Hindi ko nais na Kastila o Ingles ang maging wika ng Pamahalaan.

Kailangan magkaroon ng sariling wika

ang Pilipinas, isang wikang nakabatay sa isa sa mga katutubong wika.

Nagmula ang karamihan ng mga suliranin o pagkukulang na kasalukuyang nararanasan dito sa kawalan
ng ating sariling wikang pambansa. Ang pagnanais gayahin ang lahat ng kilos banyaga kahit hindi alam
kung ito'y mabuti o masama ay dahil sa isang kahinaan—ang kakulangan ng isang tunay na pambansang
kamalayan. Hindi maaring magkaroon ng pambansang kamalayan kung saan walang wikang ginagamit
ng lahat.

Naunawaan ko lamang kung gaano kahirap ang kakulangan ng wikang pambansa noong naging Pangulo
ako. Ako ang Pangulo ng Pilipinas; ako ang kumakatawan sa bayang Pilipinas at sa mga Pilipino. Ngunit
kapag ako'y naglalakbay sa mga lalawigan at kinakausap ang aking mga kapwa mamamayan, kailangan
ko ng tagapagsalin. Nakakahiya, hindi ba?

Sang-ayon ako sa patuloy na pagtuturo sa Ingles sa mga paaralan at itataguyod ko rin ang pagpapatuloy
ng Kastila. Subalit dumating na ang panahon upang magkaroon tayo ng isang wikang pambansa. Ang
suliranin ay gusto ng mga Ilokano na Ilokano ang wikang pambansa; ang mga Tagalog, Tagalog; ang mga
Bisaya, Bisaya.

Ako ay Tagalog. Kung sasabihin ng mga dalubhasa sa iba't-ibang wikang Pilipino na Mangyan ang
katutubong wikang pinakamainam gamitin, Mangyan ang tatangkilikin ko higit sa ibang wika. Tagalog
ang ginagamit namin sa pamilya. Pero handa akong mag-aral ng Ilokano, Bisaya o anupamang ibang
katutubong wika para lamang magkaroon tayo ng wikang ginagamit ng lahat.

Ang Zumba ay isang pagsasayaw na dinisenyo para mag-exercise. Kung kaya ang tawag sa kanya ay
“dance-exercise fitness program”. Nagsimula ito noong 1990’s. ito ay nilikha ni Alberto “Beto” “Power
Pedal” Perez na taga Columbia. Mula noon ay sumikat na ito hanggang ngayon.

Kagandahan ng Zumba

1. Pagkakaroon ng panibagong social life

Kapag kayo ay umatend ng pagtitipon tulad ng zumba ay makakakilala kayo ng panibagong mga tao.
Meeting new people is making new friends. At kapag dumami ang friends mo ay sila na ang network ng
iyong social life. Malaking advantage sayo ito lalo na kung mayroon kang business. Bakit malaking
advantage? Dahil habang nakikilala ka nila ay nakikilala din nila ang iyong propesyon at ang iyong
negosyo.

2. Nakabubuti sa iyong awra

Dahil ang pag-zumba ay nakaka-enjoy na ehersisyo, ang mga stress mo sa buong araw ay mapupuksa.
Tulad ng ganitong pagsasayaw-exercise ay nagpapalabas ng mood-improving endorpins. Kung kaya ang
iyong awra ay gaganda. At kapag maganda ang iyong awra ay tataas ang iyong kumpyansa sa iyong sarili
(confidence).

4. Kahit anong edad ay pwede ang zumba

Ang pag-zumba ay pwede sa mga bata, teen-ager, magulang at kina lolo at lola. Ang zumba for kids ay
dinisenyo para sa mga bata. Ang zumba gold ay para kina lolo at lola. Mayroon ding zumba aqua, ito ang
zumba na ginagawa sa swimming pool or sa tabi ng dagat.

5. Nakaka-enjoy mag zumba at maganda sa pagpapatibay ng puso

Tunay na nakaka-enjoy mag-zumba. Ang mga musika dito ay nakakaindak at ang mga dance steps ay
madaling matutunan. Sa umpisa ay gagayahin mo lang pa unti unti ang zumba instructor. Kalaunan noon
ay matututunan mo na rin.

Ang musika dito ay malimit na pinatutugtog sa 145 beats per minute. Kapag nasabayan mo ang bilis ng
beat nito ay tatatag ang iyong puso. Maaaring sa umpisa ay hindi mo pa masabayan, ngunit sa patuloy
mong pag-zuzumba ay magagawa mo ito.

6. Nakakatunaw ng fats at calorie sa ating katawan

Ito ang kagandahan ng pag-zuzumba. Ang average na tao ay nakakatunaw sa paligid ng 600-1000
calories sa isang Zumba Class. Tanungin ang iyong zumba instructor para sa iyong fitness goals.
Mahalaga na matunaw natin sa atin katawan ang mga calorie na ito dahil sa ating mga kinakain.

Buod
Kung sisimulan mong mag zumba mula ngayon ay malaki ang ma-iimprove sa iyong kalusugan. Habang
patuloy mong ginagawa ito ay pinapatatag mo ang iyong puso at tinutunaw ang mga taba. Bukod doon
ay nakaka-enjoy pa kaya tanggal ang iyong stress.

Ang zumba ay isang masaya at makabagong paraan ng pag-eehersisyo na nauuso sa panahon ngayon.
Nagsimula ito noong 2005 sa bansang Colombia, at ngayon ay kilala at ginagamit na ng marami sa
pagpapanatili ng magandang hubog ng kanilang katawan. Bukod sa simple at madaling sundan ang
sayaw ng zumba, hindi rin ito mabigat sa bulsa, kaya naman kuhang-kuha nito ang kiliti ng madla.

