Điều Khiển Hệ Máy Phát Điện Sức Gió Kiểu DFIG Trong Điều Kiện Lưới Mất Cân Bằng

NGUYỄN THỊ THÀNH
BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO

TRƢỜNG ĐẠI HỌC BÁCH KHOA HÀ NỘI
-----------------

ĐIỀU KHIỂN VÀ TỰ ĐỘNG HÓA
ĐIỀU KHIỂN HỆ MÁY PHÁT ĐIỆN SỨC GIÓ KIỂU DFIG

TRONG ĐIỀU KIỆN LƢỚI MẤT CÂN BẰNG
LUẬN VĂN THẠC SĨ KỸ THUẬT

NGÀNH: ĐIỀU KHIỂN VÀ TỰ ĐỘNG HÓA
KHÓA: 2013 - 2015
Hà Nội – Năm 2016

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
TRƢỜNG ĐẠI HỌC BÁCH KHOA HÀ NỘI
-----------------
ĐIỀU KHIỂN HỆ MÁY PHÁT ĐIỆN SỨC GIÓ KIỂU DFIG

TRONG ĐIỀU KIỆN LƢỚI MẤT CÂN BẰNG
U KHIN VÀ T NG HÓA
LU THK THUT

U KHIN VÀ T NG HÓA
NG DN KHOA HC

TS. ĐÀO PHƢƠNG NAM
Hà Nội – Năm 2016

i
LỜI CAM ĐOAN

Tên tôi là: Nguyn Th Thành

Hc viên lp cao hc khóa 13  u khin và t ng hoa  ng
i Hc Bách Khoa Hà Ni.
Hin  i hc Kinh t K thut công
nghip.
      Điều khiển hệ máy phát điện sức gió kiểu DFIG
trong điều kiện lưới mất cân bằngy giáo TS. Đào Phương Nam ng dn
là công trình nghiên cu ca riêng tôi. Tt c các tài liu tham khu có ngun
gc, xut x rõ ràng. Các s liu, kt qu trong luc và
c ai công b trong bt k  công trình nào khác. Nu sai tôi xin hoàn
toàn chu trách nhim.
Hà Ni, ngày tháng 
Tác gi
Nguyễn Thị Thành

ii
LỜI CẢM ƠN
Sau mt thi gian nghiên cu, làm vic khc s ng viên và
 tn tình ca thng dn TS. Đào Phƣơng Nam, lu
Điều khiển hệ máy phát điện sức gió kiểu DFIG trong điều kiện lưới mất
cân bằng” 
Tác gi xin bày t lòng bin:
Thng dn tình ch d tác
gi hoàn thành lu
   i hc, các thy giáo, cô giáo Vi n  i
hc Bách Khoa Hà N  tác gi trong sut quá trình hc tp và nghiên
cu thc hin lu
Toàn th ng nghip, bng
 tác gi trong sut quá trình hc tp và hoàn thành bn lu
Tác gi
Nguyễn Thị Thành

iii
DANH MỤC CÁC KÝ HIỆU, CÁC CHỮ VIẾT TẮT

Các ký hiệu:
STT Ký hiệu Diễn giải nội dung đầy đủ

1 ird , irq Các thành phn dòng rotor trên h t ti
2 isd , isq Các thành phn dòng stator trên h t ti
3 ir , is , i N n phía rotor, stator vi
4 iNd , iNq Các thành phi thuc h t dq
5 Ts , Tr Các hng s thi gian mch stator và rotor
6 Lm H cm gia stator và rotor
7 Ls , Lr n cm stator và rotor
8 Ls , Lr n cm tn phía stator và rotor
9 Rs , Rr n tr stator và rotor

Lr
Tr 
Rr
10 Hng s thi gian rotor và stator
Ls
Ts 
Rs
11 urd , urq Các thành phn áp rotor trên h t ti

Các thành ph n áp stator trên h t  t  n áp
12 usd , usq
i
13 ur , us , uN i
14 r ,  Vn tc góc mn rotor, vn tc ca rotor
15 ψ s ,ψ r Vector t thông
 sd , sq Các thành phn t thông stator trên h t  t n áp
16
i
L2m
 1 
17 Lr Ls H s tn tng
iv
18 Te Mômen máy phát

19 fs Tn s mn stator
20 Ps , Qs Công sut tác dng và công sut phu ra ca stator
21 Pr , Qr Công sut tác dng và công sut phu ra ca rotor
22 Pg , Q g Công sut tác dng và công sut phu ra ca PGSC
23 Pseries , Qseries Công sut tác dng và công sut phn kháng ca SGSC
Công sut tác dng và công sut phn kháng ca h thng DFIG
24 Ptotal , Qtotal
vi SGSC
25 udc n áp mt chiu
26 s  t
Chữ viết tắt
STT Ký hiệu Diễn giải nội dung đầy đủ

