‫وزارت نفت‬

‫اداره كل نظارت ربصاردات و مبادالت مواد نفتي‬

‫دستورالعمل نحوه تأييد صالحيت شركتهاي بازرسي مستقل‬

‫مطابق با مفاد ماده (‪ )15‬دستورالعمل احجام و اوزان پيوست آيين نامه اجرايي موضوع بند (ح) ماده (‪ )1‬قانون الحاق برخي مواد به قانون‬
‫ادواري كارشناسان‬ ‫و برگزاري آزمون هاي‬
‫تنظيم بخشي از مقررات مالي دولت (‪)2‬‬

‫‪SPEDT-MS-INSPCT-021‬‬ ‫شماره مدرك‪:‬‬

‫‪RV:02‬‬ ‫بازنگری‪:‬‬
‫‪1399/6/10‬‬ ‫تاریخ‪:‬‬
 ‫دستورالعمل تأیيد صالحيت شركت های بازرسي مستقل و برگزاری آزمونها‬

‫مقدمه‪:‬‬
‫بر اساس مسئوليتهای محوله به این اداره كل در مواد ‪ 15 ،11‬و ‪ 18‬دستورالعمل نحوه اندازهگيری احجام و اوزان نفت‬
‫(نفتخام و ميعاناتگازی)‪ ،‬گازطبيعي و فرآوردههای نفتي و گازی پيوست آیين نامه اجرایي موضوع بند‪(-‬ح) ماده‪)1(-‬‬
‫قانون الحاق برخي مواد به قانون تنظيم بخشي از مقررات مالي دولت‪ ،)2(-‬دستورالعمل نحوه نظارت بر همکاری بازرسان‬
‫و شركتهای بازرسي مستقل و برگزاری آزمونهای ادواری به منظور تأیيد صالحيت بازرسان فعال در شركتهای‬
‫بازرسي مستقل و در راستای یکسانسازی رویههای نظارتي مرتبط با نحوه تأیيد صالحيت بازرسان و احراز صالحيت‬
‫شركتهای متقاضي ارائه خدمات تخصصي در حوزه اندازهگيری و كاليبراسيون تجهيزات اندازهگيری كمي و كيفي‬
‫مشتمل بر سيستمهای ميترینگ‪ ،‬مخازن ساحلي‪ ،‬نفتکشها‪ ،‬تانکرها و سایر محموالت نفتي و محصوالت گازی به شركت‬
‫های تابعه وزارت نفت تهيه گردیده است‪.‬‬
‫این دستورالعمل از مجموعه دستورالعملهای اداره كل نظارت بر صادرات و مبادالت مواد نفتي وزارت نفت بوده و در‬
‫صورت نياز توسط این اداره كل اصالح و ویرایش خواهد شد‪.‬‬

‫اداره كل نظارت بر صادرات و مبادالت مواد نفتي وزارت نفت‬

‫‪1‬‬
 ‫دستورالعمل تأیيد صالحيت شركت های بازرسي مستقل و برگزاری آزمونها‬

‫فهرست موضوعي‬
‫‪3‬‬ ‫‪ -1‬تعاریف و دامنه كاربرد‬
‫‪4‬‬ ‫‪ -2‬شرایط شركتهای بازرسي مستقل‬
‫‪ -1-2‬مدارك مورد نياز جهت همکاری شركتهای متقاضي‬
‫‪ -2-2‬مراحل دریافت مجوز اداره كل نظارت توسط شركتهای بازرسي‬

‫‪5‬‬ ‫‪ -3‬برگزاری آزمونهای ادواری‬

‫‪ -1-3‬انواع آزمونها‬
‫‪ -2-3‬شرایط شركت در آزمون و مدارك مورد نياز‬
‫‪ -3-3‬منابع آزمون‬
‫‪ -4-3‬نحوه اطالع رساني و ثبتنام متقاضيان‬
‫‪ -5-3‬نحوه بارگذاری مدارك‬
‫‪ -6-3‬زمان و محل برگزاری آزمونها‬
‫‪ -7-3‬اعالم نتایج آزمون از طریق پرتال‬
‫‪ -8-3‬صدور كارت بازرسي‬

‫‪8‬‬ ‫‪ -4‬وظایف و مسئوليتهای تکليفي شركتهای بازرسي و بازرسان مستقل‬

‫‪8‬‬ ‫‪ -5‬جابجائي بازرسان‬
‫‪9‬‬ ‫‪ -6‬بررسي عملکرد ساليانه بازرسان‬
‫‪10‬‬ ‫‪ -7‬احراز صالحيت مراكز كاليبراسيون سيستمهای اندازهگيری و آزمایشگاههای اكردیته‬
‫‪ -1-6‬شرایط فعاليت و ارائه خدمات‬
‫‪ -2-6‬مدارك مورد نياز‬
‫‪ -3-6‬فرآیند تأیيد صالحيت مراكز كاليبراسيون‬

