Professional Documents
Culture Documents
Ang Sinag
Ang Sinag
PES, itinaguyod
mabuting kalusugan
Isinulong ng Mababang
Paaralan ng Pamosaingan ang
kahalagahan ng pagkakaroon
ng mabuting kalusugan sa pam-
amagitan ng pagdaos ng mga
programa alinsunod sa pag-
diriwang ng Buwan ng Nutri-
syon noong Hulyo 31, 2017.
Sinimulan ang mga kagana-
pan sa isang parada libot ng ba-
rangay kung saan ang mga mag-
aaral ay naglagay sa kanilang mga
ulo ng larawan ng gulay o prutas.
Nagkaroon ng maikling
panapos na palatuntunan pag-
katapos ng parada na ginanap
sa entablado ng paaralan upang
maiparating sa mga mag-aaral
ang kahalagahan ng pagkaka-
roon ng mabuting kalusugan.
Sa layuning maka- Yunit IV – Pamo- sa pambungad na programa Sinundan ito ng patimpalak
pili ng magagaling na mga saingan Elementary School kung saan ideniklara ni Gng. sa pagluto ng mga Lutong Pilipi-
atleta, ang distrito ng Kan- Yunit V – Sta. Cruz Eliza E. Tamayo, Tagamasid no gaya ng Ginataang Kalabasa,
Ginisang Sari-saring Gulay at
lurang Socorro ay naglun- CS at Sabang PS (Clustered ng Distrito ang pormal na Nilagang Manok na sinalihan
sad ng palaro na ginanap Schools) pagbubukas ng palaro 2017. ng mga mag-aaral ng ikalima at
sa Mababang Paaralan Yunit VI – Salog Itinanghal na ika-anim na baitang.Ang pinaka-
ng Pamosaingan noong Elementary School kampeon ang Yunit I – ang sukdulan ng selebrasyon ay ang
Tabo sa Paaralan kung saan
Setyembre 15 – 16, 2017. Yunit VII – San Nueva Estrella Central Ele-
bawat grado ay may kani-kanil-
Ang naturang palaro Roque CS at P. Dela Pena mentary School. Pumanga- ang paninda ng ibat-ibang klase
ay sinalihan sa siyam na del- MPS (Clustered Schools) lawa ang Yunit III – Song- ng gulay at prutas at mga kakanin.
egasyon na nagmula sa ibat Yunit VIII – Honra- koy Elementary School at “Masaya, marami akong natu-
ibang paaralan ng distrito: do CS at Lawigan PS (Clus- pumangatlo ang Yunit IV tunan ukol sa kahalagahan ng pag-
kakaroon ng mabuting kalusugan
Yunit I – Nueva tered Schools) – Pamosaingan Elemen- at nakatulong pa ako kay nanay
Estrella Central Elementary Yunit IX – Sudlon tary School. Iginawad ni na maibenta ang aming mga gu-
School Elementary School) Gng. Tamayo ang tropeo lay at prutas”, turan ni Daisy ng
Yunit II – Del Pilar Sinimulan ang na- sa mga nagwagi sa panap- tanungin ukol sa selebrasyon.
Community School turang palaro sa isang parada os na programa ng palaro.
Yunit III – Songkoy libot sa barangay ng Pamo-
Elementary School saingan at sinundan kaagad ito Jump to Page 4
Editorial
Hamon ng Wika
Napapanahon na palitang-kuro, maghatid sa Ayon kay Dr. Jose
upang magsanay sa pag- iba ng mga kaalaman tung- Rizal, “Ang taong hindi
gamit ng Pambansang Wika kol sa mga pangyayaring marunong magmahal sa
– Ang Filipino. Mahalag- naganap sa paligid at mag- sariling wika ay higit pa
ang maunawan ang kasang- pabatid ng maririkit na kai- ang amoy sa malansang
kapan sa pakikipag-ug- sipan sa anyo ng kuwento, isda”. Datapwa’t marami
nayan sa kapwa Pilipino dula, tula o sanaysay man. pang mga Pilipinong naki-
at ang sagot ay ang pag- Ayon kay Padre kibaka na ayaw nilang Fil-
gamit ng wikang pambansa. Cherino, isang paring ma- ipino ang magiging Pam-
Tuwing taon ay nanalaysay na ang pinag- bansang Wika sa halip ay
ating ipinagdiriwang ang batayan ng Wikang Fili- gusto nilang ang sariling
“Linggo ng Wika” mula pino ang kanyang labis na katutubong wika o hindi
Agosto 13 hanggang 19 upa- hinahangaan sapagkat na- kaya’y Ingles ang siyang
ng ang Pilipino’y patuloy sa tagpuan niya rito ang ka- maging Pambansang Wika.
