ỦY BAN NHÂN DÂN CỘNG HÒA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM

THÀNH PHỐ HỔ CHÍ MINH Độc lập - Tự do - Hạnh phúc

TRƯỜNG CAO ĐẲNG GTVT
Thành phố Hồ Chí Minh, ngày … tháng … năm 2018

CHƯƠNG TRÌNH MÔN HỌC

(Xây dựng theo Thông tư số: 03/2017/TT-BLĐTBXH ngày 01/03/2017 của Bộ trưởng
Bộ Lao động – Thương binh và Xã hội)

Tên môn học: : CÔNG NGHỆ CAD/CAM/CNC

Mã số môn học: MH 20
Thời gian thực hiện môn học: 90 giờ;
(Lý thuyết: 28 giờ; Thí nghiệm, thảo luận, bài tập: 56 giờ; Kiểm tra: 06 giờ)
I. VỊ TRÍ, TÍNH CHẤT CỦA MÔN HỌC:
1. Vị trí của môn học
Môn học được bố trí ở học kỳ 3 của khóa học.
2. Tính chất của môn học:
Là môn lý thuyết nghề bắt buộc
II. MỤC TIÊU MÔN HỌC:
- Trình bày được các khái niệm tổng quan về CAD/CAM- CNC và các khái
niệm về máy công cụ điều khiển bằng chương trình số.
- Trình bày được các khái niệm cơ bản về Tiện – Phay CNC.
- Trình bày được cấu trúc, chức năng của một chương trình NC và cú pháp của
các câu lệnh NC thông dụng.
- Lập trình được các chương trình gia công biên dạng ngoài và trong, các chu
trình khoan, tarô trên máy phay.
- Lập trình được các chương trình gia công tiện thô, tiện tinh, tiện ren, cắt rãnh,
tiện mặt đầu trên máy tiện.
- Cài đặt được phần mềm MASTERCAM vào máy tính.
- Sử dụng được các lệnh thiết kế 2D cơ bản.
- Sử dụng được các lệnh gia công 2D cơ bản.
 - Sử dụng các được lệnh gia công 3D cơ bản.
- Sử dụng các lệnh hiệu chỉnh thiết kế mô hình 3D cơ bản.
- Mô phỏng được một số chi tiết đơn giản bằng phần mềm MASTERCAM .
- Xuất được chương trình gia công.
III. NỘI DUNG MÔN HỌC:
1. Nội dung tổng quát và phân bổ thời gian:
Thời gian (giờ)
Thực hành,
Số
Tên các bài trong mô đun Tổng Lý thí nghiệm, Kiểm
TT
số thuyết thảo luận, tra
bài tập
1 Chương 1: LẬP TRÌNH CNC CĂN BẢN 12 4 8 0
Chương 2: LẬP TRÌNH NÂNG CAO
2 12 4 8 0
VỚI CÁC CHU TRÌNH PHAY
Chương 3: LẬP TRÌNH NÂNG CAO
3 12 4 8 0
VỚI CÁC CHU TRÌNH TIỆN
Chương 4: TÌM HIỂU VỀ GIAO DIỆN
4 VÀ THANH CÔNG CỤ TRONG PHẦN 6 2 4 0
MỀM Mastercam
Kiểm tra định kỳ lần 1 3 3
Chương 5: CÁC LỆNH VẼ 2D TRONG
5 12 4 8 0
Mastercam
Chương 6: CÁC LỆNH VẼ MÔ HÌNH 3D
6 12 4 8 0
TRONG Mastercam
Chương 7: PHƯƠNG PHÁP GIA CÔNG
7 9 3 6 0
2D
Chương 8: PHƯƠNG PHÁP GIA CÔNG
8 9 3 6 0
3D
Kiểm tra định kỳ lần 2 3 0 0 3
Tổng cộng: 90 28 56 6

