You are on page 1of 525

This is a reproduction of a library book that was digitized

by Google as part of an ongoing effort to preserve the


information in books and make it universally accessible.

https://books.google.com
SUMMA

THEOLOGIE

SCOTISTICiE.
IN QUA EX FIDEI L UM INE,
Scriptura: San¿he Oracul¡s,Eccleíiaí Tra-
ditionibus &c Decretis ; ex fanftorum Pa
trum 3c Theologorum fententia & refta:
rationis du&u,
REt/G/ON/S С HRISTIA N Ж MTSTERIA ,
Sacramenta , dogmata , (¡p prteeptabreviter ó"
[cholafiice ехрИсятиг & propugnantur ad
tnentem Deäoris fubtilis-
Scribente F. P. SEBASTIANO DUPASQUIER ,
Minorica Convcntuali , S. Theologias Le ftore
Emérito & Doâore , & antiquiori Provincias Se-
raphici Bonaventura; Exproviaciaü.
TOMVS SEXTVS.
Tract. X I. dcincffabiü myíletio Incarnation^.

С AMBERI t^k^y
Apud MARIN'JM BLONDET , Bibliopolam ,
In vico Meccacorum.

M. D С C.
Сим Superior»)» Hctnti* & VíSerum Approb*ttone.
ILLÜSTR.I S S1MO
AC

REVEREND IS
DOM I N O'
D.F R AN CIS GÖ'A'ME'DEO

MiLLEf DЖVILLARS,

EP IS CO PO AUGUSTS
Pretorias- & Comiti. &e.

U M apud Ecclefíae Pa-


ftorespatrocinium qua>
rae mea Theologia (II-
luftriffime Preful ) fidenter ad
tcconfugitj quem eximias vir-
tures & infignia mérita nuper
ad earn dignitatem , omni
bus acclamantibus evexerunt.
a ij
EPISTOLA,
£ Labia Sacerdotum cuíioáimtfeien-
tiam , & legem гци ifent ex ore eo-}
rum у quia Jngeli Domini exerci-
tuum funt , videlicet , mifli ad:
annunriandas virtutes ejus &
vcrirates. Hos pofuic Deus ante ;
Eccleííara fuam , ut olim Che-
rubinumantc paradifum, flam-
mco & tornatili gladio arma-
tos , quo populorum mentes
lumine puriorip & faniorrs do-
óti inac imbuanc , & divina cha-
ritatis ardore inflamment cor
da , & arceanc peccatores ne
prophanent lignum vitas auc
fcientia;. Denique. in Ecclefia
Dei Epifcopi clavem habenc
fcienriaîChrifti , quam aperiunc
fidehbus , & claudunt erronbus
ne illam obtenebrent vel in£-
EPISTOLA'
cia n t. Claudunt ahyffumfiper dra-
cw.em , utnonfeducAt ampitus geni"
tes.
Нзес fcknúx Chriftianas
pars * qúam hîc tibi fubiicio
(Praful lJluftriilîme ) ca eft
quam prie cseccris , & quafi uni-
cé fcirë fegloriabatur Apofto-
lus gentium , nolens asftimari '
ex alia , nec alium predicare , ,
nifi J.Chriftum, qui eft unicura <
objeétum hujus Jjbelluli , &
hunc", qualemtibi offero , ejuk
quedotärinam, íí probas, fanaл
eft ; fi benigne afpicias , felix efl* ,
fi protegas , fecura.i Scientiam s
Chjiiti babes haeredirariam à i
mvtkis fxculis in illuftriífima fa*
raiha tua, in; qua femper flörtric
feeltci fcedcic comunera cuta -
a H)
EPISTO L A
humana ,itaut ineamiremur,
non minus morum integrita-
tem & fan&itatem , quàm om
nígena; fapientiae praellantiam.
Omncs ordines & partes reipu-
bJicac fola una occupavit & Шц-
ftravic j tripartita in Togatos ,
Heroes &Prœfules. In Toga &c
Magiftratu fufpicimus Confilia-
rios,benatores , Protoprccfidjes
& Cancellarios Supremos :fub
armis Barones , Comités , Mar-
chiones, Equités , Prefectos,,
ílrenuiílimofq; Duces : Heroes
deniquetotnumeramus , quot
capita : in Eccleiia habemus
Decanos 5 Praslatos , Epifcopos ,
Archiepiicopos & Patriarchas %_
facrique Imperii Principes iâ-
cros, çitra, ultra* & intra moEb
tes.
EP IST OLA
Horum autem omnium virtu-
tes,merita,&fancl:itate in te uno
colJegiíli cum fanguine,& fuxi-
fticum la6fce.A/f/w^e(aiebac Ca£-
{\odö.)bona certafunt^uaßdcm ab
exordio trahtmtydumorigo ncfcitds~
fiare quœ confuevitradicitus pitltü-
larc.Fertur etiam curft perenni vena
Vitalis у & ham condition? fkftinentr
cmFtatmanantia -r&fapor qui con
cepts eß crigini, nrfiiat ri-vulis ab-
ntgari.V itx Apoftolicae, & iacri
regiminis,acpaftoralisfollicitu-
dinis fubllluftac Temper Vene
rando Avúnculo Tarcntaíieníi
Archiep. tyrocinium pofuifti pc
íprntuni traníiílijin quoftpien-
tia omnis >.integriras, charitas,
fancl:itas, omnes denique panés
(jua: Paílorc Ecclcfix perficeie
EPISTOLA,
p(oíTunt, &íeip:Magiftracuma-
dúnamur in gradu fummo.Illas,
tu, virrutcs, tajn avide & plenè,
ex jilo fonce >hauílfti , ut earum
odor & fplendor penecraverint
momium duriticm & altitudine
tranûlierint&ex centro Alpium
pterftrinxerút oculos & animum
Regix celfitudinis Vidons A-
medei Principis noftri quo te e-
ligeretad Epiicopat.AuguftenC
Elec-ho certe,qux tanto glotio-
íior tibi eft , quanto minus fuit
quanta, & ncquidemcogima,
fe.vera &folida vitras quœrimr
ad dignitates& prelaturas non
eas qua:nt.Deriique ad гаошт
laudcm St ad mcritorum corona
; &elogjum non paru m eft tänti
principis eligentis judicium* fee
EPÍSTOLA
&populorum acceífir unanimis
plaufus,qui eft vox Dei Ne с fa
ne fruftra, пес eos fallir ípes ;
nam ni er i tora m tu orum fama
prcventi, quantumcumq; mag
na fperarct, cxperiuntur,ut olim
Regina Sabain Salomone^uodj
major eft fapjentia & opera tua'
quam rumor quem audiveranr.
In tanta: dignitatis culmine,
magnis& parvis, cun&isdeniqj
probarisdigniffimus. Mirantur
in tanta exaltatione humilitatis
Hemiffionem/affabilitatis venu*
ftatem, & modeftix gracia. Vi
dent in te majeftatem fine fu-
pcreiIio;magnificentiam fine lu-
xu , humanitatem fine mollitie
feveritatem fineduritie. Ft ( ut
cum Gregor. NyíTeno loquar)
EPISTOLA
on,, lia morumgravitaient atque maje-
p^' fiAtem cum animi demißione commu
ées ut поп avertat oculos inmentium«
fedjncundum faciat obtutum-, ut ne-
que gravit atis'асfeveritatis fpled&r
obfcuretur3nequelauns in animo vis,
propter htim¿litatem,dif¡>kratur, fi?d
altcrttm aqualiter mutroqueTtum in
celfitudine acfublimitate comisAs^^p*
humanitai; tum in hamiiitateyrvice

versâ y grAvitas & fVeritas ani


madvertAYltUU •,
HíEcigitur tanta virtus & glo
ria 3c dignitas quae me detcrrere
debuerantneexigimm adeotibi
©pufculum offerte prafumerern
potiùsallexerut. Qñippe,quaii-
ta eft dignitas & rnerkorum ac
vircutum celfitudojtanta eft in
nata manfuetudinis gratia, qua^
EPISTOLA
amorcm cum revercntia,áccum
timoré fiduciam concilier. A ra
bí rioni autem quis лога vertat
huic opufculo quod audeat ad
tua fifti veftigia, quafi praefu-
toatfaftigium,cùm tepatronum
ambit & tutelarem ? Máíui га-
raen ceiifuramfubire,quàm hoc
quantulumcuraq^ gratitudinis
tributum j toc nominibus debi*
turn non perioivere. Non infi-
cior colote m ambitionis ta m e-
xigui rauneris magnitudinitua;
oblationem , fed non erubefco,
quia tui nomini« claritaueper-
funditur, & crefcit cum dicacur.
Sic cùm debitum ptedo, ambi
tionis utique fuipicionemfub-
cojfed laudabilitcnquippe, im-
mortalitacem quamdam ab eo-
EPISTOLA
dem concrahit hbellus. Inda-
ftriofa , fane , ambicio & fœlrx
temericas,qua: folvens dcbitum
in ipfa folutione novum , & in
gens acquirit lucrum !
Paceré igitur ( Illuíhiffimc
Preful,)ut fub Augufoíiimi tui
nominis fplendorem prodeac
iitud,qualecumque, vigiliarum
mcarum opufculum. Ignoice
temeritati, & pro innata benig-
nita:e fuicipe , quod ex fumma
exhibeo reverencia

ILLUSTRK ac REVEREND.
Dominations tuai.

Humillimus & obfequcnnilimus


fcrvus
Trat« SEBASTIANUS DUPASQUIER,
*; . Minoí Çonrtntuaiis indignos. .

SUM
s ими ж

THEO LO Gl В

SCOTIS T I С Л.

TRACTATUS X.

«»й»«г» г® £Ф" >"Ш>&я шхт m я®


•» *
Di inefabili Doniinicü Incamattenls Myfterh.
I X I , myfierium & quidem, лfaculis abfctediium,
in quo latee' fapfCtittt Dei qnm ntmt yrincipum
fault hujus rtgneîfiV, Dixb in ff.ibile ; íj'na conti-
ntlOcifupertmintntcm fcicniU сlariintim. LH noverit Re-
ligiofus ftudc'i« hùc accedendtim oculis & mente c.iptt—
vjndispcc"fidem, potiùs quam aperéis pet lamen rationis.-
Quippe fupet omnem teientiam & t.iticnem eil. Jinigma!
Л ÇatraùÇsimum , quoi fummi potiki vencrotime fufei-
pitndum t quam humant \udUii truiind fub\icicndum .'liiquic
Cyrillus Alexondrinus. Auguffinus aucera & Beinardu*
illud vocanc mirabiltm mixturara ; in ca qaippc deitat &
humanitas in unitatem perfona: conveniuiu j EtS.Gtcgo-
lius , Cardinem Cr vtrticimtmnium miracula um.
Qua: hue ufque diximus de Deo uno & Trino. De ope-
!wu> ejus , 8c mundi bujus mirabili opificto • de Ange-
lorum Je hominis creatione & natura ; de Beatiutdinc
ic moribus , tegulifque motum. De peccatis S gratis; Sc
virtutibus etiam fupernaturalibus mucilia funt , quamùm-
cumque eximia & neccfiàtia , nifi accédât hujus rr.yftem
ides & feientia, ideo diectut Apoítolui . non judieavi int
Tom.Vl. A
¿i De ex'ißemia IncttrnationU. Dlfp.'T.
fc'tre aliquMnifi l.Chriftum & hune crucifixum. Et Chrlftus
ipfc docet > non fufficere ad vitam югмт confequtn-
dam cognitionem Dei Pattis nifi Se ipfe cognofeatut. Млс
,-cnim eRvitAOlcrna ut tcogncfcant te Deur» verum ¿y еуигк.
De hoc igitur nrynVio falutis htС diftnri fumùs s quàm
date & bicviter licebit pro natura & digniute materias
j'pib fpiricu doceme qui operates ell.

.DIS PUT ACIO PRIMA.


,J>t fofib'tlittfe & exifiemia ö» neeejßtate myßtrii
Incarnathbis.
: USEg Xistentiäm & eiTentiam & hifioriam lmjur
myfterii compendióse tradic Apoftolus cum voea*
illud magnum pietatii facramcnttm qued manifefla-
tom ifl in carne : ¡uflificatum eft in fpirim i Лрраги'п ^ngt-
iis ;pt*dicatum eftgentikui , creditum eft in muni» ; я/77"»-
im ф insoria. Hzrebimus primo circa ejus poffibj
tem. Sc exiftentiam & eflentiam» feu quidditatem.

Q.U£STIO PRIMA.
ТЗапотШЬш hujus myßeriijj? рфЫШяН
ejufdcm.
Circa потен hujus myfterii non immorot ; per nomen
Incarnatitnii , intelligicur unio realis & hypoftatica
perfonz Verbi Divini cum humanitate fingulari in fua
îpecie & individualiter completa , fed non fubfiftente pro
pria fubíiücntiá > fed pec fubfiftentiam feu perfonalitatetn
Verbi , ita utcomplexum exilla unióse coajefcens , Пет
ре Chiillus Dominus , fit veius Deus & verus homo ex
/ duab us natu lis in imitate rc.ili fuppoliii , feu perfonz , in
qua duz Шх naturi,divina Si humana fubfiftunt & terrni-
nantur nam , ut docet Ciriilus , Tunc Chrißum inteltigimus,
Lttni cogitamus unum in ulraque natura > nam hoc ulrumquef
kujrtauitM [сШсм (? ibinitM until eft Chriftus. Potuifl«
De exîfientla Imarnatîanîs. Dlfy.î. л
íuidem hoc myfterhim aliis nomiuibus appcllari , fV de
faâo aliquando appellatur v.g. diei poflit hum-.n'atio Ver-
ki:quia h«ec unio noa fit in fola carne, fed ¡h tota Sc
integra huraanitatc > tamTeciindùm animam, quàm fecun-
cùra earner" & corpus ; fed placuit Spirituifanfto in E-
vangelio illud vocare incarnatimem , ctim dixit Vtrbum can
faSXum efl. El codera infpicante , vocabulo eodem utuntur
Concilia & Patres , czterique Theologi. in Concilio Nyf-
ftno dicitur , incarnants eß de Sptrktu fanäo ; in Symbol»
Athanafíi : incarnationis fides pracipitur &c. Id nobis futfi-
cit at fie e tiara nos loqui cencamur.
Quoad poflibilitatem autem videri deberet fuperflua
qHzrtio, quandoquidem fupponitur & eft de facto exiftens»
nam i л facie ai pofe valet confequentia ; fed tames feotfiim
examinatur à Theologis , ut illam exiftentiam propug-
nent contra infideles philofophos qui earn impùgnant
qaafi implicantem & impoiT-.bjIem. Ideo Apoftolus dicit
hanc tapientiara \nd*h videri fcartialum , gentibm av.Um
.fhätitiam.
Biflinjuit Scotus pofsiiile aliud legicum ,' quod meint
(empeftioais formata ab intelURu cujas termini tun indes-
ЛипХ imltaiicliouem ¡ Sí hoc modo , iiiquit , polfibilis eíl
bare propofitio , Denspttcjlproduct. Ec hate , Dette eß Deus,
t\\iudphyfscum & reale quodpoteft elle terminus alicuj«;
actionis , <el potentix errediу£ ; fie poífibilc eft aliud cae
lum > alius mundns &c.
Rurfus poifibilitas tci poteit ptobari rel ptfltivi eviden
ter ; cùm per rationcs pofitivas demonltraturexiftentia
velfaftibilitas ejus, vel negative, folvendo evidenter re
pugnancias qua: opponuiuur. De utroque modo proban
di poflibilitatera incatnationispoteft efiè qusftio : an fe.
fefitivè poflit demonftraii , aut fakcœ probabiliter fuaderi
poflibilitas incarnationis ¡ An negative , folvertdo evideH-
iertepugnantiasquaropponuntuir * ..
CONCLUSIO I.
POfiiiilis efl incArnatio J pefsibilitu ven iffa non j>etóf S"ef—
ftivc iemenflrari ,/itutnec impofiiiilitai , I. p. eft de fide{
quoad alias eft communis.
Prti. i. ex Scatо qui faclara efièprobati poft Augufti- j.rf.r.
aum > ex Evangelio i & raciones poflïbiUtatis examinans
fie ex propria mente atgumentatur. Si repugnant perfen* B.
divinalfie ajfumtre aut terminare dependentiam nahstл к .ma- *
**tttM ÍHCtJfil in qumeim etiperfua mhttc fcrftmt Sec.*''
A i
4 De exlflentia TncarnationU.Dîfp.'l.
■ id. vel ex parte vetbi aflumentis , vel ex parte humanité
tis aflumpta: , vel ex parte unionis > feu ,modi quo aflùmi-
- tur , fed nullumnorum dici poreft , g. ]non reptnjnat > (id
cßpoßibilis lila Incainatio five ilia afiumptio.' Prob. min.
-i. perfonalitas verbi eft emitas de fe independent; fed/s-
etependens in quantum tale poteft terminare dependentiam al
arms ad ipfum ; g. ilia afliimptio , per quam Verbi per-
fona terminât dependentiam humanitatis Chrifti ad pro-
priamf uam pcrfonalitatem non.repugnat exparte perfora
aflumentis. .' ,
Сюфг. hite ratio, quia , fi repugnare* ex parte perforœ
divina; aflumentis ; maxime quia talis imio inferret ali-
-quam irriperfeflionem in ffla v. g. compofitionem , |vel
mutationem aur limitationem , aut potentiaiitatem > fed
nullum hotum infert ilia unio , utpatebk (blutioneob-
jeftionum ; g. non répugnât ex parte aflumentis.
Prob. i. illa min. de natura aflumpta , quia humanitas
iß: qualibet alia natura creata poteft efle fine propria fub-
íiílcntia ; & Deus poteft impediré ne fluat ab illa natura >
te velle ut dependeat ad fe .& per feipfum fuppleatur & ter-
mineter -y ut patet ex metaphifica ; g. &à natura poteft
tetmínarí & fubíifVcre per alienam , •& maxime per di-
vinam.
Cunfr. ex diftis ibidem ; nam fubíiftentia crcata coníi-
fiit innegationecommunicabilitatis ut quo , & ut quod ,
túmañmiHs, tum aptitudinalis : fed Deus poteft impe
diré vel auferre illam incommunicabilitatem humanitatis ;
uniendo illam fibi : faltem ¡h: hoc null* eft rcpugnamja ;
S- &«.
Prob, j.f.ejufdem rain, nam in tantum illa unjo repug-
naret in humanicate ad verburo in quantum repugnaiet
milis extremis fie uníri; fed non répugnât Ulis extremis,
«t patet g. nonrepugnat exparte um'enis
Prob, i.eadem i. parsconclufionis : nam à faflo ad peflè
valet confequentia j fedincarnatio de faño exiftit g. pof-
fibiliscft; min. patet ex feriptura pro chriftianis j&ex
propbetiis & veteri teftamento contra judaos , & ex aliis
motivis credibilitatis contra infideles.
Prob, denique.; non implicat inearnatioifta ; g. pofllbilis
eft. Prob. ant. folutione objtdionum.
Prob, i- p. i. ex diais in metaphylïca , ubi probatura
eft diftinaionem & fepatabilitatein fubiîitentia: à natura
non 'podé cogiiofci natur iliter , пес fume cognitam ntil
-èx fide in myftetio ifto & ex myfteiio Trinitatis.
. Confir. nam jncaïaatio elt quid fupcrrtatm'aie la fubftan-
"бе ex'fitmia incarnatlon'is. Di/p. I. f
ut dicetur infra , nequidem natursllterfcogr.ofci
poieft. g. multo minus probari poteft íjus poíbbiiitasra-
cpne ullâ natural! ; nam per iiicarnationc n ¡humaniras
Chrifti caret propria fubGitentiâxreatâ , & non nil! pet fo-
iarafubfiflentjam Verbi terminatur &fubfiftjt.
Prtí. p. nam pofilbilnas incatnatlonis eft vera & certa
de fide g. non poteft demonftrari, , nec probari quod
firirapo/Tibüis j nana verum non oppomtui vete ; пес
ratio ulla tacit pro faífitate Sc rnendacio.
Pftt.i. negative, per folutioncm objeâionum qulbiis
vWetur proba; i polle impoiïïbilitas.
Oiüc. i. centra i. & t, partem. Verbum eft actus piuns 8c
Gsiplex , 8c" immutabilis iflentialiter g. illi tepuguat in-
carnatio. Prob. conf. non poteft incatnari fine compoii-
rione cum natura quam fijppofitat > пес fine mutatione :
nam ex humanitate & fuppofito Vetbi ref1ilt.1t cotv.pofi-
mrn quod eft homo Déus »velDeus homo : & ipfummct
verbum fit caro quod non etat ante ; fed utrumqu*" rrpugq
nat,enti & aftui puro , & fimplicí , Sc immut:.bili g. Sec
Prob. min. nam pet nos » (implícitas divina cxclurfii effen-
tiaíiter- compofuionem aftt¡alem & poiïibilem , Se actua-
litas íc ímmutabi litas excluditomncm niutationcm & mu-
tabilitatem inttinfecam. Ego Deus & non nmitr.
Кф. n. conf. & d. maj. prob, fine compofitione & mu-
racione al: qua impropria con. fine compofitione ptnptia Sí
rrirtatione inttinfeca : negó maj. & conf. firm'Kter difun
tea min. i. igitur bxc unió nihil officit divina: fimplicitati»
quia perfona Verbi , non fe habet ad humanitatem quam
perfonat & fuftentat uteompars; fed per modum fuppo-
litíquod illi intimé unitur per modum fuftentantis Se ter-
minanris dependentiam ejus ad exiftere per fe ultimate
fubfiftenter. : . 8c ob eandem rationem non ofhcit ejufdem
Verbi immutabiütati divina: ; nam tota nova emitas quam
importât incarnatio , feu» unió ifta realis , fubjeflatur in
bamanítate , Sc puré terminatur ad Vetbum ; ita tarnen ut
non minus Verbum fpeciali & reali modo quodam fit veté
tmitumcarni, quod, & hoc activé potiùs quàm paflîve »
íc. per volitionem qua vult humanitatem fuftentare inC-
fabili quídam unione 8c commuuicauone petfona: mac sc
ddtatis , jta ut verè & phyficè- dici poffit quôd Deus 8c
homo in e.rdem perfonalir.ite Vetbi fubliftunt ; Sc quódf
bids eft bo no > íc homo eft Dens. De compofitione ite-
lumdicemus intra. ,
Infi. g. fempet'verbum alitet fe habet , & aliquali rr.»-
örbai fubjacet, » 8c quidem reali. Viob. fubfumpium .'nam
A }
$■ De exîflenttAtncamathnis . Triff,
jer illam unionem veté dicítur f.iftum cito ► & homo » &
astea non erat пес dicebatur.
d. fubf. & ant. prob. aliter fe habet 8c eft caro fine,-
aliqua intrinfeca receptioneuliius eutitaris novx : con.
■er reccptionem pllius forma: vel entitatis intrinfecx : n .
arit. nam , ut dicebamus ; idtotum fit per realem unionem
in humanitäre recepram quâ elevatur & unitur veré , '¿c
iarimè Verbo : & Vetbum Шага terminât & perficit ulti-
waré Sc veré ;^fed fine receptione formali íc intiinfcca
utliris entkam.
Infi. i. denominatío uniti irr verbo refpcttu hamanítati^.
non eil puré extrinfeca j fed ¡ntrinfeea ; fed denomina-
tio nova intrinfeca non veri/îcatur fine nova forma reali
«¿veniente in denominato ; g. vel denominatio jncarna-
ti, vel uniti , non eft realis intrinfesa in Verbo j veí'funda-
lur in nova forma reali & intrinfeca.
ЩФ. d, maj. fine nova forma in denominato termina ta
vel recepta: con. fine forma intrinfecé recepta, n. maj. 8e,
eenfeq. nam , utVerbum fita eft de aliis > dicatur veré ,
ti intrinfecé unitum , fufficit quod adfit realis unió in.,
♦Itero extremo , fe. in humanitäre > qua: ad ipfum Ver
ein terminetur Sc ut tarn verc illam fultentet & petficiat
щилт fi hi-c unio in eo fubjettivé reciperetur , & talis eil
uniobypotbuica.
Infi. j. fi Angelus uniretu r alicni hamanitaji fingulari: ,
ficutVerbum unitur humanitati Chrilti , diccrctur mtnari
intrinfecé, & reciperet in fc unionem xquèac ilia huraa-
liitas , ficut anima 8: corpus uniuntur duplici unionein -,
fingutis recepta ; fed non minus intimé & veré human i ta s
& Vetbum uniuntur quàm uniretut Angelus , & quam
îe corpus 8c anima uniuntur. Nam , ficut tnima rathnalis
nb. (y carc unut efi Ыпы i ita Vus СГ 1мп> mus tit Chrifius j ex
Äthan, g. &c.
min. non minus veré, fed diverfo modo ; con.
eodeni modo n. min. ratio difparitaiis к diverfitatis eft ,
ces talis ferma: ideoque nnio recipitur in nttifque ; idem
eft de anima & corpore , fed verbum non eft capax talis
formx nova:, & ideo fufHcit unio realis in natura & ad
verbum terminara.
оУИс г. verbum incarnari , eft illud fupplere vices fub-
fiftentix creatsein humanitate ¡ fed hoc repugnar Verbo
divino g. 8c incarnario ; prob. min. fubfiftenria creata eft
afficiens fubjeaum in genere, . çaufo fermalis , fed hoc rç-
уицпа; v«bo ; g. &c.
Tfe exlßentia încarttationîs. Difß. 7. 7-
Rífj6. n. min.&maj. prob, n.ini , ut fupponíturex aie-
taphyiîca , fubfrantijr munus przcisè ut fubftantia eft ,
confiflit ¡n complere 5c terminare ultimatè naturam fin-
jalarem , ita at rcdd.it illam ultcriús incommunicibUgm
nlteriori fuppofito > ¡vel completivo fubltanti.ili ; boc^H
tera non fit inhxrende1 natura illi per rnodum forma > &
maxime in noitra fenteniia 'qüat ponit fubfiftentiam mne-
jativo. Verbum igitur dicitur fuppfere vices f'ubfiitcmi*
acata: quateniis illam fie ultimate perficit, utnon fit айц
ve! aptitudine-perfeñibilij ulteiiùsi utdytimirs ibi.
Obiic. ¡. unió hypeftatica terminari debet ad perfonam
diviaam , non veto aóV'naturam ; alioqui non diceietur
bypoftatica ; fed talis unió non eft poffibilis g. neeïnrar»
ratio. Prob. min. ot unio rerminetur ad Vrrbirn , & non
ad eflèmiam immediate , ita ut deberct diet , Verbum cm
ftBnm non auteni Viiuu fail* cm > deberet terminan al
aliquid difttnerum ab eflèntia realiter ; fed in Deo nihil eft
crie; nam Verbum non diftinguitui rCâlitei ab cllèntia
S&c
Htjji. n. min. 1. d. г. diftîhaom realiter aut faltem for-
malittr ex natura rei ; con. realiter fimpllciter к abfolutè
n. m'm.Sc conf. nam ficut fufficit diftinñío foimalis ex
natura reí inter paternitatem íc eflèntiam , ut verum fit
yiodpálcr gvierat St quod tffintit r.tn gtntmt , ita fufficit
«ítem diftinñi» inter eflèntiam {¿perfonalitatcm Vcrbi ,
Ht Vetbttm dicatur incarnai i & non tflintü -, faltem for-
«aliter 8e immediate. Videant cjuomodo folvant hoc ar-
{ttmentum qui negant omnem diftincVoncm à parte rei
inter eflentiirníc perfonalicates divinas.
Oiüc. 4, implica t hatc unio ex parte bumanitatis g- &c.
prob. ant. inter unibilia debet cfle aliqua proportio ¡ fed
nulla eft inter verbum 8c humanitatetn ; quia ifta eft fini
ta > & verbitm eft infinitum.
RfjJ. d. maj. proportio aliqualij babjtudinis ; con. per"
ftftionis entirâtiv* : п. mai. intet Verbum & ruimanit.uem,
non eft proportio perfeftionis cntitativa: , fed babitudjuis ,
quattnùscreatHrapoteft clevati ad videndum & ftuendutn
Deo> & Deus defcendercpoteft ad incejli¿endam creatu-
hm. Ira eft de iit.tunibilitatc , qua; eft habitude depen
dent;* ad independeos > к perreâibilis ал1 pcrfeüi-
пт .
Inß. Verbum aiïiimeret naturam fine perfonalitate vel
rara perfonalitate ; fed utrumque implicit , g. et ИМ.
fob. min. fi com perfonatiute g. eilint in Chrifto du«
Tfiütvt > ut fomiir.ib.it Neltotius : & fioeperfonajitatt »
$ 1Уг exlflentla incarnatlonh. Dlfß.T,
f. nun .-.(Tumcrct ¡otam 11.1tur.1m ; quod eft falfum & con¿.
K.i 55. r.iirci; nam inquit Damafcenus Vcrbum afl'ampfio
cotum in nomine quo«! in eo plantant ; & praetcre.i perfo-
Biliias non eil fcparabilis à natura.
■X¿lf- п. min. nam aflùmpfit n.ituram fine ?erfonalitate>-
Л. сопГ. prob, nonaflumeret totam naturam quoad omnia
yofitiva & negativa. : con- quoad omnia fubftantialïa &
poiïtiv.i. п. coif, nam pcrfonalitas ut diximus > non eft
«le fubítantia natura; , fed terminus ejus : пес quid pofiti-»-.
vum : falfum cActiani quod fitinfeparabjlis à natura.. ,

QUAE'S TI О' II.


De cegnofcibilitate hujus Myfierii. ,
JKOgnofcibilít.is incarnation]* eft vel de ejus poffibUitaee»
V-janiCijuam ficret, vdej.s exiftentia poftquam flifta
*ft : ic quairitut an peffibiliiai incarnationis > vd «jus»
exiftentia pciTit lamine n.-u.ralicognofci ab nomine viit'
ceic , >tl etian» ab Angelo i .
CONCLUSION L:
Ifttarnalie un peliß natura, Ьмн'м eigmfet ab hemint V¡+>*.
tore tticejue ul pefiibilis futura , netjue ul exißens , into £7* .
frebabile efl aued ntijui ab úngelo. Vidctui non efl'e con- ,
formis Scotoquoadultimam pattern.
Prob, lamtn ex ipfo quoad priores partes ( de ultima vl»-
áebimus poftea ) nam de intclleftu leparato negat hanc
2 it propoíltienem quedeumque eognitum perftiem txcMh qued- .
' ' cumque cognofeibile naiuraliter ¡ & concedit earn de cegnef-
cibüi ab inicllciiu nefire pre fiatuvi* ; fed incarnatio eft I
cognita per folam fidemj g. pro Лаш vix , r.on til cognof-
cibílis luniine ii.itur.il i.
C'tl'ff. Preb. 1. quoad i. & г. p. ex feript. uti dicitur myßerium
i,' , « abfeonditum л [¿culis manifeßatur aulem fähföí¿Ae'yus , &г
»?í vocatur inveítigabiieí divitia Chriííi , & difpcniatio n.yfte-
rli abfeonditi à fiUulii in Dee. Hxc autem non cficnc veta.
fip<iflet naturaütercognofci. g. &c.
C¿u,ij ■ Confir* ex Concilüs & Patribus nam tphefinum , »««-
fabilem rjr '"diprahenjibilem. vocat hanc unionem , quia
jnqujtTolet.II, ft retiene de¡r*iitnii (effet , nm effet mira-. .
De exîfientla încarnatmls. Dîffi. I. 9
bife-,fi exemph i non effet fmgulart. I idem docent com-
muniter SS. Patres. Nam , inquit Anbtof. ^ibfcondlta efl r
Velfapientia dum non verbis fed in mtute eß з поп humani
Titiane pofslbllls ; fed Jpirilut efficace credibilis. Etjalibi,
поя fala admlrahiíis generarlo Chrißifc pâtre ; admirabllis
ttiam generatlo ex matre. Et DionyÇJefu In carne apparltio ft 7*
CT inefibilis eßfermone & omni Ignoa Intelllgentla. lpfl quo- ~°J'C'
q¡ee antiqulfslmt ^Angetorum primai non falls perfpeña. i'
Prob, -.quia vix fuppolkâ fide qiâ credimus polfibilita- ^ "
tem & exitlentiam j poflumus fdvefe implicantiaa qua: e-I"
oUiciuntur ex racione tum natura) > tum fupernatutali ex *
aiiis principiis fi.iei. г. multo minis poierit naturali lurni-
ne cognofci illa posibilitas vel (xiitentia. Ant. patet ex
pricedenti , in qua vix ex princiiiis fidei poflumus falvate
qaomodo incarnatio ifta non prcjudicet immutabilitati >
fimplicitati , & aliis pcrfeftionibjs divinis.
fiw/ir.nam.ut cognofci polletfoc myfterxum natura: lu-
raine.deberer cognofci l.humanilas utfeparabilis à fua fub-
fiftentia in fua;fingularitate;& fm fuppofitabilitas per fubli- *
iientiä perfona: dirina: г.deberet cognofci naturaliter quo-
modoilla natura poflet fiippoficii ab una ttinitatispetfon»
liivea\üs,8c fi: debetet cognofci tbtum niyfterium Trinitatis
3. deberer item cognofci quomodo fit poffibilis tinta unio
inter naturas divinam & huminam infinite diftantes in
uiHtatc fuppofiti fine illatiim mixtione vcl altetatione &c.
fed hxc longe fuperant omnern atringentiam intcllecius.
bomani 1 Sc maxime in via; nihil enim eli fupernamrau'us
in toto ordine gratia?.
Prob. i.p. de incarnatione peraeta Sc exilíente ; nam li-
cet¡hoc factum nobis praedicemr &per fidei lumen ad ejus
exiftentix aflènfum elevemut & inclinemur > vix naturas*
gravitaren- & indinationem in contrariara vineimus. g. •
îongè minus id prslraremus ex folo natura; lumine.
Conßr. ex feript. nam juda:i qui hoc rayfterium audive-
rantex fcripmris , & figuris» & venturum Chriftum ex-
pectabant ardénier ; qnibus nafeens annuntiatus efl per
Augelos & l'aftoies ;qu¡ ejus divinitatemex miraculis po
tente & fapientia: viderant & fatebantur quod numquam
fic hoMMtus eß homo ,\tk quod , millas homopotería jacere mir
randa qua lpfe.facicbst >nifiüeuseßet сит го. Tarnen non '
tognoverunt , led ficut hominem occiderunt > & crimini'i
tribuebant quod filium Deifefaceret. Et Chtiftus îpfeillos -
«xeufat apud pattern propter ignoiantiam , non enlmfcluni »
qHldfaclunt. g. nequidera ut Çïiftenspotefl cognofci
Sijrltcñom aifi ex bdc.
A \ !
i« De extßemh incarnatioms. Vîfp. 1.
Tr<A. deniqut }.p. de \ngelii ; exScoto qui ,ut<tisi>
vidctur inclinare in cmtcarium quatenus naturallur fo-
l'hi. MMM cogntfcere Chrißiui pati ,lSt quod malus Angelus /1
t.u. p'rmittatur utifuä potntia cognitive naturali poteß i'nteí-
1%'rt quodiumque intellvibile caufatum ; & ftranfifUM
p'Jftt inttlligerc cogitatmes cordium & myßeria graui M
quopoßta funt in tffiäu Sc.propter h.rc , inquam , videtut
Doctor velle quó.d Angeus poflèt cognofeete natutaliter
incatnationem finon ut futuram & poiTibilem , faltemut
pMfentem i fupponit tanen cam de fafto non fuiflè cog» .
nltarn í raalis Angelis j quia id eis Deus non permifit,
ficut nec petmitiit tarn ill* quam alüs cognkionem fecie-
(orum cordis.
Niliilominus plures Scetifta: infignes non puranthanc
eflèejus mentem ; nam licet doceat eos cognofeere natu
taliter aliqua myfteria gcaiiat jam fafta , non tarnen on-
{nia , St maxime iítud , & niiidem metiiö , ut ego conii-
cioex verbis ejus alibi dicb-.quibus apertè docet 1. Ange-
êÂ.4 los non cognovilTe myftcrium incarnationis. Лпи Chrifii ;
f><-í¡Í advfntum(?prtdicationcmlcclfß*-,.(ei quod tarnen An-
Я"",'Г gelus qui annuntiavit incatnationem > novit ipfam anu-
fH°BB 1mm 'Л1' completa ; Sc nen dixit quôd. ipfam cognoverit
a.ai,, ' naturalices fed ex teyehtione fpeciali pci quam mifiiis eft.
Iroó cum loquatur de iftofolo , videtut excludere alios.
Etclariüsinquodlibetis negat Angelis cognitionem feuvi-
fionem objeái vifionisfux beata: , nempe Dei. Di*» p'ß*
quod. tarn anima quam ^Angelui licet peffet naturalittr nofeere
Je quantum eß imago Dei , live 1fe effe imaginem Dei , quia >
«onpoteßnaturalitir cogne/ci rtlatio , nifi naturaliter poflit ,
cignofci utiumque txtr'mum. Quod confirmât ex Augufti-
no docente quod aui videtfuam mentem & in ел trini- .
n-vtl tetan ißam fe, memnriam » intelUgentiam & voluntatem »
je. пес tarnen creiunt ea quel fntelligunt ejfe imaginem Dei ; (pe-
cvlum quijo» vident ,fed eon vident per fpeculum »t fetant ,
id quod vident effi fpeculum , id eß imaginan, g. multo mi-
»ùs videntes eht¡ftum»v¡dcrepoterunt unionem hum.mi-
«atis ejus cum Vetbo » nee Vcibum ipfum in quo fub-v.
üftit.
Frei. г. ex feript. qui copftat Sathanam non novifle ■
IChriftum ut Dei filium ; fed tantùra dubjtaflè dum ten- ,
•avit eure ut feiret .fißlius Dei ei. Intelligent autem na-
«iirabs tanta eft in maiis quam in bonis. Itemdebonis 1С- ■
ghui quodebriftuu, afeendentem in Cœlum non agnof-
»ebim Suiieß ißt ^^.riaUtemquis tß ißt qui WfMltf* .
De exißcntia incarnation. Dljp. ÍJ it '
Гт&. j. ex djftii tt.de Angelis cogfcunt quidem ali-
quas entitatcs fupernaturales fpedraniadmyfteria gratia, Di,f.X
inter quas reponit Scows exiltentia! Clitifti in Euchari- ?•
ftia i fed non omnia, faltem fupernatales in fubltantia , iyj,'m
к eas maxime qua: terminantur ad Jilm in fua Trinitate, '
utuniobypoftatica g. &c.
Ccnfir. nam Angelí naturali lumirinon attingunt claré
ttdillmite, rcyiieiium Trinitatis пес incarnationis ¡
пата iftud non poieft bene cognoffine illo ; debctent
Cnim cognofci tres perfonaliratcs fubfiftentia: rdativx
à fe inviccm Hiftinfla: realiter in unalèntia ; alioqui nef-
ciapoteft quod una prrfona poffít iaruati fine aliis.
Oiiic, i. con. i.f . nulla ratio nsr.ilis dittac incarna-
tioncm cllè impoífibilem e. dirtífic poflibilem. Prob,
conf. nam inter poíTibile &"¡mpoflile non eft medium g.
quad non cognofcitnr impoffibile debet cognofci poIS-
bile.
J(0. n. conf. atramqne :. nam ¡ud eft quèd inter pof-
fibile&non poflîbile non fit mium & aliud quód non
fit inter cognofci & non cognofdmpombile J nam in bis
, datur medium ; nempe negatio triufque cognitionit^ &
judicii , feu ignorantia , vel fufpifio judicii. Adde quàd,
in propofito de incarnatione , rao natnralis potiùs diâae.-
«spolfibilitatem , & hoc fenfu njari pofièt ant.
ûiiic i. Incarnationis poffibftat Scexiftentia éftevi» -
dentcr credibilis . g. & evideiltet>oflîbiIis,
J^.n.conf.nam credibilitasci venit ex- yeracitatedl-
antis qua: poteft paterc & cogneti naturali ter 1 fed роШ-
nlitas pendet ex cognitione pfleipiorum inttinfecorum 1
rei , & lise in incarnatione non lint cognofeibilia natura-
liar. Przterea ; revèlatio humna de aliquo mylterio fu-
pematurali in fubfîantia fempá pendet ab aliqua revela-
«ione divina faäa hominibus djentibus : & iw eft de aliii ■
motivis credibilitatis objeftorm fidei. ■
obiie. }. Infideles cognoverut incarnationem etiam ut
poflibilern & futuram g. natur.i|ter ; non eaim habcbanc
islcm. Prob. ant. nam ,ex Clentnte Alexandrino D. l'au-
luipiobabat Dci cxiítentiam I Chrifti apud gentiles ex «
libris eorum ; maxime ex Sybiljs. g. &c.
7M. A. ant. ic prob, ejts cognoverunt confuse Si
exleanra vel auditu ex Hbris Âoïfis & Prophetarum , vei !
M aliqua revelatione ffeciali J con. ex folo natura: lumi-
nem.ant. & prob, ejus ; n:ji , aliquant t,udem ümbram- '
dt bis habere potuer'ant , vcl Ix traditioae ab Adamo petf" к
jeftwi CM fwtwtЩ\Щх J Y«} ig IiAuI£ ^ote*i W "
il De exifiela тсатлйопЬ. Diflt. Г.
gis Scprophetarum'elexfreqacntatione cum Habnis ,
vel dcnique ex revetone aliqua fpeciali divina ¡ Ii tarnen,
qua; de fjrbillis, & al hujufmodi gentilibus dicuntut veta
iuut ¡ de qao cercus .n fum.
Otile. 4. peiitus nilofophus pollèt evidenter folvere -
omnes implicantias >iicibiles contra hoc myfterium g.
& evidenter infprre es poffibilitatcm. Trob. conf. nam
i'olutis, evidenter implintiis fiedemonftraret poflibilitatem .
ejus. Evidcns eft ptibile eile quidquid evidens eft non
implicate i fed ex refpifis evidens eft non implicate- banc -
incarnationem g. evidis eft earn eflè poflibilem.?
K'ty- L, n. ant. nariicei implicancia: quas conciprmus •
contra hoc myftcriuinon fine evidentes. veJ demonftrati- .
va: , tarnen lunt yaU appatentes , &quxrefpondentuu
adfolutionem non ,pla- convincuntfed relinquntia ani*.
mo altijuain formidinei & obicuritatemv
1ЦЛ. i.d. ant. folvet negative, conf. poGtivè п. anr.»
folcitio ¡negativé confiit ш hoc qnpd negari poffint prin
cipia & ilbtionei quilis allètitur impofifibilitai ¿ quia"
non funt evidentia , neconvincentia , pofitivaautemcon-.
tiftit in oftenfioiie falfitas principiorum illotum > &.hooj
iiullus philofophus pr.i'ibc poteft naturaliter.
Obiici. con. 3. f. Anglas cognofcit claré & naturalitct •
incarnationem non impliire .: g. & efl'e poifibilcm. ГгоЬ.»
ant. cognolcit naturalitcrUftinäiouem & feparabilitatcm
lubfilieutia: creara: ab huunita.tc ; jtem independemiart», ,
fnbfillentix Verb! , & qud. volente Deo bumanitas ilia
fieri poteit dependens ab ia fubfiftentia amittendo fuajn,
g. nihil eft in iucarnatioaquod excedac attingentiam na-, .
curalcm Angoli.
Tfrßi.'n. ant. Utrumquc ,nam licet Angelus cognefcerct.
itaturalitcr , & evidenterfeparabilitacem fubfiitcntix ab
humanitäre , non ideo inibilitatein ejus cum Verbo in
tanta diftantia; пес forte ognoícit claré & diltinitè my^
rterium Trinitatis, utpofltcognpfcere nec poflibilitatem,
»ec ejnftentiam talis, unimis [curo Verbo , feiicumunai
jperfona fine aliis: non piílét videre anilla natura fubíi-
Beret propria vel aliena ùbfifteatiâ ? An .veto fine и!Ц
fubfiftentia coiifervatetur I Deo? An per alienan» crea 3
tam vel incrcatam &c.
Infi. Angelus cognofcit na malitet polfibilitatem refur-j
leftionis g. St incarnationis *а"гв«пип Шд eft fupeinati}^
«Ii; quàmifta.
Rcfy. i. ant. nam cùm à fda Dei voluatate & potent^
{««deatillapoffibilitas, & noa abulia «a "
fubeft swogeajk natura^ Arjéíi,
ТУе exîfisnûa incarnat'wnîs. Dtß?. t, ' i>-
^>/Jh г. п. fofíe conf. quia refurreftionis miraculum cil
longé inferiotispotcnti.T & fupernaturalitatis quam incat-
muo ; Мл eft fupernatur.iüs quoad modum quendam , ,
iflaundequaque. _ Matth
Obüc. г* de facto damionís fciebaiu Chriftum eilè Denm j_
&£lium Dei ; fed hoc non fciebant nifi naturaliter g.prob.
maj. nam cùm eiicetet eos dicebant. §¡¡jd titbit & tibi left
filiiVei? Sc exibant clamantia. Tu eifiliui Ott > Sc ,fcie-
íant ipfum-effeihri^um.^.tic •.
R(Ç. d. min. nifi naturaliter quantùrn ad fe immediate .
car», min. mediate ; n. min. & conf.. prob, nam dœmoni-
Ьщ ab initio fi» creationis к ante lapfum , fucrat reve«
Uta incamatio ; undeoccafionem,fumpfetunt rebellionis ■
fu* ; ut multi docent. Item poterant audiviflc Angeles .
annuntiantes Chrifti nativitattm , 8cprophetias deilloj
& deniqae г id.fulpicari poterant ex aftibus ejus miracu- ,
loñí » majtimè obconformitatcm cum prophetiis; tota,
denique ilia cognitip rundabatut in revtlatiouibus fupet' i
natutalibus. .
Igitui non negírnns- omnenrprotfus co»nitionem natu
ralem hujus myfterii immediatam . fed tantùm abfolutè .
& fimpliciter , ita quin faltem temóte fupponat revela-4,
¡ionem vel, mediaram vel immediatam : unde infidelis à' .
doctore lidcli , fiveex libii» ebriftianorum de hoc myfte-.
rio , poflèt ilmd cogQofcere & credere ox fide humana j
iia & darmones ; fed fenaper illi cognitiones prasfuppo» .
netcnt revelationem e* qua tales cognitiones original) .
babaent.
CONCLUSIO IL
i
SVfptfitâ fide incarnation is . nun défunt rallones 6" cctgrutH'
lia £¡r exempla tjuibut e)us pofsibilitat fuaieatur ¡atiera
pnbabiliter».
Prob. i. ex Scoto qui docet quod licet difficile fit videre ¡t¿,j¡
cliquant diptndcntiam ejfe telera ( qualis eftjiumanicatis a\i,^£
Chrifti ad Verbum ) tarnen ifa poteß potete aliqualiltr in
fub]tSo (f accidente &c. fe. adducit exemplum fuftenta-
tionis natura per fuppofitum.yetbi ¡ adducens moJum quo
fubjectum fuftentat accidens, cummultis tarnen differen-
tiis.nam natura non hzret пес aflkit ¡nttinfecé fuppofi
tum vcrbi , fed ejus dcpeiidentia puré terminatur ad
Щи,-; »■
Frei. i.e.xAugttftino qui hoo myfterîum fuadet & exí
;Цсм Ktmi'lu anjm* lacioqalji qua cum corpore «piifti>
Г4:- TU ex'flemia incamatïonîs. Tñfpi /.
tuic homincm : nam ficut [i? Mnitate- perfona anima un¿ttil*>~~
corpori , mí homofit , ил in imitate pcrfonfi Oeui-unitur hominis, ■
vit Chriftui fit codem exemplo ufus erat Atbanaiius in fym-
bolo. Sicut anima rationalis & carounut eft homo ; ha Dens-
Cr homo unus eft chrißui. Alii probant exemples arboris -,
infita: nlteri ; nam ex duabus arboribus fit una. Alii cxem->-
plo ferri igniti > quod torum videtur ignis ; fed h.tc exem-
pja longé rmperfeitiora funt ad hoc fuadendum & expli-
eandum quam excmpUim accideatis in-fubje£to » ;lice* i
iflud etiam fiiospatiatutdefecbis. Hinc
Prob. i. namjDeo non poteft denegati perfeftio qua; re-
pctiiur in creaturis ; fed cccxuiis> tribunal perfeûio fimi-
lis aliquo -modo perfection! pet- quam una natuta fufte-n- -
tat aliam fine fui diminuuonc v. -g. fubftantia fuflentat
accidentia > anima rationalis qu.r left fubftantia lpititualis
fuftentatcV vivificar; -corpus; & furculus inlitus alieno trun
co , fit una arbot , & peificit fruftus ejus &c. g. à fortiori
tec praftare poterit natura divina pet fubfiftentiam Verbi ,
&Jmaxiivie , per hanc¡fuftentationem qua; nullam impórtate
partialitatem j vel inhairentîam nec informationem ïh V
fuftentante 5 fed per puram tetminationcm & vittutenv
potiùs aétivam & perfi'cientem. 1
Prob. 4. nam Deus eft fumme bonus g. & femme com»
municativus fui, omnibus modis qui non involvunt ma-
nifeftam implicantiam ¡ \ fed quod commuujectut humani-
tati per banc unionem qua fiat una petfona cum ilia , 8C-.
cam perficiat & fuftentet , nullam importât implicantiam
evidentem »utptobatum eft g. &c.
Denicjitt id fuadete debenc opera Chliûi ■ nempe , quôd
iB.humanitate fit perfona 8c virtus divina-, fe. tanta mira-
cula qua; operatus eft , & otacula qua; proferebat , ita ut
üpfíjudii quamvis exmalitia & invidia excaccati dicerem.-
biumeuam fit loquHlus eft homo; & > non pofifet hic faceré opera
gu4 fácil ni/iefifet Deui cum illo. El Chtiftus ¡pie срсга <рл± ¡
tu fació testimonium ptrhibtM de me. Et ¡ operifnu- -
etile &c. . ,
Uixi autem 1 probatiliiir ; nam cerium 'eft nullam ra- -
tionem , vcl exemplum ex natura: lumine pofle afrerri qua
convincant per illam evidentiam , etiam fitppofitâ fide ;
affi ex ipfií fidei principiis etuantur , ut patet ex diôis j .
Sc adhiic facile vidtbit quia qus poftunt excegitarí ferio '.'
txaminabit. » i 1
Suppofitâ g. fide i.inteliectus fit expedition ad refiften-
dum rationibus quas -in contfanuOi; adducunt infideles.»
6»tjucla¡^vslb^Iítici¿ quia, eftcçitus dfi vcritate centra»*
Diexîfténiiaincarriatloriis.Vyp.I- î?
quam certicudinem habet ex fide i.ex principiis fidei ex.i-
tantur plura motjva,etiam naturalis pro ven't.ite j.juvatur :
etimmotivisextrinfecsprobabilitatis-Porro.coMta infide-
¡rs nonhaberauseffieacioíem ptobationem quâm negativa» .
folyendo eorum implicjntias apparentes!» & adducenda-
tefümonia tot virorura iHuflrium & /anftilfimotum qui
pro bac verit-ite liberrimè.vitam dederant ». contra judaiov .
habemus pfa:c¡pua teftimonia ex toto veteri teftamemo
quod ill! rccipiunt ex cujus oraculis plura alia fumi >pof-
funtargumenta.;. contra hitcticos > habes prxterea no
vum terhmentum «x quo defuini poffunt alia plura argu
menta non levia«

Q.Ü Ä.STIO III.


De converùentia ЫсятяНсти .

TtfrOn omne poffibileeft conveniens .fahem Temper éf ¡.


IN apud homines ; nam apud Dcum ., puto ilium nihil
poflè quod ei non fit puré conveniens non enim potcft .
depcere i recto & bono; пес potcft errare ;aut pcccare.
Conveniens aliquando dicitut quod alicui eft bonum¿
id eft utile , aut jucundum > & fie incarnatio non eft pra-
ptiè utilis Deo j fed hominí i benè verô jucunda ; nam ■
Deus nortpoteft non fibi complaceré & delectará in om
nibus operibus fuis. Vidil T>eus сипЗл (¡u* ftceral (y iront,
•.aide bina. Ve ctnvenienlia Ыс loquimur, non quidciri „
phyfica , fed morali .ut idem fit ac decentia : bxc, rurfus ,
duplex eil i. \4rit , £qux eft conformitas rei cum lege , feu
tàtione i г. facti , qui eft conformitas & commenfuratio .
rcijcum reguHsita ut fit pulchra , perfecta ; uno vetboin
pondere & menfura. Unde fenfus quïftionis eft , an de-
ccat Denm fieri hominem per unionem perfonalem cum
humanîtate illarp aflùmendo , feu fuftentando ; ut aatem
verum fatear , non video quemodo bac quaftio différât
à precedent! > & ab ea feparetnr ¡ nam quidquid dedeeetes
Dcum effet prorfut impoflibile ; unde base convenient!*
(pterat ad poffibilitatem ; faltem refpeauDei omnia in- .
menfura (Enumere, & pondere dijptnit & emnia in fapien*
lUficù. Ideo gentiles earn ímpugnant ut impoföbiieifti.
VW Fauns едгр Pce ¡ndignam & >Dd{ccr^m¿
tS De exlflentla încarnationis: TTtff. ÎZ
CON CL US I О I.
ÎStarnatio eflfummè conveniens Deo, Eft communis contri-
infideles nam inquit Tertullianus , apud fapiemjam Гссц-.
ir. la*cm citiiiscteditur Jupiter Taurus , quàm Chriltus &-•
ñus homo.
j i te Vrob. ii ex Scoto , qui omnem convenientiam & ratio--
Ь« nem eotum quae fecit.Chiittusaii - tedemptioncm reducit
aU-Dci Ordinationen!, qui, nihil potelt ordinäre quod non
fit convenicmilTunum. Dico quodomnia bujufmodi qua falla-
funt à Chrißo circa redemptionem noßram non fuerunt tie
ccjfaria nifiprafuppojitâo"dinatione divina qua fie ordinavit
fieri* g. hoc ipfo quod incarnatio fuit otdinata à Deo non
poteft non eflc convenicntiifima. ;'Quod magis patebit
. ex/lictndis de cju» neceffrtate. «
Prob. г. I'lud opus fumme decet Dcum ex quo glori-t
ejus maxime elncct ; fed ex opere Incarnationis maxime
Y , г fplendet gloria Dei per maniièftationem fummarum pct-
' ' fectionum ejus. g. Bec. Piob. min. ex fcriptura ; nam id ca-
nunt Angelí ¡a.ejus natiyitate gloria in. altifiimis Deo. Et
Eccleíia illudopus vocat tmaynam gloriar» е)ш. Et cer:cí
in eo rnanifeitantur & comuiendantur divina ejus qtiri-
buta.
i. Bonitas ex perfeftiHíma -ejus communicatione ad'
ft.a. - omnes creatutas inferiores, mediante homine , quem in fe.
, & in unitatem fuppofm aiVumpiit. ^ipparuit benigniiat çj*
humanita» fahawris.
i. Charitas eft amor tum patris qui (ic[dilcxit nundum ut'
ßlium fuiim unigenitum tdaret. tum ipfius filii qui propter
nimi.ua charitaiem fuam quà dilexit nos jacha eß- in ¡mili- ■
tudinem carnis pecetti.
5. Liberalität ¡ паль quipropriofilio fuo non pip'rcit гfed
pro nobis tradidit Шит. Quomode non ctiam cum illo omnia
nobis donavil? Certe icum totus fit in patrtfilius & lotus in
verbopater : nihil fibi retinuit Dcus quod nobis non con-
tulerit in filio.
4. Omnipotentiaj hiefecit potemiam in Iricbii fuo'. E-c
ideo diciturper antonomafiam opus Vc'uDomine opus tuum*
Nufqnam major apparet potemia ejus.
t. Sapientia. , eft enim in mifierio ifio abfeondita , S£
maxime quia hie juftitu & pax ofculata: funt ; mifericer-
dta <y vertías obviaverunt Jêi. Et Deus 5: creature ßc mjta-
biliteruniuntur , ut пес Deitatis nwjettas Jsdjtur , nc*
«цнца existas »Korbe*.,«. - ; ' '' ■
TJeexîftèntlq încarnatîonis.fflff.T? x-f-
(. Juftiti.1 &*mifericordia ; nufquam
elatuit quàm ut non' habenti homini unde fatisfacerer,
roetitam & prerium de fuo fubminiftravit; nec illa plus
rigoris oftendit quàrrrdum divino fanguine & yhâ fibi
fiitisfieri pro vilîoris creetura oftenfa. magno aquitatii ]ure
ItUtun eft, inquit Aüguftinus > nec ènim Deus plus exige-
rcfatisiàâionis potuit,'«»» copiofafuerit redemptio. nec plus ,
mifericordia vel grada homo , quam ut* gratis redcm-
yttisfu£rit,ficut gratis fuerat venundate.
7- Patientia.DtNIl ctrlem Itirdrntt feVeusvelut agnus où:
vntuie , & volens vulneratus cfl propterfctlira noflra. tk fu-
pra dorfum ejus fahrUaverunt peccatores , &c. g. nofqoara
gletiofius emicucrunt p.erfeftiones divina. Onde Joannes,
portquam narravit veibi exinnnitionemftatim narrât ejus -tt>x
exaltationem. Verbum caro faftum efi ,& vidimHs gloriara '
•JW..Iplénum-grat:л & veritatis.
Otite, r.Incarnatio dedecet Dci majeftatem- g. non eft.
tonveniens -, fed potiùs difconvenientiiTîma,Deo. prob,
ant. cxfciipr. txhinahiyU fcmetipfum formam fervi acci-
finis j fed nihil magis dedecet majeitatem cjuiin fctvi-.
tus. g.
№o,ai<t. $£• dift. maj- exliinanivitex virttitc & bo--
«itaie cV clemenriâ > & ad majorem gloria oftfnlîorrem
con. ex ¡inbícillitate , aut neceflitate , vel alio n?otivo in
digno n. maj. & rain, nam defcetifus i'lc ; ¡fe. ex . magui-
Wdíne viitutis-, & ad majorem majeíratis oftenfionein
non dedecet > fed futnmè dece* m.jcít.ltem. Dignatus eft Epi. ti
ád noflra defeendere ntfque fufeipere in corpore fuo' Ht reficc- лгл-
rtiâîtm arte ( (с. txpulvere ajßrnflo } vel pmßale qua for- c*:ec*
matura! aie S- Paulinus, id quod oliyetltim efi, defeenfui; '
«1 f. adato* infigttft , & redurldam copia polcfiatis , inquit
Nvrt'fiius ■ ideo dicitur quöd afeendie fuper occafum.&c.
ft!per defeenfum &-ÎHimiSiitionem «ralrarnr.
lnß. Non minus dedecet Deum velle fieri hominemi
^uàmhomin-m vel!e fietiDemîi ; fed iftudinranuvir' ho-,
rr.inrm.g. & i11iid drdeceret Deum.
1$. в. maj. nam , quôd Dens ex fummo pietatis &
»loru verriae rcfpe-xerit Imrhinem in limo profundi ut il,
лда relevaren infinitas ex redundamia bomtatis , & fine
áimimitione maje fratis id fecit ; quôd autcni homo fimi-
Vuudinem mi ambirrit , intolerabilis temeritas fecit. Сил»
in Meut effet non ititellexit comparâtes efl ¡umentis inßgica-
" OAiic.i. Blaffkefiamrin Dcum, :àm ЦЦарГ)щjíyít con,.:
*8'; Ve ex'fièntla ïncarvationh.VlfpJ'I
pns,caro,fanguïs>i.iut aliqua creata effigies, g. blafphemiia
•ft dicerc Dcum elle fachim c.irncrrr.
K¿(p.i. ant. quando haie appingimus Deo in deprcffio-
nem & contemptum Dútatis quaii illa fit jcorporea , aut
carnea con. quando id dicimus eflé per uníoncm & aiUireo-
piionem voluntariam'ibiê prejudicio puritans ac maje*
flacit divina: n. am. teconf. nam inhoc fecundo fenfu cri-.-
buimus Deo inc.irnationcm.
Oiiic.j, major effet bonitatis communicatio fi tota; tres
perfona: unirentur fingtilis hominibus. , g. bonitas rjei
non apparet fumma in h»c tr.yfterio.
Icß. i.d.maj. effet major extcniîvè.conc.intenfivè nego •
nam. inttmioi & major unio oei aim liomine non cil
pollîbilis quam ifta.
Hcfr.i.n. conf. nort-enim pntendimiis bfe exhauftam
filifleDeibonitatem , 8c fapienttam & potentiam [, quafi •
veiô nihil majus efficerc poffint ; cùm lint infinita: i fed'
fufficit quùd opus illud maxime commendet eas ac de-
cèar.
Cbiic. a.*. Major fuiffet mifericordia fi liberaliser omni*
bus omninàpepetciflct , 8i pra:cipuè fi Angelis a?què ac
hominibus, non exigendo ullatn ab eis vejpro ills fat¡&7-
faflionem : fed hoc. non ita prjcftitit per han« incarna,--
tionem. g. &c.
ЯМ>, n. ma}, nam mifericordia inde^nirabjlior quôd £rha--
juAitix prejudicio mifrrias noílras, íreparavit ¡ quam ft;
abfijue fjtisfaftione juftitia: abfolutos voluiflèt. He mi-
ffrittráia & vcrittu tíviaveruntJtii,
laß- Juftitia potiiis ibi violata eft , nam. ibi innocens
pro reo pafiùs eft , g. nulla fblutio.
T(t[p. n. ant. tum quia pafl'us eft & Mam ejl quia vtluit,
Sçquidem non in pœnara , fed in folutioncm > & fatisfa-
ñionem pro alia. £¿4t non rapui tunc extlvcbam. ■
Infi. i. Hxc ¡pía folutio Dei arquitatem dedecebat ; quia
pro vili crearura &Ueviori injuria umam fatisfañi onem,
ici filii vitam exigir, g. &c.
"B^íp- n. ant. nam , ut fuppeno ex dicendis de fatisfa-
ñione Chrifti , non dedecet Deum ille ri'or ; quippe
offenfa in Deum rcparati.non pote-ft adiquivalentianuisfiV
fttisfaítionc divina.
CONCLOSIOi IÏ.
fgcarnatltfmt cnvinicntitum toBoaitati » ttuo. t¡;i Sfntri>
' "De exlßentta ¡nc/K-naHonh. Dïfft.T. ï<}r-
" tac conclußo probattone non indíget , cum foie cla-
epiGï , nec podînt ignorari beneficia infinit* qux ex hoc
ny&ezio in bominem deiivarunt. Colo!T~
i. Itnim homo , & mundus totus liberatus eft à Hatmo- g,
wsTyraunide. la hoc apparm't filmt Dei ut diflilvat opera
kahili , 0" , princeps mundi htijus e)iciatur foras ; (y , ipft
emit nos depottßau tenebrarumx C¡ tranfallt in re¡num flit
¿ilcüionis fu**-
i. Liberavit nos i motte iterna at vitam a:ternam con-
fequ.imtir , &•fient ptr umim homincm mors intravil in от* "f?"
Iks ; ita (y per Chriflum erunesvivificabuntur. ce?*
S.Imundat nos à fordibus peccatórum > 8c teconciliat ij,
nos Deo > nam ifanais Chrifii tmundax nos ab omni pecca-
<*, &> ubi abundavitpcccatmp , fuperabtndavtt & gratia.
llitto alia beneficia tarn fpiritualia & fupetnatutalia gra
tis & gloria: i ;<juàm tcmpoiali.1 qua; indi abundantes'
ftuunt.
4. Hine furnma dignitas hominis declatatut , non for
lorn cx unione & fixdctc humanitatis noftts & catnk ein»»
Deo , ad quod i'œdus, clevataert pet Incatnation.ni Verbi» .
fed ecismtx ptctie pcrfoluto pro noftra redcrtrptione ;
nam exreium prxtio colligitur eaium excelleuia, dignitas
&.yjJor; fícut minori pritio redjmitut grcgau'us mile»:,
quam imperator.
Denique4oti,uBiverfo conveniens Sc. utiliflïrna fuit-j
twm inqukD. Paulus j inßau,-af\ omnia in Chrilio , аил in
tatis & qua in terris funt in ipfi • fc. Angelotum teparat
minas & ieplet fedes vacuntas pct rcbellionem Luciferf; '-.
fchabcnt in Chrilio caput j& in nomine > velat in capite -
honotanrut & tepanntui ester* pmnes partes inférions
BWndiJjujus.
oíiiy. i. Convenientiùs fiiifl'et uniri natorar Angdici
quam humana:, g. ex parte hominis .non fuit convenien-
tiJima.Prob. anr. nani ,яоп minus, Angeli peceavenint, Sc
longé funt digniorcs bomine. g. magis decebat Angelotum ,
JÜumptio & tedemptio.
ï'^.n. ant. Sc conf. prob. quod.ut melius pateat fit.
CO N С LUS IO III.
Convenienttor fuit affùmptio natura human* quàm Лп£1~
lúa. Eft communis.
F'sli. i. ex Scoto qui banc convenientiam redemptionis -,
Цтлпжрга: Angelica probat i quia tota fpecíes humana,
eteidit uon auteur Angelica ■ í'entí haue refponfionem;<¡uti<
20 De- exiftentia Incarnationls. THß?.T.' ■ ■ -
j.d.io qtfiauiaífecles humana cecidil , idet magis \ic\ju\t repara**.
t? Î" ("Л de faéro contingic ) nufcjuam úngelas appr/hendit feA-
"У*- fernen лЬгаЬя.
УлСяг. Cm}r- H*c ГЛ1'° ех rattîbuj ; n.im , inquit Athanafius,
indignum erAi boniîgti Dei > qu&àb ipfo creata efint in in~
teritum ahirtm obDiaboli adverfut hominem fraudem.
Alia congruit-is eft , quin peccatum hominis levins fuit, :
ßfdivina raiferatione.dignius ; quia nom:>, fragilior , 8c
Angelus magis ex maliiia peccavit.
3. Quia Angelus proprio motu fuperbiar fui ac amorij.
fui Scquafi fine occafione peccavit ; homo vero tentatus
& feduftus à diabolo ¡e. uxore.
4. Quia finguli Angeli propria volúntate pecenrunt ¡
homines vero omae« >, prater Adamum .pcecarimt volún
tate aliena Je in uno parente; g. digniorcserarit ifti ut per'
unius obedientiam jultificarentur.
f. Quia , ficut in nomine omnes ereatura aliqj.î ratio-
lie uniuntur & reptafentantur < fc. Angeli in anima ,
corporalia omnia - fc. Elementa > Planta & animantia , in .
corpore ; ita in hornine cimfta honorantut & quafi repa-
lantur omnes ereatura.
Optima & dfcifiv3 ratio eftr , quia 'pracuít Deo » cuf i
nihil non congrucntiiîïmum , & aquifllmuni placeré po-
teft.
Oiiic, Natura Angelica propiùs accedit ad Divinara, g.-.
, magis erat unibilis ueo. prob. conf. qua; magis funtfimi-
' lia , funt magis unibilia : nam, inquit. S. ifidorus ¿ <¡uanl¡> 4
' ßiititi'r eß natura ,lanti pleniiu af;i(iil ad ßmilitudinemtdi- ■
.vinx uniiath expreß* ; fed Angelus- tit fimiliot divi-,
na. g.
T\eß>. n. conf, Sc d. maj. prob . ceteris paribus con. Ci '
aHunde adfint rationes iuxquales. n. maj. nam congruen- ■
tía alíate rationern ptetlationii fundam pro homine.Qui
dam negant min. & reperiunt plus fimilitudims cum Deo*
in homine quam in Angelo ¡ quia dicit , Deus ,faciamus '
hminem ad¡imilitudinem mßram. Sed mihi videtur fací- ■
lior prima folutio.
oliic, г. Mifieria eil major in Augelis. g.in eorumte-
demptione magis commendaretur Dci miiericordia > g. &
magis congruebac. prob; ant. nam graviora- funt eorurn
peccata & poena.
RííJ. n. conf. non enim ex foia gravitate miferíx men- •
furamr congruitas mifericordia ; fed etiarn ex circón-'
ftíntiis perfonarum , & ex aliis qua magis movent ad
rruftrandum-j&haïcfuntcongruentioKsptoboœinc.v. g. •
De exlßentia incarnaûoms. D'fpJ. xt '
vquiamiiuis.habujt œalitïx, minus obftinationis & fuper-
.bi> , minus gratia: & virtutis ad refiftendum ; & denique
tot] ejus fpecies & natnra petierat.
CON С LUS I О I H.
Îfictrnttih fuît trfam conveniens exparte Vcrbi Divin!
ptrfona divinxlncarnata. .
Prob, и exScoto. Incarnatit competil f.lio m dijHn¡uitur¿ J' 2'1"
paire -j quia convenir fibi per Proprietät тп суш fcmndkm rtt¿
ачоЛ dißingnitur -à paire; quod quidem dicit ' , ut probet
pattern non polîe afi'umere eandem naturam qua: jam
.allumptaeft à verbo ; fed non minât iode ccUiettateara
all'umptionem convenire verbo proutfaíraeft ¡ .licet pe-
merit ctiam afiiimi divifive à pâtre 5c Spiritu S.
Prob. i.Variisconvementiis qua: afferri folent à Theo-
iogis. i. quia lïcuc omnia per ípfum , -jcrbnm , facia finti
iu&peripfum reparata, i. quia unio гЯ Gmilium ; fed
Verbum ex vi g;nerat¡onis reretr.-r procedit ut imago pa-
BÍ5 ,8c homo creatus elt Juitu il'am im3ginem.& limili-
turtinerai & h.tc imago Se fimilirudo fuir maculara per
peccatum.g. per candem imaginera primam debnit refor
man'. ;. quia idem homo per peccatum amirreudo grariara
emifit filiationem Dei adoptivam. g. congrucbat ut per
filium naturalem ilia digniras ) aut via ad illam homiui ■■"
гейциегешг. 4. ur eadem perfona quae Beo cit fiii»;
3d iterno , eflét etiam filius Virgiois in tempore ad vi-
.tandam confufionem filiariomim.
j. Quia homo aliquo' fcnl u fpeciaiiter peccavir 'in ver
kam ,volens ffierijfimilis Deo , maxime in fapientia Sc t'eier
fcientia. Eritisßmt Diifticntts , &c.g.1>río ni fpecialivs Xjtus
fit injuria convenientius tribuitur culpa vindifla vel indut- bovt*,
¡mia. inquit Anfelmus. *. Quia Verbum in Deo eft pr¡- су.
mage fubítantialis loquurio Tarris per quam feipfum .ex
primir 5c mamfeftat. g. c\ ipfummet veibom debuit in
tempore eundem patrem hominibus manifeftaic & prx-
dicere. Kvuifsirne lotjutui efl nobis infilio.
Obiic. r. Deo patri ercatio 3 rormario efftfliva > 5/ge-
neratio aitiva propria; funr , vei approprianrur. g. potiùs flub.
per euro homo debuit reparari , reforman» & regencrari j«
in adoptionem filiorum > & reftimi in jure hatredita-
• tis.
\ф. d. conf. rep.irari effective , conc. formaliter &
memoriè,& exfcútivi ¡ negoi eonC ficut potentia ap-
rtoptiatur pjftïb, 8c quídam pumitas > 8c auftoritas oti
De exîflem'ia incarnationis. Dlfp.I.
ginis ; ici aftivc & directive illi tribuitur aftiva Intfat-
natio , & miffio- Vetbi i S; fient filiatio , fecundùm mQ-
dum noírrum loquendi , l'onat quandam obedientiam ■&
fubjeflionem ad pattern ;ita Incarnationis 8c redemptio-
nis executio ttibuitut filio. Pater auflorit.itivc , aliquo
-Çd,*. modo. MifttftlinmfwtmHt eus qui[ub lr¡e erantrçdimcrit, kt
adoptiertemfiiiorum reciperemus.
Obiic. t. EfleCtus omnes incarnationis magis appro-
priantur Spiricui s. nempe , infufio gratiarum Se luminh
fidei , 8c donnrum ; juxta illud ; Chariten Dei diffufa eft in
cordibui noftris per Spiritum S -Л/»' datur per Spi'itum
fermafapiiniU Spiritus S. derebit ,vos omnia > &c% g. magit
incarnacio eonvenieb.it Spiritui 5.
Heßi. A. ont. approptiantut quafi minîfterialiter 8c effè-
-'ftivè ; con. formaliter 8c meritoriè, п.,ant. 8c conf. nam
' fpiritus bic operatur quafi n iniitcr' pattis 8c filii à qui-
■ bus mittitur ad hic operanda. §кет mittetpater in nv
•mine meo'jzy quern mittam vehis à patre г &c. ille doceb'it
'*>»>,&c. Filius autem formaliter 8c per feipfum decuit.Bc
meruit nobis illas gracias ; &fdC!us eft fapientia à Dm > if
X*rí}ificnt¡<> J Ce. fetmalis , exemplariter it mcrko-
• lié.
C ONC LCSIO I V.
nKcarmtitfiiit ttiam convenient ratione tempern.
* Prtb. i. incatnatio fieri potuit, vel ab initio , vel ÎB
"ine temporum > vel in nvdio ; fed non convenicbat cam
fieri пес ab initio, пес in fine, g.'convementer fafta e£
circa medium, prob. min. и Quoad initium. i, non antè
pccdtum : quia medicina non datur ante morbum , 8c
quia , potuiflèt tantùm beneficium recipi ut debitum 8c
necefliirium , potiiis quàm gratuitum. г. ел fapientia , quia
tantum bonumrlebuitaliquandiù'peti dífiderari , Sc ex-
peñari, ne velut debitum naturas fine gratitudine recipe-
retur. j. Ex jullitia > nam . non decebat ut ftatim poft
, 'lpeceatum homo tam grandi beneficio donaretur > fed per
diverfas miferias & pcenas peccaci fui gravitatem agnof-
ceret, 8c gratia; divina; neceflitatem experiretut. 4. Qiiíj
plenum adeo beneficium non debuit ab initio paueis ad-
modum hominibus exhiberbv. g. Adamo Se Evx , qui
•recenterdemeraerant , aut corum paucis filiis à quibut
memotia illius periiflèt.
..f"'- tl f-ejufdem min. nam. t. medicina non debuit
-difterri ufque od extiemum morbi , 8c pollquarn ex со
T)e exîflentîahcarnatlonis.Difr I. 23
•"innúmera bominum multitude , imo Sc ftre -tota periiflcc
irfinfidelitaie & ignorantia, & pervcrficacc; qinlucr ante
Chriltuni peribant fetè omnes per ur.iverfum ot-
bem ; Tiipaucos; Ifrne'litas exceperis , qui Deum verum
■ agnofcebant. г. fient lïnis mundi eriVteœpus glorjfîcatîo-
■< nis , in quo medio adgloriam ptomerendam fubmmilîra-
I rentur.g. incarnatio non debuit fieri , пес ab initio tem-
■ poris, nec in.fine , fedeo tempore quoperafta eft ; nem-
pe in medio tempotum , poftquam homines dm Mefliam
defiderarunt & poitularuiu ac neccllicatem ejus expent
funt j & antequam ulteriùs ingravefceret hum.ini generis
morbus ; infidelitas , malitia ,)depravatio , & ficret incut-
•fabil's.
Cmßr.ex fcript. qui docet hoc faihirrr , vhivtnit pint- faf.
lude temporil .•& in medie temporum : nam incarnatio ali-„44ir"
•.quofenfudiciturfadla-inpleiiitudinc & medio temporis. j.
Quod ut capias.
Suppono j tempos , feu «crarationerrrmiMidi habere fex
states notabiliores I. eft à die ¿creationis ufque ad dilu
vium perannos it гб. i.a diluvio ; feu à Noemo ufque ad
Abraham per annos^n. 3. ab lAbraham ufque ad David ,
perannos 541. .4. à David ufque ad captivitatem Babilo-
nis. 470. f. ab illa captivitaic ufque ad .Cliriflum апн>
circiter £00. 6. à "Chrifto ufque ad finem mundi , cujus
1 diiratioeft incerta & pendet à volúntate Dei. Unde fequi-
'tar quôd incarnatio contigit anno à creatione Sipp.i dr-
<iuvioi3f7. à nativitate Abiafcr.-iOit. ab undtione David,
lojt. Alii tamen aliter mum rant bos .mues > nobis autan
fufficiat communis fupputatio ¿ de teliquis viderint cro-
DOlogi. • •'
Oiiic. t. coavenientiùs videbatur tam'periculofo 'mor.
Ь° > quim primùm male ri ; quia í/éci medicina paratur »
** non periiflènt tot homines defeetu lemedii , & gratia-
*ura , & pradicantium , Sc ex igiroiantia veri Dei. g. пои
Wntingit tempore convenienti.
1{if}. n. ant. nam ex dilpotitione atgtetantium debuit
dfeti ; nefe. coniemneictur-remediurn ex pra:fumptioiœ
& Ûperbia»fanarentur
•neditinam fi ante petitum
; imo ;8c
> &defideratum medicum
ante cognitara morbj8c
Jravitattm Sc medici neeeifitatem. ■ . <•
Infi faltemfi vtniflit Chrilius ab initio, pintes falvati
tflènt qui ejus defeftu peiicrunt g. conveniencias erat ejus
•b initio mundi Sí poft ruinam.
* T^eif. n. conf. nam , dato quôd plures falvati eflent j
™ guidera, expediebat bono privato illorum ¿ íédnonbe
-.щ Ve e'xjflentîa incammonU. Difp,rJ.
no commtini univeiíitatis humana: , vel gloria: Dei г &r
juftitio: ; nam qui perierunt > id paffi funt fuâ culpâ ; ->£c
maxime quia in-fingulis sctaiibus non defirerunt media
1 falutis. , ., _■
оЬИс. г. fufficiebat Ghtifti advening шиергчп fine raira-
di. g. tunc convtnientior erat. ГгоЬ. ant. nam ufque ad
illudtcmpus falvari poterant pereadeni aut alia erficacio-
ra mrdia qua: non deerant fapientia: ti bonitati Dei ; Sc
non debebadieri .per plures-Chrifti adventus , quod -fieri
poteratper unicum.
Цф. n. conf. namdebemus dicefeconvcnientiùs fuiflfe
■Iixc fieri eo modo & tempore quo placuit Dei bonitati
& fapientia: > qua: eft regula firma, & int'allibilisconve:
• nientix.
- ' —— ' ■ '
^UiESTlO IV.
De necejfitate încitrnatiiMts.
NEceffitas alia eft akfoluta ,-qua; confiftit in hoc quod
íes aütcr efle non poflic vel quoad elle vel -quoad ine-
dum. S c Dens abfokitè & fimpliciter eft necefl'arius. Alia
-conditionaia , qua fit ut fuppofiiâ aliquâ conditione tes alt-
. ter elle non poffit ;iï;pofuâ appljc.itione ignis ad ftupam,
■hace non potcft noncomburi. Etirurfus h*c mcefsitei , alia
еЛ-Jmfliditr , quâ fit ut fuppofuà conditione non poffit
aliquid fieri ullo modo fine re quae dicitui' neccii.ii ia ,
-fie line lumine non poteft videri color. Alia fccnndUm quid,
qu.mdo finis quidem fine te quae diciiur neceflària poller
.quidem haberi-i fed non ram tactic, vel perfect* : fie equus
ycl currus eft neceflarius ad itineranduin ; nam licet pe-
defler poil'et iter confici , non tarnen tam facile, vel um
cito , vel um commodè , aut peireciè. Alia, etiam dicitur
flgfica , qux-eritur ex. princjpüs intrinfecis rei > - & qua fi|»
ut non poffit aliter febabere;j & ba:c coi'ncidit cum abfc
"f*<a , alia morelii > quâ fit ut vix ¿Iiter finis habeii polUt
& lîc coïnciditcum neceffitate fecundùm quid.
Igiturpoftquam vidimus incarnationem-efle convcnien-
tem Deo & honwni , nec dedecere ex ullo espite ; quni-
mus , an fuerit necellaria vel aifalutè ex parte Dei , qua:
fi non potuerit abltinere ab hoc opere ; aut faltem candi-
vmatt , qii.ifi non potuerit aliter redimere honainem. Tum
ex parte hominis, quafi пол focueritalit« redirni ,aut
■falvwi
De ex'ßeta'a tncarnaùonls . Dîfp. 7. aj
falvari & Ьог abfilmt Sc [implicitir , vel faltem fccundùaj
quid , ic. iia perfeitè aut commodè.
Siippeno autem i. finem ad quem poteft confiderari harc
ncceflitas ■. eiîè vel gloriam D:i , vel utilitatem & falutef*
& redemptionem noftram. Et quxritur ex quo espite in»
carnario poflît dici neceflarii íc qtiâ neceffitate ?
Supporte autem ex diftis tract, i . Deum non agere ad ue«
tera njfl liberé, & contingentée , ttiam quoad optimum ,
ita ut non lolùm reftè faciat quidquid tacit , fedetiam
inter plura bona qua: poteft facete, fit liber refpectu mino-
rii arque ac refpeétu majoris boni ;4eu , non neceffitatut
ad optimum. Unde cenfemus Deum potuifle faceré alios
St alios in infinitum meliores mundos tam in eadem fpe-
cie, quàm in divertís fpecicbus ; &fu: neceflitas incarna
tions , t& redemptionis . fi qua: ilia lit , non poteft fe
tenereex parte Dei , pratciso ejus decreto libero & detei»
miiutioae sterna. His pofitU.
CON CLUSIO L
ÏNrwnarii non fuit abfelurè neeeßaria , nique exparte Dei,
пе^ке exparre hominis clUm fuppefito lapfu hominis per pee~
eaium. Ell communis contra paucos qui volunt Beum ne-
teûaiie vcüe St faceré quod eft optimum ijiam confequen-
terdebemdicere ilium non.pomiliè non faceré hocopusj
aenipe chiiftom propter ftiim-fummam excellentiam.
Prob, i. ex Scoto. Dico qmd qu.t falla funt in Chrifie circa
redemptionem nofiram i non futrunt necesaria , nift prafuppe-
/м ordination* divina ; & tune fuit tuntún neeeßaria í»« í0
cornatio necessitate confequentia.
treb. i. ex feript. quâ confiât Deo fuifle liberum relin- fif.ie.
«неге hominem in fuá perditione. gait tibi imputaverit
pftrierint naílones а-лае tu feeifti i Et comparant! figulo
qui 'fine injuria facit quod placet deoperefuo. Namquid Urem,
fianfigilus ¡fie non potero vabis faceré domus Ifrail ? id eft « l*'
diffipare vas llcut ¡ftc dilGpavit vasquod faciebat , Si aliud
faceré ?
Confir. ex ratribus nam , itiquit S.Leo > peus cujus пл~
tora bnitaa > cujus voluntas potentia , cujus opus mifericordia
4 i «traquefane , & omnipotentia & dementia in opere fut ,
'■¡omine , refmgendo, ( pet redemptionem ) tr.ittùt. Et
S' Paulinus , nemo nifi artifex operisfui potent *ß ,■ рциЫ fer
'antum in irrgillam fuam jus eß. Ita Dominus omnia qui de «ai
•»»« fccerat % dignatus eft ad neftra defeendere , mfque re-
'iftre in corpore /но , Ht m récent eïiem arto Vel £0tcß4l(i
torn. VU ' Л
-i6 De exlßemia incarhatlonis. Dîfp. %
quifectrm. g. fîcut non neceffitatus eft .id faciendum ,ití
пес ad redimendum.
Prob, j.nam incarnatio eft opus ad extra ; fed Dons ia
tempore & ad £xtra орет-aiur omnia fecundUm consilium
•uóluniaiii fu* > & contingentée , noij autem ex neceflitate,
faltem antecedente g. &c.
Ctnfir. non enim apparct undepeteretur illa neceffitas.
g. gratis aOcritor : ant. patebit folutione objeftionum.
Obiic t.Deus non poteft non velle bonum infinitum ;
-fed incarnatio ей bonum infinitum : g. neceílatio volita
eft à Deo. Prob. чти. nam cbriftes eft infinité bonus &
amabito,
7(*[f. n. min. abfohitè , non enim ipfa unió b'poftatica,-.
neo humanitas funt bona abfolûtè & ûmpliciter infinita
fed extrimecè & ratioiie termini , fc. Deiratis ad quam
tetminatur illa unió medíame fubfiftentiâ Verbi. In fe ац-
cem uttaqueeft quid finitum.
Obiic. г. opera Dei funt neceflaria neceflitate immuta-
bilitatis in tempore, g. & incarnatio pro>. ant. nam -de-
creta Dei non poflunt non impleri; fed incarnatio fuerat
decreta ab initio ; imô , ex Scoto > eft primum opus pn-
deftinacum & decretum g. &c
Keß. n. coirf, vel lie diftinguo ¡ eft neceflaria neceflitate
«onfequentixj&exfuppofitionedecreti de illa operands
.con. neceflitate abfolutâ & antecedent!, п. conf. cette,
fuppofito quod Deus decreverit creare Ferrum hic neceflà-
rio fiet : & fie eft de incarnatione ; fed non loquimur de
hae neceflitate ; fed de abfolutâ & antecedent qua: veniat
-vel ex natura voluntatis divina; s quafi ex fefuetit déter
minât.! ad id volendum ¡ vel ex parte hujus operis quafi
exfeexigeret & detetminaret Deum ad voliiionem lui ,
aut non potuerit Deus permitiere peccatum vel decernere
hominit faluceni uifi volendo , vel operando incarr.atio-
ncm iftam.
Obiic. 3. non decebat Dei bonitatem reliuquere totam
fpeciem humanam in perditione : fed fuppofito peccato >
non poterat hominem falvare fine ifta redemptione g. hac
.fuitneceflària fuppofito peccato.Maj-patetinam Deiisfecerat
hominem ut pertingeret ad fincm fuum ultimum qui eft
béatitude , & hanc non poterat confequi (lame peccato
line redemptione. Prob. min. non poterat aliter redimí
Йото i peccato quam perpretiumfanguinisDei g. &c.
п. min. Staut, prob, nam fuppofito peccato , &
decreto antecedent! ad prajvifionem ejus de falvandis ргг-
deftinat« , adbuc poterat ßeue.cas Шщ > VilJibctaJit«
Be exifientia incarnatlmis. ЪЩ. L zf
rii condonando peccatum ; vcl pet alum fatisfactionem
.cJinteiiJo, ut fuppono ex dicendis defatisfactioneChrifti.
Idem dico de repatatione & implecione fedium Angel**
tum «Um fi à Deo fuiflét decreta.
С ON G LU S I О II.
ÏKarnaùj nonfuitfimpliciletneceffaria etiam fuppofitt'fimpü-
cí decreto redimendi hominem àpeccato per aliqualem fatis"
ftRioncmifitd tantum fesundùm quid Q" moraliter.bil сощ-
B'.unis. (
P«£ i.exScoto cit. quimillam allant neceflîtatem aj-^BB.*
nofcitniû immutabilitati4& confeqiientia: , fc.cx fuppo-
íitioiie decrecí de fncarnatione Verbi. N»» fuerunt neceffaf
r'u nifiprafuppofita ardinatiene divina; Ce. deredimendo «
& Calvando nomine ficut eum de Facto'falvat.
Prob. г. ex feripe. qua; hoc opus, ut redemptio eft i
eiîbuit puta; ас tiberaU charitati Dei , qui fie dilexit mun-
dumutfilium fùum daret t ut falvetur mundus per ipfutn »
Si, in hoc apparu.it Charitas De» in nobis, quoniamfilium
fmm mifit &G.ÍX. iite > propter nimiam [мат charitat/m qui
dilexit nos ; fadas eßjn fimilitndinem eatmis peccati &o. Et ,
fecundum mifericordiam fuamJaivasnés.fecit &c. £r~, sbla-
•%is efi quia ipfe voluit &c.
Frd.}. exSS. Pattibus; кщ, inquit Athanasius, pnerat i¡m
fine aiventu Chriili ftlummetfa, toqui Dcus . & felverema-\ovtm
Udiilionem Et S. Leo, verax mifericordiaDei >citm ad ^Aritfi.
teparandum genus humanumineffabiliter el multa fuppeterent, ferm г
bancpotifsimum cenfulendi viam elegit , quâ ad defiruendam natttéo
tpuj diaboli , non virtute utereturpotenlia , fed ration*)u(titia.
it S. Augustinus ; funt fiulii qui dicum ; non péterai aliter.
Peí fapiemia liberare nififufciperet hemtnem &c. I d.jt-
Prob, denitjtu ratione jam allatâ; nam Deus elt liberti-^e.
-mus in fuisaftibus ad extra: & non deerant ejus fapien Chrißi
ti* plures alii modi quibus.redimeret hominem à peccato
& pcenis ejus : g. poterac eligere qucmvis alium modum.
t pars ant. patet ex diâis de libértate Dei. Ptob. г. p.natm.
l.potetathberaliter dimittete cuipam ; utipfe laudati«
homimbus hune modum condonandi injurias :& fa:pius
Kegac fie abfolvunt reos pec indulgcntiam gratuitam t.
poiuilièc à fingulis peccatoribus pcenam temporalem exí
gete & acceptare , ne pleftetentur aterni , ut fît in px-
tfltentibus î- poterat acceptait fatisfaeVionem alterius ho- tj4 tt .
raíais ianaiffimi pro omnibus , ut diceraus infeag. *Ç&*T*
Oiiici, SS> PWe'^OTMtcemj^niterneceü'aiiiirjfaifle
X8 De exiflent'ia IncarnatUnis. Dtfp. 1,
incarnationem ut homo falvaretiir ex peccatisg. &c. prob.
í*¡" ant. nam inquit Chtyfoltomus. Cicidii caro noßra to mad)
; ut reßitui nulla palio pojfet a quocum^ke tiifi ab illa omnipo*
4ue'b~ tentifsima manu. Et Cyrillus) qmniam imperfeSum D«>
* opus ejfe non Atcv.il y ir fíon potuit alilcr rtparari ¿ necejfari*
Dim fatlus tfl homo. Et Ambrofitls. TaMumfuit ptccatum
noflrum , ut falvari non poßlmus aliquando nifi omnipotent
/¡Huí Dei mortrexur pro nobis &c g. ex .pacribus aeceflatia
fuit incainatio ad tedemptíonem.
TU/p. d. am. & conf. ptob. necciTariam neceflitate mo-
tali ¿ fecundùm quid ; vel neceflitate immutabilitatis ,
Dci >ex fuppofitione decreti de tail tedemptione i con. ne»
ceflitue fimplicitet & "phyficá , vel incvitabiljtatis , u-
Snt. & conC prob, nam pattes loquuntut tantùmdcne*
celfitite morali , Se fecundùm quid & immutabilitatis;
quâ fie períeftipr fuit redemptio , Deus illam fie faciend.im
decreverat ab ¡eterno cùm prsyidit peccatutn.
Obtic i, Dcus non .potuit tedimetc hominem cum in
juria juftitia; ; led non redemiflèt fine injuria juüiiisnifi
hoc fecillét eo modo <yto factum eft, g. ¿Vc.prob.min.iiam
aliter non fuilVct fatisfaftum pro p-ccatís cxrigore juftitíz.
P^f?. n. min. & ant. ptob. nam , non derrjt Deo alter
mo ins fatiifuchonis > eti.im ad aliqualcm rigoreni , fi non
äqualem > f.. Item Cufficientem. An .lutein fatisfañio per
Chiiftumttciic de rigore juftitia ? videbimus infra.
Http. l. n. ear.dem min. & conf. prob, nam licet fatit-
faflio alia non fuiflèt ex rijore joiUtix hoc non probat
neceffitatem limplicif т , fed t.mcùm moralem ; äc fe
cundùm quid , fc. u-t elle; perfeclior icdempcio icplenioi :
quod fitemur.
С О N С L U S I O M í.
NEquidem ßppofin fimplici decreto reiimenii hominem
per falisfacTiemtm f,,jficicntem neaffaria fuit incarnatio
fmpiicitcr 1 fed tantun fectsneÜtm quid 0- moraliter : bent
va с ad Äquivalentem.
Prob.t- exScoto , qui quicrens , an homo pofsitreconciliari
fine fatisfattionc dicit , dato quodfatisfaäie requiratur , non
ítid Л tarnen requiriiur neceffario quod fatiifacitns fit Deus , 3c id
l efts magis ex ptofeüb probat in 4. depecnitcntia j ubi impto-
У, B> batopinionem qua: diceret quoi non efl pofsibile homini fa-
». 4. " tisfare de peccaio Veo quem oflendit, nam , inquit ,fi HU
&• f. 1 «finio intclligatde pottntia abfoluta , divina ... improbá
is SiC, l. quia. ¡ufiibilt fmtJUtum Vci nonfuijfe incarna
Ufe exlßent'a Incarnationîs, Dl/p. f. ±$
Km & cum hoc ptfit bile Dcum pirduXißprtdtßif.alum
ti btatiludintm Sic. g. etiam fuppofico decreto (alvandi
Ьогашет Iapfum per fatisfactfonem non fuit necefT.,ria
úiurnatio , ex ScotO.
Prot. r. quoad i. pi nam ut" fupponö с* dicendís , ро-
tuiflet D?us creare homnem extra poderos АЛзс Sí imicb
cemcmcurn tantis dcmis'gtacia: , ut acccpnret ejus rner'rr
h ordjne ad redemprior.em totitis generis Ada: ; g. poíu'í
baberr fatbrafiio pro pescato Adat fufficii :is Secondions,
ad meritum i edemptionrs. -g. quoad bûne fiuem тсашапа
non fuit abfolmè neccflària.-
Cenfir. nam ,ot dicebamus , poiTet a eus exígete St ac
ceptâtes; hngulis defeendentibus ab Adamo , & adulcis ;
fatisfaftionem petfcmalem pro peccato originali , arque ас
pro perfonalibus ! nec enirn in hoc apparei ulla implican-
tia %. in hoc cafti non eilet neceftiria incarnatio divina
ad rederoptioncin perfatisfaitionern.
Prit. i. fr. nam omnium creaturarum rcdemptlo activa
& meritoria , & f&iisfatroîia non pöflet .tquivalcre ¡11?
çux eft ab nomine Deо , quia ha"c eft condigna >& co-
pinfiffima i Sc fons inexhaultus omnium benediäionutrr'
g. quoad Ьхс incarnatiö fuit neceflàrià.
Otite, i. BM.j. SS. Patres dotent neminem prater
heminemDeum potüilfe f.tt:Âcere pro fedemptione. g,
&ltem fuppofitâ Dei volition- de 'rHen-puone pet fatisfa-
öionem fuflficiemem incarnatiö fuit ucccûàri a ftripftcitcr.-
loca patrum adducemus infra.
\'fji.n. ant. nam (i quid' tale vidiantôt dicere S$. Pa
ttes .loquuntur de f.icto & ex prafenti decreto redimendi
heminem perincatnaiionem & mortem Chtifti.
Infi. g. gratis & fine caufa verbum fuiflet incarnatum
quia potuiftèt cum minoti difpendio ledimi genus huma
nuni ífed hoc eftfaifum St abfuidum & contra fcripturami
nam ßivtis.Paulus non vtih quod Chrirtus mortuus lit
gtatis^quar.doquidem homo potuiflet juftificaii per legem.
fe/p. n. fubfttmptum , & conf. ptob. nam > ut non inor-
tuus fit gratis , fufficit ncceffitas fecimdum quid & mo*
lis; & quôd Deus non aliter voluerit hominem redimi ; nec'
acccptare minorem fatisfactionem eâ quam exliibuit Chri-
fluj,Paulas nutem loquitur de faño & ex prifentí decreta.
Ohne. г. redetnptio fufficiens debuit cfTe per f.itisfactio-
nem Si mcritum infinitum j quia oifenfa; gr. vitas erat in
finita fed nulla pura creatura potcr.it exhíbete fatjstaétîo-
netn infinitan) , qualem Chnftus exhibuit. g. ¡ad Iiocfuic
ntcefl'atia incarrutio Verbi.
В Í
jo De exîfientia incÀrnmionis. Difp. I.
T(¿lp n. maj. & d. prob, ejus j gravitas eft infini*,
«exitinfecè 8c extenfivè : con. intrinfecè Scintenfivè*
n. & hoc. p itct ex dift.'s de peccati malitia » & mag¡s-p.i-
icbit infrr defati;fa£tione Sede mérito Chrifti. Peccatum
¿ici poteft infinita: gravitatis extrinfecè Se intenfivè ; quia
avettit à bono infinito ; & funiliter actus charitatis aut
|weniier,t¡¡e propter Deum , dici poterit exttinfece infini-
lus, quia or«inatur,8f refpicit bonum infinitum : fc.Deum..
Infl. gravitas peccati tanta eft ut non poffit pura ctea*
tura pro fuo peccato fatisfacere. g. multo minïis pro toter
genere humano. Prob. ant. excommimi fcnfu Patrum &
Thcolegorum qui inde gtavitatem iílam aftimant j &
alioqui illam contemnerent peccatores ; quia inqiiit Cy*
prianui. Facil!liuveHÍ4,fcufi¡UsfiiCl!e>!¡'s , laxarrt habtna»
pa cutis tfrtnifae. Ideo dixerat quod > origivali marl! >
nullum , n'ji Chrifll motte potuil tßi remidium. g. ad haue
fatisfaftior em nceeiTàiia fuit incarnatio Verbi.
ü>fj. n. ant. & tonf.frob. nam , exilio ant. & аийо-
ritite Cyp.Moifequitur tantùm neceffitas fecundimi quid
in fc. eifrenes melius capiant peccati gtavitatem , & à pec
cato abftineant..
Inß. г. tanta'eft peccati gravitas ut mereatur pcenara-
attcrnam qua* eft infinita ; fedpio peena a-terna nulla crea-
cura pura poieft fatisfacete j & hoc debent fcirc homi
nes и t timeantpeccate. Prob. rain, nam poena Steina еЛ
infinita.
1{efji. p.m.ij. nam ilia а-tetmtas non venit-purfr vel pre
cise cx abfoluta peccati gravitate utdiximus j fed exejtifV
dem peccati duratione ; & ficut non rettahuntur à peccato
homines , licet de facto feiant illud non remitti nifi cx
mentis Cbtiiti J & illa puniti pce na sterna ; ita non mag's
laxjrentur habena; peccatotibus licet fcirent putam crea-
turam de potcntia Dei ¡abfoluta etcvatam Sc acceptatam
fuifl'e aliquando pro peccati Ada; fatisfactione.

Q^U £ S T I О V.
De exl'fiantta incarnathnis. Ait ex!fiat , feu an
Meßias jam venerit ?
NOi fufficit dixifle incarnationem elle poflibilem ,
coaycujentcm > imè te neceilîitiam ut credamus illam
Ve exïflentla îneamationîs. Diff. I. jx
«fie fafiram Se «xiftentem ; hrc omnia ctedunt perfidi ju-
&x\ , Bed exiílemiam mefliac negant; contra illosprtci»
puè iiiftituitur hace qmcftio > ut is fita perfidia confun-
dantar.
eONCLüSIOb
ÍMarniria 'jerhi bivim ie fallt exijlit ; fea (hrijhts ; feit
M'ftias jara ven ii. Eft de tide contra judaos qui non
nifi ventutum eum credunt , & expectant > Sc philofophos,
qui пес veiiifle , nee venire peile putant , fc. incarnation
пеги banc volunt ímpoíTibilem eflè , ici contra vetercs
«joofd.im bitcticot qui neg-.bant Ghrillum eflè" verum
Deum. Noî pradicamus f4»iß4m..Judais feandalum t gen*
íHikj fluhiiiam , ipfis шипа (ChriftiJnis )vocatis Dei vir*
Mlimjjrfapientiam:
Scotns id prob.ir bteviter j fed folidè & fufficientcr , ex
ïvange'-io dicenie. Veríum can facTitm ell.Vbi care fiímiuir i d.
frthon'mt. Et fupponit h.tne yerjtatem lamquam princi- 9>l
paient atticuhim fidei. ■
Igitut > toec Veritas apud cirilianos prcb.itiorte non
indiget , cum fit principale fund riientem -fidei noftrar à
quo nomen habemus Cbrift '.moruro i & in hoc ctcd -
musfcripmrb utriufque teih'memr, vttcris quidemqui--
bas hoc prxdicitur futurum ; novi autcm > quibus prxdi-
catur factum : credimus Conciliis quibus 'd fupponitur
Teldefinicur; &SS. patribus.qui hoc docent.
Contra philofophos qui non ctedunt fcriptnris facrls
■obamr efficariter per motiva credibilitatis earumdem
fctiptutarum ac myfterioiutti fidei noflra; ac veritatum
tonus doftrinae chriftianae pro quibus r.flerendis tot mil-
liones hoKnionm omnisconditionis, artatis > * fexusfan-
juinem fuderunt quacque inter tot holies , & perfecuto-
tes & contridictiones , ab univerfo orbe recepta; funt,
{с tot míraculis confirmara: , quorum miraciilotum iftud
eft maximum nempe ipfa propagnio fidei in ¡Mis circum-
ftantiis. Qtiod etiam facit contra omnes alios contradi*
ftoteshujus vetitatis.
Contra judxos autem , prob, ex feript. vetetis feíla-
menti ) feu ex prophetiís quibus prxdicebatur meífias
ut venturus cum circumltantiis tempotis loci & even- jt
timm & aliorum tam prarcedentium , quàm comitantium ¿ec
i¡ fubfequentium : ideo monebat eos Chriftns > ut fe eflè J4l
jíobaret. mefliam Jcmtamini fcrifiuras mia и&'кяп-
В 4
j2 Ve ex'ßentia incamatknls.'Dlfp. Г.
я'шт perhibent de me. Et in aliquibu« notabilioribus'even-
libus dfcebar ía fieri , quia opmebat impltri feripturas , &
fin fripta funt in leg* , pfalmis & propbetii de me , (yc-.
ted prophetia: illae omnes & promiffioncs iinplet.c funt in
ferlbna Chrifti ab annis circiter 1699. g. Defafto raeffiu
jam venit ; feu ». Incarnatio Verbi jam exiftitin perfona
Chrifiimaj. patet . nam Chriltus D. non ¡ta monuiflèt
fcribas tt legis peritos in ilhs occafionibus > nifi voUiiflèt
cos ducettâc convincete tie qualirate Сал ,Sc vetamilfione
divina.
Prob, jam min. difcortendo per fingulos iibcos illius
Wftamenti. 1. negate non poflimt Judxi quin in Cbrilto
jmplera fit pratdiáio minax Dei ad ferpentem cùm dicebat
ei poltquam induxerat homiocm ad peccatum. Inimicitias
ракam mw te & nuliaem & fernen tuum Sc femen е)ш,
feo. ;. С 'Pf* ("vel ipfe) conteret caput tum fc. milli mulieri prauet
Miriam , bxc cocvenirepoiliint , cujus fi'ius , feu , qua;
per filium fuum Chriftum erat contritura , & He fado con-
irivit, ^ caput diaboli diflîpans & evertens rcgrium ejus
fuper terram : fc. ex quo Chriltus natus apparuit ex
Maria*»
i, idem patet exffOiTiiliîone гяДа Abrahame In te- Ье-
1 * nedicentur omnes gtntes .... btntdiccniur in femine tut} om-
nti rationes. Nam Chriltus eft veré films & fernen Abiahar,
& veté in eo benedicuntur , à temporenativitatis & mor
tis ejus , omnes nationes ; neque Ы de alio ullo ex fitiis.
ilhus PatrLrcha: hoc verifican poteft.
3. lila particula benedictionis Jacob ad Judam filmt»
fuum etiam impleta cemitur in eodem, & quidem adlit-
_ teram. Kan auferelur feeptrum dt luda пес dux defemare e)ur
dente venial qui mittendu» efl » & ipfe erit expeUatiagen
tium. Regnum feu dominati» politica manfit apud ju-
dxos > & non ultra tempus circa quod Chriftus venit in
roundum ygc ab eo tempore inecuperabiliter ab eis abta-
tum eft. Tunc tegiiabat fuper eos Heredes > qui etat Idu-
meus & gentilis > & ex eo tempore, fc. poll mortem chrifti
non folùm feeptro > fed etiam proprio folio fpoliati vagan-
tur ut miferi exules & fervi per orbem > quippe ut notât
Tertullianus , difperfi fmt palabundi & cali &• foti fut
¿4pt>l. extorres , vagantur per orbemfine homine ,fine Deo 1 fine rege ,
**• quibus , пес advenarum jure , ttrram patrian, faltem ve-
jligiofalutare conceditur. Item de qjio alio prauer Chriftura
dici poteft quod fit expedatio gentium. Nam id quidem ve
rum de gentibus quantum ad praiteiitum auod prarceflic
ejus adventum , & quantum ad pra-fens iii quo quiefeit
De ex'ifienûa mcamatloms. Dlff.l, 3 3
ctgaadet eorum expeâjtio , & [fiuuntur falvatoreexpe-
ftsio 1 Oed judari > qui fsli expedant jllum ut venturum ,
noluntappellari nomine gentium, g. veré ¡mpleta eft hic
piophetia in Cbriílo.
4. De eodem verificantur verba ifay* ¡ fiarvulus natu, efl
xtbis grfattusefl principals fuper humerum ejus (y
vocabitur'Dtusfortis &c 8c ifhid ejufdem propheta:. .
fyredictur virga de radke leffe , ey flos de radicc e]us afeen- ф 'g
dit, Cr retjuiefect fuper eux (hiritus Dentin! ... Et , ecet
Virgo concipiet & parid. Et ¡partulus nalus efl noíi¡ &filius
iítus eß nobis , & faBus efl principelasfuper humerum e)us
£Г vocabilutjtemcn e)us admirabais > confiliarius , Deus ,
¡mis 0c. Нас etiatn omnia £c imgula veuficantur imple-
tain chtifto > & frultra judsilixc expeäant de ulloialioi
ut difcurtentipet fingula patebjr. ... v
f. Omiffis aliis-inniimeris qua? partim occurrunt in lege
& Propbetis omnibus inügMMH promiffio faâa pet Ar
ch angelum Gabriëlem Darieli quem Archangclusille fi¿
aHoqiiitur« ^Ab exordioprecum tuarum egyeffus eß fermo j e^js öavi
A»um veni ut indicarem tibi) quia vir defiderierum es tu.g.
animadverte fermonem & intelligevifionem.70. hebdoma-
in abbreviata fuper pepulum tuum >& fuper Vrbtm fanBam '
tkam ut confurnmttur prtevaricatio & finem aeeipial peccalum •
CT deleatur Iniquität , £r addacamr yußitia fempiterna , ■&
itnpleatur vifio , & ungatur fanBus fanlhrum . . . ut iternm '
adificetur lerufaUm Ujciu ad Chrißum ducem , Ixbdomades 7. ■
(У hebdemades 61. erunt , & rurfum édifieabitur platea & "
muri in *Angußia temporum ; & pofl hebdómadas 6z. eccide*
tur Chrißus 3 non erit populus qui eum negalurus eß \ & ci~
Vitatem ¿7* far.Biarium difsipabit pepulu* cum dv.ee venturo j -
ÉTßnis tyitvaßitat , &■ poß fпет btíli defolatio ¿rt. Nor» "
foteft ptacdici diftincVus talis eventus. Negiii non poteíf^
quin ille Chrißus dux 1 fit verus meffias ; fed h*c omnia;
jam dudum implara funt ame ¡699. annos in perfoni-'
Chrifti g.verus meffias, jam venit, & mcatnatio exiftit
Prob. min. difcurrendo per fingulas circumftantias pro-'
pheiia:. Et i. quoad tcmpus fuppono ex ipfoftim Rabino-'
rum menie quod hebdomades ifta; non Hint 7.dlerum r-
ftd 7. annoium fingulas i alioqui ilk omnia-impretafuif--
fcncaiihuc vívente Daniele. Items cettum ell cjuodbxe-
prophetia contigit circa initium tegni Dariifijii Aflucti dei
femine Medstum , &abeo- tempore tiumcraodi funt »Iii J
anni, five fint folates ,.five lunares , qui funt undecim
diebus mjnoies folatibu» . 3c fie út.bebdomades annorum
twadimidia-» taciuni437. annos fedtotidem armi fluiC^
В - i-
J4 De exiflent'ta mcnrmtlonls. D'ilf. J. .
xetunt ab'illo tempore Datii ufque ad 41. annum ОИя~~
viani Augufti quoChiiítus nauis eft ¡ & quo Ше/йвЯих
fanflorum unÄus fuit divinitate ; & poft alias 7. hebdó
madas cum dimidia intra quas occifus efl Chriltus Vefpa-
fianns debcllavit judatos , fanftuarium -, & ipfam Utbem .
diflipavit fcfunditus evettit ! &ex tunc defecit hoflia Sc
faciificium apud jilos.
1. Lei tum eft quod intra illas <f1. hebdómadas reparata
flierat civitas, & ipfum templuin & libertatem recupcra-
verat populus : & fie ionfum mata futrat pravaricalio er fi~
nemacceperatpeccatum&c. Poilerior vero abominatio dc-
iolationis perfeverat à iSio. circiter annis & perfevtrahif -
ufque ad coofummationem С7* frtem munâi. Nec ,Cnim ap-
patet judaîisulla fpes rrparaiionis nce libertatis quando-
cun'dem prophetic in alio > fc. inChrifto jampratterito im
pie 6.
ta; Confir.
eernuntur.
hoc er aliis prohetiis : nam Aggeus prardi»
te' cebat : tdlmc modicum eß , & поп commoveh calum & ter-
I ram ; (у vtnl су defideralus candis oentihus : cette fi à tem
pore illiusproplieta; ufque ad noltrum nondum veniflè't
ihe dtfiderams vana eflét prophétie & multo magis vana
eilet praediítio Malachix cum dicebat ; fiatim venid ad
templum fanRum [ькт dominator quem vos quaritis. &c.
Quoirodo ftatirn ventures erat, fi poll tot ¡acula expe-
ítaretur ut fomni.int judii eum expeflandum efle íPotró,
non poteft dubitari quin oracula-illa intelligantut de mef-
fia jui elt vertís & unicus de/ideratus cunSis gentiíus ; te.
Summus Dor, inator animarum , & Cceli & Terra: , ab оя»«
nibus hoir.inibus quacfíius , & quairendus.
frtè. denique contra emnes qui de. hac veritate vellent
tlubitnre ; & evidentitiîmisfignis divinitatis qux lucent in
opetibiisfic ferrronibus Chriili. Unde cum ipfe difeipulis
Jaannis qui ab eo qiiacrebant , tu es qui venturas es ; Kef-
pondet : (licite Uanni qua vidifii, & audißis > caci vident ,
* г .1»„tu,. T.t iofit ÎU-

»numinatio cact пап, « viacmcs conftamiam ...


&fignaqua: contingebant in morte illius , .exclamant,
vert filins Dei erat ¡fie. ,
Confiât igittir quod omnes figurx & ptophetta: .
U promiffiones & notx quas habemus ex fcripturis
utriufque tefiamenti de myftcrio incarnations , 8c de
vero.meäia , implets funt in perfon» СЬдШ i fc. gçnus ,
Dt exlßent'iA ¡ncarnAtíonts. T>ljf. í/
tetnptJs , patria > locus, vitam , mortem j fepultoram ,
refurreftioncm , truimphum & gioriam > & denique con-
verüo gentium , & everfio ac defolatio judatorum , Bc quotl
talia nulli altcri apt..ri poflùnt.
Obiici. multa: prophétie deMelfiánon poflunt verifi
car de Chrillo noftro : g. ílle non fuit miflïas , nec Hie p^^t
adiuic vcnit. Prob. ant. dicitut quod Deus noßtr manififlè
vmiet Cr non ß/ebii. Chriftusauiem venitutDeusabfcon- Tfi.12 -
dirus & (ïîvîc. Item. Cumvcncrit, haùitabit lupus cum л^- è>c.
a* y pardus eum hado ». . . ty ¿mír1 psrvulus minabit ni.
Qu!3 adhac bare vidit t. Möns Sion debet elevati fuper
©aines montes j nam dicitur , trit in novifsimis dictais ргл*
7лг- 7Mff«í Domini in vértice montium & exalt*bitur fuper '
tmms. Sed hare , ñeque mille íimilia promiíla nondutn
inspleta lune : g. ñeque meflias venif.
%tfp . i. min. nondum impleta funt fecundùm fenfiim &
corticem liltera , con. fecundùm fenfum fpiritualem 8í"
ttyfticum 1 Sc verum , п. niin.& conf. uam 8¡ (imilia non
debent fami litter-aliter ; quis enim ad litteram expeftaret '•■
ш lupus cum igno aecubaret ? Quis non ftolidus expefta
ret utmoni Syon ubi etat templum jerufalem poneretur -
materialiter fupra verticem omnium montium .' Signifi- '
címt g. convc; fienem luptrum , feu Batbarovum & pecca- -
torumin .ignos manfuetosfeu chiHtianos 8c exaltationerfi"
EcclíSx figurata: per montem Syon fupra omney fecbs Sí'-- —
¿ilfis religiones.
íjíij. г. fctiptuT.im toqui de ChtfRi advenru in divcríií-1
circumilantiis. Quia duo futuri eraut adventus ejus > 1.
in humilitate ', ut per earn ; fe per crucem & mortem поз •
redjmcrer; Sc hune adve.,cum dftinius prsièntem ; it pro- •
pheüas , qua: de illo fünf , implecas. 1. In Mäjeftate > cum"
veniet \uiicaiurus vivos £t moriucs; & irte adventus ex~
pc&tuc in finí miuidij 6c de'ifto inteHigumur illa ali» *
v.uicinia qua: exprimant cerribilem apparntum & magni- 4
ficum. Defeftu hujus diftinñionis hallucinantur judaâ." •
lo i.ß/uitj, mí judiiarenir > nonfilebit cum caperil \ttdicare i^- f" ■
( inquit Auguft. ) non dicerelur , mtniftßi venfor , nifi pi i«r*4'*~
venifjn eu:,hui. (je.
Cmfir. hoc , innumeris propheriis de rllius liumiK
naiivitatfu, de pauptrtatc , de perfecutiombus , labotibus , ~
cruce, Scmorte ejus , nam debent judxi fingere duaî
nirrtias , aut agnofeere duov adventus ur.ius ejufdem r.
inJiumilitatc , & г. in majeftateT utipfem« non fetaeî
judixic Scdocuit.
Otiic.i. de prophetia Jacob j fi vere de Ме(Пл \oq¡№*
В «
j£ Ve exiftentia incarnatlonis . Vîfp. I.
tetur Jacob , ;fceptrum , feu regia potcftas dcbuiflci du
rare in tribu Juda ufque ad nativitatem Chrifti , dicit
enim , non Auferetur fieptrum)de luda ... donee ventât
fed hoc non i ta contigii tempore sacivitatis Chrifti ; g.
&c. Prob. min. nam tunc Trjbus Juda nulla potiebatut
«mhoritate in adminiftratione política ¡ nam anteqnam
Hemdes ufurparet regum tota poteftas erat apudMb.-
chabeos ; fed ifti étant de Tribu Levi , non Jtidar, g.&c
Kelp, cum iyrano : n. min. nam cíim Tribus Juda Sc
Tribus Levi effent conjunfta: & permixta , Macclnbei ad
utramque pertinebanr ; ad illam pet mattes i quia mater
torum er.<t de Ttibu judá . &ad iibm pec patres, llac-
chabeos extinxerat Herodes alienígena ¡ fc, idumeus , Геи
Afcalonites cùm accepit regnum à Ca:f.ire ; & fic vcritica-
tur prophetia. Alii aliter refpondent ; nobis ha.c refpou-
fi,o fnfficit.
ObUc. }. De Propbetía D.mielis ; non enim bene qua
drat tempus & fupputatio illatum hebdomadarum cum
tempore adventus Chrifti. g, ex ilia nihil probatur. ГгоЬ.
int. debetct fciri prxciibm tempus ,ifeu annus à qno
incipiujrt computan Ш<е hebdomades , & dc qua reftau-
fetionc tcmpli & urb.'s loquatut »& quo tempore conti-
gerit , & quales efl'ent illi anni ; an folates , an lunate s an
alii ? De his etiim non convenimit interpretes пес Docto
res. Annus lunaris erat ;f4. dierum , & fic 69 . hebdoma
des annoru m facereni 484. annos lunares. Anni folates
funt JSC. dierum & fic illx hebdomades í>. annorum fo-
Iarium faccrent +Sj. anuos miares :fcd hace non quadrant-
cum praxifo tempore adventus Chrilli. g. ex his non
benoprobatut contigiflè.
7(tfp- d. ant. non bene quadrat cum more noflro & Ju
daico computandi, mec de die in diem mathematics trah-
fe.it.Non quadrat moralitcr.fc. ciicum circa 1 n ant. tcmin,
nam qttxtenda non eft illa mathematica fupputatio & clari-
. < as in prophetiis,qua; femper habent aliquid myfterii & ob-
fcuriutis : nequeillis utimur &defignandum ptaecise tale
temfius jtixt.i diem vel animum determinate ; utimur
tamùm ad convincendum judaros qui nolunt meffiam ad-
huc venifle ; nam ha:c fufficiuni nobis ad probandam exi-
ftentfam adventus &¡ incarnationis . fire ante, fire port
aliquot annos id contigerit i modo ¡d conügeiít ciicum
c{ifj illas hebdómadas '& annus.
De uniorie hipoflatlca. Dt/p. II. 37
шг -ш «s* £*3-№3 : ж -йй-йй Фшшда
DISPUTATIO II. '
Ve unione hypofiatica.
1c agitr.us de nexu form-ili quo Verbi divini per-
fon.i conjunfla eft cum hum.mitace , ex quibus
coalefeit terminus tecalis incarnationis i five
cjux di ¡pía formalis incarnatio.

Q. ü JE S T I О I.
De Шитл mionls hypoßatht y Anßt quid »bfi*
lutum.vtl relativum ?
QUia diximusiiKarnationem eñe- myft-rium quo Ver»
bum divinum & bum.mitss finguhi is & fpccificè'cnm-
píeu cotant in unitate jrcrfoox i quod fieri necjuit fine
aliiju.1 uniouc vel nexu qui nectit eatuiam ¡tilín cum ilia
pWona , & ideo vocatur unio hypoibtic.i ; quia termina-
tur ad perfonam feu hypoßafiai Veibi , & facit ut natura
illafuppofiieitir Scfubüñatin Vetbo j uec dc hoc dubitatio
eft, quod fciara. ' '
Suppono autem ex phyficis quid & quotuplex fit unio;
&eimetapbficaj & ex traftatu de trioleate quid fit fippofir
Inn , hipoflafis г fukfißemia , & perfona. Unio eft fMnialis*
nexos duorum j & diftinguicut ab unitione > qua; eft actio
ntftens ilia duo , & efficiens ilium nexum five unionem.
Suppono denique ex philofophia , dari triplex genus •
Rhtionum. . lieft earum quatidentificamurcum fuo fun
damento , ita ui iftud non poffit exiliere fine illis » nec
fine fuo termino; ut relatio.creaturx ad Deum" ut creato-
Km ; implicat enim hominem exiliere fine relatione de
pendencia; ad Deum ¿ licet in Deo -nulla fit-reciproca&
•tali's telatio ad creatatam ; & jfta:. relationes dicuntur
"ttnfcindents/ts , ' quia identificantur cum furidaraenti»"-
(uií. i. genus eft earum qua: quidem neceflàiiô rcfultant
fpfitis fundamento & termino formalibus, fed ßndamen-
lum joieû eil« fine illi» ¿Si ilU.'diciiMuí , intrhftcw 4&
j S" De итопе hypoßathtt. Diff. Tí.
{■cliente; ; q.ii.i nafcimtur ex natura feu forma intrinfecï
exttemorum. Talis eft limilitudo inter duo alba. 3. genus
eft eariun quae поя fie nafeunturpofitis extremis in teram
natura; fed ambe pofliïnt exiliere fine relatione illa , quia
trac advenir illis ab extrinfeco per motum 8c aaienem
quandam , 8c ideó vocantur. txtrinfám adveniente!. V. g.
ábicatio, quae refultat inter corpus & locum , non refultar.
íñter illa nifi corpus adducaiur & ponaturin illo loco ; Oc
ей de unioneinter corpus & animar» rationalem; utrumqi
poteft exiftere fine eeiône , & line non refultatfine aftione
divina qux infundat vel inducat animam in corpus Orga
nization. Hij pofitis i quxrimus an incarnatio importet
v«ram , realem. Sc phyficam unionem verbi cum huma-
tutate ? Et quid fit illa rniio ?
С O NC LUS I О I.
*}}carnat!eciafijlii<in vera-0 pbyfica нп'юпе bumanilalls eut
IVeríum , & ab utroque realiter difKncta. Eft de fide
quoad i. p. contra Neftorium qui volebat banc unionem
elle tantùm moralem. qualis eit inter duos amicos , qui
propter intimum amicitix nexum dicunnit unushomo.
3«£t. Qnoad i. veràèft contra quofdam Theologos , qui volunt
Щ-иЛ quod verbiim Sc humamtas uniantur feipfis immediate.
'• Prob. i. p. ex Scoto. Eßigitur ¡fta unió ¡rclatio difauípa-,
ceufnl. r4Bt¡a , ¿j. reAl\i fa tmo extremo &c. ,■
*¿'l' Pr»4. г. ex Concilils, nam in Later, fub ¡vfartino-. i.De*
ç lf nttturde in Cintro diuina &" humana faerunt unitJc . non pe*
affectum tar.tam,fed per verarr* uniancm. Ex Clement, de
SS. Trinir. incarnatio facía eft ad ttnitatem perfoiia cum dua*
lítate патл,- liiiitas atitcm illa non -effet vera & realis;
fed íiciit fura diiac natarx , ita Sí cfl'rat dus peri'ona?.
Pc»¿. j. nam humanitas 5r verbum funt realiter imita >
8c faciunt inter fe unum quid reale : deniquç verbum eftr
veté & realiter iucarnatum ; feu Vtrbum earofaShm eft vetèV
Sc realiter ! ut p itee ex feript. Conciliis , patribus 8c om
nium Tlieblogorum confenfu ; fed lioc dici non pofl'er,^
ni li unió verbicum carne , feu bumanitate , eflet realis Sé
vera 8r phyfica 5. 8cc. Prob, rnin, nam talis eft denomi-^
natio qualis eft forma denominans. g. fi veré & phyficè
Verbum 8c humanitas Cbtifti dicuntur unita in u iitatera
perfonat ; ita unió eft vera 8c phyfica.
Prob, i.p. i. humanitas dicitur unita Verbo comingenr
tcr.ita ut tam illa quam vexbum poflent eflè fine illa 1
unione. s.^¡ftingunturií4literabillaumoné ; niliil-eniça
De imlone hlpoñat'ica. Dïfp. If.
poteft eflè fine feipfo ; & feparabilitas clt lignum potilfiV
mum diltiuctionis icaltf. Prob. ant. nam ¡pía humanuas
poterat fibi relinqui ut propria: fua: fubfiitenti.r qua:«kbe-
Mteam terminare , nili voiiiiffct.üais cam quoad hoc de
penderé à Verbo.
Pr«4. z. omni aâioni novae productiva: debet refpon-
<1сте aliquis terminus, per illam poírtus ¡ fed inc.irnatio
actita , leu unitio , eftaflio productive, g. debet per e^n»
poni aliquid novum ; fed nihil aliud poteft dici politum,
in incatnatione »- feu unitione humanitati* ad Verbum >
priicr ilhm unionem g. Sec. Prob, min. nam terminus in-
carnationis nâiva: eft .cbtiftus , ptout dicid hum.ir.iiatem
unitafn hypoít.itire verbo ; fed nihil dici potell de novo
poni per illam incarnaiionem pr.rtcr unioumi illam : gC&c.
prob. min. non perfona Vetbi ,quz eft aeterna ; nec ctiam
liumanitas > . qua: eft ex Maria per Operationen) divinam It
rift nata eft fnbfiftere propria fubfiftentiâ independenter
i Verbo quoad hoc. g. iola unio eft terminus unitionis.
Obiic. i. con. i.p. per incatnationer.» ? Vtrbtim cart ja-
¿hnrjT, fed hoc fieri non poterie per unioncm vetbi ai
anient ; fed per canvetfioncm tamis in Verbum , aut
amufque in tertiam naturani exutt.iqtie: ut voluir Eu>
li b's, g. incarnatio uou confiftit in reali unione. Prob. .
min. nam aliàs non dicrremr vetbum 3(Vumpi]t carnem >
vel unitum eft cami ; ficttl non dicitur homo factus Al
bedo , veldoitrina ; cum fit doctor Sc albus, g. &с.
J(íí^.n> mili. Sí ant. prob, nam fît VirLitm cart /лЯкя».
••?■ , non .[ïgnificatur aliud quàm quod verbum ctrnem af-
tumpfitin unitatem fuppolîti ,fc. illam fuppofmndo fine
fuimutatione inrrinfeca ¡ âc caro non fumitui ibi abftra-
tb've pro fola carne, feu patte material» hominis , fed
fto tota humanitäre.
Uß. cùm felift. dioit quod injnuptüs aqua faifa eft v¡-
numfígnificaiuiconverfio aqua: in vinum.g.& cum dicitut
Vrbum cartfaflumcfl.ñgmñcatat catnis in Deum convetfio. .
п. conf. .non enim femper ille modus loquendi
ijnirîcat unius in aliud converfionemi fed feepeuniusad
aliud aeeeifionem , & maxime in propofito , ubi Verbum
divinum non potelt in aliud converti nec pari ullius con*
«tfipnem mjfe .propter eflèntialem fimplicitatem & im»
motabililatcm ,& InipaiTibilitatem.
Infi, l-cx fymbolo Athanafii; ficut anima & cart ими-
ф bu» i il» Dan & harnt unus tß CbriftO ; ftd ex anima Sc
came fit una natura i g. ex carne 8c Verbo fit una natura
им dux , te fine umone.cÜüina». ¡ g- unio bypoftatic*.
4o & unione hypoftatíca. Dlfp. ÏL
non eft rcalis inter duas nanitas. Ted eil duariim míxtioí
Hocfacit potiiis pro h.erefi Eurichis quam Ncftorii:
Ktß. d. maj.. unus eft Chriftustunitaie fuppofiti con. imi
tate narura:. л. maj. & conf. nam comparatio Ahanaíii
non quadrat in naturîs divina & humana , qua: conveniunt
in urinate fuppofiti , 8c cx quibus per hanc unionem ad
yentmaœ & temporalem fit uiium fuppofuum.
1{'J}. i. n» min. noivenim anima & corpus feipfis uniun-
tui immediate ¡,fcd mediate per unionem phyncam & rea
liter diftinftam at extremis unitis , ut patet ex phy-
fica.
Otife. i. unio illa eflet creata vel increata , 8c corpórea
vel incorpórea ; fed neutrum dici poteft g. non datut.
Prob. min. fi er,im eilet increata & fpkitualis > non affice-
ret саглст ; ü verñ creata & materialis ; non uniret v«-
bum , cui répugnât affici ulla creata &materiali.
BtfJ. cflè creatam & fpititualcm in anima & corpoream
incarne, & fie, negomin. & d. rationem ejus ; non pof-
fet afficere Verbum fermaliter 8c intrinfece ipfi inhxtendoj
cou. terminative & quafi extriafece > te effective quodam-
modo crp.irte Verbi. Nego min. nam illa unio eft realis
8c formaliter in bumanitate; & pure terminntur ad Ver
bum qn'i-eam acceptât in ordme ad foftenrandam humani-
tatemillam ; quod prarftatvolcns & quafi active.
Ohiic.i. per id Veibum oritur humanitati per quod-
illam fuftentat fed illam fiiftentat per fe immediate binon
per ullum medium> feu unionem creatam; g.&c.prob.min.
nihil enimcreatum poteft fic fuftentare aliam naturam , 8c
alioqui non eilet unio immediate bypoftatica , fed natura;
illius creata: peí quam humaintas fubfilteret & fulteatarc-
tur.
Ц/ßi. d. maj & min. per quod fuftentat ut quo , con. maf.
St n. min. per quod fuftentat ut quoit n. maj. 8c conf. nam
veibuni quidemper fe immédiate & Ml qucit. Sufteutat ha-
manitatem Chriiti , non ut quo , id énim prsftat unio pbl-
ficarecepta & caufata »n hiimanirate 8c. tcrminata imme
diate ad Verbum. ,
ln(l, non aliter fubfiftentfa Vetbi unitur humaniratî,
quàm ficut eidem uniretur propria fubfiftentia .• fed hie
ill! uniretur immediate per feipfam. g. JSc fiibliftemia
Ycibi.
^~'3>. n. maj^nam fubftftentia creata , cùm fit pura ne-
gatin , (çipsâ fln¡, V natura gja > non ¡u eft de lubfißefe-
ча.Vetbi qu* advenir ei ab extrinfeco , Sc qu* ей qujd
poüuvum, fc ,llam pofíjvé pejficit...
■ De mime hypoflatîca. BIßJ. 41
Cliic. 4. in Chrifto nihil eil prarter bumanitatem if ver-
fcum : fed hoc non eilet verum ti includeret aliud quid
pofiiivum diltinñum ab utroque , fc. unionem.g. &c.
Rf^.d.maj. nihil ругесег humanitatem StVerbum unita ;
con. fineunione, n. maj. namcùmintclliguiuuii intelli.
gin» euaroumo.
CONCLUSIO II.
t J\ie S¡Hoßatica tß relatio exlrlnfecui adveniens in Ьитпл-
nita'.e fub)c8a1a > & ttrminaia ai pirfanam Vtrlii. Ha
Scotifta: ti D. Thomas cum aliis notipaucis.
Prfi¿. i.cxScoto. Dico quod ißautiio non dicit per ft alt if'f*
quid abfaluium \ quia quocumane abfoluro inulleSo in altert г'*Г '
extremo , nan inttUiiitur ¡itrficla ramuniertis quia unio non ' *
imeílieitiji ad fc. J¡V
Fr«¿. г. racione illa > nam flhentit.it eft relativa ,cujus "
totumeflèelt tefcrte unum ad aliud; fed totum eflc hu-
jus unionis eft referre .hum-anitatem Chrlfti ad vcrbum ,
acc poteft aliier concipi quam in illo officio tfferendi.
g. Sic. Prob. min. implicat unionem concipi in officio
uniendi , quin concipiatur ut ordinans & cemjungens >
emeroaifed hoc nihil clt prxtcr extrcmum unum ordinäre
ad aliud g. Uc. n .
Cnfir. nam quocumqueabfoluto concepto in humanita-
K8t Verbo >[hxe non concipiuntuf ut unita per illud ;
nam abfolutum , formaliter ut tale , debet concipi in fe
&adfe > fed quamdiù humanitas Chrifii aut Vetbum con-
cipientnt abfolutefc in'fe & adfe , non concipHmtur uc
unita nam uc unita refpiciunt fe ut tcferantur unum
li alteram , fc. humanitas ad verbum pet quod So in quo
íitóftit pet illamunionem.Vide qua; diximu sinphyfica de
ttnione compofiti naturalis.
Dixiauiem. %elatU extrinftcus adveniens. Quia, relatio
rnttinfecùs adveniens , qux conftimit unum prxdicamen-
tura eft ilia qua lefultat inter extrema ncccflànô íc ex na
tura illotum , pofitâ r.m'pne fundandi ; ut limilitudo in-
ttiduo alba; & ad.illam non d.itur motas. Extrinfeent
tiveniem. Dicitur ilia qua: non lie rcfultat nteeflàriô ,
oeque ex natura extremotum ; fed tequir.tiu aliqua sñio
& motus per quem illa relatio c.iufatur ; (ic actio ignis in
lignum, vel ftuppam non refultabit flue approximaticme >
fen applicatione ignis ad ftuppam : iu elide unione.mi
ro* ad corpus ¿ quaaidiù non approxîinantutr non'uniun-
*u<j fie in incarnatione j.unio buroauiutiiad vetbiinman
4&- De unione hypoßatka. D!ß>. 1 7.
refultat- mû Díus impediar in humanitäre refultan
propria: fubfiStentia: pet actionem quâ vult iHam de
derc & fuftentari à Verbo. Ideo dicitiir adveaire bum
rati ab exttinfecoj fc. ab illa volitione qua: dierpote
Duitio. . ¡
Okiic. i. unió humanitatis cum Verbo eft fubftantialii.-
g. non eft rel.itio ; quiaomm's relatio eft accidens. TroHi
ant. nam Chriftus eflét ens per accidens.s, quodnemo di-
xcrit.
RfJJ. A. ant. fubffomialis , quia neftít duas fübftantiat
tí quod exea coalefeit eft unum quid fubftantiale : con.
Ipiafi illa in fuá entílate fit fubftantiai rt.ant.ftcut diximus in
»hylicade unione inter materiam 8¡ fortnam fublt.intia-
ifni ; nec enim denominado entis accidentalis ant fub ftaif
tialís peiitur ab entitate unionis; fed vel à natura unitorum
vcl à modo quo uniuntur extrema.
Obiic. i. unió eft terminus formalü unitionis , feu -
act ¡onis incarnativs ¡ fed bic ^¿rmiriusnon poteít eílé rela
tio, ny ¡a telado non produciiur, fed refultat ¡ & ad relatió
nem nond.uur motus.g.unío nen cft relatio pura.
T{tfi< n. ant. 6c d. prob. 'relatio intrinfecùs advenícn*}
con. extrinfccùs adveniens. n. ant. nam , ut dicebamus >
ad Wim reqtirntur actio * 'motus ordinansunum extre-
" mumad aliud, v. g. JatTfítum-) utii ,; A habitum , reejuí-
ritur mptus ponens tern in tali-loco & difpoíttiorte .; hxc
autemjunio fpcñat ad hibitum j feu habito.
Infi, vtniohypoftatica eft terminus actioni»'|incarnarivas.
fed hictírmrnus иоп eft relatie g. nec unio. Prob. min. .
illa.actio eft à tota ttinitate uniente. Verbum & huma-
nitatem ; fed adió trinitatis non terreinatur ad puram rc-
lationcm. g. &c.
Ríjfí.n.i.min.S(d;i.non terminatur ad relatiónem ш oued
con.и/ quo, п. min. actioincarnativa terminatur ad totum
Chtirtum qui eft opus totale ¡ & hoc facit mediante unio
ne quam efficit inter humanitärem. & Verbum , & pet
quam rcfuitat unurn fuppofitum ex peifona Vetbi & bu-
mamtatc.
Obiic. j. Vetbum & humanitas non Oint relativa ;>g. поп
uniimrur per fimplicem relatiónem t aHcqtiin fe fe mutuo
rei'pLerent at unit.i.
d. ant. non eft relativa per mutuam relatiónem
c'iuiTlem rationis con. per relatiónem diverfae ratienis.
лик. nam dqmamtat icfpicit verbum per realem depen-
dentiam & unionem tamquam ad ftiftentantcm i Verbum
auicm tcfpicit humatijtatem pee eaudeen relatiónem >
De tmione hypoßatka: DtJp^I T. 4т
ion in fe fubjeftatam > fed ad fe terminatam ¡ & ideo in
Verbo non eft relatio nifi fecundùm dici , qiialis eft in
Deo ereatore ad creaturam.
Infi. i. melius explicaretur ha-c unie» per aliqaam gra-
tiam de genere qualitatif in humanitate producta à Deo}.
& de tafto dicitut gratia à SS. Patribus.g. &c. Prob, anr.
namfumma ¡raña efl ¡ju'od D'ut in urtitatepttfbn* , nullit
pracedentibus meritlt hommî sopupatur g, See,
"gtß.n. ant. Sc conf. piob.nam aliud eil qttoerunio iПа fit
gratuita s 6t concciVa à Deo ex pura gratia : aliud quod fit
latiahabj'tualis & qualit.is in fua cntitate ¡ illud eft verif-
mum > namfic Dms dllixit mundum & c. iftud veto t'alfum.
Inß. г. non minù/i eft donum Dei Ьгс unio > quam qua:
fit per gratiam fanftificanrem vel pet lumen gloria: ; fed
■SU uniones fiunt tier qualitates abfolutas inhärentes, g,.
& illa i ti q:.:«cra a fortiori.
T(rß. d. maj. non œjnù* eft donam ie ratione doni pre
cise ac elcvationis ; con. in ratione principa aftivi , ncgo
maj. .& coiif. nam per unioncm hypbltaticam infinite
digniheatur bumanitas Cbrüli 3c cx hac dignitatc dignifi-
cantur etiam ejus opera ; fed non tribu; t ilIi ptacisè ullam
aftivitaiem ; benè verô per gratias actuales & habituales
& pet lumen gloria:, ideo adillam elevationem dignitatis
íurficit telatio depcndciuia: fingularis ad Vetbam d quo
fcppofitatur. Dico , per fe ¡ pr»ci¡i i uara radone ílliur
unionis relativx cum Verbo , exigit illa doua omnia per
<jux humanitas Chriíli elevatur ad ¡Has operationes.
Inf. 3 .non rmplicat unionem illam a:què dici aliquid ab-
foiutum ас illas alias gratias. g. ¡ta dieendum ell ; ant.
patet ; nulla enim in hoc appatet irnplicantia. Prob, conf..
mm fie meliils intelligimus terminum ptoductum per
uuitioncmj feu per incarnatiouem activara, g. &c.ptob.int.
□on enim benèpotcft explicati , quomodo polTit pioduci
pur.i telatio. g. &c.
"%tîj>. n. ant. & rat. ejus ¡ nam implkat diccre rem ab-
foluumcujus.totum cfTe eft ad aliudifcu ; ofdinare unum
sd aliud i quale eft totum clic unionis , ut unio eft : nam
Je ratione abfolyti eft eile ad fe, non ad aliud,
Otile, denlquc j Ьжс relatio vel efléc matcrialis velfpi-
riiualis.fed neutrum dicipotcft.g.&c.prob.min.fi eilet puii.
fpititualis , non unitet corpus quod eft matcrialei. fi cflèt
matetialis i non iinitet animam qux eft fpiritualis.
!■ retorquendo argumentum de qualitate , feu , de
modo abfoîuto ; & quidquid adveti'.iru de hoc abfoluto
dixetinti dicemtíide relativo..
%
44 T)e utnctfe hypoßättca. ТУт/р. Tl.
"S¿sf< i. n. min. 0.1 m dicimus illam telationcm in cp rpot
ad vrtbum eflê materialem , & in anima rpirjtuak-in > cfu¿
trnam totalem factum ; & hoc neccflè eil fateri in tridne
monis ; quia tunc corpus & anima Chiifti étant feparat
ti c;rmen ambo manfenatit única Verbo.
Es difti» collide, i. banc rehtionerri non elle veri 8
pcrt'cftè mullían-, j & arquipar.intia! i fed ciifqnipararitijt
pam -Uï dicebamus ¡non eurcafisin Veibo , fed fecund****
iicilSt; rationis quatenus Vcrbum concipcictut uiiitum liu1
manitaci per alk[Hjd.mtri:ifecum & reale , id 'enim [те
piignat immutobil.'tatfi & fimplicitati ejus > eft ergo re.ilís
inuinfcè & fubjeâivè in humanitate , &¿ p.'uc* ternúnjii-
vè , in vetbo) tetminaiione tarnen verá & rcsli.
i. Coif, quod refpeflu Verbi Divini ¡'ha: voces, Ineяг-
клг'г , ÍV: unitl i non dicunt verana & realem pafilio и em ¡
I:cet figiiificeiu vetarri & realem unionem> quia > ut шо.1
dicebam , nihil inninfecum ponitur in verbo.
Co 1. 5. aliud efle lncamarlrj- vniri > ¿7 Incarnationtm
& uniouem ; unitianem ¡ Incarnai } £?• uniri , diCuntÜT
q-iafi paiTivè de verbo j »»/>i . urem dicitur veré paífive
tie hura.inirate-.iVwM/« , (y "«¡c ¿ dicuntur neutralitCK
nam p.iiîivè aut aclive funii pollimt iunSlie ycr<y > fignifi-
cat ma¿is propiiè actionem uniendi . quamvis etiam, fumi
poflit alîquando paflâvè. H.rc valde notanda funi 'iruet
dilput.wtum ne çrretut occafione voeum.
Certè Iticarn iri non pótele dicerc pallioncm , пес pro
prie ufuipati circa buinanitatem ; quia jam dé fe caro cft ;
ftdtantum (ignificat aflumptioncm pafiivam à vc-rboi Svc
uuionemad ipfum perfnítencationem ejus.
CONCLUSIO III.
TUrminus farmalis Hoilionls aU'tv* ,feu , un'ta куреУаТиа
infuá entílale formait cft accidentait; > licet diet debcaf
fubßantialii. Eft Scotiítarum communiter contra plurimos
j'ß1 recenrio es Ы Thomiílas , quidoceni earn cfle meiium
g lubltantialem , inter quos ali'qui aceufant nos Neítoria-
nümi. In ho: erinn habomis adversarios Paucos Scoti-
3. ÍÍ.7. (tas jut I'atrem w.icedoqui vult earn tile íiibltantiaíem
f.î. & conatureô tr.iheic Scotum.
<ЛЛ' Prob. 1. ex Scoto cit. nana ibi apertc dirit quod ¡fía
nnio ЛЮ ditto" [erfe »liquid abßlnh>m....eft ¡¿¡tur ifia unie
¿ra r"'*"!° d'fquil'armti* realis .in ¿una extrem» , cutir, altera
l'.i) t,utla carrtfytndt) rcUiia , falten realis , С ifta relatio ;tß
Ml, wdinu in una extrema, fein humanitate, nan cavf»:i ad ca'u
"De unione Ъуро]1апса. Dtfp. IL 4y
dm. .,.4ed dtpendenti* alarms ration t fc, fuîientificati ad
ftflenrantem , mirorp. Maeedo non citare hune locum 8c
ttxtum adeo darum > fed alios dues ex d.7. ubi dicit quod
hic fuit una faSio nolis aBiva Itlius Trinitatis , vel corrif- d. i.
findexaifällig pafsiva realis qua home fallut eß Deits , e¡uaClt.M.
fuit unie pafsiva natura) humana advetbum > hae pafsio * !•
fuit in паша humana , terminus л]ш eral verbum, г.
ext. 4. ubi generalitct docet quod; nam's unie abfolun ai
tbfelutum eß reßeclus extrinftcus adveniens : omnis autem
talis refpeäus eß Uli mi ineß , асе ¡dais per accidens. Quid-
quid &c de his duobus cextibus qtios adverfarius vel alii
fuggetunt mihi prior file fufficit; 'nam omnis relatio ix-
tiinfecusadveniens eft de genere accidentis & ex Scoto
pertinec ad unum de fox ultimis predícamenos, g. ex
Scoto unio ifta in fuaentkate eft accidens > quamvis de-
beat dici fubftantiilii. Vndenec ipfa unio cincedilur eji ac-
cidentaiis'.etuia neutrum extremum eß accidens, &c.
freí. г. Ex dictis , nam ilia unio eft relatio 5 Sc qui-
dem extrinfecus adveniens , ex Scoto i Ted relaciones j!lx
font de genere accidentis. g. illa unio in Гид emirate eft
accidens ; prob. maj. non eft de. r. genere rel.itionu.ni,
feu, non eft tranfeendentalis , fed diftinguitut realiter
ab extremis, j nam humanitas poteii efie fine ilia faltem
cUvinitùs ; & hoc non implicar : Scà fortiori verbum po-
teft eue fine ilia. г. non'eft etiam intrinfecùs adveniens , ob
tandem rationem.non enim neceflàtiô refult.it inter hu-
mànitatem& Verbum fed ex libera & contingents Dei
volitione , &r praetetea-eflèt feniper Sccfcfens.g. 8¡c.
frei. j.'Nam ideo dicereturin fuá eatitate eflè fubftan-«
tía vel quid fubftar.tiale, quia dicitur unio fubfbntialisi
fed hate ratio nulla eft. g. eft veré accidens. prob. min.
nam , ex diftis to phyfica , unio compofiti cx corpore &
animi , eft purum accidens relativum ; 8c tarnen ¡dicitur
5c eft veré fubftantialis ; & generaliter , quoties extrem*
tmiuntui fubftantialtrer > unio dicitur fubftantialis j it
auteui accidentaliccr , dicitur accidentalis : fed humanitas
Sc verbum uniuntur fubftantialiter in chrifto in tmitatem
fiippofiti feu perfona: fubftantialis. g. fufficir ut unio di
citur fubttantialis. E contrario licet veliis fit fubftanci.i,
tunen Êcit cum corpore unum accident île , 8c ipfa eft
accidentalis corpori. ut g. unio dicitur fubftantialis > auc
iccidentalis refpicitur tanmm ad compofitum quod ex ea
rcfultat , five illa fit in eotitatc accidens , live fubítan-
ВИкл. txicotoi Ifta unitnec oimütur efe rfcnlUIís , IHd.
44 rÔt нтопе hypoflatka. Dlfp. ТТ.
пес Mcidtnialiri[idfubßanttalis htc probatj ex fiimxt-
ces.o. %• cx Sccto » unio eft modus ftibftantia'.is & non
*ccidens.
H¿ft. n. conf. qoîa j ut dicebamus > non ideo dicicur fulv
ftaiuialis quia elt fubftantia in fe , fed quia pertinet ad
fubftantiam Sc concuttit ad conftitutionera aliqualis com*
yoln: fubftanti.ilis.
Infi, cum pâtre Macedo > modus intrmferc afficlens na-
ruram eft fubftantia Se ejufdem lationis cum ipfa, fedifta
unio eft talis. g. &c. prob. mai. nam talcs modi infunt
naturae , <& ciimca ¡dentiiieantur , 6c faciunt unum per. fe
ciim ea. g. funt ejufdem rarionis cum natura' fubftan-
tiali.
H¿[p. d. tnaj.-fi fit propric'tasjejus infep.irabilis, con. fi fe«
parabilis & fupponat cam in fuo elle polîtivo fpecifico 8c
St&. lingulari conftuutamn. maj. & ant. plob. non enim con-
4. cipio quod hie ad«o fubtilis & Doftus ¿cotilla dicere po-
tucrit banc umonem cflb identificatam & mfeparabileie
ab humanitate Clitilli -, nam ut verum fatcar , nefcio qu«
fundamento id dicitüt.
Obiic. i. Nullum compofitum poteil fine uuior.c con-
ftitui. g. omnis unio eft fubitantialis , non autem acçi-
dentalis. ». unio hypoilauca non eft accider.s in
Cbrifto.
T{ifp. s. hoc argum. videri nimis probare.; nam probaret
contra idquod Audor ifte Jntendit ex Scoto » quern pre
-fe cirat i fc. quod ifta unio eft eiTeijrialis in chtifto;q'uando
quidem coiiftituitur pet unionem ; nam illnd eit cllcnt-
tiale quod eft de conftitutíoneejus.
Rc//>.i. d. ant. conftitui fine unione vclut condicione &
medio requifito adconftitutionein :con. velut parte con-
ftitutiva & fúbftantiali, п. ant. nam, ut diximus in phifica;
unio ad conftitutionem compofiti fc. habet ut conditio, fen
applicatio partis ad compatrem ut cum ilia conilituat
compofitum.
Inß. Unio , eft nexus Intimus fubftantiarum , & cum
«is componit unum pec fe , 8c manet intra compofitum
fubftantialc ; g. nequit ell'c accidens , nam compofiturq
fubftantiale non poteft includere inuinfecè nifi lubil.m-
tiam.
, ^'fp; ™* ant. eodem modo : manet in eompofito nt
conditio applicant partes ejus ut conftituanc & compa
rant , con. ut pars compofiti : nego ant. & conf. Certi
emm, qualitates difponentes corpus 8c materiam ad rcce-
FW>nem foimjc , maneut etiam cum ea in compolit*
De un'ionc hypeftatka. Dtfp. II. 45 .
ad ejus conürvationem , & non deli aunt efle acciden
tia,
Ohiic. }. Accidens poteft abeflè & adcffe abfque fub-
jcfticorruftione j fca ainio non poteft adelfe & abcflè
abfque corapafiti corruptione.g. non poteft elle acciden«
prob. min. nam cédante unione hy^oftaticá inter huniani-
tatem & verbum Chrifttis ceflarer efle.'
Цф.г.Нос etiam minus probare > nam icláro prxdl-
camcntalis inter duo alba eilet fubftantislis quia ccllare
nonpoteit line aitetius corruptione.
HtÇf. t. d. min. in fenfu compefito > con. rain, in fenfu
diviliiiego : «am Verbuci &:humanitas polîènt exiliere
feotfim fine jnionc i fed fuppofitâ exillenriâ ' Clnilli qui
cam includit & ex ea tefukat >non poteft lin:- illa exiliere.
Olüc. 4. .Uniû eft moiliis natura: fubiîftc ntis kl perfona
Verbi quo lili unitut lwrc natura denudara propria Cub*
fiftemià , ut per illud fubtifht : g. debet ille modus eile
proportions tus ad finem atf qufm dirigitur ; fed ad bot
nonii fficic uilum accidens j g. Unio by^oft.uica non eft
accidens ; prob, fubfumptmn ; nam finis ad quem diri-
«iturillaimio elt ut illa natura lit per fe fubliltens ; fed
hoc non poteft habere per ulltiiu accidens; quia nullum
accidens rit сарах perfeitate.
Кф. d. conl. proportioiMtus In fuo genere uniendl &
tefetendi : con. in fuo genere eflèndi > n. conf. & ant.
fubfomprum ; non enim aliter debet concurrereifta unio
adfip.ein incarnatiouis > quàm in geucie accidentis rela-
nvi inter perfonam Verbi & bumauitatem ut lixc refpi-
ciat illud per depeudentiam tamquam à fuftentante.
Щ. Saltern debet importar;- abquid abfolutum fundans
ttlationem. g. non elt pura ¡elatio prob. aut. tum quia
nondatur vera relatio nova in ullo fubjet4o line novo
fundamente :,led relatio Uta cil nova in hurnanitate. g. .
Ht ejus fundaii.entum,
R<//>. n. anc & d. maj. probation?! ; in relatione pta-
fomentali Se intrinfecus adveniente , con. in relatione
¡xtrinfeeos adveniente, n. maj. nam ur refultet in me hoc
obi, veLhicfitus , nihil in me producitur prxter addu-
äionemin hoefpatium , vel talem pofitionem partium
mearum in ordine ad partes loci ; neutruni autem dieit
4uid.iuaaa pofitivum abfolutum mihi adveniens. Sic eft
* unione-ifla ¡ nihil novi fupponit in humanitatc prattcr
cJrtntiam propria; fiibfiftentia: . & volitionem Dei , ut
deptndcat- 8c iuppofiteturper fubfillentiam Verbi,ad quam
volitionem fcqtijtui Lœc tçalis dependemja Sc unio.
4$ Ve unlone hypefiatica. Blip. II.
Quod autem dicimt recentiotes > & pater Macedo 3e
entit.te partim abfolutS & partim relativa;; iuftiueri ne-
3uit i nam eadeni realiter emitas non pot' (l pertinerc ad
.vcrf.i te.tliter,praîdicanieina : ut funt ens abfolimmij
qvoti fpecîat vel ad iubftiniiam , vc! ad quantitatem au:
rj'uüitatem ; & ens relatrvum quod ipeâat ad 4. pratdt-
camentuin am ad iinumdc lex ultimis. Item iunplicac in
tcraunisidem|indivifibiie , eile fimul ad fe , St ad aliud;
¿■Sí idem ttlcfi.nu! relativum & abiWuttiro.
Quaires ad.quodnam ex iiUs pertiucat hrre unîo ?
Кф. Ut diáum eft in phyfica . illam poflè reduci ad
fajsiontm , quia per actionem divinam humanius rccipit
jllam & iiiJ mediante unitur Vcroo< & qt.Ji tccipit-illud,
& ailuniitut,ab eo.
Rtfji-i. Illam poflè quoque aliqtto fenfu reduci ad Au-
tititm > quia per illam humanius ell haben* fubfiiicnuam
»erbi Sc vcibum ipfuin,
R'fp.j. Quod quamvis non poflêt reduci proptic ti
aliquod praelicaineotiim, non nimùs dicenda .ellrt rcla-
tio ; nec enim de illa ratiocinari debemus ficut de ceteris
entibus n.itiiralibur,ciiin lit fupcinaturaliffima , & ptorlus
admirabiJis & incffabilis.

Q.UÍST10 п.
De terminoformait & immédiate hujus unionis.
QUia diximus Unionen liane elle telationem , Se qui»
relationcs maxime dignofeuntur ex termini* èacum:
& ab eis potillimuai dependent , ut melius cogiiofcatur
лагига hujus unior.is, quxtirm s de illius termino.
Ponô , aliter dicendum erit ie termino unionis. 1. G
iumatur aâivè , & pj^unitione , leu; aflior.e Trinitatis
per quam bi manitas Ch ilii non permittitur fubiïftere per
ptoptiam luam (ubli.'tentiam » & jubetur fubfiltcre pet
iubnllentiam Verbi ; nam fub hoc tel'peftu cetturu с I)
termmum formalem à Sue talis .icrionis , tflb ipfam cn-
titatem formalem unionis de qua loqucbamur in prxce-
denti. », aliter, fi fumatur unio formaliter & quail pallivè
prout eft rclatio tV nexus ptoduñus inter humanitaten
& Veibum , ex qua unione refultat Chrilrus in fuo etV<
completo hominis dú. Determino unionis b i.icnfu ni
De tmwne hypoflatka. Dîfp. H. 4$
bit hic reílat dicendum , faltem pro nunc lotjuemiit.
de Шо terminoin i. fenfu. Jabono autcm quod terminus
formalis ¿V ad quem unionîs hujus , alius eft utalii.fia
ultimus, feu terminus , qui , к alius ftrmalh , feu immf
étaim ic qui. i. eft iota res ad qaam terminatut rélaVç >
feu ÍOrum Cnmnnfitllm rtimH fv uni,-imp *ttrri'iim ~nnr.... ■
. -v.nparti per UmvfiiwM' «-vj-uuiui v. 5. .iiuuiu crt ter
minus «juiconfurgit ex unïonealbediniscum pariere; albe
do verö eft termimisroririalis quo talis unioni;.
Sappono г. ex philofophia , quid fir fuppofitum perfe-
па , & fubfiftentia , & quod b.ec non sdd.int fnpra natu-
ram fpecificam , & finguhrem ic exilrentem , nffi duplicem
negationem communicabilitatis i'lius natura; ad alienum
<nppofitum , fc. aftuâlis & aptitudinalis , & h.mc fubfiften-
_ tram elle realiter modalkcr diirinflam & feparibilem à fua
'natura. Hascnonplacethicrepetere.
■utroqae termino rormali hujus uniunisQuarrimus
, & hoc um g. hic im
de fa-
quam depoflibili.
■■ *- CON CXÜ5IO I.
TZrminiu totalis uninis bypoßatiem tß Chrißiu , [tu ,D«u
hormin unitate perfont ; formait! vero (y quo , iß pxr-
fona Vtrbi. ill communis, & videtur de fide quoad uuara-
auep.
Prob.i.p. ex Scoto. Ttnenium quod ptrtmiontmhypoü*- ,

unionis , 1ец incarnationis eft Chriftus totus , prout peri


folla una fubfiltcns in natufa divina Sc humana , it* ut
Y-rè fit Dîus homo , SchomoDcus.
Prob. X. ex pattibus. N im , inquit D unafeenus ; î« Dj-
mirto Itfu Cbrifîo àuai natmtu cognofeimus unant autem hyp9-
fif n ix utraqtu comportant ; feu in utraque i lia natutaiub-
fiftentem. idem docet S. AtuanaGus in fymbolo 3c alii
Patres ScTheologi.
Prob.], terminus totalis unionis > cam formait* quant
activa: > eft compolitum refultans ex luiione duarttm na-
(uiarum divins & humanar, in perfona Verbified Chtiftus
ut homo Dcu* five Ocutfomti ita fubfiitens eft cale compo-
bum. g. &c. rnaj. videtui conftans. nam terminus', to
talis eft illud cotum quod intenditur pet aftioncm utùti-
vatn , feu incarnationem j Se ut tctmiuus totalis generatii»;
Гот. Vi, Ç
5<э De uñionehypofiatica. DiJp.If.
nis humanx eft totus bomo genitus in unicité fuppoliti
c.v anima rational! & corpore ; min. etiani patee ■ nam,
nomine.Chrifti > nihil aliud intelUgimus qtùai duas ill s
naturas in una perfona divina fublilientes.
j Prtli. г. p. i. ex Scoto qui rem fie définit. -Dico quod ef
q.f.Jf fenlia non eti ftrmalis ratio ttrminandi ijiam unionem ¡ftd
H. J, propriety perfonalii], quod probo fie. In qmcumque fuppofie
efl ratio ttrminandi ißam unionem j ipfttmierminat earn , pa
ler in-quo eft e^entia divina non terminât earn, g. ex Scoto
fola perfonalitas Vetbi elt terminus formant unionis hy
po(h tics.

in et qu'od eß proprium filio ; nan in ta quod commune eßtri-


niiati , ut eil Dí «as , vcl fubfiftentia abfoluta eflentix.
Et in VI. Synodo approbatur didtum. S. Dionyßi , qui de
bis qitx ad incarnationem pertinent dicit. Ulis nulla ratit-
ne communicant paler & Spiritus 4.nifi luniumbenignifi imarr.
volumatem. Sic. .Et fic de abis > qui omnes unanimité;
,hanc unionem terminant ad perfonam Verbi , ita uc, dka-
tur incarnatus > non autem p. <ci , nec Spiritus S.
Prob.}, nam , terminu*formalis & immediatus unionis
bypoftaticx eil id-r.uione cujus nec patcr , nec eflèntia >
.ñec Spiritus S. dicitur incarnatus » vel afl'rrnplîllè camera
Uumanam in unitatem perfona; ; fed hoc aliter dici nem
poteft, nifi hxc imio tetuimata fit immediate ad ре. Го
дами Vetbi formaliter 8c fecundiun quod dillinguiturab
aliij perfonis , Sr à fubfiftentia communi & abfoluta ef.
fentix. g. &c, prob. min. nam fi terminaretur immediate
ad eflentiam , vel fubfiftentiam aWolutam , vcl denique
ad aliquid commune aliis perfonis , uon poftet dici Verbum
eflè incatnatum potiùs quàm ali'x perfons. g. cVe. .
,Pt autem melius capias vim hujus rationis qux eft Sc'oli
répète ex tract. deTrinitate quod in Deo prxter tres per-
ríonalitates i & fubfiftcntias relativas agnofcimus una ra
abfolutam ex parte eilen tix , qua; eft communis tribut
perfonis divinis ¿ ficut eilentia ipfa; & hanc .dicimus поя
èfle rationem terminandi thane unionem immediate cV
utquo , fed folam fubfiftentiam relativam Verbi ¡ alioqui,
ficut illa fubfiftentia abfoluta eft communis tribus , Cc&
unió & aftumptio bumanitatis eilet x.juè ad pattern ф
■Spiritum fanftum.
ojiie. con. i. p. terminus totalis incarnationis debet efii
^иИие^щш ; ísd Chtiflus юс,т1»ег non ей quidetçacua
-
Ve mîone bypoßatic*.' Di/ß7f. jt
g. nec terminus totalis incarnationis ? feu , unionis hypo-
itaticac. Ma;, pate* ; nam terminus ille debet accipere
elle вс-produci pet actionem incarnativam Btunitivam,
-& refultate ex ilia unioue. Prob.etiam min. nam Chri-
ftus eft verus Deas & perfona divina arque ас homo.
g. cVe.
Keif. d. maj. Sc rationem ejus. Secundum quod rermi»
nit actionem illam : con.fimpticiter cVabfolutè fecundùm
omnia que importât, n. maj. Chriftus dicitut teiminui
totalis incarnationis , non quia totus producitur fecun-
dùm omnia qua: indudit divifiro ; fient iddiciturde ter
mino totali generationis Petti , qui totus de novo product
eur per generations tarn fecundùm corpus quam fecundùm
animam ; fed dicitur prödiictus Sc creatus quatcrrus il!u4
compofitum ex huminitate 8c petfona divina-, de novo
producitur quoad ¡illud eflè, feu, quoad illam compofi-
■tionem, qualifeumqueilla fit. Nam licet pcrfon.Werbi Sc
natura divina qua: eft pars principalis illras compofitifit
•terna & ínereata ¡ tarnen realiter , Sc in tempore aflùmic
ad fe illam humanitärem , & illam veré fnftentat & con-
sßituit unaro perfonam fubfiftentem induabus naturis.
Oiiic.ii. contra г. illud eft verbo formalis terminus
unionis hujus , quod eft illi ratio eontinendi virtualitec
pcrfectiootm fuppofiti creati > quia hoc idem eft illi ratio
fupplendi defectum fubfiltentia;- creatat , & fuftentandj
humanitatem ; fed ilia continentia vittualis eonvenitrver-
bo ratione eflentia: , & fubfiftcntix abfolutar.\ g. Vetbum
terminât hanc unionem fecundùm fubfiftentiim abfolu
tam > aut fecundùm eflentiam ; non fecundùm perfonali-
tatem relativam. Min. prob, ват foli eflèneiai convertie
continerc perfeitionesomnium entium. g. &c. i
ex Scoto. n. maj. nam terminado hujus rclatio-
nis non eft fecundùm caufalitatem nee pet confequens ,
fecundùm illam continentúm i fed fecundùm fiippofita-
litatem per puram & ineftabijem terminationem.
Utile, i. per id convenir verbo fuppofitate humanka-
tem , per quod convenit illi fubfiftere ; fed illi convente
fubfiftere per fubfiftentiam abfolutam 'g. &c. Prob. mie.
nameflentialia & abfoluta funt priora relativis notiona-
libus.g. Verbum ( idem eft dealiis perfonis ) ptiùs fttb-
fiftit pet fubfiftentiam abfolutam quam per relativam.
^jfy.d. maj. quod convenit Verbo fubfiftcte perfona"
liter:con.maj.& mmin.eflentialitern.maj. & conf. Verbum
fubfiRit quidem eflentialiter per fubfiftentiam abfolutara
* oflenttalcm qua; illi eft cornrounis cum риге & Sp")1*
¿i Ve mione hypoßat'ica. tysfp.. í /.
СдпЛо ; fed perfonaliter fubfiftit per tel.uiv.mi & per banc
terminât unionem hypoftaticam Immanituis , quand»
quidem folus filius dicirur unícusSc ¡ncaraarus immediate?
& lojf.
pcrfonaliter.
perfonalitas relativa identificamt realiter eflcntiae
;& fubhïtentia: abl'oluta-. 5. tam unitur fecundùm fitbfi-
Itenriam abfolucam quàm relativara.
7{eß>. n. conf.nam utdicaturuöiri fecundùm relativarrij
non fecondùm abfolutani , faltem immediate 5c forina-
liter , iurficit diftiiiftio formalis ex natura iei ; fkut fuifi-
cit ut ellëntia dicatnr coramunicari , & perfoni , поя
communicari , ut diximus alias.
Infi. t. Vcrbum terminando banc unionem liuroanitatis
non tribuit iHi elle rel.itivum , fed -abfolutum > g.illam
terminâtpet.fubfifterttiam abfolutammam telatio nec.facit,
nec conftituit elle abfoUitum. Confir. hoc nam fubfiften-
tia divina per quam terminatut hace unió fupplet fubfifren-
tiam creatarît qua: debebat terminare humanitateni. g. 8ec
T^elp. n. ant. & conf. prob, nam ctiam perfona Chrifti
■eft relativa & fubfirtentia rclarivi Verbi tribuir illilubfi-
ftere 8c effe relativum loco fub£(tere & efle abfoluti qua J
-fefultare debebat in humanitate.
Obitc. j. negamus banc unionem terminan ad clïèntîam
' *el fubfilrentiam ejus , quia putamus inde fequi incarna-
■tionem & unionem trium perfonarutn divinaruní ; feci
in hoc declpimur. g. & in illo ; maj. patet ex difcurfu Sco
tt j & noftto ; prob. min. fegucretut maxime ob idcnii-
-tatemperfoiiarumin eflentia ; fed illa identitas hoc non
efficit. g. &c. ptob. min. nam ideáticas perfonarum in
elVentia non impedit earum dilrinctionem Scoppofitioaem
telacivam inter fe.g. nec impediret Vcrbum dici unituin
-fine aliis perfom's.
T{ejp. n. t. & г. min. Sc dift. j, non impedit diíh'nítia-
tiemperfonalem 4; oppofi:ionem relativam con. dilti R.
ftionem elftntialem & abfolutam oppofitionem n. min.
•perfonx divinx funt unum quid re.ile in ell'entia & quid-
-quid convenir uni ratione eflèntix convenit aliis j qajc
elt eadem &: communis omnibus ; quod atrtem convenit
uni tatione perfonalitatjs proprix convenit iIIi foli ur irta
usio terminativa.
CONCLUS IQ H.
-*T*Erminut formelis inc*rnatit>ni¡ aílivn frokl ф incarna-
л, thfiH фтун сетям , fat Ьитлпюй >*ß{ff* lmp>*n>
T)e un/one'hypoßatic4.JDtfß. IL f | -,
Л[agtlarts & etmplet* fed ncn fubfißens, ftth tien ptrft*
um
treb. i.exScoto & Damafceno dicente. Dettum aff.insp- j.rf.i.
h naturam in alhefno ron tarnen perfonatam ?[ic toro ilJo y.f ö.
imculoptobac feparabiliiatem naturae i propria fubfilten- ». «.
tía i quia , inquit, licet nata fit ¡ta fubliftere , tarnen h.ibet
apirudiueai obfdientialem ad fubfiffereper alienam fuf>- .
¿Sf..ti«m; quia , inquit , ex irnperfcfl'a tbedientia ad itpen- ¡t ' ijj
ttenium per a¿~fione agents naturalisier guando àaturjmi talis
dtpeiidcntia fit per' aèlionem incarnativasn & unienem hjpc--
ftxticem perforratur perfonaiilate ilia ad quarts depende:,
шпек av.iem nsn datur у 'fed frbi relinejuhstr , ferfonatur in '
}i Stiise^aiUnefirsaaJiter , fc. per proptiam fubfiftenti.im
qnam diximus confiare in duplici negations communi-
riTOr.ttis aftualis & aptitudinalis.
Fui. i. Tcriniiius formalrs unirionisfeu incarnationis
aftivrclt Ы quod in termino total! hatíet ratiene:» quafi
forms; fad in Cfcrilîo id prarftat hamanitas carens pro
pria fubfiftentiâ 3 8c habens drvinam in qua fubfiftit g.&c.
prob. min. nam ab hiimaiiitate non in fe fubfiliente , fed
pet fubfiitentiam vcrbi cui uuitui Chtiftus j habet quod'*
fir«rè homo formaliter, g. Sic.
Obiit. tam rej>ugnat»humamtatem eflè formai» rcfpcclu
Vctbi , quam Vetbum efl'e formam humanitatij ¡ quia tam '
lepiignat verbo pati , & habere rationem materia: &' fub--'
jtôi, inire compofitionem per modum materia:, quàm
per modum for-mse; fed iftud répugnât verbo per luam
taiplicitatem & completivitatcm ir.finitím. g. & ¡Iludí
à fortiori ¡ quia cancepíus maierix dicit perfcâibilitaiem
paffivanv
H'ff.d.niin. per modum partis components & perfc
Sibljs ; con.per modum fuppofiti & fuñentantis. a. niin.
"m cùm per tncarnationem dicrtur quàd Verbum fit ho-
*o -, fijmfiçatut tantùm quod teimiiiat ad fe&afliimit
"btburoanitattm quam fuftentat per modum fuppofiti »:
qao nullл eft imperfecto ¡ "cut cum Scotut in eodem
Chtiftcb Homù fit Deui , figaificatur tantùm quod hümani-
'"fubliftens in Verbo fubfiftit in eadem ,perfona cum di-
vinkace , & quod eadem jxrfona divina ell haben» divini-
u«m ícliununitateni.

С 5
«ф De mione hypoßatica. Dtfp. IL-

Q.UiES Tía III*


Jitunh hypoftática tndücat veram eompoßt/'cnem-
in Chrißo l Etan fañaßt i» natura vel
inperßna.?-
GOmpofitió e* vi vetis fignifkat nnionem , feu íimul-
uineampofitionernduarumautpluiium rerum in ali
guen! unnm conçu и cutium. JProptiè autcm fignificat.
атояега partium diftmflarum in ordine ad conftituen-
dum aliquid per fe unum in qao fe habcm per modum
aflus feti pcrftaivi , Sc potentix , feu perteäibilii. Aüa
eft Juiflänrialis in qua parte» ills funt- fubftantia > ut in
homitiecx corpore ¡Sí anima. Alia Mcid.entn.lis ex fubje^
âo if accidente ut album. Alia eft ejftnua/is , in qua pat-
Its fe habent ut genus & différencia , ut in compofito me-
rapbyfico ; vel materia & forma fubftaniialis ; ut in com
pofito pbyficw. Alia eft Inttgralis , quaceft ex partibus in-
tegraniibtis ; tit corpus humanum eecapite , trunco &c
#^ia:HïO hrre procedit maxime de compofitione phyfica ,
an fit in Chrifto ratione humanitatis divinitatis quat
¡bi fubfiflnnt in perfona Verbi ; vel ratione humanitatis &
perfona: verbi qua: illam fuftentat & cui ilia unitut is
nnitatem perfona: ! Nam de perfona ejufdem Verbi cum
Deitate quae in eadem perfona fubfiftit , non eft hujus
loeiquaerere an faciac compofitionem > cum ilia enim eib
una fimpliciffima fubftantia , ut tonftat ex met. de Deo
nop. ■' , •-4
Hzc autem quxft. gravi? olîm fuit Orthodoxis cum bae-
rcticis Nefterianis te Eutichianis. lili dtias volebant in
Chrifto perfonas ficut & naturas , & Verbi perfonam di-
eebant unum efle cum nomine ¡lio. i. per incimam con- !
Junflioncm quâ illi communícabat fe fpecialiter , modo 1
quo non communic.it fealiis > nec per immenfiratem , nes
pet gt.itiam. 2. pet fummam amicitiam & afteñum , &
conformitatcm voluntatis humanas cum divina. Et j..p«r
Operationen) , quia Vetbtim communicabat fuam virtutem
homini > quo velut infttumento urebatur in operando. 4,
denique per communicatjonem dignitatis quam homo
Hie participabat à Vetbo , ita ut Deus vclUt honiincm ho-
iiOtati in fc , & fc in ill0.
De wiieñe hypoftatica. Díjp. I /.' 5f
ïntiches in aliud cxtremum cecidit> volens unione>n /
hinc eflc phyficá.cV terminan ad unitatem natura: compo-
Six.feu mixta: ex divina & humana ita ut ex illis tefultarec
una teitia ex illis participans virtuies ficut St infirmit uesf
ficutcxcame & anima refu'tat compsfitum quod dicitur
homo in quo dnac paties ilia: contincntur :-fedin unam
Krtiam fubibmlara & n'aturain cot'nut.
GONCLUSIO h
T TN« bypeßaliea eft quidem aliqita vera compofttio , nm t* •
men rigorofa,feu ,proprii. Ita Seetiftac & eft commu
nier contia Neftor. 1
fnb exScoto. ilia opinio quadicit perfonam ChrMi effi J-(ftf#
«трфат nenteimiir communiter , proprie loqutndo At torn- y.4 g\
ftjitiont 1 fc. ex aUu ty pnentia , yin»/ ex materia (y forma ,
íiladuciajpetentialibus ¿7c. ( Ut funttlémenta in mix
te , vel intcgfamia unam natutarn totalem J . . . Debet
ergo diet perfonam compofnam propter unionem duarum na-
tHrarvm in quibui fubfifiit. Sed verlies ticgari poteß compc*'
ßlit , quiauna non perfcit altarm nee ex'eis eft aliqua natu-
tatmia. Habcs liic totam conciufionem & ejus folida
fundamenta. 1 ' ■
Pni. 1. ejutetd иf. ex>Conc!iiis Sc Patribus qui commu-
niter in Chrifto cognofcun: aliquam eompoütíonem utC4'
Synodus V» S» quis non conßtttur unionemfecundùm compo-aj$ '4,
У»пт, Ei infra dicitur Chriflut compofitus ex duabus нити, ty- 7.
quod apptob.it VI. Synodus in Epiftela Agathonis PI'. & 1 3 Di„
in bp. Sophronii ; item ex Dionyfio > Deus in unaperfo*via- 1,
плнт infirma noftra integre verifsimèque fufcepit ad fetpfum deftde
revocam atefue adflrtngens bumilitatem nojfram 1 ex qua inef-
fttililtr compofitus eß. Et ex Damafceno fecundùm compo-
/ымл» , id eft feiunditm hjpoftafim .1 \invertibUittr , incon-
ftie , inalteralé, . . ..(jr in duabus naturij perfeHis mam
bjfofiafim tnßttmar filium Dei incarnatum. Et fie de cav;
teii],
■ fnb. j. nam fides docet Cbriftum in una perfoní dua-
bus сопйаге natutis realitet diftinflis , cum quibus facir
unam fuppofitum fubftamiale. g. .non eft quid (implex fed
compofituiu. Prob. conf. (implícitas opponitur multitu-
«ünifeupluialitati terum intetfe unitarum ; g ubi repe-
ntur talis multitude , ibi repetitut compofitio. Ptob. ant.
nimpcrfona Verhi & h.imanitss funt dute tes , duoentia
iM'.itet diftinfta & ilJa perfona veré jungitut ill i huma-
niuti , non per finipliccm amftentiaru vel affcftuta r uc
f6 Be untern bypofiatica. Di[p. IT.
vult Neftor.fed per veram 8í phyfieam unionem. g. ex Щ«
f erfona divina & humanintc Chrifti exurgir verum > Ted
miiabile compcfitum ex duobu» entibus realiter diftin-
ßls.
Prsh 1. f- in vera Si propria compofitione > fecundùm
phyficos , unumextremum unionis , fe habet ut aftus , feu
perfcaWum Sc alius- , ut potería , feu petfeüibile , 8c.
utrumqueinfe, aut falteni lefpecru alterius eftincom-
pletum > & ex ilüs ambobus fit unom aliquod tertium ¡
fed perfona Verbi non eft aâus-propriè, nee etiam po-
lemia ,Jiec eft ineomplera refpccftu humanitatis Chrifti
nr-que ex-illisJit unum teniumj fed arabo semanent in fe-
integra & inconfufa. g.non facit cum ilia periooa proptiam.
fc rigorefam compofitioncra.
Ctnfir. nam veta compofitio fit ex rebus unitis at com-
pattibus ; fed Veibum Sc humanitas Chrifti nou uniuntiit
ut compactes, g. 8tc. Prob. miu. namvcrbum non eft part
jefpeftu humanitatis , fed eft fuppofitum in fe complctif-
fimiim , пес humanitas eft pars гефсйи Verbi ¡ eft tan-
tùm in potemia obedientiali ad illud» utab eo term^oecar,.
fullentctut 8l compleauirpeifoiialiter » non ,vcr6 integra-
litet , пес eflentialitec , neque accidentalitet. g. nullaex.
Iiis ptopriis tompofiiionibui'reperjtut in Chrifto racione
Verhi & humanitatis j fed aliqua alu minus , propria &
tngulatis cujus rationem vcl exemplum philofophia под
habet.
. Oiïic contra i. p. ex Athanafio ; ftcut anima raiionalis ,
(? tare unus eß huma , ha Dtu¡ rjr home mus cíi Chrifim j
fed homo eft unus per.veram compofuionem ex anima 8c
carne g. &c.
Tftff. d. mai. ¡ta per aliquam coHvenientiam quantum
ad realitatem rerum unirarum unionis , con. quantum ad
efl'entiam , five rerum» five unionis. Negó, maj.unde
fenfus Athanafii eft quod ficut ex carne & anima realiter.
& pbyficè unitis fit unus homo; ita ex perfona Vetbi &
Jmmanitate fit unus Chriftus > tam veré conftans 'ex per
fona Verbi & humanitate qudm veré & realiter homo
conftat corpore & anima ; fed non eodem modo ; nam
longé aliter humanitas Sc Verbum uniuntur in Chrifto.
ohiic. î.fi humanitas Chrifti exilieret feorfim à Verbo
dicetetur veré & piopriè compofita g. multó magis eil
compoGta in Verbo ; ant. pitet ; nam conllat ex anima &
corpore unitis j prob, conf. non amittit illain conditio-
nem i'nClirifte. g. ¡b¡ eft vera & propria coir politic.
Jt^/> c. am. cllèt piopriè compofita in feipfa& ratio.ne
De unlone hypaßatka. Di/p. I L ey
üSaium partium efiemialium, con. irrotdiacad fappofi-
гаш alienum vcl pet unionem -hypoliaticam t n. ant. &
ffconf. loqoimur de compofitione Chrirti feeundùm Unio
nen! hypoftarieam cum perfona Verbi; aut cum Deitate
medíame verbo. '
Obüc.j. ex Patrrbus quiaftorunt- ibf! cempofitionem i
& Chriiium vocanr compoßtam. Idemeftde Conciliis à-
nobis cjtati* ; fed debent imeljfgi ut propriè-iequentes &
non impropriè vel metaphoriçè. g. &c, ■
ЦеГр. п. min. nam fatis indicant fe non loqui de rigorofa.-
cotapofiüone cùm vocant illam mirabilem ; & ¿oncil.'
Confian, cit. i. fe explicat dicens. Secundara compofuionemr-
five feeundùm fubfißentiam failam ejfe. Et Dion, dieit«>
<pui, hutnanitate, inefaiiliiertompofitus eß. Eodem-mocb^
cxpücat Damafccnum Scotus.
CONCLU SI О. П..
ТПКЙ falla eß inperfona -, nun in natura ita M agnefeenia¡fifi
^única realiter perfona Cr dv.adißinilifsima natura , di-
•jmafc.is' humana, Eft de fide , contra Neftoc. quoad i.--
pi 8¡ contra Eutkhcm quoad г. - „
Freí. i.exScoto quatcmis docct Chriftum , nm did1
dao mafsulint quia non dux perfona ; quia tunc -non ejfet '
мл in ptrfona. Nec duo neutralité! . . . . licet haUat duo*.
taturat.%. ex Scoto ,•• unió , five unitas ChiilUnoaett ia
natura í fed in perfona.
Pré. i. quoad Ufi ex Patribus & Oncilijj ; imo» in Ë-
phehnc qued еовдг.г Neftotinm adunaturo> eh id apertè -
definitur ; & in iymbolo Apoftolotamdicitub ftiliur Dei
tmicuiqui conceptas de SpiritufanSo natus ex Maria- Virgvte* ■
Et'iofymboio Nyfleno i»C. chciturß(mt Dei-mi¡tnimt &c*
& in fymboIo Atbanafii. Qui licet Dem fit & Шло , nan
bütamtn .fednnusefl Chrißus uiiitate perfona:. g.'cadefn-
peiíbne , idem Verbiim , idem filins Dei >' eft homo-, na^
ms ex Maria eVerucifixus. Cette fi realiter efiènt due per
lons concilia illa non poliènt ita loqui iecundùm ullam
ptoprretaiem verboium." - • •■ i
Proi. 3. ex ipfa feriptura. Nam ex Evangelio -idem Ver- %
litmtfioá ent in principio apud Deum Si erat Dem. iilud ft?*
»nauam, Derkum caro f*ilum-efl &c. & alibi feepè de feipfa j*V
ei»k Chriftas. E» in-patre <y pater in meefl. Et'i antequam "
Abrahamfteret egpfum. Et , qui dtfeendit ipfe eß non def«
ttbdit feeundùm corpus ; пес afcendit , пес devalue eft » «
fcsundùra djviiiitatsm. g, i\\ç, »dentitas afcendeusb l¿~
С 5
f9 De wnione hypsfiatïcet. Dlfp. II.
dcfcei.dentis mtcljigituï de pttfona divina cum humanitä
re , & fecundùm'quod home eft. g. idem eft Verbum quod
erjt apud Deum ur Deus abaternoi & quod in tempore
fañum eft caro.
Froh. 4. ex Patribus qui oranis idem unanimiter & con-
E»ehir ftanter ctedunt. In uniiaiem perfona accefsit Verbo anima
19, ralionalis Cr caro ; inquit Aliguft.
Prob, deniqui ,' плт ex vi unionis hypoftat'ea: , feu in-
carnationis , dicimusDnij efl homo С homo efl Deus ; ic hoc
dicitur vel propter identitatem Deitatis cum humanitäre ^
vel propter identitatem perfona: qua; fubfiftit & habet
uttamque naturam;fed non dicitur proptet identitatem nä-
turarum.g.piopter identitatem perfoni.qua: Deus eft& qua
homo cit.
Confix, quia due naturae divcrCr in bona lógica non pof-
fuat de íc inviceinprxdicari in concreto nifi ratione fup-
pofiti , quod eft unum Iv.bens utratnquej ficutnec dual
tourna; accidentales , nifi ob identitatem fubjetVi , ut cum
dfcitur album efl dulce ; aut è ,contra ; fenfus ett , quôd
idem fubjeftum quod habet albedinem habet dulcedincm
ícvicilTim. g. idem eft de illis propofitionibus , Vt«> efl
fame ic с contra. Sc. fignificat quod eadem perfona fubfi
ftit & habet deitatem & humanitatem.
Prot. г. p. i. ex fcripr.qua: agnofcitin Chrifto utramque
Jiaturam , utciim dicitur à Deo patte hie eß films meus
diltttsu , tk ipfe fe dicit icepiffimè filium hominis Si pa
ttern fuum dicit rccleftem, retrus confitetur, Ти es Chri-
fiùs films Desviví. Et cœcus illuminants. Ule htm» qui d\-
ciiur Chriflus. Item ipfeinet, Ego & pnterunum fumus. Lan
quitutde p.itreDeo >& alibi. Suarilis me interfictre ; ho-
minera qui vera loquutusfum vebis. Et denique in crucein
qua moritut ut homo , loquitur ad Deum ut patrem. Pater
qnofce illis Se declatatut filius Dei ab ipfis inimicis. Veré-
filius Dei eral ifle(¡fc.\ g. utraque natura tranfit inconfufa
ir integra in Chrilto , & Apoltolus. SÖ"' cum fvma D<» :
effet non rapiñara artitralus efl tffefe aqualemVeo ЙГС.& ali
bi , & f¡ crucifixus efl m infirmilate , fed vivil ex vertut! D'<.
Vides carnero cum tota fuá mfitmitate & Deitatem cum
tota fuá virtute.
Prob. 1. ex Coneil. nam in Calcedonenfi. Cwpemur fi-
«y.í. iium Dei unigenimm in duabus naluris ,incerrfuii , infepara-
* 7' bilitcr agnofeendum , numquam fublata differential
naturarumiSi ¡n Conftantinop. II. quod eft Synodus gene
ralis V. Secundum fubflantiam dicentes carne nullum tffh
Vtrbum , non conjußenim quondam* ai vicej, naWrarum
Dt mione hypeflatka. Difß. I jty
ftäam faiffi dicimus j magis aulém maneníe utraque ¿fe,
Etin Synodo VI. omnia duplicia unius ejufdemque Dornt'
ni.. .Christ .... a/primus; id iß duet e]us namras (rttdi-
ctmus , divinumfc. & humanara. Et in latetan. fub Mar-
tino l.fi qu:s non confitetur proprié & litre i ex duabus na~
iuris tDeiiale, & bumanitalefecunditm fnbßßentiam mitis ,
incnfitst& indivise eundem & wium Chrißum ejftt fit con-
dimnatus. Hic babes deffinitarn utramque pattern conclu-
.io.iii icilicet identitatem pctfon.t in dualitate natura,-
ram.
frei. j. ex Patiibuä. Nam , ut vidimus ex Dionyfio ,'
integra ¡ei divinita4 inferla iß humiliiati noßr*. Idem una-'
nimiter docent alii quos longùm effet recenfere. Addo '
S. Athanafium in fymbolo ptrjeÜus Wies , perfeSliu- he-'
m (yc.
freí, denique ratîéme. In Chrifto verè Verbtim divinara
mcarnatum eß , five , ut loquitur cone. Nyttènum tflint
jfei veri incarnalus eß , (? homo j"alius eß. %. incarnatio , feu '
unió non faéta ell in natura fed in perfona, ¡ta ut атЬж
natu« manferirit integra , & inconfufa. Prob. conf. G
illt natura non manfitlént integra! hi diftiiiftaî , fed une¿
tenia ex ilfis tonflaictut , hoc- ficret per converfionera
uniusin aliam; vel per e'ompofitioiiem unius ex utraque i
velpet nn'xtiohem ф confufionem artibarum ; fed nihil1
hotum dici poteft. g. utraque remanet integra. Prob. min. -
1. non convetfibnem alcerius , quia Dîftas eft lncoiivcrfi--
bilis , inalterabilis > non fulura pet fui defitionem & tran-
fitum ad aliùd i fed etlam per líceprioncm alterlus naturas
aboqui nnn effet immutabilis nec infinita , пес fimplicilfi-
raa ; Sc tam illi répugnât quidquam de novo in fe reci- -
pire quàm in fe delirm , Sc in aliud commutât! г. non •
ptt coBverfionem utriufque irr tettiam , ob eandem ra-
tionem i maxime ob immortalitatem & inatcerabilitatenv
S infinîratem Deitatis. Item quia; fit Chriltus non effet '
nec verus Deus , nee verus homo пес .confubitantialiss
patri nec marri j. deniqiie > non pet mixiionem , feu con-
fnûonem illarum natutatum intet fe ; nam utrumque ré
pugnât Dcitatî num utinftpatiatur immixtionem iillius
etexterna;
rnioBfm ' ;immlttabilitatis
turo ut ïpfa mifceatur cum illa obpertandem
& (împlicitatis ■ quas
rcpDgnat illi oronis attemperatitj phylica ; nam id fieri
лоп pôteft fine, alterarione phylica íc mutations, g. utta-
qaenaruraeft in Chrifto impermixta , &- fecundùm total» '
wamintegritatem &puritatem. ^
oMc готы. ¡. es íciiff. i. humanitas dichtrr '.ernp'iím-
G- 6
6o De ипюпе hypoßatka. Di/p. 1 1.
perfnna: Verbi i & Deitatis ; fthile tcmplum hoc. Et > fan
ipl'o habitat plenitud» divinitatis. Et ipie maliens clamât.
. i rr Veus meus , ui quid dcreliquißi me. g. perfona divina re-
° ceflit ab humana. Item humanitas dicitur veftis Verbi ;
habitu inventus ut huma : ftd ha:c Si fimilia aigu un с diftin-
¿kionem fuppofitorum i g. in Chrifto non eft «nicas per
fona:.Prob.min.nam templum, hahituio, habîtus> &c« Sunt
fuppolîta diftincta ab h!s qui hanbicant , induuntur Sec.
idem fupppfitum non poteft derelinquere feipfum. . ,
' V¿ff¡. d. rna¡.dic(tur tcmplum metaphoricè con. propriè,
n.maj. tk conf. nam codcm modo dicitur de humanitäre
Cluifti , quod fit tcmplum Deitatis feu Verbi .iut Dei > quo
i.l dicitur de anima noftra ; aut de corpote refpectu animar.
Et plénitude, divinitatis dicitur habit.ire in Chtifto , non.
tantùm mor'ajitet per gratinm > nt in fanctis '■ nec fo'ùm,
per immenncitem > ut eft in omivbus entibus. Scd corpo-
raliitr i încjutt Apoftolus . id eft per unionero realem , Sc.
fubßanilaliter > ficut anima in corpore , cum propor
tione.
Inf. ex Patribus ; nam il.Hfine dubio nondebeot loqui
metaphoricè ubi ¿gitur at explicatioue nivfteni ; nam fi-
milibus loquutionibus utumurg. nullafolurio. Prob. ant.
n mS.Bililiuj Chriftum vocat hominem Deiferum. Et in
HymeSS. Augullini.St Ambrofi! que^cantat Ecclefia di-
citut fiiius De: j ad liberandune ßtfceplurus htminern ¿quod
fignificat fuppofitum feu perfonam humanem. Ei ipfe A-.
poftoius dich quôd Uei fiiius, in[anilUuiinemfaSus eßht-,
mmum , non autcm homo : Auguft. dicit quod in Chrifto.
ijj aliud prater heminem. Et S.Leo. ^Aliud cerufcal mira-
culis ( nempe Deus feu Verbum ¿y aliud fuccumíit mi-
fei iis j ubi autem eft aliud & aliud ibi eft: diftinclio fup-
pofkorum. g. ex patribus & rigore fetmonisin Chrifto
funt dua: prfona:.
Kjfi.n. ant. & conf. prob. : nam licet SS. РГ. inexpli-
canuïi fidei myiteriis i-xaftioifs.fuerint ne datent locum
e.rroribus i aut quandoimpugnabanc errotes j tarnen in
epneipnihus oratotuin more libccius Si non adeô ferupulor
sé lo-jDUti funwSífic morem ас expreffiones metaphoricas
feriptorum canouicorum imitati i cafdern voces ufurpa-
xunt , fie S. Balilius Chtiftum vocac Deifeium , ut fignt-
ficet cum habere in fe veram Deitatem. SS. Auguft. & Am-
btoß, s > fiünm Dei laudant quod fufeeperit hominem in
utero V>rginis , quia oratoriè &: quafi in exceflu lacticici'n
gratforum actione pro converfione Auguttini loquebantut
inter fe , & hominem dicunt ]pio hunianime fet quam eft
Ve ttnlone kypoßática. Т)Щ. ГГ. 6t-
Йота ;ficut Joannes dicit Verbum caro faílum efl pro fa-
Sus tß homo i fed aiibi ex íftitís loquantur. Uaeftde codera
Auguftiiio , Sí Leone cum vidcntitr admitiere in eodem
Chtiito atmd & aliud , nempe alietatcm nature intelli-
gunt , non fupoofiti. Unde expreflis verbis dixhibidem
Quodchrifius unaperfonaVerbttm & home eft i Sc poftqu-Tft
ntñz atiud propter Tcrbum & aliud propter horriinsm r addit
propter verbum Vet xjua/is eil patri » propter hemintm rhi-
Ш*Г ■ & pofit-ivè-aHer:ns Identitäten; perfona: ums Va'
Ilm idemque hominis jHiut ; mnu hominis filius rdantjue Vet
ßliut (¿Te.
Idem docuit S. teó filo* utriuÇjuc- fuhjt.tnti* рг<-Р"'''ferait,
tan & in инлт cvéunte personam , Veuftjuc verus & homo ve- t¡Vt
rus ta unitatem Vomini lemperatur &c. Quantum ad iïœi с, а.
limd'mem hminis tk formam fervi idem explicat Auguft.
ut vcritatem & reulit.uem humariitatis non excludat. Id
enimheit , induit» non amittens vel minuens formam Vet
acper hoc , jj- minor eft faflus & manfit aqua/is ulrumquc
M»» Crc.
Obilc. i. unio hae non eft fada in unicatc naturx: g.
nee petfona: Verbs Prob. ¡conf. nam perfona Verbi eft
idem cum natura divina j g. fi Cliriftus non eft (unus in
natura ica nee in petfona.
Iftft. nego utramquc conf. nam ut dicatur unitus fe
cundùm pcifonam direflè & immediate non autem fe
cundùm n.ituram .quia fuftentat duas; fufficit diftinâio
formalis ex natura tei inter pcrionam verbi Sc divinna-
tem.
Obiic'. f. totiunt perfona; in Chrifto quot generationes
paffiva: & filiatione« j fed ibi funt dua: generationes paf-
fivi.g. 3í filiationes..g. &dui perfona:. Prob. maj. nain
jeneratio pafliva eft fuppoliti-acquc ac activa , & filiatio in
Deo conftituit fecundara perfonam g. &c. .
1¿jf. a. maj. & d . ant. eft fu ppol:ti ut q-'-oi , con. ut q itt-
B.ant. nec valet paritas de Deo Sc genetatione verbi ad
gnierationem humanara Cbrilti. In i. folum fuppofitura
feu perfonalitas produritur S< natura folùm communica-
iut> quia cum fit infinita non'producitut ; è contra in ger
neratione chrifti fola natura humana producitut>& per
fona Verbi ei coramunieatur ut per illam fubfiftai.
Obiic. 4. perfonalitas reddit naturam incommunicabi.
km. g. Verbum non unitur in Chrifto fecundùm perfona»
litatem , fed poiiùs fecundùm natutara. Prob. ant. nam
perfona deffini tur паЛигл^пийеПилИs individua fubfîantiat
te pet nos , impoitatfcumaJiter duplican negationcm-coaii-
<Í£ De unione hypoflática. Dîfp. î l.
T^efp. d. incommanicabilem aUetîut furpofito à quo
peificiatut Sccompleatur eon. alteri quodpeificiat & com
pilar ; nego ant. &: conf. prob, nam perfona Verb] non
communicatur humanitati ut ab ilia со nplcaiur , fedpo-
tiùs ut illam fnftentet , & compleat. Ali» objeftiones fl-
ciun: contri poffibilitatem > & ibi folutx funt.
Obiic.i,cen,i.p. pro Eutichianis. Ex .fcript. IJerbujn
rarefailum efl ■ 8c hliusDei ,homefaSus tfi. g. .non mancnt
in Chrifto dua: natura; ; prob. conf. quod fit aliud non
manet idem quod erat ; fed per unionem banc Veibura fit
aliud i nempe caro-, feu , homo. g. non manet Dcusquf
erat. Prob. ma), cam i» nuptiis aqua fafta eftvinumnon
mmfit aqua ; Vcíim ex ligno fit ignis > non manet lignum
fed in igjiem cenvcititur.
■ A. m¿). quod fit aliud per converf.ont'in ad illud,
vel piopriam compoiitioncm ex qua refultat aliud : coa.
per (implican unionem cum iHo. n. maj. Si min. & pati-
taiem de aliit. Verbnm fit caro & homo per aftumptie-
ncmcatnis îchumanieatis > non per converfioncm aur pit
compofitionem per quam fiat illud : utcumex corpore
& anima fit homo ; fed dum fit heme ijted ion erat (. nempc
homo ) manet qued erat ntmpeDeui verbum.
Obiic. i.ratresdicunthic Deum cjfe neminem mixtum;
ut Auguft. & Cyprian, unionem hanc vocanr mixtura»
Dei & humhii.ic S. Äthan, dicit quod/ífMI anima ratienalit
ИГ care until eft homo , fc. ( jn una natura } ita Dm ßr hr
meunusißchriflui. Et S. Cyrillus dicit ex mente patrum
Cbrißum efe ипат-пашгат Dei mcarnatam j quod fcepiùs-'
renaît ; eandcin loqucioncm repetir. V. Syhodus. Imo
Concil. Lateran. I. elicityi quiifctundum SS. PP. non cenfi-
teturfreprie &Jecmdum veritatem unam naturam Dei 'verbi
tncarnatam ; ^nath.fil.ç. ex PP. & Conciliis in ¡Chrifto
non eft Infi única natura , quxcunq.ue ilia fit , five mixta i
five compofita & converja.
3^#. n. conf. non enim reflrinfertur ex verbis illis ГР.
Sc Concil. I. quia de mixtura fient nee de cempefttiene lo-
^unturin rigorofa & propria fignificatione , ut jam mo-
nuimus. Hanc unionem vocanr mixturam , ut doceant
earn eflè- intimam & tam perfeftam communicationem
ETeintis ad bumanituem Chrilti quanta poifibilis eft intet
naturas illas [i. ad Äthan, jamdiximus ilium non faceré
comparationem illam , nifi ad fignifieandam unionem tarir
veram & tatn realem qttàm fit unio animai cum cotpore ;
non obftante matetialitate & fphitualitate partium ; non
^cinuUuo«nibusfintfimiIejrbSr.CyrilIus &«lii, five
De unlbne hypofiatîca. Dt/p. II, 6$
eriam concilia qux vidcnturibi'docere imam naturam vel
fubíhntiam , intellijunt ииат fubfiftentiam five petfo-
язт j ut notavimus in tt. de Ttinit. ideo raonet Anafta-
fius Sудaíra , иплт Chrißi naturas» incarnatasn hic accipi
nt fn una perfona S. Trinitatis incarnant , Si fie ctiani no
tât S. Cyrillus fe explicafté & fie tti.im rem deffinit V. Sy-
nodus citara. Hic" autem libentius (utebatur voce natura
incarnait, at longnis dilbtet ab errore Neltorirqui in
Chrifto volebat duas naturas completas & perlonatas. Et
denique verum cft Dvitatem folam elle incarnatam , quia
Ша folauiiitiir carni , non verô humanitas qua: eft ipfa
caroafliimpta , & hoc fenfu loquitur Concil. Lateran.
per hoc anai una verb: Dei natura incarnata dicitur > noßra W-
fiMjlantia in thrift rfi , inetisn/««(Гц/¡¡¡nificatur. fi'-S'
Inji.i. Cyrillus expt'.Tsè di^it ex iuabus ssaturis concur- ЙТ"*}
ftnem rflifaclam inunitate ■: pofcunitionesn viro natural caf- /¿'c,íj
itm a ft mutuo non diviäi ; fed unam tjft naturam incar-
nattsn. Sed hzc verba non polfiint 'trahi ad alieruuum
ft mum rc!f oiiiïon: s ; g. hzc non valet ; nam quod ita eft
unum ut partes пол pofsint à fe mutuo dividí ,&¿ quod ita (int
una natura ut non fini duz in came , fed una ; non potcil
dici habere duas naturas; JinÔ Sfapertè dieilquôd Chri-
flus poll unionem non eß duplex ; íed unusjß Chrifui,
"typ. n. utramque conf. nihil enim ex his duobus loci» .
elicitur contra refponfum ; nam quod poft unionem Chti.—-
Aus non fit duplex , illa unitas cadit in perfonam, Sc quod
"t unica natura incarnata , cadit in Deiutcru quz fola-
fumpfitearnem.
QMre.ja.iT in Chriflo eflent dua.naturz, client duo Chri-
fliifcd conf.eftfalfum.g.&c.prob.maj.ideèin Trinita te per.
fonarum non funt tres Dii : quia ibi eft tantùm una Dekas,
feu.una natura. g.fi inuna perfora Ghrifti efl'ent duz natura-, 7
rflent duo Chtifti ¡ nam unitas vel pluralita» nararzfacic
unitatem vcl pluraUtatem concretorum , feu , Oca*
tarn.
Heß. n.maj. & conf. prob. 'nam ad dualitatem Chrifti
rtquirkur dualitas fuppofiterum > quia concretum illud.
thrifts fignificat direftc perfonam; iftud au'.em Dens pri-
snô cadit in naturam & ideo iftud non pturificatur nifi plu-
rificentur Deifates , illud verô non plurificatur quia unie]
CÜ perfon a in quam cadit illud nomcn.
Infi, ubi funt flutes naturz integra: & .'perfeftz > ibi
fentplura fuppofica i fed in Chrifto efl'ent duz naiurz r—
fcà« fe. perfecta Deitas Sc petfcSa humainus , f"u' : 1
#4 De tmione'bypoßaricj. Dffi. Í'K
didtur perfectas Deus perfeftus iiomo : g- 8c du.i per>
Coax. \ -m
T{tß. A. maj. pluies tiaturx-eflentialiter 8c feotGm fubfî-.
ffentes . cou. ma|. 8c u. min. ful-lîltentcs indivifim 3c in.
eoiiciii l'uppoiuo i n. maj. 8c conf. nam Deitas 8c humani-
tas in Ckriito non fuUittuiit feoiiîm ,-icd iu una veibi ■
Pfrfoa.i.
Igitur-unio hypoitatrèa duas naturas fpecificas , & fin
gid ires conjungic in unitatem perfona: , ita ut tam verc
Cliriitus lit unica realiter perfona qu.ua dui real« natura:
in ilia perfona fubfilienies 8¡ umt.;-.
-

C^U A'S TIO IV.