‫اداره كل نظارت بر صادرات و مبادالت مواد نفتي وزارت نفت‬

‫‪2‬‬
 ‫دستورالعمل تأیيد صالحيت شركت های بازرسي مستقل و برگزاری آزمونها‬

‫‪ -1‬تعاريف و دامنه كاربرد‬

‫امور بازرسي كمي و كیفي‪:‬‬

‫به منظور انجام امور مربوط به عمليات اندازهگيری كمي و كيفي محمولههای مواد نفتي و گازی‪ ،‬راستي آزمایي و‬
‫كاليبراسيون سيستمهای اندازهگيری‪ ،‬كاليبراسيون مخازن ذخيره‪ ،‬شركتهای تابعه وزارت نفت و شركتهائي كه نيازمند‬
‫دریافت خدمات بازرسي تخصصي در حوزههای مذكور ميباشند‪ ،‬بر اساس مواد ‪ 15 ،11‬و ‪ 18‬دستورالعمل نحوه‬
‫اندازهگيری احجام و اوزان نفت (نفتخام و ميعاناتگازی)‪ ،‬گازطبيعي و فرآوردههای نفتي و گازی پيوست آیين نامه‬
‫اجرایي موضوع بند (ح) ماده (‪ )1‬قانون الحاق برخي مواد به قانون تنظيم بخشي از مقررات مالي دولت (‪ ،)2‬حسب مورد‬
‫و با هماهنگي اداره كل نظارت بر صادرات و مبادالت مواد نفتي وزارت نفت‪ ،‬ميتوانند از ظرفيت بازرسان مستقل استفاده‬
‫نمایند‪.‬‬

‫شركتهاي بازرسي مستقل‪:‬‬

‫شركتهای بازرسي مستقل مجاز خواهند بود تا نسبت به انعقاد قرارداد با شركتهای تابعه وزارت نفت و‬
‫شركتهائي كه نيازمند دریافت خدمات بازرسي تخصصي ميباشند جهت انجام امور بازرسي (صرفاً با استفاده از بازرسان‬
‫مستقل كه از طرف اداره كل نظارت بر صادرات و مبادالت مواد نفتي وزارت نفت احراز صالحيت شده و كارت دریافت‬
‫كردهاند)‪ ،‬در زمينه كاليبراسيون سيستمهای اندازهگيری‪ ،‬كاليبراسيون مخازن ذخيره و مخازن سوخت و محمولههای مواد‬
‫نفتي و سایر خدمات مورد نياز در زمينه اندازهگيری كمي و كيفي (با اطالع‪ ،‬نظارت و تأیيد نهائي اداره كل نظارت بر‬
‫صادرات و مبادالت مواد نفتي وزارت نفت در تمام مراحل) اقدام نمایند‪.‬‬

‫بازرسان‪:‬‬
‫كارشناساني فني هستند كه بر اساس تقاضای شخصي و یا معرفي از سوی شركتهای بازرسي مستقل در آزمونهای‬
‫ادواری اداره كل نظارت بر صادرات و مبادالت مواد نفتي وزارت نفت شركت كرده و در صورتي كه نمره قبولي اخذ‬
‫نمایند‪ ،‬پس از ارائه مدارك الزم و طي تشریفات اداری‪ ،‬كارت بازرسي در حوزه تخصصي دریافت نموده و مجاز خواهند‬
‫بود تا جهت انجام عمليات كاليبراسيون در مناطق عملياتي زیر مجموعه چهار شركت اصلي تابعه وزارت نفت و سامانههای‬
‫اندازهگيری مبنای تحویل و تحول در شركتهای طرف قرارداد آنها كه نيازمند نظارت و اخذ تأیيدیه كمي و كيفي از‬
‫اداره كل نظارت بر صادرات و مبادالت مواد نفتي وزارت نفت هستند‪ ،‬فعاليت نمایند‪.‬‬

‫احراز صالحیت شركتهاي بازرسي مستقل‪:‬‬

‫فرآیندی است كه در آن صحت مدارك و مستندات قانوني و گواهينامههای صالحيت مبني بر امکان فعاليت در‬
‫حوزه تخصصي اندازهگيری‪ ،‬بازرسي و كاليبراسيون تجهيزات توسط شركتهای متقاضي مورد بررسي و احراز قرار‬
‫خواهد گرفت‪.‬‬

‫اداره كل نظارت بر صادرات و مبادالت مواد نفتي وزارت نفت‬

‫‪3‬‬
 ‫دستورالعمل تأیيد صالحيت شركت های بازرسي مستقل و برگزاری آزمونها‬

‫احراز صالحیت بازرسان مستقل‪:‬‬

‫فرآیندی است كه در آن احراز صالحيت علمي و فني افراد حقيقي كه تمایل دارند به عنوان بازرس مستقل جهت‬
‫انجام امور بازرسي در زمينه كاليبراسيون سيستمهای اندازهگيری‪ ،‬كاليبراسيون مخازن ذخيره و مخازن سوخت و‬
‫محمولههای مواد نفتي و سایر خدمات مورد نياز در زمينه اندازهگيری كمي و كيفي فعاليت نمایند‪ ،‬از طریق برگزاری‬
‫آزمونهای دورهای حاصل ميگردد‪.‬‬

