‫‪AFGHAN GERMAN ONLINE‬‬

‫‪http://www.afghan-german.com‬‬
‫‪http://www.afghan-german.de‬‬

‫‪٢٠١٠/٠١/٠٧‬م‬ ‫رﺣﻤﺖ اﻟﻪ روان‬

‫اﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎن هﻤﻴﺸﻪ دﻧړﯼ دﺳﺘﺮو ﻃﺎﻗﺘﻮﻧﻮ دﺳﻴﺎﻟﻴﻮ ﻗﺮﺑﺎﻧﯽ ﺷﻮي دي‬

‫ﭘﻪ اﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎن ﮐﯥ د ﻃﺎﻟﺒﺎﻧﻮ د رژﻳﻢ ﻟﻪ ړﻧ ﻴﺪو وروﺳﺘﻪ د ﻧړﻳﻮاﻟﯥ ﻮﻟﻨﯥ ﭘﻪ ﻣﺮﺳﺘﻪ ددې هﻴﻮاد د ﺑﻴﺎ رﻏﻮوﻧﯥ او ﻧﻈﺎم‬
‫ﺟﻮړوﻧﯥ ﮐﺎروﻧﻪ ﭘﻴﻞ ﺷﻮي ﭼﯥ ﺗﺮ ﻳﻮﻩ ﺣﺪﻩ ﭘﻪ ﻣﺨﺘﻠﻔﻮ ﺑﺮﺧﻮ ﮐﯥ د ﻧﻈﺮ وړ ﮐﺎروﻧﻪ هﻢ ﺷﻮي دي ‪.‬‬
‫د ﺳﺘﺮو ﭘﺮوژو او ﭘﺎﻧ ﻪ اﭼﻮﻧﻮ د ﭘﻼﻧﻮﻧﻮ ﭘﻪ ﻟړ ﮐﯥ د اﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎن د ﮐﺎﻧﻮﻧﻮ او ﻃﺒﻴﻌﻲ زﻳﺮﻣﻮ د اﺳﺘﺨﺮاج ﮐﺎر ﺗﻪ هﻢ ﭘﺎم‬
‫اړول ﺷﻮﯼ دﯼ‪ .‬ﻪ ﻣﻮدﻩ وړاﻧﺪې د ﻋﻴﻨﮑﻮ د ﻣﺴﻮ ﮐﺎن ﭼﯥ د ﻧړۍ د ﺳﺘﺮو ﮐﺎﻧﻮﻧﻮ ﭘﻪ ډﻟﯥ ﮐﯥ را ﻲ او د ﻋﺎﻟﻲ ﮐﻴﻔﻴﺖ‬
‫ﻣﺲ ﻟﺮي‪ ،‬د داوﻃﻠﺒ ﭘﻪ اﺳﺎس ﭘﻪ ﻳﻮې ﭼﻴﻨﺎﯼ ﮐﻤﭙﻨ ﺑﺎﻧﺪي وﭘﻠﻮرل ﺷﻮ‪.‬‬
‫د ﻟﻮ ﺮ د ﻋﻴﻨﮑﻮ د ﻣﺴﻮ ﮐﺎن ﭼﯥ د ﮐﺎﺑﻞ د ﺟﻨﻮب ﺧﺘﻴ ﭘﻪ ﺷﻞ ﻣﻴﻠ ﮐﯥ ﻣﻮﻗﻌﻴﺖ ﻟﺮي د ﻧړۍ د ﻣﺴﻮ ډﯦﺮې ﻏﻨﻲ زﻳﺮﻣﯥ‬
‫او اﻋﻠﯽ ﮐﻴﻔﻴﺖ ﻟﺮي ‪.‬‬
‫دوﻩ ﮐﺎﻟﻪ وړاﻧﺪي د ﭼﻴﻦ ﻣﻴﺘﺎﻟﻮرﺟﻴﮑﻞ دوﻟﺘﻲ ﮐﻤﭙﻨ د ﻋﻴﻨﮑﻮ ﭘﻪ ﮐﺎن داوﻃﻠﺒﻲ وﮐړﻩ‪ ،‬ﭘﻪ دري اﻋﺸﺎرﻳﻪ ‪ ۴‬ﻣﻴﻠﻴﺎردو ډاﻟﺮو‬
‫ﻳﯥ واﺧﻴﺴﺖ او ﻟﻪ ﮐﺎﻧﺎډا‪ ،‬اروﭘﺎ‪ ،‬روﺳﻴﯥ ‪ ،‬اﻣﺮﻳﮑﺎ او ﻗﺰاﻗﺴﺘﺎن ﺨﻪ ﻳﻲ داوﻃﻠﺒﻲ و ﻠﻪ‪.‬‬
