Hop So Toan 17.4

Khoa cơ khí động lực Lớp ĐH OTO K13
TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM KỸ THUẬT VINH

KHOA CƠ KHÍ ĐỘNG LỰC
********
ĐỒ ÁN
Tên đề tài : TÍNH TOÁN THIẾT KẾ HỘP SỐ
I. Số liệu cho trước :

- Loại xe ôtô : Ôtô tải
- Trọng lượng toàn xe Ga = 5750 (Kg)
- Mô men cực đại : Memax=29 (KGm),nm=2000 (v/p)
- công suất cực đại : Nmax =115(mã lực ), nn=3200 (v/p)
- Vận tốc cực đại Vmax =85 (Km/h)
- Hệ số cản lăn của mặt đường f = 0,02
- Độ dốc lớn nhất của mặt đường :  = 120
II. Nội dung cần hoàn thành :
- Xác định tỷ số truyền của hệ thống truyền lực.
- Tính toán lựa chọn bánh răng hộp số
- Tính toán trục
- Tính toán ổ lăn của hộp số.
III. Bản vẽ :
- 01 bản vẽ A0 : Mặt cắt dọc hộp số.
- 01 bản vẽ A3 : Chi tiết trục sơ cấp hộp số .
Ngày giao đề : 20 / 09 / 2021
Ngày hoàn thành: 20 / 00/ 2021
Duyệt bộ môn Giáo viên hướng dẫn
Nguyễn Ngọc Tú
1
NHẬN XÉT CỦA GIÁO VIÊN HƯỚNG DẪN

Giáo viên hướng dẫn :
.............................................................................................................................
.............................................................................................................................
.............................................................................................................................
.............................................................................................................................
.............................................................................................................................
.............................................................................................................................
.............................................................................................................................
...........................................................................................................................
Kết quả đánh giá :
.............................................................................................................................
.............................................................................................................................
.............................................................................................................................
.............................................................................................................................
.............................................................................................................................
.............................................................................................................................
.............................................................................................................................
.............................................................................................................................
.............................................................................................................................
...........................................................................................................................
Giáo viên chấm
.............................................................................................................................
.............................................................................................................................
.............................................................................................................................
.............................................................................................................................
.............................................................................................................................
.............................................................................................................................
.............................................................................................................................
.............................................................................................................................
MỤC LỤC
2
LỜI NÓI ĐẦU..................................................................................................4

I. TỔNG QUAN VỀ HỘP SỐ :.....................................................................5
1. Nhiệm vụ.......................................................................................................5
2.Yêu cầu của hộp số.........................................................................................5
3.Phân loại hộp số.............................................................................................5
3.1 .Phân loại theo phương pháp thay đổi tỉ số truyền......................................5
3.2 . Phân loại theo cơ cấu điều khiển...............................................................6
4. Phân tích chọn phương án kết cấu hộp số :...................................................6
II. Tính toán và thiết kế hộp số..........................................................................8
1. Xác định các thống số cơ bản của hộp số:....................................................8
2.X¸c ®Þnh l¹i chÝnh x¸c tû sè truyÒn vµ kho¶ng çch trôc hép sè..............18
3. DÞch chØnh gãc b¸nh r¨ng..........................................................................19
3.1 Tæng hîp kÕt qu¶ tÝnh to¸n ta cã b¶ng sè liÖu cho çc b¸nh r¨ng:..........21
V.4. TÝnh to¸n søc bÒn hép sè.......................................................................31
4.1 ChÕ ®é t¶i träng ®Ó chÕ t¹o hép sè........................................................31
4.2 TÝnh bÒn b¸nh r¨ng..................................................................................33
5. Tính toán trục hộp số...................................................................................36
5.1 TÝnh s¬ bé kÝch thíc trôc hép sè.............................................................36
5.2 TÝnh bÒn trôc.........................................................................................37
5.3 §èi víi trôc thø cÊp...................................................................................39
5.5 Trôc s¬ cÊp...............................................................................................48
6. TÝnh to¸n æ l¨n:..........................................................................................51
VI. Tµi liÖu tham kh¶o:..................................................................................56
3
LỜI NÓI ĐẦU

Trong thời đại đất nước đang trên con đường CNH – HĐH,từng bước
phát triển đất.Trong xu thế của thời đại khoa học kỹ thuật của thế giới ngày
càng một phát triển cao.Để hòa chung với sự phát triển đó đất nước ta đã có
chủ trương phát triển một số ngành công nghiệp mũi nhọn,trong đó có ngành
cơ khí Động Lực.Để thực hiện được chủ trương đó đòi hỏi đất nước cần phải
có một đội ngũ cán bộ.công nhân kỹ thuật có trình độ và tay nghề cao.
Hiểu rõ điều đó trường ĐHSPKT Vinh không ngừng phát triển và nâng
cao chất lượng đào tạo đội ngũ cán bộ,công nhân có tay nghề và trình độ cao
mà còn đào tạo với số lượng đông đảo đáp ứng nhu cầu nguồn nhân lực cho
đất nước.
Khi đang còn là một sinh viên trong trường chúng em được phân công
thực hiện đề tài “ Tính toán thiết kế hộp số “. Đây là một điều kiện rất tốt cho
chúng em có cơ hội xâu chuỗi kiến thức mà chúng em đã được học tại trường,
bước đầu đi sát vào thực tế sản xuất,làm quen với công việc tính toán thiết kế
ôtô.
Trong qua trình tính toán chúng em đã được sự quan tâm chỉ dẫn,sự
giúp đỡ nhiệt tình của giáo viên hướng dẫn và các thầy cô giáo trong khoa cơ
khí động lực.Tuy vậy nhưng không thể tránh khỏi những hạn chế,thiếu sót
trong quá trình tính toán.
Để hoàn thành tốt,khắc phục được hạn chế và thiếu sót đó chúng em
rất mong được sự đóng góp ý kiến,sự giúp đỡ của các thầy cô giáo và các bạn
để sau này ra trường bắt tay vào công việc, tong quá trình công tác chúng em
hoàn thành công việc một cách tốt nhất.
Em xin chân thành cam ơn !
Vinh, ngày 20 tháng 10 năm 2018

Sinh viên thực hiện
Đinh Xuân Lam
4
I. TỔNG QUAN VỀ HỘP SỐ :
1. Nhiệm vụ
-Hộp số dùng để thay đổi tỉ số truyền nhằm thay đổi mômen xoắn ở các
bánh xe chủ động của ôtô, đồng thời thay đổi tốc độ chạy xe phù hợp với
sức cản bên ngoài.
-Thay đổi chiều chuyển động của ôtô (tiến và lùi).
-Tách động cơ ra khỏi hệ thống truyền lực trong khoảng thời gian tuỳ ý mà
không cần tắt máy và mở li hợp.
-Dẫn động lực học ra ngoài cho các bộ phận công tác của xe chuyên dùng
2.Yêu cầu của hộp số
-Có đủ tỉ số truyền một cách hợp lý để nâng cao tính kinh tế , và tính động
lực học của ôtô.
-Hiệu suất truyền lực cao, khi làm việc không gây tiếng ồn, thay đổi số nhẹ
nhàng không sinh lực va đập ở các bánh răng.
-Kết cấu gọn gàng, chắc chắn, dễ điều khiển bảo dưỡng và sửa chữa, giá
thành hạ.
3.Phân loại hộp số
3.1 .Phân loại theo phương pháp thay đổi tỉ số truyền
* Loại hộp số có cấp
Ngày nay trên ôtô dùng nhiều nhất là hộp số có cấp (loại này thay đổi tỉ
số truyền bằng cách thay đổi sự ăn khớp giữa các cặp bánh răng) , vì cấu
tạo đơn giản, làm việc chắc chắn, hiệu suất truyền lực cao, giá thành rẻ.
Trong loại hộp số có cấp người ta chia:
* Theo tính chất trục truyền
-Loại có trục tâm cố định việc thay đổi số bằng các con trượt thường có
loại hai trục tâm dọc hoặc ngang, loại ba trục tâm dọc.
5
-Loại có trục tâm di động (hộp số hành tinh).
* Theo cấp số ta có: hộp số 3 cấp, 4 cấp, 5 cấp …
Nếu hộp số càng nhiều cấp tốc độ càng cho phép sử dụng hợp lý công
suất của động cơ, trong điều kiện lực cản khác nhau do đó tăng được tính
kinh tế của ôtô nhưng thời gian thay đổi số dài, kết cấu phức tạp.
* Loại hộp số vô cấp
Hộp số vô cấp có ưu điểm là : có thể thay đổi tỉ số truyền liên tục trong
một giới hạn nào đó, thay đổi tự động, liên tục phụ thuộcvào sức cản
chuyển động của ôtô, nó rút ngắn được quãng đường tăng tốc, tăng lớn
nhất tốc độ trung bình của ôtô.
- Hộp số vô cấp kiểu cơ học (ít sử dụng).
- Hộp số vô cấp kiểu va đập (ít dùng).
- Hộp số vô cấp kiểu ma sát (bánh ma sát hình côn).
- Hộp số vô cấp dùng điện (dùng động cơ đốt trong kéo máy phát điện,
cung cấp điện cho động cơ điện đặt ở bánh xe chủ động ( hoặc có nguồn
điện từ ắc quy). Ta thay đổi dòng điện kích thích của động cơ điện sẽ thay
đổi tốc độ và mômen xoắn của động cơ điện và của bánh xe chủ động.
-Hộp số vô cấp thuỷ lực: truyền mômen xoắn nhờ năng lượng dòng chất
lỏng có thể là thuỷ động hoặc thuỷ tĩnh. Hộp số vô cấp thuỷ lực có kết cấu
phức tạp giá thành cao , hiệu suất truyền lực thấp , thay đổi mômen xoắn
trong giới hạn hẹp . Thông thường người ta kết hợp với hộp số có cấp có
trục tâm di động (kiểu hành tinh) với biến mômen thuỷ lực.
3.2 . Phân loại theo cơ cấu điều khiển
- Loại điều khiển cưỡng bức (thường ở hộp số có cấp) .
- Loại điều khiển bán tự động (thường ở hộp số kết hợp) .
- Loại điều khiển tự động (thường ở hộp số vô cấp) .
4. Phân tích chọn phương án kết cấu hộp số :

6
Bước quan trọng khi thiết kế hộp số phải phân tích đặc điểm kết cấu của
hộp số ô tô và chọn phương án hợp lý . Việc phân tích này phải dựa trên các
yêu cầu đảm bảo hộp số làm việc tốt chức năng :
- Thay đổi mômen xoắn truyền từ động cơ đến bánh xe chủ động .
- Cho phép ôtô chạy lùi .
- Tách động cơ khỏi hệ thống truyền lực khi dừng xe mà động cơ vẫn làm
việc
Hộp số thiết kế phải đáp ứng được các yêu cầu:
1- Có tỷ số truyền hợp lý , đảm bảo chất lượng kéo cần thiết.
2- Không gây va đập đầu răng khi gài số , các bánh răng ăn khớp có tuổi thọ
cao
3- Hiệu suất truyền lực cao
4- Kết cấu đơn giản , gọn , dễ chế tạo , điều khiển nhẹ nhàng , có độ bền và
độ tin cậy cao
Nhằm nâng cao tuổi thọ cho các bánh răng ăn khớp , trong hộp số cơ khí có
cấp thường bố trí bộ đồng tốc . Nhiệm vụ của bộ đồng tốc là cân bằng tốc độ
góc của các chi tiết chủ động và bị động trước khi chúng ăn khớp với nhau .
Trên ô tô ngày nay đều sử dụng khá rộng rãi hộp số 2 trục và 3 trục . Hộp số 3
trục thường bố trí trục sơ cấp và trục thứ cấp đồng tâm .
Đối với các hãng ô tô đời mới và hiện đại thường dùng loại hộp số 5 và 6 số
[1]. Vậy ta chọn hộp số loại 5 số , với hộp số 6 số kết cấu sẽ phức tạp khó chế
tạo.
7
II. Tính toán và thiết kế hộp số.