®j4anta fit h-ic uniо ? An-omnium maxima inter
tmUnei & dona ? ,
- . -
Г TNio hïc poteft confiderari fecundùm plures refpectus -
i.n patte Dei л quo ell velnt fumma: benignitatis do
na m- nam ßc Dem dilexit mundam h;filium funm unigenitum
da-et ¡..infria entitate iutrinfeca,Sc quafi abfolrnè in ratione
cutis. j. refpettive ad hjturas Deitatem l'c. Srliumanitatem ■
unas unit inter fe mediante perfona Verbi. 4. refpeftivè
ad Vcibum ad quod tetmmatur formaliter , & immediate.'
jVrefpectivè ad compolirum , feu Chtiftum qui ert termi--
nus c)^s-tot.'.ti»8:uliimatus.
Rutins in ration? doni , poteft compatarj j. ad gratiarn. ■
actualcm vel ad f.nctihcantern 8t alies habitus fuperna-
turales. i. ad unionem beatificara quaj-eft ftiikioarterna
Dei , Si ad lumen gloria: quo elev.uur cteatura ad fruen-
dum D?o i s¡ fecundiim illos div«rfos refpeftus poteft «lie
«ftveifa quxttionis refolutio.
CONCLUS I О' V
QVämi'is unit ItjpeflAlUa phyfici out meiafhyßci fftÜai»
quoad entitaiem non fit'maxima refpeftivè ad alia entia;
пес etiam reßeflivt ad natural per ifÇam mediate nnim ; [о*
1.4.6, 'tíí lamen in Ьепоу verofenfu dicitmnium-maxima in ra+
g.i.F, timeunitnu. Ha.v quoad rem mihi vidctUT communis,
•>■$. net pork coiittoverti nifi quoad voces.
v P"1* }< « Scote. итюцонр 4iei maxima- trdupliii ■
De нтопе hypofîatîca. Dî/p. ТТ. 6$
ftte y vel ex privaiione dißinRIonis vel ex perfeclione utiîtorum
in- ipfa unitale. I. modo non eß in Chrißa maxima imitas ,
quia maxima eft diñinSio natuïarum г. mod* poteß concedí
maxima uniiatpoß unitatem trinitatis quia unita funt pei-
feitiflima &c.
Prot. i. />-пагл in ratione entis fubftantia prxcellit от
це »ccidens» & accidentia abfoluta prarcellunt relativa,
qua: funt minima: enritatis; fed unio ifta eft accidens Sc
quidem leîativum g. fub tiac eompatatione iron eft ma
xima.
Prot, г. p. nam_perfeí}io unionis quoad natura» onitas
menfuratur ex imitate quam efficit inter itlas; fed unitas
quam caufat hare unio inter Deitr.tem & bumanitatein
Chriili non eft maxima i imô ; remanent djftinctiflima: ,
il fecundmn íe infinité diíhntes ; fecundùm unam Chrifikr
eß aqualis Palri , fecundùm alia.T) minor eß pâtre. g. in hoc
fenfu» & fubhocrefpeßu , ñxc unió non eft maxima in
ratione unionis.
Freí. j.^>. i. quia periecVio unionis peti poteft ex majori
firmitate íc indiilolubilitate : fed unio hypoltatica eftfir-
raiffima noionam. g. ice prob, min. tum ex fcript. nam-
dicit Agoftolus quod Chfiftus , со quod mattcat in atcrnum Hebt- 1
f'mpiternum haltet facerdotium turn quia de fatto num-
quam difloluta eft , nequidem in morte, per quam diflb-
tutaeft unio corporis êc anima:. Nam ( inquit Damafc. )
quodfemel Verturn aJJUmpfitnumquam dimifit , nec dimittcr.
Tum deniquê, quia hujus unionis eonfervatio pendet à
folo Deo t non autem ab ulla caufa creara, g. ex parte
omnis crcatui.-t indiilolubilis eft » & habet omnem fiimi-
tatem voluntatis divinav ' *»-
Prob, и quiaperfeflio unionis petitur ex unitäte unites
rum in compoluo quod ex illa refultat ¡ fed hxc unitas
eft perfcctiffima 5c maxima, g. 8c unio. prob, min.nam
ida unitas eß maxima poß unitatem Trinitatis. «Ut lo*
q-iirur Scotus. g. & unio.
Confir. hoc ex verbis Evangelifta: ; non enim ffmpliciter
dixit quod Verbum aflümpGt hum.initatcmaut earners 1
¡td quod Verbum caro faflum eß , & in fymbolo do filio Dei
unigénito quôd homo falfusefl , quafi Verbum tranfierit per
banc unionem in quand-.m ideutitatem aut phyficam uni-
Utcm cum came.
Prtb. j. quia in rerum creatarum natura , aulla tal!»
unio poteft aflignari , nec huic zquari. g. &c prob. ant.
non unie corporis 8c Janmu: , vel materia: & formar
ûbftantialis ^ non accidentia cum fubjecton qua; jotcft
бб ТУе m'ioYie hypoßatlca. D'fp. ТТ.
abefiê & adefle abfc/ue fubjecti•• corruptione ; non tab*
Silcutix cum natura quam iufténtat ; qux morte fuppoii-
tordm petit i unió cnim ifta non fubj.icet illis defcâibus.
p tic. anc. quoad i. f. negari non poteft ; prob, quoad
i. nam pet nultani potentiam crearám potcft humaniias
jtJVcrrxj íepararí J fient pofl'unt forma: omnes 3c acciden
tia à materia & à fubjefto ; & ne quidem pet mortemv'
fhrifti dill'olutaeft unio inter fubfiftcmiam vetbi divin»
tí partes humnnitatis ; fed manfit in corpore & anima,-
quantumcumque fepatatis , &dumi)kid jacebat in ft-pul-
cro, & ifta vilitab.it infetos.
Confir. nam nulla unio eauflt tanquam comrauiiionem •
idiomauim inter unita tit- de feinvicem pnedfcentur fab-
ftantivè •, non dicirur in hominc corpus eft fpiritus eft"
ca,o; dicitut quidem lac eft album >& duke , fed non i
fubftamivè > fedtantùm adjeñive ; fiiiu dicimus in Chri»
(to. üeu¡ ifl liami > & iwwio rjtDeui. g. ¿Ve.
Ohne, i . <an. i.f. pet Unionen) materia; fuUt.tntialis ad-'
fo.m.ini ilс m.ign; unum quam pet unionem nuuianitatifr-
atl Verbiur,.g. illa major efc ifta in ratione unionis. Prob,
ant. perillam fit unum per fe compoírtum ex aflu & po-
tentia > fed hoc non fit iater Vcrbum Sc naiutam.
j. K¿fy.
ten. A ant. & conf. prob, in ratione compofiti natu-
falis & phyiici. Concedö , in ratione computui fuperna-
tur.ilis. n. ant.it conf. nam nullum eft compofitum phy»
fictirn St naturale de quo tanca communicjtio Sc unitas.
ptcdicari poflit , quanta dici folcat & debeat de ifto j
quamvis non aflïgnentur regula philofophici > tí natu
rales cut fie dicantuC j alioqui nou eilet compofitum my-
fieriofum
ln;l. ex unione materias* format fubftantialis refultat
imitas rçatura: fimul & fuppofiti : e»ifta vero refultat di*
i'tmftie maxima naturarum , tefultat fola unitas pcr-
fonxg-illa eft perft ñioriftS.
H¿[¡>- d.¡ con. ex lioc capire ; quod fatemur in condu
it шс, Abfofutè Sí fimplicirerj & ex multis ahiscapitibus
allatis. n. conf. nam deiftis piocedit noftrarefolutio.
Inß. г. quanto plura funt unita , eo minor eil unitas
& unió ; fed in Chriflo plura funt uniw quam in quolibet
alio ente crc.uo ; in Chtiitö minor clt linio. ,
Tel}, d. rmifi miner unio cartcris- paribus > fiefpettatis
Kgiilis natura; orcüaariis; con. abfoluteie in otdine fu-
ptmaturah. Nego roaj.& conf. quia in hac unione pa-
rum attendend* Amt regulx philofophúc natur.ilis ¿ &
De m'wne hlpoííatícít, Di/p. II. 67
fee unjo , со cenfenda eil major & dígnior i quo rnira-
•ífior , & inagis in ea iclucct Dei fapientia & poicn-
e'ij
Obiic.i. unió formar cœlorum cum eorumdem materia
еЛ magis indHloIubiiis quàm ¡(la g> bxc non eft major
ii j prob. ant. ex pbilofophia in qua cotli dicuntur in-
«orroptibiles. : ■ - .• •
t]¡sj. в. ant. utrumquc, nam in philofopliia diximus
ШМ incorruptibiles , non ex natura fui ¡nttinfeca , fed •
defeéhi agentium contrarioruin j & fortè de faûo vel de- j^ffш
ftmemur vcl-multùm alterabuntur > juxtailludj taium& гл%
terra tranjitunt &c.
7{rf}. 1. n. conf. nam licet ex capite indifloluhilitatis ,
unjocœlorum eilet major ; ex aliis capitibus Ifta ell ma
jor i petfectior & nobilior ; ut patet ex diflis.
Per idem refpondetur ad objeäionem peticam ex maxi
ma diftantia extremorum > nempe Deitaiis ab humanitate -,
quia ¿ quantô magis inter fe diltant eô minus fuot unibi»
lia; nam ¿V contra , bic dicendumquod inde miiabilior
tTadit unió ilia.
C0NCLUSIO П.
HJfle unio poteß dici maxima in ratione doni , etiam com-
p atari vè ad lumen¿liria Sc ad vi/anem ЬеШат.Ъ.й com
munis-, j
Frtb. i. ex Scoto dicente quôd unio ißa, efl major quan- j.rf. 3.
turn ad acium primum i- quia per hanc communicator' effc q.i.B,
ptrfena afptmentis * natures affumpta^ & сnam modo > de faSo n.m.
includil aliam unionem , ( fe. beatifican) quae (it pel lumen
gloria: ; qua efl ad actum fecunditm Or operari quia
liatiiudo magis ев in eperalione , (f ideo major effet quan,
tuns ad Operationen* ... . •ф'с .»■..& ad ^uguflinum 3 con—
¡editar quod eß fumma gratia in ilia uniont ; quia fumma
gttuita eondejeentio voluntatis divina , qua fuit principium
efimptinit (Ус g. ex Scoto unio hypoftatica poteft dici
Wnma in ratione gtatU , feu doni. Et alibi. Perfeffifsi- a.i¿*9
ms illapfm Dei 1 eft in namam human am ut perfonaliter i/.г.Е.
imitam Verio- j nec tarnen Ше eft formaliter beatifi- я.ю.
COS.
Prtí.i. ex feriptлат Deus pater ex fumma dileftione
in nos boedediti fie Deus dilexit mundum-ut filium fuum là }.
понятия dard. Et ipfe films propter nimiam charitatem
manqua dilexit nos ,fa8us efl in Jimilstudinem carnis pee-
taii, £c. nnn tajitum dicit banc chatitatem, maximam ;
(>$ ТЗе unïcne hypnfhit'tca. ТИЩ.1Т.
Л lo. fedquafi nimiam. Et ipf? Chtilbs cficit pater mttt Cjiul
dedil mili! mit]«! efl omnibus > fc. dcdit htimanitat:- mca:
Veiburn fuum Sc dWhicatem fuam in unitate perfona:.
Prob. ¡. ex PP. nam , meruit Auguft. in rebus per lempns
Irin. ' "J > fumma gratia eft qutd huma- in unitate perform, con-
jp. jvnSJus eft Deo.
Prot. 4. rations donum unionii hypoffaticz i vel com
páralas *i donum luminís gloria: quo elevamut ad- unio-
nem beatificam ; per vifionem &fruitionem Dei , vel ad'
donum gratix fancWficantisrjuo unimur Deo per innocen-
riam Sc ch.vcitatem 3c fanftitwem » & fiuationem adopti-
v.im cum iure ad h.ereditatera xteruam , fed his omnibus
prxir.it unio hypoftatjca. g. Sic. prob. min. nam primo ,
plins & m.:jus eft quod d^tur ad eflcprimirium St fub-
ftami.ile quàm quod' datur ad^eílé accidéntale & operati i
fed unio hypoíiaticadatur humanitati Cbiilti ad efl'e pri
marin n & fubirarri de Si atfc aüum pti mom ; illa vero
alia dona , fc. lumen gloriar , & gt»cia far.éhûcans datur
ad ell"- fecundarioin , necidennié-ôc operati. g. gcc. г.
qui: in uuionehypoftatica fundatur jus ad illa alia dona,
tt.i, non folùm de facto > qui 1 Dcus cum filio fuo omnia dona
nobis donxvit. Er cum , vidimus euafi unifen'uum à paire
plenum gratia zs" veritatis i & , .'»ö ifft habitat plenitude di-
vhiiai'11 corperali'ier &c. Sedetiam de lege ordinaria ¡Ha,
omnia debentur humanitati Chrifti i nam , ex vi unionis
bujus 1 Chriftus nafcitur ut films D i non puré adoptivus >
fed ctiam naturalis ; g. îc cam jute hxredj taxis in omnibus
Dr i bonis. ■ '
Obiit. i. per lumen glorix 8c unionem beatifican! > ho
mo conjungitur Deo in vita xterna » & fine ultimo fcui
tar > non autem praeisè & formaliter per hypolhticam.
g.ilt.i majus eft donum. Prob-conf. quod pippins nos
unie fummo bono > & ultimo fini 1 rr.ajiis eft donum quàm
quôd hibettantùmratiencm medü adl finem ilium ; fed
»nio hypoftatica habet untùm nuon*m medii-. refpeéb»
vifionis beatifica; g. cVc,
С I tr "' coni" * m''>• Pк>!,• n'11B 111 fententia Scoti Chti-
t° ftus , eft primogenitus omnis creaturnDeus cum prxde-
ibnavit primo * propter fe , к lioiameá propter Chri
stum , & lie ipfe ell fi«ijs inimediatus noftti > non amera
medium , „ее propter noftraim be..titudinem ; faltem in>
catnc prafcindendo à paífibjlnate. Qui putant Chriltumr
iwii tore vcnttirum cédante motivo tcdempiionis , videani
, ¿T аг82теп(и1" tefpondeanc.
fin» eft nobflior medio ad ipfum , fed unio.
De unione hypojiatica. Bifp. J A 6?
bean eft finis" & unie hypoftatica eft medium ad ilia.' g,
jib eft majus doaum. Prob. min. ex Scoto Deis vuli ft*
miaUejuam naiuram habitefummam glorian ; Cr fecundo >
•jtluit плпиглт Шит efli in pcrfena Vtrbi. g. unie hy pofla-
tica eft volita at eta13 ut medium ad uniouern bea-
taiu. . . , . ,
К$. d. maj. in ratione finis & medii : сои. in fe abfo
hlte, «ego > maj. & conf. nam Scotus non bate' dicit ad
ptifeiis internum , fed tantàm ut doceat Chriftum eile
przdeftinatUiH independenter à ptxvifioue p:ccati » ltd
inptifenti coafideratione ♦ certain eft quôd plus eft ho-
mir.i quod fit una realiter perfona cum Deo , quâm quod
íraaturDeoin beatitudinc i quia iftud bonumlci-iitur ex
illo. .1-
Obiit. j. quod daturagete & operari vitaliter m.ijus eft
qiiàm quoddatuc ad elle & pati , fed donum beatitudini»
«лиг ad agetc Sc operari , fc. ad vidcre intuitive Deum,
JiiJlumpetfeâè amare & eo fruí ; unio autan ilia datuc
;.«rèad «fe , 8t humanitas ft .habetibi metè .paffive citca
unionem. g. illaloDgè majus eft donuui.
JW£. I. n. min. nam fubnftentia , éx Scoto , refpicit
quidém eue ck aâum primum , fed ordinatur ctiam ad c"'
fecundum,, -qnia aftiones funt fuppofitorum , fi non eli-
citivè, fairem ex conditione ,, quatcnùs nulla natura agit
nifi lit fubfiftens Si ultimate completa. Unio igitur iUa
aujoreft quanuim ad aftum ptimum. Unde.
Sf.i. ex Scoto, d. maj. majus eft qujad actum lï-
ùm : con. quoad aâum primum n. maj. & conf.
nam fufficit nobis quod hic unio fit majus denum quoad
clic per illacn datum. •' .
oiik. 4.emnis alia creatura eft capax unionis hypofta-
<icx non autem beatifica, g. ifta eft nobilior îc major.
Patet aut. nain fola creatuta rationalis eft beatificabilij ;
?rob. couf. nam eft fingulafius donum Se pcrtbet adciea-
wras nobiliifiitias. g. &c.
^ffj. n. conf. utramgue; nam in aliis creaturis un'o hy
poftatica non ttaheret fecum jus ad beatificam , lîcut tra-
'w.in creatuta rationali J ficut animalitas in 'homine eft
«obilipr quam in equo , propter nobiliotem difrerentiam Collo t
b.eflcnriam. Has objedione« fumpli ex pâtre Uifiçào'dijffer.
Щ raajotiutem tribuit unioui beatific*. a . íú«.
■jm De nnlene'hypoftatîcm. Diß>. H.

QU JE S T I О V.
jto dilti» gratifpfr&cejferh hone unionem in
natura ï
SEnftii , eil anhumanitas fucrit immediate unita verbo
ut nuda ab omni с mam 8с diípoíitione gratia: , fanftr
*tai¡s 3Ut alterius i .mi vel qualitatis fupernaiuralis phyíki
autmoralis, & hoc tamdcpoífibiliquain defaöo ?
CONCLUS4Q.
■T tcel tin ripugnet i fed pettieritprocederé in natura Imman:
Л^/Chrißi aliqua dißroftti* phyftca & previa ai receptionm
unHnis cum verba i tarnen de facie nulla pracefsit\ fei inf
mediate recepta efl in ejrt fubßantia. Ell communis in utia-
que fchola, i
trob. I. ex Scote. quia in illo inflanti natura in ejus M-
Л.d.i. iura perfonaretur in fe (mon affumeretur , in eodem inßtttli
f•* ** perfonaretur in alio , quand» ajfumilur : fei prius naturalit"
II" perfonaretur in fe quam habere! habilum gratia ; quia habiw
eß prineipium operandi , O" per confequtns perfeSi*cyu cut
¿ompclit operari ; operar! autem eß fuppofiti.
Prob. i. quoad j.p. nam in hoc nulla npparet implican
cia quin Deus potúiílet creare anitnain 'Chrifti cum gtatil
fanäificantc , & eam fie infundere corpori ex quo hum.v
nitas tota conftans , i'pfo inflanti coneeptionis (eu anima
tions rüiílet unita verbos fed tünc-prsfuiflét gratia ant<
unionem cum Verbo, g. fcc.
fon/r.'nam in refutrectione , anima habebit gratiarr
fanftificantem ante unionem cum corpore > 8c aetcquan
ne hoc potuiflèt fieri D:o volente.
Prob, i.p.i. nam, humanitai fuit unita Verbo eo in
ftanti & ordine naturae quo áebuWet uniri fuac fubfiften
tía i fed hoc debuiflet fieri tin ipfo inftanti ihfufionis ani
aix , & priori ad iufeiionem gratia; ullius. g. ita contign
Prob. min. priùs eft naturam omuejn in fe fubfillete I
iuppofitari , quàm fuftentare ullum accidens vel qualité
tem , &priùs eft eflêabfolutè infe ,feupetfici in fe fut
ßantiahtcr , quàm accidentaliter j fed omnis natu«
"De unione hypofiatica.'Difp. I I. ji
fttficitur fijbüp.ntialitcr pet fubfiílentiam. g. &c.
Pmb.i. qui* talis difpofitio .fuiflet neceflaria vel con-
gma , 8f hoc adefii vel ad operari; fed ncuttum dici poteß.
g. non ell . fièrendum. Prob. min. i. non ad operari ; nam
priùs eft namram fuppoli tar i quim operari ; nam > opérait
fe<juitur eilè completum 8c fubfiftens ; & aftioncs funt
fuppofitorum. Z- Pr'"s bumanitas debuit ftippoiuari , &
unirl verbo quam ulli gratis vel ulli qualltati. i. non ad
eflè accidéntale 8c ornatum ; nami. utdicebaraus ¡'priús
fftefie uibftantialiter & abfolutè > quam eflè accidentali-
tft i.ipfamet uniorypoftatica eft fundamentum 8c radix
omnium gtatiarum Sc donorum qui in Chrifto funt > uec
tnMiCrmftusfi)it plenus gratia: ut effet filius Dei s fed
qniaetat filius Dei Verbum curofaSiim tfl. id primo сон-
"git > tum > vidimusj/oriam e\tu &e, .
Pré. J. flla difpofitio fuiflet pbyfica aut moralis; fed
aeuitutn dici poreft. g. Sec. prob. maj. поп » moralis ,
nam infra patebii. ; quod nullum in Jaumanitate prxccile-
rit mcritum ad unionem fui cum Verbo, î. non philicr;
nam ,vel qualitas fuiflet naturalis vel fupernaturalis; noa
naturalis , alioqui non elevaflèt naturam ad unionem
«¡uítelr in fupremo gtadu fupernaturalitatis. i. non fuper-
oatúralis ; tiiin quia tam ipfa unio potuit immediate rc-
cipi in humaiiitate quàm talis gratia vel qualitas fuperna
turalis ; alioqui daretut proceflus iufi itus ia iTtis djf-
pofltioiiibus i m quia femper recurtit ratio de priori-
;ate eile naturalis 8c fubftantialis ad eflè fupern.itürale:
fed eflè umonis ad Verbum pertinet ad elle fubftantialej
unde SS. ГР. & Theologi banc, unionem vocant fuliñan-
tialelh. }. quia forma difpsfitiva phyiica debet elle ejuf-
dem oidinis cum forma ad quàm difponit ; quia debet
complete habilitate fubjeâum ad earn recipient! im , fed
non videtur poflibilis ullt. talis difpofitio ad unionem
bypoft uicam cum Verbo divino , g.&c.
tnb. diniqut , quia omnis talis gratia > feu qualitas
fupttnaturalis media Sc difponens aflèritut abfque rie-
•*eflitate.g. &c. ant. patebit ex objectionihus.
ОШс. i. coii.i. p. Difpofitio phyfica debet eflè ejufdem
ordinis ie ex natura hia concort cum forma ad quam
difponit , ira ut iftara attrahat ex quadam necelfltate ; fed
ntomdem de potenria abfoluta dabilis eft talis difpofitie
ad unionem hypoftaticaru ¡cum Vetbo : quid enim có
gete poller Deum ad talem unionem >g. пес depotentia
»foluta poffibilis eft dujjofiiio ad illam , faltem лрЬ;;-
■y i De unions hypejiatica. T)'ifp. 17.
1{c¡¡/- tu abfolutè maj. ncc enim difpofitiones omîtes ai
formas fubftantialcs fiint fubftantialcs , & maxime in h»
aux pendent à caufis liberis; & multo minus de difpo-
fttionibus non ultimis ; ladhuc minus de difpofitioaibus
moialtbue aut congtuis ; noftra autcm concluso » non ett
folùm de ultimis phyficis , fed miximède moralibus , aut
de non ultimij Se de congtuis qux etc. qtiadam decentia
aut conveniencia portent precederé in anima ur movere!
Deum ad fibi concedendam Ьаис dignitatem.
Obiic. cen. i.f. Omne fubjeituin debet proportionari
forma; quam recipit;fcd humanit.is Cltrilli, de fe, поя
erat pvoportionata huic unioni cum Vetbo ; ifta enimeft
fummi ordinis fupematuralitatis , illa verö otdinis puré
naturalis (ine aliqua gratia fupcrnatttrali, g. bumanitas
ad hanc unionem difporii debtiit per aliquam tupertu-
tuialem qualitatem , feu , gratiam,
T[tßi. d. maj. proportionari in ratione reeeptivi к re-
ccptibilU con. in ordine naturaiitatis .тес fupernaturali-
tatis n. maj. & conf. alioqui nee poftet anima reeipere
gratiam ipfam ptopter eamdem imptoportiouem , utdixi-
jnus &¡ daretur proceflus in infinitum!
Oùiici. Unió beatifica cum Deo requirit in anima lu
men glotte perfquod elevetur ad attingendum Dcum
'intuitive, g. a fortiori unió hypoftatica , quae eft alcio lis
ordinis.
Kefp. n. conf. 8c difparit.is eft , quia lumen gloria: non
•diturfdlatn ad eflè ? fed potitts «d operar! t quando au-
tern pottntia debet operari- fupra fe , debet clevari î fed
quando fe habet pure paffivè ■ elevatur per ipfammcc
formant , feugrati.nbfeu lumen, feu unionem -, alioquin
numquam fubjeftum naturale , v.'g. anima poft'cr tecipete
ullam ex his forints fupernaturalitms. *• '• •
OA/i'î.> Deusnonttnitur ulli anima; , ne quidetrt mo-
laliter, nifi mediante aliquo dono gratis, g. mnltô . mi
nus ,potuit uniri humaniuti philice & hypoilaticè fins
aliquo cali dono.
T\ef}>' d. ant. nifi mediante dono «ondómitanti Sc quoe
eftipla formalis unió con.ünc dono antecedenti & prxvic
ti. int. nam cùni unitur per cbaritarem & gratiam fanctifi
cantem animx infantis baptizad , atic Angelis in ipforunr
cieaúonc ) non aliam jprae reqttiri difpofitionem quam i¡»
fum donum gratiae. Aliud eft in'adultis peccantibus qu
deben* difponi per a¿tus pcenitentiac quibus tollancur dil
pofmones conttacix.fc. peccat*
Nul!
De mïtme kypoßatica. VîfpJ. 7$
Nulla g. alia difpofitio requinta fuie in illa humanitate
Trater potcntiam obedientialem in qua eft euentialicet
jd Deum nd fuftentari 8c coniplen per fubftitentiam ejus
inctcatam : & hoc impletum eft hoc iplo quad Deus
noluit ipfam fubGltere pet fc ipfam , feu per proptiam
fublili;ntiam,fed per fubliftentjam Vetbi.
Diri aurem , nulla düpifitlt phyfica & pnevU & prace-
rtvi; ыш de concomirante uuilus dubitat ; certum eft
quod in bumanicaceni Chtifti cum unione ad Verbum
venir omnis platicado gratia: & veritacis • Sc ut docec
DoâorSeraphicus. Concedí peleíi quest anima unttttr ipfi
"jerbo mediante habilu-gratuite , quia nun jdecet ipfam untre
verbe nifi afiimiletur habit» ferfecla Dciferrreiialis > unde ^
anima Chriji »on lamiera fuit grata in infante uniente , fed л
tieam glerißcatafuper amties animas btatau ■
Certum etiam eft quod ipla. uaiottiit.pute,gratuit» к
íiaerua omnium gwtiatum.

quAJTio y i.
Dt ciimexhne unionis bypoftatica cum Bäatißcj
Ó1 gratia [melificante,
fubcilis 01Щ magiftro lie dubium proponit.
ajVtntm uoih&o» hiimatiam uniri De» hypofiaticè CT not?
¡mi iiitiitdai contiadiHionem. Quod idem eft ac qujeieief
»n Ax dux uniones lint effiuialiiec feu neceflario con'
r.esa:, ita lie impliceteas fepatií ¡i: Dcutu poftè fibi a(Tu-<
anerC naturam qua: non li: beata . Se quidem quxlHo pie-*
cedit de natura rational! qua: Gtcapax |bearitud¡nis J na«
Ii unió fieret cum natura irrational! fruftta hoc quirae-
u:r ;nonemm effet capax v¡lion¡s,nec fruitionis Deiinfc
i. propter fe.
Qua:ltio autem pareil agitai! tarn de faíio , quàm de
Sjuibili, videlicet an defacto anima ChrilK habitait unio-
otm ЬеаййсатлЬ inftanti conceptions feu unionis hjpi
poftatica: ï & au fotaait Сада non kabete ftante tmioac
fypoftaticâ, ^

• 1
Тогж, VI:
74 Ve umone hypoßatlca. Drip. iL
CON.CLÜSIO I.
A KimaChrifli fuit beata ab inflami conceptionis ; Jta i*t
non priies temporefuerit unita verbo , quam habens zifio-
tcm ryfraitionem beatam* Eft teceptiffima quo ad I.p. non
autem quoad fecuwlam quam teiient Scotilrar.
Í.&.U Prob, ex Scoto qui ptpbat impeccabilitatem Cbtitti ex
* be.ltitudine. Di» cum Chriflus in i. inflami unhnis ejus
Dco , fuit beatus , i? beatitude abßulit ¡tí отпет peccabili-
taiem , Sic.
Prú. i. eadem pats , ex commun! PP. & Theologorum
contoifti contra quem hoc nen poiièt Jiegari fine temeri-
tate : Honfie efl de anima Chrifii difiulandumficut de ausü
bet ¡Angelice íbiritu. vel immano ; quis potefl effi particcps
Dei nifi vécus Deut, qui efl Chriflus ; ficui ergo Chri¡us'fingu-
-4ariter habet utfitDeus verui , fic totam dhinitatim fuant
fmgulariter novit , & plenam habet notitiam divinitatis
fua , BHMM» buœamtas Chiifti potieb.iiur vüioiici beata
quam participaba! à Deitatc fe u à Verbo.
Confir. i. à Chrifoftomo > fuíñantiam Dei neme -vidit....
ciualis cjlnififilví e)us' unigenitus qui certam notianem vi-
I1'"' fumquc, cy compr*henfienem . habet qualem filius de paire
m¡ habere par efl,ficM enim cognofcit me pater, inquit , & ego co-
14" gnofto patremyk. intuitiv^
Cenfir. i. ex Euthimio qui ponderans Ьгс verba, Chriftj,
pater diligit filium & omnia dedil in manibus ejm , fcribit,
TamquamDeut omnia habebat, ex vi gciiírationis anerna::
hoc lamen etiam dcditeiul hamini. filent namqtu patres
'*♦!' aligere filies eifqve tradire qua f<afunl.
J. Ex divo Bernardo , mihi fufficit fcire & credere De-
minttm. l.cx quo cum Deo in unam ajjitmptus efl pcrfmami
„ fuijfcpcrfeHum Deum ; ac per hoofofttlam fapientiam , per-
i 'oil- fifi"*1 )ußiti*m > perfeSam beatitudinem,... ey quidquid de
Eviph. eofecundum fubflantiamdici poteñ , de et etiam pouùfle dici,
фат ciém in utero fuijfct matris non ambige. g: ex his Sc
aliis PP. qiios longum cfièt teccnierc, Chtiftus ex ipfo
inftaati , 8c ex vi imioais cum Verboibabuit unionem bea-
tam. Prob. 3. Nam unió beatifica fuit poitibilis in Chrifto Cue
inconvenienti , Sc boc ab inftanti conceptions fux. g.
î.rf.ij hic ill! ttibuenda eft , ant. patet quia nulla poceft arlètri
*:+• implicantia.ut patebit folutione objeftionum. prob.conf.
■ *' ex Scoto in cemmendando Chriítum malo excederé quàm
deficcre ¿laudcfil/i 4ebila\,fi propter igncrantiato eptrtcàt in
De unlone hypoßaricä. Plfp. I T. 7j
ahtrvm incldere. Et loqucns de gratia. Prcbabilc eß dicerei
fecundara magißrum qwd Veut tamam grattant ei contulerit
au.mtAm patuit. g, П potuit ci conierrc unionem beatam,
nonilli défait.
Prob, denic/ue , narrt Deus dédit ei effe filium Dei. g. St
beatitudinem , cui enim dat quod eft niajus , non negar:
quod eft minus & maxime 1¡ cougruat dono majori.
Confirmatiir ex ípfometchiifto. Omnia mihi tradita [uni , y,
apatrt meo. Et Evangclilta » feient tjuod omnia dedil «.
puer. Alii multa loca feript. in probationem hujus veti«
tatú citant , Ted non videntur fatis urgentia •> ideó mheé
illacontentus Theologorum & ГР. confenftr.
Quod autem id h.:buerít ab inftanti conceptions &
non priùs imam quam aliam patct 1. quia ficut ex eo in-
inftanti adfuit illa dignitas filii Dei naturalis , ita aori
debuit differri h.éc gloria, г. concedunt omnes quod ex
tunc data eft illi fumma gratia & alia omnia dona ¡ una
verbo Ihefauri omnes fapicntite (y fcientiaDei,pSí iftud do-
num.j.qnia non poteft aliud aflîgnari tempus vita: mortalis
ejus in quo id potucrit habere potiùs quàm in hoc inftanti.
g.&c. ' , ,
Obiic. t. ex feript. nam ante paffionem dicitur quoi
Apoftolis nondum erat datut fytrims quia lefus nendur»
erat glorificarut. Et ipfe petebar à patre. Clarifica me pater ^. .
■apkd itmciipfum t&c.ii oporiuit Chrißum fall & ita intrare in A?Jt
fltriam fuam. g. ante tefurteétionem Chviftus non habuit "
unioneni Ье цат,
п. con f. nam licet hoc primùm diaum fit ante
рлШопет , non tarnen intclligitur de hac glorifîcatione ;
fed de Ulaanam confequtus eft.per afeenfionem fine qua
non erat vetiturus Spiritus S. nifi abiero paracletus non ve
nia. i.Sc¡. intelliguntut de clatrficatione & glorificaaoue
corporis & nominis apud homines , qiiak's erat gloria
quam jpfe ptocuraverat-patri coram hominibus. Pater ma-
nif'jUvi потеn tuum lmminib«s.
Obiic. г. Chriftus tibi meruit gloriara fuira & beatitudi
nem. g. earn non habuit cum unione hfpoftatica » пес ab
in&antî coneeptionis fuá: ; nam prxtmum non pracedie
nietitum , 5t iftud , non fuit completum nifi per mottejfc
ttucis ¡ propter cjttod Deut exaltaeit Шит.
"Кф. d. ant. meruit gloriara corporis Sc. notriinis icon.
Sbtiam ,'аттзе , & vifionit ac fruitionis Dei ; n. ant.
lUmiftam habiiit ex congruentia dignitatis & pet quamdai*
appeadicem unionis hypeftatica-.
Inf. glotiofius eft Chrifto quid bcatitudhiem habueric
D i
■j6 Be mlone hypnfiatîca. Dlff>. /f.
*x mérito , quàm gratis, g. credendum eft quod earn priti*
meruit.
•Selb, d. ant. fi aliunde nonhabeatur ex quadam conve
niencia ; con. fi fic habcatur ; n. ant. ex conveniencia,
aiirem unió beatifica debebac comicarrhvpoftaticam ut «1-
ccbainus . ut qui tarn intimé uniebatut indiguitate 8c fub-
ftancia , unitetureiiam bromé pec operacionem fiacuItJ-
xssm amm.t fuar& qui aliquo jure n.nivitatis erat fib us ,
eodem iureftaerenir ha;reditate.Sc communicatee in om
nibus bonijpsrernis.
Obiie. j. Unió beatifica etat incompatibles cum ,ibet-
tate neceftària ad mecituni & ad patiendum S: moiien-
«Ьта : fed Chtiftus «Я» meruit & paiVus cit. g. non ha-
buit illam unionero. Prob. ma'), nam impaflibilicas eft,
una ex doiibus beatitudinisi& beat! nouhabenc uirncientcra
bbeftacemad merirum ; amant enim Dcumaeceûanô Sí.
ad hoc determinantut per vifionem.
maj. & prob, -ejus de via ordinaria &.fec!ufo
tïitrac'ulo ; con. de potencia Dei abfoluta & cum miraeu-
lo , n. maj. ic prob, nam per miraculum glotis fiiavitates
-contincbantur in parte fupirjoe anima: Chrifti , ne impe-
direnc crifticias » & dolores pattis- infetioris. Et idem clt
de libeccate ; ted de b ic infra aim dc impecabilijace , 8i
mérito dicemií s . . .■*•-, v...j ."
■'.'<. lu'J'-GdäÜ С Í-Ü S- J О- 1 1.
T 1n!o beatifica nan erat .tjfuitiaiiter vcl nectflaric соппехл
*^ cum hjpoßaticaifed verbùm patmflit affumere naturam
ttiam rationalem nun keaiam. Eft communis.
Preb. l.tt Sioto. Priùi.ex ratione prioris foleß ejfe fine pofle-
0,i.t. rJerjfM (ontradiiiuine,, & hoc quaniç nulla efi necejjari*
connexio eorum : alirer nan falvarctur prioritat unius аЛ
aliud > pacet ex defimtioneejus c. metaph. fed natura pcr-
fonabilis priùs natutalitet petfonatut in eo quam opeteturj
& hoc quandoperfonatur in fe ; quia operatio eft fuppo-
fiti prxexiftentis ; &.in natura intellefluali eft petíbnx. g.
quar.do perfonacur in alio > gt humanicas in verbo.'
prius naturaliter perfonatuf in eo quam operecur.^
Prob. г. ex pra:cedenti ; namfi nulla formalis auâori-
taslcripcurx aut Concil. cogit dicere Chn'ftum de faílo
habuiûe unionem beatificam ante tefurreaionem > fequi-
tut earn non efle neceflarip connexam cum hypolta-
tica.
Pmb.}. ex allato argumento Scotj. (ДиадеЬ dux tes
T)i Haíme bipoflatîca. Dïfp. 1 T. -fj
KfeK'brnr ad invicem ut una fit naturâ fuâ prior alii
& div ?rf.e ranonis > ab illa ¿ iUx poffunt elle fine fa invi-
ест y Гх'гет prior potcft e.xiltere fine pollctiori ; fed talis
efl uoío bypemicjia cum beatifica; g. iila potefr efiè line
lita prob, rnin. nam prini eft naturam perionari j feu con-
fii'ul in fuo elle fob (tant ia Ii , Ä: fubfiitccri quànvopt tail j
it;ro agfte eft ftibfiflciitis, * priés -eft eflè quam agei.e >
ftJ unió hyptrftatjea coniplet ' humaniratem Cbrilii i.io-
ft wrin'.irer. , & in ratione fublill ntis ¡ & шпо beatih-a
íiíjni confia ruit &c complet in ratione operands per vi«
(hncai quoad intelleccum & quoad fruitionem in volún
tate.». Sec.
Qjoifatitcm fintdivcifir rationis patet j qui i unio hy
poit tticS ell paffio quit nattirs fumitur i: depender à ver-
bVj beatifica verá , eft actio fupponens Шаш paffionem .
feu perfonationem. .
Item ilia ponitur à folo Deo ; ad ilram veto ponitut"
ctiam activé ab hurnanitate qua? agit per intcHettum vi-
deatcm &: per volontatem amanten» , feu fruentem. }„■
periilam natura perficitur & fifth in fe ipfa i per illam vero '
(jilalî tranfit extra fe & tendit in objeftum vifurtt & ama-
rom. .). perilram fubfiftit in folo Verbo in una fola perfo-
n.1 ; per iftam veto uniturtoti Efcitati immediate Sc toti*-''
rribus perfonis quas nolunt adverfarii pofle viciera fepara-
rîtn , necefièntiam fine illis. g. ha: dux uniones funtdi-
veififlima: ic feparabiles , nosautem connexa; , faltem ne»
•eflnriô ; ira ut-implicet unam eflé fine alia.
Prtk deni<jt*rquiâ nulfaipeteft afferti implicantia quóoV
tamañitas fubfiftut in Verbo , & quôd carear vifionebea-
ttícá". пес etiam quin Verbum poffit aflumere naturain
лоп beatificabilcm. v. g. naturam irrationalem, g. 'пес
implicit Unionen b'ípofraticain feparari à beatifica. Anr»
patebit fblutione objeftionum,
Oiik. i. unio hypoftatica exigit neceffario lumen glo-
tii. g.üi viftonem beatam ; nam implicit aniroam habet-g
Hud tirmen Jr-nont habere- vifionembeatam-j alioqui eß'ci
& noaíflet beata.
3Ç#. п. aut. f.; lté m de exïgentïj r.eceffitatis : nam tw
tonveriitiitia > congroentiaque son parra id verum eft j
ííJ non de tanta uecellitate ut non poifint fepatati de pe-
uni ; U M abfoluta.
ííf.i.ñ.conf.nam ficot poteft eíTe in anima hahitus
¡litri&ch.iriiatis fine acribus Ulis correípondemibus , noa '
vMeo tur lumen glorix iionpoiièt eue fine аЛи vldendi
yS De unione hypoflatica. Difp. If.
fuß. imcllcûusefl peter.:ia '.naturalis ¡u ut non poñit
son videte objeétuniprajens : ficut nec oculus non po-
tili non videte keen-, prafentcm ; fed Deus eft intimé
pr.Wcns intclieftui natur.? fibi unitae hypoftaticè. g. hzc
eon poteft Deurn non videte quandiù Uli fie unitur.
Tftßi. d. rr.aj. ooieftum naturaliter coneutrens ad ;fui
vifionetn : con. objeftum voluntarium : n.jtiaj. St conf.
nam eflentia Dei eft objeftum voluntatium lefpeâu po-
Kntiarum, extrл fe exiftentium ; пес movet neceflario nifi
proptium intelleftumj ad extra verô non movet nec vi-
deturnifivolens.
Qbiit. i, natura non eft feparabilís à 'fuis Proprietät!-
fcus; fed unió beata eft proprietas bypoliatica : g. &c,
prob, min.nihil enim magis eil proprium filio quam videte
4c fruí paire & natutá fuá. Hirnc novitfHum nip fater mam
joirtm nififJmi , fed per unionem hypoíhticam Cbjriítns
»ftfiüusDei g. &c.
Rtfp. п. min. nam beatitudo non eft proprieus infrpà-
j.ibilts ab bac unionciaitequi bxc non poil'et ficti ia naïuta
jftatioiwli.
ûWr.j. fipoiîet hzc hamanitas non tflè beata, poflet
peccare & d mnari i fed lioc eft abfurdum : nam diceretnr
Deus peecat , damnaiur &c. bicut dkitur Deus motitut ,
patiiur&c. . , . ., •
K'l}' i- n. maj. nam impeccabilitas Cbrîfti non veuil
Irarcis« ab unione bypoílatica ut dicen us infra.
Htfy. :. я. triin. -нам » abfolutc loqueado , humanitas,
Cbtifti non eft impeccabilis , ut vidcbirnus.

Q.ÜÍSTIO VIL
25* fupertinturalitate & fubftantialitatè hujfiJ
union!I & qncmode dteatur fupernaturaUs
& fubßantialis.
Nïqiiidcjuam remanea t explicandtim circa n.ituram &
qualitares unionis hypoftaticae videndum fpecialiter
quo fenfu dicaturfupcrnaturalis . quandoquidem aliquan-
do àp.itribus difta fit naturalis ? Et quo fenfu dicatur ab
iifdem & a Conciliis fubßaniialis i Cum dixerimus cam
elle in fuá mritate accidens de tertio genere lelatiromiu
к ut ab Ьог lucipiaro ; fit.
Vewiione hypoßat/ca. Di/p. II, 75)
С О NC LUS IO Г.
f^üamvis кто l.ypoßatica ßftn entitnte accident j tarnen
Vy abfoluti dicenia eßfubßantialis. Eft communis quoad
banc partem , quoad prirnam autcm probata eft fu-
■ . ..
Prob. I. ex Scoto. Tßa vente extremorum- пес conceditur 7.
ф ijftntiaiis , nee accidentals , fed fubflantialis. Damafc. 1 i.O.
c^f.fubßantialcm inquiumus urtionem fc. veram , non ft- *"7-
ctmditm phan'afiam ; fubfuniUUm autcm ; non utdttabm na
tura perficicntilms unam compojitam natutam &e.
Proi. г. cx Concil. Lateran, fub Mart. 1. ubi jubemut
confiterí ¡proprié ($■fcundum veritatevt duabtfs & in dua-
Cuinatmis fnbßantialiter unitis unttm eundemque eßi Domj^
■ ti'rn I.e. ... • & ptopri'e ac fecundum veritatem ttamrarurx
fubjlautidler/l unionem g. 8cc.
Prd. j. nam fi fixe nnio dicercmraccidentalis datrtur
-eccafio cirandi cum Neftorie j quafi Verbum &homo in
Öiriilo non unirenmr in unit.nem vevam & realem 6s
propriam petfotix , fed rhoraliter & fecundom aff:Äiim >
erléntque ш eö dux reales períbnac > fiept.du« reales na-
. ture 5 fed hoc eflètharreticum. g. dicenda eft unkvfubit.in- "
tialis 1 quia définît in veram Sc realem urtitatera fubttan-
-tie feu perfonz- Verbi de qua illa: duac natura;- prxdicaji-
nrr «я quid, nan anrem in qnale J Bim riieitur Chrißus eß
Du« у Sí Chrtlius eft home 8ft. . ..j'
Ohiic. 1. omnis unio in qua extrema uniuntur mediante
accidente eft accidentalis ; fed ifta eft ralis, pet nos ¡g.
Sx. Prob. maj. propter quei union qnodque tale & НЫЛ
fed fixe unio&compofitmn iftud eft propre» rc-
lationem qua: «ft accidens : g. à fortiori ipia eft acci-
itai.
\ifp. п. I. roaj. Sc d. г. propter Hnumquodque tale , ur per
кг.то caufam 5 con- finí minus i п. maj. ad min» п. iftucK)
die» шшт propter banc unionem ut per veram caufam î
пэт , ut dix mus injphyficis , unio in compofito non ha
bet rationcm verx cauíx , fed eft ipfi caufalitas » feu id
pet quod cauíx caufant & faciani compofitum , vtlut
pet quandarn conditicnem : unde , licet unio inter corpus
Stanimam , aut inter matetiam 8c formam fiibftantialem ,
Dtentitativè accidens , feu relatio extrinfeens adveniente'
non minus compofitum eft fubftantiale , Sí ideo unio dici-
tutОЬЦ^г.
fubftantialis.
Q«od Doteft adtfie 8c abeflfe fine fubjeâi coi» •
D« 4 -
So De типе hypoflatlet. Diff. .ï I.
»lptione i efe accidéntale ; fed hite unio eft talis > non
cnirn deftruerctut humanitns Chrifti > пес Verbum quam-
T!s divinitùs fepararentut Se poflènt feparari g» eft acci-
Jcntalis.
TtrJ}. d.maj. accidéntale refpeâu ejus à quo porefc fe-
yarati fine ejus deftmftione ; con, tefpeftu ejus à quo
non poteft fep.itari. п. maj. Sc mit», non enim hace unip
poteft ab elfe à Cbtifto fine ejus deftruftione j quamvis
yofl'et abeflb à perfona Vetbi & ab humanitate feoilim
ipeftatisfine illomm deftruftione.
Colllgeigitut primo quod hxc unio dicitur fubßantia/is,
»on ex fua entinte propria > quafi ipfa in fe fit de genere
fubfiantii ; fed quöd fit reafis , phyfica , & intrinfeca unio
iiumanitatis cum perfona Vetbi ; non metalis 8c extrinfe-
■ta ptrafrcftiim & gratiam , quaJis eft inter duos amicos>
am inter homiircm juftum cum Dco per gratiam fanfti-
Jicmtem , uc diceb.it Neftoiius. г. quia per illam perfona
Vei'bi teddit naruram i'Um veré & realiter fabfiftentem
in fuá divina bypoftafi & perfonaatate. j. quia cum, ipfa
facit unicam rcaiitet perfonam ,c¡ :x eft Chriftu» Dominus
<|еЬ'<]цаз objecliones dedimus fupta.
CONCLUS IO IL
% lut in efltjve fenjbhdc unit diciptftit naturalis: Umaè
M-tabfihti dietnttaeß fiferntturalis in fuißann'a. Eft com-
Blums.
iti Prob. I. ex Scotoqui concedit ; qutd iß fumm* ¡ratitt
.С- in iß» mime juxta il'lurr Auguftini; in rebus per tempus ortis
4. fumm* grtttiaeß htminem fieri Dc«m quod repetit in 4.
r. fent. ubi docet nullum opus Dei fuifle magis gtatuitum.
•**g. abfolnte loquendo , unio hypoftatica eft fupernatu-
raüs 8t gra'.uita quàm ullum aliud opus Dei tempo
rale.
Prob. г. nam ftipernaturale dicitur prout opponitur na-
'»urali i quatenùs fuperat vires omnes agentium cieatotum
ferra orclinem naturz,ut alias diximus. Et iftud duplex efiv
.j. quodai fubflantiam quod ita fuperat omnes vires agen-
tis, ut intra totum ordinem agentium naturabum feu crea-
torum quomodocumque difpofitorum & completorum ,
ftiam fuppofito concurfu Dei generali, non poflit ab eis
pioduci ; 1. dicitur quoadmodum quod poflet quidera pro-
■¿ac\ ab aliquo agente creato fecundùm vives fibi prppriasí
fed non in illis circumftantiis in quibus produdtur.- v.g..
Tanitas paialitici ex fol» contaâu ».vel vcibo, naœ-ille:
f

JÖe т'юпе hypoftat'ica. T>iff>. fj, {fj


morbus poflbt quidcm remediis phyiicis cntnri ; fed non
fimplici contacta aut verbo. Ho'cigitut utroque fciifu
uniohypoltatiéa áichui fupernaturalis ; quh per nullaní
potentiam crcat.im poííct impedir! ne natura individua
creata fuppofitctur propria fubliftcntiS , & facete nt fup-
póíitetur per fubliUentiam alionam & 'maximèper fubffi
ítenriarn Vcrbi , & be uniatur fhypnfraticè Dei Verbo , a:
natura: divin.t , i ta ucin verbo' divino amba: natura: noti
fine nib una perfona.
Cmfir. nam coiiditisnesomnes fupematuralítatis quoad
fübllantiiim ítrtit t. ut res non fit debita ullo jure natura»
i.ut non fiwjuoad product,in potcltate uüiusagentiscreatí
;.ut dil'pofitioncs ejus ultima1 non poflint poní ab «11*
caula nattfvali errata ; ficutponuntur à genitoribus difpo-
fitiones ad aiiimam rationalem. Haie conditio tere coin1
cidiccuni prints, i.iitelevet creaturírn ad rile gratuiturn
& fupernaturale gratia; Sc glotis Sic. Sed bïc omnia con-
ctirtuntin unions liypofhtica , ut patet , & magis pate-
bit ex dicerictis g. eil in fubftantia fupcmaturalis.
Dirti autem {'licet in aliq'jo ftnfu dici pofsit naturalis )
1. quia id poteft drei próut naturale oppcmitur violento;
umoem'm illa non eil in natura contra'; ied tanttim fttpta
iacUnationem 'ejus înirttam ; nihil enïnVilli detraliit г
nullam vim facit , led fu mme perficit * dignificat : prm-
cipium quidem 'nijiis unionis ей cïtra :11am ; fed ntill.inv
babet ad hoc rcpugnamiam ; fed potius eft in potcatia
obediential, ad illam. >. dici potell naturalis proiit natu
rale opporiit'.:!" moral! , vel apparent! , vcl putatitio > St
(ign'licat quid pb/iiium rc.ile , verumi& proprium ; Sc be*
fsnfu difta eft ab aliquibus patlibus naturalis : dum age-
fcïiTt' contra Heftotmtif & alios heréticos quivokbant ,
banc liñionctn eile moralem > apparentom , metaphori»
elm, Sc putatitiaro. ;. dici poteft naturalis prout naturale
epponitur libero > fal'.em quoad efleftum uniendi : пап»'"
iil-'hoc feafu ex nat«ta4tia dctcrmmatut ad eiicttum fuum
fotmalem , qui eft untre humanitntfrrt Verbo divino ;
fcdicfpeflu caufsfiua: efficientis fc, Dei'; fron ell natura
lise fed libérrima & puré gratuita ; nam per.dcbat-ex me-
■Jliberslitate & gratia Dei hmc unionem concederé.
ciïic'. : . tjnod cotjvcnitrei à nativitate dicituc naturale ;
fed hic unio eft htijufmodi-refpectu hamaniiatis. g- illa c$
naturalis & propria. _ ;
tXtfy.d. maj. quod convertit ope: a agiiftis crdiuarii
iinaturalis : con. operâJagemis inareati Sc fupta vitcv
Wtóis iMtjuti*. n. njaj. bjkc unio non tantiYn facta eft'itc
fz. Dir Httione hypofiatka. Dijp. II.
mediate à Deo : fed nequidem ulia difpolitio exigitiva
illius caufataeft perullum agens ficut canfatut organisa:
tio , 8c alia: difpofitiones qua: exigunt mfulionem anima;
lationalisi unde, licet Ша infitfio 1 qua; à folo Deo fit pet
creationem did pollit naturalis ex hoc capice ; id dici non
poteft de ifta unione.
Oiic.t. unio refultavit in natura ex aftumprione'pafTtva
e.'us à Deo> fed refultantia eil naturalis, g. Sc unio. I'rol».
maj. nam hôc ipso quôd Deus voluit hanc,naturam noil
fubfiftcre de fe , fed per fubfiltentiam Verbi , impedita'efl
fubfiftemia creara & rcfultavit ibi unio ad Vetbuni ; nam
relations non producuutur ; Ivjc autem unio eftrelatio
per nos g. Sec.
HeFp. n. roaj.nam eodem a£lu quo voluit impediré fub-
fiftentia; creat* exiftentiam , voluit unionem & dependen-
tiam ejus adverbum , & fubfiltentiam ejus per illud> 8;
quidem direfte 8c pofitivè. Unde , ibi babes duo mira-
cula ; i. impedimentum tk negatio propria; fubfiftenrix ,
& it unio cum divina.
■ Infi, unio anima: cum corpore refiilrac naturaliser ex
Snfufione ejufdem in corpus- g- Sc unio humanitatis Chrilii
èx privatione propriar fubfiftenux. '
R'Jp- n. conf. & paritntem ; nam anima eft forma debita
corpori eonfequenter ad Organizationen! > 8c aliäs difpo
fitiones naturaliter inttoduetas in corpus. In incarnatione
autem nulla talis difpolitio naturaliter pofita eft ab ullo
agente «reato ad fubfiltentiam Verbi ; nequidem pofito
impedimento ad propriam ; fed hoc fuit ex pura Dei
gratia & volúntate libi naturam illam voluit aflùmere Sc
noire.
Otile, з. illa unio perti'net ad conflitutionem Chriftijg.
eft illi naturalis. Prob. conf. nihil enim eil te a gis natu
rale alicui'quàm quod ingreditur inttinfecam conltituiio-
яет ejus.
1{tff>. d. conf. eft naturalis Chtifto adequate fumpto pro-
Uli compofitn, Sc in faite cflè con. pet ordineni ad huma-
nitatem > & ad compofitum in fieri ¡ a. conf. loquimur de
unione non in faâcr cflè 6c comparative ad totum Chri-
ftumper ipfam conftitutum ¡ namibiinduditur , ipfa , qua:
non eft fibi fupecnaturalis fed icfpccUvè aá ш pet
¡fcbin 8c rnaaimè ad liumanitaw«.
IXe unione bypojraticà'. bifp* I î. - 8$' .
—; ^_ ;
Q^U-rESTIO YIIF. :'
D¿ fuhjeBo untonis hypoftatia & ejus uttttate i J
an tila immediate) fubjeßetur in fartiiut
ejfentialibits vel in-toto t

ALiter- preyoni foler , an verbum immediate reí me


diante aflumpferi» partes humanitatis > Et qtiidem tarn
integrantes quàm eflèniîites ; &etiam humóles > maxime -
fanguinem î Sea > an única realiter tinto fundata ¡n tot»
hurnanitáte ! An pkres partiales in fingulis par'tibus , v.g> .
in anima , corpore > & tota in fingulis pareibut incegran-
tibu s corporis ? « j» ... ..•>;.••«
Suppono autem i> ex philofophia, demente Scotiflarum,
quöd totum eflentiale fc.csmpolitum pbyiicuro ex materia
forma fubflantiali dlltinguitui realiter ab illii paitibus fi-
mul fumptis & unitis.' , ,>
i. Exmet.ipbyfi(-t , quôd<um'o rei alieujus ad peifonam
poteft eile multiplex^ fc. vel per tnodumperfumtionis ,
qoando fündatiir in tota aliqua & cofftfileta eflentialitef '
natura intelleíruáli ; am fuppiftietitnit i qtiando fundatuc •
in natura totali irrational» : authjpoflaciiatis , feu fimpli-
cis fiflentaiionis , qn.indo fundatut in aliqua re incompleta]
fei, qua; habet raiionem actus autpotcnu'a;. v, g. ia ma
teria Sc forma .- in corpore & anima ; vel in aliqua forma
accidentali. Нес enim omnia dirtingüit Scoius,. Uude j.A-,
imio rotius humanitatis ad Verbum , dicitur (etfmatit. <¡.i. I.
Et hatc valdc notanda Amt ad intelligeriuammentis, Scoti »r« t.
Sí fuoram > qui noir bene inter fe conveniuni; irV hac
quaeltione, .,
Deniquefupponimus > ex cKcendis , Verbum. aflump*-
ftft veram carnem. •
eONGLÜSItX- ï*-,'..''
V$rtum divinum ajfumpfit'tam corpus quàm anttoam & tt*
um humanitatem^ qaidtm immédiate. Ita Scotifta; ia-
fi|nes. ^ . î.*»-»
f№Pwi.i.ex Scoto qui
fuit ггясЦздкё contra
anima tenentes
Sc tota quôd corpus
h.uraanitas aflump- i¡.
msdiwúbue и. г.
*•
D 6
Í4 ZV яя*вя* hypofittiîca. ЛЩ>. ft.
çattibus : fie impugn.lt. Quia hincvidetttr fequi quod Cftri—
fas non fuitprimo homo . . . quia primo ajfumptum non ejfes
natura humana y [id pats natur* humana 8cc. Unde fequi-
tur quod Verbum primo &" immedi.nè .ifliimpfit cocam hu-
manicatem , faltem in unionc perfonalitatis.
Prob. i. quoad up. d: corpore & anima : quia fi unio non
fcffet fubjeítata incorpore vel in animai illa pars non di-
cíietut uníta'VeAo î non enimpoteft dici unira nifi lia?
beat unionem;fed conf. eft falfum. g. in ulroque eft uni'o
Min. patet ¡ nam fola anima, aut folum corpus non fa-
ciunthominem.Prob.maj.nam fi in fola anima cllèt unio >
Ikec effet fpiritualis , 8¡ fie non poflet unite corpus >
quod eft materiale ; & (i uno eilet in folo corpore > effet
materialis 8¡ fie non poflet unite animam. g, nifi unio
eflétin uttoque] una ex illis partibus non eiktunita Verbo.
Prob. i. nam ex fide tenenvjs quod in triduo mortis
tam corpus quàm anima Chriíti manferunt unita. Verbo
jtixta illud Damafc. quod feme! ajfumpfil питquam dimißt
g. unio hypoftatica tarn fubjtftatur in .corpore quam in
anima, g. funt duas uniones reales ; nam idem reaütet
accidens non poreft eflè fimul in duobus fubjeñis tcilitçt
feparacit, ut erant tunc anima Si corpus Chjifti.
Prob.i.p. de tora humanitäre. Nam Chriftus eft verus
& integer homo & quidem priir ô. g. unio bypoft ¡tica id
in lota humamtatc , & li.ee unio diltingu itur realiter ab
{Iiis duabus. Prob, hxc conf. nam hsc unio totius huma-
nitaris ceflavit per morrem , non vero illa: dax,, &
hsc reíiiruta eft per r.furteftionem ; ills ver6 remanfe-
runt escdem qua; cran t ante mortem & in morte.
Cpnfir, nam fi pritis unio bypoltatica cflct in corpore
velin anima quàm in tota bum.mitate , Chriftus non efiet
primo homo , fed vel anima vel corpus;, quia priroo
uliiretur corpori vel anima; ; fed conf. eft falfum & abfur- ,
Aim gi Sic. .'
Prob, denique totu concl, nam corpus & anima Chrifti,
fii tota humanaras eo modo & ordine uniuntur fuppofifo
V«bi , quo fuiflent unita propriis fubfiftentiis & perfona-
litati , fi fibi. reliira efiem ; fed fibi relicta fuiflent unita
immediate propriis l'ubfilter.tiis partialibus ; & tota
humaniras fuifl'et immediate peifonata per fropriam pcr-
iohalitatem.g. eoderfl modo & ordine uniuntur Verb*
oi4>. i. Si unio eflèrin corpore & anima & in tflto
tüent piares uniones ; fed hoc eft falfum & contra men-
'e™ss,.pP-&DD. qui numquam loquuntur. nifi de uni"
corpore,hy£°^s* i g- »Щ ей К Л1» smè itë&fr
De iimcnehypoßatka. DIJp. IT. 1 Щ~
H$. d. maj. & min. plûtes uniones partiales > con. mai,
íin. min. pluies totales n. maj. &conf. nam ñeque p.i-
ttes , ñeque boniTliCologi negant pluies Uniones partía -
les ! licet unicr.m. fe. totalem , non cucantes de partían
plur.ilita.te , de qua non difputarunt.-
Hfl: SS. Paires numquam cogitarunt de diverfis fpecie
onionibus i alioqui dicerentur abfolutè-.pluris fed unio
nes corporis Sc- anima: . dirtèrtent fpecie ; una cnim cflec
miierialis , & aliafpirimalis¿ ,g. iflaglutíliijs cir'contra
mentera pan um.
R'^. d.maj. numquam cogitarunt explicite Sí fetmi-
ilter;con. implicite &; virtu.iliter ; n.mij. riitt** > ut Д-
ccbam s licet hxç non cxaminiverint fchol iiici & quoad
wceii tamsn Ш apertè, coUigituicx verbis eoru i. ; v.g.
cùm dicunt рей Evangeliftam j quod Verbum cert factum
<|í>qllod induit mortalitatero &c. S.uis apené indicar*
quod unitum eft realiter carni > alioqui non fie loqueretur
pofitivè & propiîè Evangelium. Anima non eft cato.
in/?, i. unió corporis. ad Veibum non fubdividiuir in pia
res .ili.ns partiales- > fecundùm diveifitatem & multitudhiem
paitium Ethei ogenearum. v. g. olîîs > nervi &c. g. ne'
unio totins humanitatis debet fubdividi in duas partiales
corporis ce anima-. Prob. conf. nam eadem eft ratio de
ifu'sp.irtjbus & de illis , cum proportione j nam iftx pat
tes fubfifmnt fient ficillar.
%tlp. n. conf. Sc am. prob, difpatitas eft. quia omnes- .
ift£ partes conitirnunt unum corpus organicum quod non
ей unibile ad animan-, , вес perconlequens in fpecic poteft .
fubffi'rëre fine illis, & fient line illis non fubfifterct in fe?,
iuinec fine illis fubfiltit in Vetbo . nec illi unitur. . . .
Vtf. i. n. poiie ant. quod enim abfurdi vel inconve-
nientjs quod etîatn Шаг paries fuo modo & ordine 8c pro
portione fubfiftiint in verbo fiait fubfifterent in fe fi cibî
relinquerenrur..
Obüc.i. de corpore dicunt SS. PP. illud fuiflè aflumpttrtn
». Verbo mcdiameanimâ. g. in eo non eft propriè unio.
Ptob. ant. nam ex Damafc. & aliis. Verbum aßimpßt cor-
p»(-fir fpiritum. Id eft «per animara qua: elt fpiiitus. Ее
Auguft./i v¡fibilia munda vijibilibus immundis emúngi puf--
fim y non inquinari , quanta magts invißbilis Cr incom-
xMubilis Verität per fpiritum аттлт , & Íer л""""'»
arpus fifcipitns Uto Immini ajpXfofla .... liítravh ! g.
verbum non afliimpfit corpus immediate ¡ fed mediairte
1¿I?''n. ant, & conf. ргрЪ, yd'fic tljft. mtumque nie-
8S De unione hypo(Fatlea. Difp. ГГ. '
dùnce anima ramquam medio quo tranfe.it ; ramenun*
medio quod n. ant. &conf. medium q:wd,m f.tpc dixiirus
eft illud quod in fe< i.atTumitur > & per iftud aflumnur
aliud. Sicut h 31110. i. fumit quantitatem , & mediante
quantit.ite fumit albedinem : medium quo eil illud quod
eft ratio fumeudi aliud quamvis icfum non piiùs fumaturj
fie, unimi poteft dici medium quo afiumpiionis -corpo
ris y.cjuia ilia fuit ratio Verbo fumendi humanitatem ; fed
ilia non priii! fuit aflumpta ; fed poiiùs corpus priùs
aflumptum fuiflèt ^rimitate otdinis ; quia eiifteiJti» , 5r
petfectio corporis prefupponitut creation! & infuiioni
anima?.
Datnafc. autem claims- docct affiimptionetn immedia-
tam corporis arejuè ac animx dicens , quod. Deus omnia
ajfumpßt , corpus animant intelhüivam & rationale™ : tt-
tam'enimtotum ajfumpfit me, fee*. TJñde cùm dicit corpus
'afliimptum per fpiritum hoc mtcllig t de medio qui.
Augultinus vcrcV nihil aliud inreiidit quàm quodVcrbum,
ailiimplit vetara catnem abfque peticulo fc inquinandi,
contra il los qui propter t.,le periculum fordium > nega-
bam Verbuni iumpfiUe veram carnem , quod kgenti pi-
ttbit.
7b;?. Verbum > illud immediate aflumpfir & fuppofita-
vit ¡ quod r'uiflct primó fuppofitatum propria fubfiftentia'
fed anima fuiiVct priùs 5c immediatius ruppofit.ua fi fibi
fuifletreliâa ; g. &e. maj. patet , nam , Verbum fupplet
fubfiftentiani propriam prob, miri. nam perfana deffiniwr
natura: intcllecrudti« incomniunicabilis exiftemi.i. g. i.Sc
immediate afficit animamj quia pet rllam folHm humaui-
nitas eft natura intrlleftualis. «
Refp. n. min. Sc conf.prob.nam licet humanitas per ani-
mam lit intcllectualis» non tamcn eft perfonafine corpore,
îc perfonalitas eaditin tocam humanitatem compofitam 'ex
utroque : Ita eft de Verbo quod caro {явит tfi tk fie homo ■
«jífe. per unionem carnisSc anima: ¡ nam homo ex
utioque conltati "•
0*iic. j. Ex Scoto Verbum efllrtnpfit immediate totam
Ibft bumanitatem , & per earn partes ejus jg. partes efientia-
iJJa, les humanitatis non funt units Vetbo immediate, prob,
ant. in ißa pafiiva aflimptiene natura human* ad Verbum,
nullum full medium quoi inter Verbum- & ipfam naturäm»
fed tota natura fuit hic immediate ajfumpta (? id fr*;
bah&c. g, &с.
. "Reff. d. ant. aíTumpfit totam naturam nnione perfona»
sionisjcon. unione ßinplicis fuftentauoms » n». am» «6.
Dé ninone hypostatic*. Difp. II. 8y
c»nf. nam Scorns ibi loquitur de unione totius natura,
quoad perfonationem ; quia'fola natura perfbnatur pet
ft immediate ; quia petfonatio non cadk nili in naturam
completan^ non-autem loquitur de uníone per fimplicem
fcftentationem j qua: unio cadit immediate in partes
eflcntiales.
/ni. i. Si hoc eilet verum darentur.trcs uniones teales
in Ch'riflo i fed hoc eft falfum. g. &c. prob, min. non funt
ibi tria imita g. nec tres uniones.
H¡g¡. n. min. ¡x ant. prob, nam , ut fuppono ex di£Hs-, -
in phyfica ; in Chriilo font corpus & anima 8c tota hu-
manitas caiifata pet unioncm naturalem corporis & ani
ma;: & lire tria verè uniuntur verbo per tres uniones
realiter dïibnétai , quarum una eft in cprpotc , alia in
anima.;, in humanitate tota punit diftinguitur d fuis par.-,
t bit» fímul fumptisSc unitis.
/»..'. 1. Unio totius humanitatis ad Verbum eft caufa.
unionis partium ejufdem natura; cum eadem perfona-
Iiter > g. immediatibt eft unio totius natura > qttàm
partium ejus qua: non uniuntur nifi mediante toto. prob,
conf. nam ornais caufa eft prior fuo eitflu. .
%e¡p. d. ant. eft caufa finolis , & in ordine intentionisj
con. caufa erKciens auu tormalts , vel matciialis; ncg.ant.
К conf. prob, nam in executione potiùs unio partium
eft caufa unionis totius natura j ficut partes illx funt
caufa; matenaiis & fotmalis , Si intrinfeca; humanitatis,
ita funt caufa: & unionis ejus cum Vetbo ; ficut client
* caufa; perfonationis ejus in ft ipfa , fi iibi tclinqucre-
tur.
Confiât igi tur quod in Chrifto funt tres uniones ad
Vetbum , in tribus fubjectis unitis > & realiter diftinítis,
ft. unio partialis & matenaiis qua: fubjeftatut in cot-
pore , & alia partialis fpiritualis qua; fubjeftatur in aui-
ma ; & ift.e dutc funt Iñnpliciecrfuftenttficantes > & tettia
totalis quz fubjectatut in tota humanit.ite ptout diftin
guitur à fuis partibu» > & dicitiir pcrfoualis ; quia pet
Ulajn perfouatut à регСвпд Veibi. t
8$ Dé unione hypoßatica. Di/p. fï. ..

Q. U £S TI О IX.
Г а&п'юпс я1ытт partium humanitatis ó> та*
xirni de nr.ione fanguinis ; яп iße tmiatur
immediate Verbo î

NOh duMtetMr de fingulis membtis pcrtecti & veri'


corporis hamuli qua: taciunt tum ad inregtitatem pet-
fecra;n> tum ad pulcritudintm ejus. Unde dicitut fpeciofia
forma pr<e ßtiis hominura. Aflumplit ergo Verbam carncm
olla > ñervos j venjs , &• alias bujufmodi partes lolidas
corporis noitri quíe-inrormantur anima i fed dubitatu«
de. panibus fliiidis qu.-e non cenfemur animari. Vide
interim qua: diximus m philofophia de languinis ■ vita.
Gravis o\\m ante annos eircirer 300. & 100. fuit ; de
unionc i.myuini« ad Verbum controverlia inter ГР.
Dominicanos 8t noltros ■ non'quidem Jrca unione'm
languinis immediatam ad verbum in cluifto vivent^
fed m triduo mortis; quia noftri fufrJneaant unionera
ilhm ceiiulle in fangtiine effai'o ¡lio triduo j ifti vem
haue voleb .nt imiouem peifevetaliè etiam per illud
tempas acritec att'-rebant ur articulum fidei ■ & circon-
fèietuiui dä-rcium quoddam clem. VI. quo jubcbajjtai
alttrtores . UiiiQ.iis dsilbiut.ej paünodi.mi canere , inter
qaos erat Guardianiis Couren'tus noftri Barch v.a,
neuli:. Dacteturo verà non exeat fed dktftur fuiOc viv*
vocis oraculum. Hoc contigit circa an. ijfi. Lis autem ex
jilj tempoie lopici tevixit circa an. 14*1. predicante B1
J icobo l'iccno , leu de Mircbia .in quem infutrcxit in-
quiútor Lombardiaj) Jacobus Brixienfts Domimcanus , &
qiiadiao utnmque ardéutec agitata coram SS. l'ont. Pia
Ii. qui tern mdecifa'm rcliquít & tandem an. 14S4. mori-
turus feverè probibuit ne- alterucri pars advccfam ce.n-
furatet , & ne , tain Doinin/csn: quam Minores dein«
ceps dii'putarent iub pa-na exco'n.nunicatiums latx l'en-
tcutU rciervacc ; eut orohibmoni obedicinus ut decet.
' Rcitat. g. qu2»rvncrua>an 'in Chfiíto vívente auc- redi
vivo., languis tu'.rit immediate unitus Verbo ? Si art
idoiB ut dicínduirt de «Iiis iiumocibuj , etjam cxcKnieii- •
sutis âc riuxrs, ..
Ve mione bypeßatk*. Т)Щ>. IL h¡
CONCLUS IO I.
IN Cbrißi corpore lotus fanais fuit immediate unitus vertí
hjpeflalic'e. Idem eß ie aliis humorihus. Eft communis
imô à plurimis contraria netatur errons aut ad minus
temeritatis.fed de cnifuris nihil ad nos ; & de illis non
tonveniunt plurimi.
Proi. r.ex Scoto-, qui licet hoc dubium explicité non
agitet ; tamen ex ejus verbis non obfcurè colligitur ; nam
fatetur quod Chrifttu veri qrtando fuit morluus > aliquam i ," ¿
vttitattm non- habuit quam habuit vivus ; net lamen dtpofnit lti j y#
naluram quam aßumpßt з quantum ad posies c[fentiales$
nam illa emitas quam Veibum depofuit > non poteft ali
ter intclügí quàm de fanguine quem »in flagellis & cruce
effùdit . & Il hnne depoluit, g., ilii antea irriebatur ; ti
turn ilium refuinpfit , itcrum illi unionem pcrmifit. An
suites ilium veré depofuerit cum effuius eft ! id credi-
ditScotus; ega au tern non difpuio propter prohibitio-
ncm : Idem colligitur ex alio textu , in quo dieit quod
carfut potest acoipi ut omnia ilia includit qua; pertinent ad
totum corpus organicutn , five , fint partes animxta , fini,
[mt alia nonformaliser aninsata ut humores e¿r Spiritus > & 4, </ 8 ;
hoc modo fanais eß aliqrid corporis. Et fie cum Vcrbum q.\. C-
aflüropfeiit omnes partes veri corporis hi;tninj organici »»#♦
& integri» fumpfit & fanguinem fine quo reu KU cor
pus integrum nec erganicum ad vivendum.
froh, г. quia id videtur colligi ex Clemente V Г. extra.
Vnigenitus ubi dicit quod una gutta fanguinis medica
propter unionem ad Verhum fufftcifil pre rede&pj ione totiut
generis human's. Sic loquelis viditur tiibuetc ipfi fanguini m ßf
tantura raloiem propter unionem diet! fauguinis ad ¡ntnit,
Vernum ; nam , fi rel'picerct ad dignitatem peilona;offe- ó- ré.
tentis codent modo loqueretut de gutta laciimx aut fu-
deris , aut.de unica voce orationis. Item in Concil. Cal-»^-1
cedon. approbatut Epiftola S. Cyrilli in qua illud joannts
'atrium can.fadum-eß fic vertit , carnem & fanguintm
afimpßl.
AdducipotHntj utfolet , pluta loca, feript. quibus tri-
buitur eflicacia redemptions uoltra: v.ilori finguinit
thnlíi i led quia ha:c poflunt etiam tribuí mérito ас
digmiatiperfona: ofFerentij , omino ill '.
Trot. j. Nam veibum afi'unipfit veraai bumamcatefri
fimilem nofira: fecundum verum •& integrum corpus
uuo omni lubftantiali iategritate naturaJitci requiliu Jd'
jo De mime hypoßatica. Dl/p. 1 I.
cperatíones & piflïoiies naturales : ut patet ex pras-
•edoiti ; fed ad hanc ¡ntegrit.nem pertinet fanguis--
cum aliis bumoribus. g. verè afl'unipiit fanguinem > lient
li atioj humores te panes veri corporis naturalis, prob,
min. ex Philofopbia ; .nam fanguis pertinct ad partes
Emile* corporis animakir: inquit Ar i Ii. Sc ur feribit S 'ñe
ca. Sanguis eft quafi part ntßri , C5- in numero eft torum qui-
huí mnm corpus ejftcitur.
Confir. ex Damafc. Corpus omni ex quatuor elementis-
eenfiatur , animantium corpora ex quatuor bumoribus* Et
i Ttl' S- Aug. Quatuor bumoribus naturam carnistemperari, ctiam
j„ medUina Hfciplina teftatur. Ifti & ilii P.itres & Philofo-
«я г. phi loquntur in rigore phifico.-
Confir. i. ex Apoll, qui nocet quod Chsiftus participavit
fanguinr & caini eifdem cum .dits filiis Ada:. f-Juia ergo
J Pvtrl ptrtertpaweruni 'carni fanguini , & ipfe fimiltter
participavit elftem ubi ait Chriloít. vides ubi fußmi/iludoi
„ , nempe fccundUm carnem Q* addit ; hac dico ad eonf:fionen* -
% ' '* eorun qui mgant earn ajfumpfiffe verum corpus fimiie noi},o.
Нот. Quodeti.im notât Nazian. dicens. Derkum caro faßusn\iß,
\. ÜU «on putative, fed. veré ; quia afumpfit corpus tx'carne oßi-
bui& Janguine cmftans.
.irob.. ). Ex prœdiâa controverßa biter Minores- Sc
Dominicanos coram SS. Pontífice ¡ nam utrique fateban-
tur fanguinem fuifle afliimptum & unicum vejbo vívente
Chriftt» ; & lis tata, erat deunione an dutaflèt irr triduo •
mortis ? & Papaíoliim prohibuít tfe hoc dflptnare. g, cen-
íuit unionem illam durante vita eile extra dubium & ab
omnibus admittendam , & cenè , fi fuiffet liciiura negare
illam unionem f.mgninis ante mortem & poft rcfurre-
ftionem , quanto magis ¡n triduo mortis > quaii Jo ille
íanguis crai-ejfrrjcorpus ï num ridicula & vana ruitVcc
alterado ? g. ex illa alterationc & ferio examine Ponti-
ficis in Congregatione Cardinalium & Confultorum &
decreto i> folide colli'gitut certitudo unionis fangtiinis
cum verbo, extra rempus mortis Chriili.
Prob.i-p-De aliis humoribus > fe. pituíta,bi|e , & fleg-
mate tx fpititibus > nam eodem modo funt partes viven-
tis quo fanguis ¡ licet non ad cofdem nfus i licet de illis
non loquantur PP. пес fe ript.. quia mifcentur i & <juat:
confumiuntur cum fanguine , nec minus necefl'arii iunt
ad conftitutionem humanitatis. g. eos Verbum alliimpfit
llcut^fangaincm Je alias pattes.
Otite. i. Sanguis non eft pars corporis, fed alimentun»
ejus; nulla e(tia¡i)0 fCnütio,&, per nos-? non«aima.
De iinlone hypcfltfka. Difp.II. fi
tor. g. non eft de integrierte natura humanat ficut née-
alii humores, g. née unitus per fe verbo.
Rrß>. d. aiit. non eft pars eflèntialis , con. integralis , п~
aet. Sc conf. nam eft pars integralis & quidem necefl'aria_
uccoipus animetut & vivat & fentiat , quod fufficit ut fit
parsvalde notabjlis 3c necefl'aria corporis naturalis , Sc
pet confequens , quod fucrit unitus > nec tantum vel to-
tuseft alimeutum ut convertatur in fubftantiam vivemis,
.ilioqui poft tefurrectiouem non eflét neceflàrius ¿ quia
tunc nulla eft nutricio.
оЫк. г. Si fanguis > ( & idem.eft de .iliis humoribus^
Uniretnr Verbo immediate , & per fe diccretur Verbum
Uihi eft fanguis ; tß fanguis > vel bilis , &c. ficuc dicitut.-
faäum eft (art , CT* elt caro vel corpusjfedillarron dictu-
tuc apud PP. Sc Theelogos.g.Scc.
T^efr. a, min. nam in rigore codera modo Sc feufu set
diceteturde fanguine&aliis partibus , quo id dicitut d»
carne i quod au tcin defacto id aon dicatur i id facit ufus
vocum , non fcnfiis, nec ratio.
Inß. Cùm dicitur Verbum carsfaSam eft , cato fumitut
jio humanit.uc > fed hoc djci non potelt de fangume. g.
вес quod Verbum eft fanguis. prob. min. nam fingíais cit.
diverfz natura: ab humanitate ; g. ft hoc diccretur de
fangiiine diccrcturialfum, quia Vetbum non aliam nata-
Яш fumpiit quam humanitatem.
fifp. n. min. nam П cùm caro fupponic ibi pro hiimar.i-
ute peí fiucdocliim ¡n qua ponitui pars pro toto : ita Si
cum id diccretur de fanguiac¡ille cnim zque eft pars ha-
manítatit zierogenea.
isft. г. Non dici poteft Verbum atTumpfiffe aïrern. g. пес
fangu¡Hem,qui non minus aët eft .de corpore , Sc neceflà-
riusquàm fanguis.
ЧчГр. n.$pnf. Sc tationem ejus ; Sc difpariras eft , quia
fanguis eft pars interna humauitatis & carnis ; act vero-
eft corpus puré externum.Sc feparatum 3 nec enim requi-
ritur ad ejus iniritifecam conftitutionem > ticut lan
guis.
Oiiic), ex Соле. Ttident. corpus , five earn ponitur
fub fpecie yini , & fanguis fub ipecie panis cum anima
Sdivinitate, non immediate Sc vi vtrboruni ,; fed vi' '
'a;uratis cannexienis & conctmiiantia : qua partes Chrlfti "
Emini. . inlet fe copulantur • g. id non fit propter unio-
nera immediatam vetbi ; g. illorum unio cum Verbo поп
eft immédiat* , fed tantum n.ediata tar теме Con.-,
ctoi..
'fi De Uiûone hypoflatlca. Т>Щ. Yf.
^íf/. п. conf. utramquc imo contrarium feqmiur cí
iilfo verbis aut nimis probatem. Na ficut' eodcm motil*
loquitur de pofitione carnis fub fpeciebus v ini quod de
pofitione r.inguinis íiib- fpccitbus pañis , Icquere*
tur vel eandem efíc unionem fanguinis & c.irnis , vel ncu-
rum mihi cum verbo immediate. Nam utraqüc illa po»
fiiio-eft propter coi.comitantiam & connexiouem g. U&t/t
eft reciproca & fimilis connfixio carnis & fanguinis ira 6¿-
pofiiionis ratio, & iinionis cum Verbo.
obüc. 4. Si unió fanguinis cum Verbo tarn immîdi-rttt
eilet quàm unio carnis : tarn certa elfct peifcv; ¿antia
tiniouis utriufque ctiim in triduo mortis , led conleqvcis
eil contraScolam minoriticam. g. &t. min. patot ex etiCtiS-
■de conuoveifia ínter Dominicanos qui propugnaban!
pei'fevecaijtiam unionis fanguinis efruú cum Verbo , 32
minores , qui aftcverabantvceftationem illius unionis in
motte, prob. mai. nam fi unio carnis Se fanguinis cum .
Verbo xqualis efti utraqae debuit arque durare , Sc Ver-
br.m dcbuit xquè utramque retiñere ; пес potior eft ratio
cot unam tunc dimiferit quim alum partem.
Rf/Ji. Ingenue hanc rationem mihi videri fatis proba'
bilitcrfuadcre quod vel unió fanguinis non fuit nili me
diata vel perfevcravit faltcm quoad • partes faiiguinisr
quas Cbriftus rcfumpfit tefurgendo. Nam , ut elicit obje-
ftio ; fi unio fanguinis & carnis erat acque immédiat;*,'
ЛгЛ non video вцотоао non debuit atquè perleveraie > &ita
,¿ fentiunt inlignes Scotift« ) ut notât Maltrius > qui putar*
J75*. controverfiam non fuifle de interruptione unionis totius"
e> fanguinis etKifi pet mottete 1 fed. tantùm de illis particu--
Ь. 200. fe quas Chrilius refurgens & afeendens in cœltim forte
reliquitin cruce , in clavisjin fudaiiis & findone > & лШг
inftrumentis
Dixi autempaflîonis.
ab initio , nos- non attendére ai cenfutas
quibus aliqui [notant opjnionem conttariam de unioue
fanguinis lolum.mcdiata } nam , utmonent aliqui > niard
exnoftris» rarisnes quibus niritur aflertlo- noftra de'
unione immediata , non ira funt convincentes ut viHea-
tutomnino certa i 8c excédete fines majoris probabili-
tatis i quàm vcrè.habet l'upra conttariam \ maxime pro
pter gravi tatem Scmultitudinem Theologorum utriufque*
Scola- quimihi
l'otrô fiantvidettir
pro uni'one
quôd immediata.
j five admittatur tantitm me>- •
diata,live immediata , nihil aut рагшп referí ad effciv
ti.un redemption^ , & vilotcm fatisfactionis ; nam'
quoad hoc dciumcnda tlt ex chántate , ex mérito > 8c'
Deuni6nehypoßatka,D'iß>.iL 9|
rlignitate Chrjíri offerentis ¡ aliquem quidem valorem
■h.ibct ex intrinfcco pr;etio tei oblarx j fc. fanguinis j qui
prxtioíior clt ex majori imione cum Verbo vcl imme
diate .& per Ге , vcl mediata ratione canris & totiui hu-
ma.ilc.-tis. SufEcit , ni fallor , quod cam p'nyficè quam mo-
raliter fuit corpus , fanguis & vica hominis Dei , feu per
form divins. ElVcntialis ,luie;n valor , cV meritum facri-
frcü& oblationis petitut , non tam ex materia rei óbla
te &■ inïmolata: , quàm ex dignicate & affcftu ofFcrencis t
cV ad valorem tei oblatx , unió mediata , vel immediata ,
in litimatione prudenrum partim minucrcnt vel auge-
rem. Qux iub cenfura âïxeilm S: Calvó tceliori ju-
dicio.
Qvxres Quid abfoluù dicendum de mione 'fitngùnit effufi
C7*frparali à corpore per mortem ¿
V-tß. i. rertè à multi's diftingui inter fanguinjs partes
qiut reTumpfit ChrifluS refurgeni j & illas pa; ticulas quas
potuit tellnquerc , vel cum'pulvcce in quem decid.t , vel
injinicis aut aliis inftrumentis. Nam prob .bilius elt unio-
nem illarumpauium petftvcrallé in triduo mortis quam
iûatum.
Ratio difp.uitatis clara eft. Nani.j q.:ia ß'tx er.tnt re-
fumendx , minor erat ratio feparacionis à Verbo ¿ пес fo¡-
venda videbatur unió qux brevi repaunda erat; née mi-'
iot ci.ii ratio , пес difficuhas lime conf-rvandi quàm
onionemcarms : cam facile potuit Veîbutn urumque con -
fervate j fc. cainjs & fanguinis & anima:.
.Quoad illjs vetó quastion erat rcTumpturus jiimodo,
U à tempore геГигтеЯдош! cas dercliquit , ita & potuit
ab jnftanti effufionis dimitiere. Dico./! dîmift, necenim
tectum mihi eft ; fed valde probabile ci m.) eis dimiferh;.
Nihil de boc habemusiniiript. vcl traditione.
Quxics г. ли de fallo rer^atiferint ali(jti& reales & vera
ftnittU fanguinis ChriflS in tirris psß ')**» rtfurreBio-
MIB,
\tß>. id valdè ptobabile ;& pié credi , cxvarils hifto-
liis quibus narratut aliquasejus reliquias repcriri pluribus
inlocis. v. g" Neapol. Mantux : Romx & Tautini , &
.Wuetione in facrariifima Sindone in qua corpus ejus fuit
iovolucum in túmulo; in Suadatio Veronicx ; in clavij
Crucj» , in fprnis coronx j in columna flagellationis Sec.
Ь Unique habetur ciiâ(n pellicula prxpurii excifi per cil-,
Be mlone hypoflAtlca. Dijp. 1 1.
CONGLUSIO II.
РЩоЬаЬНе efl parus minutiores Etberogeneoi &"t<crementi-
ÙM í ttt Amtes , ungues i capillas j &c. non fuiffe unitxt
verbo ип'нпе immédiat» Crfart¡culari, Eft communis.
РгоЬлЛх Scoto.Qui dicltini D.imafc. quod femel affiimf-
i d e. fit -, numquam dimißt , explican! ait , hue eßi verum de par-
Oí libus prineipalibus corporis qu* coneurrunt ad perfeBionem
hominis ut funtparles Etberogenea j fc. cor , caput , manust
& bujufmodi ; quas fc. immediate & per fe tk achialitcr
fibi univit j non autem de aliis minutioribus quas non
all umpfit nifi mediatè > &-potentialicer , & per accidens ,
HJp.7. ut funt ungues , capilli > dentes , &c. ut explicit Vulpes ¡
a r. &tates dimißafunt !utfi infeidit fibiungics, vel capillon
»•7« & deparlibus carnis & aliis ; fc. minutioribus qux'TOn-
iumpta: funt pet c-rforem nativum , dum alia: per nutri-
'tienemfuccefl'ernnt.
Prob. г. nam verbum aflumpfit liumaniuteni in ipfo in-
ftanti coneeptionis ejus in utero Maria; , & talis ibi forma
ta eft qualis formatur in aliis ; fed natura inen infhnti
non formatur cumillis partibus , V. g. cum capillis & un-
guibus : nec ifta pertinent adprim.iri im & fubfhntialem
conftitutionem & integtitatem corporis, g. illx primo &
per fe non uniuntiir Verbo , fed fecundarlo & mediante
tota natura in fnbftantiali fuá Integrität«; qualjséft in
infufione anima:. Maj. patet ; nam in со Rato 8c infhniï
unitaeft Verbot: perfonata ab illo in quo debuiflet per-
fonari propria fubfiileiitiâ fi fibi relicta eflèt ; fed int»
initanti & flam fuiilèt perfonata in quo infunditur aniraa
& in quo in corpore non funt regiihriter illa: partes mi
nuta: & exerementitia:. g. &c. min.'etiam patetnam infa-
tibus , capilli & ungues crefeunt in utero poil aliquod
tempus coneeptionis , & dentes extra uteiumpoftaliquod
tempus à nativitate. g. &c.
Prob.¡.nam fi partes Alz excrementicia: dicerentur аПит-
prz pet fe immediate , te unione fpeciali j ídem diccretet
de omnibus aliis bumoribus fuperfluis & excremencis
quaí formäntur in corpore humano ¡ fed hoc ell falfum
är abfurdum. g.
OW. exScoto texmm citatum, in quo deunguibusa
-capillis & dentibus löquitm ficut de pattibus Etherogeneis,
fj'ft ' cle caP"V & manibus & de partibus carnis ;
I ii Partes fatuat unies immediate &,P«t ft
8- « capable. 1
~De mione hypoflatîca.Diff. il. tyt-
1t>$. n.maj. nam Scotus ponit ditas ol.iflrs partium,
t'cparccj principales corpotit^m cc-ncurrunt ad peifeäiensm
hominis , ut cor , caput &c. Et cette numquam crcdani
qaodin illa clafl'e pofuerit Scotus , ungues, capillos ¿Ve.
feddeiftis ibi loquitur ut oílendat cas excipi ab illo aro
mate Damafceni : quia cnm fcinduntur ceflant uniri ; &
in tali cafu dimiftà; funt à verbo , non autem caputnec
brachia , nec cor i alioqui dici poflèt etiam quoad patter
iKos principales falfum efle axioma ex Scoto , quodnequi-
dem fomniavit , imô , exprefsè dicit contaftum princi
pal's partes femper fuerunt unit*, g. aliter loquitur de ca-
pülis&c. quam de capite &e. Et cenfet illas minàs prin«
cipales non fuiffe femper unitas , bene vero principales ;
quod miroi P. Maftrium non -conceffiflè p. Vulpio cum
quo fentit etiam : nofrer Laurea.
Infi. Scotus docet cas partes fuiflè dimiflas. g. fuerunt
íüá.nptx Si unitar. i & quidem Jioc dicit, ut excipiat eas
abilla regula Damafceni.
IA>~tL conf. aflamptx mediate cV'per unionem fecun-
chtiam.con. per fe & immediate & primario, n. conf.
tum , ut dicantur dimiflie ,fufficit utfuerint aliquo modo
imita: & aflúmptz ; non autem nccelfe ut fiicrint unitx
pa fe ,Gcut ilia: partes principales j ficut dimittebat fpu-
tura,fudores Se alia excrementa , qua: tarnen nullu s <£•
cet fmtte unita per fe 64 immediate,
Infi, cum M.ifttio ; capijli , ungucs-&c. pertinent ad ia-
tejtitatem & perfeflionem hcmiinis g. See.
З^ф. d. ant. ad perfectionem fecundatiam & acciden-
talcm ; con. ad. fubltantialem &ptimatiam ¿ n. ant. quoad
iilam partem ¡ quoad vitam autem > id concedo de cïenti-
bus ; fed non de aliis , ut diftumeft in philofophia-; fed ,
п. conf. quoad hoc ; nam de particulís Ulis fufficit quod
uniantur mediate ratione totitrs & partium principa-
(Hue. a. fudor & lacrima: fuerant immediate imita vet*
bo.g.JV л fortioti denies : nam Шж partes funimotabilio-
tt¡ , к magis permanentes , 8t foltda:. Prob. ant. nam
txprimebantur ex principalioribus i g. Gmul cum il!is
uniebantur.
n. ant. & d. prob, exprimebanmr ut excrementa ,
con. utpartfs fubftantiales. n» ant. non enim funt de in
itiate fubltamiali corporis.
Injl. Si Inberemus ifta vel aliquod iftorum adorarentur;
fed hoc dici non poflèt nifi fuiflènt unita Verbo ; ille enim
-leu: non debemt oifi Deo Cc pertieentibus ad ipCure
$6 De ttnione hypoßatlca. D'ifp. i f. ;
fír áliquam unioncm. S- tueront unira ; prob. ant. nani itía
omnia tiieruntintfmiora quam Crux > clavi > linteaiiiiiia,
•& alia prontas extrinfeca qua; ador.intur g. &c.
Кф. d. min. nifi fuiflent unita vel pertinentia aliquo
modo ; con. unita immediate i & per fe , Sc unione pat-
tttulati, п. min. nam ad talem eis cultum exhibendiim,
8c quidem relative , fufficit qualifcumque unio , vel con
tacts , vel pertinentia; ut patet de cruce 8c fimilibusin-
ftrumentis p.iífionis , & qusproprius contigerunt corpus
Chtiíli. De fanguine autem major efl ratio ; quia pertinet
-»d conftittitionem fubftantialem corporis , ut animeturSí
vivat.
ía,lin fputo & faliva Chrifti erat virtus divina Verbi.
g.-8c unio. Prob. ant. cáteos ¡Iluminábate».
K'Jp.n. ant.abfoluti > nee inde probatur unio 'vera,
nam quando Cluiiru-s linivit oculoscceci luto faflo ex fa
liva , lutum erat extra ipfum 8c tampotcrat illuminate ccc-
eum fin: luto quam cum luto.
лпш. Obiic. SS. PP. ut Ambrof. 8c Äthan, impugnabant liSrt-
<5. ticos qui volebant deitateni 8c carnem eñe ¿micam fub-
£j> Е- ftantiam, dicences > quod fi hoc dici pofl'et, ctiam dicere-
ft£l. tur verbum fuiliè-converfum in carnem , fanguinem , ca
pillos , ofl'.i 8cc. g.puurunt capillos-, & fimiles partes co-
dem modo fuifle unira Vetbo liait.carnem jpfara i fed caro
fuit uniraimmediatèg. & ifta
Keif. п. ant. поп enimhoc dicebant PP. ex propria fen-
tcntia , fed ex fcntenti.t lwcrecicorum illotum. cum iß
äicant i .ejuia 'Verbum in carnem , capillos , [anguíncm ¿j-
oßa converfum eß , ait Ambr. Sc in eodem fenfu lequitur
Äthan, exprobans illis hanc impietatem quod aflèrerent
Vctbum in carnem in offa , in pilff. imo prorfus in cor
pus...... abiiflè mutatâ priori natura, g. nihil cogita-
bant de compantione partium illarum quoad unio-
xtem.
Pro corónide , obferva Thomiltas ut probent fangui-
пе.в fuill'e immediate unitum 8c aflumptuni , illum diltin-
guere in viventibus ; unum verum 8c proprium , qui habet
veram.form.im fanguinis 8c dicitur abfolutè Se fimpliciter
fanguis i feu fanguis Vitalis , Se ilium dieunt verc 8c imme
diate unitum Verbo j alium quem vacant nurrimentaltm,
qui , fc. nondum habet talem Jformam : fed eft in via ad
■Irani ; & eft, vel in principio tranfmutationis , vel in pro-
greûu in quo ¡ncipit rubefeere ; ifte nondum eft anima'tu*
iicut lUe primus , SiàWnurfanguisnutrimenlalis. Priroum
*i"unt «minatum, fc unjmra^erUo.aon auteœ fecundiin*.
SUC
De m'ume hypoflatten. Dijp. Ы, y?
Ht: poraflè fuflîeiat ¡ nos qui nullum fanguiaem putamui
virere ñaue difliiiâioneni non cur.tr.us.

Q.ÜJES TIO X.
Iterant de fubje&ucnioms. Art verbum de faite
aßumpferitfilant bumanitatem , fine fubfifien-
tia i an vero bominem , feu naturamfubfifien-
-ttm & ferfinatam ; aut falten ? An fotuertt
id fieri ! Et an eadem perfona pojfet aßitmere
dim humanitates ?
ÎAm pro i.e. folutaefVquxft. quandodbtimuslianciinîo-
nem raâam fuiflè in verbo feu in perfona non in natural
"a ut ex illa unione conftituatuf chnl'tus conftans ей
'duabus natutis diftinfliffimis & impetmixiis ; divina , fc,
Л humma ) in uuitatera, peifeaiífimam perfona; ¡ qua; еЦ
V;rbum äjviMTm. Et fie patet quod de facto Ша unio fiib-
tjcftaïur in fola natura humaw fine perfonalitate creata<
•fed fubfiitit in fola perfona divina , nee id vacat tepetere.
ideó depoifibilitate fola reftat agendum.
/Quariirujs g. i. an fola natura creata fuppoGtata potue-
■mumri hypoilaticè Verbo, vel alteri perfonz divina;"?
-An dus, vel plure s humâuitates completa: 8c Angula
res poifim hypoltaticè uniti eidem perlona: divins ? Ut
Ч0т Ъхс melius capiaiitut. juvabit videre in metaphjr-
Лса qua; diximus de fubfiftentia & perfonalitate. Quii'
imporiet fupra mturarn fingulateni , completara Sc in^u*
c0üfiíbt ?
.. CONCLUSIO I.
Naîtra perfanata perfenalitate creaii nenpotuit uniri by1
peßatici Verio , vel atleri perfm* divin* foltern retenti
ptfrii Uliperfonalitate.
Prit, ex Scoto.flar* cum fit centradidi) naturam aSlualiter . ,
"finiere 'ad perfmam extrinfecam & nm dependeré j natu- *•
'mtutem aliquam aflumi efiipftm aHualiter dependeré bac J'J'
'•fuUnùa fpecialih contradiüit efl ipfitm affUmi , & habere
Cltnalitatcm propriara (?c.
Mh и ex eodem „ impliest аЦдшага агшлт depenJ
T*e.Vl. 4 E
98 De wùone hypoftatktf. 'D'ify, I I,
dere ,& non dependeré à fuppofito alieno ; ícJ illa natars,
qua: uniretur verbo liypoftaticè cum propria fuá perfona—
litatecrcatâ» dopender« & non dcpendcret à fuppofito
alieno, g. talis imio implicar contradiftionem. Prob.min.
i. dependerer à fuppofito verbi j nam illi uniretur hypo-
fiuicèiquod nihil eft aliud quam fie dependeré, x. non
dependeret > quia ex metaphyfica fuUfiftere feu perfonari >
eft exiftere incommunicabiliter & per fe, feu independen-
ter ab alieno fuppofito ; fed illa humaniras eflèt-ita de ft
pctfoiiata , g. non dependeret , пес dependeré poflèt à
fuppofito Verbi. >iin. fupponitur; maj. prob, ex deffiiü-
j^ione perfona:; eft enim natura: intelleàualis incommu-
aicabllis exiftentia. g. perfonari per propriam fuam perfo-
naUtatem eft exillere per fe & independenter ab alieno
fuppofito , & quidem inratione fuppofitantis , feu termí
nanos Шага dependentiam. Denique ■ fubfiftere eft in fe
liftere fine alio i ett ultimo tetminari fubftantialiter-, &
perfonari à Veteo eft in Verbo & per Verbum fubirirere ,
& ultimo termianti ; non autem in fe nec per fe. g. ina-
plieathumanititem aliquam in fe ipfa perfonari per pro
priam perfonalitatcm, ¿y perfonari > feu iubfiftere in Verbo
feuDi'c'j.Srotus
per Verbum.ipfc non putar hoc argumentum valere in
illocum fententia qui tenenr fuLfiftentiara confiftere ¡a
formalitate , feu in modo pofitivo ■ ut Thomifta: plurimi
íc Neoteric!, g. non convincit in omni fententia.
Contra , nam ,eti.im , illi qui tenent fubfiftemiam effè
quid pofitivum , non negant quin ille modus imporret eaf-
dem neg.itiones communicabilitatis . & dependentes in
quibui nos ponimus totam ejus eflentiam. g. idem argu
mentum valet in omni fcola ; namomnet volunt quod
fuWiftereeft in fe filtere , & non ad aliud penderé vel
tendere.
Cent > in fententia noilri de negatîone , multo eflSca-
clot&clarior eft implic.antia ; nam petitur ex formaü
rationc fubfiftentia; creata: : ap.ud alios vero petitur ex
proptietate modi polîtivi , in quo ponunt fuam fubfillen-
tnm ; & ut monee Scotus. Videant ifti quo modofalvent
illam impeflibilitatem quam nobifeum admittunt.
Prob. j. nam , fi humauitas fuiflèt aflumptibilis cura pro»
ptia perfonalnate de fafto fie fuiflèt aflùmpta ; id enim
conve-mentius fuiflèt, quàmillam fumere ipoliatam uli&
fuá proprietate ¡ & de fado , verbum in nomine affumpfit
omne id quod decui't ; fed conf. eft falfum in fide <juâ
docemur contra Neftorium unicsm m Cbrifto eflcj>erfe-;
"Be mione hypoßatka. Diff. 7Л <ft
tön , Sc hum.1nit.1tem in folo verbo fubfiftcre. g. Sec.
Ccnpr. nam G hoc fieri poflet non habuiftènt Partes
fintùm fundamentum daiiinandi Scftorimn qui duas in
Chrifto perfon.is allbrebar.
Dixi >Q concl. fallera rtttnti Uli propria ptrfinalitate.
Hon enan video implicanti.im quin potuiflèt aut portct
Deus velle hominem jam in fe fubuïtentem & perfenatum
unîri alicui perfonx divina:, amittendo propriam petfo-
nalitatem quam habet 5 & ita potuifletfieri in Chrifto. Ra
tio eft ; quia non miniis ell pombiie Deo fpoli.-.re nacuran».
do producitut completa i n omni fubftantiali 5c fpeciftca Se
fingulaii integrirate ; fed iftüd poruit impediré íc de fafto
impcdivir j g. ScUIudfacere potuiflèt , fç,. feparare fubfi?
ttcntiam creatamà natura jam perfonata.
Obiic. 1. omnis creatura eft in potentia ohedtMthli аЬг
fotuta & omnímoda ad Deum ; fed humanitas cum fun
perfinalitaie eft creatura g. eft in ilia obedientia. g. Deus
poteft velle uc humanitas aliqiia cum fua perfonalitate
uniatur perfonx divinx > & per utramque fubfilt.it.
Rc/f. d. maj. in his qux non implican! contradictionem:
con. in his qux fie ¡mplicant. n. ma). Sc conf. nam hxc
unioimplicat contradictionem ut patet ; Sc ficat implicit
eflchomir.em 5c non rationalem vel tifibilem , ita impli»
cat fubfitteteîc non fubüftete in verbo in racione fuppoii-
tantis.
OiJíc. i. non magis implieat per/onam fic unirl verb»
^iiam naturam non perfoaatam : fed ifta poteft fic uniti
S- Scilla. Prob. maj. rain perfona debet pode curari qiiàn*
iiatara i fed hxc debet poilè aflùrai ut curetiir g. & per
fora.
n. r. maj. 8c г. min. nam . Ht diftum eft , unio na-
tut.t , feu incamatio non fuit neceflaria ad redemptionem
abl'olutè 3c iîmpliciter > fed tantùm fccundùm quid. Etí
natura non potuiflèt curari ru'fi fuiflèt unita cum fua per
fonalitate , non potuiflèt curari. Sed re verá , cum perfo-
naliias fit pura negarlo , Sc non ens; ita Sc in fe non eft:
curabilis 1 fedin natura cujus eft.
Obiic. j. non implicat unio hjrpoftatica unius perfonae
humanx , feu , unius hominis cum alio. ». пес unius per
fona: humanx cum verbe.
Tty5>.n.ant.vel fie d. unius hominis cum alio.unione
motaliqux non facilt ut fintunus realiter 8c phyficè , ho
mo: con. unione reali Sc phy&ra qux faciatutfinc um
t:4tcrpcti'oiu. n. aar. Nettociw non negabat шио-..em
too .Beunionehypoflatka. D-fp. Z'T-
-ir.oralem in Chrifto qui non irapeditct dualiiarem phy
cam petfonarum hominis & Verbi ; fed tarn ipfe quam n<
negill'et unionem qua fietct imica phyficc pcrfona ex du.
buspetfonis.
Obiic dcniaut ; Vetbum aflumpfit humamtatem eflei
iialitercompUtam-& fingulareni g. & petfonatam._ Proi
conf. nam talis natura per fingularitatem ficbat incorr,
mimicabilis. g. & perfunata.
Ще$. п. conf. 3c d. ant. prob. íncommunicabilis pluri
Tain inferieribus naturis quorum quailibet fit ipfa - con
incommunicbllis alteri ut fuppofito per quod l ubfiftat Í
ultimate compkatur > feu tctminetut : n. ant. primarn iг
commumcabilitatcm natura fpecifica accipie ab individua
tione ; fecuiuiim à peifonalitate propria vel aliena ; 6
taleai habet humanitas Chrjfti à verbo , quam non babe
à fe.
CONCLUSIO. IX
HVmanilas pojfet uniri tribus perfonis Aivinis mediant-
fubßßentia abfoluia. Et Scotiiiariim & Thoroiflaium.
Prob, ex Scoto potifi intelligi primus terminus ifaus Unsenj
j ejfeperfonaautejfentiafubfißens communis tribus. Primo modo
поя videtur quod ana naturapcfiitfmul affumi à tribus pèrfo-
cj. fi *••**» &c- S; ***» intelligatur -i. .mode qmd primiu terminus
n 6. unionis fit ipfa nature, in tribus per fe fubffiens , videtur
Ó1 7» pofsihile quad una natura affsmatur л tribus j quafi mediante
. una eßlr.tie (¡¿¡lente in tribus, Supptino autem , ex traâatu
. deTrinitate-, daritalera .fubfilleniiam abfolutam Se tres
.jelativas. , . .
Prob. i. exeodem. №ra in hoc nulla apparet repugnan-
ria. g. non debet djci impoflïbile. Prob. ant. r. folutione
.objectionunv i. quia cflentia ita fuWfiftens , eft í» fe om-
cinoindependens & infinita, g. nihil impedir quin poffit
terminare dependentiana alterius natura: fiuhx , seque ас
Ulla alia periona cUvi.iaj nee ulla ratio difparicatis afterri
ptteft.
Confir. nam fi perfona aliqua v..g. Verbum, poteft com-
plere & ^ultimo terminare talem dependentiam natura:,
.g. à fortiori poterit eflèntiapcr-fubfiûentiam abfoluiam.
Prob; conf. nam eflèntia fie fiibfiftens eft in fe abfolutifli-
raè infinita i ftibfiftentiaaiitem-relativa» feu periona de fi:
formaliter, & pra:cisè ab eflèntia non eft quanta > poii-
tivè. g. illa multo magis poteft perficere & ultimo com
pere aaturam aliquam creatam , quampeffona-ttlUdivui».
De míame hypoflatîcA.Diff). If. ib i
fbquor aurem de póífibili ; nam de fafto diximusfupra
cjaodunio ifti terminitur ad folam fubfiftemiam relati-
ïi.n Vetbi ; alioqui Vctbum non potiùi diccretur unitiim
oteara pater aut Spiritus fanctus.
Ptob. г. p. i. ex D. Anfelmo.' Piafes pe*fon* nequenvt x со*
ипияг ti.ndcm<\4e hominem affumere in unitatirn p'oifon* > Dens
qfare in un.i pe/fcna tanutm hoc fieri necejfe til', & rdibi ; l'O.c-9.
fith inearrialf-non efl'neceffi ¡dios auoejae papains incarfaii ; -*»*«r,
fed impofsibilt. g. ex Anfelmo , ron poiell natura cre.ua-r" *■
immediate uniri4ribus pcifonis'divinis. ,
Prob'. j.exScorb. Non poteft idem cfteftiis penderé à *
Hàabus Catrfis totahbus Sc adxcjuatis. g. nec eadem natura
j tr bus perfbu'ti diviniî , ita ut à íingulis non aliter, neo
ptüs dependeret , quam ab única; & fient jàm dc'facYo'
drpendctj tcrminatur à Verbo, ant. fiipponitur probjtum 1
es phviic.i. РгоЬГсопГ. nam fingula: perfoni comptèrent 5
Sc' termin trefft dependemiam natura: -i'llius , non plus'
ecc minus quam imita, v. g. T/erbum , fed única , feu'
Ttrbum certain r totalité! dependentiam humanititis »
g. ira eflèt depluribus ¿ & fi: dcpeodenfi.1 , unit) & rela-
ti6 illl-i dependeret à plutibus te. minis- , feu caufi; tota-
libus & adxcjuatis.
Prob, j.nam Irhumanitas poller immediate uniri tribus
pfrlb'niî , pollet eriam lAtiM Verba cum fua propria peilo-
oalicate ; fed hoc implican ut probaturh ell. g. á íllud.
Pfob. maj. nam ideo non poteft sfiami cum ptdpiia' pét-
fonafitare , eft quia pet ¡ftam effet' & non edit dé fe per-
ÍMi ita ; eilet Sc non eflèt incommunicabilis ; fed idem
efièt in cafti immediata: unionis cum tribus, g. &c. prob.'
min-, nam ut-peifenata eft unita > uni debcret fieri incom
municabilis ; S¡ ur tinira aliis eftet Ulis communicabilis&î
cmnmunicata. g.efl'et W non effet perfonata per illas;
oiii'c. j. contra t. p. rationes qdibnt ¡mpugnatur fubfp
fttntia abfoluta 8c communism eflèntia 8r difHnfta forma
liter árelativis •, fed foluta: funt in träft, cit. deTrinir.
riet placerrepetere.
Cbüc. i. ex Seoro. ideo hic unio terminara! ad perfo- j. d.i.
tarn S¡ non ad clibniam , quia ilia eft incommunicabilis q. и
■Bfi ifta. g. natura creata non poteft fie uniri efiènria: divl-
Ш per fubfiftentiam abfolutam.
'Keif, n. conf. qui.i Scotus hoc dicit , non ut probet im-
poflililitarem talis unionis , fed tantùm , ut neget id ita
feitum ; cjuia fie non potuis diceretur Verbum eflè incar-
r>»tum quam pattern aut Spiritum S. d- fi,
' 'i*J!. exeod.iuj hnnianitas non poteft exiftere pet exi-
E }
ïot Deunione hypoßktka. DÎJp. I J.
ftcntiam Vitbî. g. nec fubÇftere pet fubfiftenriam abfolu
tam feu eflèntialem , prob. conf. nam ifta fubfiftentia non
diftinguitut ab exiftentia. g. humanitas non poflèt fobfi-
ftere pet fubfiftenriam abfolutam quin exilieret pet exi-
Hentiam abfolutam eflèntix divina:.
T^fjf. n. conf. uttamcjue quia natuta pracfuppomtur exi
liere pet proptiam exifteneiam quando aflumitur & unitun
non enim poteft uiiiii quod non «ii;feu ptiùs eft eñe quam
«nii'i. Hxc etiam fubiiítentia dat fupra exiftentiara quan-
dam Independentiam ut pet fe exiftentiam independen-
tem ab omni complemento extta fe & à fe realiter diftin-
fto , quales neu font perfonz ne» , in quibus fubfiüit
relative.
Obiic. j. Concilia & ratres non agnofeunt aliam Unio
nen! creaturx cum Deo quam in eflentia vel petfona ¡ fed
unio ad fubíiftentiam abfolutam > ad neun arn peteinet.
3, ißa non placet Eccleííx : min. pitet ; nam hxc unio
terminatetur ad fubíiftentiam abfolutam ut diitinctam
fotmalitci ab eflentia 8c petfonis; prob; maj. nam in Conc.
Tolet. I. dicitut. Solus filius firmar» fervi aestpit ¡n ßngu-
Itritate pirßmit. fron in imitate divin* nature i in id quod
proprium eß ßlio > non quod юттипе trinitüti. Et S. Anfel-
musdicit Veibum nun affimplifife homintm ihunitau natura
Jid in umtaleru ptrfonn. g. non nift duas uniones agnof-
epnt.
Цс?р. n. maj. & conf. prob, nam ex eo quod non Io-
quantur nifi de Ulis duabus unionibu» de quibus agebatur,
Monfequiturquin alia: fini poffibiles , de quibus coram ei*:
non etat quaettioi agebant cum Eutiehianis qui volebant
timonera elle faftam in natuta ut diximus ¿ & cum Nefto-
rianis qui negabant Unionen in petfona.
Infi, ex tali unione refultaret unitas naturz ve! pet
fona; > fed neuttum did poteft. g. non eß poflibiüs unio
in illa fubiiítentia abfoluta ; maj. patet ; nain iilud com-
jofitum eilet quid unum fingulate , & pet confequens
впит in natuta > vel in petfena. Prob. min. i. r.on in na
tura ; quia ex. natura divina & humana non poteft fieri
única i. non in petfona, quia in exttemis unitis non eilet.
fotmalitet lilla petfonalitas.
Kt[j>. mrnaj. &dift. tationem ejus; eflet quid unum in
ratione naturaium quarum una dependeret & tetminare-
tutper aliam con. in ratione unius fuppofiti feu perfon.r.
л. ant. nam nihil aliud inde tefultat quam unio & commu-
nicatio quajam duatum natutatum fine compofitione ,
guaicuus natura divina per iliam fubfiftcntiam abfoluMin.
De unlove hypofiatica. Dlff. II. ioj
tírinínaret dependentiam Sc unionerh ratione cujus non.
fjccct compleri & terminai i pet quidquam aliud extra
iilami quia illa mediante fubfiltcret & perfonacetut pet'
Mm ex perfonis divinis ipü realiter identifientis ficut
cll'entia ipfa divina per fubfiftentiam abfolutam fic ceni-
pletut in [d at non cgeat u'lo complemento extra fe ncc
per quidquam realiter $ fe didinctum:
1>ф. г. quia unió hypoftotica f.ifta eft in pfrfona , erf
ipfa refukat unitas pirfona: in duabus naturis. g. deberte
icfultare unitas nntutarex ilia unione , qui» fietet in na-
rtrtis , feu de natura humana ad divinara.
T\ifp. d. conf. unitas naturas immediata S? quoad fubfi-'
ftrnuam abfolutam , qualis elt poífibilis , con. unitas fup-
poiîti , v?l compolitionis , vel confufionis , vel conver-
fioois uuius in aliara, n. conf. quia hax пой eft poiTibilis-*
inier illas naturas. Rcfultarcr. g. unitas fubfíitentix na
turalis quâ fierct ut utraque natura non egeret fubliftere
ti comjpí. ri per' quidquam extraneum eílentix divinx 6í
jHj fubfirientia: abfolutre in qua immediate fietet illa unió' "
fed ¡na fubfiítentiá mediante natura utraque perfonarctut
«¡timó per perfonam divinam ad quam eadem unió ter-
minaretur & ultimate.
Igitur talis unió non efTet immediate hypoftatica , fei
quafi naturalis , quateñus fierct immediate intet naturas f
fed mediate eflèt hypoftatica ; quia ultimate & mediante
ruturaSr fubfîftentiâ abfolutâ natura; divina; terminare-
tur ad unam perfonam divinam ; quandoquidem humana
non poltet perfonari per omnes tres; ficu: divina, ut di
ctum eft & niagjs dicetur. ,
Oiiic.4. humaijitas cum illa unionc ad fubfiftc.itiam
abfolutam liaberet proptiam perfenalic teru ¡ fed pet nos
boceft impoffibile. g. & illud. Prob. maj. nam ii'ta unio '
non faccrec ut humanitas eflècperfomtai feu , exiftens jn-
commiinicabirner,fc.a,illi non conferret totum quod habere
debet i propria perfonalitate. g. non irapeditet refultaii-
tiam hujus hyppftafis in humanitate.
%¡íp. n.maj.& d. ant. prob, nonfaceretut effctper-
foqata immediate > con. mediate n. ant. & conf. nam , UC
eiccbamus > hôc ipsô quôd pet bine unionem humanitas
dtpfnderet immediatè ad fubfiftentiam communem, hzc
dependentia tcrminaretur mediate ad unam petfonam ,
pit quam fuppleretur totuin officium ptoprix hypo-
áalis. . . -
lift- g. ultimo petfonatetur & uniretut tribus perfonis
sUvjnis xquè prin-iO & xquè œediatè < fed hoc eft contra
£4
lejr De mîene hypoßatica. Dlfp. l t.
nos. g. prob. maj. quia ttes petfoni aîquè primo identifia
tantur fflcmiat S: fubfiftentiac. abfolutar ¿ & non effet po
tior ratio de una quà m de alia. g. &c.
Ktß. n. inaj. feu fubf. & con.prob. nam vel dcleftus &-
rleterminatio perfona: fit uniendz pendcret à volúntate
Dei qui !kb«è agit ad extra ; vel quia datur ordo oiiginis
inter illas pcrlónasvniteturptima: vel ter rix >& ubi ¡erael
eflèt unitja uni fietetper illam incommunicabilis .iliis.
QÍiic. \t Нас fubltrlenria eflct petfeâio ia Deo ; quia,
omnis enrttas abfoluta , & pofitiva-in Deo , eft perfeftio,
fed nulla, perfictio abfoluta Dei poteft fic uniri creatura-,
tcI terminaiSlirnmediate ejus unionem. g. nec ilia , prob,
min. alïoquK'-ùm idem dreeretut poflibüe de- fapientia ,
potcntia.&c. fed hec non font G« unibilia » nec commu-
nicabilia g. &c.
J^. n. min. Sc maj. prob. Sc ratio eft , quia Dei perfe-
Ôiones attribut.ilesjut fapienti-a 8tc communicantur crea-
turis nonpermodutn termini fnftenr.mtis > fed per mo-
dumqualitatum feu formatum ; & bxt commuuk.uio &
anio repugnant entitatibus divinis & infinitis,...
Oiiic. itniqm. Qnod eft communicabile, non poteft tet~
minare Sc fnftentare naturom ncc pioprian) , nec alienan-.,
fed fubfiftentia abfoluta eflènti* Dei n»n eft incommu-
micabilis ; nam communicant tribus' perfonis g. Sec
%0.à. maj. communicabile-ialteri diftinero uc ab ее
perhciattir & coinpleatnr > con. alicuí diftinfto vel alicui
offîinfto quod compleat; n. maj. & conf. hic fublrftentia»
ut facpiùs dixi.tft incommunicabilis omni entitati creara; Sc
Miftinftx realiter ab ellcntia, & non communicatur Ircbus
cxtraneis,nifi ut terminet Sc compleat eas.
/я/?. Si terminal« Sc cempleret humanitatem Шага
«ton poffct ulteriüs communicarii fuftentari, & perfonari:
fed conf. eft falfum & contra nos nam perfonatur per
Unionern ulteriotem ad perfonas. g. &c,
Heß. d. maj. |fi terminatet ultimate > con.fi non ultima
te > n. maj. & min. .ultimata enim terrmnatio pettinetiad-
jerfonas.
CONCLUSIO IIb
HVmanitat ,Çeu natura creata , nin patfl uniri immediate
tribus jieifonis divinis. Eft communis.
Prob- и ex Scoto cit. ubi air. ton videtur quad una, na
tu** fm fmd uniri tribus frfaù : loquitur de divi.-.
De untonc hypoflatkà. Ttiff. lt. iöf
Prob. 1. ex Anfelmo, ¡Jures perfome hequmnt unum tun- U!4.
demque btminem jßumere• in unit*\tm ptvfnna ¡ quart > ex L. cur
una perfonatan^úm hue fieri ntcclfc iß ¡ & alibi dicic. fíih p*"
mcarnat3,ntn efl netc/fc aiiai éjueytic perfchai incarnari fed »'_c'9
imp'f'ibi/e. Qí id clarius.
Prob. }. Cum Ooäryte ¡ non potelt idem effecrus регРГ-+1 '
dereàduabus eau fis tocalibus , ut patet ex phifica g. nec
natura nniri & penderé à pluribus perfonis à, quitus fin-
gelis totaliterfuftenteturifed fi natura immediate unireiur
tribus perfonis divinis penderec fimul à tribus petfonis à
quibus.fiiigulis ultimó termi'iuretur, & fultentaretur j g.
talis unio elt impoilibilis. prob, fubfumpt. fingùlx peiion*
dirent illi natura: , elle pcrfonale > feu exiftere incommu»
nicabilitet fed talis perfonalitas , feu talis exiftentia eft
erreflus totalis unionis hypoftatica:. g. lingular perl'ona: to-
Ulitcr fitltcp.tarent & ultimo comptèrent illam naturam
niai, patetex metaphynVâ > nam totus effeflus peifona-
litatis fCÎt ultimo complete, & terminare natu; am , 5:
dareilli exiftciitiam incommunicabilem prob, etiam min. -
лат unio perfonalis feu hypoftatica nih.l aliud prxft t,
nec plus aut mimis praftaro potclt quàm perfonare leu
ultimo terminate > alioqui non eilet hyp"oftatioa nec per--
fonalis.
Hinc evanefei; illoruW cfEigium > qui ptitant tres per- '
finas illas polie attemperare fuuni Concurmm ad fürten«
tacionein , ira ut nu:la fit caufa feu terminus totalis lu je
fuftentatlonis : namfi fingula; non peri'onent totaliter Sc
ultimate , nulla did poteritverè & formaliter perfoliate;
quia formalis" perfonatio confiftit in ultima tcrminatione
qiù natura redditur prorfus incommunicabili's. -
Prob. 3. Ex eodem , nam unibilitas hypoftatica pluri
bus perfonis fimul , arctic infim'tatcm. g, noit potcft
comtctere natura; treat* , ex diflis de Trmitate t nam ex
eo'qiKxl cadem efièntia divina fine ftii multiplicatione
aut divifionc litperteftè una in tribus perfonis .uguitur
ejus infinitas ifed idem fieret de illa natura creara , u
unitetur Se eiiét fimul in iifrfem tribus perfonis.g.ícc-
Ccnfir. Namfi una forma poflét (Tmul informare 8í pee-'
ficere pluies materias . aiguitur infinitas ejus; quia íicut '
poflét perficere duas vel , га. aut centum , ¡ta or infini- ' '
tas. g. idem & eodera modo dicefetüt de illa natura ft
paflei uniripluribus perfonis >• natura enim le habet dt~
ienna in ftippofito.
Freí. 4. Natutícwata non poteft uniri perfona: diyins
E-í
tetó De tíníone hypoßatlca. Difß. 1 T.
retenta propria petfonalitate , ut patct ex i.concl.g.nAju?
pluribus perfonis. prob, conf. quia per unionem ad Ver-
bum . natura humana Ch: ¡(ti non minus terminatut Sí
eomplctur ultímate 8c inccmniumcabilitet quam fieret
per propriam fubfiítentiam creatam ; fed iite effeñus
ihcommunicabilir.uis reddk impoffibilem unionem hypo-
ftaticam peruana: crearx cum divina, g.ndem eilet , Я
quidem à fo tiori , hôc ipso quôd períonaretur à Verbo,
fe. non poller ultcnus communicari & perfonari à patte,
vel Spiritu S.
Ncc dicas difparitatem ene qui.i perfonalitas creata ne-
gat perfonaljt itean in .-dio; non autetn perfonalitas Veibi,
qua: jam c(t in alio ; nain hoc gratis ¿ ftuflra omninô
dicitur : qufcbaaturJi non minus eft perfona per Unionen)
ad Vcrbum quàoi per unionem adfuam perfonalitatem .
cic.it .m. g. non minus ultimo completur , & terminatur,
JneommunicabiTiter' per fubûftentbm vetbi quam per
propriam; Nam eft* ftus feu ratio fotmafis perfonationia
eñ illa ultima terminatio j ita utj fient propria perfonatio-
facit ut natura incommunicabidter fubfiftat in fe, perfo
nalitas Verbi vcl in quovis alio.,, facie .ut чпеоштишеа-
biliter lubfiftat in illo.
obiie. i.Perfonx divina: non fe excludunt ab eadem
eßentia inetcata ¡ g. ne с fe excluderent ab eadem crea-
la. g. poficnc cm aíTumere ; ell , cnim pat ratio.
7^/Ji.n.conf. & pariratem.nam.i.natura divina eft infini
ta, & fie communicari poteíl pluribus perfonit fine fui
divifionc ; non fie humana qua: eft finita, г. Divina non
diltinguitur lealiter ab i Iiis perfonis humana diftinguitur
realiter , tum à verbo , tum à propria fubfiílentia. ¡. di
vina per fe fubfiftit & pótiús-.communicat fuum eile per
fonis , quam ab eis recipiat ; non ita eft de humana ref-
pertu verbi i-, epo depender in fubfiftendo & ope
rando.
Obih.i. Hum.mitas indifîerens eft ad unîemem cum
quacumque perfonarum. g. poteft uniri tribus , tam fimul
quàm divifivè. prob. conf. nam poteft Deus cam applicarc.
urriul tribus & nolie earn confervare fine unione & de
pendí nria ad omnes fimul , & in illo cafu non «de« po
tior rat i cur imitetut & dependeret ab una quám ab
»Ha g. вес.
Hfjp. п. conf. & ant. prob, nam Deus velle non poteft
objeitum impoflibile , quills eft ilia applicatio & urn*,
propter rationesimplicantia; allatas.
Щ. Unio natu« ad imam non tollcrct poteatiam
De unions hypoßatica. Dl/p, if. j0j
dbedientialem ad alias ; g. poilet obedire & uniri omni-
bus. ptob. cocf. per potentiam obedientialern pottrat
uniri patti ficut units eft filio. Ac per unionem filii non
tolliuir illapotencia ad pattern g.&c.prob. min. nam unie
hypoßatica nihil aufmvel routât de intrinfecis eflèntia-
libus in natura aiVumpta i fed illa potentia obedientialij
cß intrinfeca & eflèntialis ficut ratio naturae.g.
d.i. ant. & maj.prob. ad alias ¡n feilfu d¡v¡f0,
ka ad alias habendas divifivè con. finjul & copulative:
n. ant. & maj. nam quia natura creata eft eflentijlitct
fioita non eft in potentia obedientiali ad plurcs uniones
pcrfonamm Gmul & copulative habendarum potentia
terô ad illas habendas divifivè Temper remanft.
Ujl. i. Jila incommunicabilitas pcrfonalitatis ей Je
ratione perfona: ut fic , vel perfona: tantiim creatz,non.i.
al.'oqum clVentia divina in perfona patris oon communi-
catetur йЦо , feu perfona: filii j quod falfum eft , & ha>
Kúcum, Non, 1. alioqui petfonalitas Vcibi qua; eft divi
na non impediret communicationem 6c unionem cum
petfona patris & Spiritus fanfti. g. nihil irnplicat eandenv -
»um uniri tribus petfonis.
%tft. Eile de rationc perfona; ut fie ; &n. primam prob,'
nam, ut diximus , eflèneia divina , cùm fit infinita ,°potclt
comniunicari pluribus peFionis line fui divifione t & hoc
non ratione pcrfonalitatis > fed infinitatis fui; quod dici-
nonpoteftde natura creata & finita, fie incommunicabili
tas communis cft perfona: creatas & increatx , quantum
ilt de ratione perfbnx.
Oùiic. ¡.Si repugnarer plures peifonas fimul terminate
unionem unius natub* ; id veniret ¡ vel exipfa natura, vel
ex ipfis petfonis : fed neutrum dici poteft. g. &c. prou»
min. i. пол ex ipfa natura; hoc enim eft illi mdift'erenj
tetminari ab una , vel á pluribus , ut patet in natura di
vina ; & natura creata femper eft in potentia obedientiali
ad Dei voluntatcœ. z. non ex perfonis ; quia perfonx
«¡«¡na; non Ubi repugnant in eadem eflënia.
J^J.n. min. totajn ¿navn repugn.it utrinque.r. ex natura
creata propter fuam nnitatera , ratione cujus furficientet
temiinacur per unam perfonalitatem. i. ex parte petfona:,
ex fua rormalitatc , feu ratione formali , importât in-
cotiiniunicabilitatem totalem , s> ultimataro. tciminatio-'
nem natura: íingularis completar, т-
Obiic. 4, Idem numero accidens poteft poní in pluribus
fubjeclk, Jt Цепа corpus in pluribus lacis > 5t glut« cor-
peta îfteôflern locci , 4c. g.&eadem natura m píutibu*
£- 6
lo8 Ve mîone hypoflañca. Difp. 1 1,
perform, ant. patctex phyticj ; conf. veto prob, quia пол
eft major ratio & difficultas in perfonatione quam in
fubjeftatione vel locatione.
i\eíp. n. conf. & ratio difparitatis eft , quia accidens eft-
inpluribus fubjectis & corpus in plutibus locis > vel in-
adxquatis , ficut anima in plutibus corporis partibus ; vel
fib)cclis Sc locis atlxquatis per teduplicatioucm r'ormx
aut corporis j & fic in Ulis cafrbus non curtit implican-
tía dependentia: unius rei à pluribus caufis totalibus 8c
adeqib ts> ut dixiinus in pbiiica -, nam lie locatum & ao-
tidens , clt virtualiter feu äquivalenter multiplex quoad
piarfciuius.quarum una non exdudit aliam.
CONCLUSIO IV.
NOn implicat plures naturas créalas unirî hypojlatUi ei-'
dem perfona divina. Eft communior.
Prob. i.ex-Scoto. Nam, cUm alitjua natura pofsit habere
¿epenienitam e)uf!cm ralionis cum ifia , 0 etiam tum iflai-
quiajnon efltepugnantia retfeßu naturarum-; aHualts enim-
2 dependentia unius natura non répugnât deptndentia alterius
пагигалес tfi repv.gnantta ex parte Verbi ; quia per hoc пея-
ponerentur in so mfi plures relationes. rationis , vel nulla
retalio rationis ; fed tantiim quod termine! plures relationes
ad ipfum »,.nulla eß igitur caufa impofsibilitatis vel ir.iem-
pofsibilitatis aßumptionis alterius natura , etiam ißa natura
manente unitä. .
Prtb.i, Ex eodem nam.hoc non répugnât, пес ex parte
verbi.necex parte natutarum g.&c.ptob.ant.j.non ex parie-
Vetbiiqtiia unio hypoftatica natutx ad Verbum non dicit
in eo nifi putam terminationem relationis dependentix;fcd
eadem perfoaa poreft eflé terminus plutium relationum
eiufdem vel divetfi generis,g. à fortiori Verbum Divinum
peterit terminate plures uniones hypoftaticas : maj. pater-
ex diftis; m in. prob- nam Dens , & tres perfonx. divins-
terminant infinitas relation: s creaturarum. g. Stc. i, non
ex parte naturarum ; nam omnes naturae creatz funr
jequaliterin potcntia obedienriaü , & unius dependentia
& potentia non excludit aliam. g.xquèfunt unibUes Vei-
bo,íi quidem fimul. - - .
Confie. Nulla enim poteft aflignari repugnantia feu ¡m-
píicamia e* alceiutr» paite -, ut paecbit folutione obje-
ftionum,g.&c.
obiie. ¡. si Verbum aftiimeret duas aut plures huma-,
Mtatçs, eilet ü¡ non efict duo homines ¡ fed conf. ,¡inplj«t'
Ue unïone hypoßatka, Dtfp. IT, 103
contradiäionem g. &c. prob, maj.i. haberet plures hu-
manitaces. g. tlèt plures homines. 1. eilet única perfona. gv
non eflèt plûtes homines.
n. maj. & conf. preb. quoad.t. p. nam eflèt eadera
periona, idem fuppofitum in pluribos muuris i eflèt units
homo in pluribus bumanitatibus , ficut eft unus Deus in
ofbu« ptrfbuis. Igitur Vetbum , in hoc cafu.non dice-
ictut nee 11.11. s 1 пес duo homines • fed umim fuppofi
tüm 'iu du.ibus vel pluribus humanitatitus- j íicirt Chrí»
ftiisdicitur de faftouna perfona i;i natura divina Sc
humana i Et homo Deus. Generali!« autem ; juxta regu
las bon* logi.es , concreta accidentalia enunciantur plu-
ral.'ter, autángulariter fecundùm piuralitatem aut fin-
gularitatem fubjectorum ¡ quia fubjeäa in i ! lis ptincipa-
litcr, & diteflè importanture at- in coucretis l'ubltautivis'
attenditur unitas , vd pluralicas Mm fubjecli qi:àm for
ms > quia per illa importatur dkefle Sc ■ principalítetv
Utruniquc. Ita in propolVto , quia humanitas fola muki-
ptocmir non vero fiippofituin ; illud compcfitum пои
poflèt dici duo homines > fed unus homo. imcVeo magit r
quia in bac propofitione, homo , diciturquafi adjeitivc> Si
tó minus debcret pxasdicari- pluraliter propter miitatem
fuppoiiti.
Ciiic. 1. Si hoc eilet ройЧЬПе , tie duabùs nsturis ejuf-
dem ipeciei i ell'cteiiam poSibile d. duahus diverfa: fpe-
ciei , v. g, de igne & aqua , fed hoc eft abfurdum ;.g. 8cc.
probt sun. nam fie calor ÍSí ftigus in fumino ifl'ent fimul
& de fe mutucr pradic :rentur ; ficut dicitur in Chtifto,
Jira» eft Deus , Sc Dem efivl¡cnio > fed hare funt contraria &
rncompatibilia'.j g. Sic.
Ц*ф: a. min. utramque , vel dirt 1. funt conttaria Sc in -
compitibHiameodem fubjefto > Se quidern naturalicéis
сегмп eodem fuppofite: n^rain. St eenf. nam ilia unio -
& funultas inter ignetn Sc aqnam in codem fuppofito'
поп magis-repugnat , пес majorem habet contiarietatenV
quam Deitas & humanitas , aux infinité diltant quo ad'
cllèntiam,& uniuntur in Chrifto. -
Obilr. ;. si Vetbum lumerct duas humanhates , elïène1
ibi duo individua, g. Si duo homines dicendi eflènt patet
ant. nam illa; eflènt fingulates & complet! foio numero-
difrèrentes ; prob. conf. concretum & abftracrum forma-
li«er Cum idem^x Scoio ; fed ibieflènt duo concreta indi--
vidua. g. Si duo homines.
п. conf. Sc min. prob, nam licet ibi eflènt duar
^Umánitaíes.nontareen duo individua concret» ; fW1
no De ип'юпе hypoflanea. Difyr 1 1.
unum ; quia effet unum *'uppolîium habens duas huma-
nit.ues.

Q..Ü A S T I О X I.
Vtrum-natura creatafojßt unt'ri hyçofiatiù alten,
fufpofito ereato !
ALU communiter proponunt Cc quatltionem. Uttum
fuppofitum creatum poflit affumeie (feu fuftentare
aHain naturam creatam , feu terminareejus dependen-'
mm nobis autcm perinde eft quomodo ptoponatur jftio-
do fenfus fit idem i íc hoc qua:ritur de potentia ordina
ria vel abfoluta , hujus autem quatfionis utiliias«ft, ut
melius intelligatur hoc myfterium & quid pisftet hvpo-
ftatica unio bumanitatis cum verbo.
CONCLÜSIO.
NOn implica! naturam ert«tarn (Ht fourniа Dti abfilmt)
uniri hypoflaiicè altertfuppofilt tcrtato ipfam futUntanK
formaliter , feu terminante.
Prob. i. ex Scoto > qui licet' vidcatut problcmaticus i ta»
menmhanc partem magis inclinât , quia inquic , fi nullt
ratio impofsibtlitatis inveniatur > quart fuppejiium смашт
no» pefsit fuflentare naturam extraneam ; Veo tarnen tffuieu*
teillam deptndeutiam in natura unita & fußentala i(f
in fuppofilt alterius natura , non bideturpotiendum hoc ijfe im-
ptfiibile , ipl'e autem folvit rationcs impoflibilitatis qua:
ab advrrfariis opponuntur.
Prob. i. Quia m hoc nulla apparet manifefta repugnan
cia, g. non debet negari potentix divins ant. patebit W
objcLtionibus Suâtes & yafque* , fatentur dirricile eüc
piob.,te iniplicantiam.
Prob. i. Pofitivè , nam i. natura creata poteft uniri hy-,
poitaticè perfona: dmna:. g. de ercatav prob. conf. nasi.-'
perfona divina & cteata conveniunt in ratione perl"onï>
iciotmalitcr impottant incommunicabilitatera ut quo. "-'
quia non magis repugnat fuppofitum crearum dependen-
«am altttius natura: creatï terminare , 8c illam tic com
ete , quam accident p« fe fubúUcí&fiac.fubj«¿to¡q«ippí
De imîône hlpoflatîca.Difp. IT. In■
eflehtialc eft accidenti inferiere ) quàm naturx fubftantiali
non exittere per fe independentet ab alieno fuppofiro ,
fed non repugnar accidenti exiftereper fe fine fubjcâc»-
g. пес repugnar i ftam non fubfiilere per fe , fed exiftere
dependenter ab alieno fuppofite min. patet ex rr.yftcrio
bucharillix. tic
Oínc i. Terminare dependenrbm altcrius nature per
twionetn hypoftaricam & earn fuftentue cft pcifedrio irr-
fuppofito fuitentame ; fed hase perr'ectio répugnât fuppo-
ß:ocrejto. g. &• iœc «nio maj. fupponitur certa ; nam
bxc fuftenc:.iio humonitatis Chtiíii dic/i pcrfeftionem' in
Verbo, ti evident eft quod complere'8í perficere natu-
ram rjienarn eft perftetio in perficiente, prob. min. quia
fubfiftemia creata eft fínica , etil police terminare pintes
Batutas alienas , poflec infinitas, g. ipfamet eflet infi*
QÍt.1.
trfi:. n. maj. abfolutè , & rationem ejus : nam illa ter
minarlo & completio fit per nudam cxbibitioncm. fup-
poûci termhiamil , qux non eft nil! laus 9i gloría extrin-
feca quxdam , qualis eft »aliquo modo in objecto viûbili
terminante viíionem. Aliud eft de amone cum Verbo , cu
jus diguitas divina infinité dignificar actiones Chtiftij
extrialecè Minen .quantum eft ex ratione perfonalitatis,
&prxcifis aliis donis,& ptincipiis intrinfecis ;operum ejus,
ut videbimus.
Okiic.z. fuftentate & complete natutam alienam ■ eft
»irturis infinitar, g. id foii pcrfonx divina: inbui poreit;
quia illx folx funt infïmtx.
R.fß. n. ant. ut p.itet ex prxcedenti refponfione; faifa eft
triam ratio confeqiieiuisjuc pater ex traft, de Tiinir. ubi
diftum eft perfonúlitatcs divinas formaliter & prxcife ab
cflèntia non eflè qtiantas»
Oiiic. j. Suppolitum creatum deberet elevari fiiperna—
turalitet adtalem terminationem ¡ fed talis elevatio im--
flicatg.8cc.roaj. patcrjquia de fe id non poteft naturaliter
prob. mîn. nam Deus non poflèt elevare fuppofitum illucj
aifi fupplendo defeftum ejus naturalem in genere caula»
raaterialis, aut formalisi ralis enjiB terminarlo non fit
in alio genere caufx > fed Deus per fe non poteft fupplete- •
tales caufas. g. пес fie elevare fuppofitum cteatum.
^•я. 1.& i.maj. quiatorum rniraculum tin hoc caf* л
coBliftit in volitione qua vellct impediré refultantiam
proprix perfonalitatis in n.¡tuia unienda, & iflam unitiíc-
¿«ndcie ib illo fuppoljto üi teanuuu pçi illud и* U*
i rr Ds unione bypaflatica. Difo. Fl,
lixc non poflct exiliere "nec ageie niii clependehtM ab
illo.
Obiic. 4. Modus non modific.it nifi Vein cujus eft modus,-
nec neg .tio .ifficit nifi fub]cftum feu fundanienium l'uum;
fed apud inultos lubfiftentii eft modus, it per nos , clt ae*
g.itío.,g. non poteit modificare aut fultentare natura»
alien.™.
Rtip, d. maj. per efficientiam intriiifecam Si pofitivajn.
con. extrinfecè Sc per nudam terrain tionem quafi ex-
trinfecam n. maj. & conf. nam objeclio iupponu iubfi*
ftentiam natura: adiunentis aliquid efficere in ilia pro
têt nudam tecminatiotiem unionis He dependentiz quod1
falfum ell.
Infi. Natura aiïiimcm& fuftentans cflèt infinita : conf.
eft abíurdum 8i implicans íecundura nos- №¿m implicar
11atura creata infinita, g. &c. prob. maj. Ез pettcclior «tí
natura quo plurcs alias poteft fuftentate & complete*
Sed ¡fta poller complete infinitas alias, g. &c. ptob. min.
nain ficut p ifletduasj ita & infinitas.
R</^. o.T. it ti maj. quia illa terminatio feu "completion
nihil ponic nec dicit virtutisin fuppofito terminante feu
fiiftentanteper modum termino ut fstpè diftum ell}&
ideo non eft major perfeftio in fubfillemia terminante &
complente dim aut centum naturas quam цпат ; quia
nihil T.d hoc requiritur virtutis aut efficiencix. Nccipfa
perfona Verb! formaliter & prxcife tit terfninans huma*
nitatem Chrifti id facitb ratione infinita: virtutis , fed ex
ptxeifa ratione perfonalitatis- , fecundùm quam nullum
dicit pcrfeftionem pohtivam diltinctam ale tücutiali > nf
dicebamus.
Obiic. t. Ilia unio non pellet fieri niii per um'oucm m'
trinfecam naturae ad aliud fuppofitum , vtl per appoft.
tionem ejus exttinfecam ; vel peí iilapfum fuppoliti irt
banc naturam ; fed nulium horum did poteit. g. &c.
prob. min. i. non per' Unionen) iiurinfecani ; nam ipfuiri
iuppofimm non eft unibile naturx-alienx • cum tribual
¡ncommunicabilitatem naturx in qua eft,a. non per ap-
poficionem exttinfecam : nam per iilam non fieret ex iilis
duabus naturis unum per fe> fed unum pel accidens. j.
new pet ilhpfum , quia ell proprius ftli Deo, nonautcnJ
naturas-uili creata: communicari potell. g. &c.
n. maj.
fiereteftilia
enimunioinfufficiens enumeratio modo-
rum quibus ; nam , ut diximus , fieret pec
imcquodDeusdepotentiafnaabfoluta nollet unam na-
MKaminft fubfiftete , impedjendo «fulcantiam pro^ç* -
De unîone bypoflatlca. Dtß>. II. \\y
•erfonalitatis>& volendo urhxc dependeret in fubfiftcii-
ooab alio fuppofiio> quod coipfo terminarer ilbm Unio
nen) & depenrlentiam. Ad hoc autem non intervenir ncc
iomnfeca unie , nec appofitio s nec illapfns.
Oiïlc. 6. per nos , fubfiftemia confiftit in duplicinega-
lione communicabrlitatis aâiialis & aptitud inalis i fed
illa ncgationon poreft fuftentare aliam naturam. g. &c.
prob, mir», quia fiiftentatio eft quid reale & pofitivum. g'
non poteft elle à negatione.
Кф. d. miri. non poteft fuftentare pofitivè ; con. ul
timo terminativè : itaut ilia duplex negatio fit ultima
conditio 8c ratio per quam пзшга aflumeiis fit capax fu
ftentandi 8c complendi aliam , n. min. 8c conf. prob, in
eodem fenfu. Nonenim dicimus qnod fubfiftentiain ab-
ftrafto > 8i prxcisè fecundùm fe fit terminas , qui >ainio-
nis hypoftaricx cum alieno fuppofito create j fed tantùm
terminus , c¡*°> fc, quatenus ultimo terminando naturam
foam , 8c reddendo iillm in fe fublillentcm > ita u»ir.on
indigeat ulcerius- commuiicati ad fui complemcntum i
fit capax fuftentandi aliam naturam non fie terminalem ;
ftd ex Dei Providentia privatam propria fuá fubbftemii >
nr ab tilo fuppofito dependeat ¡n efl>& operan.
Infi, i. per fubfiltentiam fuam fUppolitumillud fie pe-
liiVincapax- aliam faftentandj. g, See. prob. ant. per fuaoi
illam fubfiflcntiam fir incominunicabilis alteri naturx. g-
Snmpotens fuftentandi. aliam. I-iob. conf. non poteft
iuftcut are aliam nih huic uniatrir i fed non poteft huic
uninnifi altando etle-incommunicabilis , & nifipercom-
rnusrcationem aâualem. g. vel ceflàt eile fuppofitum ,
vel non poteft fuftentare. Hie eft modus npparcntioris
ajfficultatis in fententia poncntium fubfiftentiam m nega
tivo. _
Kefy. negoj. ant. Bed. i. fit incommunicabilis natura:
aliena; per quam perficiaiur aut à qua dependeat ; con.
juam compleat 8c terminer & qux ab ipfa dependeat
m elle 8c operari. n. am. 8c conf. & fimiliter d. maj. 8i
rain. j. argum. nifi uniatur rerminarivè , & in rations
perfeftivi con. maj. & n. min. in ratione perfcétibilrs
Sc dependentes n. maj. 8c conf. igirur , quia natura aflù
mens aliam eft in fe ultimo tcrminata , ideo nonejet.
terminan : nec dependeré poteft ab alia , nec ill! commu-
nicari ex indigentia complement! ■ fed fit apta comp'.endi
Jttermiaandi aliam cum lua fubfifteutia , feu incommu-
iiiobilitate quam ideo non amitteret illam unioncni >
5ed.cgnfervst , & per. illam-fuftentat aliam., qux perprw
т 14 "Ое unions bypeßatka. D;sf. lï'i
vationem Гиг fubfiAent/x fit unibilis & indigens fuficii*-
tariab ill.i »ccccnifaPor ».-nodum fat'* dîtè folutum '
ex mente Senti & fuorum-
Obüc.doiiqut natura afiurapta & fuppofitum aflumcns»
fi eilet poflibile , deberent undequaque compenetrar'! , 84
fi oompenctrareniur tara fpititualiter quàm corpotalitcr*
ron pofl'ent quidquam operari , faltem externe, g. talis
linio eft impoiîibilis. Maj.patet j non cnîrn unirentur in
unitatemfuppofiíi , nifi fc undique ungeteilt, & fib¡ pet
emnia intimé pra:fenteseliènt& appheata:; denique nifi '
client pccniiùs & pet omnia compenetrata; ; ficut vcibum
intimé petvadit totam humanitärem Chrifti. Min. autera
prob: nam ut fingula: naturae fie unita: pofl'ent agere de-
ecrent elle ab inyieem dbjuncta: j maxime quoad facili
tates corpóreas : alioqi'.ife fr mutuo impedirent g.
'i\rf¡. i. n. conf. nam , fufficeret nobis polfibiiitas talis
nnionis de qua dífputamus ; five antem ills natura; i:c
unit* potlcnt aut non poílen: operaricorporalitei ; nihil ad
nos quoad hoc punctum ¡ ficut corpus Chrifti in Euchari«
ilia nihil operaturcotporaliter.
. Т{е/}. г. п. г. p. ant. nam Deus poflet etiam facete регл
potentiam abfolutam at amba: natura; opcrarcntur, v, g,
fenfationes fuas , flc fimul moverentur iifdem moti-
busj ficut fi plura corpora beata compenetratentur in eo-
¿vn loco. ,
Infi, fi nihil poflent agere nifi miraculosè fruftra effec-
illaunio , imo & violenta ¡ fi veto patient agere fuas ope»
rationes > efl'ent fingula; perfonats & fubfifteatcs proptiifr*
fubfiilentiisiicdneutiumdici poteft.g. utmmque abfut-
dum eft.
TUjji. n. ma'|. quoad utramque fecjuelam. Nam non
effet fruftra , quia id fieret ad- oftenfionem potemii & £»-"■
premia; Dei. г. пес violenta quia id fieret fecundùrn por
tentiam obedientialem aaturarum, j. uttaque efient fupf ;
pofitata eodem fuppolito>8c uc talis utraque agerct.ur*
contingit in Chriílo ubi humanitas non minù-s agit cum
fiippofito Ycibiquàm fHpeí proprjam lubfiftcritianvexi«.-

i
De uníone hypoßatka. D'ifp. Il, иj

Q.U л. S T I О XII.
An quivîs natura etîam irrationalis , aut ne»
•vivens pcjßt uniri Verbo ?
AGimas hic adhuc de fubjecto unionis hypoltatica: ,
& qusrimus , an hxc poÜlc eile & fubjectaii in quo
libet nauna ctiaminanimita , five totali, five etiampar-
tiali. Imô Se de accidentai! ! pro quo.
Suppono. ». quod pai tes compofiti fubftantiali's i ttt
faut materia Se forma , feu corpus & anima , quamvis
non lint petfonabilcs nifi in compofíta & unit* , pofiunt
lamen exiliere feparata: , etiam materia » faltem fupem.v
tuialiter. Nam anima rationalic cxillit feparata natiira-
liier ; & lícut in eo ft3tu exiftunt feparatim ; quatrimus
aoficuttuncbabentfuam fubfiftentiam fíbi propriam , ¡ti
polfintuníri Verbo hypoftaúcé > ita utin eo fubfiltant pet
fubfiftentiam illius , non quidem perfonalizantem , fed
fuppofirantem , feu terroinantem cor um dependentianv
Idem etiam quirimus de accidente abfoluto > faltem in
cafu quo confervarctur extra fubjectum iiibihmiale , at
accidentia Eucbatiftica.
Suppono i. ut alias dictum eft , quod accident habet
duos icfpeétus ad fubjedtum i. infoe/wixY feu informatio-
nis; qui refpeccHS eft tili eilen tialis : иfufienutínii; quate-
nù! dependet à fubjecto ineflè Sc,confervari> & hi refpeâus.
funt vel MÍJuaies > quando actu Sc de faâo acci Jens fubje-
сЪт informat Sc ab ca fuftentatut; vel лрнЫЫЛ1ч
quaienùs accidenseft aptum inhjerere feu informare fub--
jeftum Sc abeofuftentari. Licet acta non .informet nec
Johsteat , fed exilht extra fubjeetum , hi autem refpeclus
actuales realiter diftinguntur & funt feparabües tum ab
accidente , tum inter fe ; nam iftud poteft exiliere Sc con-
fervari extra fubjeftum (ine aftuali informatione ; Sc per
tonfequens > fine aftualH"'iftenrationc ; ut patet inEucha-
tiftia. Imô , Si fortèfpoflèt inhsrere & informare fubje
ftum aâualiter , 8c fuftentari , 8c confervari independen-
t« abeodem fubjeiro quod informat ; Sc in hoc cafu qua>
u'turan in alterutto ftatu , fc. ieparationis , aut aclualis
ishitentiat feu informationis , poflét uniri Verbo hypo-
Itaiicè, Sc per ejus fubfiftentiam increatam fuftentari ? His.
bppQutisprointcliigentia, iU'.us cjuzftionis.
ïiiT лУс нтопе hypoftatlca. Tfifp. Г7/
CONCLUSIO.
QVa/ibit natura iubflantialispoteß uniri bypeßatici VerSO*
ftupttfona divina ex potentia Dei abfolv.ta* Eft com
munis'
Prob. r. evScoto. Quia na tun irrationalis non habet*
? fl.r. entitatem repugnantem tali uniom ; nam înquit , natura'
щ.\ С. intellifíuatis eß aßumptibiiis ¡quianon habet in ft eniiiate/я '
У* fa poßtivam repugnantem ißt dependentia fpetiali Ad VerbumS
five cvmmunicationem e)us verbo ? ut natura co;r municatuf
fùppofuo. Qnidquid autem eß cemmunicabile з eß Jic affumptU'
bile . . . . fed natura non intelleüualis non habet perfciliorem"
rationem fuppoßti , quam natura inteUeßualij, g.&c. £r Ver~
bum videiur exparti fua poßi iflam dependéntiam terminare J~
cum fit independen! in ralionrfuppoßti : £r ira poteß terminare"
dependentiam hyfoßaticam. idem doeet de nattrra lapidis . -
quamvis non eoaem mode quo natura intclletîûalis , qua
potefl perfonati nonautem natura lapidifr.
PnS. t+ ex Pattibus nam Te. tull. doeet quôd licet fe- •'
ir cundùm nos, dedeceret Deum de vacca aut ¿upa , out de~
ehr. quovis corpore indutus predicare tegnum calorum fi xoluijftt'
£»4* ... .ßfaneßnlium,/! defenfu noSiro Deum juditemus ; fei'
tarnen circumfcripte quod ßulla mundi elegit Oeui ut confan-
datfapienus. £t Çceg. teilen, centra illoI qui negabant-"
dccuifle Deum fumete corpgs tertenum ait , nonfuijfer tote-
rabilkr tnrpilndo fufcipiendefigurant corporis cceießts , qvam-
terreßrii ; quia omnis creatura ex aquo diflat ab illo qui eß'
altifiimus ; & omnia ei aqualiter fubjeäa funr; пес terra
eß rcmotior a fuprema ejus dignitate. &c. g.cx PP. non plus-""
dedecerct Verbum.aut aliamperionam divinam, telminaie
uaionem liypoltîticam bruti vel l.ipidis ,quàm hominis'vel
A«g;li &c.
fnk-i . ratione Scott } quia in nulla natura fubftantiaîi
repcritur quidquam pofitivum repugnans tali unioni. g.
in omnibus cít poifibilis,.
Confir. nam natura irrational»« v.g. Leonis non eíYm.i-
gis determinata ad proptium fuppoiítum , nec mintis in
potentia obedienti.ilj an Deum quàm humana ; fed hac
potuit ptivari propria tubfillcncià & tiniri Verbo hypofta-
ticc : g. & poilét alia quajvis natura anímala .-,ur in.'ini-
nrat.i. Cartera patebunt ex folutioníobjectioiuim.
<wz'ir. i. nulla natura irrationalis cí( perfonabilis. g. nec
unibilis hyportaticè Verbo; prob, coi,f. quia verbum eft
pçtfona-, non autem eft iuppoûtun;. g. non potelt date uili
De unione hypoßaiica. Di/p. II. . i
.natura: iiifi efle perfonn , non aujem cflè fuppolitum ;
quale eft еЧе omnis altïtius cteanKat exerptâ ratio
nale
Rrjf. a. cotiCutramque ; nam petfonalitas & ftippofita-
litasnon différant exfe , fed tantiim ratione fubjecli ¿tfi
eft in natura irrational; hxc dicitur fuppofitum ; & fubfi-
flerttia; fi eft in natura rationali dicitur petfonalitas t.tc
ptrfona.
Otitic, i.fi humanitas umreturjiypoftaticè fuppofito lapj-
dis , ¡Ha non diccretur períbnag. nee lapis dici debet fup
pofitum (i uniamr- perfona: verbi , aut hominis. Prob,
conf. idep ilia humanitas non diceretur perfonata > quia
non tewimaretur ad perfonam , fed uniretur puro fuppo-
•fito ; g. пес lapis diceretur fuppofitum , quia non unire
tur fuppofito , fed peifenac , fi uniretur Verbo.
Цф\ о. ant. utrumque i nam licet ratione jermini unto
lapidis diceretur per denominationem extrinfecam & ali
gue fen fu perfonatio ; tamen reverá > & quoad fubjectum
cnionis & erredum ejus in fubjeäo , diceretur fnppofita-
tio & fuppofitum , & idem eflètin cafu unionis hurnani-
taut euro fuppofito. lapidis ч quia fuppofitum eft natura
fubftantialis cujufcumque incommunicaUlis Çxiftentiai
petfooa, verô > naturae intellectualis.. Unde quia iliaJiu-
"manitas acciperet efle incommunifabiliter ad oniaem aliam
naruram prauer lipidem fuppofitantem ¡ ita quoad hoc
diceretur perfoiari , ficut lapis diceretur fuppofitari à.Ver-
bo. Denique altercatio eft de nomine.
Obiic. j. natura irrationalis & infenfitiva, non potefl
ílevati ad eperationes fupernaturales virtutum , aut vi-
fionis aut fruitjonij Dei. g. пес miiri hypoftatice Deo.
Prob. com", aliorjuin.hxc unio eflèt fruftra.
\tfy. n. cenf. Sc ant. prob. nam unio bypoftatica forma
liter ¡Sí per fe datut ad fubfiftendum in fuppofito earn ter-
-ininante > dat autem operari fupetnaturaliter niediantibus
aliis donis & gratiis quas fecutn trahit in natutam capa-
eem illarum operationum & donorum : non autem hxe
daret aliis naturis incapacibus,
laß. i. operan' fequitur eile. Et ipfum eflè datur prop-
teroperari ; fed uniri hypoftatice Verbo eft efle fupernatit-
rale & divinum, g. non poreft dare tale efle nifi natura ca-
paci operationum fupernaturalium.
%tßi. d. maj.lequitur eflèeflemia: & capacitatem ilh'us;
con. efiè perfonas vel fuppofiti prœcisè. п. maj. & cou¿
fuppofiiatip eft quidem ultimum complementum necefla-
ft'um ut natura poffit operari, ut cpnditjo ■ fed noque
1 18 Be mlone hypoßatica. V'tfy.1 1.
ptincipium elicitivum talium operatienum : & maxime ,
fi natura de fe non cít capax ¡liarum , ut in cafu noltre.
Hoceodem fenlu d.'ckur quàd acciones func fuppofitorum
fc. extrinfecè Se denominative , ut alias & adhuc infra
dicetur.
Infi, г. natu« ills non Cunt capaces fanctitatis ; fed
uuio hypoftitica eft tflcntialiter fanctificans g. non <A
■poiTibil is in Ulis л uuris.
T\ijp. d. maj. fanctitatis accidental^ & formalis : con.
maj. & n. min. fanctitatis fuppofitatis & dignitatis n. maj.
& con!, fanftitasaccidentalis eft ilia qua natura fit forma
liter munda à peccato & grata Deo in ordine ad ejus ami-
citiam , & hrteditatem prometendam & confequendam ;
& hsc non eft effeitus formalis unionis hypoftatics ;
fanctitas veto dignitatis & perfonalis , feu hypolhtica ve-
nit abb 1С unione & digmficat natutam> ex eoquodper-
tineatad Deum 8i clivat ad dignitatem fummam ad quam
■poflit elevati creatura. .& hancfanctitatem talis tmio coa-
fttret omni naturs creatx.
C ON С LUS I О П.
P^A'tes ilftntiales compo¡itifubftantialis poßunt mífi verbe
bypoflatici.
Pr»¿. i.Ex Scotoquatenus docet quod Vcrbum in tri-
í duo mortis'potuit diei habere animar» & corpus; fed necfuH
animante corpus , пес anirnaium пес corpórcum -3 propter di-
Sm caufai ¿ fc.-ejuianon habuit totam naturarn fibi unitam .
j * cu)us corpus natum erat ejje pars ¿¡re Et alibi probat , quia
qt ] caro in triduo mortis immediate uniebamr Verbo ; quidquid
». i, autemVerbum petuit confervareftbi unitum immediate ; poteft
immediate aßlimtre.
Prob, l, Quidquid habet fubfiftentiam propriam poteft
abeafeparari ut pet alienam fubfiftat-: fed partes fub-
ftantiales compofiti habent fubfiftentiam ptopriam. g«
-poflùnt illj prirati ut fubfiftant per alienam ; v. g. per
iVibfiitentiam Vetbi : maj. patct ; non eniin eft major
-difficultas , vri repugnantia quod totum compofitum poffit
privati propria fubliftentiá ut fubiiftat per fubfiftentiam
Verbi , quàm partes ejus fubft.iotiates ; quandoquidem
habent etiam propriam exilientiam , & exiftete poflunt
feparati. Min. etiam patet : nam in triduo mortis Clinfti,
corpus ejus & anima extiterunt- feparata & fubfiitcbanc
per iubfifteatiam cjufdeni Verbi , pet qua.m ante mortem
fubfitebat tota humanitat. ■
De unione hypoflatica. Dffl. II. iif
Сmfir: Non inagis rcpugn.it animam aut corpus feerfim
à toto , uniri hypoftaticè Verbo quàm in tpfo toto s Ici
uniuntur m toto. g. peliunt > & feorfim , cum propor-
tione.
Ohiic. i. Partes uriitentur verbo vclteparatx, vel con-
junftx & exiftentes in toto i fed ncuttum dici poteíl.
g. &c. prob. min. i. non in toto , quia fie non exidunt
nilî exiftentiâ totius, S: tránfeunt in tertiam eutitatem
qux ipfuin totum à parribusdiftinguit. g. idem dt de illa-
rum fubfiftentia, qua; fimiliter tranGt in tertiam & tota
lem non. г. quia materia non exiftit line forma, g. nec
fuMîftk fine il'u. g. nen fubliltimt nifi units.
Kefp. n. min. nam utroque modo id fieri poteft , & п.
uirumque ant. nam > ut~patet ex pbyfica non adrmttimus
tertiam entitatem , licet dicamus totum diltingui à par-
tjbus unitis & i. falfum eft matetiam non poflè exiliere
-divinitùs.lîneforma , & adhuc magis falfum eft earn noli
-exilíete ctiam in toto per proptiam exiftentiam partialem
& idem eft de fubfiftentia.
Obiic, г. Qux" non funt petfonabilia ^ vel fuppôfitabi-
lia, non poflunt uniri hypoftaticè > fed partes non funt
perfonahiles. g. &c prob. min. nam ratio peifonx Se fup-
pofiti pettioet ad totum , non ad partes.
Rf^.d. maj.qua: non funt unibilia per rnodum fup-
peifici aut peifona; ; con. per modum faltem terminabilis
act fuftentabilis. n. m ij. Se coof. parces funt fuftc«tabiles
Jí terminabiles.
Oiik. j. Hzcnon poflunt incommunicabilitet exiliere,
g. nec uniri hypoftaticè. prob. ant. nam illa: partes funt
adhuc inter fe unibiles in compofitionem , & fuftentabiles
fubfiftentiâ totius. g. non fiunt incommunicabiles per
quamcumque fubfiftentiam partis, g. nec unibiles hypofta
ticè nifi ad fubfiftentiam totalem.
7^#. d. ant. & conf. prob, incommunicabititer per Л-
milcm fubfiftendi modum con. peí aliam unionem diite-
renrera ab ea per quam fie terminantur п. ant. & conk
ptob. materia & forma termina tx & fubfiltcntec: per unio-
лст libi propottionaram lie fubfiítum Se terminantur > ut
ron depciidcant ab alia fimili terminati one , fc. in ratione
naterix & format i fed remanent communicubilcs , feu
unibiles ad invicem & in ordine ad totum in ratione ma
teria: & forms. Sic corpus Chrifti in fepulcto > ic animl
ejus extra corpus fubfiftebant in Verbo» non fubfiftentiâ
oppofita unioni compattium in ordine ad totum : _ fed
torpus fubiiftcbatindependeuter , Sc incotrvtnunicabjliMC
tl-io De umone hypoflatica. Dîfp. M.
.ad aliud corpus , & anima ad alian» animant > licet cfl'tnt
.adhuc inter Ce unibiiia , & perfonabilia petfonaiitate te-
tsli Ciiriili, ut factum eft per refurreâionem.
С О К С X U S I О I II.
Attiâini abftlutum pttefl uniri hypoßalici Vertu, Eft com-
munior.
Prab.i. ExScotacit. nam-ibi , vit probet quôd Verbura
afiùmens folum corpus hypoibticè non Hiceretur corpo-
reum > exemplificat de quantitâti , quod non faceret nji
putaret hanc quoquecliè unibilcra. Si Chriflus aßumpjijfci
quantitatem , & folam quantitatem > non diceretur quamut
in triduo \quia nihil denominatur quantum > n ifi teneur-
rente сит iilo proprio -fub)edo quaniitatis > fc. Vcrbum pof-
fet habere rationem rerrmoi luftcnt .ntis quantitatem aut
aliud accidens abfolatum ; non vetó fubjeíti inform.uio-
jiis feu inbatíionis i& ideo ,in cafu unionis hypoftaticx
cum Verbo non denommaret illud quantum j nec albedo
album > quia non fie dénommant mû fubjsíta -informa-
cionis & inh.Eted»ia:<jiiod el.rius & magis pofitivè docet
in quolibetis fc. quod in Verbo poteft tfli fecunda habituât
ut ad fuppofitum fudentans $ guia illa non requirit in Verbo
nifi prioritatem per fe , qua non rep-gnat tj£* rejpcHu ulHst
natura créât* i tyf.
Prob. г. Quia in hoc nulla eft implican tía ,ut}>atebit ex
folutione object, g. non debet dici impoífibile Deo.
Prob.j. Si repugnarec Verbo .terminare unionem hy-
poftaticam & dependentiam. ad faftentari accidentis a»-
foluci ' bocellet , vel ex parte verbi vel ipfius accidentis.
Sed ncutrum dici poteil g. &c prob, miu.'t. non ex' parte
Verbi ; quia habet ex fe independentiam oppofitam illi
dependent!! accidentis ad fuftcntari. g. poteft Verburu,
Ы fe, terminare iftam dependentiaua accidentis , & illud
fuftentare eo modo .quo eft fuirentabile. x. non ex parte
accidentis ; nam dependentu feu fuftentatio aftualis
quam habet ad fubjeitum eft feparabilis ab ipfo «que .ас
inhasrentia aftualis , lit p.ltet in myfterio tuchaiülii,
ubi accidentia conietvantur extra fubjcctuai fubltantinle,
cui ñeque inherent nec ab со fultentantur. g. Veibunuj,
poteft fupplere banc fuftentatio nem , feu terminate hanc
unionem ,& id , non tepugnit ex patte accidentis ; Ci
5e-MS. vci.''. tfe poteatia abfoluta illud fie ab со dependeré
^lh '^i ble inlixfiouc ;guiah*c répugnât verbo., at
T)e unione hypoßatka. T>ifp. 1 1. "\ък
Ctnfir. Accidens quoad lune unionem ас dependen ti ал»
è períona divina » поп minus eft in potencia obedicntiaft
quam natura fubftantialis ad petfonalitatcm aut luppoli-
talitatem. fed natura fubftantiatis eft in bac potencia obe-
dienciali. g. & accidens. prob. maj. non minus ell ens
creatum fifteparabUe àfubjefto cicato a quo naturalitet
fuftentatur. g. &c.
Dlxi autem in conclufione. i. ^Accidtns «i/V«'*»»>necnpe
guod potelt exiliere feparatina à fuo fubjecto > & fie «*eJ
ciudumur accidentia relativa qua: efiencialiter pendent я
fuis fubjeflís & terminis in efle Sí confervari ; hxc enint
implica! fuftentari per fuppofitnm extraneum.
Dixi. i. Jmmtdiaü ; пес ením dubium eft quin de fail*
omnia accidentia , quantitites , & qualitates omnes huma-
mtati connaturales uiuta fuerunt Verbo mediante ipä
humanitate & paílibus feu fubjectis eorum.
JJiii }. hypupatid ; id eft terminative in tatione termini
Gillentantis eo modo quo competit natura: accident! s;non
autem » inhtfat, fea informativè i quia ilia unio répu
gnât omni perfona: divina; proptet fummani carura fim-
plicitatem & immutabilitatem.
Obiic. i. Accidens non poteftuniri hypoftaticè пИТ fub«
jefto quod informat fed non poteft fie ineflè Verbo, g.
пес ill! uniri hypoftaticè. prob. maj. nam'iii accidente uní»
üibirentia: & ruftentationis identírjcantut realiter neo
poll'iint feparari.
^ífj. n. maj. Se ant. prob, nam ut diximus ab initio qur-
flionis > accident habet duas illas habitudinc* ad fub-
ftanciam if diftinguntur & fünf feparabiles.
Infl. Tam eft eOentiale accidenti fuftentari & terminarl
a fubftantia , quam illi irihirere : C¿d dependentia ifchae-
fiva ad fubftantiam eft eftentialis accidenti. g. &c.
п. roaj. nam inhzrentia aptituditialis it radicalis
ell ratio conilitutiva accidentis , & pet hoc diftiiiguimr
à fubftantia ; terminabilitas feu fuftentabilltas non fie
diftingurt; fed potius hanc habet commuuem cum akic
natuus fecundcim ratianemquandacn communem , licet
quo ad modum fubfiftendi différât.
Ohiic. г. Subfiftere poll fubfiftentiam divmam eft modus
oppofitus modo fubfiftendi accidentis. g.iftud non poteft
fabüftcre pec fubfiftentiam divinam prob. ant. modus fub-
Wtendi accidentis eft pet informacionem inhatrentia:; mo«
aus vero fubfiftendi perfona: divina:.eft omnino per fe , *
omnino incommunicabiliter independenter. g-&c.
Rf/ï. n, conf. nam »Цц4 eft gu«i> peifatf* divina fullee-
ϻW. VI. F
tu De ttnïone hypaßatica. D'ifp. N.
tet accidens ici uc non dependen ab alio in efle & con-
fervari ; ÎC aliud quôd ilia perfona communicet accident!
modum fuum fubfillendi ; iftud non dicimus , fed
»lud.
Obiic. t. Si verbum aflumeret accidens quod ¡Ut unite-
tue hypoftaticc 9 iftud pofl'et de illo pracdicari in concreto
vel ia abltrafto , íicut homo in Cbcilto , & ficut dici-
«ur Dms cflhomo, ал, Dem cfi alius vcl albedo » quod eft
filium.
Tigft. n. maj. & park, nam nullum accidens prxdica-
tut in abftracto niiî idencicè de fe ipfo j nec in concreto n¡G
de fubjecto cui inhzret . accidens auccm irtud non inhi
bieret
Infí.Vetbo,
pet illam unionem accidens deberec accipete al¡-
cuid à^Vcrbocxvi calis unionis > alioqui talis aflumptio
-ex patte aüumentis & aflumpti eflèt fruftra j fed accidens
nihil pócele accipete à Verbo ex vi talis unionis. g. &c.
prob. min. fi poflet aliquid accipete vel eilet petfonatio
vel fuftencatio. i, non perfonatío , quia accidens non eft
capax perfonationis.i.non fuftencatio , quia hic eft actio
ad extta & perconfequens à iota Trinitace.
HtQ,. Л. maj. tecipete aliquid per puram tetminationera.
con. per efficienciam ; n. maj. & fimi'liter d. min. prob,
■-fuftencatio fecHndùm efficientiam feu actionem confer-
vativam eft à tota Ttinitate : con. fecundiim putam ter-
ltiinationem dependencia- ; n. min. banc enim biberet à
Verbo pet quod teddetetut incommunicabile alteti ut
fuftentanti : иод eft , cùm de facto fuiientatur à fuo fub-
Jeño. Reâè id dici poflet. Si voces ^Alburn , Quantum,
taliduw &c. client inftitutx ad fignificandum fuppoficum
feu perfonam terminantem feu fuftentantem sMbedinm»
tpumtiuum i eye. fed quia in alio fenfu ufurpantur
hxc & iimilia concret» adjeftiva , ideo ab his аЬД].
neadiur>
Юё tmîonç hypofimca. Diß>. ti. resj

Q.Ü*STI© XIII.
j߻unio hypofiaticafuformaliter ftvduBie huma,
nitatis. Bí tmitio ejußem ? Et quomoda diflin-
~gMitt*r ab invitent ubi de-exifientia ¡>r¿pr¡«
bummitatis.
ÍN me»nations flotantiir'gt concluront piura , ~v¡ix Cx-
piùs in difcuríibus minus exactis confunduntuc ¿ fœpè
■incarnai™ ,- fumitur paifivè & activé . ficuc & un!*. Kent
tfumptit, 8c generalio , & crtau*. Nam & abhisincipians
I. humanitas Chrifticonftans corpore paflibili, generator
íeaf'rmatur ia vifeeribus Virginis & ex puriflirno cjusfan-
guine per operationem quz ttibuitur Spititui S. a. animi
ejus tationaliscreatur à Deo , & infunditur ejus corpoií
in ípfo mltanti completa: orgnifationis. Et frin codent
inftanti humanitas fie conftituta unitur, Геи allumitut í
Verbo ¡ &hxc«»t< , feu aüttmptio, diciest adhuc/u/We«
rcfpeñuhumanicatú-aflumptz&unitz* Et aäiii refpeft'r
Dei volcntia Se. ordinarios illam aflumptionem feu unió*
лет in illa natura ad verbum. 4. hxc гЛ\о divina in Tri -
sitare dicetut unit!* i vel incarnat!* activa ? ÍVtefpecb»
verbi dicetut uni* fea incatnatio quafi pafliva. Dico , qurf.
ftftiva , quia propria paffio répugnât in Deo & quavis per-
fona divina. In humanicate autem non dicitur proprîe
incatnatio
«•etô , unió,"quia hzc non.djcitur
fit caropaflio
j'fed in
eftipfa,
ipfa<aro jbenc
Iiyooftatica feu t-rmi-
-nusformalis , ft utqu* , aäionis unitiva; - feu unitionis.
Quserkur ergo 1. an generarlo fen prL lâio corporis
Ghrifti , creatio auimx in corpore, &iunitiototiu« hu-
■manítaris cura Verbo à quo perfonatur ; Gnt actionee rea
les & realiter diltinctz >. An per actionem divinam huma-,
oitas accipiat (ibi prop tiam exi ilentiam ? An veto fiat exi-
ftens per exiftenriam divinam Verbi, ficut fit fubfiftcric
per fubfíítentjamcjufdcm Vcrbi !
CONCtUSIO Г.
СEntriti* bumanitith , créât!* anima Clirißi ¡ & mili*
Jmt aRimti rtMitet HfUnS*. Eft commaaior cotur*
TiiomilU»,.
1*24 &е unione hypâflatica. Dtjp. 'f I.
jt¿# T> Prtè. I. ex Scoco, Dico quod încamationis atlioni cor-
q. r. rctypndet aligne pafsio , exgvo eß аШо iranfien i fed ißapaf-
t¡- IA ß» nenfignificatur per Im quodeß incarnari , ptofrit loquendw,
fed per hie quedefluniri , pel ajÇumi ï nam fila л£1и> prent
tranfit in оЬ)еПчт , tranfit in naturam hvmanam ; iy ¡dio ,
illudqwd correffendetfibi ; ( fc. action! illi ) ex farte natu
re- human* eßpafsh Sec. g, incarn.uio activé , & aftio" qui
«atura unitur Verbo , eil ipfa (initio : non atitem aítio
precise qui producitnr ipfa natura > пес cteatur anima
Chrifti.
Prob. г. пат i\lx añiones habenr diftinflos cfFcítus ,
feu términos. g. & ipíx iunc diQincrz. Prob. ant.
«am per generationem producitur corpus Ген humanitär:
p:t creattonem , anima & perincaraattonem aäivam , fivfc
per unitioneto , producitur unio ut terminus formais , &
,Mtqm » & Chriftus utterminus > gui, feu totalis.
Preb. illx actioncs funt divertí ordinis. g- & aiftinct-T.
Prob. anr. gerieratio corporis przcjsè à modo , efl ordinis
naturalis in fubftantiai ita&creatio animar. Unicio veré
en fupernatutalis in fubltanria. Deus creat animam ut
auñor naturx : Virgo coneutrit ad generationem corpo
ris de Cua fubftantia naturali ; quamvis tota efficientia rît
à Spititu„S . fed unitio ей à folo Deo.
Item non cil dubium de diitinftione aétionis quâ gêner
ratur corpus in utero Virginis , à cteatlone illius anima: ;
nec iftorum , ab unitione uttiufque ad vetbum. g. funt
dillinftiflima: añiones. . > ,
Cinßr, quia funt fcpatabiies, nam potuic corpus fepa-
ratinrproduci cum matris coeperatione ; & animad folo
Deocteari abfqoeeo quod uniretur Verba ¡ potuit huma-
nitas de formata fibi relinqui , & adhucpoflet à.Verbo dir
mit» . rient per mortem corpus Sc anima confervabantur
jfeparatim. g. &c.
Obiic. i.ss. PP. docent Jjumanitatem iimul fuifle pro-
duftam & unitam Verbo, g. per unicam actionem. Prob-
aur. ex S. Fulgent, ipfa reeeptio carnis ( à Verbo ) fuit сап-
ítptitvirginalis. ItemdocetS. Lee. Natura noßra ríen fie
jt/fumpta eß ut prius cre/Ua , peflea aßumeretur , fed ut ipii
oilùmptione crearçtur. g. afiumfuio carnis 6c ejus creado
cil una -relio.
î^J. d. ant. & conf. prob, una aflio imitate temporil,
con. aflionis j n. ant: & cohf. nam PP. & Thcologi fic
loquentesnibilaliud volunt quam fimulcatem temporis,
.wentitatem aflionum. Quod patet ex ipfomec Fulgent.
.Wß i$iwr aligned, iptenvai/«/» ter»p«rit, inter fthcefte
Úe limo ne hypoflatka. Т)Щ. IГ. fly
ternit inlnurn & concipiendx maj-fbtis" adventum.
"Obiic. i. Humanhas non priùs fuît in fe quàm units
Vcrbo.g. c.í^em a&föne ant. p.uet ; nam fi fuifiét ptmí
gcnit.iB. Virgo non effet vera Matct Dei ; quia non ¡je-
nuiflèthojriinem Déum> fedptrralu hominem.
ЦеЬ п. conf. nam fimultas tcmporis non arguit Tem
per ijentitatem aíriohis > & maximèi'rrh: с materia ; nam
proJuclio humanitati's eft partialiter in Virgine matte , &
аЯ'о unitiva eft in folo Deo. Fateor quod in Deo > om-
nes aftiones funt una iudivifibilit voiitio ; feddiftingui-
museat pet tetminos ab illa volitione productos.
Obiic, aflio educthra formas ex materia & indufliva V
feu unitiva cjufdem forinx in materia eft eadem indivifi-
bilis aftio. g. idem eft de tota formatione humanitatii
Chriiti U ejus unione cum Verbo.- An paiet ex plryfica ,
(иоЬ. conf. »am liase in incarnatione tarn potnei ant fieri
uná aíhonc quam eduítio & induttío forma: mate»
mlis.
i. ni ant. quiapoflúnt fepararb nam forma mat«-
Cialis poteft cqnfervari à Deo extra muerlam.
3^£.i.n. conf. & parit. nam eduñio & induñio » feu ,
Bijitio in pl.yücis funt ejufdem ordinis : non iea eit in
cam de ptoduflione liumanintis & unitione ejus cum
Verbo ; HU peterat «ifteie fine ifta fi- Deus-, voluifléf-
«вке.
CO N CLUS 10 II.'
HVmibitM Ch'ifti ttsißit per exißemiam fibi proprium , &>
dißinäam realiter ab exiüemia Verbi. bit etiam com-
muhior contra Thomiftas.
Prob. I. ex Septo. Concedo quoAnalnra ifл , ex quo non eft ¡.¿.fí
tectum in intel/edu .ñeque in causa ,fed extra cailfam fnam ej. i.
necrflírH habet prepriam fuer» exiftentiam aBualem ficut «. 4.
fuurn proprium effe quidditativum ; fed non habet propriam
[ulßßm'.iam &c. Et banc veritatem probat multis ratio-
nibus.
Prob. i. ex Concil. & PP. nam in Vil. Syoodo contra
Eatichianiftas dicitar quodveri Catholic! cognofeunt quod
fypoflaís cum proptietatibui fitbßaiuiam dicimut ab to quod * 6'
iß Hjpheßcne , hoc efl fubßßere ; phjfim vero , id eft naturam
perfe exiflenlein.Sc. ficut funt dua: naturae in Chrifto , ita
& dux cxifteiuia: : пои autem dua: liypoftafcs. EtDamafc. ,
coret quod ñeque revej a natura hurf, ana in tOeitatii naturam
ver/a, tuque fubfamia exifenx'mqtu privata. Ec infra. Mec 1S"
í i
st6 De mione hypeflatica. Difp.I1,
de fal'a etgitatitne tmUmflatm natmamfumpfit > nique in
Г'- tie ftîfidtratam , /г* in individué cmßderttam ¿riñe,
'ЬГ exiflcnti fpetit. Sc. verbum fumpfit naturam indi viduam ,
*•* non communem & vagam fed exiftentem actu.
Prob. i. Chtiftus veré fuit vivens vitâ humana , Sí non-
nim'im divina. g.& exiftens exiftentiâ cteatá. Fat. ant.
alioqui non fuiflet veré morruus. Prob. conf. ex Arith
vivir» vfatHtitmi efl effi: fed Chriftus habuit vívete cieatunr
». & efle , feu exiftentiam creatam.
Cmfir.ex eodem & Daraafceno. Terminus per fe gene-
»ationis habet eflè per generationem : fed.veié. Chriftus
ircundùm carnem generabatur ex matte » ut ait idem Da-
mafc. Sc omnes fatentuc g. ab illa generatione accept!
«xtitenriam veram.
Pr»4. 4. alüt argumentitejufdem doetoris r. qnaG hum,
non cxtiti'flèt , поп-diceretur- aflampta ¡ quod cnim no*,
elt non potcft dici пес uniri.
1. Unió eit relatio realii fundatain humanitate 8r ter*
jninata ad Vetbum. g. fupponit realem exiftentiam funda-
menú feu bumanitatis.
3. Unitio eft actiototius Trinitatis, affumptio verô eft
íbÜus Vetbj. g.humanitas exilcitper actionem totius Tri*
jiitatis & non per folam afliimptioncm, feu tcrminationem
tmionis cum Veibo.
4. Si hiimanitas Chrifti jam A'mittetetur J Veibo , пой
cadcret in nihilum ; пес cellaret g. babee elle proprium
fibi& diftinctum ab exiftentiâ Verbi.
r¡ Non magis liumanitas pende t à Verbo in eflè quàm
Speidens à fub'jecto ; eft cnim natura fubftantialis , Sc
apta pet fe exiliere i accidens veto , ens diminutum , 8c
ineptumexiltere per fe ¡ fed ,iftud habet propriam exi-
ilcutiam diflinctam ab exiftentiâ fubjefli &in ea potell
eonfeivati extra fubjectum g. â fortiori humanitas habet
propriam exiftentiam per quam pofl"ec_efl'e & confervari
Ücparata à Verbo.
6. Отне ens actuate habet eflèi in fe per ptopriara-
«xiftentiam . fed humanitas Chrifti eft in fe .ens aàuale. g.
Habet propriim exiftentiam in fe.
7. Si hiiinanitas Chrifti exilieret per exiftentiam Verbi ,
uniretur immediatè alicui eficntiali îe commuai aliis per
lerais, sed conf. eft falfuni , ur patet ex diftis g. Sec.
Prob. maj. uniretur primo St immediatè exiftentiâ: divin*
Vcrbi;fedej[iftem¡,lqujV(.rbam exiftit eft cflèiuialis &
eommunis tribus petfonis g.
% Si huraani.aj e«fter« pet exiftentiarn Verbi ; Ц!д
■ : Tie Шиш hypoßattca. Ы/р. tî. xty
pflfle i dfc¡ exifterc ubique , íicut Déiis & veibuttí:perfuam
rv"cmi.im cít ubique ¿ quod ей hacrcricum tC «Branaturri
«ontr.i ubiquiftas. g.'
9- Deniquebumanitas hnbei ¡ntellecrum & volúntateme
diftin£U ab intelleaii ti volúntate Vérbi : g. & exiítcn-
riim , nam ifta eft radix operario num : feu volitionum ác
irtellectionum. .Thomiítx cenfent exiftentiam return ¿V-
ftíngui realiter ab eflentia , quod ralratnoftendimus > in
met.-iphjrfica.
Obiic. i. in VI. Synodo. Leila eft 8c approbate epiftola ^ц.
Sópbronii , ubihabetur quod humanitas Chfifti » in Virio
Du" ,0111 in Çcipfa habtt mam exifitnliam curb. Verbo. Et Hid,
Damafc. citatus die ir humanilatem ftu camim ín Verbo fc4-C. ia«-
ínifli txiflemiam g. non funt in Chtifto duat cxiftencix , fed '
anica i fc. exiftentia verbi.
Refpondent aliqui ,; particulam cum Verb» non eile in
«extu , fed additam ab advetfarüsifedfufrkeret quod non'
hiberet exiftentiam in fe , ideo meLàs.
n. conf. nam in texta vox Grsrca hjfarkim , ligni
fie ;t 1 ubil It curiam arqué ac exiftentiam ; & ideó fenfus
partum illorum erat quod humaniras non babebat in le
propriam lubfillentiám , fei fotem fill iiftentiam Vetbi .
p#r quam fubfiftebat.' !• cïnïenf VjTíod exiftitnonio íe
iepjratim à Verbo • fed unita Ve: to ■ in quo & cum quo
babet femper eandem exiftentiam quam habebat in ioltai'ii
nnionis , & quôd non priùs extitit quam fuerit unit i i
ideó femper extitit cum Verbo & in Verbo. Damafc. au •
tern faiis claré loquitur ad mentem noftram in lbcls cit
eis t priterquam quod multidicunchunc texcum non legi
in ejus libris.
Obiic. i. ex Atift. elle exiftentia; convenit fuppofito i j mt.
fed in Chrifto eft unicum fuppofitum. g. 8cc. taplh
ЦеД-<Ь. maj. convenit fuppofito per unionem ut aliquid
ptiiis i 'con. ut fit idem cum fubfiftentia j n. maj; nam
cum Ariftot. поп cognovcrit fubfiftentiam ut diftinctam'
à fubftantia vcl exiftcmia , ideó nihilad banc rem colligi
ex ipfo poteft.
Obiic. j. fi bumanitas in Chrifto habcret propriam exi
ftentiam , ifta pratdicaretur de Verbo , ficut саго, & hu?
rrhnitas de ¡lio praedicantur ; fed hoc eft falfum. g. Scc-
prob. m3j. n1m tlm verbum aflumpfiflét exiftentiam
quam carnem , g. tarn diceretut exiftete per exiftentiam
crcatam , quàm dicitur homo per humanitärem.
KiQi. d. maj.& conf, prob, praedicaretur mediate , Sc
wdup'jcvKivè -fupta biunanitate , tranfeat , immediate M
ii8 Ve mione hypeßatica, Diíf. tt.
fhe addito : n. maj. ícconf. nam (icut dicitur Verburn eft
caro > & ut cato moritur , ici drcerctut Verbum exiftic
jet exiftcntiam cieatam qaatenus homo.
Infi, hinc fequeretur exiftenti.im creatam eile perfeâio-
«era perfonx Vetbi. Sed boc eft abftirdum. g. prob, maj.
nam przdicaretur de ¡Houtperteftio ejus.
T{ify- n. maj. nec enim prztenditnr per iilas prxdicatio-
«es quôdaflficiant intrinfecè Verbum , ut patct de carne,,
de morte; fed tantùm quod illa ubi unierit terminando-
«arnisdependentiaminfubfiftendo i ideó potiíis Verbum
reificerct tara eflentíam quam exiftcntiam creatam car
¿iftentando fie terminando.
Injl. z. faltem fequeretur B. Virgïnem non efle matrem
Brei.quiaejus añio non terininaretur ad exiftentiam Dei fe<T
kumaoitatis. g. &с.
Цф, n, í'eq. & conf. prob, иоп îdeô dicitur mater Da
fnia ejus aftio cire» humanitatem chrifti terminatur ad'
exiftentiam Del i fed quia ipfa humanitas in eodem iuftan-
ti quo in illa & ex illa forrr.atut-, unicur Deo Verbo , Se
fie concepît hominem Dcum. Imô » non diceretur verè Se
•topriè mater chrifti Dei , niii concurreret ad ejus exiften
tiam. Sic judxi dicuntut Deicidx » quia occiderunt So -
Jtivaverunt fuâ exiftentiâ-creata hominem Deum 5eu illam
llumanitatem qui fubfiftebat in Deo.-
Oklic. 4. fequerecur Chriftum non ellè nuum per fc
ftdaggregatum per accidens ; nam humanitas cùm uni»
tut Vetbo & fit Chtift.s , effet ens in aftu ; ûcut & Ver
bum • fed omne compofitum ex pluribus.entibuc jn aftu >
eft ens per accidens. g. &c,
Кф. n. maj. & d. fubf. ex pluribus entibus in aftu ex;—
fientibus & completis ; con. in aftu exiftentix , fed in-
«ompletis phyficè n. fubfumptum. Humanitas ipfa Chrifti
cemponitur ex corpore & anima qui funtentia realia ,tt
in aftu realis exiftentix > fed quia funtentia incompleta ;
nonminù*homo eft ens per fe. Ita eft deChriftoi quia hu
manitas eft incompleta in ratione fuppofiti in quo comple,
tur per fubfifterrtiam verbi , ideô non minùs eft ens per fe.
Advene tamen quod humanitas millo temporis то»
mentó extitir fine unione aftuali cum vetbo , alioquin
B.V. non diceretur mater Dei . quia non concepiflèt ho
minem Denm ) fed purum hominem ; & humanitas fiiilTft
prius perfonata perfonalitate creatâ quam divina > licct-
extiteritper propriam creatam exiftcntiam.
Aliud enim eft non fuifle perfrnatam , nifi per fubfi»
ûentiam veibi-, quod de fidecertuin eft , & aliud .noa.
De unîone hypoßatka. DiJp.-IFi гг$
cnirifle nifi per ejufdem Verb; exiftcntiam> quoddíci aor»
forcit in boaa Theologia.
Igitur inter unioncm , generationem & creationem non
ей: alies ordo prioritatis ¿V pofterioritatis quiro natura íc
& prxfuppofitionis ; fie generarlo corporis priùs natura
exiitit quàm animatio > & uttáque unió , feu aflùmptio
tonus humanitatis à Verbo , feil omnia illa uno 'temporil
momento i & reali fimultate pet aña iunt. -

^üiESTIÖ XIV.
J)turAine unionis feu incarnationis. JnVerbuTfr
friits affumpferit partes quam totum
& è contra.

