Wat? FT Chief Economist Martin Wolf: M.M.V. S. Van Houtven

D0E43
Publieke Economie & D0N89 Openbare Financiën 2019 – A. Decoster Topic 1.2 – Publieke goederen R&G CH 4 D0E43 Publieke Economie & D0N89 Openbare Financiën 2019 – A. Decoster Topic 1.2 – Publieke goederen R&G CH 4
D0E43 Publieke Economie ‐ D0N89 Openbare Financiën
1. Wat? FT Chief Economist Martin Wolf
2019‐2020
Prof. A. Decoster
m.m.v. S. Van Houtven
Topic 1.2
Welvaartstheoretisch kader – Publieke Goederen
Rosen and Gayer Chapter 4
andre.decoster@kuleuven.be
http://www.andredecoster.be/
Departement Economie Faculteit Economie & Bedrijfswetenschappen
Naamsestraat, 69 B‐3000 Leuven
Room: HOG 02.165 ‐ Tel: +32 16 326823
D0E43 & D0N89 Publieke Econ & Publ. Financiën 2019 Topic 1.2 Publieke Goederen ©A. Decoster 2019 3/34
Inhoud cursus 1. Wat? FT Chief Economist Martin Wolf
1. Welvaartstheoretisch kader RG 1‐6,12
‐ CH 1 inleiding: overheid versus markt (enkel p. 2‐5)
‐ CH 2 methodologie, rol theorie en empirie
‐ CH 3 efficiëntie markt ‐ algemeen evenwicht
‐ CH 4 marktfaling 1 ‐ Publieke goederen
‐ CH 5 marktfaling 2 – Externaliteiten
‐ CH 6 politieke economie & overheidsfalen
‐ CH 12 Verdeling
2. Uitgaven (RG 11)
3. Inkomsten (Belastingen) RG 14‐16
4. Schuld en Deficits RG 1, 20
5. Begrotingsfederalisme RG 22
D0E43 & D0N89 Publieke Econ & Publ. Financiën 2019 Topic 1.2 Publieke Goederen ©A. Decoster 2019 2/34 D0E43 & D0N89 Publieke Econ & Publ. Financiën 2019 Topic 1.2 Publieke Goederen ©A. Decoster 2019 4/34
1 2
D0E43 Publieke Economie & D0N89 Openbare Financiën 2019 – A. Decoster Topic 1.2 – Publieke goederen R&G CH 4 D0E43 Publieke Economie & D0N89 Openbare Financiën 2019 – A. Decoster Topic 1.2 – Publieke goederen R&G CH 4
Inhoud hoofdstuk 1. Wat zijn publieke goederen?
1. Wat zijn publieke goederen (PG)? p.54‐56 • Is een continuüm
‐ Niet‐rivaliteit in consumptie
‐ Niet‐uitsluitbaarheid rivaliteit
=> Markt niet langer efficiënt   1 xh 
X
veel H
2. Samuelson Regel (p57‐62): Congestie Puur Privaat
herformuleert PE rekening houdend met niet‐rivaliteit Goed
3. Privatization debate (zelf lezen p. 64‐67)
4. Hoe beslissen over PG? (p.63‐64 en appendix) xh 
X
0  1
H
probeert niet‐uitsluitbaarheid op te lossen
5. bijkomende lectuur
‐ verplicht: Cyanbuguma, Page, Putterman (2005), J Pub Econ – op Toledo
Puur Publiek Club Goods
‐ optioneel (op Toledo) ivm Publiek Goed spel: weinig
Goed
X
 Croson (2008) overzicht in Palgrave Dictionary  0 x  0  Xh
H uitsluitbaar
 Fischbacher and Gächter (2010), American Economic Review niet wel
 Fischbacher, Gächter and Fehr (2001), Economics Letters
1. Wat zijn publieke goederen? 1. Wat zijn publieke goederen?