‫د ﺗړون ﻟﻪ ﻣﺨﻲ ﭘﻪ راﺗﻠﻮﻧﮑﻮ ‪ ٢۵‬ﮐﻠﻮﻧﻮ ﮐﯥ ﺑﻪ ﭼﻴﻦ د ﻋﻴﻨﮑﻮ ﻟﻪ ﮐﺎن ﺨﻪ ﺷﺎوﺧﻮا ‪ ١١‬ﻣﻴﻠﻮﻧﻪ ﻨﻪ ﻣﺲ را وﺑﺎﺳﻲ ﭼﯥ دا‬
‫اﻧﺪازﻩ ﻣﺲ د ﭼﻴﻦ د ﻮﻟﻮ زﻳﺮﻣﻮ ﻟﻪ ﻳﻮ ﭘﺮ درﻳﻤﯥ ﺑﺮﺧﯥ ﺳﺮﻩ ﺑﺮاﺑﺮﻩ دﻩ‪،‬ﭘﻪ دﻏﻪ ﺑﺎب دﻧﻴﻮﻳﺎرﮎ ﻴﻤﺰ ور ﭙﺎ ﯽ ﻮور ﯽ‬
‫ﻣﺨﮑﯽ دﻳﻮﯼ ﺗﺒﺼﺮﯼ ﭘﻪ ﻃﺮز ﮐﯽ داﺳﯽ ﻟﻴﮑﻠﯽ ؤ ‪..‬‬
‫ﭘﺪاﺳﻲ ﺣﺎل ﮐﯥ ﭼﯥ ﻣﺘﺤﺪﻩ اﻳﺎﻻت ﭘﻪ اﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎن ﮐﯥ ﭘﻪ ﻣﻴﻠﻴﺎردوﻧﻮ ډاﻟﺮ ﻣﺼﺮﻓﻮي او د ﻃﺎﻟﺒﺎﻧﻮ او اﻟﻘﺎﻋﺪﻩ وﺳﻠﻪ واﻟﻮ ﭘﻪ‬
‫ﺿﺪ ﺟ ړو ﮐﯽ ﺑﻮﺧﺖ دي‪ ،‬ﭼﻴﻦ د ﺧﭙﻞ اﻗﺘﺼﺎد د ﭘﻴﺎوړﺗﻴﺎ ﭘﻪ ﻣﻘﺼﺪ د اﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎن د ﺧﺎﻣﻮ ﻣﻮادو ﻗﺮاردادوﻧﻪ ﮐﻮي‪ .‬ﭘﻪ ﺑﻞ‬
‫ﻋﺒﺎرت د ﻧړۍ ﺳﺘﺮ ﻃﺎﻗﺘﻮﻧﻪ ﭘﻪ اﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎن ﮐﯥ د اﻣﻨﻴﺖ ﻣﺴﻠﯥ ﺗﻪ ﻣﺘﻮﺟﻪ دي ﺧﻮ ﭼﻴﻦ د ﺳﻮدا ﺮۍ ﭘﻪ ﻏﻢ ﮐﯥ دﯼ ‪.‬‬
‫ﭘﻪ واﺷﻨ ﻦ ﮐﯥ د ﻣﺮﮐﺰي اﺳﻴﺎ او ﻗﻔﻘﺎز د ﻴړﻧﻴﺰ ﻣﺮﮐﺰ رﻳﻴﺲ ﻓﺮﻳﺪرﻳﮏ ﺳ ﺎر واﻳﻲ‪ ،‬د ﭼﻴﻦ دا ﻋﻤﻞ ﺳړي ﺗﻪ دا ﺧﺒﺮﻩ‬
‫ور ﭘﻪ زړﻩ ﮐﻮﯼ ﭼﯥ واﻳﻲ‪ ،‬ﭼﻪ ﺣﻨ ﺑﻪ اﻣﺮﻳﮑﺎ ﮐﻮﯼ او ﻣﻔﺎد ﺑﻪ ﻳﯽ ﭼﻴﻦ اﺧﻠﯽ ‪.‬‬
‫داﺳﯽ ﻣﻌﻠﻮﻣﻴ ﯼ ﭼﯽ ﻋﻴﻨﮑﻮ د ﻣﺴﻮ د ﮐﺎن ﻣﻌﺎﻣﻠﻪ ﭘﻴﭽﻠﯥ ﺑﺮﻳ ﯥ او د رﺷﻮت ورﮐﻮﻟﻮ ادﻋﺎوي هﻢ ﭘﻪ ﮐﯥ ﺷﻮﻳﺪ ﯼ ﭼﻴﻦ‬
‫ژﻣﻨﻪ ﮐړي ﭼﯥ د ﮐﺎن د اﺳﺘﺨﺮاج ﭘﻪ ﻨ ﮐﯥ ﺑﻪ د ﺑﻴﺎ رﻏﻮوﻧﯥ ﻣﻬﻤﯥ ﭘﺮوژې ﻋﻤﻠﻲ ﮐﻮي ‪ ،‬اﻓﻐﺎﻧﻲ ﮐﺎرﻳ ﺮ ﺑﻪ روزي‬