‫رعايت اصول حفظ اطالعات محرمانه‪ ،‬بي طرفي و استقالل‪:‬‬

‫فعاليتهای مرتبط با امور بازرسي باید بيطرفانه انجام پذیرد و شركت بازرسي باید مسئول رعایت بيطرفي‬
‫فعاليتهای خود و بازرسان در اختيار شركت باشد و نباید بي طرفي خود را به مصالحه بگذارد‪ .‬همچنين شركت موظف‬
‫است تفاهمنامه اصول حفظ اطالعات محرمانه طرفين قرارداد را مطالعه‪ ،‬امضاء‪ ،‬ثبت و رعایت نماید‪.‬‬

‫‪ -2‬شرايط شركتهاي بازرسي مستقل‬

‫شركتهای بازرسي ميبایست مدارك و مستندات قانوني و گواهينامههای صالحيت مبني بر امکان فعاليت در حوزه‬
‫تخصصي اندازهگيری‪ ،‬بازرسي و كاليبراسيون تجهيزات را جهت احراز شرایط به اداره كل نظارت بر صادرات و مبادالت‬
‫مواد نفتي وزارت نفت ارائه نمایند و در صورت نياز به مدارك تکميلي‪ ،‬مدارك مورد نظر را اخذ نمایند‪ .‬همچنين مدیران‬
‫آن شركتها نباید در فعاليتهائي كه با استقالل قضاوت و درستکاری آنها در زمينه فعاليتهای بازرسي در تضاد است‬
‫دخيل باشند‪ .‬به دليل تشابه ماهيت مناقصات مربوط به امور بازرسي‪ ،‬عضویت اعضای هيأت مدیره و مدیران شركتهای‬
‫بازرسي در بيش از یک شركت مجاز نبوده و پس از معرفي شركتهای متخلف به سازمانهای ذیصالح‪ ،‬شركتهای‬
‫مذكور در زمينه بازرسي از فهرست شركتهای احراز صالحيت شده اداره كل نظارت بر صادرات و مبادالت مواد نفتي‬
‫وزارت نفت حذف ميگردد‪ .‬همچنين شركتهای تابعه ضروریست نسبت به بررسي موضوع اشتراك اعضای هيأت‬
‫مدیره بر اساس آخرین تغييرات‪ ،‬قبل از برگزاری مناقصه اقدام و در صورت مشاهده موارد‪ ،‬مراتب را به اداره كل نظارت‬
‫بر صادرات و مبادالت مواد نفتي وزارت نفت اعالم نمایند‪ .‬شركت های تابعه موظفند پيش از انعقاد قرارداد‪ ،‬از اعتبار‬
‫مجوز شركت و اعتبار كارت بازرسان اطمينان حاصل نمایند‪.‬‬

‫‪ -1-2‬مدارك مورد نیاز جهت احراز صالحیت شركتهاي متقاضي‬

‫شركتهائي مجاز به فعاليت در زمينه بازرسي كمي و كيفي مواد نفتي ميباشند كه تناسب مدارك حقوقي و ثبتي‬
‫آنها در زمينه بازرسي مورد تقاضا تحت بررسي و احراز اداره كل نظارت بر صادرات و مبادالت مواد نفتي وزارت نفت‬
‫قرار گيرد‪ .‬لذا ضروری است متناسب با نوع فعاليت‪ ،‬عبارت «بازرسي كمي و كيفي محمولههای مواد نفتي‪ ،‬كاليبراسيون‬
‫مخازن و كاليبراسيون سيستمهای اندازهگيری» در موضوع اساسنامه آن شركت درج شده و پس از اقدامات قانوني مربوطه‬
‫در اداره كل ثبت شركتها و موسسات غير تجاری‪ ،‬درخواست كتبي خود را با كپي برابر با اصل اساسنامه جدید وآگهي‬
‫تغييرات آن در روزنامه رسمي كشور و كپي برابر اصل آگهي تأسيس و اظهار نامه ثبتي و سایر گواهينامههای معتبر ملّي‬

‫اداره كل نظارت بر صادرات و مبادالت مواد نفتي وزارت نفت‬

‫‪4‬‬
 ‫دستورالعمل تأیيد صالحيت شركت های بازرسي مستقل و برگزاری آزمونها‬

‫و بينالمللي اعم از گواهينامههای ‪ ISO17025 ،ISO17020‬از مركز ملّي تأیيد صالحيت )‪ )NACI‬و یا سایر ‪AB‬های‬
‫مورد تأیيد و یا تأیيدیه از سازمان ملّي استاندارد را به اداره كل نظارت بر صادرات و مبادالت مواد نفتي ارائه نمایند‪.‬‬

