1

‫ښﻜﻼ‬ ‫دﻛﺘﺎب ﻧﻮم ‪:‬‬

‫ګﻞ رﺣﻤﻦ رﺣﻤﺎﻧﻲ‬ ‫ﻟﻴﻜﻮال ‪:‬‬
‫ګﻮدرﺧﭙﺮﻧﺪوﻳﻪ ټﻮﻟﻨﻪ‬ ‫ﺧﭙﺮوﻧﻜﻰ ‪:‬‬
‫ﺑﺨﺘﻴﺎرﺗﻼش‬ ‫ﻛﻤﭙﻮزګﺮ ‪:‬‬
‫ﺻﺎدق اﷲ ﺻﺎدق‬ ‫ډﯦﺰاﻳﻦ ‪:‬‬
‫‪٢٠٠٠‬‬ ‫ﭼﺎپ ﺷﻤﯧﺮ‪:‬‬
‫دﺧﭙﺮﯦﺪوﻛﺎل ‪١٣٨٩ :‬ﻫﺠﺮي ﻟﻤﺮﻳﺰ‬
‫اﻧﺘﺮﻧﻴﺖ ﺧﭙﺮووﻧﻜﻰ ‪ :‬اﺟﻤﻞ اﻛﺒﺮي‬

‫ډاﻟۍ‬

‫ﺧﭙﻠﯥ ګﺮاﻧﯥ ﻣﻮرﺗﻪ ﭼﯥ زﻣﻮږ دﻛﻮرﻧۍ ﺧﻮښۍ ﭘﺮې راﻏﻮﻧډې دي اوﻟﻪ ﺧﺪاﻳﻪ ورﺗﻪ ﻟﻪ ﻣﺎﻧﻪ اوږ‬
‫دﻋﻤﺮﻏﻮاړم ‪.‬‬

‫‪2‬‬
 ‫دﻫﻠﻤﻨﺪ دارﯦﮋﯦﺪﻟﯥ ښﻜﻼ‬

‫ﻫﻠﻤﻨﺪﻳﻮوﺧﺖ دﭘښﺘﻨﻮاﻟﯥ ﭘﻪ ټﻮﻟﻮځﺎﻧګړﺗﻴﺎوو ډك ﻧﻮم وو اودﻧﻮم ﭘﻪ اﺧﻴﺴﺘﻮﺑﻪ ﻳﯥ دﻫﺮﭼﺎﭘﻪ زړه ﻛﯥ‬

‫ﻳﻮډول رﻋﺐ اوﻋﻈﻤﺖ ﭘﻪ څﭙﻮﺷﻮ ﻫﻠﻤﻨﺪښﻜﻠﻰ وو‪ ،‬ښﺎﻳﺴﺘﻪ وو ‪ ،‬دﻏﻴﺮﺗﻮﻧﻮاوﻧﻨګﻮﻧﻮﻛﻮروو‪،‬‬
‫اودﭘښﺘﻨﻮدﺳﺮﺷﻤﻠﻪ وه دﻫﻠﻤﻨﺪﭘﺮاﺧﯥ ځﻤﻜﯥ دګﺮان ﻫﯧﻮاددﻃﺒﻴﻌﻲ ښﻜﻼﻳﻮﻣﺴﺘﻨﺪاﻧځﻮروو ﺧﻮاوس‬
‫ﻫﺮڅﻪ ﺑﻞ ډول وو زه ﭘﻪ ﺧﭙﻞ دې ﻧﺎول دﻏﻪ ﻟﻴﻜﻨﻪ داﺳﯥ ﻣﻬﺎل ﻛﻮم ﭼﯥ ﻫﻤﺪاوس ﻫﻢ ﭘﻪ دﻏﻪ ﺳﻴﻤﻪ ﻛﯥ‬
‫دﻣﺸﺘﺮك ﭘﻪ ﻧﺎم ﻋﻤﻠﻴﺎت ﭘﻪ ﺟﻮش ﺳﺮه روان دې ﺑﻬﺮﻧﻴﻮاواﻓﻐﺎن ځﻮاﻛﻮﻧﻮدﻣﺎرﺟﯥ دﺳﻤﺴﻮرې ﺳﻴﻤﯥ‬
‫دﻧﻴﻮﻟﻮﻟﭙﺎره دوﻣﺮه ﻟﻮى ﻓﻮځﻲ ﻋﺸﺮﻛړى ﭼﯥ ﺗﻪ ﺑﻪ واﻳﯥ دﻛﻮم ﻫﯧﻮاددﻧﻴﻮﻟﻮﻫﻮډﻳﯥ ﻛړى ﻻﻫﻢ‬
‫دښﻜﻼﻏﻮﻧﺪې دګڼﻮﻫﻠﻤﻨﺪۍ ﭘﯧﻐﻠﻮﻛډې ﻟﻪ دﻏﻪ ﺳﻴﻤﯥ رواﻧﯥ دي ﺧﻮﭘﻪ ﻛﻮﻣﻪ ﺧﻮا؟ دﭼﺎﻛﺮه ؟ﭼﯧﺮﺗﻪ‬
‫اودﭼﺎﻟﭙﺎره ؟داﻫﻐﯥ ﭘﻮښﺘﻨﯥ دي ﭼﯥ ﻻﻳﯥ ﻫﻢ زﻣﺎﺳﺮه ځﻮا ب ﻧﻪ ﺷﺘﻪ اوﭘﻪ دې ﻧﺎول ﻛﯥ ﻫﻢ راﺳﺮه راﺗﻪ‬
‫ﭘﻴﺪاﻧﻪ ﺷﻮې ﭘﻪ دﻏﻪ ﺳﻴﻤﻪ ﭼﯥ اوس ﻫﻢ ﻛﻮم ﻧﺎورﻳﻦ روان د ى ﻧﻮﻧړﻳﻮال څﻪ ﭼﯥ ﭘﻪ ﻛﺎﺑﻞ ﻛﯥ زﻣﻮږ ﻣﺸﺮان‬
‫ﻫﻢ ﻧﻪ دي ورﺑﺎﻧﺪې ډﯦﺮﻛﻢ ﺧﻠﻚ ﺑﻪ اوس ﭘﻪ دې ﭘﻮﻫﯧږي ﭼﯥ دادﭘښﺘﻨﻮاوﭘښﺘﻮن وﻟﺲ ﭘﻪ ﺿﺪدﭼﺎﭘﺮﯦﻜړه‬
‫وه اوڅﻮﻣﺮه ﭘښﺘﺎﻧﻪ ﭘﻪ ﻛﯥ ﭘﻪ ﻧﻮروﻧﻮﻣﻮﻧﻮځﭙﻞ ﺷﻮي دي زه ﻧﻪ ﻏﻮاړم ﺧﭙﻠﯥ ﺧﺒﺮې اوږدې ﻛړم ځﻜﻪ‬
‫دﻫﻤﺪې ﻟﭙﺎره ﻣﯥ دﻏﻪ ﻧﺎول ﻟﻴﻜﻠﻰ دﻳﻮرﻳښﺘﻴﻨﻰ داﺳﺘﺎن دى اودﻳﻮې ﻫﻠﻤﻨﺪى ﻧﺠﻠۍ ښﻜﻼداﺳﺘﺎن‬
‫ﺑﻴﺎﻧﻮي ﭼﯥ څﻨګﻪ ﻳﯥ ژوﻧﺪﺗﻼﺗﺮﻏﻪ ﺷﻮاودﭼﺎاﻳﺜﺎرﺑﯧﺮﺗﻪ ﭘﺨﻮاﻧۍ ﺧﻮښﯥ ورﺗﻪ راﺳﺘﻨﻪ ﻛړه ددﻏﻪ داﺳﺘﺎن‬
‫ﻋﺠﻴﺒﻪ ﭘﯧښﯥ دﻛﺎﺑﻞ ﻟﻪ ﻗﻤﺒﺮڅﻠﻮرﻻرې څﺨﻪ ﭘﻲ ﻟﯧږي ﭼﯥ اوس ﻫﻢ ﭘﻪ ﻛﯥ ګڼ ﻫﻠﻤﻨﺪي ﻣﻬﺎﺟﺮﻣﯧﺸﺖ دي‬
‫اوﻫﺮﭼﺎﺗﻪ دﺳﻮال ﻻس اوږدوي وروﺳﺘﻪ ﻳﻮه ﺑﺮﺧﻪ دښﻜﻼﭘﻪ ﻟﻴﻜﻨﻮﻛﯥ راﻏﻠﯥ ‪ ،‬ﭘﻪ ښﺎرﻛﯥ دﻳﻮه ﻛﻠﻴﻮال‬
‫ځﻮان ﻫﻐﻪ ﺣﺎﻟﺖ اﻧځﻮرﺷﻮى ﭼﯥ ﻛﻠﻪ ﻫﻢ ﻟﻪ ښـﺎرﺳﺮه ﺟﻮړﻧﻪ راځﻲ ﻧﻮر ې ﭘﯧښﯥ ﭘﻪ ﻟښﻜﺮګﺎه اوﭘﯧښﻮرﻛﯥ‬
‫ﺑﻴﺎن ﺷﻮې دي اوﭘﻪ ﻛﺎﺑﻞ ﻛﯥ ﭘﺎى ﺗﻪ رﺳﯧږي ښﻪ ﺧﺒﺮه ﭘﻪ ﻛﯥ داده ﭼﯥ ښﻜﻼﺗﻪ ﻳﻮﺑﻞ ﺳﻠﻄﺎن اوﺳﻠﻄﺎن ﺗﻪ‬
‫ﻳﻮه ښﻜﻼﭘﻴﺪاﻛﯧږي ﭘﻪ دې ﻫﻴﻠﻪ ﭼﯥ دﻏﻪ داﺳﺘﺎن ﭘﻪ ﻣﻴﻨﻪ وﻟﻮﻟﻰ ‪.‬اوﺑﻴﺎﻳﺎدوﻧﻪ وﻛړم ﭼﯥ دازﻣﺎدوﻳﻢ ﻧﺎول‬
‫دى ﺧﻮﺗﺮﻟﻮﻣړي ﻟﻴﻜﻞ ﺷﻮي ﻧﺎول وړاﻧﺪې ﺧﭙﺮﯦږي ‪.‬‬
‫ﭘﻪ ﭘﺎى ﻛﯥ ﻟﻪ ﺧﭙﻞ ﻣﻠګﺮي ﻓﺮﻫﻨګﻲ اوﻓﺮﻫﻨګﭙﺎل اودګﻮدرﺧﭙﺮﻧﺪوﻳﯥ ټﻮﻟﻨﯥ دﻣﺸﺮﻋﺰت اﷲ ځﻮاب‬
‫ددﻏﻪ ﻛﺘﺎب دﺳﻤﺒﺎﻟﻮﻧﻜﯥ اوﺧﻮاږه دوﺳﺖ ﻗﺎري ﺻﻴﺐ ﻗﺪرت اﷲ ﺗﺎﺋﺐ ﻧﻪ ﭘﻪ ځﺎﻧګړي ډول ﻣﻨﻨﻪ ﭼﯥ دﻏﻪ‬
‫ﻧﺎول ﺧﭙﺮوي اوﺳﺘﺎﺳﯥ ﺗﺮګﻮﺗﻮﻳﯥ دررﺳﻮي دګﺮان ﻣﻠګﺮي اوژورﻧﺎﻟﺴﺖ ﻋﺰﻳﺰاﺗﻞ ﻧﻪ ﻣﻨﻨﻪ ﭼﯥ زﻣﺎﭘﻪ اړه‬
‫ﻳﻮڅﻪ وﻟﻴﻜﻞ اودﻏﻪ ﻧﺎول ﭘﻪ ﭼﺎروﻛﯥ ﻳﯥ ﻣﺮﺳﺘﻪ وﻛړه ‪ ،‬دﺻﻔﺎراډﻳﻮدﭘﻴﺎوړي ﺗﺨﻨﻴﻜﺮ‬ ‫ﻳﯥ‬
‫اوﻫڅﺎﻧﺪزﻟﻤﻲ ﺑﺨﻴﺘﺎرﺗﻼش دې ﻫﻢ ﻛﻮدرودان وي ﭼﯥ دﻏﻪ ﺧﻮرې ورې ﭘﺎڼﯥ ﻳﯥ ﭘﻪ ﻛﻢ وﺧﺖ ﻛﯥ‬
‫ﻛﻤﭙﻮزﻛړې دټﻮﻟﻮښﻪ ﻏﻮاړم ﺧﺪاى ﻳﯥ ﭘﻪ ټﻮﻟﻮﭼﺎروﻛﯥ ﻛﺎﻣﻴﺎب ﻟﺮي‬
‫ﺳﺘﺎﺳﯥ ټﻮﻟﻮدﻣﻴﻨﯥ ﭘﻮروړى‬
‫ګﻞ رﺣﻤﻦ رﺣﻤﺎﻧﻲ‬

‫‪3‬‬
 ‫‪١٣٨٨\١٢\٥‬ﻛﺐ‬
‫دﺻﻔﺎراډﻳﻮدﺧﭙﺮوﻧﻮﻣﺪﻳﺮﻳﺖ‬
‫ﺟﻼل اﺑﺎدښﺎر‬

‫ﻳﻮڅﻪ ددې داﺳﺘﺎن دﻟﻴﻜﻮال ﭘﻪ اړه‬

‫دﺧﻴﺎل اوﺗﺼﻮر دﻣﺎڼﻴﻮ اﻧځﻮرګﺮﺷﺎﻋﺮ ښﺎﻏﻠﻰ ))ګﻞ رﺣﻤﺎن رﺣﻤﺎﻧﻲ(( ﻟﻪ ﻧﻦ څﺨﻪ څﻠﻮروﻳﺸﺖ ﭘﺴﺮﻟﻲ‬
‫وړاﻧﺪې د وردګﻮوﻻﻳﺖ ﭘﻪ ﭼﻚ وﻟﺴﻮاﻟۍ ﻛﯥ دارواښﺎدﻣﻮﻟﻮي ))ﻋﺒﺪاﻟﺮازاق (( ﭘﻪ دﻳﻨﺪاره او ﻓﺎﺿﻠﻪ‬
‫ﻛﻮرﻧۍ ﻛﯥ دې ﻓﺎﻧﻲ ﻧړۍ ﺗﻪ ﺳﺘﺮګﻲ ﻏړوﻟﯥ دي ‪ .‬دى‪.‬ﻟﻮﻣړﻧۍ ذده ﻛړې ﻳﯥ دﭼﻚ وﻟﺴﻮاﻟۍ ﭘﻮرې اړوﻧﺪ‬
‫د ﺣﻀﺮت ))ﻋﻤﺮﻓﺎروق ﭘﻪ ﻟﻴﺴﻪ ﻛﯥ ﺳﺮﺗﻪ رﺳﻮﻟﻲ او ﭘﻪ ﻫﻤﺪې ﻟﯧﺴﯥ څﺨﻪ ﭘﻪ ښﻪ درﺟﻪ ﻓﺎرغ ﺷﻮى‪.‬‬
‫ﻛﺎل زده‬ ‫اوس ﻣﻬﺎل ښﺎﻏﻠﻰ ګﻞ رﺣﻤﺎن ))رﺣﻤﺎﻧﻲ(( دﻧﻨګﺮﻫﺎر ﭘﻮﻫﻨﺘﻮن ﻛﯥ دﭘښﻮادب دوروﺳﺘﻲ‬
‫ﻛړﻳﺎل دى‪.‬دى ﻻ داﺗﻢ ټﻮﻟګﻲ زده ﻛﻮﻧﻜﻰ وو ﭼﯥ دﺷﻌﺮاو ادب ښﺎﭘﻴﺮۍ ﭘﻪ ﺧﭙﻠﻪ رﻧګﻴﻨﻪ ﻏﻴږ ﻛﯥ‬
‫راوﻧﻐﺎړﻟﻮ او دښﻜﻼﺧﺎﻟﻖ ورﺑﺎﻧﺪې د دﻏﻪ ﺳﺘﺮ ﻧﻌﻤﺖ ﻟﻮرﯦﻨﻪ وﻛړه‪.‬ښﺎﻏﻠﻰ ګﻞ رﺣﻤﺎن ))رﺣﻤﺎﻧﻲ ((‬
‫ددې ﺗﺮ څﻨګ ﭼﯥ ځﻮان‪،‬ﭘﻴﺎوړى ‪،‬ﻫڅﺎﻧﺪاوﻧﺎزك ﺧﻴﺎﻟﻪ ﺷﺎﻋﺮ اوﻟﻴﻜﻮال دى ﻳﻮ زﻳﺮك اوﺧﻮش ﻣﻴﺬاﺟﻪ‬
‫ژورﻧﺎﻟﻴﺴﺖ ﻫﻢ دى او ﭘﻪ دﻏﻪ ډګﺮ ګﯥ ﻳﯥ ﻛﺎروﻧﻪ دﺳﺘﺎﻳﻠﻮوړدي‪.‬ښﺎﻏﻠﻲ د ﭼﺎﭘﻲ رﺳﻨﻴﻮ ﺗﺮ څﻨګ‬
‫ﻳﻮﺷﻤﯧﺮ ﻏږﻳﺰو رﺳﻨﻴﻮ ﺳﺮه ﻫﻢ ﻛﺎر ﻛړى ﭼﯥ اوس ﻣﻬﺎل د)) ﺻﻔﺎ(( راډﻳﻮ دﺧﭙﺮوﻧﻮ دﻣﺪﻳﺮﭘﻪ ﺗﻮګﻪ ﺧﭙﻠﻪ‬
‫دﻧﺪه ﭘﻪ ﻣﺦ وړي‪.‬‬
‫دښﻜﻼ ﻧﺎول دﻟﻴﻜﻮال څﻠﻮرم ﭼﺎﭘﻲ اﺛﺮ دى او دﺑﻨﺪﻳﻮان )) ﻧﺎول((‪،‬ﭘﺮې ﺷﻮي ﺗﺎﻛﻮﻧﻪ ))ﻟﻨډۍ ﻛﻴﺴﯥ((‬
‫اوﺗﻠﭙﺎﺗﯥ درد ))ﻫﻨﺮي ﻧﺜﺮوﻧﻪ (( ﻳﯥ دﭼﺎپ ﻻرې څﺎري‪.‬‬
‫ښﻜﻼ ﻧﺎول اﻓﻐﺎﻧﻲ ټﻮﻟﻨﯥ ﺗﻪ داوﺳﻤﻬﺎﻟﻮورﭘﯧښﻮ ﻛړاوﻧﻮ ﻫﯧﻨﺪاره ده او دﻏﻪ اﻧځﻮر ﭘﻜﯥ ﻟﻴﻜﻮال ډﯦﺮ ﭘﻪ‬
‫ﻣﻬﺎرت اﻧځﻮر ﻛړى‪.‬ﻧﻮ ﭘﻪ دې ﻫﻴﻠﻪ ﭼﯥ دﻏﻪ ﭘﻪ زړه ﭘﻮرې داﺳﺘﺎن ﺗﺮﭘﺎﻳﻪ وﻟﻮﻟﺊ او ﻳﻮ څﻪ ادﺑﻲ ﺗﻨﺪه‬
‫ﻣﻮﭘﺮې ﺧړوب ﺷﻲ‪.‬‬
‫ﭘﻪ ﭘﺎى ﻛﯥ ددﻏﯥ ټﻮﻟګﯥ دﭼﺎپ ﻛﯧﺪو ﻣﺒﺎرﻛﻲ ﻫڅﺎﻧﺪ ﺷﺎﻋﺮ ﻟﻴﻜﻮال او ژورﻧﺎﻟﯧﺴﺖ ښﺎﻏﻠﻲ ګﻞ رﺣﻤﺎن‬
‫)) رﺣﻤﺎﻧﻲ (( ﺗﻪ ﭘﻪ ﻋﻠﻢ او ادب ﻛﯥ دﻻښﻮﭘﻨځﻮﻧﻮاوﭘﺮﻣﺨﺘګﻮﻧﻮﻫﻴﻠﻪ ﻛﻮم ‪.‬ﺧﺪاى )ج (دې وګړي ﭼﯥ‬
‫دﻏﻪ ﻧﺎول دﻟﻮﺳﺘﻮﻧﻜﻮدﺧﻮښﯥ وړوګﺮځﻲ دﭘښﺘﻮادب ﭘﻪ زوﻟۍ ﻛﯥ دﻳﻮه ﻏﻮره زﻳﺎﺗﻮﻧﻪ ﺷﻲ‪.‬ﭘﻪ ﻗﻠﻢ اوﻋﻠﻢ‬
‫ﻳﯥ دې ﺑﺮﻛﺖ وي ﻟﻪ اﷲ څﺨﻪ ورﺗﻪ ﭘﻪ راﺗﻠﻮﻧﻜﯥ ﻛﯥ دﻻ ﺑﺮﻳﺎوو او دﻻزﻳﺎﺗﻮ ﺧﺪﻣﺘﻮﻧﻮ ﺣﻮﺻﻠﻪ ﻏﻮاړم‬
‫ﭘﻪ درﻧښﺖ‬
‫ﻋﺰﻳﺰ)) اﺗﻞ ((‬
‫ﺟﻼل ﻛﻮټ‪ -‬ﺻﻔﺎراډﻳﻮ دﻓﺘﺮ‬
‫‪\٣‬ﺣﻮت\‪١٣٨٨‬‬

‫‪4‬‬
‫د اﺑﺮاﻫﻴﻢ ﺑﻦ ادﻫﻢ ﺟﻮﻣﺎت ﺗﻪ ﺑﻪ د ﻟﻤﺎﻧځﻪ ﻟﭙﺎره د ښﺎر ﻫﻐﻪ ﻋﻤﺮ ﺧﻮړﻟﻲ ﻛﺴﺎن راﺗﻠﻞ ﭼﯥ د ژوﻧﺪ اوږدې‬
‫ﺗﺠﺮﺑﯥ ﺑﻪ ﻳﯥ ﭘﺎى ﺗﻪ رﺳﻮﻟﯥ وې‪ ،‬او اوس ﺑﻪ ﻳﯥ د ژوﻧﺪ ﻳﻮه زﻳﺎﺗﻪ ﺑﺮﺧﻪ ﭘﻪ راز او ﻧﻴﺎز او ﻳﺎ ﻫﻢ د ځﻮاﻧۍ ﭘﻪ‬
‫رﻧګﻴﻨﻮ ګﻨﺎﻫﻮﻧﻮ د اوښﻜﻮ ﺗﻮﻳﻮﻟﻮ ﻟﭙﺎره ځﺎﻧګړې وه ددﻏﻪ ﺑﻮډاګﺎﻧﻮ ﭘﻪ زړوﻧﻮ ﻛﯥ د ﭘښﯧﻤﺎﻧﻴﻮ اوﺳﻠګﻴﻮ‬
‫را اﻟﻮﺗﻰ ﻃﻮﻓﺎن ﻳﻮازې ﻫﻐﻪ ﭼﺎ ښﻪ ﺣﺲ ﻛﻮﻟﻰ ﺷﻮاى ﭼﯥ د ګﻨﺎﻫﻮﻧﻮ ډﻛﻪ ځﻮاﻧﻲ ﺗﺮې ﺗﻠﻠﻲ وه اواوس ﻟﻜﻪ‬
‫دﻣﻨﯥ ﭘﺎڼﻪ ﻫﺮې ﺳﻴﻠۍ ورﺳﺮه اﺧﻴﺴﺘﻞ ‪ ،‬ځﯧﻨﯥ ﺑﻴﺎ داﺳﯥ ﻛﺴﺎن وو ﭼﯥ د اﺑﺮاﻫﻴﻢ ﺑﻦ ادﻫﻢ دﺳﺨﺎوت او‬
‫ﻗﺮﺑﺎﻧﻴﻮ ﻛﻴﺴﯥ ﺑﻪ ﻳﯥ اورﯦﺪﻟﯥ وې ﻫﻐﻮى ﺑﻪ ﻓﻜﺮ ﻛﺎوه ﭼﯥ ادﻫﻢ ﺻﻴﺐ ﺑﻪ ددﻏﻪ ﺟﻮﻣﺎت ﭘﻪ ﻛﻮم ﻣﺤﺮاب‬
‫ﻛﯥ ﻧﺎﺳﺖ وي او دوى ﺑﻪ ﻳﯥ ووﻳﻨﻲ ﺧﻮ داټﻮل د ﺑﻮداګﺎﻧﻮ اﻧﺪوﻧﻪ دي‪ ،‬ارواﭘﻮﻫﻨﻪ واﻳﻲ ﭼﯥ ﭘﻪ ﺑﻮډاﺗﻮب‬
‫ﻛﯥ اﻧﺴﺎن ﺑﯧﺮﺗﻪ د ﻣﺎﺷﻮﻣﺘﻮب ﺧﻮاص ﻏﻮره ﻛﻮي د ﻫﻐﻮى ﻏﻮﻧﺪې ﻳﯥ ﺧﻔګﺎن‪،‬ﺧﻮښﻲ او ﺑﺎور ﭘﻪ وړو‬
‫ﺧﺒﺮو وي ﺧﻮ ددوى ﺗﺮﻣﻴﻨځ ﮔډ ټﻜﻰ ﺑﻴﺎ ﻫﻢ ﺳﭙﯧڅﻠﺘﻴﺎ ده ﻧﻮى ﻣﺎﺷﻮم ﭼﯥ ﻛﻠﻪ دﺧﭙﻠﯥ ﻣﻮر ﭘﻪ ﻏﯧږ ﻛﯥ‬

‫‪5‬‬
‫ﻧړۍ ﺗﻪ ﺳﺘﺮګﯥ وﻏړوي د ﻫﻐﻪ ﺗﻨﻜۍ ګﻠﻐﻮټۍ ﭘﻪ څﯧﺮ وي ﭼﯥ ﻳﻮ ﺳﻬﺎر واﺷﻲ ﭘﻪ ﺑڼ ﻛﯥ ﺧﭙﻠﯥ وږﻣﯥ او‬
‫رﻧګﻮﻧﻪ ﺧﻮاره ﻛړي او ﻛﻮم ﻧﺴﻴﻢ ﻳﺎ ﺳﻴﻠۍ ﻳﯥ ﻻﻫﻢ ﻟﻪ ﭘﺎڼﻮ ﺳﺮه ﻟﻮﺑﯥ ﻧﻪ وي ﻛړې‪ ،‬ﺑﻮډاګﺎن ﻛﻪ د راون‬
‫ﭘﻮﻫﻨﯥ ﻟﻪ ﻧﻈﺮه ﻣﺎﺷﻮﻣﺎﻧﻮ ﺗﻪ ورﺗﻪ ﻛﯧږي ﻧﻮ ﺑﻴﺎ د ﻫﻐﻮى ﭘﻪ ﺳﭙﯧڅﻠﺘﻴﺎ اﻋﺘﺮاف ﻫﻢ دﻫﻐﻮى ﺣﻖ دى ﭘﻪ‬
‫داﺳﯥ ﻋﻤﺮ ﻛﯥ دﻳﻮ ﺑﻮډا ﺳﺮه ﺗﺮ ټﻮﻟﻮ وروﺳﺘۍ ﺳﺮﻣﺎﻳﻪ د ﻫﻐﻪ اوښﻜﯥ وې ﭼﯥ ﻫﺮ ﭼﺎﺗﻪ ﻳﯥ ﭘﻪ ﻣﻴﻨﻪ او‬
‫ﻋﺎﺟﺰۍ ډاﻟۍ ﻛﻮي‪.‬‬
‫د اﺑﺮاﻫﻴﻢ ﺑﻦ ادﻫﻢ د ﺟﻮﻣﺎت ﭘﻪ ﻏﻮﻟﻲ ﺑﻴﺎ ﻧﻪ ﻳﻮازې دﻏﻪ ډاﻟۍ ﺳﻬﺎراوﻣﺎښﺎم ﭘﻪ ﺗﻴﺎروﻛﯥ وړاﻧﺪې ﺷﻮې‬
‫ﺑﻠﻜﯥ ډﯦﺮو ﻣﺎﺗﻮ ﺧﻮړﻟﻮ ځﻮاﻧﺎﻧﻮ ﻫﻢ ﭘﻪ ﺗﻴﺎرو ﻛﯥ د ﺳﻮڼ ﺳﻮڼ اوازوﻧﻪ اوﭼﺖ ﻛړﻳﺪي ‪ ،‬د څښﺘﻦ ﭘﻪ‬
‫وړاﻧﺪې ﻳﯥ ددې ډاﻟۍ ﭘﻪ وړاﻧﺪې ﻛﻮﻟﻮ ﻛﯥ ځﺎن ﻛﻢ ﻧﻪ دى راوﺳﺘﻰ‪.‬‬
‫داﺟﻮﻣﺎت دوﻣﺮه ﻋﺼﺮي او ښﻜﻠﻰ ﻧﻪ وو ﺧﻮ ښﻜﻼ ﻳﯥ ﭘﻪ دې ﻛﯥ وه ﭼﯥ د ښﺎر د ﺷﻮرﻣﺎﺷﻮر ﻧﻪ ﻟﺮې‬
‫دﻳﻮې ﻛﻮﭼﻨۍ ﻏﻮﻧډۍ ﭘﻪ ﻟﻤﻦ ﻛﯥ ﺟﻮړ وو او ﻻره ﻳﯥ ﻫﻢ ﭘﻪ ډﯦﺮو واټﻮﻧﻮ او ﻛﻮڅﻮ ﻛﯥ ﻧﻪ وه ﭼﯥ د ﻟﻤﻮﻧځ‬
‫ﻛﻮوﻧﻜﻮ ﻟﻤﻮﻧځ او ﻋﺒﺎدت ﺗﻪ دې د رﻳﺎ ګﻮﺗﻪ وﻧﻴﻮل ﺷﻲ د ﺟﻮﻣﺎت دﻏﻮﻟﻲ ﭘﻪ ﻳﻮه ﺑﺮﺧﻪ ﻛﯥ ﻻﻫﻢ ﭘﻮزى‬
‫ﻫﻮار وو د ﺑﺮق ﭘﻪ ځﺎى ﭘﻪ ﻛﯥ ﺗﯧﻠﻲ څﻴﺮاﻏﻮﻧﻪ او ﺷﻤﻌﯥ ﻟګﯧﺪﻟﯥ او دﯦﻮاﻟﻮﻧﻪ ﻳﯥ د ﺧټﻮ وود ﭼﺖ ﻟﺮګﻴﻮ‬
‫او د اوداﺳﻪ ځﺎﻳﻮﻧﻪ ﻳﯥ ﻟﻪ واره ﺳړى ﭘﻮﻫﻮل ﭼﯥ دا ﺟﻮﻣﺎت د ښﺎرﻟﻪ ﻧﻮروﻛﻮروﻧﻮاووداﻧﻴﻮﻧﻪ څﻮﻣﺮه‬
‫ﻣﺸﺮ دى ﻫﻤﺪﻏﻪ ځﺎﻧګړﻳﺘﺎوو ﺟﻮﻣﺎت ﺗﻪ دا وﻳﺎړ ورﭘﻪ ﺑﺮﺧﻪ ﻛړى وو‪،‬ﭼﯥ ﭘﻪ ورﻧﻨﻮﺗﻮ ﺑﻪ د ﻫﺮ ﭼﺎ ﻟﻪ ﺳﺮه‬
‫دﻧﻴﺎوي ﺧﻴﺎﻟﻮﻧﻪ ووﺗﻞ او ﭘﻪ زړه ﻛﯥ ﺑﻪ ﻳﯥ ﻳﻮ ډول ﺗﺴﻜﻴﻦ او ارام ﻟﻤﻦ ﻫﻮاره ﻛړه‪.‬‬
‫دا ﺳﯥ ﻓﻜﺮ ﺑﻪ دې ﻛﺎوه ﭼﯥ د اﺻﺤﺎﺑﻮ ﻛﺮاﻣﻮ د وﺧﺖ ﭘﻪ ﻛﻮم ﺟﻮﻣﺎت ﻛﯥ ﭘﻪ ﻋﺒﺎدت ﻟګﻴﺎﻳﻢ ﭘﻪ ذﻫﻦ ﻛﯥ ﺑﻪ‬
‫ﺿﺮور ورﺗﻪ دد ﻏﻪ ﺟﻮﻣﺎت د ﺟﻮړوﻧﻜﻮ ﻫﻐﻪ اﻧځﻮروﻧﻪ راﺗﻠﻞ ﭼﯥ ﭘﻪ ډﯦﺮ وﻳﺎړ ﺳﺮه د ښﺎر ﭘﻪ دﻏﻪ څﻨډه ﻛﯥ‬
‫د ﻳﻮې ﺷﻨﯥ ﻏﻮﻧډې ﭘﻪ ﻟﻤﻦ ﻛﯥ ﻟګﻴﺎ دي او ﺟﻮﻣﺎت ﺟﻮړوي دﻳﻮې دﻧګﯥ ﻣﻨﺎرې ﻟﭙﺎره ﺧټﯥ ﭘﺨﻮي او ﻟﻪ‬
‫ډﯦﺮ زﺣﻤﺖ وروﺳﺘﻪ ﻳﻮ داﺳﯥ ښﻜﻠﯥ او رﻧګﻪ ﻣﻨﺎره ورﺟﻮړوي ﭼﯥ اوس ﻫﻢ د ﭼﺎ ﭘﻪ وس ﻛﯥ ﻧﻪ ﺷﺘﻪ او ﺑﻴﺎ‬
‫ﻳﯥ دﻳﻮ داﺳﯥ ﭼﺎ ﻧﻮم ﭘﺮې ږدي ﭼﯥ ﺑﺸﺮﻳﺖ ﻳﯥ ﻻﻫﻢ د اﺣﺴﺎﻧﻮﻧﻮ ﭘﻮروړى دى‪.‬‬
‫د ﺟﻮﻣﺎت ﭘﻪ ﻏﻮﻟﻲ دﻫﻮارو ﺷﻮو ﭘﻮزو ﭘﻪ ﻣﺦ د ﻣﺨﻜﻴﻨﻴﻮ ﻛﺴﺎﻧﻮ د ﺳﺠﺪو ﻧښﯥ ﺷﺘﻪ دا ﭘﻮزي د ﻫﻐﻮ د‬
‫ﺗﻨﺪي او ګﻮﻧډو ﺧﺎﭘﻮﻧﻪ ﻻ ﻫﻢ د ﻳﻮه ﺳﭙﯧڅﻠﻲ اﻣﺎﻧﺖ ﭘﻪ ﺗﻮګﻪ ﺳﺎﺗﻲ او ډﯦﺮ ځﻠﻪ ورﺗﻪ د ﻳﻮ ﭼﺎ ﭘﺎم ﻫﻠﺘﻪ‬
‫اړوي ﭼﯥ ﭘﺮې د ﺳﺠﺪې ﻟګﻮﻟﻮ وﻳﺎړ ور ﭘﻪ ﺑﺮﺧﻪ ﺷﻲ ﺷﺎﻳﺪ د ﻫﻐﻮى د ﺳﻠګﻮ او دﻋﺎګﺎﻧﻮ ازاﻧګﻲ ﻫﻢ د‬
‫ﺟﻮﻣﺎت ﭘﻪ ﻛﻮم ﻛﻮﻧﺞ ﻛﯥ ﺧﻮﻧﺪي وي ﺧﻮ ﻟﻪ ﻏﻮږوﻧﻮ ﻳﯥ ﺑﻪ ﻻ ﻫﻢ ﻫﻐﻪ ﭘﺮدې ﻧﻪ وي ﻟﺮي ﺷﻮي ﭼﯥ دﻏﻪ‬
‫ﺳﭙﯧڅﻠﻮ ازاﻧګﻮ د اورﯦﺪو ﻣﺨﻪ ﻧﻴﺴﻲ د ﺟﻮﻣﺎت ﻣﻼ اﻣﺎم ﻣﻼﺷﻤﺲ اﻟﺪﻳﻦ ﻫﻢ ﻳﻮ ﻧﯧﻚ اﻧﺴﺎن دى ﭼﯥ‬
‫ددﻏﻪ ﺟﻮﻣﺎت د اﻣﺎﻣﺖ ﻟﭙﺎره ﻣﻨﺎﺳﺐ څﻪ ﭼﯥ ﻫﺮﭼﺎﻓﻜﺮﻛﺎوه ﭼﯥ ﺧﺪاى)ج( د دﻏﻪ ﺟﻮﻣﺎت د اﻣﺎﻣﺖ ﻟﭙﺎره‬
‫ﭘﻴﺪاﻛړى دى ‪.‬‬
‫ﻫﻐﻪ ﭘﻪ ﻫﺮ څﻪ ﭘﻮﻫﯧږي د اﺑﺮاﻫﻴﻢ ﺑﻦ ادﻫﻢ دوﻣﺮه ﻛﻴﺴﯥ ﻳﯥ ﻳﺎدې دي ﭼﯥ ﭘﻪ ﻳﻮه ﻛﺘﺎب ﻛﯥ ﺑﻪ ﻫﻢ ﻧﻪ وي‬
‫راﻏﻠﯥ ﻳﺎ ﻛﻪ وي ﻫﻢ ﻧﻮ څﻮك ﻳﯥ د ﻣﻼ ﺷﻤﺲ اﻟﺪﻳﻦ ﻏﻮﻧﺪې ﭘﻪ ځﺎﻧګړي ﻃﺮز ﻧﻪ ﺷﻲ وﻳﻠﻰ ﻫﻐﻪ د ﻳﻮې‬

‫‪6‬‬
‫ﭘﯧښﯥ ﻳﺎ دﭘﯧﻐﻤﺒﺮاﻧﻮ د ﻛﻴﺴﻮ ﭘﻪ ﺑﻴﺎن ﻛﯥ ددوﻣﺮه اﻧځﻮر ګﺮۍ او ﺗﻤﺜﻴﻞ ﻧﻪ ﻛﺎر اﺧﻠﻲ ﭼﯥ د اورﻳﺪوﻧﻜﻮ‬
‫ﺧﻮﻟﯥ ورﺗﻪ ﻟﻪ ډﯦﺮې ﺣﻴﺮاﻧۍ وازې ﭘﺎﺗﯥ وي او ﭘﻪ ﺧﻴﺎل ﻛﯥ ﻫﻢ دﺳﺤﻨﯥ ﭘﻪ ﻳﻮه ﺑﺮﺧﻪ ﻛﯥ روان وي ‪.‬‬
‫ﻟﻪ ﻛﻠﻲ ﻧﻪ د ﻛﺎﺑﻞ ښﺎر ﺗﻪ زﻣﻮږ راﻛډه ﻛﯧﺪل ﻳﻮه ذره ﻫﻢ زﻣﺎ ﭘﻪ ﻃﺒﻌﻪ ﻧﻪ وو ﺧﻮ ﭘﻼر ﻣﯥ وﯦﻞ ﭼﯥ ﭘﻪ ﻛﻠﻲ‬
‫ﻛﯥ ﻣﻮ ګﻮزاره ﻧﻪ ﻛﯧږي زه ﻫﻠﺘﻪ ﭘﻪ دﻧﺪه ﻛﯥ وم او زړه ﻣﯥ دﻟﺘﻪ راﺧﺘﻠﻰ وي ﻣﺎ ﭘﻪ ﺑﺎر ﺑﺎر د ﻫﻐﻪ ددﻏﻪ‬
‫ﭘﺮﯦﻜړې ﻣﺨﺎﻟﻔﺖ ﻛﺎوه زه ﻧﻪ ﭘﻮﻫﯧږم ﭼﯥ وﻟﯥ ﻣﯥ ﭘﻪ زړه او ﭘﻪ ذﻫﻦ ﻛﯥ د ﻛﻠﻲ ښﻜﻼ دوﻣﺮه واﻛﻤﻨﻪ وه ﭼﯥ‬
‫زه ﻳﯥ آن د ﭘﻼر د ﺧﺒﺮو ﭘﻪ ﻣﻘﺎﺑﻞ ﻛﯥ ودرﯦﺪو ﺗﻪ ﻫڅﻮﻟﻢ ﻣﺎ ﻟﻪ ﻏﺮوﻧﻮ‪ ،‬ﺳﻴﻨﺪوﻧﻮاو ﻛﺮوﻧﺪو ﺳﺮه دوﻣﺮه‬
‫ﭘﻴﻮﻧﺪ اﺧﻴﺴﺘﻰ وو ﭼﯥ ﭘﻮره څﻮ ﻛﺎﻟﻪ دﺧﭙﻞ ﭘﻼر ددﻏﻪ ارادې ﭘﻪ ﻣﺦ ﻛﯥ ﺧﻨډ ﺷﻮم د ﻫﻐﻪ د ﺳﺘړﻳﺎوو او‬
‫ﺳﺮګﺮداﻧﻴﻮ ګﻨﺎه ﻣﯥ ﭘﻪ ﻏﺎړه واﺧﻴﺴﺘﻪ ﭘﻪ ﺳﺮ ﻛﯥ را ﺑﺎﻧﺪې دا ﺷﻜﻮﻧﻪ ﻫﻢ وو ﭼﯥ د ﺧﭙﻞ ﺗﺮه ﺑﺎز ﻣﺤﻤﺪ‬
‫ﻛﺎﻛﺎ ﻟﻪ ﻟﻮر ښﻜﻼ ﺳﺮه ﻣﻴﻨﻪ ﻟﺮم او د ﻫﻐﻪ ﺟﺎدوﻳﻲ او ﻏﺮﻧۍ ښﻜﻼ د ﭘﻼر ﭘﻪ وړاﻧﺪې د ودرﯦﺪو ګﻨﺎه ﺗﻪ‬
‫ﻣﺠﺒﻮر ﻛړى ﻳﻢ او ﭘﻪ ﻛﻠﻲ ﻛﯥ د ﭘﺎﺗﯥ ﻛﯧﺪو زوﻟﻨﯥ ﻳﯥ ﭘښﻮ ﺗﻪ را اﭼﻮﻟﯥ دي ‪.‬‬
‫دﻫﻐﻮى دا ﺷﻜﻮﻧﻪ ﻫﻢ ﺑﯥ ځﺎﻳﻪ ﻧﻪ وو زه ﭘﻪ ښﻜﻼ ﻟﻪ زړه ﻧﻪ ﻣﻴﻦ وم ﻫﻐﻪ ﻳﻮه داﺳﯥ ﻧﺠﻠۍ وه ﭼﯥ د ﻳﻮه‬
‫ﻛﻠﻴﻮال ښﺎﻳﺴﺖ ټﻮﻟﯥ ځﺎﻧګړﺗﻴﺎوې اوﺻﻔﺘﻮﻧﻪ ﭘﻪ ﻛﯥ راﺟﻤﻊ وو او د ﻟﺮﻏﻮﻧﻮ ﻛﻴﺴﻮ د ښﻜﻠﻮ ښﺎﭘﯧﺮﻳﻮ‬
‫څﯧﺮه ﭘﻪ ﻛﯥ ﺗﺮاﺷﻞ ﺷﻮې وه ﻫﻐﯥ ﻫﻢ زه ﺧﻮښﻮﻟﻢ او دﻏﻪ ﭘﯧﻐﺎم ﻳﯥ څﻮ ځﻠﻪ د ﻋﻘﺎﺑﯥ ﺳﺘﺮګﻮ ﻟﻪ ﺑﺎﻣﻪ‬
‫رارﺳﻮﻟﻰ وو ﺧﻮ ﻣﻮږ ﻟﻪ ﻣﺎﺷﻮﻣﺘﻮﺑﻪ ﺳﺮه ﻧﺎاﺷﻨﺎ وو او ﻳﻮ ﺑﻞ ﺗﻪ دﻳﻮ ﻧﺎ وﻳﻠﻲ راز ﻏﻮﻧﺪې ښﻜﺎرﯦﺪو ﻣﻮږ د‬
‫ﻫﻐﻮى د ﻛﻮروﻧﻴﻮ ﺗﺮ ﻣﻨځ ان ﻟﻪ ﻫﻐﻪ ﻣﻬﺎﻟﻪ د ﺗﺮﺑګﻨﺖ او دښﻤﻨۍ ﺗﻮر دﯦﻮاﻟﻮﻧﻪ وﻻړ وو او ﻳﻮ د ﺑﻞ ﺳﺮه ﻣﻮ‬
‫ﺧﺒﺮې ﻧﻪ ﻛﻮﻟﯥ د ﻫﻐﻮى ددروازې او ﻛﻮڅﯥ ﭘﻪ ﻣﺦ ﻛﯥ ﺑﻪ ﻟﻪ ﺗﯧﺮﯦﺪو ﺳﺮه ﻫﻢ زﻣﺎ ﭘﻼر ﻏﻮږوﻧﻪ راﺑﺎﻧﺪې‬
‫ﺗﺎوول او ﭘﻪ زوره ﺑﻪ ﻳﯥ راﺗﻪ وﻳﻞ‬
‫)) وه ځﻮﻧﻴﻤﺮګ ﺷﯥ ﺗﺮﺑﻮردې دى !((‬
‫زه د ﺧﭙﻞ ﭘﻼر ﭘﻪ دې ﻛړ و ان ﻟﻪ ﻫﻤﺎﻏﻪ ﻣﻬﺎﻟﻪ ﺣﻴﺮان وم ﻛﻪ زﻣﺎ ﺑﺎزﻣﺤﻤﺪ ﻛﺎﻛﺎ ﻳﻮ ﺳﺎده دﻛﺎﻧﺪار وو ﺧﻮ‬
‫ﭘﻼر ﻣﯥ ﻫﻮښﻴﺎر اﻧﺴﺎن وو اوﻳﺎ د ﻛﻠﻴﻮاﻟﻮ ﭘﻪ ﺧﺒﺮه ﭘﻨﺘﻮﻧﻲ )ﭘﻮﻫﻨﺘﻮﻧﻲ( وو ﻫﻐﻪ ﺑﻪ ﭼﯥ ﭘﻪ ﻛﺎﺑﻞ ﻛﯥ ﻫﻢ‬
‫زﻣﻮږ ﻛﻮم ﻛﻠﻴﻮال وﻟﻴﺪه ﻧﻮ ددې ﭘﻪ ځﺎى ﭼﯥ د ﻛﻮر ﺣﺎل اﺣﻮال واﺧﻠﻲ ﻧﻮ د ﻛﻮر ﭘﻮښﺘﻨﻪ ﺑﻪ ﻳﯥ ورڅﺨﻪ‬
‫ﻛﻮﻟﻪ ﭼﯥ ﺳﻠﻄﺎن ﺧﻮﺑﻪ د ﺑﺎزﻣﺤﻤﺪ د زاﻣﻨﻮ ﺳﺮه ﻛﺎر ﻧﻪ ﻟﺮي؟‬
‫ﺧﻮ زه ښﻪ ﻧﻪ ﭘﻮﻫﯧﺪم ﭼﯥ زﻣﺎ د ﭘﻼر ﻣﻄﻠﺐ څﻮك دي ﻣﻮږ ان د ﻣﺎﺷﻮﻣﺘﻮﺑﻪ ﺳﺮه ﻣﺮور وو ددې ﻣﺮورﺗﻮب‬
‫ﺳﺮه ﺳﺮه ښﻜﻼ زﻣﺎ ﭘﻪ زړه ﻛﯥ وه او ﭘﻪ د ﻳﻮه ښﻜﻠﻲ اﻧځﻮر ﭘﻪ څﯧﺮ ﺑﻪ ﻣﯥ ﭘﻪ ﺷﭙﻮ ﺷﭙﻮورﺳﺮه ﺧﺒﺮې ﻛﻮﻟﯥ‬
‫ﺧﻮ د ﭘﻼر ﻏﻮﺻﯥ او د ﺑﺎزﻣﺤﻤﺪ ﻛﺎﻛﺎ ﻗﻬﺮﺟﻨﻮ ﺳﺘﺮګﻮ ﺑﻪ دﻏﻪ اﻧځﻮر ﭘﻴﻜﻪ ﻛﻮﻟﻮ د اوړي دﻣﻮﺳﻢ ﭘﻪ‬
‫ﻣﺎښﺎﻣﻮﻧﻮ ﺑﻪ ﭼﯥ ﻫﻐﻮى ﭘﻪ ﺑﺮﻧډه ﻧﺎﺳﺖ وو ﻧﻮ ﻣﺎ ﺑﻪ د ﺑﺎﻻﺧﺎﻧﯥ د ﻛړﻛۍ ﭘﺮده ﻛﺶ ﻛړه او ﻟﻪ ﭼﻮﻟﻮﺑﻪ ﻣﯥ‬
‫ﻏﻠﻲ ﻏﻠﻲ د ښﻜﻼ دوى اﻧګړ ﺗﻪ ورﻛﺘﻞ ښﻜﻼ ﺑﻪ د وروﻧﻮ او ﻣﻮر ﭘﻪ ﻣﺦ ﻛﯥ ﻧﺎﺳﺘﻪ وه او د ﻣﻮر ﭘښﯥ ﺑﻪ ﻳﯥ‬
‫ﭼﺎﭘﻲ ﻛﻮﻟﯥ‪..‬‬

‫‪7‬‬
‫زﻣﻮږ ﻛﻮر ﺗﻪ ﻻر دﻫﻐﻮى ﭘﻪ دروازه راﺗﯧﺮﯦﺪﻟﻪ ﻳﻮه ورځ ﻟﻪ ښﻮوﻧځﻲ ﭘﻪ ﺗﻔﺮﻳﺢ ﻛﯥ را وﺗښﺘﯧﺪم ګﻮرم ﭼﯥ د‬
‫ﺑﺎﻏﭽﯥ ﭘﻪ ﻣﺦ ﻛﯥ ښﻜﻼ زﻣﺎ ﻛﻮﭼﻨۍ ﺧﻮر دروﻟﯥ او ﻫﻐﻪ ورﻧﻪ ځﺎن ﺧﻼﺻﻮي ښﻜﻼ ورﺗﻪ واﻳﻲ ﺳﻠﻄﺎن‬
‫څﻨګﻪ دى ﻟﻪ ښﻮوﻧځﻲ څﻪ وﺧﺖ راځﻲ؟‬
‫زﻣﺎ ﭘﻪ راښﻜﺎره ﻛﯧﺪو ښﻜﻼ ﭘﻪ ﻣﻨډه ﻛﻮرﺗﻪ ﻧﻨﻮﺗﻪ او ﺧﻮر ﻣﯥ ﺣﻴﺮاﻧﻪ ﭘﺎﺗﯥ ﺷﻮه ﻟﻜﻪ ﻛﻮﻣﻪ ﻟﻮﻳﻪ ګﻨﺎه ﻳﯥ‬
‫ﭼﯥ ﻛړي وي ﻣﺨﻜﯥ ﻟﻪ دې ﭼﯥ زه ورﺗﻪ څﻪ وواﻳﻢ ﭘﻪ ﻋﺎﺟﺰاﻧﻪ ﻟﻬﺠﻪ ﭘﻪ ﺧﺒﺮو ﺷﻮه‪.‬‬
‫ﺳﻠﻄﺎن ﻻﻻ ﭘﻪ زوره ﻳﯥ دروﻟﯥ وم‪ ،‬ﻏﻮږوﻧﻪ ﻳﯥ ﻻﺗﻪ ﺗﺎ و ﻛﻠﻞ‪).‬ﻛړل (‬
‫ﻛﻪ څﻪ ﻫﻢ زﻣﺎ ﭘﻪ زړه ﻛﯥ د ﺧﻮښﻴﻮ ﻃﻮﻓﺎن را ﻟﻮﺗﻰ وو او د ﻫﻐﻪ څﻪ ﭘﻪ اړه ﭘﻮﻫﯧﺪم ﭼﯥ ﻟﻪ ﻣﻮدو ﻣﻮدو ﻳﯥ د‬
‫ﺷﻚ او ګﻮﻣﺎن ﭘﻪ ﺗﻴﺎرو ﻛﯥ ډوب ﻛړى وم ﺧﻮﺧﻮر ﺗﻪ ﻣﯥ ﻳﻮه وړه څﭙﯧړه ورﻛړه او د ﻛﻮر ﭘﻪ ﻟﻮر روان ﺷﻮو‬
‫ﺧﻮ زﻣﺎ ﭘﻪ څﯧﺮه ﻛﯥ د ﺧﻮښۍ ﺧﻮرې څﭙﯥ د ﭘټﯧﺪو ﻧﻪ وې ﻣﻤﻜﻦ ښﻜﻼ ﺑﻪ د دروازې ﻟﻪ ﭼﻮﻟﻮ ﻫﻢ څﺎرﻟﻰ وم‬
‫او زﻣﺎ ﺣﺎﻟﺖ ﺑﻪ ورﺗﻪ څﺮګﻨﺪ ﺷﻮي وي ﺧﻮ د ﺗﺮﺑګﻨﺖ او دښﻤﻨۍ ﺗﻮر دﯦﻮاﻟﻮﻧﻪ ﻻ ﻫﻢ زﻣﻮږ ﭘﻪ وړاﻧﺪې وو‬
‫ﻛﻮر ﺗﻪ ﭘﻪ رﺳﯧﺪو ﻣﺨﺎﻣﺦ د ﺧﭙﻠﯥ ﻣﻮر ﺧﻮاﺗﻪ ورﻏﻠﻢ ﻟﻪ ځﻚ ﻧﻪ ﻳﯥ ﭘﻪ ﻛټﻮو ﻛﯥ ﺷړوﻣﺒﯥ اړوﻟﯥ وې ﺑﯥ‬
‫واره ﻣﯥ ﺗﺮې وﭘﻮښﺘﻞ‪.‬‬
‫ﻣﻮرې ﻣﻮږ وﻟﯥ ﻟﻪ ښﻜﻼ ‪........‬‬
‫د ښﻜﻼ ﻛﻠﻤﻪ ﻣﯥ ﻧﺎڅﺎﭘﻪ ﺧﻮﻟﯥ ﺗﻪ راﻏﻠﻪ ﻟږ ﺗﻢ ﺷﻮم ﺧﻮ ﻣﻮر ﻣﯥ وار ړوﻣﺒﻰ ﻛړ‪.‬‬
‫څﻨګﻪ ‪......‬څﻨﻜﻪ؟‬
‫ﻫﺴﯥ ﻣﺎ وﻳﻞ ﻣﻮر ﺟﺎﻧﯥ ﻣﻮږ وﻟﯥ د ﻣﺸﺮﻛﺎﻛﺎ ﺳﺮه دښﻤﻨﻲ ﻟﺮو؟‬
‫ﭘﻪ ﺣﻮﺻﻠﻪ ﻳﯥ ځﻮاب راﻛړ‪.‬‬
‫زوﻳﻪ ﺗﻪ دا راﺗﻪ وواﻳﻪ ﭼﯥ ﻫﻐﻪ څﻮﻣﺮه ځﻤﻜﻪ ﻟﺮي؟‬
‫ځﻮاب ﻣﯥ ورﻛړ‪.‬‬
‫ﻣﻮرې د ﻛﻠﻲ ﻧﻴﻤﺎﻳﻲ ځﻤﻜﻪ دﻫﻐﻪ ده ﺧﻮ دا ﭘﻪ دې ﭘﻮرې څﻪ اړه ﻟﺮي‪.‬‬
‫ﻣﻮر ﻣﯥ وﺧﻨﺪل‬
‫زوﻳﻪ ﭘﻪ دې ﻛﯥ د ﻧﻴﻤﺎﻳﻲ ﻧﻪ زﻳﺎﺗﻪ زﻣﻮږ وه ﺧﻮ ﺧﺪاى )ج( دې د ﺑﺎزﻣﻤﺪي)ﻛﻠﻴﻮاﻟﻮﻣﯥ ﻛﺎﻛﺎﺗﻪ ﺑﺎزﻣﻤﺪى‬
‫وﻳﻞ ( ﺗﻪ ښﻪ ورځ ﻧﻪ ورﻛﻮي ﭘﻼر ﺗﻪ ﻳﯥ دې وﻳﻞ ﭼﯥ ﺗﺎ ټﻮل ﻋﻤﺮ ﭘﻪ ښﺎر ﻛﯥ ﭘﻪ ﭘﻨﺘﻮن او وزﻳﭙﻮ ﺗﯧﺮ ﻛړى‬
‫زه د ﭘﻼر ﻣﺸﺮ زوى وم او د ځﻤﻜﯥ د ﺳﺎﺗﻠﻮ او ﻛﺮﻛﻴﻠﯥ ټﻮل ﻛﺎروﻧﻪ زﻣﺎ ﭘﻪ ﻏﺎړه وو ﺳﺘﺎ ﭘﻪ ﺣﻖ ﻣﯥ ﺗﺎ ﺗﻪ‬
‫واده وﻛړ ﻧﻮر‬
‫ﻧﻮ د ځﻤﻜﯥ‬
‫ﺣﻖ ﻧﻪ ﻟﺮې دﻣﻮرﭘﻪ ﺧﺒﺮوﻣﯥ ﺑﺎزﻣﺤﻤﺪ ﻛﺎﻛﺎ ﺗﻪ ﭘﻪ ﻟﻮﻣړي ځﻞ زړه ﻟﻪ ﻏﻮﺻﯥ او اﻧﺘﻘﺎﻣﻪ وﭘړﺳﯧﺪه ﺧﻮ د‬
‫ښﻜﻼ ﻣﻘﺎم ﻻﭘﻪ ﻫﻐﻪ ځﺎى وو‪ .‬ﺗﻮرې ﻏټﯥ ﺳﺘﺮګﯥ‪ ،‬ګڼﯥ زﻟﻔﯥ او ﭘﻴﺎوړي اﻧﺪاﻣﻮﻧﻪ ﻳﯥ ﻻ ﻫﻢ زﻣﺎ ﻟﭙﺎره د‬
‫ﺳﺘﺎﻳﻨﯥ وړ وو‪.‬‬

‫‪8‬‬
‫دژوﻧﺪﻳﻮه زﻳﺎﺗﻪ ﺑﺮﺧﻪ ﻣﯥ ﻫﻤﺪاﺳﯥ دﻳﻮې ﭘټﯥ ﻣﻴﻨﯥ ﭘﻪ ﺧﻮﻧﺪاودردﻛﯥ ﺗﯧﺮه ﻛړه ﻟﻪ دوﻟﺴﻢ ټﻮﻟګﻲ ﻧﻪ ﻟﻪ‬
‫ﻓﺎرﻏﯧﺪو ﺳﺮه ﺳﻢ ﻣﯥ ﭘﻼر ښﺎرﺗﻪ د ځﺎن ﺳﺮه ﺑﻮﺗﻠﻢ دوه درې ځﺎﻳﻪ ﻳﯥ ﭘﻪ ﻛﻮرﺳﻮﻧﻮ واﭼﻮﻟﻢ ﭼﯥ ﻛﺎﻧﻜﻮر ﺗﻪ‬
‫ﺗﻴﺎري وﻧﻴﺴﻢ ﭘﻼر ﺑﻪ ﻣﯥ ﻟﻪ دﻓﺘﺮ ﻧﻪ ووزګﺎر ﺷﻮ ﻧﻮ د ﺧﭙﻞ دﻓﺘﺮ ﭘﻪ ﻣﻮټﺮﻛﯥ ﺑﻪ ﻳﯥ ﻫﺮې ﺧﻮاﺗﻪ ګﺮځﻮﻟﻢ زه‬
‫ﭘﻮﻫﯧﺪم ﭼﯥ د ﻫﻐﯥ ټﻮﻟﯥ ﻫڅﯥ ددې ﻟﭙﺎره دې ﭼﯥ ﻣﺎ ﻟﻪ ښﺎر ﺳﺮه ﻋﺎدت ﻛړي او دﻛﻠﻲ ﻣﻴﻨﻪ او ښﻜﻠﻰ‬
‫اﻧځﻮر ﻣﯥ ﻟﻪ ذﻫﻦ ﻧﻪ ووځﻲ او ﭘﻪ ښﺎر ﻛﯥ ﻟﻪ ژوﻧﺪ ﺳﺮه اﺷﻨﺎ ﺷﻢ د ښﺎر ﭘﻪ ځﯧﻨﻮ ﭘﺎرﻛﻮﻧﻮ ﻛﯥ ﻣﯥ ﻃﺒﻌﻪ‬
‫وﻟګﯧﺪه ﻛﻮرس ﺗﻪ ﺑﻪ ﻣﯥ د ﭘﻼر ﭘﻪ ﻏﻮښﺘﻨﻪ درﻳﺸﻲ اﻏﻮﺳﺘﻪ او ﺳﻢ ﻛﺎﺑﻠﻰ ښﻜﺎرﯦﺪم‪.‬‬
‫ﻳﻮه ورځ ﭼﯥ ﻣﺎښﺎم ﻛﻮټﯥ ﺗﻪ راﻏﻠﻮ ﭘﻼرﻣﯥ ووﻳﻞ ﭼﯥ زه ﺳﻬﺎر وﺧﺘﻲ ﻳﻮځﻞ ﻛﻠﻲ ﺗﻪ ځﻢ ﺗﻪ ﺑﻪ ﭘﻪ وﺧﺖ‬
‫ﻛﻮرﺳﻮﻧﻮ ﺗﻪ ځﯥ او دﻟﺘﻪ ﺑﻪ درﺗﻪ دﻓﺘﺮ اﺷﭙﺰ ﺧﺪﻣﺖ ﻛﻮي او دﻓﺘﺮ اوﻛﻮرس ﺗﻪ ﺑﻪ دې ﺑﻴﺎﻳﻲ زه ﻏﻮاړم د‬
‫ﻣﻮر او ﺧﻮرګﺎﻧﻮ اﺣﻮال دې واﺧﻠﻢ زﻣﺎ زړه ﻫﻢ ﻏﻮښﺘﻞ ﭼﯥ ﻻړ ﺷﻢ ﺧﻮ ﭘﻼر ﻣﯥ راﺳﺮه ﻣﻮاﻓﻖ ﻧﻪ وو وﻳﻞ‬
‫ﻳﯥ ﭼﯥ ﻛﻮرﺳﻮﻧﻪ دې وواﻳﻪ ﻛﻪ ﻻړﺷﯥ ﻏﻴﺮﺣﺎﺿﺮﯦږې‪.‬‬
‫ﺳﻬﺎر وﺧﺘﻲ ﭼﯥ راﭘﺎڅﯧﺪم ﻧﻮ د ﭘﻼر ځﺎى ﻣﯥ ﺧﺎﻟﻲ وو‪ ،‬ﭘﻮه ﺷﻮم ﭼﯥ د ﻛﻠﻲ ﭘﻪ ﻟﻮر ﺗﻠﻠﻰ دى‪ ،‬دﻫﻐﻪ ﭘﻪ‬
‫ﻏﻴﺎب ﻛﯥ ﭼﯧﺮﺗﻪ ﻧﻪ ګﺮځﯧﺪم ﭘﻪ ﺧﺎﻟﻲ وﺧﺘﻮ ﻛﯥ ﺑﻪ ﺗﻠﻮﯦﺰون او ﻛﻤﭙﻴﻮټﺮ ﺗﻪ ﻧﺎﺳﺖ وم‪ ،‬اﻛﺜﺮه وﺧﺖ ﺑﻪ ﻣﯥ‬
‫ﻓﻠﻤﻮ ﻧﻪ او ﺳﺮﻳﺎﻟﻮﻧﻪ ﻛﺘﻞ‪،‬ﭼﯥ ډﯦﺮ ځﻠﻪ ﺑﻪ ښﻜﻠﻮ ﻧﻴﻤﻪ ﺑﺮﺑﻨډوﻧﺠﻮﻧﻮ ﭘﻪ ﻛﯥ ﻧڅﺎ ﻛﻮﻟﻪ‪ ،‬ﺧﻮ ددې ﻧﻨﺪارې ﭘﻪ‬
‫ﻟﻴﺪو ﺑﻪ ﻣﯥ زر ﭼﻴﻨﻞ ﺑﺪل ﻛړ او ذﻫﻦ ﺗﻪ ﺑﻪ ﻣﯥ ﻳﻮه ﻏﺮﻧۍ ښﻜﻼ ودرﯦﺪه‪.‬‬
‫دﻧګﻪ ﻟﻮړه وﻧﻪ‪،‬ﻏټﯥ ﺗﻮرې ﺳﺘﺮګﯥ‪ ،‬ﻣړاوي ﺑﺎڼﻪ او ﭘﻪ ﻛﯥ ﭘﺮﺗﻪ ﺣﻴﺎ ﭼﯥ ﻻﻣﯥ ﻫﻢ د ښﺎر ﭘﻪ ﻧﺠﻮﻧﻮ او‬
‫ﺧﭙﻠﻮ ټﻮﻟګﻴﻮاﻟﻮ ﻛﯥ وﻧﻪ ﻟﻴﺪه‪.‬‬
‫ﭘﻼر ﻣﯥ وﻳﻞ ﭼﯥ ﺷﭙﻪ ﺗﯧﺮوم او زر راځﻢ‪ ،‬ﺧﻮ ﭘﻪ دې ﻛﯥ ان درﯦﻴﻤﻪ ﺷﭙﻪ ووﺗﻪ‪ ،‬د ﭘﻼر درك ﻣﯥ وﻧﻪ ﻟګﯧﺪه‬
‫‪،‬د اﺷﭙﺰ ﺳﺮه ﻣﯥ ﻫﻢ ﻧﻪ ﻟګﯧﺪه ګﻮډه ﻣﺎﺗﻪ ﭘښﺘﻮ ﻳﯥ وﻳﻠﻪ ﭼﯥ زه ﺑﻪ ﭘﺮې ﻧﻪ ﭘﻮﻫﯧﺪم‪.‬‬
‫ﻳﻮه ورځ ﻳﯥ راﺗﻪ ووﻳﻞ‪:‬‬
‫اﻏﺎ دې د دﻓﺘﺮ ﻣﻼزم ﺟﻤﺮوزى ام ﻛﯥ ځﺎن ﻛﯥ ﺑﻮﻟﻰ دى د ﻫﻐﻪ ﭘﻪ ﺧﺒﺮه ﻣﯥ وﺧﻨﺪل ﭘﻮه ﺷﻮم ﭼﯥ ﻣﻄﻠﺐ ﻳﯥ‬
‫دا وو‪ ،‬ﭼﯥ ﭘﻼر دې د دﻓﺘﺮ ﻣﻼزم ﺟﻤﺮوز ﻫﻢ ﻟﻪ ځﺎن ﺳﺮه ﺑﻮﻟﻰ دى‬
‫څﻠﻮرﻣﻪ ورځ ﭘﻪ ﻛﻮټﻪ ﻛﯥ ﺗﻠﻮﻳﺰون ﺗﻪ ﻏﺰﯦﺪﻟﻰ وم‪ ،‬ﭘﻪ ﻳﻮه ﺧﭙﺮوﻧﻪ ﻛﯥ ﭘﻪ ﻛﻠﻮ او اﻃﺮاﻓﻮ ﻛﯥ د روﻏﺘﻴﺎﻳﻲ‬
‫وﺿﻌﺖ ﭘﻪ اړه رﭘﻮټ وړاﻧﺪې ﻛﯧﺪه‪ ،‬ﭼﯥ ﻛﻮروﻧﻪ ﻳﯥ ﻛټ ﻣټ زﻣﻮږ د ﻛﻠﻲ ﻏﻮﻧﺪې وو‪،‬ﻳﻮ ﻛﻠﻴﻨﻴﻚ ﻳﯥ‬
‫ښﻮده ﭼﯥ ښځﯥ ورﺗﻪ ﻛﻠﻜﯥ وﻻړې وې دوه درې ﻧﺠﻮﻧﯥ ﻫﻠﺘﻪ ځﺎﻧﺘﻪ وﻻړې وې‪ ،‬او ﻳﻮ دﺑﻞ ﺳﺮه ﻳﯥ ﺧﺒﺮې‬
‫ﻛﻮﻟﯥ ﺧﻮ د ﻛﻤﺮې ﻧﻪ ﯦﯥ ﻣﺨﻮﻧﻪ ﭘټ ﻛړي وو‪،‬دښﻜﻼ ﻳﺎدوﻧﻪ ﻣﯥ ﺑﻴﺎ ﭘﻪ زړه راوورﯦﺪل‪،‬دﺧﻮﺑﻮﻧﻮ ﭘﻪ څﯧﺮ‬
‫ﻛﻠﻲ ﺗﻪ وﻻړم‪ ،‬ﺑﻴﺎ د ﺗﺮﺑګﻨۍ او دښﻤﻨﻴﻮ ﺗﻮر دﯦﻮاﻟﻮﻧﻪ زﻣﺎ ﭘﻪ ﻣﺦ ﻛﯥ وﻻړوو‪.‬‬

