YUNIT VI

MGA TIYAK NA SITWASYONG PANGKOMUNIKASYON

Maikling Pagtalakay sa Kahalagahan ng Komunikasyon

Panimula
Napakaraming kahulugan ng salitang komunikasyon. Isa itong akto ng
pagpapahayag ng ideya o kaisipan sa pamamagitan ng pasalita o pasulat na paraan. Isa
itong proseso ng pagpapadala at pagtanggap ng mga mensahe sa pamamagitan ng mga
simbolikong cues na maaaring berbal o di-berbal. Maliwanag na sa bawat sitwasyon ng
pakikipagtalastasan ay may tagapaghatid ng mensahe at may tagatanggap.
Sa paksang ito ay tatalakayin ang mga tiyak na sitwasyong pangkomunikasyon sa
konteksto ng Pilipinas.

Layunin

1. Mailarawan ang mga gawaing pangkomunikasyon ng mga Pilipino sa iba’t ibang

antas at larangan.
2. Magamit ang Filipino sa iba’t ibang tiyak na sitwasyong pangkomunikasyon sa
lipunan Pilipino.
3. Mapalalim ang pagpapahalaga sa sariling paraan ng pagpapahayag ng mga
Pilipino sa iba’t ibang antas at larangan.

Lunsaran
Panoorin ang video ni Pope Francis sa TED Talk sa link na ito:
https://www.ted.com/talks/his_holiness_pope_francis_why_the_only_future_worth_
building_includes_everyone?language=en na tumatalakay sa kahalagahan ng
pagkakaisa upang makamit ang isang makabuluhang kinabukasan. Suriin at pagnilayan
ang ginagampanang tungkulin ng komunikasyon namay pokus sa pag-unawa, sa
pagtugon sa pangangailangan ng kapuwa, at pagpapaunlad ng ugnayan ng mga tao,
komunidad at bansa. Bigyang-pansin din ang gamit ng komunikasyon upang mabisang
makapagpahayag ng mahahalagang mensaheng may kakayahang magtulak sa mga tao na
kumilos para sa ikabubuti ng lahat. Sipatin din ang tungkulin ng midya at teknolohiya sa
pagpapalaganap ng mensahe sa ika-21 siglo. Maaari ding basahin ang transkrip sa link na
ito: https://www.newwaysministry.org/2017/04/29/pope-francis-the-only-future-worth-
building-includes-everyone
Nilalaman

Mga Uri ng Komunikasyon

Suriin ang mga larawan sa ibaba.

Sa unang larawan, ano ang nais ipagawa ng traffic enforcer sa motorista? Paano
niya ipinahatid ang mensaheng ito? Sa ikalawang larawan, ano naman ang nais ipagawa
ng traffic enforcer sa motorista? Paano niya ipinahatid ang mensaheng ito? Sa aling
larawan may nangyayaring komunikasyon? Ipaliwanag ang sagot.

Larawan 1 Larawan 2

May dalawang uri ng komunikasyon; ang berbal at di-berbal. Berbal ang

komunikasyong ginagamitan ng wika o salita at mga titik na sumisimblo sa kahulugan ng
mga mensahe. Di-berbal naman kapag ginagamitan ng mga kilos o galaw ng katawan
upang maiparating ang mensahe at hindi sa pamamagitan ng salita o wika. Sa pag-aaral ni
Albert Mehrabian, propesor sa Clarl Univeristy, na lumabas sa kaniyang aklat na Silent
Messages: Implicit Communication of Emotions and Attitudes, isang aklat hinggil sa
komunikasyong di-berbal, 7% raw ng komunikasyon ay nang gagaling sa mga salitang
ating binibigkas, 38% ay nanggaling sa tono ng ating pagsasalita, at 55% ay nanggaling
sa galaw ng ating katawan. Sa madaling salita, 7% lang ng nais nating iparating ang
nanggaling sa ating mga salita. Ang resulta ng kaniyang pag-aaral ay ginagamit at
itinuturo rin sa ilang judicial institutes sa Amerika, bagama’t marami ang hindi
sumasang-ayon sa kaniyang natuklasan. Ayon sa ilang eksperto, kadalasan ang pag-aaral
ni Mehrabian ay hindi nauunawaan. May katotohanan man o hindi, isang aral ang iniiwan
nito sa atin na kung anuman ang mensahing nais nating ipahatid ay hindi masasabi lahat
ng salita. Ang ilang maseselang bagay, kung minsan, na maaaring magkaroon ng ibang
interpretasyon ay mas mabuting sabihin nang personal.
 Sapagkat inilalantad nito ang emosyon ng nagsasalita at kinakausap, mahalaga
ang di-berbal na komunikasyon sapagkat nililinaw nito ang kahulugan ng mensahe at
pinananatili ang resiprokal na interaksyon ng tagapagpadala at tagatanggap ng mensahe.

Samantala, may iba’t ibang pag-aaral sa mga anyo ng di-berbal na komunikasyon:

(1) Kinesiks (Kinesics) o ang pag-aaral ng kilos at galaw ng katawan. Hindi man tayo
bumigkas ng salita, sa pamamagitan ng pagkilos ay maipararating natin ang mensaheng
nais nating ipaghatid. Halimbawa, sa ikalawang larawan ay nakita mo na nang sumenyas
ang traffic enforcer sa motorista na alam niyang ang ibig sabihin nito ay hinto. Kapag ang
isang tao ay idinikit nang patayo ang kaniyang hintuturong daliri sa kaniyang labi, alam
nating ang ibig sabihin nito ay kailangang tumahimik. Kadalasan ginagamit din natin ang
mga kumpas; (2) Ekspresyon ng mukha (Pictics) o ang pag-aaral ng ekspresyon ng
mukha upang maunawaan ang mensahe ng tagapaghatid. Sa paghahatid ng mensaheng di-
berbal, hindi maipagwawalang-bahala ang ekspresyon ng mukha. Kadalasan, ang
ekspresyon ng mukha ay nagpapakita ng emosyon kahit hindi man ito sinasabi. Sa
ekspresyon ng mukha ay mahihinuha natin ang nararamdaman ng isang tao, kung ito ay
masaya, malungkot, galit, o natatakot; (3) Galaw ng mata (Oculesics) o ang pag-aaral sa
galaw ng mata. Nakikita sa galaw ng ating mga mata ang nararamdaman natin.
Sinasabing ang mata ang durungawan ng ating kaluluwa, nangungusap ito. Ipinababatid
ng ating mga mata ang mga damdaming nararamdaman natin kahit hindi natin ito
sinasalita. Ang panlilisik ng ating mga mata ay nangangahulugang galit tayo, ang
panlalaki ng ating mga mata kung minsan ay nagpapahayag ng pagkagulat, ang
pamumungay naman kung minsan ay nagpapahiwatig ng pang-aakit. Maipakikita rin ng
galaw ng ating mga mata ang pagnanais na makipag-usap; (4) Vocalics o ang pag-aaral
ng mga di-linggwistikong paraan upang maipahatid ang mensahe. Tinutukoy rin nito ang
tono, lakas, bilis, o bagal ng pananalitang nagbibigay-linaw sa berbal na komunikasyon;
(5) Pandama o Paghawak (Haptics) o ang pag-aaral sa mga paghawak o pandama na
naghahatid ng mensahe. Isang anyo rin ito ng di-berbal na komunikasyon. Ang pagtapik
sa balikat, ang paghablot, pagkamay, o pagpisil ay mga paraan upang maipabatid ang
isang mensahe; (6) Proksemika (Proxemics) o ang pag-aaral ng komunikasyong gamit ng
espasyo, isang katawagang binuo ng antropologong si Edward T. Hall (1963).
Tumutukoy ito sa layo ng kausap sa kinakausap. Sinasabing may kahulugan ang
espasyong namamagitan sa magkausap. May iba’t ibang proxemic distance na ginagamit
ang magkausap sa iba’t ibang pagkakataon. Ipinahihiwatig ng distansiya ang uri ng
komunikasyong namamagitan sa magkausap: intimate kung ang magkausap ay may
distansiyang 0 hanggang 1.5 pulgada; personal naman kung ang layo ay 1.5 hanggang 4
pulgada; social distance kung 4 hanggang 12 pulgada ang pagitan; at public naman kung
ang layo sa kausap ay umaabot na sa 12 pulgada; (7) Chronemics o pag-aaral na
tumutukoy sa kung paanong ang oras ay nakaaapekto sa komunikasyon. Maaaring
kaakibat ng oras ang mensaheng nais iparating tulad ng pagdating nang maaga sa isang
job interview na nangangahulugang may disiplina ang nag-aaplay at interesado sa
inaaplayan. Gayundin naman, ang pagtawag sa telepono sa dis-oras ng gabi ay maaaring
mangahulugan ng pang-iistorbo o maaaring emergency.
 Nagbigay naman sina Canary at Cody (2000) ng anim na pamantayan sa
pagtataya ng kakayahang pangkomunikatibo: (1) Pakikibagay o adaptability. Ang isang
tao ay may kakayahang mabago ang pag-uugali at layunin upang maisakatuparan ang
pakikipag-ugnayan. Makikita ito sa pagsali sa iba’t ibang interaksyong sosyal,
pagpapakita ng pagiging kalmado sa pakikisalamuha sa iba, kakayahang ipahayag ang
kaalaman sa pamamagitan ng wika, at kakayahang magpatawa habang nakikisalamuha sa
iba; (2) Paglahok sa pag-uusap o conversational involvement. May kakayahan ang isang
taong gamitin ang kaalaman tungkol sa anumang paksa sa pakikisalamuha sa iba.
Makikita ito sa kaniyang kakayahang tumugon, kakayahang makaramdam kung ano ang
tingin sa kaniya ng ibang tao, at kakayahang makinig at magpokus sa kausap; (3)
Pamamahala sa pag-uusap o conversational management. Tumutukoy naman ang
kakayahang ito na mapamahalaan ng isang tao ang pag-uusap. Nakokontrol nito ang
daloy ng usapan at kung paanong ang mga paksa ay nagpapatuloy at naiiba; (4)
Pagkapukaw-damdamin o empathy. Pagpapakita ito ng kakayahang mailagay ang
damdamin sa katauhan ng ibang tao at pag-iisip ng posibleng mangyari o maranasan
kung ikaw ay nasa kalagayan ng isang tao o samahan; (5) Bisa o effectiveness.
Tumutukoy ito sa isa o dalawang mahahalagang pamantayan upang mataya ang
kakayahang pagkomunikatibo - ang pagtiyak kung epektibo ang pakikipag-usap. Ang
taong may kakayahang pangkomunikatibo ay may kakayahang mag-isip kung ang
kaniyang pakikipag-usap ay epektibo at nauunawaan; at (6) Kaangkupan o
appropriateness. Maliban sa bisa, isa pang mahalagang pamantayan upang mataya ang
kakayahang pangkomunikatibo ay ang kaangkupan ng paggamit ng wika. Kung ang isang
tao ay may kakayahang pangkomunikatibo, naiaangkop niya ang kaniyang wika sa
sitwasyon, sa lugar ng pinangyayarihan ng pag-uusap, o sa taong kausap.

Maikling [Muling] Pagtalakay sa Kahalagahan ng Komunikasyon

Nasa puso ng pang-araw-araw na transaksyon ng tao ang komunikasyon.
Napakalaki ng ginagampanan nitong tungkulin upang mapadali ang mga nais makamit ng
mga tao sa isang tiyak na konteksto. Sa katunayan, napakadaling pangatwiranan na kung
wala ito, hindi uusbong ang anumang uri ng sibilisasyon. Hindi yayaman nang gaya ng sa
kasalukuyan ang nalalaman ng tao sa agham, matematika, medisina, humanidades,
arkitektura, at iba pa kundi ito dumaan sa masusing pagtalakay at bahaginan na kaalaman
at mga natuklasan. Mahirap ding kuruin kung ano ang kahihinatnan ng mga lipunan at
bansa kung walang naganap at nagaganap na komunikasyon sa pagitan ng mga lider at
kinatawan ng nauna. Sa mas praktikal n antas, upang napagtibay ang relasyon,
nangangailangan ng patuloy na komunikasyon sa pagitan ng magkaklase, magkaibigan,
mag-asawa/magkasintahan, o magkasama sa trabaho o adbokasiya. Sa madaling salita,
dinodomina ng komunikasyon ang lahat ng uri ng relasyon ng tao - mapaakademiko,
propesyonal, personal, o sibika.

Upang mas maging sistematiko at lalong mabigyan ng konteksto ang pagtalakay

sa komunikasyon at iba’t ibang tiyak na sitwasyong pinaggagamitan nito, mahalagang
balikan ang ilang puntos sa pag-aaral nina Eadie at Goret (2013) na lumagom sa iba’t
ibang teorya at pag-aaral ng layunin ng komunikasyon. Ayon sa dalawang eksperto, may
iba’t ibang layunin ang tao sa pakikipag-ugnay, ngunit para sa ganarin ng pagtalakay,
tatlo lamang sa limang layunin ang babanggitin. Pinagsama rin sa isang kategorya ang
komunikasyon bilang tagapagpalaganap ng impormasyon at kultura.

Komunikasyon Bilang Panghubog ng Opinyon ng Madla

Malaki ang ginagampanang tungkulin ng komunikasyon sa paghubog ng opinyon
o concensus ng mga tao. Ginagamit ng mga gobyerno sa buong mundo ang
komunikasyon upang palaganapin ang isang kaisipan hinggil sa mga programa nito
upang mapabilis ang pagtanggap ng mga mamamayan. Lubos na napadadali ang
pagpapalaganap ng mga mensaheng ito sa pamamagitan ng midya gaya ng radyo at
telebisyon.

