Makinat Hidraulike

Kapitulli 4: Puna e pompave ne rrjet

Altin DORRI
OBJEKTIVAT
Karakteristikat e rrjetit dhe pompave

Pika e punes se pompes

Rregullimi i regjimit te punes pompave

Lidhjet ne seri dhe paralel te pompave

Kavitacioni, masat per eliminimin e tij

Zgjedhja e pompave
 Karaketristika e rrjetit
hs = z  Y = z  Z

Ku: hs ngarkesa pergjithshme pompes hm

Y =hp  hv
z disniveli mes rezervuareve
B
Y = hm  hp humbjet pergjithshme
hs
Z koef pergjithshem i humbjeve
vendore dhe gjatesore
N.q.s. zevendesojme shpejtesine me prurjen Δz
Si: P
A
atehere merret shprehja per karakteristiken hv
e rrjetit:
La Lp
 Karakteristika e rrjetit

Ku: z ngarkesa statike Karakteristika e rrjetit: hs = f (Q)

ngarkesa dinamike

hs

z

Q
 Karakteristika e pompes

lu=u2·cu2 =u2· (u2 ─ cm2 ·cotgβ2) (α1=90º), nqs zevendesojme

Atehere ngarkesa e pompes hu do te jepej si:

hu β 2 > 90º
Karaketristika
teorike e pompes
centrifugale β 2 = 90º

β 2 < 90º
Q
 Karakteristika reale pompes
Dime qe pranohet β 2 < 90º
Dhe karakteristika reale pompes jepet si me poshte hu = f(Q)

Karakteristika me
hu gradiente te ndryshem

Q
 Pika e funksionimit te pompes

Karakteristika rjetit

Karakteristika
pompes

Q
Pompat volumetrike

Q
Regullimi pompes (ndryshimi nr. rotullimeve)

1,2·n

D =const
n
Q~n
0,8·n
A3 h ~ n²
A2
A1

Q
Regullimi (ndryshimi diametrit)

1,2·D

n =const
D
Q ~ D³
0,9·D
B3 h ~ D²

B2
B1

Q
Regullimi (ndryshimi karakteristikes rjetit)

C3

C2

C1
Regullimi tek pompat volumetrike

n2

n1

Q
Pompat ne seri dhe paralel

Paralel
shtohet
Prurja________
Ngarkesa________
e njejte

Seri
Prurja________
njejte
Ngarkesa________
shtohet
Funskionimi ne seri pompave

H1+H2+H3

1 2 3
Q Q Q
H2+H3

H3
H1 H2

2 3
1

Q Q
Lidhja ne paralel i pompave
Funskionimi ne paralel i pompave

H H H
1 2 3

HH

1
2
3
Q3 Q2 Q1 Q1+QQ1+Q
2 2+Q3 Q
Pompat ne paralel

H3
H2
H1

1 2 3

Q1 Q
Q1+ Q2
Q1+Q2+Q3
 KAVITACIONI
Kavitacioni eshte fenomeni i avullimit lokal te lengut i cili ndodh kur presioni
absolut eshte i barabarte ose me i vogel se presioni avullimit te ketij lengu ne
temperaturen e dhene.
Kur krijohen kushtet e mesiperme lengu fillon te avulloje duke krijuar buleza
avulli. Pra kemi gjendje dyfazore. Kur bulezat gjate levizjes bien ne zona me
presion te larte fillon procesi kundert, bulezat plasin duke rritur menjehere
presionin dhe forcen e cila godet muret e makines dhe lopatave punuese. Kjo
krijon zhurma, vibracione, sforcime mekanike duke provokuar thyerje te
materialit.
Zakonisht si zone me e predispozuar per kavitacion eshte hyrja pompes si dhe
hyrja ne lopata, zona pereth lopatave drejtuese. Makinat me te medha jane me
te ekspozuara ndaj kavitacionit duke I bere makinat te punojne me limite te
kavitacionit.
 KAVITACIONI
NPSH shpreh diferencen midis ngarkeses se pergjithshme ne
hyrje te pompes me ngarkesen korenspoduese te presionit te
avullimit. Per kete shohim tubacionin e thithjes se nje pompe:
KAVITACIONI
 KAVITACIONI
Presioni avullimit pv varet nga temperatura:
 KAVITACIONI

Masat per eleminimin e kavitacionit

- Zvogelohet lartesia e thithjes
- Nderhyhet ne hyrje te pompes duke instaluar nje
“inducer” i cili rit presionin para hyrjes
 ZGJEDHJA E POMPES

Gjate zgjedhjes se nje pompe nese do te jete turbopompe apo pompe

vellimore duhen pasur parasysh keto momente baze:
Se pari: vlera e prurjes dhe presionit qe kerkohet, turbopompat sigurojne
pruje te larte dhe te qendrushme. Pompat volumetrike sigurojne presione te
larta dhe pruje te ulet.
 ZGJEDHJA E POMPES

Se dyti: ndikimi i viskozitetit tek karakteristika e pompave.

Keshtu nga figura me siper shohim se viskoziteti ka ndikim
shume me te madh tek turbopompat. Me rritjen e tij kufizohet
mjaft zona e punes se turbopompave, duke kaluar tek pompat
volumore. Tek keto fluidet shume viskoze trajtohen nga pompat
rrotative ose me vidhe.

Se treti: turbopompat jane me te thjeshta nga pikpamja

konstruktive duke patur kosto me te ulta se ato vellimore.
Turbopompat duhet te kene ne momentin e leshimit tubin e
thithjes te mbushur me fluid per te evituar kavitacionin. Pompat
vellimore nuk e kane kete problem.
 Pyetje!
?????

Shihemi javes tjeter…..