Christine Joy Cho

ABF 2-2

Kultura at Sistemang Jejemon:

Pag-aaral sa Varayti at Baryasyon ng Filipino Slang

Lagom

Saan nga ba nag simula ang Jejemon? Ito ba’y sabay sa patuloy na pagbabago

ng ating wika maging ako ay naransan ang pagiging Jejemon na nagsimula sa

pagsabay sa uso ng aking nakikita. Ayon kay Talegon Isang anyo ng pop culture na

nauso dito sa Pilipinas ang Jejemon at nanggaling ito sa sa salitang “hehe” na

kinapapalitan ng letrang “h” ang letrang “j” na nanggaling sa wikang Espanyol kaya

naman natawag na “jeje” at nakuha naman ang “mon” sa dulo sa Pokemon, na

nangangahulugan ng “monster”. Dito nagsimula ang Jejemon.

Paano nga ba ito itinuturing na varayti at baryasyon ng Filipino slang? Sa loob ng

Pilipinas itinuring ng isang wikang balbal ang ginagamit sa internet ng ilang mga tao na

kakaiba ang type at constract ng mga letra.

Sa Ebolusyon ng Wikang Jejemon ay nagsimula nung uso pa ang text at online

games. Ito ay nauso dahil sa kagustuhan ng ibang tao na mapalapit ang manlalaro sa

mga gumagamit ng mga cellphone at bumuo ng maliit na grupo na nagkakakilala sa

onlines at nagkaroon ng texting kung saan ang mga magkakakilala ay magkaroon ng

grupo at magkaroon ng kakilalal sa iba’t ibang lugar malayo man o malapit. At upang
mas makilala kahit nasa malayo, dito pumasok ang social network site na paggamit

upang makita ang retrato at impormasyon ng isang tao.

Sa panahong naglalaro ang isang tao hindi maiiwasang habang naglalaro ay

magkakaroon ng mensahe at dahil sa pagkahumaling ng mga manlalaro sa laro ngunit

kailangan sagutin ang mensahing dumating ay gumagamit ng madaling unawaing

simbolo at numero kalakip ng mga titik upang mapadali ang proseso at makapaglaro

agad. At ito ay unti unting nauso dahil sa madali itong gamitin kaysa sa normal na

pagtetext.

Mga Lebel ng Jejemon

Antas ng isang Jejemon Halimbawa Kahulugan ng antas

Mild Eow~p0Wh How zaRezu Mild ang tawag sa ganitong
(“How are you?”) jejemon kung maikli lamang
ang mensahe o tanong na
naisulat.
Moderate EOW p0wh~ hoW~zAreZu~ Moderate ang tawag sa
iTZ been A loNG tym~ kung nakabubuo nan g
SincE weVE SeEn eAcH isang pangungusap na may
OthEr~ (“Hello, How are malinaw na kahulugan ang
you it’s been a long mga salita. (leksikal at
timesince we’ve seen each pangkayarian)
other”)
Severe GUDpM~p0Wh. hoW Severe ang tawag sa kung
ZaREZu~ 2nYT, n0H? ItZ nakabubuo nan g mga
AlReADY 3 m nd u pangungusap na tambalan
zAREzstLl aWaKe JEJEe o kaya binubuo ng dalawa
p0Wh.~ U sHouLD sLeEp~ o higit pang pangungusap.
aLrEaDY~ BeCaUSe iT iz
l8~ jejejEje~
(“Good evening, How are
you tonight? It’s already
3am and you are still
awake. You should sleep
 already because it is late”)
Terminal E0W P0WH THErE~ Terminal ang tawag sa
P0WH. NicE mEEtiNg u~ kung nagiging mahaba na
JejejE~ p0Wh. WTz Ur ang mensaheng naisusulat.
nMe, N0h?~ H0W ZarEZU
2Day jEjejJE DO U tHINk~
That` wE ~ sh0uLd~ Go
sOmEwerE, noH? ~ ur
GoiNg 2 Go aLReADY, ~
n0H? NiCe~ MeETinG~ U
JejejEJe
(“Hello there, Nice meeting
you, What is your name?
How are you today? Do you
think that we should go
somewhere? Your going
already? Nice meeting
you.”)

