Professional Documents
Culture Documents
1273.
MGA ARALIN AT SAKOP NG MODYUL:
Aralin 1 – Kolonyalismo at Imperyalismo sa Timog at Kanlurang - Ang mga Krusada ay isang kilusan na inilunsad ng
Asya simbahan at ng mga Kristiyanong hari upang mabawi ang
banal na lugar, ang Jerusalem sa Israel.
Aralin 2 – Pag-usbong ng Nasyonalismo sa Timog at Kanlurang
Asya
- nagkaroon ng ugnayan ang mga Europeo sa Silangan at
Aralin 3 – Ang Daan tungo sa Paglaya ng mga bansa sa Timog nakilala nila ang mga produkto ng Silangan tulad ng
at Kanlurang pampalasa, mamahaling bato, pabango, sedang tela,
Asya
porselana,prutas at iba pa.
Aralin 4 – Ang mga Pagbabago at Hamong kinaharap ng Timog
at - Maraming Europeo ang naghanap ng mga ruta para
Kanlurang Asya makarating lang sa Asya.
ARALIN 1: KOLONYALISMO AT IMPERYALISMO SA - At ito din ang naging daan para magkainteres ang
TIMOG AT KANULARANG ASYA malalaking bansa sa Europa na sakupin ang ilang lugar o
bansa sa Asya.
1. Udyok ng Nasyonalismo
2. Rebolusyong Insdustriyal Tratadong Tordesillas- Ang Portuges naman ay nakuha
3. Kapitalismo lang ang Brazil. Ganoon pa man, hinayaan na ng Espanya
4. “The Man’s Burden” ni Rudyard Kipling na manatili sa Portuges ang Brazil habang ang Pilipinas
naman na nasa silangan na nasakop naman ng Espanya
ay nanatili naman dito.
*Udyok ng Nasyonalismo
- Nais ng mga European nations na magkaroon ng Portugal- nakakuha ng maraming piling lugar sa Asya. Sa
malawak na kapangyarihan upang labanan ang kanilang pamumuno ni Alfonso de Albuquerque, 1510 nasakop
mga karibal na bansa. ang Ormuz sa Golpo ng Persia (Iran ngayon). Diu at Goa
sa India, Aden sa Red Sea, Malacca sa Malaya at
- upang maging makapangyarihan, kailangan nilang Moluccas sa Ternate, Macao sa China at sa Formosa
mapalawak ang teritoryo para na rin masakop ang mga (Taiwan ngayon).
maliliit pang mga bansa.
England -Ang British East India Company ay nakakuha na
*Rebolusyong Industriyal ng concession (pagbibigay ng espesyal na karapatang
- ito ay ang panahon na kung saan ay maraming pangnegosyo) sa Madras mula sa rajah ng Chandragiri. Sa
taong 1690 sa delta ng Ganges nakakuha ng kapirasong
produkto/imbensyon ang nagawa.
lupain ang Ingles sa pagpayag ni Emperador Aurangzeb
- Dahil dito, tumindi ang pangangailangan ng raw ang lider ng Imperyong Mogul. Dito naitatag ang lunsod
materials katulad ng bulak, seda (silk), goma, vegetable oi ng Calcutta.
at mineral.
France - ang pangatlong bansa na gustong masakop ang
- Dahil din dito, sa Rebolusyong Industriyal noong 1800’s, India. Ang ginawa ng France ay nakipagsabwatan sa
naghanap ang mga bansang kanlurain ng bagsakan ng pinunong local ng Bengal. Ginamit ang French East India
kanilang produktong ginawa. Kinakailangan din nila ang Company na naitatag noong 1664. Nakapatatag ang
lupang pagtatayuan ng mga pabrika. France ng pamayanang pangkomersyal sa Pondicherry,
Chandarnagore, Mahe at Karikal. Nagtapos ang interes
*Kapitalismo na ito ng nagkaroon ng labanan sa Plassey ng Pitong
- ito ay ang sistema kung saan namumuhunan ng salapi Taong Digmaan sa pagitan ng England at France.
ang isang tao mula sa kanluraning bansa sa isang
bansang sakop upang magkaroon ng malaking tubo o Netherlands- sa pamamagitan ng Dutch East India
interes. Company ay namahala rin saisang bahagi ng India.
Napasailalim ng Netherlands ang East Indies (Indonesia
- Sa pag-unlad ng kalakalan sa pagitan ng mga Europeo at sa kasalukuyan).
Asyano, dumami ang salaping naipon ng mga
mangangalakal na Kanluranin, kaya nahihikayat sila na Ang Portugal, England at France ang mga
gawin itong puhunan sa mga pananim at minahan sa mga bansang Kanluranin na nakarating sa India. Sa pag-iral ng
kolonya para kumita. prinsipyong pang-ekonomiyang merkantilismo ang mga
bansang Kanluranin ay may iisang layunin sa pagpunta sa
*“White Man’s Burden” ni Rudyard Kipling
Asya, ang makasakop ng mga lupain.
- ito ay isang tulang isinulat ni Kipling, isang manunulat
Sa huli ang England ang nagtagumpay para
na Ingles noong 1899 pagkatapos ng Spanish-American
maisakatuparan ang interes sa likas na yaman at mga
War.
hilaw na materyales ng India.
- ipinapamukha ng tulang ito na ang mga nasakupang
Samantalang ang Kanlurang Asya ay hindi agad
bansa ay pabigat lamang sa mga kanluraning bansa.
nasakop dahil sa panahong ito pinaghaharian pa ito ng
- sinasaad din nito na ang mga puti ang may napakalakas na imperyong Ottoman, at pinagpatibay ng
responsibilidad na turuan ang mga bansang hindi pa pagkakaisa dahil sa relihiyong Islam na ipinalaganap at
sibilisado tulad ng Pilipinas tinanggap sa rehiyon.
NAME:_________________________________________
PAGGALUGAD AT PAGTUKLAS NG MGA BANSANG
KANLURANIN GRADE LEVEL:_______
SECTION:_________________
Vasco da Gama – nalibot ang Cape of Good Hope sa dulo
ng Africa na siyang magbubukas ng ruta patungong India TEACHER:_______________________________________
at sa mga Islang Indies.
DATE:________________
P#:____