Ang masayang ehersisyong ito ay may mabuting epekto sa kalusugan. Bukod sa nakatutulong ito sa
pagpapayat at pagpapaganda sa hubog ng katawan, may ilang pang mabubuting dulot ang zumba sa
ating kalusugan.

zumba

1. Nakakabawas ng timbang

Ang mga simpleng sayaw sa zumba ay epektibong paraan ng pagpapapawis, kung kaya’t nakatutulong
ito sa pagbabawas ng timbang. Ang isang oras ng pagsasayaw sa zumba ay maaaring makasunog ng 800
hanggang 1000 calories o taba sa katawan.

2. Nakakapagpaganda ng hubog ng katawan

Kasunod ng kabawasan sa mga taba ng katawan ay ang unti-unting pagganda ng hugis at hubog ng
katawan. Maaaring ma-develop ang mga kalamnan sa hita, balikat, at tiyan. Ang maliit na baywang na
ninanais ng maraming kababaihan, gayundin ang matitikas na abs na nais naman ng kalalakihan ay
maaaring makamit sa tulong ng zumba.

3. Nakakabawas sa stress

Siyempre pa, ang masayang tugtugin at aliw na hatid ng pagsasayaw ay epektibo ding nakakabawas sa
stress na dinadala ng isang tao. Dapat alalahanin na ang stress ay konektado sa maraming karamdaman
na nararanasan ng tao.

4. Nakakapagpabuti ng koordinasyon ng katawan

Ang paggalaw ng katawan kasunod ng mga galaw ng lider na nagpapasimula ng sayaw sa zumba ay
nakatutulong sa pagpapabuti ng koordinasyon ng katawan. Ang koordinasyon ng katawan ay isang
mahalagang abilidad na na kailangan ng isang tao sa pang-araw-araw na trabaho lalo na sa panahon ng
emergency.

5. Mahusay na paraan ng pakikisalamuha sa ibang tao

Ang pakikisalamuha sa ibang tao ay mahalagang aspeto sa buhay ng isang tao. Dahil dito, mas
yumayaman ang kaalaman, kultura at pananaw ng isang indibidwal. Ang pagsasayaw sa zumba ay isang
mabuting paraan ng pakikisalamuha sa iba.

Teoryang Pampanitikan

A. Ang teoryang pampanitikan ay ang mga teorya na ginagamit ng isang manunulat bilang paksa o
paraan upang isulat ang isang akda. Ang mga sumusunod ay mga halimbawa ng teoryang pampanitikan.

1. Teoryang Pormalistiko- ang layunin ng panitikan ay iparating sa mambabasa ang nais niyang
ipaabot gamit ang kanyang tuwirang panitikan.

2. Teoryang Eksistensyalismo- ang layunin ng panitikan ay ipakita na may kalayaan ang tao na pumili
o magdesisyon pa ra sa kanyang sarili na siyang nakasentro sa pananatili sa mundo.

3. Teoryang Romantisismo- ang layunin ng teoryang ito ay ipamalas ang iba’t ibang paraan ng tao o
sumasagisag sa tao ang pag-aalay ng kanyang pag-ibig sa kapwa, bansa at mundong kinalakihan.

4. Teoryang Realismo- ang layunin ng teoryang realismo ay ipakita ang mga karanasan, ipakita ang
mga nasaksihan ng may akda sa lipunan, hango sa totoong buhay.
5. Teoryang Moralistiko- ang layunin ng panitikan ay ilahad ang iba’t ibang pamantayang sumusukat
sa moralidad ng isang tao, ang pamantayan ng tama at mali.

6. Teoryang Bayograpikal- naniniwala ang mga bayograpikalista na ang manunulat ay nagsusulat ng

mga bagay na personal niyang naranasan at nakikita sa kanyang paligid.

7. Teoryang Feminismo- ito’y teoryang pampanitikang nag-ugat sa malalim na paniniwala na sa

kamay ng kalalakihan hindi makatarungan ang representasyong ibinibigay sa mga kababaihan.

8. Teoryang Queer- kung ang babae ay may feminismo at ang mga nasa lipunan na homosexual ay
may queer (gender and sexuality).

9. Teoryang Historikal- ang layunin ng panitikan ay ipakita ang karanasan ng isang lipi ng tao sa
kasaysayan ay bahagi ng kanyang pagkahubog.

10. Teoryang Markismo-Feminismo- ang layunin ng panitikan ay ilantad ang iba’t ibang paraan ng
kababaihan ng pagtugon sa suliraning kanyang kinakaharap.

B. Ang aking gagamitin na teoryang pampanitikan sa pagsusuri ay ang Teoryang Markismo. Ang
layunin ng teoryang ito ay ipakita na ang tao o sumaagisag sa tao ay may sariling kakayahan na umangat
buhat sa pagdurusang dulot ng pang-ekonomiyang kahirapan at suliraning panlipunan at pampulitika.

C. At gaya ng sa kwento, gumawa ng paraan ang batang babae ng paraan upang maiwasan ang
panunukso sa kanya ng kanyang mga kaklase. Siya ay nagsinungaling sa kanyang mga kaklase upang
hindi na siya tuksuhin ng mga ito. Kahit na masama ang kanyang pamamaraan, nagtagumpay naman
siyang makuha ang respeto at tiwala ng kanyang mga ka-eskwela.

IV. Reaksyon
Kakaiba ang maikling kwentong ito dahil bata ang nagsinungaling. Di tulad sa ibang kwento na karaniwan
ay matatanda ang palaging naghihiganti at gumagawa ng mga bagay na masama. Simple lamang ang
kwento pero naisalaysay naman ito ng maayos at mahusay, madali itong makakuha ng pansin ng mga
mambabasa.