1 DFIG Doubly-Fed Induction Generator n ngun kép)
2  ng b 3 pha ngun kép
5 RSC Rotor side converter (b bii phía rotor)
6 GSC Grid side converter (b bii)
7 SGSC Series Grid-Side Converter (B bii ni tii)
8 PGSC Parallel Grid-Side Converter (B bii)
9  u ch vector không gian
10 PWM u ch  rng xung
11  n sc gió
12 + và - Thành phn th t thun và th t nghch
13 av Thành phn trung bình

14 sin và cos Thành phng sin và cos
15 s, r Stator và rotor
16 * Giá tr t
v
DANH MỤC CÁC HÌNH VẼ VÀ ĐỒ THỊ
Số hiệu Nội dung Trang

1.1 H thn sc gió 1
1.2 Turbine gió vi t c nh [10] 7
Turbine gió vi t i có b bii ni trc tip
1.3 7
gii [10]
1.4 Turbine gió s dn cm ng ngun kép [10] 8
Các ch  vn hành và dòng chng. (a)
1.5 các ch  vn hành, (b) ng chy  ch  i 9
ng b, (cng chy  ch  ng b [5]
2.1 H thn sc gió 11
2.2 ng cong s dng trong giu khin turbine [3] 14
2.3  ma DFIG [10] 15
2.4 Dòng chng ca DFIG khi b qua tn tht [10] 17
2.5 Nguyên lý vector không gian [10] 18
2.6  khi mn mô t h thng DFIG 19
 thay th i ca DFIG trong h to  không gian
2.7 20
vector
2.8 Mô hình b li trong h to  không gian vector 21
2.9 Mô hình DCLink 22
2.10  khu khin phía máy phát 24
2.11 Cu khin phía máy phát 25
2.12 u khin máy phát s dng DFIG [1] 26
2.13  khu khii 27
2.14 Cu khii 29
Hình dng các h thn áp ba pha [11]. n áp cân
3.1 bng, n áp mt cân bng, n áp mt cân bng và b 31
bin dng
3.2 Mi quan h gia h t c nh  và h t dq+ và dq- 43
3.3 Ma DFIG trong t dq+ 45
3.4 Ma DFIG trong t dq- 45
vi
Cu khin b bii phía rotor (RSC) khi h thng

3.5 46
DFIG làm vic vi mt cân bng [13]
  kh u khin h thng DFIG vi RSC b 
3.6 46
u ch vector [13]
C u khin b bi   i (GSC) khi h thng
3.7 47
DFIG làm vic vi mt cân bng [14]
  kh u khin h thng DFIG vi GSC b 
3.8 47
u ch vector [14]
Cu trúc h      i mt cân bng vi
3.9 48
SGSC [12]
 khu khin h thng DFIG vi SGSC b
3.10 59
u ch vector [14]
4.1  mô phng u khin sc gió kiu DFIG 57
Mô hình máy phát DFIG và h thn t công sut mch
4.2 58
lc
4.3 Khu khin turbine gió 58
4.4 Khu khii 59
4.5 Khu khin phía rotor 59
4.6 Các khi mô phng bên trong ca khu khii 60
4.7 Các khi mô phng bên trong ca khu khin phía rotor 61
u ra ci
4.8 62
sp 50% vi thi gian mô phng 0.4s
ng công sut tác dng, công sut phn kháng, t rotor
4.9  n áp mt chiu (udc ) c      i sp 63
50%
DANH MỤC CÁC BẢNG BIỂU
Số hiệu Nội dung bảng biểu Trang
4.1 Thông s 1 máy phát DFIG 57

vii
MỤC LỤC
Li
Li cii
Danh mc các ký hiu, các ch vit ttiii
Danh mc các hình v  thv
Danh mc các bng biuvi
Mc lcvii
M U1
NG QUAN H THN SC GIÓ
1.1. Khái quát v h thng gió ..........................................................4
1.1.1. ng gió ....................................................................................4
1.1.2. Trn .................................................................................5
1.2. Khái quát v h th n sc gió s d n cm ng
ngun kép DFIG (Doubly-Fed Induction Generator) .............................................6
1.2.1. Mt s h thn sc gió thông dng ...................................6
1.2.2. H thn sc gió s dng b ngun
kép .............................................................................................................8
1.3. Ch  làm vic ca h thng máy phát DFIG vi mt cân bng .........9
       U KHIN H MÁY
N SC GIÓ KIU KII CÂN BNG
2.1. Các thành phu khin ca h thn sc gió s dng DFIG 11
2.1.1. u khin turbine .............................................................................12
2.1.2. u khin h thng máy phát ngun kép (DFIG) ............................14
2.2. n cm ng ngun kép DFIG ...........................................................15
2.2.1.  ma DFIG .........................................15
viii
2.2.2. Công sut ca DFIG ..........................................................................17

