Báo cáo thực hành:

Bài 5:Các sơ đồ logic cơ bản(3). Các bộ phân kênh và hợp kênh

1. Bộ chuyển mạch hợp kênh và phân kênh

(Multiplexer & Demultiplexer) Nhiệm vụ:
Tìm hiểu việc nối kênh từ phía nhiều đường sang phía ít đường (hợp kênh) theo địa chỉ chọn
lựa.
Các bước thực hiện:
1.1. Cấp nguồn +5V cho mảng sơ đồ D5-1.
1.2. Bộ hợp kênh 1 bit (2 : 1) dùng cổng logic: Hình D5.1a

Hình D5-1a: Bộ hợp kênh 1 bit (2 : 1) dùng cổng logic

1.2.1. Nối mạch của sơ đồ D5-1a (IC1) với các mạch của DTLAB201N như sau:
 Lối vào (Input): nối với bộ công tắc DATA & SWITCHES của
DTLAB-201N
- Nối lối vào A với công tắc logic LS7.
- Nối lối vào B với công tắc logic LS8.
- Nối lối vào S (chọn kênh) với chốt TTL/ công tắc logic DS1.
 Lối ra (Output): Nối với LED của bộ chỉ thị logic (LOGIC INDICATORS) của DTLAB-
201N.
- Nối lối ra Y với LED15.
1.2.2. Đặt các công tắc logic LS7  LS8 và DS1 tương ứng với các trạng thái ghi trong bảng
D5-1.
Bảng D5-1

LỐI VÀO - Input LỐI RA - Output

LS7 LS8 DS1 Trạng thái Ký hiệu theo lối
A B S Y vào (A/B)
 1 0 0 L 0
1 0 1 H 1
0 1 0 H 1
0 1 1 L 0
1 1 0 H 1
1 1 1 H 1
Theo dõi trạng thái đèn LED chỉ thị. Đèn LED sáng, chứng tỏ mức ra là cao (1), đèn LED tắt
mức ra là thấp (0). Ghi kết quả vào bảng D5-1, trong đó cột trạng thái ghi 0 hoặc 1 theo chỉ thị của
LED tương ứng.
Căn cứ nguyên lý hoạt động của sơ đồ, ghi mã kênh vào A hoặc B vào cột ký hiệu theo lối vào.
Kiểm tra sự trùng hợp giá trị trạng thái theo các hàng tương ứng của cột.
1.3. Bộ hợp kênh 4 bit (2 : 1) dùng vi mạch chuyên dụng: Hình D5.1b.
1.3.1. Nối mạch của sơ đồ D5-1b (IC2) với các mạch của DTLAB201N như sau:
 Lối vào (Input): nối với bộ công tắc DATA & SWITCHES của
DTLAB-201N
- Nối lối vào 1A với công tắc logic LS1.
- Nối lối vào 2A với công tắc logic LS2.
- Nối lối vào 3A với công tắc logic LS3.
- Nối lối vào 4A với công tắc logic LS4.
- Nối lối vào 1B với công tắc logic LS5.
- Nối lối vào 2B với công tắc logic LS6.
- Nối lối vào 3B với công tắc logic LS7.
- Nối lối vào 4B với công tắc logic LS4.
- Nối lối vào G với chốt TTL/ công tắc logic DS1
- Nối lối vào S (chọn kênh) với chốt TTL/ công tắc logic DS2.
 Hình D5-1b: Bộ hợp kênh 4 bit (2 : 1) sử dụng vi mạch

 Lối ra (Output): Nối với LED của bộ chỉ thị logic (LOGIC INDICATORS) của DTLAB-
201N.
- Nối lối ra 1Y với LED0.
- Nối lối ra 2Y với LED1.
- Nối lối ra 3Y với LED2.
- Nối lối ra 4Y với LED3.
1.3.2. Đặt các công tắc logic LS7  LS8, DS1và DS2 tương ứng với các trạng thái ghi trong
bảng D5-2.
Theo dõi trạng thái đèn LED chỉ thị. Đèn LED sáng, chứng tỏ mức ra là cao (1), Đèn LED tắt
mức ra là thấp (0). Ghi kết quả vào bảng D5-2, trong đó cột trạng thái ghi 0 hoặc 1 theo chỉ thị của
LED tương ứng.
Bảng D5-2