MOt dicebamûs nullum fuifle ordinem temporis feii"*


durationis intet produflionem corporis & animx
Chtifti & unionem ejus cum yerbe j-dicendum teftat de
otdine natutx i St prxfuppofitionis ; & quxritur au Ver-
bum priùs aflumpferit partes quàm totum compoficurnr "*
humanitatis -vcl ècoiitràï Et hoc vcl ordine inteutonis •
vél executionis ? Quia comrnuriitcr dicitur аил fum friora '
ib inlintionc ßmt foQmêtA in exectnUne.
Suppono autem diftinet oriem medii , ui quti , feu jt*>¿~*'
à medio qui feu ut quo. Ulud eft quod reveía diftinguitur
ab extremis inter qux mediate dicitur , ficut quantita*-*
inter fubftantiam & qualitatcm qux in ifta fubjectatur.
Iftud verô eft ratio illa fornialis qua agens poteft agere »- ■
vel qua paíl'um recipere poteft formam ; fie virtus cale
factiva eft medium 9.10 produftîonis c.iloiis. His t'uppo-
Qiixritur an in unione hypolbtîca humanitatis ic par
tium ejus cum Vctbo milium intercefiètit medium í An *
verô in intentions' voluerit ptiùs uniritOti naturx quàm
animx aut corpori , & priùs aninix quàm corpori i Ал
vke versa; priùs volucrit uniri pattibus quam toti : '
GONCtUSlO £
lijfoßttica fut')tllatur immediate & at ciuod in fifÄ*""
, .Immanitme- t«m 4n txecatitnt q»im »» intttuitiu; E: f
rjo De m'tone hypoßatlca. T)l(p. 1 1.
tri quo in anima > foltern id alique fenfu diet ptteR.
Preb.i.cx Scoto. Peteft diet qu'ed in ffia pafsiva affumpí-
d-~- tiene natura humana ad Vernum nullum fuit medium quod-
q. \пЛ ¡nur uerburn & ipfam naturam ; fid Uta' natura fuifimme-
Ч» diati ajjumpta . • • ■ fed hauende- de med it , quo > poteft
concedí quid anima eft medium inifta affumptione ; & hot
refíeífu totius ; quia eft fermaiii ratio hu\ui natura qui htc
matura eftunibitisy ftcutferipfum formaliter home eft rifAHis
ntn tantum ut prineipium cffttVibum,fed ut[ЩеЯит proximum*
Prob. г. quoad ь p ex Sjmodo V I. ubi approbata eft
~лч.г. Epift. SophiOHÜ in qu i fciibitur. Incarnatur Vertum Deuti
nan prtfataearni cepulattu iVel animdpraexiftemi conjunSmi
fed tunc , his ad fubfiftendum venientihm quand» eis iffun
Vtrhum С D'w naturaliter cefulatus eft .fxmul quippe care;
jimul Dei Verhi care animate ratienalii &c. Et in V. Sjrnodo
inatlienutixatur , ft quis fentit animant Domini prtextitifle
umt.irr.qw. Dei Verbo ante incarnalienem &c. Et conc.Calce-
Jen. d ii it.Mr• Veum natum eft} ex Virgin!4? cenceplum , quit '
tOoool ' -n I(jeri yifginis , (y ¡1 iff* ctnceflione hominis, Dem carni
un itus et CDucil. Uumanjtas tota iramediatè-ic fimul
unita ell Verbo.
trob,i.ex fo:lem doft.co orcKne traitur humanitasverbo , .
& ab ipfo perfonatur , quo in fe ipfa fuifTet petfonata,ti ubi
»elifla < (1er; fed ftbi tehtta', primo & immediate pcrfonata
fuifl'ct. g. & tota immediate unitur Verbo. Prob.min. nam
corpus&c anima in nomine non babent aliamperfonalitatem
tuam totalem > nam iftafumcit Se tota. g. ncque in Chri»
fío babuiiTent. Ant. patetex metapli..& quamvis illa; par
tes habetcnt fubfi (lent ¡as partiales » non tarnen perfonalí-
tatcs : nam, perfonalitas- in naturam individua liter com-
clctam'cadit velùt terminus ejusultimus. .
• Confir. Nám , in triduo mortis , quando in Verbo fubfi-
ftebaut anima & corpus feparatirii > non erat perfona.
», Vernum non dat cite perfonz nid humanitati completa:.
" Cenftr* г. nam Verbum fupptet fubfißentiara feu petfo-
»alitatem totius humanitatis ■ non autcm corporis aut
anima: , vel utriufque i'corfim ; quia non funt humanitas >
вес ист lb nabi les uifi-ut unita:. g. unio hypoftatica imme
diate eft in tola huraankate completa.
Prob, i. p. nam per medium quo unioais nihil . aliud In*
ulligitui nid ratio formalis per quam fubjeftum fit capax
Mcipiendi formam feu unionem , & propter quam veibum
afliimpfit humanitatem, fed bac ratio eft anima rationales,
цашгоа eft aliquo mcdo medium que , niaj. patet ex pra-
«uaui. Min. prob, nam laii&formajjs , Se medium que
De ítnione hypoßatieA.tUff. II. ■ rjï
al&mptionis hiumanitaiis eft' ratio conftitutivä' iplîtis.|m-
raaniraiis > feu per quam elt Humanitas Sc non equim'tas;
fed anima rationale eil ratio Sí forma per quam h.rc natura
cil humanitas. g. &c. Et ni failli de hoe non poteít eue
quilbo nili de nomine.-
ObMc. i, ст. t. fx eodcni ordine' commanicatur fubfi-
ilentiaVcrbi humanitati Chrifti quo illi communicafe-
tar propria fubfiftentia ; fed hare illi communicaretuV
mediante animâ,qu.x primo in fe fubfifterct. g. ita fit in
Chrffto J' mai. patet , nJm fnbfiftcmia Verbi fupplet pro
fublidentia cteata. Prob. min. nam per id' humanitas te-
cipif fubfiftere per quod accipit eflè completura in fua fpe-
eie* individuo ; fed hoc accipit ab anima, g. & illud.
\ф. d. min. uuamque mediante anima ui quo ; con.и»
quod n.min.nam anima non eft priùs perfona quam ехШас
totushomo , licet priùs natura fit ejus creatio quàm ejus-
unió cum corpore , & ex illa unione compleatut humani
tas ; & quam perfonetur , five propriâ.five Verbi petfona->
araie.Denique anima pro nuHo - inftami natura: eil perfo
na antequam fit humanitas tota completa infuo eflentiali.
Щ. la ordine genetationis partes funt priores toto v
oftmis .enim caufa elt prior caufato. g. pritis fubfiftunt
qnâm eotum prob. conf. priùs nr.turâ caufant feu uniun-
№r quam fit totum ¡ g. priùs- fubfiliunt ; alioquin non
eaufarunt.
R^n.conf. tt patít. nam irt'oriíine gíneratioois- par
tes funt eaufx cotius humanitacis.non autem in ofdine per
fonationis in qi'o partes non funt perfona nifi in tote; nam
perfonatio eit ultimus terminus' naturae intelleftualis.-
Oêm. i. Illud eft prius alio à quo non valet fubfiltcndr '
eonfequentia j fedh.ee non valet ab aflumptione partium-
a<i aflumptienem totius. g afliimptio feu lu bfiftentia par
tum eft prior aflumptione totius humanitath. prob. min.
non reftè dicitur Verbiim afliimpfit partes , v.g. corpus^
& anim.im.-g. & totam humanitatem , urpatee in triduo
niottis in quo partes uniebantur Veibô , non vero tota-
Amanitas g. ab aflumptione partium- non Ucnè infeitvfs ~
айитр tio totius.
Kefp.i.mi'y. eft prius fecundùm confeqûenriam : cori.fe-
eandumcatilalitatem n. maj .starb hxc regula non fempef' '
valet,ut ft dicas eft fol g-eft calor; non poteris determinate
Wiprocari eft calor g. eft fol.qnia calor poíeft eflè ab alia
•Wa v. g. ab igrte : íimiliter , potes diecte ftotum elt ir»
J»co.g.í{ partes non autem fequitur quod-partts fine pfleas
Pisco q«m tottiffli Ií» eft m pjopoflto licet t'°u vale*.t»~
Щг- Ve unione hypoflatica. Dl/p. ТТ.
cQhfequentia à partibus aflumptis ad aflumptionffm
totius > tarnen aílumptio partium non eft vciè . caufa
afijmptionis humatutatis i fed è contra > quia , ut
dicebam.perionatio immediate cadit in totum > quia eft
■ltimus terminus totius.
Rt/fi. l. d. min. non valet fècundùm aliam difpofuio-
МШ poffibilem : con. fecundum prxfentem , & ut de faflo
eontingit n. min. potuiflet quídcui Verbum fumere priùs
partcs.fed id nont'ecit ; quod probatur ex fundamentas
(•odafioHKi
Oto't. 5. Quad Verbum femel aflumpfit numquam di-
milu i dimifit aliquaado totum compofmim humani-
tatis & retinuit partes, g. has folas immediate aflum
pfit.
Tfefp. ti. maj. numquam exiftens dimifit ; con; cenando
eile n. maj. &conf. nam illud axioma intelligitur de
partibus cxiftentibusjnon autem de toto quod per mor
tem,dim; dum eft.
Obiic. 4. In ordine agentium quod eft primum in in-
tcntione eft ultimum in executione > fed in intcntb«e
Dei unio totius eft prima, g. in exeiutione eft ultima , &
priùs funt unit! partes, .
H'fp- Ut iup. d. maj. in ordine caufplitatis , five gene-
rationis > con. in ordine perfonationis : n. maj. & coof.
11am Me agilur de ordine perfonationis quae non «dit
in partes natura: pcrfonabilis , fed in totam natutam; par
tes enim quae caufam totum non funt petfonabilts in fc
verá pcrfon.ilitatc.
Quaeres , humanité Hante imicne ad Unburn retinta! ■
ttppetimm ad frefriara perfinalitalcm; it* ulfitiii cum ati-
tjuauieknua ? .
Kefjk- Negative î^quri non dätur appetitus pofitivus ad «
»egationem ; fed propria naturae fubfiftentia eft purane-
gacio. g. natura femel peifonataperfonalitate Vetbi qua:
eft quid pofitivuin non habet appetitum pofitivum ad
•toptiam, г. quia violentia fupppnit ftatum oppoiitum
inclination! natur%4 fed flatus um'onis hypoftatics поп
eft contra , fed fanturn priaer inclination cm humanitatis j
Ьзес enim eft in potentia obedient!ali ad illarn.
Maj ir eftet ratio dubitandi apuil ponentes fubfiftcntiim .,
mtuix in mode pofitivo. .да%мШ fed dc hoc ú-
3e caafis lncamationis. Di/p. W. 133

DISPUT AT Ю III.
Ve canfis Ir.earnationis,
Ш£) Ost examinatam nararam hujtis rryfterii àèt-
i}Ç
Й de
cendimus
fiii.ili & admeritoria
cauias &ejus
efficiente
; & maxime
; nam deagemus'
mate-
tiali Se formali nibtl rrftac diccndum praeter ca quz diJri-
mus de unione , de extremis unitis » fe. de natura unit» Si
de termino formali ejus, nempeperfona Veibi.

qujESTie r.
Se motivo yinchali lncamationis Vertí',
T)lura motiva lncamationis hujus notanmr irr fciiptuta
1 de quorum primario & principal! dubiuri poteft an
movent Deum ad illare decemendam pcout de facto
eamdecrevit ab zterno. i.eft gloria ipíius Dei ex mani-
fcftatione potential , fapientis > Mifericordiae & aliorum
attributorum ejusque fumme in hoc opere commendaa-
tur. Et hoc ell ptimum & generale motivum ас finis ■
omnium operum ejus : alioqui vilefecrent ejus decreta
& opera fi aliunde provenirent. Ideo-dicitur, univeria
fnfter ftmetipfum eptrari.
1. Elle potelt fumma hujus excellentia qujppe Dees
non folum reipicit ad bonitatem relativani return > in
erdiric ad fines quos intendit pet illas > Ted etiam ad ab-
folutam quam habent in fe ipfis , nam li.ee etiam bonitas 1
in fuo ordine movet Dcuin ad illas amandas 8c volendas.
Hoc autcm opus eft fine dubio piiftantiffimum > & iiim-
mè decuitDeum.
j. Ell hominis falus & Rïdemptfo. Nam in Chrjftoi
habet Ecclefia caput vifibile Sc proportionattim cxteris
membris fuis ¡ homo habet completum beatitudinis iuae
objeítum ¡ quippe non fola anima giudeblt vifione & frui-
tione efl'entix Dei , fed etiam fenfus ejus corpore! gau-
(kbuni vUioue bumarmtis Cb:ifti. Ha>« ецаш in jilo 1
i j4 Üt> ca'.ifisrîmarnaûonïs-. Dijjf; IIf.
Redempcioncm , ut loquitur Apoftolus , per quam ' juft!-^
tia: Diviriac injuria per pcccacum illata copióse compen-
fattir ». & peccatores à moite лcerna peccatis drbit-a libe-
rantur per pleruiTimara fatisfactiouem : Denique in со
habet homo gratiarum omnium foniem inexhau-
ltum.
4. Elle poteil complemcntum ac perfeftio univerfi ; narr»*'
CX hoc opere perficiuntur Se paeißcantur omnia fait qua int
terris > ¡ive qua in Calis fum , ait Apolblus , & maxime
propter hominem qui elk caput omnium , & in quo re-
foimantur omnia , ficucpetpeccatum& lapfum ejus hu-
miliata fuerunt & aliqualiter depravata. Set.
Quxrimus ergo hic an fic Dens in Decreto xterno In-
carnationis ita lefpexcrit ad hominis redemptionem pet
mortem & fanguinem Chrifli ; ut fi Adam non peccaflct ,
лес per confequens indiguiflet redemptorc , non venturus ■
eilet Chrirtus > faltem ex vi pracfentis decretii
Hico ,cxvi prafentit decreti. -Quo de facto perafti eft ■
incarnatio , nemo enim dubitat quin Deus pot ucrir vellc
illam five in carne paflîbili , five aliter , ex aliis motivis •
qui non deerantfuminxillkis lapientii > ex vi cujus dé
cret! venturus eilet Chníbs five Adamo « peccante five
non peccante. Sedquxftiohxc proccdit fuppolito prxfen- "
ti decreto.
átip)>one autem ex tr. 1. quod licet in Ded-j Omnia une» 1
ft indivilîbili aftu voluntatis decernantur j, tarne» relpe-
ftu ad ejus objecb volita , concipitur alkiuj diltinâio , So-
aliquisordn priorjtatis & poftcriôritatis , non quidem tea-'
listed rationis fecundùm quem aliqa a dicuntur prtùs vo
lita quam alia ¡ & iècundùm ilium oidinem quem
ibî prífigunt Theologi. , varié difcurrunt -de prsdeftina-
«ione & reprobatione , tam Chrifti D. quam horainutn. —
Hxc repetere non pigebit ad bejus conttoveiûx decifi»;
nem.-
CONCXUS1G 'L
PZaatum- *Ai* non fuit única пес principalis octafío in*"
carnatiinis Vtriï ; idtec/ue eoäim non рессапи adhuc Chri-
ßus venturus trat. Ita Scoiiftx oinnes & aja contra TbBr
millas- & alios plurimos.
}.d.7. Prob, i . ex Scoto. Deui priùi vult anima Chrijli ghriam ,'•
<Г.З.е. аиат pravideat ^tdam cafurum . . . .-Nonproptcr ijiam folam- '
caufam Deus vtdetur pradeßinaffe iUam animar» ad tantán
tifnam j.ieo» UUrtdtmffiontnßt итт Ь'пнт» quemtrntw
îfe caufîs incarnation}*. JDiJp. TH. 135
rfl illa gloria anima Chrijli. Ret! cj! verifimile fmr.mum bonum
effi tantиm occafienatum j fc. propter minâtbonum. Quod &
aliis foli-iis racionibusprobat.
Prob. г. ex fcript. Dominar pofíedit'me in initio viarum-Prov.
fiarum 7o-lcgunt creavitme initium&c. Et ab initio $ ejr S.
teste fácula creata fum. Quoi fapientia incarnats
Quod de lapientia iDdtniu expli-
cxph-
cantSS. PP. quarendum ей eñ qquit eft qui dixit Dominus crea-
vit me ? Et refpondet , Chrißus
>riftus \am homo fallut. Inquit Cy* ^
tillus , & Auguft. fecundùm mdùm formam-Oei ante tmnis celles jer¡a.
genuitme^ fecundùm ftrrmamfervi Dominus crcavit me iai- jju
titrn viarumfuarum. Et Chrilhisrin eodein fenfu dicitur vtrb,
primogenitus omnis treatura. Etr-in omnibus primatum tenens: do.
non eilet autem Primogenitur > пес primatum tentns > û CoUj%
non fuiffet przdeitinatus nili propter nos redrmcndos :
quia fie nos eflernus primi in ordinc intentionis cV execu-
ironisa quiaille ellèt propter nos , & non nos propter ip-
fum. Et contratium docet Apoll, qui hune otdinem in ten- - ь
tionis & finium alfignat. Omnia veßrafunt, vu Chrißi » rpt\jj
Chrißus autem Dei. Sc. hxc omnia inferiora faâa funr prop-
ter hominem , homo propter Chrifttím', &¡ ipfe propter
iolumDeum .tanquim fineiu priraarium Si principalem.
Quod confirmat-iUud ejufdcmdiítum. Deceíat eum propter filin
quem omnia , t¿r per «ia omnia, (¡re. .Loquitur autem de *"
Chrillo ejui mutlosfilios in gloriam adduxil. ■
Confir. e« Cyiillo cit. Jicut dicunt hunt ici , Mtnot predu-
coreiDeusfilium produxit ; erit ipfe propter net failui , non
notpropter ipfum. Cur ergo nabit non aget gratiat qui propter
not! Et Rupeitus. T\cligiose dicendum > reverenterque aw Hein
iiendum , quinpropter tílum filium hominis , fc. Chrißum git- a,
ria& honorevolitus
caronandum , Deutdivinis
omnia> fecit, g. Chriltus
fuit primó in decretis non (olùm ante .•
prxvifum peccatum; fed eriam anta decretum Adz crean-
ai jquandoquidcir. ifte creandus fuit propter ilium.
Confir. 1. ex eodem Apoft. docente illum eile exemplar"
noftrx przdeflinationis , & primum omnium prxdeitina-
(Ofum tarn primitate ordinis quam dignitatis. Nam homi- s.0mí
nes pmdcftinavit conformes fieri imagini filii fui , Ш [л ipfl-
primegenitus (ye. Et quod in ipfo & per ipfum banc bene-
dtftioncm accepimus. Nam benedixit not omni bcneditliont _ , -
iitrituali in cteleftibut in Chrifto ficut elegit nos in ipfo &c. * "*
guippc pradefinavit not per • I. chrißum- in ipfum. Per qua;
notatur triplex caufalitas Chrtfti circa noilram prxdeftina-
tionem : fc. meritorh &■ efKciens ( (er I. chrißum J Si-
fiooliti ( in >/>/WJ quodetiam patetex Cyrillo cit.
tr'b.}. exSS. PP. aliis prsKi ciwtes e*- videbjs plures¿
1 36 De caitßs incarnatioms. Dïfp. lit!
apadnoflrds ; unüm autem aut alterum Wb'gim. 1. Ru-
rtm pertus cil. doret Angelos t'actos -propter Chríftum» ЦеВЯи
го. dicitur non bominem propter ^Angelas , fed propter qMndain
i de nomintm úngelos quoque faBoi e\Je fjr calera omnia. Qnis
нир1ш autem eft ille quidam homo am Cliriilus; Item Aug. docet
¡1. quod ftante Adamo in ftatu innocentiar.ibi fuiflct matcipb-
niifacramcmum.quod fuit Sí fuiflét figura conjugii Chrifti
cum Ecclefia. Nam de homine adhuc innocente dixerit
Dcus. 1{elinqutthomo palrem & matrera & adhtreiït uxori
fu* & crunt duo in carne una. Quod magnum facra-
mentum ( dicit Apoítolus ) in thriflo & Ecclefia
fcilicet. matrimoniunt fignratum efl magno illo Cbrißi &
Ecclefia facramento, g. priusdecerncbatut Chiiltus venturos
8t cum Ecclelia tiniendus , qaàm decetncretur perroilfio
ptecati vel ejus reparado.
Prob. 4. tationibusScoti t. quiaprimatius finis omnium
operum Dei ad extra eft gloria fuá ; fed nullum eft opus
gloriolius Clwifto. 5. Chriftus fuit priirô & principaliter
volitus à Deo propter gloriam fuam. g. licet homo non
ptccillèt пес fuiiTet redimendus , adbac Chriftus erat fu-
turus ; quia vigebac fe'mper principalis caufa n-
nalis.
г. Quia поп effet glotiofum пес Chtifto' пес T> 6 ut tffli
Miellens opus penderet à tarn mala caufa vel orcafione;
fc. àpeccato; & Chriftus eilet bonum oecafionaium er
peccato , & ille qui przvalct о nnibus creaturis ctiamAn-
gclis & pr.edeftinatis faflet ultimus in prardeitinaticne J
imo deberet ill is fuum efle ,ii prjcdeftmationem-
- j.Omnis ordinate volens 1. volt frhem Si г. media ad
finem & j. ex mcdiis priùsvult ea quît funt pröpmquiöra
& utiliora ad finem ; fed finis primarias ■ & principalis
operum Dei eft i-pfe Deus -, & gloriaejus ; & inter media
quae manifeftanr gloriim Dei, Chfiftus eft fummum Si pro-
pinquiflimum , & efrkaciffimum medium i ргж bomintim
omnium (blute, g. Chriftus primo & principaliter volitus
eft ; g, ceflàrile peccato , & motivo redemptionis , adríuc
urgebat primarius & principalis finis incarnatjonis Vcrt>i ,
ti efficacia hujus medii ad illum finint.
Confir. hic ratio', nam Chriftus ipfe eftfinis'omniüm
«rcatntarum , ut •patet ex Apoftolo cit. g. priùs ipre voli
tus eft à Deo qaàm uHacreatura vel hominum reparatio »
vtl peccati permiflio*.
Confir. г. nam velle ordinatum refpicit objefta fecundrirfl '
otdinem dignitatis quern habent ir.ter fe , ita ut quod eft,
tjtceliemius & diligibilius djligajur cum pra-lations ')ЯГ
De cAufis Incarnatlonïs. Diff. 1 1 J. гц-
alfa ; fed aniverfa alias creaturx non arquareixur uni Cn'ri»
ft>. g. Chn'ftas pti'ùs & roagis voh'tus eft.
Prob, denique ex aliquot abfurdis qua: fcquercntar fi
Npaiatio peccati fuifl-t unicum motivum incarnationis.
Nam i . diceretur quod chrilli exiftcntio-cfict bonum tan-
tiim occafîonatum ex owcafione peccati. i. qaodnonmc-
diocrem utilitatem fumeret homo ex fuo peccato ; fc. ho-
яегет 8c beneticium incarnationis , & exaltationem hu-
tnanitatis fux ad uuionenreum Dto. ). quod Chriuus ipfe:
nobis debitor eilet , ас iniqaitati Ada; de Coa exiftcniia &
gloria. Quod horret S. Äthan, dicens. Si-Dm vtlm crea-
tittam naiuram prodúcete , filium in ees nfue-procreavir ,pr> 1.1л.
Veßra op¡nione ut per енгп nos adifimret : animadverúte quam trat
audax fit impietai in verbis veflris. I. quia apparebit filius--¿TTi*.
priptcr nus , & non nos propterfilium-eonditbs ejji i run enifa
nos e)us causa creati fuijfemus > fed illencßri) adci#t ipfir-
snbis , non nos Uligratiam debsamus, cire.
4. Qjod ptaftantiores eflemus Chtifto ; quia ipfe effet jgfffio
propter nos , non noípropter ipfum; ut docet Cyrillus.
Si propter nosfaclus eß filius ,& non nos propter filium erimus son.
ms multe iffo praßantiores. Et rationeni dat S. Bafilius, tuvm
quod propter aliud & non propter fc faChm eß 1 Vfl et mi
nies eß.
4. Qiiod neceffáriuin fuíflet Adi peccatum tic Cbriftos ,
exilieret : nam inquit Ruperuu poft Aüguftinum >fi tcß*ctvi$t
^iugußino abfurdum ejjei ulcere ¿idam non peccanle genera- aj.
t»nes liominum non futura» , acfi propter htmines ut nafcertn-
tur , peccatum fuißlt neceflarium : quid de ißo capite & T(cg'
en nium tleSorum ^ngelorum & bomintim femiendum , mfi
quod ipfe maxime omnium necejfarium habuerit peccatum usV
homo fierel ? &с,-
Obiic. t. illnd eft motivum incarnationis quod nobis
¡•notefett fcript. & Gonciliis & Patribus non em'm me-
.lids fcire poilùmusconfflium Dei quàm ex ejus revela-
tjonc : fed aliud motivum non declarant fcript. Concil.
vel patres quam redemptionem à peccato. g. cédante mo
tivo redemptionis Sc peccato, non veniebatXhriftus. Prob,
tnin. i, ex EvangclioyicDeaj à/irez; mundum utfilium fuum fo. j,
fnigenitum daret non ut "judúet mundum , fed ut falvetur Lur.ns
mundus. &c. Et ipfe Chn'ftus. z*B;'t filius hominis falvum i-Tiut
faeirc quod perierat. Et Apoft. Chriflus U vtnit i» mundum
ptecatores falvos faceré g. inquit Auguii. nulla caufa t;í-
ntendi Chïiflo D. niftpeccatores falvos faceré. Tolle morbos
ttJ!c vulherA , & nulla caufa efl medicina &c. g. &c.
Ki>% d. miu. nullum aliud motivum.dai 1 incaruationiir
1 3 ?" De canfis inc&tiaiîonh Dip. I TTC-
jTout de faite регаЛа ей : con. abfolutèSt in fubftantíj ¿
quails futura etat prcclCo percato & decreto redernptio-
nis.ni min. ti conf. prob, nam de faite venit Chiiflus ut-
(Ssdemptm .-quiaïhomo de faite egebat Redcnipiore ; fed
venillet ut juftificacor,& giovifteatot five patris fui,five ha
mmam,five Angelorum, ut de faite etiam venit Л qirideui~
ffimatio & 'principalitec & fcec fenfu loquitur Auguft.noiï
enim veniílét b.ilvaxor, njfi fuiiletitpçccaiotes petditi &
fafandi.
Inf, ex Condi. Niceno , nam in ejus fyniLolo dicicurj
qqod proper nos hsmints & propter nofram 'faíutcm def-
ctnàit. g. nullum aliud aUignaturmotivutn adventus Chti»-
ftirquam falus noflra. \
T(¿fy- d. codenv mnefär conf. fc.de facte Sc quoad mo--
Aim iucarnationis fuá: con. &c.
Infi. г. ex Patribus qui exciudunc alios fines prartct re»
Hid. demptionem. g. illo line ceflàn:c non veniHét Cbtiltus. ■
♦ i>i». prob, ant. nam r inquit Cyrillus , flint Dei , fi non peccaffi-
ç' §£ mmIrenausnequc
. ft faSut ejfet nobis
non haberct fimiiii tsei[uaquam
саго -falvar: j пецьс }Hshnui0it. EC^v
Vcrbum Df»
caro factum fniffit &t. idem eodcin modo docet Aug. cit.
& ali^i faipè Ambr. 1, de Incunatione & S. Lee fer. 3. in *
Pentecoftes. Et Greg.4. Reg.yî Aitern nonpiccareirtdtmp-'
UrtmnoSrum camera fufeipere non optrltrl; non tnim venit"
vo*are yiflo: ftdpcccawcs ad peeniTentiasrh, Vides quod non '
limitât de' carne ' pafiibili , fed abfoiutc dicit quodnon"-
iukiperet catncm noftram. g. nullo modo fuiflèt &c
r\r¡i. femper eodem modo ; nam PP. loquuntur de ad* ■
ventu Chriiti prout de f.iiteperaitus c(t , nec curarunt >
vel cogitarunt de olio modo polfibili , vel futuro tali con
ditions: ceílante." Imô noílrz fententix favent apertè > ut
vidimus. Dicunt quod factum eft non qjod futurum er it
atit-fuifièt ; nec enim Deas vel Pattes explicanr omnia mo-,
tiva > vel omnes circumftantias «onfiliosum fuorum, uc
cùm Cbriftus dicebat difcipulii vos afeendite ad dicm feflura-
banc jego autem non' afeendam -, fc. publice &-vobitcum ¿
fed oceuhè & feorfim i afctndit ad dicm, poltipfos; fia
Samuel veniens ad ungenduna David: manifeftat ununi*
ex motivis fui adventus & reticet aliud. Dicit > juben:e
Deo ad immoUndum Domino veni j & de facte immolavit
vhulum de amiento ; fed pra:terea unxit David , & Jioe
«rat prxcipuum motivum fui adventus.
vbiic. 1. per nos , prateisô peccato venifièt Veibum in
eatiie impaffibili. g. non veniilct vi prsfcwis dccieti , qui»- ■
|wr illud venitin cwae paffifeiL»
Di caußs incarntttîonîs ; ЪЩ. I II. i jp
Rff.<i. conf.exvi prafentis decr:ti quoad modum Sc
orcumlbntkis. con. quoad fubftaiitiam. п. сопГ. nam in
ufigno decreta fuit incarnatio abfolutt &<nioadfubftan-
tiam ptA-cisè à modo execufionis , propter glorian) Dei 8r
exccllentiá operis'iin figno pofteriori quo privifum eft pec-
camm>determinatus fait modus 8c circúítantia paflíbilitatis.~
1Ш. fi hoc cflet darentur duoídecreta incarnationis i
ilnura quoad fubftanti.ini , Sc aliud quoad modum ; fed
hoc eft falfum 8c fine fundamento in feript. vcl pattibu« :
g>& illud ; prob, min.imô fcript & Patres unicum я$е-
wnt decretum de tcdeiripcione per paflionem'» ut patetej»^
textíbus citatis.
Hsfy. n. min. & ant. prob, contrarium enim confiât es
fundameiitis noltrz aflcrtionis , nec ulium eft inconve-
ikns quod in i. figno. in quo non decrevit permitiere*
peccatumdecernarincamationcm Verbi abfolutè, 8c inff-
ouentibus decreverit permitiere peccatum, 8c illud repararé'
per idem myflerium & piflioncm ejufdem Chrifti determi
nando circumiïantiam paftibilitatis.
Ьф. i. cliriftus non foit'príedeftinatus nifi m Redemp>
lot , a omnia ejus mérita funt redîmptotis j fed fi Adam
non peccaflec non egebat redemptore ; quia non fuiflèt ,
captivus. g. nec fuiflèt Chriftus. Prob. maj. nulla alia
■jualius vel mctitum tribuitur Chrifto in fcript. vel pa-
tribusnifi redemptoiiig. Sic.
d. min. ( quidquid fit de majori.) ¡t prob, ejusr-
ron egebat redemptote liberante : con. praefcrvante п.
min. nam Adamo non peccante adhuc potuiflctpcccaiej
& multîs egtb.ït auxiliis grati-c , quae Chtiftus nobis me-
ruiflèt , Se inulta alia bonaexipfo collegiflemus. .
ùbiic.j. in iUo figno in quo dicitur decreta incarnatio
decreta eft in carne paffibili.; velimpaflibili -, vel indiffe
rente! 6c pricifivè ; fed nullum horum dici poteft : g. neo
debet aflèri tale decretum. Prob. min. i. non paflibili ,
quia , per nos.- Adair o non pïccantc veniflet Verbuni ¡a
carne impafiibili. г. non impaffibili ; quia, cùm venerit
de facto in citne paffibili , mutatum fuiflèt decretum , Sc
«fiante peccato non veniflet ex vi iftius porterions decreti
fed prions. 3- Deniqiie non indirrerenter Sc prscifivè i quia
talis volunta» äc decretum паи decet Deum ; efleteninv
quxdam hzfitatio > 8c fufpenfio in acribus ejus ; quod ai-
guit impetteâionem.
K¿{]>. n. min. Sc ad prob, dico, decretum fuifle abfolu«'
tum in illo priori figno feu inftanti talionis , quo decrevit •
miaeri Veibum.fuum in camern, humanara propter fe-.-
що De caafis тагплйопЬ. Dlff. 1 1 T~.
metipfum & excellentiara operis , & dignitatem Chriftf ж- -
Sc fanftificjtionem hominum & Angelorum ; & illud de-
etc tum lie confíderamm pratfdndit ab omni circumftantia
Sí modo mortafitalis vel immottalimis , in fequentibus-'
vtrô fignis > feu inftantibus , dectevit permitiere peccatum
Ada: > & iêHemptionem per Chfiftum , quefn proptereav
voluit palTibilem futurum. Ad prob. j.p. d. anu decre-
tum indifrérens & prsciiîvum arguithxfit.uioncm > ex mo» "
do nortro concipiendi & ex conditione ik ordine objeâo" ~
rum : traníéatj à parte -ici > vel voluntatis > aut intelle- '
ftus Dei; n. ant. in aftibus Dei non elt diftinitio vel fuc-
ceffio. Omnia enim une ac fimpliciifimo aftu inielligie-';
íi decernit; tptufque ordo, diilinôioï&'facceflîopeti--
tur ex ordine objeetorum , & rationis noftra: , qua; ex fuar
li'mitatione it debilitate fie concipit aftus Dei rut fœpiù» -
diftum eftV-
Igitur juvabit repetere qua; dicta funt-de ordine. decre-
forum
in omniDe!fcolautTneliùs hochicargumentum
Se fententja folvatur. quam-■•
ordo eft admittendus, CertèV
vis i non omnis illa decreta eodem modo & oidinc dif--
jon.int.
con et и si о и.
D* falle Veríum incarnatum venit in carne'pafsibili ftW*
mortal! ex motivo redempthnis hominum ¿peccalo \Aia; ■
tumetiampropter aCliutlie j principaliits tarnen propter orí-
ПЫ. Pre^' ex ScotO docente-quod пес redemptio fuijfet fu
ll, 4. tienda nifi home peccaffet , fed propter ißam folam caufam m»
videtur Deus pradefiinaßi Шаг» animant ai tantam glo- '
¿ ,ц. rtem. Et infra docet , quod Chriftus -meruit imniiui Je* '
», г, leiiontm culpa & cellaliinem gratia & ¡loria, g., cenfeo
• de ÉH&o! Verbnm , feu chriflum veniflè- in camemortali 1
ex moïivo redimendi, & de fafto redemrflb
jt t> Vreb, i. ex ftript, nam fatigáis l. Chrifíi emundát nos a¡> 1
¿2. j,* omni pcccalo ."..ó* ipfe eß pmpitiatio pro peccatis nofris >
t> a, & totius rnandi. Et Dens pater mißt р/шт ßum prepi-
tidtionem pro peccatis noßris. Etconc. Tolet VI. fatemur ß-
lium ad redemptienem humani generis propter cuiparum de*
bita qua per inobedientiarn Л{а originaliter & noßro arbitrio
libere contraxeramus refolvenda prediifft. Hie habes utraque
peccata.
Cotifir.ex textibus quot adverfrii obiiciuntin prece
dan! ¿J«c enim minus probat« ¿ncacnationem. eo raoJo
De caußs zncarnatioms, Dîfp. 'HI. 14t
icjuo регайа cfthabuillï pro motivo redcmptionem à pcc-
c.iris tamotiginali , quam aliis. Utcum dicitur quod fi-
•lius Dei , propter nos propter noflram falutem deftendit
Ä felus noitca pendetà rcmiffione omnium peccatoruu»
mortalium.
Vrob. i. p. nam peccatum originale eft radix omnium
aliorum fV: prima caufa fctvitutis ae mortis omnium filio-
tum Adx & per illud venit in pmnes malediftio & mors,
•g. priraô & priiicipaliter decreta fuit ilia incarnacio in
carne paifib: I i propter originale.
Сonfir. hoc per fequetitem concl, nam fi futura erat b.ie
cadera incarnatio propter foium originale multó magts
jatet í'ftitd fuiflè principalioiem occaftonem ejus.
Obiic. peccatutrt actuate , feu perfoiule eft gravius ori
ginal! г Si culpabilius in nobis, g. eft potior caufa tacar*
•natienis ad redernptioiiem. Patet ant. nam illud contra-
hitur propria malitiâ , originale vero ex aliena, l'rob.
•conf. nam gravior miferia-liominam eft fortius íí princi-
>palius rootmim m!ferkoid¡»e ad fublevandum ji
feros.
T¿¡p.c\. ant.cft gravíus -interifivè , con. extenfivè n. anc.
к conf.-pro'o. nam originalis gravitas perifatur ex eo quod
eft radix omníunraliorum peccatorum & caufa malornm
omnium qu.c fatitur genas humanum. Et in eo omnes
¡eccaverunt ¿5- egentgloriá D«.
С O NC Lü 5 IO Ш.
T)r\¡babilc ifi Chriflum venturumpropter felum peccatum ofí-
í ginale exvi prafentis decreti > f¿r in carne paj'sibili i n%n
autem propterfila aQitaUa cejfaníe originali,
-Probfi. ex Scotoiqui .daos rationem cur homo rt-
demptus fueritpotiùs quàm Angelus ponderar •& com- ' J
parat fblum peccatum Ada; cítm peccato Angelorum; J"'.
«¡uaG ¡liad fuent principalis & prima occaíio redemptio- '
nis; nam, inquit port S. Anf. homo peccavit fuggestioiu
ÏSiaboii eju* fuit alteriui talionis , & fuggeßione мхо-
rit. .i ■
Prtó. i. Prima pars ex Script. & pp. nam dicitur /«.t.
TUitptitoliitpeccat/t mundi, quod apird Bedam in glofli
crdin. dicitur origin*/' peccatum cjuod tfi commune totitn
mundi. EtLyranus. Dicitur peccatim in fingulari , licet Ule
'gnus tulerit omni». Et Ecclefia memorat praecipuc pecca
tum iftud exclamans. Oneceffarium ^Ma peccatum >0c. 0
f<Uji i*lpa,(ft , it S. Greg, ft *Mam поп peccarn reicmpH*
щг De cttußs tncaniatloriU.DtJp.íIÍ,
rem moßrutn , слгпет noßrAm íufcípcre non cpporitret,
g. &c.
Prat.}. Tum quia confiât «x pticedenti hoc peccatuna.
fuifleoccafionem principalem talis incarnationis -j сли Ca
Sutern feu -occafio principalis cenfetur ¡lh-quá foja exi-
ftente «fl'et effeftus , & eâ folâ cédante , non cflct. Tum
quia peccatum originale efl maxima & univetfalis miie-
na Se radix omnium aliarum & illo deleto > dcletur pec
catum tetius mundi ; fedChriflui venir « ex vi prxfentic
decrecí > tollere peccatum totius mundi , & uoiverfalern
ejus miferiam. g. venturus erat propter iltud peccatum
licet alia non futflènt.
Confir. 'Nam ceflàntibus omnibus aliis peccatïs totiim
-■genus humanuni perierat propter folum originale, g. ide»
decreta elt incarnatio illa , utficutper unum hominem mors
intrtrax in-amnei,iu & fer unum Chriftuni ficret omnis
refurrectio & Talus.
Frai, и Pars ex przeedemi : nam in eo cafu ceflàrex
motivum principale talis adventus , nempe totius generis
perdido , innumeri moriuntur >etiam nunc > fine peccato
rnortali, ut pueri , & amentes perperui , & non pauei
alii , citai vero poílent emendare ресслta per pceniceu-
tiam cum auxiliis gratia; per Chriftum » quamvis impafl;-
bilem.
Confir. Qaia tunc etiam ceffaret notabile motivum mir
ferendi рессл totum ; fc. quia origina ie contrahimus culpà
& volúntate aliena i fe. Adztifli vero in hac fuppofíiio-
nepeccarent propria volúntate.rjux> ex Scoto» potuit eile
ratio cur Angelí non lint redempti.
Confir. i. Nam ceiTante original! aftualia client gravie-
ta > & minus condón abilia , quippe vemrent non ex irt-
firmitate natura: corrupts , ñeque ex vehemencia concu-
f ifccntii ; fed ex malitia natura: integra?. Ideo paucioces
.caderent , Si rariora client peccata g. &c.
0¿i ic. con. i. p. textus feript. & Patrum cítatos pro
prreedenti : nam probant Incarnationcm ex vi prxfentis
décret! & de facto fuiflè in redemptionem omnium prot-
fus peccatoriim. g. ex vi talis decieti non eilet futura pro
pter lo! um originale.prob. cens non minus périrent homi
nes propter añualia quàm propter originale, g. non mi
nus teerent redemptione.
K-tJf. n. conf. utramqueob difparitatcs dilatas inter
peceamm originale Sc añualia.
OeííA i.Dicitur in Symbelo propter nos huninet , &с,
Itmvebitfiliuí hominis frntri (rlfulvum fmceit i***
Dttaußs inear»Att<fhîs . Dîfp.Ul. 143
titan ; fed non minus damnamur propice actualia quam
. «rigiiiale.g.
Rtfp. d. maj. de faâo & tamquam motivo totali к
adarquato quoad poflibilitatem eon. in hypothefi conclu-
. iioim. n. maj.& conf. nam fuppofito folo originaii om-
. nestperierant & jdcoDeus baberccidem motifum prin
cipale incar.njndj.fc quxrendi quod petierât.
Otiic ). Chtiftus principaljus veniflet propter majo.
V rem mifetiam ; fed peccatum aftuale eft major mifcrWi.
g. cVc.prob. min. graviùs punitur, fepcena damnlíc fen-
íus,& originale folâ damni. g.
l{tfp. ru abfolutèmin. íceonf. prob, non enim miferia
majorpcnfaiurexfolagravitatepiEnijfed ex alijs dam-
' nia inter qua; maxima iuiu omnia peccata aftualia tc eo-
lum fcquelx ; uno verbo miferia: omnes qua; ex original!
oriunt urjut diximus.
Okiic, 4. Originale non omnibus remittitur , ut pater
.jde tot infantibus ; de.rot gentilibus Sc judu's & aliis qui
moriuntur fine baptifmo. g. ilia univerfalitas falutis ex
^original! non magis movit ad incarnationem quam ex
peccatis actualibus.
Ktfp. r. conf. nam ex hoc ant. nihil reftè iufertur centra
. cl. fufneit : quod per incarnationem parata & oblita fiat
remedia cam pro originali, quam aftualibuiSc culpa «it
corum qui perçant fi non utantuc.
Oùiic, com. I. p. Ex Evangel, pallor dimittit $9. ov«
ot quirat «nam perditam & S. Chi ifoft. djcic unius Un-
i»m anima tantam ф jaSuram ut лЬ earn filias Dei fieret
/*»>».£. non ranwim propter omnia aftualia & fob ; fed
Ctjam propter unicum veniret.
Ktß. a. conf. turn, quia parabola Й1а pet unicam ovem
.«on dignificar unicam individuajiter animan-, , fed totum
genus -humanuni in comparacione Angélorum ut docent
plurimi ratrcs. Tum quia (ic lequitur Chrifoft. qua«nus
•iic Deuifingulos curai quafi unicus eflet cütandus > ut, fc.
fummum Sc infinitum Dei amorem crga fingulos expen-
d.it.non autem prarteadit ^uod in rigare veniflct $10 vao
¿44 ctyfis incArnatîonh. DifpJíf.
i

QHJjESTIO m.
Ve cat:ft morall feu meritoria Incarnatioñis. Ля
Chrißui meruerit vel merer! fetneritfuam
exiftentiam Î
СUm quarïtur de cattfa meritoria , dubitari poteft i.
de ¡pfofnet Chritto , an pet aliqua opera antcccJen-
tia vel confequentiaíium exiltentiam > & unionem aäua-
lern cum Verbo metuerit , vel mereri potuerit еаггц
íí quidem vei prioritate aut poflerioritate tempo-
iis aut natura: i ut autem earn meteri poflèt priùs , de«
betet exiitiflè aliquo tempore vel oatutâ c.ipax meri-
ti , & perionalitatis antequam tinitetur Vetbo 4 fc. per
opeta qua; naturalitet priora eflent unione bypoftaticâ.
Pt rero eammereretut pet opeta polteriora ; oporteret
ut Deuseum pta:deftinafl'et futurum in tanta Jjgnitate êc
ftatu ex pracviîione metitotum ejus futmorum , ficutdi-
ciraus alios homines prideilinari ad gloriara, ex ptzvilii
cotum mentis.
Knrfus. Qu xri poteft de mérito ¡ncarnatiorús quoad
fjiißantiara, qui eil ipfa unio hypoftatica Verßi cum Ша
liumanitate tmgulariter completa ufque ad perfonálita-
tem creatam cxclufivè ; vel quoad circonftantías ejuf-
dem , ut funt , locus > tempus , modus & alia: circon-
(Unciz quas notint Evangeüa , de Annunciatione Con-
eeptionis ejus, de Virginc MatrcconcipicnteSi pariente^
de Ange! is, de Stabulo , deadoratione Magorum , &»
Tum videbimus de Virgine .Matte & de .Patriarchis St
Prophet».
CONCLUSIO L
i ». f~*Hr!flu!tioH meruit ulfo modi fuam uniemm cum Vf it.
г Kf V->Eft contra Neftorium & Fauflinum , volentes Chri-
•]*• ftum fuiflé aliquando putum hominem & tunc mcruiiie
z Л aflbmptionem fua; humanitatis à Verbo.
.it. frita. exScoto. Gratuite Dim hoc operatur ex fttmmt
i-Tr.&ralU; guia fummâ gratuita cendtfctnfnne etnfert natu**
*.i tUudauod »inimi/tief minjftt , (f qmi mexime HUm
■excedit.
~Be cmfis încarnmonh. Dlfp.III. 144
txcedit.Ucm alibi dicir quodj/я univerfu operibus Dei nonfuU
aiiquodopsu mera gratia nifi fola incarnatio filii Veil quoíi
probat ex Augufl. diceate. Inrebu: per tempus triis fum-
inn gratiam elfe hominem fieri Deunt , loquitur de méri
to incarnationis quoad fublbntiam.
prob. 1. Exillis fcript.locis in quitus ¡iicarnario dicí-
tur opus mera: gratix , Se mifencordia: feu dileâionis
Dei ut cùm äicitur , fie Dem dilexil mund-.im ut filium A.h
fuum unigenitum daret cy fscundum mifericordiam fuam
гял'пглт falvos nosfecit (ус. (f propter nimiam chariialcm
fuam qua dilexit nost&x.
Prob. 5. Ex Patribus nam inquit Augafl. Gratix haw
ille ab initiofaBus eß Chrsflus .'. . . hic mérita conticefcant ..,
qnifqu.il in capitenoßro pracedentia mérita fmgularis illius '■ 01
generation! ¡ inveneril, ipfe in nobis mtmbris Cr e')us prt- tf**
cedtntia mérita multiplica!* regenerationis inquirat. Et alibi
hic tmnino granditer (y evidenter gratia Dei commendaturt ^
quid tnim natura humana in lamine Chriflo meruit ut in uni-
uaemperfonai unius <fitii Pcifmgutaritcr effet ajfumpta. Et fie
de aliis.
Prit. 4. Ratione ; nam fi Chiiftus rnerniflet unionent
Vetbj , hoc feciflet vel per opera procidentia Unionen«,.
■vel per fcquentia , ut prœvifa intuitu quorum, eflèt prae-
deftinatus Sc unitus ; fed neutrum die! poteft. g. nulle
modo meruit prob. min. 1. non per prxcedentia > nam.
ttHnesfunt fuppofitorum, & ptíus eft exîftere & fuppofi-
uri quàm operari. Sed Chrifrut nullo momento cxtitit
petfonaliter ante unionem cam Verbo ¡ g. illam non me
ruit anteced ;nter. 1. non ex prxvifis meritis fubfequenti-
bus i nam hxc omnia Chrifti mérita otiuntur ab ejus
Xuppofito , Sc fupponuat cum fuppofitatum fuppoüto
Vcrbi. g. non potuerunt habere xationem meriti ad illarft
unionem am. patet non enim prxvidebatur operari per
humanitatem ante ejus unionem , Sc fuppofitationen*
prob. conf. quiaprineipum meriti ntn cedit fui meritumi
fed illud fuppofitum ex humanitate & perfona Verbi eft
ptincipium meriti. g. 8fc.; prob. min. ex Auguft. neqm
illam fufeeptienem hominis alla mérita praeeßtunt > fed ab
illa e)usfufeeptione mérita fftu снпЯа caperunt.
Confir. ex eodem. lile homo ut à Verbo coatirnt Patri in
Unit-tern perfon* nßUmpta unigénitas Dei filias effet , unde hoc
«atrnii i q-.nd e)us bonum qualecumquepracefsit... ut ad bane,
incjfabilcm extellentiam pervenireti
Ccnfir. x. Quia meritum prxfupponit ftatum gratia: faii-
ftificantis , & ifie fupponit шгшмт fiibfifttptem i fei
im. vi, С
Ï46 De caußs lmarr.atwnls,T)îfp.III.
humanit.isChrifli non fuit unquam fubfiltens niiï, per fub-
fiftentiam Vetbi mediante unione hypoftaiicá , g. nec me-
reri -potuit banc unionem per ullura opus vel realiter,
pricedens.vel prarvifum.
Obiic, i. ex fctipt. Unitio diyinhatis per unionem hy-
poftaticam tribuitur mentis ejus ; nam illï applicntur
iftud l'falmifta;. Dllex'ißi juß/tijm prafWea япхм te Dem
Лрос- "•" Et itlud Apocalypiîs. Dignus фтпщ ijui ocu'fia
-j. efl accipere diviitiiatem , (?c. g. unio hypoftatica cadit £ub
meritum Chtifti.
Keß>. n. ant. &conf. prob, nam lili textus non ficîn-
«lliSUHtur à Patribus. Qitidam per о/еи>я UiitU , inrelli-
gunt gloriam Chrifti refurgentis , ut Hieron. Alii ijaudium
ex confeiemia: nitnre ut Arabrof. Alii particulam Propte-
rta , explicant de caufalitate finali . non de efficiente,
qu.iii diceret. Proplerea unit te Deui oleo htiti* «< ditigas
jußitiam > ut vertit glofla interlineahs , Si A uguftinus
Apocalipfis autem loquitur de mérito manifeftationis , &
ngnitionis divinitatis Chrifti , &cultusatque Iionotis iinle
illi debiti ; non autem de ipfa Deitatis unione. Ideo dici-
tur acciptre honorem & gleriarn , &c. Imo & Auguft. in
Apocalip. hom.4. pro, divinitatem , legit íivitiat.
Obiic. 1. Chrifti humanitas priíis natura exiftit completa.
&fingularis quàm uniatur Verbo : g.priùs eft apta operari
& merer! i nam> operations funt [mgul'riumrtx Vhilofopho«
^.humanitas meruit per operationes priores unione »fair
tem ptioritate natura?.
Kefp. п. conf. & prob. ejus. Nam Philofophus dicit
aâiones efl*e fingularium , quia nefciebat fubfiftentiara
eile quid dillinctura à natura fingulati completa ; ñeque
nosidfeimus niiiex hoc mifterio t ideo dicimus aftiones
eile fuppefirorum , Sc priùs eft uaturam fubfiftere quàm
agat.
Obiic. j. S! quid impediret Chriftum meruide fuam
unionem cum Verbo j maxime quia principian meriti non
caditjuí meritum J fed hoc nonimpedit. g. nihil, prob,
min. omne meritum ratriarcharum &hominumvenit ex
Incarnatione, feu exChrifto ; fed pet Chtiftum Patriarcha;
meruerunt incarnationem quoad aliquot citconftantias;
ut videbimus ,& fie incarnatio quoad illas circonftantias
caditfub meritum, ex ipfamet proYCnieiis. g. principiura
meriti cadit fub meritum exeodem principio veru'ens ;fi
autem incarnatio quoad circonftantias cadit fub meritum
^^"^ > Eotuit secadas quo ad fubftAndam lefpeftu
JJe caußs ifxarfiatîon's.T)iJpJII. i+f,
Tft/f. п. min. & conf. prob, arque fubfumpiurr.. N.im
quod l'atriarcha: per fu.im fidem in Cliriftum venturum.
hí ex meritjs ejus meruerint accelerationem tanti туйе-
rii , non facit ut principium merit! , nempe faaftkas &
Agnitas Chrifti ex iinione hypoftatica ecciderit fub meri-
ram i fed aliquid quod eft ilIi omnino extrinfecum ut
illa: cirronftantiae quas inde merer! potuerunt illi Tatres.
Unio hypoftatica eft principium пов tantùm effeítivum ,
fed eriatn formale mer¡torum Chrifti, ideo non poteft ca
dete Tub meritum ejufdèm.
Oíii-. 4. Deus pocuit prividere merha Chrifti futura
priusquàm decerncret executionem incarnationis , & ex
frzvifione illa potuit decernere illam & exequi ; ficuc
dicimus Dcum decernere gloriam t 8c p"r*deftinare ex
frzvifis mentis Chrifti. g. Chriftus potuit earn ¡rieren,
g. de ffaflo : meruit ; quia in tantum dignifican debec
C'iriftus quantíim potelí fine ¡mplicantia.
_ 7¡e/f. n. maj.ficd. potuit pravidere mérita ut políibl-
Iia con. ut futura n. maj. & min. nam Deus non potuit
prividere mérita Chrifti nt futura priiis quAm decemeret
eum ut futurum j nec per confequens anteqaam decer-
nerct exequi unionem cum verbo. Diximus inttañ. 1.
medium vißonis futurorum eflè decreta ipfius quibus
prarcifis non íunt futura , nec per confequens objecta vi-
üonis, fed fimplicis ¡ntcll'gen rix.
CONCLUSIO. II.
NEjue defttentia Dei abfclma />«»>« Chrißus nereri fuma
unionem. Iijp«lati(am cum Veri», hic non conveniunC
Scorifta:.
Prob. I. ex Scoto. narrt) in illo inßantinatura in q«» я*'
tara perfonaretur in fefi non a/fumerсШг (Ci libi relinqueretur,»
m eodem infiantiperfonatur ab tili» , fc à verbo , quand»
ajßtniitur . . . .fedpriùs naturaliter perfonaretur in fe; auim -
btitret babitum gratia > ad mcrenduníij quia habitus efi prit-
apium adv.tranium > & per confequens , perfeSit e\us cui
cmpetij operari : operari autem eß fupptfiti. g. humanitas
prias naturaliser haberet ratitnem fupptfiti. Qiiàm gratiarn
vel habitumaliquemquiefttantùm principium operandi
ex hac doctrina fubtili 4c folida.
Prob. X. Ulud meritum eilet ex opetibus prioribas vel
polterioribus unione , fed neutrum fieri potcft , etiam de
potemiaDei abfoluca. g. &c. prob. min. 1. de ptioríbus:
•mais natura priùj in fe exiftit & fuMifticquàm ogetetu«
G a.
1 48 De caiffis Incarnatlonis. DISfJtí.
ad extra ; 8c quidem neceflario neccflicatc fmctapbyfica,"
Dens poteft quidem .fupplere in niituris def-.ftum, proprix
perfoiiahratis i at » non poteft faceré ut natura agat prias
quàm fubfilr.it propria fufeiiftcm'tä vcl alicn.î. Nam affio
nes funt ncctßari'c fuppe/чсгит, g. nec de potencia abfoluta
, poflèt' humanitas mereri in inftanti ullo etiam narurx
priori perfonatione per Vctbum , aut per fe 'ipfam prob,
ant. m illo inftanriprioçiquo fupponiiur agere liurnamras
efl'ct & non eilet fubfiftens : fed hoc implicit \. &c. prob,
maj. etTet fubfiflens 1 quia operaretur ad extra ; non cOè.t
autem fttbftantialiter completa , лес fubiifteiis quia illa
operario prarXupponeretuc lUbfiitcmix proprix 3c di
vinar.
Cmfir. Nam ad proprium meritum de condigno "requi-
titur aliqualii iqualitas operis cum pra-mio ; quia debet
fundare aliquam obligationem juftitia: ad reddendum pre
mium daro opere. Sed nulla poteft > per ullampotentiam,
elTexqualitas inter opera humanitatis precise à fuppofito
divino » & unione hypottaticâ quâ homo fit Deus » feu
qua humanitas elevatur ad Deum in unitatem fuppoCri.
g. per opera quomodocum^uc priora unione non poteÜ
Cliriftus mereri fuam unionem cum vetbo.
Pi«4. Jam ilia min. principalis quoad 1. p. exdiétisí
nam opera pofteripra fuppofitatione , jam orircutur &
eccipcrent dignitatem > & valorem à fuppofito divino. g»
non poflent mereri banc fuppofuarionem ; alioqai prin-
cipiura meriti cadcret Tub mcritum , & idem elkt caufa
fujipfius.
Pr»4. }. Contra illoj qui putant hoc fieri potaiflè 4c
potentia abfeluta per opera tempore priora unione1, lee
antcquam humanitas uniretur Verbo ; nam in illo priori
cempore , Deus debuiiîèt confervare bnmanitaten^ fine
ulla perfonalitate ¡ vel earn permittere fux perfonalitatr'i
itautin alterutro ftatu pptuiflet operari , fed neutrurn.
dici poteft. g. nullo modo potuic meritum illud precederé
tempore unionem; prob. r. pars min. r. quia in illo ftatu
bumanitas fuiflet & non fuiflcs somplera & fubfiftensi
fedjipc implica« : g. {Sec prob. maj. non fuiflet » ut fup-
ponitur: fuiflèt verô . quia in fe fubftitiflèt fufficienter
ad operandum ficut de fafto fubfiftit i nec Deus aliter
petuiflet earn fie confervare quam fupplendo perfonali-
çatem. 2. fuiflet fubfiftens vel per fe , vel per alíud.z.quia
in noftra fentemía ratio fubfiftentia: confiftir jo ne
gativo ¿ & fubfiftentia neceflario .tefuUiit in natura Ся-
guianter & pofitjTè completa , ejfi i Dea impediatur per
t)e caußs inccernâtlonis. Dl/p. ITl.
uTterius complementiim ¡ & terminationem , fe. uniendo
iilain alteti fuppofíto , & hôc ipsô quod impediret teful-
tanriam pecfon.1Kt.1tis propria: , fuppleret pet ali.mi. g.
femp;t illa natura eflèt perfonata propria- vel aliéna fub-
6llentii.
Prob. r. p. min. rfarif non ne-g.imns quin Deus de po»
tentia abfoluta poflèt affîimete paturam jam pcrfonat.inj
propria petfonalitate quam per aflumptionem deftruetcrj
fed in hoc caíu Chriftus non meruiflèt fuam unionem
hypoftaticam g. &c. prob. min. illa perfona fuiflèt purus
homo > & alia perfona à Chrifto. g. lie Chriftus non me-
retenir fuam unionem cum verbo > fed alia illa petfnna
hoe illi mereretur iftud autem ctiam eft impoflibile ; fil
tern de mérito condigno propter infinit ami inxqualitatem
opens pure humani cum tamo bono > quod non caditfub
meritum pur&humanum, ut'dtcf barrius. g. abfolutè & per
nallam pocentiam potuit Chriftus ullo modo merecí
fuJM unionem cum Verbo.
Dices. Saltern potuiflèt earn mcreti de congruo.
Centrtl. precédeos ratio cxcludit etiam tale mtritum
in perfona Chrifti , de qua tarnen non procedit conclufio,
nam humanitas citm ilia fubuTientia ante unionem non
tflet Chriftus fed alia perfona puré humana, г. quia fi
per m с ri: 14« de congruo nihil aliud intelligitur qiiàra
aliaualis' bonitas qua: movcat Deum ex fua fumma btj-
niute adtalemiraculum; id forte poflèt dici; fed adhuc
minus large fumeietur nomen mcriti ; idem enim dici
pofl'et de qiiavis crearura rationali , cum gratia h.ibr-
tuali;at> propr e loquendo t.-.lis dignitas qualis eft di-
gnitas Chrifti non videtur cadete fub meritum; ne quidem
de congruo ; fed> ut dicebat Scotus , poft S. Auguft. Sum-
ma gratia eft (non aatem meritum de congruo / htminem
fieri Deim.
Ofoic. i.Deus-ngens ex potentia fua abfoluta, agit fupra
îeges communes natura fed quod natura- non operentuc
пес meteantut nifi fubfii'tentes , eft fecundum leges 'natu-
rx. g. de potentia abfoluta Dei , poflènt aliqux natura;
opetari'& mereri ante fuppofitationem : g. humanitas
Chrjfti. potuit mereri per opera nataralhrt am etiam
tempore praecedenti.i fuppofitàtionem ejus à Verbo.
SíjJ.d.maj.fupta leges phyficas concmetaphyficas naturx
n. maj. & conf.nam ad min.Emanatio feu refultantia fubiif-
tcntia: in natura exiftenti & fmgulatiiec complctaeft de le
gibus metaphificis cecum , & maxime in fententia noftra
ponente catiouem fubfiftentix in negativo. Nam hôc ipsô
G i
ï j о De caußs tncarnationis,Dlfp.îIf.
quôd talis natutanon indigeteommunicariulteriori Com -
plemento fubftantiali , nec poteft de fe ulterius comrou —
nicari , eft eflè in iè fubfiftens , & ultimo terminata *"; nec
Dens poteft hoc impediré nifi ex fua abfoluta potentia
ilfam terminct per alienum fuppofitum > ut faxit in
Chrifto.
biß. Deus potuit inrundere gratiam animz CfariiK an-
lequam uniret eam nec corpori nec Verbo j fed in îll»
inlbnti potuiftèt agere le mereti ex ilia gratiajg. à fortiori
in inftanti unionis cum |ccrpore priori uuione hypofta-
tica.
K¿fy. d. min- potuïflet mereri aliquid cteatum > v. g.
jlon'am , vel,,gratiam aliquam & ut peribna pure iiu-
inana : con. unienem hypoftaticam & ut perfona Chiitti
fubfiftens in Verbo n. min. nam nec nnio ifta eadit futo
«neritum purs creatina neciîla perfona faillit Chrifti > de
quo tarnen loquimur.
Inß. г. Angelí in i[ Го itiíranti fuá: creationis fe difpo-
íuctunt , . ut potucrunt difponere ad gratiam h.ibitualem»
& per Шага operan' Sc meieii. g. idem potuit Dei; s con-
fere bum mitati Chrifti iuipfo inftanti fus formation!* &
priori natutaiiter unione hypoftatica» g. pro Шо inftanti
potuit mereri iflam unionem.
\ф. п. coiif. & difparitas eft quia Angelus in Шо in
ftanti Гил creaiionis & prarcedenti naturalitet infulio-
nein gratis l'ubftftebat ; non autem humanitas Chrilti
ante unionem & ideo in Шо prioii non poterat ope
ran.
Obiic. г. Humanitas poflèt pri intelligi opetans piiuf»
quàm loc^ta vel durans in loco vel tempore determinate-,
g. & priùfquàm fubfiftens per ullam determinatam fubfif-
teatiam. prob.conf.non eft magis neceflària connexio na
nita; cum fubfiitentia quàm cum locatione vel duration;,
лес minus diílinguitur ab ea quam ab Litis, g.
ТШ/. n. conf. Sí ant. prob, non enim dicitur quôd aôio-
neslunt ubicatorum vel duraurium ; benè vero quód lint
fuppofitorum , item duratio ic ubicado fe habent tar.-
tùm concomitanter ad operationes , iubfiilentia veto an-
tccedenter.
Inß. Quamvis fubfiftentia propria cujuflibct natura: de-
btretprscedere aftiones ; id non eilet verum de fubfiften
tia Verbi; quia ifta eft indebita, illa vero eft debita ; g.prio-
ritas fublillentiz ad operari non impedit quin humanitas
Chnfti potUt operari & mcreri antecedencer ad unionem
cum Verbo.
De caUfis IncarnAÙonh. DlfpJIl. ic t
1{Sjj>. n. ant. & conf. raiionîs ; nam licet fubuftcntia
Vcrfcj. non'eflct debita humanitaii abfolutè i erat tarnen"
debita pro eo inicanti temporis îc natura; quo ci debebatur
fubfiftentia propria quam fiippkbar.
Obitc. j. gratis dicirur fubüitemhm eilè condicionem
ka neceflariam nacuex ut agar , ita ut ne quidem per Dei-
potentiam abfolutam poific difpenfati. g. Deus potuit in
difpenfare cum humanitatc thrifti ut fe difponeret ad
banc unionem. Prob. ant. nulla enim in hoc appatetim-
plicantia fine qua nihil debet negati omnipotent«.
1t¿fy. n. anr. utrumque & implicancia patecex diftit î
quia cùm nulla natura fubftamialis non fubfiftens poflit.
•peiari i fequitur qt,od fi illa humaniias prxcisè à fubfi-
ftentiapotuHVetvclpolTei operari meritorio , eilet Sinon'
eflèc ftibliílens >feu ultimo terminât!.
Infi, anima (éparaca non eft fubfiftens пес ultímate ter
minât.! >в£ tarnen operamr de (hilo. Nam, intelligit Sc
vult.lcem accidentia e.tiftunc & confervantur fine ftbjefto
in E'jchariftia ad operari non requiïitur neccil'ario lub.
fiitencia , fattern rcfpe:;a poiemix abfolutz.-
ÏMft. «.conf. vcl fie A. non requirmir in natura non
fupçofitabili ; con.. in natura lupppfitubili n. conCaiiirni
autem S accidentia поп Гипс fuppoiuabilja.ialtcm in Hat*
jilo incompleto.

TIO III.
An <f meruerin: pMiqui Patres ф S. Virg»
circa incarnattonetn }
ÎAm diximus incarnationem cfT; purarn & furr.mamgca-
tiirn , ita ut quoad fubftantiar Si exiltenriani , Геи exe-
eucionem , non cidatfub meritnm, nequidem ipfius Chri-
ffi. Quxrimus hie an l'atres Antiquioresi incarnationh
cxecutionem meriti fuerint aut mereti potuetintde illius
rircumilanciis , т. g. ut mcíHas aliquotum ex illis (lirpe
carnem Aimetet auc citius venicet , Sc quiden» mctito a
fallera de congruo.
\¡ г De confis îne4rnatlonisJ)îfpSIh
CONCLUSIO III.
S^tMi Patres non potuerunt mereri nifi y adfummum i
atîque» circunßantiai extrinfecat incarnatienis Vertí,
tnearnamnem hi tali fiirpc out in tali tempore. Eft com«
monís»
A-d г Ргг^' u?' '* ex Scoto » ícente иг pradiximus. quod ne-
t.iM. 4HÍdem«x patte А/лгм nou erant bona ejus mérita , лб-
я. il," jointe rtïpcâu incainationis , fed forti acceleration!! » ut in~
fleretm illa incarnath fraoriinata. g. multo minus. Alii
Sanfli Patres.
Proù.i. quoad i.p. ex Ccript. 8c VP. nam ubique legf-
mus lioc mylteiium cilè puramíc ftimmam gratlam. ~лр>-
peruit gratia ty benignitas falvatorisDci. Et propter nimiam
tbaritatem fuam ana dilexit nos &c. fie Heus dilexit mun-
dum &c. Er inccj Eaucs citât Scotus Auguû. dicentem
in rebus per temput trtis ilia eft fumma gratia quod homo in
unitate ptrfon* сощипвш eft Deo. Et ipfa В. V. agiiofcit
•juod feci: Deus > pttentiam in bracht» fui &c.
Prob. ¡. ex przeedenti , quia Cßiiftus eft caput finis St
piimus prsdeffinatorum St ex ipfo & per ipfum funt me-
lita noftra. g. nullui homo potuit ejus exiftentiam me
ten , ut patet ex diSis, de motivo primario incarna-
«ionis.
£м trot. \.f. i.ex feripr. in qua lègimus Mefliam otiturum
x '■ tx'femine Abraham & poft aliquod tempus in confcl.v
tionem populi fui ut cum dteitur Abrahî in femine tut> ,
benedicentur enríes ¡entes. Et hoc quia ficifti rem hanc fc.
volendo ex obedientia immolare filium fuum. Quod
Afoflolus explicit de Chriflo. Гго acceletatione autem
facit illud Dani' lis. Hebdómada abbreviate funt fuptr popu-
6f/.4 lum tuum. Et illud pfalmiâz> proptergemitum pauptrum nunc
Сал.д txurgam dich Dominus. Hzcde meflia ventuto explicant
ïthies ,nu't' colpeflabant orationes alioium. Emilie ag-
& 4j num Domine <&c Et rorate Cali delupertx,,utinam difrum-
tj, esperes calos & def enderes (ус. His Si Cmilibns precibus
petebant i non decretum incarnationis , quam feiebant dé
crétait! & pxomiflam & futuram ; fed acceieiationem exe-
cutionis Cjbs ; & hoc non peterent niii ctederent id pla
ñere Deo ,* fe ab eo al quid obtenturos. Ut de fa&o Ic-
gimus accidiflè apud Malachiam. Ecce fiatim veniet ad
t'inplum fa»aum f„m deminator &c.
Prob. :. rumflli SS. PP. & Prophetar credidetunt MelTiam
«mumm, it ¡nñdeejusjuftificabantur , & fine, dubio.
De сaufis incarnationis. D!ß>.fII. iy$
îllrus advcntum fumrne defidcrabant& enixepetebant , te
firmiter fperabant ; ut coUigitur ex feript. cit. & aliis :
& id Chriftus ipfc teitatur de Abraham , quód mJuvit I<¡'*
ut viiirtt diem meum; vtiit & gavifui efi. ii Deas huric od- ^t
veacum illi promiferat. lus'yurandum quoi )uravtt ad ~Л-
ЬгаЬлт liaturum ft кtiti, g. nihil vetat dicere Deum ek-
giflè Abraham ut ex C)us femine oriretui meffias intuitu
aliqualium meritorum ejus & aliorum votis , & preci
tas & melius concefliflè ejufdcm adventus acceUratio*
сет.
An autem hxc meruerínt vero aliqtio merito > an ob-
tinuerint pcrniodum impetrationis ; non difpute. Certum
eOquôdin precibus elt vera bonitas moralis > & aliqua
ratio mciiiijquod agnoicit Ecclefia cum in collectif Sc ora-
tionibns îmrmTcet uomen meriti , ut petita confequi me-
Геятиг (yc.
Obitc. nullus illorum Parrum fuit ab aitertio »ei ргг-
ceflit decretum incarnationis , & omnium circunftanrir.-
rum tam extrinfecarum quam intrinfecarum. g. nu'li:S
eorum potuir. quidquam mereri > ne qnidquam ciicum-
ftamias ullas. prob, coiif. nam merilum debet prarcede-
re pratmiumi
T^iß:. i. hoc arg. nimís probare ; nam idem obiici poieft
non taniiim contra mérita prsdeftinationis > fed ctiam
contra omne meritum tk impetrationemeiiam de pr.rfeî-
ti. Nam omnia opera quxdicuntur meritoria vcl impetra
toria Amt pofteriora decretis xterr.is de omnibus quz'
Deus facit in tempore.
J(($.z.n.conf. nihil enim impedir quin Dem decreverlt
ab ¡eterno fumere humanitntem verbo fuo uniendam ex
femine Abrahar ob pratvifa ejus mérita ¿ & eft de fide
quad hoc illi pra:ftitit. §¡uia fectjli um hanc&c. fc. in
tuitu obedientii & I'acrificii. idem eft de aliis Patribus ref-
peciu aecelerationis & ckcumftantiarum tcmporis adven-
tus Chrifti five id obtinuerint ex meritis rigorofis > five in:
pctratione.
Obt'tt. í. vel Ceas ante prsvifionem meritorum Patnmi
decteverat incarnationem quoad illas circumftantîas quas
dicunturmeruiflej vel nulles decrevit poft privifa iilo-
rum mérita quoad 'hoc; fed neutriim dici potefl.g. ncc
debet aflerri ullum tale meritum. Prob.- min. non i. alio-
quin dicftetur quod-peft przvifionem meritorum Dens
muwrit decretum. Quod nenao feret > norr ir nam (ic
admittenda eflent plura decreta; circa incarnationem ;
iiaum citca fubftaatiam Sf citcumftantins principales »& ■
О J
sf j4 Dt caufis incarnatîon'u. Di/p. HF.
aliuA circa Iftas extrinfecas ; fed hoc etiam gratis dicere-
tur ¡ qui:» gratis multiplicarentur decreta divina circa idem
opus.
1{tsb. ad. mai.fatuiitioiierh ícfubftantiam fuifle decreta
antecedente! ad prxvilîonem nieritorum & peccatj) ut di-
ximus.quoad circumltantias veto pambilitati» & fimilium
decreta fuit poft privifionem peccati ; & meiitorura. Ad-
•'** ■ ptob. in comrarinm. n. min. nam , quid inconveniens eft:
diceie quod plura intervenerunt decreta palilalia , fecun-
dùm modum noftium concipiendi circa idem opus quoad'
riiverfas circu.nftantias ejus , ut patet ex diftis de motivo i
& id necenario fetendum elt in doârina Scoti de incarna-
tinne futura Adama-non peccante.
Dixi autem in cond. ( ad fummum) quia» ut verum
fatcar , non caret probabilitate fententia r.egans Patribus
abfolutc omne verum íe proprium meritum ciica hoc
% opus in omni creatura. Et. id videtur Doñot fentire dum
permiilivè tantùm loquitur ut patet ex ejus verbis.
CONCLU SI О IV.
ВEata Virgo non mentitf«am maternitatem ; fed tanttm
circonßaniitu aliquot incarnationit & hoc de congrue.. Eft
communis..
led Vrob. i. exScotocit. nam , inquit , fi tempere cenceptie-
nis pr£ceße>un1 aliqua mérita MartA , tarnen non erant berta*
aífolvtírtfptíitt incarnationit > fed ferle >cfpt8u acceleration!!,
Ht impeleretttr tila, incarnant pitordinata. g, totummeri-
tum quod habere potuit В? V. circa inearnatianem fuit
,- dealiquibus circumftantiiïextrinfecis , non autem de in»
•{infecís uteft materniras Cbiifti.
Pi ob. i.p. quia principalis valor & dignitas. Maria: fun-
Haturin ipfa dignitate maternitatis , & graiiarum ex vi
eleftionis divina: ad illam magnitudinem : fed ptiflCipium-
meritinoncaditfub meritum g. nec maternitas.
Coafir. nam tanta dignitas longè;excellit omne meritum.
pura: creaturx g. earn non meruit ptob. i, nam ex- diftis :
de motivo inoarnatípnis. » & de peccato originali > ficut
incarnatio decreta fuit ante pra:vifionem peccati > ita Si
au:e omne meritum v.el demeritum ullius creaturx ; Chri-
flus enim ñlias.CjuseJiprimogenitiiiomniscreaturtt.; Sc tarn
Mívia:. quam ejus filio fub nomine fapientia: aptanuir haec
verbi. ^Ab initio ey ante fíenla créala St iftud. Dominât
feftUii mein initio viarnm fuarum Sc nundum erant abyfsi
t^e¡o)ant concepta tram O-c.i, Deus Щ>ае.& UbfiaiiW*
De caußsincamationis. Dî/p. VT. луу
onininp earn elegit ad matetnitatem filii fui ante praevifa
u!la ejus mérita , faltem quoad fubftantiam incarnation!*
& maternitatis. ■ • ■ .
Prob. г.f. nam. SS. PP. imù & Evangelium tribuunt ilii
aliqualemetitum circa iílud mitabile opus i v. g. circa
circumftantias cxecutioois ,utdicebamus de Patriarchis &
hoc per metitiiin concomitans. Dicitur , Beata qua creii- _
diili г quoniam perficientur in te дал Hilfa fum tibi. g. ex
Evang. agnofeitur in Maria metitum aliquod faltem circa
executionem incarnationis.
Confr.i.ex illis verbis Chriffi adfœminam laudmtem vif-
cera & ubera matrisejus. Beatas venter qui te portavit&c.
nam ex Chrifti refponfo colligitur cam laudabiliorem elle
ex mérito fidei quam exdignitate matiis. Quin imm'o beati '
qui audiunt verbumDei. g. beatior fuit Maria concibiendo
fidem Chrifti quam carntmChrifti , hiíjuit Auguft.
Confir. i.ex verbis Ecclefia: & Patrum, nam dieimuscunv
Й1а. <¡¡utmmeruiftiportare Et quod dignum filii Dei'
babitaculumfieri meruit ? Et Ambrof. qua digna fuit ex
qua filiu¡ Dei nafeeretur. Et Baftl. digna unigeniti divinitati ^trâ
con)un^i fuit & EpipKmius qua digna faifa eft habitaculum
fierifiliiDei. Qua: autem eilet iffI dignitas nifi merit! ï ¿f
Quod exptcfsè dicit Auguft. Talis eligitur virgo qua tan- mtri
tum in fe haberet mtritumut Deifilium in ft fufctftreti Et ¡en.
fulgent, ipfur» Deum heminem failum & concipere & pa Наг
rere piomcruit. Et -P. Damianaifi*¡fil*ri) e\m faníli fir.
IM. & gratia hoc- primeruit quod pifceptioneDeifmgulariter
judicata eft digna. Denique , ut alios mittam ; hoc ttibuitur *Aj
otationibus ejus, ¡¡uemodo illam inaccejpam attigit ma')t- car
fiatem niftpulfam!o , petendo ¡quarendo ftr.
Dices ha:c niiníum probare ; probarenfcnim ipfam me- aqt
raiflè non circumftantias > fed fubftantiani incarmtio- 4t>i
nis fic matetnitatem.
Contra ; non loquuntur cíe mérito rigorofo 8c antece-
denti.fed de quadam dlgnitate quam confert merkum con-
tomit.ms & congruutn.
Obiic. i. contra t. p: K. Vftgo meruit fuam beatitadhienv
8c ultimum gtadum gratia; difpofitivum ad maternitaten\
g, & maternitatem. Prob.conf. nam , qui poteft quod eft
rnajus ; poteft & minus i fed bcatitudo ett ultimus gra-
dus gratia: ficutquidmajus matermtate ilia, g. Sec,
Reff. п. сопСбС d. ma}.. prob.Jpoîiftïromùs in eodftn
genere 8e linea przmiorum 8c errcñuum con. in'diverio-
genere n* maj, ¿t^ conf.beatitudo 8c. generatio non faut
«ÍSHa-ejiatóem giflÇLjwautljniie, mateniius Aviaa icifis
G 6
. if$ De confis btcamatiorùi. T>ifp.Jll.
cit ordinem hypoliaticum quem Deus non fubjecit memo,
fed lus pun voluntatis arbitrio refervavit , bcatitudineniA
vcró propofuit ut eoronam & ineieedem raeritis. confc-
queaditnu

QU iE S TI O I.V.
Te catifa efficiente iñeAmationii.
/-yUirimtis bic de caufa phyGca per cujus aftionem opusk
V^incarnatinnis ■ feuChriftus pofitus elb'n eflè , proi с
import.it compofitum ex. humanitäre & рсгГопа Verbi
mediante unione hypoiíatica ralis natura: cum illa pala
na divina. Uno vetbo agimus de caufa efficiente talis
uniouis. An Beata Virgo influxerit.in illam? An perfona
Verbi in eandem ahquemliafeuerit influxom fpecialem >
velin ptoduaioneraJjumanitatis. aut in confervatianem
«jus ?ldcm quirimus deSpiriui S.
Duiigiturcaufalitatesfeu actioncs hie eonfideranrar j
»na circa bumanitaten» Chüfti qpa: confillit in produ-
etione & organizatione corporis ejus in utero matris, &
in crcationc animar ejufdem i. in unitione humanitaeis fic
produftx ad perfonam verbi , ex qua unitione. refulut?
Ш Deus homo.
CONCLUS I О Ii
Jficarnatw tß tflelthè & indivißm à Ша -XtinHéHêyfUm »•
Ibis illud opus tribuatur ¡Jucialtter Spiritus fanSo per appn-
prUtiontm. Ett communis.
Vreb. i. ex Scoto docente generalíter quod prima em»
faltW rtfpcflu сгеатглгит eil nieeßario in tribus perfjmit
•l b d'1""'1, Onde manavit'iftud axioma» quoá opera trinita-
щ ' lis ad extra funt indivifa; fed iiiud opus eft ad extia,
' g. ta. .
Prob, и ex Concias. In Later. I у. ut habetut c.: £*•
miier г tretperfil* divinafunt univerferum principium .......
■* ."'8t ad pro; oíitum. unigtnilusDeifilius l.C. à tota Trinita-
T\ ' te tommunitau communiter Iñcarnatus tx Maria femper Vir-
4 *' ¡,lne , Spiritus S. cKperathne conceptas, ídem colligitiir eje-
alip Lateran. & Toler. VI. & ex omnibus Patribusqui.
«nguamhäC dercl-jijutifunt. Ща ...iriqujc Auplb 1С?
De- confis imarnaûonU. Т>Щ. /#. tj7'
latusjnCanone ,fic enim , ahfit «rf ejnifjuam Calholicus di- гв erA
xirit ,q*oi fuadet Spiritus S. nm Dominum fuadere ipfe
Dominus fit , (y infeparabilia fait opera Trinitatis. Et hoc
patet ex diftis-de Tïmitate & creatione.
Frei:.}, ratione incarmtio totaliter fumpta importar
pxoduetionem corporis Chrifti in utero Mirix, crcatior.em
anima; in ejus corpore Sc unior.em totius humanitatiscum
Verbo i fed hax funt à tota Tiiiiicate g. &c. prob. min.
petfona; divine operantur ad extra per potentiam fapien-
tjam , inteltcdiun & vohimatcnx. communes omnibus-
g, Sc..
Prob, i- f- ex fcript. nam M.iriac per Angeliim dicitur
Spirituss. fuperuenieX in te (y virtus altifsimi abumbrabit<
tibi. Et> quod in ea natum eß, de Spiritus, eft. it, invenía
eft.in ulero habins de SpiritufanSa ; fed bxc non dicuntut
nifi per appropriaúonem , ut patet,vcx I.p.quâconftat;
boo opus elle veré à tota Trinitate.
Prob.i. ex. PP.- pro quibus fufficiat S. Bonaventura. iJhá
Opus incarnationis eft manifeflativum divina potentia , fa- ¡¿ ,'.
fientia , & bonitaiis f'cundiun diverfat raliones in ¡pfore-j, 14,
perlas , (y fecundiim cjuamlibtt earum pottß appropriari (y
attríSut tribus perfonis (ye. Qñippe , ut diximus , opera
in quibus fppcialiter elucetpotentia tribuuntur patri ; qui
oltendunt f.ipientiam appropriantur filio 1 qui eft fapien-
tia genita i qux bonitiuem , & amorem oítefidunt appro
priantur Spintui S. quj eft amor & donum &c.
Igitur opus iftud fingularher rribuitur Spiritui S.quia
in eo nobis donatur Dei filius ; quia ibi fummè elucet Dei >
bonitas» Charitas & dileftio. Quippe/icD<«j diltxit mstn-
dum (fe. Et ípfe filius. Propur nirmam charitattm quit
di/ixit nos , fallas iß infmilituiimm cernís ptecati. Er uc
rlocet Hugo Viílor : centepitVirgo de Spiritu fanlto, nun
quoi de Spiritus S. fubftamiai fernen partus accfpérit > fed'
quiz per amtrem & Operationen»Spiritus S. ex came Virynii
divino parmi fùbflantiàm miniftravit. . El certè hoc opus-
rait non tantum maximum donum > fed etiam fons om
nium donotum Se gratiarum. Undé , formatio corporis
Chrifti de puriflimo fangninc Maria; , creatio & infufio
anima; eras > & unítio totius humanitatis fie formata; ad
Verbum , rêvera & propnè loquendofunt.añiones& ope
ra tarn patris & filii quàm Spiritus S. licet oh rationes al-
Iátas cücantur operationes Spiritus S. per appropriatio-
nem. guod de SpiriluS. diximus , hxfimilii'r (У de pâtre ,
& iefilio communiter (y ïndiviii voluntas ihtelligi. Inquit с *'ï
Ambiof.. ции {*,п8» &_ infeparebilis TriniU» numquamM **
i j8 Ûe cAußs Incarnationis. DIß>. Til.
aliquid, extr» fe ¡Ingtllatim operarî mveril,
übiic. i. inc.irn.itio active, & effeflivè fpeíiat ad perfp-
nam rnittenrem > fient paflîvè fpe&at ad perfonam mifiàm
feu incarnatam ; fedfoluspatcreft perfona mittens g- ia-
carnatio aftivè eft à folo pâtre. Prob. min. ex pluribu»-
feript. locis , in quibus dicitiir quod Dcus pater. Mißt filium
faßurn ex mtiliere circ.Et ipfe Cbtiilus fe milium dicit à Pa-
iK.Pater mißt me : & qui mißt me pater. Et defeendi dt Cal*
VI faciamvaluntate'm е)ш qui mißt me ptiris &c. Et ratio pa
teiex diftis dcmiflîoneperfonarum divinarum,nam mjffio
activa ad extra pertinct ad mittentcml'eu produftionem
ad intra.
\efp. d. maj. quoad originem & miftronem ad intra > St
quafi autoritativam.con. quoad manifeftaiionern ad extra,
feu quoad fignum externum per quod perfona mífla ma-
nireftatur. n. maj.&conf. fimlíítcrdiítinfla min. diximus
alias miifionem temporalem eñe manit'dtatienim ad extra
peifona: products vel prodticerms fub aüquo figno fenfi-
bili .ippropri.ua tah perfonx ; unde miffio , five incarna»
rio activa verbi quafi aurtoritativa & quoad originem per-
tinetad folum patrem; fed effective quoad opus externura
in quo mamfeftatur , eft à tota trinitace.
Infi, patrein mittere Ver.чип eft illud mittere ad fu-
mendum hominem ; fed fic mittere eft incatnare aeftivè.-
g. &c prob, rein, nam mittere VCibum ad bomincm in
fcnfuicviptura: eft illud unite l.ypoftaricè humanitati.g.&c.
Krfp. п.. min. & ant. prob, nam mitiete formaliter Sc
ouftotltitivè j eft in patre generare Vcrbum ¡materiali»
lervcrö tk connotJtivè cít prodúcete aliqtiem eftectum in
quo mamfeitatur illud verbum ,J& iftc eft'edus atque raa-
nireftatio eft à totaTrinitate,
Obiic. i. ;incarnatio fieri non pottiit finealiquo fpeciali
influx* Vcrbi. g. eil fpeciali actione à verLo. Prob. ant.
Vcrbum per incarnationem [fuam fpccialiter ill.ibjtur Iiu—
rnanitati fed illapfusille eft activus, g. Sec.
Це/р. п. ant. Sc min. prob, nam illapfus ilk eft aliad
quam terminado unionis Sc dependentia bumanitatis ad
Verbum : in fulteutari & complen ab eo per modum puri
termini.
Infi. Verbtmi in fua perfona coneurrit afiùmendo huma
nitärem ;'fcd fumere bumanitatem elt agere & efficere,
g. &c. prob. min. nam afl°umere.cft ad fe fumere g.&c.
X'ff>. d. m.ij. aflumendo per purara termmationem î
8г fullem.itionem , con. per efFectionem aliquam cirea
»Harn natutam. n. maj. &. min. ват bei fenfu illud affii3
De cmßs tncarnatlonls.. Di/p. I Ih
m(reeflètpotiùs- quoddam pati quam agcre , faltem ex-
trrnlecè.
Obiic j. fcript,.& fyinboium & Patres Sc Ecclefia tri-
buuntformauonem humanitatis Cbrirti. Spirimi S-g. hjec
perfona fpecialem habet efficientiam circa hoc opus.
7¡t#. d. ant. per appropriationem con, propriè & effe
ctive ; п. airt. Ht patet ex didis fupta Sc in.tcaft.de.-
Trim'u.
CONCLUS I- О ГГ.
BtaiaVirgo concurrit ailivè ai generationem humanitatis
Chrijii ; non autem ai unionem hypoftaticam , fcu , ai in-
carnalionem Verbi. Eft communis-quoad i. p.
P.oí. i. ex Scoto qui fuílinet concutfum aftivum in
mattibus ad generationem prolis,& Mariam efle veré Chri-
fl¡& Dei genitricem ; ut videbimus fuo loco. Quod fio
probat »mnis caufa atliva habens virtutem refptüu alicu)ta
tfftiïut & non provenía ab alio Wähler caufante ilium effe-
8*m in 10 inflanti in auo, prsimilar , poiefl agere ai prod*'
Qiontm е\ш., Maria fuir talis j fi omnes alia metres funt ta
les, Crbocut caufà aSivanon principalis, g.&c. vide in
Philofophiade cimcurfumatris. &c.
Prob. i. ex fcript. & PP. nam Ifaïas dicit quia virgt-
csncipiet ij paritt. Et Angelus concipies in utero & paries.
Sed hace verba indicant actionem, g. &c. & Damafc. apud
Boflorem .dicenté quod Spiritus Si iedit ei (V¿rgini) po-
ttntiam fufceptivam tfimul autem &generativam snort awitd
miracutofe dciit ei banc jœcuniitaiem fecunium quam coo-*
firabatur (addrt Scotus ) fed illam habuit naturaliter quia
non fuit fterilis ; fed abfesxe viro patte», non erat in pa-
ttftate propinqua generantii; Si hanc dedit illi Spiritus S.
permiraculofamformationem cepc-ris organici.
troi.i. Nam-Maria tarn verè fuit mater Chiifti quàrn-
alia: fuoram filiorum ; fed ifrae aftivè concuttun: ad gene-
utionem fuotum filiorum g,& ifta:mai.pat^t. tx Script, if-
№.& Conciliia-agnofceniibus cam ut vetam matrem Chri- j
fti. prob. min. ex dictis in Phdofophia pto quo vide Emin. A
laureara citantcm medicos.
Ctvfir. Si quid obfraret talicemcurfui -, eflet quia forms-
tjo , & organizatio corporis Chrifti fuit inftantanea j
îefic fuperabat viro aftivam naturalem creaturac ; fed
hïc ratio non obftat : g. &c. maj. fupponitur ex comm.
frntcntia ; nam tomni hoc opus dicitui faftiim № iaftami >
<Juod ut capias.
ï#o De csMßj-incarnat'wms. . Dîfp'. I Ы.
Nota quod ad iftam formationem & organizationem
natiiralitet reqniruntur tres motus , primus motus eft
matetix fcmin.ilis ex proprio loco ad uterum. i. motos
partium materia: ad figuntionem corporis fecundùm di-
verfi ejus membra & íiturh differentem corurh. 3« con-
cknfatio & folidario ejiifdem materia:; qui eft motusi
majori ad minorem locum , & ctiam alteiationis per
majorem confttictionem materia; ration's > & in ultima
inflanti horum motuum perficitut orgmizaiio ,*& anima-
tk). Hiautem- motus non videntur poflè efle inílantanei.
prob, etiam min. quod fc.hxc ratio non impediat concur-
íuiii-nítivum Maria: : nam , cùm dicitut corput Chrifti for-
matum fuifl'e in inftanti non intelligitur de inftanti Ivfa-
thematico & indivifibiil , vel pfailico ¿ Ted morali ; fc.pro '
brevifli.no tempore quo virture Spiritus S. facta íit delacïo
materia: , configurarlo íc condeniatio ejus (in fine cujus
completa fuit orginizatio led tunc nihil impedit quo
mínñs B- mater active ad illam concurrent -i nam & aliae
matres , etiam in hocinftanti > n'eut & iti aliis activé con-
currunt. Se maxime cùm vírtns activa Maria:- roborara > íe
quafi obumbrata fuerit vjrtute divina- ita difeurrit Sco-
tus.
Sicut ergo alii matres -ceneurrunt ad» generatíonein ■
prcHis fuá: non tantúm quia miniftraiit aliquam так-
ПИ, tiam & locum in quo fbrmatur fœtus ; fed etiam aftivè "
S, j. concurrunt , dum vitalitct atttahunt materiam ad locum
debitum & aptum foimaiioni ; illam fovent calote na-
turali , & oigsnizitioni cooperantur. Sic В. V. matctiam •
formationi corporis Chrifti requifitam fubminiftravit > &
quidem totam quod non lacionc alia: matees > fic illam
matcti im fovit & organization! cooperara eft Spiiitui S.
qui virtute fuá- divina fupplevit-ÍVKtutem Sc activuatem
feminis virilis quod in ¡uc generatione detiiit.
Prob. 1. p. cx Xcript. qua: hoc opus fpecialiter vocat
opas Dei, bomintojtus tuum. Quod explicant РГ. de opere '
incarnationis ; Sc Maria ipfa dixit ftcii mihi magna qui
ptienj cfl. Et ftcit fourniam in brachte fut>* Et Concilia id
foli Deo tribuunt i ш Lateran. •*. Et tu Tolet. V 1.
Et XI.
jthui Prob, i. Nam Iixc unió eft inter extrema infinité díftan-
j. ti.i; fe. inter hnmanitatem 8c perfonam Vetbi. g. caufa -
i»c,j.. eíteftiva hnjus unionil debet aliquo modo attingers ex
trema infinite diftantia , quod regagnât purx crea
ture.
Ctnfir. Ыат caula efficiens unionis hypoft.nicje Verb» i
De caufis tncamatlonh. Dlßi.Itl. xSx
communicat huminiciti fubfiflentiam divinam ¡ fed hoc
répugnât omni-1 crearurat ; nam fie creatuia haberet.ali"
quam actionem in perfonam divinam g. &c.
obiic.i. con. i.p.fi B. Virgo conciirriflèt activé ad ge>
nerutioncm humanitacis Chrifti hie defcenderet ab Ada-
mo pet feininalem propagationem : fed confe.¡uens eft t'al-
fum, f. Sic.
T^eSfi. d. maj. per Seminalcm propagationem feemineam»
fon. mai, ¡k n. min. per virilem n. maj. & c»nf. nam
leript. & PP. non negant hic alium concurfum aàivuia
quam virilem .
Inß.g. corpus Chrifti non effet formaturo ex putiifimo
fanguinc Virginis» led ex ejus femme > fed hoc ¡eft contra
Communem l'enfum PP. g, &c. prob, lctjucl.i, nam В. \'.
non aliter gotuit agere quam peí fernen i Sí üc non fuiflé»
Virgo.
%£Íp- u Subfumptum nam- licet cKceremu*- corpus-
ClitiUi rormaturn à Spititu S. ex puriflimo fanguine, adhuc
Б. V. concurteret activé fovendo f-mguinem ilium in utero-
per calorem naturalem & cornmunicando ilii Spiritus |vi»
tales Se cooperando organiiationi , & aliis. difpofitioiúbus.
ad animationem.
ÏÇ^J-i. n. min. non enim rnquam fuir mens patrumt
vel Ecclcüa: decidere an, materia ex- qua Spiritus S. for-
snavit corpus Chrifti fuerit fernen rormatum > an punis
fanguis ; pcriude hoc illis , & nobis clt , medo nulla intec-
venerit virilis operario ncc commixcio fenunum. Ccrte
fernen muliebre , fecundùai pliificos formatur ex piuiori 8c
vegeciori fanguine.
Otile, г. ex Auguft. Dimafc. & auflöte operis imperfecti.-
Spiritus S. fuit pro feniinc. g, & pro tota activitate. g. Б .V.
non fe babuit activé.
R<#. d. int. pro femme Sí tota aflivitate viril! quat«-
nus eam fupplevir. vir-tuce divina, j con. abíoluté & firn-
pliciter , ita ut В. V. nihil egerit ; n. ant. nam licctcon-
cederetur totam materiam fumptam fmfle ex puro fan
guine, adhuc manfiflèt. locus acnvicati materna; modis
fupradi'flis.
ínfi- g- generatio corporis Gírsifti in utero Virginis non
difrèrt à communibus generationibus in quibus fœminx.
mimftrant fernen & agimt iifdcm modis ¡ fed hocefl fal-
furn Se contra communem fenfum Ecclefii , & patiu.n.
S- &c.
n. abfolutc fubfumptum nam licet В. v. concurre
nt E« vir tutern fuaro naturalem quantum cft exp:.tte,fua¡
1 6i De confis IrtCArnmlonis. DlfpJIf.
non fequieur quin hare conceptio fuerit multis ex capiti-
bus enríenlo» >Sc divina, & maxime, quia rila materia,
je vis nativa ex parte vitginis non crant de fe fufficientes
adillam conceptionem.
Oliiicj. Si В. V. Inrlueret activé ad formationem hu-
manitatis , influeret ctiam ad unionem hypoftaticam ,
fed hoc eft contra nos g. &c. p. maj. quia eâdem actione
quS humaniusproducitur, Sc unitur verbo, g. Sec.
TttÇf. n. maj. 8í ant. prob, ut patet ex diftis , ubi aârp»
productiva 'corporis Sc infufio anima; Sc unitio humani-
t.uis id Verbum piodantut eflè realiter diftinífce , at fis
Б. V. potuit concurrete ad primam fine aliis.
OtnV. i. соп.г. p. ex SS. Patribus B. Virgo dicitur in-
ftrumenium incarnationis , g. eft caufa faltem inftnimen-»
ralis tinionii hypoftaticr. ptob. ant.nam Hefichius ittam
^0rt' appeltat inßrumcntum incarnationis. Et Ambrofius ait. рлс-
*' hominem & muliirtm carc е\сЯа iß dt paradtfo.per Vir¡¡*
mm y.mCltef.Dio.íz Bern, dicit В. Virginem elle i¡tan»
muliettm que tria illa Cm carnemjfc. animara Sí divini-
' вг° tatcm tara bené iermentavit ut вес divifione quidem fa
cta carnis 8c anima', caro vel anima à D. o divideretur»
g. &c.
Rc/Ji. d. ant. 8г conf.prob. inftrumtntum remotum , irv
ditectum & quo.ad dilpofigonCs : cou. proximum feu dr*
tectum St quoad ipl'un unionemn. ant. Sí conf. B.V. in
tantùm concurrir ad incariiationem ¡ quia coucurrit activé
& paflivè > 8c ut caufa partialis 8c minus principalis ad for-
tíonem b»»i№itatis> qua: in ipfo inftanti fuá: rorniationis
Unica eft verbo ; ti hoc fenfii loquuntur PP. latè fum-
pto nomme inftrumenti.
Obiic. i. Debemus tribuere in hoc opere В. Vitgini quid-
quid non implicat 8c quidquid tacit ad gloriam ejus ; fed
nonimplicat Si glotioliuselt Maria: quod habeat aliquem
iiiHuxurn . faltem initrumcntaliter , in incarnationcm. gt
iddicendum. Propter banc rationem Suarez putat proba-
biiiter quod non tantumde poffibili , fed etiaav de facto
В. V. concurrir, inltrumentaliter 8c phiúcé ad haut unio
nem.
Re$. n. min. Nam implicitnti.i patitex rationibns addu
ces de infinita,diftantia extremo, um- unionis ,8c de na-
tut.i feu dignitate Verbi divini > in quod nulla crcatura5
nulla potentia finita poteftattingeie per actionem pbtfi-
«аш, qualis tft unitio ejus cujn humanitäre ideo fit.
De canfis incarnatlonh: Diff>. III. 16)
CONCLUSIO III.
i
NEquidem de potentia Dei abfoluta pojfit ereatura ullaeli'
vari ai caufandam phi/ко (y indrumftali influxu
alVivo unionem hypofiaticam Verbi cum creativa.
Prob, ex Scoco dicerite quodßcut nativa ai quam ut ad
$<»таЫт terminum erat ifa gencratîo , tantum erat in po*
MfM obediential! , paliiv.i , utuniretur verbo ; ila il/а ma- g
ter untum habuit potcntiam obedientialem ut effet mater ,
Verbi y per hoc anttm erat mater Verbi-, quia Verbum fub~
Jißcbat in natura illa ¡Ai unita. g. non ccnfet poifibilem
elevationem скл: :.t , qualis elt Maria ad caufandam phi-
ficè hanc unionem i quia nan elt in potentia obedienriali
nili ad recipiendum Verbum ut fubliftcns & un>tum na-
tur.r quam ipfa generar ; & hoc fenfu dicit quod Spiritus _
S. Dédit ci[ounliam fufceptivam in quantum erat ¡enera-
uva Verbi ; non aurem aliter fu.it generativa Verbi , nifi
qn.uenus fuit generativa bumanitatis fubfiltentis. in
Verbo.
Piob. i.Ex diítis in precedent!. Nim caufa tarn in*
fttumentalis phifica , quàm principalis unionis Verbi
c.nn natura cre.ua debet attirtgerc excrema unita vel
unienda , & infinité diltantiajíc aliqualitec attingere, vel
:.gere in perfonam divinam ¡ fed hoc répugnât natune
create 1 g. 8cc. min. fupponitur ex philoforhia ; nam in
illa attingentia eft aliqua infinitas Vitalis, Çiltem cxcer.fiva.
prob. maj. nam ipfa unio qua; efteffeÄus , utrumqueex-
rremam attingit ; g. & ipla caufa debet utrumque attm-
gere , faltem exttinfecc Se terminativè, Se unitio eft actio
pbifica , nam unió attingit Sc neftit extrema ut quo Sc
unido extrema ut quod ; & fie artingens ipfam unioneir»
formalem , debet etiam attingere ipla extrema unita vel
unienda.
Prcb.}. Nam ipfiadveifarii non pirtant de facto B. Vif-
ginem cau falle phificè & inftrumcntaliter banc unionem
excepto Suario, qui hoc putat probabile ; g. net dicere
debent eflè poffibile ; prob. ;conf. nam in tantum dignfft-
cari debet Mater Cbtitti quantum poteft fine abfurduacc
vel implicantia ; ¡ta cenfent communiter SS. ГР. Sc Theo-
rogi. Sed calis caufalitas faceret fine dubio ad majorem
dignitatem & gloriam Maria; , g. Ii eilet pollibilis deberet
dici quod de facto fic eam caufavit.
Oi/Tci. Talis caufalitas non implicit evidentem сo¡i-
ttadidionem g. &c.
fe-lfr. a. ant. tttpatctexdictjj.
r¿4 V'ecaußs tncamnfterns. Dîïfi. HT.
(Лйе.г.Рач creatura poteft elevari ad prodticcndatn grav
tiara mftrumentalitcr g. & ad caufandam inlfrunientaliter
uaionem nypolhticam. am. p.itet ex doctrina commun»'
de efficacia factamentorum ; prob. conf. nam per gtatiam
anima unitur cum Deo & fit particepscjus natura: ¿c hxtti
gloria: & c.
T^e/f. d.jnr. ad caufandam gr.1ti.1m morali'ter , con. phi-
iTcè ; n. ant.nam in fchola noftta , fàelamenu non aliter
caufant gratiam.
Hffl. n. conf. St difparit.is eft'. «. quia iUi efFctfus>
gratis funt morales non pliifici , ut dixinius fuo loco, г.
quia per gtatiam nulla aflio piiifica atiingit perfonam iü-
vinam ; benèverô ida unió > ut diflum eft ; nam tacit ut-
Verbuin terminet.realiter & fuftentet humanit.it m.
chile }. В. V. attingit dt f.iflo hatte unioneiii рЫН-е^
1 Sí inítiumentaliter prob. ant. nifi fie atiingerct- non eflèt
veré & phylîcè mater Dei ; fed hc« eft hatrciicuinvg.
ty0.-a4.ant. attingit difpofiVvé £¿- pjtîivè ; con. e/ficien-
tec 44 active ; n. ant. Sí conf. nam in пиши attingit-
bine unionem in quantum general bumanir.item qua: in
info inihnti reali generations uninir Vetbo , & per
illudfubfiftit ; nam ut dicebanus > ex Scoto ; per Im eral
ramer Verii ¡ qui» Verliur» futiffitiat in natura illa fiít
uni1а,-
okiie. 4- Ideo dicimus-h me cauialitatem repugnare in-
cteatura, quia atguetet fubjeflionem in perfona Verbi ad-
cre.ituram ¿ fed hoc falfum eil. g. &c. maj, patet ex tun-
damcntis nefttis i prob. min. nam caufalitas principalis
efficicns hujus unionis non dicit fubjeflionem in Verbo
ad- Ttinitatem g. muliô minus caufalitas infttumentaiis
imporiaret ullam fubjeflionem Vcrbi refpeftu talis crea-
tura: ; nam Chriftus fecundum diviuiutcm feu perfonam r-
non rapinam arbitraiur eflh tqualem Deo.
T^jp. n. mini Si conf. prob, it difparins-eft j quia h.rc-
Bnio , ut diximas , tarn eft eflicienter à Verbo qu.îm ab
aliis perfonis , 8t fic- omnino volens unitur bum.uiitati,
& ex zquaiitaietum Ulis fcmetiplum exbiiunivit , ciula
autem infirumentalis ercata non eilet in atqualitatc nec^
idenraie volitionis cum Vetbo ;& ficut unio ipsâ pende
let ab Ii lc c.iufa, ita tk Verbuin ipfum > nam omnis erre*-
flas pendet h caufa fuá со modo quo ab ipfa cauia-
tur.
Z>e caufis IvcarnationU. Dlfp. TIT, 1 6j
С ONC LUSIO.IV.
IfVft perfon-a Veríi nullam caufalitatem effizientem habit
jLclrcA unionem , feu incarnationcm t ргл aliit perfonis
áivinis.
Prob, i. ex Scot». Sumerc • ut notât allionem , eßtijualiter
latins Trinitatis abfgue omni '. dißinüione , рглиг ilUm j
qut conf'quituroriginemut terminal depindtmiam ajfnmftt q b™
naiur*> &c.
Prob. г. ex diftis concl. i. 'nam Vetbum divinum non
pcteft ágete ad extra , ficut пес aha: petfonг nifi pet ¡n-
tellfctum & volumatem , per potentiara вс fapientiamt
fed hace funt communia indivifibilitet toti Trinitati. %•
V«bum nullam habet , vel habere poteit efficientiam
specialem citca incarnationcm quam под babeant aliae
petfonz.
Confir. Nam ideo decemus Spiritum S. Afilio procede- •
re licut i à patte ; <jaü pro ЭДо inftanri oviginis quo
per voluntatem fpicaiurjípfa voluntas eft etiom in filio,
g.hoc ipsô quôd voluntas & intelttftus per qua: Deus
opcratut ad extra funt indivifim in tribus perfonis > its
icomnes operationes ad txtra.qualis eft caufalitas unio-
nis bypoftatica: vetbi 'cum humanitate.
Trtb. j. Quia nihil peculiare eft in verbo prater fubfi-
flentiam relativam : fed pet hanç non operatut , ficut tiec
oner per fuani , «ec Spiritus S. f« fuam g. nee ver
bum.
Ol'iic i. Verbum afliimpfit humanitatem , & illam fu»
ftentat fed hoc eft erHeere , quod non competit aliis;
g. Sec. pftb. min. nam afl'umerc & fuftentare fignificat
agere.
Urft, ut fupra , ex Scoto cit. d. maj. níTumpfit & fjifien-
t.it pusècerminativë ; con. actione aliqua phyfica ^ua:
Aunt ab eo potiiis quam ab aliis ¡ п. maj. idem dicimus de
Hlapfu i nain .inquit Scotus,liillabi fumatur pto opeta- M**
tione aliqua ; Verbum non magU illabitur humamtati ■
quàm ah'i perfon.T j fi vero fumatur pro aliqua depen-
dentiz termmatione.ûc verbum fpecialiter illabitur ¡ fed
fine actione fpeciali.
Obiic. г. Verbum dicitur potentia operativa patris.
Omnia per ipfumfaSa funt. g. Vetbum poteft habere ope-
Xationem parriculatem pra: aliii.
^.iff. n. conf. nam ideo Verbum dicitur potentia ope
rativa patris , quia eam habet a раке qui cum eo Si quafi
1 66 De caußs íncarnatioms, Dlfp. HJ.
per illud omnia operatur , per eunrlem intcllcftum 8c
»oluntatem & tandem potentiam & fapiemiam; & idem
«il de Spititu S.refpectu paltis & filii à quibtis bacc ac-
eipit.
Conflit igitur totam efficicjim Incarnaiionis > quantum
ad creationrm anima: Chtifli & unionem verbi & prin
cipale™ caufalit.ncm circa fotmationem feu coneeptio-
nem corporis Chrifti in utero Mnii ; cflc opus totjus
Trinitatis , acVonem vero miníis principalem circa ean-
dem conceptioBem & fubminiftrationem materia ex
ejua formatum eft illud facrum corpus , eile à В. Vir-
gine.

. Q.ÜÍSTIO V.
De caußs material i &formait Incarnntioms.
Circa duas iftas caufaspauca dicenda refhnt.Nam cir
ca materialím feu fubjeftivam. Jam dictum eft unio
nem banc fubjeÄari in bum.inirate conftaote ex corpore
8ç anima rationali. Et circa formalem diximus caufam for
malem totalem & ut quid eile totum ¡Chriftmu Déurn ho-
minem > leu conílantcm ex humanitate & perfona Verbi;
formalem verô» ut quo > feu ut qua eile ipfam unionera
quam diximus eile relationem extrinfecus advenientem
per quam humanitas um'tur Verbo in unitatem fuppofiti
icu perionar>Et,ut dicebam, fundatur & fubjectatur reali
ter in bumanitate illafpecie Sc individualiter completa , &
terminait! r ad petfonalitatem Verbi, qua; eft tcimiiuis ejus
formalis que : totum vero fuppofiium divinum Verbi eft
terminus formalis qui.
Circa caufam niatetialem duo reliant examinanda. 1.A1»
Chriftus conftaret vero &phifico corpore camée îc firnili
noftro ! 1. ex qua materia illud formatum fit ? An , fc.ex
jnero fanguine Maria: ? an verô ex femine feeminino ejuf-
dem Virginis per virtutem divinam Spiritus S. ex fuis locis
in uterum deportato ? iftud fpettatad matenam ргохнвдш,
illud ad remowm.
De cattßs incarmttionis, VÜfJIf* 167
CONCLUSIO I.
Coiffa materialii lncarnalionis efl vera &rtalis humani-.
tai ejufdem fftciet cmn nofira, confian; ex vera carne &
anima rationah, Eft de fide contra pluies heréticos ; quo
rum alii vo'.uerunt corpus ChriftieiVe phantlflicutn ; ut
quidam Satuminus Simonis m g! difcipulus , & Ccrdo-
niani , & Marcionifta:. Alii aéreum Геи cederte > non ex D*
virginis carne formatum . fed per Virgincm quafi per с*-"*™'"
nalem tranfiit¡ ut, Vaicntimis circa an. irS. Alii non fuiflè40"
carnem veram , fed fimulatam St app.irentem , five , ut
narrât Aus;ult. Sima/ala {fecies ludifica & hnmanis fenßus
txhibiia. Alii veram .inimam negabant in Chiifto * ut Ap-
pollinariftx , dicentes , verbum divinum ¡Ui fuiflè loco
anima:.
Prob. i. ex Scoto qui ubique doceteorpus Chtiftifuiflè
verum & carnem ficut noftta , non ptiùs tempore organi-^
zacum quàm aniroatum ex puriflïmo {fanguine Virginis,. |*£
formatum , animatum anima ¡ntelleítuali , £r quoi letalis n.$, '
matura efl fitndamentum illius unionit & fc entneu totalis
■natura maliter prtcedii incamalionem > Sec. Item in corpore
Chrifti agnofeit pafïïbilitatem ; alter.ibilitatem & corru- f
ptibi'litatem , &omnes deniqueproptictates quas habemus
in noitris.
Preb.z. ex feript. qui confiât eum fuiflè verum homi-
nem, ut , cùm ipië dicebat Jud.ris. Quaritis me interficere,
neminem qui vera loqutus fum vobis. Etjifte homo qui dici- 2, '
tur J. & ipfi Judaei. homo, cumft, facis te ipfum Deum, Et, 9.
Verbum caro fatlumefl, &c.falius ex femine David , &c. Et 1 ».
deanimafua Chriftue ipfedeilla loquitur fub lifdem paf- R«w.t
lîonibus quibus noftta: fubjacent, ^nima mea túrbela efl. «••••
Tri/lit efl anima mea, &c. Mm'b
Prob, 3. ex conc. S¡ fymbolis ex eonfeflíone fideí agnof- г6,
citur vetas homo , & invera carne. El homo fallut efl , Sí
incarnatm efl. Et vert natut ex Maria Virgine & veré paJJUt,
Vade п. Synodus fcriliit ad Damafum tic alios PP. con-
gtegatos Roma; 1 fe пес anima out mentis expertem(hxreûci
quidam in Chrifto.animâm , fed non mentem agnofee-
bänt ) пес ïmperfeSam carnis eeconomiam admitiere ;verum,
fi perfetlum antefácula Dei verbum & perfeUum homi-
*'m in ntvifsimit dieiut propter noflram falutem fuiffe. Et
Conc, Calcedonenfe; eundem docet perfeUum in divinitate,
'& perfeSutn in humanitatt ex anima rationali & corpo-
^•■.■cinfubßantinlem) patri ftcunim iivinilatem , <ï con-
(6t De caufis incarnatîonîs^ Dlïp.flf.
fubßantialcmnebis fccvndum humanitatem t & p'»" отпгл
titbit fimiltm abfque fici ato,
Prob. 4. ex PP. qui unanimiter docent Chtiftum fu i fib
verum honiinem & fímilem nobis , iinde > inquit T«tul-
ietsr tiznas > qui camera Chrißiputalivam intraduxit *qui ffinit
CÁr.I ' nativitatis e)«spbantafmata cenßngere > ut & conceptus &
partus virginis & ipfius ex inde',injantis engt h iberetur puni
tiva. Et Ignatius mattir XVre ginuit Matia carpas , habas
infe Dium j reverá natus efl , Deus Veríum ex Virgine veßi'
tu¡ corpore tbnoxit eifdem pafsionibus nobifeum &c. Et Orí
genes. Chriflus afflimp/il ctrpus neßre etrptrí ¡imite » eo fot»
different quoi natura ex Virgine de Spiritu S. efl. ídem СЙ
de omnibus aliis quoslongius eftèt recéntete. Et denique
talis eft fides Ecclefix perpetua.
Prob, denique lationjbtis 1 nam , Л , vel corpus non eflèt
verum Sc carneum ; & , fi anima non eflet rat ion.¡lis Se
fimiüs noftrx , non eflet virus homo . nec filius homi
nis 1. non eflet verus mediatot ; nam 1 ut docet Hylariuc
ad hoc debuit eue ex utroque unum , fc. ex' humanitate
& divinitate nnaperfona.Unum fuppofitum. 3. nifi fuiflèt
verus homo non eflet verè pafl'us» nec verè mortuus»
nec Redtmptor per fanguinem ciucis. Sed Ьхс omnia
funt certiflîmè faifa, g. 8cc.
Obiic. L. dux natu« vera: & íntegrx non poffimt fieri
unum per fe; fed in Chrifto fuifl'ent tales nautx tí fuiflèt
verus homo xque ас verus Dcus. g. &c.
Rf{J. d. maj, dux natura: cum fuisfubfiftentiis 'in uaum
per fc fuppofitum fieri non potfunt. con. fi una carcat pro
pria fubfíftcntia. n. maj. & min. , .nam humanitas Chrirti >
licet veriflima & in fua fpecie & individualitate complet*
caret' propria fubfiftentiâ. Ideo Chtiftus efl unum pet
fc fuppofitum fubfiftens in humanitate & divinir
täte
te.
Oíiic. 1. fi Chriftus fuiflctverus homo , & de mundo,
lien potuiüec redímete hominem aut шип Juni ¿ alioquia
jedeiniflet feipfum ; fed conT. eft falfum g.
Reib. t. d. maj. putus homo tranfeat , homo & Deus >
in unicaperfona Verbi. tu maj. & conf.nam üc potuit >&
de fafto «démit. •
R<ß. z. n. maj. quid enim repugn.it Deum potuifle
conftituere purum hominem à quo aeeeptatet' fatisfaftio-
nem pro aliis & fimul pro feipfo ? Sed de hoc aliSs.
Obiic. j.exfcript. Cbriilus dicitut non leverS , homot
fejd inJimUiutdinan htminam {alius '(fi, g. .Chciftus non
fuit
De catßs гтлтлйош. Т)Щ. HI. 169
I fuie verus homo fed inftar te. in fpecie hominis.
Rtjp. п. conf. nam Gmilicudo illa Sc habitus non] ex-
cludunc veritatem realitatis.
Obiic. 4. ex Apod, alia* quîdem Chrlftus agnofccbatur
fecundum елгпстп ,fed \tm пап nn'imus. g, maturiori cog-
nicione Si examine non debet did habuiflè vecam catnem
fimilem noftrs , fed materiam aliquam cœleftem in fpecie
noftix carnis juxta illudejmUem Apoftoli. Primus homo
de terra leiyenui , fecundas de cale ccelejlisttx. И
Кф. n« conf- nec enim Apott. loquitur in eo fenfu
quem ill¡. tribuere conatur Fauftus Manichxus i loquitur
prsut arftimabat Cbiiftum antefuam convetfionem &po(l
convetfionem. Antea Paulus reputabtt chrUtuni purum
nominen, ex judicio carnali fenfuum; poftea veto repu-
tabat illura qualem ex Spititu Se .lumine fidei eft agnof-
cendus; le. ut Deus honu. Dici etiam poteft eumloquî
de Chrifto non qualis cr.it ante refutrectionem ; tune
enin» agnofcebatur & vivebat fecuudùàn carnem palttbilem;
nunc verô , fc. poll reíurceétionem agnofcitutfecundùat
catnem glorióla n.
In г. autem loco non loquuntut in fenfu littéral! nec
materialiter de nomine terreno , fe, facto ex limo terrx
ut Adam i fed in feníu motad ; quia Adam fuit motibus
terrenus & peccator ; Chtiilus vero motibus coelcitis Sc
Sanetus.
Oíirc. i. de anima : G hibuillèt animim fimilem noftris ,
hibtiiílct etiam cogitations humanas ; fed ho- repugnaba*
Cocido : aliuquin non fuifict fi te peccatii > nam fapientia,
catnis mors eft Si inimica Deo.
Kify. d. maj. quales funt propris bemini rational! t
con. humanas , id eft , carnales vel malas n. maj. & conf.
non enim onir.es cogitation?» humans funt necefl'arià ma
le: plures funt bons & tales habuit ChrHhis per qua«
meruit.
Oiiit. г. fi in Chillo fuifièt anima S: mens humitia,
fuflem in eo duo principia totalia (uarutn aitionum.
fc. mens divina » & mens humana : fed hoc dici non po
ttft g- dec. Prob. min. nam altetutra fuperflucret , aim
UH3 furficiat maxime , divina.
1<eß,. Л. maj. duo principia totalia in diverfo genere 8c
oiJine , 'con. ii» codera ordine & genere . n.maj. 8c mía.
h Chrifto quidem fuerunt diverfz operationes , alia pu*
[è divins quat ex fola mente divina veniebant; alije purS
bu л -oí , qua: ex fola natura humana '• aüstheandríci
quxex utraque. libe есяпс eljcitivè ab anima & directive
Tern. VI. H
i7o De cttufîs incarnationis. Difß. III.
à Deo , & lup^oílco divino in diverfo gcnete & oíJinC
caufaruœ,
CONCLUSIO II.
Materia ex qua formatum eß Chrißi corpus in ultra fuH
Darifslmm far.gtUs folias eyifdem main's , tun quidcm
fangt.!' vena) his , I'd feminalis. Eil communior. Nam h-
cet\d majorem verborum puritatem > non fole.it nomi-
nari fernen ; tarnen quoad fenfum non ridetur hoc polle
negat'i.
Pub. !. er: scoto quoad uttamque partem, nam ; ínquir,
*. В. iota HU allia ßti ( loquitut de Ma ia ut matte vera Cbrî-
"!■ fti. compntbat , if4t rmatri dtbetur , fed mattibus aliis com-
petit concutteie ad gen?rauonem filiorum cx parte fua
fubmimftrando materiam cx fanguine feminali. g. &c.
,4, Addit quod poterit Maria cooperar! fecund'um caufalitatem
fuam , quia nihil aufertur ab ea per hie quod Spiritus S. pre
viniendo caufalitatem alterltis califa cum qua Maria pojjit
açcre , fupplet viccm e\us ; ft. patris. Qpiod confirmât ex
Diimfcciw dicente. Qiiod Spiritus S. deiit ei peten:iam
fuftepth'am rftmul'& generativam , non quod miraculasi dé
dit ei illam jacunditatem fecundum quam cooperatur , fed
ill.im haliv. it naiuraliter , quia non fuitßerilis , ¿7 fecundum
e.im potuîfet naturaliter looperari ad produilionem flii , ß
pater nal:.ralisgenuijfcU Quod vidcctciiquuHl ejus difcut-
fnm.
D'cirur intern He puriifirao fanguine feminali , ut ex-
ctfctatur quieiimque akerius fanguimt intervenms vel
'. •»• mixtio. 1. quia cxpers omnis prorfMs libidinis fenfus ,
lit loquitur Vulpes * Hetinx, qui tarnen de (emine nihil
r- '• dicit. 3. quia nihil tbj nifi fanftum & ab omni culpa alie-
nuni.
Prob, quoid i. p. abfolutè de fanguine > ex PP. nam ,
4oml. inquit Dionyiius. Ignoramos quomodo tx vigineis fatiguini-
:«■/»■ ins, alter» quam naturali jure formatus iff. Et Chrifoft.
Spiritus carnem/' Christi ftrmavii , non ex nihil* , quid
enim opusfui/fa nutrict ■' Sed ex carne vi'ginali. Et Da-
tnafc. Deus verbttm ex caflis ipjius perpetua Virginis
fanguinibtts carnem anima rational* animalam ctn-
iidit. Et de de aliis. g1 matetia cx qua formatuseft Cbri-
ftus ; fuit cato feu fanants Maria:.
Conftr. ex D. Paulo, gui faclui efl ex femine David fe
Rws.i cuni'um carnem j quia feindet M..ri 1 defccndit ex David,
inq <it Glollá i & illud Cjulucm. i\ufqitaH> ángeles appre
T)é c*nßt ЫшпЫопЬ , Dtjp. f/Л 171
t**4¡t feif,men libraba. Et ut ndUt-T«tull. cit. g.«/è- fí¿fa¿
тЧ» David caro Chrifli ; lid Iccundùm carnem Maria ex С ^#
'""in* David.' -
Pr«¿. j.nam ab omnibus fiddibus agnofcitur Chrîftus
ut verus tilius Maria; ; hax ilium concepit Sc peperit Sc
(ilium primogeniium juxta proplietiamlfaix & promiífi»-
r.em Angeli ; led hic non client vera nil! ex fua fubitau-
tia , feu came & langnine concepiflet. fed ilia f: ha-
bwflèt ut merum aliquod vas in quo aliquod opus effingi-
lur, ,,
Prob.i.f. ham ex ilia materia vitginr.li formants eft
ChtilUis ex qua fotmamur alia corpora ex patte matrum- ;
fed Hlx concipiunt & concurruntpei fanguinem femin»-
lem. g. Sc'iiia. ruin, fupponitur ex I'hitofophia. Piob. tn.ij,
nam Maria non minus ve;e ; into magis perrectè eft Ml-
tet Chtifti qunrn alia; ftloruni filiorum ; nam alia; non mi-
niftrant nifi debilio-.eru .& in petfciäioiem pattern mate
ria- e* qua t'ormatut tcetus ; Maria veto tocam matetiam
cx qua -pet fpititum fotmntuscll Cbtillus.
Cenfir, nam fine ulla raiione aíiignatetur alia materia
g.&c. prob, anc.fi cilct ratio excludeudi ütam , eilet vet
quia В. V. carcbat femihe ¡ vel tjuia non- debuit eo uA
Spiritus. S- fed r.cuituui dici poteft g. ¿Ve. Prob. min. с,
neu carebat ; alioqasi foifict imperfecta ¡ Ьос enimfaeit
adinteg itatem fpeciei Sc f xus 1. non ex indecentia J пая»
id prorfuj gratis dioer: tur. Nam de Spicitu S. dicitut ,
quod ilhid operants eil ex Virginc & in Viigine Sc quoi
]]l.í!ipfi coopérera elt licut aliar mitres qua: concipiunC^
faivà temper, virginitate , •& pratter omnem libidinis um-
Confir. 1. ex PP. nam Ignac Mártir. Veré ñaua efl Vtrbum
ex Virgine veré naíAS ex vulva qui omnet in vulva
faßt » O" corpusftbi fabricavit ex fanouinij/us birgineit 1 bot
ftlitm excepto quoi nulla viri ctnfuetvJo intercefferit. g, cae
tera omnia perafia íunc de commun! more naturali ma- '
"um. Idem dicit.-Tcrtull. cit.quid noviiatis fueril inChriflo
"■Virgine nafcendi , falam efl ; fc. fo'.'ammoda hoc quodee
Virgine fecundnm ralionem quam edidimui tyc. Alia поя
focrunr nova. .... - ,
Deuiqtie confirmo pet monitum D. Bon. qui fic dirbium
moyetit tefo'vic. VlrumB. V. excítala à Spirit* S. femina- td.fl
• trill Hoc efl ad locum matr'uiiftmen tmiferit l ¿uamiii a. j.
auetei dixerint > non efl tamtn vtrbum illud frequenter in 4 t.
verfandum ; turn quia turfitudintrt habet ahnixam & S 5.
habere dtbei muud* labia in tali materia; tum eitern
H a.
171 T>e caußs incarnatlonîs . Dïfp. III.
c/uia certitudinem non habet exfe » пес verba SS. videmur
mullum ceiißnarc. Vnde flulluin eR in ulibut vello curial
fngulatrallare. Hicfußcitt лаещщ. Quod B.V. minißravh
maieriam aptam gtneraúoniftiii Dei fecundùm carnem . Mo
nitum certe dignucn fuo auihore* & alté retlnendum in
ment? Tyronuni Thealogorum & maxime concionato-
rumqui (ludióse cavere debent à tálibus rjuatftionibus (
fairem cum rudibus.
Prob, denize, quia non funt multiplicand.! miracùla fine
neceditatc ■ fed line novo miraculo non potuiffet à Spititu
(añilo ex alia niitetia Vlrginlsformati corpus Chtifti quant
exilia ex qua in ahis matribus fotmantut eotum, foetus
{■ &c.
(onfir. ej vetbis Domini ad ferpentfm inimicitiat penam
inter te (y mulicrem & lernen tuurrt ey fernen illiui &c. nam,
exgloflis conftat illam mulietem elfe M iriam quae ell in-
fella demonibas , & pet fernen fetpentis intelligunt alios
Angeloj malos ; & pet lernen talis mulieris intelligl Cnri-
rtum qui eft ex fanguine feminali ; fed puro & virgíneo.
Vide E iiin. Cardin, noílrum Laiiteain qui doftè , ut folet,
hoc punftum verfat & alias auftoritatesaitètt ;& tandem
coicludit fanguinem i(tum ex vitgineo vafe fine ullo Vir
ginia fenfu à Spiritn S. acceptum & in uterum delatum ,
fctxeoChrilli fanäifliuium corpus conceptum.

DISPUTATIO IV.
De termino fen cffeñu toteli tncarnnthttts , fié
de Çhrifio.
ША M diximus Chrlftum Dominum ex humanitäre
& divuútaie in perfona Verbi fubj|llentern , efle
terminum formalem & totalem unionis hypoftati-
ca; : nunc fpecialius videnduni de tarn divino opete fe
cundùm fe 6c iu faäo eflcj ex ptiallatis pcincipiis&
eaufis.
DeChrifit. Dl/p. If.

Q.Ü1STIO I.
Ле Chrißi divinitate. An fit verus Dem &
verm homo !
CHrifti divinitatem plurcs negarunt..ha:retici . nut In cn"
titate ,aut in operatione ,m Judxi ¡ Arriani ; Гаи*
lianift* jServetus , & Socinuj non pauci negarunthuma,-
niratem , ut vidcbamus de vt ritate carnis & .mim* crea
te acintellcâualis. Aliivolucrnnt tum confiare ca natu
ra cjuafi media cx uttaque , humana > fc. & divina , ut Eu-
«ichiani.
NOmcn Hei in feript. folet iribui aliquando Ange! s ,
quatenu s ex parte Dei mittuntur ad homines , ut olim Гa-
triatchis Si Prophetis. Die;'/ Dominus ad ^Abraham > dixit _
3ÀUoifen&c. Hace quippe fiebant per Argeles, г. de ho-
minibus ra none al icujus minílletji , fie de MoiTc Cenßitui
n Dom Pharaonii. j. de ipfis demonibus qui hune titu-
lum ufurpabant per fuas dementationes ■ de quibus dici-
lur. Ornais DU gentium damonia. 4. àt juftis rationc imi-^/.jj.-
talionis per fanciitatem morum. Ego dixiVii eflis&e.ii
julriomnes per gratiam fiuntjî/iï Dti & divina confetti
natura faliem meraliter > ut diximus hase omnia impro-
prie , Sc per quandam attribiounem veram aut falfam
Sed proptiè dicitur de illo fummo ente per naturam qualis
eltunuSj& folus Deus ; unus , inquam , in eflctitia & trinus
inlperfonis. Et de hac deitate quxriinus an lit & conve-
lu'at Chrillo
CONCLUSIO I.
CHrii'ns eß vtrus Deus ¡ ita ut in ipfofit • vera С prüftЫ
deltas. Ell de fide contra Judíos &alios heréticos.
Prob, i . ex Scoto. Clirißut nun eß ni/i Dtus &■ homo* ... /V» .
lettin quantum Deus fit ai¡quid , çy- in quantum homo fit ' ¿'jQ
aliquid, nan fequitur quoi in quantum l,omo fi idem alî-ф.
quid qui eß Deus&c g. Chriitus clt verus Deus » & verus«.».
nomo. Ex Scoto.
Pnb.u contra jucbos ex vet. Telbrr. quia cum illisftir«
non agendum ex novo ab ipíis non noto. De Cbrifio in- 1«
iclligitur »Und Dei pattis per pfalmißani filius mm -es tu
ну; -
174 DeChrifió. Dl/p. IK
nim de Mefïia id explicar Apoft. ват , inquit , eiii .dixît--
Angelorum » filias meus es m &c. . . ¿ . . ego ero Uli ito--
pf.i.f pattern, и De eodem MÇflîa intellijytur iftud ejuf-
dem Propheta: feu Dei patrispereum loquentis. XnMen*-
dcrikut Sar.licr.im ame luciferum genu't te. Nam , 'inquit
Hilarius, hat de Шо Chriflo- praddraeft-voxtpMJxis&cil.
í. í. Epipluniirs. Ante lucifeaim , quafi diceret antequam effet
quid erratum , trat fernher Derkum cum patre-% per ipfum.
tf* 9. tnim omniafaStaftint&c. 3. ex Ifaya. Parvulus films natus
**• î ев nobis .... & vocabitur, Diui fonts &c Et Deas ipfe vt-
niet &falvahit nos-Tune aperientur oetti citsriiwi.Et^ut^h.irjc
Prophetiam ¡n fe complet,imt>ftendret Cyrillus, Refpou-
dit difeipulis qjios
quos Joannes mirer.it
inifer.it ad ilium «
ex catéete
t qt
ab ipfo aueiirent num effet Mertbs. Refpp >Л«. Dm';«
loanni qv„ vidifiis; tai i vident. Sc. deitatem fuaqi probat
exoperibus.
Conßr.boc cx cociem Ifaya de MeiTia , dicente. Ji ft
**• l'Dexs, & non eftDeus abfaue te . vert tu es ütus. »bfeondiHts.,
Vitus Ifail, Salra'or., cui co.rrefpondent ifta ex Evangelio
Ego in рлг e ypa'er in me el}. Et, ex Apoítolo. 1» ipfibr
bftat píeniludo divînît.tùi со pora/iter.
Prob. }. contra ..l os hxceticos > ex novo teftamentp
nam «bique teft.itur ipfum eñe üeum filiara Dei , fi/ium
•••¡•O tternitatis p.irticipem creatoremb auüorem omnium &j. .
ut cum ipfedefcipfo dicit. ^intequam ^Abraham ficret ego
fum. Et ego &pater unumfumux & toties vocatDeum pa-
/»,r. ttcm fuum. Et Jomn. Biptiltade illo dicebat. Quipofl
Càlojf. me venu ante me faCtiseß. Et alter joannespoft explica
te tam naturam »«bi aetemi di'cit quqd illud V'rbum car*
fadam efi e£ babitavit in nobis. Et D. Paulus Ш applicat
verba pfnlmi. Tu in principio terram fundafli &c. Et aljbi
mf,illum vocat filium (lilcitionis fua: in quo habemus redtmp-
S. titnem .... gjti eft imago Öeiinvißbitis. Et alibi dicit quod
№hr. unus pater Veut ex quo omnia .... Et , unus Dominus lefts
I* Chrifiusper quern ottnia &c. De Deo patte quod novifsime
ioquurus eft nobis in filio, fe.Chriftoper quern fecit Ö" f**"
cula.
Idem confir. ex operibus & dials e'iu s qujc ex ipforutn
judaioturn confeffione non poterant fieri aut dici nifi à
Deo fie loquente exclamaban!, Numquam fic loqiutus eß
homo , Sî miximè cum fecreta cordium penettabat. Ut
qtudcogitatss incordibus veftris &c. Et in miraculis dice-
bmt nemopoteftfaceré qtt* tufacts nififueritDtus cum eo. It
г*/™ iemittcba' peccata. ©«» pouft dimitiere peceata a¡fi
l«i«B»iei Etma«mèexvocibui de coelo audjtu in jot-
DeChrißo. Dlfp.iy. 17 f
¿me & Thabote ubi vox partís intonuit. tile «Я filial теш Млн.
diletlus &c. Item ipfe Chriftus adjuraras à Caïpha. Ter j.
Vium vivum die nobis fi lu es Chriftusfilms Dei ? Refpondir. M*
Г» dix>7?> .... videbitis filium hominis . . . fedenlem in dex- **•
tris Dei. Et difcipulis fuis promittit Spiritum f.inüum fe
mirturum , quod non pertinet nili ad pattern & filium à
quibus proccdit &c.
Prtli. 4. ex fymbolis fidei & diffinitionibus Concil. Sc
perpetua traditione toiius Ecclefi t; nam in (ymbolo Nyf-
feno credimus in unum Dominum 1. С. filium Dei unigeniium,
in fymbolo Athanalii. J. ChriiTus D'i fil"" Deus & liomt
oft.... perfeäus Virus > perfeílis boma. In Concil. Nkauio
deffinimr confubftantialitas Chrifti cum patre 8t Spititu S. Can.:.
contra Arríanos , & in Conftantm. 1. decretum eft retinen-
dam ejfe fiiem 3 18. Palntm NicjaCongrcg.slorum , & anathe-
matizandam fententiam Arrianorum , E'ldoxianorum »
Macedoniorum , Photianotum , Se Apollinariftarum qui
negabanthinc vetitatem, Idem probat Cone. Eplief. ex
fcript. ut legenti patebît. Imo Sí ex Antiquiorünis РГ.
y. g. ex Petro Alcxandrîno martire ; ex Atlnnafo , ex
ïclice Romano Pont. & aiiis. Et dmique fcqu'otts Con
cilia omnia idem declarant in fuis confeflionibus fi
dei.
Prob. <¡. ex p-rpetui traditione pp. qnos longum eflèt
lecenfere ; imo S¡ inutile quia id ubique vel docent, vel
fuppemim. Vide Card. Laute am cit. «Ж?
Obiic. i. pro Judaiis Memas promifl'us Patriarcfeis &
Plophetis' dicitur futurus 1. fernen mulieris , & г. fernen feauëe
^Abrah*. Nam inquit Apoltolus. ЛЬгаЬл diü* funt premif- Gea.j.
/iones zyfemini e\us .... qui eft Ch'ißus 3. Moyíes promit- G»l з»
tit prophelam degenie tua Qf de fatribuí luis (2 с. 4. David! *¡*W«
ie fruSu ventris lui ponam fuper fedem tuam t. praedicit'^'
UVias quod. Virgo concipiet & patiet filium. Et Angelus non'^'
dicit Maria: de filio quem conceptura erat , quod erit ,
fed quod -jocabitm filias Dei. Aliud enim eil eße Sc vocari
filium Dei. Deniquc 6. nullus Propheta vel Evangeliftacx-
ptefsè dixit in Chrilto eflcduas veras naturas, g. fuit ve
lus homo & non vêtus Deus.
T{ei~b. a. conf. nam fuit verè utrumque ; fc. vêtus Dens ,
mptobatum eft. S: verus h^mo ; n"c vtriias bumanitatis
impeditveritatem divinitatis : vêtus homo eft fernen niu-
iieris , & Abrahf г & David , & de gente , Sc de frattibus
populi Ifraël , & films Virginis 1 & сиги bxc dicuntur , non
excluditut filiatio divina qu.ç alibi , vcl ibidem erprimitut
ialtem virtualiter ; inio S; formaliter j cùm dietur vecari
H 4
Yf6 De-Cbrißd. Щ. IV.
flius Dei namidintelligituxde vera voce , *M ut fiitalîï.
re 8c nomine. Nec fuit neceíiárium prophetas , vel Evan-,
gélifias cl.ir.us loqui de hoc m yttene. i & maxime de Cnri-
iti Dcitatc quam nul' ut non ptoteivns ¡¿ron cœcus volun-
larius ignorare potclt.
Obiic. i. M- Ai 's promittitur ut mediator inter Deuro &
hominem. g. non debet eile nec Dens, пес homQ4 Prob«.
сояГ. nam fi fflèt Deus ; feipfumfibi raceret inferiorem i
craret feipfum j cflét ofiènfus , 8c mediator > 8c Jadex. .
Si autem homo , efl'et (ibi fuperior ,.& reus , 8c final me--
diator g. Sec.
H¿i7>- п. conf. utramque. N im verè mediator fit quia Se-
Deus & homo eft , eft inferior ; orat intetcedit- ut homo > ,
ted fuperior , tc digmfieat orationes, fatbbâiones , 6e
opera , ut perfona divina ; пес ¡n his eft ulla upugnaniia.
vcl inconveniens ullum.
Tuen Obiic. \. ipfe Chriftus non fe propofuit utorandum y
hi), fed folùm patrem , quem Sc ipfe oravit. Sit tratitii. Vaut,
le.ia. Hoflcr&c.iti paler, venit hora. It > pater > fi ptfiibile ift-
/0.17. tranfeat eaiix i/le ; nen n e* vtluntai , fed tua fat » «я pent ■
4P val»fed ficutta. g. folus pater eft verus Deus.
P¿Tf>. d. ant. non le propofuit orandum m hominem 1 ¡
coo. abfoliue > aut , ut Deum; n. ant. im« dixit qiuitum- .
que pet'terhis pattern in nemine met t hee faciam ut. d$rifice-
Л 14« tur pater in ßlio. Et tibi tribuit poteftaten» judicii. Pater
""> judie** efurmmatu , fid «я»» judicium dtditflio , nfj
*' cmuei hintrißrentfiHumficvt hontrif.cantpatrem. g. cunden»
honorem fibi tribuit cum Deo patte, idem colli gitut ex—
his verbis. Htc ejlvita alema ut ctgntfcaat te Deum verum
&quem miffi I. Chri^um. . Hem eandem fi<iem.exi°it. Cn-
•d'tij in Deum & in me crédite.
Infi. Hxcunitas quam fibi tribuit cum patre , non eft
natura: , пес phyfica , fed moralis j tatione conformitatis
volunutum. g. nihil ex his inrertur pro divinitate Chrifti.
Piob. ant. nam orabat. J{'g«te pater .ht Uli плит fmt ficut
¿7 not unum fumus '■ fed homines non prxtCnHunt unitateri>
natura cum Deo , nec inter fe , fed moralem quoad affe-
flum Sc cooienfum voluntatum. g. nec Chtiftus cum Deo •.
patte.
Це/р. п. ant. Sc conf. prob, nam licet quoad hanc com-
patationem uhitatism non fit xqualis unitas honiinnm
cum Deo & inter fe i non excluditur tarnen unitas realis
fc numérica inter purem St filium Sc Spiritum fanctum.
Quam Chtiftus ipfe exprefsè fignificat dicens. f.¡* & pater
umm fumui. it comparauoges non fempct quadwnt
quoad omnia.
De Chrißo. Biff.'I К ' ГРГ
Otite. 4. fi probetur Chrifti Deilas ex vocibus Vti , vet
¿tntrationii , velfilii. Idem dicererur de bominibus juftit.
Sed conf. eft falfum. g. &c. prob. min. Ома de homini-
bus etiam iniquis dicir Deus ipfe. filins omtri-ji & exalta-
vi, ip/i autem fprevmmt me. Et dejuliis. Qbotquot autem
receperunt еят dédit eis poteßaiemßlios Dei fieri: Et loquituc Mctti
Ae Deo, ut Patrc noftio Cœlelti. Vifim fUi patris vtfft u
qui in Calis ell. Ft , qui nattts eß ex Deo ptcca-лт non fach
qutniamfernen ejus manel in en. g. &c.
T^.n.maj. & conf. prob, nam licet aliqua: vocesvel
propofitionesdicantur de creatutis ; m nomina illa , Deus,
JW/»jD<¿; nativiias 'X D« ) pfr aliquam r.'irrbiiriönem &
impropriè i non feqliittir quin dicatuc propric He Deo ve
ro & Chrtfto i & maxime quia illi íenvertiunl propria ill.i-
lum v< cum & propoínionum íignificara , qux noil con-
veniunt illis creaturisut probatura eft.
CONCLUSIO I.
GHrißuseß etiamverut htrno , propter veram licmanitatím
qut in ipft efl vtti ac [realiter fuífflens per fid/ßentiäm
Dcrbi. Eft park« de fide contra alios heréticos qui nega
ran! in eo verm humanitaiem & inter fiids V.ileminianb
Cerdonianb Marcioniftac , Manichxi , qui emrunt circa
corpus ; & ¿\pollinarifta: , Monotclita: , Agnoïtes tic,
qfli crraruHt circa animam Chrifti & ejus facubites
Hace autem probata man?» ex difput. prarcedenti. q.f.
nec opuseft ilia repetere . vel addere , cùrti ibi dicta iufn-
ciant ad probandam verum Cljrifti humanitärem & car-
лет. Et difp. 1. diximus verbum aflumptlliè omnes pattes •
humanitaris. Conitat igitur Chiiftum eile verum Deum
& verum hominem propter veras & reales illas duns na
nitas , divinara , i'cilicet & humanam qui ¡11 chti- .
fto uniantur & fubíiftunt per fubfiftíatiam Yeibj fjfo*
via»..«

1 ■ • •
V7& DtCbrift,

Q.Ui£S TIO H.
Ал Chrlßus diet pojßt unus vel unum quid'?
Vel duo neutralster î Vel mus filius pel
duo filii I An du« ejfe &c.
IN Chrifto ,. uc dicebamus >. funt dux integre & diftiw
ôiffim* naturxatque impermixtx ; fed unka perfona-
litas & peifona ; St ideó dubicamt. an abfolutè dlcendus
lit unus > vel duo majfculinè , na in neutro genere fecun-
0ЩП grammaticQS I ,
Ail deciüonem autern .li.irum quxitionum , feiendum
I.quódduo гял/ш//и4 fignific.it duas perfonas, five fup-
pofitas five fin» integre tarrt quoad fubfilientias , feu quoad
íblasperfonalitates , ut funt tres petfoux divina: qua tres
íwitjuiiliin. Otmraliur .tea i figníficatplura, cotia tarn ac
cidentally quàm fubftantíüía ; tàm incompleta & partía-
lía, quarnspmplera & totaJiaiSífic unm mifndini exdudit
flüraütatem perfonarum \ «HtrMittf .yetó .pluraliutcm
icrqm feu namravum. S.cpcte qux diminuís in tract, de
Tjjnitatç ex §coto quarc pater & filius dicj poflïnt duo
ípírantes, non duo fpiratores ; te eut; in Deo fint ires Je
unum. Uno verbo quid rcqairatur ad prxdieandum plu-
ialiter sut fingulantcr contrera !
%£. i.ex.d.iftis : Clitifturr..fcctm.)»im divinitatero feu
jerfonalitntcm divinara genituqa eflbà folo patte i & ft- •
cundùm humanitatem ex una fola matre per operationem
Spiriiui JS. Sc ita dicitur filius patris Dci& .Marix. An
autem per duat fili.itiones , an perunicam eil quzftio ,
;X per confequeni , an fuppo fin's duabui filiationibus di-
sendus fit duo filii ? » •
Suff. 3. ex diftij fupra > duas »las naturas qux funt in
Cfarilto exifte« per. proprias fuas exiftentias diftinítas di
visant> fcilicet &,humanam ; afjdeii quxtitur iuyin Chri;
во/wt dwo efl'c eilen tix vel exifteptix ?
CO NC LUS I О I.
\Hrjfi»b- (u^reB» & mafcuiine ¡ ne: niutralittr , ноя eß
'«"rtfciWim »пШ>чн» did ftHâ tmitm dv;
De Chrifto. Dlfp. I V. 1 79
Prot, i, ex Scoto expteffis verbis dicente quod Chi ißus
non eft duo mafculine >quia non dutperfona ; qui» tunc unió
non effet in ferßon», пес duo neutraliter, quia mn eft natura
humana, licet kabeat in fe duo neutraliter ; id eft duas
naturas. Ecce totam condufipnem aflertam & pcob.it.im
folidè.
Vtob. i. ex fymbolis & Condi, nam in fymb. Nicamo.
Credimui in unurn dominum I. C: & Athanafii Licet Deus /it
(7homo , non duo tarnen Ted unus eft Cln-ißus . Et id deffinitur
in conc.Epbcfino in confeffione fidel. Et Can. z. &j.ât
Calcedon. & in Vl.Synodo.
Prob.}, quoad I. p. nam dualitas mafculinè impott.it
dualitatemfuppofitotuin ; fed Cbtillus non ell nifi una
pcrfona feu fuppofitum ; ». Sic.
Proi. i. 1>. nam ut Chriftus diceretuc duo neutraliter &-
in rcâo > hum.initas debetet pr.-edic.iri de ipfb hi recto ;
dicendo Chtiftus eft humanitas : fed hoc eft falfufn; nam
ex-reg dis lógica > abftrafta non pr.edicantur de concretis
fuppofitls in геДо nifi propter identitatem vcl inrirmica-
tem, ideó > reâè dicitur Verbum eft Deila) , quh Verbum
Sc deitas realiter ¡dentifteantur > & ifta eft infinita 5 fed
neutrum dici poteft de humanitate in Chrifto , feu dc fup-
pofito Chifti > non eniin dici poteft Chtiftus eft divsnitai
nec humanitas. g.&c.
Hincfequitur Veritas j. p. nam veré dici poteft in obli
que j chtiftus eft habens divinitatcm & humanitärem
g.&c.
Oíii'c. cont. I. & 1. p. Chtiftus ut Deus eft aliquid qued
«on eft ut homo, &è contra; g. veré eft aliqua duo &,
ton unus , vel unum. Ant. ptob. nam fi Chriftus eflèt ■
idem ut homo & ut Deus ¡ eflc t homo fccundùm divinita
tcm & viciffim, quod eft falfuir.
Ч^еЦь ex Scoto <£ ant, ut Deus non eft homo formaliter,
ideftratione deitatîs formaliter , non habet humanitateni ;
feu Dekas non eft ratio feu caufi fofmalis clVendi homo
vel è contra : con. non eft homo , fprcifiç.'.tivè ita ut idem
fuppofitum quod habet deitacem non habeat ctiam huma-
iiitatem. n.ani. & conf. nam ficut de latte non polVet dici
formaliter & reduplicative.quod ut album eft dulce ; haut
{enfin fit quod duicedo. eft caufa formalis aipedinis vel è
contra j quamvis. idem lac fit album & duke , ita- eft dc
Chrifto cum diVimt cfl'e Deum & homtnom licet пес Г(
bono rauone deitatis > nee Deus rations* humain
talis..
9biif.í. Chriftus non »anti'im eft Deus , fedalJqaicÇ :
И -6
iZh , Ъе Chriflo. Dîfp. I V.
aliud pr«ei Deumg. in Cbriftocft aliud & aliud, g. duo
vei plura.
a. i. conf. non enim fequitur abfolutè & in reflo ,
quod fit aliud & aliud, fed tantum quôd fuppofitiim feu .
yerfona Chrifti fithabensaliquid pizter deitatem.fc.huma-
Itkaicm ; nam illU ptaidicatis, aliud Je aliud , Temper fubeft •
»dem fuppofitura , feu perform Cnrifti-quat non dupli
cator.
Obiic.i. pbieft differentia fpecifica ibi eft etiam numé
rica ; fed in Chriftefunt dux natura; fpecie difFercntcsig.* .
numero duz.
d. m.ij. difièrentia.numerica fpecietum 8c fotma-
rum ; con. fuppof'tprum ; n. maj. & conf. in.Cb.rjfto;func
duz natura; individuales non duo fuppoíita i fie eit habens :.
duat naturai.fed ille non.ей duo..
Infi, g. faltem neutraliter dicitur duo. prob,, fubf. nam
duo neutraliter dicitduas naturas.
7>ti}. n. fubf. & d, prob, duas naturas in abftraäo , íc ,
przcisè 4 fubjeño feu fuppofito fi eft nimm ; con. concre-
si vc cum único fubjeño, il. nam tlitiftus qui habet du33
—- natura» eft unicumfuppeiitum.
C O N C L U SI О Ш
IN Chrlßtfunt duaßilaliones rtalis , una *ttrna qui, rifpï-
c'it pairo» f. alia ttmperalh tjuA ttfpiiit matrem ; run la-
■mm dk'uur duifilii. Ell communior contra,Thorn,, qui
folam filiationem zternam in i Ho agriofcunt. ,
Pr«4, 1, ex Scotp. Pico »inquit , qwi Mi» elija Cbrifo -
at 8. fitiet'u adfeinm ,¿7 alia ad matron & Mratfic efl .ttalit,
M1** Quod Ciibtiliter & io\idc probat per parte^..
Prili. i. Filia lio eft b ibitudo produiti ad producentcrn
in fimilitudinem naturi piodufti cum prodúceme ; fed
in ehtifto funt du.x tales habitudinej leales ; una qui..
, lefpicit Deum patrem à quo ab zterno generatur ut .
. Dcut ; Si alia quà tefpicit matrem à qua generatur in
wmpose , utbomo. g. fcç. i. p, min. non negaturà.;
Thorn, prob, quo ad fecundam Chiiilus elt yeté filius
Ы*"х & ab ipfa verc generatur in fimilitudinem naturz,
fcThumanitatis in qua fundaiui hzç babitudo „ Se illa eft
«ere mater ejus. g. &c.
(mßr. Nam Chriflus per veram & realem gen«rar'onenv,
temporalem eft filius fei« & illa mater, g. perve-
MB> * *WUm filiationem temporalem tefpicit illam ut*.
Ve Confio. Difi: 1П. 18í h
generatiene temporali talis filiatio nov.t, niaxiniè uniras
pe-rfona: i fed ha:c ratio nulla eft. g.,&c. niai, centinet .
principale fundamenrum anV-rlariorum ptob. min. unitas
perfonx non impedir in Chrilîo diftinftioiiem operatio-
nutn in dujbus volunratibus ejus , nam volitîones volun
tatis humana; diflinguntur realimjnè à voliti»nibus vo
luntatis divioae-.i quamvU ex Thom. aftiones dicantur
eflè fuppoiitorum : g. multô minus unitas- petfoni Cbrifti
debet impediré dualitatem filiationum fundatatuin m. .
divertís naturis & diftinftjsgenerationibus. ,
Confr.i, Idem homo qui genuir duos- films habet dual • <
diftinftas paternitates ad illos , & fi una cedit quando
unusfilius moiitur „altera permanet ; & unitas fuppofiti-
non impedit pluralitatem relatienum in Chrifto..
Prob, j. Quia realiter multipUcatis fundamentis & ter
mini* formalibus telationum multiplicand & ipfx i fed jn
Chrifto hic multiplicantur realiter g. îîc. maj. patet ex.
^hiloiophia , prob. min. fundamenta filiarionis divina: aci
pattern cftverbum ciimDeitate & generatio paiTiva ejuf- .
dero verbi à patte , generationïs autcm humana: eft hu>
manilas ut genita per Mariam ; termini vero funt parer -,
ut gcnet.ins Vetbum tn,xtetnitate» & Maria ut ¿eneran».
hu,m.initatem in tempore. g. &c.
Confir. Nam Deus ppflèi operar! in Virgine fi-.uilcm Con-
ceptionem quamvis Verbum non fibi aflùmeret nec fup-
pofitaret illam naturam > fed cam pcrmitteiet fubfiftcre
propria fubfiltentiâ -, fed in eo cafu proles illa tfl'et veri -,
fHius Vitginis Maria: p. St nunc ; nihil enim novi aut di»
verfi accidit in haç generatione Chrtfti prater catentiarn
propria: fubfiftentia: in humanitäre > & unionem ad ver
bum ad qua: non concurrir Maria . (altem aftivè .& dire-
aè. g. &c.
Prob.x. p. Quod non lunt duo filii. t. ex Conc. Epheftno
ubi anathematizantur qui in Chrifto duos fihos excogi-
tant ic in Calcedon. ubi 'fimiliter fetiuntur qui admini-
firationis myßerium in duosfilios difirahere conantur.
Prob, г- ex PP. лапъ inquit Nazian. id quod trat exbina- .
nivit & quod non trat afiùmpfit , non duplexfaillis , fid unum ^ J
ex dupiici natura , fieri fußUens , du« natura in unum con-
túrrenles non duo filii. Er Chrifoft. Ittfe Dei filius & filius 5 or**..,
hominis.... & tarnen unitsfilius Do'-ift.-'Et Cyrillus. Vnum ] I.
felum effe verum naturalemijut filium ex Mrcque <juafi con-
ßatum....unum nobis chrifium & filium ejfecerunt , &c Et Hi iri
Auguft. Unus Bei filius ; idemque hominis filius.. «доп ^,K*
du« filii > BejDÇus, & homoj fed unus Dei filius.. . *ВЯМ-
r8i DeChrtßo.DlJp.IK
Prob }. Nâm Chriftus eft una perfona & ■ unum compel
Goum.g. & units filius; nam denominatio filii non cadit
nifiin perfonam &compofitum adxquatc fumptum ; ut
acet in hominibus. apud quos non aliter numerantur^
Iii quam ex perfonis.; & rêvera PP. utuntur hâe ratio.ie
ut probent Chùftum non eilé duos filios quamvis iniU<ji-
agnpfeant duas filiation's.
Confira ex Scoto. Nam ad multiplicationem concteto-
rum non fufficit pluralitas formarum fed requiritur plu-
talitas fubjeftorum , ideo h..bens plures feientias non
dicitur plures dóéti vel feientes , fed unus í fed in Chriäo
dux fitiationes>ficdt & dux naturx funt in unofubjefloi
8c fuppofito.g. Chridus non debet dici duo filii , nec abfor¿
lute duo..
Obiic. i.tan. I. fi Chriftus haberet duas filiàtiones rea
les eflèntduo filii ; canf. cft falfum. g. 8cc.
Ц(@>~ n. maj. ex mox diftis , nam eilèt folíim habem
duas filiationes non duo filii propter unitateni pce-
fona.
Obiic. г, non fùnt multiplicande relätiöncs fine neceflî-
tate ; fed hic nulla eft neceflïtas ponendi filiationem tem
poralem in Chrifto. g. &c. prob, min. fiqux eflèt ne-'
ceffitaj maxime ut diceretur filius Marix i fe i ad hoc non
eft neceflaria filiado, realis in Chrifto. g. &c. Prob, in
Deo non admittimus rcutior.cin realem etcatoris aut Do-
mini , ut fi: dieatut creator îfDominus hominis, g. nec
in Chrifto lelatie realis filiationii ut dieatut films Mi-
riz.
1{ejp. a. min. i, & i. Se con. j. argument! ; 8c dlfparitas
eft quia creatio hominis nihil ponit novum & reale in Deo,
К Drus non eft cip.ix novae' entitatis realis > generatto i
au.tem Mariât ponit in Chrifto hurnanitatem per veram 6c
realem añionem in ills & yeram pafflonem in Chrifti hu
manitäre.
btfl. idti ponittir in Chrifto filiatio humana ut dicatur
filius Maria: ; fed ad hoc non requiritui illa relatie. g. &c.
Prob, mini filiatio temporalis ad Mamm non impedir.
Chriitum dici filium Dei ctiam in tempore ; g. filiatio xtet-
na non impediiet. fed fufticeiet ut Chriftus diceretur ctiam
filius
■^cfj.Marix abfque
n. min. novaprob.
& conf. filiatione reali. eft quia gene-
& difparitas
ratio humana Chrifti non impedit actionem generativam
patrisin Verbum i bene vero aftio divina fdla «cadxqutta
totiusChrifti prxvewiret aftiohem &c matetniutem Marix;.
«WsGncairopedMc: aakmem & mateawatem ; ita аса .
De Chrißo. Biff. IK' iЩ
irapedîret realem filiationem humanam , ut dc faciónos
irapedit. Adde quod ficut gencratio seterna Chriíii пол
¡rapedit temporalem per Mariant ; ici. пес filiationem,
Obiic. 5. filiarlo eft pioprietas afficie.is perfonam ; fed
in Cbrifto eft única perfona. g. & única filiatio. Prob,
min. nam in divinis Verbum non dicitur filius propter
deiratem, fed propter perfonam. g. its eft ubique.
J^J.d. maj. afficjt perfonam denominarivè > con. for
maliter St inbjcfivè. п. maj. Sc çonf. prob, pam difparitas
derDecweft quia deit.is eft improductif & fola perfona Ver-
bigeneratur ; &eft quid pofitivurni increatis fiibfíltentia
leu perfonalitas eft pura nefario & fola natura generatuf.
ideo generatio paífiva, & filúuo fubjeftivè & realiter eft
Janatura fola & denominative in perfona.
Inf. fola pe,rfona dicitut filius ; non autem dicitur tie
natura quod fit filia, g. filiatio eft in folo fuppofiro.
1\tff. d. .ant. fola perfona dicitur filius ut- quod ; com
ui.fjuo. n. ant. & conf. nam forma non femper denomirut
fubjedlum fuum khajfionisic ut^iio , fed fcepiùs totalem
teja quod.
Infi, i.íi filiatio temporalis Chtifti fubjeñ.uetiir in hij-
manitate ; fequeretur quod fi jam verbum dimittctct hd-
rnanitatem , & rani permitteret fubfiftere ргорли fubii-
ftentiâ , adhuc ille purus homo dicctetut filius M.iria-j
fed conf. eft abfurdum g. &c. maj. patesunam ■riliaito ca- -
dem remanetet in ifta bumanitate ; prob. min. nam hic
aovus homo non eilet genaust.* Maria, g. non poflctdioi
ejus filius.
Tt¿§. п. min. 8f çonf- prob, nihil enim in hoc abfurdi vel
falfi.nainfictit.jlla natura haberet verè eflë ex Maria > Sc
et talis fibi reliiäa à Deo emanaret fuam fubliftentian»
humar.ara tj'iam ab initio emanaflèt nifi tuillct impedua à
Deo > fie filiatio ejus ad Mariain tota регщзпегес
Щ. j.ex PP. ícTheologorum mente. B»Vt non dice-
tetur mater Dei fi pro endem. inftanti quo çoncepit huma
nitärem Chrifti ¡ hxç non fuiflèt unita Vetbo ; tune enira
non genuiflèt nifi purum homiuem , ur volrb.it Neftorius»
qui ideó nolcbat M.iriam ene matrera Dei : fed fi data
refponfio valeret non valerct refolulio > пес ratio patrum.
gt non valet noftra. Prob. min. nam licet in eo cafu В. V.
non fuifict mater Dei pro illo tempore conceptionis.
fiiillct mater proeo tempore quo Verbum deftruxillcc fub-
finentiam humanara afl'umendo illam ubi. g. faifa eflèt par
trum ratio. Prob, mim nam adhuc pro illo tempore unie,-
4s.(uro YCíbo i .filiatio huBigrúuus a,d фщт peifc. S;
1 84 * ТУе Chriflô.
ratet cum rjnîone ad Verbum.g. Maria femper eilèt mater
Vcibi ficut Si hurnanitatis Chrifti.
Rff£. n. min. & conf. nam reftè dicebant patres Mariais -
efl'e vçrani mattem Dei, quia non genuit purum hominenu •
fed hoinincm quatenùs pro eodem inttantireali quo con-
cepit & genuit humanieatem Chu'lli hxc unira eft Verbo »
&:Chriftui non fuit priùt tempore homo quàrn Dêus j at
non ira eflèt fi natura illa fuiflttpiiùs. gentra fubíiftens
pet propriam fubiîttcntiam ¡ nam pro eo tempore quo
afliimpta fiu'ilet à Verbo nihil ampliùs influebat пес ope-
rabatur Maria, Denique genuiflet purum hominem & ncn-
dominera Deum ; filiatio autcm tundatut in generations
paiCva.
lnfl. 4. in eo cafu adhttc dicetetur mater ebrifti. Scd-
ChtiltuseftDeus. g, dicerctur matet Dei g, nulla folu-
tio.
Rfß. n.maj. vtl fic. d. mater humanitatis quae eft !n
Chriito & per denominationem ex generatione prxterna
con. propriè & immediate, п. maj. & conf. quia filius
per earn genitus non ruiflct ChriQus fed purus homo.
Oiuc. 4, dux fornix ejufdem.fpccki non poflunt cfle-
fimul in eodem fubieéto, fed dux filiationes funl hujuf-
modi. g, non poflunt firoul eile in eodem fuppofitQ
ehHfti.
Reß. i. n. maji nam in fent. noftra omnes gradus qua-
litatis intenfx.funt cjufdemrationis & funt in eodem fub-
jeAo , & dux fipailitudines in Codera fubieâo ad plures
términos."
îÇfff. 1. Ыс propriè duxrelationes non eflè in eodem
fubjcfto inhxuoms ; nam filiatio temporalis fubjeáatur ip •
hunianitate & xterna h verbo.
j. п. min. вес en;m filiatio ачегпа Chrifti ad pa
ttern & temporalis ad mairem videntur, cfle ejufdem fpe-
cicî j ilia ell fubltaniialis , Ifta accidentalis , Ша eft con-
ftitutiva perfoux Vcrbi , ifta e(l adhxfiva naturx humanx.
Donique rundamentum & terminus funt d verMima.
ObUc.Dtniqut d Chiiftush*buiiiet filiaiionemadM.iriam;
fundatam in tua humanitäre , illa pcriiftèt in triduo mortis
quia tunc deftrueta ell bumanitas» & ruhdamcntumejiis i-
fed filiatio Chrifti numquam defiit. g. non eft in humarû-
tate ad Miriam ut mattem.
Ц&. d. maj. pctiiflètid eft intertupta eflet tranfeat :
omninô periiilec : n. maj. & conf. & paritet dift. min«
nam ficut per refurreflionem revixit Cadem humanitas per.
Mariam genita , ita & filiatio » qu^li. КШОПСС pQ.fti»0¿*5
«s gcqetatjonç s in filiis.
De Cbrtßa. тф. I V. I S;
MP>1* maj. quit licet humanitas in triduo deftrrie-
yjo.id um'onem corporis Sc animx à fe inviceni > remaniè
rent unita verbo > & lie. поп periit totaliter quoad Juppo-
ÚCum nec per confequens filiado.
CONGLUSI0 III.
ÏUCltriflifunt dm ф 'flrntU -, & exifient!* , & una ptrfihai
ntc \dà dieipettß dut ф , пес dut exißentes.
Frima Si t. pars puent ex diclis fupra non femel ,
& maxime de unione , probantes quôd faila eft , non in
natura fed in perfona ; îc quôd , per confequens , manfe—
rent ibi dux naturae integra , d,vina & humana , diítiiiftje.
Italiter &>¡mperBii.tw . contra Eatichianos i & fubíiíicn-
tcsincadem fubfiftcotia , feupeiíona Verbi> quxeft rea-
litci una i сом» Ntírorianos.
P™6. j.^. nam » ínquít Scotus > concretion non numera*
Ur abfw.e mmeretiore fuppcfité, fed inCbtifto eft ttnicum .
fuppoGtum g. Scunicu n tfle , & unicus exiftens i ficutper
ibas -voIunr.ar.es Se divcrf.is volitiones non dicitur duo vet :
filtres volenteii
Objeciones &. fundamenta bxrcticorum diluía funt<
fupra.
Poflct etiam hicquxri. ^AnChrißus confiant Шпгитпи
dii!ft{sit ampcfitHi ? Sed de hoc diximus fupra , quo fenfu -
Ü verum ейё poteit.
Qoatres. ^An did fofiint in Chfifio tres fubjlantU tut tres -
fuißßentiafukßantinles ?
i<0. quôd licet nomen fubfiftentix fumatur pro fub-
fbnti.i, vix tarnen permitti debet in Cluilto plifralitas
fubfiftentiarum ; quia fie viderentuc multiplican fuppoßta
feu perfonx in chnfio-quod eiUt bzicticum , ut patei ex
dirtis.
Wi¡¡>. г. refte pofle dici elle du.is. Imô & tres fubftan-
lias in Cbrifto ; nam fumpto nomine fubllantia; pro •
eflrntia feu natura integra , fie. funt iantiini dux fubftan-
tie, id eft du* cilcmi.t feu natur.t } divina &-humana j „
fed fumpta vote fubfiantix in rigorc tnetapliilko > dici po-
tellcotr.pofiHiit'x tribus fnbftaniüs , fc. div'na , Sc.coipo-
rc;8c .mimj rntionali. Oí loquitur Auguft. quandoquî»
dem (ic Deo conjungi potui: humana natura ut ex dua-
but fubllantiis fierei una perfona , & per lioc ¡am ex tri--
ИИ . Dco , anima , & carne. Vides periude efle ChtifttuU. .
dicicQnftare ex. duabus v(.¡ ex tv¡bus UibUautiis 1
i$6 De Chrijh. Dijp. I К

Q.Ü JUS T.I О I II.


utp in Chrifioßnt dut intelUñm & volúntate/. ?
ÍAm diximus Verbum afiltnipííflc totam humaniiatem
tañí quoad corpus quaai qiicud animain rationalem j ex
4uo fatis evidenter colhgicur quod'alliinipíic eiiam in-
tcllcítum & voiuntatem human.inr ; quandpquidem , in
noftra fententia liiracultaics non diftSngunnirMlrtci ab
animât fubftantia. Sed placet hoc de iftjs fpeci.iljter cxa.
minare propter aliquos heréticos, qui licet in Chrifto duas
veras natur.s agnofeerent , contra Arrium & ЕткпеоЦ;
tarnen corum aliqui ¡BtelleiSum , feu mentem humanara
illi negatunt > ut Apollinariíta: ; autú conceílérunt alri ,
voluerunt itlum efle ignorantem.
Ideo diñi funt ^¡noita , quafi ignorantes , atit ignoran*
til aflèrtores. Alii voiuntatem aut faltem añionts vo
luntatis humana: illi nfgarunt , utMonotbelitz. Ahi uní-
carn operationem & voiuntatem , dicti Monophifitx. Imà
quidam pu tant illos foercticos qui Monoihelitz dicuntur
non negafic duas voluntares , íed untiim operationcs di.»
âin£ras voluntatis > feu voiuntatem hamanam quoad ope*
faciones , quiaexduabus naturis ишеага confiabant curp
Euucbcte.
СОМ С LUS IO
INChr'tflo fùerunt- real¡1er duo inlllilBui du* volúntales I
divina ft ilicet (T humana : nun lamen duo intelligentes t.
пес duo volemes. Eft deride contra Apollmariftas & Mono»
ihelillas.
Prob. I. ex Scoto. lßanr quaß. felvi: Damafc. inqiiit.
Quod JiCHt fecundttm f.dem fi miter tenendum eft in ChriÇo*
*^п,г* ¿JJi duos naturas & инят Sr.poßafim j ita oportet concederé ff
cut confequens ex illa , quoi in ipfo fmt proprielates natura'
tes & potenùa utriufcjue natura j fed potenti* petfeclifsima
natura rationaiisfunt intellcclus £r voluntas g* in ipfo funt-
intelletlu* creatus ¿r voluntas créala ; & ratione divina na
tura efi in ipfo intelteßus inercalus: volunta* increar
ta.
irrt. i._qu'>ad i,p. exfeript. qua. conitut Chtifturo. Ьд»
DeCbrifto.Difp.ir. i8>
baiflè otines operationet qua: competent intelleñui hu
mano. Ut cum mir3ttir fidem centurionis ; & cùm dic^
tur habiiülc. dona intelleftiis & confilii ; Si quad ptoficiebat
fapientii&c. Idénim dici non peflet de inteflcäu divino,
ítem ex il lis quibus docemur ilium fuifle verum hominenu
& oraflè patrem &. pernoélaflè in ojratione j nam oratio
eft elevarlo mentis in Dcum. -
Prob. i,p. ex feript. ex qua patet diftlnfta in Cbrifto
voluntas Sc voliciones ejus à volúntate & volitroníbuf
y atiis > ut cù.n dicit non ßeul ego vilo fedficut tu. Ej def endí Miuhi
de Calo , non utfaciam voluntatem meant , fed e')4s qui ntr/it *б-
me. Item > fttjus obediens ufoue ad mortem, fci.li.et mo- ^JK-
Játut ex obedientia Scfuuimiflionevoluntatis.fuacad pater- *'^(
*am~&c. _ _ рии'л
Pc»6i3. exOoncilüs in quibus hice. Veritas definirá cfl pj^fm'
contra Monoiheliias ; ut in Lateran. . fub Martino I. Si j.
ejuis non confitelur pioprjè & veté ditas ejufdem Cr unius Can*
ChrijU D« volunta^ ,/iniiliter & operationes cohannter. "»•
nattas divinum.& ljumanam (Je fit condemnAlus- Et in VI,
Synodo omnes tjui dotuerunt, & qui dicunt unam voluntar
lern & unam Operationen* in duabus nattiris unius Domini
Heßri lefu thrift antthemati^amus. Et ex Epift. Syuodica
Agathonis Papae juxta qtoiolim Prophtu in ch.ißo & lpf(
»»j erudivit @r SS.PP, nobis tradidit. fymbolum. , dual na?
turóles velunlAles ineo, <3 ditas naturale) operatives fraür
tamus.
trob. 4. ex PP. nam , inquit Damafc. voluntas fequimr
Itaturam non perfonam. g. fient funt in Chiiltù dua: ña-
aura verac 8c reales; ita Sc d пае vohntates. Alii hoc cole
liguât en pratcitatis verbis Çhrifii in harto. Nam , inquit -
Atban. voluntas, humana propter earnis imbecilliiatent
mortem deprecatur , divina verb ipfius e/! prontpta. idem j in
idem collig int Greg. Ny/fenus. , Chtifolt. Ambrof. Aug.
if alii commu niter. .
trob.%. racione. Sunt in Chrifte-duaj. nature intei-rx,
& impcrmixta; 8c diverfiifima.'. g. Se diverfe facilítate»
fingulis. natmis ptopi.ia: Sc inf parabiles , qualcs funt in-
telle£tusSc voluntas ant. patet ex l'ymb. Atlianafii , ith
q 10 dieitatferftt%6 De4t&c.¿. &e.
Prob. 6. ex fine incamafionis i ft. ad metendam nobis
remiffionem peccatomm , &; pro illis fansraciendum ; fed
Chriftus non potuill'ct mererj per aáus voluntatis divin.c.
ut fuppono ex diilis deconditionibus nvriti g. &c.
Prob. j. p. ex diftis fupra ex. .ijcota ; nop nuaierantut
concieta ( qualia funt , initH&ns Sc wlens ) rrff nums- .
iSS De Cbrifto. Difp. IV.
rentur fuppolrra ; fed in Chrilto eft unicum frtpyofitiiBii
g.clt unus intelligens & volcns.
Ob'tic. i.-pro Monoth'ditis . Vigilius Papaapprobav«
Epiftolam Меипж Patriarch* Constant, qua aflerebär.
unicam in Chrilto voluntatem. Bt Honotius , doctrinara
Scrgii Monothelitarum Principis perduaj Epiilolas in V I.
Synodo leflas ¡ & ideo anathcmatizatiis clt ab Ag itonc
& à VII. Synodo cum .iliis Monothelitis. g. vel ifli Pon«
titices ertarunc U fide , vcl unica elt voluotas in Cbti-
fto.
Vejp. n. ant¿, neuter - enim horum Pöntificum favit huic-
errori : fed qui Ulis tiibuuntut feripta firerunt ab hsereti-
cis confiita , Sc truncata 8c falfificata. Uc latè probat »
P. FilH'en. Nam actione 11. VI. Synodi legitur de Vigilia
quod fmt faltaces dua tibel/i eiui in ел centinentur ( fe. I.
aft. V. Synodi ) <f»'fi parredi л Vigilia , lufiinian» > O*
"[lindara pia memeria. Horotius autem nihil concrarium
ex Cithedra deffinivit > fed tanuim ex privara mente ref-
ciibit Sergio. Vt unius vel gemina nava weis indteSum
tferatitnis vacabulum aufugienles. Xmum nobifeum Dami-
пит l.C. filiumDri ... • • in duabus namris oferalum di
t/inities atejue humanities fide Orihadexa с unitale Cathalica
fraiicet. Sicque neutram partem delimit hie Papa fed di
xit abftinendum à vocibus unius aut duplicis voluntatis ■
quod folent Pontífices nafcentibut conn over fu s > donee
Veritas meliùseluçefcat , & demniatur ¡ & ideo fiifpicie-
nem barren's incurrit.ut colligitur ex EpHt.i.Lconis adEpifc.
Hyfpanix 3c cum negligentia: damnât potiùfquàm errons
quia, inqurt iflammam haretici dagmalii nan ( ut decet
faßalicam auSaritatem ) incipientes extinxit i fednegligenda -
canfavit. Alibi dicit. Regulam quam i prxdeccilatibus
accepit maculari permifit. Hxc referí Cabaflütiuj in tio-
tis Ecclcf. in Syn. VI.
tmfir, hoc ex Agathonis Epift. ad Imperatores , qui fuc-
сеПЬг honorii & vigilii non dicerct ita confidenter quod ■
¿Apeítalica Ecclefia Chrißi per Dei »mnipHenlis graliar» à-
tratnite lApo 'clica iradilianis mente/nam erravit , пес hare
rieft naviutiíus deprávate fucatíuit fed illibata permanfit.
Hoc inqnam non ita confidenter ftriberet hie Papa > ß
tarn teceus exemplars errantis lonorii prxdecefloris fui
agnovillèt. Item ex Joanne in Epift. ad Conft miinum
Impcratorem di.it Нопопшп pr.edecclTorem negaílé tan-
tum duas voluntares in Chullo ßcut funt in nobis poll
precatum ; quia tales in membrrs ejus fChrifti ) non con-
tiftiint, quia nihil comraxic ex pr*varjcatiçae prjOTikM
QUAIS.
beChr'tîio.Dlfp.lV. -Щ
Dbilc, í. SS. PP. docent quod utriufque voluntatis una
-Wat operatio. .g. licet admittantur du« voJuntates in
Chrifto non operabanturfeparatim. prob. ant. Cyrillus di
xit Cl» ifiuM unam co*natam operalionem per ambas naturae $4t
tfondiffyix alibi dicit qt.od Ckrißkt •webatwr ptopríá carne /©.
lanei-tám infrusento eid opera carnis , Çfc. fe. voluntas hu*
mana Chtilti non agebae , fed agebatur ut inflrumentum.
i. Greg. NilUn. Divins'taiem per ¡oipus falutem operar! , «M
ut propria carnisperpcfsto fit divinitatis operatio. idem do-
ceb.it philo, g. voluntas humana Chrilti nihil operaba-
tur.
Kelp. a. ant. & conf. prob, nam Cyrillus in t. loco lo
quitur de operation miraculeium qure principalitcr perti-
Btb.it ad divimtatem , ad humanitatem veré , per coinmu-
nicstionem virtutis divinac. In i. loco loquitur de carne
ut inftrumento , non ut mortuo » vel artihciofo , fed vi-
rali & naturali ,quod licet ex moventis virtute agit , ut
voluntas ex motione gratiat ; tarnen etiam ex propria vit
tute agit. •Лей ш "gens ait JAugultinus. Eodem fenfu lo-
qurttur ait;. Et cette partió non poterat pertincre ad .hu
manitatem, nifi 5t lue etiam ftiiflët aâiva.
Infl. inlhunientum non agit ex fe , fed ex íola actione
agemis principalis ; fed, ex Га tribus Ihumanitai Chtifti
dicitur inflrumentum divinitatis ejus. g. humana voluntas
Chrilti nihil operabatuT.
Це/р.Л. mai. St min. ¡nftrumentum puré artificíale &
mortuum quod caret propria virtute naturali activa , uc
malleus ,;&c. con. mai. & п. min. infitueienium naturale»
viveos > & habens ex fc ptincipium actiyum : n. ma). Si
conf. nam voluntas humana , Sc maxime in Ch ifto , tft
facultas aftiva ■ in acribus purè natntalibus ut fum locu-
tio . volitio > Btc. etat caufa principalis > in fupernatura-
iibus veto míníis principalis, Et motus Sc gratia Dei.caufa
principalis.
Obste. 3. Si fuiíTent in Chrifto dux volúntales operantes
fuiflént aliquando ínter fe pugnantes ; ffed hoc répugnât
faaditati Cnrífti. g. &c. prob. ma}, voluntas humana pec
liberratem potuiflèt repugnare divinx.
Kefp. i. n. mai. nam ex fumma gratia & maxime . origi
nal! juftitia fuit in Chtifto perfectiflima rectitudo volun
tatis humanx ъ ¡ta ut nnmquam repugnatit divina: ; &
hue decebat fanítitatem ejus l'ummatn.
Уе/р. i.n. min. de quo infra. Nam licet dc faflo inter
illas voluntatis fuerit pcircäiffima conformitas ; non
tarnen implicit ilium per voluntatem humanam filtern
De-Cbrtßo. Щк ГРЬ
iilt'fhc.-.citerpotiiifl'e aliter ville quam per divinum. Qil»
[cnfiu. dicebat mn fient ego volt feiftemtu, äs-, non mea ■ü'v
Untat fedtua'fiai, linde ¡neliSc.icitcr & enwiitionate vo-
luifl'ei non moti ; aiioqui fiftc or.iflec uttranfiiet ci-
4ix.
tuft. In Ohriflo divina voluntas fuiflet fuperiot & do
minase fù-fficiens. g. fuperflua ctatJiumana ; imo Sc non
libera.
H¿fy. d.am. quo ad.i.p. fuiflèt fnperior &domina fi-
ent modo quoad noflr.it , con. aliter, n. ant. nam aliud
dornin!um , faltem in prajudiciurn libcrtaris eíTcntialisj
non haket divinitas in hum initatem Chrifti quam in no-
Üm, quoad î. p. n. abl'olutè ant. proptet ratioúes coa-
chidonis.
Qu arres i. %An volúntate] Chrifit fuerint aliquando tvn-
trai it >
3^*0. Num.quam fuifle contrarias fed perfeaiflimè con-
formes.
Prob, i. ex fcript. qua ipfe teftatur fe omnia faceré ex
coní-oimitaie Si obediencia ad voluntatem patiis ; etiam
in his qux libcrrimc taeiebat. Eg* pono animam meant à
me iffo , fc.volens ,hoe mandater» accept A Faire me*. Eg*
&• ijV**" 'PÎ' "°" Г"т ¡"I""" '№ Iй' mif" mepaler , ipfe man-
1^ ( ' dauern dedil ; z?fii lit mandalum didk paterftc facto. Et» mew
PhH.' cilms eflutfaciam voluntatem ejus , (ye. íifaíius efi tbediem
2, ufa'te ad mortem,&c.
Prob. г. exdicendis de ejus fanftitate qux non ' fuiflít
peit'ecta & fumma fine perfecta couibrftiitate voluntatis
tete humana; cum divina. . .
Dices , per vnluntatem humanam horrebar mortem.
Trißls- eft a-iimà mea , & in cruce querirur Deui meus ru
quid rae deieiiquifiù g. aiiqliando humana repugnabat vo-
luniati divjnx.
J¡¿¡]>. n. conf. nam illa triftitia non veniebat ex repu*
gnantia partis fupeiioris animât fed ex infirmitate carnis.
Et eoilem feefq loquitur in cruce , quatenùs pro tempo
re paííionis fufpenfa eft commun¡'catio Beacitudinis ш
partem inferiorein ut poüét pati.! •' ■■ . ' í"
Quarcs г. Qtitnam dicaníur operationes Theàhdrtca»
^eíjS'. Quod in aliquo fen(b omnes afilones Chriili fue-
tuijt Dei viriles > í'.u Thcandriclc fea Dei hominis ; fed
piopriè , Ik in fenl'u Theologico , ti'x djcuntur qua; funt
mixta; ex voluntate vei poientia divina & humana fimul
ut funt miracula , Rtfuiciratio mottuorum , illuminatio
са:согат,&с. quod ut capi;;».
i
De.Chrifto..Dtfp.Ifr. 191
Nota Clirilrum aliquando operatum e!l& aftiones part:
H&iurales &propms homini ur aim dormiebati vigilabatj
comedebat & c. & ilia? dicuntur proprio acciones humana:}
ОМ .lliquo feñiu dicimnir etiam Thcxniric* , & Dei vi
riles, quia cum aftior.es регГопас gast cil Dcus homo &
homo Dcus , feu hunianiratis fuhfidenris in Vcibo ¡ &
quo feníu dicitur quod aftiones funr fuppofirorum. Eodem
feniu dicitllC quod Deus patitut in Chrilto , Dcms moilur,
Dimfedet, ¡ye. quia fedens mociens manducans > &c.
Dturhtmt. Alia: ¿contraerán! pura divina; qiu-t i lli com
munes cram cum patte & Spititu S. &in quitus himani-
tas non patticipabat , ut operaciones ad intra & aííionrj
indiltans i ¡Huiiraliones internx animarum, &c. Alix de-
nique fuermit mixta: , ut operation-s miraculofa: in qui*
bus poteiitia & voluntas divina openbatur per humanita-
tem,perverba , per l¡niracota,&c. Et iftx erant opera-
tiones Theandtjca: , quia u traque voluntas concurrcbat.

