TRƯỜNG ĐẠI HỌC NGOẠI THƯƠNG

KHOA TÀI CHÍNH – NGÂN HÀNG

BÀI TIỂU LUẬN

MÔN HỌC: KẾ TOÁN TÀI CHÍNH

ĐỀ TÀI:HÀNH VI KHAI KHỐNG DOANH THU VÀ SỰ SỤP
ĐỔ CỦA LUCKIN COFFEE

Giáo viên hướng dẫn: PGS.TS Trần Thị Kim Anh

Lớp tín chỉ: KET301.1
Họ và tên sinh viên: Hoàng Thị Hoa
Mã sinh viên: 1913310056
Chuyên ngành: Tài chính Quốc tế - K58

Hà Nội, ngày 1 tháng 10 năm 2021

Mục lục
1. Lời mở đầu ................................................................................................ 3
2. Sự sụp đổ của Lunkin Coffee .................................................................... 3
2.1 Tổng quan về Luckin Coffee............................................................... 3
2.2 Diễn biến sự sụp đổ của Luckin Coffee .............................................. 4
2.3 Nguyên nhân của sự sụp đổ ................................................................ 7
3. Tổng kết..................................................................................................... 7
3.1 Hậu quả ............................................................................................... 7
3.2 Bài học................................................................................................. 8
4. Tài liệu tham khảo ..................................................................................... 9
1. Lời mở đầu

Nhìn lại lịch sử ta có thể thấy rất nhiều những gian lận tài chính, kế toán
gây chấn động trong nhiều thập kỉ như vụ bê bối Enron được coi là thất bại kiểm
toán lớn nhất mọi thời đại hay hành vi thao túng tỷ giá lãi suất liên tổ chức tài
chính Libor khiến chỉ trong một thời gian nhanh chóng cả tập đoàn đã phải phá
sản hoặc rơi vào cảnh đình đốn. Cách đây chưa lâu một startup về cà phê được
mệnh danh là Starbucks của Trung Quốc đã bị lật tẩy những thủ đoạn về hành
vi làm đẹp báo cáo tài chính làm cho các nhà đầu tư lầm tưởng về sức mạnh của
công ty. Đó chính là chuỗi cửa hàng cà phê Luckin Coffee. Để tìm hiểu rõ hơn
về vụ bê bối này em đã chọn “ Hành vi khai khống doanh thu và sự sụp đổ của
Luckin Coffee” là đề tài nghiên cứu của bài tiểu luận.