2.2.3. Vector không gian .............................................................................18
2.2.4. Công sut tác dng và công sut phn kháng trong vector không gian
...........................................................................................................19
2.3. Mô hình hóa h thng DFIG .......................................................................19
2.3.1. n DFIG ............................................................20
2.3.2. Mô t hình hóa b li ........................................................21
2.3.3. Mô hình hóa b DC-Link ..................................................................22
2.3.4. Tng kt .............................................................................................22
2.4. u khin phía máy phát ............................................................................23
2.4.1. Cu khin............................................................................23
2.4.2. t k h thu khin phía mát phát .................26
2.5. u khii ....................................................................................27
2.5.1. Cu khin............................................................................27
2.5.2. Thit k h thu khin .............................................................28
    U KHIN H   N SC GIÓ
KIU KII MT CÂN BNG CÂN BNG
3.1. Khái nim v h thn mt cân bng ...........................................30
3.2. Lý thuyt công sut tc thi ........................................................................31
3.2.1. Nn tng ca lý thuyt công sut tc thi .........................................31
3.2.2. Phép bii Clarke .........................................................................31
3.2.3. Lý thuyt công sut tc thi theo thành phn Clarke........................33
3.2.4. Lý thuyt công sut tc thi theo nguyên lý p-q ...............................34
3.3. Tr i xng s dng b u khin vi thành phi xng .34
3.3.1. Bii Park ca h thi xng..........................35
ix
3.3.2. nh các thành phi x t tc

thi ...........................................................................................................39
3.4. Mô hình hóa h thng DFIG .......................................................................42
3.4.1. Phép bii h t .....................................................................42
3.4.2. Mô hình hóa máy phát DFIG ............................................................43
3.5. u khin h n DFIG .............................................................46
3.5.1. Khu khin h n DFIG làm
viu kii mt cân bng .............................................................46
3.5.2. u khin h n DFIG làm viu
kii mt cân bng vi SGSC .....................................................................48
3.5.3. ng ca h thu kii mt cân
bng ...........................................................................................................49
3.5.4. u khin phi hp SGSC, PGSC và RSC ......................................52
3.5.5. u ch vector không gian cho khi SGSC và PGSC .....................57
3.6. Phân bit h thng máy phát kiu DFIG làm vic vn cân bng và
vn không cân bng ................................................................................58
NG H THN SC GIÓ DFIG S
DNG CÔNG C MATLAB - SIMULINK
4.1.  mô phng h thn sc gió DFIG làm vic vi
mt cân bng s dng cu trúc truyn thng.........................................................61
Thông s máy phát: ...............................................................................................61
4.2. Chng ca h thu khin ............................................................66
KT LUN VÀ KIN NGH
TÀI LIU THAM KHO
u khin & T ng hóa
MỞ ĐẦU
Tính cấp thiết của đề tài

Hin nay ngu  ng sch khá di dào, có kh  b sung cùng
ngun  ng hóa thch, gim thi  ng t  ng. Ngu 
ng mt trn phát trin và mi ch c thc hin vi
công sut nh. Do vy vic s dng ngung tái to t 
c quan tâm và phát trin  nhiu quc gia trên toàn cu.
Các h thng bing gió hing có s dn
ng b ngun kép DFIG (Doubly-Fed Induction Generator) vi rotor dây
quc ni vn thông qua mt b back-to-back converter, còn
c ni trc tip v u khi   u khin b
back-to-back converter phía rotor. Vì thit b n t công sut t  phía rotor nên
công sut thit k bng 1/3 công sut toàn b n, cho phép gim giá thành ch
còn 1/3 so vi các h thn sc gió s dn khácu này rt
hp dn v mt kinh t, nht là khi công suc dù v
u khin có phn phc tp.
Các h thng cung cp và truyn tn ngày càng có yêu cu kh
v chng ngun. Vì vy, các thit b n u v
h th n sc gió vn ngày càng chim t tr trong tng
a nhiu quc gia  m bo các yêu cu v cht
 ra. Mt trong nhng yêu cu ca nhà qun tr h thn là kh i
phó vi trng thái b ng c    i xng, l n áp, ngn
m i vi h th  n sc gió, khi xy ra hi  i mt cân
bng, theo [1] máy phát phi ct ra khi hoc chuyn sang ch  vn hành s
c.  ch  u v tr i ca máy phát ph thc hin
 u này, g   t s công trình nghiên cu. Tuy nhiên vi u
Nguyn Th Thành 1 -