Q.ÜÍSTIO IV.
An Chriflus fit filiiu B« , etiam ut horns.
Et qitalis г
DIcebamus fupra in Chrilto cfl'e duas filiati'onesi atter-
nam quâ rcfpicit Deum parrcm , & qua; rund.itur in
jerfonalitatc Verbi , Sc temporalem qua rcfpicit matrcm,
& qui fiindatur in humanitate ¡ jam qusnmus an ille
abíoluré dicendus fit filius Dei ; & quali filiatione 1. Et
quídem quatenus homo eft, non fecundum hum.-.nita.-
tem in abftrafto i fed quatenus homo in concreto . nam
certum eft hoc prjedic turn i11m non convenue ratione hu
manitatis ptxcifivè à fuppolito.
Duplex aatem diliinguitur tíüatio ; naturalis , qua; con-
trahitur per phyficam generationem j íc ¡uUfiiva , qui
contrahicur per liberam eleftionem & accept.uioncm.
Eltcnim adtpiit petfoua: extranea: ad hereditärem allum-
ptio gratuita ! undo, requitit 1. ut adoptatus fit perfona
extranea non periinens per naturam adoptantem ali-
quo vinculo natura: ex quo h ibeat jus ad hatreditatem. 2.
tu fie gratuita & non debita exalto titulo » пес collar л
cura titulo onerofo. j. ut fit acceptât* ex parte adoptan:
elt enim quati mutuus contractus utrimque voluntaiius.
IV) г De Cbrlfio. ТЩ. 1 V. '
^utexvi adoptioms adoptatus habeat jus ad hjreditateift
ndoptanri«. Quarrimus. g.toic, an Chriftus non tantùm ab-
folute, fed etiamredupiicative,iith3rmxidici deoeat filius
Dei naturalis vel adoptivus ?
CO N CLU5IO.
CHrißus alfolute iscenAut efl films Dei naturalisa m»
antera adoptivus > nequidtmut homo. Eft communis coa
ita felicem Epifc. Urgcüunum , & [Elipandum Archiepifc.
Tolctanum.qui dicebantChriftum eile adoptivum , imo &
fervum Dei parti».
Prob. Ex Scoto. ¡¡uiafi dueretur adoptivas ; tunc tjfttßlius
Mja, totius Trinitatis ; quia ttta Jrinilas adoptât ; fiait (y *j¡t
*mntm аЯпт ad extra .(y ita tßit films fui. Et poftqu.ira
alïïgnavit conditiones filiationis adoptiva; , concluait ,pa-
tetquod ¡fia non conveniunt Chrißo fetunthtm ¡cneraxhn'm
divinam imita ex gêneraliene naturali divina eß hares na-
tandil in harcdiiate ¿terna. Secundum etiam humanam па-
turam non iicuntur hac féi conveniri ; quia fecundùm gene-
rationem ifiam nonfuit extrantus i quia fuit innocent g. ft
Scoto , Chriftus , cti.im ut homo > non eft HliuseDei adop
tivus. ■
л Prob. г. quoad i. p. ex fcripr. in qua dicitur unigénitos
' лpaire & toties ipfe vocat Deum patron fuum exivi a paire
j , te&nafcetur
vent in'inunditm
fanUum , Sivotakiiur
>vado adfiliusCti:
pai>em &c. Item. ЦиоЛсх
*e'1*
Confir. ex fy.nbolo Apoftolorum. In l, C. filium e)m
nnieum & ex Niceno > filium Vei 'unigenitum çy ex pattt
natura : Et Aib.inafii. Xjominus l.C. Dei filius , Btus&
homo efi.
¡'roí. к p. i. ex Concil. francoforticnfi , in quo Adria
no Pap i confirmante-, i. inipugnatur fententia Felicis &
Elip.indi , maximè ex feript. in qua Chriftus Temper Deum
vocat pjtrem fuum > fc. proprium ; homines verô docen-
tur eum vocarep.itrîm noftrum non dixit potrera nejlrum ■
ait M'ianus , fed patrcmmtum , natura videlicet . & pa-
trem vefirum gratia. Item , quia dicitur proprius Dei fi
lius eti.im cum fermo eft de ejus paffiune & morte quam
íubiit ut homo. Proprio filio fuo non pepercit örc. nam inquit
Papa, Chriftus non eft traditas fecundùm divinitatem >
fed fecundùm quod homo etat.
tic ■ l Рг'Ь-МХ PP. nam , il.quit Auguft. legt fcripturai ,
i. rntmaitam inpmiesde Chrifio diBum quod adoptionc fit filins.
. Pi'- r:- ' cotorticufesi Tu verb , quifquis es qui chrislum
predicas
De Chriflo. Difß. IV. 195
pr/tdlcas adoptiuum j unde iftc tibi fenfus veniflèî fcire ? Pa
triarch* nefcierunt. Tractatorei hoc fiemen tacitcrunt DD. fi- ß
dei nofirœ non decueruni&c.íi Hylatius ad cit. locum A-„;t>
yoftolinumquid 'tiam nunc adoptienis M et ml nuncupaii»
in quo propr ietatis eß numen. Et fie de aliis.
Prob. 3. rationc prxfati cencilü ; nam adoptio eft gra
tuita deflinatio perfona; exuanei ad hjetíditatem i fed
Chtiftus etiam ut homo > non eft petfona extinta Deo
patri. g. non poteftdici adoptivus. Mij. patct ex concil.
cit. Quid efl adoptio nifi charitatis copulatit qua paler , adop-
xionefibi copula!filium quem proprium non habet ? .. . . adop
tivus dici non poleß nifi qui alienas eß ab eo à quo dicitur
adopiatus. Prob. min. nam Cfliiftus etiam ut homo non eil
alienas à Deo pâtre . nee unquam t'uit ¡ in rpfo inftanri
conceptionis humanitat ejus fubfillit pet fubfiftentiam Vit*
ti , & eft petfona divina , Si talis coiicipitut & nafeicut
ç. non eft perfona extranea Deo patri ; g. non poteft did
adoptivus , ncqnidem ut homo. Nam per unionem hypo-
ibticam nafchur к concipitur Deo parti fubftantialiici
unitus ; Se pet confequens > ut filius ptoprius Dei.
Confir. nam fi diceretut adoptivus ut homo ; diceretut
etiam aWolutè ; fed conf. cft falfum, g. &c. prob. maj.
qui enim dicunttit de chrifto nomine , dicuntut ctiaia
«bfolutè , Gcut dicitur pati , mori See.
Confir. i. ex Concil. citato , quia cùm fibi ebiiceier.
Suid limes Chrißum adoptivum nominare? Rcfporrdit. Dira
libit quia пес ^Apoßoli fie eum nominarunt ¡ пес fanfta Dei
Calholica Ecclefia , . . . ^Adoptivus fiquidem пои babel aliam.
fignificationem nifija I. C. non fitfiliusproprius Dei. g. &c.
Cbiic. i . cx Scoto qui in pattern contrariant' inclinât» •
ut plutes Scotiibe putant & maxime in repottatts i ubi di
ck de virtnle weis Clirißus poleß dicifilius adoptivus D". ¿, ,a ,
S- &c> , ». ♦.. .
5^0. n. ant. nam Scotus latisaperte inclinât in pattern
noftram & potiùs dubitatderationibut quibus id ptobatuc
quàm de verítate ici. Quia in fetipto Oxotiienfi » licet
non multirm fidat in Fundament!« partis negantis adop-
tionem , timen > ut teftè none Pater Macedo i ponitpar«
ttn arfirmantetn cum fuîs fundamcntis , tit earn impug- j. J
net , & c\e faôo folvit. i. quia tefert fc ad littetam magi-
1Ы& alios auctores in ea citatos qui nobifcumfentiunt-v \¿
)• defuo addit cationem quam non impiignat , quia, fc.
ilia adoptio eflèt à toca ttinitate ; quia effet xâiit ad ex
tra > Sc fie Chtiftus dicetetur adoptivus filins, non partis .
ici Trinitatis. 4. quia, fempet à Chtifta cxcludit conditio^'
194 Dí Chrißo. Dlfp. IV.
лет príncjp.ilem adoptionis ; fe. extrancitatem , & tio-
cet , Chrifti bumanhatcm , ex vi unionts hypoftatica; , ¡n
qua veté homo conceptué eft , habuit femper jus > faltem
concomitans ad gratiam & glotiam , quod jus ron ha-
buerunt Angelí , nec B.V. licet non fuerint unquam ex
trañe! extraneitate peccati. In repottatis autem licet v¡.
deatur problematicus quoad voceni j tamen !n re fempet
negat praefatam extraneitatem ob tationcm allium.
¡nfl. exScoto; inprimoinftanti natura; humanitas fup-
ponitur producía & in i. inftanti pariter naturae fuit uniia
Yctbo & in j. tamùm fuit in gr.uia , g. ini. inftanti huma-
nitat fuit piorfus extranea ¡ & ¡02. fuit adhue extranea
quoad gratiam & per confequens fine jure ullo ad hi-re-
diutem : g. faltem ¡n illo 3. inftanti Chriílus fuit adop
tât us.
Hcíp. n. utramque conf. nam ; licet humanirai fuppo-
natur ptiùs cteata iar fíe natura; , quàm perfona: & unionise
tarnen in illo. 1- inftanti natura; aut prxfuppofitionis non
ceufetur страх filiationis naturalis vel adoptiva; i quia
adoptio cadit in petionam > ficue & extteneitas j in г.
Sutern inftiiui , quod eft inft.ins uiiionis ; rerfon.) üb ex
vj unionis hypoftatica: inçludit luppofitum Verbi > cui ré
pugnât cxtraiieiras refpcclu Dei ; & Chriltus veré cenfe-
tut Deusíicut & homo» & in e.idem inftanti habet jus
radicale ad gtatiara : & per ceufeqeens ad h.-creditatera ,
quod jus inducit gratia ipfa, in j. inftanti collata. jus
g. ¡llud radicale ex Scoto , répugnât extraneiíati requiliti
ad veram adoptionerr,
i.row. Otiù. í. ex Patribus qui cum dicunt eft"? fiTiuin per adop-
hxf.it tionem.g. &c ptob. ant, narp_> inquit [rcna:us , mlxius
homo Vcrie^Deii ut adopiiotitmpercipicns frat filiusDet. Et
,'c0'J* Marius ViAoiinus. toj adoptloHtfilii , ¡lie natura гилга &
. adeptlone qiJiiam filhts Chrlßus fed fecundam carrjem. Et
tiiriti ny\3t¡ pmtßatit ¿ivinim non amiaiiur cum corna ЬитШ-
tas adoptatur. g. &c.
Kr/p. d. aut & conf. prob, pet adoptionem quamdam ;
fc. imptopriam : coa. per veram &propriam : n. ant. le
conf. nam fie loquuntur de Chrifto fecundùm carnem ,
ad diflèrentiam fili.itionis naturalis ejus fecundùm divini-
eatemqua: eft non tantum in (imi'utudrtem fed etiam in
unitatem naturaç. In Hylario forte, pro adoptntur , legeu-
dum adoratur » ut exprarcedentibus facile colligitur.
Л.Г4. _ Oküc'. ). ipfe Chriftus-tlieit fe inferiorem pâtre. Paler ma-
jtr metfl ; g. & exttaneum , & capacem adoptionis. Item
Apoft. comparât fiüationera noík»m .filiatioiii Cbiifticu
De Chrißo.DIJp.Tr.
»jus fimus cohxredcs ;' cehtredu mum Chrißl ; fed Summ
filiiSc hxredesper gratiam adoptionis g. &c. Item dicitur
fredtßinatm fiüus Dei. g. id non habet nifi ex libera Dei
adopcione & eleftione.
7¿f¡6. n. conf. i. arg. nam illa majoritas non eft ad pro-
pofiruni adoptionis > illa corapar.iturprxa'sè ad naturam;
iftavero involvit perfonam cum natura; Sic etiam n.m j.
fundatam in Apollólo ; non enim repugn3t naturalisait
ffliatíonis Chtiftiíc juriad hxreditatem quod ex gratia
& adoptione fimus ejus conftatres & Collstedes. Ad j.n.
conf. nam plus requirjtur ad veram adoptionem quàm ad
prxdeftinarioncm j licet enim adoptio fit quxdam prxde-
ftinatio ad hireditatcm ; tarnen ut . ¡fta fit vera adoptie
•teqtiiritur ut qui fie pnedeftinatur ft extraneus prxdefti-
nanti ; quod decft in Chtifto etiam ut homo eft.
Otile, ut Chriftus dicereiur filius Dei naturalis , Heberet
eflè genitus ab illo ; fed Chriftm , îut homo » aon eft gent-
-tusà Deo. g. nec filius Dei naturalis.
Keff>. d.maj. genitus faltem fecmidùm aliquid ejus; con.
fecundùm omnia qua: funt in ipfo. n. mij. Chriftus eft
genitus à Dee fecundùm perfonam in qua fubfiftitjlicetnon
fecundùm humanitatem qazfubfiftit in perfona Verbi ¡ к
fie humanitas per illam unionem , & fubfiftendi modum
participât: de filiationeDei natura]! > 8t lient dicitut homo
Deus » Ua & filius Dei naturalis , fe. pec participatio-
neru.
luß. deitas'& humanitas manent impermixtx. g. & Pro
prietäten , & filiationes.
Щф. d. conf. proprietates reales ■ & neceftarià confe-
quentes naturas ; ut mort.ilitas & immortalités Sec. con.
accidentales > ut adoptio n. conf. humanitas non neceflarià
habet unionem cum perfona Verbi; & fie in fenfu divifo
unionis eft adoptabilis ; fed liante unione ad Vetbum non
«ft adoptabilis j quia non eft perfona extranea.
laß- г. Chriftus ut homo , eft filius Mariz.g. uthomo eft
extráñeos Deo. g. capax adoptionis.
T{tfy. d. conf. ut homo prxcifivè à fuppolito Verbi con.
ut homo fimpliciter Sc abfohlte, n. conf. nam ficut Maria
dicitut mater Dei propter fuppofitum V'etbi per quod ter-
minatur > & fuftentificatur humanitas quam genuit Maria,
ita ob eandem rationem Chriftus ■ ut homo, non eft ab
solute cxtraneus Deo ; quia eft Deus fimul St homo , 8c
hxc vox homo importât fuppofitum.
Inf. j. Chriftus uthomo eft capax gratis habitualis , &
fanctificantis. Z' * adoptionis . .nam ïlh gtatia eft adop
tionis. \ 1 г
i96 DeChriflo. Dlff.IV.
Ktifi. n. conf. & d. rationem ejus. Tribuir adopttonem
fubjecto capaci adoption» , con. incapaci & non extraneo,
fed habenti jus ad hxreditatem. n. ant. nam Chriftus ut
homo fubfilrcns in Verbo , & hocpriùs natutl guam ha-
bc.it gtatiam fanftificantem ; & fie babet jus ad ipiam gra-
«iam & ad hzteditatem ptiùfquam gtaiia poffit ilU contente
adnptionem.
Fateorqucjd in aliquo fenfu poflct verifican hare propo-
fitio. Chritias Ht huma non eßfilins Dei naturalis } fi vi
delicet fieret reduplicado fupra humam'tatem in abftraíto
ti pticiiîvè à fubíiftcntia Vetbi , quia fie human'tas eft
vele exti anea Deo ; fed quia in concreto intolvitur per-
(bnalitai Vcibi ideo propriè & in rigore > Chriftus ut homo
non eft pcrfona cxttanea Vetbo.
Inß. 4. ex Scoto , Б: per nos , filiatiocadit in naturam
& non in pcrfoiutn. g. Scadoptio i nam hxc fcquitur fi-
lia'tionem.
Цг/у. п. conf. nam adoptio eft pcrfona? & in defectum
naturalicatb; undefuppom't filiationcin externara : imó ,
quia in Chrifto funt dux filiationes , una divina ív altera
temporalis : ideo поп eft capax adoptionis , propter fiiia-
lionem divinara qua: in illoeft , & importatur nomine
Chrifti', t« hominis concretivè fi:tificati.
Qiixres, an dui debiat filius naturalis ficund'y.m tfttd
homo c¡ií ч
t\ißf. probabifiÙ! vider! quod dici poteft etiam natura
lis j ntmautem adopiivus patet ex dicHs quoad t. p.
Ratio 1. p. eft quia . tam ex parte fubjedi quàm prxdi-
eati involvitut fuppofitum Verbi in quo bitmanitas fubfi-
Itit; fed fuppofitum Verbi eft filins naturalis Dei patrisg.
'& Chriftus in hoc fenfu & fupponVone. Prob, maj. nam
thrlfttu , quiinhac propofitione cft fubjeftum > involvi:
utrumque . fc.¡ perfonam Verb; & naturam Jiiimanatn S:
partes ex qiiibus velur componitur, Hctno , autcm> feu,
uthtrr.t, videttirquiclem reftringerc fignificationem Chtifti
ad hmc pattern ; le. ad humanitatem , fupra quam redu
plicar fed tarnen non Tolam ; fed fempet ut fubCftentem
6c petfonatam. Nam ty (uni fupponit pro perfona&non
pro fola natura in abftrafto. g, femper involvit pctfonali-
tatem Verbi. Quoad prxdicatum autem quod eft > fiiitu
naturalis , cadit in illud l'ubjeäum prout exprirrntur ¡ fc.
in Clinftum ut hominem , feu ¡n/uppofitum ut habens
humanitatem ; icaenim fiinilia cpneteta folen.t explicari
m dicant fuppofitum in redro Si najuMm in obliquo , 8í
in fempcr counotat perfonam Verbi,
Î)t Chrifio;Dîïf, IK . Í97
fturor autem hnnc d fficultaiem eflc potiùs de modo lo-
qucivdi & de nomine quam déte nec fine probability alios
di vnlc quo d C.hriftus iub hicrcduplicatione m htmc , non
cl) hlius proptié naturalis ; nec adoptivas , fed nude filins
'Dei , non naturalis , quia ut homo feu tatione humauita-
' tis'non proceda à ueo in iimilitudincm naturae ; nee till*
manitas facitut ptrtincat ad Deum. Nec eiiam eft adop-
. ti vus , quia , ut fipèdiflnm eft , propter connotationera
fuppofiti Cbtifhis ut homo non eft omnino extraneus Deo.
Non igitur miror quod in hoc non convenian't Scootix
noftri. Scotus videtur velle quod ut Chriftus fecundùm
h im.inii.itcm diccremr adopeivus > dcberei elle extraneus»
non folùm dcfeAu gcnerationis naturalis , Геи exitaneitat*
natura: »fed etiam exirancitatc peccati i & inimicitia: : fie
e-tiim loquitur fmunditm ttiatn natnram întmanam non di>-
cwitur h*c fibi ( envenht , quia fctUndtinr ißam generationtm,
mnjuit txiranttts y quit! fait inntu ens. g. ex Se oto innocen
ta feu inimunitas àpaxato impedir, integrara extianciu-
tem requifuamad adoptionem. Sed dehjc fatis.

QÜÄSTIO V.
Be fervitute ф> fubjecïicne Chrifli. jin Chrtßus >
Ht homo. Vici poffitfervus &fub'
jfcBui Deii
SErvicus i. itnprtprïi Se l**ge fumîtar pro qiiacumque
fubjeíiione> & lie quicu.'. que elt fùbjcftus alteri >dici
potcfi ejus fervus ; fie filias quatenñs lubiieitur parenti-
bus dici poteft coram fervus »• froprit Se rigorose dicitur
ea qua quïs ita lubiicitur Domino, ut il te poffitde illo
dilponcre pro libitu fuo fine injuria ilbus , & quidem
Ha;, fubjectio debet efle neceflària non autem libera. lAfb
mmenarii qui voluntarle fe fubiieiunt fervituti pro mer-
cede > Sc ex paflo , fust mercenarii , Si truniftri , non f rvi,
& religion" qui fe fponte maucipant fupcriotum obedien-
tiifu.it fubditi , fed non fervi. 3. hrc propria feivitus
a!i 1 eft naturalis Sí generalis , qualis eft in omnibus crea-
turis in online ad Dcum ; & ha:c eft abfolutilfima & in-
difpenfabilis ; ira m Deus utendo jure fuo poflic de om
nibusjiro libjtu difponcrc creando. 1 vcl non creando .
1 i
jc,S VeChrtßoilHfpJK
confervando ve! annihihndo ; Dominus paupercm facit&
ditat Sec. 4. alia legalis 8c pöftiva , qualis eft m.incipio-
гцт : quarque non ex natura ; fed legibus humains inire-
duiftaeft; Л contrahitur vel jure belli > vel nativitate ¡
vel contraftu , feu eirptione 7 vel judicis condemnatione.
f. alia eft moralis ; qux dicitur fervitus peccati per quam
peccatorfubiicitur poenis & diaboloifed deiftahic non eft
<]iixftio > пес de voluntaria , пес de mercenaria > fed de ли-
turali Sc pihua. An conveniat Ghrifto quatenùs borr o,
eft ?■
Port» ad legalem tres communiter coneurrunt conditio
ns j 1. ut fervus Domino lencaturobcdirc. 1. ut ille non
fit fui juris 3. ut non h.ibeat jus ad haereditatem Domini ;
feu ; non communicet in bonis Domini > nrc honore , пес
ï. Е- fede. Quippe ex j hilofophD > fervus ut fervus nihil habet.
tbit.4 commune cum Dcmino ; per duns priores conditions
ceiivcnUint legalis & naturalis » fed ). non videtur perti-
nere ad naturaiem ; quippe licet natura rationalis fit ca_
pax kaueditstii ; non minus eft ferva Dei fetvitute nata
raljiEmâ &indifpenfabili.
CONCLUSION
CHri'us ut homo potefl alione fenfu dicifervu; Dei » Û».
qu'idem ftrvituti natural: , non auttm ftrvili, feu Icgali.
Éft communis contra Elipandurn & Felicem quoad j.
partem.
Pr«4. 1. ex precedent!. Nam ficut.eit Scoto , ChtiftiiJ
etiamuthomo> non poteft dici ncquidem filius adopti-
vus jmoltàmmCseum dici ferviim pateretur tigotosâ &
propriâ/erviture legali;quia»etiam homo,& ratjone fuppo-
iici habet jus radicale ad baïreditatem & r.uione grati.t
habet jus naturale. Idem colligitut ex regula quam tradit
r . d. ¡6. В. п. j- cujus textum Damus in concl. и
Prob,.i.p. ex inntimcrisfcriptura: & РГ. locis in quibus
ïfa.ai. appellatur fervus Dci. De illo quippe intellfgitur illud
& Stm liai». Eccefervus meus , fufeipiam ilium : eleflus meus &c.
Veil ßiritim тент fliper cum. Et in feiemia fua jußif.cal
?* ipfc '¡uflusfervus meus mulles. Et illud Zachuil. ^Adducan
** • I fcrvv.m meum orientent &c. Et pofitivè de illo dicit Apoft.
g. quicum in forma Dei effet, .fortkam fervi aeeipiens. Et S.
Aug. dicit. Sonfolhmfuíditum fed & Cervum evidenüfsimi
fßiu nmfiiemer. [pfo dicente in Propheta ; Domine c¡uia ego fer
vus tuus &filius ancilla tua ; id eft Maria:. Patei ergo h <p»
p *}u*lispatrif,liu, ryi„ auo fi, , no» f„lum fubdims inff
De Chrlflo. Dijp. TV. 199
rtir, fed et!am humill¡mu s fervus. Idem docer alibi non
fcmel Sc Vigilius Тара idem colligit ex eodetn pfalrro. Сит l- }.
fit Otin , faifas eß fervus patris&c. Et Ambrof. non pra'jw
aitai quod ftibditus dicitur > cui non prajudicat quod fervus
hj&Hr. Et Hieron. illiapplicat locum ailatum Zacbaria: . • "i}'
Ipfi Oirißus pattern agnofeit ut Dominum. Quando fibi ар- / 7 "*
plic.lt illa vetba Daridis Dixit Dominus Domint meo fede¿p\?,
à devtris mets. ,. '
Prob. 1. Quia Chrißus voluntatiè & ex humílitate fe fe
fubjf cit Deo patri , faRus obediens ufaue ad mortem. Imô
& le fub.iciebarparemibús humanis.-Eí eratfubditus ilUt,-
Quamô magis Dco patri.
P¡tí. i. p. de fetvitute nnturali , feu generali. I. quia id"
ad minimum probant rextus cir. cx fefipt. & PP. nam ut я
docet Aihanafius. In conftffb eß eum htminem eflh jaäum co¿*'
nihil difir'iminis attulerit fivefervus , five filius appelletur :\4rr'o*
trunes enim iftiufr.odi voruU , in ratiotte h'umanitatis , bene
0-proprii competunt Et Chrifofr./oir informa Dei p'rfe- fbil *
Bus e¡1 Deus , ¡ta in ferma lervi peifcíhis eft fetvus. Unde.
Prti. 1. Chriftus fecundum huftianitatem efrvcrè fub-
ditus Dei ficut cancii homines , & obnoxius illi íéttvtuli
univtrfali qu.c infeparabilis eft ab omni creatuta ; verèV
accepit efl'e a Deo » & pender ab eo in confervarl ficne
alix omnes cieaturar, Deus poller defttuereillam Unio
nen! , & annihilate tam animam quam corpus ; habet à-
Bto omnia-bencficia tarn штгау qti.mi gratia: v. g. fub-
jeftus eft Deo quoad humanitärem per ill.im fetvittfrem
generalem quàm alia: creature ¡ пес in hoc apparel ulU
difficulras пес ratio dubítandi.
Prob. ).p. i.exConcil.lr.incofordienfi , nam , inquiunt
tHi PP. Perfona ttnitas adoptionis &fervitutis in \kriam ioiliti
»am fi D£fis vcrus tfi qui natus deVir¿ine> tjuomodo tunc
//fil adop'ivus autfeivm ! Et Adrianus in Epificla. gnernodo, Col.6,
PP. doiuerunt eum êffefcrvum vel adoptivum pradicare > eut»
Util erfalis Eccltfia Evangelio ^Apoßolicis imhura document
tisDtum ac- Dominum fimm in dtxtera patris fedentem pro-
fittaiur 1 feivus поп ,con;rnunicat cum Domino in bonis
ncc in fede. D'user Iftv.o erat quiferundum Deum d'tctbat
4° С pater unum fumvs], Et fecundum bumanilatem paw
major me eß non auUm pater Dominus meus eft.
Confir. cx PP. nam , inquir Damafc. fervUis ordinit effet ¿f
caro nifi Verbo copúlala effet ; ateitm frnel @* perfonaliter со- ßt г0я
púlalafil , quoniam patio in ferviltm ilffem redigttur ? . . . .
Uli autem qui fervitm tum dicur.x ¡ wiicum Chrißum in dues s ■
Ufar Heßorii dividunt.
I» Ar-
aoo DeChrifle. Bifp.lV.
trab. i. nam ChriuVnon eonveniunt conditiones tales
fervitutis i erat fui juris > nam , inquit ipfe , golrßatem ha
bt» ftntndi animam meam (?c..fcmortuus eft quidem ex.
obedientia , fed fpontaneâ & libérrima, и participât Sí
fcmper participavit in omnibus bonis pateinis ; dicebat
enim. fattr i omnia тел tu* funt & tua omnia ynea funt ,
tL tcgnum ccelorum dkitfuum j & denique fedet à dcxtrii
Vli.
Proí.j.exprarcedemi. Namnequidem ut homo debet
dici filius adoptivus : fed ut homo eft veré filius Dei etianv
naturalis, g. non poteft dici fcrvus , tali fervitute qua: om
ni filíationi répugnât etiam adoptivz.
obiic i_ см. u & i. p- ex Concil. Erancofordienfi &
Adriano eitatis , rciicitut à Chrißo ipfa umbra fervitutis
ver.x.g. male illi tribuitur naturalis J nam h.cc eft re.ilii
& indigna Chiifto qui eft peus , & qui fubfiftit in peifona
Verbi ; »tob. ant. nam cone, illud & Papa damnavit Elf
p indum & Felicera , quia volebaut Cbiiitum eflc adoptr-
«um & fetvtim,
T\cfj>. d. utrumque ant. umbra & nomen fervitutis le
talis aut moraüs > qua: eft ex peccato ¡ (con. fervitutis na
turalis feu generalis ad Deum : n.utrumque anu nam ifta
поп magis dedecer Chiiftum quoad bumanitatem quàm
ipfamet butriamtas . nec magis opponitur ingenuitati ;
bene vero fetvitus legalis vel peccaminofa > quam idee»
non admittimui led abhorremus i nec aliter fealîr Concil.
vel Papa ¡lie i nec ullus ел Pattibus aüocj i conua di-
liflent fibi.
Inft. cftriftus in Parabola de malis agricolis noluit fe
comparare fetvis miffis à patre tamilias. g. male audit
hk nomen fervitutis : ptob.ant.nam ptiùs niifit feivos fuos
tu feparatim filium.
\tfb. n.conf. nam , metitö Chriftus noluit mifceri cum
fervis illis qui fignificant puros homines , & minifttos > fc
Frophetas & prscutiores Chrifti , aut qui , in ufu ic fenfu
vulgi , funt vel mancipia vel mercenani , fub quibus non -
debuit fe reprafentate.
laß. i. Concil. & Papa non patiuntur Chriftum dici fi~
tiuin adoptivum. g. multo minus fervum. Prob, conf.
nam fervitus longé viliot eft & indignior Chrifto.
"Httf. n. conf. & ant. prob, nam adoptio vera importât
extrancitatem non tantùni natura; , fed etiam perfona; &
fuppoliti ; licet enim filiatio naturalis cadat in natuiam
ptirno & per fe i tarnen adoptio eft quid accidéntale ; &
poftetius perfonaljtas > fcivjtu* aatcm > feu dependencia
ITeChriflo. Dijp.ir. ici
illa naturalis fundatur in prima entitate hominis , fundatur
în ipfa crcatione natur.t , & iinpoffibile eft cogit.ire Chri-
ftum ut homincm & non agnofceie ipfuai quoad depen-
dentiam à Deo inîftè & confervari.
Cbii:. i. Chrittus , per nos > eil filius Dei natutalis etia-n
ut homo. g. non fcrvus Dei etiam ut homo. Prob. conf.
fervitus opponituringenuitati & filiation!, g. &c.
f¿4f. d. conf. & ant.prob. ferviius legalis & politisa
■tu peccati ; с on. naturalis n. ant, hic enim quia infepa- .
rabilis eft à ratione creatura: > non opponitur filiation! ■
вес ingenuitati m.g¡s quam humanitas am mortali-
tas.
Obiic. con. j.^.Chtiftus ut homo & fecundiim lnrmanr-
tatem non habet jus ad dignitatem nec ad honores & alia
bona Dei.g, lvibet conduionempropriam fervitutis legalis
& politicx. Prob. ant. nam jus illud habet chriftus pet
gratiam. g. &c<
7¡tff. d. ant. non habet jus pofitivum & rigorofum ,
com. negativum & congruentia;. n. ant. & conf. наш hu
manitas in abltraflo , precise ab fuppofito Vetbi > nihil in—
cludit pofitivc nifi pr.ïdicau fua cHentialia » & eft cantùm
humanitas > Sibxc h.ibet iuchoatam , & faltem negativam
aptitudincm jd participât onem hxreditatts Si gk>ii;e Dei,
non veto fervitutem pofiiivim j in concreto autcni dicit
perlonam qux eft Deus , cui repu3n.1t fervitus.-
CONCLUSIÖ. II.
CUrïfm «I homofic erat fub)tB¡u Deo ni Uneretar li sidirr;
fallera fufyctiianefitiaii.
Prit. t. ex Settt, qui licet non loqu itur cxprefsèdc fah-i.d *s
ûionc , tarnen fateinr quôd de filio Dei dicitur quod citß.a.i.
minor patre. Quia filins fibi un'vit naiuram humanar» in
nnafcrßna , 0- ideo apt dicmtur de ¡fui natura dimnmr de-
fupfafilo divinofujltn'.ificante illam naluram. Vadofilms fo-
teft diti minor faire retint nam* rffumpt*. g. ex Scoto
icflè dicimusquôd Chciihis ut homo elt fubjeñus Deo ¡
quia id convemt ei r.uione humanitaria
Pub. i. ex fcEipt* nam ut mox dicebarnus Cbtidus deft. 14.
fe fatctur/>rflfr major me eß. Et alibi , mandawm acctpi & 10.
я faire meo &c Et?»« flacha funt ei facit ftmper.
Et faäu> obedient ufaut a.! mortem . Signa autem fuperio-
ritatis in patre funt prxcepta : & infcrioritatis in fubdite ,
ellobedientia. g. ciim utrumque habeamus cx fctiptuta
&«confcfôon'. ipfius Cbrifti , qu* obedicntia eft filtern
1 5
20ь D^Chrißo.Dlfp.ir.
fillalis ; ciicendam eft quod Chriftus ut homo eft fubjeftus
Deo faltem fubjedione filiali
\"Г' ifaConßr. fuerintexeadem fcrlpt.(y& ipfe
ei omniatunc PP. ex Apoftolo
ßlius fub]e¡lm, tUm
erit fui)e*
ci qui
lie ve- fu6)tcitfibi'omnia. In qui verba Auguft. 'fie loquitur, fío»
ra tn- eß mirum dicere xApoßolum etiam in futuro faculo patrifilistm*
fubyilum futurum .... qwmiam quidem in filio forma hu-
J 77> mana natura eß ; quia femper eUma\or ранг &c. Et alibi
agpofcamusgeminam fubßantiam Chrißi , divinar» quâ tiqua"
lis eß patri. Humanara qui minor eß patrc. Et ad hoc fi-
ciunt loca alioium partum citara in pricedenti > dc fervi-
ii.te.
Prob. ratione. Nam in ehrifto-fuit vera Human!rat,
сигм vera volúntate creata prater divinara ; fed omnis hii-
njjnitai & humana voluntas > imà Sc omnis crearurj eil
veré fubjccta Deo. g. &c.
Cnfir. fx eidem fcript. & PP. nam defide eft qnôd orí-
vitDeum pronofttaredeniptiore & falute , ut iieium di-
eemus ; fed oratio eä^aftus fubjeflionls. g. &c.
Çonf.r.%. Quia dicitur fubjeciflè fe Maria: & Jofepho»
lue i. & erat fub.iitus illis...X}b\ notât Bernardus quod cùm re-
. ' Ç'.manflfct in leufalem , zy dixiflii in his qutpatris met funt
tarn, oportet me efft; non aiquicfcenribus partatibus t]us , fequi eos
in fta\artt non defpexiu.
Ejxi { fallen fub)eciione fiiali ) Nam certum eft quod
nec p-.ter c¡ prxeepit quldquam ex poteftate dominativa j
лес ipfe obedicb.it animo fcrvili > fed filiali ¡ & ex amore '
Be teveterjtiaj ut illi, gjaceret, §ил piacita funt ei facto-
femper.
Obiic t, pr.Tcepta dantur vel ad directioncm vel in
pcenam fuhditi i fed neutrumcadebat inehriftum. g. nec
fubj«flio quojdpricepta ; prob. min. nam erar, impecca-
Wljs nec cgebat direflione , nec fubjacebat pœns.
T{efy. г,, mjj. nam datur aliqua fubjedio, naturalis,
alia voluntaria , filialis tí ex vjrtute » qua: non fupponunr
nec indigentiam directionis , nec culpani ; . fedi nafcuntur
ex nstuta , vel virtute , & praceptadantur-.ex iifdem prin
cipes.
Obiic. i. Si Chtiftus fubjacebat alicui precepto , maxi
me moriendi ; fed huic non fubjacebat. g. &c. Maj. fup-
ponitur ex Apoft. dicente/ei!?»J tfl obediens ufque ad rr.or-
eem. Prpb. min. narrupfe dicebar poieflalem habeo ponendi
animam meartig. 8rc.
t\t~j>. n. min. it conf. prob» nam obediemia filialis 8£;
pnce ï'ta paterna nafciintui ex шок pMfis in filjum ,
Be Chriftc. Dlfp. If. zol
& filii in patrem & fic contigit de fhrifto juxta'ükid
in capiie iibrifcriptnm efl de me utfacerem voltintalcm tuami Vi'
Deus meus Vtbtt & legem tuam in medio cordis met. g. cunv
illa obedientia Sc ptaiceptis erat fumma libertas.
Otiic.}. Chriftus non fuit fervus Dei. g. ncc fubje-
âus.
4\ei}. ex diftis d. ant. fervus legilis- & ex neceffitate :
eon. voluntarias & naturalis qua homo ; n. ant. quod pa
ter ex dicris.
Qiiarres , quibus legibus & prarceptis fubjeftus eflèt ? Matth
Kiíp. i. non fuille l"ubje¿tuni legibus humanis ; quia fu- 17.
perior omni crc;taû . fed tarnen fponte íc inexemplum
rtamilitatis & obedientia: illas implebat utcumjiuTufolyi
ttibutiim.
Rt/J. г. nequeetiam legi veeeri , ncc Evangélica; ;tnm
qoi.i ilia erat ilius adventus prarpar.itio ; turrrquianon-
•rat pro ipfo ; fed tamen fponte & in exemplum в£ ne
illa lex diecretur fuiil'e mala , ut quidini hiretici dixerum,
eam implevit non veni folvere j fed implere. Evangelicam
autem , citpit qitidem fucerc & docere fed non ex obligatio«
ne ; funimus quippe legiflator пол tenetur legibus»
Rí/f. j.eum tuifle ftibjeflum legibus natura: ; ilfis fe.
quï non dedeetb.mt petfonx dignitatem & ftatunt ; nam
aflurnpfit humanitatem cum condicionibus ejus cunflis ,
excepto pecc.1to.8i ignorancia: Et per confequens rabje-
cbm ordini refto cui fubjacet smriis creatur.i carionalis ; ■
& ideo Cbriftus, ut homo, juxtai!l'ur,i otdinem debuie
operan. Talis eft amor Dei Sf alia prxcepca legis natura: ,
qua: ,ut dixi >non dedecebant rfijn.'t.itíin perfonae illius >
qualis eft fubjejlio debita ulli cteaiura: , ne atiidem ¡i..—
[entibas i quia lilis fuperior er.u. Dicp ( dcíiu ) '• nata?-'
ffontc & ex humilitateetat fubditus ¡Ui$.

QU m tío V i.
jfn-€hrißuf ßpwcl dicipfjßt creatttra & vel -quest-'
iaeepit eile ï
CRèànrrse nerafn prop) it fignificat rem qua; producitur
à folo Dco ex nihilo fui & fubjeai ; Sc- pxoducitor ■
materiaprima , Angelus , Sc anima ration ibiiis ; ln¡)i.
vttcVfc (>»/>««•'*. Ggnifieat ornee ens-quod ясЛрЧ- «.ifö -
го4 De Chrlfio. Diff. IK
poil non eflè & dcpendct i Deo inefle [& confcrvati i fie
mimt cus reale prater Deum , dicituc creatina. De crea-
tur* nomine in primo fenfu иоп eft quxftio.
Cerium enim eft quôd corpus Chrifti non fuie prorlu-
âum à folo Deo , ñeque ex nihilû fubjeeti ; fed proeiu-
ftum eft ex fubftantia Marix qux cum Spititu S. ad »11 am
productionem coopérât л eft etiam active ut probatum cfr
f.ipta. Qiixfcio g. procedit de cceatuta in largiori fenfu ,
& eodem quo quilibct homo dicitur creatura.
Not. prxterea quod hx voces. Qnatcnm , in quantum >
ft: undiim quid > & limiles > fumuntur aliquando reduplicati-
vi-tl tunc fignificant termjnum fupet quern reduplicatur
eflècjuf.im car prxdicatumconveniat fubjefto & quidem
toti fubjefto ; ut cùm dícitur bomo in quantum animal eft
jinjuivus , vel in quantum ratitnalii eft rifbitis. Ly , in quan
tum , fumicur reduplicative > & fignificat animalitatcm eflè
ernfarn formalem fenßivitatis : & rarionaliutem > caufam-
nifîbilit'tis in ho nine. Aliquando fumuniur fpuificatk i ;
tc tunc habent tantmn vim reltrierivam feu diftraitivam , ,
& fignificant prxdicatum convenire alicui parti fubjetti
illam ; fc. in quam cadit ilia vox. v. g» cùm dicitur Áiieps>
tfl aibutÇecund'um dentei. Ilia panícula > fecundkm > rcftrin-
git St limit.it prxdicatum albus ad folos dentés; cùm alio-
<j;ii denominarit totum jEcir.pem , fi fumeretur redupli
cative ; Si fign ficaret dentés eflè ratioocm feu caufam cur
intus Atiops dicciecur albus.
Igitur cùm qurritur. An Chriftus lccundirm quod ho
mo , vcl fecundum humanitärem fit ferviis Dei ¡ vel fub-
jeftus legibus aut creatura St fic de fimilibus propofitioni-
bus ; fi prxdicrx & ali.t fimiles particulx fumantue rtdupli-
cath i ; idein erit ac fi quxras an human! tas fit ratio cut
dt toto Chrifto prxdicetur creatura , fervus , fuí]eí¡ut &ct
Si vciô fumantut: fpecificaiivè > fenfut erit quod illa ea-
dem prxdicata conveniant foli humanitati , & non totl
fuppofito ChriAi j ficue Albedo eft in folis. denübus. A*
tiopis.
C0NCLÜSIO.
CHriflut uthtmt , imt & abftluti dieiptieft criatura , pi
tarnen fobrii.
Air. Frtb. i. ex Scoto. Non improbante opinionem Vartonís
J.i.^í'doceniis quod hacprtpsfitit efl¡mpliciier etnetdenda fi bene
" • inteWgttur &c. Et quod de virtute fermtnit iptteft emeedi
prtiat ex Damafftnt. Scotus auteni addic quod cu» ißa tph
De Chrißo. Diff. I V. lof
ni» non flacetpmß dicen ipfun cjjcfaljam &c. Et fie vide-
tat pcoblem.iticus ¡ fed in q. г. dich» pottß concedíquod Chri- Ч
Hut eil aliquid creatumfecundiim quod homo • quia tunc di л' i*
ilrehiiur pradicatum per , Ly » fecundstm quad home ; ficut
j£.iio>scfl albus Çecundttpi dimes tyc. Cenfec g. Scotus Chri-
itum fecundiim humafiîtatem dici poflè creacuram , modo.
iridio, Cea criatura non fumatur pro fubftantia produits.
àfoloDcoex puto œhlg , feu millo prxfuppofito fubje-
(io. Non cnim fie pioducitut humankas Clvifti.
P ob. i. ex J»P. nam D.iraafc. quem citât Doítot ex Var- /, Лф
tOMChrifius eß crcaius ty increatus i pafsibiiis & impafsi- f. ю,
Ulis. Et Aug. veluit tffi criatura qui ф ci calor Et> Nazian-/"-.
xeAIIS. O novam mixtionem. ... qui iß fit , çy qui ercams-d*"*-
non iß ,creatur & Niflenus. Itcrcatum dicimns Verbum > ir*«i*
quod initio rerun cxificbax ; crcatum autcm ilium dicimut
qui caro falius iß. Et Hieron. libere .preclamamus non ejß
periculum cum dicen ercaturam jquem vermin '¿T hom'mcm
(У CTUcifxnm tota ifei noflrdfiduciá confitemur. Ita commu-
niter alü Patres.
Prob. j. ex regula generali quam atmlimusfupra ex Sco
re . quod de Chrifto ration* duaram naturarum dicumur pro-
prietatet utriufque natura ; fed effe creatutam eft propriétés
infeparabilis ab humanitate Chrilti. g. veré dici poteft
êteatura. Maj. patet ex diftis fuprà de fervituteDei , &
de fubjectione y dicltur Chriftui еЛ homo г morta,-
lis See.
ol>iic ex Patribus multi negant Chriftum efteertatu-
pam. g. &c.
T^eif.d. ant. fumpto nomine creatina: in rigore ; con.
large, n. ant. & conf. nam ratres- qui hoc negam ficlo-
quntur contra Neftorium & in lenfu illrat faxrefianhx >
quidicebat Chriftum eile puram creaturam lccundùm fe
totum. Alii verô , ne illi errori vidcrentur communicate r
a voce ilia , quantum potetant , abftinebant.
Obiic. ii nomen rrcaturx cadit infuppofuum ¡ fed fup-
pofitum Chrifti eft divinum, g. 8¡c.
K¿{b. п. maj. nam frcutii octaHcaSj paffibilitas 8cc Nen
cadunc in fuppofitum ; its пес creaturx nomen i codera
igitur fenfu , quo mortuus , ее dicitur creatura.
Inß. dici-non poteft , Chrißut eß ens dependent г finimm-
(¡re. g. пес cteatura.
Heß. п. ant. nam , eodem fenfu quo dicitur homo co
dent dicitur ens dependen i rye
Obiic. }. 'quz repugnant uni ex duabus rwtutii non
poíl'um dici de Chimo propter лЦат n.uuwm > fed eifc
гоб beCknße.
creatura repugnar Dcitati & fuppofito Verbi. -g. вес. majv
patet ex regula Scoti ; nam in his qua; repugnant inter fe
partícula rcduplic.iriva non tollit t'altítareni propofitionis >
ni'fi tollat repugnantiam '. fed partícula, reduplicar'va > их
home , non tolüt repugnantiam ínter fuppofitum Verbi
qaodclt inch ido & cieatutaai g. &c.
^e^.n.maj. i. argum. íc min. i. alioqui Crfríftus nert
polla dici homo , nec fervus Dei &c. propter humanira-
tem, Unde ficut non repugnar deitati & fuppofito Vcrbi ,
uniri in Chriíto cum humanitate qux eil «entura j ita
вес Chriíto répugnât dici cieatura fecur.dùm bumaniw-
tem.
Infi, nonpotcíl dici Vtrbani efl tnatwr* %■ nec Chriílus eft"
creatura ; prob. conf. nam alioqui valcret hic fyllogifmus »
Chriflus efl verbum ; fed ChriÇw creatura. g. cVc. -
i\tß>. n. i. ant. nam Ii bene intelligatur , eodem fenfu
diceictur Vertuen efl criatura, quo dicitur Verbum efl heme-i
ßcut Verbum ibi dicitur home j quit fuftentat humanitä
rem libi unitam i ita fuftentat cteaturam ; nam ilia huma-
nitas eft vci è creatura ; nec magis repugnar Verbum de»
nominan ab ifta proprietate bumamutist, quànv hominern
ab ipfa humanitate.
Otite. 4. ut aliquid dicatut criatura debet produci Sc-
penderé à Deo quoad tot um fuum eile. Sed Chriftus non
Sc dependet, nec enim d;pendet -quoad deitatem & per«;
fonani.
XjjJi. n. maj. nam fuffieit quod Chfillus dependeat fio-
à Deo fecundùm ilíam naturara in quam cadit iHud ргг-
dicatum , fc. in humanitärem.
Inj}, quod dicitur veré 8c abfoiutè ас fimpliciter creatura-
debet accipere eflè à Deo poft non eilè , vcl totale , vel
quoad principakin partem ; led neutrum dicipotelt dc
Chrifto ; non enim fie accipit eflè quoad deitatem > nec.
quoad perfouam Vetbi. g. &c. hoc ell argum. Scoti pro-
parte contraria ad quam inclinare videtur.--
1j¿f}i. п. maj. nam fuffieit ш quod dicitur creatuta at-
cipiat elle polt non eflè quoad partem fui nctabilem te
dependeat a Deo ineflè& confervari ; ut de faftö fie de
pender Chriltus non «anrùm quoad humanitatem > led-
eiiam quoad eflè chrifti ; id eft quoad eflè confhntem ex
fuppofito divino & humanitate & Dcitate pet unioaem
hypoitatkam per quam ipfe Ghriftusut talc compofuum
accipit eflè polt nou eflè & pendet à Deo> in confer--
vari. *s
Alie objeñ, patent tua», ex djaisin prstedentjuuä-tfe
De Chr¡fio. Dtjp. IK го7
adoptions fervhutc , & fubjeftîcuic. Item ex eficendis de
aüis limilibus.prupofitionibus 3c communicatione ¡dioma-
tum.
Dix? ( hác &fimilibus propofilioniíus fabril utendimrj nam It¡i.
ut nionct Doctor cum Varrone. Нас propofitio efl fmplici-
ter concedenda , fe. Chaftus eít creatura>/i¿;i>« intelligatur;
negabatvr tamen communiter л fanäis propter harefes dicen-
tium Chrißum cffc purem cteaturam , cum quibus noluerunt
fantli communicare in fermant. Cautè igitur utendum fi-
milibuî propofuionibus , qua: videntur tollere iu Chrifto,
vil unicateni realem fuppolîti divini > ut nitebatur tollere
Neítorius ¡ vcl verltateni duarum naturarum , divinas Sc-
humana: , ut vclc-bat lunches cas toUcre auc confundere y
íed hodie non adeô id pericuiofumeft.
CON CLU SI О lh
Efà& veri dici pottß quod Clirißus incepit Iffc , faltim
thomo. ÎSi cornfiranis.
Viob. i. cxScotofimpliciterg. de vifermonis , pojfet сопсе-
di quod Chrißus ftundUm quod importai hoc quod efl verbum
homo , incepit ejfe. Hoc efi habet aliquoi tffefimpliciter quod
priùs non habuit , liter illui non fit primum effe Chrifti . ..
quia non in natura divina. , fed in natura humana. Verum*
eft enuntiare fimfliciter inctptionem illius fub)iZei.
Prob. г.Сх Script.. & PP. Nam in Evangelio legimus tem--
pu.< Conceptions Chrifti in utero Maria: nunciante An
gelo. Ecce concipies, Crc. Et tempus nativitatis , vitat , & Ort,
monis; & iicut credimus eum expatre natum ante omnia !{•
fácula, fie credinius in tempore natum ex matte J & di-
citur quod Vetbum carofaHum ejl. Unde N. iianï. confi-
derans illud Apafloli. Ch ißus heri & hodie , dicit quod> ]}\e-
Umpirevacans inititim fumit. Er Augult. antequam тип- ja\
dus ßeret , пес nos eramus > net, mediator nofttr chrißus. Et
Fuljcntius. Verbum incepitefli chriftus \ fed qui aliquand».
(Tante mundum- non fuit & nunc eß, incepit effe. g. abfo-
lutè Se verè dici potelt quôd Chriftus incepit eflè; modo
nihil dicatur per quod determinétur. illud ptxdicatura
•<l peribnam Verbi vel ad divini:arem. Et eodem fenfu
dicunt alii quod in incarnatione aurms faSiu eß tempora
lis! immenfus parvus, &c.
Prei. j.Nam pet communicatîonern idiomatum pro-
prietates unius natura: ex dusbus qua: funt in Chriflo-
enunciantur de fe invieem in concreto & ratione Гирроч
ftiioijuo uöwnwt; fediaceptio &.dcûûo funt propfie
гс8 DeChrlflo.VifpJV.
tates unius ex naturis_ Chtifti. g. lncepiio poteft dici dc
Chrilto . f.iltein ut homo , & tara verè quam quod fit
homo > & quod vet bum factum fit homo. *
Confir. Nam cx omnium ccmfer.iu l'atrum & totiusfcri-
p:ur.x Chriftus dkiturnatus cx Maria Vjrgine > & mor-
tuus in cruce, g. verè inccpitelle.
Ctnfir. a.. Namillud coinpolitum Chriftus conftans ex'
Deitatc & hutnanitate in uniiate pctlonx Vttbi per unio-
nem hypoitaticam non exiftit ab пеню. g. aliquando
in.epitcflè j nain illa unió & hurnanitas verè produ&ac"
iîint in tempore. 1
Otile. 1. ex Script. Chriftus ipfe dicit. ^énleijuam Лога-
Ii. 8 _ ham fitrel Iff fum. Et Apoltolui I. dirions htri & haiie £2". '
in ficula. g. femper fuit äc erit ; leu eft auerniis.
ReíJ. d. conf. ziernus quoad divir.itatem & perfonarrr
Verbi 3 con. quoad humanitatem & unionem quâ conflit
Chriftus; n. conf. nam пес feript. пес patres in alio fenfu
loquuntur.
Infi. Si inceptio competeret Cbrifto ; id efièt ratione
vcl natura: , vel fuppomi ; fed neutrum dici poteft. g.îcc.
prob. min. non i. ratione natura: , quia illud prardica-
tuni non cadic in naturam > fed in Itippofitum nempe,
Ch'rijbu , qui eft fubjeiftum talis propofitionis , fed íuppo-
fitum non incepit elle : quia eft divinum. g._ &c. non г,
ratione fupp.ofitiut patet.g. &c
Rcíí. n. mm. & ma}, prob, nam pratdicatum cadit in
fubjeñum fubea ratioue fub qua eft- capax ejus : Chriflus.
autem non eft capax inceptiouis nifi'fecundum humani
tatem, & unisnein cjui cum fuppofito.
RffJ. i. Kctorquendo argum. Nam alioqui Chriftus
non police dici genitus , ncc mortalis , 8cc. Imo вес
homo ; & fub omni ratione qua relpondebunt advcifarii
hare ti fimilia dici dc Ghrifto i iu rcipondebimus quod
incepit elle.
Infi. г. Iuccpiio & atterniras repugnant & d'e eodern
dici nequeunt ; fed Chriftus, dicitur stetnus. g. répugnât
illi inceptio.
\'jf' t. Rctorquendo , ut fupra de immortal;ta te Sí
svott.ilitate, &с.
Ktfp. и à. maj. 'repugnant ineodeni ■ íc refpeftu eiuf-
dem con. fub divetfo refpeftu n. 'maj^ & ad min. die»
aeiermtatcm dici de Chiifto ratione deitatis & perfonx
Vitbii .ineeptionem vero refpcñu .humanitath & unio-
nis cum Verbo ex qua unione qonftat ipfe Chriftus.
oiiic.i. Сшп fubjeaum aliqnod immucatut fccimdi'u»
Ve Chrifto. D!/p. J V. 1сф
quid.; novum ülud prxdicatum non enunciatur fimplici-
XXI Je lubjccto. V, g. cùm ferrum calcfic > non di'itut
ferrum. incifii tfli , fed additur tatidnm > alioqui propofr-
rio cflct f^lfa finipliciter ; nam figniftcaret ferrum incipe-
re¿ elle frJ chtiftus nonincipic eíVe fimpliciter » fed fe
cundum quid , fc. fecundum humanitärem, g. id non po-
lelt dici fimpliciter fed taimim fecundum quid.
i. Semper reto: quendo de Chrifto тетю P tie.
ват mots non convenit illi fubjeflo niiî fecundum hu-
œaniiaccm.ikut nec inceptio ; & tarnen dicitur fimpliciter
& abfolute mórtuas.
R'/^. i. d. maj. Si mutatio fiat per aliquod accidensjut
inferió per calorem ¡con. fr fiat per aliquid fubftaHuale
& cflentiale toti fubjefto pront cxprimitur : n. maj. &c
paritatemj nam, ficut tamañitas eft pars fubftantialis
Chriiti it effenti.ilis , ideo reftè diciter abfolute. Cbrißui
iacifiitjjl , pro ¡Ib inftanti quo producitut humanitai
ejus & unitur verbo in uniiatem fuppofiti > ex qua unio-
nc fit chrlftus ; cùm ante iilud inftans non exifteret
iliud compofitum.fcd fola petfena Vetbi. Hie clarius ex
dicendis patcbur.t. ,

QUiESTIO VIÏ.
Jin & ejuomodb d* Chrifto dici pojfit , Titus eft
homo, vel homo Ceusl velverbum factum eft
homo , vel homo , ' ens i vil ßlius Dei Î vet
prideftinxtus eft i &t.
MVJUx propolirlones poflint fieri de Chrifto rations
mirabilis hujus. compofiri Sc duarum naturarum in
identitate perfonx divina: unitarum jquarum aliqui funt
Citis ciar* & abfolute admirtuntur > .alia: non ita y, fed
cumjeerru limitationibus Se cautè funt proferendi,
quamvii habere poúeiii aliquem bonuto fenfum , ut jam
xionuimus in duabus pr.xcedentibus.
Suppono autem ex lógica ptopofitionesefle ve! in ma
teria ntturali , in quibus prxdicatum elt de natura fubjeíti;
ut i Ыяи efi animal vel in materia eontingtnti , in quibus
prxdicatum eft accidens, vel extra naturam fubjcçli ut
Ufu :-l ciLidui, I. dicuueut per ft X. per accident propoii
l io Be Chrljh. Bifp. 1 V.
\\on<:iper fe, (tint > vel ¡n primo modo dicendiT <
prasdicjtumelt devdefiinitione ftibjefli > ut heme eft animalт
vel in fecundo quando przd.cautm eft propriétés fub—.
jeñi ; ut heme eft rijibilts».
Suppono í.qnod hoc vetbum , f.eri,velfaSum effe » re-
petinir in propofuionibus vel de fecundo adjacente^ quan-
da, fe. ipfumirrt vetbum haben rationem copulas lireul ■
& prxdtcati i ut , hemefaílus 'ßivel , fit > vel de tertio ad
úceme > quaodo ) fe. illud verbum htbec tanturn ratio»
nem coptiljecui adiiatur aliud praedicatum ми hcmefaBui
eft Deus. Iii piiroa fignifieatur fubjeftum -¡ fe. hominem
fieri finipliciter feu tot.ilitet ¡ in г. vero fignifieatur eun-
dem fieri fecundum quod fe. fecundum itnionem ad divi-
■itatem ; five illud fieri importet mtit.itioncm intnnfecam
iniubjeclo ■ five tantùm extrinfecam , ut cum dicitut
Verbunt ¡a hone, nam illud fieri nibri ponit inrrinfecum peí.
quod mutetut.Vfrbitm,fed pwram wrminationcm unieni*.
natura: humanas Chtiíli ad illud.
Suppono denique , propofitionem aliara eflè fermaient
in qua aliquid fignifieatur ineft'c fubjefío per rnodum
naenrx vel forma: ut Petrus eft heme,vel rifsbilis,velydeRus\Ui
aliam materialem feu idfmicam in qua fignificatur ptstdica-
tum uniri fubjeflo ratione materia; Sotecundùm aliquam
identicatem vel unionem, autratione altcr¡us¿'j*<e/¿«m eft
dulce , loquenda de lafl* in cujus i'uWuntia. dujeedo &
aibedo uniuntur ; Reut dicitui Deus efl heme 0 heme eft
Deus ; quia Deilas & humanitas uniuntur in eadem per-
fona Verbi. An auxem dici poffint etiam formaliter, vidi-
bllSIUI,
CONCLUSIO Ii
HЖе propefitîe eft vera immédiate , Deus eft homo. , R
Deus, liipponatpro fuppeiito Verbi , CT mediale , fi
fuppenai pre aligue fuppoße divine ; ten tarnen , eft naturalis
lene veiofermalis. Eft communis quoad i. p.
Preí.l, ex Scoto. И*с prepeßtie , inquit , Dn/J eft heme,
. nen eft prime , feu , immediate vera quia nsn eft vera
в.7,'ж nißquia vetbum eft heme, g. fi h.ec voï De*s ft:pponat pro
». г. funpoíbo Vetbi , ha:c propofîtio erit immediate vera. Item
quod (it ptopofitio formalis id probat quia, natura de
Jbiâ. fuppefito eft pradicatio formalis > non tantum ptr identitatem;
*■ »' fed in ilia , humam'tas pr.edic.itur de l'uppofito veib-,
g.&c.
P/oi.i. quoad i. p. nam à parte lei , & dc fide eft
DeCkrißo.Difp.ir. in
quodfcumanitas-in Chrifto fubfiflit in perfona Verbi'î g.gc
verum eft immediate quod vctbum feu Decs eft homo;
nam per iltom propc.iitionem nihil aliud fignificatur'
quando , ly, D< Ul fupponit pro fuppofito Verbi. ant. patct
ел diétis fupra de vera humanitate exiflcnte in Chtilio.
Confir. ex Auguft. di'cchtc. Talis fuit ¡fia tfumplio ut ,.7y.
Ileum facertl homlnem , fcr hominem Dram. »>.
Qiiod .-mtem fit vera immedi.itè > fiDeus fuppoiiar pro
peifona Vcrbijpatet : nam tunc propofitio eft immediata,
quaudo confiner caufam immediatam unionis pndicati
cum fubjeño ; fed Veibum pro quo fupf onit hxc vex.
Vau i oc in hac fuppofitionc eft uera caufa & quidem ¡in
mediata cur Deus dicatur homo ; feu' , cur pradicatum
Inn, convcniatDeo. g. in h.ic fuppofitionc hace propofi
tio eft immédiats.
frei, i . p . nam in rnc fuppofiu'otie fi ponatut vox DAB
ffo a iqua petfona divina indeterminate ; non erit propo
fitio immédiat» , non debet rednci Sc explicari per iflam,
Vtrbum tfi homo,; fed Vtrium eft Dfiu.g. Dem tß homo > fe,
pcrfona Verbi eft velut medium in quo Dekas 8c huma-
nitas uniuntur , & de fe pradienntur.
Prob. 3. />. Cropofitio naturalis dHtur illa in ctua prs-
dicatum elt naturale l'ubjefto vel confequens ejus nara-
I am , feu efléntiam , ut di ximus , fed homo ■ feu humani-
us non ell de natura Verb! пес proprietas, confequens
ejus naturam; g. illa propofitio non eft in materia, nara-
ruli, fedcontingemiiu fenfu pra-notato.
Prob. 4. p. Illa propofitio dicitui formalis ,in quaprar-
dicatum fignificatur in fie fubjeflo per modum naturae
feu format partialis, aut totalis ¡ fed in hac propofitione,
Vautfihtmo , fignificatur humanitatem inefle fuppofito
yerbi peí modum natura: feu forma:, g. eû forma-
lis.
■ Major eft dificultas, (i vox, Deus , fupponeret pro na
tura divina i nam in tali fuppofitione humanitas nen
inett divinitatl, пес dividirás humanitati , fed ipfas uniun-
tilt in tertio, fc. in fuppofito Verbi in quo utraque natura
fubfiftit ; aliunde veto 1 vox , Deus , fupponit femper pro
aliqua perfona divina ; nam exprimitur in concreto 8c
tatione fuppofiti , ficut & vox homo , femper importât hu
manitatem ut fubfiftentcm perfonaum , & fit per modum
forma;.
Ob'nc. t. con. !.p. ha:c propofitio , Deus non efi heme
potefteite ver.i. Hta non eft vera Deus eß homo ; nam
duotontwdictotU non poil'unt eile fùriul vera de coderai.
M j, DeChñfto.Dljp.lV.
prob. ant. fi vox , hem , fupponat ind finite pro aiiqua-
perfona divina » tarn poieíl fumipro perfona p.utis quàm
filii .led tunc ill] propofitio etit faifa > nam patci non
СЛ homo. g. &c.
Keß>. n, abfolute ant. & d. maj.tam potclt fnmi pro pa
rte in materia vaga , íc extra prxl'ens propoiitum ; con.
ro prxfenti materia n. maj. & conf. nam , frailes propo-
fitipjies , noil' folent ufurpari in alia mateiia, vel propo-
fllo quam redemption!* > 8c in hoc prepofito , If , Do*
fupponit pro fola perfona verbi ajjyd omnci fidclcs.
Oil if. ». Ens infinitum & fmitura > ut Deus & homo,
m.igis opponumui& diltant ab iiivkem, quam duo finita
ut homo & brutum ; fed ¡ña finita non pofliini de fe
invicem pratdicari. g. multó minus , hem O homo.
Keif. d. min. non poflunt prxdicari pridicatione rïatu-
rali , quafi prxdicata cflèntialu & intrinfeca linter natu
ras : con. prxdicatione coiuingenti : n. min. & conf. nam
íi homo & cqutis unirerotur bypoilati'cè , ita poflèni de» ft
invicem prxdicari contingenter. Sic homo pradicatur
de Den.
Infi, si Hxc propofitio eflït vera > homo prxdicaretui-
ut genus vel fpecics,,vel differentia vel proprium vel
accidens ; fed nullum ho: um dici potcft. g. вес. prob, liiin.-
difeurrendo per fingula.
Keß. d. min. in rigore lógico > con. reductive 8c Theo-
logicc» ii. miii. nam licut I'bilofophia non novit poflibi-
litatem diurum naturarum fpeeie diverfiffimatum in ca-
dem perfona , non niiruni quod nuliam habeat regulara
propriam pro Rae przdicatione ■ tarnen hzc reducitut
facile ad ptxdicationem naturz f'pecifica: de perfona;.
nam homo prxdicatur de Deo fecundùm humamtatem
in lodern ftippofito Vcrbi fubfiiremtem cura acuate, & fit
icducitur ad przdicabile fpeciei.
eONCLÜSIO II.
К Л fYtptfrítnt! ¡uní vert fjr Und; Déos faetus eft heme
Ei homo tarins e(l Deus.
Pr°& i*x Scocor.DsVj poieß ejutd h.tc propejitie tßfimpiieiter
ib;j vera; quc.dpr.obat ex ly.nbolo , & feript. Et Augult. &
q.-i.Jl déclarât quod ckmfnñi* practical feiundum ñd\acens t dicit
ffièlionetn fimplteiter ; guando attítm preedicat tertium ad'jA-
я +■ cens dicil faejienem fcatndum iUnd ejued ß.ecißca!ur per Kr-
tium ad)accns. Et infra. Ex his patet quod Jfla propoßit efl
fmplieistr vera liimtfailus cfi Denn ejuU hm» ptr лШспет
ix ehrißo.Dirf.iv: - из
faeiemis eft Deus & non fuit priùs Deas ! fed hie propofilio
Deusfacías tfi homo ; eft per ;. adjacens > 8c fignificat fnirio-
nem cadere non in perföivm > vcl naturam Dei fed in
Komincm, 5; lignific.it unionem Dei cumfcumanirate , per
quam unioncin Oeus evadit homo , feu liabcns humani
tärem; & iltud in fide ей -vcifffimum. g. & Hb propo-
fino.
Prol>.x.ex feript. q.ioad i. p. In Evangelio dicïtnr Ver- ft,r,
<faw caro facían efl. Et Apoft. de filio Dei dicit quod pro
pter charitíitem qua d.Iexir nos faßut iH in ßmilitudinera
carnis peccati , fc. homo. Ei quifacias efl ti ex Jemine Da-
vidfeeundum carnem.
Confir.i.ex Conc.in Synbolo Niceno dicitut de filio
Dei unigénito ., aufi'bim fallas ф. In Ephcfíno Concilio e'*
declaratur quod nomine carnis inulligi dtbei tolas homo,
Idem doeet Auguft. cavnem ifiam jiparte , tet ttn ittminem
intelligtmus. Et certe non eft maior iniplicanti.i q ôd
dicatiii de Dei , vel Veibo > qucd fedam efl caro , quam
homo nam idem eft utriufque propofiiionis fenfus ; nec
minus diftat care à Deo&factio ejus quàm homo fup-
' ponens pro humanjiate fuppoficata & fubfiftcnte in
Verbo.
Prob. j. Rationc allata ex Scoto ; nam per illam propo-
fitionem fignificatur Verbum . feu naturam divinam qua;
aiiquando non fuit unira hypoftaticè in eadem perfoiia
cum humanitate , jam eft Uli unita fie , ut recrc йШ polTit,
nunc Dens eft homo & ante bis mille anuos ron er.".» ; fed
in hoc fenfu vera eft h.tc propofitio g. abfolutè cîici poteft
Dens falius ф homo, *
Prob. í. p. i. Ex Apoft. citato Chriftus dicitur faftus
Deo p.uri hlius , id clt Deus etc fimint David ftmndum ЦотА
<arntm, ey de, filio a :i failus efl ci ex femine David , £?<-. g.
Ghrittus ut homofactus eft Deus filius , feu Deit & ut
loquitur N.:zi.lnz, hie homi , Dens fadas efl pofle/aam cum
tico coaluii. Et Auguft. talis fait ilia unio at Dcum facer't *
Inmincm c5" harvinem Dram. Et Damafcenus. Verbum tar*' \,Tr¡,
faHumeft. Et caro » verbum & Deus homo & homo ij.j.
Deus. Sec. c. Ii.
Prob. 3. Ratione; htimanitas per v;fam actionem Trini- ¿e bu.
talis uni'tur hypoír.nicc Verbo & lit una pcrfona cum
Beo. g. vere 5c propric fit perfona divina & Deus.
Confir. Quia fi Deus qui non fit , fit h1m1.111ic.1s . dicitut
tarnen vexé /айн homo : quia fibi iinivit Sc afTumpfit hll-
memcatenj in unitatem fuppofiti fui : g. «fortiori & inagii
proptiè . homo, qui abfolutè producitur & fît , dicciuî
7.14 VeCbrïfto.VlïfJV:
fjftus oeuS) iiôcipsô quôd uniturDeo in unitatemper-
ion.T divina:.
(jolie, i. Harc propofitio Petrus faftus efl hemo > fignifi-
cat Petruru iîmpliciter f.iftum çilè ; fed iftud dici non po-
teft de Dec g. nec illud ¡ maj. patet ex communi ufu ha-
rum vocum ; prob. min. nam implicat Deum finipliciter
fieri,cum fit a-ternuj.
T^e/f, n. fuppoÍKum > nempe quod eodem fenfu id dici
debcat de Deo& Peiro ¡quiaFetrus fecundàm fe totum
eft iîmpliciter hftibilis, & fie ex communi ufu propofi-
lionis hoc veiè diciturmonita de Dco.
Oiiic. и "Deus non poteft dici faftus homo in tempore;
(juin dicacur mutatus in tempore quia faftus eft nliquiil
quod non erat ,fed Deus'cft immutabilis. g-&c.
T{çfp. n, maj. & d. prob, fi factire eft per aliquid fibi in-
■trinfecè inhacrens : con. fi per fimplicem unionem ad fe
terminatam : n. anu & conf. nam Deus non aliter faftus
*<ft homo quàm per unionem Jiumanitaris ad perfonam
divinam verbi purè terminatam > quod fit fine ulla muta-
tionc inttinfeca.
lnfl. Non poteft dici Deus faftus eßDeus.%. nec faftus eft
homo. prob. conf. homo eft Deus ; fed homo faftus eft
©eus. g. Deus faftus eft Deus.
' "Refp, n. utramquc conf. nam in prsmiifis eft œquivoca-
tio homo eft Dens per unionem hypoftaticam cum Dei-
tate, & in min. notatur faftio talis unionis , & in confe-
qucnti afiiritur faftio Deitatis in Deo feu in perfona di
vina.
Co« Obilc. i. con. г. p^ ex PP. Hetjuc-etiim ( ait Cyrillus ) &
./Í»-. ejuidam volunt , homo Deus ejftílus </?. Et Damalc. r.en lia-
trop, minem Deum faäum dicimus > fed Deum inbumanatum. Et
>». Fulgent, tuque ipfa cato > idefl, ipfe homo in fe formam Dei
I $. viventis acccpit,fed Deus qui informa Dei crai,formam fervi
accepiu g. expatribus homo non eft faftus Deus.
2. conf. homo perfeftus & fubfiftens per humanara
' " fubfiftentism ; con. homo id eft humanitas non fafta eft
Deus per unionem hypoftaticam ad verbum ■ > n. conf.
nam patres , his propofitiones negant infenfu Neftorii qui
putabat quod homo perfeftus & in fe fubfiftens faftus eft
Deus per unionem maralem perfona: ad perfonam : ft
Eutiches qui confundebat naturas Chriiti , & voIcb.it cas
tranfin'e in unam tertiam ex utraquemixtam. At , in no-
ftra , hac propofitione >fubjectum horn* , fupponit , non
fro perfona , fedfto natura individua gua: faâa eft fub
De Christo'. Щ. ГГ. 1is
iîftens pcr ful fillcmi.im verbi , & hoc fcnfu dicitur quud
Jiomn faiïut efi Deuu
Obiic. г. Subjeclum illius propofitionis . hem» , fuppo
nit pro coto fuppofito , feu pro perfona h.ibente humani-
catem : fed in hac fuppofitione ell l'alfa g. &c prob, mai .
nam in precedent! fDetts.faflus eflhomo fabjeoittini fupponit
ifio perfona divma,(iciit Scpndicamm , & faílio cadit in
fuppofitum g.'&c. »
Keß. n. maj. & conf. prob, nam in tali propofitionc
homo fupponit tantiim pro h.ic humanitate qui aflum-
pta à verbo fit petfood divina , & , Deut ; in alia veröj
Vem, fumitur pro fuppofito aflámente banc humanitärem
per quam fit homo , id eft perfona habens humanitatcm
■iibi unitam hypoll.uicè.
Infi. Si hoc eflét > dicerttur, Immtnitatfalla 'fi Dens , non
autem i homo. g.inc propofitio non cil proprié vcra.preb.
.".ne. non cft verè homo fed humanisas qui aûumitur;
nam homo proprie fignificat totum fuppofitum.
K'fp. n. conf. nam licet itlud primum dicatur , non im-
pedit quin dicatur & iftud eodem fenfu.
Infi. t. Actiones fur» fuppofitorum. g. & paflîones ; fed
fieri D«»j, ellp.uTio in homine g. cùm homo qui dicitur
fieri Deus.iutnitnr pro toto fuppofito.
Keß. п. conf. q'.iid.juid fit de ant. nam dicitur de cor-
poce quod formatur in utero matris, quod organizatur, tC
animaturdicct non fie fuppofitum.
Infi. j. QMod fir aliquid prx e.xillit illi ; fed in hac pre-
pofitionc» homo fit Deus. g. homo priexilrit. illi faftioni ;
g. debet exiûete & fubfiiie.e ut fiat Dens : fed falfum ell
& h.Ereticum quod homopr^exill tt illi faftioni. g.&c.
"fiefy. d. maj. prxcxlllit prioritate nacurx fadioni natu-
tx : con. rci quam ac juirit per actionem : n. maj. & conf.
humanitas Ghr.fti -pracxiflic prioritate naturar fjftioni
unionis fui , non aute n deitati , aut perfoni Verbi quam
per tailionemvel unionem acquirit n. etiam quod ante
haue faftionem veluniouemdebeatfubfificte , led per il-
lain fi< fublifteut.
С О N С L U S I О IM.
HЛ. prêpofitttnci funt ver* ; humanitas Chrifti prid-CÍlinJ-
ta eil ad unionem h/poflaticam verbi ; сУ ißa ; homo
pridellinatus eil ut eilet Deus , vel filius pei ¡ & ißa лЬ-
foluta ; Chriflus pridellinatus eil filius Dci. Ibii.
ttm I.CX Score, Cum ¡titdcftinatit fil grtordinatio alt?
Ii 6 DcChrlßo.D'iif.iK
q.1 Jl <u)us ad ¿triar» priecipalitcr (? ad alta in ordhe ad Wfr>
n, 2. riam ; С huic мим humana Chrißi praerdinata fit gloria.,
ry uni« illa in verbo in erdine adgloriam itaficut pra-
lleßinatum eß harte naturam ttniri Verbe; ita pradeßinatum
eß Xerbum eße hemirtem harte heminem effe Xerbum &c.
Prcb. '.. ex feript. Concil. & РГ. i. ex Apollólo > qui
Rom.! errodeßinatus eß fi/iusDelin virtute fecundtim fpiritum fan-
Ü'tfeatitnts. (ye. It Concil. Tolct. II. Chrißus habet in fe
cem'mam fnbßanliam divinilatis fute ey humanitatis noßra.
Hie tarnen per bec quod tie Dee patrefine initio prodiil j nattts
eanticm ^narc ncqite partus s ntquepradeßinatus ateipitur per
hoc tarnen quod de Virgtne nains efl , (y natus. fjr falius , &
prodeßinatuseffe credendtts eß. Ex Auguft. ipfaeß preedeßina-
t.broi fauäeruue qua infanUefohHorxem maxime domett , quam
ßt ( ye negare quit poteß rede intelligentitem eloquta veriaatis / Sara
rjr ipfum Dominum gloria. > in quantum homo faüus eß
Des flau > pradeßinatum cjfi dieimus « clamât Dotier gen
tium (ус.
Prob. ). quo 'd i. p. de qua convenions omnes ; nam veré
¡Ki. ab icerno Dcus humanitatem elegit & decrevic donate
gloiiâ , & gtarià , &. unione hypoihtitä cum Verbo i uVut
de fafto oontigit in tempore i nihil enim fit in tempore
quod Dens ab ¿tterno non praeviderit & decreverit g. &c
Prob. conf. nam и illa ptopoTitio nihil aliud lignifi-
cat.
Prob, quoad г. p. nam Scorns dicit pradeßinatum ell na
turam uniri verio , iyifa pradeßinatum efl verbum efli homi-
nem ; & hunc hsminem efli Deum. Vade fie «rguittic ex
prscedemibus. Homo ille qui eftChriftus > in tempore fit
Deus & filiusDci ; fed nihil fit in tempore quöcl Deus ah
atetno non praeviderit & otdinavcrit. g. homo ille » qui
eft chriltus > prxdcliinatus eft elle Deux & films
Dei.
Г roll. i. />. quia lixe propofitio Chrißus pr'deßinattts efl
effeßlius Dei i lignificat illud fuppofmini fubfiftens in na-
turis duabus , il.vin.) & humana » per unionem hypoila-
ticam ad veibum ¿ qui ita fit in tempore &eft films Dei ,
lie fuille pracdeffinarum ab jctcrno j fed iilud reriffimum
eft g. Ji ill.i propofitio.
Obiic. i. contra i. & j. p. in i. f ropofitione , Lj hem» ,
& Ly , chrißus , fupponit pro pctfona : fed pcrfona Chrifti
non poteft dici prsdeltinata nec ad gloriam , nec ai
unionem nec ad filiationem Dei » eft enim perfona ipl*
Vcrbi. g. Sic.
maj.namilludfubjeflum » vel Chriiltis
in
T)eChrlflo.T)iíf,ÍV. tiy
in his ptopofitionibus fupponit pro natura i nam ad hoc
liiritatuc per ipfum praedicatum quod ex fe non poteft con-
venire nil: bumanitati ■ feu racione ' humanitatis. Narrt
inqiiir Glofla in locum cit. Apoftoli : nan de verb» Uquitur
tytpoß. fed de ¡¡omine qui nun erat antéquam faüut effet i /*и- ■
manhat enim qua non etat antea , ¡llaptiedefiinata eft.
Infi. pr;cdeílinatio refpicit perfonain -, nam ficut aâio-
nesiunt fuppofuoruni ¡ta & paflîones ; praedeftinari enirn
cftpaflîo. g. Ly. hemo & Chriftui fupponit pro perfonaj
fed perfona non poteft dici pradeftinaca. g. Stc.
'Refp. n. ant. nam imjuit Scotus. Deus poteft tam na-
turam quam perlonam diligere & ei velle bona gloria: &
gratis ас uiiionis. Ad prob. п. ant. nain , ut diximus
aliàs aftiones funt tantùm àfuppofitis fecundùm ultimarte
dcnominacionem > non elictivè.
Ctitfir. hoc ex Aug. cit. predeftinata eft ¡fia natura lin- ßf,
mana tanta fubvcRio , ut js« ttllerelur alti'us ntn ha- t. ij
íeret.
OtiVV. i. r»».?. f. (i Chriftas eit prxdeftinatus , hoc eft
"vel ad gloriara vel ad unionem liypoftaticam » veladgra-
tiam i neutrura dici poteft : g. nec quod fit prxdeftinatus.
Prob. min. i. non ad g'oriam quia Deus. i. non ad unio.
eem,quia illam includic g- &c.
Hte[ji. n. min. & dift. prob, non ad gloriara ut Dem con.'
uthomo, 8c feenndum huminitatem : n. anr. Sc conf. г.
prob, nam licet Chrillus adequate lumpt is , 'fígiiificet to-
tum complexum petfonas in natura fubfiftens; л .men quid
vetat dicere illud comptexum ab aeterno praxleftiiiatua»
ut futurum tale quale fir? Et per confequens , ut filiura
Dei > ficut de fafto eft ! Sed tarnen ira uc ptardicitum ca-
datin cam partem fubjefti quae eft сарзх lUiui ; ut efthu-
manitas , Se non in alism , qua; non eft сэрах ejus,
obiic. г. fi prasdicatum illud , pradeilinaim filiui Vií¿
cadetet in Chtiftum uteft homo , fequeremr Chriftum uc
hominem cflè (ilium Dei : fed roof, eftfalfum : ». &c.
Prob. maj. Chriftus eft id id quod pra-deftinatus eft i fed,
pernos , prxdeftinatus eft uthomo ad elle filium Dei. g,»
ut homo eilet filius Dei.
He{f. d.maj. ut homo >fpcc'ificativè& Htconftans huraa-
nicatem & perfonalitatem Verbi con.fecundùm humanitate
feoriim & red-.iplicativè : n. maj & prob, eius; quand»
tjicimus ut homo eft Deus Vel filiusjDci. Ly , ut homt , no*
fumitur reduplicative quafihumanitas fit caufa cur de ¡II»
prxditetur deltas : fed tantum fpecifi.ativè , itautfenfu«
lit quôd idem fuppofitum quod dicitur homo propter l№
Топ. VI. ' К
гг8 Be Chrifto.Difi. tr.
manic-item qtiam fuppofitat ; dicitur etiam Deus & filki*
Dei propter deitatem & perfonalitatem Verbi ; iicque pra:-
dcltinatio propriè reduplicar fupra unionem qui eft fot-
malis ratio talium veritatum.
piHe. j. Ii Chriftuf eilet prardeftinatus filius Dei; non
efl'etfilius Dei naturalis i fed adoptivus. fed conf. eftfal-
fum & contra not g. &c. Prob. maj. nemo praideilinatur
ad id quod habet à natura ; non enim dicitur homo eft
pnedeftinarus efi'e rarionali's , vel rihbilis ; fed filiatio di
vina eft naturalis Chriflo g. &c.
Hefls. n.maj. & d. min. ell naturalis fuppofitâ unione ;
con. précisa unionei n. min. nam Chriftus praideilinatus
elt ad unionem hypoflaticam îc fie ad fillatîonem natu
ralem quxillam confequitur j umo autem non ell natu
ralis humanitati , fedfupernaturalis & conringens.
Igitur notanda eft bzc regula logicalis . ex Scoto ; quod
•piando fubjeftum alicujus propofitionis plura includit ,
ut Chriftus in all.itis propofitionibus i & przdieatum non
poteft verificar! de ¡lio fubjecto adzquatè 4V fecundum
omnia quï includit» poteft determinari ex prardicato ut
pro uno illorum fupponat , & non pro alio cui convenue
non poteft , ut illa ,Chri{tus eft praitßinatui filius Dei :
quia przdeftinitio ifta non poteft cGnvenire nec deitati ,
nec perfons Verbi quas includit Chriftus , ideó cenfetur
cadete in folam humanitatem , qua: eft capax illius pride-
itinaticmis
Quaeres r. an dicaturpradeflinatus ad ghriam prinfquám
лЛ unienem ?
Heip. ptiùs fuiflépraideílinaturn ad unionem, qui finis
cui prior ell finis cu\ns : ficut priùs eft elle quàm glorifi
car! i fed unió hypollática pertinet ad elle & finem cui fc.
ad conftitutionem Ghrilli g. priùs eil Chriftum ad unio
nem bypoftatUam fuiflè, prsdcftiiiatum quam ad gloriam
vel griúam.
Qu ires г. an ifta fint Vera pradeßinatum eßverium ф ne
minem & neminem efe tie! bum ?
tbii. 'W* rfirm tivè cum Scoto cit. mm hx Sc fimiles pro-
politlones nihil aliud figuificant ii.'li quôd ab artemo Deus
decrevitquod in tempore verln.m animieret h. ik humani-
tîtem in unitwetrjperfooi verbi & fie c.'tn perfonaret , 8c
. AU e. dem ewiera yetbo fie uniretur & pcrfoiurctut ab
■DeChrißo.'Dtfp.ir. АЦ

Q.UiESTlO VIH.
•T>e communications idiomatttm ubi exálñínantiK
ali6 propoßtiones licita vel illicitл & яШ
modi ioquenäi in кос tnyfierio.
EX hic quxftione lucem accipient difta in pricedentlbu::
ad veiific.itioncm plurium pröpofttionum qua; in hóc
rnyfterio fieri folent. idiome , latine > (ignifícat proprieta-
lern i unde Co nmunic.icio idiomatum'dicitur > quando ex
duabus natucis , divina Sc humana qux funt in Chrifto >
proprietäres iinius nibuQHtur alteri Sc vicillim.
H*c comeftûnîcaùetriplei eft i. lutlurmfam , qua natu
re de fe invicem pczdicaniBr. Ut Den; efl homo & harn*
tßDtusz. proprietärem ; quando proprieties unius'tribuun-
tur alteri ut homo eft immortalis Sc Devi mortalis ¡, opera*
fionnm ;quando operationes unios ГИШКЯ tribuuntur al-
teti. Sed hare quaiitio princip.üiicr procedü de commit-
nic.uione proprietatum. {.cqu.iricur an & quontodo ad-
mittenda fit in cJirifco ! Et qusnam regula: in hitpiopo-
fitionibüs feivanda: fait î
С О N С L U S I о.
ÎN' Chriflt admitiendo, eß comíanmeatio idiomatum. ïft cora-
mimis & de fide.
froh. î. ex Scoto » qui fupponens illam communicatio-
nem dicil quod. ^Ab illa excip'mntur illa qut exprimant '^'g
nntonem natura ai perfonam y quia illa communicatio *n%\g^*
proprietatibusßl propter unitnem & itaprœfuppotiir uniones*»
g. admittit communicationem idiomatum , aut jllam
fupponit.
Prob. i. ex PP. nam inquit Nyflenus qui d¡xi: quod fi-j.«^
tut patibilicas quae efcprop'rietas humamtatis ttibuiturDeo, tunom.
ita nomina Veo digna in homintm * defcendunt ade'o ut tile
qui in cruce cotfpeclui eß Dominus gloria mmintlur ob e'yct
quod incoabjcclumeß& humile commixtionem &c. Et Orí
genes- Per indifßlubilem unitattm Verbi çy carnis omnia Ир.лЛ
qua carnis funt adfcribamttr с Verbo -quomodo <y qua Verbi Rofo
■fiml praJicantur in tarne, idem docet Amb. & Daraafc.
К x
гго De Chiflo . Dlfp.tV.
» it W. ыпш efl Chriflus ¿? una ipfms perfana > duos tarnen naturas А-
thct.. ,Porro cum ex divinitategloria naturaliterprocedat ,
C' '* utrique communis efl propter hypoftafis identitatem. tt fie de
aliis. Et Concil. Ftancorordienfe in Epift. Synodica , per-
fonaunimfacit я' quod homo pertulit Deus pertuliffecrcdatur.
Ctnfir.ex fcript. nam Apoft. eundem Chriftum dicit Dei
filium ihAredcm unherforum per quem fecit & fácula 0c.
Colojf. y^£C dicuntur de illo fecundiim divinitatern > addit purga-
tiopcccatorumfacicns, fedet ad dexteram ma]eßatistin excel-
fis , tanto melior ^ingelis efftflus crc. Hic dicit fccundùm
humanit item. Dcnique Apoft. tarn divina quam humana
permixtim de Ctirifto fetibit , cum dicit quod eriputt nos A
poteßate tenebtarum....in quo h.ibemus redemptionem peifangui
пет ipßus: . qui eß ¡magoDci invifiíilis ¿pe.illa pertinent ad
hominerri.iíta adDeum. Sic & ipfé dicit de fe iecundùm
Deitatem ^ntequam „Abrahamfieret ego fum & Dcum vocaC
pattern fuum & (écundum humanit нет fe dîcit filium ho
minis.Et nemoafcendii in catumjd pertinet ad Chriftum ho-
ттет*^ qui defeendit de cctlofilius hominis qui eß in calo.
Tunc huraanitas non erat incœlo nec defeenderat j bene
veto afeendete debebat in cœ!um in quo non erat.f
Prié. |.ex dictis. Per communicationem iftamdicmit
Deus eft homo &c. Verbum feu filius Dei eft filius homi
nis , Denique proprietates dcitatls & hujus humanitatis
verè prxdicanttir de Chrifto ¡ quia ipfz natura; in ipfo
uniuntur > ita ut Deus & homo fint unica perfona. g. verè
ad invieem prxdicantur & eorum proprietates.
Confir. ex Concil. Ephcfino in quo deffinitum eft В. V.
Matiam elle matrem Dei, quia Chriftus & homo quem
geniiit eft Deus & homo licet ipfa non genuerit deitatem ,
neque.perfonain yrbi. Item ex fymbolo , in quo idem
Dei filius dicitiir natus ex Maria Virgine & homo faSus.
g. filiatio divina feu ex Deo , & filiatio , feu nativitasex
Maria , funt proprietates Dei & hominis, g. illa: pracdican-
tur reciprocè de i I lis naturis.
Obiic. fi daretur ilia communieatio , diceretur Deus eft
creatura mortah's , mortuus Src. Quia hxc conveniunt
humanitat! ; fedhaecnonpofliint dici. g. nec admitti ilia
communieatio.
Tt^fp. n, maj. nam aliud eft quod ha: propofitioncs di-
Cintut de chrirto in quo ilia: natura: uniuntur : aliud quod
nbfoiutè & indetwndeutei ab illa unirate perfona: & extra
Chriftum pra-dicentur.
Obiic. г. per illam еояотяю'cationcm fave:ur ecrori. Ец-
ochU ; nam naturx cbrilti raiftemur ät confuí du,itur;g.
non eft admittenda.
Be Cbriíio. Dlfp. IF. ЗАЛ
. 7{eff. п. .int. & rationem cjus^ Imô opponitur üli ertorii
itam communicatio proprictatumarguit diftinftionem inter
illas naturas : non enira natura communicitur ad leipfam.
CON CLUS I О П.
HЖе communicatio non eft realh inter attributa divina ¿7*
humanitatem ita ut illa veré & realiterJini in bumani-
täte , ntc proprietates humanitatis in natura divine quafi fer-
maiittr CT intrinfeci illam denominen!. Eft de fide contra
luteranos.
Proí- i. ex Scoto . quatenùs docct illam communica-
tionem in.prardicationibus fieri propter unionein natura» ц
rum in fuppofito verbi ; & illas naturas m.nncre diftindflsj
nam fi confunderentur proprietates naturarum illarumj ita
tc ipfac naturae mifcercmutj.quippefunt infcp.iiaUles à fuis
attributis propriis. Hinc
Proh.i. quia de fide eft in Chrifto eflè duas naturas ;
divinam &hum.inam , integras icimpermixtas /hoc c)efi.
nitum eft contra Eutichem , ita ut unio facta fit in pcrlo-
na & non in natura, g. & illarum naturarum proprietates '
funtimpermixtz reabter > ntc aliter uniuntur quam in
pcrfona Verbi.
% Confir. nam proprietates humanit.uis non poflûnt die»
incíTe formaliter divinitati alicqui ron eflèt (implex uee
immutabilis j nee etiam attributa deitatis poMunt incfle
formaliter humamiuti ; alioqui etiam in abftratto dicerctur
infinita &c. g. ilia communicatio non eft realis пес for-
jralis inter naturas & Carum proprietates.
Confir.i. Quia unufh atttibutum non poteft realiter com"
municari fine ..Го ; cum fint realiter identificara ; fed funt
multa attributa divina qua: repugnant .humanirari , y. g.
afeitas , fimplicit.is , sttemitas &c.
Igitut ilia communicatio confiftii tantiim in hoc quodi
ut dicebam , t.itione pcrfona; divina: > in qua divina &
humana natura uniuntur ; Carum proarier.ates de codem
fuppofito in Chrillo pro:dicantur ; ut cùm dicirOus quod
in Chriito , homo eft Dens , œteinus &c. Et viciffmi ; Dtus eft
homo mortalis &c. it hare iiihil fignificartt , nifi quod in
iila pcrfona Chrifti dua: ilia: natura; cum fuis attributis
uniantur.
Ratio ell quia quando dus natura: vcl forrra: uniuntur
in uno fuppofito pollbnt amba: de i lio pradicari ; ficut
quia albedo &duIcedo uniuntur in laite , rectè de ipfe
& de fi invicem fub Ша rarjoi.e fubjeäi rta:dicantur ^
*- i
2ii DeOhrtße. Щ>'. TV.
n«m drèitnr hoc album eftdnlce ; Si hoc duke eft alburrW
fie deitas Si humanicas pra-dicämr de Chrifto in quo oniurj;
tut in unitate perfonx & fic dicitut hie homo eft Dens 3f
Deus elt homo 8i hxpropofiticmes (igni£cant quod cadem
perfona eft habens deitatem Sfhumanitatem.
Mdtth. obiic. ex (ci'ipt.omnia mihi trMitafian à pâtre mío. Er
4. Apoftolus inChriflt habitat omnis plenitude divinitatii cor-
Coleff, pnalhcr. g. communicatioilla natura .divina: ad humanara
It eft tealis & formalis.
T{tß>. d. conf. communicatio utriufquc natura; in pçrfona
Chrifti con. inter naturas ipfas & ad inviceni ¡ n. coni,
nam , fcript. vult tamùm quod in Chrifto verè inhabitat
toca divinitas > ¿V tota humanicas in unitate perfona; ¡ non
autem quod tota divinitas fit formaliter in humanitatc >
nec ilia in ilia, immediate. ■
Obiic- г. per unionem hypoftaticara communicatur rea
liter fubfiftentia divina humanitati ; g. Sc natura divina Sí
ejus attribuia i prob. conf. quia lia?c non minus identificaa-
tutdeiutiquàm peiTonalitas Vetbi.
Цеф. n. utr.imque conf. nam ex communicatienc fubfi-
Itcnciar. quae eft velut medium in quo uniuntui illa natura
ron fequitur immediata unió ilbrum> nec aliorum utriuf-
que attributorum intet fe ; quia humanitas non eft capax .
alteriuscommumcatioms quam fubfiftentia:.
Obiic- )■ communicatio idiomatum inter illas naturas
Chrifti non eft puré verbalis , fed veta. g. realis Sc for
malis.
Щеф, п. conf. ve!, (ic d. eft vera quatenùs illas veré fig-
nificat unjri in perfona Chrifti , qui veré Si realiter- habet
ntramqae cum luis proprietatibus ¡ con. quatenùs fignifi-
carct illas immediate intra fe uniti , & commifeeti cum
fuis proprietatibus п. conf. nam, ut patet ex diftis , illa
communicatio deitatis & humanitatis in Chtifto eft qui-
dem veta fed mediata & racione perfonae.
CONCLUSIO III.
Retiene communication:s idiomatum , dici non poteß quoi
Chriflus ut homo eß immenfusvel ubique • fed tantúm гл- .
tiene divinitatis С ut Deus eil etiam de fide contra ubi-
quiftas >qui volunt humar.itatem ehrifti ratione unionis
cum dótate & verbo per communicationem proprietatum
eile in omni fpatio & loco Cent divinitas eft ubique pet
îmmenfitatem. Eft etiam contra Euticbianos . qui, cùm
dpcçtent humanitärem in Chrifto craufifl« in dejtatem »
7> Chriño. Drfp. IK xi)
vetutramque naturam tranfiflèin tertiamex utraque mix-
tam . dicere debuctunt thrilium efie irrmienfun) & ubi-
Prob, и ex fcript. tribuente illi pra-fentrim determma-
tam in aliquibus locis fucceflivè ¡ta ut non eflét alibi , ut
¡n utero Vi'gim's per novemmenfes pofitionem ejus in
prœfcpio ; delationem ejusin jeruf.dcm , & injEgiptum
8c rcditumin terram Iftaèî. Item in morte l>iaii dicic
ipfc gaudeo propter ves ut credatis quia non cram ibi. Et Mar*
(ha. Domine fi fuiflis bit & éùm ekvatus afl'umptus elt in
c«elutn. g. Chiii ii¡ s non erat ubique.
Prot. i. ex Patribus. Nam Augufiinus in hic verba
Cbrifti ad Jatronem ait. Si fecundum homtnem quem Verbum
P«*ifùfcefit putamus dillum effi , hodic mecum eris in
paradifo y non ex verbis putandus efl in calo tffe paradifus ;
nequeenim ipfo die in caîo futurus trat homo Christes I. fed in
inferno fecundum animam & in ftpulcto fecutidum tar- .-д..
пет eye. Cndeconcludít ; ergo fecundiem heme carnis for- J' '
mam-, non esputan dus ubique diffffus -, Et 'S. Fuigentius,
Vnus idemque localis homo ex homint'quü eß Titus immehfus
ex patret fccundùm fubßanliam abfens calo dum effet in terra,
& derelinq>-eni lerrttm- tum aftendit in calum. Secundum
vero divinam immenfamque fubflantiam i rite calum dimit-
tens cum de càlo defeendit , пес terram deferens cum in
calum afeendet £rc. Et fie de aliis : g. ex pattibus , ubiqui
té» , feu imroenfita* r.on pr.rdicatui de Chriño ut homo
elt , fed folùm ut Dens eft.
Pfob. ;. nam immenfitas efl: ¡ta propria fol! Deo, ut
nulli creaturx convenirc poiTit . quia onmis creatura eft
eflèntialiter finita, g. humanitati Chifti qua: eft creata
non poteft ineflè immenfitas vel ubiquitas ¡ patet ant. nam
Chrilluseft verus homo fimilis nobis.
Quod autem fccundùm divinit.itcm ubiquitas conve
nir Chiifto- > patet ex diflis , ubi de immenfitate Dei j
nam Chriftus eit verus Dens , pcrftSus Deus. g. fecundûm
cteitatem omnes perrectiones divina; conventual Chriito.
g. & immenfius.
Obiic. i. feript. tribnit feepè nbiqihtatem humanitati fcja!i;
Chrifti , nam de fe tit homo eft dicebnjpfe vobifcumfum гг.б--
ufque adconfummat'iontm faculi. Et , ubi fient duo vel tres j«-
cengrtgati in nomine meo in medio eerum fur». Et Apo- Eph'S'
itolus dicit eum afcendiffe'm ccchini ut implccet omni.-, g. 4«
Chnltus eft ubique.
Це/f. n. conf. nam illa affîlteiuia ron eil per prafentiara
bjimanam , fed d.yinam le. per gcatiam o¿ auxilia divina ;
2г4 De Chrifte. Dißr. I V.
ficut ollmdieebat Jeremix < ne ùmeu . . . quia tecum <j»
fun. Ilia vero prxfentia & afliftentia in congregations
bus & conciles ett divina quoad tealit.item ; & huma
no-divina morílitet quoad authoritatem > fecundùm
quam omnia ibi definiuntur >& ilia rcplctio dicitur de
bonis fpiritualibut j qux in omncs diffundet. T^eplebimur.
in bonis domus tut. Et , rep/etifunl tmnes Spirttufiinclo.
Infi. Vcrbum divinum eft ubique i fed Ch iltus homo cfc
Peus Vetbum g. Chriftus homo eft ubique.
Keß. d. min. eft Dens vetburrt per fubfiïtentbm Vcrbi
le cKvinitatem : con.per huminitateni : n. min. & conf.
nam cfc ubique per divinitatem fo'.ùm.
Infi. г. quando dux res uniuntur infcpar .bilitcr ubi-
eumqueunaeft , altera i ft ; fed humanit s к divinit.:s
in Chrifto uniuntur jnfcparabjliter & divinitas eft ubique
S- &c'
Kejp. d. maj. fi fini unitx reciprocè & adxquatè ; con.
maj. & п. min. fi inadequate & ex una tantùm paite:
я. maj. & conf: nam human.tu pendet quidem à Verbo
In quo fubíiftit , Sí ideñ non poteft eflé fine verbo , & ubi
пои fit deitas ; fed deit is poteft eflè ubi non eft humani-
tas i quia deitas non eft adxquatè unita humanitati fed
infinité illam rxcedit.
Gbiic. i. fi humanitas Clirifti non eilet ubique cum
Verbo ; quando nioveretur local) ter moveretur & Verbürg
«juhfecum fubfifteutiim verbi in qua fubfiftit dcrerret
cpnf. eft falfur.i & .ibfurduTi. g. 8cc.
Keif. n. maj. & prob, ejus : nam fufficit qnod ubicum-
que/it prxfens humanir is fit prsefens vetbum ill. m fuftcn-
»ans i illa movetur per mutationem loci, vetbum au rem
ubique adefc per immenfitatem ; пес illa «ontinet in fe
Vetbum definitive ut corpus animara ,fed è contra, Vet
bum in fc continet humanitatem.
Obih. j. hxc propofitio eft vera , Chtiftus , feu , hic
homo qui eft Chriftus eft ubique g. Si ifta > Ch. iftus ut
homo eft ; patet conf. nam utrobiquc homo fignificat idem
fuppofitum ; prob. am. nam corhmunicatio idiomatum
non minus valet pro immenfitatc quam pro alifs attribu
tif & pro ipfa divinitate. Ec ex Damafc. dicere poflumus ,
bic homo increatui eft , & imfafsibilii , & intircanferiptus
eye. g. ficut per communicationem idiomatum djcere licet
bic homo eft oinnipotens > imo 8c eft Deus j ira & did
poteft , hie homo eft immenfus
_ R«(J. n. conf. & prob, ejus , nam int. homo fuppo-
nit pro fuppofito & iucludit Vetbum in quo humanités
Ъе Chriflo. Difp. VP. l is
fubfiftit , r.itione cujus convenue î IIi poteft immerifitas ;
in г. vetó propter particulars reduplicritivam fupponit
pro fola humanitäre fecundùm qu-m fignificatut illi con
ven!te immenfitatem.
CONCLUSIO IV.
ADveritatem propofit'onum ex vi communieAXionit bulus
pradicatum ¿r fub)eSum dcbcvl exprimí in concreto gj>
fine reduplication!, ut , DcuS cft homo íi homo cfí Deus.
Homo eft omnipotrns &c. IfàTerifuntfilf*; humanitas
eft Deus vel omnipoters. Vil homo iít ommpotentia ,
vel deitat , ntc ißt , Chrifus ul homo eß Dtm , z tl omnlpottns.
Eft communis.
P'ob. U < х Scoto. Qjia rmtii hajus communication!s eß -|,4f.«.
ejl'.odfuppcfuum recipit yrtdiciiuoncm in concreto i/lius natur* f.l*r£
in ejttafabßßit. idcö in ifiii praxlicationibui debet Temper и.1
implicite ve! explicite importari perfona feu fuppofitum >
quaii íubjeítum & medium in quo illa prœdicaca uniuntnr
cum fubjeftis de quibus prxdicantur. V.g.ia ifta , Deus efl
homo. Ditas & homanïtai qua: figniñcintur ut forma; per
illa concreta iinportatac uniuntut in fuppofito quod deno-
taiut per utrumque extremum , & fenfus eft quod ill*
uniunmr & fubfiftunt in cadem perfona Verbi.
Prob. i. p. i. namconctetadeitatis eoninfunt necuniun-
tur humanitati nifi ptout hatc cft ineodem fuppofito; non •
autem pcout eft ab illo abftraña, imù humanitas ut ?.Ь-
-ftrafta , fepaiatur à Deo i & viciflim deitas in abftracto
importatur ut fcparata ab nomine, g. natura; ¡Harnee
eorum proprietatcsnonpradicamur de feinvicem nifi in.
concreto in quo involvitur perfona in qua amba: naturx '
¡к-earum proptietatcs eommunicamur.
Prob. i. quia partícula reduplicativa fignificat formam
fobjeai in quod cadit eflè caufam feu rationera formalem
convenïentia: prsdicati cum illo fubjectov. g. cum dicis ■■■
Chrißm Uthörn» eß Deut J eft quafi díceres , humanitas qua
eft inChrifto , eft ratio , cur Chtiftus cft Deus , Jovicif-
fmi : cum dicis Deus ut Dem eß htmo ; Cgnitjcas quod dei«
tos eft ratio cur Ch iftushabeat humanitatem , fed ucrum-
que rajfum eft g. &c. idem eft íi djeas , 'chrißus ut homo eft ■
immartalis ; vel uternvs ; Dem ut Dem eß rnorlatii &c.
Hxc igitur cft ptincipalis tegula propofitionum quxfiunt ■
deChriito ut natura: , vel proptietates earum de ic invi- -
cemprardicentur,
Hiac cblligis i, regulas» ¡n}¿s propofitioajbti* Çb^i;'
ztG De Chrifiq. Difß. J V.
vandaro efl'e; ut ipfe natura: vel Carum proprietàtes de fe
jnvicem predícenme in concreto ex p.,tte tarn fubjeai
quam predicate > non autcrn in abitraflo , propter raciones
aliaras.
г. Eft ut nulla apponatur partícula reduplicative.
3. Vt pracdicaraenuntientur per concreta, fubftantiva,
non per adjeítiva falcem accidentaliter deno viiiiativa. [deo
Çoncil- Ephefinum reiiciebat banc ptopofitionem Chri-
ßus eft Deifer , feu Theofphorei. Significar enim cum cfli
boroinem fubfiftentem in fc & feientem Dcum vel deita-
tem. Eodem modo reiiciuntur iílac , chrifius eß deificauts:
(ft ; horns dominion , ye\ deificatus ; filtern debent ac'rr.o-
dum caurp proferri > nam per iftas & limilcs locutirncs
fignificatur Chriftum non ,eflé peri'onam divinam , led
per fon.im deificat am.
4. Rcprobantur etiarrt ilia: propofitiones qua: à Çhriflo
excludunt vcl fupp.ofitum divinum , vel alcerutram natu-
ram ; utfunt iftae. Cbrifim eftpuns Ышо,уЛ , pmu Dem.
j. enim excludit perfonam Veibi& deitatem. 1, verô hn-
manitatem. Item & ifta Chrifius ajfumffti Verlmm , vel, ha-
minem , yel deiiaiem , г. verô> liunianjtatem vel homineir),
vel humanhm eft incarriata ; licet po(Tit dicj vetburn eft ад»
çamatum vel aflumpßi humanitatem.
f. Non debent uila: propofitiones de Cbrtôo exprimer^
yirjiBoncm natura; cum fuppofito Verbi. Nam > inquit
Scotus , cùm Veritas propoiicionum reciprocarum pendeat
ab unione naturatum in verbo j debent femper illam fup-
Jionere. jdeo ha:c non probjtur Chrißus eft fa8m Ьещ:
guía ¡Uud fuppofitum de fe Deus eft, & talis de fepre-
ftippqnittir '} beuè veto dicitur faâus eft homo i ficut na
tura, ájvína afliimpfit Immanam non è contra, , nee; Çhrj-
ftus afl'umpfit divinam.

DI SP ИТ ATI О V.
"Be anima Chrifli , &j>roprîetatîbns ejus.
ШАм fuppofuimus , imù le probavîmiij Chriftun
iuiflè verum hominem ex anima rational' , & hu
mana carne [ubMenUm* Jam id fpeciaiiter examinant'.:s. ,
ítuteaqux adíllírK perfeftiones fpeâaot j íéd bievitei-i
OK iu lefeiitjçnibHs «ÇtAflWU tewpus.
De Chrifli anima. D!Jp .V. "~

QJJ Ж S T I O L
An in Chrifio ftterit anima rationalis fimilit
nofiréi cr utferma corporis.
APo'litjaris htrelurchn inter nlios errores doceb.it Ver-
bum aflaraphflè folam catneni ex V. Maria juxtailliid
V'crbum caro fall'im tß \ anirnam vero поя aîiam fuifle
«juàm ipfum Vcibum (iip plertyvke'm animât. Alii putarunc
in Chtifto qlíiilem fniíVe animara , icA fine inieilcitu huma
no. Fatum yrEncrunt illas bírefes. - ,
С О NC LUS I О I.
fS'Chrißofuît -jera anima rationalis e'yifdem fpeciei cum no-
flra. Eft de fide.
Prob. i. ex Scoto qui banc veritatem ubique fupponit , .» rf.tí
8¿maximédum quïrit , an Ch'ifi anirr.t collocAta fuerit ?.=.3.
fumma gratia ? ^énfummafruitie voluntati! (¡re. * 4«
prob, i. ex feript. in qua chriftus ipfc de anima fuá lo- Matt.
quítur ut veté humana > cum illi tribuir- npftras aliquot -6.
paííiones. v. g. triltüiáin ; trifíis eß anima mea tifijuc adrnor'
lern. , nunc rttrbala eß anima mea. Et odiiltn. So'emnù
taies véflrM edit anima mea > Si feparabilitatem ; poteßa-
lern habt« ponendi animam meara} qux , & (imi'.iti bou pof-r
funt dici de anima fenfitiva , nec de divinitate ; ideo сипл
dixit pater in mantis tuai c ommends ípiritum meum. Et ,
clinato capite exttfn ßiritum ; non commendac , nec tradie
deitatem g. Stc.
Prob.}. exConci!. nam in fymholo Athanafii perfeBut _ ,
homo ex anima rational! & humana carne. Et in Contil. '
Ephefino S. Cyiillus fcriblt ad Neftoriurn qaod Chriftus ' *
bàbet veram an-imam. Et Damafus feribit ; Chriflus conti- ^ й<е--
ям-бдг totum hominem. Idem çolûgitur ex Concil. Caiee- 'Л. «Ä-
donenfi & in V. & VI. Synodo ex Lateran. IV« & alibi def> s"
fîniturquod Chriftus eft perfeâus homo. ■ -
Prob. 4. ex PP. cx Hieron. in jllud Pialm! non derciin- ffi Tfj,
qucs animam meam in inferno j quia , inqUit , illttc defcetl% £9.51»
dit-ut tdeitos fuos ex inde ejiceret , & diaboluni ligaret. E
AuguJK dicit eum fuijÇc in inferno fecunditm animam, in
fifUtcreftcHniitm corpus ;ficundim aultm cjuod Deus ubieojj^..
К «
2 18 De anima Chrifli. Difp. V.
hi in paradifo erat , Se lie loquebatur ut Deus > cum dixit ■
Utroni Miemecum tris in paradifo. Idem docciu unani-
miter аШ PP. & Theologi.
Dixi > t)ufdem fyecici cum tiofira ; nam fuie homo ve-
rus » & fimilis hominj qui peccavic ; & utdocet Apoft. .
ipfe. Ыоп confuniitur its fralrts futs vocare. unde de-
Rebf. bait per omnia fratribuí afsimilari. Unde inquit S. .Leo,
в!-- anima Chrifli excellit nuflra* animu . non diverfitate generist
* ' fed fublimitate virtutil -¡ efl inim ejufdem generis cum nofris
animal/us ,fed excellit etiam uAngelos fecunditm pleni1udi~
пет gratia i &veritatis. . . tenens nobifeum in corpore ani-
maque naluram &c, generis autem nomen non fumit. Lo
gicé i in rigore pbilofophko > fed pro fpecie.
ОШс. i. Ii Chrittus habuifl'-rtotarn noftram humanita-
tem quoad corpus & animam ; habuiHèt etiam fimiles co
gitations ; fed hoc illi r-pugnat ; quia in cogitationibus
bumanis femp'r fubeftaliquid peccati ; JUXta ijlud fapien-
tlacarnií inimUa eftDet C£- g- Í№.
Hçfb. d. maj* fiimles in natura & phiGcè : "con. maj. 8c
л min. inmoribus St quoad defeótus n. maj. & conf. <ha-
fcuit ûmilem animam Se cogitationes phificè fpeñatas ,
non moraliter , пес quoad deieiiu» qiiibus anima; Sí co
gitationes noftra: fubjaccnt ex peccato.
Obiic. t. Chriftus non. egebat humanâ mente , feu ra
tio ne ad fuarura actionum directionem : g. пес anima
rationali ; quia hatç illa erat iimtilis. Prob. ant. nam fuf-
Édebat mens divina.
f^íj. п. ant. & p.ob. ejus : воп enirominùsigebat fa-
ciiltatibus anima: quam ipínis anima cr.titate > & iubflan-
tiá s imo &c ipsa humanjtate.
Obiic. j. damnntur quid m piopofitia qu.i diccbatui
ínimam Chtilti non fuilVe perfeáiorem anima Juda : fed
/ion fuiflèr perfeñior Л ruiflccejufdemfpeciei. g, &c. Prob,
min. nam individua omnia ejufdem & unius í'peciei íunt
ítqualia. g. . ' '
^tß. d. maj. non fuiflè perfeíliorem fimplicitet te ib-
íolutc Sí cum illa comparntione ad Jud.im ; con. quoad
eflèntiam; п. maj. & min. illa comparado anima: Chrilii
cum anima Juda: eftodiofa > nifi cum addito , fe. in fpecie
& quoad efléntialia ; nam quoad dona accidental!» , tam
natura quàm gratia: , fuit fumniè perfectior extra omnem
«oinparationemfixpcr omnes animas crestas , & ipfos An
jeóos* Ideó p.wèiitendum. tali «uppaia.tiqnc tí fropo;
De amma Chriß. Di/p. p„

Q_U £S TIO II. .


1>1гит яп1г»а in .Cbrisîo habuerit ufum r»tioñis
ab inßanti conceftionis !
SUppofitä veritate de .mima rational! in Clirifto, & qngd
in nobis non habest ufum rationis niii poil acqoilitam
peifeftionem aliquam tactiltatiren corporalium , ctüm ex
tra utetum matetnum , & Icniim atqje fucceifivè. Mcriio
hic quicrimus an id ita contigetit in Chrilto ! An potiùs ab
ipfo inftanti conceptioniri infulionis ejusin corpus > hl-
buerit ufum liberum & pertcftum fui rationis. .
CO NC LU S I О
Ctitiflus ab. iyfo primo infant! cnceptionis haiuit pcrfe?
ctumufum rationis. Eft communis.
Prob, и ex Scoto ; nam ideo purat Chriftum potuifle ? d rS
mero i in primo inftanti conceptions quia , inquit , hue E>¿¡-
tmniafuerunt in Clrrißo in i inßanti conceftionis i fc. potin-
tia perfe&a , gratta > objeflum prafins ptr intelUBum $ fc. .
Iota Trihitaicuipoteß villi bonumpropter fi » & non impe-
diebatur .... cum igitur Chrißus à principio fuá conceptionis .
fuerit perfiü»s,in cogniliotie omnium i faltet» 'abßraäiva ,
fotuitfine ßllogi^atione eligere &c. Certè non potuit mererí . i
fine perfecto ufu rationis , & perfecta cognitione. Idem
colhgiturexahisconclufionibus quibus docet eum fuifle
beatam > & beatitudinem illi fuiflè coivam &c.
Prob, г., ex illo vaticinio jeremía:. Creavil Dominut pj¡(,
Tstvum'ifuper terram ; famin* circundab'il virum > vir orient rem. у.
nomcne'jut, fc.à coneeptione etit vir formants & perfe
ctos г non quidem corpore fed mente i quia inquit Glofla, .
ex D. Hierünimo )uxta incrementa atatis per vagitus &
ihfantiam profcere videkitur fapientià & átate J fed perfe-
Rus vir in ventrefemíneo fotitis monfibut conlinebatur.
Ccnfir. exaliisPP.nam,, inquit Auguft. in aliis infan
tibus membrís anima rationalis miferabili ¡gnorantiápriegra-
VAtur , quamplane igmranlifun. пи/lo modo crediderimfuijfe
in infame illo in quo verbum caro faüurn eil пес illam ¿em¿a
animi tnfir&itatem fuerim in Chrißo párvulo fuíficatus. (<^¿.
tttufsbins Csf.ir. Chlißum ¡nducjt cum pfaltnifta, lo-
уд о De anima Chajii. Di/p, V. \
q icntem. Ve ventre matris тел Dens тем es tu putei*
bar ut relltjui infinies impcrfefifis eße & abfcjue ufu rationis',
ven enim cram talis , licet mihi ceteris bominibus fimils -
ejfil' corpus i cvmAntrA celtvun gefläfili? me in' utero adhuc Ы-
terem ¡te tarnen Dmm тент videbam &c. Et S. Bernard,
in locufli cit. ex jeremía ; virttm-dixerim lefum rion .tan*
.*'* tuf» cum dicere'urvir polens in opere &-ftrmonc ; fed etiam
У** снт teñera adhuc- iiifànlls*mcy»bra , T>ei mater vel foveret
in gremio , velgeßaret in utere.,.. ncquc minus häbuit fa-
pientia. . , .. concepms quam nams. . . - confiât erg' <¡u№
femptr 1. virilem animnm habuit.£?c.
Prob, dtnicjui e.( dicendis de viGonebrata & fruitionr 8i
mérito ejus -, nam Ii , ut videbimus ex omnium fenfu .
ha.'c habuit ab ¡pío inftanti coneeptionis. g: multo magis
ufum rationis > tine quo illa eile nonpoffünt.■
Obiic. ! „in Chrillo talem ofura non ptobät пес textus
ullus feripeurx nec ulla experientia g» gratis afiêrituc:
prob. am. nam psrtiùs- contiarium tolrigitur ex eo quod
etiam natus diciiur infant pannis involutus. Et , non vide-
rnus quod Miria vel Jöfeph , in illo deprshendetint fi^-
num talis ufus.
3ÇffJ.4. n. conf. nam , ex axiomate- scotiftico , Chriflp
tribuenda eft oranis illa perfeflio aa'x non tepugnatfeript;
vel traditioni Ecclefia: , & tantum eft glorificandus quan-1
tum poteft abfque contradictioneferiptnra; talis autem eit'
Ьжс peifeflioinejus anima , licet de iih nec ftriptuia nec
traditio loqucrentur.- «
1{eß>. i. n. ant. nam locus ille feriptura: & patres , id
spertè Catis decent & magis patebit de metito & beatitud
dine ejus».;
Obiic. i. Chtiftus humanitärem noftram aflürhpfit cum
omnibus infirmitatibus excepto peccato > $c qua: comi-'
tantur- peccatum ; fed carencia ufus rationis in illo ftam
non eft peccatum ; & forte infantes in ftatu ¡nnocentiae Si
in utero mattum caruifTent tali ufu. g. &c.
Ket~]>. d. maj. cum infirmitatibus cenferentimis ad paf*
fionem Scmeritum: con. abfolutètuin omnibus, n. ">ai»
& min. nam potiùs illeufus çonferebac ad me.ii«m & ad
Uàtfa «demjtipnis.
Be aximä Cbrißh Diß>. V. . r$i ■:

Q.ÜJES-TIO III.'
Vtrum in anima Chrifli fuerint paßiones hamattftj
fimiles noßris ?
Dlximus in I'nilofophia. nomine pafliomim intelligi
quofdam actus vel motus appetitus fcufmvi vel ratiö-
nalis quibus t'ertur in bonum fuum , vel quibus averfatur д/д
&fug¡! malum ßbi. De his. Diximus in traft, de aoimaiSc i it£
in traft, (.hu jus fummae.Difp.j.pcr totam & quidem facisiWs,
fuse. Ideo breviter agemui..dc i Iiis quatcnùs ad chtiftum
pertinent. Pafsiones autcm communitet numerantur un-
dccim , amsr, & ttdlum : defideriumj&c fuga ; gaudium & tri-
fUlia, fitf,timer & defpirattc:limiir & audacia Sc iia;tk quin
qué dicuntur pec ci nete ad appetitumirafcibilem , f fex ad
concupifcibilem.
Suppono antera ¡lio: motus folere elle- in nobis cum
plurimis defections ; & maxime ex quo per peccatum cjp-
c ¡tata eit difièntio inter appetitum fenfitivain & rationalem
i..in nobis pra:veniunt ufum talionis ,• feu ejus adverteri-
tiam & judicium, i.fzpè fetuntur circa ¡Ilícita 3. pertur
bant raüonem , & impediunt rcftum judicium. 4. per
rebellioitfmariovcnt contra diftamen rationis , etiam re-
ftx , & avcrtunt à bono honefto , ut inclinent ad inho-
neftum &c. At certiütmum eft quöd in Chrifto non fuí-
runt cum illis defcftifejs i ideo dicuntur propafmnts -po-
iiùfquàm papiones.
С O NC LUS I O:
P^fsiones nojir* ¿mr.isfueruni in Chrifto : fed ordinatifsima,
& pacatifsim* , 0- fme defielîbm quitus fubjacent vei
fub¡acerepoJJUnl in crcaturis. Eft communis.
Prob. i« ex Scoto qui docet triftitiam fuiflè in Chrifts j.rf
ficut & gaudium. Quia inquic , gaudium -& trifliiia neu 15
¡uní eppofita nifi jmt . reiptUu e'yufdim ob'y&i. Vndt fumme 5λ
amare Drum (¡r çdirepeccaSum non funt oppofita &c. Vides
hic gaudium & triftitiam amorcra . * odiam. g. idem de
aliis pamooibus ¡ nam major eft cctntroveríia Sc diificultas
de triftitia & dolore quàm de aliis , quia ifta duo repugr
niant pírficfta-bcítiwdjni quâfwcbatur a> infUntj con;
ccptionis.
. 2 ?г D¿ anima Cßrißi. D'ifj). V.
Praí. t. ex í'cript. i. quiaex Apofc. afl'unipfit corpus íe
animara nuùiis prorfus fimilem ; fed anima noftra fubja-
cet illis omnibus moti'.ius & arVeftibus ; g. & anima chri-
' fti. 1Лл).ухоЪ. лат debuit in omnibus frairibus afsimilari,
ut mifericors fieret crc. Item , nom habemus Pontificem qui
cum pofiït compati inftrmitatibus noftris. СотраШо non eft
fine palïione fiçut пес mifericordia.
Prob. j.difcurrenrlo per fingidas i. de amorс & »die. Nam
de ¡Lio credirur dictum , dilexifti yuftitiam & odifti iniq*i-
latem. Amabat Lazarum ; de quo forores , ecce quem amas
infrmalur. Ec ipfe > Lazarus nmieus noßer dormit • кг non
lragis Iii duo afteâu* -animatri Chtifti dedecebant quam ¡p-
íum Deuin cui tnbuitur rlictum. Igtcob diltxi , &c. E^ de
Joanne dicitur difiipului quem diligtbat Jefus. Deniqueiine
dubio diligtbat benum virtatu & maliim peccati odiebat.
z.dcdefiderio& fuga.lpfe dicebatj drfiderio defideraiù hoc Paf-
cAüi&fugiebat тонет cam>alfiond:t fe ab eis , (fe judxis
volentibus ilium pracipitarevaut lapidare) & fugit in mon-
itm. Et certè potuit defiderare converfionem peccatorum
& Judacorum .& nolle peccata ikduritiem eonim ; ideo
per Prophetas queritur. guolies volai congregare pulios
tuos !
j. Dtgaudio Se НЯШй ; пат ipfe dicebat Le\am> mor-
tr.u¡ eß&gaudeo propter von & Uquutusfum veiis & gm-
dium meum in-vobisfit & ut loquitur Auguft. gutd eft gnu-
diumChrifti in nobis miß quia dignatur gaudere de nobis!
Dttriflitia autem ipfa quiritur dicens ; trißii eft anima&c.
Sed de hac infra quia specialis eft de illa dificultas proptei
iucompatibilitatem cum fumma beatitudinr.
4. de timore & audacia eft etiam aliqualis dificultas-,
tarnen legimus quôd cepitpavere ip-tadere. Et cum timor'
nihil aliud fit quam odium &t'uga imminentis malijnon
dubium eft quin fecundiun partem inferiorem & fenfiiivam
22f*1 timeiet mortem & alia mala fibi imminentia. minima iß
guUlimetAiót Glofl'a otdinatia Sc triflatur Chriftus & tinul
quiaut Deus in corpore conftitutus fragilitatem carnis e\po-
ttit, Sui corpus fufeepit J omnia qua corporis funt fnfeipert
debuit. De audacia autem non dubitatur ¡ quia diciturD»!
fortis. Etvecèaudacem oftenditfe cum occurrit militikus
quxrentibus fe ad mortem» Quem quaritis ? Ego [um.
f. De Spe & defperatione , conftatde 1. quia ills morienn
tribuiturhoc d,aamcaro.meareqKiefcetinsJc &c. fe ípe-
ravit refurreaioncm fuam. Vox Cbrifti ¡uquit Hieron.
freperfona corporis rcfurreSHonis. Et Auguft. caro тел **
intttrrtmt/fedinfe г>[т*ВШ,,гх сене effl»
De anima Chrlßl. Dîfp. К. г
fpesfit expeíbtio boni habendi cum aliqua cerritudine du-
biirari non poteft quin Chriftus fperarit refurrcitioncm .
fuam, & alia bona & prarmia monis fax ; nec (ine fpe
erabat cumdicebat, Paterfipoftiileeß &c. de deiferatione»
aucem impie loquitur C.ilvinus cùm iribuat illi defpera-
tionem reproborum ; nos loquivnur de illa drfpcrationc
qua; refpicit miluro fenfibile imminens f» inevitable , ita
ut nulla fit fpes ev.idcndi; Sc.talem fine dubio ftabuit ¡n
cruce refpcctu mortis,
6. De ira & admiratione : гада de. к iegimus < circonß:!-
tiens ees t fe. rbariTxos- , cum ira , conuitiatus :fvper tcecita-
Um corum ; id eft jonquil Glofla ) ineredtditati tarum iraf-
tens. Ее fine dubio iratus fecit fbgellum de funiculi's &
de templo profanarores. Unde Apoftoli hoc vi-
s de illo dictum putarunt leim domm tua cemedit те;
le certè in eil appetitus vindifta; , qui fi fit fecundùm te-
gulam xecbe rationis , nihil habet quod Cht'tftum dedeceat
iirtô necD:um ipfum > cuidicitur , cum ira'us fuen's (yc.
de admiratiene autem dicitur quod centutionis fidem mi-
latuseft & fequemibus fe.dixit non ¡n-jeni tentara fidem in
Ifrael & ex admiratione dicebat Ch inanex > ó mulier:magna 7"
etfides tuai nam admiratio non femper eft de- ignotis , nec
liipponit femper ignotantiam , qua non etat in Cbtiito»
fed eft de. rebus infolitj's , & talis erat illa fides centurio
ns & mniieris.
Prob. г. p. nam illidefectus dedecent pfrfonam Chrifti >
fc. fapiemiam & fanetitatem jntemerabilem , 5t ftatum
ejus fumnve gratia; ас beatitudinis g. non debent , i-ec
poflunr palfionej .ißat tribuí Chrifto ецга. fuis difefti-
Lus.
Ctrifir. nam in nobis Uli defeftus oriuntur ; vel exfomite
peccati , & rebellione appetitus contra fpiritum i qui fe
mes venit'ex peccato , & percoiifcquciis non fuit in Chti-
fto ; vel ex ptitvenrinne qua Uli motus infttrgunt ""incon-
fuliâ raiione, & deliberatione ; & hic etiatn non cadunt.
inillum propter fumm-m fapirntiam. g. Sic:
Prob. г.. nam palTïones coufiderantur in nob's;, vel quoad
principium . vel quoad objedum , vel quo.idlefreftum >
fed nullum horum dici poteft de Chrifto. g. nec pilfiones
illi ineflè pocuerunt quoad defeítus noftros. Prob. min.
î. principium illud in nobis venitex ind ¡iberitionc ju-
dicii & pixcipitatione , Se excaicatione , & violemia mo-
tuum ; & ha?c non cadebant in ejus fapientiam , ut dice- «r 49»
bamus ; unde in po'eßate e)us erat fie vel non fie ajfici. . . . î*Ah
& uoifurama foltßaieß ¿ fecundáis voluntatis.пЩит, IraSar
r?4 De anima Chriß.D'ifp. V.
tur infirmitas ; hoc tß ipfemet voient twbavit femetipfumy
inquit Auguft. i. non ex objeftis ; nam cum eilet impec-J
t.ibilis non potuít fetti niíi circa honeftum nun quoad
defeftum , quatenùs vei exerçant raiioncm & pertnibant i
vel quandam faciunt voluntari violentiam , adeô ut qunfi
nolens trahatur in malum ; & quod non xntlt malum hoc
K«¡7. a¿ai, ut loquitur Apoft. de fuá carne > Sc ftimulo carnis
ejus; fed ñeque hoc etiam poturj inerte Chriílo . qui fuit
fempet IJomjnus fuorum motum ; «am , hos motus > certi
и». ci- difpenfationis gratia , It* сит voluit , fttfeepit animo hur
"»(•9« Р*ам * Скт failus eß homo , ait idem S. Doctor > &
id probat ex loco cir. infremuit fpirîtu & turbavit fcipfumï
id eß , iofe fetutbavit qutm allí Utrbare non poterant > inquit
Gloflj Lyrani, cjuis tnim tum po/fet ( nißfeiffum ipfe turbaren
ISaquc fratres-mei , primo l,tc attendite potcflatem. Turbarii
tu , nolens. Turbams tß Cbrifút «ii voluit. Ejvrivit I. fed
quia voluir\ dormivit quia voluit .. in illmspoteflate trat [it
tffiti.
ideo multi nolunt abfolutè bos motus-vocarc paßiones,
Mpnpafitutt ; quia funt quidam motus in parte fenfitiva
vel etiara in anima , & movenr quidem , fed non diinoi
vent rationem. Et fic loquitur Hieion. Ly eft de voeibus ,
non de ce , feu de fenfu , quin etiaro. nomen paflionis in
Cbtifto » fortè putant cum Sto'icis pafllones eile non porte
fine defeclii & hoc ideo nomen hortefeunt ■ fed fcrupulum
depouanc : cirent tnim vitio paffiones ex natura fua , &
tarn ad virtualcm quam ad vitia juvate potïunt feclufa
formte peccati.
Obiic. i. pafliones de fer pugnant cum racione"! g. non
funt in anima ; quia hace non repugmt fibi ipfi > prob. ant.
nom de paffionibusintelligituc illud Apoftoli > caroetneu-
fifcil adverfus fpiritítr/к
Цеф. n. utrumque anr. nam etiam in anima jpfainfur»
gunt diverfi afïèflus. Unde Cyprianusdicebat j quod car»
l, de: çdverfus ßiritum çy fyiritus adverßis carntm contendere dici-
own tur arbitrer imprtfrii ditlum : rjuia felius anime lis iß» eft
tor, дуд feclirwivatur i ey cum proprio arbitrio litigar.
/и/, filtern repugnant cum lumma beatitudine ; quia
major eariim pars turbat quietem animx > & maxime ti-
rjior , dolor, tiKlitWi fpes , defperatia » &c. Sed anima
Chrifti etat funimè beata, g. ice;
Tirßi. d. maj. & rationem ejus , naturalitec ; con. fiiper-
naturaliter & ex .difpenfatione divina : n. maj. & conf.
nain Beute* divina difpenfatione chriftus erat fimul via-.
tot .ac.£ouipra:liciiljr i itaetiam ut eilet um«i. D<tffibjlis-&
De anima Chrîsii. Difp. V. X^f
împaflîbilis ; fie erat quidem fummè beams quoad partem
fuperiorem animar ; fed non puré quoad inferiorem.
Obiic. i. homo in ftatu innocentiar carebat palTionibus >
nam, inquit , Auguft. iibabebant ( primi parentes iftos aP"
fcirus) quevndt eranibetúm hoc puradtfo Î £mf»dm eu
rem bemut dici poteflfi timóte ajficitur vel dolore ! Sed Chri»
lhis longé- innocentiot & felicior fuit protopatentibus. g.
à fortiori carebat paflionibuti
Це/£; 1- с), maj. carebant paffionibus turbuîentis qualej
evafenint per peccatum con. abiblute 8c iimpliciter ; n.
maj. & conf. in ftatu innocentix non abfolutè catuiflct
paffionibus homo -, fed turbuîentis.~
1{eß>. i. si park, nam licet Chtrftus eflet lóngé -fanflior
& bcatior , fuit tarnen aliunde mifetior , quia venir morí»
turus » labores & dolores peccatorum port.ituriis. .
Obiic. i, nuRjuam legitur gaudium de Chnfto ; 5¡ ideo4
diciiur riufquam rififlé i imó gaudium non dtcet landos i
quia monet Boctius , gaudia fette, g. &c.
7^. n. ant. ut paiet ex feripr. cii. nec necefle eft ur ri-
fetit i nam rifus eft effectus gondii fenfibilis & in re levi Se
ludiera) non in feriis & fpiiitualibus. Imó dé píuribus
naxratur quod numquam riferjnt ut de Heraclno , de Ana-
xagora , de Ariítoxene ,dé Marco Livio Ciaflo &c. Quid
mirutn ßhoc diciturde Chriftoqui nihil ludicrum nec leve
гogitabat ; fed peccata noltra , & miierias deflebatí Di-
citur vero lacnmatum eflecum Lazarum fufeitavit > & fu-
pei jerufalem flevit. Boctius vero loquitur de gaudio ím-
moderato» quod-fateor dedecuifle Chiillum , nec tale fuit "
in eo. idem eft de caeteris paffionibus quae illi negantur».
Obiic. 4. admiratie eft de infofitis , & infperatis qno-
inm ignoratur caula ; fed Ghrifto nibil taje oceurrere pote-
rat. g. non erat capax admirationis; prob. min. nihil Dei'
fcienii-e novum aut infolitum , aur infperatum 1 fed ani
ma: ChrilU conimunicabaturfcientia Vetbi. g. Sec.
H¿fy. d.min. nihil raie, quoad fciemiam divinam & infu-
fam icon, quoad feiemum exptiimentalern & acquittant -•
humsnitùs. 11. min; & cen f. prob, chrifhis quoad fcien-
ri.¡m cxpninicntaiem videbnt hdem centnrio.iis infolitam
8c maxiniaro pro tali viro, ut pote gentili & militari,..
Similiter in tnulieic Cananœa , & bxc miraii voiuic faltem
ad exemplum cVconfufionem Jadaroruni.
Obiic. r. ira &furor flint, vilia tfacrabllid , inquit fa- ÍWL"
picns,&ipfe Chriilus dicit i qui irafcitar frairi fuo reus j¡7"
trit \шИсго. Et jacobus , ira viri yißitiam sen operaütr ¡ ¿„ ц*
fäii ixeciepugnant Uirifto.g. & ira.
rj 6 De anima Chrlfli. Dtjp. V.
Htfo, d. maj. ira ittationabitis & exceffiva con. "ratio»
fr nabilis & moderata n. 'maj. Se min, ira rationabilis eft :u-
ftus 8t rationabilis appetitus vindiña?. Ira Dei nihil aliad
i, - tflnift'ytflawniiSa. Inquit Auguft. ira Dei non efl pertur
batio animi , fed judicium quo itrogatur реем pro ресса-
to. Inô , nee in nomine Temper mala eft. Unde dicitut*.
irafcimini & «élite pecare. Et Auguft. irafti peccanti и».
eorrigaiur г reprichen/êile пел ifl. g. haw petuit eile in i
Cbnllo.
Obiic. 6. fpes Chrifti fuiilït aclualis , vel habituajis.-. fed
neutrum d¡ci poteft &c.g.&c.prob.min.fpes eft de re abfen-
tr> & in ptacfeiui defiderare ; fed hoc яоп fuit in Chiiflo
aflu, nee habicu ! g. &c.ptob.min. nihil .potpit defidetare
nifi pro tempore quo erat futurum, g.&c.
Цс(р. п. min. & ant. prob. & cent. ¡. argument! ¡ nam
de raiione fpei non eil ut defidetatnr bonum abfens pro.
alio tempore quàm pro Ulo quo debet adefle ; fic fpero &
tx nunevitamaeternam fuotempore fnturam.
Obiic. y. Timor eft fuga malí cum fpe evadeníi i fed in
Chrifto nó er.it fpes evadendi moné.g.nec timor ejus g.&c,
H¡¡¡>. d.maj, timor efEcax qui fach confultate & quarrc-
rC'media vitaudimali imminemisscon.Timor inefficax qui •
eft (implex difplicentin mali certô futuri '. n. maj. & conf.
nam in Cbrifto fuit i(te timor >pra:terquam quodin eo fuit ,
voluntarius >& ficnequeopponcb3tur foititudini , nee al*
(tri virtuti i ¡ta eft de aláis paßionibus..
con с t us j a 1 1.
ÏH Chrifii anima vertfuit triflitia y doleuiíi communis»
Potro , fuppono ex dictis. cum scoto & Auguft. quod-
j.d.ij dolor dicitur elle in fenfibus , & trirtitia in volúntate. Da-
1Л.4. iorcarnis tantummedo ojfenfie efl anima- ex carne , quA--
14.ti-' dam ahe]tu paßione dijJènJ:o.,fiçut animi doler qui triflitia nun-
V't-,S cupatur efl ejus dißhnfio ab bis rebus qua nobis nolentibus acci-
dunt. Igitur propriè inert anima: ex carne & fecundùm
partem fcnfitivam , tiiftitia verô ¡neft anima: fecundùm fe '
& fecundùm partem iutellcâivjin.
Dix! autem in anima , nam de feniïbus neme difputat
r пес dubitare licet,. Veré längeres noflros ipfe tulit & dolores
nofltosipfe pertavit. Eupfe per -Prophetam dicit videtefiifi
M ' dolor[¡milis fleut doler meus. Et in ivmg. 'opertuit Chriflur»
L_ pati: Ec certè » m omnibus partibus fui corporis in paßlo-
ii.K,. ne lxfus ell ; fed ladio tiou cil fine dolore, g. tVc.
г»- Supponit ctiam Ooflor quod licet anima Chrifti Si,
De anima Chrlflî. Т)Щ. V. 257
"Otnníuni hominum fit in fuá emítate indiviubilis ; tarnen
in illa diftingui folet pars fnptrior ab inferior's : Illa eftqux
refpicit fola ¡eterna J ifta veto qua: refpicic temporalia ,
feu potiùs > eadem anima Màtatf»perm , prout refpicic
auerna & inferior prent refpicit temporalia ¡ & fie dicit
ChtHtum non potuifle triftari de carencia beaticudinis,
quia non catuit il.â , nec de percato fuo i quia non pec- .
cavit ¡ fed de peccatis al'enis. Undi: , inquit Ambtof. Doles "**
Domini non tua vulnera fed mea ; id efl trißaris de mers pec*
calis naturam meam zwfaerantibus i non He tuis. Reltat g.
ut trifeatus fueric , vcl de morte & vulneribus <orporeisi
& opprobriis mortis fuá: , qua: refpiciuntur .à parte infe
rior! , vel de peccatis qua; in ejus paflîone committeban-
tur à Juda.'is. Et rcl'pici poterant à parte fuperiori quate-
líiús oppo.nuntur ultimo fini & legi alterna:. His fuppo^-
ßtjb.
Prot. a. ex eodem ; nam poft multa fie tandem conclu- ЦЦя,
àhfic falvalur Glojfa illa : repleta eft malis anima mea; ». jo.
. id eßtrißitiis j five pants ; quia uta anima fecf.ndüm utram~
que porxionem iriftabatttr t(7 M natura, er Bí libera ex no*
litione conditionata , quantum fc. in ipfo filie apprehende-
bat difconveniens voluntas naturalitcr & conditionali-
icr.
Prob. г. ex fctipN nam dicitur quôd accedens ad hor-j^^
tum. Cepit triftari & mafius effi ¡ & ipfe dicit triftis eft ans- lt¡
шлака &c. Quod de rtiltitia anima: explicant Concilia ^¿7.4.
& paties ut Agatho in VI. Synodo , & Sepiironius ibidem. &• 11.
•Ubihos textus citant contra Monothclitas ut probent in
Chrifto voluncjtem humanam cum divina ; quod non
prarit.irent nifi bâtie triflitía fuiflet in volúntate. Idem pa-
tec ex eo qnod faclus in asenta prolixiiís orabat.
Confit, nam confiâtCaris apené ex ¡ftí« textibus quôd in
anima Chrifti erat aliqualis volttio mottis vitanda, g. & 1
aliqiialis ttiftitia de motte ferenda. Prob.ant. nam otabat. .
Paler f: fieri poieß ffc. Ec.e nolitioncm mortis 1 filtern con-
ditionatam ; & cum addit. Verumlamen nonftiut ego zolo,fed
few tu &c. teftaturin volitione ut tr.1nfe.1t calix, Ii tarnen
id velit Pater , & qnod nollet mortem illam nifi pater
earn ipfi vellec ; fed talis voluntas Chrifti conditionata fuf-
ficieb.it ad veram triftitiam in anima Chrifti g. &c. Prob,
min. nam illa nolitio licet conditionata probat difconve-
nientiim mortis cum appetitu illo rationali ig. & quod
refpiciebat illam uc objecrum ttiftitia:.
Confir.i.exea quod vidtns civitaiem flcvit &c. videns ;
fc. judaeorum duriticm , 5i ccccitatem voluntariaui. it
¿38 De arivmâ Chrîfll. Difp. V.
quod in extremis doloribus mortis clamabat Dots meus- W
■quid me dereliquifii : hzc enim funtfigna non incerta dû-
lotis intimi. £t cenè , cùm cluiltus fammè cuperet glo-
liam patiis fubSi hómi.num falutemiivm-potuit fine fummo
dolotcvidere tot peccata & patris offtnfas , & hominum
damnationem ; & hace refpiciunturà patte fuperiori arqué
ac ab ínferiori : nam offenfa Dei eft objcâum fuperioris,
qux refpicit sterna & ultimunrfinenbSc damnatiopeccato-
lum eft objeüú inferioris qua: refpicit inferiora & humana.
Prob. t. ex PP. nam , inquit Ambrof. ut homo triftitiam
habuit ;fufcepit enim tritiittam meam. ConfidenXtr liiîiitiam
яот'то qui crucem predico. Et Gloflï ordinaria. Cbriflus
timet , quia ut Deus in corpore coafiitutui/fragilit/uem cärnis
exponit.
Prob. 4. nam triftitia eft doler de malo prarfertti Se no-
lito j led anima; Cbiifti emit pra:fentia mala graviíTima
qua: noluiflét ; fed quit oderat g. de illisdebmt doleré
etiam intenùs ; prob. min. videbat blafphemias•& offenfas
in Deii'Ti , & duritierri jndaîorum quos venerar conveitere
83 perditionem tot animarum quat voluiflei fotvare & pro
quibus moriebatur.
■ obiie. i. cliriftus > quoid animara > hahuit gaudium
beatificum & qaidemperr'eétum.' g. non poruic ibi pati tri-
ftitiam. Prob. conf. gaudium beaoficum replet totam
animan) ;îmô miraculosè continebatur ne redundare! it)
carnem. g. excludebat omnem dolorem , & sriftitiam.beí
argum. faris vexar Theologos. Quidam dicunt fufpenfum
fuifle pro illo remporc gaudium beatitudinis etiam in ani-
ma. Alii admittunt triftitiam fecundùm partem inferiorem
anima: , dum gaudebar in fuperiori. Alii volunt triftitiam
illam prarceffiflè natura gaudium,imô & Chtiftura ilWmin,
Verbo vidifle cum gaudio.Alii dicunt gaudium beatificum
& triftitiam fuifle iimul in anima Chrifti , fed in gradu re-
roifltvfahem quoad tt¡(tiiiam. Aüi dicunt non repu
gnare refpeftu divetfotum objeirorum , etiam in fummo.
Ideô Chriftus lamme gaudeaat de vHione beata , & lummè
dolcbat de peccatis > licut eadem partió fub diverfis motivis
poterat elle fummè volita & nolita ; volita quidem prop
ter decretum divinum, & tcparationem ofrenfa: Dei , &
redemptionem ¿ nolita vero proptet offenfas Dei ex parte
Judxorú.Sic plures Scotifîa: refpondenr;cgo vero cum aliis.
Tiefi. d. conf. feclufo miraculo omnipotentii Dei con.
dato mitaculo. n.utrimqueconf. verum quidem eft lillas
раШоп" Su'dii & triftitia- in fummo fuifle de diverfis ob-
jeclis tormalibus ¿ fed ha:c diverlîtas non videbatur fufti
De anima Chrifti. Difp. V. 1$9
cïrt ad compôflîbilitntem illarum paflionum in tnligra-
áu >m'íi adruilîec fuprema difpenfatio , & poteflas quâ no-
■Juit fnmmum illud gaudium excluderefummum illum do-
loremi ficut ex-Dci difpenfatione tuit- limai viator & com-
prehenfior vide Maftrium fupetc hoc.
Ciilc. l.'Triftiiu eil de his qui nobis nolentibus acci- Dtjp
dunt^fed nihil ule ac.-idcre poier.it Cbrilto quod nollet» a. я.
g. ñeque triftitia ; min. patet , nam ipfam martfnvvoluil 'H»
mjlatuytjlejuia volait.
Kefy. d. raaj. noütione abfolutâ ve! conditionna j con»
maj.& n.min. abfolmâ. il. niai- & conf. Chriltus noluiflèt
mortem conditiouatè fi polfibiic . fuiflèt per voluntatem
pauisjfed abfolutC, & conformiter ad voluntatem patris
cam vüluit.
Oliiic. J. ex feript. de Chrifto ptxdicitur quod non erk
tyißis , чес turbulentas. Et, ßtn contrifîaùit \ufiiim ejuidauid
äeciäerit ei: led Chrifius erat fummè jullus; тмсаЬит e*m
Dominus ]utlus notier g. &c.
d. maj. de jullitia irntionnbili & perturbante con.
de t.itionabili Sc vittuofa & modérala ¡ n. niaj. & conf.
loca illa imelligunrur de triílitia maligna &c. qualem non
adraictimus in chrifto ncque in jultis.

Q. Ü -Ж S TIO ГУ;
Vtruminanima Chriftifuerh peccatum originale
& ignorantia ¡
üiadiximus in Chrifti anima fuilTe paifiones , forte
Q <fufpiciri poller cas ex peccato origin.ili venirle ficut
10, ceteris hon.mibus , non quideru quoad elle , fed quoad
deordinationerp & inter detectus quibus fubjacemusinotiot
еЛ ¡¿notantia ; He ideo quxiiiiius an illos detcihis afl'ump-
fctic Vetbum in Chriito ?
Depeccato original! diximus exprefsè in tract, de pec-
catis , ficuf eciam de ignorauti.i . ¡k ad propofitum recot-
djndurn quod triplex eil. i. dicitur /implex ? qux eit caren-
túüotidz rerum uullatcnus utilium hominis datai >v. g.
quoi fin pifces in niari , &■ arena: ejus grana. Dicituc
Ctiarn fimplex nefcienùa , feu negatio fejtntiet. г. privativa
quïclt careotia notiiijc иесе&юх , & debita: ineíle horai-
ui fro ítuuíuo. }•pojltiva > kaprav* difyofitionis , leu л/-
440 25* anima Christi. D'jp. V.
jeüata > quâ quis non curat > aut non vult fcire ,qu'st débet»
ut libetiùs omittat agenda , aut agar omittenda , dicitur.
etiaro 'raffa : de.Jtmplici^ & privativa poteft eflè quzlljo,
non de pofitiva qux eft culpabilis : & quam nemo credit
fuillè inChrifto, licut ñeque errorem.
Imà j etiam de Jimplici nefeientia , non aglryius , quid
enim intereft ad gloriam & jieifeâionem anima; ChriHi ;
.quod fcivtrit > vel ignoravtrit numerum mufearum ab
initio mundi ufque in fiiie:r> ? Et fie de fimifibus notitiis
qua: nihili facienda; funt. De fola igiiur ignoranùa priva
tiva agimus.
С ON С LU SI O.
CHrißas non habuit , пес habere âtbuit j bel poîuit рессЛ-
tum originale. Eft de fide.
JfÎ.ï, Ptob.U ex ScQtO. Paiet quaiiter Chrißus no» contraxerH
щ.1.[А рвеелтт brighiale ; qw'a non fuit ßiius naturalis
I» ¡dio non eral' deùrtar )ufiili# original is, ^Aceере runt enim
Uli fol: ]ußitiam гп Лdam qui ab to étant defeenfuri per r*r
ПОПVît) felninaiem. . . . undtfliM lilis filis pelait fervare j»-
Jlitiam , ¡ta 'dits filis petuit perderé Шаг». Et ideo fi Ckr'ßüi
fulfill purus homo , & П9П Dens t miraculose tarnen natus de
Virarte fecUnditm , Anfelmum , non contràxifftt ptecatt-m
originale (je. Et addit ex eodem , quod fanctificano Vir-
ginis matfis » ¿V rmtaculofa formatro corporis j non pet
propagationem communem ¡ ntraque ratio , .per fe fuffi-
ceret'Ht Chrißus innocent nafeeretur.
lue i. Ptoli. i. nam , inquit Angelus adMariam , quod ex le naf-
» cetur fanBv.m.vocc.bitt'.r non tiiiui Ada: > fed filius Dei. . El
" ' iöfe JFudxis dicebat. S¡sú ix vobis arguet *яс de pecceto &e.
1 for. Ex Apollo o ; fecundus homo de Calo ece'.eflis , fc. nihil con-
tf. rraxit ex carne. Et dicitur Pontifex SaiMtts , impellutus .
fegregalus à peceatoribus &c. Scd bxc non cflèllt veta Ii
coiitraxiflct peccatum g. &c.
tr. 4. Conflr.cx Auguirino. Omnes exilia radice veniunt , ÏSc
J¡>. ' ex illa progenie de qua cantar gemens David ¡ ego in int-
cjuitat'ilit^conceptus fura folus ergo iile agnus ejui пол
jievenit carnem taniitm ajßrnfßt de aidant , peccatum
de îd alßtmpftt &f> Et aU>j > five ipfe i ííve Fulgentíus >dicit,
26. quod J. С. {we peccato eonieptus , fne.peccato natas j , . рГ9
nobis pcí caturn facias e(!.
Prob. ¡. exCpncil. Ephefino in Epiiîola S. Cyrill! ; Chri-
ftus dicitur exptrs omnis peceati. Item ex diftis de rilia-
tiouc divina , nam fi natus eit filius DeUiiaruralis. g.
■De anima Chrißi. Di/p. V. 141
eon potuit nafci filins Ada:, & multo minus , diaboli pet
pcccatum ). ex riiccndis de ejus gratis oc beatitudine ab
ipfo iriftami conceptionis ¡ non eeim potuit pro code»
inflanti elle in illo peccato > te in gracia & in vifione
beata.
РгоЬ.г.р. Ce, quod non pomerit , ne: debuerit illud cem-
ttahere ; quia uc patet ex feript. & РГ. 3; ex diftis de pec
cato original! i illud non tianfmittirur ab Adamo nin in
poiieres qui nafeuntuc ex illius femine pet natutalem pro-
pagitiortem vlri'& mùlieris' i fed Chtiftus non ita concep-
tus eft> fed pet miraculofam operationem Spiritus S. g. &c«
Prob, min. ex feript. Spiritus S. fuperveniet in te (yc. Et,
qiai in ea natum eß de Spiritu fanifo eJJ. g. &c.
Obiic. i.effeftus peccaü originalis fuerunt in Chtitto.
g. Si illud : ptob. ant.mortalitas , aliique miferia: quibus
bomo.fubjacetex.pc'cato > 6<pafliones liumana; fuerunt
in illo. g.
Keß. d. ant. effeebs peccati Adi & fuotum ; con. efte-
flus fui peccati. n. ant.&conf. prob, nam in fe allitmpfit
pœnas omnesjjeccati Ada: & fuotum ¿ fed non peccatum;
feu iafe non admi/îr. peccatum eoxum. In omoibus faâes
clc nobis fimilis abfque peccato.
С ON С LU S ГО Ш.
IN anima Chrifli nun fuit ignorantia privativa.'ER communis
contra veteres iuercticos , Gnolticoi"» & AgnoïMs , qui
tbmiuarunt Chrdtum indiguiflè Tœdagogo , quod fiiixe-
runt alii tecentiores ut Buccerus te Zuinglius.
Piob.i. ex Stoto. Chriftus nullam hnorantiam habuit
fecundum magijhum ; quia non expeditbat nobis ctrifhm
ajfimere deftäum Шит. g. ex Scoco jgnorantia non fuit
in illo.
Pi »4-1. ex feript. rec/uitjcel fuper tamîp'iritns Domini,
Îlirttus fafîmi* er intelleilus. Et in ec funt ThefaUri omîtes rjàt. f.
apitntta СГ [citntié Dti. Et , vidimus tum plenum gratia (y Со/с/.
vtriiatis. Hxc autem omnia cam illi debebantut &dara'»"*»
flint intuitu unionis hypoftaticx ; debuetunt etiani dsri
& data funt in ipfo inftanti conceptionis. Si antem plenus
fcientiâ'S: veritate non toit locus ignorantia:.
Probatur }. ex .Patribus , ex Auguflino , in infantil!-' *
tus membris , anima rationalis miferabili ignoraniià prx- mc"'
¿ravatur ; quam plant ignoramiam null) modo credidtrim »et.
fuift in infante illo in quo Verbum caro faBum tß. Et ex ießU
lUruafc. dicit Ke&tTianumfapert qui iieit ешАг'мт maß
Гот. VI. ' ■ -L
*4* De anima Chrlïli. Dlfp.V.
perßna Ьитлпл Qirifli ignirantià , fi-ut ccicri homines il-
boraverit.
PnS.a. ex diftis fupradeufu rationis abinftanti con-
eepcionis i & ex diceudis de vifione Веаса , qux non ftit
cum ignorancia.
Äelr » OWif. i. ex fetipt. Vetbum aflumpfit humanitärem fimi-
0. ^, Iemnoftrx. Nam debuit per omnia fratribus afiimilari. Et,
habemus Ptntificem.. . tentatum per omnia pro fimilitudine
fed omnis homo fubjacet ignerantix etiam jpcivacivx"
g.&c.
Rtlf. d. maj. affimilari in fais qux conducebant ad finen
-redemptionis : con.qux non conducebant, fed potiùs noce-
bant : n. maj.&conf. Chriftus debuit nobis aflimilaci iu
inllrmitatibut cotpocalibus > quia faciebanc ad finem re-
de.nptionis per patienciam & labores ; fed defeâus animx,
& maxime, ignorancia nihil ad hoc conferebac , fed po
tiùs nocebat.
oíНе. г. ex eadem fcrlpt. inquificio arguic Ignorantiax
rei de qua inquiricur ¡ fed Chriltus de pluribus rebus in-
quifivic. g- cas ignoravic ¡ prob. min. nam quxfivir de La-
Z3 .11. íaro morcuo. Vbi fifliSis eum Î A difcipulis ; qui fuel hi
Luc, firmones quos conftrtisad invicem. Ec unde client trifles?
Etquxnaraenènt nuperfafta in Jerufalem de quibusleque-
lo 21 bantur& dolcbant ? A Pe:ro:S»»»« loannii diligis me plus
Matt'. Ws ï Quafidubitans de ejusamore. ttvenit ad ficulntam
xi, fperans in tahabtrefntRum & non invertit.
Reif. n. maj. non enim femper inquirlmus ex nefeiemia
rei inquifitx , fed confeflionem exigimus à refpondenci-
bus j vel ad eorum inftruftioncm , velex aliis motivisli-
cicii ■ alioqui deberemus ignorantiam tribuere Dfo in-
Sta.j, quirentiinparadifo ab Adam, vbi es ? Et à Caïno. Vbi ф
uibelfrater tuus ilgicur Chriftus quxrit de fepulcro Lazari
Ut invitee forores »& alios ad fpeftaculum refutreitionis
ejus. Et cercè qui abfens fcivit mortmm, feivit ubi fepultus ¡
airCloflà. Inquiric à difeipulis de fubjeíto ietmonum &
conferentix & triftitix uc habeat occafionem docendi eos.
Inquitic à Petro confeflionem dileftionis in alioram xdjfi-
carionem; & ut fumât ex ca conféflione occafionem con-
iticuendi cura paitorem Eccleiix fux > reparará per cam
confeflionem culpâ ttinxnegau'onis. Denique quod legi-
tur de ficujnea i & cíl parabola non hidotia. Eodem modo
tefpondent PP. ad alias fimiles interrogaciones ; uc cuto
quxrir de Energúmeno. Ex que tempore hoc ei accidit ?GloÛ3
Мцг у. incerüneariis addit i non quafi ignorans interrfavit ; fed ut
diutuintas MimitAtis oflènii» cuiAtionctn grauoiem
De anima Chrïftî. T)tfp. V. 2,45
eftendat & mirabiliorem. Item cùm defcendens ad djf-
cipulos fnos Sí turbas conquirent.es intecrega»iteos. §uid
inter vos cenqueriùs ? Cleßa ordinaria notât feit ¿r 14-
terregat , ut cenfefsie pariât faluttm. Sic cum in- /а.£,
terrogat Philippum unde ememus panes ? Et Apofto-
Jos rqtnt panes battit ? Ipfemet textus addit ; hoc autem
dicebat tentans сит , ipft enim feiebat quid effet falhrus. Sic
cùm interrogat demoner» in arteptitio. Quod tibi mmtn ï
■Certè > nun quafi nefeiens inlet regit , fed eenfefa publica pefle
quamteleraverat , virtus curantisgratier appareret. AitBedi
'fie de mutiere curata à profluvio fanguinií interrogat ,
quisme tttigit. Lytanus ex eodem Beda : inierregat ut falus
■ quam mulieri dederat, déclarât* û* agnitafideivi/tute , mul
lís prêficiat.
Obiic. }. Chrifbs tiefcírie diem judicü ; tiara inquirer:-
■tibus difcipulis de illa , refpondet ipfemet. De die illa ne
me feit , ñeque sAn^eli in Cali ; ñequefilius > ni/ipater. Cette
cognitio dieiillius non erat indifFctens fcientis Cluifti. g.
'habuit ignorantiam ptivativam.
J¡ííf. ex Hieronimo , quod partícula ,veque fiíius , пой
4tgimr пес in codicibus grxcjs пес in Evangelio.
7(е/р. i. clirfltum fie loqui ut reprimat curioíitatemdifcí-
pulorum,quibus hanc-diem feire non expediebat. ideö dicit;
non eß veßrum nofee tempera &e. Ideônequidem hanc nofic
Filius hominis ut dicat eis ;'fed eam feientiam fibi refervat
cum pâtre : Quad autera Chriftus id fibi feiret , poteft col-
ligi ex со quod dicat nobis Sc patte. Omne judicium dédit
filie. Item dicit fe ventutum in majeftate ad judicium. Et,
omnia mihi tradita funt à patre mee ñeque patrem quis novit £jf ,
tiififilias cui veberit filmt revelare. Sic cenícnt ГР.
•quos citat Card, de Laurea. *'Л
Obiic. 4. qui proficit in fapientianön'efl ame prefectura
"Çerfèctè fapiens , fed Chriftus puer I. proficiebat tute &fa- -
fientia <¡src g. ab ¡nkio non erat perfectus in omni
{ciencia. ,-
Цс/)>. d. min. proficiebat quoad uftentionem & manife-
Äationem gratia; Sc fapientiat : imó 6c acqurfitionem feicn-
tix experimentalis ; con. quoad acquifionem perfection]'*
■yel nocicix rei alias ignotx íibi 8c apud fe. n. rain. & conf. tm.
proficiebat, ait , Naiiari. non quod lue in Ule incrcmentum го.
caperct. Stfd enim in ее qued à principie perftHum erat , hont,
ferfebtius ejjepefsit Г Sed hite paulatim detegerentur , & eluCef-
«fin^HscclirjÜjejcdicemdis defcientiaS: vifioae beata, 'f^fa
1 144 ^Be anima Chrifti . Difft. P.

QVJE S T IO V.
Defomite feccati , m fuerit in Chriflo î
FOmes peccati , ex communi ufu Theologprum fígnifi-
cat appetitumfeniïtivum boni delectabais vel utilis >
qui in nobis accenditur contra diñamen ration/s , & exci
tât paffioaes , proat illud objcftum apptfhenditur ut con
veniens i vel difeonveniens , & fácil; , aut arduum ; $c
inde fellicirat völuntatcni ut in fimilcs affeflus eam tra-
hat ; quidquid incontcarjuin diítet ratio juxta illud , unff-
l4mi quifqHC tentatur à emeupifetnüa fita abßtfiäiu & ilteflus t
J> deinde concupifcentiacUm conceperit , parilpeccatum ; quan«
do videlicet voluntas confentit.
Porto ficutpaflíones in Churlo admifimus ration! Лц
, fpiritui perfeAè obedientes , ita fatis confequens eft in eo
non fuillè hune fomitem ¿ nam fomes ifte duo dicit praj-
ter appetitum ; fe. negationem obediential , feu fubjectio-
nis ad tatiqnem ¡ & prpiiicatem , feu incl¡nac¡onem arl
peccatum , qiucinclin,;tio fequitur iílam negatiopcm obe
diential e^quid p4}fítiviim ¡ 8í hxc duo proveaiunt ,à
piccatooriginalipçrquodaraifimus jiiftitiam Hilm quam
Deus infuderat Adamp cum obligatione illam tranfmitten-
ili ad pofterps, Jcqtiâ fiebat iit appetitus eilet petfeftè
obediens rationt , & inclinabat,ur ad bonum honeffunv,
leu rittutis > ut diximus fuo loco, piciíur autem Ule ap
petitus, feu coneupifeentia ,femespeccati > feu > fomesem-
cupifeentia > quia excitât , feu inflammat ad peccatum,
Cjjjsrriturg. an in Chriftp fuerit ille fomes,&undc ab cp
.immun» (tient ? ;
CONCLUS;LG
ÏNChriflo nonfuit fomis pepeati, <t? bec quU care qWW
erat peccati , пес concepta ex foniite , feu árdate cmcupij-
centi* , fed ex Dei volúntate. Eft communis & .de
fide. "-,■».' г
Fruí. t. exDoft. Scoti citati in.przcedenti. Nam: "cut
<■'*• docet Chtiftum fuiflè impeccabilem propter fummarngra-
-|Д г» tiam , & beatitudinem i quia , mquit , bcatitudo ßbi abjlultt
Jt.anem ГекаЬЩщещ vel l'ßitilMUm pecatnii qtU p't'ß
De anima Chriß. Dlß>. V. ■
tmferri fir beatitudinem ¡ à fortiori abftulit oranem fomitem
pccc.ui. Item colligitur ex-eo quod , ut vidimus , docet.
non habuifiè peecaWm originale; quia, inquit nonfuitj,tt
jdius naturalis <Ada \ (? idù non etat debitar jufliti* or¡¿\- Лп.г
nail's. , "I*
Prob. i. ex- Cone. Cond intinop. I.I. & Generali V. in
qno Vigifiui contra Thiodorurrl Mofveftenum fcribit. }■
Chriflus indmiiur pmur homo > qui ratione anima dicitur
тачГмШ f'cjje corporis libídines crudifi animara , &
псе ciiajjeiam ut pafsiones fuai v'inceret ; £7 carnis in fe />'■•
bilma refranaret &c. Qui ¡ta fapil > dont > crtdit aut (ra
dical , anathemaJk; gi definir Cbriltnm non habuiflè fo-
mirem coe'reendum. ' .^
Prob. 5. ex PP. nam , inqyit1 Auguft. vivificatis MV''fte ■
bus non remanttin eis concuplfcemia:> quam ífir'ttui reflßen- j 't¿
tern habere in carne mortali Ule tantummodo homo' non ptiuit ¿agt l g
qui non per ipfam ad homines venit ; babet& immunitaiem
fomicis , St r.uionem immunitatis > nempe quia caro
ejus Men formara eft per concupjfeentiam. Et S. Leo de
Cbcifto dicic. Hihil carnis fua habebat adverfum , nec dif-
corÁia defuieriorum gignebai compugnantiam volunta'
tum. ■
íW,. 4. caro Sc"töta humanî.Ms Chilfti non minus fuit '
. opus"Spiritus S.quàm buBunitM Ad.tr nec- debuit mino-
libus gratiis & doiiit priveniri ; imô & incompar.ibiliter' ~
majoribus intuitu unionis qua donabatur ; fed Adam fuit
faft us irnrounis- à femite g¿& Chriftns-à fortiori.
Ctyißr, -ex Apoft. primus *Adam de terra Urrenus. г. de
teelo cateflis. g. multo minùs debuit fubjacere fomiri.
(onfr. 1. ex aliis PP. & Theolcrgis qui dotent ilium fo
mitem veniíle ex peçcnto originali , & exptivatione jufti-
tiae originalis ; fed irt Chrifto non fuit illud peccatum , ne-
qaidem quoad debitum g. &c.
Prob. г. p. nam de fafto Chridus ha conceptus eft j fc.
de Spiritu s. Sd non eft fiüus Adi per naturalem feminis
propagationein. g .ficutnon d buit ephttahere peccatum
Adœ, ira nec pcenam ejus ¡ fc. rebéllionem appetitus ;
fed pociùs dcbeliatur ei ejus immunitas , & gratia per
qua-n ille fomes excludebatur ; nec patet alia validior
ratio.
Prob. 3 . /». quia, fine dubio voluntas Dei qui Cbriftum
déftinabat ad remedium péceati , noluit euro fubjacere
pœnis qua- ad peccatum inclinant ¿ qualis eft fomes.
Alias ratiorris afferunt alii v. g. fummam gratiani & '
jloriam & alia dona; fed nobis ifts fufficiunt.
L У
24cí De anima Chrißi. ЪЩ. V.
chile. i.Chriitusaflümpfit omnes irn'feiias humanitatis
Ac maxime in came ; g.Sc fomitem concupifcentix. Pcob.
ant. nam ille fomcsnon eft peccatum ; imô dicitur fui/fe
tentjiui per omnia profimilitudine abfqtu pecca'e ; 8c hoc,
Ml pofit compati inßrmitatihtu netrisi Sequía debuit per от-
nia fratribm aßimiiari &c.
l(i!p. d. ant. omnes miferias- qua; nullam indecentiam.
fu peccato redundantem 8t in peccatum inclinantem ba-
bebant , fed condacebant ad opus redemptions ; con. qui
jltam indecentiam , 8c telationem ad peccatum habebant.
n. ant. Sc conf. 8cdjRiam prob, fuit tentatus per omnia
ab extrinfceo : con. ab ¡ntrinfeco ; n. ant. tentatus eft ab
inimicis abimpiis.à Saihina &c. Sed non deeuit cam
•entari & inclinan ex feipfo ad peccatum.
J(t¡¡: i, ex gloffttoribus Chrifîuin tentatum fuiflè per
omnia pet taboca* cruris- g¿<irt natas , educatus trtvh r-
fa¡f»¡, mertwu&r. Inqiiit ClolVa ordinaria j & idem di*
cit , ly anua ,Theodoreti!s Se aüi Interprete*.
Obiict. Cbrilrusexpertus eft honorem mortis >etiam
contta voluntatem Dcipatr|s ; g. & fomitem ; nam ille
borror venicb.i t ex c»ncupifcentia te amóte vitz. Prob,
ant. nam ipfe fatetut i trißh eß anima ufane ad mortem. Et
orat ut traufut cal:.x iße. Et faôus eft fudor ejus ille ,
inquam , fudor veniebat ex lufta carnis cum fpiritu ¿
itlâ no.'cnte moriem , /Но volenti ex obediencia ad pa
ttern Sc ex charit-t« ad nos. g. Sec.
Цф. d. ant. paflîis eft horrorem mortis voluntario > con.
ex vecaoppoiuione carnis mm fpiritu. n. ant. 8c prob,
e/iis ; nam , inquit Hieronimus in Glofla cefit eonßritari
ut veritatem ajfumpt*)' eamls proi.tret г veri contriflatus *ß>
fed ntnpajiiec)tis anime deminatur fed propaßio eß. Oravit
atitem ad cxemplum. 8c eiuditionem noftram , ut difca*
mus tecurreie ad Deum in fimilibus ; поп oravit ex ne-
ceflttatc nec pro fe ; ideo monet difcipulos , violate &
erat« ne intretis in tcntatienem ry-c.
Obik. f. nihil tepugnabat eum aflumere hunc defectum,
* juvabat ad majorem paticmiam , & meritum coronsc
ex lucía , 8c ut expertus miferiam hane noftram magisin-
clinaretur ad compatiendmninfirmitatibus noftris g. hane-
aflumpfit,
. n. conf. qirîa fatis aKunde tacet ejus foctitudo Si
^'Яопа ; & ipfe de fe fatis cognevit fgmcntum rußt um CT*-
«chántate iocliriatui ad mil'erjcotiljani^
.... ■ -\
We anima Chrifii. Diß>. V. 247'

QU- ASTI О VI.