paglaki at pag-unlad ng isi- tangian ng apat na pinaka- Bakit di-hayaang
pan, kaalaman at lumawak dakilang wika sa daigdig. matutunan ng mga kabataan
ang pakikipagtalastasan. Ito ay ang mga Hebreo, ngayon o maging sinuman
Sa pagsulong ng panahon, Griyego, Latin at Kastila. sa ating taong-bayan na
ang iyong mga kabatiran Bilang hamon sa la- mahalin ang wikang ating
sa komunikasyon ay ma- hat na Pilipino, higit nating kinasanayang pambansang
giging higit na mayaman. madarama ang kahalagahan wika upang ang puso’t diwa
Ang dahilan nito ay nito at ang pagka-Pilipino ng bawat Pilipino ay mag-
ang pakikipag-ugnayan sa kung sa malawak na kara- kabuklod-buklod at mag-
kapwa-tao ang ginagalawan nasan sa araw ng pakiki- kakaunawaan upang ang
na higit na magiging ma- pagtalastasan ay gamitin katatagan at kaluwalhatian
paghamon kaya ang bawat ang sariling wika upang na ating pinakaasam-asam
tao ay maaaring gumanap tayong Pilipino ay magka- ay ating matatamasa.
ng iba’t-ibang papel katulad kaunawaan at magkakai- Huwag maging mara-
ng pagpapahayag ng sarili sa tungo sa kaunlaran at mot…. Pilipino ka rin….
mong saloobin, pakikipag- kapayapaan n gating bansa.
Pag-aabuso ng Droga:
Hadlangan at Iwasan
Ang droga ay nasa pang-isport, kaisipan at pan-
paligid lang natin tulad gangatawan. Dapat nating
ng kape, tabako, alak, as- isipin na ang lahat na bagay
pirin, damo at iba’t ibang na sobra ang paggamit ay
ipinagbabawal na gamut. bisyong masama kaya paa-
Maaaring ang iba nito ay lala lang sa ating mga kapa-
mga pangangailangan na tid na maaaring gumamit ng
nakatulong sa paggawa ng piniling droga kung ito’y
tuklas sa teknolohiya sub- “sabi ng doktor” at habang
alit nanatiling droga pa rin. maaga takas an din ang
Sa masamang pal- masamang barkada na si-
ad, maraming mga tao lalo yang malakas na impluwen-
na sa kabataan sa ngayon siya sa gawaing masama.
ang patuloy na tumatan- Dapat isaalang-alang ang
gkilik nitong mga droga kasabihang “Kabataan ay
sa hindi wastong paggamit Pag-asa ng Kinabukasan”.
kaya’t sila’y nagugumon Sa ating mga guro
at naging sugapa sa droga na instrument ring nakatutu-
na siyang kikitil ng buhay long sa pagsusi at pag-alam
sa sinumang gumamit nito. sa mga pangangailangan at
Ang pag-iwas sa problema, sana’y taos-puso
pag-aabuso ng droga ay na- ang pagtanggap sa tunay na
sisimulan sa tahanan sa pag- pagkatao ng mga mag-aaral
kakaroon ng isang maayos, bilang pangalawang ma-
matiwasay at maligayang gulang. Lalong matulungan
pamilya. Isa na rito ang bukas ang mga kabataan sa palag-
na komunikasyon na kung ing pagtuklas ng kanilang
saan ang bawat miyembro kakayahan at interes upang
ay malayang makapagpa- kung may kakayahan man
hayag sa suporta at pag-un- ay maaaring itaguyod sa na-
awa ng mga kasamahan. katataas kung kinakailangan.