‫‪ -2-2‬مراحل دريافت مجوز‬

‫شركتهای متقاضي ميبایست درخواست دریافت مجوز فعاليت در زمينه اندازهگيری كمي و كيفي محمولههای‬
‫نفتي‪ ،‬كاليبراسيون مخازن ذخيره و كاليبراسيون سيستمهای اندازهگيری را به همراه مدارك ذكر شده در بند‪ ،1-2-‬به دفتر‬
‫اداره كل نظارت بر صادرات و مبادالت مواد نفتي وزارت نفت ارائه نمایند‪.‬‬
‫درخواست و مدارك ضميمه‪ ،‬در ابتدا توسط كارشناس مربوطه بررسي و در صورت نقص مدارك‪ ،‬مراتب به اطالع‬
‫شركت متقاضي جهت رفع نواقص و تکميل مدارك مورد نياز رسانده خواهد شد‪ .‬ليکن در صورت كفایت مدارك‪،‬‬
‫اقدام الزم جهت بررسي‪ ،‬تأیيد وضعيت ثبت و موضوعيت قانوني فعاليت شركت متقاضي‪ ،‬تغذیه به سامانه و مراحل بعدی‬
‫به عمل خواهد آمد‪ .‬همچنين شركتها صرفاً با استفاده از بازرسان مستقل كه از طرف اداره كل نظارت بر صادرات و‬
‫مبادالت مواد نفتي وزارت نفت دارای كارت بازرسي هستند مجاز به فعاليت خواهند بود‪ .‬در صورت نياز و تشخيص اداره‬
‫كل نظارت بر صادرات و مبادالت مواد نفتي وزارت نفت استعالمهای الزم از مراجع ذیصالح اخذ خواهد شد‪.‬‬
‫همچنين شركتهای مورد تأیيد در صورت تمایل ميتوانند از بازرسان دارای كارت سایر شركتها پس از طي‬
‫مراحل الزم براساس مفاد این دستورالعمل و تأیيد اداره كل نظارت بر صادرات و مبادالت مواد نفتي وزارت نفت استفاده‬
‫نمایند‪.‬‬

‫‪ -3‬برگزاري آزمونهاي ادواري جهت تأيید صالحیت بازرسان‬

‫كليه بازرسان فعال در زمينه كاليبراسيون و اندازهگيریهای كمي و كيفي محموالت نفتي به تشخيص اداره كل‬
‫نظارت بر صادرات و مبادالت مواد نفتي وزارت نفت ميبایست در آزمونهای ادواری این اداره كل شركت نموده و در‬
‫صورت قبولي كارت بازرسي در رشته مربوطه را دریافت نمایند‪ .‬علي ایحال متعاقب بهروزرساني استانداردها و به منظور‬
‫سنجش توانمندیهای علمي و فني و رشد تخصصي بازرسان الزم است تا هر سه سال یکبار در آزمونهای ادواری اداره‬
‫كل نظارت بر صادرات و مبادالت مواد نفتي وزارت نفت شركت نمایند‪.‬‬

‫‪ -1-3‬انواع آزمونها‬
‫‪ ‬بازرسي و كاليبراسيون سيستمهای اندازه گيری دیناميکي‪/‬ميترینگ گازی‬
‫‪ ‬بازرسي و كاليبراسيون سيستمهای اندازهگيری دیناميکي‪/‬ميترینگ مایعات‬
‫‪ ‬بازرسي و كاليبراسيون مخازن ذخيره مواد هيدروكربوری عمليات ميداني‬
‫‪ ‬بازرسي و كاليبراسيون مخازن ذخيره مواد هيدروكربوری محاسباتي‬
‫‪ ‬بازرسي محمولهها و مخازن سوخت نفتکشها‬
‫‪ ‬ارزیابي كارشناسان آزمایشگاههای كيفي مواد هيدروكربوری‬

‫اداره كل نظارت بر صادرات و مبادالت مواد نفتي وزارت نفت‬

‫‪5‬‬
 ‫دستورالعمل تأیيد صالحيت شركت های بازرسي مستقل و برگزاری آزمونها‬

‫‪ -2-3‬شرايط شركت در آزمون و مدارك مورد نیاز‬

‫‪ ‬تکميل فرم مشخصات فردی و ثبت نام در پورتال اداره كل نظارت بر صادرات و مبادالت مواد نفتي وزارت نفت‪.‬‬
‫‪ ‬داشتن مدرك دیپلم و كارداني (صرفاً برای متقاضياني كه از قبل دارای كارت بودهاند) و كارشناسي و باالتر در یکي‬
‫از رشتههای علوم پایه و مهندسي (برای متقاضيان جدید) و در صورت وجود‪ ،‬ارائه سوابق كاری و گواهينامههای‬
‫مرتبط‪.‬‬
‫‪ ‬ارائه معرفينامه از سوی یکي از شركتهای بازرسي مورد تأیيد اداره كل نظارت بر صادرات و مبادالت مواد نفتي‬
‫وزارت نفت‪.‬‬
‫‪ ‬ارائه اصل گواهي عدم سوء پيشينه‪.‬‬
‫‪ ‬بارگذاری تصاویر شناسنامه‪ ،‬كارت ملي‪ ،‬مدرك تحصيلي‪ ،‬عکس پرسنلي رنگي با كيفيت مناسب‪ ،‬فرمهای تکميل‬
‫شده و گواهي عدم سوء پيشينه در ثبت نام اینترنتي پورتال اداره كل نظارت بر صادرات و ارائه و تحویل اصل مدارك‬
‫در روز آزمون‪.‬‬
‫‪ ‬تبصره ‪ :1‬كارمندان سابق و بازنشسته اداره كل كه بيش از ‪ 10‬سال سابقه در همان رسته شغلي (با استعالم از منطقه‬
‫عملياتي و بررسي سوابق اداری) داشته باشند‪ ،‬در صورت احراز صالحيت بر اساس تجارب كاری ميتوانند كارت‬
‫بازرسي در زمينه دارای سوابق و تجربيات قابل قبول را صرفاً جهت فعاليت در شركتهای بازرسي ‪ %100‬خصوصي‬
‫دریافت نمایند‪.‬‬