khii mt cân bc nghiên cu m và

tri.
Bi vy tác gi ch tài nghiên cu: “ Điều khiển hệ máy phát điện sức
gió kiểu DFIG trong điều kiện lưới mất cân bằng” nhm hoàn thin các v còn
b ng hoi quyt tri  trên.
Mục đích nghiên cứu

 tài tp trung nghiên cu giu khin các b bin t công
sut h thng máy phát kin mt cân bng nhi phó vi hin
i mt cân bng thông qua kh  loi b ng ca các thành phn
ng trong n t và các công suu ra.
Đối tƣợng và phạm vi nghiên cứu

ng nghiên cu là h thn sc gió s dn
ng b ngun kép DFIG.
Phm vi nghiên cu chính ca lucu khin phi hp gia
các b bin t công sung hi mt cân bng.
Phƣơng pháp nghiên cứu

Nghiên cu lý thuy     h th i xoay chiu ba
pha khi mi xng.
Tng hp các công trình nghiên cu h tr h n si mt
cân bng. Xây dng cu tu khin phi hp các b bin t công sut
i (PGSC) và ni tii (SGSC).
Mô phng Offline trên Matlab  Simulink.
Ý nghĩa khoa học và thực tiễn của đề tài
c ca lu xut mt gii u khin phi hp
gia các b bi  n t công sut trong h th  n sc gió s dng
DFIG.
Nguyn Th Thành 2 -

c tin ca lu  ng do và trin

khai trong h thi mm.
Những đóng góp của luận văn

H thng hóa các v  lý thuy u khin h th  n sc gió
ng hi mt cân b phi hu khin các b bii
n t công sut.
Mô phng kim chng h thng s dng Matlab  Simulink mt s trng thái
làm vic ca h thn sc gió s dng DFIG.
Cấu trúc của luận văn

Lu:
Chương 1: Tổng quan hệ thống phát điện sức gió. Gii thiu tng quan h
thng hin nay và h thng  s dng DFIG.
Chương 2: Tổng quan các phương pháp điều khiển hệ máy phát sức gió kiểu
DFIG trong điều kiện lưới cân bằng. Trình bày các thành phu khin h thng
n sc gió, mô hình toán hc và các biu khin phía máy phát, phía
i ca h thng máy phát DFIG. T u trúc và thit k b u khin
cho h thng khi làm vic vi cân bng.
Chương 3: Phương pháp điều khiển hệ máy phát sức gió kiểu DFIG trong
điều kiện lưới mất cân bằng. Trình bày khái nii mt cân bng, lý thuyt công
sut tc th  thit k b u khin cho h thng máy phát làm vic khi
i li bu khin phi hp gia các b bin t công sut  loi
b ng ca các thành phng trong mô men và các công suu ra.
Chương 4: Mô phỏng hệ thống DFIG sử dụng Matlab – Simulink. Mô phng
kim chng các trng thái làm vic ca h th   n sc gió s dng
DFIG.
Phn cui cùng là các kt lun và kin ngh.
Nguyn Th Thành 3 -

CHƢƠNG 1: TỔNG QUAN HỆ THỐNG PHÁT ĐIỆN SỨC GIÓ
1.1. Khái quát về hệ thống năng lƣợng gió