‐ Gevel stadhuis Leuven • Economie, een Inleiding p. 372:
‐ Bescherming door dijk
‐ Netheid publiek domein (straten)
‐ R&G vb: Vuurwerk
‐ ...
• Twee kenmerken:
1. Niet‐rivaliteit in consumptie: MK extra gebruiker = 0
2. Niet uitsluitbaar (tenzij tegen prohibitief hoge kosten)
3 4
1. Wat zijn publieke goederen? Inhoud hoofdstuk
• ‘Impure’ is de regel 1. Wat zijn publieke goederen (PG)? p.54‐56
• Veel publieke goederen zonder dat we het beseffen: ‐ Niet‐rivaliteit in consumptie
‐ Eerlijkheid ‐ Niet‐uitsluitbaarheid
‐ Efficiënt bestuur => Markt niet langer efficiënt
‐ Informatie; kennis
‐ Stabiliteit financiëel systeem 2. Samuelson Regel (p57‐62):
‐ ... herformuleert PE rekening houdend met niet‐rivaliteit
4. Hoe beslissen over PG? (p.63‐64 en appendix)
probeert niet‐uitsluitbaarheid op te lossen
1. Wat zijn publieke goederen? 2. Efficiënte voorziening publieke goederen
• kan ook gezien als positieve externaliteit (→ RG Ch5) • Verkorte P.E.‐voorwaarde:
‐ public bad = negatieve externaliteit
• onderscheid MSVi ,Aj  MSVi B, j 
pi
 MTVi , j 
MC i
pj MC j
‐ globaal (klimaatopwarming)
‐ lokaal (bvb. gevel stadhuis Leuven)
marginale bereidheid marginale
tot betalen resource kost
• Zuiver publiek goed: iedereen consumeert zelfde hoeveelheid
≠ iedereen kent zelfde waardering toe aan het PG
• publiek goed hoeft niet noodzakelijk ook publiek geproduceerd te worden
‐ Waarom gaat dit niet op voor PG?
‐ sommige publieke goederen worden (deels) privaat verstrekt
‐ En dan? => Samuelson regel
‐ sommige private goederen worden publiek verstrekt
• private goederen: ook kosten van uitsluitbaarheid (eigendomsrechten)
5 6
2. Efficiënte voorziening publieke goederen 2. Efficiënte voorziening publieke goederen
• reden waarom P.E‐vw niet opgaan voor PG: • hoeveel aangeboden van privaat goed?
vergelijk private markt en markt voor publiek goed ‐ horizontale sommatie vraagcurven en = MK
‐ RG p. 57‐61, Fig 4.1 tot 4.4 ‐ gevolg: bij die ene prijs koopt Adam meer dan Eva zó dat MSV A  MSV E  p*
‐ en: MB  MK
• hoeveel wordt er aangeboden van privaat goed?
‐ voorbeeld van R&G Fig 4.1 en 4.2: • Ook bij publiek goed zijn er:
Adam Eve Market ‐ voorkeuren consument (of burgers)
Price (DA) (DE) (DA+E)
‐ MK van de voorziening van het goed
$11 5 1 6
$9 7 3 10 • maar MB(G* )  MK (G* ) wordt anders ingevuld t.g.v. niet‐rivaliteit
$7 9 5 14 • voorbeeld RG (p.57‐58): MBB voor vuurwerk van Adam en Eva:
$5 11 7 18
extra vuurwerk
$3 13 9 22
1 2 3 4
$1 15 11 26
Adam (DA) 300 250 200 150
‐ bij elke prijs is marktvraag: horizontale sommatie van de individuele vraagcurven Eve (DE) 250 200 150 100