1. Xác định các thống số cơ bản của hộp số:
a. Tỷ số truyền số thấp nhất – số cao nhất của hộp số:
Gía trị tỷ số truyền số thấp nhất ih1 được xác định theo điều kiện kéo
sau :
(1.1)
Theo số liệu đã cho ở đề tài ta có :2

Trọng tải định mức của xe là :
Ga = 5750 (kg) = 5750 . 9,81 = 56407,5(N)
 max = 0,3 – 0,4 : hệ số cản chuyển động lớn nhất của đường
Chon  max = 0.33
Chọn lốp :
Đối với loại xe khách trọng lượng đặt lên các bánh xe là G = 5750kg ,
ở ôtô khách tải trọng phân bố ra cầu trước là G1= 30% G = 1725 kg và cầu sau
8
là G2 = 70% G = 4025kg . Như vậy trọng lượng đặt vào cầu sau lớn hơn so
với cầu trước nên lốp sau sẽ chịu tải lớn hơn lốp trước nên ta chọn theo lốp
sau cho toàn bộ lốp
Dựa vào trọng lượng phân bố trên các lốp ta chọn được loại lốp có các thông
số như sau (thông số tham khảo) :
- Ký hiệu lốp : B – d là 11 - 20
- Lốp rỗng
Các thông số :
+ Bề rộng của lốp B = 11 (inch).
+ Đường kính của vành bánh xe : d = 20 (inch)
Lốp có bán kính thiết kế :
=5,334 (m)
Memax: momen quay cực đại của động cơ (xe tham khảo)
Memax = 41 (kg.m) = 41. 9,81 = 402.21 (N.m).
t
: hiệu suất của hệ thống truyền lực .
Xe thiết kế là xe khách  t = 0.8 0,85.chọn  t = 0,85
i0 : tỷ số truyền của truyền lực chính.

Gía trị tỷ số truyền lực io cùng với tỷ số truyền cao nhất của hộp số ihn được
xác định theo tốc độ chuyển động lớn nhất của xe vamax (m/s) ứng với tốc độ
góc lớn nhất của động cơ (rad/s) như sau:
Trong đó :
ihn : giá trị tỷ số truyền cao nhất của hộp số (thường chọn ihn =1).
(rad/s) : tốc độ góc lớn nhất của động cơ,được xác định theo loại
động cơ và chủng loại xe thiết kế.Với động cơ xăng ,xe du lịch = (1,0
– 1,25) .
9
ở đây ta chọn = 1,21
Với : tốc độ góc ứng với công suất cực đại của động cơ, ta có
= = = 628 (rad/s)
Vmax : tốc độ tịnh tiến lớn nhất của xe.

Vmax = 85 (km/h) = 23,61(m/s) .
Vậy :
Thay số vào (1-1) ta được :
Tỷ số truyền thấp ih1 được kiểm tra bằng công thức sau:
(1-3)
Trong đó : : hệ số bám giữa lốp với mặt đường , = 0,7 – 0,8
Chọn = 0,8
: trọng lượng bám của xe (N)
= .
Với : Gcd : trọng lượng phân bố lên các cầu chủ động (N)
Cầu trước : Gcd = 30%.Ga= 0,3 . 9525= 2857,5(N)
Cầu sau : Gcd = 70%.Ga= 0,7 . 9525 = 6667,5(N)
mcd : hệ phân bố lại tải trọng lên các cầu chủ động.
mcd = 1,20 – 1,35 . chọn mcd = 1,30
= Gcd . mcd = 1256,5 . 1,30 = 1633,45 (N)
10
Thay số vào (1-3) ta được :
Với ih1 = 7,03 thỏa mã điều kiện

b. Số cấp hộp số của ô tô:
Số cấp hộp số ô tô được xác định theo công thức:
(2-1)
Trong đó : n – số cấp hộp số

giá trị tỷ số truyền thấp nhất của hộp số.
= 7,03
- giá trị tỷ số truyền của số cao nhất
=1
q- công bội của dãy tỷ số truyền, khi tính toán có thể chọn công
bội trung bình q theo khoảng kinh nghiệm. Đối với hộp số thường, xe con
trung bình, sử dụng động cơ xăng : q= 1,6
thay số vào (2-1) ta được :
= = 5.1
Chọn số nguyên n = 5
c. Tỷ số truyền trung gian của hộp số ô tô :
Đối với xe du lịch thường làm việc với số truyền trung gian thấp nên số
truyền trung gian được xác lập theo cấp số nhân như sau:
= =
Vậy : = = = 4,39
11
= 2,74
= 1,71
=1
Để tăng tính động lực học và giảm tiêu hao nhiên liệu cho xe khi chuyển động
không tải hoặc có tải trên đường chất lượng tốt ta chọn số truyền tăng cho hộp
số.
Gía trị số truyền tăng được chọn trong khoẳng : 0,65 – 0,85
Chọn ih5 = 0,8
d. Tỷ số truyền số lùi : (i1)
Tỷ số truyền số lùi trong hộp số thường được chọn trong khoảng
i1 = (1,1…………….1,3)ih1
trong đó : ih1 – tỷ số truyền tay số 1
Đối với xe này ta chọn tỷ số truyền số lùi như sau:
i1 = 1,1 . 7,03 = 7,73
Chú ý : Khi chọn tỷ số truyền số lùi ta phải kiểm tra lại điều kiện bám số
truyền cao nhất của hộp số nên làm số truyền thẳng hay số truyền tăng là tùy
thuộc vào thời gian sử dụng.Nên chọn số truyền làm việc nhiều nhất làm số
truyền thẳng để giảm tiêu hao khi truyền lực và tăng tuổi thọ của hộp số.
e. Xác định kích thước cơ bản của hộp số:
e1. Khoảng cách trục :
Khoảng cách trục là một trong những thong số quan trọng quyết định
kích thước cacste hộp số nói chung và kích thước bên trong hộp số nói riêng (
như bánh răng, đồng tốc ,ổ bi ,….)
Khoảng cách trục A, của hộp số ô tô được xác định sơ bộ theo công
thức kinh nghiệm sau:
A = ka . (mm) (4-1)
Trong đó : ka – hệ số kinh nghiệm có giá trị nằm trong khoảng sau:

Đối với xe con hộp số thường : ka = 8,6 – 9,6
Chọn ka = 9
12
Memax – momen quay cực đại của động cơ.

Memax = 91,2 (N.m)
ih1 – tỷ số truyền thấp nhất của hộp số.
ih1 = 7,03
Thay số vào (4-1) ta được:
A = k a. = 9. = 80 (mm)
Chon sơ bộ : A= 80 (mm)
e2. Kích thước theo chiều trục cacste hộp số:
Kích thước theo chiều trục cacste hộp số 1(mm) nói chung có thể xác
định bằng tổng chiều dài (theo chiều trục) của các chi tiết lắp trên trục trung
gian hộp số ( hoặc trên trục thứ cấp đối với hộp số 2 trục ) . Bao gồm : Chiều
rộng của các bánh răng b(mm),chiều rộng của các bộ đồng tốc (hoặc ống gài)
H(mm), chiều rộng của các ổ đỡ trục B(mm). Đối với ô tô con ,cac thông số
này thường được xác định theo kích thước khoảng cách trục A như sau :
Chiều rộng bánh răng :
b (0,19 – 0,23 ).A đối với hộp số thường.
chọn b 0,2 . A = 0,2.80 = 16 (mm)
Chiều rộng ổ đỡ :
B (0,20 – 0,25).A đối với ô tô con.
Chọn B 0,22.A = 0,22 . 80 = 17,6 (mm)
Chiều rộng đồng tốc (hoặc ống gài) có gái trị nằm trong khoảng :
H (0,4 – 0,55) đối với ô tô con
Chọn H 0,45.A= 0,45.80 = 36 (mm)
f. Tính toán số răng của các bánh răng hộp số :

f1. Mô đun và góc nghiêng số răng của các bánh răng hộp số :
Để đảm bảo các bánh răng hộp số ô tô làm việc êm dịu ,xu hướng chọn
mk có giá trị nhỏ,ngược lại góc nghiêng của răng k thường có giá trị lớn như
sau :
13
+ Mô đun : Xe con : m = 3,50 – 5,0

