“MGA

AKTIBITI SA
BARAYTI”
ANGHELA JANE D. TORDECILLA
BSED III- FILIPINO MEDYOR

“Inagta Alabat”

A
Aga- edad o gulang
B
Bakya’y- lakad
Baya’y- makabagong bahay
Begkat- “tumayo ka”
Begu- ibig sabihin ay bago
Belu- walang asawa T
Besi- basa (wet) Telbed- dto sa aking tabi
Betu- bato (stone) Tiyaw- (point)
Beyen- buto ng katawan Tumulung- makita (to see)
Tuyug- tulog (sleep)
Bigkat- bundok
U
Bilan- buwan (month) Uben- maputing buhok
Behek- buhok (hair) Umaged- manugang
Buyag- hiwalay (separate) Umedes- hipag
D W
Dangya- laro (play) Wedi- nakababatang kapatid
Degew- araw Y
Detung- dumating (arrive) Yaga- daga (rat)
Digi- dugo (blood) Yuka- sugat (wound)
Diya- dala (bring) Yumus- lunod (drown)
Diyum- gabi
G
Gaen- prutas
Gilu-gu- lumipad
Guyam- langgam
Guyang- magulang (parent)
H
Helat- maghintay (wait)
Hiyaw- hilaw (unripe)
I
Iban- bitbit ang bata na nakatali sa harap
Iyaw- umaga
K
Kahew- kahoy
Kaun- kain
Kiyat- kidlat
Kiyaya- kilala
“ILOKANO”
L A
Luye- luya (ginger) Adayo- malayo
Adding- nakababatang kapatid na babae o
lalaki
Ado- marami
Adu- damit o kasuotan
M Agpayso- tama
Magsekeg- makinig
Aldaw- araw
Makatuy- makati (itchy)
Maluye- mahina
Anay-sapat
N Apang- lolo
Ngaden- pangalan Aritos- pulseras
S B
Sadiyi- sarili (self) Bakbaketan- matanda
Sahuy-salita (speak) Balay- bahay
Sayug- ilog Baro- kumain
Baryo- lugar Tangrib- patay na coral reef
Biag- buhay Tawen- taon
Biliit- ibon Tingid- leeg
Bulong- dahon Tupa- mukha
U
Buok- buhok
Ubing- bata (child)
Burnay- palayok
D
Dakes- masama o hindi mabuti
Dalikan- kalan
Dili- buhay na coral reef
G
Gayyen- kaibigan
I
Ima- kamay
Inang- ina
K
Kadinnak- asawa
Kanen- pagkain
Kayo- kahoy
Kwarta- pera
L
Lapayag- tainga
M
Maisukat- mais
Malin- hapon
Mulagat- mata

“IBANAG”