2. Sự sụp đổ của Lunkin Coffee

2.1 Tổng quan về Luckin Coffee

Luckin Coffee đã mở cửa hàng đầu tiên tại Bắc Kinh, từ tháng 10 năm 2017.
Trong 2 năm sau đó, Luckin đã đưa từ một cửa hàng đến 4507 cửa hàng trên
toàn Trung Quốc vào tháng 1/2020 và đã nhanh chóng trở thành một trong
những kì lân nổi bật nhất tại Trung Quốc với định giá hàng tỷ Dollar. Về cách
tiếp cận của Luckin là mạnh dạn dành lấy thị phần từ Starbucks ngay trong sân
nhà ưu thích của họ tại các thành phố lớn.
Luckin được may mắn sinh ra trong thời đại khi những chiếc điện thoại trở
thành một phần không thể thiếu trong cuộc sống dựa trên đặc điểm đó họ đã xây
dựng thương hiệu xung quanh điện thoại thông minh. Luckin xây dựng chiến
lược của mình dựa trên 3 nguyên tắc. Thứ nhất, cung cấp sản phẩm với chất
lượng cao và giá thành thấp. Luckin duy trì chất lượng cà phê cao và giá của
sản phẩm thấp hơn giá của đối thủ cạnh tranh lúc đó. Tất cả các cửa hàng Luckin
đều có định dạng kiosk tức là không có chỗ ngồi, điều này làm giảm chi phí
hoạt động của họ. Thứ hai, chiến thắng nhờ vào trải nghiệm của khách hàng,
bằng cách loại bỏ các tương tác tại cửa hàng, Luckin có thể kiểm soát toàn bộ
trải nghiệm của người dùng thông qua ứng dụng để tiếp cận đến khách hàng.
Cuối cùng là mở rộng nhanh chóng.
 Nhìn vào biểu đồ có thể thấy Luckin mở rộng nhanh chóng từ lúc mới thành
lập đến năm 2019 số cửa hàng lên tới 4500 và giá bán của Luckin cũng rẻ hơn
giá bán của Starbucks. Ngoài cafe công ty này cũng bán cả nước trái cây là các
đồ ăn khác
2.2 Diễn biến sự sụp đổ của Luckin Coffee
a) Gian lận, và những gian lận báo cáo tài chính
Gian lận: Là hành vi cố ý do một hay nhiều người trong Ban quản trị, Ban
Giám đốc, các nhân viên hoặc bên thứ ba thực hiện bằng các hành vi gian dối
để thu lợi bất chính hoặc bất hợp pháp.
Các hành vi gian lận báo cáo tài chính phổ biến như: che dấu công nợ và chi
phí, ghi nhận doanh thu không có thật, định giá sai tài sản, ghi nhận sai niên
độ... Công ty Luckin đã vi gian lận báo cáo tài chính bằng hành vi khai khống
doanh thu.
b) Diễn biến cuộc gian lận tài chính
Để đạt được những thành công như lúc bấy giờ thì công ty còn thuê Hidenori
Izaki (Nhà vô địch Barista thế giới 2014) để thiết kế các cửa hàng và chế biến
những công thức đồ uống của riêng họ. Nhờ việc phát triển mạnh mẽ mà start-
up này nhận được nhiều nguồn tiền đầu tư, trong đó phải kể đến quỹ Blackrock
– một trong những quỹ đầu tư hàng đầu thế giới.
Tháng 5 năm 2019, Luckin chính thức IPO tại Mỹ với tổng giá trị lên tới
650,8 triệu USD trên sàn NASDAQ (tương ứng với 17 USD/ cổ phiếu) và đạt
đến mức đỉnh 50 USD/ cổ phiếu vào tháng 1 năm 2020, thời điểm mà họ tiếp
tục gọi được 778 triệu USD tiền vốn thông qua bán trái phiếu chuyển đổi và
phát hành thêm cổ phiếu của công ty.
Kết quả kinh doanh của công ty trên giấy tờ cũng ngày một tốt lên, tỷ lệ thuận
với số lượng cửa hàng, theo báo cáo của công ty. Doanh thu quý 3 và 9 tháng
đầu năm 2019 của Luckin đạt lần lượt là 215 triệu USD và 410 triệu USD - gấp
8 lần cùng kỳ.
Mặc dù chi phí hoạt động của công ty tăng gấp 3 lần lên gần 300 triệu USD
trong quý 3 với nguyên nhân là mở rộng hoạt động kinh doanh, tỷ lệ chi phí
hoạt động trên doanh thu của công ty giảm từ 301.7% xuống chỉ còn trên 138%.
Đó là những dấu hiệu vô cùng tích cực của Luckin trong năm 2019, và với
số tiền thu được từ đợt phát hành thêm năm 2020, họ được kỳ vọng rất nhiều
trong việc soán ngôi của Starbucks không chỉ tại Trung Quốc, mà còn trên toàn
thế giới.