Noong 2013, nilagdaan ni dating Pangulong Benigno Aquino III ang Batas
Pambansa Bilang 10361 o mas kilala sa tawag na Kasamahay Law, na naglalayong
bigyang-proteksyon ang mga kasambahay. Kapansin-pansin na habang dinidinig ang
dating mungkahing batas sa Kongreso at Senado, malimit na laman ng balita sa radyo at
telebisyon ang mga pang-aabuso sa mga kasambahay - mula sa kawalan ng benepisyo at
mababang pasahod, hanggang sa pisikal, berbal, at emosyonal na pananakit ng mga amo.
Dahil dito, naging madali ang pagtanggap sa mungkahi at bumuhos ang simpaiiya ng
mga mamamayan sa may-akda ng nasabing batas.

Isa pang halimbawa ng paggamit ng komunikasyon upang hubugin ang opinyon

ng madla ang patuloy na pagpapakalat ng misinformation hinggil sa Martial Law, na
ipinataw noong panahon ng diktadurya ni Pangulong Marcos. Kapansin-pansin na upang
mabura ang mga negatibong epekto ng Martial Law gaya ng patong-patong na
pangungutang at pandarambong ng dating pangulo na ayon sa Ibon Foundation ay
patuloy na pagbabayaran ng mga Pilipino hanggang 2025, kabi-kabila ang pagpapakalat
ng fake news at iba pang mapanlinlang na dokumentaryo at komentaryo sa radyo,
telebisyon at sa social media. Ang lahat ng ito ay upang mailuklok si Bongbong Marcos
sa pagkabise-presidente noong halalang 2016. Bagama’t hindi nagwagi sa puwesto,
malaking porsyento pa rin ng boto ang nakamal ng dating senador - patunay na malaki
ang tungkulin na ginampanan ng mga dokumentaryo at propagandang nabanggit.

Komunikasyon Bilang Panlinang Ugnayan

Gaya ng nabanggit na sa yunit na ito, isang tungkulin din ng komunikasyon ang
luminang sa ugnayan at relasyon. Nagsisimula ang pagkakaibigan sa interaksyon sa
pagitan ng dalawang nilalang na may pinagkasunduang bagay. Nagiging mas matibay
ang samahang ito sa pamamagitan ng palagiang pakikipag-usap sa isa’t isa.
Komunikasyon din ang nagpapatibay sa ugnayan ng mga miyembro ng isang komunidad.
Sa pamamagitan ng patuloy na pag-uusap sa kung paano pamamahalaan ang mga
mamamayan, lugar at mga pinagkukunan, lalong napagbubuklod ang isang lipunan.
 Sa mas malaking konteksto, pinagtitibay ng komunikasyon ang ugnayan ng mga
bansa gaya ng patuloy na nagaganap sa pagitan ng mga miyembro ng ASEAN
Community. Dahil sa tuloy-tuloy na diyalogo sa pagitan ng mga lider ng bansa, naging
posible ang mas mabilis na pagpapalitan ng mga produkto at serbisyo. Naging mas
madali na rin ang paglilipat-lipat ng kapital at puhunan sa pagitan ng mga bansang bahagi
nito. Isa pa sa mga naging epekto ng ASEAN Integration ay ang mas maluwag na foreign
policy na nag-alis sa ilang restriksyon sa pagbisita at pagtatrabaho sa mga miyembrong
bansa.

Komunikasyon Bilang Paghahatid ng Impormasyon at Pagpapalaganap ng Kultura

Marahil isa sa pinakamahalagang tungkulin ng komunikasyon ay ang gamit nito
sa pagpapalaganap ng impormasyon. Maraming buhay ang naililigtas dahil sa maaga at
maagap na pagpapakilala ng interbensyon at gamot sa isang pasyenteng isang duktor.
Nagiging posible rin ang pagpapasa ng karunungan at kaalaman upang mas maraming tao
ang makisangkot sa pagbabagong panlipunan dahil sa pakikipag-ugnayan. Maaari ding
aksidente sa daan ang naiiwasan dahil sa mga warning signs at iba pang babala.

Ngunit iba naman ang naging kaso noong 2013 nang tamaan ng napakalakas na
bagyo na pinangalanang Yolanda ang tacloban City, Leyte. Umabot sa 6,000 katao ang
tinatayang namatay, halos 2,000 ang patuloy na nawawala, at mahigit 28,000 ang sugatan
sa pananalasa ng nasabing bagyo (NOAH-UP). Bagama’t maagang nagpalabas ng mga
babala ang lokal na gobyerno at maging ang national government, hindi masyadong
naging matagumpay ang mga tao dahil umano sa hindi malinaw na pagpapaliwanag ng
kahulugan ng terminong storm surge. Sa madaling salita, hindi sapat ang komunikasyon;
mahalaga rin na isaalang-alang ang paraan kung paano ipinahahatid ang mensahe. Malaki
rin ang ginampanang tungkulin ng komunikasyon bilang tagapaghasik ng binhi ng
kultura. Bilang halimbawa ng komunikasyon, pinagtibay ng mga komersyal ang pag-iisip
ng mga Pilipino na mas maganda ang maputi kaysa tangkilikin ang pagkakayumanggi. At
dahil na rin sa lumalawig na access ng mga tao sa social media, na mabisang platform ng
komunikasyon, naging mas mabilis nang maipalaganap ang iba’t ibang kultura. Sa
katunayan, maraming kabataang Pilipino ngayon ang nahuhumaling sa KPop at iba pang
aspekto ng kulturang Koreano dahil sa kanilang matinding exposure dito.

Mga Gawain

Gawain 1: (Isahan)Magdaraos ng pagpupulong ang Samahan ng Mag-aaral sa inyong

paaralan sa susunod na buwan. Bilang Pangulo ng samahan sa kolehiyong kinabibilangan
mo, ikaw ang naatasang maghanda ng plano ng mga gawain para sa buong taon. Gamit
ang angkop na pamamaraan, ilahad ang planong implementasyon ng mga gawain
alinsunod sa mga sumusunod na bahagi:
a. Background ng pangangailangang maisagawa ang mga gawain
b. Budgetary requirement
c. Human resource demand
d. Timeframe
 e. Mekanismo ng ebalwasyon ng programa

1. Gawain 2: (Isahan): Bahagi ng iyong adbokasiya ang pangangalaga sa

kalikasan. Bilang isang kabataang nagnanais na mapanatiling ligtas ang
komunidad na iyong kinabibilangan sa di-inaasahang pinsala ng anumang
naturang na kalamidad na mangyayari sa hiharap, ikaw ay naatasang magbahagi
ng iyong kaalaman sa tamang pangangalaga sa kalikasan. Isasagawa mo ito sa
pamamagitan ng isang recorded video. Gumamit lamang ng tamang wika upang
lubos na maunawaan ng mga manonood. Hinihikayat din ang paggamit ng
graphics upang mas makahikayat sa mga manonood at tagapakinig.

Mga Antas ng Komunikasyon

Layunin

1. Magamit ang Filipino sa iba’t-ibang tiyak na sitwasyong pangkomunikasyon sa

lipunang Pilipino
2. Makapagpahayag ng mga makabuluhang kaisipan sa pamamagitan ng tradisyonal at
modernong midyang akma sa kontekstong Pilipino
3. Makagawa ng mga malikhain at mapanghikayat na presentasyon ng impormasyon at
analisis na akma sa iba’ ibang konteksto
4. Mapalalim ang pagpapahalaga sa sariling paraan ng pagpapahayag ng mga Pilipino sa
iba’t ibang antas at pagpapahayag.

Lunsaran
Pag-uusapan ng guro at mag-aaral ang sitwasyon na nakatala sa ibaba.

Pinaunlakan mo ang naunang imbitasyon sa iyo ng isang pangkat ng mga dalubguro sa

Kamaynilaan bilang pangunahing tagapagsalita sa isang pandaigdigang kumperensiya.
Pinaghandaan mo at pinaggugulan ng mahabang oras at panahon upang mapaganda ang
iyong presentasyon subalit may pagkakataong hindi mo mapanghahawakan ang isang
sitwasyon. Nagkaroon ng mataas na pagbaha sa lahat ng posible mong daanan patungo sa
lugar na pagdarausan ng kumperensiya sa eksaktong araw na ikaw ay nakatakdang
magsalita. Ano kaya ang alternatibong paraan na maaari mong imungkahi upang hindi
malagay sa alanganin ang nagbigay sa iyo ng imbitasyon? Ano-ano ang kanilang
kailangang ihanda para maging posible ang iyong alternatibong solusyon? Maaari mo
bang tukuyin ang mga pagkukulang kung mayroon man sa bahagi ng mga nangangasiwa
ng kumperensiya? Talakayin ang iyong opinyon hinggil dito.

Nilalaman

Bukod sa layunin ng komunikasyon, mayroon ding iba’t ibang antas ng

komunikasyon na nagbabago-bago ayon sa kontekstong tagapagdala at tumatanggap ng
mensahe. Naiimpluwensiyahan din ito ng ginagamit na daluyan o channel ng
tagapaghatid ng mensahe, malay man o hindi. Gaya ng kilalang pangungusap na “the
medium is the language” ni Mcluhan (1967), maaaring baguhin - pagbutihin o hulawin -
ng daluyan ang mensaheng nais iparating. Halimbawa, mas sinsero ang paghingi ng
tawad kung ito ay personal na ipararating kaysa ipadadala sa pamamagitan ng text o
email. Mahalagang isa-isahin ang mga uri ng komunikasyon at himayin ang mga
kalakasan at kahinaan nito sa pamamagitan din ng pagbibigay ng mga halimbawa, upang
mapahusay ang pakikipag-ugnay sa kapuwa.

Intrapersonal na Komunikasyon
Bagama’t madalas na bigyang-kahulugan ang komunikasyon bilang pagpapalitan
ng mensahe sa pagitan ng dalawang tao, itinuturing ding halimbawa ng komunikasyon
ang intrapersonal na komunikasyon o pakikipag-ugnayan sa sarili sa pamamagitan ng
replektibong pag-iisip o internal vocalization (Dance & Larson, 1972). Ito’y isang
kognitibong proseso sa loob ng ating sarili - isang diyalogo o kumbersasyon na patuloy
na nagaganap sa ating sarili. Ito ang uri ng komunikasyon na nagaganap sa loob lamang
ng isipan ng isang tao, na nagdidkta ng kaniyang magiging tugon sa mga pangyayari sa
paligid. Pansarili ang ating komunikasyon dahil may mga ideya at
damdamin tayong pinagninilay-nilayan. Isang halimbawa ng
intrapersonal na komunikasyon ay ang pagpapasiya kung anong
reaksyon ang ipakikita ng isang tagapagsalita - maiinis at
mananatiling walang tinag - matapos kuwestiyunin ng mga kalahok
ang kaniyang datos na ipinahayag sa isang plenaryong
pagpupulong. Sa mas personal na antas, ginagamit ginagamit din
ang intrapersonal na komunikasyon upang kumbisihin ang sarili na
mas pagtuunan ng pansin ang mas magagandang pangyayari sa
buhay nang sa gayo’y lalong ganahan na magpatuloy. Mahalagang
matutuhan ang intrapersonal na komunikasyon upang lalong
maging malalim at epektibo ang pakikipag-ugnayan sa kapuwa.

Interpersonal na Komunikasyon
Nagaganap naman ang interpersonal na komunikasyon sa pagitan ng dalawa o
higit pang tao o pangkat. Ginagamit ang ganitong uri ng komunikasyon upang bumuo,
magpanatili, at maging tumapos ng ng ugnayan. Upang
matamo ang mataas na kalidad sa pagtatrabaho at
pagtatagumpay sa operasyon ng isang tanggapan, ang
interpersonal na komunikasyon ay isang
napakahalagang kasangkapan. Madalas makikita ang
ganitong uri ng komunikasyon sa pagitan ng mag-
asawa, dalawang miyembro ng pamilya, magkaibigan,
amo at empleyado, at iba pa. Ilan pa sa mga halimbawa
ang interaksyon sa pagitan ng fitness coach at trainee,
duktot at kaniyang pasyente, at consultant at isang
opisyal ng gobyerno. At dahil ito ang pundasyon sa
matagumpay na miting, paglutas ng suliranin, resolusyon ng mga isyu, paghawak ng mga
tunggalian o di-pagkakaunawaan, interaksyon ng suplayer at kustomer, at ang pang-araw-
araw na ugnayan sa loob ng kumpanya o pangkat, kritikal ang epektibong komunikasyon.
Upang maging lubusang epektibo, nangangailangan din ito ng mataas na antas ng
kakayahan sa pakikinig at conflict management (Jones, 2008).

Pangkatang Komunikasyon
Itinuturing namang pangkatang komunikasyon ang
ugnayan sa pagitan tatlo o mahigit pang tao na
nagkakatipon-tipon sa isang layunin. Maaaring maganap
ang ganitong uri ng komunikasyon sa personal at maging sa
iba pang platform (gaya ng group chat sa social media at
video conferencing) katulad din ng iba pang uri ng
komunikasyon. Madalas na nagaganap ang pangkatang
komunikasyon sa mga mag-aaral bilang bahagi ng pagtupad
sa mga kahingian ng asignatura gaya ng kolaboratibong
pananaliksik na nangangailangan ng pagtalakay at
pagpapasiya. Kabilang din dito ang pagpupulong sa
barangay o sa munisipyo na naglalayong lutasin ang isang
suliranin (gaya ng trapiko), na sinisimulan sa pagbibigay ng
mungkahi at pagtatalaga ng mga taong gaganap sa mga
tiyak na gawain.