‫‪9‬‬
‫ګﻮرم ﭼﯥ ور ﺧﻼص ﺷﻮ ﻳﻮې وړې ﻟﺲ ﻛﻠﻨﯥ ﻧﺠﻠۍ راﻣﻨډې ﻛړې او ﭘﺮ ﻣﺎﻳﯥ ﻣﻨګﻮﻟﯥ وﻟګﻮﻟﯥ‪ ،‬ﭘﻪ وﯦﺮه‬
‫راﭘﺎڅﯧﺪم ګﻮرم ﭼﯥ ﻧﺠﻠۍ زﻣﺎ ﺧﻮر رڼﺎ ده‪ ،‬ﭘﻪ ﺣﻴﺮاﻧۍ ﻣﯥ ﭘﻪ ﻏﯧږ ﻛﯥ ټﻴﻨګﻪ ﻛړه‪ ،‬او ﭘﻪ ﻣﺦ ﻣﯥ څﻮ‬
‫دﻣﻴﻨﯥ څﭙﯧړې ورﻛړې‪ ،‬ﺧﻮ ﻣﺨﻜﯥ ﻟﻪ دې ﭼﯥ څﻪ ورﺗﻪ وواﻳﻢ رڼﺎ وار ړوﻣﺒﻰ ﻛړ‪.‬‬
‫ﺳﻠﻄﺎن ﻻﻻ راورﺳﯧﺪو ټﻮل راﻏﻠﻮ‪ ،‬ادې ام راﻏﻠﻪ دروازه ﻣﻮ ﺑﻨﺪه ﻛﻪ‪ ،‬ﭘﻪ دې ﻛﯥ ﻣﯥ ﭘﻼر ﻫﻢ راﻧﻨﻮت ﭼﯥ‬
‫وﻳﻨځﻠﻲ ﻻﺳﻮﻧﻪ ﻳﯥ ﭘﻪ ﻻس ﭘﺎك وﭼﻮل ﭘﻪ ﺧﻨﺪا ﻳﯥ را ﻏږ ﻛړ‪:‬‬
‫ﺑﭽﻴﻪ! اﺧﯧﺮ ﻣﯥ ﻛﺎﺑﻠﻰ ﻛړې وا ه وا‪....‬ﭘﻪ درﻳﺸۍ ﻛﯥ څﻮﻣﺮه ښﻪ ښﻜﺎرې‪.‬‬
‫دواړو دﻣﻪ ﺟﻮړه ﻛړه‪ ،‬او ﺑﻴﺎ درې واړه ﻟﻪ ﻛﻮټﯥ ووﺗﻮ‪ ،‬ﭘﻪ ﻣﻮټﺮ ﻛﯥ ﻛﯧﻨﺎﺳﺘﻮ ﭘﻪ ﻛږو وږو ﻛﻮڅﻮ ﻛﯥ روان‬
‫ﺷﻮو ﻟﻪ څﻪ ﻣﺰﻟﻪ وروﺳﺘﻪ ﻣﯥ ﭘﻼر دﻳﻮه ﻧﺴﺒﺘﺎً ﺟﻮړ ﻛﻮر ﭘﻪ دروازه ﻛﯥ ﻫﺎرﻧډ وواﻫﻪ‪ ،‬ﭼﯥ ګﻮرم دروازه‬
‫ﺧﻼﺻﻪ ﺷﻮه‪ ،‬او ﻛﻮﭼﻨﻰ ورور ﻣﯥ ﺑﻼل راښﻜﺎره ﺷﻮ‪ ،‬وړاﻧﺪې ﻧﻨﻮﺗﻮ ﻛﺘﻞ ﻣﯥ ﭼﯥ درې ﻧﻮرې ﺧﻮرګﺎﻧﯥ‬
‫او ﻣﻮر ﻣﯥ دﻳﻮه ﻛﻮﭼﻨﻲ دﻫﻠﯧﺰ دﯦﻮاﻟﻮﻧﻮ ﺗﻪ ﭘﺮﯦﺸﺎﻧﻪ ﻧﺎﺳﺖ دي‪ ،‬ټﻮﻟﻮ ﺗﻪ ﭘﻪ ﻣﻴﻨﻪ ورﻏﺎړې وﺗﻢ‪ ،‬او ﭘﻼر‬
‫ﻣﯥ ﭘﻪ ﻓﺎﺗﺤﺎﻧﻪ اﻧﺪاز د ﻛﻠﻲ ﻧﻪ د ﻛډې راﺑﺎروﻟﻮ ﻣﺨﻜﯥ ﻟﻪ ﻣﺨﻜﯥ د ﻛﻮر ﻧﻴﻮﻟﻮ ﻛﻴﺴﻪ ﺑﻴﺎن ﻛړه‪ ،‬او ﺑﻴﺎ ﻣﯥ‬
‫ﻳﯥ د ﻣﻮر ﭘﻪ اوږه ﻻس ﻛﯧښﻮد‪ ،‬ﻣﺎﺗﻪ ﻳﯥ وﻛﺘﻞ‬
‫دى ﻣﯥ ځﻜﻪ ﻧﻪ ﺧﺒﺮوﻟﻮ ﻣﺎوﯦﻞ ﭼﯥ ﻫﺴﯥ ﻧﻪ ﭘړﻳﻨګ ﭘﻪ ژړا ﺷﻲ‪.‬‬
‫ﭘﻪ ﻣﻨډه زﻣﻮږ د ﻧﻮي ﻛﻮر ﭘﻪ ﻛﻮټﻮ وګﺮځﯧﺪو درې څﻠﻮر ﻛﻮټﯥ وړﻛﻰ اﻧګړ ﭘﻪ ﻛﯥ څﺎه او د اﻧګﻮرو دوه‬
‫درې ﺗﺎﻛﻮﻧﻪ وو‪ ،‬وړاﻧﺪې ﺟﻤﺮوز ﻫﻢ ﻟګﻴﺎ وو ﭘﻪ ﻛﻮټﻮ ﻛﯥ ﭘﺮﺷﻮﻧﻪ ﻏﻮړول‪ ،‬دﻣﻮر ﻣﯥ ﭼﻮرت ﺧﺮاب وو‪،‬‬
‫ﭘﻮه ﺷﻮم ﭼﯥ زﻣﺎ ﻏﻮﻧﺪې ددې ﻫﻢ ﻟﻪ ﻛﻠﻲ زړه ﻧﻪ ﻛﯧﺪه‪،‬ﺧﻮ ﺧﻮرګﺎﻧﯥ ﻣﯥ ﻟﻪ ﺧﻮښﯥ ﭘﻪ ﺟﺎﻣﻮ ﻛﯥ ﻧﻪ ځﺎﻳﺪې‪.‬‬
‫ﻣﻮر ﺗﻪ ﻣﯥ زه ﻫﻢ ﺧﻔﻪ وم‪ ،‬او ځﺎن ﻣﯥ د اﻧګﻮرو د ﺗﺎك ﭘﻪ ﺳﻤﻮﻟﻮ ﺑﻮﺧﺖ ﻛړى وو‪ ،‬ﭼﯥ ﭘﻪ دې ﻛﯥ ﻣﯥ‬
‫ﭘﻠﻮﺷﻪ ﺧﻮر څﻨګ ﺗﻪ راﻏﻠﻪ‪.‬‬
‫ﺳﻠﻄﺎن ﻻﻻ ادې ﭘﻪ ﻏﻮا ﭘﻪ ﭘﺴﯥ ﺧﻔﻪ ده‪ ،‬ﻫﻐﻪ ﻣﻮ د ښﻜﻼ دوى ﻛﺮه ﭘﺮﯦښﻮده او ﻣﻮږﺗﻪ ﺑﻪ ﻳﯥ ﻫﻢ ﻣﺴﺘﯥ او‬
‫ﺗﺮوې راﻟﯧږي ‪.‬‬
‫دښﻜﻼ د ﻧﻮم ﭘﻪ اورﯦﺪو ﻣﯥ زړه ټﻜﺎن وﻛړ‪،‬اوﭼﺖ ﻣﯥ رﻧګ ﻟږ ﺑﺪل ﺷﻮ‪ ،‬ﻟﻜﻪ ﭘﻠﻮﺷﻪ ﭼﯥ ﻫﻢ راﺑﺎﻧﺪې‬
‫ﭘﻮﻫﯧﺪﻟﻲ وي‪ ،‬را وړاﻧﺪې ﺷﻮه او ﭘﻪ ټﻴټ ﻏږ ﻳﯥ ﻟﻪ ﺧﻮﻟﯥ ووﺗﻞ‪ ،‬ډﯦﺮ ﻳﯥ در ﭘﺴﯥ ژړل ﺧﻮ‪............‬‬
‫ددې ﺳﺮه ﻳﯥ دﻣﻮر ﭘﻪ ﺧﻮا ﻣﻨډه ﻛړه او زه ﻫﻢ ﺷﺮﻣﻴﻨﺪه داﻧګﻮروﺗﺮﺗﺎك ﻻﻧﺪې ﭘﺎﺗﯥ ﺷﻮم‬

‫٭٭٭٭٭‬
‫د ﻳﻮ ﻛﺎل ﭘﻪ ﻣﻮده ﻛﯥ زﻣﻮږ ﻛﻮرﻧۍ ﻟﻪ ښﺎر ﺳﺮه ﻋﺎدت ﺷﻮه‪ ،‬ﻛﻮﭼﻨﻰ ورور ﻣﯥ ﺑﻼل او څﻠﻮر ﺧﻮرګﺎﻧﯥ ﻣﯥ‬
‫ﭘﻼر ﭘﻪ ښﻮوﻧځﻲ ﻛﯥ اﭼﻮﻟﻲ وو‪ ،‬او زه ﻫﻢ ﭘﻪ ﻛﺎﻧﻜﻮر ﻛﯥ د ﻛﺎﺑﻞ ﭘﻮﻫﻨﺘﻮن د ژﺑﻮ ادﺑﻴﺎﺗﻮ ﭘﻮﻫﻨځﻲ ﺗﻪ د‬
‫ﺧﭙﻠﯥ ﺧﻮښﯥ ﺳﺮه ﺳﻢ ﺑﺮﻳﺎﻟﻰ ﺷﻮم ‪ ،‬او زده ﻛړې ﻣﯥ ﭘﻴﻞ ﻛړې ﺧﻮ ﻻﻫﻢ د ښﺎري ژوﻧﺪ ﺳﺮه ﭘﻮره ﺟﻮړ ﻧﻪ وم‪،‬‬
‫د ﺧﭙﻠﻮ ټﻮﻟګﻴﻮاﻟﻮ ﻧﺠﻮﻧﻮ ﭘﻪ ﻟﻴﺪو ﺳﺮه ﺳﺮه ﻫﻤﺎﻏﻪ ﻏﺮﻧۍ ښﻜﻼ زﻣﺎ ﺧﻴﺎل و ذﻫﻦ ﻛﯥ ﺧﻮره وه‪ ،‬او ﻳﺎد ﺑﻪ‬
‫ﻳﯥ ﻳﻮ ډول ﻧﺸﻪ ﻛړى وم‪ ،‬ﺗﺮ ﻣړاو ﺑڼﻮ ﻻﻧﺪې ﻏټﯥ اوﻟﻪ ﺣﻴﺎ ډﻛﯥ ﺳﺘﺮګﯥ او ﻏښﺘﻠﻲ اﻧﺪاﻣﻮﻧﻪ‪ ،‬اوﭘﻪ‬
‫وړاﻧﺪې ﻣﯥ دﻛﺮﻛﯥ اوﺗﺮﭘګﻨﺖ ﺗﻮر دﯦﻮاﻟﻮﻧﻪ دښﻜﻼ ﻟﻪ ﻳﺎد ﺳﺮه ﻣﻠګﺮي وو‪.‬‬

‫‪10‬‬
‫ﭘﻼر ﻣﯥ داﺳﯥ ﻣﺼﺮوف ﻛړى وم ﭼﯥ ﻛﻠﻲ ﺗﻪ دﺗﻠﻮ ﺧﻴﺎل ﻫﻢ راﺳﺮه ﻧﻪ وو‪،‬ﻛﻠﻪ ﺑﻪ ﻣﯥ ﭼﯥ ﭘﻼر ﺗﻪ ﺧﺒﺮه ور‬
‫ﻳﺎده ﻛړه ﭼﯥ ﻛﻠﻲ ﺗﻪ ﻣﯥ زړه ﺷﻮى اوﭘﺘﻨګ ﻳﻢ ﻧﻮ ﻏﻮﺻﻪ ﺑﻪ ﺷﻮ‪.‬‬
‫ﺑﭽﻴﻪ ﻛﻠﻰ اوس د ﺗﺮﺑﻮراﻧﻮ ځﺎﻟﻪ ده‪ ،‬ﺗﺮﺑﻮر د ﻟﺴﺘﻮڼﻲ ﻣﺎر دى د ﻣﺎراﻧﻮ ﻟﻪ ځﺎﻟﯥ دې ﭼﯥ څﻮﻣﺮه وس وي‬
‫ﻟﺮې ګﺮځﻪ‪ ،‬ﭘﻪ دې وﺧﺖ ﻛﯥ ﺑﻪ د ﭘﻠﻮﺷﯥ ﭘﺮ ﺷﻮﻧډو ﻏﻠﯥ ﻏﻮﻧﺪې ﻣﻮﺳﻜﺎ ﺧﭙﺮه وه‪ ،‬او ﻛﻠﻪ ﺑﻪ ﻳﯥ د ﻻس ﭘﻪ‬
‫ورﻏﻮي ﭘﻪ ﭘﻴﻜﻪ ډول رﻧګ د ښﻜﻼﻧﺎﻣﻪ ﻟﻴﻜﻠﯥ وه‪،‬ﻣﺎ څﻮ ځﻠﯥ ﭘﻪ ﻫﻐﯥ ﻻس اوﭼﺖ ﻛړدوﻫﻠﻮګﻮاښ ﻣﯥ‬
‫ورﺗﻪ وﻛړﺧﻮ‪ ،‬ﻫﺮ ځﻞ ﺑﻪ ﻳﯥ د ﭘﻼر د ﺧﺒﺮوﻟﻮ ګﻮاښ راﺗﻪ ﻛﺎوه‪ ،‬ﭼﯥ زه ﻫﻢ ﺗﺮې وﯦﺮﯦﺪﻟﻢ‪.‬‬
‫ﻳﻮه ورځ ﭘﻪ ټﻮﻟګﻲ ﻧﺎﺳﺖ ووﭼﯥ د ﻓﻠﺴﻔﯥ اﺳﺘﺎد ټﻮﻟګﻲ ﺗﻪ راﻧﻨﻮت‪ ،‬ﻫﻐﻪ ﻛﻪ څﻪ ﻫﻢ ﭘﻪ ﻣﻮږ رﺳﻤﻲ ﺳﺎﻋﺖ‬
‫ﻧﻪ درﻟﻮد‪ ،‬ﺧﻮ ﻛﻠﻪ ﻛﻠﻪ ﺑﻪ راﻏﻰ او زﻣﻮږ د ټﻮﻟګﻴﻮاﻟﻮ ﺳﺮه ﺑﻪ ﻳﯥ اوږده ﺑﺤﺜﻮﻧﻪ ﻛﻮل‪ ،‬ﻫﻐﻪ ﺑﻮډا وو‪ ،‬ﻟﻮﻳﻪ‬
‫ﺳﭙﻴﻨﻪ ږﻳﺮه‪ ،‬اوږدې څڼﯥ او وﭼﻪ ﻛﻠﻜﻪ څﯧﺮه ﻳﯥ ﻟﺮﻟﻪ‪ ،‬ﭼﯥ د ﻓﻠﺴﻔﯥ ﭘﻪ ﺑﺮﺧﻪ ﻛﯥ ﻳﯥ ﭘﻪ ﻛﻮم ﺑﻬﺮﻧﯥ ﻫﯧﻮاد‬
‫ﻛﯥ زده ﻛړه ﻛړې وه‬
‫ﺧﻮ ﻧﺠﻮﻧﻮ د رﺣﻤﺎن ﺑﺎﺑﺎ ﻧﻮم ﭘﺮې اﻳښﯥ وو‪ ،‬ﻳﻮه ورځ د ﻳﻮې د ﺧﻮﻟﯥ ﻧﻪ ﻧﺎڅﺎﭘﻲ ﻫﻐﻪ ﺗﻪ ﻫﻤﺪﻏﻪ درﺣﻤﺎن‬
‫ﺑﺎﺑﺎ ﻛﻠﻤﻪ ووﺗﻪ اﺳﺘﺎدورﺗﻪ څﻪ وﻧﻪ وﻳﻞ ﺧﻮ ﺧﭙﻠﯥ ﻳﻮې ﺑﻠﯥ ﻣﻠګﺮې دوﻣﺮه ﺳﭙﻜﻪ ﻛړه ﭼﯥ ﺑﻴﺎ ﻳﯥ ﻛﻠﻪ ﻫﻢ‬
‫داﻧﻮم ورﺗﻪ واﻧﻪ ﺧﻴﺴﺖ‪.‬‬
‫ورﺗﻪ ﻳﯥ ووﻳﻞ ﻟﻪ ﺧﺪاى ﻣﯥ ځﺎر ﻛړې‪ ،‬ﺗﻪ اوس دا ﭼﺮﺳﻲ د رﺣﻤﺎن ﺑﺎﺑﺎ ﺳﺮه ﺑﺮاﺑﺮوې‪ ،‬رﺣﻤﺎن ﺑﺎﺑﺎ ﺧﻮ‬
‫ﺻﻮﻓﻲ او ﻋﺎرف اﻧﺴﺎن ﺗﯧﺮ ﺷﻮى‪ ،‬ﺧﻮ ﺧﺪاى ﺧﺒﺮ ﭼﯥ ﭘﻮﻫﺎﻧﺪ ﺻﻴﺐ ﺑﻪ ﭘﻪ ﺑﻬﺮ ﻛﯥ د ﺗﺤﺼﻴﻞ ﭘﻪ ﻣﻬﺎل څﻪ‬
‫ﻟﻮﺑﯥ ﻛړي وي‪،‬د اوږدې ﺳﭙﻴﻨﯥ څڼﯥ او ږﻳﺮه ﺧﻮ ﻳﯥ اوس اوس ﭘﺮﯦښﯥ‬
‫دﻓﻠﺴﻔﯥ اﺳﺘﺎد ﭼﯥ راﻧﻨﻮت‪ ،‬زه د راﺑﻨﺪر راﻧﺎت ټﺎګﻮر د ګﻴﺘﺎ اﻧﺠﻠﻲ ﭘﻪ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﺑﻮﺧﺖ وم‪ ،‬او د ﺑﻨګﺎل‬
‫ﺷﻨﻮ ځﻨګﻠﻮﻧﻮ او ﺳﻤﺴﻮرو ﺳﺎﺣﻠﻮﻧﻮ ﺗﻪ ﺗﻠﻠﻰ وم‪ ،‬ﭼﯥ ټﺎګﻮر ﺻﻴﺐ ﭘﻪ ﻛﯥ ﺧﭙﻞ ﺗﻞ ﭘﺎﺗﻲ ﺳﺮودوﻧﻪ وﻳﻠﻲ‬
‫وو‪ ،‬اﺳﺘﺎد ټﻮﻟﻮ ﺗﻪ د ارام ﻛﯧﻨﺎﺳﺘﻠﻮا ﺷﺎره وﻛړه‪ ،‬او ﺑﻴﺎ ﻳﯥ ﭘﻪ دواړو ﻻﺳﻮﻧﻮ ﺧﭙﻠﯥ ﻣټﯥ وﻧﻴﻮﻟﯥ‪ ،‬د‬
‫ټﻮﻟګﻲ ﭘﻪ ﻣﺦ ﻛﯥ ﭘﻪ ﻗﺪم وﻫﻠﻮ ﻟګﻴﺎ ﺷﻮ‪ ،‬ﻛﻠﻪ ﺑﻪ ﻳﯥ د ﻛړﻛۍ ﺧﻮاﺗﻪ او ﻛﻠﻪ ﺑﻪ ﻳﯥ د ﻫﻐﻮ ﻧﺠﻮﻧﻮ ﺧﻮاﺗﻪ‬
‫ﻛﺘﻞ ﭼﯥ د ټﻮﻟګﻲ ﭘﻪ ﻛﻮﻧﺞ ﻛﯥ ﭘﻪ ﺧﺒﺮو ﻟګﻴﺎ وې‪ ،‬او ﻗﻠﻤﻮﻧﻪ ﻳﯥ ﺧﻮځﻮل‪.‬‬
‫ﻟﻪ ﻳﻮې ﺷﯧﺒﯥ ﭼﻮﭘﺘﻴﺎ وروﺳﺘﻪ اﺳﺘﺎد د ﺧﭙﻞ ﻻﺳﻲ ﺑﻴﻚ ﻧﻪ ﻳﻮ ﻛﺘﺎب را ووﻳﺴﺖ‪ ،‬او ﺑﻴﺎ ﻳﯥ زﻣﺎ ﺧﻮاﺗﻪ‬
‫وﻛﺘﻞ‪،‬‬
‫ﺳﻠﻄﺎﻧﻪ ﭘﺎڅﻪ‪:‬‬
‫ﻛﺘﺎب ﻣﯥ ﺑﻨﺪ ﻛړاو ﭘﻪ وارﺧﻄﺎﻳۍ ﭘﺎڅﯧﺪم‪ ،‬ﺑﯥ ﻟﻪ څﻪ ﻣﻘﺪﻣﯥ ﻳﯥ ﭘﻮښﺘﻨﻪ راﻧﻪ وﻛړه‪.‬‬
‫ﺳﻠﻄﺎﻧﻪ ښﻜﻼ ﭘﯧﮋﻧﯥ؟‬
‫زړه ﻣﯥ ټﻜﺎن وﺧﻮړ‪ ،‬ﻗﻠﻢ ﻣﯥ ﻟﻪ ګﻮﺗﻮ ﭘﻪ ﻣﯧﺰ وﻟﻮﯦﺪه‪ ،‬اوف ﺧﺪاﻳﻪ! دا ﺑﻼ ﻫﻢ راﺑﺎﻧﺪې ﺧﺒﺮ دى‪.......‬‬
‫ﭘﻪ ذﻫﻨﻲ ﻛﺸﻤﻜﺶ ﻛﯥ اﺧﺘﻪ وم ګﻮﺗﯥ ﻣﯥ رﯦږدﯦﺪﻟﯥ‪ ،‬ټﻮﻟﻮ ﺳﺘﺮګﯥ ﭘﻪ ﻣﺎ ﻛﯥ ګﻨډﻟﯥ وې‪ ،‬او زﻣﺎ ﻟړزاﻧﺪه‬
‫څﯧﺮه ﻳﯥ څﺎرﻟﻪ‪.‬‬
‫دﻟﻴﻨﺎ ﭘﻪ ﻧﻮم ﻳﻮې ټﻮﻟګﻴﻮاﻟﯥ زﻣﺎ ﻟﻪ ﺷﺎﺗﻨﻲ ﻗﻄﺎره راﻏږ ﻛړ‪.‬‬

‫‪11‬‬
‫اﺳﺘﺎده ښﻪ ﭘﻮﻫﻴږي‪ ،‬ﺧﻮ ﻟﻪ ﺑﺪه ﻣﺮﻏﻪ دﺑﻴﺎن ﻟﭙﺎره د ﻧﻮواﻟﻔﺎﻇﻮ ﻟﻪ ﻗﺤﻄۍ ﺳﺮه ﻣﺦ دى‪،‬ﻛﻪ ﻟږ وﺧﺖ ورﻛړې‬
‫ځﻮاب واﻳﻲ‪ ،‬دﻫﻐﻪ ﻫﺴﯥ ﻫﻢ دﻏﻪ ﻛﻼﺳﻴﻚ ﺗﻌﺮﻳﻔﻮﻧﻪ ﻧﻪ ﺧﻮښﻴږي‬
‫ټﻮﻟﻮ وﺧﻨﺪل زه ﺑﻴﺎ ﻫﻢ ﭘﻪ ﺧﻴﺎﻟﻮﻧﻮ ﻛﯥ ډﯦﺮ ﻟﺮې ﺗﻠﻠﻰ وم‪ ،‬دﻳﻮې ﻏﺮﻧۍ ښﻜﻼ ﭘﻪ ﻧﻨﺪاره ﺑﻮﺧﺖ وم‪.‬‬
‫ﺗﺮ ﻣړاوو ﺑڼﻮ ﻻﻧﺪې ﻟﻪ ﺣﻴﺎ ډﻛﯥ ﺗﻮرې ﺳﺘﺮګﯥ او ﻏښﺘﻠﻲ اﻧﺪاﻣﻮﻧﻪ او ﺗﺮ ﻣﻨﻴځ ﻳﯥ وﻻړ د ﺗﺮﺑګﻨۍ‬
‫اودښﻤﻨۍ ﺗﻮر دﯦﻮاﻟﻮﻧﻪ‪.....‬‬
‫اﺳﺘﺎد ﭼﯥ زﻣﺎ ځﻮاب ﺗﻪ ﻣﻨﺘﻈﺮ وو‪ ،‬زﻣﺎ ﭘﻪ اﺿﻄﺮاب او ﭘﺮﯦﺸﺎﻧۍ ﭘﻮه ﺷﻮ‪ ،‬ﻳﻮ ﻗﺪم وړاﻧﺪې راﻏﯥ‬
‫ﻳﺎ ﭘﻪ ﺑﻞ ﻋﺒﺎرت ښﻜﻼ څﻪ ﺗﻪ واﻳﻲ؟‬
‫دا ځﻞ ﻣﻲ زر ځﻮاب ورﻛړ‪:‬‬
‫ښﻜﻼ د ﺧﺪاى ﺗﻌﺎﻟﻰ ﭘﻪ ﻣﺨﻠﻮﻗﺎﺗﻮ ﻛﯥ ﻳﻮ ﻟړ ﻫﻐﻪ ځﺎﻧګړﺗﻴﺎوې دي‪ ،‬ﭼﯥ ﻣﻮږ ﻳﯥ ﭘﻪ ﻟﻴﺪو دﺧﻮښﯥ‬
‫اﺣﺴﺎس ﻛﻮو‪ ،‬او روﺣﻲ ﺗﺴﻜﻴﻦ ﻣﻮ ﭘﺮې ﺣﺎﺻﻠﻴږي‪ ،‬دﻏﻪ ځﺎﻧګړﺗﻴﺎوې ﻛﻮم ځﺎﻧګړې ﻗﻮاﻧﻴﻦ ﻧﻪ‬
‫ﻟﺮي‪،‬ﺑﻠﻜﯥ دا ﭘﺮﯦﻜړه زﻣﻮږ ﭘﻪ واك ﻛﯥ ده‪ ،‬ﭼﯥ د ې ﺗﻌﺮﻳﻒ او ﺑﻴﺎن ﺗﻪ څﻪ ډول ﺟﺎﻣﯥ وراﻏﻮﻧﺪو‬
‫واه واه ډﯦﺮ اﻋﻠﻰ‪.‬‬
‫اﺳﺘﺎد ﻻﺳﻮﻧﻪ وﭘړﻛﻮل ﺑﯥ ﻟﻪ دې ﭼﯥ زﻣﺎ ﺳﻢ او ﻧﺎﺳﻢ ﻣﻌﻠﻮم ﻛړي‪ ،‬ﻟﻴﻨﺎ ﺗﻪ ﻳﯥ ګﻮﺗﻪ وﻧﯧﻮه‪ ،‬ﺗﻪ ﭘﺎڅﻪ د‬
‫ﺳﻠﻄﺎن ﭘﻪ ﺧﺒﺮوﻛﯥ څﻪ زﻳﺎﺗﻮې ﻳﺎ ﻛﻤﻮې اوس دې د ﺗﺒﺼﺮې وﺧﺖ دى‬
‫ﻟﻴﻨﺎ ﭘﺎڅﯧﺪه ﻧﺮۍ ﺳﭙﻴﻨﯥ ګﻮﺗﯥ ﻳﯥ ﭘﺮ ﻣﺦ او ﺷﻮﻧډو ﺗﯧﺮې ﻛړې او ﻟﻪ ﻳﻮ ﻋﺎﻟﻢ اداګﺎﻧﻮﺳﺮه ﭘﻪ ﺧﺒﺮو ﺷﻮه‬
‫اﺳﺘﺎده ﻫﻤﺪﻏﻪ ﭘﻮښﺘﻨﻪ ځﻮاب ﻛړم ؟‬
‫ﻫﻮ ﭘﻪ دې اړه ﺧﭙﻞ ﻧﻈﺮ ورﻛړه ﭼﯥ ﭘﻪ اﺻﻄﻼح ښځﯥ ښﻜﻼ څﻪ ﺗﻪ واﻳﻲ‪.‬‬
‫اﺳﺘﺎذه ښﻜﻼ ﺧﻮ زﻣﺎ د ﺗﺮه ﻟﻮر ده ﭼﯥ ﭘﻪ ﻧﻬﻢ ټﻮﻟګﻲ ﻛﯥ درې ځﻠﯥ ﻧﺎﻛﺎﻣﻪ ﺷﻮه اوس ﻧﻮ ﭘﻪ ﻛﻮر ﻛﯥ د‬
‫ﺗﻮرو دﯦﻮاﻟﻮﻧﻮ ﺷﺎﺗﻪ ﻧﺎﺳﺘﻪ ده‪ ،‬ټﻮﻟﻮ ﭘﻪ ﻛړس ﻛړس وﺧﻨﺪل اﺳﺘﺎد ﺑﻪ ﻫﻢ د ﻣﻌﻤﻮل ﺧﻼف ﻟﻪ ﺧﻨﺪا ﻧﻪ ﭘﻪ‬
‫ﻣﻼ ﻛﻮږ ﺷﻮ ﺧﻮ زه ﻳﻮ ځﻞ ﺑﻴﺎ ﻛﻠﯥ ﺗﻪ ﺗﻠﻠﻰ وم‪،‬‬
‫ﺗﺮ ﻣړاوو ﺑڼﻮﻻﻧﺪې ﻏټﯥ او ﻟﻪ ﺣﻴﺎ ډﻛﯥ ﺳﺘﺮګﯥ ‪ ،‬دﻏﺮ ﻧۍ ښﻜﻼ ﻏښﺘﻠﻲ اﻧﺪاﻣﻮﻧﻪ ﻣﯥ ﺳﺘﺮګﻮﺗﻪ‬
‫ودرﯦﺪل ﭼﯥ ﻻﻳﯥ ﻫﻢ ﭘﻪ وړاﻧﺪې د ﺗﺮﺑګﻨۍ او دښﻤﻨۍ ﺗﻮر دﯦﻮاﻟﻮﻧﻪ وﻻړ وو‪.‬‬
‫ﺧﻮ ﻟﻴﻨﺎ دا ځﻞ ﺟﺪي ﺷﻮه او ﺧﺒﺮوﺗﻪ ﻳﯥ دوام ورﻛړ‪:‬‬
‫اﺳﺘﺎده! ښﻜﻼ د ژوﻧﺪ د ﺗﻜﻤﻴﻞ د ﻓﺮﺷﺘﯥ ﻧﻮم دى‪ ،‬اوﻳﺎ ﻫﻐﻪ زرﻳﻦ ﺗﺎج دى‪ ،‬ﭼﯥ د ﭼﺎ ﭘﻪ ﺳﺮﻛﯧښﻮدل‬
‫ﺷﻮ‪ ،‬ﻧﻮ ﭘﻪ ﻫﺮه ﺧﺎوره او دﻧړۍ ﭘﻪ ﻫﺮ ﻫﯧﻮاد ﻳﯥ ﺑﺎج ﭼﻠﻴږي‪ ،‬ښﻜﻼ ﻫﻐﻪ ﻧﺎﺑﻠﻠﯥ ﻣﯧﻠﻤﻨﻪ ده‪ ،‬ﭼﯥ ﭘﻪ ﻫﺮه‬
‫ﻣﯧﻠﻤﺴﺘﻴﺎ او ﻣﺤﻔﻞ ﻛﯥ ﻳﯥ ﻗﺪر ﻛﯧږي‪ ،‬ﺧﺪاى )ج( ﭼﯥ ﭘﻪ ﺧﭙﻞ ﻋﻈﻤﺖ دا ﻧړۍ ﭘﻴﺪا ﻛړه‪ ،‬او ﭘﻪ ﻫﺮ څﻪ ﻛﯥ‬
‫ﻳﯥ د ښﻜﻼ د رﻧګ او ﺑﻮى ﺳﺮه زرﻏﻮﻧﻪ ﻛړه ‪ ،‬ﻫﯧڅﻮك دا ﺣﻜﻢ ﻧﻪ ﺷﻲ ﻛﻮﻟﻰ ﭼﯥ ﭘﻪ دې او ﻳﺎ ﻫﻐﻪ ﺷﻲ ﻛﯥ‬
‫ښﻜﻼ ﻧﺸﺘﻪ زه ﻟﻪ ښﻜﻼ ﻧﻪ ﻣﻨﻜﺮ ړوﻧﺪ اوﻳﺎ ﻛﻪ ﻟږ ورﺗﯧﺮه ﺷﻢ ﻛﺎﻓﺮ ګڼﻢ‪ ،‬ځﻜﻪ ﭼﯥ ښﻜﻼ ﭘﻪ ﻫﺮ څﻪ ﻛﯥ ﺷﺘﻪ‪،‬‬
‫ﺧﻮ ﺗﻮﭘﻴﺮ زﻣﻮږ ﭘﻪ ﺳﺘﺮګﻮ ﻛﯥ دى‪ ،‬ځﻜﻪ ﻧﻮ دښﻜﻼ ﭘﯧﮋﻧﺪﻧﯥ ﭘﻮﻫﺎن ﭘﻪ دې ﻧﻈﺮ دي‪ ،‬ﭼﯥ ښﻜﻼ د ﻧﻈﺮ ﺗﺎﺑﻊ‬
‫ده‪ ،‬ﭘﻪ ﻳﻮه ګﻠﺪان ﻛﯥ ﻛﻪ د ﭼﺎ ﺳﻮر رﻧګ ﺧﻮښﻴږي ﻧﻮ دﺑﻞ ﭼﺎ ﺑﻪ ﺧﻮښ ﻧﻪ وي‪ ،‬ژﻳړ ﻳﺎ ﺳﭙﻴﻦ رﻧګﻪ ګﻞ ﺑﻪ‬

‫‪12‬‬
‫ﺧﻮښﻮي‪ ،‬ﻣﻤﻜﻦ زه ﭘﻪ دې ټﻮﻟګﻲ ﻛﯥ د ډﯦﺮو ښﺎﻏﻠﻮ ﺧﻮښﻪ ﻳﻢ‪ ،‬ﺧﻮ ځﯧﻨﻮ ﺗﻪ ﺑﻪ ﺑﺪرﻧګﻪ ښﻜﺎرم‪ ،‬ددې ﻧﻪ‬
‫ﻣﻌﻠﻮﻣﯧږي ﭼﯥ زﻣﻮږ ﻧﻈﺮ د ښﻜﻼ ﺗﺎﺑﻊ دى‪،‬او ښﻜﻼ ﻛﻠﻪ ﻫﻢ زﻣﻮږ د ﻧﻈﺮ ﺗﺎﺑﻌﺪاره ﻧﻪ ده‪.‬‬
‫ﭘﻪ ټﻮﻟګﻲ ﻛﯥ ﺑﻴﺎ د ﺧﻨﺪاګﺎﻧﻮ اوازوﻧﻪ ﭘﻮرﺗﻪ ﺷﻮه ﻟﻴﻨﺎ ﭘﻪ ﻛﯧﻨﺎﺳﺘﻮ ﻛﯥ ﺑﻴﺎ ﻳﻮه ﺧﺒﺮه وﻛړه‪.‬‬
‫اﻟﺒﺘﻪ ذوق ﭘﻪ ﻛﯥ ډﯦﺮ ﻣﻬﻢ دى ﻣﺘﺎﺳﻔﺎﻧﻪ ډﯦﺮ ښﺎﻏﻠﻲ د ذوق د ﻣﻌﻴﺎر ﻧﻪ ﻣﺤﺮوم دي‪ ،‬ﻧﻮ ځﻜﻪ ﻳﯥ زه ﭘﻪ‬
‫ښﻜﻼ ﭘﯧﮋﻧﺪﻧﻪ ﻛﯥ ډﯦﺮ ﭘﻴﺎوړي ﻧﻪ ګڼﻢ‪.‬‬
‫اﺳﺘﺎد ﻻﺳﻮﻧﻪ وﭘړﻛﻮل‪.‬‬
‫او ﻟﻴﻨﺎ ﺗﻪ ﻳﯥ ﭘﻪ ﺧﻨﺪا ور وﻛﺘﻞ‬
‫ﺷﺎﺑﺎس وروﺳﺘﯥ ﺧﺒﺮه دې ډﯦﺮه ﭘﻪ زړه ﭘﻮرې ده‪.‬‬
‫ﺧﺒﺮه داده ﭼﯥ زﻣﻮږ د ﻫﯧﻮاد ﭘﻪ ﭘﻮﻫﻨﺘﻮﻧﻮﻧﻮ ﻛﯥ ﺑﻴﻮټﻲ ﺳﺒﺠﻴﻜټ )دښﻜﻼﻣﻀﻤﻮن ( ﺗﻪ ﺧﺎﺻﻪ ﺗﻮﺟﻮ ﻧﻪ‬
‫ده ﺷﻮې‪ ،‬ﺧﻮ ﭘﻪ اﻣﺮﻳﻜﺎﻳﻲ او اروﭘﺎﻳﻲ ﻳﻮﻧﻮرﺳټﻴﻮ )ﭘﻮﻫﻨﺘﻮﻧﻮﻧﻮ( ﻛﯥ ورﺗﻪ ﺧﺎﺻﻪ ﭘﺎﻣﻠﺮﻧﻪ ﻛﯧږي‪ ،‬ځﻜﻪ‬
‫ﭼﯥ دا داﻧﺴﺎﻧﺎﻧﻮ ﻟﻪ ژوﻧﺪ ﺳﺮه د ﺳﺎﻳﻜﻮﻟﻮﺟﻲ)ارواﭘﻮﻫﻨﯥ(ﭘﻪ څﯧﺮ ﺗړﻟﯥ ده او ډﯦﺮ ﻣﺤﺼﻠﻴﻦ ﭘﻪ ﻛﯥ‬
‫ﺗﺨﺼﺺ اﺧﻠﻲ‪،‬ﻧﻮ ډﯦﺮ ﻛﺴﺎن ﺑﻴﺎ ښﻜﻼ ﻣﻤﻜﻦ ﻳﻮازې د اﻧﺴﺎن د ﻇﺎﻫﺮي ﺑڼﯥ زړه راښﻜﻮﻧﺘﻴﺎ او ښﺎﻳﺴﺖ‬
‫ﺗﻪ واﻳﻲ‪ ،‬ﻟﻜﻪ څﻨګﻪ ﭼﯥ ﻫﺮ ﻛﺎل د ﻧړﻳﻮاﻟﻮ ﻟﻪ ﺧﻮا دﻧړۍ ﭘﻪ ﻧﺠﻮﻧﻮ ﻛﯥ د ﻫﻐﯥ ﻇﺎﻫﺮي ﺻﻮرت ﺗﻪ ﭘﻪ ﭘﺎم‬
‫ﺳﺮه د ښﻜﻼ ﻣﺎﻟﻜﻪ ټﺎﻛﻞ ﻛﯧږي دا ﻫﻢ در ﺳﺘﻪ ده‪ ،‬اﻣﺎ ددې ﻧﻪ ﻫﻢ ﺳﺘﺮګﯥ ﻧﻪ ﺷﻮ ﭘټﻮﻟﻰ‪ ،‬ﭼﯥ د ﻫﯧﻮادوﻧﻮ‬
‫ﭘﻮﻟﯥ او ټﻮﻟﻨﻴﺰ ﻣﻌﻴﺎروﻧﻮ ښﻜﻼﺗﻪ ﺑﺪﻟﻮن ورﻛﻮﻟﻰ ﺷﻲ‪ ،‬زه ﭼﯥ ﭘﻪ اﻣﺮﻳﻜﺎ ﻛﯥ اوﺳﯧﺪم ښﻜﻠﯥ ﻧﺠﻠۍ ﻫﻐﻪ‬
‫وه‪ ،‬ﭼﯥ ډﯦﺮ ﻣﻠګﺮي‪ ،‬ﻃﻼﻳﻲ زﻟﻔﯥ‪ ،‬ﺷﻨﯥ ﺳﺘﺮګﯥ او ﺑﯥ ﭘﺮدې ﺟﺎﻣﯥ ﺑﻪ ﻳﯥ ﻟﺮﻟﯥ‪ ،‬ﺧﻮ دﻟﺘﻪ ﭘﻪ اﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎن‬
‫ﻛﯥ ﺑﻴﺎ ﻫﺮ څﻪ ددې ﺑﺮﻋﻜﺲ دي‪ ،‬ﻧﻮ ﻳﻮ اﻧﺴﺎن ﺗﻪ ښﺎﻳﻲ ﭼﯥ ﻣﻌﻨﻮي او ﻇﺎﻫﺮي ښﻜﻼ دواړه وﻟﺮي‪ ،‬زه ﻓﻜﺮ‬
‫ﻛﻮم ﭼﯥ دﻏﻪ دواړه ښﻜﻼ ګﺎﻧﯥ ﭘﻪ ګډه ﻳﻮ دﺑﻞ ﺗﻜﻤﻴﻠﻮوﻧﻜﯥ او د ښﻜﻼ د ﻳﻮې ﺳﺘﺮې ﻫﺴﺘۍ‬
‫اﻧځﻮروﻧﻜﯥ دي‪ ،‬ﻇﺎﻫﺮي ښﻜﻼ ﻓﻄﺮي اړخ ﻟﺮي‪ ،‬او دښﻜﻼ د ﺧﺎﻟﻖ ورﻛړه ده‪ ،‬ﺧﻮ ﭘﻪ ﻣﻌﻨﻮي ښﻜﻼ ﭼﯥ‬
‫ﭘﻪ وﺟﻮد ﻛﯥ ﺑﺎﻃﻨﻲ اړخ ﻟﺮي‪،‬داﻧﺴﺎن ﭘﻪ ﻻس ﻛﯥ ده ﭼﯥ ﻓﺼﻞ ﻳﯥ دﻫﻐﻪ د زﻳﺎر او ﻫڅﻮ ﻟﻪ ﺳﻤﻨﺪره‬
‫ﺧړوﺑﻴږي‪ ،‬او د ﺣﺎﺻﻞ ﻣﺮﺣﻠﯥ ﺗﻪ رﺳﻲ‪.‬‬
‫اﺳﺘﺎد ﺧﺒﺮې ﺑﺲ ﻛړې او ﺷﺎ ﺗﻪ ﻳﯥ اﺷﺎره وﻛړه‪ ،‬ﭼﯥ ﭘﺎڅﻪ ورو ﻣﯥ ﻛﺘﻞ ګﻮرم ﭼﯥ ﻧﻴﻠﻮﻓﺮ ګﻮﺗﻪ اوﭼﺘﻪ‬
‫ﻛړې ﭘﺎڅﯧﺪه او ﺧﺒﺮې ﻳﯥ ﭘﻪ ﺣﻴﺎ ﻧﺎﻛﻪ ﻟﻬﺠﻪ ﭘﻴﻞ ﻛړې‬
‫اﺳﺘﺎده ﭘښﺘﺎﻧﻪ وﻟﯥ واﻳﻲ ﭼﯥ‬
‫دا ﺧﭙﻞ ښﺎﻳﺴﺖ راﺗﻪ ﺑﻼﺷﻮ‬
‫ﭼﯥ ﭼﯧﺮﺗﻪ ځﻤﻪ ﻫﻠﺘﻪ ﺑﻞ ﺷﻲ ﺳﺮه اوروﻧﻪ‬
‫ﻧﻴﻠﻮﻓﺮ ﻛﻴﻨﺎﺳﺘﻪ او اﺳﺘﺎد ﺧﺒﺮې وﻏځﻮﻟﯥ‬
‫ﻟﻮرﻛۍ ﺧﺒﺮه داده ﭼﯥ زﻣﻮږ ﭘﻪ ټﻮﻟﻨﻪ ﻛﯥ ډﯦﺮې ﻧﻴﻤګړﺗﻴﺎوې ﺷﺘﻪ‪ ،‬دﻟﺘﻪ ټﻮﻟﻨﻴﺰ اداب ﻧﻪ ﻣﺮاﻋﺖ ﻛﻴږي‪ ،‬ﻻ‬
‫د اﻓﻬﺎم او ﺗﻔﻬﻴﻢ ﻓﻀﺎ ﻧﻪ ده ﻏﻮړﯦﺪﻟﯥ‪ ،‬ﺳﺘﺎ ټﭙﻪ اﺻﻼً دﻳﻮه ښﻜﻠﻲ ﻳﺎ ﭘﻪ ﺑﻠﻪ اﺻﻄﻼ ح د ښﻜﻼ د څښﺘﻦ‬
‫ﺷﻜﺎﻳﺖ دى‪ ،‬ﭼﯥ ﻣﻄﻠﺐ ﻣﯥ اﻧﺴﺎن دى‪ ،‬ﻫﻐﻪ ګﻮري ﭼﯥ د ﻫﺮ ﭼﺎﻟﻪ ﺧﻮا ځﻮرﻳږي ﺷﭙﻴﻠﻲ ﭘﺴﻲ وﻫﻞ‬

‫‪13‬‬
‫ﻛﯧږي‪ ،‬او د ﻫﻐﻪ ﭼﺎ ﭼﯥ ښﻜﻼ ﻧﻪ ﭘﺮې ﻟﻮرﻳږي‪ ،‬ډول ډول ﺧﺒﺮې ﭘﺴﯥ ﻛﻮي ﻧﻮ ځﻜﻪ ﻫﻐﻪ د ﺑﺪرﻧګۍ ارﻣﺎن‬
‫ﻛﻮي‪ ،‬ﭼﯥ اى ﻛﺎش ﺧﺪاى ج ﺑﻴﺨﻲ ښﻜﻠﯥ ﭘﻴﺪاﻛړې ﻧﻪ وى‬
‫اﺳﺘﺎد ﻻ ﺧﺒﺮې ﻛﻮﻟﯥ ﭼﯥ د ﻛﺮه ﻛﺘﻨﯥ اﺳﺘﺎد ور ټﻚ ټﻚ ﻛړ‪ ،‬او د ﺧﺒﺮوﻣﻮﺿﻮع واوښﺘﻪ‪ ،‬ﺧﻮ ددې ټﻮل‬
‫ﺑﺤﺚ ﭘﻪ ﺟﺮﻳﺎن ﻛﯥ د ښﻜﻼ د ﻟﻔﻆ ﻫﺮ ﺗﻜﺮار ﭘﻪ ﻣﺎ ﺧﻮﻟﯥ راﻣﺎﺗﯥ ﻛړې وې او ﭘﻪ زړه ﻛﯥ ﻣﯥ د درد څﭙﯥ ﭘﻪ‬
‫ﺧﻮرﯦﺪو وې‪.‬‬

‫زه ﭘﻪ زړه ﻛﯥ ﻫﻤﺪﻏﻪ دردوﻧﻮ ﺧﻮړﻟﻢ ‪ ،‬ﻛﻠﻪ ﺑﻪ ﭘﻪ وﻳښﻪ ﻫﻢ د ﻛﻠﻲ ﻛﻮڅﻮ او ﻛﺮوﻧﺪو ﺗﻪ ﺗﻠﻠﻰ وم‪ ،‬او د ﻳﻮ ﭼﺎ‬
‫ﻟﭙﺎره ﺑﻪ ﻣﯥ د ﺑﺎز ﻣﺤﻤﺪ ﻛﺎﻛﺎ ﻻﺳﻮﻧﻪ ښﻜﻠﻮل‪ ،‬ﺗﺮ ﻣړاوو ﺑڼﻮ ﻻﻧﺪې ﺑﻪ د ﺗﻮرو ﺣﻴﺎﻧﺎﻛﻮ ﺳﺘﺮګﻮ ﭘﻪ ﻧﻨﺪاره‬
‫ﺑﻮﺧﺖ وم ﺧﻮ د ﺗﺮﺑګﻨۍ او دښﻤﻨۍ ﺗﻮر دﯦﻮاﻟﻮﻧﻪ ﺑﻪ ﻣﯥ ﻣﺦ ﺗﻪ ودرﯦﺪل‬
‫ﻣﻮر او ﭘﻼر ﺑﻪ ﻣﯥ ﭼﯥ ﻣﺎذﻳګﺮ د ﻛﻮر ﭘﻪ اﻧګړ ﻛﯥ ﺳﺮه ﻛﯧﻨﺎﺳﺘﻞ ﻧﻮ زﻣﺎ ﭘﻪ اړه ﺑﻪ ﻳﯥ ﺧﺒﺮې ﻛﻮﻟﯥ‪،‬ﭘﻼر ﺑﻪ‬
‫ﻣﯥ ﻣﻮر ﺗﻪ وﻳﻞ‬
‫ﺧﺪاى ج ﺧﺒﺮ ﭼﯥ دا اﻟﻚ ﺑﻪ ﻛﻠﻪ د ښﺎر رﻧګ اﺧﻠﻲ‪،‬ﻫﺮوﺧﺖ ﻳﯥ د ټﻮﻏﻜﻲ وﻫﻠﻲ ﭼﺮګ ﭘﻪ څﯧﺮ ﭘﻪ وﻳښﻪ‬
‫ﺳﺘﺮګﯥ ﭘټﯥ وي‬
‫زه ﻧﻪ ﭘﻮﻫﻴږي ﭼﯥ ده ﻫﻠﺘﻪ څﻪ ﻟﻴﺪﻟﻲ‪ ،‬دﻟﺘﻪ ﭘﻪ ښﺎر ﻛﯥ ﻣﯥ ورﺗﻪ ﻫﺮ څﻪ ﺑﺮاﺑﺮ ﻛړي‪ ،‬ﭼﯥ څﻪ وواﻳﻲ ورﺗﻪ‬
‫ﺣﺎﺿﺮ وي‪ ،‬اﺧﺮ دا ﻧﺠﻮﻧﯥ)ﺧﻮرګﺎﻧﯥ (ﻣﯥ ﻫﻢ ﭘﻪ ﻛﻠﻲ ﻛﯥ راﻟﻮﻳﯥ ﺷﻮې ﺧﻮ ﺗﻪ ګﻮره ﭼﯥ راﻏﻠﯥ ﺑﻴﺎ ﻳﯥ‬
‫وﻻﻛﻪ د ﻛﻠﻲ ﻧﻮم ﻫﻢ اﺧﺴﺘﻰ وي‪.‬‬
‫ددې ﺧﺒﺮو ﭘﻪ ﻣﻬﺎل ﺑﻪ ډﯦﺮ ځﻠﻪ ﻣﺎ ﻳﻮازې ﻛﺘﺎب ﻣﺨﯥ ﺗﻪ ﻛﺘﺎب ﻧﻴﻮﻟﻰ وو‪ ،‬ﺧﻮ زړه او ﺣﻮاس ﺑﻪ ﻣﯥ دواړه د‬
‫ﻣﻮر او ﭘﻼر ﺧﺒﺮو ﺗﻪ څﻚ وو‪.‬‬
‫د ﭘﻠﻮﺷﯥ ﺑﻪ ﭼﯥ ﻣﺎﺗﻪ ﭘﺎم ﺷﻮ‪ ،‬ﻧﻮ د ﻳﻮ ﺷﺮارﺗﻲ ﻣﻮﺳﻜﺎ ﺳﺮه ﺑﻪ ﻳﯥ ﻳﻮازې ﺳﺘﺮګﯥ ﻛﺶ ﻏﻮﻧﺪې ﻛړې‪ ،‬او ﻣﺎ‬
‫ﺗﻪ ﺑﻪ ﻳﯥ ﭘﻪ ﻣﺎﻧﺎ داره ﻧﻈﺮ وﻛﺘﻞ‪.‬‬
‫زه ﭘﻮﻫﯧﺪم ﭼﯥ ﭘﻠﻮﺷﻪ ﭘﻪ ﻫﺮڅﻪ ﺧﺒﺮه ده‪ ،‬ﻣﻤﻜﻦ ﻫﻐﻪ ﻣﻬﺎل ﭼﯥ ﭘﻪ ﻛﻠﻲ ﻛﯥ اوﺳﻴﺪو‪ ،‬ﺧﭙﻠﻪ ښﻜﻼ څﻪ ورﺗﻪ‬
‫وﻳﻠﻲ وي‪ ،‬ځﻜﻪ د ﻫﻐﻮى ﺗﺮ ﻣﻴﻨځ ﺑﻪ دﺗﺮﺑګﻨﻴﻮ او دښﻤﻨۍ ﺳﺮه ﺳﺮه زﻣﻮږ ﭘﻪ ﮔډه ﺑﺎﻏﭽﻪ او د ﭼﻴﻨﯥ ﭘﻪ‬
‫ﻏﺎړه ﺧﺒﺮې ﺗﺒﺎدﻟﻪ ﻛﯧﺪﻟﯥ‪ ،‬ﺧﻮ د ﻣﺸﺮ ورور ﭘﻪ ﺗﻮګﻪ ﭘﻪ ﻫﻐﯥ دوﻣﺮه ګﺮان وم‪ ،‬ﭼﯥ دا ﻫﺮ څﻪ ﻳﯥ د راز ﭘﻪ‬
‫ډول ﺳﺎﺗﻞ زه ﺧﭙﻠﻪ ﻫﻢ ځﯧﻨﻮ ﻫﻐﻮ ﺑﺪﻟﻮﻧﻮﻧﻮ ﺗﻪ ﺣﻴﺮان وم‪ ،‬ﭼﯥ ﭘﻪ ځﺎن ﻛﯥ ﻣﯥ ﺣﺲ ﻛﻮل او ﭘﻪ ښﺎر ﻛﯥ د‬
‫اﺳﺘﻮﻛﻨﯥ وروﺳﺘﻪ راﺗﻪ ﭘﻴﺪا ﺷﻮي وو‪ ،‬ﺗﻞ ﭘﻪ ﻳﻮازﯦﺘﻮب ﻛﯥ ﺧﻮښ وم‪ ،‬او ﭘﻪ ځﻮاﻧﻪ ځﻮاﻧۍ ﻛﯥ دﻟﻮﻳﺎﻧﻮ‬
‫ﻏﻮﻧﺪې ﻋﺎدﺗﻮﻧﻪ راﻛﯥ ﭘﻴﺪاﺷﻮي وو‪ ،‬ﻫﺮ څﻪ ﺗﻪ ﻣﯥ ﻟﻪ ﭘﺨﻮاﻧﻪ ﭘﻪ ځﻴﺮ ځﻴﺮ ﻛﺘﻞ‪ ،‬ﺧﻮ ﭘﻪ ﻫﺮ څﻪ ﻣﯥ دوﻣﺮه‬
‫زر ﺑﺎور ﻫﻢ ﻧﻪ ﻛﺎوه‪.‬‬

‫‪14‬‬
‫ﻛﻠﻪ ﺑﻪ ﻟﺮﻏﻮﻧﯥ ﻛﻴﺴﯥ راﻳﺎدې ﺷﻮې‪ ،‬ﭼﯥ ﻣﺎ ﭘﻪ ﻛﻠﻲ ﻛﯥ ﻟﻮﺳﺘﯥ وې او څﻪ ﻣﯥ ﺳﭙﻴﻦ ﺳﺮې اﻧﺎ راﺗﻪ ﻛړې‬
‫وې‪ ،‬ﭘﻪ ﻫﻐﻪ ﻛﻴﺴﻮ ﻛﯥ ﺑﻪ ﻣﻴﻨﺎن اﻛﺜﺮه وﺧﺖ ﻏﺮوﻧﻮ او ځﻨګﻠﻮﻧﻮ ﺗﻪ ﺗﻠﻞ اوﻳﺎﺗښﺘﯧﺪل ‪ ،‬او ﻫﻠﺘﻪ ﺑﻪ ﭘﻪ‬
‫رﻳﺎﺿﺖ‪،‬راز او ﻧﻴﺎز ﺑﻮﺧﺖ وو‪ ،‬ﻛﻠﻪ ﺑﻪ ﻣﯥ ﻓﻜﺮ ﻛﺎوه ﭼﯥ د زړه ﻟﻪ ﺗﻠﻪ ﻣﻴﻦ ﻳﻢ او ﻟﻪ زړه ﻣﯥ ﻛﻠﻪ ﻫﻢ ﻏﺮﻧۍ‬
‫ښﻜﻼ ﻧﻪ وځﻲ‬
‫زه ﭘﻮﻫﯧﺪم ﭼﯥ د ښﺎر ﻧﻪ وړاﻧﺪې ﻫﻠﺘﻪ ﭘﻪ ﻳﻮه ﺳﻤﺴﻮرﻛﻠﻲ ﻛﯥ ﭼﯥ د ﻳﻮه ﺑﻬﺎﻧﺪ ﺳﻴﻨﺪ ﭘﻪ ﻏﺎړه اﺑﺎد وو ﺗﺮ‬
‫ﻣړاوو ﺑڼﻮ ﻻﻧﺪې ﺗﻮرې ﻏټﯥ او ﻟﻪ ﺣﻴﺎ ډﻛﯥ ﺳﺘﺮګﯥ د ﺧﭙﻞ ﺗﺮﺑﻮر ﻻر څﺎري‪ ،‬ﺧﻮ ددﻏﻪ څﺎر ﭘﻪ ﻣﻘﺎﺑﻞ ﻛﯥ د‬
‫ﺗﺮﺑګﻨۍ او د ښﻤﻨۍ ﺗﻮر دﯦﻮاﻟﻮﻧﻪ وﻻړ دي‪،‬ﻣﺎ ﺑﻪ ﻟﻴﺪل ﭼﯥ ښﻜﻼ ﻣﺎ ﻫﻢ ﻧﻪ ﺷﻲ ﻫﯧﺮوﻟﻰ‪ ،‬ﻫﻐﻪ ﺑﻪ ﻫﺮ ﺳﻬﺎر‬
‫او ﻣﺎښﺎم د ﺑﺎﻻﺧﺎﻧﯥ ﺑﺎم ﺗﻪ ﺧﻴﮋي او ﻛﻠﻲ ﺗﻪ ﺑﻪ ﻟﻪ ښﺎره راﻏﻠﻰ ﺳﺮك څﺎري‪.‬‬
‫ﻛﻠﻪ ﺑﻪ دا وﯦﺮه ﻫﻢ راﺳﺮه وه‪ ،‬ﭼﯥ ﻫﻐﯥ ﺑﻪ ﭘﻪ ﻣﺎ ﺑﺎور ﻟﻪ ﻻﺳﻪ ورﻛړى وي‪ ،‬ﻓﻜﺮ ﺑﻪ ﻛﻮي ﭼﯥ زه د ښﺎر ﭘﻪ‬
‫ﻧﺠﻮﻧﻮ ﻛﯥ ورك ﺷﻮى ﻳﻢ‪ ،‬ﻫﻤﺪﻏﻮ اﻧﺪﯦښﻨﻮ زه د ﻳﻮازﯦﺘﻮب ﭘﻪ ﻧﺎروﻏۍ اﺧﺘﻪ ﻛړم‪،‬ﻧﻮر ﭼﯥ د ﻣﻮر او ﭘﻼر‬
‫ﻟﻪ ﭘﺮﻟﭙﺴﯥ ﭘﻮښﺘﻨﻮ ګﺮوﯦږﻧﻮ ﭘﻪ ﺗﻨګ ﺷﻮم‪ ،‬ﻳﻮه ورځ ﻣﺎزدﻳګﺮ ﻣﻬﺎل ﻫﻤﺪاﺳﯥ ﻟﻪ ﻛﻮره ووﺗﻢ د ښﺎر ﭘﻪ‬
‫وړاﻧﺪې څﻨډه ﻛﯥ ﻣﯥ ﭘﻪ ﻳﻮه ﻟﻮړه ﻏﻮﻧډۍ ﺳﺘﺮګﯥ وﻟګﯧﺪې ﭼﯥ څﻮ ﺷﻨﯥ وﻧﯥ او اوﺳﭙﻨﻴﺰې ﭘﺎﻳﯥ ﭘﺮې‬
‫وﻻړې وې‪،‬ﻳﻮ ﭼﯧﭙټﺮ او د څﻮ ﻛﻼﺳﻴﻜﻮ ﺷﺎﻋﺮاﻧﻮ دﻳﻮاﻧﻮﻧﻪ ﻣﯥ راﺳﺮه واﺧﻴﺴﺘﻞ ﭼﯥ ﻳﻮ د رﺣﻤﺎن ﺑﺎﺑﺎ او‬
‫ﺑﻞ د ﺣﻤﻴﺪ ﻣﻮﻣﻨﺪ وو‪ ،‬ﻟﻪ ځﺎن ﺳﺮه ﻣﯥ ﻳﻮړل ﻣﺎ ﺗﻪ د ښﻜﻼ ﻳﺎد او ﻳﻮازﻳﺘﻮب دا ﻓﺎﻳﺪه وﻛړه‪ ،‬ﭼﯥ ﻣﻄﺎﻟﻌﯥ‬
‫او درس وﻳﻠﻮ ﺗﻪ ﻳﯥ ﻣﺠﺒﻮر ﻛړم‪،‬ډﯦﺮ وﺧﺖ ﺑﻪ ﻣﯥ د ﺣﻤﻴﺪ ﻣﻮﻣﻨﺪ ﺗﻠﭙﺎﺗﯥ ﺷﻌﺮوﻧﻪ وﻳﻞ‪،‬او د ژوﻧﺪ‬
‫اﻧځﻮروﻧﻪ ﻣﯥ ﭘﻪ ﻛﯥ ﻣﻮﻧﺪل د ﻫﻐﯥ ښﻜﻼ ﭘﻪ اړه ﻣﯥ ﻓﻜﺮ ﻛﺎوه‪ ،‬ﭼﯥ دﺣﻤﻴﺪ ﻣﻮﻣﻨﺪ ﺻﻴﺐ ﻏﻮﻧﺪې ﻋﻈﻴﻢ‬
‫ﺷﺎﻋﺮﻳﯥ د داﺳﯥ دردوﻧﻜﻮ ﺧﻮﻣﻴﻨﻪ ﻧﺎﻛﻮﺷﻌﺮوﻧﻮﭘﻨځﻮﻟﻮ ﺗﻪ ﻣﺠﺒﻮر ﻛړى وو‪.‬‬
‫ﺣﻤﻴﺪ ﺑﺎﺑﺎ راﺗﻪ د ﺷﺎﺗﻮ دﻫﻐﻪ ﻣﭽۍ ﭘﻪ څﯧﺮ ښﻜﺎرﯦﺪه‪ ،‬ﭼﯥ د ګﻠﻮﻧﻮ زړه ﺗﻪ ورﻧﻨﻮزي‪ ،‬ﻟﻪ ﻫﻐﻪ ﻧﻪ رﻧګﺎرﻧګ‬
‫ﺷﻴﺮه راټﻮﻟﻮي او ﺑﻴﺎ ورﻧﻪ ﺷﺎت ﺟﻮړوي‪ ،‬دﻫﻐﻪ ﭘﻪ ﺗﻠﭙﺎﺗﻲ ﺷﻌﺮوﻧﻮﻛﯥ دﻣﻴﻨﯥ داﺳﯥ ﺧﻮاږه اﻧځﻮروﻧﻪ او‬
‫ﺧﻮاږه دردوﻧﻪ د وږﻣﯥ ﭘﻪ څﯧﺮ ﻧﻐښﺘﻲ وو‪.‬دردﯦﺪﻟﻮزړوﺗﻪ ﭘﻪ اﺳﺎﻧۍ ﺳﺮه ﻧﻨﻮﺗﻞ ‪.‬‬
‫ﻏﻮﻧډۍ ﺗﻪ ﭘﻪ رﺳﯧﺪو ﻣﯥ د ﻳﻮ ه ﺧټﻴﻦ ﺟﻮﻣﺎت ﭘﻪ رﻧګﻪ ﻣﻨﺎره ﺳﺘﺮګﯥ وﻟګﯧﺪې‪ ،‬ﭼﯥ ﭘﻪ ﺧﭙﻞ ﻟﺮﻏﻮﻧﺘﻮب‬
‫ﺳﺮه ﺳﺮه ﭘﻪ وﻳﺎړاورﻋﺐ ﺳﺮه وﻻړه وه ‪،‬او ﺗﻮﺗﻜﻴﻮ ورﻧﻪ ﻃﻮاﻓﻮﻧﻪ ﻛﻮل دا ﻫﻤﺪﻏﻪ د اﺑﺮاﻫﻴﻢ ﺑﻦ ادﻫﻢ‬
‫ﺟﻮﻣﺎت وو‪ ،‬ﭼﯥ ﭘﻪ ﻟﻴﺪو ﻳﯥ ﻟﻪ واره د ﺧﭙﻞ ﻛﻠﻲ ﻟﺮﻏﻮﻧﯥ او زړو ﺟﻮﻣﺎت را ﭘﻪ ﻳﺎد ﺷﻮ‪ ،‬ﭼﯥ ﭘﻪ‬
‫ﻣﺎﺷﻮﻣﺘﻮب ﻛﯥ ﺑﻪ ﻣﯥ د ﻣﻼ ﺑﻬﺎدر ﻧﻪ ﭘﻪ ﻛﯥ د اﻟﻔﺒﺎ ﺳﭙﺎره ﻟﻮﺳﺘﻠﻪ‪ ،‬د ﻛﻠﻲ ټﻮل ﻣﺎﺷﻮﻣﺎن ﺑﻪ راﺳﺮه ﭘﻪ ﻳﻮه‬
‫ﻗﻄﺎر ﻛﯥ ﻧﺎﺳﺖ وو‪ ،‬ﻫﺎﺧﻮا ﺑﻪ دﻧﺠﻮﻧﻮ ﭘﻪ ﻗﻄﺎر ﻛﯥ ښﻜﻼ ﻫﻢ د ﺳﺒﻖ ﭘﻪ وﻳﻠﻮ ټﺎﻟﻮﻧﻪ ﺧﻮ ﺗﺮﻣﻴﻨځ ﻣﻮ ﻫﻠﺘﻪ‬
‫ﻫﻢ د ﺗﺮﺑګﺘۍ او دښﻤﻨۍ ﺗﻮر دﯦﻮاﻟﻮﻧﻪ وﻻړ وو‪.‬‬
‫د اﺑﺮاﻫﻴﻢ ﺑﻦ ادﻫﻢ ﭘﻪ ﺟﻮﻣﺎت ﻛﯥ ﻣﯥ زړه اﻳﻠﻪ ﻳﻮڅﻪ ﺗﺴﻜﻴﻦ ﭘﻴﺪاﻛړ‪ ،‬ﭘﻪ ﻛﺘﺎﺑﻮﻧﻮ او ذﻛﺮ‪ ،‬ﻓﻜﺮ ﻛﯥ ﻣﯥ ﭘﻨﺎ‬
‫ه واﺧﻴﺴﺘﻪ‪ ،‬ﻣﺎ د اﺑﺮاﻫﻴﻢ ﺑﻦ ادﻫﻢ ﭘﻪ اړه ډﯦﺮې ﻛﻴﺴﯥ اورﯦﺪﻟﯥ وې‪ ،‬ﭘﻪ ذﻫﻦ ﻛﯥ ﻣﯥ د ﻫﻐﻪ ﻳﻮ ډول څﯧﺮه‬
‫اﻧځﻮر ﻛړه‪ ،‬او ﭘﻪ ﻳﻮازې و ﻏځﯧﺪم‪.‬‬