‫او دﻏﻪ راز ﺑﻪ اﻓﻐﺎن اﻧﺠﻴﻨﺮان ﭘﻪ ﮐﺎن ﮐﯥ ﭘﻪ دﻧﺪو ﻤﺎرل ﮐﻴ ي ‪.‬‬
‫اﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎن ﻳﻮازﻳﻨﯽ هﻴﻮاد ﻧﻪ دﯼ ﭼﯥ د ﭼﻴﻦ او اﻣﺮﻳﮑﺎ ﺘﻲ ﭘﮑﯥ ﭘﻪ ﺗﻀﺎد ﮐﯥ واﻗﻊ ﺷﻮي‪ .‬ﭼﻴﻦ د ﻋﺮاق د ﺗﻴﻠﻮﭘﻪ ﭘﺮوژو‬
‫ﮐﯽ هﻢ اﻣﺮﻳﮑﺎﻳﻲ ﮐﻤﭙﻨ ﺷﺎﺗﻪ ﮐړي دي ‪.‬‬
‫ﭘﻪ دې ﻟﻴﻜﻨﻪ آﯥ ﻇﺎهﺮًا اﻣﺮﻳﻜﺎ اوﻧﺎ ﻮ ﺗﻪ دا ﭘﻴﻐﻮر ورآړ ﺷﻮى دى ﭼﯥ ﻮاآﻲ ﭘﺮ دې ﺧﺒﺮ ﻧﻪ دي ﭼﯥ ﭼﻴﻦ ﭘﻪ اﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎن‬
‫ﻼ دﻏﻪ او دې ﺗﻪ ورﺗﻪ ﻧﻮرې ﻟﻴﻜﻨﯥ د دې دﻟﻴﻞ دي ﭼﯥ هﻐﻮى دې هﺮ ﻪ ﺗﻪ‬ ‫آﯥ ﻪ آﻮي؟ ﺧﻮ ﺧﺒﺮﻩ داﺳﯥ ﻧﻪ دﻩ‪ ،‬اﺻ ً‬
‫ډﻳﺮ ﺟﺪي ﭘﺎم آﻮي ‪.‬‬
‫ﭘﻪ هﻤﺪې ﻟﻴﻜﻨﻪ آﯥ ﻳﻮ ﻮاښ هﻢ ﺷﺘﻪ‪ ،‬ﺳﺮﻩ ﻟﻪ دې ﭼﯥ ﺗﺮ ﭘﺮدو ﻻﻧﺪې دى‪ ،‬دا ﭼﯥ د ﻣﺴﻮ دﻏﻪ آﺎن ﭘﻪ ﻟﻮ ﺮ وﻻﻳﺖ آﯥ‬
‫دى ﭼﯥ اﻣﺮﻳﻜﺎ ﭘﻪ دې وﻻﻳﺖ آﯥ اوﻩ زرﻩ ﺗﻨﻪ ﭘﻮځ ﻟﺮي ﺧﻮ د دې آﺎن د ﺳﺎﺗﻨﯥ او د هﻐﻮ د آﻴﻨﺪﻧﯥ او را اﻳﺴﺘﻠﻮ د ﻋﻤﻠﯥ‬
‫او آﺎر آﻮوﻧﻜﻴﻮ د اﻣﻴﻨﺖ ﻣﺴﻮوﻟﻴﺖ د دې اﻣﺮﻳﻜﺎﻳﻲ ﺳﺮ ﺗﻴﺮو دﻧﺪﻩ ﻧﻪ دﻩ‪ ،‬دا ﻣﺴﻮوﻟﻴﺖ د ﻳﻮ ﻧﻴﻢ زر اﻓﻐﺎن ﺳﺮ ﺗﻴﺮو دى !!‬
‫واﻗﻌﻴﺖ دادى ﭼﯥ د اﻣﺮﻳﻜﺎ ﭼﺎرواآﻴﻮ او اﻓﻐﺎن دوﻟﺖ ﭘﻪ ﺗﻴﺮﻩ وﻟﺴﻤﺸﺮ آﺮزي ﺗﺮ ﻣﻨ د اﺧﺘﻼﻓﻮﻧﻮ اﺻﻠﻲ رﯦ ﯥ هﻤﺪﻏﻪ‬
‫ﻣﺴﺎﻳﻞ دي ﭼﯥ اﻓﻐﺎن دوﻟﺖ دﻳﻮﻩ ﺧﭙﻠﻮاك دوﻟﺖ ﭘﻪ ﺗﻮ ﻪ ﻏﻮاړي د ﺧﭙﻠﻮ ﻣﻠﻲ ﻮ ﺳﺮﻩ ﺳﻢ اﻗﺪاﻣﺎت وآړي ﺧﻮ اﻣﺮﻳﻜﺎ‬