‫‪ -3-3‬منابع آزمون‬
‫‪ ‬منابع آزمون كاليبراسيون مخازن ذخيره‪:‬‬
‫‪API MPMS 2, 3, API 2552, API 2554, API 2555, ISO 7507-1/2/3/4‬‬

‫‪ ‬منابع آزمون كاليبراسيون سيستمهای اندازهگيری مایعات‪:‬‬

‫‪API MPMS 4, 5, 7, 8, 11, 12, 13, 21‬‬

‫‪ ‬منابع آزمون كاليبراسيون سيستمهای اندازهگيری گاز‪:‬‬

‫‪OIML R137 1,2, R140, AGA 3, 7, 9, 11, BSI 5167,7965, IGS 102,104,105, ISO 5167, 5168‬‬

‫‪ ‬منابع آزمون بازرسي سيستمهای اندازهگيری استاتيک كمي (بازرس كشتي)‪:‬‬

‫‪API MPMS 3, 7, 8, 11, 12, 17, IFIA‬‬

‫‪ ‬منابع آزمون ارزیابي كارشناسان آزمایشگاههای كيفي مواد هيدروكربوری شامل كليه آزمونهای مرجع اندازهگيری‬
‫نفت و محصوالت نفتي و گازی‪:‬‬
‫‪ASTM D 95, 4006, 2622, 2420, 4629, 3230, 445, 1945, 3588, 5863, 323, 2699, IP 143, 77, BP 237,‬‬
‫‪UOP38‬‬
‫‪ -4-3‬نحوه اطالع رساني و ثبت نام متقاضیان‬

‫اداره كل نظارت بر صادرات و مبادالت مواد نفتي وزارت نفت‬

‫‪6‬‬
 ‫دستورالعمل تأیيد صالحيت شركت های بازرسي مستقل و برگزاری آزمونها‬

‫‪ ‬اطالع رساني در ارتباط با نوع‪ ،‬زمان و منابع هر آزمون‪ 2 ،‬ماه قبل از برگزاری آزمون از طریق پورتال اداره كل نظارت‬
‫بر صادرات و مبادالت مواد نفتي به نشاني ‪ http://spedt.mop.ir‬صورت ميپذیرد‪.‬‬
‫‪ ‬متقاضيان ميبایست حداكثر تا یک ماه قبل از آزمون نسبت به ثبت نام و ارائه مدارك اقدام نمایند‪.‬‬
‫‪ -5-3‬راهنماي نحوه بارگذاري مدارك ثبت نام در پورتال‬
‫‪ ‬برای ارسال مدارك به صورت الکترونيکي به وبگاه اداره كل نظارت بر صادرات و مبادالت مواد نفتي مراجعه نمائيد‪.‬‬
‫‪ ‬از منوی وسط صفحه آیتم آزمونهای بازرسي را انتخاب نمایيد‪.‬‬
‫‪ ‬آیتم شرایط و نحوه ثبت نام و مدارك بازرسان جهت شركت در آزمون را انتخاب نمایيد‪.‬‬
‫‪ ‬آیتم مدارك مورد نياز داوطلبان شركت در آزمون را انتخاب نمایيد‪.‬‬
‫‪ ‬نام كاربری و كلمه عبور خود را وارد نمایيد‪.‬‬

‫‪ -6-3‬زمان و محل برگزاري آزمونها‬

‫‪ ‬پس از اتمام زمان ثبتنام‪ ،‬زمان و محل برگزاری آزمون‪ ،‬برنامهریزی و از طریق پورتال اداره كل نظارت بر صادرات‬
‫و مبادالت مواد نفتي و ایميل متقاضيان اطالع رساني ميگردد‪.‬‬

‫‪ -7-3‬اعالم نتايج آزمون از طريق پورتال‬

‫پس از برگزاری آزمون‪ ،‬اعالم ليست متقاضياني كه موفق به كسب نمره حدنصاب قبولي شدهاند از طریق پورتال‬
‫اداره كل صورت ميپذیرد و داوطلبان ميتوانند از طریق نام كاربری و مشخصه عبور كه هنگام ثبت نام دریافت نمودهاند‪،‬‬
‫نسبت به مشاهده نتایج اقدام نمایند‪.‬‬

