You are on page 1of 15

Ang Pagbasa sa Iba’t ibang Disiplina

Depinasyon ng Pagbasa
“Ang pagbasa ay hindi lamang ang pagkilala sa mga nakasulat na
simbolo kundi ang pagbibigay ng kahulugan sa mga simbolong ito.”
Magracia et. al ( 2008)

“Ang pagbasa ay ang aktibong proseso ng pagbibigayy ng


kahulugan ng bumabasa sa mga inirerepresentang mga pasulat na
simbolo ng isang wikang alam ng bumbasa.” Smith et al. (binanggit ni
Magracia et al. )

Karaniwang Teknik sa Pagbasa

Iskiming- Ito ay pagsaklaw o mabilisang pagbasa upang makuha ang


pangkalahatang ideya o impresyon, o kaya’y pagpili ng materyal na
babasahin. Ito rin ay pagtingin o paghanap sa mahalagang impormasyon,
na maaaring makatulong sa pangangailangan tulad ng term paper o
pamanahong papel, riserts at iba pa.
Ang skimming ay pinaraanang pagbasa at pinakamabilis na
pagbasang magagwa ng isang tao. Ang gumagamit ng kasanayang ito ay
pahapyaw na bumabasa ng mga pahiwatig sa seleksyon katulad ng
pamagat at paksang pangungusap. Binabasa niya nang pahapyaw ang
kabuuan ng seleksyon at nilalaktawan ang mga hindi kawili-wili sa
kanya sa sandaling iyon.
Iskaning- Uri ng pagbasa sa kung saan ang nagbabasa ay nagsasagawa
ng paggalugad sa materyal na hawak tulad ng pagbasa sa mga susi na
salita o key word, pamagat at sub-titles. Dito, ang mahalagang salita ay
di binibigyan pansin. Binibigyan pansin ang ganitong pagbasa ang
mahalagang mensahe sa pahinang binabasa o tinitingnan, halimbawa
nito ay pagtingin sa diyaryo upang alamin kung nakapasa sa isang Board
Examination, pagtingin ng winning number ng lotto.
Ang iskaning ay isang uri ng pagbasa ng nangangailangan hanapin
ang isang partikular na impormasyon sa aklat o sa anumang babasahin.
Ginagawa ito ng isang bumabasa sa pamamagitan ng palaktaw-laktaw na
pagbuklat sa materyal at pag-uukol ng mabilisang pagsulyap sa mga ito.
Nakatuon ang kanyang mga mata sa partikular na impormasyon sa isang
tiyak na pahina ng materyal. Nagagamit ang ganitong pamamaraan sa
pagbasa ng mga nilalaman (table of contents), index, classified ads at sa
paghahanap ng numero ng isang taong nais makausap.

Ekstensibong Pagbasa- Ito ay tumutukoy sa malawakang pagbabasa na


karaniwang ginagawa ng mga mananaliksik at manunulat. Gaya ng
Pananaliksik, book, rebyu, atbp.
Ayon kay Brown (1994) – Ito ay isinasagawa upang makakuha ng
pangkalahatang pag-unawa sa maramihang bilang ng teksto.
Ayon kay Long at Richards (1987) – Nagaganap ang ekstensibong
pagbasa kapag ang isang mambabasa ay nagbabasa ng maraming
babasahin na ayon sa kanyang interes, mga babasahing kadalasang hindi
kahingian sa loob ng klase o itinatakda sa anumang asignatura.
Layunin ng Ekstensibong Pagbasa
Ito ay upang makuha lamang ang “gist” o pinaka-esensya at
kahulugan ng binasa. Hindi pinagtutuunan ng pansin ang mga salitang
malabo o hindi alam ang kahulugan.
Layunin ng ekstensibong pagbasa na maunawaan ang
pangkalahatang ideya ng teksto at hindi ang mga ispesipikong detalye na
nakapaloob dito. Maaaring palalimin ng mambabasa ang hilig at interes
sa pagbasa.
Mas mahina at hindi gaanong epektibo sa pagpapataas ng antas ng
literasi kung ikokompara sa mga programang may kinalaman sa pagkuha
ng interes ng mga mag-aaral at Malaya at indibidwal na pagbasa nila ng
mga nais nilang basahin.

Intensibo o masinsinang pagbasa- Nangangailangan ito ng maingat na


pagbasa na may layuning maunawaang ganap ang binabasa para
matugunan ang pangangailangan tulad ng report, riserts, at iba pa.

