Đề bài: SO SÁNH HIỆP ĐỊNH GIƠ-NE-VƠ (1954) VÀ HIỆP ĐỊNH PARI

(1973) VỀ THỜI GIAN, PHẠM VI, CÁC BÊN THAM GIA (TƯƠNG QUAN
LỰC LƯỢNG), NỘI DUNG, KẾT QUẢ, Ý NGHĨA.
Tiêu
chí so
sánh Hiệp định Giơ-ve-nơ ( 1954 ) Hiệp định Pari ( 1973 )
Hiệp định hình thành sau 75 ngày đàm
Từ sau Hiệp định Giơnevơ 1954, đế
phán với 8 phiên họp rộng và 23 phiên
quốc Mỹ nhanh chóng nhảy vào miền
họp hẹp cùng các hoạt động tiếp xúc
Nam, thế chân thực dân Pháp, biến
ngoại giao dồn dập đằng sau các hoạt
miền Nam Việt Nam thành thuộc địa
động công khai. Hiệp định được kýkiểu mới. Việt Nam một lần nữa trải
ngày 21 tháng 7 năm 1954. qua cuộc chiến tranh trường kỳ, bền
- Ngày 21-7-1954, các hiệp định đình
bỉ chống Mỹ để đi tới việc ký kết
Thời chỉ chiến sự ở Việt Nam, Lào và Hiệp định Pari, ngày 27 tháng 1 năm
gian Campuchia được ký kết. Bản tuyên bố
1973.
cuối cùng về lập lại hòa bình ở Đông
- Hiệp định Pari về chấm dứt chiến
Dương được các nước tham gia hội tranh, lập lại hoà bình ở Việt Nam
nghị cam kết chính thức chấp nhận.
chính thức được ký kết ngày
Đại diện Chính phủ Mỹ ra tuyên bố27/1/1973 tại Trung tâm các hội nghị
riêng thừa nhận Hiệp định. phố Clêbe ở Pari. Hiệp định bắt đầu
có hiệu lực từ 7 giờ sáng ngày
28/1/1973.
Hiệp định Genève 1954 (tiếng Việt: Hiệp định Paris về Việt Nam hoặc
Hiệp định Giơ-ne-vơ năm 1954) là hiệp định Paris 1973 (ở miền Nam
hiệp định đình chiến được ký kết tại còn gọi là Hiệp định Ba Lê) là hiệp
thành phố Genève, Thụy Sĩ để khôi định chấm dứt chiến tranh, lập lại
Phạm
phục hòa bình ở Đông Dương. Hiệp hòa bình ở Việt Nam do 4 bên tham
vi
định dẫn đến chấm dứt sự hiện diện chiến: Hoa Kỳ, Việt Nam Dân chủ
của quân đội Pháp trên bán đảo Đông Cộng hòa, Cộng hòa miền Nam Việt
Dương, chính thức chấm dứt chế độ Nam và Việt Nam Cộng hòa ký kết
thực dân Pháp tại Đông Dương. tại Paris ngày 27 tháng 1 năm 1973.
Các - Phái đoàn Anh, do Anthony Eden - 4 bên tham chiến:
bên làm trưởng đoàn. + Hoa Kỳ
tham - Phái đoàn Hoa Kỳ, do Bedell Smith + Việt Nam Dân chủ Cộng hòa
gia làm trưởng đoàn. + Cộng hòa miền Nam Việt Nam
- Phái đoàn Liên bang Xô viết, do + Việt Nam Cộng hòa.
Viacheslav Molotov làm trưởng đoàn. - Các nhân vật đại diện chính thức
- Phái đoàn Cộng hòa Nhân dân Trung cho các bên ký kết:
Hoa, do Chu Ân Lai làm trưởng đoàn. + William P. Rogers Bộ trưởng Bộ
- Phái đoàn Pháp, do Georges Bidault Ngoại giao Hoa Kỳ.
làm trưởng đoàn. + Nguyễn Duy Trinh, Bộ trưởng
- Phái đoàn Việt Nam Dân chủ Cộng Ngoại giao Việt Nam Dân chủ Cộng
hòa, do Phạm Văn Đồng làm trưởng hòa.
đoàn[12]. + Nguyễn Thị Bình, Bộ trưởng Ngoại
- Phái đoàn Quốc gia Việt Nam, do giao Chính phủ Cách mạng Lâm thời
 Nguyễn Quốc Định làm trưởng đoàn
sau thay thế bởi Nguyễn Trung Vinh
rồi Trần Văn Đỗ (không được tham gia
đàm phán tại hội nghị, việc đàm phán
do phái đoàn Pháp thực hiện và chỉ
thông báo lại sau khi ký kết).