‫‪ -8-3‬صدور كارت بازرسي‬

‫صدور كارت بازرسي منوط به احراز صالحيت علمي و فني و موفقيت متقاضيان در آزمونهای ادواری اداره كل‬
‫نظارت بر صادرات و مبادالت مواد نفتي وزارت نفت خواهد بود‪ .‬بدین منظور متقاضيان بایستي نسبت به ثبت نام در‬
‫آزمون های مذكور اقدام نمایند و در صورت كسب حد نصاب قبولي و انجام مراحل اداری ارائه مدارك مشتمل بر‬
‫مشخصات هویتي و اصل گواهي عدم سوء پيشينه و تأیيد مراجع ذیصالح‪ ،‬با شرایط قبولي در آزمون به شرح ذیل نسبت‬
‫به صدوركارت اقدام خواهد شد‪.‬‬
‫كسب مجموع امتياز ‪ 61‬تا ‪ ،100‬احراز تسلط به نکات علمي و فني در آزمون كتبي‪ ،‬ارائه مستندات سوابق كاری‪،‬‬ ‫‪‬‬
‫كه متقاضي در مرحله آزمون قبول محسوب شده و كارت بازرسي در زمينه مربوطه صادر ميگردد‪.‬‬
‫كسب مجموع امتياز ‪ 31‬تا ‪ 60‬به معني تسلط نسبي به نکات علمي و فني (صدور كارت كمک بازرس تا حداقل ‪6‬‬ ‫‪‬‬
‫ماه و شركت مجدد در آزمون)‬
‫كسب مجموع امتياز ‪ 0‬تا ‪ 30‬به معني عدم تسلط به نکات علمي و فني (مردود)‬ ‫‪‬‬

‫اداره كل نظارت بر صادرات و مبادالت مواد نفتي وزارت نفت‬

‫‪7‬‬
 ‫دستورالعمل تأیيد صالحيت شركت های بازرسي مستقل و برگزاری آزمونها‬

‫تبصره‪ :1-‬متقاضيان در صورت داشتن معرفي از سوی شركتهای بازرسي با داشتن مدرك تحصيلي و تجربهكاری مرتبط‬
‫و معتبر‪ ،‬ميتوانند كارت كمک بازرس دریافت نمایند‪.‬‬
‫تبصره‪ :2-‬ارائه خدمات كمک بازرسان‪ ،‬صرفاً محدود به همراهي بازرسان دارای كارت جهت كارآموزی و كسب‬
‫مهارتهای عملي الزم ميباشد و ایشان نميتوانند به صورت انفرادی در مبادی تحت بازرسي مسئوليتي ایفا نمایند‪.‬‬
‫تبصره‪:3-‬در صورت قبولي و صدور كارت بازرسي‪ ،‬گذراندن دورههای عمومي و تخصصي ‪ HSE‬مطابق با نظام نامه‬
‫آموزش بهداشت ایمني و محيط زیست و پدافند غير عامل و با نظر واحد ‪ HSE‬كارفرما‪ ،‬در مراكز مورد تأیيد كارفرما‬
‫پيش از آغاز فعاليت الزاميست‪.‬‬

‫‪ -4‬وظايف و مسئولیتهاي تکلیفي شركتهاي بازرسي و بازرسان مستقل‬

‫‪ ‬شركتهای بازرسي و بازرسان مستقل كه دارای كارت بازرسي هستند‪ ،‬تحت هيچ عنواني نماینده اداره كل نظارت‬
‫بر صادرات و مبادالت مواد نفتي محسوب نميشوند و حق اعطای گواهينامه و هرگونه تأیيدیه را به عنوان نماینده این‬
‫اداره كل ندارند‪.‬‬
‫‪ ‬صدور هرگونه گواهينامه بازرسي‪ ،‬صحت عملکرد سامانههای اندازهگيری كمي و كيفي و كاليبراسيون بدون هماهنگي‬
‫و تأیيد اداره كل نظارت بر صادرات و مبادالت مواد نفتي فاقد اعتبار بوده و مورد تأیيد نخواهد بود‪.‬‬
‫‪ ‬شركت های بازرسي و بازرسان مستقل موظفند فقط در حوزه تخصصي كه در كارت بازرسي ایشان ذكر شده است‬
‫امور بازرسي و نظارت را به انجام رسانده و گزارش كار خود را به كارفرما و رونوشت آن را جهت تأیيد به اداره كل‬
‫نظارت بر صادرات و مبادالت مواد نفتي وزارت نفت ارائه نمایند‪ .‬شایان ذكر است گزارش بازرسان بدون تأیيد اداره‬
‫كل نظارت بر صادرات و مبادالت مواد نفتي وزارت نفت مورد تأیيد نخواهد بود‪.‬‬
‫‪ ‬شركتهای بازرسي و بازرسان مستقل مجاز به انجام عمليات اجرائي ساخت‪ ،‬نصب و تعميرات تجهيزات اندازهگيری‬
‫تحت عنوان كارت بازرسي اداره كل نظارت بر صادرات و مبادالت مواد نفتي نيستند‪.‬‬
‫‪ ‬شركتهای تجميع كننده و سازنده كه دارای كارت بازرسي نيز ميباشند‪ ،‬مجاز به انجام امور بازرسي‪ ،‬نظارت بر‬
‫كاليبراسيون تجهيزات ساخت خود نيستند‪.‬‬
‫‪ ‬آزمایشگاههای كاليبراسيون تجهيزات اندازهگيری و شركتهای ارائه دهنده خدمات كاليبراسيون ميبایست دارای‬
‫گواهينامه معتبر ‪ ISO/IEC17025‬از مركز ملّي تأیيد صالحيت (‪ ،)NACI‬سایر ‪AB‬های مورد تأیيد و یا سازمان ملّي‬
‫استاندارد در زمينههای مرتبط باشند‪.‬‬
‫‪ ‬شركتهای بازرسي و بازرسان مستقل به منظور حضور در تأسيسات‪ ،‬شناورها‪ ،‬پاالیشگاهها‪ ،‬پتروشيميها‪ ،‬ایستگاههای‬
‫تقویت فشار و پمپاژ‪ ،‬اسکلهها و سایر نقاط موظفند مکاتبات الزم جهت اخذ مجوز تردد از طریق كارفرما و حراست‬
‫مربوطه را انجام دهند‪.‬‬
‫‪ ‬شركتهای بازرسي و بازرسان مستقل موظفند گواهينامه دورههای عمومي و تخصصي ‪ HSE‬مطابق با نظامنامه آموزش‬
‫بهداشت ایمني و محيط زیست و پدافند غير عامل را به كارفرما و بهرهبردار تأسيسات ارائه نمایند‪.‬‬

