KALAGAYANG PANG-EKONOMIYA NG ASYA

 Four Tigers in Asia (1997)

Hong Kong Singapore Taiwan South Korea
 1980 - Ang mga sosyalistang (socialism) bansa tulad ng China at Vietnam ay nagbukas sa sistemang Kapitalismo (Capitalism).
 Dekada 80 – Tinaguriang Sick Man of Asia ang Pilipinas at Dekada 90 naman nagsimula naman patungong Tiger Economy noong si Pangulong Fidel Ramos pa ang
lider ng bansa.
 Spill-over effect o pagkalat ng kaunlaran dulot ng heograpikal na dahilan sapagkat magkakalapit ang mga bansa sa Silangang Asya.
 Bubble Economy o ang pagtaas ng halaga ng produkto dahil sa espekulasyon at currency speculator o mga mamumuhunan na naglalagak ng pera at tinatantiya
ang halaga ng pananalapi upang kumita. Ang epekto nito ay ang krisis sa pananalapi sa Asya noong 1997.
 Flying Geese phenomenon – ang paglalarawan ni Kaname Akamasu ng pag-unlad at pagsulong ng mga ekonomiya sa Asya sa pamamagitan ng mga gansa na
lumilipad nang nakaayos na parang nakabaligtad na “V” sa kalangitan na pinagungunahan ng isang gansa bilang gabay. Bilang paghahambing, ang mga bansang
nasa unahan ay mas malamang na maglipat o magpasa ng mas maunlad na industriya sa mga bansa sa hulihan. Japan Newly Industrialized Economy New NIC
 Mga Salik sa Pag-unlad ng Ekonomiya – pamahalaang awtoritaryan, pag-unlad sa pangunguna ng pamahalaan, institusyonalisasyon ng mga pagpapahalagang
Asyano, at network o malakas na ugnayang Asyano.
 Pagtapat-tapatin ang magkaka-ugnay:
COLUMN PROGRESS
____1.Pinagkukunang yaman COLUMN DEVELOPMENT
A. Hindi lahat ng mga pinuno ay mabubuti. Nararapat lamang ay may mga katangian
____2.Sistemang pampulitika silang makatulong upang sila ay maging mga mabuting pinuno.
B. Ang pamahalaan ay nakapagtatadhana ng epektibong planong pang-ekonomiya.
____3. Kultura C. Pagkakaroon ng work ethic o malalim na pagpapahalaga sa trabaho o hanapbuhay
kaakibat ang kahanga-hangang disiplinang pansarili.
____4.Edukasyon D. Dahil sa estratehikong lokasyon, ang bansa ay kinilala bilang pangunahing sentrong
pinansyal at komersyal.
____5.Heograpiya E. Ang humuhubog sa pamumuhay ng mga Asyano ay nakabatay sa kanilang desisyon,
asal, gawi, at pananaw tungo sa pagkamit ng kaunlaran ng kani-kanilang mga bansa.
F. Ang mataas na literacy rate ng mga mamamayan ng isang bansa ay isang batayan ng
kaunlaran ng mga bansa.
____6.Uri ng pinuno G. Malawakan ang operasyon ng mga mapagmalabis na korporasyong transyunal
(transnational corporations) na naging sanhi ng pagkalason ng yamang tubig,
____7.Uri ng mamamayan pagkakalbo ng kalikasan, pagkasira ng mga coral sa karagatan, pagkasaid ng sustansya
ng lupa, pagdumi ng hangin at iba pa.

 MGA ORGANISASYONG PANG-EKONOMIYA

9. WTO – World T_ _ _e Or_ _ _ _ _ _tion 13. WB – W_ _ _d Bank
10. GATT – General Ag_ _ _m_ _t on Tar_ _ _s and T_ _d_ 14. IMF – Int_ _ _ _t_ _ _ _l M_n_t_ry F_nd
11. APEC – Asia P_ _ _f_c E_ _ _ _ _ _c Cooperation 15. ASEAN – As_ _ _ _ _t_ _ _ of S_ _ _h E_ _t Asian N_t_ _ns
12. ADB – Asian D_ _ _ _ _p_ _ _t B_ _k
________________________________________________________________________________________________________________________________