Paulit na binabasa kung ang binabasa ay mahirap unawain bunga


ng mahirap na talasalitaan o pagkakabuo ng pahayag. Isinasagawa ang
muling pagbasa upang makabuo ng pag-unawa o masakyan ang
kabuuang diwa ng materyal na binasa.

Ito’y pagbasang may kasamang pagtatala ng mga mahalagang


kaisipan o ideya bilang pag-imbak ng impormasyon. Kasama rito ang
paggamit ng marker para bigyan ng pansin o highlight ang bahaging
mahalaga sa binabasa lalo na’t ito’y sariling pag-aari.
Mga Teorya sa Pagbasa

Teoryang Bottom-up- Ayon sa teoryang ito, ang pagbasa ay ang


pagkilala ng mga serye ng mga nakasulat na simbulo (stimulus) upang
maibigay ang katumbas nitong tugon (response). Nananalig ang
teoryang ito na ang pagkatuto sa pagbasa ay nagsisimula sa yugto-
yugtong pagkilala ng mga titik sa salita, parirala at pangungusap ng
teksto, bago pa man ang pagpapakahulugan sa buong teksto (Badayos,
2000).

Ang proseso ngpa-unawa,ayon sa teoryang ito, ay nagsisimulasa teksto


(bottom)patungosa mambabasa (up)kaya nga tinawagitong“bottom- up”
Nananaligang teoryang itona ang pagkatutosa pagbasa ay nagsisimulasa
yugto-yugtongpagkilala ngmga titiksa salita,parirala at pangungusapng
teksto,bago pa manang pagpapakahulugansa buong teksto
(Badayos, 2000).

Teoryang Top-Down- Nabuo ito bilang reaksyon sa naunang teorya. Ito


ay dahilnapatunayan ng maraming dalubhasa na ang pag-unawa ay hindi
nagsisimula sa tekstokundi sa mambabasa tungo sa teksto. Ito ay
impluwensya ng sikolohiyang Gestalt nananiniwalang ang pagbasa ay
isang prosesong holistik. Ayon dito, ang mambabasa aynapakaaktib na
partisipant sa proseso ng pagbasa, na siya ay may taglay na
datingkaalamang nakaimbak sa kanyang isipan ay may sariling
kakayahan sa wika na kanyangginagamit habang nakikipagtalastasan sa
may-akda sa pamamagitan ng teksto.
Tinatawag din ang teoryang ito na "inside out" o "conceptually-driven"
dahil ang kahulugan oimpormasyon ay nagsisimula sa mambabasa
patungo sa teksto. Ito ay nangyayari dahil angmambabasa ay gumagamit
nga kanyang mga dating kaalaman at ng konseptong nabuo sakanyang
isipan mula sa kanyang mga karanasan at pananaw sa paligid. Bunga
nito, nakakabuo siya nga kanyang mga palagay at hinuha na kanyang
iuugnay sa mga ideyanginilalahad ng awtor ng isang teksto
Interaktibong Proseso ng Pagbasa
Ugnayan ng awtor at ng mambabasa. Anong kaisipan, kaalaman o
impormasyon ang ibig niyang tukuyin at ilahad sa teksto at paano naman
ito inuunawa, tinatanggap o maaaring inilalapat niya sa aktwal na
karanasan niya. -Pag-unawa (comprehension) ang pinakapuso ng
interaktibong pagdulog sa pagbasa na may mga prosesong
pinagdadaanan at hindi kung ano kaagad ang kinalabasan.

Metakognitiv na Pagbasa
Decoding – kinikilala sa prosesong ito ang mga salitang binabasa at
binibigyan ng kaukulang kahulugan. 2. Encoding – inuunawa, inaayos at
binibigyang-anyo ang tekstong binasa.
DIMENSIYON NG METAKOGNISYON 1. Ang kaalaman ukol sa
sariling kaugnayan sa mga kailangan sa pagsasagawa ng gawaing
pagbasa. 2. Pagmomonitor sa sarili.
Hakbang sa Pagbasa

