኮንስትራክሽንና
ሃሳብ ውጪ የራሱን ስሌት መሠረት በማድረግ ውሣኔ መስጠት 45559 ቢዝነስ ባንክ (አ.ማ) የካቲት 160
ስላለመቻሉ እና 25/2ዐዐ2
የፍ/ብ/ህ/ቁ/. 17312478 እነ የአቶ ኃይሉ ፈይሳ
ወራሾች (ሁለት
ሰዎች)
299 ከሽያጭ ጋር በተያያዘ ውል ሲመሰረት ጉድለት የነበረበት መሆኑ 47800 ወ/ሮ እመቤት ደርበው የካቲት 162
ቢረጋገጥም ከውሉ መመስረት በኋላ በተሸጠው ንብረት ላይ ተዋዋይ እና 25/2ዐዐ2
ወገኖች ተጨማሪ ግንባታ ያካሄዱና ወደ ነበሩበት ለመመለስ አዳጋች አቶ ታደሰ ሰዳማ
ሁኔታ ያለ መሆኑ ከታመነ ውሉ ሊፀና የሚገባው ስለመሆኑ
የፍ/ብ/ህ/ቁ. 1817(1)
300 ላልተወሰነ ጊዜ እንደተደረገ የሚቆጠር የኪራይ ውል አከራይ የሆነ የመንግስት ቤቶች
ወገን ለተከራይ ማስታወቂያ በመስጠት ምክንያቱን መግለፅ 40336 ኤጀንሲ መጋቢት 164
ሳያስፈልገው የኪራይ ውሉን ሊያቋርጥ ስለመቻሉ እና 22/2ዐዐ2
የፍ/ብ/ህ/ቁ. 2966(1) የወ/ሮ አሰገደች
ካሣሁን ወራሽ ሄኖክ
ሣሙኤል
301 ከሽያጭ ውል ጋር በተገናኘ ሻጭ የሚያቀርበው የውል ይፍረስልኝ ክስ ወ/ሮ አልማዝ ተሰማ
ገዥ ውል እንዲፈፀምልኝ በሚል ሊያቀርብ የሚችለው አቤቱታ ላይ 43636 እና መጋቢት 173
የሚቆጠረውን የይርጋ ጊዜ የሚያቋርጥ ስለመሆኑ እነ አቶ በየነ 22/2ዐዐ2
53
የፍ/ብ/ህ/ቁ. 18451851 ወ/ሚካኤል
302 የኪራይ ውልን መሠረት በማድረግ ቤትን የያዘ ወገን የኪራይ ውሉን አቶ ዘነበ ኃ/ማሪያም
በቅድሚያ ሣያስፈርስ የባለቤትነት ጥያቄን መሠረት በማድረግ በኪራይ 46947 እና እነ መጋቢት 175
ውሉ አልገደድም በሚል የሚያቀርበው አቤቱታ ተቀባይነት የሌለው ወ/ሮ አባይነሽ ዘለቀ 7/2ዐዐ2
ስለመሆኑ (ሦስት ሰዎች)
303 ከእጅ በእጅ ሽያጭ ጋር በተያያዘ ገዢ የሸያጩን ዋጋ የከፈለበትን ወ/ሮ ሸዋዬ ኑርዬ
ደረሰኝ ይዞ መገኘቱ የገዛውን ንብረት እንደተረከበ የሚያሳይ የመጨረሻ 45545 እና መጋቢት 178
(conclusive) ማስረጃ ነው ሊባል የማይቻል ስለመሆኑ ምን አዩ ኃ/የተ/የግል .22/2ዐዐ2
የፍ/ብ/ህ/ቁ. 22662278(1) እና (2) ማህበር
304 በፍ/ብሔር ጉዳይ ህጋዊ ጥበቃ ሊደረግለት የሚችል ዋስትና 47971 ወ/ሮ ጅቦኒ ቱና ሚያዝያ
የሚደረግበት አግባብ እና 5/2ዐዐ2 181
የፍ/ብ/ህ/ቁ. 1922 ወ/ሮ ብርቂ ኢርክታ
305 ከኪራይ ውል ጋር በተያያዘ ተከራይ የሆነ ወገን የተርን ኦቨር ታክስ አቶ ብርሃነ ገብረሐይሉ
የመክፈል ግዴታ በህግ የተጣለበት እንደሆነ አከራይ የሆነው ወገን 48358 እና ሚያዝያ 183
ይህንኑ ክፍያ ለመፈፀም ይቻል ዘንድ ተከራዩን ለመጠየቅ ስለመቻሉ አንሲዩን ኮንትር ላፋም 7/2ዐዐ2
አዋጅ ቁ. 308/95 አንቀፅ 2(3578912),6
306  አንድ ሰው ብድሩን አለመክፈሉን አምኖ በሚከራከርበት ሁኔታ 44691 አቶ ሽባባው ወሌ ሚያዝያ 186
የፍ/ብሔር ህግ ቁጥር 2024(ረ) ተፈፃሚነት የማይኖረው ስለመሆኑ እና 8/2002
 2024(ረ) ዋና ብድርን ሣይሆን ለብድር የሚከፈል ወለድን አቶ ሙሉጌታ ዓባይ
የሚመለከት ስለመሆኑ
የፍ/ብ/ህ/ቁ. 2024(ረ)
307 አንድ ውል ህግን የሚፃረር /የሚቃረን/ ነው በሚል እንዲፈርስ 48094 እነ ሙና እንድሪስ
የሚቀርብ ጥያቄ በአሥር ዓመት ጊዜ ውስጥ ካልቀረበ በይርጋ እና ግንቦት 188
የሚታገድ ስለመሆኑ የኢትዮጵያ ልማት 1ዐ/2ዐዐ2
የፍ/ብ/ህ/ቁ. 1845 ባንክ
308 የሽያጭ ውል በህግ የተቀመጠውን የአፃፃፍ ሥርዓት ባለመከተሉ ፈራሽ ወ/ሮ እታፈራሁ
ሲሆን ንብረት የመመለስ ግዴታ ያለበት ወገን ንብረቱን ለውጦ ወይም 49326 ኃ/ማሪያም ሰኔ 195
በንብረቱ ላይ ወጪ አውጥቶ ከሆነ ባወጣው ወጪ መጠን ሊጠይቅ እና 28/2ዐዐ2
የሚችል ስለመሆኑ እነ መምህር በቀለ
የፍ/ብ/ህ/ቁ. 1818 ታችበሌ
54
309 በፍ/ብሔር ጉዳይ (ክርክር) የይርጋ ጊዜ መቆጠር የሚጀምርበትን ጊዜ 42700 የባህርና ትራንዚት ሐምሌ
ለመወሰን የሚቻልበት አግባብ አገልግሎት ድርጅት 12/2ዐዐ2 198
የፍ/ብ/ህ/ቁ/. 1846 እና
አደጋ መከላከልና
ዝግጁነት ኤጀንሲ
310 የእቁብ ገንዘብ ይከፈለኝ ጥያቄ በይርጋ ደንብ የሚገዛ እንጂ በፍ/ብ/ህ/ቁ የአቶ ደሣለው ፋንታ ሐምሌ 202
2024 ሥር በተመለከተው የህሊና ግምት የሚሸፈን ስላለመሆኑ 46019 ወራሾች 2ዐ/2ዐዐ2
የፍ/ብ/ሕ/ቁ. 2024 እነ ሙሉጌታ ደሣለው
እና
አየለ ደበላ
311 አንድ የስጦታ ውል በኃይል ወይም በተንኮል ተግባር ተደርጓል በሚል 49900 እነ ወ/ሮ ሐመልማል ሐምሌ 206
ስለሚፈርስበት አግባብ ዓለሙ(ሁለት ሰዎች) 19/2002
የፍ/ብ/ህ/ቁ. 2442(3),1698,1699,1704,1706 እና
ወ/ሮ ሀረገወይን ዘለቀ
312 የኢትዮጵያ ንግድ ባንክ ጥቅምት 252
የማይንቀሳቀስ ንብረት በመያዣ ተሰጥቷል ለማለት የሚቻልበት አግባብ 38681 እና 3/2ዐዐ1
እማሆይ ፀሐይቱ
የፍ/ብ/ሕ/ቁ. 3041,3052 አምበሉ
ቅጽ 11
313  የማይንቀሳቀስ ንብረት /ህንፃ/ ግንባታ ሥራ ጋር በተገናኘ ተፈፃሚ 47526 ዛፍኮ ኃ/የተ/የግል ግንቦት 281
ስለሚሆኑ ድንጋጌዎች ማህበር 15/2003
 የሥራ ተቋራጭነት ውል ተፈጽሟል /አለ/ ለማለት የሚቻልበት እና
አግባብ ብሔራዊ መሐንዲሶች
 የግንባታ ሥራ ውል በልዩ ፎርም መደረግ ያለበት ስለመሆኑ ስራ ተቋራጭ ድርጅት
የፍ/ብ/ህ/ቁ. 3019-3040
314  የማይንቀሳቀስ ንብረት ሽያጭ ውል በቅን ልቦና የተደረገ ነው በሚል 60720 ወ/ሮ ሄርያ መሐመድ ግንቦት 288
ምክንያት ብቻ በህግ ጥበቃ ሊደረግለት የማይችል ስለመሆኑ ግርግቦ 15/2003
 በህግ ፊት በማይፀና ሁኔታ የማይንቀሳቀስ ንብረት ባለቤትነት እና
የምስክር ወረቀት የያዘ ሰው ይህንኑ ንብረት ለሌላ ሰው ለማስተላለፍ አቶ ሸምሱ የሱፍ
በውልና ማስረጃ ጽ/ቤት የሚያደርገው የሽያጭ ውል ህጋዊ ነው
ሊባል የማይቻል ስለመሆኑ
55
 የማይንቀሳቀስ ንብረትን በሽያጭ ለ3ኛ ወገን ለማስተላለፍ መብት
ከሌለው ሰው እያወቀ የሽያጭ ውል የፈፀመ ገዢ በቅን ልቦና የተደረገ
ነው በሚል የሕግ ጥበቃ የሚደረግበት ምክንያት የሌለ ስለመሆኑ
የፍ/ብ/ህ/ቁ. 1195, 1196, 2882-2884
ቅጽ 12
315 አግባብነት ካለው የመንግስት አካል ፈቃድ ሳይኖር የከርሰ ምድር ቁፋሮ 54249 ጌታሁን አበበ ቦጋለ ጥቅምት 2
ሥራን ለመስራት የሚደረግ ውል ህጋዊና አስገዳጅ ሊሆን የማይችል እና 16/2003
ስለመሆኑ ሐሰን ገአስ ሁመድ
316 በህግ አግባብ ተመዝግቦ የሚገኝ የመያዣ ውል ተጠቃሚ የሆነ ወገን 40109 የኢትዮጵያ ልማት ጥቅምት 4
በህግ የተቀመጠው ጊዜ ከማለፉ በፊት ውሉ እንዲታደስለት ከጠየቀ ባንክ 01/2003
የንብረቱ አስያዥ ፈቃድ መኖሩ ሳይረጋገጥ ውሉ ሊታደስና ሊመዘገብ እና
ስለመቻሉ አቶ ተክሌ ዋከኔ
የፍ/ብ/ህ/ቁ. 3058/1/ እና /2,/ 1632/2/
317 የመንግስት ቤቶች ኤጀንሲ ከሚያስተዳድራቸው ቤቶች ጋር በተያያዘ 42150 የመንግስት ቤቶች ጥቅምት 7
በፍርድ ሃይል የኪራይ ውል እንዲዋዋል የሚደረግበት ህጋዊ ምክንያት ኤጀንሲ 29/2003
የሌለ ስለመሆኑ እና
እነ አቶ ዳንኤል ካሣ
/ሀያ ሁለት ሰዎች/
318 ውልን በተመለከተ በህግ የተቀመጠውን ፎርም አልጠበቀም በሚል 47617 ቄስ ገ/ሚካኤል ህዳር 14
አቤቱታ ለማቅረብ ስለሚችለው ሰው /ወገን/ አለምነው 30/2003
የፍ/ብ/ህ/ቁ. 1808/2/ እና
ወ/ሮ መልኬ ደምሴ
319 የዋስትና ግዴታን ቀሪ ለማድረግ የሚቻልበት አግባብ 49041 የአ/አ ከተማ አስተዳደር ህዳር 17
የፍ/ብ/ህ/ቁ. 1925/2/ ዋና ኦዲተር መ/ቤት 02/2003
እና
አቶ ኤሣው መዓዛ
/ሦስት ሰዎች/
320 ከመኪና ሽያጭ ጋር በተገናኘ ሽያጩ ከመከናወኑ በፊት በነበረ የፍ/ቤት 52106 እነ አዋሽ ህዳር 20
እገዳ መነሻነት ገዢው በባለቤትነት መብቱ መገልገል ሳይችል ቢቀር ኢንተርናሽናል ባንክ 13/2003
56
በሻጩ ላይ የሚኖር ኃላፊነትና የጉዳት ካሣውን በመወሰን በኩል አ.ማ /ሁለት ሰዎች/
የገዢው ተነፃፃሪ ግዴታ እና
የፍ/ብ/ህ/ቁ. 2341/2/ 2281, 2336, 2329, 2360, 1802, 1790 አቶ ታደሰ አደሬ
321 እቃን ለመግዛት በጨረታ ማስታወቂያ ያወጣ ድርጅት ተወዳዳሪዎች 53968 እነ የምስራቅ ወለጋ ህዳር 24
በጨረታ ላይ ከተነገረው የተለየን ዕቃ በማቅረብ ከተወዳደሩ በኋላ ገንዘብና ኢኮኖሚ 13/2003
ድርጅቱ ተወዳዳሪ የሆነው አካል በጨረታ ሰነዱ ላይ ሞልቶ ያቀረበውን ልማት ጽ/ቤት /ሁለት
እቃ መሰረት በማድረግ ውል የተዋዋለ እንደሆነ ይህንኑ ውል ሰዎች/
ለመፈፀም የሚገደድ ስለመሆኑ እና
የፍ/ብ/ህ/ቁ. 1695/2/ አቶ ፀጋዬ ነጋ
322 በማህበር አባላት ስምምነት የሚወጣ ደንብን አስመልክቶ በማህበሩ 54312 አቶ ሃይላይ ተክላይ ህዳር 27
አባላት መካከል ብሎም በማህበሩ እና በአባላት መካከል የሚነሱ እና 28/2003
አለመግባባቶችን እልባት ለመስጠት በፍትሐብሔር ህጉ ውስጥ ስለ ውቁር የጨው
ውሎች በጠቅላላው የተመለከቱት ድንጋጌዎች ተፈፃሚ ሊሆኑ የሚችሉ አምራቾች ኃላፊነቱ
ስለመሆኑ የተወሰነ የግል ማህበር
የፍ/ብ/ህ/ቁ. 1676/1/
323 ውል ጋር በተያያዘ ተዋዋይ የሆነ ወገን ውሉን የፈፀምኩት ተገድጄና 55311 ወ/ሮ ብርሃኔ አጥናፉ ህዳር 31
ከፍላጐቴ ውጭ ነው በሚል የሚያደርገውን ክርክር ዳኞች (ፍ/ቤቶች) እና 11/2003
የዚህን ተዋዋይ ወገን እድሜ፣ ጾታ፣ የተዋዋይ ወገኖችን ልዩ ግንኙነት ኢንስፔክተር ዮሃንስ
እና አጠቃላይ ተያያዥነት ያላቸው አኳኋኖች ጭምር መሰረት ተሲሳ
በማድረግ መወሰን ያለባቸው ስለመሆኑ
የፍ/ብ/ህ/ቁ. 1706/1/,1678/ሀ/,1809
324 ተዋዋይ ወገኖች በመካከላቸው ሊፈጠር የሚችለውን አለመግባባት 56368 ዶ/ር ሰለሞን ነጋሽ ህዳር 37
በግልግል ዳኝነት ለመፍታት ከተስማሙ በኋላ አንደኛው ወገን ፈቃደኛ እና 01/2003
ያልሆነ እንደሆነ ሌላኛው ተዋዋይ ስምምነቱ እንዲፈፀም ለፍ/ቤት የባህርዳር ዩኒቨርስቲ
የሚያቀርበው አቤቱታ የክስ ምክንያት የለውም ሊባል የሚችል
ስላለመሆኑ
የፍ/ብ/ህ/ቁ. 1731
የፍ/ብ/ሥ/ሥ/ህ/ቁ. 33/2/, 231
325 የመያዣ ውል ስልጣን በተሰጠው አካል ፊት ተደርጐ ለማስረጃነት 56682 የኢትዮጵያ ንግድ ባንክ ህዳር 39
ዋናውን ሰነድ ማቅረብ ባልተቻለ ጊዜ የዋናው ሰነድ ግልባጭ ስለመሆኑ እና 14/2003
ሥልጣን በተሰጠው አካል ተረጋግጦ የቀረበ የዋናው ሰነድ ኮፒ እንደ እነ አንዋር
በቂ ማስረጃ ሊወሰድ የሚገባ ስለመሆኑ አብዱራህማን /ስምንት
57
የፍ/ብ/ህ/ቁ. 2011, 2008, 2009 ሰዎች/
326 የፍ/ብ/ህ/ቁ. 2024/ረ/ እና 2023 ለውሃ ፍጆታ ክፍያ ተፈፃሚነት 48857 የአዲስ አበባ ውሀና ታህሳስ 42
የሌላቸው ስለመሆኑ ፍሳሽ ባለስልጣን 12/2003
የፍ/ብ/ህ/ቁ. 2023, 2024/ረ/ እና
የአዲስ አበባ ከተማ
ክፍለ ከተማ ቀበሌ
16/17 አስተዳደር
ጽ/ቤት
327  የተሸጠለትን ነገር የተረከበ ገዢ የሽያጩን ዋጋ ወዲያውኑ የመክፈል 49635 ሂጦስ የገበሬዎች ጥር 46
ግዴታ ያለበት ስለመሆኑ የህብርት ስራ ማህበር 23/2003
 ገዥ ለሻጭ /በሽያጭ/ ለማስረከብ በውል ከተስማማው መካከል እና
የተወሰነውን ክፍል ያስረከበ መሆኑና ሻጭም በተረከበው መጠን የምስራቅ ዱቄት
ክፍያ ያልፈፀመ መሆኑ ለውሉ መፍረስ በቂ ምክንያት ሊሆን ፋብሪካ
ስለመቻሉ
የፍ/ብ/ህ/ቁ. 2278
328 አንድን ዕቃ በውል የተረከበ ሰው የተረከበው ዕቃ ጉድለት አለው በሚል 55229 ወ/ሮ መሃዳ ይመር ጥር 50
የሚያቀርበው አቤቱታ በአንድ ዓመት ውስጥ ካልቀረበ በይርጋ እና 09/2003
የሚታገድ ስለመሆኑ የኢትዮጵያ ልማት
የፍ/ብ/ህ/ቁ. 2291, 2292, 2298/1/ ባንክ የአርሲ ቅርንጫፍ
329  የግንባታ ሥራን ለመንግስት ለመስራት ጨረታውን ያሸነፈ ሥራ 56252 ተስፋዬ አበበ ሥራ ጥር 53
ተቋራጭ ሥራውን ሙሉ በሙሉ ለሌላ ሥራ ተቋራጭ /ሰው/ ተቋራጭ 24/2003
በህጋዊ መንገድ ሊለቀቅ ወይም ሊያስተላልፍ የሚችልበት አግባብ እና
 ከአሰሪ ጋር ያልተደረገና ከሥራ ተቋራጭ ጋር የተደረገ የንዑስ ሥራ ማዕረጉ ወርቁ ሥራ
ተቋራጭነት ውልና የሚኖረው ውጤት ተቋራጭ
የፍ/ብ/ህ/ቁ. 3202/1/ እና /2/ 3205, 3206, 3244/1/, 2107
330  ውሎችን ህገ ወጥ ናቸው ወይም በህግ የተቀመጠውን መስፈርት 43226 ጌታ ትሬዲንግ የካቲት 58
አላሟሉም (Unlawful contracts or illegal contracts) በሚል ኃ/የተ/የግ/ማህበር 7/2003
ለመለየት የሚቻልበት አግባብ እና የሚያስከትሉት ውጤት እና
 በመያዣ ተይዟል በሚል ባለገንዘብ በሆነ ባንክ በሐራጅ ንብረቱ የኢትዮጵያ ንግድ ባንክ
የተሸጠበት ሰው ባንኩ ንብረቱን ለመሸጥ መብት የለውም በሚል
/ውሉ እንዲፈርስ/ የሚያቀርበው የመቃወም አቤቱታ በሁለት ወር
ጊዜ ውስጥ መቅረብ ያለበት ስለመሆኑ
58
የፍ/ብ/ሥ/ሥ/ህ/ቁ. 446,447
አዋጅ ቁ. 97/90 አንቀጽ 6
አዋጅ ቁ. 216/92
331 የከተማ ቦታ ውልን መሰረት በማድረግ በሊዝ የሚሰጥበትና ውሉ 54596 የአዲስ አበባ ከተማ የካቲት 65
ሊቋረጥ የሚችልበት አግባብ አስተዳደር የመሬት 09/2003
አዋጅ ቁ. 272/94 አንቀጽ 15/1/ /ለ/, 16 ልማትና አስተዳደር
ቦርድ
እና
ወ/ሮ ላቀች መንግስቴ
334 ውልን መሰረት በማድረግ ቀብድ የተቀበለ ወገን የቀብዱን አጠፌታ 56794 አቶ ሳህሉ ሙሉጌታ የካቲት 71
በመክፈል ውሉ እንዲፈርስ ለመጠየቅ ስለመቻሉ እና 07/2003
የፍ/ብ/ህ/ቁ. 1885/2/ እነ አቶ ሰለሞን
ኤፍሬም /ሦስት ሰዎች/
335  ተዋዋይ ወገኖች ውል ባለመፈፀሙ አንዳቸው ለሌላቸው መቀጮ 58258 ወ/ሮ ዮርዳኖስ ሃጐስ የካቲት 75
/ገደብ/ እንዲከፈል በማለት የሚደርሱበት ስምምነት ተፈፃሚ መደረግ እና 21/2003
ያለበት ስለመሆኑ ወ/ሮ ሀይማኖት ተፈራ
 በውል በተወሰነ የገንዘብ ቅጣት ላይ የሚታሰብ የወለድ ክፍያ
አግባብነት የሌለው ስለመሆኑ
የፍ/ብ/ህ/ቁ. 1891, 1892/1/, 1889
336 የእውቀት ሥራ /ግልጋሎት/ ውልን አሰሪ የሆነ ወገን በተናጠል 60469 ኮከብ ዱቄትና ፓስታ የካቲት 79
ለማቋረጥ የሚችለው ባለሙያው ሥራውን ሙሉ በሙሉ አጠናቅቆ ፋብሪካ 21/2003
ለአሰሪው ከማስረከቡ በፊት ስለመሆኑና ባለሙያው ሥራውን እና
አስመልክቶ በኃላፊነት ሊጠየቅ የሚችለው የሙያውን ደንቦች በመጣስ ሙሉ አለም የስራ
ጥፋት የፈፀመ እንደሆነ ስለመሆኑ አመራር አማካሪዎች
የፍ/ብ/ህ/ቁ. 2637/2/, 2636/2/ና/1/
337 ከመንግስት አስተዳደር መ/ቤት ጋር የሥራ ውል ያደረገ ወገን 60951 የኢትዮጵያ መንገዶች ግንቦት 83
እንደውሉ ለመፈፀም ባልቻለ ጊዜ የአስተዳደር መ/ቤቱ ተዋዋዩ ለውል ባለስልጣን 19/2003
ማስከበሪያ (contract security) በሚል ካስያዘው ገንዘብ ላይ ውሉ እና
ባለመፈፀሙ የደረሰበትን የጉዳት ኪሣራ መቀነስ የሚችል ስለመሆኑ ካንትሪ ትሬዲንግ
አዋጅ ቁ. 430/97 አንቀጽ 43 ኃ/የተ/የግል ማህበር
የመንግስት የግዢ መመሪያ ቁ. 117/5/ /ሀ-ሐ/
338  በሃዋላ የተላከን ገንዘብ ባንክ ለዕዳ ማስመለሻ በሚል ያለፍርድ መያዝ 64203 የኢትዮጵያ ንግድ ባንክ ግንቦት 87
59
የማይችል ስለመሆኑ እና 15/2003
 በፍትሐብሔር ግንኙነት እዳን ለማቻቻል ስለሚቻልበት አግባብ አቶ መሐመድ ሙሳ
የፍ/ብ/ህ/ቁ. 1838/1/, 1840, 1841 /አራት ሰዎች/
339 አንድን ስልጠና በአሰሪው ትብብር በውጪ አገር ተከታትሎ በምትኩ 46574 ሐዋሳ ዩኒቨርስቲ መጋቢት 90
አገልግሎት ለመስጠት የተስማማ ሠራተኛ አስቀድሞ በውል የገባውን እና 09/2003
አገልግሎት የመስጠት ግዴታ ባልተወጣበት ሁኔታ ሌላ /ተጨማሪ/ እነ ዮናስ ካሣ /ሁለት
ስልጠና መጀመሩ በውሉ መሰረት ለመፈፀም ፈቃደኛ አለመሆኑን ሰዎች/
የሚያሳይና በኃላፊነት የሚያስጠይቀው ስለመሆኑ
የፍ/ብ/ህ/ቁ. 1731
340  ከመኪና ሽያጭ ውል ጋር በተገናኝ ሻጭ ከመኪናው ጋር የተያያዙ 56569 አቶ ዳዊት አሰፋ መጋቢት 93
አስፈላጊ ሰነዶችን ለገዢ አሟልቶ ያስረከበ መሆኑ ከተረጋገጠ ገዢ እና 23/2003
ስመ ሃብቱ በስሜ አልተዛወረም በሚል ምክንያት ብቻ ውሉ አቶ ተሻለ ደስታ
እንዲፈርስ የሚያቀርበው አቤቱታ ተቀባይነት የሌለው ስለመሆኑ
 ከመኪና ጋር በተገናኘ ስመ ሃብቱን ለማዞር አስፈላጊ ሁኔታዎችን
አሟልቶ ስም እንዲዛወርለት ጥያቄ አቅርቦ መብቱ ሊረጋገጥለት
ያልቻለ ሰው በሚመለከተው አካል ላይ በፍ/ቤት ክስ መስርቶ
መብቱን ለማስከበር የሚችል ስለመሆኑ
341  በጽሁፍ እንዲደረጉ በህግ የተደነገጉ የውል አይነቶች ህጋዊና 57356 ወ/ሮ መሠረት በቀለ መጋቢት 98
የተሟሉ ናቸው ለማለት መሟላት ያለባቸው ሁኔታዎች እና 22/2003
/መስፈርቶች/ ወ/ሮ ኤልሳ ሶሞኔላ
 የቤት ሽያጭ ውል ምስክር ሳይኖርበት በውልና ማስረጃ ጽ/ቤት
በመደረጉ ብቻ ህጋዊና የሚፀና ነው ለማለት የማይቻል ስለመሆኑ
የፍ/ብ/ህ/ቁ. 1723/1/, 1727/2/, 2877
342 ከግንባታ ሥራ ውል ጋር በተያያዘ የግንባታ ሥራ ፈቃድ የሚሰጠው 55359 አቶ ተድላ ማሞ ሚያዝያ 101
ለባለቤት ወይም ለወኪሉ ስለመሆኑ ጌታቸው 21/2003
የግንባታ ፈቃድ አሰጣጥ ክትትልና ቁጥጥር ደንብ ቁጥር 17, መመሪያ እና
ቁ. 1/97 እነ አቶ ፍስሐ ሱመር
/ሁለት ሰዎች/
343  ተዋዋይ ወገኖች ውል ለማድረግ ነፃ ቢሆኑም ህግ የወሰናቸውና 58157 አቶ ዮሐንስ ታደሰ ሚያዝያ 107
የከለከላቸውን ነገሮች ባለመገንዘብ /ባለማክበር/ የሚደረጉ ውሎች እና 06/2003
የማይፀኑ እና የማይፈፀሙ ስለመሆናቸው ወ/ሮ አማረች መንገሻ
 በመንግስትና በህዝብ መሬት ላይ ግለሰቦች አንዱ ሰጪ ሌላው ደግሞ
60
ተቀባይ በመሆን የባለቤትነት መብት ሊመሰርቱ የማይችሉ ስለመሆኑ
የፍ/ብ/ህ/ቁ. 1716
344 ህጋዊ ባልሆነ የቤት ሽያጭ ውል አማካኝነት የተሰጠን ገንዘብ 58636 እነ አቶ ተሾመ ካሣ ሚያዝያ 111
ለማስረዳት ህጉ የደነገገው ልዩ የማስረጃ አይነት የሌለና በማናቸውም እና 19/2003
ማስረጃ ማስረዳት የሚቻል ስለመሆኑ/ አቶ ቤዛ ኩሉ አዳም
የፍ/ብ/ህ/ቁ. 2472, 2001, 2019, 1808/2/, 1815, 2162, 2164
345  የሚንቀሳቀሱ ንብረቶች በመያዣ (pledge) ለሌላ ሰው ተሰጥተዋል 43582 ራፒድ ኮንስትራክሽን ሰኔ 114
ለማለት የሚቻልበት ሁኔታ እና ውጤቱ ስራ ተቋራጭ ድርጅት 28/2003
 መኪና በመያዣነት ተሰጥቷል ለማለት የሚቻልበት አግባብ እና
የፍ/ብ/ህ/ቁ. 2825, 2832, 2830, 1186/2/, 2828, 1727, 2930, ኦርቢስ ንግድና ቴክኒክ
2027, 2028, 2054 ክፍል ሊሚትድ
346 አንድን ሥራ ለሥራ ተቋራጭ የሰጠ የመንግስት መ/ቤት በራሱ ጥፋት 61110 አል ናይል ቢዝነስ ሰኔ 124
ጉዳት አድርሶ ከሆነ ወይም የሥራ ተቋራጩን ሥራ መደበኛ አፈፃፀም ግሩፕ ኃ/የተ/የግል 28/2003
ከባድ ያደረገበት እንደሆነ ለሥራ ተቋራጩ ኪሣራ የመክፈል ኅላፊነት ማህበር
የሚኖርበት ስለመሆኑ እና
የፍ/ብ/ህ/ቁ. 3259 የኢትዮጵያ መንገዶች
ባለስልጣን
347 የቤት ሽያጭ ውል ፈርሶ ወደ ነበርንበት እንድንመላለስና የከፈልኩት 62134 እነ ጣና ወ/ሰማያት ሰኔ 132
ገንዘብ ይመለስልኝ በሚል ክስ መስርቶ ፍ/ቤት ጥያቄውን በህግ ፊት እና 28/2003
የሚፀና ውል የለም በማለት ውድቅ ያደረገበት ወገን ያለአግባብ ወ/ሮ አልማዝ
የተከፈለ ገንዘብ እንዲመለስልኝ በማለት የሚያቀርበው አቤቱታ አሰጋኸኝ
ተገቢነት ያለውና ህጋዊ ስለመሆኑና በመጀመሪያው ክስ ተጠቃሎ
መቅረብ የነበረበት ነው ሊባል የማይገባ ስለመሆኑ
የፍ/ብ/ህ/ቁ. 1815, 1880/2/, 2001-2019, 2162, 2164
የፍ/ብ/ሥ/ሥ/ህ/ቁ. 216/2/3/
348  የጠፋ ዕቃን ላገኘ ወይም ሌላ ነገር ለፈፀመ ሰው ሽልማት ይሰጠዋል 62146 ወ/ሪት ፍሬወይኒ ሐምሌ 135
ተብሎ በተለጠፈ /በተነገረ/ ማስታወቂያ ወይም በአደባባይ ሊታወቅ ቴዎድሮስ 12/2003
በሚችል ሌላ አይነት ማስታወቂያ መሰረት ዕቃውን አግኝቶ የመጣ እና
ወይም የተባለውን ሥራ የፈፀመ እንደሆነ የተስፋ ቃሉን የሰጠው ተርካንሬ ፕሮሞሽንና
ሰው የተገለፀውን ሽልማት /የገባውን ቃል/ የመፈፀም ግዴታ ያለበት የማስታወቂያ ስራ
 በውል የተገባ ግዴታ ፍፁም የማይቻልና የማይሞከር ነው ለማለት
61
ተዋዋይ ወገን ብቻ ሳይሆን ማንም ሰው ሊፈጽመው የማይችለው
ግዴታ መሆን ያለበት ስለመሆኑ
 በአንድ ከተማ የሚገኝና መጠኑ ተለይቶ የታወቀ የመኖሪያ ቤት
መስሪያ ቦታ በሽልማት መልክ ለመስጠት በውል የተገባ ግዴታ
ሊፈፀም የማይችል ነው ሊባል የማይችል ስለመሆኑ
የፍ/ብ/ህ/ቁ. 1715, 1741-1762, 1714, 1711, 1736, 1734, 1689
349 የደንበኛን ጉዳይ /ክርክር/ በፍ/ቤት ክስ መስርቶ ሙያዊ አገልግሎት 66210 አቶ ተስፋዬ ጐላ ሐምሌ 140
ለመስጠት የጥብቅና የውክልና ስልጣን የተሰጠው ጠበቃ በውል እና 29/2003
የገባውን ግዴታ በተገቢው ጊዜና ትጋት ለመወጣት አለመቻል የኢ.ፌ.ዴ.ሪ ፍትህ
በኃላፊነት የሚያስጠይቅና ለቅጣት የሚዳርግ ስለመሆኑ ሚ/ር
ደንብ ቁጥር 57/92 አንቀጽ 8/2//ለ/ 3
አዋጅ ቁ. 199/92 አንቀጽ 24/3/ /ለ-3/
350  ከቤት ሽያጭ ውል ጋር በተገናኘ የስም መዛወር የሚፈፀመው 33945 አቶ ሳልህ ሁሴን ጥቅምት 143
በመንግስት አስተዳደር ፊት እንጂ ሻጭ ነው የተባለው ወገን እና 20/2001
ሊፈጽመው የማይችልና ከህግ ወይም ከውል ይመነጫል ሊባል ደግፌ ደርቤ
የማይችል ግዴታ ስለመሆኑ
 የስም ይዛወርልኝ አቤቱታ የክስ ምክንያት የሌለው ስለመሆኑ
351 ስለ አስፈላጊ አደራ እና የማስረጃ አይነት 64887 አቶ አደም የሱፍ ሐምሌ
የፍ/ብ/ህ/ቁ. 2782,2800,2802,2472 እና 29/2003
አቶ አብዱሠላም
ሙሐመድ
352 የፍ/ብ/ህ/ቁ. 1810/2/ ላይ የተመለከተው የይርጋ ገደብ ተፈፃሚ 48012 አቶ ኡመር ከድር ጥቅምት 147
የሚሆነው ውል በፈቃድ ጉድለት ወይም በችሎታ ማጣት የተነሳ እና 03/2003
እንዲፈርስ ጥያቄ የቀረበ እንደሆነ ብቻ ስለመሆኑ አቶ በዳዳ ሰቦቃ /ሁለት
የፍ/ብ/ህ/ቁ. 1810 ሰዎች/
353 ተዋዋይ የሆነ ወገን ወይም ጥቅም ያለው ማናቸውም ሰው ውሉ 43379 አበበ አበጋዝ ታህሳስ 150
የተደረገበት ጉዳይ ወይም ምክንያት ከህግ ውጪ ነው ወይም ለህሊና እና 25/2003
ተቃራኒ ነው ወይም ለውሉ አፃፃፍ የተደነገገው ፎርም አልጠበቀም ጥሩነሽ ተክሌ
የሚል መከራከሪያ ምክንያት በማቅረብ ወሉ እንዲሰረዝ ለመጠየቅ
የፍ/ብ/ህ/ቁ. 1808/2/
354 የንግድ መደብር ሽያጭ ውል በግዴታ እንዲፈፀም ለማድረግ 44873 አቶ ሰሚር ሱሩር ጥር 153
62
የሚቻልበት አግባብ እና 13/2003
የፍ/ብ/ህ/ቁ. 2330, 2329, 1778 እነ ወ/ሮ ስንዱ ዱባለ
355  በብድር ከተወሰደ ገንዘብ አከፋፈል ጋር በተያያዘ ብድር መክፈያ 59882 ወ/ሮ አሰገደች ዘርጋው የካቲት 157
ጊዜው የዘገየ እንደሆነ ለአበዳሪው በኪሣራ መልክ የሚከፈለው ህጋዊ እና 21/2003
ወለድ ብቻ ስለመሆኑና ከዚህ ህጋዊ ወለድ በተጨማሪ በመቀጫ አቶ አየለ ንዳኔ
መልክ ለመክፈል የሚደረግ ስምምነት ፈራሸ ስለመሆኑ
የፍ/ብ/ህ/ቁ. 2006/2/, 2005/1/, 2489, 1889
ቅጽ 13
256 የፍ/ብ/ህ/ቁ 2024(ረ) ድንጋጌ ከስልክ አገልግሎት ክፍያ ጋር በተያያዘ 61331 የኢትዮጵያ ጥቅምት 175
ተፈፃሚነት የሌለው ስለመሆኑ፣ ቴሌኮሙኒኬሽን 10/2004
የፍ/ብ/ህ/ቁ 2024(ረ), 2023, 2022 ኮርፖሬሽን
እና
ሚ/ር ጀርመን ግናሆ
257 ከማይንቀሳቀስ ንብረት ሽያጭ ጋር በተገናኘ ሻጭ የሆነ ወገን የሸጠውን 61913 ወ/ሮ እታለማሁ ጥቅምት 179
ነገር ባለሃብትነት ለገዢው የማስተላለፍ ግዴታ ያለበት ስለመሆኑ መስፍን 20/2004
የፍ/ብ/ህ/ቁ 2875, 2281,1808(2) እና
አጋ አንዴ
258 ተዋዋይ ወገኖች ያደረጉት ውል ምንም እንኳን የተፈፀመ ቢሆንም ውሉ 61808 ወ/ሮ ፀሐይ ፍቃዱ ህዳር 181
የ3ኛ ወገኖችን መብትና ጥቅም የሚነካ ከሆነ ይህንኑ በመግለፅ ውሉ እና 07/2004
ፈራሽ እንዲሆን ይወሰን ዘንድ ለፍ/ቤት አቤቱታ ለማቅረብ የሚቻል እነ አቶ ብቻዬ ተስፋዬ
ስለመሆኑ፣ (ሁለት ሰዎች)
የፍ/ብ/ህ/ቁ.1806
259 አንድ ማህበር ለሰጠው ብድር የሚያገኘውን የወለድ መጠን ከመደበኛው 62162 መትከል ልምዓት ህዳር 186
የባንክ ማበደሪያ ወለድ መጠን ከፍ አድርጐ ለማበደር ስለመቻሉና ሁለገብ መ/ህ/ስ 21/2004
ይኸውም ተፈፃሚ መደረግ ያለበት ስለመሆኑ ማህበር
አዋጅ ቁ.147/91 አንቀፅ 34(2) እና
አዋጅ ቁ.402/96 አንቀፅ 5 ቄስ ካላዩ ኪሮስ
የፍ/ብ/ህ/ቁ. 1731,1678
63
የትግራይ ብ/ክ/መንግስት አዋጅ ቁ. 145/2000
360 ከውል መፈፀም ጋር በተገናኘ ተዋዋይ ወገኖች ውልን በተናጠል 57280 እነ ሴንትራል ቬኑ ጥር 189
ለመሰረዝ (unilateral cancellation of contract) ስለሚችሉበት ኃላፊነቱ የተወሰነ 03/2004
አግባብ የግል ማህበር (አራት
የፍ/ብ/ህ/ቁ.1771, 1774, 1757, 1787, 1785, 1786, 1789, 1788 ሰዎች)
እና
እነ አቶ ሰለሞን
ከተማ (ሁለት ሰዎች)
361 የፍ/ብ/ህ/ቁ 2472 ከብድር ውጪ በሆነ ግንኙነት ከተከፈለ ገንዘብ ጋር 64397 አቶ አንዳርጌ እምሩ ጥር 200
በተያያዘ ተፈፃሚ የሚሆንበት አግባብ የሌለ ስለመሆኑ፣ እና 01/2004
የፍ/ብ/ህ/ቁ 2472 ወ/ሮ ዘሀራ መሀመድ
362 ውሎች በቃል፣ በተለመዱ ጠቅላላ ምልክቶች ወይም ግዴታ ለመግባት 71375 ዳሽን የህትመትና ጥር 203
መፍቀድን በማያጠራጥር አሰራር በማስታወቅ ሊደረጉ ስለመቻላቸው የንግድ ስራዎች 16/2004
የፍ/ብ/ህ/ቁ.1681(1) ኃ/የተ/የግ/ማህበር
እና
አቶ ፍስሐ ይሁን
363 የማይንቀሳቀስ ንብረት ሽያጭ ውል የጠፋበት ሰው የሽያጭ ውሉ የጠፋ 69208 ወ/ሮ ንፁህ በላይ መጋቢት 206
ስለመሆኑ ለማስረዳት በሚል የሚያቀርበው ጥያቄ ተቀባይነት ያለውና እና 10/2004
የሚቀርቡት ማስረጃዎች በተገቢው ሁኔታ ተመርምረው አሳማኝ ወ/ሮ ምንትዋብ አዳነ
መሆናቸው ከታወቀ (ሲረጋገጥም) ተከራካሪው የሽያጭ ውሉን
በምስክሮች ለማስረዳት የሚያቀርበው ጥያቄ ተቀባይነት ሊኖረው የማገባ
ስለመሆኑ
የፍ/ህ/ብ/ህ/ቁ 2003,2002
364 በወለድ አገድ ውል መሰረት የማይንቀሣቀስ ንብረቱን ያስያዘ ተዋዋይ 72463 እነ አቶ ንጉሴ ሀይሌ መጋቢት 209
ወገን በውል የተገለፀው ጊዜ ካለፈ በኋላም በማናቸውም ጊዜ ዕዳውን (ሁለት ሰዎች) 26/2004
ከፍሎ ንብረቱን ለማስለቀቅ የሚችል ስለመሆኑ፣ እና
የፍ/ብ/ህ/ቁ 3128/2/ 3117-3130 አቶ ሁሬሣ ደበል
64
365 እንደ ውል አልተፈፀመልኝም በሚል የጉዳት ኪሣራ ጥያቄ በቀረበ ጊዜ 69915 ሻምበል ይኩኖ ለገሠ ሚያዝያ 211
ፍ/ቤቶች የጥያቄ አቅራቢውን ተነፃፃሪ የውል ግዴታ ግምት ውስጥ እና 25/2004
በማስገባት የጉዳት ኪሣራ ሊወሰኑ የሚገባ ስለመሆኑ አቶ መሐመድ በሽርና
የፍ/ብ/ህ/ቁ 1771, 1802 ቤተሰቦቹ ጨው
አምራች ኃ/የተ/የግል
ማህበር
366 በሰነድ ላይ የተመለከተ ፊርማ በተካደ ጊዜ ሰነዱ ሲፈረም የነበሩ 71927 ቄስ አብርሃ በርሄ ሚያዝያ 215
የምስክሮችን ቃል በመስማትና በሌሎች ማስረጃዎች ፊርማው የማን እና 10/2004
እንደሆነ ለማረጋገጥ /Authenticate ለማድረግ/ የሚቻል ስለመሆኑ፣ ወ/ሮ ብርነሽ ሕሉፍ
የፍ/ብ/ህ/ቁ 2472(1) እና (3)
367 የፀና የውል ግዴታ የገባ ሰው ውሉ በፍርድ እንዲሰረዝ ለመጠየቅ 66935 አቶ ሽመልስ አበራ ሰኔ 218
የሚችለው ሌላኛው ተዋዋይ ወገን ግዴታውን በአግባቡ ያልፈፀመ እና 05/2004
(ያልተወጣ) እንደሆነ ወይም የፈፀመው ፍፁም ባልሆነ አኳኋን ከሆነ አቶ ጌታቸው አያልቄ
ስለመሆኑ
በፍ/ብ/ህ/ቁ. 1784 1785(2),(1)
368 አንድ ቀድሞ በመያዣ የተሰጠ የማይንቀሳቀስ ንብረት ካርታ ቁጥሩና 75902 የኮንስትራክሽን እና ሰኔ 224
የቤት ቁጥሩ ተለውጦ እንዲሁም ቀደም ሲል የነበረው ቤት ፈርሶ ቢዝነስ ባንክ አ.ማ 22/2004
በቦታው ላይ አዲስ ቤት ተሠርቶና አዲስ ካርታና የቤት ቁጥር ተሰጥቶ እና
በተገኘ ጊዜ አዲሱን ቤት በመያዣ የያዘ አበዳሪ ቀድሞ የነበረውን ቤት የኢትዮጵያ ንግድ
በመያዣ ከያዘው አበዳሪ የቅድሚያ መብት ያለው ስለመሆኑ፣ ባንክ
በፍ/ብ/ህ/ቁ. 3052, 3066
369  ከስጦታ አድራጊው ሞት በኋላ ተፈፃሚ የሚሆን የስጦታ ውልን 61421 አቶ ጌታቸው በየነ ሐምሌ 227
በተመለከተ ስለ ኑዛዜ እና 17/2004
የተደነገጉት ድንጋጌዎች ተፈፃሚነት ያላቸው ስለመሆኑ፣ እነ የሕፃን ታቦት
 የማይንቀሳቀስ ንብረትን አስመልክቶ የሚደረግ ስጦታ በህጉ በግልጽ በቀለ (ሁለት ሰዎች)
የሚደረግ ኑዛዜ
አስራርን በተከተለ መልኩ መደረግ ያለበት ስለመሆኑ፣
የፍ/ብ/ህ/ቁ.881, 2428, 2443, 2436
65
370 በአሰሪው በኩል የተመቻቸን የውጪ የትምህርት እድል ተጠቃሚ 70963 ሐዋሳ ዩኒቨርሲቲ የካቲት 231
በመሆን በምትኩ ለተወሰነ ጊዜ ለማገልገል ከተደረገ ውል ጋር በተገናኘ እና 30/2004
ሠራተኛው በውሉ ያለበትን ግዴታ እንዲወጣ ከሚጠበቅበት ጊዜ በፊት እነ አቶ ተመስገን
ከአሰሪው ፈቃድና እውቅና ውጪ ለሌላ ትምህርት ወደ ሌላ አገር ማጉሌ (ሁለት ሰዎች)
በመዛወር የመጀመሪያው ውል ውጤት እንዳይኖረው ያደረገ እንደሆነ
ሠራተኛው በውሉ የተመለከተውን ግዴታ ለመፈፀም እንዳልቻለ
የሚያስቆጥረው ስለመሆኑ
371  የማይንቀሣቀስ ንብረት ሽያጭ ውል ጋር በተገናኘ ውል መኖሩን 36887 ወ/ሮ አልጋነሽ አበበ ህዳር 233
በማመን ነገር ግን ውሉ በፍ/ብ/ህ/ቁ. 1723 መሠረት የተከናወነ እና 18/2001
አይደለም በሚል የሚቀርብ ክርክር ተቀባይነት የሌለው ስለመሆኑ፣ እነ አቶ ገብሩ እሸቱ
 በፍ/ብ/ህ/ቁ.1723(1) መሠረት የሚከናወን የማይንቀሳቀስ ንብረት (ሁለት ሰዎች)
ሽያጭ ምዝገባ ዓላማ በተዋዋይ ወገኖች መካከል ውል መኖሩን
ለማስረዳት ስለመሆኑ፣
የፍ/ብ/ህ/ቁ. 1723(1),2878
372 ስለ አስፈላጊ አደራ እና የማስረጃ አይነት 64887 አቶ አደም የሱፍ ሐምሌ 236
የፍ/ብ/ህ/ቁ.2782,2800,2802,2472 እና 29/2003
አቶ አብዱሠላሣ
ሙሐመድ
ቅጽ 14
373  በተዋዋይ ወገኖች በተደረገ የጽሁፍ ሰነድ ላይ የሚገኝ የስምምነት 78398 እነ አቶ ሽፈራው ጥቅምት
ቃል እንዲሁም በሰነድ ላይ ስለተመለከተው (ስለተፃፈው) ቀን
ደጀኔ (ሁለት ሰዎች) 19/2005
በተፈራራሚዎቹ መካከል ውሉ እምነት የሚጣልበት በቂ ማስረጃ ነው
በሚል ለመደምደም የሚቻለው እንደ ውለታው አይነት የጽሁፉ ውል እና
አደራረግን በተመለከተ የተደነገጉ ድንጋጌዎችን መሠረት በማድረግ
አቶ ሲሳይ አበቡ
በተሟላ ሁኔታ የተዘጋጀና የያዘ እንደሆነ ስለመሆኑ፣
 የማይንቀሳቀስ ንብረት ሽያጭ ውል ጋር በተገናኘ ውሉ በውል
አዋዋይ ፊት በህጉ አግባብ ባልተደረገበት ሁኔታ በውሉ ላይ የሠፈሩት
ማናቸውም የውል ቃሎች ያለ ቅድመ ሁኔታ እንዳሉ የሚታመኑና
በማናቸውም የሰው ምስክርነት ቃል ማስተካከል አይቻልም ለማለት
የማይቻል ስለመሆኑ፣
66
 አንድ ውል በህግ ፊት የፀና ነው እንዲባል በህግ ውሉ የሚደረግበትን
አግባብ በተመለከተ የተደነገጉ ድንጋጌዎችን በተመለከተ የተደረገ ካልሆነ
በቀር ውሉን መሠረት በማድረግ እንደውሉ ይፈፀምልኝ በሚል
የሚቀርብ አቤቱታ ተቀባይነት የሌለው ስለመሆኑ፣
የፍ/ብ/ህ/ቁ2005(1),1678(ሐ),1719(2,1723)
374  የአላቂ ነገር ብድር ውል ጋር በተገናኘ፣ የመመለሻ ጊዜው በግልጽ 74950 ወ/ሮ ዙብዳ ኑረ ህዳር
ተለይቶ የተሰጠን የገንዘብ ብድር በተመለከተ አበዳሪው በውሉ
ኬርሰማ 5/2005
የተመለከተው ጊዜ ካለፈ በኋላ ተበዳሪው የብድሩን ገንዘብ እንዲመለስ
ማስጠንቀቂያ የመስጠት ግዴታ የሌለበት ስለመሆኑ፣ እና
 የብድሩ ገንዘብ መክፈያ ጊዜው በተወሰነ የብድር ውል ስምምነት
ወ/ሮ ሚሊዮን ዳግም
ገንዘብ የተበደረ ወገን የመክፈያ ጊዜው ካለፈበት (ካበቃበት) ጊዜ ጀምሮ
ወለድ ለመክፈል ስምምነት ያልተደረገ ቢሆንም፣ በድሩን ከነ ህጋዊ ሙሴ (አራት ሰዎች)
ወለዱ ለመክፈል የሚገደድ ስለመሆኑ፣
የፍ/ብ/ህ/ቁ.2482(2)(3),2483, 2489(1),1676, 2478
375  ከውል አመስራረትና መቋቋም ጋር በተገናኘ ዝምታ በመርህ ደረጃ 63063 ኢትዮ ቴሌኮም ህዳር
ውልን እንደመቀበል ሊቆጠር የማይችል ስለመሆኑና አንድ ውል፣
እና 03/2005
ተሻሽሏል ለማለት የሚቻለው ማሻሻያው አስቀድሞ በተደረገው የአፃፃፍ
ስርዓት አይነት የተከናወነ እንደሆነ ስለመሆኑ፣ ፒቲኢ ኢንተርናሽናል
 የግልግል ጉባኤ አንድን ጉዳይ በማየት የዳኝነት መፍትሔ ሊሰጥ
ኢንኮፖሬትድ
የሚችለው ተከራካሪ ወገኖች ከተስማሙበትና የሚፀና ወይም ዋጋ
ያለው ግዴታ መኖሩን መሠረት በማድረግ ስለመሆኑ፣
የፍ/ብ/ህ/ቁ.1682,1683,1684,1722,2001
የፍ/ብ/ሥ/ሥ/ህ/ቁ. 356(ሀ)
376  ከውርስ ሽያጭና ከስጦታ ውል የመነጨን የባለቤትነት መብት 71537 እነ ወ/ሮ የሻረግ ከበደ ታህሳስ
አስመልክቶ በሚነሣ የንብረት ክርክር የይርጋ ጉዳይ በተነሣ ጊዜ ክሱ
(ሁለት ሰዎች) 02/2005
በይርጋ ቀሪ ነው ወይስ አይደለም የሚለው ነጥብ ለጉዳዬቹ አግባብነትና
ተፈፃሚነት ባለው የህግ ክፍል እና የህግ ይዘት ታይቶ ሊወሰን የሚገባ እና
ስለመሆኑ
ወ/ሮ የሺወርቅ
መኮንን
377 የማይንቀሳቀስ ንብረት መያዣ አመዘጋገብ ጋር በተያየዘ በተፈፀመ 75743 የዳንግላ ማዘጋጃ ቤት ህዳር
67
ስህተት ንብረቱን በመያዣ የያዘው ወገን የሚደርስበትን ጉዳትና ኪሣራ ፍትህ ቢሮ፣ ዐ/ህግ 17/2005
ኃላፊነቱን በአግባቡና በጥንቃቄ ባለመወጣት ስህተቱን የፈፀመው
እና
የሚመለከተው የአስተዳደር አካል ጉዳትና ኪሣራውን በመያዣ በተያዘው
ንብረት ዋጋ መጠን ለመክፈል ኃላፊነት ያለበት ስለመሆኑ፣ እነ የኮንስትራክሽንና
የፍ/ብ/ህ/ቁ.1640(2), 3052, 3053(1),3081
ቢዝነስ ባንክ (ሁለት
ሰዎች)
378 ከዋስትና ውል ጋር በተገናኘ ዋስ የሆነ ወገን በውሉ ላይ የተመለከተውን 79907 ልዩ የገንዘብ እገዛ ጥር
ፊርማ የእርሱ አለመሆኑን ወይም የውሉን ቃል በተመለከተ በመካድ
ተቋም 02/2005
በግልጽ ባልተከራከረበት ሁኔታ ውሉ በሁለት ምስክር ፊት የተደረገ
አይደለም በሚል የሚቀርብ ክርክር የዋሱን ግዴታ ተፈፀሚነት እና
የሚያስቀር ስላለመሆኑ፣
እነ ወ/ሮ የወይንሐረግ
የፍ/ብ/ህ/ቁ.1727(2)
የፍ/ብ/ሥ/ሥ/ህ/ቁ.83,235 ትዕዛዙ (ሁለት ሰዎች)
379 ገቢ ለማስገኘት በተዘጋጀ ልዩ የገቢ ማሰባሰቢያ ቴሌቶን በተደረገ ጨረታ 76825 ጭላሎ ጥር
ተሣታፊ በመሆን የጨረታውን ገንዘብ በመክፈል መሬት ተረክቦ
ኢንተርፕራይዝ 14/2005
ለልማት ለማዋል በሚል ጨረታው ተወዳድሮ የጨረታው አሸናፊ የሆነ
ወገን ጨረታውን ካዘጋጀው አካል ጋር የውል ስምምነት እንዳደረገ ኃ/የተ/የግል ማህበር
የሚቆጠር በመሆኑ በጨረታ ያሸነፈበትን የገንዘብ መጠን ለአዘጋጁ
እና
ለመክፈል የሚገደድ ስለመሆኑ፣
የፍ/ብ፤ህ/ቁ.1771(1),1688(2),1757 የአዳማ ከተማ የባኩ
ሸነን ቀበሌ አስተዳደር
ጽ/ቤት
380  በብድር የሚሰጥ ገንዘብ ላይ ተዋዋይ ወገኖች ሊያቋቁሙት 81857 አቶ አብዱልቃድር ጥር
ስለሚችሉት የወለድ ምጣኔ (መጠን)፣
ጁሐር 13/2005
 የውል ግዴታውን ያልፈፀመ ወይም ያዘገየ ወገን ለሌላኛው ተዋዋይ
ስለሚከፍለው የኪሣራ መጠን፣ እና
የፍ/ብ/ህ/ቁ. 1803(2),1790(2),1800,2479(3),2488,2489
አምባሰል የንግድ
68
ስራዎች
381 ተዋዋይ የሆኑ ወገኖች በመካከላቸው የሚነሣን አለመግባባት (ክርክር) 80722 የኢትዮጵያ የባህር ጥር
በግልግል ዳኝነት እንዲያይ በሚል በውሉ የተሰየመ አካል በከሰመ ጊዜ
ትራንስፓርትና 01/2005
ተዋዋዮች በጋራ ስምምነት ጉዳያቸውን በግልግል ዳኝነት የሚያይ አዲስ
አካል ለመሰየም ከሚችሉ በቀር አስቀድሞ የተሰየመው አካል በመክሰሙ ሎጅስቲክ አገልግሎት
ምክንያት ፍ/ቤት ጉዳዩን በግልግል ለማየት የሚችል አካል ለመሰየም
ድርጅት
ስልጣን የሌለው ስለመሆኑ፣
የፍ/ብ/ህ/ቁ.3336(1),3328(2),3337,3331,3325-3344,3329 እና
ዲ ኤም ሲ
ኮንስትራክሽን
382  ከግንባታ ሥራ ውል ጋር በተገናኘ የሚከፈል ክፍያ የሥራው ባለቤት 71972 አቶ ካሣሁን አያሌው ጥር
የሆነው አካል በግንባታው ሂደት የሥራ ትዕዛዞችን እየሰጠ የሥራውን
እና 1/2005
አካሄድ የመወሰንና ሥራውን በሚፈቅደው አይነት እንዲፈፀም የሥራ
ተቋራጩን የማዘዝ ስልጣን ያለው ስለመሆኑ፣ የምስራቅ ጎጃም
 የሥራ ተቋራጩ ከሥራው ባለቤት ጋር የተደረገውን የግንባታ ሥራ
ጎዛምን ወረዳ ጤና
ውል፣ በሥራው ባለቤት በተሰጡት ፕላኖች፣ ግንባታ ዲዛይን
አይነቶችና የዋጋና የሥራ ማስታወቂያ መሠረት ግንባታውን የማካሄድ ጽ/ቤት
ግዴታ ያለበት በመሆኑ የሥራው ባለቤት በግንባታው ሥራ ውል ሰነዱ
ላይ ከተመለከተው ክፍያ ውጪ በተጨማሪነት በባለቤቱ ፈቃድና
ትዕዛዞች መሠረት ለተሠሩ ሥራዎች ክፍያ ለመክፈል አልገደድም
በሚል የሚያቀርበው ክርክር ተቀባይነት የሌለው ስለመሆኑና በህጉ
አግባብ በባለቤቱ የተሰጡ ተጨማሪ የሥራ ትዕዛዞች የሥራ ውሉ አካል
ተደረገው የሚወሰዱ ስለመሆኑ፣
የፍ/ብ/ህ/ቁ.3244,3225,(1)(2),3152(1),3266(1),3263,3265(3)
383 በአዲስ አበባ ከተማ የሚገኙ የመንግስት ቤቶች ጋር በተያያዘ 83448 እነ ወ/ሮ ሙሉወርቅ ጥር
የተፈጠሩ ችግሮችን ለመፍታት ከወጣው መመሪያ ቁ.3/2004
ኃ/ገብርኤል (ሁለት 30/2005
አፈፃፀምጋር በተገናኘ የንግድ ቤቱን በማከራየት ከሚያገኙት ገቢ ውጪ
69
ሌላ ገቢ የሌለውና በእድሜ አዛውንት የሆነ ተከራይ የኪራይ ውል ሰዎች)
ሊቋረጥ የማይገባ ስለመሆኑ፣
እና
መመሪያ ቁ.3/2004 አንቀጽ 6(1)
ወ/ሪት ጽጌ መብራቴ
384  በአንድ ውል የተመለከተን እዳ ለማረጋገጥ ሲባል አዲስ ሰነድ 80642 የኢትዮጵያ የባህር ታህሳስ
በተዋዋይ ወገኖች የማደራጀት ተግባር የውል መተካት አድራጐት ነው
ትራንስፖርት 02/2005
ለማለት የሚቻለው በሁለተኛው ውል በግልጽ የተመለከተ እንደሆነ
ስለመሆኑ፣ ሎጅስቲክ አገልግሎት
 በባህር ላይ የሚደረግ የማጓጓዣ ውልን አስመልክቶ አጓዡ ለውሉ
ድርጅት
ምክንያት የሆነው እቃ (ንብረት) ጋር በተያያዘ የሚያቀርበው አቤቱታ
ዕቃውን ከተረከበበት ቀን አንስቶ በአንድ ዓመት ጊዜ ውስጥ ካልቀረበ እና
በስተቀር በይርጋ የሚታገድ ስለመሆኑ፣
ባርጉባ ትሬዲንግ
የባህር ህግ ቁ.146,203
የፍ/ብ/ህ/ቁ.1826,1828,1829(ሀ) ኃ/የተ/የግ/ማህበር
385 አንድ ውል የአስተዳዳር ውል ነው ለማለት በህግ ወይም በተዋዋይ 80464 ወይራ እንጨትና ታህሳስ
ወገኖች ግልጽ በሆነ ቃል የአስተዳደር መ/ቤት ውል ነው የተባለ
ብረት ሥራ 16/2005
እንደሆነ ወይም ደግሞ ተዋዋዮቹ ውል ያደረጉበት ጉዳይ ከህዝብ
አገልግሎት ሥራ ጋር ተያያዥና ለሥራ ውሉ አፈፃፀም የአስተዳዳር ኃ/የተ/የሕብረት ሥራ
አካልን (ፍ/ቤትን) ተካፋይነት ያለማቋረጥ የሚጠይቅ መሆኑን
ማህበር
እንዲሁም በአጠቃላይ የውሉን አይነትና ባህሪ፣ የውለታውን አይነተኛ
ጉዳይ ብሎም የተዋዋዮችን ማንነት መመልከት የሚያስፈልግ እና
ስለመሆኑ፣
የፍ/ብ/ህ/ቁ.3132
አዋጅ ቁ. 361/95 አንቀጽ 41(1)(መ) መስተዳደር የንግድና
ኢንዲስትሪ ልማት
ቢሮ
386  የማይንቀሳቀስ ንብረት የመያዣ መብት ውጤት የሚኖረው 78444 የኢትዮጵያ ልማት ጥቅምት
ከተፃፈበት ቀን አንስቶ እስከ አስር ዓመት ድረስ ነው በሚል
ባንክ 22/2005
የተደነገገው ድንጋጌ የይርጋ የጊዜ ገደብን የሚደነግግ ሣይሆን የመያዣ
70
ውሉ ቀሪ የሚሆንበት ወይም በህግ ውድቅ የሚደረግበት (Lapse of እና
Mortgage Right) ስለመሆኑ፣
አቶ ጥጋቡ ተፈራ
 የማይንቀሳቀስ ንብረትን ለሰጠው ብድር በመያዣ የያዘ ባንክ
በመያዣው ላይ ያለው መብቱ በይርጋ ቀሪ የሚሆነው የመያዣ ውሉ
ከተመዘገበበት ቀን ጀምሮ አስር ዓመት ከማለፉ በፊት በመያዣ መብቱ
መገልገል ያልጀመረ እንደሆነ ስለመሆኑ፣
የፍ/ብ/ህ/ቁ. 3058 (1)(3)
387  በተዋዋይ ወገኖች መካከል ውል ባለመፈፀሙ ምክንያት የጉዳት 69797 ወ/ሮ ሂላላ ሱሌማን ታህሳስ
ኪሣራ እንዲከፈል በሚል ጥያቄ በቀረበ ጊዜ በውሉ ለዚሁ ዓላማ
እና 04/2005
ተዋዋዮቹ ካመለከቱት የገንዘብ መጠን በላይ እንዲከፍል ለማስገደድ
የማይቻል ስለመሆኑ፣ ጎንደር ዩኒቨርስቲ
 የመልካም ሥራ አፈፃፀም ቦንድ መሰረታዊ ዓላማ በውል
የተመለከተው ጉዳይ እንደውሉ ስለመፈፀሙ (የሚፈፀም ስለመሆኑ)
ለማረጋገጥ ስለመሆኑ፣
 አንድን ዕቃ ማቅረብ ጋር በተያያዘ የተደረገ ውልን አስመልክቶ
በአቅራቢው በኩል ከእቃው ዋጋ ጋር በተገናኘ በመንግስት የታወቀ
የዋጋ ግሽበት መከሰቱ አቅራቢው ውሉን ሙሉ ለሙሉ ለማቋረጥ
የሚያስችለው በቂ ምክንያት ነው ለማለት የማይቻል ስለመሆኑ፣
የፍ/ብ/ህ/ቁ. 3183(2),3188(1),1731,1734,1732,1889
ቅጽ 15
388 የንግድ ቤትን ከመንግስት የተከራየ ተከራይ ከአከራዩ እውቅና ውጭ 82670 እነ የካ ክ/ከተማ ወረዳ መጋቢት 46
ለ3ኛ ወገን የንግድ ቤቱን ማስተላለፉ አከራዩ የመጀመሪያውን የኪራይ
09 አስተዳደር ፅ/ቤት 09/2005
ውል ለማቋረጥ የሚያስችለው ስለመሆኑ፣ በዚሁ መሠረትም አከራዩ
ቤቱን ለማስለቀቅ የሚያያደርግው እንቅስቃሴ ሁከት ሊባል የማይችል (ሁለት ሰዎች)
ስለመሆኑ፣
እና
መመሪያ ቁጥር 4/2004 አንቀጽ 6
የፍ/ብ/ህ/ቁ.1140, 1149 ዋጋዬ አሰፋ
389  አንድን በጽሁፍ የተደረገ ውል ዋና ሰነድ ጠፍቷል በማለት 84330 አቶ መንግስቱ ኦሾ ሚያዝያ 50
ክርክር በቀረበ ጊዜ ፍ/ቤት በማስረጃነት በቀረበው የውሉ ሰነድ ኮፒን
እና 10/2005
ተቀብሎ በውሉ የተመለከቱትን ምስክሮች ሊሰማ የሚገባው ጠፍቷል
የሚለው ወገን ዋናው ሰነድ ስለመጥፋቱ በተመለከተ በአግባቡ ያስረዳ
71
እንደሆነና የውሉንም ኮፒ አግባብነት ያለው አካል ዋናው የውል ሰነድ እነ ወ/ሮ እመቤት
ጋር ትክክለኛነቱን ያረጋገጠው እንደሆነ ስለመሆኑ፣
ጥላሁን (አምስት
 የምስክሮቹ ቃል ሊሰማ የሚገባውም የውሉ ቃል ምን እንደሆነ
ለማረጋገጥ አስፈላጊ ሆኖ የተገኘ እንደሆነ ብቻ ስለመሆኑ፣ ሰዎች)
የፍ/ብ/ህ/ቁ. 2011(1),2003 ,1730(1)
390 አስቀድሞ በተደረገ የኪራይ ውል መነሻነት አንድን የአከራይ ንብረት ይዞ 81163 አቶ ሲሳይ ረታ የካቲት 55
ሲጠቀም የቆየ ተከራይ የኪራይ ውል ግዜው ካለቀበት ጊዜ ጀምሮ
እና 11/2005
አከራዩ የኪራዩን ዋጋ በመጨመር አዲስ የኪራይ ዋጋ እንዲከፈል ገልፆ
እያለ ተከራዩ በቀረበው አዲስ የኪራይ ዋጋ ሳይስማማ ወይም የኢትዩጵያ እህል
እየተቃወመ በንብረቱ መገልገሉን በቀጠለ ጊዜ ተከራይ ለአከራዩ
ንግድ ድርጅት
ሊከፍለው የሚገባውን የኪራይ ዋጋ ለመወሰን የሚቻልበት አግባብ፣
የፍ/ብ/ህ/ቁ. 2950(1) (2), 1687
391  ከውል አፈፃፀም ሂደት ጋር በተገናኘ በተዋዋይ ወገኖች ላይ ለሚደርስ 79794 የማይክሮሊንክ ሚያዝያ 59
ጉዳት ኪሣራ ሊሰላ ስለሚችልበት አግባብ፣
ኢንፎርሜሽን 22/2005
 የኪሣራው ልክ ከውል ውጪ የሚደርስ ኃላፊነትን መሠረት
በማድረግ በርትዕ ሊወሰን ስለሚችልበት አግባብ፣ ቴክኖሎጂ ኮሌጅ
የፍ/ብ/ህ/ቁ. 1790, 1800, 2102(1)(2)
እና
የፌዴራል ማረሚያ
ቤቶች አስተዳደር
392 አንድ ውል (ስምምነት) ህግ በጽሑፍ እንዲሆን ሲያስገድድ ውሉ 83674 ወ/ሮ እቴነሽ ካሳ ግንቦት 65
በጽሁፍ መደረግ ያለበት እና በተዋዋይ ወገኖችና በሁለት ምስክሮች
እና 19/2005
ፊርማ ሊረጋገጥ የሚገባ ስለመሆኑና መሀይማንና ማየት የተሳናቸው
ሰዎች የሚያደርጉት ውል በአዋዋይ ወይም በዳኛ ፊት የተደረገ ካልሆነ ሀጂ ጀማል ይማም
በቀር በውሉ የማይገደዱ ስለመሆኑ፣
የፍ/ብ/ህ/ቁ. 1727, 1728(3), 2005
393 በመያዣ ውል መነሻነት አንድን የማይንቀሳቀስ ንብረት ከነይዞታው የያዘ 90862 ወ/ሮ ተዋበች ኃይሌ ታህሳስ 69
ሰው በይዞታው ላይ የንብረቱ ባለቤት ሳይቃወመው ግንባታ የፈፀመ
72
ከሆነ ተጠቃሹ የመያዣ ውል አይፀናም በሚል ተዋዋዬቹ ወደ ነበሩበት እና 14/2006
እንዲመለሱ ሲደረግ የንብረቱ ባለቤት በመያዣው ይዞታ ላይ የወጣውን
ወ/ሮ አያንቱ በዬቻ
የግንባታ ወጪ ግንባታውን ላካሄደው ወገን ለመክፈል የሚገደድ
ስለመሆኑ፣
የፍ/ብ/ህ/ቁ 1818, 2162
394 የማይንቀሣቀስ ንብረት ተከራይ የሆነ ሰው ንብረቱን በሙሉ ወይም 86847 አቶ ፀጋዬ አማን ጥቅምት 73
በከፊል ለ3ኛ ወገን በኪራይ ሊሰጥ የሚችለው ተከራዩ አስቀድሞ
እና 18/2006
ለአከራዩ አሳውቆ አከራዩ የማይቃወም መሆኑ ሲታወቅ ስለመሆኑ፣
የፍ/ብ/ህ/ቁ. 2957(1)(2), 1731 እነ አቶ መሐመድ
በአ.አ ከተማ አስተዳደር የዲዛይንና ግንባታ አስተዳደር ልማት ቢሮ
ነጋሽ (ሶስት ሰዎች)
ደንብ ቁጥር 3/2004, 4/2004
395 ከሠራተኛ ቅጥር ውል ጋር በተገናኘ የዋስትና ግዴታ የገባ ሰው 86813 የኢትዮጵያ ፖስታ መስከረም 77
የሠራተኛው የቅጥር ውል እንዲሻሻል ወይም እንዲለወጥ ከተደረገ በኋላ
አገልግሎት 22/2006
ሠራተኛው ከተሻሻለው ወይም ከተለወጠው የቅጥር ውል ጋር በተያያዘ
ያለበትን ተጠያቂነት አስመልክቶ አስቀድሞ በገባበት የዋስትና ግዴታ እና
መሰረት ተጠያቂ ነው ለማለት የማይቻል ስለመሆኑ፣
እነ ሰሚር መላኩ
የፍ/ብ/ህ/ቁ. 1827(1)
(ሶስት ሰዎች)
396  ተከራካሪ ወገኖች በአንድ የሰነድ ማስረጃ ላይ የተመለከተን ፊርማ 86187 አቶ ዳንኤል ዘሚካኤል ሰኔ 80
የማን ስለመሆኑ በሚመለከተው የመንግስት አካል ተጣርቶ ውጤቱ
እና 21/2005
ከቀረበና ከታወቀ በኋላ ሰነዱ በውጭ አገር ተመርምሮ ውጤቱ
እንዲታወቅ በማለት የሚያቀርቡት ጥያቄ በህግ አግባብ አጥጋቢና አቶ ቢሃሪ ባቡላል
አሣማኝ ምክንያትን በመጥቀስና በማስረጃ አስደግፈው ያላቀረቡ
ሞዲ
እንደሆነ ጥያቄው ተቀባይነት ሊኖረው የማይቻል ስለመሆኑ፣
 የፍ/ቤት የተሰጠ ትእዛዘ /ውሣኔ/ መሠረታዊ የህግ ስህተት
የተፈፀመበት ነው ለማለት የሚቻለው በተከራካሪ ወገኖች ፍትህ
የማግኘት መብት ላይ መሠረታዊ ለውጥ የሚያስከትል እንደሆነ
ስለመሆኑ፣
የፍ/ብ/ህ/ቁ. 2008, 2007, 2001, 2005
73
ቅጽ 16
397 አንድ ፍርድ ሊፈጸም የሚገባው በፍርድ ባለእዳውና በሕግ አግባብ 92290 ወ/ሪት ጦቢያው ሐምሌ 197
እንዳይያዙ ከሚጠቀሱት ንብረቶች/መብቶች ውጪ ባሉት የፍርድ ባለእዳ መኮንን
14/2006
ንብረቶች /መብቶች ስለመሆኑ፣ እና
በህግ አግባብ መብቱን ባስተላለፈ ንብረት ላይ የቀድሞ ባለቤት በድጋሜ እነ አቶ እርቁ ጎዳ
ሽያጭ የሚፈጽምበት አግባብ የሌለ ስለመሆኑ ሁለት ሰዎች
የፍ/ሥ/ሥ/ሕ/ቁ 378
398 የዋስትና ግዴታ ግልፅ መሆን ያለበት ስለመሆኑ ኃላፊነቱም ግዴታ 94837 አቶ ልዑል ዘወዴ ሚያዝያ 202
ከተገባለት እዳ ወሰን ለማለፍ እንደማይችል እና እንዲሁም ይህ
እና 22/2006
ለአፈፃፀሙ ግዴታ የተገባለት የእዳመጠን ወይም የገንዘብ ልክ
በዋስትና ውሉ ካልተገለፀ ዋስትናው ፈራሽ ስለመሆኑ አጀመራ የወርቅ
ግብይት
ከዚህ በተጨማሪ ገና ለወደፊት ሊደርስ ለሚችል ግዴታ አፈፃፀምም
ዋስ ለመሆን እንደሚችል ነገር ግን በግልፅ ለምን ያህል እዳ ኃ/የተ/የግ/ማህበር
ተጠያቂ ሊሆን እንደሚችል በግልፅ በውሉ ላይ መስፈር ያለበት
ስለመሆኑ
ፍ/ብ/ህ/ቁ 1922(2)(3)፣ 1925(1)
399 የማይንቀሳቀስ ንብረት ሽያጭ በተመለከተ መንግስት ካለበት ኀላፊነት 98079 የቀይ አፈር ገዳሞች ሰኔ 206
የተነሳ በተዋዋይ ወገኖች መካከል ውል እንዲዋዋሉ እና መዝገብ እና 18/2006.
እንዲያደራጁ የተወሰነ አካልን ባላደረገበት ጊዜና ቦታ በአካባቢው አቶ ኤርሚያስ ገሠሠ
የሚፈፀሙ ልማዳዊ አሰራሮችን ህጋዊ መሰረት የላቸውም ለማለት
የማይቻል ስለመሆኑ
ከፍ/ሕ/ቁ. 3364
የፍታብሔር ሥነ ሥርዓት
ቅጽ 1
400 በስነ-ስርዓት ህጉ የጊዜ ገደብን በሚመለከት የተቀመጡ ድንጋጌዎችን 17361 ወ/ሮ ጋዲሴ ኢርጌ ሐምሌ 13
ፍ/ቤት በራሱ አነሳሽነት ተፈፃሚ ስለማድረጉ እና 25/1997
74
የፍ/ብ/ሥ/ሥ/ህ/ቁ.49, የፍ/ብ/ህ/ቁ.1856 ወ/ሮ ወርቅአንጥፉ
በቀለ
401 ተገቢው ዳኝነት ክፍያ ሳይፈፀም በፍ/ቤት በቀጠለ ክርክር ስለሚፈፀም 17352 ዋዜማ የልብስና ሸራ ሐምሌ 18
ስርዓት ምርቶች ኃ/የተ/ የግ/ 28/1997
የፍ/ብ/ሥ/ሥ/ህ/ቁ.21532ዐ(2)207211(2) ማህበር
እና
የነገው ሰው
ትምህርት ቤት
402 ጉዳዩ መልስ ለመቀበል በተቀጠረ ቀን የከሳሽ አለመቅረብ ስለሚኖረው 14184 አቶ ውርጌሳ ታደሰ ሐምሌ 48
ውጤት እና 29/1997
የፍ/ብ/ሥ/ሥ/ህ/ቁ. 73 እነ አቶ መለሰ ተካ
(ዘጠኝ ሰዎች)
403 ጉዳዩ መልስ ለመቀበል በተቀጠረ ቀን የተከሳሽ አለመቅረብ ስለሚኖረው 15835 ሼል ኢትዮጵያ አ/ማ ሐምሌ 62
ውጤት እና 29/1997
የፍ/ብ/ሥ/ሥ/ህ/ቁ. 7ዐ 233 ወ/ሮ አስቴር ብርሃነ
ስላሴ
ቅጽ 2
404 ይግባኝ ሰሚ ፍ/ቤት በተከራካሪ ወገኖች ባይቀርብለትም ተገቢ በሆነ ጊዜ 13223 የኢትዮጵያ ንግድ ባንክ ጥቅምት 3
ማንኛውም ዓይነት ሰነድ ወይም ምስክር ወይም ሌላ አይነት ማስረጃ እና 9/1998
በተጨማሪ እንዲቀርብለት መስጠት ስላለበት ትዕዛዝ አቶ አስፋው አበበ
የፍ/ብ/ሥ/ሥ/ህ/ቁ. 182(2) 342 345(1)(ለ)
405 በፍ/ብ/ሥ/ሥ/ህ/ቁ. 6(1) መሰረት ዳኝነት እንደገና እንዲታይ ጥያቄው 16624 ወ/ት አጅጋየሁ ተሾመ ጥቅምት 53
የሚቀርበው ይግባኝ ከመቅረቡ በፊት ስለመሆኑ እና 18/1998
የእቴነሽ በቀለ
የፍ/ብ/ሥ/ሥ/ህ/ቁ. 6(1) ሞግዚት ወ/ሮ እታገኝ
ዘነበ
406 በከፊል የፍርድ ባለመብት የሆነ ሰው ባለመብት የሆነበት የፍርድ ክፍል 16720 ወ/ሮ አበራሽ ጉቱ ጥቅምት 62
እንዲፈፀምለት የአፈፃፀም ክስ ካቀረበ በኋላ በመጀመሪያ የፍርድ ባለዕዳ እና 22/1998
የሆነበትን ፍርድ በይግባኝ አሽሮ የፍርድ ባለመብት ሲሆን አዲስ እነ የመካከለኛው
የአፈፃፀም መዝገብ መክፈት ሳያስፈልገው ቀደም ሲል የተከፈተው አዋሽ እርሻ ልማት
የአፈፃፀም መዝገብ ቢዘጋም እንኳን ማንቀሳቀስ ስለመቻሉ እና ድርጅት (አራት
75
በአፈፃፀም ደረጃ ወለድ የሚከፈለው በዋናው ፍርድ ወለድ እንዲከፈል ሰዎች)
ከተወሰነ ስለመሆኑ
የፍ/ብ/ሥ/ሥ/ህ/ቁ. 378(3)(ሰ)
ቅጽ 3
407 ንብረት በሐራጅ ስለሚሸጥበት የህግ አግባብ 15672 አቶ ታደለ ገለቻ ታህሳስ 86
እና 27/1998
የፍ/ብ/ሥ/ሥ/ህ/ቁ. 442 አቶ ውድመጣስ ኑሮ
408 10797 ሼክ መሐመድ ሁሴን ታህሳስ 92
ባለቤቱና መጠኑ ተለይቶ የታወቀውንና ለባለቤቱ እንዲመለስ በወንጀል አላሙዲ 27/1998
ጉዳዩ በፍርድ የተወሰነው ገንዘብ እውነተኛ ባለቤት በቀረበ ጊዜ በቀጥታ እና
የሚመKe ስለመሆኑ እነ ወ/ሮ ሻዲያ ናዲም
የፍ/ብ/ሥ/ሥ/ህ/ቁ. 378
ቅጽ 4
409 የወጪና ኪሣራ አወሳሰን 22260 የጎንደር ከተማ መጋቢት 56
አገልግሎት ጽ/ቤት 18/1999
የፍ/ብ/ሥ/ሥ/ህ/ቁ. 463 እና
እነ ወ/ሮ ገደሪፍ
ውብነህ (ሦስት ሰዎች)
410 ጉድለት ያለበት ሀራጅ ቀሪ ሲደረግ ሻጭና ገዢን ወደነበሩበት 17984 የጌዲዮን ዞን መጋቢት 60
ለመመለስ ስላለመቻል ፋይናንስና ኢኮኖሚ 20/1999
የፍ/ብ/ህ/ቁ. 1817(1) እና (2) ልማት
እና
ወ/ሮ አስናቀች ታደሰ
411 አንድ ፍርድ ተፈፀመ ሊባል የሚገባው ለፍርድ ቤቱ ገቢ የተደረገ 19205 አቶ ሽኩር ሲራጅ መጋቢት 63
ገንዘብ ለፍርድ ባለመብቱ ሲደርሰው ስለመሆኑ እና 25/1999
አቶ ሙላት ካሣ
ቅጽ 5
412 በግልፅ ዳኝነት ተጠይቆበት ውሣኔ ሳይሰጥበት የታለፈ ጉዳይ 24574 የኢትዮጵያ ኦርቶዶክስ ህዳር 79
76
እንደተነፈገ ይቆጠራል የሚለው የሥነ- ሥርዓት ህግ ድንጋጌ ተ/ቤ/መ/ፖ/ጠ/ጽ/ቤት 11/2000
ሊተረጐም የሚችልበት አግባብ እና
አቶ ይትባረክ ሣህሉ
413 የቀረበን ክስ ለማስረዳት አግባብነት የሌለው ማስረጃን መሠረት 22509 አቶ ግርማ ኃ/ጊዮርጊስ ጥቅምት 118
በማድረግ የሚሰጥ ውሣኔ ተቀባይነት የሌለው ስለመሆኑ እና 7/2000
ዳርጊ ሰምሮ
414 አንድ ፍርድ ቤት የቀረበለትን ጉዳይ የመዳኘት ሥልጣን ያለው 25588 መርየንሃሰን ዑመር የካቲት 204
መሆኑና አለመሆኑን ማረጋገጥ ያለበት ጉዳዩን ማየት ከመጀመሩ በፊት እና 6/2000
እንጂ ውሣኔ ከሰጠ በኋላ ስላለመሆኑ መውሊድ
ተኸልእስማን
415 የክሱ መሠረት የሆነው ጉዳይ መቅረቱን በክሱ ሂደት በማንኛውም 27161 አቶ ኤልያስ ከፈለ ህዳር 288
ደረጃ የተረዳ ፍ/ቤት ክሱን መሰረዝ ያለበት ስለመሆኑ እና 12/2000
የፍ/ብ/ሥ/ሥ/ህ/ቁ. 28ዐ እነ አቶ ከድር አህመድ
416 ተከሳሽ የሆነ ወገን ካቀረባቸው የመጀመሪያ ደረጃ መቃወሚያዎች 31490 የኪራይ ቤቶች ኤጀንሲ ሚያዝያ 322
መካከል ፍ/ቤቱ አንዱን ብቻ መሠረት በማድረግና ሌሎቹ ላይ ብይን እና 2/2000
ሣይሰጥ ክሱን ውድቅ ያደረገው እንደሆነ ብይን ባልተሰጠባቸው ሴርኮ እስራኤላዊያን
መቃወሚያዎች ላይ ይግባኝ ማቅረብ የማይጠበቅበት ስለመሆኑ
የፍ/ብ/ሥ/ሥ/ህ/ቁ. 244341
417 በክርክር ተካፋይ እንዲሆን የሚያስፈልግ ወገንን ተከራካሪ ወገኖች 34249 እነ አቶ ዋለልኝ ንጉሱ ሚያዝያ 335
እንዲገባ ያልጠየቁ ቢሆንም ፍ/ቤቶች ይህንኑ ወገን በራሳቸው እና 28/2000
ተነሣሽነት በክርክሩ ተካፋይ እንዲሆን ማድረግ ያለባቸው ስለመሆኑ እነ አቶ አለሙ
የፍ/ብ/ሥ/ሥ/ህ/ቁ. 4ዐ(2) ወንድሙ
 በፍርድ ሂደት ላይ ያለ ጉዳይን ተከራካሪ የሆኑ ወገኖች በክርክሩ 22857 እነ አቶ ተክሌ ደግፌ ታህሳስ 339
418 ማናቸውም ደረጃ ላይ ጉዳያቸው በፍርድ ቤት ወይም ከፍርድ ቤት (ሁለት ሰዎች) 15/2000
ውጪ በእርቅ እንዲያልቅ ለመጠየቅ የሚችሉ ስለመሆናቸው እና
 በፅሁፍ ተዘጋጅቶ የቀረበ የእርቅ ስምምነት ለፍ/ቤት በቀረበ ጊዜ እነ አቶ በፍቃዱ ኃይሌ
ፍ/ቤቱ ስምምነቱ ለህግና ለሞራል ተቃራኒ አለመሆኑን አረጋግጦ (ሁለት ሰዎች)
በፍ/ቤት የተያዘውን ጉዳይ ማቋረጥ የሚገባው ስለመሆኑ
የፍ/ብ/ሥ/ሥ/ህ/ቁ. 274(1)275(1)277(1)
ቅጽ 6
77
419  ፍርድ ከተሰጠ በኋላ አዲስ ማስረጃ ተገኝቷል በሚል የተሰጠው 08751 ወ/ሮ አበበች በጅጋ ግንቦት 2
ፍርድ በድጋሚ ሊታይ የሚችልበት አግባብ እና 26/2000
 ውሣኔ ያልተሰጠበት ጉዳይ በድጋሚ ዳኝነት እንዲታይ አቤቱታ እነ ዶ/ር ተስፋዬ
ሊቀርብበት የማይቻል ስለመሆኑ አካሉ
የፍ/ብ/ሥ/ሥ/ህ/ቁ. 6 (ሁለት ሰዎች)
420 የመጀመሪያ ደረጃ መቃወሚያ ጋር በተያያዘ በሚሰጥ ብይን ላይ ፍ/ቤቱ 19142 አቶ መላኩ ማሞ ጥቅምት 11
በሥረ- ነገር ረገድ የመጨረሻ ውሣኔ ሣይሰጥ የይግባኝ አቤቱታ እና 26/2000
ለማቅረብ የማይቻል ስለመሆኑ እነ ወ/ሮ ፈለቀች ማሞ
የፍ/ብ/ሥ/ሥ/ህ/ቁ. 32ዐ (3) ( ሦስት ሰዎች)
421 አንድ ንብረት በፍርድ ቤት ትዕዛዝ ከመታገዱ በፊት በባንክ በመያዣነት 21270 የኢትዮጵያ ልማት ሐምሌ 22
የተያዘ እንደሆነ ባንኩ በህግ ተሰጠው መብት መገልገል ይችል ዘንድ ባንክ 3ዐ/1999
ፍ/ቤት የሰጠውን የእግድ ትዕዛዝ ማስነሳት የሚችል ስለመሆኑ እና
የፍ/ብ/ሥ/ሥ/ህ/ቁ 158 አዋጅ ቁ. 97/9ዐ ወ/ሮ ወይንሸት አበራ
422 በክርክር አመራር ሂደት የተከራካሪ ወገኖች የመሰማት መብት 22556 ታደሰ አብዛ ጥቅምት 26
ተግባራዊ መደረግ ያለበት ስለመሆኑ እና 14/2000
እነ የአቶ ጐሳዬ ሩገቶ
ወራሾች
423 ተከራካሪ ወገኖች ያቀረቧቸው ማስረጃዎች ልዩነት ያላቸው በመሆናቸው 22603 የድሬዳዋ ጊዜ/አስ/ቀበሌ ሐምሌ 29
ጥርጣሬን የፈጠሩ እንደሆነ ፍ/ቤት ተጨማሪ ማስረጃ እንዲቀርብ 20 ጽ/ቤት 26/1999
በማድረግ ጥርጣሬ ያለበትን ጉዳይ አጥርቶ መወሰን ያለበት ስለመሆኑ እና
ወ/ሮ ሸሪፍ አሊ
የፍ/ብ/ሥ/ሥ/ህ/ቁ. 255257
424  የፍ/ብ/ሥ/ሥ/ህ/ቁ. 43 ሊተረጐም የሚችልበት አግባብና አፈፃፀሙ 23692 አዋሽ ኢንሹራንስ ሐምሌ 40
 በሦስተኛ ወገን ተከሳሽነት በክርክር ውስጥ እንዲገባ የተደረገ ወገን ኩባንያ ዐ3/1999
ከተከሳሽ ጋር ከመሟገት በቀር ተከሳሹን ተክቶ ከሣሽን መከራከር እና
አይችልም ሊባል የማይቻል ስለመሆኑ እነ አሊ መሐመድ
የፍ/ብ/ሥ/ሥ/ህ/ቁ. 4ዐ (2) 43 የንግድ ህግ ቁ. 687
425 ዳኝነት ሣይከፈል በነፃ ክስ እንዳቀርብ ይፈቀድልኝ በሚል አቤቱታ 23744 አቶ በቀለ በድዬ ሐምሌ 49
አቅርቦ ጥያቄው በፍ/ቤት ትዕዛዝ /ውሣኔ/ ውድቅ የተደረገበት ተከራካሪ እና 26/1999
ይግባኝ የማቅረብ መብት ያለው ስለመሆኑ እነ ወጋገን ባንክ አዋሳ
የፍ/ብ/ሥ/ሥ/ህ/ቁ. 32ዐ(1) (3) ቅርንጫፍ
78
426 ከአገልግሎት ብዛት ከጥቅም ውጭ የሚሆኑና ሊያስረክቧቸው 23769 ኢንጅነር ጋሪፉፋ ሐምሌ 53
የማይችሉ ዕቃዎች ላይ የዋጋ ግምታቸውን መጠየቅ የክሱ ምክንያት እና 12/1999
ቀሪ በሆነ ነገር ላይ ክስ እንደመመስረት የሚቆጠር ስለመሆኑ የኢትዮጵያ ጂኦሎጂ
ጥናት ኢንስቲትዮት
427 የተከሳሽን መልስ ለመቀበል ቀጠሮ በተያዘበት ዕለት ተከሳሽ ሳይቀርብ 24111 የቂርቆስ ክ/ከተማ የካቲት 56
የቀረ እንደሆነ ተከሳሹ ሊያጣ የሚችለው መልሱን በፁሁፍ የማቅረብ የመሬት አስተዳደር 11/2000
መብቱን ብቻ ስለመሆኑ ባለስልጣን
የፍ/ብ/ሥ/ሥ/ህ/ቁ. 7ዐ(ሀ) 195 እና ወ/ሮ የዕለተወርቅ
ገ/አብ
428 ተከሳሽ መልስ እንዲያቀርብ በታዘዘበት ዕለት ባለመቅረቡ ብቻ ጉዳዩ 24775 ማታዶር አዲስ ጐማ ጥቅምት 64
በሌለበት እንዲታይ በሚል የሚሰጥ ትዕዛዝ አግባብነት የሌለው እና 21/2000
ስለመሆኑ ቢተው ረታ
የፍ/ብ/ሥ/ሥ/ህ/ቁ. 241(1) 233
429 ተከሳሽ በራሱ ቸልተኝነት በታችኛው ፍርድ ቤት መከራከሪያ 25026 ወ/ሮ ሁዳ መሐመድ ግንቦት 66
ሊያደርጋቸው የሚገቡ ነጥቦችን በስር ፍርድ ቤት ባላነሳበት ሁኔታ እና 14/2000
ይግባኝ ሰሚ ፍርድ ቤት በራሱ አነሳሽነት አንስቶ ውሣኔ መስጠት ሃጂ አህመድ አህመዲን
የማይችል ስለመሆኑ
የፍ/ብ/ሥ/ሥ/ህ/ቁ. 328(2) እና 182(2)
430 ሌሎች ተከራካሪዎች በፍርድ ቤት በማካሄድ ላይ ባሉት ክርክር 25890 የኢትዮጵያ መድን መጋቢት 72
ያገባኛል የሚል 3ኛ ወገን ከውሣኔ በፊት ጣልቃ ገብቶ ለመከራከር ድርጅት 18/2000
የፍ/ብ/ሥ/ሥ/ህ/ቁ. 41 እነ ዝናሽ አሰፋ
431 ባለገንዘብ በፍርድ አፈፃፀም ከፍርድ ባለዕዳው የተረከበው ንብረት 26670 አዲስ አለም ሲሳይ ህዳር 76
ከዕዳው በላይ ከሆነ ልዩነቱን ሊከፍል የሚገባ ስለመሆኑ እና ዐ3/2000
የፍ/ብ/ሥ/ሥ/ህ/ቁ. 428(2) የኢትዮጵያ ልማት
ባንክ
432 ከመሬት ሸያጭ ውል ጋር በተያያዘ የሚቀርብ አቤቱታ የክስ ምክንያት 27739 አቶ ድንቁ ገላው ጥቅምት 81
የሌለውና በፍ/ቤት ሊስተናገድ የማይችል ስለመሆኑ እና 28/2000
የፍ/ብ/ሥ/ሥ/ህ/ቁ. 231(2) ወ/ሮ ዋለ እሸቴ
79
433 ከፍርድ በፊት የሚሰጥ የማገጃ ትዕዛዝ በክርክሩ ተካፋይ ያልሆነን ወገን 27808 የኢትዮጵያ ልማት የካቲት 84
የእግድ ትዕዛዙ ከመሰጠቱ በፊት ያገኘውን መብት የማይነካ ስለመሆኑ ባንክ እና 7/2000
የፍ/ብ/ሥ/ሥ/ህ/ቁ. 153 (2) እነ ማይገነት ብርሃኑ
434 ውሣኔ የተሰጠበትና አዲስ ክስ የቀረበበት ክርክር የሥረ ነገር እና 28522 የኢትዮጵያ ንግድ ህዳር 87
የተያዘው ጭብጥ የተለያየ ከሆነ በጉዳዩ ላይ የመጨረሻ ውሣኔ ባንክ 3/2000
የተሰጠበት ነው ለማለት የማይቻል ስለመሆኑ እና
የፍ/ብ/ሥ/ሥ/ህ/ቁ. 5 እነ የሞያሌ ከተማ
አስተዳደር ጽ/ቤት
435 በክስ በተጠየቀውና በታመነው መሰረት ውሣኔ መስጠት የሚገባ 28802 እነ ወ/ሮ በየነች ይገዙ ታህሳስ 91
ስለመሆኑ እና 8/2000
አቶ ሳሙኤል
የፍ/ብ/ሥ/ሥ/ህ/ቁ.182(2) ዝቅአርጋቸው
436 የፌዴራል ከፍተኛ ፍርድ ቤት በይግባኝ አይቶ የመጨረሻ ውሣኔ 29738 የአፓርታማ 79/6 ግንቦት 94
የሰጠባቸውን ጉዳዮች የፌዴራል ጠቅላይ ፍ/ቤት ይግባኝ ሰሚ ችሎት የመኖሪያ ቤት ኀብረት 14/2000
በይግባኝ አይቶ መወሰን የማይችል ስለመሆኑ ሥራ ማህበር
አዋጅ ቁ. 25/88 አንቀፅ 1ዐ(1) እና
የስራ አስፈፃሚ ኮሚቴ
አባላት እና ወ/ት
ዘርአዳም አሰገኸኝ
437 አስቀድሞ ውሣኔ ከተሰጠበት ጉዳይ ጋር በተያያዘ ሌላ የክርክር 29780 እነ ወ/ሮ ሙሉነሽ ጥር 103
ጭብጥ ማቅረብ የሚቻል ስለመሆኑ አለሙ እና 29/2000
የፍ/ብ/ሥ/ሥ/ህ/ቁ. 5 ወ/ሮ ከተማሽ ቸርነት
438 ተከራካሪ ወገኖች በግልጽ ባላመለከቱት ነገር ላይ ተመስርቶ ውሣኔ 31547 አቶ ኪዳኔ ገ/ጊዮርጊስ መጋቢት 118
መስጠት ስላለመቻሉ እና 7/2000
የፍ/ብ/ሥ/ሥ/ህ/ቁ.182 ወ/ሮ አብርሃ ተስፋሁን
439 በቤት ላይ የተደረገ እድሳትና ለውጥ ምን ያህል የመጠንና የአይነት 31833 ሀጅ አብዱልቃድር ግንቦት 122
ለውጥ እንዳመጣ ክርክር በተነሣ ጊዜ ልዩ አዋቂ መድቦ በማስጠናት አህመድ 14/2000
መወሰን የሚገባ ስለመሆኑ እና
የፍ/ብ/ሥ/ሥ/ህ/ቁ. 136 እነ ወ/ሮ ደስታ
ገ/ዮሐንስ (ሁለት
80
ሰዎች)
440 የክስ ምክንያት የሌለው አቤቱታ ተቀባይነት የማይኖረው በመሆኑ 32147 አቶ መሐመድ አብዱ መጋቢት 126
ተከሳሽ የሆነውን ወገን መጥራት ሳያስፈልግ መዝገቡ ሊዘጋ የሚገባ እና 9/2000
ስለመሆኑ አቶ አብዱራሂም አብዲ
የፍ/ብ/ሥ/ሥ/ህ/ቁ. 231(1) (ሀ)
441 ወደ ክርክር መግባት ያለበት አካል በክርክሩ ተሳታፊ ሳይሆን 32638 የቂርቆስ ክ/ከተማ መጋቢት 134
የተወሰነው ውሣኔ መብቱን የሚነካ ሆኖ ሲገኝ ውሣኔው ከመፈፀሙ መሠረተ ልማትና 12/2000
በፊት ውሣኔው እንዲነሳና ክርክሩ እርሱ ባለበት እንዲቀጥል መጠየቅ ቤቶች ጉዳይ ጽ/ቤት
የፍ/ብ/ሥ/ሥ/ህ/ቁ. 358 እነ አቶ ይርጋ ንጋኔ
442 በጊዜያዊነት የተሰጠ የእግድ ትዕዛዝ እንዲነሣ ጥያቄ ቀርቦ ውድቅ 33606 የኢትዮጵያ ልማት የካቲት 139
ከተደረገ በኋላም ቢሆን በድጋሚ በተመሳሳይ ሁኔታ የተሰጠው ባንክ እና 2ዐ/2000
የእግድ ትዕዛዝ እንዲነሣ ጥያቄ ሊቀርብ ስለመቻሉ እነ አቶ ደጀኔ አበበ
የፍ/ብ/ሥ/ሥ/ህ/ቁ. 158 (አምስት ሰዎች)
443 ለክርክር እጅግ አስፈላጊ እንደሆነ የሚታመን ወገን በመካሄድ ላይ 34249 እነ አቶ ዋለልኝ ንጉሱ ሚያዝያ 152
በሚገኝ ክርክር ተካፋይ እንዲሆን መደረግ ያለበት ስለመሆኑ እና 28/2000
የፍ/ብ/ሥ/ሥ/ህ/ቁ. 4ዐ(2) እነ አቶ አለሙ
ወንድሙ
444 የሦስተኛ ወገን ጣልቃ ገብ ተከሳሽ ኃላፊነት የሚመነጨው ከተከሳሹ 34313 የኢትዮጵያ መንገዶች መጋቢት 155
ኃላፊነት ስለመሆኑ እና የሦስተኛ ወገን ተከሳሽ ተጠያቂ የሚሆነው ባለስልጣን 25/2000
ከህግ ወይም ከውል የመነጨ ግዴታ ሲኖር ስለመሆኑ እና
የፍ/ብ/ሥ/ሥ/ህ/ቁ.43(1) ከበደ ታደሰ
445  ተከሳሽ ቀርቦ ያልተከራከረው በበቂ ምክንያት ማለትም መጥሪያ 35403 አቶ አብዱልነጠፍ ግንቦት 160
ሳይደርሰው መሆኑ ከተረጋገጠ የተወሰነውን ውሣኔ በማንሳት ግራ ሙሔ 14/2000
ቀኙን ማከራከር የሚገባ ስለመሆኑ እና
 ፍ/ቤት ተከራካሪ የሆነን ወገን መከላከያ ክርክር ሳይሰማ በማለፍ እነ ትዕግስት በርሃ
ውሣኔ ለመስጠት የሚችለው ተከራካሪው በችሎት ሳይቀርብ የቀረው (ሁለት ሰዎች)
በቂ ባልሆነ ምክንያት መሆኑን በቀረቡለት ማስረጃዎች ማረጋገጥ
ሲችል ብቻ ስለመሆኑ
የፍ/ብ/ሥ/ሥ/ህ/ቁ.78
81
446 በፍ/ብሔር ክርክር ሂደት ማን ክርክር መጀመርና ማስረዳት እንዳለበትና 22297 የጀሚ ከተማ የአካባቢ ሐምሌ 170
የተሻለ ማስረጃ ከማቅረብ አንፃር ለማን ፍርድ ሊሰጥ እንደሚገባ አስተዳደር ጽ/ቤት 24/1999
በተመለከተ አግባብነት ያላቸውን የህግ መርሆዎች ወደጐን በመተው እና
የሚሰጥ ውሣኔ ተቀባይነት የማይኖረው ስለመሆኑ አቶ ሸዋረገድ አድበር
447 ዳኝነት የተጠየቀበት ነገር ተቀባይነት ሣያገኝ የታለፈ እንደሆነ 29920 የባህር ዳር ጥቅምት 257
እንደተከለከለ የሚቆጠር ስለመሆኑ ጨ/ጨ/አ/ማኀበር 26/2000
የፍ/ብ/ሥ/ሥ/ህ/ቁ. 5(3) እና
አቶ አመሸ ሰይድ
448 ፍርድ ከመሰጠቱ በፊት በማናቸውም ጊዜ ፍርድ ቤት ተገቢ ሆኖ 20416 አቶ ቢንያም ገረመው ታህሣሥ 293
ሲያገኘው የክሱ መሻሻል ወይም የክርክሩ መለወጥ ነገሩን ይበልጥ እና 8/2ዐዐዐ
የሚያብራራ ወይም ትክክለኛ ፍትህ ለመስጠት የሚረዳ ከሆነ ክሱ የቻይና መንገድና
እንዲሻሻልና ክርክሩ እንዲለወጥ ሊፈቀድ ስለመቻሉ ድልድል ስራ ድርጅት
449 ፍርድ ቤቶች በቀረበ ክስ ላይ የዕዳ ማቻቻል ጥያቄ በተነሣ ጊዜ 29740 አቶ ስሜነህ ተክሉ ሚያዝያ 31
ማስረጃዎችን በመመርመር ተገቢውን ውሣኔ መስጠት ያለባቸው እና 2/2000
ስለመሆኑ የኢትዮጵያ ብሔራዊ
ባንክ
450 ዳኝነት ባልተጠየቀበት ጉዳይ ላይ ውሣኔ መስጠት አግባብ ስላለመሆኑ 30956 የወረዳ 5 አጠቃላይ ሚያዝያ 344
ነጋዴዎች ማህበር 9/2000
እና
አቶ በድሉ ጫላ
451 የዳኝነት ስልጣን ሳይኖር የተሰጠ ውሣኔ መሻር ሳያስፈልገው ጉዳዩ 32229 መሪጌታ ልሣነወርቅ ሚያዝያ 134
ስልጣን ወዳለው አካል ቀርቦ መታየት የሚችል ስለመሆኑ በዛብህ 3ዐ/2000
የፍ/ብ/ሥ/ሥ/ህ/ቁ. 5 እና
ጠቅላይ ቤ/ክህነት
ጽ/ቤት
452 በህግ በግልጽ የተረጋገጠ መብት እያለ በህሊና ግምት ላይ የተመሰረተ 33831 ሃሰን ኢብራሂም እና ሚያዝያ 218
ፍርድ መስጠት አግባብ ስላለመሆኑ ኢብራሂም ይመር ሃሰን 14/2000
ቅጽ 7
453 በጣልቃ ገብነት ተሳታፊ ሆኖ የፍርድ ተጠቃሚ የሆነ ወገን ዋና 23024 ወ/ሮ ፋጤ በሽር ሐምሌ 59
82
ተከራካሪ ከሆኑት ወገኖች መካከል በአንዱ አነሣሽነት ጉዳዩ በይግባኝ እና 24/1999
በሚታይበት ጊዜ በሥር ፍርድ ተጠቃሚ የሆነው ጣልቃ ገብ መልዓከ ገነት ዮሐንስ
ባልተጠራበት ሁኔታ የሚሰጥ ውሣኔ የፍ/ብ/ሥ/ሥ/ሕ/ቁ. 40/5/”ን” አምባው
የሚፃረር ስለመሆኑ እና
የኪራይ ቤቶች ኤጀንሲ
454 ፍርድ እንዲፈፀም ለመጠየቅ ችሎታ ያለው ፍርድ የተፈረደለት ሰው 22448 ኦርቢስ የንግድና ጥቅምት 112
/ወገን/ ብቻ ስለመሆኑ ቴክኒክ ክፍል 28/2000
የፍ/ብ/ሥ/ሥ/ህ/ቁ. 378/1/ አ/ማህበር
እና
አቶ ሙሉነህ ካሰ
ቅጽ 8
455 ዳኝነት ባልተጠየቀበት ጉዳይ የሚሰጥ ፍርድ አግባብነት የሌለው አቶ ሣልህ ሁሴን ጥቅምት
ስለመሆኑ 33945 እና 20/2ዐዐ1 2
የፍ/ብ/ሥ/ሥ/ህ/ቁ. 182(2) ደግፌ ደርቤ
456 ማንኛውም ክርክር ሊወሰን የሚገባው በቀረበው ማስረጃ እና በህጉ የኢትዮጵያ ኤሌክትሪክ ጥቅምት
መሰረት ብቻ ስለመሆኑ 36848 ኃይል ኮርፖሬሽን 11/2ዐዐ1 5
እና
መኰንን ግርማይ
457 በክርክር ሂደት ተቃዋሚ ወገን መጠራት ያለበት ምስክር ከመሰማቱ እነ አቶ ማማሽ ጥቅምት
በፊት ስለመሆኑ 35946 ወ/ስላሴ (ሁለት 27/2ዐዐ1 7
ሰዎች)
እና
እነ ወ/ሮ ሰብለ
ወንድይራድ (ሁለት
ሰዎች)
458 መጥሪያ ለምስክር እንዲደርስ በሚል ፍ/ቤቶች ሊልኩ የሚችሉበት ጉደር አግሮ ጥቅምት
አግባብ 36479 ኢንዱስትሪ 25/2ዐዐ1 9
የፍ/ብ/ሥ/ሥ/ህ/ቁ. 103 ኃ/የተ/የግል ማህበር
እና
አቶ ኃይሉ ወልዱ
83
459 በሌለበት ጉዳዩ እንዲታይ የተወሰነበት ተከራካሪ ፍ/ቤት ህጉን ተስፋሁን ዋኘው ጥቅምት
አስመልክቶ በሰጠው ውሳኔ ላይ ይግባኝ ለማለት የሚችል ስለመሆኑ 36412 እና 13/2ዐዐ1 12
የፍ/ብ/ሥ/ሥ/ህ/ቁ. 78 በጃክ አግሮ ኮሜርሻል
ኢንተርኘራይዝ
460 የቃል ክርክር ለመስማት እና የጽሁፍ መልስ ለመቀበል በሚል የመንግስት ቤቶች ጥቅምት
ፍ/ቤቶች በአንድ ቀጠሮ ሁለት ተግባራትን ለማከናወን የሚሰጡት 36380 ኤጀንሲ 18/2ዐዐ1 16
ትዕዛዝ ከሥነ-ሥርዓት ውጪ ስለመሆኑ እና
አቶ ታረቀኝ ገ/ፃዲቅ
461 የበላይ ፍ/ቤቶች ውሣኔን ወደጐን በመተው በሥር ፍ/ቤቶች የሚሰጥ እነ በቀለ ድሪብሣ ጥቅምት
ትዕዛዝ አግባብነት የሌለው ስለመሆኑ 37725 (ሁለት ሰዎች) 6/2ዐዐ1 18
እና
የምክር በሪሁን
462 በግልፅ የቀረበን ክርክር በተቆጠረ ማስረጃ ወይም አግባብነት ባለው ሚድሮክ ኮንስትራክሽን ጥቅምት
መንገድ እንዲጣራ/እንዲነጥር/ ሣይደረግ የሚሰጥ ውሣኔ ተቀባይነት 37105 ኃ/የተ/የግ/ ማህበር 25/2ዐዐ1 21
የሌለው ስለመሆኑ እና
ሰለሞን አበበ ኮከብ
463 ተከራካሪ ወገኖች የይግባኝ መብታቸውን አስቀርተዋል /ትተዋል/ ድራጋዶስ ጄ ኤንድ ህዳር
ለማለት የሚቻለው የነገሩን አካባቢያዊ ሁኔታ ሙሉ በሙሉ 37678 ፒ.ጆይንት ቬንቸር 18/2ዐዐ1 23
በተረዱበት ደረጃ እርስ በርሳቸው ስምምነት ባደረጉ ጊዜ ስለመሆኑ እና
የፍ/ብ/ሥ/ሥ/ህ/ቁ. 35ዐ(1) እና (2) ሳባ ኮንስትራክሽን
464 በሥር ፍ/ቤት ዳኝነት ያልተጠየቀበት ጉዳይ በይግባኝ ሰሚ ፍ/ቤት ገወኔ ኢንተርኘራይዝ ታህሣሥ
ታይቶ ሊወሰን የማይችል ስለመሆኑ 37762 ኃ/ተ/የግ/ማህበር 9/2ዐዐ1 26
የፍ/ብ/ሥ/ሥ/ሕ/ቁ. 348(1) 182(2) እና
አቶ የሱፍ ይማም
465 ከሥራ ውል ጋር በተያያዘ የሚጠየቁ ክፍያዎች ሳይነጣጠሉ በአንድ የኢትዮጵያ እህል ታህሣሥ
ላይ መቅረብ ያለባቸው ስለመሆኑ 38601 ንግድ ድርጅት 14/2ዐዐ1 30
የፍ/ብ/ሥ/ሥ/ሕ/ቁ. 216(4) 5 እና
ወ/ሮ ከድጃ ሳቢር
466  ክርክር ከሚካሄድበት ጉዳይ ጋር በተያያዘ መብትና ጥቅም እንዳለ
የተረጋገጠ እንደሆነ በክርክር ጣልቃ ለመግባት በቂ ምክንያት 37742 ወ/ሮ አልማዝ ጐንፌ ታህሣሥ
ስለመሆኑ ኦሪቲ 7/2ዐዐ1 32
84
 በውርስ አጣሪ ሪፖርት ላይ ጥያቄ (ተቃውሞ) አለማቅረብ እና
ሚስት/ባል የሆነን ወገን የጋራ ነው በሚለው ንብረት ላይ ጣልቃ ወ/ሮ ፀሐይ ሊበን
ገብቶ ለመከራከር የሚያግድ ስላለመሆኑ የፍ/ብ/ሥ/ሥ/ህ/ቁ. 41
467 በአንድ መንግስታዊ መዋቅር ሥር የሚገኙ ሁለት ራሳቸውን የቻሉና
የህግ ሰውነት ያላቸው ተቋሞች የመንግሥትን ጥቅም የሚያስጠብቁ 37502 የአዲስ ከተማ ታህሣሥ
አካላት በመሆናቸው ብቻ እንደ አንድ መቆጠር የሌለባቸው ስለመሆኑ አስተዳደር ፍትህና 2/2ዐዐ1 34
የፍ/ብ/ሥ/ሥ/ሕ/ቁ. 358 ህግ ጉዳዬች ቢሮ እና
እነ ወ/ሮ የኃላሸት
አዋጅ ቁጥር 1/1995,18/1997,2/1995,4/2000 ገመዳ ቤኛ (ሁለት
ሰዎች)
468 ፍ/ቤቶች ለክርክር ፍትሐዊነት ተገቢ ነው ብለው ሲያምኑ
ማናቸውንም አይነት ማስረጃ አስቀርበው መመርመር ያለባቸው 29861 ወ/ሮ ህጽአት ጥር 37
ስለመሆኑ ፍስሐጽዬን 14/2ዐዐ1
የፍ/ብ/ሕ/ቁ. 145,345,327/3/ እና
እነ ወ/ሮ አልማዝ
ተረፈ (ሁለት ሰዎች)
469 የክርክር ዋነኛ ጭብጥ በሆነ ጉዳይ ላይ አከራክሮ የሰጠውን ውሣኔ ኤ.ሲ.ዲ አይ/ቮካ- ጥር
ፍ/ቤት በድጋሚ “ስህተት ለማረም” በሚል ምክንያት ሊለውጥ ወይም 37303 ኢትዮጵያ 26/2ዐዐ1 41
ሊያሻሽል ስላለመቻሉ እና
የፍ/ብ/ሥ/ሥ/ህ/ቁ. 208 እነ ሃይደር አሊ
(ስምንት ሰዎች)
470 ዳኝነት የሚጠየቅበት መብትና ጥቅም በግልጽ ተለይቶ 38419 የአዲስ ከተማ ክፍለ የካቲት 43
ያልተመለከተበት አቤቱታ የክስ ምክንያት እንደሌለው የሚቆጠር ከተማ ቀበሌ 19/2ዐ 5/2ዐዐ1
በመሆኑ ተቀባይነት የሌለው ስለመሆኑ አስ/ጽ/ቤት
የፍ/ብ/ሥ/ሥ/ህ/ቁ. 33 231 እና
አቶ ያሲን ጀማል
471 ፍ/ቤቶች የቀረበላቸውን ክርክር መሠረት በማድረግ አግባብነት ያለውን የኢትዮጵያ አየር
ጭብጥ ሳይመሰርቱ የሚሰጡት ውሣኔ ህጋዊ ነው ሊባል 37391 መንገድ የካቲት 46
የማይችል ስለመሆኑ እና 3/2ዐዐ1
እነ ስዩም ማሞ
472 በፍ/ቤት በመካሄድ ላይ ባለ ክርክር የግድ ተካፋይ መሆን የሚገባቸው ናስ ፉድስ
85
ወገኖች በሚሰጠው ውሣኔ ጥቅማቸው /መብታቸው/ ሊነካ የሚችል 39540 የድ/ዳ/ጨ/ጨ/ፋብሪካ የካቲት 48
የሆነ እንደሆነ ብቻ ስለመሆኑ ተከራይ 26/2001
የፍ/ብ/ሥ/ሥ/ህ/ቁ.4ዐ እና
እነ ስንዱ ደጀኔ (ዘጠና
ሦስት ሰዎች)
473 አንድ ጉዳይ ከዚህ ቀደም በፍርድ ያለቀ ነው ለማለት የሚቻልበት ወ/ሮ አወጣሽ አብርሃ መጋቢት
አግባብ 36780 እና 3/2ዐዐ1 51
የፍ/ብ/ሥ/ሥ/ህ/ቁ.5 አቶ ገ/ኪዳን እንግዳ
474 ነዋሪነታቸው በተለያዩ የኢትዮጵያ ክልሎች በሆኑ ሰዎች መካከል መሐመድ ሰዓዳይ ረጃ
የሚነሣ ክርክርን የክርክሩ ምክንያት የሆነው ንብረት የሚገኘው ወይም 36460 እና መጋቢት 59
ውል የተደረገው በአንደኛው ክልል እንኳን ቢሆን የመዳኘት ሥልጣን እነ አቶ ዓብዱልቃድር 24/2ዐዐ1
ያላቸው የፌዴራል ፍ/ቤቶች ስለመሆናቸው መሐመድ ፈረጀ
አዋጅ ቁ. 25/88 አንቀጽ 5(2) (ሰባት ሰዎች)
475 በተከራካሪ ወገኖች የተጠየቀን ዳኝነት አስመልክቶ ግልጽ ፍርድ አቶ ልዑልሰገድ ቦኔ መጋቢት
አለመስጠት ስህተት ስለመሆኑ 39144 እና ኢትዮ ሌዘር 24/2ዐዐ1 62
ኢንዱስትሪ
476 የቀረበበትን ክስ ያመነ ተከሣሽ ባመነው መሠረት ውሣኔ ለመስጠት እነ ጋሻው መንግስቴ ሚያዝያ
የሚከለክል በቂ የህግ ምክንያት እስከሌለ ድረስ ውሳኔ መስጠት የሚገባ 38597 ካሣ (ሁለት ሰዎች) 6/2ዐዐ1 65
ናይል ትራንስፖርት
477 በአንድ ዘንግ የሚመደቡ ተከራካሪዎች እና አንድ ጭብጥ ላይ ሸራተን አዲስ
የሚቀርቡ ክርክሮች ተጣምረው እንዲታዩ ያለማድረግ መሠረታዊ 40024 እና ሚያዝያ 67
የሥነ-ሥርዓት ግድፈት ስለመሆኑ እነ 29/2ዐዐ1
የፍ/ብ/ሥ/ሥ/ህ/ቁ. 11(5) አቶ እያሱ መገርሣ
478 የሥር ፍ/ቤቶች የፈፀሙትን ሥህተት ለማረም በሚል በሥር ፍ/ቤት አቶ አበባው
ተከራካሪ ከነበሩ ወገኖች መካከል አንዱ ወገን ያቀረበውን አቤቱታ 34504 የሺድንበር ሚያዝያ
መነሻ በማድረግ ሌላኛው ወገን ሳይጠራና ሳያከራከር ውሣኔ መስጠት እና 6/2ዐዐ1 71
ተገቢነት የሌለው ስለመሆኑ አቶ ካሣ በቀለ
የፍ/ብ/ሥ/ሥ/ህ/ቁ. 348(1)
86
479 በሥር ፍ/ቤት ያልተነሣን ክርክር መሠረት በማድረግ ይግባኝ ሰሚ 37761 ገብረመስቀል ንጉሴ ሚያዝያ
ፍ/ቤት የሚሰጠው ውሣኔ አግባብነት የሌለው ስለመሆኑ እና 2ዐ/2ዐዐዐ1 73
የፍ/ብ/ሥ/ሥ/ህ/ቁ. 329(1) 182(2) አዲስ ልብስ ስፌት
አ.ማ
480 ክስ በሚሰማበት የቀጠሮ ዕለት የይግባኝ ባይ አለመቅረብ ጋር በተያያዘ 38181 የኢትዮጵያ መንግዶች ግንቦት
መዝገብ ሊዘጋ የሚችለው መልስ ሰጪው ይግባኙን ሙሉ በሙሉ ክዶ ባለስልጣን 4/2001 76
የተከራከረ እንደሆነ ብቻ ስለመሆኑ እና
እነ ወ/ሮ ትዕግስት
ወንድይፍራው (ሁለት
ሰዎች)
481 ፍ/ቤት ተከራካሪ ወገን ያቀረበው የሰነድ ማስረጃ የሚጠቅም ያልሆነ ላየን ሴኩሪቲ ኩባንያ
እንደሆነና የሰው ምስክር በተጨማሪነት የቆጠረ እንደሆነ ፍትሐዊ 42706 እና ግንቦት 78
የሆነ ውሣኔን ለመስጠት የምስክሮችን ቃል መስማት ያለበት አቶ ጥላሁን 25/2ዐዐ1
ስለመሆኑ ገ/እግዚአብሔር
482 በአንድ ፍ/ቤት የተሰጠን ፍርድ በይግባኝ ሰሚ ፍ/ቤት መለወጥ ወይም አቶ መኮንን ዘውዴ
መሻሻል ተከትሎ ማናቸውም ተከራካሪ ወገኖች ፍርዱ ከመሰጠቱ 37741 እና 80
በፊት ወደነበሩበት እንዲመለሱ የሚሰጥ ትዕዛዝ ያለውን ነባራዊ ሁኔታ እነ አቶ ተሾመ ሰኔ
በማገናዘብ እንጂ የግድ የሚሰጥ ስላለመሆኑ ሽፈራው (ሦስት 4/2ዐዐ1
የፍ/ብ/ሥ/ሥ/ህ/ቁ. 349(1) ሰዎች)
483 ተከራካሪ ወገኖች ባያነሱትም ፍ/ቤቶች የቀረበላቸውን ጉዳይ የአ.አ ከተማ ቤቶች
ለማስተናገድ ስልጣን ያላቸው ወይም የሌላቸው መሆኑን በመመርመር 38452 ኤጀንሲ ሰኔ 82
ተገቢውን ውሣኔ መስጠት ያለባቸው ስለመሆኑ እና 11/2ዐዐ1
የፍ/ብ/ሥ/ሥ/ህ/ቁ. 9(2) አቶ አለም ገብሩ
484 አንድን የመጀመሪያ ደረጃ መቃወሚያ በማንሣት ስልጣን የለኝም ያለ አለሙ መግራ
ፍ/ቤት ጉዳዩ በበላይ ፍ/ቤት ታይቶ በፍሬ ጉዳዩ ላይ እንዲያከራክር 39014 እና ሰኔ 84
ጉዳዩ የተመለሰለት እንደሆነ ሌላ ተጨማሪ የመጀመሪያ ደረጃ እምነቴ እንዳሻው ህንፃ 23/2ዐዐ1
መቃወሚያን መሠረት በማድረግ ጉዳዩን ለማየት አልችልም ማለት ተቋራጭ
የማይገባው ስለመሆኑ
485 የይግባኝ ማመልከቻ ማቅረቢያ ጊዜው ያለፈበት ተከራካሪ ወገን ወ/ሮ አያልነሽ ዘገየ
የሚያቀርበው የማስፈቀጃ ማመልከቻ በበቂ ምክንያት የተደገፈ 38145 እና ሰኔ 86
መሆን/አለመሆኑን ፍ/ቤቶች በጥሞና መመርመር ያለባቸው ስለመሆኑ አቶ ተስፋዬ ደምሴ 3ዐ/2ዐዐ1
የፍ/ብ/ሥ/ሥ/ህ/ቁ. 326(1)
87
486 አንድ ተከራካሪ ወገን በማስረጃነት የሚጠቅሳቸው ምስክሮች፣ ሰነዶች የትምህርት
ወይም ሌላ አስረጂዎች (የሙያ) ማስረጃው በፍ/ቤቱ በኩል 38683 መሣሪያዎች ሰኔ 88
በጭብጥነት ተይዞ ከሚፈታው ፍሬ ነገር ጋር አግባብነት ያለው እና ማምረቻና ማከፋፈያ 25/2ዐዐ1
በህግ ተቀባይነት ያለው እስከሆነ ድረስ ቀርቦ መሰማት ያለበት ድርጅት
አቶ ሣህሉ ወ/ማርያም
የፍ/ብ/ሥ/ሥ/ህ/ቁ. 111 249 እና 257
ይግባኝ ሰሚ ፍ/ቤቶች የሥር ፍ/ቤት የሰጠውን ውሣኔ በአግባቡ የአዲስ አበባ መንገዶች
ሳይመረምሩ እና ለውሣኔያቸው በቂ ምክንያት ሣይሰጡ መሻር 38844 ባለሥልጣን ሰኔ 90
487 የማይችሉ ስለመሆኑ እና 25/2ዐዐ1
ጋድ ቢዝነስ
የፍ/ብ/ሥ/ሥ/ህ/ቁ. 182(1) ኃ/የተ/የግ/ማህ
ተከራካሪ ወገኖች በፍ/ቤት ትዕዛዝ እንዲቀርብላችው የሚጠይቁት ቤዛ አማካሪ
ማስረጃ የተያዘውን ጉዳይ ፍትሐዊ በሆነ መንገድ ዕልባት ለመስጠት 36979 መሀንዲሶች ሐምሌ 94
የሚያስችል እስከ ሆነ ድረስ ጥያቄውን ፍ/ቤቶች ሊቀበሉት የሚገባ ኃ/የተ/የግ/ማህበር 23/2ዐዐ1
488
ሚስተር ሸሬሃሪ
ብራማቫሪ ጐፓል
ሦስተኛ ወገኖች በፍ/ቤት በመካሄድ ላይ ባለ ክርክር እንዲገቡ ሰላም የህዝብ ሐምሌ
489 የሚያስፈልግበት ሁኔታ 41544 ማመላለሻ (አ.ማ) እና 8/2ዐዐ1 96
የፍ/ብ/ሥ/ሥ/ህ/ቁ. 43 ኒያላ ኢንሹራንስ አ.ማ
 ፍ/ቤት የቀረበለትን የውል ይሰረዝልኝ፣ ጥያቄ ወደጐን በመተው እነ አቶ ሰለሞን ከተማ 331
የውል የፎርማሊቲን የተመለከተ ጭብጥ በማንሣትና ምክንያቱን 32299 (ሁለት ሰዎች) ጥር
በመለወጥ ውሣኔ መስጠት የማይገባው ስለመሆኑ እና 7/2ዐዐ1
490  በፍ/ብሔር ሕግ ሥነ-ሥርዓት መሰረት ጭብጥ ለመመስረት እነ ሴንትራል ቬኑ
የሚቻልበት አግባብ /የተ/የግል ማህበር
የይግባኝ ሰሚ ፍ/ቤት በሥር ፍ/ቤት የተሰጠን ፍርድ ከመረመረ በኋላ እነ አቶ መሐሪ ግንቦት 271
የጉዳዩን ጭብጥ በመያዝ ወደ ሥር ፍ/ቤት የመለሰው እንደሆነ 37313 ተ/ማሪያም (ሁለት 18/2001
491
አስቀድሞ በሥር ፍ/ቤት የተሰጠውን ፍርድ እንደሌለ የሚያስቆጥረው ሰዎች)
ስለመሆኑ እ“
88
የወ/ሮ ገነት መኮንን
ወራሾች (ሁለት
ሰዎች)
ቅጽ 9
በክርክር የግድ ተካፋይ ሊሆኑ የሚገባቸው ወገኖች እና የፍ/ቤት ሚና 43424 የኢትዮጵያ መንገዶች 290
የፍ/ብ/ሥ/ሥ/ህ/ቁ. 39(1),40(2) ባለስልጣን
ጥቅምት
492 እና
1ዐ/2ዐዐ2
እነ አቶ መስፍን
/ስምንት ሰዎች/
43410 የኢትዮጵያ ልማት 293
ባንክ
የቃል ክርክር እንዲሰማ በተቀጠረበት ዕለት ግራ ቀኝ የሆኑ ወገኖች
እና ህዳር
493 ያልቀረቡ እንደሆነ መዝገቡ መዘጋት ያለበት ስለመሆኑ
ሰላም የቴክኒክና 30/2ዐዐ2
የፍ/ብ/ሥ/ሥ/ህ/ቁ. 69(2)
የሙያ ማሰልጠኛ
ማዕከል
አንድን ፍሬ ነገር ለማስረዳት ተለይቶ የተመለከተ ማስረጃ እንዲቀርብ ንግድ ማተሚያ
ታህሣሥ
494 ህጉ ካላስገደደ በቀር ይህንን ፍሬ ነገር በማንኛውም የማስረጃ ዓይነት 47551 ድርጅት እና 295
6/2ዐዐ2
ማስረዳት የሚቻል ስለመሆኑ አቶ ካሱ ሙላት
ጣልቃ በመግባት በክርክር ተሳታፊ ለመሆን ጠይቆ የተፈቀደለትና ወ/ሮ ኸይሮ መሐመድ
የጣልቃ ገብነት አቤቱታውን ለተከራካሪ ወገኖች ማድረስ ሲገባው ይህን 40229 እና 297
ባለመፈፀሙ መብቱ ከተሰረዘበት በኋላ ፍ/ቤቱ በሰጠው ውሣኔ ላይ እነ ወ/ሮ መዲና በያን ታህሣሥ
495
በፍ/ብ/ሥ/ሥ/ህ/ቁ. 358 መሠረት የሚቀርብ አቤቱታ ተቀባይነት (ሁለት ሰዎች) 15/2ዐዐ2
የሌለው ስለመሆኑ
የፍ/ብ/ሥ/ሥ/ህ/ቁ. 41358
በሌለበት ጉዳዩ እንዲታይ ትዕዛዝ የተሰጠበት ተከራካሪ ወገን ፍ/ቤቱ ሲ.ጂ.ሲ.ኦቨርሲስ
ለጉዳዩ የመጨረሻ ውሣኔ ከመስጠቱ በፊት አቤቱታው ሊስተናገድ 43731 ኮንስትራክሽን 299
ታህሣሥ
496 የሚችልበት አግባብ ኢትዮጵያ ሊሚትድ
8/2ዐዐ2
የፍ/ብ/ሥ/ሥ/ህ/ቁ. 7ዐ(ሀ) 786972 እና
ሰለሞን እንዳለ
 በፍ/ብ/ሥ/ሥ/ህ/ቁ. 28ዐ መሠረት መዝገብ ሊዘጋ የሚችልበት አቶ ውብሸት ካሣዬ ጥር
497
አግባብ 39581 እና 25/2ዐዐ2 302
89
 ተከራካሪ ወገኖች በአቤቱታቸው ዳኝነት የሚጠይቁበትን ፍሬ ነገር የኢትዮጵያ ማዕድን
በአግባቡ ከገለፁ ትክክለኛውን የህግ ድንጋጌ አለመጥቀሳቸው ሃብት ኮርፖሬሽን
መብታቸውን የሚያስቀር ስላለመሆኑ
የፍ/ብ/ሥ/ሥ/ህ/ቁ. 28069(2) 70(መ), 71(2)
ተከራካሪ ወገኖች በአቤቱታቸው ላይ የጠቀሷቸውን የሰው ማስረጃዎች ኘሮፌሰር ረዳ
ሊለውጡ (ሊቀይሩ) የሚችሉበት አግባብ 45984 ተ/ኃይማኖት ጥር 304
498
የፍ/ብ/ሥ/ሥ/ሕ/ቁ. 223/2/,234 እና 26/2ዐዐ2
አቶ ልመንህ ተፈራ
የክርክር ጭብጥ የሚመሰረተው ከሳሽ የሚያቀርበውን ክስና ማስረጃ ወ/ሮ ፑሽፓላት ጆሴፍ
በተከሳሽ የቀረበውን የመከላከያ መልስና ማስረጃ እንዲሁም ፍ/ቤቱ 47252 እና 307
የካቲት
499 የቃል ምርመራ ሲያደርግ የሚያገኘውን ፍሬ ጉዳይ መሠረት በማድረግ አቶ ሠይፈ ጎሣዬ
26/2ዐዐ2
ስለመሆኑ
የፍ/ብ/ሥ/ሥ/ህ/ቁ. 241248
ዳኝነት እንደገና እንዲታይ (Review of judgement) በሚል የሚቀርብ 43821
አቤቱታ አስቀድሞ በተሰጠ ውሣኔ ላይ ይግባኝ የተባለበት ነው በሚል ወ/ሮ ትርሃስ ፍስሀዬ 310
500 ምክንያት ብቻ ውድቅ ሊደረግ የማይገባ ስለመሆኑ (ከዚህ ቀደም በሰበር እና ጥር 5/2002
ችሎት የተሰጠው የሕግ ትርጉም የተለወጠ ስለመሆኑ) ወ/ሮ ዘነበች በሪሁን
የፍ/ብ/ሥ/ሥ/ህ/ቁ. 6(1)(ሀ),(ለ)
ዳኝነት በድጋሚ እንዲታይ በሚል የሚቀርብ አቤቱታ ላይ በተሰጠ 42871 የቀድሞ ወረዳ 07 315
ትእዛዝ/ብይን ላይ የይግባኝ አቤቱታ ለማቅረብ የማይቻል ስለመሆኑ ቀበሌ 32 አስተዳደር
ጥር
501 የፍ/ብ/ሥ/ሥ/ሕ/ቁ. 6(3)(4) ጽ/ቤት
12/2002
እና
ወ/ሮ ጆሮ ዋቅጅራ
በፍ/ብ/ሥ/ሥ/ህ/ቁ. 421 መሠረት ክስ ለመመስረት የሚቻልበት አግባብ 37214 አቶ ተስፋዬ አለሙ 318
የፍ/ብ/ሥ/ሥ/ህ/ቁ. 418421 እና የካቲት
502
እነ ሐጂ ይማም 25/2ዐዐ2
ሙዘይን(ሦስት ሰዎች)
በፍ/ብሔር ክርክር አንድ መብት ወይም ግዴታ አለ ብሎ የሚከራከር 44634 አቶ ታዬ ሆሳዕና 320
ወገን መብቱ ወይም ግዴታው ስለመኖሩ የማስረዳት ሸክም ያለበት እና የካቲት
503
ስለመሆኑ ወ/ሮ መሠረት 22/2ዐዐ2
ወልደየስ
90
ፍ/ቤቶች ለቀረበላቸው ክስ ምክንያት የሆነው ነገር መቋረጡን ወይም 45371 የገነተ-ጽጌ ቅ/ጊዮርጊስ 322
ጨርሶ መቅረቱን በክሱ ሂደት በማንኛውም ደረጃ በቂ በሆነ ማስረጃ ማህበር በኩር ሰንበቴ
የካቲት
504 በተገነዘቡ ጊዜ ክሱን ሊዘጉት የሚገባ ስለመሆኑ እና
8/2ዐዐ2
የፍ/ብ/ሥ/ሥ/ሥ/ህ/ቁ. 280 እነ አቶ ማሞ ተሠማ
በፍ/ብ/ሥ/ሥ/ህ/ቁ. 216 መሠረት በድጋሚ ክስ እንዳይቀርብ ሊደረግ 36776 መብራቱ፣ተ/ማሪያም፣ገ 324
የሚችልበት አግባብ /ማሪያም የሽርክና መጋቢት
505
የፍ/ብ/ሥ/ሥ/ህ/ቁ. 216(3) ማህበር እና 7/2ዐዐ2
አቶ መብራቱ ዓንዳይ
ይግባኝ ሰሚ ፍ/ቤት የሥር ፍ/ቤትን ውሣኔ በመሻር በዋናው ጉዳይ 44545 ክፍሉ መሓሪ 326
ላይ የራሱን ውሣኔ ካሣለፈና የበላይ የሆነ ፍ/ቤት ደግሞ የይግባኝ እና
ውሳኔውን ባለመቀበል የሥር ፍ/ቤትን ውሣኔ በደፈናው በማፅናት በላይ ከመላ መጋቢት
506
የሚሰጠው ውሣኔ የተከራካሪ ወገን የይግባኝ መብት የሚያጣብብና 7/2ዐዐ2
የሥነ-ሥርዓት ህግ ደንብን የሚጥስ ስለመሆኑ
የፍ/ብ/ሥ/ሥ/ህ/ቁ. 341342343
የማይንቀሳቀስ ንብረትን ለሰጠው ብድር በመያዣነት የያዘ ባለገንዘብ 44883 አቶ ፈንታ ምህረቱ 328
ባንክ መብቱ በይርጋ እስካልታገደ ድረስ የያዘውን ንብረት በጨረታ እና
ለመሸጥ የሚገደድበት ተለይቶ በህግ የተቀመጠ የጊዜ ገደብ የሌለ የኢትዮጵያ ንግድ ባንክ
መጋቢት
507 ስለመሆኑ
8/2ዐዐ2
አዋጅ ቁ. 97/9ዐ
አዋጅ ቁ. 216/92 አንቀፅ 2
የፍ/ብ/ሥ/ሥ/ሀ/ቁ. 394 - 449
የፍ/ብ/ሥ/ሥ/ህ/ቁ. 43 ሊተረጐም የሚችልበት አግባብ 39799 የኢትዮጵያ መድን 331
ድርጅት መጋቢት
508
እና 21/2ዐዐ2
ወ/ሮ ገነት ስዩም
 በተከራካሪ ወገኖች የሚቆጠሩ ማስረጃዎች ሳይሰሙ የሚቀሩት
ለተያዘው ጉዳይ አግባብነት የሌላቸው መሆኑ ሲረጋገጥ ብቻ 43845 የገቢዎችና ጉምሩክ 334
ስለመሆኑ ባለስልጣን መጋቢት
509
 ፍ/ቤቶች ተከራካሪ ወገኖች የቆጠሩትን ማስረጃ ሳይሰሙ ወደ ጐን እና 2ዐ/2ዐዐ2
በመተው አቤቱታቸውን በበቂ ማስረጃ አላስረዱም በሚል ጌታይዳ ኃ/የተ/የግል
የሚደርሱበት መደምደሚያ አግባብነት የሌለው ስለመሆኑ ማህበር
91
በፍ/ብ/ሥ/ሥ/ህ/ቁ. 2ዐ8 መሠረት በሥር ፍ/ቤት የተደረገ እርማትን 44931 ወ/ሮ ሰዓዳ ኢድሪስ 337
መነሻ በማድረግ የይግባኝ ሰሚ ፍ/ቤት አስቀድሞ የሰጠውን ውሣኔ እና መጋቢት
510
ለመለወጥ የሚያስችለው የህግ አግባብ የሌለ ስለመሆኑ አቶ ረሺድ ቡባ 2ዐ/2ዐዐ2
የፍ/ብ/ህ/ቁ. 208209320(1) ,348(1)
የፍ/ቤትን ክብርንና የዳኝነት ሥርዓቱን መልካም አመራር ለማስጠበቅ 48237 339
ሲባል የማንኛውም ችሎት ሰብሳቢ ዳኛ በችሎት ውስጥ በሚገኝ ወ/ሮ ሰኢዳ ሁሴን መጋቢት
511
ማንኛውም ሰው ላይ ቅጣት ሊወሰን የሚችልበት አግባብ ይመር 6/2ዐዐ2
የፍ/ብ/ሥ/ሥ/ህ/ቁ. 480 ተጠሪ፡የለም
ክስ የቀረበለት ፍ/ቤት ወደ ጉዳዩ ሥረ-ነገር ገብቶ ተከሳሽ የሆነን ወገን 50022 5 ብራዘርስ 341
በሌለበት ባለዕዳ የሚያደርግ ውሣኔ ከመስጠቱ በፊት ተከሳሹ በአግባቡ ኃ/የተ/የግል ማህበር
መጋቢት
512 ስለመጠራቱ ማረጋገጥ ያለበት ስለመሆኑ እና
29/2ዐዐ2
ዓብደላ ኢብሮ ዩሴፍ
የፍ/ብ/ሥ/ሥ/ህ/ቁ. 97 95(3)
የንብረት ክፍፍል እንዲደረግ በፍርድ ቤት ውሳኔ ከተሰጠ በኋላ እነ ወ/ሮ አለሚቱ ጓዱ
በውሳኔው ወቅት ንብረቱን በእጁ አድርጐ የሚገኘው ወገን የንብረቱን 45038 (ሁለት ሰዎች) መጋቢት 343
513
ስመ ሐብት ወደ ሌላ ሦስተኛ ወገን አዛውሮ ሲገኝ ፍርድ ቤቶች እና 23/2002
ሊከተሉት ስለሚገባው አካሔድ ወ/ሮ አስረስ አህመድ
 ሐሰተኛ ቃል ተሰጥቷል በሚል ፍ/ቤት በፍ/ብ/ሥ/ሥ/ህ/ቁ. 481 እነ አቶ አውግቸው
መሠረት የጥፋተኝነትና የቅጣት ውሣኔ ሊሰጥ የሚችልበት አግባብ 43005 እርገጤ 345
ሚያዝያ
514  በአንድ የወንጀል ድርጊት ነፃ የተባለ ሰው እንደገና ሌላ ተጨማሪ (ሦስት ሰዎች)
19/2ዐዐ2
ማስረጃ እንዲቀርብ ተደርጐ የሚቀጣበት አግባብ የሌለ ስለመሆኑ ተጠሪ፡የለም
የፍ/ብ/ሥ/ሥ/ህ/ቁ. 481 የወንጀል ህግ ቁ. 452(1)
በፍ/ብ/ሥ/ሥ/ህ/ቁ. 6 መሠረት ውሣኔ ወይም ትዕዛዝ ለሰጠ ፍ/ቤት ወ/ሮ ይርጋለም ከበደ
አቤቱታ ሊቀርብ የሚችልበት አግባብ 45839 እና ሚያዝያ 348
515
የፍ/ብ/ሥ/ሥ/ህ/ቁ. 6 እነ ወ/ሮ ፅጌ ሚካኤል 5/2ዐዐ2
በፍ/ብሔር ሥነ-ሥርዓት ህግ መሠረት ተጨማሪ ማስረጃ ሊቀርብ የመንግስት ቤቶች
የሚችልበት አግባብ 39853 ኤጀንሲ 350
ሚያዝያ
516 የፍ/ብ/ሥ/ሥ/ህ/ቁ. 256 345 327 እና
21/2ዐዐ2
እነ የአፋር ነፃ አውጪ
ግንባር (ሁለት ሰዎች)
92
አቤቱታ የቀረበበት ጉዳይ ከማስረጃ ምዘና ጋር የተያያዘና የፍሬ ነገር ትራንስ አፍሪካ
ክርክር ላይ ያተኮረ እንደሆነ በሰበር ችሎት ሊስተናገድ የማይችል 41526 ትራንስፖርት አ.ማ 353
ስለመሆኑ እና ግንቦት
517
የኢ.ፌ.ዲ.ሪ ህገ-መንግስት አንቀፅ 8ዐ (3), አዋጅ ቁ. 25/88 አንቀፅ 1ዐ ሙሉ ኤሌክትሮኒክስ 2/2ዐዐ2
ኢንጅነሪንግ
ተከራካሪ ወገኖች ጉዳያቸውን በእርቅ ለመጨረስ የተሰማሙና እነ ከድር ሐጂ ሁሴን
ይሄንኑም ስምምነት ለፍ/ቤት በማቅረብ ያስፀደቁ በሆነ ጊዜ ስምምነቱ 52752 (ሁለት ሰዎች) 355
ሰኔ
518 እንደ ፍርድ ቤት ውሣኔ ተቆጥሮ መፈፀም ያለበት ስለመሆኑ እና
16/2ዐዐ2
የፍ/ብ/ሥ/ሥ/ህ/ቁ. 277 እነ አቶ አሚን ዑስማን
ፍ/ቤቶች የቀረበላቸው አቤቱታ የክስ ምክንያት አለው ወይም የለውም 45247
ሰኔ
ብሎ ለመወሰን በክስ ላይ የተገለፀው ነገር ቢረጋገጥ ከሳሽ የሆነው ወገን አቶ ደጀኔ በላቸው 358
17/2ዐዐ2
519 የጠየቀውን ዳኝነት ለማግኘት ህግ ይፈቅድለታል ወይስ አይፈቅድለትም እና
የሚለውን ጥያቄ መመርመር ያለባቸው ስለመሆኑ አቶ ነስሩ አወል
ሁለት ሰዎች ተጣምረው በተከሰሱ ጊዜ አንደኛው ወገን ጉዳዩ በሌለበት ወ/ሮ ፈትለወርቅ
ከታየ በኋላ ወደ ክርክሩ እንዲገባ የተፈቀደለት እንደሆነ ሌላኛው 49857 መንገሻ ፋንታ
ሰኔ
520 ተከሳሽ አስቀድሞ ያነሳቸውን መቃወሚያዎች በድጋሚ ልታነሣና እና 361
3ዐ/2ዐዐ2
ልትከራከር አትችልም ሊባል የሚችልበት አግባብ የሌለ ስለመሆኑ ወ/ሮ በላይነሽ ወ/ኪዳን
በግልፅ ያልተካደ ፍሬ ነገር እንደታመነ ይቆጠራል የሚለው የሥነ- አቶ ሙልሳ በየቻ
ሥርዓት ህግ ድንጋጌ ተፈፃሚ የሚሆነው ተከሳሽ ቀርቦ ክርክሩን ባሰማ 48632 እና 363
ሰኔ
521 ጊዜ ስለመሆኑና ድንጋጌው የካሣ ጥያቄ ጋር በተያያዘ ተፈፃሚነት አቶ ደበሌ በየቻ
14/2ዐዐ2
የፍ/ብ/ሥ/ሥ/ህ/ቁ. 235(2)83
ክስ የቀረበበት ወገን ክሱን ለማስተባበል የሚቆጥራቸው ማስረጃዎችን እነ መንበረ መንግስት
ተቀብሎ አለመስማት የመከላከል ህጋዊ መብትን የሚያጣበብ ስለመሆኑ 49660 ቅዱስ ገብርኤል ገዳም 365
ሰኔ
522 የፍ/ብ/ሥ/ሥ/ህ/ቁ5 223 234 137 249 256 ት/ቤት (ሁለት ሰዎች)
22/2ዐዐ2
እና
መምህር ሲሳይ ደጀኔ
523 በፍ/ብ/ሥ/ሥ/ህ/ቁ. 5(1) መሠረት በድጋሚ ክስ ማቅረብ የማይቻለው ሰኔ
93
በቀደመው ክርክር የተያዘው ጭብጥና የፍሬ ነገር ክርክር ተመሳሳይ 52525 ወ/ሮ የትምወርቅ 29/2ዐዐ2 368
መሆኑና የተከራካሪ ወገኖች አንድነት በመኖሩ ብቻ ሣይሆን በፍሬ ሰብስቤ
ጉዳዩ ላይ የመጨረሻ ፍርድ የተሰጠ መሆኑ ሲረጋገጥ ስለመሆኑ እና
የፍ/ብ/ሥ/ሥ/ህ/ቁ. 5 አቶ ሸዋረጋ ደመቀ
524 የሥር ፍ/ቤት በመቃወሚያ ላይ የሰጠውን ውሣኔ የሚለውጥ ውሣኔ
በይግባኝ ሰሚው ፍ/ቤት የተሰጠ እንደሆነ በግራ ቀኝ ወገኖችን በኩል 43331 አቶ ገመቹ ቡቻላ
የሚቀርቡ የፍሬ ነገር ክርክሮችንና ማስረጃ በአግባቡ ለመስማት ብሎም እና ሐምሌ 370
የተከራካሪዎችን ይግባኝ መብት ላለማጣበብ ሲባል ጉዳዩ ወደ ሥር አቶ በቀለ ኩማ (ቡቻላ) 19/2ዐዐ2
ፍ/ቤት መመለስ ያለበት ስለመሆኑ
የፍ/ብ/ሥ/ሥ/ህ/ቁ. 341(1)
525 ስልጣን ለሌለው የዳኝነት አካል ክስ ማቅረብና ክርክር ማካሔድ የይርጋ 372
ጊዜን የሚያቋርጥ ስለመሆኑ ( ከዚህ ቀደም የሰበር ችሎት በተቃራኒው 36730 የኢትዮጵያ ኤሌክትሪክ
የሰጠው የህግ ትርጉም የተለወጠ ስለመሆኑ፡፡) ኃይል ኮርፖሬሽን
ሐምሌ
አዋጅ ቁ. 377/96 አንቀፅ 138 147 164(1) እና
3ዐ/2ዐዐ2
የፍ/ብ/ሥ/ሥ/ህ/ቁ. 9 23(1) (ለ) 231(1)(ለ) 278(3) አቶ አማረ ገላው
የፍ/ብ/ህ/ቁ. 1851 (ለ)1852(1)
አዋጅ ቁ. 454/97 አንቀፅ 2(4)
526  በፍ/ብሔር ጉዳይ ተከሣሽ ለሆነ ወገን ከፍ/ቤት የሚላከውን መጥሪያ
ለተከሳሹ ሊደርስ የሚችልበትን የተሻለ አማራጭ መንገድ በመለየት ወ/ሮ ኤልሳቤጥ ገሰሰ
ሊላክ የሚገባ ስለመሆኑ 50376 እና 378
 የመኖሪያ አድራሻው በግልፅ ለሚታወቅ ተከሳሽ ፍ/ቤቱ የሚልከውን በአራዳ ክ/ከተማ ቀበሌ
መጥሪያ በፍ/ቤቱ ቅጥር ግቢ ብቻ እንዲለጠፍ በማድረግ ተከሳሹ ዐ7/08 አስተዳደር
ሐምሌ
አልቀረበም በሚል በሌለበት ጉዳዩ እዲታይ የሚሰጥ ውሣኔ ተገቢነት ጽ/ቤት
12/2ዐዐ2
 መጥሪያ በአግባቡ እንዲደርሰው ያልተደረገ ተከሳሽ በሌለበት ታይቶ
የተሰጠበት ውሣኔ እንዲነሣለት የሚያቀርበው አቤቱታ ተገቢነት
ያለው ስለመሆኑ
የፍ/ብ/ሥ/ሥ/ህ/ቁ. 105(1) 78
ቅጽ 10
94
ከሳሽ የሆነ ወገን ክስ ለማቅረብ ምክንያት የሆኑትን ሁሉ በአንድ ላይና እነ አቶ ይልማ አንበሴ 168
በአንድ ጊዜ አጠቃሎ ለመክሰስ የሚችል (የሚገባው) የነበረ ቢሆንም 43992 (አራት ሰዎች) መጋቢት
ሊጠይቅ ይገባው ከነበረው ቀንሶ ያቀረበው በፍ/ቤት ፈቃድ የሆነ እና 6/2ዐዐ2
527
እንደሆነ የቀረው መብት ላይ በድጋሚ ክስ ለመመስረት የሚችል እነ ወ/ሮ እመቤት
ስለመሆኑ መንገሻ (አምስት
የፍ/ብ/ሥ/ሥ/ሕ/ቁ. 216(4) ሰዎች)
ቅጽ 12
528 በፍ/ቤቶች ጣልቃ ገብቶ እንዲከራከር ትዕዛዝ የተሰጠው ተከራካሪ ወገን 53844 የወ/ሮ ቅጅነሽ አነስታል ጥቅምት 297
ጥሪ ተልኮለት ቀርቦ መልሱን አልሰጠም በሚል ምክንያት ከክርክሩ ወራሾች /ሦስት ሰዎች/ 18/2003
ውጪ እንዲሆን የሚሰጥ ትዕዛዝ በክርክሩ ውስጥ ያሉ ሌሎች ወገኖችን እና
መብት የሚያጣብብና የሥነ-ሥርዓት ህግን የሚጥስ ስለመሆኑ የአዲስ አበባ ከተማ
መስተዳደር ስራና
የፍ/ብ/ሥ/ሥ/ህ/ቁ. 70, 41/3/, 199 ከተማ ልማት ቢሮ
529 በፍርድ ለሌላ ሰው የተላለፈ ንብረት የእኔ ነው በሚል የሚቀርብ 50835 እነ አቶ ምናሴ ኢትሶ ጥቅምት 300
አቤቱታ ሊስተናገድ የሚችልበት አግባብ /ሁለት ሰዎች/ 16/2003
የፍ/ብ/ሥ/ሥ/ህ/ቁ. 358, 418, 421, 455 እና
ወ/ሮ ፋንታዬ ተረፈ
 የግልግል ዳኝነት ጉባኤ እንደ ፍ/ቤት የዳኝነት አካሄድ ሁልጊዜ ጥብቅ 52942 አቶ ገብሩ ኮሬ ጥቅምት 303
የሆነ የሙግት ሥርዓትን ተከትሎ ጉዳዩን ማየት የሌለበት ስለመሆኑ እና 18/2003
 የግልግል ጉባኤ ጉዳዩን ለማየት ሊከፈል የሚገባውን የገንዘብ መጠን አቶ አመዲዮ ፌዴሬቼ
530
በተመለከተ ተገቢ ነው ብሎ ያመነበትን ያህል ሊወስን ስለመቻሉ
የፍ/ብ/ሥ/ሥ/ህ/ቁ. 318/5/, 317/1/
የፍ/ብ/ህ/ቁ. 3345
ተከራካሪ ወገኖች የሚሟገቱበት ጉዳይ የልዩ አዋቂ ምስክርነትና 48608 ወጋገን ባንክ አ.ማ ህዳር 306
ማብራሪያ የሚያስፈልገው ሆኖ በሚገኝበት ጊዜ ፍርድ ቤቶች ይህ እና 02/2003
531
እንዲፈፀም ማድረግ ያለባቸው ስለመሆኑ አቶ ሃብቶም ረዘነ
የፍ/ብ/ሥ/ሥ/ህ/ቁ. 136/1/
 ተከራካሪ ወገኖች እንዲሰሙላቸው የሚቆጥሯቸው የሰው 49502 የኢትዮጵያ የእህል ህዳር 309
ማስረጃዎች የማሰረዳት ብቃት ሊታወቅ የሚችለው ቃላቸው ከተሰማ ንግድ ድርጅት 01/2003
532 በኋላ ስለመሆኑ እና
 የተቆጠሩ ማስረጃዎች የማስረጃ አግባብነትና ተቀባይነት መርህ እነ መርዕድ ተፈራ
(relevancy and admissibility) ካልከለከለ በስተቀር በዝርዝር ሊሰሙ /ስድስት ሰዎች/
95
የሚገባ ስለመሆኑ
 በሰው ማስረጃነት የተቆጠረ ኦዲተር በኦዲት ሪፖርት ላይ
ከተመለከተው ውጪ /የተለየ/ ሊያስረዳ አይችልም በሚል ምክንያት
ሊሰማ አይገባም ሊባል የማይገባ ስለመሆኑ
 መጥሪያ በጋዜጣ ጥሪ ሊደረግ የሚገባው ሌሎች አግባብነት ያላቸው 53113 እነ ወ/ሮ አበበች በጅጋ ህዳር 311
የመጥሪያ አላላክ መንገዶች ቅደም ተከተላቸውን በጠበቀ መልኩ /ሁለት ሰዎች/ 03/2003
ከተከናወኑ በኋላ ስለመሆኑ እና
 መጥሪያ በአግባቡ ደርሷል ለማለት የሚላክለት ሰው ስም በተሟላ ዶ/ር ተስፋዬ አካሉ
533 ሁኔታ ተገልጾ መላክ ያለበት ስለመሆኑ
 መጥሪያ በህጉ አግባብ እንዲደርሰው ሳይደረግ በሌለበት ጉዳዩ
እንዲታይ ትዕዛዝ የተሰጠበት ወገን ትዕዛዙ እንዲነሳለት የሚያቀርበው
አቤቱታ ተገቢነት ያለው ስለመሆኑ
የፍ/ብ/ሥ/ሥ/ህ/ቁ. 94-110, 7870/ሀ/
በዋናው ክርክር ላይ በተሰጠ ፍርድ መብቱ የተነካበት ሰው በፍርድ 53607 የምጥን መንደር ህዳር 315
አፈፃፀም ወቅት መብቱ ከተነካበት ሰው በተለየ ሥነ ሥርዓት ተቃውሞ መኖሪያ ቤቶች 14/2003
ማቅረብ የሚገባው ስለመሆኑ የህብረት ስራ ማህበር
534 የፍ/ብ/ሥ/ሥ/ህ/ቁ. 358, 418, 419 እና
እነ ወ/ሮ ባየች
አይገምት /ሦስት
ሰዎች/
አስቀድሞ የተሰጠን ውሣኔ ለማስነሳት መቃወሚያ ማቅረብ የሚችል 42714 የአዲስ አበባ ከተማ ህዳር 318
ወገን በክርክሩ መግባት የሚገባው ሆኖ ነገር ግን ተካፋይ ያልነበረ አስተዳደር የፍትህና 08/2003
እንደሆነ ባልተካፈለበት ክርክር የተሰጠውን ፍርድ መቃወም የሚችል ህግ ጉዳዮች ቢሮ
535
የፍ/ብ/ሥ/ሥ/ህ/ቁ. 358, 41 እነ የሸቀጣ
ሸቀጦች ጅምላ ንግድና
አስመጪ ድርጅት
ከሳሽ የሆነ ወገን ያቀረበው ክስ ውድቅ በተደረገበት ሁኔታ ተከሳሽ 46281 ወ/ሮ አበባዬ አቢ ታህሳስ 320
የዳኝነት ክፍያውን ለከሳሽ እንዲከፍል የሚደረግበት የህግ አግባብ የሌለ ደራወርቅ 28/2003
536
የፍ/ብ/ሥ/ሥ/ህ/ቁ. 215, 462 ይገረም ፈዬ
96
 ልዩ ዕውቀትና ክህሎትን መሰረት በማድረግ አንድ ጉዳይ ተመርምሮ 47960 አቶ ታከለ ባልቻ ታህሳስ 322
የተሰጠ የሙያ አስተያየት ሊስተባበል የሚችለው በጉዳዩ ላይ የተሻለ እና 12/2003
የሙያ እውቀትና ክህሎት ባለው ባለሙያ ጉዳዩን መርምሮ ወ/ሮ አዜብ ፀጋዬ
በሚሰጠው አስተያየት ስለመሆኑ
 አንድን ሰው ለማጓጓዝ ውል የተዋዋለ ሰው በጉዞ ወቅት በተጓዡ ላይ
537 ለደረሰ ጉዳት ሊከፍል የሚገባው የካሣ መጠን ከብር 40,000
መብለጥ የሌለበት ስለመሆኑ
 የጉዳት ካሣ መጠኑ ከብር 40,000 ሊበልጥ የሚችለው በንግድ ህግ
ቁ. 599 የተመለከተው መስፈርት መሟላቱ ሲረጋገጥ ስለመሆኑ
የፍ/ብ/ሥ/ሥ/ህ/ቁ. 136/1/
የንግድ ህግ ቁ. 597/1/
 የበላይ ፍርድ ቤት የስር ፍ/ቤትን ውሣኔ ሊሽር የሚችለው ህጋዊና 58540 ኪድስ ሊንክ ጥር 326
በቂ ምክንያት ሲኖረው ብቻ ስለመሆኑ ኢንተርናሽናል 27/2003
 በሥር ፍርድ ቤት የተረጋገጡትን ፍሬ ነገሮች የበላይ ፍርድ ቤት እና
ውድቅ ለማድረግ የሚችለው የማይቀበልበትን ምክንያት በውሣኔው ሲስተር ገነት ወንድሙ
538 ላይ በግልጽ በማስፈር እንጂ በደፈናው “በተገቢው አልተረጋገጡም”
የሚል ምክንያት በመስጠት ብቻ ስላለመሆኑና በዚህ መልክ የሥር
ፍ/ቤት ውሣኔን በመሻር የሚሰጥ ፍርድ አግባብነት የሌለው
ስለመሆኑ
የፍ/ብ/ሥ/ሥ/ቁ. 341 እና ተከታዮቹ
ሁለት ተከራካሪ ወገኖች አንደኛው በሌላኛው ላይ የፍርድ ባለመብት 57378 ወ/ሮ አስቴር አርአያ ጥር 329
ሆነው የአፈፃፀም አቤቱታው በተለያዩ ፍርድ ቤቶች በቀረበ ጊዜ በፍርድ እና 23/2003
የበሰለው ገንዘብ በመቻቻል እንዲፈፀም በሚል በአንድ ፍርድ ቤት ወ/ሮ አምሳለ ፀሐይ
539
ተጠቃሎ እንዲታይ ለማድረግ የሚሰጥ ትዕዛዝ አግባብነት ያለውና
ህጋዊ ስለመሆኑ
በባንክ በኩል ከተላከ ገንዘብ ጋር በተገናኘ በአግባቡ ለተላከለት ሰው 51223 ዳሽን ባንክ አ.ማ የካቲት 332
አልደረሰውም በሚል የሚቀርብ አቤቱታ በላኪው ወይም በተላከለት እና 24/2003
540 ሰው ስም ክስ ቀርቦ ከተወሰነ በኋላ በሌላኛው /በላኪው/በተላከለት/ሰው/ ወ/ሮ ሀመልማል
ስም የሚቀርብ አቤቱታ በፍ/ብ/ሥ/ሥህ/ቁ. 5 የሚታገድ ስለመሆኑ መኮንን
541 በፍ/ብ/ሥ/ሥ/ህ/ቁ. 418 አቤቱታ እንዲያቀርብ ተፈቅዶለት ክርክር 53421 ወ/ሮ ወርቅነሽ ዋሴ የካቲት 335
97
ተካሂዶ ውሣኔ የተሰጠበት ወገን በድጋሚ የፍ/ብ/ሥ/ሥ/ህ/ቁ. 447 ”ን” እና 22/2003
መሰረት በማድረግ የሚያቀርበው አቤቱታ ተቀባይነት የሌለው አቶ ባንተይርጋ ወርቁ
ስለመሆኑ
የፍ/ብ/ሥ/ሥ/ህ/ቁ. 418, 447, 354
በመጀመሪያ በቀረበ የክስ መከላከያ መልስ ያልተካተተን የመጀመሪያ 55973 ወ/ሮ አፀደ ኤዶ የካቲት 339
ደረጃ መቃወሚያ መልስ እንዲሻሻል በሚል ፍ/ቤት በሰጠው ትዕዛዝ እና 21/2003
መነሻነት ተካትቶ ሲቀርብ ተቀባይነት ሊያገኝ የሚችልበት የህግ አግባብ አቶ ትኩ ዋቅሹም
542
የፍ/ብ/ሥ/ሥ/ህ/ቁ. 91, 244
የፍ/ብ/ህ/ቁ. 1856
 ሌሎች ሰዎች ተከራካሪ በሆኑበት ጉዳይ ንብረትን አስመልክቶ በፍርድ 56795 አቶ ሙባረክ ከድር የካቲት 342
ቤቱ የተሰጠ የማገጃ ትዕዛዝ ይነሳልኝ በሚል አቤቱታ አቅርቦ ውድቅ እና 21/2003
የተደረገበት ሰው በፍ/ብ/ሥ/ሥ/ህ/ቁ. 358 መሰረት ፍርድ ከተሰጠ እነ ሚስተር ኑዋምባ
በኋላ የሚያቀርበው አቤቱታ ተቀባይነት ያለው ስለመሆኑ ሲርር /አምስት ሰዎች/
543  አንድ ክርክር መጀመሩን ያወቀ ወገን የክርክሩን ውጤት ጠብቆ
መብቱን የሚነካበት ሆኖ ባገኘው ጊዜ ከውሣኔው በኋላ የሚያቀርበው
አቤቱታ በፍ/ብ/ሥ/ሥ/ህ/ቁ. 358 መሰረት ተቀባይነት የሌለው
ስለመሆኑ
የፍ/ብ/ሥ/ሥ/ህ/ቁ. 358, 153/3/, 418-421
ፍርድ ቤቶች ከውሣኔ ሊደርሱ የሚገባው የተከራካሪ ወገኖችን 52546 እነ አቶ በቀለ አማረ ታህሳስ 347
የመሰማት፣ የመከላከል ብሎም በእኩልነት መርህ የመዳኘት መብት /ሁለት ሰዎች/ 13/2003
544
በጠበቀ መልኩ ስለመሆኑ እና
ወ/ሮ ብዙነሽ ግርማ
ክስ ለመስማት ቀጠሮ ከተሰጠ በኋላ ያልቀረቡ ከሳሾችን ከክርክሩ ውጪ 55078 ማበርፋይድ ታህሳስ 350
እንዲሆኑ በማለት ትዕዛዝ የሰጠ ፍ/ቤት /ችሎት/ በራሱ ተነሳሽነት ኃ/የተ/የግ/ማህበር 25/2003
አስቀድሞ የሰጠውን ትዕዛዝ በማንሳት ከክሱ ውጪ የሆኑትን ከሳሾች እና
545
የክሱ አካል በማድረግ የሚሰጠው ውሣኔ ከሥነ ሥርዓት ህግ ውጪ እነ አሸናፊ አለሙ
ስለመሆኑ /ዘጠኝ ሰዎች/
የፍ/ብ/ሥ/ሥ/ህ/ቁ. 73, 74, 78
የፍ/ብ/ሥ/ሥ/ህ/ቁ. 377 ተፈፃሚ ሊደረግ የሚችልበት አግባብ 52193 የኮንስትራክሽን እና ታህሳስ 352
546 ቢዝነስ ባንክ አ.ማ 27/2003
እና
98
እነ ወ/ሮ መድሀኒት
ሃይሉ /ሁለት ሰዎች/
ክርክሩ በሌለበት እንዲቀጥል የተደረገበት ተከሳሽ በተከታዩ ቀነ ቀጠሮ 61846 ወ/ሮ ፋጡማ ጀማል ግንቦት 355
ቀርቦ በቂ ሆኖ በሚገመት እክል ምክንያት በመጀመሪያው ቀነ ቀጠሮ እና 29/2003
547 ያለመቅረቡን ካስረዳ መከላከያውን አቅርቦ የመከራከር መብት ወሮ ፋጡማ አስማን
የሚኖረው ስለመሆኑ
የፍ/ብ/ሥ/ሥ/ህ/ቁ. 72, 78/1/
በፍ/ብ/ሥ/ሥ/ህ/ቁ. 358 እና 418 መሰረት በተሰጠ ፍርድ ላይ 55842 የኦሮሚያ ከተሞች መጋቢት 358
ተቃውሞ የሚቀርብበት ሥርዓት ፕላን ኢንስቲትዮት 23/2003
548 የፍ/ብ/ሥ/ሥ/ህ/ቁ. 358, 359, 418, 222, 223, 137/3/ እና
እነ አቶ ካሣ ጭርሳ
በፍ/ብሔር ክርክር ፍ/ቤት አንድን ጉዳይ /ጭብጥ/ ለማስረዳት 65930 የሱ ኃ/የተ/የግ/ማህበር ሰኔ 362
የሚቀርብን የሙያ ምስክርነት (expert witness) ውድቅ በማድረግ እና 14/2003
ባለሙያ ባልሆኑ ምስክሮች የተሰጠ የምስክርነት ቃልን ሊቀበል እነ አቶ ደጀኔ በቀለ
549
የሚችለው ይህን ለማድረግ የሚያስችል በቂ እና አሳማኝ ምክንያት /ሁለት ሰዎች/
ሲኖር ብቻ ስለመሆኑ
የፍ/ብ/ሥ/ሥ/ህ/ቁ. 136/1/
ከኢትዮጵያ ውጪ በሚገኝ ፍርድ ቤት የተሰጠ ፍርድ በኢትዮጵያ 59953 ወ/ሮ አለምነሽ አበበ ሰኔ 365
ፍርድ ቤቶች እውቅና ሊሰጠው ወይም ተቀባይነት ሊኖረው የሚችልበት እና 02/2003
550
አግባብ አቶ ተስፋዬ ገሰሰ
የፍ/ብ/ሥ/ሥ/ህ/ቁ. 5, 456-461
 በህግ የተቀመጠው የይግባኝ ማቅረቢያ ጊዜ ካለፈ በኋላ የይግባኝ 57360 አፍሪካ ኢንሹራንስ ሐምሌ 369
አቤቱታ ለማቅረብ እንዲፈቀድ የሚቀርብ አቤቱታ ሊስተናገድ አ.ማ 15/2003
የሚችልበት አግባብ እና
 ይግባኙ በጊዜው ሊቀርብ ያልቻለው የባለጉዳዩ ጠበቃ፣ነገረፈጅ ወይም የኢትዮጵያ ንግድ ባንክ
551
ወኪል የሆነው ሰው ባለመቅረቡ ወይም ከነዚህ ሰዎች ጋር በተያያዘ
በተከሰተ ጉድለት መሆኑ ከታወቀ የማስፈቀጃ አቤቱታው በበቂ
ምክንያት የተደረገ ነው ለማለት የማይቻል ስለመሆኑ
የፍ/ብ/ሥ/ሥ/ህ/ቁ. 326/2/ /1/ 323/2/ 325
በአንድ በመካሄድ ላይ ባለ የፍርድ ቤት ክርክር ተሳታፊ ለመሆን ጥያቄ 62173 ወ/ሪት ቤተልሄም ሐምሌ 371
552
አቅርቦ በብይን ውድቅ የተደረገበት እና በሌላ መዝገብ ክስ መስርቶ ታደሰ 11/2003
99
መብቱን እንዲያስከብር በሚል ትዕዛዝ የተሰጠበት ወገን በዚህ ትዕዛዝ እና
መሰረት አዲስ መዝገብ በማስከፈት ወይም በሌላ መዝገብ በመግባት እነ ወ/ሮ ሃና ታደሰ
የክርክር ተሳታፊ ከመሆን የሚያግደው ነገር የሌለ ስለመሆኑ ወይም /ሦሰት ሰዎች/
ጉዳዩ አስቀድሞ በፍርድ ያለቀ ነው ለማለት የማይቻል ስለመሆኑ
ግልጽነት የጐደለው ክስ /አቤቱታ/ በቀረበ ጊዜ ክሱ በተከራካሪዎች 63699 አፔኖ ኢንጂነሪንግ ሐምሌ 375
አነሳሽነት ወይም ፍ/ቤቱ በራሱ ክሱ እንዲሻሻል ሳይደረግ በደፈናው ኮንስትራክሽን ድርጅት 15/2003
553 የቀረበን የይገባኛል ጥያቄ ላይ የሚሰጥ ፍርድ ተገቢነት የሌለው እና
ስለመሆኑ አቶ ጥሩነህ ይመር
የፍ/ብ/ሥ/ሥ/ህ/ቁ. 91/1/
ፍ/ቤቶች በባንክ ለተሰጠ ብድር መያዣነት የተሰጠ ንብረትን በአዋጅ ቁ. 61227 የኢትዮጵያ ልማት ሐምሌ 377
97/90 ባንኩ ሲረከበው በብድሩ ገንዘብ እና በንብረቱ ወቅታዊ የዋጋ ባንክ 14/2003
ግምት መካከል ያለውን ልዩነት ማስላት አስፈላጊ መሆኑን ባመኑ ጊዜ እና
554
ይህንን ለማድረግ ልዩ የሂሳብ አዋቂ (expert witness) በመመደብ እነ አቶ ኃይሉ አምቦ
ለጉዳዩ እልባት ሊሰጡ የሚገባ ስለመሆኑ /ሁለት ሰዎች/
የፍ/ብ/ሥ/ሥ/ህ/ቁ. 136/1//2/
 በፍርድ ቤት የእግድ ትዕዛዝ የተሰጠበትን የማይንቀሳቀስ ንብረት 61637 ዶ/ር አልሑሴን ሐምሌ 380
በተመለከተ የእግዱ ትዕዛዝ ተጥሶ ውል ለማዋዋል ስልጣን በተሰጠው በድልገዋድ 11/2003
አካል ፊት በተደረገ የሽያጭ ውል ለሦስተኛ ወገን በተላለፈ ጊዜ ሊኖር እና
ስለሚችል ውጤት እነ ወ/ሮ ገነት ሐድጐ
 እግዱ ተጥሶ በተከናወነው ተግባር መብቱ የተጐዳበት ሰው የእግዱን /ሁለት ሰዎች/
555
ትዕዛዝ በጣሰው ወይም እንዲጣስ ምክንያት በሆነው አካል ላይ
ተገቢውን አቢቱታ በማቅረብ መብቱን ለማስከበር የሚችል ስለመሆኑ
አዋጅ ቁ. 334/95 አንቀጽ 15/2/
የፍ/ብ/ህ/ቁ. 1204, 1206, 1184, 1185, 1195
በውጭ አገር የተሰጠ ፍርድ በኢትዮጵያ ፍርድ ቤት እውቅና 54632 ወ/ሮ ራውዳ ሙሜ ግንቦት 385
ካልተሰጠው በስተቀር በተመሳሳይ ጉዳይ ላይ የቀረበ አቤቱታ አስቀድሞ እና 29/2003
556
በፍርድ ያለቀ ነው ሊባል የማይቻል ስለመሆኑ አምባሳደር አብደላ
አብድራህማን
የኤክስፐርት ማስረጃ ሙሉ እምነት ሊጣለበት የሚችል ማስረጃ 43453 አንበሳ የከተማ ህዳር 388
557
ስላለመሆኑ አውቶብስ አገልግሎት 15/2002
100
ድርጅት
እና
እነ ወ/ሮ ዘነበወርቅ
ከበደ /ሁለት ሰዎች/
የባለሙያ ማስረጃ ፍፁም ስላለመሆኑና ከሌሎች ማስረጃዎች ጋር 14981 የኢትዮጵያ ልማት ግንቦት 391
ተገናዝቦ ብቃቱና ተአማኒነቱ ሊመዘን የሚገባ ስለመሆኑ ባንክ 04/1998
558
እና
ወ/ሮ ሀዋ መሐመድ
በህግ /ፍርድ/ ኃይል የተወሰደ ንብረት ሊመለስ የሚችልበት አግባብ 44238 አቶ ማሞ ደምሴ ጥር 393
/ሦስት ሰዎች/ 09/2003
የፍ/ብ/ሥ/ሥ/ህ/ቁ. 349/1/ እና
559
እነ አቶ አያሌው
ገ/እግዚአብሄር /ሦስት
ሰዎች/
ከሀራጅ ሽያጭ ጋር በተያያዘ የፍ/ብ/ሥ/ሥ/ህ/ቁ. 447 እና 453 56130 ሊሲ ታነሪ ጥር 397
ትርጉምና ሊፈፀሙ የሚችሉበት አግባብ ኃ/የተ/የግ/ማህበር 26/2003
560 የፍ/ብ/ሥ/ሥ/ህ/ቁ. 447, 453 እና
እነ መአዛ አስፋው
 ክስ ለመስማት በተቀጠረበት ዕለት ለመቅረብ ያልቻለው በቂ ሊባል 54080 እነ አቶ ላል ሮላንድ ጥቅምት 401
በሚችል እክል /ችግር/ ምክንያት መሆኑን ያስረዳ ተከሳሽ በሌለበት ቻፕ ማን 19/2003
ጉዳዩ እንዲታይ በሚል የተሰጠው ትዕዛዝ እንዲነሳለት የሚያቀርበው እና
አቤቱታ ተቀባይነት ያለው ስለመሆኑ አቶ ዜና ወ/ማሪያም
561
 “በቂ ምክንያት” በሚል የሰፈረው ሃረግ ሊተረጐም የሚገባው ተከሳሹ
ቀና ልቦና ያለው መሆኑንና የተለያዩ አግባብነት ያላቸው ነባራዊ
ሁኔታዎችን ከግምት ውስጥ በማስገባት ስለመሆኑ
የፍ/ብ/ሥ/ሥ/ህ/ቁ. 70/ሀ/, 72, 78/1/
የልዩ አዋቂ ምስክሮች በፍ/ቤት የሚሾሙበት፣ የሙያ ግዴታቸውን 44522 ጭላሎ ስራ ተቋራጭ ታህሳስ 404
የሚያከናውኑበት እና ፍ/ቤቶችም የሚቀርበውን ሙያዊ ምስክርነት ኃ/የተ/የግ/ማህበር 15/2003
562 ሊቀበሉ የሚችሉበት አግባብ እና
የፍ/ብ/ሥ/ሥ/ህ/ቁ. 136 አፍሪካ ኢንጂነርስ
101
ክስ የቀረበበት ጉዳይ ለቃል ክርክር /ለመስማት/ በተቀጠረበት ዕለት 58487 ወ/ሮ አባይነሽ መጋቢት 407
ከሳሽ የሆነ ወገን በመቅረቱ በፍ/ብ/ሥ/ሥ/ህ/ቁ. 73 መሰረት የተዘጋ ገ/ህይወት 22/2003
563 መዝገብን መነሻ በማድረግ በቀጥታ ይግባኝ ለማቅረብ የማይቻል እና
ስለመሆኑ ወ/ሮ እታገኝ ደሳለኝ
የፍ/ብ/ሥ/ሥ/ህ/ቁ. 73 74/2/
በፍ/ቤት በተሰጠ ፍርድ ላይ የይግባኝ አቤቱታ ለማቅረብ የተቀመጠው 59085 ወ/ሮ ብርሃኔ አዱላ መጋቢት 410
የሥነ ሥርዓት ድንጋጌ ተግባራዊ ሊሆን የሚችልበትና የቀን አቆጣጠር እና 05/2003
564
ስሌት ተፈፃሚ የሚደረግበት አግባብ ግርማ አብዲሳ
የፍ/ብ/ሥ/ሥ/ህ/ቁ. 323/2/
565 ተከራካሪ ወገኖች የሚያቀርቡት የመጀመሪያ ደረጃ መቃወሚያዎች ላይ 59294 አቶ በቀለ ጃፋር መጋቢት 413
ብይን ሳይሰጥ በማለፍ የሚሰጥ ውሣኔ ተገቢነት የሌለው ስለመሆኑ እና 19/2003
የፍ/ብ/ሥ/ሥ/ህ/ቁ. 244/2/ ሠ, 234 እነ ወ/ሮ ሙሉነሽ
ማሞ
566 አስቀድሞ በፍርድ ያለቀ ጉዳይ ጋር በተያያዘ “ቀጥተኛ የፍሬ ነገር 62330 አቶ አዱኛ አጃው ሚያዝያ 416
ጭብጥ” በሚል የተቀመጠው ሃረግ ትርጉም እና 03/2003
ቀስቅስ አየነው
የፍ/ብ/ሥ/ሥ/ህ/ቁ. 5, 244/2/
ጥሬ ገንዘብን በአደራ ከመስጠት ጋር በተያያዘ ክርክር የተነሳ እንደሆነ
ገንዘቡ በአደራ መልክ መሰጠቱን ለማስረዳት ሊቀርብ ስለሚችል 60204 አቶ ታደሰ ደምሬ ሰኔ 120
567 ማስረጃ እና 14/2003
የፍ/ብ/ህ/ቁ. 2742 2782 2779 አቶ ጌታሁን ለቻሞ
ቅጽ 13
568 በሥር ፍ/ቤት ቀርቦ የተሰጠ ውሣኔ ለይግባኝ ሰሚ ፍ/ቤት ቀርቦ 61480 አቶ ገ/እግዚአብሔር ጥቅምት 2
በተወሰነ መልኩ ተሻሽሎ መወሰኑ በጉዳዩ ቅር የተሰኘ ወገን ውሣኔውን ከበደ 22/2004
አስመልክቶ ለሰበር ችሎት የሚያቀርበው አቤቱታ የመጨረሻ ፍርድ እና
ያልተሰጠበት ነው ለማለት የማይቻል ስለመሆኑ ወ/ት ሠላማዊት
የትግራይ ብ/ክ/መ/ አዋጅ ቁ.93/97 አንቀፅ 30(2)(ሀ), ወ/ገብርኤል
አዋጅ ቁ.49/94 አንቀፅ 16(ለ) እና 17
569  የበታች ፍርድ ቤቶች ውሣኔ በሰበር ችሎት የተሻረ ሲሆን በውሣኔው 31264 ወ/ሮ እመቤት መኰንን ህዳር 5
102
መብቱ የተነካ ወገን በፍ/ብ/ሥ/ሥ/ህ/ቁ 358 መሰረት ለሰበር ችሎት እና 06/2004
መቃወሚያ ማቅረብ የማይችል ስለመሆኑ፣ ወረዳ 2ዐ ቀ. 29
 መብታቸው የተነካ ወገኖች ሊስተናገዱ ስለሚችሉበት አግባብ፣ አ/ጽ/ቤት
የፍ/ብ/ሥ/ሥ/ህ/ቁ. 358 ተቃዋሚ አቶ አይናዲስ
የኢ.ፌ.ዴ.ሪ ህገ መንግስት አንቀጽ 80(3)(ሀ) ገዳሙ
570 በተከሳሽ ወይም ከሳሽ ሞት ምክንያት በፍ/ቤት በመካሄድ ላይ የነበረ 62452 እነ የሟች ወንድሙ ጥር 7
ክርክር በተቋረጠ ጊዜ ክርክሩ በወራሾች አማካኝነት ሊቀጥል ደምሴ ሚስትና 03/2004
የሚችልበት ሁኔታና በህጉ የተቀመጠው የጊዜ ገደብ ተፈፃሚ ሊሆን ወራሾች (ሶስት ሰዎች)
የሚችልበት አግባብ፣ እና
የፍ/ብ/ሥ/ሥ/ህ/ቁ.49(1), 55(2) አቶ በርሄ ንስራን
571 በንብረት ላይ በፍ/ቤት የተሰጠን የእግድ ትዕዛዝ በፍ/ብ/ሥ/ሥ/ህ/ቁ. 71316 የኢት/ያ ንግድ ባንክ ግንቦት 13
158 መሠረት መልሶ ለማንሳት ስለሚቻልበት አግባብ፣ እና 9/2004
የፍ/ብ/ሥ/ሥ/ህ/ቁ. 158 ለገሠ ጌታሁን
572  በአንድ ጉዳይ በከሳሽነትና በተከሳሽነት በተሰየሙ ወገኖች መካከል 67127 አቶ አበራ ሁንዴ ሰኔ 08/2004 16
በተካሄደ ክርክር የተሰጠ ፍርድ ጋር በተያያዘ መብት ወይም ጥቅም እና
አለኝ የሚል ወገን ወይም እርሱ ባልተካፈለበት ሁኔታ በመካሄድ ላይ ፍንፍኔ የደን ደርጅት
ባለ ክርክር መብቱ/ጥቅሙ የሚጐዳበት ሰው በክርክሩ በመግባት
መብቱን በህግ አግባብ ሊያስከብር ስለሚችልበት ሁኔታ፣
 ከላይ በተመለከተውና ባልተካፈልኩበት ክርክር የተሰጠ ፍርድ
ሥርዓትን ባለመከተል የተሰጠ ነው በሚል ምክንያት ብቻ ፍርዱ ዋጋ
እንዲያጣ ወይም አንዴ የተሰጠ ፍርድን ወደ ጐን በመተው በሌላ ጊዜ
በሚሰጥ አዲስ ፍርድ እንዲቀየር ለማድረግ የሚያስችል የህግ አግባብ
የሌለ ስለመሆኑ፣
የፍ/ብ/ሥ/ሥ/ህቁ. 41, 358, 212
573 በበላይ ፍ/ቤት ትዕዛዝ አንድን በነጥብ ወደ ሥር ፍ/ቤት የተመለሰ 72189 አቶ ካሳዬ ያደቴ ሰኔ 18/2004 20
ጉዳይ አይቶ እልባት እንዲሰጥበት የተላለፈለት ፍ/ቤት የተመለሰውን እና
103
ጉዳይ የበላይ ፍ/ቤት የሰጠውን ፍርድ መሠረት በማድረግ በአግባቡ ሲኞር ፍራንችስኮ
ውሣኔ ለመስጠት ተገቢውን ጥረት ማድረግ ያለበት ስለመሆኑ፣ ቬንሲያ
የፍብ/ሥምሥ/ህ/ቁ. 343(1)
574  በፍ/ብ/ሥ/ሥ/ህጉ ውስጥ የተመለከቱት የይርጋ ድንጋጌዎች 76601 አቶ ሽመልሽ አማረ ሰኔ 23
የሚታዩበት አግባብ በፍ/ብ/ህጉ በተመለከቱት የይርጋ ጊዜ አቆጣጠር እና 18/2004
ድንጋጌዎች ስለመሆኑ፣ አቶ አማረ መኮንን
 በፍ/ብ/ሥ/ሥ/ህ/ቁ. 78 መሠረት በሌለሁበት የተሰጠ ፍርድ ይነሳልኝ
በሚል ጥያቄ በቀረበ ጊዜ በህጉ የተመለከተው የአንድ ወር ግዜ ገደብ
በፍታብሔር ህጉ የይርጋ ጊዜ አቆጣጠር ስሌት መሠረት ሊሰላ የሚገባ
ስለመሆኑ፣
የፍ/ብ/ህ/ቁ. 1848, 1856(2)
የፍ/ብ/ሥ/ሥ/ህ/ቁ. 78, 195
575 ግዜው ያለፈበት የይግባኝ አቤቱታን ማስፈቀጃ በመቀበል ፍርድ ከተሰጠ 74785 አፍሪካ ኢንሹራንስ ሐምሌ 27
በኋላ በበላይ ፍ/ቤት በተካሄደ ክርክር የማስፈቀጃ አቤቱታው ተቀባይነት ኩባንያ አ/ማ 03/2004
ማግኘቱ ተገቢነት የሌለው ስለመሆኑ ወሣኔ የተሰጠ እንደሆነ የስር እና
ፍ/ቤት በዋናው ጉዳይ ላይ የሚሰጠው ፍርድ ተፈፃሚነት የማይኖረው የኢትዮጵያ ንግድ ባንክ
ስለመሆኑ፣
የፍ/ብ/ሥ/ሥ/ህ/ቁ. 325,326,349
576  የፍ/ብ/ሥ/ሥ/ህግ በግልጽ ያልሸፈናቸውና ለፍ/ቤት የቀረቡ ጉዳዮችን 76786 አቶ አልዩ ተክሉ ሐምሌ 31
አካሄድ (አሰራር) በተመለከተ ህጉ ከመውጣቱ በፊት ተጽፈው በሥራ እና 03/2004
ላይ የነበሩ አግባብነት ያላቸው ህጐች እንደ አግባብነቱ ሥራ ላይ አቶ መስፍን ስለሺ
ሊውሉ የሚችሉ ስለመሆኑ፣
 ክስ አቅርቦ ለከሳሽ የሚላከውን መጥሪያ ከፍ/ቤት ወጪ አድርጐ ነገር
ግን ለተከሣሽ መጥሪያውን ከማድረሱ በፊት ክሱ እንዲቋርጥ ያደረገ
ከሣሽ ለዳኝነቱ የከፈለው ገንዘብ በመሉ እንዲመለስለት የሚያቀርበው
ጥያቄ ተቀባይነት የሌለው ስለመሆኑ፣
 በፍ/ቤት ክስ የመሰረተ (ያቀረበ) ወገን የክስ መሰማቱ ሂደት
ከመጀመሩ በፊት ክሱን በማንሣት መዝገቡ እንዲዘጋ ያደረገ ከሆነ
104
ለዳኝነት ከከፈለው ገንዘብ ለፍ/ቤቱ በኪሣራ ስም የሚቀነሰው ተቀንሶ
ቀሪው ገንዘብ ሊመለስለት የሚገባ ስለመሆኑ
የፍብ/ሥ/ሥ/ህ/ቁ. 232(1) (ለ) ,245(4),3,278(1)
የህግ ክፍል ማስታወቂያ 177/74 አንቀጽ 11
577 በፍ/ብ/ሥ/ሥ/ህ/ቁ. 41 የተመለከተው የጣልቃ ገብነት ሥርዓት 77322 የደብረ ዘይት መዊዕ ሐምሌ 34
አፈፃፀም ቅዱስ ሚካኤል 17/2004
ቤተክርስቲያ እና
እነ እሌኒ ዓለማየሁ
578 በተከራካሪዎች ፈቃድ ላይ በተመሰረተ ሁኔታ በህግ ስልጣን ባላቸው 58119 ወ/ሮ ፋጡማ ጀማል ጥቅምት 37
የሸሪዓ ፍ/ቤቶች ክርክር ተካሂዶ በፍርድ ያለቀን ጉዳይ በተመለከተ እንደ እና 21/2004
አዲስ በመደበኛ ፍ/ቤት ክስ ሊቀርብ የማይችል ስለመሆኑ አቶ ዓሊ በከር
አዋጅ ቁ.188/92 አንቀፅ 4(2), 5(4)
የኢ.ፌ.ዴ.ሪ ህገ መንግስት አንቀፅ 78(5), 34(5)
579 በህጉ አግባብ ሊሟላ የሚገባው የዳኞች ቁጥር ባልተሟላበት ሁኔታ 73696 ወ/ሪት ሃና አበባው ሚያዝያ 39
የሚሰጥ ትዕዛዝ ወይም ውሣኔ እንደተሰጠ የማይቆጠርና ህጋዊ ውጤት እና 9/2004
ሊኖረው የማይችል ስለመሆኑ፣ አቶ አብዱ ይመር
የፍ/ብ/ሥ/ሥ/ህ/ቁ. 73,337
ቅጽ 14
580 አንድ ለእዳ መክፈያነት በአፈፃፀም በጨረታ እንዲሸጥ በተደረገ ንብረት 72017 አቶ ጐታ ኤጀታ ጥቅምት
ጨረታ ላይ በመካፈል የጨረታው አሸናፊ ከሆነ በኋላ የጨረታ እና 20/2005
ሽያጬን ለመፈፀም ያልቻለ ወገን ንብረቱ በቀጣይ በወጣ ጨረታ ቀርቦ አቶ ሙደሲር ረዲ
ሲሸጥ የተገኘው የሽያጭ ዋጋ ዝቅተኛ የሆነ እንደሆነ የመጀመሪያው
ጨረታ አሸናፊ ለተከሰተው የዋጋ ልዩነት ለፍርድ ባለዕዳው በካሣ
መልክ እንዲከፈል የሚገደድ ስለመሆኑ፣
581  በህግ የሰውነት መብት የተሰጣቸው ተቋማት (ወገኖች) በድሀ ደንብ 79555 ቤተልሄም ፋርማሲ ታህሳስ
ዳኝነት ሳይከፍል በፍ/ቤት ለመስተናገድ የሚያቀርቡት ጥያቄ ተቋሙ ቲዩካል ኃ/የተ/የግል 02/2005
ከሚገኝበት የገንዘብ አቋም አኳያ ተገናዝቦ መታየት ያለበት ስለመሆኑና ማህበር
105
ተቋሙ የሚገኝበትን የገንዘብ አቋም (Financial status) ለመለየት እና
ተቀባይነት ስለሚኖረው የማስረጃ አይነት፣ የኢትዮጵያ ልማት ባንክ
 ለዳኝነት የሚከፈለውን ገንዘብ ለመክፈል አልችልም በሚል በድሀ
ደንብ ለመስተናገድ የህግ ሰውነት የተሰጠው ተቋም የሚያቀርበው
አቤቱታ ሊስተናገድ ስለሚችልበት አግባብ፣
የንግድ ህግ
582  በፍ/ብ/ሥ/ሥ/ህ/ቁ.43 መሠረት ወደ ክርክር እንዲገባ የተደረገ 3ኛ 79465 ናይል ኢንሹራንስ ኩባንያ ጥር 14/2005
ወገን በክርክሩ ሂደት ሊያነሣ ስለሚችለው የክርክር አይነትና አድማስ፣ አ/ማ
 3ኛው ወገን ሊያነሣ የሚችላቸው የክርክር ፈርጆች በአንድ በኩል እና
ከተከሣሽ ጋር ሆኖ ድርሻ ክፍያ ወይም ስለተከሣሽ ሆኖ የካሣ ክፍያ እነ አቶ አገኘው ገረመው
የመክፈል ግዴታ ያለበት መሆኑን ተቀብሎ በተከሣሽ እግር ተተክቶ
ተከሣሽ ለከሣሽ ኃላፊነት የማይኖርበት መሆኑን፣ ኃላፊነት አለበት
የሚባል ቢሆን እንኳን ሊከፈል የሚገባው የካሣ ክፍያ መጠን ላይ
ከከሣሽ ጋር ንጽጽር በማድረግ መሟገት ሲሆን በሌላ በኩል ደግሞ
ድርሻ ወይም ካሣ ለመክፈል ለተከሣሽ ከህግ ወይም ከውል የመነጨ
ግዴታ የለብኝም በማለት መከራከር ስለመሆናቸው፡፡
 3ኛ ወገን ጣልቃ ገብ በክርክር ሂደቱ መሟገት የሚችለው ከተከሣሽ
ጋር ብቻ ነው ለማለት የማይቻል ስለመሆኑ፣
 የፍ/ብ/ሥ/ሥ/ህ/ቁ. 43 አስፈላጊነት ተከታታይ ክስ ሳይኖር
ተያያዥነት ያላቸው ጉዳዮች በአንድነት እንዲታዩ በማድረግ የኃላፊነት
መጠኑን እንዲሁም ከፋዩን ወገን በመለየት የመጨረሻ እልባት
ለመስጠት ስለመሆኑ፣
 በፍ/ብ/ሥ/ሥ/ህ/ቁ. 43 መሠረት ጣልቃ የሚገባ ወገን ከመነሻውም
ከተከሳሹ ጋር የህግ ወይም የውል ግንኙነት የለኝም በማለት ክርክር
ያቀረበ እንደሆነ በመካሄድ ላይ ባለው ክርክር ተሣታፊ ሊደረግ
የሚችልበት አግባብ የማይኖር ስለመሆኑና ይህን መሰል ክርክር ራሱን
በቻለ ሌላ መዝገብ ታይቶ ሊወስን የሚገባ ስለመሆኑ፣
የፍ/ብ/ሥ/ሥ/ህ/ቁ. 43(1),76
የፍ/ብ/ህ/ቁ.1896,1897,1908,1909
የንግድ ህግ ቁ.687,688,683
106
583  የወጪና ኪሣራ ክፍያ ጉዳይ ሊስተናገድ ሊወሰን የሚገባው በዋናው 83701 የገቢዎችና ጉምሩክ ጥር
ጉዳይ ፍርድ (ውሣኔ) በተሰጠበት መዝገብ ስለመሆኑ፣ ባለሥልጣን ድሬዳዋ 27/2005
 ወጪና ኪሣራ ክፍያን በተመለከተ ማን መክፈል እንዳለበት በዋናው ቅ/ጽ/ቤት
ጉዳይ ላይ ተለይቶ ከተወሰነ በኋላ ምን ያህል መከፈል እንዳለበት እና
በተመለከተ ደግሞ ዋናው ፍርድ ባረፈበት መዝገብ የወጪና ኪሣራ ወ/ሮ ህንደያ እንድሪስ
ዝርዝር ቀርቦ ሌላኛው ተከራካሪ ወገን ስለቀረበው የወጪና ኪሣራ ወኪል አብዲ ዓሊ
አስፈላጊነት ስለመጠኑ እና በእርግጥም ወጪና ኪሣራ ስለመውጣቱ
በተመለከተ የበኩሉን ክርክር ካቀረበ በኋላ የወጪና ኪሣራ ልኩ
ሊወሰን የሚገባ ስለመሆኑ፣
የፍ/ብ/ሥ/ሥ/ህ/ቁ. 183, 378, 462-464
584 አንድን ክርክር ለማስረዳት የቀረበን ማስረጃ ህጋዊነት አስመልክቶ 74890 ወ/ሮ ሚስጢር ሰለሞን ጥር
የሚቀርብ ክርክር ሊቀርብና ታይቶ ሊወሰን የሚገባው በዚያው ዋናው እና 30/2005
ጉዳይ በቀረበበት ፍ/ቤት ስለመሆኑ፣ እነ አቶ ፍቃዱ ካሣሁን
585  አንድ መዝገብ ላይ የተከሰሱ ሰዎች የኃላፊነት ምንጩ ከተለያየ የህግ 80723 አዋሽ ኢንተርናሽናል ጥር
ማዕቀፍ (ክፍል) በሆነ ጊዜ አንደኛው ወገን የተነሣው የይርጋ ክርክር ባንክ አ/ማህበር 29/2005
በሌላኛው ወገን እንደተነሣ የማይቆጠር ስለመሆኑ፣ እና
 በአንድ ክስ (መዝገብ) ተጣምረው በአንድነት እና በነጠላ ኃላፊነት እነ ዋቅቶሉ አብደሳ
አለባችሁ ተብለው ከተከሰሱ ወገኖች መካከል አንደኛው ወገን (ሁለት ሰዎች)
የሚያነሣው የይርጋ መቃወሚያ ያለቅድመ ሁኔታ በሌላኛው ተጣምሮ
የተከሰሰው ወገን ላይ ተፈፃሚነት አለው ለማለት የማይቻል
ስለመሆኑ፣
 በፍ/ብሔር ጉዳይ የአንድነትና የነጣላ ኃላፊነት ከተለያዩ የህግ
ክፍሎች እና ከተለያዩ ምክንያቶች ሊመነጭ የሚችል ስለመሆኑ፣
የፍ/ብ/ህ/ቁ.1852
የፍ/ብ/ሥ/ሥ/ህ/ቁ.244(3),36
586  ለተሰጠ የብድር ገንዘብ አመላለስ በመያዣ የተያዘ በኪሣራ የፈረሰ 84353 ጥቁር ዓባይ ጥር
ማህበር (ድርጅት) ንብረት በሀራጁ ጨረታ የተሸጠ በመሆኑ ሽያጩ ኮንስትራክሽን 02/2005
ሊፈርስ ይገባል በሚል የሚቀርብ አቤቱታ ተቀባይነት የሌለው አ/ማህበር ሒሣብ
ስለመሆኑ እና ፍ/ቤቶችም ጉዳዩን ለማየት ስልጣን ያልተሰጣቸው አጣሪ የመንግስት
107
ስለመሆኑ፣ የልማት ድርጅቶች
 በመያዣ የተያዘውን ንብረት በባንኩ በሀራጅ የተሸጠ በመሆኑ እና
በባለዕዳው በኩል ቢሸጥ የተሻለ ዋጋ ያስገኝ ስለነበረ ሽያጩ ሊፈርስ ወጋገን ባንክ አ/ማህበር
ይገባል በማለት የሚቀርብ አቤቱታ ተቀባይነት የሌለው ስለመሆኑ፣
 already case ሰ/መ/ቁ. 70824 (በህግ የተቋቋመ ባንክ በብድር
የሰጠው ገንዘብ በአዋጅ ቁ.97/90 እና 216/92 መሠረት አስቀድሞ
ለብድሩ አመላለስ ዋስትና ይሆን ዘንድ ከያዛቸው መያዣዎች መካከል
አንዱን በመምረጥ በሐራጅ ሊሸጥ ይገባል፣ ለመሸጥ የተንቀሳቀሰበትን
የመያዣ ንብረት ከመሸጥ ድርጊት ይታቀብ ይህም በፍ/ቤት ትዕዛዝ
ይሰጥልን በሚል የሚቀርብ ክስ ተቀባይነት የሌለው ስለመሆኑና
በአሻሻጡ ሂደት ባንኩ ህግን ባለመከተል የፈፀመው ስህተት ቢኖርና
በባለዕዳው ላይ ጉዳት ቢደርስ ግን ለዚህ ጉዳት ባንኩ ለባለዕዳው ካሣ
የመክፈል ኃላፊነት የሚኖርበት ስለመሆኑ እና ፍ/ቤቶችም ሀራጁን
ለማስቆም ስልጣን ያልተሰጣቸው ስለመሆኑ፣
 የሰበር ችሎት የሚሰጠው አስገዳጅነት ያለው የህግ ትርጉም አንድ
ክርክር የቀረበበት ጉዳይ (ድርጊት) ከተፈፀመ በኋላ ስለሆነ የተሰጠው
የህግ ትርጉም በጉዳዩ ላይ ተፈፀሚነት የለውም በሚል የሚቀርብ
ክርክር ተቀባይነት የሌለው ስለመሆኑ፣
የፍ/ብ/ሥ/ሥ/ህ/ቁ. 394-449,224
አዋጅ ቁ.97/90 አንቀጽ 3,4
አዋጅ ቁ.216/92
አዋጅ ቁ.98/90
አዋጅ ቁ.2584
587  አንድ ተከሳሽ በሌለበት ጉዳዩ እንዲታይ ብይን መስጠቱ ፍርዱ 82427 ዩኒስ ቡራሌ ሲጋል ጥር
ለከሣሽ በሚጠቅም መልኩ (መንገድ) የመወሰኑን ሁኔታ በአስገዳጅነት የራይስ ጫት ላኪዎች 27/2005
የሚያስከትል ነው ለማለት የማይችል ስለመሆኑ፣ ማህበር
 የማህበር ሊቀመንበርን ከስልጣን ለማንሳት ስለሚቻልበት አግባብ፣ እና
የፍ/ብ/ሥ/ሥ/ህ/ቁ 70(ሀ) አቶ አብዲ አልሚ
መሐመድ
ቅጽ 15
588  በፍ/ብሔር ክርክር ማስረጃ የሚሰማውና ፍሬ ነገሩ እንዲነጠር 77983 እነ አቶ እንድሪስ አደም መጋቢት 87
የሚደረገውም በማስረጃ የሚነጥረው ፍሬ ነገር ለዳኝነት አሰጣጡ (አምስት ሰዎች) 24/2005
108
እጅጉን አስፈላጊና የግድ ሆኖ ሲገኝ ስለመሆኑ፣ እና
 ማስረጃ እንዲሠማ የሚፈልግ ወገን ማስረጃው የሚሰማበትን ነጥብ ወ/ሮ አስናቀች ጥላሁን
ለይቶ የማስረጃውን አይነትና የሚገኝበትን ቦታ ሁሉ በመጥቀስና በእጁ
ላይ ያለውንም አያይዞ ማቅረብ ያለበት ስለመሆኑ፣
ፍ/ብ/ሥ/ሥ/ህ/ቁ.223¸234¸137(3)¸145¸256,136-138,246,248
589 አንድን ጉዳይ በተመለከተ ተከራካሪ ወገኖች በየበኩላቸው በተለያዩ 81275 ወ/ሮ ዘምዘም ወንድሙ ሰኔ 05/2005 92
ፍ/ቤቶች (ችሎቶች) አንድ አይነት ወይም ተመሳሳይ የሆኑ ክሶች እና
ባቀረቡ ግዜ (የክርክሮቹ ደረጃ ምንም ይሁን ምን) ክሶቹ ተጣምረው አቶ አብዲሰቡር
ታይተው ሊወሠኑ የሚገባ ስለመሆኑ፣ አብዱሰመድ
የፍ/ብ/ሥ/ሥ/ህ/ቁ. 8(1),11,244, 245
590  ከውርስ ሀብት ክፍፍል ጥያቄ ጋር በተገናኘ መብቱን ለማስፈፀም 83007 እነ ወ/ሮ አልማዝ ሰኔ 03/2005 98
ጠይቆ በአፈፃፀም በይርጋ የታገደ ስለመሆኑ ውሣኔ ተሰጥቶ እያለ ገመቹ (ሁለት ሰዎች)
ባለመብት ነኝ የሚለው ወገን የሚያነሣው የመብት ጥያቄና ክርክር እና
ተቀባይነት የሌለው ስለመሆኑ፣ አቶ ፋዩ ገመቹ
 በአንድ ፍርድ ቤት የተሰጠ ውሣኔ በህግ አግባብ እስካልተሻረ ድረስ
የውሣኔው አስገዳጅነትና ተፈፃሚነት በባለጉዳዮች ላይ ብቻ የተወሰነ
ሣይሆን በማናቸውም አስፈፃሚ አካላትና በማናቸውም ፍርድ ቤት ላይ
ስለመሆኑ፣
የፍ/ብ/ሥ/ሥ/ህ/ቁ. 5(1)
የኢ.ፌ.ዲ.ሪ. ህገ መንግስት አንቀጽ 79(2)
591 በአንድ ጉዳይ ተከሣሽ የሆነ ወገን የተከሣሽ ከሣሽነት ክስ ካቀረበ ፍ/ቤቱ 83169 ፕሮፌሰር አደም ዓሊ መጋቢት 103
ከቀረቡት ክሶች መካከል በሥረ-ነገር ስልጣኑ ሥር ያሉትን መርጦ አህመድ 28/2005
ለማየትና ከሥረ-ነገር ስልጣኑ በላይ የሆነውን ጉዳይ ስልጣን ላለው እና
ፍ/ቤት ይቅረብ በማለት የከሣሽን ክስና የተከሣሽን የተከሣሽ ከሣሽነት አዳማ ጠቅላላ
ክስ ተነጣጥለው እንዲታዩ በማድረግ የሚሰጠው ትዕዛዝ ተገቢ ሆስፒታልና ሜዲካል
ስላለመሆኑ፣ ኮሌጅ ኃ/የተ/የግል
የፍ/ብ/ሥ/ሥ/ህ/ቁ. 30(1)¸324(1) (ሀ),215(2)¸17(3) ማህበር
592  አንድ ስምምነት በፍ/ቤት ሊፀድቅ የሚችለው ጉዳዩ ስልጣን ባለው 85873 እነ ወ/ሮ ኒኢማ መጋቢት 108
ፍ/ቤት በመታየት ሂደት ላይ እያለ ተከራካሪ ወገኖች ጉዳዩን በስምምነት አባድጋ አባዋጂ 13/2005
የጨረሱ መሆኑን ገልፀው ይኼው ስምምነት ለህግና ለሞራል ተቃራኒ እና
ያለመሆኑ ሲረጋገጥ ስለመሆኑ፣ አቶ ጣሐ ጀማል አደም
 ከፍርድ ቤት ውጪ በሚደረግ እርቅ ወይም ግልግል መሰረት
109
ያለመግባባትን ያስቀሩ ወይም ለጉዳያቸው እልባት ያገኙ ሰዎች የእርቁን
ወይም የግልግሉን ስምምነት በፍርድ ቤት ማስመዝገብ ወይም ማስፀደቅ
የማያስፈልጋቸው ስለመሆኑ፣
የፍ/ብ/ህ/ቁ. 3312 እና 3324
593 አንድን ጉዳይ በመጀመሪያ ደረጃ ስልጣኑ የሚመለከት ፍ/ቤት በህጉ 86551 ወ/ሮ ብዙነሽ መጋቢት 112
አግባብ ክስ ተሻሽሎ ከፍ ያለ ዳኝነት ባልተጠየቀበት ሁኔታ በግምት ላይ ወ/ሚካኤል 25/2005
ተቃውሞ ቀርቦ ግምቱ እንዲጣራ ሲደረግ የንብረቱ ግምት ከፍ ማለቱ እና
በመረጋገጡ ብቻ ቀድሞ ከተጠየቀው ዳኝነት በላይ ዳኝነት የሚሰጥበት እነ አቶ ሽመልስ ቦጋለ
አግባብ የሌለ ስለመሆኑ፣
የፍ/ብ/ሥ/ሥ/ህ/ቁ. 182(1) ,92, 225, 226, 250,136
594 ወራሽነትን በማረጋገጥ በተሰጠ የወራሽነት ማስረጃ ላይ መብቴን ወይም 79871 እነ ወ/ሮ የውብዳር የካቲት 116
ጥቅሜን ይነካል በሚል በፍ/ብ/ሥ/ሥ/ህ/ቁ. 358 መሠረት የሚቀርብ ባንቱ (ሁለት ሰዎች) 11/2005
የመቃወሚያ አቤቱታ ተቀባይነት የሌለው ሥለመሆኑ እና ተረጋግጦ እና
የተሰጠውን ማስረጃ በሌላ ክርክር መቃወም የሚችል ስለመሆኑ፣ እነ ወ/ሮ ሎሚ ተሊላ
የፍ/ብ/ሥ/ሥ/ህ/ቁ. 358 (አምስት ሰዎች)
595 አንድን ጉዳይ አስመልክቶ በፍርድ ሊወሰን የሚገባው እስከሆነና ጉዳዩን 80202 እነ አቶ ሐጎስ ሽጎዕ የካቲት12/20 120
ለማየት በህግ በግልጽ የዳኝነት ስልጣን የተሰጠው ሌላ አካል እስከሌለ (ሁለት ሰዎች) 05
ድረስ ጉዳዩ በቀጥታ በፍ/ቤት ቀርቦ ሊስተናገድና ውሣኔ ሊሰጥበት እና
የሚችልና የሚገባ ስለመሆኑ፣ የመሸነ ከተማ ማዘጋጃ
የኢ.ፌ.ዴ.ሪ ህገ መንግስት አንቀጽ 37(1), 79(1) ቤት
596 የክስ አቀራረብ ሥርዓቱን አሟልቶ ያልቀረበ ክስን ፍ/ቤቶች ሌላኛውን 83915 አቶ ዩሐንስ በቀለ የካቲት 123
ወገን ሳይጠሩ ለመዝጋት ስለመቻላቸው፣ እና 29/2005
የፍ/ብ/ሥ/ሥ/ቁ. 33, 80, 222, 225, 226 እና 231 የቦንጋ ከተማ ማዘጋጃ
ቤት
597 የማይንቀሳቀስ ንብረት የመፋለም ክስ ጋር በተያያዘ ክርክር ቀርቦ ፍርድ 42501 የመንግስት ቤቶች የካቲት 28 126
ከተሰጠ በኋላ በክርክሩ ተሣታፊ የነበረ ወገን ንብረቱን አስመልክቶ ኤጀንሲ /2005
ተሰጥቶ የነበረው የባለቤትነት ማረጋገጫ ምስክር ወረቀት መክኗል እና
በሚል የሚያቀርበው አዲስ ክስ ተቀባይነት የሌለው ስለመሆኑና በፍርዱ የአስር አለቃ ደምሴ
መሠረት የተጀመረው አፈፃፀም ሂደትን ለማስቆም የማይቻል ዳምጤ ወራሾች (ሶስት
ስለመሆኑ፣ ሰዎች)
110
የፍ/ብ/ህ/ቁ. 1195,1196
የፍ/ብ/ሥ/ሥ/ህ/ቁ. 6,358,378
የኢፌዴሪ ህገ መንግስት አንቀጽ 78(1), 79(1)(4) , 37
598 የማይንቀሣቀስ ንብረት (ቤት) ሽያጭ ውል ጋር በተገናኘ ሻጭ በውሉ 82234 አቶ አየለ መኮንን የካቲት 130
መሠረት የቤቱን ስመ-ንብረት የሚመለከተው አካል ወደ ገዢው ለማዞር እና 26/2005
እንዲችል በሚመለከተው ክፍል ቀርቦ ተገቢውን እንዲፈፀም በማለት እነ ወ/ሮ ጦቢያው
ገዥ የሚያቀርበው ክስ የክስ ምክንያት የለውም ሊባል የማይችል ወንድም ገዛው (ስድስት
ስለመሆኑ፣ ሰዎች)
የፍ/ብ/ሥ/ሥ/ህ/ቁ. 231(1)(ሀ), 33(2-3), 222, 224
599 ፍርድ ቤቶች ለቀረበላቸው ጉዳይ አወሣሠን የጠራ ፍሬ ነገር የሌለ 72980 ወ/ሮ ይርገዱ አዲሱ ሐምሌ 134
መሆኑን የተገነዘቡ ከሆነ ይሄው ፍሬ ነገር እንዲጣራ ተገቢ ነው እና 06/2004
ያሉትን ማጣራት ሁሉ ለማድረግ ስለመቻላቸው፣ እነ ህጻን ምስጋናው
የፍ/ብ/ሥ/ሥ/ህ/ቁ. 136, 137, 272, 327(3), 345 ዘሪሁን (ሶስት ሰዎች)
600 ሚስትነትን በተመለከተ የአመልካችን ማስረጃ ብቻ በመቀበል 82679 ወ/ሮ ከበቡሽ ሸዋረገድ መጋቢት 138
ሚስትነትን በማረጋገጥ በፍ/ቤት የሚሰጥ ማስረጃ (Declaratory እና 27/2005
Judgment) በማናቸውም ጊዜ ተዓማኒነትና ክብደት የሌለው ማስረጃ ወ/ሮ እንዳገር ጌቱ
መሆኑን ለማሳየት ክርክር ሊቀርብበትና ተቃራኒ ማስረጃ ተሰምቶ
ውድቅ ሊደረግ የሚችል እንጂ ማስረጃውን በተሰጠው ፍ/ቤት ተቃውም
በማቅረብ ያልተሻረ በመሆኑ ተቀባይነት ያለው ነው ለማለት የማይቻል
ስለመሆኑ፣
601 በፍ/ቤት በመካሄድ ላይ ከነበረ ክርክር ጋር በተገናኘ በተከራካሪዎቹ 83582 ወ/ሮ ወርቅነሽ ውብነህ መጋቢት 144
ወገኖች አመልካችነት ጉዳይ በእርቅ በማለቁ የተከራካሪዎቹን የእርቅ እና 27/2005
ስምምነት ተቀብሎ በማጽደቅ እንዲመዘገብ በማለት በፍ/ቤት የተሰጠ እነ ወ/ሮ አልማዝ
ትእዛዝ ላይ መብቴ ወይም ጥቅሜ ተነክቷል የሚል ወገን ዓለሙ (ሶስት ሰዎች)
በፍ/ብ/ሥ/ሥ/ህ/ቁ. 358 መሠረት የሚያቀርበው የመቃወሚያ አቤቱታ
ህጋዊና ተቀባይነት ያለው በመሆኑ ትእዛዙን የሠጠው ፍ/ቤት
አቤቱታውን ተቀብሎ ሊያስተናግደው የሚገባ ስለመሆኑ፣
የፍ/ብ/ሥ/ሥ/ህ/ቁ. 358,360,277(1)(2
602 የፍ/ብ/ሥ/ሥ/ህ/ቁ. 5 ተፈፃሚነት በተከራካሪ ወገኖች መካከል በዋናው 84446 ጠበቃ አንበርብር ሚያዝያ 149
ጉዳይ ላይ ከላይ ወደ ታች በተዋቀሩት ፍ/ቤቶች ከተደረገ ክርክርና ዓባይነህ 24/2005
ከተሰጠ ውሣኔ ጋር በተገናኘ እንጂ በአፈፃፀም ከተሰጠ ትእዛዝ (ውሣኔ) እና
ጋር በተያያዘ ተፈፃሚ ነው ሊባል የማይችል ስለመሆኑ፣ ፍትህ ሚኒስቴር
111
የፍ/ብ/ሥ/ሥ/ህ/ቁ. 5, 32
603 አንድን ጉዳይ ለማየት በህግ ስልጣን በሌለው ፍ/ቤት ታይቶ የተሰጠ 85718 አቶ ቴዎድሮስ አማረ ሰኔ 03/2005 153
ውሣኔ በይግባኝ ታይቶ እንዲታረም ካልደተረገ በቀር በጉዳዩ ላይ እና
አስገዳጅነት ያለው ስለመሆኑ፣ አቶ አዲሱ ፍሰሃ
604 በአንድ የቀረበ ክስ በተከሣሽነት የተሰየመ ወገን በከሳሽ ከቀረበበት ክስ 86454 ወ/ት ፍሬወይኒ አለም ግንቦት 156
ጋር በተገናኘ ክስ በቀረበበት ንብረት (ጉዳይ) ጋር በተያያዘ የሚያቀርበው (ሶስት ሰዎች) 23/2005
የዳኝነት ጥያቄ በህጉ አግባብ የተከሣሽ ከሣሽነት ክሱን ተገቢውን ዳኝነት እና
በመክፈል ያቀረበ ካልሆነ በስተቀር ዳኝነት ሊሰጥ የማይችል ስለመሆኑ፣ አቶ አለም መሐሪ
የፍ/ብ/ሥ/ሥ/ህ/ቁ. 234(1) (ረ)(ሠ), 215(2), 235(2)
605  ከሣሽ የሆነ ወገን የሚያቀርበውን የዳኝነት ጥያቄ አይነትና መጠኑን 86510 ሙሉ ኤሌክሮኒክስ ሰኔ 18/2005 160
በክሱ ማመልከቻ በግልጽ በማስፈር ማቅረብ ያለበት ስለመሆኑ፣ ኢንጂነሪንግ
 ተከራካሪ የሆኑ ወገኖች በህግ የተፈቀደን መፍትሔ ለማግኘት በግልጽ ኃ/የተ/የግ/ማህበር
ዳኝነት መጠየቅ የሚገባቸው ስለመሆኑ፣ እና
 የፍ/ብ/ሥ/ሥ/ህ/ቁ. 241 ድንጋጌ መሠረታዊ ዓላማ ተከራካሪ ወገኖች ጥቁር አንበሳ
በጽሁፍ ያቀረቡት ክርክር ለማብራራት እና በፍ/ብ/ሥ/ሥ/ህ/ቁ. 246- ስፔሻላይዝድ ሆስፒታል
248 መሠረት ጭብጥ ለመመስረት እንዲያግዝ እንጂ በጽሁፍ /አ.አ/
ማመልከቻ ላይ ያልሰፈረን የዳኝነት ጥያቄ ተከራካሪዎች እንዲጠይቁ
የሚያስችል ስላለመሆኑ፣
የፍ/ብ/ሥ/ሥ/ህ/ቁ. 222, 234, 235, 236, 83, 224, 182, 241,
246-248, 251, 255
606 በፍ/ብሔር ሥነ ሥርዓት ህግ የተመለከተው 60 ቀን የይግባኝ 87190 ቄስ ዳንኤል አርኬ መስከረም 164
ማቅረቢያ ግዜ ታሳቢ የሚያደርገው እና ተፈፃሚ የሚሆነው ተከራካሪ እና 21/2006
ወገኖች ባሉበት ውሣኔ መሰጠቱን ወይም ለውሣኔ የሚያበቃ ክርክር የኮልፌ ወንጌላዊት
የተደረገ መሆኑን ተረድተው ቀርበው ለመከታተልና የዳኝነቱን ውጤት ቤተክርስቲያን መካነ
ለመስማትና ለማወቅ ያልፈለጉትን ወይም ደግሞ የተከራካሪዎችን ኢየሱስ
የመደመጥ መብት ማክበር ይቻል ዘንድ በህጉ በተዘረጋው ሥርዓት
መሠረት በአግባቡ ጥሪ ተደርጐላቸው በጥሪው መሠረት ክርክራቸውን
በአግባቡ ለመምራት ባልቻሉ ወገኖች ላይ ስለመሆኑ፣
607  የኑዛዜ ህጋዊነት ጋር በተያያዘ በተካሄደ ክርክር ተሣታፊ ሆኖ 85102 አቶ ሰንደቁ አበበ መስከረም 168
ተቀባይነት ያጣና ኑዛዜው በፍርድ ቤት የፀደቀበት ሰው በሌላ ጊዜ እና 21/2006
የኑዛዜውን ህጋዊነት አስመልክቶ በመቃወሚያነት የሚያቀርበው አቶ ሐብታሙ ቃበቶ
112
ክርክር ወይም አዲስ ክስ ተቀባይነት የሌለው ስለመሆኑ፣
 የይግባኝ ሰሚ ፍ/ቤት በቀረበለት ጉዳይ ላይ ዳኝነት መስጠት
የሚገባው በስርዓቱ መሠረት የቀረበለትን የይግባኝ አቤቱታ መሠረት
በማድረግ እንጂ ቀድሞ ስልጣን ባለው ፍ/ቤት የተሰጠ ውሣኔ ተገቢ
አልነበረም በሚል ምክንያት ስላለመሆኑ፣
የፍ/ብ/ሥ/ሥ/ህ/ቁ. 5,212
የፍ/ብ/ህ/ቁ. 881
608  በፍ/ብ/ሥ/ሥ/ህ/ቁ. 418 መሠረት የሚቀርብ አቤቱታ መደበኛውን 86133 እነ አቶ ፍቅሩ ከበደ ጥቅምት 172
የሙግት ሥነ-ሥርዓት ተከትሎ መከናወን ያለበት ስለመሆኑ፣ (አስራ አንድ ሰዎች) 20/2006
 በፍርድ አፈፃፀም ደረጃ ንብረት እንዳይያዝ ወይም እንዳይከበር በሚል እና
የመቃወሚያ አቤቱታ በቀረበ ግዜ ጉዳዩን የያዘው የአፈፃፀም ችሎት ወ/ሮ አስቴር አርአያ
በንብረቱ ላይ ተቀዳሚ መብት አለኝ በሚል የቀረበውን የመቃወም (ሁለት ሰዎች)
አቤቱታ በመደበኛው የሙግት ሥነ-ሥርዓት ሂደት ክርክሩን
በማስተናገድ ንብረቱ እንዲያዝ ወይም እንዲከበር የሚያደርግ ህጋዊና
በቂ ምክንያት መኖር ያለመኖሩን በማስረጃ በማጣራት ለጉዳዩ እልባት
መስጠት ያለበት ስለመሆኑ፣
የፍ/ብ/ሥ/ሥ/ህ/ቁ. 418, 419, 421
609 የፍርድ ቤትን እገዛ በመጠየቅ ማስረጃ ማስቀረብ የሚቻለው ጠያቂው 89494 የኢትዮጵያ መድን ጥቅምት 177
ተከራካሪ ወገን እንዲቀርብ የተጠየቀውን ማስረጃ ትክክለኛ ግልባጭ ድርጅት 19/2006
በቅርብ ግዜ ለማምጣት የማይችልበትን ወይም ለማስገልበጫ እና
የሚያስፈልገውን ወጪ ለመክፈል የማይቻል መሆኑን እንዲሁም የሟች ዘካሪያ
ማስረጃው ለክርክሩ ምን ያህል ጠቃሚነት እንዳለውና ትክክለኛ ፍርድን ኢብራሂም ባለቤት
ለመስጠት የሚያስችል ስለመሆኑ በጽሁፉ ገልፆ ለማስረዳት የቻለ ሳዲያ ኢብሮሽ
እንደሆነ ስለመሆኑ፣
የፍ/ብ/ሥ/ሥ/ህ/ቁ. 145(1)(2),
610  ከውርስ ሀብት ክፍፍል ጋር በተገናኘ አንድ ሰው ሟች በተውት ኑዛዜ 90543 እነ አቶ ተሾመ አሰፋ ጥቅምት 183
መሠረት የጥሬ ገንዘብ ክፍያ እንዲከፈለው ክስ አቅርቦ ገንዘቡ (ሶሰት ሰዎች) 21/2006
እንዲከፈል ዳኝነት ከተሰጠ በኋላ በሌላ ግዜ የሟቹ የውርስ ሀብት እና
ይጣራልኝ በማለት የሚያቀርበው የዳኝነት ጥያቄ ተቀባይነት የሌለው ወ/ሪት መስታወት
ስለመሆኑ፣ አሰፋ
 ኑዛዜን መሠረት አድርጐ የሚቀርብ የኑዛዜ ተጠቃሚት መብት
ይረጋገጥልን ጥያቄና የውርስ ይጣራልኝ ጥያቄዎች ተመሳሳይ የሆነ
113
የፍሬ ነገርና የህግ ጥያቄ የሚያስነሱ ጉዳዬች ስለመሆናቸው፣
የፍ/ብ/ሥ/ሥ/ህ/ቁ. 5(2)
611 በችሎት በመገኘት ስልክን ማስጮህ ብሎም ፍርድ በሚነበብበት ጊዜ 92459 አቶ ፍጽም ብርሃን ጥቅምት 186
በችሎት ዳኛው ሥነ-ሥርዓት እንዲይዝ ሲነገረው ችሎቱ በሥነ- ገ/ክርስቶስ 19/2006
ሥርዓት ያናግረኝ በማለት ያልተገባ ባህሪ ማሣየት በችሎት መድፈር እና
ወንጀል ሊያስቀጣ የሚችል ተግባር ስለመሆኑ፣ ተጠሪ፡ የለም
የፍ/ብ/ሥ/ሥ/ህ/ቁ 481
የወንጀል ህግ ቁጥር 449(1)(ሀ)
612  ከወጪና ኪሣራ አወሣሠን ጋር በተገናኘ ከቅን ልቦና ውጪ ለክርክር 91103 ዩቴክ ኮንስትራክሽን ታህሳስ 188
የተዳረገ ወገን የክርከሩ ረቺ መሆኑ እስከታወቀ ድረስ ቅን ልቦና ኃ.የተ.የግ ማህበር 16/2006
ከሌላው ወገን በክርክሩ ምክንያት ያወጣውን ወጪ እንዲተካለት በሚል እና
ውሣኔ ሊሰጥ የሚገባ ስለመሆኑ፣ እነ የአቶ ፉአድ
 የወጪና ኪሣራ ጥያቄን አስመልክቶ ፍ/ቤቶች በመጠኑ ላይ መሃመድ እናት ወራሽ
ለመወሰን በህግ ስልጣን የተሰጣቸው ስለመሆኑና ረቺ የሆነ ወገን ሁል ወ/ሮ ማሪያም
ግዜ ወጪና ኪሣራ እንዲተካለት ሊወሰን ይገባል ለማለት የማይቻል አብዱላሂ (ሁለት )
ስለመሆኑ፣
የፍ/ብ/ሥ/ሥ/ህ/ቁ. 462-464
613 በሌለበት የተሰጠ ውሣኔ እንዲነሣ በቀረበ አቤቱታ መነሻነት ፍ/ቤቱ 90452 የኢትዮጵያ ንግድ ባንክ ጥር 191
አስቀድሞ የሰጠውን ውሣኔ ያነሳውና አቤቱታ አቅራቢው ክርክሩን እና 14/2006
እንዲያቀርብ በድጋሚ እድል ከተሰሠጠው በኋላ የጽሁፍ ክርክሩን አቶ ገ/ሥላሴ በርሄ
ያላቀረበና ክሱ በሚሰማበት ቀጠሮ ያልቀረበ እንደሆነ ክርክሩን እንደገና
ለመስማት በተሰጠው ትእዛዝ መሠረት የከሣሽ ክስና ማስረጃ እንደገና
ተመርምሮ ተገቢው ውሣኔ ከሚሰጥበት በቀር እንዲነሣ ትእዛዝ
የተሰጠበት የቀድሞው ውሣኔ በቀጥታ ተመልሶ እንደገና እንዲፀና
ሊደረግ የሚችልበት የህግ አግባብ የሌለ ስለመሆኑ፡
የፍ/ብ/ሥ/ሥ/ህ/ቁ. 78(2), 70(ሀ)
614 ሀሰተኛ ማስረጃ ለፍ/ቤት በመቅረቡ የተነሣ የተወሰነበት ተከራካሪ ወገን 91968 አቶ ግርማ ሰንበት ታህሳስ 194
የፍ/ብ/ሥ/ሥ/ህ/ቁ. 6(1)ን መሠረት በማድረግ ፍርዱ በድጋሚ እና 15/2006
እንዲታይለት አቤቱታ ባቀረበ ጊዜ ሀሰተኛ ማስረጃውን የሰጠው አካል ወ/ሮ አልማዝ ገብረየስ
በምን ምክንያት በህገ ወጥ ተግባር ሀሰተኛውን ማስረጃ ሊሰጥ እንደቻለ
የማስረዳት ግዴታ ጭምር አለበት ለማለት የማይቻል ስለመሆኑ፣
114
የፍ/ብ/ሥ/ሥ/ህ/ቁ. 6(1)
የወንጀል ህግ አንቀጽ 403፣405
615  ተከራካሪ ወገኖች ለክርክራቸው ምክንያት ሊሆን የሚችለውን ጉዳይ 87834 በኮልፌ ቀራኒዮ መስከረም 204
ወይም ያከራከራቸውን ጉዳይ በእርቅ ስምምነት የጨረሱ እንደሆነ ክ/ከተማ የመሬት 21/2006
የእርቅ ስምምነቱ ግብ ተከራካሪዎቹ (ታራቂዎቹ) በግላቸው ያላቸውን ልማት አስተዳደር
መብትና ግዴታ እንደሁኔታው በማስተካከል ለክርክሩ መንስኤ የሆነውን ጽ/ቤት
ጉዳይ በስምምነት ማስቀረት ስለመሆኑና የእርቅ ስምምነቱ ውጤትና እና
ተፈፃሚነቱ እርቁን ባደረጉት ተከራካሪ ወገኖች መካከል ብቻ ተገድቦ ፀዳለ ካሣቀ (ሶስት
የሚቀር እንጂ የሌሎች 3ኛ ወገኖች መብትና ግዴታ ሁሉ በማካተት ሰዎች)
የ3ኛ ወገኖች መብትና ግዴታን አብሮ በእርቅ እንዳለቀ የሚያስቆጥር
ስላለመሆኑ፣
 የተከራካሪ ወገኖች የእርቅ ስምምነት በፍ/ቤት ትእዛዝ (ውሣኔ)
መጽደቅና መመዝገብ መብቴን ወይም ጥቅሜን ይነካል በሚል 3ኛ
ወገኖች የሚያቀርቡት የመቃወም አቤቱታ ህጋዊና ተቀባይነት ያለው
ስለመሆኑ፣
የፍ/ብ/ህ/ቁ. 3311
616 አንድ ፍርድ ቤት ክርክርን በሚሰማበት ወቅት የሚሰጠው ጊዜያዊ 89893 ኮንቴክ ቢዝነስ መስከረም 207
አገልግሎት ያለው ትዕዛዝ (Interlocutory order) ላይ በመነጠል ኃ/የተ/የግ/ማህበር 24/2005
ክርክር የሚካሄድበት ዋናው ጉዳይ ላይ ውሣኔ ከመስጠቱ በፊት ይግባኝ እና
ሊቀርብበት የሚችለው የተሰጠው ትእዛዝ በባህሪው የሰውን መታሰር አቶ ወልዱ ህሉፍ
ወይም የንብረት ማስተላለፍን ወይም ስም ማዞርን ጉዳይ በተመለከተ
እንደሆነ ስለመሆኑ፣
የፍ/ብ/ሥ/ሥ/ህ/ቁ. 320(3)(4)
617  የዳግም ዳኝነት (Review of Judgement) ዓይነተኛ ዓላማ ተገቢ 93137 ወ/ሮ ብጥር ታገለ የካቲት 210
ሁኔታዎችና ፍሬ ነገሮች ተሟልተው መገኘታቸው ሲረጋገጥ በሀሰተኛ እና 11/2006
ማስረጃ፣ በመደለያና በመሰል ወንጀል ጠቀስ ድርጊቶች ምክንያት ወ/ሮ አገር ተሰማ
የተዛነፈን ፍትህ ወደ ነበረበት መመለስ ስለመሆኑ፣
 የዳግም ዳኝነት ጥያቄ (አቤቱታ) ፍሬ ነገርን የማጣራትና ማስረጃን
የመመዘን ተግባራት የሚከናወንበት በመሆኑ ጥያቄው ለሰበር ችሎት
በቀረበ ጊዜ ችሎት አቤቱታውን ፍሬ ነገር የማጣራትና ማስረጃ
የመመዘን ስልጣን ላላቸው የስር ፍ/ቤቶች ሊመራውና ሊያስተላልፈው
115
በሚገባ ስለመሆኑ፣
የፍ/ብ/ሥ/ሥ/ህ/ቁ. 6(1)(ሀ)(ለ)
የኢ.ፌ.ዴ.ሪ ህገ መንግስት አንቀጽ 80(3)(ሀ)
618 በተከራካሪ ወገኖች ክርክር በሚካሄድበት ወቅት በፍ/ቤት ትእዛዝ 83771 የኢትዮጵያ ንግድ ባንክ መጋቢት 214
በተከራካሪ ወገን ስም በባንክ የሚገኝ ገንዘብ ታግዶ እንዲቆይ ተደርጐ እና 10/2005
ትእዛዙ ፀንቶ በነበረበት ግዜ በገንዘቡ ላይ ወለድ ሊታሰብ ይገባል ወይስ እነ ወ/ሮ ዘነበች
አይገባም በሚል ክርክር የተነሣ እንደሆነ ከጉዳዩ ልዩ ባህሪ ጋር በተገናኘ አለማየሁ (ሁለት
ፍ/ቤቶች የልዩ አዋቂ ምስክርነትና የባለሙያ ማብራሪያን አስቀርበው ሰዎች)
በማጣራት ሊወሰኑ የሚገባ ስለመሆኑ፣
619 ባለ አምስት ዳኞች የሚሰየሙባቸው የክልል ፍርድ ቤቶች ሰበር ሰሚ 90298 አቶ ኃይሉ ዴሬሳ የካቲት 217
ችሎቶች በአጣሪው ችሎት ጉዳዩ ያስቀርባል በሚል በተመለከተው እና 10/2006
ነጥብ (ጭብጥ) ሳይገደብ ሌላ (ሌሎች) ጭብጦችን በመመስረት ክርክሩ ወ/ሮ ሱፌ አለሙ
እንዲሰማ በማድረግ ውሣኔ ለመስጠት ስልጣን ያላቸው ስለመሆኑ፣
ቅጽ 16
620 92043 2
አንድ ክስ እንደቀረበ የሚቆጠረው ክስ የቀረበበት ጽሁፍ በፍ/ቤት በቀረበ ቱሌን ዩኒቨርሲቲ መጋቢት
ጊዜ በመሆኑ፡- አሲስታንስ ፕሮግራም 22/2006
የመስቀለኛ ይግባኝ ክርክር ስለሚመራበት የህግ አግባብ፣ ኢትዮጵያ
በተከራካሪ ወገኖች መካከል የሚቀርብን መስቀለኛ ይግባኝን በተመለከተ
በህግ በግልፅ የተቀመጠ ድንጋጌ ባለመኖሩ ምክንያት በመደበኛነት እና
የተቀመጡት የስነ ስርዓት ድንጋጌዎች ተፈፃሚ መሆን ያለባቸው
ስለመሆኑ፣መልስ ሠጪው ወገን የሚያቀርበው ይግባኝ ማመልከቻ ዶ/ር ዮዲት
ግልባጭ ለይግባኝ እንዲደርስ ሊደረግ የሚቻለው ይግባኙ ያልተሰረዘ አብርሃም
ከሆነ ብቻ ስለመሆኑ፣
በፍ/ብ/ስ/ስ/ሕ/ቁ. 213(1) ፣337 ፣338 ፣ 340(2)
621 አንድን ሰው በመወከል በፍርድ ቤት ቀርቦ ለመሟገት በህጉ 91493 አቶ አየለ ሚናሞ ሰኔ 03/2006 5
የተቀመጠውን የዝምድና ደረጃ ወይም በህጉ የተቀመጡትን መስፈርቶች
የሚያሟላ የውክልና ስልጣን የሚያስፈልግ ስለመሆኑ እና
በፍ/ብ/ሥ/ሥ/ህ/ቁ/ 58(ሀ)፣63
አቶ አሰፋ ባዩ
116
622 በአንድ ክርክር ችሎት በመታየት ላይ ያለን ጉዳይ በሌላ ችሎት 94293 ሸዋ ንግድና ሚያዝያ 9
ተያያዥነት ባለው ጉዳይ ውሳኔ ተሠጥቶ ከሆነ ጉዳዩ የቀረበለት ፍርድ ኢንዱስትሪ 9/2006
ቤት የተላለፈውን ውሳኔ በአግባቡ በማጤን በጭብጥነት ሊይዘው ኃ/የተ/የግ/ማህበር
ስለሚችልበት አግባብ
የፍ/ብ/ሥ/ሥ/ህ/ቁ.247 እና 248 እና
አቶ አሸብር አበበ
623 ከጭብጥ አያያዝ ጋር በተገናኘ በአንድ ወገን ተቆጥሮ የቀረበን ማስረጃ 95026 አቶ ዮናስ በቀለ መጋቢት 12
ለጉዳዩ አግባብነት የለውም በሚል ወይም ህጋዊ ተቀባይነት ባለው ሌላ 8/2006
ምክንያት መሰማት አይገባውም የሚል ግልፅ ትእዛዝ ሳይሰጥበት እና
የክርክሩ ጭብጥ በአንደኛው ወገን ማስረጃ ላይ ብቻ ተመስርቶ ውሳኔ አቶ ብርሃኑ ኩምሳ
እንዲያገኝ መደረጉ ተገቢ የክርክር አመራር ስርዓት ስለመሆኑ፣
የፍ/ብ/ሥ/ሥ/ሕ/ቁ/ 255፣257፣258፣259
624 ክስ በሚሰማበት ወቅት የቀረ ከሳሽ ፍ/ቤቱን በበቂ ሁኔታ የቀረበትን 97555 ወ/ሮ ሳኒያ ከድር ሃምሌ 14
እክል ካስረዳ ፍ/ቤቱ መዝገቡ እንዲንቀሳቀስ ሊያደርግ የሚገባ እና 14/2006
ስለመሆኑ፣ የኮሪያ ዘማቾች
የፍ/ብ/ሥ/ሥ/ሕ/ቁ 74(2) ቤተሰቦች ሽመናና ስጋጃ
ስራ
625 ተሻሽሎ በቀረበው ክስ ላይ ግራ ቀኙ መልስ እንዲሰጡበት ሳይደረግ እና 95620 ሚያዝያ 16