1.1.1. Năng lƣợng gió
Hin nay ngung tái to khá di dào, có kh  ngun
ng hóa thch, gim thing tng. Trong nhn
u nghiên cu nhm sn xut ra các ngung sch, ch yu
dng mt trng gió.
H th n sc gió li d  làm quay turbine máy
phát tc ng dng nhiu trong thc t. Hi 
m nhiu turbine gió ni mng v
th xây dng trên bin ho  t li    ng công sut mà các
o ra có th n hàng chc MW.
Hình 1.1: Mt lin gm nhiu máy phát ni mng vi nhau
 im d thy nht ca h thn sc gió là không tiêu tn
nhiên liu, không gây ô nhim môi trng  nhà máy nhit in, d chn a
im và tit kit xây dng, khác hn vi các nhà máy thy in ch có th xây
dng gn dòng nc mnh vi nhng u kin c bit và cn din tích rt ln
cho h cha nc. Các trm phong n có th t gn  tiêu th i vy s
Nguyn Th Thành 4 -
tránh c chi phí cho vic xây dng ng dây ti in. Tr y, khi công ngh
phonn còc ng dng, vic xây dng mt trm phong in rt tn kém,
chi phí cho thit b và xây lp u rt t nên ch c áp dng trong mt s
trng hp tht cn thit. Ngày nay phong in   nên rt ph bin, thit b
c sn xut hàng lot, công ngh lp ráp ã hoàn thin nên chi phí cho vic hoàn
thành mt trm phong in hin nay ch bng 1/4 so vi  1986. Phong in
 tr thành mt trong nhng gii pháp nng lng quan trng  nhiu nc, và
cng rt phù hp vi iu kin c có chiu dài b bin ln, có nhiu
h  ng gió thi t bit lin, hi o l    
ng gió  c ta rt ln, vì vy cn thit phi tin hành các nghiên cu ng
dng nhm khai thác tri ngung tái to t gió.
1.1.2. Trạm phong điện
n li dng sc s dng nhiu  c Châu
Âu, M c công nghip phát triu th gii
v công ngh n.
Ti nay hu ht là các trn trc ngang, gm mn có
trc quay nm ngang, vi rotor (phn quay)  gia, liên h vi mt turbine 3 cánh
t trên mt tháp cao hình côn. Trn kiu
này mang dáng dp nhng ci xay gió  châu Âu t nhng th k t
thanh nhã và hii.
Các tr  n tr ng gm m   n có trc quay thng
ng, rotor nc ni vt thng. Trm phong
n trng có th hong vi mng gió nên hiu qu 
li có cu t  n, các b ph    c không quá ln nên vn
chuyn và lp ráp d  bn cao, duy tu bn. Loi này mi
xut hin t c nhi dng.
Nguyn Th Thành 5 -

Hin có các lon vi công sut rt khác nhau, t 1 kW ti
hàng chc ngàn kW. Các trn có th hoc lp ho
th ni vi mn quc gia. Các trc lp cn có mt b np, b c-quy và
b n. Khi dùng không hc tích tr vào c-quy. Khi không có gió
s s dn phát ra t c-quy. Các trm ni vi mn quc gia thì không
cn b np và c-quy.
Các trn có th n khi t gió t 6 m/s (22 km/h), và t
ngn khi t t quá 25 m/s (90 km/h). T gió hiu qa t
10 m/s ti 17 m/s, tùy theo tng thit b n [3].
1.2. Khái quát về hệ thống máy phát điện sức gió sử dụng máy điện cảm ứng
nguồn kép DFIG (Doubly-Fed Induction Generator)
1.2.1. Một số hệ thống phát điện sức gió thông dụng
Hin nay, có hai loc s dng trong h thng máy phát
n sc gió ó là: turbine gió t c nh và turbine gió vi t i [10].
Loi turbine gió vi t c 
ng b c ni trc tip vi. Tuy nhiên h thc
m chính là do t c nh nên không th ng ci t gió.
Hình 1.2: Turbine gió vi t c nh [10]

Loi turbine gió t i (variable-speed wind turbine) khc phc
m trên ca turbine gió vi t c  c t
Nguyn Th Thành 6 -

nên có th ng ci t gió. Bt li ca các turbine loi này là h
thn phc tp, vì cn có b bin t công su to ra kh t
ng vi t  i ln 
vi các turbine t c nh.
Turbine gió vi t i có hai loi: Turbine gió vi t i có
b bii ni trc tip gii và turbine gió s dn cm
ng ngun kép (DFIG).
+ Loi turbine gió vi t thi có b bii ni trc tip gia mch
stator c i, do dó b bi  c tính toán vi công su nh
mc ca toàn turbine. Máy phát   là long b rotor lng sóc
hong b.
~
~
Hộp số G
~
~
Máy phát Các bộ biến đổi công suất Máy biến áp
Hình 1.3. Turbine gió vi t i có b bii ni trc tip
gii [10]
Ngày nay vng ngày càng phát trin vic s dng ngung
sch tái to t gió, trên th gi   to các loi turbine gió vi công
sut
ln trên 7MW, nu dùng loi turbine gió t i có b bii ni trc
tip gii thì h thng s cng knh, tn kém, do b bii
có công sut bng công sut ca toàn turbine.
+ Loi turbine gió s dn cm ng ngun kép DFIG (Doubly-Fed
Induction Generator), vi rotor dây qun và rotor c ni v  n thông
Nguyn Th Thành 7 -