Pampublikong Komunikasyon
Pinakakinatatakutang uri naman ang pampublikong komunikasyon. Mas
nakapokus ito sa mensahero o sa tagapagdala ng mensahe kaysa tagatanggap (na malilit
at mahigit sa apat). Ito rin ang pinakamalayunin sa lahat ng.uri ng komunikasyon at
madalas itong pormal. Sapagkat ginagamit ito sa akademiya, sa trabaho, maging sa
sibika, mahirap iwasan ang paraang ito ng
pakikipag-ugnay. Ilan sa mga halimbawa
para sa ganitong uri ng komunikasyon ang
pagbigkas ng talumpati sa harap ng klase
bilang performance task o kaya naman ay sa
isang patimpalak, pangangampanya para sa
isang bagong proyekto sa inyong barangay, at
marami pang iba. Dahil sa bilang ng ng mga
kalahok nito, mainam itong paraan ng
pagpapalaganap ng kaalaman at
impormasyon. Mas marami ang hindi sanay
makipag-ugnayan gamit ang modang ito
sapagkat nangangailangan ng masusing
paghahanda at tiyak na antas ng kahusayan upang magtagumpay at hindi laitin ng mga
tagapakinig.
Pangmadlang Komunikasyon
Tinatawag namang pangmadlang komunikasyon ang paghahatid ng mensahe sa
mas malawak na awdyens sa lalong madaling
pamamaran at gumagamit ng mass media (telebisyon,
radyo, magasin, limbagan, rekording, pelikula,
adbertaysing, public relations, at iba pang
teknolohiya. Dito, ang publiko ay may pagkakataong
maglimi sa mga napakikinggang balita, komentaryo,
pananaw ng nagbabalita o brodkaster. Kinukuro ng
tagapakinig kung may katotohanan ang binanggit o
ibinalita ng tagapagpahayag. Nalalantad at
nabubuksan ang mga bagay na maaaring
makonsumo, mapakinabangan o mabatid ito may ay
sabjek ng batikos, puna, kritisismo ng tagapakinig o
publiko na maaaring tanggapin o hindi ng
tagapakinig.

Layon din ng pangmadlang komunikasyon na

makipag-ugnayan at maghatid ng mensahe sa madla.
Naiiba ito sa pampublikong komunikasyon kung ang
mensahe ay ipinadadala nang palathala sa
pamamagitan ng diyaryo at magasin o sa pamamagitan ng electronic media gaya ng
telebisyon at radyo. Kakaiba rin ito sa paraang mistulang bumubuo ng personal na
koneksiyon ang tagapagdala ng mensahe, bagama’t ang layunin nito ay maipakalat ang
nasabing nilalaman sa mas malaking tagsubaybay. Ilan sa mga halimawa ng
pangmadlang komunikasyon ang pagbabahagi ng rebyu ng isang pelikula o album ng
isang musikero; suri sa isang bagong panukalang batas; at ulat sa kaganapang
pangkalikasan, pampolitika o kultural. Ang kawalan ng agarang mekanismo para sa
tugon o feedback - dahilan kung bakit madaling magpakalat ng mensahe nang walang
oposisyon, ang pangunahing hamon ng ganitong uri ng komunikasyon.

Sa pag-usbong ng social media gaya ng Facebook, Twitter, blogs, at iba pa,

naging bukas sa lahat ang publikong komunikasyon sapagkat binibigyan nito ng
kakayahan at oportunidad ang mga tumatanggap ng mensahe sa pamamagitan ng
pagkokomento, pagre-repost ng isang content na may kasamang komentaryong maaaring
sumasang-ayon o sumasalungat, at direktang pagtugon sa nagbahagi ng mensahe sa
pamamagitan ng paggamit ng @. Kapansin-pansin din na bagama’t mistulang mabisang
pamamaraan ang pangmadlang komunikasyon upang mabilis na maibahagi ang isang
mensahe (halimbawa: pag-oorganisa ng isang malaking rally para kondenahin ang ilegal
na pagpapatalsik sa punong mahistrado), maaari nitong ikompromiso ang kahulugan ng
mensahe. Dahil bagama’t tiyak ang layunin ng tagapagdala, hindi naman tiyak ang
konteksto ng tumatanggap ng mensahe - dahilan upang magkaroon ng pagkakaiba-iba ng
interpretasyon at tugon.
Multikultural na Komunikasyon
Nakasentro ito sa pag-aaral ng dibersidad at kultura na nakaiimpluwensiya sa
komunikasyon gayundin sa mga isyung pangkomunikasyon na may relasyon sa iba’t
ibang kultura, ethnisidad, lahi, kasarian,
relihiyon, edad, socia class, at disabilidad
(kapansanan). May mga kosiderasyong dapat
isaalang-alang sa isang multikultural na
komunikasyon - ang globalisasyon, kultural
na adaptasyon, lokalisasyon, marketing
research (sa bisnes), at iba pang bagay na
kailangang tingnan (gamit ng wika, pagpili at
kahulugan ng salita, mga idyoma, jargon,
balbal na salitang gagamitin, grapiks at icon
na isasama halimbawa, sa komersyal, balita,
propaganda, report/ulat o anumang
komunikasyo. Kapag maingat na nagamit ang komunikasyon sa iba’t ibang kultura, ang
tagumpay ng komunikasyon ay iaasahang mangyayari. Maari nang magkaroon ng gulo
kahit sa pagpili pa lang ng ibibigay na nagalan sa produkto at maaari na ang isang salita
na piniling gamitin ay may iba o masamang kahulugan.

Gawain 1. Sumulat ng isang sanaysay na tumatalakay sa isyu ng kalayaan sa

pamamahayag. Hindi dapat kulangin sa 150 salita ang sanaysay na nagtataglay ng mga
sumusunod na bahagi. Introduksyon, pagtalakay, kongklusyon.

Gawain 2. Gumawa ng talahanayan na may dalawang kolum na nagpapakita ng iba’t

ibang antas ng komunikasyon at mga halimbawa nito.

Mga Tiyak na Halimbawa ng Sitwasyong Pangkomunikasyon

Layunin
1.Makapagbalangkas ng gabay etikal kaugnay ng paggamit ng iba’t ibang porma ng
midya
2. Maisalang alang ang kultura at iba pang aspektong panlipunan sa pakikipagpalitang
ideya.
3. Mapag-ambag sa pagtataguyod ng wikang Filipino bilang daluyan ng makabuluhan at
mataas na antas ng diskurso na akma at nakaugat sa lipunang Pilipino bilang lunsaran sa
mas mabisang pakikipag-ugnayan sa mga mamamayan ng ibang bansa
Lunsaran
Panoorin ang “Why the only future worth building includes everyone” Isang panayam
(lecture) ni Pope Francis sa TED Talk, na tumatalakay sa kahalagahan ng pagkakaisa
upang makamit ang isang makabuluhang kinabukasan. Suriin at pagnilayan ang
ginampanang tungkulin ng komunikasyon may pokus sap ag unawa, sa pagtugon sa
pangangailangan ng kapuwa at pagpapaunlad ng ugnayan ng mga tao komunidad at
bansa.
Nilalaman
Mainam ngayong talakayin ang mga tiyak na halimbawa ng sitwasyong
pangkomunikasyon upang lalong mabigyang-linaw ang kalikasan ng bawat antas ng
komunikasyon.

Pangkatang Komunikasyon

Roundtable at Small Group Discussion

Ang talakayang roundtable ay maliit na grupo, madalas na sarado, mga
pamamaraang sinadya kung saan ang mga kalahok ay may pantay na pagpapalitan ng
mga ideya tungkol sa isang ibinigay na paksa. Ang mga talakayang roundtable ay mga
maliit na talakayan ng grupo kung saan ang lahat ay may pantay na karapatang lumahok.
Ang pamamaraang ito ay maaaring sa katotohanan ay sumasaklaw sa dami ng iba't ibang
mga pormat; isa itong porma ng talakayang pang-akademiko, na ginagamit bilang isang
pamamaraan para sa pakikipag-ugnayan sa pamayanan at pampubliko at maging sa mga
organisasyon at negosyo. Ang mga roundtable ay karaniwang hindi bukas sa mas
malawak na publiko, ngunit nagsasangkot ng medyo maliit na bilang ng mga kalahok na
tumatalakay sa isang paksa na karaniwang kinilala nang una. Ang pangunahing prinsipyo
na sumasailalim sa isang roundtable ay ang lahat ng mga kalahok ay nasa pantay na
kalagayan.

Ang mga talakayan ng roundtableay naiiba mula sa Magic Roundtable, na isang

tiyak na pamamaraan ng sinasadya. Ang entry na ito ay tumutukoy sa mga roundtable sa
isang pangkalahatang kahulugan, ang pagpapatupad na kung saan ay magkakaiba sa
kasanayan. Ang pangkalahatang layunin ng isang roundtable ay upang magsagawa ng
isang malapitang talakayan at paggalugad sa isang tukoy na paksa. Ang isang roundtable,
na humahawak sa lahat ng mga kalahok sa pantay na kalagayan, ay naglalayong harapin
ang mga isyu sa halip na ang mga tao. Ang indibidwal na layunin ng isang talakayang
bilog ay magkakaiba sa kasanayan. Ang mga roundtable ay ginagamit bilang isang off-
event, bilang serye, bilang isang kagamitan sa loob ng mas malawak na mga proseso ng
pakikiisa, at bilang itinatag na tuloy-tuloy na mga pagpupulong.
 Habang ang termino ay pinahusay mula sa maalamat na mesa ni Round Arthur
kung saan nagtipon ang mga kabalyero, ang roundtable bilang isang pakikipag-ugnay ay
medyo kamakailan lamang, na nagmula noong 1980 at lumitaw "sa isang
pangangailangan para sa pagbuo ng kasunduan upang makilala ang mga problema at
maghanap ng mga solusyon sa relasyon sa pagitan ng pormal na gumagawa ng desisyon
(tulad ng mga pamahalaan at hudikatura) at iba pang mga sektor ng lipunan (tulad ng
mga pangkat sa kapaligiran, grupo ng komunidad at iba pang mga grupo ng interes)."
Gayunpaman, ang mga maalamat na pinagmulan ng roundtable ay may kaugnayan pa rin,
dahil ang bilog na hugis ng mesa ay nangangahulugang walang sinuman ang nakatataas,
at ang lahat ay nakaupo nang may pantay na katayuan.

Karaniwan ang bilang ng mga kalahok sa isang roundtable ay medyo maliit - 10-
12 mga tao lamang. Gayunpaman, ang mas malaking na bilang ay mapamamahalaan
kung ang mga kalahok ay nahahati sa mas maliliit na grupo, tulad ng nakikita sa Halton
Citizens' Reference Panel na nagsasangkot ng mahigit sa 50 mga miyembro ng publiko,
nahati sa mga grupo ng pito o walo.

Ang mga kalahok na demograpiko ay magkakaiba ayon sa layunin at

pangangailangan ng pag-aayos. Ang mga roundtable ay madalas na nagsasangkot ng mga
stakeholder at mga stakeholder ng organisasyon na inanyayahan ng tagapag-ayos. Hindi
sila karaniwang bukas sa publiko (bilang mga tagamasid), bagaman ang mga miyembro
ng publiko ay maaaring makilahok. Ang mga kalahok ay karaniwang iniimbitahan ng
tagapag-ayos ng ilang linggong mas maaga kaysa sa kaganapan nito. Bigay na ang
saklaw ng mga konteksto kung saan ginagamit ang mga roundtable, maaaring isama ng
mga kalahok ang stakeholder o mga organisasyon ng komunidad, mga negosyante,
empleyado at employer, propesyonal na asosasyon at iba pa. Sa ilang mga kaso, ang mga
kalahok ay maaaring ma-recruit sa pamamagitan ng pagsulong at adbertaysing ng
kaganapan. Mas malamang dapat na ang mga target na kalahok ay mga miyembro ng
publiko, o para sa isang talakayang akademiko.

Ang isang paksa para sa isang roundtable ay karaniwang natutukoy nang maaga.
Ang pagpili ng paksa at saklaw ay maaaring nakalilito kaya dapat itong matukoy nang
malinaw, subalit pahintulutan ang pagkakataon para sa bukas at likas na talakayan - kung
hindi man ang pag-uusap ay maaaring matuyo sa panahon ng talakayan. Iminumungkahi
ng ilang mga alituntunin ang maagang pagbuo ng isang agenda, ang paghahati ng paksa
sa mas maliit na mga lugar para sa isang mas istrukturadong talakayan, o nakatuon sa
mga tiyak na layunin tulad ng sa San Francisco Urban-Rural Roundtable.

Sa pangkalahatan, mangangailangan ng isang facilitator o tagapangulo ang

roundtables para sa talakayan, ngunit ang taong ito ay hindi dapat mamuno o magdirekta
sa talakayan. Ang tungkulin ng tagapangasiwa ay subukan at tiyakin na ang bawat isa ay
kasama nang pantay sa talakayan at panatilihin ang pag-uusap sa talakayan, sa
pamamagitan ng pagpapaaalala sa pangkat ng oras o sa malumanay na patnubayan ang
pag-uusap kung lumalayo na ito nang malayo sa tamang landas. Muli, ito ay depende sa
saklaw at layunin ng bawat roundtable.