የመከላከያ መልሳቸውን ሳያቀርቡ ተሻሽሎ የቀረበውን ክስ መሰረት ወ/ሮ ኢትዮጵያ ንጉሴ 6/2006
አድርጎ ፍርድ መስጠት ተገቢ ስላለመሆኑ፣ እና
በፍ/ብ/ሥ/ሥ/ህ/ቁ/ 234(1)(ሠ)(መ)፣91(1) አዲስ ጡብ ማምረቻ
ድርጅት
626 በተከራካሪ ወገኖች በአንድ የመጨረሻ ውሳኔ ላይ የእርማት አቤቱታ 95649 ወ/ሮ ኢትዮጵያ ንጉሴ ሚያዝያ 20
ሊቀርብ የሚችለው ውሳኔ ያረፈበት ነጥብ ላይ ብቻ ስለመሆኑ፣ እና 6/2006
ፍ/ብ/ሥ/ሥ/ሕ/ቁ. 208 አዲስ ጡብ ማምረቻ
ድርጅት
627 በሕግ ተለይቶ የተወሰነ የይርጋ ጊዜ የመቋረጥ እና ያለመቋረጥ ጉዳይ 90361 እነ ወ/ሮ አለዊያ የካቲት 23
አከራካሪ ነጥብ ሆኖ ሊነሳ የሚችለው የይርጋውን መቆጠር ያቋርጠዋል ዑመር 26/2006
117
የተባለው ምክንያት የተከሰተው የይርጋው ጊዜ ከመሙላቱ በፊት በሆነ (6 ሰዎች)
ጊዜ እንጂ የይርጋው ጊዜ የሞላ ወይም ያለፈ በሆነ ጊዜ ጭምር
ስላለመሆኑ ፡- እና
የፍ/ብ/ሥ/ሥ/ሕ/ቁ.1851 አቶ ሐሺም ሁሴን
628 የመቃወም አቤቱታ የሚመራው በመደበኛው የክርክር አመራር ሰርዓት 86398 ወ/ሮ አሰለፈች ይመር ሐምሌ 27
ስለመሆኑ፡- እና
28/2006
- የመቃወም አቤቱታን የሚሰማው ፍ/ቤት ስላለው ስልጣን፣ እነ ወ/ሮ አስመረት
የፍ/ብ/ሥ/ሥ/ሕ/ቁ. 222፣223፣234፣358፣359፣360(1) እና(2)
ተወልደ(ሶስት ሰዎች)
629 አንድ ክስ ሲቀርብ በክስ ማመልከቻው ላይ መገለፅ ከሚገባቸው ነገሮች 91329 ወ/ሮ አስመረት የካቲት 32
መካከል አንዱ የክሱ ምክንያት እና ለክሱ ምክንያት የሆኑት ነገሮችና ኃ/ሚካኤል 24/2006
እነዚሁ የተፈጠሩበት ጊዜና ስፍራ ስለመሆኑ
የፍ/ብ/ሥ/ሥ/ሕ/ቁ8ዐ(2)፣213(1)፣216(1)፣222(1)(ረ) እና
እነ አቶ ተስፋዬ
ጥላሁን(ሦስት ሰዎች)
630 የማይገባውን ክፍያ የከፈለ ሰው ገንዘቡን ከከፈለበት ቀን አንሥቶ ሕጋዊ 91643 የአዲስ አበባ ከተማ ጥር 35
ወለድ እንዲከፈለው ለመጠየቅ የሚችለው፣ ገንዘቡን የተቀበለው ሰው አስተዳደር መንገድና 15/2006
እምነትን በሚያጓድል ሁኔታ ክፍያውን ተቀብሎት በሆነ ጊዜ ብቻ ትራንስፖርት ቢሮ
የፍ/ብ/ሕ/ቁ/ 2164(2) ካኪ ኃላፊነቱ የተወሰነ
የግል ማህበር
631 በህብረት ሥራ ማህበራትና በአባሎቻቸው ወይም በቀድሞ አባላቸው 91745 አቶ ዳዊት አበበ የካቲት 38
ወይም በህብረት ስራ ማህበር አባላት ወይም የቀድሞ አባላትና በማህበሩ እና
12/2006
አመራር መካከል የሚነሳ ክርክር በመጀመሪያ ደረጃ የሽምግልና ጉባኤው 1.አንድነት ቁጥር 4
ውሳኔ ሳይሰጥበት ፍርድ ቤቶች ተቀብለው ዳኝነት ለማየትና ለመወሰን የጋራ መኖሪያ ቤት
የማይችሉ ስለመሆኑ፣ ኃላፊነቱ የተወሰነ የግል
የኢ.ፌ.ዲ.ሬ ህገ መንግስት አንቀጽ 37፣ አንቀጽ 79(1) እና አዋጅ ማህበር
ቁጥር 147/91 አንቀጽ 49 2. አቶ ካሚል ጀማል
118
632 በፌደራልም ሆነ በየክልሉ የተቋቋሙ ሰበር ፍ/ቤቶች በሚሰጡት ፍርድ 93137 ወ/ሮ ብጥር ታገለ የካቲት 42
ወይም ውሳኔ ወይም ትእዛዝ ላይ የሚነሳን የዳግም ዳኝነት አቤቱታን እና 11/2006
በቀጥታ ማስተናገድ የማይችሉ ስለመሆኑ፣ ችሎቶች ያላቸው ስልጣን ወ/ሮ አገር ተሰማ
ፍሬ ነገር የማጣራት እና ማስረጃ የመመዘን ተግባራትን የማከናወን
ስልጣን ባላቸው የስር ፍ/ቤቶች እንዲታይ መምራት የሚቻል
ስለመሆኑ፣
የኢ.ፌ.ዲ.ሪ ህገ መንግስት አንቀፅ 80(3) (ሀ) እና (ለ)፣ የየክልሉ ሕገ-