qua mt b back-to-back converter. Còn stator cc ni trc tip vi
u khiu khin b back-to-back converter phía rotor.
Máy biến áp
Hộp số DFIG
~
~
~
~
Các bộ biến đổi công suất
Hình 1.3: Turbine gió s dn cm ng ngun kép [10]
Vi s phát trin ca h thn gió  tt c 
gii, các turbine gió d n kic s dng
rng rãi cho h thng th h n gió. Bi vì, không gin
khác thit b u khin ca DFIG t  phía rotor nên ch cn thit k bng 1/3
công sut toàn b máy phát. Dn giá thành r u so vi ng
b 3 ng b 3 pha rotor lng sóc là loi cn thit
b u khin nm gii nên có công sut bng chính công sut ca h
thng máy phát [3].
1.2.2. Hệ thống phát điện sức gió sử dụng máy điện không đồng bộ nguồn kép
 các h thn chy sc gió s dng b ta
phi to t thông kích t      ng t gió. Vic kích t 
hoc thc hin nh ngun t ng hp vi), hoc nh
 to kích t, hoc nh t n vu kin có t n
ng b.  các h thn s n cm ng ngun
  c g     ng b ngun kép) vi công sut c ln
c5 thit k vn hành  ch  hoà lng thng do turbine
Nguyn Th Thành 8 -

ly t ngun gió có th u khin ch  c, nh h th u khin góc
c li t quay.
c tính ca DFIG trong các ch  làm vic khác nhau và dòng ch
c minh ha trên hình 1.4.
n -1
 
 
-< s <0 -< s <0
IV II
0  
Rotor
Rotor
III I
  Stator

  Stator
0< s <1 0< s <1
0 1 III IV
M
 
s
a) b) c)
Hình 1.4: Các ch  vn hành và dòng chng. (a) các ch 
vn hành, (b) ng chy  ch  ng b, (cng
chy  ch  ng b [5]
Bng mt bin tn không ch có kh y mà còn có kh 
ng tr li, DFIG có th c vn hành  hai ch : trên hong b.
 c hai ch  i  phía stator. Phía rotor: ly
ng t i  ch  i ng b ng tr li
i  ch  ng b (hình 1.4c) [3].
1.3. Chế độ làm việc của hệ thống máy phát DFIG với lƣới mất cân bằng
H th  n sc gió s dng DFIG có 2 ch  làm vic: mt là h
thng làm vic vi cân bng và hai là vi mt cân bng.
Nguyn Th Thành 9 -

Trng thái làm vic vi h th i cân b  
các tác gi       u khin tuyn tính, phi tuyn h thng
i cân bng.
Trng thái làm vic vi h thi mt cân bc nghiên cu
bi mt s tác gi c [13][14][1u
khin ch ya trên cu trúc truyn thng ca h thng
i các thuu khii mt cân bng [7][8][9][13][14] hoc
thêm b bin t công suu khin phi hp các b bin
n t công sut này [12][15][16ng nghiên cu ca lun
   n mt cân b    t cân bng. Do liên h t
ng git cân bng theo, dn mch
rotor và b bii có th b phá hng nu không có các bin pháp bo v b bin
ia, n áp không cân b dn s ng tn s và trong
công sut ca máy phát làm suy gim ch u ra và gim tui th
ca các thành ph
Kết luận chƣơng 1
t s v sau:
 Tng quan v các h thng bing gió.

 ng nghiên cu là h thn sc gió s dng máy
  ng b ngun kép  DFIG (Doubly Fed Induction
Generator) và nh ca vic s dng máy phát DFIG trong thc
tin.
 Nhng trng thái làm vic ca DFIG và n máy phát DFIG
khi làm vic vn không cân bng .
Nguyn Th Thành 10 -

Ngành u khin & T ng hóa
CHƢƠNG 2: TỔNG QUAN CÁC PHƢƠNG PHÁP ĐIỀU KHIỂN HỆ MÁY

PHÁT ĐIỆN SỨC GIÓ KIỂU DFIG TRONG ĐIỀU KIỆN LƢỚI CÂN BẰNG
2.1. Các thành phần điều khiển của hệ thống phát điện sức gió sử dụng DFIG
 khi tng th ca mt h thng bin c v trên hình
2.1.    n dây stator ca DFIG c ni trc tip v i. Các
cuc ni vi hai b bii, mt  c gi là b bin
i phía rotor, mt  c gi là b bii phía i. Hai b bii
liên h vi nhau thông qua mch mt chiu trung gian.
Hình 2.1: H thn sc gió