Ang oras na inilaan para sa isang roundtable na talakayan ay maaari ding

makaapekto kung paano eksaktong umikot ang talakayan. Dahil sa isang limitadong oras,
ang mga kalahok ay maaaring pumili upang magtrabaho patungo sa isang tiyak na
layunin o kinalabasan, o gumugol ng talakayan sa mas malawakang pagmuni-muni nang
walang umpisa upang makamit ang isang tiyak na awtput. Gayunpaman, depende rin ito
sa saklaw ng paksa at layunin ng mga nag-aayos. Mahalaga isinasaisip ng tagapagturo
ang oras upang maiwasan ang pagkabigo ng mga kalahok kung maikli lamang ang
talakayan - lalo na kung ito ay isang pulong na one-off.

Ang roundtable na talakayan ay isang mahusay na paraan upang mapagsama ang

mga tao sa network, makipagtulungan, at lumikha ng mga makabuluhang koneksyon sa
pagitan ng mga propesyonal. Ngunit ang pag-host ng isang kaganapang roundtable ay
maaaring parang isang napakalaking gawain. Bilang tagaplano ng kaganapan, dapat
mong tiyaking ang iyong mga dadalo ay may mga kapaki-pakinabang na pakikipag-
uusapt. Ang pag-alam kung paano mapadali ang isang roundtable na talakayan ay susi sa
paglikha ng isang nakaaaliw at matagumpay na sesyon.

Upang maging maayos ang pangangasiwa ng nasabing gawain, iminumungkahi

ang mga sumusunod na mga padron: (1) paglalahad ng layunin ng talakayan; (2)
pagpapakilala ng mga kalahok (pangalan at organisasyon); (3) pagtalakay sa paksa; (4)
pagbibigay ng opinyon, puna, at mungkahi ng mga kalahok; (5) paglalagom ng mga
napag-usapan at napagkasunduan; at (6) pagtukoy ng mga susunod na hakbang.

Dapat ding gabayan ng paggalang at respeto sa ideya ng mga kasama ang

pagsasagawa ng ganitong mga uri ng pagpupulong, upang maging mas epektibo ang
pagdaos nito. Mahalagang maunawaan na sa gawaing ito, pantay-pantay ang
pagpapahalaga sa input ng mga kalahok.

Upang mapanindigan ang mga napag-usapan ng grupo, mahalagang magtakda rin

ng isang tagadokumento na magtatala ng lahat ng napagkasunduan. Maaaring sundin ang
pormat sa ibaba para sa pagsulat ng dokumentasyon o katitikan ng pagpupulong: (1)
paksa ng pagpupulong; (2) oras at lugar kung saan ginanap ang pagpupulong; (3) mga
kalahok; (4) mga mungkahi at komento ng mga kalahok; (5) mga napagkasunduan; at (6)
mga susunod na hakbang ng grupo.
 Maaari ding gamiting istratehiya sa pagdaos ng roundtable at small group
discussion ang brainstorming. Nilalayon ng istratehiyang ito na mangalap ng iba’t ibang
tugon at mungkahi sa mga kalahok, na malimit ay may iba’t ibang perspektibo hinggil sa
paksang pinag-uusapan. Epektibong istratehiya rin ang pagpaskil ng mga katanungan na
isa-isang sasagutin ng mga kalahok, gaya ng ginagawa sa isang Focus Group Discussion
(FGD).

Sa isang probe, ang Six Thinking Hats ni De Bono (1985), ang maliit na
pagpupulong na naglalayong magbigay ng solusyon ay maaaring gamitin. Ang
istratehiyang ito ay nagtatakda ng tiyak na tungkulin sa mga kabahagi ng gawain depende
sa smbrerong kanilang isinusuot upang mas maging maayos ang talakayan. Ang bawat
sombrero ay tumutukoy sa tungkulin ng may suot: puti ang nagbabahagi ng mga
impormasyon (facts) tungkol sa paksang tinatalakay; dilaw angnakapokus sa positibong
epekto ng mungkahi; itim ang nakapokus sa pagpapalutang ng mga panganib na dulot ng
mungkahi; pula ang nagpapahiwatig ng pakiramdam, bagama’t walang lohikal na
paliwanag tungkol sa mungkahi; berde ang nakapokus sa pagbibigay ng alternatibo at
bagong ideya; at asul ang tagapagdaloy ng pagpupulong. Mainam itong istratehiya upang
maging mas targeted ang mga tugon na nais makalap mula sa mga kalahok.

Pampublikong Komunikasyon
Lektyur at Seminar
Ang lektyur at seminar ay dalawa sa pinakagamit na termino ng mga tagapag-
ayos ng pagsasanay. Nakatuon ang mga ito sa maliliit na pagtitipon ng mga kalahok,
kadalasang 20 hanggang 70, na naglalayong masinsinang matutuhan ang isang tiyak na
paksa. Malimit itong inoorganisa upang pagtibayin ang propesyonalismo ng mga
nakikibahagi, at nagtatagal mula isang buong maghapon hanggang pitong araw, depende
sa layunin ng pagsasanay. Ang mga pagsasanay sa makabagong pamamaraan ng
pagtuturo sa silid-aralan, mga mandatory seminars sa mga bagong luklok na opisyal ng
barangay, pagsasanay sa mga bagong pamamaraan ng birth control na isinasagawa sa
mga barangay, at iba pa, ay ilan sa mga halimbawa ng lektyur at seminar.

Ang lektyur at seminar ay mabibisang platform para ipakilala ang mga bagong
kaalaman, paraan upang i-update ang dati nang nalalaman ng mga prospektibong
kalahok. Iminumungkahi na magkaroon ng pagtataya sa pagtatapos ng gawain upang
matiyak kung natamo ang layunin ng lektyur at seminar. Hindi naman iminumungkahi
ang balangkas na ito kung may inaasahang bagong output mula sa mga dadalo.

Sa aklat ni Maranan (2018) magkahiwalay na tinalakay ang lektyur at seminar.

Ayon sa aklat, ang lektyur ay oral na presentasyon ng mga impormasyon o karunungan
na kailangan ng tao para sa isang partikular na paksa o asignatura. Kasama rito ang
pagbabahagi ng mga kritikal na impormasyon, kasaysayan, mga teorya, at iba pa.
Naniniwala si Bligh (1972) na ang lektyur ay isang paraan ng pagtalakay na ginagawa sa
pamamagitan ng walang tigil na pagsasalita ng dalubguro. Higit naman naging detalyado
ang depinisyong ibinigay nina Percival at Ellington (1988) sa pagsasabing isa itong
pamamaraan ng pagtuturo (didactic instructional method) na kinasasangkutan ng linyar
na komunikasyon mula sa aktibong tagapagsalita tungo sa mga pasibong tagatanggap ng
impormasyon.

Wala pang nahahanap na alternatibong pamamaraan sa metodong lektyur sa mga

kolehiyo, pamantasan o unibersidad bagama’t marami ang pumupuna sa pamamaraang
ito ng pagtuturo dahil isa lamang ang daluyan nito (one-way) bilang proseso ng
komunikasyon na kung saan ang pagkatuto ay matatamo sa isang pasibong pamamaraan.
Tumataliwas sa aktibong pamamaraan (active learning) ang paggamit ng lektyur.
Ang konsepto ng lektyur ay hindi dapat ikahon sa apat na sulok lamang ng silid-
aralan. Maaari din itong gamitin sa mga kumperensiya, sermon, at iba pa. May mga
adbentahe ang pagsasagawa ng lektyur: (1) madaling pagkakalantad sa mga bagong
kagamitan; (2) mataas na antas ng kontrol ng dalubguro sa klase; (3) kahali-halinang
pormat na tugma upang pangasiwaan ang isang napakalaking pangkat ng mga
tagapakinig o manunuod. Ngunit maaari din namang magdulot ng hindi magandang
bentahe katulad ng: (1) paglalagay nito sa mga mag-aaral sa sitwasyon na pasibo ang
pamamaraan ng kanilang magiging partisipasyon sa proseso ng komunikasyon; (2) isa
lamang ang daluyan ng komunikasyon; at (3) ang pagtalakay ay nakasalalay sa kasanayan
o kahusayan ng tagapanayam sa kaniyang isasagawang pagtalakay.

Sa pagbuo ng lektyur, mahalagang isaalang-alang ang layunin, nilalaman at

istruktura, at mahahalagang kakanyahan ng isasagawang panayam. Ang pagkakaroon ng
layunin sa bagay na nais isagawa ang siyang nagbibigay ng maayos na direksyon sa
landas na tatahakin ng isasagawang lektyur. Kung walang layunin, asahang wala ring
tiyak na awput o magandang resulta ang isasagawang lektyur. Asahan ding hindi
makukuha ng mga kalahok ang mahahalagang bagay na kailangan nilang malaman, hindi
mapupukaw ang interes ng mga mag-aaral sa paksa ng mga pagtalakay, walang malalim
na pag-unawa at pagtingin sa mga usapin na kailangan sanang matutunan ng mga
kalahok.

Katulad din ng layunin, mahalaga ring isaalang-alang ang nilalaman at istruktura

sa pagbuo ng isang lektyur. Binibigyan nito ng katiyakan na ang isang lektyur ay
maglalaman lamang ng mahahalagang kaalamang dapat matutunan ng mga kalahok sa
loob ng limitadong oras ng pagtalakay. Madalas, sa pagnanais ng isang lektyurer na
talakayin ang lahat ng nais niyang ibigay sa mga kalahok ay sumasabog ito at nawawala
sa pokus, dahilan kung bakit nauubos ang oras na hindi naman natatalakay ang higit na
mahalagang nilalaman ng kaniyang lektyur. Ang pagbibigay naman ng istruktura, sa
kabilang dako, ay makatutulong nang malaki sa tamang pagsasagawa o implementasyon
ng plano sa isasagawang pagtalakay. Ang istruktura ng pagtalakay na nagbibigay ng
baryasyon sa implementasyon ng panayam ay makatutulong upang mapanatili ang
atensyon ng mga kalahok sa gawaing ito. Kailangang maglaan ng oras para sa
partisipasyon ng mga kasali sa lektyur upang masiguro ang mataas na bahagdan ng
pakikinig para sa pag-unawa ng mga kalahok.

Ang bawat lektyur ay dapat magkaroon ng kakanyahang makatutulong sa

kakintalan para sa mga kalahok. Mahalagang pagtuunan ng pansin ng lektyurer ang
panimula at ang wakas na bahagi ng kaniyang lektyur. Ang panimula ang magtatalaga ng
mood na maaaring madala hanggang sa pinaadulong bahagi ng lektyur. Simulan ang
lektyur sa pamamagitan ng pagtalakay na may mataas na enerhiya. Sa bahaging ito
maipaaalala sa mga kalahok ang layunin, nilalaman, at istruktura ng isasagawang lektyur.
Ang paggamit ng angkop na biswal na pantulong ay mahalaga rin upang magkaroon ng
kalinawan ang isasagawang pagtalakay na mahalaga para sa maayos na komprehensyon o
pag-unawa ng mga kalahok sa lektyur. Siguraduhing maayos ang biswal na pantulong. Sa
puntong ito, malinaw, simple, at nababasa ng mga kalahok kahit na sila ang nasa
pinakamalayong puwesto sa isinasagawang lektyur. Isaalang-alang na ang biswal na
pantulong tulad ng powerpoint presentation ay mga biswal na pantulong lamang at hindi
nangangailangang magtaglay ng lahat ng impormasyong bibigkasin din naman ng
magsasagawa ng lektyur. Mahalagang matutunan ng nagsasagawa ng lektyur na
makapagbalik-tanaw sa mga unang pagtalakay upang makasigurado na higit na
maunawaan ng kaniyang mga kalahok ang isasagawang pagtalakay. Bagama’t ang
lektyur ay may kakanyahan na ang mga kalahok ay ginagawang pasibo o tagapakinig
lamang, marami ang mga pag-aaral na makapagpapatunay na maaari namang gawing
aktibo ang mga kalahok sa ganitong uri ng talakay. Sinasabi pa nga na higit na
makasisisgurado sa pagkatuto kung ang mga kalahok ay aktibo kumpara sa kung ang mga
ito ay pasibo. Kailangan ding ang magsasagawa ng lektyur ay magkaroon ng inobasyon
para sa aktibong partisipasyon ng kaniyang mga kalahok. Maaari siyang gumamit ng
alinman subalit hindi limitado sa video clips, powerpoint presentation, pakukuwento,
paggamit ng sipi, at pagbibigay ng katanungan.

Upang maging epektibo ang lektyur dapat magkaroon ng kahandaan, ng pokus, ng

pakikilahok ng mga tagapanood o tagapakinig, at makakuha ng komento o feedback.

Isa sa mga dapat isaalang-alang sa paggawa ng lektyur ay ang pagkakaroon ng

layunin ng isasagawang pagtalakay. Bahagi ito na siyang magbibigay ng direksyon sa
gawain at magdidikta sa mga bagay na dapat matutunan ng mga kalahok sa lektyur at
kung bakit ito dapat matutunan. Ang magsagawa ng lektyur ay nangangailangan ng
pagbuo ng balangkas at mga biswal na pantulong na may pagsasaalang-alang sa interes
ng mga inaasahang tagapakinig o tagapanood upang makuha ang kanilang atensyon sa
isasagawang lektyur. Kung sakali mang ang magsasagawa ng lektyur ay madalas kabahan
sa tuwing humaharap sa maraming tao, makatutulong ang ibayong paghahanda upang
mapaglabana ang kaba o takot. Maaaring isulat ang inyong panimula at magsasanay dito
bago ang itinakdang araw ng lektyur.