መንግስቶች፣በፍ/ብ/ሥ/ሥ/ሕ/ቁ. 6(1)(ሀ) እና (ለ) በፍ/ብ/ሥ/ሥ/ሕ/ቁ.
341(1)
633 በውሳኔ በተቋጨ የክስ መዝገብ ላይ የክስ ይዛወርልኝ አቤቱታ ለማቅረብ 93171 ወ/ሮ ሴቴ ከበደ ግንቦት 45
የማይቻል ስለመሆኑ እና 8/2006
በፍ/ብ/ሥ/ሥ/ሕ/ቁ. 31 እነ ወ/ሮ አስናቁ
ፋንታዬ
634 -በፍርድ ቤት በሚደረግ ክርክር ስለዋናዎቹ ባለጉዳዮች በመሆን ሌሎች 94302 ብርሃኑ አማረ ጠቅላላ ሚያዝያ 47
ሰዎች በተሟጋችነት ሊቀርቡ ስለሚችሉበት ስርዓት፣ በህጉ ሕንፃ ስራ ተቋራጭ 7/2006
የተቀመጠውን መስፈርት አሟልቶ አለመገኘት የሚያስከትለው ህጋዊ
ውጤት እና
የፍ/ሥ/ሥ/ሕ/ቁ. 57፣ 58(1)፣ 60፣61፣62፣ 63 እና 197(1)
ፋርማ ብርብር ኃላፊነቱ
የተወሰነ የግል ማህበር
635 በአንድ ክርክር ሂደት ወደ ክርክሩ እንዲገባ የተደረገ ተከራካሪ ወገን 95033 አቶ ስንታየሁ ተፈሪ መጋቢት 50
ጉዳዩን የፌዴራል የሚያደርገው የነበረ ሁኖ እያለ ክሱን በመጀመሪያ
25/2006
ደረጃ የተመለከተው ፍርድ ቤት ስልጣን ሳይኖረው ስረ ነገሩን እና
አስተናግዶ ዳኝነት ከሰጠ በኋላ ይኼው ተከራካሪ ወገን በይግባኝ ደረጃ ወ/ሮ ማርታ በቀለ
በነበረው ክርክር የተሠጠውን ዳኝነት ተቀብሎ ከወጣ በኋላ በሌሎች
ጉዳዩን የፌዴራል ሊያደርጉ በማይችሉ ተከራካሪ ወገኞች መካከል
የተሰጠው ውሳኔ ከመነሻውም የፌዴራል ጉዳይ ነው ብሎ መወሰን
119
አግባብነት የሌለው ስለመሆኑ
የፍ/ብ/ሥ/ሥ/ሕ/ቁ 43(1)፣ አዋጅ ቁ.25/88
636 በክርክር ወቅት ጣልቃ ልግባ የሚለው ወገን በተከራካሪ ወገኖች መካከል 95934 አቶ አስፋው ንዳ ግንበት 54
ባለው ጉዳይ የሚሰጠው ውሳኔ የክርክሩ ተካፋይ ባይሆን በምን አግባብና እና
18/2006
መልኩ መብቱንና ጥቅሙን የሚጎዳ መሆኑንና አዲስ ክስ በማቅረብ 1.ወ/ሮ እየሩሳሌም
ለማስቀረት የማይቻል መሆኑን የማስረዳት ግዴታ ያለበት ስለመሆኑ አየነው
የፍ/ብ/ሥ/ሥ/ሕ/ቁ. 41(2) 2. አቶ መከተ ሲሳይ
637 ይግባኝ ሰሚ ፍርድ ቤት በሚሰጠው የፍርድ ውሳኔ የመጀመሪያውን 92903 ወ/ሮ ስላስ ረዳ ሚያዝያ24/2 57
ደረጃ ፍርድ ቤት ፍርድን ካሻሻለው ወይም የለወጠው እንደሆነ በትችቱ እና
006
ላይ ለይግባኝ ባዩ የሚገባውን ዳኝነት ዘርዝሮ መግለፅ ያለበት ስለመሆኑ 1. ወ/ሮ
የፍ/ብ/ስ/ስ/ህ/ቁ 182(1)፣348(1) ለተሚካኤል
ገ/ሐዋሪያት
የመንግስት ቤቶች
ኤጀንሲ
የንግድ ህግ
ቅጽ 1
638 በመጓጓዝ ላይ የነበሩ ዕቃዎች መጎዳት በሰው ላይ ሊደርስ ይችል 14605 የኢትዮጵያ ነዳጅ ሐምሌ 26
የነበረን የግጭት አደጋ ለማስወገድ በተወሰደ ርምጃ የደረሰ የመኪና ድርጅት እና 29/1997
መገልበጥ ከዓቅም በላይ በሆነ ምክንያት የደረሰ ጉዳት ስላለመሆኑ እነ ኮሜት
የንግድ ህግ ቁ. 59ዐ 591 የፍ /ብ /ህ/ ቁ. 1792 ትራንስፖርት ድርጅት
(ስድስት ሰዎች)
ቅጽ 4
639 መድን ሰጭ የካሣን ክፍያ በተመለከተ በመድን ውሉ ላይ ከተመለከተው 22162 አፍሪካ ኢንሹራንስ ሚያዝያ 102
በላይ ሊጠየቅ ስላለመቻሉ እና 9/1999
አቶ ብስራት ጐላ
ቅጽ 5
120
640 የአክስዮን ማህበር አባላት የአክስዮን አስተዳዳሪዎች መብታቸውን 23389 የአማኑኤል ፀጋ የንግድ ሐምሌ 281
በሚጐዳ መልኩ መስራታቸውን ማረጋገጥ ከቻሉ በቀጥታ መክሰስ ሱቆች አ/ማ 1ዐ/1999
የሚችሉ ስለመሆናቸው እና
የንግድ ህግ ቁ. 367 እነ ባህሩ አብርሃም
(አስራ ሁለት ሰዎች)
ቅጽ 6
641 በውጭ ሀገር ተመዝግቦ የህግ ሰውነት ያገኘ ኩባንያ በኢትዮጵያ 23628 ሶሎ ሲርካርና ኤ.ኤስ ጥቅምት 37
የንግድ ምልክት ምዝገባ ጥያቄ አቅርቦ በሂደት ላይ ያለ መሆኑ በውጭ እና 21/2000
አገር ያገኘውን የህግ ሰውነት ቀሪ የሚያደርገው ስላለመሆኑ እነ.ጌትያን ኃ/የተ/የግል
የንግድ ህግ ቁ. 1ዐዐ ኩባንያ (ሁለት ሰዎች)
ቅጽ 7
642 የተወሰነ ኃላፊነት ያለው የግል ማህበር መዋጮ መከፈል ያለበት 19258 አቶ ተክሌ ዋቅጅራ ሐምሌ 308
ማህበሩ ሲቋቋም እንጂ ተቋቁሞ ሥራው ከተጀSረ በኋላ ስላለመሆኑ እና 12/1999
አቶ ሾንጣ ጉቡ
643 የአክሲዮን ማህበር አባላት መብታቸውን የሚነካ ድርጊት በማህበሩ 23389 የአማኑኤል ፀጋ የንግድ ሐምሌ 314
አስተዳዳሪዎች በተከናወነ ጊዜ በቀጥታ አስተዳዳሪዎቹን ሊከሱ ሱቆች አ/ማኀበር 10/1999
ስለመቻላቸው እና
የንግድ ህ/ቁ. 364,365,367 እነ ባህሩ አብርሃም
644 የንግድ ድርጅት /መደብር/ ላይ ያለ መብት የድርጅቱ ንግድ 33760 ሐጂ ታጁ ለገሠ መጋቢት 394
የሚካሄድበትን ቤት የኪራይ መብት የሚያካትት ስለመሆኑ እና 18/2000
የንግድ ህግ ቁጥር 127 የኀንደር ከተማ
የመሃል አራዳ ቀበሌ
አስተዳደር
645 የሚተላለፉ የገንዘብ ሰነዶች የተዋዋይ ወገኖች መብትና ግዴታዎች 20232 አቶ ትዕግስቱ ብዛ ሐምሌ 9
የሚፈጠሩባቸውና የሚረጋገጡባቸው በመሆናቸው የውል ህግ እና 24/1999
መሰረታዊ ድንጋጌዎች መሟላታቸው አስፈላጊ ሁኔታ ስለመሆኑ አቶ ይሃ ይብሬ
የንግድ ህግ ቁ. 715, የፍ/ብ/ሕ/ቁ. 1706, 1679
ቅጽ 8
646 ከአጓዥነት ውል ጋር በተያያዘ ለሚኖር የጉዳት ሃላፊነት ካሣ ሊወሰን ወ/ሪት ማርታ አድማሱ 307
የሚችልበት አግባብ 32854 እና ጥቅምት
121
የንግድ ህግ ቁጥር 595 596 597 እነ አቶ በረከት ሰብስቤ 2ዐ/2ዐዐ1
የፍ/ብ/ህ/ቁ. 179ዐ 2ዐ9ዐ 2ዐ91 2ዐ92 2141 21ዐ2 (ሁለት ሰዎች)
647 የዕቃ አስተላላፊነት ሃላፊነትና ተግባር ዕቃን የማጓጓዝና የማስረከብ 32571 አቶ ሚፍታህ ከድር ታህሣሥ 326
ሥራን የሚያካትት ስለመሆኑ እና 9/2ዐዐ1
የባህር ትራንዚት
አገልግሎት
648 የአክስዮን ድርሻ በመያዣነት እንደተሰጠ ሊቆጠር የሚችልበት አግባብ 39256 የኢትዮጵያ ንግድ ባንክ ሐምሌ 371
የፍ/ብ/ሕ/ቁ. 2863 – 2874 እና 2/2ዐዐ1
እነ አቶ ሞሣ ነጋሽ
ቅጽ 9
649 የንግድ ድርጅት በህግ አግባብ ለባለመብቶች ሊከፋፈል የሚችልበት 33954 ወ/ሮ መሠረት ኃይሉ ጥቅምት 141
ሁኔታ እና 2ዐ/2ዐዐ1
የንግድ ህግ ቁጥር 127 አቶ ዘውዱ ቢረዳ
650 የእሽሙር ማህበር መፍረስ በንብረት ክፍፍል ረገድ የሚያስከትለው 33470 ወ/ሮ እጅጋየሁ ታደሰ ህዳር 144
ውጤት እና 2/2ዐዐ1
መገርሳ ጉደታ
651 የጋራ ሀብት የሆነ ኃላፊነቱ የተወሰነ የግል ማህበር እንደሌላ ወ/ሮ መስታወት ህዳር 146
ማናቸውም ንብረት ባለበት ሁኔታ በዓይነት ሊከፋፈል ወይም ደግሞ 34945 በላቸው እና 2/2ዐዐ1
በሃራጅ ሊሸጥ የማይችል ስለመሆኑ አቶ ለገሠ ሣህሉ
የንግድ ህግ ቁ. 542
652 የንግድ መደብርን የተከራየ ወገን ይህንኑ የንግድ መደብር ለሌላ ሶስተኛ ወ/ሮ እመቤት መኰንን ጥር 148
ወገን ያለአከራዩ ፈቃድ ማከራየት ስለመቻሉ 31264 እና 5/2ዐዐ1
የንግድ ህግ ቁጥር 145 ወረዳ 2ዐ ቀበሌ 29
አስ/ጽ/ቤት
653 በፍትሐብሔር ሕግ ቁጥር 1161 ላይ ግዙፍነት ያለው ተንቀሳቃሽ ነገር አቶ ያለው ድልነሳው ጥር 151
ጋር በተያያዘ በቅን ልቦና ዋጋ ሰጥቶ ስለመዋዋል የተመለከተው 34586 እና 28/2001
ድንጋጌ የንግድ መደብርን በተመለከተ ተፈፃሚ ሊሆን የሚችል እነ ወ/ሮ ብርቅነሽ
ስለመሆኑ ሸዋረግ
የፍ/ብ/ሕ/ቁ. 1161 (አራት ሰዎች)
የንግድ ሕግ ቁ. 124
122
654 ቼክን አስመልክቶ ክስ በቀረበ ጊዜ የተከሰሰው ወገን የቀረበበትን ክስ 43315 ብራንድ ኒው የቴክኒክና ግንቦት 154
ለመከላከል እንዲፈቀድለት የሚያቀርበው ምክንያት ፈቃድ ሊያሰጥ ሙያ ማሠልጠኛ 18/2ዐዐ1
የሚችል መሆን ያለመሆኑን አግባብነት ካላቸው ህግጋት አኳያ ማዕከል
መታየት ያለበት ስለመሆኑ እና
የንግድ ህግ ቁ. 717 አቶ መስፍን ታደሰ
የፍ/ብ/ሥ/ሥ/ህ/ቁ. 284 285
655 የዕቃ አስተላላፊ አካል እንደ አጓዥ ሆኖ የሚቆጠረው ከወደብ 37799 የባህርና ትራንዚት 134
የተረከበውን ዕቃ በራሱ ማጓጓዣ ካጓጓዘ ብቻ ስለመሆኑ አገልግሎት ድርጅት ሐምሌ
ደንብ ቁ.37/9ዐ አንቀጽ 2(1) 3(6)(7) እና 29/2001
የፍ/ብ/ህ/ቁ. 2251 የኢትዮጵያ መድን
የንግድ ህግ .ቁ. 683(3) ድርጅት
ቅጽ 10
656  የእሽሙር የሽርክና ማህበር ተመስርቷል ለማለት የሚቻልበት አግባብ 46358 ወ/ሮ ብርሃን ፀጋዬ የካቲት 376
 በግለሰቦች መካከል በውል የሚፈጠር የሽርክና ማህበር የንግድ ሕግ እና 25/2ዐዐ2
በሚያዘው መሰረት አይነቱ ተለይቶ ተመዝግቦ የማይገኝ በሆነ ጊዜ እነ አቶ ሚካኤል
እንደ የእሽሙር የሸርክና ማህበር ተደርጐ ሊወሰድ የሚችል ፋስሐ (ሁለት ሰዎች)
ስለመሆኑ
የንግድ ሕግ ቁጥር 211,212,219
657 ኃላፊነቱ የተወሰነ የንግድ ማህበር ሥራ አስኪያጅ የሆኑ ሰዎች 39608 ወ/ሮ አስቴር አርአያ የካቲት 378
ማህበሩን ሲያስተዳድሩ በሰሩት ያልተገባ ስራ ምክንያት በኃላፊነት እና እነ ወ/ሮ አምሳለ 11/2002
ሊጠየቁ የሚችሉበት አግባብ በላይ
የንግድ ሕግ ቁጥር 580 (ሁለት ሰዎች)
ቅጽ 12
658 በቼክ ላይ የተፃፈለትን ገንዘብ በህጉ በተቀመጠው ጊዜ ክፍያ 40173 አምባሰል የንግድ ጥቅምት 491
ያልጠየቀበት ሰው ወይም በይዞታው እያለ የታገደበት እንደሆነ ይህንኑ ስራዎች 05/2003
ቼክ እንደ ተራ ሰነድ በማስረጃነት በማቅረብ ያላግባብ የመበልፀግ ክስ ኃ/የተ/የግ/ማህበር
ሊመሰርት የሚችል ስለመሆኑ እና
የንግድ ህግ ቁ. 799 አቶ አብዱልቃድር
ጁሃር
659 የሐዋላ ወረቀት በይርጋ ስለሚታገድበት አግባብ 48242 የኢትዮጵያ መድን ጥቅምት 496
የንግድ ህግ ቁ. 817/1/ /2/, 825 ድርጅት 04/2003
123
እና
እነ ቦጋለ መስቀሌ
660 የአክስዮን ማህበር መሥራቾችና የአክሲዮን ድርሻ መብት ጋር በተያያዘ 52269 እነ አቶ ከድር ሀድ ጥቅምት 499
በሚቀርብ አቤቱታ ላይ የንግድ ህግ ቁ. 416/2/ ተፈፃሚነት የሌለው ሁሴን /ሁለት ሰዎች/ 17/2003
የንግድ ህግ ቁ. 416/2/ አቶ ጁሀር አልይ
661  ቼክ ጋር በተያያዘ የሚቀርብ የፍትሐብሔር ክስ ለቼኩ መፃፍ 55077 ወ/ሮ ጥሩወርቅ ዘገኑ ህዳር 501
/መውጣት/ ምክንያት ከሆነው ውል ጋር ተገናዝቦ ሊታይ የሚገባ እና 28/2003
ስለመሆኑ አቶ ግደይ አብርሃ
 ውልን መሠረት በማድረግ የተፃፈ ቼክ ሌላው ወገን የውል
ግዴታውን በአግባቡ አልተወጣም በሚል ምክንያት ብቻ ቼኩን
የፃፈው ወገን በቼኩ ከመጠየቅ ነፃ ሊሆን የማይችል ስለመሆኑ
የንግድ ሕግ ቁጥር 717
662 በባህር ላይ በሚደረግ የዕቃ ማጓጓዝ ለደረሰ ጉዳት የሚከፈል የጉዳት 52667 ኒያላ ኢንሹራንስ ታህሳስ 503
ካሣ አወሳሰን አክስዮን ማህበር 12/2003
የባህር ህግ ቁ. 198/1/ /3/ እና
የኢትዮጵያ ንግድ
መርከብ
663  የአክስዮን ማህበር አባል በመሆን የሚገኝ መብትና ጥቅም ለሌላ ሰው 57288 የኢትዮጵያ ንግድ ባንክ መጋቢት 506
ሊተላለፍ የሚችልበት አግባብ እና 19/2003
 ኃላፊነቱ የተወሰነ የግል ማህበር ባለአክሲዮን የሆነ ሰው ላለበት የግል እነ አቶ አሸብር ታደሰ
ዕዳ አክሲዮኖቹ /በወቅቱ የገበያ ዋጋ/ ተሸጠው እንዲከፈል ለማድረግ /አምስት ሠዎች/
የሚቻል ስለመሆኑ
የንግድ ህግ ቁ. 522-524
664 በባህር ላይ በሚደረግ የዕቃ ማጓጓዝ ለሚደርስ ጉዳት የአጓጓዡ 56480 የኢትዮጵያ ንግድ ሰኔ 512
የኃላፊነት አድማስ መርከብ 14/2003
የባህር ህግ ቁ. 196, 138, 205, 197, 180/3/ እና የኢትዮጵያ
መድን ድርጅት
665  የአክስዮን ማህበር ወይም የኩባንያ ሥራ አስኪያጅ የሆነ ሰው ድርጅቱ 57932 ተክሉ ካሣ ገብረየስ ሰኔ 516
የሚያዝበት ገንዘብ እንደሌለው እያወቀ በድርጅቱ ስም በሚያወጣው/ እና 30/2003
በሚሰጠው/ ቼክ በኃላፊነት ሊያስጠይቀው የሚችል ስለመሆኑ ማርኮ ባርዚ
124
 የኩባንያ ሥራ አስኪያጅ በንግድ ህጉ የተመለከቱትን ድንጋጌዎች
ወይም የኩባንያውን መተዳደሪያ ደንብ በመጣስ መስራቱ የተረጋገጠ
እንደሆነ ከድርጅቱ ጋር በአንድነት ወይም እንደነገሩ ሁኔታ በተናጠል
ሊጠየቅ ስለመቻሉ
የንግድ ህግ ቁ. 530
666 የንግድና ኢንዲስትሪ ሚኒስቴር የንግድ ሥራ ፈቃድ ለመስጠት 58931 የንግድና ኢንዲስትሪ ሐምሌ 518
የቀረበው የንግድ ስም ቀደም ሲል ከተመዘገቡ የንግድ ስሞች ጋር አንድ ሚኒስቴር 15/2003
አይነት ወይም ተመሳሳይና አሳሳች አለመሆኑን እንዲሁም ለመልካም እና
ጠባይ ወይም ሥነ ምግባር ተቃራኒ አለመሆኑን ማረጋገጥ ያለበት ታይገር ሎጀስቲክ እና
ስለመሆኑ የንብረት ጥበቃ
አዋጅ ቁ. 67/89 አንቀጽ 16/2/ 14 20 ኃ/የተ/የግል ማህበር
አዋጅ ቁ. 376/96
የንግድ ህግ ቁ. 137,138
667  ከቼክ ጋር በተያያዘ “የግል ግንኙነት” በሚል የተቀመጠው ሀረግ 24435 ሀጂ መሃመድ አደም የካቲት 521
ሊተረጐም የሚችልበት አግባብ እና 04/2000
 በቼክ የሚገደዱ ሰዎች ላይ አውጭው ክስ ለማቅረብ የሚችለው ቼኩ አቶ ፍፁም ግርማ
ከተፃፈበት ቀን አንስቶ እስከ አንድ ዓመት ባለው ጊዜ ውስጥ
ስለመሆኑ
 በቼክ በተከሰሰና ሰነዱን ይዞ በመጣው ሰው መካከል ያለን “የግል
ግንኙነት” በመቃወሚያነት ለማቅረብ የሚቻል ስለመሆኑ
 ቼክ የሚሰጥበት ምክንያት በሰጪውና በተቀባዩ የሚወሰን እንጂ በህጉ
የተዘረዘረ ባለመሆኑ ቼኩን የፃፈው ሰው ቼኩን የሰጠሁት
ለዋስትናነት ነው በሚል ቼኩን ይዞ በመጣው ሰው ላይ “የግል
ግንኙነትን” መሠረት በማድረግ የሚያቀርበው መቃወሚያ ቼክ
በዋስትና ሊሰጥ የማይችል ነው በሚል ውድቅ ሊደረግበት የማይገባ
ስለመሆኑ
የንግድ ህግ ቁ. 717/1/-/3/, 855, 881/1/, /ሀ/, 854,
640,868,752,850,827 - 840
668  ኃላፊነቱ የተወሰነ የግል ማህበር አባል የሆነ ሰው ከአባልነቱ 50537 ሲ/ር መአዛ ዮሴፍ ግንቦት 529
ለመውጣት የሚችልበት ብሎም ማህበሩ ሊመሰረትና ሊፈርስ እና 02/2003
የሚችልበት አግባብ ዶ/ር ዮሴፍ ደነቀው
 የፍ/ብ/ሥ/ሥ/ህ/ቁ. 244/2/ /ረ/ ተከራካሪ ወገኖች አለመግባባታቸውን
125
በሽምግልና ስምምነት ከመፋታት ጋር ተፈፃሚ የሚደረግበት አግባብ
የንግድ ህግ ቁጥር 510/2/
የፍ/ብ/ሥ/ሥ/ህ/ቁ. 244/2/ /ረ/
669  በንግድ ህጉ ቁጥር 683 “ወኪሎች” በሚል የተመለከተው የእቃ 49295 የኢትዮጵያ መድን መጋቢት
አስተላላፊነት ሥራን ለጥቅም የሚሰሩ ወገኖችን የማያካትት ድርጅት 22/2003
 መድን ሰጪው ክስ ሊያቀርብባቸው የማይችላቸው ወገኖች ከመድን እነ የቻይና ዋንቦ 535
ገቢው ጋር የጠበቀ ግንኙነት ያላቸውና ለራሳቸው ጥቅም ሳይሆን ኢንጂነሪንግ ኮርፖሬሽን
ለመድን ገቢው ጥቅም የሚሰሩ ወገኖችን ስለመሆኑ /ሁለት ሰዎች/
የንግድ ሕግ ቁ. 683/3/
ቅጽ 13
670  በባህር ላይ እቃ አመላላሽ በእቃዎች ላይ ለደረሰ ጉዳት 54117 ግሎባል ኢንሹራንስ ጥቅምት 367
በኃላፊነት ሊጠየቅ ስለሚችልበት አግባብ፣ ኩባንያ አ.ማ 13/2004
 በባህር ላይ እቃን ለማመላለስ የውል ግዴታ የገባ ወገን እና
ከእቃዎቹ መጐዳት ጋር በተያያዘ ስላለበት የኃላፊነት አድማስና የኢትዮጵያ ንግድ
ከኃላፊነት ነፃ ሊደረግ የሚችልበት አግባብ መርከብ አ.ማ
የባህር ህግ ቁ.196,138,205,197,180(3)
671 እቃን ከማጓጓዝ ጋር በተገናኘ ከእቃው አደገኛ (ጉዳት አድራሽ) ባህሪ 60385 ጎልደን ሮዝ አግሮ ጥቅምት 371
የተነሣ ዕቃውን በሚያጓጉዘው ተሽከርካሪ ላይ ለደረሰ ጉዳት የእቃው ፋርምስ ኃ/የተ/የግ 24/2004
ባለቤት (ባለንብረት) የዕቃውን በአግባቡና በጥንቃቄ አለመታሸግ ማህበር
(አለመያዝ) ጋር በተገናኘ በኃላፊነት ሊጠየቅ ስለመቻሉ እና አቶ ሐሊፎም
የንግድ ህግ ቁ.578(2) ተስፋ ማሪያም
672 ከንግድ ስም አሰጣጥ ጋር በተያያዘ የንግድ ሚኒስቴር በሚሰጠው 69603 አቶ ሀብተወልድ ህዳር 374
ውሣኔ ቅሬታ ያለው ወገን አቤቱታ በይግባኝ ሊስተናገድ የሚችልበት ዘርጋው የጄትሮ የስራ 08/2004
አግባብ አመራር የማማከር
አዋጅ ቁ.686/2002 አንቀፅ 6, 7, 30, 2(9), 16, 61 አገልግሎት ድርጅት
እና
እነ አቶ ሳሙኤል
126
አሰፋ የጄትሮ
ሊደርሺፕ ኤንድ
ማኔጅመንት(ሁለት
ሰዎች)
673 ከንግድ ስም ወይም ምልክት ምዝገባ ጉዳይ ጋር በተገናኘ 63454 ዳት ኢንተርናሽናል የካቲት 378
በሚመለከተው ተቋም በተሠጠ ውሳኔ ቅሬታ ያለው ወገን ያለው ትሬዲንግ 26/2004
መብት በይግባኝ ሥርዓት የማሳረም ስለመሆኑ፣ ኃ/የተ/የግ/ማ/ባለቤት
አዋጅ ቁጥር 501/98/ አንቀጽ 6,17,36,49 ዶ/ር ጤና አብተው
እና
እነ የኢትዮጵያ
አእምሮአዊ ንብረት
ፅ/ቤት (ሁለት ሰዎች)
674  ለገንዘብ እዳ የሚሰጥ ዋስትና አንድ የመድን ተቋም ከሚሰጣቸው 36935 አፍሪካ ኢንሹራንስ የካቲት 383
አገልግሎቶች መካከል አንዱ ስለመሆኑ፣ (አ.ማ) 27/2004
 በመድን ሰጪ ድርጅቶች ተዘጋጅቶ የሚሰጥ የገንዘብ የዋስትና እና
የግዴታ ሰነድ (Financial Guarantee Bond) ስለሚኖረው ውጤት የኢትዮጵያ ንግድ ባንክ
 የገንዘብ የዋስትና የግዴታ ሰነድ ሊያሟላቸው የሚገቡ
ፎርማሊቲዎች እና አቤቱታ ከማቅረብ ጋር በተያያዘ ተፈፃሚነት
ስለሚኖረው የይርጋ ደንብ
አዋጅ ቁ.86/86 አንቀፅ 2
የፍ/ብ/ህ/ቁ 1845, 1922(2)(3), 1725(ሀ), 1727, 1926, 1929,
1930, 1931
የኢትዮጵያ ብሔራዊ ባንክ መመሪያ ቁጥር 23/2002 አንቀፅ 1(1),
2(1) መመሪያ ቁጥር 24/2004 አንቀፅ 1(3), 2(1), 3
የንግድ ህግ ቁ.36(1)(2), 121(ሰ)
አዋጅ ቁ.110/90 አንቀፅ 2(2)
አዋጅ ቁ.57/89 አንቀፅ 2(18)
675  ስለ የመልካም ሥራ አፈፃፀም ዋስትና (Performance Guarantee 47004 የኢትዮጵያ መድን መጋቢት 392
127
Bond) ድርጅት 11/2004
 የመልካም ሥራ አፈፃፀም ዋስትና ውል በባህሪው ከመድን ውል እና
የሚለይና በፍትሐብሔር ሕግ ድንጋጌዎች የሚገዛ ስለመሆኑ፣ ባሌ ገጠር ልማት
የፍ/ብ/ህ/ቁ 1921, 1719, 1720, 1727, 1719(2), 1920, 1845, ድርጅት
1924(1), 1922(3), 1926
የኢትዮጵያ ብሔራዊ ባንክ መመሪያ ቁ23/2002 አንቀጽ 1(1),
የኢትዮጵያ ብሔራዊ ባንክ መመሪያ 24/2002 አንቀጽ 1(3)
የንግድ ህግ ቁ. 654(1), 657(1), 712
አዋጅ ቁ. 57/1989
አዋጅ ቁ 648/2001 አንቀጽ 2/20 አንቀጸ 2(18)
አዋጅ ቁ. 110/90 አንቀጽ 2(2)
676  አንድ ኃላፊነቱ የተወሰነ የግል ማህበር እንዲፈርስ ለመጠየቅ በቂና 71134 አቶ ያሬድ ሲሳይ ሰኔ 04/2004 399
ህጋዊ መስፈርቶች መሟላታቸው መረጋገጥ ያለበት ስለመሆኑ፣ እና
 የማህበር ሥራው በአግባቡ አልተመራም ከሚል ጥያቄ ጋር በተያያዘ አልግሪን አግሮ
አግባብነት ያለው አካል የማህበሩን መተዳደሪያ ደንብ ወይም ሌሎች ኢንዱስትሪ
አግባብነት ያላቸውን ህጐች መሠረት በማድረግ እንዲስተካከል ኃ/የተ/የግል ማህበር
ለመጠየቅ የሚችል ስለመሆኑ፣
የንግድ ህግ ቁጥር 217, 218, 511, 543
677  ስለ የገንዘብ ዋስትና የግዴታ ሰነድ (Financial Guarangee Bond) 40186 አፍሪካ ኢንሹራንስ የካቲት 402
እና የኢንሹራንስ ኩባንያዎች በማናቸውም ስያሜ የገንዘብ ዋስትና (አ.ማ) 27/2004
የግዴታ ሰነድ የማውጣት ተግባር እንዳይፈጽሙ የተከለከሉ ስለመሆኑ እና
 የአክሲዮን ማህበራት ፕሬዚዳንት ወይም ዋና ሥራ አስኪያጅ ዳሸን ባንክ (አ.ማ)
ስላለው ስልጣን እና በህግ አግባብ ስልጣኑ ተገድቧል ለማለት
ስለሚቻልበት ሁኔታ
 የገንዘብ ዋስትና የግዴታ ሰነድ እንደ የኢንሹራንስ ፖሊሲ
የማይቆጠር ስለመሆኑና በፍ/ብሔር ህጉ ስለ ዋስትና ግዴታ
በተመለከቱት ድንጋጌዎች የሚገዛ ስለመሆኑ፣
የኢትዮጵያ ብሔራዊ ባንክ መመሪያ፡
128
ቁ. 24/2004 አንቀጽ 3,1(3)
ቁ. 23/2004 አንቀጽ 1(1)
አዋጅ ቁ. 86/86 አንቀጽ 2(4) ,6,4 32-34
አዋጅ ቁ. 87/89 አንቀጽ 2(18)
አዋጅ ቁ. 110/90 አንቀጽ 2(2)
የፍ/ብ/ህ/ቁ.1725(ሀ),1727,1922(2),(3)
አዋጅ ቁ. 648/2001 አንቀጽ 2(20)
የንግድ ህግ ቁ.36(1)(2), 121(ሰ), 348(3), 313(1)-(7), 313(10-12),
34(1),1 09(ረ), 323(2-3), 35(1), 26, 120
678 የአክሲዮን ማህበር ሥራ አስኪያጅ ያለአግባብ ከስልጣኔ (ከስራ 63200 እነ ጣና ኢንጂነሪንግ ታህሳስ 417
አስኪያጅነቴ) ተሽሬያለሁ በሚል በሚያቀርበው አቤቱታ መነሻነት ኃላ/የተ/የግል 30/2004
ፍ/ቤት ግለሰቡን ወደ ስራ አስኪያጅነቱ እንዲመለስ ሊወሰን የሚችል ማህበር(አራት ሰዎች)
የንግድ ህግ ቁ. 525-537 ሚስተር አልቸዲ
ዴልጋውዲዮ
ቅጽ 14
679  የእሽሙር ማህበር ህጋዊ ሰውነት የሌለው እንዲሁም በጽሁፍ 76394 አቶ ወርቁ ወ/ፃዲቅ ህዳር
መረጋገጥና ሌሎች የንግድ ማህበሮችን በተመለከተ የተደነገጉት እና
18/2005
የማስታወቅና የማስመዝገብ ሥርዓቶች የማይፈፀምበት ነው በሚል እነ የአቶ ተስፋዬ
ምክንያት ብቻ የእሽሙር ማህበርን አስመልክቶ ማህበሩ እንዲፈረስ ወ/ሥላሴ ወራሾች
በሚልና ሌሎች ተያያዥ ጉዳዬችን አስመልክቶ የሚቀርቡ (ሰባት ሰዎች)
አቤቱታዎችን ውድቅ በማድረግ የሚሰጥ ውሣኔ ተገቢነት የሌለው
ስለመሆኑ፣
 የእሽሙር ማህበር የንግድ ሥራ እንቅስቃሴ የሚያደርገው በሸሪኮቹ
ስም ስለመሆኑና ሸሪኮቹም እንደተራ ተዋዋይ ወገኖች የሚታዩ
ስለመሆናቸው
የንግድ ህግ ቁ. 212(1),272
129
680  አንድ የንግድ ማህበር (ድርጅት) የሚጨበጥና የማይጨበጥ 80599 ጀሽዋ ኢነድ ካሌቤ ጥር 15/2005
እንዲሁም የሚንቀሣቀስና የማይንቀሳቀስ ንብረት መብቶች ምን ምን ኃ/የተ/የግል ማህበር
እንደሆኑ በማህበሩ የመመስረቻ ጽሁፍና መተዳደሪያ ደንብ የሚወሰን እና
ስለመሆኑ ወ/ሮ እንቁጣጣሽ አሰፋ
 አንድ የንግድ ማህበር (ድርጅት) ሥራውን የሚያከናውንበት የንግድ
ቦታ ኪራይ መብት የማህበሩ ህልውና ጋር የሚያያዝ ነው ለማለት
 የንግድ ድርጅቱ የፈረሰ ቢሆንም የንግድ ሥራውን ሲያከናውንበት
የነበረውን ቦታ በሌላ ጉዳይ በፍርድ እንዲለቅ በተወሰነ ጊዜ የማህበሩ
ሒሳብ ተጣርቶ አለመጠናቀቅ ቦታውን ላለማስለቀቅ ምክንያት ሊሆን
የማይችል ስለመሆኑ፣
ቅጽ 15
681  የንግድ መደብር ኪራይ ከንግድ ቤት ኪራይ የተለየ ስለመሆኑ፣ 79561 አቶ ፀጋዬ አማን ለጃ የካቲት 221
 የንግድ መደብር የተከራየ ሰው ያለአከራዩ እውቅና እና ፈቃድ እና
11/2005
መደብሩን ለ3ኛ ወገን በኪራይ አሳልፎ ለመስጠት ስለመቻሉ፣ በየካ ክፍለ ከተማ
የንግድ ህግ ቁ. 127 (ሐ),145(ለ), የወረዳ 08 አስተዳደር
ጽ/ቤት
682 የንግድ ማህበር ሒሣብ ከተጣራና ትርፍና ኪሣራው ተለይቶ ከቀረበ 82503 እነ ወ/ሪት ቤዛ ዱጉማ ሚያዝያ 224
በኋላ የማህበር አባል (ባለአክሲዮን) የሆነ ሰው ከትርፍ ሊደርሰው (ሁለት
21/2005
የሚገባውን የድርሻ ክፍያ በመለየት ክፍያ እንዲፈፀምልኝ በማለት ሰዎች)
የሚያቀርብው ጥያቄ ህጋዊ ተቀባይነት ያለው ስለመሆኑ፣ እና
የንግድ ህግ ቁጥር 211, 517, 518, 532(1) ዘሚሊ ቀለም ፋብሪካ
683  የህብረት ሥራ ማህበራት ንብረት እንደ የአባለቱ የጋራ ሀብት 85009 ሃጅ ፈዬ ገመቹ ሄዳኦ መስከረም 229
(ንብረት) ተቆጥሮ ንብረቱን ለመሸጥ የሁሉም አባላት ስምምነት እና
21/2006
ያስፈልጋል ለማለት የማይቻል ስለመሆኑ፣ እነ አቶ ዓለሙ በቀለ
 የህብረት ሥራ ማህበራት አሰራር ጋር በተያያዘ ውሣኔ ለማሳለፍ (አስራ አምስት ሰዎች)
የሚችለው የማህበሩ ጠቅላላ ጉባኤ ስለመሆኑ፣
አዋጅ ቁ. 147/91 አንቀጽ 21, 18, 32, 19
ደንብ ቁጥር 106/96 አንቀጽ 20(2) 123
684 አበዳሪ የሆነ ባንክ ለተበዳሪው ላበደረው ገንዘብ በመያዣነት ለያዘው 83489 የኢትዮጵያ ንግድ ባንክ ግንቦት 233
ንብረት የመድን ሽፋን የገባለት እና የአርቦን ክፍያን ለመክፈል እና የኢትዮጵያ መድን
130
የተስማማ እንደሆነ ለመድን አስገቢው ተቋም የአረቦን ክፍያውን ድርጅት 19/2005
ለመክፈል የሚገደድ ስለመሆኑ፣
የንግድ ህግ ቁጥር 657, 675
ቅጽ 16
685 ለቼኩ መሰጠት መሰረት የሆነውን ውል እና ለጉዳዩ አወሳሰን 90434 ሉሃና አንጂነሪግ ሰኔ 06/2006 61
ተገቢነት ያለውን ህግ ሳይመለከቱና በተገቢው የክርክር አመራር ኮንስትራክሽን
ስርዓት ፍሬ ነገሩን ሳያጣሩ የሚሰጥ ዳኝነት ተቀባይነት የሌለው ኃ.የተ.የግል ማህበር
ማክሮ ጠቅላላ ስራ
ተቋራጭ ኃ.የተ.የግል
ማህበር
ውክልና
ቅጽ 1
686 አንድ ተወካይ በወካዩ ላይ ባቀረበው ክስ ወካዩን ወክሎ መከራከር 14974 ወ/ት ማህሌት ሐምሌ 43
ስላለመቻሉ ገ/ስላሴ 28/1997
የፍ/ብ/ህ/ቁ. 2188 2189 22ዐ8 22ዐ9, የፍ/ብ/ሥ/ሥ/ህ/ቁ. 5758 እና
እነ አቶ መንግስቱ
ቅጽ 5
687 ንብረትን ለመሸጥ ለመለወጥ ብሎም ለሦስተኛ ወገን ለማስተላለፍ 17320 የኢትዮጵያ ንግድ ባንክ መጋቢት 2
በሚል የተሰጠ ውክልና ንብረቱን በመያዣነት ለማስያዝ የሚያስችል እና 18/2000
ስልጣን እና ችሎታን የሚያጐናጽፍ ስለመሆኑ ዶ/ር ሻውል ገብሬ
የፍ/ብ/ህ/ቁ. 3ዐ49(2)2206(1) (ሁለት ሰዎች)
688 ወኪል የሆነ ሰው ውክልናውን በሚገባ እስካሳየ ድረስ በማመልከቻው 23861 ሊቀ ስዩማን አሰፋ ጥቅምት 17
ላይ የራሱን ወይም የወካዩን ስም አስቀድሞ መፃፉ ወኪልነቱን ለውጦ ባሻህውረድ 14/2000
ባለቤት የሚያደርገው ስላለመሆኑ እና
የፍ/ብ/ሥ/ሥ/ህ/ቁ. 58 የሣህሊተ
ምህረትና ክርስቶስ
ሣምራ ደብር
አስተዳደር
131
689  እንደራሴ የሆነ ሰው የውክልና ስልጣኑን መሠረት በማድረግ 32241 ወ/ሮ ካሰች ተካልኝ መጋቢት 29
ሥራውን በሚያከናውንበት ጊዜ ተቃዋሚ ጥቅሞች (Conflict of እና 9/2000
interest) ማስወገድ ያለበት ስለመሆኑ እነ አቶ ኃ/ማርያም
 ከእንደራሴው ጋር ውል የፈፀመው ሦስተኛ ወገን እንደራሴው አበበ
የውክልና ስልጣኑን በሚያከናውንበት ጊዜ ተቃዋሚ ጥቅሞችን (ሁለት ሰዎች)
የማስወገድ ግዴታውን አለመወጣቱን ማወቁ ወይም ማወቅ
የሚገባው መሆኑ ያደረጉትን ውል ፈራሽ ስለማድረጉ
የፍ/ብ/ህ/ቁ. 2187(1)
ቅጽ 9
690 መንግስታዊ የሆነ ተቋም በሚከሰስበትም ሆነ በሚከስበት ክርክር 43875 በወላይታ ዞን የቦዲቲ ሐምሌ 131
የሚቀርብ ሰነድ የኘሮቶኮል ቁጥር እንዲሁም ስለአቤቱታው ጽሁፍ ከተማ ማዘጋጃ ቤት 16/2001
ትክክለኛነት በሚመለከተው ኃላፊና በወኪሉ መፈረም ያለበት ስለመሆኑ እና
የፍ/ብ/ሥ/ሥ/ህ/ቁ. 8ዐ 92 93 እና 92(3) አቶ ወንድሙ ኃይሌ
691 በወኪል በኩል የሚፈፀም የመኪና ጭነት ውል በአስጫኙ እና 34621 ኒያላ ኢንሽራንስ አ/ማ ሐምሌ 136
በመኪናው ባለቤት መካከል እንደተደረገ የሚቆጠር ስለመሆኑ እና 3ዐ/2ዐዐ1
የንግድ ህግ ቁ. 566 እና የፍ/ብ/ሕ/ቁ 2251 አቶ ሐጎስ ገ/መድህን
ቅጽ 10
692 ወኪል የሆነ ሰው የውክልና ሥራውን በሚሰራበት ጊዜ የራሱን ወይም 50440 አቶ ሃብቱ ወልዱ ግንቦት 371
ከራሱ ጋር ቤተሰባዊ ወይም ሌላ ጥብቅ ግንኙነትና ትስስር ያለው እና 16/2ዐዐ2
ሰውና የወካዩ ጥቅም ሊጋጭ የሚችልበት አጋጣሚ እንዳይፈጠር እነ ወ/ሮ መሰሉ ደስታ
መከላከል ያለበት ወይም በተፈጠረ ጊዜ አስቀድሞ ለወካዩ ማሳወቅ (ሁለት ሰዎች)
የፍ/ብ/ህ/ቁ. 2187(1)219822082209
ቅጽ 12
693  አንድ ሰው ለሌላ ሰው በሰጠው ፍፁም የውክልና ስልጣን መሰረት 38721 ካፕቴን ዮናስ ሕሉፍ ህዳር 555
የተከናወነውን ተግባር ለማፍረስና መከራከሪያው ሊያደርገው እና 27/2003
የሚችለው ወካዩ ራሱ ስለመሆኑ እነ አቶ እስጢፋኖስ
 የወካይ ወራሾች ወኪሉ የውክልና ስልጣን ወሰኑን ሳያልፍ የስራውን ኪዳኔ /አራት ሰዎች/
ተግባር የሚቃወሙበት ህጋዊ መሰረት ስላለመኖሩ
የፍ/ብ/ህ/ቁ. 2189/1/ እና /2/
132
694 የውክልና ስልጣን መስጫ ሰነድ በህግ ስልጣን በተሰጠው አካል ቀርቦ 59568 አቶ ቴዎድሮስ ተስፋዬ ሚያዝያ 561
ካልተረጋገጠና ካልተመዘገበ በስተቀር ህጋዊ ውጤት የማይኖረው እና 05/2003
ስለመሆኑ አቶ ሙሉ አርጌ
አዋጅ ቁ. 334/95 አንቀጽ 5/1//ለ/ /ሁለት ሰዎች/
ቅጽ 13
695  የውክልና ውሎች በጠባቡ ሊተረጐሙ የሚገባ ስለመሆኑ 50985 እነ አቶ ስሻህ ክፍሌ ህዳር 544
 “በስማችን ውል እንዲዋዋል” በሚል በደፈናው የተሰጠ ውክልና (ሁለት ሰዎች) 05/2004
ሊተረጐም የሚችልበት አግባብ እና
የፍ/ብ/ህ/ቁ.2181(3), 2205, 2204 ወ/ሮ አፀደ ዱቤ
696  ልዩ የውክልና ስልጣን ለመስጠት በተዘጋጀ ሰነድ ላይ ልዩ ውክልና 72337 ወ/ሮ ንግስቲ እምነት
የካቲት 549
ስለመስጠት በተመለከተ አግባብነት ያላቸው የህግ ድንጋጌዎች እና 26/2004
ያለመጠቀስ ልዩ የውክልና ስልጣን እንዳልተሰጠ የሚያስቆጥር ቴዎድሮስ ተክሌ
ስላለመሆኑ
 የአስተዳደር አካል የሆነ ተቋም በአንድ ወቅት የሰጠውን የፅሁፍ
ማስረጃ በሌላ ጊዜ ማስተካከሉ በአንድ ጉዳይ ላይ ሁለት የተለያዩ ሰነድ
ቀርቧል በሚል እንደማስረጃ ሰነድ ዋጋ የሚያጣበት አግባብ የሌለ
ስለመሆኑ፣
 በውክልና ሰነድ ላይ ለተወካይ የተሰጠው ስልጣን በይዘቱ ልዩ ውክልና
የሚያመለክት ሆኖ ሰነዱ ስለ ልዩ ውልክና አስፈላጊነት የተቀመጠውን
የፍ/ብ/ህ/ቁ 2208 ያለመጥቀሱ ብቻ ለተወካዩ ልዩ የውክልና ስልጣን
እንዳልተሰጠ የሚያስቆጥር ስላለመሆኑ፣
 ከሰነድ ማስረጃ ተቀባይነት ጋር በተያያዘ የሚነሣ ጥያቄ የህግ ጥያቄ
በመሆኑ በሰበር ችሎት ሊስተናገድ የሚችል ስለመሆኑ
የፍ/ብ/ህ/ቁ 2205, 2005(1), 2179, 2199, 2203, 2204
697 አንድን ተቋም ወክሎ ውል ለመዋዋል በህግ ስልጣን የተሰጠው ሥራ 68498 አቶ ገብረ ክርስቶስ ገብረ ሰኔ 07/2004 553
አስኪያጅ ስልጣኑን ለሌላ ሰው በህግ ተቀባይነት ባለው ሁኔታ እግዛብሔር
አስተላልፎ ውል የተደረገ እንደሆነ ተቋሙ በሥራ አስኪያጁ በራሱ እና
133
በመፈረም ውል አላደረገም በሚል ምክንያት ብቻ በውሉ አንገደድም ሳባ እምነበረድ ኃላፊነቱ
ለማለት የማይቻል ስለመሆኑ፣ የተወሰነ የግል ማህበር
በፍ/ብ/ህ/ቁ. 1731 2274 2214(1 2215(3),2180)
798 የፀና የውክልና ስልጣን ከሌለው ሰው ጋር የተደረገ ውል ከጅምሩ ፈራሽና 73291 እነ አቶ አፅብሃ ወልዳይ ሐምሌ 559
ህጋዊ ውጤት የሌለው ስለመሆኑ ፣ (ሁለት ሰዎች) 04/2004
የፍ/ብ/ህ/ቁ. 2232(2),2015(ሀ),2005(2),1204 እና
ወ/ሮ ዙሪያሽ አሰግድ
የክልሉ ፍትህ ቢሮ
799  የውክልና ውል ሳይኖር ወኪል ነኝ በሚል የሚደረግ ውል ህጋዊ 74538 ወ/ሪት አሊያት ይማም ሐምሌ 563
ውጤት አግኝቶ የሚፀናበት አግባብ ስላለመኖሩ፣ ሙዘይን 20/2004
 የውክልና ሥልጣኑ ከመሰጠቱ በፊት የተደረገ ውል ውክልና ከተሰጠ እና
በኋላ ሊፀና ይችላል ለማለት የሚያስችል የህግ አግባብ የሌለ አቶ እምነቴ እንደሻው
ስለመሆኑና ወካይ የሆነ ሰው የወካዩን ድርጊት እንደተቀበለ ሊቆጠር
የሚችለው በህግ የሚፀና የውክልና ውል ኖሮ ነገር ግን ወኪሉ
ከተሰጠው ስልጣን በላይ ሰርቶ የተገኘ እንደሆነ ወይም የውክልና
ስልጣኑ ካበቃ (ከተቋረጠ) በኋላ ወካዩን በመወከል የሰራቸውን ሥራዎች
በተመለከተ ብቻ ስለመሆኑ፣
የፍ/ብ/ህ/ቁ. 2190, 1678 (ሐ),1719(2),1723
700 ወካይ የሆነ ወገን በተወካይ አማካኝነት የተደረገን ህገ ወጥ ውል 67376 እነ ወ/ሮ ንግስት ኪዳኔ ሐምሌ 567
እንዲፈርስ በሚል የሚያቀርበው አቤቱታ በአሥር አመት ይርጋ (ሁለትሰዎች) 30/2004
የሚታገድ ስለመሆኑ እና
በፍ/ብ/ህ/ቁ. 2187(1)(2),2198,1810,1808(1),1845 እነ አቶ በለጠ
ወልደሰማያት(ሁለት
ሰዎች)
ቤተሰብ
ቅጽ 2
701 በግልጽ በሚደረግ ኑዛዜ ኑዛዜው መነበቡን የሚያመለክት ከሆነ በግልጽ 17429 ወ/ሮ ሎሚ ሆርዶፋ ጥቅምት 110
“ተነቧል” የሚል ቃል አለመኖሩ ኑዛዜውን ፈራሽ የሚያደርግ እና 21/1998
134
ስላለመሆኑ አቶ ተስፋዬ ከበደ
የፍ/ብ/ህ/ቁ. 881
ቅጽ 3
702 15631 እነ የሻረግ መንግስት ታህሳስ 63
የወራሽነት ጥያቄን ለማቅረብ ስለተወሰነ ጊዜ (ሁለት ሰዎች) 17/1998
እና
የፍ/ብ/ህ/ቁ. 1ዐዐ1(2)116818451853 እማሆይ የሻረግ ፈረደ
ቅጽ 4
703 ጋብቻ በአንደኛው ተጋቢ ሞት ምክንያት በፈረሰ ጊዜ የጋራም ሆነ 17937 ወ/ሮ ድንቄ ተድላ መጋቢት 80
የግል ንብረት በምን ያህል ጊዜ ውስጥ መጠየቅ እንዳለበት በፍ/ብ/ህ/ቁ. እና 20/1999
1677 መሠረት በቁ. 1845 ላይ የተቀመጠው ይርጋ ተፈፃሚ አቶ አባተ ጫኔ
ስለመሆኑ
የፍ/ብ/ህ/ቁ. 1768 1ዐዐ16771845
704 ስለ ጋብቻ መፍረስ 20938 ወ/ሮ ሸዋዬ ተሰማ ሚያዝያ 85
እና 11/1999
ወ/ሮ ሣራ ልነጋነ
705 ልጅነትን ስለማስረዳት 22243 ወ/ሮ ደሐብ ሰኢድ ሚያዝያ 89
የተሻሻለው የቤተሰብ ህግ አንቀፅ 126(1)143(መ) እና (ሠ) እና 16/1999
አቶ አብርሃም ካሣ
706 ኑዛዜ ህጋዊ ነው መባሉ ሌሎች ሰዎች በሰነዱ ላይ ተቃውሞ ካላቸው 17058 አቶ አንበሶ መጋቢት 93
ጉዳዩ በዳኝነት መታየትን የሚከለክል ስላለመሆኑ ወ/ገብርኤል እና 25/1999
የፍ/ብ/ህ/ቁ. 881 884 892 996-1ዐዐዐ ፍ/ብ/ሥ/ሥ/ህ/ቁ. 5 አቶ መሣይ መኮንን
707 የኑዛዜ እያንዳንዱ መስፈርት መሟላት መመዘን የሚገባው የኑዛዜውን 22712 አቶ እንደሻው በቀለ ሚያዝያ 99
አጠቃላይ ሁኔታ በመመልከትና ተናዛዥም ሆነ ምስክሮች /እማኞች/ እና 9/1999
በኑዛዜ ባሰፈሩት ቃላትና ሃረጐች ሊሰጡ የሚችለውን ትርጉም ግምት እነ ወ/ት አይናለም
ውስጥ በማስገባት ስለመሆኑ ያለው
የፍ/ብ/ህ/ቁ. 881 ( ሁለት ሰዎች)
ቅጽ 5
708 የስጦታ ውሉ በስጦታ ተቀባዩ ላይ ግዴታ ያልጣለ ቢሆንም እንኳን 23921 ወ/ሮ ዘለቃሽ መንግስቱ ጥቅምት 55
135
ስጦታ ሰጪው በድህነት ላይ መሆኑ ከተረጋገጠ ተቀባዩ ቀለብ እና 12/2000
የመስጠት ግዴታ ያለበት ስለመሆኑ አስር አለቃ ታደሰ
የፍ/ብ/ህ/ቁ. 2458(1) ወርቁ
709 “የቁም ኑዛዜ ስጦታ” ተራ የክፍያ ደንብ እንጂ ሌሎች ወራሾች 32337 ወ/ሮ ፀሐይነሽ ይህደጐ ግንቦት 57
ያላቸውን ውርሱን የመካፈል መብት የማይገድብ ስለመሆኑ እና 21/2000
የፍ/ብ/ህ/ቁ. 913 እነ ወ/ሮ ትሕሽ በርሔ
710 በጋብቻ ወቅት በአንደኛው ተጋቢ ምክንያት የተፈጠረ ዕዳ ለጋራ ጥቅም 22891 ወ/ሮ ማና ኃ/ሚካኤል ህዳር 65
መዋሉ በተረጋገጠ ጊዜ የዕዳው ወደ የጋራ ንብረት ወይም ወደ ሌላኛው እና 24/2000
ተጋቢ የግል ንብረት በመሄድ ሊከፈል የሚችለው በፍርድ አፈፃፀም ላይ እነ አቶ ገ/ማርያም
ስለመሆኑና ከዚህ ጋር በተያያዘ በሌላኛው ተጋቢ ላይ ዕዳውን መሠረት ከበደው
በማድረግ ክስ ሊመሰረትበትም ሆነ ፍርድ ሊሰጥበት የማይገባ (ሁለት ሰዎች)
ስለመሆኑ
711 የጋብቻ ጽሁፍ በሌለ ጊዜ ጋብቻ መኖሩን ለማስረዳት የሚቻለው የባልና 21740 ወ/ሮ አስረስ መስፍን ጥቅምት 175
ሚስትነት ሁኔታ መኖሩን በማስረዳት ስለመሆኑ እና 28/2000
የፍ/ብ/ህ/ቁ. 699(1) (2) ወ/ሮ ውብነሽ ታከለ
712 በፍቺ ጋብቻ ከፈረሰ በኋላ የቀድሞ ተጋቢዎች እንደ ገና አብሮ መኖር 23021 ወ/ሮ አበባ ወርቅ ሐምሌ 180
የትዳር ሁኔታ መኖሩን የሚያስገነዝብ ከሆነ ጋብቻ መፈፀሙን የህግ ጌታነህ 12/1999
ግምት መውሰድ የሚቻል ስለመሆኑ እና
የተሻሻለው የቤተሰብ ህግ አንቀፅ 96 እና 97(1) ወ/ሮ ዋጋዬ ኃይሌ
713 በፍርድ ቤት ያልፈረሰ በጋብቻ ላይ ጋብቻ በፈፃሚው ሞት ምክንያት 23493 ወ/ሮ እንማው ዘገየ ሰኔ 185
የፈረሰ እንደሆነ የሟች ባለቤቶችን እኩል የጡረታ አበል የመከፈል እና 26/1999
መብት የሚሰጥ ስለመሆኑ ወ/ሮ ወርቄ መኮንን
714 ወላጆች ለህፃናት ልጆቻቸው ሞግዚትና አስተዳዳሪ የመሆን መብታቸው 23632 ወ/ሮ ፀዳለ ደምሴ ጥቅምት 188
ሊከበር የሚችለው ለህፃናቱ ጥቅምና ደህንነት እስከሰሩ ወይም ሊሰሩ እና 26/2000
የሚችሉ መሆናቸውን ማረጋገጥ ሲቻል ብቻ ስለመሆኑ አቶ ክፍሌ ደምሴ
የደቡብ/ብ/ብ/ሕ/ክ/መንግስተ የቤተሰብ ህግ አዋጅ ቁ. 75/96 አንቀፅ
235(1)
የኢ.ፌ.ዲ.ሪ ህገ-መንግስት አንቀፅ 36(2)
715 በህግ ፊት ያልፈረሰ በጋብቻ ላይ ጋብቻ በፈፃሚው ሞት ምክንያት 24625 ወ/ሮ ሳድያ አሕመድ ጥቅምት 195
የፈረሰ እንደሆነ የጋራ ሀብትን ሁለቱ ባለቤቶች ግማሹን ለሁለት እና 28/2000
ቀሪውን ግማሽ ልጆች የሚካፈሉ ስለመሆኑ ወ/ሮ ሊህማ አሊ
136
716 በጋብቻ ውል ላይ የግል ተብሎ ያልተመለከተና ጋብቻ ከመፈፀሙ 25005 መኮንን በላቸው እና ህዳር 198
በፊት ግንባታው የተጀመረ ቤት ግንባታው የተጠናቀቀው በጋብቻ ወቅት ወ/ሮ አለሚቱ አደም 3/2000
ከሆነ የጋራ ንብረት ተደርጐ የሚወሰድ ስለመሆኑ
የተሻሻለው የቤተሰብ ህግ አንቀፅ 62(1) , 63(1)
717 የባልና ሚስት የጋራ ሃብት ነው በሚል የተወሰነ መኖሪያ ቤት ጋር 25281 ወ/ሮ መሠረት ፍስሐ ጥር 201
በተያያዘ አንደኛው ተጋቢ ቤቱ የተሰራበትን መሬት (ቦታ) ከጋብቻው እና 29/2000
በፊት የተመራ በመሆኑ ሌላኛው ተጋቢ የቤቱን ግማሽ ዋጋ ተቀብሎ አቶ ቀልቤሣ አለሙ
እንዲለቅ በሚል የሚሰጥ ውሣኔ የህግ መሠረት የሌለው ስለመሆኑ
የተሻሻለው የቤተሰብ ህግ አንቀፅ 92
የፍ/ብ/ህ/ቁ. አንቀፅ 11311132
718 ጋብቻ ከመመስረቱ በፊት የግል የነበረ ሃብት ከጋብቻ በኃላ የጋራ ከሆነ 26839 ወ/ሮ አስካለ ለማ ህዳር 208
ንብረት ጋር ተቀላቅሎ በተገኘ ጊዜ የግል የሆነው ንብረት ተለይቶ እና 10/2000
የግሉ ለሆነው ተጋቢ ሊሰጥ የሚገባ ስለመሆኑ ሣህለ ሚካኤል በዛብህ
የተሻሻለው የቤተሰብ ህግ አንቀፅ 5786(1)
719 በጋብቻ/በትዳር ላይ/ ከተጋቢዎች መካከል በአንደኛው ተጋቢ አማካኝነት 26953 አቶ ብዙነህ ጨርቆሴ ህዳር 211
በካሣ መልክ የተገኘ ሃብት የጋራ ሃብት/ንብረት/ ተደርጐ የሚቆጠር እና 13/2000
ስለመሆኑ ወ/ሮ መዓዛ እንግዳዬ
720 ጋብቻ ፀንቶ ባለበት ጊዜ የጋራ ንብረት የተሸጠ ቢሆንም የሽያጩ 27697 አቶ ርዕሶም ገ/መድህን ጥቅምት 215
ገንዘብ በሙሉ ወይም በከፊል እንደሚገኝ ካልተረጋገጠ ለጋራ ትዳር እና ወ/ሮ አልማዝ ጊላ 19/2000
ጥቅም እንደዋለ የህግ ግምት የሚወሰድበት ስለመሆኑ ሚካኤል
የተሻሻለው የቤተሰብ ህግ አንቀፅ 85 -93
721  የማይንቀሳቀስ ንብረት ለንግድ ማህበር በመዋጮ መልክ የተሰጠ ሆኖ 27869 ፍቅርና ሠላም ህዳር 220
ሲገኝ የንብረቱ ስም በኩባንያው ተመዝግቦ ያለመገኘቱ በ3ኛ ወገኖች ኃ/የተ/የግ/ማ 1ዐ/2000
ላይ መቃወሚያ ለመሆን የማይችል ቢሆንም ንብረቱ በአይነት እና
መዋጮ መሰጠቱን የሚያስቀረው ስላለመሆኑ እነ ወ/ሮ
 የጋራ የሆነ የማይንቀሳቀስ ንብረት ያለ አንደኛው ተጋቢ ፈቃድ መሠረት ኃይሉ
ለንግድ ማህበር በዓይነት መዋጮ የተሰጠ እንደሆነ ንብረቱ የባልና (ሁለት ሰዎች)
ሚስቱ የጋራ ንብረት ነው ለማለት የማይቻል ስለመሆኑ
የንግድ ህግ ቁጥር 517(ሠ)(ረ)
የፍ/ብ/ህ/ቁ. 2878
የተሻሻለው የቤተሰብ ህግ አንቀፅ 68(1) 69(2)
722 ቤት የጋራ ሃብት ነው ከተባለ ቤቱ የተሰራበት መሬት ላይ የጋራ 29402 ወ/ሮ ሐዳስ ታረቀ ጥቅምት 231
137
ባለሃብቶቹ እኩል የመጠቀም መብት የሚኖራቸው ስለመሆኑ እና 19/2000
የ፶ አለቃ አስመላሽ
ኃይለስላሴ
723  ሟች በኑዛዜው አንድን ሰው ልጄ አይደለም በማለት መግለፅ 30959 እነ ወ/ሮ ተወዳጅ ታህሳስ 234
የልጅነት ሁኔታ መኖሩን ለማፍረስ የሚያበቃ ስላለመሆኑ ገ/ሥሌሴ (ሁለት 1/2000
 በቤተሰብ ህጉ ልጅነትን ለማረጋገጥ የሚቻልበት አግባብ ሰዎች) እና
የተሻሻለው የቤተሰብ ህግ አንቀፅ 154156157 እነ አቶ ዘለቀ ዘውዴ(
ሁለት ሰዎች)
724 የተጋቢዎች ተለያይቶ ለረዥም ጊዜ መኖርና በዚህም ጊዜ ሌላ ትዳር 31891 እነ አቶ አንለይ እንየው ሚያዝያ 240
መስርቶ መገኘት የቀድሞው ጋብቻ በህጋዊ መንገድ ተቋርጧል (ሰባት ሰዎች) 14/2000
የሚያስብል ስለመሆኑ /የሰ/መ/ቁ. 14290/ እና
ወ/ሮ መሬም ጠሃ
725 የጋብቻ ውል በህግ አግባብ አልተደረገም በሚል ተቃውሞ ያቀረበ 31946 ወ/ሮ ዘውዲቱ ጌታቸው ግንቦት 244
ተጋቢ በውሉ መሠረት ሊገደድ የማይችል ስለመሆኑ እና 14/2000
የኢ.ፌ.ዲ.ሪ ህገ-መንግስት አንቀፅ 34(2) 35(2) እና 9(1) ተመስገን ደሳለኝ
726 አንድን ሰው አባት ነው ብሎ ለማለት ለልጅ እንክብካቤ ማድረጉና 32130 እነ እማዋይሽ ካሣ መጋቢት 247
ልጁም በእሱ ስም መጠራቱ ብቻ ሣይሆን ግለሰቡ ድርጊቱን አባት ነኝ (ስድስት ሰዎች) 18/2000
ከሚል ስሜትና መንፈስ በመነጨ ያደርግ የነበረ መሆኑ መረጋገጥ እና
ያለበት ስለመሆኑ ወ/ሮ አስቴር አህመድ
የአማራ ክ/መ/ የተሻሻለው የቤተሰብ ህግ አዋጅ ቁ. 79/95 አንቀፅ
154(ሐ)(ሠ)
727 ተጋቢዎች ጋብቻቸው ፀንቶ ባለበት ወቅት የገዙት ንብረት በስማቸው 33411 ወ/ሮ ሙሉብርሃን መጋቢት 251
ያልዞረ ቢሆንም እንኳን ንብረቱ የእኔ ነው በሚል የቀረበ የ3ኛ ወገን አባዲ እና 25/2000
ተቃውሞ እስካልቀረበ ድረስ ንብረቱ የጋራ ሀብት ተደርጐ የሚወሰድና አለቃ ኪሮስ ገብሩ
ሊከፋፈል የሚገባ ስለመሆኑ
728  ልጅነትን ለማረጋገጥ የሚቀርብ ጥያቄ ሥልጣን ባለው ፍርድ ቤት 33440 ወ/ሮ ኪሮስ ገ/ማርያም ሚያዝያ 259
ቀርቦ ሊስተናገድ የሚገባ ስለመሆኑ እና 21/2000
 ልጅነትን ለማረጋገጥ የሚቀርብ የልደት ምስክር ወረቀት ተቃውሞ አቶ ግርማ ገብረ ስላሴ
የማይቀርብበት የመጨረሻ ማስረጃ ተደርጐ ሊወሰድ የማይችል
ስለመሆኑ
የተሻሻለው የቤተሰብ ህግ አንቀፅ 154
138
729 ጋብቻ በባህላዊ መንገድ ተመስርቷል ለማለት የሚቻልበት አግባብና 33875 ወ/ሮ የሻረግ አባትኩን መጋቢት 262
መመስረቱን ማስረዳት የሚቻልበት ሁኔታ እና 25/2000
የተሻሻለው የቤተሰብ ህግ አንቀፅ 4 እና 97(2) ወ/ሮ መሠረት
አድማሱ
730 የአንድ ሰው አባት ነኝ በሚል የሚቀርብ ሰው አባትነቱን በህግ አግባብ 34149 እነ ወ/ሮ ዘለቃሽ በቀለ መጋቢት 268
በማስረጃ ማስረዳትና ማረጋገጥ ያለበት ስለመሆኑ እና 25/2000
የአማራ ክልል የቤተሰብ ህግ አንቀፅ 147(1) 97(2) አቶ አለሙ በቀለ
731 ከጋብቻ በፊት የተፈራ ንብረት ላይ ያለን ዕዳ ለመወጣት ከጋብቻ በ%Eላ 35376 እነ አቶ ዳንኤል አሰፋ ግንቦት 275
ከባልና ሚስት የጋራ ገንዘብ መከፈሉ ንብረቱን የጋራ ንብረት (ሁለት ሰዎች) 28/2000
የማያደርገው ስለመሆኑ እና
የተሻሻለው የቤተሰብ ህግ አንቀፅ 62(1) እና 7ዐ(1) ወ/ሮ ሔለን ውበቱ
732 ጋብቻ ፀንቶ ባለበት ጊዜ የሚገኝ ድጐማ የባልና ሚስቱ የጋራ ሀብት 31430 ወ/ሮ አዲስአለም አከለ ሚያዝያ 237
የመቶ አለቃ አክሊሉ
የአማራ ብ/ክ/መ የቤተሰብ ህግ አንቀፅ 73(1) እና (2) አበበ
733 ከወራሾች መካከል አንዱ በሌለበት የተካሄደ የንብረት ክፍፍል በሌለበት 29386 ወ/ሮ ወለላ ተሰማ የካቲት 346
ክፍያው የተፈፀመበት ወራሽ በሚያቀርበው አቤቱታ መነሻነት ሊፈርስ እና 25/2000
የሚችል ስለመሆኑ እማሆይ በላይነሽ
የፍ/ብ/ህ/ቁ. 1ዐ8ዐ መለሰ
734 ጋብቻ የትዳር ሁኔታ መኖሩን በማስረዳት ለማሳየት /ለማረጋገጥ/ 20036 ማህበራዊ ዋስትና ግንቦት 362
የሚቻል ስለመሆኑና ይህንንም ለማስረዳት ማንኛውም ዓይነት ማስረጃ ኤጀንሲ 16/1998
ሊቀርብ ስለመቻሉ እና
ወ/ሮ ወለተብርሃን
የተሻሻለው የቤተሰብ ህግ አንቀፅ 9596 እና 97 ካሣዬ
735 የጡረታ አበል እንደማንኛውም ገቢ የባልና ሚስት የጋራ ንብረት 34387 አቶ ከበደ መሔ ግንቦት 271
ተደርጐ የሚወሰድ ስላለመሆኑ እና 14/2000
ወ/ሮ ፋናዬ ብዙነህ
ቅጽ 6
736 ወራሽነትን ካረጋገጡ በኋላ ንብረት ተይዞብኛል ይመለስልኝ የሚል 20295 አቶ ደጀኔ ለገሠ ሐምሌ 230
ጥያቄ ከሦስት አመት በኋላ በይርጋ የሚታገድ ስለመሆኑ እና 5/1999
የፍ/ብ/ህ/ቁ. 1ዐዐዐ(1) እነ አቶ መላኩ
139
ጌታቸው
737 የፍ/ብ/ህ/ቁ. 1ዐዐዐ ወራሽ ነኝ ወይም ወራሽነቴ ይረጋገጥልኝ ከሚል 25567 ወ/ት አይናለም አበበ ህዳር 235
ጥያቄ ጀምሮ የውርስ ንብረት ያለ አግባብ ተይዞብኛል በሚል ለሚቀርብ እና 12/2000
አቤቱታ ጭምር ተፈፃሚነት ያለው ስለመሆኑ አቶ ደገፉ ጉርሙ
የፍ/ብ/ህ/ቁ. 999 1ዐዐዐ
738 በወራሾችና ወራሽ ባልሆኑ ሰዎች መካከል የሚነሳ የውርስ ንብረትን 25664 አቶ ተገኝ ይማም ግንቦት 239
የተመለከተ ክርክር በአሥር ዓመት ይርጋ የሚታገድ ስለመሆኑ እና 7/2000
የፍ/ብ/ህ/ቁ. 1845 እነ አቶ ካሣሁን ደሳለኝ
739 ከውርስ ሀብት ጋር በተያያዘ ወራሽ ነኝ የሚል ወገን መብቱንና የውርስ 26422 ወ/ሮ ስንልሽ ማዘንጊያ ጥቅምት 249
ንብረቶቹ በሌላ ወራሽ መያዛቸውን ካወቀ ከሦስት ዓመት በኋላ እና 28/2000
የሚያቀርበው የወራሽነት ክስ ተቀባይነት የሌለው ስለመሆኑ እነ አቶ ተስፋ ማዘንጊያ
የፍ/ብ/ህ/ቁ. 1ዐዐዐ(1)
740 ቤት በፍ/ብሔር ህጉ ውስጥ እንደ ርስት የማይቆጠርና የይርጋ መርሆ 34011 እልፍነሽ አማረ መጋቢት 282
ተፈፃሚ የሚሆንበት ስለመሆኑ እና 25/2ዐዐዐ
የፍ/ብ/ህ/ቁ. 1ዐዐዐ(2) አቶ ግርማ አማረ
ቅጽ 7
741 የውርስ ሀብት አጣሪ የንብረት ባለቤትነትን የመወሰን ስልጣን የሌለው 23322 ወ/ሮ አዳነች ወርዶፋ ሰኔ 192
የፍ/ብ/ህ/ቁ. 956 እነ ወ/ሮ አስናቀች
ወርዶፋ
742 በፍ/ብ/ህጉ ውስጥ “ከዘር የወረደ ርስት” በሚል የተቀረበው አገላለጽ 30158 እነ ወ/ሮ ፀሐይነሽ ሰኔ 201
በህገ-መንግስቱ የተሻረ ወይም ተፈፃሚነት የሌለው ስለመሆኑ አደም ሞግዚት ሐይሉ 19/2000
የፍ/ብ/ህ/ቁ. 1000/2/ የኢ.ፌ.ዲ.ሪ ህገ-መንግስት አንቀጽ 40 ሲሳይ
እና
የኮ/ል እሸቱ ተስፋዬ
ወራሾች
743 ኑዛዜ ፈራሽ ነው ይባል በሚል የሚቀርብ ክስ እና የተሰጠ የወራሽነት 32414 ወ/ሮ ባዩሽ ደጀኔ ሰኔ 212
የምስክር ወረቀት እንዲሰረዝ በሚል የሚቀርብ ተቃውሞ የተለያዩ እና 24/2000
ይዘትና ውጤት ያላቸው ስለመሆኑ እነ ወ/ሮ ሃሳብከፋይ
የፍ/ብ/ህ/ቁ. 996/1/, 998/1/, 973, 996/2/ ጌራወርቅ
140
744 የውርስ ሃብቶች በተለያዩ ቦታዎች የሚገኙ በሆነ ጊዜ የሚነሱ ክርክሮች 34076 ወ/ሮ ዘነበወርቅ ወልዱ ሰኔ 217
የውርሱ ክፍያ በተጀመረበት ቦታ ለሚገኝ ፍ/ቤት የሚቀርቡና ፀጋ 10/2000
የሚስተናገዱ ስለመሆናቸው እና
የፍ/ብ/ሥ/ሥ/ህ/ቁ. 23 እነ እማሆይ ድብቅነሽ
ግዛው
745 የውርስ ማጣራት ሪፖርት ከፀደቀ ወይም በፍ/ቤት ተቀባይነት ካገኘ 18576 ወ/ሮ ደስታ መኮንን ግንባት 330
በኋላም ቢሆን እንደ ፍርድ ተቆጥሮ በቀጥታ የአፈፃፀም አቤቱታ እና 26/2000
ሊቀርብበት ስላለመቻሉ ወ/ት መሰሉ ጌታሁን
የፍ/ብ/ህ/ቁ. 944, 946, 956, 960, 996
746 ባልና ሚስት በፍቺ ከተለያዩና የንብረት ክፍፍል ከተደረገ በኋላ 22930 ወ/ሮ ታድሬ አባተ ሚያዝያ 350
ከአንደኛው ተጋቢ የግል ተግባር የሚመነጭ ዕዳ አፈፃፀም የተጠየቀው እና 30/2000
/የቀረበው/ ከፍቺ በኋላ እስከሆነ ድረስ ለዕዳው ምክንያት ከሆነው ወ/ሮ ዓለም ገ/የሱስ
ተጋቢ ብቻ የሚጠየቅ ስለመሆኑ
ቅጽ 8
747 የውርስ ሀብት ክፍፍልን መነሻ ያደረገ ክስ የግዴታ ውርስ ከተጣራ እንዳሻው ፍቃዱ ጥቅምት
በኋላ መቅረብ የሌለበት ስለመሆኑ 34703 እና 11/2ዐዐ1 243
የፍ/ብ/ህ/ቁ 1ዐዐዐ(1) እነ ወንድማገኝ
ፍቃዱ(ሰባት ሰዎች)
748 ኑዛዜ ሲነበብ የነበሩ ሰዎች ኑዛዜው አይፀናም በሚል የሚያቀርቡት ወ/ሮ ፅጌ መንግስቱ
የመቃወም አቤቱታ ኑዛዜው በተነበበ በአሥራ አምስት ቀን ውስጥ 36604 እና ጥቅምት 245
መቅረብ ያለበት ስለመሆኑ እነ አቶ ወንድይራድ 25/2ዐዐ1
የፍ/ብ/ህ/ቁ. 973 መንግስቱ(ሁለት
ሰዎች)
749 ከጋብቻ በፊት የግል የነበረን ንብረት መነሻ በማድረግ በጋብቻ ጊዜ ሻ/ባሻ ገዛኸኝ
በግብይት የተገኘ ንብረት የግል ሆኖ ሊቀጥል የሚችለው በፍ/ቤት 37275 ድልነሣው ጥቅምት 247
ቀርቦ የፀደቀ እንደሆነ ብቻ ስለመሆኑ እና 18/2ዐዐ1
የተሻሻለው የቤተሰብ ህግ አንቀፅ 58(2) 57 62(2) ወ/ሮ ተዋበች ደመቀ
750 ግልፅ ኑዛዜ ህጋዊ እንዲሆን መሟላት ያለበት ፎርማሊቲ 36777 አቶ ወንድም አገኝ ጥቅምት
የፍ/ብ/ሕ/ቁ. 882 ዘውዱ 25/2ዐዐ1 251
141
እና
እነ አቶ ታፈሰ
ወንድአፈራሽ (ሶስት
ሰዎች)
751 ህፃናትን ማዕከል ያደረጉ ክርክሮች የልጆችን ጥቅም ባስጠበቀ መልኩ 35710 ወ/ሮ እፀገነት እሸቱ ታህሣስ 253
መስተናገድ ያለባቸው ስለመሆኑ እና 16/2ዐዐ1
ወ/ሮ ሰላሚዊት
ንጉሴ
752 የስጦታ ውል የተፈፀመው ውል ለማዋዋል ስልጣን በተሰጠው ሰው አቶ ሣሙኤል ፈረንጅ
ፊት ከሆነ ይኼው ግለሰብ እንደ ምስክር ተደርጐ ባይፃፍም ምስክር 37562 እና ጥር 258
ተደርጐ ሊቆጠር የሚችል ስለመሆኑ አቶ ግርማ ታፈሰ 28/2ዐዐ1
የፍ/ብ/ሕ/ቁ. 2443,881,882 (ሁለት ሰዎች)
753 ጋብቻ ህጋዊ ውጤት የሚኖረው በህግ አግባብ ተፈፅሟል ከተባለበት 41896 ወ/ሮ ታደለች ዋለልኝ የካቲት
ጊዜ ጀምሮ ስለመሆኑ እና 26/2ዐዐ1 261
እነ ወ/ሮ አዲስዓለም
የተሻሻለው የቤተሰብ ህግ አንቀፅ 28(3) ፀጋ (ሦስት ሰዎች)
754 የሟች እዳን ለመክፈያ በአፈፃፀም ሊያዝ የሚገባው በውርስ የተገኘውን 38691 አቶ ለገሰ ቢራቱ የካቲት 263
ሀብት እንጂ የወራሾች የግል ሃብት ስላለመሆኑ እና 24/2ዐዐ1
አቶ ደረጀ ጅማ ገርግሶ
755 የአንደኛው ተጋቢ ስምምነት ሣይኖር የጋራ የሆነ የማይንቀሣቀስ ዲያቆን ኃይለጊዮርጊስ
ንብረት በሌለኛው ተጋቢ የተሸጠ እንደሆን ስምምነቱን ያልሰጠው 38126 ወንድምሲያምረኝ መጋቢት 266
ተጋቢ ካወቀበት ቀን ጀምሮ በ 6 ወር ውስጥ እንዲሁም በማናቸውም እና 22/2ዐዐ1
ሁኔታ ደግሞ በሁለት ዓመት ጊዜ ውስጥ የሽያጭ ውሉ እንዲፈርስ እነ ወ/ሮ የሺ ተፈሪ
ለመጠየት ስለመቻሉ (ሁለት ሰዎች)
የተሻሻለው የቤተሰብ ህግ አንቀፅ 69(2)
756 በኑዛዜ የተገኘ ንብረት በ1ዐ (አሥር) ዓመት ጊዜ ውስጥ ካልተጠየቀ የወ/ሮ ገነት ዳምጤ ሚያዝያ
በስተቀር በይርጋ የሚታገድ ስለመሆኑ 38152 ወራሾች 29/2ዐዐ1 268
እና
እነ አቶ ይልማ
አስፋው
757 ወራሽ የሆኑ ወገኖች የሚያቀርቧቸውን ተገቢነት ያላቸው ማስረጃ‹ እነ አቶ አብዱልዋሲቅ ግንቦት
በሙሉ አሰባስቦ በመስማት ያልተከናወነ የውርስ ማጣራት ሪ‫‏‏‬þርት 42525 አርጋው 27/2ዐዐ1 274
142
በህግ አግባብ የተከናወነ ነው ለማለት የማይቻል ስለመሆኑ እና
የፍ/ብ/ሥ/ሥ/ህ/ቁ. 241 27ዐ እና 345 ወ/ሮ አልዋያ አባበሊስ
758 የተናዛዡ ህጋዊ ንብረት ባልሆነ ነገር ላይ የተደረገ ኑዛዜ በፍ/ቤት ወ/ሮ አልማዝ ዘውዴ ሰኔ
ቢፀድቅም እንኳን የኑዛዜ ሰነዱ ዋጋ የማይኖረው ስለመሆኑ 32817 እና 11/2ዐዐ1 277
የፍ/ብ/ህ/ቁ. 865 እነ ወ/ሮ ቴቱ
ዘውዴ(ሦስት ሰዎች)
759 የገበያ ዋጋን መሠረት ያላደረገና የግንባታ ዋጋ ግምት ላይ ብቻ ሰኔ
ተመርኩዞ የሚደረግ የውርስ ሀብት ክፍፍል ፍትሐዊ ሊሆን 40510 ቴዎድሮስ መንበሩ እና 23/2ዐዐ1 281
የማይችል ስለመሆኑ ገ/ህይወት ታደሰ
760 ጋብቻ በሁለት የተለያዩ ሥርዓቶች የተፈፀመ ቢሆንም አንድ ጊዜ በህግ
አግባብ የተደረገ ፍቺ በቂና ሙሉ ህጋዊ ውጤት የሚያስከትል 40781 ፍቅረስላሴ ካህሣይ እና ሐምሌ 283
ስለመሆኑ ወ/ሮ ሮማን ታደሠ 3ዐ/2ዐዐ1
የተሻሻለው የቤተሰብ ህግ አንቀፅ 75(ሐ)
761 በውርስ ሃብት ክፍፍል ላይ ተወላጅ የሆነ ሰው ከሩብ በላይ ጉዳት ወ/ሮ ዝናሽ በቀለ መጋቢት
የደረሰበት እንደሆነ ክፍፍሉ እንዲቀር ለመጠየቅ የሚችል ስለመሆኑ 18394 ማንደፍሮ 21/1999 286
የፍ/ሕ/ቁ. 11/22,913,1060,1037-1051,942 እና
ወ/ሮ ሐረገወይን በቀለ
ቅጽ 10
762 በጋብቻ ውል ላይ ባልና ሚስት “መተዳደሪያችን” ነው በሚል 38544 አቶ ብሩክ ኃ/እየሱስ ጥቅምት
ያመለከቷቸው ንብረቶች የጋራ ንብረት ተደርገው የሚቆጠሩ እና 5/2ዐዐ2 2
ስለመሆናቸው ወ/ሮ ፋናዬ አበበ
763  በጋብቻ ላይ የተደረገ ጋብቻ ከጅምሩ ውጤት አልባ ነው (void ab አርጋው አባቼ
initio) ሊባል የሚችል ስላለመሆኑ 39408 እና ጥቅምት 5
 የጋብቻ ውል ተጋቢዎች ንብረታቸውን በተመለከተ ጋብቻው የወ/ሮ አስቴር አበጋዝ 24/2ዐዐ2
የሚያስከትለውን ውጤት ስምምነት የሚያደርጉበት ሰነድ ስለመሆኑ ወራሾች (ስድስት
የተሻሻለው የቤተሰብ ህግ አንቀፅ 42443311 ሰዎች)
764 የውርስ ሀብትድርሻ ክፍፍል ጥያቄ በይርጋ የሚታገድበት አግባብ 40418 ተስፋዬ ሞላ ጥቅምት 7
የፍ/ብ/ህ/ቁ. 1080(3) እና 1ዐ/2ዐዐ2
እነ እሸቱ ምነ (ሦስት
ሰዎች)
767 አባትነት በፍርድ ውሣኔ ሊታወቅ የሚችልበት አግባብ 42682 እነ ወ/ሮ ፋንታነሽ ጥቅምት 9
143
የተሻሻለው የቤተሰብ ህግ አንቀፅ 43 በላይ 1ዐ/2ዐዐ2
እና
ሞላ ደምሴ
766 ፀንቶ ባለ ጋብቻ ውስጥ የተወለደ ልጅ አባት በጋብቻ ውስጥ ባል ጥቅምት
የሆነው ወገን ስለመሆኑና የዚህን ሰው አባትነት ለመቃወም 40624 እነ ወ/ሮ መብራት 12/2ዐዐ2 11
የሚቻልበት አግባብ ታደሰ (አራት ሰዎች)
የተሻሻለው የቤተሰብ ህግ አንቀፅ 144126167168173 እና
አቶ ኤፍሬም ዘውዴ
767 የጋራ የሆነን የውርስ ሀብት ከፍቃዱ ውጪ እንዲሸጥ የተደረገበት አሕመድ ሑሴን ጥቅምት
ወራሽ ከሽያጩ ዋጋ ድርሻውን ለማግኘት መብት ያለው ስለመሆኑ 41857 እና 24/2ዐዐ2 14
የፍ/ብ/ህ/ቁ. 12661ዐ6ዐ(1) እነ ወ/ሮ የኔዓለም
ተመስገን (ሦስትሰዎች)
768 ከጋብቻ በፊት የግል የነበረ ንብረት በተጋቢዎች የጋብቻ ውል መነሻነት እነ ወ/ት ሠናይት ጥቅምት 19
የጋራ ሊሆን የሚችል ስለመሆኑ 42766 ኃ/ማሪያም 1ዐ/2ዐዐ2
እና
ወ/ሮ አበበች ወርቁ
769 ልጅነትን በማረጋገጥ በፍ/ቤት የሚሰጥ ውሣኔ የህግ ግምት የሚፈጥር ወ/ሮ ዘነበች በያን ታህሣሥ 21
እንጂ አስገዳጅነት ያለው እና የመጨረሻ ማስረጃ ተደርጐ መወሰድ 42648 እና 6/2ዐዐ2
የሌለበት ስለመሆኑ ወ/ት ብርቅነሽ ከበደ
የተሻሻለው የቤተሰብ ህግ አንቀፅ 154155156157
770 አባትነት በህግ አግባብ ሊታወቅ የሚችልባቸው ሁኔታዎች
የተሻሻለው የቤተሰብ ህግ አንቀፅ 44612 ወ/ሮ ዘውዴ ጥቅምት 23
1261(1)(2),128(1)130(2)125106(1), የኢ.ፌ.ዲ.ሪ ህገ-መንግስት ወ/ጊዮርጊስ 1ዐ/2ዐዐ2
አንቀፅ 35(2) እና
ወ/ት ኤልሣቤጥ
ኪዳኔ
771  በውርስ ሕግ ውስጥ የተመለከቱ የይርጋ ድንጋጌዎች ሊተረጐሙ እነ ወ/ሮ ጽጌ
የሚችሉበት አግባብ 38533 ወልደመስቀል (ስድስት ህዳር 27
 የወራሽነት መብትን በሕግ በተመለከተ ጊዜ ውስጥ ያረጋገጡ ሰዎች) 8/2002
ወራሾች የውርስ ንብረት ክፍፍል ጥያቄን በማናቸውም ጊዜ ማቅረብ እና
የሚችሉ ስለመሆኑ አቶ ስዩም ክፍሌ
144
የፍ/ብ/ሕ/ቁ. 996,1000(1),1000(2),1060,1062
772 ልጅነት ሊረጋገጥ የሚችልበት አግባብ እነ የዳግማዊ ታዲዩስ
የተሻሻለው የቤተሰብ ህግ አንቀፅ 156168158169 42569 ሞግዚትና አስተዳዳሪ ታህሣሥ 30
(ሁለት ሰዎች) 212ዐዐ2
እና
የሃና ታዲዮስ
ሞግዚትና አስተዳዳሪ
773 ኑዛዜ ሊተረጐም የሚገባው ቃላቶቹና መልዕክቱ ግልፅ ሣይሆን ሲቀር አቶ ሐይለራጉኤል ታህሣሥ
ብቻ ስለመሆኑ 47487 ደበላ እና 27/2ዐዐ2 33
የፍ/ብ/ህ/ቁ 810(2) እነ ወ/ሪት አለምፀሐይ
ፈለገ (ሁለት ሰዎች)
774 የስጦታ ውል ሊተረጐም የሚገባው በውሉ ውስጥ የሚገኝን አንድ ወ/ሮ ዮዲት ኃይሉ
ሃረግ ነጥሎ በማውጣት ሳይሆን የውሉን አጠቃላይ ይዘት በመመልከት 41893 እና ታህሣሥ 36
ስለመሆኑ እነ ወ/ሪት ገነት አረጋይ 21/2ዐዐ2
775 የምትክ ወራሽነት ተጠቃሚዎችን ስለመለየት እነ አቶ ተፈሪ ሐጐስ
የፍ/ብ/ሕ/ቁ. 842,843,844(3) 47957 (ሦስት ሰዎች) ጥር 39
እና 5/2002
አቶ ተስፋይ
ገ/እግዚአብሔር
776  የስጦታ ውል ገደብ ያለበት ወይም ግዴታ የተጣለበት እንደሆነ
በውሉ ውስጥ የተመለከተው ግዴታ አልተፈፀመም በሚል ፈራሽ 42346 እነ አቶ ፍስሐ የካቲት 41
ሊሆን የሚችል ስለመሆኑ መንግስቱ 9/2ዐዐ2
 በፍ/ብ/ህ/ቁ. 244(1) ላይ የተመለከተው የይርጋ ድንጋጌ በስጦታ (ሁለት ሰዎች)
ውል ውስጥ የተመለከተ ግዴታ አልተፈፀመም በሚል ውሉ እና
እንዲፈርስ ሲጠየቅ ተፈፃሚነት የሌለው ስለመሆኑ ወ/ሮ አለምነሽ ፍስሐ
የፍ/ብ/ህ/ቁ. 2452(1)2464(1)2441(1)
777 የጉዲፈቻ ስምምነት የሕፃናትን ጥቅምት ለማስጠበቅ ሲባል ሊፈርስ ሚስስ ፍራንስዊስ የካቲት
የሚችል ስለመሆኑ 44101 ፖስተር
24/2002 44
የተሻሻለው የቤተሰብ ሕግ አንቀጽ 195(2) እና
እነ ሚ/ር ዱክማን ቬኖ
145
778 የውርስ ንብረት በሆነ ቤት ላይ ድርሻ አለን የሚሉ ወገኖች ንብረቱን 46527 ወ/ሮ ገነት በቀለ የካቲት 48
ህጋዊ የሆነ የባለቤትነት ማረጋገጫ ይዞ ከነበረ ሰው በመግዛት ስመ እና 24/2ዐዐ2
ሀብቱን ወደራሱ ስም አዛውሮ የሚገኝን ሰው ለመጠየቅ የማይችሉ ወ/ሮ ትዕግስት አሰፋ
ስለመሆኑ
779 ከውርስ ጋር በተያያዘ በቤት ላይ ህጋዊ መብት የሌለው ሰው ሽያጭ አቶ አለማየሁ ከተማ
አከናውኖ ሲገኝ ትክክለኛው ባለሃብት መብቱን ሊጠይቅ የሚችለው 47378 እና የካቲት 50
ተገቢውን ጥንቃቄ አድርጐ የገዛውን ገዥ ሣይሆን ሻጩን ስለመሆኑ እነ ወ/ሮ ላቀች 24/2ዐዐ2
የፍ/ብ/ህ/ቁ. 9972882 28841ዐ6ዐ(1)1266 አይተንፍሱ
780 ኑዛዜ በፍ/ቤት መፅደቁ በንብረት ላይ ያለ የባለቤትነት መብትን እነ አቶ ፍሬዘውድ ተካ የካቲት
የሚያረጋግጥ ስላለመሆኑ 42482 ጐጂ (ሁለት ሰዎች) 3/2ዐዐ2 53
እና
አቶ ሰለሞን ኃ/ማሪያም
781 የልጆች ቀለብ አከፋፈል ሁኔታ ጋር በተያያዘ ክፍያ ተግባራዊ ሊደረግ 45819 አቶ ካሣ ፋንታ የካቲት 55
የሚችልበት አግባብ እና 12/2ዐዐ2
ወ/ሮ እስካዳር
ግጨው
782 በትዳር ወቅት የተወሰደ ብድር የአንደኛው ተጋቢ ፈቃድ የሌለበት አቶ ድንቁ ወርዶፋ
ቢሆንም ፈቃዱን ያልሰጠው ተጋቢ የብድር ስምምነቱ እንዲፈርስ 45202 እና መጋቢት 57
ያላደረገ እንደሆነ ወይም ደግሞ ለትዳር ጥቅም አለመዋሉን ማስረዳት ወ/ሪት ኤደን ድንቁ 8/2ዐዐ2
ያልቻለ ከሆነ ለትዳር ጥቅም እንደዋለ የህግ ግምት የሚወሰድ ወርዶፋ
ስለመሆኑ
የተሻሻለው የቤተሰብ ህግ አንቀፅ 68(መ)
783 በተጭበረበረ መንገድ ወራሽነትን አሳውጆ የውርስ ንብረት አካል የሆነን እነ አቶ ዳንኤል አበበ
ቤት ስመ ሃብት ወደ ራሱ አዙሮ የሚገኝ ሰው ጋር የሽያጭ ውል 45370 (ሁለት ሰዎች) መጋቢት 61
በተደረገ ጊዜ የሸያጭ ውሉ እንዲፈርስ በሚል ትክክለኛ ወራሾች እና 21/2ዐዐ2
የሚያቀርቡት ጥያቄ ተቀባይነት የሌለው ስለመሆኑ እነ ወ/ሮ ሙሉ
የፍብ/ህ/ቁ. 2882 2884 997 ወልደየስ (ሁለት
ሰዎች)
784 የስጦታ ውል ከተደረገበት ጊዜ ጀምሮ በሚቆጠሩ 1ዐ (አስር) ዓመታት አቶ አደፍርስ በቀለ
ውስጥ ለአፈፃፀም ያልቀረበ እንደሆነ በይርጋ የሚታገድ ስለመሆኑ 42691 እና መጋቢት 64
የፍ/ብ/ህ/ቁ. 1676(1)1845 አቶ ይቁም በቀለ 22/2ዐዐ2
146
785  በውርስ ሕግ ውስጥ የተመለከቱ የይርጋ ድንጋጌዎች ሊተረጐሙ
የሚችሉበት አግባብ 44237 እነ ወ/ሮ ሙሉሸዋ መጋቢት 66
 የወራሽነት መብትን በሕግ በተመለከተ ጊዜ ውስጥ ያረጋገጡ ቦጋለ 2ዐ/2ዐዐ2
ወራሾች የውርስ ንብረት ክፍፍል ጥያቄን በማናቸውም ጊዜ ማቅረብ (አራት ሰዎች)
የሚችሉ ስለመሆኑ እና
አቶ መስፍን ቦጋለ
የፍ/ብ/ሕ/ቁ. 996,1000(1)1002,1060,1062
786 ሞግዚት የሆነ ሰው በሞግዚትነት የሚያስተዳድራቸውን ልጆች ሀብት እነ ወ/ሮ ቦጋለች
የሆነን ንብረት ለልጆቹ መልካም አስተዳደግ ሲል ሊሸጠው የሚችል 46490 ደባልቄ መጋቢት 69
ስለመሆኑ (አራት ሰዎች) 21/2ዐዐ2
የደ/ብ/ብ/ህ/ክ/መ ቤተሰብ ህግ አንቀፅ 292 እና
ወ/ሮ መሠረት በለጠ
787 በባልና ሚስት የጋራ ንብረት ላይ የተደረገ የሽያጭ ውል በሕጉ 51295 አቶ ዮሐንስ ጡእማይ መጋቢት 72
በተመለከተው የጊዜ ገደብ ውስጥ አለመፍረሱ ስለሚያስከትለው ውጤት እና 6/2002
ወ/ሮ ምህረት ገብሩ
788 ውል ለማዋዋል ስልጣን ባለው ባለስልጣን ፊት የሚደረግ ኑዛዜ በህግ ወ/ሮ ታሪኳ አበበ
የተቀመጠውን ፎርማሊቲ አሟልቷል ለማለት የሚቻልበት አግባብ 49851 የህፃን ሮቤል ንጉሤ ሚያዝያ 75
የፍ/ብ/ህ/ቁ. 882 ሞግዚት 4/2ዐዐ2
ተጠሪ፡ የለም
789 ጠቅላላ የኑዛዜ ወራሽ የሆነ ሰው እና ከህግ ውጪ ከውርስ የተነቀለ አቶ አማረ ረታ ሚያዝያ
ያለኑዛዜ ወራሽ የውርስ ሃብትን ሊከፋፈሉ የሚችሉበት አግባብ 43069 እና 6/2ዐዐ2 78
የፍ/ብ/ህ/ቁ 939(3) 850911(1) 912(1) አቶ ሰለሞን ካሣዬ
790 የጉዲፈቻ ውል እንዲፈርስ ሊደረግ የሚችልበት አግባብ እነ ቤተ ዛታ
የተሻሻለው የቤተሰብ ህግ አንቀፅ 195(1)(2) 52691 ሚያዝያ 81
ችልድረንስ ሆም
22/2ዐዐ2
አሶሴሽን (ሦስት
ሰዎች)
ተጠሪ፡ የለም
791 ኑዛዜ መኖሩን የማስረዳት ሸክም (ግዴታ) የተጠቃሚዎች ስለመሆኑ ወ/ሮ ትእግስት ግርማ ሰኔ
የፍ/ብ/ሕ/ቁ. 896,897 53279 የእነ አቤል ወርቁ 8/2002 84
147
ሞግዚት
እና
አቶ ኤፍሬም መንግስቱ
792 በኑዛዜ የውርስ ሀብት ክፍፍል መደረግ ጋር በተያያዘ ወራሽ የሆነ ወገን ወ/ሮ እልፌ ኃይሌ
ሊደርሰው ከሚገባው የውርስ ሀብት መጠን ከአንድ አራተኛ በታች 50901 እና ሰኔ 87
እንዲደርሰው የተደረገ መሆኑ ካልተረጋገጠ በስተቀር ኑዛዜውን እነ ወ/ሮ ትዕግስት 1ዐ/2ዐዐ2
እንዲፀና በማድረግ የተናዛዡን ፍላጐት ማክበርና መጠበቅ የሚያስፈልግ ደበሌ
ስለመሆኑ (ሦስት ሰዎች)
የፍ/ብ/ህ/ቁ. 910 913 1123(1)
793 በአንድ ወንድና በአንዲት ሴት መካከል እንደ ባልና ሚስት አብሮ ወ/ሮ ኑኑ ሸህሞሎ
የመኖር ሁኔታ ስለመኖሩ ለማስረዳት የሚችሉት በግንኙነቱ ውስጥ 46613 እና ሰኔ 91
ያሉት ሰዎች ብቻ ናቸው ለማለት የሚያስችል የሕግ መሰረት የሌለ ወ/ሮ አሰገደች ጫኔ 24/2002
ስለመሆኑ
የተሻሻለው የቤተሰብ ሕግ አንቀጽ 98,99,106
794 በተከራካሪ ወገኖች ዳኝነት የተጠየቀበትን ጉዳይ ፍ/ቤቶች በግልፅ 51866 ወ/ሮ ደጅይጥኑ ሐምሌ 94
በመቀበል ወይም ባለመቀበል ወሣኔ ሊሰጡበት የሚገባ ስለመሆኑ አለማየሁ 2/2ዐዐ2
እና
ወ/ሮ አዛለች ደበበ
795 ከኮንዶሚኒየም ቤት ባለቤትነት ጋር በተያያዘ ከጋብቻ በፊት በአንደኛ እንዳልካቸው ዘለቀ
ተጋቢ በተደረገ ምዝገባ የተነሣ የቤት ዕጣው የወጣው ብሎም የቤት 51893 እና ሐምሌ 96
ሽያጭ ውል የተደረገው በጋብቻ ወቅት መሆኑ በተረጋገጠ ጊዜ ለቤቱ ወ/ሮ ብዙዓለም 8/2002
መገኘት ምክንያት የሆነው ተጋቢ ቤቱ የግል መሆን አለበት በሚል መንግስቱ
የሚያቀርበው ክርክር ተቀባይነት የሌለው ስለመሆኑ
የተሻሻለው የቤተሰብ ህግ አንቀፅ 62(2)
796 በፍ/ቤት የተሰጠ የኑዛዜ ወራሽነት ማረጋገጫ የምስክር ወረቀት የውርስ ወ/ሮ ቅድስት ተካ ሐምሌ
ሃብት ማጣራት ሳይደረግ የተሰጠ ነው በሚል ምክንያት ብቻ ሊሰረዝ 50836 እና 13/2ዐዐ2 99
የሚችልበት አግባብ የሌለ ስለመሆኑ ወ/ሮ የኔነሽ ተካ
797 ከውርስ ሃብት ክፍፍል ጋር በተያያዘ ተጠቃሚው በኢንሹራንስ ውል ወ/ሮ ገነት በላይ 101
ላይ ባልተገለፀበት ጊዜ የሟች ባል ወይም ሚስት የኢንሹራንስ ገንዘቡን 44561 እና ሐምሌ
ከወራሾች ጋር ሊካፈሉ የሚችሉበት አግባብ አቶ ያፌት ተክሉ 28/2ዐዐ2
148
የንግድ ህግ ቁጥር 705701(1)(ሀ)
የፍ/ብ/ህ/ቁ. 827
798 ከውርስ ሃብት ጥያቄ ጋር በተያያዘ የውርስ ሃብቱን በእጅ አድርጐ እነ ወ/ሪት ፀሐይ 110
በመገልገል ላይ ያለ ተከራካሪ የሆነ ወራሽ ለክርክሩ ምክንያት የሆነውን 44025 ሐይሌ (አራት ሰዎች) ሐምሌ
ንብረት በጋራ ይዞ የቆየ ሰው ላይ የሚያነሳው የውርስ ጥያቄ በይርጋ እና 22/2ዐዐ2
ታግዷል ሊባል የሚችልበት አግባብ የሌለ ስለመሆኑ ወ/ሮ ፈልቃ ቤኛ
799 ወራሽ የሆነ ወገን በውርስ ሃብት ክፍፍል ድርሻው ላይ ከሩብ የበለጠ ወ/ሮ ትዕግስት ነጋሽ 112
ጉዳት የደረሰበት መሆኑን በመግለፅ አውራሽ ባደረገው ኑዛዜ መሠረት 47622 እና ሐምሌ
ክፍፍል እንዳይፈፀም መጠየቅ የሚችል ስለመሆኑ እነ ወ/ሮ መንበረ 3ዐ/2ዐዐ2
የፍ/ብ/ህ/ቁ. 1123(1) ስላሴ ተኸሌ
679(አምስት ሰዎች)
800 የምትክ ወራሽነት ተጠቃሚዎችን ስለመለየት እነ ወ/ሮ አተረፈች ሐምሌ 115
የፍ/ብ/ሕ/ቁ. 842,843,844(3) 45587 ዘውደ 29/2002
እና
አቶ ዘውዱ ወሰኔ
801 በተዘዋዋሪ መንገድ ተወላጅን ከውርስ ያለ በቂ ምክንያት መንቀል አቶ ተስፋልደት ኪዳኔ 118
የማይቻል ስለመሆኑ 42546 እና ሐምሌ
የፍ/ብ/ሕ/ቁ. 938,842,915 እነ ወ/ሮ ዘሀቡ ይመር 28/2002
ቅጽ 11
802  ባል ሁለት ሚስቶችን በአንድ ጊዜ አግብቶ የሚኖር በሆነ ጊዜ 50489 ወ/ሮ ዘይነባ ከልፋ መስከረም 2
በመካከላቸው የሚፈራ ንብረት ለተጋቢዎቹ ሊከፋፈል የሚችልበት እና 24/2003
አግባብ ወ/ሮ ከድጃ ሲራጅ
 ሚስቶች ጋብቻ እንደተፈፀመ ከሚቆጠርበት ጊዜ ጀምሮ ከባል ጋር
ያፈሩትን ሀብት ብቻ መካፈል ስለመቻላቸው
የተሻሻለው የቤተሰብ ህግ አዋጅ 213/96 አንቀጽ 62/1/
803 የኮንዶሚንየም ቤት ለማግኘት የተደረገ ምዝገባ ከጋብቻ በፊት ቢሆንም 46606 አቶ ገ/ሥላሴ ጫኔ ጥቅምት 6
ዕጣ የወጣው ጋብቻ ፀንቶ ባለበት ጊዜ ከሆነ ተጋቢዎቹ የመካፈል እና 02/2003
መብት የሚያገኙ ስለመሆኑ ወ/ሮ አብረኸት ተጫኔ
149
804 ወራሽ የሆነ ሰው ወራሽ ባልሆነ ሰው ላይ ንብረቴ ይለቀቅልኝ በሚል 47201 እነ በላቸው አስፋው ጥቅምት 8
የሚያቀርበው ክስ /አቤቱታ/ ላይ ተፈፃሚ የሚሆነው ይርጋ እና 05/2003
የሚቆጠረው ወራሽነት ከተረጋገጠበት ቀን አንስቶ ሳይሆን ንብረቱ ወ/ሮ መኪያ አወል
ከተያዘበት ጊዜ ጀምሮ ስለመሆኑ
805 የጋብቻ ውል አስገዳጅ የህግ ድንጋጌን እስካልተቃረነ ድረስ በፍቺ 47889 እነ ወ/ሮ ሠላማዊት ጥቅምት 10
ምክንያት የሚከተለውን የተጋቢዎች የንብረት ክፍፍል እልባት አስራት /አምስት 04/2003
በመስጠት ረገድ ተፈፃሚ ሊሆን የሚገባ ስለመሆኑ ሰዎች/
የተሻሻለው የቤተሰብ ህግ አዋጅ ቁ. 213/92 አንቀጽ 42, 47, 73, 44 እና
ወ/ሮ መሠረት ዘውዴ
806 በሁለት የተለያዩ ከተሞች የሚገኙ ቤቶች የጋብቻ ፍቺን ተከትሎ 49171 ዶ/ር ደስታ አቡኑ ጥቅምት 14
ለባልና ሚስት ሊከፋፈሉ የሚችሉበት አግባብ በለጡ 16/2003
እና
ሲ/ር አስቴር ካሣ
ወልደየስ
807 የውርስ ሀብትን አስመልክቶ የሚቀርብ ክስ ላይ ተፈፃሚ የሚሆነው 49359 ወ/ሮ ቀለሟ ወርቅነህ ጥቅምት 17
የይርጋ ገደብ በፍ/ብ/ህ/ቁ. 1851/ለ/ መሰረት ሊቋረጥ የሚችልባቸው እና 04/2003
ሁኔታዎች ስለመኖራቸው ሻምበል ጌታሁን ገብሬ
የፍ/ብ/ህ/ቁ. 1851
808  ከጋብቻ ውጭ እንደባልና ሚስት የሚኖሩ ሰዎች ግንኙነታቸው 53663 እነ አቶ ጊላጋብር ጥቅምት 20
በንብረት ረገድ ያለውን ውጤት በተመለከተ በውል ሊወሰኑ ገብረህይወት /ሦስት 29/2003
ስለመቻላቸው ሰዎች/
 በማይንቀሳቀስ ንብረት ላይ ያለ አላባ የመጠቀም መብት ጥቅም እና
ተቀባዩ ሲሞት የሚቋረጥና ለወራሾቹ የማይተላለፍ ስለመሆኑ እነ ወ/ሮ አረጋሽ
የፍ/ብ/ህ/ቁ. 1731, 1322/1/ አብረሃ /ሁለት ሰዎች/
809 የኑዛዜ መኖርን የማስረዳት ሸክም ስላለበት ወገንና ኑዛዜውን 49831 ወ/ሪት ሮማን ግዛው ጥቅምት 26
ለማስረዳት ሊቀርቡ ስለሚገቡ ማስረጃዎች እና 02/2003
የፍ/ብ/ህ/ቁ. 896, 897 አቶ ግርማ አብርሃም
810 በኑዛዜ ላይ ስለሚቀርብ የመቃወም አቤቱታ እና ተፈፃሚነት ስላለው 53223 እነ አቶ ሐዲስ ጥቅምት 30
የይርጋ ደንብ ዓለመስላሴ 15/2003
የፍ/ብ/ህ/ቁ. 973, 974 እና
ወ/ሮ ብሌን ዓለመስላሴ
150
811  የጋብቻ መኖርን አስመልክቶ ቀዳሚና ዋናው ማስረጃ የጋብቻ ምስክር 54258 ወ/ሮ ዘነበች በቀለ ህዳር 33
ወረቀት ስለመሆኑ እና 02/2003
 በማንኛውም ሥርዓት የተፈፀመ ጋብቻ በክብር መዝገብ ሹም ፊት አቶ ዮናስ ፀጋዬ
ቀርቦ ሊመዘገብ የሚችልና በዚህ መልኩ የሚገኘው ሰነድ የጋብቻ
መኖርን ለማረጋገጥ ብቃት ያለው ስለመሆኑ
 በዚሀ መልኩ በክብር መዝገብ ሹም ፊት የተመዘገበ ጋብቻ ውጤት
አለው ለማለት የሚቻለው ምዝገባው ከተከናወነበት ጊዜ ጀምሮ ሳይሆን
የጋብቻው ሥርዓት ከተፈፀመበት ዕለት አንስቶ ስለመሆኑ
የተሻሻለው የቤተሰብ ህግ አዋጅ ቁ. 213/1992 አንቀጽ 28/3/
812  በትዳር ወቅት የተወሰደ /በአንደኛው ተጋቢ/ ብድር ለትዳር ጥቅም 56184 ወ/ሮ ኑን ስንታየሁ ህዳር 36
እንደዋለ የሚገመት ስለመሆኑና ከዚህ በተቃራኒ የሚከራከር ተጋቢ ጐዝ 02/2003
ገንዘቡ ለትዳር ጥቅም ያልዋለ መሆኑን የማስረዳት ግዴታ ያለበት እና
ስለመሆኑ አቶ ተስፋዬ
 ደመወዝ የተጋቢዎች የጋራ ሃብት ነው በሚል ሊወሰድ የሚችለው ወ/ሚካኤል
ተጋቢዎቹ በጋብቻ ባሉበት ወቅት የትዳርን ወጪ ከመሸፈን አኳያ
መሆን ያለበት ስለመሆኑ
 ተጋቢዎች ከህጋዊ ፍቺ በፊት ተለያይተው በቆዩባቸው ግዜያት
በግል ያገኙት ደመወዝ የጋራ ነው ለማለት የሚቻል ስላለመሆኑ
 በጋብቻ ወቅት የተወሰደና በፍቺ ወቅት ተከፍሎ ያላለቀ ዕዳ እንደ
የጋራ ዕዳ የሚወሰድ ስለመሆኑ
የተሻሻለው የቤተሰብ ህግ አዋጅ 213/92 አንቀጽ 62/1/
813 ባል/ሚስት በጡረታ መልክ የሚያገኘውን ክፍያ ሌላ ባል/ሚስት ባገባ 52569 ወ/ሮ ሙሉወርቅ ዋቼ ህዳር 40
ጊዜ የሚቋረጥ ስለመሆኑ እና 13/2003
አዋጅ ቁ. 209/55 አንቀጽ 21 ማህበራዊ ዋስትና
አዋጅ ቁ. 345/95 አንቀጽ 35/2/ ባለስልጣን
814  የውርስ ሃብት እንዲጣራ በሚል በንብረቱ ላይ የተሰጠው ትዕዛዝ 46726 ነጋሲ አየለ ኢትቻ ታህሳስ 42
ከሟች ጋር ህጋዊ ግንኙነት ባልነበረበት ሁኔታ ነው በሚል ክርክር እና 13/2003
በቀረበ ጊዜ ፍ/ቤቶች ይህንን እንደ ጭብጥ በመያዝ እልባት እነ ሳሙኤል ዮሃንስ
ሊሰጡበት የሚገባ ስለመሆኑ ገ/እግዚአብሔር /ሁለት
 በዚህ ጉዳይ ላይ ፍ/ቤት የሚሰጠው ብይን ጊዜያዊ አገልግሎት ሰዎች/
እንዳለው ትዕዛዝ የሚወሰድ ስላለመሆኑ
የፍ/ብ/ሥ/ሥ/ህ/ቁ. 320/3/, 247/1/
151
815  ጋብቻ ሳይኖር እንደ ባልና ሚስት መኖርን ማስረዳት የሚቻልበት 50580 ዶ/ር አለልኝ መኮንን ታህሳስ 45
አግባብና ይሄው ግንኙነት በህግ ጥበቃ ያለው ነው ለማለት እና 14/2003
የሚቻልበት ሁኔታ ወ/ሮ አስቴር አርአያ
 ጋብቻ ሳይኖር እንደ ባልና ሚስት አብሮ የመኖር ግንኙነት በንብረት
ረገድ ውጤት ሊያስከትል የሚችለው ግንኙነቱ ሦስት ዓመት እና
ከዚያ በላይ ለሆነ ጊዜ የፀና ከሆነና በዚሁ ጊዜም የተፈራ ንብረት ያለ
እንደሆነ ስለመሆኑ
የተሻሻለው የቤተሰብ ህግ አዋጅ ቁ. 213/92 አንቀጽ 106/2/, 95
816  ሟች ካለው ሀብት እጅግ አነስተኛ የሆነ መጠን ያለው ንብረት 54385 አቶ ፍቃዱ ሽፈራው ጥር 50
ለተወላጁ እንዲሰጠው የተናዘዘ እንደሆነ ተናዛዡ በተዘዋዋሪ መንገድ እና 27/2003
ተወላጁን እንደነቀለው የሚቆጠር ስለመሆኑ አቶ ግሩም ኤድሚያስ
 የሟች ኑዛዜ ጠቅላላ የኑዛዜ ስጦታ በሆነ ጊዜም የተነቀለ ተወላጅ
ከኑዛዜ ተቀባዩ ጋር እኩል ሊካፈል የሚገባው ስለመሆኑ
የፍ/ብ/ህ/ቁ. 951, 938, 939, 937, 912
817  የጋብቻ ውል በአግባቡ ተደርጓል ሊባል የሚችልበት አግባብ 56157 እነ ወ/ሮ ፀሐይ ተሰማ ጥር 54
 የጋብቻ ውል በሚል በተጋቢዎች መካከል የሚደረግ ስምምነት /ሁለት ሰዎች/ 09/2003
ከነሙሉ ይዘቱ ሊታይና ተፈፃሚ ሊደረግ የሚገባ ስለመሆኑ እና
የተሻሻለው የቤተሰብ ህግ አዋጅ ቁ. 213/92 አንቀጽ 40 እና የህፃን አማኑኤል
ተከታታዮቹ 73, 46/1/ ወንደሰን ሞግዚት
የፍ/ብ/ህ/ቁ. 826/2/ 2427 2428 857
818 አባትነት በፍርድ ሊነገር የሚችልባቸው ሁኔታዎች ላይ ሳይንሳዊ የደም 62041 ጥሩወርቅ ወርዶፋ የካቲት 59
ምርመራ (DNA test) በማስተባበያ ማስረጃነት ሊቀርብ የሚችል እና 11/2003
ስለመሆኑና ፍ/ቤቶች ተከራካሪ ወገኖች በዚህ ረገድ የሚያቀርቧቸውን ጥሩነሽ ወርዶፋ
አቤቱታዎች በአግባቡ ሊያስተናግዱ የሚገባ ስለመሆኑ
የተሻሻለው የቤተሰብ ህግ አዋጅ ቁ. 213/92
አንቀጽ 144, 143 /ሠ/, 145
819 ማየት የተሳናቸው ሰዎች የሚያደርጉት ኑዛዜ በውል አዋዋይ ፊት 50971 አቶ ሃይሌ ስሙጋ የካቲት 62
ካልሆነ በስተቀር አይፀናም ለማለት የሚያስችል የህግ መሰረት የሌለ እና 25/2003
ስለመሆኑ ሰላማዊት ተኮላ
የፍ/ብ/ህ/ቁ. 881/3/, 1728/3/, 340, 343/2/
820 ከውርስ ሃብት ጋር በተያያዘ ወራሽ የሆነና አካለመጠን ያልደረሰ ሰው 57114 ወ/ሮ ሃና ፀጋዬ ግንቦት 66
ላይ የይርጋ ጊዜ ሊቆጠር የሚገባው አካለመጠን ከደረሰበት ወይም እና 03/2003
152
በመብቱ መጠቀም ከቻለበት ጊዜ አንስቶ ስለመሆኑ ወ/ት ጣዕሙ ደስታ
የፍ/ብ/ህ/ቁ. 1845
821 በጋብቻ ውስጥ የተወለድኩ በመሆኔ ልጅነቴ እንዲረጋገጥልኝ በሚል 57607 ኤርምያስ ኬስታንትኖስ ግንቦት 68
የሚቀርብ አቤቱታ ህጋዊ መሰረት ያለውና ፍ/ቤቶችም ተቀብለው በፍሬ ግሊፕትስ 30/2003
ነገር ረገድ ሊጣሩ የሚገቡትን በማጣራት መወሰን ያለባቸው ስለመሆኑ እና
የኢ.ፌ.ዴ.ሪ ህገ መንግስት አንቀጽ 37/1/ ሰለሞን ኬስታንቲኖስ
ግሊፕትስ
822  ኑዛዜ አድራጊ “ስታመም አላስታመመኝም ” በሚል ምክንያት 57836 ወ/ሮ አስናቀች ደሳለኝ ግንቦት 71
ተወላጅን በኑዛዜ ለመንቀል የሚያስችለው ነው ለማለት የማይቻል እና 17/2003
ስለመሆኑ የድርሐ አርያም ቅዱስ
 ኑዛዜ በተደረገበት ንብረት ሟች መብት የሌለው በሆነ ጊዜ ሊከተል ሩፋኤል ቤተክርስቲያን
ስለሚችለው ውጤት
የፍ/ብ/ህ/ቁ. 1047, 938, 939, 915, 912
823  ኑዛዜ ህጋዊ አይደለም እንዲሻር በሚል ተቃውሞ እስከቀረበ ድረስ 59268 ወ/ሪት ዝባድ ታዬ ግንቦት 76
በየትኛውም ህጋዊ መስፈርት መሰረት ፍ/ቤት ኑዛዜውን ውድቅ እና 03/2003
ሊያደርገው ስለመቻሉ እነ ብፁአን ታዬ
 በኑዛዜ ላይ የነበሩ ምስክሮች የሚሰጡት የምስክርነት ቃል /ሦስት ሰዎች/
ስለሚኖረው ዋጋ
የፍ/ብ/ህ/ቁ. 881-883
824 ከውርስ ጋር በተገናኘ በህግ ወራሽ የሆኑ ሰዎች ሟችን ለመውረስ 49713 እነ የጥሩነሽ አየለ ሚያዝያ 79
ያልተገቡ ናቸው ሊባል የሚችልበት ሁኔታ ሟች በኑዛዜው ከውርስ ወራሾች /አራት ሰዎች/ 03/2003
ሊነቅላቸው ከሚችልበት ሁኔታ የተለየ ስለመሆኑ እና
የፍ/ብ/ህ/ቁ. 838, 937/1/, 938/2/, /3/ ወ/ሮ ወጋየሁ ሠለሞን
825  ተናዛዥ የሆነ ሰው ተወላጁ የሆነ ሰው በውርስ ሊደርሰው ከሚገባው 55648 እነ ወ/ሮ እቴቱ ሚያዝያ 85
ድርሻ ከሩብ በላይ ጉዳት እንዲደርስበት ለማድረግ የሰጠው ምክንያት ሽፈራው /ሦስት ሰዎች/ 20/2003
በቂ መሆን ያለመሆኑ በዳኞች ሊመረመር የሚገባው ስለመሆኑ እና
 “ስላልረዱኝ ወይም ስላልጠየቁኝ” የሚል ምክንያት በመስጠት እነ ወ/ሮ መንበረ
ተወላጅን ሊደርሰው ከሚገባው የውርስ ድርሻ ሩብ በላይ ጉዳት ሽፈራው /ሦስት ሰዎች/
እንዲደርስበት ለማድረግ የማይቻል ስለመሆኑ
የፍ/ብ/ህ/ቁ. 913, 1123
826 የልጅ አባት ነህ የተባለ ሰውን በተመለከተ የመካድ ክስ ሊቀርብ 61677 አቶ ፈቃደ መክብብ ሚያዝያ 88
የሚችልበት አግባብ እና 18/2003
153
የተሻሻለው የቤተሰብ ህግ አዋጅ ቁ. 213/92 አንቀጽ 177/3/ አቶ ዳንኤል ብስራት
827 ከጋብቻ በሞት መፍረስ ጋር በተገናኘ የሚቀርብ የጋራ ንብረት ክፍፍል 59539 እነ አቶ ስዩም ሰኔ 92
ጥያቄ ላይ ተፈፃሚ የሚሆነው ይርጋ መቆጠር የሚጀምረው ጋብቻው ወ/መስቀል /አራት 29/2003
ከፈረሰበት ዕለት አንስቶ እንጂ ወራሽነት ከተረጋገጠበት ቀን ጀምሮ ሰዎች/
የፍ/ብ/ህ/ቁ. 1846, 826/1/ ወ/ሪት አምሳለ
ሙሉነህ
828 አስቀድሞ የተደረገን የጋብቻ ውል በማሻሻል የተደረገ የጋብቻ ውል 60725 አቶ አብርሃ የኋላሸት ሰኔ 95
ህጋዊ ተቀባይነት እንዲኖረው ፍ/ቤት ቀርቦ መጽደቅ ያለበት ስለመሆኑ እና 27/2003
የተሻሻለው የቤተሰብ ህግ አዋጅ ቁ. 213/92 አንቀጽ 47/1-3/ ወ/ሮ አበባ ዘመን
829 ባልና ሚስት በፍቺ ወቅት የጋራ ንብረታቸውን ለመካፈል ስምምነት 61788 ወ/ሮ ጥሩወርቅ ለማ ሰኔ 98
ላይ ያልደረሱ ከሆነና ንብረቱ በአይነት ሊካፈል የማይችል እንደሆነ እና 14/2003
ንብረቱ ተሸጦ የተገኘውን ዋጋ እኩል እንዲካፈሉ መደረግ ያለበት እንጂ ታፈሰ ተሰማ
በእጣ እንዲካፈሉ ሊወሰን የሚችልበት የህግ አግባብ የሌለ ስለመሆኑ
የተሻሻለው የቤተሰብ ህግ አዋጅ ቁ. 213/92 አንቀጽ 103/1/
830 በሁለት ሰዎች መካከል የጋብቻ ሁኔታ መኖሩን ለማረጋገጥ የሚያዝ 60691 ወ/ሮ ገዛችን ገብሩ ሐምሌ 101
ጭብጥ በሁለቱ ሰዎች መካከል ከጋብቻ ውጪ እንደባልና ሚስት እና 12/2003
የመኖር ሁኔታ ስለመኖሩ ለማረጋገጥ በሚል ከሚያዘው ጭብጥ የተለየ ወ/ሮ ዓለምነሽ በየነ
ወይም አንድ አይነት ነው ሊባል የማይቻል ስለመሆኑ
የተሻሻለው የቤተሰብ ህግ አዋጅ ቁ. 213/92
831 አባትነትን /ልጅነትን/ ከማረጋገጥ ጋር በተያያዘ በሚቀርብ አቤቱታና 63195 ገረመው ሙሜቻ ሐምሌ 104
ክርክር የዲኤን.ኤ (DNA) ምርመራ እንዲደረግለት በመጠየቅ ክርክር እና 26/2003
የሚያቀርብ ወገን ለዚሁ የህክምና ማስረጃ የሚያስፈልገውን ወጪ ወ/ሮ አሰፋ ነበበ
የመሸፈን ግዴታ ያለበት ስለመሆኑ
የፍ/ብ/ሥ/ሥ/ህ/ቁ. 259/1/
832 ጋብቻ ሳይፈርስ የትዳር ግንኙነቱን ትቶ የሄደ ተጋቢ ጋብቻውን ትቶ 43988 ወ/ሮ ሰኒያ ሼሳ ተማም መስከረም 98
በሄደበት ወቅት የተፈራን ንብረት የጋብቻ ውጤት ነው በማለት የክፍያ እና 24/2003
ጥያቄ ሲያቀርብ በጋብቻ ወቅት የተፈራን ንብረት የጋራ ይሆናል እነ ወ/ሮ በላይነሽ
በሚለው የህግ ግምት ተጠቃሚ ሊሆን የማይገባ ስለመሆኑ ማቴቦ /ሁለት ሰዎች/
የኢ.ፌ.ዲ.ሪ ህገ መንግስት አንቀጽ 40/1/
833 ወደ ሌላ አገር ለሥራ በሄደበት ወቅት ህይወቱ ያለፈ ሰው ጋር 65621 እነ ወ/ሮ ታደለች ሰኔ 110
154
በተያያዘ የግለሰቡ መደበኛ መኖሪያ ኢትዮጵያ ውስጥ መሆኑ መንግስቱ /አምስት 27/2003
እስከተረጋገጠ ድረስ ውርሱ በኢትዮጵያ ውስጥ መከፈት ያለበት ሰዎች/
ስለመሆኑ እና ተጠሪ፡ የለም
የፍ/በ/ህ/ቁ. 826/1/
834  የውርስ ሀብት ይጣራልኝ በሚል የሚቀርብ አቤቱታ በሦስት ዓመት 52407 እነ ወ/ሮ ውለታ ደስታ ህዳር 112
ይርጋ የሚታገድ ስለመሆኑ/ ወ/ማርያም /ሁለት 24/2003
 ከውርስ ሀብት ክርክር ጋር በተገናኘ ተፈፃሚ የሚሆነው የይርጋ ጊዜ ሰዎች/
መቆጠር የሚጀምረው ንብረቱ በእጅ ከተደረገበት ጊዜ እንጂ እና
ስመሃብቱ ከተዛወረበት ጊዜ አንስቶ ስላለመሆኑ / ወ/ሮ እቴቴ ደስታ
835  የውርስ ሃብት አጣሪ ሪፖርት በፍ/ቤት መጽደቅ ውጤት 45905 ሚስስ ሚላን ፒሲጂ ጥቅምት 115
 በፍ/ቤት የፀደቀ የውርስ ሃብት አጣሪ ሪፖርትን በፍ/ብ/ሥ/ሥ/ህ/ቁ. ማልጂ 03/2003
358 አግባብ ተቃውሞ ሊቀርብበት ይገባል ለማለት የማይቻል እና
ስለመሆኑ እነ ሃንድሬ ፒስ
የፍ/ብ/ሥ/ሥ/ህ/ቁ. 358 ማልጂ /ሁለት ሰዎች/
836 ከጋብቻ በፊት አንደኛው ተጋቢ የግል መኖሪያ ቤት ኖሮት ከጋብቻ 53814 እነ አቶ ነስሩ ሰማን ጥቅምት 118
በኋላ ሌሎች ተጨማሪ ቤቶችና ግንባታዎች ተካሂደዋል በሚል /ሁለት ሰዎች/ 05/2003
ከጋብቻ በፊት በስሙ ተመዝግቦ የሚገኘው ቤት በጨረታ ተሸጦ እና
ለተጋቢዎቹ እንዲካፈል በሚል የሚሰጥ ውሣኔ አግባብነት የሌለው ወ/ሮ ሙህሊሳ ኒጋኒ
ስለመሆኑ
837 በፍ/ብ/ህ/ቁ. 881 መሰረት የተደረገ ግልጽ ኑዛዜ ላይ ያለን የተናዛዡ 54013 ወ/ሮ አስመረት ነጋሲ ጥር 120
የጣት አሻራ በተመለከተ ክርክር በቀረበ ጊዜና በፎረንሲክ ምርመራ እና 12/2003
ለማረጋገጥ ካልተቻለ በኑዛዜው የተገኙ ምስክሮች ቀርበው እንዲመሰክሩ ወ/ሮ ጽጌረዳ ስዩም
ማድረግ የሚገባ ስለመሆኑ
የፍ/ብ/ህ/ቁ. 881, 1677/1/, 2007/2/, 897/1/, 896
838  በጋብቻ ውስጥ የሚወለድ ልጅ አባት ባል እንደሆነ የህግ ግምት 54024 አቶ ገ/ሊባኖስ ረዳ ጥር 125
ሊወሰድ የሚችልበት አግባብ እና 10/2003
 የዚህ የህግ ግምት የሚቋቋምበት አግባብ እና እንደ ማስረጃ ተወስዶ ወ/ሮ አዜብ አሰፋ
በፍ/ቤት እውቅና ሊያገኝ የሚገባ ስለመሆኑ
የተሻሻለው የቤተሰብ ህግ አዋጅ ቁ. 213/92 አንቀጽ 126, 143
155
839 አካለ መጠን ያልደረሰ ሰው ሞግዚት የልጁ ሀብት የሆነን 54827 እነ ሮም ወርቁ ተስፋዬ ሚያዝያ 129
የማይንቀሳቀስ ንብረት ያለ ፍርድ ቤት ፈቃድ ለመሸጥ የማይችል /አምስት ሰዎች/ 21/2003
የኦ/ብ/ክ/መ/ የቤተሰብ ህግ አዋጅ ቁ. 69/95 አዋጅ ቁ. 83/96 አንቀጽ አሰግድ ሸነገለኝ
294, 316
የተሻሻለው የፌዴራል የቤተሰብ ህግ አዋጅ ቁ. 213/92 አንቀጽ 277/1/,
292
840 አካለ መጠን ያልደረሰ ልጅ ሞግዚት የልጁ ንብረት የሆነን 54129 አቶ ከፍያለው በቀለ ህዳር 132
የማይንቀሳቀስ ንብረት በሽያጭ ለ3ኛ ወገን ለማስተላለፍ በህግ ስልጣን እና ወጣት ሶፊያን 01/2003
ያልተሰጠው ስለመሆኑ አብዱልቃድር
841  ከውርስ በዝምታ ወይም ያለበቂና ህጋዊ ምክንያት የተነቀለ 58338 እነ አቶ ዳንኤል ጽጌ ሚያዝያ 135
የመጀመሪያ ደረጃ ወራሽ ከጠቅላላ የኑዛዜ ተጠቃሚ ጋር እኩል /ሁለት ሰዎች/ 06/2003
ወራሽ ሆኖ የሟችን የውርስ ሃብት ሊካፈል የሚገባ ስለመሆኑ እና
 “በህይወቴ ላይ ከፍተኛ ችግር ፈጥረውብኛል” የሚል ምክንያት የህፃን አሳለፈ ጽጌ
በመስጠት ብቻ ተወላጅን ለመንቀል የማይቻል ስለመሆኑ ሞግዚት
 ሟች ካለው ሃብት እጅግ አነስተኛ የሆነ ንብረት /ሀብት/ ለተወላጁ
በኑዛዜ የሰጠ እንደሆነ በውጤት ደረጃ ተወላጁ የተነቀለ መሆኑን
መገንዘብ የሚቻልና ተወላጁ ከሌሎች የጠቅላላ ኑዛዜ ተጠቃሚዎች
ጋር እኩል መካፈል ያለበት ስለመሆኑ
የፍ/ብ/ህ/ቁ. 912, 938, 939, 915, 1014, 1123
842  የውርስ ሃብት አጣሪ የሆነ ሰው የሟችን ንብረት በማጣራት ረገድ 66727 ወ/ሪት ዝናሽ ዘውዱ ሐምሌ 139
ሊኖረው የሚችለው የስልጣን አድማስ እና 29/2003
 በወራሾች መካከል አንድን ንብረት በተመለከተ የውርሱ ሃብት አካል የወ/ሮ መድሐኒት ካሣ
ስለመሆኑ ክርክር በተነሳ ጊዜ አጣሪው ግራ ቀኙ ያቀረቡትን ማስረጃ ወራሽ እነ ወ/ሮ
በሪፖርቱ ላይ በማስፈር ጉዳዩን ለሚመለከተው ፍ/ቤት ማቅረብ እንጂ ደብሪቱ ስዩም
ማስረጃዎቹን በራሱ መዝኖ አከራካሪው ንብረት የውርሱ ሃብት አካል
ነው ወይም አይደለም በማለት ውሣኔ ለመስጠት ስልጣን የሌለው
ስለመሆኑ
የፍ/ብ/ህ/ቁ. 956
843 ከጋብቻ በፊት በአንደኛው ተጋቢ የተፈራ ቤት በጋብቻ ወቅት እድሳት 45207 ወ/ሮ አየለች ከበደ ሰኔ 143
የተካሄደለት መሆኑ ብቻ ንብረቱን የባልና ሚስቱ የጋራ ሃብት እና 16/2002
የማያደርገው ስለመሆኑ በላቸው ዋለ
156
የተሻሻለው የቤተሰብ ህግ አዋጅ ቁጥ. 213/92 አንቀጽ 42/1/, 57
844  ተወላጅ የሆነ ሰው ከውርስ ተነቅሏል ሊባል የሚችለው ተናዛዡ 47917 እነ ወ/ሮ መልካምሥራ ግንቦት 147
ንብረቱን በጠቅላላ የኑዛዜ ስጦታ ለሌሎች ተወላጆች ወይም ሌሎች አለበል /አራት ሰዎች/ ዐ5/2003
ሰዎች የሰጠ እንደሆነ ስለመሆኑ እና
 ሟች ያለው አንድ የታወቀ ንብረት ብቻ ሆኖ ይህንኑ ከተወላጆቹ ወ/ሮ አንለይ ሊበን
መካከል አንዱን ወይም ሁሉንም ሳያካትት ለሌሎች ሰዎች በኑዛዜ
የሰጠ እንደሆነ ተነቀልኩ የሚል ወገን ኑዛዜው ላይ ተቃውሞ ሊያነሳ
የፍ/ብ/ህ/ቁ. 937-939, 842/2/, 915
ቅጽ 13
845 በፍርድ ቤት የተቋቋመ የውርስ አጣሪ አበል መጠን ሊወሰን የሚችልበት 69153 ብርሃኑ ከፍያለው ጥቅምት 121
አግባብ እና 06/2004
የፍ/ብ/ህ/ቁ 959, 946-1125 እነ ወ/ሮ ሮማን ይርጋ
(11ሰዎች)
846 የጋብቻ ፍቺን በተመለከተ በፍ/ቤት የተሰጠ ውሣኔ ከሌለ በስተቀር 61357 አቶ ፍቅሬስላሴ እሽቴ ህዳር 124
የባልና ሚስት የጋራ ንብረትን አስመልክቶ የፍቺ ውጤት የሆነውን እና 22/2004
የክፍፍል ጥያቄ በፍ/ቤት ማቅረብ አይቻልም ለማለት የሚያስችል የህግ ወ/ሮ ዋጋዬ ጋይም
አግባብ የሌለ ስለመሆኑ
የተሻሻለው የቤተሰብ ህግ አዋጅ ቁ.213/92 አንቀፅ 76
847 በባል ወይም በሚስት ለጋራ መተዳደሪያቸው በሚል ከሚካሄድ የንግድ 68190 የኢትዮጵያ ልማት ታህሣሥ 127
ሥራ ማስኬጃ ጋር በተያያዘ የተገባ ዕዳ የተጋቢዎች የጋራ እዳ እንደሆነ ባንክ 05/2004
የሚቆጠር ስለመሆኑ እና
የንግድ ህግ ቁ.19 ወ/ሮ እመቤት ቱርፌ
የተሻሻለው የቤተሰብ ህግ አዋጅ ቁ.213/92, አንቀፅ 70
848 ከባልና ሚስት የጋራ ንብረት ጋር በተገናኘ በጋብቻ ወቅት በአንደኛው 70442 አቶ በቀለ ቱፋ ታህሳስ 130
ተጋቢ አማካኝነት ከባንክ ወጪ ተደርጐ ለ3ኛ ወገን የተላለፈ (የተሰጠ) እና 30/2004
ገንዘብ ለትዳር ጥቅም እንደዋለ የሚገመትበት አግባብ የሌለ ስለመሆኑ፣ ወ/ሮ ባዩሽ እሽቴ
የተሻሻለው የቤተሰብ ህግ አዋጅ ቁ.213/92 አንቀፅ 85-93
157
849 የወራሾች የጋራ ሀብት የሆነን ንብረት ለመሸጥና ለማስተላለፍ ወይም 64371 ፍቅረዲን ሰይፈዲን ጥር 02/2004 134
በዋስትና ለማስያዝ ወይም የተመደበበትን አገልግሎት ለመለወጥ የጋራ እና
ባለንብረቶቹ ሁሉ ስምምነት አስፈላጊ ስለመሆኑ እነ አበራ ለማ
የፍ/ብ/ህ/ቁ 1262, 1060(1) (አምስት ሰዎች)
850 ከባልና ሚስት የንብረት ክፍፍል ጋር በተገናኘ በአንደኛው ተጋቢ 65708 አቶ አራጋው አበበ ጥር 02/2004 137
በውርስ የተገኙ ንብረቶች (ሀብቶች) ለልማት በሚል በመፍረሳቸው እና
የተገኘ የካሳ ክፍያ በግብይት እንደተገኘ ተቆጥሮ የግል ስለመሆኑ ወ/ሮ ራሔል ውብሸት
በፍ/ቤት አልተረጋገጠም በሚል እንደ የጋራ ሀብት ሊቆጠር የማይችል
ስለመሆኑ
የተሻሻለው የቤተሰብ ህግ አዋጅ ቁ.213/92 አንቀፅ 58, 57
851  የጋብቻ ፍቺ ውጤት በስምምነት በሚያልቅበት ወይም በሽማግሌዎች 69657 ወ/ሮ ሐምዚያ ሼክ የካቲት 141
ወይም በባለሞያዎች በሚወሰንበት ጊዜ ውሣኔው ተፈፃሚነት የሚኖረው ኢብራህም 28/2004
ለፍ/ቤት ቀርቦ ተቀባይነትን ሲያገኝ ብቻ ስለመሆኑ እና
 ፍቺን እና የፍቺን ውጤት በተመለከተ ውሣኔ የመስጠትና የማፅደቅ አቶ አብዲ ኡስማኤል
ስልጣን የፍ/ቤት ብቻ ስለመሆኑ፣
የተሻሻለው የቤተሰብ ህግ አዋጅ ቁ.213/92 አንቀፅ 83(3), 117
የኦሮሚያ ብ/ክ/መ/የቤተሰብ ህግ አዋጅ ቁ.69/95 እና አዋጅ ቁ.83/96
አንቀፅ 110(5)
852 በጋብቻ ተሳስረው የነበሩ ሰዎች ግንኙነታቸው እስካልተቋረጠ ድረስ 67924 ወ/ሮ ምንያ ገ/ሥላሴ መጋቢት 144
ለረጅም ጊዜ ተለያይተው በመኖራቸው ብቻ በመካከላቸው ያለው የትዳር እና 26/2004
ግንኙነት ፈርሷል ለማለት የማይቻል ስለመሆኑ፣ ወ/ሪት መሠረት
ዓለማሁ
853 ከባልና ሚስት ጋብቻና ፍቺ ጉዳይ ጋር በተገናኘ የቀረበን ጉዳይ ስልጣን 72420 ወ/ሮ ኬሪያት ያህያ ሚያዝያ 148
ያለውና ተከራካሪዎቹ ለመዳኘት ፈቃዳቸውን የገለፁለት የሽሪአ ፍ/ቤት እና 22/2004
ለመዳኘት ፈቃደኛ አለመሆኑን በመግለጽ መዝገቡን የዘጋው እንደሆነ ሐጂ ጅሀድ ኡመር
መደበኛ ፍ/ቤት ጉዳዩን ማስተናገድ የሚገባው ስለመሆኑ፣
የኢ.ፌ.ዲ.ሪ. አንቀጽ 37(1), 34(5), 78(5),
854 የውርስ ሀብት ማጣራት ጋር በተገናኘ የንብረት አጣሪው የሟች 71895 አቶ ሞላ ንጉሴ ግንቦት 151
158
ያለኑዛዜ ወራሾች በሚል የተጠቀሱ ወራሾች በአካባቢው በሚገኘው እና 10/2004
የመረዳጃ እድር ሰፍሯል በማለት የውርስ ድርሻ አላቸው በሚል አቶ ንጉሴ ገለታ
የሚያቀርበው የውሣኔ ሀሳብ ህጋዊ ተቀባይነት የሌለው ስለመሆኑ፣
የፍ/ብ/ህ/ቁ 842, 856, 962, 944(ሀ),1097,1113
855 የባልና ሚስት የጋራ ንብረት ክፍፍል ጋር በተገናኘ አንድን የጋራ 71126 ወ/ሮ ወርቅነሽ ሰብስቤ ሰኔ 05/2004 154
ንብረት በዓይነት ለመካፈል ተጋቢዎቹ ከስምምነት ላይ ለመድረስ እና
ያልቻሉ እንደሆነና ሁለቱም የቅድሚያ ግዢ መብት ጥያቄ ያቀረቡ እነ ሻለቃ ባሻ እንደሻው
እንደሆነ ንብረቱ ለጨረታ ቀርቦ እንዲሸጥ በማድረግ ገንዘቡን መካፈል (ሁለት ሰዎች)
ያለባቸው ስለመሆኑ፣
የደቡብ ብ/ብ/ሕ/ብ/መ/ የቤተሰብ ህግ አዋጅ ቁ. 75/96 አንቀጽ 103(1)
856 ሟች አድርጐት የነበረ ኑዛዜ በተመሣሣይ ንብረት ላይ በኋላ በተደረገና 72286 አቶ ኃ/ስላሴ ወርቄ ሰኔ 157
ከሞተ በኋላ ተፈፃሚነት ባለው ስጦታ የተተካ እንደሆነ ኑዛዜው እና 19/2004
በስጦታው እንደተሻረ የሚያስቆጥረው ስለመሆኑ፣ ወ/ሮ ምስራቅ ወርቄ
የፍ/ብ/ህ/ቁ. 2428, 2443, 881, 826(2), 856, 898
857 በጋብቻ ወቅት በአንደኛው ተጋቢ ስም የተመዘገበና በጋብቻ ወቅት 75562 ወ/ሮ ሶፊያ መሐመድ ሰኔ 160
ዕጣው የወጣ የኮንዶሚንየም ቤት ላይ ያለ መብት የቤቱ ውል ከጋብቻ እና 18/2004
መፍረስ በኋላ የተፈፀመና ቅድሚያ ክፍያ የተከፈለ መሆኑ (የንብረት አቶ መሐመድ ይመር
ክፍፍል እስካልተፈፀመ ድረስ) ንብረቱን የግል የሚያስብል ስላለመሆኑ
858 ፍቺን በስምምነት ለመፈፀም ለፍ/ቤት አቤቱታ ያቀረቡ ባል እና ሚስት 74376 አቶ ብዙአየሁ ታደሰ የካቲት 163
የፍቺ ውጤትን በተመለከተ ያደረጉትን ስምምነት ፍ/ቤት ለህግና እና 27/2004
ለሞራል የማይቃረን መሆኑን በማረጋገጥ ያፀደቀው እንደሆነ ስምምነቱ ወ/ሮ ሰሎሜ ሻወል
ተፈፃሚ መደረግ ያለበት ስለመሆኑ፣
የተሻሻለው የፌዴራል የቤተሰብ ህግ አንቀጽ 80,83(3)
የፍ/ብ/ሥ/ሥ/ህ/ቁ. 277(2)
859 አንድ ወንድ ሁለት ሚስቶች ጋር ተጋብቶ በሚገኝ ጊዜ የንብረት 45548 ወ/ሮ አሚናት አሊ መስከረም 167
ክፍፍል ሊደረግ የሚችልበት አግባብ እና 24/2003
የፌዴራል የተሻቫለው የቤተሰብ ህግ አዋጅ ቁ. 213/92 አንቀጽ ወ/ሮ ፋጡማ ውበት
102(1),86(1),62(1),63(1)
159
የአማራ ብ/ክ/መ/የቤተሰብ ህግ አንቀጽ 113(1),97(1),73(1),74(1)
860 ውል አዋዋይ ወይም ዳኛ ፊት የተደረገ ኑዛዜ በህጉ የተመለከተውን 70057 እነ ወ/ሮ አበበች ቡልቻ ህዳር 171
የኑዛዜው መነበብ ሥርዓትን ያላሟላ ከሆነ ህጋዊ ፎርማሊቲን ( ሶስት ሰዎች) 06/2004
የሚያሟላ እንደሆነ ለመቁጠር የማይቻል ስለመሆኑ፣ ተጠሪ፡- የለም
የፍ/ብ/ህ/ቁ 881(2), 882, 857
ቅጽ 14
861 በሌላ ቦታ ከተደረገ በኋላ በሌላ ጊዜ ውል ለማዋዋል ስልጣን ባለው 74734 ወ/ሮ ትዕግስት ሽባባው ህዳር
አካል ፊት ቀርቦ እንዲረጋገጥና ማህተም እንዲደረግበት የተደረገ የኑዛዜ እና 20/20085
ሰነድ በህጉ ዳኛ ወይም ውል ለማዋዋል ስልጣን በተሰጠው አካል ፊት እነ እህት አለማው
እንደተደረገ ኑዛዜ የማይቆጠር ስለመሆኑ፣ ወርቁ (ሁለት ሰዎች)
የፍ/ብ/ህ/ቁ.881,882
862  የኮንዶሚኒየም ቤትን በጋብቻ ወቅት እያሉ የደረሳቸው ባልና ሚስት 74451 አቶ ደረጀ ማዘንጊያ ጥቅምት
የቤቱ ቅድመ ክፍያ በጋብቻ ወቅት ከተፈራ የጋራ ሀብት የተከፈለ እና 20/2005
እንደሆነና ቤቱን ለማሳመርና ለሌሎች ተያያዥ ወጪዎች ከጋራ ሀብቱ ወ/ሮ ፍሬህይወት
ወጪ በማድረግ ጥቅም ላይ በዋለበት ሁኔታ ጋብቻው በፍቺ የፈረሰ ጴጥሮስ
እንደሆነ ቤቱ ለተጋቢዎቹ፣ ሊከፋፈል ስለሚችልበት አግባብ፣
 በህገ መንግስቱ የተረጋገጠላቸውን ቤተሰብ የመመስረት መብት
በመጠቀም ጋብቻ የፈፀሙ ወንዶች እና ሴቶች በጋብቻው አፈፃፀም፣
በጋብቻው ዘመን እንዲሁም በፍቺ ጊዜ እኩል መብት የሚኖራቸው
ስለመሆኑ፣
የኢፌዲሪ ህገ መንግስት አንቀጽ 35(1)
863  የኑዛዜን ፎርማሊቲና የይዘቱን ህጋዊነት አስመልከቶ ስልጣን ባለው 77169 እነ አቶ ተሾመ ገበየሁ ጥር 17/2005
ፍ/ቤት ተቃውሞውን አቅርቦ ውድቅ የተደረገበት ወገን በሌላ ጊዜ እና
በድጋሚ የኑዛዜው ይዘት ጋር በተገናኘ ተናዛዡ ከውርስ ነቅሎናል፣ ወ/ሮ ሊሻንወርቅ
እንዲሁም ሊደርሰን ከሚገባው ድርሻ ከ1/4ኛ በላይ ጉዳት ደርሶብናል ገበየሁ
በሚል ኑዛዜው እንዲሻር የሚያቀርበው አቤቱታ ተቀባይነት የሌለው
ስለመሆኑ፣
 ኑዛዜ የህጉን ፎርማሊቲ የጠበቀ ነው በሚል በፍ/ቤት መጽደቅ
160
ኑዛዜው መብታችንን ይነካል በማለት ክርክር የሚያቀርቡ ወገኖች
ክርክራቸውን ለዳኝነት አካል ከማቅረብ የማይከለክል ስለመሆኑ፣
የፍ/ብ/ሥ/ሥ/ህ/ቁ.51, 216, 217
የፍ/ብ/ህ/ቁ. 1123
864  የመጥፋት ውሣኔ የተሰጠበት ሰው ቀደም ሲል ጋብቻ የነበረው 74791 ወ/ሮ ውቢት ሕሩይ ጥር 17/2005
እንደሆነ የጠፋው ሰው መመለስ በመጥፋት ውሣኔው የፈረሰውን ጋብቻ እና
እንደገና ተመልሶ ህይወት እንዲዘራ (እንዲፀና) የማድረግ ውጤት አለው የሀዋሣ ከተማ
ለማለት የማይቻል ስለመሆኑ፣ ፋይናንስ እና ኢኮኖሚ
 በፍ/ቤት የተሰጠ የመጥፋት ውሣኔ መሻር በመጥፋት ውሣኔው ልማት ጽ/ቤት
መሠረት የፈረሰን ጋብቻ ከፈረሰበት ቀን ጀምሮ (ግለሰቡ ከተመለሰበት
ቀን ጀምሮ) መልሶ እንዲቋቋም (እንዲፀና) ለማድረግ የሚያስችል
የፍ/ብ/ህ/ቁ.170,171
865 አንድ ወራሽ የወራሽነት መብት በሌለው ንብረት ላይ ከህግ ውጪ 73247 አቶ ልዑል ጥር 14/2005
የወራሽነት ሠርተፍኬት መያዙ በተረጋገጠ ጊዜ ይኸው ማስረጃ ኪዳነማርያም
እንዲሰረዝ አቤቱታ ሊቀርብ ስለመቻሉ፣ እና
የፍ/ብ/ህ/ቁ.998(1) እነ ሰብለ ኪዳነማርያም
ቅጽ 15
866 ከሟች በስጦታ ወይም በኑዛዜ የተሰጠን ንብረት ወደ ውርስ መልሶ 80920 ወ/ሮ ውድነሽ እሸቱ የካቲት 237
ማግባት (Collation) ስለሚከናወንበት ሥርዓት፣ እና
25/2005
የፍ/ብ/ህ/ቁ. 1065-1078 አቶ ፍቅረማሪያም
ወርቁ
867 ኑዛዜ ፈራሽ ነው በሚል ስለሚቀርብ ክስ እና ክሱ ሊቀርብ ስለሚገባበት 82585 እነ ወ/ሮ ሱዛን የካቲት 240
የጊዜ ገደብ፣ የፍ/ብ/ህ/ቁ. 973, 974 ሞንታልባን (ሶስት
13/2005
ሰዎች)
እና
እነ አቶ ሙራድ አሊ
868 ከውርስ ሀብት ክፍፍል ጋር በተገናኘ የውርስ ሀብት ተጣርቶና ሪፖርት 89641 እነ ወ/ሮ ሐረገወይን ጥቅምት 243
ቀርቦ በመጽደቁ መነሻነት ሀብቱ ተከፋፍሎ ከተፈፀመ በኋላ ወራሾቹ ብርሃኑ(ሁለት ሰዎች)
21/2006
ዋጋ ያለው የወራሽነት ማስረጃ ሣይኖራቸው ውርሱን ወይም ከውርሱ እና
161
አንዱን ክፍል በእጁ አድርጓል በሚል እውነተኛ ወራሽ ወራሽነቱ እነ ወ/ሮ አዜብ ብርሃኑ
እንዲታወቅለትና የተወሰዱበት የውርስ ንብረቶች እንዲመለሱለት በሚል (ሁለት ሰዎች)
ለመጠየቅ የሚችለው ተገቢውን የዳኝነት ክፍያ በመክፈል አዲስ ክስ
በመመስረት እንጂ ክፍፍሉ ተፈጽሞና ውሣኔ አግኝቶ የተዘጋውን
መዝገብ በማንቀሳቀስ ስላለመሆኑ፣
የፍ/ብ/ህ/ቁ. 996(1), 998(1), 999
የፍ/ብ/ሥ/ሥ/ህ/ቁ. 91, 6
869 ተጋቢዎች የጋብቻቸውን ፍቺ አስመልክቶ ጉዳዩ በመደበኛው ፍ/ቤት 93779 ወ/ሮ ጂእቶ ያሲን ታህሳስ 247
ቀርቦና ክርክር ተካሄዶ ውሣኔ ከተሰጠበት በኋላ በሌላ ጊዜ በተመሳሳይ ሺበሺ
30/2005
ጉዳይ ሀይማኖታዊ ስርዓትን በመጠቀም በሸሪአ ፍ/ቤት የሚያቀርቡት እና
ክርክር ተቀባይነት የሌለው ስለመሆኑ፣ አቶ ሐሰን መሐመድ
የፍ/ብ/ሥ/ሥ/ህ/ቁ. 5(1)(2), 244(2)(ለ), 245(2)
አዋጅ ቁጥር 188/92 አንቀጽ 5(4), 6(2)
የኢ.ፌ.ዴ.ሪ ህገ መንግስት አንቀጽ 34(5)
870  የአባት ስም እንዲስተካከልልኝ በሚል የሚቀርብ አቤቱታ የክስ 95995 ወ/ት ሞሚና ሡልጣን የካቲት 251
ምክንያት የለውም ሊባል የማይችል ስለመሆኑ፣ ኮርዋላ
10/2006
 አንድ ሰው አንድ የቤተዘመድ ስምና አንድ ወይም ብዙ የግል ስሞችና እና
የአባት ስም ሊኖረው ስለመቻሉና የአንድ ልጅ የአባት ስም የሚሆነው ተጠሪ፡- የለም
የአባቱ የግል ስም ስለመሆኑ፣
የፍ/ብ/ሥ/ሥ/ህ/ቁ. 231 (1)(ሀ)
የፍ/ብ/ህ/ቁ. 32(1)፣ 36(1)
871 የቤተ ዘመድ ስም እንዲለወጥ በፍ/ቤት ጥያቄ ለማቅረብ የሚቻል 87420 ወ/ሪት ማህሌት ሚያዝያ 254
ስለመሆኑ፣ ልዑለቃል
24/2005
የፍ/ብ/ህ/ቁ. 42 , 33(1) , (2) እና
ተጠሪ የለም
ቅጽ 16
872 98552 ሚ/ር አደም ሐሚድ ሐምሌ 156
የቀለብ ገንዘብ መጠን ስለሚወሰንበት አግባብ፣
እና 4/2006
የተሻሻለው የፌዴራል የቤተሰብ አዋጅ ቁጥር 213/92 አንቀጽ 197
አንቀጽ 2 ወ/ሮ ሐናእ
162
አብዱልቃድር
873 ይርጋ በተመለከተ የሚቀርብ መቃወሚያ ከመልስ ጋር መቅረብ ያለበት 85815 አቶ ኢብራሀም ሐምሌ 159
ስለመሆኑ፣
መሀመድ ኑር 17/2006
የፍ/ስ/ስ/ህ/ቁ. 234 ሐ እና 244 ሠ
እና
እነ ወ/ሮ ጀሚላ
መሐመድ (አራት
ሰዎች)
874 በፍ/ብ/ስ/ስ/ህ/ቁ 358 መመዘኛ የሚያሟላ አቤቱታ አቅራቢ (ፍርድ 93987 እነ አቶ ዳንኤል ሐምሌ 163
ተቃዋሚ) የሚቃወመው ፍርድ በይግባኝ ያልተሻረ (ዋጋ ያለው) እና
ወንዳፈራ (ሁለት 18/2006
ያልተፈፀመ መሆን ያለበት ስለመሆኑ፣
ሰዎች)
እና
እነ ወ/ሮ አስናቀች
ቦጋለ (አራት ሰዎች)
875 የውርስ ንብረት ክፍፍልን በተመለከተ በውርስ ህጉ የተመለከቱትን 94322 ወ/ሮ አልማዝ በቀለ ሐምሌ 167
የውርስ ንብረት ክፍፍልን የሚገዙትን ድንጋጌዎች ይዘት መንፈስና
17/2006
አላማ የተከተለና ያገናዘበ መሆን ስላለበት እና
የፍ/ህ/ቁ 1079፣1082፣1083፣1086
፣1087(2)፣1092፣1093 አቶ ገዛኸኝ በቀለ
876 በህግ ፊት የሚፀና ስጦታ ለማድረግ ሰጪው ስጦታ በተደረገበት ንብረት 90959 ተክለፃድቅ ኤካ ግንቦት 173
ላይ መብት ሊኖረው የሚገባ ስለመሆኑ፤ እና
063/2006
የባልና የሚስት የጋራ በሆነ ንብረት ላይ አንደኛው ተጋቢ ብቻውን እነ አቶ መላኩ
የሚያደርገው ስጦታ ዋጋ የሌለው ስለመሆኑ ፍሬው(2 ሰዎች)
163
ጉምሩክ /ግብር/ታክስ
ቅጽ 2
877 የጉምሩክ ባለስልጣን በህጉ መሰረት የጉምሩክ ስነ ስርዓት 17533 የኢትዮጵያ ጉምሩክ ጥቅምት 118
ያልተፈፀመበት ዕቃ ከጉምሩክ መጋዘን እንዳይወጣ በማድረጉ ወይም ባለስልጣን እና 18/1998
ዴክላራሲዮን ባለመስጠቱ ምክንያት በዕቃው ባለቤት ላይ ለሚደርስ ሙሉ ብርሃን
ጉዳት ኃላፊ ስላለመሆኑ
አዋጅ ቁ. 6ዐ/89 አንቀፅ 2(18)43(1) (ሀ)
ቅጽ 3
878 ገቢን ለመፍጠር የሚወጣን ወጪ በትክክለኛ ሰነድ እንዲረጋገጥ ህጉ 14699 የኢንጂነር ወርቁ ህዳር 110
ስለሚያስቀምጠው ሁኔታ መኮንን ወራሾች እና 7/1998
ደንብ ቁጥር 258/55 አንቀፅ 29 የቦሌ ክፍለ ከተማ
ገቢዎች መምሪያ
ቅጽ 4
879 የጉምሩክ ባለስልጣን በኮንትሮባንድ ወደ ሀገር የሚገቡትን ወይም 22317 የምስራቅ ጉምሩክ ሚያዝያ
ከሀገር የሚወጡትን እቃዎች እንቅስቃሴ የመቆጣጠር፣ የሚንቀሳቀሱ የሐረር ጉምሩክ 18/1999
እቃዎችንና ማጓጓዣዎችን የመያዝና አስፈላጊ እርምጃዎችን የመውሰድ መቆጣጠሪያ ጣቢያ 112
ስልጣን የተሰጠው ስለመሆኑ እና
የአዋጅ ቁ. 6ዐ/89 አንቀፅ 5-6 የፍ/ብ/ህ/ቁ. 2ዐ1ዐ(2) አቶ አብዱ አሉ አዩ
ቅጽ 7
880 የጉምሩክ ሥነ ሥርዓት ሳይፈፀምበት የመንግስት ቀረጥ ያልተከፈለበት 23855 የጉምሩክ ዓቃቤ ሕግ ጥቅምት
መኪና ይዞ የተገኘ ግለሰብ በወንጀል ተከስሶ ጥፋተኛ ያልተባለ ቢሆንም እና 26/2000 265
ግለሰቡ ተገቢውን ቀረጥ ከፍሎ መኪናውን መረከብ አልያም ደግሞ አቶ ፀጋሁን መንግስቱ
መኪናው መወረስ ያለበት ስለመሆኑ
አዋጅ ቁ. 60/89 አንቀጽ 74 አዋጅ ቁ. 388/95 አንቀጽ 80/3/
881 በደንብ ቁጥር 75/1993 ኮምፒዮተርን ጨምሮ ከተለያዩ መሳሪያዎች 18809 አቶ ሚሊዮን ዑመር ሰኔ
ህንፃዎችና ሌሎች ዕቃዎች ኪራይ በሚገኝ ገቢ ላይ ግብር ለመሰብሰው እና 12/2000
የተደነገገው መኪናን በማከራየት የሚገኝን ገቢ የሚያካትት ስለመሆኑ ዮፌዴራል የአገር 304
ደንብ ቁጥር 75/93 አንቀጽ 2/9/ ደንብ ቁጥር 78/94 አንቀጽ 24/2/ ውስጥ ገቢ ባለስልጣን
/ሸ/
164
ቅጽ 9
882 የጉምሩክ ባለሥልጣን ተግባር ህጋዊ ነው ሊባል የሚችለው በህጉ 67
መሠረት ሊሟሉ የሚገቡትን ሁኔታዎች አሟልቶ ሲገኝ እንጂ አብልሃሚድ የሱፍ ጥቅምት
በማናቸውም ጥርጣሬ ምክንያት የግለሰብን ንብረት በመያዝ ሊሆን 31171 እና 27/2ዐዐ1
የማይችል ስለመሆኑ የምስራቅ ቀጠና
አዋጅ ቁ.6ዐ/89 አንቀጽ 6 58 ጉምሩክ ጽ/ቤት
አዋጅ ቁ. 368/95 አንቀጽ 2(28)
የኢ.ፌ.ዲ.ሪ ሕገ-መንግሥት አንቀጽ 26(1)
የፍ/ብ/ህ/ቁ. 1193(1)(2) 2027 2035 2054 2118
ቅጽ 10
883  የንግድ ቤቶችን የማከራየት እንቅስቃሴ ከታክስ ነፃ ከሆኑ ግብይቶች 39574 የመንግስት ቤቶች ጥቅምት 350
የማይመደብ ስለመሆኑ ኤጀንሲ 3/2ዐዐ2
 የንግድ ቤት ኪራይ የመክፈል ግዴታ ያለበት ወገን የተጨማሪ እና
እሴት ታክስ መክፈል ያለበት ስለመሆኑ እነ ወ/ሮ ምልእተ ፀጋ
አዋጅ ቁ. 285/94 አንቀፅ 8 ቢዘን
884 የገቢዎችና ጉምሩክ ባለስልጣን ያልተከፈለን ቀሪ ቀረጥ ሊያስከፍል 45882 የገቢዎችና ጉምሩክ ታህሣሥ 352
የሚችልበት አግባብ ባለስልጣን 6/2ዐዐ2
አዋጅ ቁ.6ዐ/89 አንቀፅ 57(1)4853(1) እና
እነ ወ/ሮ እጅጋየሁ
አራምዴ (ሁለት
ሰዎች)
885 የጉምሩክ አዋጅን በመተላለፍ ከሚፈፀም የወንጀል ድርጊት ጋር 44862 አሸናፊ አበበ ጥር 5/2ዐዐ2 355
በተያያዘ የኮንትሮባንድ ተግባር ሃይልን በመጠቀም ወይም ከሌሎች ጋር እና
በማበር የተፈፀመ እንደሆነ አዋጅ ቁ. 6ዐ/89 ተፈፃሚ ሊሆን የሚችል የጉምሩክ ባለስልጣን
ስለመሆኑ
886 የጉምሩክ ሕግን በመተላለፍ ወንጀል ፈፅሟል በሚል የተጠረጠረ ሰው 48693 ነኢማ አወል እና ጥር 5/2ዐዐ2 357
ክስ ሊቀርብበት የሚገባውና ጉዳዩ መታየት ያለበት በአዲሱ የወንጀል የገቢዎችና ጉምሩክ
ህግ ሣይሆን የጉምሩክ አዋጆች መሠረት በማድረግ ስለመሆኑ ባለስልጣን
165
አዋጅ ቁ. 60/89
887 የንግድ ድርጅት ሥራ አስኪያጅ የሆነ ሰው የድርጅቱን አስተዳደራዊ 54061 አቶ መስፍን ሽፈራው ሚያዝያ 359
ሥራ ለሌላ ሰው የወከለ መሆኑ ድርጅቱ ያለተጨማሪ እሴት ታክስ እና
26/2ዐዐ2
ግብይት በመፈፀም ወንጀል ጥፋተኛ በተባለ ጊዜ ከሚቀርብበት የወንጀል የኢትዮጵያ ገቢዎች
ተጠያቂነት ነፃ የማያደርገው ስለመሆኑ ባለስልጣን
888  የኢትዮጵያ ገቢዎችና ጉምሩክ ባለስልጣን በሕግ የተሰጠውን 49889 የኢትዮጵያ ገቢዎችና ሰኔ 361
ስልጣንና ተግባሩን በተገቢው ጊዜና ሁኔታ ባለማከናወኑ በሌላ ሰው ጉምሩክ ባለስልጣን 28/2002
ንብረት ላይ ለሚያደርሰው ጉዳት በኃላፊነት ሊጠየቅ የሚችል የሞያሌ ቅርንጫፍ
ስለመሆኑ ጽ/ቤት
 የኢትዮጵያ ገቢዎችና ጉምሩክ ባለስልጣን በሕግ በተሰጠው ስልጣንና እና
ኃላፊነት መሰረት ግዴታውን ለመወጣት ሲንቀሳቀስ በቁጥጥሩ ሥር አቶ ዛኪ ሰይድ
አድርጐት ከሚቆየው ንብረት ጋር በተያያዘ የተቋረጠ ጥቅም ወይም
የጉዳት ካሣ ሊከፍል የሚችልበት የሕግ መሰረት የሌለ ስለመሆኑ
አዋጅ ቁ 60/98 አንቀጽ 6(5), 58,74
አዋጅ ቁ 368/95 አንቀጽ 78
889 የግብር ይግባኝ ጉባኤ በሚሰጠው ውሳኔ ላይ ይግባኝ ለማቅረብ 48621 አቶ አብደላ ሁሴን ሰኔ
የተፈቀደው ጊዜና ስሌቱ ከለር 30/2002
አዋጅ ቁ. 285/94 አንቀጽ 43(1) ላብራቶሪ
ኃ/የተ/የግ/ማህበር 365
እና
የፌዴራል አገር ውስጥ
ገቢ ባለሥልጣን
ቅጽ 11
890 በስህተት ለጉምሩክ የተከፈለ ቀረጥ ተመላሽ የሚደረገው ስህተቱ 53749 የአዲስ አበባ ላጋር ጥቅምት 324
መኖሩን ባለስልጣን መ/ቤቱ ያወቀና ዕቃውም የጉምሩክ ስነ ስርዓትን ጉምሩክ 18/2003
አጠናቅቆ ወደ አገር ከገባበት ወይም ወደ ውጭ አገር ከተላከበት ቀን እና
ጀምሮ ባለው 6 ወር ውስጥ ስለመሆኑ አቶ አዱኛ አበሉ
አዋጅ ቁ. 368/95 አንቀጽ 15
አዋጅ ቁ. 60/89 አንቀጽ 53, 55
891 ከቀረጥ ነፃ በሆነ መልኩ ለግል አገልግሎት እንዲውል የገባ መኪናን 54203 የኢትዮጵያ ገቢዎችና ህዳር 327
ለንግድ ማዋል በወንጀል ተጠያቂነትን የሚያስከትል ስለመሆኑ ጉምሩክ ባለስልጣን 27/2003
166
አዋጅ ቁ. 368/95 አንቀጽ 73/1/, 78 እና
ወ/ሮ ሙሉእመቤት
ኃ/ሚካኤል
892 ከውጭ አገር ወደ ኢትዮጵያ የሚገቡ ዕቃዎችን አስመልክቶ ስለሚካሄድ 50375 የኢትዮጵያ ገቢዎችና ህዳር 330
የቅድመ ጭነት ምርመራ ሥርዓት እና በዕቃው ላይ ስለሚከፈል ግብር ጉምሩክ ባለስልጣን 13/2003
/ታክስ/ እና
አዋጅ ቁ. 173/91 አንቀጽ 6/1/, 4/1/ እነ ወ/ሮ ለተብርሀን
አድሀኖም /ሁለት
ሰዎች/
893 የተጨማሪ እሴት ታክስ ህግን ተላልፏል በሚል በወንጀል የተከሰሰና 51090 እነ ዘ ቲዊንስ ባርና ታህሳስ 333
ስራ አስኪያጅ የሆነ ሰው ድርጊቱ ሲፈፀም በቦታው አልነበረም ወይም ሬስቶራንት 12/2003
አያውቅም በሚል ምክንያት ከወንጀል ኃላፊነት ነፃ ሊሆን የማይችል ኃ/የተ/የግ/ማህበር
ስለመሆኑ /ሁለት ሰዎች/
አዋጅ ቁ. 285/94 አንቀጽ 56/1/ 55 እና የኢትዮጵያ
አዋጅ ቁ. 609/209 አንቀጽ 22/1/ 50/ለ//1/ ጉምሩክ ባለስልጣን
894  የጉምሩክ ባለስልጣን ኮንትሮባንድ እንደተፈፀመበት በበቂ ሁኔታ 43996 የሰሜን ምስራቅ ጥር 336
የጠረጠረውን ተሽከርካሪ በቁጥጥሩ ሥር አድርጐ ለሚያደርገው ጉምሩክ ሚሌ 10/2003
ማጣራት ለባለንብረቱ የተቋረጠ ጥቅም እንዲከፈል የማይጠየቅ ቅርንጫፍ ጽ/ቤት
 ባለስልጣኑ በቁጥጥሩ ሥር የሚያውላቸው ተሽከርካሪዎች በረከት አሰፋ
የተያዙበትን ጉዳይ ለማጣራት ከሚያስፈልገው ተገቢና ምክንያታዊ
ጊዜ በላይ የሆነ እንደሆነ የሚያስጠይቀው ስለመሆኑ
 በባለስልጣኑ ቁጥጥር ሥር የቆዩ ተሽከርካሪዎችን በተመለከተ
የተቋረጠ ገቢ ይከፈለን በሚል አቤቱታ በቀረበ ጊዜ ፍርድ ቤት
የተጠየቀውን ገቢ ህጋዊነት እና ትክክለኛነት በማረጋገጥ መወሰን
አዋጅ ቁ. 60/89 አንቀጽ 6/5/ 58/1//1
አዋጅ ቁ. 368/95
895  አንድ ግብር ከፋይ ለተጨማሪ እሴት ታክስ (VAT) ግብር ከፋይነት 59851 አቶ አለሙ ጋባ የካቲት 341
ተመዘገበ የሚባለው በባለሥልጣኑ ከተመዘገበበት ዕለት ወይም እና 11/2003
ምዝገባው እንደሚፀና ከተገለፀበት ጊዜ ጀምሮ ስለመሆኑ የፌዴራል ገቢዎችና
 የተጨማሪ እሴት ታክስ ግብር ተመዝጋቢ የሆነ ሰው ከተመዘገበበት ጉምሩክ ባለስልጣን
167
ዕለት ጀምሮ ለሚያደርገው ግብይት የተጨማሪ እሴት ታክስ ደረሰኝ
ለተጠቃሚው ወዲያውኑ ያልሰጠ መሆኑ በወንጀል የሚያስጠይቀው
ስለመሆኑ
 እውቅና ያልተሰጠው የሽያጭ መመዝገቢያ መጠቀም በወንጀል
የሚያስጠይቅ ስለመሆኑ
አዋጅ ቀ. 285/94 አንቀጽ 64, 3/1/ና/2/, 22/1/
አዋጅ ቁ. 286/94 አንቀጽ 117
ደንብ ቁጥር 139/99 አንቀጽ 22
መመሪያ ቁጥር 46/99
896  በጉምሩክ አዋጅ ቁ. 368/95 /እንደተሻሻለ/ አንቀጽ 74 ሥር ጥፋተኛ 48628 የገቢዎችና ጉምሩክ ግንቦት 345
የተባለ ተከሳሽ ሊጣልበት ስለሚችለው የቅጣት አይነትና መጠን ባለስልጣን ዓ/ሕግ 05/2003
 በኮንትሮባንድ ዕቃ ሲያጓጉዝ የተገኘ ተሽከርካሪ ሊወረስ የሚችልበት እና
አግባብ አቶ በርሄ ሐጐስ
አዋጅ ቁ. 60/89
አዋጅ ቁ. 368/95 አንቀጽ 64/4/, 74
897 57100 የኢትዮጵያ ገቢዎችና ግንቦት 347
የኢትዮጵያ ገቢዎችና ጉምሩክ ባለስልጣን አስቀድሞ በዋስትና ለሌላ ጉምሩክ ባለስለጣን 30/2003
ሰው ያልተሰጡ የግብር ከፋይ ንብረቶች ላይ የቀዳሚነት መብት ያለው በጅማ ቅ/ጽ/ቤት
እነ አቶ አዳራ ሰይድ
አዋጅ ቁ. 286/94 አንቀጽ 80/1/, 78/1/ /ሁለት ሰዎች/
898 የተሽከርካሪ ባለንብረትና ሹፌር በመሆን የኮንትሮባንድ ወንጀል 64819 የኢትዮጵያ ገቢዎችና ሰኔ 350
በተሽከርካሪ በመታገዝ የተፈፀመ ስለመሆኑ የተረጋገጠ እንደሆነ ጉምሩክ ባለስልጣን 30/2003
የግለሰቡን የወንጀል ጥፋተኝነት ውሣኔ ተከትሎ ተሽከርካሪው እና
እንዲወረስ ትዕዛዝ መሰጠት ያለበት ስለመሆኑ አቶ አንተነህ ካሣዬ
አዋጅ ቁ. 622/2001 አንቀጽ 91/2/, 2/1/
899 ከቀረጥ ነፃ፣ በቅናሽ ቀረጥ ወይም በጊዜያዊነት ከቀረጥ ነፃ የገባን ዕቃ 58266 ወ/ሮ አልማዝ ደሴ ሰኔ 353
ህግን በሚቃረን መልኩ የቀረጥ ነፃ መብቱ ከተሰጠበት ምክንያት ውጪ እና 03/2003
መጠቀም /ለሌላ ሰው አሳልፎ መስጠት/ የወንጀል ኃላፊነትን የጉምሩክ ዓ/ህግ
የሚያስከትል ስለመሆኑ
አዋጅ ቁ. 60/89
168
አዋጅ ቁ. 368/95 አንቀጽ 73/1/ /ሀ/ /ለ/ /2/
900  አንድ ዕቃ /ንብረት/ ኮንትሮባንድ ነው ወይም የጉምሩክ ስርዓት 60400 የኢትዮጵያ ገቢዎችና ሐምሌ 356
ያልተፈፀመበት ነው በሚል በቁጥጥር ስር ሊውል የሚችልበት ጉምሩክ ባለስልጣን 12/2003
አግባብ እና
 የጉምሩክ ሥርዓት ያልተፈፀመበትን ዕቃ ወደ ጉምሩክ ክልል ኤፍታታ እና ቢኤም
ማስገባት ወይም ከጉምሩክ ክልል ማስወጣት ዕቃው ኮንትሮባንድ ኤም ኃ/የተ/የግ/ማህበር
እንዲባል የሚያደርግ ስለመሆኑና የኮንትሮባንድ ወንጀልን የሚያቋቁም
ስለመሆኑ
 “የጉምሩክ ክልል” በሚል የተጠቀሰው ሃረግ አጠቃላይ የኢትዮጵያ
የግዛት ክልልን የሚያመላክት ስለመሆኑ
አዋጅ ቁ 622/2001 አንቀጽ 2/17/, 12/4/, 13/1/, 91/1/, 2/7/
901 በህግ አግባብ የጉምሩክ ሥነ ሥርዓት የተፈፀመበት ዕቃ/ንብረት/ 65656 የኢትዮጵያ ገቢዎችና ሐምሌ 360
የኮንትሮባንድ ዕቃን ለማሳለፍ በሽፋንነትና በከለላነት ያገለገለ መሆኑ ጉምሩክ ባለስልጣን 26/2003
በተረጋገጠ ጊዜ የጉምሩክ ባለስልጣን ይህን በሽፋንነትና በከለላነት የባህር ዳር ቅርንጫፍ
ያገለገለውን ዕቃ ለመውረስ ስልጣን የተሰጠው ስለመሆኑ ጽ/ቤት
አዋጅ ቁ. 60/89 አንቀጽ 6/5/ 58/1/ /ለ/ 16-18 እና
አዋጅ ቁ. 368/95 አንቀጽ 22 ወ/ሪት ትዕግስት
ጥላሁን
902 የጉምሩክ ሥነ ሥርዓት ያልተፈፀመበት ዕቃን በማጓጓዝ የተያዘ 57243 የሚሌ ገቢዎች እና መስከረም 365
ተሽከርካሪ እንዲወረስ ላይታዘዝ የሚችልበት አግባብ ጉምሩክ 27/2003
አዋጅ ቁ. 622/2001 አንቀጽ 104/3/ /ሀ/ አንቀጽ 91/1/ እና
አቶ ደረጀ ከፍያለው
ሲማ
903  ማንኛውም ሰው በመቀጠር ምክንያት በሚያገኘው ማናቸውም ገቢ 65330 የኢፌዴሪ ፍትህ ሰኔ 368
ላይ የገቢ ግብር የመክፈል ግዴታ ያለበት ስለመሆኑ ሚኒስቴር 30/2003
 በደረሰ የአካል ጉዳት ወይም በሞት አደጋ ምክንያት ከሚሰጥ የካሣ እና
ክፍያ በስተቀር ሌሎች በማናቸውም ሁኔታ የሚከፈሉ የካሣ እነ አቶ ተክሌ ጋረደው
ክፍያዎች ከግብር ነፃ ናቸው ለማለት የማይቻል ስለመሆኑ /ስድስት ሰዎች/
 ከሥራ መሰናበት ጋር በተገናኘ ለሰራተኞች የሚሰጥ የመልሶ
ማቋቋሚያ የድጋፍ ክፍያ የሥራ ግብር የሚከፈልበት ገቢ ነው
ለማለት የሚያስችል የህግ መሰረት የሌለ ስለመሆኑ
አዋጅ ቁ. 286/94 አንቀጽ 10/1/, 2/10/, 1/11/
169
904 በግብር ይግባኝ ሰሚ ጉባኤ ውሣኔ ቅሬታ ያለው ግብር ከፋይ ይግባኙን 59711 ሸበል ኃ/የተ/የግ/ማህበር ሰኔ 370
ስልጣን ባለው ፍርድ ቤት ለማቅረብ የሚችለው በጉባኤው እና 14/2003
የተወሰነበትን ግብር ይግባኝ ሙሉ በሙሉ ሲከፍል ስለመሆኑ የኢትዮጵያ ገቢዎችና
አዋጅ ቁ. 286/94 አንቀጽ 112/4/ ጉምሩክ ባለስልጣን
አዋጅ ቁ. 285/94 አንቀጽ 43/4/ ዓ/ህግ
ቅጽ 13
905 በኃላፊነት ይዞት በሚገኝ ተሽከርካሪ የጉምሩክ ሥነ ሥርዓትን 54889 የኢትዮጵያ ገቢዎችና መስከረም 499
በመተላለፍ ዕቃን ሲያጓጉዝ የተያዘ ሰው ሊጠየቅ ስለሚችልበት ጉምሩክ ባለሥልጣን 26/2004
አግባብና ተፈፃሚ ስለሚሆነው የህግ ድንጋጌ እና
አዋጅ ቁ.60/89 አንቀፅ አቶ ንጉሴ ገብረፃዲቅ
አዋጅ ቁ.368/95 አንቀፅ 79,80(1), 81,64(4)74
ወ/መ/ሥ/ሥ/ህ/ቁ.113(2)
906 በጉምሩክ ወንጀል የተከሰሰ ሰው በነፃ የተለቀቀ ቢሆንም ወንጀሉ 64115 እነ አቶ አህመድ ሁሴን ጥቅምት 502
የተፈፀመበት እቃ ወይም ማጓጓዣ የሚወረሰው የጉምሩክ ህግን (ሁለት ሰዎች) 08/2004
የመተላለፍ ድርጊት ስለመፈፀሙ ፍርድ ቤቱን የሚያጠግብ ማስረጃ እና
ሲቀርብ ስለመሆኑና ማስረጃው አጥጋቢ ካልሆነ ብቻ ፍ/ቤት እቃውን የኢትዮጵያ ገቢዎችና
(ማጓጓዣውን) እንዳይወረስ በማድረግ ተገቢውን ቀረጥና ታክስ ጉምሩክ ባለስልጣን
እንዲከፈል ሊያዝ የሚገባው ስለመሆኑ
አዋጅ ቁ.622/2001 አንቀፅ 104(3)(ሀ), 104(3)(ለ)
907 የበጐ አድራጐት ሥራን የሚሰሩ ድርጅቶች ከቦታ ኪራይ እና የቤት 66474 የኢትዮጵያ የሰባተኛው ጥቅምት 506
ግብር ነፃ ሊሆኑ የሚችሉበት አግባብ ቀን አድቬንቲስት 17/2004
አዋጅ ቁ.80/68 አንቀፅ 14(ለ) ዓለም አቀፍ
የህግ ክፍል ማስታወቂያ ቁ.36/68 አንቀጽ 8 ቤተክርስቲያን የአቃቂ
አድቬንቲስት ሚሲዮን
ት/ቤት
እና
የአቃቂ ቃልቲ ክፍል
ከተማ ወረዳ
170
01አስተዳደር ገቢዎች
ጽ/ቤት
905  ህንፃን (ቤትን) በኪራይ ይዞ የሚገለገል ወገን ለአከራዩ ከሚከፍለው 69677 ዳሽን ባንክ አ.ማ ታህሣሥ 511
የኪራይ ዋጋ ላይ በህግ የተመለከተውንና ለመንግስት ገቢ ሊሆን እና 20/2004
የሚገባውን ግብር ተቀናሽ ለማድረግ ስለመቻሉና ይህንን ለማድረግም አቶ ኑረዲን መሐመድ
የግዴታ የፍ/ቤት ውሣኔ የማያስፈልገው ስለመሆኑ
 በፍርድ የኪራይ ዋጋን ለአከራይ እንዲከፍል የተወሰነበት ተከራይ
ለመንግስት የሚከፈልና ከተከፋይ ሂሳቦች ላይ ግብርን ቀንሶ
እንዲያስቀር የተጣለበትን ግዴታ መወጣት ያለበት በመሆኑ ሙሉውን
የኪራይ ዋጋ ለአከራዩ እንዲያስረክብ በአፈፃፀም ሊገደድ ስላለመቻሉ
አዋጅ ቁ.286/94 አንቀፅ 91, 101, 53(1)
ደንብ ቁጥር 78/94 አንቀፅ 24, 2(ሸ)
909 የተጨማሪ እሴት ታክስ የመክፈል ግዴታ መወጣት ጋር በተያያዘ 74753 እነ ሐበሻ የባህል ታህሣሥ 514
ታክስ ከፋዮች የሽያጭ መመዝገቢያ መሣሪያን የመጠቀም ግዴታ ማዕከልና 17/2004
የሚኖርባቸው የንግድ ፈቃድ የሥራ ዘርፍ በግልፅ ተለይቶ የስእል ጋለሪ ኃ.የተ.የግል
በተመለከተባቸው ሽያጮች ጋር በተገናኘ ብቻ ስለመሆኑ ማህበር (ሶስት ሰዎች)
አዋጅ ቁ.285/94 አንቀፅ 55 እና
አዋጅ ቁ.609/201 አንቀፅ 50(መ)(2) የፌዴራል ገቢዎችና
ደንብ ቁ.139/99 አንቀፅ 5(1)(ለ) ጉምሩክ ባለሥልጣን
የወ/ህ/ቁ.23(2) ዓቃቤ ህግ
910 ከታክስ/ግብር አከፋፈል ጋር በተገናኘ ግብር ከፋዩ ያለውን ቅሬታ 66350 አቶ ቴዎድሮስ ደበላ ጥር 02/2004 518
ለግብር ይግባኝ ሰሚ ጉባኤ በይግባኝ ለማቅረብ የተፈቀደው ጊዜና እና
ስሌቱን ተግባራዊ ስለማድረግ የፌዴራል አገር ውስጥ
አዋጅ ቁ.286/94 አንቀፅ 107(2), 108 ገቢ ባለስሥልጣን
የልደታ ክፍለ ከተማ
አነስተኛ ግብር ከፋዮች
ቅርንጫፍ ጽ/ቤት
911 ግብር ከፋይ የሆነ ወገን ምንም አይነት የሂሣብ መዝገብና ሰነድ ያልያዘ 69921 አቶ አበበ ጥር 02/2004 521
171
እንደ ሆነ ወይም በማናቸውም ምክንያት የሂሣብ መዝገቡንና ሰነዱን ገ/እግዚአብሔር
የግብር አስገቢው ባለስልጣን ያልተቀበለው እንደሆነ ሊከፈል የሚገባው እና
የግብር መጠን በግምት ሊወሰን ስለመቻሉ አራዳ ክፍለ ከተማ
አዋጅ ቁ.286/94 አንቀፅ 69(1), 71 ገቢዎች ጽ/ቤት ዐቃቤ
ህግ
912  ከጉምሩክ ባለስልጣን ሹም ፈቃድ ሳያገኝ በመተላለፍ ላይ ያሉ ወይም 65041 አቶ አንዳርጌ እሸቱ የካቲት 524
የጉምሩክ ወደብ በደረሱ ወቅት የእቃ መያዣ ላይ የተደረገን ማሸጊያ እና 30/2004
መፍታት በወንጀል ተጠያቂነትን የሚያስከትል ስለመሆኑ የኢትዮጵያ ገቢዎችና
 በጉምሩክ ወደብ በምርመራ ላይ ካሉ ዕቃዎች ለሳምፕልነት በሚል ጉምሩክ ባለስልጣን
ወስዶ አለመመለስ በወንጀል የሚያስጠይቅ ስለመሆኑ ዐቃቤ ህግ
አዋጅ ቁ.622/2001 አንቀፅ 100, 95(ሀ)
913 የተጨማሪ እሴት ታክስን ተግባራዊ ለማድረግ በወጣው አዋጅ 68422 እነ ጀሪኮ ሰርቪስ መጋቢት 527
ቁ.285/94 አንቀጽ 49 መሰረት በወንጀል ጥፋተኛ የተባለ ተከሳሽ ላይ (ሁለት ሰዎች) 14/2004
ቅጣት ሊጣል ስለሚችልበት ሁኔታ፣ እና
አዋጅ ቁ.285/94 አንቀጽ 49,47,50(2) የኢትዮጵያ ገቢዎችና
የወ/ህ/አ 2(2) ጉምሩክ ባለሥልጣን
914 ተከራይ የሆነ ወገን ለአከራይ ከሚከፍለው የኪራይ ገንዘብ ለመንግስት 65361 ዘመነ ዮሐንስ ጀኔራል ሚያዝያ 532
የሚከፈለውን ግብር ሳይቀንስ ለአከራዩ እንዲከፈል ለማስገደድ ኀላፊነቱ የተወሰነ የግል 09/2004
የማይቻል ስለመሆኑ፣ ማህበር
የፍ/ብ/ህ/ቁ 1716, 1718, 1711 እና
አዋጅ 286/94 አንቀጽ 56, 91, 83 አቶ ዳውድ ኢብራሂም
915  የግብር ከፋይ የሆነ ሰው ገቢውን በህጉ አግባብ ለግብር አስገቢው 72824 የቦሌ ክፍለ ከተማ ሐምሌ 534
መስሪያ ቤት ከማሣወቅ ውጪ ደረጃውን በራሱ ሊወሰን/ሊለወጥ/ ገቢዎች ፅ/ቤት 18/2004
የማይችል ወይም የማይገባ ስለመሆኑ፣ እና
 የግብር አከፋፈል ስርዓት ለግብር ከፋዩ ግልጽ መሆን ያለበት አቶ ሚሊዮን አሰፋ
ስለመሆኑ፣
አዋጅ ቁ. 286/94 አንቀጽ 38
ደንብ ቁ. 78/94 አንቀጽ 18,22
172
አዋጅ ቁ. 308/95 አንቀጽ 10(2)(ሐ)
አዋጅ ቁ. 587/2001
916  ለግል አገልግሎት ከቀረጥና ከታክስ ነፃ የገባን መኪና ለብድር 69602 እነ አቶ አካሉ አለሙ የካቲት 539
መያዣነት መስጠት በወንጀል ኃላፊነትን (ተጠያቂነትን) የሚያስከትል (ሁለት ሰዎች) 06/2004
 በወንጀል ጉዳይ በቅጣት መልክ የሚጣለው የገንዘብ መቀጮ የገቢዎችና ጉምሩክ
በፍ/ብሔር ጉዳይ ከሚኖረው የአንድነትና የነጠላ ኃላፊነት የተለየ ዐቃቤ ሕግ
ስለመሆኑና ቅጣቱ በእያንዳንዱ አጥፊ ላይ ለየብቻ ሊጣል የሚገባው
ስለመሆኑ፣
አዋጅ ቁ.345/95 አንቀጽ 73(1)
አዋጅ ቁ. 60/89
አዋጅ ቁ.280/94
የወንጀል ህግ አንቀጽ 32(1)(ሀ), 41
ቅጽ 14
917  በብልጫ የተከፈለ ቀረጥና ታክስ ተመላሽ እንዲሆን የሚቀርብ ጥያቄ 71070 ተሸአብ መስከረም
ተቀባይነት የሚኖረው ዕቃው የጉምሩክ ሥነ-ሥርዓት አጠናቅቆ ወደ ኃ/የተ/የግ/ማህበር 21/2005
አገር ውስጥ ከገባበት ወይም ወደ ውጪ አገር ከተላከበት ቀን ጀምሮ እና
በስድስት ወር ውስጥ የቀረበ እንደሆነ ብቻ ስለመሆኑ፣ የኢትዮጵያ ገቢዎችና
 "የጉምሩክ ሥነ-ሥርዓት ተጠናቀቀ" ማለት ስለሚቻልበት አግባብ ጉምሩክ ባለሥልጣን
አዋጅ ቁ.622/2001 አንቀጽ 66(1), 2(17),66(29),66(2)
918 የተሽከርካሪ ባለቤት የሆነ ሰው በተሽከርካሪው የተፈፀመ የጉምሩክ 76976 የጅጅጋ ገቢዎችና መስከረም
ሥነ-ሥርዓት ህግን የመጣስ ወንጀል ከራሱ እውቀት ወይም ፈቃድ ጉምሩክ ቅርንጫፍ 22/2005
ወጪ መሆኑን ማስረዳት የቻለ እንደሆነ የተፈፀመው ወንጀል ክብደት ጽ/ቤት
እየታየ የገንዘብ መቀጮ ከፍሎ ተሽከርካሪው ሊለቀቅለት (ላይወረስ) እና
የሚችል ስለመሆኑ፣ አቶ ሊሻን ከተማ ገብሬ
አዋጅ ቁ.622/2001 አንቀጽ 109(1)
የገቢዎችና ጉምሩክ ባለስልጣን መመሪያ ቁ.50/2003 አንቀጽ 6(2)
173
919  የውጭ ምንዛሬ ከአገር ውስጥ ወደ ውጭ አገር ያለህጋዊ እውቅናና አቶ ሳምሶን መንግስቱ ጥር 30/2005
ፈቃድ ማስወጣት የወንጀል ኃላፊነትን የሚያስከትል ስለመሆኑ፣ 80296 እና
 የወንጀል ድርጊትን የፈፀምኩት ባለማወቅ ነው በሚል የሚቀርብ የፌዴራል ገቢዎችና
ክርክር ተቀባይነት የሌለውና ህግን አለማወቅ ይቅርታ የማያሰጥ ጉምሩክ ባለስልጣን
ስለመሆኑ፣
አዋጅ ቁ. 622/2001 አንቀጽ 99
አዋጅ ቁ. 591/2000 አንቀጽ 20(3)
የኢፌዴሪ ህገ መንግስት አንቀጽ 22(1)
የወንጀል ህግ አንቀጽ 2(2),25,23(2),81(1)(3)
ቅጽ 15
920 ግብር የተጣለበትን የካፒታል ንብረት ዝውውር የመቀበል ወይም 79189 የኮልፌ ቀራኒዮ ክ/ከተማ መጋቢት 258
የመመዝገብ ወይም በማናቸውም መንገድ የማጽደቅ ስልጣን ያለው መሬት አስተዳደር 9/2005
ባለስልጣን
(የተሰጠው) የመንግስት አካል ግብሩ መከፈሉን ሣያረጋግጥ እና
ዝውውሩን እንዲቀበል፣ እንዲመዘግብ ወይም እንዲያፀድቅ ሊገደድ ጂ.ኤም.ቲ ኢንዱስትሪያል
የማይችል ስለመሆኑ፣ ኃ/የተ/የግል ማህበር
አዋጅ ቁጥር 286/94 አንቀጽ 37(7)
921  አንድ ሰው ለመንግስት ሊከፍል የሚገባውን ግብር ባለመክፈሉ 84623 እነ ጅ. አግሪ ፖክ ኃላፊነቱ ሰኔ 04/2005 261
በወንጀል ተግባር ሊጠየቅና ጥፋተኛ ተብሎ ሊቀጣ የሚችለው ግብሩን የተወሰነ የግል ማህበር
ላለመክፈል በማሰብና ግብር አስገቢው መ/ቤትም ንብረቶቹን በመያዝና እና
በመሸጥ የግብር ገንዘቡን ገቢ እንዳያደርግ ለማድረግና ግብር የመክፈል የኢትዮጵያ ገቢዎችና
ኃላፊነቱን ለማምለጥ ንብረቶቹን ለማሸሽ፣ የመሰወር ወይም ሌሎች ጉምሩክ ባለስልጣን ሀዋሳ
ተገቢነት የሌላቸው ህገ ወጥ ተግባራትን በመፈፀም ግብርን ያልከፈለ ቅርንጫፍ ጽ/ቤት
መሆኑ ሲረጋገጥ እንጂ በሌሎች በህግ ተቀባይነት ባላቸው ምክንያቶች
ግብሩን ለመክፈል ሳይችል የቀረ እንደሆነ ስላለመሆኑ፣
 ማንኛውም ሰው በፍ/ብሔር ጉዳይ ያለበትን እዳ ለመክፈል
ባለመቻሉ ምክንያት ብቻ በወንጀል ጉዳይ ጥፋተኛ ተብሎ ሊቀጣ
የማይገባ ስለመሆኑ፣
አዋጅ ቁ. 285/94 አንቀጽ 49
አዋጅ ቁ. 286/94 አንቀጽ 96, 162
ደንብ ቁጥር 78/94
ICCPR- አንቀጽ 11
174
922 የንግድ ሥራ ፈቃድ ኖሮት ነገረ ግን በህግ በተመለከተው የጊዜ ገደብ 86388 አቶ ባዘዘው ይሁን ሰኔ 17/2005 268
ውስጥ ፈቃዱ ሳይታደስ በንግድ ሥራ ላይ ተሰማርቶ የተገኘ ሰው የፀና እና
የአ/ብ/ክ/መንግስት ዐ/ሕግ
የንግድ ሥራ ፈቃድ እንደሌለው ተቆጥሮ በወንጀል ኃላፊነት ጥፋተኛ
ተደርጐ ሊያስቀጣው የሚችል ስለመሆኑ፣
አዋጅ ቁጥር 686/2002 አንቀጽ 2(10), 36, 60(1)
923 ከተጨማሪ እሴት ታክስ ጋር በተገናኘ ከሚመለከተው የገቢዎችና 86597 ግሎሪ ኢትዩጵያ አስጎብኝና መስከረም 271
ጉምሩክ ጽ/ቤት ፈቃድ ሳያገኝ ተገቢ ያልሆኑ ፓዶችን (የVAT የጉዞ ወኪል ኃ.የተ.የግል 21/2006
ማህበር
ደረሰኞችን) ማሳተምና መገልገል በወንጀል ተጠያቂነትን የሚያስከትል እና
ስለመሆኑና የድርጅቱ ባለሀብት (ሥራ አስኪያጅ) ድርጊቱ ሲፈፀም አቶ በርሀ ረዳ ኪዳኑ
በቦታው ያልነበረ መሆኑን በመግለጽ የሚያቀርበው መከራከሪያ
ተቀባይነት ሊያገኝ የሚችለው ማንኛውም በጐ አሳቢ ሰው ሊያደርገው
የሚችለውን ጥንቃቄ ያደረገና ጥበብ በተሞላበት ሁኔታ ድርጅቱን
በመምራት ኃላፊነቱን የተወጣ መሆኑን ማስረዳት የቻለ እንደሆነ
ስለመሆኑ፣
አዋጅ ቁጥር 285/94 አንቀጽ 56(3),(ለ), 3(1)(ለ), 2(11), 3(1)(ሀ)
አዋጅ ቁጥር 609/2001 አንቀጽ 2, 19(50) (ሐ)
924 አንድ በንግድ ሥራ የተሰማራ ሰው (ድርጅት) በተጨማሪ እሴት ታክስ 82061 አቶ አብዴልቀድር ሁሴን መስከረም 274
ግብር ከፋይነት የመመዝገብ ግዴታ አለበት ለማለት የሚቻልበት እና 20/2006
የአዲስ ከተማ ክፍለ ከተማ
እንዲሁም መመዝገብ ሲኖርበት ሳይመዘገብ ቀርቶ ግብር ሊጣልበት አነስተኛ ግብር ከፋይ
ስለሚችልበት አግባብ፣ ቅርንጫፍ ጽ/ቤት
አዋጅ ቁ.285/94 አንቀጽ 3(1)(3), 16(1)(ለ)
925 የተጨማሪ እሴት ታክስ ተመዝጋቢ የሆነ ነጋዴ (ሠው) ያለ ተጨማሪ 86672 የኢትዮጵያ ገቢዎችና መስከረም 277
እሴት ታክስ ሽያጭን አከናውኗል በሚል በወንጀል ተጠያቂ ሊሆን ጉምሩክ ባለስልጣን ዐ/ሕግ 22/2006
እና
ስለሚችልበት አግባብ፣ አቶ በቀለ ተሰማ (ሁለት
አዋጅ ቁጥር 285/94 አንቀጽ 11(1)(2)፣ 22(1)(3) ሰዎች)
አዋጅ ቁጥር 609/2001 አንቀጽ 11(1)
የወንጀል ህግ አንቀጽ 23(2)፣ 58(3)
ደንብ ቁጥር 139/1999
926  ከጉምሩክ ህግና አፈፃፀም ጋር በተያያዘ በኮንትሮየባንድ ወንጀል 89640 የገቢዎችና የጉምሩክ መስከረም 281
ተጠርጥሮ በጉምሩክ ተቋም በቁጥጥር ሥር እንዲውል የተደረገ ባለስልጣን 23/2006
እና
የንግድ ተሽከርካሪን አስመልክቶ ለንብረቱ ባለቤት የተቋረጠ ጥቅም ሰይፈዲን አብዱልቃድር
(ገቢ) እንዲከፈል ሲወሰን የካሣውን መጠን ለመወሰን የተሽከርካሪውን
175
ዓመታዊ የተጣራ ገቢ በተመለከተ ባለንብረቱ ለሚመለከተው
የመንግስት አካል በህጉ አግባብ ያሳወቀውን የገቢ መጠን ከሌሎች
አግባብነት ካላቸው ማስረጃዎች ጋር በማገናዘብና መሠረት በማድረግ
ሊወሰን የሚገባ ስለመሆኑ፣
 በአንድ የመንግስት ባለስልጣን ተረጋግጦ የተሰጠ የሰነድ ማስረጃ
በህጉ መሠረት ተቃውሞ ቀርቦበት ዋጋ የሌለው ስለመሆኑ
ካልተረጋገጠ በቀር ማስረጃው በማስረጃነት ዋጋ ሣይሰጠው ሊታለፍ
የሚችልበት አግባብ የሌለ ስለመሆኑ፣
የፍ/ብ/ህ/ቁ. 2010, 2011, 2090, 2091, 2141, 2152, 2153
የፍ/ብ/ሥ/ሥ/ህ/ቁ. 136, 138, 180 (1)
ቅጽ 16
927 በሕጉ አግባብ ስልጣን ባለው አካል ያልተከፈለ ቀረጥና ታክ 97409 የኢትዮጲያ ገቢዎችና ግንቦት 266
እንደተከፈለ የሚቆጠርበት የሕግ አግባብ የሌለ ስለመሆኑ ግምሩክ ባለስልጣን 09/2006
---ቀረጥና ታክሱን የማስከፈል ስልጣን በህገ መንግስቱ ተለይቶ እና
የተቀመጠ ስለመሆኑ፣ እነ ጋርዊች ዋንግ
የሕገ መንግሥቱ አንቀጽ 96(1) አዋጅ ቁጥር 578/2ዐዐዐ አንቀጽ (ሶሰት ሰዎች)
6(8)፣9 እና 1ዐ፣ ከአዋጅ ቁጥር 622/2ዐዐ1 አንቀጽ
2(6)፣(2(11)፣2(17) እና 91 ፣15(1)፣ 82 (1ሀ))((ለ))
928 አንድ የግብር ውሳኔ በግምት ስለሚወሰንበት አግባብ 88446 ሙሉ አሚን ትሬዲንግ ግንቦት 272
የግብር ህግ አዋጅ ቁጥር 286/1994 አንቀፅ 69 ኃ/የተ/የግል ማህበር 22/2006
እና
የኢትዮጵያ ገቢዎች
እና ጉምሩክ
ባለሥልጣን
929 ህጋዊ ቀረጥ የተከፈለበት ዕቃ ህጋዊ የግምሩክ ስርዓት ካልተፈፀመበት 92537 ኦዞ ግሎባል ግንቦት 277
ዕቃ ጋር ተቀላቅሎ ከተያዘ እና ከተወረሰ በህጋዊ መንገድ ዕቃው ኃ/የተ/የግል ማህበር
21/2006
ሲገባ የተከፈለው ቀረጥ(tax) እንዲመለስለት የዕቃው ባለቤት
የሚጠይቅበት የህግ ስርዓት ስላለመኖሩ፣ እና
አዋጅ ቁጥር 622/2001 አንቀፅ 104(3)
የኢትዮጵያ ገቢዎች
ጉምሩክ ባለሥልጣን
176
ንብረት
ቅጽ 2
930 በተሰረዘ የባለሀብትነት ምስክር ወረቀት የሚገኝ የባለሀብትነት መብት 17712 የአዲስ አበባ ከተማ ጥቅምት 135
ስላለመኖሩ አስተዳደር ጽ/ቤት እና 16/1998
የፍ/ብ/ህ/ቁ. 1195(1) 1196 (1) የወ/ሮ ሳዲያ እስማኤል
ወራሾች
931 በከተማ ቦታ ላይ ስለሚኖር መብት 15270 የመቶ አለቃ ተሻገር ጥቅምት 19
የፍ/ብ/ሥ/ሥ/ህ/ቁ. 33(2) 231 (1)(ሀ), አስታጥቄ 28/1998
አዋጅ ቁ.47/67 እና
አቶ አዊል አው አብዲ
ቅጽ 4
932 አከራካሪ የሆነው ቤት የግልም ሆነ የጋራ ቤቱ ያረፈበት ቦታ 19479 ወ/ሮ አመለወርቅ መጋቢት 67
የመንግስት በመሆኑ ከቤቱ ተነጥሎ እንዲገመትና አስፈላጊም ከሆነ ገለቴ 20/1999
እንዲሸጥ የሚያደርግ ውሣኔ መሬትን የመንግስት ለማድረግ የወጣውን ወራሾች እና እነ
ሕግ የሚፃረር ስለመሆኑ አቶ ቢሻው አሻሜ
የአዋጅ ቁ. 47/67 (አራት ሰዎች)
933 የሽያጭ ውል በሶስተኛ ወገኖች ላይ ውጤት እንዲኖረው ተዋዋዮች 16109 አቶ ከበደ አርጋው እና ሚያዝያ 91
ውላቸውን በመዝገብ እንዲፃፍ ከማድረግ የዘለለ ግዴታ የማይጥልባቸው የኢት/ንግድ ባንክ 12/1999
ስለመሆኑ
የፍ/ብ/ህ/ቁ. 1587 162ዐ 1613 2878
934 ለረጅም አመታት በመንግስት እጅ የነበረ ቤትን በተመለከተ ባለቤት ነኝ 14094 የኪራይ ቤቶች ሚያዝያ 77
የሚል ወገን ቤቱ በአዋጅ ቁ. 47/67 የተፈቀደለት መሆኑን ወይም አስተዳደር ድርጅት 18/1999
ያለአግባብ ከአዋጅ ውጪ ተወስዶብኛል የሚል ከሆነም ለሚመለከተው እና
አካል ጥያቄውን አቅርቦ ውሣኔ አግኝቶ ባለመብት ስለመሆኑ ማስረዳት የአቶ ሰለሞን ወረዳ
ያለበት ስለመሆኑ ወራሽ
የፍ/ብ/ህ/ቁ. 1195 አዋጅ ቁ 47/67ፍ/ብ/ሥ/ሥ/ህ/ቁ. 33/2/
177
ቅጽ 5
935 ተጋቢዎች በጋብቻ ወቅት የተፈራ ቤታቸውን በትርፍነት ለመንግስት 29343 እነ ወ/ሮ አምሳለ ሚያዝያ 224
ያስረከቡ እንደሆነ የአንደኛው ተጋቢ የግል ንብረት የሆነን ቤት ተፈራ (ሁለት ሰዎች) 7/2000
ያለምንም ተጨማሪ ስምምነት የጋራ የሚያደርገው ስለመሆኑ እና ወ/ት አበባ
አዋጅ ቁ. 47/67 አንቀፅ 11(1) አድማሱ
936 የማይንቀሳቀስ ንብረት ባለቤትነት ማረጋገጫ ደብተር አጠራጣሪነቱ 27548 የኪራይ ቤቶች ኤጀንሲ መጋቢት 306
በታወቀ ጊዜ ከሚመለከተው አካል ተገቢውን ማብራሪያና ማስረጃ እና 18/2000
ሳይጠየቅ የሚሰጥ ውሣኔ ተገቢነት የሌለው ስለመሆኑ እነ ወ/ሮ ቆፀላ መርሻ
የፍ/ብ/ህ/ቁ.1196(1) (ሁለት ሰዎች)
937 የማይንቀሳቀስ ንብረት ባለቤትነት የምስክር ወረቀት ስልጣን ላለው 29822 የወረዳ 6 ቀበሌ ዐ2 ግንቦት 310
የአስተዳደር ክፍል መመለስና መሰረዝ ጋር በተያያዘ ፍ/ቤቶች አስተዳደር ጽ/ቤት 28/2000
የባለቤትነት ደብተሩ እንዳይመለስ በሚል ውሣኔ ለመስጠት የማይችሉ እና
ስለመሆናቸው ወ/ሮ በቀለች አማረብህ
የፍ/ብ/ህ/ቁ 1196(1)
938 በአዋጅ ቁጥር 47/67 መሠረት የባለቤትነት መብት ለመንግስት 29860 ወ/ሮ አስናቀች ሲሻው መጋቢት 318
የተላለፈ መሆኑን እንደመከራከሪያ በማንሳት መሟገት የሚችለው እና 18/2000
የሚመለከተው የመንግስት አካል እንጂ ግለሰብ ስላለመሆኑ እነ ወ/ሮ አሰለፈች
አዋጅ ቁ 47/67 አንቀፅ 13(1) ከተማ (አራት ሰዎች)
939 ተወርሰዋል ተብለው በመንግስታዊና ህዝባዊ ተቋማት ቁጥጥር ሥር 31682 አዲስ ከተማ ክፍለ መጋቢት 326
ያሉ ቤቶች ጋር በተያያዘ ይመለሱልኝ በሚል የሚቀርቡ አቤቱታዎችን ከተማ መሠረተ 12/2000
መሠረት በማድረግ ፍ/ቤቶች መወረስና አለመውረስን በተመለከተ ልማትና ቤቶች ኤጀንሲ
ማስረጃዎችን መርምሮ ውሣኔ ለመስጠት ስልጣን ያልተሰጣቸው እና
ስለመሆኑ እነ ዘላለም ይልማ
አዋጅ ቁ. 47/67 ባልቻ
አዋጅ ቁ.11ዐ/87 ( ሦስት ሰዎች)
940 ጠፋ የተባለ ሰው በተመለሰ ጊዜ ንብረቶቹ የተሸጡ ከሆነ ለማግኘት 30298 አቶ የሲወንድም ጥር/2000 381
መብት የሚኖረው የንብረቶቹን የሸያጭ ዋጋ ስለመሆኑ አቡሕይ
የፍ/ብ/ህ/ቁ. 171(1) እና
አቶ አየነው ማለደ
941 የመሬት ይዞታ ባለቤት የሆነ ሰው ለህዝብ ጥቅም በሚል ይዞታውን 33975 የኢትዮጵያ መንገዶች መጋቢት 162
178
በተጨባß እንዲለቅ ባልተደረገበት ሁኔታ ሊጠይቅ የሚችለው የካሣ ባለስልጣን 25/2000
ክፍያ የሌለ ስለመሆኑ እና
አዋጅ ቁ.455/97 አንቀፅ 7(1) ወ/ሮ አበበች ስዩም
ቅጽ 6
942  የህዝብ የሆነ የማይንቀሳቀስ ንብረት ባለቤትነት ሊረጋገጥ የሚችልበት 22469 የጀጀጋ ደብረ መዊዕ ሐምሌ 173
አግባብ ቅዱስ ሚካኤል ቤ/ክ 5/1999
 የቤተክርስቲያንን የማይንቀሳቀስ ንብረት ባለቤትነት ለማረጋገጥ እና እነ አዳነት
የባለቤትነት የምስክር ወረቀት ማቅረብ አስገዳጅ ስላለመሆኑ መንግስቱ (ሰባት
የፍ/ብ/ህ/ቁ.1578 ሰዎች)
943 የማይንቀሳቀስ ንብረት ባለቤትነትን አስመልክቶ በሚመለከተው አካል 22719 የአ/አ ከተማ አስተዳደር ጥቅምት 176
የሚሰጠው የባለቤትነት ማረጋገጫ የምስክር ወረቀት ከተሰረዘ በኋላ ሥራና ከተማ ልማት 14/2000
በቤቱ ላይ መብት ወይም ጥቅም አለኝ በሚል የሚቀርብ አቤቱታ ቢሮ ተተኪ የመሬት
ተቀባይነት የማይኖረው ስለመሆኑ ልማትና አስተዳደር
የፍ/ብ/ህ/ቁ. 1195 ባለስልጣን
እና
አቶ ነጋሽ ዱባለ
944  ግለሰቦች በከተማ ቦታ የመጠቀም /የመያዝ/ መብት የሚኖራቸው 24269 የአዲስ አበባ ከተማ ህዳር 183
አግባብ ባለው መንግስት አካል /ባለሥልጣን/ ተፈቅዶ ሲሰጣቸው መስተዳደር እና 24/2000
ስለመሆኑ ተክለማሪያም መኮንን
 ከሚመለከተው ባለስልጣን ፈቃድ ሳይኖር የተሰራ የከተማ ቤት
ህጋዊነት የሌለው ስለመሆኑ
አዋጅ ቁ. 292/78 አንቀፅ 7(1)
945  የከተማ ቦታ በግል ባለቤትነት ሊያዝ የማይችል ስለመሆኑ 26130 አቶ ገ/እግዚያብሔር የካቲት 188
 ግለሰቦች በመሬት ላይ ሊኖራቸው የሚችለው የይዞታ መብት እንጂ ከበደው 4/2000
የባለቤትነት መብት ስላለመሆኑ እና
 ከጋብቻ በፊት በአንደኛው ተጋቢ የግል ይዞታ ሥር የነበረ መሬት ወ/ት ሰላማዊት
ላይ በጋብቻ ወቅት የጋራ ቤት የተሰራ እንደሆነ ተጋቢዎቹ በመሬቱ ወ/ገብርኤል
ይዞታም ሆነ በቤቱ ላይ እኩል መብት የሚኖራቸው ስለመሆኑ
አዋጅ ቁ. 47/67
የኢ..ፌ.ዲ.ሪ ህገ-መንግስት አንቀፅ 4ዐ(3)
የትግራይ ክልል የቤተሰብ ህግ አንቀፅ 85
179
946  ሁከት እንዲወገድ በሚል በቀረበ ክስ ላይ ተከሳሽ የሚያነሳው 27506 እነ ሣሙኤል ውብሸት ሐምሌ 192
ባለቤትነትን የተመለከተ ክርክር አግባብነት የሌለው ስለመሆኑ እና 19/1999
 ሁከት ይወገድልኝ በሚል ክስ በቀረበ ጊዜ ፍ/ቤቱ ሊይዝ የሚገባው ብዙነህ በላይነህ
ጭብጥ ሁከት ተፈጥሯል ወይስ አልተፈጠረም የሚል ጥያቄ አዘል
መሆን ያለበት ስለመሆኑ
947 በሌላ ሰው የመሬት ይዞታ ላይ በባለይዞታው ፈቃድ ህንፃ የሠራ ሰው 30101 አቶ ገዛኸኝ አድነው ህዳር 203
የህንፃውን ግምት ተቀብሎ ህንፃውን ለማስረከብ የማይገደድ ስለመሆኑ እና እነ ወ/ሮ ዳሳሽ 24/2000
የፍ/ብ/ህ/ቁ. 1179(1) እና (2) ባይነሳኝ
948 የኢትዮጵያ መንገዶች ባለስልጣን መሬትና ድንጋይ ነክ የሆኑ የተፈጥሮ 30461 የኢትዮጵያ መንገዶች ህዳር 206
ሀብቶችን በነፃ መጠቀም የሚችል ስለመሆኑ ባለስልጣን እና አቶ 3/2000
አዋጅ ቁ. 8ዐ/89 አንቀፅ 6(18) ኢሣ መሐመድ
949 ለጊዜው ለመኖሪያነት የተሰጠ ቦታ ላይ ሳያስፈቅዱ ቤት መስራት 33499 አዋሳ እርሻ ልማት መጋቢት 210
የተሰራውን ቤት በገንቢው ወጪ እንዲፈርስ የሚያስደርግ ስለመሆኑ ድርጅት እና አቶ ዶቶር 25/2000
የፍ/ብ/ህ/ቁ. 1178(2) ደሌቦ
950 የቤት ባለቤት ሳይሆን ወይም ባልተረጋገጠበት ሁኔታ ለኪራይ 33711 በቀድሞ ወረዳ 3 ቀበሌ መጋቢት 214
የተከፈለ ገንዘብ እንዲመለስ የሚቀርብ አቤቱታ የህግ መሠረት የሌለው ዐ7 አስተዳደር ጽ/ቤት 23/2000
እነ ወ/ሮ ክብርነሽ
ቀደመ
951 ከቤት ባለቤትነት ጋር በተያያዘ ክስ የሚያቀርብ ሰው የባለቤትነት 33924 ወ/ሮ ገብርኤላ ሚያዝያ 222
ማረጋገጫ የምስክር ወረቀት ካላቀረበ በስተቀር ሁልግዜም ቢሆን ኒኮላቶማስ 16/2000
በጉዳዩ ላይ መብት ወይም ጥቅም ሊኖረው አይችልም ብሎ እና
ለመደምደም የማይቻል ስለመሆኑ የኪራይቤቶች ኤጀንሲ
የፍ/ብ/ህ/ቁ. 1195(1)
ቅጽ 7
952 የመጥፋት ውሣኔ የተሰጠበት ሰው ንብረቱ ወደ 3ኛ ወገን የተላለፈ 30298 አቶ የሺወንድም ጥር 26
በሆነ ጊዜ የንብረቱን ዋጋ የማግኘት መብት ያለው ስለመሆኑ አቡሃይ 20/2000
የፍ/ብ/ህ/ቁ. 171 እና
አቶ አየነው ማለደ
953 የማይንቀሳቀስ ንብረት የጋራ ባለሀብት የሆኑ ሰዎች ንብረቱን በአይነት 25869 ወ/ሮ አየለች አልታዬ ሰኔ
180
ለመከፋፈል ባልቻሉ ጊዜ ንብረቱ በሃራጅ ተሸጦ ገንዘቡን መካፈል እና 19/2000 197
ያለባቸው ስለመሆኑ ወ/ሮ አስናቀች አየለ
የፍ/ብ/ህ/ቁ. 1272, 1273
ቅጽ 9
954 የማይንቀሳቀስ ንብረት ባለሀብትነት ካርታ በማቅረብ ብቻ የሚረጋገጥ ወ/ሮ ዘውዴ ገ/ስላሴ ጥቅምት 28
ስላለመሆኑ 36320 እና ወ/ሮ ህይወት 18/2ዐዐ1
የፍ/ብ/ሕ/ቁ. 1195 ባህታ
955 የማይንቀሳቀስ ንብረት ጋር በተገናኘ የንብረቱ ትክክለኛ ዋጋ ተደርጐ አቶ አሸናፊ 30