- Phái đoàn Vương quốc Lào, do
Phumi Sananikone làm trưởng đoàn
(không tham gia đàm phán trực tiếp,
ủy nhiệm cho phái đoàn Pháp).
- Phái đoàn Vương quốc Campuchia,
do Tep Than, làm trưởng đoàn (không
tham gia đàm phán trực tiếp, ủy nhiệm
cho phái đoàn Pháp).
- Hai phái đoàn Pathet Lào và Khmer
Issarak không được chính thức tham
gia hội nghị mà ủy nhiệm cho phái
đoàn Việt Nam Dân chủ Cộng hòa. Tất
cả các nguyện vọng của hai đoàn này
được Việt Nam Dân chủ Cộng hòa
trình bày trước hội nghị.
- Hai đồng chủ tịch Hội nghị là Liên
Xô và Anh.
Nội - Các nước tham dự hội nghị cam kết
dung tôn trọng độc lập chủ quyền và toàn
vẹn lãnh thổ của 3 nước Việt Nam,
Lào, Campuchia, không can thiệp vào
công việc nội bộ 3 nước.
- Các bên tham chiến thực hiện ngừng
bắn, lập lại hòa bình trên toàn Đông
Dương.
- Các bên tham chiến thực hiện cam
kết, chuyển quân, chuyển giao khu
vực, trao trả tù binh.
- Dân chúng mỗi bên có quyền di cư
sang lãnh thổ do bên kia kiểm soát
trong thời gian quân đội hai bên đang
tập kết.
- Cấm đưa quân đội, nhân viên quân
sự, vũ khí nước ngoài vào Đông
Dương. Nước ngoài không được đặt
căn cứ quân sự tại Đông Dương.
- Thành lập Ủy hội Quốc tế Kiểm soát
Đình chiến Đông Dương (tiếng Anh:
International Control Commission,
ICC; tiếng Pháp: Commission
Cộng hòa miền Nam Việt Nam.
+ Trần Văn Lắm, Tổng trưởng Ngoại
giao Việt Nam Cộng hòa.
- Các nhân vật chủ chốt tham gia
đàm phán:
+ Lê Đức Thọ: Cố vấn Đặc biệt,
Lãnh đạo đoàn Việt Nam Dân chủ
Cộng hòa.
+ Xuân Thủy: Bộ trưởng, Trưởng
đoàn đàm phán Việt Nam Dân chủ
Cộng hòa.
+ Henry Kissinger: Cố vấn đặc biệt
của Tổng thống Hoa Kỳ.
+ Henry Cabot Lodge, Jr.: Trưởng
đoàn đàm phán Hoa Kỳ.
- Hoa Kỳ và các nước cam kết tôn
trọng độc lập, chủ quyền thống nhất
và toàn vẹn lãnh thổ của Việt Nam.
- Hai bên ngừng bắn ở miền Nam lúc
24 giờ ngày 27-01-1973 và Hoa Kì
cam kết chấm dứt mọi hoạt động
chống phá miền Bắc Việt Nam.
- Hoa Kỳ rút hết quân viễn chinh và
quân đồng minh, hủy bỏ các ¬căn cứ
quân sự Mĩ, cam kết không tiếp tục
can thiệp vào nội bộ của miền Nam
Việt Nam.
- Nhân dân miền Nam tự quyết định
tương lai chính trị thông qua tổng
tuyển cử tự do, không có sự can thiệp
của nước ngoài.
- Các bên công nhận thực tế miền
Nam Việt Nam có hai chính quyền,
hai quân đội, hai vùng kiểm soát và
ba lực lượng chính trị.
- Các bên ngừng bắn tại chỗ, trao trả
cho nhau tù binh và dân thường bị
bắt.
 Internationale pour la Surveillance et le
Contrôle, CISC) gồm Ấn Độ, Ba Lan
và Canada, với Ấn Độ làm chủ tịch.
- Sông Bến Hải, vĩ tuyến 17, được
dùng làm giới tuyến quân sự tạm thời
chia Việt Nam làm hai vùng tập kết
quân sự tạm thời. Chính quyền và quân
đội Việt Nam Dân chủ Cộng hòa tập
trung về miền Bắc; Chính quyền và
quân đội khối Liên hiệp Pháp tập trung
về miền Nam. Khoản a, điều 14 ghi rõ
“Trong khi đợi tổng tuyển cử thống
- Hoa Kỳ cam kết góp phần vào việc
nhất Việt Nam, bên nào có quân đội
hàn gắn vết thương chiến tranh ở
của mình tập hợp ở vùng nào theo quy
Việt Nam và Đông Dương.