2. Nội dung chi tiết:

Chương 1: LẬP TRÌNH CNC CĂN BẢN Thời gian: 12 h
 Mục tiêu của bài: Học xong bài này, người học có khả năng:
 Nắm được tổng quan về CAD/CAM-CNC;
 Biết được cơ sở lập trình CNC;
 Biết lập trình CNC căn bản.
 Nội dung bài:
1.1. Tổng quan về CAD/CAM-CNC
 1.1.1. Khái niệm về điều khiển số và công nghệ CAD/CAM-CNC
1.1.2. Cấu tạo trúc của một hệ thống CNC
1.1.3. Ưu, khuyết điểm của CNC
1.2. Cơ sở lập trình CNC
1.2.1. Hệ trục tọa độ và các chiều chuyển động trên máy CNC
1.2.2. Các điểm chuẩn trên máy CNC
1.2.3. Các dạng điều khiển trên máy CNC
1.2.4. Phương thức lập trình NC
1.3. Lập trình CNC căn bản
1.3.1. Cấu trúc của chương trình NC
1.3.2. Lập trình với các địa chỉ G căn bản
Chương 2: LẬP TRÌNH NÂNG CAO VỚI CÁC CHU TRÌNH PHAY
Thời gian: 12 h
 Mục tiêu của bài: Học xong bài này, người học có khả năng:
 Biết gọi chương trình con, chu trình khoan lỗ - Tarô ren;
 Biết được chu trình phay hốc.
 Nội dung bài:
2.1. Gọi chương trình con, chu trình khoan lỗ - Tarô ren
2.1.1.Gọi chương trình con
 Gọi chương trình con với M97 (Local Sub-Program Call)
 Gọi chương trình con với M98 (Sub-Program Call)
2.1.2. Chu trình khoan lỗ
 Các mặt phảng làm việc trong chu trình khoan
 Chu trình tạo lỗ trên dường tròn (Bolt Hole Circle)
 Chu trình tạo lồ trên cung tròn (Bolt Hole Arc)
 Chu trình tạo lỗ trên duờng thẳng theo góc (Bolt Holes Aỉong an Angle)
 Các chu trình khoan lỗ, khoan lỗ tâm, khoan lỗ sâu.
2.1.3. Chu trình Tarô ren
2.1.4. Xóa bỏ chu trình
2.2. Chu trình phay hốc
2.2.1. Chu trình phay hốc tròn
2.2.2. Chu trình phay hốc đa năng
 2.2.3. Xóa bỏ chu trình
Chương 3: LẬP TRÌNH NÂNG CAO VỚI CÁC CHU TRÌNH TIỆN
Thời gian: 12 h
 Mục tiêu của bài: Học xong bài này, người học có khả năng:
 Biết gọi chương trình con, chu trình khoan trên máy tiện;
 Biết được các chu trình tiện thô và tiện tinh và chu trình tiện ren.
 Nội dung bài:
3.1. Gọi chương trình con, chu trình khoan trên máy tiện
3.1.1.Gọi chương trình con
3.1.2. Chu trình khoan
3.1.3.Xóa bỏ chu trình
3.2. Các chu trình tiện thô và tiện tinh
3.2.1. Chu trình tiện thô theo trục Z
3.2.2. Chu trình tiện thô theo trục X
3.2.3. Chu trình tiện tinh
3.2.4. Xóa bỏ chu trình
3.3. Chu trình tiện ren
3.3.1. Cấu trúc đường cắt
3.3.2. Tốc độ cắt
3.3.3. Tốc độ trục chính
3.3.4. Chu trình tiện ren
3.3.5. Sơ đồ cắt gọt chu trình tiện ren
Chương 4: TÌM HIỂU VỀ GIAO DIỆN VÀ THANH CÔNG CỤ TRONG PHẦN
MỀM Mastercam Thời gian: 6 h
 Mục tiêu của bài: Học xong bài này, người học có khả năng:
 Biết các thanh công cụ trong giao diện Mastercam;
 Biết được các chu trình tiện thô và tiện tinh và chu trình tiện ren và sử dụng
chuột để thao tác lệnh trong Mastercam;
 Biết các lệnh thay đổi hướng nhìn, các phương pháp truy bắt điểm và cách lựa
chọn đối tượng trong Mastercam;
 Biết các phương pháp lọc, chỉnh sửa thuộc tính của đối tương khi thao tác
trong Mastercam
 Nội dung bài:
4.1. Các thanh công cụ trong giao diện Mastercam.
4.2. Sử dụng chuột để thao tác lệnh trong Mastercam
4.3. Các lệnh thay đổi hướng nhìn trong Mastercam