Makatutulong din ang pagkakaroon ng pokus upang maayos na maisakatuparan

ang gagawing lektyur. Mapagtatagumpayan ang layuning ito kung magbibigay ng lima o
mababa pang puntos ng pagtalakay sa lektyur; magsasagawa ng masining na biswal na
gabay at mga halimbawa upang bigyan ng diin ang mga puntos na tinatalakay;
mamamahagi ng balangkas sa mga mag-aaral o kalahok sa lektyur na makatutulong sa
makabuluhang pagtalakay; at magbibigay-diin sa layunin at mahahalagang puntos sa
panimula ng pagtalakay at maging sa pagbubuod nito.

Ang pagpapahalaga sa mga tagapakinig, manunuod, at sa lahat ng kalahok upang

maging makabuluhan ang anumang gagawing pagtalakay ay tungkuling isagawa ng
lektyurer. Hindi mapagtatagumpayan ang tungkuling ito kung karamihan sa mga kalahok
ay uuwing hindi nakuntento sa lektyur. Upang mapagtagumpayan ito, dapat kilalanin
kung sino ang mga kalahok upang maiangkop ang kahandaan ng lektyurer sa interes ng
mga kalahok; maaaring lagyan ng drama ang pagtalakay katulad ng paggamit ng sipi,
biswal, anekdota, at iba pang mga materyal na may kaugnayan sa paksa; maaari ding
gumamit ng iba’t ibang istratehiya upang mapukaw ang atensyon ng bawat kalahok sa
pakikiisa sa lektyur katulad ng paggamit ng multimedia, pakikipagbalitaktakan, maliit na
pagpapangkat, at marami pang iba; iugnay rin ang pagtalakay sa mga bagay na
makatotohanan para sa mga kalahok batay sa kani-kanilang mga karanasan; at gawing
aktibong kalahok ang mga kalahok sa pamamagitan ng manaka-nakang pagtawag sa
kanilang atensyon o kaya ay pagtatanong.

Ang pagkuha naman ng komento o tugon buhat sa mga naging kalahok ay

napakahalagang bahagi ng isang lektyur sapagkat maaari itong maging sanligan ng
lektyurer sa implementasyon ng kaniyang mga isasagawang lektyur sa mga darating na
panahon. Kung positibo ang pagtugon, nangangahulugang naging matagumpay sa
kaniyang tungkulin ang lektyurer. Kung kabaligtaran ang resulta, nararapat lamang na
tingnan ang aspektong ito bilang hamon upang higit pang mapaunlad ang kaniyang
tungkulin na magsagawa ng lektyur.

Isang pormal na akademikong instruksyon naman ang seminar na maaaring ibigay

ng unibersidad o pamantasan, mga komersyal o propesyonal na organisasyon. Tungkulin
nitong lipunin ang isang maliit na pangkat para sa mahalagang pag-uusap sa isang paksa
na kung saan ang bawat kalahok ay inaasahang makilahok sa anumang paraan. Ang
magsasagawa ng pagtalakay ay karaniwang naghahanda upang epektibong talakayin ang
pakas na iniatas o ibinigay sa kaniya.
 Ang seminar na marahil ang pinakakaraniwang gawaing inoorganisa ng isang
indibidwal na maaaring isakatuparan sa loob ng isa o kahit na kalahating araw lamang.
Upang matagumpay na maisakatuparan ang gawaing ito, mahalagang maging pamilyar sa
mga sangkap nito na kinabibilangan ng layunin, ang lugar na pagdarausan, paksa,
tagapagsalita, at ang mga manonood o dadalo.
Worksyap
Ang worksyap ay kinabibilangan ng mga elementong taglay ng isang pantas-aral
o seminar, bagama’t ang malaking bahagi nito ay nakapokus sa “hand-on-practice.”
Idinisenyo ito upang aktwal na magabayan ng mga tagapagsalita o tagapangasiwa ang
mga kalahok sa pagbuo ng inaasahang awput na bahagi ng pagtalakay. Isa itong uri ng
interaktibong pagsasanay na kung saan ang mga kalahok ay sumasailalim sa mga
gawaing huhubog sa kanilang kasanayan sa halip na ang maging pasibong tagapakinig
lamang. Ayon kay Jolles (2005) ang training workshop ay may dalawang anyo: (1)
general workshop na kung saan ang gawain ay ibinibigay sa magkaibang kalahok; at ang
(2) closed workshop na kung saan ang training ay inihanda batay sa pangangailangan ng
ispesipikong pangkat ng tao.

Kadalasang nagtatagal ng anim hanggang walong oras sa maghapon o hanggang

pitong araw, inoorganisa ang worksyap o palihan nang may tiyak na produkto o awtput
na inaasahan mula sa mga kalahok. Iminumungkahi na upang maging produktibo ang
worksyap, kailangang limitahan ang dami ng mga kalahok upang humukin ang
kolaboratibong paggawa, ngunit kung malaki ang bilang, maaari din namang magkaroon
ng mga concurrent break-out sessions upang mas mapadali ang pamamahala sa mga
kalahok. Ang pagtuturo ng paggawa ng handicrafts sa isang komunidad upang pasiglahin
ang turismo, pagsulat ng ortograpiya ng isang wikang rehiyonal, pagbuo ng manwal sa
pagtugon sa mga suliraning kaugnay ng Gender and Development, o maging ng Disater
Risk Reduction and Management, at iba pa ay ilan sa mga halimbawa nito.

Ang worksyap ay isang maikling programang pang-akademik na idinisenyo

upang turuan ang mga kalahok ng praktikal na kasanayan, pamamaraan, o ideya na
maaari nilang gamitin sa kanilang trabaho o pang-araw-araw na pamumuhay. Binubuo ito
ng maliit na bilang ng mga kalahok (karaniwan ay nasa 6 hanggang 15) upang mabigyan
ng personal na atensyon at pagkakataon na sila ay mapakinggan ng tagapamanhala o
tagapagsalita. Nakadisenyo ito para sa mga taong pare-pareho ang interes o kaya ay nasa
parehong sangay ng pag-aaral. Inihanda ito para sa mga kalahok na may aktwal na
karanasan sa paksa ng talakayan. Hindi limitado sa iisang tao ang pangangasiwa nito.
Maaaring magsama siya ng katulong na tagapangasiwa na makapagbibigay ng malaking
suporta sa kaniya para sa ikapagtatagumpay ng worksyap. Ang pagkakaroon ng katulong
na tagapangasiwa ay nakabatay sa disenyo ng worksyap batay sa paghahanda na
isinagawa para dito. Kinasasangkutan ito ng mga aktibong kalahok na maaaring
makaimpluwensiya sa direksyon ng worksyap. Impormal ang pagtalakay sa worksyap na
kinasasangkutan ng malayang pagpapalitan ng impormasyon ng mga kalahok sa halip na
dominasyon ng ideya ng tagapahsalita o tagapangasiwa. Limitado sa ilang sesyon ang
worksyap bagama’t may ilang nagpapasyang isagawa ito sa maraming sesyon.
Karaniwan itong nagtatapos sa presentasyon ng awput na nabuo sa loob ng sesyon ng
worksyap. Makatutulong din ang worksyap nang malaki sa mga kalahok sa pamamagitan
ng pagbibigay ng intensibong karanasan sa edukasyong larangan sa loob ng maikling
panahon na hindi kayang ibigay kung walang sapat na oras para sa talakayan. Ang
worksyap ay magandang pagkakataon na masubuka ng kalahok na aktwal na gamitin ang
natutunang teorya nang waang dapat ipangamba para sa pagkakamali. Ang aktwal na
presensya ng tagapangasiwa o tagapagsalita at iba pang kalahok sa worksyap ay malaking
salik upang mawala ang pangamba na magkamali sa ginagawang awput sapagkat batid
niya na may taong gagabay sa kaniya sa buong proseso ng pagbuo ng awtput. Ang
pagbibigay ng feedback o mungkahi buhat sa mga tagapangasiwa o tagapagsalita ay
makatutulong nang malaki sa mga kalahok upang maunawaan ang buong proseso ng
kaniyang ginagawa at nang sa ganoon ay maiwasan ang pagkakamali sa aktwal na buhay.
Pagkakataon din ng kalahok na ibahagi sa ibang kalahok ang kainyang mga ideya at
metodo na sa kaniyang palagay ay napakahalaga. Ang worksyap ay isa ring paraan upang
makabuo ng isang awtput.

Ang worksyap ay mainam gamitin subalit hindi limitado sa: (1) pagsisimula ng
isang bagay. Ang worksyap ay mainam gamitin bilang paraan ng pagtuturo sa isang
metodo o pamamaraan na bago pa lamang para sa nakararami. Nang ipakilala ang
sistemang K to 12 sa larangan ng edukasyon sa Pilipinas kasabay ding umusbong ang
mga bagong asignaturang mainam ituro ng eksperto sa larangan. Bilang paghahanda, ang
mga dalubguro na magtuturo ng mga bagong asignatura ay sumailalim muna sa
pagsasanay at worksyap bago kinaharap ang aktwal na pagtuturo; (2) inisyal na
pagsasanay para sa mga staff o volunteer. Ang pamamaraan ito ay maganda upang
maipakilala sa epektibong pamamaraan ang mga pilosopiya, metodo, at tungkulin ng
iyong organisasyon bago sila pormal na makapasok sa nasabing organisasyon. Ang
pagbibigay ng worksyap sa bahaging ito ay pagbibigay din ng pagkakataon sa staff o
volunterer na pag-isipang mabuti kung handa ba siyang maging bahagi ng pinag-
uusapang organisasyon o samahan; (3) in-service. Sa pamamagitan ng worksyap ay
nababalika ng mga kalahok ang mga kasanayang kailangan pa ng ibayong rebyu at
pagsasanay; at (4) demonstrasyon o pakitang-turo ng bagong konsepto.

Mayroong tatlong hakbang sa pagbuo ng worksyap at ito ay kinabibilangan ng

pagpaplano, paghahanda, at pagpapatupad. Inilalarawan sa bahagi ng pagpaplano ang
layuning nais mapagtagumpayan ng magsasagawa ng worksyap katulad ng pagtukoy sa
mga dapat na gawin upang magabayan ang mga kalahok sa gawain at ano-ano ang mga
inaasahang matutunan nila buhat dito. Maaring isaalang-alang sa pagbuo ng plano ang
paksa ng pagtalakay; kalahok; bilang ng kalahok para sa worksyap; oras na laan; mga
gawaing nakahanda; mga kagamitan; at presentasyon.
 Pagtukoy sa paksa ang unang dapat isaalang-alang sapagkat ito ang magiging
daloy ng talakayan. Tungkulin ng tagapagsalita na pag-aralang mabuti ang paksa at
siguraduhing alam niya kung ano-ano ang kaniyang tatalakayin. Higit na magiging
mataas ang antas nga pakikilahok sa talakayang bahagi ng worksyap kung matutugunan
nang mabuti ng tagapangasiwa o tagapagsalita ang lahat ng katanungan na ipupukol sa
kaniya na may kaugnayan sa paksa ng pagtalakay. Ang karunungan sa paksa ng
pagtalakay ay makatutulong nang malaki para sa kumpiyansa ng tagapagsalita sa lahat ng
kaniyang sasabihin sa ituturo sa pangkat.

Mahalagang tingnan ng tagapagsalita o tagapangasiwa sa kaniyang paghahanda

ang propayl ng mga kalahok upang kaniyang maiakma ang detalye ng pagtalakay sa
pangangailangan ng mga nasabing kalahok. Maaaring isaalang-alang ang kasarian, edad,
relihiyon, propesyon, kapasidad na umunawa, karanasan, at kasanayan.

Ang pagtukoy naman sa aktwal na bilang ng kalahok ay salik na mahalaga sa

pagpapasyang kahandaan ng tagapagsalita. Maaari itong maging pamatayan sa tamang
pagpupuwesto o pagpapangkat sa kanila sa loob ng silid na pagdarausan ng worksyap.
Ang tanggap na bilang ng kalahok sa isang worksyap ay walo hanggang labindalawa.
Maaari itong hatiin sa maliit pang pangkat para sa higit na sistematikong pasilitasyon ng
worksyap.

Mahalaga rin na matukoy ng tagapagsalita o tagapangasiwa sa bahaging

pagpaplano ang oras na inilalaan para sa kaniyang worksyap nang sa gayon ay
magkaroon siya ng tamang pagpapasya kung paano hahatiin ang oras na ito para nmga
gawain na kabilang sa kaniyang layunin para sa worksyap. Ang maikling worksyap ay
karaniwang nagtatagal ng apatnapu’t lima (45) hanggang siyamnapung (90) minuto,
samantalang ang kainaman o medium length ay karaniwang nagtatagal ng siyamnapung
minuto hanggang tatlong oras.