‫‪15‬‬
‫ﺷﯧﺒﻪ ﭘﺲ ﭘﻪ ﻛﻠﻲ ﻛﯥ وم‪ ،‬د ﻏﺮﻣﯥ ﻟﺲ ﺑﺠﯥ وې‪ ،‬ﭘﻪ ﻛﻠﻲ او ﻛﺮوﻧﺪه ﻛﯥ ﻣړاوې وږﻣﻪ ﭼﻠﯧﺪه‪ ،‬د ﺷﻮﻟﻮ ﭘﻪ‬
‫ﻓﺼﻠﻮﻧﻮ ﻛﯥ د ﭼﻨګښﻮ ﻣﻨﻈﻢ اورﯦﺪل ﻛﯧﺪه‪ ،‬ﻟﻪ ﺑﺎﻏﻮﻧﻮ او ﺑﺎﻏﭽﻮ د ﻣﺮﻏﺎﻧﻮ اوازوﻧﻪ راوﺗﻠﻞ‪ ،‬د ﻏﻨﻤﻮ د‬
‫رﺳﻴﺪﻟﻲ ﻓﺼﻞ د ﻳﻮه ﭘټﻲ ﭘﻪ ﭘﻮﻟﻪ ﻧﺎﺳﺖ وم‪،‬وږي ﻣﯥ ﺷﻜﻮل او ځﺎن ﻣﯥ ورﺳﺮه ﺑﻮﺧﺖ ﻛړى وو‪ ،‬د ښﻜﻼ‬
‫دوى ﺑﺎﻏﭽﯥ ﺗﻪ ﻣﯥ ﻛﺘﻞ‪ ،‬ﭼﯥ د ﻧﺠﻮﻧﻮ او ﻣﺎﺷﻮﻣﺎﻧﻮﺷﻮ ﭘﻪ ﻛﯥ ﺷﻮر وو‪ ،‬ګﻮرم ﭼﯥ ﺑﺎزﻣﺤﻤﺪ اﻛﺎ زﻣﺎ‬
‫ﺧﻮاﺗﻪ راروان دى‪ ،‬ﻣﺎ ﻏﻮښﺘﻞ ﻻره ورﻧﻪ ﭼﭙﻪ ﻛړم‪ ،‬ﺧﻮ د ﻫﻐﻪ ﭘﻪ ﺷﻮﻧډو د ﻣﻌﻤﻮل ﺧﻼف ﻣﻮﺳﻜﺎ ﺧﻮره وه‬
‫او ﻣﺎ ﺗﻪ ﻳﯥ ﻛﺘﻞ‪ ،‬ﭘﻪ رارﺳﯧﺪو ﻳﯥ ﻏﯧږه راﺗﻪ ﺧﻼﺻﻪ ﻛړه‪.‬‬
‫واه واه ﺳﺘﺮګﯥ ﻣﻮ روښﺎﻧﻪ‪.‬‬
‫ﺳﻠﻄﺎن وراره ﻣﯥ راﻏﻰ‪ ،‬اﻳﻠﻪ ﭘﻪ اﻳﻠﻪ ﭼﯥ د ﻣﻮدو وروﺳﺘﻪ درﻳﺎد ﺷﻮم‪.‬‬
‫ﭘﻪ ﻏﯧږه ﻛﯥ ﻳﯥ ټﻴﻨګ ﻛړم‪ ،‬ﺧﻮ زﻣﺎ ﺧﻮﻟﻪ ﻟﻪ ﺣﻴﺮاﻧۍ وازه ﭘﺎﺗﯥ وه‪ ،‬ﺑﺎزﻣﺤﻤﺪ ﻛﺎﻛﺎ او ﭘﻪ ﻛﯥ د داﺳﯥ‬
‫ﺑﺪﻟﻮن راﺗﻠﻮن‪ ،‬ﺣﻴﺮان وم‬
‫دواړه ﭘﻪ ﻣﻴﻨﻪ د ﻫﻐﻮى ﻛﻮر ﺗﻪ ﻻړو‪ ،‬زړه ﻣﯥ ﻟﻪ ﺧﻮښﯥ ﺑﺎغ‪،‬ﺑﺎغ وو‪ ،‬ﭘﻪ اﻧګﻮرو ﻛﯥ د وﻧﯥ ﺳﻴﻮري ﺗﻪ‬
‫ﻛﯧﻨﺎﺳﺘﻮ‪ ،‬ګﻮرم ﭼﯥ ښﻜﻼ ﻣﻮ ﻣﺨﯥ ﺗﻪ ﭼﺎى ﻛﯧښﻮد‪ ،‬او د ﻟﻮﻣړي ځﻞ ﻟﭙﺎره ﻳﯥ د ﺳﺘړي ﻣﺸﻲ ﻻس راﻛړ‪،‬‬
‫ﺗﺮ ﻣړاوو ﺑڼﻮ ﻻﻧﺪې ﺗﻮرې ﻏټﯥ او ﻟﻪ ﺣﻴﺎ ډﻛﯥ ﺳﺘﺮګﯥ‪ ،‬او ﻏښﺘﻠﻲ اﻧﺪاﻣﻮﻧﻪ‪ ،‬ﭼﯥ ﺗﺮﻣﻴﻨځ ﻣﻮ ﻧﻦ د ﻛﺮﻛﯥ‬
‫او ﺗﺮﺑګﻨۍ دﯦﻮاﻟﻮﻧﻪ ﻧړﯦﺪﻟﻲ وو‪،‬‬
‫ﺧﻮ اى ﻛﺎش!‬
‫داﺑﻴﺎﻫﻢ دﻳﻮه ﻧﺎﻛﺎم ﻣﻴﻦ ﺧﻴﺎل وو‬
‫ﭘﻪ ﺣﻘﻴﻘﺖ ﻛﯥ ﻫﯧڅ ﻧﻪ وو‬
‫ﭼﺎ ﻣﯥ ﭘﻪ ﺗﻨﺪي ﻻس راﻛﯧښﻮد او زﻣﺎ د ﭘﻼر ﭘﻪ څﯧﺮ ﻳﯥ ﭘﻪ ﻣﻬﺮﺑﺎﻧﻪ ﻟﻬﺠﻪ ووﻳﻞ‪:‬‬
‫ﭘﺎڅﻪ ﺷﺎﺑﺎس اودس ﺗﺎزه ﻛړه‪ ،‬ﻟﻪ ﺧﯧﺮه د ﺟﻤﻌﯥ وﺧﺖ دى‪.‬‬
‫ﭘﺎڅﯧﺪم د ﻳﻮ ې ﺳﭙﯧڅﻠﻲ ﻗﻮارې او ﻧﻮراﻧﯥ ﻣﺦ ﺧﺎوﻧﺪ ﻣﯥ ﻣﺨﯥ ﺗﻪ ﻧﺎﺳﺖ وو‪،‬او د ﺣﻤﻴﺪ ﻣﻮﻣﻨﺪ د دﻳﻮان‬
‫ﭘﺎڼﯥ ﻳﯥ اړوﻟﯥ‪ ،‬ﭘﻪ ټﻮل ﺟﻮﻣﺎت ﻛﯥ ﭼﻮﭘﺘﻴﺎ ﺧﻮره وه‪ ،‬ﭘﻪ ﺷﻠګﻮﻧﻮ ﺑﻮډاګﺎن او د ﭘﺎﺧﻪ ﻋﻤﺮ ﺧﺎوﻧﺪان ﭘﻪ‬
‫ذﻛﺮ ﺑﻮﺧﺖ وو‪ ،‬ﻫﻤﺪﻏﻪ ﻛﺲ ﭼﯥ زه ﻳﯥ ﭘﺎڅﻮﻟﻢ د ﺟﻮﻣﺎت ﻣﻼ اﻣﺎم ﻣﻼ ﺷﻤﺲ اﻟﺪﻳﻦ وو‪،‬ﭘﻪ ﻟﻮﻣړي ځﻞ‬
‫وﭘﻮﻫﯧﺪم ﭼﯥ ﭘﻮه اوﻣﻬﺮﺑﺎﻧﻪ اﻧﺴﺎن دى ﭘﻪ څﯧﺮه ﻛﯥ ﻳﯥ ﻧﻮراﻧﻲ وړاﻧګﯥ ﺣﺲ ﻛﯧﺪﻟﯥ ‪ ،‬ﭘﻪ ﭘﻮﻫﻨﺘﻮﻧﻮﻧﻮ ﻛﯥ‬
‫ﻳﯥ ﻫﻢ د زده ﻛړې ﻣﺨﺎﻟﻔﺖ ﻧﻪ ﻛﺎوه‪ ،‬وﻳﻞ ﻳﯥ ﭼﯥ ﭘﻪ ﻳﻮه ﻛﻮرس ﻛﯥ اﻧګﻠﺴﻲ او ﻛﻤﭙﻴﻮټﺮ زده ﻛﻮي‪ ،‬او‬
‫ﺧﭙﻠﻪ ﻫﻢ ﻳﻮ وﺧﺖ د ﭘﻮﻫﻨﺘﻮن ﻣﺤﺼﻞ وو‪ ،‬ﭼﯥ ﺑﻴﺎ ﻳﯥ د ﺷﺮﻋﻴﺎﺗﻮ ﭘﻮﻫﻨځﻰ د ﻛﻮرﻧﻴﻮ ﺳﺘﻮﻧﺰو ﭘﻪ ﺳﺒﺐ ﭘﻪ‬
‫دوﻫﻢ ټﻮﻟګﻲ ﻛﯥ ﭘﺮﯦـښﻮد‪.‬‬
‫ﻣﻼﺷﻤﺲ اﻟﺪﻳﻦ د رﺣﻤﺎن ﺑﺎﺑﺎ اﻛﺜﺮه ﺷﻌﺮوﻧﻪ ﭘﻪ ﻳﺎدو ﻳﺎد ﻛړي وو‪ ،‬او زﻣﺎ د ورﺗګ ﺳﺮه ﺑﻪ ﻳﯥ د ﺣﻤﻴﺪ‬
‫ﻣﻮﻣﻨﺪ ﺷﻌﺮوﻧﻪ ﻟﻮﺳﺘﻞ‪ ،‬او داﺳﯥ ارام ﺑﻪ ورﺗﻪ ﻧﺎﺳﺖ وو‪ ،‬ﻟﻜﻪ ﻛﻮم ﻣﻘﺪس ﻛﺘﺎب ﭼﯥ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﻛﻮي‪،‬‬
‫ځﯧﻨﯥ د ﺧﻮښﯥ ﺑﻴﺘﻮﻧﻪ ﺑﻪ ﻳﯥ ﭘﻪ ﻛﺘﺎﺑﭽﻪ ﻛﯥ ﻟﻴﻜﻞ‪ ،‬او ﻛﻠﻪ ﻛﻠﻪ ﺧﻮ ﺑﻪ ﻳﯥ ورﺑﺎﻧﺪې ﺗﺒﺼﺮه ﻛﻮﻟﻪ‪ ،‬ﻳﻮه ورځ‬
‫ﻳﯥ د ﻣﺎزدﻳګﺮ ﻟﻪ ﻟﻤﺎﻧځﻪ وروﺳﺘﻪ راﺗﻪ ووﻳﻞ‪:‬‬

‫‪16‬‬
‫ﺳﻠﻄﺎﻧﻪ! ﻣﻮږ ﺗﻪ ﻳﯥ ﭘﻪ ښﻮوﻧځﻲ ﻛﯥ وﻳﻠﻲ وو‪ ،‬ﭼﯥ ﻋﺒﺪاﻟﺤﻤﻴﺪ ﺻﻴﺐ ﺗﻪ ﻣﻮﺷګﺎف ﻫﻢ واﻳﻲ‪ ،‬ﭼﯥ د‬
‫وﯦښﺘﻪ ﺳﻮري ﻛﻮوﻧﻜﯥ ﻣﺎﻧﺎ ﻟﺮي‪.‬ﺧﻮ زه اوس ﭘﻮه ﺷﻮم ﭼﯥ ﻫﻐﻪ ﺗﻪ ددﻏﻪ ﻟﻘﺐ ورﻛړه څﻮﻣﺮه ﭘﻪ ځﺎى ده‪ ،‬زه‬
‫ﭘﺨﻮا ﻳﻮازې د ﻋﺒﺪاﻟﺮﺣﻤﺎن ﺑﺎﺑﺎ ﺳﺮه ﺑﻠﺪ وم‪ ،‬اوس ﻓﻜﺮ ﻛﻮم ﭼﯥ ﻋﺒﺪاﻟﺤﻤﻴﺪ ﺻﻴﺐ ﻫﻢ ﻳﻮه ﺑﻠﻪ ﺳﺘﺮه‬
‫ﻫﺴﺘﻲ ده‪.‬‬
‫ﺗﻪ دې ﺗﻪ ګﻮره‬

‫دا زﻣﺎ ﻟﻪ ﻏﻤﻪ ﺷﻴﻦ زړه ﭘﻪ ﻛﯥ ﺧﻴﺎل د ﻳﺎر دﺷــــﻮﻧډو‬

‫ﻫﺴﯥ رﻧګ زﯦﺐ او زﻳﻨﺖ ﻛﺎ ﻟﻜﻪ ﻣۍ ﭘﻪ ﺷﻨﻪ ﭘﻴﺎﻟﻪ ﻛﯥ‬

‫د ﻣﻼ ﺷﻤﺲ اﻟﺪﻳﻦ ﻟﻪ ﺧﻮﻟﯥ ددې ﺑﻴﺖ اورﯦﺪل‪ ،‬او اﻧﺘﺨﺎب زﻣﺎ ﻟﭙﺎره ﻳﻮﻟﻮى اﻓﺘﺨﺎر وو‪ ،‬ﺧﻮ وروﺳﺘﻪ ﭘﻮه‬
‫ﺷﻮم ﭼﯥ د ﻫﻐﯥ ﭘﻪ زړه ﻛﯥ داﺳﯥ څﻪ ﻧﻪ ﺷﺘﻪ‪ ،‬ﻳﻮازې ﭘﻪ ﺷﻌﺮ ﻛﯥ ﻛﺎرﯦﺪﻟﯥ او ﻧﺎدره ﺗﻨﺒﻴﻪ او ژوره‬
‫ﻧﺎزﻛﺨﻴﺎﻟﻲ ﻳﯥ ﻣﻄﻠﺐ ده‪.‬‬
‫دﻫﻐﻪ ﺳﺮه ﻟﻪ څﻪ وﺧﺖ ﺗﯧﺮوﻟﻮ وروﺳﺘﻪ ﭘﻮه ﺷﻮم‪ ،‬ﭼﯥ د ﺷﻌﺮ دوزن‪،‬ﻗﺎﻓﻴﯥ‪ ،‬ﻣﻌﺎﻧﻲ او ادﺑﻲ ﻓﻮﻧﻮﻧﻮ ﭘﻪ اړه‬
‫ﭘﻮره ﻣﻌﻠﻮﻣﺎت ﻟﺮي او ﻓﻜﺮ ﻳﯥ ﻳﻮازې ﭘﻪ دﻳﻨﻲ ﻛﺘﺎﺑﻮﻧﻮ ﻛﯥ ﻧﻪ دى ﻣﺤﺪود ﻛړى‪.‬‬
‫ﻫﻐﻪ د ﺧﭙﻠﯥ ټﻮﻟﻨﻴﺰې ﭘﻮﻫﯥ اوﻏﻮره اﺧﻼﻗﻮ ﭘﻪ ﺳﺒﺐ د ﺗﯧﺮو ﻟﺴﻮ ﻛﺎﻟﻮ ﭘﻪ ﺳﺒﺐ د ﺟﻮﻣﺎت ﻣﻼ وو‪ ،‬د‬
‫ﻛﻮڅﯥ ﻳﻮه ﺷﺘﻤﻦ ﻛﻮر ﭘﻴﺴﯥ ورﻛﻮﻟﯥ ﭼﯥ دﻫﻐﻪ ﭘﻪ ﻣﻌﺎش ﻛﯥ ﺣﺴﺎﺑﯧﺪې ‪ ،‬ﺑﻠﻪ ﻣﻬﻤﻪ ﻻ دا ﭼﯥ واده ﻳﯥ ﻫﻢ‬
‫ﭘﻪ ﻣﻴﻨﺘﻮب ﻛړى وو‪.‬‬
‫د اﺑﺮاﻫﻴﻢ ﺑﻦ ادﻫﻢ ﭘﻪ ﺟﻮﻣﺎت ﻛﯥ ﻟﻪ وﺧﺖ ﺗﯧﺮﯦﺪو‪ ،‬او د ﻣﻼﺷﻤﺲ اﻟﺪﻳﻦ ﺳﺮه ﻟﻪ ﺑﺤﺚ او ﻣﺠﻠﺴﻮﻧﻮ ﻣﯥ‬
‫دوﻣﺮه ګټﻪ واﺧﻴﺴﺘﻪ‪ ،‬ﭼﯥ ډﯦﺮې اﻧﺪﯦښﻨﯥ ﻣﯥ ﻟﻪ ذﻫﻦ ووﺗﯥ‪ ،‬ﻟﻪ ژورې ﻣﻄﺎﻟﻌﯥ ﺳﺮه روږدى ﺷﻮم‪،‬ﭘﻪ‬
‫ټﻮﻟګﻲ ﻛﯥ د ﻧﺠﻮﻧﻮ ﻧﺎزداﻧﻪ ﻛﺘﻮ‪،‬اداګﺎﻧﻮاو ﺧﺒﺮو دوﻣﺮه اﺛﺮ راﺑﺎﻧﺪې ﻧﻪ ﻛﺎوه‪ ،‬او د ډﺑﺮې ﭘﻪ څﯧﺮ وچ‬
‫ﻛﻠﻚ وم‪.‬‬
‫ﺧﻮ دﻳﻮې ﻏﺮﻧۍ ښﻜﻼ اﻧځﻮر‪ ،‬ﺗﺮ ﻣړاوو ﺑڼﻮ ﻻﻧﺪې ﺗﻮرې ﻏټﯥ ﻟﻪ ﺣﻴﺎډﻛﯥ ﺳﺘﺮګﯥ‪،‬ﻏښﺘﻠﻲ اﻧﺪاﻣﻮﻧﻪ او‬
‫دﺗﺮﺑګﻨۍ او دښﻤﻨۍ ﺗﻮر دﯦﻮاﻟﻮﻧﻪ ﻻ ﻫﻢ ﻟﻪ ځﺎى وو‪.‬‬
‫ﻳﻮ ﻣﺎزدﻳګﺮ ﭼﯥ ﭘﻪ ﺟﻮﻣﺎت ﻛﯥ ﻧﺎﺳﺖ وم‪ ،‬ﺧﺒﺮﺷﻮم ﭼﯥ ﻣﻼ ﺷﻤﺲ اﻟﺪﻳﻦ د دوو درﯦﻮو ورځﻮ ﻟﭙﺎره ﻛﻠﻲ‬
‫ً‬
‫اﺻﻼ دﻛﻠﻲ ﺳړى دى‪ ،‬ﺧﻮ وروﺳﺘﻪ ښﺎر ﺗﻪ‬ ‫ﺗﻪ د ﺧﭙﻠﻮ دوﺳﺘﺎﻧﻮ ﻟﻴﺪو ﺗﻪ ﺗﻠﻠﻰ وو‪ ،‬ﻫﻐﻪ ﻣﺎﺗﻪ وﻳﻠﻲ وو ﭼﯥ‬
‫راﻏﻠﻰ‪ ،‬ﭘﻪ زړه ﻛﯥ ﻣﯥ ووﻳﻞ ﭼﯥ څﻮﻣﺮه ﺑﺨﺘﻮر دى‪،‬ﭼﯥ ﻛﻠﻲ ﺗﻪ د ﺗﻠﻮ اﺟﺎزه ﺧﻮ ﻟﺮي‪ ،‬ﻫﻠﺘﻪ ﺑﻪ ﻫﺮ څﻪ‬
‫ګﻮري‪.‬‬
‫زﻣﺎﺳﺮه ﻫﻤﺪاوﻳﺮه وه ﭼﯥ ﭘﻼر ﺑﻪ ﻣﯥ ﻻ اوس دا ﻫﻢ واﻳﻲ ﭼﯥ ﻫﻠﺘﻪ ﭘﻨﺘﻮﻧﻲ )ﭘﻮﻫﻨﺘﻮﻧﻲ(ﻫﻠﻜﺎﻧﻮ ﺗﻪ ﺧﻄﺮ‬
‫دى‪ ،‬څﻮك ورﺗﻪ ﭘﻪ ښﻪ ﻧﻈﺮ ﻧﻪ ګﻮري‬

‫‪17‬‬
‫ﻧﻦ ﻣﺎښﺎم وﺧﺘﻲ ﻟﻪ ﺟﻮﻣﺎﺗﻪ ووﺗﻢ‪ ،‬ﻛﺘﺎﺑﻮﻧﻪ ﻣﯥ ﭘﻪ ځﻤﻜﻪ ﻛﯧښﻮدل او د ﺑﻮټﻮﻧﻮ ﭘﻪ ﭘښﻮ ﻛﻮﻟﻮ ﻟګﻴﺎ ﺷﻮم‪،‬‬
‫ګﻮرم ﭼﯥ د ﺟﻮﻣﺎت درو ﺗﻪ ﻳﻮه ښځﻪ ﭼﯥ ﻛﻮﭼﻴﺎﻧۍ ﺟﺎﻣﯥ ﻳﯥ ﭘﻪ ﺗﻦ دي‪،‬ﻟﻪ ﻳﻮې وړې څﻠﻮر ﻛﻠﻨﯥ ﻧﺠﻠۍ‬
‫ﺳﺮه ﻧﺎﺳﺘﻪ ده‪ ،‬وړه ﻣﺎﺷﻮﻣﻪ ﭘﻪ ﺧﺎورو ﻛﯥ ﺧﻠﻲ وﻫﻲ او ښځﻪ د ﺟﻮﻣﺎﻧﻪ راوﺗﻮﻧﻜﻮ ﻟﻤﻮﻧځ ﻛﻮوﻧﻜﻮ ﺗﻪ ﻟﻪ‬
‫ﻫﻴﻠﯥ او ﺳﻮاﻟﻪ ډﻛﯥ ﺳﺘﺮګﯥ ﻏړوي‪ ،‬د ښځﯥ ﭘﻪ ﻟﻴﺪو ﻣﯥ زړه ټﻜﺎن وﺧﻮړ‪ ،‬ﭘﻪ ﺳﺘﺮګﻮ ﻛﯥ ﻳﯥ ﭘﻪ ﺳﻠګﻮﻧﻮ‬
‫ﻫﻴﻠﯥ ﭘﻪ څﭙﻮ وې او ﻳﻮ ډول زړه راښﻜﻮﻧﺘﻴﺎ ﭘﻪ ﻛﯥ ﻣﻮﺟﻮده ده‬
‫د اﺑﺮاﻫﻴﻢ ﺑﻦ ادﻫﻢ د ﺟﻮﻣﺎت ﻣﺨﯥ ﺗﻪ ﻛﻠﻪ ﻫﻢ د ښﺎر د ﻧﻮرو ﺟﻮﻣﺎﺗﻮﻧﻮ ﻏﻮﻧﺪې ﺳﻮاﻟګﺮ ﻧﻪ راټﻮﻟﯧﺪل‪ ،‬ددﻏﻪ‬
‫ښځﯥ راﺗﮓ ﻫﻢ دﻣﻌﻤﻮل ﺧﻼف وو‪ ،‬ﺧﻮ ﻣﺎ ﭼﯥ ﻛﻮم ﺳﻮاﻟګﺮ ﻟﻴﺪﻟﻲ وو ﻟﻪ ﻫﻐﯥ ﺳﺮه ﻳﯥ ﻓﺮق ﻟﺮﻟﻮ‪ ،‬ﺑﻠﻪ دا‬
‫ﭼﯥ د ﻛﻠﻴﻮاﻟﻮ او ﻛﻮﭼﻴﺎﻧﻲ ﺟﺎﻣﻮ ﻧﻪ راﺗﻪ ﻛﻮﻣﻪ ﻛﻠﻴﻮاﻟﻪ ښﻜﺎرﯦﺪه ‪ ،‬او ﻟﻪ واره ﭘﺮې ﭘﻮه ﺷﻮم ﭼﯥ‬
‫ﺳﻮاﻟګﺮۍ ﺗﻪ ﻳﯥ ﻧﻮې ﻣﺨﻪ ﻛړې‪ ،‬او د ښﺎر د ﻣﺎﻫﺮو ﺳﻮاﻟګﺮو ﻏﻮﻧﺪې ﻧﻪ ده‬
‫زﻣﺎ د ودرﯦﺪو ﭘﻪ ﻣﻬﺎل ﻫﻐﻪ ﺧﭙﻠﯥ ﺳﺘﺮګﯥ د ﺣﻤﻴﺪ ﻣﻮﻣﻨﺪ ﭘﻪ دﻳﻮان ګﻨډﻟﯥ وې‪،‬او ﭘﻪ ځﻴﺮ ځﻴﺮ ﻳﯥ د ﻳﻮ‬
‫ﺧﺮﻳﺪار ﭘﻪ ﺳﺘﺮګﻪ ورﺗﻪ ﻛﺘﻞ‪ ،‬ﻟﻪ ﺟﯧﺒﻪ ﻣﯥ ﻳﻮ ﺷﻠګﻮن راوﻳﻮﺳﺖ‪،‬ﺧﻮ وروﺳﺘﻪ زړه ﻧﺎ زړه ﺷﻮم ﭘﻪ دې ﻧﻪ‬
‫ﭼﯥ ﭘﻪ ﭘﻴﺴﻮ ﻣﯥ زړه ﻧﻪ ﻛﯧﺪه‪ ،‬ﭘﻪ دې ﭼﯥ د ﻫﻐﯥ ﭘﻪ ﻣﺨﻜﯥ ﻧﻪ د ﭘﻴﺴﻮ ﻛﻮم ﻧﻮټ وو‪ ،‬او ﻧﻪ ﻳﯥ ﭘﻪ ژﺑﻪ ﻟﻪ‬
‫ﻣﺎﻧﻪ ﺳﻮال ﻛړى وو‪ ،‬ﻟﻪ دې وﯦﺮې ﭼﯥ ﻫﺴﯥ ﻧﻪ څﻪ راﺗﻪ وواﻳﻲ‪،‬ﻏﻠﻰ ورﻧﻪ ﺗﯧﺮ ﺷﻮم ‪ ،‬د ﻫﻐﯥ ﻟﻪ ﻣﻌﺼﻮﻣﯥ‬
‫څﯧﺮې او اﺷﻨﺎ ﺳﺘﺮګﻮ ﭘﻮره اﻏﯧﺰﻣﻦ وم‪ ،‬او ﺗﺮ ﻛﻮره ﻣﯥ ﭘﻪ ﺧﻴﺎل ﻛﯥ ګﺮځﯧﺪې‪ ،‬ﻛﻠﻪ ﺑﻪ ﻣﯥ ځﺎن ﭘﻪ دې‬
‫ﻣﻼﻣﺘﻮه ﭼﯥ وﻟﯥ ﻣﯥ ﭘﻮښﺘﻨﻪ ورﻧﻪ وﻧﻪ ﻛړه؟‬
‫وﻟﯥ ﻣﯥ ورﺗﻪ وﻧﻪ وﻳﻞ؟‬
‫ﭼﯥ څﻪ ﻣﺠﺒﻮرﻳﺖ ﻟﺮې؟‬
‫او دا ﻣﺎﺷﻮﻣﻪ درﺳﺮه څﻮك ده؟‬
‫ﻟﻪ ﻛﻮم ﻛﻠﻲ راﻏﻠﯥ ﻳﯥ ؟‬
‫ﻣﺎﺗﻪ د ﻫﻐﯥ ﻟﻪ ﺳﺘﺮګﻮ ﻣﻌﻠﻮﻣﻪ ﺷﻮه ﭼﯥ ﺳﻮاﻟګﺮه ﻧﻪ ده‪ ،‬ﺑﺲ دا زﻣﺎا ﺷﺘﺒﺎه وه ﭼﯥ ﺑﯥ ﺟﺮﺋﺘﻪ او ﺑﯥ زړه‬
‫ﺷﻮم‪ ،‬ﻫﻐﻪ ﻳﻮ ﻛﻠﻴﻮاﻟﻪ وه دﻳﻮې ﻛﻠﻴﻮاﻟﯥ ﭘﻪ ژﺑﻪ د ﻳﻮه ښﺎري ﭘﻪ ځﺎى ﻳﻮ ﻛﻠﻴﻮال ښﻪ ﭘﻮﻫﻴږي‪ ،‬زه ﭘﻪ ﺧﭙﻠﻮ‬
‫ﻛﻠﻴﻮاﻟﻲ ﺟﺎﻣﻮ ﻛﯥ اﺷﻨﺎ او ﻛﻠﻴﻮال ښﻜﺎرﯦﺪم ﻧﻮ ځﻜﻪ ﻳﯥ ﭘﻪ ﻟﯧﻮاﻟﺘﻴﺎ ﻟﻮﻣړى ﭘﻪ ﻣﺎ او ﺑﻴﺎ زﻣﺎ ﭘﻪ ﻛﺘﺎﺑﻮﻧﻮ‬
‫ﺳﺘﺮګﯥ ﺧښﯥ ﻛړې وې‪.‬‬

‫‪18‬‬
‫ﭘﻼرﻣﻲ د ﻛﻮټﯥ ﭘﻪ ﻏﻮﻟﻲ زﻣﺎ ﻟﻪ ﺧﻮرﮔﺎﻧﻮ ﺳﺮه د ﺳﻄﺮﻧﺞ ﭘﻪ ﻟﻮﺑﻪ ﺑﻮﺧﺖ وو د ټﻮﻛﻮ او ﺧﻨﺪاﮔﺎﻧﻮ اوازوﻧﻪ‬
‫ﻳﯥ ان ﭘﻪ اﻧﮕړ ﻛﯥ اورﯦﺪل ﻛﯧﺪل ﻣﻮر ﻣﯥ ﻛړﻛۍ ﺗﻪ ﻧﺰدې ﻗﺮان ﺷﺮﻳﻒ ﭘﻪ داﺳﯥ اواز ﺗﻼوت ﻛﺎوه ﭼﯥ ﻳﻮ‬
‫ازي د ﺷﺎﺗﻮدﻣﭽۍ ﻏﻮﻧﺪې ﺑﻨګﺎرى ﻳﯥ اورﯦﺪل ﻛﯧﺪه ﭘﻠﻮﺷﻲ څﻮ ځﻠﻪ ﭘﺮﻟﻪ ﭘﺴﯥ زﻣﺎ ﭘﻼرﺟﺎن ﺗﻪ ﻣﺎﺗﯥ‬
‫ورﻛړه او ټﻮﻟﻮ ورﭘﻮرې وﺧﻨﺪل ﭘﻪ وروﺳﺘﻲ ﻣﻴﺪان ﻛﯥ ﻳﯥ ﭘﻠﻮﺷﯥ ﺗﻪ ﭘﻪ ﺳﺮ ﻳﻮه ﺳﭙﻜﻪ څﭙﯧړه ورﻛړه او ﭘﻪ‬
‫ﺧﻨﺪا ﺷﺎ ﭘﻪ ﺗﺨﺘﻪ وﻏځﯧﺪ ‪.‬‬
‫زﻣﺎ ﭘﻪ ﻟﻴﺪو ﭘﻪ ځﺎى ﻛﯥ ﻟږ راﺳﻢ ﺷﻮ‬
‫ﺳﻠﻄﺎﻧﻪ څﻨﮕﻪ ﻳﯥ ﻛﻠﻰ دې ﻳﺎدﯦږي او ﻛﻪ ﻧﻪ؟‬
‫زړه ﻣﯥ ټﻜﺎن وﺧﻮړ ﭘﻪ زړه ﻛﯥ راﺗﻪ ﻟږ څﻪ ﺷﻚ ﭘﻴﺪا ﺷﻮ ﭼﯥ ﻫﺴﻲ ﻧﻪ ‪................‬‬
‫ﺧﻮ ﺑﻴﺎﻣﯥ ځﺎﻧﺘﻪ ﭘﻪ ﺧﭙﻠﻪ ډاډ ورﻛړد ﭘﻼر ﺑﻪ ﻣﯥ ﭼﯥ ﻃﺒﻌﻪ ﺟﻮړه وه ﻧﻮ ﺑﻴﺎ ﺑﻪ ﻣﻮ ټﻮﻟﻪ ﺷﭙﻪ ورﻧﻪ ﺧﻮب ﻧﺸﻮ‬
‫ﻛﻮﻟﻰ ټﻮﻛﯥ ټﻜﺎﻟﯥ او ﺧﺒﺮې ﺑﻪ ﻣﻮﻛﻮﻟﯥ‬
‫زﻣﺎﺧﻮاﺗﻪ ﻳﯥ وﻛﺘﻞ زﻳﺎﺗﻪ ﻳﯥ ﻛړه‬
‫ﺑﭽﻴﻪ ﻛﻠﻴﻮال ﺧﻠﻚ ﺑﻪ ﻛﻠﻪ ﻫﻢ ﻟﻪ وﺧﺖ ﺳﺮه روان ﻧﻪ ﻛړې زه ﭘﻪ ﻣﺎﺷﻮﻣﺘﻮب ﻛﯥ ﺗﺎ ﻏﻮﻧﺪې ﭘﻪ ﻛﻠﻲ ﻣﻴﻦ وم‬
‫ﺧﻮ وروﺳﺘﻪ وﭘﻮﻫﯧﺪم ﭼﯥ ﻫﻐﻮى ﻟﻪ وﺧﺖ ﺳﺮه ﺣﺮﻛﺖ ﻧﻪ ﻛﻮي او اﻧﺴﺎن ﺑﺎﻳﺪ ﺷﯧﺒﻪ ﭘﻪ ﺷﯧﺒﻪ ﺧﭙﻞ ژوﻧﺪ ﺗﻪ‬
‫ﺑﺪﻟﻮن ورﻛړي د وﺧﺖ ﻟﻪ ﻛﺎروان ﺳﺮه ﺣﺮﻛﺖ د ﻫﻮښﻴﺎرو اﻧﺴﺎﻧﺎﻧﻮ ځﺎﻧﮕړﺗﻴﺎ ده ﺧﻮ ﻛﻠﻴﻮال د ﺧﭙﻠﻮ ټﻮﻟﻮ‬
‫ﺧﻮﺑﻴﻮ ﺳﺮه ﺳﺮه دﻏﻪ ﻧﻴﻤګړﺗﻴﺎ ﻟﺮي ددې ﭘﻪ ځﺎى ﭼﯥ ﻟﻪ دﻏﻪ ﻛﺎروان ﺳﺮه روان ﺷﻲ ﺗﺮﺑګﻨۍ او دښﻤﻨۍ‬
‫ﻛﻮي د ﭘﻮﻟﯥ او ﭘټﻲ ﭘﻪ ﺳﺮ ﺧﭙﻞ دوﺳﺘﺎن ﺧﻔﻪ ﻛﻮي ﺣﺘﻰ وژﻧﻲ ﻳﯥ‪. ...‬‬
‫د ﭘﻼرﺧﺒﺮو ﻳﻮ ځﻞ ﺑﻴﺎ ﻛﻠﻲ ﺗﻪ ﺑﻮﺗﻠﻢ او ﭘﻪ ﻧﺎﺳﺘﻪ ټﺎل وزﻧﮕﻮﻟﻢ ‪.‬ﺗﺮﻣړاو ﺑڼﻮ ﻻﻧﺪې ﺗﻮرې ﻏټﯥ ﺣﻴﺎﻧﺎﻛﯥ‬
‫ﺳﺘﺮﮔﯥ او ﻏښﺘﻠﻲ اﻧﺪاﻣﻮﻧﻪ او ﺗﺮﻣﻴﻨځ د ﺗﺮﺑګﻨۍ او دښﻤﻨﻲ وﻻړ ﺗﻮر دﻳﻮاﻟﻮﻧﻪ ‪.‬‬
‫ﭘﻼر ﻣﯥ ﭼﯥ زه ﭼﻮرﺗﻲ وﻟﻴﺪم ﭘﻪ ﺧﻨﺪاﺷﻮ ﻓﻜﺮ ﻳﯥ ﻛﺎوه ﭼﯥ ﻧﺼﻴﺤﺖ ﺑﻪ ﻳﯥ زﻣﺎ ﺳﺘﺮﮔﯥ ﻏړوﻟﯥ وي ‪.‬‬
‫ﺑﭽﻴﻪ ژوﻧﺪ د ﺑﺰﻛﺸۍ ﻟﻮﺑﻪ ده دﻟﺘﻪ ﺑﻪ د ﺧﭙﻞ ﻫﺪف ﺳﺮﻟﻜﻰ اوﭼﺘﻮې او ﻣﻨﺰل ﺗﻪ ﺑﻪ ځﺎن رﺳﻮې دﻟﺘﻪ ﻛﻪ‬
‫ﭘﺎﺗﯥ ﺷﻮې ﺑﻴﺎﻧﻪ ﻳﻮازې ﭼﯥ ﻧﺎﻛﺎم ﺑﻠﻞ ﻛﯧږي ﺑﻠﻜﯥ د ﺧﻠﻜﻮ ﭘﻴﻐﻮروﻧﻪ دې ﻫﻢ اﻧﺘﻈﺎردي ﺑﻴﺎ ﻳﯥ د ﺗﻠﻮﯦﺰون‬
‫ﺑټﻦ ﺗﻪ زور ورﻛړﺗﻠﻮﻳﺰون روښﺎﻧﻪ ﺷﻮ او د ﻛﺎﺑﻞ ﭘﻮﻫﻨﺘﻮن ﻣﻨﻈﺮه ﭘﻪ ﻛﻮﻣﻪ ﻋﻠﻤﻲ ﺧﭙﺮوﻧﻪ ﻛﯥ راڅﺮﮔﻨﺪه‬
‫ﺷﻮ ه د ﻧﺎﺟﻮ او ﺻﺒﺮ ﺗﺮوﻧﻮ ﻻﻧﺪې ﻧﺠﻮﻧﯥ او ﻫﻠﻜﺎن ﭼﯥ ﻓﻴﺸﻨﻲ او ﻧﻮر ې ﺣﻴﺮاﻧﻮﻧﻜﯥ ﺟﺎﻣﯥ ﻳﯥ اﻏﻮﺳﺘﯥ‬
‫وې ﮔﺮځﯧﺪﻟﯥ د ﻧﺠﻮﻧﻮ ﭘﻪ ﻻﺳﻮ ﻛﯥ دﻻﺳﻲ ﺑﻴﻜﻮﻧﻮ ﺳﺮه ﺳﺮه ﻳﻮه ﻳﻮه ﻛﺘﺎﺑﭽﻪ ﻳﺎﻛﺘﺎب ﻫﻢ ﭘﻪ ﻻس ﻛﯥ وه‬
‫او دوﻣﺮه ﺳﻴﻨﮕﺎر ﻳﯥ ﻛړى وو ﭼﯥ ﺗﻪ ﺑﻪ واﻳﯥ ﭘﻪ ﻛﻮم واده ﻛﯥ ﻳﯥ ﺑﺮﺧﻪ اﺧﺴﺘﯥ ده‬
‫د ﭘﻼر ﻟﻪ ګﻮﺗﻮ ﻣﯥ ﻟﻪ ډﯦﺮې ﺣﻴﺮاﻧۍ دﺗﻠﻮﻳﺰون رﻳﻤﻮډوﻟﻮﯦﺪ‬

‫ﭘﻪ ﺗﻌﺠﺐ ﻳﯥ زﻳﺎﺗﻪ ﻛړه واه واه داد ﻛﺎﺑﻞ ﭘﻮﻫﻨﺘﻮن دى ﻛﻪ د ﻧﺒﺮاﺳﻜﺎ ﺑﻴﺎﻳﯥ ﻣﺎﺗﻪ وﻛﺘﻞ‬

‫‪19‬‬
‫زوﻳﻪ وړاﻧﺪ ې ﻣﯥ د ﺑﺰﻛﺸۍ ﺧﺒﺮه ﻣﯥ درﺗﻪ ﻛﻮﻟﻪ ګﻮره ﺗﻪ ﺧﻮ ﻫﻢ د ﻫﻤﺪﻏﻪ ﭘﻮﻫﻨﺘﻮن ﻣﺤﺼﻞ ﻳﯥ ﭘﺎم ﭼﯥ ﭘﻪ‬
‫دﻏﻪ ﻟﻮﺑﻪ ﻛﯥ زړه وﻧﻪ ﺑﺎﻳﻠﯥ او ﭘﻪ ﻛﻮم رﻧګﻴﻦ ﺟﺎل ﻛﯥ ښﻜﯧﻞ ﻧﻪ ﺷﯥ ﻣﺎﺗﻪ ﭘﻨﺘﻮن )ﭘﻮﻫﻨﺘﻮن(ﻣﻌﻠﻮم دى ﭘﻮه‬
‫ﻫﻠﻜﺎن ﻫﺮ وﺧﺖ د ﻧﺠﻮﻧﻮ د ﺗﻮﺟﻪ وړوي ﭘﻪ ﻳﻮه او ﺑﻠﻪ ﻻره د ﻫﻐﻪ د ﻣﻮﻗﻒ د ټﻴټﻮﻟﻮ ﭘﻪ ﻫڅﻪ ﻛﯥ وي ﺧﻮډﯦﺮ‬
‫ﻫﻮښﻴﺎر اوﺳﻪ ﭘﻪ دې وﺧﺖ ﻛﯥ ﻣﯥ ﻣﻮر ﻗﺮان ﺷﺮﻳﻒ ﻛﺖ ﻛړ ﻟﻨډه دﻋﺎ ﻳﯥ ﻳﯥ وﻛړه ﺧﻮ ﭘﻼر ﻣﯥ ﭘﺮې ﻏږ ﻛړ‬
‫دﻋﺎ ﮔﺎﻧﻲ ځﺎن ﺗﻪ ﻣﻪ ﻛﻮه ﻛﻠﻪ ﻛﻠﻪ ﻣﻮږ ګﻨﺎګﺎران ﻫﻢ ﭘﻪ ﻛﻲ ﻳﺎدوه ﺧﭙﻠﻪ ﺧﻮاﺳﯥ ام)ﻫﺴﯥ ﻫﻢ( د ﺧﺪاى‬
‫)ج(ګﻨﺎﮔﺎرﻳﻮ ﻣﻮرﻣﻲ ورﺗﻪ راوﻛﺘﻞ‬
‫ﺳړﻳﻪ!واﻳﻲ ﭼﯥ ﺧﻮﺳﻜﻰ د ﭘﻪ اﺧﻮر راﻟﻮى ﺷﻮﺑﻴﺎﻳﯥ د ﻏﺎښ ﻛﺘﻠﻮ اﺟﺖ )ﺣﺎﺟﺖ ( ﻧﺸﺘﻪ ﻧﻪ ﭘﻮﻳﮕﻢ ﭼﯥ‬
‫څﻨګﻪ دې د ﻣﻼﻳﺎﻧﻮ ﻏﻮﻧﺪې ﻧﺴﻴﺘﻮﻧﻪ ورﺗﻪ ﺷﺮوﻛړي‬
‫ﭘﻼر ﻣﯥ وﺧﻨﺪل ځﻮاب ﻳﯥ ورﻛړ‬
‫ﮔﺮاﻧﯥ ﭘﻪ دې ﻣﺴﺎﺋﻠﻮ ﺗﻪ ﻧﻪ ﭘﻮﻫﯧږې دا ښﺎر دى څﻪ زﻣﻮﻧږد ﻏﻮﻧډۍ ﻛﻠﻰ ﻧﻪ دى ﭼﯥ ﻟﻪ ﻫﺮ څﻪ دې ﺑﯥ ﭘﺮوا‬
‫ﺷﻮ ﭘﻪ ﺗﻠﻮﻳﺰون ﻛﯥ د ﻳﻮې ښﻜﻠﯥ ﺳﻨﺪرې ﭘﻪ راﺗﻠﻮ ټﻮل ﺳﻨﺪرې ﺗﻪ څﻴﺮ ﺷﻮل او زﻣﺎ ﭘﻪ ﺧﻴﺎل ﻛﯥ د ﻏﻮﻧډۍ‬
‫ﻛﻠﻲ ﻛﻼﮔﺎﻧﯥ ﺗﺮ ﻣړاوو ﺑڼﻮ ﻻﻧﺪې ﺗﻮرې ﻏټﯥ ﻏټﯥ ﺣﻴﺎﻧﺎﻛﯥ ﺳﺘﺮﮔﯥ او ﻏښﺘﻠﻲ اﻧﺪاﻣﻮﻧﻪ راوﮔﺮځﯧﺪل‬
‫وروﺳﺘﻪ ﻟﻪ دې ﺑﻪ ﭼﯥ ﻫﺮ ﻣﺎښﺎم د اﺑﺮاﻫﻴﻢ ادﻫﻢ ﻟﻪ ﺟﻮﻣﺎﺗﻪ راووﺗﻢ ﻧﻮ ﻫﻠﺘﻪ وړاﻧﺪې ﺑﻪ ددﯦﻮال ﺳﻴﻮري ﺗﻪ‬
‫ﻳﻮ ﻟﻮى او ﺑﻞ ﻛﻮﭼﻨﻰ ﺳﻴﻮرى ښﻜﺎرﯦﺪه ﭼﯥ زﻣﺎ ﺧﻮاﺗﻪ ﺑﻪ ﻳﯥ ﭘﻪ ﻟﯧﻮاﻟﺘﻴﺎ ﺳﺮه راﻛﺘﻞ او ﻣﺎﺗﻪ ﺑﻪ ﻳﯥ‬
‫ﺳﺘﺮګﯥ ﻳﻮ ډول اﺷﻨﺎ ښګﺎره ﺷﻮې ﺧﻮډﯦﺮ زر ﺑﻪ د ﺗﻴﺎرو ﭘﻪ څﭙﻮ ﻛﯥ ورﻛﯥ ﺷﻮې او ﺗﺮږﻣﯥ ﺑﻪ ﻫﺮ څﻪ ﭘﻨﺎ ه‬
‫ﻛړل ‪.‬‬
‫ﻳﻮ ورځ ﻣﺎزدﻳﮕﺮ ﭘﻪ ﺟﻮﻣﺎت ﻛﯥ ﭘﻪ ﺗﻨﮓ ﺷﻮم ﻛﺘﺎﺑﻮﻧﻪ ﻣﯥ راﺳﺮه واﺧﻴﺴﺘﻞ او د ﺟﻮﻣﺎت وړوﻛﯥ ﺑﺮﻧډې‬
‫ﺗﻪ ووﺗﻢ ﮔﻮرم ﭼﯥ ﻫﻤﺎﻏﻪ ښځﻪ د ﺟﻮﻣﺎت وره ﺗﻪ ﻧږدې ﻧﺎﺳﺘﻪ ده ښﻜﻠﯥ ﻛﻮﭼﻴﺎﻧﻲ ﺟﺎﻣﯥ ﻳﯥ ﭘﻪ ﺗﻦ دي او ﻟﻪ‬
‫ﻣﺎﺷﻮﻣﯥ ﺳﺮه ﻳﻮځﺎى زﻣﺎ ﭘﻪ ﺧﻮا راګﻮري دا ﻟﻮﻣړى ځﻞ وو ﭼﯥ ﻫﻐﯥ ﺗﻪ ﻣﯥ ﻣﺨﺎﻣﺦ وﻛﺘﻞ ﭘﻪ ﻧﻈﺮﻛﯥ ﻳﯥ‬
‫د زړه راښﻜﻮﻧﺘﻴﺎﺳﺮه ﻳﻮډول وﯦﺮه‪،‬او ﻟﯧﻮاﻟﺘﻴﺎ ﻫﻢ ﻧﻐښﺘﯥ وه ﺗﺮ ﻣړاو ﺑڼﻮ ﻻﻧﺪې ﻏټﯥ ﺗﻮرې او ﺣﻴﺎﻧﺎﻛﯥ‬
‫ﺳﺘﺮګﯥ او ﻏښﺘﻠﻲ ‪..........‬‬
‫ﻧﻪ ﻧﻪ وچ ﻛﻠﻚ اﻧﺪاﻣﻮﻧﻪ د ﻫﻐﻪ ﺳﺮه ﻧﻪ د ﺳﻮاﻟﮕﺮې ﭘﻴﺴﯥ وې او ﻧﻪ ﻳﯥ د ﺳﻮاﻟﮕﺮو ﭘﻪ څﯧﺮ ﻫﺮﭼﺎﺗﻪ ﻻس‬
‫ﻧﻴﻮه ﻣﺎډﯦﺮې ﺳﻮاﻟﮕﺮې ﻟﻴﺪﻟﯥ وې ﭼﯥ د ﺟﻮﻣﺎﺗﻮﻧﻮ ﻣﺦ ﻛﯥ ﺑﻪ ﻧﺎﺳﺘﯥ وې او د ﻟﻤﺎﻧځﻪ ﻧﻪ وروﺳﺘﻪ ﺑﻪ ﻳﯥ‬
‫ﻟﻤﻮﻧځ ﻛﻮوﻧﻜﻲ ﻟﻪ ﻟﻤﻨﯥ راﻧﻴﻮل او ﭘﻴﺴﯥ ﺑﻪ ﻳﯥ ﻏﻮښﺘﻠﯥ‬
‫زه ﻧﻪ ﭘﻮﻫﯧﺪم ﭼﯥ د ﻫﻐﯥ ﺳﺘﺮﮔﯥ راﺗﻪ ﭘﻪ ﻟﻮﻣړي ځﻞ وﻟﯥ دوﻣﺮه اﺷﻨﺎ ښﻜﺎره ﺷﻮې ﻫﻐﻪ ﻧﻪ ﻛﻮﻣﻪ ﻋﺎدﺗﻲ‬
‫ﺳﻮاﻟﮕﺮه او ﻧﻪ د ﺳﻮاﻟﮕﺮۍ ﭘﻪ ﭼﻞ ﭘﻮﻫﯧﺪه ﭘﻪ زړه ﻛﯥ ﻣﯥ وﻳﻞ ﭼﯥ ﻛﻮم ﻣﺠﺒﻮرﻳﺖ دﻏﻪ ﻛﺎر ﺗﻪ اړﻛړې ده‬
‫او ﺑﻴﺎﻫﻐﻪ ورﺗﻪ واﻟﻰ ﭼﯥ د ښځﯥ او وړې ﻣﺎﺷﻮﻣﯥ ﻧﺠﻠۍ ﭘﻪ څﯧﺮوﻛﯥ وو ﺑﻴﺨﻲ د ﺣﻴﺮاﻧۍ وړ وو‬
‫ﻳﻮه ورځ دﺟﻤﻌﯥ ﭘﻪ ﻣﺎﺳﭙښﻴﻦ دﺟﻤﻌﯥ ﻟﻪ ﻟﻤﺎﻧځﻪ وروﺳﺘﻪ ﻣﻼ ﺷﻤﺲ اﻟﺪﻳﻦ راﺗﻪ ووﻳﻞ ﭼﯥ ډﯦﺮه‬
‫ﺣﻴﺎﻧﺎﻛﻪ ښځﻪ ده ﻣﺎﺗﻪ ﻛﻮﻣﻪ اﻃﺮاﻓﻲ ﭘښﺘﻨﻪ ښﻜﺎري ﭼﯥ د ﺷﺮم او ﺣﻴﺎﻧﻪ د ښﺎر ﭘﻪ ﻧﻮرو ﺑﺮﺧﻮ او واټﻮﻧﻮ‬

‫‪20‬‬
‫ﻛﯥ ﺳﻮال ﻧﺸﻲ ﻛﻮﻟﻰ ﺑﺎﻳﺪ د ﺟﻤﻌﯥ ﭘﻪ ﺳﺮ ﻳﻮه ﻏﻮښﺘﻨﻪ وﻛړو او ﻟﻪ ﺧﻠﻜﻮﻧﻪ ﻛﻮﻣﻚ ورﺗﻪ وﻏﻮړاو ﺧﺪاى‬
‫او وس ﭼﯥ ﻫﺮ څﻪ وﺷﻮل اﺧﯧﺮ دواړه ﻫﻢ ﭘښﺘﺎﻧﻪ ﻳﻮ د ﻛﻠﻲ اوﺳﻴﺪوﻧﻜﻲ ﻳﻮ‪.‬دﻫﻐﯥ ﭘﻪ څﯧﺮژوﻧﺪﻣﻮﻛړي ‪.‬‬
‫د ﻣﻼ ﺷﻤﺲ اﻟﺪﻳﻦ دا ﺧﺒﺮه ﻣﯥ ﺧﻮښﻪ ﺷﻮه اوﭘﺮﯦﻜړه ﻣﻮوﻛړه ﭼﯥ ﺧﺒﺮه ﻳﯥ د ﺟﻤﻌﯥ ﭘﻪ ﺳﺮ ﻳﺎده ﻛړو‬
‫زه ﺑﻪ د ﻫﻐﻪ ﭘﻪ ﻟﻴﺪو ﻫﺮ وﺧﺖ ﻟﻪ ﻳﻮ ډول ذﻫﻨﻲ ﻛﺸﻤﻜﺶ ﺳﺮه ﻣﺦ وم اﺧﯧﺮ ﻫﻐﻪ ﻣﺎﭼﯧﺮﺗﻪ ﻟﻴﺪﻟﯥ!؟ ﺗﺮ ﻣړاو‬
‫ﺑڼﻮ ﻻﻧﺪي ﺗﻮرې ﻏټﯥ او ﺣﻴﺎﻧﺎﻛﯥ ﺳﺘﺮﮔﯥ ﭼﯥ ﻫﺮوﺧﺖ ﺑﻪ ﻳﯥ ﻟﻮﻣړى زﻣﺎ ﭘﻪ ﻻس ﻛﯥ ﻛﺘﺎﺑﻮﻧﻮ او ﺑﻴﺎ‬
‫ﻣﺎﺗﻪ ﻧﻴﻮﻟﯥ وې او ﺣﻴﺮان ﺣﻴﺮان ﺑﻪ ﻳﯥ راﻛﺘﻞ ﻓﻘﻂ ﻟﻜﻪ ﭘﻪ ﭼﺎﭼﯥ د ﻏﺮﻏﺮې ﺣﻜﻢ ﺷﻮى وي ﺧﻮﭘﻪ دړه د‬
‫ودرﯦﺪو ﭘﻪ ﻣﻬﺎل ﭘړي ورﺑﺎﻧﺪې ﭘﺮې ﺷﯥ‬
‫دﻣﻼﺷﻤﺲ اﻟﺪﻳﻦ ﺳﺮه ﺗﺮ دﻏﻪ ﺗﺼﻤﻴﻢ وروﺳﺘﻪ ﻣﺎزدﻳﮕﺮ ﻟﻪ ﺟﻮﻣﺎﺗﻪ راووﺗﻤﻪ زړه ﻣﯥ راﻏﻮﻧډ ﻛړ ﻫﻐﯥ ﻟﻪ‬
‫ﺣﻴﺎ ډﻛﯥ ﺳﺘﺮﮔﯥ زﻣﺎ ﭘﻪ ﻻس ﻛﯥ د ﺣﻤﻴﺪ ﻣﻮﻣﻨﺪ ﭘﻪ دﯦﻮان ﮔﻨډﻟﯥ وﯦﻴﻮ ﭘﻨځﻮش ﮔﻮن ﻣﯥ ﻟﻪ ﺟﻴﺒﻪ‬
‫راووﺳﺖ او ﭘﻪ ﭼﻮﭘﻪ ﺧﻮﻟﻪ ﻣﯥ ورﺗﻪ وﻧﻴﻮه ﺧﻮ ﻫﻐﯥ ﺳﺮ ښﻜﺘﻪ ﻛړ او زﻣﺎ د ﺗﻮﻗﻊ ﺧﻼف ﻳﯥ ﻛﻮﻣﻪ ﻟﯧﻮاﻟﺘﻴﺎ‬
‫څﺮﮔﻨﺪه ﻧﻪ ﻛړه ﺑﻴﺎ ﻣﯥ ﻏږ ورﺑﺎﻧﺪې وﻛړ‬
‫واﺧﻠﻪ !!!‬
‫ورو ﻳﻲ ﺗﺮ ژﺑﻪ ﻻﻧﺪې ووﻳﻞ‬
‫ﻧﻪ ‪...‬ﻣﻨﻨﻪ‬
‫ﭘﻪ ﺣﻴﺮاﻧۍ ﻣﯥ ورﺗﻪ ووﻳﻞ‬
‫ﻧﻮڅﻪ ﻏﻮاړي ؟‬
‫ﻫﻐﻪ‪.....‬ﻫﻐﻪ ‪.....‬ﻛﻲ‪ ...‬ﻛﺘﺎ‬
‫ﻧﻮره ﻏﻠﯥ ﺷﻮه د ﻣﺎﺷﻮﻣﯥ ﻧﺠﻠۍ ﭘﻪ ﺳﺮ ﻳﯥ ﻻس راﺗﯧﺮﻛړ او ﻟﻪ وﻳښﺘﻮ ﺳﺮه ﻳﯥ ځﺎن ﻣﺼﺮوف ﻛړ‬
‫ﻳﻮ ﻗﺪم وروړاﻧﺪې ﺷﻮم‬
‫څﻪ ﻏﻮاړې ؟‬
‫ﻫﯧڅ ﻫﻢ ﻧﻪ ﻫﺴﯥ دﻟﺘﻪ ﻛﻴﻨﻢ‬
‫ﺳﺮﻣﯥ درد وﻛړه ﭼﻮﻓﻪ ﺧﻮﻟﻪ روان ﺷﻮم او دﻣﺨﺎﻣﺦ واټ ﻻره ﻣﯥ وﻧﻴﻮه‬
‫ﻋﺠﻴﺒﻪ ښځﻪ ده ﻫﻢ ﺳﻮال ﻛﻮي اوﻫﻢ ﻟﻪ ﻛﺒﺮ او ﻏﺮور ډﻛﻪ ده‬
‫ﻫﺴﯥ دﻟﺘﻪ ﻛﻴﻨﻢ ‪------‬ﻫﺴﯥ دﻟﺘﻪ ﻛﻴﻨﻢ‬
‫دا ﺟﻤﻠﻪ ﻣﯥ څﻮ ځﻠﻪ ﭘﻪ ﺳﺮﻛﯥ وﻛړﻧﮕﯧﺪه‬
‫ﻛﻮر ﺗﻪ ﭘﻪ رﺳﯧﺪو ﺧﭙﻠﯥ ﻛﻮټﯥ ﺗﻪ ﻻړم وړاﻧﺪې ﭘﻪ اﻧﮕړ ﻛﯥ ﭘﻠﻮﺷﻪ ﺗﺮ وﻧﯥ ﻻﻧﺪې ﻧﺎﺳﺘﻪ وه او ﻟﻪ ﻧﻮرو‬
‫ﺧﻮرﮔﺎﻧﻮ ﺳﺮه ﻳﯥ د ﻛﻮﻣﯥ ﻣﺠﻠﯥ ﭘﺎڼﯥ اړوﻟﯥ او ټﻮﻟﻮ ﺧﻨﺪل ﭘﻪ ﻛﻮټﻪ ﻛﯥ اوږد وﻏﺰﯦﺪم د ﻣﺎﻳﻮﺳۍ اوﻣﺎﺗﻮ‬
‫ﺗﺮ ﺑﻮج ﻻﻧﺪې وم ځﺎن ﻣﯥ ﭘﻪ دې ﻣﻼﻣﺘﻮه ﭼﯥ وﻟﯥ ﻣﯥ د ﺧﭙﻠﻮ ﺧﻮرﮔﺎﻧﻮﻏﻮﻧﺪې ﺧﭙﻠﻪ ﺑڼﻪ ﻟﻪ ﭘﻪ ښﺎرﻛﯥ‬
‫ﺑﺪﻟﻪ ﻧﻪ ﻛړه وﻟﯥ دﻫﻐﻮى ﭘﻪ څﯧﺮ ﺧﻮښ او ﺧﻮﺷﺤﺎﻟﻪ ژوﻧﺪ ﻧﻪ ﻟﺮم اﺧﯧﺮ دوى ﺧﻮﻫﻢ ﭘﻪ ﻛﻠﻲ ﻛﻰ راﻟﻮﻳﯥ‬

‫‪21‬‬
‫ﺷﻮې وې ﻫﻮ زﻣﺎﻧﻪ ﻳﯥ ﻫﻢ ﺧﻮږې ﻫﻤﺰوﻟﯥ او ﻣﻠګﺮې ﻫﻠﺘﻪ ﭘﺎﺗﯥ دي ﺧﻮﻧﻦ ﻟﻪ ﻛﻠﻲ دﻟﺘﻪ زﻳﺎﺗﯥ ﺧﻮﺷﺤﺎﻟﻪ‬
‫دي ﺑﻠﻪ دا ﭼﯥ وﺧﺖ ﻧﺎوﺧﺖ ﺧﭙﻠﯥ ټﻮﻟګﻴﻮاﻟﯥ ﻧﺠﻮﻧﯥ ﻛﻮرﺗﻪ راوﻟﻲ ټﻮﻛﯥ ټﻜﺎﻟﯥ ورﺳﺮه ﻛﻮي‬
‫ﻛﻠﻰ ﻣﯥ ﭘﻪ ﺧﻴﺎل ﻛﯥ وګﺮځﯧﺪه‬
‫ﺗﺮﻣړاوو ﺑڼﻮ ﻻﻧﺪې ﺗﻮرې ﻏټﯥ او ﺣﻴﺎﻧﺎﻛﯥ ﺳﺘﺮﮔﯥ او ﻏښﺘﻠﻲ اﻧﺪاﻣﻮﻧﻪ او ﺗﺮﻣﻴﻨځ د دښﻤﻨۍ او ﺗﺮﺑګﻨۍ‬
‫ﺗﻮر دﯦﻮاﻟﻮﻧﻪ ‪.......‬ﺑﯧﺮﺗﻪ ﺟﻮﻣﺎت ﺗﻪ راﻏﻠﻢ‬
‫ﻫﻐﻪ ښځﻪ ﭼﯥ ﻫﺮه ورځ ﻳﯥ وﻳﻨﻢ اﺷﻨﺎ اوﻟﻪ زړه راښﻜﻮﻧﺘﻴﺎ ډﻛﯥ ﺳﺘﺮﮔﯥ ﺗﺮ ﻣړاوو ﺑڼﻮ ﻻﻧﺪې ﺣﻴﺎﻧﺎﻛﯥ‬
‫ﺳﺘﺮﮔﯥ او داﺳﯥ ﺳﺘﺮګﯥ ﭼﯥ ﻧﻈﺮﻳﯥ ﭘﻮره ورﺧﻄﺎﻛړى ﻳﻢ اوځﺎن راﺗﻪ ﭘﻪ ﺳﻴﻨﺪﻻﻫﻮښﻜﺎري‬
‫ﺗﻠﻮﻳﺰون ﻣﯥ ﭼﺎﻻن ﻛړ‬
‫ﭘﻪ ﻳﻮه ﺷﻨﻪ او ﺳﻤﺴﻮره دښﺘﻪ ﻛﯥ د ﻳﻮه ﻛﻠﻴﻮال زﻟﻤﻲ ﺗﺮﻣﺦ د وزو او ﭘﺴﻮﻧﻮ رﻣﻪ رواﻧﻪ وه ﻟﻮﻧﮕۍ ﻳﯥ ﭘﻪ‬
‫ﺳﺮ او ډاﻧﮓ ﭘﻪ ﻻس ﭘﻪ رﻣﻪ ﭘﺴﯥ روان دى او ﻟﻪ ځﺎن ﺳﺮه ﻛﻮﻣﻪ ﺳﻨﺪره زﻣﺰﻣﻪ ﻛﻮي‬

‫ﺳﺘﺮﮔﯥ ﻣﯥ ډﻛﯥ ډﻛﯥ ﻛﯧږي‬

‫د ﻟﯧﻮﻧۍ ﻣﻴﻨﯥ د ﻻﺳﻪ‬

‫ﭘﻪ دښﺘﻪ ﻛﯥ ﻟﻪ ﺷﭙﻮﻧﻜﻲ ﺳﻨﺪرﻏﺎړي ﺳﺮه ﻳﻮه ﻛﻮﭼۍ ﭘﻴﻐﻠﻪ ﻟﺮې ﻟﺮې ﮔﺮځﻲ ﻛﻮﭼﻴﺎﻧﻲ ﺟﺎﻣﯥ ﻳﯥ ﭘﻪ ﺗﻦ ﺗﺮ‬
‫ﻣړاوو ﺑڼﻮﻻﻧﺪې ﺣﻴﺎﻧﺎﻛﯥ ﺳﺘﺮﮔﯥ ﭘﻪ ﻏﻼﻏﻼ د زﻟﻤﻲ ﺷﭙﺎﻧﻪ د راﺗﻠﻮﻻره څﺎري‬

‫ﻧﻪ ﭼﺎ ﺟﺎﻧﺎن ﻛړﻣﻪ زه‬

‫ﻧﻪ ﭼﺎارﻣﺎن ﻛړﻣﻪ زه‬
‫ﻟﻪ ﺳﻨﺪرې ﺳﺮه ﻳﻮ ځﺎى ﭘﻪ ﺷﻨﻪ دښﺘﻪ ﻛﯥ روان وم او ﻛﻠﻴﻮاﻟﯥ ﻣﻨﻄﺮې ﻣﯥ ﭘﻪ ﺧﻴﺎل ﻛﯥ ﮔﺮځﯧﺪې ﭘﻪ‬
‫ﭼﻮرﺗﻮﻧﻮ ﻛﯥ ډوب ﺗﻠﻠﻰ وم ﭼﯥ ور ټﻚ ټﻚ ﺷﻮ‬
‫ﭘﻠﻮﺷﻪ راﻧﻨﻮﺗﻪ ﭘﻪ ﺧﻨﺪاﺳﺮه ﻳﯥ زﻳﺎﺗﻪ ﻛړه‬
‫واه واه ﻻﻻﺟﺎن ﻣﯥ ﭘﻪ وﻳښﻪ ﺧﻮﺑﻮﻧﻪ ﻛﻮي ﭘﻪ ځﺎى ﻛﯥ راﺳﻢ ﺷﻮم ﭘﻠﻮﺷﻪ ﻣﯥ ﺗﺮڅﻨﮓ ﻛښﯧﻨﺎﺳﺘﻪ اوﺧﭙﻠﻪ‬
‫ﻛﺘﺎﺑﭽﻪ ﻳﯥ وﻏﻮړوﻟﻪ‬
‫ﭘﻪ ﺑﻲ ﺧﺒﺮۍ ﻣﯥ ورﺗﻪ ووﻳﻞ‬
‫د څﻪ ﻟﭙﺎره راﻏﻠﻲ !؟‬
‫زﻣﺎ د ﻏﻮﺻﯥ ﭘﻪ ﻟﻴﺪﻟﻮﭘﻪ ﻣﺼﻮﻋﻲ ډول ﺟﺪي ﺷﻮه‬
‫ﻫﺴﯥ ﻣﺎوﻳﻞ ﻳﻮ څﻮﭘﻮښﺘﻨﯥ راﺗﻪ ﺣﻞ ﻛړه ﭼﯥ ﺻﺒﺎﻣﯥ ﭘﻪ ﻣﻌﻠﻢ ﺻﻴﺐ وﻧﻪ وﻫﯥ‬
‫ورﺗﻪ ﻣﯥ ووﻳﻞ‬
‫ﻣﻬﺮﺑﺎﻧﻲ وﻛړه ډﯦﺮورﺧﺒﺮوﺗﻪ ﺿﺮورت ﻧﺸﺘﻪ‬

‫‪22‬‬
 ‫ددري دﻛﺘﺎ ب درې ﻟﻐﺘﻮﻧﻪ ﻣﯥ ورﺗﻪ ﻣﺎﻧﺎ ﻛړل‬
‫د ﻛﺘﺎﺑﭽﯥ ﭘﺎڼﻪ ﻳﯥ واړوﻟﻪ ﭘﻪ ﻏټﻮ ﻛﺮښﻮ ﻳﯥ د ښﻜﻼ ﻟﻴﻜﻠﯥ ﻛﻠﻤﯥ ﺗﻪ ګﻮﺗﻪ وﻧﻴﻮه‬
‫ﻻﻻددې ﭘﻪ ﻣﺎﻧﺎ ﻫﻢ ﻧﻪ ﭘﻮﻫﯧږم !‬
‫زړه ﻣﯥ ټﻜﺎن وﻛړ‬
‫د ﺧﻴﺎل ﻣﺮﻏﻪ ﻣﯥ ﺑﯧﺮﺗﻪ ﻏﺮﻧﻴﻮ ورﺷﻮ ﮔﺎﻧﻮ ﺗﻪ ﻻړ ﻳﻮې ﻏﺮﻧۍ ښﻜﻼﻣﯥ ﭘﻪ ذﻫﻦ زرﻳﻨﯥ اوﻧﺮﻣﯥ ﻣﻨﮕﻮﻟﯥ‬
‫وﻟﮕﻮﻟﯥ ﺗﺮﻣړاوو ﺑڼﻮ ﻻﻧﺪې ﺗﻮرې ﻏټﯥ اوﻟﻪ ﺣﻴﺎ ډﻛﯥ ﺳﺘﺮﮔﯥ ﻏښﺘﻠﻲ اﻧﺪاﻣﻮﻧﻪ اوﺗﺮﻣﻨځﻪ ﻣﻮدﺗﺮﺑګﻨۍ‬
‫اودښﻤﻨۍ وﻻړ ﻏﺮوﻧﻪ‬
‫ﺧﻮر ﻣﯥ راﺑﺎﻧﺪې ﻏږ وﻛړ‬
‫اﺧﯧﺮﭘﻪ ﭘﻮﻫﻨﺘﻮن ﻛﯥ ﻳﯥ څﻪ ﺳﺨﺘﻪ ﭘﻮښﺘﻨﻪ ﺧﻮ ﻣﯥ درﻧﻪ ﻧﻪ ده ﻛړې‬
‫ﭘﻪ ځﺎى ﻛﯥ راﺳﻢ ﺷﻮم‬
‫ﻓﻜﺮ ﻣﯥ ﮔډوډ ﺷﻮزړه ﻣﯥ ﻏﻮښﺘﻞ ﭼﯥ ﻳﻮه درﻧﻪ څﭙﯧړه ورﻛړم ﺧﻮ ﻫﻐﯥ وار ړوﻣﺒﻰ ﻛړ‬
‫ورورﺟﺎﻧﻪ دوﻣﺮه ﻫﻢ ﺑﯥ ﻋﻘﻠﻪ ﻧﻪ ﻳﻢ ﻣﻄﻠﺐ ﻣﯥ دادى ﭼﯥ ددې ښﺎر د ﺧﻠﻜﻮ ژﺑﯥ ﺗﻪ څﻨﮕﻪ اوړي ؟‬
‫ﺑﺪ ﺑﺪ ﻣﯥ ورﺗﻪ وﻛﺘﻞ‬
‫ﻟﻪ ځﺎﻧﻪ ﺳﺮه ﻳﯥ ﭘﻪ ﻟﻮړ اواز ووﻳﻞ‬
‫زﻳﺒﺎﻳﻲ ‪....‬زﻳﺒﺎﻳﻲ ‪.........‬‬
‫ﻟﻪ ﻛﻮټﯥ ووﺗﻪ او ورﻳﯥ ﺑﻨﺪ ﻛړ‬
‫ﺳﺒﺎ ورځ ﭼﯥ د ﭘﻮﻫﻨﺘﻮﻧﻪ راﻏﻠﻢ ﭘﻪ ﻛﻮرﻛﯥ ﻣﯥ ډﯦﺮ وﺧﺖ ﺗﻴﺮﻧﻪ ﻛړ د ﻣﺎﺳﭙښﻴﻦ ﻟﻤﺎﻧځﻪ ﺗﻪ د اﺑﺮاﻫﻴﻢ ﺑﻦ‬
‫ادﻫﻢ ﺟﻮﻣﺎت ﺗﻪ روان ﺷﻮم ﻓﻜﺮوﻧﻪ ﻣﯥ ﻫﻤﺎﻏﺴﯥ د ﺗﯧﺮې ورځﯥ ﭘﻪ څﯧﺮ ګډوډ وو د ﺟﻤﺎﻋﺖ ﻟﻪ ﻟﻮﻳﯥ‬
‫ﻟﺮګﻴﻨﯥ دروازې ﻧﻪ د ﻧﻨﻮﺗﻮ ﭘﻪ ﻣﻬﺎل ﭼﺎ د ﻟﻤﻨﯥ ﻧﻪ ﻛﻠﻚ وﻧﻴﻮﻟﻢ‬
‫ﻛﺎﻛﺎ‪......‬ﻛﺎﻛﺎ‬
‫ﻳﻮه وړه ﺑﺒﺮ ﺳﺮې ﻧﺠﻠۍ وﻻړه وه او ﻛﻮﭼﻨﻰ ﻛﺎﻏﺬ ﻳﯥ ﭘﻪ ګﻮﺗﻮ ﻛﯥ ﻛﻠﻚ ﻧﻴﻮﻟﻰ وو اوﻣﺨﺎﻣﺦ ﻳﯥ راﺗﻪ‬
‫وﻛﺘﻞ‬
‫ﻛﺎﻛﺎ دا‪.....‬‬
‫ﺧﺒﺮې ﻳﯥ ﺑﻨﺪې ﻛړې او ﻛﺎﻏﺪ ﻳﯥ راﺗﻪ وﻧﻴﻮه ﭘﻪ ﺑﻴړه ﻣﯥ ﺗﺮې وﭘﻮښﺘﻞ څﻪ دي ؟‬
‫ﭘﻪ ﻣﺎﺷﻮﻣﻪ ژﺑﻪ ﻳﯥ ځﻮاب راﻛړ‬
‫ﻛﺎﻏږژ)ﻛﺎﻋﺬ(دى‬
‫ﻛﺎﻏﺬ ﻣﯥ ﭘﺮاﻧﯧﺴﺖ ﭘﻪ ښﻜﻠﻲ ﭘښﺘﻮ ﺧﻂ ﭘﺮې ﻟﻴﻜﻞ ﺷﻮي وو‬
‫ښﺎﻏﻠﻴﻪ ﺑښﻨﻪ ﻏﻮاړم ﺳﺘﺎ ﭘﻪ زړه ﻛﯥ ﺑﻪ د ګڼﻮ ﺷﻜﻮﻧﻮ د اﻟﻔﺎﻇﻮ ﻣﭽۍ راﮔﻮﻣﺒﯧﺪﻟﯥ وي او ﻫﺮه ﺷﯧﺒﻪ ﺑﻪ دې‬
‫ﭼﻴﭽﻲ ﺧﻮ زه ﻣﺠﺒﻮره ﻳﻢ ﻫﻐﻪ ﻫﻢ ﭘﻪ دې ﭼﯥ زه ﻛﻮﻣﻪ ﺳﻮاﻟﮕﺮه ﻧﻪ ﻳﻢ ﺳﺘﺎ ﻧﻪ زﻣﺎ د ﻏﻮښﺘﻨﯥ ﻣﻄﻠﺐ د ﺣﻤﻴﺪ‬
‫ﻣﻮﻣﻨﺪ ﺻﻴﺐ دﻳﻮان دى ﻫﻴﻠﻪ ﻛﻮم ﭼﯥ د ﻳﻮ څﻪ وﺧﺖ ﻟﭙﺎره ﻳﯥ راﻛړې ﭼﯥ د ﺧﭙﻠﯥ ﺗﻨﻬﺎﻳۍد ﻏﻤﻮﻧﻮ ﺳﺮه‬