Chọn m = 4 (mm)
+Góc nghiêng : Xe con :  = 180 - 260
Chọn = 260
f2. Số răng của bánh răng hộp số :
Hộp số là hộp số ba trục,các số truyền đều phải qua hai cặp bánh răng
,trong đó có một cặp bánh răng được dùng chung cho tất cả các số truyền (trừ
số truyền thẳng) gọi là cặp bánh răng luôn luôn ăn khớp.Nghĩa là nó luôn luôn
làm việc với bất kỳ gài số truyền nào( trừ số truyền thẳng ).Vì vậy khi phân
chia tỷ số truyền cho cặp bánh răng này,cần phải có giá trị đủ nhỏ để vừa bảo
đảm tuổi thọ cho cặp bánh răng luôn luôn ăn khớp vừa để cho số răng chủ
động cho cặp bánh răng gài số ở số truyền thấp không được nhỏ quá.
Theo kinh nghiệm, số răng chủ động của cặp bánh răng gài số ở số
truyền thấp của xe du lịch là : Z1 = 16 – 18
Xe thiết kế có ih1 = 7,67 nên chọn Za= 17
Khi đã chọn được số răng chủ động Za của cặp bánh răng gài số ,thì ta dễ
dàng tính được tỷ số truyền igi của cặp bánh răng gài đối với hộp số ba trục
kiểu đồng trục như sau :
2 A cos 
zi = mi (1  i gi )
nên igi = (5-2)
Trong đó : A – khoảng cách trục . A= 80 (mm)

igi – tỷ số truyền của cặp bánh răng gài số một
 - góc nghiêng của cặp bánh răng gài số một (rad)
Chọn  = 260
m – mô đun pháp tuyến của cặp bánh răng gài số một
Chọn m = 4 (mm)
Suy ra tỷ số truyền của cặp bánh răng truyền động chung (luôn luôn ăn khớp).
14
2 A cos 
ia =  1  2,15
mi (1  i gi )
a
Trong đó : i – tỷ số truyền của cặp bánh răng luôn luôn ăn khớp
hl
i - tỷ số truyền của các tay số
gi
i – tỷ số truyền của cặp bánh răng gài số
Từ đó, suy ra tỷ số truyền của cặp bánh răng gài số ở các số truyền khác
igi = Với I = 2 – n
Trong đó : ia – tỷ số truyền của cặp bánh răng luôn luôn ăn khớp

igi- tỷ số truyền của cặp bánh răng gài số k (trừ số truyền thẳng)
ihi- tỷ số truyền số thứ I (trừ số truyền thẳng)
Khi đã tính được ia và igi thì số răng của bánh răng chủ động tương ứng
Za và Zi (k=2-5 , trừ số truyền thẳng ) được xác định theo công thức :
2 A cos 
zi =
mi (1  i gi )
(5-3)
gi
Trong đó : i – tỷ số truyền của cặp bánh răng gài số i,(i=a,2-n)
i- góc nghiêng của cặp bánh răng gài số thứ a,i(rad)
Mi – moodun pháp tuyến của cặp bánh răng gài số thứ a .i

Số răng bị động của các cặp bánh răng ăn khớp tương ứng được
xác định theo tỷ số truyền gài số của chính nó và được xác định theo công
thức sau:
z’i = zi . igi ( 5-4)
Áp dụng công thức ta có thể tính và lập bảng sau :
Çc tay sè ih1 ih2 ih3 ih4 ih5 il
15
Tû sè 7,03 4,39 2,74 1,71 0.8 7,73

truyÒn(ihi)
Tû sè truyÒn
cña cÆp b¸nh 2,90 1,62 0,86 0,47 0,37 3,71
(igi)
Sè r¨ng tÝnh 13,12 19,55 27,54 34,85 37,40 21,45

to¸n (Zi)
Sè r¨ng lµm 13 19 27 33 37 21
trßn (Zi)
Sè r¨ng tÝnh
38,05 31,67 23 17,0 13,83 27,13
'
to¸n ( Z ) i
Sè r¨ng lµm
37 31 23 17 13 27
'
trßn ( Z ) i
Tính chính xác lại khoảng cách trục do làm tròn số răng theo công
thức sau:
m( Z l  Z l1 ) 13  37
a   4*( )  111,26( mm)
2. cos  2 * cos 26 0
Chọn A= 114 (mm)
Tính chính xác góc nghiêng răng của các bánh răng để đảm bảo khoảng cách
trục của chúng đều bằng 120(mm) theo công thức sau:
cos  i
=
cos  i
Ta có : = = nên 1 = 25050’
16
cos  a
= = nên a = 25050’
cos  2 = = nên 2 = 25050’
cos  3
= = nên 3 = 25050’
cos  4 = = nên 4 = 25050’
cos  5
= = nên 5 = 25050’
Tỷ số truyền ig ig1=2,90 ia =2,15 ig2=1,62 ig3=0,86 ig4=0,47 ig50,37

17
Số răng chủ 13 19 27 33 37
động
37 33 31 23 17 13
Số răng bị động
4,0 4,0 4,0 4,0 4,0 4,0
Mô đun (mm)
a = 2 = 3 = 4 = 5 =
Góc nghiêng  1 = 25 50
0 ’
25050’ 25050’ 25050’ 25050’ 25050’

2,15
Tỷ số truyền 6,24 1,84 1 0,8 6,86
hộp số
+ Số bánh răng của bánh răng tay số lùi:

Từ sơ đồ thiết kế ta nhận xét tỷ số truyền của bánh răng số lùi được xác định
như sau: i l = i a.
Với il = 6,86 ; ia = 2,15 ; = 37
Để tiện cho quá trình chế tạo ta chọn : z1 = zL= 13

Như vậy : zL1 = 16, zL2 = 15
17
+ Bề rộng bánh răng:

Để giảm chiều dài của hộp số ta phải giảm chiều rộng làm việc của bánh
răng.Khi đó cần tăng khoảng cách trục để giảm lực tác dụng lên các bánh răng
nhưng điều đó làm tăng khối lượng của hộp số.Việc giảm chiều rộng răng
cũng làm mất ưu điểm của bánh răng nghiêng là ăn khớp êm dịu do hệ số
trùng khớp giảm xuống.Có thể bù sự giảm hệ số trùng khớp bằng cách tăng
góc nghiêng của bánh răng nhưng khi đó làm tăng lực dọc trục,tăng lực tác
dụng lên ổ bị.Nếu chọn bề rộng làm việc của răng quá lớn cung không hợp lý
vì khi đó chiều dài hộp số tăng lên và để đảm bảo khối lượng của hộp số
không thay đổi thì ta phải giảm khoảng cách trục.Điều này dẫn đến giảm độ
cứng vững của các trục và giảm đường kính ngoài ổ bi,trong khi tải trọng tác
dụng lên các trục và ổ bi tăng lên.Vì lý do trên nên ta chọn khoảng rộng bánh
răng theo công thức sau là hợp lý trong điều kiện của các ổ bi và các vật liệu
chế tạo cũng nhưu trình độ công nghệ hiện nay:
= 0,22.A = 0,22 .114 = 25,08 (mm)
+TÝnh kho¶ng çch trôc gi÷a trôc ®¶o chiÒu vµ trôc chÝnh:
m ( Z l  Z l1 ) 13  15
a   4*( )  62,22(mm)
2. cos  2 * 0.90
§Ó tiÖn cho chÕ t¹o ta chän : a  62(mm)
+ TÝnh kho¶ng çch trôc gi÷a trôc ®¶o chiÒu vµ trông gian:
m( Z l 2  Z1, ) 13  37
a ,   4*( )  111,11(mm)
2. cos  2 * 0,90
§Ó tiÖn cho chÕ t¹o ta chän : a'  110 ( mm)
2.X¸c ®Þnh l¹i chÝnh x¸c tû sè truyÒn vµ kho¶ng çch trôc hép sè
 Tû sè truyÒn cña hép sè khi ®· chän sè r¨ng cña çc b¸nh r¨ng:
Z a' * Z i'
ihi  ia * ii 
Z a * Zi
¸p dông c«ng thøc trªn ta cã b¶ng sè liÖu sau:

Các tay số ih1 ih2 ih3 ih4 ih5 i1
13 19 27 33 37 15
zi
18
37 31 23 17 13 13
zi
6,24 1.84 1 0,8 6,86 2,15
il
+ TÝnh chÝnh x¸c kho¶ng çch gi÷a çc trôc theo sè r¨ng cña çc
cÆp b¸nh r¨ng ®· chän ®îc.
§èi víi cÆp b¸nh r¨ng nghiªng chän theo c«ng thøc:
m( Z i  Z i' )
a 
2. cos 
¸p dông c«ng thøc ta cã b¶ng sè liÖu sau:

Çc tay sè ih1 ih2 ih3 ih4 ih5 a-a
37
Sè r¨ng tÝnh to¸n ®· lµm 13 19 27 33 17
trßn Zi
13
Sè r¨ng tÝnh to¸n ®· lµm
37 31 23 17 33
,
trßn Z i
a 111,26 111,26 111,26 111,26 111,26 111,26
Chọn khoảng cáh trục chính xác là : =110(mm)
Sai lệch khoảng cách trục giữa các bánh răng được giải quyết bằng cách dịch
chỉnh góc bánh răng.
3. DÞch chØnh gãc b¸nh r¨ng.
Sau khi tÝnh to¸n l¹i kho¶ng çch trôc cã sù sai lÖch ®Ó gi¶i quyÕt sù
sai lÖch ®ã ta cã hai gi¶i ph¸p: Thay ®æi gãc nghiªng cña çc b¸nh r¨ng hoÆc
dÞch chØnh çc b¸nh r¨ng ¨n khíp víi nhau.
- Thay ®æi gãc nghiªng cña çc b¸nh r¨ng:
Th«ng thêng biÖn ph¸p nµy ngêi ta Ýt dïng v× nã sÏ g©y khã kh¨n cho c«ng
nghÖ chÕ t¹o m¸y vµ söa ch÷a çc b¸nh r¨ng trong hép sè.
- DÞch chØnh çc b¸nh r¨ng ¨n khíp víi nhau:
BiÖn ph¸p nµy ®îc dïng nhiÒu v× chóng ta cã thÓ dÔ dµng dÞch chuyÓn
nhê thay ®æi kho¶ng çch gi÷a giao thanh r¨ng vµ b¸nh r¨ng cÇn chÕ t¹o
trong qu¸ tr×nh chÕ t¹o.
19
TÝnh dÞch chuyÓn gãc b¸nh rang theo çc bíc sau:
+ X¸c ®Þnh chÕ ®é dÞch chuyÓn çc trôc (hÖ sè thay ®æi kho¶ng çch
a  a
trôc 0 ): 0 
a
m( Z k  Z k' )
cos  k 
2.a
C¨n cø vµo c«ng thøc vµ gi¸ trÞ 0 ta t×m ra ®îc gi¸ trÞ cña  0 vµ 
CÆp b¸nh r¨ng 1 - 1, 2 -2, 3 -3, 4 - 4, a-a L - L1 L - L2
0 -0,0115 -0,0115 -0,011 -0,0115 -0,0115 -0,0035 -0,010