‫اوﻧﻮرﻩ ﻧړۍ اﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎن ﺗﻪ ﭘﻪ ﺑﻞ ﻧﻈﺮ ﻮري‪ ،‬دوى ﻟﻪ اﻓﻐﺎن وﻟﺲ ﺳﺮﻩ د ﺧﭙﻠﻮ ﻣﺮﺳﺘﻮ دوﻣﺮﻩ دروﻧﺪ ﻗﻴﻤﺖ ﻏﻮاړي ﭼﯥ‬
‫ﺎﻳﻲ هﻴ ﺑﺎ ﺿﻤﻴﺮﻩ اﻓﻐﺎن ﻳﯥ ور ﻧﻜړاى ﺷﻲ ‪.‬‬
‫د ﻋﻴﻨﻚ د ﻣﺴﻮ آﺎن د ﻧړﻳﻮاﻟﻮ اﺻﻮﻟﻮ او داﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎن د ﻧﺎﻓﺬﻩ ﻗﻮاﻧﻴﻨﻮ ﻟﻪ ﻣﺨﯥ داوﻃﻠﺒ ﺗﻪ وړاﻧﺪې و‪ ،‬د ﭼﻴﻦ ﻳﻮې دوﻟﺘﻲ‬
‫آﻤﭙﻨ د ﻮ ﻧړﻳﻮاﻟﻮ آﻤﭙﻨﻴﻮ ﭘﻪ ﻣﻨ آﯥ ﺗﺮ ﻮﻟﻮ ﭘﻪ ﻟﻮى اﻣﺘﻴﺎز دﻏﻪ داوﻃﻠﺒﻲ و ﻠﻪ‪ ،‬ﻪ ﻣﻮدﻩ وړاﻧﺪې ﻳﻮ ﻞ ﭘﻪ ﻟﻮﻳﺪﻳﺰو‬
‫رﺳﻨﻴﻮ آﯥ ﭘﻪ ﺎﻧ ړې ﺗﻮ ﻪ ﭘﻪ ﻧﻴﻮﻳﺎرك ﺎﻳﻤﺰ آﯥ ﭘﻪ دې اړﻩ ﻳﻮﻩ ﻟﻴﻜﻨﻪ ﺧﭙﺮﻩ ﺷﻮﻩ او د آﺎﻧﻮﻧﻮ ﭘﺮ وزارت ﺗﻮر ﻟ ﻮل‬
‫ﺷﻮى ؤ ﭼﯥ ﭘﻪ دې ﻣﻌﺎﻣﻠﻪ آﯥ ﻳﯥ دﻳﺮش ﻣﻠﻴﻮﻧﻪ ډاﻟﺮﻩ رﺷﻮت اﺧﻴﺴﺘﻰ دى‪ ،‬د وﺧﺖ وزﻳﺮ ﺧﺒﺮي آﻨﻔﺮاﻧﺲ ﺗﻪ ﭘﻪ وﻳﻨﺎ آﯥ‬
‫دﻏﻪ ﺗﻮروﻧﻪ رد آړل ‪.‬‬
‫ﻼ ﺧﺒﺮﻩ هﻤﺪﻏﻪ وﻩ ﭼﯥ وﻟﯥ ﭘﻪ اﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎن آﯥ ﻮل ﻟﻮى ﻗﺮار دادوﻧﻪ د اﻣﺮﻳﻜﺎ ﺑﺮﺧﻪ ﻧﻪ وي؟ او هﻤﺪﻏﻪ اﺳﺘﺪﻻل ﭼﯥ‬ ‫اﺻ ً‬
‫ﭘﻪ ﻧﻴﻮﻳﺎرك ﺎﻳﻤﺰ آﯥ ﻳﺎد ﺷﻮى ﭼﯥ اﻣﺮﻳﻜﺎ ﺷﺎﻗﻪ آﺎرۍ آﻮي اﻗﺘﺼﺎدي اﻣﺘﻴﺎز وﻟﯥ د هﻐﻪ ﺳﻴﺎل ﭼﻴﻦ واﺧﻠﻲ؟‬
‫دﻏﻪ اﺳﺘﺪﻻل ﺎﻳﻲ ﺗﺮ دﻏﻪ ﺑﺮﻳﺪﻩ ﭘﺮ ﺎى وي ﭼﯥ ﻟﻮﻣړى ﺣﻖ ﺑﺎﻳﺪ هﻐﻪ هﻴﻮادوﻧﻪ وﻟﺮي ﭼﯥ ﭘﻪ اﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎن آﯥ زﻳﺎت‬