N A
Nakapsot- mahina Abbing- bata (child)
Napigsa- malakas Alawa- malawak
Naragsak- masaya Apiddu- mahaba
Nasimpit- mabuti Atawa- asawa
Nateng- gulay B
Ngiwat- bibig Babay- babae
P Bebay- dagat
Pantog- baril Bilag- araw
Puor- apoy
Byerde- berde (kulay)
Pusok- puso
S
D
Sabong- bulaklak Dadday- malaki
Saka- paa Damang- laban (fight)
Sida- isda F
T Fun na kayyu- puno (tree)
 G
Gidda- sinungaling
Ginna- makinIg
I
Igung- ilong
Inung- inom (drink)
Iraw- ahas (snake)
K
Kagag- lumipad
Kakayuwang vukig- gubat (forest)
Kattu- putulin (cut)
Kitu- aso
Kumang- kumain
L
Lakag- lakad (walk)
Lalaki- lalaki
Madammo- mabigat
Mammanu- ibon
Manango- isda
Matay- patay (diea)
Matolay- buhay (live)
N
Ngila- dilaw (kulay)
Ngisi- itim (kulay)
P
Patayang- patayin (kill)
“KAPAMPANGAN”
A
Abak- umaga
T Ablas- bestida (dress)
Tabi- balat (skin) Adyaran- niyog (coconut)
Talinga- tainga (ear) Amlat- kilala
Tammi- Apa- bigas
Tanyaw- langoy (swim) Apig- apoy
V Apu- lola
Vu- buhok (hair) Atchi- kapatid na babae
Atsan- tiyan (stomach
B
Babai- babae
Bale- bahay
Buisit- masamang kahihinatnan
Bule- gulay
Bwak- ulo
Byasa- matalino
D
Damdam- pakiramdam
Danum- tubig
Duray- pangalan ng babae
G
Gambulan- puno
Gapgap- isang uri ng isda
Gapis- saging
K
Koya- kapatid na lalaki
Kutang- tanong (question)
L
Lakbo- umalis (leave)
Lugal- lugar (place)
M
Maga naka- mabait
Maggobra- trabaho (work)
Malagu- maganda
Malaram- may ugali sa pagsisinungaling
Mangutang- sabihin
Maririya- selos (jealous)
Masala- maliwanag
Masanting- gwapo
Matsura- panget
Mayap- mabuti
“CEBUANO”
A
Abug- alikabok
Adlaw- araw
Menos- pagkukulang (lacking) Agaw- pinsan
Mimimwa- galit (angry) Ambot- walang alam
P Asi- ina
Paksiw- isang ulam na pagkain Asukal- kamay
Panamdam- pakiramdam B
Puta- babaeng bayaran Babaye- babae
S Bagulbagol- ulo
Siksik- madaming tao (crowding) Balabaw- daga
Suha- pomelo (fruit) Bana- asawang lalaki
Syano- pangalan ng lalaki Banggira- lababo
T Bannaw- buhaying muli
Tamo- luya (ginger) Bulak- bulaklak
Taw- tao Bulong- gamot
Tiktik- alisan ng tubig
Buotan- mabait
Tiwala- paniniwala (belief)
Tsesa- isang uri ng prutas
D
U Daghan- marami
Uran- ulan Danguyngoy- hagulhol
Dili- hindi
E
Ero- aso Usa- bago
G
Gabon- hamog
Gi-ihaw- inihaw
Gikapoy- napagod
Gugma- pagmamahal
Hapnig- maayos na pagkakasalansan ng
mga dokumento
H
Higala- kaibigan
I
Ibon- langgam
K
Kaka- gagamba
Karraan- luma
Kasingkasing- puso
L
Lupig- asukal
M
Maanindot nga- maganda
Maaryong kinabuhi- buhay
“BIKOLANO”
A
Maghadlok- takot na takot Adlaw- araw
Malipay- masaya Aipog- alikabok
Moakaon- kumain Aki- bata
N Ama- tatay
Naglakaw- naglakad Amiga- kaibigan
Nasuko- nagalit Atop- bubong (froof)
Nindot- marikit Ayam- aso
P B
Pahiyom- ngiti Banggi- gabi
Panid- halaman Bansay- mataas na kalidad ng kabutihan
Pato- ilaw Bitis- paa
Pud- babae Bulud- bundok
S D
Sauna- dati Dios mabalos- salamat
T Dire- hindi
Tarong- wastong pag-iral ng batas G
Tigbayon- isa itong konsepto o malaking Gamgam- ibon