ሊወሰድ የሚገባው ንብረቱን ለመገንባት የወጣው ወጪ (BooK value) 35003 አብዱልቃድር እና እነ ህዳር
ብቻ ሣይሆን ንብረቱ በወቅቱ ለገበያ ቀርቦ ሊያወጣ የሚችለው ዋጋ ወ/ሮ ሽቶ አብዱራሂም 9/2ዐዐ1
( market value) ጭምር ስለመሆኑ (አራት ሰዎች)
956 አንድ ተከራካሪ ተገቢነት ያለው የሁከት ይወገድልኝ አቤቱታ አቅርቧል
ለማለት ለክርክር መንስኤ የሆነው ንብረት በእጅ አድርጎ መገኘትና 36645 ረዳት ሳጂን አያኖ ህዳር 32
በዚሁ ንብረት ላይ በእውነት ለማዘዝ እንዲችል የንብረቱ አያያዝ አንጀሎ 11/2ዐዐ1
ያልተጭበረበረና በማናቸውም መንገድ ህገ-ወጥ በሆነ ሁኔታ ያልተገኘ እና
መሆን ያለበት ስለመሆኑ እነ ወ/ሮ አለሚቱ
የፍ/ብ/ህ/ቁ. 114ዐ 1149(1) ጫሌቦ
957 የጋራ ንብረትን ለመካፈል በሚደረግ ሽያጭ የጋራ ባለኃብት የሆነ ወገን ታህሣሥ
የቅድሚያ ግዥ መብት ያለው ስለመሆኑ 37297 የኢትዮጵያ ልማት 2/2ዐዐ1 36
የፍ/ብ/ሕ/ቁ. 1261(2) 1386 – 1409 ባንክ እና ወ/ሮ
እታለም ተስፋ
958 የጋራ ሀብት የሆነ ንብረት በመያዣ የተያዘ በመሆኑ የቅድሚያ መብት የኢትዮጵያ ልማት
ያለ ቢሆንም የጋራ ባለሀብት የሆነ ወገን ንብረቱ በግልፅ ጨረታ ቀርቦ 37298 ባንክ እና ወ/ሮ ታህሣስ 39
የሚያወጣውን ትክክለኛ የገበያ ዋጋ ግማሽ በመክፈል ማስቀረት አለምነሽ ዋቅጂራ 2/2ዐዐ1
959 የሁከት ይወገድልኝ አቤቱታን ለማቅረብ አቤቱታ አቅራቢው ክርክር 38228 ሐጂ መሐመድ አወል ታህሣስ
የቀረበበት ንብረት ባለሀብትነቱን ሳይሆን ባለይዞታነቱን ብቻ ማስረዳት ረጃ እና እነ አቶ ዲኖ 7/2ዐዐ1 41
ያለበት ስለመሆኑ በሺር (ሁለት ሰዎች)
960 ባለመሬቱ ሳይቃወም በሌላ ሰው መሬት ላይ ህንፃ የሰራ ሰው የህንፃው 36638 በላይ አበበ እና እነ ታህሣሥ 43
ባለሀብት ሊሆን የሚችልበት አግባብ አበራሽ ዋቅጅራ 21/2ዐዐ1
181
የፍ/ብ/ህ/ቁ. 1179 (ሁለት ሰዎች)
961 የሁከት ይወገድልኝ አቤቱታ የሚያቀርብ ወገን የሁከት ተግባር
ፈጽሟል ከሚባለው ሰው የተሻለ የይዞታ መብት ያለው መሆኑን 39940 ወ/ሮ ነጂባ ነጋሽ እና ግንቦት 50
በቅድሚያ ማረጋገጥ ያለበት ስለመሆኑ ወ/ሮ ዚያዳ ዴታሞ 27/2ዐዐ1
የፍ/ብ/ህ/ቁ. 114ዐ 1149
962 ንብረትነታቸው የመንግስት የሆኑ ቤቶችን በተመለከተ የኪራይ ቤቶች 38169 የመንግስት ቤቶች ግንቦት 52
ኤጀንሲ መንግስትን ወክሎ የመከራከር መብት ያለው ስለመሆኑ ኤጀንሲ 12/2ዐዐ1
የፍ/ብ/ሥ/ሥ/ሕ/ቁ 33(2) እና
የወ/ሮ ንጋቷ ዘለቀ
ወራሽ
አቶ እሸቱ ቦጋለ
963 የይዞታ መብት ፍፁም ስላለመሆኑ እና በህግ አግባብ ይዞታው
የተወሰደበት ሰው ተገቢ የሆነ ካሣ የመጠየቅ መብት ያለው ስለመሆኑ 39539 የአዲስ አበባ አስተዳደር ሐምሌ 54
የፍ/ብ/ህ/ቁ. 114ዐ 1149(1) (2) ግብርና ቢሮ 3ዐ/2ዐዐ1
አዋጅ ቁ. 7/1986 አንቀጽ 2(5) 21 22 24 23 እና
በኢ.ፌ.ዲ.ሪ ህገ- መንግሥት አንቀጽ 4ዐ (8) እነ አቶ አበበ
አዋጅ ቁ. 455/1997 ዓባይ(ዘጠኝ ሰዎች)
964 38666 የኢትዮጰያ ልማት ሐምሌ
ከህግ የሚመነጭ የማይንቀሣቀስ ንብረት ባለሀብትነትን አስመልክቶ ባንክ
9/2ዐዐ1 57
የፍ/ብ/ህ/ቁ. 1723 ተፈፃሚነት የማይኖረው ስለመሆኑ እና
ባላንባራስ ተስፋዬ
ገ/እየሱስ
965 ከዘር የወረደ ርስት ነው በሚል የመሬት ባለቤት ለመሆን የሚቀርብ 38237 አቶ በርገና ሽፈራው ታህሣሥ 171
ክስ ህገ-መንግስታዊ ያልሆነና ተቀባይነት የሌለው ስለመሆኑ እና 21/2ዐዐ1
እነ አቶ አብራሃም
ሽፈራው(አራት ሰዎች)
ቅጽ 10
966 ለረጅም ጊዜ በመንግስት ቁጥጥር ሥር የነበረ ቤትን ይለቀቅልኝ በሚል እነ እናኑ ጀንበሬ
አቤቱታ የሚያቀርብ ወገን ቤቱ በአዋጅ ቁጥር 47/67 የተፈቀደለት 45161 (ሁለት ሰዎች) ታህሣሥ 255
ስለመሆኑ ወይንም ከአዋጅ ውጪ ተወስዶብኛል የሚል ከሆነም እና 24/2002
ለሚመለከተው አካል ጥያቄውን አቅርቦ ውሳኔ አግኝቶ ባለመብትነቱን የደሴ ከተማ ቀበሌ
182
ሳያረጋግጥ የሚያቀርበው ክስ ተቀባይነት የሌለው ስለመሆኑ 03 ጽ/ቤት
አዋጅ ቁጥር 47/67
967 የማይንቀሳቀስ ንብረትን አስመልክቶ የሚቀርብ የመፋለም ክስ በይርጋ ዳዊት መስፍን ጥር
ቀሪ ነው (ቀሪ ሆኗል) ሊባል የሚችል ስላለመሆኑ 43600 እና 05/2ዐዐ2 257
የፍ/ብ/ህ/ቁ 1677184512061188-1192 የመንግስት ቤቶች
ኤጀንሲ
968 የአዋጅ ቁጥር 47/67 በሥራ ላይ ከመዋሉ በፊት የተሰጠን ካርታ አቶ አምሣለ ጀመሪ
መሰረት በማድረግ ክሥ ለመመስረት የሚያስችል መብት ወይም ጥቅም 48699 እና ሚያዝያ 262
የሌለ ስለመሆኑ አቶ ፍርዱ ገበያሁ 21/2002
አዋጅ ቁ. 47/67
969 በአንድ ቤት ውስጥ ሲኖር ያልነበረ ወይም ቤቱን በእጁ አድርጐ 43081 አቶ ሣሙኤለ ጦኖሮ
ሲያዝበት ያልነበረ ሰው የሚያነሣው የሁከት ይወገድልኝ ክስ እና እነ ግንቦት 266
ተቀባይነት የሌለው ስለመሆኑ ወ/ሮ አይሻ አርጌሳ 6/2ዐዐ2
የፍ/ብ/ህ/ቁ. 1149 (አራት ሰዎች)
970 በሃይል ቤቴ ተይዞብኛል እንዲለቀቅልኝ በሚል የሚቀርብ አቤቱታ 42861 ወ/ሮ አጤነሽ አበበ ሰኔ 268
የሁከት ይወገድልኝ ክስ ነው ሊባል የሚችል ስላለመሆኑ እና 28/2002
የፍ/ብ/ሕ/ቁ. 1206,1149 አቶ ማንተጋፋቶት
አጥላው
971  አንድን ንብረት በአደራ ለማስተደደር (ለመጠበቅ) የተረከበ ወገን 48048 ወ/ሮ ገብርኤላ ኒካላ ሐምሌ 270
አደራ ሰጪው ንብረቱ እንዲመለስ በጠየቀው ጊዜ ወዲያውኑ ቶማስ ናክሶ 22/2002
መመለስ ያለበት ስለመሆኑ እና
 ንብረትን በአደራ የሰጠ ወገን ንብረቱ እንዲመለስለት ከመጠየቅ ጋር የመንግስት ቤቶች
በተያያዘ በህግ የተቀመጠ የጊዜ ገደብ (ይርጋ)የሌለ ስለመሆኑ ኤጀንሲ
የፍ/ብ/ህ/ቁ. 2781 (1)(2)2779 2989(1)
972 ከማይንቀሳቀስ ንብረት ጋር በተያያዘ የጉዳት ኪሣራን ጉዳት 48783 ወ/ሮ ሶፊያ ሁሴን
ለሚደርስበት ወገን በመክፈል የመንገድ መተላለፊያ ( servitude right) እና ሐምሌ 273
መብት ሊከበር የሚችል ስለመሆኑ እነ የአራዳ ክ/ከተማ 27/2ዐዐ2
የፍ/ብ/ህ/ቁ. 1221 መሬት
አስተዳደር (ሁለት
ሰዎች)
183
ቅጽ 11
973 ቤትና ቦታዬን ያለአግባብ ተነጠቅሁ በሚል የሚቀርብ አቤቱታ በፍ/ቤት 48217 ወ/ሮ አባዲት ለምለም ጥቅምት 248
ታይቶ ፍርድ ሊሰጥበት የማይችል አስተዳደራዊ ጉዳይ ነው ሊባል እና 03/2003
የማይችል ስለመሆኑ እነ የዛለአንበሳ ከተማ
ኢ.ፌ.ዴ.ሪ ህገ መንግስት አንቀጽ 37 አስተዳደር ጽ/ቤት
የፍ/ብ/ሥ/ሥ/ህ/ቁ. 4 /ሁለት ሰዎች/
974 የመሬት ይዞታ ለህዝብ ጥቅም ሲባል በተወሰደ ጊዜ ካሣ የሚከፈለው 52496 የኢትዮጵያ መንገዶች ጥቅምት 251
በተወሰደው ይዞታ ላይ ንብረት የነበረ መሆኑ እንዲሁም ንብረቱን ባለስልጣን 16/2003
ለመተካት ከሚያስፈልገው ወጪ ጋር ተመጣጣኝነት ያለው መሆኑ እና
ሲረጋገጥ ስለመሆኑ እነ አቶ ከድር
አዋጅ ቁ. 401/96 አንቀጽ 9/1/, 10 ኃሌጅንሶ /አስራ ሁለት
አዋጅ ቁ. 455/97 ሰዎች/
975  አንድ ሰው የንብረት ባለቤት የሚሆነው በጉልበቱ፣ በፈጠራ ችሎታው 55081 ወ/ሪት ራሔል ሥነ ጥቅምት 255
ወይም በገንዘቡ ንብረትን ያፈራ እነደሆነ ስለመሆኑ ፀሐይ 18/2003
 የፍርድ ባለዕዳ የሆነ ሰው ንብረቱ ለፍርድ ማስፈፀሚያነት እና
እንዳይውል አስቦ አካለ መጠን ባልደረሰ ህፃን ልጁ ስም ማዞሩ ብቻ አቶ መስፍን ታምራት
ከኃላፊነት ሊያድነው የሚያስችል ስላለመሆኑና ይህ በመሆኑም
ሊፈፀም የሚችል ፍርድ የለም ሊባል የማይችል ስለመሆኑ
የፍ/ብ/ህ/ቁ. 1195, 1196
የኢ.ፌ.ዴ.ሪ ህገ መንግስት አንቀጽ 40/2/
976  መንግስት አንድን የግል ንብረት ለህዝብ ጥቅም በሚወስድበት ጊዜ 50810 እነ አቶ ፀጋዬ መሠረት ጥቅምት 257
ሊከተለው ስለሚገባው ሥነ ሥርዓት /ሰባ ዘጠኝ ሰዎች/ 30/2003
 ለህዝብ ጥቅም ሲባል ንብረቱ የተወሰደበት ሰው የተሰጠው ግምት እና
ከንብረቱ ዋጋ ጋር ተመጣጣኝ አይደለም በሚል ለፍ/ቤት የሚቀርብ የመንገድ ትራንስፖርት
አቤቱታ በ3 ወር ጊዜ ውስጥ መቅረብ ያለበት ሰለመሆኑ ባለስልጣን
የፍ/ብ/ህ/ቁ. 1460-1488
977 የማይንቀሳቀስ ንብረት ጋር በተያያዘ ህጋዊ ባልሆነ መንገድ ስመ ሃብት 47139 አቶ የሱፍ ሁሴን ህዳር 264
ይዞ መገኘት የንብረቱ ባለቤት አድርጐ የማያስቆጥር ስለመሆኑ እና 30/2003
የፍ/ብ/ህ/ቁ. 1195, 1196 አቶ አደን አብደላ
978 አዋጅ ቁ. 47/67 ከመውጣቱ በፊት የተደረገ የመሬት ኪራይ ውል 48086 እነ ወ/ሮ አሰለፈች ህዳር 269
ህጋዊ አስገዳጅነት ሊኖረው የማይችል ስለመሆኑ ወልደሚካኤል /ሁለት 03/2003
184
አዋጅ ቁ. 47/67 ሰዎች/
እና ቶታል ኢትዮጵያ
አክሲዮን ማህበር
979  ፍ/ቤቶች በሚቀርቡላቸው አቤቱታዎች ላይ ህግን ተፈፃሚ ለማድረግ 49985 ሻለቃ አሰፋ አየለ ህዳር 272
የቀረበውን የክስ አርእስት ብቻ ሳይሆን ይዘት ጭምር መመልከት ደምሴ 28/2003
የሚገባቸው ስለመሆኑ እና
 ከንብረት ባለቤትነት ጋር በተያያዘ በፍ/ብ/ህ/ቁ. 1149/1/ መሰረት ፍቃዱ ሙሉጌታ
ሁከት የተፈጠረበት ሰው እንዲወገድለት ይዞታው የተወሰደበት ሰው
ደግሞ እንዲመለስለት በሚል ዳኝነት የሚጠየቀው አቤቱታ የቀረበበት
ንብረት ተገምቶ ተገቢው ዳኝነት ከተከፈለበት በኋላ ስለመሆኑና
በጥቅሉ የተፈጠረ ሁከት እንዲወገድ (cessation of interference)
እንደሆነ ተቆጥሮ ልክ አቤቱታቸው በገንዘብ የማይገመቱ አቤቱታዎች
አይነት ሊስተናገድ የማይገባ ስለመሆኑና የይርጋ ደንብ ተፈፃሚ
የማይሆን ስለመሆኑ
የፍ/ብ/ህ/ቁ. 1149/2/
የፍ/ብ/ሥ/ሥ/ህ/ቁ. 16, 226/3/
980 መሬት በፍ/ብሔር ግንኙነት የተፈጠረን ዕዳ ለመክፈል ጥቅም ላይ 49200 አቶ ጋሻው በጐሰው ህዳር 275
ሊውል የማይችል ስለመሆኑ እና 01/2003
የኢ.ፌ.ዴ.ሪ ህገ መንግስት አንቀጽ 40/3/ አቶ አለበል መከተ
የፍ/ብ/ህ/ቁ. 1678/2/
981 የከተማ መሬት ይዞታን እንዲለቅ የተደረገ ባለይዞታ በተወሰነለት የካሣ 57271 የኢትዮጵያ መንገዶች ታህሳስ 279
መጠን ላይ ካልተስማማ አቤቱታውን ማቅረብ ያለበት በከተማው ባለስልጣን 27/2003
አስተዳደር ሥር ለተቋቋመ የመሬት ነክ አቤቱታ ሰሚ አካል ስለመሆኑ እና
እና በመደበኛ ፍ/ቤት ጉዳዩ ሊታይ የሚችለው በይግባኝ ብቻ ስለመሆኑ ጃዳ ብሩ
አዋጅ ቁጥር 455/97 አንቀጽ 11/2/, /4/
982 ተከራይ ለሆነ ወገን በተከራየው የማይንቀሳቀስ ንብረት ላይ የባለቤትነት 63042 የመንግስት ቤቶች ግንቦት 281
ወይም ሌላ መብት አለን በማይሉ 3ኛ ወገኖች አድራጐት ለሚነሳ ኤጀንሲ 01/2003
ሁከት አከራይ ዋስትና እንዲሰጥ የማይገደድ ስለመሆኑ እና
የፍ/ብ/ህ/ቁ. 2914/1/, /2/, 2913/1/, /2/ አቶ ሰለሞን ነጋሽ
983 ለህዝብ ጥቅም ሲባል ይዞታውን እንዲለቅ የተደረገ ሰው በመሬቱ ላይ 63352 የኢትዮጵያ መንገዶች ሐምሌ 297
የሰፈረውን ንብረት ለመተካት ከሚከፈለው ካሣ በተጨማሪ በይዞታው ባለስልጣን 13/2003
185
ላይ የነበረው ንብረት በመፍረሱ የተነሳ የተቋረጠ ገቢ /የታጠ ጥቅም/ እና
ካሣ ሊከፈል የሚችልበት የህግ አግባብ የሌለ ስለመሆኑ አቶ ቱሌ አብዶ
አዋጅ ቁ. 455/97 አንቀጽ 2/1//ለ/, 7/1/2/ ደንብ ቁ. 135/99
984  ተከራይ በይዞታው ያለውን የማይንቀሳቀስ ንብረት አከራይ ባለበት ዕዳ 62858 ፐዝፋ ይንደር ግንቦት 301
ምክንያት ባለገንዘብ የሆነ ወገን ንብረቱን መረከቡ በተከራዩ ላይ ኢንተርናሽናለ 16/2003
የሁከት ተግባር ፈጽሟል የማያስብል ስለመሆኑ ኢትዮጵያ
 የተከራዩ እና በንብረቱ ላይ መብት ያለው ባለገንዘብ የሚኖራቸው እና
ተነፃፃሪ መብት እነ የኢትዮጵያ ንግድ
የፍ/ብ/ህ/ቁ. 1140 1149 2933/1/ 2899 2931 ባንክ /ሁለት ሰዎች/
985 ለህዝብ ጥቅም ሲባል በሚመለከተው የአስተዳደር አካል እንዲፈርስ 62293 የኢትዮጵያ መንገዶች ግንቦት 305
መረጃ የደረሰው በመሆኑ ቤቱን ያፈረሰ ሰው የአስተዳደር አካሉ ባለስልጣን 15/2003
የዲዛይን ለውጥ አድርጐ ቤቱ ከፈረሰ በኋላ የግለሰቡን ይዞታ /ንብረት/ እና
መፍረስ የማያስፈልግ መሆኑን መግለፁ ካሣ የመክፈል ግዴታውን ቀሪ እነ አቶ መስፍን
የማያደርግ ስለመሆኑ ጀንበሩ /ሁለት ሰዎች/
አዋጅ ቁ. 322/97
አዋጅ ቁ. 455/97 የኢ.ፌ.ዴ.ሪ ህገ መንግስት art. 40/2/
986  አንድ ሰው የሌለውን ነገር ሸጦ በተገኘ ጊዜ ገዢው በህግ ሊያገኝ 51034 ታሪክ ጌታቸው የካቲት 309
ስለሚገባው መፍትሔ እና 22/2003
 በሌለ መብት መሥራት የማይቻል ስለመሆኑ እነ ወ/ሮ አልጋነሽ
የፍ/ብ/ህ/ቁ. 2884/1/ /2/, 2282-2285, 1716 ተጠምቀ /ሁለት
ሰዎች/
987  የኮንዶሚንየም ቤትን ዋጋ በአጠቃላይ የከፈለ የኮንዶሚንየም ቤት 56011 አቶ ሳሙኤል ታደሰ መጋቢት 314
ባለቤት በፍርድ የተወሰነበት የሌላ ሰው ዕዳ ያለበት በሆነ ጊዜ ፍርድ እና 23/2003
ቤቶች ቤቱ በአፈፃፀም ተሸጦ ለዕዳው መክፈያነት እንዲውል ለማዘዝ ወ/ሮ እጥፍወርቅ
የሚችሉ ስለመሆኑ ኃይለማርያም
 የኮንዶሚንየም ቤት ባለሀብት የሆነ ሰው በራሱ ፈቃድ ቤቱን ለመሸጥ
ለመለወጥ ወይም ለ3ኛ ወገን ለማስፈላለፍ የሚችለው ያለበትን
የቤቱን ዋጋ አጠናቅቆ ከከፈለበት ጊዜ ጀምሮ አምስት ዓመት ካለፈ
በኋላ ስለመሆኑ
አዋጅ ቁ. 19/97 አንቀጽ 21, 14/2
988  በህጋዊ መንገድ የማይንቀሳቀስ ንብረትን በሽያጭ ውል ያገኘ ገዢ 49428 እነ ወ/ሮ ከበቡሽ ህዳር 317
186
የሚመለከተውን የአስተዳደር አካል የስም ዝውውር እንዲፈጽምለት ልሳነወርቅ /ሁለት 28/2003
በፍ/ቤት ለመክሰስ የሚችል ስለመሆኑ ሰዎች/
 የሚመለከተው የአስተዳደር አካል በህግ የተሰጠውን ተግባርና ሃላፊነት እና
ካልተወጣ ገዥ መብቱን ለማስከበር ክስ ማቅረብ የሚገባው በዚሁ እነ አቶ ፀዳሉ አዳነ
የአስተዳደር አካል ላይ ስለመሆኑ /ሁለት ሰዎች/
የአማራ ብ/ክ/መ/አዋጅ ቁ. 91/96 እና ደንብ ቁጥር 12/2000
989 ሟች ከቀበሌ ተከራይቶት የነበረን መኖሪያ ቤት ወራሽነትን በማረጋገጥ 57045 የልደታ ክ/ከተማ ቀበሌ ጥር 320
ብቻ በቤቱ ውስጥ የመኖር ህጋዊ መብት ሊገኝ የማይችል ስለመሆኑና 12 አስተዳደር ጽ/ቤት 25/2003
ተቀባይነት ያለው የሁከት ይወገድልኝ አቤቱታ ሊቀርብ ስላለመቻሉ እና
አቶ ተስፋዬ አሰፋ
ቅጽ 13
990  የመሬት ይዞታና በመሬት የመጠቀም መብት ያለው ወገን በውል 69291 አቶ ጀማል አማን ህዳር 423
ለ3ኛ ወገን ሊያስተላልፍ ስለሚችለው የመብት አድማስ እና 08/2004
 በመሬት የመጠቀም መብት የተላለፈለት ሰው በመሬቱ ላይ ቋሚና ወ/ሮ ተዋበች ፈረዴ
ተንቀሳቃሽ ንብረት ያፈራ እንደሆነ ንብረቱን አፍርሶ (ነቅሎ)
የመውሰድ መብትን ብቻ ሊያገኝ የሚችል ስለመሆኑ
የኢ.ፌ.ዴ.ሪ ህገ መንግስት አንቀፅ 40(3), (4)
አዋጅ ቁ.456/97
የኦሮሚያ ብ/ክ/መ/አዋጅ ቁ.130/99 አንቀፅ 6
991  የመሬት ባለ ይዞታ የሆነና በመሬቱ የመጠቀም መብት ያለው ሰው 69302 አቶ ሸለማ ነገሰ ታህሣሥ 426
ለሁለት ዓመት ያህል መሬቱን በመተው ከአካባቢው ከጠፋ የመሬት እና 20/2004
ባለይዞታ የመሆንና በመሬቱ የመጠቀም መብቱ ቀሪ የሚሆን አቶ ፋይሣ መንግስቱ
ስለመሆኑ
 በገጠር የእርሻ መሬት ላይ አርሶአደሮች ያላቸውን የይዞታና
የመጠቀም መብት መደፈር ጋር በተያያዘ የሚነሣ ጥያቄ በ10 ዓመት
ይርጋ የሚታገድ ስለመሆኑ
አዋጅ ቁ.456/97
የኦሮሚያ ብ/ክ/መ/አዋጅ ቁ.130/99
የኢ.ፌ.ዴ.ሪ ህገ መንግስት አንቀፅ 40(4)
187
የፍ/ብ/ህ/ቁ 1677(1)(3), 1845
992 የገጠር መሬት ባለይዞታነትን በማረጋገጥ የተሰጠ የምስክር ወረቀት 69821 አቶ ጥላሁን ጎበዜ ታህሣሥ 430
የመጨረሻና የማይስተባበል ማስረጃ ነው ለማለት የማይቻል ስለመሆኑ እና 17/2004
የአማራ ብ/ክ/መ/አዋጅ ቁ.133/99 አንቀፅ 24(4) እነ አቶ መከተ ኃይሉ
ደንብ ቁ.51/99 አንቀፅ 20(4) (ሁለት ሰዎች)
993  በአንድ ንብረት ላይ የጋራ መብት ካላቸው ሰዎች ጋር በተገናኘ 59504 እነ አቶ እንዳለ የካቲት 433
የቅድሚያ ግዢ መብት ጥያቄ ሊስተናገድ የሚችልበት አግባብ፣ ወርቅነህ (ስድስት 27/2004
 የጋራ ባለሃብቶች ከሆኑ ሰዎች መካከል አንዱ ካለበት ያልተከፈለ ዕዳ ሰዎች)
የተነሣ ንብረቱ የሚሸጥ ቢሆን ሌሎቹ የጋራ ባለሃብቶች ሊሸጥ
እና
ያለውን ድርሻ አስገድዶ ለመግዛት የቅድሚያ መብት ያላቸው
አቶ ተሸለ ቱቾ
ስለመሆኑ፣
የፍ/ብ/ህ/ቁ 1289(1)(2), 1290, 1261, 1388, 1406, 1281
994 የማይንቀሳቀስ ንብረት ባለቤትነትን በማረጋገጥ ከሚሰጥ የምስክር 64014 ዶ/ር ገነት ሥዩም የካቲት 437
ወረቀት (ካርታ ወይም ደብተር) ጋር በተያያዘ በአንድ ወቅት እና 28/2004
በሚመለከተው የአስተዳደር አካል የተሰጠን የምስክር ወረቀት መሰረት እነ ቂርቆስ ክፍለ
በማድረግ ፍርድ ከተሰጠ በኋላ በሌላ ጊዜ ሰነዱ በአስተዳደር አካሉ ከተማ ቀበሌ 17/18
መምከን የተሰጠውን ፍርድ በአንድ ጊዜና ሙሉ ለሙሉ ዋጋ አስተዳደር ፅ/ቤት
የሚያሳጣ ሳይሆን ካርታው በመምከኑ የተጐዳው ወገን የአስተዳደሩን (ሶስት ሰዎች)
አካል እርምጃ (ውሳኔ) ክርክር ሊያቀርብበት የሚችልና ፍ/ቤቶችም
የእርምጃውን አግባብነትና ህጋዊነት ሊያጣሩት የሚችሉት ስለመሆኑ
የፍ/ብ/ህ/ቁ.1195, 1196, 1206
የኢ.ፌ.ዴ.ሪ ህገ መንግስት አንቀፅ 40(1)(2)
995 በከሳሽነት የተሰየመ ወገን አንድ ንብረት በአንድ ህጋዊ ተግባር ሳቢያ 70801 ዋት ኢንተርናሽናል የካቲት 441
ወደ እጄ ገብቷል በይዞታዬ ላይ እያለ ሁከት ተፈጠረብኝ በሚል ኃ/የተ/የግ/ማህበር 30/2004
የሚያቀርበው የሁከት ይወገድልኝ አቤቱታ በእርግጥም ሁከት እና
ተፈጥሯል አልተፈጠረም የሚል ጭብጥ በመያዝ ሊስተናገድ የሚገባ ወ/ሮ ፎዚያ ቃዲ
እንጂ ክርክር የተነሣበት ንብረት በከሳሹ እጅ እንዴት እንደገባ ወይም
ወደ ከሳሹ እጅ ሊገባ የቻለበትን ህጋዊ ተግባር ለመመርመር የሚያበቃ
188
ምክንያት የሌለ ስለመሆኑ
የፍ/ብ/ህ/ቁ 1149
996  የማይንቀሳቀስ ንብረት ባለሀብትነት ጋር በተያያዘ የሚመለከተው 57186 ጉለሌ ክፍለ ከተማ መጋቢት 443
የአስተዳዳር አካል አንዴ የሰጠውን የባለሀብትነት ማረጋገጫ ደብተር ቀበሌ ዐ6 አስተዳደር 10/2004
(የምስክር ወረቀት) በሌላ ጊዜ የሰረዘው እንደሆነ ይኼው ተግባር ጽ/ቤት
በፍ/ቤት ክስ ሊቀርብበት የማይችል ወይም የማይስተናገድ ነው እና
ለማለት የማይቻል ስለመሆኑ፣ ወ/ሮ ከፈሉ ታረቀኝ
 የአስተዳደር አካል ህጋዊ ምክንያት ሣይኖረው በአንድ ወቅት
የሰጠውን የባለቤትነት ደብተር ከሰረዘ ይኸው አካሄድ ህጋዊ አይደለም
የሚለው ወገን በፍ/ቤት መብቱን ለማስከበር ክስ ሊያቀርብና
ፍ/ቤቱም ጉዳዩን በማስረጃ አጣርቶ ውሣኔ ሊሰጥ የሚገባ ስለመሆኑ፣
የፍ/ብ/ህ/ቁ 1195,1196
997 የኮንዶሚኒየም ቤት እጣ የደረሰው ሰው እዳውን ከፍሎ ያጠናቀቀ 65140 ወ/ሮ በላይነሽ መጋቢት 447
ቢሆን እንኳን እጣው ከደረሰው ቀን አንስቶ እስከ አምስት ዓመት ድረስ ቢያድግልኝ 10/2004
ለሶስተኛ ወገን በሽያጭ ወይም በስጦታ ለማስተላለፍ የማይችል እና
ስለመሆኑና ከዚህ ጊዜ በፊት ቤቱን አስመልክቶ የሚደረግ ውል ፈራሽ ወ/ሮ አስቴር ገበሬ
ስለመሆኑ፣
አዋጅ ቁ. 370/95 አንቀጽ 14(2)
የአ.አ አስተዳዳር አዋጅ ቁ 19/97 አንቀጽ 21
የፍ/ብ/ህ/ቁ 1678,1808(2)
998 የማይንቀሳቀስ ንብረት ባለሀብትነትን አስመልክቶ የሚሰጥ የባለቤትነት 67011 እነ የወ/ሮ ጣይቱ ከበደ መጋቢት 450
ማረጋገጫ የምስክር ወረቀት ተገቢውን ስርዓት እና ደንብ በመከተል ወራሸች (ሁለት ሰዎች) 11/2004
የተሰጠ መሆን ያለበት ስለመሆኑና በተመሳሳይም በአንድ ወቅት እና
የተሰጠን የባለቤትነት ማረጋገጫ የምስክር ወረቀት ለመሰረዝ ወ/ሮ ጥሩነሽ ኃየሌ
አግባብነት ያላቸውን ስርዓቶች በመከተል መሆን ያለበት ስለመሆኑ፣ (ሶስት ሰዎች)
የፍ/ብ/ህ/ቁ 1195-1198
999 ከአዋጅ ውጪ የተወሰደ ንብረት ነው በሚል ንብረትን ከመንግስት 67631 የአቶ አሰፋ አባዲዮ ሚያዝያ 453
አካል ያስመለሰ ወገን የንብረቱ አመላለስ አግባብነት የሌለው ሆኖ ባለቤትና ወራሾች እነ 24/2004
189
በመገኘቱ ንብረቱ ወደ መንግስት እንዲመለስ ሲወሰን ንብረቱን ወ/ሮ ፅጌ ሽኔ (ሰባት
ያለአግባብ በእጁ ያቆየው ወገን ንብረቱ ያስገኝ የነበረውን ገቢ ወይም ሰዎች)
የታጣ ገቢ ጭምር የመክፈል ግዴታ የሚኖርበት ስለመሆኑ፣ እና
አዋጅ ቁ 572/2000 አንቀጽ 6 የመንግስት ቤቶች
ኤጀንሲ
1000 አንድ ጉዳይ ለመፈፀም (ለማስፈፀም) በሚል ምክንያት መነሻነት 69160 አቶ ሶሬሳ ጋሪ ሚያዝያ 457
የሰጠሁትን ገንዘብ ለመመለስ ወይም ለተሰጠበት ዓላማ አላዋለም እና 24/2004
በሚል የሚቀርብ አቤቱታ የአደራ ህግ ጽንስ ሀሳብን መሠረት አቶ አብርሃም ፍቃዱ
በማድረግ ሊስተናገድ የማይገባ ስለመሆኑና ጉዳዩን ለማስረዳት የሰው
ማስረጃ ማቅረብ የሚቻል ስለመሆኑ፣
1001 አከራይ የሆነ ወገን ተከራይ ለሆነው ወገን ቤት እንዲለቀቅ በሚል 67691 የቂርቆስ ክፍለ ከተማ ታህሣሥ 460
የሚፅፈው ማስጠንቀቂያ ከአከራይና ተከራይ ውልና ግንኙነት አንፃር ወረዳ 06 አስተዳደር 16/2004
የሚታይ እንጂ እንደ ሁከት ተግባር የማይቆጠር ስለመሆኑ፣ እና
የፍ/ብ/ህ/ቁ 1149(1), 2966(1) ወ/ሮ አለምፀሐይ
ወልዴ
ቅጽ 14
1002 የማይንቀሳቀስ ንብረት ባለቤትነት ማረጋገጫ የምስክር ወረቀት 75414 ወ/ሮ ዋሪቴ ቡቡሳ ጥቅምት
ህጋዊነትና ተቀባይነት ጋር በተናኘ የምስክር ወረቀቱ ሊሰጥ የቻለው እና 22/2005
የንብረት ባለሀብትነት መብትን ከአንዱ ወገን ወደ ሌላው እንዴት እነ የጎልጆታ ከተማ
መተላለፍ እንዳለበት በህጉ የተመለከተውን ደንብና ሥርዓት ሳይከተል አስተዳደር (ሁለት
ስለሆነ የንብረቱ ባለሀብት ስለመሆን የህግ ግምት መውሰጃ የሆነው ሰዎች)
የባለቤትነት የምስክር ወረቀት ቀሪ ነው፣ ሊሰረዝ ይገባል በማለት
የሚቀርብ አቤቱታ በፍ/ቤት ሊረጋገጥ የሚችል የዳኝነት ጥያቄ እንጂ
ጉዳዩ በፍርድ ሊያልቅ የሚችል አይደለም ለማለት የሚያስችል
የፍ/ብ/ህ/ቁ.1195,1196
1003  በአንድ ወቅት የነበረን የተገነባ የመንገድ ደረጃ መነሻ (መሠረት) 75343 የኢትዮጵያ መንገዶች ህዳር
በማድረግ በመንገዱ ግራ ቀኝ አዋሣኝ በሆነ ይዞታ ላይ ተገቢውን ርቀት ባለስልጣን 17/2005
190
በመጠበቅ ንብረትን ያፈራ ሰው በሌላ ጊዜ የመንገዱ ደረጃ ከፍ እንዲል እና
በመደረጉ የተነሣ በአዋሣኝ ይዞታው ላይ ግለሰቡ ያፈራቸው ንብረቶች አቶ በላይ ሀሰን
ላይ ጉዳት የደረሰ እንደሆነ፣ ጉዳት ያደረሰው ወገን ካሣ የመክፈል
ኃላፊነት ያለበት (የሚኖርበት) ስለመሆኑ፣
አዋጅ ቁ. 65/1936 አንቀጽ 2(ሀ)
አዋጅ ቁ. 66/1936 አንቀጽ 1(ለ)
አዋጅ ቁ. 455/1997,የኤ.ፌዲሪ ህገ መንግስት አንቀጽ 40(8)
1004  አንድ ሰው የሌላ ሰው ንብረት ይዞ ሲጠቀም ከቆየና ንብረቱን 81081 ወ/ሮ ፍሬህይወት ጥር 13/2005
በሚጠቀምበት ጊዜ ንብረቱን ከጥፋት ወይም ከብልሽት ለማዳን ሲል መብራህቱ ገ/መድህን
ተገቢውን ወጪ ያወጣ እንደሆነ ይኸው ወጪ በህጋዊ ባለሀብቱ እና
እንዲተካለት ለመጠየቅ የሚችለው ወጪው የግድ አስፈላጊ ከሆነና በቅን እነ አቶ መብራህቱ
ልቦና የተደረገ መሆኑ የተረጋገጠ እንደሆነ ስለመሆኑ፣ ገ/መድህን /ሁለት
 ወጪው በክፉ ልቦና የተደረገ ስለመሆኑ የተረጋገጠ እንደሆነ ግን ሰዎች/
እቃውን (ንብረቱን) እንዲመልሰ የተደረገው ሰው እንዲተካለት
የጠየቀውን ወጪ መጠን ዳኞች ሊቀንሱት ወይም ጭራሹንም
ሊያስቀሩት የሚችሉ ስለመሆኑ፣
 በንብረቱ (እቃው) ላይ የተደረገው ወጪ «በክፉ ልቦና የተደረገ
ነው» የሚባለው ወጪው በተደረገበት ጊዜ (ወቅት) ወጪው
እንዲተካለት የሚጠይቀው ሰው ንብረቱን (እቃውን) ለባለቤቱ ለመመለስ
ግዴታ ያለበት መሆኑን ያወቅ እንደነበር ወይም ማወቅ ይገባው የነበረና
ርትዕም ሲያስገድድ ስለመሆኑ፣
የፍ/ብ/ህ/ቁ 2172(1),2171(1),2168,2169
1005  የመኪና ሽያጭ ውል መደረጉን (መኖሩን) ለማስረዳት ሊቀርብ 81406 እነ አቶ አህመድ ጥር 13/2005
ስለሚገባው የማስረጃ አይነት፣ ኢብራሀም (ሁለት
 የመኪና /ተሽከርካሪ/ ባለሀብትነት (ስመ ሀብት) እንዲተላለፍለት ሰዎች)
የሚጠይቅ ሰው ሊያቀርባቸው ስለሚገቡና ተቀባይነት ስላላቸው እና
ማስረጃዎች አቶ አመሀ ተ/ወይኒ
 አንድ ግዴታ እንዲፈፀምለት የሚጠይቅ ሰው የግዴታውን መኖር
የማስረዳት ሸክም ያለበት ስለመሆኑ፣
 አከራካሪ ሆኖ የቀረበን አንድ ፍሬ ነገር ማስረዳት ስለሚቻልበት
የማስረጃ አይነት አግባብነት ባለው ህግ በተለይ የተቀመጠ ግለጽ
ድንጋጌ እስከሌለ ድረስ ማናቸውንም ዓይነት ማስረጃ አቅርቦ ጉዳዩን
191
ለማስረዳት ስለመቻሉ፣
የፍ/ብ/ህ/ቁ.1186(1),(2),2001(1)
ስለ ተሽከርካሪ መለያ መመርመሪያና መመዝገቢያ አዋጅ ቁ.681/2002
አንቀጽ 6(3)(4)
1006  የመሬት ባለ ይዞታ የሆነ አርሶ አደር ይዞታውን ላለበት እዳ ለ3ኛ 79394 አቶ አብደላ ኢብራሒም ጥቅምት
ወገን በመያዣነት ለመስጠት ወይም በስጦታ የቤተሰብ አባል ላልሆነ እና 06/2005
ሰው ለማስተላለፍ መብት የሌለው ስለመሆኑ፣ አቶ ኡሶ አብዲ
 በህግ እንዲደረግ ያልተፈቀደ እና/ወይም የህግ ክልከላ ባለበት ጉዳይ
ላይ የተደረገ ውል ህገ ወጥ ውል በመሆኑ ከመነሻው ውጤት የሌለውና
ፈራሽ ስለመሆኑ፣
 የውሉ መሠረታዊ ዓላማ በህግ ያልተፈቀደና የተከለከለ ሆኖ ሲገኝ
ዳኞች ህገ ወጥ የሆነው ውል በቀረበላቸው ማንኛውም ጊዜ ህጋዊ
ውጤትና ተፈፃሚነት የለውም በማለት ለመወሰን የሚችሉና ህገ ወጥ
የሆነውን ውል ውድቅ ለማድረግ በህጉ የተደነገገው የይርጋ ጊዜ ገደብ
መቃወሚያ ሊሆን የማይችል ስለመሆኑ፣
አዋጅ ቁ. 130/99
አዋጅ ቁ.89/89 አንቀጽ 2(3)
አዋጅ ቁ. 456./97 አንቀጽ 8(2),1)
ቅጽ 15
1007 የአንድ እምነት ወይም ሐይማኖት ተከታይ ወይም አማኝ በመሆን 85979 የሐረር (ደ/ሳ) ቅዱስ መጋቢት 286
በሐይማኖታዊ ተቋሙ ውስጥ የመቃብር ቤት ገንብቻለሁና የቤቱን ሚካኤል ቤተክርስቲያን 13/2005
ግምት ይከፈለኝ በሚል ከሚቀርብ ጥያቄ ጋር በተገናኘ የፍ/ብ/ህ/ቁ. እና
1179 ድንጋጌ ተፈፃሚ ስላለመሆኑ፣ ወ/ሮ ማንያህልሻል
የፍ/ብ/ህ/ቁ.1179 አበራ
የኢ.ፌ.ዴ.ሪ. ህገ መንግስት አንቀጽ 11,27 (1-3)
UDHR-Art. 18
ICCPR.Art. 18(1)
1008 ከመንግስት የተከራየውን ቤት ከአከራዩ ፈቃድ ውጪ ለ3ኛ ወገኖች 88798 አቶ ሙሉ አብርሃ ሐምሌ 291
አከራይቶ ሲገለገል የነበረ ሰው በመንግስት መመሪያ መሠረት ቤቱ ገ/ሕይወት 18/2005
ተከራይቶ ሲሰራበት ለነበረው ሰው በመተላለፉ ምክንያት የመጀመሪያው እና
ተከራይ በመመሪያው መሠረት ቤቱ የተላለፈለት ሰው ላይ እነ በአዲስ ከተማ
የሚያቀርበው የሁከት ይወገድልኝ ክስ ተቀባይነት የሌለው ስለመሆኑ፣ ክፍለ ከተማ የወረዳ
192
08 አስተዳደር ጽ/ቤት
1009  የሁከት ይወገድልኝ ክስ ለማቅረብ የሚቻለው አቤቱታ አቅራቢው 80241 ጽናት የሆቴል ቱሪዝም የካቲት 295
ለክርክሩ መነሻ በሆነው ነገር በቀጥታ ወይም በጥበቃ ሥር የሆነ ይዞታ ስራዎች ኃ.የተ.የግል 12/2005
ሲኖረው ስለመሆኑ፣ ማህበር
የይዞታ ክስ የሚቀርበው ለክርክሩ መነሻ የሆነውን ንብረት በወቅቱ እና
ለመያዝ ምንም አይነት መብት በሌለው ሰው ላይ ስለመሆኑ፣ እነ አቶ ዳመነ ነጋ
የሁከት ይወገድልኝ ክስ የሚያቀርብ ሰው ንብረቱ በይዞታው ሥር (አምስት ሰዎች)
የነበረና የሁከት ድርጊት ፈፃሚዉ የኃይል ተግባር በመጠቀም ወይም
በሚስጥር ንብረቱን የወሰደበት መሆኑን ማስረዳት ያለበት ስለመሆኑ፣
የሁከት ተግባር ተፈጥሯል ለማለት ባለይዞታ የሆነው ሰው በይዞታው
ሥር በሚገኘው ንብረት እንዳይገለገልበት ሌላ ሰው ጣልቃ ገብቶበት
መሰናክል ወይም ረብሻ የፈጠረበት ስለመሆኑ መረጋገጥ ያለበት
ስለመሆኑ፣
በህግ አግባብ በተደረገ የኪራይ ውል መነሻነት ይዞታን በእጁ ያደረገ
ሰው (ተከራይ) ላይ አከራይ የሚያቀርበው የሁከት ይወገድልኝ ክስ
ተቀባይነት የሌለው ስለመሆኑ፣
1010 የማይንቀሣቀስ ንብረት ሽያጭ ጋር በተገናኘ ንብረትነቱ ከአገር የወጡ 83060 ገ/ማሪም ገ/መድህን ሰኔ 21/2005 300
ኤርትራዊያን የሆነ ቤትን ለማስተዳደር ውክልና የተሰጠው ሰው እና
የመሸጥ ውክልና በባለቤቱ ያልተሰጠ ቢሆንም እንኳን በሚመለከተው ጣዕመ ወ/ስላሴ
የመንግስት አካል በተሰጠ (በተላለፈ) መመሪያ መሠረት ከተወካዩ ቤቱን
የገዛ ገዥ ተወካዩ ቤቱን የሸጠለት በሌለው የውክልና ስልጣን ነው
በሚል ገዝቶ ስመ ንብረቱ ከተላለፈለት በኋላ የሽያጭ ውሉ ፈርሶ ቤቱ
ለባለቤቱ ሊመልስ ይገባል ለማለት የማይችል ስለመሆኑ፣
አዋጅ ቁጥር 334/1995 አንቀጽ 2(1), 4(1), 5(1)(ሀ)
1011 የውርስ ሀብትን እንዲያጣራ የተመደበ የውርስ ሀብት አጣሪ የንብረትነቱ 83665 ወ/ሮ እታፈራሁ ፀጋዬ መጋቢት 305
የሟች የግል ሀብት መሆን በተመለከተ በሪፖርቱ ገልጿል በሚል እና 22/2005
ምክንያት ከንብረቱ ጋር በተገናኘ የባለሀብትነት ክርክር ያቀረበውን ወገን እነ ወ/ሮ መሰረት
ጥያቄ በአግባቡ ባለማስተናገድ ውሣኔ ላይ መድረስ ተገቢነት የሌለው ግርማ (ሁለት ሰዎች)
ስለመሆኑ፣
የኢ.ፌ.ዲ.ሪ ህገ-መግስት አንቀጽ 40(1), 37
የፍ/ብ/ሥ/ሥ/ህ/ቁ. 1206
193
1012  አንድ ሰው ለሌላ ሰው ለማስተላለፍ የሚችለው በህግ ጥበቃ 88084 ወ/ሮ ወጋየሁ ታምሩ ህዳር 309
የሚደረግለትንና ያለውን መብት እንጂ የሌላውን መብት ስላለመሆኑ፣ እና 19/2006
 በህግ ጥበቃ የሚደረግለት መብት ሣይኖር በስሙ የተመዘገበ እነ የወ/ሮ አስካለ ወሰኔ
የማይንቀሳቀስ ንብረት ባለቤትነት የምስክር ወረቅተ ከያዘ ሰው ንብረቱን ወራሽ ፍሬዘውድ
በመንደር ውል የገዛ ገዢ ተገቢውን ማጣራት በማድረግና፣ በጥንቃቄ፣ ጌታቸው (ሁለት
የገዛና የቅን ልቦና ያለው ነው ለማለት የማይቻል ስለመሆኑ፣ ሰዎች)
 የማይንቀሳቀስ ንብረትን በተመለከተ የተሰጠ የባለቤትነት ማረጋገጫ
ምስክር ወረቀት ደንብና አሰራርን መሠረት ያላደረገ እንዲሁም ከስልጣን
ውጪ የተሰጠና በህግ ፊት የማይፀና ስለመሆኑ በማናቸውም ማስረጃ
ለማረጋገጥ የተቻለ እንደሆነ በተሰጠው የምስክር ወረቀት የተፈጠረውን
የህጉን የህሊና ግምት ማፍረስ የሚቻል ስለመሆኑ፣
የፍ/ብ/ህ/ቁ. 1195, 1196, 2884, 2882-2884
የኢ.ፌ.ዴ.ሪ ህገ መንግስት አንቀጽ 40(1)(2)
1013 ፍርድ ቤቶች ከሣሽ በክሱ ገልፆ በትክክል ዳኝነት የጠየቀበት ጉዳይ 86049 አቶ ሻፊ አብዱራህማን መስከረም 313
በቤት ላይ ያለውን የባለሀብትነት መብት ለማስከበርና የመፋለም ክስ አብዱ 20/2006
ሆኖ እያለ ክሱ የቀረበው በአዋጅ የተወረሰ ቤት ወይም ከአዋጅ ውጪ እና
በባለስልጣን ቃል ትእዛዝ ወይም በቀላጤ የተወሰደን ቤት ለማስመለለስ ወ/ሮ አንሻ እንድሪስ
ነው በሚል ጉዳዩን የማየት ስልጣን የለኝም በማለት የሚሰጡት ውሣኔ (ሶሰት ሰዎች)
ተገቢነት የሌለው ስለመሆኑ
አዋጅ ቁጥር 47/67
የፍ/ብ/ህ/ቁ. 2257
ቅጽ 16
1014 ትዳር ያለው አንድ የመንግስት ቤት ተከራይ በሞት በተለየ ጊዜ 93346 እነ ወ/ሮ ብርሃን ግንቦት 178
የተከራይነት መብቱ ለሌላኛው ተጋቢ ሊተላለፍ የሚችለው አግባብነት ደሳለኝ(2 ሰዎች) 21/2006
ባለው መመሪያ ስለመሆኑ፣ እና
ወ/ሮ ብርትኳን ዮሐንስ
1015 አንድ ሰው በድልድል ያገኘውን መሬት ሌላ ሰው ሊወስድበት የሚገባው 95538 አብርሃ ሕሉፍ ገሰሰው ግንቦት 181
በሕጉ የተመለከቱ ምክንያቶች ሲኖሩ ብቻ ሰለመሆኑ እና 07/2006
የት/ብ/ክ/መንግስት የገጠር መሬት አጠቃቀም አዋጅ ቁጥር 136/2000 ወ/ሮ ትበርህ
አንቀጽ 31፣5፣12፣14 እና 22 ገብረሕይወት
ደንብ ቁ. 48/2000 “ን”
194
በደንብ ቁጥር 48/2000 14፣15፣16
አዋጅ ቁጥር 456/1997
በኢ.ፌ.ዴ.ሪ ሕገ መንግሰት አንቀጽ 37፣40(3) እና 79
1016 ሁከት ፈጥረሀል ተብሎ የተከሰሰ ሰው ሁከት ፈጥረሀል በተባለበት 94869 አቶ ሙሳ ደገፈ ሰኔ 19/2006 184
ነገር ላይ በፍርድ የተረጋገጠ መብት ካለው ሁከት ፈጠረ ሊባል እና
ስላለመቻሉ አቶ ጥላሁን ደስታ
የፍ/ህ/ቁ 1149(3)
1017 የማይንቀሳቀስ ንብረት ባለይዞታ የሆነ ሠው ባለማቋረጥ ለ 15 ዓመታት 89148 አቶ ክፍሉ ገ/ማርያም ሰኔ 3/2006 188
ግብር በስሙ መክፈሉ ከተረጋገጠ የዚሁ ንብረት ባለቤት መሆን እና
ስለመቻሉ ወ/ሮ አስመረት መኮንን
የፍ/ህ/ቁ 1168(1)
1018 ጉዳዩ ከይዞታ ማረጋገጫ ምስክር ወረቀት እና ከሰነዶች ጋር የተያያዘ 97464 ወ/ሮ ዘይነብ ጀማል ሰኔ 04/2006 192
በመሆኑ ብቻ በፍርድ ሊወሰን የሚችል አይደለም ሊባል ስላለመቻሉ፤ እና
እንዲሁም የይዞታ ማረጋገጫ የምስክር ወረቀት ካርታ ወይም ሌሎች እነ የቦሌ ክፍለ ከተማ
ሰነዶች ተወስደውብኛል ተብሎ ክስ በሚቀርብበት ጊዜ የተወሰዱበት የዲዛይንና ግንባታ
አግባብ ህጋዊ መሆን አለመሆኑ በፍርድ ቤት ሊጣራ የሚችል ጉዳይ አስተዳደር ጽ/ቤት
ስለመሆኑ ሁለት ሰዎች
ከውል ውጭ ኃላፊነት
ቅጽ 3
1019 በመኪና ግጭት ጉዳት የደረሰበት ሰው ጉዳት ካሣ ለማግኘት የመኪናው 16270 አዋሳ እርሻ ልማት ታህሳስ 50
ባለቤት ጥፋት እንዳለበት ማስረዳት የማይኖርበት ስለመሆኑ ድርጅት 17/1998
እና
የፍ/ብ/ህ/ቁ. 2ዐ66(2)2086(2)208120912102 እና 2ዐ92 አቶ መሐሪ ማታ
1020 ከውል ውጭ በደረሰ ጉዳት ካሣ በመጠየቅ የሚቀረብ ክስ መቅረብ 16062 የኢትዮጵያ መድን ህዳር 74
ስለሚኖርበት ጊዜ ድርጅት 19/1998
የፍ/ብ/ህ/ቁ. 2143(1)2143(2) እና
ወ/ሮ አረጋሽ ከበደ
195
ቅጽ 4
1021 ባልተነጣጠለ ኃላፊነት የተገናኙ ተከሳሾች በአንድ ላይ በተከሰሱ ጊዜ 19081 አቶ ዓሊ ቃሌብ መጋቢት 30
አንዱ ተከሳሽ የሚያነሳውን የይርጋ መቃወሚያ በሌሎች ላይ ስላለው አህመድ 18/1999
ውጤት እና
የፍ/ብ/ህ/ቁ. 167719ዐ1 እነ አቶ ሚሊዮን
ተፈራ
ቅጽ 5
1022 ከውል ውጪ በሆነ ግንኙነት ተጐጂ የሆነ ወገን የወደፊት ህይወት ላይ 19338 ዘይነባ ሐሰን መጋቢት 106
አሉታዊ ተጽእኖ የሚኖር ስለመሆኑ ምክንያታዊ እርግጠኝነት ያለ እና 2/2000
እንደሆነ ዳኞች ለተጐጂው የሚከፈለውን ካሣ በርትዕ መወሰን ፍሬው ተካልኝ
ያለባቸው ስለመሆኑ
የፍ/ብ/ህ/ቁ. 21ዐ2
1023 የፍ/ብህ/ቁ. 2ዐ89 ተፈፃሚ ሊሆን የሚችልበት አግባብ 21296 የኔዘርላንድ ልማት ታህሳስ 113
የፍ/ብ/ህ/ቁ. 2ዐ89(1) እና (2) ድርጅት እና ውበት 1/2000
አድባሩ
1024 ጥቅም በሌለው ግንኙነት በመኪና ተሣፎሮ ሲሄድ አደጋ በመድረሱ 24818 ይልቃል በእውቀቱ እና የካቲት 125
ምክንያት ጉዳት የደረሰበት ሰው ካሣ ሊጠይቅ የሚችለው የመኪናው ስዩም አባዲ 4/2000
ባለቤት ወይም ጠባቂው ጥፋት መፈፀሙን በማስረዳት ብቻ ስለመሆኑ
የፍ/ብ/ህ/ቁ. 2ዐ89(2)
1025 ጉዳት ሊካስ የሚገባው ለደረሰ ጉዳት ብቻ ሳይሆን በጉዳቱ ምክንያት 27565 የኢትዮጵያ መድን ታህሳስ 128
ለሚመጣ ኪሣራ ጭምር ስለመሆኑ ድርጅት እና እነ አቶ 1/2000
ደምሴ ወርቅነት
1026 ለደረሰ ጉዳት ሃላፊ የተባለ ሰው ላደረሰው ጉዳት ካሣ አይከፍልም 28612 የኢትዮጵያ የካቲት 133
ሊባል የሚችልበት የህግ መሠረት የሌለ ስለመሆኑ ቴሌኮሙኒኬሽን 25/2000
የፍ/ብ/ህ/ቁ. 2ዐ91 ኮርፖሬሽን እና
የአዲስ አበባ ውሃና
ፍሳሽ ባለስልጣን
1027 ከውልና ከውል ወጪ በሆነ ግንኙነት ከሁለት የተለያዩ የክስ 28750 የኢትዮጵያ ጉምሩክ ህዳር 136
196
ምክንያቶች የሚመነጭ ኃላፊነትን መሠረት በማድረግ በአንደኛው ባለስልጣን 24/2000
ግንኙነት ብቻ ተጠያቂ የሆነን ወገን ሁለቱን የኃላፊነት ምክንያቶች እና
መሠረት በማድረግ ካሣ እንዲከፍል በአንድነትና በነጠላ ሊጠየቅ የኢትዮጵያ ንግድ ባንክ
ስላለመቻሉ
የፍ/ብ/ህ/ቁ. 2ዐ35 1896
1028 ንብረትን ከመስሪያ ቤት በኃላፊነት የተረከበ ሰው ንብረቱ በጠፋ ጊዜ 28865 የኪራይ ቤቶች ኤጀንሲ ህዳር 141
ከንብረቱ መጥፋት ጋር በተያያዘ ጥፋት ያልፈፀመ መሆኑን ወይም እና 24/2000
ንብረቱ ከሥራ ሰዓት ውጪ የጠፋ መሆኑን የማስረዳት ሸክም ያለበት አቶ ካሣ ግዛው
ስለመሆኑ
1029  ከውል ውጪ በሆነ ግንኙነት የሞት አደጋ በደረሰ ጊዜ የሟች የቅርብ 30442 የኢትዮጵያ ኤሌክትሪክ ህዳር 149
ዘመዶች ሊኖራቸው የሚችለው መብት እና ኃይል ኮርፖሬሽን 3/2000
 የደረሰውን የሞት አደጋ ተከትሎ የሚቀርብ የቀለብ ጥያቄ ሊስተናገድ ሰሜን ምዕራብ ሪጅን
የፍ/ብ/ህ/ቁ. 2ዐ95 8ዐ7 812 ወ/ሮ ድንቋ አመኔ
1030 ሟች ከመሞቱ በፊት ቀለብ የማይሰፈርለት ግለሰብ በሟች ሞት 31099 የተንዳሆ እርሻ ልማት ግንቦት 153
ምክንያት የጉዳት ካሣ በቀለብ መልክ እንዲከፈለው ለመጠየቅ አ/ማ 14/2000
የማይችል ስለመሆኑ እና
የፍ/ብ/ህ/ቁ. 2ዐ95 2ዐ69(1) ወ/ሮ ርሻን አለማየሁ
1031  በሞት ምክንያት ቀረ የሚባል ጥቅም የሚሰላው ከጠቅላላው የሟች 32144 ግብርናና ገጠር ልማት መጋቢት 156
ደሞዝ ላይ የሚቀነሱት በህግ የታወቁት ተቀናሾች ተቀንሰው ሚኒስቴር 23/2000
የሚገኘውን የተጣራ ገቢ መሰረት በማድረግ ስለመሆኑ እና
 የህሊና ካሣ ከአንድ ሺህ ብር ሊበልጥ የማይችል ስለመሆኑ ወ/ሮ ኢልሻ ሲራጅ
የፍ/ብ/ህ/ቁ. 2116
1032 በሞት አደጋ ምክንያት የተቋረጠ የመተዳደሪያ ጥቅም ጋር በተያያዘ 32250 ወ/ሮ አስናቀ መጋቢት 159
በየወሩ የሚከፈል ካሣ አከፋፈል ስርአት በፍርድ ቤት የተወሰነውን ካሣ ወ/ማሪያም እና 25/2000
አጠቃሎ በባንክ ወይም በሌላ የገንዘብ ተቋም በማስቀመጥ ስለመሆኑ እነ አቶ ከተማ ተሰማ
የፍ/ብ/ህ/ቁ. 2ዐ95(2) (ሁለት ሰዎች)
1033 ከውል ውጪ በሆነ ግንኙነት ጉዳት የደረሰበት ሰው ከደረሰበት የአካል 34138 እነ ሲስተር ገነት ግንቦት 166
ጉዳት በተጨማሪ በደሞዝ ረገድ የቀረበት ጥቅም (ገቢ) መኖሩ ጌታቸው (ሁለት 26/2000
ከተረጋገጠ ሊካስ የሚገባ ስለመሆኑ ሰዎች) እና
ወንድወሰን ኃይሉ
197
ወልደ ማሪያም
1034 በሥራ ግንኙነት ውስጥ የቅርብ አለቃ የሆነ ሰው በሥሩ ያሉ 34906 የኢትዮጵያ ግንቦት 171
ሠራተኞችን አስመልክቶ ለበላይ ኃላፊዎች የሚፅፈውና የሚልከው ቴሌኮሙኒኬሽን 5/2000
ሪፖርት ሥም ከማጥፋት ጋር በተያያዘ የፍትሐብሔር ሃላፊነት ኮርፖሬሽን የምስራቅ
ሊያመጣበት የማይችል ስለመሆኑ ሪጅን ጽ/ቤት
እና
ወ/ሪት ፍሬሕይወት
እርቄ
1035 ከውል ውጪ በሆነ ግንኙነት ጉዳት ላደረሰ ወገን የመድን ሽፋን የሰጠ 30536 ወ/ት አለምነሽ ዋቅቶላ መጋቢት 353
አካል በሃላፊነቱ መጠን ለተጐጂው መካሱ ተጐጂው በጉዳት አድራሹ እና አቶ ይልቃል ጌጤ 23/2000
ላይ የሚያቀርበውን ተጨማሪ (ቀሪ) የካሣ ጥያቄ የሚከለክል (ሁለት ሰዎች)
ስላለመሆኑ
ቅጽ 6
1036 ያላግባብ መበልፀግ ጋር በተያያዘ የሚነሳ የካሣ ጥያቄ ላይ ተፈፃሚ 34406 ወ/ሮ መገርቱ ነጋሣ ሚያዝያ 225
የሚሆነው የይርጋ ደንብ ከውል ውጭ በሚደርስ ሃላፊነት ሥር እና 7/2000
የተመለከተው የይርጋ ዘመን ስለመሆኑ እነ ወ/ሮ ፀሃይ ልጋ
የፍ/ብ/ህ/ቁ. 2143(1)
ቅጽ 9
1037 በፍ/ብ/ሥ/ሥ/ህ/ቁ. 2143 ላይ የጉዳት ካሣን አስመልክቶ የቀረበው 34544 የኢትዮጵያ ኤሌክትሪክ ጥቅምት 61
የይርጋ ድንጋጌ የሞት ጉዳትን የሚያካትት ስለመሆኑ ኃይል ኮርፖሬሽን 11/2ዐዐ1
እና
ወ/ሮ ፋጤ ዓሊ
1038 ማንም ሰው ሥራው በሚያደርሰው ጉዳት ምክንያት ጥፋት የመንግስት ቤቶች ጥቅምት 63
ባይኖርበትም ከውል ውጭ ሃላፊነት ሊከተልበት የሚችል ስለመሆኑ 33201 ኤጀንሲ 27/2ዐዐ1
የፍ/ብ/ህ/ቁ. 2ዐ66- 2ዐ89(2069(1)) እና
ሼል ኢትዮጵያ
1039 ለአካለ መጠን የደረሰ ሰው (ልጅ) ሃላፊነትን የሚያስከትል ሥራ የሰራ ወ/ሮ ብዙነሽ ኃ/ዮሐንስ
እንደሆነ ወላጆች በፍ/ብሔር በሃላፊነት ሊጠየቁ የማይችሉ 31721 እና ጥቅምት 65
ስለመሆናቸው ወ/ሮ ስንታየሁ እሸቱ 25/2ዐዐ1
የፍ/ብ/ህ/ቁ. 2125 2124
198
1040 ጉዳት መድረሱ የተረጋገጠ ከሆነና ጉዳቱ በተጐጂው የወደፊት ህይወት 35034 እነ ወ/ሮ ጥሩቀለም ጥቅምት 70
ላይ አሉታዊ ተፅእኖ ሊያሳድር እንደሚችል ምክንያታዊ እርግጠኝነት ደሴ እና 6/2ዐዐ1
ያለ እንደሆነ ካሣ ርትዕን መሠረት በማድረግ ሊወሰን የሚገባ እነ ወ/ሮ ጽጌ ከፍያለው
ስለመሆኑ
1041 ከውል ውጭ በሆነ ግንኙነት የሰው ህይወት የጠፋ እንደሆነና ለጉዳቱ ወ/ሮ ግምጃ ጎበና
መንስኤ (ምክንያት) የሆነው ወገን ሃላፊነት የተረጋገጠ ከሆነ በጠፋው 34314 እና ህዳር 73
የሰው ህይወት የተነሣ ጉዳት የደረሰበት ሰው የሞተው ሰው ምን ያህል እነ አቶ ወንድወሰን 11/2ዐዐ1
ጥቅም ያስገኝለት እንደነበር ወይም ምን ያህል ተጨማሪ ዕድሜ ሊኖር ወልዴ (ስድስት ሰዎች)
እንደሚችል ያላስረዳ ቢሆንም እንኳን ፍ/ቤት የጉዳት ካሣውን በርትዕ
ሊወስን የሚገባ ስለመሆኑ
1042 የጉምሩክ ባለሥልጣን ያለአግባብ በቁጥጥሩ ሥር አድርጐ ለሚያቆየው አቶ አማረ መጃ ጥር
ንብረት በባለንብረቱ ላይ ጉዳት የደረሰ እንደሆነ በኃላፊነት 31704 እና 29/2ዐዐ1 76
ሊያስጠይቀው የሚችል ስለመሆኑ የድሬዳዋ ለጋር
ጉምሩክ
1043 በጥቅም ላይ ባልተመሰረተ ግንኙነት በመኪና ተሣፍሮ የሚሄድ ተሣፋሪ 38457 የኢትዮጵያ መንገዶች
ላይ ለሚደርስ አደጋ የመኪናው ባለቤት ካሣ የመክፈል ሃላፊነት ባለስልጣን ሰኔ 79
የማይኖርበት ስላለመሆኑ እና /2ዐዐ1
የፍ/ብ/ህ/ቁ. 2089 ተመኘሁ እንደሻው
ቅጽ 10
1044 የጉዳት ኪሣራ የሚከፈለው ጉዳት ስለመድረሱ ሲረጋገጥ ብቻ 39601 የኢትዮጵያ ልማት ጥቅምት 277
ስለመሆኑ ባንክ እና 5/2ዐዐ2
የፍ/ብ/ህ/ቁ. 2ዐ9ዐ2ዐ91 ገዛኸኝ መንግስቱ
1045 ከውል ውጪ በሆነ ግንኙነት ጉዳት የደረሰበት ሰው ጉዳቱ ከመድረሱ 42962 አቶ አየለ አድማሱ ታህሣሥ 279
በፊት ገቢ ያልነበረው መሆኑ በርትዕ ሊከፈለው የሚገባውን ካሣ እና 28/2ዐዐ2
የሚያስቀር ስላለመሆኑ አቶ አጀቡ ሹሜ
1046 በወንጀል ጉዳይ ተከስሶ ጥፋት የሌለበት መሆን በራሱ በተመሳሳይ 43843 ዶ/ር ተስፋነሽ በላይ መጋቢት 282
199
ጉዳይ በፍትሐብሔር ከቀረበ ክስ ነፃ ለመውጣት እንደ በቂና የመጨረሻ እና 21/2ዐዐ2
መስፈርት የሚወሰድ ስላለመሆኑ አዋሽ ኢንሹራንስ
የፍ/ብ/ህ/ቁ. 2149 ኩባንያ
1047 ለተወሰነ ጊዜም ሆነ ላልተወሰነ ጊዜ የተቀጠረ ሠራተኛ ከውል ውጭ 45735 አቶ ደረጀ ቸርነት መጋቢት 285
በሆነ ግንኙነት በሥራ ወቅት በሌሎች ሰዎች ላይ ለሚያደርሰው ጉዳት እና 21/2ዐዐ2
አሠሪ ኃላፊነት ያለበት ስለመሆኑ ወ/ሮ ሕይወት የኃላሸት
የፍ/ብ/ህ/ቁ. 2130 2131 2132
1048 ከውል ውጪ በሆነ ግንኙነት ህይወቱ ካለፈ ሰው ጋር በተገናኘ 50225 የኢትዮጵያ መድን ሐምሌ 293
የሚከፈለው የጉዳት ካሣ መብቱን የሚጠይቀው ሰው ዕድሜ ከአስራ ድርጅት 5/2002
ስምንት ዓመት በላይ በመሆኑ የተነሣ ብቻ ካሳው ሊከፈለው አይገባም እና
ለማለት የሚያስችል የሕግ አግባብ የሌለ ስለመሆኑ እነ ወ/ት ዝናሽ አሰፋ
የፍ/ብ/ሕ/ቁ. 2095/1/ (ሁለት ሰዎች)
ቅጽ 11
1049 ከውል ውጪ በሆነ ግንኙነት በመኪና ላይ ጉዳት በደረሰ ጊዜ 54021 አቶ ዱላ ያሲን ህዳር 375
የመኪናው ባለቤት በደረሰው ጉዳት የተነሳ ሊከተል የሚችለውን ኪሣራ እና 03/2003
ለመቀነስ ተገቢውን ጥረት የማድረግ ግዴታ ያለበት ስለመሆኑ ወ/ሮ አበበች እሸቴ
የፍ/ብ/ህ/ቁ. 2091, 2097/1/ /2/
1050 የህንፃ ተቋራጭ ሠራተኛ በመሆን በሚሠራው ህንፃ ላይ ሥራውን 52595 ብሔራዊ የመረጃና ታህሳስ 380
በማከናወን ላይ እያለ ከህንፃው ወድቆ ጉዳት የደረሰበት ሰው ደህንነት አገልግሎት 15/2003
የሚሰራውን ህንፃ ባለቤት ከውል ውጭ የሆነ ግንኙነትን መሰረት እና
በማድረግ የጉዳት ካሣ ሊጠይቅ የሚችልበት የህግ መሠረት የሌለ እነ ወ/ሮ ሻሎም
ስለመሆኑ ተስፋዬ /አራት ሰዎች
የፍ/ብ/ህ/ቁ. 2077
1051 የኢትዮጵያ ኤሌክትሪክ ኃይል ኮርፖሬሽን የዘረጋቸው የኤሌክትሪክ 57904 የኢትዮጵያ ኤሌክትሪክ ታህሳስ 383
መስመር ገመዶች ለሚያደርሱት ጉዳት ከኀላፊነት ነፃ ሊሆን የሚችለው ኃይል ኮርፖሬሽን 15/2003
ጉዳቱ የደረሰው ሙሉ በሙሉ ወይም በከፊል በተጐጂው ጥፋት እና
መሆኑን በማስረዳት ብቻ ስለመሆኑ አቶ ወልዱ ገ/ስላሴ
የፍ/ብ/ህ/ቁ. 2086/2/
1052 ከውል ውጪ በሆነ ግንኙነት ተፈፃሚ ከሚሆነው የይርጋ ጊዜ ጋር 58920 አለምነው አበበ አካሌ የካቲት 386
በተገናኘ ለደረሰው ጉዳት ምክንያት የሆነው ድርጊት በወንጀል እና 22/2003
የሚያስቀጣና ጥፋት መሆኑ የተረጋገጠ እንደሆነ አጥፊው በወንጀል ህብረት ኢንሹራንስ
ጉዳይ ክስ ያልቀረበበትና ያልተቀጣ እንኳን ቢሆን በወንጀል ህጉ አ.ማ
200
የተመለከተው የይርጋ ጊዜ ተፈፃሚ ሊደረግ የሚችል ስለመሆኑ
የፍ/ብ/ህ/ቁ. 2143 /1/ እና /2/
1053 ከውል ውጪ በሆነ ግንኙነት ፍ/ቤቶች የጉዳት ካሣን አስመልክቶ 53598 አቶ ይልማ ደጀኔ ግንቦት 388
የሚሰጡት ውሣኔ በይግባኝ ሊለወጥ የሚችልበት አግባብ እና 19/2003
የፍ/ብ/ህ/ቁ. 2152, 2153 ወ/ሮ መዲና ዲታሞ
1054 የባንክ ሥራ አስኪያጅ የሆነ ሰው ጥፋት ፈጽሟል በሚል በኃላፊነት 44427 አቶ ለገሰ ጥቀኔር መጋቢት 394
ሊጠየቅ የሚችልበት ብሎም ላደረሰው ጉዳት ካሣ እንዲከፍል ሊደረግ እና 09/2003
የሚችልበት አግባብ ንብ ኢንተርናሽናል
የፍ/ብ/ህ/ቁ. 2524/2/, 1676/1/, 1790/2/, 2090 አ.ማ
1055  አንድ ሰው የሌላውን ሰው የሥራ ድካም ወይም በሌላው ሰው ሀብት 59698 አቶ ሚኪያስ ከበደ መጋቢት 396
በመገልገል በቂ ባልሆነ ምክንያት ጥቅም ያገኘ እንደሆነ አላግባብ እና 06/2003
ባገኘው ጥቅም መጠን ለባለሁብቱ ወይም በጉልበቱ ለደከመው ሰው እነ ወ/ሮ ምስራቅ
የመካስ ግዴታ ያለበት ስለመሆኑ ንጉሴ /ሁለት ሰዎች/
 አንድ ሰው ባለዕዳ መሆኑን ያመነ እንደሆነ ዕዳው የታመነለት ሰው
ባለዕዳው ዕዳውን ያመነበትን ምክንያት የማስረዳት /የማረጋገጥ/
ግዴታ የሌለበት ስለመሆኑ
የፍ/ብ/ህ/ቁ. 2162 2164 2019
1056  በህክምና ጉድለት ሀላፊነት ሊከተል የሚችልበትና ካሣ የሚከፈልበት 64590 ሜሪስቶፕስ ሚያዝያ 400
አግባብ ኢንተርናሽናል 18/2003
 የጉዳት ካሣን ለመወሰን የጉዳቱን ልክ በማስረጃ ለማረጋገጥ አዳጋች ኢትዮጵያ
ሲሆን በርትዕ ለመወሰን የሚቻል ስለመሆኑ እና
የፍ/ብ/ህ/ቁ. 2090, 2102 ወ/ት ሠናይት
ዓለማየሁ
1057 የትራንስፖርት አገልግሎት በሚሰጥ ተሽከርካሪ ተሳፋሪ በመሆን 67973 አቶ በቀለ ወልቻም ሐምሌ 404
ሲጓዙ ለሚደርስ ጉዳት አጓዡ ከኃላፊነት ነፃ ሊሆን የሚችልባቸው ልዩ እና 25/2003
ሁኔታዎች፣ ኃላፊ በሆነ ጊዜ የኃላፊነቱ መጠን እንዲሁም አጓዡ በህግ አቶ ጥበቡ ጦራ
ከተደነገገው የጉዳት ካሣ መጠን በላይ በኃላፊነት ሊጠየቅ የሚችልባቸው
ሁኔታዎች
የንግድ ህግ ቁ. 595, 596, 599, 588, 597
የፍ/ብ/ህ/ቁ. 2130, 2092, 2091
1058  መኪና ወይም ባለሞተር ተሽከርካሪ ልዩ የምዝገባና የባለሀብትነት 24643 ወ/ሮ አስናቀች ሐምሌ 410
ስም ዝውውር የሚያስፈልገው ግዙፍነት ያለው ተንቀሳቃሽ ንብረት ወ/ማርያም 29/2000
201
 የባለሞተር ተሽከርካሪ ባለቤትነት /ባለሃብትነት/ ወደ ሌላ አቶ አለማየሁ አህመድ
ሰው ተላልፏል ሊባል የሚችልበት አግባብ
 መኪኖች እና ባለሞተር ተሽከርካሪዎች ከውል ውጪ በሆነ ግንኙነት
ለሚያደርሱት ጉዳት በኃላፊነት ስለሚጠየቀው ወገን
የፍ/ብ/ህ/ቁ. 1186/1/ /2/, 2081/1/, 2082/2/, 2083/1/, 2267/2/,
2324/1/
አዋጅ ቁ. 468/97 አንቀጽ 21
ደንብ ቁ. 360/61 አንቀጽ 6 7/1/ /3/, 8, 11/1/ /2/, 42-45
1059 ባለሞተር ተሽከርካሪ ከሚያደርሰው ጉዳት ጋር በተያያዘ የመጨረሻው 55228 አቶ አብራር ሳቢር ጥር 415
ኃላፊነት (ultimate liability) የሚወድቀው መኪናው ሲሽከረከር እና 25/2003
የነበረው ባለቤቱ በቀጠረው ሹፌር እንኳን ቢሆን በወቅቱ በመኪናው እነ ወ/ሮ አለምፀሐይ
ሲገለገል የነበረው ሰው ላይ ስለመሆኑ ወሰኔ /ሁለት ሰዎች/
የፍ/ብ/ህ/ቁ. 2082/1/, 208/1/, 2083/1/
1060 ከውል ውጭ የሌላ ሰው ሃብት የሆነን ነገር በመያዝ ለተገለገለበት ጊዜ 54518 የመንግስት ቤቶች የካቲት 419
ክፍያ እንዲከፈል በሚል የቀረበ አቤቱታ ጋር በተያየዘ የፍ/ብ/ህ/ቁ. ኤጀንሲ 14/2003
2024 ተፈፃሚነት የሌለው ስለመሆኑ እና
የፍ/ብ/ህ/ቁ. 2024 እነ ፀሐይ ዘሙይ
1061  ለአካለ መጠን ያልደረሱ ህፃናት ላይ ከውል ውጪ በሆነ ግንኙነት 38117 አቶ ብርሃኑ ፈይሳ ሐምሌ 422
ጉዳት ሲደርስ የጉዳት ካሣ መከፈል የሚገባው ስለመሆኑና የካሣ ቢፍቱ 09/2001
አወሳሰኑ ስሌት እና
 በገንዘብ ለመተመን የሚያዳግት የአካል ጉዳት በደረሰ ጊዜ ካሣ በርትዕ እነ ናይል ኢንሹራንስ
መወሰን ያለበት ስለመሆኑ /ሁለት ሰዎች
የፍ/ብ/ሕ/ቁ. 2090, 2091, 2092/2/, 2095/2
ቅጽ 13
1062 ከውል ውጪ በሆነ ግንኙነት ከደረሰ ጉዳት ጋር በተያያዘ ለተጐጂው 67225 አቶ ኤርሚያስ የካቲት 479
የሚከፈል የጉዳት ካሣ አከፋፈል በአንድ ጊዜ እንዲከፈል ሊወሰን ሓይሉ የሆነስት የረር 26/2004
202
የሚችል ስለመሆኑ ማኔጂንግ ዳይሬክተር
የፍ/ብ/ህ/ቁ 2154, 2095(2) እና
አቶ ብርሃኑ
ዳምጠው
1063 በኤሌክትሪክ መስመር ምክንያት ከደረሰ የቃጠሎ አደጋ ጋር በተገናኘ 63231 የኢትዪጵያ ግንቦት 483
ፍ/ቤቶች የጉዳት ኃላፊነትንና ካሣን ለመወሰን፣ ጉዳቱ በምን ምክንያትና ኤሌክትሪክ ኃይል 06/2004
ሁኔታ እንደደረሰ፣ መብራት ሀይል ጥፋት ሳይኖር ኃላፊ ሊያደርጉ ኮርፖሬሽን
የሚችሉ አደገኛ ሁኔታዎችን ስለመፍጠሩ ወይም በሥራው ሊያደርግ እና
የሚገባውን ጥንቃቄ አለማድረጉ ወዘተ ተገቢነት ባላቸው ማስረጃዎች አቶ ወልደ ሚካኤል
ማንጠር ያለባቸው ስለመሆኑ፣ ሻንቆ
የፍ/ብ/ህ/ቁ 2028,2066,2069,2027
በፍ/ብ/ሥ/ሥ/ህ/ቁ.246,247,259
1064 ለጉዳት ከሚከፈል የሞራል ካሣ ጋር በተያያዘ ልጃቸውን በሞት ያጡ 69428 አዋሽ ኢንሹራንስ የካቲት 486
ወላጆች ሁለት በመሆናቸው ለእያንዳንዳቸው 1000 ብር ሊከፈል አ.ማ 26/2004
የሚችልበት አግባብ የሌለ ስለመሆኑ እና
የፍ/ብ/ህ/ቁ 2116(3) እነ መሐመድ አባ
አሊ (ሁለት
ሰዎች)
1065 ብዙ ሰዎች በአንድ ጉዳይ ለደረሰ ጉዳት ካሣን እንዲከፍሉ የተገደዱ 68613 ሐጂ መሐመድ ሰኔ 18/2004 488
እንደሆነ እያንዳንዳቸው ለደረሰው አጠቃላይ ጉዳት ኃላፊ የሚሆኑ አመዴ
የፍ/ብ/ህ/ቁ. 2155(1) አቶ መኮንን መስፍን
1066 የኢትዮጵያ ኤሌክትሪክ ኃይል ኮርፖሬሽን ማንኛውንም ኤሌክትሪክ 65395 አቶ ትዕዛዝ ኮሬ የካቲት 490
የማመንጨት፣ የማስተላለፍና የማከፋፈል ብሎም የመሸጥ ስራዎች እና 26/2004
በሚያከናውንበት ወቅት ሁሉ የአካባቢ ጥበቃን በሚመለከት የወጡ የኢትዮጵያ ኤሌትሪክ
ህግጋትን በማክበር መሆን ያለበት ስለመሆኑ ኃይል ኮርፖሬሽን
አዋጅ ቁ.86/89 አንቀፅ 13(1)
ደንብ ቁ.49/91 አንቀፅ 23(2), 35
203
1067 ከአሰሪና ሠራተኛ አገናኝ አገልግሎት ጋር በተገናኘ ሰዎችን ወደ ውጪ 74111 የማህደር ኤጄንሲ ሐምሌ 495
አገር የላከ ሰው በተላኩት ሰዎች ላይ ለሚደርስ ጉዳት ካሣ የመክፈል ባለቤት ወ/ሮ 04/2004
ግዴታ የሚኖርበት ስለመሆኑ አለምነሽ ኤርሞ
አዋጅ ቁ. 632/2001 እና
ወ/ሪት አለም
መስፍን ተወካይ ገበየ
ደጉ
ቅጽ 14
1068  የፌዴራልና የክልል ከተማ አስተዳዳር አካላት የግንባታ ፈቃድ 77238 ኢትዮ ቴሌኮም ህዳር
ከመስጠታቸው በፊት የቴሌኮሚኒኬሽን ወይም የኤሌክትሪክ ሀይል እና
03/2005
አውታር ስለመኖሩ እንዲሁም ፈቃድ ጠያቂው አካልም ግንባታን አቶ ንጉሴ ተፈራ
ከማካሄዱ በፊት በቴሌኮሚኒኬሽንና በኤሌክትሪክ ሀይል አውታር ላይ
ጉዳት የማያደርስ መሆኑን በቅድሚያ የማረጋገጥ ግዴታ ያለባቸው
ስለመሆኑና በዚህም የተነሳ በቸልተኝነት ግንባታ በማከናወን ጉዳት
ያደረሰ ወገን በኃላፊነት የሚጠየቅ ስለመሆኑ፣
አዋጅ ቁ.464/97 አንቀጽ 3(3)
የፍ/ብ/ህ/ቁ. 2027(1),2035(1),2028(1),2091
አዋጅ ቁ.49/89 አንቀጽ 23(1)
ቅጽ 15
1069 ከውል ውጪ በሆነ ግንኙነት አንድ ሰው በሌላ ሰው ንብረት ላይ ጉዳት 89504 አዋሽ ኢንሹራንስ መስከረም 317
ባደረሰ ጊዜ ጉዳት የደረሰበት ንብረት ባለቤት ለንብረቱ የመድን ዋስትና ኩባንያ
22/2006
የገባ ሆኖ የመድን ተቋሙ በመድን ውሉ መሠረት ጉዳት ለደረሰበት እና
ወገን የጉዳት ካሣ በመክፈል በጉዳት አድራሹ ንብረት ባለቤት ላይ ብቻ እነ የኢትዮጵያ
ክስ በመመስረትና ጉዳቱን በቀጥታ ያደረሰውን ሰው በመተው ጉዳቱ ኦርቶዶክስ ተዋህዶ
ለደረሰበት ሰው የከፈለውን የጉዳት ካሣ ክፍያውን እንዲከፍለው ቤተክርስቲያን
ለመጠየቅ ስለመቻሉ፣ (ሁለትት ሰዎች)
የፍ/ብ/ህ/ቁ. 1677, 1896, 2081, 18, 2156
የፍ/ብ/ሥ/ሥ/ህ/ቁ. 36(2)
1070  ባለፎቶግራፍ ወይም ባለስዕሉ ካልፈቀደ በቀር የማንም ሰው 91710 ሕጻን ሪያን ሚፍታህ ህዳር 319
204
ፎቶግራፍ ወይም ስዕል በህዝብ አደባባይ ሊለጠፍም ሆነ ሊባዛ ወይም እና 16/2006
ሊሸጥ የማይችል ስለመሆኑና ፎቶው ወይም ስዕሉ ጥቅም ላይ ኤልሲውዲ ኬብልስ
ለዋለበት የማስታወቂያ ሥራ ባለፎቶው ወይም ባለስዕሉ ካሣ ሊከፈለው ኃላፊነቱ የተ.የግል
የሚገባ ስለመሆኑ፣ ማህበር
 ለባለ ፎቶው ወይም ለባለስዕሉ የሚከፈለውን የካሣ መጠን ድርጊቱን
የፈፀመው ሰው በዚሁ ድርጊት ያገኘው ሀብት (ጥቅም) ተመዛዛኝ
በሚሆንበት መጠን በዳኛች ሊወሰን ስለመቻሉ፣
የፍ/ብ/ህ/ቁ 28 29(2), 2142
1071  ጥቅምን መሠረት ባላደረገ ሁኔታ ህፃናትን (እድሜው ለአካለ መጠን 92020 እነ የኢ.ፌ.ዲ.ፌ ታህሳስ 323
ያልደረሰ ሰውን) አሳፍሮ በመጓዝ ወቅት በደረሰ አደጋ ምክንያት ፌዴሬሽን ምክር ቤት
15/2005
በህፃናቱ ላይ ጉዳት የደረሰ እንደሆነ የተሽከርካሪው ባለቤትና በወቅቱ (ሁለት ሰዎች)
በተሽከርካሪው ሲገለገል የነበረ ወይም ሹፌሩ የጉዳት ካሣ የመክፈል እና
ኃላፊነት የሚኖርባቸው ስለመሆኑ፣ ቄስ ማሞ ይታፈሩ
 የተሽከርካሪ ባለቤት የሆነ ሰው ጥቅም በሌላው ግንኙነት መነሻ
በተሽከርካሪው ተሳፍሮ ሲጓዝ በነበረ ሰው ላይ ለሚደርስ የአደጋ ጉዳት
ካሣ ለመክፈል የማይገደድ ቢሆንም ጉዳቱ የደረሰው ከፍተኛ ጥንቃቄና
እንክብካቤ ሊደረግላቸው በሚገባ ህፃናት ላይ በሆነ ጊዜና ህፃናቱም
ጥንቃቄ ባልተሞላበት ሁኔታ በተሽከርካሪው ላይ የተጫኑ (የተሣፈሩ)
እንደሆነ የተሽከርካሪው ባለቤት የጉዳት ካሣ የመክፈል ኃላፊነት
የሚኖርበት ስለመሆኑ፣
የኢ.ፌ.ዴ.ሪ ህገ መንግስት አንቀጽ 36(2), 15, 25
የህፃናት መብቶች ስምምነት አንቀጽ 3, 6(1)
የአፍሪካ ህፃናት መብቶችና ደህንነት ቻርተር አንቀጽ 4(1), 5(1)
የፍ/ብ/ህ/ቁ. 2126(2), 2127, 2130 2131, 2089(2), 2081(1)
1072 አንድ ሠው በሰራው ሥራ ወይም በፈፀመው ድርጊትና ድርጊቱ በሌሎች 88432 ወጣት ደሣለኝ ወንታ መስከረም 327
ሰዎች ላይ ጉዳት እንዳያስከትል ተገቢውን ጥንቃቄ ባለማድረጉ እና
22/2006
ምክንያት በ3ኛ ወገኖች ላይ ለሚደርሰው ጉዳት በፍ/ብሔር ኃላፊነት አቶ ኡስማን
ተጠያቂ የሚሆን ስለመሆኑ፣ መሐመድ
የፍ/ብ/ህ/ቁ. 2069
1073  አንድ የመንግስት መ/ቤት በሠራተኛው ተግባር በኃላፊነት 82154 አርባ ምንጭ መጋቢት 330
ሊጠየቅ የሚችለው በሠራተኛው የተፈፀመው ጥፋት የሥራ ጥፋት ሆኖ ዩኒቨርሲቲ
24/2005
ሲገኝ ስለመሆኑ፣ እና
205
 አንድ ጥፋት የሥራ ጥፋት ነው ተብሎ የሚወሰደው ጥፋት ተጠሪ፡ አቶ ፍቅሩ
አድራጊው በጥፋቱ ላይ የወደቀው በቅን ልቦና በስልጣኑ ለሥራው ኃይሌ
ክፍል መልካም ያደረገ መስሎት የፈፀመው መሆኑ ሲረጋገጥ
ስለመሆኑና ከዚህ ውጪ በሆነ ጉዳይ ግን ጥፋቱ እንደ ግል ጥፋት
የሚቆጠር ስለመሆኑ፣
የፍ/ብ/ህ/ቁ. 2126, 2127 (1)(2)(3)
ቅጽ 16
1074 የጉዳት ካሳ አከፋፈልን በተመለከተ በአንድ ጊዜ ሊሆን የሚችል መሆን 92040 አቶ ጥምቀቱ ጋመነ ሚያዚያ 143
ያለመሆኑን ለመወሰን ለፍርድ ቤቱ የተተወ ስለመሆኑ እና
09/2006
ወ/ት ታገሰች ዮሐንስ
በአንድ የግል ድርጅት ውስጥ ተቀጣሪ የሆነ ግለሰብ የአካል ጉዳት