‫ﺣﻀﻮر ﻟﻲ او زﻳﺎت ﻟ ﺘﻮﻧﻪ آﻮي‪ ،‬ﺧﻮ ﭘﺮ دې ﺷﺮط ﭼﯥ ﭘﻪ داوﻃﻠﺒ آﯥ هﻢ د هﻤﺪې ﻜﻴﻠﻮ هﻴﻮادوﻧﻮ آﻤﭙﻨ وړاﻧﺪې‬

‫د ﭘﺎ ﻮ ﺷﻤﻴﺮﻩ‪ :‬ﻟﻪ ‪ ١‬ﺗﺮ‪٢‬‬

‫اﻓﻐﺎن ﺟﺮﻣﻦ ﺁﻧﻼﻳﻦ ﭘﻪ درﻧ ﺖ ﺗﺎﺳﻮ هﻤﮑﺎرۍ ﺗﻪ راﺑﻮﻟﻲ‪ .‬ﭘﻪ دﻏﻪ ﭘﺘﻪ ﻟﻪ ﻣﻮږ ﺳﺮﻩ اړﻳﮑﻪ ﻴﻨﮕﻪ ﮐړئ ‪maqalat@afghan-german.de‬‬
‫ﻴﺎﺩﻭﻨﻪ‪ :‬دﻟﻴﮑﻨﯥ د ﻟﻴﮑﻨﻴﺰې ﺑ ﯥ ﭘﺎزواﻟﻲ د ﻟﻴﮑﻮال ﭘﻪ ﻏﺎړﻩ دﻩ ‪ ،‬هﻴﻠﻪ ﻣﻦ ﻳﻮ ﺧﭙﻠﻪ ﻟﻴﮑﻨﻪ ﻟﻪ راﻟﻴ ﻟﻮ ﻣﺨﮑﯥ ﭘﻪ ﻴﺮ و ﻟﻮﻟـﺊ‬
‫وي‪ ،‬آﻪ داﺳﯥ ﻧﻪ وي ﺑﻴﺎ ﺧﻮ د دې ﻣﻌﻨﺎ دادﻩ ﭼﯥ د اﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎن د ﺳﺮو او ﺳﭙﻴﻨﻮ ﭘﺮﻳﻜړﻩ ﺑﻪ اﻣﺮﻳﻜﺎ او ﻧﺎ ﻮ آﻮي ﻧﻪ اﻓﻐﺎن‬
‫ﭼﺎرواآﻲ او ﺣﻜﻮﻣﺖ‪ .‬ﻣﺘﺎﺳﻔﺎﻧﻪ هﻤﺪﻏﻪ ﻜﻰ ﭘﻪ اﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎن آﯥ ﻧﻪ ﻳﻮازې د ﺑﻴﺎرﻏﺎوﻧﯥ او ﭘﻪ دې ﺑﺮﺧﻪ آﯥ د ﻟﻮﻳﻮ‬
‫اﻗﺘﺼﺎدي ﭘﺮوژو د ﭘﻴﻠﻴﺪو ﭘﻪ ﻣﺨﻪ آﯥ ﺧﻨ وﻧﻪ راﻣﻨ ﺘﻪ آړي دي ﺑﻠﻜﯥ د اﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎن اﻣﻨﻴﺖ ﺗﻪ هﻢ ﺟﺪي ﻮا ﻮﻧﻪ ﻟﻪ هﻤﺪې‬
‫اﻣﻠﻪ زﻳﺎت ﺷﻮي دي ‪.‬‬
‫ﺎﻳﻲ د وﺧﺖ ﭘﻪ ﺗﻴﺮﻳﺪو هﻐﻪ ﭘ ﺣﺴﺎﺳﻴﺘﻮﻧﻪ او د ﺳﻴﺎﻟﻴﻮ ﭘ ﯥ ﭙﯥ ورو ورو را ﺑﺮاﻻﺷﻲ‪ ،‬هﻤﺪﻏﺴﯥ ﺗﺮ اوﺳﻪ اﻓﻐﺎن‬
‫ﭼﺎرواآﻲ ﭘﻪ دې اړﻩ ﭘ ﻪ ﺧﻮﻟﻪ دي ﺧﻮ ډﻳﺮﻩ ﻜﺎرﻩ ﺧﺒﺮﻩ دﻩ ﭼﯥ دوى هﻢ ﺗﺮ ډﻳﺮﻩ ﭼﻮپ ﻧﺸﻲ ﭘﺎﺗﯥ آﻴﺪاى‪ ،‬ﻜﻪ ﭼﯥ دﻏﻪ‬
‫ﭼﻮﭘﺘﻴﺎ اﺻﻠﻲ ﺳﺘﻮﻧﺰﻩ ﻧﺸﻲ ﺣﻞ آﻮﻻى ﺑﻠﻜﯥ ﺎﻳﻲ ﻻ زﻳﺎﺗﻪ ﺗﻮﻧﺪﻩ ﺷﻲ ‪.‬‬
