Professional Documents
Culture Documents
y
p ert
o
Pr E
AL
t
en
ve
rn m
R S
Go
FO
NOT
T
NO
11
Filipino
Ikaapat na Markahan - Modyul 1
Kaligirang Pangkasaysayan ng
Noli Me Tangere
Kagawaran ng Edukasyon ● Republika ng Pilipinas
ii
Filipino- Ikasiyam na Baitang
Alternative Delivery Mode
Quarter 4, Wk.1- Modyul 1: Kaligirang Pangkasaysayan ng Noli Me Tangere
Unang Edisyon, 2020
Isinasaad ng seksiyon 176 ng Batas Pambansa bilang 8293 na hindi
maaaring magkaroon ng karapatang-sipi sa ano mang akda ng Pamahalaan ng
Pilipinas. Gayon pa man, kailangan muna ang pahintulot ng pamahalaan o
tanggapan kung saan ginawa ang isang akda upang magamit sa pagkakakitaan ang
nasabing akda. Kabilang sa mga maaaring gawin ng nasabing ahensiya o
tanggapan ay ang patawan ng bayad royalty bilang kondisyon.
Inilimbag sa Pilipinas ng
Kagawaran ng Edukasyon - Dibisyon ng Iligan City
Office Address: General Aguinaldo, St., Iligan City
Telefax: (063)221-6069
E-mail Address: iligan.city@deped.gov.ph
iii
9
Filipino
Ikaapat na Markahan- Modyul 1
Kaligirang Pangkasaysayan ng
Noli Me Tangere
iv
Talaan ng Nilalaman
Mga Pahina
Alamin ……………………………… v
Aralin 1
Kaligirang Pangkasaysayan ng Noli Me Tangere …… 1
Balikan ……………………………… 1
Tuklasin ……………………………… 2
Suriin ……………………………… 5
Pagyamanin ……………………………… 7
Isaisip ……………………………… 8
Isagawa ……………………………… 9
Buod …………………………….. 10
Tayahin ……………………………… 10
Susi ng Pagwawasto ……………………………… 12
Sanggunian ……………………………… 14
v
Modyul 1
Kaligirang Pangkasaysayan ng Noli MeTangere
Pangkalahatang Ideya
Nilalaman ng Modyul
Nakapaloob sa modyul na ito ang Kaligirang Pangkasaysayan ng “Noli Me Tangere”
bilang pagpupugay sa kadakilaang pinamalas ni Jose Protacio Rizal Mercado y Alonso
Realonda o mas kilala bilang Dr. Jose Rizal. Ang akdang ito ay bahagi na ng ating makulay
na kahapon na nagpatingkad ng ating kasaysayan.
Bahagi rin ng modyul na ito ang layunin ng may-akda sa pagsulat, at ang mga
kondisyong panlipunan noon at ang epekto sa kasalukuyan na may kaugnayan sa lipunang
Pilipino.
Alamin
vi
Pangkalahatang Panuto
Paano mo Matututunan?
Upang makamit ang mga inaasahan, gawin ang mga sumusunod:
vii
Subukin
A. Pagpipili. Basahin at unawaing mabuti ang bawat aytem. Isulat sa nakalaang patlang
ang titik ng tamang sagot.
B. Tama o Mali. Isulat ang T kung tama ang diwa ng pahayag, M kung ito ay mali sa
patlang na nakalaan bawat bilang.
viii
Kaligirang Pangkasaysayan ng
Aralin Noli Me Tangere
1
Balikan
Tayo na’t Unawain. (Maaaring gawin ang isa sa mga opsiyong ito.)
3. Sa inyong palagay, bakit isinulat ni Dr. Jose Rizal ang nobelang Noli Me Tangere?
_________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________
4. Paano nakaimpluwensiya ang nobelang Noli Me Tangere sa isipan at paniniwala ng mga
Pilipino sa panahong ito?
_________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________
Pangalan
Kapanganakan
Mga Magulang:
Ama
Ina
Parusang Pinataw
Kamatayan
Tuklasin
RIZAL BONIFACIO
BAYANI
NOLI ME
TANGERE
Gabay na Tanong:
Gaano kahalaga kay Jose Rizal ang Noli Me Tangere? Karapat-dapat bang ginamit
niya ang kanyang panulat sa kapakanan ng bansa?
___________________________________________________________________
___________________________________________________________________.
Bakit naging inspirasyon ni Rizal ang mga inaping kapwa niya Pilipino sa kanyang
mga akda? Naisakatuparan kaya niya ito?