Market (DA+E) 550 450 350 250
$ R&G Figuur 4.2 p.58 (met andere cijfers) R&G Figuur 4.4 p.61 (met andere cijfers)

12 800
DE DA Price Adam
(DA)
Eve
(DE)
Market
(DA+E) 750 MBB voor extra vuurwerk
11
DA+E $11 5 1 6 700 1 2 3 4
10 $9 7 3 10 Adam (DA) 300 250 200 150
$7 9 5 14 S 650
Eve (DE) 250 200 150 100
9 $5 11 7 18 600
DA+E Market (DA+E) 550 450 350 250
8
$3 13 9 22 550
$1 15 11 26
500
S
7
450
6 400
5 350 DA
300
4
250
3 200 DE
2 150
100
1
50
0 0
0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 1 2 3 Quantity of Fireworks 4
Quantity of Pizza
7 8
2. Efficiënte voorziening publieke goederen Inhoud hoofdstuk
• bij een publiek goed 1. Wat zijn publieke goederen (PG)? p.54‐56
‐ wordt MB afgeleid uit verticale sommatie vraagcurven (zie ook Economie p.373) ‐ Niet‐rivaliteit in consumptie
‐ MB van een extra pijl: MB(extra pijl )  MBB A  MBBB ‐ Niet‐uitsluitbaarheid
=> Markt niet langer efficiënt
• die MB confronteren we met MK‐curve: MB(G* )  MK (G* )
2. Samuelson Regel (p57‐62):
MSVi ,Aj  MSVi B, j  MTVi , j
herformuleert PE rekening houdend met niet‐rivaliteit
 MSV
h
h
i,j  MTVi , j
Samuelson regel
• terwijl voor private goederen: MSV  MSV  MTVi , j
A
i,j
B
i,j
• bij publieke goederen: 4. Hoe beslissen over PG? (p.63‐64 en appendix)
‐ consumeert iedereen zelfde hoeveelheid probeert niet‐uitsluitbaarheid op te lossen
‐ maar waardeert verschillend (marginaal)
‐ en zou dus verschillende prijs willen betalen (Lindahl prijzen)
2. Efficiënte voorziening publieke goederen 4. Hoe beslissen?
• er is een eerste‐best regel omvang PG (nl. de Samuelson‐regel) • zie ook Economie, Een Inleiding p. 376 Tabel 13.1
• die is gebaseerd op voorkeuren burgers ‐ hieronder: voorbeelden gebaseerd op Hindriks & Myles p. 117‐121
• efficiënte punt is niet uniek (cfr. Paretogrens) • vb 1: onder‐revelering van voorkeuren door private agenten
‐ hangt o.a. af van inkomensverdeling (verschuift vraagcurven naar G) ‐ beslissing: G= 0 of 1 (aanbieden of niet)
‐ => verstrengeling efficiëntie en verdeling ‐ Stel MBBA(dam)=1 en MBBE(va)=1 en MK=1
‐ dus G*=1 want MBBA+ MBBE > MK
• maar is enkel een karakterisering ‐ overheid kent waardering niet en stelt voor: kosten worden proportioneel gedeeld
in functie van gereveleerde waardering (RWA en RWE)
• dit garandeert niet dat dit PE‐punt ook tot stand komt
‐ Adam kan op twee manieren antwoorden:
‐ reden: vrijbuitersgedrag  RWA = MBBA = 1 (juiste revelering)
‐ probleem met revelatie voorkeuren  RWA = 0 (foute revelering)
‐ daardoor zal markt de Pareto Efficiënte uitkomst niet vanzelf genereren ‐ idem voor Eva
‐ hun uiteindelijke welvaartswinst wordt bepaald door hun ware MBB indien G
• → volgende vraag: hoe beslissen over omvang PG’en? wordt aangeboden én de kost die ze mee moeten dragen àls G=1
‐ daardoor hangt kost (en hun welvaartswinst) ook af van antwoord van anderen
9 10
4. Hoe beslissen? vrijbuitersgedrag 4. Hoe beslissen?
‐ bvb. resultaten voor Adam: • vb 2: over‐revelering van voorkeuren door private agenten
waarde gereveleerd waarde gereveleerd kost gedragen door netto benefit voor ‐ beslissing: G= 0 of 1 (aanbieden of niet)
beslissing
door Adam door Eva Adam Adam
RWAdam RWEva
over G
CAdam NWA
‐ Stel MBBA(dam)=0 ; MBBE(va)=3/4 en MK=1
1 1 1 ½ 1 ‐½= ½ ‐ dus G*=0 want MBBA+ MBBE < MK
1 0 1 1 1 ‐ 1 = 0 ‐ als G=1: kosten gedeeld over de bevolking; dus CA = CE=½
0 1 1 0 1 ‐ 0 = 1
‐ stel zelf de resultatenmatrix op
0 0 0 0 0 ‐ 0 = 0
waarde gereveleerd door Eva