kaisipan na binibigyang kaisahan ang mas Gamot- ugat ng puno
maliit pang kaishan H
Tiil- paa Hagyan- hagdan
U I
Ikos- pusa
Ina- nanay
K
Kamot- kamay
Kutitob- langgan
L
Lawas- kalipunan ng mga bagay
Luki- baliw (crazy)
M
Madadangog- galit
Magayon- maganda
Maluway- mabagal
Mao- opo
N
Namidmid- nakilala
Namok- lamok ( mosquito)
P
Paaram- paalam
Pangaran- pangalan
“HILIGAYNON”
A
Abyan- kaibigan
Aga- umaga
Agtang- noo
Panira- ulam(pagkain) Amay- ama
Pasgaw- bigkas Atubangan- mukha
R B
Ramog- dumi (dirt) Bab-i- gabi
S Balay- bahay
Sabon- sabong (cockfight) Bulong- gamot
Sadiri- sarili D
Subangan- kung saan sumisikat ang araw Dagaya- marami
Sulnopan- kung saan lumulubog ang araw Dalan- kalye
Surat- sulat (letter) G
T Ganhaan- pinto
To-o- kanang direksyon Ginikaana- magulang (parent)
Tugang na babae- kapatid na babae H
Tugang na lalaki- kapatid na lalaki Hanginon- sinungaling
U Hibi- cry
Uragon- magaling Hinablos- pamangkin na lalaki
Uto- uto (fool I
W Iloy- ina
Wala- kaliwang direksyon Imol- mahira
K
Kabuhi- buhay
Kadlaw- tuwa
Kamut- kamay
Karon- ngayon
Kasuogan- batas
Klase- mabait
L
Lango-lango- katatawanan
Lansang- kuko
Lawas- katawan
M
Maalabaab- mainit
Maalam- matalino
Maanyag- maganda
Maanyon- mabango
Mahining- maayos
Mahinay- mabagal
Mariit- lugar na lapitin ng aksidente “WARAY WARAY”
A
Aga- umaga
Agtang- noo
N
Amoy- ama
Ngalan- pangalan
Aram- kaalaman
P
B
Pagkaon- pagkain
Balaud- batas
Pungsod- bansa
Balay- bahay
S
Balita- hagdan
Sadto- luma
Baltok- matalino
Sakaan- hagdan
Balyo- bili
Sanag- maliwanag
Bayhon- mukha
Suba- ilog
Buhi- buhay
Subong- ngayon
Bukad- bulaklak
T
Buotan- mabait
Tarong- wasto
Buwaan- sinungaling
Tiil- paa
D
Tuyo- antok (sleepy)
Daan- luma
U
G
Udto- tanghali
Gamot- bulong
Usikan- kalat
Gugma- mahal (love)
Y
Gulpi- marami
Yuhum- ngiti
H
Hiwa- bibig
Hiyum- ngiti
Hubrak- tamad
I
Iroy- ina
K
Kablas- mahirap
Kag-anak- magulang (parent)
Kalalaki-an- lalaki
Kamot- kamay
L
Lakaw- lakad
Lawas- katawan
M
Maapay- mabuti
Mabaysay- maganda
Mahumot- mabango
Malimpyo- maglinis
Mangutana- magtanong
Manlimpyo- malinis
“KINARAY-A”
A
Abiabi- pagtanggap
Mapaso- mainit Alismad- kamay
Maupay man- maayos Ambung- maganda
N Ampis- pantakip sa tela
Naghuhuna-huna- isip Antepara- salamin sa mata
Nasud- bansa B
Ngaran- pangalan Baba- bibig
Niyam- mamaya Bagtos- bata
P Balantak- kamalig para sa palay
Pagkaon- pagkain Baraka- tindahan
Pamahaw- almusal Bayi- babae
Pinya- kasintahan Bilid- orasan
S Bunak- laba
Sangkay- kaibigan G
Siki- paa Gaab- pag-iyak
T Gahuk- buhok
Tuma- lupa Gawang- pinto
U H
Ubwag- mabuti Hadak- mayabang
W Hakus- yakap
Warray- wala Hungot- sawsawan na gawa sa bao ng niyog
I
Irong- ilong
Ismagul- tsinelas
K
Kabiloso- sinungaling
Kata-kata- nagsasalita
Kayug- ginagamit sa pag-aani
Kingki- sulo
Kug-ong- kalabaw
Kurutu- galit
L
Lab-ok- ina
Lagada- istorya
Laki- lalaki
Lantyog- mataas
Lasang- gubat
Laud- kain
Lumpat- talon (Jump)
“MAGUINDANAO”

