Modyul 1

Mga Karagdagang Gawain

Pangalan: JOANNA ERLINDA V. TAYLAN Iskor:

Kurso/Taon/Seksiyon: BSN 3A Oras ng Klase: W/TH 1-2:30

I. Panuto: Batay sa ginawa mong pagbasa, pag-unawa at pag-aaral

sa unang modyul, punan ng mga angkop na salita o
konsepto ang sumusunod na patlang upang maging ganap
ang talata.

Ang wika ay masistemang (1) balangkas ng sinasalitang (2)_tunog na

pinili at isinaayos sa paraang (3)arbitraryo upang magamit sa (4)
komunikasyon _ng mga taong nabibilang sa isang (5)kultura.

II. Panuto: A. Piliin sa Kolum B ang letra na tumutukoy sa mga

katawagan/ salita sa Kolum A. Isulat ang sagot sa patlang.

KOLUM A KOLUM B

g 1 ta-ta a) hagulgol
c 2. Biblikal b) lagaslas ng tubig
j 3. yo-he-ho c) iisa ang wika sa mundo
b 4. bow-wow d) ang wika ay galing sa mga
h 5. sing-song homo-sapien
k 6. ding-dong e) magkasabay na sumibol
a 7. pooh-poo ang wika at lahi
e 8. antropologo f) kusang natututunan ang
d 9. Charles Darwin wika
i 10. tara-ra-ra-boom-de-ey g) kumpas ng kamay
h) hmm…hmmm…hmmm…
i) sinaunang ritwal
j) haaik...yaaa..yaaik! )
k) klem-bang…klem-bang
II B. Panuto: Tukuyin at itala ang pinagmulang teorya ng wika, ang
likhang tunog at likhang salita na kumakatawan sa bawat larawan.
Gamiting gabay ang nasa unahan (3pts/biilang).

Teorya Larawan Likhang tunog Likhang salita

Bow-wow iiit-iiit langitngit

nag-uumpugang
kawayan

1. Bow-wow Miyaw Meow

huni ng pusa

2. Pooh-pooh Arayyyyyy! Hiyaw

katagang nasasambit
kapag nasasaktan

3. Yo-he-ho haaik...yaaa..yaaik! Tadyak

pangangarate

4. Ta-ta Bay-bay Wagayway

nagpapaalam ang bata

5. Pooh-pooh
HAHAHAHA Halakhak

lalaking tumatawa

2 | Modyul 1 A n g W i k a , W i k a n g P a m b a n s a a t
K a h a l a g a h a n N i t o s a E d u k a s y o n
III. Tungkulin ng Wika

A. Panuto: Isulat ang tumpak kung ang pahayag sa bawat bilang

ay tama at palpak naman kung mali. (5 pts)

Palpak 1. Ayon kay Halliday may mga grado ang wikang

ginagamit ng bawat tao.

Palpak 2. Binanggit ni Skinner na higit na napag-aaralan ang

wika sa mga tunay na karanasan sa komunikasyon.

Palpak 3. Alternatibo ang wika upang magkaroon ng ganap

na komunikasyon.

Palpak 4. Naniniwala si Salzmann na napakahalaga ng wika

sa mga hayop para sila mabuhay.

Palpak 5. Klinasipika ni Jackobson sa pito ang tungkulin ng wika:

pang-interaksyonal, pang-instrumental,
panregulatori, pampersonal, pang-imahinasyon,
pangheyoristiko, at pang-impormatib.

B. Basahin ang maikling usapan: Tukuyin kung direktib, representatib,

komisib, ekspresib, deklaratib, hyuristik, kontak, o poetik ang mga
nasalungguhitang salita sa bawat bilang. Isulat ang sagot sa
patlang ng bawat bilang. (10pts)

Nag-uusap sina Liza at Alice nang:

Kontak Lalaki : Miss, maaaring bang magtanong?

Hyuristik Liza : Sure, ano ‘yon kuya?
Hyuristik Lalaki : Saan dito ang administration building?
Representatib Liza : Sakay ka lang ng traysikel, sabihin mo admin.
Ekspresib Lalaki : Salamat

3 | Modyul 1 A n g W i k a , W i k a n g P a m b a n s a a t
K a h a l a g a h a n N i t o s a E d u k a s y o n
 C. Pagpapakahulugan: Lapatan ng dayalogo ang usapan sa ibaba.
Gamiting gabay ang mga tungkulin ng wika na nakatala sa ibabang
bahagi ng larawan (2pts/bilang).