___________________________________________________________________
_______________________________________________________________________.
Ang buong pangalan ni Rizal ay Jose Protacio Rizal Mercado y Alonso Realonda o
mas kilala sa taguring na “Pepe”. Ipinanganak siya sa Calamba, Laguna noong Hunyo 19,
1861. Ang kanyang mga magulang ay sina Francisco Engracio Rizal Mercado at Teodora
Morales Alonso Realonda. Bata pa lamang si Rizal ay kakikitaan na siya ng katalinuhan. Sa
edad na tatlo ay nagsimula na siyang mag-aral ng Abakada sa pagtuturo ng kaniyang
butihing ina. Sa edad na walo naisulat niya ang kanyang kauna-unahang tula na
pinamagtang “Sa Aking mga Kababata”. Sa edad na siyam ay pinadala siya sa Biñan,
Laguna para mag-aral ngunit makalipas ang ilang buwan ay pinalipat siya sa Maynila. Sa
kolehiyo, Pinarangalang “sobresaliente” o may pinakamataas na karangalan sa kanyang
pagtatapos sa kursong Batsilyer sa Artes. Nag-aral siya ng medisina at pilosopiya sa Madrid
at pinag-aralan ang iba’t ibang mga wika kaya tinawag siyang “polyglot” o maraming alam sa
wika o dalubwika. Pinatawan si Rizal ng pagkakasalang rebelyon at sedisyon dahil sa
kanyang mga panulat na ayon sa mga Kastila ay naglalaman ng pagtuligsa sa kanilang
pamamahala. Noong Disyembere 30, 1896 ay binaril sa Bagumbayan na ngayon ay
tinatawag na Luneta ng mga guwardiya sibil na mga Pilipino.
Uri ng Panitikan
Inspirasyon sa Pagsulat
Magdadalawampu’t apat na taong gulang pa lamang si Dr. Jose Rizal ng isulat niya
ang kanyang kauna-unahang nobelang “Noli Me Tangere” sa wikang Latin o “Huwag Mo
Akong Salingin” sa wikang Filipino na hango sa mga aklat na The Wandering Jew, Uncle
Tom’s Cabin at Bible. Ang The Wandering Jew ay tungkol sa isang lalaking kumutya kay
Hesus habang siya ay patungo sa Golgota. Ang lalaking ito ngayon ay pinarusahan na maglakad
sa buong mundo nang walang tigil. Ang Uncle Tom’s Cabin ay tungkol sa pagmamalupit ng mga
puting Amerikano sa mga Negro. Inihahambing niya ito sa kalupitang sinapit ng mga Pilipino sa
mga Kastila. Ang huling aklat na pinagbabatayan ay ang Bible, kung saan inilalarawan ang isang
may ketong na nilulubayan ng mga tao.
Layunin ng Pagsulat
Kasaysayan
Naging tulay ang akdang ito upang makabuo ang mga Pilipino ng pambansang
pagkakakilanlan. Sinimulan niyang isulat ito taong 1884 sa Madrid, Espanya at natapos
noong Pebrero 21, 1887 sa Berlin, Alemanya.
Sa simula, ninais ni Rizal na ipasulat sa ilan niyang kababayang Pilipino na
nakababatid sa uri ng lipunan sa Pilipinas at pagsama-samahin niya upang makabuo ng
nobela,ngunit hindi ito naisakatuparan kaya sinarili na lamang niya ang pagsulat.
Nakipagkita siya sa kanyang matalik na kaibigan na si Dr. Ferdinand Blumenritt at
ipinaliwanag kung bakit kailangan niyang isulat ang Noli Me Tangere.
Para makatipid, si Rizal mismo ang nagdisenyo ng pabalat ng kanyang akda.
Ipinakita sa pabalat ang simbolismong nakapaloob dito.
Naging malaking dagok kay Rizal ang kakulangan ng sapat na salapi para tuluyang
maipalimbag ang kanyang nobelang. Humingi siya ng tulong sa kanyang kaibigan na si Dr.
Maximo Viola na nagpahiram sa kanya ng salapi para makapaglimbag siya ng 2,000 sipi.
Pebrero 3, 1888 umalis si Rizal at nagpunta sa iba’t ibang bansa tulad ng Hong
Kong, Hapon, San Francisco, Amerika at London. Habang siya ay nasa ibang bansa patuloy
siya sa pagsusulat lalo na tungkol sa mga pagtuligsa sa bansa at ang kanyang mga tugon
sa pagbabatikos sa kanyang akda at pagkatao.