‐ we kunnen die netto‐benefits voorstellen in resultaten‐matrix (pay‐off‐matrix): RWEva
waarde gereveleerd door Eva 3/4 (juist) 1 (fout)
RWEva
0 (fout) 1 (juist) waarde gereveleerd 0 (juist) 0 ; 0 ‐1/2 ; 1/4
door Adam
waarde gereveleerd 0 (fout) 0 ; 0 1 ; 0 RWAdam 1 (fout) ‐1/2 ; 1/4 ‐1/2 ; 1/4
door Adam
RWAdam 1 (juist) 0 ; 1 ½ ; ½
‐ (zwak) dominante strategie (en Nash evenwicht): (0 ; 1)
‐ (zwak) dominante strategie (en Nash evenwicht): (0,0) ‐ dus wordt het publiek goed wel aangeboden → welvaartsverlies, want G*=0
‐ publiek goed wordt niet aangeboden → welvaartsverlies t.g.v. vrijbuitersgedrag
4. Hoe beslissen? vrijbuitersgedrag 4. Hoe beslissen?
• ! op basis van eigen voorkeuren zijn individuen slechter af door rationeel • in beide voorbeelden:
gedrag ‐ wijze van financieren zorgt voor inefficiënte uitkomst;
• Roosevelt: “We have always known that heedless self‐interest was bad morals; we ‐ financiering heeft geen band met Samuelson‐regel;
now know that it is bad economics” ‐ nl. elk individu kijkt naar eigen waardering en kost, terwijl de Samuelson‐regel kijkt
naar alle individuen samen
• reden van prikkel om voorkeuren verkeerd te reveleren:
‐ kosten zijn proportioneel met de gereveleerde waarde • leidt tot twee vragen:
‐ dus is er een incentief (prikkel) om echte waarde te onderrapporteren 1. is er wel vrijbuitersgedrag? is een empirische vraag
2. zijn er mechanismen om de voorkeuren wél juist te laten reveleren?
• => misschien ligt oplossing in kosten forfaitair te maken (vast bedrag) ( = mechanism design)
‐ dit is voorbeeld 2
11 12
4. Hoe beslissen? 4. Hoe beslissen?
1. Is er wel vrijbuitersgedrag? 1. Is er wel vrijbuitersgedrag?
‐ gevolg van assumptie rationele agenten ‐ Experimentele economie: Publiek goed spel
‐ ‘gepopulariseerd’ in context van ‘externaliteiten’ (zie Topic 1.3): ‐ verschillende vormen:
 Gordon (1954), J Polit Econ (overbevissing)  VCM: Voluntary Contribution Mechanism
 Garett Hardin (1968): Science, Tragedy of the Commons (bevolkingsgroei)  CPR: Common Pool Resource game
 kritiek: Eleanor Ostrom (Nobelprijs 2009): spontane cooperatie (bvb. buren, clubs, …)  ...
 zie Croson (2008) voor overzicht (optioneel)
‐ testen assumptie: (o.a. in) experimentele economie  Fischbacher and Gächter (2010), Am Econ Rev
 vb in R&G: Cyanbuguma et al. (2005) Public Goods experiment  Fischbacher, Gächter, Fehr (2001), Economics Letters
‐ Cinyabuguma et al. (2005): VCM
1. Is er wel vrijbuitersgedrag?
‐ 16 deelnemers
‐ Iedereen krijgt 10 ‘tokens’ (bonnetjes)
 i  10
‐ Kan ze voor jezelf houden ( )
‐ Of ze in de ‘pot’ stoppen ( ), met een zekere opbrengst:
Ci
 