Ano po ang ibig

Ang regular na pag e-exercise
ay nakakatulong para sa
sabihin ng glucose at
pagpapababa ng timbang at insulin sensitivity?
palakasin ang insulin
sensitivity kung saan mas
nagagamit ng mga cells sa
katawan ang glucose sa dugo.

1. representatib 2. hyuristik

Maraming salamat Siguraduhin mong

po sa mga ibinahagi umuwi bago mag
niyong bagong alas otso ng gabi,
kaalaman sa amin pag hindi mo ito
ngayon. sinunod, papaalisin
na kita sa aking
pamamahay!

3. ekspresib 4.komisib

Laging tandaan
Psst! Meron na kailangan
akong nating
ibabahaging magsunog ng
kaalaman sa’yo kilay.
ngayon.

5. kontak 5. poetik

4 | Modyul 1 A n g W i k a , W i k a n g P a m b a n s a a t
K a h a l a g a h a n N i t o s a E d u k a s y o n
IV. Antas ng Wika

A. Panuto: A. Punan ang tapat ng kolum ng mga katumbas na salita

batay sa hinihiling na antas nito.

Pambansa Balbal Kolokyal Lalawiganin

Pampanitikan
Ama pudrang Tay Tatang Haligi ng
tahanan
Asawa Waswit Mister/misis Lakay/Baket kabiyak
Buntis Juntis Tisbun masikog Nagdadalang
tao
pulis Lespu Parak pulis Alagad ng
batas
Nasaan Werla nasa’n Ayanna Nasaan

B. Ibigay ang antas ng wika na nagamit sa mga salitang nakahilis sa

bawat pahayag. Isulat ang sagot sa patlang.

Balbal
_________________1. Wow, paminta ang lolo mo. Naka-sight lang ng
papalicious, nag-givesong na agad.
Pambansa
_________________2. Malambot kasi ang kanyang tuhod kaya wala
siyang mukhang maiharap sa kasintahan.
Lalawiganin
_________________3. Nabuang ang lalaki nang iwan ng kanyang bana.
Pampanitikan
_________________4. Dapat tayong magmahalan nang maghari ang
kapayapaan.
Kolokyal
_________________5. Ta’na, ’layo pa’ng pupuntahan natin.
Lalawiganin
_________________6. Linapet, tupig at baduya ang mineryenda nina
Kolokyal Sandra nang pumunta sila sa nayon.
_________________7. T’yong ‚ ’lika na uwi na tayo.
Balbal
_________________8. Sandali lang mga repaprips, alaws muna
wiu,jamming namu yota.
Pampanitikan
_________________9. Ang pagtutulungan ay susi sa pagkakaisa, at
kapag tayo ay nagkakaisa, tiyak ang ating pag-
Balbal unlad.
________________10. Taralets, gora na us. Kagardo Versosa na aketch.

V. Baryasyon ng Wika

A. Panuto: Isulat kung idyolek, sosyolek o dayalek ang tinutukoy

ng bawat pahayag. Isulat ang sagot sa patlang.
Idyolek
________________1. Maituturing na ekspresyon ng gumagamit nito.

5 | Modyul 1 A n g W i k a , W i k a n g P a m b a n s a a t
K a h a l a g a h a n N i t o s a E d u k a s y o n
 Sosyolek
________________2. Isinasaalang-alang ang hanapbuhay na
kinabibilangan
Sosyolek
________________3. Kabilang dito ang mga salitang palagiang
binibigkas ng mga guro
Dayalek
________________4. Wika ng rehiyon kung ito ay maituturing
Idyolek
________________5. Ang pagmumura ay kabilang sa baryasyong ito.
Sosyolek
________________6. Wika ng mga kinabibilangang federasyon tulad
ng mga LGBT.
Sosyolek
________________7. Ang mga jargon ng iba’t ibang larang ay
kabilang dito.
Dayalek
________________8. Ang wika ng mga Ilocano ay nasa baryasyong ito.
l
Idyolek
________________9. Nagiging bansag sa mga gumagamit ang
l
palagiang binibigkas nito.
Sosyolek
________________10. Ang millennial slangs at mga jejemon ay
kabilang dito.