Epekto ng Akda
11 2
3 4
5 6
7 8
Pag-unawa sa Binasa
2 3
layunin ng may-akda sa
pagsulat
4 5
Kondisyon ng lipunan
sa panahong isinulat
3. Bigyan ng patunay ang mga kondisyong nabuo na umiiral pa sa kasalukuyang
panahon sa lipunang Pilipino?
Patunay
Pagyamanin
A. Paglinang ng Talasalitaan. Bilugan sa loob ng word puzzle ang sampung (10) mga
salitang may kaugnayan sa buhay ni Dr. Jose Rizal at Kaligirang Pangkasaysayan ng Noli
Me Tengere . Maaaring nakalimbag ito ng pahalang,pababa,pahilis at pabaligtad. Gamitin
ang nahanap sa salita sa pagbuo ng isang pangungusap na may kaugnayan sa aralin na
tinalakay.
Halimbawa:
- KAIBIGAN (Dinalaw ni Dr. Jose Rizal ng kanyang KAIBIGAN na si Dr. Maximo Viola para
manghiram ng pera sa pagpapalimbag ng kanyang obra.)
K X C V R N B M P M
A A X D E T X K A T
I Q S F A Y E A G O
B A T T L H D B M U
I S P G I I U A A K
G D O M D L K T M L
A F L B A H A A A B
N G K V D K S A H O
X H I C D N Y N A N
R J U X R G O G L I
E K Y S T B N H T P
S L T Z Y F X B R I
N M I T H I I N E L
A T F A U C X N W I
K N A A Y A L A K P
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.
1. Anu-ano ang mga pagsubok na naranasan ni Dr. Jose Rizal bago isulat at habang
sinusulat ang nobelang Noli Me Tangere? Sa iyong palagay, paano nakatulong ang mga
pagsubok na ito sa buhay ng may-akda?
_________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________
2. Sa iyong pananaw, ano ang iyong naramdaman kay Rizal matapos mong malaman ang
pagtitiis na kanyang ginawa mabuo lamang ang Noli Me Tangere para sa mga Pilipino.
_________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________
Isaisip
4.Bilang mga mag-aaral, paano mo ipagpapatuloy sa sarili mong pamamaraan ang mga
ipinaglaban ni Rizal para sa bayan na sinisimbolo ng mga sitwasyon sa Noli Me Tangere.
___________________________________________________________________
___________________________________________________________________
___________________________________________________________________
Isagawa
___________________________________________________________________
_____
2. Bilang isang mamamayan sa Pilipinas, paano mo mapapatunayan sa iyong sarili na ikaw
ay may pagmamalasakit sa bansa at sa iyong kapwa. Bumuo ng isang Islogan.
Buod
Hindi naging hadlang kay Dr. Jose Rizal ang kawalan ng salapi para maipalimbag
ang kanyang nobela bagkus pinatutunayan lamang na may mga kaibigan na handang
tumulong sa oras ng kagipitan.
Natukoy ang layunin ni Rizal sa kanyang pagsulat ng akda at naipalitaw ang mga
kondisyon ng lipunan sa panahong isinulat at pagkatapos maisulat ang nobela.
Tayahin
Pangwakas na Pagtataya
A. Pagpipili. Basahin at unawaing mabuti ang bawat aytem. Isulat ang titik ng tamang
kasagutan sa patlang na nakalaan bawat bilang.
________2. Si Dr. Maximos Viola ang nagpahiram ng salapi para maipalimbag ni Rizal ang
kanyang obra.
________5. Ang nobelang Noli Me Tangere ang naging daan ng pagkamit ng kalayaan.
Balikan
1. Kastila 6. Edukasyon
2. Pilipino 7. Mithiin
3. Pagmamalupit 8. Kanser
4. Salapi 9. Kabataan
5. Kalayaan 10.Realidad
* Ang pagbuo ng pangungusap ay nakabatay sa nabasa, napakinggan at naunawaan sa
kaligirang pangkasaysayan ng Noli Me Tangere.
Isagawa (Pagpapahalaga)
A. Pangako
- Nakadepende sa mag-aaral ang kanilang kasagutan
B. Islogan
Tayahin
A. B. C
1. C 1. Tumpak 1. 3
2. D 2. Malas 2. 2
3. B 3. Tumpak 3. 1
4. A 4. Malas 4. 5
5. D 5. Tumpak 5. 4
Mga Sanggunian
Aklat
Hanguang Elektroniko
https://www.youtube.com/watch?v=xEEvDZKM6x0
http://mcshukbalahap.jigsy.com/kasaysayan
Tagaguhit