"Defan&itate mimé, Chrifti <fy ejus impeccte-
bilitate.
там excliiGmus ab anima Cbrifli plures defeilus ; fed
Üeftatprincipalior, & eilen rialior p»rfecYio aftruenda , &
"otabiüor imperfcäio rembvenda , quale eft pecca-
tnm.
Sanftitatis noman large íignificat feparatlonem allcu-
jus rci à proph.inis ufibus , & deftinationem ejus ad cal-
tum Dei ; quo fenfu dicitnr omne quod operit vulvam fattr
flum domino vocobitur. Proprit vero Íignificat : & deferi-
birur à D. Dionifio ab omni immuuditia libera > & pcrfeñte
& Immaculata munditi*. E: lise cil tantùm f.mctitas nega-
№u , poßiiz'a au:em efl forma Uta qua facit homintm De»
amicum , charum > dUetlum > & vita aterna baredem t ß
f»ali:cr perftmrtt. De bic poGtiva f.inflitate anima: ChtilU
magis patcbit ex dicendis de illius gratia & chiritate ,
nunc direflè agimus de negativa , fc. de immunirate ejus
abio ucl lima ab omni peccato perion.il». ; nam de imrou-
nrrare ab originali jam dixirmw..
Qusftio igitut eft defanâitate Chrifti in hoc fenfu ; \\'
eft , de immunitate illius abomni- macula peccati > rain de
facto 7 quam de ynflibili,
CONCLUS! O I.
Hriflifani^itaifuitfine omni peccatt i imínecpotuit pec-
care de potcntia ordinaria. Eft commumífíma quoad
utramque partem , & de fide quoad i. contra heréticos »
&■ maxime Calviniftas qui putant cum peccafle in horto
defeilu conformitatis cum volúntate patris , cum petiit
ttar.sferti calicem ;& peccato defperationis in cruce dum
cl mi.it fe dcrelictum à patre ¿ hinc blafphîmiarri horrent
catholici omnes.
Prob i. exScoto. Q^il probat impeccabilitatem Chrifti.
S*ia de potcntia ordinaria non poteß Deus nmcoage-t ad j
aäits fecundos perpetua vifim'i fruitionis mi a£!uc*c- j
pugnan! pnealo. Sic Veut natura tibi um'm perfonal'rtrr non
poteß depoienUл ordinaria пол dare- fummam chariWem ,. <3*
.48 De anima Chriß. Di/p. Т.
fummam ftuiùenem eput cxcludit peccatum , & fie ex hac~
mniene eft impeccabilis г non formaliter , fed virtualiier difpo-
fitive , dijjnfitione remolí, g.ex Scoto Chnflusfuit fine pec
eño tam de ùcto quam de portibilide potencia ordinaria.
Prib. ex feript. in qua dicitur per anthonomafiam ,
Matt.i SanOtu & SanSui fandorum ^ScNa^arem , ut interpretatur
lo. г. Hieroiiimus > qui dicirquod N*\areus inletpretatur fanBut.
Sanftuni autem Dominum emnis fetiptura commémorât.
Item ubique prxdicatul fine peccato i immaculatus > ini¡«-
cens , impollutou; &ipfemet negat fepoflè argui de ptccato;-
tí quipecealum mn fech , пес inventu* efl dolus in ore ejus. Et
talis decebat ut nobis effet Pontifex far.Bus &c.
Prob. j. ex Coric. Sc PP. in Ephcfino definitnr chriftum
Cen га noH Indjgoifl» abknione pro feipfo , .quia peccatum
Сам. и nefeivit. Et in Lateran, i.dcfinitur nojlram fubßantiam eff
inChriflo perfide abfque peicam. Et it.i docent unanimitcr
SS. PP. nam inquit Auguft. in e\us non tantum divinitale ;
fid пес in anima , vet in carne ullum potuit effe peccatum.
Prob. up. ratrone Scoti ; nam Chriftus ab inftanü fua;
conception^ fnttuna perfona in verbo & intuitu unionis
cum verbo fuit plenus fummâ gratiâ , & fmebatur fummâ
gloriâ quoad portionem (upetiorem animât i fed pecca
tum de porentia ordinaria repagnat cum fumma «tatia &
doria, g; Sc repugnabat-i'n Ghriftö"i maj. fupponitur ex
didis Sc di'cendis , min. etiam patet ex dieiit de beatitu-
dine & vifione Dei , & de gratia fanttificante.
obiic cent. i.p. ex feript. chrifto tnbuitur illnd pf. it.
Veut meus , c¡uare me derilitfuifli &c. Et illud j non efl pax
of¡bus meis à- facie peccatorum meorum. Нагс de perfona
Chriftidocct Auguft. Item in borto liberratem i morte».
& in cruce defperavic. g; peccavit.
Hrffc. n. impiam conf. nec recti infertur ex illis textïbut
licet Chrifîo attributil ; nam Chriftus per charitatem de*
lifta n^ftr.i libil'umpíit expianda Sc fWdicit fua. Que-mode ,
elicit , delicloyum meorum , ait Auguft. ni/i cjuiapro delictis
noflris ipfe precatur, (y deliäa noßra fecit fua ul 'jußiliam
fuam noßram faceret:
Obiic. con. up: Chriftus de potencia ordinaria fuit 'li
ber ad bonum & malum ¡ alioqui non potuifl'et nu retí.
д. potuit peccarc de fia ordinaria.
Ktíf. d. ant. in aftu i. & intrinfecè ; con. inaftu fe
cundo êccxtrinfecè i n. ant. & conf. eodem modo ; nam
¡n aftu i, voluntas ejus fuit cum fumma gratia , & fruitio-
»eDci quibus teddebatur impeccabilis.
l*ß. potuit mereri g. & dcmereri.
De añinfa Chrífií. Dijp. V. 24?
R<$.n.cnnf. ñamad meritum fuflicit liberi t contra-
diâionis & ut voluntas viatoris informais gratia eligibili-
ter . & complaccntcr opctetur bonum j ad df meritum
verô requiritut libertas coiitrarietatis y & fcparatioà ptin-
cipiis inviitè retrahentibus à malo , qu.ilia funt fummii
gtatia 8c beatitude in Chtilto.
COKCL-USIO. II.
S^AnSllM feu impeccabilitM лп!тл Chriß! non veniebttpré- '
eise , proximo & immediate, & formaliter ab unione hy-
ftßttica. Eft Scotiftarum 6t aliorum contra Thomiftas 9c'
alios plurimos.
Prob, i . ex Scoto cit. ubi dicit exprefsè quod ex hac * ,
unione Chtiftus eft impeccabilis , non formaliter , fed vir- (t'l*î
tualiwr'. difpofitivè difpofitione remotâ. Et alibi refundit *•
banc impeceabilitatem in beatitudinem. Dico qued cum '
Chrißus im. intiantr unionis c)us cum Deo fuitbeatus » CT
beaùtudo abßulitféi отпет peccabilitatem, quit excluiit от- '
ñtmpotefiatem avertoadi fi à fine , feu ab objéctofruitionis» ' '
troy. !• G illa impeccabilitas veniret proximè & forma
liter ab unione ; id eflétvel quia unió illa facitéumue-'
ceffàtiô beatum , vel quia de fe formaliter répugnât cum '
peccato, fed neutrum dici poteft. g. 8ic. Prob, min. i.
non poteft oftendi neceflaria Ша connexio beatitudi.
niscum unione hypoftatica ; ¡mó patee ejus fcpar.i'i
bilitas. л- ex prioritate unionis ; quia omne priii$ '
poteft eíl*e 1ще fuo pofteri0ri ¡ prjüs eft perfonari quàm *
operar!, i. quia unió hununitatis ci:m Verbo' in ratione
fuppofi»i non infert neceflário utiioriem' ejus'" cum Deo in
latione objecii.ji quia non fufficit prafeniia Sc uniö'i'n-
tcllcttus & voluntatis cum Deo in ratione objefti; Ted"
adhuc tequititut eleraticrSi'-concurfus Dei cum ¡Hispo- ,~ -
tintikadvifionem &fruitionem*. illildautem '-auicirrum ,
& ceritorftim poflèt Deas negare ; nee enimfeft ¡de'ntiG- *
tatus cum unione. 4. SiVerbum aflumerefnaturam irra'í"
tionalem .) non caufaret beatitudinem'. g. «'niobypoftati'ca
non habet neceflàriam coiinexionem. -
Wsí.eadern min.quoad г.р. nam unió hypóft. per fi:
»öh-determinat yoluntatem bunianám Chtifti ad bonum j •
neqae detetmin.it Deum uteoneurratcum ipf.iadbonunf
Sedeuneat earn àpeccato. g. volunwi humana Chtifti ad-' '
beecnm nnione -, 8c qu^intum eft de fe, non eft impec» *~
"*jl¡s ¡ prob. ant. illa determinarlo eflèt vel phyficà ve! *
Wflljs, {.non phyfica ; quia, illa utiio *cft pura, rdatio >
5-j»o Ut лптл Chrtßi. Dîfp, V.
ut dirimas > g« non habet aftionem vel influxum determi-
nativum > ne quidem in creaturam ;. Se multó minus in
Deum. l. non moraliter; quia fie non poflèt determinare
iiifi cmciendo , ut vel ipfa unlo , vel Verbum in ratione
objefti ¡ta foniter aitxaheretvoluntatem ut non poflèt aliud!
velle ; fed hoc eft falfum ; quia nee ipfa unio nec ipfum
Verbum uniunrut humanitati objeftivè ; fed ipfa unio-
formaliter & pet fe ineft , & Verbum adeft petfonaliter
& in ratione fuftentantis ¡ non autem in ratione objefti i
faltem neceffariô. g. unio nec phyficè , nec motaliter dé
terminât voluntateœ humanam ad nonpeccandum.
Сonfir. opFofitio uuionis bypoftatica; cum peccato non
eft formalis » ficut albedinis cum nigredine g. nonfeex-
pcllunt formaliter ; prob. ant. nonfunt in eodem fubje-
clo ; nam peccatum eft in fola volúntate & unio fubjeâ»-
turin tota humanitate ; nee etiam refpiciunt idem obje-
ttum 5. non lunt fub eodem genere; nam unio eftens;
phificum , peccatum vero eft ens morale g. non veri funb
contraria.
Dices unio bypoffcitica exigit nfgationem concurfus Dei,
ad peccatum , fed potiùs concurfum ad bonum oppofitum
yeccato.
Contra vel ideô hic exigeret neceilàri'ô , quia поя poflèt
confcfv.'ri nllo modo cum peccato ; fed hoc gratis didturi
quia de hoc ell quxftió , & petiturprincipium..
Prob. ). concl. quia fanäitas > & impeccabilitas abfolute
& limpl. citer fob Deo propria eft. g. omnis criatura ra*
lionalisde feed peecabilis. g. Sc humanitas Chtilti quan
tum eft de fe ; ant. patet nam > inquic Hieron. foliu Dent
tfl in quern поп poteß cadete peccatum. Et Ambrof. omnis
*л Л creatura percutirían capacitati obnoxia eß ; fola autem efi à
JÎ" peccato immun'u , & immaculata fempi'tfrna dcilat. Undo
Ç*î • * colligit Auguft. quod cwrumrjue raùrmabllt rrealura prxfta-
« *ir to*r 4t peccare non poßit 5 ron eß hoc natura propria , fed gratia)
n,i ; g. nul à neceflit3te Deus tribuit humanitati chtilti «
- — ut non poftit
etiam uifubfiftenti in Verbo, «• peccare;
— . . fed; uA,
hoc libere & ex gratia illi concedit
aem bcatam & gratiam confnmmatam. per vifionem 5c fruitiest
< ■» •
Confir. hoe ex veibis Apoftoli > qui de Chriftî fanflitate
& impeccabilitaie loquens , non dicit hoc fuifte iiecefl'a-
ihim fmipliciter fed conveniens , feu decens ; talis decebai
Ш nobis ejjctPorUifexfantbu..
Confir, 1, nam folus Dens eft neccflâriô Sc fimpricitetr
fanñts ce impeccabilis^g. fanaitas Sc impeccabilitas hu--
aauitatis cbiiíti nao «tt neceflaria. Cmpliciui, Cede*
"De anima Cbrißl. Difp.- FT pfv
eríth ; alioqui f.inétitas chrifti hominis eilet illi ejctrînfeca
ficut ipf.i Deitas ¡ quia non eflet fanñas nifi fanftiute Vet-
bi feu Uei't.itis.
Confir. ex feript. плт de Chrífto intelligitut , ¡pec'ufns
ferma pr^fi/iis hominum>; fe. propter unionem hypoftati-
eim cum Verbo qu.T eft radix aliorum donorum ; unde
confequenter Diffufa eß gratia in labiis tuis. Et rurfus
propter unionem Sc gratiam habet alias benedictiones ;
fe. gloriara. Pripterea beneiixit te (?c. Qiiate'i inquit Au-
glift. refpondet; proptergratiam ; illa enim gratia quo per-
tinet ? ad regnum етщвщ. Vides quod gratia eft itnmedia-
tusi ¿¡гуЬготд/eprjncipiumfanflitatis ?
Prêt. 4. illa impeccabilitas eilet à fanñttate Vcrbi for
maliter vel efficienter ; fed neutrum dici poteft. g. &c.
Prob. min. i. non formaliter ; tum quia fanftitas Verbi eft;
attributum deiratis , & communis tribus perfonis > Sc ex-
trinfeca ipfi humanitati ; tum quia illud attributum dei-
tatis non aliter communicator humanitati ex vi uníonis ,
quam immortal! us , i mrr.atabilitaj &c. g, fient humani«
tas , vel Chriftus uthomo non eft iromorralis &c. proxi-
mè & formaliter ; ita nec impeccabilis per unionem. 1..
non efficienter ; tum quia omnis efficicntia ad extra eft
indivifa tribus perfonis ¿ tum quia-fic humanitas eflet
impeccabilis formaliter , &proximè non per unionem..
fed per id quoDeus in ea caufaret aut prodúcete: intuirá
unionis.
Сегфг. qpn unio ad vetbum , Sc ad ejus impeccabilfta*
tem non tollit à volúntate llbertatcm ad bonum Se malumr
quia non immutat naturam : alioqui non police mererï
perabftinemiam à peccato» g.peria bchî fieproximè im
peccabilis.
Confr. 1. rram fîper Unionen» formaliter hum-mitas ffr
fanfta & impeccabilis fanftiute divina S confunduntuc-
atiquomodo naturxin Chriftn ; vel faltem datur occafio
Eutichianis & ApoUinariftis cas confundendi ; quia ficuc-
attributs confunderentur ita & natura;, g. melius eft dkerc
quod humanitas Chrifti eft fanera & impeccabilis per aliV
quod donum creatum. v. g. per gtatiam confummauni -
& vifionem , ac truitionem , quàm per unionem.
Hinc fcquitur quôd ilia fanititas Si impeccabilitas venir*
formaliter & pro.ximè à fumma gratia & bcatitudiiie q«3
intuitu unionis collais fur.t CJjrifto ab inftanti concep-
tionis.
Óbiu. i.ex Synodo VI. dftîtur-, Chiiftum'habuiflè vo- jffr¿
АаЦКШ biirasnam impeccabilcra. г. ex Athai^fio vo-
ь s
г.уг Be anima Cbrißi. Difl>. V.
cunt fanflus n.ituià fui , & immutabilis ad malum. )2~
Nazianzeiius dicii voluntatem ëyusfie deificatam ut non fraßet
repugnare divina. 4. Chrifoll. qui alierum lollil peeeatauti- ,
que immun!t eß ab omnipeccato , пес peccare poteß, e. dril-
lus Alex- dicit animar» Chrißt per ип 'чпет ai Vertían fa—
Slam eft fuperierem omni pecca!o & immutabilem. 6. Ori-
/ al de g-nes jerrum naturafui caloris (yfrigoris capax eß,fi lamen .
fîi
I rf- fernherr intra■ fornácea ■ ignisftmptr
'• ■ - ■ ceniincatur,dici
— "peterit in-
nur.
,fu»i
lib dt Verhi unione indeficienter ignita procedit.y. Ambro.dicit,
t'nearn mamOtrifliefte incapacempeccali , tj'siaper unionem falia eß
7 impeccabilis. 8.Hilarius docctrpeccarum ita repugnare Chrift**-
10 гг. fi¿Ktrtpugnat Chrißum non rffi chrißum ; fe. implïcat contea-
í.car. di'itionem & hoc propter unionem. j. Anfelmus. Primuj-
de ho. .A l.tm peccar' ptluit , quia purus homo: ftcundus *Adam pec-
carenen potuit quia Dcus eß. 10. dcmqac Augu.it. neqiu tne-
lutndum erat in ijlo ineffabili mode in unitatem perfona verbo .
Лео humana natura fufceptai per liberum voluntatis arhi-
Xrium peccarei : cum ipfa fufeeptio talis effet . , ut natura he-,
""■<"■- minis à Deo ita
admiticrct£. fufcepta SS.
omnesifti nullum
PP. motum
ic aliiinorases
femalanonvoluntatis
folùm
ГУ" doceotChrjítum impeccabilem , Ted etiam boo tribuuat s
ucroní.'. .
Tt¿¡>: n. con. ex omnibus iliit textibus ¡ltatam ; quia ,
i11 i omnes falvantur & iutell'gendi funt de impcccabili-
tateper ordinem ad potentiam ordinariam , non abfoluv
«am. г. de cauf.i radical!, fundamentan & remota fan-
eitatis forma lis & próxima: ; quatcniis fumma gratia te.
beatitndo collatz funt , 6cut & alia omnia dona intuitu:
unionis hypoftaticae cum Verbe , ex qua venit Chtifto di
vina quidam dignitas & ianâiras. Quod facile reperifs.
Я dil'curras per alia tos texius , &fimilcs quos congetunt
adverfarü. ,
Adde quod ferifcebant PP. contra Arríanos qui Chrißum..
ut purum hominem peccare polie di'cebant , aut etiam
Deutiipfum ¡ & V rbum efle puram creatuwm. ideo"
aegabantchriito potentiam peccandi.
Quantum ad Or genem , fortè exaggerat panlô akiùs j
ясс mulcúm auôorkatis habet in libris illis diftis Periar-
ehon , i» quibîis fatpe errayjt. Ilia comparatio fcrri ignirtV
inchnat in Eutiebi. nifmum fuper mixtionem naturarunv
Imo» ficut. Deus potlèt confervare frigiditatem fcrri in
¡í^e ¡ta к ea сл-рапше confeivMC libciutem humanitatif
De аттл Chrtfi. Blíf. V. г.; J .
in ea unions. Deniqae AUguft. loquitur de fa¿to- non de
polTîbili , de quo eltquxßio.
obiic. ». ünio hypoftatica Veibi confert humanitatï fan-
âitacem perfonalem , & fubftantialem. g. & impeccabili
tatem icfanctitatero moralem ; nam peccatum répugnât
fanâitati ¡ aut. prob, nam confert Chuflo eífé fuppofîtura '
divinum , & per earn hamo fît Deus.
T^ty- п. conf. mm ex vi unionisprxcisè non alia <an-
ctitas hypoftatica feu perfonalis confercur humanitati'
quàm atteri natura: fi earn aífumeret. Dieo> fr*ciii , 8c
formalitet , quia fie eti.im conferret illi naturx fummam-
dignit.item > ifefl'e'quoddam divinum ; efièt fanftitas phy-
fica ; nos autem hie lnrjuimur de iriorali qux oppönitut
peceáto. At in creatuia rationa'ti>illa unió fecuni affert:
alia omnia dona gratis & glotix quorum eft capax < Sc ■
per confequens fancYirarcm moralem feu gratiam & glo
riara.
í^.fanclitas illa fubftantiali's eft longé validior ad ex-1
cludendùm peccatum , quam ull'a fanctiras accidentalis
qux fit ex gratia ,vel vifione , aui fruitione beata ; fed pet
nos i ifta accidentalis confert proximè impeccabilitatem.
g. à fortiori fubftantialis i quam conferí unió ifta.
H¿f- !■ d. min. confert impeccabilitatem de via ordina
ria & de lege pofita icon, de via exttaotdinatia ; n. min.
quod patet ex diais de gratia & oppofitioae peceati -cura-
gratia , quam diximus efle"moralem , non pbyficam.
\tfp. ». d. maj. conftquenter Sc fundamentaliter > con.
per fe immediate & formaliter, n. maj. non enim video
implicantiam quin Deus poder permitiere haue humani-
tatem pe«are amiuere unionem , ficut pçflèt pcrmit-
tere beatos peecaie fc amiitere vifionem Se ftuitionem
beatam , licet de via ordinaria, hxc fieri поя pofliot.
Oliiic. 3. reccatum immediate tepugnat divlno fuppo-
firo. g. pcccabilitas répugnât Chrifio1 immediate propter
unionem cum fuppofito Verbi.
1{rff. n. conf. nam fuppofiro Verb! cV !pfi Verbo'-tepug-.
nar peccarum quia Deus eft ; fed humanitas Chrifti ut unita -
Verbo ptaccisè remanet humanitas , 8c libera Si dcfectibilis;
nrfi abunde determinetui.
Infí. aftiónesfunt fuppofitorum g. fi Chrlftus cum illai-
unione poflèt peccatc ira ac'fo'pprçfiturmdmnum., g.impeç-i
«abiliras. venir immediate ab illa unione.' .
J^fp. ut aliàs '» funt fuppofitorum denominative non *
tl¡c¡tivé. Díceretur ergoquod humaniras unita Verbo ресч
саде poteft quantum cñ de fc Sc lecluíis doriis qux соапл»
щ\ Be anima Chriß. ТУЩ. V.
ыглНгег &de vía ordinaria exigir, illa unió. Quid in hoc
implicantia: >
Щ. i. ex vi unionis debet Vtrbum- dirigere humanîta-
tem ne peccet -, alioqui peccatum illi imputaretur. g. ira-
peccabilitas venit ex illa direftionè. g. ex illa unione* prob,
ant. ex Epiph.inro. Vtrbum virtule fui franabat inferiorem
eaturam ab omni inútil! , carnal! turba animant vero
humanara continuIfDeut &c. idem docet Anaftafius Sinai't»
conftemur animant & carpus е/нх verbo hypeßatic't uniumur
■J*" . verbo fut'jic!... ut ab eodem regantur cum longe artiiùs-
thor. ! eumVerto con\unilafmt quam ul/it-alia res creau. g.&c. _
' ' T^eiJ.d. ant. dirigitmediante gratiâ Se aliitdonis qu¡r in
tuitu unionis Deas confeti Çilli humanitati : con. imme
diate Se formaliter per ipfam unionem. n. ant. & coiif. Sc
in eo fenfu loquuntur illi РГ. uec cnim , vel fomniarunt >
quod ilia formalis unio fit forma fanttificans & neceflario-
reddens impeccabilem natuiamillam.
Otile. }. hnmanitas longé magis fanftificabatur pet
unionem quàm per ullam gtatiam vel donum. g. 8c msgis
ledditur impeccabilis perillán). ГгоЬ. ant. tum > qui*
unio eti fumma gtatia , turn quia per earn communicatur
illi immediate f.inélitas Verbj. g. Sic.
Tt¿íp. d. ant.fanftitate perfonalj & fubitantia'r s con»,
accident tli ,feu formali , & ir.harrente faltem prxcisc Sc
te iolâ.: п. ant. & conf. prob, nam unio eft fumma gratia^
tum fundamentaliier , quia ex ¡(ta fequuntur omnes alii ;
turn quia minus cadit fub raeritum i led non magis opgej-
aituipeccato. ideó (it.
CONCLU SI G- lib
ÎîfipiccabilUtu non efl de retiné intrínfeca phjfca unloiois-
hjpoflai'u* , ¡ta ui repugne! natura: lie units Veibo ,» poflés
jieccate de potentia abfoluta , eft Scotiftarum contr.T
Thom. ÍV tecenticues . quorum aliqui notare cenfuris auíK
funt banc opinionem , aliidicunt terricfatiam » alii blaf-
ph*mam , alii jtid.ucarn &c. Sed témete ut patebit.
Prot. i.exScotocit. namfi impeccabilitas Chrilti taon-»
venir prateisè & proximèab illa unione latís apertè indi
ca! earn de fe 4c ex tatione fuá phjífica formait son re*
gugn.ire cum potentia peccandú-
ds'p.H- fnb. i. ex generali medio : fe. quiairt bxjc nulla potelé
Î9. aflignari evide: s implicantia ¿ quod- facile ex ip<is advei-
f.itiiipjtebtt, q.i ínter fepugnantde rationibus quibus
illa probeiut , ut notât Aaiaga,. Item, ex folutjone objfi;
üiemuna» .
Tte аттпА Chrifll. Dl/p. V. i/y-
(tnßr. nam poflèt Dens velle aflámete hamanitatem
eum plena libértate ad bonum & malum & cum decreto -
coocurrehdi ad utrumque , & dandi ei gradas proportio-
oatas пес in hoc video implicantiam ! ficut пес repugna-
vitei afliimere naturam cum fua paffibjlitate & aliis de-
fcäibus..
trot.}, nam de ratione primaria & pbyfica hujus unio-
nis nihil eft aliud quam «adere ifhm humanitatem dépens
dentemà verbo perfonaliter ;fed prsccisè & per fe loquen-
do id poflèt eflè independenter à peccabilitate g. вгс. .
prob, nam talis unio per fe & ex ratione fua intrinfeca
refpicit naturam phyficam. g. potins deberet comrminícare;
alias proprietates phyfieas Verbi , v. g. immortalitatem ,
omntpotentiam Sjc. quàm morales , qualis eft,impeccabi-.
litas.
Confir. nam ilia unio per fe & phyucè nihil immutavic
in naturaltbus ptoprietatibus humaniiatis , inter quas eft:
libertas ad utramque pattern , quz eft eflèntialifrvolun»
tati.
Pni. daiiaut ex priced, conclu fione -, nam fiimpecca-
bjlitas Chrifti non veniebat immediate ex unione ; fequi-
tnr earn non eflè neceflario illi connexam, : fed quatenus-.
ex decreto fuo atterno Dcus voluit cum illa dare humani-
tati gratiam confummatam & vifionembeatam , Sc alia
auxilia qm'bus detinereturomnmo & invincibiliter ne pec-
caret. Unde fit ut ex vi pratfentis decteti & de via ordi
naria non potuerlt peccare ; £-d ceflànte illo , & ex vi
alteráis , id potulllet fine dubio,
Obiic. i. petfemx. divina; pet omnipotcntiam tepugnat
peccare ; fed ex vi uniom's hypoftaticx Chtiftus feu natura
aflumpta fit petfona divina. g, ex vi unionis repugnas
Êhrifte peccare.
^e/¡fe. d. maj. perConx divinar in fe ipfa & pet feipfam
clic iii vc , con. natura,cte.nxifti unit» ; п. maj. &d. min.
eft petfona divina terminativè^ quatenùs humanitas ejus ■
rubfiitit in Verbo ; con. .• tt petfona divina adequate tam
fecnndiim naturam quam fubfiftentiam i n. min. & conf.
ideo peccabilitas tepugnat vetbo non humanitati. qux in
eo fubfiftit. Addo , quod ¡X» argumentum nimis probat
non enim minus répugnât perfonx divinar mori q am pec
care. Etfic Chriftus ut homo tamftuileiimmottalis quam
¡8>peccabilis* '„ 1 ■
laß. Ac iones (ÍHitfuppofitonim g. & piccata. —
J($. d. ant. denominative > 8c relut cor.ditione fine qua
non poilcni ágete : con. clicitjyè n..mt. ut fcpc dictum eft.
15 6- De anima Ghriß. Difp. V.
ln(l. I. implicit Deum denominan 'peceatotem. g. ieP
pernio uon falvat iuftantiam.
Кф. d. ant. denominatione intrinfeca : con. exirinfeca,
n. abfolutèciiim nonniagis répugnât , quem dici honii-
nem ] moit.ilem &c.nihil cnim hoc aliud effet quam Deum
terminare unionem hypöftaticam natura? pcccatricis aut »
mona! is &c.
Otile, i.uonmihùspeccatumrepugnat unioni bypofta-
tica: cum Verbo , quam gratis confummatac St vifîoni
beatjE, fedpeccarum répugnât iílis , g. 8c illi , min. patetex
Scoto cit. qui vult impeccabilitatem Chrifti venire ab illa
gratia & vifione. Prob. maj. nam hare unio intimius anil
naturam Verbo quàm gratia vel viiio > & major eft gratia,
& fadt ut Chtiitus fit Deus Si homo , & quod Deus fit
homo ÍV homo Deus in unitatc perfecta perfonx.
Hjß>, t. ¿. min. peccatum répugnât cum gracia Sc vifione
moialiterSt de via ordinaria > cpn. phyficè > Sc poten- •
lia abfoluta , n.iuin. nam ex diäis de gratia ;& debeati-;
tudine , gratia Sc peccatum non repugnant phyficè пес de
potentia abfoluta.
Obiic. j. varias autorítates PP. qui omnedíi repugnan-;
tiam peccati in Cltrifto tribuunt unioni cum verbo j fed
icfponfum eft in precedent! PP. löqui de chriftoicx vi-
pra [cutis decteti quo Deus intuitu unionis decreverat non
concurrcrCí пес ptrmittere peccatum > fed «um contra
illud premuniré fummâ-gratià Sí vifione & truitinne beata*
& »Iiis donis-сищ quibus motaliter impeccabilistuit,
Obiictcs 4« -fi Chriftiu »per ullam potentiam pec»
cate poflèt , diceretur »- nut diéi poflèt Deus peccat aut
peccare poteft ¡ conf. eft falfum g. 8¡c, prob. maj. tum
quia Deus eilet & eft in Chrifto principale sg*ns j hu-
manitas verô inftrumentum > & per communicationeni
idinmatum tam diccictur Deus peccat quam Dcus[patitur ,
Deus mositur, . ,^
Ttyi 1Mb feqi пап» per cDrftmumcationem idiomStura.
non denominatur ab his qui illi ex ratlane fua illi regug«.
oanr > Si dedecent , ut peccatum.- '
\ф- i. A. min. répugnât per denominationera intrin- -
fccam : per-extrmfecam j.n. mm. nam per talem denomt-
nationem nihil aliud figriificaretur nifi quod Iiumank«
quasfubfiftít 4ií verbo, peccat, quod xquè dici powftii-
cut proptereandem unionem- , ¿¡ fimili denominations
dieitur peus moritu* Sic,
. *Ad id quod dicitut Verburo efle ptincipile-agens refpeV"
«taauuB, naturalium , humanitatem yero inftiuaiCBialef
Be intelleftu &fciemia Clmßt.DiJpjT. ij7,
ftlftmieft ; id quidem dicitur de aflibus fupernaturalibus
& miraculofis ; fed pro naturahbus- ilia habet principium
formale agentis principalis.
Infi, fequeretur dici pofft Verbum effc odibile Deo >
punibile &c. Quia hxc fcquuuntur denominationem pecca-
totis ; conf. eft abfurdum. Et implicat g.&c.
Ktfp.n. icq. nam itëcc dici folent propriè ficut etiam
dènominatio peccatoris de fuppofito proprio- natura; pec-
cantis.; qnale non eft Vefbum in propoüto. Alias objc*
ftioucs propofui in praccedcnti.
Ш Ш m- £ФЗ ■жжшъшшш
DISPÜT ATIO- VH
Не iñtelleBb & fcim¡» Chrißi.

ЕЭЙр В anima: in fuis perfeítionibusconfideratione ad po-


SBSs lcn"as ejufdem defcendimus , & , i. de intelleftu
qui ordinc przcedit voluntatem ¿ naov de memoria nihil ' ~*
fpeciale dicendum occurnt.

QU Ж S TIO I.
АЛ & 4ßd't$Merit fcientia in intelleüu Cbrißi.
SUppono ex diclis de anima humana Ghrifti earn fuiflê :
pert'eérâm St fimilcm noftra: ; Sc pcr confequens eum
habuifieduos imelleâus & duas voluntates proprias dua-
bus naturis ejus > fc. imelleclum divinum, Sc humanuni, -
k operationes fingulis proprias ut docetur in VÍ- Synodoi
li.vtrbvm ajfump/ijji »nimam rationalem animabut mfir'u*¿8¡
wnibvUm i & miniem menti nejlracimparem. Et in Coric
Lateran, fub Mattino I. deffiniturin Chrifto omnia fuifie *
ttuplicia duas naturas > intellectus & voluntates & opera
tiones ; tarnen, quia nonfolíim Monothelitx & alü hx-
retici putarunt Chriftum non intellexifle nifi per cognirio-
иет & fcientiamincreatamVeibi, ficut non- fubfiftit nifT¡
per ejus fubiiftemiam ¡ fed etiam aliqui Theologí Catho-
¡Kt idem fenfille dicuntur , & inter alios loan, de Ripa Sc
Hugo Viöoxinus* Ideo ,iïc.
re 8 De ihtelleîh &feientia Chrïfii.ÛtfpVF.
С ON С L U SI Or
CHrifiiu non fuit intMigins ptr fcicntiam increatam , fed
creatam> imo пес potuit. Eitcommunis "& videtur de
fide quidquid dicat Atriaga.
Prot. 1. ex'scoto qui ubique fupponit Sc docet in eo fuifiè
î.i.13 veram animara (îmilem nollra: cum fuis ficultatibus fibi
realiter identifi.catis , & propria voWntaie & intellect!:.
Imô 8c totadift. 14. docet ¡n eo tuiflè fcicntiam bcatam &
infufam ut vidimus. с
Prob. 1. ex fcrip% in qua Chvifto tribniror feientia in
ombufthm eiicumltantiis in quibus non potelt convenire
divin* j utcuni dieit , fe feire pattern ut obediat pneep-
7еЛ, tis ejus , fei* е-лт^г fermonem e]u»1 fino , Sc ut vadat ai
в* cum perpaffonem crucis; friens quia venera; hora e'jui.
Et cum ttibuiturilli a'dmintio & profeétus in fapientia , 8c
feiemn experimental!> didteil ex eii qm paj&i til obedien*
\iam j bec enitu omnia non poflunt dici de feientia in*
creata Vero!.
irob. }. ex citatis Cone'rl. quia non poruerunt eilè in.
Cbriile omnia duplicia qua? ad naturas pertinent cum fui»
proptiecatibus quin etiam ¡wbuerit operationes proprias
intelleftus Si voluntatis > & , ut loquitur S. Leo , allegatus
ab Aijathone in Epift. Svnodi Romana. Vcrío operante
quod Veri! rß, су carne , feu bumanitate existiente quoi
tamis efl. Certè fi cîua: funt voluntates & vohtiones , g.
& duz cogniciones j fe. unicuiqiie fuá , nee major eft r.it¡o~
d:Volitione quam de cognitione creataj& fi twee decflet поп»
dicerent Concilia fuiile in unaquaque natura quat ad fin-
gulas pertinent.; nam intellettio eft . principalis proprie~
tas Sc operatic natura: rationalist.
Prob, 4. (î feientia & cognitio creata non eilet in Chrirto»
ftuflta fuiflèt jntellectus humanus , quia fine propria ope-
rationc faltem elicitai & fis non ruifletperfcftus homo .
defuiflèr enjm illi notabiliffima operario Se potentia.
Prot, i.f. quôd nequidem potuerit intelleftus creatus-
Chrifti feire îc intelligere per feientiam 4c cognitionem
increatam i.Quia Agitho citants loquitur de poflibili &
Ambrof. ubi eft fubftantia diverfa nequit efli' operation
una ; quod etiam coll igitur ex Damafccno Se Leone.
Vrtb.it intellcftio divina identificatur realiter cum ef-
fentia divina j Si eft re diter ipfa eflèntta divina, g. non-
poteft informare intclleftum creatutn ut conftituit curru
formaliter intelligentem} prob, conf. nam intcHc^io ей
Be ¡ntelleftu &faentÎA ChrifliX>îfpyi.ijf>
qaalitas feu forma conftituens intclleftum formaliter in
telligentem ; fed hoc repugn.it fubftantix divinat g. &c.
Confir. voluntas creata Oirjfti non poteft fieri formaliter
voIchs per volitionem inercatam Vetbi g. nec intelleftus
intelligens formaliter per inielleâionem ejus ; ant. patet >
nam volitio creatn debet efiè in pomlate voluntatis item
ereati , ptob.confnon enim magis peteft communicari&
imiri intelleftio divina intelleûui creato , rpàm volitio
voluntati. g. &c.
Oíiic i. «».primam partem , Chrifh» fuflicienter feit
omnia per feientiam ineteatam : g. ftuftra efl'et feiectia
cieata.
Ц>Гр. d. ant. per mtelleaum divinum & ut Dens : cor.,
ger intelleäum humanuni & ut homo. п.. ant. nam Ioqui-
mvir'de Chrifto fecundùm humanitatem.
Infi, chriftus etiam ut homo , fubfiftebat per fubCftciî:
tiam divinam Verbi. g. & intelllgebat per fcientiam
Verbi. i
Tffl. i. retorqueri poflc argum.. contra Catholicos de
voljtior.e.
K<fy. i. n. conf. & parir, tum quia fubfiftentia Verbi fe
habebat per modumpuri termini¡ feientia vero permodura
cujufdam formx infermantis. i. quia , fubfiftcntix dupli»-
citasrecifletduo fuppofita realiter diftincta quèd répugnât
Chrifto ; duplieitai.vero operationum nonduplicat füppo»
fita fed notât duplicitatem intellechium^
Oíiic iJi quid probat animam Chrifti non fuifle fcicn-
temper fcientiam increatam , maxime. » quia fcicn ti a Sc
intelleâu* creaius ruiner fuperfluus* eidém fuppofito ;,
quippe non teckjeendus. ad actum ; fed non fequitur ilia,
fûperfluitas. g. *kc. prob. min. nam femper fuiflet ad or-
nam.cntum & ïntegtitatem humanitatis-, & plures ali.r po»
tentix fuerunt in Chrifto otiofx , ut potentia generativa.,
g. ita eft de potentia intellective creata.
fyfy. n. min¿ & conf. prob, nam ilia; potentia- quat
fúetunt otiofr nihil confetebant ad redemptionem -, bene-
vetó inteUeitus & volunta» гги. opsrationes fibi pro»
prias.. •.
Obit'c. r . Mm i.^.nortiTiagis répugnât нкеПеЯит hn-
maoum Chrifti fcire per fcientiam Verbi quàm humani-
tatemejns fubfiftere per fubfiftentiam ejus ; fed iftud noir
repugnat ergo nec illud ; probatur maj. ut fciat
per fcientiam verbi , nihil aliud requiritur qaam intima ,
unió Sc applicatio feientia; Verbiad intelleaum liumanumt.
ficut ad liibfiftcntum ejus per fubfiftentiam Verbi fufficic
ï6o De ¡melleftu & feientïa Скг'фУ.ЪЩУ!.
intim« unio nature ad iHam > fed anima Çhtifti për unio-
■em hypoftaticam habet feientiam ¡eqtie ас fubfiítentianv
Verbi unitam intimé & applkaram g. Stc.
Tt¿F¡>. n. i. inaj.& d i. unitam ít applicatam permodura-
fbrm.e informant!! &^(Bcierrtij iiitcüectnm : con. maj.-
& n. min. per madum termini Aiítentifífcantis 's я. maj.*
& conf. nam fubtîftentia Verbfunimr h'imanitatr per mo-
dum termini fulrentrficantisj intelleft¡o verá; feu feientiar
pet q'iam intelleâut fit fotfiialiter intelligenj unitur ¡a-
(etleftui per modilm formf•arficieritis Se informantÍNit
diximtit in Philófophia. MbUigert iß укМдт pañi
Infi, tam potelt dignités & fcientia Vcrbi uniri intellcebii-
fir modúm fotmx quàm per moduiii fpeciei ínteliigibilis,
velfubfíítehri.e ; fed erftntia divina poteñ'uniri anima: per-
modum fpeciei & fubfiftentia ; g. íc -per tnodum intelle-
ñionis informantis > patet min. nam in v.fionc beatifica
cft'emia Dei fe habet .id intftliítum pet'rfiodum fpeciei-
intelligihilit. Ptob. majMion enitn poteit ulla dari m.ijo-
ris tepiignaiui* ratio ; & pet' taíém unionerrr efïèfma- in
ratione fpeciei veré fit intelligent > & per Unionen) fublî-
ftenria: humanitär fit fubfttensfotmaliter. g. &c.
Kcíp. n. maj. & ant. prob nam quod' efléntia in vifione
beata uniatut ani-riar-per- modnm fpeciei , remane* fempet
«ïtrinfeca intelleílui .nonitaeíi de formal* iittelle«ione
qua homo coTiftittiitur videns ¡ eft enim forma degenere
qualitatis , ab ipfo inteMiclu elicito feu producta per aftum
quidicirurdiaie , & ipfa dieitur verbum mentis ,& re
cepta in ipfomer, pet ilfam reeeptianem & informatio-
nem ipfe conftituicur formaliter videns' quod repugn.it-
febMantia:* fcientiarincreataiAd fubfifteniian» autem jam
diftum cftquoH non fuftentat nec uuitur permodum for
nix intrinfecè informants fed perrriödum termini,
оЬИс.г, fuflfkieb.n Chrifto fcire omnia per liientiam -'
increatam ; g.fuperfluit creata.-
Krß- d. anr.'ftiflficiebat ipli ut Deui erat : con. fecundùnl"'
quod homo; n. ant, fecundùm quod Deus erat > omnia"'
feiebat perfcientiam increatam j fed ut home i-on dcbtiir
carece doiibus intclleitus humani • (icut nec aliis.
фе htelUttH &fcwtiaChrißl.Difp.W. 161

Q.UjESTIO ГГ.
■An Chriflus hcibuerit feientiam beatam.
ÏN Chrifto diftmguí folet.quadruplex fcierjtia ; ¡aereala
qux eft propria de jeati ejus , infufa »qux indiu fuit ani-
mx ejus fupernaturaliter; beata per quam intuitive vi-
debar eftèntiam & perfonas divinas. Et acquitta, quam in
dies per experientiam tibi comparaba,! & dickut eiiam «-
ferimtntalii. De jncreata drximusin tta.il. и ubi Je feien-
naDei. De aliisdicemus fucceflwe ; Sc ineipimus areata,
qux poftjncreatam nobiiiorclb Sc quxrimus an vivons
in terris Sc ante mortem habuejdt vifionem iruuitivani
eil'entiasDei.» Cent habent Angelí .& Beati in cœio Sc ipie
jam habet ab inftauti i'ux afeenfionis > fedens ad dexteram
majeliatis in cxceüis !
Potro viüo. Dei alia eft comprxbenfiva , qua Dcus tarn Htb.i.
ferfeftè eegnofeitur & yidetur quantum eft cognofcibilis _
Sc vilibilis, ita ut vifio adax,p:t Sc commenfuretut cog-
uof-ibiiicati Dci ¡ Ce de cognitione cpmprehenfiva cujuf-
cumquz rei : non rato .tarnen cqmpi shenfio fumitur pro
viíione beata & creata , 8¡ fie compreliendere idem figni-
ficat ac poiEdere , feu,tenereyicc«rr(te , ut comprehenitatii.
Alia flmph'cirer intuitiv* qua nuljo 'medio , fed racie ad
faciem attingitur eflèntia divina. D-ximus autem cimprc-
Jicnfivam folj Deo propri.imefle, intuitivдл autem Ange-
Jis & beatis permitti in ecelo.
Diximus eciam creatuus omnes poffibiles exiften-
tes , jjrxteritas > Sc fururas reprxfentari Sc videri.in
eiTentia Déi velut in fpeculo , Sc quidem .perteitiùs'qi:àrn
in fcipfis ) Sc ideo cognitio creata quâ videnturin eftemia
fluvfcientia , feu in Verbo dieitur matutina > quia clariífi-
mi eft ptx alia eu 2 videntut in feipíis > qux ideo dicitur
vtfytrlina , ideit obfeuriot & ¡rnpetfcítior. Qux auteni
.cognofciinturin fcientia Dei , dicu'ntur.videri Геи cognofe'i .
iu Verbo , quod procedit ut diximuí à patte ut imago Sc
expreflro fubftantialis , tam efléiuix divin* . quam perfo-
oarum , attributotum , & omnium qux funt in Dio > imq
&«eaturarum omnium etiam polTibilium qux in to re-
prxfentantur ut objecta fecundaría , ut ideo in codera Vçi-
Ьо omina h« videri poiíiint, '
i6i VeintelUBu&fcîentiaChrïft'uVlffVL
CON С LUS IQ I.
CHriiïus hiAuitfcientim Peu vS/ionem btaiam » & guident
ab inßanrifuá concepiionis.
. Prob. i.exScoto Cheilitis in t. inflanti m'unis »Jso cum
1Á.U.1. Verbo fuit bcatus (? beatitude abftulitßitmntm peccabilita-
' tern i ¿c idem docet aut fupponit ubiçjtie-» & dicjc beatitu-
dinem fuiffi anim* ejus coavam.
. Prob, i. ex fcript. Chriltus adhaeeratïfftertk & pifli-
' bilis cam diccbat , nemo afcendil in Cctlum nifi qui defcendtt
de Calo filius hominis qui efi in Calo ; fe. per vifionem &
* rruitoncm beatam. Item-^m* de calo venit fuper étants tili
loquitur de feipfo , quod vidit & audivit , hoc leitttur. Et ■
tgo aus audivi àfaire meo hue loquer in mundo. Forte tarnen
тоЩш hic loquitur de le ut Deus eft. Item vidimus gloriam e)tu
quafi unigeniti я patre plenum gratia (7 veritatis. Quod po-
teft intclligi de gloria anima% Alios fimiles textus addu-
-cunt Theologi qui tarnen rem penitus non evincunt i qul1
• non fan's apertè loquuntur de Chrillo homine.
Prob. j.exPP. nam apud Eufebium Cifarierrfem qui
intetfuit Cone. Niceno inducituf Chriftus dicens cum P">-
j pheta. De ventre matris me* Deus meus es tu. Id efi сит»
m*o'nß~r a^"c 'ntra 'ellam geftantii me in utero laterem. Te lam'"
cult, i D'um meum vidtbam. Et Fulgentíus 'quam veri per durum
fP.it. eil , & Panditatifidei alicnum , ut dicamus animam Chrifli
qmtß, non plenam divinitaxisРил habere notitiam cum qua creditur
i.^ unicam habereperfonam.-. . . . non inim cxiftimo Uli anima
in aliqm plena divinitatis deeffi notitiam cujus una efi per-
fona turn Verbo &c. . ... .ficut ergo Chriftus fingulariter habet
utfit Deus vcrus .fie mam Jivinnattm Puam Jmgularittr not/it
O" plenam habet notitiam divinitatis рил jfc fecundum ani~
mam. Et lfidorus apudScotum. frinitu pilifeli nota ef,
& homini aJPnmpto.
Prob. 4. Excommunifeníu totius Ecclcfii & Theolog.
i 1-4* nam ut notât Card, de Laurxa , nufquam in fcolis yel
?• sv^»4iqua particular! Ecclefia Privilegium hoc fuit negatum
*'x* anima: Chrifti. g. fignum eft quod ; Spiritus S. ductu , à
quo regitur Ecdefia , hoc ptivilegium novit in anima
Chrifti.
Quodautem illud habuerit ab initio fua: conceptions;
prob, nam ab ¡pfo inftanti adfuit ilia eadem ratio id afle-
lendi qua: in reliquo difcurfu vita:, g. ita djeendum. Prob,
ant. ratio fundamentalis qua: movet pp. & Thcologes ad
tribuendumanirnseChtitti ferian» beajam iahaenjot-
Vefotetleiïu &fdentïa Chr'tfi.Difp.Vl. i 63
• tali vita cd dignit« ejus filii Dei ■ 5f unio hypoftatica
Verbij ut doccnt textus allati. Certè , fi filius , & hxtes
eft , fed banc filiation»m & unionem liabuit ab inllanti
fux eonceptionis. g. & banc fc.'tntiam.
Ctnfir. nam Chriftusdebuit etfici tanto melior ^Angtlisi Heir,
tjuantodiffcrcntms pr* Ulis nomen hareditavit. Nam cui di- tj.
Kit alienando ^Angelorum filias meus es tu ego hodie genui It ?
Sed Angcliboniparum poll initium creationis (ax donati
funt nfione beatâ g. Chriftus Dei filius naturalis eâ do-
nari debuitin ipfo initio eonceptionis.
Obiic. t. de Chrifto dicituc & de АрвЗоШ. tlondum
■ erat/piritas datuji quia lefm nondum erat glorificatus. Et
¡ipfe Chriftus inflante morte orabat. Clarifica me Pater (ft,
g. nondum habebat , vel babuecat viíionem beatam.
Krfy. n. conf. nam ill; textus loquuntur de gloria cor
poris, & manifeftationenominis& gloria: fuat. Quofenfit
dicirur j humiliavit ¡etrtaipfum. .. . pro/nr quod aaltavit
ty dedit Uli nonun cjre.
Oiiïc. premium non anteccdit mcritum ¡ fed Chrtftus
meruit fibj vifionem beat im per paflioncm & alias virtutes
quas operatus eft in decurtu. vita:, g. non habuit earn ab
inllanti eonceptionis, prob. min. nam gloriolius eft í1Ix
quod illam meruetit. g. &c.
Wtfp. n. min. & ant. ptob. nam glotiofins eft quod bic
beata vifio illi deberetur titulo hzreditatis & fih'ationis
divina: , quam titulo inercedis > licet hic eti'am ticulus non
defuetit quoad alias coronas.
Obiic. }. fi Chriftus in hac vita , fc maxime ab inftanti
eonceptionis habuiflct-vifioneni beatam non potuiflèt nec
morí, пес pati , neemereri ,non r'uiil'et liber; fed conf.
til falfum in fide.ig. &c. ГгоЬ. maj. nam vffio beata fecuin
affert impaffibilitatemj & aufert libettatem merendi ».{c
demerendi g. &c.
■ Rc^.d.maj. non potuiflèt Sec. feclufo miraculofo 8c
difpenfatione divina , con. ex miraculo & difpenfatione
n. maj. Se anf. prob, nam ex illa diíbcnfationc fitbat ut
femel fecundùm poxrionem auimx íuperiorem videret ,
Stgauderet : Se fecundùm inferiorem ttillaretur ; fecun
dùm diverfa objecta Ijetificativa, ut eflentia Dei vifa &
poflèfla per amorem , & > afflictiva , ut funt mors & dolo- -
íes. De libértate ad mcritum dicemus infra : cum hoc dif- ¿
penfativè ftabacpotcftas merendi. ¿4 я# t
Obiic. 4. Deus decrevit fe nonconceflurum fui vifionem.
in hac vita. g. non violavit dtcretum fnum in Chrifto
i'tob, aat,iioi'fi pitentj oßende ntihi faciim шт i lefpcm
:x(>4 DeimelUftu &fcle?7tia,Chrifii;Vífi>,}V.
dit m videbit me homo & vivet. liDeum nemo vidit un-
лип. Et Apoft. DfH» habitat lucem inacccfiibilem , quern
i -Tim- nullus hominum viditfed пес vidtre poteß. g. &c.
R«/í- rf. ant. de puto limine i. cone, de homine Deot
*i.ant.Chriftus auteui non erat purus homo.
Hcfy.d. anr. non videbit me homo in hac vita perma
nenter & finepiiviiegiocon-tranfeunter & ad breve tem-
pus & ex fingul ni privilegio ¡ n. ant. nam de multis le-
-gimus eos vidifle. Jacob , vidi Deum facie ai faciem. Moï-
fes & Paulus itidem.
Intl. nullibi feript. vel Concil. tribuun: illi hanc ff*n-
.tiain g. gratis id dicimus.
Ke¡p. a. conf. nam ut merito.íc veré hoc dicamus fuffi-
cit quod nihil habeamus in conuatium & cjuod hoc cedat
in majorem Chrifti glotiam. Naminquit, Doctor incsm-
mendando Chrißum malo excederé quam deßcere à laude fib.i
debita , fi propter ignorantiam cporteat in..atterum incidete.
*î» Et ut docet Augult. apndeundem. Quidquid tibi vera ra-
' ,tione mtliui occurrerit,feilt hoc Drum magis fecifli.
ÍONCL.ÜSJ.O II.
Vlßo beata fuit quidem perftSißima & fumrna ir..anima
Chrißi non tarnen comprehenßva.
Prob. I. ex Scoto , qui qua:rens an Chrißus pofsit perßei
d. 14. vifione perfeßifsima.vtybi, t\. dice quod fic propter eandem
q,%.*4 rationem propter quam dixi diß. precedent!, q. i.voiuntatem »
ejuspoffe habere fummam chariiatem , йг ilaverißimile efl
ejfeiefaüo. Vifio autem beata & ftuitio dantur ad jnenfu-
lam gratia;.
Prob. i. quoad t. p. nam vifio beata dîtur ad menfuram
gratia; & charitatis ! fed gratia feuíCharitas in anima
Chrifti fuit fumma >w fuppono ex dicendisrg. & vifio &
ftuitio.
Prob.i.ex dictis fupra& ex Philofophia, fcientta perfcâè
comprebenfiva Dei adxquatur cognofcibilitati Dei , fed hare
adiquatio repugnar inteliectui creato >' quaT\s eft intelle
cts anima; Chrifti j g. & feientia comprehenfiva Dei.
(I ел Cotifir. ex Aug«ft. nam quod fe tcomprehendit finitumef
xa., fibi ■• fed eflèntù.Dei non pmeftfiniri iutelleñui anima;
Chriüí.g. пес ab со comprehend;.
(Лис. t. «i. i,f. vifio beata in Angelo eilet perfeñioc
quàm in Chrifto : g, in Cbrifto non eft fumma , prob. ant.
intelleflus Angelí eft perfeñior intelleítu Chrifti , fed per.
fcaioiintclleftus elicit pcifeftioiem уШолеш , g. vifio ilU
Dt hteüeÜH&fcientla Chriïli.DifpjF.î z&-
ia Chrifto пой fuie funima ; quia fupra fummum nihii
eft.
d. ant. & min. prob, perfeílioc cateris paribus;
con. ceteris non paribus ; n. ant. c* min. . petfeftio vifio-
nis crefcit etiam ex majori perfectiene habitus feu lurnims.
Unde lumen gloria: quo elevatur intellects Chrt'fti sd
vifionem beatam eft fumme pcrfectum in comparatione
luminis quod eft in Angelo . ita&vifio ejns-beata.
Oliiic.con. t.Chriftusvideteflentiam Dei ut infinitan) , thiis
slipqui non fatiaretur ejat vifione ut docet Scotus j-fed
vifio infinitatis efi'entiar eft comprœlienfivag. & vifio beata
Chrilli eft eoinprehcnfiva.
d. rea), iivide.it infinité , & quantum eft vifibilis ;
ton. fi finite, n. maj. & conf. videt quidem effentiam elle
infinité perfeétam Se incomprchenfibilem ¡ fed non videt
infinité пес comptehenfivè ; infinitas eft in eflèiitia под
in vifioneilla.
OíiiV.S.lfidorus cit.squat feientiam beatam Chrifti feien-
tii Trinitatis ; fed iftacft comprehenfiya i g. & illa , prob,
maj. Trinift« , inquit , filii fili cognh» cjl (r Inmini aflumpf
g. notitiam C4¡rift¡ hominis de militate œquat notitia; tri-
nitatis de fe ipfa.
maj. & conf; prob, nanraliud eft diccre quoit
excepta trinitate nemo illam novit prater Chrilium homi-
nem , & alimdqiiod ilte homo earn cognofcat tam petfectf
quam illa fejpfam ; illud-docct Ifidotus non iftud. .

Q.U A S T I O 1-Й.
An-prtter feientiam beatam àetttr etiam feienti*
infufr ve/ acçuifita in Cbrifio domine I
ÎAm dkimus Chriftum habuifle nb inftauti conceptio-
nis perfedum ufum rationis > fine ulla iguorar.ti coram
qui kite deccbat ipfum. Mox dicebamus eum habuifle
Perieftifllm.iru & fummam vifionem bcat.im quä in cllea-
tia & in Verbo videic potuit omnia, qui Jcitc debeban. De
txtenfione autemillius, an videiet omnii prorfus qui
Vetbum ridct ! Dicemus poftea. Nuncquarimus an aliqua
videret extra^eflèntiam 8c Verbum per aliam fcientiam
¡nfufam vel acquiGtam ?
Nomine fcientjiicVnfu/i intelljgimus earn qux babetat
7m. vi. M
26S De íntelleÜu &fckntla Chrîfil.DîJp VI.
per Dei liberalitatem fine labore & iludió ex parte noftn ;
afquifita veto eft ea qusm (ludio Sc hbore comparamos.
Rurfus .ilia dicitur per fe infufa qua- eft <ie rebus qui nullo
humano laborepoitet habeii , alia per accHens infufa qui
quidem pofl'et haber! ftuJio & labore ¿ fed nonata facile
& perfcjäc пес tara citó.
С О NC LUS 1 О I.
\\ Chrißofuiteliam feientia infufa de rebus omnibus cru~
lli'i qunrum feientia démit, eum. Eft communis.
Prob, i. exScoto i nam inquit > polet! did quod Ша <m<
ma novit omnia univtrfalia , five quidditatcs habitualiler
lílejft Vrob.i. ex fcript. in€o funt tbtfallri omnes fapient't &
г< feientia Dei. Et de illo prxdixit lfrïas. T^tquiefcet fuper eum
JJti.lt Spiritus Domini , fpiriius fapientia & intelleñus , fpiritui
feientia ixe. Et , vidimus eum plenum gratia veritaiis.
id eft feientia;. Etipfe fatetur fc fcientiam fu.im habere à
l9' i paire. Mea dcélrina noneß mea , fed ejus qui mißt me p*
tris. Et denique mirabaiitur judfi > unde fcientiam acce-
perat quam in verbis oilendeb.it ; auomoio hic Huerai feit,
cum non didiceris?
. - Confir. ex PP. nam , inquit Ambrof. omnis r.itio fupcrn»
***** fcientii totius creaturx fuperna: vel terrena in to i(i qui
j lib. cfl caput corum & author ;t\c m diccbain fupra ex Auguft.
rtJ.f quidquid verá raUone melius decurrerit fciai hoc Deum rnagis
fecijfe quam non feciffe fed bare feientia magis decebat Chri-
ftum • пес ttllruu eft inconvenient vel implicantia illaiu in
ipfo admitiere, g. admíttendaeit.
prob, s- nam h.ee fcicntia fuit in Angeiis Sc Adamo, g.
à fortiori in Chrifto. Nam , inquit S. Bonaventura , intel-
leftus anima Chrißi non eft minus perfeSus quam inlellcBtu
^Angeli velprtmi hominis.
Prob. 4. in volúntate (Thrift! fuit plenitude gratia: ut vi-
debimus ; g. in intelleôu ejus fuit plenitudo omnis fcien-
tisc , Ht dieetetur ptenus veritatis jeque «t¿wtí"*»g. non
àebuit deeífe feientia infufa omnium reium in proprio
genere. —
Obiic. (.in Chriilo fuit fcicntia beata pet quam omnia
videbat in Verbo > g. non debtiit пес potuir eflè infufa.
Prob, conf. primo > quia feientia infufa eft incompatibilis
cum beata ; ¡Ha ehim eft obfeura , imperfecta Sc abftra&i-
va , & dicitur vefpertina , hxc vero clariflinu 8c roatutin?¡
fed dqriwsíc obfeuiitaj d«e,vÍ€m.ic nan ft coropaúuo
DeimelieñH Ó'fciextiaChrißi. Dijp.VI.tGçj
tue in соJem intelleitu. g. infufa non potuit die cum
beau.
faff. n. cenf. tr d. min. prob, de eadem rc pce eadem
media , & lumma; con. per diverfa ; n. min. & conf.
nam claritasfcientia; beata: venit ex lumine gloria: & per-
fectione cflentiae Sc feientia: Dei in qua reprxfentantuv ob
jecta omnia creata pecfeétiùs . quam in fpeciebus infufis ,
imo & quam in fe ipfis.
Infi, fcientia&r opinio repugnant in eod-чп intelleitu
Cmul & de eodeni objefto ; qua: eft clarilTima & intuitiva
cum infufa , q-ia: eft ob/cura Sc abftractiva.
Цф. и. conf. Sc patit. nam opinio parit confenfum in-
certum , Si üiemia > certura > utcaq ie aucem feientia illa »
S: taminfufa quàm beata patit afiinfum cettum. Pta:tcc-
cuam quod ,forteetiam feientia Sc opinio ex divetfis гас-
Jiit non repugnancia codera inecllectu faltem quoad habi-
tum.
Inßri. faltem infufa fuperfiuÍE cum beata ; fed in Chrifte
nihil eft fupetfluum. g; See. Prob. maj. cum habetur teien-
tia perfeäior , faperrluit impcrfe.tioc . & illa ¡(tara perfi-
cit aut expeUit ficut lux diffipat cenebras & ftcUvdiibatec
coram foie g. &c.
ïfÇ. п. maj. & d. ant. prob, peefectior , Sc im-
peefecciorfub eodem genere Sc ejufdem ordini« ; con. fub
divetfo genere & ordine. n. ant. utraque (ciencia in fuo
genere & ordine elt perfecta , licet comparative , beata
fit petfeftior. Hxc pertinet ad ordinem & (latum glotis,
illa ad (latum & ordinem gratia:. Quod autem non fit
fuperflua , paceti quia , cùm utraqne lit prtfecta m lue
genete,glo:iofum eftclirilto nofce omnia omnibus modis
& mediis quibus fciri poftunt.
Infi, j . ¡fdeni actus non poteft fimul eile pecrVôus & im
perfecta »nec intuitivus-Sc abftta&ivus ; fed (ciencia beata
eil intuitiva tV perfecta , & ¡nfufa abftractiva Sc imperfecta,
g. nequeunt efle fimul.
Ц£р. d. conf. euèfimut qnoad actum , Sc in eodem a&o.
con.quoad habituante diverfos aftus Sc fuccertivè; п.сопГ.
nonenim dieimus quôd Chriftus eodem aitu habuerit vi-
fionem Sc inceUeâionem abftractivam circa eadem obje
cto ; fuíficic nobis quod utramque fcieatiam habue-
rif quoad habitus , Sc potuerjt fucceflivè habere illarum
aftus.
oiiîc. i. in beads non maaebit fides . nec fcientia ab-
flractiva fimul cum intuitiva beata g. пес fuetunt fiittcl
inChtifto. Prob. ant. cum ventril qutipcrftl&im efl силсии*
«iiii^e«.ii (ft, ex paite eft.
M t
X70 De intelleüii Crfciemia Cbrîfli.Dlfp.VL
ЦеЦ>. a. conf. & patit. Apoft. loquitur de obfcuritate
fidci qua: evacuabitur per lumen gloria: 8c per viuoncm ,
non dealiiscognitionibus & fpeciebus infufis qua; fortè
manebunt in patria. Et prxterea Chriftus erat fimol viater
& comprïhenfor , Sc fie ex eadem difpenfatione & mira-
culo quo uniebantur in illo hi duoihtus? potuerunt uniri
îcifti lubitus.
Obilc. j. omnia creata , faltem poflibilia , funt infinita,
g. Chriftus non potiiit ea l'circ per ûientiara infufam j
alioqui lue fuid'et infinita.
ЩеТ)>. d. conf. omnia feire fimul S: adtu Sc in lingular!,,
con. fucceflivè & habitualitet & in genere; n. conf. 8c
prob, nam inquit Scotus ,potefl dici rjuod illa anima novit
omnia univerfalia\ five quidditates habitualiter per species
Ii. I, '"fufas &e. Ad hoc non requiritur infinitas пес in inteüe-
aú пес in hjbicu j ficut materia non eft infinita licet fit
сарлх infinitarum formarum, ,
Quxres. *Afi illafcientia fue'rit infufa per ft , au fer ас- ■
cidens ?
'Eeft. quoad objefta fupcrnaturíUa > v. g. in ordine Sc
mylteiiis gratia: & gloria: , qua: viribus natura; haniani-
intelleftus attingi nonpoiliint, fuit infufa perfe; quoad
alia veto qua: viribus & lumine natura: attingi poflunt
dicenda eft infufa pet acciJens. Nam intelleitus humamis
Chrifti eft ejufdem fpeciei cum noftto. g. eodem modo eft
diícurrendum de illo , ac dV: noftto; fed fcieotiai dtcitbt
per fe infufa refpectu objeftoium qua: viribus natur.t non
poteft injellcflui qofterattingere , ut font myltcria gratis
& gloria:; & pctaccidens infufa dicitur refpeäu objefto-
xum qua: poller naturalitcr attingere, g. itaeftde Chti-
ftc
CONCLUSIO II.
y%*ter fcientiam beatara & infufam hahuit etiam acqui-
В . fitam & expérimentale?».
Ibid Prob. i. ex Scoto. Quantum ad ctgnoiionetn acquifitam pe-
tuitproficcre , quia babuit intclleüum agenterñ ey pafiibilem
ficut &• nos quorum opcra'.io propria efl abflrahere hujufmodi
fpeciei inteUigibtles illasjecipere : g. in hoc fptíerant in
Chrifto proficere.
l/te.í, Frob. i.ex fcript. lefts proficiebat atate & fapientia &c.
Et hoc , inquit Doçtor , non eft exponendum , quafi tJn-
■I tum profeceritfccundùm apparentiarn , quia fecunchim
>. Auguft, qq. contra ApollinajriftíS, £vínge!ifüt
De irttelleñu &fcïmïk Chriftt.Di/p.Fl. 17 1
narrant hyílorias ¡ & ideó vctba еогцяа vera funt ut ex-
piimuntur ; non fie de aliis fermonibus tropicis S. ferip-
turc. Item ex Apoft. Ciu» eßa ßtiui Dei didicit ex bis ¡paHebe,
pafui efl obedtenùam, id eft > inquit Glofta . fccundùm aued
home expertus. idem ciiiit Lyrar.'U ¡ didicit ex tempert in
natura humana > &- bec fuit tantum cxpcrimtntali яо-
ütlá.
Csuftr.CTi PP. nam inquit Amb.explicans cit. locum Lucas://. it
froficiebattataie hominis proficitbat.fpienùa hominisjfapientia intлги
»vtem Jlnju prefuit,qui* i ftnfufcpitntia, fc.ab experiencia.У*"» 5,
Et Aug. in liac ferma » humana , fccundùm Evangelium [л- W*C<
pientia &fludio profecit &c.
Viel:. ratione cum D. Bona-vent. anima Chtifti debult
tße perfecta non folùm fecundùm fuperioiem portioncm ,
fed etiam fecundàm inferiorem & partem feníibilemj
& fecundùm ftatunt viatique ас patria: • & flatus via; du
plex eft > fc. innoceniiz \ natiirx lap far , ideó Chtifius
J^buit tripliccm cogi:itionem >f<. gloria; > naturx integra;
tí pacnalis experientrrc , tit de quelibet ftatu aliquid ha»
betet, g. fcicmia acquiíitapcrcmet ad ftatum naturae pafli-
bi'.is 8c mortalis experientia:.
Rurfus , inquic idemi D. Bbnav. anima Cfaiiftifuit per
fecta quantum ad cogniiioncm objcclorum , & quantum
Kdmoduni cognofcendj. Ifti autern modi funt tres fecun
dùm triplex elle quod habent i. habent tjft in Verbe, г. i»
intelUSu trtato. ít ). in proprio gentre. g. ut anima Chriiti
baberet plrnam cogniiionem de tebus , eas cognovit t â
triplici cognitione fc. in Veibo ; pet fpecics infuf.'s le in
feiplrs-, fc. per feientiam experientia:.
Prêt, denize , nain certum tft Chriftum non tantum irt
Vctfco> нес tantùm pet fpecies infufas; fed ctiam de facto î£
fenfibiliter cognoviflï & expertum eile vita: hujos mifciias,
labores , Si dolores. Vcrè längeres neßrei ipfe tulil la
bores noires ipfe portavil.
Obiic. i. exPP. cit. fiipra . qui cxpellunt à Chfiftoom-
nem ignorantiam; & ideô locum ilium Evangelii de pto-
feetn in fapientia explicant , de proteftu quoad appaten-
tiam coram hominibus. g. Sec. prob. ant. Chriítus preß- arm.
ciebat Mate Cffapitmia ■& gratia; non quod ifla inertmemum ■» S •
capertnt. . . . led quod paularim aperirentur> ac fe pto-
dercut i ait Greg. g. nullain feientiam acquifivit.
Hfff. n. ant. tt corif. prpb. nam PP. ilti negant profe-
ctum quoad divinitarem , non quoad bumanitatem ; nam, '•ó7'"'
inquit Rupertus , Ule in quem hic dicuntur, cum non''"-
rantum homo, fed & Dcusfit b'cet fccundùm humanita.-
M )
171 De wtelïeiÎH &fclenúa Chrlfii.Difp.VI.
rem , dpiemia , rétate ,:3¡ gratij profectriCj ; attamen fe--
cuudùm id.quccj, eil 8ç erat Dcus , nullum profeflum ha«
buit.
Oític i. ex y. Synodo i damnatur Theodorus Mopfue-
j, ftenus qui docebat éhrif.tm я çifjirnibui anir»*......& à de
teritrilw pMlatMricidentem ,&fic ex ргфЯн epirum mi-
Inrtinn. .... fed fi acquifiiffet feientiam aliquam ab ig-
' noranti.i recefliilct • & ruifièt ex feientia acquifitameliora-
tus , ut docemus. g. ïncunimus idem anathema.
%i¡f. d.min. fuilíet melioratus quoad aliqua naturalis,
aor. quo.id fupetnaturalia dona » n. min. .& conf. nam
concil. ajjiicomraTbrodorum & NeBorianos > qui doces*
Ks duas inChrifto perfonas , vokbant eum efle purum
horvinem , ík iifdcm defeflibus obnoxium qnibus puri
nomines ; quod mérito damnab.it & nos d.imnamus ; fed :
Bega ri non pod'unt in ill о aliqua humanitatis incrementa
quoad naturalis ; fie ex infantili corpore, & ftatu cor
póreo erevit ad,¡ virilem ítatutam & operatíones. ImoíC;
nova femser açcumulavit mérita pro nobis.
Infi, ex Bernardos ; non minus habuit f pientíz , vel ,
non minor fuit fapientia J.; coneeptus quam nntus :.par- .
т/usquàm magnus. g. nihil de noyo fcivit , vel feirepo-
Jui.r.
7{>fP- d. ant. feu > mentem Bern, non minor fapientia
quoad fapienti.un divinan! > beatam Sc infufam ex parte
Dei ; сол 'quoad expérimentaient te bumanam : п. ant.
de hac enim fapientia non loquitur » пес alii TP.tqui non
r.egant quin ex tactu , vifu , & aliis fenfibus multa nove-
rit intuitive & experiencia qux ante >non novetat nifi ab-
îlraflivè ex feientia infufa , vel intuitive ex beata.
OíHc.}. rr ultra multiplicantur tot feientia: in Chrifto;
■cum unica fufficeiet; imô ipfa repugnaba! cum beata ,
quae erat perfectirTîma g. &c. prob. ant. in beatis alia;
feientia: ccfiàbunt , fcitntla defttuctur.g.&c.
T{tl}- n. anr. quoad uttamque partem ; nam quoad r.
diximus ad majorem perfe<frionem anima: Chrríti facicbat
tit omnibus modis agnofceretcognofcenda. Quoad x. veto
Apoitolus loquitui de ceíiatioiie feientia: quoad aflús >
non quoad habitus ; & maxime quoad aflús feientia: ex-
peiimetrab's : quia in beatis anima eft feparata à corpote5
3t Пс nihil per fenlaUgncm experitur пес ágnofeif.
Be-totetie&u &fcîèmU Ghrißi.DijpJ*!. 175...

QUiESTIÖ IV.
¡Uínnm videret Mtcoguofceretper Ulm fcientiMü
An per beatam videat omnia 4U&
Verbumvidefi •
ч
SJJppono ifdiñis in Deo dari duplieém fciermam , fc,
■vifiüBtt, quä refpicit fu tu ra fecu ndum cxiliemiam quam
habit uta funt ex videcretorum ejus > & ¡implica intelli-
genti* , qua rcfpicit res purèpoflîbites nihil decérnens circa
iHos ; & ideó qu.xti folei an Chriftus vidcrer in Vetbo non
folùm omni.« quae videt Verbum peí utramque iliam fcicn-
liam î Et idem eft dt fciemia infufa ; an Deüs dederit
im'inx Cliiifli Ipecies omnium omnino creaturarum , tarn
fviiutarom , pratcritatum ; Sc prxfemium , quam poflïbi-
liüm ?
Porrô quxftio eflej>oteft de cognitioné aftuali ; an vi
delicet aftu unovel pluribus anima (luilb videat in Deo
omnia qua; aftu ipfe videt > An-autem fairem habitualitcr •
non quod detut unus vel plures habitai ilia omnia ¡melle*'
ftui create ejus leprifcntantes ; fed ita ue nulla fit res fu»
lata,vel poflibitis quam Deus non fit patatal illi ofréndete-'
ft velit earn viderc ? Hoc fenfu yifio liabitualis hic ufurpa- fc
tut i Scoto. jy
CONCLUSIO I/ 0
PTtgbabilmt. eil intcileRom anima Chrißi non vtdere aílu "
tmnia cfavcrbum videt; maxime omnia objeéla ßm-
plicis inteliigentia ^ bene vero habitnaliter in fenfu pradiclo.
Eft communisimet Scotiihs qui reflè notant Scotum in
Btocmagis inclinare, quia ejus fundamenta proponit i
nee illa tefolvit , пес impugnar ut fundamenta aliarum
opinionum> quamviseas non improbet i fed potiùs permit-
tit , dicens yjedfi iíia via-non ptacct&c.
Prat. i. es Scoto quoad utramque partem. Potifl did ....
<j:to:l videt omnia habilualhfr non tarnen aRjalifr , expeliendo
difinÜionem hoc modo ; quod per aliquem aflum chrißiis vi-™' *
det Vlrùiim &per i/lum аЯит omnia qua relucent in Verio
fmtßi(raftmia in aHu i. er per hoc haittualiter Ш nota.
M 4
z?4 inteüettpi & feiernta Chrtfli.Difp.VIl
j*bí<j generaliltr leawndo illud dicitur haéitualitrr noíum .
«jüj aäus primus tfl fuffiçientir oßenfivus. Ko» eß» g. tditaàt
unus habiius in anima illa qui unirá fuá ratione amendât in
finita , fid aUus quoprimo videtur Virbum efl aäus primus »
frafcns e¡ â j;bi relucenî omnia qua litcent in Verbo , (у hoc
quia Vcrbum eftJibi manifeßativum ut ßeculum volunlarîum
reprtfintans omnia. Longiufculè pra:ter morem fed nihil
iuperfluè j.quia bxc dam liicem buic quxAioni.
Prob. 1. quia fi anima Chtilti Ща omnia «¡deret aAu j
id prarilnret unico aftu attingente omnia, vel plunbus,
(:. fingulis adibus attingetet fingula in particula'ti ; fed
neutram dici petelh g. non videtaAu omnia. Prob, min»
i. non petunieum jnam velille actus in fe ex natura fua
teprefent.net omnia formiliicei , vel id práeíbret pet no-
vos rrfpeAus libi [upecadditos , & ad fingula terminatos. .
Sed neutrum dici poteft. g. illa non videbat aAu único ,
prob h.'cc. i. min« quo.id i. quia fie vifio illa eilèt infinita;
perf: ¿Monis ; qu.indoquidem reptefentatet ex natura fua.
intrinfecri & formaliter infinita , imo & ipfe intelleAus .
eflet infinita: virants, j quandoquídem eliceret aAum vi-
fionis infinita: , non tantum extenfivè > fedetia n intenfivè; ,
nam vifio coiium hominum eft intenfive xquè ас extenfi-
vèperfeftlov viíioneduorum ant decern ; ita cil de ipfa
facúltate vifivii. Prob. Ьжс г. min. p. nam Uli refpeflus .
fuperaddiiiefftnt. aâu & , essbe-gorematicè infinta 5 fed
repugn ittíiie infinitum , ut fuppono ex Philofophia. g.&c.
Item illa vifio eítet in fe putaiehtio , & non qualitas гЬ-
foluta ut- alia» viíiones ; quod etiam falfum eft ex eadem-
Philnfophia. g.
Confir. hace ejufdem t. partis minotis probado ; rnam ex
3iAis iritr.de Angelis , repugnar fpecjts impieila univer-
f¡lis, feu qux (it una reihtet in fua entitate • & tepre-
fentet pUtta , feu omnia vjíibilia ;gt&ifta vifio feu fpecics
exprefiá.
Proi. eadem . min. principalis quoad 1. p. fc. quod fin-
gula poífibilia in particubri non videat pet fingidos adus ,
feu viíiones ; nam fi intelleftus habet« fimul infinitas .vi-
fiones.eiVet etiam infinite virtutis ; fedhec répugnât vir-
tuti creatjt. g. &c. Prob. m. ex axiomate communi > quod
pluribus intentas minor oß adftngula fetifus. g. ficut^ major
virtus potential que fuffi.it ad decern viíiones fimul , quàm
qux addiias i quia debetet magis diftrahi per decern quàm
pet duasiit.1 eft infinita in intelleftu qui poteft fimul habere
infinitas vifiones infinitotum objeñotum , & quidem m-
tukiv.-.s.
De inteliefht Fjrfdentia Christi.Difp.VL iyj
Prob.}, quia objeíta feientia: fimplicis intelligcntiœ funt
infinita j g. non l'une attingibiüa aftu ab intellect!) creatoj
nain fi intelleitus eft in fe limitatus , debet etiam liroitari
quoad aítus (oos , te objefta fuá qua: attingit actu & í¡-
mul i fed intelleflushamanus Chrifti eftereatus & in fe
finitus g. Sic.
Prtb.}.p- n*m Chriftum habitualiter vidére omnia qua:
Verbum viJet ; nihil eft aliud quàm illa omnia rcprxfen-
tati in eflcntia & feientia Verbi , & Verbum eflè velut
fpceulum voluntarium & paratutn velle exhíbete illi vi-
denda quxcumque velîet videre & ex parte intellectus
creati nullum eñe objeftum quod non pofltt attingete •»
nam in«Je fcquitur Chriftum eile in aíru primo proximo
ad videnda omnia etiam poflïbili.1 ex parte tam potential
quàm objeñi , feu , raedü i fed intelleSus anima: Chtiíti
lie le habet , g. hoc feiifu videt omnia qux Verbum vider,
etiam poflibilia. In quo fwií omnes thtfauri fapienti* &
fcitntU Dth &t.
Obiic. i.ex PP. qui volunt animam chtifti plenum tot- \
buiffe fu* deiiatii notitiam , inquit S. Fulgentius ; fed non?" '
poteft habere plenam feientiarodeitatisj nifivideat totanW *
eius fciemiam ,-tam de poílibilihm , quàm de futuris. g.
See. Prob. roin. er eodem ; dicít cnim quod anima Chrifti 1
videbat , nonfeut D'Hi : fc.per fciemiam xquè perfeftam
Se intenfam ; fed quantum Dem, id eft , a:que extenfam >
te quoad omnia qui videt. Idem docet Damafceii. Domi
ni anima ob unionim cum ipfo Verbo > ас perfenalem identic
taiem, кг reliquorum miraculo'um tfic etiamfrnrarum return «
cognitionem adej tus ей. Sic Magifterái'címuj animam Clmßi*g
per fapitntiampbi gratis datam in Verbo unde etiam Ç ^
perfeiliinteUigit omnia fcire qua D«m feit; fed nor. omnia
'рф
Hefy. n. conf. non enim font intelligendi PP. de illa
totalitatc , & a-quaJiiatc extenfiva in rigore > 8c max mc 1
de cognirione actual! omnium , maxime pelîîbilium ; fed .
ad fumnium de vifione^iabitu ili in fenfu praidifto.
Obiic.i.R coguitio plurium objeítorum debílior efi'rr
de fingulis quàm de uno , vol pauciorrbus Chrifti vifio
circa eflèntiaui Dei cum qua cognofcerct aliquas crea-
turas inde fieret minor! fed conf. eft falfum ig. ítfat-
fom eft ejus cognitionern diftrahi per" omnium poffibi-
litira vifionem in Verbe-, & male indr rmpngnarur ilia
vifio.
Ve/jt. d. m.ij. fieret minor circa plura objefla non fnb-
ïtdinata y con. tiica fubord'natj.n.maj. flc-eonf. nam quT-
M í
4
%jd De intetteftn & feientîa Chrifii.Difp.Fl, .
Cbciftu» vider In Verbo font refpedu videntij objecta Cé-
cundaria & fubordinata ; ideó non minuunt vifionem o&»
jecri primatü ¡ bene veto ipforum objeftoium fecunda-
rioium , & hoc accidit omni intelleftui & facultati fi
nita;.
Infl. f.iltem per cognitiones fcientia: ínfuOe vel aequi-
ítx minuerentur aftus fcientise beatx ; fed hoc dici non
poceíl ; alioqui ¡«fufa , & acquifita de iifdem vel aliis ob-
jeftisnon folùm eflèt faperfliia , fed etiam importuna íc .
nociva.
Tttfy. d.maj.perfe loquendo > & niíí Deus aliundeTup-
pl ret utredderetfcientiam beatam perfaitilfímam in fum
ino ; con.fi fupplerer ; negó maj. & conf. nam re verá & :
quantum eil ex le omnis, racultas limitara diftiahirur pet
multiplicitatem aâuum circa diverfa objefta difparata ;
fed quoad Chriftum , Deus aliunde fupplct , Sc corroborât ,
ex fpeciali gratia fcientíam beatamut per alias non diltta-
hatur.
Obiit. ). li quid impediret vifionem omnîum . rerum •
etJam polfibilium » effet propter infinitstem corum cjui
requircret inintelleftu virrutem infinitam intenfivè j fed V
fequela illa faifa elt : g. &c. Prob. rain, nam infinitas eb-
jcctorum arguil tantùm infinictem exteufivam & extrin-
fircam feu terminativam ; fed hxc non facit infijiitarem
intenfivam > g. Sec. Prob. min. nam infinitas efientia: Dei
ad quam terminator vifio под reddit vifionem infinitare
in,te»fivèj, g. пес vifio infinitorum poflibilium.
H¡íp. п. min. i.aigum. maj. x. Se conf. ). Si difparitas
tft, quia eflçntia videtut quidem infinita , fed non infi-.
nite , neç comptihçnfivè , ira ut, cognitip creara Cbrifti ,
compleitatur totaminfiaitatefa eflehtia; : fedviderec actu
& d;ftiiiñe totam tnfinitatem роЩЫЦит i & ideó illa vi
fio coalekeret ex infinitis cognitionibus aftualibus ; aut
faltem zquivalcret infinitis. g. eflèt infinita intenfivè &
Citenfivè. „
Infi, ex Scoto , non fequitur infinitas ¡ntenuVa ex vi-
fione terminate ad infinita objefta' g. folutio non eft^de
mente Scoti s ant.patet ex ipfo textu ubi folvit hsne Se .
'■» alias tallones.
J^fjt. n. anr. nam refpondet quidem -, & refellere videtur
' hanc infinitatcm ; fed. non piopretea bis refponfionibus
adhztet i fed peimittit» dicamus Chriftum non videte act*
omnia fed b bitualitct , in feлfu conclufionis noftrr.
oíiic i, сон. i. lichrilti anima non vid?rer omnia, in
Vcibu nil; haeitu-litet in fenfu ejtplicatoj idem poflet djcj
De ímttfe£k{-& fcîent'ia Chrlftt.DÏff.VÏ.177 ""
Ac aliU beatis , Scnceius fcientia be.:ia non eilet perfe-
ftior aliis : fed conf. eft fclfum & contra omiics. g- &c.
Wob. maj.ii.im bcus cx,fe tam eft fpeculum voluntarium
in quo relucent omnia ehtia eti.im pollibilia , & ea omnia
potefteis oftendeie ; & ipfi poflùnt cas vifiones lecipere
^el attingere ; nam eorum intelleftus ell ejufdein peife-
ñionis eflcntialis. g. tam fum in aftu primo ad videndi
omnia in Verbo quam imelleftus Chrilti.
3¡¿fj5. n. maj. iV d. anr. prob, tam pofièt ea oftendere
de potentia abfoluta con. de potemia ordinaria n. ant.
îfprob. ejus ; nam Verbum> feu Deus non l'olùm poteft
oftendere omnia intcllcftui Cliriftî, fed 'etiam elt proximo
raratus , Si volens > quantum eftde fe , omnia oftenderej
non ita eft de Angelis & beatis , quibùs feientiam & bea-
timdinemdcftmavitproportionatam meriris & condition!
íihgulorum i & fie non eft ita difpoficus circa illos , ficuc
crgi Chriftum quidicit omnia mihi traditaßtnt àpatrt mto¡
fc. quantum potui recipere ab ipfo.
Obiic.i, fi fie vifio fierctin Cbiifto , vifio beata pateretur '
aliquain mutationem & fucceiíionem , fed conf. eft falfum
quia répugnât atternitati , 8c Habilitât! inalterabili beati-
Uictinis. Vbi co¡ital¡ones non trunt volubilct. Ev' Auguft. n.iï "
g. &. Prob. maj. quia modo viderct aliqua & modo illa , Tria, '
proutillioftendercncur à Verbo > & mine plur.i , modo
panero», & fie efléc nunc bcatior ,modorainùi4 fed Ьхс -
abfurda fun: g. &c
1t¿fi). d. ma). aliijuam mutationem accidemalém &
circa objeítum fecundarium : con. maj. & n. min. mu
tationem fub.'rantialem & circa objeííum primarium ■
л. maj. & fie ad i. argum. cettè illa varieras effet purè
accidental?! , imr>& quia placeret magis illi animât , quia -
nova objeâailli oftendetenttir prout vellet > nihil dero-
garctur fummx ejus beaiitudini ¡ Auguíh autem loqqitur
de volubilitatc cogitationum circa objectum primarium"
ei quo venit fubllantialis beatítudo. Unde >, inquit ,
battus qui tf , & il/avtdel : fed non bcatior profttr illa : g.
beatitudo nencenfetur- erefeetenec mirwi propter objcfta
fecundarla. ■
OiíiV. }. ex hac potentia próxima feo feieutía in айи--
primo videndi omnia , fequitur qugd illa fil infinita intcii-
fivi jcqucac fivideret aftu ; fed conf. eft contra nos í-
qáiapistextu infinitatis negamus vifionem añualcirt om-
ninm poffibilium in Veibo ¡ g. etiam repugnar eum videre
habitualiin omnia i prob. maj. pocentia vidcndi habitua-
jWkSfliU objefta , ÜYC per, infinites aflús . five per
"De intelleiïu &fiimUChr'tßi.DiJp.VL
unicum non minùs cil infinita: vircutis quàm qux aâu illa
vidct; nam habet eandem vittutem iu aâu prraiotjuam
iita habet in aítu fecundo g. &c. ' ■
K¿lp. h. maj. & d. ant. prob, fi p&tentia videndi infinit*
în añu ptimo & collective & fimul , & quz habet hano
vim in fe.íc de fe ,con. videndi divifivè Si (ingillatim ,
& per vim qua: non eft in ta п. ant. & conf. nam ¡«tclle-
ftus Cbrilli поп ell in acta ptimo nec potentia illa pró
xima de fe , nec fimul poteít elicete ¡Has vifiones : illa
vis fe tenetex pitee Verbi in quo illa omnia reprefentan-
tur Sí relucent aftu ¿V in quo intclleñus Chrifti poteft ea
videre prout tlti oftenduntut ab iofo Verbo ¡ 6c quidem
non pei clicitas à fe vifiones fimul > fed fucceflîvè ptout
libuetit videte modo ida modo illa.
- CO N С L U S I О IL
Т)Т\°Ь«Ы1е cß quod intelleSus humanas Chrif! ptr feientiam
X infufnm novit omnia univerfalia »feu quidditatet omnium*
rerum naturalium [dum habitualiier ; item & fupernatura-
lia \fc. myßtriitm Trinitatis > Incarnationis ; (y virtutes
fupernaturales& ¡ratiam , gloriara feu vifonem ltéaian»
lumen ¡loria лус. Eft communis.
1À 14 Pcoi.i.ex Scoto cil.poieft dici ajad illaanima nnitomnia
¡Ulive»falta ifive > quidditates habitualiier per fpeciit infu-
' fat &c.
Prob.%. ¡juoad up. fie cognofeere omnia nihil eft aliud
quam habere fpecies infufas omnium naturarum fic dif—
po fitas ïcconcurfum Dei fic paratum , ut eas quo ties к
quafcumquevolueijt , cognofeere poffic ; fed talis fcientia
non eft neganch in Cbiifto > quia id facit ad peifeftionem
anima; illius fine inconvenient! g. &c.
. Prob, quoad l. p. quia, ex diftij ttafl. i. poflibiliseft
fpecies imprefla elfentia: Dei , 8c aliorum ejus perfeftio-
num & myfleriarum. v. g. unitatis , trinitatis , 8c eft in
tens donum Dei , g. potuit infundí anima: Chrilii in in-
ftami fui conccptionis ¡ g. probabiliut eft hoc donum illi
conceflum fuiiit.
Confir. nam , ex diñis, de, Angelij ha:c cognitio fiii'
concefla ipfis in ftatavii g.nou débuit ncgari Cbrifto Dt¿.
Clio natutali.
/ Prob }, p. Chriftus habuit fcientiam abftraftivam eorum
umtfpra dequibus habere potuit fpecies/ed potuit habere
fpecies gratia: & (imilium donotitm fupernaiuralium g Sec.
min. patet nulla cnira eft in hit repugnantia : prob, maj.
Tte intellettn &fctentiAChrißJD'tfßrl. 279 -
nam debuit habere fpecies & jfcrentiam omnium eorum
qua: (latum ejus viae deeebant quoad intelleftum ; fed ha-
tum rerum fupernaturalium cognitio decebat ftatum Chri-
fti ut viatoris g. Sic. Prob. maj. non minus perfici debuit
ut viatot in hh qux ad intelleflum pertinent , quam in bis
qua: fpeftant ad voluntatcm ; fed in his qua: lpectanc ad
voluntajem hnbuit habitus & dona omnia tarn naturalis .
quam fupcrnaturalia gratia;, g. & eorum feientiam Sc
fpecies habere debuit in intelleäu.
OUic. и can. i. p. fpecies non datur de his qua; non pof-
funtfein nifi imuitîyè.; fed efièntia Sc Trinitas Dei non,
pbteft feiri nifi intuitive ; quia fcirj non poteit nifi ut fjci-
flîns.g. пес nifi intuitive Jquia intuitio eitde re exiftenti
ut exiftenti. Prob, ant. яаш exiftentia eft de coiiceptu-
formah'Oei,
Цс{р. п. anr. & conf. Sc d. prob, de re exiftenti ita ut.
cognitio caufetur per jpfam, rem ut prarfeiitcm con. fi\
non itá caufetur Ted per fpeciem. aliquaain. ant. nam- ,
poll'um feire Deum exiftere quamvis.id non fciainper.
exiftentiam qua; erir quidem objeñum ; fed non caufa
motiva cogiiitionis. . . *
Ttt/p.í.a.aai.& ptob.ejusinam exiftentia eft quidem mo
dus intrinfecuseflentix Dej , fed non ratio ejus formalis ,
conftitutiva , & ib efltnw prxfcindit. ab exiftentia &
fine illa poteft concipi..
0¿.i.fcienria de Deo infufa effet fuperflua in Chrifto.imcV,
ti impoffibilis g. &c.Pjob.ant.nam cognofeit Deum intui
tive per,vifionem beatam ; fed vif» clara &• cognitio ab-,
itraéliv» non fe compatinntur > ficu-Miec claritas & ob-,
fcuritas, пес lux cum tenebris.
R</J>. ih I. ant. &d..i..exeodem medio con. ex diverfis
mediis : п. ant. nam ficut Chriftus fuit fimul viator &
comprehenfor : ita potuit tk.dcbujt cognofcere Deum &
myftetia ejus abfttaftivè & pet fpecies infufas, & intuitive
per lumen gloria; ; пес fuperfluum erat ei cognofcere plu-
ribus mediis Sc ir.odif.
Oiïic. 3. illa cognitio myfterjorum pet fpeciem , feu per,
ffientiam infufaeflet clara vel obfeura : fedneutrum die»
poteft. g. See. Prob. min. i. non obfeura: quia non com-,
pateretur cum vifione beata ; ficut пес fides cum feientia.-
aut vifione , г. non ílara , quia abftr.-ifliva g. &c.
Кф. п. min. ici. р. prob, quia effet clara Sc certa pen
fyeciem impreflàm fupernawralern longé cUrjorem quam,
ndes, quae eft ex auditu.
ilöDcimlUEtu &fcienùa Cbrlßt. Dift.VT.
С ON С LUS 10 IIb
Gfirijlih fW fcientiam infufam cognafcebat et'mm fecreta
cordiv.m i (y futura contingentia filtern haliitualiter.
thtJ.S ' Prtlr.i. ex Scoto cit. nam ibi non folùin dicic animam
*•'*' Chrifti liabuiflè fptcies infufas univerfalium. led addit ¡
fotefl diet cjuoet h*c anima novit habitual iter & abßratKvc
altana fmgularia per propria* fpecies infufas > aliqua ntn
novit; potefl lamen nofcere habitualiter , fi iliafiant in ext-
fitmia reali &c.g. Chtifttwpotuit habere- fpecies Camfc-
cretorum cordis , quam aliarum terumetiam futuraruin >
cjuatum tuturitio potuic ci reveiari.
. ^ Prob. i. p. ex iciipt. quâ coaitai. ¡%¡uí орш ti nun -erat
' ut t¡m, teßimtnium perhiberet de nomine; ipfe enim fetebai
quid effet in bomine. Item videns paraliticum Vicht ejus
ar'1 peccau v!i xitquc ; fiU remittuntur tibi pecutta tua. Et cum
fcriba: cogitaient in cordibus fuis ; quid hic loquitur blaf-
plumiast id novit Chritliis & dixit eis. f¡u¡¿ ifla cogitatii-
L»C u imordibutveßrii ? Et-' alias ut vldit cogitatimes lorum fic
ciim difeipuli Ultra fcmeiipfos cegitarent de majoritate.J
Ipfe vidtns cogltationet cordis eorum. Denique Petrus ab
ipfo interrogans de amorc teftem appellavit cum de amore
I fuo intcrao quem ipfe videbat, Tu-fci) Domine quia amo tc.
• Probi). <\а\з hatccognitioraaxiiiiè decebat Cluiituin.g.
ineodebnit cfle. .-
Prob. г. p. cognitio futurorum d.ita eft prophciis- g. л
fortiori Chriiio : tk de taño multa futura prntdixit , & ma
xime defoljtionem jerufalcm ; negatioiiem Petri & pro-
ditiouem ji:d.c. .
Cbiic.con. i. fecreta cordium non cadurtt fubfenfum»
g..nondebuerm.ttognofciab anima ChrÜH. Prob. couf.
quia non opctabatur nifi dependenter à fenííbiii , quia li--
mil/s erat nobis, g,
Ret^.n.utramquc conf.nam hate cognofcebat ex dono fu-
pern.uurali qi.od non elt in nobis nití ex fpeciali gratia .Si-
íllo dono utebacurut volebat.
Obiic. i. actus inicrni funt libeti & Deo foli refervatut
ïorum cognitio. g. non fubiacebant сognitioni • humane
ehtidi.
R-'#- i-ex'diflis.alias Cognitionen illam non excederé
fiieultatem naturalem Angelonim , ied,à Eco Mam cflè
lefcrvatam ; & lie poicrat non eflë lefctvata ar inat. Cbri-
ftii qua; ex difpcnfaoone divina potetat opetaii iudegjea«
dent" à ünfibus , ligue anima: fepatata;.
De intelleÜü &fiiemia Chißl.T)lfp.Vi. iSi -
Rrf?. г. n. conf. nam licet fecreta cordium , rationell-
bertatis , eflent refervata & non fubjaeerent cognitions .
aliena; creatx contra intentionern cogitantium ,; adhuc po-
tuic excipi ab ел lege Chfciftus ; fed re vçrâ cogkationes
cordis (um quidèm libera: ad fieri & non fieri ; led fañx
non funtampliùs-inpoteltate noftra , & ideo libertas per
fe précisé non poteft impediré ne videantur facta:.
Oiiic. ton. i.p. futura funt infinita, g, Chriftus non po-.
Mit cognofeereemnia futura , alioqui ilk feientia ■ eilet
infinita.
Rtß- d. conf. non potuit-cognofeereomnia fimul äe
aâuah'ter con. habiuialitcr in fenfù explicate i nego--
conf. nam fufficit quod habuerit fpecies futurorum qui ;
ali'quando çognitutus ent > & voliturus cognofeere.
Quaeres ^An feientia гонт fucril intuitiva ,vtl al>flra¡}¡-
ья
Riff./uifle'abÂrcaivami nam feientia intuitiva, non eft
nií de rebus qux irr feipfis trt prdentibus rognofeuntur ,
vel in mediis in quibus reprefentantur , & exiftunt emi».,
nenter ; í£:perfc¿riori modo quànvin feipfis; qualiter funt*
& reprefentantur in Verbo > vel in eflentia Bei ; & idto
cognitio rerum in Verbodici poteft intuitiva : non autem,
cQgnitío ejrum per fpecies ¡nfiifas ; quja iftae. non conti- .
nent eminenter illa objecta.
Colligesigitur ex diftis , quodimelleftns animxJChrifti ■*
non cognovit actualité! & fimul omnia , ñeque intuitive »
neque etiam abftraflive i propter finitatem luxañivitatisj ■
& infinita tem j imô & nimiam, multitudinevo terum ; fed !
habitualiter & îucccffivè , feu alternative» modoifta., ,
modo ilia .prontdecebac , autplaccbat.
Coll. 1. quod feientia Chiüb' , tarn intuitiva ,'qiiam iab- ■
flrafliva fuit perfeâiiïima., quia lumen fupernaturale, .
beata vifio Dei rSi Verbi, .& fpecies fuerunt perfeítiflimar»
tequidem tales ut ad earn perfeflionem non attigerit cog
nitio tilla -Angeliea ; e.tiam dato quod inteUííhis Angeli-
cusfitinfua ipecie pirfeftior intellectu humano Cbrifti. .
Dico ratíone Juminís ; nam quoad intuitivam quae cau-
fatur ab objeâo& potcntia ex parte potentiz fuit perreäior s
in Angclis , & xqualis ex parte objeéti ifedpetfeüio lu*
minis, & gratix in cbnlto fupplevit defeüum potential
naturalis ¡ imô & ex parte, ellcntix Dei & Verbi j nam, .<
cum ¡Ha fitfpeculum voluntarme» potuit fe manireftare
abundmtius 8c perfeftius anima: chrilti, quam- ulli An
gelo..
№n iw eft dcjnmitiatií return in proprio genese 1 nam ■
N illDe intelleftk & fckrttia Chrißi.Difp.Vf.
«jus perfeétio pendet totaliterab oH?a¡s qua: fe exhibent
qualiafunt ¡n-fe Se naturaliter , 8; à potcntia qua: p.iriter
agit quantum eft ex fe , & naturabtcr > & ideo cognitio-
nes natutalti Angelí fimt perfefliores cognitionibus-etiain
naturalibus Chriit;.
Coll. ).me non diierequod futura contingenta cognof»
cetet fimpliciter per fpccics , ut futura i quta fpeoies , ut
Hocet Scotus , fccundùm fe rcpref-.ntant ubjefta abftra-
ftivc.i^ffítt infufa reprteftntat objefltim ut abflrabit ab exi-
JMi ßintla (s1 aflu ; auia eodem modo repmfentat , five ab)tUum-
exiflatfive non exijlat ; & five fit futurum aut prsteritum^
ideô dixi h.ec fciviflè ut futura per donum ahquod & re-
velationem fpecialem, quitdici pottft .donara prophetic.
Dc qao infra.

QU S. S T I О V.
In qua brevher txpediuntur aliquot dubia cirtfr
illas fcientias creates ятгял Chrisli.
PRxter ilia qui hucufque diximus de feientiis Chrifti«
quxri folet i. An feientia ínfula fuetit habitus inhxrens
intelleñuiejus dillinilusà fpeciebus ?
3(fJJ. affirmative. Quia per illam fcientiam cognofceb.-,^
objecta fupernaturalia per actus fupernaturales ; fed nd
tiles actus rcquititur non folùui fpecies est parte object! ,•.
& qu.r fuppleat vices ejus ; fed etiam habitua ex p.me po-
teotia:. g. pra;t: r fpecies mfufas debuerunt eflè habitus
etiarr» infulitalium fcientiarum in intellects Chrifti ; fx.ut-
requirnntur habitus fidei , Stfpei in nobis ad a¿lus Шашга
virtutum.
Quxrituri. an illttflicciesty habitus fuerint fapcrnaturA—
lesper Je , an per accidens tantnm T ^
i\iff. cam fuiflè per fe infufam ■ de objcilis fupernatura-
ljbus in fubftaniia > quorum cognitio viribus Baturse lia-
beri non poteft- ; & infufam per ateident de ahis objectis-
quorum cognitio abfolutè h.iberi poter.it vitious naturx.
idem dicendum de fpeciebus pariter infufisv Item duplex
jneofuit habitus feiend-,« infufx ; fc. fupernaruralis in
fubftantia, & fupernaturalis quoad modum. Ka eft, de du-
plici genere fpecicrum.i.habitus,8c i.fpecies pro co^nitione
eijectorum fiipcrn.lti»iajiurai5c i. pro objcilis- nacuialibus
Ve întelletiu &fâentia Chrift'i.D'fp.VI. .183
Quxriturj. anpottterituti fcientià infvfa fine converfone
itdphanlafmata , feu fine tnevrfu fenfm m externotum ?
%eSi. utroque modo, pontifie intel)igere; fed non indi-
gui lie tali recurfu.
1. Ad cognofeendas res fprrituales » aut ablentes , fuffi-
ciebant fpecies infufa & fcientià infufa .quia talia objecta,
non c.idunt (ub fenfus per propria; fpecies ■ & fi funt afc»
fçmia non concurrtint per fe ipfa ad fui Cognitionen!*
etiam in nobis., qui magis dependemus- à fenfibus poft
peccatum originale;
1. Ad cognofcendas res materialej pnefentes > & intuir
«ve poterat uti fenfibus ex libitu fed non ex neceflîtate.
Ratio i. p. eft quia Icieniiam expérimentaient accipie-
bat ab objecto matcrialibus v. g. pcenas filis , famis , lalTi-
tudinis , вес. cognofcebat ex ftnfinus Sc objeñis caiifativis
earum , 6c tune anima ejüs & imelleñus operabatur ficat
Bofter ; fe. per converfidnem ad phantafmata.
Confín nara xiifi habniflèt ufum fcnfuum non potulflít,
pati, necdiior's nejíroi pmajjßi; dolor cnim «ft ¡pajiioanim*
ex carne.
Prok. i-. ¡>. fe. quod non neceíllirió perderet à fenfibus
infuiscognitionibus ; nam , ut diximus > alHgatio &' de
pendente anima: à fenfibus in operando venit ex peecato ,
& Adam in ftatii iunocentia: potuiffetoperari fictif Ang eliV
Sí at>ima feparata fine recuifu adphantafmata & indepen-
dtntec ab Ulis. Et idem epit de beatis poft rcfurreûio»
пет. _ ■' у' . *
Dir« feientia S; fpecies infufa: funt Chriffè prout e¡
conveniebant ut viatori ; fed dé conditione viatoris cit
nihil inteiligete nifi pec convcifionem- ad phantafmata. g.
ita dicendum de Chnfto ; min. patet ex Philofopho oportet-
intelligentem fpeculari phantafmata.
d. min. de cognitione viatoris purè îc obnoïii
peccato ; cou. viatoris fimul Si comprelienfoiis , & inno-
certtii, & cum natura integra '. п. min. & art. prob, nam
Chriltus hobuit humanitatem innocentem & integrant ,
non autem coriuptam in paenam peccati , & erat compre-
henfor fimul ac viator.; & ideo potuit cum vol»it inielli-
gcre independemet à fenfibus.
Quar. 4. an fcientià Chrtfii fiemkf difeurfva ? <Лп Veri-
omnia intelligent perfimplicem intaitum ?
. Chriitum potuifle difcurrere > Si ex una cegnitione
inferre aliam .
Proi. difcurfus eft oratio > quâ una cogrtitio vel propo
se infertur ex aha ; fed hoc potuit facete Chrifttrs , ела
1%+Dc hnelUBti &feiern)л Cbriß/.Difp.PT.
potuit cognofrere- efteftiitH ex cognitione caufx ; potuit
cognofcerequod homo elt ritibüii , quia eft rationales, g»
potuit dilcutrcte in fu.i feienti*.
Dtrrjpropiia ratio difeurfus confiftit in hoc qnoAp occ-
dniur à noto adignotum ¡ & iftud inferaturex illo ; ira
utnotitia conclufionis qux non habebauir acquiratur ex
prxirjflrs ; fed hjec .icquiíkto -repugrtabat Cliiiílo 5 quia >
per nos nihil erat engnotum.
K'/p- я. maj. nam , inquitScotus t dîfceifus non fem-
per rat it acquircre cognitionem de concluront ad quam
difeurritur ; fed fulíicit ut alicer cognofeatur quam arte
difeutfum. v.g.facitquod in achí 1.cognofeatur quod shte
non cognofeebatur nili habjtualitcr . vel cognofeatur modo
ftientiheo y quod ante fejebatur iimplici notitiâ & intuitu
aut in genere.*
Diets 1. modus connaturalsfcrentîx infufx eft cognof-
cere pet fimplicem intuitum > g. Ciitiltus non potuit utr'
áifcwfu in fua feientia infufa ; fed hic illi repugnaba!.
Кф.г, . conf. nam aliud eft quodfeientia inrufa eonna-
tutalitet ficfaciatcognofcete i &id conccdimus>¿ aliud eft-'-
üli répugner alio modo cognofeereobjefta 5 quia habitus
fupernaturales non tollunt à potentiis naturalem moduni
operandi ; qualis eft operatr« difeurfiv» in intellectu hu
mano.
Inj!, habkus primorum prineipiorum noneft dffcurfivutv
g. nec habitus infufus feientix , quia hu eft nobi.iot Sc
perfeftior. jilo.
7¡vf£.n. conf. & difparitas eft ,' quia habites primorum
piincipiorum »Gcut eftordinis int'eriovis ; ira elt magis H-
Biitatus quam habitu» feientix infufx qui , per confequeos,
po:eft iniervite ad cognofeendas res variismodis. v.g. per
fimplicem intuitum autdifcutfam,dixi auiem p»imß,ic.U\r
fuit liberum uti fcientiâfuâ in difeurfibus ¡ non autero hunc
modtim eegnofeendi feu feiendi modtim fuille üli nccclVa-
rium de facto. Patet ex Evangelio quod feepè uftis eft
difcurfu ; ut cùm cx Parabola de imico pecenti abamico
tres panes ¿ & de рлге non dante filio icotpionem ; nam-
ex his inferí. V*i t сим yiji'j malt noßii -iena data dut-
fitiis vtMs &*• ' . ....
Quxr. t. an fiitntia infufa Chrifii fueril pttftdm fei№t%é>
Яф m jam fupri , quod non tanrùm feientiâ beata
Clirilti fuît longé përfectior feientia pariter beata Angelo-
ttim ,fed etiamitrfufa cx parte habitus & fpecicrum.
Ue feientia beata nemo dubitatj n¿in iixc ptoportio-
De intelUBu & fcîenttaChrifli.D'tfp.TrJ. 18j
natur cfignirati & meriiis & gratis ; fed hare fuerunt fura»
тл in Chtifto & limítala in Anteils.g.&c.
Pr«¿. de ir.fufa i. ex Scoto cit. nam non poteft petfe-
fiiiCmè nofcere ex ел parte qua intel'e.ius eft ел ufa par
tialis refpectu intclleciionis i quia intelfeetus Chrlili , non
eft perfectiflimus intellectus creatus , non eft pcifeflior
intelleftu Angelí. Et quanto ifta eaufa partialis eft im-
perfeftior : tantô intelleítio eft imperfefíior &c. Sed de-
îeftusille ftippletut prrfpecies & habitus adeô perféños
ut fimul cuín inteUeâû totalis caufa intcllcftioms fupeta-
bat totalem cauíam intcilfcTidnis An^eüci. g. intelleftio-
nes Chrifti fuerunt petfectiores Angelicis ; prob. min.
nam habitus & fpecies infufa: Chrifti fuerunt proportio
nal dignitati & aliis ejus donis : fed in his longiffinie
fuperabat Angelos & оптеs creatinas -fimul . илч melier
e¡tñm ¡AngelísjuRái , quanta dijferentiui illü потен
Urtditaiiiii inquit Apoft. g. &-fummeperteitiores fpecies
& h bitus . infufosb.bt.it.
Prcli. 1. Namifti h.ibiius & ifta fpecies fuerunt clario-
rcs , cettiores , êe facjebant ad cegriitiones mflgis compre-
henfivas quam in Angelis g. &c.
Dj'«j fpecies debent commenfur?.ri natura: in qua funt;
fed na-ura humana chrifti fuit inferior natura Angcli ,
£•& ejus fpecies , & h.ibitusinfufi.
Rift. n. abfolutè maj. nam potiùs Ш'ав eommenfurantut
etjeftis qua: reprefent.mt , & tamcn non ¡ta fpecies cotn-
raenfuranturobjeftis, quin demur alia: ali« clariores &
perfeftiotes ;cVhocctiam patet de gratia & aliis donis ,
tarn intelleftualibus ( quam moralibus quae non commen-
ftirantur objeftis. Item fi hoc efiet diceietur etiam lumen
glorizic vifionem beatara debuifledari in Angelis pcife-
ctiora , & commenfutari natutis.
Diets fcicntia St fpecies in Angelo funt perfeinfufa; ;
inChrifto auterjajnfiifi rantùrc per accidens ; fed fpecies.
& fcientia per fe infufas funt perfeftiores naturalibus &
infufii per accidens. g. in Angelis fuerunt perfeítiores ,
.min. prob, ex Scoto, qui docet fpecies in Chiifto fuifl'e in-
fufas per accidens , & quoad modum.
Ktjp. a. maj. &hoc elle de mente Scoti; nam docet qui-
dem fpecies de rebus naturalibus ruffle infufas per acci
dens; fed de rebus fupcrnaturalibus fjcrunt intufa: per fe.
i"/?, i. g. faltem (pecies de rebus naturalibus fuenmt
petfeaioresin Angelis , quia fuerunt. i nfu fx perfe.
R^.n.fubfumpt. abfolutè : nam fuftîèit quad in Chriitcv
fiierinuliquo. modo, fupcr naturale; ut dicantuv pe.rfec1:o-
z86 Veîntelletiu &fàentla Chrifli.D.'Jpyf.
Infi. г. fcientia Angelí eft immateri-lior g. & imperto
ftior. Prob. anr. nam anima chritti eil actas corporis -,
& intelligit cam aliqua dependentia ad corpus j quod non
áicitur de Angelo g. &c.
R<#. n. ant. uttmrque. nam anima Chriiti eft abfoluci
immatctialir& fpititu.iiis ¡ Sf quod fit unibilis coiporii
non venit ex materialitate, fed cjnia eft fubfrantia ia>
complétai Se mon dicebamus quod poteiat operari fi vo-
lebat independenter à fenfibas i Se à materia ; fpeciesvct»
infufa- funtejufdem immaterialitatîircum Angeiicis.

Q,Ü£ST,IO V.K
AU in Chriftù ftierint alii backus intelleeluda
ut fides lumen glori* &e.
P Alter (tient! am- infjfam- bcatam , & acquifitam .de
quibus diximus , füllt etiam alii hibitiK intellectuSlej
Sc fupernaturales œquè as naturales ; ut lumen .gloria:,
quo intellects ercatus elevamr ad întuitionem efleuti»
Dei ¡ fides quâ elevaturad afientiendiSm .vcritatibui ievt-
bitis ; fapientia quâ perficitur ad cognofcendï fuhlimia &
altiiTïma ; habitus prjclentiar , quo dirigitur circa agibilia;
ícfcientix quo juvatur ad capienda ir.tcrior.i * de bis duo-*
bus ulttmis nihil reibt addendum fupr.idiítis , de illis vero
itaUïs denis aliqua dicenda funt.
CON С LUS IO T.
1» ImcUelbi 1}нтяпо Chrlfii fH¡t lumen ¡tcrU. Eft com
munis.
, Vrtb. i.exScoto docente r^aoichrißus in i. t'vßmtimim
^g^f¿ !*M l\ui cu>" Deo fuît beauts ; cjr quidtm in plmibulfot gloria
Q*'4«( quit tPfe f"'** c011)mBus' ßni non m'inîts quam älimsoeMhu,
Et al.bi docet quod intclicchis creaius , feu > animaliumr.-
4P кя tVên eß fujj'icicnter afliva exptirii naturalib*i ad cenfe
p*1' qwninm ññttm viftênis &c. Sc. no:i potcft*-hab;ri vibc*
" 9" beata line lumiue glotis, g. ex Scoto , lume»itlud tait in
*i Chnfto , quia babuit vilîonem beacam.
3* î* Pr°*' 1- tum ^u'3 cx Concilio V'ietmenfi -definit-jt lurora
r*l( S'orix efièneccftirium ad Vilîonem Dei. Turn quia iltud
lumen eft maxima perfretio anima; chtilii , j. Cblittian'n
foiïrttdltB-ti drfcUnùaChrlßi.BiFpyi. 2S7
ma non debuit illoluminc caretej.quia il'ud lumen conce-
ditur Angtlis.g.multô m.igis Cbrillo qui i.irabmcUor ^in¡elis
tft effitÏHS qnznlo pr& Ulis dijfcrenlius nomen hitreditavit
„Ohne, i» Anima Chritti h.ibcb.it Deum futficienter prx-
fentcm per unionem hypolbiicam > g. non egebat lumine
ad vifionerh e'jusj quia ex Scoto lumen per hoc taniùm
coueurrit ad vifionem quod facit ehjcâum prasfens.
Rat/ji. d. ant. pr.tfentcmin ratio.ic termini fuitcntantis,
сш). in ratione object! vifibilis ; .n. ant. & conf. nam per
¡amen efièntia Dei fit prafens intelieñui quem elcvat ad
ejus intuitioneui quam eliccie под poflèt lineipfo> utdi-"
ctum. eil abas.
CON С LUS I О II.
IN Chriße polu¡t e[fc fides qutad habitum > яел quoad аЯит.
Prob. i. p. quia in hoc null» eil repuguantia > nam >
multitcnent quod ille habitus in animabusbeatis remane-
bit faltem ad ornarum , g. idem dici poflet de anima Chri-
Ш ¡ nam fi quid obítarct , eflet vilio beata per quam om
nia videbac in fplendore luminis.gloria: ;.fides autem eft
eflèntialiter obfeura ¡ fc. fperandarim reruns fubslantia,
argumentum пчп аррамышт. Chrifto autem omnia eviden
ter & intuitive patebant. Hiiic.
Prob. г. p. N im vifio intuitiva & clara cognitio obf-
aua-iii eodem inttlleftu fimu) non fe comp.itiuntur ; fient
пес fides •.& fcicntia a^ualis ; tit diximus inPhilofo-
ptril.
Cmfir. ex Cone. Condantienfi in quo Hietonimus de Tra
ga rétractât quod dixerat beatos retiñere actitalem fidem.
g.id à fortiori eflèterroneum de Chtiílo qui longé clarius, #<4«
êe longé plura vidct in Deo quàm ulla creatura beata.
ObUc. deChrilto dicitur quodfides cri: cinflorium renum .¡-.
g. fides fuit in Clir.flo. ЧЩЛ
Sjffvn. conf. natu ¡lie locus intelligituf de fide honú-
num. qui credituri erant in Chriftitm; qiiatemis illorum
fides eit relut cinâorium ejus ad glorhm C)us. Cingulum
Domini quo cindiis ¿ti, & jeremías > fides credentium (it ;
ait Hieronimus fides > id eit , jufti (y fidèles adharebuntfibi,
ficvr fmgulum lumbale ■лЛЬмч hamini.i a.it Clolla ordiu.
vide Lyranum ibi.
i88 VclmellcBu &fc!emia'C!mjlLDijp.Ff.
С G N C LUS I О 1 1 1.
CHriflm bxbmt ptudtntiam hf-.fam , & quidm infam-
mo perficiionisgradu.
3-d.tj Prob, i. ex Scoio , qui docet in CrHflo fuifi'e furnmam
ç. г. gratiam poflibiiem : fed \ixc non poteli eile fumma fine
, T Ulis virtutibus , prob. ant. ex foript. vidimus ¡loriam t)n¡
\\г quafi uaigmitià рдпе \rflmm gratia firc-Uc videbiir.us
"* infia.
Prob, г, de prudentia rxfeript. fîi'pebant omnes tjaiium
.»» . tmdicbar»fuptr pruàcmia (y rtfpmfts e)us. Item ex Ifaia ptx-
■jU il d¡c¡tu[ циоА rccjuUfcitfuper cum fyirims fapicr.tia ¿r intcl-
Itäus Cr nnfiHi &*• Plénitude autem veritatis fe tenet ex
7*0.11. parte ¡ntclleflus fub omnibus h :b¡tibus feicntix fpecula-
d, 19. civa: & practica: in eile quieto , ait ViJpes.
«• i. Prob. j. nam prudentia ell habitus cum relia raiionc átti-
B'**, vus circa ta qua humana bona¡uní linquit Philófophus. Sed
e.Eí». talis habitus fuit in Clicifto i qui nihil iinquam egicvel
„ , agere potuit nifi conformité! ad teâam & veram lationem.
Mam luit fummefatißus i inrncens , impoHutus eye. Et»
l.pe- quiptecamm non fecit. Etdcillo prsdieebatuc ; non fecun-
Vr'.* dumvifionemocitícrum )ttdicaíit , neque fecunditm auditum
Ar** 11 aurtum ar<iuc1..grc.
prti. denitjm. N im ¡He. 'habitus fuit tVeft in Angelis ,
& fanclis ; g. non debuit dcelle Chrifto. Et quia dieimt
Prcv. de Deo ¡ non poteft dedecere Chriltum fecundum h.ima-
î nitstem. De Deo autem dichuf quod ftabi/ivit calo! pru-
"em dentia. Et quodprudintiafuaextcnditccelo!.
\ il Vrttt l'f' ^e 1"llrnnK) &л^а ' nam debuit eflè hare vinas
- cum propottione ad gratüm , & fanftitatem ca;t; taque do
nnai fed hic fuerunt illi concefli in fummo gradupeift-
ftionis g. & iftud.
Cbiic. chriftus in Verbo fufficienter videbat omnia
-•agenda g» fuperfluebat alius habitus direftivus ejus circa
agenda , qualts eft habitus prudentix.
IÇçl}. n.conf. nam'iï hie valeret ; neganda efl'entpatiter
in eo alia dona > & fcientia infufa dicendum g. cfuod ut
comprehenfot & fecundùm portioncni animr fuperiorero
regulabaiurpcr vifionem bcatam ¡ fed ut viator & fecan-
dùmpottionem infetiorem-djri^cbatur prudtntia infus«.
De zvhmate & gratia Cbriflî.Difp.FIl. 1S9

DISPCT ATIO VII.


• De volúntate &. gratia Chrifti.
ША-М diximus quód in Chriílo fucrunt ficutdua: na-
curic integrs, ¡ta & dua: voluntades divina , fc'íc
humana. Item de illius impeccabilirate , & faafliutc ;
reliant pauci de illius libértate ; gratia h.ibituali > & caue-
tii.donis ac virtutibus qua; hie fubiicjemus.

QU Я S TIO I.
An vthintas humana Chrtfti ftterhlibtr»
& quomado I
SUppono ex diftisalijs quod libertas alia, ей 'S firvituu ,
qui quis eft Dominus lui , пес alterius dominio íubja-
ctt i alia ri ftccaio , quaüs cil innoccntia, & immuniias
à prccatos alia яааШ'пе, cju,ï excludit vioicntjam qùarve-
nit ab extrinfecoialia л ntctjüial» feu mnthgentie quatenùs,
homo lie liber potell ágete,, vel non ágete , & diciuir con-
tingcntiai ,,-qua quis pofitis omnibus id agendum re-
quifitis > potclt vel sgcre , vel non agere vel agere con
traria. Et ifta eft , vel mnlratituti' > qua ex duobus afti-
-bus pofitivis , & contrariis poteft cligere & faceré alteru-
ttum , & dicitur €tiamJjp«<)5Mi<»»<V j quia eft inter aftus
ípecie diverfos; ut amare , vel odiffe : vel eentradiRhnis ;
^иг ell inter aftum & negationem feu omiffionem ejus;
& dicitur étiam. txeràùi • quia cil inter agere , aut non
agere", amare autnon amare. Denique alia dicitur Übertat
tjjlntialii , qua; confiftit in modo proprio agendi volun
tatis , qua: fpontè , delectabiliter , complaccntcr ii pec
modum penderis & inclination» exercer añus Cuos.
Qaxñío maximèprocedit de libértate à neceffitate , feu
contingencia: , cam concrarietatis quam coiuradictionis ¡
an fc. fuerit in Clitifto !
Confiât auteni , ex dictis , quôd Chriflus ut homo non
fuit abfolutè liber à fervitute > & fubjeciione erga Deum ;
-*«diHi fuitíejvMs/favituteíalicm patuMli j вс fubjecluc
ïpo ~De volúntate & gratiaCbríftt.D'¡fy.VIL
fubtcctiuoe íaltem filiali. г. non fait Übet ad malum
morale ; quia non potuit pcccare.j. fail über à peccato ;
iroà , & impeccabilis. 4. fuit liber liberrate ellentiali-,
qax mfcpatabili» ettab omni volúntate etiam divina. №cc
libere: s liât cum ncccíiit.n;, ideo diximus fpirationem in.
Deo elle liberum , quanumicumquc fit neceflaria. Reiht
dificultas de libertatc coniingeutia: , & de libértate à pre
cepto qui eft appendix ad libertatemà fubjeñione. ií
dcJiacetiani diximus fupra nempe Chriitum , ut homineai
fubjacuifle quibufdam 'prxceptis i majus dubiumelt de
praoepto manendi de quo dicendum eft.
Raiio difficultatii petitur ex eo quô-1 1. Chriitus fuit
impeccabilis , ut vidimus, г. quia fuppor.itur ■ fubjacaiSö
■ prxceptis aliquot ¡ qui fine peccato violare non potuii:
aliaqui pociiiflet pecare ; unde fcquitvir euro нон fuifiè
liberum quoad opera fie prxcepta , & maxime per mortem
cnicis quam dicitur patTus efle cx obedientia , dicitur, in-
quam habuiilepraccpium moiiendi 3 unde, ficut nonpe-
tuit peccare , ita nec potnit nolle mortem pati j nec pet
illam potuiflc mereri ; quandoquidem omne opus mcriro-
rium debet eflè liberum operand*. Unde fit ut hxc difi
cultas lit maxima in Tbeologia ¿ nempe ut conci'ictus
libertas Chrifti cum ejus impeccabilitaie & mérito in ope-
ribus pricccptis ; nos quam vicL'rimuf fecuriorem feque-
mur emergendi viam.
CON С LUS I О I.
Voluntas humana Ckrißl fuit Hiera libértate contingentr»,
feuindiffereptia. Elt communis & videtur de fide.
d.n.E Prob. f. ex Sato , duo quoi velunut in Chrißo ¡la elicit &
а»У» dominatur añW fuá ; quia Dcus non operatur ad Operationen*
illam nifi volúntate libere agente -, & determinante fe ad tpe-
randum > & tum Dem operatur сит ел > es ¡bi tanta ф-liíir-
А K.B ,м ' Чияп'а f°"fl ф in crtalurà. Et alibi habuit liberum
гг. g, Arbitrium (¿r ita vertihile adutrumlibet.
Prob, г. exfeript. ex qua patet Chriftum fuifle liberum
. . ad eligenda gaudia vel pœnas &fx fuo beneplaci.o omnia
ffxb. fecifie, nam. Propofito ßbigaudio fußinuit crucem. Hoc eft ,
j 2. inquit Chtyfoil, licebat ipß nihilftrpeti , /1 Vlluljfct , & ha-
йо_(г8. bebai poteßatem fi voluijfet crucem non adiré, idem dicit
1 Theodoretus ; quod valdc notandam eft propter prxcep-
ii'J*' 'um moriendi. idem docet Lyranus & alii Inrerpretes.
Item. Chriflus non ftbi plaçait. Id eft, inquit Clofla, , ntf
<jiuipUmit cami fteit. Et dacius-idem Cbyfoft. lictbM
ifp
Юе volúntate & gratia €hrißi.Diß>VH. zyx
■ipfi non perpeti probra \ lîcebat non ел pati qua paffus efi i fi
quodfua intercrat-ïbeelare veltel. . , . fed quod nobit expédiât
confiderans t quedad fe pertincbat neglexit.
Confir. ex Propheta oblalus efi quia ipfe voluit. Et if&qfe ^
dixit poteßatem habeo ponendi animam теагн. Ъх alibi nemo /u.a«.
loliit animammeam ¿me i fed ego pono earn à mcipfo ; non
enim , inquit Hieron. tuafihatt crucem , fed volúntate fu-
fiinuit. Et denique.» Paulus dicit , dilexit me & tradidit
fiipfum pro те ус. Quibus daré probatur ejus liber
tas.
Prot. 5. ex PP. nam , inquit Amb. poteßatis fu* e¡Je fisnifi-
cat poneré animam , (y liberte voluntatis. Et 'Augult. docet "*
eum , peut affeSiones voluntath difpenjatione ul placuitfuf-*'
cepiffe , quemadmeium pafsiones corporis eadem difpenfatio-
nis volúntate fine ulla necesítate fufcepijfc. Et S. Leo. Quid- «t.fy.
quid Dominé illufionis & contumelia 7 quidquid vexationis ¿7" üo.ßr.
poena intulit furor impiorum , non de necefsilate teieratum 1. de
tftd de volúntate fufeeptum efi. Et fie de aK¡s. P*F-
Prob. 4. tatione. N im de fide ell Chriftum fuiflè verum «• ¡*
hominem pet veram humanitatem fimilem noittac , fe-
cundùm animam & corpus J fed de fideetiam elt huma
nitatem noftram habere in fe liberam voluntatem , feu ,
arbitrium. g. & Chriftum earn habuifle crcdendum eft.
Obiic. 1. Chriltus fie determinabatur ad bonum ut noil
pofict illud non amate ; g. non erat übet nequidem quoad
exercitiiim , prob. ant. nam dirigebatur à Verbo , Sc Dens
non concurrebat ad malum , vel ad omiffionera boni de-
biti ; ícidi ô non poterat peccare.
%el}. I. n. utramque conf. nam , dato quod nonfuifiet
libet ad peccandum , adhuc fuiflet liberad bona qux ope-
rabatur , & maxime circa opera confiai > vél íuper erogi-
tionjs quod fufficit nobis pro nunc.
r\efp. i.n.utcumque ant. nam ilia neceflitas quatiefpi-
ciebat malum , fi qua erat ; non veniflèt abintrinfeco vo
luntatis ; fed ab extrinfeco. v. g. à defectu concurfus
Dei.
Infi, vera libertas confiftit in indiftetentia ad bomim.
Sc malum ; fed voluntas Chrifti non etat fie indifferens
g. &c. maj. patet ex feript. Beatus qui potuit tranfgredi &
non efi tranfgrcffus &c. piob. min . non potuit efle indifrè-
rens ad peccatum , quia impeccabili» g. nee ad ma
lum.
^rff.d. maj. indiffèrent» contrarietatis atrt contradi- ît>
•âionis , & ab inttinfeco , con. contrarietatis tantumi Sc au.
ab extrinfeco. n. maj. & conf. nam Dem habet liberum
T»m. V.l. »
içn De volúntate &gratia Chrifll.Dlfp.VlI,
Arbitrium ,qiumviipiccaremnpofiit , ait Auguft. & pofli
flecare tum eß liberto» аее рлп UbertAiij, pro nunc auusi
furficit nobis quod voluntas Chrilli .ib intrinfe.o non effet
determinata , fed indirrerens ad ag/те vel non agere bo-
jium in particulari.
OMie. i. libertas noflra humana coififtit in indifferen-
tia contrarietatis a:què ас comradicbonis g. ti libertas
Chrifti.
Hçfp. n. conf. vel d. fie , libertas Chrifti fpecificative &
ex natura voluntatis fecundùm fc praccisè con. formaliter
ut Chrilli. п. conf. fecundùm fevoluntas cdüs erat fimilis
noftix fed formaliter ut in Chrifto etat unita Veibo cum
fumina gratia,tf ftuirione verbicum qua non pottratexîre
in actum malum ■ fed poterat faceré vel omittere. bonum
naturale ant non prateeptum, moveti autquiefcere.
CONCLÜSIO II.
f^Hrifou ni homofuit etiam líber quoad opera рглеер1а , fi
V_i ja* habuit vera proceptA& rigprefa. Eft eiiani commu
nis. ,
dl». Dico ( fi qu* habuitpneceplari^profa ) nam de hoc dicc-
mus in fequent.
Prob.i. ex Scoto. Quia сит ex divina difpcnfaiione
eilet fimul viator & compichenfor , ita ex eadein difpen-
fatione relifta elt ¡Ili tota libertas ncccftària ad mecen-
dum , licet, inqttit > cnm hoc âijpenfativè floret poteßat nef
rendi. . . . habuit liberum Arbitrium , & ita verùbile ai
utrumlibet. g. cenfet quod пес per unionem hypoftaticam,
ñeque per vifionem beatam fie fuit iigata voluntas tota ,
quin ex eadem difpenlatione qua fuit fimul viator & com-
prehenfor remanfeiit etiam liberad merendum per opeta
cam prateepta quàm non praeepta.
Prob. i. ex feript. & ГГ. cuatis in pricedenti. Nam
probant ejus; libertatem abfolutè > & in operibtis ejusprx-
ceptis, nam fi ullum opus fuit pracceptum matirne paflío ;
fed hare dicitut ci libera > ptteßatem habet ftnendi лп'тлт
тсam. g. &c'.
Ccnfir. narrtper ipfam mortem > íicut Sí per alia omnia
opera fua meruit nobis gratiayS: redemptjonem , fed ilia
opera non potuerunt elle meritoria fin libertate.g. 8fc.
min. fupponitur ex diüts de mérito & eft de fide , roa),
autem patebit exdicendis.
Obiic. i. non potuit peccare , g. nee omittere open
ptzeept* осе a.d ca. fruit übet , prob. conf. quia, jiou poceut
De volúntate &gratlaChrlß.Diff.VlI. 25) j
omitiere illa fine peccato cranfgreflionis , & inobediencia;»
g. non erat Uber ad omittendum opera praceptai Sc muí- !•'■!•
to minùsad faciendum opei'a contraria. Hic eft nodus f '
toiius hujus graviflima: difficultatis , ego autemomiflis *J''*
yarns modis aliorum falvandi in his h.inc libettacem quos
videbis apud Maftrium noltrum Sc alios.
Htfy.A. conf. non fuit liber exttinfecè $ con. inttinfecè ,
n. conf. & fi militer d. ant. prob, nam ut dicebam ex Sco-
to , ficut cum anima Chrifti difpenfatum elt ut eîlèc fimul
vi.not& comprehenfor ,& fie iota voluntas non occupa-
baïur per fruitionem beatam quin poflet ad alla applicari
qui neeeflaria funt ftjtui viatoris , ut poflet operati meci-
totiè nnfttam redemptionenbira ex eadem difpenfacione re-
linquebacur mili tota libertas requifica & fiirficieiis ad me.
ritiim , perqiiaccumque bona opera > etiam pixccpta licet
abextrinfeco , fc. ob .iffluentiam graciaruin, & alia m -día
providencia: fpecialis > & maxime ob negationein conçut'
fus ad malum retineiCcur in bono.
TÇjff. î. cum iliis n. conf. & anc. prob, quia , ut non
improbabiliter dicunt sliqui , Chriftus liberé acceptmt
precepta illa , Sc fe Ulis fnbmifit cum poflet ab eis petere
difpenfacionem > qua: non fuiflet illi negata Sc cum illa
potuiflèt omùtere fine pecc ito.
/>>{?• cont. i (tarn refponf. nonpotuic petert difpenfatio-
nem à praeeeptis legis natùn.T. g. ab oblig uionc aœorit
Deit g. circa hxc non fah liber.
HçiJ>. i. poflè negari ant. quia licet pro pura crea-
cup hoc & liinilia praxepta fine indifpenfibilia : la-
men id dici non debet de Chtirto , attenta ejus dignitate
perfonali , quippe non erat punis homo.
г. d. conf. circa hoc Sí ali i indifpenfibilia , (i qux
fil» , con. citca multa alia. v. g. circa prxcepta i. tabula: >
& przeeptum patiendi 6¡ moriendi i n. conf. nam ifta 1¡- _
beírimé acceptavit Sc fi voluiflèt fuiflèt difpenfatus. In ca- *«•
pile Itbri feripium eß de me ut faciam vo/untatem tuam ,
Dens meus volui > & legem warn in medio cordis mti , & fie . ^
in illa prima acceptations prarceptorum fcquenciafucrunC
exprefl'a & libera libercate faltem remoeâ.
Tteff. j. force nullum funic riftorofum praceptum obli
gaos Chriftura fub peccato , & in hoc cafu non urgerec at-
gumentum; fed de hoc infra.
Inß. i. Chriftus per actus ptacceptos meruit ; (edad me-
ritum non fufficit libertas remota> fed requiricut próxima ,
quâ homo pollît pofitis omnibus ad agendum ceq ifuis
sgete , rel nen agerc > g. ¡11» libertas remota non fuifiái
N i
294 T)e volúntate & grada Chrlfli.DifpíFIL
ad falvandum in Chriílo mcritum maxime cum impecca-
bilitate.
T^ejf. d. min. ad meritum in puris viatoribus , & fcclufo
miraculo difpenfationis pradifla: con. iñ nomine qui eilet
íimulviator , Çc comprehenfor , & quoad hoc miraculosè
«Jifpenfjtus ne fruitio totam occupatrt voluntatem. a.
niin nam iftud contingebat in Chtillo ; & fie cum ftuitio-
nc rera.inçbat fuâSciens libertas in anima Chriffi ad meri
tum.
Otite, г. ad veram Übeltätern non tantùm debet agens
hibete omnia requifita ad agere vel non agere ex patte
principii intrinfeci , feu voluntatis; fed etiam ex parte ptin-
cipiorum extrinfecorum , ica ut nullum ex ipfis aiilerat
illam indifférentiam Se poflibilitatem , fed ; ex conceffis,
Chriltus id noahabebat ex parte principiotum exciinfeco-
tum rcfpeñu operum prxceptorum g. &c. patetmin.n.im
concurfus Dei non erat paratus ad operandum aliter quam
utprxcipiebatur , vel adomittendum id quod erat in рег-
cepto ; nee id etiana permittebat ftuitio . vel vifio beata
cum aliis gtatiis habitnalibus Sc aäualibus. g. &c.
Hçjp. d. maj. & conf. prob, ad veram -libertärem in puro
viatore , con. in viatore & coniprehenfore fimul,&fup-
pofito mitaculopridido. n. maj. 5c conf. nam in tali saftt
íufficít illa libertas inttinfeca in potemia , ,& libertas remo
ta quoad principia extrinfeca.
obik. 3. Chriftus vel potnitnonimplere opera prxcepta,
vel non potuit non irrtplere cum illa libértate , feu imple^-
vit ex neceflitate ; fed neutrum dici poteft. g. quoad opera
prscepta liber non fuit , prob. ant. х. fi potuit non implero
potuit peccare ex inobedientia & per putam omiffionem
liberam. i. fi non potuit non implere, feu j il non potuit
omittete. g. neceflario implevit , non autem liberé , ¡altera
libértate contingentia: de qua hic agitut.
Htí}. ad maj. & ad dilemma : quod potuit non impiété,
fed omitiere , potentiâ Sc libértate remota in fenfii aJIato,
8i non potuit omittete potentiâ próxima i & hoc fcnlu.
n. maj.& fimiliter ad prob. min. potuit peccare omitien
do , fe. peccabilitate remota, con . próxima n. & hoc pat«
,exJdiftis fupra de impeccabilitatc.
Harcmagis patebunt ex dicendis de mérito Cbriûi , &
aftibus quibut metujt.
t)e volúntate &fcientm ChriflLDljp.yiti^f

QU Л 1 T 1 О 1 1.
Ah&quibus pnceptis fubjaeuerit Chriflus, &
maxime , an habuerit pnceptum redimendi
homines permortem I
J^Am dix'mus fupra , difp. IV. q. f. Tub finem Chrifliifn
fubjeftum fume aliquot prxceptij non quidem legum
'ivilium", nec Mofa'icx ,legis fed natura ,• & aliquot pra:-
Ccptis divim's in ratione crcatura: & hominis. Jam id ргжГ-
fílis ex.imin.indum ut magis couftet de ¡llius libértate ;
an fcilicf t data tuerint illi aliqua prscepta propria & in
rigore ¡ it.i ut haec ilium obliga rent ! An veto quafi confilis
vel mandata !
Porrô quidam differentism notabiíem ponunt inter pr*-
trptum (J- mandatum ; prtctptum inducit obligationem
obedienti* erga iuperiorem ad quern fpeftat pra:cipere.
Mandatum vcrô in rigore fcolaftico , fumitur pro com-
milfione data alicui de re , feu negotio aliquo traA.mdö ,
yel agendo •.& fieri poteftetinm à perfona non fupérioii,
feu non habente jus ad prjtcipiendum vcl ad e'xigendarn
obedicrtiam:
Inde ma^iattrim , d¡c¡tur ille cui talis colnmiflîo datur. 5>ji/¿¿
Sic НеГо-forus diciint vcnillè jerofolimam tum mandalis chab.
ut pecuniam trartfporlarct & , pro bis ova habtbat in mandalis 3, 4,
■ ^¿íe- &(' Deniquc ex и lu commun! habere in mandalis ;
idem (ft ас habere in lommipiiie.
Patendum tarnen quod in ufu fcriptnrz pticfptum &
raandatum idem (ignificant.
Pra-ceptum etiamfcepe fumitur pro documento > feu re
gula agendorum ; & (ic dicimus pra:cepta artis vel fcicntiz
proregulis artis & fcientia: , & ita fortè intelligenda funt „
hïcdifla fapfentrs. Conferva fili pratepta pa'ris tut. Et Cbtí- ~T,V'
ltus atguit docentcm doflrinam 8c prtt-ipta hominum. £t Marc-
rauTuj , с/ил funt omnia in interitum ipfo ufu fttundum ргл- <i.
cipta £r dolfrinat hominum ; loquimur autem de prarreptis Ctlejf.
in rigore , quatenùs manant à fupcriore cum obligatione »•
aliqua gravi aut levi ad obedicndum.

Hi
губ De volúntate ф gratia Chrißi.Difp.Vll.
CONCLUSIO. I.
Yp\¡l"¡>Ue eft Chrifium m beminem fub\c8um fuijfe praceptis
1 я/>9'«! legis natura ; fallen qUatenùs non liccbal calranf-
¡redi. Eft communis & patet ex dictis fupra.
Prob, iterum i. exfcript. nam ipfemet agnovit hxc duo

huic (2-е, Et cum alias dixiflet nenveni folvert legem , fed


T ' г* 'Mpt' '- Qi-od m.ixime intelligitur -de lege natura ; fe-
*' quitut quod fe agnovit his prareeptis adftriftum. ideo di-
Jo.»5. ceba! ¿ vrteegnofeal mundus quiadiligt patrem еУс Item >
Jb'd, ßeuttgopraceptapatrismeifcrvavit & maneo in e)us dile-
1 Шопе. Vides , inquit Auguft. prteedit dileñw obfervatie-
nempraeeptorum &c.
Dixif falttm quatenUs non lietbat eatranfgredi. ) Quia
trat impeccabilis ; fed non potuiflèt tranfgredi prarcepa
¡Ha , maximè , amotis 'Dei > fine peccatö ; g. quoad hoc
tenth tut ilia lege.
obiit. i. fi obligaban» ad Ша prsrcepnr non potent me-
ieri per illa ; fedconf. eft falfum.g. &c. ГгоЬ. maj.quia
non fuiflet liber quoad illa > quia non poterat peccarc.
g. &с.
\e¡p. n. ma;. 8c conf. prob, nam , ex diet! s fupra & fgpC
iufficicbat ad meritum libertas intrinfeca & remota.
CONCLUSIO. IL
ПЪкМ&И efchrißum habutjje verum prtctptum redimen-
. X Prob.di neminem per mortem.
I. ex Scoto > nam inquit, Chrißus ut homo accepil
j ' ' mandatum ponendi animam ; id eft, de amplacendo , S
patiendo animant pont ego pono ; dicitur rationc verbij
& cum dicitur , animam meam , non ut Verbum loquitur >
fed ut homo & cum dicitur , przeeptum , feu > mandatum ,
non eß nififecundUm qutd homo; л omen ergo mandat! г tí-
plicat de vero praecepio.
Preb. i. ex feript. nam quod habuerit aliqua vera prZ'
cepta nemo melius feit quam iffe; fed ipfe d.clarat fe
lo 14. habuilîè prateeptâ à pâtre , &fé illa fervare g. cVc. Prob.
tîïît' m'n-/,rt" mandatum dédit mihi pater ,, ßc fació. Item 'ff
cepta patris met fervavi. Item meus cibui efl ut faciamv
Untätern patris mei &c. Item Apoft. »Iii applic»t Ulna
De volúntate & gratia Chrifli.Di'ff>VU. 197
pfalmi 3J.I» capite libri fcriptum cß de meut faciam volunta- Hebr.
tem tuam : Deus meus во/ai.Itcm docet eum mortem fubiiflè; •*
faéiusobediensufaue ad mortem a & opponit hinc obedien- a
tum inobedientja: Ada: , & fient per iftam pccca'ores con- ™ f"
flitutifitnt multi ;ßc per obedientiarn unius mulù conßituuntur
jy/ïi j obedientia fupponit prscfptum.
Pi-ci. 3. ex Г'Р. Aug. ait quod vduniaii & fracepto patris
obedient eßßiius nee in Inminîbus diverfam -demonßiat im-
paremçjue naitcrampavis pr/tcipientisobcdientifque filii. Hue ^,79,
accedí с quod chrißus tien tantum TJeus eji , qua natura aqua- \s.
lis eßpatri 3 fed etiam homo , cjuá natura major eßpatcr cu)us
non folUm paier , fed ttiam dominus eß.
Coiifir. ex S. Bonav. qui ait fuit expediens ut fcut ex fu 4
ferbiá ¿7 inobtdientid ¿id* perdit! fumus j ßc ex obediential' »*
redemptorisfalvaremur.
Obiic. Chii'tt. liberé pofiiit animam fuam g. non ex ebli»
gatione obedientia; feu pr.ecepti ; пата ubi eft prasccptum
ibi non eft libertas > fed neceffitas obedientiac. Prob. ant.
exfeript. & PP.poießattm habeopontndi animam. Sed , in-
quit Chrifofh qui à feipfo point , pracepto ncn indigtt , ck1"
cum fibj obiicit prarceptum patris. Refpondet. О infenfati] a'elr
& amenta ; nos (у amicis otedimus , & nihil hoc nos de- , г
iieit !
Conßr.ex Apoft. propoßteßbi gaudio fufiiuit cructm , con "*
fufitne contempló. Hoc elt ait id m Chrifoftomus lice
tat !pfi nihil perpeti 1 ßvoluißtt , & potißatcm habebat fi vo- *
luiiTet crucem non adiré. Et Anfelmus dicit pattern vivuifie *
mortem Chrilti pro redemptione noftra , quaienùs -ppro-
bat quod Chriftus id velititem quatenùs Deus pater mor
tem non prohibuit cùm pciflet > ,illum quoque qui prohí
bete poteft , Í* non vult,dicimus velle quod non prohibet.
Quoniam g. patri voluntas filii placuit, пес prohibait
eum velle , auc impiété quod volebat reftè voluiflè ut
filius mortem fulmieret: quamvis pœnam ejus non ama-
ret; affirmamr & Auguft.omnia qua: oafl'us eft, pro vo
lúntate fua paflus eft , ficut ipfe ait potiflatem habeo pamndi
animam &c. Et fie de aliis.g. feript. & PP. nullum agnoï-
CDiuprxceptum in Chritto morris ferenda:.
T^.d. ant. liberé ¿V propria volúntate , feu liberé ac-
ceptando prxceptum & execjuendo'feu 9 obediendo , con.
agre & qitafi contra inclinationem > &quafi ex nectftuatc
fubjeftion/s acceptando & obediendo. n. ant. 8: conf. nam
in i.illo fenfu loquitur fcriptura ; maxime cùm ilium d -
centem ad patrem inducit. In capite libri fcrtptum efl к , ^
facias* veJunteUm tuam&c. Cum autem ГР. & Chrifofl.w"
N 4
3*)% De volúntate & gratia Chrißi.Difp.VfГ.
videntut negate prascepturn & obcdientiam quafi ex fer-
vitutc , loquuntur lobric propter Ancianos & Neftorianos ■
ne vide.mtur admitiere inferioritatem & diftmftionem m
perfon.i sequè ac in humanitate. Alii veto hanc acceptât io-
nerri & patientiam mort;; tribuunc non towliter, fed prin
cipalis furrina: charitatierga nos ut càm dicit Rüper tus.
Quid efi hec mandatum nifichariiat ? Et Thco-doretus in ea
verba jf*flwj «bediens \non tamqitam fervus impievît )ußum~
Cornial г fei faluiem pre nobis fpente ßfeepit , & ebediii m
films > tien rnfirvw i fe. obedientià filiali . non fervili. Et
Thcopbilactus ibi agnofeit verum pratceptum fed patet-
num j ficut mandatum dedh mihi paler fie faciei id eft,
• jnquit. Qmdpladittm tß Uli , & decretum ab ее fufeipi».
(yperßeto mandalum deiit mihi , pater , hec efi j t/fl-
iitit , dixit , apprebaviti decrevit..
Ad Anfel. forte non agnovit ibi rigorofum prateeptum»
re fcrvüem obedientijm dixifle videretur. Eodem fenfu
leqi.cb tur Chrifoft. Plutesalii putant non irnprobabilitcr,
nullun h buiûè rigorofum pracceptum à patre , & maxi
me quod obljgaiet fub pecc'to.
Qtiie, г. obligatio prareepti aufertmeritum ; quia aufert
libertaiem ; quia ron poierat non veile mori ficut prarci-
piebatur , alioqui potuifi'et peccare j fed conf. eftr'alfum &
contra i)t s g. &c.
r\f¡p. n. ma), quoad omnes patres ; nam, ex fœpe diflij,
licut impeccabilitas in quam tefolvitur, tota vis argumenti
non auierebat liben, lern obedientià; , & maxime in morte-
crucis ubi fumme hanc vittutem exhibuit. FaSus ebedtem
ufane ad mortem.
Dixi autem ptobabiliùs i quia opinio aflècens interve-
riiflè verum prajeeptum magis vidrtur fundati in texta lit-
terali tot locorum feript. cui potiùs ftandum quando id
fieri poteft fine inconvenienti , & quamvis fiante precepto
non police clare conciliari h.rc opinio cum libértate requi-
fita ad meritum & cum impeccabilitate ; adhuc non tece-
de: dum eilet ab illo fenfu j nam ut monee Doctor cum
Ariftotelc imbecilitai ingenii e.1 propter apparemem xér
lienem. ( Qualis eft difficultas ilbus conciliationis ) fenfa-
1am relinauere prebalioncm. Qualiscft ea qiiam babemus
exJiriptun pro noftra condufione.
Jk volantate &gratia ChrißjDlfl>.VÜ, zpç î

Q.Ü -rES TI О III.


An volunta* humana Chrifii fuerit femfer
cmformis diviu*.

COnftâtin Chriftofuifl'e z. voluntares & fingulas 'pre-


prios babuifiè aétus & operationes , Se proptiam libcr-
tatem. Quscritur jam urruii humana in fuis volitionibus,
feu mocibus rueiitfcmpe»conformis divinas ï
CONGLUSIO
OMnis voluntas humana & efficasc Chrifli fuit femper con
firm!* divin*. Videturde fide.
Prob. i. ex Scoto. Quidquidvoluit , tota trinitii , voluit -
Chrißns quantum ad pjrtionem fuperiorem , voluntatis huma- ¿ '°r'
-na* Im'o , fecundùm portionem inferiorem , adhuc nihil {im- J eJ
fHeiter mluit quoi evinerit , quia portio rationis fupei itri1 »! 5,
arguebat quod quidlibet quod/ibi contingebat , effet fmplictter
votendum. g. voluntas Chrifti humana libera & deliberate
fuit femper conformis divina;.
Prob. г. ex feript. & PP. nam Chriftus jie pâtre loquens
dicit quaplacita funt ei facto , non aliquando > fei femper.
Item ex dnäi's ipfam mortem paffu/ eft ex ebedientia > '•• 1 *•■
etiam repugnante appetitu fenfibili.j. nequidem loqueba- e' 6-
tur nifi ex Dei mandato. Ego ox me ipfi non fum loquutui > e' *'
&, non quaro\ voluntattm meam. Item, defeendi de Cato
non utfaciam vo/untaiem meam , fed e)us qui mißt me. Ней,
meut cibui eß utfaciamvoluntatem patris mei.&c. [deft,
inquit Aagult. non meam > non propriam , non filii hominis ; ¡x(lta
non meam qua refiflatpatri &c. Qttod eleganter commen-
tatur Lyra ; Chriîlu» in quantum homo minor eß pâtre , &•
fit accepit ab со mandatnm in си)ш exteutione non poteß dtfi-
tere à regula voluntatis divina. Attende ratioriem. Quia
humanités Chrifli tamquam- inflrumenlum divin'itatis con]un-
Rum in nullt movetur niji fecundum ipfius motum. De hac
retione dicemus infra.
Prob. 3. ex Concil. Confiant. VI. ubi Agaiho. duat na-
tura» , duafque naturales volúntales , & duas naturales ope-
T0i?nti nnfitemur in uno {¡omino noflro U 0>rißo , non con
Зоо Ve volúntate & gratta Chrifli.Difp.VII.
*Я 1 1 trari <s "» > nec "iverfa ad u/ttrutram dicimus. Et in Epift,
Sophronii.Wywe enim ah altera e)us difsidensrquod proprium
*¿?.<7 kabuit operabatur. Et in definitione fidei. Pradicamus
dual naturales voluntatis non cintrarías ( abßt ) \ux\a quad
impii ajftrunt haretici ,ftd fequtntem ejus humanam volunm
Intern > & поп rtfilentem vol reluBantem ; fed points fub]l-
Bam divin* e)us > atque emniprtenti voluntatis g. de fide
eft vo'uBtatem humanam Chnlti faille femper conformem
divin»
Prob. 4. fi humana voluntas Clirilti voluiflet aliquiJ
contra Dei voluntatem ; hoc fuiflet volendo impoflibile ,
veliilicitum ¡ fed neuttum dici poceft. g. &c. Prob. min.
I. fi voluiflèt al quid efticaciter quod Deus abfolutè non
vult fieti ; voluiflèt impoffibile & quidem fcientct > nam
fciebat > 8c ea qux abfolutè Dens non vult fieri , & ea
eflë abfolutè impoifibilia creaturar. Hoc autem dedecet
fummam Cbrifli fapientiam. i. fi voluiflu quod pet Dei
voluntatem ptohibetur & non licet ; peccaflet ¡ quod hot-
xendum eiï cogitare g. ficut Chriltus non potuit errare >
nec peccare ; ita nec potuitvelle contraria divins volun-
tati.
Dixt autem , effictester & abfolutè ; quia forte fecundùm
inclinationem & appetitum naturalem & fecundùm par
tem inferiorem anima: > & condicionaré potuit velle alt-
iqua , v. g. ш tranfiret calix ut шок dicam.
Obiic. i. Cbtiftus in volúntate humana triftatur de im
minente motte , Sc quidem ufque ad mortem ; & petit ab
ea immunitatem 1 & tarnen fciebat earn elle volitara à
Deo , g. non fempet fuit confbrmis divins. Prob. ant.
namipfe fite tur irißis eß anima mea ufque ad mortem. Et
erat ,/1 poflibile elf tranfeat calix ifle.g.Vc,
7(rff. d. anc. trilhtuvex niotivis ex quibus prxvidcbat
eff;ndi patrem , & illi difplioeiej con. de prxvifione mor
tis i quatt-nus placebat patti . n. ant. & conf. triftabatur
pro Juda d imnando , inquit Glofla , trifiatur non timon
fatimdi ; quia ad Int vtnerai,, inquit Hieron. in Glofla,
fidpropter infelicem ludam , & feandalum tjoßtitium i
»¿r e'yäicnem ¡udaoium , & everfionem letmfaltm
fra¿tlitattm<arnii exponit , fc. ad oßendendam veritatem
*amis humana uno verbo : triílitia hzc tota erat in parte
íeníibili ¡c ínfenori animar.
Quantum ad orationempotms docet contrarium ; nem-
|>e voluntatem fuam ptorfus fubjeâam & conformen] efle
■«tivjnx, in volendo mori propter illam , non obftante
«arnú fuserepugnaJMiâ. Dwct hummAVolumali Ымшяит
De volúntate & gratia Chrifli.Difp.VIJ. г,ог
Vripriponi. Inquit Glofla. Docct eos privatam volnita-
t?m corriere Sc dirigere juxta divinam > ait Augult. idem
docetChtvfoft. fublimem admirabilis philofophix verita-
cemtradidit , cùm exemple nos doceat etiam natura ab-™**
hórrente Sc renitente. Denique fie orar tit he>mo , non ¡¡¿I
tx volúntate abfolutâ > & efficaci vitandi mortem quam
prxcipiebat Dens ; fed volúntate cond,:tionatâ & ineffi-
caci j nam efficaciter & abfolutè vult divinam fieri , imo
ardenter hoc defiderat. idcôdicit. BaptiCmo Intet baptifari
( baptiûno fanguinis fui ) quemado cofia: 3¡¡r dente perficia-
tur1.
Deníque Ambrof.quafí ad litteram explican* illam tri-
ftniam in eundem fenfum , fc.ut veníate* impatietitia po«
tiùs quàm ex timoré moriendi. Vfque ad montra, id eft ,
non proprer moriera, fedufquead mortem trißis efl Dominus
ideo duriífíme increpivit Petrum qui difluadebat defeen-
fam ¡n jerufalem ubi crucifigeudus erat. .Vade poil тс
îathanafcandalumtumiliies nonfapis qua Dei funl.
Kerum inctep.it eundem fetientem fatellites diceus i
Calictm quera dedil mihi pater non vis ut bitam ilium ? .
Obiic.i, fi Chrifti voluntas fuiflèt conformis paternz,
non dcillo conquereretur moriens. Deu> meus ut quid de-
reliquilli me ? g. &c. Prob, ant. nam Ьхс veiba potins fa-
piuntdefperarionem aliquam > faltem palato , & judicio
impii Calvmi. " "'
T(efp. n. ant. utrumque j nam per hwe quxrelam nihil
aliud fignificatquam derclictionem protection« paterna: ;
quatenùs para «um permifit > feu dcteliquit crude!;*
tati judxorum , & boc dicebat ne inimici ejus fufpi-
cwentur eum à pâtre non folùm .id tempus fed penicus
& pro femper derelictum: ideó btcvi fubjungit Pater i»
maims tuas commendofptritum meum,
Qyxres de volúntate conditionatn& inejjicaei j ли etiam
femper fueril conformis divina i
i\ei~b. earn fuifl'e conformera , filtern in objecto for
mal! i feu , motivo ; nam quoad materiale , & fecun-
dumincllnaiioiiem naturalem, fine dubio non voluiflèt
mortem : fed quoad formale femper voluntas Chrilti yoluit
omnia fieri prout Deus ea fieri volebat,utpatet in ilia ora-
tione .:paterft vis tranfeat calix tile &c. Sic enim ollendic
in appetitu horrorem naturalem mortis , quz erat obje-
ftum materiale orationis , & voliiionem ejufdem in ap«
petjtu lAtionali Secundum quod eadem mors placebat Deo.
Зог De volúntate & gratU Chrifli.Dlfp.VIH.

Q.U AST IO IV.


■An Infiath "vita mortaiis humana voluntas Chrißi'
habueritfruitionem beatam.
Ac facile refolvitur ex diais de inrellcftu ; nam ficut
in ilto fuie viiio beata , Tic in illa debuic eile amor
be.itificus.' ■
Suppono autem ex diais quod fruido fümicur vcl pro
aftu voluntatis quo voluntas amoie inhsret Deo proprer
fe , & opponitur ufui nuod eft am .re Deüm propter ali--
ouid aliud ¡ & eft pcrYerfus amor;vel fiimitur pro gau-
dio ) feu , delectatione qua: pereipitur ex amore illo ; vel
pro utroejue . feilicet aflione amandi & paflione gau--
dii quori ex illo aftu pereipitur ; ex utroque ; ineegratut-
perfecta beatitudo ; fcilicft ex acru früitionis & gau-^
dio ; difficultas amem fuftinendi hoc gaudium in Chri-
flo petitur ex dolotibus & peenis qgas pafl'ui eß pro
nobis in decurfu vitx morcalis.
CONCLUS! О' Г..
Voluntas humana Chrißi fruebatur Dec fruiliene beata , ¿f
tjtiidtm fumm i ab inßanti ctncepwnit. Eft commu
nis.Prib. i. ex Scoto citi ubi de vifione beata. Et in parti-
culari , quzrit an poßibile fuerit volnnlatem anima Chrißi
4M\& haberefummam fruitionem peßtbilem natura créala? Et con-
j¡.J¡% cludit affirmative ; quia , poßibile eß illam animar» habere
at a. fummam gratiam (y fummam fruitionem. idem docet
Prob. i. ex illis locis fetipt. & ГР. quibus ptobatum eft
enm habuifle-vifionem beatam ab inftantt coneeptionis j
nam vifio & frnitio non feparantur s nec minàshxc quam
¡lia decebat Chriftum Dei nimm imô > hxc fruitjo fequitut
ad illam vifionem , & cum illa confummat beatitudinem
aninvarum.
Cenfir. rx verbis illisChrifti. Vbietf fum illic & mini-
fermetés irlt ; fc. ig beatitudne quam dixmius confiftcr*
formaliter in frujeione Dej ctoè yjfir.
J)e volúntate & gratia ChrißLDify.VIL ? o j
Prob. 3. nam > in via h.ibuit fiimmam gratiam , & illa
omnia dona qua: decent filium Dei naturalem > & (latum
ejus in ordine ad finem redemptions conceda funt illi .
fed iilud donum & prxrogativa maxim è decebant eum
mtione fiHationis naturalis ex vi unionis hypoftaticsc.
g. &c.
Prob. 1. p. nam ab inílanti fua: conceptions h.ibuit
illam unionem & gratiam ; g. 6c banc beatitudinemi
quia nulla erat ratio earn potiiis difftrendi quam illas ut
putebitfolut. object.
Obitc. i, in nullotextufcript. nec dedaratione Eccleiiar"
conftat-Chtiftum in hac vita mortali habuiflc beatitudinem
g. gratis aflcritur.
Rejprd. ant. non confiât explicite-; con. implicite п. •
ant. ùî conf. nam ex locis citatis difp. pra;cedeiiti de vi-
íione beata fatis confiât de h.icveritate ; пес mirum quod
hatcnonfiietitdefinita in Conciliis quia hic res nonfuit;
agitata in hac circonflantia, licet aliqui hiretici aufi fue-
lint negare , nequidem nunc efl'e beatum i fed dixerunt
eum fuifle damnatunux defper.uione incruce ; fed ha:c
blafphemia feipfa evanuit.
Obiici. fituifletbeatusnonruiflèt líber ad merendum
fed hoc eft ralfum.g.3¡c. Prob. inaj. nam dc aliis beatis do-
cent Theologieos non pode mererí , g. пес irte.
Reff, n ma},.8c conf. prob, nam ideo alii beat! non
pofl'unt mereri ¡ quia funt extra (latum via: ; Chriftus verer
trat fimul viaror & comprehenfor ex ch'fpenfatione divina »
& ideó in Наш merendi. Quomodo autem concilictut
libertas contingent^ & fiifficicns ad raetitum cum beati-
tadine fatis diflum eftfupta ¡ de incornpatib.lítate beati-
tadinis cura laboribus Se mortalitate.
CONCLUSIO IL
FTtuitîo beata Chri/lifuit cum gaudio dtltClatlonc friper*
tionata , feu fumma.
Prob, ex Scotocir. Se alibi. Gaudium de fruhione & lr¡-
ßari dc типе perfona non funl contraría. .. . .fie fuit in iKrei
anima Chrißi ; (? hoc fuitper miraculum \ imo miraculum P°r.
fuit magnum quod cum vehementi fruiiione poiuit fare vehe- J *f«
mens trißitia in eadem potentia > licet ratione aherius &c. ' '
Prob. 1. nam ex Auguft. cum adtft quoi diligiiur etiam ,.4,ft
delcßationem ficum necejjicflferal , fed anima: Chtifti ade- Chriß,
lat Dens per vifionem beatam , & diligebatui peí fruitio; 5 ь
nem ) & quidemfummc; g. gaudebatfumme.
jc>4 Di volúntate drgratta\Chríflí.Diffi.Vir.
Ctnfir. nam deleñatio eft natutaliter infep.irabilis à vi-
fioneS; fruitione feu àbeatitudme i fed conftar ex dictis
quod Chtiftus fuit fummè bea'tus ; g- & fumniè delecta.-
batut : maj. prob, ex diftis de beacitudine , & qu'idem
exfcript. nam die i cur quod deleSlatknesfunt in dextera Dei
t. ufque infпет ¡ id eft perfeftè > & aîternaliter , ait Clofl'j,
l< )«ßi epulentur & exultent in confpeiju Dei , & tleleSenmr in
H Utitia. Et , Utitiaftmpiterna fuper caput eorum , gaudium
exultationem obtinebunl tyc.
Qyôd aurem illud gaudium fuerit fummum patet .quia
ficut gaudium naeuraliter fcquitur ad amotem, & poflèflio-
netn boni j ita & illud crefeit , & commenfutatur magni-
tudini boni & perfeâioni pofleflioms ; fedhxc fuit fumme
perfecto j id eft petfettior quam qua: haberi poteft ab ulla
creatura.g. cVc.
Otiie. [< fummum gaudium-excludit ab anima omnem
triftitianr ¡ fed in anima Chriíti fuit triftitia & quidem
magna :¡g.non fuit gaudium, faltem,fcmper,nec beatificum
quod eft perpetuum.
Rtf^.d. m.ij. excludit omnem triftitiam naturaliser ;
con. fupnnaturaliter > n. maj.& cenf. nam ficut exidif-
penfatione fuit fimul viator Sc comprehenfori itaíegau-
dens & patiens ac mœftus efl'e potuit.
"Refpondtnt alii quod in cruce & hotto 8c alils tormenti»
fufpenfa fuit deleäatio beatifica \ quod & fi concederé no-
lit Cardinalis nofter ; tamen non video id repugnare po-
teniiar divina: , magis quam unionem fummi gaudii cum
fommis doloribus , imô iltud mihi videtur longé faci-
Elis.
Inf. Chriftus dicitur vir dohrum , Ce. in bac vita nior-
lali ficut poft mortem dicitur ¿loria & benere lûrenatiu ;
5. iuhac vitanongaudeb.it vidone beata.
Kefp. a. coiif. na n , ut d.cebam > habuit utrumque ex
difpenfatione divina. Unde in Tabore ubi apparaît glo-
liofus» gloiiâ animx effiifa eft in corpus j in quod antea»
fiec alias peemifla eft effluere. ,i,
Obiic. nifi »audium cellalfet > faltem ín cruce ; non
queri rctur a<i patrem , ut quid me dereliquifti ? Hoc enim
tlicere non poiuit nifi quantum a<f iufpcnfionera fruitio.-
nis.
Кф1. id non faceré contra îlles qui tenent. i. refpon-
ioncm allatam qua: hoc concedit,
R'I?- >•■ n. ant. nam non défunt alia: radones & caufit
illius querela: ; unde Parres quidam dicunt quod fie lc-
4MebaturpcoioHna.turaperpecca.uiraAd* fpoliau gw;
De voluntóte &gratia Chrißi.Dlfp.VIi, 40j
tiis Sc damnata; alii propter ceflàtionem prorectionis con
tra ¡aáxos Sc inimkos > alii propter damnationem jud.ro-
ram , qui сгагк cives & cognati fecundùm carnem. Deni-
que hoc potuit dicere propter vim dolorum feaíibilium
corporis.
I'oflet quxci , an reite aflcTatur fuiflë in Chrifti volim-
«ate rriftitiani j fed de hoc fupra diximus , ncc placet liig
lepetere.

Q.Ü1STIO V.
Dt fantTîtate formait Chrifil voluntatis per gra»
tiam habitudem , an & qualts fuerit l
JAm diximus de íanflitate anima: Chrifti qnôd fuerit pu-
ritfima fine ulloprorfuspeccato ; non tarnen précisé Sc
formaliter , nec immediate per unionem hypofiaticam :
«am de bac fotmali fanftrtate refervavimus hie locum i
quia ex traflatu de gratia fanñificante > patet quoJ fub-
jcetatur Immediate in -volúntate. Unde qua:rimus lue»
qua: fuerit rotmalis fanftitas Chtifti,feu > an habuerit gra-
tiam babitualem г. qualrs Sc quanta fuerit ? An infinita
aut fumma ?
Suppono aurcmaliquam qualitatem diel fummam рф*
tivi , quando excedit omnem aliam fecundùm gradus fux
jntenfionis , nec pofltt dari petfeftior ; aut titgativi quanda
non exceditur ab ulla alia , licet poflibilis fit alia zqualis ;
<juod fieri ncquit refpectu fummt pofitivè.
Supp. 1. dnplicem diftingui in Chrilto fan&itatcm. i.
ferfenalan qua: petitur ex perfona: Verbi fanftitate a &
■convenit Cbrifto Tatione unioius hypoftatica: ;<juat«niif
Cbiftus fubfiltitperfubfiftentianj Vetbi. z.jtrmalcm , quâ
anima Chrifti dicitur fantta non tetminativè > Sc quafi ex-
trmfecè per fubfiftentiam Verbi , pet quam ultimo tetmi-
natur Si completur in ratione fabfiftentis ; fed formaliter
&intrintece per formant feu qualitatem fupernaturalena
fibi ii, hïtenu- m per quam redditur formaliter Oeo placens,
tc diüeáa ¿fed etiam/potens elicere aâus fupernaturalej
divinj amoris , & difiètt à perfonafi. i. quia hxc inhxret
animas per modum forma: accidentalis illa veto non;
quia petittirà fanftitate perfonx Verbi quae non fie inbx-
• j« net iiifounat uawiam , fed putt terminai tc fußenut.

I
Зоб De volúntate & gratia Chrifti.Dlfp.VTF..
i.quia lu* fanäitas Verbi eft in fe infinita poRtivè > Se
fúbftjntialis > & incieata ¡n Deo i formalis veto cd quid
cteatum , & pofitivè finitum. \
Qiixriturg.luc an gratia babitualis fuerit in Cliriíto. t.
an per illam fandificetur formaliter.' ¡, Ah fuerit infinita !"
A-, Au filtern fuerit liimma ?
С О N С L U S I о;
IN Chriflo veré fuitgratia babitualis ; & per illam formali
ter fuit fanlTusi Elt communis quoad t. p. non quoad la
quia mu [t i volunt animam ejus fühle fanft.vn per unioncm
bypoftaticam.
, Prob. i. ex Scoto ¡ qui prêter aliquot textus fcript.cit.1t
J ?" magiittum dicentem. Credendum efl Deum tantam gratiam
j£ contulifÇe tili anima quantam potuit cenferre &e. bt in repor-
я. j. tatis. Dico qutd fumma gratia creata fuit collata animé
n. 14. Chrißi.
_ Prob. г. ex fcript. ubi dicitar plenus gratia. [ em , re-
j 7 ' quiefcet fupet eum ifiritus Domini , id eft , gratia permanens,
lfa 'i i. ut explicat Cyrillus , St eodem fenfu fumitur illud, fyiri-
ÍUC. 4. "и Domini, ei quod unxit Dominus me. Htc enim fibi ap-
plicat Chiitrus ipfe , & intelligunùur de unctione gratia:.
Jt.fr. Prob. ). ex PP. nam, inquic Anguft. Dominus J. noil
se. folùm Spiritum S. dédit ut Deus , fed etiam accepic ut ho
mo, S¡ propterca dicitur plenus gratia Quia eum
Veus unxit Spirituss. ... . dono gratia quoi vißbili fignißcatur,
i4om.\ ungüento , auo bapù\aios ungit Bic/eßa. Et Bern, Jingulariter
тМ- fa'iRumfuit quidquid Virgo coneepit ; £j" per JpiritusfanBiß-
cationtm , & per Verbi affumptionim. Ubi vides dupl.cis
fandtificittonismentionem fc. perfonalis , feu fubft intiaKs,
per unionem Verbi , & formalis per fpiritus infufionem.
Prob. 4. nam fanäitas Chrifli eft quafi idea & exemplar
noftra?; nollra autem fit per gratiam babitualem. g. &
illa ; prob. ant. ex fcript. pradeßinaz'it nos conformes fieri-
imaginifitiifui utßt ipfe primogénitas in multis fratribus. Sed
non fimus ei conformes , per fanftitatem feu gratiam
perfonalem , benè verô per formalem , g. Ъхс fuit in ille
prater perfonalem.
Prob, denique 1. p. ex diitis fupra de fnnftitate & impec-
eabilitate quam probavimus non vcniHè prateisè ci formar
• Jitcrab unione.
. Confir. nam bate gratia eft in Angelis & hominibus qui'
.earn accipiuntdeplenitudine Chrifti ut capitis ; fed non
ppfttt eiun influere ut caput nifi earn h»buifl«t , net cfl'it
T)e volúntate &gratia Chrlß!DiFf>.Vl\. 507
exemplar noltat fanflificationis , fi aliter ipfe fanftificare-
turquàm Angeli & homines, g. ice.
Confir. 1. nam anima chri.'ti , prater phificam unionem
oum Verbo > debuit adhuc uniii Deo per operaciones fuas;
ft. pet cognitionem & amorern fupernaturalem ; fed ifta;
operationcsconnaturaliterexigunt htbitum gratis & cha-
litatis.ut patet exdictisdc gratia g. Sic.
obiic. :. efFeftus. gratix rnbitualis ell filiatio adoptiva
Dei ; fed Chrúios non fuit capax adoptionis : quia erat
f.lius naturalis , g. пес gratis habitualis j mij. patet
e: dictis de gratia & Concil. Trident, dicente ; quôd jufti-
ficatio quz fit per banc gratiam eft tranflatio àftato
peccati ad ftatum filiorum Dei. g. Sec.
3?<)}i.d.maj. effeftusfecundarius > con. primarius ;
maj. & conf.& idem dico ad ant. ptob. nam , cùm filiatio
fit formaliter relatio . non poteft eflè efFeftus primarius
forma: abfoluta; , qualis eft gratia : Eft g. foltim efFectus
gratia: fecund rius ; qui fequitur ex firpernatuxali mundi-
tie , 8c venuftate per quam anima redditur grata D'o ,
8t аЛ quam fequitur Ьжс filiatio in his qui non habent fi-
liationem naturalem , ut Chriftus. Imô > non video incon-
veniens , quod Chriftus duplici titulo effet filius Dei-, fc.
naturatitalis , ratione peifonat. , 3c adoptionis , ratione-
gratia;.
Infi, efrèflus gratia; eft participatio & conforiiiim divi-
ns natura: , ex diûîs. ut efficiamini divina confortes natura ;
ftd in Chriílo non potuit habere huncettedum. g. пес ene
in ¡lio > vet faltem ; ibi füiflet fuperfiua ; prob. min. nam
Chriftus eft Dcus per miionem fubitantialem , g. non de
buit idem efie per partkipatioHem , & formam accidenta-
lem i qualis eft gratia.
Ц/íf. n.min.aiam ,exmox dictis de filiatione ; quid ré
pugnât animam Chtifti uniri Deo mulliplici titulo 8c mo-
do? seufublbntialiter 8c bypoftaticè ic accidentaliter per
gratiam .' Certè hoc facit ad majorem ejus gloriam quod
illi tiniatur modis omnibus poflibilibus.
Obiic. i. SS. PP. nonagnolcunt aliam gtatiam in Chrifto 4*
prater unionem hypoftaticam , g. habitualem non habuit,
prob. ant. I. ex Augufl. Çumma gratia in rebus per umpus
ortis eß quod homo in unitatem firfon* ft D'o conjunllas.
Item totam fanctificationem Chrifti tribute illi unioni.
In quo & ipfe films hominis fanilificatus eß ab initio crea'
lionisfua y quango Verbstm faélum eß caro ; quia una perfona -
fatla eßverbttm & homo i tune g.fanflificavil fe in fe , htc efi
ir.m'memfe , С Verùo (yc. Hieron. in iltud. Vnxit fl
3o8 De volúntate & gratia Chrlfiî.Dlfp.VJT.
Veut &c. ait , Chrißus natura unÛus ; nos per gra-iam , quia
in illopleniter fuit divinitae ; in Caváis per parles, g. non
fuit fandificatus per gtatiam fed pet unionem ad vet-
bum.
Veßf n. am. Sc conf- prob, nam PP. loquumur de fan-
ftlficatione perfonili & fubftantiah > ut patet ex ukimis
verbis Hyeron. & volant ex ifta veniflêomnes alias gratias
quafi ex fonte & ex debito ; non autem de fijndificatione
formali & accidental! quae eft per gtatiam iftam , ut dixi-
mus.
CONCLUSIO. II.
Gratia b tbitualis fuit in anima Chrißinon foltern form*-
literfanülißcans ; fed etiam principium proportiónatum &
habitúale ad eperaiienes ftpernaturales & meritorias.
Prob, I. ex S -Oto a ubi docet quöd ficut humanitas affu-
fumi potttit adfummam unionem quantum ade[fe \ g. quantum
2bid. ad operari fummaunio nan eß nifi per fummum habitum gra~
1-''ß>>tia qua efl principium operandi. Et datais fupra diccb.it
quo.! natura poíuit aßittvi ad fummam unionem quantum ad-
e{fe » С ad fummam gratiam quantum ad operari -y quia ha*
bim gratia eß principium operandi, g.ex Scoto unió eft un-
tùm a iefit ; gracia veto ad operari.
Prob. i. p. p.uet ex praredenti , Sc confit, nam fi anima
Chrifti eilet fanda foim.iliier pet aliqtiid a iud quàrn
per hinc gratiam ; maxime pet fanâitatem Verbi !
aut per unionem hypolaticam ad Vernum ; fed hoc
¿id non poreft. g. &c. Ptobatur min. nam fi Verbum »
aut divinitas-, aut fanflitas divina fanctificaret for
maliter aiiimam illam i id faceret ut forma phyfica , vel
moralis ) non i. nam id repugn.it deitati vel attiibutis ejus»
«t informent phificè obiedumcre..tum ut pattes & aftus ■
quia id fonat jmperreiliotiem , importât em'm partialita-
tem > & rationcm incomplet! ; non etiam i. fc. ut forma
mor.ilis , quia taiis forma non eft in fe quid abíólutum öc
léale > fed quid talionis & Henomin.uio extrinfeca petita
ab otdinatione divina fie volente & acceptante ; fa -.ditas
autem Chriftí debuitcflè tealis • &per formam realem g.
p r gr .t am inhatrentem.
iroh.i.p. ut agens connatiiraliter opetetur aüquid,
debet habere aliqu.im proporíiouem cum ipfo , unde ai
operaiionem fupernatutalem tequititur principium fuper-
natutale ; fed ¡n anima thrift; non fuit aliud p incipium
cStdivum connaturaîe Ьс fuperaaturalc ptarter gtatiam.
JJ)e -volúntate фgratia Chrífíi.Dlfj>.VU. 309
g. requiiebatur in Clirifto adoperatienes ; prob. min. id
non prxftabat nec perfona , feu fubftantia Verb! , vcl unio
lvypoftatica , nec ipfa deitas ; g. id praîftat fol a gratia i
prob. min. nam t. fubfiftcmia; munus eft terminare na-
turam , non autrm eft virtus activa г. unio eft pura rela-
tio extrinfecus adveiiiens. Et j. deitas non potefieflè in
cteatura principium formale , quo operandi ; fie eni il ha-
berct tJtionem forma: vel habitus informants n.uuram
quod repugnar , tam deitati quam perfonx Vetbi. g. Sec.
Obiic. i.con.i. p. fanftificatio per fanftitatem Verbi aut
unitatem tum ejus fanftitate Sí perfona prxftantior eft
omni fanetitate creat.î ; g. hie concedenda eil Chrifto >
nam illi dandum ell quod eft priftantiui.
Ktßi. n. conf. Sr d. prob, quod eft pradlantius & polfi-
ЪМе ; con. fi -non eft poffibile ; n. .int. lanñificatio autem
fbrmalis per Verbum aut deitatem non eft poflîbUi» 1 ut
patet.
obiic. t. anima rhiifti per ш ioiem habet in fe Verbum
îc deitatem ; g. & habet virtu.- lit *t Sc eminent' t oninem
fanflitatem poifibilem.g. fruftn eft ibi alia gratia faniti-
ficans.
1{elb. d. ant.habet unionem 8c focietatem qnandam Si
velut principium exigitivum omnis fanctitatis fotmalis;
con. habet formam fanftificantcm intrinfecè ; n. am.-Sr
couf. nam , ut diximus debuit anima Chrifti fanAificari
formaliter St intrinfecè per formam & babijum inheren-
tem 8; maxime pec gratiam ejufdem rationii cum ilia
quam influitin membra fua ut caput.
Obiic.' i. con. г. p. gratia ex fe non datut ad operar!' g.
non erat in Chrifto propter apera meritoria J prob. ant.
datur ad fmctific.indum. g. Sic.
Tr^ß.d.uttunique ant. non datur ad operan , fed ad fan-
étificandum primariöjconc.fecundariö n.ant. datur quidem
primario adefiè gratum; fecundariô darur ad opetari ope
ra qua; (int fupcrnaturaliii, grata > Sc meritoria , Scpropor-
tionata prxnvo.
Obiic. nulla forma eft fupernaturalior unione , Sc gratfct
aitaales funt fatis ftipernaturales g. fafficiebat vel enio >
vel gratia aítualis. > v.
Rilp. rt. ant. quoad unionem , ob rationem datam.
ltd. quoad auxilia fufficiebat quidem ad fapernatutaliti-
Km , fed non ad meritum > Je ad modum operandi con-
naturaliter; nam gratia habitualis conferí ad hoc ut opera
ist gratiora , Sc acceptabilioia.
3-ю Be voluntóte & gratia Chr¡fii.DiJp.VH.

Q.U Ä STI O VI.


Quanta fuerilgratia Chrifii ¡ An infinita ? An
faitemfumma ?
LOquimiit de gratia & fancf'tate habituai! ; non de
petfonali ; certum eitîm eft ¡fiara r'utfle infiniram reC*
pcftivè ad diviniutem qu;e eft poiitivè , & abfolutiflimc
infinita.
De gratia ergo creata & accidentai! : & quiritut an illa
fuetit infinita aftu 8c catbeg-ircmaticè vel fincathegorema-
ticè te intenfibitis in infinitum? An verô fumma pofuivè.ita
•jt hon re t и etit augeri > nec dábiliff fit non tantùm ma)oi ,
f. fie non effet maiot nifi -.egativè ) fed nec ¡equalis , Л fie
ene etiam fumma pofitive ï
Porto , diximus in phyfica dari (latum in fpeciebus ita
ut Deuspoflît create fummè petfcíhm quâ non poffit dart-
perfeftiof, & pet confequens d.iti eti.im ltuum in qiuli-
tatibus quoad intenfionem > quia qualitas eô eft perfeclior
qaô cftintcnfior i g. quoad hoc eadem eft ratio ac de fpe
ciebus. Unde , quia gratia «ft de genere qualitatis ; ideo
poflibilis eftgruia fie intenfa & perfefta ut fit fiirnma>
falten) negative.
G О NC LUS,I O.
GHatia habitualIi , feu fanflitas formalli Cbrißi пел fuit
аЯи infinita , fedfumma negative. E!t Scoti cum plu-
ribus exfuis & multis aliis qui cenfent cam non.poító
augeri.
Ibid Prot. i. ex Scoto cit. in prîteedenti. Et hanc fie probat,
' u Himanitai chrifii poiuit itffùmi ad fummam unionem quan-
ßt г tum adeffe. g. апатит ad operari. Summa unto quantum ad
eperari npn cfl nrßper fummum habitum- gratia qua eß prin-
eipium operandi g. (sc Quod probat adhuc allá ratbne
clatá in textu. Et infra dicit. Probabile eft fecundum та-
gifirum quod Deus tantam graiiam eontalerii el , quantam
petuil. In commendanio emm Chr'iñum » malo excederé quam
dificere a] Luide ßi debita : fi propttr igmrentiam oportet in
alieruirum Imidere. g. Scotus cenfet gtatiam Chtiiti biffe'
lunimam quam potuitilli Dens confene ¡ fed non potuic
Ve volúntate &gratia Chrifti. Vifp.VTI. 3 11
ei conferre infinitum ; quia infinitas in eíientiis creatis re-
p: gn.it i' non autem fumma negative.
Preb. i.f. quod non fuerit infinit... Nam , ut dicebamus,
talis infinitas répugnât in ueatis ¡ nam infinitas eít paflîo
eniis increati , ficut finitas » entis cteati > & illa foli Deo
coirpctit ; led gratia habitualis Chrifti eft -ens creaturn. g.
eil finita.
Confir. nam anima Chrifti eft in fe fubftantia finita ; g.
non eft capax qualitatis > feu forma: infinité intrinfecè Hc
in fua eiuitate ; prob. conf. inter fubjeflum & form.irñ'
etiam accidentalem debet eflc aliqua proportio ; fed finiti
ad infinitum nulla eft g. fubftantia animx finita non eft
capax forma: , feu gratia: infinita:.
Prot. i. mm de r.itione infiniti eft ut extra illud nihil
poffit accipi in eo genere ; fed identificar fibi ornnem per- ц-д
feítioium poffibilem in codcm genere ; alioqui deefièt illi _ t',
quidquid quod reperiretur extra illud ; g. fi gratia Chrifti ¿o. il
eilet infinita in gradibus perfeftiouis fux , nulla gratia 10 j,
poiletJi iberi extra illam ifcd hoc eft abl'urdum & falfum ;
quia omnes Angelí & jufti habent gratiam.fimilem licet
non a-qualem. g. &c.
Prot, г. f. tatione Scot!, i. ex fctipr. nam vidimus glt~
riant с)ш quafi untftnit! à pâtre > id eft > qualis decet uni-
^genitum ; fed ilia qualis decet unigcnitum eft fumma
poffibils dati g. &c. i. quando.legimus quod non dm Dca*
ípirimm ai menfuram ( ¡ntelligitut de Chiflo ■ fed gratia
ncn ad menfuram , ell gratia fumma poffibilis dari , g.
gratia Chrifti fuit fumma }. dixerat fupra quod naturx in
tellectual! convenu quod fie capax gratia: in quantum cft tHd.
imago Dei i fed Uta natura ( humana Chrifti ) potuit eile q. и
fumme imago Dei : g. fummè capax gratiat ; g. potuit соп
ьет fibi fumma gratia. 4. colligitttr ex -bis verbis, Pater
diligitfilium , & quidem fummè , & omnia dedil in manut
ejus ; g. dédit ei gratiam fummam quam poffit dare. r. liid.
adducit illud dictum Auguft. quidquid tibi verá ratione п.й.
melius oceurrerit ,fciat hoc Deum magisfecijjè quam non fe'
cijft ; fed melius eft Deum contulifle Chrifto filio ftio fum
mam gratiam poffibilem g. Sic.,-6. Quia humanitas Chrifti
affumpta eft ad fummam unionem VCrbi ; g. & ad fum
mam gratiam , & quidem à fortiori > prob. conf. qui enim
dat ma jus non negat quod minus s fed dando fummam
unionem > dédit quod majus eft quam dando fummam
gratiam. g. hanc non negavit.
tut. j. de fumma. negative j nam hare fummitas in hoc
' jii De volúntate & gratta Chrlßr. D'fy.VU.
confncic , ex diétis» quod nulli creaturz dederit aut poffit
d ire m • jotera ; licet poffit dare xqualem , faltem de pe-
cemia abibluta ; fed hoc ita dicendum de Chtifto. g. Src.
Pro >. min. i. pat»t , quodpoflét dare arqualem , quia per
ba.ic non fuit exhauft i*De¡ potencia > пес bonitas ; alio-
qui non eflent infinit* i quid enim répugnât Vetbum afin-
mere adhuc aliara naturam cum ¡cquali gratia ? g. hie
ajratia non fuit filmma pofitivè ; fed eanturr negative.
Dico (fultcm dt potcniia aifiluta ) nam fotiè > de poeen-
tia ordinaria non vid tur dari pofiè arqjalem ; cùra enin»
delete pofita Chnftus fit caput omnis creaturx rationalist
& à espite, participe tur gratia > & fluac in omnia membra ;
fcquitur quod debeae efl'e mijor in capite feu Cbrifto
quam in omnibus & fmgub's homi'n bus.
Otiic. ex piincipiis noftris tanca fuit gratia Chrifii de
fafto .quanta potuit eflè ; fed pontic eile infinita aftu.
g. fuie de facro. Prob. min. nulla enim poteft dari repug
nancia talis ir.fuit.uis.g.
ОД>.п.гош. Sc ant. prob, nam allau repugnamia fuffi-
cicprattet alias qua: pacenc ex Philofopliia.
Inft. gratia h.ibiiualis debuit eflè propottionata dignitaii
& capacitaci fubjecti , feu perfona; j fed hzc fuit infinita,
g.&üla 1
Tt¿í]i. a. maj. fubjeíti immédiat! & inhzfioiHs , con.
mediaci & denominacionis , n. ni.aj. & min. nam fubje-
ftum imrnediacum 8c inharfionis graciât habitualis est vo
luntas creata Cbriíti , non aucem petfona , nifi denomina-'
tivè . voluntas autem illa eft finica in fe.
Inft. tanta poeuiteiTegracia quanta fuit unió hypoftatí-
ca," nd quam difponcbat ; fed h.rc fuit infinie;, g. 8t gracia.
1{ifp. n. fuppoficum ant. fe. quôd gracia fijerie difpofi-
rio ad unioncm. Imó iinmediatio & priot-fuifunio quàin
gracia i falte m ptioritatc natura; j ut dictum efe.
Це[р. i. п. min. nam unio in fuá cncicatc fuit finita Sc
infinica folum cerminativè.
Oíi/i" • U ex feript. n»n dedil e! fpiritum ad mtnfüran ;
' g. gratia ejus fuie infinita , prob. con!. t< quod non eft ad
menfuram eft infinitum ¡ nam omne finicnm eft ad men-
fiiram.
^ff£. n. conf. & d. ant. prob, ni menfurtm abfolutè cV
(implicicer ,con, ad menfut m fecundùm quid & compa-
r .civè п. anc. gratia , cum fn'rit fumma polTibilis , dicicur
lïnemenfura comparative ad gracias omnium hominum
& A'neelunim de fadro cum ilia non со parandas.
Inft. infinitum eft quod , tx qno t¡Hanmmcumq«t rcceftrlt
De volúntate & çratîa Chrifti.D{/pJrÍÍ.}tf
fimper rtfiat accipicndum ; fed talis eft gratix < hrilli pleni
tude, g. eft infinita. I'tnb. min. ex feript. de pltniiudine
(}iu emnrs * teiimus > adeô ut fit fons inexhauftus omnium
gr tiarum цех i'unt in Angelis 8c in omnibus hominibus
exiltentibus & fuiuris ; & hoc abfque fbntis dimimitione î
пес enim minus gratia; unquam h bint vel haLebit propter
tamam participationem.
Htjp. n. min. & d. ant. prob, fons moralis & quoad me-
rituni con. phyficus , ita ut ex illrus gratiz cumulo & en»
titatc hauriantut phyficè omnium giatix , ficut in fonte
hauritur aqua : n. ant. nam in tantùm de plenitudine
Chrißi fuas gratis« habent Angeli & bomir.es .• q»: ter.ùs
Deus acceptavit meruum ejus pro gratiis omnibus quas
daturas eft etiam in infinitum.
Obiic. j. gtatia Chrifti fumit valorem & dignitatem ex
perfona verbi j fed hic eft infinita, g. & gratia.
RíjJj. d. maj. valorem & dignitatem exuiiifeom & mo-
taîem >con. phyficam ; n. maj. & conf. пес enim hoc fa
ch ad perfeftionem entirativam & gradualcm dc qua lc-
quimur. Certè notj magis inde crefcii entilas gr.uix quàm
anima; ас voluntatis > qua; magis intimé & fubftantiahter
tinitur Verbo.
Obiic. 4. faltem eft infinita in ratione gtatiz ; quia red-
ditanimam Chrifti infinite gratam Deo. g. aKquo fenfu
poteft .dici infinita.
T^fy- n. ant. & tationem ejus , non enim eftetrus fupe«
rat caufam fuam >g. fient caufa , nempe entiias gratia; eft
in fe finita , ¡ta & ille efreflus.
Obiic. i. cn. 1. о. gratia Chrifti non eft fupra capacita-
xem ejus naturalem , & obedientialem . itd h.xc capacitas
non eft fiimma rcfpcäu omnis creature , g. nrc gi.itia ;
prob. nain, nam ficut natura Angeli eft pcif ciior anima
Chrifti hominis , ita tieft c.-pax m.ajoris gratia-, g. &c.
RefJ. n. fuppofiium maj. nam fnpponit prrfcâioncm
fummam poifibilem graii e meni rati juxta c.paciutcm
phyficam fubjec&iahcm abfolutè & pofiiivè , quod f.ilfum
«ft» nam incnfuratur quidem negative quatcniis non poieft
efte major quàm potencia naturalis & с bcdienti.lii feos
jeâi , fed pofitivè anenfuratiir ex tegnlis prudemia; , &
bonitatis cVfapientix divina.-, qui quantum eft ex fe li-
mitat dona fua vcl fecundurn capacitatem ill.im phyficam ,
vel fecundùm moialem dignitatem fubjeflotum , qux ,
quia fumma eft in Chriftoprx omnibus creattiris poflibili-
bus > ita & gratia ejus.
t K'fp. i. ex Scoto. 11. min. & am. prob, nam anima non
j*ï4 T>e volúntate &gratta Chàfii.T>ify.VIL
eftinf rior Andelo i.i tatlane receptivi & comparative ai
gtatiam. 1{ecipitntia , in quantum recipient'!* fttnt tjufdm
rationis. ■>
Infi, non plus gratia: debuit habere Chriftus quàm po<
tuit ration ibilitec expetere • fed non pocuic ratio.íabiliter
expcterr fummam poffibilem. g. See. Prob. min. non po»
tuit expctere gcatiam fup'ra capacitatem natura fus, fed
hase non fuit fumma poflîbilis. g. nec gt.uia : prob . mini
nam natura Anjeli eft perfectáor. g. natura Chrifti non _
fuit fumma.
Keß:, n. min. & maj. prob, nam ut dieebam , gratii
menfura non petitur ex natura phyfica fubjefti pofitive,
fed ex volúntate Dei & dignitate perfoni & fic Chrifti»
potuir expetere tancam gratiam , quantam potuit 8c vo-
hlitDeus largiri.
Obiic. и natura humana Chrifti поп eft fumma > g. net
gratia ejus , non eni'm major eft ratio de gratia quam
de natura. Imô ex perfeccione füblhntiali magis often-
dicur Dei potentia. g. &c.
Reip. n. conf. & prob, ejus nam menfura gratia: > ut di-
flumeft , non petitur ex entitate phyfica & ,fpecifica na
tura: > fed ex dignitate quam habebat ex unione cum
Verbo S: officio redemptionis.
• Obiic. ta an, j.non eft major ratio cur debuerit elle fum
ma negative quàm pofitivè. g. &c.
Rf#. n.ant. nam conftat fx fundamentas conclufiouis
quôd quantacumque fuerit gratia Chrifti adhuc Dtus
poflèteceare alias a:quales > licet non perfeftiores.
Obiic. Í, gratia Chrifti non erat infinita аДи. g. polecat
dari major nam Dei potentia non erat exhaulta .quoad
perfeétiorem magis quàm quoad asqualem. g. âcc.
Ríf¡&. п. uiramque conf. nam de ratione entis creati eft
ut fit limitatum. Unde repugnantia, perfeitionis gratia:
venir ex inttinfecalimitatione entis, quod mag s patebitex
fequenti-
CON CLUS I O II.
Italia Cbrifii talis ¿y tantafoit ut non pourrit etugeri. Eft

potuit crearißmul mica creatine , & talis potuit conferr*


creatura tyc.
Prob, и ex Philofopho. Omnium natura ctnßmtium «С
De -volúntate & gratia Cbrifli.D¡fp.Vir. j r j
finis tam mugnimiinii quint atcretimii ; fc. datur (latus
perfcftionis > intentionis , & augmentation!* > in natutis ,
qualitatibus Sc quantitatibus exceptis numeris ; ¡ta ut in
■Iiis non eatur in infinitum, g. poflibiiis eil gratia tan per
fecta jfeuintenfa , utnon porfit dari intenfior »fedexAu-
guft. cit. ab eodem Scoto. §¡uidquid tibi melius verá re
tient occurrtrit ; feiet hec Deum megit fectjft quem nm fe-
eife : g. fi talis gratia fit poflibilis cette did cur fui fie in
Chtifto.
Cenfir. nam Deus per fiiam feientiam infinitam videt per»
fectiffimam creatutam & gratiam quam polfit creare , alio*
qui nan effet omnis fcient , g. per ornnipotentiam po-
tuiflèt earn cteate Sc dare unigénito Chnlto. g. & hoc fecit,
g- hxc gratia non potuit fieri major.
Proi, 5 . nam omne polfibUe poteft poni in actu : nam
CX Philofopho. Quantum nniingit effe in petentia , tantitm
tentingit in aSu.g.Deuj poteíl de f.idio St in actu prodúcete
gratiam perfectirfimam poffibilem cui non dclit ullus gra
dus poflibilis perfectionis. g. talis fuit gratia Chrilli. g.
non potuit fieri perfedtior.l'rob.i.conf.nullus ell gradus al-
dibilis Uli gratis quem Deus de facto & aäu non poffit
adJete , alioqui non eflet poffibilis g. ouinet gradus rer-
feâionii i polfibilis quos non potucrit Deus creare in Uli
gratia , fuerunt i n Chrifto.
Pro¿. 4. non implicat Deum dedifiè Chrifto fummim
polfibilem gratiam. g. de fidlo dédit hxc conf. patee ex
axiomate all.no ex Auguft. & ex hoc ilio in tantum ctm-
mendata efl humanités Cbrißt, in quantumfeteßfine inconve-
uienti , vel repugnantia ant. aucm p uebit ex folutione
objedtionum > alias cationes habebi» apud Fabrum Sc alios
Seotifias.
Oírif.t.Deus poflet unite gratiac Chriíli gratiam Matiz,
fed tunc gratia filii eilet major , g. gratia Chriíli non eft
fumma , nec incapax augment!- Prob, maj. quia in hoc
non apparet iraplicantia. g. Sec.
tXetf. n. maj. & ant. prob, nam implicat quod gratis
Chriíli fuerit fumma , St quod pofiit alia iili uniri .vel
addi.
Obiic. ». ex fcript. U pnficiebat faplentii & gratia ice.
g. gtatia ejus non erat fumma nec increflibjlit.
Rip. at alias d. conf. non erat fumma in apparenra'a 8c
manifrftatione apud homines > con. in fe Ac fua in tnnfec*
petfeaione, n. conf. Chtiftus ccefcebac phyfic è inztate,
« quoad humanitatem , fapientia ejus fandlitas magis ac
magi 5 & fucceffivt agnofcebatur 4b hemirtibus , & in bo
Tim. VI. о
3i6 De volúntate &gratia ChrlUl.D'fp,VH.
ms operibus etiam profi-iebat apud Deum , quamvis noa
ad gratis augmemum inttinfccum.
Obiic. j. chancos eft intCnCbilii in infinitum, g. & gra
tia i prob. ant. nullus poteft aflignati gradus ctunitatis cui
non poffit addi , feu gui non poffit perfici & excedí, g. &c.
ГгоЬ. anu fi non poflèt Hie gradus excedí , id eïïèt , vel ex
Batuta talis gradus , vel ex impotentia Dei , vel ex inca,
pacitate fubjecti , fed nullum horum dici poteft. g. &ç.
Prob. min. i. non ex natura charitatis , tum quia eft qua;,
dam participatio bonitatis & chatitatis divina: , qux eft
infinita & in infinitum participabilis.tum quia intenfibilitai
& remiffibilitas eft proprictas qualitatis , & gracia eft qua-
liras г. non ex parte Dei cujus potentia eft infinita, non
j. ex parte fubjecli , quafi verô lrau'tatio, ejus in fua enti-
tate inferat limitationem in capacitate paftiva in ordir.e ad
formam feu qualiiatem perfeftivam , quia qualitaj , ¿
maxime gratia, feu Charitas . quù major ell, eó magit
dilatât Sc auget capacitatem anima:.
Refp. n. i. ant. fe t. & d. min. f. Set. p. quart! ; nam
eùm Charitas feu gratia (it ens citatum & fimtura , repug-
nat infinitas , qualis fequeretur (i poflèt intend! in infini
tum, n. etiam quoad j. p. ;.nam etiam répugnât capacitas
infinita in íubjefto finito.
InH. quantitas poteft augeri in infinitum, g.&qualiujj
prob. ant. numerus poteit augeri in infinitum.
ñijp. di ant. quantitas difcreta & fucceflïva , cone, per
manens & continua, o. ant. íi quantitas permanent auge-
xetur in infinitum darctut corpus infinitum aftu : & fimi-
literfiqualitasintenderetut in infinitum eilet etiam infini
ta añu & perfeccione ; quod non poteft dici de quantinte
difcreta qui non crefcit nifi pet juxta pofuionem & mi-
terialiter.
Infi, i.qualitas difponens ad formara inhnitam eft infi
nita faltem in potentia r fed talis eft gtatia. g. cVc. Prob,
min. gratia difponit ad vifionem infinitara feu xtetnam
Dei. g. &c.
Tf/J. n.min. & ant. prob, nam licet gtatia difponat ad
vifionem Dei qua: erit xternadurationc & qua: eft de obje
cto m fe infinito , non fequitur quod illa fit in fe infinita ¡
g. nee gratia qua: ad illam difponit. Adde quod hxc ratio
fl valetet , nimium probatet nam probaret hoc de minima
gtatia cujufvis hominis qua difponit ad vitam xternám.
Obiic. j. data quâcunque natura capaci gratix $ dabilis
efts eerfeftior , & petfcftiot in infinitum ¡ g. & major 5c
pcrfeftiot gratia j patet »nt. nulls cnim eft tatio- liroicandi
perl
De volúntate &gr*tia Chriftl.Difp.VlI. ? 17
potentiam Dei quoad hoc ; prob. conf. nam quo perfeftior
erit natura , eo petfectiorernexigit gratiam , g. u eitpofli-
bi lis natura petfectioc in infinitum ita & gratia.
i\e[p. i. n. ant. nam, ut patee ex Philofophia , datur
flatus in fpeciebus; quia poifibilit effet aliqua eftentia in-
finita , & hzc infinitas eft propria fol! Deo.
Це{Ь. и п. coní. quia ficut nihil prohibet minorem gci-
tiamdari alicui Angelo quàm aticui hominis ita falfum
tft nobiliori naturas deberi , laiton ncceilàrià » majorem
gratiam.
Ohiic. 4. fi gratia Chrifti non poflèt augeri , non potTec
mtreri nífi percertos & determ-natos actus ; non autem
perplHtes i & in zternum ! vel nihil acquireret gratis per
i H os ; ïmô & defaâo nihil gratia: mermilet per tot Lim vitz
decutfum ; quia gratia ejus fupponitur fumma ab inftanti
fuz coneeptionit i fed hoc eft abfurdum. g. &c.
Ufff. n. min. nam fuppofito quod pet primum actum
elicitum m inftanti fuz coneeptionit meruerit & habueric
fummam poffibilem gratiam non eft inconveniens quod
Per feqtientia & continua aut zterna mctita nihil novi ob-
tinuerit > (icut beati in Cœlo per zternum amorem cha-
titatis confummatz nihil de novo merentur vel acquirunt.
Colligis g. quôd cùm res omnis creaca fit in fe finita ;
ubi feme! attigit fummum terminum fuz perfeitionis nihil
poteft ei add! ¡ fie ( inquit P. Macedo J fubfiftentia inra-
tioneterminandi , & unio in racione uniendi , ic potentia
matetiz in ratione iubjeäandi formas пес natura
in ratione xefiltendi vacuo Sec. Perfici & crefcere поп
poffunt , licet in fe lint finitz. idem docet Scotus. Nam,
inquit , habita exißente in termim , вея potefi per atlum in- t'ep-ert .
tfufim augeri fed ibiefl flatus ¡fie cum quis habet fummam
gtatiam non poteft ilia ultetius augcri. ?•
СM. i. quöd licet gtatia Chrifti in entitate fuerit finita ,
tarnen fait in fummo gradu fuz imentionis feu perfidie*
nis cut nihil potuerit addi , Scquidem major quam fuerit
conceda vel concedí' polfit ulli putz creaturz ; quz eft
fiiramitat negativa , quaccnùs non poffet d.iri major ; non
autem^«/Ww , quia lieue non repugnar Veibum fibiaflùme-
te aliam fimilem naturam , ¡ta пес iili concedete.zqualem.
mt.fi ex his qùz diximus hic de gtatia lucem accipere
quod diximus de beatitudine & vifione creata ejufdem
atriroz Chrifti, cum proporcione ^ videlicet > quad fuit
füminaetiam nezativè in eodem fenfu.
Quires , ля iflagrotUfleniwiefutyii in to ab inflanti fae
О г
3 1 8 De volúntate & gratia Chrlfll.DlfpVII.
l\c!b. affirmative I. quia nulla eft ratio difterendi i nam
lùm datafuciit ,ficut alia dona , cum ufu rationis intuitu
unionis IiYpoitatica; > debuerunt & omncs gtatix fimul
infundí i. quia id colligitur ex fctipt. Ы PP. nam dicit
JjKtl Angelus ad Mariam. Quod ex te nafectur fan&wn , uuí¡-
* turfilius Dei , fe. filiatio divina Sc gratia fanftit.itis fue-
runtfimul in Chtiíto i fed filiatio extitit ab mlbnti con
ceptions ;|g. íí fanñitatis plenitude
Ctnfir. quia hzc verba ugnificant Cliriftum nafeitutura
cum faniiitat« ; nafeetur fanUum , certè . inquit Auguft.
J.fC/я. unxit mm Dtm Spirim S. non «tique alee vifibili , fed dem
¡rali*. .... пес fane tunc ипЯш eß Sfirilu S. Chrißui quanie
fuper cum bapti\atumveluti columba defeendit. ... fed vac
intelli¡endut eß undui e/uandc Verbum Dei camfaBum eft &c.
Sc. in ipfo inftanti conceptions , & unionis hypofta-
tiez.