B. Panuto: Tukuyin ang baryasyong kinabibilangan ng

sumusunod na mga nasalungguhitang salita sa bawat bilang
(Isang sagot lamang sa bawat bilang).
Sosyolek
___________________1. Pumasok kayo sa dyutay naming balay.
Dayalek
___________________2. Ala e, kalaking sawa!
l
Sosyolek
___________________3. Ang flat at sharp ay mga nota sa musika.
Idyolek
___________________4.“Hay naku, hindi uubra sa’kin
‘yan…naku…naku...”
Dayalek
___________________5. Wala kang paki’.
l
Sosyolek
___________________6.Ala adying, pagka-sight ng jowa,
Dayalek pagkakyomas anetch?
___________________7.
l “Dong, linisin mo ang kotse” sabi ni Inday.
Sosyolek
___________________8. Anetch iting? Pokahontas, looketch, ang
fezlak chinchunzu lang peg at ang lips
pagkareding adying.
Sosyolek
___________________9. Ang taas ng gross salary niya pero halos
Dayalek kalahati lamang ang na-neto niya.
__________________10.
l Ang sarap talaga ng pinakbet at saluyot
lalo na kapag may halong bagnet.

6 | Modyul 1 A n g W i k a , W i k a n g P a m b a n s a a t
K a h a l a g a h a n N i t o s a E d u k a s y o n
C. Panuto: Tumbasan ang mga salitang Tagalog gamit ang
dayalektong Ilukano.

Tagalog Ilukano
1. abala (istorbo) Kuriro / Riribok
2. akitin Ariten
3. akbay Kallabay
4. araw Init
5. away Kabil / apa

D. Magtala ng mga katumbas na gaylingo o bekimon ng sumusunod

na mga salita/parirala.
SALITA BEKIMON
1. ako Aketch
2. sino Sinetch
3. pangit Chaka
4. sira-ulo Baliwag
5. masarap Kyoms
6. matanda Tanders
7. mayaman Rica
8. kunwari lang Charot / Echos
9. mukhang pagod Haggardo Versoza
10. tara, makikain na tayo. Gora, lafang na

B. Ibigay ang katumbas ng mga salita sa ibaba. Isaalang-alang ang

jargong kinabibilangan nito.

1. mouse
a. bahay Isang klase ng peste na naninira ng
kagamitan at naituturing itong madumi
b.computer Isa ito sa ginagamit sa isang computer
upang madaling ikontrol ang kursor
nito
2. surfing
a.internet ginagamit sa pagtuklas o pagkalap ng
ng mga bagay na kailangan o gustong
malaman.
b.isport Isang klase ng palaro na ginagamitan ng
board para masabayan ang alon ng
dagat.
3. stock

7 | Modyul 1 A n g W i k a , W i k a n g P a m b a n s a a t
K a h a l a g a h a n N i t o s a E d u k a s y o n
 a.ekonomya pangunahing uri ng investment kung
saan maaari mo itong I-hold o angkinin
bilang pag-aari sa pamamagitan ng
Pagbili nito sa stock market.
b.chef/pagkain isang uri ng sabaw na ginagamit bilang
pampalasa para sa pagkain
c.negosyo katibayan na ikaw ay isa sa mga may
ari or meroong investment sa isang
kumpanya
4. positive
a.medisina Isa itong kumpirmasyon na meroong
sakit ang isang tao.
b.edukasyon Ito ay isang simbolo sa larangan ng
matematika na ngangahulugang
mas higit ito sa zero.

C. Pagpupuno: Panuto: Punan ng angkop na titik ang bawat

kahon upang mabuo ang salitang tinutukoy sa bawat bilang.

S W A R D 1. wika ng mga bakla

b U L G A R 2. balbal
B E K I M O N 3. bansag sa lenggwahe ng mga bakla
S O S Y O L E K 4. barayti ng wika na nabibilang sa isang pangkat
M A S K U L A D O 5. bansag sa mga lalaking nagdyi-gym
I L O K A N O 6. wika sa rehiyon 1
D A Y A L E K 7. tawag sa wika ng rehiyon
J E J E M O N 8. tawag sa mga adik sa teks
J A R G O N 9. wika sa larang
P U N T O 10. isang katangian ng lalawiganin

8 | Modyul 1 A n g W i k a , W i k a n g P a m b a n s a a t
K a h a l a g a h a n N i t o s a E d u k a s y o n
TAYLAN, JOANNA ERLINDA V.
BSN 3-A

9 | Modyul 1 A n g W i k a , W i k a n g P a m b a n s a a t
K a h a l a g a h a n N i t o s a
E d u k a s y o n