‫د ﻧﻴﻮﻳﺎرك ﺎﻳﻤﺰ ﭘﻪ وروﺳﺘﻰ ﻟﻴﻜﻨﻪ آﯥ هﻢ دې ﻜﻲ ﺗﻪ اﺷﺎرﻩ ﺷﻮې دﻩ ﭼﯥ ﭼﻴﻦ ﺑﻪ ﭘﻪ راﺗﻠﻮﻧﻜﯥ آﯥ د ﺣﺎﺟﻲ ﻚ د‬
‫اوﺳﭙﻨﯥ او ډﺑﺮو ﺳﻜﺮو د آﺎﻧﻮﻧﻮ ﭘﻪ اړﻩ هﻢ هﻤﺪﻏﺴﯥ ﻟﻮى ﻟﻮى ﻗﺮار دادوﻧﻪ ﺗﺮ ﻻﺳﻪ آړي اوﭘﻪ ﻣﻠﻴﺎرډوﻧﻪ ډاﻟﺮﻩ ﺑﻪ ﭘﻪ‬
‫اﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎن آﯥ ﭘﺎﻧ ﻮﻧﻪ وآړي ‪.‬‬
‫دا ﻳﻮواﻗﻌﻴﺖ دى ﭼﯥ اﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎن ﺧﻮار هﻴﻮاد ﻧﻪ دى د ﭘﺮﻣﺨﺘ او ﻏﻮړﻳﺪا ډﻳﺮې ﭘﺨﯥ زﻣﻴﻨﯥ ﻟﺮي‪ ،‬د ﻤﻜﯥ زړﻩ ﻳﯥ ﻟﻪ‬
‫ﻻس ﻧﺎ ﺧﻮړﻟﻴﻮ ﺷﺘﻤﻨﻴﻮډك دى‪ ،‬د اوﺑﻮ ﭘﺮﻳﻤﺎﻧﻪ ذﺧﻴﺮې ﻟﺮې ﭼﯥ ﻣﺘﺎﺳﻔﺎﻧﻪ ﺗﺮ اوﺳﻪ ﭘﻮرې ﻠﻮرو ﻟﻮرﻳﻮ ﺎوﻧ ﻳﻮ هﯧﻮادﻧﻮ‬
‫ﺗﻪ ﺑﻬﻴ ي‪.‬‬
‫ﭼﻴﻦ دﻏﻪ راز ﻟﻪ اوږدې ﻣﻮدې راهﻴﺴﻲ د اﻳﺮان د ﻃﺒﻴﻌﻲ ﻏﺎز د ﭘﻴﺮﻟﻮ ﺗړوﻧﻮﻧﻪ ﺑﺮاﺑﺮ ﮐړي ﺧﻮ ﻣﻠ ﺮو ﻣﻠﺘﻮﻧﻮ د هﺴﺘﻮي‬
‫ﭘﺮو ﺮام د ﻻﻧﺠﯽ ﻟﻪ وﺟﻲ ﭘﻪ ﺗﻬﺮان ﺑﻨﺪﻳﺰوﻧﻪ ﻟ ﻮﻟﻲ دي ‪.‬‬
‫ﭼﻴﻨﺎﻳﯽ ﮐﻤﭙﻨ ژﻣﻨﻪ ﮐړي ﭼﯥ د ﻋﻴﻨﮑﻮ د ﻣﺴﻮ د اﺳﺘﺨﺮاج ﻟﭙﺎرﻩ ﺑﻪ د ‪ ۴٠٠‬ﻣﻴ ﺎوا ﻮ ﭘﻪ ﻇﺮﻓﻴﺖ د ﺑﺮ ﻨﺎ ﻳﻮﻩ دﺳﺘ ﺎﻩ هﻢ‬
‫ﺟﻮړوي ﭼﯥ ﮐﺎن ﺗﻪ د ﺑﺮ ﻨﺎ ﺑﺮاﺑﺮوﻟﻮ ﭘﻪ ﻨ ﮐﯥ ﺑﻪ د ﮐﺎﺑﻞ ﺗﻴﺎرﻩ ﮐﻮ ﯥ او ﮐﻮروﻧﻪ هﻢ رو ﺎﻧﻪ ﮐړي‪.‬‬
‫د ﺑﺮ ﻨﺎ د ﺗﻮﻟﻴﺪ دا دﺳﺘ ﺎﻩ ﺑﻪ د ډﺑﺮو ﭘﻪ ﺳﮑﺮو ﮐﺎر ﮐﻮي او ددي ﻣﻘﺼﺪ ﻟﭙﺎرﻩ ﺑﻪ ﭼﻴﻨﺎﻳﯽ ﮐﻤﭙﻨ د ﻋﻴﻨﮑﻮ د ﻣﺴﻮ د ﮐﺎن ﭘﻪ‬
‫ﻨ ﮐﯥ د ډﺑﺮو د ﺳﮑﺮو د ﮐﺎن اﺳﺘﺨﺮاج هﻢ ﭘﻴﻞ ﮐړي ‪.‬‬
‫ﻧﻴﻮﻳﺎرﮎ ﺎﻳﻤﺰ ور ﭙﺎ ﯥ د ﭼﻴﻨﺎﻳﯽ ﮐﻤﭙﻨ د ﻳﻮﻩ اﻓﻐﺎن ﻗﺮاردادي ﻧﻮرزﻣﺎن ﺳﺘﺎﻧﮑﺰي ﺧﺒﺮﻩ راﺧﻴﺴﺘﻲ ﭼﯥ واﻳﻲ‪ ،‬ﭼﻴﻨﺎﻳﺎن‬