H thu khin gm có hai phn chính:
 u khin turbine
 u khin máy phát ngun kép (DFIG)
Nguyn Th Thành 11 -

2.1.1. Điều khiển turbine

Phu khin turbine cung cp các giá tr cn ca công sut tác dng hay

n t Te cho phu khin máy phát ngun kép. Giá tr cc
tính toán da trên t c và mt bng tra nhm tu ra
và t quang ca turbine. Mt tín hiu chnh pitch
p   c tip ti b ph u chnh góc pitch c     u
khin t turbine.
 Công suất của turbine gió
Theo [1] công sut ca turbine gió c tính theo công thc sau:
1
Ptb = ρ πR 2v 3 C (2.1)
2 tb cg gm tb

ρtb là m không khí (kg/m 3)
R cg là bán kính cánh gió (m)
v gm là t gió  mt kho c cánh gió (m/s)
C tb là h s ph thuc vào cng hc cc xác

nh theo công thc sau: Ctb = f(θp , λtb ) (2.2)
Vi θ p là góc xoay ca cánh gió so vi mt ca
c gi là góc pitch, λtb là mt h s ph thuc vào c gc t góc
quay ca turbine tb và t gió v gm :
ωtb(t) R cg (2.3)
λ tb =
v gm(t)
Nguyn Th Thành 12 -

Các công thc (2.1), (2.2) và (2.3) cho thy công sut turbine gió ph thuc
vào cu trúc ca turbine gió, góc pitch, t gió và t góc quay ca turbine.
Chính vì vy vi mt góc pitch c nh và  mt t c thì công sut
ca mt turbine gió còn ph thuc vào t quay ca nó na.
 Phương pháp điều khiển

Nhim v cu khiu khin t  duy trì công
suc bii t ng gió thành công suc ca turbine là cc
i thì cm bo giá tr ca h s Ctb là ti tng t gió nh 
gió ln nht cho phép. ng vi t gió mà  t ct
nh thì cn phu ch gii hn công sut turbine.  t gió
nh    nh nht cho phép hoc l    ln nht cho phép ca
turbine thì cn phi ct máy ra khi và s d gi cho turbine
không quay. Mun vy thì t tr  c ni vi trc rotor
ct hp s) phc th hin  công thc (2.1), (2.2)
và (2.3).  c nhii quan tâm.
i quan h gia công sut ca turbine vi t góc quay ca
nó ng vi các t  gió khác nhau, th hi      c tính
công sut tc th hin bc din gi
- Khi t gió nm trong khong t t nh nhn
khi công sut ct giá tr ln nht cho phép thì t quay ca turbine
  u chnh sao cho Ctb t giá tr t   công sut bi i t 
ng gió ng vi mi t gió là ln nht. Vùng làm vic gi là
vùng công sut t
- Khi công sut cn gii hn ln nht cho phép mà t
gió vn tip t u chnh t quay ca turbine ng vi tng tc
 gió sao cho Ctb c giá tr nh  tu chnh góc pitch
Nguyn Th Thành 13 -

 gi cho công suc ca turbine là hng s. Vùng làm viy gi
là vùng công sui.
- u chnh h s C tb  mc ti hn mà t gió vn tip
tt buc phi c bo v turbine và các b bii công
sut.

100%
Vw = 20 m/s
(%)
 Vw = 18 m/s
50%
Vw = 16 m/s
Vw = 14 m/s
Vw = 12 m/s
Vw = 10 m/s
Vw = 8 m/s
0 5 10 15 20 25 30 35
(v/ph)
ng cong s dng trong giu khin turbine [3]

Cu chnh t quay ca turbine có th thc hin trc tip bng
  i góc pitch c     ng nhn gió ca các cánh gió
hoc thc hin mt cách gián tip thông qua viu chnh công suu ra ca
máy phát.
2.1.2. Điều khiển hệ thống máy phát nguồn kép (DFIG)
Mc tiêu ca phu khin máy phát ngun kép là gi cho các công sut
tác dng và công sut phn kháng ca máy phát  các giá tr mong mun. Bao gm
hai thành phn: B bii phía máy phát và b bii phía i.
Ch  a b bi i phía rotor (rotor side converter -   u
khin t c t công sut t thu khin RSC da trên
mt s mu khin tu khin công suu khin.
Tín hiu vào ca b u khin t c ly t m công sut cc tính
Nguyn Th Thành 14 -

toán t vn tc cu ra ca b u khin t tr thành tín hit
cho mu khin công sut. M n s theo dõi công sut
bng b u khin dòng n. B u khin gn trên h trc t dq
trùng vi trc ca rotor máy phát.
Nhim v ca b bii (grid side converter - u khin
n áp mt chiu DC (u DC) sao cho không ph thu  l  u
ng chng thu chnh h s công su
 gi vai trò bù công sut phn kháng Q.
Các van bán dn ca b bii phía máy phát và b bii c
u khit du ch 
2.2. Máy điện cảm ứng nguồn kép DFIG