Mainam na sangkap ng epektibong wotksyap ang baryasyon ng mga gawain na

inihanda para sa mga kalahok. Ang monopolya sa pagtalakay sa loob ng napakahabang
oras ay maaaring magdulot ng pagkabagot sa mga kalahok kaya nararapat lamang na
bumuo ng angkop na gawain ang tagapangasiwa o tagapagsalita para sa higit na aktibong
partisipasyon sa worksyap. Nararapat na isaalang-alang sa pagbuo ng gawain ang interes
ng kalahok at oras na laan para sa kaniyang buong pagtalakay.

Ang biswal na pantulong at iba pang mga kagamitan sa pagtalakay ay nararapat

ding isama sa paghahanda ng worksyap. Maaaring makapukaw ng higit na interes sa mga
kalahok kung kanilang makikita na ang tagapangasiwa o tagapagsalita ay labis na
pinaghandaan ang mahalagang aspektong ito ng kaniyang pagtalakay.

Kasama rin sa proseso ng pagbuo ng worksayap ang plano kung paano ang
implementasyon ng buong paghahanda. May mga pagkakataong naiiba ang aktwal na
implementasyon ng plano kung ihahambing sa orihinal na plano dahil sa mga
pangyayaring hindi inaasahan. Ang personalidad at karanasan ng tagapagsalita ay mga
salik na mahalaga upang solusyunan ang isyu na maaaring lumabas o lumutang sa
partikular na sitwasyon. May ilang gabay na maaaring makatulong sa implementasyon ng
plano katulad ng maayos na pangangasiwa o facilitation ng worksyap. Ang
pangangasiwa ay higit na makabubuting gamitin sa worksyap sa halip na magturo.
Tinatawag na worksyap ang worksyap sapagkat ang bawat kalahok ay bibigyan ng
pagkakataong gumawa ng awtput sa ilalim ng pangangasiwa ng tagapagsalita.
Pagkakaroon ng konsistensi ng presentasyon at paksa ng worksyap. Hindi dapat lumayo
ang dalawang mahahalagang salik na ito sa isa’t isa. Direktang pagsangkot sa mga
kalahok. Tungkulin ng tagapangasiwa na gawing aktibo ang mga kalahok sa gawaing ito
sa pamamagitan ng maayos na disenyo ng worksyap at implementasyon nito. Ang huli ay
ang paglalagay ng baryasyon sa mga nakahanay na gawain para sa worksyap.

Tinutukoy ng buong proseso ng pagpaplano kung paano isasagawa ang worksyap

samantalang ang paghahanda naman ay tumutukoy sa logistics o pagsisiguro na ang lahat
ng kailangan at koordinasyon ng isasagawang worksyap ay nasa ayos at
mapagtatagumpayan. Kasama sa paghahanda ang lugar na pagdarausan ng worksyap
(upuan, mesa, suplay ng kuryente, multimedia); kagamitang kailangan sa aktwal na
worksyap (papel, panulat, kopya ng handouts); pagkain para sa mga kalahok at
inanyayahang tagapagsalita o tagapangasiwa; dokumentasyon; at ebalwasyon.

Matapos ang isinagawang pagpaplano at paghahanda, kailangan namang harapin

ang aktwal na implementasyon ng worksyap. Maisasagawa ito sa pamamagitan ng
pagsasaalang-alang sa panimula, nilalaman, at wakas. Kasama sa panimula ang oras kung
saan ang mga kalahok ay unang humakbang sa bulwagang pagdarausan ng worksyap
hanggang sa pagtalakay sa unang paksa. Mahalaga ang bahaging ito sapagkat nagbibigay
ng tono sa maaaring maganap sa kabuuan ng worksyap. Upang matamo ang isang
magandang panimula, kinakailangang tama ang espasyo para sa worksyap, mainam na
maglagay ng musika sa mga panahong hindi pa nabubuo ang bilang ng mga kalahok na
inaasahang dumalo sa worksyap, batiin ang mga panauhin, personal na introduksyon,
pagbibigay ng agenda at plano para sa worksyap.

Ang eksekyusyon ng nilalaman ng worksyap ay nakabatay sa paraan ng

paghahanda na ginawa para dito. May ilang mungkahu upang mapagtagumpayan ng
tagapangasiwa o tagapagsalita ang kaniyang nais na pamamaraan upang maging maayos
ang eksekyusyon ng kaniyang worksyap katulad subalit hindi limitado sa: (1) Panatilihin
ang pagsubaybay sa oras upang makaagapay sa mahahalagang pagtalakay na kailangan sa
kabuuan ng worksyap. Tandaang may nakalaang oras para sa worksyap kaya mahalaga
na nasusubaybayan kung naisasagawa ang bawat detalye ng gawain alinsunod sa oras na
itinakda para dito. Sa ganitong paraan, mabibigyang-hustisya ng tagapangasiwa o
tagapasalita ang pagtalakay sa mahahalagang isyu o nilalaman ng worksyap; (2) Iakma
ang presentasyon sa nilalaman at pilosopiya ng worksyap. Nararapat na maipakita ng
tagapangasiwa o tagapagsalita ang kaniyang paniniwla sa prinsipyo ng kaniyang
pagtalakay sa pamamagitan ng aktwal na paggamit dito. Ang ibig sabihin, mahirap
magsagawa ng worksyap kung ang tagapangasiwa nito ay walang kakayahang gamitin
ang kaniyang pagtalakay sa kaniyang aktwal na buhay; (3) Magkaroon ng baryasyon sa
presentasyon ng nilalaman ng worksyap upang mapanatili ang partisipasyon ng mga
kalahok at maipakita ang iba’t ibang istilo na kung saan ang tao ay maaaring matuto; (4)
Gawing kaiga-igaya o masaya ang mga gawainna isasama sa worksyap. Sa kabila nito,
hindi dapat mabalewala ang mahalagang nilalaman ng talakayan kapalit ng humor o
pagpapatawa habang binibigyan ng implementasyon ang plano; (5) Hikayatin ang mga
kalahok na iugnay ang nilalaman ng worksyap sa katotohanan ng buhay; at (6) Maglaan
ng ilang oras o sandali para magkaroon ng pagmumuni-muni at talakayan sa lahat ng
gawaing kasama sa worksyap.

Mahalagang bahagi ng worksyap ang wakas sapagkat nabibgyan ng pagkakataon

ang tagapangasiwa o tagapagsalita na tuldukan kung anuman ang kaniyang nasimulan. Sa
bahaging ito, maaaring bigyan ng pagkakataon ng tagapangasiwa o tagapagsalita ang
kaniyang mga kalahok na magbigay ng pahabol na katanungan at mga mungkahi at puna
sa naging kabuuan ng worksyap. Maaaring gawin ang paglalahat, rebyu ng agenda o
layunin ng worksyap, muling pagbalik sa mga inaasahan ng mga kalahok, bigyan ng
pagkakataon ang mga kalahok na magbigay ng kanilang paglalahat sa naganap na
worksyap, at humingi ng feedback o reaksyon hinggil sa ideya, pamamaraan, at metodo
na ginaamit sa presentasyon.
Kumbensyon, Kongreso, at Kumperensya
Mas malaking bilang naman ng mga kalahok ang inaasahang dadalo sa mga
kumbensyon, kongreso, at kumperensya. Ngunit gaya ng pag-oorganisa ng isang lektyur,
seminar, o worksyap, matapos na mapagtibay ang pangangailangan na isagawa ang
aktibidad, kinakailangang suriin ang kapasidad ng mga tagapagsalita upang matiyak na
sulit ang panahong gugugulin ng mga kalahok sa gawain.

Kumbensyon ang pinakamalaking uri ng pagtitipon sa lahat. Ang mga kalahok na

inaasahang dadalo sa ganitong uri ng pagtitipon ay may humigit-kumulang 2,000.
Malimit na organisasyonal o dili kaya’y politikal ang layon ng isang kumbensyon at
inaasahan itong maisagawa sa loob ng dalawa hanggang apat na araw. Ilan sa mga
tunguhin nito ang pagtatalaga ng mga miyembro sa isang komite, pagluklok ng
kinatawan, pagrenbisa ng konstitusyon ng samahan, o pagdedesisyon sa isang malaking
usapin. May mga kumbensyong natatapos sa oath taking o di nama’y pagpapanibago ng
pagkakasapi.

Malaking pagtitipon naman ang isang kongreso na dinadaluhan ng 300 hanggang

2,000 kalahok at madalas na isinasagawa sa loob ng dalawa hanggang apat na araw.
Binubuo ito ng mga plenaryong sesyon at magkakasabay na pulong (concurrent
sessions). Gaya ng kumbensyon, may tiyak na grupo ng mga kalahok na tinutudla ang
isang kongreso. Layong talakayin at pag-aralan sa kongreso ang isang malaking paksa sa
mga plenaryong sesyon na siyang hinihimay sa mga magkakasabay na pulong.

Bagama’t bahagyang mas maliit ang bilang ng mga inaasahang kalahok,

napapabilang pa rin sa hanay ng kumbensyon at kongreso ang kumperensya. Isa itong
pormal na pagpupulong na kung saan ang mga kalahok ay binibigyan ng pagkakataong
makapagbigay ng kani-kanilang pagtalakay sa iba’t ibang paksa. Layunin nitong
talakayin ang overview ng isang disiplina o paksa at pag-usapan ang mga problema at
suliranin hinggil dito. Hindi naman kailangang palaging nakasentro ito sa larangan ng
akademya. Malimit itong isinasagawa sa loob ng dalawa hanggang tatlong araw. Ang
pagtitipon ng mga eksperto sa panitikan na maaaring simulan ng plenaryong sesyon na
susundan ng serye ng palihan ay isang halimbawa nito.

Ang pagpaplano sa pagkakaroon ng ng kumperensya ay isang gawaing hindi

madaling isakatuparan kung isasaalang-alang ang lawak ng sakop ng pagtalakay sa mga
usaping nakapaloob dito bagama’t maaaring pagbatayan ang mga sumusunod sa pagbuo
nito: (1) pagpapasya sa tema; (2) pagpapasya sa maaaring makasama sa pangkata; (3)
ihanda ang plano para sa badyet at mga gugulin nito; (4) paghahanap ng isponsor na
makatutulong sa mga gastusin ng gawain; (5) pagpapasya para sa araw at lugar na
pagdarausan, kailangang tiyaking malayo ito sa ingay at sapat ang bentilasyon upang
masigurado ang atensyon ng mga makikibahagi; (6) pagpapasya para sa mangangasiwa
ng pagkain, mainam na tukuyin ang preperensya ng magsisipagdalo gaya ng sa pagkain at
panalangin kung may kalahok na bahagi ng isang tiyak na grupo o relihiyon ; (7) pagpili
ng tagapagsalita; (8) pagpapatala o promosyon; at (9) mahalagang isaalang-alang din ang
kalusugan at seguridad ng mga kalahok, tiyaking may nakaantabay na medical team na
sasaklolo kung sakali mang may mangyari na medical emergency.

Bawat kumperensya ay nangangailangan ng isang tema na magiging batayan ng

tagapagsalita sa gagawing pagtalakay. Ang tema ay dapat na kaakit-akit, nakauugnay ang
lahat, nakapupukaw ng damdamin, at nakapanghihikayat para sa isang talakayan.
 Sa pagbuo ng kumperensya kakailanganin ang mga makakatulong mula sa
pagbuo ng konsepto, logistics, at aktwal na implementasyon ng plano. Kailangan ang
mga makakasamang may puso na maisasakatuparan ang mga ispesipikong gawain na
nakalaan para sa kaniya. Maaring hatiin ang mga gawain sa mga sumusunod na komite:
Komite para sa pagpaplano - sila ang mamamahala sa pagbuo ng konsepto ng
kumperensya, pagtukoy ng tema, sa mga tagapagsalita, daloy ng programa, lugar at oras
ng gawain; Komite para sa administrasyon - nakaatang sa kanila ang badyet para sa
gawain, rehistrasyon, pagbebenta ng tiket, pagtanggap ng mga katanungang may
kaugnayan sa gawaing ito; Komite para sa promosyon ng gawain - sa kanila nakasalalay
ang pagpapakilala sa publiko ng napakahalagang gawaing ito. Maaaring isaalang-alang
ang paggamit ng lahat ng paltaporma ng social media katulad ng facebook, twitter, at iba
pa. Maaari ding pag-ibayuhin ang paggamit ng website para dito; Komite para sa mga
mamamahala sa isponsor - sila ang mamamahala sa paghahanap ng isponsor na
makatutulong upang may mapagkunan ng gagastusin sa mga pangangailangan ng
kumperensya; Komite para sa dokumentasyon - sila ang mamamahala sa
pagdodokumento ng kumperensya. Kailangang masigurado na ang lahat ng papel o
mahahalagang dokumento at mga kaugnay na bagay ay nasa ayos at maaaring balikan
kung sakaling may mga isyung lumabas matapos ang implementasyon ng plano. Hindi
lamang tumutukoy ang dokumentasyon sa pag-aayos ng mga dokumentong nakalap sa
aktwal na araw ng gawain, kasama rin dito ang lahat ng dokumento habang pinaplano
ang gawaing ito; Komite para sa ebalwasyon - sila naman ang namamahala sa
pagkakaroon ng ebalwasyon pagkatapos ng kumperensya. Mahalaga ang ebalwasyon
upang maging pamantayan ng higit na pagpapaunlad para sa susunod pang gawaing
kaugnay nito; ang ang Komite para sa seguridad - sila ang mamamahala sa seguridad sa
panahon ng kumperensiya. Dahil sa inaasahang dami ng maaaring dumalo, mahalagang
isaalang-alang ang seguridad ng bawat isa. Mahalagang magtalaga ng mga security
personnel na makatutulong sa pagpapanatili ng seguridad sa lugar na pagdarausan ng
kumperensya. Makatutulong din ang karampatang medical personnel na tityak sa
kalagayang medikal ng mga dadalo.