KALAGAYANG PANG-EKONOMIYA NG ASYA

 Four Tigers in Asia (1997)
Hong Kong Singapore Taiwan South Korea
 1980 - Ang mga sosyalistang (socialism) bansa tulad ng China at Vietnam ay nagbukas sa sistemang Kapitalismo (Capitalism).
 Dekada 80 – Tinaguriang Sick Man of Asia ang Pilipinas at Dekada 90 naman nagsimula naman patungong Tiger Economy noong si Pangulong Fidel Ramos pa ang
lider ng bansa.
 Spill-over effect o pagkalat ng kaunlaran dulot ng heograpikal na dahilan sapagkat magkakalapit ang mga bansa sa Silangang Asya.
 Bubble Economy o ang pagtaas ng halaga ng produkto dahil sa espekulasyon at currency speculator o mga mamumuhunan na naglalagak ng pera at tinatantiya
ang halaga ng pananalapi upang kumita. Ang epekto nito ay ang krisis sa pananalapi sa Asya noong 1997.
 Flying Geese phenomenon – ang paglalarawan ni Kaname Akamasu ng pag-unlad at pagsulong ng mga ekonomiya sa Asya sa pamamagitan ng mga gansa na
lumilipad nang nakaayos na parang nakabaligtad na “V” sa kalangitan na pinagungunahan ng isang gansa bilang gabay. Bilang paghahambing, ang mga bansang
nasa unahan ay mas malamang na maglipat o magpasa ng mas maunlad na industriya sa mga bansa sa hulihan. Japan Newly Industrialized Economy New NIC
 Mga Salik sa Pag-unlad ng Ekonomiya – pamahalaang awtoritaryan, pag-unlad sa pangunguna ng pamahalaan, institusyonalisasyon ng mga pagpapahalagang
Asyano, at network o malakas na ugnayang Asyano.
 Pagtapat-tapatin ang magkaka-ugnay:
COLUMN PROGRESS
____1.Pinagkukunang yaman COLUMN DEVELOPMENT
H. Hindi lahat ng mga pinuno ay mabubuti. Nararapat lamang ay may mga katangian
____2.Sistemang pampulitika silang makatulong upang sila ay maging mga mabuting pinuno.
I. Ang pamahalaan ay nakapagtatadhana ng epektibong planong pang-ekonomiya.
____3. Kultura J. Pagkakaroon ng work ethic o malalim na pagpapahalaga sa trabaho o hanapbuhay
kaakibat ang kahanga-hangang disiplinang pansarili.
____4.Edukasyon K. Dahil sa estratehikong lokasyon, ang bansa ay kinilala bilang pangunahing sentrong
pinansyal at komersyal.
____5.Heograpiya L. Ang humuhubog sa pamumuhay ng mga Asyano ay nakabatay sa kanilang desisyon,
asal, gawi, at pananaw tungo sa pagkamit ng kaunlaran ng kani-kanilang mga bansa.
M. Ang mataas na literacy rate ng mga mamamayan ng isang bansa ay isang batayan ng
kaunlaran ng mga bansa.
____6.Uri ng pinuno N. Malawakan ang operasyon ng mga mapagmalabis na korporasyong transyunal
(transnational corporations) na naging sanhi ng pagkalason ng yamang tubig,
____7.Uri ng mamamayan pagkakalbo ng kalikasan, pagkasira ng mga coral sa karagatan, pagkasaid ng sustansya
ng lupa, pagdumi ng hangin at iba pa.

 MGA ORGANISASYONG PANG-EKONOMIYA

9. WTO – World T_ _ _e Or_ _ _ _ _ _tion 10. GATT – General Ag_ _ _m_ _t on Tar_ _ _s and T_ _d_
11. APEC – Asia P_ _ _f_c E_ _ _ _ _ _c Cooperation 14. IMF – Int_ _ _ _t_ _ _ _l M_n_t_ry F_nd
12. ADB – Asian D_ _ _ _ _p_ _ _t B_ _k 15. ASEAN – As_ _ _ _ _t_ _ _ of S_ _ _h E_ _t Asian N_t_ _ns
13. WB – W_ _ _d Bank