Epekto ng Wikang Jejemon sa Iba’t ibang grupo sa Lipunan

Sa mga Estudyante

 Ang mga kabataan ay madalas na kung ano uso ay gagayahin, kung ano ang

sikat o trending ay gagawin. Kaya ilang mga kabataan ang madalas gumamit ng

wikang jejemon.Ayon sa Deparment of Education ito ay delikado dahil ang

paggamit ng wikang jejemon madalas mali ang baybay sa isang salita ng

jejemon at maaring makaapekto ito sa pag-aaral ng estudyante na kapag ito’y na

sanay sa wikang jejemon ay maaring dumating sa punto na hindi na niya kayang

baybayin nang tama ang isang salita at Nakakagulo ang wikang jejemon sa

paraan kung ang tamang pagtetext. At nagkakaroon madalas ng isteryotipo

 sagumagamit ng jejemon bilang mahirap at bumababa ang tingin ng isang tao sa

mga taong jejemon.

Sa mga may Trabaho

 Sa pagkakaroon ng katrabahong mga jejemon ay magkakaroon ng hirap sa

pakikipag-usap o gumawa na mga Gawain kasama ang lugar kasama ang iba

pang katrabaho. Sa tuwing makakabasa ng salitang jeje ay madaling mairita ang

mga taong hindi marunong gumamit ng wikang jejemon.

Sa mga magulang

 Sa mga matatanda malaking apektado ay ang mga magulang ng isang jejemon

ay hindi na nila naiintindihan ang kanilang anak dahil sa imluwensiya ng

kulturang jejemon. Napapalayo ang loob ng anak sa kaniyang magulang dulot sa

magkaibang midyum ng komunikasyon at hindi pagkakaintindihan na maaring

mag resulta ng pagkalihis ng tamang landas ng isang anak.

Epekto at Impluwensiya ng Kulturang Jejemon sa Lipunan

Jejemon bilang Isang Kabilang ang jejemon sa pagbuo ng kulturang Filipino. Unti-

Kultura unting nahahalo ito at nagkakaroon ng pagsama sama sa

samut-saring mga kultura na bumubuo sa kulturang Filipino.

Jejemon sa mga Sa pagbuo ng pangungusap ay nagkakaroon ng pagkalito sa

Paaralan dapat gamiting wika.

Pagsuot ng tshirt na maluwag pati ang sombrero ay

maluwag.

Di karapat dapat ang ilang estilo ng buhok sa Paaralan.

Jejemon sa Trabaho at Pagkaka-antala ng trabaho dahil hindi magkaintindihan.

Tahanan Pagkakaroon ng harang sa pagitan ng magulang at kanilang

anak sa komunikasyon.

Jejemon at mga kaugnayan na Penomenon sa Kulturang Popular

 Swardspeak

Ayon sa isang artikulong isinulat ni Reinero A Alba na ppinamagatang “The

Filipino Gayspeak (Filipino Gay Lingo)” nagsimula ang swardspeak noong 1970’s.

Sinasabi niya na isang kritiko ng mga pelikula na ngangalang Nestor Torre ang lumikha

ng terminolohiyang “swardspeak”. Sumulat din ng isang aklat si Jose Javier Reyes na

tungkol dito na pinamagatang “Swardspeak:Preliminary Study. Sa aklat na ito

ipinaliwanag niya kung paano nagbago at natanggap ang lenguwahe at ang salitang

swardspeak na nagmula sa sward na isang katawagan sa isang bading sa Pilipinas. At

katulad ng Swardspeak ang Wikang Jejemon na may kaparehong epekto na

nakikiangkop na ang media at tumutugun sa kanilang mga pangangailangan mula sa

gamit na kagaya ng damit, kanta, at pati sa pelikula. At hanggang ngayon nanatili ang

Swardspeak at Wikang Jejemon upang maging transportansyon ng komunikasyon

hanggang sa puntong maging kombinyente ang paggamit ng ibang tao nito.