በሚደርስበት ወቅት የጉዳት ካሳው አሰላሉ የጡረታ መውጫ
እድሜውን መሰረት ቢያደርግ ተገቢ ስለመሆኑ
የፍ/ብ/ሕ/ቁጥር 2154፣2090፣2091፣2095
አዋጅ.ቁ715/2003
1075 አንድ ሰው የሌላውን ሰው የሥራ ድካም ወይም በሌላው ሰው ሀብት 93104 ሚያዚያ 149
በመገልገል በቂ ባልሆነ ምክንያት ጥቅም ያገኘ እንደሆነ አላግባብ ባገኘው ከተማ ልማትና
20/2006
ኮንስትራክሽን ሚኒስቴር
ጥቅም መጠን ለባለሀብቱ ወይም በጉልበቱ ለደከመው ሰው የመመለስና እና
የመካስ ግዴታ ያለበት ስለመሆኑ አቶ ደስታ ጁላ ቤካሎ
በፍ/ሕ/ቁ 2162፣2164(1)
1076 ከሳሽ የጠየቀውን የካሳ ገንዘብ ተከሳሽ በግልጽ አለመካዱ የካሳውን 94181 አቶ ሽኩር ጀማል ግንቦት 18/2006 152
መጠን ሙሉ ወይም በከፊል እንዳመነ የማያስቆጥር ስለመሆኑ፤ እና
ወ/ሪት ኤደን ነጋሽ
ሰዎች አንድ ሆነው በአንድ ጉዳይ ካሳ እንዲከፍሉ የተገደዱ እንደሆነ
በአንድነት እያንዳንዳቸው ሀላፊ እንደሆኑና ለበደሉ ተግባር አነሳሽ
በሆነው በዋና አድራጊው እና በተባባሪዎች መካከል ልዩነት የሚደረግ
ስለመሆኑ፤
በፍ/ህ/ቁ 2155/1/ እና /2/
የፍ/ብ/ስ/ስ/ህ/ቁ 83
የዳኝነት ስልጣን
206
ቅጽ 3
1077 ፍርድ ቤት በአስተዳደር አካል የተሰጠ የባለቤትነት ማረጋገጫ ደብተርን 14554 ወ/ሮ ጽጌ አጥናፌ ታህሳስ 80
የመሰረዝ ስልጣን የሌለው ስለመሆኑ እና 20/1998
የፍ/ብ/ህ/ቁ. 18ዐ8(2)1198(2) ባላምባራስ ውቤ ሽበሽ
ቅጽ 5
1078 በፕራይቬታይዜሽን ኤጀንሲም ሆነ በኤጀንሲው ስራ አመራር ቦርድ 23608 የኢትዮጵያ ህዳር 300
ቀርቦ ውሣኔ የተሰጠበትን ጉዳይ እንደገና ለማየት ፍ/ቤቶች ስልጣን ፕራይቬተይዜሽንና 3/2000
የሌላቸው ስለመሆኑ የመንግስት ልማት
የአዋጅ ቁ.11ዐ/87 አንቀፅ 4(1) እና 5(3) ድርጅት ተቆጣጣሪ
እና
የአቶ ኑርበዛ ተረጋ
ወራሾች
1079 የአዲስ አበባ ከተማ ነክ ፍርድ ቤቶች የአዲስ አበባ ከተማ አስተዳደር 32376 አቃቂ ቃሊቲ ግንቦት 330
በባለቤትነት የሚያስተዳድራቸው ቤቶች ላይ የባለቤትነት /የባለቤትነትን ክ/ከ/ቀ/10/11 አ/ጽ/ቤት 19/2000
መፋለም/ ክርክር በተነሣ ጊዜ ጉዳዩን የማየት የስረ ነገር ስልጣን እና
የማይኖራቸው ስለመሆኑ እነ ወ/ሮ ብዙወርቅ
አዋጅ ቁ. 361/95 አንቀፅ 41(ረ) ሸዋንግዛው
1080 ፍርድ ቤቶች የመጨረሻ አስተዳደራዊ ውሣኔ የተሰጠባቸው ጉዳዩችን 26480 የኮተቤ መምህራን ጥቅምት 372
አይተው ለመወሰን ስልጣን ያልተሰጣቸው ስለመሆኑ ትምህርት ኮሌጅ 14/2000
አዲስ አበባ አስተዳደር ምክር ቤት ደንብ ቁጥር 12/91 አንቀፅ 9(4) እና
አቶ ቢንያም አለማየሁ
1081 ከተከራካሪ ወገን አንዱ የውጭ ሀገር ዜጋ ስለሆነ ብቻ ክርክሩ ሁልጊዜ 28883 ግሎባል ሆቴል ህዳር 375
የግለሰብ አለማቀፍ ሕግ ጥያቄ ያስነሳል ለማለት የማይቻል ስለመሆኑ ኃ/የተ/የግል ማህበር 26/2000
አዋጅ ቁ. 25/88 አንቀፅ 11(2)ሀ እና
ሚስተር ኒኮላ
አስፓፓቻት ዚስ
1082 በክፍለ ከተማ ስልጣን ክልል ውሰጥ የሚነሱ ክርክሮች ላይ ክፍለ 29005 አቃቂ ቃሊቲ ክፍለ ሚያዝያ 378
ከተማው ጣልቃገብቶ የመከራከር መብት ያለው ስለመሆኑ ከተማ መሬት 14/2000
የአዋጅ ቁ. 361/95 አንቀፅ 1ዐ(2)30 አስተዳደር ጽ/ቤት
207
አዋጅ ቁ. 18/97 አንቀፅ እና
እነ ግርማቸው ይላላ
ቅጽ 6
1083 በአዋጅ ቁጥር 322/95 መሠረት የቤንሻንጉልን ጨምሮ የአምስት 20465 አዋሽ ኢንተርናሽናል ሰኔ 18
ክልሎች ጠቅላይ ፍርድ ቤቶች የክልል ከፍተኛ ፍ/ቤቶች ባላቸው ኩባንያ 26/2000
የውክልና ስልጣን ያዩዋቸውን የፌዴራል ጉዳዬች በይግባኝ ተቀብለው እና
የማየት ስልጣን ያላቸው ስለመሆኑ ፀሐይ ዮሐንስ የህፃን
አዋጅ ቁ. 322/95 የኢ.ፌ.ዲ.ሪ ህገ-መንግስት አንቀፅ 8ዐ(2) ተመስገን ቱጂ
ሞግዚትና አሳዳሪ
1084 ከቤት ባለቤትነት ክርክር ጋር በተያያዘ ለክርክር ምክንያት የሆነው ቤት 24627 ዶ/ር ቤተልሄም ታደሰ ሚያዝያ
በመመሪያ፣ በቀላጤ ወይም በቃል ትዕዛዝ ከግለሰቦች የተወሰደና እና 3ዐ/2000 60
በመንግስት ቁጥጥር ሥር ያለ መሆኑ ካልተገለፀ በስተቀር ጉዳዩን የኪራይ ቤቶች
ለማስተናገድ ፍ/ቤቶች ስልጣን የሚኖራቸው ስለመሆኑ ኤጀንሲ
አዋጅ ቁ.11ዐ/ 87 አንቀፅ 3(1)
1085 ያላግባብ በመንግስት የተወረሰ ንብረትን ለማስመለስ ሲባል የሚቀርበው 29761 እነ አቶ ዳባ ደበሌ ጥቅምት 98
የፍትሐብሔር ክርክር በአዲስ አበባ ከተማ ፍርድ ቤቶች የዳኝነት (አምስት ሰዎች) 14/2000
ሥልጣን ስር የማይወድቅ ስለመሆኑ እና
አዋጅ ቁ.361/95 አንቀፅ 41(ሀ) እነ የአቶ ደበበ ተፈራ
ወራሾች (ሁለት ሰዎች)
1086  አዋጅ ቁጥር 47/67“ን” መሠረት አድርጐ የምርጫ ቤቴ ተወስዷል 30704 የኪራይ ቤቶች ኤጀንሲ መጋቢት 110
/ተወርሷል/ በሚል የሚቀርቡ አቤቱታዎች ለኢትዮጵያ እና 18/2000
ፕራይቬታይዜሽን ኤጀንሲ ቀርበው መወሰን ያለባቸው ስለመሆኑ እነ የአቶ በቀለ
 በመንግስታዊና በህዝባዊ ተቋማት ቁጥጥር ስር ያሉ ቤቶች ወ/ማሪያም ወራሾች
ይመለሱልኝ እንዲሁም ውዝፍ ኪራይ ይከፈለኝ በሚል የሚቀርቡ (ሦስት ሰዎች)
አቤቱታዎች ላይ ውሣኔ መስጠት የኢትዮጵያ ፕራይቬታይዜሽን
ኤጀንሲ እንጂ የፍ/ቤት ስልጣን ስላለመሆኑ
አዋጅ ቁ. 11ዐ/87 አዋጅ ቁ. 47/67
1087 በህገ ወጥ መንገድ ተወስዷል /ከአዋጅ ውጭ ተወርሷል/ የተባለ ቤትን 30631 ወ/ሮ ዘቢዳ ሙሣ እና ህዳር 107
ባለቤትነት በማጣራት ውሣኔ የመስጠት ሥልጣን የኢትዮጵያ እነ ወ/ሮ አሻ የሱፍ 10/2000
ፕራይቬታይዜሽን ኤጀንሲ ስለመሆኑ (ሁለት ሰዎች)
አዋጅ ቁ. 11ዐ/87
208
1088 ከቤት ጋር በተያያዘ የሚቀርቡ ባለቤትነትን የመፈለም ክስ ለማየት 32376 የአቃቂ ቃሊቲ ግንቦት 129
የአዲስ አበባ ከተማ ነክ ፍርድ ቤቶች የስረ-ነገር ስልጣን የሌላቸው ክ/ከ/ቀ/10/11 አ/ጽ/ቤት 19/2000
አዋጅ ቁ.361/95 አንቀፅ 41(ረ) እነ ወ/ሮ ብዙወርቅ
ሸዋንግዛው
1089  የፕራይቬታይዜሽን ኤጀንሲ በሰጠው ውሣኔ ላይ ቅሬታ ሊቀርብ 23608 የኢትዮጵያ ህዳር 179
የሚችለው ለኤጀንሲው የስራ አመራር ቦርድ እንጂ ለፍ/ቤት ፕራይቬታዜሽና 3/2000
ስላለመሆኑ የመንግስት ልማት
 የኤጀንሲው የሥራ አመራር ቦርድ የሚሰጠው ውሣኔ የመጨረሻና ድርጅት
አሣሪ (Binding) ስለመሆኑ እና
አዋጅ ቁ.11ዐ/87 አቶ ኑርበዛ ተረጋ
ቅጽ 9
1090 የአዲስ አበባ ከተማ ነክ ፍርድ ቤቶች የውርስ አጣሪ የመሾም ሥልጣን እነ ወ/ሮ እመቤት
ያልተሰጣቸው ስለመሆኑ እና በአዲስ አበባ መስተዳደር ውስጥ የውርስ 35657 መክብብ ጥቅምት 82
አጣሪ ይሾምልኝ ጥያቄን የማየት የዳኝነት ሥልጣን የፌዴራል እና 6/2ዐዐ1
የመጀመሪያ ደረጃ ፍ/ቤት ስለመሆኑ አቶ በድሉ መክብብ
አዋጅ ቁ. 361/95 አንቀጽ 41(1) (ሸ)
የፍ/ብ/ህ/ቁ. 996(1)
1091 የቀበሌ ማህበራዊ ፍ/ቤቶች ለክርክር መነሻ የሆነው ክስ በገንዘብ 36338 ገ/መስቀል ደመወዝ ጥቅምት
ሊተመን የማይችል የመብት ጥሰትን የተመለከተ በሆነ ጊዜ የሥረ ነገር እና 25/2ዐዐ1 86
የዳኝነት ሥልጣን የሌላቸው ስለመሆኑ ወ/ሮ አፀደ መኰንን
አዋጅ ቁ. 361/95 አንቀጽ 5ዐ(1) 39
1092 የቅኔ መምህርነት ቀጥተኛ የሆነ መንፈሣዊ ሥራ በመሆኑ በሥራ 34440 መንበረፓትሪያክ ጥቅምት
ክርክር ችሎቶች ሊስተናገድ የሚችል ስላለመሆኑ ጠቅላይ ጽ/ቤት 6/2ዐዐ1 88
እና
መጋቢ ሚስጢር
መዝገቡ በላይነህ
1093 የከተማ ነክ ፍ/ቤቶች የቤት ባለቤትነት ክርክር የቀረበበትን ጉዳይ 33841 አቶ አስጨናቂ ረጋሣ ጥቅምት
ለማየት ስልጣን የሌላቸው ስለመሆኑ እና 6/2001 91
አዋጅ ቁ. 361/95 አንቀጽ 41(1)(ረ) እነ አቶ ገዛኸኝ ነጋሽ
209
1094 በመከላከያ ሰራዊት ውስጥ በወታደርነት በማገልገል ላይ የሚገኙ ሻምበል አሰፋ በላይ ህዳር
የሠራዊት አባላት ጋር በተያያዘ የሚቀርቡ የወንጀል አቤቱታዎችን 33368 ዘገየ 9/2ዐዐ1 93
ለማስተናገድ ወታደራዊ ፍ/ቤቶች ስልጣን ያላቸው ስለመሆኑ እና
አዋጅ ቁ.27/88 አዋጅ ቁ. 343/94 አንቀፅ 2(9)26(1) ወታደራዊ አቃቤ ህግ
1095 የአ.አ ከተማ ነክ ፍ/ቤቶች በከተማው አስተዳድር ሥር ካሉ ቤቶች ጋር 34788 የሟች አቶ ሰለሞን ህዳር 96
በተያያዘ የሚነሱ ክርክሮችን ብቻ ለማየት ስልጣን ያላቸው ስለመሆኑ ሳሙኤል ወራሾች 2/2ዐዐ1
እና
ማርታ ሰለሞን (2
ሰዎች)
1096 በማይንቀሳቀስ ንብረት ላይ የይዞታ ማረጋገጫ ይሰጠኝ በሚል 31906 የመንግስት ቤቶች ህዳር
የሚቀርብ አቤቱታ በፍርድ ቤት ቀርቦ ዳኝነት ሊሰጥበት የሚችል ኤጀንሲ 4/2ዐዐ1 99
የአቶ መርስኤ
መንበሩ ወራሾች
1097 በአዋጅ ቁጥር 47/67 መሠረት ከተወረሱና በቀላጤ ከተያዙ ቤቶች 37281 አቶ አበበ ዓሊ ታህሣሥ
ውጭ ያሉ ቤቶችን አስመልክቶ የሚነሣ የቤት ክርክር ጉዳዮችን ፍርድ እና 16/2001 103
ቤቶች ማየት የሚችሉ ስለመሆናቸው እነ የዐ8 ቀበሌ
አዋጅ ቁ.47/67 ገ/ማህበር (ሦስት
አዋጅ ቁ. 11ዐ/87 ሰዎች)
1098 በውጭ አገር የሚገኝ ንብረትን አስመልክቶ የሚቀርብ ክርክርን 37339 ወ/ሮ ንግስት ኃይሌ ጥር
የፌዴራል ከፍተኛ ፍ/ቤት ማስተናገድ ስለመቻሉ እና 28/2ዐዐ1 106
የኢ.ፌ.ዲ.ሪ ህገ-መንግስት አንቀፅ 37 አዋጅ ቁጥር 25/88 አንቀፅ(4) አቶ ለገሠ ዓለሙ
1099 ወደ ቀድሞ የሥራ መደብ እንድመለስና ለመደቡም የተሰጠው ልዩ 37016 የኢትዮጵያ ንግድ ባንክ የካቲት
ጭማሪ እንዲከፈለኝ ይወሰንልኝ በሚል የሚቀርብ ጥያቄ የወል ሥራ እና 3/2ዐዐ1 109
ክርክር ስለመሆኑ አቶ ተስፋዬ ማሞ
አዋጅ ቁ. 377/96 አንቀጽ142(1) (ሀ)
1100 ከጉምሩክ ፖሊስ አባላት ጋር በተያያዘ የሚነሱ የሥራ ክርክሮችን 39085 የኢትዮትያ ጉምሩክ የካቲት
ለማየት የሚያስችል ስልጣን ለመደበኛ የሥራ ክርክር ችሎቶች ባለስልጣን 3/2ዐዐ1 111
ያልተሰጠ ስለመሆኑ እና
አዋጅ ቁ. 368/96  አዋጅ ቁ. 6ዐ/89 አንቀጽ 8(2)  መመሪያ እነ ወ/ር አስረሳች
ቁ.4/1996 ወርቅነህ
(ሰማንያ ሰባት
210
የጉምሩክ ፓሊሶች)
1102 ቀደም ብሎ የተሰጠን የፍች ውሣኔ ወደጐን በመተው አዲስ የተደረገን 38745 እነ ወ/ሮ ሣሊያ መጋቢት 113
ጋብቻ ህገ ወጥ ነው ማለት የማይቻል ስለመሆኑ ኢብራሂም (ሁለት 1ዐ/2ዐዐ1
ሰዎች)
እና
ሐጂ ሰማን ኢሣ
1103 የሸሪዓ ፍ/ቤቶች የይዞታ ክርክርን ማስተናገድ የማይችሉ ስለመሆናቸው 36677 ወ/ሮ ሻምሺ የኑስ ሚያዝያ 116
እና 3ዐ/2ዐዐ1
ወ/ሮ ኑሪያ ማሚ
1104 የግብር ይግባኝ ሰሚ ጉባኤ በመቀጮ እና ወለድ ላይ የሚቀርብ 37866 ሙሉጌታ አባይ ግንቦት 119
ይግባኝን አይቶ የመወሰን ስልጣን ያለው ስለመሆኑ እና 19/2ዐዐ1
የፌዴራል አገር ውስጥ
ገቢ ባለስልጣን
1105 የቀበሌ ማህበራዊ ፍ/ቤቶችም ሆኑ የአዲስ አበባ ከተማ አስተዳደር 41608 እነ ሙላቱ አንበርብር ሐምሌ
ፍ/ቤቶች የፍ/ብሔር ክርክር ጉዳዬችን ለማየት የሚያስችል ስልጣን እና ወ/ት ታመነች 22/2ዐዐ1 121
በህግ ያልተሰጣቸው ስለመሆኑ ዮሴፍ መና
ቅጽ 10
1106 የአ.አ ከተማ መስተዳድር ምክር ቤት የሥራና ከተማ ልማት ቢሮ 34665 እነ አቶ ናትናኤል 296
የማይንቀሳቀስ ንብረት ባለቤትነት ደብተርን ለመሰረዝ የሚያስችል ዘውገ (ሁለት ሰዎች)
ስልጣን ያለው ስለመሆኑ እና ጥቅምት
እነ ወ/ሮ እግዜሩ 12/2ዐዐ2
ገ/ህይወት(ሁለት
ሰዎች)
1107 የከተማ ቦታ ያለአግባብ ተወስዶብኝ በሊዝ ለሌላ ተሰጥቷል በሚል 46220 የደቡብ ክልል የሐዋሣ ጥር 298
የሚቀርብ አቤቱታ የቦታውን መውሰድ ውሣኔ ለሰጠው አካል ከተማ ማዘጋጃ ቤት 18/2002
በቅድሚያ መቅረብ ያለበት ስለመሆኑና በሚሰጠው ውሳኔ ቅሬታ ያለው እና
ወገን ለቦታ ማስለቀቅ ይግባኝ ሰሚ ጉባኤ ማቅረብ ያለበትና ይኼው የሐዋሳ ደብረ ምህረት
አካል የሚሰጠው ውሣኔ የመጨረሻ ስለመሆኑ ቅ/ገብርኤል ገዳም
አዋጅ ቁ. 272/1994
1108 በውጪ አገር ሕግ መሰረት የተቋቋመና በኢትዮጵያ ውስጥ 42928 የኢትዮጵያ ኤሌትሪክ ጥር 300
ያልተመዘገበ የንግድ ድርጅት ከውል ውጪ በሆነ ግንኙነት በኢትዮጵያ ኃይል ኮርፖሬሽን 12/2002
211
ፍ/ቤት ቀርቦ ሊዳኝ የሚችል ስለመሆኑ እና
የፍ/ብ/ሥ/ሥ/ሕ/ቁ. 27(1), አዋጅ 25/88 አንቀጽ 11(2)(ሀ) ድራጋዶስ
1109 በብልጫ የተከፈለ የቀረጥ ገንዘብ ለባለገንዘቡ ሊመለስ የሚችልበት 42866 ብርሃነ ጥዑም መጋቢት 302
አግባብ እና 2ዐ/2ዐዐ2
አዋጅ ቁ. 6ዐ/89 አንቀፅ 53(1)55 የጉምሩክ ባለስልጣን
1110 የሥራ መደብ ወይም እድገት ይሰጠኝ በሚል የሚቀርብ አቤቱታ 48111 የኢትዮጵያ ንግድ ባንክ ሚያዝያ 305
የወል የሥራ ክርክርን የሚመለከት ስለመሆኑ እና 13/2ዐዐ2
አቶ ቂጤሳ ገብሬ
1111 በውድድር አሸንፌ ያገኘሁትን የሥራ መደብ እድገት ይሰጠኝ በሚል 52600 የኢትዮጵያ ቆዳ ሚያዝያ 308
የሚቀርብ የሥራ ክርክር የግል የሥራ ክርክር በመሆኑ በአሰሪና አክሲዮን ማህበር
12/2ዐዐ2
ሠራተኛ ጉዳይ ቦርድ የሚታይ ሰላለመሆኑ እና
አዋጅ ቁ. 377/96 አቶ ተስፋዬ ኃይሌ
1112 የድሬዳዋ ከተማ አስተዳደር ፍ/ቤቶች በከተማው የሚገኝ ቤት 47134 የድሬዳዋ አስተዳደር ግንቦት 310
ባለቤትነቱ የማን ነው ከሚል ጉዳይ ጋር ተያይዞ የሚነሣ ክርክርን ቀበሌ ዐ6 አስተዳደር 6/2ዐዐ2
ለማየት ስልጣን የሌላቸው ስለመሆኑ ጽ/ቤት
የድሬዳዋ ከተማ አስተዳደር ቻርተር አዋጅ ቁ. 416/19 አንቀፅ 33 እና
ወ/ሮ ፋንታዬ ምትኩ
1113  የክርክሩ የገንዘብ መጠን ከ5000 ብር በታች የሆነ ጉዳይን በሙሉ 52041 የእርሻ መሣሪዎችና ሰኔ 313
ተቀብሎ ለማስተናገድ የአዲስ አበባ ከተማ ማህበራዊ ፍ/ቤቶች በሕግ የቴክ/አ/ማህበር 29/2002
ስልጣን ያልተሰጣቸው ስለመሆኑ እና
 የሥረ-ነገር ሥልጣን በሕግ ባልተሰጠው የዳኝነት አካል (ፍ/ቤት) የኢት/መድን ድርጅት
የተሰጠ ፍርድ የማይፀና ስለመሆኑ
አዋጅ ቁ. 25/88 አንቀጽ 5(6),5(9)
አዋጅ ቁ. 361/95
1114 በፌዴራል መንግስት የተመዘገበ የንግድ ማህበር (ድርጅት) ጋር 43912 አፍሪካ ኢንሹራንስ ሰኔ 315
በተያያዘ የሚነሣ ክርክርን ለማስተናገድ ስልጣን የተሰጠው ለፌዴራል ኩባንያ 15/2ዐዐ2
ፍ/ቤቶች ስለመሆኑ እና
አዋጅ ቁ. 25/88 አንቀፅ 5(6) እነ የአቶ ኢብራሂም
ሙሣ ወራሾች (ሁለት
ሰዎች)
212
1115 በሰዎች ወይም በሚንቀሳቀስ ሀብት ላይ ለደረሰ ጉዳት ካሣ ለማግኘት 48018 አቶ ተከተል ዘካሪያስ ሐምሌ 317
የሚቀርብ ክስን ለማስተናገድ የግዛት ክልል ሥልጣን ስለሚኖረው እና 7/2ዐዐ2
ፍ/ቤት እነ ወ/ሮ አስቴር
የፍ/ብ/ሥ/ሥ/ህ/ቁ. 27 ታደሰ(ሁለት ሰዎች)
1116 በሸሪአ ፍ/ቤት በሚካሄድ ክርክር ላይ ጣልቃ ገብቶ መከራከር በፍ/ቤቱ 45806 አቶ ፍፁም በረታ ሐምሌ 319
ለመዳኘት ስምምነትን እንደመስጠት የሚያስቆጥር ስለመሆኑ እና 8/2ዐዐ2
አዋጅ ቁ. 188(92) አንቀፅ 5(1) እነ ወ/ሮ ሶፊያ
ዱላ(አራት ሰዎች)
1117  በአሰሪና ሰራተኛ ሕጉ እጅግ አስፈላጊ የህዝብ አገልግሎት ድርጅቶች 49152 የኮንስትራክሽን ሐምሌ 324
ተብለው ከተዘረዘሩት ተቋማት ጋር ተያይዞ የሚቀርብ የሠራተኞች ሥራዎችና ቡና 7/2ዐዐ2
ደመወዝና ጥቅማጥቅም ጥያቄን የያዘ የውል የሥራ ክርክር ካልሆነ ቴክኖሎጂ ማስፋፊያ
በስተቀር የአሰሪና ሠራተኛ ጉዳይ ወሳኝ ቦርድ ለማስተናገድ የሥረ- ድርጅት መሠረታዊ
ነገር ስልጣን የሌለው ስለመሆኑ ሠራተኛ ማህበር
 መሰል ጉዳዬችን ለማየት በህግ ስልጣን የተሰጠው በሠራተኛና እና
ማህበራዊ ጉዳይ ሚኒስቴር የሚሰየም ቦርድ ስለመሆኑ የኮንስትራክሽንሥራዎ
አዋጅ ቁ. 466/97 አንቀፅ 2(2) ችና ቡና ቴክኖሎጂ
አዋጅ ቁ. 377/96 አንቀፅ 142(1)(ሀ),(2),(3),136(2) ማስፋፊያ ድርጅት
ቅጽ 12
1118  የሊዝ ውል እንዲቋረጥ ሊደረግ የሚችልበት አግባብ እና ሊከተል 54697 አዲስ ኢንተርናሽናል መስከረም 439
የሚችለው ውጤት አካዳሚ 24/2003
 የሊዝ ውል ጋር በተያያዘ የሚቀርብ የመብት ጥያቄ በአ.አ ከተማ እና
አስተዳደር ፍ/ቤቶች የሚታይ ስለመሆኑ እነ አቶ ሃይማኖት
አዋጅ ቁ. 455/97 አንቀጽ3/2/ አበበ /ዘጠኝ ሰዎች
አዋጅ ቁ. 272/94 አንቀጽ 2/7/, 15/1/ /ለ/
1119  ከአዋጅ ውጪ የማይንቀሳቀስ ንብረት ተወስዶብኛል በሚል በቀረበ 48316 ወ/ሮ ዘነበች ተመስገን ጥቅምት 444
አቤቱታ መነሻነት የፕራይቬታይዜሽን ኤጀንሲ በህጉ አግባብ እና 04/2003
የሚሰጠው ውሣኔ እንደ ፍርድ ቤት ውሣኔ ሊቆጠር የሚችልና የመንግስት ቤቶች
ለአፈፃፀም የሚቀርብ ስለመሆኑ ኤጀንሲ
 አንድን ጉዳይ የማየት ስልጣን ከፍርድ ቤት ውጪ ለሆነ አካል
የተሰጠ በመሆኑ በዚህ አካል እየታየ ባለበት ተመሳሳይ ወቅት
213
በፍርድ ቤት ሊታይ የማይገባ ስለመሆኑ
አዋጅ ቁ. 110/87
አዋጅ ቁ. 193/92
አዋጅ ቁ. 572/2000
1120  የፌዴራል ጉዳይን በውክልና ስልጣን ተመልክቶ በክልል ፍርድ ቤት 54577 ህዳር 447
ውሣኔ የተሰጠበትን ጉዳይ መሰረት በማድረግ የይግባኝ አቤቱታ የኢትዮጵያ መድን 01/2003
ማቅረብ ስለሚቻልበት ሁኔታ /አግባብ/ ድርጅት
 የደቡብ ክልል ጠቅላይ ፍ/ቤት በመጀመሪያ ደረጃ በሚነሳ ክርክር ላይ እና
እንደ ፌ/ከፍተኛ ፍ/ቤት ብሎም በይግባኝ ደረጃ ባለ ክርክር ደግሞ አቶ ሰለሞን ያቆብ
እንደ ፌዴራል ይግባኝ ሰሚ ከፍተኛ ፍ/ቤት ሆኖ የፌዴራል
ጉዳዮችን ለማስተናገድ የሚያስችል የውክልና ስልጣን ያለው
ስለመሆኑ
 አዋጅ ቁ. 322/95 የተወሰኑ የክልል ጠቅላይ ፍ/ቤቶች በህገ
መንግስቱ ተሰጥቷቸው የነበረውን የፌዴራል ጉዳዮችን በመጀመሪያ
ደረጃ ስልጣናቸው የማስተናገድ የውክልና ስልጣንን ብቻ የሚያስቀር
እንጂ በይግባኝ ያላቸውን ስልጣን ጭምር የሚያስቀር ስላለመሆኑ
የኢ.ፌ.ዲ.ሪ ህገ መንግስት አንቀጽ 80/2/, /5/፣አዋጅ ቁ. 322/95
1121 የአ.አ. ከተማ አስተዳደር ማኀበራዊ ፍ/ቤቶች የፌዴራል ተቋማት 56118 የኢትዮጵያ ቴሌ ህዳር 451
ተከራካሪ የሆኑበትንና የገንዘብ መጠናቸው ከ5ዐዐዐ ብር ያልበለጠ ኮሙኒኬሽን ኮርፖሬሽን 16/2003
የፍ/ብሔር ጉዳዮችን ለማስተናገድ ስልጣን ያላቸው ስለመሆኑ እና
አዋጅ ቁ. 361/95 ወ/ሮ ወርቅነሽ
አዋጅ ቁ. 25/88 ወ/ማርያም
1122 በውጭ አገር መንግስት ላይ የሚፈፀሙ ወንጀሎችን የማየት የዳኝነት 55299 ዓለም ገብሩ መጋቢት 454
ስልጣን ያለው የፌዴራል ከፍተኛ ፍ/ቤት ስለመሆኑ እና 19/2003
አዋጅ ቁ. 25/88 አንቀጽ 12/1/ የትግራይ ዓቃቤ ህግ
የወንጀል ህግ ቁ. 263, 71
1123  የአዲስ አበባ ከተማ አስተዳደር ፍ/ቤቶች በአዋጅ ቁ. 67/89 ሥር 56893 የአቃቂ ቃሊቲ ክፍለ መጋቢት 457
የተደነገጉ የወንጀል ድርጊቶችን የተመለከቱ ክርክሮችን አይቶ ከተማ አቤቱታና 22/2003
ለመወሰን ስልጣን ያልተሰጣቸው ስለመሆኑ ምርመራ ክስ አቀራረብ
 ያለ ንግድ ፈቃድ በመነገድ ወንጀል የተከሰሱ ሰዎችን በተመለከተ ንዑስ የስራ ሂደት
214
የቀረበ ክርክርን የአዲስ አበባ ከተማ አስተዳደር ፍ/ቤቶች ለማየት እና
ስልጣን ያልተሰጣቸው ስለመሆኑ እነ ወ/ሪት ፍሬህይወት
 ሺሻ ጋር በተገናኘ የሚፈፀሙ የደንብ መተላለፍ ወንጀሎችን አይቶ ፍቃዱ /አስራ ሁለት
ለመወሰን የአዲስ አበባ ከተማ አስተዳደር ፍ/ቤቶች ስልጣን የሌላቸው ሰዎች/
ስለመሆኑ
አዋጅ ቁ. 361/95 አንቀጽ 41/2/, 52
1124  የአዲስ አበባ ከተማ አስተዳደር ፍ/ቤቶች ንብረትነታቸው የከተማው 64703 ሻምበል ለታይ ሐምሌ 641
አስተዳደር ለመሆናቸው ክርክር በማይቀርብባቸው ቤቶች ላይ የሚነሱ ገ/መስቀል 29/2003
የይዞታ፣ የኪራይ እና ሌሎች ክርክሮችን አይተው ለመወሰን ስልጣን እና
ያላቸው ስለመሆኑ በቂርቆስ ክ/ከተማ
 የሁከት ይወገድልኝ ክስ ከከተማው መሪ ፕላን ጋር እስካልተያያዘ ወረዳ 1 አስተዳደር
ድረስ በከተማው ፍ/ቤቶች የሥረ ነገር ስልጣን ሥር የሚወድቅ ጽ/ቤት
ስላለመሆኑ
 የሥረ ነገር ስልጣን ሳይኖር የሚሰጥ ፍርድ እንዳልተሰጠ የሚቆጠርና
ህጋዊ አስገዳጅነት የሌለው ስለመሆኑ
 ከቤት ይዞታ ጋር በተገናኘ ለአዲስ አበባ ከተማ አስተዳደር ፍ/ቤቶች
የተሰጣቸው ስልጣን ሁከት ይወገድልኝ በሚል የሚቀርብ የዳኝነት
ጥያቄን መሰረት ባደረገ መልኩ ሲቀርብ ስላለመሆኑ
አዋጅ ቁ. 361/95 አንቀጽ 41/1//4//ረ/
የፍ/ብ/ሥ/ሥ/ህ/ቁ. 9 231 /1/ /ለ/
1125  የፖለቲካ ተሿሚ የሆነ ሰው ከሥራ ኃላፊነቱ መነሳቱን ተከትሎ 63417 አቶ ትዕዛዙ አርጋው ሐምሌ 464
ያለውን ቅሬታ የመንግስት ሰራተኞች አዋጅን መሰረት በማድረግ እና 15/2003
ለአስተዳደር ፍ/ቤት ጉዳዩን አቅርቦ ሊስተናገድ የሚችልበት የህግ የቤንሻንጉል ጉሙዝ
አግባብ የሌለ ስለመሆኑ ክልላዊ ም/ቤት
 ፍ/ቤቶች በዚህ መልኩ የሚቀርቡ አቤቱታዎችን ተቀብሎ
ለማስተናገድ የሥረ ነገር ስልጣን የሌላቸው ስለመሆኑ
የኢ.ፌ.ዴ.ሪ. ህገ መንግስት አንቀጽ 12/2/
የቤንሻንጉል ብ/ክ/መ/የሲቪል ሰርቪስ አዋጅ ቁ. 29/95 አንቀጽ 71
1126  የኢትዮጵያ የፕራይቬታይዜሽን ኤጀንሲ ከአዋጅ ውጩ የተወሰዱ 63627 ሼህ አሽራቅ ሰይድ ሐምሌ 467
ንብረቶችን በተመለከተ የቀረበን ጉዳይ አከራክሮና አጣርቶ የመወሰን እና 14/2003
ስልጣን በህግ የተሰጠውና ከፍ/ቤት ውጪ ያለ የዳኝነት አካል የቡታጅራ ከተማ ቀበሌ
215
ስለመሆኑ 02 አስተዳደር
 ውሣኔውን ለማስፈፀምም አስፈላጊውን እርምጃ ለመውሰድ የሚችልና
የሚሰጠውን ትዕዛዝ ለማስፈፀምም ማንኛውም የመንግስት አካል
ተገቢውን ትብብር ማድረግ ያለበት ስለመሆኑ
አዋጅ ቁ. 110/87 አንቀጽ 74/ሐ/ 7 4 /ሐ/
የፍ/ብ/ሥ/ሥ/ህ/ቁ. 371/1/
አዋጅ ቁ. 146/91 አንቀጽ 26/2/ 28/2/
1127 የአዲስ አበባ ከተማ አስተዳደር ፍ/ቤቶች የተጨማሪ እሴት ታክስ 59723 አብዱልፈታህ ሰኔ 471
(VAT) አዋጅን በመተላለፍ የሚፈፀሙ የወንጀል ጉዳዮችን ለማየት መሐመድ 16/2003
ስልጣን ያልተሰጣቸው ስለመሆኑ እና
አዋጅ ቁ. 361/95 አንቀጽ 52/4/ /5/ 41/2/ ኮልፌ ቀራኒዮ ክ/ከተማ
አዋጅ ቁ. 286/94 አንቀጽ 96 ፍትህ ጽ/ቤት
አዋጅ ቁ. 285/94 አንቀጽ 49
የወንጀል ህግ ቁ. 349/1/
1128  የንግድ አሰራር አጣሪ ኮሚሽን ያልተገባ የንግድ ውድድርን 55162 ዩኒሊቭር የካቲት 473
በሚመለከት የሚነሳውን ክርክር የመዳኘት ስልጣን ያለው ስለመሆኑ ፒ.ኤል.ሲ.ፖርት 22/2003
 ከንግድ ምልክት ጋር በተያያዘ አንድ ድርጊት ያልተገባ የንግድ ሰንላይት ሚራል
ውድድር ነው ሊባል የሚችልበት አግባብ ማርሲ ሳይድ
አዋጅ ቁ. 329/95 አንቀጽ 10/2/ /ሀ/, 11, 15 እና
አዋጅ ቁ. 501/98 ጌት እሸት ዲተርጀንት
የንግድ ህግ ቁ. 133 ማምረቻ እና ማከፋፈያ
1129  አንድን ጉዳይ ተመልክቶ ዳኝነት ለመስጠት ሥልጣን የተሰጠው ለሌላ 37964 እነ አቶ መሐመድ ጥር 476
የዳኝነት አካል ከሆነ ፍ/ቤቶች ጉዳዮን የማየት ስልጣን የማይኖራቸው ሁሴን የእነ አቶ 27/2003
ስለመሆኑ መሐመድ ሁሴን
 የፕራይቬታይዜሽን ኤጀንሲ ስልጣን ሥር የሚወድቅ አይደለም ወራሾች /ሦስት ሰዎች/
በሚል በኤጀንሲው የተረጋገጠ ጉዳይን ጉዳዩን የማየት ስልጣን ለሌላ እና
የዳኝነት አካል የተሰጠ ነው በሚል ክርክር እስካልቀረበ ድረስ እነ የመንግስት ቤቶች
ፍ/ቤቶች ተቀብለው ማስተናገድ የሚችሉ ስለመሆናቸው ኤጀንሲ /ሁለት ሰዎች/
የኢ.ፌ.ዲ.ሪ ህገ መንግስት አንቀጽ 37
የፍ/ብ/ሥ/ሥ/ህ/ቁ. 231/1//ለ/, 9/2/, 244/3/ እና 328/3/
አዋጅ ቁ. 110/87
216
አዋጅ ቁ. 47/67
1130  በአስተዳደራዊ ጉዳይ የመጨረሻ ውሣኔ እንዲያገኙ በህግ ተለይተው 51790 እነ ወልዳይ ዘሩ /ስልሳ ግንቦት 482
የተቀመጡ ጉዳዮችን በተመለከተ ፍ/ቤቶች የመዳኘት ስልጣን አንድ ሰዎች/ 16/2003
የሌላቸው ስለመሆኑ እና
 የኢትዮጵያ ገቢዎችና ጉምሩክ ባለስልጣን ሠራተኞች አስተዳደር የኢትዮጵያ ገቢዎችና
የሚኒስትሮች ምክር ቤት በሚያወጣው ደንብ መሰረት ከሥራ ጉምሩክ ባለስልጣን
የተሰናበተ ሰራተኛ በየትኛውም የፍርድ አካል ውሣኔ ወደ ሥራ ዓ/ህግ
የመመለስ መብት የማይኖረው ስለመሆኑ
አዋጅ ቁ. 578/2000 አንቀጽ 19/1/ /ለ/
ደንብ ቁ. 155/2000 አንቀጽ 37/1/ /2/
1131  የንግድ አሰራር አጣሪ ኮሚሽን ያልተገባ የንግድ ውድድርን 47682 አም.ኤ ሸሪፍ መጋቢት 486
በተመለከተ የሚነሳ ክርክርን የመዳኘት ስልጣን ያለው ስለመሆኑ ኃ.የተ.የግ.ማህበር 06/2003
 የንግድ አሰራር አጣሪ ኮሚሽን ተግባርና ኃላፊነት እና
አዋጅ ቁ. 329/95 አንቀጽ 10/2/ /ሀ/, 3, 15 ታደሰ
አዋጅ ቁ. 501/98 አንቀጽ 49 ኃ.የተ.የግ.ማህበር
ቅጽ 13
1132 የአዲስ አበባ ከተማ አስተዳዳር አስፈፃሚ አካላት ወይም በከተማው 77175 አሜሪካ ዩኒቨርሲቲ ኦፍ ሐምሌ 599
አስተዳዳር ባለቤትነት ሥር ያሉ ተቋማት የሚገቧቸው የሊዝ ውሎችን ኢትዮጵያ 19/2004
መሠረት አድርጐ የሚነሱ የውል አፈፃፀምና ተያያዥ ጉዳዮችን አይቶ እና
ለመወሰን የከተማው ፍ/ቤቶች የሥረ-ነገር ስልጣን ያላቸው እነ የአዲስ አበባ ከተማ
(የተሰጣቸው) ስለመሆኑ፣ አስተዳደር (ሶስት
አዋጅ ቁ. 361/95 አንቀጽ 41(1)(ሀ) እና (መ) ሰዎች)
217
1133 ሃይማኖታዊ ከሆኑ አለመግባባቶች ጋር በተያያዘ ፍ/ቤቶች የአምልኮት 66957 የኢትዮጵያ ሰባተኛ ቀን የካቲት 603
ሥርዓትን ሆነ ሃይማኖታዊ ህገ-ደንቦችን በመተርጐም ውሣኔ አድቬንቲስት 26/2004
ለመስጠት የማይችሉ ስለመሆኑ ቤተክርስቲያን
የኢ.ፌ.ዴ.ሪ ህገ መንግስት አንቀፅ 11(1)(3), 37(1) እና
በኢትዮጵያ ሰባተኛ ቀን
አድቬንቲስትቤተክርስቲ
ያን የሐዋሳ ቁጥር 2
ሰባተኛ ቀን
አድቬንቲስት
ቤተክርስቲያን የቦርድ
አባላት፡-
1134 የአዲስ አበባ ከተማ ነክ ፍ/ቤቶች የከተማው አስተዳዳር 69064 ወ/ሮ አክሊለ ገብሬ ጥር 18/2004 607
የሚያስተዳድራቸውን የንግድ ቤቶች ባለቤትነትን በተመለከተ በግለሰቦች እና
መካከል የሚነሱ ክርክሮችን ለማየት ስልጣን የሌላቸው ስለመሆኑ፣ አቶ መለኮት
አዋጅ ቁ. 361/95 አንቀጽ 41(1)(ረ) ክንፈሚካኤል
ቅጽ 14
1135  አንድ ሰው በፍ/ቤት ክስ አቅርቦ ለማስወሰን የሚችለው ከህግ የመነጨ 77479 የኢትዮጵያ ኦርቶዶክስ ጥቅምት
መብት ያለው መሆኑን በክሱ ውስጥ በዝርዝር በፍሬ ነገር ደረጃ ማመልከት
ቅድስት ሥላሴ 06/2005
የቻለ እንደሆነ ብቻ ስለመሆኑ፣
 ሀይማኖታዊ (መንፈሣዊ) ትምህርት ለመስጠትና ለማሰልጠን በሚል መንፈሣዊ ኮሌጅ
ከሚቋቁሙ ተቋማት ጋር በተገናኘ በተማሪነት ማን እንደሚመለመል፣ ምን
እና
ምን መስፈርቶች ሊሟሉ እንደሚገባ፣ የመሰፈርቶቹ መሟላትና አለመሟላት
እንዲሁም በተቋሙ ትምህርት የሚከታተሉ ተማሪዎች ከትምህርት አቀባበል አቶ አሰግድ ሣህሉ
ሂደት ወቅት ሊገልጿቸው ስለሚገቡ የዲሲፕሊን ጉዳዬች ወዘተ በሀይማኖት
ተቋማቱ የሚወሰን ስለመሆኑና ከዚህ ጋር በተያያዘ የሚቀርቡ ክርክሮችን
መደበኛ ፍ/ቤቶች አይቶ ለመወሰን ስልጣን ያልተሰጣቸው ስለመሆኑ፣
 የግለሰብ ፍትህ የማግኘት መብት በፍ/ቤቶች ተግባራዊ ሊደረግ የሚችለው
በፍርድ ሊያልቁ የሚባቸው ጉዳዬችን በተመለከተ ብቻ ስለመሆኑ፣
218
የኢፌዲሪ ህገ መንግስት አንቀጽ 37
1136  የፌዴሬሽን ምክር ቤት የኢፌዴሪ ህገ መንግስትን ለመተርጐም ባለው 43511 እነ የአቶ ዋሲሁን ጥቅምት
ስልጣን ተጠቅሞ የሚሰጠው ውሣኔ የመጨረሻና ጉዳዩ በሚመለከተታቸው
መኮንን ሚስትና ወራሾች 23/2005
አካላት መከበርና መፈፀም ያለበት ስለመሆኑ፣
 የፕራይቬታይዜሽን ኤጀንሲ ቦርድ የሚቀርብለትን አቤቱታ ህጋዊነት /8 ሰዎች/
መርምሮ በመወሰን ሂደት ከፊል የዳኝነት ስልጣን ያለው አካል (quasi
እና
judicial body) እንደመሆኑ መጠን በህገ መንግስቱ የተጠበቁትን ፍትህ
የማግኘት፣ የመሰማትና በእኩል ሚዛን የመታየት (የመዳኘት) መብት የመንግስት ቤቶች
በሚያስከበር መልኩ ክርክሮችን ሊያስተናግድና ሊወስን የሚገባ ስለመሆኑ፣
ኤጀንሲ
የኢፌዴሪ ህገ መንግስት አንቀጽ 62(1),37
አዋጅ ቁ. 251/93 አንቀጽ 3(1),56(1)
አዋጅ ቁ. 87/86 አንቀጽ 8,9
የፍ/ብ/ሥ/ሥ/ህ/ቁ. 337, 336, 339
1137 የአቃቤ ህግ ሙያን በሹመት የሚያከናውኑ ሰዎች ጋር በተገናኘ ቅጥር፣ 75034 አዲስ አበባ ከተማ ፍትህ ህዳር 03/2005
ዝውውርና የደረጃ እድገትን አስመልክቶ የሚቀርብ አቤቱታን አይቶ
ቢሮ
ለመወሰን ስልጣን የተሰጠው አካል የአቃቤያነ ህግ አስተዳደር ጉባኤ
ስለመሆኑና መደበኛ ፍ/ቤቶች ጉዳዩን ለማየት ስልጣን ያልተሰጣቸው እና
ስለመሆኑ፣
አቶ መኮንን ተክሉ
ደንብ ቁ.24/99 አንቀጽ 46(3), 41, 44, 2 (4)
አዋጅ 568/2000 አንቀጽ 2(7),3,10(1),4,5
የአ/አ ከተማ አስተዳደር የመንግስት ሠራተኞች አዋጅ ቁ.6/2000 አንቀጽ
2(5)(ሐ)
1138  የፍ/ቤቶች የግዛት ስልጣን በዋነኛነት መሠረት የሚያደርገው ለክርክሩ 75788 እነ አቶ በረከት ኃ/ኪሮስ ህዳር 05/2005
ምክንያት የሆነው ጉዳይ የተፈጠረበት ቦታ ለተከራካሪ ወገኖች የሚኖረውን
አመቺነት ሲሆን የሥረ ነገር ስልጣን መሠረት የሚያደርገው ለክርክሩ
ምክንያት የሆነውን ጉዳይ ይዘት፣ የተከራካሪ ወገኖችን መብትና ጥቅም እና
ክብደትና መጠን እንዲሁም የጉዳዩን የውስብስብነት ደረጃ ስለመሆኑ፣
አቶ ጎይቶም ኃ/ኪሮስ
 ፍርድን የማስፈፀም ጉዳይ በስረ ነገር ክርክር ተረጋግጠው የፍርድ ሀይል
ያገኙትን የተከራካሪ ወገኖች መብቶችና ግዴታዎች በሥነ ሥርዓት ህጉ
የተደነገገውን የአፈፃፀም ስርዓት ተከትለው እንዲፈፀሙ ከማድረግ ውጪ
አዲስ መብትና ግዴታ የሚቋቋምበት ሂደት ስላለመሆኑና የማስፈፀም
ስልጣን በመርህ ደረጃ የፍ/ቤቶች የሥረ ነገር ስልጣንን የሚከተል
ስለመሆኑ፣
 አስፈላጊ እና ተገቢ በሆኑ ሁኔታዎች ሥረ ነገሩን የወሰነ ፍ/ቤት
በአፈፃፀም ጉዳዮችን በውክልና የሥረ ነገር ስልጣን ለሌለው ፍ/ቤት
219
ሊያስተላልፍ ስለመቻሉ፡
አዋጅ ቁ. 25/88 አንቀጽ 5(2)
የፍ/ብ/ሥ/ሥ/ህ/ቁ. 371, 372, 9, 10
1139 የፌዴራል መንግስት ጊዜያዊ (የኮንትራት) ሠራተኞች ቅጥር ጋር 81963 አቶ አስፋው ጉደታ ታህሳስ
በተገናኘ በሠራተኛ እና በቀጣሪው መካከል የሚነሱ ክርክሮችን እና 03/2005
በተመለከተ የመደበኛ ፍ/ቤቶች ጉዳዩን በቀጥታ ክስም ሆነ በይግባኝ
ለማስተናገድ ስልጣን ያላቸው ስለመሆኑ፣ የመንግስት ቤቶች
አዋጅ ቁ.515/99 አንቀጽ 22(3) ,2(1) ኤጀንሲ
የፌዴራል መንግስት ጊዜያዊ የኮንትራት ሰራተኞች ቅጥር አፈፃፀም
መመሪያ
1140 በአዋጅ ቁ. 515/1999 መሠረት የተቋቋመና የሚተዳደር የፌዴራል 80005 የመድሃኒት ፈንድና ጥቅምት
መንግስት መስሪያ ቤት ሠራተኞች የሚያቀርቡትን ክርክር በተመለከተ አቅርቦት ኤጀንሲ 09/2005
ተቋሙ በራሱ ገቢ የሚተዳደር በመሆኑ ምክንያት አዋጅ ቁ. 377/96
ን መሠረት በማድረግ ጉዳዩን የመደበኛ ፍ/ቤቶች ለማየት ስልጣን እና
አላቸው ለማለት የማይቻል ስለመሆኑ፣ አቶ ቦጋለ ዱንፋ
አዋጅ ቁ. 377/96
አዋጁ ቁ. 515/99
አዋጅ ቁ. 553/99 አንቀጽ 6(1), 14(2)(ለ)
አዋጅ ቁ. 545/99
1141  የግል ድርጅት ሠራተኞች የጡረታ መብት ጥያቄ ጋር በተያያዘ 83425 አብጀታ ሻላ ሶዳ አክሲዮን ጥር 02/2005
የሚቀርብ ክርክርን ለማየት ስልጣን ያለው አካል የግል ድርጅት ማህበር
ሠራተኞች ማህበራዊ ዋስትና ኤጀንሲ ስለመሆኑ፣
 የኢ.ፌ.ዴ.ሪ ጠቅላይ ፍ/ቤት ሰበር ችሎት በህግ የዳኝነት ስልጣን እና
የተሰጣቸው አካላት የቀረበላቸውን ጉዳይ በህጉ አግባብ ያስተናገዱና አብጃታ ሶዳ አሽ
ውሣኔ የሰጡ መሆኑን የማረጋገጥና የመቆጣጣር ኃላፊነትና ስልጣን
መሠረታዊ ሠራተኛ
ያለው ስለመሆኑ፣
የፍ/ብ/ሥ/ሥ/ህ/ቁ.9,231 ማህበር
አዋጅ ቁ. 25/88 አንቀጽ 10(22)
አዋጅ ቁ. 454/97 አንቀጽ 2(1)
የኢ.ፌ.ዴ.ሪ ህገ መንግስት አንቀጽ 80(3)(ሀ)
አዋጅ ቁ. 377/96 አንቀጽ 142, 147
አዋጅ ቁ. 345/95
220
አዋጅ ቁ. 209/55
አዋጅ ቁ. 715/2003
ደንብቁጥር202/2003
ቅጽ 15
1142 ከንግድ ምዝገባ ፈቃድ ጋር በተገናኘ የሚነሱ የፍሬ ነገር ክርክሮችን 81934 የአቃቂ ቃሊቲ ክ/ከተማ የካቲት 28/2005 336
የመደበኛ ፍ/ቤቶች አይተው ለመወሰን ስልጣን የሌላቸው ስለመሆኑ፣ ወረዳ 5 ንግድና ኢንዱስትሪ
አዋጅ ቁ. 686/2002 አንቀጽ 61 ጽ/ቤት
እና
50 አለቃ ታምራት ከበደ
1143 ከአስጐብኚና የጉዞ ወኪል የንግድ ሥራ ፈቃድ ጋር በተያያዘ ከቀረጥና 86817 የኢትዩጵያ ገቢዎችና መስከረም 338
ታክስ ነፃ የሚገቡ መኪኖችን በተመለከተ የሚቀርብ ክርክርን መደበኛ ጉምሩከ ባለስልጣን 22/2006
ፍ/ቤቶች በቀጥታ ክስ ለማስተናገድ የሥረ ነገር ስልጣን ያልተሰጣቸው እና
ስለመሆኑ፣
ግሎሪ ኢትዩጵያ አስጎብኝና
አዋጅ ቁ. 622/2001 አንቀጽ 87(1), (5), (9), (10),
ደንብ ቁጥር 146/2000 የጉዞ ወኪል ኃ.የተ.የግል
ማህበር
1144 የክርክሩ ገንዘብ መጠን ከአምስት ሺህ ብር በታች በመሆኑ ምክንያት 89530 ቲኤንቲ ኮንስትራክሽንና ጥቅምት 341
ብቻ ከአሰሪና ሰራተኛ ጉዳይ ጋር በተገናኘ የሚቀርብን ክርክር የቀበሌ የንግድ ስራዎች ድርጅት 21/2006
ማህበራዊ ፍ/ቤቶች አይተው ለመወሰን ስልጣን አላቸው ለማለት እና
አቶ እያዩ ደጀኔ
አዋጅ ቁ.377/96 አንቀጽ 138, 142
የፍ/ብ/ሥ/ሥ/ህ/ቁ. 9(1), 231(1)(ለ),
አዋጅ ቁ. 416/96 አንቀጽ 41(1
1145 ከህብረት ሥራ ማህበራት ጋር በተገናኘ የማህበር የሥራ ኃላፊዎችን 90737 የንጋት ኮከብ ሸማቾች ህዳር 16/2006 344
በተመለከተ ገንዘብ አጉድለዋል በማለት ገንዘቡ እንዲከፈል ማህበሩ ኃ/የተ የግል ማህበር
በኃላፊዎቹ ላይ የሚያቀርበው ክስ አስቀድሞ በእርቅ ካልተቻለ ደግሞ እና
በሽምግልና ሊታይ የሚገባው እንጂ በቀጥታ በመደበኛ ፍ/ቤት ክስ
እነ አቶ የሴፍ እንድሪስ
ሊቀርብበት አይችልም ለማለት የማይቻል ስለመሆኑና መደበኛ
ፍ/ቤቶች ጉዳዩን አይተው ለመወሰን ስልጣን ያላቸው ስለመሆኑ፣ (አስር ሰዎች)
221
አዋጅ ቁጥር 147/91 አንቀጽ 49(1-4), 47(1), 26(2), 39(1)(ለ)(ሐ),
152
አዋጅ ቁጥር 402/96 አንቀጽ 46
ደንብ ቁጥር 106/96 አንቀጽ 14(ሀ)(ሐ)(መ)
1146 አንድን ክርክር በማስተናገድ ላይ ያለ የክልል ፍ/ቤት በፌዴራል 90920 ዓባይ ኢንሹራንስ አ.ማ ህዳር 06/2006 347
መንግስት የተመዘገበ ተቋም (ድርጅት) አግባብነት ያለው የጣልቃ ገብ እና
አቤቱታ በቀረበለት ጊዜ ጉዳዩን ጣልቃ ገቡን ወደ ክርክሩ በማስገባት አቶ አለማየሁ አሰፋ
አይቶ ለመወሰን ስልጣን የሌለው በመሆኑ ክርክሩ ጣልቃ ገብን ባካተተ
መልኩ ለማየት ወደሚችለውና ስልጣን ላለው ፍ/ቤት ጉዳዩ ቀርቦ
ሊታይ የሚገባ መሆኑን ገልፆ መዝገቡን መዝጋትና ተከራካሪዎችን
ማሰናበት የሚገባ ስለመሆኑ፣
አዋጅ ቁ. 25/88 አንቀጽ 5(6),14
የኦሮሚያ ብሔራዊ ክልላዊ መንግስት ህገ መንግስት አንቀጽ 64(4)
የፍ/ብ/ሥ/ሥ/ህ/ቁ. 9, 231(1)(ለ)
ቅጽ 16
1147 የአዲስ አበባ ከተማ አስተዳደር ሰበር ሰሚ ችሎት ማስረጃ የመመዘን 9322ዐ ግርማ አያሌው መጋቢት 250
እና ፍሬ ጉዳይን የማጣራት ስልጣን የሌለው ስለመሆኑ ዋልታንጉስ 8/2006
የአ.አ ከተማ አስተዳደር ቻርተር አዋጅ ቁጥር 361/95 አንቀጽ 42(2)
እና