Para sa atin na ka- Hangga’t mara-
bataan, kailangang manati- mi pang bukas tayong ma-
li tayong abala sa gawaing susulyapan, alam nating
nakabubuti sa ating kalu- hindi pa huli ang lahat.
sugan katulad ng mga larong
Ang mga atleta ng
Mag-aaral, Guro lumahok 131st Araw
distrito ng Kanlurang Socor-
ro ay hindi lamang magaling
ng Pamosaingan
sa palakasan, sila ay namituin kinudkod na kamoteng ka-
din sa sayaw at kantahan. Na- hoy, taro o kulo na niluto sa
nguna sa dancesport at moder- gata at asukal. Bawat sector
nong sayaw ang mga kalahok ng barangay ay inatasang
ng Yunit III-Songkoy Elemen- maghanda ng binignit na
tary School at namituin naman ipapakain sa lahat ng tao.
ang kalahok ng Yunit VII-San Bilang pagsunod
Roque Community School at sa mandato ng barangay,
P. Dela Pena Memorial Pri- ang mga mag-aaral at guro
mary School sa isahang awit. ng Paaralang Elementarya
Lahat ng mga nag- ng Pamosaingan ay naglu-
wagi ay sasabak sa isang to ng dalawang malalak-
matinding pagsasanay bilang ing kaldero ng binignit na
paghahanda sa Palarong Pan- ipinamahagi sa mga tao.
Idinaos ng Ba- simula ng maging ganap na
sangay ng Siargao na gaga- Ipinagpatuloy ang
rangay Pamosaingan ang barangay ang naturang lugar
napin sa Oktubre 4 – 6, 2017. pagdiriwang kinagabihan
ika-136 na taon nito bil- hanggang sa kasalukuyan.
ng isa na namang programa.
ang baranagay kung saan Sa kabuuan, ang barangay
Umaatikabong sayawan ang
4 n 1 Convo sinalihan ang naturang sel-
ebrasyon ng mga guro at
Pamosaingan ay nagkaroon
na ng 29 na kapitan simu-
naganap at dito rin iginawad
ang premyo ng mga nagwa-
Ang distrito ng mag-aaral ng Mababang la ng maging barangay ito
gi sa ibat-ibang patimplalak.
Kanlurang Socorro ay nag- Paaralan ng Pamosain- noong 1886. Sa kasalukuy-
“Ang selebrasyong
daos ng pangatlong pagtiti- gan noong Hulyo 5, 2017. an, pinamumunuan ito ni
ito ay isang mabisang
pon ng mga guro sa taong Sinimulan ang pag- Kapitan Felipa M. Liquido.
paraaan upang magkaisa ang
panunuruan 2016-2017 na diriwang sa isang parada Nagkaroon ng mga
mga tao at maipabatid ng pa-
ginanap sa Laemco, Socor- na nilahokan ng ibat ibang palaro tulad ng basket-
munuan ang walang humpay
ro, Surigao del Norte noong sector ng barangay kasama bol, balibol at paligsahan
nitong pakikibaka tungo sa
Nobyembre 24, 2016. na ang sector ng edukasyon. sa pagsagwan ng baroto.
isang progresibong baran-
Ang nasabing Sa programa nito, Ang pinakarurok ng
gay”, wika ni Kapitan Liq-
pagtitipon ay isang 4 n1 binasa ni Gng. Arsulita Tic- selebrasyon ay ang “Benig-
uido sa kanyang mensahe.
convo dahil sabay-sa- mon, kalihim ng barangay nit Festival”. Ang binignit
bay ang pagsasagawa ng ang mga naging kapitan ay isang kakanin na yari sa
meeting, LAC session,
bienvenida at despidida. Mahomoc, Bautista, namituin sa pandistritong
Tinalakay sa LAC paligsahan
session ang revised IPCR,
Ipinakita nina Kate O. ty at Sabang Primary Schools. igan Primary School at Unit IX
ang bienvenida ay para kay Mahomoc at Krysha Claire O. Pinataob naman ni – Sudlon Elementary School.
Gng. Shiela Jane D. La- Bautista, mag-aaral ng ikaapat Bautista ang apat na kalaban sa Lalaban sina Maho-
sala, bagong itinalagang at ikalimang baitang ang kanil- board 2 na nagmula sa Unit VI – moc at Bautista sa gaganaping
punungguro ng Mataas na ang galing nang sila ay magwa- Salog Elementary School; Unit pansangay na larong pampal-
Paaralan ng Pamosaingan gi sa larong chess sa ginanap VII – San Roque Community at akasan ng Siargao Division
at ang despidida ay para na pandistritong larong pam- P. Dela Pena Memorial Primary ngayong Oktubre 4-6, 2017
sa retiradong guro na si palakasan ng Distrito ng Kan- Schools; Unit VIII – Honrado sa Dapa, Surigao del Norte.