‫هﻮ ﻴﺎر دي‪ .‬دوي د اﻓﻐﺎﻧﺎﻧﻮ ﭘﻪ ﻴﺮ ﺟﺎﻣﻲ اﻏﻮﻧﺪي‪ ،‬د اﻣﺮﻳﮑﺎﻳﻴﺎﻧﻮ ﭘﻪ ﺧﻼف ﻳﻮﻧﻴﻔﻮرم ﻧﻪ ﻟﺮي او ﻟﻪ ﺎﻳﻲ ﺧﻠﮑﻮ ﺳﺮﻩ‬
‫ډﯦﺮ ﻪ ﺳﻠﻮﮎ ﮐﻮي ‪.‬‬
‫د اﻣﺮﻳﮑﺎ ﻣﺘﺤﺪﻩ اﻳﺎﻻت اﮐﺜﺮ وﺧﺘﻮﻧﻪ ﺟﻨﻮب ﻟﻮﻳﺪﻳ ﻪ اﺳﻴﺎ د ﺧﭙﻞ اﻣﻨﻴﺖ ﻟﭙﺎرﻩ ﻳﻮ ﻮاښ ﺑﻮﻟﯽ ﺧﻮ ﭼﻴﻦ ﻳﯽ ﻟﻪ اﻗﺘﺼﺎدي‬
‫ﻓﺮﺻﺘﻮﻧﻮ ﺨﻪ ﺗﻞ ﻪ اﺧﻴﺴﺘﻲ دﻩ‪.‬‬
‫ﭘﺎﮐﺴﺘﺎن ﭼﯥ ﻟﻪ هﻨﺪ ﺳﺮﻩ د ﮐﺸﻤﻴﺮ ﭘﻪ ﺳﺮ د اوږدې ﻣﻮدې د ﻤﻨﻲ ﻟﺮي‪ ،‬ﻟﻪ ﭼﻴﻦ ﺳﺮﻩ ﻳﻲ ﭘﻪ ﺗﻴﺮو ﻮ ﻟﺴﻴﺰو ﮐﯥ دوﺳﺘﻲ‬
‫ﻴﻨ ﻪ ﮐړي دﻩ ‪.‬‬
‫ﭼﻴﻦ د ﭘﺎﮐﺴﺘﺎن د ﻮادر ﺑﻨﺪر ﺟﻮړ ﮐړﯼ او ﺗﻤﻪ دﻩ ﭼﯥ د ﻣﻨ ﻨﻲ ﺧﺘﻴ ﺗﻴﻞ او ﻏﺎز ﭘﺮي د هﻤﺎﻟﻴﺎ ﻟﻪ ﻻري اﻧﺘﻘﺎل ﮐړي‬
‫اﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎن ﭼﯥ ﻟﻪ اﻳﺮان او ﭘﺎﮐﺴﺘﺎن ﺳﺮﻩ ﻩ ﭘﻮﻟﻪ ﻟﺮﯼ ﭘﻪ ﺗﻴﺮو ﻮ ﮐﻠﻮﻧﻮ ﮐﯥ ﻳﻲ د ﭼﻴﻦ زﻳﺎﺗﻪ ﺗﻮﺟﻪ ﺟﻠﺐ ﮐړﻳﺪﻩ ‪.‬‬
‫د ﻟﻮ ﺮﭘﻪ ﻋﻴﻨﮏ ﺳﻴﻤﻪ ﮐﯽ د ﻣﺴﻮ ﻮ ﯥ ﻟﻪ ﻧﻦ ﺨﻪ ‪ ٢٣٠٠‬ﮐﺎﻟﻪ وړاﻧﺪي د اﻟﮑﺴﺎﻧﺪر ﮐﺒﻴﺮ ﭘﻮ ﻴﺎﻧﻮ ﻣﻴﻨﺪﻟﻲ وي‪ .‬ﭘﻪ ‪١٩٧٩‬‬
‫ﻣﻴﻼدي ﮐﺎل ﮐﯽ ﺷﻮروﻳﺎﻧﻮ د ﻋﻴﻨﮑﻮ د ﮐﺎن ﺳﺮوې وﮐړﻩ ﺧﻮ اﺳﺘﺨﺮاج ﻳﻲ هﻴ ﮑﻪ هﻢ ﻧﻪ و ﭘﻴﻞ ﺷﻮﯼ ‪.‬‬
‫اﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎن د ﻟﻮﻳﻮ او ﺑﻨﺴ ﻴﺰو اﻗﺘﺼﺎدي ﭘﺮوژو د ﭘﻠﻲ آﻴﺪو ﻇﺮﻓﻴﺖ ﻟﺮي‪ ،‬ﭘﻪ دې ﺑﺮﺧﻪ آﯥ ﭼﯥ ﺗﺮ اوﺳﻪ ﭘﻮرې اﺳﺎﺳﻲ‬
‫ﺎﻣﻮﻧﻪ ﻧﻪ دي ﭘﻮرﺗﻪ ﺷﻮي ﺎﻳﻲ ﻳﻮ ﻟﻮى ﻻﻣﻞ ﻳﯥ هﻤﺪﻏﻪ وي ﭼﯥ د اﻣﺮﻳﻜﺎ ﭘﻪ ﺷﻤﻮل ﻟﻮﻳﺪﻳﺰﻩ ﻧړۍ ﻏﻮاړي ﻟﻮﻣړى دﻟﺘﻪ‬