Báo cáo tài chính quỹ 3/2019 mang lại niềm lạc quan tới các nhà đầu tư của
Luckin
Tuy nhiên, những con số về sự tăng trưởng của Luckin đã bị lật tẩy. Tháng
3 năm nay, một cáo buộc nhằm vào công ty, trong đó nói rằng COO cũ của họ,
Liu Jian, cùng các đồng sự, đã thổi phồng doanh thu 3 quý cuối năm của công
ty năm 2019 tới 300 triệu USD, tương đương với 40% doanh thu cả năm của
công ty. Công ty tài chính Muddy Waters thậm chí còn nhận được một báo cáo
dài 89 trang về vụ bê bối của Luckin, trong đó bao gồm các cáo buộc chính như
sau:
- Luckin đã khai khống tăng số lượng hàng hóa bán được (mà ở đây là đồ
uống) lên 69% trong quý 3 và 88% trong quý 4 năm 2019.
 - Với 25.843 biên lai thu thập được, Luckin đã gian dối trong việc ghi nhận
doanh thu: Họ ghi nhận tăng giá bán ròng trên mỗi sản phẩm tại báo cáo tài
chính lên ít nhất 1.23 NDT (12.3%) để duy trì mô hình kinh doanh của mình.
Trên thực tế, mỗi cửa hàng của công ty lỗ tới 24.7 – 28%, một con số khổng
lồ. Trừ những sản phẩm miễn phí, giá bán thực tế chỉ đạt 46% so với giá niêm
yết, thay vì 55% như công ty này công bố.
- Doanh thu từ các sản phẩm khác của công ty chỉ chiếm 6% (thay vì 21.7%
như báo cáo tài chính), tương đương với việc công ty khai khống phần doanh
thu từ các sản phẩm khác tới 400%, theo các biên lai thu thập được.
Sau khi những thông tin nêu trên được đưa ra, giá cổ phiếu của Luckin đã
lao dốc mất tới trên 80% kể từ khi cáo buộc được đưa ra tới nay, và hiện chỉ
còn 4,39 USD/ cổ phiếu, so với mức đỉnh trên 50 USD/ cổ phiếu hồi tháng 1
năm 2020. Sự sụt giảm giá cổ phiếu và khai khống tình hình tài chính hoàn
toàn có thể khiến công ty vỡ nợ, một chuyên gia trong ngành tài chính cho
biết.

Giá cổ phiếu Luckin không ngừng tăng, đạt đỉnh điểm ở mức 50USD/cổ phiếu
và sau đó rơi tự do.
Trong tháng 4/ 2020, cổ phiếu của công ty đã mất hơn 80% giá trị. Cũng
trong tháng này, ngân hàng đầu tư Mỹ Goldman Sachs thông báo sẽ thu giữ và
bán cổ phiếu Luckin của chủ tịch công ty, Lu Zhengyao, sau khi ông này vỡ nợ
với khoản vay ký quỹ 518 triệu USD. Ngày 5/2/2020, Luckin đã nộp đơn xin
phá sản tại Mỹ. Cuối tháng 6, công ty nộp đơn xin hủy niêm yết trên sàn
NASDAQ.
2.3 Nguyên nhân của sự sụp đổ
Để đạt được mục tiêu lợi ích Luckin đã chạy theo những con số và thổi
phồng khả năng sinh lời của mình một cách mù quáng cụ thể:
- Luckin đã bắt đầu làm giả các giao dịch bán hàng trên hệ thống bằng
cách dùng tài khoản cá nhân để mua hàng loạt phiếu cà phê. Hành động
này đã giúp Luckin khai khống doanh thu khoảng 200 - 300 NDT.
- Luckin đã thực hiện giao dịch với rất nhiều công ty vô danh Trung Quốc.
Những công ty này liên tục mua số lượng lớn phiếu cà phê của Luckin và
đôi khi đặt mua vào ban đêm. Ví dụ, công ty Qingdao Zhixuan Business
Consulting Co. Ltd., có trụ sở tại tỉnh Quảng Đông, từng mua phiếu cà phê
Luckin với tổng giá trị 960.000 NDT (134.000 USD) trong một lần đặt.
Công ty này cũng đặt một trăm đơn hàng tương tự trong khoảng thời gian
từ tháng 5 - 11/2019.
- Một mặt ghi nhận doanh thu từ các đơn hàng doanh nghiệp khổng lồ,
Luckin cũng thực hiện thanh toán cho hàng chục nhà cung cấp nguyên liệu
đầu vào, vận chuyển và dịch vụ nhân sự. Trên thực tế, cho tới tháng 4 và
tháng 5/2019, nhiều “nhà cung cấp” này không tồn tại.
- Theo nguồn tin thân cận với Luckin, gần đây, nhà chức trách Trung Quốc
đã kiểm tra hệ thống của Luckin và phát hiện hàng loạt khoản thanh toán
đáng ngờ trị giá hơn 1 tỷ NDT (khoảng 140 triệu USD). Tài liệu ghi chép
cho thấy những khoản thanh toán này được thực hiện bởi một nhân viên
tên Liang, nhưng người này không tồn tại...
Khả năng quản trị chi phí yếu kém, doanh số bán hàng thấp hơn nhiều so với
mức công bố đã đưa Luckin đến miệng vực.