định của Hiệp định này thì bên ấy sẽ
- Tôn trọng quyền tự quyết và bảo
phụ trách quản lý hành chính ở vùng
đảm các quyền tự do dân chủ của
ấy”.
nhân dân miền Nam Việt Nam. Nhân
- Thừa nhận nguyên tắc về độc lập, chủ
dân miền Nam Việt Nam tự quyết
quyền, thống nhất, toàn vẹn lãnh thổ
định tương lai chính trị của mình
của Việt Nam, Lào, Campuchia.
thông qua tổng tuyển cử thật sự tự do
- Các bên tham gia Hội nghị thừa nhận
và dân chủ.
quyền độc lập, thống nhất, chủ quyền
lãnh thổ của Việt Nam. Hai bên Việt
Nam sẽ tiến hành Tổng tuyển cử vào
tháng 7-1956.
- Quân đội Pháp rút khỏi Đông Dương.
Pháp cam kết tôn trọng độc lập, chủ
quyền, thống nhất, toàn vẹn lãnh thổ
của Lào và Campuchia.
- Những nguyên tắc trong quan hệ giữa
ba nước Đông Dương là tôn trọng chủ
quyền, độc lập, thống nhất, không can
thiệp vào nội bộ của nhau.
Kết - Trải qua 75 ngày đàm phán gay go, - Với thắng lợi của Hiệp định Pari
quả căng thẳng, với 31 phiên họp, cùng năm 1973 về chấm dứt chiến tranh,
nhiều cuộc gặp, tiếp xúc song phương lập lại hòa bình ở Việt Nam, nhân
và đa phương bên lề Hội nghị, cuối dân Việt Nam đã thực hiện được mục
cùng các bên tham gia Hội nghị, trừ tiêu “đánh cho Mỹ cút”, mở ra một
Mỹ, đã thỏa thuận và ký kết được các giai đoạn mới, tạo điều kiện thuận lợi
văn bản về đình chỉ chiến sự ở Việt để thực hiện mục tiêu “đánh cho
Nam và trên toàn cõi Đông Dương. ngụy nhào”. Đây cũng chính là tiền
đề để tiến lên giải phóng hoàn toàn
- Thắng lợi trong việc ký kết Hiệp định miền Nam, thống nhất đất nước vào
Giơ-ne-vơ về đình chỉ chiến sự ở Việt năm 1975.
Nam là thắng lợi vẻ vang của nền - Từ Hiệp định này, quân xâm lược
ngoại giao cách mạng non trẻ của Nhà Mỹ đã phải cuốn cờ rút khỏi Việt
 nước dân chủ nhân dân đầu tiên ở
Đông Nam Á - Nhà nước Việt Nam
Dân chủ Cộng hòa.
- Hiệp định Giơ-ne-vơ về đình chỉ
chiến sự ở Việt Nam đã chấm dứt ách
đô hộ kéo dài hàng thế kỷ của thực dân
Pháp ở Việt Nam và trên toàn cõi
Đông Dương. Miền Bắc được hoàn
toàn giải phóng, tiến hành xây dựng
chủ nghĩa xã hội, trở thành hậu phương
vững mạnh cho nhân dân miền Nam
tiếp tục cuộc cách mạng giải phóng
dân tộc, thống nhất Tổ quốc sau này.
- Hiệp định Giơ-ne-vơ về đình chỉ
chiến sự ở Việt Nam đã đi vào lịch sử,
cùng với Hiệp định Sơ bộ 6/3/1946 và
Hiệp định Paris 1973 đã trở thành 3
văn kiện ngoại giao quan trọng nhất
trong hai cuộc kháng chiến chống
Pháp, chống Mỹ của dân tộc ta.
Ý – Hiệp định Giơnevơ về Đông Dương
nghĩa là văn bản pháp lí quốc tế ghi nhận
những quyền dân tộc cơ bản của các
nước Đông Dương và được các cường
quốc cùng các nước tham dự Hội nghị
cam kết tôn trọng quyền dân tộc.