SURING BASA : ANG KWENTO NI MABUTI

PAGKILALA SA MAY AKDA:

Si Genoveva Edroza-Matute (Enero 3, 1915 – Marso 21, 2009) ay isang bantog kuwentistang Pilipino. Isa
rin siyang guro at may-akda ng aklat sa Balarilang Tagalog, na nagturo ng mga asignaturang Filipino at
mga asignaturang pang-edukasyon.

Nagturo siya ng apatnapu’t anim na taon sa elementarya, sekundarya at kolehiyo, at nagretiro bilang
Dekana ng Pagtuturo sa Dalubhasaang Normal ng Pilipinas (ngayon ay Pamantasang Normal ng Pilipinas)
noong 1980. Pinarangalan siya ng Sentrong Pangkultura ng Pilipinas ng Gawad CCP Para sa Sining
(Panitikan) noong Pebrero 1992

Maraming ulit siyang nagkamit ng Gawad Palanca, tulad ng kilalang Kuwento ni Mabuti, na nanalo ng
kauna-unahang Gawad Palanca para sa Maikling Kuwento sa Filipino. Kasama rin sa mga kuwentong
nanalo ng Gawad Palanca ay ang Paglalayag sa Puso ng Isang Bata noong 1955, at ang Parusa noong
1961.

Ilan sa mga naging aklat niya ay ang Mga Piling Maiikling Kuwento ng Ateneo University Press; ang Tinig
ng Damdamin, katipunan ng kanyang mga piling sanaysay, ng De La Salle University Press; at ang Sa
Anino ng EDSA, maiikling kuwentong sinulat niya bilang National Fellow for Fiction, 1991-1992, ng U.P.
Press.

Namatay siya noong 21 Marso 2009 sa edad na 94.

MGA TAUHAN SA KWENTO:

Mabuti - isang guro. may mabuting pananaw sa buhay. hilig magsabi ng "mabuti" kaya siya binansagang
mabuti ng mga mag-aaral.mayroong malaking pangarap para sa kanyang isang anak.

Fe- estudyante ni Mabuti. nakita nya si mabuti na umiiyak sa silid-aklatan kung saan umiiyak din sya
doon.hindi naman sa kanya sinabi ni mabuti ang problema dahil sabi nya ay bata pa si Fe.

BUOD NG KWENTO

Ang kwento ni mabuti ay isang maikling kwento tungkol sa guro at ina na binansagan ng kanyang
mga mag.aaral na Mabuti. ang kwento ay ikinikwento ng kanyang mag.aaral na si Fe na nakita niyang
umiiyak sa sulok ng silid-aklatan kung saan nag-usap sila tungkol sa problema ni Fe. nang tinanong na ni
Fe ang problema ni Mabuti ay hindi sinabi ni Mabuti ang problema dahil alam nya na hindi pa ito
mauunawaan ni Fe.mayroong isang anak na babae si mabuti kung saan may malaking pangarap siya para
sa anak. gusto niyang maging mang-gagamot ang anak. nagkuwento pa si mabuti ng tungkol sa mga
kaligayahan nya sa anak. isang araw, nabalitaan ni fe na namatay ang tatay ng anak ni mabuti. ibinurol
ito sa ibang bahay na hindi tinitirhan ni mabuti at ng kanyang anak. noon ay naunawaan ni Fe ang lihim
na kalungkutan ni mabuti.

Tata Selo

(Rogelio “Sikat” Sicat)

Sa buhay, may mga taong mahilig mang agaw ng mga bagay na hindi naman sa kanila. Mga taong
mapagsamantala sa mga panahong tayo ay nangangailangan ng tulong. Kunwari tumutulong ngunit may
balak na palang iba. Tayo naman, iniisip na maganda ang hangarin nila na makatulong sa atin. Tayo’y
nabubulag sa katutuhanan at nagmumukhang tanga. Sa katunayan ay inaagaw na pala ang mga bagay na
sobrang napaka halaga sa ating buhay. Naranasan mo ba ito? Iyon bang maagawan ka ng bagay na
mahalaga sa iyo at gusto mong bawiin muli? Yoong gawin mo ang lahat para mabawi lamang ito?
Ipaglalaban mo ba ito o tatanggapin mo nalang na kinuha na ito sa iyo at susuko ka nalang?

Lahat ng mga tanong na ito ay may koneksyon sa kwentong sinulat ni Rogelio “Sikat” Sicat na may
pamagat na “Tata Selo”. Ito ay tungkol sa isang magsasakang nagngangalang Tata Selo na pinagkaitan ng
karapatan na magsaka sa lupang sinasabi niyang pag-aari nya noon. Nakiusap siya sa Kabesang Tano na
hindi sya paalisin dito at kahit paman sya ay nagmamakaawa ay pinapaalis pa rin siya. Kaya wala na
syang ibang nagawa kundi tinaga nya ang Kabesa.

Sa kwentong ito, dito malalaman ang karumaldumal na pangyayaring naganap sa buhay ni Tata
Selo. Sinasabi ditong ang mga mahihirap ay walang kapangyarihan laban sa mga mayayaman. Sinasabing
ang may kapangyarihan ang naghahari sa lugar, kumbaga sila ang sumisikat na ilaw sa madilim na sulok.