A
M Apu- lolo/lola
Manak- unang anak sa unang asawa B
Manuto- matuto Babay- babae
Masluk- mata Bapa- tiyuhin
Mataguyon- napapanatili nang matagal Bedung- pusa
N D
Ngaran- pangalan Dua- dalawa (bilang)
P I
Pakang- gamit panglaba Idas- bayaw
Pulakan- yunit ng pagsukat na gawa sa bao Ipag- hipag
ng niyog K
Puwerta- pinto Kaanakan- binata
S Kakaba- ipis (hayop)
Sapat- hayop Kalinian ko seka- mahal kita
Saug- direksyon Kaluma- asawa
Sikdup- takipsilim Kayo- kahoy (wood)
Surutso- lagare (saw) Kiray- kilay
T L
Tagsing- mataas na tono o tunog Lacao- lakad
U Laga- dalaga
Uran- ulan Lusod sa tian- kapatid
M
Magabi- gabi
Matua- matanda
Mbunu- upang makipagbuno (to wrestle)
Miga- humiga ( to lie down)
P
Pagali- kamag-anak
Pakat- kaibigan
Pakiwatan- pamangkin
Palu palu- paro-paro (butterfly)
Panik kanu- pagsasabati ng pagbati
Panungangan- biyenan
Ped- kasama
R
Rugu- dugo (blood)
S
Sagutung- talong (gulay)
Sapulu- sampu (bilang) “IFUGAO,
AMGANAD”
A
Siau- siyam (bilang) Algo- araw
Surat- sulat Alte- atay (liver)
T B
Tabuleg- bubuyog (hayop) Baba- babae
Taw- tao Bagang- leeg
U Bale- bahay
Ualay- bahay Baybay- dagat
Uata- bata Bittuwon- bituin
Uatu- Bato (stone) Bunga- prutas
Ulug- hulog (to fall) D
W Dala- dugo (blood)
Wata- anak Dibdib- hangin (wind)
Dolog- isda
G
Gelew- daga (rat)
H
Habhabong- bulaklak
Hakit- sick
Hamuti- ibon
Hihidod- maliit na tao
Huki- paa
I
Ibu- buhok
Immatunan- kilala (know a person)
Inga- tainga (ear)
Itanom- magtanin
Ittang- maliit
K
Kahu- aso
L
Lala- lalaki
Lawah- masama (bad)
Liting- tubig (water)
Luta- lupa
M
Madamot- mabigat (heavy)
Maphod- mabuti
Muyong- gubat
 “IFUGAO BATAD”
A
Agwan- kana
Algaw- araw
N Ama- tatay
Nadakkot- madumi Amma- bago (new objects)
Nadne- lumang kagamitan B
Ngadan- pangalan Baba- babae
Ngumihil- tumawa Bagang- leeg (neck)
O Baluy- bahay
O-long- ilong (nose) Bitluan- bituin
Ongal- Malaki (big) Bulan- buwan (moon)
P Bunga- bunga( fruit)
Puol- balikat (shoulder) Buu- buhok (hair)
T Buunut- ulap (clouds)
Tagu- tao D
Tale- kamay Dala- dugo (blood)
Tawon- taon (year) Danum- tubig (water)
Too- bibig Daya- langit (sky)
Tubu- dahon Do- daga (rat)
Tungal- buto (bone) H
U Habhabury- bulaklak (flower)
Udan- ulan Hait- sakit (sick)
Ulog- ahas (snake) Hamuti- ibon (bird)
Unga- bata Hodod- maliit na tao (short person)
W I
Winawwan- tama Ihawa- asawa
Ila- kilala (to know a person)
Ina- nanay
Inalahan- gubat (forest)
Itang- maliit
K
Kahu- aso (dog)
Kiki- tumawa (to laugh)
L
Lala- lalaki
M
Madamot- mabigat (heavy)
Mahdon- kanan
Maphod- mabuti (good)
N
Nadiaan- madumi (dirty)
Nala-ay- matanda (old people)
Naluya-lumang gamit (old objects)
 “IRAYA-
KAHILAGAANG
Napuhi- masama (bad)
Ngadan- pangalan (name) MINDORO”
Ngamay- kamay
O A
Olang- bulate (worm) Abaya- balikat (shoulder)
Oltay- atay (liver) Adang- ina
Ongol- malaki (big) Angin- hangin (wind)
P Apang- ama
Paya- dahoon (leaf) B
Pual- balikat (shoulder) Bae- asawang lalaki
T Balat- balat (skin)
Tagu- tao (person) Balay- bahay
Tawon- taon (year) Bangkalas- ulo
Timid- bibig (mouth) Baya- apoy
Tongal- buto (bone) Bayaong- ulap
Tuyup- hangin (wind) Bayo- bago (new)
U Bibi- bibig (mouth)
Ulog- ahas (snake) Binata- lalaki
W Biyat- mabigat (heavy)
Wodbong- kaliwa (left) Bubok- bulok (rotten)
Bulan- buwan (moon)
Butakan- bulaklak (flower)
Butol- buto (bone)
D
Dada- daga (rat)
Dagun- taon (year)
Dalig- tainga (ear)
Dalukap- kamay
Daon- dahoon (leaf)
Daraga- babae
Darwa- turo (teach)
Daut- masama (bad)
Daya- dugo
G
Galbok- gabok (dust)
Gorang- matanda
H
Hiya- nahihiya (shy)
I
Ido- aso (dog)
K
Kutunan- gubat
 A
Abbobit- maliit na bagay (old objects)
Agtiy- atay (liver)
Alawi- pakpak (feather)
L Ama- tatay
Laki- asawang babae Anak- bata
Leoy- leeg Asawa- asawa
M Ata- mata
Madlom- gabi Atip- ugat (root)
Magirom- bituin B
Mahal- mabuti Babai- babae
Mauring- madumi Babay- bahay
N Bitowin- bituin
Ngaran- pangalan Bolan- buwan
R Bonga- bunga (fruit)
Raog- bunga Book- buhok
S D
Sapa- tubig Dala- dugo
Sakit- sakit Diwanan- kanan
T I
Tiglayapan- dagat Ibaybay- dagat
U Ilik- daga
Ubok- buhok Ima- kamay
Unga- bata Ina- nanay
Inga- tainga
Ingil- ilong
Iplog- itlog
K
Katigit- kaliwa
L
Labi- gabi
Lalaki- lalaki
Lamot- ugat
Langit- langit (sky)
Libo- ulap (clouds)
Liyig- leeg
N
Nadaan- lumang bagay
Naisaw- madumi
Napodot- mainit
Ngalan- pangalan