‫اداره كل نظارت بر صادرات و مبادالت مواد نفتي وزارت نفت‬

‫‪8‬‬
 ‫دستورالعمل تأیيد صالحيت شركت های بازرسي مستقل و برگزاری آزمونها‬

‫‪ -5‬جابجايي بازرسان‬
‫‪ ‬در صورت تمایل بازرس مبني بر انتقال به سایر شركتها‪ ،‬بازرس ميبایست درخواست خود را به شركت مبدأ اعالم‬
‫نموده و رونوشت درخواست خود را به اداره كل نظارت بر صادرات و مبادالت مواد نفتي و شركت مقصد ارائه نماید‪.‬‬
‫در این صورت شركت مبدأ موظف است ظرف ‪ 5‬روز كاری نسبت انجام مراحل و تشریفات پرسنلي بازرس اقدام و‬
‫مراتب را به اداره كل نظارت بر صادرات و مبادالت مواد نفتي و شركت مقصد اعالم نماید و پس از دریافت معرفينامه‬
‫از شركت مقصد و ثبت در سامانه و صدور كارت جدید‪ ،‬فعاليت بازرس در شركت جدید بالمانع خواهد بود‪.‬‬
‫‪ ‬جابهجائي بازرسان تأیيد صالحيت شده از شركتي به شركت دیگر‪ ،‬با رضایت شخص بازرس‪ ،‬شركت مبدأ و شركت‬
‫مقصد بالمانع است‪ .‬ليکن زمينه فعاليت شركتها در زمينه مربوطه با توجه به بازرسان در اختيار تغيير خواهد كرد‪.‬‬
‫‪ ‬در صورتيکه شركت قبلي با توجه به بازرسان در اختيار اقدام به اخذ پروانه و یا گواهينامه از سازمانهای ذیصالح‬
‫نماید‪ ،‬قطع همکاری بازرس باعث تغيير در زمينههای فعاليتهای بازرسي خواهد شد‪ .‬لذا شركت قبلي موظف است‬
‫مکاتبات الزم جهت احراز عدم انطباق ناشي از جابجائي بازرسان را انجام و نتایج را به اداره كل نظارت بر صادرات‬
‫و مبادالت مواد نفتي ارائه نماید‪ .‬در صورتي كه شركت قبالً فاقد پروانه و یا گواهينامه بازرسي از سازمانهای ذیصالح‬
‫بوده باشد یا شركت قبلي به دالیلي‪ ،‬منحل شود و یا توقف كامل فعاليت در زمينه بازرسي مورد نظر را اعالم نماید‪،‬‬
‫انجام مکاتبات فوق موضوعيت نخواهد داشت‪.‬‬
‫‪ ‬چنانچه انتقال بازرسان باعث گردد تا شركتي دچار فقدان بازرس گردد‪ ،‬كارتهای كمک بازرسان آن شركت نيز به‬
‫صورت تعليق در خواهد آمد‪ .‬همچنين شركتي ميتواند نسبت به معرفي كمک بازرس اقدام نماید كه دارای حداقل‬
‫یک بازرس بوده و كارت كمک بازرسان نيز در زمينه فعاليت بازرس اصلي صادر خواهد شد‪.‬‬
‫‪ ‬كاركنان دارای كارت بازرسي كه در آزمایشگاههای كاليبراسيون شاغل هستند مجاز به فعاليت بازرسي در سایر‬
‫شركتها نبوده و كارت ایشان صرفاً برای آزمایشگاه صادر ميگردد و همچنين بازرسان دارای كارت سایر شركتها‬
‫مجاز به كار در آزمایشگاههای كاليبراسيون نخواهند بود‪ .‬الزم به ذكر است در صورت مشاهده كارت بازرس ابطال‬
‫خواهد شد‪.‬‬

