Основи на критичко размислување и

решавање проблеми

www.britishcouncil.org
Основна вештина: Критичко размислување
и решавање проблеми

• Создавање нови и иновативни идеи и решавање

проблеми;

• Критички осврт на процесот на учење;

• Ефективно носење одлуки.

2
Критичко размислување
Постојат три вида размислување.
Критичкото размислување е содржано во сите нив.
(Вилингам, 2007)
 Современа дефиниција од
Дефиниција на Џон Дјуи: Британски совет:
Активно, континуирано и Самонасочено размислување
внимателно земање предвид што поттикнува создавање нови
на верување или и иновативни идеи и решава
претпоставена форма на проблеми. Критички осврт на
знаење, имајќи ги на ум искуствата и процесите на
доказите што одат во прилог учење, како и носење
и идните заклучоци кон кои ефективни одлуки.
тие се стремат.
 Дефиниции – British Council

Критичко размислување е самонасочено размислување

кое создава нови и иновативни идеи и решава проблеми.
Критички ги анализира искуствата и процесите на учење и
притоа донесување на ефективни одлуки.

Решавање проблеми
Кога и да имате цел која не може да ја постигнете поради
некоја причина - недостаток на ресурси, недостаток на
информации итн. - имате проблем. Што и да направите за
да ја постигнете целта е решавање на проблемот.
(Hank Kahney, author of Problem Solving, 1993.)
 Критичко размислување: дефиниција

Што го прави размислувањето критичко? Треба да биде:

• ефективно – избегнување на вообичаени грешки како еднострано
гледање на проблемот, неземање во предвид на нови факти со кои
се негираат нашите идеи, резонирање со чувства а не со логика,
моменти кога тврдењата не се поддржани со докази итн.
• оригинално – не можеме да се сетиме на решение што е доволно
слично за да не води
• само-насочено – самостојно размислување.

Извор: Willingham: Critical Thinking: Why is it so hard to teach, 2007.

 За критичко размислување:

• Критичкото размислување треба да се применува во

контекст на предметите/темите/проектите;

• Критичкото размислување не е само за

надарени/талентирани ученици;

• Учениците можат да понудат решенија за сложени

концепти;

• Стратегиите за критичко размислување треба постојано да

се применуваат за да можат учениците да ги применуваат
во различни ситуации

Извор: Вилингам, 2007

Четири клучни карактеристики на критичко
размислување и решавање проблеми

Земање во
предвид на Вреднување на
различните докази
гледишта

Решавање на Барање на
нерутински продлабочени
проблеми структури
Три клучни стратегии за поучување:

Поставување отворени прашања.

Моделирање како да се размислува критички и да се

решаваат проблеми.

Обезбедување ефективни повратни информации и

корекции.
 Компетенции поврзани со критичко
размислување и решавање проблеми
• поставување прашања што бараат размислување на повисоко ниво;

• собирање докази од проверени извори;

• изразување мислење со употреба на аргументи;

• земање предвид други перспективи;

• решавање проблеми;

• разбирање на причините и последиците;

• независно и самомотивирано размислување;

• одлучување врз основа на докази.

10
Интерактивна педагогија
Ефективните поучувачки приоди вклучуваат:
1. Eфективни прашања и дијалог
2. Групна работа (заедничко учење, групна работа, ученик
ментор, работа во парови ..)
3. Оценување на процесот а не само на крајниот продукт и
наоѓање на поинаква форма на повратна информација
(feedback) пр. Следете ја мислата преку прашања на ученик кој дал погрешен
одговор- подобро разбирање

4. Употреба на материјали (адаптација, изботка на

сопствени, модификација)
5. Планирање на часови кои се разнолики и нудат многу
различни пристапи
11