 i  (10  C i )  0.20*   C h 
 h 
‐ is een voorbeeld van een lineair VCM‐spel
‐ Leidt tot volgende opbrengsten:
13 14
  ‐ zie paper voor meer resultaten
 i  (10  C i )  0.20 *   C h 
 h   bvb. cooperatie neemt af met herhaling
‐ niemand draagt bij:  i  10 i  bvb. dreiging met expulsie doet cooperatie ↑
‐ iedereen geeft alles af (coöperatief): Ch
h 160   i  32 i
‐ alle anderen cooperatief, maar ik ‘tricheer’: C
h
h 150   i  10  0.20 *150  40 ‐ zie Fischbacher, Gächter and Fehr (2001) – geen verplichte lectuur ‐ voor:
 heterogeniteit in voorkeuren voor cooperatie
‐ voorspelling: iedereen tricheert (free riding)  testen reciprociteit (je hebt info over wat andere bijdragen)
‐ maar resultaat experiment → gemid. bijdrage = 7  typologie van individuen
‐ dus:
 niet iedereen is altijd free‐rider
 en er is wel degelijk cooperatie
‐ zie paper voor meer resultaten
 bvb. cooperatie neemt af met herhaling
 ...
=>Twee vragen:
1. Is er wel vrijbuitersgedrag?
2. Zijn er mechanismen om de voorkeuren wél juist te laten reveleren?
‐ → ? is er manier om financiering wél te linken met de Samuelson‐regel?
‐ ja, door het effect van mijn antwoord (revelering) te verbinden met mijn bijdrage,
op zó een manier dat het effect ervan op de netto‐waarde, gereveleerd door alle
andere individuen, erin verrekend wordt
‐ is het Groves‐Clark mechanisme; RG p. 71‐72
‐ Ambtenaar komt langs bij elke burger en vraagt:
“Zeg me hoeveel vuurwerk je waard is. We vragen dat aan iedereen, en zullen dan de
PE‐hoeveelheid berekenen. We gaan belastingen heffen om het vuurwerk te betalen. We gaan dat
zó doen, dat jouw extra bijdrage voor elke extra eenheid vuurwerk de marginale kost van het
vuurwerk is minus wat al de anderen bereid zijn te betalen”
‐ komt erop neer dat betaling:
 
T Adam  MTV    MSV h  MSV Adam 
 h 
15 16
D0E43 Publieke Economie & D0N89 Openbare Financiën 2019 – A. Decoster Topic 1.2 – Publieke goederen R&G CH 4
4. Hoe beslissen?
 
T Adam  MTV    MSV h  MSV Adam  (1)
 h 
• Hoe antwoordt Adam?
• Nutsmaximalisatie: MK A (G)  MB A (G)  T A (G)  MSV A (G)
 
• Substitueer in (1): MSV A  MTV    MSV h  MSV A 
 h 
 MTV   MSV h
h
• Zie grafiek (bord) ‐ kan ook met resultaten‐matrix
‐ toont dat Adam er geen belang bij heeft om voorkeuren verkeerd weer te geven
‐ implementeert Samuelson‐regel én ook Lindahl‐prijzen
‐ is een incentief compatibel mechanisme
‐ Mechanisme Design: ontwerp mechanismen zó, dat agenten vanzelf
(= uit eigenbelang) doen wat je wil dat ze doen
• maar complex/duur belastingsysteem
Besluit: laatse alinea FT‐artikel Wolf
17

Wat? FT Chief Economist Martin Wolf: M.M.V. S. Van Houtven

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Wat? FT Chief Economist Martin Wolf: M.M.V. S. Van Houtven

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

D0E43

Publieke Economie & D0N89 Openbare Financiën 2019 – A. Decoster Topic 1.2 – Publieke goederen R&G CH 4 D0E43 Publieke Economie & D0N89 Openbare Financiën 2019 – A. Decoster Topic 1.2 – Publieke goederen R&G CH 4

3. Privatization debate (zelf lezen p. 64‐67)

‐ bij elke prijs is marktvraag: horizontale sommatie van de individuele vraagcurven Eve (DE) 250 200 150 100

$ R&G Figuur 4.2 p.58 (met andere cijfers) R&G Figuur 4.4 p.61 (met andere cijfers)

waarde gereveleerd door Eva

D0E43 & D0N89 Publieke Econ & Publ. Financiën 2019 Topic 1.2 Publieke Goederen ©A. Decoster 2019 34/34

You might also like