QUJESTIO VII.
An & ?«<• dena Spirltut S. babuerit Chrißui f
NOmine donorum Spiritus S. intelliguntur quzdam
fpeciales gratis quibus nobis commiinicatur fpecia-
liter virtus divina! & communiter numerantur fepiem.
Sc.] dona fapientia: , intcllectus > confilii , fortitudinis ,
fcicntix, pietatis & timoris Domini. Ex bis autem quxdam
pertinent» ad intelleflum & quxdam ad voluntatem > ut
diximusalias > & hoc pendee àdiveria expb'cationcTheo-
Ipgorum Juxta quam pertinent ad alterutram facultatem.
'l.i-i* Scorns petfapicntiam intclligit charitatem > per quam
Ö.jo. Déos nobis fapit. Nam inquit S. Auguft. fapientia efl¡cht-
ly.Iz0r'»«D«. . . .eßenim habitus e¡ui fapit habenti illud A)r
вит quoi eß in fe fapiendum. . . . fapientia eft qua fapil
mihi Deus. i. intelleSus fignificat fidem fupernatur lern
ptout luper h.ibit um quo eleva mur ad aflèntiendum teve-
îatis importât auxilium fpeciale quo juramur ad afl'entien-
dutn ¿«¡culis fidei qui funt velut prima principia reli-
quorum ; ficuc intelledus , in feientiis naturalibus > di-
citur habitus primorum principiorum. j. eonfilium , figni
ficat prudenti.im , c¡ux eß habitus cencilialivus » feu he
¿úbi reUi fjllofjlxndi praSici. 4. fortitude eft ipl'a mo
llis vímus , qua: hoc norojnc ponitur intet dona, f.fiiinti*
ТУе volúntate é"gratiaChriflî.D'tfpylt. ¿i*?
fpeâatetiam ad fidem perfïâiorem , qux eft explicita
notitia de eredibilibus , freut in fcibilibus dîcitut notitia
conclulioms «. final eft miferieor-dia in pauperis ¡ vA
juflhia eft in pitteste. Inquit Scotus. 7. temperantia eft in li-
mereíc. limar, fpeílat vel ad humiliucem-qua: moderatur
appetitum honoris.
Suppono igitnr ex Scoto & ex dierts -, hxc dona non ¡y¡¿. g
diltingui eflèmialitec ab Ulis virrutibns > fed addete quae- n% e.
dam auxilia fpecialia & fupernuuralla quibus juvatur
anima ad ailus illarum- peaeftiores ex fpecialibus illis
donis,
CON С LUS IO'
DOna omnia Spiritus S. filtrant ¡n Cbrißo eminenter.
Prob, i, ex Scoto rit. nam ibi adducit locum IfaYx
quem fupponit loquide cheifto in quoprxdiiuhtur futu-
tx illx vittutes
Prob. г. ex eadem feript. nam de Crrriftff prxdicitur^ 10p
quod >ejuiefceffuper eumfpiritus Domini > fpiritta fitpien- 4
ti*g -
Prob, n.iro hxc dona funrperfeíHones aliqra: fpecialesT/i.ii
po tentiatum qwibut homo excitacut Sc|uv.iturà Spititu Sv
ad perfcíHora apera ; fed hic йен dvfucrunr in Chrilto
quis enim pfrfeäiora unquam potuit oper.iri î g. Sic.
(onfir. quia hxc dona in pravtiflo fenfu taciunc ad majo
rem orn.itum & pcti'eflionem anima: chiifri , fine incon-
venientr, ut patebit oifcunentj pet Angula» Scexobje-
ttionibus g. &c.
Prob. 4. per (ingnla i. de fapientia, fcievtix > & ¡ntelleSu, Coloß".
dicitnr quod in eo funt thtfmri omnes fapicnti* ¿¡r fcitnti* *•
Be/'. Et , fuer erefeebat , ÇT tênju/ttbttW pltnus fapientia^^1''*'
Et Judxi fapiemiam Sc ftientiam ejus admirantes dice»^
bant i unde huic fapientiA (yvirtutes ? §¡uomodo hie Hueras Jq'i*
feil cum non didit et it ? Et défaite» docebat populos > dip-
putabatcum Doctoribus Scribis &¡Pharifxis ; Sc hoc do-
nuni ipfum intellects communicavit difcipulis , cùm
aperuiceis fenfum uc inteliigetenr fcrlptutas. Et quando
incipiensa Moife & omnibus Prophetis interpretabatur illis 1л(лщ
in omnibus feript. (sute de illo erant. g. ineo fuerunt dona
intellcäus > fapientix 8c fcientix. Qnod magis patet ex
d.ftis Her vifione feu fcientia ejus.
1. Prob, de dono confilii ; nam ipfíus doflrina predi
caciones , refponfa dita intrrrogintibus Se confilia peten-
úbus id evidenterprobam ; urcum prsdixiílét perfeemio-
O }
) lo De voluntóte &gr#tU Chrifli.Dîfî>.Vll.
nes qu.is pjfluri étant diícipuli , confulitíc doctt ut non
timeam ; nolite cogitare quomodo aut quid lequatnini &c.
Xt denique totum Evang. plenum eft doftiina agendonim
ad falutem.
). De >|'л»п de quo videtur major ratio dubitalidi ,
jam diximus fupraquo fenfu in eo fuer» ; fed maxime
quoad rationem doni quo redditur voluntas prompt.! &
facile mobilis ad divina juflà & mónita ex fumma reve-
ICntia in ¡píum ; Sí dicitur timar rtvtrtntialis.
Donum iítud in Chtifto negabat Abailardus de quo fuît
difcidium cum Bernardo ; fed tandem refipuit & fcrjpt.
Epiftolam ad filios Ecclefia; qua confitetur. Caflum
timortm infaculum faculipcrmantntim qui propria charitaûs
reverentia dicitur tarn ipfi anima Chrißi quam eletlis *AngtUs
&\tominibut ineßifemper recognofe». Igitur Cbriftus non
timcbat peccatum , nec pcenas ejus > nec Deum ut vindi-
ccm p"ccati ; fed fummo affeftu reverentia: feiebatur in
Deum per donum feu motum Spiritus S. uno verbo s timor
ejus fuie ftltalis & caftus , quem deferibit Aujuft. timorii
caßi nomine ea volunta*ßgntficata eftq.ua not aeeeßi erit mite
peccare , non folltcitudine neeeßhatis , fed tranquillitate cha-
ritatii. Abfit autem ab eotimor fetvilis > imô Si initialis ,
qui femper babet aliquid dé metu peenac.
4> De fortiiudine Si pieeate nemo ambigît , & maxime
ex alio textu ejufdem prophets dicentis. Vocabitur Deut
jortis ; pater faturifaculi, lbi enim defignatur ejusfoititu-
do S: pietas p.sterna.
».' pittas eft donum Sc virtus incliaans ad cultum Dei ,
& proximi j uv amen. Quis banc neget in Cbtifto dicentc »
mens clhus eß utjactara voJuntaum patris , & dautts animan)
fu am pro nobis?
Oílíe i. chriílus non egebat donis qu* fpeñant ad^vi-
fam aftivarn , quia erat comprehenfor & in termino.
Help. n. ant. Si prob, ejus ; nam erat etiam viator Si
agebat officium capitis erga homines & Angelos.
Oiiic. i. quxdamexillisfupponuntdcfcftumin Cbrifto.
{.in eo non admittenda. Prob. ant. i.cenfilium fupponit
ignorantiam & hxfitationem circa agibilia. г. timor oppo-
niturfortitudini & magnanimitati , &oltendit anxietatem
& dejedtionem animi.g. Sic.
4$. n. ant. & prob, nam in fcript. Chriftus dicitur mag-
gni conßii Angelus & confiliarim , Dtus forlis. Donum con-
*il!i tarn tendit adtfanda confilia , quam ad fibi confu^n-
dum & judicandum reftè de agibílibus ab aliis > quàm; i
feipfo. De timoie jam diximus non omnem timorím
B>e volttntate &gratia Chrißi.Dify.Vil. jíf
fcabere aliquid de fervitute, filialis ell liber ab illodcfe-
ftu. estera patebunt ubi de virtuábusejus.

Q.Ü£STIO VIII,
jSn Chr'iftm Imhuerlt çratias gratis datas <¡F
quilles \
DIximus gatiaigratii datai dicí pereppofitum ad gratiar
gratum pacientes ; quia ills quickm funt dona fu-
pernaturalia gratis à Deo collate >fed qua: pet fe non ted-
dunt hominem Deo gratum . necillum íanítifitant.feíí
illi dantur adutilitjtfm aliorum , Sí iltx ab Apoll, dicun-
Hi noveni. Sermefapientia , firmo feientia > fidts , grati*
fanitatum operatic virmam , propbetia diferttif fpiritmm i
ge петa Itnguarum , (y interpretatio fermontem.
GONGLüSm
TN Chriflffueruitt omnes illa gratia. Eft communis;
i Prob. i. ex generali teftimonio fetipturx. In quo fünf
tmnestbefaurifapientia &fcientiaüci. Et > plenasgratia &
veriiatit. Et ¡pfc dich omnia mihi traditafvut à paire mee.
Et ) de plenitudihe ejuiomnei aeeepimus , nam in eo non
fuiflet gratia: p.lenitudo , fi iftx der'ufflenty 3t nos ab illius
jrlenitudine illas non h ibeiemus , neciüasinnos ipfein-
fiuetet ut caput, fieasipfe non haberet.
Cenfirtnam unieuique hommum data eß gratia fecunditm _
menfaram dtnatienii Chrifii , fc. participative ab ejus pic- pbefi
nitudine , quippe fpititum gratix non aeeepit in fe ad *■
snenfur.im %• gratix omnes qua: djftributivè damut lio-
minibus Si nuximè Apoftolis & DD. adEcdefiïutilitatem
ut funt illa: ; d.itxfunt collective Chrifte.
Ctnfir. z.nam , inquit Auguft* ßeut in capite funt omnes
fenfus > ha inChrijle omnesgratiat, quia fe. eft caput omnium л л
chriftianorum Sí totius Ecclefix ; g. in eo debent elle 01717
nes gratia: quasinfluere debet in totum corpus Eedefue &
in Angula ejus membra ¡ 8c pet qua debuiteam fundare >
ilabilire & dirigere & docere. o
Freí. }. cerium eft quod in EccleíU funt omnes íllac
gratix , g. fuerunt in Chrifto, & quidem à fortiori & in-
gtadu fumrno petfectjonis i ptob. ant. ex Apoll, àudivi-
г» а.
3 il De volúntate &gratta Cbriß.DifpyiJ.
* f*r. fitnes e-anarum funt Aàem autem fpiritus. Vnicuique datur
«s. manififlatie fpiritus ad unlitлит eye. .Alii ferme fapientiec
&c. icd in Chtiito fuit omnis plcnitudo fpiritus : quippe
quem mißt Deui verba Dti lequitvr \nen enim ad menfuram
dcditVeui Ipiritum ; fc.filio , fícm cxteris quibus dividit
üngulis prom vult.
Preb. 4. .ib enumeratione Se difeurrendo per fingulas. Et
\.de fermene fapiemig. Hxc gratia ell perfefta mylterio-
rum Dei cognitio ; quâ conclufienes ex illis deducimus per
caufas altilfimas ; fed hzc cognitio fuit in Chrifto. g. Sec.
Lut.l, ProDt m,a- tum ex Script, cit. in quofunt emnes tlsefauri &c.
Item Se defactoßupebant fuperprudenlia e')m; 8c aliquando
exclamaban! numquamßc lequutus eflhemt, £t de f.iflo pa
tet ex toto Evangelio quam expedite Sc claré Sc profunde
loquutus fit de divinis , ideo dicebat fe illam fipientiam
aeeepifle à patte. Paler diligitfitium 1 & omnia demenjlrat
ti qua ¡pftfacit &t. g. à patre accepit fapiencíam , feu cog-
Jiitionem myfkriorum.
1. Defcicmia. H.tc > prout diftlnguimr à fcíentia bea
ta Sc infufa , Se experimental! , je fpect.it adhanc gratiam
confiftit in facilitate accepta à Deo loquendi de rirtutibus
te agibílibus in materiis morum in otdine ad falutem xter-
р'.етш naB1 populorum , 8c vias ejus demonftrandas , juxta illud.
' Dominus dabit verbum bvangeiifantibus virtute multâ. Quod
autem fuerit in Chtitlo , patet ex iifdem refponfis , & con-
. tionibus & doftnnis quibus abundat Evangelium. Idee
M*4'7 mirabanmr turbafuper deUriua e)ui ¡ erat enim decern cet.
&c. Et ipfc de fe feriptum Sr in fe impletum cflè dicebat
Lut, a, illud. Spiritus Damaifuper me evangelizare pauperibus mifa
me. Et emnts teftimenium Ulidatant ey mirabantur de ver-
bis quaprocedekantdt ore ejus. (ус.
Cenfir. quia certum eft quod in Ecclefia funt Шх. gratis
g. à fortiori in Chtiito & eminenter.
j. Fi'rfíiifta non eft habitus inclinan! aut elevans 8c fa-
cilitant ad credendum rcvelata, fed eft fervor & conftan-
tiaindocendo tes fidei non obftantibus periculis vit*,
vel . eft fiducia magna in Deum de patrandis miraculisin
' confirmationem fidei , juxta illud habitefidem. Et > ß quit
dixtrit l.uic menti çyc. Unde Hieron. hic fides prodigia fa
ciendi qua mentis trjnsfer.it.
Quodfervorem
autem faerit in Chrifto. in
Prob. t. ex fcript. nampar.
tut.*, quoad , & conftantiam docendo res fidei
tet ex his qua; paflus eft i ut cum przdicantemSc arguen
do. tem Juxerunt eum extra eivitatem. Nazatet , St ufque ad
& l'uperciliummoniis. , . . . »t pracipitarenttym. Et quando
J)e volúntate &gratia Chrißl.DiJpylf. 315
tulerunt lapides lit jaccrent in eum ; & quando alapis ex-
fiis elt coram Cai'pha. Ettandem crucifixus. 1. quo.idfidu-
«iam miraculorum , patetexaliis texcibus Evangelü, ut ¡„, lt,
cùm dicebat > Pattrgratiat tibi ago quoniam audifli mi ; egt
aufm fciebam quia fimptr me audit > & tunc fufcitavit La-
zarum. Item cùm fufcitavit filiam Archifinagogi , nolifiere%
fid cride ; Sí ad domefticos- , nolite fitri non efl mortua-
putllafid dormit , & de de tot mitacuiisqua; cum eadim
fiducia parravit. %. gratia ilia fidej uiroque modo fuit in
ChriRoi
4. de gratia- fanitatum qui folùm difFertab operations:
virtutum ; «juatenùs hace liminair ad miiaculofam cura- _
ti0nem argtotoi'um. Namde illo przdicabat lfaïas. Г»яе **f,7i
aftrientur оси/' cacorum & aura furdorum palebunl. Et
cum difeipuli joannis quitetent ab eo Tu es qui vtnturut
es & c. In iffa hora mutin curavit à langoribus & plagisMt
ait , dicite banni <ju* vidiHis ¿J* audifiis. Cmi vident , dan
di ambulant &c. Et de his & fimilibus plenum eft Evange
lium, g. fuit in eo gtatia fanitatum.
j. Idem eft de tferatione virtutum ; quz eft poteflas pa-
ttandiinfign ora miracula ¡hanecnim probant illa: propire-
ttcsr. voces Angelorum de ipfo afeendente in Cœlum; 6i.¿*
attollitoporta» гус. Quis efi ifiertxgloria , Dominus finis & 69'
fotens , Dominus virtutum. Et alibi dicitur per Antonoma-
fiam , T(tx virtutum , qui dabit Virbum üvangcli{ant¡but
virtute multa. Et Dominus virtutum. Et judxi Itupent unde Млц^
buicfafientia h*c ct">""« jfive ntloquitur Maicusjne- IJv '
dt ti virtutes tales quaрегтапш ejus efficiuntur ¿pe.
Confir. ex biftoria infígniorum roiracu!orum ejus ; ut
cùm dsemonia eiiciebat & Ulis ¡mperabat qui vexabanrur ¡M g,
á-ííiritibiu tmmmdis turabantur. Ei txibant dimonia dicen- Afar i,
fia quia tu esfiliusDti. Et cum impetans ventis faciebat
tranquillitatem in mari. Er venti ©• mar, obedium ei. Et
cùmmortuos fuifcitabat impçrativè. Meltfçtns tibi die»
furge. Et Lazare veni firas.Qus enim major poteftas quam-
rjua vincit mortem ? Et cum fanavit ccecum à nativitate
à faculo non eij auditum quod quis aptruit ocales cetei natu
Hem cùm fe invifibilem inter inimicos reddens ptr midiun»
Ulorum iiat. Et cum transfi >uratus eft. Et dênique cùm
ftipfum à mortuis excitavit. Undeaieb.it Nicodémus nemo ^
fotetlfaceré figna qua tufacis nißfutrit Deut cum illo-t
6. Prophetia eft manireftatin futurorurrreentingentium
©X Dei revelatione ipfis prophetantrbus ; fed hzc etiam>
fuit in Chrifto. g. Sic. Prob. min. ex fetipt. nam ipfi judari'
' attalem ilium hatebant; ut cum fufcitavit filium vida*
5 14 De volúntate & gratta Chrifii.D¡fp.VII.
£дС>7 clamabant ', Prcphi<» magnusfurrrxit in nobis. Et cum in-
* ' grederetui jerufalcm hic eß Iefiu Prepheta à Dawäret. Et
allât i quia prepheta 'P Si Satamitana. vida quia Prepheta t..
S-:d quia hxc tone dicebantut non przcisè ob prxdiñiones
ideo;
, Cenfir. melius per illa quz prophetavít ; ut cum prsr-
** ' dixit quae pafiurus erat. Ecce afcendimus Ierof. cenfum-
,e" mahuntur &c. Et prodiüonem & perditionem juck. Vnns
veflrum me traditurus eß Sc unut ex vobis diabolus eß. Et ne
gation cm Petri , 8t fjam refutreäionem poft tres die« , Si
L¡ c pcifecutionesquas pafluri crahe Apoftoli. Et defolatione.il
]9> * civitatis , & fimilia quae omnia ut przdixerac evene-
runt.
j.Difcrctiù ¿Irituvm , eft cognitio fupernaturalis quâ
quis ferutatut corda & difeetnit quo fpiricu homines mo-
ventut ad alioua dicenda autfacienda ; fed hzc cognitio
fuitetiam in Chrifti.g.it.Prob. t. ex diftis de feientia ejus
beata & infufa ; nam pet utiamqtie cognofcebat fecrera
cotdium г. patet ex multisfaftis Scexemplis ; ut cùm dixit
jadx'uquid me tentatis hypecrita j eßendite rmmifma ceefus >
fe. cegnilà nrquitta rot am , quia interrogaban! ut capirini
in fermtne... Item de N itanaële ; quem utvidit venientem
ad Ге dixit ecce verm lfra'elita in que neu eß delus ■ fc. fin-
cetitatem cotdis ejus cognofcebat. Item cognofcens perfi-
diam cordis judxorum non fe créditât eis ее quod nefcet от-
я». lpfe fciibat quid effet in hemine. . Et alibi > ipftver» fcie-
bat cogitationes eorum. Et cùm in cordibus cum putaient
blafphemum quia dixetat paralitico. Dimittmtur tibi peer
tata tua, ut cegnevit cegitatienes eorum redendem dixit, ¡juid.
aegitatis in cerdibus vejtrii } &c. Et fie de ceteris multis.
8. №<r/>r<r4!i<fermonum , eft periiia explicandi recón
ditos Sc obicuros fenfus fcripturarum divinarum ut cùm
Daniel interpretatus eft fomnium & fcripturam coram
Bal tazar Мале , Tecel , Phares ; fed bare gratia non defuit
Cbriilo. g. ut patuît cum inventus eflt in temple fedens in.
medie deSe umaudiens Hies & interrtgani , Et ßupebant fu-
fer prudentia & relbenfis ejus , item cum interpretabatur,
iiifcipulis in emeibus ferieturis qua de ipfe étant. Et cùm
aperu'tt itlisfenfum ut inteîligerenl fcriptmte» ; Quod Aiara
pra-ftitic coram Seibis & Phvifacis Sc alüs in multis occa-
«onibus. ,
ц. Penique denum linguarur* , eft, vel notitia pluritim
Jdiomatum quibus homo unus loqui poffit. v. g. Latino >
«aljico &c. Vel г. gratia qua fît ut homo loquens. único
idicmaie »udwtui & intelligatm fiaiul à pliuibiis diver
Ve volúntate & gratia Chrifli.Difß.P7fc jiy
farum gentium > quafi fi proprio fingulorum idiom.ne 1 o-
quererur ¡ ut contigit Apoßolis poft acccptum Spiritum
S. lud*i , CrtUs & fruits audivimus toi tcqucntes neßrtx
Unguis &c. vel j. donum quo.quis de altiflîmis myfteriis ,
ac n yílicis Anagogicis liberé loquitur vel intelligit fine
interprete. Quod autemihoc fuerit in Chriftoi patet i.
ex diflis de (cientia ejus infufa ; nec enim abeflc debuit
intclligentia linguarum , feu idiomntum ; quandoquidem
maxime deceat mefliam & doftorem mundi totius. i. quia
Ш dicebamus > hoc donum fuit in Apoftolis & in aliis
multis quo non folùm fin* Iludió ; peragrantes diverfas
provincias loquebantur fingulis finguiatum idiomata;
fed, etiam prxdicantes unico idiomate intelligebantur à
fingulis nationibus > pcrinde ac fi finguiatum idiomate lo-
querentur. g. multo magis debuit eile in Chrifto. }. quia
certum eft quod in parabolis fipe & aliis verbis myfticis-
loquebatur adeô ut nequidem ab Apoftolis bec ab ipfat
marre imelligcretur ; ideo dicebat aliquando matri ac
Jofepho > ntfcieiatis quod in his <¡u* paris ntti [uni sftritt
me effi' ; ipfi ver» non intellexerunt Verbum qued loqumus
tfltis. Et difcipulis. Vobis datum tfl nofce mjüirium rtgni:
Dti ceteris autem in parelnlis ut vidtntts non vidtant , (¡r .
intelligent!s non inttlligant.
Dcnique plura hujus veritatis occurrunt exe«npl« in"
Evangelio*
Diets, non legîturquod ChriltusTimquam ufus fit dona'
linguarum , nec quôd loquutus fit variis Unguis, g. nonr
babuitillud.
Htif. n. conf. quia licet non ufus fit de fafto nifi lingue ■
hebraica j 'quia non erar miflùs perfonaliter nifi ad Iffaë"-
litas i non fequitur quin aHarum ctiam linguarum peri-
tiam infuftm habuerit > nec quin ab exteris nationibus
aliquando fuerit- audituc licet loquens bcbiaïcè & ad JU-
dxos. .... * i

QUaSTIO IX.
Anhahterit ttiam gratia* aätialtsv
Dbimus alias hommem -indigere ad opfrândurrt 'boiíá
ícut oportet ad falutem auitiliis fupernaturalibus erjj-
bujexcjtftur S a,diiivetvir i juxtailhld ntnfumusfuffieftnrit
О- 6
zz6 De volúntate & gratia Chrißl.Dii}VII.
enfilare aliquid a nobis &c. lea definicum eft in Concil.
■.•.Co- Arauficano & Tridentino i 6i bic quzrimus an tales pa
ls*. 3, tix fucrimin Chrifto qui non videbaturhis indigere.
Forró neccflitas hujus gtatix venit , vel ex operante
qui de fe defcftibilis eft к obnoxiiis errandi à via сеДа
falutis , vel ex natura operis quod de fe eft atduum , &
. excedit vires naturales liberi arbitrii. Ex i. cap. certumeft
Chriftum non rguillè hâc gratiâ > quia fuit impeccabilis ;
reftat videre an ex г. fc.ex patte operum fuotumquz
. omnia ex parte voluntatis fuerunt fanfta & meri
toria.
С ONC LUSIO
I tN Chriftt fuerunt gratia aüuales ex natura optrum ist hit
lufus ifl.
Prob. t. ex feript. i. quia fuit plerms gratia, g. ida поя
debuit deeflè. i. quia liocet eura fuifle motum > mif-
fum i duAum à Spititu S. g. per gtatias motrices & adju-
J«.?. vantes. Prob. ant. quem mißt Vitus verba Dei loquitur i
Ibid, non enim ai menfuram dat Deus ffiritum ; (c. Chrilto ; ш m
Ut notât Chtyfoft. nos êmnes ad menfuram operalionmn
fptritus ; Ule vero , ßne menfura. -
Ccnßr. ex diftis fupra de donis Spiritus S- nam maximi
ex parte conftftunt in gratiis aâualibus fupra habitas vir-
tutum; aut cerrènon agunt fine itlis auxiliis.
Prob, î. ex aliis locis quibus confiât eum multa geflifli
ex motu Spiritus S. qui motus nihil aliud eft quàm gratia
aftualis. g. fuerunt in eo iílzutgratia:
notât «Glofla
prob.; ant.
quos duíhts efl
Matth- ¡, ¡„ itefertum à fpiritu , qui replet ad
fgnam mi/itfortes. Et ut loquitur Lucas > plenus Spiritu S.
tegreßks eß л Iordane » & agebatur à fpirilu in defertum eye.
It ab hoc fpiritu veniebant opera fapiemiz & intelle-
ñus. Sic.
Prob. j. Voluntas Cbrifti in opetando ficut ineflè naturz
fimilis etat iioftra: , g. Acut in operibus naturalibus. depen-
debat à natural' Dei cericurfú , ¡ta & in fupernaturalibusi
exigebat iupernaturale auxilium.
Obiic. r. Verbum divinum cx vi unionis fufficienter con-
currebat cum humanitäre ad omne bonum ; g. fruftta eut
omne aliud aftuale & tranfiens auxilium.
T^ip. d, ant. per coneurfum communern tribuí ; con.
I per coneurfum ржопаГе & proprium foli perfonae Verbi ;
. tiltem efficiens ¡ n. anr. Verbum ex vi unionis fuilentabat,
cemfkbat& terminabat immaniwtem , led attivè nihil
Dtvolmtate &grmtMCbrißpJ)ifp,P7f. 317
efficiebar ¡ nam opera Dei ad extra fuñí indivifa.
Inß. fi hxc folutio valerei non poflèt dici de fpiritu quod
Jpfum ducebat in defertura magis quàra de patre y fed
hoc eft contra nos Sc feripturam; g. 6 c.
T(eß>. d. maj. quod eum ducebat per aftionem fibi pro
prium & perfonalem > con. per actionem appropriatam s
n. maj.Sí min. non enim iddieimus qiii.fi motus & di-
¡ teftio illa fuerit propria & petfonalis Spiritui S. Ced Co
llim per appropriationem , ut diximus ¿lias.
Obiic. г. homo eget gratia actuali fol ummodo contri
tentationes & peccatum , ob cor ruptionem naturz -, led
hxc ratio non valet in Chrifto , g. пес indi gemía talis gra
tia:. 1ЧоЬ. min. Quia fuit fine peccato original; > Sc inca
pax actualis.g. &c.
H¿f¡i. a. maj, nam , przter illas neceflitates qux veniunt
cx natura debiUtata per peccatum ext.it alia veniens ex
impropoitione naturali ejus cum operibus fupern atutali-
bus ut diximus alias.
Infi. futEcienter elevabatut per giatias habituales , g.
fruftra étant actuales.
Keif. п. ant. nom prztet habitum gratix quo anima
ílevatut ad ítatem fupcrnaturalem , imö Sc adpoflè agere
fupernaturaliiei Sc merit oriè i adhucegemus gratia aftualí
.quae nos excite t & j'ivct in illis habitibus , qui funt veluti
(opiti in nobis fine Ulis,

Q.Ü Ä S T I О X.
An & qui virtutesfuerînt in Cbrißi volúntate.
ÎAm diximus de virtutibus intelleítualibuj ; fc. de pru-
dentia & fide reliant virtutcs voluntatis quales funt dux
Theologicx , Í pes & chantas & j, morales , fortitudo ,
juftitia Sc temptrantia, ,■
De cbaritate nullus dubitat : hujus teftimoniis plena
funtEvangcha • tarn qux circa Deum eft , quàm quz tef-
picit homines propter Deum , пес placet in hoc probando
leieretempus. De fpe aliud eft ■ tarnen jam aliqua dixi
mus ubi de padionibus animz ejus.
SpesTlifoIogica refpicit Deum ut poflidendem , it Deus
in ie ut poúídendus eft objectum ejus primarium ; bnna
verá qux ejus polTeffionem comitaotur quafi acceflbtia tt
appendices ut gloria, corporis Scu Sunt objecta ejus ie
yxWpevolmtate&gratia Chrißt. Difpjli*.
cuncbria. Ec diltinguitut in kabitualem , qua eft qualitas
permanens Sc inhxrcns anima: quâ clevatur & inch'naiur
ad añns fpei ; & aSuatis j qua: eft aâualis cxpeâatio tance
poflcfltonis ut futurs.
GONCLÜSIO Ь
SP« ¿liquatam aílualií quam habitualii fuit in Cbrifi»
prtbabititer. iu Vulpes de mente Scoti.
Pr«í. i. ex Scoro. Quatenùj enim docet Chriftum in и
Хмн, «"Л*»"/"* caneeptionis potuijjc mtreri ; in aliquo priori na-
♦i.rf. tatx ante beatitudinem , nonineptè colligitur illum po-
19 mi tuiilemereri per aftus ipei , fidei', & cbaritatit & iftor
«í.ií.fi
a. e, habitus trab, fuifl'e infufos-.
и ex illis feript. locis , & glolris eorum qua; addu-
xiraus de motu fpei.; nam Uli motus . fi refpiciebant Oeum
ut potödeudum 3c ut objeäum primarium five pro feipfo ,
five pro fpis aut objeftum fecundatium , ut gloriam cor
poris fub& refurreftionem & fuorum.haec poflùnt pertineie
ad virtutem fpei habitualem & aftualem. Item applicatut
Chtiflo illud pfal. Deus meus acuter meus & iftrab» in cum,
f/.'Ч- Pnb.) .ex regula coinmuni , quia hare virtus non dede.-
cebat, пес repugnabat ir» Chriftoj g. non dehnt ilfï i
prob, ant. fi dedecerct sut repugnaret , maxime quia poffi-
debar Deum , fc lecntai erat depofléflioninternitaici
fed rœc tatio non impeditg. Sc. Prob. min. quia id hod
impedit quin adefle potuerit , & ad ejus meritum concur-
rere in i. initami & modo prxdifto ; пес quin fperare
potuerit coiîverfronem & beatitudinem & alia bona in
ordine ad Deum pre fuis difejpulis ; quia de facto b»c
omnia petebat à patte ¡ orabatenim clarifica me pafer &c.
Item, ere te, paler , ut Uli mumfmt ficut & not itnum fumut,
Cenfir. namexeadem difpeníatione divina quâ- fait fimul
viator & compta-henfor potuit fperate & poffidere. \ito
dicit Jerem. quart cejenus futurus es in terra > 6r quafi via-
Urem- ¿"L'n"" "A manendum. Qu* verba cxpHcant Inter
im prêtes de Chrifto qui fuit in hoc mundo ut cok>nus tí via
tor ufque ad mortem ; g. fempet fiat in ftatu fpei seque it
pofleflionis ac Apoltolo.
Obiic. s . ex tenfionis. . Spes qua vidttur ntneft fas , qudd
poffidetur non eft objeftum fpei ¡ fed Chriftus ab inftanti ■
conceptionis perfeâè poffidebat Deum. g.uon poteratipe*
rare illurn uc poiTidendum.
ЯмяЛ fy^.i.d.min.ut comprehenfor icon, ut viator n.!min.&
J)e volúntate &gratia СЬг'фиТ>ЩУ11. ,j*¡r
veré viatot Sc in ftatu merendi 8c orancü ; ica Sc fpersndi»
Http- г. d. . maj; fub eadem tatione fub qua poflidetur;
cod. fub alia , n. maj. & conf. nam ficut defiderium cum
pratfentia boni non répugnât. Ideo dicitur in quem de/ide-
MU AngelífrefpUere , qu.imvis aâu vídeant > ita & fepa-
latepoflunt & Tub ел ratione fub qua deliderant ; fe am-
pliùs Sc ampliùs amate & portidetc 3í gandere , ¡ta,ot gau-
dium (it finefatietate 8c fatietat.fine naufea.
Oíiic. i. fpes debet elle cure aliqua incertitudine confe-
quendi bonum cupitum ; fed chtiftus nullam potuit h:,bet*
incetn tudinem confequendi dellderata , nec pto alüs , nec
peo fe , g. nec fperate ■ nequidem pro aliis-; prob. min»,
aam pet feientiam infufam in Verbo videbat omnia futura
& quidem certiffimè. g. &c.
Це/р. d. maj, cum aliqua incertitudine e» patte objeflo^
tum j con. cï patte roedii vel adus n. maj. & conf.alio-
qui confirmât»»- in gratia non poflèt fpciat«-; fufficit ergo-
quod objeäum fpei ßt ex fe & phylicè defcôibile.
Dixi in conclufione ( aliqua ffes ) nam propria 8c tigo»
tofa fpes Theolosica debet tefpicete Deum et poffidendunn
Sc quidem tibi . ideo Deus Ut aliis-poffidendus , 8c ut polfi-
dendus cum glotia corporis, 8c ab aliis append¡cibus> 8í fie
de fímilibus , non funt nifi objecta fecundaría 8c actus > vet'
habitua circa illa, funt quidem fpei aliqualis Theologies,
non tánica ita ptopriè.
CONCLU SI O II;
FVerunt niara in Chiflo virlules morales, \uflili* > fortifié
dinii ür temperAtitia.Jme defeílibuo & i» grain heroico,
ííi communis. ° <»»J}«»«
Prob, ex Scotocit.de donis qtix dicit includere virtutes
Theologicas &motalcs,Sc-diitin<ftione prxcedemi dacetha*
vircu.es aliquo modo pofle etlç in Angelis ; fed etiam hoc
modo poßit font inDeotßerationem virtullirá moraliura fcnt'
in со contediíur charitai, фс. Nam fi virtus morahs pet licit
voluntatern Angelicam ¡ &fl non dedeceret Deum; g. Se
perfice r e poteft animam Chtiiti , 8t non dedeeet illam.
Prob, и quia Cbriftus fuit fons omnium virtu turn , 8c
exemplar omnis virtutis, 8c pertectiom's ; g, in ipfo cfle
debue cunt, omnes habitus vittutum fublatis imperfeftiom-
bus qua s habent in nobis > & quidem- in gradu fumino
Se heroico ¡ prob. conf. nam omrtes - victutes pizeisè 8t -
fecundùm fe funt bone Sede bono lioneíto.
¿•««/ír.ixiegula generali fa-pè ¡Ülegatj» ¡ fs. ¡nChtifto ,
j jo De volúntate & gratta Chrißt.Dlfpyfi.
qui dignificanduseft quantum poteft abfque implicantii
▼el inconvenient! j nulla défait perfeâio naturalis vcl fu-
t.eivit pernaturalis & moralis ; fed virtu tes omncs , etiam mo-
*7. rales , perficrunt animam humanara ; nam virtut eß qua
refer. ¡,t„¿ ulvitur (y qUa тЦштл1е utilur* Et Auguft. virtual
fwt quidam ameres bomi honeßl. Et ex Scott» vimnts meta-
Its perßeiunt hominem ut homo eß ; id eß fecundttm quod Vi
tus eft agere fecundnmralionen :g. nulla debiiit deeflé Chri-
tfa-iu fto , quoad id quod cd perfection!! in Ulis.
Prtb.f. difeurrendo per fingulàs. Et primo de juftitü ;
nam in feript. dicitur Dominus jußue noftr. Et quod yußi-
tiafingulum lumborum ejus. Et quod judicabit in jußiiit
pauperes > & arguet in aquilate pro manfüctis terra. Item
quod feiet reprobare malum eligere- bonum. Et perAnte-
nomalbm dicitur jufius.; ut cum uxor Pihti dick; nihil tibi
& jußo tUt) Et petfidus Judas defperans fatetur. Precaví
tradens fanguinem\ußum. Gloriofus quippe eil teftimonium
ab jnimicis.. Denique in teftimonium mviolabilis juftitiJt
Dcus Pater. Omne judicium dedil filio > non tancum ut Dto,
fed etiam , quia filius hominis eß, Et rcvçtâ- veniet itçnitn
fliui hominii in majtfiatc , Sc Ut judex > )udicat»rui vives
ЙГ mortuo!.
tonfir. nam juftitia virtus tf confiant &perpetua velunUl
)ш fuum unicuique tribuens pro dignitate fuá ; fed hoc per-
fectiffime pratltitit Chriltus. g. &c. Prob, min. ex facti».
Л . ijlis > tum circa Deum ; quia eyus cibui erat ut faceret volar
Jj totem pairis fui ; tum in parentes quia , erat fubdimt
'' Ulis ; tum ¡41 legum obfervantia non venifilvere legem fid
impiété j tum in reges & principes reddite Cafari qua funt
Cafaris i & qua fmit Dei Dee i tum erga fuperiotes etiam
ife.i}. difcofos uc erant Scribx & Pharifxi ; omnia quacumque
dixerintvobls jar/feunoverboerga omnes. Keddile omnibus
debit* ; cut tributum , cu i veftiga]. & с.
г. P'attt de fortitudinenam diciiur à czlicolis. Dominus
ftib fortis &polens l ille fc, quemtu infirmum & »fprcjjumputaß''
' inquit Auguft. & pr.tdicit Ifaïas quod rtplebit cum fptril*
fortitudinis. Et qtiodperfkftit terram virgioris fui , Btjpiril*
Jtpt- orisfni interfieiet impium Sc de illo dicit Angflus> ecce vkit
lad. s, Leo de Tribu luda ¿yr.g.fortitudopeífeáiífima fuitin Chriflc
Confir. nam fortiiudo eil intrepiditas in fuflinendis ad-
^.E. verfis. Unde Philofophus > prim 'dicetur firtis impávidas
**««.9. ad quaeumque, ad mortem & extrema • Cid null us fuit in-
**• irepidioc Gbriflo in patientia , Si contra mortem , Sc con
tra tot ac tantas perfecutiones. Eamus ecce appropinepsat
fw me train, & íé fponce manifeÛAt rajlitibus quatieib
De volúntate & gratia Cbrißi.Dt/p.PrTI.$ 3 г
libus fe. Quirn qu.tr it is ? Ego fum. &c.
;. De нтреглпил , qnx vcífatur non tantùm circa mode-
rationem > aut mortificationem appeiituum .carnis ¡ fed
ctiam aliorum mundanorum ; v. g. poraparura > aut dono-
rum temporalium. Quantum ad i. non egebat hâc virtute »
quia ejus caioperfefliffirnè fubiicicbatur fpiritui j fed ta
rnen principales & continuos aftus elicuit ; non folùm in
veflitu , 8c fermone , fed <■tiam in jejuniií i vigiláis & aliis
pœnis > ac laborious in quibus noftra excteetur tempetan-
tia Dutlus in defertum i ffiritu t ibi , \e\wiavit efuadragînt*
diehm & ticSibus. Aliquando etiam eral pernoSans in чгя-
ttcrie. g. in Chrifto fuit vera temperancia, & à primo ad
ultimum habuit oranes virtures morales in volúntate.
Dixi ( in ¿radu heroics ) id ell in gradu fupremo &• per-
fe£hffimo poflibili ; ficut & alii habitus & ipfa gratia , quae
fuerunt in fumino; cùm enim ip(i infufxTuuiftx ficut
& alia: non data: funt illк ad menfutam potiùs quam gratia
& alia dona.
0611V. i. non potilit cflè in Chrifto libéra/irai : quia nihil
poflèdit de bonis teirenis qua: difpenfaret ; fed in >perfe-
ctiflima paupertate vixit. 1. nec temperantia , vel conci-
nentia ; quia millos habuit appetitus vel motus fenfuum
œoderandos ; led omnes fuerunt ordinatiffimî j fed iftae
func virtutes morales, g. 8«.
r\tjp. i.. utramqut nwj- & conf. prob, паш iíbe virtutes
non confiítuntin folis-attibus , v. g. in Urgitionibiis bo
norum temporalium : vel coërcitioncm iv.otuum inordi*
naroium , fed in habitibus inclinantibirs ad talcs aâm ;
& in amore illorum ¡ v. g. liberalitas in aftt-clu largiendi
bona indigentibus > & hxepoteft éflè in pauperrimis. Et
temperantia & continentia in previniendo iroidinationes
talium appetituum & motuum , & in amore actuum talis
moderationis. Vrseteiea non fuit mcdiocris liberalitas
ejus in defettoubi fatiavit totmillia hominum > & inalit
occaiionibus in quibus largirus eft fanitatem xgrotami-
bus.
Obiic. г. aliqux virtutes morales repugnant (latui per-
feäz ejus fanâitatis , & beatitudinis. g. illas non habuit.
Ant. prob, nam pcenitenlia & temperantia repugnaban t
utrique ftatui. Nam ilia fupponit peccatum prxtcritum 8c
ida paíTíonum rebelliones qua: fint modcrandx. Fortitudo
répugnât beatitudini, quia nihil trifte occurritfuliinendum
g. &c.
t\¡lp. n. ant. & adeonf. prob, repugnant quoad roaie-
ij.de i con. quoad fotm.ile talium vittutum ; n. conf. quia
3 3 1 Be dignltat.&officiis Chriflt.Difp.VlfL
ism , ul dicebam hibirus illnrum virtutum inclinant ad
boo um & honeftatem earum , quod eft formale íc prima-
rium objeâum illacum i licet défit ill is materia circa quam
jiihac vita . 8c maxime in ftatu nanus corrupta: exerccn-
tui illi habitvM ) feu virtutes. Uncle » quia .imavit bonum
& honeftatem ten-pctantix , St peeniteotix > idtè itere
habuifle dicicur habitus iltarum virtutum ; & fie de alii;
§uares , an Шл virtutes farint illi aeqmfita , ait in-
' Tte/p. fuifle infufn , nam , majori ex parte non habuit
mauriam exercendi aftus quibus illf poflínt acquiri ¡ Ш
«liccbamus de temperanti.i , nullas unquam habuit paffio-
nrs reprimendas ¡ nullos motus inordinatos modeiandosi
fit fie de cactcris , g. non fueru t acquifitx i.quiaeadcm
eft ratio de his babiiibus ac de aliis t fed alii fucrunt mfufi)
& quidem ab inlbnti concepiionis , ficuc & in eodem ha-
boit pctfectum ufiini rationis , g. & orones virtutes.
шж m мини •■ тлтшьшшю

di spot at ю у ни
De dignitatibus & officïîs Chrifii.
tURjMis titulis iiifignitur Chriftus , & officii!
»liS/Ä variis fungitui. aut funftus cil in hac vitatrga
tJl&££\ genus bumanum & apud Deum patrem ■ v- [■
fuit Si elt caput hominum & Angelorum factrdos & wfl«"
ma, mediator , ¡\edcmpttr , t¿x , Cea Dominus, legiflltot'
tí Piopheta , Iudex &c. De il/is aliqua dicenda luatiut
fciamus quo jure iis deccreuir & hare annumerari potuii-
fcntgtatijs ; nam revciâ funt maxima; prorogative

QÜ Д S T I О I.
Tie gratia & tUgnitate capitis hominum (3*

SIcut dantur corpora moralia , cum aliqua proportion'


ad pbyfica , quatenùs ilia ex plutibus peifonis ' 4"J
ел. memoria, in unum caalefcuni , ficut itta ex pluribu
Be ign'ttat. & officii* ChriftiJ)îfl>.VIIl. 3 $ 3
partibus integtantibus & phyiicis ut corpus humanuni cx
capite brachiis &c. I:a , inquam , in corpore myftico da-
tur unum caput ficut in phyfico . Sc cum aliqua analogía.
Ecckfia in univerfum eft corpus myfticum & morale coa-
lefcens ex omnibus creatuiij rationalibus in unum finem
zremx , fc. beatitudinis confpirantibus , & hutc corpori
aflignandum ell caput ne fit acepbajum > & roonftruo-
fum.
Rurfus EcclcGa duplexed 1. triumphant , qua: comple-
ititui Angeles & homines beatos. Et niilitansquse con
stat illis omnibus qui aibac fiint in via atl illam requiem
Si pro ea libo/ant , five q> pt.-efenti , five de futuro ufque
ad finem mundi. it quacriiut htc i an Chriftus fit ¡(lia»
aut illius vel ntriufque caput.
3- Ad rationem capitis in corpore myftico requititui , ut
ibi pratftet cum proportione muñera qua: caput obit in
phyfico. Et praccipuè hxc tria i. ut fit reliquis- membris
intimé unitum. г. in alia omnia membra teneat principa-
ium Si illis prstemineat j. ut in omnia influât vitam &
fpiritum & alia bona fibi ptoptia ut úngula munus fuunj
obedirepoffint.
4. Chriftus yoteft .fpeflari ut Deus & ut homo ; fub.
primo refpectu поп eft dubium quin fit caput unîcum Se
fupremum > non tantùm morale ac myfticum , fed etiam
plyfictim omnium creaturarum quitus praefl & domi-
natur , & influit omne efle ; fed hic qu.rritur > an ut homo
dici poflit aut debeat caput omnis Ecclefia; , feu Angelo-
r;,m &hominum ! Qiiod brevicer hic dicendum eft. r«
de hominibus in Ecclefia militante degentibus ; tùm de
Angelis & beatis in triumplvinte quiefeenubus ? An
tti.im de damnatis ! Et denique > hi quo fundetur illa dig-
nitas , feu gtatia >
CONCLUSIOI.
CHriflus ut hc-mo , cß ve,¡ ea¡„( myßicum & murait Ecclefm
militantis, Eft communis.
Prob, ex Scoro quatenüs docet quod inter pradeflinates
quilín vmlt glcriam ordinate , priui vUctur Tille gleriam ill'1*' 7»
quem vult efe proximum fini; & ita huic anima Chrifli vult ? '•£<
¿le-riam pri'ufquamulli alterivelit ghriam &c. Nam hince,î«
apené colligitiir prioritas & prominentia chiifti pr*
omnibus praedeftin.itis Angelis & hominibus. Et infra
dicit Deum veluiffi hanc ereaturam eße in perfena Vtrbi t &
fie ángelus non fiibiflit put o htmini- %■ cenfet ipfos Angelo»
5J4 belignim. &o$ctís ЫзгЩ&фУШ.
., fubefle'Chtiífo.Et alibi docet quod de lege ordinär!* &
* ' fecundim leg's \*m РФ* »fapimtia divina ( grata Chritlr
fqil Пивта «hm pcfitivè , ita ut non poítit dar! xquahs
j rtuia non erft п'фипит eaout in Ecclifia л quo fit inßuentia-
а l-¿ l'ttiarum in membris. g.fapponit Chtilbm eñe unicum&
л ». ' fupremum Ecclefia: caput , quia dua eft ilH fumma gratia,
Scillain influit in Ecclefia: membris.
Ephe.i Prob, i.exfcripr. ipfam deiit caput fuper отпет Zcclf
i <«r- tas» qua eß corpus ipfius. Item , omnis viri caput eß Chriftus.
Et vit с .put eftmulierisfiçut Crrifbs Ecclefia:. Item, iffe
eft caput corporis Ecclefia, qui eß principium , primogenitus ex
mortuisatfit in omnibus primatum tenons , quia in ipfo.com-
placuil отпет pltnitudinem habitare . fc. plenitudincm tarn
dignitatis ,& potefUii , quam gptiamm. Denique malti
fumus unam corpus in chriflo. Hie habesunitatemhominum
feu Ecclefia: in Cbr.llo u: capite.
Prob. nam Quittas ut homo fpccifrcativè habet omnes
conditiones veri capitis il» totam Eccleßam militantem. |
Prob, ant. l. habet piaieminentia.ii & fupetiorit tern ; idccV
/о.Ч- fjcit ipfe , locathme magißer Domine , er bene dicilis ,
'raSi- fum etenim. item dedifli ei potißatem omnis carni\ Onde
I0J cofligit Auguft. ex hoc autem quod poießas Chrifio à pane
data tßomnis carnis ,fecundum homintm intelligendum eß :
nam- fecunixmOeum omnia per ipfum jatla fnnu Idem do
cet Paulas , ctnliituens eum ( Chriftuni ) fupra отпет prtn-
c;patum< & po'eflatem. . . . Etipfum dedit capul fupra етпетл
Ecclefiam Et idem probant alii tcxtus citati , ii plures alu!
ut cuni'dicit , data efl mihi omnis poteßal in Calo (ST in ter-
ra&c.
l. H lbetunionem cum corpore Яг conrorrr.itatem cum
aliis membris. t. unitas patet- cjitod fibi fafla reputar qui
fiunt membris , five buna , five mala , fie fiùi fismit perfe-
cutiones faâas Ecclelia: à Saulo. Cur me perfequeris ; Sr
eleemofinas r'ufei , vel nfgins puiperibns. uni «
minimis meisfeciflis , mihi feeißis. l. confomiitas ex aliit
lexiibus'colligirur. v. g, ques pradeflinavil enfermes fieri
imaginis Chrißi. Er, quoaa hoc eftfrater nodft primoge-
„. nitus. Et debuit per omnia fratribus aßimilari ut mifai-
jB j cors fteret. г. in fimilitudinem hominum faCfus &c. bean ,
igo fum vitis vos palmites. Nam ut loquitur Augoft. iflud
fccunJum hoc dich quoi eß caput Ecclefia nofque- membra ejus
unius quippe natura-funt vitis & palmites.
j. Influit in totum corpus Ecclefia: fpiritum & vitam per
Run ;>.quz ipfa vivificaiur , ôcconfervatur & opetatut ; fc. dt
¡lenitudinc ejus Hants accepimui* Et ûcut per Adam 6t in
De ¿ignitatlbus Chrifi'. Dijp. VIIL j jj
Adam naturali ac morali capite , omnes meriuntut ita & CV/ i
jper Chnirum omnes viMificabumur & cum t per ipfum Adam
inimici tflimusi recnciliatifumus Deo per mortem filii ejus.
Et quia in ipfoplacuit отпет plenitudinem divinitatis inba-
ifiiare , & per eum reconciliare omnia in ipfum &c. Deni-
que chtiftus tit > Ixx Mera qua illuminât отпет nemi
nem ¿re,
Cenfir. ex PP. nam > inquit Auguft. nemo ad mortem
fifi per ilium ( Adam ) aivitam пет» nip per ifum , Chti-
fium quiaficut per Mam omnes mortalei in pana faili funt
flii faculi j itaper Cbriflum omnes immortales in ¡ra!ia faint
fliiDei.
Concluttendum eft. g.Chriftum eflè veré caput totius
Ecclefia: militant!* & «juidem ut neminem > quia ut homo
nos redemit à morte i ut homo pra:eminet & regnat ; ut
nomo unitut nobis & faâus in fimilitndinem hominum :
& regeneravitatque ad vitam revocavit , & deplenitudine
ejus omnes accipiunt gratiam y ut homo pro omnibus
mortuus eft. &c.
Obiic.i. fi Chriftus eflèt" caput Ecclefia: , eflèt de ejus
totali corpore quafi membrum ejus ; fed hec dici non po-
teft j g. nec qued fitcaput ; rrtaj.patet; nam in corpore
natural! caput eft membrum ejus; prob. min. fingula mem
bra unius corporis fie inter fe conncâuntur ut à fe invi»
cem dependcant , juxta illud Apoftoli; non poteft oculus ,%çlm
diccre manui operâ tua non indicée ; aut caputpedibus , non rittth*
tflis mihi necejfarii ¡ fed Chriftus nihil recipit ab aliis mem- i»,
bris Ecclefia: , nec ab ullis fidelibus g. Chriftus non poteft:
dici mctnbrum Ecclefiz.
i\e[p. d. maj. ft Ecclefia fumatur pro univerfali congre-
gatione omnium hominum , Chriftus fecundùm bumani-
taiem erit quafi membtum totius illiut corporis con. ma;.
&n. min. fiprofola congregations fidelium fub uno ca
pite Chrifto > n« maj. & conf. prob, ejus ¡ nam in illo fen-
fu Chriftus eft fupra harte Eccleliam ut fundatot & pallor,
qui non eft de grege > fed fupra gregem & fundator gregisj
& nihil accipit ab Ecclefia , vel ab ejus membris j fed hoc
totum habet à feipfo.
Inß. ifdem Apoft. dicit vos eftls corpus chrifti Sc mem
bra de membro. g. Chriftus eft membrum hujus cor
poris.
J^ff. n.conf. nam per illud membrum non intelligit
eaput , feu Chriftum , fed unumquemque fidelem ; quia
dicit quod finguli funt alter alierius membra, Vel pet illud
deraembioincclligiiEcclefiampartiakm v. g. Chotintia
j 3 б De àignltaûhus Chrîfli, Dîff .' VIII.
cam ad quam fcribebat ex grxco dicicui vos eftismembti
ex patte i id eft unius partis Ecclefix , feu Ecclefix par-
ji'alis.
Infi. i. fub ¡lio omni fenfu Chtiftus eft membrum , fub
quo dicitut caput ; fed dicitur caput ut eft homo in concre
to , feu humanitas fubfiftens in perfona Verbi , g. ut talis
eilet membrum Ecclefix, к non tantùm fecundùm buma-
nitatemi prob. maj. nam, ut diftum cil ; caput non eft
totum cotpus naturale > fed pars , feu membrum ejus par
tiale licet principale. .
Heß. n. abfolutè maj . nam die! potefl etiam caput fe-
, eundVitn divinitatem quia fecundùm illam influit elft in
omnes ; in ipfovivimus mwemur (?c. Et tamen hoc fenfu
non poteftdici membrum ¡ und-' negatui etiam conf.prob.
nam in capite omni m'yftico & morali ¡ & maxime in fpiti-
tualibus & fupernaturalibus,MOii requiritut ut caputindu-
datur in toto coi prxcft ut caput ; fufficit quod influât vi-
tarn & moram ; id eft gratia in corpus ; quod prxlht
Chtiftus in totam Ecdefiam.
Obiic. i. fi propter influxum in Ecclefiara Chtiftus d ce>
retur caput ejus ; potiùs dicendus eilet cor ; quia iftiid
multó melius influit ; in eoem'm formantur fpintus »i(a-
les & per corpus difFunduntur : fed non dicitur cor ; iftu.il
enim refcrvatur Spititui S. g. nec dicendus caput.
Кф. п. maj. nam cor non prxeminet copori , nec vi(i-
biliter& quafi ab alto influit ficut caput & ideo Chtiftus •
qui ab alto , ÍVcum fumma prxeminentia , & quali ab
extra influit > dicitur caput. Aliam rationem aflignat Alen-
fis nofter ; fe. quia in capite form antut & relident fpintus
animales infervientes vitx fenfitivx, cujus operationes
reguntur à volúntate j in corde vero fpiri tus vitales inter-
vientes vegetativa; , cujus operationes non funt fubdhx
voluntati. Ita fpiritns gratix quos influit ChrilVusinEc-
clefiam dicuntur capitales, q lia recipiuntar Si operantut
in nobis voluntarle. Hxc 1. r itió videtur pauló fubtiliot
i. fufficeret non negó tamen quin aliquo bono fenfu porfíe
Chriftus dici cur Bcclcfuc ficut & caput , fed nihil ad nos.
Obiic. ¡. Chriftus ut homo , feu per humanitatem ,
non influit dona gtatix in membra corporis Ecclefix. g.
ut homo > non eft caput Ecclefix.
Hcfp. d. ant. non influit efficiente* : con. motaiiter &
«neritoriè per potentiam cxccllentix ; n. ant. & conf. nam
ut homo meruit gratias omnes , & eatum aprHîcationèr»
fuis membris.
obiic. 4. nondantur duo capita ejufdem согроск : alio"
De àignltatibm Chriñi. Dlfp. VIH. j 37
qui monílrum eilet. Deus autcm eft unum caput omnium,
gjd Clirifto ut homiui convenire non poteft.
T{eSp. d. maj. duo capita ejufdeni crdinis & non fubor-
dinata; con. diverfi ordinis & fubotdin.ua n. maj. Deus
autem eft caput univerfale fuprcmum & invilibile ■ Chriftus
vero ut homo eft caput vifibile & fub Deo & pet mé
rita.
CONCLUSIO IL
CHrißusut homoeß etiam cafttt ^ingeUrum. Eft'comrmi-
nior.
Prob. i.exScoto cit. nam cirtn dicit Deum voluilTe na- fl>ii.C.
tutam humanam Cbrifti uniti Verbo priufquam voluerit *• Î-
gratiam & gloriam. Ut Angelas non fubeßit puro homini i
fatis indicat mentem iuam efle quod omnis gratia & glo
ria quam ab ¿eterno prarparavit Angelis & hominibus erat
danda per chriftum qui primus omnium prxdeftinatus eft J
& quod przeft ut caput Angelis sequé ас hominibus.
РгоЬ.г.ех feript. ubi dicitut ctnßitutusfuper отпет prix-
ripatum (¡y pttefiattm £r virtutem & dominalionem tyc. *AJ(
Ideft. inquir Hieron. tan folkm hominum , fid etiam <An- jf
gelorum cunRarumijue vtreutum EcclefiA inttlligi poteß. Et CoUJf.i
priùs dixerat quod ipfum dedit fupra отпет Ecclefiam он*
eß corpus ipfmt. Et darius alibi dicitur imago Dei invifêiiit ■
primogénitas omnis creature & >pf' >ß caput corporis
(y Ectlefia , qui efiprincipium ¡primtgenims ex moraùs ; ut
ft in omnibusprimatum ten eus , quia tn ipfo complevit отпет
pleniludinem inbabitars &c. Nam de Chrifto nomine lo
quitur j alioqui non dicetetur primogénitas ex mortuis ; ne-
que ex complacentia & voluntarte dediflé illi omnem ple-
nitudinem ; liane enim Verbo communicavit per genera-
tionem acternam quae eft opus naturale , non volunta-
rium.
Confir. ex PP. nam cum diceret Chriílus. Data efl mihi
omnispoteflM in Casio i» ierra. Lyranus addit. Quod li
cet quoad divinitatem ab zterno haberet hanc poteftatem,
&m quantum homo haberet hanc poteftatem гЬ iaftanti
conceptions auitoritativè tarnen & executive illam non
habuit ante lefurrectionem. Et Hieron. in ha:c yeiba Apo-
ftoli. Ipfum dedit caputfuper отпет Eccleßam ; addit i tmt
folu-m hominum >fed etiam xAngeUrum , cunftarumqtte vir-
Шит ¿7 ratitnabilium creaturarum , Bccl-efia intelligipot'eß.
i- &c.
. fnb. }, ratione > quia, cbiiftus habet cefpeitu Angeb-


3 3 8 Tie digmtatlbus Chriftl. ЩУШ.
rum condiciones vet! capitis« i. illis longtftimé przernin-t.
Tante melier ^ngelii effcRus г -нлпго differennm prt illú
, timen hureditavil ad quem enim dixit aiiquande , fide i
dextris meis ? i. H.ibetuiiionemcum illis > ialtcm tadonc
gratiarum & donor um qnx cum ill s participât , & ratio*
ne diyinitatis pet quam elevatur fuper illos.Ec j. pet infla-
xum non tant ùm quo ¡d multas Illumination« > Stcceni-
uonem pluriuni vcrit .tum fupernaturalium & peí accidcn-
talia gloriz qua illis affrt > fed etiam , quia meruit eis
gratiam fanctificantem & gloriam Si çrzdcftinationcm ;
ut infra , ubi de mentis ejus dicemus.
Obiic. ad tationem capitis requiritur quzdam unie
& conformitas inter caput & membra ; fed nulla eft im«
Chriftum ut hominem & Angeles ; g. &c. Prob. min. nan
different non folúm fpecie fed etiam genere.
\с[р* n. min. nam licet ,ut diccbam , non fit conformi
tas vcl unitas fpecifica , eft tarnen aliqua naturalis quoad
animxfpiritualitatem & immortalitatem intelleitivititem
tc libertatem St fupematuralitatem; quatenùs homo St An
gelus participant eandem gratiam , cbaritatem & glorian
per quas fiunt participes 8¡ confortes cjufdem naturx di
vins ас hzreditatis zternz ; hz autcm conforraitates ,
ficut ftifficium ut ex hominibus & Angelis fiat unum cor-
pus Ecclefia; triumphantis i ita & ut Chriltus fit unumeo-
rum caput.
Obiic. г. chriuus non potefl dici fponfus Ecalelîx>feu
corporis Angelici ; g. nec caput , nam dici tut fponlusEc-
clefiz cujus eft caput.
Це{р. i. n. ant. nam eodem modo cum proportione quo
dicitur caput dici poteft ec fponfus ; fc. metaprioricè & rry
fticèi nam, inquit Bern, enm habere! fpinfam inhtrettum
ßbi ¿principie- , multitudinem ^ngeltrumplacuii tit
hominibus continuare Ecclefiam ; atqttc uniri Uli e¡uá de Cali
fß ,ut/l fpenfa una & fponfus unus.
Це1р. i. n. conf. nam licet major conformitas & uni<
lequiieretur inter Angelos & Chriftum ut diceretur fpon
fus j adhuc fufficeret ilia quam diximus ad rationem ca
pitis.
obiic ,-. ut cbriflus diceretur caput Ecclefia; Augrl^
deberet earn fundafle ut fundavit militantem i .fed №"
nonfundavit, nec Uli quidquam meruit vel influx't ; f
non eft verum caput Angelorum min. patct I. demJl":
quia bonis nihil etiam meruit g. &c.
. ^ß- п. min. cujus falßtas patebir tibi dt mérito Cbrift
interim , non dieimus quod fit caput malorum ■ ficut
De dlgnhatlhus Chrlfii. Dlfp. VIH. 33*
bominum d.tmnatotum , utrique enim fuoc membra Герл-
sata 8c excluía in xternum à corpore.
f»y?. Ecclefia cujus eft caput eft congregatio fidelium |
fed Angelí non habentfidem.g. non fuoc de Eceíefia , feu
de corpore Chrilti.
Reß/. d. maj. EccleGa militaras Sí partialis con. commu
nis Sc totalis , n. maj. & con!. Ehfiftiu eft caput totius Ec-
cleGx unirerfalisqux conftat viatoribus & comprxhenfo-
ribus > militantibus per fidem & beatis ac triumpbantibus
per vifionem ac fruitionem in qua funt Angelí , nifi velit
& Angelos rationPWiftodia: ac minifteriorum qua: exer
cent apud homines & Ecclcfiam militantem ad banc etiam
perrinere. Imo 8c apud ipfum Chtiftum cum hie viveret
quippe lAngli miniftrabant et , Si e|us nativitatem annun-
tiabant paltoribus , Sc in horro descendit Angelus confor»
tans cum. .
Quires r. an fuerit elUrn caput frimorum parentumra-
timeflatus innocenliai
R#. affirmative. Nam pro ¡lio ftatu .'eadem eft rati*
dt illis ас de Angel it > fc. gratia quam ac.ep rant erat ex
prxvifis meritis Chrifti ificutSi gracia: omncs Patriarcha-
(um& Sanctorum qui pcxceiTcrunt adventum ejus» fient
& quetquot jullificati Sc falvati funt adulti > gtatias illas
conlccuti funt peí fidem in Chriftum ventuium.
Quaeres t. an fit ttiam caput peccatorum pri tmptu &
fatu ЦМ funt in penal» t
Keif, quod licet pro ftatu quo fant extra gratiam fine
aliquo modo membra feparata ab illo capite & corpote „
■on tarnen omnino celfat eile eorum caput i turn quia non
cedit Ulis influere gtatias actuales , nec funt penitùs extra
fidem auc viam&aptitudinem fideiac vita: recuperando;
imô > & in ¡líos inftuit gtatias 8t auxilia per qux rcdeant
ad corpus , & ad ovile de his non poteitcflc controvertía
nifi de voce. i,
Quaeres (. Quanomfa iliagratia per ачат (tnjlituim ca
put hminum &■ ^ingeUrum.
R.ejp. illam dignitatem fundar! in omnibus gtatiis Sc do»
pis pet qux habet communicationcm , prjtemir.entiam fc
wfiuxum in ilia membra ; nam ex his caçitibus сопЯаш
« wtegutut conditio & djgrjjta, capitis*

9m, vi.
г
3 40 De àîgnitaàhùs Chrifl't. Difp. fill.

i " QU Л S T I О П.
Не ßtcerdotio Cbrifli ; лп fuerit facerdos (f

S1 Acerdoris nomen hic non fumitur gfneratwi pro quav'n


•perfona Deo confecrata, ut fxpè fumituc in fcripturaj
fed pro pcrfona qjae ex automate publica deítinatur .id
tl orTerenda facrificit pro pc>pulo,imde,/Vm/«;clt qtiafi facra
J. facias , feu , facra dans, ideó dicjt ordinem ad ficiifi-
€*P l< ciutn & viciflim facrificium & facerdolium ¡ta Dei ordina-
Heb%$, tiene conjuncla funtut tttrumque in omni lege extiterit , in-
quit Tridcnr. & addit A iguit.Ten ium , nempe ten; pi urn
feu altare. Unde Apod, docet quod emnis Pon'ifex ex ho-
minibus ajfuropttts pro hominibus conßituitur in his qua funt
ad Deum > ut oferat frcrifkia dona fro peccatis. Quaeri-
mus , g. hie an Chriftus uthomo fuerit rerut facotdos ?
CONCLUSIO
CHriflus fuit veri & proprio facerdos & quidem Ш html.
Eil de fide , filtern quoad 1. p.
Proi. 1. ex Sco:o qui licet dehac dignitate non agatex
Л.'9¿t ptofcSb , t imen indieat quod hoc munu* eiercuit in in-
tencione ab zterno 1 quatenus pravidit verbum paß'tonem
fatri offerendam pro pradeßinalis & eleäis , & [ic earn eß-
caciter obtulit in effeftu ; ita lota trinitupro eis pajsionem effi-
ftciter acceptavit ; nam oblatio facrincii eß munus pro
prium facetdotie ; ut patet ex Trident, cit.
Prob. 1. ex feript. in qua dicitur Pontifex futurerum btrna-
ИА }• rum ' ' ' f'^ f fr°fr'um fang/einem intreivit femel in
fanßa &c. Sc. feipfum facrifieavir in ara Crucis. Item" de
fpfo dícituC 1» es facerdos in atemur» fecundùm ordinem Mel-
- ctsifedech i quatenùî fc. 6cut Melchifedech facerdos obtu-
t* 109 litpanem & vinum, fie chriíiusin Cœna feipfum obtulit
Se continuó fe offert in alta! i in pane & vino : id eft >
fub fpecicbus panis ÍC vini. Quod confirmât idem Apoft.
quid adhue necejfariumfuitfectsndiinf ordinem Melthifedech
fjfi -^alium furgerefactrdottm & am fccundùm ordinem ^Латт
' ' AUittyc.
De dignitAtîbus Chrtíii. Dîjp. FUI. 341
Prob, j. exConcil. & noviflîme ex Ttidcnt. docente
quod promet facerdotii Mofa'ici imbecillitatem tpertuit D«*-*1»
faire miferictrdiarum ita ordînantt , facerdotem alium fe- c.
cundum ordinem Melchifedech [""g"' Dominum mfirum '
I. f. quodcolligitur etiam ex Ephefino 1 & in Epift. Cy- e<(p
rilli , & Lateran, de SS.Ttinit. c. i. & ex Canone facerdu Ie> •
de confec. d. 1.
Confir. ex SS. PP. Epiphanius dicit quod Pontiftx faSut
tjfe dicitur , ideo pertinet , quod in corpore fut patri feipfum Fiebo
eltalitfro humano¡enere &c. Et Auj. /J/в» Ule facerdu ta- »
Ht extitit ut ipfe etiam effet facrificium : obtulit Veo non aliud /Ггвт
tjuamfeipfum. Et fie de aliis.
Prob, denique ratione-, ehtiltus tum inCoenattdm in
cruce veri facerdotii munus implevit i g. Sic. Ptob. ant.
munus facerdotii > ut dicebamus eft offerte oblaciones St
íácrifici» Deo pro populo. Sacrificmm & facerdotium ik
Dei ordinatione con\un[lafunt ; ait Concjl. cit. g. Sic.
Prob, i.p. quod uthoino fitfacetdos. Ambr. dicit idem
facerdes , idem ist hoßia & facerdotium i lamen & facrifi-
cium humana conditionis officium efl. Et Theodotet./i hoc
proprium eflfacerdotum offrrre dona ; Ch^iflus autem facerdos
fecundiom humanam naluram appellatut efl ; nm aliam porro
viclimam quamfuum corpus oítulit. Ita paflimdoeent com
munity SS. PP- & TheoloiL Etidvidcturcolligi ex Apoft.
dicente. Omnis Penlifex ex hominibus affumptus pre hominibtu
ctnliiluiturutofcral dona&facrificia.Undt filio Dei.Poflfuf hic+tu
ceptam hominit naturam pantificiam dignitatem fuiffi attribu
Um , colliglt Epiphan.
Prob, i.qaiaChriftusfecundiim divinitatem non bibet
fuperiorem cui offirat , & cui fefubiicitttg. nec fecuadùrt»
divinitatem potelt ei convenite facetdotium ; prob, confi
nam facrificia oftertintut in lignum fuhjeftionis !c prote«
(tationis fupremi dominii g. qui non potelt fe fubiieere >
nec agnofeete fuperiotem fibi , nec Dominum , non potelt
fungi muñere facetdotis.
Confir. nam aliud munus facetdotis eft orate 8t intetee-
dete pro populo apudDeum , fed Chriftus , ut Dcus noa
potelt id faceré ; quia otatio aiguit int'eriotitatem la
or.inte , & interceffio diilmft'onem St divifionem in bo
ats quae alicui optantutSc voluntatum , qua: tepetiti non
poflunt ¡11 Deo , nequidem inter petfonas divinas quaturn
una eft voluntas una bonitas tkc Nec enim verbum ut
Deus poteft aliquid velle & outare , nec petcre quod eo-
dem indivilibili aftu non velit pater & Spirituss, g. See*» . !íñ
Undc , ioqoit Augult./Vcní¡¿«w quoi n*t»í efl di pait e Din*
P i
44* digriitatibus Cbrlßl. Dlß>. VJff.
apud Deum eotternus gignenti non facerdos,ftd[acerdos propltr
Samern ajfumptami g.eit f.ceidos fecundùin -auod ho;nocft,
Cbiic. t. facctdos debet (aerificare , & facrificium fit
vel maftando vel abfuniendo , .vel aliqualiter immutanda
victimam ; fed nihil horum teeit Chtillus circa viftimam
necerga feg. Sic.
T^rfJ. n. maj, nam ad facrificium ex parte facerdotis fuf-
ficit quod liberé ofrerat Deo vittimam quoeumque modo
immolandam live propriis acribus ■ five alienis , Chriftus
autem ira Ceipfum liberé obtiilit per judíos immolaudum
pairi , St per eorum manus liberé animam pofuit.
Infi. fi hoefuflieeretomnes mártires elVent facerdotes,
ejuia fponte fe offerunt ¡mmoládos:fed hoceft falfum g.fcu
T\¿f¡>. n. maj. nain pr.-eter occifionem requiiitut in fa«
cerdote quardam ordinatio ad id faciendum quatem non
habent mártires ; bene vero Chriftus qui fuit Голtifex i
Deo conliitutus ice.
Obilc. can. i.p. ebrifti facerdotium ¡mmutabile еЛ &
setemum i fed hoc dici non poteft de chrifto homine. g,
&«. I4ob. maj. ex feript. tu M facerdos in лимит I Se
fjl dicitur conliitutus facerdos quando dixit ei pater filin:
meus n lu > eg» hodit genu i te > illud > hodie > eft aternitaiis
, dies. Et denique Cyrill. Jerofolímit. dicit chriflum habere
jjj **т facerdttium immutabile i tue itmjtrt cepit , пес fucccffncm
* habebitfacerdetii.
T\cjj¡. п. maj. (trifte fumpto nomine aerernitatis ; figni-
ficat facerdotium ejesfoteperpetuum i пес vult ApnftoL
per ilia verba films meus ti '<• • defignari prdinationem ■
fed generaiionem ejus ацетат & ejus dcclarationcm ;
quantum ad immutabilitatem nihil facir ad rem ; nam id
fignificatperpetuitatem ; & denique non diffitemur quia
fixe dignitas devenir per unioncm ad Verbum ; fed tan»
' tùm negamus quod Deiras fit formalic ratio per quam con-
veniat Cbriito facerdotium.
Qua-res cur dicatur facerdos fecmium trdjnim Mclcbife
etech ¿7* поп Лагon?
Refpondrri folet r. propter etimologiam nominis • nam
Melchifedech fignificat regem fußitU i.propter officium, nam
flle fuit Rex Salem » id ert pacts ; & Chriftus dicitur prin-
сере pacts ; . quia licut dicitur de illo quod fuerit fine patre;
imematre, quatenùs non fit mentio de Ulis in feript. >
vel quatenùs ille folus defua ftirpe functus eft facerdotio >
tic Chtiftus , ut homo fuit fincpatre, & ut Dens fine matre,
пес ante vel port ipfum fimilis ci fuit пес erit 4. licut nee
initium псе fini» ftcctdotij Melcliifcdecfc habetur ¿ ¿unce
De dîjrnîtat'ibus Chrißt. Biß. УШ. J4j
Cünííus gaoad dcltatem initium habet, пес fmemhabe-
bit quoad humanitatem t* Melchifedecb fuit Rex & facet-
dos gentium & judxorum > ita Chrillus. 6. Denique . uter-
gueinpaneii vino facrifkavit- ¡ & ideo Chriftus in ille
fuit figuratus.
Quatres г. quemado ; quandt , & л que falius eß faetrdes f
%ejji,à Deo à quo exvbfua: grnctationis- items , & itv
tempore cum unione hypolt.,tica accepit unftionem Dei-
tatis ) & poteftatcm extcllcntix fuper univetfam Eccle-
fiam i ut meliuspatebit ex dicendis depoteftatc тШшея-
di f.icramcnta.
Quaeres j, quale fuit il/udfacerdetinm F
\ijj>. fuifle divetlum a- facerdotio legis natura Si Mo*
ùïcx i illud liquidem fuit orHinis- naturalis , & iftud fuifr
figurntivum facerdotii'Chrifti Sfrnoftri ; facetdotium au»
tem Chrifti fuit ordinis l'upematuralit Se Mofaïco fuccef-
fit,ut vetitas, figuris, & lux umbris. Omnia quippe ill'
utraque ilia lege in fyurit leniingebant. Hanc differential!!
docet Apoft. quia non erat de Tribu Levi, ficut Aaron &
alii omnes facerdotes- legis Mofaïcae fed de Tribu д4|
Jtida de ;qua non fumebantur facerdotes. Ex luda
»Ins eïi Dominus nofier in qua Tribu nihil dt facet'
ittihu locutuí eß tdoifes. Et quia Chriftus > пап fecun-
diem legein mandait carnalis fallu» ; fe. jure familia: ,Jid
¡ieundiem viriuttm vita infhlübilis idem ibidem.
г. illud fuifle aliquatcnus diverfum à notlro , turn
ear dignitare facetdotis qui бпе comparatione fuperat no-
ftros ; tum quia ipfe contulit utroque modo , & duplex;
betificium eiufdem viâinixi ft. incruentum in Cœna , Sc
rruentum in ctuee, nos autem incruemè tantùm in altars.
ofErimus.
Quarres 4. cur dicaiur facerdos in aler>ii:m fcu fempire>~-
num babens facerdetium ?
tU$. vel i.quia facrjficium Mifik quod ab eo inftitutum1
tft.&citca quod verfatur Chtifti facerdotium durabit
sfque in frnein mundi ; nam qux diù durant folentdici
«erna , z. vel'quin continuó exerectur S¡ ofiètturpto om
nibus qui fuerunf, ftintj & etunt ab initio & iifquc ad>
*nem mundi , quafifieflet fine initio êefine , vel 3. quia
fru&us , feu effèâus ejus Гс. gratia & gloria prardeftinato-
lum omnium > funt auerni , & ficcaufa dicitur ztetna ab
«emítate effeétuum 4. quia Chriftus carebjt fucceflore
inillo officio ac dignitate , ut docent Chrifoft.& Theophil.
reldeniqtie quia adhuc illo muñere fungitur feipfum ad-
buc & quotidie of&rens & fscrificans pet roanum facet*
'otumin altatii p j,
L"
344 Ve diguitatibas Chrifli. Bîfp.VlIl.
Quartes ¿. an pnftfacrifiiarit & aiiquid ¡per illud fttrt-
ßtmm obîinuerit ?
Utffi. I. non potuilïe offerte pro fe ipfo'ut prtpltiatmum,
quia Deum non oftenderat nec habebat fibi iratum,necpec-
cavit nec peccare potnit i ut diftum eft. г. potuit offene
nt Ь»!каи(!ит ; fc. in proteitationem fupremi dominii Dci
in fe ut hominem ;quia ut hamo eratfubditus Deo 3. po«
mit offerte «t impetrattrmm ; quia potuit expett-re gloriam
corporis fui. 4. ut tucharißicum , St in gratiarum aaionem
pro aiVumptione humanitatis fuz ad Vcrbum , 8c pro aliii
innumctis & fummis gratiis.
Quid autem de гайо centigerit ? Nihil certi habemus ;
cettum eft folùaimodo quod non obtulit pro fe pnpitUu-
rium , 8c hoc fenfu intelligendum eft Concil. tphcfinudi >
cum tdamnat alicientes Chriftum pto fe obtulifle facrifi-
cium; quia removeré intendit omnem fufpicioneni ulliui
pecc.iti à Chrifto > ratione cujus indiguerit tcdemp-
itone.

Q.U jESTIO Hi.


Jtnfuerh verus mediator Dei & homlnum f
MEditor dkitut ille qui intercedit inter litigantes ut
Utes componat & pacem faciat inter eos vel procu-
tans ut debitor fatisfaciat creditoti s vel ut creditor índul-
geat & remittat debitum vel offenfam debiiori 1 vel 4e fuo
fatisfaciens pro dcbitore.
Forro hzc mediatio attendi poteft vel ex minifleritt fc.
ex aâibusprzdiâisintercedendi 8c componendi lites i vel
ex ftatu feu natura : quando fc. ille qui dicitur mediator
ex conditione naturz fuz medjat inter partes extremas»
y. g. inter Deum & homines , & hoc quia participât de
uirifque,ut ChriftuS) qui eft Dens 8c homo in «nitite
flipp jlitbut tenent catholici ¡ vel quia conftat natura qua-
dam mediâ cteata tamen , quz non fit verè 8c proptiè nec
Deus, nec berne ut impiè finxetunt ArrianiScalii hzre-
tici,
Suppono autem graviifimum caufari divortium per pec-
eatum inier Deum 8¡ hominem iniquitous vtflr* divift-
runt inter voi & ritum vitirum. Peccatum offèiidit Deum 8c
accendit iram ejus in nos 8c dat illi jus ad vindiâam ¿nos
"De àignimibus Chr'tßt. Т)Щ. УШ. 345
Ttrô facit reos & debitores farïïftiftionis & реем aetetnz'»
Ce obje;ta odii ac jufti furoris ejus* ideó egebamus me
diators qui placatec iram , intercederet pro venia & fa-
tisfaccrer pro nobis пол h ibentibus unde condignam fatif-
faetionem exhiberemus. Dc lib dicemus portea nunc de
officio illo meJiatoris ,. an & quomodo conveniat Chri-

CONCLUSlO Г.
CHriflue veri с" proprii mediator efl Pet hernimmt
five quoad flamm ¿r naturam , five quoad miniflerium.
Eft de fide.
Preb. i. ex Scoto , qui ubique fupponit ac agnofcit Chti- IVA
ftum nobis meruifte reconciliationem cum Deo patre > gra-
tiam > aperitionem rcgni cacleftis & gloriam j hae< enim
omnia funt de officio mediatoris ; quod m л gis patcbit ex
«iicendis-de
РгеЬ.г. exmemo.
feript. unus efl Deas > umu medialer Dei & ho- t»TtW
miniim Chrifltu J. Et alibi , Dem eral in Chrifll', mundum J" ç
reconcilian!fiki&c. Item , ipfi efl рлх noflra , qui fach utra- Г('„, y_
queunum .facienipacem , & réconciliât amies in uno £/.¿ i.
cerpón Deeper eructm »interßeiens inimicitiae in femctipfo НеЬЛ*
eye. Item dicitur melitrii tcflamenti mediator, it ntui tefla- О 9»-
menti mediator &c\
Prat. ), ex pp. qui hce doc-em communirer ut mox d>
cemui>
Prob, deniepe ; nam rere interceflit pro nobis apud pa-
trem ; noftram cum ¡pío teconciliationem operatus eft r
& metuit , & pro nobis fatisfecit > fed tizc omnia funt de
effi.'io mediato: 1 i . g. &c.
Prob, i-p.ex VP. qui omnes hanc mediationem atten
dant ptTcipuè ex ftacu & conditione Chrifti quatenuj unit
in fe utramque partem diflidenrem ¿ fc. Deum & hominenv
in fumma uniiate poffibili , fummo & indillblubili fce
deré ¡ fc. in uniiarein perfon* ; ¡ta ut Deus fit veré homo
tí homo verèD -us., g. Chriftus eft vcrus mediator quoad
ftatum & natural)}. Prob. ant. nam , inquit Nyflènus j
cum Deo mixta С tempérala efl humana natura , meUiatore ас !• fea.
ftqueßre hemine iflo qui ell in Cbrifle. Et Cbryfoft. dicit «'<"««
Cbriftumfimiicm ei qui fe inter duo fixantes interponen! , ^tm-
utramque naiuram in amicitiam confonavit , fe impendeni ff ai"
nebil à paire Supplicium ipfe fuflinuii. Et Laftantius. Chri- l,nt*
ßai fuit Deu! & home inter Deum & hominem mediui confli-
luttUMlhominem ad Deum perducerepoffet.lx Augult. Chrtflut
V 4
T>e Àignhatihus Cbrifti. Dijp. VllT.
mediator Del & homin»m diäus ißinter Deum [immortalcm ±
fi hominem mmialem \Deus 1ST home- reconeilians haminem.
Crc-£ Ex PP.mediatio aitcnditur in Chrifto ex ipfa ejus
natutx conftitutione per quam médiat inter pattes difli-
demcs i le. Deum 8c homiuem faciens in le atraque
tl. Prob, г. ratione. №m ut inquit Irenaus ; oportebat me-
20. diatoiem Dei & beminum per fuam cum utroque pro-
pinquitatem ambos , Deum & homineni > in amicitiam &
concotdiam adducere; ac Deo quidem reprafentare ho-
mjnemi nominibtis verô Dei communicate notitiam : cené
furas Deus , przter quam quod erat offènfus & quad pars
. erat avería > & ultra omnem menluram fupra hominem >
nee poterat fatis congruenter negotiari pacem cum no
mine , & homo vel creatuta pura nimium diílabac à Deo
ut pofltt apud ilium intercederé < fed Beus homo utrique
»congruitati occurrit. idem docent atii i nam inquit Au-
cuft.ul mediator effet inter Deum & homines iner')uflum Or
injußos i inter imrnortaltm & mortales , aflumpfi aliquid ab
in)ußis& mortaliùus fervans aiiquid mm jußo ¿¡r immer-
iihiio tali. ... .fa£rns eß in medio reconeiliator deiieiens murum
Hverfptccatorum noßrorum; qui murus dividebat inter Deum 8t
homines g. ex flam & conftitutione Chriffi leddítur aptuj
mediation!.
froh. 3. p. de miniflcrio , e* diflis ; nam omnia opera
Chrifti fnnt veré opera mediatoris : omnia funt meritoria ;
omnia tendunt adplacandum nobis pattern ; ad impetran*
dam nobis mifcricordiam ; ad fatisfaciendum pro nobis >
addocendam nosviam Cceli. &c.
elite i. mediator nihil debet habere de partibus adver-
fisi fedChriftusparticipat departibus adverfis; eft enim
Deus & homo , & habet de utraque ¿ g. non poteft eile
mediator.
Hefy. d. maj. quoad ea qua: faciunt litem , con. quoad
participationemphyficam emita tum n. maj. & conf. Chri-
flus participât quidem denomine quoad naturam pbyfice*.
non autem quoad meralitatem litis feu peccati , à quo.
pcnitùs eft irnmunis. . .
ebiie. i. chriftus non aliter hominem teconcíliavit quita
per redemptionem > quâpretiofanguinis & vita: nos rede-
init ;g. poilus fuit mercator quam mediator , prob. conf.
mediator non folvit de proptiis пес ad rignrem debitun»
quod ell occafio litis ; fed vel obtinet remiflionem debiti ,
vel moderatur folutionem apud credjtotero j alias пои.
«Act compofitjo.
De dignimîbus Chrifti. Dlfp. V11V.
Кф. п. conf. & ant. prob, nam five ex propriis folvat
debitum ad rigorem five intercédât pro redemptione ,
Temper adelt aliqua gratia creditoris obtenta per media-
tionem i nam creditor Deus non tenebatur, пес mittete
Chriftumut medratorem > пес aeeeptarc ejus fatisfaitrö-
nempro reis.
CONCLU SI O. Il
CUtiftuscß r»ed!aicr ut homo , fm fecunditm Immanilatím
ut fubßjlentem in Verbo.
?robi¡. ex feript. Apoft. mediatorem Cbriftum vocat
bominem , g. &c. Prob. ant. mediator Dei & hominumhi-
то Chriftus lefts цт dedil ftmctipfum , vides quod dicitur
hamo tk quod defignatur mediatio per donationem fui in
mortem. Himo erat (¡r Deus > inquit Hieron. fed quia de1 Tief
traditione erat diüurus ideo hominem folum nominaviU Item 2*
ex eodem Apoft. per eandem natu tarn mediavit per qnam R^j.
orta erat difl'entio , fc. per hominem j fi enim ex- mius dt*
litio raulti rrtrtulfunt multo magis gratia Dei., . . in gratia
unius hominis 1. CBrifti in plures abundavif , item > reconci- 1 ,írJ
liati fumusper mortem filii ejus. Item > fer hominem mors&
fer bominem refurrtCtio mottuorum.
Frûi.i.ex PP.Aug.í» quantum homoin tantitm mediator.In--
tjuantitm Autem Verbum non mtditts qitia ACfualis Dto CT* apud zv.rom
Veum.bt ü\ib'i;ß;iffum ebtulit in paßionetft tanti capitis corpus ftjf* S
ejfemus fecundum jormam fervi , banc enim ebtuliti fciundüm
hanc oblatus efl; quia faunditm haue ablaius eß. Et clarjfTime
mediator. Dei & hominum non inquaniàm Deus fed in lo.cii
quantum homo, Idem docent Msgtttet & Bonav. 7.
Prob. J. per illam naturam mediavit per cjaam diftin- M- 4
guebatur à Deooffénfo Si creditore & per quim oravir > *• *•
ic per quam fatisfecit J fed ha:c praiftitit per humanitatem ?• *"
non feorfim 8t abftraftvè , fed ut elevatam & dignifica- J? Çgt
tarn per fubfiftentiam verbi. g. mediavit ut homo. л.г,'
Obiic. i. fecundùm cam naturam eftmediator per quam
iiiigit homines ad Deum > fc libérât ab inferno , & ducic
in Cœlum> Sc vivificat animam & mittit Spiritum S. fed
bxc facie ut Deas g. 8¡c.
3^«fJ. d. min. ut Deus pbyficè Sc effeñívé con. .morali«
1er & mciitoric п. min. & conf. nam mediatio maximüat-
tenditur penes meritum quo nobis obtinetilllbona. Hato
largítur ut Deus impetrat ut homo. Dixi , ut homo , fee
ftrimmanitatem, utfubßßontem in Verbo \ quia humanúas
p i«cise 8c feorfim à verbo¿era.«iniproportionat»;míd4c
Ff
348 De âignhattbus Chrißi. Diff. УIII.
tioiii & pertinébat puré ad natrium teconciliandam in
quo ri tabat Stancaianusquidàmvolens Chriftum catione
folius humanitatis efle noftram juftitiara.
Ftuftus autem mediationis eius patehunt ex diccndfc
infta de mérito íc fatitfattionc ejus.

Q.UiESTIO IV.
De à'gnltute Redemptoris. An & jualis Redemptir
fuerlt Chriftus ?
DIcitur de quodam Baflo quod ficulo 1. vel 1. errabat.
со quod negabat cum quibufdam jud.tis fpetandam
efle falutem per Chriftum; & de Abaillardo , quôd negi-
' • ' bat hominem pet peccatum in fetvitutetn diaboli incidifle,
пес ad libetandum ab illa hominem venifl'e Chriftum :
quem ettotem nupet ab inferís fufcitavit focinus , docens.
tedemptionem pet Chriftum efle tantùm metaphoricam
non tealern & veram.
Igitur fupponendum ex fide, homines pet peccatum Adz
л.Tía à libettate filiorum Dei cecidifle & in fetyitutem diaboli ¡
я. incidifl'e > nam , inquit Apoft. peccatoies tenemut diaboli-
Ipqueis à quo captivi tenentut ad ipfius volunta tcm. ideo,
«gebaut redemptore qui eos ab illa captivitate libetatet;,
\ nam redemptiQ fupponit vincula , capiivitatem feu fei-
Titutem , & ¡He ledemptof eft qui aliquem ab eis libetai j
íí tantô glorioGor 8ç verior eft tcdemptio , quanto gra-
vioteit captivitas & roiferia captivotum.
CONCLUSIO. I.
CHrifiui Л virui htminum \idtmfUr
bftdefide. V & euidtm , ut ht*
Ai t, Рг'Ь, i. ex Scoto qui hanc neceflitatem ic «tïtatem íc
>•■ ■ umverfalitatem redemption) s docet , quia, inquit , Leo
Papa in fermone de nativitate ßcut л г'лш ntminrm Hie
rum rtftrit ;fic libitaniii omnibus veniu . -
Prck. 1, exfctipt.cit.ex Apoft. Se aliis- lextibua quibus
{Ж7/- docemuiquod Chriftus afcendem in Caelum. c*ptiv*n
Jf '' 4*xit uipiiviuum i quibui verbis utitut etiam Apoft. &
». t'itmmflü &u Id tft iequñcloflii tri'/Mt <x mfern* in
De tignîtatlbus Chrifli. Diffi. Г7/7. 349
fvo tenebamur à diabolo lam ex proprio , quàm ex peccat»
^Ada. Etquod pet Chtiftiim f«il Dtut redemptionem pltbis
fui. ... ut fine timoré de mann inimicorum libérât! &c.
Item > ¡ufiificatigratis , pergratiam ipfius per redemptionem
qtucefi inCbrijlo lefu&c. Hiijufmodi teltimoniis plena eft
feript.
Prob. }. exCon'cil. Diofpolitano cap.i. & Milevitano
c. 1« Araufici.c.i.exGelafio papa I . Epi il. 6. U Innée.
II. qui confirm.it condemnationem Abaillardi fatlam in
Concil. Senonenfi. Et denique ex Tfident< qui de peccato ».
originali loquens ftatuit-, b qtfis non confitetttr primomt ho- *"
miner» ¡Adán* cum mandatum Dei juijfii tranfgreßis ßa~
lim, .... incurriffi iram O* indignatnnem Vei С mortem
(¡r cum morte captivitatem &c. Ana th. fit. idem commina-
tut ei qui dixetit illud idem peccatum foli Adac nocuilTe ,
& illud peccatum ; ficut Sx peenas , in omne genus huma
nuni non transfunde. Et in cum qui dixetit idem per
aliud remedium tolli , quam per meritum unius corporis Dom.
N. Ii Chrifii > qui noi Veo recenciliavit in fanguine flu ; faiius
nobis yufiificatie , fanOificatio (y'ndemptie. g. Chriftus eft
veré Redemptor hominum.
Prtb. 4. ex Pr.qu! unanimitet in id confentiunt ; pror
Omnibus ftet Auguílin. Pofiidebat genus humanum , ir
reos fuppliciorum tencb.it Ghi'ografo peccatotum ! fed bet
ChrÜii fanguinem qui in remißionem fufus eß peccatotunt
millia credentium a dominant liberantur diabeli &c. 1
Prob, âenieue rationcj-nam Redemptot ille verus
qui v'mdicat aliquem à poteftate alterius à quo tenebatur*
«aptivus. vel cujus fetvitatjfwbditus etat ; fed cbriftut ,
at homo i & per mortem , fuam onmes homines liberavif
à captivitate & fervitute peccati 8c diaboli. gi ice min.-
petet ex Evang.St omnibus libiis fcript.- tarn veteris tella-
menti in quibus Vise redemptio prxdicitut • & figntatur ,
quam novi , quibus rafta fuiflè narratnr.
Obiic. i. tedemptio fupponit captivitatem , fedgehnl
bumanum non erat capiivum fairem veté St proprié. gJ
non potaitredimi veré í prob, min. nullibi enim conftatr • —
de ilia captivitate, ■
"goß, n. min. it ant. prob, nam Ifai. vocat reos captivos
fúb nomine filia: Syon. Induere veßimentis gloria tu* fulve.'
vincula colli lui captivafilia Syon. lA eft . inquit Glofl'a , ff¡ j. •
reffet efft captiva redempta ab eo qui venil cj?c. Et David , cum'
»verlertt Dominus captivitatem plebis fua. idem probant
alian textus Sc alii innumeri : novi teftamenti.
laß, feript, non utitut verbo redímete in fenfu littéral*
V- *-
3 yo Ve àlgnitaûbus Chríflí. Dlfp. VIH.
fed metapborieo , pro libértate , quovis modo > five pet
folutionem pretii > five per gratiam К reconciliationcm r
alioqui Deus ¡pfe diceretur redemptor popnli Ifraè'litici
qu.uido eurn eduxit de Agipto & Moi'fes diceretur ejuf-
dem redemptor ; redemijli in brachio tut &t. Duk fuifti ¡v
pnh quem rcdemißi. g. redemptor , idem eft ас liberator.
Hjíp. n. conf. nam ufurpatio metaphorica vocis alicujus
non impedit quin ordinariè fumatur licteraliter , & quanda '
ratio fuadet earn ¡ta eñe fumendam > ut in propofito • imo
non teçuttitur ad fenfum metapboticum nifi quando non
csngruit littctalis i Jiic autemfunt omr.es conditiones re
demption^ ver* i. captivas > fc. homo , 1. detinens cap-
tivum ; fc. juftitia Dei, & diabolus ut minifter illius. }.
Redemptor ¡ fc. Chriftus 4. pretium redemgtjonis trempe
fanguis Chrifti & mots ejus : g. vox Redemptoris debet
bk fumi Jitteraliter , & in proprio fenfu.
Obiic 2. fi homines fuiflènt redempti ab aliqua fervitute»
maxime per mortem chrifti j fed hoc dici non poteft. g.
tec Prob. min. per id non potuerunt redimí per quod funt
facti magis rei fervitutis & mortis ; fed homines per mor
tem Chrifti facti funt magis rei quàm per ullum aliud pec-
catum five Ada: , Ëvecujufcumque alterius. g. &c. prob,
min. nam per illam mortem faâi funt rei deicidii.
, Це/р. п. min. i. Scmaj.i. argum. nam redemptio tara
ittenditur jfaltem quantum ad fufficienttam ex aifpofitio-
ne tcdimendorum quam ex pietate & mérito redimentirj
ad hoc fufficit folutio jutti pretii qualemexhibuit Chriftus.
Infi, plus difplicere debuit Deo deicidium in hoHiini-
bus quàm efus pomi & tranfgreflio unius mandat! in fe
levis faltem ex materia, g. mors Chrifti fuiflet potiùs impe-
dimentum quam medium redemption^.
Htßi. п. conf. nam licet deicidium fummè dífplicuerít
Deo in judxis & pro ipfisqui cram private perfonse ; plu»
(lifplicuit peccatum Adz ex circunftantiis perfonz teprx-
íéntantis totum genus humanuni , & plus adhuc incom-
parabiliter placuit x IIJ mots filii fui adeö amaiiter fibi obla»
ta per ipftim, quàm omnia peccata hominum difpliceant.
i»/f.i.Deusnon potuit juftèjexigere mortem filii innocent»
ato redemptione omnium peccatorum ; g. пес ifti pel
«am redimí , пес Deus earn acceptate.
n. conf. nam licet Deus pater non potuerit velle
ifltortem illam , tarnen potuit cam acceptate ex parte filii,
W fponte oblatam.
obiic j. multi Patriarche & Prophetx , ante adventum
ei*»iftifuct«ntjanecentcs;g. non «tant icdimendi. . •
De dlgnkatibus ChriflL Dïjp. VÏÎt J| *
7t¿i}. n. coiif. quia illorum inrtocentia & gracia: quibu»
ad e.im pervenerunr fanâitatem erant fruüus redemptio-
nis futura: 8г pra:vifa;,8cexfidein Chtiltam ventuium ut
dicemus infta.
Infi. i. non poteft. cfici in quo confiftat iftacaptivitas;
g. nrc qualis fit illa redemptio , prob. anc. sam • fi dicatuE
cou filtere in peccato , omncs adhuc peccant , и fi in pote-
ftatc diaboli ad rentandum > Adam & Eva hierum tentati
in paradifo , & adbuc omnestentationibus fun* obnoxii»,
& fi m mottalitate , adbuc- omncs moriuntur. g. nulla
datut veta redemptio.
7!¿ff>- n. ant. & conf. prob. nam captivitas non confiffît
Xexcisé in hoc quod poiïimus peccare , vcl quèd diabo-
¡us polfit nos tentare > nee quod fimus mortales ¡ fed
cjuod per peccatum iacuirimus talem fcrvitutem fub dia
bolo ut poflit nos torquere in inferno , Be facilius 6c effi>
cacitis tentare, ut inermes Sc debiliores. per amifficnem
juflitia: originalis , & auxilierum divinotum qua; non r«-
cuperamus nifi intuitu tedemptionis. Denique redemption
ficut пес jullitia original» non tollit libertatem peccandi i
i< d arrett media contra peccatum ut ab ejus fervuute egre-
tliamur cum cadhnus , aut eam vi temus fi volumus utigra-
tiis Sc auxilüs icdemptoris.
In/?, i. ad veram redemptionem pietium ejus debet folvi
Domino , feu detentori captivorum fed hoc non reperi-
tur in morte Chrifti i nam pretium non eft folutum реесд-
to , пес diabolo , fed De&patri. g. &c.
n.min . & conf. prob, nam Deus fobs etat princi
palis creditor & Dominus legitimus cui debebatut preu'um
redemptions ; peccatum vero elt detentor ut qua , & dia-
bolus nos. detincbat ut minilter juftitix divina:, non autem
nt Dominos. Deus ell qui potcltatem habet in corpus Sc
animam 8r perderé mrumque in gehennam pot eft.
Obiic, 4. 15 captivitas ex qua nos redemjt , eilet fub día-
bolo & peccato J non amplias tentaremur пес duraiet cap
tivitas i fed durât radem ; nam codera modo tentamui (c
inclinamut ad peccatum.
Riff. d. mi.durac eadem ex defeftu applicationis medio-
tura pet redemptionem peccaromm;con.abfolutè;ita ut de
finí nobis remedia contra Шат captivitatemm.min.8r conf.
codent modo tentamur.fubjacemus eidemfragilitatiifed pec
taetita rédemption is exhiben tur nobis auxilia divina , qui-
bus rehftcre poilumus Sc vincete.
Obiic. j fi veta eflèt tedemptio hominis à peccato ma
xime ab otigmali ¿ eflet ctiam ab oroni poena cjufdem j
г De dtenîtaûbus Chrlßi. ТЩУПТ.
ftdjhoc falfum eft ; nam miferiae & tribulationss , retó-
Hones appetitus , qua: funt poena: illius peccati fempetda'1
rant i etiampoltbaptifmum , & aliafacramenta g. non fu
trios redempti à pccnis peccati > nec ab ejus captivi-
cate.
ï^.d.m.i). àtota poena ncriu& ream ejus ; con. ak
omnibus pcenis , & atrumnis hujus vitas л.-roaj. Scconf.
principalis effettus ic poena peccati original!* eft reatui
pœnae arternar ; &l ab ifto nos tedemit & libérât iï nobis
applicemus ptetiam & mérita Redemptoris ¿ alia: autem
actum na: , quamvis Tint fequelx peccati > manen 1 tчлен ,
non tam ut pœnac quàm ut materia virtutum & merito-
rum , 8c meJia ad falutem utemibus.
Oíí'ic. Chriftus nos redemit ut homo vel ut Dcus. Sed
neutium dici poteft > g. Sic. Prob. min. i. non ut home ¡
quia ut homo erat redimendus. г. non ut Dcus nam Dem
eratcreditof-Sí naturalis Dominus à cujus fervirute nemo
poteft velle liberan.' В przterea redemptioilla non mag:!
effet opus filii quam patris Sc Spiritus fanftt.
j^d/V efleoput hominis in Verbo fubfiftentis ; ut talis
enim iolvit pretium redemptionis nempe fanguinem cruris
& mortem fuam obtulit. Dens quidempatet rilium unige-
nitum dedit incatnandum Sc immolandum , verbum ut
fuftentanshttm.iiiitatemdjgnificat opera Chiffti hominis;
& fpiritus indivilîm cum illis perfonis nooperatur & accep
tât pretium fanguinis Sc mortis ad delectioliem peccati Sc
condonationem ejus. -Uno verbo opus redemptionis effo-
ftive elt à tota Trinitate , Sc meritotiè , 8¡ elicitivt eft ab
nomine chrifto..
Hôc igicur fenfu dictum eft in conclufione qnod Chriftus
eft redemptor ut, homo , quatenùs per humanitatem ut
ILbfiltentem in Verbo folvit ptetium redemptionis ; Си
proprium fanguinem Sc mortem ctucis -, 8t meruit redemp-
ticncmpeccatotutn per «andern Sc peí alia opeia totws
Watitlatv.
DeMgnltattbus Chriñi. Dî/p. VIH, j j-j

QUvESTIO V..
An Chriftus futrít Rex & qualis Г
REx diciturqui habet fupremam poteíhtem in rempli-
blicam , impcrandi , regendi , legescondèndr , Sc bona
adminiftrandi ad publicara utilltatem ; alius ейfpirimalis ,
qui h.ibet jusea przeipjendi & ftatuendi quz ad falutern
К bonum animaium > ad cultum divinum Sc rcligionis de-
corem fpeebnt. Alius temporalis > qui ea impetat & ad>
minifttat>quz ad.utilitatemexiernam & temporalem xet-
publicz pertinent , 6i hzc poteftas adhuc duplex eft juxta
diftinflionem duplicis dominii , Гс. )ur!JHl8¡»trí¡ Sc proprie-
taiis • prior poteftas dicitiir ilia fecundùm quam Rex
habet jus przeipiendi ea qua; judicat utilia bono publico ;
pofterior veto qua |us habet difponendi de bonis omnibus.
Regnipro libitu fuo , velut de propriis fuis 'rebus abfque
injuria particulahum , vel coramunitatis , etiam ad pri-
vatam utilitatem. iftius generis poteftas non datur inter
homines , faltem chriftianos ; non enim ft»r cum libértate
fubditerum .-.fed ifti eßent penitùs íctvi ас mancipia.
Ruríus poteftas temporalis alia JireSa, quz primario
ÎC immediate. & per fe refpicit temporalem politiam
& bonapoputorum % alia inrlireSla , quz refpicit tempo»
uliafecundariô tantiiov; quatenùs fe. habet connexionem
quandam cum fpiritualibus ad quz poteftas illa diteflè fe
extendit ¡ & quatenWs ufus rerum e«ernarum conducunt
»d bonum fpjrituale Etdefiz &. animaram ; necad boc
neceiíarizfunt duz poteftates ; fed una eademque fufficit
quz dirraè fpititiialia.curet , Ы indhxâè ас fecundjtjô
temporalia..
Quzritur. g.liic ,.an Críriftuj füerit 'propriè. rex non
tantùm fpiritualis animarum 6: poteftatem fupremam Se
Eccellentizhabensin univerfam EccleGam; fed etiam tem
poralis jjiabens dominium diteâè , Sc jurifdiaionis , aut
proprieutiiiaiudjcosYclaliospopulos; mió Scinonuies,
leges univetfî
Certum eft autem i.quod fecundùm divinitatcm utrumJ
qee habebat dominium»! fed hoe erat illi commune cum
»Iiis perfonis-divinis iriíc de hoc dubitat ullus ; nam titu
lo crcaiionii, Miaxfimt omnet jeraßliarum. . . . £t/e¡»n(i*
5?j4 Z>' àigrùtailhm Cbrlfli. D!fp. VUT.
tan dicam tibi ; tutus eßenim Orbis terra plenitvdo t\»s.
QuA'itio eft folùm de Chnlto homine.
Ccrtum clt i. Chriftum babuiflè fiimmam aliquam S
excellencem poteltatem fapet omnes o eaturas ; ita uc eis
police imperare ad arbmium fuum. Unde legimus quod
imperabat ventis &m;ri > & hxc obediebant ei , impera-
bat febribus & obediebant : & mortuis adolefcens tibi ¿ict
fur¡e , 5í furrexit qui erat murium ; pratfidebat Angelis qui
mmiftrabant ei &c. Qjod maxime conveniebat ei iecun*
dum divinitatem & humanitärem. quatenùs unitam Vetbp.
& pec communicationem idiomatum. Nam , inquit Apoft.
Bfbe.i omnia fubj'cifli fxb pediius e)us : ipfum conßituit caput fuper
Matt, mnem Ecc/efiam. Etipfedicit ; data eft mihi omnis poteßai I
»7- &с. Et herum omnia mihi tradita fünt à paire meo: (cd
videiidum. an fit fpicitualis vel temporalis ?
Cermmeftj. Chriftum non babuiflè dominium propríe-
tatis in alii regnamundi -ъ fed potiùs alios reges reliquiffe
in fuis dominiis ; unde refpondit judatis tentantibus eum I
iJ* ßCafaris
liara Cafari
dare cenfúm
&c. EtCafari
ipfe ?paupertatem
Refpondit ¡ ptofeflus
reddtte que
cum fuñí
A- ]\
poftolis. Loquer autem derafto,nam de poffibil¡ nulluî \
dubitatquin Dcus potuifièt Cbrifto homini intuitu unio-
nis hypoftatica: conferre dominium proprietatis etiam
temporalisin univerfum raundum ; quod tamen non fecit
bis iup¡?otitis.
GONCLÜSI0. Г.
CHrißus veri fuit rex , maximefpirituali's j Im» ff proba-
bilitir temporalis faltem in аЯи prime- 1 non fecunda , (f
quoad */!<»» . Eft de fide quoad i.' p.
4.4,43 Prob, ьел Scoto, qui agnofcit in Cbrifto dominium
f.i £. fupremum fub dominio Dei : nam voluntas Chrilti яю»
impera! cjuidem prineipaliter ,ficui пес. principaliter domina-
tur tomen bent imperatßcut habeas dominium refpeSu imp'-
rati ; fed cominiffaric imperan quia imparat ut habens do
minium fstbordinalum fupremo dominio Dei : Et adhuc fio
.imperat quod Imperium ejus efficaciam completare habeas
ab cadem perfona.
Prob. г. ex feript. in qua feepiflime titulo regís infigni-
tur , ut cum David in ejus perfona dicit. Ego autem conßi-
lerertt. ,иш ¿i, „ ,. fc> Deo patrei %c jerem . praedixit. Veenabi*
2M.I« ^ix& fapiens erit. Et Zachar. есЩЛех mus veniet libi.lt
' Angelus ad Mariamfilius altiffimi ve>c»birar'.d<i£>r tili D*mi-
msfedern t)avid patriiey» & re¡nMt in stermun. EtHUt»
"De dlgnkatthus Cbrlfli. Difp. VIII. $jf
»efpondet ipfe. Tu Util quia K¿x fum ego, Sc de feipfo M4tt.
venturo judice,dicct Rex bis qui à dextris etunt. Item 15.
dicitur Princeps s\egum Un* g. ex feript. Chriftus veiè eft
Rex , faltem fpititualis.
Prob. 3. ex Concil. & PP. Nam in Symbolo; Niceso &
Confiant, i. dicitur лфм regxi non trit finit. Et' univerfa ,# j,^
Ecclefiaeumagnofcit ut \egem return , & ut retem pacifi-
tum. Et ut notât Clem. Àlexandr.fir</?Hj rex ab imperilis ffit<&
fuirii \%dai1pronuntiatus & ah iffis prtphetis predica-
fus oßendimr. Et Hieron. Tigern Chriílum in fuá ciaritate
videbit de quofupra dicitur. . Ucee Цех tuus regnabit. Et Aug.
filius Dei qui fecit nos , faillis eil inter nos , & Тех nofter
regit nos. . . Ule ur (lui 'ft & J(m er facerdos , "Цех pugnavit
pro nobis ; facerdos etitulit fie pro nibis. El fie de aliisfc
Theologis communher.
Prob. 4. ratioue nam cht¡(tus veré exercuit in hoc murr
do potcftatem lucres] am & excellent!» in Eccleliamquam
»pfe fundavit.rexKj 4V infliuxit fanctúTimis legibus ; in
ea conftituit Doctoies , Sacerdotes & Paftores , & munivi*
facramentis 1 quae omnia funt afta fupremx jurildiäionis
Si dominationis fpititualis g.'&c
Prob. г. f. de jurifd.ftione temporal!. Et 1. поп ей du»
bium de dominio diteño & fecundarlo ; nam multa prjs-
cipit temporalia & qua: ad politiam civilem pertinent!
txhxc faltem indireftè > quatcnùs connexionem habent
cum bono regimine animarum & Eccleftae.
Pni.2. abfoiutè. Nam licet illa poteftas in temporali-
faus non videatur neceñaria ad finem redemptionis > ncr
nccefl'atiô connexa cum unione , tarnen fatis congmere
videbatur dignitati iïlij Dci ifakesn quoad actum primum
& fufficit ejus poflibilitas > ut banc in eo afleramus : g.
probabile eft eu>n fuiflè tegem etiam temporalem in aftu
ptimo.
Dixi a litem , (altera quoadaSumprimum quia nori^'regi-
mus quodufus fit eipotefbte ¡ imo potiùs earn fibi inefiè/«.i».
negavit cum dixit. t\egnum mtum non eft de hoc mundo, f. ni
Quali diceret , inquit Aug.. auditi )udai Cr gentes ; audi
circumeifio t audi praputium. .... non impedio dtminatio-
uem veftram in hoc mundo credendo,venite CT nolite fiervirt
metutndo. Item dixit. Films hominis non Vonit minifirari
fed miniftrare ,& dare animam fuam pro multis ¡ fc. non
venit exercere imperinm ,fed fetvitutem.
Prob. 4. quia teftimonia fcripr.non limitant earn digni- -¿fot.
tatem ad fpiritualia vel ad temporalia , ut patet. g.&c.
Ptob, am.. nam dicitutptineeps regum terra; i Rex regum
5j6 De älgnltatibus Chr'tß. Dljp . Vitt.
J.tir. Se Aportólas tmniafub)e8a funs eiprtttr tum etui fuijecit
M- ei >зтп1л. Etdemque data eil mihi mmij peteras in Cals (7
fa ler'a ¡ ft. omnia dicit Sc nibilesciiidit g', valde probj-
,B* bile eft eum fuiflè abfolutè legem ш temporalem quam
jpiti:u..lem quoad jurifdi-lioncm St in aftu primo.
Cfiic с»я. i.f. Chtiftu» nequidem potcílate fpirituali
ufus eft in bac vita . g. nequidem m fpithu iübus fuit Rex:
ptob. ant. nam alium titukim non aflumpfij mCmagilhi
& ГгорЬсьг. Vnus tfi magilhr -vefier Chrifius. Et ideo etfit
fiucre (srdtKtrt. Et de faito Evang. dicit quod decebas, quod
non cil munusRegis , fed i;i, petare, g, &c.
R<$. n. anc. St d. maj. prob, doc bat aliqiMndo & C-
mul prateipiebat ; con. doceb.it puce m'hd flatuens , Si
aullas condecís lege» ¡ tu maj. & conf. docebat quidem,
fed cum opus etat prareipieb ¡t : fi pracepta mea fervaveritisi
bot eft pricepium meum. trautem diet vobis diligite eye.
Etpœnascomminatur non facientibus prxcepta -, aui ne*
ertdidtril cortdtmnabitur. ** • niji massducaveritis non habe»
bilis vitar» &c.
Obisc.cen. г.?. (ifuiflèt rex temporalis id fui,Ta jure
heieditatis , vel elecbonis , vcl acquiliti jnij , vel fpecialis
concdlionis , fed nullum horum dici potell g. Sec.
i\j{f. n. min. nam hoc hibuit ex conceflione fpcciali
divina , intuitu unionishvpoititicx.
inft. non ufus ell ilia poteftaie. g. nec earn ЬлЬщг alie
qui fruftra illam habuilVct.
&.elf. d. ant. non ufus eft przcitè > fpecialitcr ас dítefté
quoad lemporalia : con. abfolutè Sí filtern indireftè , ni
ant. & conf. nam (ufEcitquàd dedcrit leges fpitituales qui
pecfectè fetvari non poflunt fine adlibus & obfervantu
ifmporalium ¡ imo Sc cemporalitei ac politicé loquebatul
cum prxcipiebat. J^eddite цча (uns CafarisCafari ¿fe.
Obiic. U fi Chriftus runlet Rex temporalis tillo modo>
id etiarrr tribuctetur Papa: ejus vicario ; fed- hoc falfum
eft . nam extra tetrnorium ejus, temporale nullam exer»
cet jurifdictionem temporalem, g.&c.
RííJ. n. maj. nam vicarius. ejus non habet majorem po-
teftatem quam qua; ill¡ delegara ell à Chriílo , & bxc eft
puré fpiritualis & Парer Eccldîam. Super harte pifara aJi-
feabo Etc/фат mtarn. Ъ-paÇec Kies ratai. Imô nec tantam
pottftatemfpiritualem eidelegavit v. g: inftituendi facta-
menta 8c condendi novum Evangelium.
Otite.}, fifuifler Rex temporalis ratione unionis hypo-
datiez & ex conceflione divina > tuiffet Monarch.; unfc
v.erfi , 8c fie ccflàfl'et pateftas.aliotum omnium^ fed conf.eft
fclfiim,
• T)e dignkat'ibus Chrifli. Dlß>. Vllt. jj7
Ktíf.n. maj. quia Chriftusnen utens iilo dominier non
abftulii aiiis ufum fuac poteftatis i. quia ciim hace jurií-
dicHo eflct in Chrifto fuperemmens Se fupernanmlis 6t
univerfaliflima , non auferebat .ib aliis ordinariam 8e fub-
altcrnam in ördine infeiiori Sc politico naturali & parti-
culaii , ut mox dicebamus cum Auguft. eum dixit regnum
mewn non eß de hec mundo , quoad ufwtt. Tacite dixit ad
ernnes reges terrte ; ntüte timer* neu impedit dminatitntm
veßram.
CONCLÜSIO I!.
Plftbaiilius eßChriflum non fuiffi regem temporalem )udao-
rum hareditario )ure. Eit communier contra Armacanun*
& Abulenfera.
Prob, i- ex feript. qua confiât diu ante adventum Chrî-
fti regiam poteftatem ceiTafl'e in famHia David & apud
judîEO» à quingentis annis ; & hoc ex divino judicio >
nam ex multis C*culis regebantur per faeerdotee ex
»enere Maccabiorum g. Sic. Probatur ant. nam apud
jetemiamde Jttonia qui fuit ultimus. Scribe vifem Шит *
ßerilem , virum qui in dfebusfms nenprtfyerabitur ; пес mim "
erit defemine e)us vir qui fedeatftperfolium David.
frei, etiam conf.nam jus regni adChriftum non poterat
venire nifi per Marian» mattem qua; quidem erat de ftirpe
David ; fed jus regni forte non veniebat per forminas »
nee forte ißa erat pmpinquior in linea defeendentium ;
nec per confequens legitima hxtes ut poflét rranfmitttte
jllud in fUium ; g. non erat fcex- jurelwteditario.
Dices poterat ad eumpervenire per Jofeph. qui erat de
ftirpe David , pater putatttius.
Contra vel еЪат adoptans Chrifli j tum quia jus illud
non tranfmitritur per adoptionem in przjudicium natu
ralem, i tum. quia non coiiítat jofep. fuiflè propinqiiio»
rem a'd fuccedendum ¡ nec Uli. jus íllud fuiflè devolu-
tum.
Frei. I. quiaSS.iPP. non agnofeust aliud regnum ¡n
Chrifto quàmfpiritualé, nee ¡pie Cbrilhis aliud prartende-
bat ; g. non habuit juj ad- temporale titulo hxreditatis.
ï. p. ant. paret exeo quod illud occupant circa regimen
animatum pet exempla & documenta virturum Se
metita gratiarum te leges 8e pracepta evangélica nam ,
inquit Auguft. T(cx noßer eß I. С. qui nobis pugnandi Qr
vincendiprabuit excmplum in carne noßra jnortali peccata
Jjtfcipitm ; tentât ienibui inimici \neque Ule tencbrefs » tufut
55 8 T>e âignltaùbus СУЩ. ОЩУШ.
UrriSMImi codees (fe. Hxc belli Tuet fpirimalia , Gent
fc viflorix & arma.
Prob, í. f. ejufdem am. ex ipfius Chi i (Ii verbis & facta
ваш cum duo difcipuli dixiflènt ci qjiod fperabant cum
2 cjje redemptwum lfracl à Tyrannidc Romanorum-j ipfear*
"* guit eos Itultitix , & incredulitatis cô quôd temporalem
fperatent ab со tedempeionem non au tern fpiritualem qua-
lern operatus erat pet mottem, O flulti Cr tarât corde Л
ertdendum tyc. Könne hue eportuk Chrißum pati.ryc. g. ipCe
Cht ¡(tus non prxtendcbat jus ad regnum temporale jti-
dxorum.
Obic.ex feript. Chriftus dicitur/rixr^ij regum terre , (f
**f*t* habens infemorefutferiprum "Цех regum & Dominas demi-
\*&l9 nantium. Zi omnia fuh\ecißifub рыНЬш e\tu eye. Quod ге^
jj¡£i Petlt Apoll. deChrifler, 8c Angelus promitiit Mariar. D*
Iß ^ ' bit Uli Dominusfedern David Et Ifaïas prxdicit eum ibi fef»
Urem, fuium fuper folium David & fuper regnum e)ta fedebil.
it. Et jetem. fufeitabo David germen yußum. Et denique
7c. 12. pueri Hebtrot um divino afftftu clamant Oranna filio
David , i Цех Jfra'cl. g,, hereditario jure erat Rer
Ifracb.
Weff. n. conf. nam textus atlati debent intelligide reg'
no fpi ritual i non de temporal!: fe. pro regno temporal:
David» promiitiiut illi Alius qui per. fpiritualem 8c augu-
ftiorem & fanSiorcm poteílatem regnatutus erat ; quod
implctur in Chrifto. id prob, ex refponfo Chtifii ad Pila-
tum. Regnern meum nm eß de hoe mundo, nam ut notât
til. Cyrillus & alii PP.' Cbriflus. Pilalo refpondens non nogal fi
e¡fe regem ! meniiri enim nonpoltft fed regno Сafaris nan tjfi
hoflem oßendil ; quia principólas fuus mundanui non erat.
Obiic. plures PP. .-gnolcunt illud jus in Chi ifto. Äthan,
eum dixit Dominus Duminomco (yc.. accepit bis Verbis trt-
num David cor?oratiter & ratione profapia y qua Dai id illi
faier fmt\ Quod etiani cenfent alii plures , at Epiplun.
Auguft.Greg g. &c.
Ri/f.n. conf. nam PP. illi docent qaidem quod' regnum
David aliqualitcr- pei fever.ivit ufque ad Chriftum five
per facerdotes , five per judices , 6t quod Chiiftus fucceftit
ciiam , fed- per dominationem.& poteOatem fpiritualem
non vero temporalem » quam de tacto & quoad ufum non
Jiibuit, ut apud omnes conftat. Hoc igitur fenfu Ioqui»
fer.ie tur Äthan, fc. quod ratione profapi* regnum accepit fpiri-
Dnp, tuale pro terrrporali quod habuir pater ejus. Sic eriam ac-
tracl- cl.imatur Rex Ifracl j коп ad exigtndumiributum , v'l exer-
uylt-citumferro armandum , boßes viféUiltr dtmandum , Jtd Ti¿*

\ I
De âignhaiïbus Cbrißt^Difß. VfIL 359
■jfra'él ¡¡wd mentes rtgat &c. Ait Auguft.
Obiic, 1. Melchifedcch fuit figura Chnfti : fed ¡lie fuit
íimul R.ex temporalis & facetdos i g. & Chtiltus ; fed non
fuit Rex nifi judzotum » nec alio tit. quàm hzreditatis.
Alioqui non bene eile: pec ilium adumbratus. g. ice.
fU/>. n. conf. & ptoh. nam , fulncienter falvatur adum
bra tio , quatenùs Chriftus fuit veras facerdos fcipfum оЯе-
rens in pane & vino Gcut jlle , & quatenùs fuit Rex pacis
& juftitiz ut figoiflcatut cum dicituc Hex Saltт.
CONCLUSIO m.
DIgnitas regia convenit Cbriße ut Ытч-ф. Eftetiam com
munis.
Prob. t. ex feripe nam in Davide loquitur ut homo Se
fecundùm humanitatememn-dicit ego aulem eenjiitutus fum pj^^ >
rex ab «. Nam ut Deus Sc fecundùm diviuitatem non ac
cepit earn dignitatem ex dono patris vel ronftitutione li
bera i fed ex natura & ex vi luz generation^ > quod ma-
gis patct ex fcquentibus verbis , quibus iuduciturCcus
Pater diceos illi > poßuia à me (fr doit tibi fentes hareditar
Um num. &c. Nam fecundùm deiiatem Chtiltus non po-
ftulat nec egebat precibus ad hzc obtinenda.
Confir. nam dicitur quod ejus Imperium ttîfuper humerum
¿yus ; fc. propter crucem quam portât ut homo. Item ne-
viftme loquuius efl nobis in filio quem-coifiituit hereden uni-
verforum. id eft > inquitGloflà ,pt¡ftjforem emn¡s creatures. jfe¡r¡9
Et Thesdoretus hares enim omnium efl chriflus Dominus*
■non ut Deus , fed ut homo. Similiter intclligi debent de
«Uo ut homine quod dicit Apote, отт'л fnb)eRa fum ti
prater tum ( fc. pattern J qui fub)eci; ti omnia: tunc & ipfe i.c#r.
rilius fubjectus etat ei , fc. patri qui fubjecit tibi omnia • i<<
nam fecundùm deitatem Chtiltus non e& fubjeâus Deo
patri , fed omninô zqualis ; g. hzc dignitas regia in om
nibus convenir Chúfto ui homo eil.
Confir. 1. pater diligitfilmm (y omnia dédit ei m nanus , у( .
ànquit ipfe , g. hzc accepit ut homo. Nam inquit Euthi- *
mius, tamquam Deus emnia habebat. .. hat tarnen tleiitetiam
ei tamquam bomini , g. accepit à patre regnuin in univer-
fas cteaturas , &jnaxjmè fpiritualc > tubemo.
}<So Deâlgnkaùbus Chrißt. Dîfp. VIH.

Q.UiESTIO VI.
An fuerh legtßattr & judtx.
EX iiâis de poteftate regia Chtifti fatis liquet de legifli-
tiva j nam ad regem te Monarcham fpeâjt condere le
ges fecundùm quas rcftc adminifttetvegnuni > & fub qui-
bus reñé vivant fubditi. De quo dixiinus in craâ. de le
gibus . & quxrimus an talis poteftas fuetit in eo ?
Quantum ad poteftatem judiciatiam. Suppono quod in
judíce tequiritur primo. Pitias & religio > nam inquit
^.j Caffiod. abfii à \ndieiariis mentibui illiquid prophanum. !■
vi'r' integrity, nam inquit Philo, oportet )udlcem plenum effi )«-
1. 1 з. fl'ii" M adtuntcs ad fe lis quit funt jnfifa refyergat. ) .fcientia,
j.j . feu > tei judicandat perfecta notitia ¡ nam , inquit Albinus,
lud nemo fr>ncipum finîtes vet improbas indices poneré debet ,
jt ¿g nam flfltuj per ignaviam ignorât ]uftitiam s improbus per cu-
vin. piditatanfuivertitipfam quam didieitveritatem. Et Chriftus
с. го, noti" viicare Геем ч4нт facierafed &c. 4. animi fo titudt
contra tentationes cupiditatis aut tefpeftuum humanotum.
fjftlf, Holt fi"i \udex nip valtai difrumpere iniqMitates J nee forte
' extimtfeatfaciempotentis , & pona» fcandalum in aquilate
tua. Unde citatus Albinus. Quatuor modis \uflitia in judiciit
fukvertitur > timoré cupiditate , odio > & amóte. Sed fupra
omnes iftas conditiopesrequiritur poteftas feu juriftifbo.
ad-6). fjim inquit Scotus ■ judicium requirit dominium in \ndi-
Iй canity
С O NC LUS IO.
IN Chriflo > ut homme , fuit poteflot legiflaùva. Eft de fide
contta Lutherum 8c alios qui docent cum fuific tantùm
confolatorem & auxiliatorem.
Freí. i. ex Scoto qui deect leges Chtifti fuaves !c leves
«flè pra: legibus Mofaïcis ; citans illud ; jugum meum fua-
ve eß & onus meut» leve. Et quod in lege Evangelic e cere-
tnonialiafunimuliepaHcitra& tcvitraqiue impoftta funt per
(hrißum. . . . (3- )<diciolia nulla impoftta funtper Chrißum ;
tloo. f'dmagiseß lex militai» & bnmanitatii 0c. Denique do
ll.*.*! c" lc8em novam defaetoeûeà Chrifto Utam , & ipfom
ette de f»cto legi&KMMb
Be dignltatibus Chrifli. D'tfp. VIU. \ б t
P>e'j.i. ex fcript. dicitur legifer nefitr , & praidicitur
iquoJ de Sjon eteibit lex , fc. nova , feu Evangélica. Et ipfeí/*H
prxcipic ApoftoPs' ; dótete emnrt ¿entes* . . ,/trvare tmn** %g^
tjuacumque mandavi veils. Item mandatmn novum do
vobis. Item ex omnibus locis quibusconftat eominftituifle '
faciaiiiema ; nam ea indicant lummam & excellentiflimam
poteftacempixcipieneliii inftituendi. Et denique tosum
Evangelium plenum eft falutaribiis & fanftiflimis praccp-
iis & legibus , qua: di'cit ex cliaritate fervanda , quidiligit
me fermonem meum fervabit &c.'
Prob. j. cx diftis de lese nova quam diximus latam i
'Chtifto , & exqu. ptatcedenti ; nam in rege eft veta po-
teftas ferendi leges necefl'arias in rege & mirriftris ejus pro
■bono rcgimine, & in fubditis ad teñe vivendum.
Quod autora hoc habuetit ut homo > gatet exdiflis;
«am bate poceftas data eft illi cum a Iiis i fed omnis potcftas
data ell illi ut bomini i nam ut Dcus cx fe habebac
illam. g. &c.
Obitc. pro Lu ihero flatus legis gtati'at eft flatus libertatis
non tnimfumus ancillafiliifed libere ¡ quâ libértate Chri-
flus ties liberavit j.g. Chriftiu non dedit legem ullamcui
- fubiiciamur in.conicientia.
Keif. A. ant. liber.itis àfervitate legi« vetetis qua: dura
erat 5c à fe.'.vitute peccati >ex qua nos libérât per gratiain
con. à fubjertione omnis legis , n. am. per legem facra-
mentorum liberamur à fervitute peccati , íeper totim le
gem Evangelicam tradumur pricepta quibus cam fervi-
tutem vitamus aut ab ealiberamubüfed »дтеп щ**», fedj
fiave , kd , leve. %
CONCLUSIO II.
Cfíriflus habet veram potcRatem \udiciariam minis prin'
cipalim ut heme , (у earn exercebit [altem in fine тип-
di.
Prob. I. ex Scoto cit. poleßaccipi Indicare , nen fie omni- j g
no principaliter ( quod proprium eft Deo Jfed cemmi/Tarii ^'..g,
Vel fubauthtmiti excellemer excellentiä fmguiari quafi поп я, i.
ptfletejjc alia auBorhas ecmmijfaria fuftrior > & lier modo
concedo qued Chrißus fetttndiem humanam naturam \udicat
&e. g. agnofeit in Cbrifto homine judiciariam pottftaicni,
& quidem fupremam pofTibiiem iub Deo.
Prob, i. ex feript. fufcilai* David germen )ußum , & reg- tint»,
nabitrexeyfapiens etil , ty faciei judicium jußum. idem *?•
pridicebat David judicabit erbem tenet in jußitia Cr fopH- tf*1'
5бг Dedlgniw. & officii* Chrlfi.Difp .VHU
lo¡ in aquilate, id clarius ipfe Chriftus qui defctibit pom-
Mitt- p,im fecundi adventns fui ut judicis. Cum venait filial
yS" hominis in majefiaie. i< ,'jidebutti filium hominis venienîtm
~"C' inpoteßate. Item , paler smne judicium dedit filis quia filial
h'a. hominis eß. Et de illo dicituc conßitmus eß judex vivonm (J
mH.'ta mornurum g. tyc.
Prob. 3. nam in Chriilofunt omnes conditions veri &
optimi judicis. i. pietas & religio ut patet ex didis de
fumma ejus fanftitarc «)m¡ ptccalum turn fecit Oft*
4m Vn^e c'emens tWex.filuiDeifilius judexjfi quod nequepic-
» c. It e"tfttißi (T мЬ humanis animi perturhatiomius peniiùi of
Iß 42. liber. l.Itegritas. Nam ioquit Deu« pater pet Ifai'am, didi
Ipiritum meum fuper eum , judicium gentibus preferet , поя
clamahit , neejue accipiet perfinam. . • . calamum quaflatam
non ciñiere! eye. 3. filentia > non enim fecundùm vifionem
tculorum judicabit ñeque fesundvtm auditum aurium arguet
&c. Et ex mox diâis pater dtdit fyirifum fuum fuper eum ,
ut feilicet non decipiatut in judicando;& ut loquitui
Ambrof. oculus Qomini lucidierfile , occulta omnia depre-
btnd.it , tenebrofa illuminai , ¿y intimi cordis penetral conf-
c'untiam , atauc in alia & profunda défendit. 4. Deniqa«
fortitude 1 nam tantùm abelt ut potentates humanas formi-
det>quinpotiùscœleftesipfa: poteftates pertimefcent , &
non intrépide illaflaíunt , virtutes ccelerum mnelmu-
tur.
Prot, i. p. nam ut dicebamus ex Scoto » potelhs prima
ria & principalis judicandi propria elt fob' Deo . quia foil
Deo proprium eft fcire & determinare quid unicuique red
dendum fecundùm rferita five perfefto dictamine intelle- ,
¿tus 1 five completa determinatione voluntatis » five abfo-
lutâ & iueluâabili potentiâ executionis judicioium tarn
ad przmii pofl'effionem concedendam , quàm ad pecna-
rum infligentwm. N
Confir. nam judicabit ut Dominus , dominio quod me
ruit pet redemptionem ; fed iftud non fuit dominium fu-
. premum & principale fecundùm hominem ; fed fub divin»
g. & poceftas judicisria.
Confir. г. ex ipfius Chrifti oráculo. Nam fatetur quod
tionáfebabetomnempoteñatem fed ex dono Dei patris.
Data eß mihi omnitpoteßas (frc. Etj omne judicium deditfilio.
Et , conflitutus efl judex viverum & mottuotum. Exctílen»
tilfimâ & fpeciali commiffione Dei patris.
Prob. г.р. non enim legimus quod hàc poteftate ufus fit
tP primo fuo adventu ; led potiùs voluit :judicari. Et de
taö» cum addufta, fiúflet ad eummulin adultera utie
• De àignltatïbus Cbriffi. Tñfp'.Vlll. 36$.
nmfmtitateítiiiiijratjlíjtií.nolijii earn judic.ire,
fed dixit , пет,' le condemnavit , neaue eg» te cendemnpbo.
■Item cum fe judicem dixit ,. loquebatur
loquebatur de
... ¡futuro. Tunc
. „„,
videbuntfilium hominis. Et » cum venerit in ma'yeßate , fe.
i. adventus fuitin humilitate ut judicetur и in majeftee
utjudicet.
uaicet.
Obi,
iiic. i. cm. t.p. ipfe fe negat judicem ». non eft. prob.
ant. nmven,
noni M)Hiicemmundum fei utvivificem. it depi- L ,
tre qui |U1 dedit filium , non utjudicct mmdum , fed ntfalvemr
mundiu per ipfum.
Keß. d. ant. negat ft judicem fecundùm pr.xfentrm
ftatum 8c adventum; con. abfolutè & fimpliciter ; n. ar.t.
& conf. loquitur de prifcnti adventu in quo non exercuit
judicium ; nos veto abfolutè quatenùs deftinaius cfi à
patre ad indiciados vivos fc mortuos in futuro. .
Obiic. cont.j.p. Qui поп credit 'jam judiraius e¡!. Item fin- '°M
guli judicantur ininltanti monis > fc judicio particular! ;
fed non judicatus eû nifi à Chrtílo ; g. jam funäus ell
officio judicis.
1{¡f¡>. d. ma), jam judicatus eft , judicio generali ex
fententialatain Adamo; 8c alibi contra T>eccarores , vel
habet in ft caufam fustondemnationis ; con. judicio ex
plícito & formal! n. maj. & conf. nam, inquit Chryfolt.
cjuemadmodum homicida > (Jfi )udicii feutentia fit indemna-
tus ; damnatur tarnen iffisu rti natura , ita & incrédulas ,
vel , ut loquitur Ugo Cardin, habet in fe caufam fua dam
nations. De judicio autem particular.! nihil ad nos in ргг-
fenti; para illud de quo loqsimur itit folemne & vifi-
bile.

QU-fESTIO VII.
Ъе aliis titalis & officiis Chrifti.
MOltis aliis officiis íc titulis infignrtur Chriftus in
fcript. v. g. Propbeta , DoStris > Medici , animarum ,
patris 1 fratris , amici , fponfi, de quibus pauca breviter di-
cenda funt > quia nihil appatet difputatione dignum Sc
quidem ,
Circa nomen Vrophet* , illud fumltur aliquando in fcript.
pro illoqui aflatu divino intelligit & loquitur divina i
Se maxime ea qua; procul funt à cognitione hominum ¡
î 64 Be á'igtiitAübm Chriftí. Difp- VIH.
Ideù Propheta: dicuntur etiam videntes x. dicuntut Pti-
fbeu illi qui décantant l,:udcs Dt i > & pfalmoa fcribunt;
fe, Afaph. i Heman & Idi'thim , dicuntur ptophetare ш
cicharis ,, & pfaJterii*. Sic David dicitur Propheta }. di-
cuntur Prcphct* ätiГ qui fcrfbunt libres canónicos & hoc
fenfu S. Hicron. libios jofue & Ruth vocat prtphcula ;
licet liât hiltorki & de rebus notis. Et S. Petrus tetara
I feriptutam vocat prtpheticum fcrmtntm. 4. EoJem nomme
' ' vocantur etiam illi qui ¡nterpretantur divina myltetia &
i-Гв- annuntiant Evangelium i ut cum Paulus dicit , fetitmini
ritt, ïtariuremaunulamini fpkituaiia , magis autem utprophe-
M mis.
С О NC LUS IO T.
СНгЦш til bomtfuit verèpitpheta • faltem its 1. 4.
fenfu.
JXittt, Preb. i.exfetipt. nam de ¡lio ■prardicitur : prcpheum
18. fufeitabo eis de medio fratrum fmrum ßmilem tut , ponam
Chrifto. Mtifti quidtm dixit qmniem prophetmm fiifciubii
vohis Dominus lumnes Pritfhett 1 Samuel & deinctfi
ця1 locutifmt annunnavrruut Hits iflos. Imo & ipfe Chriftu:
id йЫ applica« eùm dicit. Si credereiít Moiß , iredereirt
I* !• ferfitan & mihi > denseenim ¡lle fcripfil,
Pnb. 1. ex diôts fupra de dono propbetix ; nam plura
вrjedixit remotiflíma , ас fecretiflíma revelavit ; ut fecteta
cordium ; feripturas , & myftetia plura interprétate*
■ ■ "eft.
Dices de tatione prophétie «M > ut veritates videantujr
obfcurè non evidenter ¡ fed mini obfcurè przvidit Chriltus
g.&c.
R'fi- п. mai. nam fuffide ut qua; prophetantttr non fut
obvia & nota audientibus • non autem requiritut hoc in
ipfis propbetis ; imo ipfi dicuntur videntes.
Infi, ex Apoftolo ' evacuabuntur prophétise in Cselo
propter clatitatem vifionis beata: ¡ g. prophetia eft incorn-
, patibilis cum evide.it ia
Refy.n. conf. nam Apoft. loquitur ib i de dono propbe-
tÏ2.quod inutile erit propter pránentiam rerum omnium ek
evidentiam certain in Verbo : chtißura autem fcrpe иХцш
fuiilé hoc dono patei ex diäii.
De àignkatibus Chr'tfil. Dîfl>. VIH, jó;
CONCLÜSIO IL
СHrifini ut homo fuit vert Ddlltr.
Prob, i, nam ad ratioiiem veri Doérorís requfrírar
non felùm feientia , fed etiam poteftas , feu autboritas
docendi í fed uttumqae perfeeVifimè fuit in Chrifto etiam
ut homme ; g. Sic. Prob. min. & i. de fctaitia , id pacer
ex diftis fupra г. de autorícete , patet ex feript, nam de
illodicebat ,D?us pater apudlfaïam. Ttflcm populis dedi Ifii.'i
tum , ducem , ac praceptercm gtntibus. Et Chriftus ipfe. Яа- ,vl*"b.
tißer vefter unus eft Chriftus. Item , vtcatis me magiller, & \ *' (
bene iicitit , fum etenim. Et a4 judxorum milites. Quoti- ¿¿¡2*
dit apud bosfedebam docins i tí de facto ■ cepit facen (y do- гв '
cert ;Çc. docebat dictis Sí faftis , verbis & exemplis , ha
ut mirarenturturba piper dèBrina i\us.
Quodautem id pca:ltiterit cum autoritate patet ex ea-
dem feript. nam inquit Apoft. olim docebat per Prophe-
tas i novifsimè locutus eft mbis in filin ; & ipfe filins d¡:e-
bat mea deSrina , non efi mea fire. Ut fignificaret fe docerc
pet autoritatem & doftrinam acceptait» я patte. Et est i
m* ipfo mn foquer&c.
Prêt. i. munusveri DoftoTi's perrectè adiinplevit docuit
exemplis virtutum. ■Cepitfaceré (ydoctrt. Item fum ma^i-
giftet qaia exemphm dedi vtbh &c. г. pet rflicaciam fer- )
monis > nam dicebant ei auditores. Verba vit* tierna habls.
Et admirantes damabant numquam fie locmus eft home j.
cum autoritate cVfirrniraceloqiiebatur. oferte Ша hiñe ¡
mlitefacer* damum patrie mei domum negoiiationis. Et lit
mígilter verberabat prof.matores . & evertebat menfas '
mercatorum. Et afl'ettivè . 8¡ in perativè docebat. Sgo au,
tern din - obis diligitt inimités Veßras. 4. miracirlis & ope-
tibus ce finvabat doctrmani fuani. Si mihi пен vultis cre
dere, »peribus crédite* <
Obiie. i. verus Doctor debet explicare doctrinas & aba , Г 5
involvere feu осе. liare ¿ fed Chtiftus potiùs ecculubat
verïtates; nam, fine parabolis non htjuebatur tte ¿ ¡S ipfe
nolebat intetligi ab eis,fed tantùm à paucis fuis rHfcptiiis.
Vtbisi datum eft noffi myfterium ; cateris autem in parabolis*
6*. g. 8cc. *йжй
t\ejf. d. mai. explicare que clarè capienda funt ¡ coir. .'.*:
qu* credenda funt,n. maj. 8c conf. prob, nam verkatet .' !
practicas qui feiri debebantclariflîmè docuit ¿ ut adpri*'
xim redigerentur , &' fi quaidam fub patabolis propofuit■•* :
precepta. motum illas expüeabat , ut pwet de parabola
iCL*
\ *
•3 66 De dignitatibus Chriß't. Diff. Vlil.
•feminantis i fed myfteria , queque de fe obícura funtnon
judicavit necefliiium clariora reddere, ad fidei medium,
vel in pcenam temeritatis Sctibarum & pharifaorum qui
Гиат fapientiam oftentabant ¡ideo diceb-t naliu fanthm
dare canibus i & obeandem ratlonem nolebat intelligi зЬ
eifdcm incredulls & tcmeiariis , ul videntes nevideant (¡f
intelligentes non intelligant &c.
Obiic. г. aliquamb contraria docuir. g. nonfuitvtnu
Doctor 5 prob. ant. nam aliquando dixit dilighe inimhtt
&e. Et alias iniques odio habui. Item aliquando vidian
opera veßra bona ere. Et nefciatfinißra quid facial datiert.
Jtem dicebat legis perito >y¡ vit ad vitam ingrediferva man
data г 3c paulo potifacilius eß camelum inlrare per foramen
acut Mim diviiem in Hegnum Calorum ; fed hxc íunt re
pugnancia, g. &c.
Keß>. n. ant. & min. prob, hxc enim reilè lintelligeaii
non pugnant inter fe r¡1í apparenter in i. prohibet inimi-
citias ínter próximos quos nocet ut tales diligendos deuo-
litis inimicitiis , Se pécora in peccaioribiis odienda,
ofifenfafque Dei tollendas. In г. prohibet oltentatipnem
hypocrifis ) & fuadet jedificandum proxirnum cxemplis
virtutum. j. Et viam mandatorum commendat ut viam fa-
lutis , impedimenta divkiarum ad eandem viam teneudamj
& fic de aliis Antilogiis apparentibus fcripturarum.
Obiic. }. Chriftus fe dicit milium ad folos Judxos, &
illis folis prardicavit ; g. non fuit Doñor univcrfalis пес
omnium. Prob. anr. nonfummijfíu . ir.quit , niß '¡ad «да
qua ptrierunt de Ifra'Ü. Item non curavjt de mundo ltd
de iolis difcipulis. Pro eis rogo , inquit» non pro mmdt;
prob, cti.im conf. nam ,non eß aeeeptalio petßnarum t(id
.Veum i non efl dittinítio Iudai & Graci. Sed verus Docta
debet velle omnesdoeere viam f.dutis g. &c.
Rff^.d.ant. & maj. prob, ejus ad juAxos quos docettt
in perfona propria, con. аЬГоНкс > Si tarn per fe quam per
fuos ; n.ant. & conf. nam fufficit ut vel pee fe vel per
fuos volueritdocereomnes ,.& ad hoc inlimxerit & miie-
xit difeipulos : Eunles in mundum univerfum predicate omni
criatura. Et decete omnes'gentes : quod autem per fe "volufiit
praedicare folis judaeis , ûcretum ell Providentia: > quod
non licet ferutari congrueutias afleruntTheologi quas vi-
debis apudillos.
Queres cur Qhrißus non femper demerit vel pradieaverii
publicefed feepe in monte &c.
Kefy. Шит palam Iocutum eile mundo > in Synago^i
& in templo quo.omnesconveniunt & jn occulto Looi
Ded'çnitatîbus Chrifli. Dîfp. VIH. $6?
tum efl'e nihil ut ipfemec Pibto dkebat : fc. ea quxomnes
debebant täte ab ipfo & per ipfum; coram difcipulis au-
tcm & feorfi n à tutbis ea qua: debebat primiim docere
d-fcipulos ; quia non expediebat aliii manifeftate juxta, ¡ttie
regulas prudencia: fuac Ideo dîcebat. Нас in parábolis
Usutus fumvobiswenit hora cum )am non in parabola U-
í¡»ar vobis.
Qu-.cies i. an in fcripiis abqua docuerit ?
Rqß. nulli per l'cipfum kripta trididifie ; fed omnia'
feitu necellária firiul curarle per fjos ne è memoria ho-
minum fine illorum culpa excidertnt aut per malévolos
vcl h.trcticos faMtncaientur.
Гчтй n patct ex cerra & commun! iradicione. Unde
in cap. Sanfla Цотапа reiiciuntur ut Apocriphi quidam Ii- j a -
belli qui circumterebantur feripti ab eo. i. etiam patet ex
volumine novi icilimcnti feri^to vel ab Evangehffis vcl
a'>Apoito!is.
С ON С LU S IO III.
RElfè etiam Cbriihu ut homo dicimr medicui animaruf».
Item (T paler , (y frater rjr amictu &fponfiu.
Prob. i. generali! г , nam fingulis his titulis Sí aliís in-
Gjnltni legitur paffim in fcript. & r. de Medice. Petimus
cum Plalmirta , fan* animar» metra quia peccavi libt ,
Ef Chiiítus de leipfo cùm djverteret ad piccatorei ; non '
ej} opus vaientibus med'uo g-rc. Son veni vecare )vJlos fed
piecatores. Quod confir. nam reverá Chi¡(tus nos fanavit1
& lib-ravit , & adhuc per Gratias nos fnnat ápcccatjsno-
ftris qua funt gtaviífima: , & Istales ir.firmitates ; nam in
flatu peccati fuiius velut paralitici qui nihil reilèopenri
poflunus fie at oppeter &" quod fit v.tale ad fahuemj fc
ideo ex doftrina patrum animât pcccatrices reprifentan-
tur in illisomnibaj infirmisquoa Chrifrus realiter fanabat,
fc, in leprofis bydropicis, cœcis , paralkjeis > languentibus
&c. Imо & in raorc'uis quot refi'ufcitabat.
г. Depatre prardicitur futurus paltr futurifaculi , dp4 erit Mt,h.
quafi pater habitamibut lenfalem , & fape illos quibus 9- _
gratias a iquot largiebarur filios vocabat. Confide ftli &c. </**•*»
Ht revetâ i animas omnes quas jurtificabat , 8c inflruebat
parturiebatDeo. Et Apoftolus quos convertebat ad fidem
{dittos vocabat c¡uos iterum parturio. Per Evangelium ego ves
¡enui. Quanto magis Chriftus qui multo ampliori influxu
gratia id prsihrat per fequam per Aportólos.
i< Defratre coaltar, cx omnibus locis in quibus docet
Q.3
$68 De iîgmtat.&ofaciis Chrißi.Dtfp.VIlL
nos cunàem agnofcere patrem cœkftem cujus, eft ipfe filiut
naturalis , suffitflit penis veßri. Item fie vos otabitis pa
ttern. Ганг ntßtr (j€. Et cüriüs difcipulos fuos vocat tra
ites . dicens vade ad fran et mees. Et > afeende ad patrtm
mium с pa'rem ve°rvm. Et Apoft. not dixit hatedei Dei.
toharedes aultm Cbrißi. Et certè pitet ex diñis alias quoi
pergratiam fimus filii adoptiviDei äi confortes ejus natu-
tat. Denique , qui fácil volunlatem patris mei qui in Calis
ев ipfe mtiufraler &c,
.«»• Amicus- & q lidem fine compatatioae fideliífimu! i
nam ut d. cet ipfe ma\erem bac cbaritatem neme habet ut
animant pönal pre amicis fuis ; qtsod ipfe prxftitit pro no
bis moriens > »t ims redineret à morte xtetna. Et ipfe
ad difcipulos fuos dicetut ¡ jam non dicam vos fetvoï fed
áulicos. Sic.
Confir. vera: amicicia: efFeftus & nota; funt petfeóra unió
qua: eft' íuiiiina Chtifto ad difcipulos fuos & fidèles pro
quibus otat. Dole ut tínum/mí 3 íicut & nos unum fuinus
ice. Et fibi fafta reputat bona ant mala qua: nobis fiunt':
Sued uni ex minimis meis feciSiis , mihi fieiftis.i. Bonorum
cemmunicacio ¡ & hanc ctiam in со reperimus maxim.™.
Nirtii jnquit , ubi eg» fum illic & minister mens erit. Et
fingulatiflimum bonum <c. fiüuionem fuam divinam no-
bis acquifivit. Dédit eis piteßaiem flies Dei feri&c.j.'
*Amer eperatur magna fi eß. Qua; autem majora police ope-
larifummiis amouquàm opcratus eft in Chtifto pionobto
j. De/penfc-i hxc qualitas patet ex toto libro Caiiiico-
xum ; in quo caftifliuii S¡ puriflimi amores intet Chriitum,
Dt fponfum & animam , ut fponfam fidelem defcribuntui
Et Apoft. hoc expreflis verbis declatat ; defpentti tnim vei
uni vire exhibere Chrith &c. Et ex eodem Apoft. facra-
mentum mattimomi à Chtifto inftimmm facram. magnum
eß in Cbriße & Ecclefia.

DISPUTATIO IX.
He mérito &farísfuühne Chrifii.
ËA M attigimus feopum & ptincipalem ftuâum in
carnations ; fc. mérita Chtifti meditatuti quibus nos
nit pet copiofam redemptionem & fatisfaftionem
pro debitis & peccatis noitris delens chirographum quod
advetfus.no; etat ptetio fanguinis.
De mérito &fatïsfiiiï. Chriß. Щ.1Х. 369

QU ./ES TIO I.
jfn Chrifius veri (yproprii meruerlt ?
DEfcrípfimiis alias meritum. Opus librrom 8f hone-
Itura exigent retributionem alicujus doni fupernatu-
lalis excongruitate vel jufficia. Unde patet conditiones
neritieflè i,ulfitaftusreâus hoaeltus , confotmis redi R'jrra.
ratioiii Sí legi'î. ut fit liber, feu àperfona libelé operante, fj*'^
It quidem libértate contingent!* 3. ab homme vinote. Et ™"
4,-ab ho'.nine judo exilíente in gratia , ut fit meritum de
condigno. Hinc oritur d.fficuli.is fuitinendi hoc meri
tum in Chriiro propter fecundain & tertiam condi-
tioncin ; n.im cùm tille fuerit impeccabilis ; Sc per con-
feqtiens , non potuerit non benè agere , videtur défaille
ИН íufficientem libertatem ad nierituai. Et prxtcrea 1 fuit -
beams ab îuftanri conceptionis . St per confequens in ter
mino , non autem viator. Vide qua; fupra diximjs de li-
benate &impeccabjlit.ue Chrilti.
CON С LUS IO
тЫ Cbrîftefwt-vttum & proprium meritum. Eft communis S
Idcride.
Prob. 1. ex Seoto , htjucndo de mtrhofrn d confiait in í«n»} ¿ ,g,
volle voluntatis ; dito tjuod chrißus meruit taie volle Oc-g,»,»,
t^iod probat toiâ d. iS. ti 15.
Preb. a. ex fetipt. Se РГ. nam licet non habeamus tex
tual ullum qui roqnaturexprefsè de mtriti quoad voeem,
ha^emus tamen pluies arquivalentes ; nam fjtisfaöio 1
mediation redemptk) non hàbentur fine ahqtialimeriio.
Dicitur auteni & mediatot iV redemptor. lpft efl prepi-
tiatiopro peccatis ncfltii. Item propheticè inducitur Deus
parer dicens, ideó difpertiam li plwimot & fortium divide!^,
fpolia, pro eo quoi tradidit in mortem animamfuam Kfan jj,
iple de feipfo dix't , non mifit Titus ßium fmm »I judicet '
mundum fed utfalvetur mundus per ipfum Item fient
Moifes exaltavit ferpenttm in defette . ita exaltan opon» fi-
lium hominis , ut omnis qui credit in ipfum non pereat , fed
habeat vitam aternttm unde Ad ianus Pipa 1. e/uicume/ueIbitU
ftrcugUi fuerit à ferfntibut peeealorum; Oiriflum intueatur,
Q. 4
J7o Demerito & fatisfaft.Chrifli.DiïfJX.
Re. i. & habebit remißionem peecalerum. Videquae díximusdeti-
tulií mediatons Sí redemptoris. Et Apolt. dicit quod Chri
ßus in dicbuscarnis fuá preces , fupplicalienefque ad eum qui
poflitfalvum ilium faceré , cum damne valido , <y lacrima
ojfeiens exaudi'Us eßprefua revcrentia Et confummatus
faflús til ómnibus obtemparantibus fui caufa .falulis ¿lerna, •
Quod fine dtibio intclligitui de caufa mciitotia. Et alibi j
quod furaus jußißcatigratis per graiiam ípfms quem propo-
fuit Deus prepitiationcm per fanguinem ipfius. Et denique,
jc¡ lAdvitalum habemus.apud pattern I.Cbrißum & ipfe eflpro-
piiiatioifc. Et ipfcmet docet fatis evidenter fe ex meritij
ft'.i». fuis dileftum à Patre. Propterea diligit me peter (¡uta рем
animam meam £rr.
Cenfir. mm , inquit Rupcrtus , Deus раЯит cum hemini-
çeHt bus pepigitper Chrijlumfilium fuum quod de illo in cruce mo-
t. 1«. riente , nos fibi recontilians ; lavit nos à peccatis noßris , &
infanguinee)us&c. Et Ugo Viftorinus : Chrißus , dicilur
eilam aliquid mereri cum bonum aliquod facti quodfil dignum
_ remuneratione , fecunditm quod Deus dicilut etiam mereri
^r0't£m cum beneficia praßatpio quibus tenemur eum laudare t if
piß.ad Chrißus fecundum humaniiatem in fuá paliene meruit nobis
Лот* introitumvitet sterna.
ff.6. Prob.), ex Cone. Trident, in quo inter caufas noftri
7» justification" dicitur quod meritoria eß dileflißimus unîgt-
nilus DciDominus naßer l.C.qui nobis )ußißcationem me
ruit ¿7* pro ntbis Deo patrifatisfeif .. .Et quod nemo poßit
eße\ußus nijtcui mcriia paßionis Dom.N.l.C. communican-
i«t.\o tur. Et infra fi quis etixerit homines fine Chrißi )ußitia , per
quam nobis meruit ¡ufiificari anathema fu. g. Ecdeüa
in illo Concil. cognofcit vera mérita in Chrifto.
de pis. Confilr. ex cap. unigenitus. Et ex conflit. 40. Leonis X.
» t.er. in il!o Clemens V I. docet thefauros indulgentiarum coit-
ro-17. ftare ex merilis Chrißi & fanflorum , & in jila damnatur
Lutherus qui negabat thefauros utide dat Papa endulgentm
effe mérita Chrißi.
Prob. 4. nam aûiones Chriíli habentomnes conditions
ad meritumig.funt vera mérita; prob.ant.i. funt honeflifli-
mae Si fanctiifina: > quôd nemo negabit. Sua placita funt
ci facto femper. 1. funt fifficicnter libera; ; ut patet ex di-
flis de libértate illius. Oblatus eß quia ipfevoluit. Et prep-
tera dis 'gil me paltr quia pono animam meam > Cr nemo tollh
cam À me yc. j. funt ab homine vi.itore xque ac compte*
henlo e; crac euim murtalis ¡ ideö diçebat. Ego vado : qua-
retis me Et , quo ego vado non poteßis venire. 4. Etant
aftiones hominis fanctiffiini , & in fumaia gratia exilien-
t)è mérito & fatisfaB. Chrifti. Dlß.IX. 37 Г
lis i ícideó opera ejus fummè placebant Deo рз tï; qui
propcerea toties declaravit. Hù efiJUim meus aiteclus in j«»
mihi bene comp/acut, j. Omnes aftus fuos referebat ad
Deum г non quarts ghriam n earn , fed ejus qui mißt me,
6. Denique aderat padum ex parce Dei de acceptation;
operum ejus in ordine ad prcemium. Valium , inquam >.¡4«
ak RupettuS)»»BOT qut inimichit filvenmr qu* ertint in
ter Deum & homines , incarnat:o vel pafsiefilii Dei eß.
Obiici. Chciftusab inltanti fuac conceptionis fuit im-
mutabiliter conjunftus fini ultimo 8c beatus g. non potuic
mereri > ficuc nec peccate i prob. conf. nam ideo beatí
non poiTunt mereri quia funtperfeaè conjuncti fini ultimo.
RíjJí d. ant. conjunñus fini quoad affectum juftitias
8c portionem fuperiotem ; con. quoad affeâum commodi
8c partem inferiorem ¡ n. ant. & conf. prob, nam , inquit li¡¡i
Scotus tfiftrtù Superior fu it perfeBc con)unSaDeo ftcundUm и te.
аЯит heatificssm ; fuit lamen eadem геЫпш pafiibilis fe-
cund'um ptnionem inferiorem , & ut fie fuit viatrix , ¿¡r po-
tuit mereri. H'nc patet difpaiitas de Chiifto íc al.isbeatis i 1
quia ifti in Cáelo nihil habent optandum ex affeaione
commodi , vel juftitia j Chtiftus veió in hac vita habebat
optandam ¡mmuniutem à paffions & aliis pcenis quas
paflus eft.
/níl.fi potuifTetmererüd fecífl'etper eundem aflum vo
luntatis quo frúebatur Deo, ve! per alios: fed neutrum dici
peteft ; g. &6*-Prob. min. i. non per eundem ■ nam situs
fruitionis fuppofitâ vifionr non erat liber г. поп per alios* '
quia fruitio' erat aflús adxquatui voluntatis ejus > occu-
pabat & exhauricbat totam ejus aâivitatem , & erat fum-
ma fruitio g. 8cc.
Kefp . n. min. nam merer! potent per aflús portionis
inferiotisi St fic d. ant. prob, quoad i. p. trat adaquatus
stâivitati portionis fupetieris ; con. aflivitati portionis in-
fetioris ; n. am. nam licet acias iftius portionis in Chrifto ;
di'rigerenttir etiam fecundùm aflèttionem juftitix , 8: acï :
Deum lenderent, non tarnen endem modo > пес ira irrf
mediate , 8c fie per iftos poterat meteri.
Ri$. г. cum Scoter, d» ant. prob, quoad г. p. ftuitiö erat je;¿ jj
aftirs adaequatus intenfive i con. quia voluntas non pote- ».i6.
iat amare per a£tum inteníiorem ; extenfivè autem ; n.
ant. nam per alium aäum poterat dirigere electos propter
Deum , & per hunc & (imiles aftus nietebatut. Imô , &
Vlocet eum potuiflé mereri per Ipfum añutn beatificum v
sen quidem fibi ¡ quia , quoad fe 8c per illum aflum fule
íb t-ermjno ; fed aliis ; quia nihil répugnât eum voluifle
tfX Demerito &fathfañ. Chrißt.Difp.lX.
p»t ilium nmorem ptodefi*e hominibus , Sc qujdem liberé;
fed de hoc infra.
Infi, i . actus > ill Cunt à portione inferiori , non fun t li
ben ; g. пес mericorii.
Rtff. п. ant. nam nomine portionis fupe rioris intelli-
giaius animam prout refpieir divina immediate & direâè ;
yet inferiorem auteru intclligitureadem > quatenùs refpicit
temporalis Si creata ; fie Chriftus per portionem inferió-
rem refpiciebat bona & mala & paflîones fui corporis &
eas oflèrens Deo , pomit merer! ; & hoc patet ex fcript.
quia eti.inl пипслЛкишя habtmm adptlrem J. Chtifttun
¿í quamvii |am fidtl л dextrii Tie! > adhuc tarnen interpel
lé, lat pro nobis. Et ipfe promittebat i ego ugaùt pattern Six.
Qrianto magis id potent in ft.itu paffibilitatis >
oil :t. j. meritura refpicit cum apud quem meretur , ut
aherum ; eft enim actus jurtitix , qua: eft ad alterum ; fed-
Deuspater noneraralier à Cbrifto , quia , inquit » у» с/
p*ur unum Çumui ; g. non potcrat mereti apud pa-
trem.
RefJ. d. min. non erat alter à Cbrifto fecundùm deira-
tern i con. fecundùm humanitärem ; п. min. & conf. non
enim dicimus qtiod merucrit rrt Dcus , fed ut bomo. Alias,
dirficultates folventur infra ubi de acribus per quos me
luerit.

Q.UASTIO II.
Quande & quitus »Bilms mtruerit ?
CHriftus plurimos aftus habuit Sí omnes latidjbiles ;.
Si quidem alios habuit puré inteHeetuales , & volitio-
nes fanftas circa Deum & proximum ; alios fenfibiles 6t
corporales ut labores > vigilias > jejuni i , peregrin.it iones,
«rationes , dolores crucis, & mortis >,& alios mixtos ex
utraque facúltate , íenfítiva fc. & intellectual! ; alios déni*
ее beatíficos ut funt vifio & fruirio per quos erat in ter
mino , & fumme conjuncius Deo fccundtim portionem.
fiipeiiorcm ; alios habuit fecundùm portionem anima;
inréricrem per quos refpiciebat creaturai ; & quxiijnu*
an per Angulos meruerit vel potuerit mereri ?
¿urfus aliqui actus erant priceptí , ut pauto 8c mar •
alii.yeró ejus arbitrio relifti , ut jejunium ¿pratio.KSt
De mérito &fatîsfaSl. Chrifiî. Dîfpl IX. 3.^5 f
vigilia: 1 opera mifericordix erga infirmes ques cuiabat
&c- Et quxritur an etiam meruerinper prxccptos ; quan-
doquidem ilti non videbantur libe ti > »ec potet.it ecu ob-
mittere : finit nec peccare. Idem quattitur de aftibus por
tions fupetioris & inférions.
CONCLUSI О I.
€tífifius meruit ab ¡hfanti fua conception!) per totttin
vit* menai:s decurfum. Eft communis.
Prob. i. ex Scoto , 91114 omne hab'ns alium pr'smum per- j.¿ jj..
feUkm &. ti)eBkmprayens in ratine objeBifi run impediiur > Е.ч.>-
ty ft nonfit actus ejus fecundus fuceefivus fedpermanens ,p»teß
aftripre quocttmque infants ,ß«mnia ißa concurran!, quia
поп рЫгл rtquiruntur ad aSium \ fid bete ontniaf*crunt in
Chrißot in I. infants conception» i fc potmlia perftBa >
gratia, oijeflum prafens per intelleBnm ; Je. teta Trinitat cui
toterat velte benumpropterfei (St non impediebaUa j (¡r »Bus
Velcndi eßpermanens. g. &c.
Pri4.j.exfcript. exApoft. cheiftus ingrédient mundum №iiv
dixit hoftiam & oblatiencm neluißi. .... tunc dix! ecce venio. te"
lis capite libri fersptum eß de me , ut facíaro voltatatem tuam.
Ingrediens g. mundum , inquit S. Thomas , tunc , fc.¡l¿j.
quandoaptafi mihi corpusfc. in conceptions 3 dixit. E«r ve- lefl.i.
nif ; id eß venire propöfus, fc. ad pafstonem Ecce venio
per incamatitnem. g. in ipfoingreflii in mundum , feu in
ihftanti conceptions Chriftus obtulit fe in Cacrificium pro
redemptione i g. per ipfam oblationcm meruit. Unde
Apoll, addit > quod eävoluntatefanBificali fusnut oblation
1. С. ftmei > le. in decreto & accepratione.
Dei.
Prob. j. nam , m djcebamus ex Sioro nihil deerat Chri.
to in со inftanti ad merendum ; rubeb-t perrciium ilium
lationii j plenitudinem fcicntix &.gratix> .iliaque dona
omnia fupernaturalia & neceflária ad merendum ; nec
quidquam impediebat Operationen] meritorum ut pate-
bit: folutione objectionum.
Cinfir. ex diais de Angelis > quod potuerint rncrcri aut
peccare in ipfu inftanti fuz crcationis ; nam hoc à forcieri
dicendum de Chrilto ¡ & fipotuit g. & fecit.
Prolt.i. p. nam fi in eo inftanti potuit mereri , nulla, eft
ratio quod unquam ceflaiit à bonis aitibus Deo offe
rendi*.
Confir. exfeript. deillo dicittu quod voluntas ejus in
lt¿e iiemini тШл\м dicaemät ,.f« #tpttuo. Начепи*
574 Dсметitв &fatísfa£l. Chrifli. Difr.lX .
omni.t non omni Léalo viro fed foil (kr ¡ño conveniant , inquit
Gloíli > aMepriá de Chriße ¡i cxplicundum , quod femper i»
legi Dr! fuit ■ -c'uv.m ejus ad tperandum. Ait Lyranus. Et
ipfr Chríftus diccb.it. Qua flacita funt ei jaciofemper. Untie
S. Bjnn.iv. dick quod <; antum adiempus in quo merebatut,
quia ab• inftanti conceptionis [цЛ ufque Ad boram monis
Да
obiic i, con. up. aftus meritorius debet elle delibéralas
& über ; fed aftus Chrifli in i. inftanti fuz conception!*
non fotitic efl'e deliber.itus & liber; g. prob. min. nam
deliberatio ejigit prioritatem voluntatis ad volitiouem;
& libertas requirit ut quod fit > poflit non fieri j fed neu-
trum eilet in aftu primi inftantis conceptionis; g. &c.Ptob.
min. nam cum creatione ipfa yoluntatis fuit volitio , к
quod eft , non poteft non efli in inftanti in queen
s' R'fJ. n. min. i. argum. St d. maj. i. exigit prioritatcm
lUturz .- con. temporis , feu duntionis i n. maj. quoad:. ,
p. & min. quoad г. & d. ant. ;. non poteft non efle in )
ienfu compolito exiftentia: pro illo inftanti J con. in feafu
divifo in. ant. nam quod liberé fit . licet pro eo inftanti
quo fit non poflic non eft'e jfeu fieri; tarnen in fenfu di
vifo poflït non fieri , fi videlicet voluntas vellet nonficrii
ita eft de aftibus Chrifli in inftanti fux conception» . vo
luntas ejus fic opetatur ut poflet non operan.
Inf. i. ut poflet mereri deberetpofle peccare; fed hoe
lion potcrat in primo inftanti conceptions, g. nec mereri ;
maj.patet; nam alioqui non eflèt liber perfeâè i prob,
min. fi poflet peccare in illo inftanti ; peccatum & gratia
poflint elle íimul pro eodem inftanti ; fed hoc eft impof-
fibile , faltern naturalicer & moraliter ; g. &c. Prob. maj.
nam pro illo i.i inftanti quo poflet mereri eflet in gratiai
bate enimrequiriturin mírente i St pto eodem inftanti
poflit efli peccatum. gV&c.
Krß. t. n.maj. abfolutè» fufficit enim cjuod in eo ¡a*
û.inti quobenè agit , potfit non ágete.
ktíp. i. quidquid fit d. maj. n. rain. i. argum. & maj.
a. & anr. }. nam pro eo inftanti quo peccaret nen effet
gratia , nec potentia próxima ad meritum » poflet quidem
eñe in fenfu divifo > videlicet prxcifo peccato; fed non in
fenfu compofito peccati. idem argumentum fieri poteft
«Je Angelis , imô Sf de omnibus juftis pro illo inftanti in
quo fnnt jdlli & juftè eperantur.
obiic. г. pt/ùs eft eil» quàm operar! • g. voluntas Cbrlftt
♦Irbuit priùs exiftere qnàm mereri g. non potujt гапец
ï"> i. inltajiti fuat conception».
De mérité &farisfaft. Chrlfii.Vtif.lX. 375
R<íj>. uc fup-ra d. am. priùt natura ; con. ptiùs duratione
feu tempore i n, anr. addo quod qui diceret nos loqui de
iníhnti msrali non de Mathemarico vel Phyfico con-
ceptionis Chrifti ; non apparet magnum inconveniensi
fed fpecuiativè , nihil impedir hoc íuitmere de eodem in-
ftanti etiam phyfico ; ficut fol pro codem inllanti phyfico
lucet quo exiftitin fafloeífe. idem eft deigne.
Iníi. fieri paffivum anima: Chrifti & operan aftivum
ejufdem anima; íunt dase mutaciones & duo termini Ca
rum qui non poflunt elle fimul duratione i nam primum
fieri eft terminus action* creativa; & pricedit г. quod eft
terminus volitionis. g. &£.
Keif. d. ant. & rationem ejus nonpoflunt efle fimul
natura, con. fimul tempore, n. ant. nam fieri paffivum
anima: prptcedit quidern natura operan ejus aâivum >
quia operari fequiiur eflè , fed non fequitat illud duta-
tione.
Ohiic i. con. i.p. fi chriftus per torum viti tempus me-
ruiflet ¡ dici poflèt meruifie per oinnes & fingulos aflus
vita: fux ¡ fed hoc dici non poteft ; nulla enim eft neccfli-
t as vel autoritär fcript. qua id dici poffit.
THeff. n. min. & ant. prob, tum quia id fach ad majorem
gloriam ejus ; tum quia necefle eft fie loqui dc ilio , ut
nihil etiofum reperiatur in ejus vita , nibil non fan-
âiim вес,
Infi, unus añus v. g. illa prima oblatio fui ab initia
conceptiohis fuá: faña fufficiebat pro ledéruptioní om
nium ; g. fruftra dicuntur caetera.
Кф. n. conf. nam licet ca:tera fuerint abundantia , non
tamen iu perflùa , net propterea deberentnegari fuifle me
ritoria.
Inß. и nimis eflft oncrofa homini ChriftofempïternS
illa attentio & applicatio , ut milla unquam intervenetit.
cliftractio vel Interruptio 1 g. nnn femper meruit.
R<#. n. conf. nam licet dare homini Chtiftocum tant»,
pertèctione continua illaper jj. annos applicatio 8c con-
tentio tribueretur ,Sc eflet illi onerofa ; tanto effetiUL
gloriofior ¡ & ideo eflèt non negando, 1 fed afle-
icnda.
Quartes , an meruit pefl mortem ?
"Reff, negative Quia ex tune non fuit ampliùs viator, д,
8c id videtur ipfemet docuifle , me oportet operari dtnee dies
tfl. id eft , inquit Glofià Interim. dum [um in mundo. Et
Chrifoft. dum durât hac vita labtrandum. '
Obiie. dicitur mciuiflè pet vulnuj Utciii 6c pet fepul;
yj€ De mérito &fatisfàEt. Chrifti. DIJp.lX.
turra; fed hoc eilet falfum g.etiam pod mortem meruit ,
prob. maj. rum , inquitS. Leo> tunc regeneratienitpotentiam
fanxit quando de latere ejus proAuxetunt fanguis redemp-
tionis & aqua baptifini.
Rtjp. d. maj. tneruifle per itta ut prxvifa St acceptata &
oblata Deo • con. pro tempore quo perafla funt > id eft
port mortem , n. maj. rtec > id docent Patres.
Oiiïc.i.tam potuic difpenfari ut poft feparatîonem ani
mará corpore poilet mereri quàm roto vitsc decurfu uc eilet
firaul cotnpreheafor Se viator . fed in hoc difpenfatura eft
cum ipfo. g. & in illo.
Krß>. aliud eil loqui de poffibili > aliud de facto ; po-
tuitdifpenfari, fed nihil urget atiérete ita contigifle de
facto ; quia difpenfatio ifta non urget ad merit um redemp
tion^ quod cenfummatum iß in morte ficut durante vita
mottaücongrucbatv
Quxtec.l. a» meritum Chrißi debrat diciunicum numere
Autant per letam vitam ; an pUra , juxta numerum & diffe-
rentlam авиит & eperum ?
7(rfr. mihi videri quod partim intereft quoad fubitan-
tiam Uttum dicatur. probabilius tarnen & melius dicuntuc<
futile plura & m.iltiplicia.
CONCLU SI О IL
€Hrißm meruit per omnet aüm fues liieret, iliam fr
aäki > cbaritatit in Dehrn. Eft communis quoad:
m fret, t. ex.Scoto , quia , loqueado de mérito prout.
i ' confill t in bono velle voluntatis, dico quod Cbrißut me
ruit neblí tali Telle Ch,i¡'.u¡ fecundum aliquid fuit-
Viator & paíibiliífecundum partemfenfitivam ey partem in
jirieren veluntatis ; Idtc-habuit multa eb\eüt prafentta fea-
fiíui (yparti inferiori circa ejuapvuit libere velle centra afft-
(Henem cemmedi , qua femper efi ad conveniens > Uli ещш
ей' ¡de'o yermando , vigilande , erando ¡ (? multis aliii tali-
Uu pemil mereri , vel exeretnde ilU cxterini i Vil voleado iu-
tiiiui tallapropter Detern.
freí. ». quia in bis, omnibus aâibus герспипшг
eonditionei meriti. , ut per ûniulas difeurrenti рл-
»ebit.
-vproi. г, p. ¿f chatitate in Deum , de qua poteft efle du-
bium propter amorembeatum ¡ fed hoc non iropedit me-
riuim in ilk) aâu amoris.g. &c. Prob. min.exScoio. Om-
Шз ««имжермии à.Bco «ibones & »»udäbilis pro que
Be merîto &fatlsfa&.Chrißi.Dtff>JX. ¿jj
vdit retribuere aliquid operand vel alten' cui applicatub.
eft veré men tot lus > fed omnis aflús chrifti fecundara
humanitärem , etiam aäus béatifient quo íecundúm por-
tionem fuperiorem ftuitur Deo talis eft : g. eft etiam me-
ritorius. Prob, min. nullum enim eft inconveniens vel re-
pugnantia quod Dens , qui micaculosè voluit Chriftum
fuiflc. viatorem , pambilcm & raortalem fimul & bea-
tum feu in termino , potuerit etiam velle acceptare actum
cluritatis ejus béatifiez ас fruitionis in otdine ad te-
demptionem bominum , jgquè acaliatum virtutum ; imo
&à fortiori actus chant.uis qui funt longé meliotes , ut
patebit folutione o'íieft. g. Sic.
Prtt.-i, Chtiftuspotuit cognofcere Deum pet fcientiara-
infufam fimul & pet viflonem be.nam > g. & potuit eump
amare ut cognitum pet illam aque ac peí illam ; nam vo
luntas potelt amare omñe id quod fibi ab intelleâu pto-
ponitur ut amabile ; fed amor Dei cogniti per illam feien-
tiam eft meritoiius , g. amor Dei in cHrifto fuit merito-
tius , ant. p net ex diais de feieutia Ghrifti j prob, fub-
fumptumi nulla enim conditio meritideeft illi amori j eft
enjm liber &propriu»viatori,cV honeftus&gratusDeo.&c
Obiic. i. an. t. f. omnis actus meritoiius debet refpi-
eeie Deum mam , JnquitScotuj , primum omnium obje-
âum circa quod aliqnis meretur eft Deus j fed plures illo-
fum afluum , te maxime а&шт extetiorum nontefpicip-
bant Deum i fed vel proximum , vel boneftatem paiticu-
larem virtutum , velipfos labores vitx. g. &c.
d Krip, d. ma j . ut obieflum , vel ut fineni ultimum ; con„
ut objeäum formaliter & immediate , n. maj. te min.
nam ex intentiene chtifti omnes aâus ejus deliberad ,
erant propter Deum.
Obiic. и Uli dolores te labores extern! erant potiùr
pafliones fcnfuum ; fed inpotentiis feirfuivis non eft me
rit um. g. пес in UHsChriftus 8cc.
Кф. d. maj. elicitivè & fubjeaivè con. imperative „
aut in acccpiatione , п.. maj. 4 cenf. nam > opera & paf-
fiones in potentiis externis polTunt imperan > vel acceptaril
à volúntate 8c propter Deum , te in il lo imperio & accep-
tauane funt meritorü , & tales fuerunr in Chrifto.
Infi, voluntas Cbrilti erat in termino te perfeñé beata ;
fed voluntas ut talis non eft capax. meriti , §. ex, parte
voluntatis illi aftus non erant meriion'i , prob. min. nam.
meritum eft ncceflàriô aâus viatoris & liber.
Rrf>. d. maj. in termino St beata limul Sc viaerix > сел.,
jategte ¡i »bfoluti , п. maj . Ы cenf. пат ehriûu*eidA.
}7*Demerito &fatUfaB 'Chrlß. Щ. IT.
ponfatione divins fuit & viator & comprehenfoi ut dictum'
eft Га-ре.
Otüc. i. con. l. p. Chtiftus non btibuit alrum amorerrr
Dei pnter beatam fruitionem ; fed F" banc non potuu
mereri ; g. ncc per ullum amotem charitatis in Deum ;
min.patet, nam aftus meritorias debet eflè vhtoris &
liber; prob. maj. aftus amoris beati fuit añus poriionis
fuperioris , & adsquatus voluntatis! g/non alium ame-
iem in Denn» habum
~R¿fy. r. ex Scoto n. maj. nam potuit amare Deum ur
eognittim perfeientiam infufam »¡8c hic amor fuit alius
aftus quam amoris beati : & d. ant. prob, adxquatus in-'
tenfivè & refpeftivè ad vifionem i con extenfivè & refpc-
âivè ad feientiam infufam per quam proponebatur illi
amandusin.ant. jam diximus quènjicet beati an:ent Deum
ut vifum amote adxqtmo intenfivè.Sc quoad ultimum pof-
fe ; tarnen adhuc poflúnt amare creatures propter Deum äf
de f.ifto Clrillus cum fummo amore fruitioni* amabat
fuos. C»r» dUtx¡fet fun ¡ ira & Deum ipfum powratamare
per alios aftus ut cognitum per feientiam infufam.
Кф- î. п. min. nam , ut mox dkebamus ex Scoto ,-
nihil ripugnat Deum acceptare amorem ipfum beati6cum
ad mcritfim; nonqm'dem quo fibi chriftus mereretur quid-1
quam ; qtiiafer ilium aftum erat in termino & quiete , íc
nihil fibi deetat : fed hominibm. •
Infi, ille amor beatificus non etat liber, g. пес meritorios,
ant.patetmam fuppofirâ vifione Deusnon poteft non amasf
&amor ille eft neceflàrius.prob.conf nam ad meritñ requiti-
tyr libertas à neccflitate.qua: eft libertas contingentiae.g.&r.
VeFfi- i. я. ant. Sí prob, ejus nam ficut ex difpenfatiooe
divini conditio viatoris ftabat cum ftatu beatitudinis Sc'
tetmini ; ita 8c ex confequenti , libertar fufrkiens ad mc-
ritum ftabat cum illa niceffitate.
Krjf. t. n. conf.quia ex eidcm difpenfatieme Deus pa
ter voluitaeeeptare aftum illum ut meritorium in fayo-
rem aliorum , & intuitu ejus vclle <ümittete peccata ho-
mintim & concédete gratias 8c glotiam illis qui ßbi appli
cant ejus mérita.
Infi. Angfli ic beati non poftunt mereri in cetlo пес per
amotem beatificum. g. пес Chriftus.
R.f/J>. n. conf. & difparitai eft , inqiiit Scotus alii beati à
Chrifto , non funt ampiáis ullo modo viatorcs > fed Chri
ftus fecundùm aliquid fuit viator Sc paflibilis.
Rrf). t. d. ant. de via ordinaria , con. de poientia abfo-
luta , n. ant. Sc conf. nam , inquh Scotus. i non implica»
Ve mérito &fathfaEl.Chr'tßi.DiSf. IX. 579
Eeum acccptatc actum beatificum Michaelis ut metito-
riuin pro aliis.
CONCLUSIO. III.
CHriftus meruit triam per aClus ctuibsts implevil prtcepta.
Hic fequiturex Jiflis de libértate & impecccabilitate
Chníti.
Prob. i. ex Scoro íi quid impediret meritum ¡n illis acti- d 17.g
bus > maxitnè defeftus libcrtatis j fed non deerat libertas. .•.(•
g. &c. Prob, mm > inquit » dico cjuod volunta* in Chriflo
ita liberé elicit Çfàominatur atlui fut ficul voluntas mea fuo.
Et cené fi furficienter erat Uber in acribus beatis ad meri
tum , quaiuô magis iu aliis. v. g. in aeeeptatione mortis,
& prxccpti tuoiiendi î
Frcb.exaltationem.
1. exfeript. nam per obedientiam meruit fui the-
no- t^ll't'
....
minis Bumilimvit femetiffum faSus
iitns. . • . propter quod c* Deus cxaltavit ilium &c. Item , ¿,,m¡ ¡
fcut per inobediemiam unius peccaieres cinftituti funt muhi ,
ita per unius obedien'.iam )ußi cotißiiuti fuñí multi.
Prob. j. ratio pricepti non aufert libertatem nec alias
cond'tiones meritb g. non impedit merimm in acribus
Chrilt, quibus implevicprxcepiurm prob. ant. nampneep-
ca \ г ш tsle, prsecisè; nihil reale phyficum ponit in acribus
alioqtiin с ros eficmus libeii ad actus pracceptos. g- ice.
Obt'ic. i. Ideó nos fiiinus libeii ad aftus pixceptos quia
pofl'un us i 1 loj omittere pencando non autem Chriftus >
quia pod paterae peccare g. nec omiuete illos aftus , g.
iili aflus non erant ei libeii g. nec metiiorit.
K'ff- n. ant. quoad i. p. & conf. ejus ; nam ut diximus
fupta de libértate Chtifti & ejus impeccabilit.ite , circa
nüus ptarceptosfuit liber mediate , feu remote falte n qua-
tenùs illa prxecpta liberé acceptavit , & pbyficè adhuc
poterat illos omitiere , ve! ро^егтш non obligare (üb
peccato > & fie impecc .bilit.is eins non obftabat Übertat!.
Inf.. pfcyííca libertas ad aliquid raci'ndum vel omitten-
duin non furHcic ut actus , vel omiflio ejus fit laudabi-
Ijj aut vituperabilis , g. neque ut illï actus in Chrido client
meritotit : prob. ant. nimquia units homo habet phyfi-
cam poteftatem Decidendi totum exercituni , non ideó eft
laud.ibilis h non occidat ; quia deefr illi potentia moralis :
g. ad mcittum non fulficit libertas phyfica faciendi vel
non faciendi , fed requiritur rroralis.
7{ft~p- d. aut. prarcisè i fi nihil aliud concurtat ex parte
voluntatis , con. íi accédât, acceptatio libera moralis
З&о De mérito & fat'tsfañ. Chrißi. Щ. IX.
etiam necen%atis>n.am.&conr.prob.fi ille miles giudétet fe
moraliter impot-men ad delenilum totum ex<Tcir,um,talij
omiflio efl'et ei luidabilis Sc voluntaría , ha eft de Chtiflo
qui libffrimè acceptavit mandata patris juxta illud. In et-
fite libri feriptumeßde mtHtfadam rtluntáiiem tuam. Ecce
pr.Tceptun , Tudi acceptaiionem, üeus mrui te/ei
Infi. г. fed Chriftus non posent non acceptate prxcep-
U , nec omina „ftus qui przcipiebjnuir , alioqui pec-
cafl'et. g. nulla folutio-
Rt/jr. a. ant. id enim dicitur (me fundamento > nec enim
probibile e(t Dcu.n fie deipoticè imper fie fi'io fuo uni
génito.
Prxterea dici pofl'et Chtiftum tx fuá ribera volúntate
íc inclinationc fuifle paraium ad omnia agenda Si patien~
At qui po^uerunt prseipi , nec alia de caufa lupetveniflè
prxceptum nilr m îtlis aftibus accteiïcKt metitum obe-
dientix ,t¿ fie evident eft ргагсершл non impediiûé li
ben item operum.
Chili, t. Chtiilus nem fiât übet circa amorem beatifi-
eum , g. nec circa t s prxceptas. g. nec iftatum execuro
fuit meritoria , prob. ant. nam pet ilium amorem deter
minaba! at ad prxecpta Dei implenda. , aliçqui potuiflèt
ab eo crllare g. eorum executio non erat ci- 1 beta.
1(tlp. ut fup.'i. ant. nam ficut cum illo aniore p-rdifpen-
Citionem reti'neb.u Chtiihis ftatum viatoris , & paffibillta-
tis, ita Sc libcitaicm lKceßiriam ad metitum ledeœptionis^

Q^UjESTIO lib
An meritum & fatisfañfo Chrißi faerint
infinit» !
VAlorfeu qmnt-'tas meriti ali ujui operis menfurari
potefti. ex qrfa ejus entinte im.infeca abfque ulla
coniidetatioiic ad aliquid extra ejusen'iuiem , licauttim
pr.r ellitalris metalli» independentet ab ulla xltimaiione ■
vel accept tione , wl relation? ad aliquid quod lit exita
ipfum. r de objeiíto iiuod tefpicit , fie vittus Tlieologica
prxcellit moralibus > quia illa refpicit immediate Dtum ■
ift* bonit item creatam , aur-faltem reftin dur m natura
lem. }. ex patte perfonx opetantis , fie opera Chrilti )
exteeis panbui , digniou l'uni optiibwj Pctfi . itljч it J
J)e mérito &fathfaff,Chrifti. Difp. IX. $S t
peifonae Vetbi cui unitut Iniinanins opcrans 4. e* pacto
tí xftimitione , feu acccptatione ¡llius apud quem mere-
mur, ñc Deus'elevat portim aqua; erog.it* pauperiptoptet
Deum ad valorem regni ceelcftis, ¡ta ut pro illa elecm0-
fina debitorem fefaci.it Deus regni Cai in favorem frogan-
tis. Quaeriturg.de operibus Chrifti fingulis , vel .faltem
de omnibus finul » an fuerint infinita in tatione mcriti
aliquo ex his capitibus ?
Porrô ,Th"ologi omnes agnofcunt quidem in mérito
& fitisfactione Chrifti aliquam infinitatem & fatentut
quod fufficrtet pro redtmprione infinitorum homirmm ,
& pro fatisfafllone 8t remiffione peccatorum infinitorum 1
fed non convcniunt de [añone & caufa infinitatis. &c.
CONCLUSIO
S. -itisfallie . Г'и merlnm Chrifli efi infinitum txtrinfeei ,
пая intrinficè , fru enliiativè. Ita Scotifta: communiter
contra Thomiltas . & alios qui aflèrunt infinitstem in-
trinfefun. j «
Proh. I. ex Septo. Dir« tpwi mtrimm Chrifli fuii finitum „,7
quia dependen! « principie finite eßintialiler i (y aeeipiendt) ' *
ipfum cum emnibus rcfriclibus ,fivc cum rcfptBu adßpcdüum
veri! , Лы cum refpcBu ad fintm ; quia emnet rtfpcRus ifi
tränt /»<<» > tT йЫ qumeiecumque eircunfianlienatum ,
finitum trat ; aut /1 fuit infinitum, tunc mn fuit meritum
plus fecundum belle creatum qvàm fecund'um vel/e Verti
increatum &c. . . . Tarnen ex circunßantia fitpftfti , ¿r it
congrue, raiionefuppefiti , baliuit quondam ratknim extrin-UU.
ftcam quart T>euspe'*it acceptare illui in infinitum, fc. <•*-"• i-
ttnfii 'pre infinitis. Idem docet in tepormis.
freb. г. qui» Chriftus non meruit nifi pet зпт huma
nos » fed ifti fuerunt entit.itivè & imtinferè finiti : g. &
mérita , maj.pateti nam aftionesdivinx non runt c uincci
mcritij quia meritum,irgH¡t inferioiitatem in merente :
prob. min. afiioncs himanx Chrifti non potueruiu exce«
Jete fuasc.iufas , fed iftae erant finita in entinte Sf vir-
tute , nempe volunta» creata. g. aftm , feu opera Chtifti
humana fuerunt entitativè finita.
Prtt. J. infinitas valoris operum Chrifti petitur vel ab-
enticitcgratiz , vela fuppofito verbi vel objeflo illorum,
vel ab acceptatione d¡vina>fed nullum horum dat oprribus
Chrifti valorem intrinfecè feu entitativè infinitum, g. Sec.
Prob. min. i. ex diñis patet quod gratia fuit finita. 1. non
ex fuppofito Vetbi ut roox patebit , nam fuppofitam non
58г Demerito & fatisfatl. Chrtfli. Difî>. Ш.
inflüil valorem intrinfecum. ¡. notv c.\ objefto ¡ rum vir
tu tes ejus non habebam alia objecta quàm noítra:. 4, non
ex acceptaiione divina ; quia luce non dat valorem in
trinfecum ;fed paré exttinfecum. g. 8c :.
Vices infinitstem non péri ex parte folius natura; feu
voluntatis -humana: ; fed garni ex parte perfonx verbi ad
illa oper a concurtentis.
Сч цгл j quia fuppofuum Wrbi non aliter concurrit in
opera 8c actione* humanitiiit quam concurrcrer, propria
fubfiltencia ; fed bare hon concurrcret effeftive > fed puré
icrminati vè ut fuppono ex m- taphilica , & ex diftis fupra
g. opera humana Cbrifti nullim, infinitatem intiinfecam
lumunt à íuppofito Verbi.
Com. 1. quia opera с htifti humana non pofíúnt depen
deré tftictivè à Vetbo potiùs quànià pâtre & Spiricu $..
nam opera Trinitaiis ad extra funt communia Si indivifa
q load <nS ienriam.
Proh. j. fibre opera h jberent aliquam iafinitatem , ma
xime ex diguitate operantis ; fed Ьлспоп dat infinitatem
enticacivam five intrinfecam. g. cVc. Prob. min. namdig-
nira s operantis non dat infinjtuem operi inreafivam atc'
objectiv.im , nec localem , nec finalcrrb nec formalem n c-
materialerr : g. illa dignitas non dat meritis infinitatem
(impliciter & intrinfccá.fed fecundùm quid 8c extrinfecam:
min. patet, nam ex his capit bus opera Chriíti bumina
crant fiiiiu ; ma), рго'.ч namîd.gnitas Regis largie.itis num-
mum non auj;et valotera intrinfecum ejus fupra nunimum
d .torn à ruftico ; quamvis aliunde poílir ere/cere valor 8c-
meriturndoni regii j v. g. ex meliori objecto & fine , ex
intention chántate &c.
P»¿>. 4. ex diiris aliàs de gratia Ch ilti Si de infinito ,
mm répugnât infinitum in fubft.intiu vel qual.'cate , &
quantitatc g. &Ci
Ctxfr. natu inde fequeretur ovinia opera Chtifti fuiflè '
seqtiali'aj iingulaènim fuifl'ent infi iita 8i non datur infi
nitum infi lito majus i & omnia СтаI opera ejus in toto
decurfu vkxCax non facerent meiitum majüs, nec fatil-
faflionem ejus pleniorem quam unicus j & ptimus aftus
eiu* clicitusin inftanti coHccptionis j fed hoc videtur ab-
futdum g. cVc.
(«^'. n.im fi opera chtjßi h iberent infinitatem in
trinfecam , dient acquafís valoris 8c dignitatis cum pperi-
busdivinis feu ineteatis; fed coof. eft abfutdum & falfílTi-
mum. g. Sic. l'iob. maj. nam eflYntintrinfecè & ei.ticativè
infinita » & ab eodem principio cfleftivè ; nam adveríaiá
Ve mérito &fatisfatt Chrißi.D'ijpJX. 383
•volunt quod Verbum influar effective , & quod aciones
fim cffiftivè fuppoficorum fed omnia infinita funt iqua-
Ijag. &.
Treb. dcnique ; nam per banc infinitatem falvantut om
nia qui dicuntut in fcnptura & PP. de plenitudine fatif.
faflionis & raericorum Clirifti , & vitantur inconveniencia
& abfurditates quibus obnoxia eft contraria fencentia ut
patebit folut. objectionum.
(jbik. r. ex fcript. & PP. nam dicitur ctpiofa apud Deum
redemptio. ütempti eßti pratio magno. Et S. Bafilius dicit
<Chrißi fanguinis рглии/п excedit отпет valorem. Et Na- Ощ,
zianzenus dirit fanguinem ehrißt lavare omne peccatum ,
five ut notât Bahlius , fanguinem martirum infinitis intir-
vallii dißare à fanguine Chrifti, fc. propter valorem infinitum g^.
EtClem. VI. afäiiichrißum meritii & fatisfaiïionibui «. un'ige
ejuifiviffe infinitum thefaurum hominibus j & unam gunam nitus
fanguinit fuißi fujficientem ad perfetlam redemptionem no-
firam. g. ex PP. imô» & exfcnfu Ecdefix , meritum Chri-
Ai fuit intrinl'ecè infinitum.
V¿íp. n. conf. nam ex infinítate qu.im tribuímus meritis
Chrífti tedemptio eft copiofiífima & prauium ejus fum-
mum. Et quoad patres, mquit Scotus, ditlaißavidentur
hyperbolic! diiïa & explicandt , fc. de infinítate exttinfeca
per acceptationem divinam , quatcnùs Dcus intuitu per-
fona: operantis qua: fubfiíteb'ar in Verbo acceptavit i На
opera in ordine ad prcemium infinitum & ut fatisfaftio-
nem plcniffimam |pro Infinitis. Et hoc fufficit intention»
dementis, qui hxc dicebat tit doc; ret thefaurum ex quo
accipiuntur jndulgentiar elle inexhauftum ¡ quia fundatur
in meritis Chtifti qua; funt infinita tali infinítate utex-
hautiri non poífint » st de faâo nonfpofliint exhauriri
propter hanc ordinationem divinam ) quâ voluit hzc mé
rita valere pro infinitis.
Окне, г. valor merirotum ehrífli petitur ex dignitate
perfona: operantis ¡ fed perfenx hujus dignitas eft infinita;
». & meritum , prob. niaj. nam fiait orTènfa crefeit ex
dignitate ofiinfi , ita & fatisfaflio ex dignitate fatisfa-
cientis.
%ejp. à. maj.valot & dignitas extrinfeca , con- intrinfe-
ca > n. ma). & conf. nain in materia juftitix commue irivz
non attenditur qualitas perfonarum,fed gravitas vel levitas
nocumenti , & ad iftud comparatut fatisfaiiie quas fpe-
ftacad juftitiam iftam. l'rxterea heur peccatum refpicit
Eeum ofienfum , & inde contrahit gravitatem extrinfecè
& deaornina,tivè infinitem ¿ ita & üiisfactio eft à Chrifto
&4 De mérito & fatisfaEt.Chrifii. Dîfp. IX,
funfiftente in petfona divina à qua limilitet habet denomi-
nationem quandam infinitatls.
Obiic, ). actione: Chrilti fjerunt ThuniricM feu Diivlri-
Its ; fed actione« divina: funt divin* intrmfccè infiniu.
g. & aéhones Cbrifti. Trob. m.ij. quia tarn ptocedunt à
Deoquàmab nomine; g. contc.hunt infinitstem à Deo j
conf. v.'detor Scoii , nam , inquie , fi mt'imm Chrißi fuit
infinitum mne merimm non fuitpint Çtcmdùm villi crittum ,
quam ftcundnm villi increatum Vtrti g. non negat infini-
tatem сошглсЪш ex parte verbi.
M]h4. t. «m. Tbimdric* » quatetri» cücitg à volúntate
humana lubfittente in perfona divina > con. quatenùs eli
cit! , tarn à peefona diviha quàm à volúntate humana,
п. ant. & conf. prob, nam , ut diximus fient peifonalitas
propria humanitatis , no» infinit pbyiîcè & etticiemtrin
actiones humanas , ita nec petfona Vcrbiinealdem ; quia
nihil fbi prxftat nififupplere locum Sc munus fubfiftentic
hum n.c. Scotiis ли rem non dicit quod de fafto velleiliud
in nuo eft meritum > fit à Verbo arqué ac ab bun.anitatej
fed quôd fie deberetdlè ut dicerctur infinitum i ut patet
ex textu.
Infi, limitatio in ratione meriti eft propria pnrx «ta
tuca: , g. dedecet Chriftum qui non ett pura creatura.
T{0. d. conf. dedfcet Chriftum agentem ex principio
increito Se divino , ron. igen tern per volunratcmcreatam,
n. conf. nam , ficut non dedecet ilium nperari per volun-
catem hum.tn.im , ita nec habere actione: Sc mérita enti«
tative t4 inteinfecè finira.
Otile. 4. meritum & fatisfañio Chtifti valet pro infini-
tïspeccatis 8c peccatoribus , g. eft valoris infiniti inuin-
fecè.
\tjp. n. conf. nam ad hoc fufrkit infinitas extrinfeci
quatenùsacceptatur pro remiflione infinitorum б eflènt.
Infi, fatisfactio non potelt excederé valorem opcriii
alioqui eftectns excederet caufam fuam g. fi fatisfactio
Chrilti valet pro iufmitis > valor operum ejus crit infinitus
entitativè.
^jty.d. ant. valorem intrinfecum vel extrinfecum ; con.
intrinfecum , n. ant. & conf. valor extriníceus , eft infini
tus ex pacto & acceptatione , & hare acceptatio fundatur
til illa dignitate extrinfeca & congruentia: quam accepit
à peefona Vetbi, d.etiam prob. ant.efreclu s moralis exceae-
tet caufam fuam mtfr.dem quoad entitatem , con. efreftuí
phydeus caufam phyfic.mi : n. ant. opera Chifti funt caofa
|МнЫ fatisfaüionis Se remiiîionis peccatorura non phf
De merke &fathfaä. ChrißiD'fp. IX, 38e
•fie». Et ptxierea batecaufa habet etiam allquam infinita-
чет ficutcrFcctuscumaliqua propottione » fc. ex paflo &
Cx dtgnitace perfona:.
lu/Util и meritum menfuratur ex pr.xmiis ; fed
prarmia operum Chrifti fum, vetè infi.iita intrinfecè , g.
& ipfummeritum , prob. min. prarmia meriti Chrifti iunt
aremilTiones peccatorum omnium , infufiones omnium
gratiarum pro eifdem.tV collatonesgloria: omnibus eleclisi
led hzc omnia limul aut divilim funt infinita intrinfecè >
g. Sc premium Chrifti.
Jteif. s.d. maj. menfuratur aliquo modo & geometricè ,
con. rigorose & aritmetirè, n. maj. n.im » ut dicemus ,
fatisfaäio Chrifti non fuie de toto rigoie juftnia:. Et prjttc-
rea omnia peccata in comparatione meritorum Chrifti
funt longe inferiora, funt eniro ordinis naturalis» &in-
fimi , mérita vero o dmis fupernaturalls & l'uni mi .
1\¿fr- 1. п. min. nam 1. falfum eft peccati gravita tern elfe
■pofitivè & intrinfecè infimiam , пес gratis omnes in fuá
entitatc > & .numero funt caibegotematicè infinita: , ¡ra
eil de lumine gloriar.
Obije. r.iilud eft infinitum зДи & intrinfecè quod excedí t
•feomnem gratiam & gloriara quam Deus poller creare Si
concederé , led meritum Chrifti ira excedit omnem gra
tiam & gloriam ; non enim poteft affignari ratio menfurar
лис limitationil , prob. maj. nam Deus poteft femper ma
jorem Sc majorem gratiam & gloriam creare & concederé
-in infinitum J g. meritum quod illa excedit debet cflc eat
•fe infinitum.
Hjßi. d. min. excedit ratione fuppofiti & deitatiscuí
voluntas unitur hypoftacice » & à quo menta elevantur
dt nominative ¡Sí extrínfece , con. excedit fecundum fe
intrinfecè > п. min. êV conf. prob, nam licet ex eo capite
<ion podît aflîgnari terminus , feu meiifni a talis dignitatis
imitativa: & intrinfeca: , & muliô minùs dignit tis ex-
trinfecx : non fequitur quia ilh fit finita , ficut Ша ей
■infinita.
Obiic. áeniqut. Seotus in cemmendando Chriftum mu
gis vult excederé quàm defiecre , & qnidquid rationabile
& gloriofum eft ehri lio , & non implicit, fein > linquit
Aujfiilt. htc Deum poliiu f'cijfe quarn МП fetlffti fed talis
infinitas abtbltita meriti ell gloriofior Chrilto , & non im
plicar g. ailèrenda eft. • -
Ttyp п. min. nam implicantu & abfurditas patent ex
fundamcntis conclufionis ut quod única Chrifti actio до.
■tuifict elle meritoria ; quod fingula opera fuifleut aqualia -,
386 De mérito &fatisfatt.Chrlftî. Difp. IX,
qood -fi Vcibum .tut Spiritus S. fumerec aliam natur.im
norrpoflèt per earn h.ibere aliud meritiim ab ifto dift'm-
ílum : repugnant enim plura infinita fîmplicitet.
Hxc magis patent exdiflis alias de mérito > ubi probt
tum eltpaâum 4 acccptaticmem divinam efle rationemftii
conditionem compretivam rnerhi ; nam quoad hoc eadtm
eftratio demerito Chrîlti : nam , inquit Scotus > miritta
Û, r8e] efi aliquid acceptatum vet acceptandum in alin pro quo eo
acceptante aliquid efl rtlribuendum Uli in quo efl qutß if
bitum pro illo nerita , illi vel altert proquo meruit. Hie
an tern acceptatio non eft aliquod novum decretumDri
pro tempore pro quo operatut <juis ; fed eft decretum
generale 8: seternum quo ftatuitur omni exiftenti in gratia
& operanti in talibus circunftantiis > conferre talc am Ые
premium , 8c fic per sternum decrerum incarnationis
Chrifti in came paflibill dectevit acceptare opera ejus in
iatisbftionem & redemptioncm omnium peccatorum cVc.
Collige autem quôd Scotus in hoc punflo non docetillam
acccptationem operum Chrifti pro tali fatisfactione , Sc
redemptione omnium peccatorum fuiflè ira liber пи 8¡
jratuitam ut nihil fpeciale videritin illis per quod motus
fuerit adillam ¡ nam afpexit Dcus non folùm ad naturam
4c entitatem operum ejus qui omnia lucrum quidem fan-
étifltiria , fed|valoris finiti, fed etiam afpexit ad dignitatem
perfona: divina: terminantis, & fuftentantis narurani ope-
rantem > alioqui ¡ inquit , ex formali raùone fuá HU open
Ifii.B mnpeteram acctptari tn infinitum ,pro infinitis , fed projit'r
». +. in. Nota fequentia verba. Tarnen ex cireunflant'ta fiffjffi
(y de congruo t ratiene fuppofiti , habuit quandam ratienim
extrinfecam , quart Dtus potuit accipere illud in infinitum ;
Jr. extenfwè pro infinitis. Qua fi petpendercntur ab adver-
fariis > коп fic inveherentur in doflrinam hanc Scoti. Ime
iiinc facile coiiciliari poflint partes adverfat.