1. PAGKILALA SA MAY AKDA

Si Rogelio R. “Sikat” Sicat ay isinilang noong June 26, 1940 sa San Isidro, Nueva Ecija. Ika anim sya
sa walong magkakapatid nina Estanislao Sicat at Crisanta Rodriguez. Noong 1950 ay lumuwas siya ng
Maynila upang magtrabaho sa University of Santo Tomas. Pagkatapos maging Campus Writer at Literary
Editor ng The Varsitarian , tinuloy niya hanggang maging isa siya sa mga sikat na Pioneers ng Philippine
literature sa pamamagitan ng pagpili ng Filipino bilang lenggwahe ng kanyang pagsusulat, at sa
pamamagitan nag pagtalikod sa mga pag-alala at pakikipagtagpo sa mga "Western Writers".Ang mga
gawa ni Sicat, na nagpabangon sa nakagawiang literature natin at nagpamulat sa atin sa kalagayan ng
ating lipunan, unang nakita sa magasin na Liwayway. Nakakuha siya ng parangal sa Palanca awards
noong 1962, at noong1965 lumabas bilang antolohiya, Mga Agos sa Disyerto , sumunod sa mga
magagaling na manunulat. Sumulat siya ng ilang dekada, at nakilala siya sa Literary History bilang
Fictionist, Playwright at Professor, at ang pagiging Dean sa University of the Philippines Diliman.
“Impeng Negro” at “Tata Selo”, parehong gawa ni Sicat na isinadula sa isang pelikula, ay ilan lamang sa
mga ginawa ni Sicat. Ang iba pa niyang mga gawa ay: Dugo sa Bukang-Liwayway , Pagsalunga: Piniling
Kuwento at Sanaysay , at ang dulang "Moses, Moses". Namatay si Sicat noong 1997dahil sa sakit na
kanser, pero pinarangalan sa huling pagkakataon sa pamamagitan ng National Book Award noong
sumunod na taon para sa kanyang pagsasalin sa ginawa ni William J. Pomeroy na pinamagatang: “Ang
Gubat”: Isang Personal na Rekord ng Pakikilabang Gerilya ng mga Huk sa Pilipinas.

2. URI NG PANITIKAN
 Ang Tata Selo ay isang maikling kwento na sinulat ni Rogelio Sicat.

3. LAYUNIN NG AKDA

Naisulat ni Rogelio Sicat ang Tata Selo sa layuning maipahayag ang damdamin ng mga mahihirap.
Makikita natin sa kwento na ang mga mahihirap ay walang kapangyarihan sa mundo.

4. TEMA O PAKSA NG AKDA

Ang kwento ito ay tungkol sa buhay ng isang magsasakang pinagkaitan ng karapatan na magsaka sa
lupang dati ay pag-aari niya.

5. MGA TAUHAN

Tata Selo

Si Tata Selo ang pangunahing tauhan sa kwentong ito. Siya ang mahirap na magsasakang inagawan
ng pag aari ng isang mayamang Kabesa. Habang nasa loob ng istaked ay nakakaawang tingnan si Tata
Selo, may kunting luha sa kanyang mata at naniniwala siya na katwiran ang pagtaga niya sa kabesa. Si
Tata Selo ay naka suot ng Kupas na gris, may mga tagpi na ang kanyang mga siko at paypay. Ang kutod
naman niyang yari sa matibay na supot ng asin ay may bahid na ng natuyong putik. At kitang kita ang
hirap na pinag daanan sa buhay ni Tata Selo. Palaban sa simula si Tata Selo na katwiran ang kanyang
ginawa ngunit ng magtagal ay humina ang kanyang loob at napagtanto na mali parin ang kanyang
ginawa na pagtaga sa Kabesa.

Kabesang Tano

Siya ang mayamang Kabesa na walang pusong pinaalis ang matanda sa sakahang pag-aari niya
noon. Hindi niya inisip kung ano ang mararamdaman ng matanda kung paalisin nya ito. Tinungkod pa
niya ng tingungkod ang matanda hanggang ito ay natumba.
Alkalde

Siya naman ang Alkalde na walang respeto sa matanda. Mapagmataas ito kahit na mas
nakakatanda sa kanya. Ngunit sa kabila ng lahat ay mayroon pa rin siyang oras na asikasuhin ang mga
krimen na nangyari sa bayan nila.

Hepe

Mapagmataas din siya at walang respeto sa matanda. Halatang halata na ginamit niya ang kanyang
kapangyarihan upang magawa niyang suntukin at murain si Tata Selo kahit na itoy matanda na at
naghihina na.

Batang Mangbubukid

Kahit na hindi siya ang gumanap bilang isang mahalagang tauhan ay ipinapakita niya ang pagiging
mapagkumbaba at maalalahanin. Kahit na hindi nya kilala si Tata Selo at hind siya pinapansin nito ay
makikita natin na pinapalakas niya ang loob ng matanda.

Saling

Ang nag iisang anak na maganda ni Tata Selo. Namasukan ito bilang isang katulong sa kanila
Kabesang Tano. Pinapakita niya ang pagmamahal sa ama sa pamamagitan ng pagyakap niya nito ng
napakahigpit.

6. TAGPUAN
 Sa simula pa lamang ng kwento ay nakakulong na si Tata Selo, siya ay nasa loob ng istaked. Kung
saan linalagay ang mga taong nagkasala, ang mga taong nakagawa ng hindi maganda sa lipunan. Ngunit,
para ba siyo ay dapat ilagay dito si Tata Selo?

7. NILALAMAN O BALANGKAS NG PANGYAYARI

Maganda ang nilalaman ng kwento dahil ito ay makabuluhan at nakapagbibigay ng aral sa

mambabasa.

8. KAISIPAN AT IDIYANG TAGLAY NG AKDA

Naisulat ito ni Sicat upang mabatid ng lahat na hindi dapat gamitin ang kapangyarihan upang
maghari sa mundo at mang abuso ng kapwa tao. Dahil dito sa mundong ibabaw, tayo ay pantay-pantay
na namumuhay. Walang sinuman ang pwedeng manakit ng kapwa.

9. ISTILO NG PAGKAKASULAT NG AKDA

Ang kwentong Tata Selo ay nagsimula na sa gitna ng kwento kung saan nakulong na si Tata Selo at
kinwento na lamang niya ang pagtaga niya sa kabesa.