‫‪23‬‬
‫وژاړم ډاډه اوﺳﻪ ﭼﯥ اﻣﺎﻧﺖ ﺑﻪ دې ﺧﻮﻧﺪي وي ﻫﻴﻠﻪ ﻛﻮم ﭼﯥ ﺑﻞ ډول ﺷﻜﻮﻧﻪ د ې ذﻫﻦ وﻧﻪ ﺧﻮري ﻛﻪ ﺑﺎور‬
‫راﺑﺎﻧﺪې ﻧﻪ ﻟﺮې د ﺟﻮﻣﺎت ﻣﺨﺎﻣﺦ ﭘﻼزې ﺗﻪ د ﻏﻮﻧډۍ ﺗﺮ څﻨﮓ وړاﻧﺪې ﺧړې ﺧﻴﯧﻤﯥ زﻣﻮﻧږ د اﺳﺘﻮﮔﻨﯥ‬
‫ځﺎﻳﻮﻧﻪ دي‬
‫ﭘﻪ درﻧښﺖ‬
‫ﻳﻮه ﺑﯥ ﻛﻮره‬
‫ﺳﺮ راﺑﺎﻧﺪې وﻛﺮځﯧﺪ ﻣﺨﺎﻣﺦ ﻣﯥ وﻛﺘﻞ ﻫﯧڅﻮك ﻫﻢ ﻧﻪ ﻣﻌﻠﻮﻣﯧﺪل وړاﻧﺪې ﭘﻼزې ﺗﻪ ﻣﯥ وﻛﺘﻞ ﻟﻪ ﻛﻮڅﻮ‬
‫ﻧﻪ اﺧﻮا د ﻏﻮﻧډۍ ﭘﻪ ﺧﺎﻟﻲ ﻟﻤﻨﻪ ﻛﯥ ﻛﯧږدﻳﻮ ﺗﻪ ورﺗﻪ څﻮ د رﻧﮕﺎرﻧﮓ ﺟﻨډوﻧﻪ ﺟﻮړې ﺧﻴﻤﯥ وﻻړې وې‪.‬‬
‫ﭘﻪ ﻻس ﻛﯥ ﻣﯥ د ﺣﻤﻴﺪ ﻣﻮﻣﻨﺪ دﻳﻮان ﺗﻪ وﻛﺘﻞ او ﺑﻴﺎ ﻧﺠﻠۍ ﺗﻪ ځﻴﺮ ﺷﻮم ﭼﯥ دﺷﻠﯧﺪﻟﻮ او زړو ﺑﻮټﻮ ﭘﻪ‬
‫څﻮﻛﻪ ﻳﯥ ځﻤﻜﻪ وﻫﻠﻪ‬
‫ور وړاﻧﺪې ﺷﻮم‬
‫داﭼﺎ درﻛړ‬
‫اﺑۍ‬
‫ﺳﺘﺎﻧﻮم څﻪ دى ﭼګﻮﻓﻪ )ﺷګﻮﻓﻪ(‬
‫زړه ﻧﺎزړه ﻣﯥ ﻛﺘﺎب ورﻛړاوﺟﻮﻣﺎت ﺗﻪ ﻧﻨﻮﺗﻢ‬
‫ﻓﻜﺮ ﻣﯥ ګډوډ وو د ﻟﻴﻚ ﺗﻮري او ﻛﻠﻴﻤﯥ ﻣﯥ ﭘﻪ ذﻫﻦ ﻛﯥ وﮔﺮځﯧﺪ ې ﭘﻮه ﺷﻮم ﭼﯥ د ﻛﻮم ﺑﯥ ﻋﻠﻤﻪ او‬
‫ﺷډل ﻣﻐﺰﻟﻴﻜﻨﻪ ﻧﻪ ده اوﻧﻪ ﻳﻮازې ﻟﻮﺳﺘﻲ ﻛﺲ ﻟﻴﻜﻠﯥ ﺗﻮري او اﻟﻔﺎظ ﻳﯥ د ﻛﻮم ﻋﺎدي ﻟﻴﻜﻮوﻧﻜﻲ د‬
‫ﺧﻮﻟﯥ ﻧﻪ دي راوﺗﻠﻲ‬
‫ﻳﻮﺳﺎﻋﺖ وروﺳﺘﻪ ﭼﯥ ﻣﻼ ﺷﻤﺲ اﻟﺪﻳﻦ راﻏﻰ ټﻮﻟﻪ ﻛﻴﺴﻪ ﻣﯥ ورﺗﻪ وﻛړه ﺧﻮ ﻫﻐﻪ دوﻣﺮه ﺟﺪي وﻧﻪ ﺑﻠﻠﻪ‬
‫ﻳﻮازې ﭘﻪ دې ﻳﯥ ټﻴﻨﮕﺎر ورﻛړ ﭼﯥ اړﺧﻠﻚ دي ﻟﻪ ﻛﻮم ځﺎﻳﻪ راﻣﻬﺎﺟﺮ ﺷﻮي د ﻣﺎښﺎم ﻟﻪ ﺟﻤﻌﯥ ورﺳﺘﻪ ﺑﻪ د‬
‫ﻣﺮﺳﺘﯥ ﻳﻮ ﻏږ ورﺗﻪ وﻛړو دﻏﻪ ﺳﻴﺎ ﺳﺮه ﻣﺎﺗﻪ ډﯦﺮه درﻧﻪ او ﺣﻴﺎﻧﺎﻛﻪ ښﻜﺎري ﺑﻴﺎﻳﯥ وﺧﻨﺪل‬
‫ﺧﻮ د ﻋﺒﺪ اﻟﺤﻤﻴﺪ ﺻﻴﺐ دﻳﻮان دې ﻫﺴﯥ ﻟﻪ ﻻﺳﻪ و ﻳﻮﺳﺖ ﻣﺎ ﺑﻪ ﻫﻢ ﻛﻠﻪ ﻛﻠﻪ ﺧﭙﻠﻪ ورﻛﻪ ﭘﻪ ﻛﯥ ﻟټﻮﻟﻪ‬
‫ورﺗﻪ ﻣﯥ ووﻳﻞ ﭼﯥ اﻣﺎﻧﺖ ﻣﯥ ورﻛړى ﻟﻪ ﺧﻴﺮه ﺑﯧﺮﺗﻪ ﻳﯥ راﺳﭙﺎري ‪.‬‬
‫ﻣﻼ ﺷﻤﺲ اﻟﺪﻳﻦ وﺧﻨﺪل‬
‫ﺳﻠﻄﺎﻧﻪ د ﻳﻮه اﻧﺴﺎن ښﻜﻼ ﭘﻪ ﺟﺎﻣﻮ او ﻇﺎﻫﺮي ﻣﺸﺨﺼﺎﺗﻮ ﻛﯥ ﻧﻪ ده اﻧﺴﺎن ﭘﻪ دې ښﻪ ښﻜﺎري ﭼﯥ ﭘﻪ‬
‫ﺳﻴﻨﻪ ﻛﯥ ﻳﯥ د ﺗﺮﺣﻢ او ﻣﻬﺮﺑﺎﻧۍ ډك زړه وﻟﺮي او ﭘﻪ ﻫﺮ ﭼﺎوﺳﻮزﯦږي‬
‫ﭘﻪ ﺷﻮﻧډوﻣﯥ ﺧﻮره ﻣﻮﺳﻜﺎ ورﻛﻪ ﺷﻮه‬
‫د ﻣﻼﺷﻤﺲ اﻟﺪﻳﻦ ﺧﺒﺮې ﻣﯥ ﭘﻪ ﺳﺮ ﻛﯥ اﻧګﺎزه وﻛړه‬
‫ﺳﻠﻄﺎﻧﻪ د ﻳﻮه اﻧﺴﺎن ښﻜﻼ ﭘﻪ ﺟﺎﻣﻮ او ﻇﺎﻫﺮي ﻣﺸﺨﺼﺎﺗﻮ ﻛﯥ ﻧﻪ ده د ښﻜﻼ ﻛﻠﻴﻤﻪ ﻣﯥ څﻮځﻠﻪ ﭘﻪ زړه ﻛﯥ‬
‫ﺗﻜﺮار ﻛړه‬

‫‪24‬‬
‫او ورو ورو ﻳﻮې ﻏﺮﻧﻲ ښﻜﻼ ﺗﻪ ﻻړم ﺗﺮ ﻣړاو ﺑڼﻮ ﻻﻧﺪې ﺗﻮرې ﻏټﯥ او د ﺣﻴﺎ ډﻛﯥ ﺳﺘﺮﮔﯥ او ﻏښﺘﻠﻲ‬
‫اﻧﺪاﻣﻮﻧﻪ اوﺗﺮﻣﻴﻨځ ﻣﻮد ﺗﺮﺑګﻨۍ او دښﻤﻨﻲ ﺗﻮر دﻳﻮاﻟﻮﻧﻪ !‬
‫وروﺳﺘﻪ ﻟﻪ دې ورځ ﭘﻪ ورځ ﺑﺪﻟﯧﺪم ﻓﻜﺮ ﻣﯥ ﻛﺎوه ﭼﯥ ﻳﻮ څﻮك ﻣﯥ ﻟﻪ ﺷﺎ راﻧﻴﺴﻲ او ﺷﯧﺒﻪ ﭘﻪ ﺷﯧﺒﻪ راﺗﻪ‬
‫ﻧږدې ﻛﯧږي ﭘﻪ ﺧﻮب ﻛﯥ ﺑﻪ ﻫﻢ ﻳﻮې ﻧﺎاﺷﻨﺎ ﺳﻮاﻟګﺮې ﻣﻨډې راﭘﺴﯥ وﻫﻠﯥ ﺧﻮ ﻧﻈﺮ او ﺳﺘﺮﮔﯥ ﻳﯥ ﺳﻮاﻟﮕﺮ‬
‫ې ﻧﻪ وې درﻧﺎوى ‪،‬ﺣﻴﺎ‪،‬او ﻛﻠﻴﻮال ﻏﺮور ﭘﻪ ﻛﯥ ﻟﻪ وراﻳﻪ څﺮﮔﻨﺪ وو ﺧﻮ ددې ﺳﺮه ﺳﺮه ﻣﯥ د ﺧﻴﺎل او ﻓﻜﺮ‬
‫ﭘﻪ ﺑﺪﻳﺎ ﻛﯥ ﺧﭙﻠﻪ ورﻛﻪ ښﻜﻼ ﻟټﻮﻟﻪ ﻣﻼﺷﻤﺲ اﻟﺪﻳﻦ ﻫﻢ ﻫﺮ ځﻞ د ﻓﻄﺮت او ﺗﻘﺪﻳﺮ ﭘﺮﯦﻜړو ﺗﻪ د ﺳﺮ ټﻴټۍ‬
‫ﻣﺸﻮره راﻛﻮﻟﻪ او وﻳﻞ ﻳﯥ ﭼﯥ ﺗﻘﺪﻳﺮ ﺗﻪ ځﻨﺎن ﺳﭙﺎرل د ﻫﻮښﻴﺎراﻧﻮ ﻛﺎر دى د ﺟﻮﻣﺎت دﻧﻨﻪ د ﻫﻐﻪ دا ډول‬
‫ﺧﺒﺮو دوﻣﺮه اﺛﺮ درﻟﻮد ﭼﯥ ﭘﺮﯦﻜړه ﺑﻪ ﻣﯥ وﻛړه ﭼﯥ ﭘﻪ ټﻮل ﻋﻤﺮ ﻛﯥ د ﻛﻠﻲ او ښﻜﻼ ﻧﻮم ﺑﻴﺎ واﻧﻪ ﺧﻠﻢ ټﻮل‬
‫وﺧﺖ ﺑﻪ ﭘﻮﻫﻨﺘﻮن اﺳﺘﺎداﻧﻮاو درﺳﻮﻧﻮ ﺗﻪ ورﻛﻮم ﻧﻮر ﺑﻪ د ﺧﭙﻠﯥ ﻛﻮرﻧۍ ﺳﺮه ددې ډول ﭼﻠﻨﺪ ﭘﻪ ځﺎى زﻣﺎ‬
‫ﻫﺮ څﻪ ﭘﻪ ﻣﻴﻨﻪ او ﺧﻨﺪا ﺳﺮه ﺗﺮﺳﺮه ﻛﯧږي ﻟﻪ دې ﻧﻪ دوه ورځﯥ ﻧﻮرې ﺗﯧﺮې ﺷﻮې ﺧﻮ ﻫﻐﻪ ﺳﻮاﻟﮕﺮه ﻧﺠﻠۍ او‬
‫ښځﻪ ﻣﯥ ﺑﻴﺎ د اﺑﺮاﻫﻴﻢ ﺑﻦ ادﻫﻢ د ﺟﻮﻣﺎت ﭘﻪ ﻣﺦ ﻛﯥ وﻧﻪ ﻟﻴﺪه ددې وﯦﺮه راﺳﺮه وه ﭼﯥ د ﺣﻤﻴﺪ ﺑﺎﺑﺎ ﺷﻌﺮوﻧﻪ‬
‫ﻳﯥ راڅﺨﻪ وړي ﻧﻪ وي اوﺑﯥ وﻋﺪې ﺷﻮه ﺧﻮﻣﻼﺷﻤﺲ اﻟﺪﻳﻦ وﻳﻞ‬
‫‪-‬ﺿﺮور ﺑﻪ ﻳﯥ راوړي‬
‫درﻳﻤﻪ ورځ ﭼﯥ ﻣﺎزﻳګﺮ د ﺟﻤﺎﻋﺖ د ﻛړﻛۍ ﺗﺮڅﻨګﻪ ﻧﺎﺳﺖ وم او دﻣﺎزﻳﮕﺮ د زﻳړو رﻧځﻮرو وړاﻧﮕﻮ ﻧﻨﺪاره‬
‫ﻣﯥ ﻛﻮﻟﻪ ﻫﻤﺎﻏﻪ ﻧﺠﻠۍ ﻣﯥ ﻧﺎڅﺎﭘﻲ ﻣﺨﻜﯥ راﭘﻴﺪا ﺷﻮه‬
‫ﻛﺎﻛﺎ ﻛﺘﺎب ‪..‬‬
‫ﭘﻪ ﻻس ﻛﯥ ﻳﯥ د ﺣﻤﻴﺪ ﻣﻮﻣﻨﺪ دﯦﻮان وو ﺗﺮې و ﻣﯥ ﭘﻮښﺘﻞ دادې ﭼﺎﺗﻪ وړى وه ﺧﻮ ﻧﺠﻠۍ رډ رډ راﺗﻪ ﻛﺘﻞ‬
‫او ﭘﻪ ﻣﻨډه ﻟﻪ ﺟﻮﻣﺎﺗﻪ ووﺗﻪ د ﻛﺘﺎب ﺑﺎڼﯥ ﻣﯥ واړوﻟﯥ ﻟﻪ ﭘﺎڼﻮ ﻳﯥ داﺳﯥ ﻣﺎﻟﻮﻣﯧﺪه ﭼﯥ ﻛﻪ ﭘﻮره ﻧﻪ وي ﻧﻮ‬
‫ﻧﻴﻤﺎﻳﻲ ﺧﻮﻳﯥ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﺷﻮى دى ځﻜﻪ ﭼﯥ ځﻴﻨﯥ ﭘﺎڼﯥ ﻳﯥ ﭘﻪ ﮔﻮﺗﻮ ﺗﻮرې ﻛړې وې او د ﭘﻨﺴﻞ ځﻴﻨﯥ ﻧښﯥ‬
‫ﭘﻪ ﻛﯥ وې ددﯦﻮان ﭘﻪ ﻣﻴﻨځ ﻛﯥ ﻳﻮه ﺳﭙﻴﻨﻪ ﭘﺎڼﻪ اﯦښﯥ وه راوﭼﺘﻪ ﻣﯥ ﻛړه او د ﭘﻨﺴﻞ ﻟﻴﻜﻨﻮاو ﻛﺮښﻮ ﺗﻪ‬
‫ځﻴﺮ ﺷﻮم‬
‫ښﺎﻏﻠﻴﻪ !ژوﻧﺪ ﻫﻐﻪ ګﺮداب دى ﭼﯥ ﺗﻞ د ﻏﺮﻏړو ﭘﻪ ﺣﺎل ﻛﯥ وي ﭘﻪ دﻏﻪ ګﺮداب ﻛﯥ ﻳﻮازې ﻫﻐﻪ څﻮك‬
‫ﻛﺎﻣﻴﺎﺑﯧږي ﭼﯥ د ﻻﻣﺒﻮ ﭼﻞ ورځﻲ ﭘﻪ دﻏﻪ ګﺮداب ﻛﻲ ﻫﻐﻪ څﻮك ډﻳﺮ ژر ډوﺑﻴږي ﭼﻲ ﻻﻣﺒﻮ ﻳﻲ ﻧﻪ وي زده‬
‫او د ژوﻧﺪ ﭘﻪ روان ﺳﻴﻨﺪ ﻛﻲ د ﭘﺮﻣﺨﺘﮓ ﭘﻮري وﺗﻮ او څﭙﻮ ﻣﺎﺗﻮ ﻟﻮ ﺗﻮان وﻧﻪ ﻟﺮي ﺧﺪاي )ج( دي ﻟﻪ داﺳﻲ‬
‫ګﺮداﺑﻮﻧﻮ ﭘﻪ اﻣﺎن ﻟﺮه‬
‫ﻳﻮ ه ﺑﻲ ﻛﻮره ﻣﺮﻏۍ‬
‫اﺣﺴﺎن دې ﺑﻴﺎﻫﻢ ﭘﻪ ﻟﯧﻤﻮ‬
‫ﺳﺘﺮﮔﯥ ﻣﯥ وﻣﻮښﻠﯥ ﺷﺎوﺧﻮا ﻣﯥ وﻛﺘﻞ وړاﻧﺪې ﭘﻪ ﻛﻮﻧﺞ ﻛﯥ دوه ﺳﭙﻴﻦ ږﻳﺮي ﭘﻪ ذﻛﺮ ﺑﻮﺧﺖ وو او ﺧﭙﻠﯥ‬
‫ﺗﺴﺒﯥ ﻳﯥ اړوﻟﯥ د ﺟﻮﻣﺎت ﻟﻪ ﻣﺨﺎﻣﺦ ﻛړﻛۍ ژﯦړې وړاﻧﮕﯥ د ﺟﻮﻣﺎت ﻏﻮﻟﻲ ﺗﻪ راﻟﻮﯦﺪﻟﯥ وې ﺑﻬﺮ د‬
‫ﺟﻮﻣﺎت ﭘﻪ ﺑﺮﻧډه ﻛﯥ ﺧﻠﻜﻮ ﭘﻪ ﻛﻮزو اودﺳﻮﻧﻪ ﻛﻮل او دﻣﺎزدﻳګﺮ د ﺟﻤﻌﯥ ﻟﭙﺎره ﻳﯥ ﺗﻴﺎرى ﻧﻴﻮه ﺣﻮاس‬

‫‪25‬‬
‫ﻣﻲ ﮔډ وډ وو ﻣﺎزدﻳګﺮ ﻟﻪ ﻟﻤﺎﻧځﻪ وروﺳﺘﻪ د ﻧﻮرو ﺧﻼف وﺧﺘﻲ ﻛﻮر ﺗﻪ روان ﺷﻮم د ﻫﻐﯥ د ﻟﻴﻚ ﻫﺮه‬
‫ﺟﻤﻠﻪ ﻣﯥ ﭘﻪ ذﻫﻦ ﻛﯥ ګﺮځﯧﺪﻟﻪ ‪.‬‬
‫ﭘﻪ دﻏﻪ ګﺮداب ﻛﯥ ﻳﻮازې ﻫﻐﻪ څﻮك ﻛﺎﻣﻴﺎﺑﯧږې ﭼﯥ د ﻻﻣﺒﻮﭼﻞ ﻳﯥ زده وي درﯦﻴﻤﻪ او څﻠﻮرﻣﻪ ورځ ﻫﻢ‬
‫راﺑﺎﻧﺪي ﻫﻤﺪاﺳﯥ ﺑﯥ ﺧﻮﻧﺪه ﺗﯧﺮه ﺷﻮه ﻟﻪ ﻣﻼ ﺷﻤﺶ اﻟﺪﻳﻦ ﺳﺮه ﻣﯥ ﻫﻢ ﺧﺒﺮې ﻛﻤﯥ ﻛړې وې ﺧﭙﻞ د‬
‫ﭘﻮﻫﻨﺘﻮن درﺳﻮﻧﻪ ﻣﯥ ﻟﻮﺳﺘﻞ اوﭘﻪ ﺧﺎﻟﻲ وﺧﺘﻮﻧﻮ ﻛﯥ ﻣﯥ د ﭘﺨﻮا ﻧﻮ ﺷﺎﻋﺮاﻧﻮ ﺷﻌﺮوﻧﻪ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﻛﻮل ﻳﻮﻧﻴﻢ‬
‫ﺷﻌﺮ ﺑﻪ ﻣﯥ ﻫﻢ ﻛﻪ ﻟﻴﻜﻠﻮ ﻧﻮ ﻟﻪ ﻛﻠﻴﻮاﻟﻮ اﻧځﻮروﻧﻮ ‪،‬ﻏﺮوﻧﻮ ‪،‬دښﺘﻮ‪،‬ﺳﻴﻨﺪ ﻏﺎړو او دﻛﺮوﻧﺪو ﭘﻪ ﻳﺎدوﻧﻮﺑﻪ‬
‫ﻣﺎﻻﻣﺎل وو ﭼﯥ د ښﺎر ﻣﻠﮕﺮو ﺑﻪ ﻣﯥ دﻏﻪ اﻧځﻮروﻧﻪ ﻧﻪ ﺧﻮښﻮل او زړوﻧﻮ ﺑﻪ ﻳﯥ ﭼﻨﺪان اوﺑﻪ ﭘﺮې ﻧﻪ څښﻠﯥ‬
‫ﻳﻮازې زه وم ﭼﯥ ﭘﻪ ﻳﻮازﯦﺘﻮب ﻛﯥ ﺑﻪ ﻣﯥ ﺧﭙﻞ اودﻧﻮروﻛﻼﺳﻴﻜﻮﺷﺎﻋﺮاﻧﻮﺷﻌﺮوﻧﻪ ﻟﻮﺳﺘﻞ‬
‫ﭘﻪ ﭘﻮﻫﻨﺘﻮن ﻛﯥ وم درﯦﻴﻢ ﺳﺎﻋﺖ ﻧﻮى ﭘﻴﻞ ﺷﻮى وو ﭼﯥ زﻧګ راﻏﻰ ﻣﻮﺑﺎﻳﻞ ﻣﯥ را ﺑﻬﺮ ﻛړ دﻛﻮر ﺷﻤﯧﺮه وه‬
‫ﭘﻪ ﻧﺮﻣﻪ ﻟﻬﺠﻪ ﻳﯥ راﺗﻪ ووﻳﻞ‬
‫ﺳﻠﻄﺎﻧﻪ ﻳﻮځﻞ ﻛﻮرﺗﻪ راﺷﻪ ﻻﻻ دې ﻳﻮڅﻪ ﻧﺎروﻏﻪ دى‬
‫زړه ﻣﯥ ﭘﻪ درزا ﭘﻴﻞ وﻛړ ﭘﻪ ﺳﺘﺮګﻮ ﻣﯥ ﺗﻴﺎره راﻏﻠﻪ ﺧﻮﻣﺨﻜﯥ ﻟﻪ دې ﭼﯥ څﻪ وواﻳﻢ ﺗﻠﻔﻮن ﻳﯥ راﺑﺎﻧﺪې‬
‫ﭘﺮې ﻛړ اﺟﺎزه ﻣﯥ واﺧﻴﺴﺘﻪ ﻳﻮه ټﻜﺴﻲ ﻣﯥ درﺑﺲ ﻛړه او د ﻛﻮرﭘﻪ ﺧﻮ روان ﺷﻮم ټﻮل واټﻮﻧﻪ ﮔڼﯥ ګﻮڼﯥ‬
‫ﻧﻴﻮﻟﻲ وو ﺧﻮ ﻫڅﻪ ﻣﯥ ﻛﻮﻟﻪ ﭼﯥ ځﺎن ژر ورﺳﻮم وﯦﺮې ﻫﻢ اﺧﻴﺴﺘﻰ وم ﭼﯥ ﻫﺴﯥ ﻧﻪ ﻛﻮﻣﻪ ﺧﺒﺮه ﻧﻪ وي ‪.‬‬
‫ﻛﻮرﺗﻪ ورﺳﯧﺪم ﭘﻠﻮﺷﻪ ﭘﻪ اﻧګړﻛﯥ ﺗﺮ وﻧﯥ ﻻﻧﺪې ﻧﺎﺳﺘﻪ وه او ﭘﻪ څﯧﺮه ﻳﯥ د ﺧﻔﮕﺎن ﻛﺮښﯥ ﺧﻮرې وې زﻣﺎ‬
‫ﭘﻪ ﻟﻴﺪو راﻏﻠﻪ ﻻﺳﻮﻧﻪ ﻳﯥ ﭘﻪ ﻏﺎړه ﻛﯥ راوﭼﻮل او ﭘﻪ ژړا ﺷﻮه‬
‫ﺳﻠﻄﺎﻧﻪ ﭘﻪ ﻻﻻﺑﻴﺎ د زړه ﺣﻤﻠﻪ راﻏﻠﻪ روﻋﺘﻮن ﺗﻪ ﻳﯥ وړى د ﻛﺘﺎﺑﻮﻧﻮ ﺑﻴﻚ ﻣﯥ ﻛﯧښﻮد ﭘﻪ ﻣﻨډه ﻟﻪ ﻛﻮره‬
‫ووﺗﻢ ﻳﻮه ټﻜﺴﻲ ﻣﻲ وﻧﻴﻮﻟﻪ او د څﻠﻮﺳﻮه ﺑﻴﺴﺘﺮ ﻳﺰروﻏﺘﻮن ﭘﻪ ﻟﻮر روان ﺷﻮم‬
‫څﻠﻮرﺳﻮه ﺑﺴﺘﺮﻳﺰروﻏﺘﻮن ﺗﻪ ﻣﯥ ځﺎن ورﺳﻮﻟﻮﺑﻬﺮګڼﻪ ګﻮڼﻪ وه ﻫﺮڅﻮك دﺧﭙﻠﻮﻧﺎروﻏﺎﻧﻮﭘﻪ ﻟټﻪ ﻛﯥ‬
‫ﺳﺮګﺮداﻧﻪ ووﺧﻮﻣﺎﻟﻴﺪل ﭼﯥ ځﻴﻨﻮ ﻧﻤﻚ ﺣﺮاﻣﻮﺑﻪ ﭘﻪ ﻫﻤﺪې ﺣﺎﻟﺖ ﻛﯥ ﻫﻢ ﻧﺠﻮﻧﻮاوﻳﺎﻫﻢ ﭘﻪ‬
‫ﻧﺮﺳﺎﻧﻮﭘﺴﯥ ﺳﺘﺮګﯥ وړﻟﯥ ﻫﻐﻪ زﻣﻮږ دﻣﺸﺮاﻧﻮﺧﺒﺮوه ﻳﻮﻟﻪ ﻟﻮږې ﻣړﻛﯧﺪه ﺑﻞ ﻳﯥ ﺗﺮﺳﺮﻻﻧﺪې‬
‫ډوډۍ ﻛﺘﻠﻪ ﭘﻪ ﭘﻮښﺘﻨﻪ ﭘﻮښﺘﻨﻪ ﻣﯥ دﭘﻼرﻛﻮﺗﻪ ﭘﻴﺪاﻛړه ﭘﻪ ﻣﻨډه ورﻏﻠﻢ ﺧﻮدﭘﻼرﺣﺎﻟﺖ ﻣﯥ‬
‫ښﻪ ووﻣﻮرﻣﯥ ﺳﺮﺗﻪ ورﺗﻪ ﻧﺎﺳﺘﻪ وه زﻣﺎﭘﻪ ﻟﻴﺪوﻳﯥ ﺧﭙﻠﻪ ځﺎى ﻣﺎﺗﻪ ﭘﺮﯦښﻮددﭘﻼرﺣﺎﻟﺖ ﻣﯥ‬
‫ښﻪ ووﭘﻪ ﺷﻮﻧډوﻳﯥ ﻫﻤﯧﺸﻨۍ ﻣﻮﺳﻜﺎوﻏﻮړﯦﺪه اوﻣﺎﺗﻪ ﻫﻐﻪ وﺧﺘﻮﻧﻪ راﭘﻪ ﻳﺎدﺷﻮل ﭼﯥ ﭘﻪ‬
‫ﻣﺎﺷﻮﻣﺘﻮب ﻛﯥ ﺑﻪ ﻣﯥ ﻛﻮﻣﻪ ﺷﻮﺧﻲ وﻛړه اوﻳﺎﺑﻪ ﻣﯥ ﻟﻪ ﭘﻠﻮﺷﯥ ﺳﺮه ﺟﻨﺠﺎل راﻏﻰ‬
‫ﻧﻮﻧﻮﭘﻼرﺑﻪ ﻣﯥ راﺗﻪ دﻏﻮﺻﯥ ﭘﻪ ځﺎى داډول ﻣﻮﺳﻜﺎﻛﻮﻟﻪ ‪ ،‬ﭘﻪ ﺗﻨﺪي ﻣﯥ ﻳﯥ ﻻس‬
‫ورﻛﯧښﻮدﺧﻮﻣﻮرﻣﯥ ﺧﺒﺮې ﭘﻴﻞ ﻛړې‬
‫ﺳﻠﻄﺎﻧﻪ !‬
‫اوس ښﻪ دى ﺷﻜﺮدى ﭼﯥ ﭘﺨﻴﺮﺗﯧﺮه ﺷﻮه اودوﻣﺮه زوروره ﺣﻤﻠﻪ ﻧﻪ وه ﻟږوروﺳﺘﻪ ﻟﻪ ﺧﻴﺮه‬
‫ﻛﻮرﺗﻪ ځﻮﺳﺘﺎراﺗګ ﺗﻪ ﻫﻢ ﺣﺎﺟﺖ ﻧﻪ ووﺧﻮښﻪ ﺷﻮه ﭼﯥ راﻏﻠﯥ ‪ ،‬ﭘﻼرﻣﯥ ﭘﻪ‬

‫‪26‬‬
 ‫ﺳﺘﺮګﻮﻛﯥ دﻫﻐﯥ ﺧﺒﺮې ﺗﺎﺋﻴﺪﻛړې ﭘﻪ ﺑﻴړه ﭘﺎڅﯧﺪم ﭼﯥ ﻛﻮم ﻳﺦ څﻴﺰورﺗﻪ‬
‫دڅښﻠﻮﻟﭙﺎره راوړم ‪ ،‬ﻟﻪ ﻛﻮټﯥ ﻧﻪ ﺑﻬﺮ زﻣﺎدﭘﻼرددﻓﺘﺮﻳﻮﻫﻤﻜﺎراوډرﯦﻮرﻫﻢ ﭘﻪ‬
‫اﻧﺘﻈﺎرﺧﻮﻧﻪ ﻛﯥ ﻧﺎﺳﺖ ووﭘﻪ دﻫﻠﯧﺰﻛﯥ ﻣﺨﺎﻣﺦ ﻻړم ګﻮرم ﭼﯥ ﻧﺎڅﺎﭘﻪ ﻣﯥ ﻳﻮه‬
‫وړه ﻧﺠﻠۍ ﻣﺨﯥ ﺗﻪ راﻏﻠﻪ ﭘﻪ ﺳﺘﺮګﻮراﺗﻪ اﺷﻨﺎ وﻟګﯧﺪه ﭘﻪ ﻻس ﻛﯥ ﻳﯥ‬
‫دﺟﻮﺳﻮﻳﻮﻗﻮﺗﻰ وواوﺳﺘﺮګﯥ ﻟﻪ ﻳﻮډول اﺷﻨﺎزړه راښﻜﻮﻧﺘﻴﺎڅﺨﻪ ډﻛﯥ وې ‪ ،‬ﻳﻮه‬
‫ﺷﯧﺒﻪ ورﺗﻪ ﺗﻢ ﺷﻮم ﻣﺎﺷﻮﻣﻪ ﻧﺠﻠۍ ﭘﻪ ډﯦﺮه ﻣﻨډه ﻻړه اوﻣﺨﺎﻣﺦ ﻛﻮټﯥ ﺗﻪ ﭼﯥ‬
‫ورﻳﯥ ﺧﻼص ووﻧﻨﻮﺗﻪ ﻳﻮډول ﺗﻠﻮﺳﯥ اﺧﻴﺴﺘﻰ وم ورو‪ ،‬ورو ورﭘﺴﯥ ورﻏﻠﻢ‬
‫وړاﻧﺪې ﻳﻮه ځﻮاﻧﻪ ښځﻪ دوره ﺧﻮاﺗﻪ ﻧږدې ﭘﻪ ﺑﺴﺘﺮﻛﯥ ﭘﺮﺗﻪ وه اوﻣﺎﺷﻮﻣﻪ ﻧﺠﻠۍ‬
‫ﻳﯥ څﻨګ ﺗﻪ ﻧږدې ﭘﻪ ﻛټ ﻛﯥ ﻛښﻨﺎﺳﺘﻪ وړاﻧﺪې څﻮﻧﻮرې ﻧﺎروﻏﺎﻧﯥ ﻫﻢ ﭘﻪ ﺑﺴﺘﺮ‬
‫وﻧﻮﭘﺮﺗﯥ وې ﭼﯥ رﻧګﻮﻧﻪ ﻳﯥ دﻣړوﭘﻪ څﯧﺮزﯦړﺗښﻲ ووﭘﻪ ټﻮﻟﻪ ﻛﻮټﻪ ﺑﯥ ﺧﻮﻧﺪه‬
‫ﭼﻮﭘﺘﻴﺎ واﻛﻤﻨﻪ وه ﻣﺎﺷﻮﻣﻪ ﻧﺠﻠۍ ﻳﯥ ﭘﻪ ﻏﻮږﻛﯥ وﭘﺴﯧﺪه ﻧﺎروﻏﯥ ﭘﻪ ﻛټ ﻛﯥ‬
‫ځﺎن وﺧﻮځﻮﻟﻮاودوره ﭘﻪ ﻟﻮرﻳﯥ راوﻛﺘﻞ زړه ﻣﯥ ټﻜﺎن وﻛړﺗﺮﻣړاووﺑڼﻮﻻﻧﺪې‬
‫ﻏټﯥ اوﻟﻪ ﺣﻴﺎډﻛﯥ ﺗﻮرې ﺳﺘﺮګﯥ اودﻏﺮﻧۍ ښﻜﻼﻏښﺘﻠﻲ اﻧﺪاﻣﻮﻧﻪ ﻣﯥ‬
‫ﺳﺘﺮګﻮﺗﻪ ودرﯦﺪل ﭼﯥ ﺗﺮﻣﺦ ﻳﯥ ﻻﻫﻢ دﺗﺮﺑګﻨۍ اودښﻤﻨۍ ﺗﻮردﯦﻮاﻟﻮﻧﻪ وﻻړوو‪.‬‬
‫ﻫﻤﺎﻏﻪ ﺳﻮاﻟګﺮه اوﻣﺎﺷﻮم ﭼﯥ داﺑﺮاﻫﻴﻢ ﺑﻦ ادﻫﻢ دﺟﻮﻣﺎت ﻣﺨﯥ ﺗﻪ ﺑﻪ وﻻړه وه ﻳﻮڅﻮﻗﺪﻣﻪ‬
‫وړاﻧﺪ ې ورﻏﻠﻢ اوﭘﻪ ﻛﻮټﻮﻛﯥ دﻧﺎروﻏﺎﻧﻮﺑﺴﺘﺮوﻧﻮﺗﻪ ځﻴﺮﺷﻮم وره ﺗﻪ ﭘﻪ ﻧږدې‬
‫ﺑﺴﺘﺮﻫﻤﺎﻏﻪ ښځﯥ ﺳﺮاﯦښﻰ ووﭼﯥ ﻣﺎﺑﻪ ﻫﺮوﺧﺖ داﺑﺮاﻫﻴﻢ ﺑﻦ ادﻫﻢ دﺟﻮﻣﺎت ﻣﺦ‬
‫ﻛﯥ ﭘﻪ ﺳﻮال ﻟﻴﺪه ﺧﻮاوس راﺗﻪ څﺮګﻨﺪه ﺷﻮه ﭼﯥ ﺳﺨﺘﻪ ﻧﺎروﻏﻪ ده ﭘﻪ ﻏﻠﭽﻜﻲ‬
‫ډول ﻣﯥ ﺳﺘﺮګﯥ دﻫﻐﯥ ﭘﻪ ﻣﺦ وﻟګﯧﺪې ﭼﯥ دﻧﺎروﻏۍ ﭘﻪ ﺳﺒﺐ ﻳﯥ زﯦړرﻧګ‬
‫ﻏﻮره ﻛړى ووﻫﻐﻪ ﭘﻪ اړخ ﭘﺮﺗﻪ وه اودﺧﭙﻠﯥ ﻣﺎﺷﻮﻣﯥ ﭘﻪ وﯦښﺘﻮﻛﯥ ﻳﯥ ﻻﺳﻮﻧﻪ‬
‫وﻫﻞ ﺑﯧﺮﺗﻪ ﭘﻪ ﻣڼﺪه ﻻړم دروﻏﺘﻮن ﻟﻪ ﻧږدې ﻛﺎﻧﺘﻴﻦ څﺨﻪ ﻣﯥ ﺗﺎزه ﻣﯧﻮې‬
‫اودﻣﯧﻮې اوﺑﻪ راﺳﺮه واﺧﻴﺴﺘﯥ ﻳﻮځﻞ ﺑﻴﺎﻟﻪ ذﻫﻨﻲ ﻛﺸﻤﻜﺶ ﺳﺮه ګﯧﺮوم‬
‫دروﻏﺘﻮن ﻫﻤﺎﻏﻪ دﻫﻠﯧﺰﺗﻪ ﭼﯥ ورﺳﯧﺪم ﺑﻴﺎﻣﯥ وړاﻧﺪ ې ﭘﻪ ﻫﻐﯥ ﺳﺘﺮګﯥ‬
‫وﻟګﯧﺪې ﭼﯥ ﻫﯧڅﻮك ﻫﻢ ورﺳﺮه ﻧﻪ ووﺑﯥ اﺧﺘﻴﺎره ﻣﺨﺎﻣﺦ ورﻏﻠﻢ دﻣﯧﻮې ﻳﻮه‬
‫ﭘﻼﺳﺘﻴﻜﻲ ﻛڅﻮړه ﻣﯥ دﺑﺴﺘﺮﻣﺨﯥ ﺗﻪ ﭘﻪ اﯦښﻲ ﻣﯧﺰﻛﯧښﻮده ښځﯥ ﻟﻪ ﻛټ ﻧﻪ‬
‫ﺳﺮراﭘﻮرﺗﻪ ﻛړاوﻣﺎﺗﻪ ﻳﯥ وﻛﺘﻞ ﭘﻪ ټﻴټ ﻏږ ﭼﯥ ﺣﻴﺮاﻧﻲ ﻫﻢ ﭘﻪ ﻛﯥ وﻳﯥ ووﻳﻞ‬
‫داڅﻪ دي؟‬
‫ﭘﻪ ﺟﺮﺋﺖ ﻣﯥ ځﻮاب ورﻛړ‬
‫داﻣﯧﻮه ده ﺗﺎﺳﯥ ورﺗﻪ ﺿﺮورت ﻟﺮى ‪....‬دوﻣﺮه څﻪ ﻧﻪ دي ﺧﻮﭘﻪ ډﯦﺮڅﻪ ﻳﯥ ﻗﺒﻮل ﻛړئ ‪.‬‬
‫ﺗﺮژﺑﻪ ﻻﻧﺪې ﻳﯥ ووﻳﻞ‬

‫‪27‬‬
‫ﻣﻨﻨﻪ ﺧﻮﺗﺎﺳﯥ ﻣﯥ وﻧﻪ ﭘﯧﮋﻧﺪﻟﻰ!‬
‫ﺧﺒﺮه ﻳﯥ ﭘﻪ ﺳﺘﻮﻧﻲ ﻛﯥ وﭼﻪ ﺷﻮه ﺧﻮزرﻳﯥ دوام ورﻛړ‬
‫‪........‬ﻫﻮرﻳښﺘﻴﺎ ﺗﺎ ﻳﻮځﻞ ﻟﻪ دې ﻧﻪ وړاﻧﺪې ﻫﻢ ﭘﻪ ﻣﺎﻟﻮى اﺣﺴﺎن ﻛړى وو زه اﺣﺴﺎن ﻓﺮاﻣﻮﺷﻪ‬
‫ﻧﻪ ﻳﻢ ﺑﯥ ﻟﻪ دې ﭼﯥ څﻪ ﺣﻴﺮاﻧﺘﻴﺎوښﺎﻳﻢ ﻫﻐﻪ وﺧﺖ ﻣﯥ ﭘﻪ ﺧﻴﺎل ﻛﯥ وګﺮځﯧﺪه ﭼﯥ‬
‫ﻳﻮې ﻣﺎﺷﻮﻣﯥ ﻧﺠﻠﻰ ﻟﻴﻚ راﻛړاودﺣﻤﻴﺪﻣﻮﻣﻨﺪددﯦﻮان ﻏﻮښﺘﻨﻪ ﭘﻪ ﻛﯥ ﺷﻮې‬
‫وه‪.‬‬
‫ﺑﯧﺮﺗﻪ ﺷﺎﺗﻪ ﻻړم ﭘﻪ وره ﻛﯥ ﻣﯥ ﺑﻴﺎﭘﺮې ﻏږﻛړ‪.‬‬
‫ﻛﻪ ﻣﺎﺗﻪ دﻣﺮﺳﺘﯥ څﻪ اړﺗﻴﺎوي ﻧﻮﺣﺎﺿﺮﻳﻢ ‪....‬ﻫﻮرﻳښﺘﻴﺎﻟﻪ ډاﻛﺘﺮاﻧﻮﺳﺮه ﺧﻮﺑﻪ ﭘﻪ دري ﻛﯥ ﻛﻮم‬
‫ﻣﺸﻜﻞ ﻧﻪ ﻟﺮې ‪ ،‬ﺑﯥ ﻟﻪ ځﻨډه ﻳﯥ ځﻮاب راﻛړ‬
‫ﻣﻨﻨﻪ زه ﭘﻪ دواړوﻣﻠﻲ ژﺑﻮﭘﻮﻫﯧږ م ﭘﻪ ﭘﯧښﻮرﻛﯥ زﻣﻮږ څﻮګﺎوﻧډﻳﺎن ﻛﺎﺑﻠﻴﺎن وو‪.‬‬
‫دﺷﺮم ﺗﺮاﺣﺴﺎس ﻻﻧﺪې ورڅﺨﻪ روان ﺷﻮم ﭘﻪ وړاﻧﺪې ﺑﺴﺘﺮوﻧﻮﻛﯥ ﻧﻮروﻧﺎروﻏﺎﻧﻮﻫﻢ‬
‫زﻣﻮږددﻏﻪ ﺧﺒﺮوﭘﻪ ﺟﺮﻳﺎن ﻛﯥ ﻣﻮږﺗﻪ ﻏﻮږﻧﻴﻮﻟﻰ ووﺧﻮﻟﻜﻪ ﭼﯥ ﭘﻪ ﭘښﺘﻮﻧﻪ‬
‫ﭘﻮﻫﯧﺪل ځﻜﻪ ﻳﯥ ﭼﻨﺪان ﻟﯧﻮاﻟﺘﻴﺎﻧﻪ ﺣﺲ ﻛﯧﺪه ‪.‬‬
‫ﻣﺎﻓﻜﺮﻛﺎوه ﭼﯥ ﻫﻐﻪ ﻛﻮﻣﻪ ﺳﺎده ﻛﻠﻴﻮاﻟﻪ ده ﺧﻮاﻟﻔﺎﻇﻮﻳﯥ څﺮګﻨﺪوﻟﻪ ﭼﯥ ﭘﻮره ﻟﻮﺳﺘﯥ ده‬
‫اوﻫﻐﻪ دﭼﺎﺧﺒﺮه ﻳﻮڅﻮك ده دﭘﻼرﺧﻮاﺗﻪ ﻣﯥ ورﻏﻠﻢ ﺧﻮﺗﺮﻫﺮڅﻪ زﻳﺎت ددﻏﻪ‬
‫ﻣﯧﺮﻣﻨﯥ ﭘﯧﮋﻧﺪﻟﻮﺗﻪ ﻟﯧﻮاﻟﻪ وم ))ﺗﺮﻣړاووﺑڼﻮﻻﻧﺪې ﺗﻮرې ﻏټﯥ ﺣﻴﺎﻧﺎﻛﯥ ﺳﺘﺮګﯥ‬
‫ﻳﯥ ډﯦﺮې ځﻮروﻧﻜﯥ اواﺷﻨﺎﻣﻌﻠﻮﻣﯧﺪې ډاﻛﺘﺮاﻧﻮوﻳﻞ ﭼﯥ ﭘﻼرﻣﯥ دﻓﺸﺎرﺳﺨﺘﻪ‬
‫ﻧﺎروﻏﻲ ﻫﻢ ﻟﺮي اوﻟﻪ دې اﻣﻠﻪ ﻳﯥ ﭘﻪ زړه دﺣﻤﻠﻲ ﭼﺎﻧﺲ زﻳﺎت د ى ‪ ،‬ﭘﻪ ﻫﻤﺪې‬
‫ﺧﺎﻃﺮدوه ورځﯥ ﭘﺮﻟﭙﺴﯥ روﻏﺘﻮﻧﻪ ﺗﻪ ﺗﻠﻢ راﺗﻠﻢ اودﺧﭙﻞ ﭘﻼرﺧﺪﻣﺖ ﻣﯥ ﻛﺎوه‬
‫ﺧﻮﭘﻪ ﻫﺮځﻞ راﺗګ ﺳﺮه ﺑﻪ ﻣﯥ ﻳﻮځﻞ ﺧﺎﻣﺨﺎددﻏﻪ ﻧﺎاﺷﻨﺎﻣﯧﺮﻣﻨﯥ ﻛﻮټﯥ ﺗﻪ ﭘﻪ څﻪ‬
‫ﺑﻬﺎﻧﻪ ﺳﺮوښﻜﺎره ﻛﺎوه ﻫﻐﻪ ﻫﻢ ﻛﻪ ﻧﻮردﺧﭙﻞ زړه ﻧﻪ وه ﺧﻮﻣﺠﺒﻮرﻳﺖ ﭘﻮره راﺳﺮه‬
‫اﺷﻨﺎﻛړې وه ﻧﺎروﻏﻲ ﻳﯥ ﻣﻌﻤﻮﻟﻲ وه ﻧﺮﺳﯥ وﻳﻞ ﭼﯥ ﻓﺸﺎرﻳﯥ ﻫﻢ ﺛﺎﺑﺖ ﻧﻪ دى‬
‫اوګڼﯥ رواﻧﻲ ﺳﺘﻮﻧﺰې ﻟﺮي ﭘﻪ ﺧﻮب ﻛﯥ دﺷﭙﯥ راﭘﺎڅﻲ اودﻟﯧﻮﻧۍ ﭘﻪ څﯧﺮﻧﺎرې‬
‫وﻫﻲ ﻛﻠﻪ ﺟګړې اوﺑﻤﺒﺎرۍ ﻳﺎدوي ‪ ،‬ﻛﻠﻪ ژاړي ﻛﻠﻪ اﺑﺎاﺑﺎﻛﻠﻪ ﻳﻮڅﻪ ﻛﻠﻪ ﺑﻞ څﻪ‬
‫واﻳﻲ ﺑﺲ دﻏﻪ اﭘﻠﺘﯥ وﻳﻞ دﻫﻐﻪ ﻟﻮﻳﻪ ﺳﺘﻮﻧﺰه ده ﺣﺘﻰ ﭘﻪ وﻳښﻪ ﻫﻢ ژاړي‬
‫اوﺳﻠګۍ وﻫﻲ‪.‬ﻳﻮﻛﻮﭼﻰ ډوﻟﻪ ﺑﻮډاﻳﻲ وﺧﺖ ﻧﺎوﺧﺖ اﺣﻮال اﺧﻠﻲ اوﻛﻮم ﺑﻞ‬
‫ﺳﺮﭘﺮﺳﺖ ﻫﻢ ﻧﻪ ﻟﺮي ﭼﯥ ﺗﺮاوﺳﻪ دې دﻫﻐﻪ ﭘﻮښﺘﻨﯥ ﺗﻪ راﻏﻠﻰ وي‬
‫ﻟﻪ دﻏﯥ ﻧﺮﺳﯥ ﺳﺮه ﭼﯥ ﻧﻮم ﻳﯥ ﻋﺎﻟﻴﻪ ووزﻣﺎاړﻳﻜﯥ ورو‪ ،‬وروﺧﻮږې ﺷﻮې ﻫﻐﻪ ﻳﻮه ډﯦﺮه‬
‫ﺧﻮش ﺑﺎوره ﻣﯧﺮﻣﻦ وه ډﯦﺮوﺧﺖ ﺑﻪ ﯦﯥ ﭘﻪ دې ﺗﯧﺮاوه ﭼﯥ‬
‫دﺧﭙﻠﻮﻣﻠګﺮودﻣﻌﺎﺷﻮﻧﻮﺟﺎﻳﺪادوﻧﻮاوژوﻧﺪﻏﻨﺪﻧﻪ اوﺳﺘﺎﻳﻨﻪ وﻛړي دځﺎن ﭘﻪ‬

‫‪28‬‬
 ‫ﺳﺘﺎﻳﻨﻪ ﻛﯥ ﻳﯥ دوﻣﺮه اﻓﺮاط ﻛﺎوه ﭼﯥ ﻛﻠﻪ ﺑﻪ ﻳﯥ ځﺎن ﻟﻪ ﭘﻮﻫﻮډاﻛﺘﺮاﻧﻮﻫﻢ ﭘﻮه‬
‫ګﺎڼﻪ څﻮځﻠﻪ ﻣﯥ ورﺗﻪ ووﻳﻞ ﻛﻪ ددﻏﻪ ﻣﯧﺮﻣﻨﯥ ﭘﻪ اړه راﺗﻪ ﻳﻮڅﻪ ﻣﻌﻠﻮﻣﺎت‬
‫راﻏﻮﻧډﻛړي اودﻫﻐﯥ ﻟﻪ ژوﻧﺪﻧﻪ ﻣﯥ ﺧﺒﺮﻛړي ﺧﻮﻫﻐﯥ وﻳﻞ ﭼﯥ ﻫﻐﻪ دﭼﺎﺳﺮه ﭘﻪ‬
‫ﺷﺨﺼﻲ ژوﻧﺪﺧﺒﺮې ﻧﻪ ﻛﻮ ي ﻛﻠﻪ ﭼﯥ داﺧﺒﺮې ورﺳﺮه ﻳﺎدې ﻛړم دﻳﻮډول‬
‫ﻧﺎراﺣﺘۍ اﺣﺴﺎس ﻛﻮي اوﺷﻮﻧډې ﻳﯥ ﻣﺮۍ ﻣﺮۍ ﻛﯧږي ﻳﻮه ورځ ﻳﯥ راﺗﻪ ووﻳﻞ‬
‫دوﻣﺮه ﻣﻌﻠﻮﻣﺎت ﻳﯥ ﺗﺮﻻﺳﻪ ﻛړي ﭼﯥ ﻧﺎروﻏﻪ ﻫﻠﻤﻨﺪۍ ﻣﻬﺎﺟﺮه ده ﭼﯥ ﻟﻪ‬
‫ﻫﻠﻤﻨﺪﻧﻪ دﻟﺘﻪ راﻛډه ﺷﻮې اوس ﻳﯥ دﻛﺎﻛﺎﺳﺮه ﭘﻪ ﻛﺎﺑﻞ ﻛﯥ ﭼﻴﺮﺗﻪ ﺷﭙﯥ ﺗﯧﺮوي ‪.‬‬
‫ﻳﻮه ورځ ﻣﺎزدﻳګﺮ ﻣﻬﺎل ﻟﻪ ﭘﻮﻫﻨﺘﻮﻧﻪ ﻧﺎوﺧﺘﻪ راﻏﻠﻢ اودﻛﻮرﭘﻪ ځﺎى روﻏﺘﻮن ﺗﻪ ﻻړم دﭘﻼرﭘﻪ‬
‫ﻛﻮټﻪ ﻛﯥ ﻣﯥ ﮔڼﻪ ګﻮڼﻪ وه اوګﻦ ﻫﻤﻜﺎران اودوﺳﺘﺎن ﻳﯥ ﭘﻮښﺘﻨﯥ ﺗﻪ راﻏﻠﻲ وو‬
‫ﻣﺎﻫﻢ ﻣﻨﺎﺳﺒﻪ وﻧﻪ ګڼﻠﻪ ﭼﯥ ورﺷﻢ اوﻟﻪ ﻫﺮﻳﻮه ﺳﺮه ځﺎن ځﺎن ﺗﻪ ﺳﺘړي ﻣﻪ ﺷﻲ‬
‫وﻛړم ﻣﺨﺎﻣﺦ دﻫﻤﻐﯥ ښځﯥ ﺧﻮاﺗﻪ ورﻏﻠﻢ ﺳﺮﺗﻪ ﻳﯥ ودرﯦﺪم ﻫﻐﻪ ﭘﻪ ﺑﺴﺘﺮه ﻛﯥ‬
‫ﻧﺎﺳﺘﻪ وه اوﻟﻴﻜﻨﻪ ﻳﯥ ﻛﻮﻟﻪ ګڼﯥ ﭘﺎڼﯥ ﻳﯥ ﺗﻮرې ﻛړې وې ﺧﻮزﻣﺎﭘﻪ ﻟﻴﺪوﻳﯥ ﭘﻪ‬
‫رﻧګ ﻛﯥ ﺑﺪﻟﻮن راﻏﻰ ﭘﺎڼﯥ ﻳﯥ ﺗﺮﺑﺎﻟښﺖ ﻻﻧﺪې ﻛړې اوﻣﺎﺗﻪ ﻳﯥ ښﻪ راﻏﻼﺳﺖ‬
‫ووﻳﻠﻮ ﭘﻪ ورﺧﻄﺎاوﻫﻴﺎﺟﺎﻧﻲ ﻟﻬﺠﻪ ﻳﯥ زﻳﺎﺗﻪ ﻛړه‬
‫ﺗﻪ ډﯦﺮﻣﻬﺮﺑﺎﻧﻪ ځﻮان ﻳﯥ ‪....‬‬
‫ﺧﻮﻣﺎﻳﯥ ﺧﺒﺮه ورﭘﺮې ﻛړه‬
‫ﻧﺎروﻏﻲ دې څﻨګﻪ ده؟‬
‫ﺗﺮژﺑﻪ ﻻﻧﺪې ﻳﯥ ځﻮاب راﻛړ‬
‫ښﻪ ﻳﻢ ﺳﺘﺎﭘﻼرڅﻨګﻪ دى ؟‬
‫ﺑﺪن ﻣﯥ ﺗﻮدﺷﻮ ﺣﻴﺮان ﺷﻮم ﭼﯥ زﻣﺎدﭘﻼرﻧﻪ څﻪ ﺧﺒﺮه ده‬
‫ورﺗﻪ وﻣﯥ وﻳﻞ زﻣﺎ ﻟﻪ ﭘﻼره څﻪ ﺧﺒﺮه ﻳﯥ ؟‬
‫ﻫﻐﯥ ﭘﻴﻜﻪ ﺧﻨﺪاوﻛړه‬
‫داﻓﻜﺮﻣﻪ ﻛﻮه داډﯦﺮه دوه ﻣﺨﯥ ﻧړۍ ده داﻳﻮازې ﺗﻪ ﻧﻪ ﻳﯥ ﭼﯥ ﻟﻪ ﻋﺎﻟﻴﯥ ﻧﻪ زﻣﺎﭘﻪ اړه ﭘﻮښﺘﻨﯥ‬
‫ﻛﻮې زه ﻫﻢ دﭼﺎﭘﻪ ﭘﯧﮋﻧﺪﻟﻮﻛﯥ دوﻣﺮه ﻏﺎﻓﻠﻪ ﻧﻪ ﻳﻢ‬
‫زه ﭼﻮف ﻧﺎﺳﺖ وم ﻫﻐﯥ زﻳﺎﺗﻪ ﻛړه‬
‫واﻳﻪ وﻟﯥ ﭼﻮف ﺷﻮې دﭼﺎﭘﻪ اړه ﻣﻌﻠﻮﻣﺎت ﺣﺎﺻﻠﻮ ل ﺑﺪه ﺧﺒﺮه ده‬
‫ورﺗﻪ وﻣﯥ وﻳﻞ‬
‫ﻧﻮم دڅﻪ د ى؟‬
‫ﻧﻮم څﻪ ﻛﻮې ؟‬
‫ﻏﻮاړم ودې ﭘﯧﮋﻧﻢ اوﺳﺘﺎدژوﻧﺪﭘﻪ اړه ﻣﻌﻠﻮﻣﺎت ﺗﺮﻻﺳﻪ ﻛړم‬

‫‪29‬‬
‫دﻣﺎﺷﻮم ﭘﻪ وﯦښﺘﻮ ﻛﯥ ﻳﯥ ﻻس راﺗﯧﺮﻛړاوزﻳﺎﺗﻪ ﻳﯥ ﻛړه‬
‫دښﻜﻼﭘﯧﮋﻧﺪل ﭼﺎﺗﻪ څﻪ ګټﻪ ﻟﺮي ﺧﻮﺧﻴﺮددى اوس ﻟﻪ دې ځﺎﻳﻪ ﻻړﺷﻪ ﭼﯥ اﻛﺎ ﻣﯥ‬
‫راځﻲ وﻋﺪه ﻛﻮم ﭼﯥ ﻟﻪ ﻫﺮڅﻪ ﺑﻪ ﺧﺒﺮﺷﯥ ﻟﻪ ﻛﻮټﯥ ﻳﯥ روان ﺷﻮم اودﺧﭙﻞ‬
‫ﭘﻼرﺧﻮاﺗﻪ ورﻏﻠﻢ‬
‫٭٭٭‬
‫دﭘﻼرﻣﯥ ﭘﻪ روﻏﺘﻮن ﻛﯥ ټﻮﻟﯥ څﻠﻮرورځﯥ ﭘﻮره ﺷﻮﻟﯥ اوډاﻛﺘﺮراﺳﺮه وﻋﺪه ﻛړې وه ﭼﯥ ﭘﻨځﻤﻪ‬
‫ورځ ﺑﻪ ښﻪ ﺷﻲ اوﻛﻮرﺗﻪ ﺑﻪ ﻳﯥ رﺧﺼﺖ ﻛړوﭘﻪ دې څﻠﻮرورځﻮﻛﯥ ﺑﻪ ﻫﺮه ورځ دﭘﻮﻫﻨﺘﻮن ﻧﻪ‬
‫روﻏﺘﻮن ﺗﻪ راﺗﻠﻢ ﭘﻠﻮﺷﻪ اوﻣﻮرﻣﯥ ﻛﻮرﺗﻪ واﺳﺘﻮ ل زه اوﻛﻮﭼﻨۍ ﺧﻮرﻣﯥ ﻟﻪ ﻫﻐﻪ ﺳﺮه ﭘﺎﺗﯥ ﺷﻮو‬
‫ﭘﻪ دې دوﻣﺮه ﻣﻮده ﻛﯥ ﻫﺮه ﺷﯧﺒﻪ دﻫﻐﻪ ﻧﺎاﺷﻨﺎﻣﯧﺮﻣﻨﯥ ﺳﻴﻮرى راﺑﺎﻧﺪې ﺧﻮروو‪ ،‬ﻛﻠﻪ ﺑﻪ ﻣﯥ‬
‫ﻓﻜﺮﻛړﭼﯥ دﻫﻐﯥ ﺗﺮﻣړاووﺑڼﻮﻻﻧﺪې ﻟﻪ ﺣﻴﺎډﻛﯥ اوښﻜﻠﯥ ﺳﺘﺮګﯥ ﻫﺮه ﺷﯧﺒﻪ راﭘﺴﯥ دي اوﻣﺎځﺎن‬
‫ﺗﻪ راﻛﺎږي ﺧﻮﺑﻴﺎﺑﻪ ﻣﯥ ﻓﻜﺮوﻛړﭼﯥ ﻣﻤﻜﻦ ﭘﻪ دﻏﻪ ﻟﯧﻮاﻟﺘﻴﺎﺑﻪ ﻣﯥ ﻳﻮازې ددوى ﻧﺮﺳﻪ ﻋﺎﻟﻴﻪ ﭘﻮه‬
‫وي ‪ ،‬ﭘﻼرﺗﻪ ﻣﯥ دﻫﻐﯥ دﻟﻴﺪوﭘﻪ وﺧﺖ ﺑﻬﺎﻧﻪ ﻛﻮﻟﻪ ﭼﯥ ﺑﻬﺮﭘﻪ ﭼﻤﻦ ﻛﯥ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﻛﻮم ﭘﻨځﻤﻪ ورځ‬
‫دﭘﻨﺠﺸﻨﺒﯥ ورځ وه ﻟﻪ ﭘﻮﻫﻨﺘﻮﻧﻪ راﻏﻠﻢ ﻣﻮرﻣﯥ ﻫﻢ اﻧﺘﻈﺎروه اوﭘﻼرﻣﯥ روغ رﻣټ وواودﭘﺨﻮاﭘﻪ‬
‫څﯧﺮﻳﯥ ﻣﺠﻠﺲ ﻛﺎوه‬
‫ﭘﻪ ﺧﻨﺪاﻳﯥ راﺑﺎﻧﺪې ﻏږ ﻛړ‬
‫واﻟﻜﻪ !دروﻏﺘﻮن ﭘﻪ ﻛﻮﻣﻪ ﻧﺮﺳﻪ ﺧﻮﺑﻪ دې زړه ﻧﻪ وي ﺑﺎﻳﻠﻰ ؟‬
‫ﭼﯥ ﻫﺮه ﺷﯧﺒﻪ راﻧﻪ ورﻛﯧږي‬
‫ﻣﺎوﺧﻨﺪل ﺧﻮﭘﻪ زړه ﻛﯥ ﻣﯥ دﺷﻚ ﻳﻮه څﭙﻪ ﺗﯧﺮه ﺷﻮه ﺑﻬﺮﺗﻪ ووﺗﻢ اودﻫﻐﯥ دﺑﺴﺘﺮﺧﻮاﺗﻪ ورﻏﻠﻢ ﻛﻠﻪ ﭼﯥ‬
‫ورورﺳﯧﺪ م ﭘﻪ ﺧﺎﻟﻲ ﺑﺴﺘﺮﻣﯥ ﺳﺘﺮګﯥ وﻟګﯧﺪې ا و زړه ﻣﯥ ټﻜﺎن وﻛړزړه ﻧﺎزړه ﻛﻮټﯥ ﺗﻪ ورﻧﻨﻮﺗﻢ دﻳﻮې‬
‫ﺑﻠﯥ ﻧﺎروﻏﯥ ﻟﻪ ﭘﺎﻳﻮازې ﻧﻪ ﻣﯥ وﭘﻮښﺘﻞ ﭼﯥ ددې ځﺎى ﻧﺎروﻏﻪ ﭼﯧﺮﺗﻪ ده ؟‬
‫ﻫﻐﯥ ﻟﻮﻣړۍ ﺣﻴﺮان ﺣﻴﺮان راﺗﻪ وﻛﺘﻞ ﺑﻴﺎﻳﯥ ځﻮاب راﻛړﻫﻐﻪ ﻧﻮرښﻪ ﺷﻮه ﻧﻦ ﺳﻬﺎرﻳﯥ ﭘﻪ اﺗﻮﺑﺠﻮرﺧﺼﺖ‬
‫ﻛړه دﻳﻮه ﺳﭙﻴﻦ ږﻳﺮي ﺳﺮه ﻻړه‬
‫ﭘﻪ ﻣﺎت زړه راووﺗﻢ ﻻڅﻮﻗﺪﻣﻪ ﻧﻪ وم ﺗﻠﻠﻰ ﭼﯥ ﻟﻪ ﺷﺎﻧﻪ ﭼﺎراﭘﺴﯥ ﻏږﻛړ‬
‫ﺳﻠﻄﺎﻧﻪ !‬
‫وروﻣﯥ ﻛﺘﻞ ګﻮرم ﭼﯥ ﻋﺎﻟﻴﻪ رارواﻧﻪ ده اودﻛﺎﻏﺬوﻧﻮﻳﻮﺑﻨډل ﻳﯥ ﭘﻪ ﻻس ﻛﯥ دى‬
‫ﺳﻼم ﻟﻜﻪ ﭼﯥ دﻧﺎروغ ﭘﻮښﺘﻨﯥ ﺗﻪ راﻏﻠﻰ وې ؟داﺳﯥ ﻧﻪ ده ؟‬
‫زه ﻻﭼﻮپ وم ﭼﯥ ﻫﻐﯥ ﺧﭙﻠﯥ ﺧﺒﺮې وﻏځﻮﻟﯥ‬
‫ﺧﻮﻣﺘﺴﻔﺎﻧﻪ ﭼﯥ ﻫﻐﯥ روح درﺑښﻠﻮ‪.‬‬
‫رﻧګ ﻣﯥ ﺗﻐﻴﺮورﻛړاوﺳﺮراﺑﺎﻧﺪې وګﺮځﯧﺪ‬
‫رﻳښﺘﻴﺎ؟‬
‫ﻋﺎﻟﻴﯥ زﻣﺎدرﻧګ ﭘﻪ اوښﺘﻮوﺧﻨﺪل‬

‫‪30‬‬
‫واه ‪ ،‬وا ه دارﻧګ ﺗﻪ دې ګﻮره ﭼﯥ ﻣړﻧﻪ ﺷﯥ دروغ ﻣﯥ وﻳﻞ ﻫﻐﻪ ﺳﻬﺎروﺧﺘﻲ ﻧﻮررﺧﺼﺖ ﺷﻮه ﭘﻪ ﻧﺎڅﺎﭘﯥ‬
‫ډول ﺑﻪ ﻳﯥ ﭘﻪ ﺑﺎرﺑﺎرﺳﺘﺎﭘﻮښﺘﻨﻪ راڅﺨﻪ ﻛﻮﻟﻪ ﺧﻮﻣﺎورﺗﻪ وﻳﻞ ﭼﯥ زه ﻧﻪ ﭘﻮﻫﯧږﻣﻪ ﻫﻮرﻳښﺘﻴﺎﭘﻪ اﺧﺮﻛﯥ ﻳﯥ‬
‫ﺳﺘﺎﭘﻪ ﻧﺎﻣﻪ ﻳﻮاﻣﺎﻧﺖ راﻛړى ﻫﻐﻪ ﻫﻢ دﻳﻮڅﻮﭘﺎڼﻮدﻏﻪ ﺑﻨډل ﭼﯥ ﻣﺎﺗﻪ دﻛﻮم ﭘﺨﻮاﻧﻲ ﻛﺘﺎب ﻧﺴﺨﻪ ښﻜﺎرﯦږي‬
‫څﻪ ﭼﯥ ﭘﻪ ﻛﯥ دي زه ﻫﻢ ﻧﻪ ﭘﺮې ﭘﻮﻫﯧږم ﺧﻮﻫﻐﯥ ﻣﺎﺗﻪ وﻳﻞ ﭼﯥ ﭘﻪ دې ﻛﯥ ﻫﺮڅﻪ ﻟﻴﻜﻠﻲ دي ده ﺗﻪ ﻳﯥ ورﻛړه‬
‫وﻳﻞ ﻳﯥ ﭼﯥ دﺳﺘﺮګﻮډﯦﺮې ﭘﻮښﺘﻨﯥ ﺑﻪ ﻳﯥ ﭘﻪ ﻛﯥ ځﻮاب ﺷﻲ ‪،‬‬
‫زړه ﻣﯥ ﻳﻮڅﻪ ﻗﺮارﺷﻮ ﻟﻪ ﻋﺎﻟﻴﯥ ﻣﯥ ﻣﻨﻨﻪ وﻛړه اوورڅﺨﻪ روا ن ﺷﻮم ﺑﯥ ﻟﻪ دې ﭼﯥ وﻳﯥ ګﻮرم ﭘﺎڼﯥ ﻣﯥ ﭘﻪ‬
‫ﺑﻜﺲ ﻛﯧښﻮدې اودوه ﺳﺎﻋﺘﻪ وروﺳﺘﻪ ﻟﻪ ﺧﭙﻞ ﭘﻼرﺳﺮه ټﻮ ل دﻫﻐﻪ ددﻓﺘﺮﭘﻪ ﻣﻮټﺮﻛﯥ دﻛﻮرﭘﻪ ﺧﻮاروان‬
‫ﺷﻮو‪،‬اوټﻮل ﺧﻮﺷﺤﺎﻟﻪ ووﺧﻮزﻣﺎدﺧﻴﺎل ﻣﺮﻏﺎن ﺑﻴﺎډﯦﺮﻟﺮې ﺗﻠﻠﻲ وو‬
‫٭٭٭‬
‫ﺳﺒﺎورځ ﺟﻤﻌﻪ وه ﭘﻮﻫﻨﺘﻮن ﺗﻪ دﺗګ ﺑﻴړه ﻫﻢ راﺳﺮه ﻧﻪ وه ﺧﻮددې ﺳﺮه ﺳﺮه ﻣﯥ ﺗﺮﺳﻬﺎرددې ﻣﻮﻗﻊ ﭘﻴﺪاﻧﻪ‬
‫ﻛړه ﭼﯥ ﭘﻪ ﭘﺎڼﻮﻛﯥ راﻏﻠﯥ ﻛﺮښﯥ وګﻮرم ﻛﻠﻪ ﭼﯥ ﻟﻪ ﻛﺎروﻧﻮوزګﺎرﯦﺪم ﻧﻮدورځﯥ ﻟﺲ ﺑﺠﯥ ﺑﻪ وې دﻛﻮټﯥ‬
‫ورﻣﯥ ﭘﻪ ځﺎن ﭘﺴﯥ ﺑﻨﺪﻛړﭘﺎڼﯥ ﻣﯥ ﭘﺮاﻧﺴﺘﻠﯥ اوﭘﻪ ﻟﻮﺳﺘﻠﻮﻣﯥ ﻳﯥ ﭘﻴﻞ وﻛړﭘﺎڼﯥ ﻣﺨﺘﻠﻔﯥ وې ﭘﻪ ﻳﻮه‬
‫داﺳﯥ ﻟﻴﻚ ﻟﻴﻜﻞ ﺷﻮې وې ﭼﯥ ډﯦﺰاﻳﻦ ﻳﯥ ﭘښﺘﻮو و و‪ ،‬ﭘﻪ ﺑﻴړه ﻟﻴﻜﻞ ﺷﻮ ې وې ﺧﻮﭘﻮره واﺿﺢ وې‬
‫اوﻟﻴﻚ ﻳﯥ ښﻜﻠﻰ ښﻜﺎرﯦﺪه ‪ ،‬دوه ﭘﺎڼﯥ ﺧﺎﻟﻲ وې ددرﻳﻤﯥ ﭘﺎڼﯥ ﭘﻪ ﻣﺦ دﻳﻮې ځﻮاﻧﯥ ﻧﺠﻠۍ ښﻜﻠﻰ‬
‫ﺗﺼﻮﻳﺮﻟګﯧﺪﻟﻰ وودﺗﺼﻮﻳﺮﭘﻪ ﻟﻴﺪوﻣﯥ زړه ټﻜﺎن وﺧﻮړځﻜﻪ ﺗﺮې ﻻﻧﺪې ﭘﻪ ﻏټﻮﻛﺮښﻮدښﻜﻼﻛﻠﻴﻤﻪ ﻟﻴﻜﻞ‬
‫ﺷﻮې وه ‪،‬ﻛﻠﻴﻮاﻟﻪ ښﻜﻼ‪ ،‬ﺗﺮﻣړاووﺑڼﻮﻻﻧﺪې ﺗﻮرې اوﻏټﯥ ﺣﻴﺎﻧﺎﻛﯥ ﺳﺘﺮګﯥ ‪ ،‬ﻏښﺘﻠﻲ اﻧﺪاﻣﻮﻧﻪ‬
‫اوﺗﺮﻣﻴﻨځ دﺗﺮﺑګﻨۍ اودښﻤﻨۍ وﻻړﺗﻮردﯦﻮاﻟﻮﻧﻪ ﭘﻪ ﺗﺼﻮﻳﺮﻛﯥ ﻳﻮه ﭘﻮﻫﻨﺘﻮﻧﻲ ﻧﺠﻠۍ ﭘﻪ ﭘﺎرك ﻛﯥ ﭘﻪ‬
‫څﻮﻛۍ ﻧﺎﺳﺘﻪ ده اوﭘﻪ ﺧﻔګﺎن ﺳﺮه دﻛﺘﺎب ﭘﺎڼﯥ اړوي ‪ ،‬ﻻﻧﺪې ورﺗﻪ ﻟﻴﻜﻞ ﺷﻮي وو‬
‫ﭘﻪ ﭘﺨﻮاﻧﻮﺳﺘﺮګﻮﻣﯥ ګﻮره‬
‫ﻛﻪ ﻣﯥ رﻧګ زﯦړوي داﺑﻪ ﺳﺘﺎﻟﻪ ﻏﻤﻪ وﻳﻨﻪ‬