5
Sè r¨ng tÝnh to¸n ®·
lµm trßn Zi 13 19 27 33 37 Zl = 13 37
Sè r¨ng tÝnh to¸n ®·
lµm trßn Z i
, 37 31 23 17 13 Zl1 = 15 34
 250 250 250 250 250 250 250
0 -
-0,0115 -0,0115 -0,0115 -0,0115 -0,0035 -0,010
0,0115
X¸c ®Þmh hÖ sè dÞch chuyÓn tæng céng  t :

 t  0,5. 0 .( Z tdi  Z tdi
'
)
Z
Víi: Z td 
cos 3 
+ TiÕn hµnh ph©n chia hÖ sè dÞch chØnh tæng céng cho hai b¸nh
r¨ng ¨n khíp víi nhau:
Dùa theo sè b¸nh r¨ng t¬ng ®¬ng ta tÝnh ®îc:
 t  1   2
Do sè r¨ng cña çc b¸nh r¨ng hép sè lín h¬n 15 bëi vËy ta thõa nhËn c«ng
t
thøc: 1   2 
2
TÝnh çc hÖ sè nµy theo tiÕt diÖn mÆt ®Çu theo c«ng thøc:
1s  1 . cos 
 2 s   2 . cos 
 ts   2 s  1s
Dùa vµo c«ng thøc trªn ta cã b¶ng c«ng thøc:

CÆp b¸nh 1 - 1, 2 -2, 3 -3, 4 - 4, 5- 5, a-a L - L1 L - L2
20
r¨ng
-0,0115 -
0 -0,0115 -0,0115 -0,0115 -0,0115 -0,0115 0,010
0,0035
37
Sè r¨ng tÝnh
13 19 27 33 17 Zl = 37
to¸n ®· lµm
13
trßn Zi
13
Sè r¨ng tÝnh
37 31 23 17 33 Zl1 = 13
to¸n ®· lµm
,
15
trßn Z i
250
 250 250 250 250 250 250 250
-0,0115 -
0 -0,0115 -0,0115 -0,0115 -0,0115 -0,0115 -0,010
0,0035
17,83 26,06 37,04 45,27 50,75 23,32 17,83 50,75
Z tdi
50,75 42,52 31,55 23,32 17,83 45,27 20,58 17,83
'
Z tdi
-0,2875 -0,2875 -0,2875 -0,2875 -0,2875 -0,2875 -0,049 -0,2875
t
-0,1437 -0,1437 -
1   2 -0,1437 -0,1437 -0,1437 -0,1437 0,0024 -0,1437
-0,2588 -
 ts -0,2588 -0,2588 -0,2588 -0,2588 -0,2588 0,0044 -0,2588
§èi víi b¸nh r¨ng cña cÆp b¸nh r¨ng sè 4, cã b¸nh r¨ng chñ ®éng lín h¬n 30
nªn ta kh«ng sö dông dÞch chØnh ma thay ®æi gãc nghiªng cña b¸nh r¨ng.
TÝnh l¹i gãc nghiªng cña b¸nh r¨ng:
M ( Z 1  Z 1' )
  ar cos
2.a
= 24037’
3.1 Tæng hîp kÕt qu¶ tÝnh to¸n ta cã b¶ng sè liÖu cho çc b¸nh r¨ng:
Chän :  o  15 0
B¶ng I: CÆp b¸nh r¨ng: Z1 vµ Z 1'

Ký C«ng thøc
C«ng thøc
hiÖu Z1 Z 1'
Z 1'
Tû sè truyÒn i i  2,26
Z1
21
m
M« ®un ms ms   4,4642
cos 
Bíc r¨ng t t  .ms  14,02
tag 0
Gãc pr«fin  0s  0 s  ac tan  22 0
cos 
Bíc c¬ së to t 0  t. cos  0 s  13
Kho¶ng çch trôc
a a aa  110
khi  ts  0
Kho¶ng çch trôc
ac ac  110
khi  ts  0
HÖ sè dÞch t
1 ;  2 1   2   0,09535
chØnh mçi BR 2
§é dÞch chØnh
h0 h0   ts .ms  ( ac  aa )  0,00275
ngîc
§êng kÝnh vßng
d d1  ms .Z1  66,963 d 2  ms .Z 2  153,032
chia
§êng kÝnh vßng
d0 d 01  d1 . cos  0 s  62 d 02  d 2 . cos  0 s  169,7
c¬ së
§êng kÝnh vßng
dk d k 1  d1 (0  1)  67,291 d k 2  d 2 (0  1)  153,928
khëi thuû
§êng kÝnh vßng Dd 1  d1  2ms  21s .ms Dd 2  d 2  2ms  2 2 s .m s
Dd
 2h0 ms  76,767  2h0 ms  192,836
®Ønh
§êng kÝnh vßng Dc1  d1  2,5.ms Dc 2  d 2  2,5.ms
Dc
 21s .ms  56,654  2 2 s .ms  172,723
®¸y
h1  2,25.ms  h0 h2  2,25.m s  h0
ChiÒu cao r¨ng h
 10,0472  10,0472
ChiÒu cao ®Çu
hd hd 1  0,5( Dd 1  d k1 )  4,738 hd 2  0,5( Dd 2  d k 2 )  4,454
r¨ng
ChiÒu dµy r¨ng .ms .ms
s1   21s .ms .tag 0 s s2   2 2 s .ms .tag 0 s
s 2 2
trªn vßng chia  7,356  7,356
ChiÒu réng vµnh
b 28
r¨ng
Gãc ¨n khíp  20
22
B¶ng II: CÆp b¸nh r¨ng: Z2 vµ Z 2'

Ký C«ng thøc
C«ng thøc
hiÖu Z2 Z 2'
Z 2'
Z2
m
M« ®un ms ms   4,4642
cos 
Bíc r¨ng t t  .ms  14,02
tag 0
cos 
Bíc c¬ së to t 0  t. cos  0 s  13
Kho¶ng çch trôc
a a aa  110
khi  ts  0
Kho¶ng çch trôc
ac ac  110
khi  ts  0
HÖ sè dÞch chØnh t
1 ;  2 1   2   0,09535
mçi BR 2
§é dÞch chØnh ngîc h0 h0   ts .ms  ( ac  aa )  0,00275
§êng kÝnh vßng
d d1  ms .Z 1  100,676 d 2  ms .Z 2  120,318
chia
§êng kÝnh vßng c¬ d 02  d 2 . cos  0 s
d0 d 01  d1 . cos 0 s  95,199
 136,59
së
§êng kÝnh vßng d k 1  d1 (0  1) d k 2  d 2 (0  1)
dk
 103,179  148,039
khëi thuû
§êng kÝnh vßng Dd 1  d1  2ms  21s .ms Dd 2  d 2  2ms  2 2 s .ms
Dd
 2h0 ms  112,48  2h0 ms  157,122
®Ønh
Dc
 21s .ms  92,367  2 2 s .ms  137
®¸y
h1  2,25.ms  h0 h2  2,25.ms  h0
ChiÒu cao r¨ng h
 10,0472  10,0472
ChiÒu cao ®Çu
hd hd 1  0,5( Dd 1  d k 1 )  4,65 hd 2  0,5( Dd 2  d k 2 )  4,54
r¨ng
ChiÒu dµy r¨ng trªn .ms .ms
s 2 2
vßng chia  7,356  7,356
ChiÒu réng vµnh
b 28
r¨ng
23
B¶ng III: CÆp b¸nh r¨ng: Z3 vµ Z 3'
Ký C«ng thøc
C«ng thøc Z 3'
hiÖu Z3
Z 3'
Z3
m
M« ®un ms ms   4,4642
cos 
Bíc r¨ng t t  .ms  14,02
tag 0
cos 
Bíc c¬ së to t 0  t. cos  0 s  13
Kho¶ng çch trôc
a a aa  110
khi  ts  0
Kho¶ng çch trôc
ac ac  110
khi  ts  0
1 ;  2 1   2   0,09535
mçi BR 2
§êng kÝnh vßng
d d1  ms .Z 1  105,39 d 2  ms .Z 2  110,605
chia
§êng kÝnh vßng c¬
d0 d 01  d1 . cos  0 s  128,313 d 02  d 2 . cos  0 s  102,478
së
§êng kÝnh vßng
dk d k 1  d1 (0  1)  139,068 d k 2  d 2 (0  1)  112,15
khëi thuû
Dd
 2h0 ms  148,194  2h0 ms  121,409
®Ønh
Dc
 21s .ms  128,08  2 2 s .ms  101,295
®¸y
ChiÒu cao r¨ng h h1  2,25.ms  h0  10,0472 h1  2,25.ms  h0  10,0472
ChiÒu cao ®Çu
hd hd 1  0,5( Dd 1  d k 1 )  4,5405 hd 2  0,5( Dd 2  d k 2 )  4,629
r¨ng
s 2 2
vßng chia  7,356  7,356
ChiÒu réng vµnh
b 28
r¨ng
24
B¶ng IV: CÆp b¸nh r¨ng: Z4 vµ Z 4'

