Professional Documents
Culture Documents
Filipino 10
Ikatlong Markahan – Modyul 3:
Diskursong Pasalaysay
Self-Learning Module
Filipino – Ikasampung Baitang
Alternative Delivery Mode
Ikalawang Markahan – Modyul 3: Diskursong Pasalaysay
Unang Edisyon, 2020
Isinasaad sa Batas Republika 8293, Seksiyon 176 na: Hindi maaaring magkaroon
ng karapatang-sipi sa anomang akda ang Pamahalaan ng Pilipinas. Gayonpaman,
kailangan muna ang pahintulot ng ahensiya o tanggapan ng pamahalaan na naghanda ng
akda kung ito ay pagkakakitaan. Kabilang sa mga maaaring gawin ng nasabing ahensiya o
tanggapan ay ang pagtakda ng kaukulang bayad.
Ang mga akda (kuwento, seleksiyon, tula, awit, larawan, ngalan ng produkto o brand
name, tatak o trademark, palabas sa telebisiyon, pelikula, atbp.) na ginamit sa modyul na ito
ay nagtataglay ng karapatang-ari ng mga iyon. Pinagsumikapang matunton ang mga ito
upang makuha ang pahintulot sa paggamit ng materyales. Hindi inaangkin ng mga
tagapaglathala at mga may-akda ang karapatang-aring iyon. Ang anomang gamit maliban sa
modyul na ito ay kinakailangan ng pahintulot mula sa mga orihinal na may-akda ng mga ito.
Office Address: Don Simeon St., San Vicente, Gapan City, Nueva Ecija
Telephone Number: (044)-486-7910
E-mail Address: gapan.city@deped.gov.ph
Alamin
Subukin
1
2. Maagang nagbangon nang umagang yaon si Aling Irene at inihanda
kapagkaraka ang mga pangangailangan ng kabutong anak na si Iloy. Si
Mang Simon naman ay hindi muna nagtungo sa linang upang samahan
sa pagluwas ang anak na pag-aaralin sa Maynila. Anong damdamin ang
ipinakikita ng mag-asawang Irene at Simon sa pahayag?
A. malungkot C. nananabik
B. masaya D. ninenerbiyos
2
7. Isa sa mapagkukunan ng paksa na sinasabing pinakamadali at
pinakadetalyadong paraan ng pagsasalaysay ng isang tao sapagkat ito
ay hango sa pangyayaring naranasan mismo ng nagsasalaysay.
A. napanood C. narinig sa iba
B. likhang-isip D. sariling karanasan
Aralin
3 Diskursong Pasalaysay
3
Balikan
Panuto: Gamit ang bulaklak sa ibaba, isulat sa mga talulot nito ang mga
damdaming nangibabaw sa anekdotang, Mullah Nassreddin. Maaari kang
magdagdag ng talulot kung kinakailangan. Gawin ito sa hiwalay na papel.
Mullah
Nassreddin
Batid kong malinaw na sa iyo kung ano ang anekdota kaya naman
dumako na tayo sa isang kuwentong nakawiwili ring basahin. Handa ka na bang
maglakbay? Tara na!
4
Tuklasin
Sa Bus Stop
Ni Alona A. Tecson
5
Siguro ay nasa isang dosenang mani na ang
nakakain ko nang umabot na sa bababaan ng
matanda ang bus. Itinigil ko ang aking pagbabasa
at nakita kong bago tumayo ang matanda ay
dumukot siya sa kaniyang… pero sa kaniyang
pagkapa ay hindi na mani ang dinukot niya.
Iniabot niya sa akin ang isang pakete ng chocolate
coated peanuts na walang laman.
“Iho, pakitapon naman ito sa basurahan at ubos na. Salamat at ‘di
nasayang ang mani. Wala akong pustiso ngayon kaya ang tsokolate lang ang
kinakain ko”, wika ng matanda, sabay tayo at naglakad pababa ng bus.
Suriin
6
Akasya o Kalabasa
Consolation P. Conde
7
“Aba, opo,” maagap na tugon ng punong-guro. “Maaaring ang lalong
pinakamaikling kurso ang kaniyang kunin. Iyan ay batay sa kung ano ang
gusto ninyong kalabasan niya. Kung ang nais ninyo ay magpatubo ng
isang mayabong na punong akasya, gugugol kayo ng puu-puung taon,
subalit ang kakailanganin ninyo ay ilang buwan lamang upang
makapaghalaman kayo ng isang kalabasa.”
Dili ‘di natubigan si Mang Simon sa huling pangungusap ng
punong-guro. Gayondin si Iloy. Pagkuwan ay nagbulungan ang mag-ama.
At… umuwi nang nag-iisa si Mang Simon. Habang naglalakbay
patungong lalawigan ay tatambis-tambis sa sarili: “A, mabuti na nga ang
kunin niyang buo ang kurso sa hayskul at saka na siya kumarera. Higit
na magiging mayabong ang kaniyang kinabukasan.”
