CÔNG NGHỆ Ô TÔ

Trần Quang Lâm

ĐẠI HỌC QUỐC GIA THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH

TRƯỜNG ĐẠI HỌC BÁCH KHOA
Chương 4: CÔNG NGHỆ SƠN Ô TÔ

ĐẠI HỌC QUỐC GIA THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH

TRƯỜNG ĐẠI HỌC BÁCH KHOA
NỘI DUNG
1. Những thông tin chung về sơn
2. Quy trình công nghệ sơn ô tô
3. Công nghệ sơn mới

3
1. Những thông tin chung về sơn

1
1. Những thông tin chung về sơn
•Giới thiệu:
•Sơn là hợp chất hóa học gồm: nhựa ,chất tạo màu, dung môi và chất phụ gia.
•Nhựa:
• Thành phần chính, chiếm từ 40 – 60%, ảnh hưởng trực tiếp đến tính chất sơn.
• Ở dạng lỏng có độ nhớt và trong suốt.
• Hòa tan trong dung môi hữu cơ, không hòa tan trong nước, khi bay hơi hình thành màng
cứng, trong suốt.

• Nhựa dùng trên ô tô là nhựa Epoxy, Melamin, Polyester…

5
1. Những thông tin chung về sơn
•Giới thiệu:
•Sơn là hợp chất hóa học gồm: nhựa ,chất tạo màu, dung môi và chất phụ gia.
•Chất tạo màu:
• Chiếm từ 7 – 40% thường ở dạng bột.
• Không tan trong dung môi và keo nhựa.
• Bám dính vào bề mặt sơn cùng nhựa và các thành phần khác.
• Được pha chế dựa trên các màu cơ bản.

6
1. Những thông tin chung về sơn
•Giới thiệu:
•Sơn là hợp chất hóa học gồm: nhựa ,chất tạo màu, dung môi và chất phụ gia.
•Dung môi và chất pha sơn:
• Dung môi dùng để hòa tan nhựa, chất màu, chất độn và hòa trộn tạo thành hỗn hợp.
• Chất pha sơn được dùng để pha loãng màu sơn.
• Bay hơi khi sấy khô và không còn trong lớp sơn.
• Chiếm khoảng 40-50% khối lượng.

7
1. Những thông tin chung về sơn
•Giới thiệu:
•Sơn là hợp chất hóa học gồm: nhựa ,chất tạo màu, dung môi và chất phụ gia.
•Phụ gia:
• Ảnh hưởng lớn đến chất lượng lớp sơn.
• Có nhiều loại phụ gia: chất chống lắng, chất chống tách màu…

8
1. Những thông tin chung về sơn
•Giới thiệu:
•Công dụng:
• Bảo vệ bề mặt thân xe.
• Tăng tính thẩm mỹ.
• Tăng khả năng nhận biết từ xa.
• Công dụng đặc biệt (quân sự).

9
1. Những thông tin chung về sơn
•Cấu trúc lớp sơn:
•Tùy vào khu vực bề mặt thân vỏ xe mà có cấu trúc và số lượng khác nhau:
• Bề mặt ngoài: 5 lớp.
• Bề mặt trong: có thể chỉ có 3 lớp.
• Bề mặt dưới sàn: phủ thêm keo nhựa PVC -> chống ồn, chống đá văng.

10
1. Những thông tin chung về sơn
•Cấu trúc lớp sơn:
•Mỗi lớp sơn đảm nhiệm mỗi vai trò
khác nhau:
• Lớp phốt phát kẽm (Pretreatment)
• Lớp sơn điện hóa ED (Electrocoat
Deposition)

• Lớp sơn lót (Primer, Surfacer)

• Lớp sơn nền (Base coat, Top coat)
• Lớp sơn bóng (Clear coat)
11
1. Những thông tin chung về sơn
•Cấu trúc lớp sơn:
•Mỗi lớp sơn đảm nhiệm mỗi vai trò
khác nhau:
• Lớp phốt phát kẽm (Pretreatment)
• Lớp sơn điện hóa ED (Electrocoat
Deposition)

• Lớp sơn lót (Primer, Surfacer)

• Lớp sơn nền (Base coat, Top coat)
• Lớp sơn bóng (Clear coat)
12
2. Quy trình công nghệ sơn ô tô

1
 2. Quy trình công nghệ sơn ô tô
•Quy trình công nghệ tổng quát:

https://www.youtube.com/watch?v=ab-XvpG5PBM 14
2. Quy trình công nghệ sơn ô tô
•Quy trình công nghệ tổng quát:

15
2. Quy trình công nghệ sơn ô tô
•Quy trình công nghệ tổng quát:

16
2. Quy trình công nghệ sơn ô tô
•Quy trình tiền xử lý:
•Ngâm xe trong bể nước nóng:
• Nhiệt độ: 60-70 độ.
• Thời gian: 4-5 phút.
• Tẩy các chất bẩn, dầu mỡ.
•Tẩy dầu bước 1:
• Dung dịch tẩy có tính kiềm mạnh.
• Thời gian tẩy từ 4-5 phút.
17
2. Quy trình công nghệ sơn ô tô
•Quy trình tiền xử lý:
•Tẩy dầu bước 2:
• Dung dịch tẩy có tính kiềm hoặc axit
mạnh hoặc trung tính.

• Thời gian tẩy từ 5-6 phút.

•Rửa nước 1:
• Thân xe được phun nước công nghiệp
• Thời gian từ 3-4 phút.

18
2. Quy trình công nghệ sơn ô tô
•Quy trình tiền xử lý:
•Rửa nước 2:
• Tiếp tục phun nước công nghiệp.
• Thời gian từ 3-4 phút.
•Định hình:
• Kích hoạt quá trình phốt phát hóa,
nâng cao chất lượng lớp phốt phát
hóa.