Napakahalaga ng sistema ng pagbabadyet sa usapin ng pagbubuo ng kumperensya

sapagkat dito nakasalalay ang buong implementasyon ng proyekto. Kapag kulang sa
badyet, mahihirapan ang komite na isakatuparan ang plano. Maaaring isaalang-alang sa
paggawa ng badyet ang lugar na pagdarausan, akomodasyon para sa mga kalahok at mga
tagapagsalita, transportasyon, bayad sa tagapagsalita, promosyon, at bayad para sa mga
mamamahala. Makatutulong din sa ikapagtatagumpay ng kumperensya ang kakayahan ng
pangkat na kumuha ng isponsor para sa nakalaang gawain. Hindi makasasapat sa lahat ng
gastusin kung iaasa lamang sa bayad ng mga dadalo ang gagastusin dito.

Ang pagpapasya naman sa arawa at lugar na pagdarausan ay mga mahahalagang

bagay rin sa larangan ng pagbuo ng gawaing ito. Nararapat lamang isaalang-alang ang (1)
pagpili ng petsa na hindi salungat sa iskedyul ng inaasahang mga tagapagsalita at mga
posibleng kalahok. Tiyaking walang makasasabay na mahahalagang pagdiriwang sa isang
lugar katulad ng festivals. (2) Huwag ilagay sa petsa na kung saan ang mga inaasahang
kalahok ay nasa bakasyon. Sa pagpili naman ng lugar, maaaring tingnan ang sukat,
lokasyon, kapaligiran, pasilidad, akomodasyon, pagkain, transportasyon, at aspektong
teknikal.
Dapat ding tingnanang aspekto ng pagkain na ihahain para sa mga kalahok.
Maaaring isaalang-alang ang eksaktong bilang ng mga kalahok, mga bawal na pagkain,
RSVP, bilang break o oras ng pahinga para sa gawain. At ang pinakakritikal ay ang
pagpili ng mga tagapagsalita sapagkat ito ang magiging pamantayan ng mga kalahok sa
kanilang desisyong makilahok sa gawain. Hangga’t maaari, pumili ng pinakamahusay na
tagapagsalita sa larangan na may kaugnayan sa paksa. Maaari ding isaalang-alang ang
bayad sa tagapagsalita, mga kagamitang kailangan, at mga ispesyal na kahingian.

Krusyal na bahagi naman ang promosyon ng gawaing ito upang makasigurado na

magiging matagumpay sa larangan ng partisipasyon ng mga kalahok. Kung wala ito,
hindi makukuha ang bilang ng inaasahang mga kalahok para sa pinaghandaang
kumperensya. Maaaring idaan ang promosyon sa iba’t ibang social media platforms,
press releases, at iba pa. Ang mga nabanggit ay marahil siya ring mga pangangailangan
sa iba pang naunang uri ng pagpupulong.

Bilang karagdagang kaalaman, noong 2016, nilagdaan ni dating Pangulong

Benigno Aquino II ang Batas Republika Bilang 10912 na nagtatakda sa mga propesyonal
sa Pilipinas na patuloy na pagyamanin ang kanilang kaalaman sa napiling disiplina sa
pamamagitan ng pakikibahagi sa mga lektyur, seminar, worksyap, at iba pang anyo ng
pagsasanay. Bagama’t mariing kinundena ng mga propesyonal at mga aktibong grupo
gaya ng Alliance of Concerned Teachers sa dahilang dagdag-gastos lamang umano ito sa
mga guro sapagkat bago pa man ang pagsasabatas ng nabanggit, nakikibahagi na naman
ang mga guro sa gawaing pagsasanay. Iginiit ng Professional Regulations Commission at
awtor ng batas na si Senador Antonio Trillanes III na layon din ng batas na siguraduhing
up-to-date ang kaalaman ng mga propesyonal sa bansa.
Simposyum
Ang simposyum ay isang pormal na pagtitipon sa akademikong tagpuan na kung
saan ang mga kalahok ay mga paham o eksperto sa kani-kanilang larangan. Tinatalakay
ng mga eksperto o paham ang kanilang mga opinyon o pananaw sa partikular na paksa ng
pagtalakay. Karaniwan na nagkakaroon ng pagtatalakayan matapos na ang tagapagsalita
ay makapagbahagi na ng kaniyang saloobin sa pamamagitan ng kaniyang tamumpati.
Ang kakanyahan ng gawaing ito ay maipakikita sa serye ng pagtalakay sa isang paksa na
karaniwang ibinibigay ng eksperto o paham sa loob lamang ng iisang araw.

Pangmadlang Komunikasyon
Programa sa Radyo at Telebisyon
Bagama’t dahan-dahan nang pinapalitan ng social media platforms, itinuturing pa
ring mas mapagkakatiwalaang batis ng impormasyon ang radyo at telebisyon.
Pinatutunayan ito ng nananatiling pagpapataasan ng ratings ng dalawang nangungunang
networks - ang ABS-CBN at GMA7. Mayaman ang kasaysayan ng radyo, telebisyon, at
maging mga diyaryo ang ilan sa mga nangungunang kumondena sa diktaturyang Marcos
noong 1972. Isa-isang ipinasara at inatake ang mga istasyon ng radyo at telebisyon upang
supilin ang mga naghahayag ng katotohanan hinggil sa Batas Militar. Naging malaki ang
naiambag ng radyo at telebisyon sa paghubog ng kaisipan ng madla patungkol sa
maraming bagay. Nakapag-amabag din ito sa pagtataguyod ng kultura sa pamamagitan
ng musika at pagpapalitan ng mga kuro-kuro sa pagitan ng tagapanayam at mga eksperto
na iniimbitahan sa kanilang palatuntunan.

Marahil ang radyo at telebisyon, kumpara sa ibang daluyan, ang may

pinakamalaking ambag o hamon sa pagpapalaganap at pagpapaunlad ng wikang Filipino,
dahil na rin sa laki ng bilang ng mga tumatanggap ng mensahe mula sa mga plaform na
ito. Ngunit gaya ng ibang daluyan, may kahinaan din ang radyo at telebisyon. Ilan sa mga
limitasyon ay ang pagiging one-sided o hindi pagiging demoratisado, dahilan upang hindi
mabigyan ng pagkakataon sa tagapakinig o tagapanood upang malaya at agarang
makapagbigay ng puna at haka sa mga inilalahad na impormasyon ng tagapanayam o
host. Isa pa sa sa mga puna sa telebisyon at radyo ay ang pagiging corporate-driven ng
mga ito. Dahil may mga pinangangalagaang interes ang mga istasyon, malimit na
nakakiling ang opinyon ng mga tagapanayam.

Video Conferencing
Naging mas progresibo ang teknolohiya, dahil sa globalisasyon, na nagbunga ng
iba’t ibang paraan upang makipag-ugnayan. Isa na rito ang video conferencing o
interaksyon sa pagitan ng dalawa o mahigit pang tao na nasa magkaibang lokasyon, sa
pamamagitan ng pagtatawagan na may kasamang video. Nangangailangan ito ng Internet
connection at computer, o di kaya’y tablet o smartphone. Epektibong midyum ito lalo na
para sa mga kumpanyang may mga satellite sa ibang bansa o rehiyon. Ginagamit ito ng
mga kumpanya o maging ng mga kinatawan ng mga bansa upang magdaos ng mga
pagpupulong para makatipid sa pamasahe, oras, at iba pang pinagkukunan. Naging
daluyan na rin ng mga pagsasanay ang modang ito ng komunikasyon, partikular sa mga
open universities. Pinadadali nito ang dating mas mahirap na proseso ng pagkamit ng
digri o sertipiko sa mga programa. Malimit din itong ginagamit ng mga pamilyang may
kamag-anak sa ibang bansa, lalo na ng mga pamilyang may OFW na tinatayang nasa 2.3
milyon na noong 2017 (Philippines Statistics Authority).

Ngunit ilan sa mga maaaring maging hamon sa paggamit ng video conferencing

ay ang limitadong Internet connection sa Pilipinas at mababang antas ng karunungan sa
nabanggit na pamamaraang pangkomunikasyon. Bagama’t mainam na pamamaraan ang
video conferencing upang mapanatili ang komunikasyon sa pagitan ng mga miyembro ng
pamilya o magkakaibigan, isa sa mga puna ng mga eksperto ay ang limitasyon nito sa
pagpapakita ng tunay na tugon ng mga kalahok.
Komunikasyon Gamit ang Social Media
Kasabay ng pagbabago o pag-unlad ng mundo ay ang pagbabago sa metodo o
pamamaraan ng pakikipag-usap ng tao sa isa’t isa. Naging higit na madali sa ngayon ang
proseso ng paghahatid ng mensahe at pagtanggap ng mensahe gamit ang telepono, e-mail,
text messaging.

Ginagamit ng mga mag-aaral na daluyan ng komunikasyon ang virtual na mundo

ng teknolohiya sa kanilang mga pagsusunog ng kilay at pakikipagpalitan ng kuro.
Maaaring gamitin ng mga mag-aaral ang dropbox upang pagsidlan ng papel na isinumite
ng bawat kasapi ng pangkat. Kung sakali na makumpleto na ang pag-upload, ang
pinakamahusay na manunulat sa pangkat ay maaaring manguna sa pag-edit ng lahat ng
papel upang mapanatili ang konsistensi ng papel sa gramar at porma. Makikita ng buong
pangkat ang mga kaganapan sa pag-eedit ng papel kung kaya lumalabas na hindi kayang
monopolyohin ng isa ang pag-edit. Bukod sa dropbox ay mayroon ding wiki software na
pinahihintulutan ang maraming gumagamit na magbigay ng kontribusyon sa isang papel
at matukoy ang mga input na ibinibigay ng ibang kasama sa pangkat. Kumbinyente itong
gamitin sapagkat anuman ang lokasyon ng mga mag-aaral ay maaari silang magbigay ng
kontribusyon sa isang proyekto.

Ang komunikasyon gamit ang teknolohiya ay hindi lamang ginagamit sa larangan

ng akademya, ginagamit din ito sa mundo ng propesyonal na kalakalan. Kadalasang
gumagamit ng video at audioconferencing technology upang makatipid sa gastusin at
likas na gugulin sa transportasyon o pagbiyahe ang mga kalahok sa komunikasyon. Ang
paggamit ng skype ay posible din kung saan ang komite ay maaaring makipag-usap sa
isang aplikante na higit na higit na makatotohanan kumpara sa paggamit lamang ng
telepono.

Komunikasyon sa Social Media

Kasabay ng mabilis na pag-unlad ng teknolohiya ay ang parami nang paraming
naiimbentong platform upang makipag-ugnayan. Ilan sa mga ito ay ang Facebook,
Twitter, Instagram, Youtube, at iba pa na ginagamit ng mga tao upang makapagpadala ng
mensahe sa isa’t isa, magpaskil ng mga larawan, magpahayag ng mga sentimyento,
opinyon o kuro, at magbenta at bumili ng mga produkto at iba’t iba pa. Sa nakalipas na
mga taon, patuloy ring pinalalawig ng management ng mga nasabing online platforms
ang usability ng kanilang mga application. Nagagamit na rin ang mga ito upang tukuyin
ang lokasyon ng mga kainan at tindahan.

Parami rin nang parami ang mga taong gumagamit ng mga nasabing social media
sites “A profile of Internet users in the Philippines.” Sa katunayan, ayon sa Rappler, sa
taong 2015, tinatayang 47 milyong Pilipino ang aktibo sa Facebook pa lamang. Ayon sa
parehong ulat, itinuturing na pundamental na pangangailangan ng mga Pilipino ang
pagiging online. Ilan sa mga kapansin-pansing pamamaraan ng paggamit sa Facebook ay
propaganda o pagpapalaganap ng kaisipan tungkol sa isang paksa gaya ng pagpapabango
sa pangalan ng isang kandidato, pagsusulong ng interes ng nakararami sa pamamagitan
ng adbokasiya, pakikipagkaibigan, pagbuo ng mga grupo upang mas mapabilis ang
palitan ng impormasyon, panliligaw, pagbebenta ng produkto, at iba pa.

Bukod pa sa mga nabanggit, nauuso rin ngayon ang mga dating application gaya
ng Tinder ant Grinder. Ang Tinder ay isang platform na nag-uugnay sa mga taong nais
makikilala ng ibang taong maaari nilang maka-date o maging kasintahan. Malimit itong
ginagamit ng mga straight o heterosexulas, dahil ang mga homosexual naman ay mas
pinipili ang Grinder. Ipinakikita ng app na ito ang mga miyembro na malapit sa iyong
lokasyon. Binibigyan ka nila ng pagkakataong ipakita ang iyong interes sa ibang
miyembro sa pamamagitan ng pag-swipe pakanan, at kawalan naman ng interes sa
pamamagitan ng pag-swipe pakaliwa. Mayroon din itong feature na gaya ng sa Facebook
at iba na magagamit upang makapagpadala ng mensahe sa iba.