LỐI VÀO - Input LỐI RA - Output

Ký hiệu
S 1A 2A 3A 4 1B 2B 3B 4 theo lối
G A B Trạng thái vàoA/B
1Y 2Y 2Y 4Y
1 x x x 0 0 0
x x x x x x 0
0 0 1 1 1 1 0 0 0 0 1 1 1 1
 0 1 0 0 1 1 1
1
0 0 1 1 1 1
*x: giá trị bất kỳ
1.3.3. Đặt máy phát xung CLOCK GENERATOR của thiết bị chính DTLAB-201 ở chế độ phát
với tần số 10 KHz. Sử dụng lối ra TTL của máy phát xung cho thí nghiệm.
1.3.4. Đặt thang đo thế lối vào của dao động ký ở 2V/cm.
Đặt thời gian quét của dao động ký ở 0.1ms/cm.
Chỉnh cho cả 2 tia nằm giữa khoảng phần trên và phần dưới của màn dao động ký. Sử dụng các
nút chỉnh vị trí để tia dịch theo chiều X và Y về vị trí dễ quan sát.
1.3.5. Sử dụng dao động ký và máy phát để dò kênh. Nối máy phát xung lần lượt cho từng cặp
lối vòa A, B và nối kênh 1 dao động ký với lối ra tương ứng theo sơ đồ:

Xác định xem lối ra Y có xung khi máy phát đang nối với kênh nào (A hay B), tương ứng với
giá trị S, ghi kết quả vào cột lối ra ký hiệu theo lối vào (A hoặc B).
 1.4. Bộ hợp kênh (8 : 1) dùng vi mạch chuyên dụng: Hình D5.1c

1.4.1. Nối mạch của sơ đồ D5-1c (IC3) với các mạch của DTLAB201N như sau:
 Lối vào (Input): nối với bộ công tắc DATA & SWITCHES của
DTLAB-201N

- Nối lối vào EN với chốt DS1.

- Nối lối vào A với chốt TTL/ DS2.
- Nối lối vào B với chốt TTL/ DS3.
- Nối lối vào C với chốt TTL/ DS4
1.4.2. Đặt máy phát xung CLOCK GENERATOR của thiết bị chính DTLAB-201 ở chế độ phát
với tần số 10 KHz. Sử dụng lối ra TTL của máy phát xung cho thí nghiệm.
1.4.3. Đặt thang đo thế lối vào của dao động ký ở 2V/cm.
Đặt thời gian quét của dao động ký ở 0.1ms/cm.
Chỉnh cho cả 2 tia nằm giữa khoảng phần trên và phần dưới của màn dao động ký. Sử dụng các
nút chỉnh vị trí để tia dịch theo chiều X và Y về vị trí dễ quan sát.
Nối kênh 2 dao động ký với lối ra Y, còn kênh 1 nối với lối vào D0 ÷ D7. Thực hiện tương
tự như 1.3.5.
 1.4.4. Đặt các công tắc logic DS1DS4 theo bảng D5-3, LS1 = 1, các LS2 8 = 0. Tại mỗi lần
đặt, ghi trạng thái lối ra Y theo đèn LED chỉ thị.
Đèn LED sáng, chứng tỏ mức ra là cao (1), Đèn LED tắt mức ra là thấp (0).
Bảng D5-3

EN A B C LS1 - D0 Y
1 x x x 1 0
0 0 0 0 1 1
0 0 0 1 1 0
0 0 1 0 1 0
0 0 1 1 1 0
0 1 0 0 1 0
0 1 0 1 1 0
0 1 1 0 1 0
0 1 1 1 1 0
* x : giá trị bất kỳ.
1.4.5. Làm tương tự như bước 1.4.4, khi lần lượt đặt từng công tắc logic LS2 LS8 = 1, các
công tắc còn lại = 0. 2. Bộ chuyển mạch phân kênh (Demultiplexer)
Nhiệm vụ:
Tìm hiểu việc nối kênh từ phía ít đường sang phía nhiều đường (phân kênh) theo địa chỉ chọn
lựa.
Các bước thực hiện:
2.1. Cấp nguồn +5V cho mảng sơ đồ D5-2a.
2.2. Bộ phân kênh 1 bit (1 : 2) dùng cổng logic: Hình D5.2a

Hình D5-2a: Bộ phân kênh (1 : 2) dùng cổng logic

2.2.1. Nối mạch của sơ đồ D5-2a (IC1) với các mạch của DTLAB201N như sau:
 Lối vào (Input): nối với bộ công tắc DATA & SWITCHES của
DTLAB-201N
- Nối lối vào A với công tắc logic LS8.
- Nối lối vào S (chọn kênh) với chốt TTL/ công tắc logic DS1.
  Lối ra (Output): Nối với LED của bộ chỉ thị logic (LOGIC INDICATORS) của DTLAB-
201N.
- Nối lối ra Y1 với LED14. - Nối lối ra Y2 với
LED15.
2.2.2. Đặt các công tắc logic LS8 và DS1 tương ứng với các trạng thái ghi trong bảng D5-4.
Theo dõi trạng thái đèn LED chỉ thị. Đèn LED sáng, chứng tỏ mức ra là cao (1), đèn LED tắt mức ra
là thấp (0). Ghi kết quả vào bảng D5-4, trong đó cột trạng thái ghi 0 hoặc 1 theo chỉ thị của LED
tương ứng.
Căn cứ nguyên lý hoạt động của sơ đồ, ghi tên mã lối vào A cho kênh Y 1 hoặc Y2 vào cột kí
hiệu theo lối vào. Kiểm tra sự trùng hợp giá trị trạng thái theo các hàng tương ứng của cột.
Bảng D5-4