4.4. Các phương pháp truy bắt điểm trong Mastercam
4.5. Cách lựa chọn đối tượng trong Mastercam
4.6. Các phương pháp lọc, chỉnh sửa thuộc tính của đối tương khi thao tác
trong Mastercam
Kiểm tra định kỳ lần 1 Thời gian: 3 h
Chương 5: CÁC LỆNH VẼ 2D TRONG Mastercam Thời gian: 12 h
 Mục tiêu của bài: Học xong bài này, người học có khả năng:
 Biết các lệnh vẽ 2D trong Mastercam;
 Biết Các lệnh về trình bày bản vẽ hình chiếu 2D trong Mastercam ;
 Nội dung bài:
5.1. Các lệnh vẽ đường thẳng, đoạn thẳng.
5.2. Các lệnh vẽ đường tròn, cung tròn.
5.3. Các lệnh hiệu chỉnh đối tượng.
5.4. Các lệnh tạo profiles và hiệu chỉnh profiles.
5.5. Các lệnh ghi kích thước bản vẽ.
5.6. Các lệnh về quản lý đường lớp.
5.7. Các lệnh về thay đổi mặt phẳng làm việc.
5.8. Các lệnh về trình bày bản vẽ hình chiếu 2D
Chương 6: CÁC LỆNH VẼ MÔ HÌNH 3D TRONG Mastercam Thời gian: 12 h
 Mục tiêu của bài: Học xong bài này, người học có khả năng:
 Biết các lệnh tạo hình mô hình khối 3D trong Mastercam;
 Biết các lệnh hiệu chỉnh mô hình khối 3D trong Mastercam;
 Biết các lệnh thiết kế mô hình 3D theo dạng mặt trong Mastercam.
 Nội dung bài:
6.1. Các lệnh tạo hình mô hình khối 3D.
6.2. Các lệnh hiệu chỉnh mô hình khối 3D.
6.3. Các lệnh thiết kế mô hình 3D theo dạng mặt.
Chương 7: PHƯƠNG PHÁP GIA CÔNG 2D Thời gian: 9 h
 Mục tiêu của bài: Học xong bài này, người học có khả năng:
 Biết định hướng vật liệu gia công cho chi tiết và cách thiết lập dao cụ trong
gia công 2D;
 Biết thiết lập phôi cho chi tiết gia công;
 Biết thiết lập thông số công nghệ trong gia công 2D.
 Nội dung bài:
7.1. Định hướng vật liệu gia công cho chi tiết. Cách thiết lập dao cụ trong gia
công 2D
7.2. Thiết lập phôi cho chi tiết gia công.
7.3. Thiết lập thông số công nghệ trong gia công 2D.
Chương 8: PHƯƠNG PHÁP GIA CÔNG 3D Thời gian: 9 h
 Mục tiêu của bài: Học xong bài này, người học có khả năng:
 Biết thiết lập thông số công nghệ khi gia công thô;
 Biết thiết lập thông số công nghệ khi gia công tin.
 Nội dung bài:
8.1. Thiết lập thông số công nghệ khi gia công thô.
8.2. Thiết lập thông số công nghệ khi gia công tinh.
Kiểm tra định kỳ lần 2 Thời gian: 3 h
IV. ĐIỀU KIỆN THỰC HIỆN MÔN HỌC:
- Dụng cụ và trang thiết bị:
+ Máy laptop
+ Máy chiếu PROJECTOR..
+ Phòng máy vi tính
- Học liệu:
+ Trang thiết bị và hình ảnh để minh họa trực quan
+ Tài liệu học tập dùng cho sinh viên
+ Giáo trình giảng dạy do giáo viên biên sọan
+ Tài liệu tham khảo
 - Nguồn lực khác:
+ Trong quá trình học tập, được tham quan tại các cơ sở sản xuất và các đơn vị
bên ngoài.
V. PHƯƠNG PHÁP VÀ NỘI DUNG ĐÁNH GIÁ:
1. Nội dung kiểm tra, đánh giá :
- Kiến thức:
Qua sự đánh giá của giáo viên và tập thể giáo viên bằng các bài kiểm tra viết và
trắc nghiệm.
- Kỹ năng:
+ Viết được các chương trình NC đơn giản, các chương trình NC với các chu
trình tiện, các chu trình phay thông dụng
+ Thiết kế được các chi tiết 2D – 3D với phần mềm Mastercam.
+ Mô phỏng, gia công được các chi tiết 2D – 3D với phần mềm Mastercam.
- Năng lực tự chủ và trách nhiệm:
Qua sự đánh giá trực tiếp trong quá trình học tập của học viên, đạt các yêu cầu:
+ Có ý thức chuyên cần trong việc tham dự lớp, trong việc tự học, tự nghiên
cứu.
+ Chấp hành tốt nội quy xưởng, phòng máy.
+ Có ý thức về an toàn lao động cho người và đảm bảo an toàn cho máy, thiết bị
khi vận hành sản xuất, gia công trên máy tiện, phay CNC
+ Ham học hỏi, yêu nghề, giúp đỡ lẫn nhau khi hoạt động nhóm.
2. Phương pháp đánh giá.
Được đánh giá qua bài viết, kiểm tra, vấn đáp hoặc trắc nghiệm, tự luận, thực
hành trong quá trình thực hiện các bài học có trong mô đun về kiến thức, kỹ năng và
thái độ. Cụ thể như sau:
Điểm Trọng
TT Nội dung, hình thức đánh giá
thành phần số
1 Điểm trung 40% Kiểm tra thường xuyên (hệ số 1): giáo viên chọn hình
bình kiểm tra thức đánh giá:
( có ít nhất một - Vấn đáp trong giờ học.
điểm kiểm tra
thường xuyên - Kiểm tra viết trên lớp (từ 15 đến 30 phút).
và một điểm
kiểm tra định - Chấm điểm bài tập về nhà.
 kỳ) Kiểm tra định kỳ (hệ số 2): kiểm tra viết trên lớp.
2 Điểm thi kết
60% - Thi viết (từ 60 phút -120 phút)
thúc môn học
 Điều kiện dự thi kết thúc môn học
– Tham dự ít nhất 70% thời gian học lý thuyết và tham dự đầy đủ giờ học tích
hợp; hoàn thành đầy đủ các nhiệm vụ, bài tập nhóm, tiểu luận;
– Điểm trung bình chung các điểm kiểm tra đạt từ 5,0 điểm trở lên theo thang
điểm 10;
 Điều kiện hoàn thành môn học :
Điểm môn học đạt yêu cầu khi có điểm theo thang điểm 10 đạt từ 5,0 trở lên.
VI. Hướng dẫn thực hiện mô đun:
1. Phạm vi áp dụng mô đun:
Chương trình mô đun Công nghệ CAD/CAM/CNC được sử dụng để giảng dạy
cho trình độ cao đẳng.
2. Hướng dẫn về phương pháp giảng dạy, học tập mô đun:
- Đối với giáo viên, giảng viên:
+ Trong quá trình dạy học giảng viên sử dụng phương pháp diễn giảng, kết
hợp với hình ảnh trực quan các học cụ thực tế để truyền đạt kiến thức, kỹ năng, cho
sinh viên.
+ Việc hướng dẫn kết thúc được thực hiện bằng các ý kiến nhận xét, đánh giá
chung và đánh giá cho từng sinh viên sau khi đã thao tác các nội dung theo yêu cầu
của bài học; hướng dẫn sinh viên nghiên cứu trước tài liệu cho bài học sau trong giờ tự
học.
- Đối với người học:
Sinh viên phải nghiêm túc thực hiện các nhiệm vụ sau:
+Các sinh viên phải chủ động đăng ký học mô đun và đóng học phí đầy đủ với
Phòng Đào tạo và Phòng Tài chính – Kế toán của nhà trường đúng thời gian quy định;
+ Tham dự tối thiểu 70% số tiết học lý thuyết trên lớp học tại Xưởng thực tập;
+ Thực hiện đầy đủ các bài thực tập theo nhóm đã được phân công và được
giảng viên bộ môn đánh giá kết quả thực hiện đạt yêu cầu;
+ Tham dự kiểm tra định kỳ đầy đủ
+ Tham dự thi (hoặc kiểm tra) kết thúc mô đun;
+ Chủ động tổ chức thực hiện giờ tự học;
3. Những trọng tâm chương trình cần chú ý:
- Nắm vững mục tiêu từng chương trong chương trình môn học và cố gắng đạt
được sau mỗi bài học.
4. Tài liệu cần tham khảo:
[1]. Vũ Hoài Ân – Nền sản xuất CNC – NXB KHKT Hà Nội – 2003
[2]. Trần Văn Địch – Công nghệ trên máy CNC – NXB KHKT Hà Nội – 2000
[3]. Tạ Duy Liêm – Máy công cụ CNC – NXB KHKT Hà Nội – 2001