• Thời gian từ 4-5 phút.

19
2. Quy trình công nghệ sơn ô tô
•Quy trình tiền xử lý:
•Phốt phát hóa:
• Tạo liên kết giữa các lớp sơn và bề
mặt kim loại.

• Chống ăn mòn dưới lớp sơn.

• Thời gian từ 4-5 phút.
•Rửa nước 3:
• Thân xe được ngâm lại trong bể nước.
• Thời gian từ 3-4 phút.
20
2. Quy trình công nghệ sơn ô tô
•Quy trình tiền xử lý:
•Rửa nước DI:
• Làm sạch hoàn toàn tạp chất, dung
dịch phốt phát còn bám.

• Ngâm thân xe 5 phút.

• Phun nước DI 5 phút.

21
2. Quy trình công nghệ sơn ô tô
•Sơn ED thân vỏ xe:
•Đặc điểm:
• Chất polymer hữu cơ bám vào bề mặt
thân xe.

• Hiệu điện 250-350 (V), dòng điện 800-

1000 (A).

• Thân xe được nhúng hoàn toàn xuống

bể.

• Thời gian: 6 phút.

22
2. Quy trình công nghệ sơn ô tô
•Sơn ED thân vỏ xe:
• Ưu điểm:
• Tạo lớp sơn chui sâu các hốc, ngóc
ngách.
• Giảm 95% lượng sơn thất thoát.
• Sơn gốc nước nên giảm thiểu cháy nổ, ô
nhiễm.
• Dễ bơm vận hành, thoát nhanh sau khi
nhúng.
• Không bị chảy như sơn phun.
• Quy trình hoàn toàn tự động. 23
2. Quy trình công nghệ sơn ô tô
•Sơn ED thân vỏ xe:
•Nhược điểm:
• Chỉ thực hiện trên các vật liệu tĩnh
điện.

• Không thể thực hiện lớp thứ hai sơn

điện ly.

24
2. Quy trình công nghệ sơn ô tô
•Sấy sau sơn ED:
•Đặc điểm:
• Thân vỏ xe được đưa vào buồng sấy.
• Không khí nóng được đốt bằng điện hoặc
gas.

• Thời gian sấy: 24 phút.

• Sau khi sấy được làm mát để hạ nhiệt độ
bằng nhiệt độ môi trường trong 6 phút.

25
2. Quy trình công nghệ sơn ô tô
•Chà khô (sanding):
•Đặc điểm:
• Khắc phụ mấp mô, biến dạng, không đều.
• Sử dụng giấy nhám thô, khăn lau, máy
chà.

26
2. Quy trình công nghệ sơn ô tô
•Làm kín, cách âm, cách nhiệt:
•Đặc điểm:
• Làm kín: sử dụng súng bắn keo. Thời
gian: 5-15 phút.

• Chống va đạp, cách âm: phun PVC. Thời

gian: 5-9 phút.

• Sơn lớp chống rỉ, chống ăn mòn WAX:

bắn vào bên trong cửa, cốp, capo tại các
vị trí dễ động nước.

27
2. Quy trình công nghệ sơn ô tô
•Sơn lót:
•Đặc điểm:
• Phương pháp sơn tĩnh điện ướt.
• Thời gian: 4 phút.
• Bề dày lớp sơn: 33-38 m.

28
2. Quy trình công nghệ sơn ô tô
•Sấy sơn lót:
•Đặc điểm:
• Thân vỏ xe được đưa vào buồng sấy.
• Không khí nóng được đốt bằng điện hoặc
gas.

• Thời gian sấy: 24 phút.

29
2. Quy trình công nghệ sơn ô tô
•Chà nước:
•Đặc điểm:
• Khắc phục mấp mô, biến dạng, không
đồng đều của bề mặt sơn lót.

• Sử dụng giấy nhám mịn P800 (nhúng

nước), khăn lau, máy chà.

30
2. Quy trình công nghệ sơn ô tô
•Sơn chính:
•Đặc điểm:
• Lớp sơn dày: 20-25 m.
• Sử dụng phương pháp sơn phun.

31
2. Quy trình công nghệ sơn ô tô
•Sơn bóng:
•Đặc điểm:
• Lớp sơn dày: 30-40 m.
• Tạo độ bền, chống tác động của môi
trường, chống trầy xước, tạo độ bóng
đẹp...

• Sử dụng sơn tĩnh điện ướt.

32
 2. Quy trình công nghệ sơn ô tô

https://www.youtube.com/watch?v=CZ3aNbaISr0 33
3. Công nghệ sơn mới

1
 3. Công nghệ sơn mới
•Công nghệ sơn Zircobond:

https://www.youtube.com/watch?v=c4PouMo1YU4 35
3. Công nghệ sơn mới
•Công nghệ sơn 3-Wet:
• Công nghệ cho phép sơn lót (primer coat), sơn nền (base coat) và sơn bóng (clear coat)
được diễn ra liên tục sau khi hoàn thành sơn ED và sấy.

• Loại bỏ một số công đoạn -> tiết kiệm chi phí, năng lượng, phát thải ô nhiễm.

36
3. Công nghệ sơn mới
•Công nghệ sơn 3-Wet:
• Công nghệ cho phép sơn lót (primer coat), sơn nền (base coat) và sơn bóng (clear coat)
được diễn ra liên tục sau khi hoàn thành sơn ED và sấy.

• Loại bỏ một số công đoạn -> tiết kiệm chi phí, năng lượng, phát thải ô nhiễm.

37
3. Công nghệ sơn mới
•Công nghệ sơn Aqua-Tech

38
THANK YOU
FOR YOUR
ATTENTION!

39