Gng. Everditha Quilario. lurang Socorro noong Setyem- Community School at Law-
Naghandog ng bre 15-16, 2017 sa Paaralang
Elementarya ng Pamosaingan.
sayaw at tokens ang la-
Tinalo ni Mahomoc
hat ng paaralan ng Socor- ang apat na katunggali sa board
ro West para kina Gng. 1 na nagmula sa Unit I - Nue-
Lasala at Gng. Quilario. va Estrella Central Elementa-
Natapos ang na- ry School; Unit II – Del Pilar
turang pagtitipon sa ga- Community School; Unit III –
nap na ika-4 ng hapon. Songkoy Elementary School at
Unit V – Sta. Cruz Communi-
Pakikibahagi ng pamayanan, nagpapakita ng tunay na diwa
ng bayanihan
“Ang pakikibaha- area at ang paglilinis ng loob
gi ng pamayanan ang diwa at labas ng mga silid-aralan.
ng tunay na bayanihan” Ipinaalala ni Kapi-
tan Liquido na ang paghubog
Ito ang mariing sa kaisipan ng mga kabataan
sinabi ni Hon. Felipa M. ay hindi lamang solong re-
Liquido, Kapitan ng Ba- sponsibilidad ng mga guro,
rangay sa mga nagbobol- kundi ito ay tungkulin din
untaryong mga magulang ng mga magulang at mga
at mga opisyales ng ba- opisyales ng barangay sa
rangay upang ihanda ang pamamagitan ng pagbibigay
Mababang Paaralan ng Pa- nito ng suporta sa lahat ng
mosaingan sa muling pag- programa ng departamento.
bubukas ng klase sa taong “Sana hindi la-
panunuruan 2017 – 2018. mang sa mga situwasyong
Ang nasabing gawain ay ba- katulad nito makikita ko
hagi ng inilunsad na Brigada ang inyong mainit na su-
Eskwela o National Schools porta sa ating paaralan,
Maintenance Week noong maging sa anumang sim-
Mayo 23 – 28, 2017 na Mababang Paaralan ng Pa- pagkumpuni ng mga sirang pleng adhikain nila, aasa-
taunang ipinapatupad ng De- mosaingan sa pangunguna silya, mesa at pinto ng mga han ko ang inyong pakiki-
partamento ng Edukasyon. ng punong-guro, mga guro sild-aralan, pagpipintura isa,” dagdag pa ng kapitan.
Iba’t ibang ga- at opisyales ng baran- ng mga bubong, dingding
wain ang isinakatuparan ng gay sa loob ng anim na araw. at cabinets, pagsasaayos
Kabilang sa mga gawain ang ng “landscaping” at garden
Napukaw ang aking batang damdamin nang malaman kong isa ako sa mga maswerteng recipi-
ents ng feeding program ng paaralan. Sa isipan ko, makakatikim na uli ako ng fried chicken at
fried egg, Magmula kasi nang lumipat ako ng tirahan, malimit ko ng matikman ang ganitong
mga pagkain.
Maliit pa ako, hiwalay na ang aking mga magulang. Ni hindi ko man lamang nasilayan
ang wangis ng aking ina. Sabi ni Papa, marami silang hindi pagkakasundo at hindi ko na rin
inalam kung ano iyon. Normal ang takbo ng aming buhay. Dalawa kaming magkakapatid,
puro babae. Si Ate at ako, 12 taong gulang at nasa ikalimang baitang. Ngunit nang si Papa
ay magkasakit, doon nagsimulang maging komplikado ang lahat. Sa kagustuhang makapag-
tapos ng pag-aaral ni Ate, naghanap siya ng mapapasukang trabaho. Maswerte naman siyang
nakapagtrabaho bilang kasambahay at nagging bonus pa ang pagpapaaral sa kanya ng kanyang
amo. Naiwan ako kay Papa sa . Mahirap ang buhay. Papasok ako sa eskwela minsan na
hindi kumakain, walang baon. Nang malaman ni Ate ang situwasyon ko, nakikiusap siya sa
kanyang amo na kukunin ako. Pumayag siya dahil ang ina raw niya sa brobinsya ay nangan-
gailangan ng makakasama. Kaya heto ako ngayon sa Pamosaingan, maswerte pa rin, dahil
nakapagpapatuloy sa pag-aaral.