“ITNEG”
 O Adlaw- araw
Olo- ulo Ambaw- daga
Owab- bibig Ayam- aso
Owig- ahas B
P Bag-o- bago
Pandik- maliit na tao Bai- babae
Pilloka- ibon Baday- bahay
Pita- lupa Basak- lupa
S Bituun- bituin
Sabsabong- bulaklak Budak- bulaklak
Saka- paa Budan- buwan
Sigab- sakit Bulin- madumi
T Bunjo- bunga
Tao- tao Buok- buhok
Tapok- gabok (dust) D
Tawin- taon Daan- lumang bagay
Tobo- dahoon Daon- dahoon
W G
Wakas- araw Gamot- ugat (root)
Gayya- mahiyain (shy)
I
Ihaw- tao
Iron- ilong
K
Kakauyan- gubat
Kilem- gabi
L
Langgit- balat
Lieg- leeg
Lima- kamay
Lipo- maliit na bagay
M
Malain- masama
Mama- lalaki
Manakew- matanda
Miad- mabuti
N
Nanay- ina
Naran- pangalan

“KAGAYANEN” P
Pandak- maliit na tao
A
 S Bago- bago (new)
Sakkit- sakit Begit- ibon
Sawa- asawang lalaki Benwa- bahay
Sidda- isda Bituen- bituin
T Bua- bunga
Talina- tainga Buek- buhok
Tallog- itlog Bulan- buwan
Taon- taon Burak-burak- bulaklak
Tatay- ama D
U Dagat- dagat
Udo- ulo Dalan- daan
Y Delek- ulan
Yab-ok- gabok (dust) Dugo- dugo
Yupan- ibon E
Edong- ilong
Elikabok- gabok
Elima- kamay
Esawa- asawa
G
Gebi- gabi
I
Ideng- aso
Inarak- ulap
Indo- nanay
K
Kulit- balat (skin)
L
Langit- langit
Lelaki- lalaki
Leon- taon
Libon- babae
Lieg- leeg
Lugta- lupa
M
Mata- mata
Mebaba- mababa
Mebegat- mabigat
Megurang- matanda
Meinit- mainit
Memulek- bata

“PALAWANO”
A
Ama- tatay Menunga- mabuti
B Mepandak- maliit na tao
Merinek- maliit na bagay Aa- tao
Mesakit- maysakit Alla- asawang babae
Meyaat- masama Allaw- araw
Munong- labi (lips) Alpog- gabok (dust)
S Andang- luma
Seda- isda Anyo- taon (year)
T B
Taw- tao Bansag- pangalan
Tilog- itlog Barahibo- buhok
Tulang- buto (bone) Bawa- bibig
U Bituin- bituin
Ulo- ulo Bulan - buwan
Burak- bulaklak
Buwa- bunga
D
Dadi- bata
Dahon- dahon
Danda- babae
G
Gabon- damuhan
Gamot- ugat
H
Halap- mabuti
I
Ido- aso
K
Kalawot- dagat
Kalong- leeg
Kambag- kamay
Kawanan- kanan
Kawiri- kaliwa
Kayo- kahoy
Kitid- paa
L
Laha- dugo
Lalan- daan
Lalla- lalaki
Langit- langit

“SAMA, ABAKNON
KANLURANG
SAMAR”
M
A
Manok- ibon Barikan- ang pag-inom ng alak hanggang sa
Mistir- asawang lalaki malasing
N Batutong- isang uri ng duyan para sa
Nana- nanay sanggola
P Baw-as- walang anak
Paddi- maysakit Buegtas- ang kumain ng sobra-sobra
Pitak- lupa Bugsak- katumbas ng bayanihan sa tagalog
Puma- bahay D
R Daengangan- taong nagtataglay ng
Rigsok- madumi kakaibang lakas
S Danian- ang pagkakasakit ng matagal
Sipog- mahiyain Dayuyon- higanteng alon
T Duehog- talutod,linya ng isang tula
Takulok- ulo Duehog- ang pagbaba ng bundok
Talinga- tainga Dumaeaga- babaeng manok na malapit na
Talon- gubat (forest) maging inahin
Tanlang- buto (bone) E
Tata- tatay Eaeaw- ang pagluluksa sa patay
U Eahong- engkantadong puno
Urong- ilong Eayang-eayang- harapan ng bahay na
nagsisilbing balkon
Eubaron- bugtong
Eubos- ang pag-angkin ng kapangyarihan sa
panggagamot
Eumon- lamnlupa na pinaniniwalaang
nagtatago ng mga gamit sa bahay
G
Gaeok- lamanlupa na nag-aanyong hayop
Ginapakuno-kuno- taong pinaghihinalaang
aswang
Gining- lumang Akeanon na katumbas ng
Binibini

“AKLANON” SGutgut- sinaunang biyolin na gawa sa

kawayan
H
A Hadi- ang pagsapi o pagmalupit ng
Atang-atang- lumang tawag sa hagdanan engkanto sa isang sanggol
B Hamo- lampin o tela na nagsisilbing diaper
Baenghayan- balarila o grammar ng isang bata
Banawang- ang harapan ng bahay
Bangae- suhol o bribe
Hilimatay- ang paghagulgol at pagtili sa
kagustuhang samahan ang yumaong mahal
sa buhay
Huning-huning- ang pagbigay tono bago
magsimulang umawit
Hunong-hunong- anting-anting para di
matablan ng bala
I
Ilo- ang pagpresenta ng serbisyo sa kapwa
Inanwang- kayod-kalabaw magtrabaho
Inda- sinaunang tawag sa isang babae
K
Kabean- taong isinilang na may ballot sa
ulo
Kaaeslan- pagtanaw ng utang na loob na
may kaakibat na kapalit
Kabugwason- ang tala sa madaling araw
Kaduyon- duyon- ang tawag sa taong
palaging kasama
Kiyaw-kiyaw- ang pagpapalabas ng
masamang espiritu na sumapi
Kueamog- malambot na bahagi ng buko
L
Liga- ang pagbantay ng isang bata
Lili- sinaunnag caserian
M
Mabinaek-on- magmalasakit sa kapwa
Manak- anak ng asawa ng iba
Mananabang- abogado
Mandadaog- taong swerte sa sugal
Manggaw- itim na pusa na pinaniniwalaang
nagdadala ng malas
Mundo- taong hindi sibilisado
Mangingilaw- halimaw na kumakain ng
taoi
Muskoe- katulong o kasambahay
Muwa- taong may diperensya sa pag-iisip
Mangtas- tawag sa isang mabangis na
hayop
P
Patugsiling- huwag mong gawin sa iba ang
ayaw mong gawin sa iyo.
 Ma- ama
N
Nalaf- isda