‫دﭘﺎڼﻮﻟﻴﻜﻨﻪ ‪ ،‬ﺗﺼﻮﻳﺮ‪ ،‬دﻧﺠﻠۍ ﻧﻮم ‪ ،‬ټﭙﻪ ټﻮل راﺗﻪ ﺣﻴﺮاﻧﻮوﻧﻜﻲ وو‪،‬دﭘﺎڼﻮﭘﻪ ﻟﻮﺳﺘﻠﻮﻣﯥ ﭘﻴﻞ وﻛړﻧږدې‬
‫ﻳﻮه ﺑﺠﻪ ﺑﻪ وه ﭼﯥ ټﻮﻟﯥ ﭘﺎڼﯥ ﻣﯥ ﻳﯥ ﭘﺮﻟﭙﺴﯥ وﻟﻮﺳﺘﻠﯥ دوروﺳﺘﻴﻮﭘﺎڼﻮﭘﻪ ﻟﻮﺳﺘﻠﻮﻧﻮرزﻣﺎدﺳﺘﺮګﻮﭘﻪ‬
‫ﻛﺎﺳﻮﻛﯥ اوښﻜﯥ دځﺎﻳﯧﺪوﻧﻪ وې اوږدوﻏځﯧﺪم اوﻟﻪ ځﺎن ﺳﺮه ﻣﯥ وژړل ډﯦﺮه ﻣﻮده وروﺳﺘﻪ ﻣﯥ ﻳﻮځﻞ‬
‫ﺑﻴﺎاوښﻜﻮګﺮﯦﻮان ﻟﻮﻧﺪﻛړ‪ ،‬ﻣﺎﺗﺮدې دﻣﻪ ﭘﻪ ﺧﭙﻞ ژوﻧﺪﻛﯥ دوه ځﻠﻪ ﭘﻪ ﺧﭙﻞ ژوﻧﺪﻛﯥ اوښﻜﯥ ﺗﻮﻳﯥ ﻛړې وه‬
‫ﻳﻮﻫﻐﻪ ﻣﻬﺎل ﭼﯥ ﻟﻪ ﻛﻠﻲ ښﺎرﺗﻪ راﻏﻠﻢ ‪ ،‬اوزړه ﻧﺎزړه ﻣﯥ ﭘﻪ ښﺎرﻛﯥ ژوﻧﺪﭘﻴﻞ ﻛړ‪ ،‬ﭘﻪ دﻏﻪ راﺗګ ﻛﯥ ﻣﯥ‬
‫دوﻣﺮه اوښﻜﯥ ﺗﻮﻳﯥ ﻛړې ﭼﯥ ‪ ،‬ﭘﻪ وﭼﻮﻟﻮﻳﯥ ﻧﻮرﭘﻪ دﺳﺘﻤﺎ ل ﻛﯥ وچ ځﺎى ﻧﻪ وو‪،‬اوﺑﻠﻪ داﭼﯥ دﺷﭙﯥ وې‬
‫ﻫﻐﻪ ﻣﻬﺎل ﻣﺎﻳﻮازې ﺧﭙﻞ ﻛﻠﻰ ﻛﻮرﻧﻪ ﺑﻠﻜﯥ ﺧﭙﻠﻪ ﻏﺮﻧۍ ښﻜﻼﭼﯥ ددښﻤﻨۍ اوﺗﺮﺑګﻨۍ ﺗﻮردﯦﻮاﻟﻮﻧﻪ ﻳﯥ‬
‫ﭘﻪ وړاﻧﺪې وﻻړووﭘﺎﺗﯥ ﻛﯧﺪه اوﺑﻴﺎﻧﻦ ددﻏﻪ داﺳﺘﺎن ﭘﻪ ﻟﻮﺳﺘﻠﻮ زﻣﺎداوښﻜﻮﻫﻐﻪ ځﺎى ﺗﻪ ورﻏﻠﯥ ﭼﻴﻨﯥ‬
‫ﻳﻮځﻞ دورځﯥ ﭘﻪ رڼﺎﻛﯥ راوﺧﻮټﯧﺪې ‪.‬ﭘﻪ ﺣﺎﻟﺖ ﻛﯥ ﻣﯥ ﭘﻮره ﺑﺪﻟﻮن راﻏﻠﻰ ووﺧﻮﭼﺎﺗﻪ ﻣﯥ ﺣﺎل ﻧﻪ وﻳﻠﻮ‬
‫اوﻧﻪ ﻣﯥ ددې ﺟﺮﺋﺖ ووﭼﯥ ﺣﺎل ﭼﺎﺗﻪ وواﻳﻢ ‪.‬‬

‫‪31‬‬
‫دازﻣﻮﻳﻨﻮورځﯥ راﻏﻠﯥ ﭘﻪ ورځ ﻛﯥ ﺑﻪ ﻳﻮځﻞ ﺧﺎﻣﺨﺎداﺑﺮاﻫﻴﻢ ﺑﻦ ادﻫﻢ ‪ ،‬ﺟﻮﻣﺎت ﺗﻪ ﺗﻠﻢ درس ﺑﻪ ﻣﯥ وﻳﻠﻮ‬
‫اوﭘﻪ ﺧﺎﻟﻲ وﺧﺖ ﻛﯥ ﺑﻪ ﻣﯥ ﻟﻪ ﻣﻼﺷﻤﺲ اﻟﺪﻳﻦ ﺳﺮه ﭘﻮره ﻣﺠﻠﺴﻮﻧﻪ ﻛﻮل ‪،‬اوﻳﺎﺑﻪ وړاﻧﺪې ﻏﻮﻧډﻳﻮﺗﻪ ﺗﻠﻢ‬
‫اوﭘﻪ ﺷﺎوﺧﻮاﺳﻴﻤﻮﻛﯥ ﺑﻪ ﻣﯥ ښﻜﻼﻟټﻮﻟﻪ ﻫﻴﻠﻪ ﻣﯥ داوه ﭼﯥ ﻛﻪ ﻳﯥ ﻳﻮځﻞ وګﻮرم داﻫﻐﻪ ځﺎﻳﻮﻧﻪ ووﭼﯥ‬
‫ﻫﻐﻪ ﻣﯥ ﻟﻮﻣړى ځﻞ دﻳﻮې ﻏﻴﺮﻣﻌﻤﻮﻟﻲ ﺳﻮاﻟګﺮې ﭘﻪ ﺟﺎﻣﻪ ﻛﯥ ﻟﻴﺪﻟﯥ وه ﺧﻮاوس ﻳﯥ درك ﻧﻪ وودﻟﺘﻪ ﭘﻪ‬
‫ﺳﻠګﻮﻧﻮﻛﯧږدۍ دﻫﻐﻮ ﻛډواﻟﻮوې ﭼﯥ دﺑﻬﺮﻧﻴﻮځﻮاﻛﻮﻧﻮدﺑﯥ رﺣﻤﺎﻧﻪ ﺑﻤﺒﺎرﻳﻮﭘﻪ ﺳﺒﺐ ﻟﻪ ﻫﻠﻤﻨﺪﻧﻪ دﻟﺘﻪ‬
‫راﻛﺪه ﺷﻮي ووښﻜﻼﻫﻢ دﻣﺠﺒﻮرﻳﺖ ﺑﯥ رﺣﻤﺎﻧﻪ ﺳﻴﻠﻴﻮﻟﻪ ﻫﻠﻤﻨﺪﻧﻪ دﻛﺎﺑﻞ دﻏﻪ ﺟﻮﻧګړوﺗﻪ راﻛډه ﻛړې وه‬
‫ﭘﻪ دﻏﻪ ﺧﻴﻤﻮﻛﯥ ﻫﻐﻪ ﻛﺴﺎﻧﻮژوﻧﺪﻛﺎوه ﭼﯥ ﭘﻪ ﻫﻠﻤﻨﺪﻛﯥ ﺧﺎﻧﺎن ووﺧﻮاوس ﻳﯥ دﻟﺘﻪ دﺳﻮاﻟګﺮوﭘﻪ‬
‫څﯧﺮژوﻧﺪﻛﺎوه اوﻫﺮه ورځ دﺷﭙﯥ ﭘﻪ ﺗﻴﺎرواودورځﯥ ﭘﻪ ګﺮﻣﻴﻮﻛﯥ درﭘﻪ درګﺮځﯧﺪل ﭘﻮره ﻳﻮه ﻣﻴﺎﺷﺖ ﻣﯥ‬
‫ﭘﻪ ﻫﻤﺪې ډول ﺗﯧﺮه ﻛړه اودﻫﻠﻤﻨﺪۍ ښﻜﻼﭘﻪ ﻟټﻪ ګﺮځﯧﺪم ﺧﻮﻟﻪ اوښﻜﻮﻣﺎﻳﻮﺳۍ اوﺧﻔګﺎن ﭘﺮﺗﻪ ﻫﯧڅ ﭘﻪ‬
‫ﻻس ﻧﻪ راﺗﻠﻞ ‪.‬ﻣﻼﺷﻤﺲ اﻟﺪﻳﻦ ﻫﻢ ﭘﻪ دې ﻣﺴﺌﻠﻪ ﻛﯥ ﭼﻨﺪان ﻟﯧﻮاﻟﺘﻴﺎﻧﻪ ښﻮدﻟﻪ ‪.‬اووﻳﻞ ﺑﻪ ﻳﯥ ﭼﯥ د دﻏﻪ‬
‫ﺧﯧﻤﻮدﻫﺮې ﻧﺠﻠۍ داﺳﺘﺎن ښﻜﻼﺗﻪ ورﺗﻪ دى ﺧﻮﻣﻮږڅﻪ ﻛﻮﻟﻰ ﺷﻮى؟ زه ﻟﻪ ﭘﺨﻮاﻧﻪ دﺑﺸﺮ ﭘﻪ‬
‫ﻫﻐﻮﺣﻘﻮﻗﻮﭼﯥ ﭘﻪ راډﻳﻮګﺎﻧﻮﻛﯥ ﺑﻪ ﻣﺸﺮاﻧﻮ ورﺑﺎﻧﺪې ﺑﺤﺜﻮﻧﻪ ﻛﻮي ﭼﻨﺪان ﺑﺎوري ﻧﻪ وم اوﻧﻪ ﻣﯥ‬
‫دﺑﻬﺮﻧﻴﻮﻣﺮﺳﺘﻮﺗﻪ زړه ښﻪ ﻛﺎو ه ﻣﺎﺗﻪ ﻳﻮازې دﻋﺎګﺎﻧﯥ راﭘﺎﺗﯥ وې ‪.‬‬
‫ﻳﻮه ﻣﻴﺎﺷﺖ وروﺳﺘﻪ ﭼﯥ دﺳﻤﺴټﺮاﻣﺘﺤﺎﻧﻮﻧﻪ ﭘﺎى ﺗﻪ ورﺳﯧﺪل ﻧﻮرﻧﻮرﺧﺼﺘﻲ ﺷﻮه ﭘﻼرﺗﻪ ﻣﯥ ووﻳﻞ ﭼﯥ‬
‫ﻟﻮﻣړى ﺧﻮﺑﻪ ټﻮل رﺧﺼﺘﻲ ﭘﻪ ﻛﻠﻲ ﻛﯥ ﺗﯧﺮووﺧﻮﻛﻪ ټﻮﻟﻪ ﻧﻪ وي ﻧﻮﻣﺎﺗﻪ اﺟﺎزه راﻛړه ﭼﯥ ﻻړﺷﻢ ﺧﻮﭘﻼرﻣﯥ‬
‫دﻣﻌﻤﻮل ﺧﻼف دوﻣﺮه راﺗﻪ ﻏﻮﺻﻪ ﺷﻮ ﭼﯥ دﻟﻮﻣړي ځﻞ ﻟﭙﺎره ﻳﯥ ﭘﻪ رﻧګ ﻛﯥ ﺑﺪﻟﻮن راﻏﻰ‬
‫اﺣﻤﻘﻪ !ځﺎن درﺑﺎﻧﺪې ﺗﺎوان دى ﭘﺨﻮاﺧﻮﻣﻮدښﻤﻦ ﻳﻮازې ﺑﺎزﻣﻤﺪ وو)زﻣﺎﺗﺮه (ووﺧﻮاوس زﻣﻮږدښﻤﻨﺎن‬
‫دﺷﻤﯧﺮه وﺗﻲ دي دﺣﻜﻮﻣﺖ ﻣﺨﺎﻟﻔﻴﻦ اوﻃﺎﻟﺒﺎن ﻛﻠﻲ ﺗﻪ ﭘﻪ ﻻروﻫﺮﻫﻐﻪ ﺳړى ﻟﻪ ﻣﻮټﺮه ﻛﻮزوي ﭼﯥ ږﻳﺮه ﻳﯥ‬
‫ﻧﻪ وي اوﻳﺎﭘﻪ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﻛﯥ دﻧﺪه وﻟﺮي ﭘﻪ ﺗﯧﺮوڅﻮﻛﻠﻮﻧﻮﻛﯥ ﻳﯥ څﻮﻛﺴﺎن دﺳړك ﭘﻪ ﻏﺎړه وﻳﺸﺘﻲ دي‬
‫‪،‬اﻧګﺮﯦﺰاﻧﻮاواﻣﺮﻳﻜﺎﻳﺎﻧﻮدﻃﺎﻟﺒﺎﻧﻮﻏﻮﺻﻪ راﭘﺎروﻟﯥ اوﻫﻐﻪ اوس ﭘﻪ دې ﻛﺴﺎﻧﻮﺳړوي ‪ ،‬ﺑﺎزﻣﻤﺪ ﻫﺴﯥ ﻫﻢ‬
‫زﻣﺎدﻧﻪ راﺗﻠﻮﻟﭙﺎره زﻣﻮږ ﭘﻪ ﺿﺪا ﻏﺰي ﻛﺮﻟﻲ ﺗﻪ اوس ځﻮان ﻳﯥ ﭘﻪ دې ﺧﺒﺮوﺑﺎﻳﺪﭘﻮه ﺷﯥ ﻛﻪ اراﻣﻲ ﺷﻮه‬
‫ﺑﻴﺎﺑﻪ ﻟﻪ ﺧﻴﺮه ټﻮل ځﻮ ﺑﻴﺎدې ﻫﻢ ﻛﻪ ﭘﻪ ﻛﻮرﻛﯥ زړه ﺗﻨګﯧږي ‪ ،‬ﻧﻮزه ﺑﻪ ﭘﻪ ﺧﭙﻞ دﻓﺘﺮﻛﯥ ﻳﻮه دﻧﺪه درﺗﻪ‬
‫ﭘﻴﺪاﻛړم ‪،‬ﻫﻠﺘﻪ ﺑﻪ ﻣﻘﺮرﺷﯥ اوﭘﺎم ﺑﻪ دې ﭘﻪ ﺑﻠﻪ وي ﻫﺴﯥ ﻫﻢ ﭘﻪ ﻛﻠﻲ ﻛﯥ ﺳړى ﺑﯥ ﺳﻮاده ﻛﯧږي‪.‬‬
‫دﭘﻼرﺧﺒﺮوﻣﯥ ﭘﻮره ﻧﻬﻴﻠﻰ ﻛړم‬
‫ﻛﻪ څﻪ ﻫﻢ دوﻣﺮه وﯦﺮه ﻧﻪ وه ﺧﻮﭘﻼرﻣﯥ ﻟﻪ ﭘﺨﻮاﻧﻪ ﻳﻮڅﻪ ډارن وواوﻻﻧﺠﯥ ﻳﯥ ﻧﻪ ﺧﻮښﯧﺪې‬
‫ﺑﻠﺨﻮازﻣﺎﻛﺎﻛﺎﺑﺎزﻣﺤﻤﺪﻫﻢ دﻃﺎﻟﺒﺎﻧﻮداﻋﺘﻤﺎدوړﻛﺲ وواوزﻣﻮږﭘﻪ ﺿﺪﻳﯥ ﻫﺮڅﻪ ﻛﻮﻟﻰ ﺷﻮل ﻣﻮرﻣﯥ ﻫﻢ ﻟﻪ‬
‫ﺗګ ﻣﻨﻌﻪ ﻛړم زا رۍ ﻳﯥ راﺗﻪ وﻛړې ﭼﯥ دﻣﻮراوﭘﻼرﻣﺸﺮزوى ﻳﯥ ﺗګ ﺗﻪ ﻫﯧڅ ﺣﺎﺟﺖ ﻧﻪ ﺷﺘﻪ ‪.‬‬
‫ﭘﻪ دې درﻳﻮﻛﻠﻮﻧﻮﻛﯥ ﻛﻪ څﻪ ﻫﻢ ﻟﻪ ﻛﻠﻲ ﻟﺮې ووﺧﻮزﻣﻮږ دﻫﻘﺎن ﻋﻠﻢ ګﻞ ﻛﺎﻛﺎﺑﻪ ﭘﻪ دوودرﻳﻮﻛﻠﻮﻧﻮﻛﯥ ﻟﻪ‬
‫ﻛﻠﻲ ﻳﻮځﻞ ښﺎرﺗﻪ راﺗﻪ اوﭘﻼرﺗﻪ ﺑﻪ ﻣﯥ ﻳﻮڅﻮﻧﻐﺪې ﭘﻴﺴﯥ ورﻛﻮﻟﯥ ﻣﺎﺑﻪ ﻫﻢ ﭼﯥ ﻋﻠﻢ ګﻞ ﻛﺎﻛﺎﻳﻮازې وﻟﻴﺪه‬

‫‪32‬‬
‫ﻧﻮدﻛﻠﻲ ﭘﻪ اړه ﺑﻪ ﻣﯥ ورڅﺨﻪ ګڼﯥ ﭘﻮښﺘﻨﯥ ﻛﻮﻟﯥ ﻛﻠﻪ ﺑﻪ ﻣﯥ ﺗﺮې وﭘﻮښﺘﻞ ﭼﯥ ﻛﺎﻛﺎﺧﻮﺑﻪ ﻣﯥ ﻟﻪ ﭼﺎﺳﺮه‬
‫ﺧﭙﻠﻮي ﻧﻪ وي ﻛړې ﻧﻮوﺑﻪ ﻳﯥ ﺧﻨﺪل ؟‬
‫اوزﻳﺎﺗﻪ ﺑﻪ ﻳﯥ ﻛړه‬
‫ﺑﺎزﻛﺎﻛﺎدې واﻳﻲ ﭼﯥ زﻣﺎدﻟﻮرﺳﻴﺎل ﻻﺗﺮاوﺳﻪ ﭘﻪ ﺟﻬﺎن ﻛﯥ ﻧﻪ دى ﭘﻴﺪاﺷﻮى‬
‫زه ﭘﻪ دې ﺧﻮﺷﺤﺎﻟﯧﺪم ﭼﯥ ښﻜﻼﻻﺗﺮاوﺳﻪ ﭘﯧﻐﻠﻪ ﻧﺎﺳﺘﻪ ده ﭘﺨﻮاﺑﻪ ﻣﯥ ﻓﻜﺮﻛﺎوه ﭼﯥ ﻫﻐﻪ ﺑﻪ ﻫﺮه ﺷﯧﺒﻪ‬
‫اوﻫﺮه ورځ زﻣﺎﻻرڅﺎري ﺧﭙﻞ ﭘﻼرﺗﻪ ﺑﻪ ﻛﻨځﻠﯥ ﻛﻮي ﭼﯥ وﻟﯥ ﻳﯥ زﻣﻮږﺗﺮﻣﻴﻨځ دﺗﺮﺑګﻨۍ اودښﻤﻨۍ‬
‫ﺗﻮردﯦﻮاﻟﻮﻧﻪ دروﻟﻲ دي ﺧﻮدﻫﻠﻤﻨﺪۍ ښﻜﻼدداﺳﺘﺎن ﭘﻪ ﻟﻮﺳﺘﻠﻮﻣﯥ دﻛﻠﻴﻮاﻟﯥ ښﻜﻼﺗﺼﻮﻳﺮﭘﻪ ذﻫﻦ ﻛﯥ‬
‫ﻳﻮڅﻪ ﭘﻴﻜﻪ ﺷﻮ اوﻓﻜﺮﻣﯥ ﻛﺎوه ﭼﯥ دﻫﻐﯥ ښﻜﻼﺗﺼﻮﻳﺮدﻳﻮې ﺑﻠﯥ ښﻜﻼﭘﻪ وﺟﻮدﻛﯥ ګﻮرم‬
‫٭٭٭‬
‫درﺧﺼﺘۍ ﭘﻪ ﻟﻮﻣړۍ ورځ ﻟﻪ ﺧﭙﻠﯥ ﻣﻮراوﭘﻠﻮﺷﯥ ﺳﺮه ښﺎرﺗﻪ ﻻړم ﺳﻮداﻣﻮوﻛړه ﭘﻪ ښﺎرﻛﯥ څﻮځﺎﻳﻪ‬
‫ﺑﻬﺮﻧﻴﻮﻋﺴﻜﺮوﻻرې ﺑﻨﺪې ﻛړې وې اوﺑﯥ ځﺎﻳﻪ ﺗﻼﺷۍ ﻳﯥ ﻛﻮﻟﯥ ﭘﻪ ښﺎرﻛﯥ ﻳﻮڅﻪ وګﺮځﯧﺪوﺧﻮدﻣﻮرﻣﯥ‬
‫ﻫﻢ زﻣﺎﭘﻪ څﯧﺮښﺎرﻧﻪ ﺧﻮښﯧﺪه ﺑﯧﺮﺗﻪ ﻛﻮرﺗﻪ راﺳﺘﺎﻧﻪ ﺷﻮوډوډۍ ﻣﻮﺗﻴﺎره ﻛړه دوﻟﺲ ﺑﺠﯥ ﺑﻪ وې ﭼﯥ‬
‫دﻣﯧﻠﻤﻨﻮﻛﻮټﯥ ﺗﻪ ﻻړم ﻟﻪ اﻟﻤﺎرۍ ﻧﻪ ﻣﯥ دښﻜﻼراﺳﭙﺎرﻟﯥ ﭘﺎڼﯥ رواﺧﻴﺴﺘﯥ ‪ ،‬ﺧﻮزړه ﻣﯥ ﺗﻨګ وو ﭘﻪ ذ ﻫﻦ‬
‫ﻣﯥ دﻛﻠﻲ ﺑﻮى اوداوړي ﻟﻪ ﻛﻠﻴﻮاﻟﻮ وږﻣﻮډﻛﻪ ﻫﻮاﻟګﯧﺪه زه ﺣﻴﺮا ن ﭘﻪ دې وم ﭼﯥ وﻟﯥ ﻣﯥ ﻳﻮه اوﻧۍ‬
‫وړاﻧﺪې ﭘﻪ زړه ﻛﯥ دﻏﻪ وﯦﺮه ﻧﻪ وه زﻣﺎﭘﻪ ذﻫﻨﻲ ﻃﺮﺣﻪ ﻛﯥ ﻣﺎدرﺧﺼﺘۍ ډﯦﺮه ﺑﺮﺧﻪ ﭘﻪ ﻛﻠﻲ ﻛﯥ ﺗﯧﺮوﻟﻪ‬
‫ﺧﻮاوس داﻫﺮڅﻪ داوﺑﻮﭘﻪ ﺳﺮﻟﻴﻜﻨﯥ ﺗﻪ ورﺗﻪ ووﻣﺠﺒﻮر ﺷﻮم زړه ﻣﯥ ﭘﻪ ښﺎرﻛﯥ وﻟګﻮﻟﻮﻫڅﻪ ﻣﯥ داوه ﭼﯥ‬
‫ځﺎن ﺗﻪ ﻳﻮه داﺳﯥ ﺑﻮﺧﺘﻴﺎﭘﻴﺪﻛړم ﭼﯥ ﻛﻠﻰ راﻧﻪ ﻫﯧﺮﺷﻲ ‪.‬دﻫﻤﺪې ﻟﭙﺎره ﺗﺮټﻮﻟﻮﻣﻬﻢ دادﺑﻴﺎﺗﻮﻣﻄﺎﻟﻌﻪ وه‬
‫ﭘﻴﻞ ﻣﯥ ﻳﻮځﻞ ﺑﻴﺎ دښﻜﻼﻟﻪ ﭘﺎڼﻮوﻛړ ﭘﺎس ﺑﺎﻻﺧﺎﻧﯥ ﺗﻪ وﺧﺘﻢ اوﭘﺎڼﯥ ﻣﯥ ﺑﯧﺮﺗﻪ ﻟﻪ ﺳﺮه ﭘﻴﻞ ﻛړې ﭼﯥ ﻫﺮه‬
‫ﺷﯧﺒﻪ ﭘﻪ ﻛﯥ ﭘﻮره زړه راښﻜﻮﻧﺘﻴﺎوه اوﺗﻠﻮﺳﻪ وه‬
‫٭٭٭‬
‫زﻣﺎﻧﻮ م ښﻜﻼد ى ﭘﻪ ‪١٣٨٧‬ﻛﺎل ﻛﯥ ﭘﻪ ﺧﭙﻞ ټﺎټﻮﺑﻲ دﻫﻠﻤﻨﺪوﻻﻳﺖ ﭘﻪ ﻣﺮﻛﺰﻟﺸﻜﺮګﺎه ﻛﯥ اوﺳﯧﺪواوزه‬
‫دﭘﻨځﻠﺴﻮﻛﻠﻮﻧﻮوم زﻣﻮږ ﺷﭙږﻛﺴﻴﺰه ﻛﻮرﻧۍ دﻫﻠﻤﻨﺪﻟﻪ ډﯦﺮوﻧﯧﻜﻤﺮﻏﻪ ﻛﻮرﻧﻴﻮڅﺨﻪ وه ﭘﻪ دې ﭼﯥ څﻮك‬
‫ﭘﻪ ﻛﯥ ﺑﯥ ﺳﻮاده ﻧﻪ وو او زﻣﺎدﭘﻼرﻟﻪ ﺑﺮﻛﺘﻪ ﭘﻪ ﻛﯥ ﻫﺮﭼﺎزده ﻛړه ﻛﻮﻟﻰ ﺷﻮى ددې ﺗﺮڅﻨګ ﻳﯥ زﻣﻮږ‬
‫ګﺎوﻧډﻳﻮاوﻧږدې دوﺳﺘﺎﻧﻮﺗﻪ ﻫﻢ دﺳﻮادﻧﻌﻤﺖ رﺳﯧﺪﻟﻰ ووزﻣﻮږ دﻛﻮرﻧۍ ﻧﻮرﻏړي زﻣﺎﻟﺲ ﻛﻠﻦ‬
‫ورورﻣﻴﻮﻧﺪدوه وړې ﺧﻮرګﺎﻧﯥ ﭼﯥ ﻣﺸﺮه ﻳﯥ ﻳﻠﺪا ﭼﯥ اﺗﻪ ﻛﻠﻨﻪ وه اوﻛﺸﺮه ﻳﯥ رڼﺎﻧﻮﻣﯧﺪه ﭼﯥ ﻋﻤﺮﻳﯥ‬
‫ﺷﭙږ ﻛﺎﻟﻪ ووﻣﻮراوﭘﻼرﻣﯥ ﻫﻢ دﻋﻤﺮﭘﻪ ﻟﺤﺎظ ﻏښﺘﻠﻲ اوځﻮاﻧﺎن وو ﭘﻼرﻣﯥ ﻫﻐﻪ وﺧﺖ دﻃﺎﻟﺒﺎﻧﻮﭘﻪ‬
‫ﺣﻜﻮﻣﺖ ﻛﯥ دﻟښﻜﺮګﺎه دﻣﺤﻜﻤﯥ ﻣﺸﺮﻗﺎﺿﻲ وو ددې ﺗﺮڅﻨګ ﻳﯥ ﺗﺠﺎرﺗﻲ ﻛﺎروﻧﻪ ﻫﻢ روان وو ﺧﻮدد ې‬
‫ﺳﺮه ﺳﺮه زﻣﻮږ دﺗﻌﻠﻴﻢ ﭘﻮره ﻏﻢ ورﺳﺮه و و ﭘﻪ دې ﭼﯥ ﻫﻐﻪ ﺧﭙﻠﻪ ﻳﻮﻟﻮﺳﺘﻰ اﻧﺴﺎن و و اوﻟﻮړې زده ﻛړې ﻳﯥ‬
‫ﻛړې وې اوﻳﻮاﯦﻤﺎاﻧﺪاره ﻗﺎﺿﻲ وو ﻫﻐﻪ ﭘﻪ ﭘﯧښﻮرﭘﻮﻫﻨﺘﻮن ﻛﯥ دﺷﺮﻋﻴﺎﺗﻮﭘﻮﻫﻨځﻰ ﻟﻮﺳﺘﻰ وو‬
‫اودﺗﻨﻈﻴﻤﻮﻧﻮﭘﻪ ﻣﻬﺎل ﻳﯥ ﭘﻪ ﮔڼﻮﻛﻨﻔﺮاﻧﺴﻮﻧﻮﻛﯥ ﺑﺮﺧﻪ اﺧﻴﺴﯥ وه ﻟﻮړې دﻧﺪې ﻳﯥ ﻫﻢ اﺟﺮاﻛړې وې ‪.‬‬

‫‪33‬‬
‫ﻛﻪ څﻪ ﻫﻢ ﻫﻐﻪ ﻣﻬﺎ ل ﻧﺠﻮﻧﻮﺗﻪ ددې اﺟﺎزه ﻧﻪ وه ﭼﯥ زده ﻛړې وﻛړي زﻣﺎﻣﻮرﻫﻢ دوﻟﺴﻢ ټﻮﻟګﻰ ﻟﻮﺳﺘﻰ‬
‫وواوﺑﻴﺎﻳﯥ زﻣﺎدﭘﻼرﺳﺮه ﻛﻮژدن ﺷﻮى وو زﻣﺎدﻣﻮراو ﭘﻼراوزﻣﻮږ دﻛﻮرﻧﻲ ښﻮوﻧﻜﻲ ﺳﻴﺪرﺳﻮل ﻛﺎﻛﺎﭘﻪ‬
‫ﻣﺮﺳﺘﻪ زﻣﻮږ دﻛﻮرﻧۍ ﺷﺎوﺧﻮاﻧﺠﻮﻧﻮ ﺗﺮﻟﺴﻢ ټﻮﻟګﻲ ﭘﻮرې زده ﻛړې وې اوددودى دﭘﺮﻟﭙﺴﯥ ﻫڅﻮﭘﻪ‬
‫ﺳﺒﺐ ﻣﻮاﺳﺘﻌﺪادﻟﻪ ﻫﻐﻮﻫﻢ ﻟﻮړووﭼﯥ رﺳﻤﻲ ښﻮوﻧځﻲ ﻳﯥ ﻟﻮﺳﺘﻲ وو‬
‫ﭘﻼرﺟﺎن ﻣﯥ ﺷﭙﻪ اوورځ ﻫڅﻪ ﻛﻮﻟﻪ ﭼﯥ ﻣﻮږدﻣﻨﻈﻤﯥ زده ﻛړې ﻟﻪ ﻣﺨﯥ وروزي ﭘﻪ ﻛﻮرﻛﯥ ﻣﻮدرې ټﻮﻟګﻲ‬
‫وو ﭼﯥ داﺗﻢ ﻧﻬﻢ اوﻟﺴﻢ ټﻮﻟګﻲ ﻛﺘﺎﺑﻮﻧﻪ راﺗﻪ ﭘﻪ ﻛﯥ ﺳﻴﺪرﺳﻮل ﻛﺎﻛﺎ اوزﻣﺎﭘﻼرﭘﻪ ګډه ﺗﺪرﻳﺴﻮل دﻏﻪ‬
‫ﻛﻮرﻧۍ ښﻮوﻧځﻰ ﭼﯥ ﭘﻪ ﭘﻮﻫﻨﯥ رﻳﺎﺳﺖ ﻛﯥ ﻫﻢ رﺳﻤﻲ ووﻟﻪ ﻟﺴﻢ ټﻮﻟګﻲ ﻧﻪ درﺟﻪ ﭘﻪ درﺟﻪ ﺗﺮدې دﻣﻪ‬
‫رارﺳﯧﺪﻟﻲ وو زه دﻟﺴﻢ ټﻮﻟګﻲ ﭘﻪ ﻟﺴﻮﻧﺠﻮﻧﻮﻛﯥ اول ﻧﻤﺮه وم ﭘﻪ دې ﻧﻪ ﭼﯥ ښﻮوﻧﻜﻰ ﻣﻮزﻣﺎﭘﻼرووﺑﻠﻜﯥ‬
‫ﺧﭙﻞ زﺣﻤﺘﻮﻧﻪ ﻣﯥ ووﻫڅﻪ ﻣﯥ داوه ﭼﯥ ﺗﻜړه ﻟﻴﻜﻮاﻟﻪ اوﻳﺎﻫﻢ ډاﻛﺘﺮه ﺷﻢ ﻣﺎﭼﯥ ﻛﻠﻪ ﺳﻮاده زده‬
‫ﻛړﻧﻮﺑﻴﺎﻣﯥ دﭘﻼردﻛﺘﺎﺑﺘﻮن ﻧږدې ټﻮل ﻛﺘﺎﺑﻮﻧﻪ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﻛړل اوﭘﻼرﻣﯥ ﻫﺮډول ﻛﺘﺎﺑﻮﻧﻪ راﺗﻪ راوړل‬
‫ﻣﻮږ ﺑﻪ ﭼﯥ ﻟﻪ درﺳﻪ وزګﺎرﺷﻮوﺑﻴﺎﺑﻪ ﻫﺮﭼﺎﭘﻪ ﺧﭙﻞ ﻛﻮرﻛﯥ ﺧﭙﻠﻮﻣﺎﺷﻮﻣﺎﻧﻮﺗﻪ ﻫﻢ زده ﻛړه ورﻛﻮﻟﻪ ﭼﯥ ددې‬
‫ټﻮﻟﻮﻧﻮښﺘګﺮﺑﻴﺎﻫﻢ زﻣﺎﭘﻼروواوڅﻮك ﭼﯥ دﺗﻌﻠﻴﻢ ﭘﻪ ﻗﺪرﭘﻮﻫﯧﺪل ﻧﻮدﻋﺎګﺎﻧﯥ ﻳﯥ ﺿﺮورورﺗﻪ ﻛﻮﻟﯥ‬
‫ﺗﺮ‪١٣٨٨‬م ﻛﺎل ﭘﻮرې ﻣﻮږ دﻳﻮوﻟﺴﻢ ټﻮﻟګﻲ ﻛﺘﺎﺑﻮﻧﻪ ﻫﻢ ﺧﻼص ﻛړل ﺧﻮدﺗﻘﺪﻳﺮﻓﻴﺼﻠﻪ ﺑﻞ ډول وه ﻳﻮداﭼﯥ‬
‫زﻣﻮږښﻮوﻧﻜﻰ ﺳﻴﺪرﺳﻮل ﻛﺎﻛﺎ دﻋﻤﺮﭘﻪ ﻟﺤﺎظ ﻛﻤﺰورى ﺷﻮ اودورﭘﯧښﯥ ﻧﺎروﻏۍ ﭘﻪ ﺳﺒﺐ ﻳﯥ ﻳﻮه ورځ‬
‫ﺳﺎه ورﻛړه ﺑﻞ داﺳﯥ اوازې وې ﭼﯥ اﻣﺮﻳﻜﺎﭘﻪ اﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎن ﺣﻤﻠﻪ ﻛﻮي دﻃﺎﻟﺒﺎﻧﻮﺣﻜﻮﻣﺖ ړﻧګﻮي ﭘﻪ ﻳﻮازې‬
‫ځﺎن ﻣﯥ ﭘﻼرﻫﻢ ﻧﻪ ﺷﻮ ﻛﻮﻟﻰ ﭼﯥ دﺧﭙﻠﻮﻛﺎروﻧﻮﺗﺮڅﻨګ ﻣﻮږﺗﻪ درس راﻛړي ددې ﺗﺮڅﻨګ ﺑﻪ ﻳﯥ اﻧﺪﻳښﻨﯥ‬
‫ﭘﻪ دې زﻳﺎﺗﯥ وې ﭼﯥ اﻣﺮﻳﻜﺎﻳﺎن راځﻲ اوﺑﻴﺎﻧﻮى اﻧﻘﻼب ﭘﻴﻠﯧږي ﻫﻐﻪ ﻛﻪ څﻪ ﻫﻢ دﻃﺎﻟﺒﺎﻧﻮدﺣﻜﻮﻣﺖ ﻟﻪ‬
‫ګﻨﻮﻛړﻧﻮﺳﺮه ﻟﻪ دﻧﺠﻮﻧﻮﭘﻪ ﺗﻌﻠﻴﻢ ﺑﻨﺪﻳﺰاوداﺳﺎﻣﻪ ﻧﻪ ﺳﭙﺎرل اوﻛﻮﻛﻨﺎرﭼﯥ دى ﻳﯥ ﭘﻪ ﻛﻠﻜﻪ ﻣﺨﺎﻟﻒ وو‬
‫ﺧﻮداﻣﺮﻳﻜﺎﻳﺎﻧﻮاوﻳﺎﻧﻮروﺑﻬﺮﻧﻴﻮﺳﺮﺗﯧﺮوﻟﻪ راﺗﻠﻮﻳﯥ ﻫﻢ ﻛﺮﻛﻪ ﻛﯧﺪه وﻳﻞ ﻳﯥ ﭼﯥ ﻫﻐﻮى ﺧﭙﻞ اﻫﺪاف ﻟﺮي‬
‫اوﻛﻠﻪ ﻫﻢ داﻓﻐﺎﻧﺎﻧﻮداراﻣۍ ﺧﻴﺎل ﻧﻪ ﻟﺮي ﭼﯥ ﻟﻪ اﻣﻠﻪ ﺑﻪ ﻳﯥ ﻳﻮځﻞ ﺑﻴﺎاﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎن داورﭘﻪ ﻟﻤﺒﻮﻛﯥ وﺳﻮزي‬
‫ﻫﻐﻪ ﻟﻪ ﺧﭙﻠﻮځﻴﻨﻮﻣﻠګﺮو ﺳﺮه ﻫﻢ ﭼﯥ دﺣﻜﻮﻣﺖ ﻟﻮړﭘﻮړي ﻏړي ووداﻧﺪﻳښﻨﯥ ﺷﺮﯦﻜﯥ ﻛړې وې ﭼﯥ ﻟﻪ‬
‫اﻣﻠﻪ ﻳﯥ ورﺗﻪ ﮔڼﯥ ﺳﺘﻮﻧﺰې ﭘﻴﺪاﺷﻮې اودﻫﻐﻪ ﭘﻪ زﻳﺎن ﺗﻤﺎﻣﯥ ﺷﻮې ‪.‬‬
‫ﻳﻮه ورځ ﺧﻔﻪ ﻏﻮﻧﺪې ﻛﻮرﺗﻪ راﻏﻰ ﻣﻮرﻣﯥ ﭼﯥ ﺗﺮې دﺧﻔګﺎن ﻻﻣﻞ وﭘﻮښﺘﻪ ﻧﻮﺳﻮړځﻮاب ﻳﯥ ورﻛړ‬
‫ﻟﻪ دﻧﺪې ﻳﯥ ﺑﺮﻃﺮف ﻛړى ﻳﻢ دډارن اواداﻣﺮﻳﻜﺎدﭘﻠﻮي ﺗﻮروﻧﻪ ﻳﯥ راﺑﺎﻧﺪ ې ﻟګﻮﻟﻲ ﭘﻪ ﻫﻤﺪې‬
‫ورځﻮﺷﭙﻮﻛﯥ داﺳﯥ ځﻴﻨﯥ ﻛﺴﺎن ﻫﻢ ﭘﻪ ﭘټﻪ ﺗﺮورﺷﻮل ﭼﯥ داﺳﺎﻣﻪ ﻣﺨﺎﻟﻔﺖ ﺑﻪ ﻳﯥ ﻛﺎوه اوﻃﺎﻟﺒﺎﻧﻮﺗﻪ ﺑﻪ ﻳﯥ‬
‫دﻧﺮﻣۍ ﻣﺸﻮرې ورﻛﻮﻟﯥ زﻣﺎﭘﻼرﻫﻢ داﺳﯥ ﻳﻮﻛﺲ ووﺧﻮښﻪ داوه ﭼﯥ ﻳﻮازې ﻟﻪ دﻧﺪې ګﻮښﻪ ﺷﻮ ﭼﯥ ﻻﻣﻞ‬
‫ﻳﯥ ټﻮﻟﯥ ﻫﻤﻐﻪ ﺧﺒﺮې وې ﭼﯥ ﻟﻪ ﺧﭙﻠﻮﻣﻠګﺮوﺳﺮه ﺑﻪ ﻳﯥ ﭘﻪ ﻣﺠﻠﺴﻮﻧﻮﻛﯥ ﻛﻮﻟﯥ ﭘﻪ څﻮروځﻮﻛﯥ ﻫﻠﻤﻨﺪﺗﻪ‬
‫د‪b52‬اﻟﻮﺗﻜﻮﻟﻮﻣړۍ ډاﻟۍ روارﺳﯧﺪې ورو ورودرﻧﯥ ﺑﻤﺒﺎرۍ ﭘﻴﻞ ﺷﻮې دﭘﻼرﻣﯥ ﻟﻪ ﭘﺨﻮاﻧﻪ ﻫﻢ‬
‫ډﯦﺮﭼﻮرت ﺧﺮاب و و ﻳﻮه ﻣﻴﺎﺷﺖ وروﺳﺘﻪ ﻣﯥ ﻳﯥ ﻣﻮرﺗﻪ ووﻳﻞ ﭼﯥ ﻟﻪ ﻫﻠﻤﻨﺪﻧﻪ وځﻲ ﻣﻮرﻣﯥ ﻳﯥ ﻫﻢ‬
‫ﻣﺨﺎﻟﻔﺖ وﻧﻪ ﻛړځﻤﻜﻪ ﻣﻮ دﻫﻜﺎن ﺗﻪ ﭘﺮﯦښﻮده ﻳﻮه ورځ ﺳﻬﺎروﺧﺘﻲ ﻛﺎﺑﻞ او ﻟﻪ ﻫﻐﻪ ځﺎﻳﻪ دوه ورځﯥ‬

‫‪34‬‬
‫وروﺳﺘﻪ ﻣﺦ ﭘﻪ ﭘﯧښﻮرروان ﺷﻮو ﭘﻪ راډﻳﻮﻛﯥ ﻣﻮاورﯦﺪل ﭼﯥ داﻣﺮﻳﻜﺎ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﻫﺮه ورځ اروﭘﺎﻳﻲ‬
‫ﻫﯧﻮادوﻧﻪ دځﺎن ﻣﻠګﺮي ﻛﻮي اوداﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎن ﻟﻪ ﮔﺎوﻧډﻳﻮﻫﻮاﻳﻲ اډې ﻏﻮاړي اوﭘﻪ اﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎن دځﻤﻜﻨﻲ‬
‫ﻳﺮﻏﻞ ﻻرې ګﻮري اوورﺗﻪ ﻟﻪ اوﺳﻪ ﭘﻮره ﺗﻴﺎري ﻧﻴﺴﻲ ﭘﻪ ﺟﻼل اﺑﺎدﻛﯥ ﻫﻢ ﻃﺎﻟﺒﺎن ﻫﻢ ورﺧﻄﺎوو‬
‫دﻫﺮﭼﺎﺗﺎﻻﺷﻲ ﻳﯥ ﻛﻮﻟﻪ دﻟﺘﻪ وﯦﺮه داوه ﭼﯥ ﭘﺎﻛﺴﺘﺎن ﻟﻪ اﻣﺮﻳﻜﺎﺳﺮه دﻫﺮډول ﻣﺮﺳﺘﯥ ژﻣﻨﻪ ﻛړې وه ﻫﺴﯥ‬
‫ﻧﻪ اﻣﺮﻳﻜﺎدﺗﻮرﺧﻢ ﻟﻪ ﻻرې ځﻤﻜﻨﻰ ﻳﺮﻏﻞ وﻛړي اوﻳﺎﻫﻢ اﻣﺮﻳﻜﺎن ورﻧﻪ راداﺧﻞ ﻧﻪ ﺷﻲ ﭘﻪ ﻫﺮﺻﻮرت ﻣﻮږ‬
‫ﭘﯧښﻮرﺗﻪ ﭘﻪ ډﯦﺮګړاوواوﺧﻔګﺎن ﺳﺮه ورﺳﯧﺪو ﭘﻪ ﺣﻴﺎت اﺑﺎدﻛﯥ ﻣﯥ ﭘﻼرﭘﻮره ﺷﻨﺎﺧﺖ‬
‫درﻟﻮدﺧﻮزﻣﺎﻟﻮﻣړى ځﻞ ووﭼﯥ ﻟﻪ ﻫﯧﻮاده ﺑﻬﺮوﺗﻠﻢ دﻫﻐﻪ دﻳﻮه دوﺳﺖ ﭘﻪ ﻛﻮرﻛﯥ ﻣﻮدرې څﻠﻮرﺷﭙﯥ وﻛړې‬
‫اوﺑﻴﺎﻳﻲ ﻳﻮﻛﺮاﻳﻲ ﻛﻮرراﺗﻪ ﭘﻴﺪاﻛړﭼﯥ ﭘﻪ ﻫﻐﻪ ﻛﯥ ﻣﻮاواړول‬
‫ﻟﻪ ﻧﯧﻜﻤﺮﻏﻪ ﭼﯥ ﻟﻪ ﻣﻮږﺳﺮه دﭘﻴﺴﻮڅﻪ ﻛﻤﻰ ﻧﻪ وو ﭘﻪ ﻟښﻜﺮګﺎه ﻛﯥ دځﻤﻜﯥ اوڅﻮدﻛﺎﻧﻮﻧﻮ ﻧﻪ ﭼﯥ ﭘﻪ ﻛﺮاﻳﻪ‬
‫ﻳﯥ ورﻛړي و و ﭘﻼرﺗﻪ ﻣﯥ ﭘﻮره ﭘﻴﺴﯥ ﻻﺳﺘﻪ ورﺗﻠﯥ ﻳﻮه ﭘﻮره ﻳﻮه ﻣﻴﺎﺷﺖ ﺑﯥ ﻛﺎره وو ﺧﻮوروﺳﺘﻪ ورﺗﻪ‬
‫ﺧﭙﻞ ﻛﻮم ﻣﻠګﺮي دﻣﻠګﺮوﻣﻠﺘﻮﻧﻮ دﻣﻬﺎﺟﺮوﭘﻪ اداره ‪UNHCR‬ﻛﯥ دﻧﺪه ﭘﻴﺪاﻛړه ﭼﯥ ﻋﺎﻳﺪﻳﯥ ﺑﺪﻧﻪ وو زه‬
‫ﻣﻴﻮﻧﺪاووړې ﺧﻮرګﺎﻧﯥ ﻣﯥ دﻣﻬﺎﺟﺮوﭘﻪ ﻟﯧﺴﻪ ﻛﯥ ﺷﺎﻣﻞ ﺷﻮو ﺧﻮداﻛﺎرﻫﻢ ﭘﻪ ډﯦﺮوواﺳﻄﻮوﺷﻮ وروﺳﺘﻪ‬
‫ورو وروداﻣﺮﻳﻜﺎﻳﺎﻧﻮ دﻧﻈﺎﻣﻲ ﻳﺮﻏﻞ اوﺑﻤﺒﺎرﻳﻮﭘﻪ ﺳﺒﺐ ځﻴﻨﯥ ﻧﻮرې ﻛﻮرﻧۍ ﻫﻢ دﻟﺘﻪ راﻛډه ﺷﻮې‬
‫ﻧﻮرددې ﭘﻪ ځﺎى ﭼﯥ دﻫﯧﻮادﭘﻪ ﺣﺎﻻﺗﻮﻓﻜﺮوﻛړم ﭘﻪ رﺣﻤﺎن ﺑﺎﺑﺎﻟﯧﺴﻪ ﻛﯥ ﻣﯥ ﺧﭙﻠﻮ زده ﻛړوﺗﻪ ﭘﻪ دووﻟﺴﻢ‬
‫ټﻮﻟګﻲ ﻛﯥ دوام ورﻛړﻫڅﻪ ﻣﯥ داوه ﭼﯥ ﺧﭙﻠﻪ وړﺗﻴﺎوښﺎﻳﻢ ﭘﻪ ﻟﻮﻣړﻳﻮﻛﯥ زﻣﺎځﺎﻧګړې ﻫﻠﻤﻨﺪۍ ﻟﻬﺠﻪ‬
‫دښﻮوﻧﻜﻮ زده ﻛﻮوﻧﻜﻮ ﻟﭙﺎره ډﯦﺮه ﭘﻪ زړه ﭘﻮرې وه ﺧﻮورﺳﺘﻪ راﺳﺮه ﻋﺎدت ﺷﻮل ﺑﺎﻳﺪوواﻳﻢ ﭼﯥ دوﻣﺮه ﻫﻢ‬
‫ﻧﻪ ﭘﻮﻫﯧﺪم ﻟﻜﻪ دﻟﺘﻪ ﭼﯥ ﻣﻬﺎﺟﺮې ﻧﺠﻮﻧﯥ اوﻫﻠﻜﺎن ﭘﻮﻫﯧﺪل ﺧﻮدﭘﻼرﭘﺮاﺧﻪ ﻧﻈﺮاوﻛﻮرﺳﻮﻧﻮﻧﻴﻮﻟﻮ‬
‫زﻣﺎداﺳﺘﻮﻧﺰه ﻫﻢ ﺣﻞ ﻛړه ﭘﻪ څﻠﻮرﻧﻴﻢ ﻣﻴﺎﺷﺘﻴﻨﻴﻮازﻣﻮﻳﻨﻮﻛﯥ درﻳﻢ ﻧﻮﻣﺮه راﻏﻠﻢ ﭼﯥ داﭘﻪ څﻠﻮﯦښﺖ ﻛﺴﻴﺰه‬
‫ټﻮﻟګﻲ ﻛﯥ ښﻪ ﻧﻮﻣﺮه وه اﻧګﺮﻳﺰي ﻛﻮرﺳﻮﻧﻪ ﻣﯥ ﻫﻢ وﻧﻴﻮل اوﺷﭙﻪ ورځ ﻣﯥ ﭘﻪ درﺳﻮﻧﻮﻛﯥ ﻛﻮښښﻮﻧﻪ ﻛﻮل‬
‫ﻳﻮﻛﺎل وروﺳﺘﻪ ﻟﻪ دووﻟﺴﻢ ټﻮﻟګﻲ څﺨﻪ ﻓﺎرﻏﻪ ﺷﻮم ﭘﻼرﺟﺎن ﻣﯥ راﺗﻪ دﻛﺎﻧﻜﻮرﭘﻪ ازﻣﻮﻳﻨﻪ ﻛﯥ داﺧﻠﻪ‬
‫واﺧﻴﺴﺘﻪ اودﭘﯧښﻮرﭘﻮﻫﻨﺘﻮن دادﺑﻴﺎﺗﻮﭘﻮﻫﻨځﻲ ﭘښﺘﻮڅﺎﻧګﻪ ﻣﯥ اﻧﺘﺨﺎب ﻛړه ﺳﻮاﻟﻮﻧﻪ ډﯦﺮﺳﺨﺖ ﻧﻪ وو‬
‫ﺑﻠﻪ ﺧﺒﺮه داوه ﭼﯥ زﻣﻮږ دټﻮﻟګﻲ ﻧﻪ ﻳﻮازې ﺷﭙږ ﻧﺠﻮﻧﻮ ﻏﻮښﺘﻞ ﭼﯥ ﻟﻮړې زده ﻛړې وﻛړي ځﻴﻨﻮوﻳﻞ ﭼﯥ‬
‫ﻛډه ﻳﯥ وﻃﻦ ﺗﻪ ځﻲ ځﻴﻨﻮوﻳﻞ ﭼﯥ دﭘﻮﻫﻨﺘﻮن اﺟﺎزه ورﺗﻪ ﻧﺸﺘﻪ ﺧﻮﻣﺎﺗﻪ ﻣﯥ ﭘﻼر ﻻﭘﻪ دووﻟﺴﻢ ټﻮﻟګﻲ ﻛﯥ‬
‫وﻳﻞ دﭘﻮﻫﻨﺘﻮ ن ﺗﻴﺎري ﻧﻴﺴﻪ ﺗﻪ ﺑﺎﻳﺪﻟﻮﻳﻪ ښځﻪ ﺷﯥ اوښﻪ ﺷﺨﺼﻴﺖ وﻟﺮې‬
‫دﻫﻐﻪ اﻋﺘﻤﺎداو ﺗﺸﻮﻳﻖ زﻣﺎدﺑﺮې ﻟﻮﻣړى رازووﭘﻮﻫﻨﺘﻮن څﻮﻣﻴﺎﺷﺘﯥ وروﺳﺘﻪ ﭘﻴﻞ ﺷﻮ دﻟﺘﻪ ﻧﻮﭘﻪ ﻟﻮﻣړي‬
‫ټﻮﻟګﻲ ﻛﯥ ﻫﻠﻜﺎن اوﻧﺠﻮﻧﯥ ﮔډﻛښﻨﺎﺳﺘﻞ دﺑﯥ ځﺎﻳﻪ ﺧﺒﺮوﭘﻪ ځﺎى ﻫﺮڅﻮك ﺧﭙﻠﻮدرﺳﻮﻧﻮﺗﻪ ﻣﺘﻮﺟﻪ وو‬
‫دﭘﻮﻫﺘﻨﻮ ن ﻟﻮﻣړى اووروﺳﺘﻲ ﺳﻤﺴټﺮوﻧﻪ ډﯦﺮ ﺳﺨﺖ وي ﻟﻮﻣړى ﭘﻪ دې ﭼﯥ ﻳﻮڅﻮك ﻟﻪ ﻧﻮي ﺗﺤﺼﻴﻠﻲ‬
‫ﺳﻴﺴﺘﻢ ﺳﺮه اﺷﻨﺎﻛﯧږي ﺳﻤﻪ اﺷﻨﺎﻳﻲ ورﺳﺮه ﻧﻪ ﻟﺮي اووروﺳﺘﻰ ﭘﻪ دې ﭼﯥ دﻓﺮاﻏﺖ اوﻣﻮﻧﻮ ګﺮاف ﻟﻴﻜﻠﻮ‬
‫ﻏﻢ وي اوﻟﻪ ﻣﻠګﺮو ﺑﯧﻠﺘﻮن ﻫﻢ دردوﻧﻜﻲ وي ﭘﻪ ﻟﻮﻣړي ټﻮﻟګﻲ ﻛﯥ ټﻮل ﺷﭙﯧﺘﻪ ﻛﺴﻪ وو ﭼﯥ دﻧﺠﻮﻧﻮ‬
‫اوﻫﻠﻜﺎﻧﻮ ﺷﻤﯧﺮﻧږدې ﺳﺮه ﺑﺮاﺑﺮوو‬

‫‪35‬‬
‫ډﯦﺮى ﭘﻪ ﻛﯥ څﭙﻠﻪ ﭘﯧښﻮرﻳﺎن وو اوﻧﻮرﺑﻴﺎﺟﻼل اﺑﺎداوﻛﺎﺑﻞ ﻧﻪ وو ﺧﻮدﻟﺘﻪ ټﻮل دﻛﺎﺑﻠﻴﺎﻧﻮ ﭘﻪ ﻧﻮم ﻳﺎدﯦﺪل‬
‫وروﺳﺘﻪ ﭼﯥ ﻳﻮ څﻪ ﺑﻠﺪه ﺷﻮم دوه ﻧﺠﻮﻧﯥ ﭼﯥ ﻏﻮټۍ اوﻫﻴﻠﻪ ﻧﻮﻣﯧﺪ ې اوﻳﻮﺑﻞ ﻫﻠﻚ دﻟښﻜﺮګﺎه وو ﭼﯥ‬
‫ﺳﻠﻄﺎن ﻧﻮﻣﯧﺪه ورﺳﺮه وﻣﯥ ﭘﯧﮋﻧﺪل ﻫﻐﻮى ډﯦﺮوﺧﺖ دﻟﺘﻪ ﭘﻪ ﻣﻬﺎﺟﺮت ﻛﯥ ﺗﯧﺮﻛړى وو ﭼﯥ زﻣﺎﭘﻪ څﯧﺮﻟﻪ‬
‫ﻟﻬﺠﯥ ﻧﻪ زرﻧﻪ ﭘﯧﮋﻧﺪل ﻛﯧﺪل اوﭼﺎﻓﻜﺮﻧﻪ ﻛﺎوه ﭼﯥ دﻫﻠﻤﻨﺪاوﻳﺎﻛﻨﺪﻫﺎرﺑﻪ وي ﭘﻪ ﻟﻮﻣړﻳﻮﻛﯥ ﻣﯥ ﻣﻠګﺮي ﻟﻪ‬
‫ﻫﻴﻠﯥ اوﻏﻮټۍ ﺳﺮه وه اودﺳﻠﻄﺎن ﺳﺮه ﻣﯥ ﻟﻪ ﺳﻼم ﭘﺮﺗﻪ دوﻃﻨﺪارۍ ﭘﻪ ﺣﺴﺎب ددرﺳﻮﻧﻮ اوﻫﻠﻤﻨﺪﭘﻪ اړه‬
‫ځﻴﻨﯥ ﺧﺒﺮې ﻛﻮﻟﯥ ﻫﻐﻪ ﻫﻢ ﭘﻪ دې ﭼﯥ ﺳﻠﻄﺎن ‪،‬ﻫﻴﻠﻪ اوﻏﻮټۍ ﻟﻪ ﻛﻮﻣﯥ ﺑﻠﯥ ﻟﻴﺴﯥ ﻧﻪ ﻳﻮځﺎى ﻓﺎرغ ﺷﻮي‬
‫وو اوﻣﻠګﺮي ﻳﯥ ﺧﻮږه وه ﺑﻠﻪ داﭼﯥ ﺳﻠﻄﺎن ﺑﻪ ﻛﻠﻪ ﻛﻠﻪ ﺧﭙﻠﯥ ﻟﻨډې ﻛﻴﺴﯥ ﻫﻢ دﭘښﺘﻮ څﺎﻧګﯥ ﭘﻪ‬
‫اوﻧﻴﺰوﻏﻮﻧډواوﻣﺤﻔﻠﻮﻧﻮﻛﯥ اوروﻟﯥ ﻏﻮټۍ اوﻫﻴﻠﻪ ﻫﻢ څﻪ ﻧﺎڅﻪ ﭘﻪ ﺷﺎﻋﺮۍ ﭘﻮﻫﯧﺪﻟﯥ اوﮔڼ ﺷﻌﺮوﻧﻪ ﻳﯥ‬
‫ﻳﺎدﻛړي وو ﻫﻤﺪاﺳﯥ داﻧﻮرټﻮﻟګﻴﻮال ﻣﻮﻫﻢ داﺳﯥ ﻛﺴﺎن وو ﭼﯥ ﭼﯥ ﻟﻪ ځﻴﻨﻮرﺳﻨﻴﻮاواﺧﺒﺎروﻧﻮﺳﺮه ﻳﯥ‬
‫ﻛﺎرﻛﺎوه‬
‫ﻣﺎﭼﯥ ﻟﻪ ﻟﻴﻜﻮاﻟۍ ﺳﺮه ﻟﻪ ﭘﺨﻮاﻧﻪ ﻣﻴﻨﻪ ﻟﺮﻟﻪ ﺗﺮاوﺳﻪ ﻣﯥ څﻪ ﻧﻪ ووﻟﻴﻜﻠﻲ ډﯦﺮې ﺳﻮژې ﻣﯥ ﭘﻪ ذﻫﻦ ﻛﯥ‬
‫ﭘﺨﯥ ﻛړې وې ﻫﻴﻠﻪ ﻣﯥ ﻟﺮﻟﻪ ﭼﯥ ﻳﻮوﺧﺖ ﻳﯥ وﻟﻴﻜﻢ اﺳﺘﺎداﻧﻮﺑﻪ ﻫﻢ ﭘﻪ دې ټﻴﻨګﺎرﻛﺎوه ﭼﯥ ﺑﺎﻳﺪﻟﻴﻜﻮاﻻن‬
‫ﺷﻮ ادﺑﻴﺎت ﺑﯥ ﻟﻪ ﻟﻴﻜﻨﯥ ‪ ،‬څﯧړﻧﯥ اوﺗﻨﻘﻴﺪه ﭘﻪ دردﻧﻪ ﺧﻮري ﺧﻮﻣﺎﺑﻪ ﭼﯥ ﺑﻴﺎﻫﻢ ﻫﺮڅﻪ وﻟﻴﻜﻞ ﻧﻮﻧﻪ ﺑﻪ ﻣﯥ‬
‫ﺧﻮښﯧﺪل ﺧﭙﻠﻪ داﺳﺘﻮﻧﺰه ﻣﯥ ﻣﻮرﺗﻪ ﭼﯥ ﭘﻪ ﻳﻮه ﻟﻮﻣړﻧﻲ ښﻮوﻧځﻲ ﻛﯥ ښﻮوﻧﻜﯥ وه ووﻳﻠﻪ ﺧﻮﻫﻐﯥ وﻳﻞ‬
‫ﭼﯥ ﭘﻪ ﻳﻮځﻞ څﻮك ﻧﻪ ﻣﻼﻛﯧږي ﺑﻪ ﺑﺎرﺑﺎرﻳﯥ وﻟﻴﻜﻪ ﭘﻼرﻣﯥ دﻣﻠګﺮوﻣﻠﺘﻮﻧﻮ دﻣﻬﺎﺟﺮو ادارې دﺧﭙﺮوﻧﯥ‬
‫څﻮګڼﯥ راﺗﻪ راوړې ﭼﯥ دﻧړۍ دﮔﻨﻮﻛډواﻟﻮډﯦﺮې دردوﻧﻜﯥ ﻛﻴﺴﯥ ﭘﻪ ﻛﯥ وې اوﭘﻪ ﻛﻴﺴﻮﻛﯥ ﺧﭙﻠﻪ اﻓﻐﺎن‬
‫ﻣﻬﺎﺟﺮﻫﻢ راﺗﻠﻞ ﭼﯥ دﻛﻴﺴﻮﺗﺮڅﻨګ ﭘﻪ ﻛﯥ دﻫﻐﻮى ﭘﻪ اړه ﺧﺒﺮوﻧﻪ اوداﺳﺘﺎﻧﻲ ﻣﻄﺎﻟﺐ ﻫﻢ وو ﻳﻮه ورځ ﻣﯥ‬
‫ﭘﻼرﻟﻪ ځﺎن ﺳﺮه دﭘﯧښﻮرﭘښﺘﻮاﻛﺎډﻣۍ ﺗﻪ ﻫﻢ ﺑﻮﺗﻠﻢ اوﻟﻪ ﮔﻨﻮ ﻣﺨﻮروڅﯧړوﻧﻜﻮ ‪ ،‬ﻟﻴﻜﻮاﻟﻮ اوادﻳﺒﺎﻧﻮﺳﺮه‬
‫ﻳﯥ ﻣﺦ ﻛړم ډﯦﺮ و ﺳﺘﺮو ﻟﻴﻜﻮاﻟﻮراﺗﻪ دﺧﭙﻠﯥ ﻟﻴﻜﻮاﻟۍ دﭘﻴﻞ ﻛﻴﺴﯥ وﻛړې ﭼﯥ ﭘﻪ ﻟﻮﻣړي ﺳﺮﻛﯥ‬
‫زﻣﺎﻏﻮﻧﺪې وو اوﺧﭙﻠﯥ ﻟﻴﻜﻨﯥ ﻳﯥ ﻧﻪ ﺧﻮښﯧﺪﻟﯥ اوﻟﻴﻜﻨﯥ ﻳﯥ زﻣﺎﻧﻪ ﻫﻢ ﻛﻤﺰورې ښﻮدﻟﯥ ﺧﻮاوس ﻳﯥ‬
‫ﻛﺘﺎﺑﻮﻧﻪ ﭘﻪ ﭘﻮﻫﻨﺘﻮن ﻛﯥ ﻟﻮﺳﺘﻞ ﻛﯧﺪل دﻫﻐﻮى ﺑﯥ ﺳﺎري ﺗﺸﻮﻳﻖ دوﻣﺮه وﻫڅﻮﻟﻢ ﭼﯥ ﻣﺎوﻳﻞ زرﻛﻮرﺗﻪ ﻻړه‬
‫ﺷﻢ اوﻳﻮڅﻪ وﻟﻴﻜﻢ اوﻫﻐﻪ څﻪ ﭼﯥ ﭘﻪ ﭘﻮﻫﻨﺘﻮن ﻛﯥ ﻣﯥ زده ﻛړي اوﻳﺎﻟﻮﺳﺘﻲ ﭘﻪ ﻛﯥ ټﻮل ﻋﻤﻠﻲ ﻛړم ﻟﻪ ﻫﻐﯥ‬
‫ﺧﻮاداﻛﺎډﻣۍ ﻣﺸﺮاﻧﻮراﺗﻪ دادﺑﻴﺎﺗﻮﻳﻮﭘﻨډ ﻻرښﻮوﻧﻜﻲ ﻛﺘﺎﺑﻮﻧﻪ ﻫﻢ راډاﻟۍ ﻛړل ﭘﻼرﺟﺎن ﻣﯥ ﻛﻪ څﻪ ﻫﻢ‬
‫ﻳﻮﻗﺎﺿﻲ وو ﺧﻮﭘﻪ ﻻروﻳﯥ دادﺑﻴﺎﺗﻮﭘﻪ ارزښﺖ ‪،‬ﮔټﻮ اودﻳﻮه ﻣﻠﺖ ﭘﻪ ژوﻧﺪي ﺳﺎﺗﻠﻮ دوﻣﺮه ﺧﺒﺮې راﺗﻪ‬
‫وﻛړې ﭼﯥ ﻛټ ﻣټ دادﺑﻴﺎﺗﻮدﻳﻮه ښﻮوﻧﻜﻲ ﻏﻮﻧﺪې ښﻜﺎرﯦﺪه ‪.‬‬
‫٭٭٭‬
‫اوځﻴﻨﻮګﺎوﻧډﻳﻮﻣﺎﺷﻮﻣﺎﻧﻮﺳﺮه ﭘﻪ‬ ‫ﻳﻮه ﭘﻪ زړه ﭘﻮرې ﺧﺒﺮه داوه ﭼﯥ ﻟﻪ ﻣﻴﻮﻧﺪزﻣﺎﻟﻪ وړوﺧﻮرګﺎﻧﻮ‬
‫درﺳﻮﻧﻮﻛﯥ زﻣﺎﻣﻮرﺟﺎﻧﯥ ﻣﺮﺳﺘﻪ ﻛﻮﻟﻪ اوزه ﻳﯥ ﺧﭙﻠﻮدرﺳﻮﻧﻮﺗﻪ ﭘﺮﯦښﯥ وم اودﻛﻮرځﻴﻨﯥ ﻛﺎروﻧﻪ ﺑﻪ ﻣﯥ‬
‫ورﺳﺮه ﻛﻮل دﺷﭙﯥ ﻛﻪ څﻪ ﻫﻢ ګﺮﻣﻲ وه ﺧﻮﭼﯧﭙټﺮﻧﻮټﻮﻧﻪ ﺑﻪ ﻣﯥ راواﺧﻴﺴﺘﻞ دادب ﭘﻮﻫﻨﯥ ﭘﻪ اړه ﺑﻪ ﻣﯥ‬
‫ﻛﺘﺎﺑﻮﻧﻪ اوﻧﻮټﻮﻧﻪ وﻟﻮﺳﺘﻞ ﻳﻮه ﺷﭙﻪ ﻣﯥ دادب ﭘﻮﻫﻨﯥ ﻳﻮﻛﺘﺎب څﻮځﻠﻪ وﻟﻮﺳﺘﻪ دﻟﻨډې ﻛﻴﺴﯥ ژاﻧﺮﻣﯥ‬
‫څﻮځﻠﻪ ﻟﻪ ذﻫﻨﻪ ﺗﯧﺮﻛړاوﺑﻴﺎﻣﯥ ﺧﭙﻠﯥ ﻟﻮﻣړۍ ﻟﻨډې ﻛﻴﺴﯥ ﺗﻪ )دﻣﻬﺎﺟﺮه( ﻧﻮم ورﻛړاوﻟﻴﻜﻨﻪ ﻣﯥ ﭘﻴﻞ ﻛړه‬