10. BUOD

Mabilis na kumalat ang usapan tungkol sa pagpatay ni Tata Selo kay Kabesa, ito'y naging mainit na
usapan ng mga tao at karamihan ay hindi makapaniwala na nagawa nya ito. Sya ay kinausap ng alkalde
habang sya ay nasa likod ng mga rehas, at tinanong kung bakit nya nagawa ito. Nakakaawang tingnan si
Tata Selo sa kanyang lumang suot na natuyuan pa ng putik. At nanghihina na rin sapagkat tinungkod
siya ng kabesa at sinuntok din at minura ng Hepe. Palaging sagot ni Tata Selo na tinungkod sya ng
Kabesa nang subukan nyang makiusap na huwag syang tanggalin sa pagsasaka. Sabi ng binatang anak ng
pinakamayamang propitaryo sa San Roque na hindi yun sapat na katwiran; paliwanag nya, hindi sya
nauunawaan ng mga tao ang nangyari at nagawa nya. May isang lalaking lumapit sa kanya at nagtanong
kung paano na ang kanyang anak, si Saling, na naninilbihan kanila Kabesa. Ayaw nyang masali ang
kanyang anak sa nangyayari dahil ayon sa kanya, may sakit si Saling at mas makabubuti sa kanya ang
magpahinga at malayo sa kapahamakan. Matapos ang buong araw ng pagsusuri, habang nakakapit sa
rehas at nakatingin sa labas, sinasabi ni Tata Selo na lahat ay kinuha na sa kanila, wala nang natira sa
kanila.

AUTHENTICITY CERTIFIED: Text version below transcribed directly from audio. (2)]

Good evening.

Today, our fellow citizens, our way of life, our very freedom came under attack in a series of deliberate
and deadly terrorist acts. The victims were in airplanes or in their offices: secretaries, business men and
women, military and federal workers, moms and dads, friends and neighbors. Thousands of lives were
suddenly ended by evil, despicable acts of terror. The pictures of airplanes flying into buildings, fires
burning, huge -- huge structures collapsing have filled us with disbelief, terrible sadness, and a quiet,
unyielding anger. These acts of mass murder were intended to frighten our nation into chaos and
retreat. But they have failed. Our country is strong.

A great people has been moved to defend a great nation. Terrorist attacks can shake the foundations of
our biggest buildings, but they cannot touch the foundation of America. These acts shatter steel, but
they cannot dent the steel of American resolve. America was targeted for attack because we're the
brightest beacon for freedom and opportunity in the world. And no one will keep that light from shining.
Today, our nation saw evil -- the very worst of human nature -- and we responded with the best of
America. With the daring of our rescue workers, with the caring for strangers and neighbors who came
to give blood and help in any way they could.

Immediately following the first attack, I implemented our government's emergency response plans. Our
military is powerful, and it's prepared. Our emergency teams are working in New York City and
Washington D.C. to help with local rescue efforts. Our first priority is to get help to those who have been
injured, and to take every precaution to protect our citizens at home and around the world from further
attacks. The functions of our government continue without interruption. Federal agencies in Washington
which had to be evacuated today are reopening for essential personnel tonight and will be open for
business tomorrow. Our financial institutions remain strong, and the American economy will be open for
business as well.
The search is underway for those who were behind these evil acts. I have directed the full resources of
our intelligence and law enforcement communities to find those responsible and to bring them to
justice. We will make no distinction between the terrorists who committed these acts and those who
harbor them.

I appreciate so very much the members of Congress who have joined me in strongly condemning these
attacks. And on behalf of the American people, I thank the many world leaders who have called to offer
their condolences and assistance. America and our friends and allies join with all those who want peace
and security in the world, and we stand together to win the war against terrorism.

Tonight, I ask for your prayers for all those who grieve, for the children whose worlds have been
shattered, for all whose sense of safety and security has been threatened. And I pray they will be
comforted by a Power greater than any of us, spoken through the ages in Psalm 23:

Even though I walk through the valley of the shadow of death, I fear no evil for you are with me.

This is a day when all Americans from every walk of life unite in our resolve for justice and peace.
America has stood down enemies before, and we will do so this time. None of us will ever forget this
day, yet we go forward to defend freedom and all that is good and just in our world.

Thank you. Good night. And God bless America.

Ang Kwento ni Mabuti- Genoveva Edrosa Matute

I. Tauhan

Lapad na Tauhan:

Mabuti- isang guro sa larangan ng Panitikan at malimit na tinuturan ang salitang “mabuti”. Matatag sa
pagsubok sa buhay.

Anak ni Mabuti- Anim na taong batang babae na nais maging manggagamot ni Mabuti.
Mga Estudyante- mga mag-aaral na tinuturuan ni Mabuti sa Panitikan at pinagtitiisan ang paulit-ulit na
kwento ni Mabuti tungkol sa anak.

Asawa ni Mabuti- mahihinuha natin na iniwan niya si Mabuti at ang kanyang anak para sa ibang babae.

Bilog na Tauhan:

Ang mag-aaral na umiyak sa sulok- isang batang naging malapit kay Mabuti at naging interesado sa
pagtuklas sa suliranin ni Mabuti.

II. Tagpuan

Sa isang pinaglumaan ng panahon na paaralan

III.Banghay

Panimulang Pangyayari

Isang guro na tinatawag na Mabuti ng kanyang mga estudyante kapag nakatalikod dahil sa lagi niya
itong tinuturan kapag wala siyang masabi. Tinuturuan niya ang mga mag-aaral sa Panitikan dahil dito
siya bihasa.