 1337(Leet)

Nagmula ang terminong “Leet” sa salitang Ingles na “elite” na katumbas ng

hacker sa slang. KIlalang pinapalitan ang pundamental na Leet ang mga paitnig at
Katulad ng Wikang Jejemon may mga tao na mas nais gamitin ang Leet dahil madali

itong gamitin sa pagsasalita.

 Pokemoniastic Pismo

Sa wika ng Poland tinstsnggsl nils ang karamihan ng mga patinig at ang resulta

ay madalas na pagkakamali sa pagbaybay ng mga salita. Sinundan din ng Jejemon ang

kaparehong teorya. May mga salitang galing sa Ingles na maaring kinuha at iniba

upang makasama sa Pokemoniastic Pismo ngunit magkaiba ang Pokemoniastic Pismo

sa Jejemondahil sa madalas na pagdadagdag ng letrang “I” sa mga salita samantala

ang Pokemoniastic Pismo ay sobrang paggamit ng emoticon o simbolo ng iba’t iba

ekspresyon ng mukha.

Suri

Ang wikang Jejemon ay Ang barayti na ginamit ay dayalek sapagkat ito ay

bunga ng dimensyong heograpikal, ito ay varayti ng wika na nakabatay sa lugar,

panahon, o katayuan sa buhay. Idyolek ang varayti ng wikang kaugnay sa personal na

kakanyahan ng tagapagsalita at ang varayti ng wikang ginagamitng particular na

indibidwal, Ang tanda ng idyolek ay maaring idyosinkratikong katangian na istatistikal

tulad ng tendensiyang gumamit ng particular na bokabularyo nang napakadalas at

diyalekto naman yung batay sa lugar, panahon,at katayuan sa buhay at dahil dito

nagroon ng katawagang diyalektong heograpiko, diyalektong temporal, at diyalektong

sosyal. Ang varayti na mga ito ay nakikita sa pormal o subtantibong katangian kaugnay
ng pinanggalingan ng tagapagsalita o grupo ng taga pagsalita sa isa sa tatlong

dimensiyon ng espasyo, panahon, at katayuang sosyal.

Christine Joy Cho

ABF 2-2

Fore! Isang pagtalakay sa Wika ng Golf

Ni Romeo G.Dizon

Lagom

Ano nga ba ang wikang umiiral sa loob ng Golf? At dito tatalakayin ang iba’t

ibang umiiral sa loob ng field na ito. Ayon kay Dizon may mga konteksto na naging

bahagi nang panlipunang gawain, bagama’t hindi katutubo sa atin, bagkus nagsimula

sa kanluraning mga bansa. Ganoon pa man, dahil ginagawa na ito sa atin,

kinakailangan pa ring tumukalas at lumikha ng wika para ito –orihinal , salin, halaw o

hiram. Ganito ang kalagayan ng golf at ang karampatang wikang umuusbong sa

paglalaro nito, sa pagitan ng mga manlalaro’t katulong nila(isang caddie taga-bitbit ng

bag, at kung minsan may kasama pang umbrella girl).

Malay ako sa mga terminolohiya ng golf, kapag ito’y nagaganap sa ibang bansa, tulad

ng Scotland o Estados Unidos. Nang maakit na ako mismo sa larongn ito, lagi na

lamang akong nagugulat sa mga salita’t pangungusap mula sa mga kasama ko. Sa
ilang mga taong paglalaro ko ng golf natuklasan kong may namumukod nan mga salita

na nabubuo sa naturang laro. Ipaliliwanag ang paggamit ng ilan dito sa aktuwal na

paggamit, o ang paglitaw ng mga ito habang nagaganap ang laro.

Ang Bokabularyo ng Golf

Panalo ang tawag sa mga club ng Golf pero pareho ang katawagan ng bawat isa sa

Ingles

Halimbawa:

 driver,

 fairway woods (kung minsan kaboy),

 irons(kung minsan bakal),

 sand wedge,

 pitching wedge,

 putter

Isa na sa pagpapahirap sa laro ng golf ang paglalagay ng lawa o kanal na may tubig sa

pagitan ng fairway at green.