Ký C«ng thøc
C«ng thøc
hiÖu Z4 Z 4'
Z1'
Z1
m
M« ®un ms ms   4,4642
cos 
Bíc r¨ng t t  .ms  14,02
tag 0
cos 
Bíc c¬ së to t 0  t. cos  0 s  13
Kho¶ng çch trôc khi
a a aa  110
 ts  0
Kho¶ng çch trôc khi
ac ac  110
 ts  0
1 ;  2 1   2   0,09535
mçi BR 2
§êng kÝnh vßng chia d d1  ms .Z1  145,1 d 2  ms .Z 2  75,89
§êng kÝnh vßng c¬ d 01  d1 . cos  0 s d 02  d 2 . cos  0 s
d0
së  161,422  70,364
§êng kÝnh vßng d k 1  d1 (0  1)
dk d k 2  d 2 (0  1)  76,261
khëi thuû  174,953
Dd
®Ønh  2h0 ms  183,904  2h0 ms  85,694
Dc1  d1  2,5.ms Dc 2  d 2  2,5.ms
§êng kÝnh vßng ®¸y Dc
 21s .ms  163,79  2 2 s .ms  65,58
ChiÒu cao r¨ng h h1  2,25.ms  h0  10,0472 h1  2,25.ms  h0  10,0472
ChiÒu cao ®Çu r¨ng hd hd 1  0,5( Dd 1  d k 1 )  4,475 hd 1  0,5( Dd 1  d k 1 )  4,716
.ms .ms
ChiÒu dµy r¨ng trªn s1   21s .ms .tag 0 s s2   2 2 s .ms .tag 0 s
s 2 2
vßng chia  7,356  7,356
ChiÒu réng vµnh
b 28
r¨ng
B¶ng VI: CÆp b¸nh r¨ng: Za vµ Z a'
C«ng thøc Ký C«ng thøc
25
hiÖu Za Z a'
Z a'
Za
m
M« ®un ms ms   4,4642
cos 
Bíc r¨ng t t  .ms  14,02
tag 0
cos 
Bíc c¬ së to t 0  t. cos  0 s  13
Kho¶ng çch trôc
a a aa  110
khi  ts  0
Kho¶ng çch trôc
ac ac  110
khi  ts  0
1 ;  2 1   2   0,09535
mçi BR 2
§êng kÝnh vßng
d d1  ms .Z1  58,035 d 2  ms .Z 2  160,96
chia
d0 d 01  d1. cos  0 s  53,81 d 02  d 2 . cos  0 s  178
së
§êng kÝnh vßng
dk d k 1  d1 (0  1)  58,32 d k 2  d 2 (0  1)  192,9
khëi thuû
Dd
 2h0 ms  67,879  2h0 ms  201,8
®Ønh
Dc
 21s .ms  47,725  2 2 s .ms  181,65
®¸y
ChiÒu cao r¨ng h
h1  2,25.ms  h0  10,0472 h2  2,25.ms  h0  10,0472
ChiÒu cao ®Çu
hd hd 1  0,5( Dd 1  d k 1 )  4,779 hd 1  0,5( Dd 1  d k 1 )  4,45
r¨ng
s 2 2
vßng chia  7,356  7,356
ChiÒu réng vµnh
b 28
r¨ng
26
B¶ng VII: CÆp b¸nh r¨ng: Zl vµ Z l'
Ký C«ng thøc
C«ng thøc
hiÖu ZL Z L' 1
Z L' 1
ZL
m
M« ®un ms ms   4,4642
cos 
Bíc r¨ng t t  .ms  14,02
tag 0
cos 
Bíc c¬ së to t 0  t. cos  0 s  13
Kho¶ng çch trôc
a a aa  73,43
khi  ts  0
Kho¶ng çch trôc
ac ac  75
khi  ts  0
1 ;  2 1   2   0,241
mçi BR 2
§é dÞch chØnh ngîc h0 h0   ts .ms  (ac  aa )  2,534
§êng kÝnh vßng
d d1  ms .Z1  66,963 d 2  ms .Z 2  152,355
chia
d0 d 01  d1. cos  0 s  62,078 d 02  d 2 . cos  0 s  74,5
së
§êng kÝnh vßng
dk d k 1  d1 (0  1)  65,556 d k 2  d 2 (0  1)  78,667
khëi thuû
Dd
 2h0 ms  96,364  2h0 ms  109,756
®Ønh
Dc
 21s .ms  53,65  2 2 s .ms  67,043
®¸y
ChiÒu cao r¨ng h h1  2,25.ms  h0  12,578 h2  2,25.m s  h0  12,578
ChiÒu cao ®Çu
hd hd 2  0,5( Dd 2  d k 2 )  15,544 hd 2  0,5( Dd 2  d k 2 )  15,544
r¨ng
s 2 2
vßng chia  6,139  6,139
ChiÒu réng vµnh
b 28
r¨ng
27
B¶ng I: CÆp b¸nh r¨ng: Zl2 vµ Z 1'

Ký C«ng thøc
C«ng thøc
hiÖu Z1 Z 1'
Z1'
Z1
m
M« ®un ms ms   4,4642
cos 
Bíc r¨ng t t  .ms  14,02
tag 0
cos 
Bíc c¬ së to t 0  t. cos  0 s  13
Kho¶ng çch trôc
a a aa  110
khi  ts  0
Kho¶ng çch trôc
ac ac  110
khi  ts  0
1 ;  2 1   2   0,09535
mçi BR 2
§êng kÝnh vßng
d d1  ms .Z1  66,963 d 2  ms .Z 2  155,032
chia
d0 d 01  d1. cos  0 s  62,087 d 02  d 2 . cos  0 s  169,7
së
§êng kÝnh vßng
dk d k 1  d1 (0  1)  67,291 d k 2  d 2 (0  1)  183,928
khëi thuû
§êng kÝnh vßng Dd 1  d1  2ms  21s .ms Dd 2  d 2  2ms  2 2 s .m s
Dd
 2h0 ms  76,767  2h0 ms  192,836
®Ønh
Dc
 21s .ms  56,654  2 2 s .ms  172,723
®¸y
h1  2,25.ms  h0 h2  2,25.m s  h0
ChiÒu cao r¨ng h
 10,0472  10,0472
ChiÒu cao ®Çu
hd hd 1  0,5( Dd 1  d k1 )  4,738 hd 2  0,5( Dd 2  d k 2 )  4,454
r¨ng
s 2 2
vßng chia  7,356  7,356
28
ChiÒu réng vµnh

b 28
r¨ng
V.4. TÝnh to¸n søc bÒn hép sè

4.1 ChÕ ®é t¶i träng ®Ó chÕ t¹o hép sè
a. M« men truyÒn ®Õn çc hép sè.
TrÞ sè
TT Tªn gäi Tõ ®éng c¬ truyÒn Theo ®iÒu kiÖn b¸m tõ xe
®Õn (Nm) truyÒn ®Õn (Nm)
1 M s  M e  166,77  max .G .rbx
Trôc s¬ cÊp M ' max   260,7 Nm
icc .i0 .i f .i h1
2 Trôc trung M tg  M e .I a  333,54
gian
Trôc thø
cÊp
Sè 1 M tc1  M e .ih1  697,09
Sè 2 M tc2  M e .ih 2  431,93
3
Sè 3 M tc3  M e .ih 3  268,49
Sè 4 M tc4  M e .ih 4  166,77
Sè lïi M tc1  M e .ih1  697,09
Trong ®ã :
G : Träng lîng b¸m cña «t« G = 1633,45
 max : HÖ sè b¸m lín nhÊt  max  0,6
rbx : B¸n kÝnh lµm viÖc trung b×nh cña b¸nh xe chñ ®éng rbx 
0,5334
i cc : Tû sè truyÒn cña truyÒn lùc cuèi cïng icc  1
if : Tû sè truyÒn cña hép sè phô if  1
i0 : Tû sè truyÒn cña truyÒn lùc chÝnh i0 = 5,32

l 39
igl   s
i4 17
29
Nh vËy m« men truyÒn tõ ®éng c¬ ®Õn chi tiÕt ®ang tÝnh nhá h¬n
m« men tÝnh theo ®iÒu kiÖn b¸m tõ b¸nh xe ®Õn, do ®ã ta dïng m« men tõ
®éng c¬ ®Ó tÝnh to¸n.
b. Lùc t¸c dông lªn b¸nh r¨ng.
TT Lùc B¸nh r¨ng nghiªng
1 Lùc vßng Pi 
2.M t
Z .M s
2 Lùc híng kÝnh R Pi .tag

Ri 
cos 
3 Lùc däc trôc Q Qi  Pi .tag i
Trong ®ã :  : Gãc ¨n khíp  = 200

i : Gãc nghiªng cña r¨ng  i  26 0
Mt: M« men tÝnh to¸n

Z : Sè r¨ng
ms : M« ®un mÆt ®Çu
Theo c«ng thøc ta lËp b¶ng:

Lùc híng kÝnh R Lùc däc trôc
TT Tªn gäi Lùc vßng P (N)
(N) Q (N)
CÆp BR lu«n ¨n 10822
1 4386,28 5270,31
khíp
2 CÆp BR gµi sè 1 28270 11458,16 13767,49
3 CÆp BR gµi sè 2 20721 8398,47 10091,13
4 CÆp BR gµi sè 3 15548 6301,79 7571,88
5 CÆp BR gµi sè 4 12760 5171,78 6214,12
6 CÆp BR Zl vµ Zl1
4.2 TÝnh bÒn b¸nh r¨ng.
30
a. TÝnh bÒn søc uèn.

P
 u  k d .k ms .k c .k tp k gc .
b. .m n . y.k 
Trong ®ã :
P : Lùc tiÕp tuyÕn cña b¸nh r¨ng
b : BÒ réng r¨ng
mn : M« ®un ph¸p tuyÕn
m n  (0.01  0.02) * A  (0.01  0.02) * 110  (1.25  2.5)
Chän mn  2
y : HÖ sè d¹ng ch©n r¨ng, phô thuéc chñ yÕu vµo hÖ sè dÞch chØnh vµ
®îc tra theo b¶ng (3-18) s¸ch thiÕt kÕ chi tiÕt m¸y.
k : HÖ sè trïng khíp, phô thuéc vµo hÖ sè trïng khíp, ®îc tra theo ®å thÞ.
k   1 .2
kd : HÖ sè t¶i träng ®éng

§èi víi xe t¶i: k d  2,0  2,5 , ta chän kd  2
k ms : HÖ sè ¶nh hëng cña ma s¸t

§èi víi b¸nh r¨ng chñ ®éng: k ms  1.1
§èi víi b¸nh r¨ng bÞ ®éng: k ms  0,9
kc : HÖ sè tÝnh ®Õn ®é cøng v÷ng cña trôc vµ ph¬ng ph¸p l¾p ®Æt
§èi víi b¸nh r¨ng cong xon: k c  1,2
§èi víi b¸nh r¨ng di trît trªn trôc thø cÊp: k c  1,1
§èi víi b¸nh r¨ng lu«n ¨n khíp: kc  1
Do çc cÆp b¸nh r¨ng lu«n ¨n khíp cho nªn ta chän kc  1
k tp : HÖ sè t¶i träng ®éng phô do sai sè c«ng nghÖ

k tp  1,2  1,3 ta chän k tp  1,2
k gc : HÖ sè tËp trung øng suÊt gµi gãc lîn ch©n r¨ng

k gc  1,1 ®èi víi b¸nh r¨ng kh«ng mµi gãc lîn
CÆp BR 1-1 2-2 3-3 4-4 a-a
Zi 15 23 31 39 13
Z i' 34 33 25 17 36
t 0,1907 0,1907 0,1907 0,1907 0,1907
31
Z tdi 20,85 31,97 43,1 54,22 18,1

y 0,124 0,14 0,148 0,152 0,105
'
Z tdi 57 45,88 34,75 23,63 59,77
y 0,156 0,15 0,144 0,132 0,156
§Ó ®¶m b¶o ®iÒu kiÖn bÒn, øng suÊt tÝnh ®îc ph¶i tho¶ m·n ®iÒu
kiÖn sau:
g
u 
1,3
g : øng suÊt g©y nªn g·y (theo søc bÒn vËt liÖu
øng suÊt uèn r¨ng cña çc b¸nh r¨ng hép sè thêng n»m trong ph¹m vi sau:
ë çc tay sè 1 vµ 2 : 350 – 840 MPa = 350 – 840 MN/m2
ë çc tay sè 3, 4 vµ 5 : 150 – 400 MPa = 150 – 400 MN/m2
ë tay sè lïi : 300 – 1200 MPa
Trong çc sè liÖu trªn møc trªn lÊy víi xe t¶i
b. TÝnh søc bÒn tiÕp xóc
§èi víi cÆp b¸nh r¨ng chÕ t¹o cïng mét vËt liÖu, tÝnh to¸n øng suÊt
tiÕp xóc theo c«ng thøc, t¬ng øng víi chÕ ®é t¶i träng: §èi vèi «t« lÊy b»ng
1/2Mt..
P.E 1 1 
 tx  0,418. cos  .   
b . sin  . cos 
'
 r1 r2 
Trong ®ã:  : Gãc nghiªng cña b¸nh r¨ng