3. Tổng kết

3.1 Hậu quả

Sự sụp đổ bất ngờ của Luckin gây ra cú sốc với các quỹ đầu cơ, quỹ tương
hỗ và quỹ hưu trí, cũng như các nhà đầu tư cá nhân, với những tổn thất nặng nề.
Sự sụp đổ bất ngờ của Luckin Coffee khiến nhiều tổ chức tài chính chịu ảnh
hưởng tiêu cực, song có lẽ Credit Suisse ( Luckin Coffee là khách hàng của tập
đoàn tài chính này) chịu tổn thất lớn nhất. Không chỉ tuột mất cơ hội phát hành
cổ phiếu của Luckin Coffee ở thị trường chứng khoán Hong Kong, Credit Suisse
còn chứng kiến mức lỗ khoản vay của chi nhánh của họ ở châu Á - Thái Bình
Dương tăng gấp 5 lần, chủ yếu do vụ vỡ nợ của Luckin.
3.2 Bài học
“Luckin Coffee là một câu chuyện để mọi người thấy hậu quả của việc các
ngân hàng làm ngơ những tiêu chuẩn thẩm định lỏng lẻo. Luckin Coffee thể
hiện nhiều dấu hiệu của mô hình kinh doanh tăng trưởng nhanh nhưng rủi ro
cao", giáo sư Mark Williams, một giảng viên của Đại học Boston và từng là nhà
thẩm định của ục Dự trữ liên bang Mỹ, phát biểu.
Sự thành công của Luckin Coffee là sự kết hợp giữa nền tảng ứng dụng và
dịch vụ giao hàng đó là những khía quạnh quan trọng của trải nghiệm Luckin.
Hiện nay, nhiều cửa hàng tại Việt Nam cũng liên kết với các dịch vụ vận chuyển
như: Now, Grab Food, Baemin...giúp cho công ty tiết kiệm được chi phí tại cửa
hàng. Quan trọng hơn phải tối ưu hóa trải nghiệm, quy trình đặt hàng của khách
hàng. Tại Starbucks, một order trung bình chỉ mất 2-3 phút còn với Luckin
Coffee, dù chưa được trải nghiệm, nhưng theo đánh giá thì với một startup cà
phê được tạo nên từ nền tảng công nghệ mọi trải nghiệm trên app Luckin thậm
chí còn tuyệt vời hơn nhưng tại Việt Nam một order trung bình tại quầy phải
mất tới 3-5 phút. Điều đó đòi hỏi các doanh nghiệp Việt Nam cần đầu tư nghiêm
túc vào các nền tảng app loyalty của mình làm sao để giúp khách hàng đặt hàng
một cách nhanh chóng và nhận biết được sở thích của khách hàng thông qua
những lần đầu tiên đặt hàng.
 4. Tài liệu tham khảo
1. https://cafef.vn/gian-lan-sup-do-khai-khong-40-doanh-so-ke-thach-thuc-
starbucks-den-tu-trung-quoc-huy-dong-duoc-ca-ty-usd-truoc-khi-boc-hoi-80-
gia-tri-20200411195507458.chn
2. https://ktkt.uel.edu.vn/chuan-muc-kiem-toan-viet-nam-vsa/chuan-muc-
kiem-toan-so-240
3. https://www.facebook.com/vietnambusinessinsider/posts/6254565815140
63/
4. https://vietnambiz.vn/tu-khach-hang-li-tuong-nguoi-sang-lap-chuoi-ca-
phe-luckin-coffee-tro-thanh-con-ac-mong-cua-credit-suisse-
20200525080752396.htm
5. http://khoinghiepsangtao.vn/cong-dong-viet/cau-chuyen-thanh-cong-cua-
luckin-cafe-truoc-starbucks-tai-trung-quoc-cac-doanh-nghiep-viet-hoc-duoc-
gi-tu-starbucks-va-luckin/