“B’LAAN”
S
A Salo- ilawan
Agul- mais T
Anuk- manok Tulan- buto (bone)
B U
Been- basket Uhe- kambing
Bli- paa Ulad- ahas
Bulek- bulaklak Unge- daga
D W
Dalum- karayom Wak- uwak
Doon- dahoon Y
F Ye- ina
Filak- pera
Fune- walis
K
Kuda- kabayo
L
Labun- ulap
M
 Paukoy- tumahimik
Pawa- maliwanag
Pilaw- antukin
Puya- bata
S
Siki- paa
Sudlay- magsuklay
T
Talisik- nahihilo
Tangis- umiyak
Ti-aw- tao
U
Unlan- unan (pillow)
Uyapad- palayan (ricefield)
Y
Yanda- ngayon

“CAPIZCANON”
D
Dalunggan- tainga
G
Gumangkon- pamangkin
H
Hamyang- gumising
Hinipo- nakakabatang kapatid
K
Kuracha- ipis (cockroach)
L
Lagbong- hulog
Latoy- balatong
Libod- maglakad lakad
Lurop- lumangoy
M
Malukong- lalagyan ng sabaw
Mayad- mabuti
P
Patawa- tawa
 Guapa- maganda/gwapo
Gwapa- alindog
I
Insultu- alipusta
Itsa kural- bakuran
K
Kambya- bago
Kasa- bahay
Kasu- kaso
Kolebra- ahas
Kretura- bata
L
Libru- aklat
M
Manyana- bukas (tomorrow)
Maris- alon
Muher- babae
N
Nobya- iniibig na lalaki/babae

P
“CHAVACANO” Pamaypay- abaniko
Para suenyu- antukin
Parti- baha-bahagi
A
Pehu- aso
Abri- bukas (open)
Pesan- bigat
Ahus- bawang (garlic)
Plot- bulaklak
Alabuk- gabok (dust)
Pluhu- tamad (lazy)
Alang-alang- para sa kalagayan ng isang tao
Posu- bomba
Alila- kasambahay/ alipin
Prinyada- nagdadalang tao/ buntis
Alipatu- baga
Pusil- baril (gun)
Aros- bigas
Pyedra- bato
B
Senisa- abo
Bagunfaw- binata
Senyora- ale
Bagyu- bagyo (storm)
T
Baha- bumaba
Tataytayan- amain
Baoy- bingi (deaf)
Te- basa (read)
Benida- baha (flood)
W
Beylarina- babaeng nagsasayaw
Welga- pag-aaklas
Boka- bibig
D
Dali- regalo
] E
Ermana- nakakantandang kapatid na babae
G
 Nakay- matandang lalaki
Nasdem- kahapon
Natken- iba (different)
Nateng- gulay
Ngadan- pangalan
O
Odan- ulan
Okis- balat
Onod- sunod
Osto- tama
On-ona- mauna
P
Padtok- talon
Pakada- paalam
Pakan- pakain
Pat-o- pamalo
Payew- bukid
Pidit- pulot

“KANKANAEY”
A Pigsa- lakas
Ando- mahaba Pilit- pilit (force)
Aptik- maikli S
Abalayan- manugang Sadot- tamad
Ames- ligo Sakdo- igib
Anap-hanap (find) Sak-en- ako
B Salodsod- tanong
Baak-matanda Se-ed- hintay
Babawi- pagsisi Sina- dito
Bain- hiya
D
Danan- daan (way)
Dangkaw- matangkad
L
Lames- prutas
M
Man-atong- mainit
Mabikas- malakas
Makenteg- matigas
Manpa-it- mapait
N
Napintas- maganda
Namaga- nawala
Nalaka- madali (easy)
Naktang- pagod
 Lingkud- umupo
M
Magsukul- salamat
Mari- pumarito ka
Matug- matulog
Miskin- mahirap
P
Panaw- maglakad
S
Sibi- maliit
T
Tagad- maghintay
Tindug- tumayo
Tuud- sobra