P : Lùc vßng (MN)
£ : M« ®un ®µn håi cña vËt liÖu
§èi víi thÐp £  2  2,2 KG/cm2 . Ta chän E = 2.105 N/m2
b' : ChiÒu dµi tiÕp xóc cña b¸nh r¨ng
r2 vµ r1 : B¸n kÝnh vßng l¨n cña b¸nh r¨ng chñ ®éng vµ b¸nh r¨ng bÞ ®éng
(m)
 : Gãc ¨n khíp
CÆp BR 1-1 2-2 3-3 4-4 a-a
Zi 15 23 31 39 13
Z i' 34 33 25 17 36
r1 33,48 51,34 69,2 87 29
r2 91,5 73,66 58,8 37,94 96
32
Dùa vµo c«ng thøc trªn ta cã b¶ng sè liÖu søc bÒn uèn vµ søc bÒn tiÕp
xóc cña çc b¸nh r¨ng:
CÆp BR 1-1 2-2 3-3 4-4 a-a
Zi 15 23 31 39 13
u 1308 801,13 589,78 494,45 567,67
'
Zi 34 33 25 17 36
u 945,56 657,45 501,18 394,38 422,84
 tx 1176,29 1711,26 1429,26 1358,07 1339,95
Khi ®ã ta cã b¶ng sau:
KÕt qu¶ nµy phï hîp víi ®iÒu kiÖn øng suÊt cho phÐp ®èi víi b¸nh r¨ng 2, 3,
4 vµ cÆp b¸nh r¨ng lu«n ¨n khíp.
§èi víi b¸nh r¨ng sè 1 ta chän vËt liÖu 40 XC theo tiªu chuÈn Nga tho¶ m·n
®é bÒn vÒ tiÕp xóc vµ ®é bÒn uèn.
VËy çc b¸nh r¨ng ®¶m b¶o bÒn.
5. Tính toán trục hộp số

5.1 TÝnh s¬ bé kÝch thíc trôc hép sè
- Trôc s¬ cÊp:
§êng kÝnh s¬ bé, tÝnh b»ng (mm)
d 1  k d .3 M e max
Trong ®ã:
kd : HÖ sè kinh nghiÖm, kd = 5,3
VËy d1  k d .3 M e max  5,3.3 166,77  29,17(mm)
§Ó tiÖn cho qu¸ tr×nh chÕ tao ta chän : d1 = 30 (mm)

- Trôc trung gian:
d 2  0,45.a  0,45.110  49,5( mm)
§Ó tiÖn cho qu¸ tr×nh chÕ tao ta chän : d2 = 55 (mm)

§Ó ®¶m b¶o cøng v÷ng cña trôc cÇn tho¶ m·n ®iÒu kÞªn :
d2
 0,16  0,18  l 2  333  375(mm)
l2
Ta chän: l2 = 340 (mm)

l2 : Lµ ®é dµi trôc trôc trung gian.
33
- Trôc thø cÊp:

d 3  0,45.a  0,45.110  49,5(mm)
§Ó tiÖn cho qu¸ tr×nh chÕ tao ta chän : d3 =55 (mm)

§Ó ®¶m b¶o cøng v÷ng cña trôc cÇn tho¶ m·n ®iÒu kÞªn :
d3
 0,18  0,21  l 3  286  333(mm)
l3
Ta chän theo xe tham kh¶o: l3 = 300

Chó ý r»ng: ChiÒu dµi trôc chôn s¬ bé cÇn ph¶i phï hîp víi s¬ ®å tÝnh theo
tæng chiÒu dµi çc chi tiÕt l¾p trªn trôc ®îc minh ho¹ trªn s¬ ®å tÝnh to¸n
trªn h×nh vÏ sau:
Chän  0 = 5(mm)
Thay sè vao ta cã l2 = ?
5.2 TÝnh bÒn trôc
S¬ ®å bè trÝ b¸nh r¨ng
BiÓu ®å lùc t¸c dông lªn b¸nh r¨ng :
34
R1'
R2' P1'
R3' P2'
Ra' R4' P3' Q1
P4'
Q2
Pa Q3 Q1'
Q4 Q2'
Q4' Q3' P1
Qa' Qa P2
P3 R1
P4
Pa' R2
R3
R4
Ra
B¶ng ®é lín lùc t¸c dông
Lùc híng kÝnh R Lùc däc trôc

TT Tªn gäi Lùc vßng P (N)
(N) Q (N)
CÆp BR lu«n ¨n 10822
1 4386,28 5270,31
khíp
2 CÆp BR gµi sè 1 28270 11458,16 13767,49
3 CÆp BR gµi sè 2 20721 8398,47 10091,13
4 CÆp BR gµi sè 3 15548 6301,79 7571,88
5 CÆp BR gµi sè 4 12760 5171,78 6214,12
- TÝnh trôc theo ®é bÒn uèn.

T¹i tiÕt diÖn nguy hiÓm x¸c ®Þnh theo c«ng thøc:
Mu
u    u 
¦ Wu
Trong ®ã :
Mu : Lµ m« men chèng uèn tæng hîp t¹i tiÕt diÖn nguy hiÓm cña trôc:
Mu  Mn  Md
35
Mu : Lµ m« men uèn trong mÆt ph¼ng ngang (yoz)

Md : Lµ m« men uèn trong mÆt ph¼ng ®øng (zox)
Wu : Lµ m« men chèng uèn ®èi víi trôc ®Æc: Wu = 0,1d3
- TÝnh theo bÒ xo¾n.
Mz
z    z 
Wz
Trong ®ã :
Mz: Lµ m«men xo¾n trôc
Wz : Lµ moomen chèng xo¾n. §èi víi trôc ®Æc:
Wx = 0,2 d3
- øng suÊt uèn vµ xo¾n tæng hîp.
 th   u2  4 z2   th 
§èi víi thÐp C45:  th   0,8 * 360  288MN / m 2
5.3 §èi víi trôc thø cÊp
Trục thứ cấp liên kết với bánh răng hộp số bằng then bán nguyệt. Trục được
đặt trên hai ổ bi hứơng kính đỡ chặn và được định vị trong vỏ nhờ vòng hãm.
Các bánh răng trên trục sơ cấp ăn khớp thường xuyên với các bánh răng trên
trục sơ cấp. Trục thứ cấp truyền công suất tới bộ truyền lực chính thông qua
một bánh răng truyền động.
Gi¶ sö ç ph¶n lùc t¹i çc « l¨n cã chiÒu nh h×nh vÏ.
36
Y
y1
Y0
R1
Z
P1' X0
x1 X
a Q1'
L3
Ta cã çc ph¬ng tr×nh c©n b»ng lùc vµ m« men nh sau:

F Y  0  Y0  Y1  R1'  0
F
1
Y
 0  Y0 .l 3  Q1' .r1'  R1' .a  0
F X  0  X 0  X 1  P1'  0
M 1
X  0  X 0 .l3  P1' .a  0
Dùa vµo s¬ ®å hép sè vµ c«ng thøc tÝnh ta tÝnh ®îc çc lùc t¸c dông lªn trôc
lµ :
VÞ trÝ a(mm) L3(mm) X0(N) Y0(N) X1(N) Y1(N)
Gµi sè 1 285 300 25531 15103 2502 - 26311

Gµi sè 2 152 300 10139 7021 8449 - 15034
Gµi sè 3 61 300 2879 2846 11374 - 9029
Gµi sè 4 34 300 1320 1463 10457 - 6726
M« men uèn t¹i tiÕt diÖn b¸nh r¨ng cña çc sè lµ :

Mux=a*y1
Muy= a*x1
Dùa vµo ®ã ta cã b¶ng kÕt qu¶ sau:
VÞ trÝ a(mm) X1(N) Y1(N) Mux(Nm) Muy(Nm) Mz(Nm)

Gµi sè 1 285 2641 -26192 -6558 712 2876
Gµi sè 2 152 8954 -15208 -2328 1563 1786
Gµi sè 3 61 12119 -8910 -552 769 1068
37
Gµi s« 34 10618 -6023 -210 357 603

4
KiÓm nghiÖm vÞ trÝ gµi sè 1:

BiÓu diÔn m«men uèn :
Muy
Mz
KiÓm nghiÖm vÞ trÝ gµi sè 2:

BiÓu diÔn m«men uèn:
Muy
38
Mz
KiÓm nhiÖm vÞ trÝ gµi sè 3:
Muy
Mz
KiÓm nghiÖm vÞ trÝ cµi sè 4:

BiÓu diÔn m«men uèn
39
Muy
Mz
Dùa vµo c«ng thøc tÝnh ®é bÒn uènvµ xo¾n ta cã çc vÞ trÝ cµi sè kh¸c
nhau nh sau:
VÞ trÝ Mu(N)
 u
(MN/m2)  z
(MN/m2)  th
(MN/m2)
Gµi sè 1 7635 286 52,6 297,1
Gµi sè 2 3022 102,3 31,1 124,3
Gµi sè 3 989 31,6 18,5 46
Gµi s« 4 411 12,8 9,4 25
So s¸nh víi ®iÒu kiÖn :
§èi víi thÐp C45 :    0,8.