Suliranin

Magtatakip-silim na n gang isang mag-aaral ay umiiyak sa isang sulok ng silid-aklatan dahil sa isang
maliit na problema. Nilapitan siya ni Mabuti at kinausa, inusisa at pinatahan. Namangha ang bata dahil
doon din tumatangis si Mabuti sa sulok na iyon. Tinanong niya si Mabuti kung ano ang dahilan ng
kanyang pagtangis sa sulok na iyon ngunit hindi siya nasagot ni Mabuti. Simula noon, ang mag-aaral ay
nagkaroon ng matinding damdamin sa pagtuklas sa suliranin ni Mabuti na pilit ikinukubli ng guro.

Kasukdulan

Isang araw, nagkwento si Mabuti tungkol sa kanyang anak mag-aaral na sa susunod na pasukan.
Nasambit niya na nais niyang maging manggagamot ang kanyang anak, isang mabuting manggagamot.
Bigla niyang narinig ang bulung-bulungan ng dalawang estudyante na ang sinasabi ay “Gaya ng kanyang
ama!”. Tumakas ang dugo sa mukha ni Mabuti na parang isang puting tela. Gayunpaman, siya ngumiti ng
pilit at sinabing, “Oo, gaya ng kanyang ama”. Sa pagkabigla at pagkakilabot sa narinig nay nakuha parin
niyang ngumiti bagamat pilit. Ilang araw din ang itinagal ng pagkamutla ng kanyang mukha. Samantala,
napgtagpi-tagpi na ng bata ng mga impormasyon ngunit bigo parin siyang matuklasan ang lihim at
suliranin ni Mabuti.

Kakalasan

Natuklasan ng mag-aaral na nagging malapit kay Mabuti, na kasalukuyang nakaburol ang asawa
ngunit hindi sa tinitirhan ni Mabuti.

Wakas

Lubos na naunawaan at nabatid ng mag-aaral na naging malapit kay Mabuti ang lahat at iyon ang
nagpagaan ng damdamin nito.

IV. Mga Leksyon o Aral

v Huwag kang makiapid.

v Mahalin at maging tapat ka sa iyong pamilya.

v Maging positibo ka sa lahat ng aspeto sa buhay.

v Huwag mong itago ang iyong nadarama dahil hindi ito makatutulong.

v Laging isipin na lahat ng bagay ay mabuti.

v Pahalagahan mo ang mga tao sa paligid.

v Ang babae ay matatag sa mga problema lingid sa kaalaman ng mundo.

V. Bisang Pangkaisipan

- Ang kababaihan ay tunay na matatag sa mga problema.

- Dapat isipin natin na ang ating mga guro ay ating pangalawang magulang at dapat natin silang
tulungan sa kanilang mga suliranin kapalit ng kanilang mga sakripisyo para sa atin.

VI. Bisang Pandamdamin

- Nahihiwagaan ako kay Mabuti dahil sa kanyang kinikilos. Sa mga nakasaad sa kwento, sa harap ng
klase ay nakangiti siya ngunit tumatangis siya sa sulok ng silid-aklatan. Naitatago niya ang kanyang
damdamin at namamangha ako sa pagiging matatag at positibo niya.
- Naiinis ako sa asawa ni Mabuti dahil iniwan siya si nito pati na rin ang kaniyang anak para lang sa
ibang babae. Kaya siguro siya ay namatay dahil binalikan siya ng mga kasamaang ginawa niya.

VII. Bisang Pangkaugalian

- Dabat bigyan natin ng importansya ang ating mga kabiyak dahil sila ay kalahati na ng ating buhay.

- Dapat igalang natin ang ating mga guro.

- Dapat maging positibo tayo sa buhay tulad ni Mabuti.

VIII. Buod

Uminog ang istorya sa buhay ni Mabuti, isang guro, habang kinukwento mula sa punto de vista
ng isa sa kanya ng mga estudyante.

Tinatawag siyang Mabuti ng kaniyang mga estudyante sa kanyang likod dahil lahat ng kaniyang mga
salita ay naglalaman ng mga kabutihan. Bukod roo'y binudburan rin ng salitang 'mabuti' ang mga
sinasabi niya.

Isang hapo'y may isang estudyante ang umiiyak nang patago sa silid-aklatan, nakita siya ni Mabuti at
inalo ito. Sinabi ni Mabuting hindi niya alam na may tao roo't ang pagpunta niya roo'y hindi rin
nagkataon lamang. Pumupunta rin si Mabuti sa sulok ng sild aklata na iyon upang umiyan rin.

Kung anong kadahilana'y hindi niya na sinabi. Nakinig lamang siya sa kanyang estudyante kahit na
napaka babaw lamang ng iniiyak nito.

Simula ng engkwentrong iyon ay mas naging bukas na si mabuti sa pagkekwento ng kaniyang buhay,
liban ng tungkol sa kaniyang asawa. Iniikutan ng kaniyang mga pangarap ng kabutihan ang kaniyang
anak, halata sa mga kwento niyang patungkol dito na ang anak niyang ito ang kaniyang buhay.

wala pang isang taon mula ng siya'y mabiyuda. Sa kabila ng bigat na kaniyang dinadala ay patuloy pa rin
ang kaniyang positibismo. Ang kanyang katatagan ay patuloy ang pagningas kahit nilulunod na siya ng
kalungkutan.

Si Efren Abueg ang isa sa mga iginagalang na nobelista, kuwentista, mananaysay, at krititiko ng kaniyang
panahon. Sumulat at nag-edit ng maraming mga sangguniang aklat si Abueg at ginagamit hanggang sa
kasaluyukan sa kapwa pribado at publikong paaralan, mula sa elementarya, sekundarya hanggang sa
kolehiyo. Bukod dito, malimit ilahok ang kaniyang mga kuwento sa mga teksbuk na sinulat ng ibang
awtor. At isa sa mga akdang kanyang mga naisulat ay ang Mabangis na Lungsod.
PAGKILALA SA MAY AKDA – Ito ay hindi nangangahulugan ng pagsusuri sa pagkatao ng may akda kundi
sa mga bagay na nag-uudyok sa kanya upang likhain ang isang akda.