Upang higit na maging mabisa ang alinmang pagbasa, nangangailangan


ito ng wastong pagkakasunod-sunod ng mga hakbang sa pagkakamit ng
inaasahang bunga. Tinatawag itong pamaraan pagka’t ang mga ito ang
karaniwan at ideyal na proseso ng pagbasa.
PERSEPSYON. - Ito ang hakbang sa pagkilala sa mga nakalimbag na
simbulo at maging sa pagbigkas nang wasto sa mga simbulong
nababasa.Iba ang nagbabasa lamang sa tunay na nakaunawa sa kanyang
binasa.
KOMPREHENSYON ang ikalawang proseso - Pagpoproseso ito ng mga
impormasyon o kaisipang ipinahahayag ngb simbulong nakalimbag na
binasa. Ang pagpoprosesong ito ay nagaganap sa isipan.
REAKSYON ang pangatlo na umaayon sa bisang hatid ng binasa sa
bumasa. Sa hakbang na ito, hinahatulan o pinapasyahan ang kawastuhan,
kahusayan at pagpapahalagang isang tekstong binasa. Ayon kina Aban
at Cruz, may dalawang paraan ang pagsasagawa ng reaksyon:
INTELAKTWAL kung tuwirang nasaling ang kaniyang pag-iisip na
humantong sa pagpapasya sa kawastuhan at lohika ng binasa.
EMOSYONAL kung higit sa paghanga sa istilo at nilalaman ang
reaksyon niya.
Para sa mga mambabasang may malawak nang kaalaman ang ikaapat.
Gayunman, maaari rin itong makamit ng mga taong kahit hindi palabasa
ay may sapat nang karanasan, ito ang INTEGRASYON o
ASIMILASYON Sa hakbang namang ito, isinasama at iniuugnay ang
kaalamang nabasa sa mga dati nang kaalaman at/o karanasan.
Para kina Aban at Cruz may kinalaman ang BILIS/BAGAL NG
PAGBASA(reading rate) sa panahon o oras na ginugugol ng isang
mambabasa sa napili niyang paksa. Maaaring maging mabagal o
mabilisang pagkakabasa depende sa kanyang layunin(skiming o
iskaning), ang materyal na binabasa(kanya bang larangan o
hindi),wika(Filipin o Ingles),kasanayan at lawak ng kaalaman.
Ang huli na siyang dulong pamaraan NABUONG KASANAYAN AT
KAUGAL5AN SA PAG-AARAL(study habit and skills). Masasabing
ito ang mismong layunin ng buong proseso ng pagbasa. Kung
kinagiliwan, nauunawaan at nailapat niya ang lahat ng kaniyang binasa
at paulit ulit niya itong ginagawa ng may giliw at kusa, naging mabisang
tunay ang mga pamaraang inilahad.
Kaantasan sa Pagbasa

Sintopikal na Antas (Syntopical) Mortimer Adler Ang salitang


syntopical ay binuo ni Mortimer Adler mula sa salitang syntopicon na
inimbento at ginamit niya sa aklat na A syntopicon: An Index to the
Great Ideas (1952) na nangangahulugang “koleksiyon ng mga paksa.”
-Tumutukoy sa uri ng pagsusuri na kinapapalooban ng paghahambing sa
iba’t ibang teksto at akda na kadalasang magkakaugnay.
Analitikal na Antas (Analytical) - Ginagamit ang mapanuri o kritikal
na pag- iisip upang malalimang maunawaan ang kahulugan ng teksto at
ang layunin o pananaw ng manunulat. Bahagi ng antas na ito ang; 1.
Pagtatasa sa katumpakan 2. Kaangkupan 3. Kung katotohanan o opinyon
ang nilalaman ng teksto
Upang makamit ang analitikal na antas na pagbasa kailangang
isagawa ng mambabasa ang sumusunod: 1. Tukuyin kung saang
larangan nakapaloob ang teksto. 2. Ibalangkas ang teksto batay sa
kabuuang estruktura o kung paano ito inayos ng may-akda. 3. Tukuyin
ang suliranin na tinatangkang bigyang-linaw ng may akda. 4. Unawain
ang mahahalagang terminong ginamit ng may-akda tungo sa pag-unawa
ng kabuuang teksto. 5. Sapulin ang mahahalagang proposisyon ng may
akda. 6. Alamin ang argumento ng may akda.