th ch
 0,8.360  288MN / m
2
Th× çc vÞ trÝ gµi sè 2,3,4 ®ñ bÒn , cßn vÞ trÝ tay sè 1 ta t¨ng ®êng
kÝnh trôc lªn d= 55 mm ta ®îc kÕt qu¶ sau
VÞ trÝ Mu(N)
 u
(MN/m2)  z
(MN/m2)  th
(MN/m2)
Gµi sè 1 7635 286 52,6 297,1
Gµi sè 2 3022 102,3 31,1 124,3
Gµi sè 3 989 31,6 18,5 46
Gµi s« 4 411 12,8 9,4 25
Tho¶ m·n bÒn ë çc tay sè

*TÝnh cøng v÷ng trôc
§é cøng v÷ng cña mçi ®iÓm trªn trôc ®îc ®Æc trng b»ng ®é vâng vµ gãc
xoay t¹i ®iÓm Êy cña trôc trong hai mÆt ph¼ng vu«ng gãc víi nhau.
Ta cã s¬ ®å tÝnh to¸n sau ( B¶ng IV-4-  5 )
40
M0
R1 R1
b
b
a
Y1 l3 Y1 l3
§é vâng t¹i ®iÓm C :
 2

f  y  M 0   3a  a  1
2 2
R. a .b .a 2
f  y 
3 E. J 
c 3.E. j.l 3 c
 l 3 
Gãc xoay t¹i ®iÓm C
R.a.b b  a  M 0   a  a  l 3 
 2
 dy   dy 
    c=     c=
3 . l 3 .E . J E. J 
 dy   dy 
 l 3 3 
Trong ®ã
- R lµ lùc híng t©m t¸c dông lªn ®iÓm C (N)
- M0 m«men uèn t¹i ®iÓm C (N.m)
- a, b, l, lµ çc kho¶ng çch ®Æt lùc vµ chiÒu dµi trôc(m)
- E lµ m« men ®µn håi cña vËt liÖu E= 2.105MN/m2
- J lµ m«men qu¸n tÝnh cña tiÕt diÖn, ®èi víi trôc ®Æc ta x¸c ®Þnh
nh sau
4
.
j D víi D ®êng kÝnh trôc m
64
Do trªn trôc cã nhiÒu lùc vµ m«men t¸c dông nªn ®é vâng vµ gãc xoay t¹i
çc tiÕt diÖn b»ng tæng ®¹i sè çc ®é vâng vµ gãc xoay t¹i tiÕt diÖn Êy
do tõng lùc vµ m« men riªng rÏ t¸c dông
5.4 §èi víi trôc trung gian

Gi¶ sö çc ph¶n lùc t¹i çc æ l¨n cã chiÒu nh h×nh vÏ. Ta cã ph¬ng tr×nh
c©n b»ng lùc vµ m«men nh sau.
41
Pa
Q1 Y
Y4
Qa P1Y3
R
Ra
X3
X4 X
c
L2
F Y
 0  Y 3  Y 4  Ra  R1  0
M  0  Y 3 .l 2  R1 .c  Q . r a  Q . r1  Ra .b  0
1
Y a 1
F X
0 X  X P P
3 4 1 a
0
M
1
X
0 X .l  P .c  P .b  0
3 2 1 a
Dùa vµo s¬ ®å hép sè vµ c«ng thøc tÝnh ta tÝnh ®îc çc lùc t¸c dông lªn
trôc lµ
vÞ trÝ b(mm) c(mm) L2(mm) X3( N) Y3(N) X4(N Y4(N)

)
Gµi sè1 28 310 340 -25793 10569 7634 5034
Gµi sè2 28 210 340 -10185 4923 1467 7468
Gµi sè3 28 100 340 -3632 1858 -896 8399
Gµi sè4 28 70 340 -1785 1150 -47 8104
M« men uèn t¹i tiÕt diÖn b¸nh r¨ng cña çc sè lµ

-T¹i b¸nh r¨ng lu«n ¨n khíp
Mux=b.y4, bíc nh¶y M’ux=b.y4+ Qa.ra
Muy =b. x4
42
-T¹i vÞ trÝ b¸nh r¨ng gµi sè

Mux =b.y4 +Qa.ra-Ra(c-b)-Q1.r1
Bíc nh¶y : M’ux=b.y4+Qa.ra-Ra(c-b)-Q1.r1
Muy=c.x4-Pa.(c-b)
Dùa vµo ®ã ta cã b¶ng kÕt qu¶ sau
vÞ X4(N) Y4(N) Mux1 M’ux1 Muy1 Mux2 M’ux2 Muy2 Mz

trÝ
Gµi 7634 5034 102 543 135 753 294 -706 104
sè1
Gµi 1467 7468 133 674 28 1247 720 -1624 110
sè2
Gµi -896 8399 153 687 -18 1022 501 -896 110
sè3
Gµi -47 8104 145 689 -0,74 893 329 -505 104
sè4
-KiÓm nghiÖm vÞ trÝ cµi sè 1.

BiÓu diÔn m«men uèn :
Mux
Muy
Mz
.KiÓm nghiÖm vÞ trÝ cµi sè 2.

43
Mux
Muy
Mz
* KiÓm nghiÖm vÞ trÝ cµi sè 3.

Mux
Muy
Mz
*KiÓm nghiÖm vÞ trÝ cµi sè 4.

44
Mux
Muy
Mz
Dùa vµo c«ng thøc tÝnh ®é bÒn uèn vµ xo¾n ta cã kÕt qu¶ ë çc vÞ trÝ cµi
sè kh¸c nhau nh sau:
®èi víi thÐp C45:    0,8.

th ch
=0,8.360 =288MN/m2
Th× çc vÞ trÝ gµi sè 1, 2, 3, 4, ®ñ bÒn
5.5 Trôc s¬ cÊp.

Gi¶ sö çc ph¶n lùc t¹i çc æ l¨n cã chiÒu nh h×nh vÏ . ta cã ph¬ng tr×nh c©n
b»ng lùc vµ m« men nh sau:
45
Y
Y5
Z
Ra'
X5 X
Qa'
Pa'
Y5=-Y1-R’a
X5=-X1-P’a
Dùa vµo s¬ ®å hép sè vµ c«ng thøc tÝnh ta tÝnh ®îc çc lùc t¸c dông lªn trôc
lµ:
vÞ trÝ b(mm) X5(N) Y5(N)

Gµi sè1 20 -13536 19888
Gµi sè2 20 -20404 10224
Gµi sè3 20 -23276 4855
Gµi sè4 20 -22221 2999
M«men uèn t¹i tiÕt diÖn æ l¨n lµ:

Mux=b.y5
Muy=b.x5
Mz=b.ra
Dùa vµo ®ã ta cã b¶ng kÕt qu¶ sau:
vÞ trÝ b(mm) X5(N) Y5(N) Mux(Nm) Muy(Nm Mz(NM)
46
)
Gµi sè1 28 -12536 18748 334,7 -256 788
Gµi sè2 28 -19457 9594 189 -386 788
Gµi sè3 28 -21176 4785 84 -436 788
Gµi sè4 28 -20321 2399 50 -412 788

BiÓu diÔn m« men uèn:
Mux
Muy
Mz

47
Mux
Muy
Mz

Mux
Muy
Mz

48
Mux
Muy
Mz
Dùa vµo c«ng thøc tÝnh ®é bÒn uèn vµ xo¾n ta cã b¶ng kÕt qu¶ ë vÞ trÝ
cµi sè kh¸c nhau nh sau:
VÞ trÝ Mu(N)
 u
(MN/m2)  z
(MN/m2)  th
(MN/m2)
Gµi sè 1 405 75 59,5 138
Gµi sè 2 399 71 59,5 126
Gµi sè 3 425 74 59,5 136
Gµi sè 4 428 70 59,5 126
®èi víi thÐp C45 :    0,8.

ch ch
=0,8. 360=288MN/m2
Th× çc vÞ trÝ cµi sè 1, 2, 3, 4 ®ñ bÒn

6. TÝnh to¸n æ l¨n:
æ l¨n hép sè ®îc chän theo kh¼ n¨ng lµm viÖc víi chÕ ®é t¶i träng trung
b×nh. Ph¶i ®¶m b¶o yªu cÇu lµm viÖc bÒn l©u khi kÝch thíc æ nhá . trong
mét sè trêng hîp kÝch thíc cña æ ®îc chän t¨ng lªn ®Ó ®¶m b¶o ®iÒu kiÖn
l¾p ghÐp gi÷a çc chi tiÕt trong hép sè, n©ng cao ®é cøng v÷ng
Do tèc ®é vßng quay cña æ bi n  1 (vg/p). nªn ta tÝnh ®îc kh¶ n¨ng lµm
viÖc cña æ
HÖ sè kh¶ n¨ng lµm viÖc cña æ ®îc x¸c ®Þnh
49
C= Rt®.K1.K®.Kt. m L (55-(5))
ë ®©y:
- K1: hÖ sè tÝnh ®Õn vßng nµo quay , K1=1 khi vßng trong cña æ quay
- K®: hÖ sè t¶i träng ®éng , K®=1
- Kt: hÖ sè tÝnh ®Õn ¶nh hëng cña chÕ ®é nhiÖt ®Õn ®é bÒn l©u cña æ
bi, hép sè thêng lµm viÖc ë nhiÖt ®é díi 3980k, ta lÊy Kt=1
60. nt . ht
- L: tuæi thä tÝnh theo triÖu vßng L= 6
10
Trong ®ã:
-nt: sè vßng quay tÝnh to¸n æ bi (vg/p), sè vßng quay tÝnh to¸n x¸c ®Þnh
theo tèc ®é trung b×nh cña «t« ë sè truyÒn th¼ng (ih=1)
n=
t
V .i .i .i .i
tb h p 0 cc
 1120(vg / p)
0,377. r b
ht: thêi gian lµm viÖc cña l¨n (h)

S
ht= (h)
V tb
S : qu·ng ®êng ch¹y cña « t« gia 2 lÇn ®¹i tu (km)

m: bËc cña ®êng cong mái khi thö æ l¨n ,m=3 ®èi víi æ bi, m=10/3 ®èi víi
æ bi ®òa
- Rt®: lùc t¬ng ®¬ng t¸c dông lªn æ ®¬n vÞ (N)
Rt®= 3,33  1 .  1 . Rq1   2 .  2 . R 2  ...   n .  n . Rqn

3, 33 3, 33 3, 33
ë ®©y :
 , ,
1 2 3
...... 5 : hÖ sè thêi gian lµm viÖc cña æ l¨n ë çc sè truyÒn
®· cho trong hép , t¬ng øng víi çc gi¸ trÞ ( 0,1,1, 3, 10,80(%)
 , 1 2
,...  : hÖ sè vßng quay , tÝnh b»ng tØ sè vßng quay cña æ l¨n ë
4
çc sè truyÒn , 1,2,3,4, víi sè vßng quay tÝnh to¸n (nt)
Víi trôc s¬ cÊp :  n