‫‪36‬‬
‫ﭼﯥ ﺳﻮژه ﻳﯥ ﺧﭙﻞ ﭘﻼرراﻛړې وه ﭘﻪ ﻛﻴﺴﻪ ﻛﯥ ﻳﻮه اﻓﻐﺎﻧﻪ ﻣﻬﺎﺟﺮه ﻟﻪ ﻛﺎﺑﻞ ﻧﻪ داﺳﯥ ﻣﻬﺎل راووځﻲ ﭼﯥ‬
‫ﻣﯧړه ﻳﯥ ﭘﻪ ﻳﻮه راﻛټﻲ ﺑﺮﻳﺪﻛﯥ وژل ﻛﯧږي ﻟﻪ ﺧﭙﻞ ﻣﺸﺮاﺗﻠﺲ ﻛﻠﻦ زوى اوﻛﻮﭼﻨﻰ اﺗﻪ ﻛﻠﻨﯥ ﻟﻮرﺳﺮه‬
‫ﻛﻮرﭘﺮﯦږدي ﭘﯧښﻮرﺗﻪ رارﺳﯧږي ﭘﻪ ﻳﻮه ﭘﻨډﻏﺎﻟﻲ ﻛﯥ ﭘﻪ ﺧﯧﻤﻪ ﻛﯥ ژوﻧﺪﺗﯧﺮوي ﻣﺸﺮزوى ﻳﯥ دځﺎن ﻟﭙﺎره‬
‫روزګﺎرﻟټﻮي زده ﻛړه ورﻧﻪ ﭘﺎﺗﯥ ﻛﯧږي ﺑﻼاﺧﯧﺮه دﺳړل ﺟﻮړوﻧﯥ ﭘﻪ ﻳﻮه ﺳﺎﺧﺘﻤﺎﻧﻲ ﺷﺮﻛﺖ ﻛﯥ ﻛﺎرورﺗﻪ‬
‫ﭘﻴﺪاﻛﯧږي اوﻫﻠﺘﻪ ډﺑﺮې ﻣﺎﺗﻮي ﻳﻮه ورځ دورځﻮﻧﻪ ورﺑﺎﻧﺪې ﭘﻪ ﻏﺮه ﻛﯥ ﻛﺎڼﻰ راوﻟﻮﯦږي ﻟﻮﻣړى ﻳﯥ‬
‫ﻣﻼﻣﺎﺗﯧږي اوﺑﻴﺎﭘﻪ ﻳﻮه روﻏﺘﻮن ﻛﯥ ﻣﺮي ﻣﻬﺎﺟﺮه ﻣﺠﺒﻮرﯦږي ﭼﯥ دﻧﻔﻘﯥ ګټﻠﻮ ﻟﭙﺎره ﺳﻮال وﻛړي‬
‫ﺧﻮداﭼﯥ ﭘښﺘﻨﻪ ده ﺳﻮال ورﺗﻪ ښﻪ ﻧﻪ ښﻜﺎري اوداﻳﻲ ﺿﻤﻴﺮﻧﻪ ﻣﻨﻲ ﭼﯥ دﺧﺎوﻧﺪﻟﻪ ﻣﺮګﻪ وروﺳﺘﻪ دې‬
‫ﭼﺎﺗﻪ ﻻس اوږدﻛړي وړوﻛﯥ ﻟﻮرﻳﯥ ﻫﻢ ﻧﺎروﻏﻪ وي ﺑﻠﻪ ورځ ﻳﻮﺗﻮرﻣﺨﻰ ﺳړى راځﻲ اوﻟﻮرﻳﯥ دﭘﻴﺴﻮﭘﻪ‬
‫ﺑﺪل ﻛﯥ ﺗﺮې ﻏﻮاړي ﻣﻬﺎﺟﺮ ه ﻣﺠﺒﻮرﯦږي دﻟﺴﻮزروﻛﻠﺪاروﭘﻪ ﺑﺪل ﻛﯥ ﺧﭙﻠﻪ ﻣﺎﺷﻮﻣﻪ ﻟﻮر ﭘﺮې ﭘﻪ دې ﻫﻴﻠﻪ‬
‫ﺧﺮڅﻪ ﻛړي ﭼﯥ ﻫﻐﻪ ﺑﻪ ﻳﯥ درﻣﻠﻨﻪ وﻛړ ي اوﻟﻪ ﻣﺠﺒﻮرﻳﺘﻮﻧﻮﺑﻪ ﻳﯥ وژﻏﻮري ﺧﻮﻛﻠﻪ ﭼﯥ دﺗﻮرﻣﺨﯥ‬
‫ﺳﻮداګﺮﻣﻮټﺮروان ﺷﻲ دﻣﻬﺎﺟﺮې زړه دردﻛﻮي ﻳﻮه څړﻳﻜﻪ ﭘﻪ ﻛﯥ راځﻲ دﻣﻮټﺮﻟﻪ ﺗﻮروښﯧښﻮدﻫﻐﯥ دوړې‬
‫ﻟﻮراوازراځﻲ ﭘﻪ زړه ﻳﯥ ددردﻳﻮه ﺑﻠﻪ څﭙﻪ راځﻲ ﻟﻪ ﺧﻮﻟﯥ ﻳﯥ وﻳﻨﻪ داره ﻛﻮي اوﭘړﻣﺨﯥ راﻟﻮﯦږي‬
‫ﻛﻴﺴﻪ ﻣﯥ ﭘﻪ ډﯦﺮوﻫﻨﺮي اﻟﻔﺎﻇﻮ وﻟﻴﻜﻠﻪ اوده ﺷﻮم دﺷﭙﯥ ﻣﯥ ﻫﻢ ﻫﻤﺪاﺳﯥ ﻳﻮه ﻣﻬﺎﺟﺮه ﭘﻪ ﺧﻮب ﻛﯥ ﻟﻴﺪﻟﻪ‬
‫څﻮځﻠﻪ دﺷﭙﯥ ﭘﺎڅﯧﺪم اوﺑﯧﺮ ﺗﻪ ﺑﻪ اوده ﺷﻮم ﺳﻬﺎرﻣﯥ دﭼﺎﻳﻮڅښﻠﻮﭘﻪ وﺧﺖ ﻛﻴﺴﻪ ﺧﭙﻠﯥ ﻣﻮراوﭘﻼرﺗﻪ‬
‫واوروﻟﻪ ﺧﻮﻛﺘﻞ ﻣﯥ ﭼﯥ ددواړه ژړﻏﻮﻧﻲ ﻏﻮﻧﺪې ﺷﻮل اوﭘﻪ ﺳﺘﺮګﻮﻛﯥ ﻳﯥ اوښﻜﯥ وځﻠﯧﺪې اﻓﺮﻳﻦ‬
‫اوﺷﺎﺑﺎﺳﻲ ﻳﯥ راﻛړل ﭘﻼرﻣﯥ داﻫﻢ راﺗﻪ وﻳﻞ ﭼﯥ ﭘټﻪ ﻛړې دې ده ﺧﻮداﭼﯥ ﺳﻮژه ده راﻛړې وه ﻧﻮوﻳﯥ ﻣﻨﻠﻪ‬
‫ﭼﯥ ﻣﺎﻟﻴﻜﻠﯥ‬
‫ﺳﻬﺎرﭼﯥ ﭘﻮﻫﻨﺘﻮن ﺗﻪ ﻻړم ﻛﻴﺴﻪ ﻣﯥ ﭘﻪ ﺗﻔﺮﯦﺢ ﻛﯥ ﻏﻮټۍ اوﻫﻴﻠﯥ واوروﻟﻪ ﭼﯥ ﻧﻈﺮﭘﺮې ورﻛړي ﻫﻐﻮى‬
‫دواړووﻟﻮﺳﺘﻪ ﻏﻮټۍ ﭘﻪ ﺧﻨﺪاراﺗﻪ ووﻳﻞ‬
‫اﻓﺮﻳﻦ ﻟﻪ ﺗﺎﻧﻪ ﻫﻢ ښﻜﻠﯥ ده‬
‫ﭘﻪ ﺗﻌﺠﺐ ﻣﯥ ورﺗﻪ ووﻳﻞ‬
‫زﻣﺎﻧﻪ !‬
‫ﻫﻮﺗﻪ ﻟﻪ ﺧﭙﻠﯥ ښﻜﻼڅﻪ ﺧﺒﺮه ﻳﯥ ﻗﺎﺿﻲ ﺻﻴﺐ )زﻣﺎﭘﻼر(ﻣﻼﻣﺖ ﻧﻪ دى ﭼﯥ دښﻜﻼﻧﺎﻣﻪ ﻳﯥ درﺑﺎﻧﺪې‬
‫اﯦښﯥ‬
‫ﺑﻴﺎﻳﯥ ټﻮﻛﯥ ﺑﺲ ﻛړې راﺗﻪ وﻳﯥ وﻳﻞ‬
‫ډﯦﺮه ښﻪ ده‬
‫ﻣﺎوﻳﻞ ﺳﻠﻄﺎن ﺻﻴﺐ ﺗﻪ ﻳﯥ ورﻛړه ﻧﻮره ﺑﻪ ﻳﯥ درﺗﻪ ﻛﺮ ه ﻛړي ﻫﻐﻪ ﭘﻪ ﻛﻴﺴﻪ ﻟﻴﻜﻨﻪ ﻛﯥ ﭘﻪ ټﻮل ټﻮﻟګﻲ ﻛﯥ‬
‫ﻣﻬﺎرت ﻟﺮي اﺳﺘﺎداﻧﻮﻫﻢ ﺳﺘﺎﻳﻠﻰ دى‬
‫ﭘﻪ رﺧﺼﺘۍ ﻛﯥ ﻣﯥ ﻫﻤﺪاﺳﯥ وﻛړل درې واړه دﻛﺘﺎﺑﺘﻮن ﺧﻮاﺗﻪ ﻻړو ﺳﻠﻄﺎن دﻛﻮم ﭘﻨډﻛﺘﺎب ﭘﺎڼﯥ اړوﻟﯥ‬
‫اودﻣﯧﺰﺷﺎﺗﻪ ﻏﻠﻰ ﻧﺎﺳﺖ وو زﻣﻮږ ﭘﻪ ﻟﻴﺪوﻟﻪ څﻮﻛۍ ﭘﺎڅﯧﺪﭘﻪ رﻧګ ﻛﯥ ﻳﯥ ﻟږ ﺑﺪﻟﻮن راﻏﻰ ﻣﺎﻟﻴﺪل ﭼﯥ‬

‫‪37‬‬
‫ﻻﺳﻮﻧﻪ ﻳﯥ ﻫﻢ دﻣﻌﻤﻮل ﺧﻼف ﻟږڅﻪ ﻟړزﯦﺪل ﻟﻪ ﻣﻘﺪﻣﯥ ﭘﺮﺗﻪ ﻣﯥ ﻛﻴﺴﻪ ورﻛړه ﻫﻐﻪ څﻠﻮرواړه ﭘﺎڼﯥ‬
‫واﺧﻴﺴﺘﯥ زﻣﺎدﺗﺸﻮﻳﻖ ﻟﭙﺎره ﻳﯥ ﻳﻮڅﻮﺧﺒﺮ ې وﻛړې اوﻣﺎدﻟﻴﻚ ﺳﺘﺎﻳﻨﻪ ﻳﯥ وﻛړه ﻛﻴﺴﻪ ﻳﯥ ﻫﻤﻠﺘﻪ‬
‫ﺳﺮﺳﺮي وﻟﻮﺳﺘﻪ اوﺑﻴﺎﭘﻪ واه واه ﺳﺮﺷﻮ وﻳﯥ ﺧﻨﺪل اوﻏﻮټۍ ﺗﻪ ﻳﯥ وﻛﺘﻞ‬
‫زه ﭘﻪ ﺧﭙﻠﻪ ﻛﻠﻴﻮاﻟﻪ وﻳﺎړم ﻫﻠﻤﻨﺪﺧﻮﻣﺎﺗﻪ ﻳﻮﻛﻠﻰ ښﻜﺎري زﻣﺎﭘﻪ ﺧﻴﺎل ﻛﯥ ﻫﻢ ﻧﻪ وو ﭼﯥ ﻳﻮه ﻫﻠﻤﻨﺪۍ ﻧﺠﻠۍ‬
‫ﺑﻪ ﻳﻮوﺧﺖ ﭘﻮﻫﻨﺘﻮن ﺗﻪ راځﻲ اوﭘﻪ ﻛﻴﺴﻪ ﻟﻴﻜﻨﻪ ﻛﯥ ﺑﻪ زﻣﺎﺳﺮه ﺳﻴﺎﻟﻲ ﻛﻮي‬
‫ټﻮﻟﻮوﺧﻨﺪل ﺳﻠﻄﺎن ﭘﻪ ﻛﻴﺴﻪ ﻛﯥ ځﻴﻨﯥ ﺧﺒﺮې وﻛړې اوڅﻮﺟﻤﻠﯥ ﻳﯥ اﺻﻼح ﻛړې ﺧﻮﻣﺎورﻧﻪ وﻏﻮښﺘﻞ ﭼﯥ‬
‫ﺧﺎﻣۍ اوﻧﻴﻤګړﺗﻴﺎوې ﻳﯥ ﺑﯧګﺎه ﭘﻪ ﻛﻮرﻛﯥ وګﻮري اوﭘﻪ ﻛﺎﻏﺬﻛﯥ ﻳﯥ وﻟﻴﻜﯥ اوﺑﻴﺎﻳﯥ ﻣﺎﺗﻪ وﺳﭙﺎرې‬
‫ځﻜﻪ ﭼﯥ اوس ﻫﺴﯥ ﻫﻢ رﺧﺼﺘﻲ وه‬
‫ﻫﻐﻪ ﻫﻢ ﭘﻪ ﺧﻮښﻴۍ وﻣﻨﻠﻪ داﺳﯥ ﻣﯥ ﺣﺲ ﻛړه ﻟﻜﻪ ﭘﻪ دې ﺧﺒﺮه ﻣﯥ ﭼﯥ ﻟﻪ ﻛﻮم ﻟﻮى ﻋﺬاب ﻧﻪ ژﻏﻮرﻟﻰ وي‬
‫ﺳﺒﺎورځ ﭘﻪ ﭘﻮﻫﻨﺘﻮن ﻛﯥ دﭘښﺘﻮادﺑﻴﺎﺗﻮ دودې اوﭘﺮﻣﺨﺘګ ﭘﻪ اړه ﻛﻨﻔﺮاﻧﺲ ﻟﭙﺎره ﻳﻮه ﻣﻘﺪﻣﺎﺗﻲ ﻏﻮﻧډه‬
‫وه دﭘﯧښﻮر ﭘﻮﻫﻨﺘﻮن اوﭘښﺘﻮاﻛﺎډﻣۍ ﺗﺮڅﻨګ دﻟﺮوﺑﺮګڼ ﻟﻴﻜﻮاﻻن اوادﻳﺒﺎن ﭘﻪ ﻛﯥ راﻏﻮﻧډوو اوددﻏﻪ‬
‫ﻟﻮى ﻛﻨﻔﺮاﻧﺲ ﻟﭙﺎره ﭘﻪ ﺗﻴﺎرﻳﻮﻏږﯦﺪل ﻟﻪ ﻫﻤﺪې اﻣﻠﻪ ټﻮﻟګﻰ ﺑﻨﺪوو ﻛﻠﻪ ﭼﯥ ﻏﻮﻧډه ﺧﻼﺻﯧﺪه ﺳﻠﻄﺎن ﻣﯥ‬
‫ﺧﻮاﺗﻪ راﻏﻰ ﺗﺮڅﻨګ ﻣﯥ ﻛښﻨﺎﺳﺖ ﻟﻮﻣړى ﻳﯥ څﻮﺧﺒﺮې وﻛړې ددﻏﻪ ﺟﻮړﯦﺪوﻧﻜﻲ ﻛﻨﻔﺮاﻧﺲ ﭘﻪ اړه وﻛړې‬
‫ﺑﻴﺎﻳﯥ ﻟﻪ څﻮﻧﻮروﭘﺎڼﻮﺳﺮه زﻣﺎﻛﻴﺴﻪ راﻛړه وﻳﻞ ﻳﯥ ﭼﯥ ښﯧﮕڼﯥ اوﺑﺪﮔڼﯥ ﻳﯥ ﭘﻪ ﻛﯥ ټﻮﻟﯥ ﻟﻴﻜﻠﯥ دي ﻫﻠﺘﻪ‬
‫ﭘﻪ ﺳټﯧﺞ وﻳﻨﺎوې ﻛﯧﺪې اودﻟﺘﻪ دواړه ﭘﻪ ﺧﺒﺮوﻣﺼﺮوف و و ﺧﻮ دﭘﺨﻮا ﺧﻼف دﻫﻐﻪ ﭘﻪ ﺧﺒﺮوﻛﯥ ﻛﻠﻪ‬
‫ﺑﻨﺪښﺖ اوﺳﻜﺘﻪ راﺗﻠﻪ ﻟﻪ ﺧﺒﺮوﻳﯥ څﺮګﻨﺪه ﺷﻮه ﭼﯥ دﻟﺘﻪ ﭘﻪ ﺣﻴﺎت اﺑﺎدﻛﯥ ﻟﻪ ﺧﭙﻠﯥ ﻣﻮرﻳﻮې ﺧﻮر‬
‫اوﻣﺸﺮورورﺳﺮه ﭼﯥ اوس ﭘﻪ ﭘﯧښﻮرﻛﻮﻧﺴﻠګﺮۍ ﻛﯥ ﻣﺎﻣﻮردى اوﺳﻲ اوﭘﻼرﻳﯥ ﭼﯥ ﻳﻮﻓﻮځﻲ اﻓﺴﺮوو‬
‫ﭘﺨﻮاﭘﻪ ﻫﻠﻤﻨﺪﻛﯥ ﺷﻬﻴﺪﺷﻮى دﻟﻨډو ﻛﻴﺴﻮ څﻮﻛﺘﺎﺑﻮﻧﻪ ﻳﯥ ﻫﻢ راډاﻟۍ ﻛړل اوﻏﻮﻧډه ﭘﺎى ﺗﻪ ورﺳﯧﺪه‬
‫٭٭٭‬
‫ﻛﻮرﺗﻪ ﭼﯥ ورﺳﯧﺪم ﻟﻪ ډوډۍ ﺧﻮړﻟﻮوروﺳﺘﻪ ﻣﯥ ﻫﻤﻐﻪ ﭘﺎڼﯥ راواﺧﻴﺴﺘﯥ ﭘﻪ دوه ﭘﺎڼﻮﻛﯥ ﻳﯥ زﻣﺎدﻛﻴﺴﯥ‬
‫ﭘﻪ اړه ﻟﻴﻜﻠﻲ وو ﭼﯥ ډﯦﺮه ﭘﻪ زړه ﭘﻮرې اوښﻜﻠﯥ ﻣﻮﺿﻮع ﭘﻪ ﻛﯥ راﻏﻠﯥ ﭘﻪ ﺧﺎﻣﻴﻮ ﻛﯥ ﻳﯥ ﻟﻴﻜﻠﻲ وو ﭼﯥ‬
‫ځﻴﻨﯥ ګﺮاﻣﺮي ﻗﻮاﻋﺪ ﭘﻪ ﻛﯥ ﻧﻪ د ي ﻣﺮﻋﺎت ﺷﻮ ي اودﺧﻴﺎل ﭘﻪ ﺧﻢ ﻛﯥ ډﯦﺮه ﻧﻪ ده رﻧګﯧﺪﻟﯥ ﺑﺎﻳﺪډﯦﺮه ﭘﻪ‬
‫ﻫﻨﺮاوﺧﻴﺎﻻﺗﻮﺳﻴﻨګﺎرﺷﻮې وى ﻟﻪ دې ﭘﺮﺗﻪ ﻳﯥ ﻧﻮرټﻮل ﺻﻔﺘﻮﻧﻪ ﻟﻴﻜﻠﻲ وو ﺧﻮﻋﺠﺒﻪ داوه ﭼﯥ ﺻﻔﺘﻮﻧﻪ ﻳﯥ‬
‫دﻛﻴﺴﯥ ﻧﻪ ﺑﻠﻜﯥ ټﻮل زﻣﺎﭘﻪ اړه وو ﭼﯥ زﻣﺎدﻛړووړواوﭘﻪ ټﻮﻟګﻲ ﻛﯥ دﭼﻮﻓﺘﻴﺎاوﺧﺒﺮوﻧﻪ ﻛﻮل درﻳځ ﻳﯥ ﭘﻪ‬
‫ﺑﺎرﺑﺎرﺳﺘﺎﻳﻠﻰ وو دﻛﻴﺴﻮﻳﻮﻛﺘﺎب ﻣﯥ ﭘﺮاﻧﺴﺖ ﭘﻪ ﻛﯥ وړوﻛﻰ ﻛﺎﻏﺬي ﭘﺎﻛټ اﯦښﻰ وو زر زرﻣﯥ‬
‫ﭘﺮاﻧﯧﺴﺖ ﭘﻪ ﻳﻮه رﻧګﻪ ﻛﺎﻏﺬﻛﯥ ﻟﻴﻜﻞ ﺷﻮ ي و و ﭘﺎﻛټ ﻣﯥ څﯧﺮې ﻛړاوﭘﻪ رﯦږدﯦﺪﻟﻮﻻﺳﻮﻧﻮﻣﯥ‬
‫دﻛﺎﻏﺬﻛﺮښﯥ وﻟﻮﺳﺘﯥ ﭘﻪ ﻛﯥ ﻟﻴﻜﻞ ﺷﻮي وو‬

‫ګﺮاﻧﯥ ښﻜﻼ!‬

‫‪38‬‬
‫ﻣﺎﺗﺮﻧﻨﻪ داوﺳﻨۍ زﻣﺎﻧﯥ ﭘﻪ ﻣﻴﻨﻪ ﺑﺎورﻧﻪ ﻟﺮﻟﻮاﺻﻼﭘﻪ ﻣﺎﭘﻪ ﻛډواﻟۍ ﻛﯥ ﻋﻤﺮﭘﻪ دوﻣﺮه ﻣﺼﺮوﻓﻴﺖ ﻛﯥ‬
‫ﺗﯧﺮﺷﻮ ﭼﯥ دﻣﻴﻨﯥ ﭘﻪ ﻣﻔﻬﻮم ﻫﯧڅ ﭘﻮه ﻧﻪ ﺷﻮم اوﺗﺮﻧﻨﻪ ﻣﯥ زړه دﻳﻮه ﺗﻴﺎره اوﻛﻨډرﭘﻪ څﯧﺮﭘﺎﺗﯥ ﺷﻮ ﻣﺎدﺧﭙﻠﯥ‬
‫ﻣﻮرﻧۍ ﻣﻴﻨﯥ ﻧﻪ ﭘﺮﺗﻪ ﺑﻠﻪ ﻳﻮه ﻣﻴﻨﻪ ﻫﻢ ﭘﻪ زړه ﻛﯥ ﻧﻪ ده ﻟﻮﺑﻮﻟﯥ اوﭘﻪ ﺑﺎزاري ﻣﻴﻨﻮﻣﯥ ﺑﺎورﻫﻢ ﻧﻪ وه‬
‫زه ﺧﺒﺮ ې ﻧﻪ اوږدوم ﺗﺎﺗﻪ ﺑﻪ ﻣﻌﻠﻮﻣﻪ وي ﭼﯥ زه ښﻪ ﺗﻜړه وﻳﺎﻧﺪﻳﻢ ﺧﻮﺗﻪ ګﻮرې ﭼﯥ ﺗﺎﺳﺮه ﻣﺦ ﺷﻢ ژﺑﻪ ﻣﯥ‬
‫ﺑﻨﺪﯦږي اوﻻس ﻣﯥ رﯦږدي ﭼﯥ ﺗﻪ ﺑﻴﺎﻧﻪ ﻳﯥ ﻧﻮﺟﻮړاوروغ ﺷﻢ ﭘﻪ دې ﻛﻴﻔﻴﺖ ﺗﻪ زﻣﺎﻧﻪ ښﻪ ﭘﻮﻫﯧږې ﺗﻪ‬
‫ﺑﺎوروﻛړه ﭼﯥ زه ﭘﻪ زړه ﻛﯥ ﻛﻮم ﻣﻄﻠﺐ ﻧﻪ ﻟﺮم اوﻧﻪ ﻣﻄﻠﺒﻲ اﻧﺴﺎن ﻳﻢ زړه ﻣﯥ ﺳﺘﺎﻟﭙﺎره‬
‫دﺳﭙﯧڅﻠﺘﻴﺎاوﭘښﺘﻨﻲ ﻣﻴﻨﯥ ﻧﻪ ډك دى داﻫﻢ ﻟﻪ ﻫﻐﻪ ﺷﯧﺒﯥ ﭼﯥ ﺗﻪ ﻣﯥ ﭘﻪ ﭘﻮﻫﻨﺘﻮن ﻛﯥ ﻟﻴﺪﻟﯥ ﻳﯥ‬
‫ﻣﺎدﻧﻮرودﻣﻴﻨﯥ داﺳﺘﺎﻧﻮﻧﻪ ډﯦﺮﻟﻴﻜﻠﻲ ﺧﻮﺧﭙﻠﻪ ﻣﯥ ﻣﻴﻨﻪ ﻧﻪ ده ﻛړې ﻣﻤﻜﻦ ﺳﺘﺎ ﭘﻪ زړه ﻛﯥ دﻏﻮټۍ اوﻫﻴﻠﯥ‬
‫ﭘﻪ اړه څﻪ ﺗﯧﺮﺷﻲ ﺧﻮﺑﺎﻳﺪﭘﻮه ﺷﯥ ﭼﯥ زﻣﻮږ ﺗﺮﻣﻨﻴځ دوروروﻟۍ اوﺧﻮروﻟۍ ﺗﺎردى ﻏﻮټۍ ﻟﻪ ﻳﻮه ځﻮان‬
‫ﺳﺮه ﻛﻮژده ﺷﻮې اوﻫﻴﻠﻪ ﻟﻪ ﺑﺪه ﻣﺮﻏﻪ ﭼﯥ ﻟﻪ وړﻛﺘﻮﺑﻪ دﺧﭙﻞ ﻛﺎﻛﺎدزوى ﭘﻪ ﻧﻮم ده زه ﺳﺘﺎځﻮاب ﻧﻪ ﻏﻮاړم‬
‫ﺧﻮﻟږﺗﺮﻟږه ﺑﺎﻳﺪزﻣﺎﺣﺎﻟﺖ درك ﻛړې اﺧﺮدواړه ﭘﻪ ﻫﻐﻪ ښﺎرﻛﯥ ﭘﻴﺪاﺷﻮي ﻳﻮ ﭼﯥ دﻛﻠﺘﻮري‬
‫ﻣﺤﺪودﻳﺘﻮﻧﻮﺳﺮه ﺳﺮه ﻳﯥ ﺧﻠﻚ ﭘﻪ ﻣﻴﻨﻪ اواﻧﺴﺎﻧﻴﺖ ﻛﻠﻚ ﭘﻮره ﺑﺎورﻟﺮي‬
‫ﻫﻴﻠﻪ ﻛﻮم ﭼﯥ دارازﭘﻪ ﺧﭙﻞ زړه ﻛﯥ داﺳﯥ ﭘټ وﺳﺎﺗﯥ ﻟﻜﻪ ﭘﻪ ﻫﺪﻳﺮه ﻛﯥ ﭼﯥ دﻣړورازوﻧﻪ ﺧﻮﻧﺪي وي‬
‫ﭘﻪ درﻧښﺖ‬
‫ﺳﻠﻄﺎن ﻫﻠﻤﻨﺪ‬

‫زړه ﻣﯥ درزاﻛﻮﻟﻪ زه ﭘﻪ دې وﺧﺖ ﻛﯥ ﻧﻮﻟﺲ ﻛﻠﻨﻪ ﭘﯧﻐﻠﻪ وم ﭘﻪ ټﻮل وﺟﻮدﻛﯥ ﻣﯥ دﻫﻴﺠﺎن ﻳﻮه څﭙﻪ ﺧﭙﺮه وه‬
‫دﻫﻐﻪ ﭘﻪ ﻟﻴﻚ ﻛﯥ ﻛﻮﻣﻪ ﺑﺪه ﺧﺒﺮه ﻧﻪ اوﭘﻪ رﻳښﺘﻴﺎﻫﻢ ﻟﻪ ﺳﭙﯧڅﻠﺘﻴﺎﻧﻪ ډك وو ﺧﻮداﻟﻮﻣړى ځﻞ وو ﭼﯥ ﻣﯥ د‬
‫داډول ﻳﻮه ځﻮان ﭼﯥ زﻣﺎوﻃﻨﺪارﻫﻢ ﺣﺴﺎﺑﯧﺪه داﺳﯥ ﻋﺎﺷﻘﺎﻧﻪ ﻟﻴﻚ ﺗﺮﻻﺳﻪ ﻛﻮﻟﻮ دﭘﻼرﻣﻴﻨﯥ‬
‫‪،‬اﻋﺘﻤﺎداوﻣﻬﺮﺑﺎﻧۍ ﻫﺮوﺧﺖ زﻣﺎﭘﻪ ذﻫﻦ ﻛﯥ دﺳﻠﻄﺎن اﻧځﻮرﭘﻴﻜﻪ ﻛړى وو وروﺳﺘﻪ ﻟﻪ دې ﭘﻪ ﭘﻮﻫﻨﺘﻮن‬
‫ﻛﯥ ﻫﻐﻪ ﻳﻮه ﺧﺒﺮه ﻫﻢ ﻧﻪ ﺷﻮى ﻛﻮﻟﻰ اودﻳﻮه ﺷﻮخ ﻫﻠﻚ ﭘﻪ ځﺎى ورﻧﻪ ډﯦﺮارام اوﻏﻠﻰ اﻧﺴﺎن ﺟﻮړﺷﻮى وو‬
‫ﭘﻪ ﻣﻴﺎﺷﺘﻮﻣﻴﺎﺷﺘﻮﻣﯥ ﻫﻢ ﻟﻪ ﻫﻐﻪ ﺳﺮه ﺑﯥ ﻟﻪ ﺳﻼﻣﻪ دﻣﻴﻨﯥ ﭘﻪ اړه څﻪ وﻧﻪ وﻳﻞ ﻫﻐﻪ ﻓﻜﺮﻛﺎوه ﭼﯥ ﻟﻴﻚ ﻳﯥ‬
‫ﭘﻪ ﻣﺎډﯦﺮﺑﺪاﺛﺮﻛړى ﻛﻪ څﻪ ﻫﻢ ډﯦﺮﻋﻤﺮﻳﯥ ﭘﻪ ﭘﯧښﻮرﻛﯥ ﺗﯧﺮﻛړى وو ﺧﻮ ﻛړه وړه ﻳﯥ ﺑﻴﺎﻫﻢ دﻳﻮه ﺣﻴﺎﻧﺎك‬
‫ﻛﻠﻴﻮال ځﻮان ﻏﻮﻧﺪې وو‬
‫زه ﻫﻢ ﻳﻮڅﻪ ﭘﻪ ﺧﭙﻞ درﻳځ ﭘښﻤﺎﻧﻪ وم ﺧﻮ ﭘﻪ ﭘﻮﻫﻨﺘﻮن اوﭘﺮدي ﻣﻠﻚ ﻛﯥ راﺗﻪ ﻣﻴﻨﻪ ﻛﻮل ښﻪ ﻧﻪ ښﻜﺎرﯦﺪل‬
‫ﻳﻮه ورځ ﻳﯥ دﭘﻮﻫﻨﺘﻮن ﻣﺠﻠﻪ ﻫﻢ راﺗﻪ ډاﻟۍ ﻛړه ﭼﯥ زﻣﺎﻛﻴﺴﻪ ﻫﻢ ﭘﻪ ﻛﯥ دښﻮﻛﻴﺴﻪ ﭘﻪ ﭘﺎڼﻮﻛﯥ ﭼﺎپ ﺷﻮې‬
‫وه دﻟﻮﻣړي ﻛﺎل دواړه ﺳﻤﺴټﺮوﻧﻪ ﻫﻤﺪاﺳﯥ ﭘﻪ ﭼﻮﻓﺘﻴﺎﻛﯥ ﺗﯧﺮﺷﻮل ﭘﻪ زړه ﭘﻮرې ﺧﺒﺮه داوه ﭼﯥ ﺳﻠﻄﺎن ﭘﻪ‬
‫دواړو ﺳﻤﺴټﺮوﻧﻮﻛﯥ اول ﻧﻮﻣﺮه ﺷﻮ اوزه ﭘﻨځﻢ ﻧﻮﻣﺮه راﻏﻠﻢ ﻏﻮټۍ اوﻫﻴﻠﻪ ﻫﻢ ﭘﻪ ښﻮﻧﻮﻣﺮو ﻛﺎﻣﻴﺎب‬
‫ﺷﻮې‬

‫‪39‬‬
‫ﻟﻮﻣړى ﺗﺤﺼﻴﻠﻲ ﻛﺎل ﭘﻪ ﺧﺘﻤﯧﺪو ﺷﻮ اورﺧﺼﺘﻲ ﺷﻮه ﭘﻪ وروﺳﺘۍ ورځ ﻣﯥ زړه ووﭼﯥ ﺳﻠﻄﺎن ووﻳﻨﻢ‬
‫اوورﺗﻪ وواﻳﻢ ﭼﯥ زه ﺗﺮې ﺧﻔﻪ ﻧﻪ ﻳﻢ ﺧﻮﻫﻐﻪ ﻟﻪ ﺷﺮﻣﻪ ﻫﯧڅ ﭘﻪ ﻣﺨﻪ ﻧﻪ راﺗﻪ ﺣﺘﻰ داول ﻧﻮﻣﺮه ګۍ دﻣﺒﺎرﻛۍ‬
‫ورﻛﻮﻟﻮﻣﻮﻗﻊ ﻳﯥ ﻫﻢ راﻧﻪ ﻛړه ﭼﯥ زه ورﺑﺎﻧﺪې ډﯦﺮه ﻣﺎﻳﻮﺳﻪ وم اوځﺎن راﺗﻪ ﻣﻼﻣﺖ ښﻜﺎرﯦﺪه ځﻜﻪ زه ﻳﯥ‬
‫ﻛﻠﻴﻮاﻟﻪ ﻳﺎدﯦﺪﻟﻢ اوﺑﺎﻳﺪﺗﺸﻮﻳﻖ ﻛړى ﻣﻰ وى زه ﭘﻮﻫﯧﺪم ﻛﻪ ﻫﻐﻪ دټﻮﻟګﻲ ﻫﺮې ﻧﺠﻠۍ ﺗﻪ دﻣﻴﻨﯥ ﺧﺒﺮه‬
‫وﻛړي ﻧﻮﻫﻐﻪ ﺑﻪ ورﻧﻪ اﻧﻜﺎرڅﻪ ﭼﯥ ﻟﻪ ﺧﻮښۍ ﺑﻪ ﭘﻪ ﺟﺎﻣﻮﻛﯥ ﻧﻪ ځﺎﻳﯧږي‬
‫ﭘﻪ رﺧﺼﺘﻴﻮﻛﯥ زه ﻏﻮټۍ ‪ ،‬ﻫﻴﻠﻪ اوزﻣﻮږ څﻮﻧﻮرې ټﻮﻟګﻴﻮاﻟﯥ ﭼﯥ ﭘﯧښﻮرﻳﺎﻧﯥ وې ﻫﺮوﺧﺖ ﻳﻮدﺑﻞ‬
‫ﻛﻮرﻧﻮﺗﻪ ﺗﻠﻮ اوﻳﻮﺑﻞ ﺗﻪ ﺑﻪ ﻣﻮﻣﯧﻠﻤﺴﺘﻴﺎوې ﻛﻮﻟﯥ ﻳﻮه ورځ ﻏﻮټۍ راﺗﻪ ﻫﻤﺪﻏﻪ ﻛﻴﺴﻪ راواﺧﻴﺴﺘﻪ اوراﺗﻪ‬
‫وﻳﯥ وﻳﻞ ﭼﯥ ﺗﻪ ډﯦﺮ ه ﻧﯧﻜﻤﺮﻏﻪ ﻳﯥ‬
‫ﻣﺎوﻳﻞ وﻟﯥ ؟‬
‫ځﻮاب ﻳﯥ راﻛړ‬
‫ﺗﻪ دﺳﻠﻄﺎن ﻏﻮﻧﺪې ﻳﻮه اﻧﺴﺎن اوﻳﻮه ښﻜﻠﻲ ځﻮان دﺧﭙﻠﯥ ﻣﻴﻨﯥ ﭘﻪ ﺗﻮګﻪ اﻧﺘﺨﺎب ﻛړې ﻳﯥ ﺧﻮﺗﻪ ﺑﻴﺎﻫﻢ ‪......‬‬
‫ﻧﻮرﭘﻪ ﺧﻨﺪاﺷﻮه‬
‫ﭘﻮه ﺷﻮم ﭼﯥ ﺳﻠﻄﺎن دوى ﻫﻢ ﺧﺒﺮﻛړي اوﻳﺎﻳﯥ داﻛﺎرد ﻫﻐﻮى ﭘﻪ ﻣﺸﻮره ﻛړى وروﺳﺘﻪ دواړوﭘﺮﻟﭙﺴﯥ‬
‫دﻫﻐﻮى ﺻﻔﺘﻮﻧﻪ راﺗﻪ ﻛﻮل اووﻳﻞ ﻳﯥ ﭼﯥ څﻮﻣﺮه ﭘﯧښﻮرﻳﺎﻧﯥ دﻫﻐﻪ دﻣﻴﻨﯥ ﺗږې دي ﺧﻮﺳﻠﻄﺎن ورﺳﺮ ه‬
‫ﻣﻴﻨﻪ څﻪ ﭼﯥ ﻣﻌﻤﻮﻟﻲ ﺧﻮاﺧﻮږي ﻫﻢ ﻧﻪ ﻟﺮي‬
‫ﻣﺎﭘﻪ ﺧﻮﻟﻪ ورﺗﻪ څﻪ وﻧﻪ وﻳﻞ ﺧﻮﭘﻪ زړه ﻛﯥ ﭘﻪ ﺧﭙﻠﻮ ﻛړوډﯦﺮه ﭘښﻤﺎﻧﻪ وم ﺳﻠﻄﺎن ﭼﯥ ﻣﺎﭘﻪ ﺗﯧﺮﻳﻮه ﻛﺎل ﻛﯥ‬
‫وڅﺎرﻟﻮ رﻳښﺘﻴﺎﻫﻢ ﻳﻮﭘﻮه اﻧﺴﺎن وو دﻧﻮروځﻮاﻧﺎﻧﻮاوﻣﺤﺼﻠﻴﻨﻮﻏﻮﻧﺪې ﺷﻠﻪ ګﻲ ﭘﻪ ﻛﯥ ﻧﻪ وه درﺧﺼﺘۍ‬
‫ﭘﻪ اوږدوﻛﯥ ﻣﯥ ﭘﻪ ﻟﻮﻣړي ځﻞ ﺣﺲ ﻛړه ﭼﯥ ﻣﺎﻫﻢ ﭘﻪ ﻏﻴﺎب ﻛﯥ ﭘﻪ ﻫﻐﻪ زړه ﺑﺎﻳﻠﻠﻰ ځﻜﻪ ﭘﻪ ﺑﺎرﺑﺎرﺑﻪ ﻣﯥ‬
‫دﻫﻐﻪ ښﻜﻠﯥ څﯧﺮه ﭘﻪ ﺧﻴﺎل ﻛﯥ وراﻧﻪ اوﺟﻮړه ﻛړه‬
‫ﭘﻪ زړه ﻛﯥ ﻣﯥ ورځ ﭘﻪ ورځ دﻣﻴﻨﯥ ﺧﻮاږه دردوﻧﻪ ﺧﻮرﯦﺪل ﻛﻠﻪ ﻧﺎﻛﻠﻪ ﺑﻪ ﻣﯥ ﻧﺎڅﺎﭘﻪ دﭘﻮﻫﻨﺘﻮن ﻣﺠﻠﻪ‬
‫راواﺧﻴﺴﺘﻪ اودﻫﻐﻪ ﺗﺼﻮﻳﺮﺗﻪ ﺑﻪ ځﯧﺮﺷﻮم ﭼﯥ دﻫﻐﻪ ﻟﻪ ﻧﻮې ﻛﻴﺴﯥ ﺳﺮه ﭘﻪ ﻣﺠﻠﻪ ﻛﯥ ﭼﺎپ ﺷﻮى وو‬
‫٭٭٭‬
‫دوﻳﻢ ټﻮﻟګﻰ ﻣﻮﻧﻮى ﭘﻴﻞ ﺷﻮ ﭘﻮره ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﻣﯥ ﻛړې وه ﮔڼﯥ ﻛﻴﺴﯥ اوﻣﻀﺎﻣﻴﻦ ﻣﯥ ﻟﻴﻜﻠﻲ وو ﺧﻮﻛﻠﻪ ﭼﯥ‬
‫ټﻮﻟګﻲ ﺗﻪ ﻻړ م ﻟﻮﻣړى ﻫڅﻪ ﻣﯥ داوه ﭼﯥ ﺳﻠﻄﺎن ووﻳﻨﻢ ﺧﻮدوه درې ورځﯥ راﺗﻪ ﻣﻌﻠﻮم ﻧﻪ ﺷﻮ ﭘﻪ څﻠﻮرﻣﻪ‬
‫ورځ ﭼﯥ راﻏﻰ ﻧﻮﺳﺘړي ﻣﻪ ﺷﻲ ﻣﯥ ورﺳﺮه وﻛړل اودﻧﻪ ﺷﺘﻮن ﭘﻮښﺘﻨﻪ ﻣﯥ ﺗﺮې وﻛړه وﻳﻞ ﻳﯥ ﭼﯥ ﭘﻪ‬
‫رﺧﺼﺘﻴﻮﻛﯥ ﻫﻠﻤﻨﺪﺗﻪ ﺗﻠﻠﻰ وم ﭘﻪ ﻟﻮﻣړي ځﻞ ﻣﯥ دﻫﻐﻪ ﺳﺮه ﻧږدې ﻧﻴﻢ ﺳﺎﻋﺖ ﺧﺒﺮې وﻛړې ﭼﯥ ډﯦﺮې ﻳﯥ‬
‫دﻫﻠﻤﻨﺪدﻳﺎدوﻧﻮاوﭘﻪ ﻟښﻜﺮګﺎه ﻛﯥ دﺑﻬﺮ ﻧﻴﻮځﻮاﻛﻮﻧﻮدﺑﯥ ځﺎﻳﻪ ﺑﻤﺒﺎرﻳﻮاووژﻧﻮﭘﻪ اړه وې ﻟﻪ ﻃﺎﻟﺒﺎﻧﻮﻳﯥ‬
‫ﺳﺮټﻜﺎوه ﭼﯥ ښﻮوﻧځﻲ ﻳﯥ ﺗړﻟﻲ دي دﺧﺒﺮوﭘﻪ ﺟﺮﻳﺎن ﻛﯥ ﻣﯥ ﻛﺘﻞ ﭼﯥ زړه ﻣﯥ درﺑﯧږي اودﻫﻐﻪ ﭘﻪ رﻧﮓ‬
‫ﻛﯥ ﻫﻢ ﺑﺪﻟﻮن راځﻲ‬
‫اﺧﺮﻣﯥ زړه راﻏﻮﻧډﻛړﻟﻮﻣړى ﻣﯥ ﺑښﻨﻪ ﺗﺮې وﻏﻮښﺘﻪ اوﺑﻴﺎﻣﯥ ﭘﻪ ﮔﻮډوﻣﺎﺗﻮاﻟﻔﺎﻇﻮﭘﻪ دې ﭘﻮه ﻛړﭼﯥ ﻣﻴﻨﻪ‬
‫ﻳﯥ راﺗﻪ ﻣﻨﻈﻮره ده‬

‫‪40‬‬
‫وروﺳﺘﻪ ﻟﻪ دې ورځﯥ ﺑﻪ ﻣﻮوﺧﺖ ﭘﻪ وﺧﺖ دﻣﻴﻨﯥ ﺧﺒﺮې ﺳﺮه ﻛﻮﻟﯥ ﺧﻮدﺳﻠﻄﺎن ﻫﻐﻪ ﺣﺎﻟﺖ ﻣﯥ ﻛﻠﻪ ﻫﻢ ﻧﻪ‬
‫ﻫﯧﺮﯦږي ﭼﯥ زﻣﺎداﻗﺮارﭘﻪ وﺧﺖ دﻫﻐﻪ ﭘﻪ وﺟﻮدﻛﯥ راﻏﻰ اوﭘﻪ ﻛﻮم ﻧﻈﺮﻳﯥ ﻣﺎﺗﻪ وﻛﺘﻞ اوزه ﭘﻪ ﻛﻮم ﺣﺎﻟﺖ‬
‫ﻛﯥ وم ﻟﻜﻪ ﺧﺰان وﻫﻠﯥ ﭘﺎڼﻪ ټﻮﻟﻪ رﭘﯧﺪم اوﺣﻤﺰه ﺑﺎﺑﺎﺷﻌﺮﻣﯥ ﭘﻪ ﺳﺮﻛﯥ اﻧګﺎزې ﻛﻮﻟﯥ‬

‫ﻏﻞ دﻣﺤﺒﺖ ﻏﻠﻄﯧﺪى ﻧﻪ ﺷﻲ‬

‫څﻮك ﭼﯥ ﭘﻪ ﻣﺤﻔﻞ ﻛﯥ ﭼﺎﺗﻪ ﻧﻪ ګﻮري‬

‫ﻧﻮرﻧﻮﻫﻐﻪ راﺳﺮه ﭘﻪ درﺳﻮﻧﻮﻛﯥ ﻫﻢ ﭘﻮره ﭘﻮره ﻣﺮﺳﺘﻪ ﻛﻮﻟﻪ دﻫﻐﻪ ښﻮاﺧﻼﻗﻮﭘﻪ ﻛﻤﻪ ﻣﻮده ﻛﯥ‬
‫زﻣﺎدﭘﻼرﺧﻮاﺧﻮږي اودرﻧﺎوى ﻫﻢ ﺟﻠﺐ ﻛړدﻣﻬﺎﺟﺮوﭘﻪ څﻮﻏﻮﻧډوﻛﯥ ﻳﯥ زﻣﺎﭘﻼرﺳﺮه ﻫﻢ وﻟﻴﺪل‬
‫اوﭘﻼرﻣﯥ دﻣﻮرﭘﻪ وړاﻧﺪې څﻮځﻠﻪ دﻫﻐﻪ دښﻮاﺧﻼﻗﻮاواﺳﺘﻌﺪادﺳﺘﺎﻳﻨﻪ ﻛړې وه دﻫﻐﻪ ﻟﻪ ﺑﺮﻛﺘﻪ ﻣﯥ‬
‫ﻟﻴﻜﻮاﻟﻲ ﻫﻢ ښﻪ ﺷﻮه ﻏﻮټۍ اوﻫﻴﻠﯥ ﻫﻢ زﻣﻮږ ﺳﭙﯧڅﻠﯥ ﻣﻴﻨﻪ ﺳﺘﺎﻳﻠﻪ زﻣﺎﻏﺮﻧۍ ښﻜﻼﭘﻪ ځﺎى ﭘﺎﺗﯥ وه ﭘﻪ‬
‫ﭘﻮﻫﻨﺘﻮن ﻛﯥ ﮔڼﻮ ﻫﻠﻜﺎﻧﻮ ﺳﺘﺮګﯥ راﭘﺴﯥ وړﻟﯥ ﺧﻮﻛﻠﻪ ﺑﻪ ﻳﯥ ﭼﯥ دﺳﻠﻄﺎن ﺳﺮه ﭘﻪ ګﺮځﯧﺪوﻛﯥ ﻳﻮځﺎى‬
‫ﻟﯧﺪﻟﻢ ﻧﻮﻓﻜﺮﻳﯥ ﻛﺎوه ﭼﯥ ﻛﻮرﻧۍ ﺧﭙﻠﻮي ﺳﺮه ﻟﺮي ﻧﻮځﻜﻪ ﺧﻮﻳﯥ زﻣﺎﺳﺮه ﺧﺒﺮوﺗﻪ زړه ﻧﻪ ښﻪ ﻛﺎوه‬
‫دوﻳﻢ ﻛﺎل ﻣﯥ دﻳﻮې ﺳﭙﯧڅﻠﯥ او ﺧﻮږې ﻣﻴﻨﯥ ﭘﻪ ﺧﻤﺎرﻛﯥ ﺗﯧﺮﻛړﭼﯥ ﺑﯥ دﻏﻮټۍ اوﻫﻴﻠﯥ څﺨﻪ ﭘﺮﺗﻪ ﺑﻞ‬
‫ﻫﯧڅﻮك ﻫﻢ ﻧﻪ راﺑﺎﻧﺪې ﭘﻮﻫﯧﺪل ﺳﻠﻄﺎن زﻣﺎدﺗﻮﻗﻊ ﺧﻼف ﻫﻢ دﻟﻮړواﺧﻼﻗﻮ اواﺳﺘﻌﺪادﻣﺠﺴﻤﻪ اوﭘﻪ‬
‫ځﻮاﻧۍ ﻛﯥ دﻳﻮه ښﻪ ﺷﺨﺼﻴﺖ ﻧﻪ ﺑﺮﺧﻤﻦ وو ډﯦﺮځﻠﻪ ﺑﻪ ﭘﻪ ټﻮﻟګﻲ ‪ ،‬ﻻراوﻛﺘﺎﺑﺘﻮن ﻛﯥ ﺳﺮه ﻳﻮازې‬
‫ﺷﻮوﺧﻮدﻫﻐﻪ ﻟﻪ ﺧﻮﻟﯥ ﻣﯥ ﻳﻮه ﺧﺒﺮه ﻫﻢ داﺳﯥ واﻧﻪ ورﯦﺪه ﭼﯥ دوﻳﻠﻮ دې ﻧﻪ وي ډﯦﺮه ﺷﻮﺧﻲ ﺑﻪ ﻳﯥ داوه‬
‫ﭼﯥ ﭘﻪ ﻣﻮﺳﻜﺎﺑﻪ ﻳﯥ زﻣﺎدښﺎﻳﺴﺖ ﺳﺘﺎﻳﻨﻪ وﻛړه اووﻳﻞ ﺑﻪ ﻳﯥ ﭼﯥ زﻣﺎﻣﻴﻨﯥ ﻟﻪ درﺳﻪ وﻳﺴﺘﻠﻰ دى‬
‫ﺧﻮداﺳﯥ ﻧﻪ وه ﻫﻐﻪ ﭘﻪ اﻧګﻠﯧﺴﻲ ﻛﻮرس ﻛﯥ اﺳﺘﺎد ﺷﻮ اواول ﻧﻤﺮه ګﻲ ﻳﯥ ﻫﻢ ټﻴﻨګﻪ ﻛړې وه ﭼﯥ ﻣﺎﭘﻪ زړه‬
‫ﻛﯥ وﻳﺎړﭘﺮې ﻛﺎوه ﻧﻮرراﺗﻪ داﺳﯥ ښﻜﺎرﯦﺪل ﭼﯥ ﺧﺪاى ﭘﺎك ﻫﻐﻪ زﻣﺎاوزه دﻫﻐﻪ ﻟﭙﺎره ﭘﻴﺪاﻛړې ﻳﻮ ﻣﺎﺑﻪ‬
‫ﭼﯥ د ﻛړووړواودﻫﻐﻪ ﭘﻪ اړه دﺧﭙﻞ ﭘﻼردرﻳځ ﺗﻪ ﻛﺘﻞ ﭘﻮره ﻳﻘﻴﻨﻲ وم ﭼﯥ دراﺗﻠﻮﻧﻜﻲ ژوﻧﺪﭘﻪ‬
‫ﺷﺮﻳﻜﯧﺪوﻛﯥ ﺑﻪ ﻣﻮﻛﻮﻣﻪ ﺳﺘﻮﻧﺰه ﻧﻪ وي دﻣﻴﻨﯥ دﻏﻪ ﺧﻮږو ﺷﯧﺒﻮزه دژوﻧﺪﭘﻪ ډﯦﺮورازوﻧﻮ وﭘﻮﻫﻮﻟﻢ ﻟﻪ‬
‫ﺳﺘﺮګﻮﻣﯥ ﭘﺮدې ﻟﺮې ﺷﻮې دﻫﻐﻪ ﭘﺎﻛﯥ ﻣﻴﻨﯥ داﺳﯥ درواوﺳﻤﺴﻮروورﺷﻮګﺎﻧﻮﺗﻪ ﻳﻮړم ﭼﯥ ﺳﺎﻋﺘﻮﻧﻪ ﭘﻪ‬
‫ﻛﯥ دﺷﯧﺒﻮ ﭘﻪ څﯧﺮ ﺗﯧﺮﯦﺪل ‪،‬دﻧړۍ ټﻮﻟﻮﺑﺎﻏﻮﻧﻮﺧﻮﺷﺒﻮﻳﻲ ﭘﻪ ﻛﯥ ﺧﻮره وه وږﻣﻮﻣﯥ ﻗﺪﻣﻮﻧﻪ ښﻜﻮﻟﻮل‬
‫ﺑﻠﺒﻼﻧﻮدﻣﻴﻨﯥ ﺳﻨﺪرې وﻳﻠﯥ اودﻟﻤﺮزرﻳﻨﻮوړاﻧګﻮﻟﻪ ګﻠﭙﺎڼﻮﺳﺮه ﻟﻮﺑﯥ ﻛﻮﻟﯥ ﻫﻠﺘﻪ دﺳﻬﺎرﻟﻪ ﺷﻮره ډﻛﯥ‬
‫اودﻣﺎښﺎم ﭘﻪ ﭼﻮﻓﺘﻴﺎﻛﯥ ډوﺑﯥ رﻧګﻴﻨﯥ ﺷﯧﺒﯥ دځﻮاﻧۍ ﺧﻮﺑﻮﻧﻪ ﺗﻪ ورﺗﻪ وې ﭼﯥ ﻧﻪ ﻳﯥ ﻛﻮ م ﺷﺎﻋﺮﭘﻪ‬
‫ﺷﻌﺮﻛﯥ اﻧځﻮروﻟﻰ ﺷﻲ اوﻧﻪ ﻳﯥ ﻫﻢ ددې ﻧړۍ ﻧﻘﺎﺷﺎن ﭘﻪ ﺗﺎﺑﻠﻮګﺎﻧﻮﻛﯥ ﭘﻨځﻮﻟﻰ ﺷﻲ ﻣﺎﺗﻪ داﺳﯥ ښﻜﺎرﯦﺪه‬
‫ﭼﯥ ددﻏﻪ ورﺷﻮﭘﻪ ﻧﺎزﻛﻮﭼﻤﻨﻮﻧﻮاوګﻠﻐﻮټﻴﻮﻟﻮﻣړي ﻗﺪﻣﻮﻧﻪ ﻣﺎاﯦښﻲ ﺧﻮڅﻮﻗﺪﻣﻪ ﭼﯥ ﻻړم راﺗﻪ څﺮګﻨﺪه‬
‫ﺷﻮه ﭼﯥ دﻧﻮرواﻧﺴﺎﻧﺎﻧﻮد دﭘﻠﻮﻧﻮﺧﺎورې ﻫﻢ ﭘﻪ ﻛﯥ ﻧﺸﻪ ﻛﻮوﻧﻜﯥ ﺧﻮﺷﺒﻮﻳﻲ ﺧﻮروي ﻣﺎﻫﻢ ﻫﻠﺘﻪ‬
‫درﻧګﺎرﻧګ ګﻠﻮﻧﻮﭘﻪ ﺑﺴﺘﺮﺧﻮب ﭘﻴﻞ ﻛړﺳﺘﺮګﯥ ﻣﯥ ﺳﺮه ورﻏﻠﯥ اوﻫﻠﺘﻪ ﻣﯥ ﭘﻪ ﺑڼﻮدﺷﺎﺗﻮدﻣﭽﻴﻮدﭘښﻮﭘﻪ‬

‫‪41‬‬
‫څﯧﺮدګﻠﻮﻧﻮاورﻧګﻮﻧﻮﺷﻴﺮې ځﺎى وﻧﻴﻮه ﺧﻮﭼﯥ دﻧﺴﻴﻢ ﻳﻮ ې ﺧﻮږې ﻋﻄﺮﻳﻨﯥ څﭙﯥ ﻟﻪ دﻏﻪ ﻧﺎزداﻧﻪ ﺧﻮﺑﻪ‬
‫راﭘﺎڅﻮﻟﻢ ﻧﻮدرﯦﻴﻢ ټﻮﻟګﻰ ﻫﻢ ﭘﺎى ﺗﻪ رﺳﯧﺪﻟﻰ وو زﻣﺎﺳﻠﻄﺎن ﻫﻤﻐﺴﯥ زﻣﺎﭘﻪ ﺳﺘﺮګﻮﻛﯥ ښﻜﻠﻰ وو ﻻﻳﯥ‬
‫ﻫﻢ ﻧﻮم دټﻮﻟﻮټﻮﻟګﻴﻮاﻟﻮﭘﻪ ﺳﺮﻛﯥ راﺗﻪ ﻟﻴﻜﻨﯥ ﻣﯥ ﻫﻢ دﻫﻐﻪ ﻟﻪ ﺑﺮﻛﺘﻪ ﭘﻪ ﻣﺠﻠﻮاوروځﭙﺎڼﻮﻛﯥ ﺧﭙﺮې ﺷﻮې‬
‫وې ﭼﯥ ډﯦﺮﻟﻮﺳﺘﻮﻧﻜﻲ ﻳﯥ زﻣﺎدﻟﻴﺪﻟﻮﭘﻪ ارﻣﺎن ووﻧﻮرﻧﻮزﻣﻮږ ﭘښﺘﻨﻪ ﻣﻴﻨﻪ ﻫﻢ دﭘټﯧﺪﻟﻮﻧﻪ وه ﭘﻪ ﻣﻴﻨﻪ ﻛﯥ‬
‫ﺑﻪ ﻣﻮﺗﺮټﻮﻟﻮﻟﻮﻳﻪ ﺟﺬﺑﻪ دوﻣﺮه وه ﭼﯥ ﭘﻪ ﻳﻮازﯦﺘﻮب ﻛﯥ ﺑﻪ ﻣﻮ ﻳﻮدﺑﻞ ﻻﺳﻮﻧﻪ ﻳﻮه ﺷﯧﺒﻪ ټﻴﻨګ وﻧﻴﻮل‬
‫اوډﯦﺮډﯦﺮاﻓﺮاط ﺑﻪ داووﭼﯥ دﻳﻮه اوﺑﻞ ﻻﺳﻮﻧﻪ ﺑﻪ ﻣﻮ ﺑﯥ اﺧﺘﻴﺎره ﺗﺮﺷﻮﻧډوﻳﻮړل اوښﻜﻞ ﺑﻪ ﻣﻮﻛړل‬
‫٭٭٭‬
‫ﭘﻪ درﻳﻢ ټﻮﻟګﻲ ﻛﯥ ﭘﻪ رﺧﺼﺘﻴﻮﻛﯥ ﻳﻮ ه ﻣﻬﻤﻪ ﺧﺒﺮه داﺷﻮه ﭼﯥ ﻏﻮټۍ ﻣﯥ ﻣﻮرراﺑﺎﻧﺪې ﺧﺒﺮه ﻛړه اوﻟﻪ‬
‫ﻫﻐﯥ ﻣﯥ دﭘټﯥ ﻣﻴﻨﯥ ﺧﺒﺮه ﭘﻼرﺗﻪ ورﺳﯧﺪه ﻛﻪ څﻪ ﻫﻢ زﻣﺎﭘﻼرډﯦﺮﻣﻬﺮﺑﺎﻧﻪ ووﺧﻮﺧﭙﻠﻪ ﻣﻴﻨﻪ راﺗﻪ دﻫﻐﻪ ﭘﻪ‬
‫وړاﻧﺪې ﻳﻮه ﺳﺮﻏړوﻧﻪ ښﻜﺎرﯦﺪه زﻣﺎوﯦﺮه ﺑﯥ ځﺎﻳﻪ وﺧﺘﻪ ﺑﺮﻋﻜﺲ ﭘﻼرﻣﯥ ﻳﻮه ﺷﭙﻪ زه ﺧﭙﻞ څﻨګ ﺗﻪ‬
‫ﻛښﯧﻨﻮﻟﻢ زﻣﺎاوﺳﻄﺎن دﻣﻴﻨﯥ ﻛﻴﺴﻪ ﻳﯥ راواﺧﻴﺴﺘﻪ اوﭘﻪ دې ﻳﯥ ﻣﻼﻣﺘﻪ ﻛړم ﭼﯥ وﻟﯥ دې ﭘﺨﻮازه ﻧﻪ‬
‫ﺧﺒﺮوﻟﻢ ﺳﭙﯧڅﻠﯥ ﻣﻴﻨﻪ ﻛﻮﻣﻪ ګﻨﺎه ﻧﻪ ده اﺧﺮﻣﺎﻫﻢ ﺳﺘﺎﻣﻮرﭘﻪ ﻣﻴﻨﺘﻮب ﻛړې وه دﻫﻐﻪ ﭘﻪ دې ﺧﺒﺮوﭼﻮﻓﻪ ﺧﻮﻟﻪ‬
‫ﻟﻪ ﻛﻮټﯥ ووﺗﻢ اوﺑﻴﺎﻣﯥ ﻳﯥ دﻣﻮرﺳﺮه ﺗﺮﻧﻴﻤﻮﺷﭙﻮﺧﺒﺮې ﻛﻮﻟﯥ ﺧﻮزه ﻟﻜﻪ ﻛﻮم ﻟﻮى ﺟﺮم ﻣﯥ ﭼﯥ ﻛړى وي‬
‫ﭘﻪ ﺧﭙﻠﻪ ﻛﻮټﻪ ﻛﯥ ﻧﺎﺳﺘﻪ وم اوځﺎن ﻣﯥ ﭘﻪ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﻣﺼﺮوف ﻛړى وو‬
‫دﺷﭙﯥ ﭘﻪ ﺳﻬﺎرﻣﯥ څﻪ ﻟﻴﻜﻞ ﭼﯥ دﻛﻮرﺗﻠﻔﻮن ﺗﻪ دﺳﻠﻄﺎن زﻧګ راﻏﻰ و رﺑﺎﻧﺪې ﺑﻨﺪﻣﯥ ﻛړﻳﻮې ﺑﻠﯥ ﻛﻮټﯥ‬
‫ﺗﻪ ﻻړم اوﻫﻠﺘﻪ ﻣﯥ ورﺳﺮه ﭘﻪ ارام ﺧﺒﺮ ې ﭘﻴﻞ ﻛړې ﺳﻠﻄﺎن ﻣﯥ ﺧﺒﺮﻛړﭼﯥ دﻣﻴﻨﯥ ﺧﺒﺮې ﻣﻮﻏﻮټۍ‬
‫زﻣﺎﺗﺮﭘﻼره رﺳﻮﻟﯥ ﺧﻮﻫﻐﻪ ددې ﭘﻪ ځﺎى ﭼﯥ ورﺧﻄﺎﺷﻲ وﻳﯥ ﺧﻨﺪل اوزﻳﺎﺗﻪ ﻳﯥ ﻛړه‬
‫ﻟﯧﻮﻧۍ ﻫﯧڅ ﻓﻜﺮﻣﻪ ﻛﻮه زه واﻳﻢ ﻟﻪ دې وﯦﺮې ﺑﻪ دې ټﻮﻟﻪ ﺷﭙﻪ ﭘﻪ وﻳښﻪ ﺗﯧﺮه ﻛړې وي ﻫﻐﻪ ﻛﺎرﻫﻢ زﻣﺎﭘﻪ‬
‫ﺧﻮښﻪ ﺷﻮى ﻣﺎﺧﭙﻠﻪ ﻛﻮرﻧۍ ﺧﺒﺮه ﻛړې ﻏﻮښﺘﻞ ﻣﯥ ﺳﺘﺎﭘﻼرﻣﯥ ﻫﻢ ﺧﺒﺮﺷﻲ درﻳﻤﻪ ورځ ﻟﻪ ﺧﻴﺮه ﺟﺮګﻪ‬
‫درځﻲ ګﻮﻧﺪې ﺧﺪاى دزﻣﺎﻛړي اﺧﺮدﻳﻮه وﻃﻦ ﻳﻮ ﻫﻐﻪ وﺧﻨﺪل ﻏږﻳﯥ ﻟږ ﭘﻴﻜﻪ ﺷﻮﺑﻴﺎﻳﯥ زﻳﺎﺗﻪ ﻛړه‬
‫وروراوﻣﻮرﻣﯥ ﺧﻮښ دي اوزﻣﺎداﭘﺮﯦﻜړه ﻳﯥ ﺳﺘﺎﻳﻠﯥ ﺧﺪاى دې وﻛړي ﭼﯥ ﻫﺮڅﻪ ﺳﻢ ﺗﺮﺳﺮه ﺷﻲ ﺧﻮڅﻪ‬
‫ﻳﺎدوﻧﻪ دې ﺗﻪ ﻫﻢ ﭘﻼرﺗﻪ وﻛړه ﺷﺮﻣﯧږه ﻣﻪ زﻣﺎاوﺳﺘﺎدراﺗﻠﻮﻧﻜﯥ ژوﻧﺪﺧﺒﺮه ده څﻪ ټﻮﻛﯥ ﺧﻮﻧﻪ دي اوﻧﻪ ﻫﻢ‬
‫ﺧﺪاى ﻣﻪ ﻛړه ﻛﻮﻣﻪ ګڼﺎه ده ﻫﻐﻪ دﻋﺒﺪاﷲ ﻣﻘﺮي ﺳﻨﺪره دې ﻧﻪ ده اورﯦﺪﻟﯥ‬
‫اوﺗﺎﺑﻪ ﻣﺎﺗﻪ راﻛﻮﻳﻨﻪ ‪....‬‬
‫زه ﺗﻠﻮارﻛﻮﻣﻪ ‪......‬‬
‫ﻫﻐﻪ وﺧﻨﺪل ﺧﻮﻣﺎدﺑښﻨﯥ ﭘﻪ ﻏﻮښﺘﻠﻮﺗﻠﻔﻮن ﭘﺮې ﺑﻨﺪﻛړﭼﯥ ﺧﺒﺮې ښﯥ ﻧﻪ دي‬
‫٭٭٭‬
‫ﻫﻤﺪاﺳﯥ وﺷﻮل ﭘﻼرﻣﯥ ﻫﻢ ﭘﻪ ﺗﻠﻔﻮن ﻛﯥ دﺳﻠﻄﺎن ﻟﻪ وروراﻣﺎن اﷲ ﺳﺮه ﭼﯥ ﭘﻪ ﻛﻮﻧﺴﻠګﺮۍ ﻛﯥ‬
‫ﻣﺎﻣﻮروواوﭘﻪ اﻣﺎن ﺳﺮه ﻳﯥ ﺷﻬﺮت درﻟﻮدﭘﻪ دې اړه ﺧﺒﺮې ﻛړې وې دﻫﻐﻮى ﺟﺮګﻪ ﭼﯥ ﭘﻨځﻪ ﻛﺴﻪ وه‬
‫ﻳﯥ‬ ‫زﻣﺎدﺳﻤﺎل‬ ‫دوداودوﺳﺘﻮروﺷﻮه‬ ‫دﭘﯧښﻮرﭘﻪ‬ ‫ځﺎى‬ ‫دﻫﻠﻤﻨﺪﭘﻪ‬ ‫ﭘﺮﯦﻜړه‬ ‫راﻏﻠﻪ‬
‫ورﻛړدﻫﻐﻮﺷﯧﺒﻮدﺧﻮښﻴﻮﺑﻴﺎن ﻛﻠﻪ ﻫﻢ ﻧﻪ ﺷﻲ راﺗﻠﻰ ‪،‬زه دﻫﻐﻪ ﭼﺎﭘﻪ ﻧﻮم ﺷﻮم ﭼﯥ ﭘﺮې ﻣﻴﻨﻪ وم درﯦﻴﻢ‬