Mapagsiyasat na Antas (Inspectional) - Sa antas na ito, nauunawan na


ng mambabasa ang kabuuang teksto at nakapagbibigay ng impresyon
dito. Sa pamamagitan nito,nakapagbibigay ng mabilisan ngunit
makabuluhang paunang rebyu sa isang teksto upang matukoy kung
kakailanganin at kung maaari itong basahin nang mas malalim. -
Maaring gamitin ang skimming sa antas na ito. Tinitingnan ng
mambabasa ang; 1. Titulo 2. Heading 3. Subheading
Kumbersasyon o Batayang Antas- Ang pagtukoy sa katotohonan batay
sa sintopikal na pagbasa ay hindi ang pangunahing punto at layunin
sapagkat laging kuwetiyoonable ang katotohanan. • Ang halaga ng
pagkatuto ay nagmumula sa mayamang diskurso at diskusyon sa pagitan
ng mga eksperto,kabilang na ang sarili. • Nakakapag ambag ng bagong
kaalaman na hindi inuulit ang sinasabi ng mga naunang eksperto.

Mga Teksto at Register sa iba’t ibang disiplina

Ang register ay set ng mga salita o ekspresyon na nauunawaan ng


mga grupong gumagamit nito na maaaring hindi mauunawaan ng mga
taong hindi kasali sa grupo o hindi pamilyar sa propesyon, uri ng trabaho
o organisasyong kinabibilangan ng nagsasalita o grupong nag-uusap.

Agham Panlipunan- Ito ay malawak na grupo ng mga disiplina na


binubuo ng sosyolohiya, antropolohiya, linggwistiks, sikolohiya,
kasaysayan, agham political, at ekonomiks.

SOSYOLOHIYA
Ayon nga kay Auguste Comte, ito umano ang reyna ng lahat ng
agham. Dapat ipaliwanag ang mga kaganapang panlipunan sa isang
makaagham na pamamaraan. Ang lahat ng kaisipan sa sosyolohiya ay
bunga ng isang masusing pag-aaral at hindi mula sa haka-haka lamang.

ANTROPOLOHIYA
agham tungkol sa pinagmulan, pag-unlad, at mga pagkakaiba-iba
ng kaunlaran at paniniwala ng sangkatauhan

LINGGWISTIKS
Ang siyentifikong pag-aaral ng wika ay tinataawag na
linggwistiks. Saklaw nito ang mga gawaing observasyon, pagtatanong,
klasifikasyon, konklusyon, verifikasyon at revisyon.

SIKOLOHIYA
Siyentipikong pag-aaral ng pag-iisip ng tao at mga funsiyon nitó,
lalo na iyong nakakaapekto sa kilos

KASAYSAYAN
Isang sistematikong pag-aaral ng mga nakaraang pangyayari upang
maunawaan ang ating kasalukuyan at mapaghandaan ang ating
hinaharap

AGHAM POLITIKAL
Isang disiplina ng agham panlipunan tungkol sa pag-aaral sa
politika, madalas sa pag-aaral ng estado, nasyon, pamahalaan, politika at
patakaran ng pamahalaan.

EKONOMIKS
Ang ekonomiks ay pag-aaral kung paano tutugunan ang mga
kagustuhan at pangangailangan ng tao sa pinakamahusay na paraan.
Nakatuon ito sa mapanuring pag-iisip at matalinong pagpapasya sa mga
suliranin (economist’s perspective). Sinisikap nitong mapalawak ang
kakayahan ng tao sa pagbuo ng matalinong desisyon. Pangunahing
layunin nito ang pagtugon sa suliranin ng kakapusan.
Humanidades
Ang mga teksto o akdang panghumanidades ay nababasa at nasusulat
bilang akdang fiksyon at di-fiksyon.

Pag-aaral o literatura hinggil sa kultura ng sangkatauhan . Kung ang


“divinity” ay pag-aaral ng relihiyon at katangian ng mga sagrado, ang
“humanities” naman ay pag-aaral sa kultura ng tao.