አስተዳደር ምክር ቤት
1148 በመንግስት በጀት በከፊልም ሆነ በሙሉ የሚተዳደሩ መስሪያ ቤቶች 93358 አዲስ አበባ ዩኒቨርሲቲ መጋቢት 253
ውስጥ የሚፈጠሩትን የመብት ጥያቄዎች መመራት ያለበት በመንግስት ማርች ፕሮጀክት
26/2006
ሰራተኞች አዋጅ መሆን አለበት፡፡ እና
-በአዋጅ ቁጥር 377/1996 አንቀጽ 3 (2)(ሠ) ፣ አዋጅ 515/1999 እነ ቤተልሔም
አንቀጽ 3 ሽፈራው (ሶስት ሰዎች)
በአዋጅ 65ዐ/2ዐዐ1፣ ደንብ ቁጥር 214/2ዐዐ3 እና 21ዐ/2ዐዐ3
222
1149 ከከተማው አስተዳደር አስፈፃሚ አካላት የመቆጣጠር ስልጣን እና 96216 አቶ ተክለብርሃን ዘገየ ሐምሌ 257
ተግባር ጋር እንዲሁም የከተማው አስተዳደር ከሚያስተዳድራቸው 29/2006
የመንግስት ቤቶች ጋር እና የከተማው አስተዳደር አካልም በተከሳሽነት እና
በሚቀርብበት ጊዜ የስረ ነገር ስልጣን የከተማው ፍርድ ቤቶች
ስለመሆኑ፣ እነ አቶ ሸምሰዲን
በአንድ ክስ ውስጥ ብዙ አቤቱታዎች ቀርበው ከነዚሁ በከፊል ዋናውን አክመል
ክስ የሚመለከቱ በከፊል ደግሞ ዋናውን ክስ መነሻ አድርገው (አራት ሰዎች)
ቅርንጫፍ ነገሮችን የሚመለከቱ በሆነ ጊዜ የፍርድ ቤቱ ስልጣን
የሚወሰነው ከፍተኛ ግምት ያለውን አቤቱታ መሰረት አድርጎ
በመከተል ስለመሆኑ፣
መመሪያ ቁጥር 4/2004