Q.U .¡ESTIO I vi
Quid meruit Cbrifius tarn fibi quam nolis,
NOn quairïmus de mérito Chrifti circa fuam iinioncm
cum Verbo , feu > an (ibi meruerit vel merci i potuctjt
fuam inoarnationem ! Nam hic quiftio decifa cil neg-»-
ve. Ubi de caufís e}us ; Quatftio tantùm procedit de gratia
'Demerito & farisfaft.Chrtß.Difp. IX. 387
íancrificamc cum atfis i'onis > 3c de gloria .mima; fuá; ijn
ill. mcrueiitvelmereri potuerit Î Item de gloria corporis,
CV nonrinis fui exdt itione.
Quoad rtuc vftô > quzft. verfaiur circa prxdeftinatio-
nem i julhficationem& alia dona gc ai* & 5 011.1 : lingula
pettttingemus.
CONCLUS IO.
CHrlßut яоя meruitfib! ntcgratiam favclißcanlem , me di
via vrdinana potuit mereri ¿ bene verô de potemia
abfoluta Eft communis quoad 1, p.
Prob. I. ex Scoto. Diet q :nd non meruit fibi fruitienrm. i tt.p
Quod etficaciter probat ratiouibus adducendis ; л inde ».u.
fcquitut quod nfque gratiam fanS ficantem • turn quia,ut
patuit fupra > negat quod unionem prtcflli rit ull gratia,
tum quia paiuii eum cumfnmma giniia ruill; conccptum;
Prob per pattes & i. de gloria j nam iHe aftus n.cri o-
rius verfaretur vel circa b<*um vel ctr.a crcarur.im , vel
effet ¡píe aâuifruîtionis ; fed nullum hotuni dki poteft,
g. &c. i*"ob. min. i. non circa Dcum ; millo enim atilu
perfection potuit atcingfte Deem quam vifione'& fiuiro-
ne qux illt debe'oantur cx vi unionls g &с. г non cirta
creaturani ; non eni'tn dreuit cum refpicere pfimo quid-
quam prxtet Dcum , in^ignim eflèt fiiio natural] Dei
refpicerc crc.uur m pr¡B-"qVá«n Deiim non ). per aflum
ipfuiri fruílionfe ;alioqui hxc fuiflèt c.uifa fiai ipfius ; g.
Dallo aftu n-eruit b< atirudinem arrima: fui.
Prob. 1. in i ¡nftintifux contep' oiiis Fuit b». tus> g.
in eodem non meruit beatltudinem ; qui.: dc via ordinaria
meritumprxcedit prxmium,
Confi*. nam ui 'O hypr-n tica non cadir /ЬЬ neiin:m
Ch r.fti >g nec g'oii.i anime . prob. conf. nan hxc gloria
eft quid debitum 5c annexum huic unioni.
Prob. 1. p. <lf grati i. Nam , gri-h prima fanctiíican»
non cadir Tub rrért'itim : nam ¡pía eft principium meriti.
Сся/î-.nim hare eft ctism fequela tin onishypoftaricx ,6c
111 neb Suit in primo inflanti fi'.x conceptionis. g. banc
non meruit.
Prob, и nam fi noa meruit fibi gloriam animx ; g.mul"
to minus gratiam fanflific.itionis , nam illam prxceditali»
quai iter,
P"b.}.p. quod de via ordinaria non potuciit easmercti5
ram de via ordinaria debuitconcipi in gratia & gloria'
g. neutram potuit meieri ant. patet -xdiftis de utraque«
Ttm.Vl. R
3$3 Demerito &fansfail. Chrlß!. D'ifljX.
étant enim connexx Sc debita: confequenter ad unioncin
hypofhticam ; proh. ,conf. nam ut diccbara de via or
dinaria mcritum debet prscedere premium duratione.
Igimr in ipfo infianti conceptionis Chriftus habuit i.unio-
nem hypoltaticam vclut radicem Scfundamentum omnium
aiiortim donoruna. I. habitas fupernaturales gtitiatira
cum lumine gloria: : j. actus illorum habituum Scluminis,
fc. viGoi<em.fruitionern feu amorem beatificum , & actus
¿ilianim virtutum.
ProL 4./»* qued depottntia abfoluca potuit Chrifhsin
primo inftanti fua: conceptionis catete gloria & gratia,
& cteari cum fola unione hypoftatica ; g. tum potuiflct
mereri utramque s prob. ant. tum quia in hoc nulla appa-
ret repugnantia ; rum quia omne priùs poteft efiéíinepo-
fieriori fi non ßnt intrinfcci Sc neccflario connexa ; fed
unió hypoftatica eft prior vi(j>ne beatâ > & omni alio
dono ; quia unio refpicit eile naturae ¡n raiione íuppoüti,
& illa dpna fupponuut naturam fubfiltentem , & cornple-
tam ; Se hace dona non íunt ititrinfecé connexa cum illa
unione g. &c.
mj£.. Otile, i. con. i. p. exfeript. oportuit Chrißum fait , <¡r¡l*
y¿g inirare in gloriam fuam. Et videbimui Iefum propter papa-
пет gloria ¿7 htmire coronation : g. .Chriftus meruit glo
riam.
"%clp. d. ant. in glnriam corporis & manifeftationem ,
con. in gloriam aiumae & interiorem n. ant. &dehac
non loqiiuncut hi textus nec alii qui poflent adduci.
Infi. Anfelmus explicat polteiiorem locum de gloria
anima; ficut & corporis ; fie enim habet. Vidtbimuf '"Hi
Iefum propter pa[iionemgloria& honore coronatum fecundùm
»nimam & corpiu , g. non valet folutio.
Jcjff. d. ant. fecundùm animani quoad aliqua acciden
taba glotia: ; con. quoad cflèntialia : n. ant. nec enira id
cogitavit Anfehnus alioqui fentiret contra orones Theo
logos. Hace autem accidentalia confiltunt in hoc qaod
poft -8c per p iflîonem meruerit anima; gloriam commun-
farj corpori &c. Quod patetex Evangelio ; nam > iiiqM
Joannes. Vidimus gloriam e\u¿ 'anaß unigeniti C7*c» pltnsto
graiU irc. Ubi non alfig лat meriturn operara , fed con-
ditionem petfona: ; fc. fihationem divinara.
Oiïic. i' potuit Cbrürhs mereri talem gloiiam & gta-
tiarn , g- de facto meruit ; ant. patçt fx 4. p. p.e . conf.
Dam mud mtritum tacit ad majoiem gloriam Chriflij
nam gloriofius cli cjtiod ill im meruerit > quam quôd line
meritis i-. gratis data fit ei , & f'urficit .-.liquid tflè polti
'De mérito & fatlsfaÜ, Chrifii. Dl/p. IX. 3
bile 3t gloriofum Chrifto ut afiératur factum.
3M.4ant. potuit , de potencia abfoluta > con. de via
ordimria : n. ant. & conf. & ant. prob, gloriofiiis enim,
èftchrillo rjuod hxc iüi deberentur Jute aiiquo natura: ;
& quod Ii non ¡ta dfberentur ex tali jure adhuc poflèt illa
mereri confequentet , ut evenit in ipfo cujus opera hiiflènt
fufficientet meritoria taliurn donorum nili aliunde lubuií-
fet anteriori titulo.
Obiic. opera Chrifti habita in ¡pfo ¡nftanti conceptionis,'
prout naturalitcr priora donis gloria; Si gratiac babebant
A>mna conditiones meriii condigni ; g. per illa meruic
gr.itiam & glomm ; prob. ant. eraut fitpernituralia , >
hominis viatoris & Deo gi-tiflima . nempe filii gtatiffimi ,
Si obl.ua Dco. g. iic.
T¡efy. п. fuppoíitum , fc. quod ulla Chrilli opeta de rafto
fuerint priora illi* donis ; id eniui gratis dicitur ; imô
contra rationem ; nam orJinc natura: > pnùs debuit habe
re dona quae natur.ititer & imnicdiaiius pertinent adeflè .
quam remotioia,ut funt opcraiiones n.im operar! fequicue
eile completum ex omnibus qua: illud comittantur.
Obiic. Cent. 4. p. implicit aliquid mereri Sc fimul eile in
termino ; fed ß Clnifttis mererewt gloriam fc gtv.ti.im in
illo primo inflanti , eilet (¡muí in termino ftiiv-motu,
g, &c Prob, min. i. èflèt in termir.o quia eilèt & erat
Ьеа tus', in illo ¡nftanti» г. fuiflèt in motu; quia ir.crituia
gloria: & gratia: eíi motus ad illas g. &c.
Krfj.d.maj.iîmulute temporisSc naturae, con. (¡múltate
temporis» 11. m.ij. & min. nam in eo cafu pr,tmium Se
men" tum fuiflènt fi nul tempore, fed non natura ¿íícuc
minis caufa eil fimul tempore cum effeftu fed natura
prior,
г. n. min. Scant, prob, nam in noftri hypothefi
Cliriilus non fuiflet vel nöa effet pro illo i. inftanti beatin
nec in gratia ¡ non enim implicit ilium fuifte cre.itum
oum fola uiiione hyppftatica, ut diximus , & tunc potuif-
fet mereri glotiam Si gratiam.
Obiic. 1. ex Sceto. Conjunftio animar Chrifti cum Deo ft«
pet fiuitionem fuit tanta & tamexcellens quod ad illam
non potuit precederé meritum > 6cut natura Angelí eft
talis ut ad earn creanrlam non potuit cooperari caufa fe
cunda, fc. propter perfectioneni talis naturx ¡ g. nequi-
Jem de potemia abfoluta potuiflèt ebriftus mereri glo-
Sani animae fuá: , nam illa ratio probat etiam de hac po-
Pfjitia ; quia petitur ex natura illius doni 8{ aflús.
7\eß. té n. conf. Se rationem cju» ; nam Scotus non di«t
В. г
35>c Demerito & r<tnsfaft.Cbrlßi. D'jp. IX.
hoc irnplic.ire, fed raniùm videtur rationabile,teu contri: um
fmônec mi.l ùmfidit in illa opiinone , Sc recurrit ad pu
ratn со '^ruenti rp. aliter dicitur r#> endo q od aûus ilie fo-
tue*it cayere fub merito,...qt od decens efi,pwpter alios beatos 6*
propter perfeilioncm il'iui fl&'w &c. g.
i. d. .int. ihm pocuit de vu ordinaria , con. dévia
extraordinaria tí abfoluta , ru anr.. nam , inquir. M .rji-
ñifla ) loquitur depctentia ordinaria.
OíiVf.illud netitiun efl'-t ipfe aílus ftuiti'onis , vel alias;
fed ncutrum dici poiefl: &c- Trab, min i. non ipfa
initio , alioqui eflét mericum 3¡ caufa fui ipfíus. i. non
alius aflús , quia nullus alius potuic precederé fruitio-
nem i quia immedi.iè debebatur piopter unionem.
g. &c.
r\¡íf>. n. min. nam poflèt lub-re pro eodem inftanri
temporil ilium aftum cbaritatis priorcm natur .liter r'rui-
tione . v. g. amorcm elicitmn ex fcientia inrufa ; in hoc
enim nulla eft ¡uiplicnmia , к fie mentum non przcilfilTct
pnemium tempore fed natura.
CONCLUSIO П.
CHriftui Ш meruit ( faltem indirecte ) ghriam corporis
& nominis exaltatimem ; Í? antra* impajiiiilitatem > &
alien
Prob.beatitudinis
i.ex.ScoEOdotes. Eitproponit
qui hoc communis.
dubium.Wmipi.l miruit
fill. ¡tbi impafiihiliia'tm anima & corporis' Alagißer dich qsui
jtc. . . .poteíí dioi pit Çen'itndo cum magi/iro , Crpie glojfan-
do quod quamvis non mtrueril direct' tmpajsibilitatem utriuf-
дие ; meruit tarnen amotionem imp'dinttnti, Vid< licet amo-
tionem feu ceflàtionem miriculi quo impediebatur oe
gloria anirria: red tndarct in corpus > Sf in portioncm in
feriorem ipfius anima:, ideo dixi in cond. (fallera indi-
Xutix Prob.i.cx fcrip*. nam de hic gloria intrlliguntur h*c
Wtb.i. loca. Oporluil Chriflum pat! & ita intrare in glorian) /"*••
item vidimus lefum propter pafsionem mortis gloria cr 'j****
coronalum. Item, humiliavit ÇcmetipÇum. ...propter fs*
(¿y Deus exaltavit Шит <ус. Et eodem fenfu dicitui ia
Apoc.ilypfi , dignus e^ -gm'.s qui occifui eß accipere ghrUv*
fpc. Id eft glotiam vilÎJilem с >rpQ№ , honores divinité
tec. Qua: impedíebantur îpparcre & cauf.tte impafhbu
ta'tem
Illasante refurreftionem.
aittem dotes cnumeravimus in traflatu de beatí
utfunt agilitas , dantas iiicoiruptib.litas , unpai&biUtai
fubtilitas &*.
Ve mérito & fat'-faEf.Chrifli. D'fp. IX. 391
Pr<¿. j.nam hac caiuntfub rrcrmm, & ceitumeft
quod illa Chriftus non hal'uit durante vita fi à mortali. g.
h.ccnei'i po.it, tk me un de fafto , quanrioquidrm
idt.m apene i'.ocenc i'cripuna. An autem abiolutè 8c
(¡mpbciter > & dir dè an indireflè , & quoad arco»
tionem , ti u ceft tion'm miraculi impedier.tis : parum
inters,t , ni tailor ; fed Lamen magis proprio loquitur Seo-
tus ditens < um i la n.uuiflé indirecte ; nam certuin eft
illa d bita fuifle cor.fequenier ad gjotta'm anima qux
ron cadetat fub metîttim e<us ; unde tflbuifuT mi¡a-ulo
quod non habueiit (imnl illas dotes corporis gloiiofi.
Vrtb, ex fcrivL. eitata propter quodi? leus exahavit
ilium eye. Et i in a, mine Ufu omni ftnipBittur. Item»
Äö'i eß aliud tiOmin fub calo datum hOmtttÜUí ï» ejiones
opo teat falvoi fieri. £t reverá « Cx mftïtis ob-inuit neminis
î'/».feu tfavmnu ; Dm fifilmh lifict» princi
pa» , 0 falvatorem , exahavit dixura fui. Item titttlum
capitis. CuputEcrltfm , & fáll ala corporis ejus, tt n/;«-t/»J.
tuit gratta Vei falvatoris noßri omnîlus heminibus &c
Prob. г. nam de fado ex rempore monís 8¡ refurreAionîs
Chrilticepit manifeftari gloria nominis ejus g. Sec
Obiic. contra hnne particulam feu reflection*m. Dcro-
g.itur gloria chrifti cum negatur illi talc merirtrn dire*
fium ¡ g. dicendum abfoluiè quod bac meruit directe:
prob.anr. nam gloriolins ell ilii quod habeat illa ex mé
rito , quàm fi b fceiet gratis, g. &c.
i\cíp. 4. I. anr.Ji d. î. fi .dio jure altiorî non fuiflenf
d'bita j ten. filie débitai n. art. nam > ut diceb.im fu-
pra, major ell gloria Chrilto quod illa (ibi íüerintdebita ,
tí quod ron line míraculofa di'fpfnfaiíotie fuerint fuP
penfa & dilata, quàm q öd obtiniierit proprio labore,
& maxime cum nee îftud menrum drfutrit: qi o fc. es
»neritis acquifi.flct , nifi priori , 8. potioti titulo liabuiffis:
fic ei.im plutibus tituló ca poflidet.
ebne, cen.i.p. Chriftus dlcii le datum à pâtre ut falva- !•
fft mundum , ut fdvetur mundus per ipfum , ron autom ~Kam-*'
ut falvaret feiplum. Et pro nobis omnibus tradidii Шит.
g_ nihil tibi meruit i alioqui diceretur íalvator fui ip-
T{rfy. d. ant. ut falvaret mundum primarif 8¡ principa-
liter ¡ con. abiolutè , i;a ut nihil , faltem 'fecundarlo , fibi1
rr.erereiur n. anr. & conf, n-m c;¡c¡,ur falvotor mundi ,
quia primo & princip.iliter venit in carne p?ffibili ut nos
icdimeret ; quamvis eri.im fibi mcrucrit aljqua j Si ho6
íerrfii loquitur Evangelium St E>. Paulus.
59 г Т>е mérito &fathfaiïXlhñfiu Difp. 7JF,
CONCLUSIO III.
СHt i/ш meruit nobis gratios emnes qui bus )ußificamur ,
out ad \ußificationem dtfponimur ; ф* liberationem л
culpa & pana pcccatorura ; & apertionem janua paradifij
& introduflionem in paradif.m, Eit de fide,
rf 19-C Pr'b. К e* Scoto. Dúo quod mtruit omnibus qui priman
п. И" gratiam accipiunt , colUttonem tllius fim'tlittr duo.
quod Chrißus meruit nobis ut totalis сahfa apertionem )ar.u4
paradifi &c.
Prob, generaliter ex fcript. qua: docet quoi Drus í?pater
" Z>. N. /• Chrisit benedixit nos omni benediR'ovt fyiriiuali /л
cceleßibus in Ghrißo. Et Joannes cùm dix.ilet. Vidimus tun,
plenum gratt* & verilatis, Addit & de plenitudine e]us om-
nes aeeepimus. Et infra gratia гегггльрег 1. Chrißum faß*
eß% Et ¡pfemet de fejpfo dicit. Ego {um via verita* y vita
CP ntmovtnit ad patrtm nifiptrmt.
ß .6. Pro!/, 3. ex Conc. Trident. ipfius)uftifícationis exordium.
*• (У. in adultis à Deo per /. Chrißum proveniente gratia fumendum
tffitye. El ipfius gratiajußißcantis caufa meritoria eft uní-
tenitus fuus Dominus Noßer I, c. qt*i .... yußificationem ne*
bis meruit ) er pro nobis Deo pairi fatisfocit. ¿t addit quod
nemo ffllit fffe\u(ttu ntfi cut mérita paßionis l. С. ammunican-
tur, ídem définit Can. 10. de giatiís afUalibus. v. g. ex
citante & adjuvante. Per reJemptionem.qvét tft in CbrißoU
Et idem docctde aliisgratiispaffirri.
Prob. 3. ex PP. nam , inquit Aug. aecipirnus de plenitu-,
ttáSi i dine е)ш primam gratiam , <<r ruvfum gratîam pro graû*
lç$. Acaxpimus. primam Щлщ grari<m vocat fidem > in fid*
de ambulantes ingratia ambulamus. Et Cyrillus. De plenit»;-
dîne fi/ii quafi de )ugi fontegraùarum ■> donum fcAiuriens in,
ßngulM animas , qua digna funt , dcfiuît. Idem docet Cbry-
foftomui. l,'ffe en im fans eß £7* radix bonorum omnium , ipfit
vita j ipíe 'их î ipfe z en'ras \ non in feîpfo bono~um divitiéi
_ _v continent , fed in univerfts dîffundens. &c. E. Theodo*
*P"*'' ret us in locum cit. Pauli. Benedixit nos in omni bencditlio-
rie* Enuflrwratßngttla dona ; dédît enim nolis doua ßiritus
dédit ípem fißorrefHonts i imnaonalitatis promipionem > pol-
licitationem regni calorum (¡f adoptionis in filies dignitatem*'
Нжс fit per gratiam &c.
Preé,4.ftam hxc omnia funt partesivel media, vcl fequeU
tedemptionis; fed ill mh-bemus per mérita Chriiti. g. &c.
Coufir. ex difíis de d.'gnitatc capitis & mediarоr« nam,
ut docctConCii.XrideiJt. cum Ule ipfe Chrißus I. tam%uav%t
De mérito & fatUfaB.Chriíti. D!fp. IX. 393
caput in membra ; & tamquam vitis in palmiies > in ipfot
yttflificatas \ugittt virtutem influât qua virtus Lona eotum opera
ferpper antecedit > comitatur , fubfcqttitur , ¡y fine quo
nullopaflo Deograta £7 meritoria tfíefojjlnl.
Confit, г. ex inititutione & cffi.'acjj facramcntorum :
nam utrumquc h ¡bemus à Chriíio > & illa f.int romcs om
nium gratiarum & donorum quibus à peccatis pemnimus
adjultitjam , Д captivítate di-.boli ad Jibcrtattm filiorum ;
& A morte ad vitam .-eternam.
Prob, ¿enique He .'.perdone paradífi & ¡ntrodoftioneiin
ilium ; nam cettum eft quod hoc h.ibemus pet Civ№uu¡
ut ftatim poft difccfl'um ex hac vita , & complétai" purgí -
попет peccatotuni introdtic.miur in paradifum ; & quod
ante mortem ejus & afctinfiotiem P.ttti.irchc& Propheta: ,
licet fanâiffimi . temanfeumt in limbo, nec ullus eorum
intravit in Ccelum ; hi dc fide eft quod ex со tempore ill i
oiiines intrarunt. g. Вес.
0¿;Vc.contra ptiores partes.Przmi'jm debet excederé me-
ritum j fed gratia: omnes omnium homiuum non execdunt
nientum Cbnltii g.meritum Cbrifti non eft propter gradas
noftrus : prob.maj.mérita (ant propter ptarmia in ratione fi
nis -y fed finis excedit media g. pra:m,ium excedit meritum.
^cfjE".i.d.utramque maj.cxcedit ineritum fub ratione me-,
lit! > con. opus meritorium ablolutè & fecundiim fe
n. utramque та), ¡i i. 'min. opus in ratione merit!
formaliter * reduplicative odinatur ad prxmium j
fed pot ft in fe ¡atendí propter fuam propri am honeftatem,
ííquidem principditer , ut contigit in Chtifto ; qui pri
mario íntendtbat plácete Deo . & opera fua refpiciebat
in eorum propria bonitate , 3¡ fecundarlo ea offerebat ut
nobis impetrar» gratis & temilTioncm peccatorum.Alitet
iefpondet Scocus.nobis ifta fufficiat.
Obiic. 1. mcritum cbrifti fuit finitum , per nos , peccata
vero infinita: gr.ivit. tis ; g. Chriftus non potuit mereri
nobis remiflionein ¡ e:cato:um.
Reffi. i. n. ant. quo id i. p. nam ex diftis de peccatis,
eotum gravitas inirinfec i eft finita abfolutè ¡oquendo.
Це/р. г. п. conf. пат Ii peteati infinitas uienfuratur ex
drgmtate infinita Dei orbuli ; „ita medium Çhrifti dicitur
infinitum ex dig íitate peifome in Cluifto operante utra-
que autem infinitas eft cxirinfeea , ut diftum eft.
Obiic, con. f.p. de apertione cœli > nam " Cliriftus me
ruit gratiam & gloriam patriarchis juftificatis & falvatis t
ante ejus adventum , anticipate potuit etiam mereri pro
iildem. apertionem Cœli & iiitroductjonem ; fed neutium
R 4
394 "Ot mérito & fatisfaä.Cbriß. DityAX.
meruit amicip.ite. g. пес illai gratia?. Prob. maj. non
enim eft _po:ior ratio de anticipatione meteedis quoad
gratiam quam qiond gloriam ; fed fi gratia d ita eft Hits
ex mefitis Cht ifli nnndum exiftentibus Sc data ett antici
pate , g. Sc gloria > vel neutram meruit.
n.uttamque m.ij. & dilpariraseft, quia ex pafto !
inq it Scoiut .üiqua p rs prxraii potuic dari anticipate
ad meriti exhibirionem 5 fed non uldmum & funimura
pr.x.< ium qualis e(i poílcAio glotis. Ceneraliter verum eß
quod fummum Уопит ad quod erdinatur meritum nen debit
tonjerri ante exbibitum completum : meritum fummum
lbiiV ^onum ad quad erdinatur meritum ch'ifli rifptU»
glb torum pro qutius me Hit tß ingrefflu скит in paradifum ; if
Ule non dabatur aSuatiter ante pafiionem exbibitam t licet
pro peßione pravtfa remitteretur ejfenfa çr demurgratia il!is
PP. trtdentihuspafiontm ixhiùtndam @-c.

Q.UiESTIO 4U.
An Chrißus meruerît grattat» primts fareotiíuh
ante laffum & Angelis .t
GRath quam diximus d.itam bomimbus eft gratia te-
parationis > feu redemptionis & fie non adeo mirun
quod data fuerit ex mérito redemptionis Chrifti prxvifoi
& qnidem ex mérito paflîonis ¡ fed С hriftus поп erat ven-
turusAdamo 11 n piteante, ¡ta пес illa gratia dari po-
tuit intuitu meritorum ejus ut fúturorum & prxviforum
& ita eft de Angelí s , & quidem à fortioii ; nam qui cec
ear um nihil babuerunt de redemptioae,
С О N С L U S I О/
Ctírifm meruit g'aitam ^Angelis & primii parentibus. Eft
latis communis i in ea divifi funt Scotiihe tecertiores.
Negat-.vam tenet Card, de Laurea alHrrnantem putat Ma-
flrius probabiliorem.
ПИ. trob. i. cx Scoto , nam со ipfo quod docet Cbriftum
**'*' fuifle pra:vifum & prxdeltinatum prxcisè & independen-
ter à prarvifione peçcati, ut eilet caput uttiufque Ecceftx
militan'is & triumphantis , & denique omnis cteatura:
fauoaaJis efficience! indicat euro peí u-.er.ita Lua przvüä
T)( mérito & fattsfaft.Chr'tfi. Т>Щ. !%.}9$
inftuxiflb ómnibus vitam fpiriiualem gratia: & aliorum
<)oiioruin. UnJecondndit Vulpes ex Scoto Chriftum vel
hominem ajfumptum fuifle frimarte à verbe bypeflaticè er effet
per moàum capitis glerißeator ^Angtlerum & ho innm.
Preb.r.ex feript. de Ai gelis ae de hominibus inquo-ß<jp.
antique ftatuverifi. ;.n poflunt ift.i. N'mo venit ad pattern л.
nifi per me : (с. nulla datur gratia sifi per -me. Item £■»•».
propofttit rtßaurare emui¿ in Chrißo , qua in calls & qua in £e',4-
terra funt , g. influit per mérita iu i in utramque Eccle- tt"',»
Ihm , fc. terclttem Sc cccleftem.
Pro», j. ex PP. nam , inquii CyrilUis. YcrChrilfum tmnis /. j;
fruclißcatio fpirttuatu tum in Janäis yiugtlis , tum in nobis IIa,
ipfts mfita eil. Et alibi. Verax efl loar.nes d'uens quoi expU'*9, di t
nitudine t\us er: nes aeeepimus > Chrißi enim efi parti- ^riätft
eeps univerCa vifibilis ry i'vijibilis creatura, Angélique >
£7 lÂrcangeli non aliâ rations f^ncli funt ptattrquttsn -
per ßliim Christum. Et eodern fenfu exp'.icat eundem lo
cum S. Thomas. Item Fulgentius. Km alio , virtus Dei » 1 (
par-em .Angelcrum àruinapoiuil eußedire, tliji illa qu*z Jap. ¿f¿j"j¿
f'-.m horninem poß rainam , po'uit reparare, . . . una tß in utro-
que eptrata , in hoc j ut refrrferft, tn illo ne сäderet g.
и nfque meruit , fc, Angeils Sí à fortiori piimis parentibus, .
gratiam f.mitatis > Se homfnibus lapfis grati.im medicinalem
et reparations. Et L.iur. Juftin. De Mar'a dicit quèd ex -
A: gílis fuper q ioí ' X lt.n.1 eft. nemo i Ii invidebat , fru- fir *
£fui quippe ventéis eyus tetam illam ck'uaum repitiera! Jan- "ßu&f"'
(¡¡late.
Pieb. 4. quia ex multorum fenfu Ang^lis in ftatu vis
revelntu . eft ivyiteriiim incarnationis , Sc iüud credide-
lunt & per banc fidem n cruetunt . g. ex mérito (Thrift! ,
p.irticipaverunt ; ad quid en'm hic faiflet revclatus eis nifi •
ut cretier nt & veneratemur pt fomem onimum donorum
fgor.i'ii"? Sirut ècontra Lucifer & Angel i ejus ex invidi.i
■in cundein peccarum; quo fenfu dicitut , fuijfe homicida i
j5¿ .initio.
Proln r. non implicit nee eft inconveniens qoôd Clirí»<
fttu in er orones с. с tu г. « , & maxime inet rationales i
fjierit primus priviG s & ptatdeftinnus aniequam praede-.
ftmau lint Angell mi Adam , nee jiirelectjt &:quidem,'
y*.rde!h.arus id omnem gratiam & g.ori m ( quoad fub- -
Kantiam J q, aro de fi£lo habet & m vmc- jtrdignitatMti t
capitis , л primogeniti omnis creatura^ g. its.r'.ftum eftè -
-dieendnm e:t i ant patfi , tumexdíctis de motivejncat-
£i.«ti'on>s ,quod >fc. decreta fuit indepe; denter à previ- v
Йене pcccflii- ¿ ,«ищ .дид*: nuUtim poteft „йен» jotonvíptf
396 De mérito &fattsfaft. Chrifli. D,sf.1X,
niens vel impli-antia j prob. conf. hoc enim facit ad majo
rem glomm Chritti; g. id ira factum elle dicendum eft
juxra ifími in glorißcando Chrißum male (xetdert ула*п dfi
ctre.
Prob, autem 1. p. nam e.idem & adhuc majoi ratio eft
de gratia faniraris in Adamo quam in Angelis > g. С iIiis i
meri.it gratiam qiia donati funt, in & tili earn quam
babuit anre peccatum. Quod confiimatur ; quia ChrHtui
fuir pisvifiis Je prxdeftinatui ante ptzvifipaem рессли i
Adx. g. ôVc.
Ohiic i.Parabolam de Paftorequi 9 9.oves in deferto reli
quat ut p rditam quxrerer.nam per^.intelliguntut Angelii
ex РГ. p r perditam . homo , per paJloreni Chrilhis g. hic
nihil meruit Angdis. пес Adamy innocent!. 1, Apoft. dicit
quodçMl fanííificat fanElißtanlur funt tx u*w omnes , fc.
' ex uno Ad.irao defeendentes ; & ideo Chriilus nos vocat
frates , dicens , nuntiauo ritmen luum frarribuj meis. g. fofi
nomine« ab Adamo defeendentes haben: »ratiam ex me
ntis Chri'ti ; non autem Angelus пес ipfe Adam.
\tif.~n. conf. Sc quidem 1. quoad parabolani gratis
explicatur de Ángeüs ¡ quomodo enim paradifus in quo
rcl'nquuntur potefc dicidefertum ! i.Demus hoc dici de ■
Angelis ; hoc faci"t pro nobis ; nam fi funt ele eodem
ovili ejufdem paftoris à quo aberravir ovis illa; g.una
erat ab initio tptiut ovili» gratia & cura paftoris , Sc /üb- .
jeiftio eentuni ovium , & , ut dicebamus , ex S. Fulgent. ,
per chriltum illa: jj.ftererunt & in toto relicta; funtj Gcut,
per illum_qua:fita eft errans 8c reportara in ovile. Ad A-
prifti autem dico > ille unus ex quo funt omnet > eft Deus
creator ex quo funt Angelí Sc honjines & ipfe Chriltus.
Item vultquàd omnes homines quos Chriftus fandificat
funt ab eodem Adamo ejufdem natura: & fratres i fed non
excludit alios , пес ipfum Adamum quem non ncgabuut
adverfarii ex meritis ejus redemprnm ; nee etiam alios qui .
aliter paniciparunt de mentis ejus ; ut Angeli quiquc , non
iùnt fritres fecundùm carnem.
Inß. numquamdicit ftript.AngelOs elle dealbaros in /ля-,
£uine vjni , feu , redempri , fed hoc dicendum eflèt G pec
ejus mérita recepiflèm gratiam fanñificantem. g. non re-
cejierunt. '
XffjS. n. min. nam id dicitur de folis Ulis qui juftificati
font ex meritis Chrifli paflibilis & patientis feu pafiuri 1
«tuales non func Angeli nec primi parentes ante lap-
>^. j.. Ci«tiAiisnen meiiiitnifiptoilljj qui cum mort
De mérito &fatisfaiï. Chrlflî.Bîfp. IX. 397
tui; fed Angelí non erant mortui , g. &c. Ptob. maj. ex
Apoft./1 units pro omnibus mat iuus cft ? g. omîtes mortui funt , eo'
alioqui argumentum ejns non v ilçret. Г.ЧК.1
j^îffp. d. maj. non meruit per mortem fuam , con. abfo-
liitè & indcp:ndenr.er à paflione n. maj. & conf. prob, non
ením dicimus Chtüftum meruifí'e Angelisper mérita raífio-
nis 1 fed per alia indepcndenter à morte fe. pet actus cha-
ritatis &c.
Oliiic r. Angeli non babuetunt gloriam ex meritis Cbri-
fti , g. nec gratiam. am. patet. Nara patriarchs non intra-
runt in Cœlum ante confumroítionem paffionurn & meri-
toruni Chrilti .- utfatemur ; plob. conf. nam fi non habue-
ruiit glor'um ex meritis Chrifti ; g. multó minus gratiam
quœjefl difpofi io ad gloriam.
Rc/f.n. ant. & conf. prob, nam Patriarchat non pote,
rant intrate in glotiam anticipate ad exbibitionem menti,
quia demeriierunt excluGenem ab ea , & fibi claiiferanc
Caelum per peccatum ; non autem Angeli ; ideó pro illis
non valet ratio Scoti , qui per ilium dil'curfum non inten- •
dit abfolntè negare quin poífit dan' fummtim pratmium
anticipate , fed tantùm date ratione.n cur Deus anticipait-.»
voluit premium quoad accidéntale, & praparatorium ,
ut eft gratia ,& noluit anticipate illud quoad eflcntiale &
fummam.de poflibili non- curat > fed quid de fafto acci-
derit circa homines illos fanftos qui preeceflerum Chiîfti
mortem >& datrationem fafti. .
Obiic. } . SS. PP. decent Chriftum non efi'e mortuum pro
Angclis , ut Auguitinus , & illos non fuifiè redemptos î
uc Grcgorius , & folis hominibus datam eile paiTionem j..
ut Bernardus fed Chtiftus non meruit pro illis pío quibus
non eft movtuus. g. &c
■ЦеГр, à. min. non meruit redemptfonem nifi per paffio-
nem , con. alias gratias ; n. min. & conf. nam Angelí boni i
non egebant redemptione , quia non incurretant fervim-
tem peccati , fed alias acceperunt gratias , & hoc per opera- i
independencia^ paifione , _ut lunt accus interioies virtu.-
cum. .
Intl. adhuc diceretur redemptor Angelorum. proptci t
gratias prarfervaiivas à fervitute ; led SS. PP. negant abfo-
iiitè Angelos fuifle tedemptoss g. _.&-negant quod iff 5a ,
merueiit tales gratias s prob. màj. iwm licet beata, i
Vitgo non habuerit peccatum originalcnee aftuale ,'ad- '
buc dicitur redempia , ob gratias prafttvativai i -g. Cc idl .!
dicetetur de An&elis *fi. pet ilium BabuiiTenc tales £í¡fcv-
tiáUé i- .. . : ..-.-*.' . - '• • *
R 6 -
$9% Dt тегко'Ф fatisfaiï .Chrifií. Dt/p. IX.
Це1р. n. rriaj. &conf. prob. 3t difparitas eft quia В. V.
peccjrcr.it in Adam , & ab eo comraxerat debitum inci-
Oendi in fcrvitutem Шага , non autcm Angelii
Ж<#. i. d. maj. tedemptor large , & impropriè , con.
propriè , n. ma>. Rcconf. & idc<n dice ad pfob. nam in-
quit Auguli. mllus redimitu , propriè , qui fubpeccat» non
firvit. Sic В- V. minus propriè oidturtedempta quam c.t-
teri qui coneipiuntur in peccaro ; & muí ó minus Angelí ,
qui nequidem debuerúnt incurrcre talem fervitutfm.
Obüc con. г.р. fiAdm ante lapfum habuiflet gr.1ti.1m .
ex mcritis Ciuifti debuiflet illnm cogtiofcere., & fie ipfi
»eyelari jfedconf.eft f dfum , & fine fundamento dicere-
tur g. &c.
H¿f¡>- п. maj. nam fufficit quod Deuscùm creavít Adam .
ptxvidebu Chrirti merita.independrntia à redemptioDe te..
à fieccato . & intuitu eorura potujt díte ítl»m.grati >П1
pnmam. Prxterea potur eid^m IWcfatl futura inrarnaiio ,
lícut & alia mylteti.i quorum cognitio intuía eft illi ; non- ,
cm'm minùsliot decebat (latum ejus quam relique.

QU Л. S T I О VI I..
An Çhrifttts meruerit Angelis & hnmmibus fr*~:
Aejllnationem feu elsctionim aigloriam.

HiEç.etiamqua:ftio fupponit decrctum incainationis io-


depçndentet à praîvilîoi.e peccati j & prarterea < prx-.
4ekinationem , feu ekaionem auernam ad glomm eat ;
pr,rvifis meulig ,il quibus Chrifti. De quo diximus tract, i.
quod rclegcre juvab.taja bujus diitjculutis iriteUtgeiKiaio .
Si (Clbtutiwiem.
CO NC LUS I öi
P1{obabilias ф Ch>i?4m тегИ'Д* ¿Anglts & himinikf- .
fruitfinaiitrum ai glmitra.
Prob, ex Scoto cit. fupra de motivo inc.irnationis. Nam
í Chtiftus praídeftinatus eft propter fe primario & inde-
pendenter à pr^vitiOhie peccati i'.itatetijm mérita ejus iu-
4epenter à decreto íet^mftionis cWncarnauoaií paflibilis
t^uciuntpra;yjd«.jí & ifô ред щ^еда fwdcftioWHÜ
Be mérito & failsfáü.Chriftl. T)'fp. JX. i99
alios. Docet<]u.idem , quod smnes PP»< Xr à fortiori (îngu-
Ii 'J pritti> natura erant pradeßinati quam pafsio Chrifli ejjit j£
prAbifa ' vo/uit enlm Deus prim omnts eltcizs heátere gratiam .' • -
0- gloriam qua - pravideyrt tts cafaras. &c. -g. prxdelrina-
tio ad gratiain & gloriam fuit ante prxvifum pecarum>&fic
Cbriltus,ut olarificator.priiU votiruseft à Deo quam ut&.e-
demptor g.merir.rChri(twit glorifie ; ton's & impatribilispo-
tuertinc movere Deum adpradeftinandos homines &Angc-
losajuia in ilioprioti prardeltiriabatur ut caput utrorumque.
Prob, i, ex fcript. addufta in precedent! ; benedixit nos
Deus omnibenediiiionefpirituali in Chr-ißo ficut elegit nos ittfyy-** ■
icfo ante mundi conßitutiorum. . ■» ...Et-, pradeßinavit nos1}'1'
in, adoptionem ftliorv.m Dei per Chriílum fecunittm propafitum «om,it
voluntatis [ил. Xinc\e '\nq\\\t.Çht.y'-çiyX. per quem not benedisit9
ptrhunc eliam elegit. Et infra. Vides quemado nihil fine Cbri-
/?«.■ • . quid eß , nos elegir in ipfo ? -Per fidem in ipfum chri-
ftum hoc prxjare gtfit ; g. per Chrittum ; id eft , ex ejui
mérito pradeftinatifumus.
Canfir. nam Chrjfti prxdiftinatio fuit caiifa e*emplaris
pracdeUinationis лoftrat. g. a ipfe potuit eflé eri.im caufat
meritoria ; non emm eil major ratio dicendi quod ejus
piYr.leitinatio ptîtçeffit ut exemplar cui in hoc ficremei
conformes i quam qrôd ipfe pratccffii in pra:viuone , uc
via & meritum noftrat : prob. ajit. ex Apoft. quos prtießi-
navit conformes fieri imagini chrifli filiifut , utfit ifft-fri- /fJ*
tmgenitus &c. Gloria add't > conformes in puritatevitt made,
hic , & poÇiea in beatitud ine. Et Auguft. eß. etiam fracla-
rifsimum lumenpradeftinationis & gratia ipfe falvate? , ipfe ■ .pr»u.
mediator. . . . appareat in nobis in nißia capite ipfe fans
gratia ipfa eß igitur pradeftinatio fanSorum qua »»***Hv-
Jantlofandorum maxime claruit y g. ficut prAdíHina us eß Ute
tutus M effet caput noßmm ita mu/ti pradeßinati fumus ut
membra e)tts effemw. g. influjnt in i oltram prjedellinatior
n<-m« поят caufa eflkiens , fed ut meritoria & exem>
plaris.
Prob. j. prardeftinati fumus ad gloriara per media qui*
bus earn confequinuir j nam voUtio finis elk caufa medio-
rum , iicum illornm volitions conneftitur i fed non con»
fcqirimur gloriam nifi per merira Chnfti ; g- пес ad earn* ,
elcfti fumus , nifi ex ptatviií» mer ris Chriftbprob. rrm. ^
ex fcript. Коя eñ in alio-aliquo fa/us, пек я1Ш пмгаеп eft ' *'*
detumfub CaUintimoporieatnos Calvos /•#'•'
Canfir. nam , ex diftis , Cnoftiii primus eft oointum
pisdeftinaiorum in idjeis &<lecretás divims ; & utpruba? -
4**w*^A>W04deetewi,«ft- ejus, advswus рЦцЦидп»
400 De mérito & fatisfañ.Chrifii. DiJp.lX.
permifTîo peccati & ejus repor.uio , g. in iUo priori роше-
lunt ctiam pr.tvideri omnia ejus metita indcpendenti.i à
palîione &<otum intuitu eligi homines ¡V Angelos ad gio-
ri.im ¡ g. probabile eft id it i faâuni eflè , quia hoc glii-
riofiiis eft chriüo » ut capiti omnium i cjuod , fc. in ipfo &
pet ipfum > ut hominem » habeant homines £t Angeli gra-
liaift & gloruni. ф
Prob den-.qae. Eodem modo res praeordinat-t funt ab
auerno quo eveniunt in tempore ¡ nam Dei providemia
in 'fui diftojmunt non fallitur ; fed de fafto be in tempore
eleñi om.ifs conicquuntur glori.im per n erita Chriiti.ï.iia
etiam funt pr.cderiinati ad-gloriam i & idem eft de Angc-
J is de quibus probntum elt quod habuerunt primam gra-
tbm , ic alias ex meriiis Chrift.
cbiic. i. ex Scoio. Chnftus pra:deftinatus eft eodern
iuftuiti naturaîquo aliielefti ,fed alii eletli print praddli-
nabantur ad graiiam \1? gloriam quam prȟuiderttur pafsio
Chrifti; ¡. non ruerunt clefti ex meritis Chrifti : led ex
puro Dei beneplácito. Prob. maj. nain feeundùni ordinem
quem pouitin pra:v¡fione Dei, pr.tdeitinauo omnium ,
etiam Chrifti fuit in 3. iigno , & paflio Chrifti in с. in quo
puofdinavi« de remedio peccati , g. 3ío
Defp. п. mai. & ant. prob. Nam potiíts contrarium inten
dit Doftor a diccns. Quod incarnaiio thrift > quoad fubltan—
tiam » non fuit iccafionatiter pravifa , fed ßeut finis , imme
diate videbaiur à Dio ab aterno;ita Cbriflus in natura humana,
citmfttpropjnquiorfini c*teris> priai pradejtinabatur : loquendo.
de hit qu* pr*defii»antur. g. ex Sceio prxdeftinatio Chrifti
ргмссеЯк puedeitinatiouem Angcloruni & homiuum , &
potuit eflè ejuscaufa meritoria.
Obiic.i. ebrilius non potuit mercri prxdeftinationeirh
eleitorum . nili ut praivifus ofFetre Deo metita fuapio..
illis ; fedhoc non. potuitfacere Chrittus ante electionem.
eorum ad glpriam , g. nec earn merevi , maj. patetnam.
cauiapneedit efFectum ; prob. min. nam , ut Chri(lnspra>.
videretur offcrrt mérita tua pro eleétis , debuit prxvidcri
ut eognofcens elcaos , alioqui potuiflVt decipi , & ofterre.
pro teprobis & contra voluncatem Dei » led hoc eft abiui-
dum : g. &c.
T^.n.inin. &prob. ejus, nam ficutin iUo ordine-chri-,
fijispra:yidebatur précisé à paíjibilitate & jmpaflibilitate ;
ira potuit prarvideri ofterens meijta (at pro omnibus crea*
Ums indifferenter & gcneraütet , (¡cut de faâo. , fi pecca-
tum ndn fuiflcr , non fuifl'ent nati ulli.raptobi , utraulà
BM,«rjt , Щ. fie potll¡t ptevidcii cbitött* ш> offerees Dea..
Ve meritо & fat'ufaFt .Christi. Dift.IX- 40 1 1
opera fua. pro omnibus eligcndis. Д patF*-> Mt fic poterac
accrprare ilUin hunc fineir.
A!i vpo!r.:nt obiici quae funt communia opinion* quam .
prpb.ibihorcm diximus de pratdeitinatigne e.4 ptxvifis .
meritis.

QU JE S TIO . V 1 1 1.1
An Chrifius pro omnibus mortuus fit ?
<>м dubitaturde fufficientiameritornm mortis Chrifli,,
-pro redemptions 8c lari£âione omnium peccatorum ,
& omnium hominum ; fed de incentionc. cjuâ mérita día .
obtulit Deo i Patri , an fc. voluerit iincerè per mortem
tu am omnibus prodeüe> & omnes redimcre etiam repro
bos & fine exceprione ulliusindivjdui > quantum crac ex
ft ac volúntate antecedente, 8c conditionna, conditione
fe tenente ex parte f.dvadorum.Ut enim dicamus eum pro ,
omnibus Se fingulis mortuumedé non fufïicit quod fatif-
faitionem 8c prctiumobtulerit de fe fufficiens pro redemp-
tione omnium hominum etiam poflïbîHum , fie enim etiam
dicipoflet redemptor demonum ; quippe finguis ejus fuffi-,
ciens fuifièt etiam pro Ulî» , ut notât janfenius ; fed pro
têt fufficientiam pretii , requititur adhuc intentio offeren-,
tisquâ yolucrjt illud pictium prodefi'c omnibus де.шпе.
excepto.
CON QL US I О-
вHrißtu omnibus meruit redemptiontm , feu , pro omnibus
Grßngulis bominibus mortuus eß. Ell hodie de fide con
tra Calvinum , Bezam , & Janfenium Yprenfem , qui ait, Te ¡;
quod ^iumfí. numquam inferiptis fatetur Chrilium pro omni- t,\. dé
bus , nulle exceptofe dedijfc redemptionem , vclcrucifixutn'fli,£'*t.
Vol mortuum , fed taniùmmodo pro illi¡ <¡uibusmorse\us pro-
fuit (3-е. Et ut ex Bullís confiât , docuit , PeUgianum efe (
dieereChrißumpro omnibus tmnini bominibus mortuum Ф ,6, '
лш fanguinem fudifp. Qua: eil í . propofitio damnata in bu-
jus Epifcopi doftrina., л. d*
Prob. 1. ex Scoto, qui .licet doceat quod Cbriflus non С. «.
meruitquoadcfficacianj nifi eieftis >8cquod omnibusqui 6,ÖT •
)?rjm^m gta.ti»a> accjpiuat meiuit, colütionem illiu» » w«.7'
4оа ТУе merke &fatlsfaB.Chriß. Dtjp.VC.
men fatetur quod quoad fufficientiam ir.ctuit omnibus.
Imô aflèrit ex S. Leone fcrm de nativit. cjuod ficut агелш
nullum liberum .eperit i ita liberandis omnibus venit. fc.
eadem eftitotalitat redeniptorum 5i captivorum feu pecca-
* * comm. Et. çùm alia s docuerit Deum vclle omnes homines
falvos fieri t cj'ianmm efi ex parte fui & volúntate fua ante*
cedcntt , pro-auante dedil eis dona nsxturalia, ey leges reSas
ej auxilia fufficicntia ad falutem.
Chriftus fimiliter volúntate fua atuetedente , & ex parte
(ца voluit mortem fuam prodelle omnibus, & fiugulis j
pro quanto omnibus dedit legem Evangelicam quant julfil
prardicari omni creauua: j .& pro omnibus inftiiuit ficta-
-menta &c . . .
Prob. i. ex df fihitione Ecckfi;r.. Nam innocent. Xt in"
err altas propofmones janfeÄ damnât t. prardictam ut
falfdm ,temerariam ey fcandxiof«m > & intellc3.im '»»
fenfn ut Chrifius fro falute dumtaxat ptadrflinriorum rutsuta
fit ; impiam y bUfphemam t conlumcliofam , divin* pietali
derogantes»- г 0 htreticam. Quod confirmavit Al'XVll.
& Coi.c. Trident, docuer.it quod. Et dille f Chriftus) frt
omnibus mortuus e(r, non omnes tamest e\us benefician reii-
pàunt ù*r. Nam (icloqurnsiatis indicat quod ilia pars pro-
j/-*- pofitionis ¡ pro omnibus mortuus , fupponit generaliter pto
*•'!»■ fmgulis omninô-, e iam pro illis e¡u¡ bemficium mortis nm 1
recipiunt ut. funt infideles, & morientes fine baptifrno.
Prob. }. exfetipt. utgratia Dei pro omnibus gufiaret mor-
ИеЛ i '""* 'tCm ' ftmt,'J'fi"n redemptionem pro omnia**.
t.Tim tKB^iJfuAlM P" omnibus mortuus efli g. omnes mortui fun' >
I. & , pro omnibus mortuus efi chrifius ; fed omnes & finguli >
i. Co- nemine dempto ) mortui funt ; ita & pro iifdem mottuus
r/» j. eft Chriftus. Item Deus pro omnibus iradidit >7Л»я. Et Joan-
Rom S nes Bionet omnes peccato.es ad fidiiciatn in Cbr ftum:
ejuia ipfe pro¡ itiatio tfi.... non pro nofiris tantum pescaiis ; feé
pre. letius mujidi, g,..ex fc'ipt. Chrittus pro omnibus íí fin-
gui. s mo tuiisfft) nullus era ni ibi excipitür.
Prob. 4 es IT. & quiden: ,ut ¡ib Auguft incipíam. Nefcif
Sin melu.s Jaiiftnius meptem ejus inteliexetit qui dicit nut'
qu m um dixilTíquod Chriftus mortuus eft pro omnibus.
Au S. í'rofpft ejtjí fidelis diicipulus qui in refpenf. ad u-
oh. Л. Vine; ntianas ubj dicit quoq coniravu.'uus ftitd
o: spinalis quoin .Adam omnium h- minum corrupta efi & user-
fijscala natura », ... x>e*i:m y foitns & f-ngulare-remeiisss*
efl/nors fiiii Dei. . . . с/ч - liber à mortis debito, . .pro pecctlt-
tUfu, ty- debi'torVi, ,,4S eft'n. (im *. pttfUr млчг
Pisan яахягат , ^- unaam 1М(К»(й||<|> Л. Опятsu jofi"
De merit* & fatUfatt.Chr'iffi. D'fp.lV, 405 _
in vertíate fitp ptatn. reffi omnes d'uuntur redrmpti ; & ta- Qb.i*
met non omnes л captivitale funt eiuti redemptions haud du
bio apui Utos-ем • . . • eu}us mors non impenfi eß humano ge
ne i ut ad tedemptionem ejus y etiam qui regenerandi non
erant reilinentes , fed tut quod per unum cxemplum geflum i(2
pro univerßs > perßngulare facramentum ctlebrareiur in ßngu-
Its poculi:m quippe immortalitatis quod conjetlum de inßrmi-
tate пора , & vi'tute divina habet quidetn in fe ut omnibus
proßt , fedß non bibitur non medetut.
Objectio autem quam bic impugiiat erat цяшЛ Ckrißtu
non pro omnium b'.minum falute & redemptions paffes est<
Et in ob. 1. impugnar .-i!i.;m propoiiiioi em qua dicebatar
quod Deus nolit omnes falvare etiam ß omnes falvari velint.
¡¿ de mente Profprri , Atigultinus teuft r Chtiitum pro
omnibus mottuum 5c Deum vcllc omnes falvare. Et ipfe
Auguftinus ab eo cijrè multis in Ions hoc docet ut luirum
fit qua fronte ejus dodrinam janfenius diflímulavlt ¡ ut
cum dicit. ludicabit orbem terrarun» in aquilate > addit ,рГ99*
non partem, quia non partem emit i totum judicare habet
quia pro totopretium dedit. Quidclarius > Item turn judica- * •fir*
bit impíos inducit cum dicentem. Ecce Deum hominem in '
?uem credere noluißis > videte vulnera qua inßixißts, vidett
atus quod pupugifiis t quoniam per vos ¿7" propter vos apertum*
tß& tarnen inirate noluißis. Item, omnes mortui pint in
peccatis ¡nemine prorfus exeeptttßive in ozhinalibus jßvetliam
volúntate additis ■&pro omnibus merfuis vivus mortuus eß .
unus quid ad hoedixerit Janfen. vidcplures alios forma-
liflimcrs textus ejufdem Aug iiiini apud Cardi... de Lau- v" '
rea. j ie>
Item ex aliis. Nam , inqait Naziin. Chrtfli ftrpefiiuui ' .
per quae omnes reformatiftimus nullopenitùs excepto qui eidem n , j ,
lAiamo parlicipavimus &c. Et Chrjrfoft. Chrißus quemlibet QrAv
hominum tanta charitate compteélitur quanta orbem univer- îf.
fur». Jlao circa facrificium quidem ipfum pro tota natu *G*L
oblatumfuerau Qui autem ufumfacrißtii percipiunl funt folicsZt
credentes Qrc, g. . Chriitus facrificium ciucis.pro o i nibus,
etiam pro non credéntibus obtulit, qiamvis foiii ciedca-
tibus profit. Idem eil de aliis.
Prob. ç. ratione. Nam 1. fi ptoaliquibus noluiflèt mori ,
non juberemur- credere , am temeré crederemiis & diccre-
mus , <\uoApropter nos homines pafus (y ftpultus eß. N im fi
hsc fecit pro folis eleftis quis audeat Dtarfumere le eile
eleäum ? 1. Cum tantus fit numerus reptoborum pauci
de feauderent hoc dicete ; vd cum Aportólo. Qui dilexit Ç*l- »i
ли С tradidil femflipfura pro mi. 3. Quia pío omnibus
4<H De mérito &fatisfaEh. Cbrtffî. Difp. IX:
Ctiebat falutem i:i cruce damans /но. Et ut ait Auguft.
i ipfos , tortores i ipfe lîtiebat j ,at Uli acetum dederuit.,.
Uli inlerficiebant , Uli repeliebant i ego eis f.tiebam ; fcîpfoe-
ЛгсЬг. peIfidi(îiaioj judios & p; rrfitiflimos boites. Et proilüs
oj.ib.it. Pater ¡grtofcc Ulis. its. Leo. Tunta eft bcnhéá mfri
redcmpto; is. Vi eúam vos , ]udai pojjetis conpequi veniam ,
ß pan iciäeäem maliiiam relinquaiis Idem dicit de Jticb.4.
Quia ft liceret dtibitare de intention? pro omnibus fatis-
faciendi, liceret etiam dubit.ite de fuiEciemia fatisfadionisj
fed hoc eft hatretknm & impium. g. & illud ; prob. maj,
non magis licet dtibitare de univerfalitatc charitatis Cbri-
Ш quioi de fiifficientU meritorum ejus ; fed dubitatio Je
imenfionc moriendi pro omnibus intert dubitationem de
cbatitatis univerfilitate. g. &c.
t. faiisfaflio Chtifti erat fufficiens pro omnibus millo
dempto ; g. & potnit velle uc ptodefiet omnibus ; fie enim
commendatur magis chantas ejus i &è contra fi aliquos
cxccpiflct minuerctur opinio , ve! de charitatis magnitud»-
ne, faltcm extenfiva , vel de vlorc íatisf"a£tionis. Cur
enim eam noluilTct omnibus, ptodefie fi fufficiens erat !
6. Quia non adeù rationabiluer pollerín judicio im
probare reprobis , & eos objurgate , comparative ad ele-
tíos , fi tili ruiflent negleâi ¡o reden ptione SíomifTi; ha-
bcrent enim banc excufacionem , fe. quia non егаш re-
dempti.
Matt. Obiic. i. ex fcrip.t.-fapguii Chtifti dicitur efFufus non pre
20. omnibus ) fed pro muftis. E" de ipfo prajdicebat Ifaïas
1ft 'я quôd )ußißcabil ytßut fervùs mius mutlos. Et quod fícc*if4
Matt, multorum tulit. Et vtnitfilius hominis. . . dare animant fnam
ao- p omultis. Et non pro mundo rogt , fed pro his quoi dedißi
lö.io- mihi t quia luifunt. Item pro his qui credilu ifunt. g.nOB
pro omnibus , fed pro fobs eleâts mortuus eft.
Ron-St Це$. a. ant. I. quia ilia mnltitudo genet, lis & indeter-
minata ponitur pro univetfalitate , & nullum txcludit»
ut patet m aliis loci's ferip. ut cfim dicit Apoilolus / unins
déliât multi mortui funt i multo magis gratia unius chrißi in
piltres abundzvit. Vox multi ponitur ibi pro omnibus &
fingulis. Omnes enim mortui funt in Adam. g. & vox ia
flutes ponitur etiam pro omnibus & omnes redempti funt.
Igitur ab ilia multitudine nullus cxcludnur. г. cùm dicit
run pro mundo rigo ; fignificat quod ea qua: tunc fpecia-
liter petcbat à patre pevtinebant d Apoftolos & eos qai
ctedituri étant ; non ad «mti'í i пес enim omnia omnibus
conveniunt ; lïçut tmnia membra itrforis non eundem авипг
hlf/ent.
Be mérito &fadsfaft. Chrifti. Difp.IX. 4oy-.
OiiiV. г. ex PP. CX Atlguft. Chriflui propitiator efl peccato- Jt.'ri,
rum y non tanlúm noflrorum , fed totitis m&ndi propter trili'Vit*
atm qmd eß per totum mundttm : per trkicum mtelligit ele- ^P«
étGS j & alibi dicic quoi non périt unus ex Ulis pro efnibus~l0Zm
mi'tuuseß chrißus g. non mortuus eftpto omnibus.
Heft. п. conf» nam Auguft. lo.quiiur de intencione fpe-
ciali quam Chriftus hsbuit pro difcipuKs & electis ; ficut
& Deus fpe.ciali efieitu 'vult eorum f.ilutem , pr.-tter vo-
litionem genitalem quâ vult falutem omnium:& de talibus
non petibit quifquam quia funt pofitnè & fpeciaUter elefli
& redëptnquod pacet ex eodem Aitg.rcribentc.F^i-^iH««/-
quiftue cùm vivir tit vivat , currat > ut ejus ptetiofofan¿uine i *o
redimalur ne ciim non fittrit invendus inr.umero redem^torumi^mC
in numero rnancat perdhorum, Sc.Jomnes Chriftus rfdemit ¿
fed ut fit emVax redemptio > de', et qiifque: currere , &
applicare fibi redemptionem , cujus d-fectu non repeùetur2, (0л
redemptusnifi ex parte Chriftiyiwj/' fanguis chrifti ) da- rmt.
1u¡ eßpro te tfino/ueris non datuseßpro te : ait Beda. fi5»
Oaiic.t. non aaines percipiunt fructum mortis Chrifti.
g. .иол eft morcuus pto omnibus i ant. patet, quia non
omnesfalvantur , neccreduntj nec ullum factamentum.
tecipiunt , ut pueri morientes in meio piob. conf. nam
vel illa voluntas Chrifti ofFerentis mortem fuam & vo-
lentis earn omnibus .prodefle frultr.irerur ; qupd effet ¡11) '
indecorum, vel diierctur quod id fincerè non voluiu
g. Sec.
T{e/p. n.conf. & ant. prob; quoad utramque partem ;
nam voluntas Chrifti generalis &; fincera fui' folvere pr«-
tium redemptionis pro omnibus > & par. re omnibus media
flifrlcientia ad efïèctum reden ptionis ; cum defiderio fin-,
cero quantum eft ex fe ut fii gulis applicatertur & pro-
deftént ¡ non autem abfolutè voluit ut independentet ab- •
eorum, vel aliarum caufatum concurfu prodeflent ; ík'fic
patet quod пес fruftta , nec fiitc obtuht mortem pro ill fs
qui culpa fua > vej aliena non recipiunt fruítum ejus.
Obiic. 4. cti n dicitur Chriftum 'nortuuin -eflè & fuísft*,
eiffe pro omnibus 1 hoc imelligitur vel quoad fuffiiien-
tiam i faiisfañionis , vel quoad deftin.itionem pofitivani
mortis pro omnibus fine exceptione ; fed neutrum dici
Pofft. g. &c. Prob. min. non-i. quia hoc fenfit tarn pro
demonibus diceretut mortuus quam pro aliis ; mors enim
&-fatisui¿tio fuill'et íuÍTicíens ram "pro demonibus , quanv '
honiinibus. Non г alioqui vel de fafto prodfflet ounibus;
Yel intentio Chrifti ftuftraretuf. g. &c.
1{ffp< n. min. quoad t, p. & d. piob. ejusiprodeflet от.»
40(í Dt mérito & fatisfaiï. Chrifti. Difp. Vf.
nibus qui veüejir earn fibi applicari j &' quantum eft r*
wtentinnc■ Offerenti» , con. de facta , & quantum cd ei
parte illoium qtiibus non appli- aiur , nec prod ft ; n. antÉ
nm , ut illa inten io non fit irultr.i » fufficit quod ex parte
fua Chriftu* txtaibueiii ¿V folvetit de facto pr.xt'nim re
demptions qued fibj onmes pedum applicare. Alioqui
fVuftra dicrreiui "оелге pcccaroies cjui non convenuntur ;
Ufr poflet D'i s dicere. Vocavi f.mf.h : tota du txpudi
wankt тел* ас. te* и um »oh crtdtntim с? с.
Conftat ig tur Ch ilium ex fincera voluntrte obrulifl'e
moitcm fu m Deo p.itri pro redeuptlone & falute om
nium cv lîngulorum hoir.inum , 5c mortem ac meiita ejus
ad hoc fufficieriii fui'fle ; if media qua; per тонет 4c
Merita prxpar vit poiu llf & pollo omnibus prodeflé peí
aiiquam app'.ic t onem ab ipfo Dcopraivifani & praferip-
tlm lecundùm varios flatus in qnibus extiteruni homines
ab invti« mundi ufque ad prsíens , it caillent uiejue ia
вост.

Q.U£STIO IX.
Quoits & quanta fuerit fatisfxBto Chtifii /«
redemftione t otitis generis humant » л»
fuerit de rigore jufiitu }
HMc controverfb famofa ell inter Onbodoxos Theoto-
gas; fed ni fallor, multùm habet de nemine ; nan
■uihùm pende t ex fenfu nominis jußhia rijtrtfa. & pr*
pria.-
Ciiiantùm ad valorem pritii & fatisfaâionis , convt-
niunt omnes eam fulfie fufficientiiTîmam , imô & copio-
fair, & fuperabundantem ; quod confiai ex dictis fuptai
euôd lufticcient mérita jClitifti , quamvis entitativè & jn*
tenfivè finita , pro omnibus etiam poffibililms peccatori-
bus ; fed diffirulc.is eft an dici poiTît fuflficiens ex rigorc
jtiftitir , ita ut Deiu Pater , feu Trini'tas , illam non poller
non acceptare > & illa non contencari ( ut ita locjuai 1
fine injuria tam Chrifti quam hominum.
Pi'rró fjiisfañioVdefcribitur > r'dditio voluntaria лаш-
vaUntis aiiàt indebiti?'pH aquwalenti. Dicitur i,redditlet
aeu jutera donatio , qui a fit prop tu damnum pratteiituaa
Be merke &f*rhfa&. Chr'ßi, DïffJX. 407.
quod refarciri dcb: M. voluntaria^ quia fatisfidio involun
taria , ut pxn л daroiatotum , cil potjùs faiifpujiio quai»
fttisfadii }. nqulv ileitis : quia reddit conipcniaiionen»
•quâiern ; 4. alias indebiti; quia id quod d.uur non eft
debitum ccedltori alio titulo. Undo
Ad pçtfecbm fuistathoocat » reqntur ri ut fit ad alte-
ttim , fc. ad petfo ïam dilbnct .m tealiter à latisfacicnte ;
ficut enim nemo propriè eft fibi debitor ; к» пес p opriè
fibi fi.isfacit ; & quia juftjtb pt ptiè eft v irus ad...i rum.
г. ut fiat abeo quioftèndit > vel dit' ni u,ui ex piÛo de
bet faci'sfàctre pro debitore. }. ut fitisrai'.io ex natui a fua
fc abfqùe gratia creditor s dtbeat acceptait , & ut de fe
fit inih 'eticè aiqjivalvns dt'b'to > vcl ofFenf.t. 4. ut fut
cv bonis propriis dcbitoris » non autem reditoiis. 5 ut
fii ex rebus non dcbitis alio titulo ctediiori. 6. non fix
ex bo r's tibi gratuité collatis à cteditore. Haue vix credo
neteil'iri mi ï amexquo ibquid mibi donatum ft , five
gratis 1 live ex debito verè fit meum > de illo poiliim dif-
po iere fie t de alia qu<ic<imqjc re, Y -1 bonis meis » nifi
al'â tntentione d tum mihi fit à donatorc. 7. fed alia con
ditio rigotiofioris juftiti.c dicitur > quod ad juítiti un com-
miitativam inter homines ultra aequalitatem d„ti & accep-
ti , feu debiti > & foluti , feu ablati , & rdtitut. requititut
tranflatio dominii ex parte l'olventis > feu fatisracicntis in
pirtem recipientem , feu in creditorem.
CONCLUSIO
S^tisfatlio Chri/ii fuit copio/ifsima & aClus ver/t']nflili¿ ,
fed non rifprtft. Eltcommuuir > quoad r. p. 8c cont.
Thoin. & plures alios quoad 1.
Prob. i. ex Scoto. Quateuíis docet mérita nequidem 1/.19.S
Chrilti fuifle aeeeptabilia , nee habuiflè valorem nilî ex ас- i». 7.
ceptatione divina. Diet quodßcut ornne aliud ¿Dio > ¡dio -
efl bonum quia à Dco vo:imm non 1 converfo , /ic m'.itum
НЫЛ tamiim bonum trat pro quanta acceptabatur. Et ideó
nieritum, quia acceptatum non nuteni eronverl'o g. ex
Seoto ) poter t D-usfine injuria non accepi are . pera Chti-
fti in fatisfaítioncm pro peccatis hominum 1 пес ad œqii-
valrntiam.
Prob. i. pars ex feript. etpiofa apud tum redemptio. liera
non Jicut deliSum , ita & donum , fc. donam ex.edt deli- gm 5
ftum ; ft tnim nuits dtlitit multi mortui funi ; multo magis Ro,¡.
gratia Dei uniui htminii l. С. in plures abundavit. g. inquit
Theodoretus , gratia; magnificencia fupetat jultiti« de-
408 Demerito &fat'tsfatt, Chrifli. Dîjp. IX-,
• cretllm. Item dicitur )ußißeati gratis per graltam ipfiu: ,
fc. Dii >/vr redtmptionem аил eft in Cbriiio î . qatm prepcfutl
Verts prcpitiationem per (idem in fanguine ipfitts ad efieuftotiem
)ußiti* ipfas , g. ' juftitia 'vera oftenditut in illa reden;*
tione. с
Prob. г. nam > ut patet exdictis , ratione pcrfonae fatis-
facieutis & gratia; & vii tutum ex quibus proficifcebamut
opera Chtiili h bebant fumfnum valorem • iniô & accep-
tabilitatem quantum infinitan) ; f item de congtuo , ut
loquitur Scotus; g. prout ob ipfo f'uerunt nobis applicata
& pto nobis oblata pleniffime > & fuperabundanter fuerunt
fatisfairoria ex juftitia.
Pieb. i.p.'m qua eft controvertía 1. ex fcript. cit. nam ,
ibi Apoft. cum oftenfione juftitia; oftendit etiam gratia:
rnterventuin ex parte Dei. Iußificatt gratis per grai'nm
ЯШ. J ¡pjmi , fc.Dei , gc per redemptiouem qua; eft in Chrifto J.
g. vides graiuitam juftificationem cmn redemptisne qui
** eft aSus juftitis. Item/ic Deus dilexit mundum at filiarte
fuum ttr.igenitum daiet &i\ N.;rh ' ha:c donatio ex patte
Dei eft pmè gratuita , & fine alienati'one ex parte dantis i
& fiíxtotus Chrtltus' remanfit in potcftate Dei ; itemmin-
Rt filius Dei & non émancipants. Ifdem pater diligentfiliuta
fuum Incnc , emnia dedit in mantis e)us j ÍC. gratias & vir-
tut< s qüibus operatus eft ac meruit , & maximè unionem
hypoftatican) quibus fignificantut ejus n erita ; g. tota hic
_ fa istaftio venit aut fund 'tur in gratiis Dei créditons fine
■•"•••» trai.flatione dommii ; nam ipfe Chriftus proteftatnr. Ej»
(Sr pater utium fumas. Et ad pattern »mni» тел tua fu»t
çy tua mta funt.
ïrob. 2. qui 1 in operibus Chrifti défunt conditiones ti-
gorof;e juftitia: commucativx qualis requiritur inter ho
mines Sc de qua loquimur. g. &c Prob. ant. per fingulaj.
t. non videtur ptopriè ad alteram ; qui 1 ex mox diftisi
Chtiftus non erat emancip.uus > nee aliud à pâtre , веб
divifus in bonis , ut patet ex locis fetipt. cit. fed inter pa
ttern Si rtlium non emancipatum non datur juftitia rigo-
rofacommutativn g^ 1. ctiam deficere videtur; naraquôd
Deus acccpict fatis!;a£tionem à filio pro debitas & pro of-
t nût fibi illatis ab hominibus > maxima eft indulgentia >
г cor l unde dicitur fail*: eft pre veils )uftitia , fanBifitatte ¿¡r re-
' demptie > & auidem í Dee , eft hoc beneficium. Dico ,
etique mode , nam etiam ab aliis potuit & poteft fatisfifri
expacio ; utcontingit in fidejufforibtis qui folvunt pro
principa. i drbitore 5. non apparet unde peteretur illa aiqua-
litas r¡gorofa& arivhnictica quam tcnerctur Dens accep
Demerito & fatlsfaft.Chrtfli. DJft.IX.40tt
tace ex natura talium operum ; nam valor co'um maxime
Fundabatur ;in pacto & libera Dci acccptaiione ; nam , üt
diximu< , poteratillam non accept ire pro dcbiris alicnis ,
poterat non fubrogare fiüum , nec ejus opeia in defectum
valoris operum noftrorum. Et hxc fine injuria (hrifli
nec reorum. 4.Deficit,nam Deus h ibéb.it jus Й opera Chri-
íti filii fui ut Dominus univerforum , & rerum omnium
creatarum , nec enim verum eil quod dicunt Tbomiibe
fe. illa opera ratione fuppofiti divini fjiflé propria Chriíto;
ex falfo principio quod aftiones lint fuppoliiorum elicitivè
nam fi illa opera fuiflent elicitivè à Verbo ¡ fuiflent elicita
per intelleflum 5c voKintatem divinan) qua: eft una in cri-
bus perfonis. Jtem à Verbo , uf filio Sc non emancipate ;
eranterjo aliquo quidem modo propria Chrifto , fed non
perfectè ; quia dominium Dei in omnia opera creata nan
poreft alienan > nec eorum fubjectio difpenfari. Hinc fe-
qujtur. r. Non minus deficit j nam fi debes domino cen
tum floreóos titulo fervitii aut cenfusiîon potes p<r eof¡
dem fuisfaccre pro centum quos debebas titulo emptio-
nis aut reltitutionis ; fed opera Chrilii aliis pluribus titu-
lis debebanrur Deo. v. g. gratitudinis , obedientiz &c.
g.pereadem ron poterat fatisficere pro debitis noftris
feclufofavore g. nec de rigore 6. Etiam deficit , nam evi-
dens eft Cbrirtum f.itisfacere non potuiflè nifi ex bonis fibi
collatis a Deo credicore ; frdhatc tatiocoïncidii ferecum
tertia, Hate magis patebunt ex objeflionum folutio-
ne.
Obiiç. i, eon. г. p. ex fcript. соргоГа eß apud Deum rede^p-
tio. Item unius delicio mortui funt multi ¡ multo magis
gratiatDei in gratia hominis untus inplures abundavtt. lern,
hanc propitiationem pcfuit Deus in fanguine e'y.s ad otienftonem
¡ujlttia ejus propter remifiionem i fed hxc non ellent vera
ntfi fatisf.iflioeflétex perfecta jultitia g. &c. Prob. min.
nam r.'dempiio non poll'ct ékicopiofa , nec aliundans > пес
ad oßen/юпет )ußhia , fed mifericordiz. g. &c.
. T\elf. d. min. ex perfecta juiiitia quoad condition's rigo-
ris : con. quoad valorem prctii. n. n.in. & ant. prob, nam
quo-id valorem fuit copiofiilima , &' hinc oftenditui |ufti-
tia > quod fuflficic ad inentem fcripturz. idem dicendum
adauioritates patrum qux congerunr adverfarii.
Infi, jultitia rigorofa nihil aliud requirit quam zquiva-
lentiam foluti cum debito > aut cum abl-ito, aut rep.ua-
tionit cum offenfa , fed in redemptionecopiofa> qualis eft
ifta > eft xquivalentia , imó 4 pluris valentía foluti ; g.
&c. Prob. maj. non potclt elle major rigor' juOitiz quàm
r
4iö De mérito & fatísfá3.Chrífli.D':f{¡. TX.
cum tanta eft farlsfaftio ut creditor non poflît plus exigent;
îed Dein non potelt exígete ampliorem fatisfactionem
quam ad aquivalcntiam debi t¡ vel ofïènfa:. g. &c.
Цеф- n. «trunque maj. nam in ifГо ptartio (olutionis , U
ut creditor tencatur illud accept te requi'tuntur difta: сой.
ditionci qt^e cette deficiunt la pailîc.ne & opetibus Chri-
ftj.
Uc .mtcmh.ïc & fimiliameliùs capiantur. Nota : quod
fatijf.ictio , -día diciru* /чфвл > qua: tedd'ttotuni debitum
abfolutè " aBa impirftCla , quaî ceddit tantùro partem de-
biti , quâ contenais creditor rernitrh fliaffl partem. Kur-
fus perfide- fubdividitur in earn qnâ tedditur toriim Vel
stq ivalensqi oniodocumqucfc. centum pro centum , &
âicitur CaùifiUU condigna feu ad xquaïitatem & allam
ara: pr.t er condignitateiri j fervat alias conditiones pra
cticas quas non lubet repctere> & hic fola vocitur<f>
rrgtrejuftitU & i;riâe fun pta; & haue negimus intervenirte
in meritis Chtiftï к redemptione & admittimus condig-
mm.
Otite, г. mérita chrifti erant altiorts ordinis & dignita
tis quam in ull.tcreatun; g. fumcieb.mt in toa) rigore
jurritix ; prob. coiîf. nam Ci mérita hominum & Angcio-
rum funt de condigno , ëc c.s debetut premium ex julïitia,
g. à fortiori , merjta Chrifti excellant fuper omnem con-
«fignitatem & rigorem jriftittx.
"i\¿f¡> n. i. eonf. & d. i. quantum eft ex digmtate & va-
lote op. ruin ruione operantes & ex pacTo > con. quoad
COnditionCS jurtitia; rigorosa: í n. conf. nam in Chrifto
deeft quod fatisfadtio & memum non fit ad altenun , ne-
que ex rebus alias indebiti; , ■ nec independens à gratia
créditons Sic.
lift, in mertis humanis , tota dígnitas & valor funda-
tur in gratia 8c icccptatione extrinfeca divina i in Ghrifto
autfra dignitat & valor funt intrinfeca & ex natura rei i
g. hxc mérita funt veré derigpre juftitiat; prob. ant. va
lor mérito um Chi iíii petituc ex fuppofito Vetbi , cujus
opera non pollùirrnon elle grata & accepta, g. 8cc.
7(f$. n. i. nu. & d. i. ex fuppofito Verbi exirinfecè &
denominative j ton. imttuKcè Se clicitivè n.ant. nam,
utfœpe d ximuj opera Chrifti f tisfaftoria & meritoria
funt elicttivè ab humanitäre & gr:tiisejus à quibus furaunt
valorem intrinfecum : ut fœpe dictum eft > à perfona au-
tem Verbi fumunt d gnitatem exttinfecam tatione cujus
ex quadam cong uitate ( ut loquitur Scotus ) opera illa
acceptantur à Deo in plenifli uam íatisfactionem. Fraeter-
quam
De mertro & pttisfaB. Cbrlflt. Dîjf.lX. 4т it
quam quod unio ill i naturx cum Vctbo erant fumma gra
in Dei , & per confequens ilia dcvatio & dignitas extrin-
ftca meriiorum.
Obiie. 3. fi quid impedit« rigotem juftitix in his mrritis
mлlime donatio ¿tatuita unionis & auxihorum quibus
dighificantut ; fed hxc non impedit. g. &c. Maj. ptetex
• fundamentis noftns; prob. min. quod h.ec principia libe-
lalitet donata finí Chriflo adhuc funt illi ftoptia pe ve
tara ttanflationem Síproprictatem dominii ¡ nam pet do-
nationem vetara & liberalem , transfertur dominium c i
donatx in donatatium > g. non impedu quin fatisfadio
Chrifii fit ex prop; lis & adaiteium вес.
î^/f . 1. n. min.& d.ant prob. in humanis transfertur do
minium Si proprietas tei don.ua: con. intct Deum & ho
mines ; n. ant. nam dominium Dei ahfolutum in omnia
entia cteata eft inalienabile & intrinsfetibile.
JÇrff. п. conf. nam quando do latatiui non habet unde
fatisfaciat & folvat debitum mfi ex bonis fibi à cteditote
donatis ¡quantuincumque trii s eratur dominium tei do
nata: in donatatium ; adhuc folutio pendet ex gratia do
nnions & non eft dc tigote juftitid etiam in humanis •
fed tantùin quando donatatius h, beret aliunde unde fol-
vetet debitum.
cbiic, ц. fuppofito paño & acceptatione divina op-rum
Chrifti non poílrt Deus finein|uftitia puniré homines > g.
fatisf. ctio eft de rigote juftitix : prol». conf. nam fatisf.v*
flio diciturtigorofa quando creditor non poteft поп сrte
contentus fine injuftitia. —
T(tß>. п. conf. Sí d. ant. ptob. fi non poteft non eftè coit-
tentus ex natura folutionis prscila omni gratia > pactions
& acceptatione: con. fi hoc veniat ex fuppofica gratuita
paâione & acceptatione . п. ant. nam ticut pntetat Deu«
non pacifci , nee acccptate iilaopeta Clirifti in folutionem
ofP-nfx aliorum ¿ ita fempet farufaâio fundaiut in gratia
cteditoris.
Vid s » nos nihil derogare plenitudini &• infinita ti metl-
torum Se C.msfationis Chrilti , quia concedimiis tottim va
lorem quem ibicognofeit Ecdefiaj perf ftam *q ival n-
ti'am cum debitis no Ittis .fed listota conduit ш ag ofceiidií
cond tionibus juftitix tigotofx & fatisfactionis feenndún
illas conditiones ; & ideó ptxnionui coiittoverGim facilè
teduci ad quxft. de nomine.
Vide qux diximus in traft, de j uflitia Oei ad hom'net
& dc metito , ал exigat prxmíum à Deo ex juftixU (igo- 4
Ttm.Vl. S
у/ 41 i De mérito &fatisfatt. Chrißi, DifpJX.
I 4 ' .

Q.UyESTIO X.
An рига creatura pttuiffet fat¡sfaceré ex dt<¡m
jußttiafro fotogenere humano i

EX i. difp. conft.it quod ¡ncafnatio non fuit neceflàril


fin pliciterne quidem » ex fuppofitione décret! de redi-
тепЛо hjmine per fatisraâionem fufBcien.em > id magis
p.ittb't in przfenti, ubi quzrimtis , an ex alia lege , fea
difpolitione divina police deftinarj pura cretaura adre-
deinptionem » & ad hoc acceptari ejus opera ! Nomine
autem purse creatura; nen intelligitur homo vel Angelus in
puris natutalibus> fed cum plenitudine gratia; poflibilis;
nec etiam loquimut de fatisraftione rigorofa ; fed рше
fufficienti ; nam fi Chriftus Deus & homo non fatisfecit
de toto illo rigore ; quantö minus creatura pura quz nihil
haberct de divino ! Cer;è omnia ejus opera pofCbiiia non
attingcrent dignitatem nec valorem minimi opens Chiifti;
•de hoc conreniunt omncs. Quatrimusg. an homo vel An
gelus cui Deus conferret gtatix plenitudinem poflèt Deo
exhibere fatisfaitionem äquivalentem offenfa: ipfi il/лке
регресса tum Adz , & per alia peccata totius generis hu
man! ; non fuperabundantem ut Chriftus , fed tanti valoiis
ut poflct Deus cam acceptare ut fufScicntem î
CON С LUS IO
EST affirm. poffit enim üeut,de potentia abfohta acceptare
apera pura creatura in plenitudine gratia in fatisfaSionem
fußkicutem , feu condignam pro peccatis hominum. Eft contra
Tho niftas.
Prcb.l. ex Scoto. Vnus purus homo potuißit fatisfaeert
i'jj"? pro omnibusßfviffit conceptas¡me peccato ; ficut potuiffetfieri de
pa}ibili*>perat¡one ípirim S.&matrisficut }uii Cbriftus,;? Veut
dediffij ei fummamgratiam quam peluijfct reciperet Juut dedii
ChrißOy talis enirn pojfet mereri deleüone.n peccati\ ficui bes-
titudinim.it al.bi hoc probat ex Aug.dicen,t.Quod fuit qui-
dem (y alius modus noßrt redemption'spv/siuilistjc. quam per
+.d. t tnearnaihitgm £rpafsioncm -yjednulius noßra mijet ta fanan-
f.'.B. da unrjenien io* -jrc, g. Ex Scoto & Aug'jít. poiuOilis eft
De тегЫ &Jathfaft.Chriß'i. Difp. IX. 4 г *
fatisfaieio condigna pro peccatis per puram creaturam : и,?.1ч
quandoquidem fuit poitibilis (ine incarnationc Verbi. (г< ,0.
Prob. i. pofl'et Dens creare hominem extra maflàm pec-
catorum cum firaima gracia & conftituere illuin caput
omnium cum paito acceptandi ejus opera pro fuisiaftio-
ne omnium prccacorum , & ifte flc operari commenfura-
tè ad gr.iti.im illam & conformiter ad pactum 5c intentio-
nem D?i jfed illa fatisfaftio (utficetet Reo ad remittenda
peccata , g.Scc. Prob. maj. quia in hoc nulla eft repug
nancia 1. ^uia fi quid obftarec maxime in finiras gt .viratis
peccaii qur non pofl'et xqunti per bonicatem ch.iritatis :
fed hic ratio non valet» g. &c. Maj- patet ex precipuo
fundamento adverfariorum . prob. min. tum quia faifa eft
illa infinitas ut aliàs diximas i tum quia nulla eft gravitas
in peccato cui non xquivalcrc poflic bonitas charitatis in
Deum. g. impoflibilitas facufacUomi ab homme non ve
nir ex gravitate peccaii quantaenmque ilia fir.
Onfir. ex nullo capite cccfccit g: ivi:as peccati ex que
non crefeac bonitas .idus chatitatis g. i.la per iftam poflèt
Deo volcnte, compenfari j prob. ant. i. peccacum tranf"
gtedicur legem divinara aut naturalem. Charitas implet
legem. 1. illud avertit à D-o & offend i ; Uta convertit
ad Deum , honorât & placee eidem qui promoted ad
clementiam quàm ad ¡rain. ¡. illud poteft committi ex
malicia voluntatis intenf.i , ¡(la exeteeri pocefl cum f umnio
ardorc & reverencia. 4. ¡llud eft contra Deum cognicurn
ne infinitum ; ¡(ta refpicit Deum ut infinité amandum
propter fe ¡ îc fie de exceris capicibus. g ex omni capite
ex quo crefeere poteft malicia peccaii . poteft etefeere bo
nitas Charitms & illam compenfare , fi Deus id ¡ta (tatúe*,
cet de potentia abfoluta.
Fatcor tarnen quod ex parte iftius hominis Deus поя
poltet habere cantam r.itioncm «ftimartdi опта bona
ejus , quantam habet arftimandi minimum opus Chrifti
propter oerfonam Verbi in quo humanitas ejus operant
fubfiltic> & à quo infinité dlgnificantur ; & ideó merituna
ejus ¿V facisfaitio eil fuperabundans & excedeos omne de-
meritum & offtnfas humanas ; fed tarnen fans xqiiaret
Carum gravitatem ut fufficeret ad redemptionem.
Obiici. ut faeisfiélio fie condigna f.itisfaciens debet
efle acqualis dignitatis cum offtnfo ; fed hoc repugnar omni
ereatutx poffibili ; nam offenfus cil Deus & iatisfacicoi
critereatura. g. Sic.
Hjfi. п. maj. alioqui impnflîbiKs elf-t juftiria commuta-
tiva inter petlonusinarqualesjfurHcit ¿. «.jualicas l'atisfa*
S »
crelo t quiaem cum aiiqua proporcione au c|u» j-»»"»
dignitatem ; non tarnen ariihmeticè & entitativè uc dixi-
mus ; gratia autem élevât hominis coiiditionem ad filia-
tionem divmain &. participationem quandam natura; .di
vina;
пл.
Infi, res inferioras ordinis atquare nec attingere poteft
(ein fuperioris : v. g. tota natura humana Angeliçam na
tura™ infimam in perfeccione ¡ fed ofîènfa Dei eft res fu-
ptctri ordinis , & opus humanum eft longiflîniè inrerio-
ris ordinis , g. non zquabit fuá bonitate gravitatem of-
fcnfe.
t\e¿. d. maj. non aquabit jrqualitate gl yficá & entita-
tívá feu fpecificâ : con. ¡equalitate moiali per atquiva-
Ientiam & per rationabilem zftimationem , n. maj. &
conf. prob, totum argentum & iota moneta mundi non
scjuabit phyficam & fpecificam perfeftionem unius grani
aurei fed fuperabit ejus valorem , & defectum dignitatis
Specifics compenfabit fua qu .imitate & in aeftimatione
civili. Ita eft de actu veri ch iritatis comparative ad pce
catum.
num.
Addo . quod omnt pecc.itumeft ordinis naturalis &
omnis actus illins hominis de quo loquimur eflèt ordinis
fupernaturalis > tam ex objecto & fine quam ex principio
efficiente ; fc. à îumma gratia & à perfona Deo fummè
grata.
3. ex hoc argumento fequeretumullam puram creatu-
ram poflè fatisfacete condignè pro mínimo peccato venia-
li ; nam iftud quoad Deumoffenfumeft ejufdem ordinis .
quodeft contra adverí ¡ríos.
CiiiV. 1. ex PP. qui docentquôd folusDeus potuit fa-
ff^f, tisfareplenèpro rederriptione. Biiîlius dicit , non homU
£етл* nem nudum ,fed bominem Dtum U C. qui /Иш pro nobis pro-
piîiationem dare poled Deo. Et S. Leo. Sí non efjit vents ho
mo nor. prtebcrel ехетрЫт , fi non eflit verus Oeus non afferret
rtmedium Et S. Aniel, doect quod faxi.facere non delicia4.
nißhOmo, fed пои polerat nifi Veus > g. ex PP. repi.gnat pu
rum bominem farisracere poflè condigne pro pcccatis.
H¿fp. n. ant. & com. prob, nam loquuniut vel de bo-
mine obnoxio peccato Adas ; vei de homine de leg»- ordi
naria , vel de fatisfictione fupcrabundante qualis eft prx-
fcns ; non autrm in нпа hypoihcfi quai» non examinaiunt
nifi (oui Auguftinus quem citât Dofior ; & lib docct.
Siuhi fum qui dicv.ni , non poterat aliter fapleacia Dei ho-
minem liberare nifi fufciperec honiincm.
De mérito &fattsfaB. Cbrißt. DiJp.IX. 41 j
Obiic. j. Quantamcumque fatisfaftionem exhiberet pu-
rus homo Dco , poflet earn nonnccept.ire g.non eilet con
signa i Dens ením non poflít contemnere illaro.Prob, anf.
nihil poflet homo ílle offerte Deo quod non venitet ab
ejus gratia fupernatutali, g. tota &grutas operumveniret
à libeialitate & beneplácito Dei.
1{tfp.A.am.&t conf.prob.poflèt non acetptare de potentia
abfoluta i con. de. potentii ordinaria & ex pacto n. ant.
alioejui nullum daietur metitum condignum in Angelis &
hominibus ; quia orone meritum p.'udetà grstL & à patio
& acceptation* libera Dei.
Obiic. 4. nu: las honopoteft mereri ni!î pro feipfo ; g.
nec fatisr'iccre condigné i prob, ant. feclubâ gratiâ unionis»
omnes aliar, funuejuldem rationia ; fed nunc & ex vi prac-
fentis gratix , homo non poteft mereri pro aliis. g. пес
depombili iptob. min.fi per hanc gratiam polet quis me
iert pro aliii : ita meruiflent Apolloli iV B. Virgo; nana
eorum gratia fuit cxcclleniirSina i fed hi non potuerunt
mereti aliis g. &c.
T\t[j>. d. ant. defacto всех vi pratfentis decreti ; tianf.
neque cnim hoc cerium cil ; de potentia abfoluta 8t alia
lege , в. ant. & min. г. argum. & m.lj. t. nam ratio cut
per giatiam fanctSficante îjprifentem nec nos , nec Apo-
ftoli , пес В. V. non poíTumus fatisfacete pro peccatis alie-
nis petitur i non ex eniitatc & natura gratia: ; led ex.ot-
dmл none divina prxfenti , per quam nec Apoftoli пес nos
con It ¡tu ¡mu r capita , пес fidei juflorrs pro aliis , neque pro
illis .ullo modo acceptant ur opera ooftra , ficut Chriftus
conftttutus erat caput tetius generis humani tit pro illis
mereretur & Adam pro iifdem ut pro illis meteictuc
transfufionem jtiftitix aut deinetcrctut transtutionem pec-
cati.
Oiiie, j punís homo non poteft fatiifacere pro pfecatai
fuo mortali faltem condigne , g. пес pro alieno vel to-
tius inundi ; ptob. ant. omnis ресслог ей inimicus Deii
g. & incapax meriri condigni.
T¡efb. tranf. ant. nec enim locus hie eft an homo poífit
iâbi de condigno mereri remiffionem peccati propter ra-
tionem objeftam ;fed n.conf. nam ille quem conftitueret
Deus in noflra hypothefi caput homirfum & cum quopa-
eifeetetut de tedemptione illorum effet innocens & Deo
gtatus.
Infi, ex Anfel. non fuffich reddere Deo quod abUmm eß ;
fc. ad xqualitatem , v.g. centum pro centum, fedpro ~
contumelia illa pirn debet reddere quam nhfttlit ; fed nuilus
S j
f 4.j6De merho &failsfaft. Chrlßi. Diß>. ÍX.
homo puru« poflèt plus reddere pro peccatis omnium ;
im0nccpropropiiopecc.no. g. nec fatisfaceri.
'%tfb. n. ant. ncrjue cnim in rigore litters loquitur Anfel.
fed rctoricc & per exaggei atior.en ; nam in omni lege &
regula moraii , omnis lxfio tcparatur per xqualitatcm ft.
tisfaftionis : Anfel. loquitur de Izfione comparative ad
DeumotFenfum qui , nil! mifcricorditer acccptatet , non
tenetetur ассерсаге ftcitrañionem.

Q.U1STIO XL
Di or&thne Chrifii. '
ОRatio , ex Scoto , eß deßderium Malum D« ei intenfior
m ut ah ipfc habcatur oblatum. Ex aliis > efi colloquium
turn Deo quopelimus nobis eut aliis falutaria > vel , eft diftr
derii nofiri explicado , ad Свит , ut aliquid ai eo impe
tremos. Si explicatio hi-c fit verbis ant aliis iignis extern]«
dicitur oratio vocalis ¡ fa .ifFcñu interno ad Dcuro durfte
abtaue fignis ullis extemis dicitur n.tntalis ■ vel utroque
modo fimul. Vera pofhlatio поя eft in voc'tbsu oris , fed im
eogitationibus cordis. Valentio-es namque voces apud fecretif-
fimos Dei awes non factum verba noflra fed defuteria. Justa
illud d'frlermm pauperism exaudivit Domtrisu J fraparalionem
cordis eorum audtvit auris tua,
Non omni* tarnen oratio eft petitio ; fxptas. confiftîtia
pia elevatione mentis in Deum per confiderationem e)u«
& per affectum cordis in ipiHm. Eft mentis devaio \ id eft
cenve /io in Deum per pium <Jr humilem affeBum. Afpeftu»
autem ell ipontanca quacdam & dulcis aniro* in Dcuro
inclinatio , inquit Auguft. & fixe elf melior fpecies orar
defbir. Ú°a's > e"'m Deum inclinât ad pietatem (? sniff
tjsTlit. ricordiam quemadmodum mentis affetlm.
ç S». ' Qyxrimus.g. hic an veré Chriftus or ;verit five ut homoi
five ut Deus, five externé &vocaliter , five interne Sc men.
taliter ; & pro quibqs oraverit ! Et an ctja,m nunc jo Cosla
adliue oret } »
De mérito & fattsfaíl .Chrißl. Dîjp. IX, 417.
С О N С Ъ U S 1 0 I.
*Hrißm in bac vila voce twit j коп quidem ш Dem ,fed
а-jut homo. Eftdc fide.
Prob. 1. ex Scoto cit. pro officiis mediators & facerdo-
tis quod peragitur maxime oratione.
Treb. 1. ex fctipt. qua conltat eum orafle, utciimdici- ,
tur afeendit in попит folus orare , & quod orabat paler fi ,
pcßibiie efl tranfeat à me caíix isle. Et eratpernoílans in ora-
tioncpci. Et Apoll, dicit quod in diebus carnis (axpncct
fupplicationefque ad Deum oui prßit Шит falvum f cere ™*«f,
a morte , cum ¡lameré valido С lacrimii offerens ex.,udilus
aß profuareverenlia. Et ííc de JÜis.
Confir.tx Bonaventura docente Chr'frum or.ifiK i. rr«p- i.i 7.
ttr meritum ; quia per or itionen mt rebatur nobis bcneti
cia Dei. 1. propter exemplum ; ut chriflianos invitara ad f• *•
ftudium orationis) cujus ope fuperatur immicus falutis ;
te ideó monebat dii'cipulos vigilate ny orate ut non intrtlit
intentationem. }. propter ventatis argumentum ut ollendcret
fe verum hominem à Deo milium 4. propter officium: fe.
faerrdotis & pentificis & mediatoris , quia omnis Pontifex
ab heminibus affumptus pro hominibus conftituimr in his qua
font ad Dekm g. fummè decuit Chriltum orare.
P ob. 1. p. nam oratioeft aflús inférions vel indigentis
ad illum qui orattir ut ovantiadficvt l concédât pro fe vel
j>re alus , & fupponit dupliceni voluntatem inter illosj fed
Chriftui ut Dcus & fub ratione perionali Verbi non erat
interior > nec indigens, пес aiterius voluntatis à Deo paire;
g. ut Deus пес otavit , пес potuit otare.
Confir. ex Auguft. ft divinitatem Chrifti cmftitrm quis trat)
vAd quem erat f §¡pare trat lOrat Deus ? Orar ad äqualem 1
Caufam aulem orandi quam habet femper omnipotent aiernus
pairi coatcrnuscyc. In principio erat Verbm & Verbum erat
лриЛ Deum (y p<vj erat Verbum eye. Hue ufque dicentei
non invenijnusoratienem , nec causam orandi > nec affectum
orandi i fed quand9 dicit. Et Verbum caro faflum eft
habes ma)cftatem ad quam ores » habes humanilalem qua pro
te oral i g. non potelt orare nifi ut homo.
Ob'uc. i. chriftus nequidem uthonopoteratvcl debebat
orarejg.8cc.prob.ant.non oramus pro rebus qua: pendent à
nobis & funt in plena poteltatc noftraifed omnia qua: Chri-
ftus pec: te aut optare pocuit erant in ejus poteltate, etiam
uthominCjg.&c.prob.Hiin.nam.inquitjpfeíCTnw/á mihi tradi'
tafuntápatre meo. Item,data eft mihiomnii poieftu in Calo (ус,
S л.
4 1 8 De mérito &fatisfaiï.Cbrifli. Dîfp. IX.
Erad filtern dicebwmnia tnta tua fünf & tua ¡neafum".
g. non rgebat bratione nd quidquam obtineadum i fed
omnia optanda «am in ejus poteft. te.
H^jf. n. ant. & d. maj. fecundùm modum quo funt in
poceftate ; con. ftcundùm alium n, maj. & d. min. étant
in aotefbte chrifti vel abfolutè S: independenter ab ora-
tione ; vel Konditionale , & dependenter ab oratio« :
coo. omnia antecedenter & independents ah oratione n.
min. 6c conf. nam chtifiusvidebat in decretis divtnis ali-
qua fe habere deberé pet orationcm qualia crant ea omnia
Sto quibus habendis otavit i tarn fihl quam лIiis i ideo
icebat , tg* fciebam quia ftmptr mt audis. Item non ora
vit ex propria indigentia , fed vel propter exemplumjvel
2i.Hi ad vetitatis manifclfationemcle fuá miflíone ex dicíis cum
D. Bon.ivent. & ipf'.met Chtiftus déclarât fe orate ptipter
ftfulum cirtunfiant'm , Ht /i iant ama tu memifißi.
Cbiic, %• or :tio dicitur afcenßo mentis ad Uttum ; fed bic
motus non erat in Chrilta ; g. Sic. Prob. min. пол peterat
afcéndcre adobjectum quoT poflidebat Sc quidem perfe-
сШ mc ab ii. H inti concept 'onis ; afcenfio enim eft motos
ob uno extremo in aliud ; fed Cbiiftus femper & perfe-
ftiflime videbit Si fruebaturDeo ab imtartfi conceptionis,
& fine intermiflïone , etat be. tus g. &t.
Tir/p. oratio communis viatorum : con. Dei hominis Sc
beatoruni , п. ant. Ch' iftus etat fimul viatot & compte-
henfor ; Je fie fccundùm pottionem inferiorem anima
lefpicicbat quidem creaturas cum opus erat , fed fecua-
dùm lupetioicm , nnmquam àDei afFeftu &• afpeâu tcce-
debat , & lie tota e|us vtta fuit contemplatio affidua.
okiic. tint- i.n.um potefl vctbum otate in Chtifto quam
Spiritus S. in Deo ; fed ifteorat : g. St verbum : maj.patet>
Я>.8. nam uterque eft Deuseâdtm deitate. Prob. min. ex feript.
jpfe [piritus poßulat pY9 nobis gemliibus intnarrabilibus g. tft.
r\rjp. n. min. & d. int. poftulat per raaifîonem gratia:
quâ nos movet & adjuvat ut oremus con. poftulat pet fc
immediatèj п. ant. poftulat quiafacit nos poftulat? in-
_j quitint S.S. PP. fbiritum bh dictt > non ßbSantiam fpiritus ,
" fid pat'iam qua data eft his qui credunt ab ta enimexeitati
:ы'и compungimur , ab ta inßamntati piurías precamur AU
Thtodor. Si Augufr. interpellât Spiritus S. diCfum eft , qui*
гея. ¡nttrptllare sees fach, fient Dtus diiit gen. гг. nunc cegnevi ,
^гг л qaajiantt nefeiebat,, qxod г quid tft alind г nijiftci ut cog"
t je! nofcai,
' Infi, ideô negatut otafft ut Deus i quia fie Verburn vi-
deretur minor patr«, ; fed hzc ratio non valet j поп еш'ет
De mérito &fatlsfaB. Chriß. Dî/р.ГХ. 419
hxc fufpicio venit in meutern fidel/um , qui credunt pec-
feciam arqualitatem & unitatem ejus cum pure. g. &c.
"i\cfl>. n. min. 8c conf. prob, non eni'm fiifficit ut Doftus
fidelis id non fufpic. tur ; fed debet vitati omnis ptjctextus
fufpicandi etiam fimplicioribus.
obiic. z. cbriltut meruit ut Deus , g. & gravit. Prob,
ant. alias meritum ejus non cflét infinitum.
"Reih, n. ant, & d. prob, non eilet infinitum intrinfecè
ut de facto non eil , con. extrinfecè > n. ant. nam licet
opera meritoria no:i Bol à vetbo elicitivi , ab Шо t4rr,en ,
propter unionem hypolliticam ,' dgnifícantur extrinfecc
& participant quandam infinitstem , ut rii6tum eil«
С О N С L U S I О II.
CHrißus i'uvit 1am orлиove mental! , quam vocal! , (У •
tum exprefsiva quàm inierpre'athe. Eft etiam com- •
munis.
Prob, de vocali nam Пере andient fuit orans vocalitec ■
ut in cruce ; ранг ignofci"Ulis &c. Et, paw in manus mot ■
eye. Iltengrogiai tibi *gi qtoniam nuiiftimt p-c.
Prob, de mentaü. Tum quia, qiiando orab.it voce, ¡ta
& mente , alioqui manca & imperfecta fuiflèt ejus oratio о
€juippe , [intens non erat in vanum lingua laboral. Et eilen- j r *r
tia orationis pendet ab anima ; oratio cordis ш ымкт "'s „¿t
afi'nrlit in СееЫт üv. inquit Auguft. turn quia aliquando vera,
dicitur pernoSans in отит Dei ¡ non diciturautem quod vites
tunc loqueretur recitando preces 3 quia oratio mentalis 19.
fola potell confiftcre fine vocali ; non ifta fine ilia. 4.
quia tunc line dubio orabat mcntalitcr. Cum tjjit in que- f
¿ar» loto orans , ut ceffàvit , dixit unus ex difcipulis Domine
doce nos trete , q od non dixifl^t fi ¡iudivúTet Cum vocalitec *
otamem. Dcnique mentalis, chrifti fuit continua ex pri
mo inftantj conceptionis.
Prob. j. p, oratio expieíFva eft añas íntellefius & va»
luntitisquando aliquid fingulariter & exprefsè peiimus.
: Interpretativa autem non eft proptiè novus actus quo ali- -
quid defidcretur vel pctatur , fed aliquod fignum ox a£ti-
nis pr.eteritis rrüciam quo rememorantur mérita Sc aft- -• ■
ôus pea;teTiti quibus moretur Deus ad concedenda bomi- -
nibus qna; in porcine Chtifti pnftul.mtur , abfque eo quod ¡
ipfe ullo modo moveatur ; fie Cbtilti vulnera Sí fanguj:;
in monumento & triduo morris orabant 1 fc. oratione •
nautâ fcxnortuâ. 'Sic facgtiis Abel cl.im.ibat de tetra. Pin- -
«s«arem Theologi putant tljjiftum non aliter nunc «фЦгг
S J
.о Т>е mérito &fathfaft .Chrlßi.Diffi. IX.
л Coro ; nos autem hanc or.nionem admittimus > fed
aliam quoque vivam & expreflivam agnofeimus qnâpto
nobis intercedit , fe. pet affectum & defidermm quod
elicit , ut nobis concedaotur ea quae in nomine & perme-
xi'ta ejus petimus. De interpretjtivâ nulliis dubiiat ; nam
ejus opera & pafltones & labores & fenguis inctflamet
clamabant pro tedemptione ad Deum patrcm : de expiefli-
va patet ex allatis textibus fctipr, ut cum in cr ;ce otabat
fattr iinofce Ulis &c. Et pater ft potúbile ep trauftal mlix

CONCLUSIO. III.
CHriflus j etiam in Calo oral , & quiJem tarn cxprtf¡i
quam interpretative.
Prêt. i. ex feript. Chriftus I. mi tmrtiau tfi , imi qui fir
Шт.9 refurrextt qui efl addexteram Det , qui etiam interpellât pro
Hib-L nubil. •>& femper vivens ad interpellandum pre noiis.HiBS
interpellacionem , feu' interceffionem , quidam explicant.
de otatione interpretativa ; fed melius dicitut de expteí-
fiva J n.im interpellaiio eft qnafi eontinuatio , vel etiam
iteratiootationis. Unde Ciryfoft. etenim qui in propria dig
if'd nitate auparuit , noßri curam non depofuit , fed & pro no-
èa.ij. y¡t ;„tercedil г & adhuc eandem charitatem retinet. Hoc
л u ton ficut prsûabat in hac vita per oiatioaes expresivas»
ita & in Ccelo.
Conpr. nam perfecta oratio eft cum explicita expreffioae
poftulatorum ; interpretativa autem eft inipcrfeftior ,
ut patet , g> Chriftioratio non tantum eft interptetativa
per exhibitioncm cicatricum & metitorum > fed etiam
per explicitam poftulationem gratiaium quibus indjge-
mus.
3t.i. Cwfir. exeadem fcript, it patribus nam ïnquic Joannes.
$i q-tis peccaverit , advocatum habemus apttd pattern 1.С..
jufium г & ipfe.eß prvpitiatiot&c. Et N.izianzen. nunc quer
que deprecaturstamquam homo pro meafalute , quandoquidem
turnee corpore eß quod affitmpfit... etJem mo.U or ettndem
Or*, advocatum habemus icfum. . . jii qua tamquam homo pajfut
iß pat, ifue perfuadet ut patienter uleret tamquam le, bum
¿? hortator. &c. Sed non, dicetet ilium tflc codem modo
advocatum 3 wfi codem mcido loqucretur & eodem arVcctu
Confir. iterurp , tum ex verbis.Aj»oft. quibus dicitut
femptr vivent ad interpellandum pro, noil's. Nim oratio
•«*««£.KW*¡Y»fijáv¡via & àmonuisj fit o&buntxalnv*
De merk» & fatUfatt.Chrffii. Dlfp. IX. 411
tt corpus ejus in fepulcro. Tum quia ipfe promiferat djf-
cipulis. Ego regabo patrem &c. quod non poteíl nifi vio
lenter djcidr ot.itione puré interpretativa.
Preí. denique. Nam oratio expteífiva non magia dedecet
Cliriftumiii Cœlo quàm in terris , & in vita mortali , ni
hil novi accidit ei prater immortnlitatem & gloriam cor
poris icadem etat dignitas , eadcm potentia , eadem bea~
titudo , fed in hac vita or.ibat exprefsè >g. ¿V in Ccclo quod
magis patebitex fundamentis adverrintium.
obüc v. PP. non ad nimmt ibi nifi orationem ïnterpre- i-gife
tativam. Ißa iiterp> eJatio ¡ ait Rltpcrtus > doilorum omnium offre j#
alfertione non fubmifa eiï poßtttatio j fei eyts ptfrhnh qu*
ftmei fufeepta , femel pro nobisoblataefi , aterna commemo- lz,
ratio Crfanguinis e\us innocenîis exclamaría. Et Gteg. in- taof.lj
terpellal pro nobis Dominas non voce fed rniferatione. tt idem
eil de aliis qui docent Chriftum non aliter poil tefurreílio-
nem orate quam per vulneriim cicatrices quas oftendit
patri g. &G.
RefJ. 11. ant. nam SS . 1'Г. intendimt folum negare in:
Cbi'ifte glorificato , non utationem omffim expréífívam ,.
fed compalfiva: teneritudinis > cum 1actions , proftratio-
nibus & huuailiationibus cum quibus orabat in trrris; 8t-
meritoriim quiles erantiitrut mox videbanuis cum Na~
zianzeno ; &: inhoc arguunt Oiigenem , * alios qui pu-
tabantChrillum adliucin Cœlo lugere cum peccamns Sic.
Item neg.it oraciones cx indigentia pro fe , ut cum petebat?
tranfitum calicis. &c.
Obiic. i. Cliriftus in Cœlo nihil h.ibet optandum fibi,
nec nobis, g. nec orandum ¡ prob", ant. namipfeelt in-
póíléfltone att-rnitatis beatar i pro nobis autem omni.v
complevit qua: habebat facienda pro nobis , & per feipfura
poteit conferre omnia bon i qua: peteft nobis velle. Data
of Uli omnis p'oieUas Çrc. g, nihil h bet optandum vcl oran
dum > nullus enim ota- ab alio fieri quod ipfe habet an;
faceré poies'b
Цг/р. г. argum. nitnis probare; nam probaret etiam ip-'
fum non debuifle orare in terris ; cut enim beatus & ha-
bebatquidquidefiicaciter volebat pro fe , & potcrat prx-
ftareperfe nobis quidquid jam potcli.j. data tyimillierai
$mnis eadempoteßas.
Reßi.i.a. uitumque aijt. ртсгг.р.пат ficut deeft nobijj
-txecutio corum qua: nobis meruit, nempe collatio gra— ^
-tiarum Si glorixi fie potcíbilla-petereíiciit.petebacin terra! :
falfurrtetiam fupponitiitnefopeqjjodfccuiidtrna humanúi—.
ttffljoffic.perie^tfic£reipi>yûcè oainjaj nec enim gfayiiuèj
4.21 De mérito & fattsßaft.Chrißi.Dtfp.lX.
crcat gratiam ut homo,feci tintum moralitei & meritoriè ¡c
impettatoriè auctort tivè dona qua: phyficè créât ut Deus.
Infi, hxc non conferuntiir nobis ex vi rfovae oraiionis
vel iи pettationis ; fed ex vi meritoruin & impetrationum
prïtcrit.irum. g. nulla folutio.
l{efy. n. ant. nam dantur in cxecutione & dt fafto in
tuitu utrorumque ,fc. tarn prtefcntis orationts 8c .volunta
tis Chri(Ii quàm meritorum in vita exhabitorum & appli-
catotum nobis ab ipfo.
Infi. t. potuit Deus patet confetti Chriitoabfolutam ad- .
miniltrat onem ÍV dilpenfationem omnium gratiatum abf-
t]ue teiiriäione firobligitione tecurtend; feu petendi , 5.11.1
factum eft ut gloriofitij ipil.
Hiß. n. conf. nameiim ferip. dicat eum adhnc interpel-
laie & intercederé ., & advooitionTn exercere pro nobis,,
non poflùmus dicete quad ira Dens difpofuetit ; imô
quaniV ttam abfolutam Dtus dedillet poteftatem , adhuc
non.incongrue Cbriíhis ut hpmofxpeàaiet & p«tcret pa-
«isbeneplacitum in executione , & hoc noudedeceret dig
nitatem filii ut hominis.
OÍÍM< j.Çhfiibs in Ccelo nihil de novo impetrat g. fru-
ftra,oraret , prob. ant..nam mérita ejus omnia<confumma-
to ta (uni juxta illud , uni «tUtimt cenfummavit , in. tttttnnn
fanctificatoi Mteynâ reJempilone invenía. £.42с.
Htfy. A. ant. nihil de novo impetrat per modum menti ,
con. per modum impetrationis ■ n. ant. Stconf. prob.nar»
licet nobis meruetit omnia St omne metitum ejus conftim-
matum fuerit in morte adhuc exeçutio reibt obtinenda
corum qux irrruit ; ¡k cené nifi fie dic.ntir , fruftta etiare
iirvocaretur Maria & alii fancti , ut pro nobis orarent Sc
intercédèrent.
Inf. Cbriltus jam novit in D o quidquid nobis conce-
derc.vult > & quidquid non vult concederé g. frultta
orarél ,11 im D i decreta non mutantur..
Hiíj>. 1 . ^odem medo p obati quod neqqe 4n terris de-
buit orare i nam eandem h ¡bebat feientiam t< idem eilet
diceiidum deíanftis , ■& illo argumento utunturiasretici
ut impugnen! invecaiionem Sanctorum , nam Üb oíanla
illa vident in VrbQ.,^ "
Т(ф. ). п. conf. nam vídebat Chriituse.t qua; Dens patei
cone Hums erat per ejus iperita & preces , & bate omnia.,
petebac íc obtinebat.
Otile. 4. fi cbriltus adhuc outet jn Ccelo petaremos
ab eo ficut ab aliii janclis ut огадрр ■fro nobis , fed hoc
4Íi contra moreni & doftrinam Ectiefia; qua otat
OI«. fed ut concede емся, ,
De mérite &faxtsfaB.Chrlßt, Dlft. IX. 415 •
Це(]>. n. m.ij.n.im licet abfolutè & in ligote fieri polleri
tatncn decentec & congr, è non fierct i quia idem qui
oçit uc homo , oratur & mifcretut Sr largitur ut Detu ; Si
pçr h.inc diflinSioaem orationum Ecclefia ollendit diftin-
ftioncm perfona; ac dignitatis Chrilti .ib aliis puris creatu-
ris , etiam fupra Deipararo ipfam quos oramusut orcut ,•
Si ir.it recount. ,
CONCLUS IQ IV.
©Mr: is until is effieax 0 absoluta chritii txaudiia ф. Eil
communis Sí de ík!e. ,
Suppono .íutcm non omnem volitioncm & oraiionem ,
Chrilti fuifle efficaeem Sc abfoliuam i fed \iliquas fuifle
inefficaces Sí conditionatas Utifta. Palerfipyibile efttran-
fleat ealix ifle : verumtamen.non.mea fed tua .voluntas fiat з de
abfolutis loquimur.
Prob. t. ex feript. ipfc dich ad patrem. tg> feiebam quia h¿.¡,;
tfemptr me audis , Se rationcm reddit Lyranus. In his tnim
m* Çhrifus abfolutè voltbat délibérât!: à volúntate çotiforma-
batur Divin* voluntan ¿7 fie exaudiebatur. H inc rationem .
ipfe nos docet dicens. Ego à me ipfofteio niliiU , f'd fieut '
doçuil mepoter ; fc. quia nihil petebat nifi ex dicíamine
Verbi Si Spiritus fanâi , Si nifi quodplacebatDço , non
potetat non exaudiri. item aliam rationem <lat ipfe fc.
amorem fummum p.itris. Pater dilighfilium & omnia dé
dis in manus ejuj ; 67 quidem hoc habebat ut homo ; nam M*th.\
cùmdixerit data eß mihi omnis poteflat. Addit Gloflà or- tS<-
din. hoc non de coaterna patris divinitate , fed dt ajfumfttek
dicit Immanitate.
Prob. г. Chriftus oilosè loqui & orare non poterat.. g.
femper ex udiri debuit , ne ftultta otaret , item per fum-
mam Lpientiam fciebat quaecumque petere debebac & ob» .
ti ne re ; g. non poterat orare fr ultra. 3, non decebat dig-
nitatcnTeius ut quidquam illi negaretut 4. nificeuus fuií-
fet de efrèâu petitionum fuarumnon docuiflet tantaro fi-
duciam Apoftolos fuos > ut fecit ; dicens pofitive & abfo-
latipttite & auipietis. Et атщ äico vobh quodeumtpu pe- *******
tierltls patrem in nomine meo hoc jaciam , ut glorificetur pa-
ur in fi/io tyc. g. fi tantam fiduciam & fecuritatem potuit
e Apoftoli* , quanto magis earn habeb it ?
Obiic.i. pluies Qfationes Chtifti leguuntur non exaudl-
t* >%. &c. Prob. ant. i. oravit pro tranflitione cabcis
fc non fuit tranilams fed eumbibit. 1. oravit pro his 4U' foiïi .
«editu.» funt peí Apollólos , м ими uaum/int in nobis
4*4 De potentjS" adorañone Chr!ßi.DiiJ>.X.
tul tu foitt in me ¿re. Et tarnen mulei ex credentibus dam-
BJunirj. oravit pro tottoribus & inimicis judxis i f'tcr
t^nnfie Ulis ; Si tarnen nan appaiet de illorum convcrfio-
ae & falüte ¡ g..pjuries non fuit exaudita ejus oratio.
.%tß. i. d. am. & conf, prob, oratioñes conditionna;
& inefficaces icon. abfohitx& efficaces, n. ant. Sí conf.
prob, nam i* oratio pro venia tortotum fupponebat condi-
tn'onem. Cooperation!« eorum ad gtatias & veniam quas
tftis expetebat 1. idem eft de credentibus qui non falvantur
deiectuperfeverantix , cujus donum & gratiam illis ctiam
eptabat quzque iliis Dens daret , & patata exibet fi veltnl
coopetari ahis auxiliis. , & cujus coopération^ dcfctbi
cadunt ab accepta juftificatione & dämnantur. 3. oravit
pro tranflatioiKcalicis fed conditionatè , tub beneplácito
patns , ut pater.
Т^Гр. i. d. idem ant. поя exaudita: quoad ea quaspendc-
bant à conditionibus fub quibus ea petebat ¡con- quoad?
ea q-iat in eis petebar abfolutè > п. ant. 8с conf. prob, n.ira
ill illis OMtionibus dlftinguendum inter ea qua: petebau- ♦
tut abfolutè' . & lixe obtinuit, & ea qua? pendebant à con-
ditionibus , Sc hxc non obtinuit quia drfeftu conditionun»
bxc non petebat. Abfolutè voluit caiieem fuppofito de
creto pattis & illitm obtinuit» abfolutè peeiit difpofitionera-
in patre ad ignofeendum judxis , & erat paratus Pater ad
ignofeendum ex parte fua , St de fafto aLqui peenitue-
runt , & veniam confecuti funt : ut centurio quiapetuit
latus ejus 1 & plures alii qui descendentes de Calvario per-
cutiebant peftora fua &c. idem elide illis credemibus
-qui non perfevetant in gratia.

Dl SРUТ АТIО X.
De çotenria Chrifli : deque ejus culm & fanñ* ,
кит.
t
Ocjuimur Гетргг de Chrífto nomine > non de
cultu ejus f.-cundum divir.itatem i deiiique de cuit»
debito divinitati ejus, non eft hic locus de illa ma
teria ; fed pettinet ad traâ. de lebgiont. Recle igitur роЛ
çju'm de eius eflentia , grutiis.îc mefitis actum eft. Ce
«iSUafcitut quis quajjs S quaatus.fit ja niSpA ± &fUt>
De merho ф fattifañ . Chrifil, D'tfp. IX. 41^
«ellentiis dignitatibus , & meritis ; quarrimus qualis fit fJim
potencia in cartetasomncscteaturas tit iiipra leges nature
■conlitutus lit in opcn ndo) feu quoad poteßatem ope
randi mitacui.i. item quis ci debebatur honor & ctilius &
fervis ejus , & omnibus qui quomodocumque ad euia,
fpeâant nam in fetvis fuis coiitur ipfe к hqnQiatut*
i •• — -- С
Q_U Ж S T I О I.
An & qualis potentiafit in Chrifio ut homo eß*
QVoA Chriflus ut Deus , feu , fecundùm divinitatenr.
fit o imipoiens. nullus dubitat ; nam ficut petfccbii
eft Deus; ita & o miipotens ¿fe*! quitt (biet > an illi qqot
veniat fecundùm quodboino eft, ita ut > ficut conmiu,-
nicatut humamt .ti petfonalitas Verbi pet quam ifta. fub-
fiftit in unitate fuppofiti , ita etiam communicetur omni-
potentia non foliim pet communicationem quam vocamus,
jdiomatum , fed pet modum forma: imrinicca: per quam»
epetctut iicutpeieam opetatuf Deus î Et fie quïtitut in*
patticulati, an humanitas coHcuitatphificè ad opera fuper-
natutalia & miraculofa v. g. ad creationem gtatix , re-
futreflionem mortuotum &c. An verô tantùm motalitej;
quatenùs intuitu metitotiim ejus.) & v.olltionis ejus > Qca%
Ca per. fc opetetutefFeâiv.è i.
С О NCXü S t & \
Cfíriflui m homo non habet. tmniptUnxiam. Eil com
munis.
Prob. t. ex Seotn. quia omnipotentia ad omne- producibile
producendum non potefl conferricreaturt , vcl alitui , nijllia- .
ita!formant mam vel plurei in qua vel quibut radicatur a
omnium pepibilium pojíibiliterfiendorum. Нас autem forma
nonpeteflejfi accidentalis , пес та г пес multan quia acci
dent fecundùm fe поп habet in fe ; пес habere pafcß , manens
accident ¡ produRivum, virtutum omnium fubßamiarum vel
alicu)ui &tu
Prob. 2. ex dicîis tft i. nampotentia Chrifti hominis ев
Vittus ctcata ; g.finita-g. нав ell omnipotens. ¿ nam om
nipotentia debet continerc virtualiter оодое poffibile > %•
habet jn feinfioimem.
4*6 Ve mérito & fatisfaiï.Chriflïiïtff. TX.
Proi.¡. nam omnipotentia Dei > feu Vetbi.commumcate-
tur humanitati vel pee fe immediatèvel per aliquod donumr
Y.g.per doourn creatum quod dici tur operatic virtue™ , Ted
neutrum dicipoteftj g. Ыс Prob. min. non i. perieipfâm
formaliter, quia eft realiter identificara deitati 8¡ eftfub-
ítantulis ; nec poreft informare aríam naruram prxterdi-
vinam in qua ell per fummam idcntitatem ; fed ut effet in
humanitäre principium operationum & produitionis om
nium poflibilium deberer ineflê ill! per modum roimiiu-
ttinfeca; , g. &c. i. non pet aliud donum creatum : mm
jftud eflèt m fe finitum , g. non poflet tribucrc oninipo-
teiitiamj quia hie eft vittas infinite..
Ot!!t. i.SS. PP. communiterdocent qnod pet unionem
by,poft.itic.,:n comniunicantut humaniiati Chtifti > deiDs
& omnia aitributa deitatis ¡ g. & omnipotentia . .
d.,ant ejrrinfecè & ratione perfonalicatis Verbi ,
con., iiitrinfecè & immediate, per inhatentiam vel inrxi-
fi'emiam vei inform ationem ; n. ant nec enim id fomni.i-
runt PP. fei ficut deitas praedkatur de Chrifto > fi Dtns
dé Jiomine & viciffim per commumcationcm idiomatum >
ica & omnipotentia.
Cbiic. X. hjmanitas Glirifri fit formaliter fubfiftens fub-
fiftentia Verbi , g. & omnipotens per ejus omnipotetr
tiam.
H;tj>. d. ant. fubfiftentiâ yeibi per modum terminnntis
& fudentantis , con. pet modum informantis i rn ant. &
conf. nam fubfiffentia fuftmtat humanitatemper modum
ptiri tetmini qui eft proprium & forirule munus ejus ; mu-
inis verô aharum perteftionum divin rum eft perficrre ,
ifltrinfecè per modum (orn a; ; quod illis répugnât falitm
quoad natu ram alienam.
Obiic. }. humamtas Chrifli ex vi unionis cum Vetbo
facta eft fermaliter potentlor ad opctandum > & quidtm
phyficè; g.ficta eft omnipotrnsinam po'emia Dei поп сои-
municatur divifibiliter , neque per partes , Se ilia rnajot
potenria non poterat venire aliunde.
TÇfff. n. anr. ab'.olute , nam unio in fe"& de fe , eftptn
lelatio , & telatio non eft activa ; ficut nec ipfa fubfiftco-
tia ,'utfa:pe diximus ; eft enim tantum conditio fine qm
natura non agit ¡ quia g. humanítas in fuá fubftantia na
jmmutata eft per unionem , its nec potontier faña eft
an fe.
tnfi. per hanc unionem & fubfiftemiam*abet perftftio-
iem exiftentiam , & perfeftiorem Operationen! : nam jet'
ейог «iftentia dat peifeñioiem operationem«-. .
De ador-itione Chrifll. Т>Щ.Х- *\гу
\t!j. a. ant. nom exiftcntía & fubhftentia realiter di-
ftinguntur& hnm.init.!sGb'.i№ fubfiit.it qaidem perfect ori
fuhrtilentiâ/edexiftit per exiilcnti. m creatam , ut diximus,
CONCLUSIO II.
HAmanita Chrifii non attingit phyfuè produRionem grau* ,
nie aliorum miraculorum:fed mora/iter.llft contra Tho-
miihs äc alios dicenteseam ag' te inllrumäHRditer phyficè».
hoi. i. ex Scoto. Nam , ut fiippono ex dicendis de
cauftlitate Sactamtntorum \ creatwa non poteß agere in* A.dtr.
ßtumemaliter adterminur» creationis. Ex S. Thotna 7g. nec y.ç.^f*
bunianitas ad produflionern gratia: j quia hujus produäio *•
eft actio creativa,.ut alias diáum ed.
Prit. 1. ex PP. qui miraeuht Ch: ilti foli divinitati tri
bu unt falters quoad caufalitat m phyficam j g. ckc. Prob,
ant. humant aSionis fnii in liber* manas Allaitent (y ta- j je
Ou fo[itus erat ; divin* autemin fuella exciianone , ait Da- jWfif
mafe. & Alhanafitis , humane quidem mode manum exten* erat 4.
dit 1 divinitat auttm rnorium ctmfefcuil > Immanum fuiteentt*
Ht carne emi[¡¡fe Çpiritum ; divinitm autem oculot aperuit. %t-4rri*
Auguftin. .miraculum quad faPurtis erat mutans aeptam ■
in vinum , fttundum divinitatem fatlum erat » non ¡e¿
ftcundum inßrmitatem ; id ell 1 bumanitatem qua: infir»
na eit ; fecundùm id quod Deus erat , non iecundàm
•uod infirmus natus erat. £t(k dealiis.. g. lolus Deus phy
ficè & efficienter opt rabatur miracula , refurrexionum ,
Änitatum Jcc. Licet per humanitatem aliquot a&iones effi-
etret , qua; tarnen non attingebant effeflus illos fuperna-
turales ; alioqui non debetet abéis abfolutè & ítmplicitet
ex. ludere humanitatem.
Prot. 5. potemia pet quam huraanitasattingeret phyfici
tales eftedtus eilet, vtl qualitas realis , fupematuialis 8i
permanens j ut quidam ex adverfiriis volunt ; vel motus
quidam rtanfiens , & imprefltis à Deo in occafionibus illa
patrandi ; vel 'potentia obedientialis aftiva elevans natu»
tarn & inftrunientum adíales effieflt« prodticendos , vel
cflet ipfa Dei omnipotent^ mens il là natura ut înftrumen-
to phyfico ad ilLtopera , fed nihil horum dici poteft, g,
&c.Maj. patet ex pfis adverfariis qui confugiunt ad illps
modos , ut explicent unde proveniat ille concuTfus , prob,
min. de qualitate permanente ; nam illa qualitas omnipor
tens & coneuttens ad illos eftectus fupernaturales & mifa-
culofos debeiet eíié infinita ; nam tribueret quandam om-
nipotentiam , feu virtuteui ad illos tffedusj & illos debetet
4*8 De potent. & ado^atlone Chríft't.Dífp. X.
continue virtuiürer; fed oonf. eft fiKiim & abfurdum ; g,
Sic. Prob. min. quilitas concurrens ad plures effectus di-
ftinflos fpccie perpropriam virtutem 8c efficaciam , eft
jjcrfeflior ilia qua: continet unumvel pauciores ; g. ilia
qua: concurrent ad omnia miracula vel ad crcationem
gratix elTet infinita.
tenfir. h*c qualitas eftet materialis ve! fpiritualis , fed
sieutru.n dic?r»oieft g. prob, min. m tírialis quia вон eilet
attingere phyfice tes fpirituales & fpifitualis non poQêl
attingcre materiales.
Pr»4. í.de motu; iHe qualifcumque motus nihil effice-
fet nifi applicaiionem caufa: ad ifftflum , velagemisad
pallum . non autem ullam vim agcndi in id quod aliunde
fuperatet virtutem agent: s ; quaha , funt miracula.
Ctnfir. bumanicas Cfariftí habuit virtutem feu potentiam
banc ab inftanti conception's & habjtuaüter fine interrup-
cione , g. non confiftcbat in motu ulJo tranfeunte. -
Proi.j. de potentia ebedientiali , rum quia talem po
tentiam aflivam in quolibet ad quodhbet , negavimus ta
phyficis, niGin bisqua: inchoiram quandam habent vir
tutem ad certoseffeftus , ut ibi dictum eft , ut ia intell du
tefpeflu vifionis b-at.e , & in volúntate relpeflu riruitionis
in gloria , rum quia deberct diù in quo & per quid c.xercc-
iciur talis potemia activa.
Prtí. 4. de unione. Nam , ut dicebamus > unió hypo-
ftatica eft pura rel.itio , & ipfe terminus relationis , пет»
pe, fubfiftëntia Verbi non eft activa, g. &c. Dicendura
ergo eflèt hnie potentiam eflè aliquid datum intuitu vel
conlequcntet ad illam unionem , & fie recutrendura ad
unarn ex prxdiflis tubus caufis.
Prsh. j tota cond. ex Cone. Trident. Cbrjftus non eft
nifi caufa moralis noftrae juftificationis. Efficient vtri t i
mtfericors Heus i merittriaviro Vomiras N. i.C. ôc quidera
fui far.íiifi'ma fajame &.c. Sed fi concurreict phyficè ad
produflionem gratis ( idem ' ft de aliis miraculis ) nos
diceretur caufi pure meritoria, fed etiam efficiens ficut
tí Deus ; пес etiam id foli mérito, paífionis ttibueretut,
fed miferJcordia: & pocentis : g. Chrillus ut homo , not
eft nifi caufa moralis gratia: S; miraculoriim.
Ccnfir. non aliter Chnftus eft caufa juftificationis ehr-
(lianotum i pr.ïcifis mcdiis quàm antiquorum patrumj
nam de ommbus-indifFerenter dicitur. (Jratia &• verum pc>
I. c. faSa efl ; íed quoad l'atriarchas non pote't dici caufa
pbyfica , nequidem infltumentalis J g. nec quo id cl.ri-
ftianoij prob. min. nam tuuc воа cxillcbst ¡. %. oecgeiC-j
ta: influcic phyú\¿.
De potent. & adoratione Chrlfli.Dlfp.X. 419
Obiic. и SS PP. dicunt Chrijiumfectjfe miracula pttcfiate, Grig^
mártires vero & fanffos ímpetralione ; fed hxc differentia diät.'
non teneret nifi Chriftus irifluxifièc phyficèin miracula,
g. Sic. Prob. min. impetratio eñ cauf.ilitas moraiis ; po-
reltas v to eft phyfica .
Hçff. n.min. & ant. prob, nam nomine/eieff/trij intclli.
gunc ratione deitatii , non auiem folius hirnanitatis ,
pateßu , non fonat cffîcientiam phyiicam fed potiùs mo-
lalcro cum aliqua ramen aufloritate , ad differentiam fan-
¿torum qui non autoritative , Ted puré imperative dt
oiando ; Cbiiftus vero impetrando. Lasare veni form ,
aut adolefctni tibi diet purge ce £r quidem hic modus
agendi longé uobilior eft, quam fi effective operando id
íeciflec : fitut Rex gloriofiori titulo dicitur fund.itor
urbis , concurtendo moralitet & imperando , quam û ut
Arcbkeâus 8t Faber manum admoviflèr ad opus.
Cciifi- . hoc ex fententia adverfariorum , qui non conce-
dunr humanitati concurfum ph'yficum nifi purè initrumen-
»alem qui longé ignobilior eft. lito.
Infi. ex SophronioM. 6. Synodo dicitur , carntm Cbrlfti
fuißi vivificatrictm , feu vita- efftñricfm ; fed hoc non re-
ñé diceretur fi ad ricam mortuij reddendam concurrebai
Xolùm moralirer. g &c.
Vtff. ». ими. nec enim id dici potuit ad litteram de
came Chrifti prxfcindendo ab anima & fnppofito , cùm ad
hoseflèctus non habuerit activitatem ; (ignificat g. quod
D«us intuitu caniis , feu Jiumauicatis ejus vivificaiít mor-
luos.
Obiit. 1. fi coneutrebat tantùm moraliter norr erat ne-
«efiarius contaftus phyficus manuum aut veltium ; fed liic
iontaflus juvabat > g- &c- Ptob. min. nam dicitur quod ,e{
tmnis turba tjuareba* eu?» ta"gerc & Panabat tmnes. Uem, ^ ^*
Jnulier dicebatfi leiigert fimbriam vefiimetiti е\ш falva er» j J
8t reverá- , ipfe in turba fenfit virtutet» aliquam ph) ficè
fluxiftè exfe ; novivirtHUm à me exUffi , S; fufeitans ado-
lefcentein , tttùit Umlum g. per influxum phyficum h.cc
beiebat.
1(eif.d: min juvabat ad ofienfioncm fideifanandorum
Se poreftatis in Chrifto ; con. ex necefliraie quafi fine Ullis
ion potuifier fanare ; n. min. ïc conf. imà > quid juvare
poterar phyficè contaflus fimbria: veítis > aut loculi , aut
spplicati luti ex fputo î г. Si contattus id prajftabat cur
ïddebat verba. Tib! dice Purge &c. Vülebat »utem illa
îgna externa nd oltenfionem virtutis & poteftatis fu¡c «
fe liJcia3rotatitiumautiiiip!oraHt¡umauxiliumejus,.
4 jo Depotenría & aàoratione Cbrtßl.Dlfl>:X.
obiir. ¡. non rcpugnabat in bununic.ite concur f. s "ille
phyncus , fjltem initiumenralis i g. admittendus eft , quia
ijci't ad majorem dignitatem & (lorian) Cbtifli.
H¿{¡>. n. conf. & anr. prob, ob rationcm moi aНа*
lam , quii.fc. gloriofiuselt Chrilro quôd fuis meritisit
quotics defiderabat Deus deberet operan' itla imr.rcula ►
quàm Ci ut purum inftrumeixum concuriiflet , ut diceba-
tnus de Rcgc.
K¿íp- 1' n. ant. mm , nt diximus fupra , & in pliyfica ,
répugnât p itcmia obedientialis aftiva in quolibet ad quod-
Kbet, Se maxime concurfus c.iufat cre.ua: ad rreationem
gratis, ad alias quidem aliquas potuit concurrere phy-
licè , fed non ad omnia, ut funt crenjones grrtiarum &
tefurrectiones mortuoium , & ea qux operab iur ab-
fcns.
0¿i'iV.4.Chriflus volebat ut opera fua miraculofa tefiimt-
n'ium perhlbertm de ipfch.qaôA eflèt homo Deus, & de fua
unione cum Verboifed hoc non probarent opera , nifi phy-
fieè fièrent ex vi union! s , g. ita elle dice ndu m eil , prob,
min. nam efreflus moralis non oflendit caufamfuamî
quia ell acquivocos cum ilia.
Heß. à. mai. teltimonium quod non eflèt punis homo ,
ut putabant judxi ,& quod vera dicebat eis : con. maj.
& n. min. quod exibant phyficè ab c:us humanitate > n.
mij.& conf. non enim id innuunt verba ilia, fed pottùs
coutr irium ; nam addit qu* rifado in nomine futrís met.
id per virtutem Dei patris , nun pet mcam fecunditmhu-
manitatem ; & hoc rnagis patet ex aliis Verbis ejufdem;
ut cum dicebat, qui credit in me , epera qu* ege fad« ¿7 ipfe
ftciet& ma\tra &c. Sed (ic loquens non intendit quod
credentes ilia faciant phyficè , пес colligitut ex prioribus
verbis g. &c.
Igicur in tantùm ill i mir acula tribuuntur humaniratí ,
çuatenùs ex merit's & ad вшит ejus Deus opcrabatui
Ikpotemia & aàorathne Chrißi.Dl/p.X. 43 1

Q,U£STIO IL
Лп , & qualiter Chrißus ut hcmo fit tdc-
^ rxnius ?
ADoratio eft honor ex'uibitus alicni cura nota fubmif-
iionis ; propter fuperioritatem , vel excellent! im ejus,
Undelatiùs pater qnàm honerailo ; nam poteít honorari
interior vel xqualis » fed ron adoratur nifi fuperior. In
terna» confiíb't in aâu interiori anima: adorantis : externa »
veto in aftibns & fenfíbilibus > v. g. geuufUxionibiis > U
ahis fignis exterioribus.
Adoratio vera fupponit in intellecru exiftimationem
excellentiœ & fuperioiitatis in perfona qua: adoratur i &
in volúntate afteftum fubmimonis ad eandem p; rfonam
velut fuperiorem in mérito vel dignitate , & in poientiis
exterioribus exerectur per figna pradida , vel alia feníi-
bilia ad fignificationem talium actuum mteriorum inliituca.
Adoratio fübdividicur mlatlam ¡d'-lciam, & hyperdw
l/am, latría, ex cpmmuni ufu Tbeologorum figeific^t cul-
tum exhibitum in prote/rationetn fuprema: > leu infinita:
feu increatar dignitatis & excellentia; , & hoc fenfu debe-
turfoliDeo. Dulcía, exeodem ufu , lignifient honorem
5t culenm exhibitum alter! creatura: propter fingula-
em , fanflituem ■ feu exccllentiam qua: in illa perfona
lignofcitur, & hic cultus exhihetur omnibus fanäis > 6c
4ngelis Dei piop^er eminentem Sc fupcrnaturalcni comm
;ratiam & fan£htatem. Hjfc'dulia > eft duli i , feu venéra
lo íingularis & fupereminens qua; exibetur creatura; in
roteftationem (angularis & fupeteminentis dignitatis &
xxelientia: : & tali? eft ador tin qua: debetiit Vi¡giniDe¡-
arae racione maternitatis Divina: qua fuptreminet orn
abas putis creaturij ,& propter fanflitatem illi dignitati
roportionatam.
Porrô , aderarlo alia eft chilli , qua: exhibetur homini-
is fecundùm vatios gradus dignitatum > ita diftingui po-
:rt in latriam > qua: fupremis pvincipibus feu regibus, Et
'лНат -, qua: aliis domints fubahemis > & hyperdultam qua;
xhibetur his qui in fi igul.iri ordine fuperioritatis feu
ignitatis elevatum fab principe > Sc fuper alios dominos
; magnates.
4^1 De potent!a & adoratiene Chrifiî.DîfpX.
Rurfus dividitur in abfolmam , qua: exhibetuc alicui
propter excellentiam qua: in ipfo ell vecè & propnèA rt/д-
t¡vam;<f¡x exhibetur tei vel perfonsnon propter excellen
tiam Sc meritum quod verèSc propric fit intraipfarmfedei-
tcinfecè âcrelpectivè ad aliu n ad quem i'JIe cultus debetur
tí ad quem res ilia pettinetaliquo modo i talis eft cuius:
& vehecatio quam exhibemus ctuci , Sc reliquiis Chrift'i ÍC
fanftorum ; nec enim id facimus propter ullam cxcellen-
tiam abfolutam qua: in eis exiftat ; led propter celationem
& pertinentiam ejufdem Cbrirti & fanñorum tjuo. iu
veneramur & ad quos ilia pertinent ; Sc illc culms non
tefpicit illos ciñeres, vel ofla , vel imagines, vel cruces oí
materialice! ¡ quia formaliter & ultimatè tefpicit ipíiim
Chrifíum -V finitos quos imagines illa: reprefenrant . &
quos veiieramurin iliis cebus ¡ fie fámulos & domefticos i
in civilians , yeneraniur propeet dominos.
His fuppoíitis , quicitur an Chrillus) nthomo, fit ada-
randus cuku lacriz , non tantùcn fpecificativè & ut homo
figni&at tcrtum ("uppofitum ex humanitäre & fubfifteotia
V'erbi ; fed etiam teduplic.itivè > Sc tationc hiimanitatis
cum donis omnibus creaüs ptxeisc > à petfonalitatt
Vctbi î ч ^
С О N С L U S I о.
CH'i/le Hthtmini abfolutè &fpecificativt debetur culm U-
nia у reduplicative autem & precise ratione h'tmanitatii,
probabile cfi non deberi nifi cultum hyperduli*. Eil de fide
contra Ncrtorium , qui uevolebat duas pcrfonas in Chrifto>
divinam & humanam , he Cbriflo ut homini non tribuí»
; bat nifi latriam relativam : fc. propter Deum geflantem eut»
qui afparet , qui efl homo. Sicut idem honor deretrur irope-
racori & ejus purpura: ; fed qui defecturpurpiitx cfteeU-
civus. t, p. eilepmmunior.
Prcb. i.f. î. ex Scoto qui pod fubtilem de Chrilto «
homine diftinctionem > vel iecundùm naturam divinam
folùm caihegorematicè > ver" fincathegorematicè ■ Л''1'
d.g.D. quod C¿riir¿M» non folùmmodo fecundiim naturam dibinaro.
"* tf" cathegorematiti £7* fyntatiitgo^eraatitt ; fed etiamfecund**
humanam debet adorare j quia non debet exc/udi natura fa'
zÊLV* * mana à termino adoratitnis , quafi ipfam exdudendo non pw*
* шит adoran'. Et hoc probar ex Damaie. Chrißui Deut ^'f
fetlus , ¿7" homo perfeclus quem adoramus cum pâtre £7 ty*"
ritu S. unâ adoratiene cum incontaminabili carne ejus , ntn
inadorabilim carnem e\us dteentes (yc. ^Adoratar enim tn
Vrpotem. & adorañone Cbrißi,D'fl> .X.< 435
unaverbi lijpoftafi &c. Ecce pío I* conclufionif p. pro z,
rao , addit , fumendo autem Ly > /"o/àmmorfofyncaihego-
reraaticè , reduplicative , feu , pro ut excludil aliquid ut ra-
tionem adorandi ; polefî dici quodfolumrnodo fecundùm ndtu~
ram divinar» eft adorandus excludendo atiam tjaiuram > le.
humanam , ut eft ratio adorandi ; quia nulla eft alia rati*
adorationis debil» fummt Domino j ficut пес corpus eil rath
adorandi I'irluofum. ¿. ex Scoto Cbtiitus ut homo fpeci-
ficativè j five fecundùm humanitatem , fimul cum fublt-
flentia Vetbi , debet veré adoran' cultu Utria: ¡ fed non
reduplicative , fen formaliter ratione bumanitatis cum
ullo dono create
Prob. 1. ex fetipt. nam detafto ( de Magis Regibus le- **«'•»
gitur quod procidentej adoraverunt cum , & muñera qua;
obtulcrunt teßantur ejus divinicatem humanitatem & re-
jiam dignitatem juxta patrum interpretationem : aurum >
Ims , myrram , regi.jue , ktminique > Dtoque dona f'runi. 2,
Et Paulus > in nomine I. omne genuftcCIaiur. EtinCœlo ,
viginti quatuor feniorei cecid'rum coramagne Et ado- "*/ec"
avcruntvivenicmtyc. £t demulieribus ad fepulcrum ejus ¿¡ait.
n die refurreñionis ; Uta acceptent , &tenuerun> pedes e)us äS>
Jr adoraverunt cum eye.
Comfir. Chriftus etiam ut homo , eft veiè filias Dei nat
uralis ,ex diclisfupra , g. eíl veté adorandus cultu eodem
¡uo pater & Spiritus S. prob. conf. nam inquit ipfe : ut
vines honorifeent ßiumficut honorificant patrem. Quia ego H toS
r pater unumfumui. Item & Apoílolus : cum iicrum in- Heit.M
oduxit primtgenitum in trbem terra dich : & adorent
m omnes Dingels «jus. ubi notât Chtyfoft. non de Dio fjtm
erlio ifja dici, ftd de Ch'ifió qua carne praditus eft ; non
im aliter introduäus in mundumfiliut dicitur quam in car
ry cumin mundo ¡«ta ejfet eye. g. ¡Je.
prob. }.ex Concilns& Pattibus. nam in V. Synodo d¡-
:ur i fi 1uts non unâ adorationeVcthüm incarnatum cum
opria ejus carne ador.u.An.iih fit. Unde au Cyrillus;
us idcmqia Chriflui /. unigenitufque Leifiliut animo conci- Ep.to.
ur i y1** una adora<îone cum propria carne adoratur. g. Bp ad
or.-itione latría:, ti S. Äthan, refpondens ad Arríanos >Aniul
i C-ttbolicos accufabant quod fer virent creatun ado-
ities Chriituni > refpondci. hos creaturam non adoramus }
t > &emilium enim (y ^rrianorum e'y fmodi eft error i
acil. Calcedon. &L teran.fub Mirtino.
freb. e.¡d*m p. cxempi.s quibus utnntur patres ad
band am veritatem adotationis ; quia code-in modo &
j rcfugimus lignum igmtum & igncm > & quamvis
4?4 De aâoratione Chrifli. Dîfp. X.
foil's ignis fi' r.iiio , feu motivum fugs , tarnen utnjtnque
je. lignum & ignis in exiltens ligrto terminât fug.im.i.
atria ut die }t Siotus , eodem aíti; ador.ivrus civiliter infe
rítorem & velteni ej is , licet lola petfona Imper. totisGt
ratio adorandi. Eodem afiu «doramos animan) alien |ui
faniti & corpus ejus , licet fola fanctitas animx lit rate
adotationis i quia ccpus unum rotum conftituit cum лт-
ma. g. idem eft de Chrifto homine , licet fola deitas fr«
pcrfona Veibi fit latio adorationis lattis , tarnen hum.ini-
tas terminât eandem adoratîonem , propter unitatem per-
fonx in qua un tur Verbo.
t'enfir. nam ficut in Chníto agnofcimus verum-hominera
tí verum Deum & unum fuppofitum , ita utrumqueuno
cultu & adoratione colimus , fed i 1 ! с cultus quo adorjult
nt Deus eft latría , g. Sc illc qi:o adoraiur ut homo > nam
ibi elt earicm ratio & motivum adorationis , licet fint duo
termini partiales nenipe deitas 6c humanitas conjtm-
ctim.
Prob. г. />. cum bcoto. N im humanitas in Chrifto eft
femper creatura , & entitativè finita , etiam cum unione
fectindíim fc & cumfumma fua gratia "8c fanerrtatr cteata,
g. cum illis omnibus non eft ratio adoiandi Cbtiltum cult*
Ltria:.
Obilc. i, con. j. p. ador.uio latría? non debetuT nifi fun*—
mo Domino » fed fummum dominium non compecit Cbri-
flo ut homini э g. nec adoratio latitat , prob. min. uara
fummum dominium competir ei folum ratione deitJii*
g. Síc.
Hifb. d. min. ut homini reduplicative > feu formalice"
ratione humauitatis , con. fpec'ficativè & pro ut homa i;
Chtilio fupponit pro fuppofito & perfonalitate divina » .
nun. ik conf. nam I_y homo fupponit pro natura human -,
fubfiftente in Verbo , feu potiùs pro fuppcrfiro.Veibibibeia
te huimmitatem t & fie illi competit fummum dominium
non reduplicative fecundùm humanitärem , fed rati
toiius fuppofiti.
laß. Chriíros ratione totius fuppofiti non eft funvrae
ligendus , nec fummum bonum : g. &c.
K¿§. d. anr. fync '.tliegotematice & feorfim ffectirt'
lingul.is partes , con. cathegorematicè & fimiil fumf
n. -ant. nam hoc fenfn » eft veiè Deus, Se ira fui
bonum & fummè dilig-ndus & ultimus finis.
Obiic. i, fi chrifto ut homini debcretur I . tria >
propter unionem cum Veibo > feu cum deitatc ■ fed
tatio non valet , g. & c. prob. rain, nam hxc umo .
el <
I>¿ adoratione Chrifii. Dl/p. X, 43 r
.■élevât humanitärem extra ordinem creatura: ¡ fed nulli
«eaturac competir ha:c adoratio. g. &c.
Щ. n. maj. non enirn fie loqnimur propter unionem ;
quafi unió fit pracifa ratio adorationis latría: ; fed propter
verbum quod importatur in refto in hac materia i nam
adoratio cadit in fupp ofitum quod Tuppofitum-eft-babens.»
& fuftentans humanitatem.
Inf. non Cola deitas , fedetiam humanitas eft objectum
talis adorationis ; fed humaniras non debet elle objeftum
lattis ¿ g. &c. Maj. pater alioqui non diceretur adorari ut
iiomo ; prob. min. nam eft femper inferior deitati infini
té : %. non eft objectum a;qualis adorationis.
7^ffJ. d.maj. objeftum tetminativum ; con. motivum ;
n, niii). & d. pariter min. humanitas feorfim à fuppofito ,
con. ut fubfiltens in verbo ; n. min. & conf. nam loquimur
de Chrifto homine &co:npleto , feu fubflftencc in unitate
perlons cum Verbo. .
Inñ. 2. humanitas ut unita Verbo non cedit eile hu-
manins& natura creata > g. toc non fufficit ut debeat
adorari ut Deus.
Hefy. A. conf. ut debeat adorari feorfim , & tatione fui
precise à Veibo i con. racione unionis & unitatis perfona:
divina: ; n. conf. nam ficut confideratur ut unita & fubfi-
• ftens in verbo j itaadoratut in verbo & propter Verbum
ipsa adoratione verbi.
Obiic. 4. fi Cbriftus ut homo effet , adorandus adora-
b tionc latria- poflènt illi oiFei ri facrificia j fed t0nf. eft fal-
fum i numqiiam enim id fecit Ecclefia: ; g. prob. maj. nam
• facrificatio eft prscipuus cultus latrix. g. &c.
T{efp. n. maj.& conf. prob, nam licet faciificium fit pras-
cipuus aftus latriae, non fequitur quin refervetur foli
Deoj пес quin poifit offèrri homini Deo. Prasterea non
rairum quod in Ecclefia non foleat ulltim facrificium of
fèrri Cluifto. Deo homini ; quia nullum habet facrificium
piaster Eucharifticum , in quo Chriftus ipfeeft hoftia; ficuc
fuit in facrificio cruoisi eft etiam fimtil facerdos cujus offi-
crûejusnemineobcuntnolrripresbiteri; undenonmirum
quod hoc Chriftus fibiipfi n0n offérrat neefibi offerendum r
commifeiit nobis. Sacrificium iftud ofïèrtut àChtifto f» 1
I ctrdotum minißerio , inquiunt PP. Tridentini. '
W- Obiic. r. aftus amoris vel adorationis ad Chriftum non
terminamrad iiumanitatem ejus , licet unitam verbo ; g.
*>equeadoritio:eftenimeadem ratio deurrifque¡ ptob.ant.
nam illi aftus efientialiter refpiciunt bonitatem infini tarn ;
I g. non>ofiünt terminan ad сгеодазда qualis eft humanitas.
f Tom, Vi. T
Be dioranorte Chrifli.Dtfy. X.
Tftff. d. *B*« fi intelkäu« pteponat voluntar! dcintcra
diit/nctè Si feorlím ab htimanitate > con. fi proj»onat totum
Chriflum ut unum fuppofitum. n. ant.Sc ranonem ejus ,
нес enim efl necefle ut m his aftibus ptxfcindamus Sc di -
ftinguamus duas naturas in uno fuppofito unitas fi oramus
íimpliciter Chriltum , & .imames Sí adorarmisproutillum
cencipimus ; non ita efl'et fi prxfcinderemus inter ¡Fas
duas naturas , Sí reípicecemus illas feotfitn.
Infi. Cbriftus ut homo adorabat Sí orabat , ». nen de-
buit adorar! Sí orari : pntet ant. nam diceb.it ,-.d Saroarita-
nam nos adorarrus c¡Hod fiitnus. Prob. conf. nam qui ado
rat & orat agnofdt fupctiocem, g. ei nondebecur fupre-
mus honor latrix.
H¿(¡>. d. conf. non debet adorari fecundùm humanita-
tcm , con. ratione petConz in qua fubfiftit > r. conf. Sc i.
ant. prob, agnofcit fuperiorem prxcisè Sí ratione n.ituix
fccundù n quam ont , con. abfolutè Sc limpliciter fecun
dùm perfonam ot.mtem n. am. otabat > g. fecundùm hu-
manitatem Si reduplicative 8c formaliter ut homo > ado-
ratur autem ut D'us fuftentans liumaniutem 8c cum illi
faciens unum fuppoGtum.
Obüt.6% Glolfa in pf. )t. adorait fc.tíelhm pedum ejsj,
intelligit humanitärem Chrifti , St dorat i'll.tm non ado-
llUiütá adoratknc ij'tt latriatfî,qmi!jm fall crcatori debita-.
Це1).А. conf. non adoratur latriâ fecundùm fe 8c ratio
ne fui prxcisè a Verbo : con. ut nnita Verbo £V faciens
cum eo unum fuppofitum , n. conf. nam id non cogitavit
glofl'atot > nec Aiiguft. à quo il le Glon"™ accepit , imo
nec fidelitcr verba Auguft. fcripfit , qui non excipit ill.im ■
adotationcm , Se dicit , fcabillum quid »Jtrttfitpitr ipfim
adoras , fc. non adoratur humanitas feoifim à Verbo faiteui'
cultu latrix.
Obiic. t. ctn.i.p. Chriftus ratione humanitatis eft Re-
demptor nofter & fummè fanftut , g. 8c fecundùm bu-
manitatem debetur ei fumma adoratto latriz ; prob. cenf.
nam unus ex illis titults fulficit ad hyperduliam , feu ad
fummum honorem inter ercatura« , g. accedente novo
titulo pariter fupra fummum , debetur ei honor fupta.
iiimmum ; g. latria.
Hcff. d. utramqueconf. fumma adoratio intra ordiner*
creaturz > con. abfolutè Sc fupra ordinem creoturz , n.
conf. utramque ¡ nam ficur tîculj illi duo fummè Sancti 8c
Redeniptoris non extrahunt huiuanitatem ex ordin« crea- ait
tu г.с ; ¡ta nec exiguiuboiiotcmiupu fummum qui poffic '
debet! cicaturx.
De adorañone Chrifti. Di/p. X. 457
ln¡l. Cbriftus in homo reduplicative Sí ratione humani-
ta:is , habet infinitum meritum ; g. exigit infinitum hono
rem > ant. patet „ nam per illam fatisfecit pro peccaio •
*quud habet malitiam infinitara & pto infimtis peccar-
tis &c
Tttfji. ex diâis n. ant. & prob, nam contrat, rrec meri
tum Chrifti ruiffe intrinfecè infinitum , rrec malitiam pec-
«ati > aut omnium pecçaiorum afcendere ad ftriitam infi-
nitatem. Diximus eriam quôd fi aliquam infmit.irem ha-
feuit Chrifti meritum i non rationc humain' talis eliciciitis,
fed intuitu Verbi . & ex acceptatione d v na.
Infi. i. titulo creationis debetur latria Deo , g. Si Chrifto
debetur idem honor titulo Redemptions ¡ fed hic tituluí
convenît illi fecundùm humanitatem ; g. & latría , prob,
j.conf. non enim «demptio minorem nobis imponit de-
pendentiamquàm creatio nihil ntbii nafci prtfiit nifi redi-
mi pnfuijfei. Et melius nobis fuiflét non nafci q^'àm mari
in peccato • ut Chriftus dicebat de Juda. Item creatio elt
beneficiur« natura: » redemptio vei ô gratia; fupernatur.\lis.
S- *c ' *-
1{tlp. d.corrf. titulo redemptions quoad agens principa
le ; con. quoad agens inftrumentale n . conf. & fie d. fub-
fumpttim , fecundùm humanitatem initrumeiitalitcr ■
con. in ratione caufa: principalis : n. fubfumptum : nam
hic titulus convenit i. toti Trirritati & notionalitet Ver
bo divino , inftrumcntaliter autem Se minùs principallter ,
Jîumanitati it.i refp. Scoius. f
Oilic. %. fecundùm humanitatem eft caput Ecclefia: ; g.
& fupremus Dominus, g. & fecundùm humanitatem de
betur ei fummus honor , fc. latrix.
Це/р. d. ant.fecundùm bunaniiatem ut nnit.im Verbo;
cone, fecundùm fe praccisè à Verbo j n. ant. ut conftatex
•diilis de gratia capitis.
CONCLUSIO II.
HVmanitati Chrifti , précise ab unitne cum Verbo & featn-
dum ft, dtbemr cuttui hyperdu.'ia ; fnpremut tarnen in
ilié trdine & grada. Eft conmiunior.
Pro*, i. ex Scoto, docente quôdfiimma hyperdulia de- ¡Mi.
Ittur Chrißa qua hem' redimens ; ficut latria qi S Deui cre. ns
nam inquir eidem perfonar debemus iftam fummam hy-
perddliam qua ti debetur ratine redempthnis merimi'i faffai
cm' etiam dsbtmm ai vtMimtm latrU ratifie trcitytz ^
fill (fc.
T *
4; S Ve ndoraûone Chrißi. Dtß>. X.
Prtb. г. nam h'Jmanitas Chrifti fic fpecbta nihil «Й
aliud quam compofituni conftans corpore & anima ratio»
nali cum fumma gratia fanítificante Se aliis donis paritct
iiimmè perfectis .iarioue quorum nihil eft perfeétius fub
Deo ¿ fed umen eft fempcr quid cceatum & fub Deo ; fed
tali crearura: debetur cultus bypcrdulia: fupremus in il!o
ordintvg. Sec. Mjj. pater ex fuppofirione ; min. prob, ex
Hiftis de Ьцс ípesie adorationis , & de exccllcfitia animx
Chrifti Si donorumejus ; nam ficut cum his donis non
«xccdit ordinem terum creatarum ; fed excellit longiflime
fuperomnes creaturas , ita debetur i 11i honor fuperemi-
nens & fingulariflimus. Eft enim Pcntifex nofler Inamm,
Cr impollutus t fegregams ¿ peccatoribus ¿7 exce'fior calis ft-
Bus. Ait Apoftolus.
His adde titulnm rcdemptionis ; nam r uione redentp-
tionis fummum dominium habet in nos > ita ut fub Deo
non fit poflibilemajns. Debemus ei cultum tali dominio Ic
titulo proporrionarum qualis eft byperdulia ha:c fumma
& fmgularis quâ non fit poflibilis excellentior fub
Deo.
Confir. nam Chriftus fub hoc refpeâu & título inßaura-
vit omniafive qua in terris ,frve que in calis funt. Et ipfe in
hoc mortuus eß Chrißus & refu*rexit uivivorum ty mortno>um
dominetur. Er eft caput ortnis creatura: : ut patet ex dictis;
g. debetur ei fupereminens cultus fub cultu J}ei.
Dico , fub Skim Dei i nam , ut dicebamus fupra Jiuma-
nitas Chtilli fic confiderara , nihil habet quod excedar srdi-
nem creatura: > & depender à Deo titulo creationis & con-
fervarionis g. non debetur ci cultus nifi inferior cuLtui qui
deberurDeo.
Vnde ficut in Chrifto confideramus du*s naturas , divi-
r.ara & humanam in mutate fuppofiti & duos ticulos Crea
tors , fc. Sc Redemptoris ; fie ci debemus dujplicem adora-
ticmem fecundùmduas illas confiderationes г fi fiant feor-
fim. Nempe latriam ratione deitatis Se titulo creationis;
& byperduliam rarione humanitatis & titulo redemprionis.
tb(i L Moneo tarnen cum Scoto. Quod tutum eft in adoratiene по»
я»чв fiintis difltngttere naturam illam creatam à verbo, fed Ver-
Ьлт fubfiftens in duabus naturis ¡adorare , Sc iia Verbum
habens naturam humanampoteß fumme diligi , licet ipfa na~
tura non diligatur ; ñeque etiam fumme diligalur unto natu-
ne ad Verbum, quit eft creatura ¿re. De f'aeto.hasdiftinftio-
■ «la &manere
ncs fuadendadebeiit intra fcjiolam
adoratio fumma .& i populis
latría: vero proponen-
abfolutè & fè-
cundùa тщ elle Chrifti Domini > qui eft fuppoiuiim
De actorañone Chr'tfli. DIJp. X. 4J9
m divinitate & humanitate fubfiftens , & ut talis > uní
rciliter adoratione colendus.
Otile Concil. & PP. docent Chrifti humanitärem eflè
iHîâeâdemque adoratione colentbm cum verbo , needici
podé earn coadc.rari ; fed cum verbo debetur- ei latría »
g. &c. Prob. conf. nam fi ratione humaniutis debeturej
tantùm.hyperdulia ,& ratione verbi debetur eil.itria.co-
lcretur dnplici adoratione ; & ipfa humanitastanuim coa-
rbraretur , fe. concomitant r i>-&c»-
%tlji. n. com". & ant. prob. Nam Concilia & PP. fie lo-
cjuuntur non in noflra hypofhefi, fed in opinione , feu
errorc Neftotii > qui cùm duas perfonas in Chtifto fingetet
divinam & humanara motali tantùm nexu unitas duas illi
adorationcs ina-ouales debitas volebat , X- contra talem
crrorcm ac tundamentum ejus docebani quod » ficut ипд
cd in ChrjRo pcrlona realiter & phyficè; ita & una cadem-
aue adoratio ei dibecur, nempe latria j quia jierforu eft
Divina..

QJJAST IO 11L
Quails eultus dtbeatur tnmgini & cruci Cbri/.i
ac fiidariis , aliifque reliquiii ejufdem I
CRux Cbrifti , vel eft ilia in qua ¡{¡fe pependit Sc
mortuus eft ac pritiofo fuo fanguine purpuravir,-
aut partes aliquz ejus five informa cruets , five in alia fi
gura; vel alia: ad figurara & umilhudioem efFormata: in
cju.icumque materia ; & de utrifque procedit quzftio :
Idem eft. de imaginibus Se fuadariis , 8t velo quo pia mu-
lier abiteifit fudotem & frnguinem ex facie ejus dum
cruce cticr.itus aílendebat Calvarían) > in quo remanfic
imprefl.i ¡m.igo ejufdem faciei ; & fimiliter in fudariis
in quibus lacrum ejus corpus iovolutiim fuit in fepulcro
rcmanCc einfdem corporis imprefl'a effigies, coloreíangui-
nis eíformata , & ejufdem fccundùm varia mylteria vitac
ejus multíplices à fidclibus depinguntur representaciones,
Qibttitur quis eultus fiugulis dcbeatui!
440 DeadoratloneChrißt. Difp.X.
CONCLUSriO
Vtr* crues thrifii (у cuiübit t\us partícula debitar
adoralio latría, fed rtibcäiva. EÏI communis , conn
plores hwuicos > Vviclefiftas , Luihcrar.os , & Calvini-
ftas. <
P>ob. и f. exConciliis&PP. 8c perpetua praxi Ecclelii,
nain in Cone. Generally II. legiiur hoc diftum Leontii.
jj^j * Magno ¿7" inexplicabili итоге trga cum quo refedit , ubi ap-
* paruit j quoi tejjg/f , automnino ebumbra-jit ttamquarn De*
locum coli,:. us , ¿r adoramtu j mn ipfamregionem , autlapi.
■dt$ venerantes ,fed eum qui in tile converfatut eß , isr appsh
luit. Hocfacit i. pro onrnibus quae pertinent ad Chriftum,
pro crece» pro fudirils i pro fepulcfo , pro prsfepio tX
_ etiamfacir г. pro x. patte fê. cuhum ilium elle relativum,
' ^* <c in eis adotari Chriftum ipium ; non materialia ilia lig
na , loca Sec. Item in eadem Synode defmitur , bonne'»
0- adorai ionem deferendam Typo veneranda & vivificantis,
uiuis Chrijti , quamó magis ipíi vero cruci , & ratio id
fyadet '> utrumque enimfignttm cß Chrifli crucifixi.
Prob. г. ex praxi Ecdefia: , qua: duo fefta inftituit ir»
honorem Ii jus crucis , fc. propter inventionem ejus , 5¡ г.
propter exalta tionem ejus. Et ut fetibit S.Paulinus de qua-
dam partícula ejus qux aflervabatur inbaGlica S.fepuKri ;
Epifiopus urbis e¡us q oiaiiais ium Faftba Domini agitur ,
»* ' ad orandampopu't , princeps, ¡pfe venerantiam proponit. Et
Cyrillus Eremita qui viwbat an. rjo. feribit quodeum Cx-
farius Ant othenus venilltr in Moniiterium ubi partícula
vera; crucis ftivab.itur petiit ab Abbatc ut liceret fanda illa
'• ligt" adorare & eerum txigttam aliquam partem tuciperc. EC
* ' ' lie de a Iiis.
Pwí.j.Mm crux illaconfideratur in otdinead Chriftum
Deum homlnem quem reprefentac morientem pro tedemp-
tione no'tra , fed Chrifto in ea confidctatione debetur cul-
tus latrix > g. & cruci ; prob. conf. nam fi Chriftus ut
homo Sc Redemptoc pet motte n ctucis mcretur cultum
latr zi crux ipfa ponitur intet objefta terminantia talem
adorationem.
Prob. i. pats ; nam ctux illa>ficut & alia ¡nflrumenta
palfiouis Chtidiac Redcmptionis noftra: funt ex hocca-
pire fummè veneranda ; fed abfque relatione ad Deum &
Chriltum non habent ullam dignitatem fupet alias tes fi*
milis naturx , & cellar omnis ratio adorationis quam illis
exhibcmus , g. ilia adoratio eft icfpeftiva ad chriftum
ТУе «ào-mtone Chrlßi. Т>Щ. X. 441
i quo habet totam faam confecrationem & dignitatem.
Prob. 1 ex dieVis de hummitate ; nam fihec csníideiat»
prxcisè Sí fecundíim fe abfque ullo rcfpeftu ad verbum ,
non eft adoranda cultu 1 itrix , multo minus crux qux Ion-
di minoriseft dignitatis , g. crux abfque refpe&u. ad Chri-
lt um non eft ador anda.
Prob. i. nam tota ratio venerandi crucem ,. eft vel ob
eontaftum corporis chtifti ; vel ob Cooperationen! cum
ipfo ad opus redemptions maten i liter ¡ fed haec motiva
non fufficiunt ut debeatur ei coitus lacrjx : quia per bxc
nihil habet divinum in fe g. Sí с.
Obiic. con. tif. crux quocumqu; modo confid'erata non
eft Deut , nec Chriftus > nec reprefentat Deura , Sí foli Dea
debetur latría > g. non debetur ullo modocruci, qux eít
yura creatura & inftrumeiitum fuppliciis. Prob. conf. (i
éx- aliqno tefpecku adOeum vel Chriftum deberet crux
adorari > ita Se omnia entia creata qux refpicerentur in
crdine ad Deum ¡ fuñí enim etcaturx Dei , 8c oftendunt
ac en»rrant j/itMin Dey стс Sed conf. eíi falfum.
g. ÍÍC.
Це{р. n. ant. quoad utramque panem ; nam ex praxi to-
lius Ecclcfix veprefent t nobis Chriftum Dei filium con-
íummantem hominum rcdtmptionem , S¿ pro nobis in ea
morienrem j uude , inquit Damafc. pr^aiofum rripfa cruris
lignum Qr vtnerandum in tjuo femciipfum in facyificium pro 4.JîeV
nobis obtuiit Cliritlus itamquam fanfli corporis ¿¡7- fangu-înis la*
latbsfanttificetum, ntoriio tß adorxndum, nn ren Hmsts Un
an , vtffci > Crßoera iliius habitactilai к: funi p.Afrpe , fpt-
tunca ) gojgota , crux , vivißcumfepuLrum ejre.
Jsa't. cttam fub his lefpcâibus crux n hi! meruit j qui t
non eft сарах meriti i fed e'i l:gnum inlenlibile ; g. nulla
<i debetur adaratio.
%tjj>. d. conf fecundùra fe ; con, ratione Chrifri ; n.
conf. quia lepiefcnt ireum in ipfa pto nobis' moriemem i
ííperilbm mciuit nobis vitam xtcrnam ; ideo aáorarms
amnts cructm (y per ifjam ilium tajas ffl crux : ait Rufticus
D'aconus. Dial,
Inß.i. Crux cum tali refpeôu non eft otabilis, nec ani- ,
mata , g. nec adoranda. Jtct¡¡¡
Hçîf- d. conf. per fe abfolutè , con. fimul cumchn'fto
quem fie reprefentit > n. conf. nam Cbrifius eft veré per
ipfam oiabilis Sc adorabilis, (icut per ipfam meruit ut Deu»
Pater exaltuvirii illum &. do»avcrii Uli nomin quoi tfl fupir
osnne потоп.
übiic, и Crox ver» fuiiíibtifto inftrumentum Sc caufa
1 4
442 De adorat'wne Chriííi. Difp. X.
dolorum ; g- potins execranda eil quàm adorand.1.
1{rffi. n. conf. quia , ficut dolores Uli fuerunt chrifto>
glóriufi > & ab со liberé amati , it.i & crux eorum inftra-
roentum , quam fimiliter amavit uc viam ad gloriam
iuam.
Infi. g. Sc judíti pariter adorandi ; quod eft abfurdum
g.&c.
He/p. n. fubrumptum ; quia licet malitia eorum nobis,
inde profuerlt & ipfi chrifto , tarnen per hanc malitiam
píccatuni , Sc ex odio fecerunt .indeque funt execiandi..
GONCLU^SIO II.
RE/iqm'teomnts /, Clirißi Duiu'ni fnfri*nut extern* > istrof-
piilivè Ad ipfum ) eodem eullu adorAnd* funt. Et idem iß
di'iaticea.& aliis inßrumentiipafiinis ; eft contra eofdem
brreticor.
Prob, i, tota concl. quia de his omnibus eadem eft ratio
ac de vera ejus cruce,vel pnrticulis ejus : g. eodem modo
ftirt ador.mda ; & de tifio eocieni cultu honor.imur ia
p.ctlcfia : prob. ant. nam codem modo & fubcodem mo
tivo rcprcfcnt.mt Chiiftum tit pro nobis patientent &
monentem > & fanguine ejus & contaftu confecrata , ut
velum , iudaria in qulbus fepultus eft , clavi quibus aft-
xuseftcruti , lance.i qua latus eft apettum eit , fingulo:
fpina: corona; quibus caput ejus cruercatum eft; columna
ad quam flagellatus eft: fpongia qui fel & acctumpro-
pinata funt ; fepulctum in quo quievit mottuus : przfepè
in quo tepoimiseft oafcens ; hate > inquarh , omnia еос'ея
modo nobis Chriftum in divecfis pattibus paffionis rcprc-
fentant ■ g. eadem eft ratio ilia omnia venerandi.
Ctnfir. ex loco cit. Damafceni» ubi cùm сшее nume
rantur , clavi j lance* > vefles &c.
Prob, fpeciahter de reliquiis internis, fc. qua: fuerunt
de integritate corporis ejus ut prxputium ^ gutta; fan-
guinis qua: alieubi habentur feorfim > autquxin fudariis
remanferunt ; nam ifta: reliquia: fuerunt aliquando unitz
Veroo cum toto corpore ; g.etiam abfolutè Sí fecundar»
ie j fpeci.ili cultu funt adorandz j nam ex illa unione гг-
manlit in eis non patva dignitas.
Prob, de reliquiis txternis > id eft clavis > fudariis)
veftihus ; nam ifta non habent quidem in ft dignitatem
intrinfec.ijn & .ibfolut.im , prsfeindendo ab omni refpeôti
ad Chriftuin ut pra-cedcntcs i fed tarnen leipeftivè ad
Cbi iltum , deben: adoran eure ipfo..
De aioraüone 'Chrifti. Dlfp. X. 443
Conßr* ex Damafc. non materiam ; Çtd materia- authorem
adoro qui propter me materia faflus efl , & in materia voluit Visit
habitare ut per materiam mihifah-tem praberet > materiam
veto per quam mihi falus fatla cfl t non dtfinam coUre j nan
tarnen ut Deum , g. iftz reliquia: externe de fe & pixcifo
refpeftu ad Chriftum non exigunt adorationem> ne qui-
dem hypeniulise ; beneter« cum illo refpedfu.
CONCLU S IO Ht
ÍMagines Chrifti uni cum fuo exemplari , cum quo fa- *
ciuntunum totale objeftum , mérito adorantur eadem
Tatriâ : non autem fedrfim , & fine refpeâu ad ipfum
Chciltum. Eft contra eofdem heréticos.
Prob. i¿ ex Cone. Trident, ubi decernitur imagines
Chrifti Sc Deipari , & fanôorum in templishabendas»
eifque debitum honorem 8c venerationem impertiendam ¡
non quoi credatur in iis effe aliqua dignitat vel virtus propter JT*z1-<
qtiamßnt colend* t vel qxod ab eis fit aliquid petendum; f.d
efitoniam bono* qui eis exhibetur , refertur ad Prototypa qu*\
illa reprefentam ; itautper imagines quas ofeulamur & со- jftl^t
yam procumbimus , Chrißum adoremus & fanffos quorum
illa fimilitudinem gerunt , vennamur. Et id deftnitum do
ceс in II. Synodo Nicena contra Iconoclaftas. Item > in
Conc. Rom. fub Greg. III. & alio fub Stephano: g. in •
imaginibas Chrifti adoratur Chriftus » non ipfa; imagines71
fecurtdùm fe & fine refpectu ad ipfum j fedproutunum
tatole objeftum cum tilo conliituunr , eodem actu & cuitá
is m adorand.t.
Prob. г. quo.id i. p. nam ab initio Ecclefia; & perpetuo '
ufa ufque ad prxfens templa omnia loraque facra en
tona omnia folent facris imaginibus, Chrifti prœcipuè ,
ornan , 8t in fumma- veneratione haberi ut exhiitoriis ■
confiât.
Confir. ex hiíioria de imagine Chrifti ab ipfomet expreffa,
& milla ad Abagarum Regein. Nam > inquit Damafc. tum
^Abagarus Edefla T^ex pitlortm mififfct ut Domini imaginem ex'
primerct ¡ ñeque id pitbh.ob fpltndorem ex c)us vultu manan-
tern confequi potuißet; Oomiium ipfiim divina fua ас vivi-
Jicafacicipallium-admiViffè imaginemque fuam ci impref
/iße,ßcque illud ad ^Abigarum , ut ipfius cupiditati Citisfactrtt ij,
mifijfc. Et Evagrius .iddit liujus S. imaginis viritatcm ex
miaculor um copi.i comprobatam fulfle. >
Proj j. q iia nihil in hoc culcu mdecens appavet ¡ fed
vatâ ice Icße- même > iajiâiffimus eft ; quod patcbjr*
1^ De aâoraùone Chrißi. Dl/p. X,
biß ex van.'tatepraitfxtuum quibus innituntur Imctici.
,e. p,«i. i. />. nam inquit Concil. Nicenum 1 1, citatum; '
;ml¡iin¡s honor m Prtioijfum referlur. Et qui odorat imagi-
ncm , in ta queque adorat defcriptum argumentum ,fed
exemplar ncmpè Chtiftus adoraturlatriâ > g. Sciirago ejus
cumhoctefpeàu.
Confir. ex PP. nam > inquit Bali', quia rex diciuir etiatu
ie imago rigii ¡ & »»и dm 'Regel пес enim imptrium fcindi-
$tr,S' jur 3 net gloria dividitstr- ... /if etium glorificatio à nobis
ji. Unaeß & non mttlta, prepterea quod imaginis bones ad exem
plar tranfit. Et Damaic. navtans quôd Jacob accepta vefte
joferh filii fui qui dicebatur dcvotatus à beftia, vettern
«MJ.Î.ofcul.itus eft » & lacriniis rigavit , nen ipf..m veßem dih-
gendo au* ho'iorandi Isec fetit , fed per earn arbilrttus tß fe
lofepho ofulari ¿r in manibus habere ; fic etiam chrifliani
omnes imaginera Chriüiaut ^peßcli aut marliris tenentes (f
3 iell . efeulantes animo vidtmtr nobis iffum oui mártirem ample-
<br.9. cli. EtAuguft. veneratur utile fignum divinities inflitututo
eu)usbim , fignijicationemque intelligit , пол hoc veneratur
quedvidet & tranftt , fed illud potius quo folia cúnela refe
renda funt , is* exempl r. Et fie de aliis.
idem eft de irmginibus crucis. Nam , inquit Epiphanius
tebtus in III. Synodo. Cum divinas» crucis eßgiem ¿J1 ve
nerandas imagines amere & defiderio ampleclirnftr , ad ipfum
Prototypum rtffiicimus. Et clarius id dicit Leonius Epifco«
yjpe!. pus , ru crucis fi¡U'am odorantes nen ligni паЩгат adora-
mus ,fed velut fygillum & annulum & charaejerem Chrifi
illam intuentes > per banc falutamus Deum & adoramus epti
in illafv§xuseß.\r. fine refpeâu ad exemplar non alloca
tur imago.
Pii¿. denique > nam in imagine precisa con fideratione
Ttoto ypi > nihil eft divinum) nihil fanftum. g. nihil ciika,
«eligiólo dignum.
Porro quod bic diximus de imagine Cbrifli ac reliquiis
ejus i idem eft cum propoitione de imaginibus & reliquiis
В. V. Deiparx & Sanctorum ; fc. relative ad excmplaria
& non aliter eodem cultu veneranda funt quo ipfa excm*
plana ; fc. duliâ vel hyperduliâ. Sed de hoc infra.
Obiic. l. ex Script, non fades tibi fculptile >nequcom-
Im. nem fimilitudinem. . . non adorabis e.i ñeques coles, g
a*>. prohiberur ufus & cultusimaginum.
T(ti~p: n. conl. nam ibi prohibentut fculprilia & ima
gines ralforum Deorum; imô Sc fiortiipfi populo judaco-
ium, ut rudb ac in idolatriam ptopenfo prohibebantur.
ieiagmes & finnlitiidir.es ne illas , ut Déos > culta íc ab-
Ve aàcratione Christi. Dtjp. X'. 445/
fo'uto colerent , fed nequidem omtics prorfus ¡magines
prohibebantur ¡n templo; namibijuflu Dei erant figura;
duz Cherubinomm , cx ацго > Sc in templo Salomonis }.Rrg¿
ennt Cherubinotum , boum & Leonum figura; &c. Item 6. &•
ex Evangelio conltat jr.d eos h.ibuiíTe imagines Cïfaris,>7
faltem in numifmatc cenfus> Mut,
Infi, faltem prohibebatur omnis cultus quarumeumque lI«
imaginum vel operum manibus hominis factotum ¡ g. f.il-
tem imagines Cbrifti & Sanftorum non funt ado-
randa;.
1{efJ>. d. ant. cultus aBfolucus & qualis debecut Deo >
con. cultus rélativus & omnis ptotfus reverentia , n. .int.
il conf. nam judii ipG venerabantur arcam manufaâam' ,
& Ch-rubinos propitiator!! ¡ non quidem propter fe , fed
relaté ad Deuro.
Ohne, i. in Conciliis hk cultus prohibetur; g. &С. Prob. e. pU*-
ant. nam inConcil. Eliberitano dicitur [lacuit piRnras in cuit,
icclrßa ejji nm débete , ne qiod ctlitur eut adoratur in
rietibus depingatur. In aliis Conciliis idem cultus imagi
num prohibetur , ut in Conftantinopolitanis fub Leone
¿aurico Sc Coptonimo III. & in EphefinoIII.4. in Fran»
cofordienfi damnatur VII. Synodus , quia cultum imagi-
nem pra:cipiebat ; in quo etiam videtur reprobatus ab A-
driano Papa.g. See.
3^$. n.ant. & ad prob, ejusdico x. quod Conc. Elibe-
iitanum potiùs nobis favet dum indicat facras imagi
nes ab initio fuifle in ufu apud fidèles , piâuras vero
.abfolute non vetat fed in parietibus , quia ibi facile de-
Jentut & feedantar , id eo «heit > ne quid cUitur in farie-
films depingatur > non loquitur abfolute , & exceptio firmet
régulant in contrariant. Tum ,quiai inde non pofliint mo
ver! & transfert! quando ¡Ha loca profanantur ut Сере
contingebat , in lilis temporibus perfecutiorris Erclefiac
jer malitiam P.igworum qui oiatotia chtiftianerum ver-
»ebant in ftabula beltiarum.
г. Concilia illa duo Coiiftantmopolitana non faciunt
fidem > quia ibi pnfidebant Iconodaftx tum imperatoies > •
tum Epifcopi &,alii contta ques tcclamatunt catholici am-
jies qui aderant 8c quia in i¡ dtfuit legitima autoritas ¿
efuomodt magna & universalis » Synodus fuit > dixit Joan
nes Cancellatius in г. Niïenar , <juim necpu receftnm , №
que coneordaverunt reliauarum Pr/tfules Ecelefiarttm ¡ fed
antfhemati tarn tranfmiferunt? Non habuit enim adyimem
illius temporis Цатапогит Pafam &c.
j. Quoa,4 Ephtütimn , djcitui , »dem fuifle cum rt*di;-
44<5- De adorathne Chñfii. Difp. X.
jt.!74- До Conirai.tin. & tic vocatum propter Theodofitrhi Epit
• copum Ephefinum qui erat ibi inter Präsides ut notât P,
Frailen.
4. D\FMncofordîenfi , mult! multa ; probabiliores di-
cunt Patres iftius Concilü , ¡deo damnafle Nicerium. 1.
Qjia male info.m:iti de illius doctrina ex depravata ilbus
traduction'' putaiuntillud decreviflé cultum latría > qualit
Deo debetur exibendum imaginibus. Alii credunt hunç
Canonem non efîè totius Conciiii ; fed aliquor Epifcopo-
inm Iconoclalhrum. Alii pu taut hoc Concilium nihil Ita-
ttiifie contra Nicmum II, fed contra fupradidtum Con
fiant, fub Copronimo ut non obfeure indicant verba Ca--
nonis , alíala eil q aßio de nova Greecorum Sjnodo quam de
adorar.dii tmaginibus Conflanlinopoli fecerunj 0c, Alii pu-
tahrhùsPF. non damnafle doftrinam Cone. Niceni , fed
Conftmtini Cypri Epiienpi errorem quam falfo illi ad1
»Mi'f. fcribrb.au, & in aña Cone, infertus legebatur , utnetat
§ , ' P. Potter. Alii denique putant ilium Çanqnem falso in-
t'j fertmn'inter sfla illiits Concilii » quod gravibus conjeftu-
ris probant Pater Frailen cit. & Cabaflútius.
c.j. abiic- J. ex ГР. Jeron, inquit Cultores Bei flatuam ant
Vav. imaginent adorare non debent. Et Auguft. atguitfepulcrorum, ,
dt mer (iHiifüm adulâmes. Et Greg, feribens .de sereno Epif-
Eccle. c0po МлК\\кп& qui quofdam adoratores imaginum afficiens
J , eafdem confregit atque pro'jccit . fie Papa circa hoc Factum
Ef.< I. mentem fuam déclarât \elum nos > ne quid manufaSumadf
raripofiit habviffelaudamus ; fed frángete eafdem imagines
non debuiffe judicamus ; ideirco efíim. piflura Ecclefiis adbi-
íetur >ш hi qui tiueras nefeiunt , fallera in parietikus viden-
da legant qat in codicibus l'gere non valent &c. g. de mente
РГ. imagines non proponiintur ut cplcndx ¡ fed ut figna
rememorativa rerum divin arum., '
Kefp. r|. conf. nam Hier on. loquitur de imaginibus re-
guni «¡ventilan qualis erat i4atua Nabucbodonoforis. Eo-
rfem fenfn loquitur Auguft.V invchitur ibi contra turbas
imperito -um qw vcl in iffa reltgiont fuperftitiofi funt , gui.
luxuriejfsimi fuiier monuos ЫЬьМ&с Non ergo loquitur
oe fcpukris vel imaginibus I scris , nee de cultu earurn
moderato & pjq.-, fed de pnopbanis fuperftitionibus Gre
gor, eriam prohiber tanturn /His exhibere cuitum latría:
qualis debetur foli Deo , Л .^nalem exhibent gentiles
fuis i Jobs qua- celunt ut Deoj \v alibi docet
imsidojis do ; nam lo-
Jiens
yue.ns. de imagine Chnfti eficit n\sm¡ с,«, W«»
щМет. , non
: quaß , ляп
Шит adoramu»
in t/011'
TSepotentta & aâoraùone Chrißi.Difp.X. 447
оЫгс. 4-. non licet depingere imaginera Chrifti ; g. нес
adorare. Prob* ans-, qui pingit Chciftum rcprefcntat folum
humanitacem , & tic fcpyirat аЬ еа divínitatem ; quia liíC
irreprefcntàbilis eft. .
7^fir/>. n. utrumque ant. nam ficut homo pingitur , quam-
vis ejus animai fit ipiritualis ; quia pingitur ut . vivus > fit
& Chriftus pmgicut ut totus quails eft , fc. cum divinicare
& b.umsnu.ite concipiatur-concurrente fide.
Colligis eigo quid dicendum de reliquüs Si imaginibus
Eeip.itx Sí fjnäorum ; .nam ficut ille cultus eft telativus
ad eos quos reprefentat , ita & eodem cultu tam reliquia:
quàm imagines colendx fum quo nil quos reptefentant, .
fc. dulia; aut bypetdulia; , fi eis debeantui ¡ de quo viden,-
durneft..