Bagama’t pinadadali ng socia media ang pakikipag-ugnayan sa kapuwa,

pinalalabnaw naman nito ang kalidad ng mga relasyon. Sa kaso ng mga dating app, kung
gaano kabilis nabubuo ang relasyon sa platform na ito, ganoon din ito kabilis natatapos.
Nagiging disposable ang mga relasyon dahil sa availability ng iba pang posibleng
partner. Ang mga online predator na nanamantala sa bata at hindi gaanong aral na
miyembro nito ay masasabing isang banta rin sa paggamit ng mga nasabing social media
site. Kung walang gabay mula sa nakatatanda, maaari ding maging sanhi ng
pagkakalantad sa mga sensitibong paksa ang mga bata sa Internet. Ang pagbebenta ng
mga gamit sa social media ay talamak din. Naging malaking salik din ito ng pakikipag-
ugnayan sa kapuwa sa puntong nakabase ang relasyon sa mga interaksyon sa mga app na
ito, gaya ng oversharing na malimit ginagawa upang kumalap ng simpatiya imbes na
lutasin ang problema sa mas pribadong pamamaraan. Naging ,adali at talamak ang
pagpapakalat ng tinatawag na fake news o misimpormasyon, dahilan upang lalong
lumaganap ang pagkakahati-hati ng mga tao pagdating sa opinyon at paniniwala dahil na
rin sa demokratisasyon ng impormasyon sa social media.

Nananatili ring dominante ang wikang Ingles sa Facebook, Twitter, Instagram,

Youtube, at iba pa dahil sa kagustuhan ng mga developer ng social media sites na ito na
maabot ang mas malaking audience. Ito ay sa kabila ng ilang pagtatangka na bigyan ng
option ang mga gumagamit ng mga nasabing app na isalin ang content nito sa Filipino.

Isinabatas bunsod ng mga nabanggit at ang iba pang mali at abusadong paggamit
sa social media ang Republic Act 10175 o mas kilala sa tawag na Cybercrime Law of
2012. Naglalayon itong hadalangan at patawan ng kaso ang mga nais gumawa ng krimen
sa Internet. Patuloy rin ang ginagawang pagtuturo ng literasi sa midya sa mga paaralan at
unibersidad sa Pilipinas bilang tugon sa hamon ng nagbabagong panahon. Sa katunayan,
bahagi ng kurikulum sa Senior Hig School ang Media and Information Literacy.

Pasalitang Pag-uulat sa Maliit at Malaking Pangkat

Napapabilang sa dalawang kategorya ang ano man sa mga nabanggit na
sitwasyong pangkomunikasyon. Ano mang tiyak na sitwasyon ang
kinasasangkutan,mainam na sagutin ang sumusunod na mga katanungan upang
magabayan at matiyak ang mabisang pakikipag-ugnay sa kapuwa.

Ano ang layunin ng komunikasyon?

Nagiging malayunin ang pakikipag-ugnay kung natitiyak sa simula pa lamang ang
inaasahang outcome. Sa kaso ng mga worksyap at mga pagpupulong, mahalagang
malinaw ang tunguhin upang maging handa ang mga kalahok at upang maging mahusay
ang paggamit sa oras, kagamitan, at iba pang resources.

Paano padaraanin ang impormasyon?

Ang daluyan ng komunikasyon ay maigi ring isaalang-alang. May mga
sensitibong mensahe na nagtatakda ng personal na interaksyon. Kung ang gagamiting
daluyan ay gaya ng social media o malakihang kongreso o kumperensya, mas magiging
mabili at matipid naman ang pagpapalaganap ng mga hindi gaanong sensitibong
mensahe. Kaugnay nito, mahalagang tukuyin kung sa paanong paraan ihahayag ang
impormasyon sa kausap - galit, pasigaw, malumanay, mabilis, pasulat, pasalita, at iba pa.

Sino at ilan ang mga kalahok?

Maiging tukuyin ang kahandaan at antas ng kaalaman ng mga kalahok sa
pagsasagawa ng mga kumperensya, maging video conference o malakihan upang matiyak
na ang mensaheng ipararating ay malinaw na matatanggap. Gayon din ang kaso sa
pakikipag-usap sa mga kaibigan o kakilala, halimbawa na lamang ay kung kasalukuyang
may dinaramdam o pinagdaraanan ang kausap, maiging mas maging maingat sa mga
salitang gagamitin.

Gaano katagal ang dapat ilaang oras sa pakikipag-usap?

Lalo na kung pormal ang ugnayan, mainam na tukuyin kung gaano kahaba o
kaikli ang oras na ilalaan sa isang tiyak na sitwasyong pangkomunikasyon. Isang
halimbawa nito ay ang lecture, lalo na kung ang mga kalahok ay mga teenager na
pawang may mas maikling attention span.
Nangangailangan ba ng materyales o kagamitan upang matiyak ang epektibong
komunikasyon?
Gumagamit ang mga tagapagsalita ng mga handout sa maraming pagkakataon
gaya sa mga worksyap at seminar upang lalong mapagtibay ang pag-unawa sa tinatalakay
na paksa. Maigi rin itaning kung kailangan ba ng karagdagang kagamitan o materyales
gaya ng overhead projector, video, flipchart, at iba pa upang lalong tumimo ang diwa ng
paksang tinatalakay.

Anong katangian ng tagapagsalita ang hinihingi ng sitwasyon?

Upang matiyak na sulit ang interaksyon sa tagapanayam at mga kalahok, gaya sa
isang palihan o pagsasanay, napakahalagang mapagtibay ang kakayahan at kahusayan ng
tagapagsalita. Maiigi ring aral ang tagapanayam sa mga batayang kakayahan ng isang
mahusay na tagapagsalita - gaya ng tamang gamit ng kamay at kilos, eye contact,
mahusay na paggamit ng wika, epektibong paggamit ng hinto at intonasyon, at iba pa.
Komunikasyon sa Isang Maliit na Pangkat
Ayonkat Tubbs (2012) sa aklat ni Tubbs (2013), ang komunikasyong ito ay
kinasasangkutan ng tatlo o higit pang kasapi ng pangkat na ang layunin ay
impluwensiyahan ang iba gamit ang berbal at di-berbal na komunikasyon. Sinasabi na
ang antas ng komunikasyon ng mga kasangkot dito ay higit na mababa kumpara sa
interpersonal na komunikasyon. Ang sa maliit na pangkat ay karaniwang makikita sa
simbahan, palengke, umpukan. Ang pangkatang gawain sa loob ng klase na halimbawa
ng isang maliit na pangkat ay nakatuon sa paraan kung paano nila mapauunlad ang
gawain ng pangkat.

Iba pang Halimbawa ng Gawaing Kinasasangkutan ng Komunikasyon

Taunang Pangkalahatang Pagpupulong. Ito ay pagpupulong ng mga
shareholder ng isang korporasyon kung saan ang bawat isa ay binibigyan ng
pagkakataong alamin sa mga Board of Directors o Board of Trustees kung ano ang
progreso ng organisasyon. Sa pagkakataon ding ito karaniwang ginaganap ang eleksyon
para sa mga bagong Board of Directors.

Ang Conclave ay karaniwang iniuugnay sa eleksyon ng bagong Santo Papa,

subalit, hindi nangangahulugang ito ay para lamang sa okasyong ito. Maaari ding gamitin
ang conclave sa mga sikretong pag-uusap o closed door meeting na kinasasangkutan ng
mga indibidwal na makapangyarihan at maimpluwensiya.

Ang Gala ay tumutukoy sa glamorosong okasyon na kinabibilangan ng malaking

hapunang piging (dinner party) na may kasamang kasiyahan at paggawad ng parangal.
Ang kasuotan ng mga kalahok ay pormal at magarbo.
 Ang Bangkete (Banquets) ay katulad din ng gala sa antas ng pananamit ng mga
kalahok at lugar na pagdarausan nito. Ito ay piging na karaniwang inihahanda ng
malalaking kumpanya para iangat ang moralidad ng kanilang mga manggagawa.

Paglulunsad ng mga Produkto (product launching). May mga industriyang

isinasagawa ang malawakang paglulunsad ng kani-kanilang mga produkto upang
makakuha ng mataas na antas ng pagkilala ang kanilang mga produkto. Karaniwan silang
nagbibigay ng mga halimawa o sample ng mga produkto na kanilang ipinakikilala.

Break-out Session. Bahagi ito ng isang malaking kumperensya na dinisenyo o

inayos upang gumawa ng mas maliit na pangkat na laan lamang para sa mga indibidwal
na nais makibahagi sa mga ispesipikong pagtalakay sa sesyong ito.

Ang Press Conference ay inoorganisa o binubuo ng isang taong laman ng mga

balita upang linawin ang usapin hinggil sa kaniya, magbigay ng tiyak na impormasyon, at
bigyan ng pagkakataon ang media na makapagbigay ng mga kaugnay na katanungan sa
usapin hinggil sa kaniya.

Ang Panayam ay pormal na pakikipag-usap ng isang tao sa iba pang tao upang
makakuha ng mga kinakilangang impormasyon para sa ispesipikong layunin katulad ng
pangangalap ng balita at paghahanap ng posibleng empleyado sa isang kumpanya.
Mainam na gumamit ng interview protocol o talaan ng mga tanong na maaaring ipukol sa
isang indibidwal upang makakuha ng kinakailangan impormasyon.

Ang katanungan ay maaaring ikategorya sa: (1) pangunahing katanungan o ang

panimulang katanungan tungkol sa pangunahing paksa ng panayam, at (2) sekundaryang
katanungan o ang mga kasunod na katanungang nakabatay sa mga naunang tanong.

Ang mga katanungan ay maaari ding bukas na malawak ang sakop sa punto na
higit nitong binibigyan ng kalayaan ang bawat isa na tumugon sa tiyak na impormasyon,
opinyon, at nararamdaman, at sarado kung ang dapat tumugon ay walang opsyon liban
sa oo o hindi na mga kasagutan.

Bukod sa mga kategoryang nabanggit, ang katanungan ay maaari ding walang

pinapanigan o yaong hindi nagdidikta ng kasagutan sa mga tinatanong o nagtuturo o
yaong mga katanungang sinasabi sa mga kakapanayamin kung ano ang nararapat nilang
kasagutan sa tanong.

Gawain1. Pagtukoy: Tukuyin ang tiyak na sitwasyong pangkomunikasyong

inilalarawan sa mga sumusunod na kalagayan.
1. panonood o pagbabasa ng balita (komunikasyon sa radyo at telebisyon)
2. pagsasagawa ng lektyur at seminar para ipakilala ang mga bagong kaalaman at
upang i-update ang dati nang nalalaman ng mga prospektibong kalahok
(komunikasyon pampubliko)
3. pagpapadala ng mensahe sa isa’t isa, magpaskil ng mga larawan, magpahayag ng
mga sentimyento, opinyon o kuro, at magbenta at bumili ng mga produkto sa
pamamagitan ng Facebook (komunikasyon sa social media)
4. usapan ng magkakakilala sa simbahan, palengke, at umpukan (komunikasyon sa
isang maliit na pangkat)
5. roundtable discussion ng mga stakeholder at mga stakeholder ng organisasyon na
inanyayahan ng tagapag-ayos

Gawain 2:
Gumawa ng video ng pag-uulat tungkol sa isang napapanahong isyu. Ipasa ang
video sa google classroom.

Mga Sanggunian

Internet Sources
Bridgeman, P.A. (2010) Round Table Discussion: An Effective Public Engagement
Strategy. Paper presented at North American Association of Christians in Social Work
Convention, Raleigh-Durham, NC, November 2010.
http://www.nacsw.org/Publications/Proceedings2010/BridgemanPRoundTable.pdf
Cocoate (2011) How to plan, organize, perform, evaluate and document roundtables.
Cocoate.com. Available at: https://cocoate.com/sites/cocoate.com/files/guide.pdf

Felt, U. & Fochler, M. (2010) Machineries for making publics: Inscribing and describing
publics in public engagement. Department of Social Studies of Science, University of
Vienna.
https://www.jstor.org/stable/41821524?seq=1#metadata_info_tab_contents
How to facilitate roundtable discussions 5 tips to create meaningful conversations
https://medium.com/@shannonkelly_80469/

Kolar, C. (2016) Useful Roundtable Discussion Guidelines. The Membership

Management Report. 12(7), p. 7. DOI: 10.1002/mmr.30434

Lupack, A. (n.d.) The Round Table. University of Rochester.

http://d.lib.rochester.edu/camelot/theme/round-table

"Pope Francis: The Only Future Worth Building Includes ...." 29 Apr. 2017,
https://www.newwaysministry.org/2017/04/29/pope-francis-the-only-future-worth-
building-includes-everyone/.

Renn, O. (2015) Stakeholder and Public Involvement in Risk Governance. International

Journal of Disaster Risk Science. 6(1), pp. 8-20. DOI: https://doi.org/10.1007/s13753-
015-0037-6

Mga Aklat
Austero, Cecilio S., et al. 2012.Komunikasyong sa akademikong Filipino. Sta. Mesa
Manila: Rajah Publishing House.

Dayag, Alma M. at del Rosario, Mary Grace G. 2016. Komunikasyon at pananaliksik

tungo sa wika sa kulturang Pilipino. Lungsod ng Quezon: Phoenix Publishing House,
Inc.

Maranan, Mario H.. 2018. Kontekstwalisadong komunikasyon sa Filipino. Intramuros,

Manila: Mindshapers Co., Inc.

San Juan, David Michael M. et al.,. 2018. Piglas-Diwa: Kontekstwalisadong

Komunikasyon sa Filipino. Lungsod Malabon: Mutya Publishing House Inc.