‫‪42‬‬
‫ټﻮﻟګﻰ ﻫﻢ ﭘﺎى ﺗﻪ ورﺳﯧﺪ زﻣﺎاوﺳﻠﻄﺎن ﭘﻪ ﻳﻮځﺎى ګﺮځﯧﺪوﻧﻮرﻫﯧڅ ﻧﯧﻮﻛﻪ ﻧﻪ وه ﺧﻮﭘښﺘﻨﻲ اﺣﺴﺎس ﺑﻴﺎﻫﻢ‬
‫ددې اﺟﺎزه ﻧﻪ راﻛﻮﻟﻪ ﭼﯥ دﻫﺮﭼﺎﭘﻪ ﻣﺦ ﻛﯥ دې ﺧﺒﺮې وﻛړو زه اوس دﻫﻐﻪ ﻛﻮژدﻧﻪ وم اوﭘﻪ درﺳﻮﻧﻮﻛﯥ‬
‫ﻣﻮﻳﻮدﺑﻞ ﺳﺮه ﭘﻮره ﺳﻴﺎﻟﻲ ﻛﻮﻟﻪ ﻣﺎﺗﻪ ځﺎن دد ې ﻧړۍ ﺗﺮټﻮﻟﻮﻧﯧﻜﻤﺮﻏﻪ ﻧﺠﻠۍ ښﻜﺎرﯦﺪه ﻫﻐﻪ ورځﯥ‬
‫زﻣﺎدژوﻧﺪﻟﻪ ډﯦﺮوښﻜﻠﻮاورﻧګﻴﻨﻮورځﻮﻧﻪ وې ﻟﻨډه داﭼﯥ ﭘﻪ څﻠﻮرم ﻛﺎل ﻓﺎرﻏﯧﺪﻟﻮ ﻧﻮ ﻳﻮه ورځ وروﺳﺘﻪ‬
‫زﻣﻮږ واده ﻫﻢ ﭘﻪ ﺧﻮښۍ ﺳﺮه ﺗﺮﺳﺮه ﺷﻮ زه دﺳﻠﻄﺎن اوﺳﻠﻄﺎن اوزﻣﺎﺷﻮ ﻣﺎﻟﻪ دې ﻧﻪ ﭘﺨﻮادﻣﻴﻨﯥ‬
‫ډﯦﺮداﺳﺘﺎﻧﻮﻧﻪ ﻟﻮﺳﺘﻲ ووﺧﻮ ﭘﺎﻳﻠﻪ ﻳﯥ زﻣﻮږ ﺧﻼف وه دﻟﺘﻪ ﺑﺎﻳﺪوواﻳﻢ ﭼﯥ زﻣﺎﺳﺮه داﺳﯥ اﻟﻔﺎظ ﻧﺸﺘﻪ‬
‫ﭼﯥ دﺧﭙﻞ ﭘﻼرﺟﺎن اوګﺮاﻧﯥ ﻣﻮرﺟﺎﻧﯥ ﺳﺘﺎﻳﻨﻪ اوﻣﻨﻨﻪ ﭘﺮې وﻛړم ﻫﻐﻮى زﻣﻮږدزده ﻛړې ﻟﭙﺎره ﺧﭙﻞ وﻃﻦ‬
‫ﭘﺮ ﯦښﻮداوﺑﻞ وﻃﻦ ﺗﻪ راﻣﻬﺎﺟﺮﺷﻮل ﻫﻐﻪ زﻣﺎدﺧﻮرګﺎﻧﻮ اوورورﺟﺎن ﻟﭙﺎره ﺧﭙﻠﻪ ﻳﻮه ﺑﺮﺧﻪ ځﻤﻜﻪ ﻫﻢ ﺧﺮڅﻪ‬
‫ﻛړه ځﻜﻪ ﻫﻐﻮى ﭘﻪ ﻳﻮه ﺧﺼﻮﺻﻲ ﻟﯧﺴﻪ ﻛﯥ زده ﻛړه ﻛﻮﻟﻪ دﻣﻬﺎﺟﺮوﭘﻪ اداره ﻛﯥ ﻫﻢ ﮔڼ ﻣﻬﺎﺟﺮزﻣﺎدﭘﻼرﻟﻪ‬
‫ﻛﺎروﻧﻮﺧﻮﺷﺤﺎﻟﻪ وواوﻫﻐﻪ ورﺳﺮه ﭘﻪ وﺧﺖ ﻻزﻣﻪ ﻣﺮﺳﺘﻪ ﻛﻮﻟﻪ‬
‫ﭘﻪ ﻫﻐﻮﺷﭙﻮﻛﯥ ﻟﻪ ﺧﻮښۍ ﭘﻪ ﺟﺎﻣﻮﻛﯥ ﻧﻪ ځﺎﻳﯧﺪم ﭼﯥ زه ﻳﯥ دﺧﭙﻞ ژوﻧﺪﻧﯧﻜﻤﺮﻏﻪ ورځﯥ ﺷﭙﯥ ﺑﻮﻟﻢ ﻫﻐﻪ‬
‫ﭘﻪ دې ﭼﯥ ﻳﻮﻟﻪ ﭘﻮﻫﻨځﻲ ﻧﻪ ﭘﻨځﻢ ﻧﻮﻣﺮه ﻓﺎرﻏﯧﺪﻟﻢ اوﺑﻞ داﭼﯥ ﺧﺪاى ﻳﻮښﻜﻠﻰ ﭘﻮه دژوﻧﺪﻣﻠګﺮى راﭘﻪ‬
‫ﺑﺮﺧﻪ ﻛړى وو ‪.‬‬
‫ﺧﻮﻛﻠﻪ ﭼﯥ ﭘﻨځﻪ ﻣﻴﺎﺷﺘﯥ وروﺳﺘﻪ دواده ﭘﻪ ورځ زﻣﺎډوﻟۍ دﺳﻠﻄﺎن ﻛﻮرﺗﻪ رواﻧﯧﺪه ﭘﺎم ﻣﯥ ﺷﻮ ﭼﯥ‬
‫دﻟﻮﻣړي ځﻞ ﻟﭙﺎر ه ﻣﯥ دﭘﻼرﺟﺎن ﺳﺘﺮګﯥ ﻟﻪ اوښﻜﻮډﻛﯥ دي ﻫﻐﻪ ﭘﻪ ډﯦﺮوﺳﺨﺘﻮورځﻮﻛﯥ ﻫﻢ ﻧﻪ ووژړﻟﻲ‬
‫اوﻧﻪ ﻫﻢ دوﻣﺮه ﺧﻔﻪ ﺷﻮى وودﻫﻐﻪ اوښﻜﻮزﻣﺎورﭘﺎم ﻛړﭼﯥ دﻣﻮراوﭘﻼرﻟﻪ ﻫﻐﻪ ﺧﻮږې ﻏﯧږې ﺟﺪاﻛﯧږم ﭼﯥ‬
‫دﺧﭙﻠﯥ ﻣﺸﺮې ﻟﻮرﭘﻪ ﺗﻮګﻪ ﻳﯥ ﭘﻪ ﭘﻮره ﻧﺎزوﻧﻮراﻟﻮﻳﻪ ﻛړې وم زده ﻛړه ﻳﯥ راﺑﺎﻧﺪې ﻛړې وه اوداﺳﯥ ﭼﺎﺗﻪ‬
‫ﻳﯥ واده ﻛﻮﻟﻢ ﭼﯥ زﻣﺎدﺧﭙﻠﯥ ﺧﻮښﯥ ځﻮان اودﺧﻴﺎﻟﻮﻧﻮﻣﻠګﺮى وو‬
‫ﺳﻠﻄﺎن دوﻳﻢ ﻧﻮﻣﺮه ﻓﺎرغ ﺷﻮ ﭘﻪ ﭘﻮﻫﻨﺘﻮن ﻛﯥ ﻳﯥ داﺳﺘﺎدۍ ﻟﭙﺎر ﻫﻢ ﭼﺎﻧﺲ درﻟﻮدﺧﻮ ﻫﻐﻪ ﻧﻪ ﻏﻮښﺘﻞ‬
‫اوﻳﻮې ﺑﻠﯥ ﺧﻴﺮﻳﻪ ﻣﻮﺳﺴﯥ ﺗﻪ ﻳﯥ اﺳﻨﺎدورﻛړي وو‬
‫‪١٣٨٥‬ﻛﺎل وو دﭘﺎﻛﺴﺘﺎن ﺣﻜﻮﻣﺖ ﻳﻮځﻞ ﺑﻴﺎ ﭘﻪ ﺟﺪي ﺗﻮګﻪ ﻟﻪ ﻣﻬﺎﺟﺮووﻏﻮښﺘﻞ ﭼﯥ ﺧﭙﻞ ﻫﯧﻮادﺗﻪ دې‬
‫ﺳﺘﺎﻧﻪ ﺷﻲ ځﻜﻪ دﻫﻐﻮى ﭘﻪ اﺻﻄﻼح اوس ﭘﻪ اﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎن ﻛﯥ ﭘﺮاخ ﺑﻨﺴټﻪ ﺣﻜﻮﻣﺖ راﻏﻠﻰ ووداﻳﯥ ﻫﻢ‬
‫وﻳﻞ ﭼﯥ ټﺎﻛﻨﯥ ﺗﺮﺳﺮه ﺷﻮې دﻛﺮزي ﺣﻜﻮﻣﺖ اراﻣﻲ راوﺳﺘﯥ اوﺟګړه ﻧﻮرﭘﺎى ﺗﻪ رﺳﯧﺪﻟﯥ ﭘﻪ راﺗﻠﻮﻧﻜﯥ‬
‫ﻳﻮه ﻣﻴﺎﺷﺖ ﻛﯥ ﭼﯥ ﻫﺮڅﻨګﻪ وي ﺑﺎﻳﺪټﻮل ﻣﻬﺎﺟﺮﻛﻤﭙﻮﻧﻪ ﺧﺎﻟﻲ ﻛړي ﻳﻮان اچ ﺳﻲ ارﻫﻢ ددﻏﻪ ﻣﻴﺎﺷﺘﯥ ﭘﻪ‬
‫ﺗﯧﺮﯦﺪو ﺧﭙﻞ ګڼ ﻛﺎرﻛﻮوﻧﻜﻲ وﻳﺴﺘﻞ ﭼﯥ ﻇﺎﻫﺮاﻳﯥ دﺑﻮدﻳﺠﯥ ﻛﻤښﺖ اودﻛﺎروﻧﻮﺳﭙﻜﻮاﻟﻰ ﺑﻬﺎﻧﻪ ﻛړى‬
‫ووﭘﻪ دﻏﻪ ﻛﺎرﻛﻮوﻧﻜﻮﻛﯥ ﻳﻮزﻣﺎﭘﻼرﻫﻢ وو ﭘﻪ ﺑﻠﻪ ﻣﻴﺎﺷﺖ ﻛﯥ ﻧﺎﻣﻌﻠﻮﻣﻮﻛﺴﺎﻧﻮ دﭘﯧښﻮردﻛﻮﻧﺴﻠګﺮۍ‬
‫دﻣﺎﻣﻮرﻳﻨﻮﭘﻪ ﻳﻮه ﻣﻮټﺮﭘﻪ ﺣﻴﺎت اﺑﺎدﻛﯥ ډزې وﻛړې درې څﻠﻮرﻛﺴﻪ ﻳﯥ ټﭙﻴﺎن ﺷﻮل ﭼﯥ ﻳﻮﭘﻪ ﻛﯥ‬
‫زﻣﺎﻟﯧﻮراﻣﺎن )دﺳﻠﻄﺎن ﻣﺸﺮورور(ووﻫﻐﻪ ﻫﻢ دﺳﻠﻄﺎن ﻏﻮﻧﺪې ﻧﯧﻚ اﻧﺴﺎن وو ﺧﻮﻣﺘﺴﻔﺎﻧﻪ ﭼﯥ زﺧﻤﻮﻧﻪ‬
‫ﻳﯥ ﻛﺎري وو اوﻳﻮه اوﻧۍ وروﺳﺘﻪ ﻳﯥ ﭘﻪ روﻏﺘﻮن ﻛﯥ ﺳﺎه ورﻛړه ځﻮاﻧﻪ ښځﻪ اودوه ﻣﺎﺷﻮﻣﺎن ﻳﯥ ﻣﻮږﺗﻪ‬
‫راﭘﺎﺗﯥ ﺷﻮل ‪.‬‬

‫‪43‬‬
‫ﻳﻮه ﺷﭙﻪ ﻣﯥ ﭘﻼرزﻣﻮږ ﻛﻮرﺗﻪ راﻏﻰ وﻳﻞ ﻳﯥ ﭼﯥ ﻧﻮردﻟﺘﻪ ﻧﻪ ﭘﺎﺗﯥ ﻛﯧږي اوﺑﯧﺮﺗﻪ ﻟښﻜﺮګﺎه ﺗﻪ ځﻲ ﻫﻠﺘﻪ‬
‫اوس ﻳﻮڅﻪ اراﻣﻲ راﻏﻠﯥ دﺑﻴﺎرﻏﻮﻧﯥ ﻛﺎروﻧﻪ ﭘﻴﻞ ﺷﻮي اوﻣﻜﺘﺒﻮﻧﻪ ﭘﺮاﻧﺴﺘﻞ ﺷﻮي دي ‪ ،‬ﻛﺎراﻫﻞ ﻛﺎرﺗﻪ‬
‫ﺳﭙﺎرل ﻛﯧږي ﺳﻠﻄﺎن ﻫﻢ ﭼﯥ دورورﻣﺮګ ورﺑﺎﻧﺪې ﻟﻪ ﺣﺪه زﻳﺎت اﺛﺮﻛړى وو ﻟﻪ ﭘﯧښﻮره ﻳﯥ ﻛﺮﻛﻪ ﻛﯧﺪه‬
‫اوﻟﻪ ﭘﻼرﺳﺮ ه ﻣﯥ ﻳﯥ ﺗﻠﻮﺗﻪ ﺗﻴﺎري وښﻮده وروﺳﺘﻪ ﻳﯥ ﻫﻐﻪ ﻣﻮﺳﻴﺴﯥ ﺗﻪ ﭼﯥ ده ﭘﻪ ﻛﯥ ﭘﻪ ښﻪ ﭘﻮﺳﺖ‬
‫ﻛﺎرﻛﺎوه اﺳﺘﻔﺎورﻛړه ﻣﺎﺗﻪ ﻳﯥ وﻳﻞ ﭼﯥ دﻧﺪه درﺗﻪ ﭘﻴﺪاﻛﻮم ﺧﻮﻣﻮرﻳﯥ )زﻣﺎﺧﻮاښﯥ ( ددې ﻣﺨﺎﻟﻔﻪ وه ﭼﯥ‬
‫ﭘﻪ ﭘﺮدي ﻣﻠﻚ ﻛﯥ دې دﻧﺪه واﺧﻠﻢ ﭘﻨځﻠﺲ ورځﯥ وروﺳﺘﻪ دﻧﻮروﻣﻬﺎﺟﺮوﺳﺮه زﻣﻮږ ﻛډې ﻫﻢ دﻫﻠﻤﻨﺪﭘﻪ‬
‫ﻟﻮررواﻧﯥ ﺷﻮې دوﻣﺮه ﻫﻢ ﭘﻪ دې وځﻨډﯦﺪو ﭼﯥ دوروراوﺧﻮﻳﻨﺪوﺗﻌﻠﻴﻤﻲ اﺳﻨﺎدﻣﻮﻧﻪ ووﺟﻮړﻛړي ﺳﻠﻄﺎن‬
‫ﺗﻪ ﻛﻮﻧﺴﻠګﺮۍ داوړاﻧﺪﻳﺰﻫﻢ ﻛړى وو ﭼﯥ داﻣﺎن ﭘﻪ ځﺎى دﻧﺪه اﺟﺮاﻛړي ﺧﻮدﺳﻠﻄﺎ ن دادﻧﺪه ﻧﻪ ﺧﻮښﯧﺪه‬
‫اووﻳﻞ ﻳﯥ ﭼﯥ زه ﻳﻮدﯦﭙﻠﻮﻣﺎت ﻧﻪ ﺑﻠﻜﯥ ادﻳﺐ ﻳﻢ اوﭘﻪ ﺧﭙﻠﻪ ﺑﺮﺧﻪ ﻛﯥ ﺑﺎﻳﺪﺧﭙﻞ اﺳﺘﻌﺪادوازﻣﺎﻳﻢ‬
‫ﻳﻮﻣﺎښﺎم ﻣﻮږ ټﻮل دﺗﻮرﺧﻢ ﻟﻪ ﭘﻮﻟﯥ واوښﺘﻮ اوډﯦﺮه ﻣﻮده وروﺳﺘﻪ راﺑﺎﻧﺪې دﺧﭙﻞ وﻃﻦ ﻫﻮاوﻟګﯧﺪه‬
‫وړاﻧﺪې دﭘﻮﻟﻴﺴﻮﺗﺮڅﻨګ دﺑﻬﺮﻧﻴﻮﺳﺮﺗﯧﺮوﮔڼ ټﺎﻧﻜﻮﻧﻪ ﻫﻢ وﻻړوو ﻟﻪ ﻫﻐﻪ ښﺎره وﺗﻢ ﭼﯥ ﻣﺎﻣﻴﻨﻪ اوزده ﻛړه‬
‫ﭘﻪ ﻛﯥ ﻛړې وه ﺳﻠﻄﺎن ﺗﻪ ﻣﯥ وﻛﺘﻞ ﭼﯥ ﺳﺮﻳﯥ زﻣﺎﭘﻪ اوږه اﯦښﻰ وو اوارام ﺧﻮب ﻳﯥ ﻛﺎوه‬
‫٭٭٭‪.‬‬
‫دوﻳﻤﻪ ورځ ﻟښﻜﺮګﺎه ﺗﻪ ورﺳﯧﺪوﭘﻪ ﻻروﻛﯥ ﻣﻮوﻟﻴﺪ ل ﭼﯥ ﭘﻪ ﺳړﻛﻮﻧﻮﻛﺎرروان دى ځﺎى ځﺎى‬
‫دﺑﻴﺎرﻏﻮﻧﯥ ﻛﺎروﻧﻪ ﻫﻢ روان وو ﺧﻮﻫﺮځﺎى ﺑﻬﺮﻧﻴﻮﺳﺮﺗﯧﺮوﻫﻢ ﻛﻠﻜﻪ ﺗﺎﻻﺷﻲ ﻛﻮﻟﻪ دﺑﻬﺮﻧﻴﺎﻧﻮﭘﻪ‬
‫ﺑﻤﺒﺎرﻳﻮاودﻃﺎﻟﺒﺎﻧﻮﭘﻪ ﺣﻤﻠﻮﻛﯥ ګڼ ﻫﻐﻪ ﻛﺴﺎن وژل ﺷﻮي وو ﭼﯥ ﻣﻮږ ﭘﻪ ﻟښﻜﺮګﺎه ﻛﯥ ﭘﯧﮋﻧﺪل ‪ ،‬دوه‬
‫ورځﯥ ﻣﻮږ ﻫﻢ دﺧﭙﻞ ﭘﻼرﭘﻪ ﻛﻮرﻛﯥ ﺗﯧﺮې ﻛړې وروﺳﺘﻪ دﺳﻠﻄﺎن دوى ﺧﭙﻞ ﻛﻮرﺗﻪ ﻻړوﭼﯥ ﻛﺎﻛﺎﻳﯥ‬
‫ﻣﺨﻜﯥ ﻟﻪ ﻣﺨﻜﯥ ورﺗﻪ ﺧﺎﻟﻲ ﻛړى وو اوځﻴﻨﯥ وران ځﺎﻳﻮﻧﻪ ﻳﯥ رﻏﻮﻟﻲ وو دﻟﺘﻪ ﺣﺎﻻت ﻫﺴﯥ ﻫﻢ ﻧﻪ‬
‫ووﻟﻜﻪ ﭘﻪ ﭘﯧښﻮرﻛﯥ ﭼﯥ وﻳﻞ ﻛﯧﺪل اوﻳﺎﻣﻮﻟﻪ راډﻳﻮګﺎﻧﻮاورﯦﺪل ﺧﻮﻳﻮه ﺧﺒﺮه ﭼﯥ زﻣﺎﻟﭙﺎره ﭘﻪ زړه ﭘﻮر ې‬
‫وه داوه ﭼﯥ دﻧﺠﻮﻧﻮﻟﭙﺎره ﭘﻪ ﻟښﻜﺮګﺎه ﻛﯥ څﻮښﻮوﻧځﻲ رﻏﻮل ﺷﻮي و و ﭼﯥ ﭘﻪ‬
‫ﭘﻼرﻣﯥ څﻮورځﯥ وروﺳﺘﻪ ﺑﯧﺮﺗﻪ‬ ‫ﺗﻮروﺟﺎﻣﻮاوﺳﭙﻴﻨﻮﭘړووﻧﻮﻛﯥ ګڼﯥ ﻧﺠﻮﻧﯥ ښﻮوﻧځﻴﻮﺗﻪ ﺗﻠﻠﯥ ‪.‬‬
‫دﻟښﻜﺮګﺎه ﭘﻪ ﻣﺤﻜﻤﻪ ﻛﯥ دﻧﺪه ﺗﺮﻻﺳﻪ ﻛړه ﺳﻠﻄﺎن ﺗﻪ دوﻻﻳﺖ ﭘﻪ ﻣﻘﺎم ﻛﯥ ډﯦﺮ زرداﻧګﻠﻴﺴﻲ ژﺑﺎړن‬
‫اوﻣﻄﺒﻮﻋﺎﺗﻲ ﻛﺎرﻛﻮوﻧﻜﻲ ﭘﻪ ﺗﻮګﻪ دﻧﺪه ﭘﻴﺪاﺷﻮه ﭼﯥ ﭘﻪ وزګﺎروﺧﺖ ﻛﯥ ﻳﯥ څﻮدوﻟﺘﻲ‬
‫رﻳﺴﺎﻧﻮاوﻧﻮروزده ﻛﻮوﻧﻜﻮﺗﻪ ﻫﻢ اﻧګﻠﻴﺴﻲ ورزده ﻛﻮﻟﻪ ﻣﺎﻫﻢ ﭘﻪ ﻳﻮه ﻣﻨځﻨﻲ ښﻮوﻧځﻲ ﻛﯥ دښﻮوﻧﻜﯥ‬
‫دﻧﺪه واﺧﻴﺴﺘﻪ ‪.‬‬
‫دوه ﻣﻴﺎﺷﺘﯥ وروﺳﺘﻪ زﻣﺎاوﺳﻠﻄﺎن دﻣﻴﻨﯥ ﻟﻮﻣړۍ وﻏﻮړﯦﺪه اوﻧﻮم ﻣﻮﭘﺮې ﺷګﻮﻓﻪ ﻛﯧښﻮدﺷګﻮﻓﯥ زﻣﻮږ‬
‫دﻣﻴﻨﯥ وږﻣﯥ ﺧﻮرې ﻛړې ﭘﻪ ﻛﻮرﻛﯥ ﻣﻮﻟﻪ ﻣﻮدو ﻣﻮدوورﺳﺘﻪ دﻳﻮه ﻣﺎﺷﻮم دژړاﻏږ اوﭼﺖ ﺷﻮ اوﭘﻪ ﻣﻮږ ﻟﻪ‬
‫ﻳﻮې ﺧﻮږې ﺳﻨﺪرې ﻧﻪ ﻫﻢ ﺧﻮږ ﻟګﯧﺪه ‪ ،‬دﺳﻠﻄﺎن ﭘﻪ ﻣﺦ ﺑﻪ ﺑﻴﺎﻫﻢ دﺣﻴﺎڅﭙﻪ ﺧﻮره وه ﻛﻠﻪ ﺑﻪ ﻳﯥ ﭼﯥ زﻣﺎﭘﻪ‬
‫ﻏﯧږ ﻛﯥ ﺷګﻮﻓﻪ وﻟﻴﺪه ﻧﻮﻣﻮﺳﻜﻰ ﺑﻪ ﺷﻮ اوﻣﺦ ﺑﻪ ﻳﯥ ﺑﻠﻪ ﺧﻮاواړوﻟﻮﭼﯥ ﻣﺎﺗﻪ ﺑﻪ ﻳﯥ دﭘﻮﻫﻨﺘﻮن دوﺧﺖ‬
‫دﻧﺎاﺷﻨﺎﻳۍ وﺧﺘﻮﻧﻪ ﺳﺘﺮګﻮﺗﻪ دورول ﺧﻮزﻣﺎدﻟﯧﻮره اﻣﺎن ﻛﻮﻧډې اودﻫﻐﻪ ددوﻣﺎﺷﻮﻣﺎﻧﻮﺗﻨﻜﻴﻮڅﯧﺮودﻏﻪ‬

‫‪44‬‬
‫ﺧﻮښﻲ ﺗﺮﺧﭙﻞ ﺳﻴﻮري ﻻﻧﺪ ې راوﺳﺘﯥ وه ﻛﻪ څﻪ ﻫﻢ ﺳﻠﻄﺎن ﻫﺮه ﺷﯧﺒﻪ ﻫڅﻪ ﻛﻮﻟﻪ ﭼﯥ دﻏﻪ دوه ﻣﺎﺷﻮﻣﺎن‬
‫ﺧﻮﺷﺤﺎﻟﻪ وﺳﺎﺗﻲ اوﻟﻪ ﻫﺮﭼﺎﻧﻪ ورﺑﺎﻧﺪې ډﯦﺮﭘﺎم وﻛړي ددې ﺳﺮه ﺳﺮه ﺷګﻮﻓﻪ ﻻس ﭘﻪ ﻻس ګﺮځﯧﺪه‬
‫ډﯦﺮوﻧﺎزوﻟﻮاوښﯥ ﭘﺎﻟﻨﯥ ‪ ،‬ﭘﻠﺮﻧۍ اوﻣﻮرﻧۍ ﻣﻴﻨﯥ داﺳﯥ وﻏﻮړوﻟﻪ ﭼﯥ ﭘﻪ څﻠﻮروﭘﻨځﻮﻣﻴﺎﺷﺘﻮﻛﯥ دﻳﻮه‬
‫ﻛﻠﻦ ﻣﺎﺷﻮم ﻏﻮﻧﺪې ښﻜﺎرﯦﺪه ‪.‬‬
‫ﺧﻮﻟﻪ ﺑﺪه ﻣﺮﻏﻪ ﭼﯥ د‪١٣٨٥‬ﻛﺎل ﻟﻪ ﻧﻴﻤﺎﻳﻲ وروﺳﺘﻪ زﻣﻮږ ﻟﻪ ﻛﻮرﻧۍ څﻪ ﭼﯥ ﻟﻪ ټﻮﻟﯥ ﻟښﻜﺮګﺎه ﺧﻮښۍ‬
‫ﻟﻤﻨﻪ ټﻮﻟﻪ ﻛړه ﭘﻪ څﻮځﺎﻳﻮﻧﻮﻛﯥ اﻣﺮﻳﻜﺎﻳﺎﻧﻮﺑﯥ ر ﺣﻤﺎﻧﻪ ﺑﻤﺒﺎرۍ وﻛړې ﻳﻮه ورځ داﻣﺎن ﻛﻮﻧډه ﻟﻪ‬
‫ﺧﭙﻠﻮﻣﺎﺷﻮﻣﺎﻧﻮﺳﺮه ﻣﺎرﺟﯥ ﺗﻪ دﺧﭙﻠﯥ ﭘﻼرګﻨﻲ ﻳﻮه واده ﺗﻪ ﺗﻠﻠﯥ وه ﺧﻮﻳﻮﺗﺼﺎدف داووﭼﯥ دﺷﭙﯥ ﭘﻪ‬
‫واده ﺑﻤﺒﺎري وﺷﻮه ﺳﻬﺎرﺧﺒﺮراﻏﻰ ﭼﯥ ﭘﻪ ﺑﻤﺒﺎرﻛﯥ ﺷﻞ ﻛﺴﻪ وژل ﺷﻮي دي ﭼﯥ ټﻮل ﻣﻠﻜﻲ وګړي دي‬
‫ﺧﻮوروﺳﺘﻪ څﺮګﻨﺪه ﺷﻮه ﭼﯥ دڅﻠﻮﯦښﺘﻮﭘﻪ ﺷﺎوﺧﻮاﻛﯥ ﻛﺴﺎن ﭘﻪ ﻛﯥ وژل ﺷﻮي دي ﻟﻪ ﺑﺪه ﻣﺮﻏﻪ ﭼﯥ‬
‫داﻣﺎن ﻛﻮﻧډه اوﻣﺎﺷﻮﻣﺎن ﻫﻢ ﭘﻪ ﺷﻬﻴﺪاﻧﻮﻛﯥ ﭘﻴﺪاﺷﻮل ﺷﻬﻴﺪان ورﺗﻪ ځﻜﻪ واﻳﻢ ﭼﯥ دوى ټﻮل ﻣﻈﻠﻮﻣﺎن‬
‫اودﻳﻮې ﻧﺎﻣﻘﺪﺳﯥ ﺟګړې ﻗﺮﺑﺎﻧﻴﺎن وو ﻫﯧڅﻮك ﻫﻢ ﭘﻪ دې ﻛﯥ ﺷﻚ ﻧﻪ ﻟﺮي ﭼﯥ دﻏﻪ ﻛﺴﺎن ﺑﯥ ګﻨﺎه اوﺑﯥ‬
‫ﺳﺮﭘﻨﺎه وو ﺧﻮاښﯥ ﻣﯥ ﻟﻪ ډﯦﺮﺧﻔګﺎﻧﻪ ﭘﻪ ورځ ﻛﯥ درې څﻠﻮرځﻠﻪ ﺿﻌﻒ ﻛﯧﺪﻟﻪ ﻟﺲ ورځﯥ وروﺳﺘﻪ ﻳﯥ ﻟﻪ‬
‫ډﯦﺮه ﺧﻔګﺎﻧﻪ ﭘﻪ ﺧﭙﻞ ﻛﻮرﻛﯥ ﺳﺎه ورﻛړه اوزﻣﻮږ ﭘﻪ ﺳﺮﻳﻮﺑﻞ اﺳﻤﺎﻧﻲ ﻛﺎڼﻰ ﻫﻢ راﭘﺮﯦﻮت ﻧﻮرﻧﻮﻣﺎاوﺳﻠﻄﺎن‬
‫ﺗﻪ ﺑﯥ ﻟﻪ اوښﻜﻮاودردﻧﻪ ﭘﺮﺗﻪ ﺑﻠﻪ څﻪ ﻧﻪ وو ﭘﺎﺗﯥ ﻫﺮه ﺷﯧﺒﻪ ﻣﯥ ﻟﻪ ﺧﻮښۍ ﺗﺸﻪ وه ﻟﻪ وﻳﺮاوﻏﻢ ﻛﯥ ﺗﯧﺮﯦﺪه‬
‫ﺧﻮد ﺗﻘﺪﻳﺮزړه ﻻﻫﻢ ﭘﻪ ﻣﻮږ ﻧﻪ ووﺳﻮړﺷﻮى ﭘﻼرﻣﯥ ﻟﻪ څﻮﻫﻤﻜﺎراﻧﻮﺳﺮه ﻛﻨﺪﻫﺎرښﺎرﺗﻪ دﻛﻮم ﻗﻀﺎﻳﻲ‬
‫ﺳﻤﻴﻨﺎرﻟﭙﺎره ﺗﻠﻠﻰ وودوه ﺷﭙﯥ ﻳﯥ ﺗﯧﺮې ﻛړې ﻟﻪ ﻫﻐﯥ ﺧﻮاﭼﯥ راﺗﻪ دﻛﻮم ﺷﻴﻄﺎن ﭘﻪ ﺳﺒﺐ دﻃﺎﻟﺒﺎﻧﻮﭘﻪ‬
‫ﻛﻤﻴﻦ ورﺑﺮاﺑﺮﺷﻮ دﻏﻪ ﺷﻴﻄﺎﻧﺖ ورﺗﻪ ﻳﻮه داﺳﯥ ﻛﺲ ﻛړى ووﭼﯥ ﭘﻼرﻣﯥ دﻫﻐﻪ ﻧﺎﺣﻘﻪ ﭘﻠﻮي ﻧﻪ وه ﻛړې‬
‫درﯦﻴﻤﻪ ور ځ ﺧﺒﺮه ﺷﻮم ﭼﯥ زﻣﺎدﭘﻼرﭘﻪ ﺷﻤﻮل دﻣﺤﻜﻤﯥ دڅﻠﻮروﻧﻮروﻛﺎرﻛﻮوﻧﻜﻮ ﭘﻪ ﻣﺮﻣﻴﻮﺳﻮري‬
‫ﺳﻮري ﺟﺴﺪوﻧﻪ ﻟښﻜﺮګﺎه ﺗﻪ راوړل ﺷﻮي دي ددې ﻏﻢ ﺑﻴﺎن زﻣﺎﭘﻪ اﻟﻔﺎﻇﻮﻛﯥ ﻧﻪ ﺷﻲ راﺗﻠﻠﻰ ﺑﻠﻪ ورځ‬
‫ﺧﺒﺮراﻏﻰ ﭼﯥ دﺳﻠﻄﺎن ﻳﻮازﻳﻨﻰ ﺗﺮه ﭘﻪ ﺗﺮﻳﺎﻛﻮﻟﻪ ﻗﺎﭼﺎﻛﺒﺮوﺳﺮه ﭘﻪ ﻛﻮﻣﻪ ﻟﻔﻈﻲ ﻻﻧﺠﻪ ﻛﯥ دﻫﻐﻮى ﻟﺨﻮاﭘﻪ‬
‫ډزو ووژل ﺷﻮﺳﻠﻄﺎن ﺗﻪ ﻫﻢ ګﻮاښﻮﻧﻪ ﻛﯧﺪل ﭼﯥ ﺧﭙﻠﻪ دﻧﺪه ﭘﺮﯦږدي ﻳﻮه ﺷﭙﻪ ﻳﯥ راﺗﻪ ووﻳﻞ ﭼﯥ‬
‫ﻫﻠﻤﻨﺪﻳﻮځﻞ ﺑﻴﺎدﭘﯧښﻮرﭘﻪ ﻧﻴﺖ ﭘﺮﯦږدي ﺧﻮﭘﻪ ﻻروﺑﺎوري ﻧﻪ دى ﭼﯥ دﻃﺎﻟﺒﺎﻧﻮﻟﻪ وﯦﺮې ﺑﻪ ﺧﻮﻧﺪ ي ووځﻲ‬
‫ځﻜﻪ ﻃﺎﻟﺒﺎﻧﻮﻫﻢ دﺑﻬﺮﻧﻴﻮﻏﻮﻧﺪې ﻫﺮځﺎى ﺗﻼﺷۍ ﻛﻮﻟﯥ ﭘﻪ رادﻳﻮﻛﯥ ﻣﻮاورﯦﺪل ﭼﯥ ﺑﻬﺮﻧﻴﺎن ﭼﯥ ﭘﻪ ﺳﺮﻛﯥ‬
‫ﻳﯥ اﻣﺮﻳﻜﺎﻳﺎن دې د ﻃﺎﻟﺒﺎﻧﻮﭘﻪ ﺿﺪﺳﺨﺖ ﻋﻤﻠﻴﺎت ﭘﻴﻠﻮي ټﻮل ﺧﻠﻚ ﻳﻮځﻞ ﺑﻴﺎﭘﻪ وﯦﺮه ﻛﯥ وو ﺧﻮدﻏﻪ‬
‫ﻋﻤﻠﻴﺎت ﻛﻮﻣﻪ ﻧﻮې ﺧﺒﺮه ﻧﻪ وه ﻫﺮه ﻣﻴﺎﺷﺖ ﺑﻪ ﻣﻠﻜﻲ ﺧﻠﻚ دﻃﺎﻟﺒﺎﻧﻮاودﺣﻜﻮﻣﺖ دﭘﻠﻮﻳﺎﻧﻮﭘﻪ ﻧﻮم‬
‫دﻃﺎﻟﺒﺎﻧﻮﭘﻪ ﺑﺮﻳﺪوﻧﻮﻛﯥ اودﺣﻜﻮﻣﺖ اوﻧړﻳﻮاﻟﻮځﻮاﻛﻮﻧﻮﭘﻪ ﺑﻤﺒﺎرﻳﻮﻛﯥ وژل ﻛﯧﺪل اوﻳﺎﺑﻪ ټﭙﻲ ﻛﯧﺪل دوه‬
‫ﻛﺎﻟﻪ ﭘﻪ ﻫﻤﺪې ﻧﺎورﻳﻦ ﻛﯥ ﺗﯧﺮﺷﻮل ﻫﺮﭼﺎﺗﻤﻪ ﻟﺮﻟﻪ ﭼﯥ ﭘﻪ ﻧﻮې ﻣﻴﺎﺷﺖ ﻛﯥ ﺑﻪ ﺣﺎﻟﺖ ښﻪ ﺷﻲ اﻣﻦ ﺑﻪ راﺷﻲ‬
‫ﺧﻮﻫﺮڅﻪ ﺑﺮﻋﻜﺲ ﺧﺘﻞ دﻧﺠﻮﻧﻮﻣﺨﻜﻴﻨﻲ ﻓﻌﺎل ښﻮوﻧځﻲ دﻃﺎﻟﺒﺎﻧﻮﻟﻪ وﯦﺮې وﺗړل ﺷﻮل ﭘﻪ‬
‫ﺷﺎوﺧﻮاووﻟﺴﻮاﻟﻴﻮﻛﯥ ﻫﺮه ورځ ګﺮﻣﯥ ﺟګړې رواﻧﯥ وې ﭼﯥ ﻳﻮازې ﻣﻮږ ﻟﻴﺪﻟﯥ اوﻣﻮږ ﻳﯥ ﻗﺮﺑﺎﻧﻴﺎن وو‬
‫ﺑﯥ ځﺎﻳﻪ ﻣﺮګﻮﻧﻪ ﻛﯧﺪل ﺗﺮدې ﭼﯥ ﺧﭙﻠﻪ دﻟښﻜﺮګﺎه ښﺎرﻫﻢ ﺧﻮﻧﺪي ﻧﻪ ووﻻﻫﻢ داﺳﯥ ﻛﺴﺎن و ﭼﯥ زﻣﺎدﭘﻼر‬

‫‪45‬‬
‫ﻏﻮﻧﺪې ﻓﻜﺮوﻧﻪ ﻳﯥ ﻟﺮل اوددﻏﻪ ﺗﺎرﻳﺨﻲ ښﺎر څﺨﻪ ﻳﯥ دﻋﻠﻢ اوﭘښﺘﻨﻲ ﻓﺮﻫﻨګ دټﺎټﻮﺑﻲ ﺟﻮړﻟﻮﻓﻜﺮوﻧﻪ‬
‫ﻟﺮل ﺧﻮﺑﺎﻳﺪﭼﯥ ﺳﺮوﻧﻪ ﻳﯥ ﭘﻪ ﻻس ﻛﯥ ګﺮځﻮﻟﻲ وى ځﻜﻪ اوس ددې ډول ارﻣﺎﻧﻮﻧﻮﭘﻮره ﻛﻮل اوﻳﺎﻟﺮل‬
‫دﺳﺮﭘﻪ ﺑﻴﻪ ﺗﻤﺎﻣﯧﺪل‬
‫زﻣﺎدﭘﻼر اودﻫﻐﻪ دﻣﻠګﺮوﭘﻪ ذﻫﻦ ﻛﯥ دﺑﺴﺖ دﺗﯧﺮﺑﺮم ﻳﺎدوﻧﻪ وو دﻟﺘﻪ رﺳﻨﻴﻮاوﻣﻄﺒﻮﻋﺎﺗﻮ ددروﻏﻮژﺑﯥ‬
‫ﻫﻢ ﻏځﯧﺪﻟﯥ وه ﺑﻬﺮﻧﻴﺎن ﻫﻢ دﺣﻜﻮﻣﺘﻲ ﭼﺎرواﻛﻮﻏﻮﻧﺪې ﭘﻪ دروﻏﻮﻋﺎدت ﺷﻮي وو دﺣﻜﻮﻣﺖ‬
‫اوﻣﺨﺎﻟﻔﻮوﺳﻠﻪ واﻟﻮﻣﯧړاﻧﻪ داوه ﭼﯥ ﻳﻮﺑﻞ ﺗﻪ دﺗﻠﻔﺎﺗﻮﺷﻤﯧﺮه ﻳﻮﻟﻪ ﺑﻞ ﻧﻪ ﻟﻮړه وښﻴﻲ‬
‫دﻟﻨﺪن اوواﺷﻨګټﻦ ﭘﻪ څﯧﺮﭘﻪ رﺳﻨﻴﻮﻛﯥ‬ ‫دﻏﻮرﺳﻨﻴﻮﻫﻠﻤﻨﺪدﻧړﻳﻮاﻟﻮﭘﻪ ﺧﻮﻟﻮﻛﯥ ﭘﻮره ﻣﺸﻬﻮرﻛړى وو‬
‫ﻳﺎدﯦﺪه اوﺑﻬﺮﻧﻴﺎن ﻳﯥ ﻟﻪ ﻧﺎﻣﻪ ﺳﺮه ﭘﻮره اﺷﻨﺎﺷﻮي وو ددې وﻻﻳﺖ ﭘﻪ اړه ﻳﻮازې دﻣﺮګ ژوﺑﻠﯥ‬
‫اوﺟﻨګﻮﻧﻮﺧﺒﺮوﻧﻪ ﺧﭙﺮﯦﺪل ﭘﻪ ﺳﻠﻮﻛﯥ ﭘﻪ ﻛﻪ ﻛﻮم ﻳﻮﺧﺒﺮدﺑﻴﺎرﻏﻮﻧﯥ ﭘﻪ اړه وو ﺗﺮﻳﺎك ﻫﻤﺎﻏﺴﯥ ﭘﻪ ﺟﻮش‬
‫ﺳﺮه ﻛﺮل ﻛﯧﺪل ﻟﻜﻪ دﻃﺎﻟﺒﺎﻧﻮﭘﻪ ﭘﺎﭼﺎﻫۍ ﻛﯥ ﭼﯥ وو اوس دﻛﻴﺴﻪ ﻟﻴﻜﻨﯥ ﻟﭙﺎره ﺳﻮژې ډﯦﺮې وې ﺧﻮ ﺧﻮﭘﻪ‬
‫ﻣﺎﻛﯥ دﻟﻴﻜﻠﻮﺗﻮان اوﻣﻴﻨﻪ ﻧﻪ وه ﭘﺎﺗﯥ ﻫﺮه ﺷﯧﺒﻪ اوﻫﺮه ورځ دﻛﻴﺴﻪ ﻟﻴﻜﻨﯥ ﻟﭙﺎره ﻳﻮه ﺳﻮژه وه ﺧﻮداﻫﺮڅﻪ‬
‫ﭘﻪ روﻏﻮزړوﻧﻮﻛﯧﺪل اوس راﺗﻪ ﺧﭙﻠﻪ ځﺎن دژوﻧﺪﭘﻪ ﻛﺘﺎ ب ﻛﯥ دﻳﻮې ﻛﻴﺴﯥ اﺗﻠﻪ ښﻜﺎرﯦﺪﻟﻪ ‪،‬ﻫﻐﻪ څﻪ ﭼﯥ‬
‫ﭘﻪ ﻫﻠﻤﻨﺪﻛﯥ ﺗﯧﺮﯦﺪل ﻳﻮازې ﻣﺎﻏﻮﻧﺪې ﺑﯥ وزﻟﻮﻧﺠﻮﻧﻮﺗﻪ څﺮګﻨﺪﯦﺪل اوﻣﻮږ ورﺑﺎﻧﺪې ﺗﺮﻫﺮﭼﺎوړاﻧﺪې ښﻪ‬
‫ﭘﻮﻫﯧﺪو ‪.‬‬
‫زﻣﺎوﯦﺮه ﻫﻐﻪ وﺧﺖ ﻻزﻳﺎﺗﻪ ﺷﻮه ﭼﯥ ﺳﻠﻄﺎن ﺑﻪ ﻫﺮﻣﺎزدﻳګﺮ دﭘﻮﻟﻴﺴﻮ ﻳﻮه رﻧﺠﺮﻣﻮټﺮ ﺗﺮﻛﻮره رارﺳﻮﻟﻮﻣﺎﺑﻪ‬
‫ﭘﻪ ﺑﺎرﺑﺎرزارۍ ورﺗﻪ ﻛﻮﻟﯥ ﭼﯥ ﻛﺎﺑﻞ ﺗﻪ ﻻړﺷﻮ ﻟﻪ دوﻟﺘﻲ ﭼﻮﭘړﻧﻪ ﺗﯧﺮﺷﻪ ﻫﻠﺘﻪ ﺗﻪ ﻛﻮﻟﻰ ﺷﯥ ﭘﻪ ﻫﺮه رﺳﻨۍ‬
‫ﻛﯥ ﻛﺎروﻛړې داوﺳﻨۍ زﻣﺎﻧﯥ ﻟﻪ ﻋﺎﻟﻲ ﻣﻬﺎرت اﻧګﻠﯧﺴﻲ ژﺑﯥ څﺨﻪ ﺑﺮﺧﻤﻦ ﻳﯥ ﺧﻮﻫﻐﻪ ﺑﻪ ﭘﻪ ﺣﺴﺮت ﺳﺮه‬
‫وﻳﻞ ﭼﯥ ﺧﭙﻞ ﻫﻠﻤﻨﺪﺗﻪ ﺑﺎﻳﺪﭘﺎم وﺷﻲ ګﻮﻧﺪې وي ﭼﯥ ﻳﻮه ورځ ﻫﻠﻤﻨﺪﻳﺎن واﻗﯧﻌﺖ ﺗﻪ ﻏﺎړه ﻛﯧږدي‬
‫ﺑﻬﺮﻧﻴﺎن دﻏﻪ ﻋﻤﻠﻴﺎت ﭘﺎى ﺗﻪ ورﺳﻮي اودﻏﻪ ﺧﻠﻚ ﭼﯥ ټﻮل ﻫﯧﻮاداو ﺣﺘﻰ ﻧړۍ ﺗﻪ ﻳﯥ‬
‫دﻣﺮﻛﻮاوﺟﺮګﻮدرس ورﻛړى ﻳﻮ وﺧﺖ دﺧﺒﺮوﻟﻪ ﻻرې راﻣﺎت ﻛړي ﺧﻮدﻫﻐﻪ داﺧﻴﺎﻟﻮﻧﻪ ﻣﺎﺗﻪ دﻳﺦ ﻟﻪ ﭘﺎﺳﻪ‬
‫ﻧﻮﺷﺘﻪ ښﻜﺎرﯦﺪه داﻳﯥ ﻫﻢ وﻳﻞ ﭼﯥ ﻛﻪ زﻣﺎﻣﻮر ﻳﯥ ورﺳﺮه وﻣﻨﻲ ﻧﻮﻟﻪ ﻣﻴﻮﻧﺪدوى ﺳﺮه ﺑﻪ ﭘﻪ ګډه ﭘﻪ ﻳﻮه‬
‫ﻛﻮرﻛﯥ ژوﻧﺪﭘﻴﻠﻮي ‪.‬‬
‫٭٭٭‬
‫‪ ١٣٨٨‬ﻟﻤﺮﻳﺰﻛﺎل دﺛﻮردﻣﻴﺎﺷﺖ وه ﻟﻪ ﺳﺎړه ژﻣﻲ وروﺳﺘﻪ ﺑﻴﺎﻃﺎﻟﺒﺎن ﻓﻌﺎل ﺷﻮي وو ﻳﻮه ورځ دﺷﭙﯥ اوده‬
‫وو ﭼﯥ ﭘﻪ ﺗﻴﺎره ﻛﯥ ﺷﻮرﻣﺎﺷﻮرﺷﻮ اودډزوﻏږوﻧﻪ واورﯦﺪل ﺷﻮ ل ﭘﻮﻟﻴﺴﻮﭘﻪ ﻻﺳﭙﻴﻜﺮوﻧﻮﻛﯥ ﻧﺎرې وﻫﻠﯥ‬
‫ﭼﯥ ﻟﻪ ﺧﭙﻠﻮﻛﻮرﻧﻮﻣﻪ راوځﺊ ښﺎرﺗﻪ ﻃﺎﻟﺒﺎن راﻧﻨﻮﺗﻲ داﻧﺎرې اوﺷﻮرﻫﺮه ﺧﻮادځﻨګﻞ داورﭘﻪ څﯧﺮﺧﭙﻮرﺷﻮ‬
‫ﭘﺮﻟﭙﺴﯥ ډزې ﻫﻢ دﭘﺨﻮاﻧﻪ ﭘﻪ ﻟﻮړاوازﭘﻴﻞ ﺷﻮې زﻣﺎﺳﺮه ﻣﯥ دﻣﻮراوﺧﻮرګﺎﻧﻮوﯦﺮه وه ځﻜﻪ دﻫﻐﻮى‬
‫ﻛﻮردښﺎرﭘﻪ څﻨډه ﻛﯥ وواوﻣﻮږ ﻳﻮڅﻪ ﭘﻪ اﻣﻦ ﻛﯥ وو ﺳﻠﻄﺎن ﺗﻪ ﻣﯥ ووﻳﻞ ﭼﯥ ﻣﻴﻮﻧﺪ ﺗﻪ ﺗﻠﻔﻮن وﻛړي‬
‫ﻫﻤﺪاﺳﯥ ﻳﯥ وﻛړل ﻣﺎﻟﻴﺪل ﭼﯥ دﻟﻮﻣړي ځﻞ ﻟﭙﺎره دﺳﻠﻄﺎن ﻻﺳﻮﻧﻪ ﻟړزﯦږي ﻟﻪ ﻫﻐﯥ ﺧﻮادﻣﻴﻮﻧﺪﻟﻪ ﺷﻮره‬
‫ډك اوازراﻏﻰ ګډې وډې ﺧﺒﺮې ﻳﯥ ﻛﻮﻟﯥ ﺧﻮدوﻣﺮه ورﺑﺎﻧﺪې ﭘﻮه ﺷﻮو ﭼﯥ ددوى ﻟﻪ ﻛﻮره ﺑﻬﺮ ﭘﻪ‬
‫ﺷﺎوﺧﻮاﻛﻮروﻧﻮوﺳﻠﻪ وال ﻃﺎﻟﺒﺎن ﭼﯥ ﻣﺨﻮﻧﻪ ﻳﯥ ﭘټ ﻛړي ورﺧﺘﻠﻲ دي دوى ﭘﻪ ﻛﻮروﻧﻮﻛﯥ ﭘﻨﺎه اﺧﻴﺴﺘﯥ‬

‫‪46‬‬
‫اوﻣﻮږ ﺗﻪ واﻳﻲ ﭼﯥ ﺷﻮرﻣﻪ ﻛﻮى ﻫﺮه ﺷﯧﺒﻪ ﻣﻮﭘﻪ ﻣﺮګ اوﻧﻮروښﻜﻨځﻠﻮګﻮاښﻮي ﭘﻪ ﻫﻤﺪې ﺧﺒﺮوﻛﯥ دﻳﻮې‬
‫ﭼﻴﻐﯥ ﺳﺮه دﻫﻐﻪ اوازﺑﻨﺪﺷﻮﺷﯧﺒﻪ ﭘﺲ ﭘﻪ ﻫﻮاﻛﯥ دﺟﻴټ اﻟﻮﺗﻜﻮاوازوﻧﻪ واورﯦﺪل ﺷﻮل ﭼﯥ ﭘﻪ ټﻴټﻪ‬
‫ﻓﻀﺎﻛﯥ ﻳﯥ اﻟﻮﺗﻨﯥ ﻛﻮﻟﯥ ﻟﻪ دې ﻏږوﻧﻮﺳﺮه ﻛﻪ څﻪ ﻫﻢ ﻋﺎدت ﺷﻮي وو ﺧﻮﭘﻪ ﺷﭙﻪ ﻛﯥ ډﯦﺮوﯦﺮووﻧﻜﻲ‬
‫ښﻜﺎرﯦﺪل څﻮځﻠﻪ ﻳﯥ دښﺎرﻛﻮﻣﻪ څﻨډه ﺑﻤﺒﺎرﻛړه او د ډزوﻏږوﻧﻪ روان وو ﻧﻴﻤﻪ ﺷﭙﻪ اوازوﻧﻪ ﻳﻮڅﻪ ﻏﻠﻲ‬
‫ﺷﻮل ﺧﻮﺑﻬﺮﺗﻪ ﻫﯧﭽﺎﻫﻢ دوﺗﻠﻮاﺟﺎزه ﻧﻪ ﻟﺮﻟﻪ زﻣﺎدﻣﻮراوﻣﻴﻮﻧﺪﺗﻠﻔﻮﻧﻮﻧﻪ ﻫﻢ ﺑﻨﺪوو دﺳﻬﺎررڼﺎﭘﻪ ﺧﻮرﯦﺪوه‬
‫ﭘﺎڅﯧﺪم ﻣﻮږ ټﻮﻟﻪ ﺷﭙﻪ ﭘﻪ وﻳښﻪ دﭘښﻮﭘﻪ ﺳﺮﺗﯧﺮه ﻛړې وه ﺳﻬﺎرﻫﺴﯥ ﭘړﻣﻮښﻜۍ وړې وم ﺧﻮﻛﺘﻞ ﻣﯥ ﭼﯥ‬
‫ﺳﻠﻄﺎن ﻣﯥ ﺗﺮڅﻨګ ﻧﺸﺘﻪ ﻓﻜﺮﻣﯥ وﻛړﭼﯥ ﺟﻮﻣﺎت ﺗﻪ دﻟﻤﺎﻧځﻪ ﻟﭙﺎره ﺗﻠﻠﻰ اوﻳﺎﺑﻪ دﺷﭙﯥ دﭘﯧښﯥ ﭘﻪ اړه ﻟﻪ‬
‫ﭼﺎﻧﻪ ﻣﻌﻠﻮﻣﺎت راټﻮﻟﻮي ﻛﻪ څﻪ ﻫﻢ ﻫﻐﻪ ﺑﯧګﺎډﯦﺮوﭘﻮﻟﻴﺴﻮاواﻣﻨﻴﺘﻲ ﻛﺴﺎﻧﻮﺗﻪ ﭼﯥ ده ورﺳﺮه ﭘﯧﮋﻧﺪل زﻧګ‬
‫وﻫﻠﻰ وو ﺧﻮدﻫﯧﭽﺎﺳﺮه ﻫﻢ ددې ﻧﺎڅﺎﭘﻲ ﭘﻴښﯥ ﭘﻪ اړه ﻣﻌﻠﻮﻣﺎت ﻧﻪ وو ﺑﻬﺮﺗﻪ ﻣﯥ وﻛﺘﻞ ټﻮﻟﻪ‬
‫ﻓﻀﺎګﺮدوﻧﻮﭘﻮښﻠﯥ وه ﻻﻫﻢ ﭘﻪ ﻫﻮاﻛﯥ ګﺮدﺟﻨﻪ ورﯦځ ﺧﭙﺮه وه ﭘﻪ اﺳﻤﺎن ﻛﯥ داﻟﻮﺗﻜﻮﭘﻴﻜﻪ ﻏږوﻧﻪ اورﯦﺪل‬
‫ﻛﯧﺪل ﺷګﻮﻓﻪ ﭼﯥ اوس څﻠﻮرﻛﻠﻨۍ ﺗﻪ ﻧږدې ﻛﯧﺪه ﭘﻪ ﺧﻮاږه ﺧﻮب اوده وه اوﻛﻠﻪ ﻛﻠﻪ ﺑﻪ ﻳﯥ ﺷﻮﻧډې‬
‫ﻣﻮﺳﻜۍ ﺷﻮې ﺧﻮﻧﻪ ﭘﻮﻫﯧږم ﭼﯥ ﻛﻮم ﺧﻮب ﺑﻪ ﻳﯥ ﻟﻴﺪه ﭘﻪ ﻛﻮﻣﻪ ﻛﻮڅﻪ ﻛﯥ ﺑﻪ ﻳﯥ ﻟﻪ ﭼﺎﺳﺮه ﻟﻮﺑﯥ ﻛﻮﻟﯥ ﻛﻠﻪ‬
‫ﻛﻠﻪ ﺑﻪ ﻳﯥ ﺧﻨﺪاﻫﻢ وﻛړه ﭼﯥ ﻣﺎﺗﻪ ﺣﻴﺮاﻧﻮوﻧﻜﯥ ﻧﻪ وه ﻫﻐﻪ زﻣﺎاوﺳﻠﻄﺎن دﻣﻴﻨﯥ ﻟﻮﻣړۍ ﺛﻤﺮه وه اوﭘﻪ‬
‫دواړودوﻣﺮه ګﺮاﻧﻪ وه ﭼﯥ ﺳﻠﻄﺎن ﺑﻪ وﻳﻞ ﭼﯥ ﺗﺮڅﻮﻣﯥ ﺷګﻮﻓﻪ ﭘﻪ ﻟﻮﻣړي ټﻮﻟګﻲ ﻛﯥ ﻧﻪ وې داﺧﻠﻪ ﻛړې‬
‫ﺑﺎﻳﺪزﻣﻮږ ﭘﻪ ﻛﻮرﻛﯥ ﺑﻞ ﻣﺎﺷﻮم ﻧﻪ وي زه ﻧﻪ ﭘﻮﻫﯧﺪم ﭼﯥ ﻫﻐﻪ وﻟﯥ داﺧﺒﺮه ﻛﻮﻟﻪ اووﻟﯥ ﻳﯥ ﭘﻪ ژوﻧﺪﻛﯥ ﻳﯥ‬
‫ﺗﺮدې دﻣﻪ دﻳﻮه ﻣﺎﺷﻮم دﻟﺮﻟﻮﻫﻴﻠﻪ درﻟﻮده !!!‬
‫زﻣﺎزړه ﺑﯥ واره ﭘﻪ ﺳﻠﻄﺎن ﭘﺴﯥ درزﯦﺪه ﻧږدې اﺗﻪ ﺑﺠﯥ وې ﭼﯥ ﭘﻪ دروازه راﻧﻨﻮت ﻣﺦ ﻳﯥ ﻳﻮڅﻪ ﺳﭙﯧﺮه وو‬
‫اﻳﻠﻪ اوس ﻣﯥ ﭘﺎم ﺷﻮﭼﯥ دﻛﻮردروازه ﻣﻮﺧﻼﺻﻪ ﭘﺎﺗﯥ ده ﻣﺦ ﻳﯥ ﺳﭙﯧﺮه وو اوﺳﺘﺮګﯥ ﻳﯥ ﻟﻪ اوښﻜﻮﺳﺮې‬
‫اوښﺘﯥ وې زﻣﺎﭘﻪ ﻟﻴﺪو دﺑﺮﻧډې ﭘﻪ څﻨډه ﻛښﻨﺎﺳﺖ او ﻧﺎڅﺎﭘﻲ ﭘﻪ ژړاﺷﻮ وروﺳﺘﻪ ﭼﯥ ﭘﻪ ﺧﺒﺮوراﻏﻰ‬
‫ﻧﻮڅﺮګﻨﺪه ﺷﻮه ﭼﯥ دﺷﭙﯥ ﭘﻪ ﺑﻤﺒﺎرﻛﯥ زﻣﺎدﻣﻮر‪ ،‬ﻛﺎﻛﺎاوﺷﺎوﺧﻮاﺷﭙږ اوه ﻛﻮروﻧﻪ ﻟﻪ ﺧﺎوروﺳﺮه ﺧﺎورې‬
‫ﺷﻮي دي ﭘﻪ ﻛﯥ ﭘټ وﺳﻠﻪ وال څﻪ ﭼﯥ ﻛﻮﻣﻪ ﭼﺮګﻪ اوﺳﭙﻰ ﻫﻢ ژوﻧﺪى ﻧﻪ دى ﭘﺎﺗﯥ ﻳﻮازې‬
‫زﻣﺎﻛﺎﻛﺎﺧﺴﺮاوﻛﺎﻛﺎﻧﺎوې ﭼﯥ ﺷﭙﻪ ﻳﯥ ﭘﻪ ﺑﻞ ځﺎى ﻛﯥ وه ژوﻧﺪي ﭘﺎﺗﯥ دي ددې ﺧﺒﺮې ﭘﻪ اورﯦﺪوﻣﯥ ﭘﻪ‬
‫زړه ﻛﯥ ددردڅړﻳﻜﻪ راﻏﻠﻪ ﻫﻤﻐﻠﺘﻪ ﺿﻌﻒ راﺑﺎﻧﺪې راﻏﻰ اوﺑﻴﺎﭘﻪ ځﺎن ﻧﻪ ﻳﻢ ﭘﻮﻫﯧﺪﻟﯥ ‪.‬‬
‫٭٭٭‬
‫ددې ورځﯥ ﭘﻪ ﻣﺎزدﻳګﺮ ﭘﻪ رﺳﻨﻴﻮﻛﯥ دﻫﻠﻤﻨﺪاﻣﻨﻴﺘﻲ ځﻮاﻛﻮﻧﻮﻳﻮﺧﻮااواﯦﺘﻼﻓﻲ ځﻮاﻛﻮﻧﻮﺑﻞ ﺧﻮاﭘﻪ‬
‫وﻳﺎړﺳﺮه دﻛﻮرﻧﻴﻮاوﺑﻬﺮﻧﻴﻮرﺳﻨﻴﻮﻟﻪ ﻻرې ﺧﭙﻠﯥ ﺑﺮﻳﺎوې اﻋﻼﻧﻮﻟﯥ ﭼﯥ ﭘﻪ ﻟښﻜﺮګﺎه ﻛﯥ ﻳﯥ دوﺳﻠﻪ‬
‫واﻟﻮﻃﺎﻟﺒﺎﻧﻮدﺑﺮﻳﺪوﻧﻮﻣﺨﻨﻴﻮى ﻛړى دى ﭘﻪ ﻟﺴګﻮﻧﻮﻣﺨﺎﻟﻔﻴﻦ ﻳﯥ وژﻟﻲ اوﻧﻴﻮﻟﻲ دي ﺧﻮﭘﻪ ﻫﻐﻪ ﺷﭙﻪ‬
‫ﻫﯧﭽﺎﺗﻪ ﻫﻢ زﻣﺎﭘﻪ څﯧﺮدګڼﻮﻧﻮردردﻣﻨﻮداوښﻜﻮډﻛﻮﺳﺘﺮګﻮاوډﯦﺮوﺳﻠګﻴﻮﻧﻪ دوﭼﻮﺳﺘﻮﻧﻮاوازوﻧﻪ رﺳﯧﺪه‬
‫‪ .‬ﭘﻪ اورﻛﯥ ﻫﻐﻪ ﺳﻮزﯦﺪل ﭼﯥ اورﭘﺮې ﺑﻠﯧﺪه ﻣﻠﻜﻲ ﺧﻠﻚ دﻳﻮه ﻋﺸﺮﭘﻪ ﺗﺮڅ ﻛﯥ ﺧﺎوروﺗﻪ وﺳﭙﺎرل ﺷﻮل‬
‫‪،‬وﺳﻠﻪ وال وژل ﺷﻮي ﻛﺴﺎن دڅﻮورځﻮﻟﭙﺎره دﺑﻬﺮﻧﻴﻮﻋﻜﺎﺳﺎﻧﻮﻟﭙﺎره اﯦښﻮدل ﺷﻮي وو ﭼﻰ ﺣﻜﻮﻣﺘﻲ‬
‫اوﺑﻬﺮﻧﻲ ځﻮاﻛﻮﻧﻪ ورﺑﺎﻧﺪې ﺧﭙﻠﻪ ﺑﺮﻳﺎﻧړﻳﻮاﻟﻮﺗﻪ څﺮګﻨﺪه ﻛړ ي ﺧﻮﻫﯧﭽﺎﻫﻢ ﻟﻪ دې ﻧﻪ وړاﻧﺪې ﻫﻐﻪ ﻫﺪﻳﺮې‬

‫‪47‬‬
‫ﺗﻪ ﺳﺮ ورښﻜﺎره ﻧﻪ ﻛړﭼﯥ زﻣﺎﻣﻮرﺟﺎﻧﻪ ﻣﻴﻮﻧﺪ ‪ ،‬ﻟﻴﻼاوډﯦﻮه ﭘﻪ ﻛﯥ دﻧﺎڅﺮګﻨﺪې ګﻨﺎه ﭘﻪ ﺗﻮرﭘﻪ اﺑﺪي ﺧﻮب‬
‫اوده وو ﻧﻮرﻧﻮزﻣﻮږ ﭘﻪ ﻛﻮرﻧۍ ﻛﯥ دوﻣﺮه څﻮك ﻧﻪ ووﭘﺎﺗﯥ ﭼﯥ زﻣﺎدﻛﻮرﻧۍ ﻗﺒﺮوﻧﻪ ﻟﻪ ﻧﻮروﺑﯧﻞ ﻛړي ﭘﻪ‬
‫ﻫﻐﻪ ﺧﻮدﻛټﺎروﺑﻴﺮﻏﻮﻧﻮﺟﻮړول اوګﻠﻮﻧﻮﺷﻴﻨﺪل ﻻﭘﻪ ځﺎى ﭘﺮﯦږده ﺳﻠﻄﺎن ﻫﻢ دﺳﻮداﻳﺎﻧﻮﻏﻮﻧﺪې ﻟﻪ درده‬
‫ﻳﻮه ﺧﺒﺮه ﻧﻪ ﻛﻮﻟﻪ ﻳﻮه ﻣﻴﺎﺷﺖ ﻣﻮﻟﻪ ډﯦﺮه ﻏﻤﻪ ﻳﻮازې دوﻣﺮه څﻪ ﺧﻮړل ﭼﯥ دﻧﻮروﻏﻤﻮﻧﻮدﻫﺮﻛﻠﻲ ﻟﭙﺎره‬
‫ورﺑﺎﻧﺪې ژوﻧﺪ ي ﭘﺎﺗﯥ ﺷﻮ اوﺧﭙﻞ دردوﻧﻪ وژاړو ﺧﻮدازﻣﺎﻳښﺖ ورځﯥ ﻣﻮﻻﭘﺎى ﺗﻪ ﻧﻪ وې رﺳﯧﺪﻟﯥ ﻛﻠﻪ‬
‫ﺑﻪ ﻣﯥ ﻟﻪ ځﺎن ﺳﺮه ﺷﻜﺮوﻧﻪ اﯦﺴﺘﻞ ﭼﯥ ﭘﻪ داﺳﯥ ﻛﻮرﻧۍ ﻛﯥ واده ﺷﻮې ﻳﻢ ﭼﯥ ټﻮﻟﻪ ﻟﻮﺳﺘﯥ وه ﻛﻪ ﭘﻪ ﻳﻮه‬
‫ﺑﻠﻪ ﻛﻮرﻧۍ ﻛﯥ وى ﻧﻮ ﺣﺘﻤﻰ ﺑﻪ ﭘﻪ ﺑﺪﺷګﻮن ﺳﺮه ﻣﺸﻬﻮره وى ځﻜﻪ دﺳﻠﻄﺎن دوى دﻛﻮر ﻧۍ دﺑﺮﺑﺎدۍ ﭘﻴﻞ‬
‫دﻏﻪ ﻛﻮرﻧۍ ﺗﻪ زﻣﺎراﺗګ ﺳﺮه ﭘﻴﻞ ﺷﻮ ﺧﻮ ﺑﻴﺎﻫﻢ دﻏﻪ ﻧﺎورﻳﻦ ﭘﻪ ټﻮﻟﻮ وو ﺑﻠﻜﯥ ﭘﻪ ﻫﺮدرداوﻏﻢ ﻛﯥ ﺑﻪ ﻫﻢ‬
‫ﺳﻠﻄﺎن ﻫڅﻪ ﻛﻮﻟﻪ ﭼﯥ ﻣﺎﺧﻮﺷﺤﺎﻟﻪ وﺳﺎﺗﻲ‬
‫ﻳﻮه ﻣﻴﺎﺷﺖ وروﺳﺘﻪ راﺗﻪ ﺳﻠﻄﺎن وﻳﻞ ﭼﯥ ﺳﺒﺎدواﻟﻲ ﺳﺮه ﭘﻪ ﻳﻮه ﻛﺎروان ﻛﯥ دﻛﺠﻜﻲ‬
‫دﺑﺮﯦښﻨﺎﺑﻨﺪدﻛﺘﻠﻮﻟﭙﺎره ځﻲ ځﻜﻪ ﭼﯥ ځﻴﻨﯥ ﺑﻬﺮﻧﻴﺎن ﻏﻮاړي ﭼﯥ دﻏﻪ ﺑﻨﺪورﻏﻮي ﻧﻮﻟﻪ ﻧږدې څﺨﻪ ﻳﯥ‬
‫ګﻮري ﻣﺎﻣﻨﻌﻪ ﻛړﺧﻮوﻳﻞ ﻳﯥ ﭼﯥ داﻧګﻠﻴﺴﻲ دژﺑﺎړن ﭘﻪ ﺗﻮګﻪ دواﻟﻲ ﻏﻮښﺘﻨﻪ ده ﭼﯥ ﺑﺎﻳﺪ ﻫﻠﺘﻪ ورﺳﺮه‬
‫وﻻړﺷﻢ ګﻮﻧﺪې وي دﻫﻐﻮ ى ﻣﺮﺳﺘﯥ ددﻏﻪ ﺑﻨﺪرﻏﻮﻟﻮﺗﻪ راﺟﻠﺐ ﻛړو اوﭘﻪ ﻫﻠﻤﻨﺪﻳﻮڅﻪ رڼﺎﺷﻲ‬
‫ﺳﺒﺎورځ ﻫﻤﺪاﺳﯥ وﺷﻮل ﻣﺎﺳﭙﯧښﻴﻦ ﻣﯥ راډﻳﻮﻧﻴﻮﻟﯥ وه ﺳﻠﻄﺎن ﻣﯥ ﺑﯥ وﺧﺘﻪ ﭘﻪ زړه اورﯦﺪه اوﺷګﻮﻓﯥ‬
‫ﭘﻪ اﻧګړﻛﯥ ﻟﻮﺑﯥ ﻛﻮﻟﯥ ﭘﻪ راډﻳﻮﻛﯥ ﻳﻮﻋﺎﺟﻞ ﺧﺒﺮراﻏﻰ ﭼﯥ دواﻟﻲ دﻣﻮټﺮوﻧﻮﭘﻪ ﻛﺎرو ان دﻛﺠﻜﻲ ﺑﻨﺪﻧﻪ‬
‫دراﺳﺘﻨﯧﺪوﭘﻪ ﻣﻬﺎل دﺳړك دﻏﺎړې ﺑﻢ ﭼﺎودﻟﻰ ﺳﺮراﺑﺎﻧﺪې وڅﺮﺧﯧﺪ زرﻣﯥ ﺳﻠﻄﺎن ﺗﻪ زﻧګ وواﻫﻪ‬
‫ﺧﻮﻣﺒﺎﻳﻞ ﻳﯥ ﺑﻨﺪ وو ﭘﻪ ﺧﺒﺮﻛﯥ راﻏﻠﻲ وو ﭼﯥ واﻟﻲ ﺗﻪ څﻪ زﻳﺎن ﻧﻪ دى رﺳﯧﺪﻟﻰ ﺧﻮدوﻻﻳﺖ دﻣﻘﺎم‬
‫ﻳﻮﻣﺸﺎوراودرې ﻛﺎرﻛﻮ ﻧﻜﻲ ﭼﯥ ﭘﻪ ﻳﻮه ﻣﻮټﺮﻛﯥ ﺳﭙﺎره وو وژل ﺷﻮي دي‬
‫ﻣﺎزدﻳګﺮ ﻣﻬﺎل څﺮګﻨﺪه ﺷﻮه ﭼﯥ داټﻜﻪ ﻫﻢ دﻳﻮې ﺑﯥ وزﻟﯥ ﻧﺠﻠۍ ﭘﻪ ﺳﺮراﻟﻮﯦﺪﻟﯥ وه‬
‫ﺷﺎوﺧﻮاګﺎوﻧډﻳﺎﻧﻮدﭘﻮﻟﻴﺴﻮ ﭘﻪ ﺑﺪرګﻪ دﺳﻠﻄﺎن ﭘﻪ وﻳﻨﻮ ﺳﻮراوټﭙﻲ ﺑﺪن ﭼﯥ ﻧﻮرﻟﻪ ﭘﯧﮋﻧﺪګﻠﻮى وﺗﻠﻰ وو‬
‫دوﻻﻳﺖ ﻧﻪ ﭘﻪ ﺗﻴﺎره ﻛﯥ راووړ ﻣﺎﭘﻪ دروازه ﻛﯥ ﺿﻌﻒ وﻛړاوﻫﻐﻮى ﭘﻪ ﻣﺎزدﻳګﺮﻛﯥ زﻣﺎﺳﻠﻄﺎن ﺧﺎورﺗﻪ‬
‫ﭘﻪ وﻳﻨﻮﻟږﻧﺪوﺳﭙﺎره ﭘﻪ دې څﻠﻮرﻛﻮﻧﺠﻪ دﻧﻴﺎﻛﯥ زﻣﺎﻳﻮازﻳﻨۍ ﭘﻨﺎﻛﺎه اوﺳﺎﺗﻮﻧﻜﻰ ﻟﻪ ﺧﺪاى )ج( ﻧﻪ‬
‫وروﺳﺘﻪ ﺳﻠﻄﺎن وو ﻫﻐﻪ ﻫﻢ ﭘﻪ وﻳﻨﻮﺳﻮرراﻧﻪ ﻻړاوڅﻠﻮرﻛﻠﻨﻪ ﺷګﻮﻓﻪ ﻳﯥ دﻣﻴﻨﯥ دﻳﺎ دګﺎرﭘﻪ ډول راﺗﻪ‬
‫ﭘﺮﯦښﻮده زه ﻧﻴﻤﻪ ﺷﭙﻪ ﭘﻪ ﺧﻮدراﻏﻠﻢ ﭘﻪ روﻏﺘﻮن ﻛﯥ وم دوﻟﺘﻲ ډاﻛﺘﺮاﻧﻮ اودواﻟﻲ ﻳﻮه اﺳﺘﺎزې ﭘﻪ‬
‫واروارډاډراﻛﻮﻟﻮ ﭼﯥ ﺗﺸﻮﻳﺶ ﻣﻪ ﻛﻮه ﻳﻮه ډاﻛﺘﺮراﺗﻪ وﻳﻞ ﭼﯥ واﻟﻲ ﺻﻴﺐ دې ﭘﻮښﺘﻨﯥ ﺗﻪ راﻏﻠﻰ وو‬
‫اوﺗﻪ ﺑﯥ ﻫﻮﺷﻪ وې ﺳﺘﺎدڅﺎرﻧﯥ ﻟﭙﺎره ﻣﻮږ ﺗﻪ ﺳﭙﺎرښﺘﻨﯥ ﻛړې دي ﻫﻐﻮى ټﻮﻟﯥ ﺧﺒﺮې اوډاډګﻴﺮﻧﻪ ﺑﯥ‬
‫ﻣﻔﻬﻮﻣﻪ وه ﻳﻮازﻳﻨۍ ﻫﻴﻠﻪ ﻣﯥ داوه ﭼﯥ ﻧﻮرځﺎن ووژﻧﻢ ﻫﺴﯥ ﻫﻢ دﺗﻘﺪﻳﺮﭘﻪ ﭘﺎڼﻪ زﻣﻮږ ﭘﻪ ﻛﻮرﻧۍ داﺟﻞ‬
‫دوروﺳﺘﻲ ﻏﺸﻲ ﻧښﻪ زه ﻳﻢ ﺧﻮﺑﻴﺎﺑﻪ ﻣﯥ ﺷګﻮﻓﻪ ﺳﺘﺮګﻮﺗﻪ ودرﯦﺪه ﭼﯥ دﻳﻮې ﺳﭙﯧڅﻠﯥ ﻣﻴﻨﯥ وروﺳﺘﻲ‬
‫څﻠﻲ ﺗﻪ ورﺗﻪ وه ﻳﻮه ﻏﻴﺒﯥ اوازﺑﻪ ﻫﺮه ﺷﭙﻪ راﺗﻪ وﻳﻞ ‪.‬‬
‫ﻧﻪ ښﻜﻼ!‬