Di-fiksyon
◦ Sangay ng panitikan na ukol sa mga palagay o kuru-kuro sa
mga tunay na pangyayari o katotohanan kasama na rito ang
talambuhay, kasaysayan, mga sanaysay at mga ulat.
Fiksyon
◦ Akdang bunga ng malikhaing guniguni at malikhaing
pagsulat na binubuo ng mga akdang tuluyan gaya ng
maikling kuwento, drama, nobela at tula

Maikling Kwento
Ayon kay Edgar Allan Poe, ang tinaguriang Ama ng Maikling Kuwento
ay isang akdang pampanitikang likha ng guniguni at bungang –isip na
hango sa isang tunay na pangyayari sa buhay. Ito ay nababasa sa isang
tagpuan, nakapupukaw ng damdamin, at mabisang nakapagkikintal ng
diwa o damdaming may kaisahan.
Tinatalakay ang natatangi at mahahalagang pangyayari sa buhay ng
pangunahing tauhan. May kapayakan at kakauntian ng mga tauhan. 
Nagpapakita ng isang makabuluhang bahagi ng buhay ng tao.
URI NG MAIKLING KWENTO 1. Kuwento ng tauhan - inilalarawan
ang mga pangyayaring pangkaugalian ng mga tauhang nagsisiganap
upang mabigyan ng kabuuan ang pag-unawa sa kanila ng isang
mambabasa. 2. Kuwentong Katutubong Kulay - binibigyang-diin ang
kapaligiran at mga pananamit ng mga tauhan, ang uri ng pamumuhay, at
hanapbuhay ng mga tao sa nasabing pook.
Kuwentong Sikolohiko - ipinadarama sa mga mambabasa ang
damdamin ng isang tao sa harap ng isang pangyayari at kalagayan. Ito
ang uri ng maikling kuwentong bihirang isulat sapagkat may kahirapan
ang paglalarawan ng kaisipan. 4. Kuwento ng Katatakutan - ito ay mga
pangyayaring kasindak- sindak.
Kuwentong bayan - nilalahad ang mga kuwentong pinag- uusapan sa
kasalukuyan ng buong bayan. 6. Kuwento ng Kababalaghan - pinag-
uusapan ang mga salaysaying hindi kapanipaniwala. 7. Madulang
Pangyayari - binibigyang diin ang kapanapanabik at mahahalagang
pangyayari na nakapagpapaiba o nakapagbago sa tauhan.
Kuwentong Pakikipagsapalarang - nasa balangkas ng pangyayari ang
interes ng kuwento.
kuwento ng katatawanan - nagbibigay-aliw at nagpapasaya naman sa
mambabasa.
Kuwento ng pag-ibig - tungkol sa pag iibigan ng dalawang tao
ELEMENTO NG MAIKLING KWENTO  Panimula - Dito
nakasalalay ang kawilihan ng mga mambabasa. Dito rin kadalasang
pinapakilala ang iba sa mga tauhan ng kuwento.  Saglit na Kasiglahan
- Naglalahad ng panandaliang pagtatagpo ng mga tauhang masasangkot
sa suliranin.
Suliranin - Problemang haharapin ng tauhan.  Tunggalian - May apat
na uri: tao laban sa tao, tao laban sa sarili, tao laban sa lipunan, tao laban
sa kapaligiran o kalikasan.  Kasukdulan - Makakamtan ng
pangunahing tauhan ang katuparan o kasawian ng kanyang
ipinaglalaban.
Kakalasan - Tulay sa wakas  Wakas - Ito ang resolusyon o ang
kahihinatnan ng kuwento.  Tagpuan - Nakasaad ang lugar na
pinangyayarihan ng mga aksiyon o mga insidente, gayundin ang
panahon kung kailan naganap ang kuwento.
Paksang Diwa - pinaka kaluluwa ng maikling kuwento.  Kaisipan -
mensahe ng kuwento.  Banghay - pagkakasunod ng pangyayari sa
kuwento.
MGA BAHAGI NG MAIKLING KWENTO  Simula - ang bahagi ng
suliranin ang siyang kababasahan ng problemang haharapin ng
pangunahing tauhan.
Gitna o Katawan Napaloob sa gitna ang saglit na kasiglahan, tunggalian,
at kasukdulan.Ang saglit na kasiglahan ang naglalahad ng panandaliang
pagtatagpo ng mga tauhang masasangkot sa suliranin.
Ang tunggalian naman ang bahaging kababasahan ng pakikitunggali o
pakikipagsapalaran ng pangunahing tauhan laban sa mga suliraning
kakaharapin, na minsan ay sa sarili, sa kapwa, o sa kalikasan.  Ang
kasukdulan ang pinakamadulang bahagi kung saan makakamtan ng
pangunahing tauhan ang katuparan o kasawian ng kanyang
ipinaglalaban.
Wakas -Binubuo ang wakas ng kakalasan at katapusan.  Ang
kakalasan ang bahaging nagpapakita ng unti-unting pagbaba ng takbo ng
kuwento mula sa maigting na pangyayari sa kasukdulan.  Ang
katapusan ang bahaging kababasahan ng magiging resolusyon ng
kuwento. Maaring masaya o malungkot, pagkatalo o pagkapanalo.
Sanaysay
Ang sanaysay ay isang maiksing komposisyon na kalimitang naglalaman
ng personal na kuru-kuro ng may-akda.