Ang Mababang Paaralan ng Pamosaingan ay isa sa mga maswerteng nakatanggap ng 60-day
feeding program ng DepEd. Ang programang ito ay inilaan para sa mga kabataang kulang sa
timbang. Masakit mang isipin na kulang ako sa timbang, ang puso ko naman ay nagagalak sa
paniniwalang makakatikim uli ako nang masasarap na pagkain.
Nagsimula ang feeding program ng paaralan noong Mayo, 2017. Anim napong recip-
ients ang naturang feeding program at kasama ako sa maswerteng bilang na iyon. Dalawang
beses kaming kumain araw-araw sa loob ng dalawang linggo sa buwan ng Mayo at Hunyo.
At tulad ng inaasahan ko, masasarap talaga ang mga pagkaing inihain sa amin na inihanda ng
mga guro at mga magulang. Kung hindi man karne at gulay, escabeche at gulay na may kasa-
ma pang prutas ang bubungad sa hapag ng H.E. Room tuwing feeding day. At iyong inaasam
kong fried chicken ay natikman kong muli.
Sa ngayon, hindi ko man madalas matikman ang fried chicken, ang mahalaga, balanse
at tatlong beses sa isang araw pa rin akong nakakakain at ramdam ko ang pagmamahal ng mga
umampon sa akin.
Entablado: sagot sa matagal nang
suliranin ng paaralan
“Saan natin idadaos ang programa, sa paaralan o sa bulwagang barangay?” Ito ang kalimitan
kung maririrnig mula sa masisigasig na mga guro ng aking paaralan tuwing may gaganaping
programa. Di ba naman kasi, walang entablado ang paaralan.
Ang Mababang Paaralan ng Pamosaingan ay isang establisadong paaralan na naitatag noon pang
1945. Ito ay may land area na 1.6 ektarya at may malawak na palaruan na angkop pagdaosan ng
mga palaro at scouting activities. Mayroon din itong sapat na dami ng classrooms na matitirahan
ng mga delegado at higit sa lahat may permanenteng supply ng tubig. Kaya hindi kataka-taka na
sa paaralang ito idinadaos ang mga nabanggit na kaganapan.
Sa tinagal-tagal na panahon, walang entablado ang naturang paaralan. Kaya madalas sa bulwa-
gan ng barangay itinanghal ang mga programa tulad ng pagdaraos ng buwan ng wika, Christmas
programs, closing programs at marami pang iba. O kung sa paaralan man gaganapin, magsisilbi
ng entablado ang corridor ng Marcos Type Building. Ganito ang situwasyon hanggang sa unang
mga buwan ng taong 2016.
Hindi naman sa minamaliit ko ang mga naunang tagapamahala ng aking paaralan. Marahil ang
pagtatayo ng entablado ay hindi naging priority ng kanilang school improvement program. Mara-
mi din naman kasing problema ang paaralan na kailangan ding pagtuonan nang pansin. Ngunit
sa pagdating ng kasalukuyang principal na si G. Gensen Geson E. Quiban, ang pagpapatayo ng
entablado ang isa sa kanyang priority projects.
May kasabihan sa English na nagsasabing “If there’s a will, there’s a way”, “No guts, no glory”.
Ganyan ko mailalarawan ang paraan ng pagpapatayo
ng aming bagong entablado. Ang pinagmulan ng pondo ay nanggaling sa ambag-ambag na
donasyon mula sa PTA, supportive na Barangay Officials, matagumpay na Alumni ng paaralan,
concerned stakeholders at sa MOOE ng paaralan.
Sa kasalukuyan, ang naturang entablado ay nasa 95% completion pa. Pero ginagamit na
ito sa lahat ng mga pagtatanghal ng paaralan kahit na sa mga mahalagang programa nito. Sa ka-
tunayan, ginanap doon ang 56th Closing Exercises ng paaralan sa nakaraang taong panunuruan.
“Lakas ng loob talaga ang kailangan sa pagpapatupad nang maayos sa mga proyekto ng
paaralan”, wika pa ni G. Quiban sa kanyang talumpati sa nakaraang recognition and moving-up
ceremonies.
Malusog na katawan; malusog na isipan