‫‪ -6‬بررسي عملکرد سالیانه بازرسان‬

‫‪ ‬بازرسان و شركتهای بازرسي مستقل موظف به تهيه و بارگذاری گزارش ساليانه عملکرد خود در سامانه اداره كل‬
‫نظارت بر صادرات و مبادالت مواد نفتي ميباشند‪ ،‬همچنين شركتها ميبایست گزارش آموزش پرسنل و‬
‫گواهينامههای اخذ شده را به این اداره كل ارسال نمایند‪.‬‬
‫‪ ‬در صورتي كه گزارشي از سوی شركتهای تابعه وزارت نفت یا ناظرین اداره كل در خصوص عملکرد بازرسان‬
‫مستقل و انحراف از مسئوليت های تکليفي‪ ،‬به اداره كل نظارت بر صادرات و مبادالت مواد نفتي وزارت نفت ارسال‬
‫گردد‪ ،‬اداره كل مجاز به تعليق و ابطال كارت بازرس مربوطه و شركت بازرسي خواهد بود‪.‬‬
‫‪ ‬بازرسان مستقل حسب صالحدید اداره كل نظارت بر صادرات و مبادالت مواد نفتي وزارت نفت ميبایست در آزمون‬
‫مجدد شركت نمایند‪.‬‬
‫اداره كل نظارت بر صادرات و مبادالت مواد نفتي وزارت نفت‬
‫‪9‬‬
 ‫دستورالعمل تأیيد صالحيت شركت های بازرسي مستقل و برگزاری آزمونها‬

‫‪ ‬بازرسان مستقل حسب صالحدید اداره كل نظارت بر صادرات و مبادالت مواد نفتي وزارت نفت ميبایست در صورت‬
‫نياز دورههای تخصصي خاصي را گذرانده و گواهينامه قبولي در آن دوره را ارائه نمایند‪.‬‬

‫‪ -7‬احراز صالحیت مراكز كالیبراسیون سیستمهاي اندازهگیري‪ ،‬آزمايشگاههاي اكرديته‪ ،‬مراكز اكرديته‬
‫كالیبراسیون سیستمهاي اندازهگیري‬
‫‪ -1-7‬شرايط فعالیت و ارائه خدمات‬
‫‪ ‬دارا بودن حداقل یک بازرس دارای كارت كاليبراسيون ميترینگ از اداره كل نظارت بر صادرات و مبادالت‬
‫مواد نفتي و یا حضور بازرس شخص ثالث دارای كارت كاليبراسيون اداره كل نظارت بر صادرات و مبادالت‬
‫مواد نفتي جهت نظارت بر عمليات كاليبراسيون الزاميست‪.‬‬
‫‪ ‬دریافت گواهينامه ‪ ISO/IEC17025‬از مركز ملّي تأیيد صالحيت (‪ )NACI‬و یا سایر ‪AB‬های مورد تأیيد و یا‬
‫تأیيدیه (آزمایشگاه همکار) از سازمان ملّي استاندارد در زمينههای مرتبط‪.‬‬
‫‪ ‬دارا بودن امکانات كارگاهي مناسب جهت تست سيستمهای اندازهگيری‪.‬‬

‫‪ -2-7‬مدارك مورد نیاز‬

‫‪ ‬مدارك ثبتي آزمایشگاه‬
‫‪ ‬نظامنامه بر اساس الزامات استاندارد ایزو ‪ISO/IEC17025‬‬
‫‪ ‬روشهای اجرایي و دستور العملهای انجام كاليبراسيون‬
‫‪ ‬ابعاد و كروكي محل آزمایشگاه‪ ،‬محل كاليبراسيون و مشخصات محيطي محل‬
‫‪ ‬نقشه چيدمان و آرایش تجهيزات عمليات كاليبراسيون (‪)P&ID‬‬
‫‪ ‬ليست استانداردها‪ ،‬نرم افزارها و برنامههای محاسباتي مورد استفاده‬
‫‪ ‬گواهينامههای كاليبراسيون تجهيزات مرجع و ليست تجهيزات (پرور‪ ،‬مسترميتر‪ ،‬ظروف معيار‪ ،‬ابزار توزین و ‪)...‬‬
‫‪ ‬تکميل پرسشنامه‬
‫‪ ‬ارسال روشهای آزمایش‪ ،‬فرمت گواهينامه‪ ،‬فرم محاسباتي‪ ،‬آناليز عدم قطعيت‪ ،‬گواهينامه كاليبراسيون تجهيزات‬
‫مرجع و سایر موارد مرتبط به اداره كل و اخذ تأیيدیه‬

‫‪ -3-7‬فرآيند تأيید صالحیت مراكز كالیبراسیون‬

‫‪ ‬بررسي اوليه فرمهای تکميلي و مدارك دریافتي از شركتها توسط اداره كل‬
‫‪ ‬مکاتبه با شركتهای متقاضي جهت رفع نواقص و تکميل مدارك مورد نياز‬
‫‪ ‬انجام بازدید مرحله اول و بررسي ميداني توانمندیها‪ ،‬تجهيزات و امکانات مركز كاليبراسيون‬
‫‪ ‬تهيه نقطه نظرات كارشناسي و ارائه به شركتهای بازدید شده جهت اصالح و بهبود عملکرد فني آنها‬
‫‪ ‬انجام بازدید نهایي و تهيه گزارش تکميلي از ارزیابي شركتهای مورد تأیيد‬
‫‪ ‬صدور نامه احراز صالحيت جهت انجام فعاليت با ذكر دامنه شمول در بازه اعتبار زماني‬
‫اداره كل نظارت بر صادرات و مبادالت مواد نفتي وزارت نفت‬
‫‪10‬‬