Mahusay at masining na manunulat na kadalasang kahirapan ang paksa sa kanyang

istorya. Marahil dahil narin sa sariling karanasan kanyang natamasa.

2. URI NG PANITIKAN - Pagtukoy sa mga anyo ng panitikang sinulat sa himig o damdaming taglay nito.

Maikling Kwento- Isang uri ng panitikang maaring basahin ng isang upuan lamang hindi
tulad ng nobela.

3. LAYUNIN NG AKDA – Pagsusuri sa kahalagahan ng akda kung bakit sinulat. Layunin ba nitong
magpakilos o manghikayat, magprotesta at iba pa.

Nilalayon ng may akdang bigyang aral at aliw ang mga mambabasang makababasa ng
kanyang maikling kuwento.

4. TEMA O PAKSA NG AKDA - Ito ba ay makabuluhan, napapanahon, makatotohanan at mag-aangat o

tutugon sa sensirilidad ng mambabasa?

Naging makabuluhan ang kuwentong ito dahil ito ay sumasalamin sa tunay na sitwasyon
ng mga batang nasa lansangan. Binigyang atensyon niya ang mga pang aapi at imoralidad ng ibang tao sa
mga batang nanlilimos lamang.

5. MGA TAUHAN/KARAKTER SA AKDA – Ang karakter ba’y anyo ng mga taong likha ng lipunang
ginagalawan, mga taong di pa nililikha sa panahong kinabibilangan o mga taong nilikha, nagwasak,
nabuhay o namatay.

Adong- ang pangunahing tauhan sa kuwento, isang 12 taong gulang na namamalimos

lamang sa lansangan

Aleng Ebeng- Isang matandang pilay na laging katuwang ni Adong sa oras ng

kalungkutan.

Bruno- Karakter sa istorya kung saan siyang nang aapi at nang aalipusta sa pangunahing
tauhan siyang dahilan ng kamatayan ni Adong
6. TAGPUAN/PANAHON – Binibigyang pansin sa panunuring pampanitikan ang kasaysayan, kapaligiran at
panahong saklaw ng isang akda bilang mga saksi ng kalagayan o katayuan ng isang indibidwal ng
kanyang kaugnayan sa kapwa at lipunan.

Naganap ang kuwento sa Quiapo, nangyari sa panahong kasalukuyan at isang

kuwentong galing sa mapaglarong imahinasyon ng may akda.

7. NILALAMAN/BALANGKAS NG MGA PANGYAYARI – Isa bang gasgas na pangyayari ang inilahad sa

akda? May kakaiba ba sa nilalamang taglay. Dati o luma na ba ang mga pangyayaring. May bagong bihis,
anyo, anggulo o pananaw? Paano binuo ang balangkas ng akda? May kaisahan ba ang pagkakalapit ng
mga pangyayari mula simula hanggang wakas? May natutunan ka ba sa nilalaman ng akda?

1.) may isang musmos na nag hahangad ng kaunlaran sa buhay at nangangarap na maka
alpas sa mahigpit na bisig ng gutom at kahirapan

2.) Sa bawat pag sahod ng kanyang maruming palad ay tila walang nakikita at nadidinig
ang mga taong dumadaan at lumalampas sa kanyang harapan

3.) Kung mayroon mang mga taong mag bibigay ng tulong, dama padin ang pandidiri at
hinala sa kanya. agad na kinukuha ni Bruno ang mga baryang nalimos kaya't nananatiling kumakalam
ang kanyang sikmura.

4.) Isang araw, Tinangka niyang mag paka layo layo sa Quiapo, sa gutom, sa kahirapan
ngunit hindi siya nag tagumpay. Agad siyang naabutan ni Bruno at sa wakas kanya nang naramdaman
ang pangarap na kapayapaan.

8. MGA KAISIPAN/IDEYANG TAGLAY NG AKDA – Ang isang akdang pampanitikan ay nagtataglay at

nagpapaliwanag sa mga kaisipang umiiral, tinatanggap at pinatutunayan ng mga tiyak na sitwasyon o
karanasan. Maaari ding ang mga kaisipang ito ay salungatin, pabulaanan, magbago o palitan. Ito ba ay
mga makatotohang unibersal, likas sa tao at lipunan, mga batas sa kaikasan, sistema ng mga ideya o
paniniwalang kumokontrol sa buhay? Mahalagang masuri sa akda ang nga kaisipang ginamit na batayan
sa paglalahad ng mga pangyayari.

Likas na sa taong mandiri at mang uri, ngunit hindi ito ang tamang iasta sa harap ng ibang
tao. Nag papakita ka lamang ng Imoralidad sa iyong pag katao. Ito ang pinaka malapit na kaisipan na
gustong ipahiwatig ng manunulat, Marahil kanya naring naranasan ang mga bagay na kanyang nabangit
at inilathala.
9. ISTILO NG PAGKAKASULAT NG AKDA – Epektibo ba ang paraan ng pagkakagamit ng mga salita?
Angkop ba ang antas ng pang-unawa ng mga mambabasa sa pagkakabuo ng akda? May bayas ba kaya
ang istilo nng pagkakasulat sa nilalaman ng akda? Masining ba ang pagkakagawa ng akda? Ito ba’y may
kahalagahang tutugon sa panlasa ng mambabasa at sa katangian ng isang mahusay na akda?