“TAUSUG”
A
Addat- kabutihang asal
Asawa- asawa
Ayad- mag-alaga
B
Buaya- buwaya (hayop)
D
Dayahan- mayaman
Dayaw- mabuti
H
Hapdi- gutom
Has- ahas (hayop)
Hoyah- hello
I
Irum- maitim
K
Kanu-us- octupos
Kasajahitra-an- payapa
Kasambuhan- kasaganaan
Kasanyagan- kadalian
Kasi- pagmamalasakit sa kapwa
Kasulutan- pagkakasundo
Kumaun- kain
L
Laggu- malaki
Lasa- pagmamahal
Lingkat- maganda
 Kagat- nguya
Kalalawa- gagamba
Kapu-kapu- madumi
Kayu- kahoy
L
Lagta- mundo
Lamilamit- balat
Lapnaw- lawa
M
Magayin- magaling
Maguraeg- matanda
Makunit- dilaw
Malabig- malapad

“TAGBANWA”
A N
Abaga- balikat Namuk- lamok
Aldaw- araw Ngaram- pangalan
Alima- kamay Niddorag- pula
Angbi- daga S
Atay- atay Sugaw- naiyak
B Tabuk- usok
Bakal- itapon Tai- lahI
Biting- tiyan Talinga- tainga
Bua- prutas Tapnay- hawakan
Buat- trabaho Tinai- bituka
Bulan- buwan Tulang- buto
Buraburak- bulaklak Tuug- tuyo
D U
Danum- tubig Ulud- bulaate
Deun- dahon Uran- ulan
Dikiyi- maliit Urung- ilong
Dila- dila W
Diris- hangin Wawa-bata
Dugu- dugo
Dukut- ahas
Duldog- kalugkog
G
Gamut- ugat
Giring- likod
I
Iglis- buhangin
Ikug- buntot
K
 Mgayan- pangalan
Minjin- martsa
N
Ngisi- singsing
Nijug-bago
P
Paso- mainit
Payot- bayad
Pilaman- magkano
R
Relo- pula

“SURIGAONON”
S
A
Sayaw- sabi
Ajo-ajo- ingat
Sike- binti
Alvina- kamay
Silom- bukas
Ambaw- daga
T
B
Taghoy- buntot
Bayo- sigaw
W
Buyak- bulaklak
Wayong- mukha
D
Wayeng- daan
Dayag- akyat
Diin- saaan
Duyon- araw
G
Guyangan- gubat
H
Hayok- buhok
Huyot- hintay
J
Jagan- takbo
Jari- paso (pot)
K
Kalami- masarap
Kayaha- kusina
Kuman- ngayon
L
Latagian- huli
M
Mahagkot- malamig
Mahuyog- nahulog
Maradjao- mabuti
Matuyog- tulog
 Pulta- pinto
Puwong- salita
S
Sahi- lahi
Salibay- itapon
Saugan- ilog

“BUTAONON”
A
Abang- sarado
Alima- kamay
Andimat- ingat
Ama- tatay
Amat- bulag
Amad- aral
Apatay- patay
Apohan- lolo
Asido- maliit
Asudo- magtanong
Atud- tingnan
B
Babaw- ibabaw
Banbaos- gutom
Batyag- gumising
Bayho- pisngi
Bood- burol
Bukas- umaga
Buhot- matapang
Buntanak- bata
D
Dagaha- dibdib
K
Kuba- takot
L
Labak- takbo
Lam-anaw- lawa
Layog- mataas
P
Pughaw- asul
 N
Niyoy- niyog
P
Pakabusen- tapos (Finish)
Paray- bigas
Paso- nilagang isda
Paw paw- tuyong isda
Perwahin- ulitin

“IVATAN”

T
A
Tawo- tao
Adngeg- makinig
Tulas- sulat
Amug- isda
U
Araw- araw
Upas- burahin
Arawen- tanghalian
Uyawen- hapunan
Aryagen- agahan
V
Atbay- sagot
Vahay- bahay
Ayet- kalakasan
Vayo- bago
B
Bagunayoyuno- tuyo
C
Chito- aso
I
Ibhis- tigil
Intnug- kahoy
Ipagchan- pagsilbihan
Isinan- simula
K
Kabulyanan- taniman ng sibuyas
Kakusan- taniman ng bawang
Kamaysan- taniman ng mais
Kanakan- binata
Kanen- kain
Kaparayan- taniman ng palay
Kataktakyan- bukid
Kawakawayan- taniman ng kamote
Kuman- kumain
M
Makaha- mahina
Malkem- matanda
Mayet- malakas
Motdeh- bat
 Olo- ulo
P
Panonto- paano
S
Sali- binti
Sika- ikaw
Siopa- sino

“PANGASINENSE”
A Sulat- sulat
Ambelat- mabigat T
Amin- lahat Taclay- braso
Andukey- mahaba Talabit- mayo(buwan)
Anto- ano U
B Uyamo- disyembre (buwan)
Baleg- malaki
Bili- bili
Biskeg- setyembre (buwan)
Buek- buhok
C
Cabalgan- katawan
D
Dita- oktubre (buwan
E
Eleng- ilong
Ener- saan
G
Game- sakong
Gamet- daliri
K
Karasig- pebrero (buwan)
Kapigan- kalian
L
La- takbo
Layag- tainga
Lima- kamay
Lislis- hunyo (buwan)
M
Mamawal- Agosto (Buwan)
Mata- mata
Melag- maliit
N
Nengneng- tingnan
O
 Kasiphayuan- kasawian o pagkabigo