‫د ﭘﻮ ﻲ ﻣﺮآﺰوﻧﻮ د ﺟﻮړوﻟﻮ ﭘﺮوﺳﻪ ﺑﺸﭙړﻩ آړي‪ .‬اوﭘﺲ ﻟﻪ هﻐﻪ ﭘﻪ دﯼ ﻓﮑﺮ ﮐﯽ ﺷﻪ ﭼﯽ داﻓﻐﺎ ﻧﺴﺘﺎن د ﻤﮑﯽ ﻻﻧﺪﯼ‬
‫زﻳﺮﻣﻮﺗﻪ ﺧﭙﻠﻪ ﺗﻮﺟﻪ واړﻩ وﯼ ﭘﻪ دﯼ ﺑﺮﺧﻪ ﮐﯽ زﻣﻮﻧ دهﻴﻮاد ﺳﺘﺮاﺗﻴﮋﻳﮏ دوﺳﺘﺎن دﻟﻮﻣړﻧﻴﺘﻮب ﺣﻖ ﻟﺮﯼ ﺧﻮ دا اﻣﺘﻴﺎز‬
‫ﺑﺎﻳﺪ وﻧﻪ ﻟﺮﯼ ﭼﻪ هﺮ ﻪ ﺑﻴﺎ هﻢ ددوﯼ ﭘﻪ ﺧﻮ ﻪ وي ﻟﮑﻪ ﺮﻧ ﻪ ﭼﻪ دوﻟﺴﯽ ﺟﺮ ﯽ ﻴﻨﻮ وﮐﻴﻼﻧﻮ هﻢ داﻣﺮﻳﮑﺎ دﺧﻮ ﻲ‬
‫ﻣﻄﺎﺑﻖ ﻋﻤﻞ ووزﻳﺮاﻧﻮ ﺗﻪ دراﯼ ورﮐﻮﻟﻮ ﭘﻪ ﻣﺤﺎل ﻟﻪ ﺧﭙﻞ ﺎﻧﻪ و ﻮدي ‪.‬ﺗﺮ ﻮﻟﻮ ﮐﺎﻣﻴﺎب وزﻳﺮ ﭼﯽ ﺗﻴﺮ ﭘﻨ ﻪ ﮐﺎﻟﻪ ﻳﯽ ﭘﻪ‬
‫ﺧﭙﻞ ﮐﺎرﮐﯽ ﺎﻳﺴﺘﻪ ﺗﻮب ﻮدﻟﯽ ؤ هﻐﻪ دﻣﺨﺎﺑﺮاﺗﻮ ﻣﺤﺘﺮم وزﻳﺮاﻣﻴﺮ زﯼ ﺳﻨ ﻴﻦ ؤ ﭘﻪ دﯼ ﺧﺎﻃﺮ دﺗﺎﻳﺪ راﯼ ﺗﺮﻻﺳﻪ ﻧﻪ‬
‫ﮐړﯼ ﭼﻪ داﻣﺮﻳﮑﺎﻳﯽ ﮐﻤﭙﻨﻴﻮﺳﺮﻩ ﻳﯽ دﻣﺨﺎﺑﺮاﺗﻮ ﭘﻪ ﭘﺨﺶ ﮐﯽ ﭼﻪ داﻓﻐﺎ ﻧﺴﺘﺎن ﭘﻪ ﻪ ﻧﻪ ؤ ﻣﻮاﻓﻘﻪ ﻧﻪ و ﻻس ﻟﻴﮏ ﮐړي‬
‫اوﺑﺎﻻﺧﺮﻩ اﻣﺮﻳﮑﺎﻳﺎﻧﻮ ﺧﭙﻞ اﻧﺘﻘﺎم ور ﻴﻨﯽ واﺧﻴﺴﺖ ‪،‬اﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎن ﺑﺎﻳﺪ دﺧﭙﻠﻮ ﺷﺘﻤﻨﻴﻮ ﭘﻪ ﺧﺎﻃﺮ ﺑﺎﻳﺪ دﻧړﻳﻮاﻟﻮ دﺳﻴﺎﻟﻴﻮ ﺗﺮ ﻣﻨ‬
‫دﻣﺴﺎﺑﻘﻮ ﻗﺮﺑﺎﻧﯽ ﻧﺸﻲ‪.‬‬

‫ﭘﺎﯼ‬

‫د ﭘﺎ ﻮ ﺷﻤﻴﺮﻩ‪ :‬ﻟﻪ ‪ ٢‬ﺗﺮ‪٢‬‬

‫اﻓﻐﺎن ﺟﺮﻣﻦ ﺁﻧﻼﻳﻦ ﭘﻪ درﻧ ﺖ ﺗﺎﺳﻮ هﻤﮑﺎرۍ ﺗﻪ راﺑﻮﻟﻲ‪ .‬ﭘﻪ دﻏﻪ ﭘﺘﻪ ﻟﻪ ﻣﻮږ ﺳﺮﻩ اړﻳﮑﻪ ﻴﻨﮕﻪ ﮐړئ ‪maqalat@afghan-german.de‬‬
‫ﻴﺎﺩﻭﻨﻪ‪ :‬دﻟﻴﮑﻨﯥ د ﻟﻴﮑﻨﻴﺰې ﺑ ﯥ ﭘﺎزواﻟﻲ د ﻟﻴﮑﻮال ﭘﻪ ﻏﺎړﻩ دﻩ ‪ ،‬هﻴﻠﻪ ﻣﻦ ﻳﻮ ﺧﭙﻠﻪ ﻟﻴﮑﻨﻪ ﻟﻪ راﻟﻴ ﻟﻮ ﻣﺨﮑﯥ ﭘﻪ ﻴﺮ و ﻟﻮﻟـﺊ‬