Faktoret e brendshem etiologjik

-Paraqesin grup vetishe te organizmit qe caktojne se si do te jete reaksioni I adaptimit te organizmit ndaj
ndikimit te faktorit te demshem te jashtem.

Faktoret endogjen jane :

1. Faktoret e trashegimise
2. Konstrukti I trupit
3. Dispozicioni
4. Dijateza
5. Imuniteti
6. Hipoksija.

Faktoret e trashegimit

Kane rendesi te madhe per paraqitjen e semundjeve trasheguese ku si bartes te vetive trasheguese jane
gjenet. GJenet caktojne funksionin e cdo qelize ne organizem

Konstrukti I trupit

Paraqet grup vetishe te lindura apo te perfituara te organizmit qe manifestohen me pamjen e jashtme te
trupit, me veti psiqike dhe reagimin e organizmit ndaj faktoreve te jashtem.

Dallojme kater lloje :

1. Tip astenik
2. Tip pinkik
3. Tip atletik
4. Tip I perzier

Tip astenik – tipa te dobet me shpatulla te pazhvilluara dhe kraheror te gjate dhe te ngushte ; - semuren
nga TBC, ulcera etj

Tip piknik – tipa te trashe , kraheror te gjere dhe te shkurter, bark te madh . Semuren nga diabetes
mellitus, hipertensioni

Tip atletik – tipa proporcionalisht te zhvilluar, te qendrueshem ndaj semundjeve.

Tip I perzier – veti te perziera.

DISPOZICIONI

Mvaret nga vetite e lindura dhe te fituara te organizmit ; nenkuptojme prirjen apo ndjejshmerine e
organizmit ne ndikimin e ndonje faktori etiologjik. Dmth disa njerez jane te ndjejshem ndaj ndonje
semundjeje e disa jo. Mvaret mosha, gjinia, profesioni, rezistenca, ushqimi etj
DIJATEZA

Paraqet menyre te vecante Te reagimit te organizmit ne faktoret e jashtem etiologjik. Kemi reaksion te
ndryshueshem patologjik ndaj ngacmimeve te jashtme .

Mund te jete disa llojesh : dijateza eksudative; dijateza alergjije; dijateza hemoragjike

IMUNITETI

Ne kushte normale reaksionet imunologjike e mbrojne organizmin nga faktoret e ndryshem, por ato
mund te jene joadekuate dhe mund te sjellin deri te semundjet serioze te qelizave edhe deri ne vdekje
te organizmit.

HIPOKSIJA

Paraqet mungesen e oksigjenit , si shkaktare eshte shume e rendesishme dhe shume e shpeshte per
shkaterrimin dhe nekrozen e qelizave.

Shkaktaret me te shpeshte jane : ishemija, oksigjenimi I zvogeluar I gjakut, zvogelimi I marrjes se

oksigjenit gjate frymemarrjes etj.