Karagdagang Kaalaman
Ang diskorsal ay ang sangkap na nagbibigay-kakayahan sa nagsasalita na
palawakin ang kaniyang mensahe upang mabigyan ng wastong interpretasyon
ang salita, mas maunawaan ang salita, at maipahayag ang mas malalim na
kahulugan nito.
Ang pagsasalaysay naman ay isang diskursong naglalatag ng mga
karanasang magkakaugnay. Pagkukuwento ito ng mga kawili-wiling pangyayari,
pasulat man o pasalita. Itinuturing itong pinakamasining, pinakatanyag, at
tampok na paraan ng pagpapahayag. Ito rin ang sinasabing pinakamatandang
uri ng pagpapahayag sapagkat dito nagsimula ang alamat at epiko, at mga
kuwentong-bayan ng mga ninunong Pilipino maging sa ibang bansa man.
Ang pagpili ng paksa ang unang mahalagang hakbang sa pagsulat ng
pagsasalaysay. Kailangang ito ay maganda at kawili-wili. Bukod dito, mahalaga
ring napapanahon ito at may dalang lugod at kabutihan sa mga mambabasa.
8
Mga Dapat Isaalang-alang sa Pagpili ng Paksa
1. Kawilihan ng Paksa – Dapat na ito ay likas na napapanahon, may
mayamang damdaming pantao, may kapana-panabik na kasukdulan,
naiibang tunggalian, at may malinaw at maayos na paglalarawan sa
mga tauhan at tagpuan.
2. Sapat na Kagamitan – Mga datos na pagkukunan ng mga pangyayari.
3. Kakayahang Pansarili – Ang pagpili ng paksa ay naaayon din sa
kahusayan, hilig, at layunin ng manunulat.
4. Tiyak na Panahon o Pook – Ang kagandahan ng isang pagsasalaysay ay
nakasalalay sa malinaw at masining na paglalarawan ng panahon at
pook na pinangyarihan nito. Kaya, mahalagang iwasan ang labis na
paghaba sa panahong sakop ng salaysay at pagbanggit ng
napakaraming pook na pinangyarihan ng salaysay.
5. Kilalanin ang Mambabasa – Sumusulat ang tao hindi para lamang sa
kaniyang pansariling kasiyahan at kapakinabangan, kundi para sa
kaniyang mambabasa.
10
Halimbawa ng Komik Istrip
11
Pagyamanin
Subukin naman natin ang iyong mga natutuhan. May mga gawain akong
inihanda para sa iyo upang lubos mong mahasa ang iyong kaalaman tungkol sa
ating aralin. Natitiyak kong kapag natapos mo ang mga gawaing ito ay ganap mo
nang mauunawaan ang anekdota at malilinang ang iyong pagkamalikhain sa
paggawa ng komik istrip. Handa ka na ba? Simulan mo na.
12
Gawain 2: Kuwentong Guhit
Panuto: Mula sa binasa at pinanood na anekdota, pumili ng
pinakamahalagang bahagi ng palitan ng usapan ng mga tauhan at sumulat ng
isang orihinal na komik istrip tungkol dito. Gawin ito sa hiwalay na papel.
Mga 10 6 4
Kraytirya puntos puntos puntos
13
Isaisip
Panuto: Piliin sa loob ng kahon ang angkop na salitang bubuo sa diwa ng talata.
Isulat ang iyong sagot sa hiwalay na papel.
Isagawa
14
Karanasan mo, i-Share Mo!
Panuto: Sumulat ng isang karanasang hawig ang paksa sa binasa o napanood
na anekdotang, “Akasya o Kalabasa” at gawan ito ng komik istrip gamit ang
kahusayang gramatikal, diskorsal at strategic sa pagsulat at pagsasalaysay.
Maaaring ito ay tungkol sa sarili o sa isang kakilala. Gawin ito sa hiwalay na
papel.
15
Tayahin
Batay sa huling naging pahayag ni Mang Simon na, “A, mabuti na nga
ang kunin niyang buo ang kurso sa hayskul at saka na siya kumarera. Higit
na magiging mayabong ang kaniyang kinabukasan.”
16
5. Ito ay tumutukoy sa isang diskursong naglalatag ng mga karanasang
magkakaugnay.
A. komiks C. pagsasalaysay
B. kuwadro D. sariling karanasan
17
Karagdagang Gawain
1. Thought Bubble
2. Broadcast/ Radio Bubble
3. Whisper Bubble
4. Speech Bubble
5. Scream bubble
18
19
Subukin Isaisip Tayahin
1. D 1. nakawiwili 1. A
2. C 2. nakatutuwa 2. D
3. D 3. makatotohanan 3. A
4. C 4. magkakaugnay 4. D
5. C 5. pagpapahayag 5. C
6. A 6. D
7. D 7. C
8. C 8. B
9. A 9. B
10. B 10. B
Susi sa Pagwawasto
Sanggunian
Ambat, Vilma et.al. 2015. Filipino 10. Panitikang Pandaigdig 10, Modyul
para sa Mag-aaral. Pasig City: Vibal Group Inc.
20