‫‪48‬‬
‫دﺧﺪاى داﻧړۍ ډﯦﺮه ارﺗﻪ ده اوازﻣﺎﻳښﺘﻮﻧﻪ ﻣﺨﺘﻠﻒ دي ﺑﺎﻳﺪدﺷګﻮﻓﯥ ﻟﭙﺎره ژوﻧﺪوﻛړې ﭘﻪ ﺑﺎﻳﺪدﻫﻐﻰ‬
‫ﻗﺎﺗﻠﻪ ﻧﻪ ﺷﯥ ﻳﻮه ﺷﯧﺒﻪ وروﺳﺘﻪ ﺑﻪ راﺗﻪ دژړا ‪،‬اوښﻜﻮ اواوﺳﯧﻠﻮ ﭘﺮﺗﻪ ﺑﻞ ﻫﯧڅ ﻧﻪ ووﭘﺎﺗﯥ ﻫﻤﺪﻏﻪ ﻏﻴﺒﻲ‬
‫اوازڅﻮځﻠﻪ دځﺎن وژﻧﯥ ﻟﻪ ﻧﺎوړه ﭘﺮﯦﻜړې ﻧﻪ رواګﺮځﻮﻟﻢ ﻳﻮه څﻠﻮروﻳﺸﺖ ﻳﺎوﭘﻨځﻪ وﻳﺸﺖ ﻛﻠﻨﻪ ﻣﯧﺮﻣﻦ ﭼﯥ‬
‫دژوﻧﺪدټﻮﻟﻮﺳﺘﻮﻧﺰوﭘﻪ وړاﻧﺪې ټﻮﻟﻪ ﻣﻘﺎوﻣﺖ ﺷﻲ ﻫﻢ ﻛﻮﻣﻪ ﻣﺎﻧﺎﻧﻪ ﻟﺮي ﻳﻮازې ﭘﺮد ې ﺣﻴﺮاﻧﻪ وم ﭼﯥ ﻣﺮګ‬
‫وﻟﯥ راﻧﻪ ﻻرﭼﭙﻮي اوزه ﻳﯥ ﻫﯧﺮه ﻛړې ﻳﻢ ‪. .‬‬
‫٭٭٭‬
‫ﻟښﻜﺮګﺎه راﺗﻪ دﻣﻴﻨﯥ اوژوﻧﺪدټﺎټﻮﺑﻲ ﭘﻪ ځﺎى ﻛﺮﺑﻼاوﻗﺘﻠګﺎه ښﻜﺎرﯦﺪه ﺣﻜﻮﻣﺖ اوﻧړﻳﻮاﻟﻮ دداډل‬
‫وژﻧﻮﭘﻪ ﻏﺒﺮګﻮن ﻛﯥ ﻳﻮازې دﭘﻠټﻨﻮاﻣﺮﻛﺎوه دوﻻﻳﺖ دﻣﻘﺎم ﻟﺨﻮاﻣﯥ ټﻮﻟﯥ ﻣﺮﺳﺘﯥ اوﭘﻪ اﺻﻄﻼح‬
‫زﻣﺎدﻣﺤﺒﻮب ﺳﻠﻄﺎن ﺧﻮﻧﺒﻬﺎردﻛړه ﭘﻪ ﻟﺴﻤﻪ ورځ د ﺳﻠﻄﺎن د ﺑﻮډاﻛﺎﻛﺎ اوﻛﺎﻛﺎ ﻧﺎوې ﺳﺮه دﻛډواﻟﻮﭘﻪ ﻳﻮه‬
‫وړوﻛﻲ ﻛﺎروان ﻛﯥ دﻛﺎﺑﻞ ﭘﻪ ﻃﺮف روان ﺷﻮوﭘﺮﻟﭙﺴﯥ ﻏﻤﻮﻧﻮزﻣﺎدﻛﺎﻛﺎﺧﺴﺮ )دﺳﻠﻄﺎن ﺗﺮه (ﻣﻼﻫﻢ ﺑﯥ‬
‫وﺧﺖ ﻛړوﭘﻪ ﻛړې وه اوﭘﻪ ﺗﻮروﯦښﺘﺎﻧﻮﻳﯥ ﺳﭙﻴﻦ زورورﺷﻮي وو ﭼﯥ ﺑﻮډاښﻜﺎرﯦﺪه ﻫﻐﻪ ﻣﯥ ﭘﻪ ﭘﻼرﺣﺘﻰ‬
‫ﻟﻪ ﻣﻮږ ﻧﻪ ﻫﻢ ډﯦﺮګﺮان وو اوداﻧﺎڅﺎﭘﻲ ﺗﻐﻴﺮات ﻫﻢ ﭘﻪ ﻛﯥ زﻣﺎدﭘﻼراوﺳﻠﻄﺎن ﻟﻪ ﻣﺮګ ﻧﻪ وروﺳﺘﻪ راﻏﻠﻲ‬
‫وو اوﺗﺮټﻮﻟﻮزﻳﺎت دﺧﻔګﺎن وړداوه ﭼﯥ ﭘﻪ اﻋﺼﺎﺑﻮﻛﯥ ﻳﯥ ﻫﻢ ﺑﺪﻟﻮن راروان وو ﻛﻨﺪﻫﺎرﻣﻮﭘﻪ دې‬
‫دﻫﺴﺘﻮګﻨﯥ ﻟﭙﺎره ﻏﻮره ﻧﻪ ﻛړﭼﯥ ﻫﻠﺘﻪ ﻫﻢ ﺑﻬﺮﻧﻴﺎﻧﻮدې ﺗﻪ ورﺗﻪ ګﻼن ﻛﺮﻟﻲ و و ﻫﺮه ﺧﻮاﻫﻠﻤﻨﺪي ﻣﻬﺎﺟﺮﭘﻪ‬
‫ﺧﯧﻤﻮﻛﯥ ﺑﯥ وﺳﻪ ﭘﺮاﺗﻪ وو ځﻜﻪ ﻧﻮ ﺧﻠﻜﻮﻛﻮښښ ﻛﺎوه ﭼﯥ ﻛﺎﺑﻞ ﺗﻪ ﻻړﺷﻲ ﻣﻮږ ﻫﻢ ﭘﻪ ﻳﻮﺑﯥ ﻣﻨﺰﻟﻪ‬
‫ﺳﻔﺮروان ﺷﻮو اودﻛﺎﺑﻞ ﻻره ﻣﻮوﻧﻴﻮه‬
‫ﻛﺎﺑﻞ ﺗﻪ ﭘﻪ رارﺳﯧﺪوﻣﻮ ﻫﻤﺪﻏﻪ ﺳﻴﻤﻪ داوﺳﯧﺪوﻟﭙﺎره ﻏﻮره ﻛړه ﭼﯥ ﻟﻮﻣړى ځﻞ ﺗﺎزه دﻳﻮې ﺳﻮاﻟګﺮې ﭘﻪ‬
‫ﺟﺎﻣﻪ ﻛﯥ ﭘﻪ ﻛﯥ وﻟﻴﺪﻣﻪ څﻮﺷﭙﯥ ﭘﻪ ﻫﻤﺪې څﻠﻮرﻻرې ﻛﯥ ﭘﺮاﺗﻪ وو ﻳﻮې ﻣﻮﺳﻴﺴﯥ راﺗﻪ ﺧﯧﻤﯥ اوڅﻪ‬
‫ﭘﻼﺳﺘﻴﻜﻲ ﻟﻮښﻲ راﻛړل ﺧﻮژوﻧﺪﻣﻮﻟﻪ ﺳﻮاﻟګﺮوﻫﻢ ﺑﺪﺗﺮدى دﻛﺎﺑﻞ ﭘﻮﻟﻴﺲ اوﺑﻬﺮﻧﻲ ﺳﺮﺗﯧﺮي اوس ﻫﻢ‬
‫وﯦﺮه ﻟﺮي ﭼﯥ ﻫﺴﯥ ﻧﻪ ﺗﺮورﻳﺴﺘﺎن ﭘﻪ دﻏﻪ ﺧﯧﻤﻮﻛﯥ ﭘټ ﻧﻪ ﺷﻲ اودﻛﺎﺑﻞ اﻣﻨﻴﺖ ﺗﻬﺪﻳﺪﻛړي ﺧﻮدﻟﻮږې‬
‫اوګﺮﻣۍ ﭘﻪ ﺳﺒﺐ ﻳﯥ زﻣﻮږ دﻣﺎﺷﻮﻣﺎﻧﻮژړاګﺎﻧﯥ ﻛﻠﻪ ﻫﻢ ﻏﻮږ وﺗﻪ ﻧﻪ رﺳﯧږي اوس ﭼﯥ ﻣﺎښﺎم ﭘﻪ ﺧﯧﻤﻪ ﻛﯥ‬
‫اوده ﺷﻢ ﺷګﻮﻓﻪ ﭘﺮﻟﭙﺴﯥ راﻧﻪ ﭘﻮښﺘﻨﯥ ﻛﻮي‬
‫ﻣﻮرﺟﺎﻧﯥ ﺧﭙﻞ ﻛﻮرﺗﻪ ﻛﻠﻪ ځﻮ؟‬
‫اﻏﺎﻣﯥ ﻟﻪ ادﻳﺮې ﻛﻠﻪ راځﻲ ؟‬
‫اﺑﺎوﻟﯥ ﻣﺎﺗﻪ ﺧﺒﺮې ﻧﻪ ﻛﻮي ؟‬
‫داﻛﻮم ځﺎى دى ؟‬
‫ﻫﻮاوس دﻛﻴﺴﻮﻟﭙﺎره ﺳﻮژې زﻳﺎﺗﻲ دي ﺧﻮزﻣﺎﺳﺮه ﻛﺎﻏﺪاوﻗﻠﻢ ﻧﺸﺘﻪ اوګﻮﺗﯥ ﻣﯥ دﻗﻠﻢ ﭘﻪ ځﺎى دﺑﻞ څﻪ‬
‫ﻏﻮښﺘﻨﻪ ﻛﻮي زﻣﺎاوﺳﻠﻄﺎن وړوﻛﻰ ﻛﺘﺎﺑﺘﻮن ﭘﻪ ﻟښﻜﺮګﺎه ﻛﯥ ﺧﻮرﺷﻮ اوځﺎن ﺗﻪ ﻣﻮورﺑﺎﻧﺪې ﺧﻮاړه‬
‫اﺧﻴﺴﺘﻞ‬
‫٭٭٭‬

‫‪49‬‬
‫داﺳﺘﺎن ﻳﻮ ځﻞ ﺑﻴﺎ وژړوﻟﻢ ﭘﻪ ذﻫﻦ ﻛﯥ ﻣﯥ ډول ډول ﺧﻴﺎﻟﻮﻧﻪ روان وو‪ ،‬ټﻮﻟﻪ ﻧړۍ را ﺑﺎﻧﺪې وڅﺮﺧﯧﺪه او ﻫﺮ‬
‫څﻪ راﺗﻪ ﺗﺖ او ﺗﻴﺎره ښﻜﺎرﯦﺪل ﭘﺎڼﯥ ﻣﯥ ټﻮﻟﯥ ﻛړې او ﻳﻮې ﺧﻮاﺗﻪ ﻣﯥ وﻏﻮرځﻮﻟﯥ ‪ ،‬ﺷﯧﺒﻪ وروﺳﺘﻪ دروازه‬
‫ټﻚ ټﻚ ﺷﻮه ﭼﯥ ورﻏﻠﻢ ﭘﻠﻮﺷﻪ وه‪ ،‬وﻳﻞ ﻳﯥ ﭘﻼر دې ﻏﻮا ړي ﻣﺎﻫﻢ اوښﻜﯥ ﭘﺎﻛﯥ ﻛړې ﭘﻼر ﻣﯥ ﻳﻮازې‬
‫دوﻣﺮه ووﻳﻞ ﭼﯥ ﻳﻮه ﺳﻲ وي دې ﺟﻮړه ﻛړه ﭼﯥ ﭘﻪ د ﻓﺘﺮ ﻛﯥ ﭘﻪ ﻛﺎر ده ﻣﺎ ﻫﻤﺪاﺳﯥ وﻛړل ﻟﻪ ﻛﻤﭙﻴﻮټﺮ ﺳﺮه‬
‫ﻣﯥ ځﺎن ﻣﺸﻐﻮل ﻛړ او ﺳﻲ وي ﻣﯥ ﺟﻮړه ﻛړه ﻟﻪ ﻫﻐﯥ وروﺳﺘﻪ ﻣﯥ ﻫﺮ ورځ ﭘﻪ ﺣﺎﻟﺖ ﻛﯥ ﺑﺪﻟﻮن راﺗﻪ ﭘﻪ دوه‬
‫درﻳﻮ ورځﻮﻛﯥ ﺑﻪ ﺧﺎﻣﺨﺎ د اﺑﺮاﻫﻴﻢ ﺑﻦ ادﻫﻢ د ﺟﻮﻣﺎت ﺧﻮاﺗﻪ ﺗﻠﻢ او ﻟﻪ ﻣﻼ ﺷﻤﺲ اﻟﺪﻳﻦ ﺳﺮه ﺑﻪ ﻣﯥ ﭘﺎم ﭘﻪ‬
‫ﺑﻠﻪ وو‪ ،‬ﺧﻮ ﺷﯧﺒﻪ ﻣﯥ ﻫﻢ ښﻜﻼ ﻟﻪ ﻳﺎده ﻧﻪ وﺗﻠﻪ اوس ﻧﻮ ﻣﻼ ﺷﻤﺲ اﻟﺪﻳﻦ ﻫﻢ ددﻏﻪ داﺳﺘﺎن ﭘﻪ ﻟﻮﺳﺘﻠﻮ ﭘﻮره‬
‫ﺧﻮاﺷﻴﻨﻰ وو او ﭘﻪ ورﻳﺎدﯦﺪﻟﻮ ﺑﻪ ﻳﯥ اﻣﺮﻳﻜﺎﻳﺎﻧﻮ او ﺑﻬﺮﻧﻴﺎﻧﻮ ﺗﻪ ﭘﻪ ﻛﻨځﻠﻮ ﺧﻮﻟﻪ ورﺧﻼﺻﻪ ﻛړه او وﻳﻞ ﺑﻪ‬
‫ﻳﯥ ﭼﯥ د ﺑﺪﺑﺨﺘﻴﻮ ټﻮل ﺳﺒﺐ ﻳﯥ ﺑﻬﺮﻧﻴﺎن دي‪.‬‬

‫زه ﭘﻪ ﻫﻐﻪ ﺧﯧﻤﻮ څﻮ ځﻠﻪ وګﺮځﯧﺪم ﺧﻮ ښﻜﻼ او ﺷګﻮﻓﻪ ﻣﯥ وﻧﻪ ﻟﻴﺪل او ﻧﻪ ﻣﯥ ﻫﻢ ﻟﻪ ﭼﺎﻧﻪ د ﻫﻐﯥ ﭘﻮښﺘﻨﻪ‬
‫ﻛړى ﺷﻮه ﭘﻪ ﻫﻤﺪې ﻛﯥ رﺧﺼﺘﻲ ﺧﻼﺻﻪ ﺷﻮه ﻟﻪ ﻳﻮې ﻣﻴﺎﺷﺘﯥ ﻧﻪ زﻳﺎﺗﻪ ﻣﻮده ﺗﯧﺮه ﺷﻮه ﻳﻮه ورځ ﻟﻪ‬
‫ﻣﻼﺷﻤﺲ اﻟﺪﻳﻦ ﺳﺮه ﻧﺎﺳﺖ وم ﭼﯥ ﺧﺒﺮه ﺑﻴﺎ ﭘﻪ ښﻜﻼ ﭘﻮرې ﻳﺎده ﺷﻮه راﺗﻪ وﻳﻞ ﻳﯥ ﭼﯥ ﻧﻮر ﺑﯥ ځﺎﻳﻪ‬
‫ﻓﻜﺮوﻧﻪ ﭘﺮﯦږده ﺗﺎ ﻟﻪ ﻫﻐﯥ ﺳﺮه ﺧﭙﻠﻪ ﺧﻮاﺧﻮږي څﺮګﻨﺪه ﻛړه ﻧﻮر ﻫﻐﻪ ﺧﭙﻞ ﺗﻘﺪﻳﺮ ﺗﻪ ﭘﺮﯦږده دﻫﻐﯥ ﺑﻪ ﻗﺴﻤﺖ‬
‫ﻛﯥ ﺑﻪ ﻫﻤﺪا وي ﺧﺪاى ﺑﻪ ﻳﯥ ﺳﺎﺗﻲ ﺧﭙﻞ ﻋﺎدي ژوﻧﺪ ﭘﻴﻞ ﻛړه ﻛﻠﻪ ﭼﯥ ﻟﻪ ﺧﯧﺮه واده وﻛړې ﻫﺮ څﻪ ﺑﻪ دې‬
‫ﻫﯧﺮ ﺷﻲ‪.‬‬
‫د ﻫﻐﻪ داﺧﺒﺮه راﺑﺎﻧﺪې ښﻪ وﻧﻪ ﻟګﯧﺪه د ﻟﻮﻣړي ځﻞ ﻟﭙﺎره ورﺗﻪ ﻏﻮﺻﻪ ﺷﻮم ﻣﻼﺻﻴﺐ اﺧﺒﺮه ﻛﻪ ﻳﻮ ﻋﺎﻣﻲ‬
‫ﻛړى وى څﻪ ﺧﺒﺮه ﻧﻪ وه ﺧﻮ ﺳﺘﺎ ﻏﻮﻧﺪې ﻛﺲ ﺳﺮه دا ﺧﺒﺮې ﺑﺪې ښﻜﺎري ﭼﯥ داﺳﯥ ﺷﻮه ﻧﻮ ﺑﻴﺎ اﻧﺴﺎﻧﻲ‬
‫ﺧﻮاﺧﻮږي او اﻧﺴﺎﻧﻴﺖ څﻪ ﺷﻮ ﺗﺎ ﻧﻪ دي اورﻳﺪﻟﻲ ﭼﯥ‬

‫زړه ﻳﯥ ﻣﻪ ﺑﻮﻟﻪ ﺗﻮر ﻛﺎڼﻰ د ﺻﺤﺮا دى‬

‫ﺷﻲ‬ ‫ﻧﻪ‬ ‫زﺧﻤﻲ‬ ‫ﭼﯥ‬ ‫زړه‬ ‫زﺧﻤﻲ‬ ‫د‬ ‫ﻟﻴﺪو‬ ‫ﭘﻪ‬

‫ﻣﻼﺷﻤﺲ اﻟﺪﻳﻦ وﺧﻨﺪل او زﻳﺎﺗﻪ ﻳﯥ ﻛړه‬

‫ﺳﻠﻄﺎﻧﻪ زﻣﺎ ﻣﻄﻠﺐ دا وو ﭼﯥ ﻣﻌﻠﻮﻣﻪ ﻛړم ﻫﻐﻪ څﻮﻣﺮه درﺑﺎﻧﺪې ﻛﺮاﻧﻪ ده ﻧﻮ ﭼﯥ داﺳﯥ ﺷﻮه ﻧﻮ ﻳﻮازې ﻳﻮ‬
‫ډول ﻫﻐﻪ ﺗﻪ ﻧﺠﺎت وﻛﻮﻟﻰ ﺷﯥ‪.‬‬
‫څﻪ ډول؟‬
‫ﻫﻐﻪ داﺳﯥ ﭼﯥ ښﻜﻼ د ﺧﭙﻞ ژوﻧﺪ ﻣﻠګﺮې ﻛړې او د ﻫﻐﻪ ﻟﭙﺎره ﻣﺮﺳﺘﻨﺪوى ﺷﯥ ﺳﺘﺎ ﻟﻪ ﺧﺒﺮو ښﻜﺎري ﭼﯥ‬
‫ﻫﻐﻪ ﻫﻢ ښﻜﻠﯥ ده ﻫﻢ ځﻮاﻧﻪ ﻳﻮازې ﻏﺮﺑﺖ او ﺑﯥ ﻛﺴۍ دې ﺣﺎﻟﺖ ﺗﻪ راوﺳﺘﯥ ﻇﺎﻫﺮاَ دا ﺧﺒﺮه را ﺑﺎﻧﺪې ښﻪ‬
‫وﻧﻪ ﻟګﯧﺪه ﺧﻮ ﭼﯥ ﺳﻮچ ﻣﯥ وﻛړ ﻟﻪ دې ﻧﻪ ﭘﺮﺗﻪ زﻣﺎ ﺳﺮه ﻫﻤﻜﺎرۍ ﺑﻠﻪ ﻻر ﻧﻪ وه ﻣﺎﺳﭙښﻴﻦ دواړه ﻟﻪ ﺟﻮﻣﺎﺗﻪ‬

‫‪50‬‬
‫ووﺗﻮ دﺧﻴﻤﻮ ﭘﻪ ﺧﻮا ﻣﻮ ورو ورو ﭘﻪ ﺳړك ﻗﺪم وﻫﻠﻮ او ددې ﻛﺎر ﭘﻪ اﻣﻜﺎﻧﺎﺗﻮ ﻣﻮ ﺧﺒﺮې ﻛﻮﻟﯥ ﻣﻼﺷﻤﺲ‬
‫اﻟﺪﻳﻦ وﻳﻞ ﭼﯥ ﭘﻪ دې ﻛﯥ ﻫﯧڅ ﻋﻴﺐ ﻧﻪ ﺷﺘﻪ دﺛﻮاب ﻛﺎر دى ﺧﻮ ﺳﺘﻮﻧﺰه دﻟﺘﻪ ده ﭼﯥ اوس دﻫﻐﯥ درك ﻧﻪ‬
‫ﺷﺘﻪ ﻳﻮازې دردوﻧﻜﻰ داﺳﺘﺎن ﻳﯥ درﻛړى او ﻧﻮره ﭘﺘﻪ ﻳﯥ ﻧﺸﺘﻪ ﺑﻠﻪ دا ﭼﯥ ﺳﺘﺎ د ﭘﻼر راﺿﻲ ﻛﻮل ﻫﻢ‬
‫اﺳﺎن ﻧﻪ دي ﻫﻐﻪ ﺑﻪ دوﺧﺘﻪ ﺳﺘﺎ ﻟﭙﺎره ﻛﻮﻣﻪ ﺑﻠﻪ ﻧﺠﻠۍ د ژوﻧﺪ د ﻣﻠګﺮې ﭘﻪ ﺗﻮګﻪ ټﺎﻛﻠﯥ وي‪.‬‬
‫٭٭٭‬
‫دﻳﻮې ﻣﻴﺎﺷﺘﯥ ﭘﻪ اوږدو ﻛﯥ ﺑﻠﻪ ﻛﻴﺴﻪ دا ﺷﻮې وه ﭼﯥ ﭘﻠﻮﺷﯥ ﺗﻪ ﻫﻤﺎﻏﻪ ﭘﺎڼﯥ ﻻﺳﺘﻪ ورﻏﻠﯥ وې او ﻛﻠﻪ ﺑﻪ‬
‫ﭼﯥ زه ﭘﻪ ﭘﻮﻫﻨﺘﻮن ﻛﯥ وم ﻧﻮ ﻣﻮر ﺗﻪ ﺑﻪ ﻣﯥ ﻳﯥ وﻳﻠﯥ او ټﻮﻟﻮ ﺑﻪ ورﺗﻪ او ښﻜﯥ ﺗﻮﻳﻮﻟﯥ ﻳﻮ ﻣﺎښﺎم ﭼﯥ‬
‫ﻛﻮرﺗﻪ ورﻧﻨﻮﺗﻢ ګﻮرم ﭼﯥ ﭘﺎڼﯥ د ﭘﻠﻮﺷﯥ ﭘﻪ ﻻس ﻛﯥ دي او ﻫﻐﻮى ﺗﻪ ﻳﯥ ﻟﻮﻟﻲ زﻣﺎ ﭘﻪ ﻟﻴﺪو ﻳﯥ رﻧګﻮﻧﻮ‬
‫ﺑﺪﻟﻮن وﻛړ ﺧﻮ ﻣﺎ ﻫﯧڅ ﻫﻢ ورﺗﻪ وﻧﻪ وﻳﻞ ځﺎن ﻣﯥ ﻏﻠﻰ ﻛړ او اﺟﺎزه ﻣﯥ ورﻛړه ﭼﯥ داﺳﺘﺎن ﺗﻪ اداﻣﻪ ورﻛړي‬
‫وروﺳﺘۍ ﺑﺮﺧﻪ ﻳﯥ ﭼﯥ ﻟﻮﺳﺘﻪ ﻧﻮﻣﺎﻫﻢ ورﺳﺮه وژړل ﻣﻮر ﻣﯥ ﭘﻪ ﺳﻠګﻮ ﻛﯥ راﺗﻪ وﻳﻞ ﭼﯥ ﻛﻪ دﻏﻪ ﻧﺠﻠۍ‬
‫راﭘﻴﺪا ﻛړې ﻧﻮ زه ﭘﻪ ﻛﻮرﻛﯥ ځﺎى ورﻛﻮم اوﺑﺎل ﻟﺮي د ﻣﻮر ﻣﻬﺮﺑﺎﻧۍ زه ﻧﻮرﻫﻢ ډاډه ﻛړم ﺑﺎﻳﺪ وواﻳﻢ ﭼﯥ ﻣﺎ‬
‫د ﻣﻼﺷﻤﺲ اﻟﺪﻳﻦ ﺧﺒﺮه ﻣﻨﻠﻰ وه او ﻓﻴﺼﻠﻪ ﻣﯥ ﻛړې وه ﭼﯥ ﻟﻪ ښﻜﻼ ﺳﺮه ﭘﻪ واده ﻛﻮﻟﻮ ﻧﻮر ﻫﻐﻪ او‬
‫وړوﻛﯥ ﺷګﻮﻓﻪ ﻟﻪ دﻏﻪ ﺑﺪﻣﺮﻏﻴﻮ ژﻏﻮرم ﺧﻮ ﭘﻪ ﻣﺨﻜﯥ ﻻ ﺧﻨډوﻧﻪ وو اود ﭘﻼر ﻧﻪ وﻳﺮﯦﺪم ﻫﻐﻪ ﺗﻪ ﻣﻌﻠﻮﻣﻪ‬
‫وه ﭼﯥ ﭘﻪ ﻛﻠﻲ ﻛﯥ د ﺧﭙﻞ ﺗﺮه د ﻟﻮر ښﻜﻼ ﺳﺮه ﻣﻴﻨﻪ ﻟﺮم ﻣﻤﻜﻦ ﻧﻮ زﻣﺎ واده ﺑﻪ ﻳﯥ ددوﻣﺮه دوښﻤﻨۍ ﺳﺮه‬
‫ﺳﺮه ورﺳﺮه ﻛړى وو ځﻜﻪ ﻫﻐﻪ د ﻣﻴﻨﯥ ﻣﺨﺎﻟﻒ ﻧﻪ وو ﺧﻮ دﻳﻮې ﭘﺮدﯦﺴﯥ ﻧﺠﻠۍ ﺳﺮه ﭘﻪ واده ﭼﯥ څﻮك وﻧﻪ‬
‫ﻟﺮي دﻫﻐﻪ راﺿﻲ ﻛﻮل راﺗﻪ ګﺮان وو ښﻪ ﻣﯥ وﺑﻠﻠﻪ ﭼﯥ ﻟﻮﻣړى ﺧﺒﺮه د ﻣﻮر ﺳﺮه ﺷﺮﻳﻜﻪ ﻛړم ﻣﺎ ﻫﻢ ﻫﻤﺪاﺳﯥ‬
‫وﻛړل ﻣﻮر ﻣﯥ ﭘﻪ ﻟﻮﻣړي ﻏﺒﺮګﻮن ﻛﯥ راﺗﻪ ﭘﻪ ﻏﻮﺻﻪ ﺷﻮه ﺑﺪ رد ﻳﯥ راﺗﻪ ووﻳﻞ ﺧﻮ وروﺳﺘﻪ ﻳﯥ ﭼﯥ زﻣﺎ‬
‫ﭘﺮﻳﺸﺎﻧﻲ او ﺧﻔګﺎن وﻟﻴﺪه ﭘﻪ ﺣﺎﻟﺖ ﻛﯥ ﻳﯥ ﻳﻮڅﻪ ﺑﺪﻟﻮن راﻏﻰ راﺗﻪ وﻳﯥ وﻳﻞ ﭼﯥ دﻫﻤﺪې ﻧﺠﻠۍ درك‬
‫وﻟګﻮه زه ﻳﯥ ﻳﻮځﻞ ګﻮرم ﻛﻪ ﻣﯥ ﺧﻮښﻪ ﺷﻮه ﺑﻴﺎﺑﻪ ﻛﻮښښ وﻛړم ﭼﯥ ﭘﻼردې راﺿﻲ ﻛړم دازﻣﺎﻟﭙﺎره ﻳﻮښﻪ‬
‫زﯦﺮى اودﺑﺮي ﭘﺮﻟﻮرﻟﻮﻣړى ګﺎم وو دراﺗﻠﻮوﻧﻜﯥ ﺟﻤﻌﯥ ﭘﻪ ورځ ﻣﯥ ﺧﺒﺮه دﺟﻤﻌﯥ ﻟﻪ ﻟﻤﺎﻧځﻪ وروﺳﺘﻪ‬
‫ﻣﻼﺷﻤﺲ اﻟﺪﻳﻦ ﺳﺮه ﺷﺮﻳﻜﻪ ﻛړه ﻫﻐﻪ ﻫﻢ ﺧﻮښ ﺷﻮ ﻟﻪ ﻟﻤﺎﻧځﻪ وروﺳﺘﻪ ﭘﻪ ګډه دﻫﻐﻪ ﺧﯧﻤﻮﺧﻮاﺗﻪ‬
‫ورﻏﻠﻮﭼﯥ ﻫﻤﺪﻏﻪ ﻣﻬﺎ ل ﭘﻪ ﻛﯥ دﻏﻪ ﻛډوال اوﺳﯧﺪل ﻟﻪ څﻮﺧﯧﻤﻮاﺧﻮاﺗﯧﺮﺷﻮو ﻳﻮﺳﭙﻴﻦ ږﻳﺮى ﭘﻪ ﻣﺦ راﻏﻰ‬
‫ﺳﻼم ﻣﻮﭘﺮې واﭼﻮو اوﺑﻴﺎﻣﻮڅﻨګ ﺗﻪ ﻛړﻣﻼﺷﻤﺲ اﻟﺪﻳﻦ ورﺗﻪ دښﻜﻼځﺎﻧګړﺗﻴﺎوې ووﻳﻠﯥ اودﻫﻐﯥ‬
‫ﭘﻮښﺘﻨﻪ ﻳﯥ ورڅﺨﻪ وﻛړه ﺳﭙﻴﻦ ږﻳﺮى ﻟږ ﻓﻜﺮوﻛړاوﺑﻴﺎﻳﻲ ځﻮاب راﻛړ‪.‬‬
‫دګﻮرﺑﺖ اﻛﺎﻧږورﻳﺎدوى ﻫﻐﻪ ﭘﯧﮋﻧﻢ ډﯦﺮه ﺷﺮﻳﻔﻪ ﻧﺠﻠۍ ده ﭘﺨﻮاﻳﯥ ډﯦﺮدرﭘﻪ درژوﻧﺪدرﻟﻮداوس ﻣﻮﺳﻴﺴﯥ‬
‫ورﺗﻪ دوه درې ﻛﻮټﯥ ﺟﻮړې ﻛړې اوﻫﻠﺘﻪ وړاﻧﺪې دﺧﯧﻤﻮﭘﻪ ﺳﺮﻛﯥ ﭘﻪ ﻳﻮه ﺧﯧﻤﻪ ﻛﯥ زﻣﻮږ ﻣﺎﺷﻮﻣﺎﻧﻮﺗﻪ‬
‫درس واﻳﻲ ﻓﻜﺮﻛﻮم ﺗﺎﺳﯥ ﻫﻢ ﻣﻮﺳﻴﺴﯥ واﻟﻪ ﻳﺎﺳﺖ ﻣﺎدﻫﻮځﻮاب ورﻛړاودﻣﻨﻨﯥ ﭘﻪ وﻳﻠﻮدﻫﻤﺎﻏﻪ دوه‬
‫درﻳﻮﻛﻮټﻮﺧﻮاﺗﻪ ﭼﯥ ﻟﻪ ﺳﻤﻨټﻲ ﺑﻮﻟﻮﻛﻮڅﺨﻪ ﺟﻮړوو ورﻏﻠﻮ ﻟﻪ وړاﻧﺪې ﻧﻪ دﻣﺎﺷﻮﻣﺎﻧﻮاوازوﻧﻪ راﺗﻠﻞ ﭼﯥ‬
‫ﭘﻪ ﻟﻮړاوازﯦﯥ ﺳﺒﻖ وﻳﻠﻮﺧﻮﭼﯥ ورﻧږدې ﻛﯧﺪودزړه درزاﻣﯥ زﻳﺎﺗﯧﺪﻟﻪ اﺟﺎزه ﻣﻮوﻏﻮښﺘﻪ اوﻣﻼﺷﻤﺲ‬
‫اﻟﺪﻳﻦ وروړاﻧﺪې ﺷﻮ ﻳﻮځﻞ ﺑﻴﺎﻣﯥ ﺗﺮﻣړاوو ﺑڼﻮﻻﻧﺪې دﻫﻐﯥ ﭘﻪ ﺗﻮرواوﻏټﻮﺣﻴﺎﻧﺎﻛﻮﺳﺘﺮګﻮﺳﺘﺮګﯥ‬

‫‪51‬‬
‫وﻟګﯧﺪې ‪ ،‬ښﻜﻼﻛﺘﺎب ﭘﻪ ﻻس ﻛﯥ ﻧﻴﻮﻟﻰ وواوﻣﺎﺷﻮﻣﺎﻧﻮﺗﻪ ﻳﯥ ﺳﺒﻖ وﻳﻠﻮدﻫﻐﯥ ﭘﻪ رﻧګ ﻛﯥ ﻣﯥ ﻫﻢ‬
‫ﭘﻮره ﺑﺪﻟﻮن ﺣﺲ ﻛړدﻟﯧﻮﻧۍ ﭘﻪ څﯧﺮﻟﻪ ﻣﻼﺷﻤﺲ اﻟﺪﻳﻦ وړاﻧﺪې راﺗﯧﺮه ﺷﻮه اوﻣﺎﺗﻪ ﻳﯥ ﺳﻼم وﻛړ‬
‫ﻧﻮرﻳﯥ ﭘﻪ رﭘﯧﺪوﻧﻜﻮﺷﻮﻧډوﻳﻮه ﺧﺒﺮه ﻫﻢ ﻧﻪ راﺗﻠﻪ ﻳﻮازې دوﻣﺮه ﻳﯥ راﺗﻪ ووﻳﻞ ﭘﻼردې څﻨګﻪ دى ﻫﻐﻪ‬
‫ﻳﻮوﺧﺖ ﻧﺎروغ وو‬
‫ﻣﺎﻫﻢ ﺗﺮې ﻣﻨﻨﻪ وﻛړه اودﺻﺤﺖ ډاډﻣﯥ ورﻛړ‬
‫ورﺗﻪ وﻣﯥ وﻳﻞ ﺷﺎګﺮدان دې څﻨګﻪ دي ؟‬
‫ځﻮاب ﻳﯥ راﻛړ‬
‫ښﻪ دي ﻟﻪ ﻟﻮﺳﺖ ﺳﺮه ډﯦﺮه ﻣﻴﻨﻪ ﻟﺮي ﺗﻪ ګﻮره ﭼﯥ زﻣﻮږ ﺧﻮاﺗﻪ ﺑﻴﺨﻲ راګﻮري ﻫﻢ ﻧﻪ ﺧﺒﺮه ﻣﯥ ورﭘﺮې ﻛړه‬
‫اﺧﯧﺮﺗﺎﻏﻮﻧﺪې ښﻮوﻧﻜﯥ ﻟﺮي ځﻜﻪ ﺧﻮاوس ‪.....‬‬
‫ﻳﻮﻗﺪم ﺷﺎﺗﻪ ﺷﻮه اوﭘﻪ ټﻴټ ﻏږ ﻳﯥ ووﻳﻞ‬
‫ﻫﻐﻪ زﻣﺎاﻣﺎﻧﺖ دې څﻨګﻪ ﻛړ‬
‫زه ﻟږ ﺣﻴﺮان ﺷﻮم ﭼﯥ اﺧﻴﺮدازﻣﺎﺳﺮه ﻛﻮم اﻣﺎﻧﺖ ﻟﺮي‬
‫ورﺗﻪ وﻣﯥ وﻳﻞ ﻛﻮم اﻣﺎﻧﺖ !؟‬
‫ﭘﻪ ﺷﻮﻧډوﻳﯥ ﭘﻴﻜﻪ ﺧﻨﺪاوﻏﻮړﯦﺪه‬
‫وﻟﯥ ﻫﻐﻪ ﭘﺎڼﯥ درﺗﻪ ﻳﺎدوم ﺗﻪ ﻫﻢ ﻟﻜﻪ ﭼﯥ زﻣﺎﻏﻮﻧﺪې ﻫﯧﺮﺟﻦ ﺷﻮى ﻳﯥ !‬
‫ﭘﻪ زړه ﻛﯥ ﻣﯥ ﻳﻮځﻞ ﺑﻴﺎددردڅﭙﻪ ﺗﯧﺮه ﺷﻮه ورﺗﻪ وﻣﯥ وﻳﻞ‬
‫ښﻜﻼوﺑښﻪ ﭼﯥ ﻫﻐﻪ ﻣﯥ راﻧﻪ وړې زه ﻧﻪ وم ﺧﺒﺮﭼﯥ ﺗﺎﺳﯥ دﻟﺘﻪ ﻳﺎﺳﺖ ﺧﻮﺗﺎﺑﺎﻳﺪزه ﭘﻪ دﻏﻪ داﺳﺘﺎن دوﻣﺮه‬
‫ﻧﻪ وى ځﻮروﻟﻰ‬
‫ﻫﻐﻪ ﻟږﺟﺪي ﺷﻮه‬
‫ﺧﻮﺗﺎوﻳﻞ ﭼﯥ ﻏﻮاړم ﺳﺘﺎدژوﻧﺪﭘﻪ اړه ﻣﻌﻠﻮﻣﺎت ﺗﺮﻻﺳﻪ ﻛړم ﻫﻤﺪادې ﻏﻮښﺘﻞ‬
‫ﭘﺎم ﻣﯥ ﺷﻮ ﭼﯥ ﻣﻼﺷﻤﺲ اﻟﺪﻳﻦ ﻣﯥ ﻫﻢ ﺗﺮڅﻨګ وﻻړدى اودﻳﻮه ﻣﺎﺷﻮم ﻧﻪ دﻳﻨﻲ ﭘﻮښﺘﻨﯥ ﻛﻮي اوﻣﻮږ‬
‫ﻫﺴﯥ دﺗﻮﻗﻊ ﺧﻼف ﭘﻪ ﺧﺒﺮوﻛﯥ دوﻣﺮه وړاﻧﺪې ﺗﻠﻠﻲ ﻳﻮ ورﺗﻪ وﻣﯥ وﻳﻞ‬
‫وﺑښﻪ دازﻣﺎﻣﻠګﺮى ﻣﻼﺷﻤﺲ اﻟﺪﻳﻦ دى ﭘﻪ اﺑﺮاﻫﻴﻢ ﺑﻦ ادﻫﻢ ﺟﻮﻣﺎت ﻛﯥ ﻣﺎﻣﺖ ﻟﺮي‬
‫ﻣﺦ ﻳﯥ ﻧﻮرﻫﻢ ﭘﻪ ﭘړووﻧﻲ ﻛﯥ ﭘټ ﻛړځﻮاب ﻳﯥ راﻛړ‬
‫ﻫﻮ ﭘﯧﮋﻧﻢ ﻳﯥ ﻫﺮوﺧﺖ ﭘﻪ ﻻﺳﭙﻴﻜﺮﻛﯥ دﻫﻐﻪ ﻣﺴﺌﻠﯥ اورم ﻧﺎم ﺧﺪا ﺷﻪ اوﺧﻮژ ژغ ﻟﺮي ډﯦﺮﻧﯧﻚ اﻧﺴﺎن دى‬
‫ﻳﻮڅﻪ ﻏﻠﯥ وه اوﭘﻪ ورﺧﻄﺎﻳۍ ﻳﯥ زﻳﺎﺗﻪ ﻛړه‬
‫ﺧﻮوﻣﻮﻧﻪ وﻳﻞ ﭼﯥ څﻨګﻪ ﻣﻮدﻟﺘﻪ ‪.......‬‬
‫ﻣﺨﻜﯥ ﻟﻪ دې ﭼﯥ ﺧﭙﻠﻪ ﺧﺒﺮه ﺑﺸﭙړه ﻛړي زه ﻳﯥ ﭘﻪ ﺧﺒﺮه ﻛﯥ وروﻟﻮﯦﺪم‬
‫ﻣﻼﺻﻴﺐ ﻏﻮاړي ﺳﺘﺎﻟﻪ ‪.....‬وﺑښﻪ ﻟﻪ ګﻮرﺑﺖ اﻛﺎﺳﺮه وګﻮري ﻫﻐﻪ ﭼﯧﺮﺗﻪ دى ﻟږﺟﺪي ﺷﻮه زﻣﺎ ﺧﺴﺮﻳﺎدوئ؟‬
‫داځﻞ زﻣﺎﻧﻪ وړاﻧﺪې ﻣﻼﺷﻤﺲ اﻟﺪﻳﻦ ځﻮاب ورﻛړ‬

‫‪52‬‬
 ‫ﻫﻮﺧﻮرﻛۍ ﻫﻐﻪ ﭼﯧﺮﺗﻪ دى ؟‪.‬‬
‫وړاﻧﺪې ﻳﯥ ﻳﻮې وړې ﺧﯧﻤﯥ ﺗﻪ ګﻮﺗﻪ وﻧﻴﻮه ﭼﯥ ﺗﯧږواوﺧښﺘﻮﻳﻮه ﺑﺎره ورﻧﻪ ﺗﺎوو وه اوﭘﻪ رﻧګﺎرﻧګ‬
‫ﺟﻨډوﭘﻮښﻞ ﺷﻮې وه‬
‫ﭘﻪ ﻫﻐﻪ ﺧﯧﻤﻪ ﻛﯥ دى ﺧﻮارﻛۍ ﻟﮋﻧﺎروغ دى دازﻣﺎﺷﻮﻣﻪ ﺑﻪ درﺳﺮه ﻻړه ﺷﻲ دټﻮﻟګﻲ ﺧﻮاﺗﻪ ﭘﻪ ﻣﻨډه ﻻړه‬
‫راﺗﻪ څﺮګﻨﺪه ﺷﻮه ﭼﯥ ﻟﻬﺠﻪ ﻳﯥ اوس ﻫﻐﻪ ﭘﺨﻮاﻧۍ ﻧﻪ ده ﺑﻴﺎﻫﻠﻤﻨﺪۍ ﺷﻮې ده‬
‫ﺑﯧﺮﺗﻪ زرراﻏﻠﻪ ﻳﻮه وړه ﻧﺠﻠۍ ﻳﯥ زﻣﻮږ ﺧﻮاﺗﻪ راوﻟﯧږﻟﻪ داﻫﻤﺎﻏﻪ ﻣﺎﺷﻮﻣﻪ ﺷګﻮﻓﻪ وه ﭼﯥ ﻣﺎﭘﺨﻮاﻟﻴﺪﻟﯥ‬
‫وه اواوس ډﯦﺮه ډﻧګﺮه ﺷﻮې وه‬
‫ﻟﻪ دواړوﺳﺮه ﻳﯥ ﺳﺘړي ﻣﺸﻲ وﻛړل اوﺑﻴﺎورﭘﺴﯥ دﺧﯧﻤﯥ ﭘﻪ ﻟﻮرروان ﺷﻮو دﻳﻮې وړې ﺧﯧﻤﯥ ﭘﻪ ﻣﻴﻨځ ﻛﯥ‬
‫دﺷﻠﯧﺪﻟﻲ ﻛټ ﺗﺮڅﻨګ ﻳﻮﺑﻮډاﺳړى ﭘﺮوت وو اوزګﯧﺮوي ﻳﯥ ﻛﻮل ﭘﻪ ﺑﻞ ﻛﻮﻧﺞ ﻛﯥ څﻮﻟﻮښﻲ اوزړې‬
‫ﺑړﺳﺘﻨﯥ اﯦښﯥ وې ﺷګﻮﻓﻪ ﻣﺨﻜﯥ ﺷﻮه اوﭘﻪ ﺑﻮډاﺳړي ﻳﯥ ﻏږ ﻛړ‬
‫ﺑﺎﺑﺎﻣﻼﺻﻴﺐ راﻏﻰ ﺗﺎﺳﺮه ﻳﯥ ﻛﺎردى‬
‫ګﻮرﺑﺖ اﻛﺎﭘﻪ ځﺎى ﭘﻪ ﺳﺨﺘۍ راﻛښﻨﺎﺳﺖ اوزﻣﻮږ ﺧﻮاﺗﻪ ﻳﯥ وﻛﺘﻞ ﭘﻪ ﻳﻮه ﺧﺎﻟﻲ ځﺎى ﻛﯥ ﭼﯥ زړه ﺧﻮﭘﺎﻛﻪ‬
‫ﺳﻄﺮﻧﺠﻲ ﭘﻪ ﻛﯥ ﻏﻮړﯦﺪﻟﯥ وه ﻛښﻨﺎﺳﺘﻮاوداوږدوﺧﺒﺮوﺣﺎل اواﺣﻮال ﭘﻮښﺘﻠﻮوروﺳﺘﻪ ﻣﻼﺷﻤﺲ اﻟﺪﻳﻦ‬
‫ﺧﺒﺮه ورﻳﺎده ﻛړه ګﻮرﺑﺖ اﻛﺎﺑﯥ ﻟﻪ دې ﭼﯥ څﻪ وواﻳﻲ دﻫﻐﻪ ﻻس ﻳﯥ ﭘﻮزې ﺗﻪ اوﭼﺖ ﻛړښﻜﻞ ﻳﯥ ﻛړاوزﻳﺎﺗﻪ‬
‫ﻳﯥ ﻛړه‬
‫ﻣﻮﻟﻮي ﺻﻴﺐ ﺗﻪ دﺧﻴﺮﭘﺮښﺘﻪ ﻳﯥ داﺧﻮﺑﻪ دې ﭘﻪ ﻣﺎﻟﻮى اﺣﺴﺎن ﻛړى وي زﻣﺎﻫﺴﯥ ﻫﻢ ﭘﻪ دې ﻧړۍ ﻛﯥ‬
‫وروﺳﺘۍ ﺷﭙﯥ اوورځﯥ دي ښﻜﻼﻟﻮرﻣﯥ ﺑﻠﻪ ﭘﻨﺎه ﻧﻪ ﻟﺮي زه ﻳﯥ ګﻮرم ﭼﯥ ﻟﻪ ﻫﻤﺪې ﻏﻤﻪ ﻫﺮه ورځ اوﺷﭙﻪ‬
‫ﺗﺮﺳﻬﺎرﭘټﯥ اوښﻜﯥ ﺗﻮﻳﻮي ﻫﻐﻪ ﻣﺎﺗﻪ واﻳﻲ ﭼﯥ ﺳﺘﺎﻧﺎورﻏۍ اوزﻫﻴﺮﺣﺎﻟﺖ ﺗﻪ ژاړم ﺧﻮزه ﭘﻮﻫﯧږ م ﻣﺎﻫﻢ‬
‫ځﻮاﻧﻲ ﺗﯧﺮه ﻛړې دﻫﻐﻪ ﺳﺮه ﻟﻪ دې ﻧﻪ زﻳﺎت ﻫﻢ دﺧﭙﻞ ﻋﺰ ت وﯦﺮه ده زه ﭘﻮﻫﯧږ م ﭼﯥ ښﻜﻼﻟﻮرﻣﯥ ﻟﻪ ﻣﺎﻧﻪ ﻫﻢ‬
‫زﻳﺎت ﻟﻪ ﺧﭙﻠﯥ ﻟﻮرﺷګﻮﻓﯥ اوﻋﺰت ﺳﺮه ﻣﻴﻨﻪ ﻟﺮي ﻳﻮه ځﻮاﻧﻪ ﭘښﺘﻨﻪ ﺑﺎﻳﺪﻫﻤﺪاﺳﯥ وﯦﺮه وﻟﺮي ﺑﻴﺎددې‬
‫ﻏﻮﻧﺪې ﭼﯥ ﺑﯥ ﻟﻪ ﺧﺪاﻳﻪ اوﻣﺎﺑﻠﻪ ﺳﺮﭘﻨﺎه ﻧﻪ ﻟﺮي ﻫﻐﻪ زﻣﺎدوراره ﻛﻮﻧډه ده ﺧﻮﻣﺎﺗﻪ ﻟﻪ ﻟﻮرﻛﻤﻪ ﻧﻪ ښﻜﺎري‬
‫زﻣﺎدﻛﻮرﻧۍ دټﻮﻟﻮﻏړوﺑﯧﻠﺘﻮن ﻧﻮرزﻣﺎﻣﻼدﺗﻞ ﻟﭙﺎره ﻣﺎﺗﻪ ﻛړې ده ﻛﻪ ﻧﻦ وي ﻛﻪ ﺳﺒﺎزه ﺑﻪ ﭘﻪ دې ﺧﺎوره‬
‫ﺧﭙﻠﻪ آ ب داﻧﻪ ﺧﺘﻤﻪ ﻛړم او‪....‬‬
‫ﻟږ دﻣﻪ ﺷﻮﺑﻴﺎﻳﯥ ﺧﺒﺮوﺗﻪ دوام ورﻛړ‬
‫دژوﻧﺪﺳﺘﻮﻧﺰو ﻧﻮرزﻣﺎﭘﻮښﺘۍ ﻣﺎﺗﯥ ﻛړې دي ﻳﻮﭼﺎﭼﯥ ټﻮل ﻋﻤﺮﭘﻪ ﺧﺎﻧۍ ﻛﯥ ﺗﯧﺮﻛړى وي اوﭘﻪ‬
‫دﺳﺘﺮﺧﻮان ﻳﯥ دﭼﻢ ﻓﻘﻴﺮان اوﻣﻠﻨګﺎن ﻫﺮوﺧﺖ راټﻮل ﺷﻮي وي ﻧﻮداوﺳﻨﻰ ﺳﻮاﻟګﺮژوﻧﺪورﺗﻪ ﺑﯥ اﺟﻠﻪ‬
‫ﻣﺮګ دى ‪...‬‬
‫زه اوس دځﺎن ﻟﻪ ﭘﺎره ﻧﻪ ﻳﻮازې دﺷﻜﻼﻟﭙﺎره اﻧﺪﻳښﻨﯥ ﻛﻮم ﭼﯥ دﻳﻮې ځﻮاﻧﯥ اوﺑﯥ ﺳﺮﭘﻨﺎه ﺳﻴﺎﺳﺮې اﻳﻨﺪه‬
‫ﺑﻪ څﻨګﻪ ﻛﯧﮋي ؟‬

‫‪53‬‬
‫ﻫﻐﻪ ﻛﻮﻧډه ده ﺧﻮځﻮاﻧﻪ ﻧﺠﻠۍ ده ‪.....‬ﭘﻪ ﺳﺘﺮګﻮﻛﯥ ﻳﯥ اوښﻜﯥ راډﻧډﺷﻮې اوﻟﻪ څﻪ ځﻨډوروﺳﺘﻪ ﻳﯥ‬
‫ﺑﻴﺎﺧﺒﺮوﺗﻪ دوام ورﻛړ‬
‫زه ﻧﻮرﻫﻐﻪ ‪ ...‬ﻫﻐﻪ ﺳﺘﺎﭘﻪ زوﻟۍ ﻛﯥ دراﭼﻮم ﻣﻼﺷﻤﺲ اﻟﺪﻳﻨﻪ ! ﻣﺎﺳﺘﺎدﻓﻴﺾ اوﺑﺮﻛﺖ ﺧﺒﺮې ﭘﺨﻮاﻫﻢ‬
‫اورﯦﺪﻟﻲ وې زه ﺧﺒﺮﯦﺪم ﭼﯥ څﻮځﻠﻪ دې ﭘﻪ ﺟﻮﻣﺎت ﻛﯥ زﻣﻮږ ﺳﺮه دﻣﺮﺳﺘﯥ ﻏږ اوﭼﺖ ﻛړى دى‬
‫ﻳﻮځﻞ ﺑﻴﺎﻏﻠﻰ ﺷﻮ ﺑﻴﺎﻳﯥ زﻣﺎﺧﻮاﺗﻪ راوﻛﺘﻞ اوﺳﺘﺮګﯥ ﻳﯥ راﻏﻮﻧډې ﻛړې‬
‫ﺑﭽﻴﻪ ﺗﻪ ﻛټ ﻣټ زﻣﺎوراره ﺳﻠﻄﺎن ﺗﻪ ورﺗﻪ ﻳﯥ ﻟﻜﻪ ﭼﯥ ﺧﺪاى ﺗﺎﻻ)ﺗﻌﺎﻟﻰ( ﻣﯥ ﺳﻮاﻟﻮﻧﻪ ﻗﺒﻮل ﻛړل ﺗﺎﭘﻪ‬
‫ﻣﺎﻟﻮى اﺣﺴﺎن وﻛړښﻜﻼﺑﻪ ﺳﺘﺎﻛﻮروداﻧﻪ ﻧﻪ ﺑﻠﻜﯥ ﺳﺘﺎوﻳﻨځﻪ اوﻏﻼﻣﻪ ﺑﻪ وي ﻫﻐﻪ ډﯦﺮه دردﯦﺪﻟﯥ ﺗﻪ ﻳﯥ‬
‫ﺧﻮﺷﺤﺎﻟﻪ وﺳﺎﺗﻪ ﻫﻐﯥ ﻟﻪ دې ﭘﺨﻮاﻫﻢ څﻮځﻠﻪ ﭘﻪ ﺧﺒﺮوﻛﯥ ﺳﺘﺎﭘﻪ اړه ﻣﺎﺗﻪ څﻪ وﻳﻠﻲ وو ﺧﻮزه ﻧﻪ ﭘﻮﻫﯧﺪم‬
‫ﭼﯥ ﻫﻐﻪ ﺗﻪ ﻳﯥ‬
‫داﻫﻐﻪ ﺷﯧﺒﯥ وې ﭼﯥ زﻣﻮږ ددرﻳﻮواړوﻟﻪ ﺳﺘﺮګﻮﻧﻪ ددرد‪ ،‬ﺧﻮښۍ اﻳﺜﺎراوﻣﻴﻨﯥ اوښﻜﯥ راﻣﺎﺗﯥ وې‬
‫اوﺷګﻮﻓﯥ ﺣﻴﺮان ﺣﻴﺮان ﻣﻮږ ﺗﻪ ﻛﺘﻞ دﻫﻐﯥ څﯧﺮه ﻛټ ﻣټ ﺧﭙﻠﯥ ﻣﻮرﺗﻪ ورﺗﻪ وه اوان ﻟﻪ دې ﻣﺎﺷﻮﻣﺘﻮﺑﻪ‬
‫ﻳﯥ ﭘﻪ څﯧﺮه ﻛﯥ ﻫﻠﻤﻨﺪۍ ﻏﺮﻧۍ ښﻜﻼﭘﻪ څﭙﻮوه‬

‫٭٭٭‬
‫ﭘﻪ ﻫﻤﺪې ﺟﺮﻳﺎن ﻛﯥ ﻳﻮه ﺑﻠﻪ ﻣﻴﺎﺷﺖ ﻫﻢ ﺗﯧﺮه ﺷﻮه ﻣﻮرﻣﯥ ﻳﻮه ورځ ﻟﻪ ﭘﻠﻮﺷﯥ ﺳﺮه ﻫﻐﻠﺘﻪ ورﻏﻠﺘﻪ ورﻏﻠﻪ ﻟﻪ‬
‫ښﻜﻼﺳﺮه ﻳﯥ ﭘﻪ ﺧﺒﺮې ﻛړې وې ﻛﻠﻪ ﭼﯥ راﻏﻠﻪ ﻧﻮدﻫﻐﯥ دښﺎﻳﺴﺖ اوﻣﻈﻠﻮﻣﻴﺖ داﺳﺘﺎﻧﻮﻧﻪ ﻳﯥ ﺑﻴﺎﻧﻮل‬
‫ﭘﻮره ورڅﺨﻪ ﻣﺘﺎﺛﺮه وه ﻫڅﻪ ﻣﯥ داوه ﭼﯥ ﭘﻼرﻣﯥ راﺿﻲ ﻛړي اوښﻜﻼﺧﭙﻞ ﻛﻮرﺗﻪ راوﻟﻲ ﭘﻼرﺗﻪ ﻣﯥ ﻳﯥ‬
‫داﻫﻢ وﻳﻠﻲ وو ﭼﯥ ﺳﻠﻄﺎن زو ى ﻣﯥ ﺑﯥ ﻟﻪ دﻏﯥ ﻧﺠﻠۍ دﺑﻞ ﭼﺎﺳﺮه واده ﻧﻪ ﻛﻮي داﺧﺒﺮه ﻛﻪ ﻫﺮﭼﺎﺗﻪ وﻛړې‬
‫ﭼﯥ ﻳﻮ دﻟﻮړوزده ﻛړوﺧﺎوﻧﺪ ځﻮان دې دﻳﻮې ﻫﻤﺪاﺳﯥ ﺳﻴﺎﻟﯥ ﺧﻮﻛﻮﻧډې ﺳﺮه دژوﻧﺪﺷﺮﻳﻜﻮﻟﻮﺗﻪ ﻏﺎړه‬
‫ﻛﯧږدي ورﺗﻪ ﻋﺠﻴﺒﻪ ښﻜﺎري ﺧﻮدﻟﺘﻪ دﻣﻴﻨﯥ اواﻧﺴﺎﻧﻴﺖ ﻳﻮه ګډه ﺟﺬﺑﻪ اوﭘﺎﻛﻪ ﺗﻠﻮﺳﻪ ﻣﻮﺟﻮده وه ﭼﯥ ﻟﻪ‬
‫اﻧﺴﺎﻧﻲ ﻫﻤﺪردۍ ﭘﻴﺪاﺷﻮه ﭘﻪ ﻣﻴﻨﻪ وﭘﺎﻟﻞ ﺷﻮه اوﻣﻼﺷﻤﺲ اﻟﺪﻳﻦ دﺑﺮي ﺗﺮدرﺷﻠﻪ ورﺳﻮﻟﻪ ﻟﻪ ښﻜﻼﺳﺮه‬
‫ﺗﺮﻳﻮځﻞ ﻟﻴﺪووروﺳﺘﻪ ﻣﯥ ﭘﻼرﻫﻢ ﻟﻪ ﻫﻐﯥ ﻧﻪ اﻏﯧﺰﻣﻦ ﺷﻮ ﻇﺎﻫﺮا ﻳﯥ ﺑﻴﺎﻫﻢ ﭘﻪ ﭘﺨﻮاﻧﻮښﻜﻨځﻠﻮوﻟﻤﺎﻧځﻠﻢ‬
‫اوﭘﻴﻐﻮروﻧﻪ ﻳﯥ راﻛړل ﻧﻴﻤګړﺗﻴﺎﻳﯥ ﻳﻮازې ﺑﯥ وزﻟﻲ اوﺑﯥ ﻛﻮري و ه ﺧﻮ زه اوس دې ټﻮﻟﻮﺗﻪ ﺗﺴﻠﻴﻢ وم‬
‫اوﺧﭙﻠﻪ ﭘﺮﯦﻜړه ﻣﯥ ﻛړې وه ﭼﯥ ښﻜﻼﺑﻪ ﺑﯧﺮﺗﻪ دﺧﻮښﻴﻮﭘﻪ ﺑﺎغ اوﺑڼ ورګډوم ﭘﻼرﻣﯥ ﭘﻪ ﻧﻪ زړه ﻏﺎړه‬
‫ﻛﯧښﻮده ﭘﻪ ﻛﻮﻣﻪ ورځ ﭼﯥ ښﻜﻼزﻣﺎﭘﻪ ﻧﻮم ﺷﻮه ﻟﻪ ﻫﻐﯥ ﻧﻪ دوه ورځﯥ وروﺳﺘﻪ ګﻮرﺑﺖ اﻛﺎﻟﻪ ﻧړۍ ﻧﻪ‬
‫ﺳﺘﺮګﯥ ﭘټﯥ ﻛړې اودژوﻧﺪﭘﯧټۍ ﻳﯥ ﻟﻪ اوږوﻛﻮزﻛړدﻫﻐﻪ ﺟﻨﺎزه ﻣﻼﺷﻤﺲ اﻟﺪﻳﻦ وﻛړه‬
‫زه ﭼﯥ ﻛﻠﻪ ﺧﯧﻤﯥ ﺗﻪ ورﻏﻠﻢ ګڼﯥ ښځﯥ راﻏﻮﻧډې وې ښﻜﻼﻣﯥ وﻟﻴﺪه ﭼﯥ ﻟﻪ ﻣﻨﻨﯥ ﭘﻪ ډﻛﻮﺳﺘﺮګﻮﻳﯥ‬
‫زﻣﺎﺧﻮاﺗﻪ راوﻛﺘﻞ اوﭘﻪ ﺷﻮﻧډوﻳﯥ ﻟﻪ ﻫﻴﻠﻮډﻛﻪ ﻣﻮﺳﻜﺎﺧﻮره ﺷﻮه ﭘﻪ راﺗﻠﻮﻧﻜﯥ اوﻧۍ ﻛﯥ زﻣﻮږ واده‬
‫ﺗﺮﺳﺮه ﺷﻮﻣﻼﺷﻤﺲ اﻟﺪﻳﻦ زﻣﺎاوښﻜﻼﻧﻜﺎح وﺗړﻟﻪ واده زﻣﻮږ ﭘﻪ ﻛﻮرﻛﯥ ﺗﺮﺳﺮه ﺷﻮ دوﻣﺮه ګڼﻪ ګﻮڼﻪ ﻧﻪ وه‬
‫ﻧږدې دوﺳﺘﺎن ﻣﻮټﻮل راﺑﻠﻠﻲ وو دﻏﻪ ﻣﺤﻔﻞ وړوﻛﻰ ووﺧﻮﺧﻨﺪاﭘﻪ ﻛﯥ ښﻪ ﭘﺮﯦﻤﺎﻧﻪ وه دوﺳﺘﺎﻧﻮﺑﻪ ﻳﻮﺑﻞ ﺗﻪ‬

‫‪54‬‬
‫ﻟﻪ ټﻮﻛﯥ ﺗﺮﻏﻮږ ورﺗﯧﺮوﻟﻪ ﭼﯥ ﺳﻠﻄﺎﻧﻲ ﭘﻪ اﻳﺮوﻛﯥ ﻻل وﻣﻮﻧﺪه ﭘﻪ ﻟﻮﻣړي ځﻞ ﻣﯥ ﺣﺲ ﻛړه ﭼﯥ ﭘﻼرﻣﯥ ﻫﻢ‬
‫ﭘﻪ دﻏﻪ ﭘﺮﯦﻜړ ه څﻮﻣﺮه ﺧﻮﺷﺤﺎﻟﻪ دى اودﻏﻪ ﻛﺎرزﻣﺎاﻳﺜﺎرﮔڼﻲ‬
‫ﻳﻮه ورځ ﭘﻪ ﺧﭙﻠﻪ ﻛﻮټﻪ ﻛﯥ ﻧﺎﺳﺖ وم ښﻜﻼراﺗﻪ ووﻳﻞ‬
‫ﺳﻠﻄﺎﻧﻪ !‬
‫ﺗﻪ ﻛټ ﻣټ ﻫﻤﺎﻏﺴﯥ ﻳﯥ زه ﻓﻜﺮﻛﻮم ﭼﯥ ﻫﻐﻪ ﺑﯧﺮﺗﻪ راژوﻧﺪى ﺷﻮى دى اوﺳﺘﺎﭘﻪ ﺟﺎﻣﻪ ﻛﯥ زﻣﺎﺗﺮڅﻨګ‬
‫ﻧﺎﺳﺖ دى ﻣﺎﭼﯥ ﻟﻮﻣړى ځﻞ وﻟﻴﺪې ﻧﻮﻓﻜﺮﻣﯥ وﻛړﭼﯥ دﻫﻐﻪ روح زﻣﺎﭘﻮښﺘﻨﯥ ﺗﻪ راﻏﻠﻰ ﻣﺎوﺧﻨﺪل ﭘﻪ ﻣﺦ‬
‫ﻣﯥ ﻳﻮه وړه څﭙﯧړه ورﻛړه ‪.‬‬
‫اوﺗﻪ ﻫﻢ زﻣﺎدﻛﻠﻲ ښﻜﻼﺗﻪ ورﺗﻪ ﻳﯥ ﭼﯥ زه ﭘﻪ ﭘﺮې ﻣﻴﻦ وم داﺗﺼﺎدف ﺑﯥ څﻪ ﻧﻪ ﻧﻪ دى ﭼﯥ ﺗﺎﺗﻪ ﻳﯥ ﻳﻮځﻞ‬
‫ﺑﻴﺎﺳﻠﻄﺎن اوﻣﺎﺗﻪ ﻳﯥ ښﻜﻼﭘﻴﺪاﻛړه داوړو وﺧﻨﺪل ﭼﯥ ﭘﻪ دې ﻛﯥ زﻣﻮږ دﻛﻮټﯥ ورﺧﻼص ﺷﻮ ﺷګﻮﻓﻪ‬
‫ﭘﻪ ﻣﻨډه راﻏﻠﻪ زﻣﺎﻏﯧږې ﺗﻪ ﻳﯥ ﭘﻪ ﺧﻨﺪا ځﺎن راګﺰارﻛړ‬
‫ﭘﻼرﺟﺎﻧﻪ !ﭘﻼرﺟﺎﻧﻪ ! ﻣﻴﻮﻧﺪاوﺑﻪ راﺷﻴﻨﺪي‬

‫ﺟﻼل اﺑﺎدښﺎر‬
‫‪٥\٨\١٣٨٨‬‬

‫‪55‬‬
 ‫دﻟﻴﻜﻮال ﭼﺎپ ﺷﻮي اﺛﺎر‬

‫‪-١‬ﺳﺎﻧﺪه )ﺷﻌﺮي ټﻮﻟګﻪ (‬

‫‪ -٢‬دژوﻧﺪ ﻟﻮﺑﻪ )ﻧﺎول ( ژﺑﺎړه‬
‫‪-٣‬ﺗﻠﭙﺎﺗﯥ درد ) ادﺑﻲ ټﻮټﯥ (‬
‫‪-۴‬ښﻜﻼ)ﻧﺎول (‬
‫‪-۵‬وروﺳﺘﻰ ﻓﺼﻞ ) ﻟﻨډې ﻛﻴﺴﯥ (‬
‫‪-۶‬ګﻮره ﭼﯥ ﻫﯧﺮﻣﯥ ﻧﻪ ﻛړې ) ﺗﺬﻛﺮه (‬
‫‪-٧‬ﺑﯥ وﻃﻨﻪ ) ﻟﻨډې ﻛﻴﺴﯥ (‬
‫‪-٨‬ﻣﻮﻧﻮګﺮاف ﻟﻴﻜﻨﻪ‬
‫ﻧﺎﭼﺎپ‬
‫‪-١‬ﭘﻪ ﻧړﻳﻮاﻟﻮ ادﺑﻴﺎﺗﻮ ﻛﯥ دټﺎګﻮر وﻧډه )څﯧړﻧﻪ (‬
‫‪-٢‬ﺑﻨﺪﻳﻮان ) ﻧﺎول (‬
‫‪-٣‬ﺗﺒﻌﻴﺪ )دﺳﻴﺪﺟﻤﺎل اﻟﺪﻳﻦ اﻓﻐﺎن ﻟﻪ اﻓﻜﺎرو ﺟﻮړداﺳﺘﺎن (ژﺑﺎړه‬

‫‪56‬‬