 1 , víi mäi sè truyÒn
50
Víi trôc thø cÊp , çc hÖ sè lÇn lît 7,3 ; 4,5 ; 2,7 ; 1,66; 1
Rq1, Rq2, Rq4: t¶i träng quy dÉn híng kÝnh t¸c dông lªn æ l¨n ë çc sè truyÒn
1,2,3,4,
§èi víi bi cÇu híng kÝnh : Rqn=A+mQ
A: t¶i träng híng kÝnh t¸c dông æ l¨n
*Trôc thø cÊp :
2 2 2 2
A0= X Y0 0
, A1= X Y
1 1
Trong ®ã : X0, Y0, X1,Y1, lµ çc lùc t¸c dông lªn æ l¨n tÝnh theo t¶i träng trung
b×nh Mtb
T¶i träng t¸c dông lªn æ l¨n trôc thø cÊp
Q: t¶i träng chiÒu trôc t¸c dông lªn æ l¨n
m: hÖ sè qui dÉn lùc chiÒu trôc vÒ lùc híng kÝnh , m=2,5
®èi víi æ bi híng kÝnh lo¹i tùa díi t¸c dông cña t¶i träng híng kÝnh A, ph¸t
sinh ra thµnh phÇn chiÒu trôc S ®îc x¸c ®Þnh theo c«ng thøc
S = 1,3.A.tg  . ë ®©y  lµ gãc tiÕp xóc cña thanh l¨n chän  =120
Lùc chiÒu trôc :
VÞ trÝ S0(N) S1(N)
Gµi sè 1 1680 1457
Gµi sè 2 794 1013
Gµi sè 3 233 908
Gµi sè 4 136 805
V× thµnh phÇn S0,S1, cña t¶i träng híng kÝnh trªn 2 æ kh«ng b»ng nhau nªn
t¶I träng quy dÉn ®îc tÝnh,
Rqn=A+m(Q- S0 + S1)
Trong ®ã S0,S1: lùc chiÒu trôc sinh do t¸c dông cña lùc híng kÝnh
vÞ trÝ Rq1(N) Rq2(N) Rq3(N) Rq4(N) Rt®(N) C(N)
vÞ trÝ 0 64243 38808 25034 19917 82037 144890
vÞ trÝ 1 59337 43497 36250 3088 100520 177450
Dùa vµo gi¸ trÞ cña C vµ ®êng kÝnh cña trôc thø cÊp ta chän ®îc æ
VÞ Ký d D B c  C Qtmax Vßng
51
trÝ hiÖu quay

giíi h¹n
0
0 7512 55 100 30 28 14 30’ 152000 8300 3200
+ §èi víi trôc trung gian .

Dùa vµo c«ng thøc tÝnh to¸n trôc s¬ cÊp ta cã kÕt qu¶ ®èi víi trôc trung gian
T¶i träng t¸c dông lªn æ l¨n trôc trung gian :
VÞ trÝ X3(N) Y3(N) X4(N) Y4(N) A3(N) A4(N)
Gµi sè 1 -25793 10569 7634 5034 28489 9329
Gµi sè 2 -10185 4923 1467 7468 12583 7827
Gµi sè 3 -3632 1858 -896 8399 4208 8770
Gµi sè 4 -1785 1150 -47 8104 2257 8304
. Lùc chiÒu trôc
VÞ trÝ S3(N) S4(N)
Gµi sè 1 1.816 594
Gµi sè 2 802 499
Gµi sè 3 268 559
Gµi sè 4 143 529,5
VÞ trÝ Rq1(N) Rq2(N) Rq3(N) Rq4(N) Rt®(N) C(N)

3 54027 25413 9233 3642 2535 17665
4 34867 20658 13796 9689 6745 46989
Dùa vµo c«ng thøc tÝnh trôc s¬ cÊp ta cã b¶ng kÕt qu¶ ®èi víi trôc trung
gian nh sau
vÞ Ký hiÖu d D B c  C Qtmax Vßng
trÝ quay
Gíi
h¹n
0
3 2007111 55 95 23,3 22 12 30’ 72000 4000 5000
4 2007111 55 95 23,3 22 12030’ 72000 4000 5000
+ §èi víi trôc s¬ cÊp
VÞ trÝ X5(N) Y5(N) A5(N) S4(N)
Gµi sè 1 -12536 18748 24057 1534
Gµi sè 2 -19457 9594 22822 1455
Gµi sè 3 -21176 4785 23777 1516
52
Gµi sè 4 -20321 2399 22422 1429
vÞ Ký d D B c  C Qtmax Vßng
trÝ hiÖu quay
giíi
h¹n
0
5 7610 50 110 42,5 40 11 10’ 210000 11500 3200
§èi víi trôc s¬ cÊp C quÊ lín kh«ng chon ®îc æ l¨n nªn ta t¨ng ®êng kÝnh
trôc lªn d= 60 mm, víi C = 186150 ta chon ®îc æ ®ì chÆn cì trung cã çc
th«ng sè sau:
VÞ trÝ Rq1(N) Rq2(N) Rq3(N) Rq4(N) Rt®(N) C(N)

0 55916 44467 38949 34408 26721 186150
VI. Tµi liÖu tham kh¶o:

1. KÕt cÊu vµ tÝnh to¸n «t« mÊy kÐo - NXBGD 1996
NguyÔn H÷u CÈn - Phan §×nh Kiªn
2. Lý thuyÕt «t«-m¸y kÐo – NXBKH va KT 2000
53
NguyÔn H÷u CÈn-D Quèc ThÞnh-Ph¹m Minh Th¸i-NguyÔn V¨n Tµi-

Lª ThÞ Vµng
3. ThiÕt kÕ CTM - NXBGD 1998
NguyÔn Träng HiÖp – NguyÔn V¨n Lém
4. Khung bÖ gÇm – NXB tæng hîp TP HCM - 2004
NguyÔn Oanh
5. CÊu t¹o hÖ thèng truyÒn lùc «t« con – NXBKHKT 1999
NguyÕn Kh¾c Trai
6. VÏ KT c¬ khÝ NXBGD 2004
TrÇn H÷u QuÕ
7. Gi¸o tr×nh dung sai l¾p ghÐp – Trêng §H Thuû S¶n
8. Søc bÒn vËt liÖu – NXB n«ng nghiÖp TP HCM 1998
NguyÔn V¨n Ba – Lª TrÝ Dòng
9. Gi¸o tr×nh thiÕt kÕ CTM - NXB n«ng nghiÖp 1995
Ph¹m Hïng Th¾ng
54

Hop So Toan 17.4

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Hop So Toan 17.4

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

Khoa cơ khí động lực Lớp ĐH OTO K13

TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM KỸ THUẬT VINH

I. Số liệu cho trước :

Duyệt bộ môn Giáo viên hướng dẫn

NHẬN XÉT CỦA GIÁO VIÊN HƯỚNG DẪN

Kết quả đánh giá :

Giáo viên chấm

LỜI NÓI ĐẦU..................................................................................................4

LỜI NÓI ĐẦU

Vinh, ngày 20 tháng 10 năm 2018

Đinh Xuân Lam

I. TỔNG QUAN VỀ HỘP SỐ :

-Thay đổi chiều chuyển động của ôtô (tiến và lùi).

2.Yêu cầu của hộp số

3.Phân loại hộp số

3.1 .Phân loại theo phương pháp thay đổi tỉ số truyền

* Loại hộp số có cấp

Trong loại hộp số có cấp người ta chia:

* Theo tính chất trục truyền

-Loại có trục tâm di động (hộp số hành tinh).

* Theo cấp số ta có: hộp số 3 cấp, 4 cấp, 5 cấp …

* Loại hộp số vô cấp

- Hộp số vô cấp kiểu cơ học (ít sử dụng).

- Hộp số vô cấp kiểu va đập (ít dùng).

- Hộp số vô cấp kiểu ma sát (bánh ma sát hình côn).

3.2 . Phân loại theo cơ cấu điều khiển

- Loại điều khiển cưỡng bức (thường ở hộp số có cấp) .

- Loại điều khiển bán tự động (thường ở hộp số kết hợp) .

- Loại điều khiển tự động (thường ở hộp số vô cấp) .

4. Phân tích chọn phương án kết cấu hộp số :

- Cho phép ôtô chạy lùi .

Hộp số thiết kế phải đáp ứng được các yêu cầu:

1- Có tỷ số truyền hợp lý , đảm bảo chất lượng kéo cần thiết.

3- Hiệu suất truyền lực cao

II. Tính toán và thiết kế hộp số.

Theo số liệu đã cho ở đề tài ta có :2

Xe thiết kế là xe khách  t = 0.8 0,85.chọn  t = 0,85

i0 : tỷ số truyền của truyền lực chính.

góc lớn nhất của động cơ (rad/s) như sau:

ở đây ta chọn = 1,21

Vmax : tốc độ tịnh tiến lớn nhất của xe.

Thay số vào (1-1) ta được :

Trong đó : : hệ số bám giữa lốp với mặt đường , = 0,7 – 0,8

: trọng lượng bám của xe (N)

= Gcd . mcd = 1256,5 . 1,30 = 1633,45 (N)

Thay số vào (1-3) ta được :

Với ih1 = 7,03 thỏa mã điều kiện

Trong đó : n – số cấp hộp số

- giá trị tỷ số truyền của số cao nhất

Trong đó : ka – hệ số kinh nghiệm có giá trị nằm trong khoảng sau:

Memax – momen quay cực đại của động cơ.

chọn b 0,2 . A = 0,2.80 = 16 (mm)

Chọn B 0,22.A = 0,22 . 80 = 17,6 (mm)

Chọn H 0,45.A= 0,45.80 = 36 (mm)

f. Tính toán số răng của các bánh răng hộp số :

+ Mô đun : Xe con : m = 3,50 – 5,0

nên igi = (5-2)

Trong đó : A – khoảng cách trục . A= 80 (mm)

Trong đó : ia – tỷ số truyền của cặp bánh răng luôn luôn ăn khớp

Mi – moodun pháp tuyến của cặp bánh răng gài số thứ a .i

Tû sè 7,03 4,39 2,74 1,71 0.8 7,73

Sè r¨ng tÝnh 13,12 19,55 27,54 34,85 37,40 21,45

Chọn A= 114 (mm)