አዋጅ ቁጥር 361/1995 ፣ የተሻሻለው የአዲስ አበባ ከተማ ቻርተር
አንቀጽ 41(1) (ለ) እና (ረ)
የፍ/ብ/ሥ/ሥ/ሕ/ቁ 17(2)
1150 ከጉምሩክ ሥነ ሥርዓት ጋር በሚሰጡ አስተዳደራዊ ውሳኔዎች ቅር 97372 ማም ኢንዱስትሪ ሐምሌ 261
የተሰኘ ሰው ለባለስልጣኑ አቤቱታ አጣሪ ቡድን ከዛም ለግብር ይግባኝ ኃላ/የተ/የግል/ማህበር
ሰሚ ጉባኤ በየደረጃው ሳያቀርብ በቀጥታ ጉዳዩ በመደበኛ ፍ/ቤት እና 29/2006
እንዲታይለት የሚጠይቅበት አግባብ የሌለ ስለመሆኑ፣ እነ የኢትዮጵያ
አዋጅ ቁጥር 622/2001 አንቀፅ 89(2) እና ንዑስ አንቀፅ 3(ሐ)፣
ገቢዎችና ጉምሩክ
አንቀፅ 89(2)(3)(ሐ) ፣(5) እና (6)
ባለስልጣን ሁለት
ሰዎች
ወንጀል
ቅጽ 3
1151 መጥሪያ አደራረስን አስመልክቶ የሚቀርብ ጥያቄ ስለሚስተናገድበት 16301 ተገኝ እንግዳ እና ህዳር 89
መንገድ አስናቀች ኬዳኔ 2/1998
223
የወንጀለኛ መቅጫ ህግ ቁ. 99
የፍ/ብ/ሥ/ሥ/ህ/ቁ. 1ዐ31ዐ5
ቅጽ 4
1152 ጥብቅና ፈቃድ ከተሰረዘ በኋላ የጥብቅና ስራ እሰራለሁ ብሎ ገንዘብ 12025 አቶ ምናሴ አልማው መጋቢት 115
መቀበል የማታለል ወንጀል ስለመሆኑ እና ዓቃቤ ህግ 18/1999
የወንጀለኛ መቅጫ ህግ ቁ.656(ሀ) እና (ለ)
ቅጽ 7
1153 በወንጀል ህግ የሃሳብ ክፍል የሚረጋገጠው ከወንጀል ድርጊት አፈፃፀሙ 22069 የአማራ ብ/ክ/መንግስት ጥቅምት 251
በመነሳት ስለመሆኑ ፍትሕ ቢሮ እና አቶ 28/2000
የወ/መ/ህ/ቁ. 522 /1/ /ሀ/ አስማማው አራጌ
1154 በወ/መ/ህ/ቁ. 522/1/ /ሀ/ ሥር የተመለከቱት የወንጀል ማቋቋሚያ 22452 የኦሮሚያ ጠቅላይ ሐምሌ 255
ነጥቦች ለየራሳቸው የሚቆሙ ስለመሆናቸው ዓቃቤ ሕግ እና 30/2000
የወ/መ/ህ/ቁ. 522/1/ /ሀ/ አሣምነው ገ/መስቀል
1155 በአዋጅ ቁ. 214/74 አንቀጽ 13/1/ መሠት የተከሰሰ ሰው ጥፋተኛ 24278 ሰለሞን ሄርጃቦ ህዳር 270
ሊባል የሚችለው እንዲጠብቃቸው በአደራ የተረከባቸውን ወይም እና የደ/ብ/ብ/ ሕ/ክ/መ/ 10/2000
በሥራው አጋጣሚና ምክንያት በእጁ የገቡትን ንብረቶች የሥ/ፀ/ሙ/ኮ/ዓ/ሕግ
የወሰደው/የሰወረው/ ለራሱ ወይም ለሌላ ሰው ተገቢ ያልሆነ ብልጽግና
ለማግኘት የሆነ እንደሆነ ስለመሆኑ
1156 በወ/መ/ሥ/ሥ/ህ/ቁ. 122/2/ መሠረት ከሣሽ አቅርቦት የነበረውን ክስ 28952 የጉምሩክ ዓቃቤ ሕግ መጋቢት 273
ካነሣ በኋላ እንደገና ክሱን ለመቀጠል የሚችል ስለመሆኑ እና 16/2000
የወ/መ/ሥ/ሥ/ህ/ቁ. 122/2/, /5/ አቶ ባንቲ ታኤራ
1157 በወንጀል ክስ የቀረበበት ሰውን አስመልክቶ ጉዳዩ በሌለበት ነው የታየው 29325 ኤርምያስ ካሣ ተፈራ የካቲት 275
ሊባል የሚችልበት አግባብ እና ዓቃቤ ሕግ 18/2000
የወ/መ/ሥ/ሥ/ቁ. 161/1/
1158 በወንጀል ተከሶ የተያዘ ሰው ዋስትና በጠየቀ ጊዜ ፍ/ቤት ተከሳሹ 31734 አቶ አስናቀ በቀለ እና ጥቅምት 283
ተመልሶ ሊቀርብ አይችልም የሚል ግምት ለመውሰድና ዋስትናን ዓቃቤ ሕግ 15/2000
ለመከልከል በቂ ምክንያት የሚያስፈልግ ስለመሆኑ
የወ/መ/ህ/ሥ/ሥ/ቁ. 67/ሀ/
1159 በወንጀል የተከሰሰ ሰው የሚያነሳው የዋስትና ጥያቄ መታየት ያለበት 34077 አቶ ሰይድ ይመር እና መጋቢት 287
ሊወሰንበት ከሚችለው ቅጣት አንፃር ስለመሆኑ የአማራ ክልል ሥነ 9/2000
224
ምግባርና ፀረ ሙስና
ኮሚሽን
1160 በወንጀል ህግ ቅጣት ሊገደብ የሚችልበት አግባብ 34280 አቶ ግርማይ ደስታ እና ግንቦት 292
የወንጀል ህ/ቁ. 192,194 ዓቃቤ ሕግ 14/2000
1161 በወንጀል ህግ ቅጣትን በልዩ የህጉ ክፍል ከተወሰነው መነሻ ዝቅ 34521 የአማራ ብ/ክ/መ/ፍትሕ ሰኔ 3/2000 297
አድርጐ በማቅለል ለመወሰን የሚቻልበት አግባብ ቢሮ እና ስንታየሁ
የወ/ህ/ቁ. 184, 179 ተፈራ
1162 በወንጀል ህግ ጉዳዩን ለመስማት በተቀጠረበት ዕለት አቤቱታ አቅራቢው 35611 ሻለቃ ታደሰ ካሕሳይ ሰኔ 300
ባልቀረበ ጊዜ አቤቱታው እንዲሰረዝ የሚደረገው አቤቱታ አቅራቢው እና የፌዴራል ዓቃቤ 19/2000
ጉዳዩን በትጋት ያልተከታተለ ወይም በቸልተኘነት የተወው መሆኑ ሕግ
ሲረጋገጥ ስለመሆኑ
የወ/መ/ህ/ሥ/ሥ/ 193/1/
ቅጽ 9
1163 በወንጀል ጉዳይ የክስ ሂደት የዐቃቤ ህግ ማስረጃ ከነሙሉ ይዘቱ የአማራ ክልል ፍትህ ጥቅምት 2
ሊመዘን የሚገባ ስለመሆኑ 35697 ቢሮ
2ዐ/2ዐዐ1
እና
ከበደ ወርቅነህ
1164  በኢ.ፌ.ዲ.ሪ የወንጀል ህግ የተሻሻሉና የተለወጡ ሁኔታዎች ከነባሩ
የወ/መ/ሥ/ሥ/ሕግ ጋር በቀጥታ ተጣምረው ሥራ ላይ ሊውሉ 35695 የአማራ ክልል ፍትህ ህዳር 5
የሚገባ ስለመሆኑ ቢሮ 11/2ዐዐ1
 በወ/ሕ/ አንቀጽ 543(3) የተከሰሰ ሰው የዋስ መብት የሚከለከል እና
ስለመሆኑ አቶ ተመስገን አዲስ
የወ/ሕግ አንቀፅ 543 የወ/መ/ሥ/ሥ/ሕ/ቁ. 63
1165 በተወሰነበት ፍርድ ላይ ይግባኝ እንደሚል ፍላጐቱን አሳውቆ እያለ 39722 ግርማ ሃይሌ ታህሣሥ
ፍርዱን በሰጠው ፍርድ ቤት በኩል በተከሰተ መጓተት የይግባኝ ጊዜው እና 23/2001 7
ያለፈበት ፍርደኛ የሚያቀርበው የማስፈቀጃ አቤቱታ ተቀባይነት ያለው ዐቃቤ ህግ
ስለመሆኑ
1166 የዳኝነትን ሥራ በማከናወን ወቅት የሚፈፀሙ ስህተቶች እና ጥፋቶች 33075 አቶ ብርቁ ገላነው ጥር
ሁሉ ዳኛን በሥልጣን ያለአግባብ መገልገል ወንጀል ሊያስጠይቁ እና 19/2ዐዐ1 9
የማይችሉ ስለመሆናቸው የአማራ ብ/ክ/መ/የስነ-
ምግባርና ፀረ-ሙስና
አዋጅ ቁ. 214/74 ኮሚሽን
225
1167 አንድ ወንጀል ተደረገ የሚባለው ወንጀሉ የሚቋቋምበት ህጋዊ፣ እነ ጀሚላ መሐመድ የካቲት 11
ግዙፍዊና፣ ሞራላዊ ፍሬ ነገሮች በአንድነት ተጣምረው ሲገኙ ብቻ 38161 ሐጐስ 19/2ዐዐ1
የወንጀል ሕግ አንቀጽ 23/2 የፌዴራል
የመ/ደ/ዐ/ህግ
1168 በወንጀል ድርጊት ተጠርጥሮ የተያዘ ሰው ንብረት የሆነ ንግድ መደብር 44594 የፌ/ሥነ-ምግባር እና ሐምሌ 13
ጋር በተገናኘ ፍ/ቤቶች የንግድ መደብሩን በውስጡ ከያዘው ሸቀጦች ፀረ-ሙስና ኮሚሽን 15/2ዐዐ1
በመለየት (በመነጠል) የሚሰጡት ትዕዛዝ ተገቢነት የሌለው ስለመሆኑ ዐቃቤ ህግ
እና
እነ ካፋ መሐመድ
1169 በወንጀል ጉዳይ በእስራት እንዲቀጣ የተወሰነበት ሰው የእስራት 46382 እነ ዳንኤል ገ/ዮሐንስ ሐምሌ 16
ቅጣቱን ሳይፈፀም በገደብ እንዲቆይ ወይም እንዲለቀቅ ሊደረግ (አራት ሰዎች) 28/2ዐዐ1
የሚችለበት አግባብ እና
የኢ.ፌ.ዲ.ሪ የወንጀል ህግ አንቀጽ 82192194 የፌዴራል ዐቃቤ ህግ
1170 አንድ ተከሣሽ በተፈፀመ ወንጀል ላይ ተካፋይ ነበር ለማለት ተከሣሹ ወ/ሮ ፈለቀች ሐምሌ
በሙሉ ፈቃዱና ዕውቀቱ በወንጀል ድርጊቱ ተሣታፊ የነበረ መሆኑ 44031 ኃ/ገብርኤል 30/2001 19
መረጋገጥ ያለበት ስለመሆኑ እና
የኢ.ፌ.ዲ.ሪ የወንጀል ህግ አንቀጽ 32 33 63ዐ 25 የኦሮሚያ ክልል ፍትህ
ቢሮ
1171 ከተሽከርካሪ ጋር በተያያዘ በድንገተኛ አደጋ ለሚከሰት የሰው ህይወት ፋሲል ብርሃኑ ሐምሌ
መጥፋት አሽከሪካሪው በቸልተኝነት ወንጀል በማድረግ ሊጠየቅ 42703 እናዓቃቤ 22/2ዐዐ1 22
የማይችል ስለመሆኑ ሕግ/የኦሮሚያ ክልላዊ
የወንጀል ህግ አንቀፅ 59(1) 543(2) እና (3)፣57 (2) ብሔራዊ መንግስት/
ቅጽ 10
1172 የተጨማሪ እሴት ታክስ አዋጅ አፈፃፀም ጋር በተያያዘ የንግድ ድርጅት እነ አቶ ታረቀኝ
ሠራተኛ፣ ሥራ አስኪያጅ እንዲሁም ድርጅቱ በወንጀል ጉዳይ ክስ 48850 ገ/ጊዮርጊስ ታህሣሥ 218
ቀርቦባቸው ኃላፊ ሊሆኑ የሚችሉበት አግባብ (ሦስት ሰዎች) 8/2ዐዐ2
እና
አዋጅ ቁ. 285/94 አንቀፅ 56(1)(3) የገቢዎችና ጉምሩክ
አዋጅ ቁ. 6ዐ9/2ዐዐ1 አንቀፅ 5ዐ(ለ)(1)22(1) ባለስልጣን
የወንጀል ህግ አንቀፅ 23(3)34(1)
226
1173 በግድያ ወንጀል የተከሰሰ ሰው የፈፀመው የግድያ ድርጊት በወንጀል ሕግ የኦሮሚያ ክልል ዓቃቤ
አንቀጽ 539(1) (ሀ) ሥር የሚያስጠይቅ ነው ሊባል የሚችልበት 45927 ሕግ ጥር 221
አግባብ እና 19/2002
የወንጀል ሕግ አንቀጽ 539(1)(ሀ),84,86 መሰረት መኮንን
1174 በወንጀል ጉዳይ የቀረበ ክስ በዐቃቤ ህግ ምስክሮች ተሟልቶ አለመቅረብ ወ/ሮ ዘነበች ሽብሩ
የከሳሽ መዝገቡን የማንቀሳቀስ መብት ተጠብቆ መዘጋት በቀረበው 45572 እና የካቲት 224
ወንጀል ላይ ተፈፃሚ የሚሆነውን የይርጋ ጊዜ ተግባራዊ ከመሆን ፌ/ዐ/ህግ 26/2ዐዐ2
የሚያግደው ስላለመሆኑ
1175 ህጋዊ መካላከልን ከመጠን በማሳለፍ የተፈፀመ የሰው መግደል ተግባር 43501 እነ ረዳት ሳጅን ሸጋ መጋቢት
በወንጀል ህግ ቁጥር 541(ሀ) የሚያስጠይቅ ስለመሆኑ ተካ ሞላ (ሦስት 15/2ዐዐ2 225
የወንጀል ህግ ቁ. 54ዐ 541 ሰዎች)
እና
የኦሮሚያ ክልል
ዓ/ሕግ
1176 በወንጀል ሕግ ቁጥር 543 እና 567 መሰረት አንድ ሰው በአንድ ጊዜ 44235 ቄስ ጌታቸው ተሾመ መጋቢት
ሊጠየቅ ስለሚችልበት አግባብ እና 28/2002 229
የኢ.ፌ.ዲ.ሪ የወንጀል ሕግ አንቀጽ 543,567 ዓቃቤ ሕግ
1177 አንድ ሰው የማታለል ተግባር ፈፅሟል በሚል በወንጀል ሊጠየቅ 46189 ሐረገወይን ተፈራ ሚያዝያ
የሚችልበት አግባብ እና 2ዐ/2ዐዐ2 232
የወንጀል ህግ ቁጥር 692(1) ፌዴራል ዐቃቤ ሕግ
1178 ከወንጀል ጉዳይ ጋር በተያያዘ ጥፋተኛ የተባለ ተከሳሽ የዘወትር ፀባይ እነ አቶ ፍስሐ
መልካም የነበረ መሆኑ በተናጠል (በራሱ) ቅጣትን ለማቅለል 53612 ዓባይ(ሁለት ሰዎች) ሚያዝያ
234
የሚያስችል ስለመሆኑ እና 25/2ዐዐ2
የወንጀል ህግ ቁጥር 82(1) (ሀ) የገቢዎችና ጉምሩክ
ዓ/ህግ
1179 በወንጀል ጉዳይ ክስ ቀርቦ የጥፋተኝነትና የቅጣት ውሣኔ ከተሰጠ በኋላ ቡርቄሶ ዋቆ
ወንጀለኛው በይቅርታ የተለቀቀ መሆኑ አስቀድሞ የተሰጠውን 41248 እና ሰኔ 237
የጥፋተኝነት ውሣኔ እንዳልነበረ የሚያስቆጥር (በሪከርድነት እንዳይያዝ ዐቃቤ ሕግ 23/2ዐዐ2
የሚያደረግ) ስላለመሆኑ
የወንጀል ህግ ቁጥር 230
1180 በሥር ፍ/ቤት የተሰጠ የቅጣት ውሣኔ ላይ አነሰ ወይም በዛ በሚል 48617 ተስፋዬ አደላ ሰኔ 239
በግልፅ ይግባኝ ባልተጠየቀበት ሁኔታ ይግባኝ ሰሚ ፍ/ቤት ቅጣትን ከፍ እና 18/2ዐዐ2
227
ወይም ዝቅ በማድረግ ውሣኔ ሊሰጥ የማይገባ ስለመሆኑ ዐቃቤ ሕግ
የወ/መ/ህ/ሥ/ሥ/ቁ. 195(መ)
1181  ከወንጀል ጉዳይ ጋር በተያያዘ ተከራካሪ ወገኖች የማስረዳት አቶ ግርማ ትኩ
ሸክማቸውን ተወጥተዋል ለማለት የሚቻልበት አግባብ 51706 እና ሐምሌ 242
 በፍ/ቤት ፊት ቃለ- መሃላ በመፈፀም የተሰጠ የምስክር ቃል እውነት የፌዴራል የሥነ- 21/2ዐዐ2
ነው በሚል የሚወሰደው ግምት ሊፈርስ የሚችል ስለመሆኑ ምግባርና የፀረ-ሙስና
የወ/መ/ሥ/ሥ/ህ/ቁ. 111 ኮሚሽን
ቅጽ 12
1182  ከ13 ዓመት እስከ 18 ዓመት ድረስ ባለው የዕድሜ ክልል ውስጥ 46412 የሐረሪ ክልል ዓቃቤ ጥቅምት 162
ከሚገኝ ሰው ጋር የግብረ ሥጋ ግንኙነት መፈፀም የወንጀል ሕግ 30/2003
ተጠያቂነት የሚያስከትል ስለመሆኑ እና
 ድርጊቱን የፈፀመው ሠው ዕድሜ በዚሁ የእድሜ ክልል መገኘት ቦና አህመድ አሚን
የወንጀል ተጠያቂነቱን የማያስቀር ስለመሆኑ
የወ/ህ/ቁ. 626/1/, 211/1/, 48-56
1183 ህጋዊ ፈቃድ ሳይኖር ሰዎችን ወደ ውጪ አገር በመላክ ወንጀል 54839 አቶ ኢምራን ጉደሣ ጥቅምት 165
የተከሰሰን ሰው ጥፋተኛ ነው ለማለት እና ቅጣት ለመጣል የሚቻልበት አብዲ 30/2003
አግባብ እና
የወንጀል ህግ ቁ. 598/1/ /2/ የፌዴራል ዓቃቤ ሕግ
1184 በህጋዊ መንገድ ወደ አገር ውስጥ የገባ የውጭ ምንዛሪን በህግ 47935 የኢትዮጵያ ገቢዎችና ህዳር 169
የተቀመጠው የጊዜ ገደብ ካለፈ በኋላ ከአገር ይዞ ለመውጣት መሞከር ጉምሩክ ባለስልጣን 30/2003
የሚያስከትለው ኃላፊነት /ውጤት እና ወ/ሮ እየሩሳሌም
ወንዴ
1185 ከዋስትና መብት ጋር በተያያዘ ፍርድ ቤቶች የተከሳሽን የዋስትና 59304 እነ አቶ አያሌው ህዳር 171
መብት ለመንፈግ የተከሰሰባቸውን የወንጀል ክሶች ብዛትና ከባድነት ተሰማ /ሦስት ሰዎች/ 15/2003
መነሻ ሊያደርጉ ስለመቻላቸው እና
የወ/መ/ሥ/ሥ/ህ/ቁ.67/ሀ/ የኢትዮጵያ ገቢዎችና
ጉምሩክ ባለስልጣን
1186 በወንጀል የተከሰሰ ሰው የዋስትና መብት እንዲከበርለት ትዕዛዝ ከተሰጠ 59855 ወ/ሮ ሊዊዛ ሮርቤታ ህዳር 174
በኋላ ትዕዛዙ ተነስቶ ዋስትናውን ሊከለከል ስለመቻሉ እና 28/2003
228
የወ/መ/ሥ/ህ/ቁ. 74 አቃቤ ሕግ
1187 በሚያሽከረክረው መኪና ላይ ተሳፍሮ ሲሄድ የነበረ ሰው ወድቆ 52075 አቶ ጌቱ ብርሃኑ ታህሳስ 177
ለህልፈተ ህይወት የተዳረገበት ሾፌር በወንጀል ህግ ቁጥር 543/2/ እና 26/2003
ሊጠየቅ የሚችል ስለመሆኑ የፌዴራል ዓቃቤ ሕግ
የወንጀል ህግ ቁጥር 543/2/
1188  በወንጀል ጉዳይ ተከሳሽ በሌለበት ፍርድ የተሰጠ እንደሆነ ፍርድ 57632 ሰማኸኝ በለው ታህሳስ 179
የተሰጠበት ተከሳሽ የሚያቀርበው የይግባኝ አቤቱታ ተቀባይነት ሊያገኝ እና 25/2003
የሚችልበት አግባብ የፌዴራል ዓቃቤ ሕግ
 በይግባኝ ደረጃ ክስ የቀረበበት ተከሳሽ ጉዳዩ በሌለበት ታይቶ የተሰጠ
የጥፋተኝነት ፍርድ እንደመጨረሻ ውሣኔ ተቆጥሮ በሰበር እንዲታረም
ለማድረግ የማይቻል ስለመሆኑ
የወ/መ/ህ/ሥ/ሥ/ቁ. 193/2/, 197-202, 160, 164, 163, 195/2/ /ሀ/
የወንጀል ህግ ቁ. 522, 526
አዋጅ ቁ. 25/88 አንቀጽ 9, 10
የኢ.ፌ.ዴ.ሪ ህገ መንግስት አንቀጽ 80/3/
1189 ዓቃቤ ሕግ ወንጀል ፈጽሟል በሚል የተጠረጠረና ምርመራ 57988 ዮርዳኖስ አባይ አሰፋ ጥር 196
የተደረገበትን ሰው ተከሳሽ ከሚሆን ይልቅ ምስክር ቢሆን የተሻለ ነው እና 10/2003
ብሎ ካመነ ይህንኑ ለማድረግ የሚከለክለው ህግ የሌለ ስለመሆኑ የፌዴራል አቃቤ ሕግ
1190  ከወንጀል ጉዳዮች የክስ ሂደት ጋር በተገናኘ ዓቃቤ ሕግ 47755 የፌዴራል አቃቤ ህግ ግንቦት 198
ሊያከናውናቸው የሚገቡ ተግባራትና ኃላፊነቶች እና 05/2003
 የጥፋተኛነት ውሣኔ ከተሰጠ በኋላ ፍርድ ቤቶች ተከሳሽ በሆነ ወገን አቶ ሚፍታህ ኑረዲን
ላይ ቅጣት ሊጥሉ ስለሚችሉበት ሥርዓት /አግባብ/
የወ/መ/ህ/ሥ/ሥ/ቁ. 136/1/, 148/1/ ,149
1191  በግድያ ወንጀል የተከሰሰ ሰው የወንጀል ቁጥር 540 ወይም 541ን 57446 ሃለቃ ገ/እግዚያብሔር ግንቦት 202
መሰረት በማድረግ ጥፋተኛ አድርጐ ለመወሰን የወንጀል ድርጊቱ ኃይሉ 19/2003
አፈፃፀምን እንዲሁም መነሻ ሁኔታዎች በአግባቡ መመልከት እና
የሚያስፈልግ ስለመሆኑ የኦሮሚያ ክልል ዓ/ሕግ
 የወንጀል ህግ ቁጥር 78 ”ን” ተፈፃሚ ለማድረግ ሊሟሉ
ስለሚገባቸው መስፈርቶች
 ህጋዊ መከላከልን በማለፍ የተፈፀመ የነፍስ ግድያ በወንጀል ህግ
ቁጥር 541 የሚያስጠይቅ ስለመሆኑ
የወንጀል ህግ ቁጥር 78, 540, 541
229
1192 የወንጀል እና የፍ/ብሔር ክሶች ተጣምረው ሊታዩ የሚችሉት በወንጀል 59045 የስልጤ ዞን ምርመራና ግንቦት 206
ህግ ቁጥር 101 አግባብ ብቻ ስለመሆኑ ክስ ዓ/ሕግ 16/2003
የወንጀል ህግ ቁጥር 101 እና
እነ አቶ ጌታቸው
አስራት /አምስት
ሰዎች/
1193 በወንጀል ድርጊት በሌላ ሰው ላይ ጉዳት ያደረሰ ሰው ከጉዳቱ በኋላ 62332 አቶ ዘለቀ ካሣዬ ግንቦት 211
ተጐጂውን ወደ ህክምና ቦታ የወሰደው መሆኑ ብቻ በድርጊቱ የተፀፀተ እና 29/2003
መሆኑን ያሳያል በሚል ቅጣትን ከመነሻው በታች በመወረድ ቀልሎ የፌዴራል ዓ/ሕግ
እንዲወሰን ለማድረግ የሚያስችል ስላለመሆኑ
የወንጀል ህግ ቁ. 543/3/, 59/1/, 575/2/, 82/1/
የትራንስፖርት ማሻሻያ ደንብ ቁ. 279/56 አንቀጽ 35
1194 በወንጀል ተከስሶ የቀረበ ተጠርጣሪ በፍ/ቤት በሰጠው የእምነት ቃል 63741 አቶ መሐመድ ሰኢድ ግንቦት 213
መሰረት ጥፋተኛ ተብሎ ቅጣት ከተጣለበት በኋላ በተሰጠው አሊ 15/2003
የጥፋተኝነት ውሣኔ ላይ ይግባኝ ለማለት የማይችል ስለመሆኑ እና
የፌዴራል ዓ/ሕግ
1195 ከወንጀል ጉዳይ ጋር በተያያዘ በሥር ፍ/ቤቶች በፍሬ ነገር ደረጃ 64813 ያሲን አሕመድ ግንቦት 215
የተረጋገጠ እውነታ የተጠቀሰውን ወንጀል የሚያቋቁም መሆን መሐመድ 17/2003
አለመሆኑ ጉዳይ የህግ ጭብጥ በመሆኑ በሰበር ችሎት ሊመረመር እና
የሚችል ስለመሆኑ የፌዴራል ዓ/ሕግ
1196  የመወሰን ስልጣን የሌላቸውና የሙያ ግልጋሎት የመስጠት ኃላፊነት 43049 አረጋኸኝ መርዕድ ግንቦት 217
ብቻ ያላቸው ሰዎች /ሰራተኞች/ በወንጀል ጉዳይ በኃላፊነት ሊጠየቁ እና 26/2002
የሚችሉበት አግባብ የፌ/ስ/ፀ/ሙ/ኮ/ዓ/ህግ
 የተቀጠረበትን የሙያ ሥራ በጥንቃቄና በአግባቡ አለመፈፀም በአዋጅ
ቁ. 214/74 በስልጣን ያለአግባብ መገልገል የሙስና ወንጀል
ያስጠይቃል ለማለት የማይቻል ስለመሆኑ
1197 አንድ ተከሳሽ በወንጀል ህግ ቁጥር 427/3/ መሰረት የሙስና ወንጀል 55047 አቶ ነብይ በድሩ ሽፋ መጋቢት 221
ፈጽሟል በሚል ሊጠየቅ የሚችልበት አግባብ እና 05/2003
የፌዴራል
የወንጀል ህግ ቁጥር 427/1/, /3/ ሥ/ፀ/ሙ/ኮሚሽን
ዓ/ህግ
230
1198 ፍ/ቤት በወንጀል ጉዳይ የተከሰሰን ሰው በተመለከተ አስቀድሞ 61275 አቶ ኤልያስ ገረመው ሚያዝያ 226
የፈቀደውን የዋስትና መብት በራሱ አነሳሽነት ወይም በማናቸውም እና 18/2003
ባለጉዳይ አመልካችነት አዲስ ነገር ተከስቷል ብሎ ካመነ ዋስትናው የኢት/ገ/ጉ/ባ/ዓ/ህግ
እንዲነሳ ትዕዛዝ ሊሰጥ የሚችል ስለመሆኑ
የወ/መ/ህ/ሥ/ሥ/ቁ. 74
1199  በከባድ የሰው መግደል ወንጀል ተከስሶ ጥፋተኛ መሆኑ የተረጋገጠ 45595 የኦሮሚያ ክልል ዓቃቤ ሰኔ 229
ተከሳሽ ስለሚጠየቅበት አግባብ ህግ 17/2003
 የተመሰረተበት ክስ በዓቃቤ ሕግ በኩል እንደክሱ አመሰራረት እና
ያልተረጋገጠበት ቢሆንም ተከሳሹ የቀረበው ማስረጃ ከቀረበበት ክስ እነ ኢዮስያስ አበራ
ባነሰ የወንጀል ድርጊት የሚያስጠይቅ መሆኑ እስከተረጋገጠ ድረስ ገ/ሚካኤል /አምስት
ተከሳሹ በነፃ እንዲሰናበት ሊደረግ የሚችልበት አግባብ የማይኖር ሰዎች/
/የሌለ/ ስለመሆኑ
የወንጀል ህግ ቁ. 32/1/ /ሀ-ለ/, 539/1/ /ሀ/, 84, 86, 40, 445, 88
የወ/መ/ህ/ሥ/ሥ/ቁ. 113/2/
የወንጀል ህግ ቁጥር 40, 445
1200  በወንጀል ተከስሶ ጥፋተኛነቱ የተረጋገጠበት ተከሳሽ ላይ የሚጣለውን 47831 እነ መስታወት ጌታነህ ሰኔ 240
የቅጣት አይነትና መጠን ለመወሰን ፍ/ቤቶች በህጉ ውስጥ ተካትተው /አራት ሰዎች/ 03/2003
የሚገኙትን የቅጣት ማቅለያ እና ማከበጃ ምክንያቶች ተግባራዊ እና
ለማድረግ የሚችሉበት አግባብ የፌዴራል ዓቃቤ ህግ
 የሞት ቅጣት ሊተላለፈ የሚችልበት አግባብ
የወንጀል ህግ ቁጥር 117, 32/1//ሀ-ለ/, 539/1//ሀ/, 84/1//ሀ-ሠ/, 183,
179, 180, 182, 88/2/, 87/1/
1201 “የሚያዝበት ገንዘብ ሳይኖር ቼክ ማውጣት” በሚል በወንጀል ህጉ 67947 አቶ አዱኛ አንበሎ ሰኔ 246
ውስጥ የተመለከተውን የወንጀል ድርጊት ለማቋቋም ቼኩ ለክፍያ ባንክ እና 15/2003
በቀረበበት ጊዜ በቂ ስንቅ የሌለው መሆኑን /ያለመኖሩ/ ማረጋገጥ ብቻ የፌዴራል አቃቤ ህግ
በቂ ስለመሆኑ
1202  በህጉ በጠቅላላ የቅጣት ማቅለያነት የተመለከተን ምክንያት ወንጀሉን 59356 የፌዴራል ዓ/ህግ ሰኔ 251
ለማቋቋም የቀረበ በሆነ ጊዜ ፍ/ቤቶች ይህንን ምክንያት እንደ አንድ እና 03/2003
የቅጣት ማቅለያነት ሊጠቀሙበት የማይችሉ ስለመሆኑ በሪሁን ፍቃዱ
 ፍርድ ቤቶች በህጉ ለዳኞች የሚሰጠውን አመዛዝኖ ቅጣትን የመወሰን
ስልጣን ሲጠቀሙ በቅጣት አወሳሰን ረገድ ህጉ ያስቀመጣቸውን
231
መሰረታዊ መርሆዎች ሊጥሱ የማይገባ ስለመሆኑ
የወንጀል ህግ ቁ. 82/2/, 189,86, 180, 179, 182, 184, 82/1/,
88/2/
1203 በሙስና ወንጀል ተጠርጥሮ ክስ ከቀረበበት ሰው ጋር በተገናኘ 57938 እነ አቶ አደም አብዱ ሐምሌ 256
በሚካሄድ የቅድመ ክስ ሂደት ጉዳዩን የሚያየው ፍ/ቤት እንደቀረበው /ሁለት ሰዎች/ 14/2003
የወንጀል አይነት በመመርመር ወደ ዋናው ክስ የመስማት ሂደት እና
እንዲገባ በሚል ትዕዛዝ ሊሰጥ የሚችል ስለመሆኑ የፌዴራል ስነ
የወንጀል ህግ ቁ. 419 ምግባርና ፀረ ሙስና
አዋጅ ቁ. 434/97 አንቀጽ 36/1//2/ ኮሚሽን ዓ/ህግ
1204  በሙስና ወንጀል ተጠርጥሮ ክስ የቀረበበት ሰው በዋስትና ወረቀት 63344 የደ/ብ/ብ/ህ/ክ/የሥ/ፀ/ ሐምሌ 258
ለመለቀቅ የሚያቀርበውን ጥያቄ ፍ/ቤቶች ተከሳሹ በቀረበበት የሙስና ሙ/ኮሚሽን 28/2003
ወንጀል ክስ ጥፋተኛ ሆኖ ቢገኝ ሊጣልበት የሚችለውን የቅጣት ጣሪያ እና
መነሻ በማድረግ ውሣኔ ሊሰጡበት የሚገባ ስለመሆኑ እነ ላሉ ሰይድ አከልታ
 ተከሳሹ የተከሰሰበት ወንጀል ከአስር ዓመት በላይ በእስራት ሊያስቀጣ
የሚችል በሆነ ጊዜ በዋስትና ወረቀት እንዲለቀቅ ሊፈቀድ የማይችል
ስለመሆኑ
አዋጅ ቁ. 434/97 አንቀጽ 4/1/
አዋጅ ቁ. 236/93
1205 ውልን /ስምምነትን/ መሰረት ባደረገ ግንኙነት አንድን ንብረት ወስዶ 65054 ብሩክ ሚካኤል ሐምሌ 261
በውሉ መሰረት ለመመለስ ፈቃደኛ ያልሆነ ሰው የእምነት ማጉደል እና 14/2003
ወንጀል ፈጽሟል በሚል የወንጀል ክስ ሊቀርብበት የማይቻል ስለመሆኑ የፌዴራል ዓ/ህግ
የወንጀል ህግ ቁ. 23/2/, 24, 57, 58
1206  ዓቃቤ ህግ በወንጀል በተከሰሰ ሰው ላይ የሚያቀርበው የወንጀል ክስ 57644 መ/ር አወት ተካ ሐምሌ 264
የወንጀሉን ዝርዝር ሁኔታ መያዝ እንዳለበት በተለይም ተከሳሹ እና 25/2003
የተከሰሰበትን ወንጀል ለይቶ አውቆ መልስ ለመስጠት እንዲችል ክሱ የትግራይ ዓ/ህግ
ወንጀሉንና ሁኔታውን መግለጽ ያለበት ስለመሆኑ
 አንድ ሰው ከሌሎች ሰዎች ጋር የወንጀል ተካፋይ ሆኗል የሚባለው
በወንጀሉ አፈፃፀም የግዙፍ ተግባር የሃሳብና የህግ ሁኔታዎችን
መተላለፍ ሲረጋገጥ ስለመሆኑ
232
የወንጀል ህግ ቁ. 32/1/ 23/2/
1207 ተጨማሪ ማስረጃን ከመቀበል ጋር በተያያዘ በወንጀል ህግ ቁጥር 66767 አቶ ተስፋዬ ሐምሌ 269
143/2/ ሥር የተመለከተው ድንጋጌ ፍ/ቤቱ ለፍትህ አሰጣጥ ተገቢ ነው ተሾመ 28/2003
ብሎ ሲያመን ትዕዛዝ ሊሰጥበት የሚችል ስለመሆኑ በፈቃጅነት እና
(permissive) የተቀመጠ እንጂ አስገዳጅ የህግ ድንጋጌ ስላለመሆኑ የፌዴራል ዓ/ህግ
1208 በወንጀል ጉዳይ የተከሰሰ ሰው የሚያነሳው የጤና ችግር ከዋስትና 68407 ወ/ሮ ውልታ ደሳለኝ ሐምሌ 273
መብት አኳያ ሲታይ ስላለው ህጋዊ ጥበቃ እና 14/2003
የኦሮሚያ ስነ ምግባርና
ፀረ ሙስና ኮሚሽን
ዓ/ህግ
1209  ወንጀልና የወንጀል ቅጣት የእያንዳንዱን ጥፋተኛ ግላዊ ሁኔታ 48956 እነ ወ/ሮ ፍኖተ ፃድቅ መጋቢት 276
ከግምት ውስጥ በማስገባት ውሣኔ ሊሰጥባቸው የሚገባ ስለመሆኑ አበራ 10/2002
 የጉምሩክ ህግን በመተላለፈ ጥፋተኛ የተባሉ ሰዎች /ተከሳሾች/ ላይ እና
የሚጣለው የገንዘብ መቀጮ በእያንዳንዱ ጥፋተኛ ላይ ስለመሆኑ የጉምሩክ ዓ/ህግ
የወንጀል ህግ ቁ. 41, 32/1/ሀ/
አዋጅ ቁ. 60/89 አንቀጽ 73/1/
አዋጅ ቁ. 368/95 አንቀጽ 73/1/
1210 አንድ ሰው በወር ደመወዝ ከሚያገኘው ገቢ ውጪ ሌላ ህጋዊ የገንዘብ 58514 አቶ ሃንካራ ሃርቃ ጥር 278
ምንጭ እንዳለው ለማስረዳት ባልቻለበት ሁኔታ በሚሊዮን የሚቆጠር ሃያሞ 09/2003
ሀብትና ንብረት ባለቤት መሆኑ ምንጩ ያልታወቀ ገንዘብ ይዞ እና
በመገኘት የሙስና ወንጀል የሚያስጠይቀው ስለመሆኑ የደ/ብ/ብ/ህ/ክ/መ/ሥ/ፀ/
የወንጀል ህግ ቁ. 419 ሙ/ኮ/ዓ/ህግ
1211 የንግድ ፈቃድ መብትን መጣስ በአዋጅ ቁ. 501/98 መሰረት የወንጀል 69899 እነ ዮሴፍ ሀይሉ ሐምሌ 280
ተጠያቂነትን ስለሚያስከትልበት አግባብ ጠቅላላ ንግድ 29/2003
እና
የፌዴራል ዓቃቤ ሕግ
1212 በአሽከርካሪነት ሥራው ማድረግ የነበረበትን ጥንቃቄ ሳያደርግ ቀርቶ 55649 ኤልያስ ዲጋ መጋቢት 286
በሌላ ሰው ላይ የሞት አደጋ ያደረሰ ሰው በወንጀል ህግ ቁጥር 543/2/ እና 06/2003
233
የሚጠየቅ ስለመሆኑ የፌዴራል ዓ/ሕግ
የወንጀል ህግ ቁ. 543/1/, /2/, /3/, 59/1/
1213 የወንጀል ክስ ቀርቦ ተከሳሹ እንዲከላከል በሚል በፍ/ቤት ብይን የተሰጠ 59537 አነዚር ኢብራሂም ሚያዝያ 291
መሆኑ ጉዳዩ የመጨረሻ ፍርድ እንደተሰጠበት በመቁጠር የሰበር እና 19/2003
አቤቱታ ሊቀርብበት የማይቻል ስለመሆኑ የቤ/ጉ/ክ/ስ/ፀ/ሙስና
ኮሚሽን
1214 አንድ የወንጀል ድርጊት በእርግጥም ተጀምሯል /ተፈጽሟል/ ለማለት 63727 ፋሲል ታምራት ሰኔ
የሚቻለው የተደረገው ተግባር በማያጠራጥር ሁኔታና በቀጥታ እና 13/2003 293
ወንጀሉን ለመፈፀም ወደታሰበለት ግብ ለማድረስ የተደረገ መሆኑን የሐዋሳ ከተማ ከፍተኛ
ለማረጋገጥ ሲቻል ስለመሆኑ መርማሪ ከሳሽ
የወንጀል ህግ ቁ. 27/1/ 540 555/ሀ//ለ/
ቅጽ 13
1215 በአንድ ጉዳይ ድጋሚ ክስ ወይም ድጋሚ ቅጣት (principle of double 60217 እነ ም/ኢ/ር ኃይላይ ጥቅምት 240
jeopardy) ክልክል ስለመሆኑ የተደነገገው መርህ ሊተረጐም አስገለ (ሁለት ሰዎች) 15/2004
ስለሚችልበት አግባብ እና
የኢ.ፌ.ዴ.ሪ ህገ መንግስት አንቀፅ 23 የቤ/ጉ/ፍትሕ ቢሮ
የወ/መ/ሥ/ሥ/ህ/ቁ.42(1)(ሀ)
1216  ፍርድ ቤቶች በወንጀል ጉዳይ የዋስትና ጥያቄን ላለመቀበል ሥልጣን 67874 እነ አቶ ፅጌብርሃን ጥቅምት 243
(discretion) ያላቸው ስለመሆኑ፣ ተሰራ (ሁለት ሰዎች) 23/2004
 ዋስትናን ለመከልከል ፍ/ቤቶች የሚሰጡት ምክንያት በቂና ህጋዊ እና
ናቸው ሊባሉ የሚችሉበት አግባብ፣ የኢትዮጵያ
የወ/መ/ህ/ሥ/ሥ/ቁ.67 ገቢዎችና የጉምሩክ
ባለስልጣን
1217 ማዕድናትና የከበሩ ድንጋዮችን ከማዘዋወርና ለሽያጭ ከማቅረብ ጋር 60345 የኢትዮጵያ ገቢዎችና ሕዳር 247
በተገናኘ ስለሚኖር የወንጀል ኃላፊነት፣ ጉምሩክ ባለስልጣን 07/2004
የወ/ህ/ቁ 346፣347፣378 እና .
አዋጅ ቁ. 52/85 አንቀጽ 53(1), (5), 26(4) ገዳ ፎጫ በሊ-
234
ደንብ ቁ. 182/80/ አንቀጽ 30(1)(ሀ), 3(ለ) እና 4(ሐ), 38-40 ግለሰቦቹ (ሶስት
አዋጅ ቁ. 591/2000 አንቀጽ 26(1)(ለ) ሰዎች)
1218 በተመሳሳይ ሰዓትና ቦታ ከአንድ አይነት የወንጀል ድርጊት ጋር በተያያዘ 65325 ሣጅን ታዬ ህዳር 256
በሁለት የተለያዩ የወንጀል ክሶች የተከሰሰ ተጠርጣሪ በአንዱ የወንጀል ተክለኋይማኖት 22/2004
ክስ የተመለከቱ ፍሬ ነገሮች መከሰት ጋር በተገናኘ ጥፋተኛ ለማለት እና
ያልተቻለ እንደሆነ በሌላኛው ክስ ጥፋተኛ ለማድረግ የማይቻል የሐዋሳ ከተማ
ስለመሆኑ ከፍተኛ መርማሪ
የወ/ህ/ቁ 407(ሐ), 670, 677
የወ/መ/ሥ/ሥ/ህ/ቁ. 141, 142, 149(1)
1219  በወንጀል ጉዳይ የተሰጠ ውሣኔ በዚያው ጉዳይ በፍትሐብሔር ክርክሩ 46386 አቶ ሃይሉ ተስፋኡ ታህሣሥ 259
አግባብነትና ብቃት የሚኖረው በወንጀል ክሱ ተከሳሹ በወንጀል ፍ/ቤቱ እና 06/2004
ጥፋተኛ ተብሎ የተወሰነ ከሆነና ወደዚህ ድምዳሜ ለመድረስም አቶ ብርሃነ መብራቱ
በወንጀሉ ጉዳይ የተሰሙት ማስረጃዎች በፍ/ብሔሩ ጉዳይም ቀርበው
የተሰሙ መሆን ያለባቸው ስለመሆኑ፣
 በወንጀል ጉዳይ የቀረበ ማስረጃ ለፍትሐብሔር ጉዳይ አግባብነትና
ብቃት የሚኖረው በሁለቱም ጉዳዩች የተሰሙት ማስረጃዎች አንድ
አይነት ሲሆኑ ስለመሆኑ፣
 በወንጀልና በፍ/ብሔር ጉዳይ የተሰሙት ማስረጃዎች የተለያዩ ከሆነ
እና በወንጀል ጉዳይ ክስ የቀረበበት ነጥብም ከፍ/ብሔሩ ክስ ጋር
ግንኙነት የሌለው ከሆነ በወንጀል ክስ ተጠያቂ መሆን ሁልጊዜ
በፍ/ብሔር ክስ ኃላፊነትን የሚያስከትል ነው ለማለት የማይቻል
ስለመሆኑ፣
የፍ/ብ/ህ/ቁ.2149
የወንጀል ህግ ቁጥር 702(2)
1220 ምንጩ ያልታወቀ ንብረትና ገንዘብ ይዞ በመገኘት ወንጀል አንድ ሰው 67411 እነ አቶ ታረቀኝ ታህሣሥ 262
ተጠያቂ የሚሆነው የምዝገባ ሥርዓት የተዘረጋ እንደሆነ ብቻ ነው ተክሉ ገመዳ (ሶስት 30/2004
ለማለት የሚያስችል የህግ አግባብ ስላለመኖሩ ሰዎች) እና የደቡብ
የወ/ህ/ቁ.419 ብ/ብ/ሕ/ክ/መ/ የሥነ
235
ምግባርና
የፀረ ሙስና ኮሚሽን
1221 በወንጀል ህግ ቁጥር 448 ስር አንድ ሰው ለፍትህ እርዳታ ለመስጠት 67777 እነ ተወልደ ብስራት ታህሣሥ 266
እንቢተኛ ሆኗል በሚል ወዲያውኑ ጉዳዩን በያዘው ፍ/ቤት ለመቅጣት (ሶስት ሰዎች) 04/2004
ስለሚቻልበት አግባብ ተጠሪ የለም
የወ/ህ/ቁ 448(1), (3), 23(2), 58
1222 በኤግዚቢትነት በፖሊስ ከተያዙ ንብረቶች ጋር በተገናኘ የንብረቶቹ 62504 አቶ ታደሰ ናማጋ ታህሣሥ 271
ባለቤት ነኝ የሚል ወገን ንብረቱ ይመለስለት ዘንድ በፖሊስ ጽ/ቤቱ ላይ ሀያቱ እና የፌዴራል 06/2004
የሚያቀርበው ክስ በተገቢው ማስረጃ ተጣርቶ እልባት ሊሰጠው የሚገባ ፖሊስ ወ/ምርመራ
ስለመሆኑ መምሪያ ዋና ሣጅን
ደምሴ ሰጠኝ
1223 አንድ ሰው በወንጀል ህጉ አንቀጽ 407 መሰረት በስልጣን ያለአግባብ 60518 አቶ ፈለቀ ሊቤ ጥር 15/2004 273
መገልገል ወንጀል ጥፋተኛ ተደርጐ ቅጣት ሊጣልበት የሚችልበት እና
አግባብ፣ የደ/ብ/ብ/ሕ/ክ/መ/
የመ/ህ/ቁ 407(1)(ሀ) የስነ- ምግባርና ፀረ-
ሙስና ኮሚሽን
1224 አንድ ሰው በወንጀል ህግ አንቀጽ 598(2) መሰረት በህገ-ወጥ መንገድ 71753 አቶ ወርቅነህ ዳቲ ጥር 03/2004 277
ኢትዮጵያዊያንን ወደ ውጪ አገር ልኳል በሚል ጥፋተኛ ተብሎ ሊቀጣ እና
ስለሚችልበት አግባብ የፌዴራል ዐቃቤ ሕግ
የወ/ህ/ቁ 598(2)
1225  የግንባታና የኮንስትራክሽን ማዕድን ማውጣት ሥራ ጋር በተያያዘ 69822 ዲ - ኤም - ሲ ጥር 15/2004 280
በሚመለከተው የመንግስት አካል የተሰጠ የፀና ፈቃድ ሣይኖር ከጉዳዩ ኮንስትራክሽን
ጋር በተያያዘ የመግዛትና የመሸጥ ውል መፈፀም በወንጀል ኃላፊነቱ የተወሰነ
ተጠያቂነትን ሊያስከትል ስለመቻሉ የግል ማህበር
 ህገ ወጥ ወይም ወንጀል ስለመሆኑ የተደነገገ ጉዳይ ጋር በተያያዘ እና
የተደረጉ ውለታዎችን (ውሎችን) በህግ ኃይል እንዲፈፀሙ በሚል አቶ ኢብራሂም ኢቲሶ
ለፍ/ቤት ጥያቄውን በቀረበ ጊዜ ዳኞች ጥያቄውን ውድቅ ማድረግ
የሚገባቸው ስለመሆኑ
236
የፍ/ብ/ህ/ቁ.1718, 1716
የወ/ህ/ቁ.353(1)(ለ)
አዋጅ ቁ.52/85 አንቀፅ 53(5)
ደንብ ቁ.182/86 አንቀፅ 39
1226  የሥራና ሠራተኛን ማገናኘት አዋጅ ቁ.632/2002 በመተላለፍ ሊኖር 71184 ዓሕመድልሃዲ ጥር 18/2004 286
ስለሚችለው የወንጀል ተጠያቂነት ካህሳይ
 ከቀረበ የወንጀል ክስ ጋር በተያያዘ የግል ተበዳይ የሆነ ሰው ቀርቦ እና
ካልመሰከረ በስተቀር ክሱን ለማስረዳት የሚቀርቡ ሌሎች ማስረጃዎች የፌዴራል ዓቃቤ ህግ
ተከሳሹን ጥፋተኛ ለማለት ብቁ አይደሉም ሊባል የሚችልበት አግባብ
አዋጅ ቁ.632/2002 አንቀፅ 16(1)(መ), 18(1)(ሀ), 20(2), 40(3)
1227 የመንግስት ሰራተኛ ሳይሆኑ ነገር ግን ከመንግስት ሰራተኞች ጋር 60542 አቶ ተክለድንግል የካቲት 289
የጥቅም ትስስር በመፍጠር በህዝብና በመንግስት ጥቅም ላይ ጉዳት ገ/ሚካኤል 27/2004
ማድረስ በሙስና ወንጀል ሊያስጠይቅ የሚችል ስለመሆኑ እና
አዋጅ ቁ.434/97 አንቀፅ 7 የፌ/ሥ/ም/ፀ/ሙስና
የወ/ህ/ቁ.407(1)(ሀ),33 ኮሚሽን
1228  ከመንግስት ሰራተኞች ውጪ በሆኑ ሰዎች የሚፈፀሙ የሙስና 64612 እነ ሐሰን አማን የካቲት 292
ወንጀሎችን በተመለከተ የፌዴራል ሥነ ምግባርና ፀረ-ሙስና ኮሚሽን መሐመድ (ሁለት 27/2004
ክስ ሊያቀርብ ስለመቻሉ ሰዎች)
 ኮሚሽኑ የወንጀል ክስ ለመመስረት ስልጣን ከተሰጠው ጉዳዮች ጋር እና
በተያያዘ ወይም ወንጀል ፈፅሟል ተብሎ የተከሰሰ ሰው ከሙስና የፌ/ሥ/ፀረ-ሙስና
1239ወንጀሉ ጋር አንድ ላይ መከሰስ ያለበትን የወንጀል ድርጊት አንድ ኮሚሽን-
ላይ (አጣምሮ) ሊያቀርብ ስለመቻሉ
የወ/ህ/ቁ 379(2), 375, 404(4)(3)
አዋጅ ቁ. 434/97 አንቀፅ 58
አዋጅ ቁ.236/93 አንቀፅ
የወ/መ/ህ/ሥ/ሥ/ቁ.110
1229 አንድ የወንጀል አፈፃፀም ተግባር ሙከራ ደረጃ ላይ ደርሷል (Attempt) 66856 ውድማ አበጀ መጋቢት 296
237
ሊባል የሚችልበት አግባብ እና 26/2004
የወ/ህ/አ 32(1)(ሀ),27(1),671(1) የደቡብ ብ/ብ/ሕ/ክልል
1230 የትራፊክ ደንብ መተላለፍ ጋር በተያያዘ የክስ ቻርጅን ለመቀበል ፈቃደኛ 73953 ከፋለ ሰፈነ መጋቢት 299
አለመሆን በወ/ህ/አ.438 በየመንግስት ሥራን ማሰናከልና የመተባበር እና 13/2004
ግዴታን መጣስ ወንጀል ሊያስጠይቅ ስለመቻሉ፣ የአማራ ክልል ዓ/ህግ
የወ/ህ/አ.348
1231 በወንጀል ጉዳይ በተሰጠ ውሣኔ ቅሬታ ያለው ወገን ይግባኙን ሥልጣን 73264 የኢትዮጵያ ገቢዎችና ሚያዝያ 302
ላለው ፍ/ቤት ለማቅረብ በህጉ ተለይቶ ስለተመለከተ የጊዜ ገደብ፣ ጉምሩክ ባልስልጣን 9/2004
የወ/መ/ሥ/ሥ/ህ/ቁ 187(2) እና እነ አቶ
አልፈድል አሻፊ
1232  በወንጀል ፍርድ ሂደት አንድ ጉዳይ ተከሳሽ በሌለበት ወይም 76909 ወ/ሮ ፈትያ አወል ግንቦት 305
በክርክሩ ሂደት ተሳታፊ ሳይደረግ (ሳይሆን)(default procedure) ነው እና 10/2004
የታየው ለማለት ስለሚቻልበት አግባብ፣ የፌዴራል ዐቃቢ ህግ
 የቅጣት አስተያየት በሚሰጥበት ጊዜ ያለመቅረብ ተከሳሽ በሌለበት
የተሰጠ ውሣኔ ነው ሊያስብል የማይችል ስለመሆኑ፣
የወ/መ/ሥ/ሥ/ህ/ቁ.161, 164, 197, 202, 149 (4) (1)
የኢ.ፌ.ዲ.ሪ ህገ መንግስት አንቀጽ 20(4))
1233  ማንኛውም ሰው በወንጀል ህግና ሥርዓት መሠረት ተከስሶ 72304 የትግራይ ክልል ሰኔ 18/2004 308
የመጨረሻ በሆነ ውሣኔ ጥፋተኝነቱ በተረጋገጠበት ወይም በነፃ አጽቢ ወረዳ ዐቃቤ
በተለቀቀበት ወንጀል እንደገና አይከሰስም ወይም አይቀጣም (Principle ሕግ
of Double Jeopardy) በሚል የሚታወቀው የወንጀል ህግ መርህ እና
ሊተረጐምና ሥራ ላይ ሊውል የሚችልበት አግባብ፣ ተማሪ ሐጎስ
 አንድ በወንጀል የተከሰሰ ሰው በድጋሚ የቀረበበትን የወንጀል ክስ ወልደሚካኤል
በአንድ ጉዳይ በድጋሚ ያለመከሰስና ያለመቀጣት መብቴ ተጥሷል
በሚል ክርክር ለማቅረብ ሊሟሉ ስለሚገቡ ህጋዊ መስፈርቶች፣
 ዐቃቤ ህግ በአንድ ተከሳሽ ላይ የወንጀል ክስ ከማቀርቡ በፊት
ተከሳሹ አንድ ወንጀል በመፈፀም ሀሣብ የሠራው አንድ የወንጀል
238
ድርጊት ያስከተላቸውን ወይም ሊያስከትላቸው የሚችላቸውን ውጤቶች
ሁለተናዊ በሆነ መንገድ በማገናዘብ አግባብነት ያላቸውን የህግ
ድንጋጌዎች በመለየትና በመጥቀስ የወንጀል ክሱን በጥንቃቄ የማቅረብ
ግዴታ ያለበት ስለመሆኑ፣
የወ/ህ/አ 2(5), 24(1)
የወ/መ/ሥ/ሥ/ህ/ቁ. 130,131, 41, 111, 112
የኢ.ፌ.ዲ.ሪ.ህግ መንግስት አንቀጽ 23,13(2)
1234  አንድ ተከሳሽ የመከላከያ ማስረጃ እንዲያቀርብ በሚል ፍ/ቤት 74041 እነ አንተነህ መኮንን ሰኔ 04/2004 313
በሚሰጠው ብይን ላይ ይግባኝ ለማቅረብ የሚያስችል የህግ መሠረት (አራት ሰዎች)
የሌለ ስለመሆኑ እና
 የሙስና ክስ ከሚመራበት ሥርዓት ጋር በተገናኘ ተከሳሽ የሆነ የፌዴራል ሥነ
ተከራካሪ ወገን ይግባኝ ለማቅረብ ስለሚችልባቸው ህጋዊ ጉዳዮች፣ ምግባርና ፀረ ሙስና
 ለሰበር ችሎት የሚቀርቡ ማናቸውም ጉዳዮች የይግባኝ አቅራረብ ኮሚሽን ዐ/ሕግ
ሥርዓትን ያጠናቀቁና የመጨረሻ ፍርድ የተሠጠባቸው መሆን
የሚገባቸው ስለመሆኑ፣
አዋጀ ቁ. 25/88 አንቀጽ 22
አዋጀ ቁ. 434/97 አንቀጽ 36(2) 40, 55
አዋጀ ቁ. 236/93
1235 አንድ ሰው በወ/ህ/አ. 675(1) የተመለከተውን የወንጀል ድርጊት 74530 ጀማል መሐመድ ሰኔ 22/2004 316
ፈጽሟል በሚል ሊከሰስና ጥፋተኛ ተብሎ ሊቀጣ ስለሚችልበት አግባብ፣ እና
የወ/ህ/አ.675(1),23 የፌዴራል ዐ/ህግ
1236 አንድ ሰው በወ/ህ/አ. 429 ጉቦ ማቀባበል የወንጀል ድርጊት ክስ 78793 አቶ ብስራት ሰኔ 21/2004 320
ሊቀርብበትና ጥፋተኛ ተብሎ ቅጣት ሊጣልበት ስለሚችልበት አግባብ፣ ወልደመስቀል
የወ/ህ/አ. 429,23(4,(1),58) እና
የኢትዮጵያ ገቢዎችና
ጉምሩክ ባለስልጣን
1237 በፍ/ቤት የወንጀል ክስ ቀርቦ የጥፋተኝት ውሣኔ በተሰጠበት የወንጀል 66943 እነ ታምራት ገለታ ሐምሌ 324
ድርጊት ወንጀለኛው በቀጥታም ሆነ በተዘዋዋሪ መንገድ ያገኘው ንብረት (አራት ሰዎች) 18/2004
239
ለመንግስት እንዲወረስ መደረግ ያለበት ስለመሆኑ፣ እና
የወ/ህ/አ 98(1)(2), የፌዴራል ዐቃቤ ሕግ
1238 በወንጀል ጉዳይ የተከሰሰን ሰው የወንጀል ድርጊቱን ስለመፈፀሙ 75922 እነ አፈወርቅ ሌሊሳ ሐምሌ 329
ለማስረዳት መቅረብ የሚገባው የማስረጃ አይነት ለጉዳዩ ቀጥተኛ (ሁለት ሰዎች) 04/2004
ተዛማጅነት ያላቸው ፍሬ ነገሮች ለማስረዳት የሚችልና ድርጊቱ ሲፈፀም እና
አይቻለሁ ወይም/እና ሰምቻለሁ የሚል ቀጥተኛ ማስረጃ ብቻ ነው የደቡብብ/ብ/ሕ/ክልላዊ
ለማለት የሚያስችል የህግ መሠረት የሌለ ስለመሆኑ መንግስት
የወ/መ/ሥ/ሥ/ህ/ቁ. 137, 141, 149
1239 አንድ የወንጀል ድርጊትን ማስረዳት ጋር በተያያዘ የአካባቢ ሁኔታ 75980 ስማቸው ልንገርህ ሐምሌ 332
ማስረጃ (circumstantial evidence) በይዘቱ አንድ ክስተት ከመፈጠሩ ዓለሙ 02/2004
በፊት፣ ክስተቱ ሲፈጠር ወይም ድርጊቱ ሲፈፀምና ክስተቱ ከተፈጠረ እና
ወይም ድርጊቱ ከተፈፀመ በኋላ፣ ያሉትን አካባቢያዊ ሁኔታዎች የገቢዎችና ጉምሩክ
የሚያሣይና የሚገልጽ በመሆኑ ህጋዊ ተቀባይነት ያለው ስለመሆኑ፣ ባለሥልጣን የደቡብ
የወ/መ/ሥ/ሥ/ህ/ቁ. 137(1) ክልል ቅርንጫፍ
1240 የባንክ ሥራ ጋር በተገናኘ የሥራ አመራር ላይ ጉድለት በመፈፀም 77989 እነ አቶ ለይኩን ሐምሌ 337
ስለሚደረግ ወንጀል፣ ብርሃኑ (አምስት 04/2004
የወ/ህ/አ. 703 ሠዎች)
እና
የፌዴራል ዐ/ህግ
1241 የወንጀል ህግ አንቀጽ 692(1)ን በመተላለፍ አንድ ሰው በወንጀል 77592 ተካልኝ ጌታቸው ሐምሌ 347
ተጠያቂ ሊሆን ስለሚችልበት ሁኔታ፣ እና 27/2004
የወ/ህ/አ. 692,32(1)(ለ) የፌ/ዐ/ሕግ
1242 አንድ ወኪል ከወካዩ በውክልና ስልጣኑ የወሰደውን ንብረት ለመመለስ 67408 አቶ ፋሲል በላይነህ ጥር 01/2004 350
ፈቃደኛ ያለመሆኑ በወንጀል ህጉ አንቀፅ 676(2) ድንጋጌ መሰረት እና
ሊያስጠይቀው ስለመቻሉ የፌዴራል ዐቃቤ
የወ/ህ/ቁ 676(2) ሕግ
1243 በወንጀል ጉዳይ የተከሰሰ ሰው የዋስትና መብቱ በፍ/ቤት ከተከበረለት 73569 አቶ ደረጀ ጎሳዬ ጥር 17/2004 353
በኋላ ህጋዊ ምክንያቶችን በማቅረብ የዋስትና መብቱን በመተው እና
240
ያስያዘው ገንዘብ ተመልሶለት ጉዳዩን ማረሚያ ቤት ሆኖ ለመከታተል የኢትዮጵያ ገቢዎችና
የሚያቀርበውን ጥያቄ ውድቅ ለማድረግ የሚያስችል የህግ አግባብ የሌለ ጉምሩክ ባለሥልጣን
ስለመሆኑ፣ አቃቤ ሕግ
1244 በወንጀል የተከሰሱ የመከላከያ ሰራዊት አባላት በግላቸው ጠበቃ ለማቆም 65566 የሀገር መከላከያ ታህሣሥ 357
የማይችሉ በሆነ ጊዜ በመንግስት ወጪ የጠበቃ ድጋፍና እርዳታ ሚኒስቴር ወታደራዊ 04/2004
ሊያገኙ የሚችሉበት አግባብ፣ ተከላካይ ጠበቃ
የኢ.ፌ.ዴ.ሪ ህገ መንግስት አንቀፅ 20(5) እና
አዋጅ ቁ.27/88 አንቀፅ 35 የኦሮሚያ ክልል
አዋጅ ቁ.123/90 ዐ/ህግ
አዋጅ ቁ.27/885
1245 የሰበር ችሎት ፍሬ ጉዳይ የማጣራት ማስረጃ የመመዘንና የመመርመር 63014 እነ አቶ ወርቅነህ ሚያዝያ 359
ስልጣን የሌለው ቢሆንም በሥር ፍ/ቤቶች ወይም የዳኝነት ስልጣን ከንባቶ (ሁለት 09/2004
የተሰጣቸው ሌሎች አካላት መሰረታዊ የሆነ የዳኝነት አካሄድ ስርዓትን ሰዎች)
ሳይከተሉ፣ መመስረት የሚገባቸውን ጭብጥ ሳይመሰርቱና ጭብጡን እና
የማስረዳት ግዴታ (Buden of proof) ያለበት ተከራካሪ ወገን የደቡብ ክልል የሥነ
የማስረዳት ግዴታውን በአግባቡ እንዲወጣ ሳያደርጉና መጣራት ያለበትን ምግባርና የፀረ-ሙስና
(የሚገባውን) ፍሬ ጉዳይ ሳያጣሩ የሰጡትን ውሣኔ በሰበር አይቶ ኮሚሽን
ለማረም ስልጣን ያለው ስለመሆኑ፣
በወ/ህ/አ. 419
ቅጽ 14
1245 በወንጀል ጉዳይ የወንጀል ክስ ማቅረቢያ የይርጋ ዘመን አቆጣጠር ጋር 77097 እነ አቶ ሀይላይ ጥቅምት
በተገናኘ ፖሊስ የወንጀል ድርጊቱን ፈጽሟል በሚል የተጠረጠረ ሰው ተክሉ (ሁለት ሰዎች) 20/2005
ላይ የሚያደርገው ምርመራ የይርጋ ጊዜውን የሚያቋርጠው ስለመሆኑ፣ እና
የወ/ህ/አ.221 106(1), 420(2), 271 (1) (ሠ) 219 (2) የመቀሌ ከተማ ሰሜን
ምድብ ዐ/ህግ
1246  አንድ ተከሳሽ የተከሰሰበትን የወንጀል ክስ ይዘት በሚገባ ተረድቶና 77842 አቶ ሳሚ ሁሴን ታህሳስ
አድራጐቱን በተመለከተም እንደቀረበበት የወንጀል ክስ በዝርዝር እና 03/2005
መፈፀሙን ገልፆ በማመን የእምነት ቃሉን ሰጥቷል በሚል መነሻ የፌዴራል ዐቃቤ ህግ
በተከሣሹ ላይ የጥፋተኝነት ውሣኔ በአግባቡ ተሰጥቷል ለማለት
241
ስለሚቻልበት አግባብ፣
 ፍ/ቤቶች ተከሣሹ የቀረበበትን ክስ በተመለከተ በድርጊቱ አፈፃፀም
ረገድ የገለፀውን ዝርዝር የአፈፃፀም ሁኔታ በመዝገብ ላይ ባለማስፈር
በደፈናው ክሱን አምኗል በማለት የሚሰጡት የጥፋተኛነት ውሣኔ ተገቢ
የወ/መ/ሥ/ሥ/ቁ.134(1)
የወ/ህ/አ.23
1247  ተከሳሽ የቀረበበትን የወንጀል ክስ በተመለከተ በመጀመሪያ ደረጃ የክስ 73514 ተስፋዬ ጡምሮ ህዳር
መቃወሚያነት ሊያቀርባቸው ስለሚችላቸው መከራከሪያዎች እና 06/2005
 ተከሳሽ በመጀመሪያ ደረጃ የክስ መቃወሚያነት የሚያቀርባቸው የፌዴራል የሥነ
መቃወሚያዎች በወ/መ/ሥ/ሥ/ህ/ቁ. 130 ላይ የተመለከተቱት ጉዳዬች ምግባርና የፀረ ሙስና
ጋር ብቻ በተገናኘ ነው ለማለት የማይቻል ስለመሆኑ፣ ኮሚሽን ዐ/ህግ
 ማንኛውም ሰው የወንጀል ክስ ሲቀርብበት የተከሰሰበት የወንጀል
ድርጊት በተፈፀመበት ጊዜ ድርጊቱን መፈፀሙ ወይም አለመፈፀሙ
ወንጀል መሆኑ ካልተደነገገ በስተቀር ሊቀጣ የማይችልና ወንጀሉ
በተፈፀመበት ጊዜ ተፈፃሚ በነበረው ህግ ከተመለከተው የቅጣት ጣሪያ
በላይ ሊቀጣ የማይችል ስለመሆኑ፣
 የወንጀል ህግ ወደ ኋላ ተመልሶ የማይሰራ ስለመሆኑና ዳኞች ወንጀሉ
በተፈፀመበት ጊዜ ክስ የቀረበበት ድርጊት ወንጀል ስለመሆኑ
የሚደነግገው ህግ ፀንቶ በሥራ ላይ ከመዋሉ በፊት መሆኑን ከተረዱ
በማናቸውም ጊዜ አንስተው ውሣኔ ለመስጠት የሚችሉ ስለመሆኑ፣
 ፍ/ቤቶች በዐ/ህግ የቀረበ የወንጀል ክስ በህገ-መንግስቱና በወንጀል ህጉ
የሰብዓዊ መብቶችን ለማስከበር የተቀመጡ መርሆዎችና ድንጋጌዎችን
የሚያሟሉ መሆን አለመሆኑን በመመርመር የመወሰን ግዴታ
ያለባቸው ስለመሆኑ፣
የኢፌዴሪ ህገ መንግስት አንቀጽ 5(2) ,13(1), 22(1 )
የወ/ህ/አ. (414/96)3,402,419,5(2)
የወ/ህ/ቁ.(214/74)
አለም አቀፍ የሲቪልና የፖለቲካ መብቶች ቃል ኪዳን ስምምነት
(ICCPR) አንቀጽ 15(1)
የወ/መ/ሥ/ሥ/ህ/ቁ. 130(2)(1)
242
1248  አንድ የንግድ ድርጅት (ማህበር) የተጨማሪ እሴት ታክስ ህግንና 74237 የኢትዮጵያ ገቢዎችና ጥቅምት
ማሻሻያውን ተላልፏል በሚል በወንጀል ጥፋተኛ ሊሰኝና ሊቀጣ ጉምሩክ ባለስልጣን 19/2005
ስለሚችልበት አግባብ፣ እና
 የህግ ሰውነት የተሰጠው (legal personality) ድርጅት የወንጀል አብካለ እንደሻው
ተካፋይ ሊሆን የሚችልበት አግባብ፣ ጠቅላላ የንግድ
 የህግ ሰውነት የተሰጠው ድርጅት ወንጀል እንዳደረገ ተቆጥሮ ኃ/የተወሰነ የግል
የሚቀጣው ኃላፊዎቹ ወይም ከሰራተኞቹ አንዱ ከድርጅቱ ሥራ ጋር ማህበር
በተያያዘ ሁኔታ የድርጅቱን ጥቅም በህገ ወጥ መንገድ ለማራመድ
በማሰብ ወይም ህጋዊ ግዴታን በመጣስ ወይም ድርጅቱን በመሳሪያነት
ያለአግባብ በመጠቀም በዋና ወንጀል አድራጊነት፣ በአነሳሽነት ወይም
በአባሪነት ወንጀል ሲያደርግ ስለመሆኑና የድርጅቱ ሥራ አስኪያጅ
በወንጀል ተከስሶ የጥፋተኛነትና የቅጣት ወሣኔ እስከተሰጠበት ድርስ
ድርጅቱ የወንጀሉ ተካፋይ እንደሆነ የሚቆጠር ስለሆነ ጥፋተኛ መሆን
ያለበት ስለመሆኑ፣
የወ/ህ/አ. 34(1),(2)
አዋጅ ቁ. 285/95 አንቀጽ 56(1)
1249  ፍ/ቤቶች በወንጀል ረገድ የሚሰጧቸው ማናቸውም ውሣኔ በወ/ህ/አ. 75387 እነ አቶ ወርቁ ፍቃዱ ጥር 17/2005
2 የተደነገገውን የህጋዊነት መርህ መሠረት በማድረግ መሆን ያለበት (ሁለት ሰዎች)
 ፍ/ቤቶች በወንጀል ጉዳይ ንብረት ወይም ሀብት እንዲወረስ ወይም የቤ/ጉ/ብ/ክ/መንግስት
ለመንግስት ገቢ እንዲሆን በሚል ውሣኔ ለመስጠት የሚችሉት ዐ/ህግ
በወንጀል ህግ በግልጽ የተደነገገ ድንጋጌ የተመለከተ እንደሆነ ብቻ
ስለመሆኑ፣
 በወንጀል ጉዳይ አንድ ንብረት (ሀብት) እንዲወረስ ወይም ለመንግስት
ገቢ እንዲሆን ሊወሠን የሚችለው ንብረቱ (ሀብቱ) አንድን ሰው
ለወንጀል ሥራ እንዲያነሳሳ ወይም ወንጀሉን ለመስራት እንዲረዳው
ወይም ደግሞ ወንጀሉን ለፈፀመበት ዋጋ እንዲሆነው የተሰጠው ወይም
ሊሠጠው የታቀደን ማንኛውም ጥቅም የተመለከተ ንብረት (ሀብት)
ስለመሆኑ የተረጋገጠ እንደሆነ ስለመሆኑ ወይም ንብረቱ (ሀብቱ)
የወንጀል ድርጊቱን ለመፈፀም ያገለገለ ወይም ሊያገለግሉ የሚችሉ
ወይም የወንጀል ተግባር ፍሬ የሆኑ ማናቸውም ነገሮች ጋር የተያያዘ
ወይም የተመለከተ እንደሆነ ስለመሆኑ፣
243
የወ/ህ/አ. 98,100,140, 2(1) (2)
1250  በወንጀል ጉዳይ ተከስሶ ጥፋተኛ የተባለ ሰው ላይ የሚወሰነው ቅጣት 82572 መሪጌታ
በቅጣት አወሣሠን መመሪያው የተሸፈነ እንደሆነ ቅጣቱ በመመሪያው ፍቅረማርያም ካሴ
አግባብ ሊወሰን የሚገባ ስለመሆኑ፣ እና
 በወ/ህ/አ 539(1)(ሀ) ድንጋጌ ክስ ቀርቦበት ጥፋተኛ የተባለ ሰው የቤንች ማጂ ዞን
ለእያንዳንዱ የቅጣት ማቅለያ ምክንያት ሶስት እርከን ሊቀነስለት የሚገባ
ስለመሆኑ፣
የወ/ህ/አ. 539(1)(ሀ)
የፌ/ጠ/ፍ/ቤት የቅጣት አወሣሠን መመሪያ ቁ. 1/2002 አንቀጽ 16(7)
ቅጽ 15
1251 አንድ ሠው በፍ/ብሔር ጉዳይ ተከስሶ ኃላፊነት የለበትም ተብሎ 78470 አቶ ታሪኩ ጫኔ ሚያዝያ 351
የመጨረሻ ፍርድ ከተሰጠ በኋላ በተመሳሳይ ማስረጃ በወንጀል ጉዳይ እና 07/2005
ተከስሶ ተጠያቂ ነው (ኃላፊነት አለበት) ለማለት የሚያስችል የህግ የፌዴራል ስነ
አግባብ ስላለመኖሩ ምግባርና ፀረ ሙስና
የፍ/ብ/ህ/ቁ. 2149 ኮሚሽን
የወ/መ/ሥ/ሥ/ህ/ቁ. 141
1252 አንድ ሠው በአንድ ወንጀል ድርጊት ክስ ቀርቦበት የመጨረሻ የሆነ 85237 ዘካሪያስ ገ/ጻዲቅ መጋቢት 355
ውሣኔ ተሰጥቷል በማለት በድጋሚ ልከሰስ አይገባም በሚል እና 27/2005
የሚያቀርበው ክርክር ከዚህ ቀደም ተጣርቶ ክስ የቀረበበትና የመጨረሻ የፌዴራል ዐቃቤ ሕግ
ውሣኔ የተሰጠበት የወንጀል ድርጊትን በድጋሚ (ለሁለተኛ ጊዜ) ክስ
ቀርቦበታል ከተባለው የወንጀል ድርጊት ጋር ተመሳሳይ መሆን
አለመሆኑ ተገናዝቦ ሊታይ የሚገባው ስለመሆኑ፣
የወንጀል ህግ አንቀጽ 2(5), 678, 696(ሐ) እና 378
ህገ መንግስት አንቀጽ 23
1253 በወንጀል ጥፋተኛ ሆኖ የተገኘ ተከሣሽ ላይ የሚወሰነው የእስራት ቅጣት 85596 እነ ሰይፉ ደስታ መጋቢት 359
አፈፃፀም እንዲገደብ ለማድረግ ስለማይችልባቸው ሁኔታዎች፣ እና 25/2005
የወንጀል ህግ አንቀጽ 194(1) እና (2)¸190¸192 የኦሮሚያ ክልል
ዐቃቤ ህግ
1254 ህጋዊ መከላከል (Legitimate self-defense) በወንጀል የማያስቀጣው 86570 ጌታቸው ገላዬ ፈረደ ሚያዝያ 363
የራስን ወይም የሌላን ሰው መብት ህገ ወጥ ከሆነ ጥቃት ወይም እና 07/2005
በቅርብ ከሚደርስ ህገ ወጥ ጥቃት ለማዳንና ጥቃቱ እንዳይደርስ የደቡብ ክልል ዐቃቤ
ከማድረግ ሌላ አማራጭ (መንገድ) ሣይኖር ከሁኔታው መጠን ባለማለፍ ሕግ
244
የተፈፀመ ስለመሆኑ የተረጋገጠ እንደሆነ ስለመሆኑ፣
የወንጀል ህግ አንቀጽ 78 ,79
1255  አንድ ሠው የአራጣ ወንጀል ድርጊት ፈጽሟል በሚል በወንጀል 80119 አቶ ተድላ ተገኝ የካቲት 367
ተጠያቂ ሊሆን ስለሚችልበት አግባብ፣ እና 11/2005
 በወር 10% ወለድ ታስቦ እንዲከፈል በመስማማት ገንዘብ ማበደር የአማራ ብሔራዊ
በአራጣ የወንጀል ድርጊት የሚያስጠይቅ ስለመሆኑ፣ ክልላዊ መንግስት
የወንጀል ህግ 667(1) ፍትህ ቢሮ
1256  በሌላ ሰው ጥቅም የሥራ አመራር ላይ ወንጀል ተፈጽሟል ለማለት 79389 እነ ዶ/ር ታጀዲን መጋቢት 371
ስለሚቻልበት አግባብ፣ ያህያ (ሁለት ሰዎች) 12/2005
 በተከታታይ ለተፈፀመ ወንጀል ይርጋ ስለሚቆጠርበት አገባብ፣ እና
የወንጀል ህግ አንቀጽ 32/1/ሀ/፣702/3/፣219/2/ የአማራ ክልል ዐ/ሕግ
1257 አንድ ሰው በስራው ስልጣን መሠረት በአደራ የተሰጠውን ወይም 86845 የፌዴራል የሥነ- መስከረም 371
ሊጠብቀውና ሊከላከለው የሚገባውን የህዝብ ወይም የመንግስት ጥቅም ምግባርና ፀረ-ሙስና 22/2006
የሚጐዳ ተግባር የፈፀመ እንደሆነ በወንጀል ህግ አንቀጽ 411 መሠረት ኮሚሽን ዐ/ህግ
በወንጀል ሊጠየቅ የሚችል ስለመሆኑ፣ እና
የወንጀል ህግ አንቀጽ 411(ሐ), 407 አቶ ሰለሞን ዩሐንስ
1258  የአንድ ደርጊት ወይም ግድፈት ወንጀልነት በህግ በግልጽ 81178 የኢትዮጵያ ገቢዎችና መስከረም 380
ተደንግጐ በማይገኝበት ሁኔታ የድርጊቱን ወይም የግድፈቱን ፈፃሚ ጉምሩክ ባለስልጣን 21/2006
በወንጀል ተጠያቂ ለማድረግ የማይቻል ስለመሆኑ፣ ዐ/ሕግ
 በወንጀል ጉዳይ የሚቀርብ ክስ ስለ ድርጊቱና አፈፃፀሙ የሚሰጠው እና
መግለጫ ድርጊቱን ወንጀል ከሚያደርገው ህግ አነጋገር በጣም እነ አቶ ከበደ ተሰራ
የተቀራረበ መሆን የሚገባው ስለመሆኑ፣ (ሁለት ሰዎች)
 በንግድ ሥራ ለተሰማሩ ወይም ሌሎች ሰዎች በግለሰብ ደረጃ መጠኑ
በርካታ የሆነ ገንዘብን በተደጋጋሚ በብድር የመስጠት ተግባር በህግ
የተከለከለ ወይም በወንጀል የሚያስቀጣ ነው ለማለት የማይቻል
ስለመሆኑ፣
የወንጀል ህግ አንቀጽ 2, 23(2), 3, 61
የወ/መ/ህ/ሥሥ/ቁ. 112
አዋጅ ቁጥር 83/86 አንቀጽ 59(1), (ሸ), 2(ሀ),
1259 ነፍሰጡር (እርጉዝ) የሆነች ሴትን ሆዷ ላይ በመምታት ጽንሱ 90089 ዘኒት አባቡ ጥቅምት 384
እንዲሞት ማድረግ ድርጊቱን በፈፀመው ሰው ላይ በግድያ ሙከራ እና 20/2006
የወንጀል ተጠያቂነት የሚያስከትል ስለመሆኑ፣ የቤንሻንጉል ጉሙዝ
245
የወንጀል ህግ አንቀጽ 27(1), 581(ለ), 540 ብ/ክ/መ/ዐ/ህግ
1260  አንድ ሰው በቸልተኝነት ወንጀል ፈጽሟል ሊባል የሚችለው 93741 አቶ አብነት ዋቆ ብሩ ታህሳስ 387
የድርጊቱን ውጤት እያወቀ ውጤቱ አይደርስም ከሚል መነሻ ድርጊቱን እና 14/2005
የፈፀመ እንደሆነ ወይም ድርጊቱ የወንጀል ውጤት የሚያስከትል የኦሮሚያ ክልል
መሆኑን ባያውቅም ውጤቱን ማወቅ ነበረበት ወይም ጥረት ቢያደርግ ዐቃቤ ህግ
ማወቅ ይችል ነበረ ለማለት የሚቻል እንደሆነ ስለመሆኑ፣
 አንድ ሰው የፈፀመው ድርጊት በቸልተኛነት ነው ለማለት
በመስፈርትነት ሊወሰድ የሚገባው የድርጊቱ ፈፃሚ በድርጊቱና
በውጤቱ መካከል ያለውን ግንኙነት አስመልክቶ ያለው ወይም ሊኖረው
የሚገባው ግንዛቤ ስለመሆኑና ይህም የድርጊቱ ፈፃሚ የነበረው
እውቀትና ግንዛቤ ወይም ሊኖረው የሚገባውን እውቀትና ግንዛቤ
መመዘን ያለበት ከግለሰቡ እድሜ፣ ያለው የኑሮ ልምድ የትምህርት
ደረጃ ሥራውና የማህበራዊ ኑሮ ደረጃውን ከግምት ውስጥ በማስገባት
ስለመሆኑ፣
የወንጀል ህግ አንቀጽ 59(1), 543(2), 57
1261 ፈቃድ የሌላቸው የጦር መሳሪያዎችና ጥይቶችን በቤቱ ውስጥ 93173 እነ አቶ ተዋበ ታህሳስ 391
አከማችቶ የተገኘ ሰው መሣሪያዎቹን ለመነገድ በሚል ሀሳብ የያዘ እስጢፋኖስ (ሁለት 17/2006
መሆኑ የተረጋገጠ ካልሆነ በስተቀር ግለሰቡ በወንጀል ተጠያቂ ሊሆን ሰዎች)
የሚገባው በወንጀል ህግ አንቀጽ 481(1)(ሀ) ሣይሆን በአንቀጽ 809(ሀ) እና
ሥር በተመለከተው ድንጋጌ መሠረት ስለመሆኑ፣ የኦሮሚያ ክልል
የወንጀል ህግ አንቀጽ 481(1)(ሀ), 809(ሀ) ፍትህ ቢሮ ዐ/ህግ
1262 አንድ ሠው የአንድን ጉዳይ መከሰት በምክንያትነት በመግለጽ ከሌላ ሰው 89276 ተፈሪ ሚናሞ መስከረም 395
ገንዘብን ተበድሮ መውሰድ ተከስቷል የተባለው ጉዳይ ካለመከሰት ጋር እና 23/2006
በተገናኘ ተበዳሪው በእምነት ማጉደል ወንጀል ሊያስጠይቀው የሚችል የደቡብ ብሔር
ስላለመሆኑ፣ ብሔረሰቦችና ሕዝቦች
የወንጀል ህግ አንቀጽ 675 ክልል ዐቃቤ ሕግ
1263  አንድ ሠው ወንጀል አደረገ የሚባለው ህገ ወጥነቱ እና አስቀጪነቱ 91535 አቶ አህመድ አደም የካቲት 400
በህግ የተደነገገን ድርጊት ፈጽሞ የተገኘ እንደሆነ ስለመሆኑና አንድ በሽር 12/2006
ወንጀል ተደረገ የሚባለውም ወንጀሉን የሚያቋቁሙት ህጋዊ፣ ግዙፋዊና እና
ሞራላዊ ፍሬ ነገሮች በአንድነት ተሟልተው ሲገኙ ስለመሆኑ፣ የአማራ
 ማንም ሰው በዋና ወንጀል አድራጊነት ወንጀል እንዳደረገ ተቆጥሮ ብ/ክ/መንግስት ዐ/ሕግ
የሚቀጣው በቀጥታ ወይም በእጅ አዙር ወንጀሉን ያደረገ በሆነ ጊዜ
246
ወይም ወንጀሉን እርሱ በቀጥታ ባያደርገውም እንኳን በሙላ አሳቡና
አድራጐቱ በወንጀሉ ድርጊትና በሚሰጠው ውጤት ሙሉ ተካፋይ
በመሆኑ ድርጊቱን የራሱ ያደረገ እንደሆነ ስለመሆኑ፣
የወንጀል ህግ አንቀጽ 2፣23(1)፣ 32(1)
የወ/መ/ህ/ሥ/ሥ/ቁ. 111፣112፣141፣142
ቅጽ 16
1264 በወንጀል ጉዳይ ፍርድ በሚሰጥበት ጊዜ ተከሳሹን ጥፋተኛ ሆኖ እነ አቶ ወልዱ ሚያዝያ 211
ያስገኘው ሕግ በፍርዱ ውስጥ መገለጽ እንደሚገባውና የጥፋተኝነት 94070
ገ/አብዝጊ 22/2006
ውሳኔው የሚሰጥበት ድንጋጌ መፈጸሙ ከተረጋገጠው የወንጀል ፍሬ
ነገር ጋር በጥንቃቄ መነጻጸር የሚገባው ስለመሆኑ (ስድስት ሰዎች)
ወ/መ/ሕ/ስ/ስቁ. 149
እና
የትግራይ ክልል
ዐ/ሕግ
1265 አንድ ሰው በወንጀል ተከሶ በሌለበት የጥፋተኝነት ውሳኔ ከተሰጠ በኃላ 95875 እነ አቶ አዳሙ ሰኔ 17/2006 216
ጥፋተኛ የተባለው ስው ቀርቦ በሌለበት የተሰጠውን ውሳኔ ለማስነሳት ዘለቀ(3 ሰዎች)
ሳይሆን በዋናው ጉዳይ ላይ በቀጥታ ይግባኝ ከጠየቀ በኃላ በሌለሁበት እና
የተሰጠው ውሳኔ ይነሳልኝ ብሎ ቢያመለክት በፊት የጠየቀው ይግባኝ የአማራ ክልል አቃቤ
በህጉ ላይ የተቀመጠውን የ30 ቀን የጊዜ ገደብ የሚያቋርጥ ስለመሆኑ
ሕግ
የወ/መ/ስ/ስ/ህ/ቁ.198
1266 በተለያየ ጊዜና መዝገቦች የተለያዩ ቅጣቶች በአንድ ተከሳሽ ላይ 96503 ሰኔ 19/2006 220
በሚወሰንበት ጊዜ ተከሳሹ ይጣመርልኝ ብሎ በሚጠይቅበት ጊዜ አቶ መኮንን ወለላው
ተደምረው የሚፈፀሙ ሲሆን የቅጣት ማቅለያ ምክንያቶች ግን እንደገና ካሳ
በድጋሚ የሚታዩበት የህግ አግባብ የሌለ ስለመሆኑ እና
የወ.ህ.አንቀፅ 186(3)፣184(1)፣ 108(1) የፌዴራል ሥነ
ምግባር እና ፀረ-
ሙስና ኮሚሽን ዓቃቤ
ህግ
247
1267 ከውል ግንኙነት ጋር በተያያዘ በህገ ወጥ መንገድ መብትን ማስከበር 98647 አቶ ፅጋቡ ወላይ ሰኔ 02/2006 224
የወንጀል ተጠያቂነትን የሚያስከትል ስለመሆኑ ገብሩ
እና
የወ.ህ.አንቀፅ 436(ለ) የትግራይ ክልል
ዐቃቤ ሕግ
1268 አንድ ተከሳሽ በሌለበት የተሰጠበት ውሣኔ እንዲነሳለት የሚያቀርበውን 94227 አቶ ገ/መድህን ግንቦት 229
ማመልከቻ በመቀበል ከሚቻልባቸው ምክንያቶች አንዱ መጥሪያ ኃ/ማርያም
05/2006
ለተከሳሹ ያለመድረስ ጉዳይ ስለመሆኑ፣ እና
የወ/መ/ሕ/ሥ/ ሥ/ቁ. 199 ሀ ትግራይ ክልል ዐ/ህግ
1269 አንድ በወንጀል ድርጊት ቅጣት የተጣለበትን ተከሳሽ ቅጣቱ 94404 የደቡብ ብሔር መጋቢት 233
እንዳይፈፀም ፍርድ ቤቱ ለማድረግ የሚችለው ጥፋተኛው በመልካም
በሔረሰቦች ሕዝቦች 09/2006
ጠባይ እንደሚመራ ፣ እንዲፈፅም የተሰጠውን ግዴታ እንደሚቀበል ፣
በሚቻለው መንገድ ሁሉ በጥፋቱ የደረሰውን ጉዳት እንደሚክስ ብሔራዊ ክልላዊ
ወይም ለተበዳዩ እንደሚከፍል እና ለዚሁ ጉዳይ በተወሰነ ጊዜ ውስጥ
መንግስት ክልል
የፍርድ ቤቱን ወጪ እንደሚከፍል ማረጋገጫ ከሰጠ ስለመሆኑ
ከዚህም በተጨማሪ ፍርድ ቤቱ ጥፋተኛው ለገባበት ግዴታ አፈጻፀም አቃቤ ህግ
መተማመኛ ዋስትና የሚጠይቅ ስለመሆኑ
እና
አንቀጽ 197/1/ እና/2/ አቶ መኩሪያ ቡሎ
1270 የተሻሻለው የቅጣት አወሳሰን መመሪያ ከመውጣቱ በፊት በተፈፀመ 95438 አቶ ሰለሞን ደሣለኝ ግንቦት 237
ወንጀል ከተፈረደበት እና ሆኖም ግን ወንጀሉ በተፈፀመበት ጊዜ ስራ
እና 07/2006
ላይ ከነበረው የቅጣት አወሳሰን ይልቅ የተሻሻለው መመሪያ ለተከሳሹ
ቅጣትን የሚያቀልለትና ተከሳሹን የሚጠቅም ሆኖ ከተገኘ ይሄው የደቡብ ክልል ዐ/ህግ
የተሻሽለው መመሪያ ላይ ያለው ቅጣት የሚፈጽምበት ስለመሆኑ፣
የወንጀል ቅጣት አወሳሰን መመሪያ የወንጀል ህግ አተረጓጓም መርሆን
መከተል ያለበት ስለመሆኑ፣
ወንጀል ህጉ ቁ 6
248
1271 አንድ ተከሳሽ በክስ ማመልከቻ ላይ የተዘረዘረውን ወንጀል ለመስራቱ 96954 ዘፈሩ ወልደ ሚያዚያ 24/ 241
በሙሉ ያመነ እንደሆነ ጉዳዩ የቀረበለት ፍርድ ቤት ተከሳሹ ጥፋተኛ
ነኝ ብሏል ሲል በመዝገብ ካሰፈረ በኃላ በተከሳሹ ላይ የጥፋተኝነት ትንሣኤ አብርሃ 2006
ውሳኔ መስጠት የሚገባው ስለመሆኑ፣
የወ/መ/ስ/ስ/ህ/አ 134(1) እና
የፌዴራል ዐቃቤ
ህግ
1272 አንድ ሰው በአንድ አይነት የወንጀል አሳብ ወይም ቸልተኝነት 96078 ረዳት ሳጂን አህመድ መጋቢት 244
የፈጸመው ወንጀል አንድን የሕግ ድንጋጌ ብቻ የሚጥስ ቢሆንም አንድ
ለገሰ 11/2ዐዐ6
አይነት ጉዳት ያስከተለው ቁጥራቸው ከአንድ በላይ በሆነ ሰዎች መብት
ወይም ጥቅም ላይ ሲሆን እንደተደራራቢ ወንጀሎች ሊቆጠር የሚገባ እና
ስለመሆኑ፣
የፌዴራል ዐቃቤ
የወንጀል ሕጉ አንቀጽ 27(1)፣6ዐ(ሀ) (ሐ) እና 598(1)
ሕግ
ልዩ ልዩ
ቅጽ 3
1273 የማህበራዊ ዋስትና ይግባኝ ሰሚ ጉባኤ የሚሰጠው ውሣኔ ይግባኝ 18342 የማህበራዋ ዋስትና ታህሳስ
የማይባልበት ስለመሆኑ ባለሥልጣን 17/1998
አዋጅ ቁ.38/88 አንቀፅ 11(1) የፍ/ብ/ሥ/ሥ/ህ/ቁ. 4 እና 105
እነ አቶ ብርሀኑ ህሩይ
ቅጽ 4
1274 ሚኒስቴር መ/ቤቶች ስራቸውን በሚያከናውኑበት ወቅት የፈፀሙትን 16195 የኪራይ ቤቶች ሚያዝያ 106
ስህተት ማረምና ማስተካከል በጠቅላይ ሚኒስትሩ ስልጣን ስር አስተዳደር ድርጅት 11/1999
የሚወድቅ ስለመሆኑ እና
እነ ልዕልት
249
አዋጅ ቁ. 4187 አንቀፅ 11(1) አዋጅ ቁ.47/67 አንቀፅ 21(2) ተናኘወርቅ ኃ/ስላሴ
የኢ.ፌ.ዲ.ሪ ህገ-መንግስት አንቀፅ 74(4) (ስድስት ሰዎች)
ቅጽ 5
1275 በኢትዮጵያ ፖስታ አገልግሎት ድርጅት የተላከ ፖስታ /ዕቃ/ 24173 የኢትዮጵያ ፖስታ ህዳር 76
በመጥፋቱ፣ መሠረቁ፣ በመበላሸቱ፣ ወዘተ ምክንያት ካሣ የሚጠየቀው አገልግሎት ድርጅት 11/2000
መጠኑም የሚወሰነው የፖስታ አገልግሎት ሕግን ለማሻሻል በወጣው እና
አዋጅ ቁጥር 24/58 መሠረት ስለመሆኑ ወ/ሮ አይዳ ሐሰን
አዋጅ ቁ. 24/58 አንቀፅ 5ዐ5153 እና 54
1276  የማህበራዊ ዋስትና መብት ጥቅምን በሚመለከት የማህበራዊ ዋስትና 27623 ማህበራዊ ዋስትና ህዳር 131
ኤጀንሲ እና የማህበራዊ ዋስትና ይግባኝ ሰሚ ጉባኤ እንጂ መደበኛ ኤጀንሲ 24/2000
ፍርድ ቤቶች የመዳኘት የሥረ ነገር ስልጣን የሌላቸው ስለመሆኑ እና
 የማህበራዊ ዋስትና ይግባኝ ሰሚ ጉባኤ የሚሰጠው ውሣኔ የመጨረሻ ወ/ሮ ውባየሁ አበበ
ስለመሆኑ
አዋጅ ቁ. 38/88 አንቀፅ 58 እና 11
1277 በአማራ ብሔራዊ ክልላዊ መንግስት የመንግስት ሠራተኞች አዋጅ 30032 የአማራ ክልል ፍትህ ታህሳስ 145
መሠረት የክልሉ መንግስት ቋሚ ሠራተኛ በስራ ላይ በደረሰበት ጉዳት ቢሮ 1/2000
የሞተ እንደሆነ ለተተኪዎች የጡረታ አበል እንጂ ሌላ ተጨማሪ ካሣ እና
ሊከፈል የሚችልበት አግባብ የሌለ ስለመሆኑ ወ/ሮ ምንትዋብ የኔነህ
የአማራ ክልል አዋጅ ቁ.74/1994 አንቀፅ 46(5) (ሀ)
1278 የመንግስት ልማት ድርጅት ወደ አክሲዮን ማህበራት ሲቀየር 28923 የባህርዳር ጨርቃ ግንቦት 291
በፕራይቬታይዜሽን ኤጀንሲ ያልታወቀና ውሣኔ ያልተሰጠበት እንኳን ጨርቅ አክሲዮን 7/2000
ቢሆን የልማት ድርጅቱ ዕዳ ወደ አክሲዮን ማህበር የማይተላለፍ ማህበር
የአዋጅ ቁ. 2ዐ8/92 አንቀፅ 5(1) 6(1)ሐ .እነ የባህር ዳር ልዩ
ዞን አስተዳደር
ቅጽ 6
1279 መክፈል የማይገባውን የከፈለ ወገን እንዲመለስለት መጠየቅ ስለመቻሉ 22008 የኪራይ ቤቶች ሐምሌ 165
የፍ/ብ/ህ/ቁ.2164 አ/ድርጅት እና 3/1999
እነ አቶ ኦላና ጥርቅ
( ሦስት ሰዎች)
250
1280 የመብት ጥያቄን ከፍርድ ቤት ውጪ ላሉ አስተዳደር አካላት ማቅረብ 28997 ስለ አሶሳ ዞን ግብርና ታህሳስ 254
የይርጋ ጊዜን የማያቋርጥ ስለመሆኑ እና ትምህርት መምሪያ 1/2000
የፍ/ብ/ህ/ቁ.1851(ለ) የቤንሻንጉል ጉምዝ
ክልል መንግስት ፍትህ
ቢሮ
እና በላይ ወርቁ
1281 ይርጋ በተቋረጠ ጊዜ ቀድሞ የነበረው የይርጋ ጊዜ እንደ አዲስ መቆጠር 31185 የኢትዮጵያ መድን ግንቦት 261
የሚጀምር ስለመሆኑ ድርጅት 12/2000
የፍ/ብ/ህ/ቁ. 1852(1) እና
የኢትዮጵያ ንግድ ባንክ
1282 በአዲስ አበባ ከተማ አስተዳደር ሥር የሚገኙና በየክፍለ ከተማው 29005 አቃቂ ቃሊቲ ክፍለ ሚያዝያ 200
የተደራጁ የመሬት አስተዳደር ጽ/ቤቶች ራሳቸውን የቻሉ ህጋዊ ሰውነት ከተማ መሬት 14/2000
ያላቸው ስለመሆኑና በስልጣን ክልላቸው ሥር በሚነሱ ክርክሮች አስተዳደር ጽ/ቤት
ተካፋይ የመሆን መብት ያላቸው ስለመሆኑ እና እነ ግርማቸው
አዋጅ ቁ. 36/95 አንቀፅ 1ዐ(2) ይላላ
አዋጅ ቁ. 1/95 /አዋጅ ቁ. 18/97 (ሁለት ሰዎች)
ቅጽ 7
1283 የመንግስት የልማት ድርጅቶች ወደ ግል ይዞታ ከመቀየራቸው በፊት 28923 የባህር ዳር ጨ/ጨ ግንቦት 318
ያለባቸውን የዕዳ ክርክር በኃላፊነት ይዞ መከራከር ያለበት የመንግስት አክስዮን ማሕበር እና 7/2000
የልማት ድርጅቶች ባላደራ ቦርድ ስለመሆኑ የባህር ዳር ልዩ
አዋጅ ቁ. 208/1992 አንቀጽ 5/1/, 6/1/ /ሐ/, አዋጅ ቁ. 182/1992 አስተዳደር
እና
የመንግስት የልማት
ድርጅቶች ባለአደራ
ቦርድ
251
1284 በበጀት የሚተዳደር የመንግስት መስሪያ ቤት የፍርድ ባለዕዳ ሆኖ ሲገኝ 10489 የስራና ከተማ ልማት ሐምሌ 324
ውሣኔውን ለማስፈፀም ለሌላ ጉዳይ በበጀት የተያዘውን እና የሰራተኛ ሚ/ሮ ተተኪ መሠረተ 24/1999
ደመወዝን የሚያካትተውን ገንዘብ ከብሔራዊ ባንክ ወጪ ሆኖ ልማት ሚ/ር
እንዲከፈል ለማዘዝ ስላለመቻሉ እና
የፍ/ብ/ሥ/ሥ/ህ/ቁ. 404 የቀድሞ ብሐራዊ
መሐንዲሶችና ሥራ
ተቋራጮች
ኃ/የተ/የግ/ማ
1285 የመሬት አስተዳደር ባለስልጣን የማይንቀሳቀስ ንብረቶችን በተመለከተ 32899 ወ/ሮ አስካለ ማርያም ግንቦት 174
የተደረገ የሽያጭ ውል ተቀብሎ ከማይንቀሳቀስ ሀብት መዝገብ ላይ ታደሰ 21/2000
ከማያያዝና ከመፃፍ በስተቀር የሽያጭ ውሉን የማዋዋልና የማረጋገጥ እና
ስልጣን የሌለው ስለመሆኑ አቶ ተሾመ ካሣዬ
ቅጽ 9
1286 የፌዴራል ከፍተኛ ፍ/ቤት መዋቅር ባልተዘረጋባቸው ክልሎች የክልል 21214 የኢትዮጵያ ኤሌክትሪክ ህዳር
ጠቅላይ ፍ/ቤቶች የፌዴራል ከፍተኛ ፍ/ቤትን ወክለው/ተክተው/ ኃይል ኮርፖሬሽን 4/2ዐዐ1 161
ክርክሮችን ማስተናገድ ያለባቸው ስለመሆኑ እና
አዋጅ ቁ.377/96 አንቀፅ 139/1//ለ/,154/1/15314ዐ እነ አቶ ለማ ኩማ
1287  የጡረታ መዋጮ በመዘግየቱ ምክንያት በአዋጅ ቁ. 345/95 መሠረት
ተጨማሪ ክፍያ ሊከፈል የሚችልበት አግባብ እና 35391 የማህበራዊ ዋስትና ህዳር 163
አዋጅ ቁ. 345/95 አንቀጽ 7(3) 52(1)56 ኤጀንሲ 25/2ዐዐ1
 የጡረታ መዋጮ በ2 ዓመት ውስጥ እንደተከፈለ የህግ ግምት እና
ሊወሰድበት የሚችል የክፍያ ዓይነት ስላለመሆኑ አንበሣ ጫማ አ/ማ
የፍ/ብ/ህ/ቁ. 2ዐ24(ሠ)
1288 የጥብቅና ፈቃድን ለማግኘት በህጉ የተቀመጡት መስፈርቶች ራሣቸውን 37375 አቶ ሸምሱ ከድር ህዳር 166
ችለው መታየት ያለባቸው ስለመሆኑ አህመድ 11/2ዐዐ1
አዋጅ ቁ. 199/92 አንቀጽ 8(1) እና
የኢ.ፌ.ዲ.ሪ የፍትህ
ሚኒስቴር
1289 በከባድ የወንጀል ጉዳይ የተከሰሱ እና በራሣቸው ወጪ ጠበቃ ለማቆም ታህሣሥ
ያልቻሉ ግለሰቦች በተመለከተ ጉዳዩን የሚያየው ፍ/ቤት የግለሰቦችን 37050 ሻምበል ሁሴን አሊ 3ዐ/2ዐዐ1 168
252
በጠበቃ የመወከል ህገ-መንግሥታዊ መብት መከበሩን በቅድሚያ እና
ማረጋገጥ ያለበት ስለመሆኑ የሱማሌ ክልል ዐ/ሕግ
የኢ.ፌ.ዲ.ሪ ህገ መንግሥት አንቀጽ 13 (1)
1290 በወንጀል ጉዳይ የተሰጠ ውሣኔ በተመሳሳይ ጉዳይ በፍ/ብሔር 37184 የሰሜን ቀጠና ጉምሩክ ታህሣሥ 174
ለቀረበው ክስ በማስረጃነት ለመወሰድ ብቃትና አግባብነት ያለው እና 9/2001
ስለመሆኑ እነ ቄስ ብርሃን ንዋይ
1291 የመንግሥት መሥሪያ ቤት በጨረታ አማካኝነት የሽያጭ ውል 37163 የአዋሽ ተፋሰስ ታህሣሥ 179
አካሄዷል ተብሎ ሊገደድ የሚችልበት አግባብ ባለስልጣን 23/2ዐዐ1
የፍ/ብ/ህ/ቁ. 1688(2) 3167(1) 1688(2) 3168 እና
ህያብ ገ/መድህን ብረታ
ብረት ማቅለጫ ፋብሪካ
1292 አማራጭ የግጭት መፍቻ ዘዴዎች ምንነት፣ የሚደረጉበት መንገድና 38794 አቶ ሙከሚል መጋቢት
ለአፈፃፀም የሚቀርቡበት አግባብ መሐመድ እና 24/2ዐዐ1 182
የፍ/ብ/ህ/ቁ. 3318 3324 3325 3346 1731 አቶ ሚፍታህ ከድር
የፍ/ብ/ሥ/ሥ/ህ/ቁ. 315 319 35ዐ 357
1293 አስተዳደራዊ የሆኑ መስፈርቶች ባልተሟሉበት ሁኔታ ካርታ እንዲሰጥ 39529 ቦሌ ክ/ከተማ የመሬትና ግንቦት
የሚወሰን ውሣኔ ተገቢ ስላለመሆኑ ልማት አስተዳደር 11/2ዐዐ1 186
እና
እነ ወ/ሮ ግምጃ በዳኔ
1294 ግምቱ ከብር 1ዐዐዐዐ ብር በላይ ለሆነ የአፈፃፀም ክስ ሊከፈል 40752 እነ ወ/ሮ ኤክራም ሐምሌ
የሚገባው ዳኝነት 25 ብር ብቻ ስለመሆኑ መሃመድ (ሁለት 28/2001 189
የህግ ክፍል ማስታወቂያ ቁ. 177/1945 አንቀጽ 2(ሠ) ሰዎች) እና
አቶ ዘኪ መሐመድ
1295 ከፌዴራል መንግስት የልማት ድርጅት ሠራተኞች የሚሰበሰብ የሥራ የውሃ ሥራዎች
ግብር ምንም እንኳን ሥራው የሚካሄደው በክልሎች ቢሆንም ወይም 40133 ኮንስትራክሽን እና ሐምሌ 191
ሠራተኞቹ የክልል ነዋሪዎች ቢሆኑም ገቢ የሚደረገው ለፌዴራሉ በሶማሌ ብ/ክ/መ 2/2001
መንግስት ስለመሆኑ የፊደልቱ ወረዳ
የኢ.ፌ.ዲ.ሪ ህገ-መንግስት አንቀጽ 96(3) ፋይናንስና ኢኮኖሚ
አዋጅ ቁ. 33/85 አንቀጽ5(2)(ሐ) ልማት ገቢዎች ጽ/ቤት
ደንብ ቁ. 109/96
253
1296 አደራ ተቀባይ የሆነ ወገን በአደራ የተቀበለውን ዕቃ መመለስ ያለበት 38289 ወ/ሮ ነጂሃ ድዋሌ ሰኔ 129
ለአደራ ሰጪው ወይም ይቀበልልኝ ብሎ ላመለከተው ሰው ስለመሆኑ ዋይስ እና አዋሸ 23/2001
ኢንተርናሽናል ባንአ/ማ
ቅጽ 10
1297 ለዋስትና የተያዘ ገንዘብን የአስያዡን ማንነትን ማረጋገጥ እስከተቻለ 53459 አቶ ማሞ ገ/ማሪያም ሚያዝያ 386
ድረስ ገንዘቡን ያስያዘበት ደረሰኝ ኮፒን ያቀረበ እንኳን ቢሆን የተያዘው ተጠሪ፡የለም 12/2ዐዐ2
ገንዘብ መመለስ ያለበት ስለመሆኑ
1298  በአስፈፃሚ አካላት የሚወጡ የተለያዩ መመሪያዎች በነጋሪት ጋዜጣ 43781 የኢትዮጵያ ገቢዎችና ሐምሌ 388
ታትመው የወጡ ወይም በአማርኛ ቋንቋ የተዘጋጁ አለመሆናቸው ጉምሩክ ባለስልጣን 14/2002
ህጋዊ ውጤት እንዳይኖራቸው የሚከለክል ስላለመሆኑ እና
 አዋጅን መሠረት በማድረግ የወጡ መመሪያዎችን የሚፃረር ድርጊት አቶ ዳንኤል መኮንን
መፈፀም በኃላፊነት ሊያስጠይቅ የሚችል ስለመሆኑ
አዋጅ ቁ. 83/86 አንቀፅ 39(2)1 2 59(1)(ሸ)
የኢትዮጵያ ብሔራዊ ባንክ መመሪያ ቁ. ሲቲጂ 001/97
1299  የሕግ ክርክሮችን በሰበር ማየት /ማስተናገድ/ በኢ.ፌ.ዲ.ሪ ሕገ- 42239 ብሔራዊ ማዕድን ጥቅምት 393
መንግስት ለፌዴራል ጠቅላይ ፍ/ቤት የተሰጠ ስልጣን (power) ኮርፖሬሽን ኃ/የተ/የግ/ 20/2003
ስለመሆኑ ኩባንያ
 በግልግል ዳኝነት (arbitration) የታየ ጉዳይ ጋር በተያያዘ ተዋዋይ እና
ወገኖች የይግባኝ መብትን ለማስቀረት የሚያደርጉት ስምምነት ዳን ትሬዲንግ
ጉዳዩን በሰበር ችሎት ከመታየት የማያግድ ስለመሆኑ (ከዚሀ ቀደም ኃ/የተ/የግ/ኩባንያ
በሰበር ችሎት የተሰጠው የሕግ ትርጉም የተለወጠ ስለመሆኑ፡፡)
የኢ.ፌ.ዲ.ሪ ሕገ-መንግስት አንቀጽ 80/3 (ሀ), አዋጅ ቁጥር 454/97
አንቀጽ 2 (4), አዋጅ ቁጥር 25/88, የፍ/ብ/ሥ/ሥ/ሕ/ቁ. 350(2)
351 እና 356
1300 በሌላ ሰው ድካም ወይም የሌላ ሰው ሃብት በሆነ ነገር በመገልገል በቂ 166
ባልሆነ ምክንያት ጥቅም ያገኘ ሰው አላግባብ ጥቅም ባገኘበት መጠንና 43381 ወ/ሮ ፎዚያ ሁሴን መጋቢት
ባደረሰው ጉዳት መጠን ኪሣራ ሊከፍል የሚገባ ስለመሆኑ እና 1ዐ/2ዐዐ2
አቶ ውብሸት ተ/ወልድ
የፍ/ብ/ህ/ቁ. 2162
ቅጽ 11
1301 በጤና ጥበቃ ሙያ ላይ የተሰማሩ ሰዎች ከጤና ሥነ ምግባር ጉድለት 56934 እነ አሰገደች የእናቶች መስከረም 469
254
ጋር በተያያዘ በጤና ባለሙያዎች መማክርት ጉባኤ ክስ በቀረበባቸው እና የህፃናት ሆስፒታል 26/2003
ጊዜ በተገቢው መንገድ መልስ የመስጠትና የመሰማት መብታቸው እና
ሊጠበቅ የሚገባ ስለመሆኑ የኢ.ፌ.ዴ.ሪ ጤና
የኢትዮጵያ ጤና ባለሙያዎችን መማክር ጉባኤ ማቋቋሚያ ጥበቃ ሚኒስቴር
የሚንስትሮች ምክር ቤት ደንብ ቁጥር 76/94 አንቀጽ 16/1/ /2/
1302 በውጭ አገር የተደረጉ ሰነዶች (foreign documents) በኢትዮጵያ 32282 ሚ/ር ካርሎ ካስቴሊ መስከረም 473
ውስጥ ህጋዊ ተቀባይነት ሊያገኙ የሚችሉበት አግባብ እና 25/2003
አዋጅ ቁጥር 334/95 አንቀጽ 26/1/ የወ/ሮ ዘውዴ ደሚኒኮ
ውርስ አጣሪ አቶ
ታምራት ኪዳነ
ማርያም
1303 የኢትዮጵያ ብሔራዊ ባንክ የተሻሻለ አዲስ የባንክ ስራ ፈቃድና 44226 የኢትዮጵያ ብሔራዊ ታህሳስ 477
የዳይሬክተሮች እና የዋና ሥራ አስፈፃሚ ሹመትን አስመልክቶ ባንክ 15/2003
የሚያወጣው መመሪያ ህጋዊ መሰረት ያላቸውና በተግባር ሊውሉ እና
የሚገባ ስለመሆኑ እነ ህብረት ኢንሹራንስ
መመሪያ ቁጥር ኤስቢቢ/39/ 2006 አንቀጽ 5.1.4 አንቀጽ 5.1.5 ኩባንያ /ሦስት ሰዎች
አዋጅ ቁ. 83/89
አዋጅ ቁ. 84/86
1304 የማህበራዊ ዋስትና ኤጀንሲ በህግ ከተጣለበት የጡረታ አበል የመክፈል 53221 የማህበራዊ ዋስትና ታህሳስ 481
ግዴታው ጋር በተያያዘ የአንድን ሰው ባልነት /ሚስትነት/ በማረጋገጥ ኤጀንሲ 27/2003
የተሰጠ ውሣኔን የመቃወም መብት ያለው ስለመሆኑ እና
የፍ/ብ/ሥ/ህ/ቁ. 358 ንጋት ወ/ሰንበት
1305 የጥብቅና ፈቃድ ክልከላ ጉዳይ ጋር በተያያዘ የሚቀርብ አቤቱታ 59261 የኢ.ፌ.ዴ.ሪ ፍትህ ጥር 484
ለሚመለከተው የፌዴራል ከፍተኛ ፍ/ቤት በይግባኝ ቀርቦ ታይቶ ሚኒስቴር 24/2003
የሚወሰን እንጂ በቀጥታ ክልከላ እንዲወገድ በሚል ለፍ/ቤት አቤቱታ እና
የሚቀርብበት ስላለመሆኑ አቶ ታዬ በዛብህ ፊኖ
አዋጅ ቁ. 199/92 አንቀጽ 29/1/
1306 በህገ መንግስቱ አንቀጽ 40/8/ መሰረት ለተወሰደ ንብረት የሚጠየቅ ካሣ 59979 የኦሮሚያ መንገዶች የካቲት 487
በፍ/ብ/ህ/ቁ. 1143 እና 2143 በሁለት ዓመት ይርጋ የማይታገድ ባለስልጣን 09/2003
አቶ ከበደ ወዳጆ
1307 የቡና ላኪነት ፈቃድ አውጥቶ በግብይት ሥራ ላይ የተሰማራ ሰው 58008 እነ ኤርሰዴ ንግድ ግንቦት 490
255
የቡና ጥራት ቁጥጥርና ግብይት አዋጅን ጥሷል በሚል በወንጀል ህግ ኃ/የተ/የግ/ማህበር 16/2003
አንቀጽ 34/1/ መሰረት ሊጠየቅ የሚችልበት አግባብ /ሁለት ሰዎች/
አዋጅ ቁ. 602/2000 አንቀጽ 14/3/, 15/3/ ደንብ ቁ. 159/2001 እና
የግብርናና ገጠር ልማት ሚኒስቴር መመሪያ የፌዴራል ዓቃቤ ሕግ
1308 በጡረታ የተገለለ ሰው በሌላ ሥራ ላይ በተቀጠረበት ጊዜ መንግስት 60025 የኢትዮጵያ ኤሌክትሪክ ግንቦት 493
ለጡረተኞች ያደረገውን የጡረታ ጭማሪ መሰረት በማድረግ አሰሪው ኃይል ኮርፖሬሽን 02/2003
የደመወዝ ጭማሪ እንዲያደርግለት የሚያቀርበው ጥያቄ ተቀባይነት እና
የሌለው ስለመሆኑ እነ አቶ ወለዴ በየነ
1309  ጠበቃ የደንበኛውን ጉዳይ “እስከመጨረሻ ድረስ በመያዝ ለመከራከር” 60353 አቶ ባልቻ ወ/ፃጽቅ ግንቦት 496
በሚል የሚያደርገው ስምምነት ጉዳዩ ሊያስኬድ የሚችል እስከሆነ እና 04/2003
ድረስ በአንድ ፍ/ቤት ሳይወሰን በይግባኝና በሰበር ደረጃ ሁሉ አቶ ግርማ ቀለታ
አገልግሎት የመስጠት ግዴታ የሚኖርበት ስለመሆኑ
 ጠበቃ ከደንበኛ ጋር ባለው ግንኙነት ደንበኛው ማድረግ ያለበትን ነገር
ከህግ አንፃር የማስረዳትና ግልጽ የማድረግ ብሎም የማማከር ኀላፊነት
ያለበት ቢሆንም በአንፃሩ አከራካሪ ጉዳይ በሌለበት ሁኔታ ክስና
ክርክር ለማቅረብ የማይገደድ ስለመሆኑ
የፍ/ብ/ህ/ቁ. 1732
ደንብ ቁ. 57/92 አንቀጽ 28, 8/2/
1310 የፕራይቬታይዜሽን ኤጀንሲ በህግ የተሰጠውን ስልጣን መሰረት 60508 እነ ወ/ሮ ሮዛ አባተ ግንቦት 499
በማድረግ አስቀድሞ የሰጠውን ውሣኔ በድጋሚ በማየት የተለየ ውሣኔ /አራት ሰዎች/ 15/2003
በሰጠ ጊዜ የተለወጠውን /የተሻረውን/ ውሣኔ መሰረት በማድረግ እና
የተከናወኑ ተግባራትን ለማስተካከል ወይም የተከራካሪ ወገኖችን የመንግስት ቤቶች
መብት ለማስተካከል ተገቢ የሆነ ትዕዛዝ ለመስጠት የሚችል ስለመሆኑ ኤጀንሲ
የፍ/ብ/ሥ/ሥ/ህ/ቁ. 349, 6
1311 በፌዴራል ፍ/ቤቶች በጥብቅና ለመስራት የሙያ ፈቃድ የሚሰጥበት 67280 የኢ.ፌ.ዴ.ሪ ፍትህ ግንቦት 503
አግባብ ሚ/ር 15/2003
እና
እነ አቶ ተስፋዬ በርሄ
/አምስት ሰዎች/
1312 የኢትዮጵያን ዜግነት በመተው የኤርትራን ዜግነት መርጦ የያዘ ሰው 55238 እነ የየካ ክ/ከተማ መጋቢት 509
“የኢትዮጵያ ተወላጅ የሆነ የውጭ ዜጋ” ነው ለማለት የማይቻል አስተዳደር /ሁለት 09/2003
256
ስለመሆኑ ሰዎች/
አዋጅ ቁ. 270/94 አንቀጽ 2/2/ እና
ደንብ ቁ. 101/96 አንቀጽ 2/1/ ወ/ሮ ህዳት ፍስሃ
ጽዮን
1313  ጠበቃ የሆነ ሰው ደንበኛውን ወክሎ ለፍ/ቤት የሚያቀርበው አቤቱታ 67146 ሻምበል ተሾመ ደምሴ ሐምሌ 515
እውነት ስለመሆኑ በቅድሚያ የማረጋገጥ ግዴታ ያለበት ስለመሆኑ እና 01/2003
 ማንኛውም ጠበቃ የህግ ሙያውን በሚያከናውንበት ጊዜ ሁሉ የፍትህ ሚኒስቴር
ለደንበኛው፣ ለሌሎች የህግ ባለሙያዎች፣ ለተከራካሪ ወገኖች፣ ዓ/ህግ
ለፍርድ ቤት፣ ለሙያው ብሎም በአጠቃላይ ለህብረተሰቡ ኃላፊነቱን
በቅንነት፣ በታማኝነት እና በእውነተኛነት የመወጣት ግዴታ ያለበት
ስለመሆኑ
የፍ/ብ/ሥ/ሥ/ህ/ቁ. 92/1/
የፌዴራል ፍ/ቤቶች ጠበቆች የሥነ ምግባር ደንብ ቁ. 57/92 አንቀጽ 3
29/2/ 56/4/ /6/
1314 እጣው ከመድረሱ በፊት አባልነቱን ያቋረጠ የእቁብ አባል ለእቁብ 55794 አቶ ለማ አበበ ጥር 518
የከፈለውን ገንዘብ ይመለስልኝ በሚል የኃላፊነት ጥያቄ ሊያቀርብባቸው እና 24/2003
ስለሚችሉ አካላት ወ/ሮ ሃና አሰፋ
1315  በፍርድ ቤት የተሰጠ የእግድ ትዕዛዝ ፀንቶ ባለበት ወቅት እግድ 54567 የባህር ዳር ከተማ የካቲት 521
የተሰጠበት ንብረት ተሸጦ በተገኘ ጊዜ የፍርድ ባለመብት የሆነ ወገን አገልግሎት ጽ/ቤት 10/2003
ሊኖረው ስለሚችለው መፍትሔ እና
 የፍርድ ቤትን የእግድ ትዕዛዝ አለማክበር /መጣስ/ ኃላፊነትን እኀ የባህር
የሚያስከትል ተግባር ስለመሆኑ ዳርጨርቃጨርቅ
የፍ/ብ/ህ/ቁ. 2028, 2035, 2126 ፋብሪካ /ሦስት ሰዎች/
1316  በአንድ በቀረበ ክርክር ላይ የተሰጠው ውሣኔ የቀረቡትን ማስረጃዎች 44804 ወ/ሮ ሰናይት ተመስገን ጥቅምት 524
ይዘት ወይም በፍሬ ነገር ደረጃ የተረጋገጠውን ነጥብ ከሕጉ ጋር እና 04/2003
በአግባቡ ተዛምዶ አልታየም በሚል የሚቀርብ አቤቱታ የሕግ ነጥብ ወ/ሮ እጥፍወርቅ በቀለ
/ክርክር/ እንጂ የማስረጃ ምዘና ጉዳይ ነው ተብሎ በሰበር ችሎት
ሊስተናገድ የሚችል አይደለም ለማለት የማይቻል ስለመሆኑ
 የሰበር ችሎት በሥር ፍ/ቤቶች የቀረበን ማስረጃ ክብደትና
ተዓማኒነት ለመመርመር በህግ ስልጣን ያልተሰጠው ስለመሆኑ
1317 በወንጀል ድርጊት በኤግዚብትነት ተይዞ የነበረ ወርቅ ከተሸጠ በኋላ 58822 የኢትዮጵያ ገቢዎችና መጋቢት 529
ጉዳዩ በይግባኝ ታይቶ የሥር ፍ/ቤት ውሣኔ ከተሻረ ሻጩ አካል ጉምሩክ ባለስልጣን 05/2003
257
የወርቁን ዋጋ መክፈል ያለበት በተሸጠበት ወቅት በነበረው ዋጋ ዓ/ሕግ
አይንሸምስ ሁሴን
1318  የፌ/ጠ/ፍ/ቤት ሰበር ችሎት በአንድ ወቅት በአንድ ጉዳይ /ጭብጥ/ 52530 እነ አቶ ሰናይ ህዳር 532
ላይ የሰጠው የህግ ትርጉም እንደተለወጠ /እንደተሻሻለ/ ሊቆጠር ልዑልሰገድ /ሁለት 14/2003
የሚችለው በተመሳሳይ ጭብጥ ላይ በህግ አግባብ የተለየ ግልጽ ሰዎች/
ትርጉም በሰጠ ጊዜ ብቻ ስለመሆኑ እና
 የውርስ ይጣራልኝ አቤቱታ ተቀብሎ ማስተናገድ ብሎም የውርስ እነ ወ/ሮ ትዕግስት
አጣሪ መሾም ለአዲስ አበባ ከተማ አስተዳደር ፍርድ ቤቶች በህግ ኃይሌ
ስልጣን ያልተሰጣቸው ስለመሆኑ/ /የሰ/መ/ቁ. 35657፣
42015፣51329 ይመለከቷል/
አዋጅ ቁ. 361/95 አንቀጽ 41
አዋጅ ቁ. 454/97 አንቀጽ 2/4/
1319 የይርጋ መርህ ክስን በተወሰነ የጊዜ ገደብ ቀሪ የሚሆንበትን አግባብ 53328 ዓብዱል መሐመድ ጥቅምት 535
የሚመለከትና ንብረትን በመያዝ ወይም ባለይዞታ በመሆን እና 18/2003
የባለሀብትነት መብት ከሚገኝበት መርህ የሚለይ ስለመሆኑ ወ/ሮ ዘበናይ ኃይሌ
የፍ/ብ/ህ/ቁ. 1168, 1808
1320  የድምጽ ብክለት ተከስቷል ለማለት የሚቻለው የሚሰማው ድምጽ 42824 ህዳር 538
ከመጠን በማለፉ በሌሎች ላይ ሁከት የሚፈጥር መሆኑ ሲረጋገጥ አቶ ብርሃነ ተሰማ 08/2002
 የድምፅ ብክለት (Nuisance) ተፈጥሮብኛልና እንዲወገድ በሚል እነ አቶ ታምራት
የሚቀርብ አቤቱታ በሁለት ዓመት ይርጋ ታግዷል ሊባል የማይችል ኪዳኔ /ሁለት ሰዎች/
ስለመሆኑ
 አንድ ሥራን ለመስራት የንግድ ፍቃድ የሰጠ አካል ሥራው
የሚፈጥረው የድምጽ ረብሻ አለ በሚል የንግድ ፈቃዱን የሚሰረዝበት
የህግ አግባብ የሌለ ስለመሆኑ
የፍ/ብ/ህ/ቁ. 1225, 1226, 1149
1321  የአስተዳደር አካል የሰጠው ውሣኔ ወይም የወሰደው እርምጃ ህገ ወጥ 57044 እነ የልደታ ክፍለ ጥር 541
መሆኑን እስካረጋገጠ ድረስ ውሣኔውን ለማረም /እንዲስተካከል ከተማ ቀበሌ 04/14 25/2003
ለማድረግ/ ስለመቻሉ ጽ/ቤት /ሁለት ሰዎች/
258
 በተሳሳተ መንገድ በተሰጠ አስተዳደራዊ ውሣኔ ቅን ልቦና አድሮበት እና
ለኪሣራ የተዳረገ ሰው ኪሣራ ለመጠየቅ ስለመቻሉ አቶ ታሪኩ ኡርጌሳ
 በስህተት በተሰጠ የግንባታ ፈቃድ ግንባታ ያካሄደ ሰው የአስተዳደር
አካሉ ስህተቱን በማረም ግንባታው እንዲፈርስ መግለጫ በሰጠ ጊዜ
የሚያቀርበው የሁከት ይወገድልኝ አቤቱታ የህግ መሰረት የሌለው
ስለመሆኑ
1322  ለዳኝነት የቀረበው ጉዳይ በባህሪይው ከአንድ በላይ የሆኑ የህግ 54121 ሲ.ኤ.ኤስ ኮንስልቲንግ ህዳር 544
ስርዓቶችን ለጉዳዩ አወሳሰን የሚጋብዝና የየትኛው ሥርዓት ህግ ኢንጂነርስ ሳልዝ ጊተር 01/2003
ተመራጭ ሊሆን ይገባል የሚል ጥያቄን የሚያስነሳ እንደሆነ ጂ.ኤም.ቢ.ኤች
የፌዴራሉ ከፍተኛ ፍ/ቤት በመጀመሪያ ደረጃ የፍ/ብሔር ስልጣኑ እና
ሊታይ የሚችል ስለመሆኑ አቶ ካሣሁን
 ተዋዋይ ወገኖች በማናቸውም ሁኔታ የአገሪቱን ህግ ወደ ጐን ተወልደብርሃን
በማድረግ ወይም በሚፃረር መልኩ ስምምነት ስላደረጉና ክርክር
ስለተነሳ ብቻ አንድ ጉዳይ የግለሰብ ዓለም አቀፍ ህግ ጥያቄን/private
international law issue/ የሚያስነሳ ነው ለማለት የማይቻል
ስለመሆኑ
 በሚኒስትሮች ምክር ቤት በደንብ ካልተወሰነ በቀር አዋጅ ቁጥር
377/96 የውጭ አገር ድርጅት ሆኖ በኢትዮጵያ ተመዝግቦ በሚሰራ
ድርጅት ላይ ተፈፃሚነት ያለው ስለመሆኑ
አዋጅ ቁ. 377/96 አንቀጽ 3/3//ለ/
አዋጅ ቁ. 25/88 አንቀጽ 11/2/ /ሀ/
1323  የክስ ይዛወርልኝ (change of Venue) ጥያቄ ከተከራካሪ ወገኖች 66945 የእንግሊዝ ህፃናት ሰኔ 547
የሚነሳ ስለመሆኑና ፍ/ቤትም ጥያቄውን ሊያስተናግድ የሚችለው አድን ድርጅት 02/2003
በህግ የተመለከቱት መስፈርቶች ተሟልተው ሲገኙ ብቻ ስለመሆኑ እና
 የክልል መጀመሪያ ደረጃ ፍ/ቤቶች ከሥራ ክርክር ጋር በተያያዘ አቶ ገአስ አስማን
የሚቀርቡ ክሶችን በመጀመሪያ ደረጃ ስልጣናቸው ለማስተናገድ
የሚችሉ ስለመሆናቸው
አዋጅ ቁ. 377/96 አንቀጽ 136/3/, 138/2/, /1/, 139/1/ /ሀ/
አዋጅ ቁ. 322/95 አዋጅ ቁ. 25/88
1324 ለብድር በመያዣነት የተሰጠ የማይንቀሳቀስ ንብረት በመያዣ ውሉ 65688 የኢትዮጵያ ንግድ ባንክ ሐምሌ 550
መሰረት በህጉ አግባብ በዋስትና ከመያዙ በፊት በሽያጭ ለሦስተኛ ወገን እና 27/2003
ተላልፎና ስመ ሃብቱ ለገዢው ተላልፎ በተገኘ ጊዜ ሊኖር ስለሚችለው አቶ ንጉሴ በያን
259
ውጤት
የፍ/ብ/ህ/ቁ. 3051/2/
1325 የቀበሌ ባለአደራ ቦርድ ህጋዊ ሰውነት ያለው ስለመሆኑ 53551 የቀበሌ 10 ባለአደራ መስከረም 553
አዋጅ ቁ. 361/95 አንቀጽ 14/1//ረ/, 66/1/ ቦርድ 25/2003
አዋጅ ቁ. 2/95 አንቀጽ 52 እና
አቶ ዳንኤል አድርሴ
1326 ይዞታን አስመልክቶ ከሚነሳ የሁከት ይወገድልኝ አቤቱታ ጋር በተያያዘ 60392 አቶ ጌትነት የኔ ታህሳስ 556
ተፈፃሚ የሚሆነው የይርጋ ጊዜ መቆጠር ያለበት አቤቱታ አቅራቢው እና 26/2003
የይዞታ መብቱን የሚያረጋግጥ ማስረጃ ከሚመለከተው አካል ካገኘበት አቶ እዮብ ቢንያም
ቀን ጀምሮ እንጂ አቤቱታ የቀረበበት ድርጊት መፈፀም ከጀመረበት
ዕለት አንስቶ ስላለመሆኑ
የፍ/ብ/ህ/ቁ. 1140, 1149, 1146/1/, 1144/2/
ቅጽ 13
1327 የቀበሌ ማህበራዊ ፍ/ቤቶች የገንዘብ መጠኑ ከብር 5000 በታች የሆኑ 54990 የኢት/ቴሌኮሙኒኬሸን ህዳር 611
ማናቸውም የፍትሐብሔር ክርክር ለመመልከት ስልጣን አላቸው ኮርፖሬሽን 18/2004
ተብሎ በአዋጅ ቁ.361/95 አንቀፅ 50(1) የተመለከተው ድንጋጌ እና
ተግባራዊ መሆን ያለበት የቀረበው ጉዳይ ልዩ ባህሪ እየታየ በጉዳዩ ላይ አቶ ማርቆስ አበበ
የሚነሣው የህግ ጥያቄ ውስብስብነት በመመዘኛነት (በመለኪያነት)
ተይዞ ስለመሆኑ
አዋጅ ቁ.361/95 አንቀፅ 50(1)
አዋጅ ቁ.25/88 አንቀፅ 5(1), 6
አዋጅ ቁ.416/96 አንቀፅ 41
1328  የፌዴራል ጠቅላይ ፍ/ቤት ሰበር ችሎት የክልል ጠቅላይ ፍ/ቤቶች 55273 አቶ ዘውዱ ግዛው ህዳር 615
ሰበር ችሎት በክልል ጉዳዮች ላይ የሰጡትንና መሰረታዊ የህግ እና 18/2004
ስህተት ያለበትን ውሣኔ ለማረም ስልጣን ያለው ስለመሆኑ ወ/ሮ አየለች ደስታ
 የሰበር ስርዓት በባህሪው ከይግባኝ ሥርዓት የተለየ ስለመሆኑና
በሰበር ደረጃ ተጨማሪ ምስክሮችንና ማስረጃዎችን አስቀርቦ
መስማትና የፍሬ ነገር ጉዳዮችን ተቀብሎ ማስተናገድ አግባብነት
የሌለውና ህገ-ወጥ ስለመሆኑ
260
የኢ.ፌ.ዴ.ሪ. ህገመንግስት አንቀፅ 80(3)ለ
የፍ/ብ/ሥ/ሥ/ህ/ቁ.343(1)
1329 የክልል ጠቅላይ ፍ/ቤት ባለው የውክልና ስልጣኑ በዞን ከፍተኛ ፍ/ቤት 64845 አቶ ሀብቱ ሀጋዚ እና የካቲት 618
የተሰጠን ውሣኔ የለወጠው ከሆነ ጉዳዩ ለፌዴራል ጠ/ፍ/ቤት ሰበር እነ የኮምቦልቻ ግብርና 26/2004
ችሎት ከመቅረቡ በፊት ለፌ/ጠ/ፍ/ቤት ይግባኝ ሰሚ ችሎት መቅረብ ሙያ ማሰልጠኛ ኮሌጅ
ያለበት ስለመሆኑ (ሁለት ሰዎች)
የኢ.ፌ.ዲ.ሪ ህገ መንግስት አንቀፅ 80(3)(ሀ), (2)(4)
አዋጅ ቁ.322/95
አዋጅ ቁ.25/88 አንቀፅ 9(2), 5(2)
1330 የፌዴራል መንግስት ተቋማት በአጠቃላይና የከፍተኛ ት/ት ተቋማት 73549 የዲላ ዩንቨርስቲ ሰኔ 22/2004 620
በተለይ የራሳቸው የሆነ የእድገት አሰጣጥ፣ የቅሬታ አፈታትና እና
አጠቃላይ አስተዳደራዊ ሥራዎች የሚከናወንበት አግባብ ያለ በመሆኑ እነ አቶ የትናየት ጣፋ
በቀጥታ ለመደበኛ ፍ/ቤቶች ጉዳዩ ቀርቦ ውሣኔ የሚሰጥበት አግባብ (ሶስት ሰዎች)
የሌለ ስለመሆኑ፣
አዋጅ ቁ. 515/99
1331 የፌዴራል ጠቅላይ ፍ/ቤት ሰበር ችሎት በአንድ ወቅት የሰጠውን የህግ 68573 እነ አቶ ጌታቸው ዳየስ መጋቢት 623
ትርጉም በሌላ ጊዜ በተመሳሳይ ጭብጥ ላይ የተለየ የህግ ትርጉምና /ሁለት ሰዎች/ 12/2004
የተለየ አቋም መያዙ በቀደመው የህግ ትርጉም መሠረት ዳኝነት እና
የተሰጠበት ጉዳይን እንደገና እንደ አዲስ እንዲስተናገድ ለማድረግ ወ/ሮ ሩስያ ከድር
የማያስችል ስለመሆኑ፣
ቅጽ 14
1332  ከወንጀል ጉዳይ ጋር በተገናኘ በወንጀል ጥፋተኛነቱ ተረጋግጦ 61221 አቶ አከለ ምህረቱ መስከረም
የተጣለበትን ቅጣት ፈጽሞ ያጠናቀቀ ሰው በፍርድ ቤት መሰየም እና 22/2005
በግለሠቡ የጡረታ መብት ላይ ስለሚኖረው ውጤት የማህበራዊ ዋስትና
 በመሰየም ሊገኝ የሚችለው መብት ግለሰቡ ከመሰየሙ አስቀድሞ ኤጀንሲ
በቅጣት ቀሪ ሆኖበት የነበረውን መብት ሳይሆን ግለሰቡ ከተሰየመበት
ጊዜ ጀምሮ ወደ ፊት ሊጠበቅለት የሚገባውን መብት በተመለከተ ብቻ
ስለመሆኑ፣
 የመንግስት ሰራተኛ የነበረና የጡረታ መብት ተጠቃሚ የሆነ ሠው
261
በወንጀል ጉዳይ ተከስሶና ጥፋተኛነቱ ተረጋግጦ በፍ/ቤት ቢያንስ የ3
ዓመት ጽኑ እስራት ቅጣት የተወሰነበት በመሆኑ የጡረታ መብቱን
እንዲያጣ የተደረገ ሠው ከቅጣቱ በኋላ በፍ/ቤት መሰየሙ አስቀድሞ
በቅጣት ቀሪ ሆኖበት የነበረውን የጡረታ መብቱን መልሶ ለማግኘት
የማያስችል ስለመሆኑ፣
የወ/ህ/አ. 231,235(1),232
አዋጅ ቁ. 209/55
አዋጅ ቁ. 5/67
አዋጅ ቁ.345/95 አንቀጽ 52/1/
1333  ከጡረታ መብት ጋር በተገናኘ በሠራተኞች የሚቀርቡ አቤቱታዎችን 72928 አቶ አበራ ኪዳኔ ጥቅምት
ለማየት ስልጣን ያለው አካል የማህበራዊ ዋስትና ኤጀንሲ ተቋም እና 09/2005
ስለመሆኑና በኤጀንሲው ውሣኔ ቅር የተሰኘ ሠራተኛ ቅሬታውን የጋሞ ጎፋ ዞን አርባ
ለማህበራዊ ዋስትና ኤጀንሲ ይግባኝ ሰሚ ጉባኤ የማቅረብ መብት ምንጭ ማህበራዊ
ያለው ስለመሆኑ፣ ዋስትና ኤጀንሲ
 የማህበራዊ ዋስትና ኤጀንሲ ይግባኝ ሰሚ ጉባኤ የሚሰጠው ውሣኔ ቅ/ጽ/ቤት
በፍሬ ነገር ረገድ የመጨረሻ ስለመሆኑና በውሣኔው መሠረታዊ
የህግ ስህተት ተፈጽሟል በሚል ቅሬታ ያለው ሠራተኛ አቤቱታውን
ለፌ/ጠ/ፍ/ቤት በይግባኝ የማቅረብ መብት ያለው ስለመሆኑ፣
አዋጅ ቀ. 714/2003 አንቀጽ 56(1) (4), 57
1334  ከጡረታ መብት አበል ተጠቃሚነት ጋር በተገናኘ የእድሜ 80964 የመንግስት ሠራተኞች ጥቅምት
አቆጣጠርና ውጤቱን በተመለከተ የሚቀርብ አቤቱታን አይቶ ማህበራዊ ዋስትና 23/2005
ለመወሰን ስልጣን ያለው የማህበራዊ ዋስትና ኤጀንሲ ተቋም ኤጀንሲ
ስለመሆኑና በውሣኔው ቅሬታ ያለው ወገን ለኤጀንሲው ይግባኝ ሰሚ እና
ጉባኤ የይግባኝ አቤቱታ ለማቅረብ መብት ያለው ስለመሆኑ፣ እነ አቶ አበረ ቦከን
 በኤጀንሲው ይግባኝ ሰሚ ጉባኤ የሚሰጥ ውሣኔ በፍሬ ነገር ደረጃ (ሶስት ሠዎች)
የመጨረሻ ስለመሆኑና በውሣኔው ላይ መሠረታዊ የህግ ስህተት
አለው በማለት አቤቱታ ያለው ሠራተኛ ቅሬታውን ለፌ/ጠ/ፍ/ቤት
ይግባኝ ሰሚ ጉባኤ የማቅረብ መብት ያለው ስለመሆኑ፣
አዋጅ ቁ. 714/2003 አንቀጽ 4(1),54(3),56(4)
የፍ/ብ/ሥ/ሥ/ህ/ቁ. 343, 9, 231
1335 የመንግስት ዩኒቨርስቲ መምህራንን በተመለከተ ከዲሲፕሊን ግድፈት 78945 ደብረብርሃን ዩኒቨርስቲ መስከረም
ጋር በተገናኘ የሚሰጥ ውሣኔ በአስተዳደር ፍ/ቤት በይግባኝ ሊስተናገድ እና 22/2005
262
ስለሚችልበት አግባብ፣ መምህር ባዬ ዋናያ
አዋጅ ቁ. 515 /99 አንቀጽ 2(8),22(3),32(3) የዳ
አዋጅ ቁ. 650/2001 አፀከት 44(ኀ)
1336  በባንክ በመያዣነት የተያዘ ተሽከርካሪ በሌላ በኩል የጉምሩክ ደንብ 81215 ወጋገን ባንክ (አ.ማ.) ጥር 03/2005
በመተላለፍ ወንጀል ባለቤቱ ጥፋተኛነቱ ተረጋግጦበት እና
ተሽከርካሪውም በመንግስት እንዲወረስ ውሣኔ የተሰጠበት እንደሆነ የኢትዮጵያ ገቢዎችና
በህግ ፊት ቅድሚያ ተሰጥቶት ሊፈፀም ስለሚገባው ጉዳይ ጉምሩክ ባለሥልጣን
 በባንክ በመያዣነት የተያዘ ተሽከርካሪ ከመያዣው በኋላ
በኮንትሮባንድ ወንጀል ምክንያት ለመንግስት ውርስ እንዲሆን
በፍ/ቤት የመጨረሻ ፍርድ ባረፈበት ጊዜ ባለመያዣው በተሽከርካሪው
ላይ ያለው የቀዳሚነት መብት እንዲሁም የውርስ ትዕዛዙ (ውሣኔው)
ተፈፃሚ ሊደረጉ ስለሚችልበት አግባብ፣
የፍ/ብ/ህ/ቁ 2828, 2857(1), 3059
የወንጀል ህግ አንቀጽ 98(1)
አዋጅ ቁ. 622/2001 አንቀጽ 91(2)
1337  የሥራ ግዴታን ካለመወጣት ጋር በተገናኘ ሠራተኛ የሆነ ሰው ከአሰሪው 78414 የኢትዮጵያ ሳይንስና ጥቅምት
የተረከበው ንብረት ላይ ጉዳት እንዲከሰት በማድረጉ ወይም ንብረቱ ቴክኖሎጂ 07/2005
እንዲጐድል (እንዲጠፋ) በማድረጉ ምክንያት በወንጀል ጉዳይ ክስ ቀርቦበት እና
ጥፋተኛነቱ የተረጋገጠ እንደሆነ በተመሣሣይ ጉዳይ ሠራተኛው በአሰሪው እነ አቶ ቶላ መገርሣ
ንብረት ላይ ባደረሰው ጉዳት መጠን በፍትሐብሔር ሊጠየቅ ስለመቻሉ፣ (ሁለት ሰዎች)
 ከአሰሪና ሠራተኛ ጉዳይ ጋር በተያያዘ ሠራተኛው በአሰሪው ንብረት ላይ
የደረሰ ጉዳትን በተመለከተ በወንጀል ጉዳይ ተከስሶ ጥፋተኛ የተባለ እንደሆነ
ጉዳት የደረሰበትን ንብረት በተመለከተ በፍትሐብሔር ተጠያቂ ሊደረግ
የሚገባ ስለመሆኑ፣
አዋጅ ቁ. 515
 የፍ/ብ/ህ/ቁ. 2149
ባንክና ኢንሹራንስ
ቅጽ 5
1338 ገንዘብን በአደራ ለማድረስ የተቀበለ ባንክ አደራ አስቀማጩ ይሰጥልኝ 25306 አቶ ተስፋዬ ገለቴ ህዳር
ላለው ሰው እስካልሰጠ ድረስ በኃላፊነት ሊጠየቅ የሚችል ስለመሆኑ እና 12/2000 284
የኢትዮጵያ ንግድ ባንክ
263
የንግድ ህግ ቁ. 898(1)
ቅጽ 6
1339 የመድን ሰጪ አካል ኃላፊነት በመድን ሽፋን ፖሊሲው ላይ ከተጠቀሰው 23363 የኢትዮጵያ መድን ግንቦት 33
የገንዘብ መጠን በላይ ሊሆን የማይችል ስለመሆኑ ድርጅት 26/2000
የንግድ ህግ ቁ. 665(2) እና
እነ አቶ ፈርሀን
አህመድ
ቅጽ 7
1340 በህግ ተቀባይነት ያለው የኢንሹራንስ ውል የሚቋቋምበት አግባብ 24703 የኢትዮጵያ መድን ሚያዝያ 225
ድርጅት 9/1999
የፍ/ብ/ህ/ቁ. 1725, 1727 የንግድ ህግ ቁጥር 651, 654, 657 እና
የቤንሻንጉል ጉሙዝ
ብ/ክ/መ/ት/ቢሮ
1341 ባንኮች ከሚሰጡት ብድር እና የመያዣ ውል ጋር በተያያዘ የሚነሱ 16218 የኢትዮጵያ ልማት መጋቢት 31
ክርክሮች ¾አዋጅ ቁ. 97/9ዐ”ን” ዓላማ እንዲሁም አዋጁን ለማስፈፀም ባንክ 16/2000
በባንኮች የሚወጡትን የፎርክሎዥር መመሪያዎችና አግባብነት እና
ያላቸውን ህግጋት ግምት ውስጥ በማስገባት እልባት ማግኘት ያለባቸው እነ ወ/ሮ አስካለ
ስለመሆኑ ሁንዴ(ሁለት ሰዎች)
አዋጅ ቁ. 97/90 አንቀጽ 3 እና 4, አዋጅ ቁ. 216/92
1342 ለባንክ በመያዣነት በተሰጠ የማይንቀሳቀስ ንብረት ላይ የሚኖር 25863 የኢት/ልማት ባንክ ጥቅምት 38
የቀዳሚነት መብት እና 26/2000
የፍ/ብ/ህ/ቁ. 3088, 3052, 3081,3059 የኢት/ንግድ ባንክ
ቅጽ 9
1343 ዕቃዎችን ለሚያጓጉዝ የጭነት መኪና የተገባ የመድን ዋስትና ጋር የኢትዮጵያ መድን ሰኔ
በተያያዘ በመኪናው ላይ ተሣፍሮ ሲሄድ ለነበረና አደጋ ለደረሰበት ሰው 42139 ድርጅት 3ዐ/2ዐዐ1 124
መድን ሰጪው የጉዳት ካሣ የመክፈል ኃላፊነት የሌለበት ስለመሆኑ እና
ብያን ኡመር
1344 ኢንሹራንስ ሰጪ በውሉ መሠረት ከፈፀመ በኋላ በተሸሸገ ወይም የኢትዮጵያ መንገዶች
264
በሀሰት ቃል የቀረበ ጉዳይ አጋጥሟል በሚል የሚያቀርበው አቤቱታ 42309 ባለስልጣን ሰኔ 126
የተሸሸገውን ወይም በሐሰት የቀረበውን ቃል ካወቀበት ቀን ጀምሮ እና 3ዐ/2ዐዐ1
ባለው ሁለት ዓመት ጊዜ ውስጥ ካላቀረበ በይርጋ የሚታገድ የኢትዮጵያ መድን
የንግድ ህግ 674(1)(2)
1345 በማይንቀሳቀስ ንብረት ላይ የመያዣ መብት ያለው ባንክ በንብረቱ ላይ ወ/ሮ ዘምዘም ኑሩ ታህሣሥ 46
ሊኖረው የሚችለው የመብት አድማስ 36013 እና 21/2001
የኢትዮጵያ ልማት
የፍ/ብ/ሕ/ቁ. 3059/1/, 3088/1/, 3110/ሐ/ ባንክ
ቅጽ 10
1346 በብድር ለተሰጠ ገንዘብ በመያዣነት የተያዘ ንብረት መድን የተገባለት 38572 የኢትዮጵያ መድን 329
ሆኖ አደጋ የደረሰበት እንደሆነ አበዳሪው ንብረቱን በመያዣ የያዘበት ድርጅት ጥቅምት
ብድር ዋጋ ዋስትና ከተገባለት የገንዘብ መጠን ያነሰ እንኳን ቢሆን እና 17/2ዐዐ2
መድን ሰጪው እንዲከፍለው ሊጠይቅ የሚችል ስለመሆኑ የኢትዮጵያ ንግድ ባንክ
የፍ/ብ/ህ/ቁ. 2858
1347 ባንክ በመያዣ መልክ የያዘውን የተበዳሪ ንብረት በአዋጅ ቁ. 97/9ዐ 44164 የኢትዮጵያ ንግድ ባንክ ታህሣሥ 332
መሠረት በመሸጥ ላይ እያለ በሌላ በኩል ደግሞ በተበዳሪው ላይ እና 8/2ዐዐ2
በፍ/ቤት ክስ መስርቶ ዕዳው እንዲከፈለው ለመጠየቅ የሚችል አቶ ሐሰን ኢብራሂም
ስለመሆኑ
1348 የኢንሹራንስ ውልን መሠረት በማድረግ የሚቀርብ ክስ በሁለት ዓመት 46778 የኢትዮጵያ ንግድ ባንክ የካቲት 336
ይርጋ የሚታገድ ስለመሆኑ እና 24/2ዐዐ2
የንግድ ህግ ቁ. 674(1)754(1) አዋሽ ኢንሹራንስ
ኩባንያ
1349 የመድን ሰጭ ኃላፊነት በመድን ውሉ ላይ ከተመለከተው የገንዘብ 46808 አዋሽ ኢንሹራንስ ሚያዝያ 339
መጠን ሊበልጥ የማይችል ስለመሆኑ ኩባንያ አ.ማ 6/2ዐዐ2
የንግድ ህግ ቁ. 665(2) እና
ወ/ሮ ጫልቱ ሚደግሳ
1350 ለአንድ ንብረት መድን የገባ ሰው በንብረቱ ላይ የደረሰው ጉዳት ሙሉ 48698 አዋሽ ኢንሹራንስ ግንቦት 341
ውድመት ሊባል የሚችል ቢሆንም ካሣ ሊከፈለው የሚችለው ጉዳት ኩባንያ 19/2ዐዐ2
በደረሰ ጊዜ ዕቃው ከሚያወጣው ዋጋ ሳይበልጥ ስለመሆኑ እና
የንግድ ህግ ቁ. 678 አቶ ሣሙኤል አለሙ
1351 መድን ሰጪ የሆነ ወገን በመድን ገቢው እግር በመተካት ባለዕዳ የሆነ 39902 የኢትዮጵያ መድን ሰኔ 344
265
ወገን ላይ ጥያቄ ባነሣ ጊዜ ባለዕዳው ከመድን ገቢው ጋር የሚፈጠር ድርጅት 18/2ዐዐ2
አለመግባባትን ከፍርድ ቤት ውጪ በሽምግልና ለመጨረስ የተስማማን እና
በመሆኑ መድን ሰጪው በፍርድ ቤት ክስ መስርቶ ሊጠይቅ አይችልም ወ/ሮ ብሬ ሞሲሳ
በሚል የሚያቀርበው አቤቱታ የህግ መሠረት የሌለው ስለመሆኑ
የንግድ ህግ ቁ. 683(1)
1352 አስቀድሞ የተደረገ ነገር ግን ባለመታደሱ ምክንያት የተቋረጠ (ያበቃ)ን 52910 አቶ አንዳርጌ ታደሰ ሐምሌ 347
የመድን ውል መሠረት በማድረግ ሊጠየቅ የሚችል የጉዳት ካሣ እና 28/2ዐዐ2
ስላለመኖሩ የኢትዮጵያ መድን
ድርጅት
የንግድ ህግ ቁ. 666(2) እና (3)
1353  የፍ/ብ/ህ/ቁ. 2ዐ26 (1) ለባንኮችና ለደንበኞቻቸው መብት ልዩ ጥበቃ 29181 የኢትዮጵያ ንግድ ባንክ 135
የሚያደርገው የፍ/ብ/ሀ/ቁ. 2473(2) ድንጋጌን ዋጋ በሚያሳጣ መንገድ እና ታህሣሥ
ተፈፃሚ ሊሆን የማይገባ ስለመሆኑ አቶ ልየው ቸኮል 20/2002
 የፍ/ብ/ህ/ቁ. 2ዐ26(1) በባንኮችና በሌሎች አበዳሪ ተቋማት እና (ሁለት ሰዎች)
ደንበኞቻቸው መካከል ያለውን ግንኙነት በተመለከተ ተፈፃሚነት
የሌለው የህግ ድንጋጌ ስለመሆኑ
 ባንኮች ለደንበኞቻቸው ያበደሩትን የብድር ወለድ ያልተከፈለ መሆኑን
በሰው ምስክር፣ የሰነድና ሌላ ማስረጃ በማቅረብ በፍ/ብ/ህ/ቁ. 2ዐ24(1)
ስር የተደነገገውን የህሊና ግምት ለማስተባበል የሚችሉ ስለመሆኑ
1354 ባንክ በሐዋላ ለማድረስ የተቀበለውን ገንዘብ ለተገቢው ሰው አልደረሰም 48269 አቶ ሸረፈዲን አብደ የካቲት 369
በሚል ኃላፊነት አለበት ሊባል የሚችለው ተገቢውን ጥንቃቄ እና እና 24/2ዐዐ2
የተለመደውን አሰራር ሳይከተል የቀረ እንደሆነ ወይም መጭበርበሩ የኢትዮጵያ ንግድ ባንክ
የተረጋገጠ እንደሆነ ስለመሆኑ
ቅጽ 12
1355 በባንክ ከተቀመጠ ገንዘብ ጋር በተያያዘ ትክክለኛው ገንዘብ አስቀማጭ 41535 የኢትዮጵያ ንግድ ባንክ ጥቅምት 420
ከሆነ ሰው ውጭ ለሆነ ሰው ገንዘብ ወጪ ተደርጐ የተከፈለ እንደሆነ እና 03/2003
ባንኩ በሃላፊነት ሊጠየቅ የሚችለው ተገቢውን ጥንቃቄ ያላደረገ ወይም እነ ግሎሪ
የባንኩን የተለመደ አሰራር ሳይከተል የሰራ መሆኑ ሲረጋገጥ ስለመሆኑ ኃላ/የተ/የግ/ማህበር
1356 በንግድ ህጉ የመድን ሰጪን ግዴታና ኃላፊነት በተመለከተ የቀረቡ 50199 ግሎባል ኡንሹራንስ ታህሳስ 423
ድንጋጌዎች መድን ሰጪው ከመድን ገቢዉ ጋር አንዳንድ ኃላፊነቶችን ኩባንያ 27/2003
266
ለማስቀረት በሚል ከተስማሙባቸው ድንጋጌዎች ጋር ተገናዝበው ሥራ እና
ላይ መዋል ያለባቸው ስለመሆኑ አቶ አያሌው ወርቁ
የንግድ ህግ ቁጥር 664/1/
1357  ባንኮች ላበደሩት ገንዘብ በመያዣነት የያዙትን የማይንቀሳቀስ ንብረት 65632 ህብረት ባንክ አ.ማ ሐምሌ 427
በዕዳ መክፈያነት በሐራጅ ለመሸጥ የተሰጣቸውን ስልጣን በተግባር እና 13/2003
ሲያውሉ ህግን በመተላለፍ በባለዕዳው ላይ ለሚደርሰው ጉዳት አቶ አሊ አብዱ
ተጠያቂነት ያለባቸው ስለመሆኑ
 በመያዣነት የተያዘውን ንብረት በሐራጅ ለመሸጠም የፍርድ ቤት
ውሣኔ ወይም ፈቃድ የማያስፈልጋቸው ስለመሆኑ
 አበዳሪ የሆነ ባንክ በአዋጅ ቁ. 97/90 የተሰጠውን ስልጣን /መብት/
ትቷል (waive) ሊባል ስለሚችልበት አግባብ
የፍ/ብ/ሥ/ሥ/ህ/ቁ. 394-449
አዋጅ ቁ. 97/90 አንቀጽ 3, 6
1358 መድን ገቢ የሆነ ወገን ጉዳት የደረሰበትን መድን የተገባለት ንብረቱ 47076 አፍሪካ ኢንሹራንስ መስከረም 430
ምክንያታዊ በሆነ ጊዜ ውስጥ ሊጠገንለት /ሊካስ/ ያልቻለ መሆኑን /አ.ማ/ 25/2003
በተረዳ ወቅት በዚህ ምክንያት ሊከሰት የሚችለውን የጉዳት ኪሣራ እና
ለመቀነስ አስፈላጊ የሆኑ ተግባራትን የመፈፀም ግዴታ ያለበት ወ/ሮ ጣይቱ አመዴ
ስለመሆኑ
የፍ/ብ/ህ/ቁ. 1802
1359 ግዴታውን ለመፈፀም ያልቻለን ተበዳሪ ንብረት አበዳሪ ባንክ በአዋጅ 56010 የኢትዮጵያ ንግድ ባንክ ሐምሌ 435
ቁ. 97/90 በንብረቱ ግምት ከተረከበ በኋላ ቀሪውን ዕዳ በተመለከተ እና 29/2003
የሚያቀርበው ጥያቄ በይርጋ ይታገዳል ለማለት የሚቻልበት አግባብ እነ ቃድሮ ኑሬ
የፍ/ብ/ህ/ቁ. 1846
ቅጽ 13
1360 በፎርክሎዠር ህግ መሰረት የሚከናወን ሐራጅ በፍ/ቤት የሚሰረዝበት 68708 እነ የአቶ ናስር ታህሣሥ 464
አግባብ ስላለመኖሩና ሐራጁ በህግ አግባብ ያለመከናወኑ በባንኩ ላይ አባጃቢር አባጅፋር 05/2004
የጉዳት ካሣ ተጠያቂነትን የሚያስከትል ስለመሆኑ ሚስትና
አዋጅ ቁ.97/90 አንቀፅ 7, አዋጅ ቁ.216/92 ወራሾች(ሶስት ሰዎች)
የፍ/ብ/ሥ/ሣ/ህ/ቁ 447(1), 423(2) እና
የፍ/ብ/ህ/ቁ 2143(1), 2027, 2028, 2035 የኢትዮጽያ ንግድ
ባንክ
267
1361 ባንክ ለሰጠው ብድር በመያዣነት የያዘውን ሁለትና ከዚያ በላይ የሆኑ 70824 ወጋገን ባንክ አ.ማ የካቲት 467
ንብረቶች አሻሻጥ ቅደም ተከተል ጋር በተገናኘ አቤቱታ ሊቀርብበትና እና 27/2004
ፍ/ቤቶችም ውሣኔ ሊሰጡበት የሚያስችል የህግ አግባብ የሌለ እነ አቶ ብሩክ ጫካ
ስለመሆኑ (ሠባት ሠዎች)
አዋጅ ቁ97/90 አንቀፅ 7, 6
አዋጅ ቁ.216/92
1362  የደረሰን ጉዳት ከመካስ ጋር በተገናኝ በንግድ ህጉ እውቅና 69966 አቶ በላቸው እሸቴ ሚያዝያ 472
ስለተሰጣቸው የመድን ሽፋን (የኢንሹራንስ ውል) አይነቶችና ባህሪያት እና 10/2004
 ለንብረት የሚሰጥ የኢንሹራንስ ሽፋን አደጋው በደረሰበት ጊዜ የኢትዮጵያ መድን
ንብረቱ የነበረውን ዋጋ ለመካስ የሚያስችል መሆን ያለበት ድርጅት
ስለመሆኑ፣
የንግድ ህግ ቁ. 654(2)(3),657, 674, 675, 688, 665, 678, 681,
680
1373  የፍርድ አፈፃፀም ጥያቄ በህጉ በተመለከተው የጊዜ ገደብ ውስጥ ቀርቦ 74898 የኢትዮጵያ ንግድ ሚያዝያ 475
የባለዕዳው ንብረት እዳውን ለመሸፈን ባለመቻሉ በከፊል ተፈጽሞ ከቆየ ባንክ 25/2004
በኋላ የፍርድ ባለመብት የባለዕዳውን ንብረት አፈላልጐ በማግኘት እና
አፈፃፀሙን ለመቀጠል ሲፈልግ ይርጋ ሊቆጠር ስለሚችልበት አግባብ፣ እነ አቶ ፍቃዱ
 አበዳሪ የሆነ ባንክ ከዕዳው አከፋፈል ጋር በተያያዘ በባለዕዳው ላይ ተስፋዬ (ሶስት ሰዎች)
የአፈፃፀም ክስ መስርቶ እንደ ፍርዱ ለመፈፀም የማይችል መሆኑ
የተረጋገጠ ከሆነ በሌላ ጊዜ በባለዕዳው ንብረት ላይ በፍርድ ባለመብቱ
የሚቀርበው የአፈፃፀም አቤቱታ ላይ ተፈፃሚ የሚሆነው የይርጋ ጊዜ
መቆጠር ስለሚጀምርበት ጊዜ፣
የፍ/ብ/ሥ/ሥ/ህ/ቁ. 384, 329(2)
አዋጅ ቁ. 97/90
ቅጽ 14
1364 መድን ሰጪ የሆነ አካል በመድን ውሉ ለተመለከተው አደጋ ብቻ 76977 ኒያላ ኢንሹራንስ ህዳር
ለመድን ገቢው የመድን ሽፋን ለመስጠት የሚገደድ ስለመሆኑ፣ (አ.ማ) 07/2005
የንግድ ህግ ቁ. 663(1),665(1) እና
268
እነ አዋሽ ኢንሹራንስ
(አ.ማ) (ሁለት ሰዎች)
ቅጽ 15
1365 የመሬት አስተዳዳር ጽ/ቤት ቀድሞ የተሰጠን የቤትና ቦታ ካርታና ፕላን 81023 አቶ ገላና ኦልጅራ ግንቦት 433
ጠፍቷል በሚል ሲጠየቅ በምትኩ ሌላ ሊሠጥ የሚገባው በ3ኛ ወገኖች እና 5/2005
ላይ ሊያስከትል የሚችለውን ጉዳት ለማስወገድ በቅድሚያ ጠያቂው በቂ እነ አቶ ገዛኸኝ ፋይስ
ዋስትና እንዲሰጥ በማድረግ ስለመሆኑ፣ (ሶስት ሰዎች)
የፍ/ብ/ህ/ቁ. 1197(2)
1366 አንድ የመንግስት ሠራተኛ መ/ቤቱን በመወከል ተቋሙ ከ3ኛ ወገን 80301 አቶ አንተነህ ሲሳይ ሚያዝያ 440
ጋር ካለው አለመግባባት ጋር በተገናኘ በግልግል ዳኝነት ጉባኤ አባልነት እና 24/2005
በዳኝነት ተሰይሞ ለጉባኤው የሚከፈለውን አበል ክፍያ መወሰኑ የአዲስ አበባ ከተማ
የዲሲፕሊን ጥፋት ፈጽሟል ሊያስብለው የሚችል ስላለመሆኑ፣ አስተዳደር ፍትህ ቢሮ
በግልግል ዳኝነት ጉባኤ ዳኝነት የተሰየመ ዳኛ በህግ ስላለበት
ኃላፊነት፣
የግልግል ዳኛ ሆኖ የተሰየመ ሰው በግልግል ዳኝነቱ የተጣለበትን
ኃላፊነት በአግባቡ ካልተወጣ በወንጀል ተጠያቂነት የሚኖርበት
ስለመሆኑ፣
የፍ/ብ/ሥ/ሥ/ህ/ቁ. 351(2)(መ), 317, 318(መ)
የወንጀል ህግ አንቀጽ 399
የአ.አ ከተማ አስተዳደር ምክር ቤት አዋጅ ቁ. 6/2000 አንቀጽ 31
1367 የመንግስት የልማት ድርጅት ወደ ግል ይዞታነት፣ ወይም ወደ አክስዮን 88060 የኮምቦልቻ ቆዳ ፋብሪካ መስከረም 444
ማህበር፣ በሚለወጥበት ወይም ወደ ቀድሞ ባለሀብቱ በሚመለስበት አ/ማህበር 23/2006
ጊዜ ወደ አዲሱ ባለቤት የማይተላለፉ ሒሣቦችን ለመሰብሰብ ዕዳዎችን እና
ለመረከብና የፍርድ ቤት ጉዳዮችን ለመከታተል ስልጣን የተሰጠው አቶ ምስጋናው ጥሩነህ
የመንግስት የልማት ድርጅቶች ባለአደራ ቦርድ ስለመሆኑ፣
አዋጅ ቁጥር 208/92 አንቀጽ 5፣6
1368  የአዲስ አበባ ከተማ አስተዳዳር በከተማው ክልል ውስጥ የሚገኘውን 88959 የልደታ ክፍለ ከተማ ህዳር 447
መሬትና የተፈጥሮ ሀብት የማስተዳደር ሥልጣን ያለው ስለመሆኑ፣ ወረዳ 6 አስተዳደር 17/2006
 የአዲስ አበባ ከተማ አስተዳደር በህግ የተሰጠውን የማስተዳደር ጽ/ቤት
ስልጣን መሠረት በማድረግ በከተማው ክልል ውስጥ የሚገኘውን እና
መሬት በተመለከተ የከተማዋን መሪ ፕላን እንዲሁም የከተማውን ደብረ አማን
ማህበረሰብ ፀጥታና ደህንነት ታሣቢ በማድረግ በከተማው የሚገኝ ቦታ ተክለኃማኖት
269
(መሬት) ለምን ለምን አገልግሎት መዋል እንዳለበት የመወሰን ቤተክርስቲያን
ስልጣንና ኃላፊነት ያለው ስለመሆኑና ይህንን ኃላፊነቱን ለመወጣት
የሚያደርገው እንቅስቃሴ እንደ የሁከት ተግባር ሊቆጠር የማይችል
ስለመሆኑ፣
አዋጅ ቁጥር 361/95 አንቀጽ 11(2)(ለ)(ሰ), 38
1369 በአቃብያነ ህግ ሙያ የተሰማሩ ሠዎች ላይ ከዲሲፒሊን ጉዳዬች ጋር 92546 አቶ አብዱራዛቅ ታህሳስ 450
በተያያዘ ክስ በቀረበ ጊዜ ጉዳዩ በተዋረድ በተቋቋሙትና ስልጣን ኢብራሒም 18/2006
በተሰጣቸው አካላት ታይቶ ሊወሰን ስለሚችልበት አግባብ፣ እና
የአቃቤ ህግ መተዳደሪያ ደንብ ቁ. 44/1991 አንቀጽ 78, 79, የኢ.ፌ.ዲ.ሪ ፍትህ
82(1)(2), 83(1)(3), 84(ሀ), 85, 86(ሀ) ሚኒስቴር ዐ/ህግ
የኢ.ፌ.ዴ.ሪ ህገ መንግስት አንቀጽ 25, 37
1370 አንድ ኢትዮጵያዊ የሆነ የበጎ አድራጎት ድርጅት ወይም ማህበር 75877 የኢትዮጲያ የህግ መስከረም 454
ከውጭ ምንጭ በህጉ ከተመለከው የገንዘብ መጠን በላይ እንዲሰበሰብ ባለሙያ ሴቶችማህበር 23/2005
ሊፈቅድ የማይችል ስለመሆኑ፡- እና
አዋጅ ቁ. 621/2001 የበጎ አድራጎት
አንቀጽ2/2/፣3/4/፣14/5/፣14/2/፣6፣90፣111/2/፣112፣108፣110 ድርጅቶችና ማህበራት
ደንብ ቁጥር 168/2002 አንቀጽ 18/3/፣10/2/፣36 ኤጀንሲ
ቅጽ 16
1371 አግባብ ባለው የዩኒቨርስቲ አካል በተሰጠ አስተዳደራዊ ውሳኔ 101271 መ/ር ግዛቸው ጥሪት ሐምሌ 297
የዩኒቨርሲቲ መምህራን ቅሬታ ሲኖራቸው የይግባኝ መብት ያላቸው እና
30/2006
ስለመሆኑ፤ ወሎ ዩኒቨርሲቲ
ይግባኙን የማስተናገድ ስልጣን የፌደራል የመንግስት ሠራተኞች
አስተዳደር ፍ/ቤት ስለመሆኑ፣
1372 አንድ ሰው የፖሊስ ቅጥር ፎርም የሚል ስያሜ የያዘ ሰነድ ስለሞላ 99367 ዶ/ር ሕሊና ፍቅሬ ሐምሌ 304
ወይም በቅጥር ፎርሙ በሕጉ አግባብ የሚገኙት ማዕረጎች እና
29/2006
ተሰጥተውት የጥቅማ ጥቅሙ ተጋሪ መሆኑ ብቻ ጉዳዩን በፖሊስ የፌዴራል ፖሊስ
መተዳደሪያ ደንብ መሰረት እንዲዳኝ ማድረግ ተገቢ ስላለመሆኑ፡-
ሆስፒታል
አዋጅ ቁ.720/2004 አንቀፅ 2(1)
የፌዴራል ፖሊስ አባላት መተዳደሪያ የሚኒስተሮች ምክር ቤት ደንብ
270
ቁ.268/2005 አንቀፅ 3፣4፣5፣6(1) እና 7
አፈፃፀም
ቅጽ 3
1373 በጨረታ ለገዛው ንብረት ገዢ ዋጋውን ሳይከፍል ወይም ግዴታውን 18199 ዶ/ር ምናሴ እሸቴ ህዳር 97
ሳይፈጽም ከቀረ ፍርዱን የሚያስፈጽመው ፍ/ቤት ሊከተለው እና 7/1998
ስለሚገባው ስነ-ስርዓት እነ ግርማ አያና (
የፍ/ብ/ሥ/ሥ/ህ/ቁ. 429 ሰባት ሰዎች)
ቅጽ 4
1374 በአፈፃፀም ጉዳይ በስህተት በፍ/ባለመብት እጅ ስለገባ የከተማ መሬት 15557 ወ/ሮ አልማዝ መጋቢት 50
ይዞታ ዓለማየሁ እና 11/1999
አቶ ብርሀኑ ተሊላ
ቅጽ 6
1375 ፍርድ ባልተሰጠበት ጉዳይ ላይ የሚሰጥ የአፈፃፀም ትዕዛዝ ተገቢነት 29949 የኢትዮጵያ ኤሌትሪክ ሐምሌ 34
የሌለው ስለመሆኑ ሃይል ኮርፖሬሽን 19/1999
እና
አቶ ዋሲሁን አዳነ
ቅጽ 7
1376 ባንክ ለሰጠው ብድር በመያዣነት እጁ ያስገባውን የተበዳሪ ንብረት 19283 ወ/ሮ መድሐኒት ኃይሉ መጋቢት 308
በመጀመሪያም ሆነ በሁለተኛው የሃራጅ ጨረታ ለሽያጭ አቅርቦ ገዢ እና 9/2000
ያልተገኘ እንደሆነ ንብረቱን ሊያስቀር የሚችለው ለመጀመሪያው ጨረታ የኮንስትራክሽንና
መነሻ በተሰጠው የዋጋ ግምት መሰረት ስለመሆኑ ቢዝነስ ባንክ
1377 በሀራጅ ጨረታ የአሻሻጥ ስርዓት ላይ ”ግዙፍ የሆነ ጉድለት” ወይም 22481 አቶ ክፍሌ ወልዴ መጋቢት 340
ትክክለኛ ያልሆነ ተግባር እንደተፈፀመ ሊቆጠር የሚችልበት አግባብ እና 4/2000
የፍ/ብ/ሥ/ሥ/ህ/ቁ. 422/3/, 428/5/, 455, 428/1/ ፔትራም ኃላፊነቱ
የተወሰነ የግል ማህበር
1378 ከንብረት ክፍፍል ጋር በተያያዘ በዋናው ጉዳይ አከራካሪ የሆነው 23733 እነ ሃፍቶም ገ/እራሃ ህዳር 353
ንብረት መካፈል ከተቻለ እንዲካፈል ካልሆነ ደግሞ በባለሙያ ተገምቶ (ሁለት ሰዎች) 24/2000
እንዲካፈሉ በሚል የተሰጠን ፍርድ መነሻ በማድረግ የአፈፃፀም ችሎት እና
/ፍ/ቤት/ ከተከራካሪ ወገኖች መካከል አንደኛው ግምቱን ከፍለው እነ ሙሉ ካሣ (አራት
271
ንብረቱን እንዲያስቀሩ በሚል ትዕዛዝ ለመስጠት የማይችል ስለመሆኑ ሰዎች)
1379 የማይንቀሳቀስ ንብረት ስመ ንብረት /ባለቤትነት/ ከሻጭ ወደ ገዥ 23989 አቶ ደስታ ሠርዳ ታህሳስ 356
ያለመዛወሩ ብቻ ሦስተኛ ወገኖች በሻጭ ላይ ሽያጭ የተካሄደበት እና 17/2000
ንብረት ላይ የጀመሩት አፈፃፀም እንዲቀጥል ለማስደረግ በቂ ሁኔታ የመተከል ዞን ፍትህ
ስላለመሆኑ መምሪያ
የፍ/ብ/ህ/ቁ. 2878
1380 በፍ/ብ/ሥ/ሥ/ህ/ቁ. 418 መሰረት አቤቱታ ሊቀርብ የሚችልበት አግባብ 25031 ወ/ሮ አልታየወርቅ ታህሳስ 360
የፍ/ብ/ሥ/ሥ/ህ/ቁ. 358,418 ኃ/ማርያም 1/2000
እና
አቶ ዓለማየሁ ገለቱ
1381  የማይንቀሳቀስ ንብረት በሃራጅ በሚሸጥበት ጊዜ በሃራጅ እንዲሸጥ 26553 የባህርዳር ልዩ ዞን ሐምሌ 363
የሚወጣው ማስታወቂያ ለ3ዐ ቀናት መቆየት ያለበት ስለመሆኑ ገንዘብ መምሪያ እና 3/1999
 ንብረቱ በመያዣ የተያዘ እንደሆነም የመያዣው ልክ ምን ያህል የኮንስትራክሽንና
እንደሆነ በጨረታ ማስታወቂያ ላይ መገለጽ ያለበት ስለመሆኑ ቢዝነስ ባንክ እና
 ሽያጩ ባልተገባ መንገድ ተከናውኗል ከተባለም ጨረታው በድጋሚ ሙክታር መሐመድ
መካሄድ ያለበት ስለመሆኑ
 በመያዣ የተያዘን ንብረት በሌላ ባለገንዘብ ጠያቂነት እንዲሸጥ
ሊደረግ ስለመቻሉ
የፍ/ብ/ሕ/ቁ. 3059/1/, 3084, የፍ/ብ/ሥ/ሥ/ህ/ቁ. 418, 426, 423/2/
/ለ/, 445-447, 415
1382 በሽምግልና ጉባኤ አማካኝነት የተሰጠ ውሣኔ በፍ/ቤት ሊፈፀም የሚችል 27574 ወ/ሮ አለሚቱ ተረፈ ጥቅምት 370
የፍ/ብ/ሥ/ሥ/ህ/ቁ. 215/1/, 319/2/ የትግል ፍሬ ልብስ
ስፌት ማኀበር
1383 ፍርድን በአግባቡ ውጤት ለመስጠት የአፈፃፀም ችሎት የፍርዱን 28019 አቶ ብርሀኑ ታህሳስ 373
ትክክለኛ ቃል እና መንፈስ መከተል ያለበት ስለመሆኑ ገ/እግዚአብሔር 1/2000
እና
ወ/ሮ ገርጊስ ናይዝጊ
1384 በተያዘ ወይም በተከበረ ንብረት ላይ 3ኛ ወገኖች መብት ያቋቋምን 28154 የኪራይ ቤቶች ኤጀንሲ ሚያዝያ 376
ስለሆነ አፈፃፀም ሊቀጥል አይገባም በሚል አቤቱታ ያቀረቡ እንደሆነ እና 14/2000
ፍ/ቤት ተከራካሪ የሆኑ ወገኖች በአቤቱታው ላይ ያላቸውን ክርክር የኢትዮጵያ ንግድ
በቅድሚያ በመስማት መወሰን ያለበት ስለመሆኑ ባንክ
272
የፍ/ብ/ሥ/ሥ/ህ/ቁ. 418/1/, 419
1385 ውሣኔን የሚያስፈጽም ፍ/ቤት በውሣኔው መሰረት ከማስፈፀም ወጪ 29344 ወ/ሮ ዝማም ህሉፍ ግንቦት 383
በአፈፃፀም ጊዜ ዋናውን ፍርድ ሊለውጥ የሚችልበት የህግ መሰረት እና 5/2000
የሌለ ስለመሆኑ አቶ መረሣ ገ/ዮሐንስ
የፍ/ብ/ሥ/ሥ/ህ/ቁ. 358, 418
1386 በዋናው ክርክር ገብቶ ተከራክሮ ውሣኔ ያላገኘ ተከራካሪ ወገን 29653 አቶ ነጋ ደምሴ መጋቢት 391
በአፈፃፀም ጊዜ ውሣኔ እንዲፈፀምለት ጥያቄ የሚያቀርብበት የህግ እና 9/2000
መሠረት የሌለ ስለመሆኑ ሃምሳ አለቃ አዲሱ
የፍ/ብ/ሥ/ሥ/ህ/ቁ. 358, 418 ደምስ
ቅጽ 8
1387 በፍርድ አፈፃፀም ምክንያት የማይንቀሣቀስ ንብረት በሐራጅ ጨረታ አቶ አብዱልሐኪም
ተካሄዶ ሽያጭ የተፈፀመ እንደሆነ ሽያጩ ሊፈርስ የሚችለው በአሻሻጥ 31963 ሁሴን ጥቅምት 391
ሥርዓቱ የተነሣ መብት ወይም ጥቅም ያለው ሰው ላይ ቀጥተኛ ጉዳት እና 2ዐ/2ዐዐ1
መድረሱ የተረጋገጠ እንደሆነ ስለመሆኑ እነ አቶ ቀነኒ ሁንዴ
የፍ/ብ/ሥ/ሥ/ህ/ቁ. 445 (ሁለት ሰዎች)
1388 የፍርድ ባለመብት ባለመቅረቡ የተዘጋ የአፈፃፀም መዝገብ ፍርድ በዛብህ አበበ
ከተሰጠበት ጊዜ ጀምሮ በ1ዐ(አሥር) ዓመት ይርጋ ካልታገድ በቀር 35018 እና ጥቅምት 394
ሊንቀሳቀስ የሚችል ስለመሆኑ የመንግስት ቤቶች 18/2ዐዐ1
የፍ/ብ/ሥ/ሥ/ህ/ቁ. 384 ኤጀንሲ
1389 የፍርድ አፈፃፀም ክርክር የሚጀመረው የፍርድ ባለመብት የሆነ ወገን 21359 የኢትዮጵያ ኤሌክትሪክ ጥቅምት 396
በፍርዱ መሰረት እንዲፈፀምለት የአፈፃፀም ማመልከቻ ሲያቀርብ ኃይል ኮርፖሬሽን 28/2ዐዐ1
የፍ/ብ/ሥ/ሥ/ህ/ቁ. 378/1/ እነ አቶ ተገኝ
 የፍርድ አፈፃፀም ማመልከቻ መቅረብ ያለበት ፍርዱን ለሰጠው ማንደፍሮ
ፍ/ቤት ወይም የአፈፃፀም የውክልና ስልጣን ለተሰጠው ፍ/ቤት (ሁለት ሰዎች)
ስለመሆኑ
የፍ/ብ/ሥ/ሥ/ህ/ቁ. 371372
1390 የፍ/ብ/ሥ/ሥ/ህ/ቁጥሮች 358 እና 418 ተፈፃሚ የሚሆኑበት አግባብ 32143 መሐመድ አስማኤል ጥቅምት 400
ተርቢ 18/2ዐዐ1
እና
መሐመድ አህመድ
273
ኑር
1391 37503 አቶ ወልደዮሐንስ መጋቢት 402
የአንድ ንብረት ወቅታዊ ዋጋ ማለት ንብረቱ ለጨረታ ሽያጭ ቀርቦ ኃብተየስ 24/2ዐዐ1
የሚያወጣው ዋጋ ስለመሆኑ እና
ወ/ሮ ያምሮት
ሸዋረጋ
1392 የማይንቀሣቀስ ንብረት በሐራጅ ጨረታ ሊሸጥ የሚችልበት ሥነ- 39175 ወ/ሮ በለጡ ጋሼ እና መጋቢት
ሥርዓት እነ 24/2ዐዐ1 404
የፍ/ብ/ሥ/ሥ/ህ/ቁ. 426428(2) አንዱአለም ቴድሮስ
1393 በቀጥታ ክስ ወቅት የተገመተ የንብረት ግምት በአፈፃፀም ወቅት 39485 የህፃን ሠላማዊት መጋቢት
በአይነት ካልተገኘ እና የንብረቱ ዋጋ በልጦ ከተገኘ አፈፃፀሙ ሊሆን ቴድሮስ ሞግዚት 17/2001 407
የሚገባው ንብረቱን በአይነት ለመተካት በሚያስችል የወቅቱ ዋጋ እና
ስለመሆኑ መምህር ሚካኤል
የፍ/ብ/ሥ/ሥ/ህ/ቁ. 378 392 ግደይ
1394 በህግ አግባብ በፍ/ቤት የተሰጠ ውሣኔ በይግባኝ እስካልተሻረ ድረስ 38041 ታደሠ ገ/መስቀል መጋቢት 410
የሞራል ወይም የህሊና አስተሳሰብን መሠረት በማድረግ ብቻ ዋጋ እና 22/2ዐዐ1
አልባ ሊደረግ የማይችል ስለመሆኑ እነ ሙሉጌታ ዘካርያስ
(ሰባት ሰዎች)
ቅጽ 9
1395  አንድ ሰው በአፈፃፀም ሊገደድ የሚችለው በህግ አግባብ የተፈረደ እነ አቶ ወርቁ ደረጀ 252
ፍርድ ሲኖር ብቻ ስለመሆኑ 50148 (ሁለት ሰዎች)
ሚያዝያ
 በግልፅ ፍርድ ያላረፈበት ጉዳይ ጋር በተያያዘ ሊፈፀም የሚችል እና
4/2ዐዐ2
ፍርድ የሌለ ስለመሆኑ አቶ አባርኪሮ ሁመድ
ቅጽ 10
1396 የውርስ ንብረት በጨረታ እንዲሸጥ ለማድረግ መነሻ ዋጋን ለመወሰን 43888 አቶ ፀሐይ ወንድም መጋቢት
የሚቻልበት አግባብ እና 23/2ዐዐ2 211
የፍ/ብ/ህ/ቁ. 10831084 እነ አቶ አያለው
መለስ (ሁለት ሰዎች)
1397 አንድ ተጋቢ በግሉ ያመጣው ዕዳ ከሌለኛው ተጋቢ የጋራ ንብረት 39837 አቶ ስመንጉስ አሰፋ ግንቦት 213
274
እንዲከፈል የሚደረገው ዕዳውን ያመጣው ተጋቢ ዕዳውን ለመክፈል እና 3/2ዐዐ2
አለመቻሉ ሲረጋገጥ ስለመሆኑ መ/ት ምህረት ክበበው
የደቡ/ብ/ብ/ህ/ክ/መ እና የፌዴራል መንግስት የተሻሻለው የቤተሰብ ህግ
1398 አንድ ንብረት በፍርድ አፈፃፀም የተነሣ ሊያዝ የሚችለው በተሰጠው 46143 ወ/ሮ ድልበጌ ራሕመቶ ሐምሌ
ፍርድ ባለዕዳ የሆነው ወገን ሃብት መሆኑ ሲረጋገጥ ብቻ ስለመሆኑ እና 2/2ዐዐ2 215
እነ የባህር ትራንዚት
አገልግሎት
ድርጅት(ሁለት ሰዎች)
ቅጽ 11
1399 በዕዳ ምክንያት በፍ/ቤት የተከበረ ንብረት እንዲሸጥ በተደረገ ጊዜ 48042 ጉና ጠቅላላ ስራ ጥቅምት 426
ንብረቱን ያስከበረው ወገን የሚኖረው መብት ከሽያጭ ገንዘቡ ላይ ተቋራጭ 03/2003
የቀዳሚነት መብት ካላቸው ባለገንዘቦች የሚተርፍ ካለ መውሰድ ነው እና
እንጂ ንብረቱን በሽያጭ ውል የተነሳ ባለቤት የሆነን ወገን መጠየቅ እነ ቡሬ ባጉና
ወይም ንብረቱን የመከተል ስላለመሆኑ የማዕድን ውሃ ፋብሪካ
1400 የአፈፃፀም ክስና መጥሪያው ደርሶት የፍርድ ባለዕዳ ሳይቀርብ 53943 እነ ወ/ሮ አስካለ ህዳር 428
በሚቀርበት ጊዜ ፍርድ ቤቶች የሚከተሉት ሥርዓት የፍ/ብ/ሥ/ሥ/ህ/ቁ. ደሣለኝ /ሁለት ሰዎች/ 16/2003
70/ሀ/“ን” ድንጋጌ መሰረት ያደረገ ስላለመሆኑ እና የተሰጠን ትዕዛዝም እና
በፍ/ብ/ሥ/ሥ/ህ/ቁ. 78 መሠረት ለማስነሳት የሚቻልበት አግባብ የሌለ እነ ወ/ሮ የትምወርቅ
ስለመሆኑ ታደሰ /ሁለት ሰዎች/
የፍ/ብ/ሥ/ሥ/ህ/ቁ. 70/ሀ/, 78
1401 በአንድ የፍርድ ባለዕዳ ላይ ከአንድ በላይ የሆኑ ባለገንዘቦች አፈፃፀም 40945 ኮለኔል ግርማ ጥር 432
ሊቀጥል የሚችልበት አግባብ ሃይለስላሴ 13/2003
የፍ/ብ/ሥ/ሥ/ህ/ቁ. 403, 378 እና
አቶ አስማማው
መንግስቱ
1402 ፍርድን የሚያስፈጽም የአፈፃፀም ችሎት የተሰጠውን ፍርድ በአግባቡ 62804 እነ አቶ ብርሃን ሰኔ 437
ለማስፈፀም ተስማሚ ነው ብሎ የገመተውን ትዕዛዝ ለመስጠት ገ/እግዚአብሔር 15/2003
የሚያስችል ስልጣን ያለው ስለመሆኑ እና
የፍ/ብ/ሥ/ሥ/ህ/ቁ. 392/1/ ወ/ሮ ለታይ ገ/ጊዮርጊስ
1403 በፍ/ብሔር ክርክር የተፈረደበት ሰው የፍርዱ አፈፃፀምን ለማሰናከል 63754 አቶ ዓለም ባህታ ሰኔ 440
የተንቀሳቀሰ መሆኑ በተረጋገጠ ጊዜ እስከ ስድስት ወር በሚደርስ እና 15/2003
275
እስራት ሊቀጣ ስለመቻሉ ወ/ሮ ኑኑሽ ሸህምሎ
የፍ/ብ/ሥ/ሥ/ህ/ቁ. 389/1//ሀ//ለ/
1404  ፍርድን የሰጠ ፍርድ ቤት ፍርዱ በውክልና እንዲፈፀም ለሌላ ፍ/ቤት 66988 አቶ ቀደመ ተሾመ ሐምሌ 443
ትዕዛዝ ባስተላለፈ ጊዜ በውክልና ፍርድ ለማስፈፀም ስልጣን እና 25/2003
የተሰጠው ፍርድ ቤት ፍርድ ከሰጠው ፍርድ ቤት ማረጋገጫ አቶ ኢብራሂም ሐመዱ
እንዲላክለት ለመጠየቅ የሚችለው የፍርዱ ወይም የትዕዛዙ ግልባጭ
ትክክለኛነት የሚያጠራጥር ስለመሆኑ በቂ ምክንያት ካለው ብቻ
ስለመሆኑ
 ፍርድን በውክልና እንዲያስፈጽም ትዕዛዝ የደረሰው ፍርድ ቤት
ስለፍርዱ ትክክለኛነት ወይም በግልባጮቹ ላይ ስለሰፈረው ነገር ሌላ
መግለጫና ማብራሪያ ሳይጠይቅ በተሰጠው ትዕዛዝ መሰረት ማስፈፀም
የፍ/ብ/ሥ/ሥ/ህ/ቁ. 373/2/ 371/1/
1405 ፍርድን የሰጠ ፍ/ቤት ፍርዱ እንዲፈፀምለት ለሌላ ፍ/ቤት የውክልና 64354 አዋሽ ኢንተርናሽናል ሰኔ 445
ስልጣን ስለሚሰጥበት አግባብና የፍርድ አስፈፃሚ ፍ/ቤት የስልጣን ባንክ አ.ማ 13/2003
አድማስ እና
የፍ/ብ/ሥ/ሥ/ህ/ቁ. 371-455 ወ/ሮ ኡልባሬ ሰማን
1406 ፍርድ የማይፈፀመው ፍርዱ በይግባኝ ስርዓት የተለወጠ እንደሆነ 59301 መምህርት አታቱ ከበደ ግንቦት 450
ወይም ፍርዱን ላለመፈፀም ህጋዊ ምክንያቶች ያሉ እንደሆነ ስለመሆኑ እና 04/2003
የፍ/ብ/ሥ/ሥ/ህ/ቁ. 378, 386 ስቴፕስ
አት.ኢዲኬሽናል
1407 በአፈፃፀም ደረጃ የሚገኝ ጉዳይ ጋር በተገናኘ የፍ/ብ/ሥ/ሥ/ህ/ቁ. 78/1/ 52110 እነ ወ/ሮ ይህደጋ ታህሳስ 453
ያለው አግባብነት ሳሙኤል /ሁለት 26/2003
የፍ/ብ/ሥ/ሥ/ህ/ቁ. 78 /1/ ሰዎች/
እና
እነ ወ/ሮ አሰፉ
ሳሙኤል /አራት
ሰዎች/
1408  በክርክር ሂደት ተሳታፊ ያልነበረና ፍርድ ያልተሰጠበት ሰው ንብረት 58009 እነ አቶ ስለሺ ወርቅነህ ጥር 457
በፍርድ አፈፃፀም ሲያዝበት /በሃራጅ ሲሸጥበት/ ሊከተለው ስለሚገባው /ሦስት ሰዎች/ 262003
አካሄድ እና
276
 በፍርድ ሊያዝ ስለሚችል ንብረት እነ አቶ ሁሪሳ ደመሳ
የፍ/ብ/ሥ/ሥ/ህ/ቁ. 447/1/, 418, 234/1/ /ሠ/, 235/2/, 414/2/, 423, /ሁለት ሰዎች/
425, 443, 453/1/ /3/
1409 ከግብር እና ተጨማሪ እሴት ታክስ ጋር በተያያዘ በአፈፃፀም ደረጃ 48997 የቦሌ ክ/ከ/ገቢዎች ጥቅምት 465
የሚቀርብ የቀዳሚነት መብት ይከበርልኝ ጥያቄ የህግ መሰረት ያለውና መምሪያ 16/2003
ሊስተናገድ የሚገባ ስለመሆኑ እና
አዋጅ ቁ. 285/94 አንቀጽ 32/1/ እነ አቶ መዓዛ
አዋጅ ቁ. 286/94 አንቀጽ 80/1/ ሽፈራው /ሁለት
የፍ/ብ/ሥ/ሥ/ህ/ቁ. 418 ሰዎች/
ቅጽ 13
1410 ፍርድን ከማስፈፀም ጋር በተያያዘ በተጀመረ የአፈፃፀም መዝገብ 64129 ኢስላሚክ ሪሊፍ ህዳር 583
የተሰጠ ትዕዛዝ ላይ ይግባኝ ቀርቦበት በበላይ ፍ/ቤት ትዕዛዙ ከተለወጠ ኢትዮጵያ 21/2004
የአፈፃፀም ሂደቱ መቀጠል ያለበት አፈፃፀሙን በጀመረው የበታች እና
ፍ/ቤት ደረጃ መሆን ያለበት ስለመሆኑ አቶ መሐመድ ሠይድ
የፍ/ብ/ሥ/ሥ/ህ/ቁ 371-385
1411  ከፍርድ አፈፃፀም ጋር በተገናኘ የሚንቀሳቀስ ንብረት የሀራጅ ሽያጭን 70378 እነ አቶ ልኡልሰገድ ጥር 04/2004 585
አስመልክቶ ተፈፃሚነት ያላቸው የሥነ-ሥርዓት ድንጋጌዎች አጥላባቸው (አራት
 የሚንቀሳቀስ ንብረትን በተመለከተ የተካሄደ ጨረታ ሊፈርስ ሰዎች)
የፍ/ብ/ሥ/ሥ/ህ/ቁ.432-438, 445 እነ ፍሎራ ኢኮ ፖወር
ኃ/የተ/የግል ድርጅት
1412 ከፍርድ አፈፃፀም ጋር በተያያዘ በፍ/ቤት የተሰጠን ትዕዛዝ አለማክበር 65814 ሚ/ር ቺዛኖ ቤነኛ የካቲት 588
ስለሚያስከትለው ውጤት፣ እና 29/2004
የፍ/ብ/ሥ/ሥ/ህ/ቁ 156, 409(1) አቶ ዘውዱ
የፍ/ብ/ህ/ቁ.400 ወልደሥላሤ
1413 ለባልና ሚስት በብድር ገንዘብ የሰጠ ባንክ የባልና ሚስቱ ጋብቻ በፍቺ 69385 ዳሽን ባንክ (አ/ማ) የካቲት 593
እንዲፈርስ ተወስኖ ንብረት ለመከፋፈል በአፈፃፀም ደረጃ ለሚገኝ እና 28/2004
ፍ/ቤት መብቱን ለማስከበር በፍ/ብ/ሥ/ሥ/ህ/ቁ 418 የሚያቀርበው እነ ወ/ሮ ሃዋ
277
የተቃውሞ አቤቱታ ተቀባይነት ያለው ስለመሆኑ፡ መሐመድ (ሁለት
የፍ/ብ/ሥ/ሥ/ህ/ቁ.418, 419 ሰዎች)
አዋጅ ቁ. 97/90
አዋጅ ቁ.97/90
የተሻሻለው የፌዴራል የቤተሰብ ህግ አዋጅ ቁ. 213/92 አንቀጽ 89
1414 አንድን የማይንቀሳቀስ ንብረት በተመለከተ የባልና ሚስት የጋራ ሀብት 73041 ወ/ሮ ሰይዳ ደበሌ ሰኔ 22/2004 596
ነው በሚል ፍርድ ከተሰጠ በኋላ ክፍፍሉን በተመለከተ ጥያቄ እና
የቀረበለት የአፈፃፀም ችሎት ንብረቱ ሰነድ አልባ ነው የሚል አቶ ሸሪፍ ሽኩር
ምክንያትን ብቻ በመያዝ ለአፈፃፀም የቀረበውን መዝገብ በመዝጋት
የሚሠጠው ትዕዛዝ ተገቢነት የሌለው ስለመሆኑ፣
የፍ/ብ/ሥ/ሥ/ህ/ቁ 225(2),423,392(1),371(1)
ቅጽ 14
1415  በወንጀል ጉዳይ የተከሰሰው ሰው ጥፋተኛነቱ ተረጋግጦ ንብረቱ 79860 ወ/ሮ ራኬብ መለሰ ህዳር
በቅጣት ለመንግስት እንዲወረስ በተወሰነ ጊዜ በአፈፃፀም ደረጃ እና 06/2005
ከአጥፊው (ወንጀለኛው) ንብረት ውስጥ ለቤተሰቡ ህይወትና የፌዴራል ዐቃቤ ሕግ
መተዳደሪያ ሊውል የሚገባውን ድርሻ ለመወሰን ስለሚቻልበት
አግባብ፣
 በውርስ ለመንግስት ገቢ እንዲሆን ከተወሰነው የአጥፊው
(የወንጀለኛው) ሀብትና ንብረት ውስጥ ለቤተሰቡ ህይወት መተዳደሪያ
ሊውል የሚገባው ድርሻ ሊሸፍናቸው የሚገባው የወጪ አይነቶችና
መጠናቸው፣
 የአጥፊው (ወንጀለኛው) ጋር ጋብቻ የመሠረተ ሰው እንዲወረስ
ከተወሰነው ንብረት ግማሽ ድርሻ የነበረው መሆኑን መሠረት
በማድረግ በአፈፃፀም የሚያነሣው የቅድሚያ ግዢ መብት ጥያቄ የህግ
መሠረት የሌለው በመሆኑ ጥያቄው እንደ መብት አቤቱታ
ሊቀርብበት የማይችል ስለመሆኑ፣
የወንጀል ህግ አንቀጽ 98(ለ)(መ), 98(3) (ለ)
1416  ከፍርድ አፈፃፀም ጋር በተገናኘ በአንድ በቀረበ የዋና ጉዳይ ክርክር 81616 ወጋገን ባንክ አ.ማ. ጥር 15/2005
ሒደት የእግድ ትዕዛዝ የተሰጠበት ንብረት በተመሳሳይ ተከራካሪ እና
ወገኖች ጥያቄ በአፈፃፀም ደረጃ በተጠቃሹ ንብረት ላይ አፈፃፀም እነ ወ/ሮ ሠላማዊት
278
እንዲቀጥል በሚል የሚቀርብ አቤቱታ ተቀባይነት የሌለው ስለመሆኑ፣ ጥላሁን /ሁለት ሰዎች/
 ቀደም ሲል በዋና ጉዳይ ክርክር በፍ/ቤት ትእዛዝ እንዲታገድ
የተደረገ መሆኑ የታወቀ ንብረት ላይ በድጋሚ በተመሳሳይ ንብረት
ላይ መብትን ለማስከበር በሚል በሌላ ጊዜ በአፈፃፀም ደረጃ የሚቀርብ
ጥያቄ ተገቢነት የሌለው ስለመሆኑ፣
ቅጽ 15
1417  በውጭ አገር የተሰጠን ፍርድ በኢትዮጵያ ፍ/ቤቶች ለማስፈፀም 78206 እነ ወ/ሮ ዩስራ ሰኔ 20/2005 415
ስለሚቻልበት አግባብ፣ አብዱልመኢን (ሶስት
 በውጭ አገር የተሰጠ ፍርድን በኢትዮጵያ ፍ/ቤቶች ከማስፈፀም ጋር ሰዎች)
በተያያዘ በአፈፃፀም ሂደቱ ክርክር በተነሣ ግዜ የፍርድ አፈፃፀሙን እና
በያዘው ፍ/ቤት ክርክሩ ታይቶ ሊወሰን የሚገባ ስለመሆኑ፣ አቶ አብዱልቀኒ
የፍ/ብ/ሥ/ሥ/ህ/ቁ. 458-460 አብዱልሙኢን
1418  በአንድ የፍርድ ባለእዳ ንብረት ላይ ፍርድ እንዲፈፀምላቸው 88867 ሪዬስ ኢንጂነሪንግ ታህሳስ 423
የሚጠይቁ የፍርድ ባለገንዘቦች ያሉ እንደሆነ አፈፃፀሙ አክሲዮን ማህበር 28/2006
በፍ/ብ/ሥ/ሥ/ህ/ቁ. 403 መሠረት ሊስተናገድ የሚገባ እንጂ በሌላ እና
የፍ/ባለመብት ምክንያት በሌላ የአፈፃፀም መዝገብ ላይ የተሰጠው የአክሱም ኮንስትራክሽን
የእግድ ትእዛዝ ተነስቶ የአፈፃፀም ጥያቄው ካልቀረበ በስተቀር ሊቀጥል ባለቤት አቶ ጌታሁን
አይችልም ለማለት የማይችል ስለመሆኑ፣ ሁሴን
 አፈፃፀሙ በሚካሄድበት ወቅት በንብረቱ ላይ የመያዣ ውልን መነሻ
በማድረግ የቀዳሚነት መብት አለን የሚሉ ወገኖች ያሉ እንደሆነም
ጥያቄው በቀረበ ጊዜ እንደየአግባብነቱ ታይቶ ሊወሰን የሚገባው
ስለመሆኑ፣
 አፈፃፀሙን የያዘው ፍ/ቤት በንብረቱ ባለቤት ላይ የገንዘብ ክፍያ
ፍርድ አሰጥተው እና ገንዘቡም እንዲከፈላቸው ጥያቄ ያቀረቡ የፍርድ
ባለገንዘቦችን አስቀርቦ ጥያቄያቸውን በመመርመር ከፍ/ብ/ሥ/ሥ/ህ/ቁ.
403 ድንጋጌ ይዘትና መንፈስ አኳያ አገናዝቦ በመመልከት አፈፃፀሙ
ሊመራ የሚገባ ስለመሆኑ፣
የፍ/ብ/ሥ/ሥ/ህ/ቁ. 403, 378
1419 ለፍርድ አፈፃፀም ከተያዘ የሀራጅ ጨረታ ሽያጭ ጋር በተገናኘ 89088 የኢትዩጵያ ንግድ ባንክ ታህሳስ 426
ለሁለተኛ ጊዜ በወጣው ጨረታ የተያዘው ንብረት ሊሸጥ የሚገባው እና 17/2006
ባለሙያ ካቀረበው የንብረቱ ግምት ዋጋ በላይ በተገኘ ከፍተኛ ዋጋ አቶ ሞላ እርቄ
ላቀረበ ተጫራች ብቻ ሣይሆን የባለሙያው ግምት ሳይጠበቅ
279
በሁለተኛው ጨረታ ከተወዳዳሪዎች መካከል ከፍተኛ የሆነውን ዋጋ
ላቀረበው ተጫራች ስለመሆኑ፣
የፍ/ብ/ሥ/ሥ/ህ/ቁ 428(1)
1420 አንድን የተሰጠ ፍርድ ከማስፈፀም ጋር በተገናኘ የአፈፃፀም ስልጣን 85764 እነ አቶ ኃ/ሚካኤል መስከረም 429
መሰረቱ ፍርዱን መስጠት ወይም ፍርዱን በሰጠው ፍርድ ቤት ታደሰ (አራት ሰዎች) 21/2006
ፍርዱን ለማስፈፀም የሚያስችል ውክልና ማግኘት እንጂ የፍርድ እና
ባለዕዳውን ወይም ባለመብቱ የሚኖርበት ክልል (ከተማ) ስላለመሆኑ፣ አቶ ተስፉ ታደሰ
ቅጽ 16
1421 በፍርድ ቤት የተሰጠ ውሣኔ ሕጋዊ ባልሆነ እና ውሳኔውን ውጤት 91622 ወ/ሮ አፍሪካ ታደሰ- መጋቢት 280
አልባ በሚያድርግ መልኩ ውድቅ ሊደረግ የሚችልበት አግባብ እና 12/2006
ስላለመኖሩ፣ ወ/ሮ ያለምወርቅ
የአስተዳደር አካል በባለቤትነት ማረጋገጫ ማስረጃ አሰጣጥ ላይ ታደሰ-ታልፏል
ፍጹም የሆነ አስተዳደራዊ ስልጣን ያለው ስላለመሆኑ፣ የጎባ ከተማ
ፍ/ብ/ሥ/ሥ/ሕ/ቁጥር 378፣ 392 አስተዳደር ፅ/ቤት
የፍ/ብ/ሕ/ቁጥር 1195 እና 1196
1422 አንድ ንብረት ወይም ቤት የወቅቱ የገበያ ዋጋ ሊቆረጥ የሚችለው 94571 እነ ወ/ሮ የልፍኝ ሐምሌ 1/2006 285
ከተቻለ በስምምነት ይህ ካልተቻለ ደግሞ ቤቱ ለጨረታ ቀርቦ መኮንን ሁለት
በሚያወጣው ከፍተኛ ዋጋ መሰረት ስለመሆኑ፣ ሰዎች እና
አቶ ዘርሁን መኮንን
1423 ለፍርድ ማስፈጸሚያ የቀረበን የማይንቀሳቀስ ንብረት ለመጀመሪያ 92035 ደደቢት ብድርና ቁጠባ የካቲት 24/2ዐዐ6 288
የሐራጅ ሽያጭ የሚቀርብበትን የዋጋ ግምትን አስመልክቶ የተነሳ ተቋም አ.ማ. ዓድዋ
ክርክርን የሚመለከት ሲሆን ቅርንጫፍ
ፍ/ብ/ስ/ስ/ሕ/ቁ 423(2)(ሀ) እና
እነ አቶ ሐጎስ ተስፋይ
( ሁለት ሰዎች)
1424 አንድ የፍርድ ባለገንዘብ በፍርድ ባለዕዳ ንብረት ላይ በህግ፣በውል 97206 አቶ አማረ መልካሙ ሐምሌ 28/2006 292
ወይም በፍ/ቤት ትዕዛዝ የቀደምትነት መብት ካላቋቋመ በቀር ከሌሎች እና
280
የፍርድ ባለገንዘቦች ጋር ደረጃቸው(መብታቸው) እኩል መሆኑን ግምት አቶ ካሌብ ህሉፍ
ውስጥ በማስገባት ባስፈረዱት የገንዘብ መጠን መቶኛ ስሌት በፍርድ
ቤት ትዕዛዝ የታገደውን ገንዘብ እንዲከፍሉ ማድረጉ የህግ መሰረት
ያለው ስለመሆኑ፣
የፍ/ብ/ስ/ስ/ህ/ቁ 403
የፍ/ህ/ቁ 3043፣3044፣3045፣2825
አእምሯዊ ንብረት
ቅጽ 9
1425 አንድን የሥነ-ጥበብ(ኪነ-ጥበብ) ሥራ ያለባለቤቱ ፈቃድ ኦርጅናሉ መምህር ሙሉ ሐምሌ 157
ወይም ቅጅው ለህዝብ እንዲታይ ማድረግ የኮፒ ራይት ህግ ጥሰት 42253 ኃይለሥላሴ 8/2ዐዐ1
የሚያስከትል ስለመሆኑ እና
የፍ/ብ/ህ/ቁ. 1791 1771(1) 1790 2090-2123 ዘመናዊ ማተሚያ ቤት
አዋጅ ቁ. 41ዐ/96 አንቀፅ 7
ቅጽ 10
1426 አንድን መፅሐፍ ከተፃፈበት ቋንቋ ወደ ሌላ ቋንቋ የተረጐመ ሰው እንደ 44520 አርቲስቲክ ማተሚያ ጥቅምት 382
ድርሰት አመንጪ ተቆጥሮ የሞራልና የቁሣዊ ጉዳት ሊወሰንለት ድርጅት 10/2ዐዐ2
ስለመቻሉ እና
አዋጅ ቁ.41ዐ/96 አንቀፅ 2(2)6(1) ዶ/ር ጌታሁን ሽብሩ
ቅጽ 12
1427 የኢትዮጵያ አእምሯዊ ንብረት ጽ/ቤት የንግድ ምልክት እና የንግድ 57179 ኢትዮ ሴራሚክ የካቲት 544
ስምን አስመልክቶ ፈቃድ በሚሰጥበት ወቅት የህብረተሰቡን ግንዛቤ ኃ/የተ/የግ/ማህበር 22/2003
በማያዛባና ያልተገባ የንግድ ውድድር እንዳይከሰት ተገቢውን ጥንቃቄ እና
በማድረግ መሆን ያለበት ስለመሆኑ እነ የኢትዮጵያ
አዋጅ ቁ. 329/95 አንቀጽ 10/1/, /2//ሀ/, እና /ሐ/ አእምሮአዊ ንብረት
አዋጅ ቁ. 501/98 ጽ/ቤት /ሁለት ሰዎች/
አዋጅ ቁ. 320/95 አንቀጽ 6/1/
1428  የኢትዮጵያ አእምሯዊ ንብረት ጽ/ቤት በሚሰጣቸው ውሣኔዎች ላይ 59025 የኢትዮጵያ አእምሯዊ ግንቦት 549
ቅሬታ አለኝ የሚል ወገን ያለው መብት ለፌዴራል ፍርድ ቤቶች ንብረቶች ጽ/ቤት 19/2003
ይግባኝ ማቅረብ ነው እንጂ የቀጥታ ክስ ማቅረብ ስላለመሆኑ እና
 የፌ/ጠፍ/ቤት ሦስት ዳኞች በሚሰየሙበት የሰበር ችሎት የሚሰጠው አቶ ጥበበ አየለ
281
ትዕዛዝ /ውሣኔ/ አስገዳጅ ስላለመሆኑ
አዋጅ ቁ. 454/97 አንቀጽ 2/1/
አዋጅ ቁ. 25/88
አዋጅ ቁ. 501/98 አንቀጽ 6, 17, 36, 49
አዋጅ ቁ. 320/95
አዋጅ ቁ. 410/9
ቅጽ 13
1429 ከቅጅና ተዛማጅ መብቶች ጋር በተያያዘ የፊልም ባለቤት ለመሆን 70500 ኢንጅነር አድማሱ ታህሣሥ 573
በማሰብ በባለሃብትና ፊልሙን ለመስራት በሚል በተደረገ ስምምነት ገብሬ 17/2004
መነሻነት ፊልሙን ለህዝብ ከማቅረብ ጋር ተያይዞ ጉዳዩ በፍ/ብሔር እና
ክርክር ተደርጐበት በተሰጠ ውሣኔ መሰረት ፊልሙን በእጅ አድርጐ የፌዴራል ዐቃቤ ህግ
መገኘት በወንጀል ተጠያቂነት የማያስከትል ስለመሆኑ
አዋጅ ቁ.410/96 አንቀፅ 7(1)(ሀ), 36(1)
የወ/ህ/ቁ.23(2), 57-59
1430  ከቅጅና ተዛማጅ መብቶች ጋር በተያያዘ የመብቱ ተጠቃሚዎችና 68369 እነ ሳሙኤል ሃይሉ ጥር 04/2004 576
የመብቱ አድማስ (ሁለት ሰዎች)
 የቅጅ መብት እንዲከበር ለመጠየቅ መሟላት ስለሚገባቸው ነገሮችና እና
መብቱ እንደተጣሰ የሚቆጠርበት አግባብ እነ ወ/ሮ ስምረት
አዋጅ ቁ. 410/96 አንቀፅ 7, 9-19, 2(6) አያሌው /ዘጠኝ ሰዎች/
ቅጽ 14
1431 ባለ ሶስት አውታር (three dimention) ቅርጽ ሥራ ከባለቤቱ 78856 የቀይ ሽብር ሰማዕታት ታህሳስ
ፈቃድና ፍላጐት ውጪ በወረቀት ላይ እንዲታተሙና እንዲሰራጩ ወዳጆችና ቤተሰቦች 15/2005
ማድረግ የቅጂ መብት ጥሰት የሚያስከትል ስለመሆኑ፣ ማህበር
አዋጅ ቁ. 410/96 አንቀጽ 34(4) እና
አቶ ኤሊያስ አሰጋኸኝ
282