– Cùng với chiến thắng lịch sử Điện
Biên Phủ, Hiệp định Giơnevơ đã chấm
dứt cuộc chiến tranh xâm lược của
thực dân Pháp, buộc thực dân Pháp
phải rút hết quân đội về nước, lập lại
hoà bình ở khu vực Đông Dương, làm
thất bại âm mưu kéo dài mở rộng và
quốc tế hóa chiến tranh xâm lược của
đế quốc Mĩ ở Đông Dương. Với Hiệp
định này, miền Bắc nước ta được giải
phóng hoàn toàn, đi lên xây dựng xã
hội chủ nghĩa, miền Bắc trở thành hậu
phương lớn cho cuộc đấu tranh giải
phóng miền Nam.
– Với việc kí Hiệp định Giơnevơ, thể
hiện sự lãnh đạo tài tình của Đảng và
Chính phủ ta, đứng đầu là Chủ tịch Hồ
Chí Minh, đã kết hợp đấu tranh quân
sự với chính trị và ngoại giao. Để lại
nhiều bài học kinh nghiệm cho các
Nam, tạo thế xoay chuyển có lợi cho
cách mạng Việt Nam. Là sự kiện lịch
sử quan trọng trong cuộc kháng chiến
chống Mỹ, cứu nước, tạo điều kiện
cho cuộc đấu tranh giải phóng dân
tộc, thống nhất đất nước của nhân
dân ta đi đến thắng lợi hoàn toàn.
- Hiệp định Pari năm 1973 là kết quả
cuộc đấu tranh kiên cường, bất khuất
của nhân dân ta ở cả hai miền đất
nước, tạo ra bước ngoặt lớn trong
cuộc kháng chiến chống Mỹ, cứu
nước của dân tộc. Cội nguồn thắng
lợi tại Hội nghị Pari là tinh thần
quyết chiến quyết thắng, ý chí đấu
tranh quật cường, bền bỉ, nhằm bảo
vệ chân lý, chính nghĩa, lý tưởng độc
lập, tự do của dân tộc Việt Nam.
- Cuộc đấu tranh này phản ánh sự
lãnh đạo tài tình của Đảng Cộng sản
Việt Nam và Chủ tịch Hồ Chí Minh,
trí tuệ của nền ngoại giao cách mạng
Việt Nam, trên cơ sở chính nghĩa của
cuộc đấu tranh giải phóng dân tộc.
- Hiệp định Pari về Việt Nam mãi
mãi là trang sử vàng chói lọi, thể hiện
cao độ bản lĩnh, tinh thần, trí tuệ của
con người và nền văn hóa Việt Nam
được kết tinh từ lịch sử hàng nghìn
năm dựng nước và giữ nước, để lại
cho các thế hệ hôm nay và mai sau
những bài học vô giá. Đó còn là cuộc
đấu tranh kiên cường vì các quyền cơ
cuộc đấu tranh ngoại giao của ta sau
này.
– Hiệp định đánh dấu thắng lợi của
cuộc kháng chiến chống Pháp của nhân
dân ta, song chưa trọn vẹn vì mới giải
phóng được miền Bắc. Cuộc đấu tranh
cách mạng vẫn còn phải tiếp tục nhằm
giải phóng miền Nam, thống nhất đất
nước."
bản của dân tộc Việt Nam, được thể
hiện trong Hiệp định - văn bản pháp
lý toàn diện, đầy đủ nhất. Trong đó,
Mỹ buộc phải cam kết “tôn trọng độc
lập, thống nhất, toàn vẹn lãnh thổ của
Việt Nam”, điều mà họ đã cố tình lẩn
tránh ở Hiệp định Giơnevơ năm
1954. Đồng thời, Mỹ buộc phải rút
hết quân về nước, trong khi ta duy trì
được hoàn toàn lực lượng, khiến so
sánh lực lượng trên chiến trường
nghiêng hẳn về ta.
- Điều quan trọng nữa là, hiệp định
góp phần ngăn chặn mọi âm mưu can
thiệp trở lại của Mỹ khi toàn dân,
toàn quân ta giành thắng lợi hoàn
toàn với đỉnh cao là chiến dịch Hồ
Chí Minh lịch sử.
- Không chỉ có ý nghĩa đối với Việt
Nam, Hiệp định Paris còn mang tính
quốc tế khi góp phần to lớn vào sự
nghiệp giải phóng đất nước của nhân
dân Lào và Campuchia. Hiệp định
cũng góp phần mở ra một chương
mới trong cục diện Đông Nam Á: Mỹ
rút lui về quân sự khỏi Đông Dương
và Đông Nam Á; xu thế hoà bình,
trung lập phát triển mạnh trong khu
vực, mở ra khả năng thiết lập một
khu vực hoà bình, hữu nghị ổn định.