“TAGALOG”
Kawil- ginagamit sa pangangawit ng isda
Kinukubli- pagtatago sa isang bagay
A L
Alimuom- nangangahulugan itong singaw Lapastangan- pagiging isang walang
ng lupa galang o bastos ng isang tao
Alingawngaw- nangangahulugan itong Liwasan- plasa o parke na maaaring
ingay o tunog puntahan
B M
Batingaw- kampana Mabubuwag- pagkasira ng isang bagay
Binabagtas- ibig sabihin nito ay ang Mahimok- mahikayat o makumbinsi ang
patungo o pagpunta sa isang lugar. isang tao
Bulwagan- ito ay ang lugar kung saan Mapanggulo- pagiging isang manloloko
kadalasang tinatanggap at nagtitipon tipon Mapusok- pagiging padalos- dalos ng tao sa
ang mga panauhin mga bagay bagay
D Maralita- pagiging isang mahirap ng isa o
Dadaluhungin- nangangahulugan itong grupo ng mga tao
paglusob o pagsalakay ng isang grupo laban Masupil- mapigil ng isang tao ang
sa iba pa. pangyayari
G N
Gulanit- punit- punit Nagimbal- nagulat ang isang tao
Gulod- sa may taas ng burol Nagulumihan- pagkagaulo ng isip
H Naibulid- pagkahulog
Huwad- pagiging hindi orihinal Nakisabad- pakikisali sa isang usapan
Ikinukubli- pagtatago sa isang bagay o P
pangyayari Pagdaralita- pagdurusa ng isang tao
I Pagkasi- pagmamahal
Iniladlad- pagsisiwalat sa mga itinatago Pagkatanto- pagkaalam sa isang bagay
Iniluluhog- pakikiusap sa mga tao Pagtangis- pag-iyak
Isinuplong- pagsusumbong Palalo- pagiging isang hambog
K Pambabatikos- pagtuligsa sa buhay ng
Kabantugan- pagiging isang tanyag isang tao
Kabuktutan- kasamaan o kaya naman ay Paniniil- pagmamalupit
ang paggawa ng maling gawain Paraluman- isang dalagang kasintahan
Kagilas-gilas- pagiging isang kahanga- S
hanga ng isang tao o grupo ng tao Saluysoy- sapa na isang anyo ng tubig
Kahabag-habag- pagiging kaawa awa sa Sigwa- unos o problema na dumadating sa
paningin ng iba buhay ng isang tao
Kahindik- hindik- pagiging kakilabot ng Siniwalat- pagbubunyag ng isang lihim
isang bagay o pangyayari Subyang- nangangahulugang tinik
Karalitaan- pagiging isang mahirap
Sugapa- pagiging abusado sa isang bagay
Supling- anak o batang anak
T
Tampalasan- pagiging salbahe
Tungawayan- pangiinsulto sa isang tao
U
Umid- pagiging isang mahiyain

“IDYOLEK”
Magbigay ng halimbawa ng 20 na Idyolek

 Ang buhay ay Weather-Weather

Lang- Kuya Kim Atienza
 “Excuse me po”- Mike Enriquez
 Mayroon akong kwento, pakinggan
ninyo- Marc Logan
 Hello Philippines, Heloo World-
Toni Gonzaga
 Get, get aww! – Sexbomb Girls
 “Susunod”- Boy Abunda
 Dear Charrrooooo- Charo Santos sa
Maalaala Mo Kaya
 Ngayon, bukas at magpakailanman-
Mel Tiangco sa Magpakailaman
 Hindi ka naming tatantanan- Mike
Enrquiez
 Hoy! Gising ni Ted Failon
 Love it! Ang sarap we won’t lie you-
Kris Aquino
 Ako na lang, ako na lang uli- Bea
Alonzo sa One More Chance
 Magandang Gabi Bayan- Noli De
Castro
 Bawal ang pasaway kay Mareng Winnie
 Aha! Nakakaloka! Okey! Darla- Kris
Aquino
 To the highest level na talaga ito! – Rufa
Mae Quinto
 “Anak, paki-explain” – Michael V
 Bawal ang sad dapat happy- Rhyza Mae
Dizon
 Walang himala ni Nora Aunor
 Sana all ng mga milennials

“SOSYOLEK”
Magbigay ng 20 halimbawa ng Sosyolek

 Muztah
 ImissKyuh
 AQcKuhit2h
 Wiz ko feel ang hombre ditech, day!
 Lespu
 Iskapo
 Erpats
 Jokla
 Tiboli
 Epal
 Bogchi
 Pro bono Serbisyo
 Takdang-aralin
 Asigantura at Kurikulum
 Astig
 Tapwe
 Chx
 Boom panes!
 Chaka
 Ansabe?!
 Ala areps
 ermats