Naging napaka epektibo ng kanyang panulat dahil sa masusing pag pili sa mga ginamit niyang
salita, malalim bagama't may mahalagang kahulugan. Malinaw na gustong pag isipin ng maumulat ang
kanyang mga mambabasa sa pamamagitan ng malalalim na kataga, napukaw ng may akda ang
damdamin ng mambabasa. Masining ang kamyang pag kakalahad ng balangkas sa makatuwid naging
malinaw at kapaki pakinabang ang kanyang kuwento.

10. BUOD – Hindi kailangang ibuod nang mahaba ang istorya ng akda. Ang pagbanggit sa mahalagang
detalye ang bigyang tuon.

Sa isang sulok ng Quiapo, mayroong munting musmos na nag hahangad ng kaunlaran at

kasaganaan. Araw-araw na sa harap ng simbahan si Adong at tila direktang naka tingin sa kanya ang
sinbahan at kinaawaan siya. Kasama niya si Aleng Ebeng na laging kasakasama sa oras ng kalungkutan.
Araw-araw niyang isinasahod ang maduming palad sa mga harap ng mga taong tila hindi nakikita at
nadidinig ang hinaing ng musmos. Sa kabila nito sa bawat baryang kumakalansing sa kanyang bulsa ay
dinig ng mala higanteng nilalang na pumupukaw ng natitirang pag asa ni Adong. Si Bruno, sa bawat araw
na nilikha ng panginoon wala isa man dito ang pumatlang sa pag kotong niya kay Adong. Isang araw sa
panlilimos ni Adong, dumating si Bruno at ambang kukuhanin ang baryang nakolekta sa wangis ng pag
mamakaawa. Tinangka niyang tumakbo, tumakas sa kahirapan, takbuhan ang kahirapan ngunit mabilis
na dumampi ang malakas na undayog ng kamay ni Bruno sa kanyang nag papawis na mukha,
naramdaman niya ang kamay nito, at sa ilang sandali hindi na niya naramdaman ang kabangisan sa
kapayapaang kumandong sa kanya.

Buod.Buod

- Mapapaiyak na si Adong. Mula sa kanyang pananatili sa marusing na bakuran ng simabahan

magmula noong tanghali ay nagsawa na ang kanyang bisig sa wala pang tunog ng katuwaan. Kanina
pang kumakalam ang kaniyang sikmura ngunit malalamig na parang bato ang nakikita niyang mukha ng
mga nagdaraang tao, mga kamay at hiwatig na pagwawalang bahala, mga hakbang na nagpapahalaga ng
pagmamadali ng pag-iwas. Kung may pumapansin ma’y pandidiri at pagkasuklam ang makikita sa
kanilang mga mukha. At halos araw – araw, lagi siyang napapaiyak hindi lamang niya ipinapakita kay
Aling Ebeng o iba pang manlilimos. Isa sa kanyang kinakatakutan ay ang pagdating ni Bruno. Kinuha nito
ang mga baryang matagal na ring kumakalansing sa kanyang bulsa ngunit hindi napunta sa kanyang
bituka. Ang mga daing niya’y tila walang halaga. Ilang sandal pa’y tumunog na ang kampana ng
simbahan pagpapahiwatig na tapos na ang misa. Laking tuwa niya nang may mga taong nagsisilapitan at
nagbibigay ng kaunting barya. Ngunit napawi ang kanyang tuwa nang malaman niya kay Aling Ebeng na
paparating na si Bruno. Hinawakan niyang maigi ang mga baryang nasa kanyang bulsa at agad na
naglakad palayo at humalo sa mga taong nagdaraan. Sa kanyang paglingon ay naroroon at hinahabol
siya ni Bruno. Mabilis siyang tumalon sa bakod ng simabahan at nagtatakbo nang palayo. Nang
makaramdam ng pagod ay nagtago siya sa isang eskenita at sumandal sa isang poste upang
makapagpahinga. Hindi nagtagal ay nakarinig siya ng mga yabag at ang nakakatakot na boses ni Bruno
habang sinasambit ang kanyang pangalan. Napahindik siya, nais niyang tumakbo at magtago ngunit huli
na, nahablot na ni Bruno ang kanyang braso. Pumalag man siya’y wala pa ring silbi dahil sa kalakasan ni
Bruno. Naramdaman na lamang niya ang malupit na palad ni Bruno. Nahilo siya at di naglaon ay din a
niya naramdaman ang kabangisan sa dahil sa kapayapaang biglang kumandong sa kanya.

Talumpati ni gat andres bonifacio sa gabi ng pagkakatatag ng kkk ng mga anak ng bayan

Mga Capatid:"

"Tayo'y di mg?a pantás, caya hindî mariringal na talumpatî at dî maririkit na sulat ang ating idaraos; sa
gawâ natin daanin: ang catubusa'y hindî nacucuha sa salita ó sa sulat; kinácamtan sa pagsasabog ng
dugô."

"Talastas na ninyo ang calupitáng guinawâ sa ating capatid na si Dr. Rizal, iya'y maliwanag na
halimbawang nagpapakilala sa ating di tayo macaliligtas sa caalipnan cung dî daraanin sa pakikibaca."

"¡Sucat na ang pagpapacababà! ¡Sucat na na ang pangangatuwiran! ¡Nangatuwiran si Rizal ay hinuli

pagcatapos na mapag-usig ang mg?a magulang, capatid, kinamag-anacan at cacampí!"

"¡Sucat na! Papagsalitain natin naman ang sandata! ¿Na tayo'y pag-uusiguin, mabibilango, ipatatapon,
papatayin? Hindî dapat nating ipanglumó ang lahat ng? ito, mabuti pa ng?a ang tayo'y mamatay cay sa
manatili sa pagcabusabos."

"At ng maganap natin ang dakilang cadahilanan ng pagpupulong nating ito'y ating maitayô ang isáng
malacás, matibay at macapangyarihang catipunan ng? mg?a anác ng? Bayan."

"¡Mabuhay ang Filipinas!!!"