Pormal
Ang sanaysay na palana na tinatawag din na impersonal ay naghahatid
ng mahahalagang kaisipan o kaalaman sa ng makaagham at lohikal na
pagsasaayos ng mga materyales tungo sa ikalilinaw ng pinakapiling
paksang tinatalakay. Tinuturing din maanyo sapagkat pinag-aaralan ng
maingat ang piniling pananalita kaya mabigat basahin. Pampanitikan din
ito dahil makahulugan, matalinhaga, at matayutay ang mga pangugusap.
Mapitagan ang tono dahil bukod sa ikatlong panauhan ang pananaw ay
obhektibo o di kumikiling sa damdamin ng may-akda. Ang tono nito ay
seryoso, pang-intelektuwal, at walang halong pagbibiro.

Isang uri ng pormal na sanaysay ay ang editoryal ng isang pahayagan.


Isa itong sanaysay na may opinyon tungkol sa mga maiinit na mga
balita. Bagama't may opinyon, ito ay hindi ginagamitan ng unang
panauhan sa paglalahad.

Di-pormal
Ang sanaysay na di-palana na tinatawag din na personal o palagayan ay
mapang-aliw, nagbibigay-lugod sa pamamagitan ng pagtatalakay sa mga
paksang karaniwan, pang araw-araw at personal. Idinidiin dito ang mga
bagay-bagay, mga karanasan, at mga isyung bukod sa nababakas ang
personalidad ng may-akda ay maaring makiramay o maging sangkot ang
mambabasa sa kanyang pananalita at parang nakikipag-usap lamang ang
may-akda sa isang kaibigan, kaya magaan at madaling maintindihan.
Personal din ang tawag sa uring ito dahil palakaibigan ang tono nito
dahil ang pangunahing gamit ay unang panauhan. Subhektibo ito
sapagkat pumapanig sa damdamin at paniniwala ng may-akda ang
pananaw.

Tula
Ano ang isang tula? Ang Tula ay isang anyo ng sining o panitikan na
naglalayong maipahayag ang damdamin sa malayang
pagsusulat.Binubuo ang tula ng saknong at taludtod.Ang tula ay
maaaring distinggihin sa tatlo na bahagi.
Halimbawa ng Tula: NGAYONG TAG-ULAN ni: Kiko Manalo
Magdala ng kapote ngayong tag-ulan, Sa sakit at sipon, magandang
panlaban, Sakto rin sa lahat ng kalalakihan, Upang AIDS, STD sadyang
maiwasan! Payong naman para sa mga babae, 2-folds, 3-folds o kahit na
iyong malaki, Double purpose ito lalo na sa gabi, Sa holdaper at rapist,
pwedeng pang-garote!
Elemento ng Tula Sukat-tumutukoy sa sukat ng taludtod sa 1 saknong.
saknong-grupo ng mga salita sa isang tula. Tugma-pagkakaparihas ng
tunog sa huling bahagi ng isang taludtod. Karikatan-maririkit na salita na
ginagamit upang masiyahan ang mga mambabasa. Talinhaga-natatagong
kahulugan ng tula.

Dula
Ang dula ay isang uri ng panitikan. Nahahati ito sa ilang yugto na
maraming tagpo. Pinakalayunin nitong itanghal ang mga tagpo sa isang
tanghalan o entablado. Ang tagpo sa dula ay ang paglabas-masok sa
tanghalan ng mga tauhan. Ang mga taong dalubhasa sa larangan ng
pagsusulat ng mga dulang itinatanghal ay tinatawag na mga mandudula,
dramatista, o dramaturgo.

Ang dula ay mayroon ding mga sangkap. Ito ay ang simula, ang gitna, at


ang wakas.

 Simula - mamamalas dito ang tagpuan, tauhan, at sulyap sa suliranin.


 Gitna - matatagpuan ang saglit na kasiglahan, ang tunggalian, at
ang kasukdulan.
 Wakas - matatagpuan naman dito ang kakalasan at ang kalutasan.

You might also like