LỐI VÀO - Input LỐI RA - Output

LS8 DS1 Trạng thái Ký hiệu Trạng Ký hiệu
A S Y1 Y1 thái Y2
Y2
1 1 H 1 L 0
1 0 L 0 H 1

2.3. Bộ phân kênh (2 : 4) dùng vi mạch chuyên dụng: Hình D5.2b

Hình D5-2b: Bộ phân kênh (2 : 4) sử dụng vi mạch

2.3.1. Nối mạch của sơ đồ D5-2b (IC3) với các mạch của DTLAB201N như sau:
 Lối vào (Input): nối với bộ công tắc DATA & SWITCHES của
DTLAB-201N
 - Nối lối vào 1G với công tắc logic LS1.
- Nối lối vào 1C với công tắc logic LS2.
- Nối lối vào A với công tắc logic LS4.
- Nối lối vào B với công tắc logic LS5.

- Nối lối vào 2G với công tắc logic LS7.

- Nối lối vào 2C với công tắc logic LS8.
- Nối các lối ra 1Y0 ÷ 1Y3, 2Y0 ÷ 2Y3 tương ứng với LED0 ÷ LED7.
2.3.2. Đặt các công tắc logic LS1LS8, theo bảng D5-5. Theo dõi trạng thái đèn LED chỉ thị.
Đèn LED sáng, chứng tỏ mức ra là cao (1), Đèn LED tắt mức ra là thấp (0). Ghi kết quả vào bảng
D5-5, trong đó cột trạng thái ghi 0 hoặc 1 theo chỉ thị của LED tương ứng.
Bảng D5-5

B A 1G 1C 1Y0 1Y1 1Y2 1Y3

x x 1 x 1 1 1 1
0 0 0 1 0 1 1 1
0 1 0 1 1 0 1 1
1 0 0 1 1 1 0 1
1 1 0 1 1 1 1 0
x x x 0 1 1 1 1

B A 2G 2C 2Y0 2Y1 2Y2 2Y3

x x 1 x 1 1 1 1
0 0 0 0 0 1 1 1
0 1 0 0 1 0 1 1
1 0 0 0 1 1 0 1
1 1 0 0 1 1 1 0
x x x 1 1 1 1 1
* x: giá trị bất kỳ

3.6. Bộ chuyển mạch tương tự 81 với điều khiển theo mã nhị phân: Hình D5.3c.
 Hình 5.3c: Chuyển mạch tương tự 8:1

3.6.1 Nối các lối vào IC5 hình D5-3c với bộ công tắc DATA & SWITCHES của DTLAB-
201N.
- A0 nối với LS1.
- A1 nối với LS2.
- A2 nối với LS3.

- E (cho phép) nối với DS1.

- Z (đầu chung) nối với LS8.
 Lối ra (Output): Nối với LED của bộ chỉ thị logic (LOGIC INDICATORS) của DTLAB-
201N.
- Nối lối ra Y0 với LED0.
- Nối lối ra Y1 với LED1. - Nối lối ra Y2 với LED2.
- Nối lối ra Y3 với LED3.
- Nối lối ra Y4 với LED4.
- Nối lối ra Y5 với LED5.
- Nối lối ra Y6 với LED6.
- Nối lối ra Y7 với LED7.
 3.6.2. Đặt các công tắc logic cấu hình bảng D5-8. Thay đổi Z (LS8) ở 2 giá trị 0 và 1. Theo dõi
trạng thái đèn LED chỉ thị. Đèn LED sáng, chứng tỏ mức ra là cao (1), Đèn LED tắt mức ra là thấp
(0). Ghi kết quả vào bảng D5-8, trong đó cột trạng thái ghi 0 hoặc 1 theo chỉ thị của LED tương ứng.
Bảng D5-8

DS1 LS3 LS2 LS1 LS8

A2 A1 A0 Z Y7 Y6 Y5 Y4 Y3 Y2 Y1 Y0
E
1 x x x 0 0 0 0 0 0 0 0 0
0 0 0 0 1 0 0 0 0 0 0 0 1
0 0 0 1 1 0 0 0 0 0 0 1 0
0 0 1 0 1 0 0 0 0 0 1 0 0
0 0 1 1 1 0 0 0 0 1 0 0 0
0 1 0 0 1 0 0 0 1 0 0 0 0
0 1 0 1 0 0 1 0 0 0 0 0 0
0 1 1 0 1 0 1 0 0 0 0 0 0
0 1 1 1 1 1 0 0 0 0 0 0 0

3.6.3. Đổi chỗ lối vào và lối ra của IC5 hình D5-3c. Khảo sát IC5 làm nhiệm vụ hợp kênh.