Federal Supreme Court Cassation Decision Volume 1-16 Table of Contents PDF

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Federal Supreme Court Cassation Decision Volume 1-16 Table of Contents PDF

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

www.abyssinialaw.

የጥናትና ህግ ድጋፍ ዳይሬክቶሬት

ጥቅምት 2007 ዓ.ም

የህግ ትርጉም የሰጠባቸው ውሣኔዎች ዝርዝር ማውጫ ሰንጠረዥ

በአሰሪና ሠራተኛ መካከል በተደረገ ስምምነት መሠረት አሰሪው

625 ተሻሽሎ በቀረበው ክስ ላይ ግራ ቀኙ መልስ እንዲሰጡበት ሳይደረግ እና 95620 ሚያዝያ 16

የኢ.ፌ.ዲ.ሪ ህገ መንግስት አንቀፅ 80(3) (ሀ) እና (ለ)፣ የየክልሉ ሕገ-

955 የማይንቀሳቀስ ንብረት ጋር በተገናኘ የንብረቱ ትክክለኛ ዋጋ ተደርጐ አቶ አሸናፊ 30

በአንድ የግል ድርጅት ውስጥ ተቀጣሪ የሆነ ግለሰብ የአካል ጉዳት

የአዲስ አበባ ከተማ

መመሪያ ቁጥር 4/2004

You might also like