Q.Uii-STi a I V:.
An & quarter В . V.Jngeli , & alii fatiSi ßntr
cilendit
ON.ampJiùs de reliqaiis & imaginibus ¡ fed de iplîs
jL-N exfmplaribus , & prototypis loquimur , de quibus. ,
qua: dixerinius , patebunt qua; dicenda funt determinate
de illorum reliquiis &jmagi >ibus, .
Quoad В.. V ccrtum elt fingularem ad illius dignitatem
& fanititatem & per confequens adorabilitatem : 1. quia
longé ineirniùs & benorabjl:ùspertinet ad ehriílum quàm
crux ejus aut vertes, aut quidquam aliud cjiioad contadtum,
quippc illius manibtis & brachiis gcltatas i.quia non per
fimplicemcontaftum Uli unitur, fed per veram confangui-
niiatcm ; quia ille ex ejus fanguine & came formatus eft ,
& ejuslafte nutritus ,ita at fit vera ejus mater & parens.
3. quia ) uc vidimus e)us maternitas eft veré divina , qua-
tenùsfiliusejus quem genuit eft vertís Dens St filius Dei ;
non autem purus homo, ideo quxritui an debeaturei cul
tus latría: ficut diximus de cruce & humanitate Chrifti ;
Quoad Ängelos & Sanftos , non eadeni eft ratio 511am
licet confiderentur ut fervi > utamici, & don-.eftici Dei,
imô &: filji adopt vi i tamcn bar pertinentia: Sc aftSnitates
funt minus pbyfioej tarnen de illis etiam quiiimt , an ali
gáis eis debearuc eultue & qualis jUc fit :
®e adcratïone Chriß. Vifp* AV
CONCLUS! ■ О I.
BEaiij!im*-V. Delpar&debemr cultus hyperduli* : fc. miner-
tatjui debitor Det-, & major eo qui debetur riirquts am-
nibui puris creaturis. Eft communis.
Prcb. i. ex Decreto Mattini I. ptarcipientis fub pœnam
'* anathcmatis SealamV. Dei Matrem fuper отпет creaturam-
bumanam abfque eo qui ex ea genitus eil venerabilem , bona'
randam & adorandam ; fed calis cultus dicitur livpcrdulii.
S'&c- , . ' r ■
Prob. i. nam cultus, menfuratut ex dignitate & fanûi-
tate; fed dignitas & fanâitas Maria» longé prascellit dig
nitatem Sc fanftitatem omnis put* creaturi : g. & fup«
отпета puram creaturam coli debet > g. & cultu hyperdu-
1:1 ; nam is dicitur culms ille fingulans qui exhibant
tali creaturar. , feu dignitati & faniäitati , prob. min. ex
confenfu omnium №. & fidelium ; & totiusEcclcfn »
quod longum , fed facile eflèt probare ex elogiisquibus-
pra:dicatur à SS. PP. iSí feriptoribiis omnibus catbolicis.
SurKcit quod dicatur templum Domini ; facrarium Spirilm
S. Maler Chrifti , divin* gratin > %tg¡»a ^Angelorum Patriar
charum (¡re. Nam íi ba:c illi convenient , g. S¡ cultus pto-
portionatus cali dignicati , Sí tantis titulis. _. ■
Otile i. В. V. m.ijorem a¡ intimiorem babet relatio-
nem ad ehriflum Deum , quàm crux, ejus ; fed bic , adó
rame cultu lattix , g. à fortiori Maria, ptob. maj.nanv
hujusrelatio eft maternitatis ad filium, g. cve.
%еЦ. d. min. adoratur cultu latriac. relativa; , con. abfo-
luta:. n. min. namficut Maria non adoratur précisé ut-
reprifentans Chiiftum : fed pofitivè ob excellentiam il
fanñitatem qua: in ipfa eft> iV qua eft quid creatum St
fub Deo.fic cultus ejus dicitur hyperdälia; ut inferior culm
qui exhibetut Chrifto Sc ínpetior aJiis- , cultus veto crucis
eft putè rel.itivus.
Inf. tarn в. V. quam crux vel imagines- Ghrifti poteft
confiderari-utpertinens ad Cbtiftum D'um i nam eft veté
mater Dei, g.tampoteft adotari per latriam.
%e$. n. conf. nam crux vel imajines nullam aliam ha*
bent dignitatem prater telativam adchriftum i idee non
debenc adoïari alia adoratione quam quae Chrifto debeturj.
nonitaeft de B.v.qu« in fehabeciroptiam dignitatem
& fanctitatem pra-ter illam quâ refcrtur ad Chriftum»
wep mereiHt etiam.cultmn abfoluuim qui eft inferios
Ve adorâtlone Chrtfll. Dlff>. X. 443;
ohne. 1. honor raaitis redundar in filium, g.ficjt ado-
tandús eft filius i ita & mater.
'^•d. ant. in filium & fimul in matrem ipfam E ¡pía
eft digna honore , con. totalitet ¡ta ut nulla terminctu: ad
mattem ; n-ant. fituatei habet in fe aliquod meritum ¿V
fanélitatem , ita & honor ad ipfam terminatur & non »,
filium totaliterj non ita eil de cruce aut imagine , aut dt
matte peccatrice & indiana.
Obüc. ). ficut nulla elt proportio dignitatis & fanftita-
tis Matiz cum Angelis & f.mctis , itaneccultus & honoris
eidebiti ; fed Angclis &fan£tis debetur cultus infetiordi-
vino , fcdulix , g..d¡.betui Virgim cultus divinus.
Rf/f. n. ma), nam quantumeumque etefeant mérita te
dotes Deiparx: lupct Angelos & banftos non extrahunt.
earn ab ordine creturs , nec funt iuñntta ; exigunt qui--
dem honores otdinis quafi medii fub Deo & fuper omni s
guias crea turas , fed non divinos.
CONCLUSI& II..
Atlgetis &SnnSis debitar chitas facerduli* , non- altior*
Eft communis , & de fide contra Lutheranos , & Cal
vin! (las 8c antiquiore s aliquos hxreticos.
Prob, t.p.i. ex Conc. citatis q. prxcedemi pío facrís
imagjnibus , 8c maxime ex Trident, ubi decetnitur quod
juxta ufum Ecclelia: Caiholicxperpetuum i & SS.l'P. con-
ftnfioncm & SS. Concil. Decreta , debent doceri fidcles , /.4"r
de SS. ¡Mtrtef\¡»ne , invocation: , (y reíiqui.truno honore , &
Itjiúmo imaginan/» ufu &c. g. SS. non folùm infe & cultu
abfoluto & immediato ; fed etiam relativo 8c mediato »
fe. in fuis rcliquiis 8c imaginibus funt colendi , & й in
filis reliquiis & imaginibus, ifortiofi in feipfís.
Prob. i. ex fcript.quâ confiât Angelos à Patriarchis ado
raros , fie Abtaham & Loth. G.-n. 18. & 19. & Jofue (¡.
ita etiam de SS.PropliCtis legímus eos fuifl'e adoraros etiam
vivencesob infignem fanftitatem. Abdias adorat Eliain.
}. t\eg. 18. filii Prophetaium , Elizeum. 4>.Reg. í. Danic-
íem NabuchodonoforJDa». г. fj¡nu
Confir. i.ex miraculis & gratiis qu* Deus opera tur & i, ss,.
concedit iis qui honorant ícinvocant Sanflos fuos. 1. Ex Ctl.
perpetuo ufu Ecdefix ; nam , inquit Eufebius Alex. oí tT*'
hanc caufam pracepit nobis Drui memorias ss. celebrare , ut fl,t-
ncceptis hymnis <¿r auditis laudibus henignum Deum exorent &VM'
(¡re. Et alter Eufebius Cxfar : ms qsutidie id faílitamus ; t''í'
nam vtrafittetii milites ut Dti amittjlirr.iis ventrataur. ir '
&e ddoratione Cbriflî. Dïfp. X.
■ aiiis SS Pf« "an» 1 inquit AmbtoC cum Deus omnipotent ml
*U 6.' SS* Л* ^'сл' » ??' honorât , mí honorât , ^«í tjOÍ Jpernh
contra me fernit , qui honorai mártires Chrißum honorât. Et Cyril-
îul. \w,SS. Mártires nequeOeos dicimus neqtte fie adoramu
4. «*- pCf/firium dicimus eos qui tarn claris operilrus gloriofi funt t
""a /"У"""' honorari laudibus. Et Auguft. populus chrißtanui
Т**Р' memoria* martirum religiosafolemnitare concélébrât.
* Prob, denique. Nam culms f.icer rcfpicit eos inquieras
cft f.mâitas > dignités & exeellentia (ÏRgularis , & longe
fuperiot nobis : fed hate omnia fant in Angelis & SS. g.
eis deb tut caltas facer ¡ min patet i nam illi mottuifunt
in chmtate, regnant in Cœlis cum Deo , illos fufecpit
Chriftus in regno fuout focios, Siamicos & cohiredrs
&c. g.&c.
Prob. i.p. nam 1. non debetut eis culhis larri*; quia
non funt Dii , falteni verè & proptiè foli autem divina
natura yfecundum fidem > debetur ( latria J non autem /лш-
Bis > inquit Concil. Nicenum cic. г. пес hyperdulix -, nam
in eis non eft plenitudo gratiséaut fanâitatis 1 id foli Mari*
refeivatur inter omnes putas creatinas > ficut &. matetni-
tas divina. Unde , feimus qutd ei plus gratia со/latum fue-
rit ad vimendum ex omni parte ptecatum , quam cateris om
nibus SS. qua concipere ас parère meruit cum quem cm-
flat nullum habuiffi peccatum. g. Angelis & SS. non debetut
nilï cuitas dùlix'ï
Efiher Obitc. i.-comp, ex feripr. Mardochxiis noluit adonre
g.' Amin нс-quidem cultu civili ; quia , inqtit , timui nc In-
«¿7.IO norem Domini transferrem ad hominem j & ne quemquatn
*Лрой. af{ orarem excepto Deo meo ; g. multó minus debetur adora-
tío facta uUi creaturx. r. Pettus nolu.t adont 1 à Corne-
' lio, пес Angelus à Joanne. Et j. Apoítolus videtut pro
híbete cultura Angclorum » nemo-vos feducat volens in hu-
militate су yeligione ^Ângelorum g.&c.
KeA n. conf. nee eniai id fequitut ex Ulis te.xtibus ii
hiftoriis feripturx. 1. Aman forte voluit ad orationcm
latiiac , feu divinan) , & mérito earn negwit Mardochxus •
nam dei evercntia civili dicebat ip'fe > libenter p>o fait'
Ifracl etiam vepigia pedum e\us deofculari paratus eflèn-
1. Similiter Cornelius qui adh'.ic gentilis etat volebat ado
rare Tetrum velut alquemDeum, Je legitur de licaonibus
qui Paulum & Barnabamut Dcos adorare volebant. Vcl
potiùs dicendum, quod Petrus honorem & revercntiam
ptorundiorem 1 ex modeftia & humilitate recufavit. 4-
forcé ctiam Joannes , putans Angelum eft't: DJun , voluit
«umadot.»te culm Utri* , quod ptohibuit Angelus dieens
De adoratîone Chr'tßl. Difp. X. 4^ r
fc non eflè nifi ctnfervum e\us. t. Oenique > Apo(l0lus ibj
ptohibet cultum fuperftitiofum Angelorum , qu«s (cmi-
¿eosatrqtii dicebant. Alii Cbrifto cos prxfeiebant. quod
damnatum cftin Concilio Laodiceno»
obiic. 1. in fcriptura non precipitin ills cultus An^lo-
rum vel Sar.ctovum. g. non debctur ; quia cefl'autc p>>.
Gfpto pofiiivo divino , ceflatobligatie.
Кф. n. conf. quia fufficit ргагсершт ex traditione per-
nefua Ecclefi.c Catholic.-! in GqncHiis Occumcnicis & aliis
& in ufu > cV confuetudinc.
Obiic dtjlia eit tantùm proteAatio dependentiae &
fubjeflionis- in adorante, & dominii & fuperioritatis in
adorato ; fed Ьяс non tepcriuntur in nobis refpeftu
fanctorum. g. illis non dcbeuir cuitus dnh'a:, ГгоЬ. miu»_
nam lancti l'une creatura: Dei > Si conferviejus-ficut &
nos.
Kefy. n. maj. eft enim etiam proreftatio inferiewatii
in gratia , virtute, perfeflione & poiefiaic fpitiruali corara
Deo : in qúibus Ängeli & Sanâi longé nos fu регат, Sicut
n politîs, humana, miniüri , primates & auljci'Regum
folent holiorari à ceteris fubdítis. Sic , in regno Chriíti &
& politia ejus fpirituali . Б. Virgo , ut Regina & Mater ,
te inter fubditos prima fir.gulariter 1 tùm Angelí & San-
Äi, fijftrvelut auHci & magnates dilefliflîmi.
Nota tarnen qi'öd cûm ittimur nomine adoraiitmïj erga
Angelos & horaires , & ipfam Dei genitricem , non lo-
quiti.ur in iЛ о rigorc quo fignificatfuprcHium ilium cul
tum Iatrixqtix cftfuprema ("pedes- adorationis , & foil
Deo debeturjfcd in lata & genética fignificatione,pro quo
libet cultu religiofo & facto , qui dtinde fubdividitui in
Ulriam , duliaro i & hyperduliam ; ut Qi.iimus.

Q.ÜISTIO V.
Be invecatime , reli^uiis ф> imaginihm
fnnñerum.
REliquiï Sanitorum , ut diximus de Chrifto , alia: funt
interim > illa: fc. qua; olim fuerunt partes aut partícu
la: corporum ,& aliquo modo intrinfecè unit* corpori-
bus & animabus , mediate aut immediate ( quod dico
pioptet fanguincm & alias humores.) Alix extern* , ut
4е % De adorationг Cbrifli. Diífi. X.
vcftes/1"''"'3 *ve,a , fepulcra , & inftrumenta crucia-
tuutr* Martirii , qui veneramur propter fpecialem con-
tacV & pertincnti.im ad eofdem : aut quia tinfta funt
еода fanguine , vel eorum pcenitentia; , moicificationis-
j virtutiim te miraculorum operibusinf:rvierunt.
De imaginibus coruro , nihil vidccnr dicendum am-
/iùs fuppoficis quidiximus de imaginibus Chrifti ; nam*
iicut in iltis non agnovimus mCt adorabjlitatem relativem
&proportion.nam adorationibus quae Chrillo- debenture
it ; eft de imaginibus f.mflorum. Unde , fient imagim'bus
Clirifti dcbeimiscultumlatria: relativa:; ita & imaginibus
В. V. Mariai debetiir cultus byperdulis * & imaginibus.
fanäorum , cuhus ciuliac etiaro relativa: : пес placet hîc
diutiùs immorari j quia ûtnt eadem fationes Be diffi.ulu-
i-s , quz jam foluta: funt fupra , obi de ¿maginib»s Chii-
63.
Idem dicendum elide rcliquifs , etiam propottione fer-
vatâ. Sed quia in nos invcuuntur d «blairant acriùs h«-
retici propter venerationem quam exhibemus reliquiis
fancrorum , aliquafpecialitet dcillis addenda f¿nt..
Hîc jutem h ibemus adverfarios > prxtei vetetes Icono-
chitas , v'tgilantium , qui catbolicos vocat cineraths , &
idololatras propter cinerum fanc'lorum venerationem :
fat-Rum , Manichacum , qui nos. dicebat idola in matures-
convcttcc« : Vviclefißat > & Lu:hiraiits¡e\a\ reliquias vocant
feduSuncs fide/ium > & Calvinißae , qui in has fanctoimn
prêtions exuvlas dxmoniicâ rabie defevierunt.
lidem impugnarunt (anctorum invocationem ; nam>
( mquit Vigilantius ) dum vivimui pro nóíis orare poflumm,
ptßtjHam autim mortuifucrimui , nullius pre alia exaudiiitd*
if. o aiio. EtVviclefus , ßullum eßi , diccbat , Chrißum pu-
tiorcm fontem rolinqui , (? ad rivos túrbidos accederé. Sic
vocat fanftos. Luttietus verô dicit, Divi Petri mérite ,
ne fe quiden reiimere potuerunt ; quomoio autem mihi aunt-
liarentur Tcitm m f it ßli iptt lfm tultrint I Calvinus deni-
que invocationem h.mc vocat , mvitatem , fupeyßitiontm ¡
harren dumfací ilegiitm >ßoliditatem , furorem , prefanaiienevy
intcreißionis Chrifti , natum ex dißdetitia Cht ifli. Hxc , pri-
icr morem , narrare vifum elt , ut ltudioüus bis crroijnui
conrutandis ineumbatur.
De adoratione Cbrißi.Dlfp. X.
CONCLUSIO. I.
SiMBerum rclitjuiis debetur cultut dalia , ficutgr r'n^^
bui , & quidtm dulit rtlativd. Eil communis conta
pratdiftos hatreticos.
Prub. t. excit. Decirte Concilü TrWent. ubi dccernituv..
qnod primavis Cbrifiiana rc/igifis temporibus receptum i д~
fur.Serumque Patrum eenfenfienem & fanBeram Cencilurum tí ¡,¡1
Decreta , inprimis de fantlorum invecatiene , reliajuiarum Wv
hcwre& legitimo imaginumufu fidèles diligenter inftruant >
deuntes&c. Vides quod .ilia Concilia citât, pro hic ve-
ritate. Et teve.â ¡ta docent Concilia pluiima utGangtetife
Can. nit. VI. Sy iodus , aft. 7. Cartagia. V- Can. 14. Bf.
var. III. Can. j.Moguntin. слр. ji. Latetan. fub Innocen»
t o III. cap. 61. &c. pudeat igitur bxtetict» toc coucÜiis
.aflcftam
Prob, г.vcrjutem
ex fcripr.impugnare.
qu.î conflit ойд & reliquias P.i triar Gen.
cbaruiH traftata fuifle cum magna veneracione. Jofepb
pfarcipit reliquias pattis fui Jacob aromatibus condni ,
& curavit ci dcferri in terrain Canaam in fepulcrum pa- ¿¡¡t,-
ternum , ut ipfe Jacob petietat. Idem pratcepit ipfe Jo- 49>
feph de fuis oflibus , & de illis dicit (apicni quod ofla e)ui /4;¿
vtfitatafunt de iifdem dicitur quod pcfl mortem Prophf
tarunt. Et quod duodecim Propheurum ofla pullulant dt
lu» fm > quatenùs fc. vivunt in memoria nom пиш pet
miracula & odotem yittutum qjibus floruerunt viventet.
Item legimus quod corpus roortuum in fepulcro Eliiati re-
vixir. Etcùm /. fus jufliflèt oflapfeudo rrophetarum cx- i-R't•
humari Sc comburi , f.pulcrum ejufdem Eliiaei reliquii"*
intaftum. ¡j. cx veteri teftameato confiât vencrationem
exbibitam ruifüreliquiis fanitorum.
Cenfir. ex novo tettamento. Nam de fepulcro ChrifU «- j/j (J
lificarur illud Ifaya; , erit fepulcrum е)ш ¡Itriefum. Nam ■
ex toto tertatum oibe accurtunt fidèles ad illud veftetan-
dun> , ut notât S. Hieronimus. Item in Evangelio legitut
quod mulier fanata eft tangendo Gmbliam vedis ChrilU.
Et in aftis , quod populi adducebant in lcftitlis & gtabatis
infirmes , ut veniente Petro , faLtem umbra illiui ebumbra- fir.tf^
ret уиетпиат Hierum. Unde ait Augufl. Л tant medicabilis deSS,
futt tbumbratie vifvantis j ejuantè magis Catbenavincientis. a^*tg
Et de S. Paulo dicitut , ita utfuper languides dtf'rrenlur ai
eis egrediebatur.
Pteb. r. ex SS. Patribus ac perpetuo ufu Ecclefia; , ut
docent Pattes Concilii Tcidentini citad , & Cyrillus jero
^f ^ &e <*àorAlione Chr/ßi. Dlfp. X.
f0l logins He duobus mortuis ab Elixco reflufcit.iiis air;
v\vui:'t{i;rvtültinem efferit per animar» fuam ; fed ш > пен
L folitJ antTn* honorenlíir tveriint el'iam rredaíur vim егилп'
С*"'" ¿A.ine¡fi \uStmm corporibuii alii in Eli^f' fepulcrum pt+
1 • puerai mortuus > -ubi mortttumprophet* согрил atrigit , vi-
ficatu! rfl. Et S. Rafilius. ¡¡aifauii ojja martirum anitigit ,
an nailam fanäißcalionis communionem percipit ex ел gra~
tus tputctrperi Ulms inßdet ffclt fie de aliis quos loiigum
eilet recenfete.
Confir. cx innumetis & quotidianis experientiis gratia-
rum & miraculorum qua; Deus operatur adfepukrjSc
eocam reliquirs finftorum.
Prob, drnique , nam , corpora ГапДошт fuerunt anirra-
bus cotum organa Sc inftrunienta ad opera pietatis, &c
Spititui fancto ad miracula ; it mundo in ardificationem ,
& ad beneficia à D;o impetranda , & erunr animabus ipfis
coifortia benitudinis .- uno verbo > intimé pertinent ad
fanctos , q.ii in eis honoiantur.. g. non ihirum quód fpc-
ciaiiterinterce/unrpioiilis qui reliquias eorum honorant ;
8t quod. Deus gtalias larg^atur nJelibus intuitu talis
cuius.
*.<U Prob. up. i. qui1 > ut jam diximus deimagi ibus St
fie¿ 8 reiiquiis Cbrilti jomnia qua Deo dedícala &• cenfecrata fur.u
ha adoramus ut cultum лс cnerationcm ad eum rcftramw.
Ait Damafc. g. itaeft de reliquiis fanctorum , debet rcfetti
ad ilios , & ad Deum,
Prot, и nam i Hi ciñeres ,о(Га > fepulcra , vefteí , Sí fimî-
lesfan.rorum Olivia: , funt res inanimes & in capaces in
fe & per (e ullius-fenlusho or, s ve! contemptus. g. ргл-
eipuus honor îccultus qui eis deferturrefpicitipfosfanctos
ad quos pertinent Ü ad quos dirigimus preces noftras.;
itio 5: ultiinatèrefpicit Dfum ipfum quem in ferv/s ejus
colimus.
Dico ¡praeípuHs ; nam illa exigunt ctiam fecundùm fe
magnam reverentiam. Suntenim res fjerac ac vefterandi >
íicut imagines regum 8s alia ad eos pertinencia ; g. debout
cum fpcciali reverentia traflaii..
Hinc autem patet quam turpiter errent hxretici , qui
putant nos imagine» ¡Sí reliquias ¡fias invocare , ÍV. nos
adeó dolidos aeítimanmt dirigamus cultum & orationes
noftras adeineres corpore ad olla árida , denique adres
prorsùs fecundùm fe inánimes.
Ob)tCliones qu. s faciunt contra imagines folutav funt uti
dcim.iginibus Chriíli.
Ctíiiuu contra tcliqulai) ex fetipt. nam de corpoie
De atbratwne Chrißi. D!fp. X. ^¡
Moïfis conltat Ulud pofl mortem i: fepulcu'ram ctrp.ituirtè
ne coleretur à judxis fuperfticioni inclinât¡i ¡ nen tinnrit 4***"
homofcyulcrum e)us ufque inprafcntem diern.Wi altcrcac0 •
chaelis cum diabolo de Mojfi arpare > de qua fcribit S
das , id ô fuit > quia Angelus volebat corpus illud bli.M1_
ril > ne peccatent judxi a iotaudo illud, diabolus
i contra volebat illud manifellari ut tfiet eis occalio pec
candi, g. reliquiarum cultus ell à diabolo.
1\çfp. i. turpiter errare Calvinum. Nam, quodDeusvo-
fucrit corpus Moi'fi fepeliri per ilium principem Angelo»
rum, appjrecquancifaci.it fervorum fuoru.n reliquias;
& Iiic honor excitavit invidiam diaboli ,.quern in hoc imi- y
■tantuthxtetici, dum nolunt noseas vencrari.
7{¡íp.x. п. conf. potuit quidem fieri hxc altcicatio Mi-
draéiis S^Jathani venire es intcntione oppofita • led hoc
non t'aveict hxreticis «nam populus ille rudis Sc pionus
.ad idotolatriam potuiflet adorare reliquias Moï&i fe. cul-
tu latría; abfoluue ; fed non adeft íüud pcticulum apud
nos qui non colimus fanflos > nifi cuUu duba: з 5í qui
dem relativa: quoad reliquias & imagines et< rum.
ОЬИс.г, Chriífus ipfe aiguit judaros propte: honorem
quem dcfcrunt fepulcris Proph"tarum. g. i i lo cultus pro- .
hibetur. Prob. ant. dicit cnim Çhriitus. Va vobis q:ntdt*ÍMt "
fieaiii monumenla Proplretarum , & Patres veßri occiderunt
eos : vos auxem adificaús eorum ftpulcra idee confentitis epe-
ribus eorum. g. &c*
r\eß>. n. anc. & z. conf. non ením veut CbriAiM a-d;fi-
cati vcl otnari fepulcra fanftorum fed aiiimum quo id fa-
ciebant judaii ; fe, per hypocnlin-, ; quia fie per opera illa
piecatis exteriora volebant vidai pfi , te religioli > He me-
liores patribiu fuis: fed intùs codem animo erant quo
Patres eorum qui occidebant Pfopbctai. Quod patet ex
:extu Mittbei , ubi dicuntur hypocritx. Vivobis ScribaQ" Math.1
Pharifji hypecrita. §£ña adificatis monumenla Pi ophetarumi
& ornatis momtmenta jufíorum , ¿y dicitis rßfuijfcmus in
iiebus patrttm neßroium , non ejftmus focii eorum in fan
zine Proplretarum. Vides eos argui eô quôd volunt videri
neliores patribus fuis cùm fint iniquitatis cot um partici-
>es & pejores.
Confir. ex S. Chiyfoft.dkeme eos fie argui, non quiaadi- \l¡.bt4
leant , пес quia paires fuos aicufant > ti Ulis dixit; fed quia 7У>
ta facientts (y iia dicenUs i patres fuos condemnaie Jimula-
iant ß cum ip/t pe)ora commilterenl. Ham quod jimulatione
Aires reprthenderent Lucas fubaperit dicens , quod confentitis,
tusa aidificaiii. Imô , addjt quod id faciebam , non *i
t
45 6 Ty&temj& aàoTAtione Chrißi.Dlfp. X.
mrarentcc'í°s ' fed «' ade illomm vires fuerum ( paren-
tum ) /toderent-timentis ne fi velußate fepu/cra caderent ,
ta„i¡ ftiiwri & andad» memoria caderet, &c, g. ex con-
(enfin fcelera parcatum id faciebant • non ex juilnia vd
CiM "1¡' D' P-"''"5 improbat ralem cuittim > quem vocathu-
*' ilitatem&rellgioireiii Angelotum & feduétionem. Di-
-en s , neme vesfeducat , voltns in humililale çy rtligiene Лв-
¡,'lorum au* non vidit *AmMa»s. g.hiccultus malus eft,
^¿í}. n. ant. nec enim id cogitavic Apoftolus , fed pro-
faibet adotari Angelos ut Déos i ut quidam ph'lofophi cos
colebam i ut dicebamus fnpra & ut notant intetprcies.
Obiic. j, ex Coucilü iberit,. prohibit' r táreos in eaneterio
accenài , quia inq'lit , inquietandi non funt Spiritus fan8*'
rum. Et ideo abhac fufcrftitione fe défendit S. Hietoni-
mus dicens ^ careos clara luce non aecendimus ficut fraßt*
calumniaras &c.( fi: loquitur ad vigilantium ) fedutnAis
lenebras y hoc folutio imperemus& btff/jmttj ad lumen, . ...
cjuod fi aliqui pi opter imperitiam vel fimplicitatem ftcuU-
rÎKm hominum >vel certè religiofarum fœminarum аил \dum
Dei habtni j fed non fecunditm feientiam faciunt t quid indt
ferdis ? g. Concilium & S. Hieton. hoc ttibuunc fuperftr
■oui.
t\efp. n. conf. nec enim id fomniarunt Patres Concilii
neque Hicronimus. Uli prohibent chriftianis qui inter in
fideles vivunt ne aireos in ccemeteriis accendant ne fa-
vere viderentur forum erroribus qui putabant moituerum
animas in cœmeteriis degere & ideô ca:reis & cibis mdi-
gete contra famem •& tenebras. Hieronimus voo po-
tiùs approbat catholicorum morem qui fie colunt maititcs,
& concludit vigilantium nihil hinc habere quod arguât i
modo id non fiat ex fuperftitione gentilium ; ÍV addic
quô 1 il) Ecclefiis ad Evangelîi lellicnem folent deferri авнг
naplent die, non adfugandas tenebra» > [edinfignum
Et ita fit in fcpukrij.
Infi, cadem cil ratio hac prohibendi populis > qu»?
illî patres habehant ; quia id etiam nunc hic cultus induot
chriftianos ipfos ad fuperiritionera . g. «tiam Uli cultus ta1
illicit!. Vrob. ant. nam quamvis id licet circa rcliq'jb5
& lepulcra Martyrum , tarnen id poflet fieri c;rca reli
quias & fcpulcra damnatorum : und« manavit proverbiunb
quod multeritm offa cy corpora aderantur in terris q*f
rum anima cremantur in infernis. g etiam nunc illa: cere
monia: funt illicit^ & damnandat.
n. utrumquc ant. nam hodic Ariele prokbei k.
Depotert. & ador-añone Cbr'tßt.Dlfp,X. 457
cavct Ecclefii ne culms ullus exterior exliibeatur mortuis
aut eorum rdiquiis nifi poftqnam per miracula & alia Cig-
na ecrtiffime confiai de illorurn fanctitatc & vencrabili-
tate , dfque ttliquiarum veritate : & licet errari pofltt clr-
CJ reliquia» , nihil tarnen inrte mali 5 quia, cùm cultusea-
rum fit rcl tivus in fanflos vel Deum ipfum , error non
cflèt nifi mateiialis & fanai > & Deus ipfe fcmper in ris
coluntur.
CONCLUSIO. II.
ÎNvoeatio fanilomm eft ¿Bus bonus & religiofus. Eft Ctíam
de fide contra eofdem lmcticos.
Prob, i. ex fcript. nam Jacob crabat nt Ingelns qui eri- _
puit me de turcl'u malïs , benedical pueris ißis , invocetur
fnper ees nomen meum , rumina queque patrum mooium If/tac
(y Abraham, g. Jacob putat iiivocationem nominis fui &
patrum fuonim , Si Angeli fui efle licitam & falutarem.
Sic Eliphaz nionet Job. *Ad alitjuem fanüevum converters
Et loquens de peccatere ait. Sifuerit Angelus lequens fr» Iob.%,
eo un:л 4e milttbus vt annuntittviri etquitatem , miferebitur
')us & dice! libera eum. Se. putat Angele; intercederé 8í
adjuvare mortales. Et Dens ipfe ad jeremiam dicit ¡ Í7«l»l
Moifes & Samuel ceram те , non efi anima mea ad рорн/um hr9mt
if.um. Sc. Uli onban t pro populo qui non placebat Deo>S«
nec pro tune > fl;¿tebatur precibus eorum. Et S. Petrus
feribit fe ofaturiitn port mortem. Dabo eperam (^frequenter
habere V9S poß^ obltum meum ut herum memoriam facialis, г pe í
g. S.ancti , etiam port mortem cur lit de nobis & interce-
dunt apud Deum. g. tefte invocantur.
Confir. nam invocantur jiifti adhuc viventes : g. cV mor
tui , non enim <n<nrtS valent ittorum prrces apud Deum ,
cumquo regnant in gloria , pleni merit s ; nec minoti fer
vent in nos charit.ue , qua: eft confummata. Prob. ant.
ex Apoftolo quife commendat orationibus Theflalonicen-
(îutc fratres erate pre nobis. Et ipfe otat pro eis. idem
fcribit ad Philem. ScadHebrxos. Hoc argumento utitut **
5. Hieconimus contra vigilantium. Dicit in libelle tuo ,
-| uod dum vivimus poffumus mutuo pro nobis orare ; peßquam
autcm non mortuifuerimus » nullius fit pro alio exaudiendo.
oratio ft ^poßoli & Mártires t adhuc in corpore confli-
lud pojfunt erare pro caterit , quando pro fe adhuc dtbent effi
Call ic ni : quanti magis peil corona» , vOJorias , (y triumpkes ?
Et polt aliquot exempta : v. g. Minds Л Stephani , con
clue! it. Dcnique fanât non appelUntur mortui > fei viventet.
45 8 Dementia & adorœiioncChrifthDlfp.X.
trab, i.'x Conciliis : nam VI. Synodo in qua approba-
tut EpißdaTaraGi , fcribentis , qnôd pcfcimus interctjiie-
mm intimerait Domina noßra S. Deipara c?* omnium fart'
лЛ N Яогияч Item ex ejufdem fidei confeffione quâ dicit ; ob-
fecra*u* interctfienem fanSi[yimé¡ Marixi fandorumque ún
gele*"" Prophe'arum &c. Be in Gaiaedoecnfi ; cl.miatunt
prîtes , fiavianus poß mortem vivit Martyr , pre nobis oral,
pTtidentinum cit. définit bonum & utile tffe fancies in-
ß.2f. tocare. Et damnât docentes contrjrium.
Prob- f. ex SS- Pattibas , nun > inquit Orígenes > fanäi
habent fenfum eo um qut Dei benevolentiâ dignißtnt. > . . fed
etiam omnibus opitulatttur qui fummum célere Deum cupmm
• .... Eï cum eis communiter Deum precantur- Et ipfetmetorat.
0 Beate lobt ora pro nobis. Et alibi. ofanäiOei , Mi U-
crimit^fletU) dolore pleno deprecer ut procidatis mifericor-
£4_ diis ejus pro me mifero- . . Иле mi , pater ^Abraham precart
ment. Pr0 me* Et S. Bafil. de 40. Martyribus . quantum laborares
ho. т. ut unum invenires qui pro te Dominum rogaret ■? Ecce 40.
funt concordent effundenlcs eratiouem. О > communes eußo-
des , immanigeneris > boni curatum principes . eralionis ad'
j«ft>m!Et Aug.pluribus fermonibusid probat de S.Stephana
fot. ti. de diveifis. Et fer.j4.8i 96.Ы. 99. & I. de cur.ipro
mottuis ait. Omnipotent qui eß ubique pr-ßfens , пес concre-
'lus nobis , пес remotus nobis > exaudiens marlirum preces > per
Angelica minitieria ufqueqitaque dijfufгprobet hominibjus ißa
f.lA felatia&c. Alios omitto-
Prob. 4. fi bxc invocatio quidquam mal! haberet ma
xime quiafieret injuria Cbtiilo ; vel quia eilet inutilis ;
fed neuttum dici poteft : g. &c. Prob. min. 1. non fitin-
juvia Chriilo cùm invocanttit , viventes > & non peti-
mus à fanítis iiiiî ut inteteedant apud Deum & apud
ipfum Chriftum i & fie magis ipfe bonoratur m
le & in fuis f.mftis : profundior i!li exhibetur reveienùa
dum .mhibemus apud ipfum Angelos, 8t fanâos imercef-
fores : ficutcùm accedimus ad Reges mediantibui magni-
tibus : g. per hmc invocationem nulia fit injui 1a Chtiito.
fed potiùs hoc ilhniagis piacere debet. 1. Non inutilis i
nam fi hate invocatio iflîH inutilis ; hoc eflet vel quia fan-
&i nonatidiun: nec vident nos orantes ; vel г. quia non
pollunt juvare , vel ;. quia nolunt audire yel juvare. Sed
nullum horum dici pote": g. invocatio fanftorum non
ß?1' eft inutilis. rtob. min. i. infolenter & impiè feribit C.1I-
c го. T'uus. §)uis tam ufquc longas amrcs HHi revclavit , a iK ad
G- 14. voces neflras porrigantur ! Ocules etiam tam perfpicacfs qui
necefsitatibui nofiris advi^ilent '. Impièjinquam.Sc infolenter.
jklam
"De adoratione Chrifll. Dlffi.X.
Angelí in Cceiohabent oculos Si antes , ut videant , afc-i&w.rt
diant i & gaude.nt fuper uno precetare pmnittnticm agente , t.ditl,
ucdocet Chriftus Dominus. Et poicft Meus orationcs no- si
lbas illis revelare , ficut rnultarevdat viventibus > de fe-
rreris cotdium > & de tuturis remctifiïmis . Et ut ait S. Gre
gor. In ilia aterna felicitate > omnes communi clariiatc Deutn
rtfyuiunt. Quid efl qmd ibi nefciant ubi fcientem emnia
fciuml g. fancb fuflicienter vident S¡ audiunt iflvocan
tes.
í.Poflunt jurare. Nam fanñi viventes in terris potVunt
impetrare nobis gratias : g. multó magis régnantes in
Coelo. ideó S-Augutlinus dicitdes. Stepbano ; lemmen- fir '•
demns nos e)us orationibus, multe magis audietur provencrato-
ribus fuis , qui fie exaudilu: fuit pro. laptdantlbus. bt ut '
■ait Betnardus. ^duxilium e)us quaramus , quiapotens in 1*т- ,ц'
ra , potentior eß in calis ante faciem Domini Dei fui.
f. Maxime volunt ; ß enim tanta fuit corum chiiitas in
terris utetiam pro iniinicis oraverint , quanro mag« id
volant in Coelo ubi Charitas eorum pura 8c proisùs libera
rfl , 4: confnmmata ! Si T>. Paulus nie vivens cupiebat
nnathema eile pro fratribus fuis > Sc S. Stephanus Ii ora-
bar pro lapW.intibus ; &c. Quid facientpto fervis Sc devo-
tis fuis ! V
Ccnfir. ex S. Bonaventura ; Dens dccievit quod fanftos
■vencremus cV oremus ¡ i-propter intpiam noß>am in me*
irtndoí. propter fanSonemgloriam. Et 3. propter iffms reie-
-rentiam ad цист
■fed per amicos ejus non
4>c.audtmus per -nos peccattrfí accederé ,
Obitc. ex fcrift. 1, ^Abraham ntfeivit nos & ¡¡noravit I i.6 ;,
nos. г. Non credimus in fu tios , fed in Dciur. g. nec pof- Rom.
fumus Cos invocare ; nam quomodo itivcabunt in quem nm t-T'm'
■credidemm ? j. quia unus Deus , Çr unu< mediator Dei & jV
hsminum chriftus. 4. St quit pecca-.erit , advecati-m habtmut
1. e. g. non debemus advocare fanflosi fedunum Cliri-
ftum.
T\eíb. n. conf. г. quia ptxnit fieri ut illí SS. Patriarch»:
nefcirent port mortem fuaní~& ante afeention-m Clirißi ,
qux fiebant in tettis ; quia rune non ttuebantur dará Dei
vifionc ficut in Calo in quo nunc vident in vetbo Si eilen«
tia Dei omnia qux detent datum illorum : v. g. eos à quf-
bus colonturSc invocantur. t. Si valeret conf. ex verbis
Apolteli > non liceret invocare viventes , quia minus cte-
cimus in eos. Sicut ergo non credimus in fanftos ut fura-
tnam vctitatem ; ita nee invocamus ut fummrm 'bono
rum largitorems fed ficut credimus cos amicos Dei , hi
Tom, vi • V
4^o T>epotent.& adorationc Chrißi.D'ifp.X.
cum fiducia invocimiis cos ut per illos iinpctrcmus Jb
со grattas. ;• non invocamús eos ui media tores per rcdeiq-
ptionem > fed per interccfiïonem St at interceflbresspud
ipfum Chiiilum qui eft unicus Rederrptor & Mediator,
Sc. 4. Eodem tenia, loquitur Joannes de advocate , &
mediatore principal».
Ер ni obiic. г. Pactes docent foium Deutn effe ¡nvacnidum.
Philo, jdtô S. Ignatius docet Vitgines filum clrriflum pr* cadit
jf''" habere V ejus patrtm src. Et S. Irenaus. Eiclefi.i rr.undi , (f
' *' purfi & manifefiè oratione dirigil ad Deum nonisn Domini
Sfpoi í. C. inbQcat.EtTettuil. Hoc ai alio- orare mn psffum quà»
à q^ofeio me confecumrum ; queniam ipfie e/î qui Co!us praßair
/.t. Et Oiigeoes difpulai contra celfum . quod Dius [dus d
orandus > fed & unigtnhus e)ui eß adorando;. Dcniqie Ckm.
Alex, extrema eß infciiia, ab his qui non funt jyii tamquam
à Dûs peiere. g. ex Patiibus , folus Dcus ett orandus & in-
vocanduj.
%e¡p. n. conf. I. quia fi ¡11 iflo rjgore ¡ntelligantur patres*
nequidem fanctos viventes licebit invocare ; nam hi cac
tus à fortiori poflunt ill s appticari > uc patet 1. quia io
antiquis & iioviffimis eduionibu* openi m S. Ig .atii verba
illa non h.ibentur i unde colligimus ilia talso inferta eflè
ïnaliis. 5. Quia ex illis verbis illorum Patrum fequiuu*
tantùm quodin orationibus ad lanctos ■ debemus Temper
xefpicere Deutn & fupremum bonorum omnium autho-
lem & largitorem > fanétos verô , ut puré interceflores
noítros apud Deum. CHoad alios veré» Pattes , ifti prscci-
puè troprobant invocationes dznionum , non autem tn-
vocationem Angelorum íc Sanctorum.
Ctnfir. hoc i ват cim celfus doceret quôd eciam da>
toonibaseftlitandum ;ouia Dcosilloseflc dicebat > fie О
rigenes euro impugnat. Pipage conßhm illud celfi diceniir
fupplicandtim effe dumonibus. Et Clem Alex. impugn:ns <L-
tnilem errotem dicic. Qtm unusfn bonus Deus , ab ipfo /»'»»
bonorum alia dari , alia .confervarii orantespitimus, lam
sos quam ^Angelí, g. hi piltres non impiobanc тогеш Ec-
clelix invoc.imis fanftos , fed cos qui iuvocant dxtuoncs
aiguunt.
Obiic f. Sanfti in Cœlo non audiunc > nec vident no s g
g. fruftra ir.vocantur. Ant. eft fundanientui» Calyini »
5*<j to ufquo longos aures Ulis ф rcvelavit » inquit , qua ad
otees nafrasptrrigantm f Conf. autem clara eft.
Jtfp. n. anc. quis ciùm revelavit Calvino Deum non
pofle, aut nolle finch's. fuis oltendeie ia Verbo fuo, auc eis
^ресШдег revelatooraticmcs. iiolii*s ad ipfos dkeâasi A»
De Beatfîm. К Maria D'fp. XI. 46 1
di.it Raphaé'lem Archangelum dicentem ad Tobianii quart- bb.it
do orabai cum lacrimis t ego tbtuli oraùonerri tuam Domina*
Angelus ille audiebar orationesTobia;. Et in Evangelio ,
ruimquid vident pœnitcntiam peccaiorum ut de illa gau- ^f '
dtant î Audiat Chriltum dicentein rjuod gaud'mm efl in
Calo coram ^ngelis Deifuptr untptccalirepœniicntiam agen
te. . Et Jo .nnes videt 14. feniotes oferentes .signo oratio- •>4tet
nés fanSorum.
Otiic. 4. Merita Sc preces CbriíK fufficiunt ad omni*
cbcinenda. g, invocation» , mérita , & intetceffiones fan»
floramfcu(tciqua:runtur, imô 1 de cum injuria Chrifti »
quilt ejus mérita non fufficerent.
1\ф. n. conf. 8c ratione.11 ejus ; nam fient mérita chrifti
lket fufficiemiífiraain fe , adhuc debent nobis apr'lic<ri
per facramenta & opera bona , quia fic ipfe voluit ; ¡ta Sc
voluit eadem nebis applicari dependenter & rnediantibui
interceffionibus fanftorum . fic voltiit ccaicedcre
veniam amicis Job per ejus interceflionem. lob autcm
fervus meus »rabit fro vobis & ftcicm e)us fuj'biam.
NecDeus id zftimavit indecorum fibi quo i recurreti it ad
»llius hominis inteiccflîonem. Sic Cbriltus vult orari pet
fervos fuos ut nobis- indulgeat. piuca vide apud contco-
vetfiitas-

DISPUTATIO XI.
Ve Beaüßma Vïrgine Mari*.

Ш5 Icut divina; Incattiationis ас Redemptíonis ори»


g St beneficium per M iriam Зг In Maria completuxi
eft; non debet in hoctraftitu oroltti ejus memoiia > uc((1>+>
dignitatem veneremur > mérita eclebremus 8c beneficium y</s.
cam debita gratiarumaftione perpendamus. q i.
Pottô jam difputavimus de Immaculata ejus Conccp-
tione,8c ab omni labe peccati original» petfeüa irnmuni-
tnte , пес placet ca repetere. item de cultu finguhri qui
el debetur ; Sc de veneratione imagiaum 8c reliquiarom »
ac de invocatione ejufdem quid fentiendum fit facile pa
tee ex diâis fupra deChrillo & aliis fanitis cum propoc-
tione 8i juxta dignitatem ejus fupereminentem. Qua; au-
КШ difputwda ccftant fcholaiUa-;hic btevitet fubiiciemiu,
Iii
4£z De B.eatifßma V, Mark. Wjp. XL

Q/U Я S T I O L
De fancittate Mtris , ^ияШ & quanta fuerh !
SAnftltas attenditur i. cx immunk.ite i,peccato , qui tfi
fanfticas ncgativa>Sc i.ex abundancia gratix ас vktutum,
«jux cít fanáticas ptptiva. Quoad i. jam probatura c(t ,
Mariana Deiparam Immaculat.im fiiifle & protfus immu-
nam à labepeccati originalis in ïpfo inftantifux concep-
tionis , Sc earn fuifl'e f.indam in ее momento quo cxteri
omnes polleri Adx incurmnt maculain Sc reaturti peccaii
ejus. Reft.it videndum anab illo inftami & in toto de-
curfu vita: mortal is fuœ contr.ixerit vel inrurreiit culpara
alicujus pecc.iti aítualis ftu petíonalis , faltcrn yenialisfc
eviffïmi > Quoad и autem videndum qualis & quanu
£uerit ejus graciai
eONCLUSlO r.
StAntXitoi Merit fuit intcgerrimt & pirfißißima negative ,
ft. immunis ab omni peccato perftnali > itiam levijti-
rut. Ell communis.
t>* J> pnt. i. ex Scoto. Qui cum Anfelmo dicit guod Chri/hs
r'tto'r па^н'' fairem qualtm decet tantя puritan nittri fi
¿ ' major fui Deo ntquit intelligi ; Et addit. Ce; tum tfi , quoi
ф ,a multifunt ^Angelí qui numquam pectaverunt. Et funt in-
Я. i. feriores Deo • led li Maria non eflec prorsùs immunis ab
omni peccaco actuali , polTet intelligi major puntas tub
Deo quam puritas matris ejus ; fc. puntar talium Anje-
lorum > aut alia poflîbHii qua: eilet prorsùs immunis ab
omni peccato. g. talis dicenda eil fanâitas Matiz. Citai
etiam ). Augultmum dicentem. CUm de pectoris »gittert
propter reveremiam Domini , Je Maria nulla prtrtiu haben
*.d.i 7 volo quajtionem , (ye. Denique Scotus hoc apeitè fuppor.ii
lit c"m a^ct'' qu°d fimpliciter innoceni à mortali gr utniali
' teneturfimpliciter nonctnfiteri. Vndofi B. Virgo fuijfit ctnftjfa
tetro pofi afcenfitntm , peccajfet contundo, g. cenfec caro
fuiflè (impliciter innocentera ab omni peccato cam veniali
quàm mortali.
Ctnfsr, nam d. }. q. i. g. docet quod janua Cceli aperti
, fuit Marj*fer mérita paßtnil Cbrifli frevif* 0- acceptai*
YJe Beaiiffima V. Maria. Diß>. XI. 465
in ordine ad banc ptrfmam > ut propter Warn paßionim num-
quam huleperfm* ineffitptecatum
Prot, г.сх fctipt-. in qua comparator lilio inter fpinas im-
maculato ; dich сmm quod blapulcra cfl. Et quod maiul*
am eflin ta : fc. Gcutille flos ctefcit tc rtitet inter fpinas
fine lxlïone > (is Maria inter homines peccatores fine ma
cula fc lasfione ullius peccati; & tota omnino £ukr.9
ell.
Cinfir. ex вопсгК Trid. in quo decerhitur anathema,^,
/1 quis dixorit liominem ftmel ¡ufUfitaium . .. poffc in tola vita, с«я.з ;
ficcata omnia , etianovenialia , vitare , tií/i tx fpeciali Vti
privilegio , ( nota banc clauful.im ) quemadmodum de S.
Virgin* tenet Ecclefia.%. Concilium ceniet В. Virgincm M
tota vita fua immunem fuiflc ab omni peccato jCtiam ve
nait» » & hoc ¡ta credi ab bcclelïa.
Piob. ¡. ex SS. PP. nam , inqm't Auguft. fcimus quod Ma- etinaf.
riot-plusgratia collatumfuit ad vincendum omni expart* pec ö-gra.
m№(7í. Et Ыс Vitgioe excepta non pu tat ullum homi-e. je.
nem vixiffe fine peccato aliquo. HtS.Bernan eifit ut pro~fir-
frit quidquam inqu'tnamtnti domus bac habuifli uliquandtpf\¡ZL¡
dica.ur \ut in eaproinde fcopa La\ari qitaramr. . . etnnina *'
flum eß credere- quid proprium Mario- drlillun non habuiu
Ut alibi dicit in tum eopio¡mu far.lVificaùonis bentitRionem
dtfccndijfc ut vitam at omni dttmtpi ресса:о immunem cu-
flodiret. .
Canfir. ci .intiquloribtis SS. PP. qui earn' abfohlte tt от-
nimodè immaculatam , & il/ibatam , fuper omîtes benedi-
diRam; omnibus modis irieprebtnféilem prxdicant ut S.
jacobus in fua liturgia , & S. Ignatius ad S. Joannen).
In Marlabumananatura , natura fanR'tati- ^Angelica fciiï-
tur : fed fanflitas Angelica fuit immunis ab omni peccato fir. гг
etiamleviifimo ; g. íi. ¡ib. Et S. Anibrof; vocat earn 1Яг fjtitt
gintmper grntiam ab omni peecali labe inttgram , ¿4 ficnonl'1*
felrtm fanRitatem ^ingtluam aq-tavit , tmr& fuptravit.**
Nam , ijiquit S. Gregor. fublimis M iría , u« ad conccpüio-
nem a7temi verbipertingeret t meritorum versitem fuper ьт-
nts ydngelorum cboios uÇqve ad thtoHMM Deitalis erexit. Et
A«dr. SretCnfis, Cum ife, imppol/ula, Immaculata, s"':j>p.*d
phim ipfam vincens naturam , miraculé Deigenerali generanoms р>'-Щг*
та natura pjnximi acceden! ad Dam. Et Sophron. fcribir,
Vtrginem d.ci immaculatam quia ¡nnu/lo corrupta eft. Et dt >'*t-
Dar.ufc exclamât r o fanRißima qua principal», & pa- M.
Ultatesfcftlliiii, alcjuc in ea maligni tela extinxlfii ! Su* in or.t.
J< Thalamo verfala , atc/iie immaculate. conCervata in de aß
Uolfonfam. Etaddit aJibi , qùod aaimam , non minàsf""^
щ&4 De Beatlfîma V. María. Щ. XL
quam се'рш virgineum cufledierat. Et S. Germanus Con-
/ ie rtaminop. "¡iflima manifefii &fi»c centradictiot.e , earn qua
fafilie ef eninilxtu fuperitr > divinarum ^fublimium virtut^m mag-
J _ ni'uetine &puritateemmibui excelltnitm MirUm , nulli cui
de te- p4aß„rm. Etclari(TimèSanftus& Dofltis Idiota. Ttiapul-
imfl. cra , Virge gieriefifima y non in parte , /Vi in 'tío > О- я«-
fu/*» peccati , ßve mortalis , /и« venialis , five originales,
мифiule. Et fie de aliis communiter Patribiis qui loti
íur.t in repellenda omni fufpicione peccaii ye! levilHmi
ab üb. Certè hxc & fimilia elogia quibus SS. Patres ti-
•olluHt Mariac fanititatem non eflciit omninci vera fi ali-
euod peccatum etiam veniale eommififlet in toto vi
re (их decurfu ; g. vel mentiti dicecentur SS. Patres , 6c
ill.i loquentes , vel fatendum ejus fanâj«atem fuite
pror; ùs itlibatam ; alioejui enim , non fuperaret > inô > ne-
qmdcmavjuaret Angelicam.
Pi où. 4. ex S. Tho. na fi ah'quando peccaflèt , peccato
J^, aönali feu perfon.ili > miaùs idónea fuiflèt maternitati
Chiifti J nam macula Ша rcdtmdaflct in fiüura ; îuxia
commune axioma , gloriafiliorum parentes eerum. Quod
maxime fctebunrar o nnes. ill! qui inde atguunt iromuni-
«atem a peccato original) ; nam peccatum omne aâualc
magis dedecerer illajn etiam levilTimum , quam originale;
quia illa commitmncur propiiâ volunta» i iftud vetó ia-
curriturex aliena. Ix alio capitc etiam hoc verius eft de
Matia reipcttu Chrifti , quam de. alia ulla matte i quia
1 ip i e eft totus ab ipfa firre participât! one patris huma ni . g.
juidigmor fiiiflèt œaternitate iftâ divinâ fi unquam pte-
caflir propria volúntate & malniâ. Quippe > in malevoUm
лттлт non iotraéii fapiontia> ttec habitabit in corpore fub-
dite peccatit. Denique Ecdeiia non «a veiè de illa diceret
cum fponí'o divino , '¡teta pulcra et > & macula пап iñ
in te.
t-еХщл Canfor, ex eodem S. Thoma > pro irnmunirate tara ab
i;, añuali quam ab originali peccato. Nam > iuquit , pariw
"YI j. immiimr pe- recefßsm à contrarie > & ideepttefi aliquid crea-
tum invenir i am nihil purius iffcpeiiH in rebut creatis , fi
nulla contagiene peccati inquinatum ff?: & talis fuit puritat
Bk Virginit M. qua à peccato eriginali & alruali immunts
fuit. Ftíitf -tarnen fui Dec in quantum in ea e~at petentia ad
peccandum. g. ex D. Thoma , ianftitas negativa Maria: fuit
Cunma fub Deo ; Íl-, immiinis ab omni culpa etiam lcvifli-
ma. Addit autem quod qnamvis B. Dirge (it exáltala fuper
Angeles , quia tarnen non uCque ad aqualitaiem Dei , manet
tarnen аЛЪцс infinita diftamia я (J pete?, aliquid medium efle
De Beatlfßma V. Maria. Dip. XF. 46^
ínter ¡II.im SV Deuni , quoad fanflií.item negativam , qua-
tenus poterat ilh neceare & macular» ¡ S quoad pofitivam
çpiatenùs de potíntia abfoliita pallet VJeas facete creatu-
ram pcrfccliorcm, &; fanAiotcmifed de faäo non fuit nec
datut pura cre.-tura fancrior illa.
tdtm docet S' r.ipb. Вопат. qui CJt gloriofis titolîs quibos
decor tur in fetiptura & patribus , infert > quod» quotiiam
B. Virgo cfl advócala peccatoum ¡gloria & coi она )ußorum ,
fponfa Dei > to.ivs tridinium Trinitatis & ïfechffhimum
flii reclincttorum , hint eß ouo.í (pceialigratia nullum pecca-
tum in ta locum habuit. g. çy-c.
Oliiic. r.cum bxtcticit. Ex fcrptura conftat Mariam in
multis peccafte. t cx incredulitate > cùm dixit Angelot
quomodo fict ißud ? Nam inquit Luth' rus , ipfa prefefló in
Jeftnfii incredulitatisfenfiim. Et Calvinus dicit cam ¿ubi-
terffi Ht omnipotencia Dei ,.ficut Zacbatii/. г. Ex negligentia
in filium i quando ilium ani)fit per ttictuum : Heinde ilium
Ifpertum objurgavit & quufi defycrans dixit ¡ fin quid fe-
ri¡ti nobisfc iryr. j. Ex ambitionei- vana gloria, quando
in nuptiis pctiit miraculv.m vi'ni : cKccns С brillo > vinu'm
K4n habent , quail pettns niiraculum ad ositntamnerr, , Aie
Lutheius.ldcoque indignatus Chrifhis refpondit , quid mihi
Cr tibi eft millier t 4. îx igneraniia j linde Chtiftus dixit ei
& Jofepho 1 ntfiJcbatis quod in bis qua Patrismei funtoper-
tel me efe ? Et additor , ipfiverb non nrellaeetam, f. Exirfl«
fortunitate, quando ipfo predicante Haria ß.ibat forts
tftavcHs toqui ci«! fie intenumpens praîdiiationem ejus-:
ideó rtfpondir cxindignatione , qua efl -ncanrmta ? (Qiiali
cam non agnofcens ш matrem. 6. Ex abqua delpcraiio-
ne in morte filii ; ideo dicit Augufl. ß. Virgintm in morte ^ g¡
Qemini tßuporc quadatn dvbita/Jï, g. pluriespeceavit. »oteß,
ïjigi. ru narrt. & 1. cenf, nee enimrefte inferturex jjm
illis textihus. Nam 1. non ex in crednlitare , fed ex äffe- ao, «,*
' ftu obediendi qua-'rit , qtomodoforipeßit tnatet & cfl'e Vit- so/.f
go > Uiidelaudatut de lüa fide. Beata qua crtdidißi.ldcö
Auguüinus air , quando Zacharias quaftvit , unde hoefeiam,
defperand* dixit : Maria verô dixit non dtjpcrando , fed in-
jfuirenâa.
í. Ptieri J. perditio non impufmit negligentia: SS. l'a-
tcntum , fedn.yiterio ¿4 íapientias filii , qui fponie reman-
fit in jertifaliin & fe parentum > vigilantia: fubduxit ex
obedicntia ad patrem earleíiem.
j. Ex charitate petiit rmtim p¡ o eenvivi' ; Ghtiftus verá
ad iníhuáionem eorumdcm telpondec matti quafi arguens
Шат , ne videatut plus defene cinu 5: fanguini materno
V 4-
4¿6 1>e Вш'фта V. Maria. Dlff. XL
quam volunuti divina: pairis fui cœleftis > & force , ne vir
deietur cum ¡Ha affectafli ad oftent.nionem. Eenique fi
illa peccafl! 1 petendo , ¡He non adba:fiflet concedendo
quod petebatur.
-».Licet ex illis verbi Cbtiftî, nofeiebatis &c.Snfeiretur ali-
qualisnefcientia in parcntibus , ha.c non effet peccatnm
»nillis. Dolor auieni illotum ex ejus abfemia oitendir
ajmoris. eorum teneritudinem > non verô psflionem aiu
motumullum irr.nionabilcm »neque verbailla matt« aut
fîfii,faptiuit exprobraiioHcm 1 fed amou's mcetrcgatia-
nem.
j. Stabat Mari» ad januam Dei in quo ptaedicabae , non
Иол: "* inrerrumpetet,, fedut dato Olio lequeretur cum ilio
10.& de neceflariis..
4f. 6- Si doloris,gravitas, ex morte filii , ftupotcm fecitma-
M*t, tri amantiffimaj , id non reflè tribuitur delperationi ,.fed
amoris vehementúr Be luctus amaritudini > exquafott*
moritura eiat nifi Deus eammiraculosc roboraflct cuntía
vim dolorii , & in hoc non app.net uequidrm minima
fufpicio pecciti ; fed potiùs Heroica; cbaiitatis teftjmo-
nium. Inft. S. Chryfoft. dicit quôd cùm M iría ft.net foris vo-
cans Gbriftum fuporvacanea cu)ufdam ambit'tonis erat; quippe
•veleíat oflenderepopulo fefilio rieminart > Ü* "> eurn autori-
tatim extrcere, cum nendumde iffo magnum aliquid imagi
ne fuá (:Ы proponent, g. in hoc peccvn ex quadam fu*
perbia.
Rf[f. n. conf. nam ex Ambrolîo > cùm tefpondet Chri-
ftus , que ф mater тел ? Hue non dixit ex contemptu ali-
quo in matrem dc propinquos » fed ex docendi iludió 1
fc pratferendum eflèDei obfequium omni sl:eri cenlic'e-
rationi. Non inyuriosè refuiantur parentes 7 fed religttßeris
^ copula» ejfe mentium quàm corporum docentur. tion negatur
„ " mater quam de cruce ctgr.ofcebat > fei necejiitudini corporal' ,
' prafcriptcrum cceleiüum forma praîfcrtur Chiyfoft. autem
oratorio ltilo per qu r.dam exigget.ttioncm loquitur , Sc
fie potuit excédete , ut fueturS. Tho. & utferibit S. Bo-
¿"f,S« n.iv. venerat Maria , non ad oñeatationem aliquam > peut in
hoc exceßit D. Chjftfomm; quod & notant Hunes fantti pa
tres cï" Dillons , ZT in lue caut'e legenduo efl ; fed Vonit ad
Chriftum ob aliauam caufam Cr rem honeflam nobis ipnetar* 3
vel ut eibum fumeret , itl ut à peritulo mortis Jibi intentatd
* Phariftis liberare! o""«'- Igitut uni Chiyfofloiuo pofl'unt
opponi f.infti omnes aüi P.itres & Doftores.
Verum ¿ ai f.dlot , Chtyfollomus non ¡taloqnitur ex
De Beatiflîma V. Maria. Dîfp. XL 467
propria mente de Ml ria Jnam ,inquit, fi Chrtfut marrent ho «f«
Voluißit negare , tunc oportuni proftQo negejjit (punit Uli op- M.ui.
febrio mater à ]udais dabatur. Кипе autem tantam facen
curam de ilia videtur -3 ut citm vel in cruce penderei t aman-
lißimo earn difcipuls commendaret. Nunc vero » non tan'itrn*
t\ honoris conferre videtur \ qwtniam fratrum » qui tum пм»
dumheminem cenfebant , inanem ambitionem eiiccr*fludebat,
g. culpa futres reiicit Chryfoit. non in marrem. Tu veri
noli verba tantum perpenden ( persil S. Doâor^ qua mt-
diocrem aerimoniam continent ; verum etiam importunita-
tem & audaciam fratrum confidera. . . . Tum videbis incre- |
faiionem Шат decentem atejur utilem admodumque manfue-
tam. Non enim retpondet , abeas j çy die mulieri huic , quia
non eß mater тел \ fed ad nuntium direflo fermenctyc. g,
malè ex illis verbis chrifti inferunt hirerici Chriltum du
ties increpafle niatrem quafi peccaflèt : neque id credidie
Cbryfoft. fed cnlpam rejecit infrarres, feupropinquos ,
ui cum illa erant , ficut & documentum ditig'icur ad ац-
itores pharifa-os.
Eodem modo fc gerit Chryfoftomus in alia illa Homi- Ho.toi
lia Joannem de nuptiis , ubi Chriftus refponder petemi О »i.
ab eo vinum ; quid mihi & tibi eß mulier ? Sic enim loqui- *•
tur (ait Chtyfoft. ) non quoi mjtrcm conlemneret : abfit J
fed ut maxima utilitati confuífret. . . Et licet itamatri rrf-
fondent) maternis tamtn volii obiemperavit. Se. hoc dixit'
potiùi "ex amore quam ex urotu indiguarienis vcl jmpa-
tientix.
Obiic. 1. aïii Patres dicunt ç.im tempore paflïorii» nu-Ep fiV
tafle in fidc> nam inquit S. Bùfil lempore pafiionis , dttbi- ho.ii,
laüoni cuidam fuit fub)etfa fecundttm Domini voceyn quà Luc*
dixerat > omnesvts feandalum patiemini in me &c. Et Cy-
lïl. Alex, dieit earn proptmodum deflatu dt]iiiam fni(ft ; ideo
Chtiftus cam commend.)vit Joanni > ut quail Myflagogo
qui ei myderiuin expbcaret. Et Otijenes fciibit eam cum
aliîs Apoftolis fcandalilatam. Quidyrntatii qued fcandali-
T^atis Jipoßolis , mater Domini àfcandali fuerit immévis ?
Sifeandalum in Domini paiiont non pa/ß'eß , non eß mor-
tuui Chrijlmpropeccaiii cj<0.¿ Máiiam Panes docent pec-
caflé mulripliciter. .
Htip.n. am. nam aliud eft'dfcere Miriam in paflione
habuifle occafionem feandali 8c nutandi , & pafl'am eile
tentationem , aliud quod de fafto nutaverit Sí fcandali-
iata fiïerit, iUuJ dicunt Patres Sc veré i non autem iftud;
alioqui ßbi contradicerent , cum alias dixetint earn fühle;
fine macula, S. Bafilius non dicit earn de fafto dubitaflc &
V f
46$ ТУе BtatJßmaV. Maria. Dtjp. XT.
nuiaflè in fide > fe! quod dolor illam ad id impellebat nifi
diviniiùs roborata fuiilet. Eodem fcnfu loquitur Cyrillus
& Ongcue¿ qui nomine .fcandali intelligunt graviflimam
»eniationcm comraquam inviftaftetit juxta crucem > cat-
Ulis cnnltantior Apoftolis qui t'ugerant.
/»ji.fi non tuiftct fcandalizata , Cbiiftus non dixúTet
veré mnuftmdoJuM in ipft pajfuru. Sed conf. eft failure
lt¿r¡!, n.maj. i. quia ipfa non aderat quando ficlocu-
tustit , Si fic non etat de filis qui fcandalizandi erant. 1.
Ncgari poflct fuppofuum maj. nam lcund.il um paflivuni»
& maxin è propieriivp etat; s & horrenda cl.mina judio-
rum poter.it cfl*c fine peccato.
Obiic. j.B. У. debuit orare cum aliis > dimitir wfo'l di
bit* mfira c« ■ Sed нэп potuirtet hoc dicere , faltem veré ,
nifi hibuiflu aliqua peccata dimittenda. g. habuit a!i-
qua.
7{rßi, п. min. nam hoc poterat dicere in fpiritu Ecdefiz
qui fic orat ,tc. pro peccatis fidelium quibus unitur per
cbatitatem.
Infi, incredibilceft cam fniflèper totam vitamfineali-
quibus motibus fubjeflis qui r.uioacm pratveniunc ,j (ci
iixc funt peccata > quamvis levia ; g. &c
3^. n. maj. nam gratia excellentiffima exrinxerat u>
ea fomitem peccili ,&fupplebat jultitiam originalem ut
•Onrinercntur omncs appetiiue Sc motus ejus in fubjeâio-
ncperfeiUadrutionem , utdjceiuus.
CON GLU SI О II.
Senilitas Maria pofUva tanta ф , tarr.qm peiftlta , HI fi*
ptremineat fanüitati emnii pura Crtat¡*rл , etiam firapki-
norun. Ell communis.
Prcb. I. ex Scoto dicente quôd Chrißm habuit ferfeSifi-
_ \ ¿f% mumgradum mediandi ptjiiiiUm reipcäu Mari*, er
a\ ' * dir» txctllentitrm quem rifp'lhi ullius criatura J fed hoc
шоп poflèt dici nili ei contuliilet perfeftiilimara gratiam
quat poflitdari ui Ii ere atura: : g. ¡ta faíium eft.
ff-Яег. Frab. г. fx feript. & Píiribus qui explican! bec * fimi-
lia verba p.: vidij de M tria. Fundamenta in imntibus fan-
Qis , Hiligit Dfmimu portas Sjtnfuptr êmnia taitrnacuU 1л-
«4. Quafi Hicat .■ quod initia f.tn«itatis & grariarum Мд-
tix finit fupeiierj janältati & granit aiiarurn crearura-
tum. Sc ejus iiigrcfl'us in banc vitam diligit Deur I'uper
<*umia raeiiu «eterorum elcâonim. idee ¡fian Ыаяшт
De Веш'фта V. Maria. D;fp. XT. 4Й5
omnium > id eft beatorum , hubitatio eil in e.t. 1. Eidem
applicant illnd If.-y.c i erlt préparants mens demut Domini 'Jw
fupra verticem montium & exahxbitur fuper emnei colles. idS'""
cii, mquit Greg, gratia qits aliis vertex & apex fuit , Maria ie
fuitradix (J fundamentum.Jln.nen mans Maria fuit fublimis,
quant ad conceptionem aierni verbs pertingeret meritorum
¿uerticemfuper omnes *4ngelorum choros ufque ad folium dei-
1atis crexit? Hu)us enim monüs pratel/entifiimam dignita
tem vaticinans ¡fayat ait , erst in novifimis (?c. Möns quip*
fein vértice montium fuit y quia altitude Maria fuper omnes
fancies refulfit. Et hoc inquit S.Jo. Damafc. quia , ex et
monte exfeindendus erat lapis illo myßlcus , fine munilus hw-
minum y qui comminuitflatuam habuebodonoforis, feu machi
nât diaboli. Et denique Angelus earn déclarât plenamgra-
tiâ, & quidem plenitudine fmgulari quails óecebatDei
. matrem , & Spiritus S. fponfam.
Coxfir. ex aliis SS. PP. nam ( inquit Epiphan. ) В. delaui
lilium efl immaculatum : fublimior ^ingelis faäa «Tf , fupe- /\¡ar
rior iffis Chérubin (jr Séraphin ¡fo/o Dee exceptо , cvnSis fu*
ritir exißit. Et Chryfoft. magnum reverá virgo htc mtindi ¡¡t f~m
trsiraculum efl. Qu'dnam ;Щ fanBius ? Non Prepheta ; nonpof
*dpeflols. . . non *4ngcli : ¿7* non aliud denique inter res ercarinti-
toe i excellentes out majus inveniri potcli. Et alibi cara dicit,<*rg,
nobilitrem Cherubin , gloriofierem incomparabiliter Seraphim
&*. Et S. Gregor. Ncocefar. MariaJxplena dicitar , qubdbeim.j
in illa Virgine tetius gratia Ihefamus recenderetur.
Prob. 3. nam nullaeftin creatutis fublimior dignita« rrm-rf, tXm
teinitate Dei ; g. nee debuit in eifdem eflë major gratia ; ttll.i.
.prob. сопГ. nam > inquit S. Anfel. décens erat ut mater Dei с. 4.
lama pur 'state , feu facilitate » nitertt quàma'w fubDeone-fer.de:
ffutt intelligi. Et S. l.aur. Juftin. illam adhuc in utero ma- «MMN
tris decubantem adamavitVerbum 9 fihiquegenitricem elegit
. . . pttefl ne ullus hominum aut lingelorum illius amorh
immenfitatem penetrare ? Non diceretur gratia imnunfa fi
in alia ulla creattira reperiretut majoi vel xqualis. Ideó
чгосащг ab aliis fanñis > grave- abyffus. Et ut ipfamei fate-
tar ;fecit Uli magna qui poxens efl г & potentiam in- bracbh
fuo. sc. quia illi coatulit tantas gratias & dona , quanta
potait juxia capacitatcm purs creattira:.
Conftr. ex S« Thoma. 6£*0 magis aliquid appropinquat
principio- in aliquo genere y tanto magis participât ejfitíum 1 'P'
illtus principa i fed Maria pía; omnibus aliis creaturis ap J
jropin<]uat Chrifto , principio omnis fanñitatis & gratis,
g. ptx ceteris omnibus debuit ab eo gratia: plenittidinem
paiticipatc. îieb, mil», nam pis caueiiidicitut & ей majr
V 6
470 Ve Beatifjima V. María. Di/p. XI,
ter Dei » & fpoiifa ; quâ nihil propinquius filio Sc fpon-
fo illi. Dicitur ctiam , amicla foie , Dec fret» "> habens la-
nam fnt>pediins ,& pradicatur ¡rnlira ut luna , c'.tü.iM ¡el-
g. &c.
Ccnfir. г. ex eodem. Ciim Dcus aliquem eligit aÁ ali-
quod munus , aut dignitatem , dac illi difpoíiiiones pro
portionnas ; fed Deus eligens Matiam filü fui macernita-
tcni , deftinavit earn ad fummam dignitatem ad quam
poflit eligí pura creatura , & fupet ortmes f.mflos & An
pries : g. Sc proportionnas ci dédit gratias & virtutes. g.
[crie '"quit P. Damia. Autem de Séraphin , fid ma)us Ulis
ecttUU'i- ( funmiis l'piiitibus ) &videíis minus eJfeV'rginc , filum-
4 >e tpificem epus ißui fupergredi. Et S. Bonav. tanta gratia-
rum copia abuiidavit in Maria , ut eiiam iff" gratièfa Vir-
¡f , gratia qwdammodo ditipcfsiU
ohiic. i.e* illo ¡pío principio D. Thoma: . Deas debet
date grati'as proporciónalas otdinibus & gradibus natura; i
fed natura Angelica eft alticitis ordinis quam natura Mar
rix ¡ quia h« eft puré humana : g- & gratia Angeloruin.
tit major.
Kefp. I. n. maj. abfolutc, rice îta eenfet S. Thomas j
•lioqui deberent dari gratia: atquales pmqibus hoiriinibus,
quia funt arquales in natura. Dividit autem gratias & dona
faafingulis prput vultu , 8c glatir.
Цеф.г. d. maj. debet dare de via ordinaria , tranfeat :
de potencia abfeluta ; п. m». Sc conf. nam in Maria fecit
fetenttarn in bracltie fuc ; fait illi magna fecundum omni-
fttentiam Juam abfclutam & extra erdinariam.
Obiic. í. Maria non habuit gfariam ultra plcni tudinem >
iéd plures fanai habuetumplenitudmem gratix. g. zqiu-
les ei fi erum in gratia , prob. min. de Simeone , de
Stephano; вес. g.&c.
Tief}, d.maj. ukraplenitudinempoflibilem dfvia extra-
«rdinarla ; & de Porenria abfoluta ; con, ultra plenicu.
dmem poflibilem de potemia ordinaria : я. maj. St min.
JScconf. plures SS. dicuntur habuifli pleoiuidinem. gratia:
* Spiritus S. id magnam gratia: 8c plcnitudinem porTibilera,
« via ordinaria ¿ Maria verô plcnitudinem роЛМсга ,
«uam de potewia <х«аеи1»па.й» tc лЫЫаы.
De Beatißma F. Maria. Di/p, XI. 47 r

Q.UvESTlQ IL N
Ab. S. Virgo babuerh jnftUUm originalem 2 Ля.
fomitcm peccMil
QUiadis'musBi Virginem ex. fïhgularl privilegio ргхг
ieivatamfuiilè à labe peccati originalis , videtiir dici.
pofle illam fuifle conceptam in juftitia otiginali , (altem
negative , id ell . fine injuftitia illa quam poftcri omnes
Adx contrabunt in fua coneeptione , iinô & in pofiüva
juftitia ) quia hxc prxfervatio contigit per infufionem
gratia faiictificantisb id illo. inflanti quo contrahere debe-
batillam maculam > fed.tarnen ilia gratia Sc fanclitas an-
ticip.it.» non poteft dici erigítiatit ptopriè ¡ tum quia Шат
non habuit- ex vi 'mas originis ,. ñeque ,ab Adamo , ñeque
ab immediatis fui* patentibus > fed ex puto Deibenepla-
cito & privilegio fpceiali. Turn quia , gratia illa fanñifi-
cans potuit eflè (ine efféítibus quos íiabebat & habitura
oatjullitia originalis in Adamo & polttris , íi non pec-
caflène , ficut eos non bibet in baptizatis,
Supptno autem , ex diet s jullitiam illam fuiflk donura
fupeipaturale quod dabat homihi inclioationem & facili: '»•!•"'
tatemad bene operandum> & contiiicbat appetitus fenfi- »•#•*•■
«vos in plena fubjectione Sc obedientia ad raúonem quam
non prxvêniebant per motus inordinatos concupifcentix ¡
utfacjunt poft ill ud peccatum in czteris kominibus > in
tjuibus , i л, ¡concufifeh advtrfm ßi>¡lum. illa autem juíli-
»ia dicebatur wñtmmii-, quia îilam habuerat Adam in fua
crearione cum oWigatione iltam tranfmittendi ad pofleros-
ab ipfo peí viam genetationis , feu originis naturalis def-
''ienfutos.
tufpaxt eriam ex dictts , fomitem peccati nihil aliud
«rte quam appetitus illos fenfitivos prout inclinant homir
пего ad Ьепнт fenfibile contra Aflamen rationis quod
prxyeniunt ,_vel «i repugnant,, 8t fuccetîit cum peccato illi
jufthiz original] quz taies motus reprimebat aut jmpe-
«liebat ne exurgererrt. His fuppofitis , quzrimus an B»
Virgo nabuerit t.ile donutn , an vetó fubjefta fueritillit
motRius appetitus- fenfitivi > te hoc fenfu habuent jufti»
»«™ originalem , art veto fomjicm peccati qui oppoaitut
47 í DeBe4t'ßma V. Мипл.ЪЩ, Xï,
CONCLUSION * * '
РЦоУаЫЫ'.ф В. Virginem habuißi gratiam äquivalentem
tili qua fuerat in lAitm antepeceatum , ¿¡r ideo non ¡ia-
íhii fomittmpeccati » fediien dicicur ptoptiè juftitia origi-
n.ilis. »
Dico', ntndicijur proprie ]ußtt$a triginalis.^yb ratjonem
dtum de illa denominationc. Se illud donum fie dice-
bacur quia datum erat Adamo cum obligatione illud tranf-
mittendi ad poderos ab eo venturos per v^-.m generatio-
nis naturalis mediante obfcrvMitiâ przcepti de non come-
dendo pomo vetito i & peccatum tranfgteflioru'j; ejus ,
vocatur originale ob eandem nationem ; quiafoicontta-
hitur per originem ab Adamo, ideQgratiabactifmalisíjuá
mimd.imur abilio peccato, nec ullum ."luid donum qio
Deus illud primum fuppiere poteft, & eflîcere in horainc id "
quod iliihl prxftabat in Adamo innocente , non poteft did
juftitiaoriginalis , quia fc* per originem nec tertpitur nec
tranfmittitur, Unde licet admittatur in B.V. Deipara fi
rmle .donum , non proptereadicetur habuifièjuftitiam ori
ginalem , íaltem fubilh denominatione.
Pirro , jam íiétúm eft alibi earn in illo inftanti fuJe con-
ceptionis non incuníflepcccatum nec maculam origina
lem quam incuirunt ca:ter¡ omnes pofteri Ads : & ileut
«¡namlo ifti per gratiam baptifmalerft Tftundantur ab illa
macula , non propterea dicnntur recipere }uftitiam ori
ginalem , ita nec Virgo ifta dicenda eft recepifle~juftitiam
originalem , licet receperit gratiam , nOii abfterßvam , feA
pr.tfetlivam peccati originalis. too nec id pQ,teft dici dc
gr.uia quâ pixfervata merit ab effeAibat, talis peccati t
ita , à foffiite peccati. Quod autero id ita contigeiit
illi.
9 Freí. i. ex Scoto. Nam f u« diximus. juflitia originaJii
facitbat рефЯат tranaatllitaum in anima quantum ai om-
~nes pilent im , ¡ta quod natura inferior ( appentus fenfiti-
Vus ) non inclinarttur contra \udicium fuperitrts ( talionis J
mlfi inclinaretur quantum efl dtfe , pcfjct tomen à fupeiori
rmlari & orSnarifine dificúltale fuperior'ts > & ¿nt trifli-
tiainjtfioris. Sed grjria quae collata fiitB.Vitgini eau fa- •
bat illam «anqujlritatem & pacerh >n*"pfa : g. >n e.t fuit
4onum f-u gr.,tia xquivalene juftiiiz originali. Prob,
mm. ex diftisin pra:eedentibus #quatei)âs,iJlafuit"prorsài
mmunis ab omm peccatVi eiiam?lè^ffimo : g.numc)U»m»
appetuua inferioï repugnavit uttoni ftt »llum jnotum.

..* .- #* ... • * ,»...*


>ул *:■„.»■ .". ; ■>
V. De-BMfjßma К. Matfa D!ß>. XI. ' 47j "*
""mermantem m- peceatum. í./Ab inftanti fux cpnceptioni«
'fuit r«ptk\> dönls^inmrbus gratia quibus-anjpia ejus > fe- *(
iundùm orhnej.facúltate^ fuas , perfeftè umcbaiur Deo i
& fingularic't mediate fpeciali' Providentia & alïiftentiî
divinâ cjuS fiçttft ne*ultus ifpetitus ejus "poller prxvenhe
rationemejus, Si úc onines f.icultates tani corporis qu'àm
animx inclinarenAr ad'bonum. j. Deniqie per abunda n-
riam & plcnilddinein gratia: cam a/tuahs quàm ЬаЬ ttiaîja
ас virmtum omnium , fcir>per/uit inci-insta Si intenta .ad. '
boiiuni,.& iinirïi Die. g. ntyriquam experta eft rebellio- J
tien» vel jsiinimam appetituum ~Contra r.iüonera » fed.
quoad lioc р«рсша Sc fummâ tranquülitatc ftucba-
Cmfr^eßJit>coiiüUjja príeedenri > tx cl J.q. Г- g* ubj.. ,
docet quod^n V Cali ,fu!i féi , ( Maria: ) aptrta por me- -
ritum pajiirnij Cbtiilrpr*vif* & accept* Cpttiafiitr in ordint ■»
däJtanc perjbrnario , ш propter'*llam p'fßionem tnumßHam huie
perfora mtflitffAatvm (T.'ta tue aliauri propter eftod ,anui
elauderettir^&c. fed. caula cut claufargerit hominibus ja-, v
nua Cœlh'fuit péccatwm Adœ , feu > originale , & illa jai-
ouaMiorf г"иЛ cj.tuiV hi.irix^ g. fignum eft earn habuiile >
ex mentó palîionis ChrVli pïxvjfj: ». güatiam äquivalen
tem dono jitltitíarbñglnalis.
Confa. zy ex ^Jlatribus & Theologis citatis pro perfecta A

fniíus r.eut.aíjlntit tiueia prortits bella. Et alibi (licit quôd


rmmquam <c4tttupffctnÙafjumuseaTA atligit > »<f vermithVO- iegert
lupt.nil t.tm /aßt. ,Etl S- Jo- Damaic. dicie earn corpore (j dt tor.,
fptritupuram.*£t$. Cypria.cdr» м £r mentit 'intefriîate in- chr.
fgnis ¿íp\initia[T& <orpo\ali, int'usty extra , Cltri'i praferi-
•tiàfrutbettir-' QuomoAo h.ccdicereutur Ii in Ca viguiflin '
сопсирНссгнШ ! penique Albertus Mag. fatBifsimat ей*
саго Б. M . vir¿ixis ацл nurnqitam afíiijit aljqutd fanBilatï' л ■ t
tontrarium^ nee motuni minirrftim copcupifcemix cor>- '.
ira rado'icrb l'unit', g. in ca fuk donum ¿r_.tix xquivalene
juftitia: cnjginali. « « ' ;
fc.yV.'j . pam jccredibile eft Bei Verbum unqaam vo-
liturum carncm Innrere ex carne Marix niii iharc fuiflct
Jongè putior & fanctior саше' qu.-m dederat Adamo ia
' creatioj)c. £i-deniquc i¡ifi foißet bJnffltficetUtti qu. fi Dei
ficara "quantum goilibj'.et fuit. g. ran di erat ei dorn ra
quer Hera ЬфЛ1о1 9t puiioi carne. Ada! innormti»,. '
sr— 1 - . - . -
■i • ■••/ "i • . ."".»■ í
474 B'eatlfiim VI Maria. Dlft. XL
frii. i-y- de fomite peccati. Nam pet illum nihil aliud
ïntelligitur quam illc catnis appetitus quo inclín «mur ad
amoremfentibiliam Sc contra diâamen ration is unde fo-
lenioriri peccata. Scd" nulla talii incllnatio fuit in Beata
Virgine : ur probatura elh g. nec tomes peccati.
wi'/c» in Maria fuit caro cum feniîbus & appetitu Sc
facultatibut , fitnilis noftrx : fed caronoflra cum iltis fa-
cultatibus inclinât ad bonum fenfibile , Sc fomes peccati eil
ei naturalis: g. & in Maria, maj. patet > nam humanitas
in eafuit ejufdem fpeciei 2tom.r cum noftra. Prob. min.
nam tefpicere bonum fenfibile & ad illud indinare funt
proptietatesinfeparabiles ab humanitate , Sc bonum fenfi-
bile ell objectum naturale appetitus fenlitivi : g. & fomes
¡lie lie inclinan:: Sed hz repugnant, juftitix ,or.:gina!i Sc
omni
Це/р.gratia;
d. min.zquivalenti. g. cVc. fe Sc pnecifo dono fir
inclinai fecundùm
pernaruralrmoventein contrarium j cone, fuppolito tab'
dono Sc gratia : n. min. nam ficur donum juftitia; origi
nal^ diftrahebat carrera Sc appctitum Adz ab illa incli-
nttíone prava in peccatum , ita eil 'de dono gratix in В .
Virgine ; prxcisâ quidem tali gratia fuiflct in came ejus
fient in nobis ; fedper iDfl dona reftificabantur ejus appe-
tiras i 8c indinabantur advittutcm & ad Demi:.

Q. U Ж S T I о m.
De vtrtuttbus & dénis Mart*. ? An virtme*
morales hubuerit infufa ah injianti
conception's >.
>гч U.tHif> ptocodit tam de moralibus quam de Tbeolo-
vJgicis > & de infufis , tam per fe , quam per accidens •
Sc de aliis donis f.ipernaturalibus ; 8c quzritur anB1. V.
' omnia illa aeeeperit ab inlbnti conceptions tax , Sc qui
demSupfuno
in gradü Heroico
auceni 4c perfeftiifimo
virtutem ! , , quandofacit
dici heroïcam -
operati modo przcellenti fupra homines id fupra com-
munem operandi modum aliorum hominum , ita ut in bis
t. a. operar.onibus iraitetur aliquo modo Deum. S. Thomas
»■»♦• Mr hanc vittutem deferibi t earn (¡ai firfx¡tur humo Cr firms-
«. I. Wir« «гашя rntdnm humants ferfcäitnts gtufi ei
ТУе Beatlßtma V. Maria. Dijp. XL 47j
ßmj'litudinem fuhflantiarum [eparatarum , & neminatur di- ? ^jjjj^
г ¡nafutra humanara virtutem & cemmunem.Ariftot.brevius См ie -
dicit quod perftLTfsima virtus in eadem fptcic mancns eft
h'rwa,Crfic metaphtrici hquuniur aliqui quid perf.eiat nuda
in humane ; quia fcncnelt cormiumter hoalinii adilluia
gradum auingeic. Hoc fuppofito.
CONCLUS IO
BEataVirgo habuit tmnes vis tules ftk't divinitiss itefsfae m
gradu heroico ab inftantt fua coneeptienis » idtm eil dt
donis Spiritus $.
Prit, ь ex fetipt. qux ÍUi tribuíi ooines virtutfs Sr Нола
fiib diyeifis l'ymbolis iusta fenfum Ecclífij: & Patrum.
H»m Ecclelia & Patres Uli applicant hxc üt limilU elogia;*
o: acula in quibiis ßt fermode mutiere arricia feie , haben- pfai*
te Untan fub pedibusfuis rjr ¡a capite carmam fiellarum ií. Ca .! }
1. De 5 e¿ina lederne ad latus ©ei lpoi.fi l'a viftitu dean au
tirtumdala parietale t ф in fimbriis- out eis. i. De- rGemma
tjua afendlt/tcut virgulafumt ex arotnatibus myrrha (? lur- (ЛЯ11а,
ris i CT" emuis genesis pigmenterum. 4. De bono iludióse
cenclufo cujus emifsîtnes funt paradifus malerum punict-
IM ,<мта ptmerum fmilibus. Hxc , inquim , & (imilút
duuntde Maria ut exprimant fplendorem luminis > gta-
ttix , St Upiemix . quibus , quali vclte , pet totam indura
eft , & à capite ad pedes fobs , lunx ac ftcuVuruni feu vin-
uicii'T. ac donorum gratia: fplendore iliufir.t Ecclefiim
f^clorum & influir in cam ficut ..lira illa illullrant & inr
fiuunxin bzc interiora, ideo inquk S. Bernaid. jure Ma- fer.*,
ria [eleperhibetur amiHa , qjét profandifsimum divin* ¡a- d» naù
jtùnlia t ultra quam cr&ii valent , penetravit aby/fum , [Jr^
quantum ,fini rerfunali unione crealurtt conditio patiner luti
illi inaccefs.bili videtur immtrfa. Vide» dona Kientiï 8f
fapi nti* <¡ux pertinent ad inielleâum V
Wk Quoad flores autera ot tiucius , Stpigroentorum & aro- Çrr de
'roaium lubtitiu & ornamenta , not.-.t D. Dam. quod , uni ajfurnp
vti/ts pulvis pigmentaria in virgine t ony 3.a eii j quia its
ea conventut vii tutum referendumßbi thalamum confecravit-,
(y- ft fpiriius perpartes calcris afluit , Maria lamen teta ple
nitudegratia fupervenit. Quantum vc. о ad horti lymbolum
fie loquitur Sofhron. quidquid in eageftum eft, totum puritas Г'^ар
&¡implícitas i totum gratia (J Veritas, шит mifericordia& fi*mft*
)ufiitia. "ùttè tertus dtltciarum in quo confita funt univcrfa
fieiura genera edoramenta vinulum. £rc. Et fie de aiiis.
{. iu B. Vir¿¡uc bieiunt erooia dena c< virtutes fimul щ-
476 Dt Seat'ßlma V. Maria. Dl(p. XI.
(n fx qu* in aliis Amt dißtibuta & divifx > ficut in hottfs
adunannr univerfa florum & fruauum genera , 3c quidcra
in Aimmo pe.fefti'onis gradu.
Prob,quoad i.utramque p.fc.qttoad totalitatem Sc perfe-
ftioncm hero'icam ; nam, inquit S. Bernardin. Secrjfefuit ut
fer illas virtutes Maria quandam affrquerctur atjualitalet»
tum Dm i fe. quantum ras eft cteaturx ; nam per materni-
tatem contrahtt cum Dco quandam incffabilem (imiHtudi-
nem & alfinicateni.vtVMM autemfinqu« Nyflenus,? fiat co
lores t)xibuspin¿¡mr in nobis imago Лс/'.g.ficut fimilitudo Ш»
luce virtututn exiincuatur fplendor aliarum onthium qua fue-
j rum infantil. E; , ut loquitur S. Ambrof. e/l igiinr Maria
witf'm 'ff? '">"g" vimnh de quazelutfpccule rifuljetffeciescafir-
• talis forma virtutis.
Prob. ). ratione jam allatâ. Nam ficut gratia- ira &
donorum aliorum ac virtutum menfura debet attend] ex
riignitate & gradu ad quem Maria deilinabatur ; fed hie
dettinabatur adfummam dignitatem ad quam polit el|-
vari pura creatura • g. dona & virtutes illi debuerunt in-
firm, fundi iupra omnes creaturas. ideô notât S. Bernard, in
muí tr verba cit. mulier amida fo/i (ye. Candidifsimus fitnè , b*-
jus mulieris amitlus , cujus omnia 1am excctler.ler ordinalA
nttfeuntur - ut nihil in ea tentbricofum , fed пес obfeurum
faltem , mot minus lucidum , ли} ItpiHum aliquid out non
ferveittijsimum liceat fufpicari. g. omnes virtutes & dona
tuet urn in gradu heroico- Hinc
Prob. )./>•(<:. quod Ьтс habuerit ab inftanti conceptio-
iris. Nam illл omnia elogia evanefcercnt fi ve! pet mo
mentum tempotit ilia mulier fuiflèt non dico in peccato-
originali aut aftuali , fed etiam in carentia ill.itum virtu
tum Sc donorum ; nam tuiiiet in obfeurirate , & tepidiuti.
g.Ä:.
£onfi>. t. quia nulla fuit íatio différendi hzc ornamenta,
quandoquidem jam erat praxeltinata ¿V elefta ati mir-
nitatem divin im . Sc ideó in eode n illo inftanti re.e
gratiam fintrificamem , ut probitum eft : g. & debuit re-
eipere extera dona & virtutes quxdecebant ilhm dignita
tem > & comitati folem eraiiam illcm. Prob conf. es
Jf.a. Coicil.T'id. docente quod [anliificatie fil fer fufceptionem
f. 71 oratia& J.onorum & quod in justificative , hac omnia ti-
mul infufa recipii Ijomfy fidem,j/rm & charitatem..
Confir. i. quia pec grati..m iliam- quam tetepit in illo
inftanti , debuit limul reripere principia omnia quibus
poflèt peivcnire ad finem ad quem deftinabatur j nam qui
vultftncm ,dcbe»vcJl« media adillum conduccima ¿ nd
Ve BeatîJfîmaV. María. Dlfp. XI. 477
vírtutes tam morales qurm Trreoiogicx & dona Spiritus
S. font media & principia ambus В. V- debebat pervenire
ad maternit.item.id quam deftinabatur ; g. ex. tune debuit
illa omnia recipere fimul cum illa gratia.
P. »¿. fpeíialiter de donis ; nam ex time S.V. refpicie-
bntuv à Dco ut Regina & fponfa Spiritus S.qui eam obum-
bratutus erat , & cui illa jam opignerabatur : g. ex tune
debuit rccipeie donaejns.
C»i'ß:'. i. nam dena Spirituss, reddunt animarn facile
mobilem ab ¡lio ad opera heroica ; fed nulla eremita de
buit potiib elle ita mobilis ad talis opera , quàm Maria j
g. nec ulla debuit potiùs recipcic dona ilia , ut facillime
& petfeciiflimèregevetur à Spiiiiu fanéto.
Confit, i. quiaplurimiSS. Paites docent quôdexeoin-
ftanti babuit ufum ranonis perfeñilümum ad merendum ;
g¿ debuit ornari & munir! grutiis . & donis quibtts potue»
tit continuó moverá ad Deum per actus heroicos fidei»
fpei , chariratis & aliatum virtuium.
Deniqueprobati poteft tota conclufio difeufrendo per fin- , ,
gulas v.itutes cum SS. PP. nam Je fide.ait S.Elizabct.Siat« jf* *•
qií* credißi. &c. Et ideo dicit /yjgLißinuc quod fuit beatior {„'fLf
ccncipicndo Chrifiumfide quam carne. Et Ambro!', dicit eam
non dubitaffe fed credidijfe ; & idi'ofidii fruttum confecutar» jir.de
fuißi ! & alii vocant eam matrera credenlium ; alii > fidei Jjfjp,»
jfonacalum j a\\i , fidei miracutum. Et Sophron. Hat eflvir-.
¡o quafola interemit hareticam pravitatem ; fola pofi Deum
OMA not\onfirptat in omni veritate. &c.
De fpe~«>nftat pet eadem teftimoni.i .- nam illa crédit
eras ex qua dicitur beata & quam exhibuit Angelo tam
futfípei quam fidei : ideó dixit > fiat mihi fecund»;» Ver-
luir» Шит. Et ilte actus tanta; fuit efficaeix ut per illum
cooporata fit operi mirabili incarnationis ; nec enim hos
Deus feciflct nifi tpfa confenfilfet ; nec in idipfa confen-
fiilet nifi optaftèt .& fpeiallet id faâum iri. ■
De charitate nemo dubitat. Nam communiter dicitur, Cant.t.
mater fulera diteäionis er fanífxtfá. Et Ecclefia illi ttibnit *■
omnes aflus amoris quos legimus in fponfa canticotura.
Ordinavit in me chariiatem. . .fulàt meforibus. . . quia)
amore tangueo. . . vulnérala ehari'a. t¡o fum. Et Dciira
femper vocai dilcSu fuum. Ei drn'qtte S. Bernard!, dicit
in affeüum chariratis omnine tranfiffe Mari* vifeera 7in ami*
bus ipfa , аил ex Veo eß > chantas t riovem merrfibus согрогд-
liter reauievit. Et licet hxz dicaniut de tempote quo gefta-
vit Chtiftum ¡n finu fuo & parAirivit illum ; non dubita-
tui tarnen quin ex eodemiaftann quo repleca fujr gratií
478 De Beat'ijßmaK Maria-.. D!fp. XI.
fanAiñcante , fc. in lira conccptione > ccplet.i r.Lwi t"urat
ch iruatc ; quia Jixc virtus infeparabilb eft ab illa gta-
йг.
De bumilitate ', ipfamet gloriatur illi victuti tribuess
te. 1. Juam omatra exaltationern vnam inquk > quia reïbcxil h»-
fif í' mUilaltm oscilla fu*\. jtài mihi magna , ex hoc btatam
medietnt tmnci gtniratitnts &c. Se. inqut S. Bernardin.
adjuiVti afytäui fua humilltatii i ù quad centiuuè habtitt
ailualcm rtlatUnem addhinam ma)t¡!aum (yod fnam m~-
hiliiatdn,
Quoad' fortitudinero ,. de illa dicitur quodfuit&erl
terribdis boftibus Dei > feu dzmonibus taritUii ni
тш» actes ordiitata. Non immorroi jn al: Is vjmitibus , m
<te virginitate videanius.

Q.Û1SÏIO IV.
'Dtvîrginitate fetyetu» Mari*.
NOn defuetunthireticiqui dixerun: Chtiflum gcnîtiim
& naturaliter ex S. Jofeph. & Maria > ut Apollinaris*
& eberintus >& Ebion. Alii »dixeruntquodilla poli Chri-
fium natuin habuit alios Alios : ut Hclvidi.ini , Se Jovi-
niani > Si Macedonia™ ; inîô > & TeunH.Jn hoc fuiflé рш-
tatur errorc. Alii.volunt quod in paitu amiferit virgini-
t uciii , ut Calvinus > quot omnet. txecrantur Catholici
uaanlmiter.
Potrô , virginitas deferibitur inltgrit» ai- tm»i vacua
lihtdint carnis i fm carpçris ty anima. Onde tua concur*-
runtad vetam virgin itatem 1. integrii s carnis-. leu fijdli
virginei , quod aliqui ponuntin membr.:nu)a fupei os ven-
triculi inducía > quxque folet rumpi in congtclîu virili. 1.
Carentia omnis fenfus Se confenius libidinolï. ). Propod-
tum abilinendi ab omni ед libídine, ideó tela diilingui Го-
lent in virginitaiis temeratione. i. Si¿i!U virginei Fraile,
concurfus carnis & ani rx¡ five, ut loquitur S. Thomas ,
refolutie femims delcñationcmfenfibikmcauf-ins.j.voluntas
Jperveniendi ad talcm d'leftationem i.elt accidéntale huic
virtuti,quoadmora!itaté. quia fr.iñio ilia cono'ngcrepotelt
anima: moralitet virgini i. eft matcriale; & j. ей formale.
Qu-rrimusg. an Maria Dâipara регесЛат virginitatenj
canfervaverjt. jn conceptu filii fui Chtilli > & in partu
De Beat'ffima К Marm. Dîfp. XL 479
ejufdem, & denique рой partum & demeepsuíque in fineta

CONCLUS! О
БЕтлМяпа fuit femper Virgo perfeOifsima , ante par-'
tum , (y in part» , & diinceps. Eft de fide contra pri-
tatos hireticos.
Prob, i, ex Scoto. Vico epuod Virgo & mater non opponun- г. i a.
tur oppefttioacformale , neeprivativa : пес ut contraria» Vir* a.\.q.
ginjtae enimprivattantttnt aRione caufa fuperioris naiuralis , I £/ i$
non autem virtutem aäivam mairis. Maternitas autem non
potuit neee/fkrio ailionem iltius fuperiorit , fed tanmm illam
commiitatur illa actio j fed (% alius fupleat actionem illam
totalis caufa naturalis ,potef effe maternitM fetundiem illam
raiionem , tarnen cumprivatione aSionis caufa naturaUi
fuperioris cjT ita f cum virginitate. Et talis fuit hic. ( Sc. in
Maria concipiendo Chriftum ) Et , cum eiiicitur ejuodclaufa
nonpattß parère \ refpondet « quod ibi fuit miraculum eptod
corpus Chrifi fuit ßmul.cam alio corpore ( per compeneira-
tionem ) g. Scoius cenfet Maiiam femper fuifle virginem
etiam in partu.

ubi dicitur femper Virgo. Et fie vocat cam Tarafius Patriar


ela in Epiftola qua; legitur in VI. Synodo. Icem in Late-
tan. Cub Ma«tino I. Si cjuis fecwidsim SS. Patres , & fecun-
dùmvcritatcm jDcifenitricem ,fa»3am , femperepie virgi-
пет.,, iflitm D'umVerbum fpecialiter ащие ■utraciter.
abfque femine concepiffe ex Spiritu S. ey incorruptibility ge- **
nujjfe t indijfelubilipermanente , & pc: partum , e)ufdem vir
ginitate nigat ; condemnatus/it. Et in fya-.bolis dicitui Chri-
ltus iiatus cv Maria Virgine g. Maria Mater Chrifti femper
61it Virgo.
Ptob.¿. ex feiipt. nam pratdicirur virginem conceptu- ^
tam & patituram. EcceVirge ceneipiet &parict. Qrodmale ¿ftjt*
înterpretantur judzi de alio diâum.quàindc- Meffiai nam i.
CX Matthei Evangelio id applicatul 'Chtilla. V» adimple- •
relur quod fcriptum efl per Prophitam dicentem , ecct Virgo
(oncipiet &c. Item ipfa preießata eft Angelo fe velle fer-
vare vifginitatem , efnomodo fiet iflud > quoniam viro non
ctgnefn. ideo creditiir vovjflc virginitatem. g. &c-
Prot. 4. ex Pattibus ; nam,in Liturgia S. Jacobi. Vet- &•*£
bum Dei dicirut ex fonda Deipara Jcrnptrtjut Virgine ear- '
mcminibure. EtS. Ignatius Mártir, ifevcri natut eft Реш
480 Ve Btatijjima V. Maria. Щ. XI.
;« Maria Virgine.. . El corpus ftfti fabritavil cshfar.guiniínfs
fèrde Vtrginu. Er um alus innumetis Auguft. Virgo genuh,
nat. Qu'a Virgo COneepit ínvrolala peperit (juta in conceplu Itbiáo
fer. * non ftit. Et S. Leo. mérito virgínea inttgritati nihil corrupt
x + '« liants attulit parlai falutis. Et Cnryfoll. ofui mptiittn Qf
egrtditur , syinlroimi fui ¿¡r exilas nulla veftigia rtlinduit ,
■divinus habitater eft , nantmmani).
j.rf. 18 Prob, dinique, tatione quoad 1. pr. nam inqnit S.Tho.
«.i. cùm Chriltus (ïrverus, & naturalis Dei filius , non fuit
conveniens quod .ilium pattern luberer qu.im Deuœ > ne
dignitas patris u nsferietur ad alium.x. Quia qui miititur.
eli verbum Dei ; Vcrbum 211 rem abfque omni cotrupiione
tordis toncipitur fine ulla corruptione coiporis» j. id ton-
veniebat dignitati bumanitatis Ch.iiti > quia ineonoh
debuit elle locus pe. cato , qui peccatum tollerevemebat.
Non potetat autem iieti .otruptio illa ex contubitii vin Si
ictminx fine aliqua carniicócupifcentiaqua: ell expeccato
4. Ex fine incamationis. Nam cfuiaChriftut dabat homini-
busftlios Ûtifieri , non exveluntate carnis > ruque ex volún
tate viri ; fed ex Dee , feu ex Dei virtnte , fie ipfe > qui etat
caula exemplaris ас qué ас meritoria noAi .с illius regene-
rationis , non debuit concipi & generari ex volúntate car-
Л S. ais aut viri. g. inquitS. AugufU Kwttbat caput noßrum in-
*or&tn figni miracuUnafci de Virgine fecundism corpus ut ßgnifcaret
' " membra fuá de Virgine Ecclefia femndum fpirimm nafi-
tura.
Prob. i. p. cum eodem S. Tho. 1. quia Propheta dicit
non foltim quod Virgo eonciput > fed etiam quod parietx.
Quia quod nafcebatur etat vcrbum Dei ; quod non r antùm
eoncipkutin corde ¿ fed etiam ex corde fine corruptions
g. ut oftenderetur corpus Cbrifti efl'e corpus Verbi divinr,
debuit nafci fine corruptione matris. 5. Quia , utdicit
Auguft-/*! »011 erat m per e\us adventum violatetur integriiu,
щш veniebatfanare corrupta. 4. Quia non debebat honorem
matris minuete qui prx.eperat nonorare parentes, g. Ma-
liafuit perfeâè Virgo in partu.
Pttb. i.p.ex eodem Nam cum Ezechiel dixcrit , quod,
«• t. porta hac erst claufa'ür vir run trattßuper earn ; otixrit
№•4« Auguft. ^iiiá efl ilia porta Domini claufa , mfi quid Maria
femptr ont imalta ? Et quid eft ; homo non tranßbit eer earn
miß quod lofeph мп eegiiofeet earn ? 1. Quia ficut Cbrittu s t'c-
cundùm divinitacem unicus ell patris , ita fccundùm ha-
inariitatera unicuseft mairis. j. Quia fietet injuria Spiri
tus S. Ii lactarium ejus >fc. uterum virginis prophanaüet
homo. 4. Dedeceret Marian non elle contentaría tont*
Ve BratffimaV. Maria. Dlfp. XT. 48Г
16Ü0. f. Dedecerer Jofeph, fi quam audieratab Angelode
Spirltu S.concepillc.aufus eile: tangerc.Inio,q;iidjm p.irrei
.pu tant cum ideo cogitarte ab ea difcedere cx rcvercutia ,
■non aiitcm cx dubiose illius vittute , nut cx Zclotipia.
.g. muico magis debtiit tecedete polt divinum par-
tum.
Otitic, i.em. i.p. ex fcript. Jofeph diciiut pater Cbii-lut.
fti > & mater ejus dicitur mulier. g. illa non fuit Virgo.
Prob. ant. nam dicitur quod pater ejus çr mater mirantti
want fuptrhis qua dicebantur de ¡lio , & ipfa Maria vecat
eunvpatrem ejus. Ego épater tuitj dolentes quarebamus tt.
•Et ipfc Cbriltus matrem vocat imilitrtm innnptiis& in
cruce- g. &c
Це@.Л. i. ant. & г.сопГ. pater putatitius ; con. pater
verus j feu genitor, n. ant. & conf. nam , iuquit Bed.it
putabatur pater , prspter Mari» famam ,8c nt docet Au-
■guft. « »«ào lofeph dicitur pattr Chrifii ; quod & vir Ma
ria inxelligitur tßtie commixtione eamú ipsa copulAtiene con-
j«gi>. Quud .mum dicatut mulur • fignificatur fexus far-
mine us 1 non conditio vcl fl.uus virginitati oppofi-
tU5. "
Inft. nifi jofeph eflet veré pater & genitot Ciirifti , hic
non eilet fiüus Abraha: пес David -. quia non poterat ab
»Iiis defeendere parenribus , nifi per jofepb. g, hic veiè
fuit patei & genitot Chciíti.
ЦеЦ. n. ant. Se rationem eius ; quia tam potuit defeen
dere ab_»!lis pareutibusper Mariam quam per jofeph qui»
illa er.it filia Abrahx & Davidi.
Obiic. 1. Chtiflus homo pet omnia fuit (¡milis nobis abf-
q ne peccato. g. geuitus fuit ficut alij homines , fc. ex patre
& matte.
Hçfji. d. fimllis quoad fpeciem & tflcntialia ; con. quoad
accidentaba; n. ant. Sc conf. nam quoad ¡lie ex folj matre.
íinepaue, conceptus fit , non tacit differemiam eflentia-
lialtm ejus à nobis quoad faumauitateju I ficut (¡miles fu-
tous Adz quoad eflèntiam & fpeciem , licet ille non edit
geuitus ex patte St matre.
Cbiic i .«».i./>.S.Ambr. dicit Chriftum aperulfle vulvam ' «•
inatlis fux. Nam, inquit, qai vulvam alietiam f«n8ißeavh
ml naftereturprophet* > hie efl qui aptmit matrit flue vulvam.
Sed ipettio vulvae deliruit virgin! ta tem g. &c. id collcgk
Ambrof. ex fuipc. отne quod aperit vulvamfanSum Do- -
tnino vocabitmr, 7***
Jijf>. d. raaj. „peruifle , id efl , exiviflc de vulva : con.
cupillc clauikum , f«u figiUum vii'gmeum.n. maj. &tconf.
48 г De BcaUßma V. Marli. Bifp.. XI.
nam vox aperire , apud Ambrofiumin eo loco non fumt-
micur rigorose pro a^eituta phyti.-a j fed in latioti fcotu
pro exit* ex uteto marris.
Obiic 5. Chriftus non natus eft cum eotpote gioriofo ■.
g. non cxivic de u:ero matris fine pbyfica apertiene uteri.
Prob. conf. 11am ideo potuic ingredi ccenaculum januis
claulis ; quia refurrexit cum corpore gloriólo, g. nifi lie
rums (it , non potuic íxire de utero fine apertura claultti
virgmei.
T^cfb. i.,a. i, conf & d. г. non potuit e«irc <fine nove
miraculo ; con* abfoluiè & per divinam potential^, n.
conf. nam > inquit Augult. moli corporis uni divinit» erat
tftia ciaufa non o'jjîite'unl : Ule quippe , non eis ярtritt intrart
potuit г quo ñafíente virgmitas matrix inviolala permanftt.
ideo " , .
■ Цег}. г. n. i. conf. Sei. ant. nam , ut patet ex Augufli-
no cic. per eandem potentiam & Tenaculum corpus ChuSi
potuic egredi quo potuitingredi ueerutn claufum.
Obiicies 4. fi Maria pcpectlla V^rgo , non egebat purl-
Ecatione , пес palia eilet mulicbria parturienüum ; led
illis indigebat & hare palla ell ¿ de г'айо fubüc putificatio-
nem fecundùm legem licúe alia; pueq>crx ; g. See.
T^çj^.n. min. vel lie dift. indigebat app teurer » & fubik
propter legem äi fcamhlum > con. i p rte rei , Ñ£ in rigote
propter aliquam imptiritacem corporal. m ant fpiritualcm •
n- mm. Chnltus venerat > non felvere , fed implere legem.
Ideo debuit mater ejus cum ipfo impiété praroeptura pu-
ri/rcationis ; quamvis neuter indigetet.
'Obiic. и eon. ). p. fciiptura do.et quidem Mariam con-
cepille antequam cognita elléc à iponfo ¡ led non n.gat
quin poíiea convenctinc , imô id fatis fupponit quia .li-
Mut.'.l cit quod lofeph accept! con)ugem fuam , & non cegmfec-
bat earn donee peperitflium fuum. Er ; antequam eonvenirent
inventa cfl in utero habens de Spiritu Í. ut quod peperit tjUium
Mitt fuumprimtgenitum. Etfœpè ttibuit illi fratres & fotores.
1 1, Ut cùm dicebant judaei ; nonne mater e¡us dicitur Mariai
- CT" fratres ejus lacubus , & Ufepb , & Simon cyludae , СГ
Mtth. forons ejus , nonne omnes apud nos funtf "E* Maria flam
*7. juxja crucem dicitur mater lactbi & lofeph. g. polt partum
non mai.fit Virgo. Prob. eonC nam ñ eoncepic Chtiílur»
antecutam convenirent , fequkur qnod poftea eonvenerinc ■
alioqui male defignarctut , ille terminus ? idem eoliigitue
Cx ilia voce donee peperit primogénitas dicit relationem
connotar fecundo genitum , ficut & telado iratexiiicíús
«ennotat plurcî ex eadem matte y&a\ patte-
f«»i > & áonecftftrit , dicuntut' abfolute Sc de faflo , uc
oftendatur earn при concepiflè ex opete eonjugali , S:
gravida ; non autem cogitavic Evangelifta de futuro ; St
quid poftea & deinceps contigetic.
Ctnfir. bee , nam cùm dicimus i muH mflri *i Dtminum
itntc miftrcttur rutfri. Non fignificacur quod poll óbten-
cam gtatiam cefl'craus afpicere ad ilium. Item cum dici-
tut fermentum poni in Mafl'am ftrin* itntc firmenuium
tft mum. Mon fequitur quod pole feimentationem ex-
trahatur'fetmentum expafta in quam injeflura iuir.
1. idem dicitul de voce primtgtnilm ; nam ut hoc dica-
turvcrc, fufficit ut ante ilium Miria non habueric alium
filiurn. lite dicitut (rimffeniius hoc ipfo momento quo
nafcieur ante 'ullum ilium quamvis пес poftea ullus
nafcatur.
3. Infctiptuta aiiqui dicuntut fratres. 1. natura , ut Ja
cob & Efaii, fc. ex iifdem patentibus geniti aut nati. t.
gtntt; ut omnes Iftaelitx -vcl Sabaudi.j. cognaiione , uc
confobtirii , aut alii confanguinei , vel affines ; tales étant
illi Jacob Sc jofeph & Simon cum Cbrifto ¡ étant .ep.im
ill it fororum , fivepotiùs confobrinarura Maria:.
4. Fratetnltas dicitut inter amicos , & ex aflèâu , fie
David vocat jonatam ; Dolttjuftr и mi frater 1пмл » fc.
ex amicitîa fratrem vocat. Igitur illi homines dicebantur
Ftattes Cbrilti öb ptopinquitatem faiiguinis vel affinitatis,
vel patriar , non autem fequitut quod ex eadem matte auc
patte nati eflènt cum illo. Maria autem quae prope cru-
cem dicitut mater jacobi & jofeph , etat altera Maria, íc.
íbtor vel confobriiia В. Virginis cui Chtiftu» dabat joan-
nem in filium. idem dicitut. De iocoribus quas illi tri-
buébant judzii qui non cutabant de illo dicere yeta.
Denique de s. Jofeph credunt plurimi quod vovetat
virginitacem fient & fponfa ejus Maria Virgo.

QUíESTIO V.
He maternitate Marin , jîo verè
♦- i MsterDeif
Lis ifta nobis ей prarcipuè «im Nelïorianis , qui negl-
bant Matiam efl*e verè mittem Chrjfti Dci pet verans
Um. VI. *
4$4 De В. V. María. Diffi.XI.
genituram ; fed fingebant ilium folummodo ttanfiffe ptr
ejus u tecum. Кен dixit tranfivit pn *» cptoigenitus tß , ajc-
bat Neftorius apud..S. (yriHum > fc non vult quod tranfi-
tus ille fignificet genituram. Alii mbucbant quiJem Ma.
ri.r genituram hominis , cui jam formato & fuppofitatOi
(quippe ut diximus valebant in Chrifto duas perfonas,
fc. hominem & DeunV intimo , fed morali tamum vin
culo imitas , îefie negabant earn genuiflé Oeum , fed
purum hominem , & eum quidem genitum antequam illi
uniretur verbam , & fie non poflet vere dici Theotocon
feu mater Dei.
Alii matemitatem veram ¡Hí negabant refpeftu Chrifti,
ncquidem hominis quatenùs in eo non agnofcebant ve
ram humanitatem fie carnem , fed corpus aè'reum & phan-
tafticum , aut fydereum , ut Marcioniftz & Manichii,
ejuos impugnavimus fupra probantes in Chrifto vcram
humanitärem & carnem , & corpus fimile noftris , It
■priores-, cum probavimus ilium cfle verum Deiim 8c he-
ihinemin veri& reali unitate fuppofiti fubfiftentis inper-
fonâ vetbi Divini , ita ut non piiùs extiterit humanitas
cjuin fuppofitata fucrit per fubftftentiam Verbi. Reftat.
K. ur videamus an & quomodo B. Virgo dicatar Sc
faetit Mater Chrifti & Öei. Ut fit mater Chrifti debuit
• genuHVe Chriftum iquè veté ас alia; maires générant
^Blios fuos homines. Ut autem fit mater Dei ;, oportet
ut ille filius pro inftanti reali tempotis quo eum conce-
pit , fucrit verè Deus arqué ac homo verus.
С ON С LUS I О I.
VEVè « fepnuit Cbrilhm , & vert dieenda efl mater е)ш.
Eft de hde contra valeminum dicentem Chriftum
fofummodo tranfiflè peruterum Maris quaG per limu-
larri , reque veram carnem ex ea fumpfiflè.
trab.i. Ex Scoto , ptteß dici qmd ß ad matrem pertintt
agere ßtat ad сaufat» minus principale/» Maria vere fuit
Mater ; 4*ía Uta illa аШ»¡Ai cempeleiat e¡ua mntrx debitar.
Quod ut capias , Nota , quód in formatione corporis in
Matte ; interveniunt tres iff i motus. i. deiatio materij in
matricem. %. fi£urario corporis fœtus , quz non fit fine
motu locali aliquo ejufdcm materia-. 3. |condenfátio iflius
corporis qua; non fie fine acquifirione aut deperdítione
aliquatum. partium per motum à majori г ad mitiorem
locum ; Sc Scotus dicit quod licet faxe tria contigeiiat
in inftanti per virtutera Spiritus fancU j adíate dita ami
De B. K Maria. Dift. XI. 48/
В. Virjpfituit cooperar¡ ifh um. S. in iß* aäione inflama- '
ям , & quantum ad prmam fabftantia/em iflmi termini
(qua: eft forma corpoteitatis ) & quantum ad ubi , &fi.
mam & denjítdtem , licet Jubito induSai. Quadfolidè pro
bat, g. ex Scoto , & fccundùm veritatem , Maria cam
verè eft mater Chrifti quam alia: feeminx funt maires
fuorum filiorum.
trib. и Ex'Script. nam per Angelum dicitur cencipiet
paries filiunt. Et , Suai nàfietur ex te , fanBum vacabitu?
fliui Dei. Item Elizabet repleta Spiritu S. ait , unie hic
mihi ut benia'mater Domini met ni me i Et Angelus ad
Jofepn : Sued in ел natum efl , de Ifiritu s. efl. Et iterum,
nccipepuerum & matrem eyu. Et ipfamet vocat cum filium;
F>7>> quid feeißi nebisl & in nuptiis. Erat mater Iefu ibi. Et
If-ïasdeillaprophetaverac i Eccevirfp etneipiet Crpariet
y¡¿i«m.&s.g,verc eft mater.
Frii.j. Ex perpetua Ecclefia: fide , & Patrum ас Theo-
logorum omnium confenfu & definita eft in concilie
Ephefino- сагы. &in 6. Synode aft. 4. & 11. & ib Con
cilio Lateran, can. 3.
Prob. 4. Ratione allata Sceti : n.nn B. V. in Chrifti Con-
ceptione & generatione pta:ftitit omne id qudd ali*e
Mattes pra-ftarc folent in generations filiorum .deraptis.
imperfeitionibtis & dcfedibtis qua: accedunt in aliis.
maxime fine tillo fenfu libidinit & detrimento virgii*;-
tatis ; fubminiitravit > non ,partem fiibllantia: « ut alite
mattes, fed totam materiam corporis » ficque m.-gis eft
mater. Ex ipfa Spiritus S. coll'git in matticem futiïtan-
tiam ex qua fotmavit corpus , & mediante ejus concur--
fti & calore vitali organruvit > & animavit in momenta''
idem fanAum corpus , ipsâ cooperante per omnem aftio-
nem qua: competit matribus pet vittutem formatricem,
attrabendo & ampteftendo -, fovendo , nutriendo Sc
pariendo, g. verè. Imô veriùs fuit mater chtifti quam .
alia: feemina; fint maires filiorum. . . ■ • -v
Qbiic. t. Ex Script, totum quod in M.iria natum <fft ,
de Spiritu S. eß. g. nihil eft de Matia ipfa j g. non» cft vetè
Mater Chrifti.
Hçfp. ¿. ant. totum quoad opetationem fuperriararalem
& efficiemiam principalem , ita ut nullus vir ibi quid-
quam egerit : conç. totum exclufivè «efpeftu MJriat : n.
ane. Angelus fi* loquitur utpiam fufpicionem amoveat
à jofcph & ab aliis ; Se fia intendit tantumexcludete Ope
rationen* cujufcumque viri. « ■ *• '
оУшл, ver» mater eft caufapatti-lif añivi forraatía*-
X ч
436 De В. V. МлгЫ. Щ. XI
iris ptolisjfed hoc non dicitui de Maria-pro formacione cor
poris Chrifti:g.noneft vera ejus mater, l'atçt maj. nam шх>
«r, cum vico intégrât unam caofam totalem gcnerationis.
Pcob. min. nam formatio activa cctpotis Chcifti fuit in-
itancanea !t à fol o Spititu S.g. Maria mhii ibi prxftitit acti
vé. Prob. ant. nam fie prawenca fuit ejus »ctioper ¡Uüa
actionem Spiritus S. g. Sic.
cum Scoto , n. min. Sc i. ac t. ant. -nam licet ur.o
ïnftanci comigerinc tres illi motus , adhuc vines aftiva
Maria: in termiuum illorum motuum non fuit impedirá ,
, fe. adío virtutis formaiticis artig t iilam formaüonem quz
eftille terminus ejus i nee inftantancitas motuum ( fi ad-
niittatut ) irr.pediebat illuro influxuoi.
Dico (fiairxiitatur inßtniMirita ) nam mirlti nonira-
probabilicei docent ( qeidquid dicat Suarez ) illos motus
•Sc totam Organizationen! factatu quidem fuifl'e brevißimo
tempore , fed fucceffivè > & &e melius falvatur cooperado
Maria: Matrix.
XONCLUSIO. H.
БЕли Vir¡¡> efl veri Metler Dei. Eft etiam de fide > eonK*
Neftorium.
Frei, i. ex Sceto. In iâa qutflient cenetufr eß сеты fient
:" d ptlet per Damafctnum , Dei genilriccm veri ftnäam Maritim
frtdieatmu. Shut intm veri Deiu ex ipf*genitui eß , if* О*
iff* verigcnilrix Dei dicilnr. Detern eut?» dninem ex ipf*
gentium ГХ|'/4/« Verbe principe um ejfendi nccifientt
*xipf», fed Dei verte ex iff* incarnée* eyg'nit», tien enim
Neminem nudnmtenuitB.P'irr* } fed Detern verter», nen ям-
dum , fed incxrnalum. H abe s conclufioncm probatam du-
pli ci autotitace & folidâ racione.
Prob. i. ex fetipt. cit. in precedent! , nam leca illa
probant maietnitatem divinara xquè ac humanam. ut cùm
dixit Angelus , auod tx le nafcew fanSnm , vcabiiurfiliiu
Dei. ..filiiu altißimi, 8c cùm earn dixit (Elizabet mearen*
J>»mini. Nam lient tam verè filius ille eft Deus quàm ho
mo , fie tam veré illa eft mater Dei quam hominis.
, Prei.j. ex Concilio Ephef. juxta Epift. S. CyrilIi ad
. ' Monacbos Agipti . Gern Chrifui ftcnndiem namreemßt vtrm
'c. ay, heme & Detu verut,gteria Dmime & crucifixuifrsdicaleer ,
B. V„¡, veri Deifora dicenda eft, Et L. de recta fide in Chri-
ílum , fcribit. Nln peleßdiei fad B. Pirre hemmem tuntkm
Senuit, & ne» Detern , fed heminem Detern. Hace * alia c"iuf-
dem patijs habentut in illo Concilio. Item , ш Concili«
de в: v: м*г\*. щ. х л 487
Calcedon.definitur earn dicendam eile ThetttnnSc-Deifara.
Prit. 4. ex SS. Patrum traditio«; nam »inquiebat idem
Cyrill.'^«'?»»' ame n'ixxtiterunt B. ftrfinem , ßeiparam j, a¿¡
етМткь bt ex eo tempore idem femper Sc conftanter Regía.
docucrum alii SS. Paires ¿V^Theologi quodf videbis apude.iu
CJrdm. Lauream Sc alios. *■ J*
trtb. dinique, nam filius Marix qtrem coneepit Sc genuit *■
íí peperit i veré Deus eft J¡ homo > uj ptobatum eft fupra ,
& fides docet. g; ipfa eft veré mater Dei hominis.
Obüci. В. Vit-gonon genuit deitatem Beut «enuir hu-
manitatem :;g. non debet die! mater Dei , ficut dicitnr
mater hominis. Prob.conf. non diceretur mater hominis
iiiíi gcnuillït humanitärem; g. fi non genuit deitatem , non
debet dici mater Dei.
fyfy, n. ntramque conf. nam fieut fecrm'na dicitur ma
let hominis licet non genúerit animare qux à fo!o Deo
crcatur &cft priacipalis parsfaciens hominem , fedfufficie
quod generct corpus quod fíe animatani ex ea nafeitur;
¡ta fufricit quöd Maria genuerit Chrifti humanitatem quam
in iplb inltanti conceptions affumpfic Dcut verbum ín
unitatem perfonac , ut dicatur tam veré mater Dei > quam
alias fœminardicuntur matres honu'niim.Nam,inquit Äthan.
fient anima rathnalis & care mau eft heme, ita Dens Cr ium i
itnus elChridus. Eàdem ratione uti'tur Cyrill, cit. & alibi. Л1"*»
Infi, ill» non eiVvcrè ii propriè materntñ ejus quem J*
veré & propriè genuit ; fed non genuit veré te proptiè nifi ¡j,etr,
hominem unitum Deo. g. &c. '
jçjîj.d.maj. ka ut ille cujus dicitur mater fit veté S pro
ptiè genitus in eflè natura: Sc perfona: in concretoicon.maj.
tVjP- min. ita ut novum eflèdederit fecundùm omnia qua;
in eo íunt n.maj.Síconf.nam fufficif qiiôdchtifli humanitas
quam genuit vete in illa acceperit eflè perfonac divinx; feu>
quod in ipfa fui- generatione acceperit illud efle divinum.
Oùiic. i. ex D.imafccno ; lenitricem Chrißi nequáquam
dieimus Mariam. v. g. non eu veté mater Dei.
H;Tf>. n. conf. пес enim id intendit Damafc. fed loqui
tur contra Neftotium qui volcbat duas in Chrifto perfo-
nas 3 fc. hominem & Deum , & hoc fenfu negat fe dicerc
Mariam eflè Dei genitricem , quafi duarum perfonarum-
Tnattem. Sed dicit quod iffa genuit illud fupfeßtum , non
Jtcundúmnaturam divinar» ,fed humanar». Ibid.
Infi, ut eflèt genitrix Dei > debuiflèt gignere fuppofimm ».i«<>
divinum i fed hoc non genuit ; g, &c. Mai- patet , nam ge
neralis hominem dat illi-eflè hominis. Prob. min. nulla
с te atura poteft dare eile divinum: alioqui daret quod non
abet &c, X j
4?8 De Б. V. Maria. Difß. X Г.
T(¿ft. ¿. an). & ant. genoiflir fuppoGtum divinum pe»
actionem inadzquatam effeftivam natura; fuppofitatz fup-
poLuo divino > con. pet actionem adzquatam qui dec efft
tarn fuppofito divino quàm naturae pet illud fuppofitatz :
п. mai. & ant. fufficit enim quôd B. Virgo dederit elle pec
veram caufalitatem humanitati chrifti qtiz non priât ex-
lititquàm fucrit affumpta à verbo in unitatem fiippolltj ;
fieut t'cemina die ir u г matee hominis , quia veré generar í¡
á. t cflé toipoti quod informatur anima racionali à foto
Drocreata ; íc íícat jfta attingit totalem tetminum ge-
nerationis humana: > fe. totum hominem , ¡ta Matiz actio
tptum Chrillum attingit , actione tsroen inadxquatá , quia
non datcllè niíi foli humanitati.
Vidct quo fenfu В- Virgo dicatur Deijfnitrix & Deiftrt,
quia non tantùm ex ca natus cil htmê Dtm > fed eriam il
ium veté genuit , verá , fed fupernnturali generatione ;
non quôd dederit exiftentiam novam Dei Verbo pet quod
dicitut Chtiftus.Díus , Sc tatione cujus Matia dicitui Dei
Mater i fed quia pet illarn genetationem humanitaris Геи
hominis , attingit totum Chtiftum , qui in ea generations
aac ipit novum eflc & eft veré Deus homo-
CONCLUSIO III.
CHriibi genital eñ ex reali fanguine Mariée i & quidm
(mbabihier , ex [anguine feminali. Eft communion
maxtmè
Prob. quoad j. p. qui activitatem patentum in geneti-
i.exScoto,
b'J.. tione poait in femine êc dicit quod fernen roam's zquè
neceflàriurn eft ac fernen patris; quod probat ex Damafc
\iirtulem mettritriiuent fûfeeftniem final ¿r ¡eneralivf*
Et ubique docet earn hic concurrifle ad conceptionem
llU i, Chrifti activé & minifttafle matetiam (icut alia- mattes >
fe<l iftz miniftrant materiam fercinalem : g. & ilia
, Pr»t. i. quoad i. p. ex Pattibus , nam , inquit Dionyf.
nom. <í>',r*mus 5»«»>»Л ex virgineii funtuiniiui , altero )ич f*-
c. i. ЯМИМ Sc. quocumque modo id contigetit > fempetfui
/. 5. ex fanguinibus Matiz , oc quidem virg'meis. idem docet>
t, г. alii patres , ut Damafc. iliasCtctenfis,& aliij moxcitarrA
*X il. Cwfir. CX fcripc. in qua dicitur fnffut ex femine D*v¡í
S5l, Non quidem virili fed fceminco.fc. per B. Vifginem qua
fgitfi erat de lemine P-iv'J- Quia . inquit Auguft. Merit "u
/ы. ¿' femine David. Et Hieron. chriflui fecHnikm елгпет »*•
<*icfiexßir?t David : id cßdeMtrU Vinine eß creettui.Utn
dicirur, t,*[qttm «*n¡el*¡ teprehendit , fei fernen „ikrth*
De В. V. Maria. Difp. XL 489
Pf»i. г; p. de femine & ccnfir. I. ex SS. Tatribus qui do- fjèl.i.
cent Chrifti corpus ex Virgine matre- faclum elfe ficut
noftra fiant : ied nöftra hunt ex femine ; g. & illud. Prob,
maj. nam ( inquit S. Jgnat. Manir. ) veri -natus efl Dius^p-
verbum ex virgine veflitus ccpett. . . vnè natus eß ex vulva... 'trail,
ey cetpusfibifahricavit exfanguinibus virgineis .' hic folitm
excepte qu'ed nulla viri cenfuttude interceßit. -g. in aliis om
nibus maxime ex parte materia: , Chrifti conccptio fuie
' fimilis noftrx. idem doeet Tertull. quid nevitatis fuerit / ¿e
in Chriße ex Vtrgiñe nafcend'palam efl • fe. hee folummode , Car.
quod ex P\vgine fecunditm rathnem quam edidimus. . . . & ch.c.
ipftim etiam carnaliur ut exvirginis came. Et Thcophilus
Aiexmá. CItriflus , in nulle, quid noßraßmililudiniseß , ca- « <-
■ ruh, nifi fait peccato. Idem doect S. lfidor. Chriflui fernen f"Jc"-
vibrait* apprebendil & matrem illinc elegit ,(? tn ea ,& P'llt
ex ea cornent elegit , atque bunt vere per им ixceple pet.
Ctnfir. ex feript. in qua ChriiîSs prardicitut futurus ex fe
mine m.ilicris : cùm dixit Deus ferpenti , inimicitiae ponam Gen.]
' inter te & muliertm , & fernen tmm & fernen illiusfc. fru-
üum qui efl chrifiui , inquit Gloflà intetlin. mulierem , non
ißam Evam , fed aliam ab ea defeendentem ■ fc. Mariant. . .
fernen illius ,fci Cbiflum qui tß Mari* naturalis filiús t
ait Liran. item , Ucnedicentur in femine tue от net gentes, ten.
quod de Chtiftointelligunt omnes ,quia defemine Mraha гг.
defeendit t ait idem Lyun. item , vibran* did* funi pro-
miftienei 12 femini ejus. №> dicit de feminibus quaß de
multa ,fcd quaß in uno ; & femini tm, qui eß Chrißus. In- l"ti'i'
quir Apoftolus ; fed illud feinen non defeendit in Chriftum
nifi per Mariam. g. &c.
Ctnfir. 1. ex aliii.nam fi exvet0 lafte mams nutritus
eft ; g. ex vers femine forrnatus eft chriftus > inquit Beda.
Lañe matris nutritus efl > & e)us femine conceptus ex eodem
utimfe"'' ,fecundUm phjßeos » utrumque manat. Et P. Da- 4ac ■
tnian. ajfumitur purum fernen de virgínea puritate. Et S. 'g
Remig. fe Haymo Corpus Chrißi tpere Spiritus S. de fe- j,'em' g
¡aine mulierisfinefemine virili preereatum efl. Et S. Bernat.yjr,Jf
. germen Domin. I. C.fiiutdi mundifsimt conceptus femine. ptutb.
£t fie de aliis.
Preb. X. ratione jam taña. Quia Chrißi corpus & con-
ceptio ejus debuitin omnibus & quantum potuit fine in*
decentia vel prejudicio virginitatis affimilari noftrx :
' fed nolira conccptio fit « femine ; g. & coneeptio chri-
ft1'-
Confir. nam fnppoiito quód cato Chrifti eonc epta fit ex
X *t •
4?o S. V. Maria. Dtfp. XL
escarne vel fanguine puro Mariât ,non magis repugnabat
cam formar! ex fanguine Ceminali quam ex alia paite. Iras
iíle dicitur purior & perfefiior & à natura buic operi
deftinatusjg. ira potuit & debuit fieri connatutalittr-
oíiici. Eva non fuit formata ex l'emine vel fanguirie ,
íed ex corta Ada- , &tioc illi imputatut ad glotiam. g. glo»
tiofius eftCiiriftofi dicatnr formatuj ex aliqua parte cor
poris Mariât , quàm ex (anguine vel femine-
TitCp. n. conf. i. quia ficut Adam non dicitar pater aut
mater Eva: quar furflet. i. quia ficut Eva formata eft extra
corpus Ads , ita dicendum eflèt de Cbrifto extra uterum
Mariât , quod nemo fomniavit.
.л/i.Ecclcfia dicit Chriftum accepifl'e earner* de utero
В. Vitginis. g. non formatai» eft de fanguine Нес de femine>
fed de carne.
H¿t]>. n. conf. пес еш'т fie loquitur Ecdefia ad propo-
fitutn quaiftionis hujtis , fed puré ur ßgnificet unionem
vetbi cum vera catne human* , abiolutè , nihil cogitaos
de modo
Obih. i. ex S. Thoma ; fernen fœmin.-e non eft aptum
génetarioni ; ell impVfeftum in ratione feminls > & non
• pomií pejfrci adillud , propter imperfectionem fubjcñi,
ChtlftuJ rrcuvfuit conccpttis ex fanguine feminali. ¿ce.
1¡¿fp. n. ant. contranum conftat ex philofophia de
gencratione viventium.
laß. non poteft fernen refolvi fine concupifcemia;fed hoc
dedecet puritatem & fanítitatemhujus cenceptionis, g.&c.
'.Kcíb. d. m), przcisá operacione miraculofa Spiritus S.
con. fuppofitâ ilÈ operatione. n. maj. te min. nam id fa-
Лиг.) eíi operante Spiritii íanño > quo nihil purius & faa-
ftjus cogitan poteftv
l-i'-l. i. Damafcenus dicit quod corpus Chrifti non con-
1- >• cept mi eft feminalirer g. Sec.
í¡//f. d. ant. fetninaliter viâ ordinaria ex conjunftione
* *' viri U formina: -, & quando refolvitur naturaliter : con.
ex pperatione fupernaturali Spiritus S. n. ant. *nec iftud
ncgatDamafc. fed atium modum quem etiam & nos per
/ negamus.
Monuerim autem cnm Seraphico Bonavent. no* elle de
bac quxftionc loquendum coram populo; tum ani4 turpitu-
etintrn habit anntxam , (y homo dtbet habere labia munda la
hoc matcria.Tmn quia bac certitudimm л«ц habiniaft , nit
a.7. >•.. verbafanihrum-nidtntur multum cmftnari.Vnitflultumtp i»
».1 il- iatiiusvel/eßnjala curitic ptrtratJare. H'c fußeiat dixijfi ,
q—dB. yirgo minifiravit materiem apum ¡fntrtlitnift»
£>"'fitundùm tarnem.
De Б. V. Maria, ti'ift. XL 49 1
Nobis g. fuflïciat quod ex virgínea carne, fine ullo ejus
ínfa, fernen à Spiritu S. acceptum, 8c in ejus matricem de
latara eli ,&cxeo Chrifti facutiffimum corpus codera Dco
operante formatum exiltic.

Q^U JE S T I О VI.
De trurte , refurreHiene & ajfumftiottâ S. V.
Mari*.

DUbitarunl aliqui an В. V. Deipata mori dehuerie,


vel mortua fit per animx fux realem à corpore fepa-
rationemî B.atio dubitandj pofleceflcj quia per peceatum
m'rs intravit in mundum , utdocentTheologi cum Scoto,
ut vidimus ¡ nam durante flatu innocentix , ic Adamo
non pecante ,homines fuiflènt quidem mortales , fed ta
rnen non erant moricuri -, fed pod aliquod tempus vit fu-
per terram ■ affumendi erant & transfeiendi ad (Varum glo-
irse. ldecV comminatus erat Dcus Ada; , in qmcumque die Gee-Jo
imeieris > nurte mtrieris , & polt peccacum fententúua-
mortis protulit Dicens , quia ttukifli vecem axeris tua > &
de ligno de quo рглсеоеглт йЫ , ne- tommederes , eßmedifli
in fudore vultus tut vefeeris pane tue denec revertaris inter- > ■
ram de аилfumptus es , quia pulvis es. eye. Atqui B. Virg«
nulliunquam peccato aftuah vel originali obnoxia fuit i
g; fententix > feu pœnz mortis non fuujacebat. Imà repa-
raterem omnis peccati peperiw\
Ex hoc inquam ; fundamento videbarur earn non débete -
mori , Se quidem putarunt earn non fu-ifte mortuam morte "
natutali & phyficî per animx realem feparatioaem à cor-
pore. De hoc quafi dubius hxfit. S. Epiphanlm dicent :
(guarani ve/ligia feripturarum , & invenerint mique-mertem fj^.je
fAa it , ñeque an mirtu*fit , aut non mortui ; nique an fc
fultafit , aut non fepulta. Ej» non audeo dicere , fedfitentium to e,.
mihi impone. Nee dko quod immerialis manfit > fed ñeque g¡bl±
ефгто quod mortuafit. Timotheus Presbiter Xctofolímítá- РгЧ
nut feribit quofdam putaflè illam fuifl<?gladio rmeremp-
tara juxta prephetiam Simeonis > txxm ipfms animant gU-
dius pertran/Ait ; fed non ita fe res habet i nquit ille pater ;
tnjistnim à fahrt excufm corpas dividit , animam non diffi-
Л1, Vnie etiam fuprx, tmnii inculpât* , (y omnibus mtdh
49 г De B.V. Maria. Difp. X I.
fariña Plri*> ff Ulum qui iam in fuptrna loca afumftam
traduxit ,uf<¡»eadhHc immortal'% manß. g. ifte non putat
illam obiiilc, fedimmortuam & immorcalem aííurapum
in Cœlumbiiflè.
Quarimus ergohíc an defacto & veré B. Virgo mortua
fúerit , & an aliquando refl'ufcitata iu Caelum corporate!
afl'umpta fucrit.
CONCLÜSIO I.
BEata tfrgt vire тчпил iß » & fifulta. Ira communitcr
crcditur in Ecclefia.
(«.]. Plurimiautem cum patte Vulpes pié cicdum quod nee
P-.4. томе violenta , nec abfolutc natutali nbiit proprer ullum
natura: debitum aut defectum, fed liberé omnin« ac vo-
Î , luntariè ( inquit Ule Scotitta ) & hoc , tara ut fe filio Che-
" ' fio conformaret , quàm ut nitrito fuatraoKis , mottera
noflram pcciulciii. . .veré ditaret , fatifque mémorisai
icdderec Plurimiautem Patres & iniignes ThcologiiUt
Albertus Magnus , Dioiiyf. Cartbufianus : Suaiez , Poza.,
Vega > Sc habetur in tevelationtbus S, Birgitts ; apud
¡ ( de Rhodes > putant earn mortuara eflè ex intention amote
t'.ei. 'n Deum. juxta illud. Cantic. ^Ad)uro,vt¡ filia Itrufaltm ,
ro.t.' fi inv'nnilis dilelbm , m ntmtiltù, ci qui* amort lan-
Porrô < aliud eft mori in amort »aliud ¡r» amere ; it
aliud qtamort.i. dicitur de jtiftis qui moiiuntur.in fiara
chatitaiis. Sc gratiat. vcl in aftu amoris Dei. a., de illis qui
moriiintur pío defenfione ametis, divtni , ut Martyres ;
quia tunc ilie amor eft caufu moralis propterquara patiun-
<ur mortem., vel etiam de iis qui acceptant moi tem , quia
Dens vult. 3. verô de iliis quibus vehementia amoris iu-
. icnfioris caufat pbyiicè 8c proximo, feparauonem aniqiz à
. corpore > ut contigit in aliis paffionibus vcb.ementiotibqi
. v. g,, cum moiiuntur ex nimio dolore ,vel militia , vcl
gaudio. ; & hoc fenfu Maria dicitut mottua ex amóte ve-
hcmenafTiino in Deum Sc Cbriftum. Quafi diceret cum
füßg i fponfa > fulcitt тс flor ¡fon flipatt mt matit ¡ quia am« i
"langiuo. . . ftrtií ift ut mon diltSio. Ec f*pius ac férvee-
tiùs quam Paulus Apollolus dicebat ¡ cufit dijilvi ist 4*
mm Chrificx.
- ^«»yîr- Quia non potuit mori nifi ex Bierbo vcl ex Senio
• deficient «ylore oaturali , aut ex aliqua vehementi paffio-
•-ne noe. i.qai»non confiât de ulla mfirmitat* corporal:
ВДл »• qukoftn «ai adir.odiira ícnex içd complctionis
De В. V. Maria. Dîfp. XI. 49 5
& temperament! vegeti & optimi. Rcftat ut ex vehemen-
tin pл(lion 1 s , qui non potuit efle alia quàm amor is ve-
hementiflimj quo ab initio > feu à primo inftanti vita; ejus
atferat cot ejus fanctiffimum in Deum : cette pafliones om-
nes in ea fuetunt moderatifflmz juxta regulas reftiffimx
rationis & juxta motiones gratia: divins : fed prz ceteris,
ardebat in Deum amor qui menfuram nefcivit , quanrfo
permiilus ctt arderé.
Ut ut fit. Cettuni eft Mariam Deiparam veré mortuam
efle,8i id ita fupponunt Sanft i Patres Sc imiverfa' Ecclefia
in qua legirnus homilías ,& libros de Dermititne de tran-
ÍK11 1 & ajjumptiont ejus , ut teitantur ipfa quae in Ecclefus
leguncut Martirologia. v. g. Ufuardus in fuo fetipt. ad i Ï.
Calendas Sepiembris. Vermiite fenä* fi'i genitricii Dei
Marita cV fic de alüs,
Ties tationes aftert Bernardinus de Buftis cur debuerit
rnori. i.inquit ,prepter filii fui cenfirmatienem ; quia , 'fi "С*"'
mortua non fiiiflic , hzretiei qui negabant Chtifti vrram^4 g
bumam'tatem & carnero fimilem noftrx, M confidcntiùs> ej.'
aflèruiflènt fi materejus non obiifict ficut citeri hominesj çg., .
dixiflènt eam non fuifiè de humano gente , aut faltem de
iilaßirpe primnum parentum , fc. Ada:, l. prepterfilii fui
tenfermatienem ; nediceretur melioris condition.'! quam
£lius .qui veré Deus & homo ell. Trefeile decuit ut B. .
1)ir¡» etiam mereretur , qua filio fue tfíit (enjertáis. J. pro
pter merili tegmentum. Decuit enim gratia plenam no»
folùm meteti bonis operibut , (tá etiam paífionibus.. . .
fatientia enim eputpeyjeSum habet. ■
Denique ¡ndubitatum ell hodie in Ecclefia quod B. .
Virgo .veré rooj iua eft, per realem corporis & anima fc--
parationem ut coming t exteris hommibus.
. Quoad circumitantias & caufas mort's ejus , non cen-
veniunt patres, пес Theologi. Мох dicebamus eam-e* •-•
whementia amoris & voluntariiflime obiiflé : & fie caufs i
mortis ejus non tribu i tur morbo yel decrepitx. feoeftuti
ex qua defeceritcalornaturalis1. .
. Quoad alias citcumftantias ..quídam dicunt quo-i mita»
culasé ex omnibus mundi pattibus Apoftoli aecurrerunt."^
сияг aliis paucis fanüii 8c difcipulis > inter quos adfmt Dí*« '
S.éronyflusutipfefcribit. S. Damafcenus intet alia base JJ* ^
habet in or.atione quam in fetipfit de Dermitiene Heipara> ¿t ¿. h
8c puiaiituf exceipta ex fetmone de S- Juvenali>qui etiam си#^
«ediiur, aut'uifle, St ß щи* in S. Dei ftn'mich Marie *.*'•
jporte contigcrunt „ faerz diviniiùs infpirit* iciiptur» "- ■
одшпкшм minime fio¿'ui Tint ; tarnen fx .ptjfca & sj
"494 1>е & V. Maria. ТЩ ,XU
„ vetuftiíTima traditione hoc acccpimus quôd gloriofi ípfiui
obirus tempore fancti; omnes Apolloli qui gentilium fa
lúas caufa tenarum orbem oeragrabani , temporis mo-
»,menio, per ahum abrepti" in jerufalem convenerunt,
,»ibique cum eflent , Angelica ipfis vifio contigit divinuf-
» que pratftantiotum viuutum cantus auditus eft -, fleque,
» cum divina & ccelefti gloria , in manus Domini am-
roam fanâam commendavir, ¿Ve, "
» Imo , inquit de Bußis cic. Chtillus ipfe apparuit vi(i-
АЛХ" k'l'ter morientr , qiiippe ipfum vifitafie in motte Matrem
„ liullatcniis eft dubitandum. Nam in quodam libre de
„ tranfitu vitgini« legitur quod ipfe Dominus. ]■ de calis
„ dti'cíndit cum Angclicis ordinibu.« , cum ccetu Pattiar-
M charum, cum. Martyrum exercitu , «um Virginum choto
a> cum focietate confeflorum к fan Йоги m omnium,, qui
ai orones , ipfe Domino incipiente , fnbfequeates , dulcía
canuca circa ledum BeatHfimx virgmis t'requentabant.
j.Tumipfe Dominus J. port fuaviflima efcula , & dul-
„ ciflimos amplexus dixit dile&ifltnix Matriillud cantk.
i, ). feni de Líbano jj,ceiefa mea , veni ceronaíeris , (Ус. Jí
,, (.iddit ipfe Buftis J quod licut ab omni corrupüonc
carnisfvicr.it extranca , ¡ta ab omni dolore mortis fuit
aliena. " imà cum inJicibili Ixtitia Sc mexplicabiii fua-
vitate exiit benediñiffima illa anima & ir» bracht is filii
fuit excepta &c. Quid mirum , fi dixerimus quod-ex ano-
lis fuavitate & vehemencia expiravit ?
Narr.intBt etiam circumftamix nobile: Se miraculofi
illius fepplturjtjquz videbis apud hiftorkos ; notabiliflinU
eft ejus refurreâio & afllmiptic.
С ON С LUSIO. IL
B. firgtpoß martern refurgcns in ctrptre (? anima ajfim-
ptaeßin ccelum. Eft communis inter catholicos.
g Prob- 1. Ex Scoto, quatenus docet qued Adamo non pce-
* cante hommes fuiflent tranflati in ftatirm glotiz poft ali*
quod terhpus viz : nam ficut ipfe propugnayit irnmuni-
tatem Matiz ab ¡lio peccafo > ita & illi non negavit pri
vilegia 'illius innocentiz , inter qua; notabiliffima eft à
сокuptione mortis immunitas & affumptio. Unde alibi
docet quod lAnuit cali frit ßtn apena ( loquitur de Vir-
gine )pcr miritum paßienis Chri/li prtvijk & accepte fpe-
tialittr in erdine ad banc perfinam , hi propter illam paf-
S'»nem numcjuam.huic perfena ineffet peccalHm , & ita > nee
"liquidpi tpier jxKi 1ялм flmdtrstur , ftc, g. ncejttbuic
DeB.P.Maria.Dlfp.XL 49X
quidquam propter quod debucrit moti , aut faltcm fubire
pcenatn corruptions , feu , incintcationis , fed habuit
jus omne aflumptionis. in ccclumquod habuiflèut hominer-
nifi conttaxiflènt peccatum ex Adamo : El G Deus per-
rnifit earn fnori, ob rationes allatas , & alias fibi notas ic
fapientix fuas infcrutabili refervatas , cougruebat tarnen
divinx eidem fapientix ac pietati ,. ut niatrem. filii fui.
Chrifti reflufcitatet 8: afliimeretiu gloria. t .
Cmfir. Nam incinetatio eft fpecialioi peena peccati (jj^.j.
Adx ¡ dkente Deo ; dtntc rrvertarii in Urr*m . i¡)iU ful-
visn,&rn pulverem rtvtrterii. g. ficut ex gratia Ipe-
eiali ptafervata eft ab ilto peccato^.ita 8c ab ¡Illa poena,
illius peccati r g. corpus ejus non debuit corrumpi , fed"
cxaltari in gloria: ltatum > ficut exaltandi & aflumendi
erant homines fi fuiflent innocentes à peccato Adz.
Frti. i. Ex perpetua traditione Eccleiiac qux in memo- W*
xiam talis lefùrrèâionis. & aflumptionis folemniflimum b*fW
fanftificat diem. Nam id faceré non folet nifiex confia í'1*»'
dcrationeSc pia fide alieujus facti myfterii quod tunc
commémorât ; пес ira credit vel célébrât , nifi ex ali-
ejua, traditione Apoftelîca 8V cena. Nam jnquit Augu?
itinus. Qood univerfa tenet Ecdefia , пес concíliis inlti-
tutum, ted femper tetentum eil ; non nifi. authoritate-
Apoftolicâ traditum reftilTîmè credkur. g. certum eft > ex
traditione Ecclefiaftica , 6c Apoftolica B. Virginem ie-
furrexiflè & coiporaliter aflumptam efle in gloria.
Cmfir. ex D. Bernardo. .¿Jcfif* Ultàa diem -i
tum fumín* viairalione celendum ?«• tjfumpu л ftuuU "/•■»I
nojudtn г calis autrui iniulit celeiitrimtrum ftña geud'ut? * 7**
rum. Ht Maria Viftorinus in fcholiis. S. Hietonimi cen-
cludit , ajfumftam fuijji V irgintm uni cum ctrftrt inmt-
numtnlu'n qut dtfófite fuirMjmnis EcclcfM credit & «"
Itbrat. Ejus .тест dici fefllm ubique celebrandum Apo- ^.(^
ftoJi , ut author eft Bernardus- , ftatuerujit. _De quo ha- Jr
bespjuta Srgravia teftimooia apud. p, Eraflèn. fe. de hu- ¿. tj&¡
jusfeltiinftkutione te antiquitate. g. aflumpriouis veritas 3 j-s«
haben cenfetur ex traditione Apoftolica.
Fr»b. }. Ex SS. Patribus & Theologis 1. ex. D- Damafc.
narrante » quôd .cum D. Thomas non adfuiflet morienti
nec isterfuiMec lepulrurx > & voluilTct adorare corpus
Virgineum , exteri Apoftoli tumulum nftruammt j m /л-
tralijUmum tjuidem Ulms сегрш hnudquay.am invenirt-
fWtrunt. „ Cum-auiem jacentia fpfius lmtea tantùm re-
peritfent atque ex ipfis inenarrabili quadam fuavitace "
perfuû tuiílcnt , locui^m claufemnt ütque rrjftciií illius.
40fr; Ve В. V. Marta. Щ. XI.
„ adœiratione pcrculfijhoc folùm fccum reputare poterant
„ quod Dpus Vetbum ac gloria: Dominus qui inperfona
», propria carnem ex ea inducre , & fieri hamo voluerati
„ idem etiam poll difceflum с vita, immaculatum ac om-
nis, fpurcltiei expets ejus corpus > incortuptibilitate ac
tranflationeaiue communemac gencialem refurrcclio-
riem honefrare voluit.
i. idem narrât & confirmât Cregotius Turonenfis qui
¡JP* fexto fatculo feribebat > dicens , quèd , cùm Apoftoli cu-
TACê ftodirent fepulcrum ejus. Eect iterum aßitit eii Dom ты, .
I. fufupturnque ctrpue fanñum in nubem deferri jufiit in
paradifum , ubi nunc cfl , rtfumpti anima ,cum thttis e'tus
exultan: aternitatis bemii nullt tctafuris fine perfruimr.Vni-
verfi etiam Gr.tci apertc decent funeri B. Virginis inter-
fuiile Apoftolos, &c.
¡. Andreas Cretenfis comparât mortem ejus fopori
Or. >. quem imraifit Deus in Adam ut ex ejus latere crearet
Evam & docet , quùd , ¡huí paritmi: utirut fuit inttrruptut,
itanec mtrien:is difperdita Cart.... Hadenui fepulcrum va
cuum manet , tum ipfum teßimtnium habenSi tum ttßit etiam
tranßatamiffe fc. in ccelurn.
0M 4, Damafcemts dich carpus B. Virginity vita migrante it*
lit. ' fervatum , ut nen dijftlutum....fed tranßalum in divinierem
dorm- fatum , in que ferduret in fácula facultrum....qutd in ff
'*» fuhrt cellatum , Heinde ad prtßantitrem, Cr fublimititm
regionem sbreptum, &c. j. Petrus Damiaous de die Aflum-
prionis dicit , quoi cteiorum eßeinae fublimitri ¿atedie tjc-
mulaiit. Inlucre menta/ibus eculis filium «feendenttm , cjT
mattem aßUmptam j vidtbis aliquid exccllcntuis in afeen-
,) finit filii exhiberi , ¿V aliquid gloriolius in aflúmptione
„ Vitgmis drmonitrari. Afcendit enim falvator in cedum
il pottfhtiva; virtutis iwpenq., ficut Dominus & creator
и Angelorum comitatus oblequio , non auxilia fultus;
» Afliinipta eft Maria ir. coclum , fed gratia: fublevantis
» indicio ; fc. non propria virtute > ut Cliriftus. fed vinute
divinâ per gratiam. Et ne putes hoc diccre Damianen
propter foliusanimz glo>irîcationem ; fubdic ; Tita cea-
glomeratur ^Angeltrum jrequentia ut l idtat F^ginam feden-
dteru-"m * bemini virtulum.in vtflilu ieauraxe in ,npue
mit* ftmperJmmaculate,&ic. .!
Theol. Idem docet.Hugo Vjt^orinus , qui inter pj¡viifgi>
».i aj. В. Yirgmjs rc<enftt.7.1oco quèd сто ter} tri fut , дмашт •
Be В. V. Maria. Dïjp. X L\ 497
credimus , in cmltvivlt.'tf* idem dotent Theologi. commu- fuf'.
niter. Ut Albertus №Б- & S. Thorrias qui hoc ex Auge- m¡fut
ftino approbat dicens. iicut^Auguflinus,ferment de ^JJùmpt. f-4V
j/>/íxí virginii , rationabiliter argumentatur qutd tura, cerfere !• t'
ßt ajfampta in Caelum. . .qned temen feriptura non tradit- Et f'*7' •
in opulculis. Terrea maledißio fuit communis muíieribus , 'f.
fc. ut inpulverem reverterentur : & ab вас immunis fuit В. 7*^ '
Pirgo; cjiiiacum cerperea/fumpta eil inCalum. Cndimus enim
mued peft mertem reßiifcitata fuerit & pertata in (alum. 8.
S.Doftor.Seraphiçus exclamât Oquàm.lengi.ab ifle incinara- -
ùenis v*f*it corpus Mariafanllifimum I Hoc teim corpus efl j
circa fanSißima Dei , quam decuit non putr'fieri , fed inflar
fiiii fui , antè отпет putrcftttientm fufeirari &c. .
' Denique hoc fuadetut rnultis , validifque congruentiis ,
& rationibus à S. Bernardino i. ex imitate camisejus cum
carne Ch(i№. i.quiaimmums fuit ab aliispeccati & male- .
diñionis permis quibus addiflat funt alia.- mattes : v. g,
coneepit rfir.e corruption? catnis ; pepetit fine dolore &c. ,
). ^propter honotem fibi qui jubens nobis bonorare pa
rantes , non debuit , пес voluit permittete .carnem. matris ,
fuat incincrafei cum peccatotibus. 4. proptet eximiam &
fumip.impuiitatem. mentis & carnis, ç. propter perfèaam. ,
■ ejus cum filio conformitaterp See.
Melier & folidior probatiopetitut ,ex perpetua & tini-
' verfall traditione Sc fide Ecclcfix in qua inter alia hujus fe-
Itiviutis elogia canimus folemniter , exaltata eftfanSa Dei. ¡
geniirix {fuper, chores,. ^Angclerum ai ceiU/lia , régna. Certè
enim hoc non diceretur de folius anirax aflumptione >
qiix non eilet lili firtjulare Privilegium , nifi afi'umpta eilet «
cum corpore virgíneo.,
Oiiic.i .fi hase, mors.refutreâio & alTutnptio veras eíTeqt, ,
Svangeliftx aut alii feriptotes rerumquz gefiar funtpoli af-
cenfionem ebriftiut Lucís qui fcriplii acia Apoftolorum de
Iiis non tacuiffent , funt enim maximi momenti &. longe
majoris quàm aliâplura de quibus feribunt : fed de illis ,
nihil habemus ab ullo fcriptoie canónico,, g. non funt veía,
auc (altem, cerra. .
Hçfi. a. maj. Se conf. пес enim omnia, qua; credit Icele- -
fia, Sc maxime , qua: pie credit, etiam de В.. V. Matte Dei > ,
babentw in librij canonicis quod ut. capias diftinguenda .
funt objefta cjux creduntur abfoluçè & t.imquam de atti- , ,'
«ulit fidei çathplicje , qualia funt contenta in libris садо» .
nich, 6c quzdecreta.Ku áefinita funt in Cencilüs feu ab ,
£«cleua ut ab oumib«» «к«Чп4» : * »Ii» 4«* quidemp« t
4í>8 , De Б. V. Maria. ВЩ. XÍ.
te & explicité Sc formaliter non coniincntur in illisUbtis
лис definiuonibus > fed ad definita proximè accedunt , &
ab omnibus pi is & verts catholicis nt vera tcncmur , &
funi HJei с a tholicx fatis confentanea. Et hate dicuntur pié
ccedi i ad iiuod requiricur u Ul fpeftent ad piecaiem > ftu
adgloriam Dei & lan&orum , & ad fovendam ri deli um
devotionem , i. at communiter apud iitos habeantut ui
vera ex gtavibus tellimoniis > Sí j. uc ilia fides approbetut
ab Ecclefia. H.ic autem omnia concurruot pro credibili-
tate aflumptionis B. virginis , Ut patet : nihil сmm ibi con
tra fidem catholicam i nituntur teftimoniis graviflimii,
& ab Ecclefia non modo toleratut , fed ctiam approbatur
ifta rides.
laß. fed refponno ifta non falvat praccipuam dfficulu-
tem. qui ell de filentio fcriptorum canonicoram illius
temporis de re ta mi roomenti. g. femper mancr dubia.
3¿fJ, n. conf. nam adremovendam omncm dubitatio-
ncm & formidinem de oppofito furficeret fola credulitas
Ecclefia: , qua: non celcbraret. пес permitterec celebran
cum tanta folemnitate banc aflumptionem i fi putarei illi
fubefl'e umbram f.illitatis. .
Cur aiitem-dc hoc filuerint facri fcriptores , did poteft
Dei providentiam pctmifilVe tale filentium , vel quia , ut
'¿r loquitur S. Andreas Cretenfis.i di» fifi, Ungifqut rit»
t v~ Umpnibut Vet affiata iormim ilia cmligerit. ^Aiunt mini
iltkm cum ai extreman venijftt feneäutem migrant, fil
qni.i. , nec dum ca témpora harura muta txflicaiiotum per-
mitfiel ubiprimum feribi cafit Evangelium. Sc. ne date-
tut occafio hacreticis fingendi B. Virginem fuiflè divinitaiis
participen currLChriflo > ut quidam fomniarunt. ld enim
fingendi aliqualem. prztextum habuillcnt , )i ea , qux it
triumphaliejus alTumptione credimus , legtfiént in Evar.-
gelio. Ideó , tempore S. Epipbanü > quia in factis fcnptuiis
Itkr. nulla mintió leteíatur dt Muri* 0Ы1» , тмиа/й nec ne ; fr
3*» fulla aut non fepultafucril. . .'. igitur àn топча /it Marii.
mfeimus > five fefulta eye. g. ex filentio EvangcliifcaruiB 1
ícu , feripturarum de hac veticate , nihil infertur contri
illam , fed recurrendum ad oceultam Dei piovideí
tiam.. .
e!Mt» - Obiic. i.Bsromus non admittjt , fed pettiii* tidet St im-
i4« pugnat Mltoriam de prasfentia Apollolorum in obitu
Virginis >'&. de illius refurrcâione ¿ & diciteam babeti
« quedaniUbro apociypho quem Ecclcfi^ icfpujt in C»;
De В. V. María. Dlfp. -XJ. 499
tílio Romano fub Gelalîo Papa. g. non eft admitrendn ,
faltem ut traditio Apoftolicaí» fed puré humana Se üi-
7?rrf>. n. .int. nam Batonius rejícit qui'dera , Sendet ali-
qua» circunftaniias narration!: alicujus libri Aftacryphi
fub nomine Melitonis , non autem fubíbntiam hittoiiac , üii.
fed potiùs earn approbat ut acceptait! ex SS. Dionyfio ,
juvcnali , Damafccno , & feriptoribus magnx autoritatis.
Cum Udt dicimus , inquit , nunfie impugnamm quaß minimi
vera cjfc poiuerint. . . .пес ob cam сaufam ejuod ibi dioatur
earn refúncxijfe O* un* cum corpore affùmptam in Calum ,
id negamus : vil in dubium revocamus accidijfc ; ejua prafer-
tim )uvenalis icrofoltmerum Epifcopus , non ex fcripio aiiquo
tommentarie > fedpotiùs ex antiqua ry veneranda ranjorum
tradititne fe accefijfc tefatut efl. g. Baronius confirmai potiùs
noftram aflerùbnem de rciuiredione & aflùmptjone
Mb. v
Obiie.}. tempore S.Hîeronimi dubïtabntur utmm a¡f:mp- -
ia fneritfimul cum tertere > ^4n obierit reliSo corpore » §ис-
modo > velquo tempore , tut à tmibus perforais fanßißimum J¿¡{f~
corpus ablatnm fueril ( fe. ex túmulo > quod'dicit ruifiein mtm
valle Jofaphat ) ve¡ ubi tranfpofilum ? Vtrumne rtfurrexeril ?
Hefcitur i.\àim vidcturcolligiex Auguitinodiccnte. Уегл
de С)Ш affumptione fenlentia in ejfe probalur > Ш fecundum
^fpoflolum , five in corpore , five extra corpus ignorantes , af-
fumptam fuper úngelos earn ejpt credamui. f, TJfuardut in
fuo Martirologio 18.. Kal. Septembris > .-.nnuntiat dormi-
tionem fanftx Dei genitticis Maris addens : queauttm
tempore venerabili i/lud Spiritus far.Ri templum , nutu(?
conidio divino occultatum fit , plus elegitfobrietas Ecclefa cum ¡tjf
flétate nefcire , quam aliauid frivelum & apoerypbum inde f)f¡¡n.
tenendo docere.' 4. Idem fcribjt Ado Epifcopus Vienncnlis i.uùt.
& alii. g. Ecclcfia ipfa non eíi certa de tali aflurrptionc Sept,
corporis B. Virginis.
TMp. n conf. i. quia nunc compertom eft ilium fermo-
nem falso adferibi Hicronimo > fed iilum cflc alien j u s ano-
■iroi & Apocriphi fctiptoris. Ut patet ex cenfura 8c an-
notatione illi prapofita , ubi babes rationes quibus ncge-
tut hoc feriptum efle S. Doñoris. г. idem putant multi
deillo fermone S. Auguftini alicqui tibi contradieerer. 3. .
Quantum ad Ufuardum & Adonem , ilViexJeodem haufe-
tunt talia ; fc. ex illo fermone Apoctypho Hieronimi emea.-
tititut patee CX Baronio ск. vide P. Frailen, cit.
joo Be В. V. Mart*. Di/p. XI.
Rtftafft Ыс dicendum de culto & invocation* B. Vir-
ginis. Sed ¿c bit diximut fupta ubi «Je culta Cbriñiíí
SJnftoruir.

Нас igitw diñafujficiant , de Myßerio


J.carnaûonïs ad laudem & glorian
D. opt. Max. & SS. Deipara ac St-
raphici Patriarchi , fub cenfwra S.
Matris Eccleß<e.,

/
/
INDEX
DISPUTATIONUM ET QUtSTIONUM
bujusTomi. DeMjftetio Iacamaiionis.
DISPUTA TIO I- Di ex'ßentia & necejiitale ÍH€*f
natienii. i
Qua £ sr. I. Di nmini hu\tu Myßirii & e\tu feßibi-
lítate. »
Q.I I. De ctgnefcibilitate hu)M Mjß'rii. 8
- Q^III. De convenientiaincarnatioms» IJ
Q¿IV. De necesitóte incarnatieniu 14
<Í,V. D< exiflentia ¡ncarnatiinb. Лп dt faßt Mif-4*
venerit ? JO
DISPÜT.;iI. De uniene hypeHatica. 37
Q¿ I. De natura umnii hypeßatica : an fit quid ahfoh-
tumvelrelativum? 37
Oil I. De termini formal! & immédiate huyu unie-
nis. 4?
Olli I. lAn bac unie inducat veram cemp'ftienem in
Chr;ßt (¡r an faßafit in natura , vel in perfona ? 54
Q- I V. Quantafu hac unie? <Лл emnium maxima inter
Umenel ? *4
Q: V. Лп aliqua gratia pracefferit banc unionem in ani
ma? _ 70
Qi V I. De annexion! unienis bypeSlatica cum beatifica ,
& cum gratia fanSificante. 7J
Qi V I I. De ¡upernaturalitate fubffantiall Ьщш unitnii.
quomadt dicatur fupernaturalis in fubßan-
tia? 78
Qi V I II. Defub)eSe unitnii hjptflatica е)ш unitAte.
fubjcdetur in ejfentialibus vel in tote? 83
Qi I X. De uniine aliarum partium humanitatis, & ma-
Ktme de unione fanguinis » an ifle fuerii immediate
Hnitui verbo ? gg
Qj X. Iterum defuí)et% bu)us union'ti ; an veríum aflUmp-
ferit folam humanitatemjme fubfiflentia , an veri ke-
miaem yfcu naturam perfonatam ? 57
Q¿X I. vtrum natura creata pefsit uniri bjpejtatitt fuppe-
fite create i no
/'
INDE X..
X 1 1.: ^n mavis плтгя , Лит irrational» , am non
vivent poffetuniri verit?
Q. X 1 1 '. *An unit hypoflatica fit formaliter produce hu-
manilatis & unilie e)ufdem-i Et quomodo hac diftin-
guantur inter fe. Vki de exiftenlia propria humani-
tat is, jyj
X I V, De ordine Incarnationis.an furtum priùi aflum-
pferit partes quam totam humanitatemtvel econtra! 11$
В IS PUT. III» Di caufis incarnatitnis. ¡¡¡
Q. I. Dt caufa final! , feu motivo incarnationis. Щ
Q. 1 1. Це caufa morali ,feu meritoria incarnationii. Jin
Chrißus earn meruerit , aul merer! potuerit ? 144
Q\ 1 1 1. , & quid meruertnt SS. Patres &. Beat* Vir.
go circa incarnationem . ijl
Q¡1 V. De caufa efficiente incamaticnis. ij£
Q_ V. De c»"ßi material! &formait incarnationii. 1(6
jjISP'UT. ] y, p, termino tetali incarnationii. 171
Q. I. ^An&qualis fit Chrißus Dominus ? jinverus Dent,
¿j- verui homo? 173
1 1. Л» Chrlflui die! peßil unui vel duo mafculini aut
ncutrali.er ? 17Í
Q. I l I- Chriflofint duo iolellellus dua velan-
tales. lit
0. 1 V. Jb*>CMfm til filiut Dei , tiiam ut homo: ty
cjualii? _ 1*1
П. V. D' fubyHionc йг fervilute Chrißi ; an diet pefs'tt
firvus Dei <sr fub)eifus Deo patri ? l$7
q, y I, ^» Chrißus dici pofsit creatura > & tjuoi incepe-
ritefli? _ 10}
q^V 1 1< Vbi ixaminantur alia proportion1 de Chrißo : ut
quod cyVeus & homoftt vicifsim homo @* Deui &c.ioy
Q. y.I J J, De communication idiomalumt Vbi exami-
nantur aliapiopefitienci licitty (¡r varii modi loquendi
in кос myßerie. 11J
D 1 S P V T. V. Dr anima Chrißi & e'yus ptrfrü!on!bu%. ni
1. ^in in- Chrißo juerit anima rationalis ¡milis noflra
N & forma corporis ? 117
Q- I l.Jirt Chtiflusin inßanti conception!!, haiuerit ufum
pérfida rautnis ? nj
<J_ 1 1 1. in anima Chrißi fuir Int paf¡ iones ¡¡miles
noßris ? !■}'
Q¿ l V. Vtrum in anima Chrißi fuerit pceсalum originaler
vel ignorantsa ?
Q^V. Defosnite peccati , an fueril in Chrißo ? M4-
Qi V I. De fanUitate anima Chrißi (jp e'yus impeoeakili-
tote. 147
I N D E X. •
Ш-SPUT. VI. beintelliHu&fcùntiaChrifli. i<7
Q: I. Un & quaiii fueritf.ientia firij!» ? If7
Q. 1 1. .Ля Chriflui viaur habuerit fcientiam htatam > 161
ОЛ 1 1. Un Chriflui (near fcientiam beatam habuerit
fcientiam infufam vel acquittant ! 167
Qi I V. guanam fcivit Chriflui fer illai fàcntiat :
videri, omnia hic qua vtrkum videt ? 17}
i Qj V. Exptdiuntur breviter aliquot dubia circa Ш"
fciemiai Chrißi. lii
Q¿\1. Un inChrifle fuerint alii habitus intclltUualcs
infufi vtl acquiflti maxime habitut fidei (J
¿loria. . lOS
DISPUT. V 1 1. De volúntate Chrifli , & ejui gratiit & fandi-
latt. ' _ 189
■Q.b Un voluntas humana Chrifli fucrü liier*
muh ? -,
Qi 1 1. Un voluntas Chrifli fub)acueritpraetftis : v.g. fra-
epto meriendt , & an ad eafuerit liber j CT qua li
bértate! l9i
Q¿I 1 1. Un voluntas humana Chriflifuoritf'mfer'onfor-
mis divina ? Ч>9
Oil V. Un voluntas tbriU habuerit fruhienem -íeatam
in hoc vital _3»1
QlV-DcfanBitattformali Chrifli, ¡er gratiam habitua-
I'm ; Un & qualii fuerit? 3o*
■QiV'I. Quanta fueritgratia Chrifli ? Лп infinita, И*
furnmai, S1?
"V Q: V 1 1. Un , & qua dona Sfirim SanBi habuerit Chri
flui f 318
QiV т. Un habueritgratiargnttis datai, & quälet? 3«
Qi I X. <An habuerit gratias actuates ? í*f
Qi.X. Un йг quai virtuttt habueritJ 3 17
X» I S P О T. y 1 1 I- De dignitatibui & ojflciii Chrifli. 33*
Qj l. Dt graii« & dignitate capitis hominum & yAngf
Urum. " 3P
Qi 1 1. Un ,& qualii facerdas fuerit T 34°
Oil 1 1. Unfuerit verus mediator Dei & hominum ? 344
Oil V. Un , & , qualii V¿dem(lor I 34*
Q: V. Un & qualii J« ЗЯ
Q^V I. Un legißattr & Iudex í 3«?
Q¿V IU De aliit XttUit & dignitatebui , &
i\hs. )6i
«O í S P U T' I X. Dí mérito f> faiiifadione Chrifli. 3**
Q¿1- <An Chriflus veré Cr (refrié meruerit! }<>.
-\ „ 'I N D E X
Q¿ I {. £ия>Ыв , & quitus лвОм minieril 1 J7Í
Q. I II. Лп mtritum &fatisfaSiofutrint infinita ? >8o
Q. I V. Quid . С merutrit vil{Ai vtl neíist 58Í
Q_ V. iAn merutrit graliam frimis fartntibm ante lap-
fum £r~*nttlist ¡-94
Q¡V [• iAn merutrit Angtlií & himinitui ft*dijlinaxit-
ntmi )$i
Q.V1I. Л* pre omnihus mmuusi feu , an tmnibus me.
ruerit redemptitnem. 401
Q. V I 1 1. ¡¡¡¡.alis & quantafutritfatisfaClie Chrifli ?
fuerif de rigen ¡aflilia. 404
Q_. I X. Anfura creature fetutffet fatisfactr* fro redemp-
titne omnium ? 41b
Q.X. DttraticneChriß. 41S
DIS FUJ. X. D' fttentia Chrifli ; it cultufeu ainatime е)ш @r
ftnUtrum. 414
Q. I. .An , (srqualisfxt fttentia Chrifli heminis ? 41;
Q. 1 1. & qualiter fit adoranJus ut kernt 4; I
Q. I I I. Qualis culms dtbtatur imagini (p cruci Chrifli ■
ac fudoriis , & aliis t'fm rtliquiis ? 4jy
•Q^IV. ./í» &qualiterB.trirg»,singtli , (y foisBi ßnt
ctltndi ? 447
Q_. V. Ve invuatitae г reliqui'ss ¿¡r imarinihps яги»
dem. 4(1
X> IS T :V T. XI. De Btatifsima Viftint Maria. 4S1
Q; Ii Dt fanSitatt Maria : qualis& quanta fuirit ! 461
Q. I I. lin in B. firg\nt futrit jußilia triginaiii , out ff
metpeccatif 471
Q. 1 1 I. De virtutiius & aliis dtnis B.K 474
<2Л V. Dt virginitate B. Maria ; an futritferff.ua ? 478
Q. V. D* Mattrnilaleejus > anfutritveri Mater Dei ?4*J
4 : Q; V L D« mine г refurrtOititt & ajfumptic-ne t)uf.
dem. ,• 4jl

Finis fexti Tomi.


'Errat» i»jus Temí.
PRi'or numerus defignat paginam. l'cftetior lineam. Littera
D. notât delenda > & voces notant cas qux legi debent in
Jineis.
Pagina i. linea 14. gratia. 3. 11. quod eft. 5.57. d. quod. j. 7.
intelligentix. 1 1.43. nego antecedens. 14.41. qui ea qux pofiunr.
13. 6. glorificationis bonorum, ita medium tempotis> faltem
erat tempus gratificationis in quo media ad gloriam ptomeren-
dam &c. I.43. pod ruinam. 35.1. & г. vita ,iepultura, refutre-
ctio , triiimpbus & gloria. 18. hate & fimilia. 36. 37. annum. 37»
10. natura. 40.HÍ. ullâ re. 41. intelliguntur imita. 41. 16. habere.
4Î.8. nimisi). perfeitatis. 48. 17. ipfam. 33. 36. cùm dicic. 61. 1.
loquunturif.il. tantam.37. cone, confeq. 69.14. ad agerc. 78.13.
hypoftaticx. 8j.31.fibi. 86.16. totus enim totum. 50.33. alterca-
tio... ahercatione. 51.31. quia. 51.3. quo.55. 10. co.itrarium.'stf.
5. propiùs.108.7. replicationem. iij.30. nodus 118. fuppofitaus.
15. veré. 44. non identitatem. 11J. 13. noluiflèt. 116. 13. quia fi
bumanitas. 115.15. intentionis. 14. mediate 13c. 44. rinalfc. 140.
го. omnia. 143. 1. propter originale. 145.17. nimii. 130.1. con-
ferte. 133.41. afleri. 138,36. nihil eft aliud, iíi.n. probantur.170
г;, ad quod vide 171.41. mover. 178.11. rnafculinc. 14. periona-
litatei diltinax. 175. 19. infinitatem. 18;. 13. filiado. 151.3. Se
cundum quid. 40. natura;. 113. 11. quia homo. 116. ¿4. tertij
pars. 117. 40. humanitäre & pcrfonalitate. no. 5. purgationcm.
134.17. virtutes. 13«. n.defiderata. 135. 15.de ttirtitia.141. 43.
oltcnfj.144.43. patebunt clariùs. 136. 35.intrinfccam ,ionc. 138.,
2.3. Romans. 163.37. fimul. 164.53. prob. 1. pars. 165. 10. ergo ÍC
beata qua: eft. 43. d. &c. 174. 4^. eft virtus. 183. 11. penderer.
186. i . perfeâior. 30i.t.prxponi. 311. 17. d. quod. jia. ji. imme-
diatior.3i4.4.dare. 31313. quos potuerit.18. commendanda.31S'.
xi. répugnât ei. 316.43. perfonalem. 315. 3. fperare difterunt. 331.
16. deletionem.333.18. videbatur. 337. if. Si 30. pamitius > vel .
ctiam adoptivus Chrifti. Contra : tum quia jus 361. 13. fcicmia.
591. 13. nomina. 354. 14. fed fi. 31. tecentiores. 38. fufficlcnter.
401 40. vincentianam. 403. 16. adeó. 404. 3. fcillcet ipfos. ;6.
delifta. 4°5-8. агТеДи. 411. etat 41 4. 41. in noftta. 416. 18. aifc-
£tus. 4i7.i.verè. 415.30. deniquc draiio. 418. 18. non materia-
lis .quia non pofl'et. 13. dici. 415.11. imperando. 431. 18. & i-U
dulia. 433.41. idem docct Concilium Calcedonenfe. 433. iS.i,c-
clefia. 44o.i8.-verx. 444.13. jorephum. 443. 14- reprobata. 44Í.
.xj.piäurari.m. 448.3. eo. 431.1. qux. 433. 11. & 13- Braccarenfe.
^.i.ëcabcisegrcdiebatuc ¿jirjtus nequam. 454« 4'<d. corpore.
л »- i
4f> '-i- autem mortui faerimus. 4S7. 8. cutpaœ ia ftatie.;. til
in Joannen). 4Í5. 11. ilk. 470. 11. attende Seraphim. 47). 44
mediante. 474. jj. huinani. 47t. 34- fuJfitus. 479. 11. poait.
480. 7. non humanus. caetera, indulgebit lcâot beuig-
i
4

<; . i

*

<

>

$€
■, i

i
Biblioteca
>
DE
Montserrat

í Armari LI
*
Prestatge

You might also like