Sadyang natatangi’t masaya ang wikang golf. Marahil dahil pagkakataon nang

pagsasaya’t pagpapahinga ang paggogolf. Pero sa kabila nito, kapag sinuri ang mga
salita’t pangungusap sa golf, mapapansin ang mga parang kasangkot sa pagbubuo ng

mga salita.

Nariyan ang pagsasalin

 Bali (break),

 bakal(iron),

 kahoy(wood),

 kabig (pull,pitik,[snap]).

Nariyan din ang paghahalaw sa mga bagay na nasa paligid.

Makukulay na usapan sa golf at sa katunayan kabilang na sa kasiyahan ng laro

ang pagkakaroon yabangan, kantiyawa, at biruan lalo na sa mga manlalarong

naglilibang lamang.

Halimbawa:

 Kapag pumalo ka at pumunta sa ilalim ng malaking puno ang bola mo . Ang

caddie ay magsasaabi ng “sir tree under tayo” isang pagpapahiwatig ng

maganda ang iskor “three under par”.

 Kung dumadami na ang palo mo o nagsasabog kakantiyawan ka ng kalaro mo

ng golf ito hindi ito tulad ng isang basketball.

 Kungg ang kalaro ay naghalintulad na parang lang nepomoseno ibig sabihin

nito ang bola mo ay gumagapang.

Kamachochan ng golf

Sa loob ng golf maraming matatanda ang naglalaro ng golf at maraming

kabastusan ang nabubuo rito dahil narin sa walang magawa sa kani-kanilang bahay

kung kaya’t sa paglalaro ng golf binubuhos ang kanilang oras at ginagawang libangan

at kasiyahan. Maraming salita ang nabubuo karamihan ay kabastusan at kalokohan.

Halimbawa

 Kapag tag ulan, basa ang green- sasabihin

 Basa kasi kaya pumasok

 Katulad ng nasa highway na “Slippery when wet”.

 Bombahin mo ng husto para pumasok.

 Huwag mong pilitin baka duguin.

At dito rin ay maraming mahilig manlait at mayabang na kalaro.

Halimbawa

 Kapag mahilig sa damuhan pumunta yung bola sasabihing “Ang hilig mo

namman sa kangkungan”.

 Kapag maliit ang palo mo sasabihing “intallment iyan, o kaya four-gives iyan”

 May lahi ka atang Arabo kung ang bola mo ay madalas napupunta sa buncker o

buhanginan.
 Suri

Sa pagtalakay sa wika ng golf ay nakita na lumalabas rin ang iba’t ibang uri ng

tao sa loob ng golf. Ang kanilang mga wika ay nadadala sa loob ng field. Karaniwang

naglalaro sa field ay matatanda kung kaya’t mas maraming karanasan at sila’y nag

tatanggal ng stress o pampalipas ng oras at dito nabubuo ang wika ng golf sa

pakikipagkomunika. Nagaasaran, naglilibang, nagyayabangan, at sa pagpatuloy nito

nadadagdagan ang bokabularyo sa loob ng golf. Ang barayti na ginamit dito ay Idyolek

ang varayti ng wikang kaugnay sa personal na kakanyahan ng tagapagsalita at ang

varayti ng wikang ginagamitng particular na indibidwal, Ang tanda ng idyolek ay

maaring idyosinkratikong katangian na istatistikal tulad ng tendensiyang gumamit ng

particular na bokabularyo nang napakadalas at diyalekto naman yung batay sa lugar,

panahon,at katayuan sa buhay at dahil dito nagroon ng katawagang diyalektong

heograpiko, diyalektong temporal, at diyalektong sosyal. Ang teoryang gagamitin dito ay

teorya ng rehistro naa kung saan ang wika ay nabubuo depende sa sitwasyon at dito

nabubuo ang wika na napapaloob sa isang social group.