2.2.1. Sơ đồ mạch điện tƣơng đƣơng của DFIG
  thay th           
2.3. Hình v ng hp mu hình Y, tuy nhiên nu
hình  chuyn v 
[10].
Us Ur
s
Hình 2.3 ma DFIG [10]

Áp dnh lunh luc:
U s Rs I s j1LsI s j 1Lm (I s Ir I
Rm )
(2.1)
U r Rr
 Ir j1 Lr I r j 1 Lm (Is Ir I
 Rm ) (2.2)
s s
0  Rm IRm j1 Lm ( Is 
Ir IRm )
(2.3)
:
Nguyn Th Thành 15 -

U s (n áp stator R s (n tr stator
U r (n áp rotor R r ( rotor resistancen tr rotor
I s (n stator R m (n tr t hoá
I r (n rotor Ls  (n cm stator
I Rm (magnetizing resistance Lr  (n cm rotor

n t hoá Lm (magn cm t hoá
1 (stator frequency): Tn s dòng
n stator
s ( t.
 c tính theo công thc sau:

1 r 2
s  (2.4)
1 1
r là tn s góc rotor, 2 là tn s t.

T thông mch t, t thông mc xác 
 m Lm( I s I r I Rm) (2.5)

 s L sI s Lm ( I s I r 
I Rm ) Ls I s m (2.6)
 s LrI r Lm (I s I r  I Rm ) Lr I r m (2.7)
u thc vit l

U s Rs I s j 1Lss (2.8)
U r Rr
 I r j1Lrr (2.9)
s s
0 Rm I Rm j1 Lmm (2.10)
Tn tht công sunh bng biu thc sau:
Ploss 3( Rs s
2
I Rr r
2
I Rm I )
Rm
2
(2.11)
Nguyn Th Thành 16 -

n Te c tính bng:
Te 3np Im 
mI r 
 3np Im 
rIr


(2.12)
p là s c t.
2.2.2. Công suất của DFIG

Công sut biu kin ca stator (Ss) và ca rotor (Srnh bng cách
i xng):
2 2
S s 3U s Is 3Rs I s j 31Ls I s j 3 
 I
1 m s
2
2 2 m 2  (2.13)
3 Rs I s j31 Ls I s j3 1 3Rm I Rm j3 
 1 mI r
Lm
2 2
S r 3U r I r 3 Rr I r j31 sLr I r j3 1 sm I r (2.14)
Vy công sut tác dng ca stator và rotor là:
Ps Re 
Ss 
2 2 2
3 Rs Is j31Ls  Is Rm IRm
 1 Im 
3 
m Ir 
 3
1
Im 

m Ir


(2.15)
Pr ReSr 
2
3Rr Ir m Ir 
31s Im 
 
m Ir
1s Im 
 3 

(2.16)

 (mechanical power - Pmech) 
và rotor:
  
Pmech 31 Im 
mIr 
3 1s Im 

m Ir 3


 r Im
mI
r (2.17)
 - và  -
    -
Hình 2.4: Dòng chng ca DFIG khi b qua tn tht [10]
Nguyn Th Thành 17 -

Hình 2.4. trình bày quá trình truy  ng trong DFIG khi b qua tn
tht. Chúng ta d dàng thy rng stator và rotor có liên h cht ch vi
 t s: Pr s
2.2.3. Vector không gian
ng ca vic s d mô t n cm ng
ch bng hai pha, thay cho vic s dng 3 pha. Cun dây 3 pha cc cung
cp mn 3 pha s sinh ra t ng quay. T ng quay này có th c
hình thành ch v
không gian, s s ch s ng ca 3 pha, lt là sa, sb, sc. Áp dng phép bii
[10]:
2K 2
ss s js  ( sa asb a sb ) (2.18)
3

K: là hng s bii cc chn bng
1
, ae j 2/ 3 và ch s   ra rng vector không gian c tham chi n
2
stator ca máy phát.
Vy m c biu di
ss  se j ( 1  ) (2.19)
  là góc dch pha, 1 ng b ng vi tn s 1 , 1  d1 .

dt
Hình 2.5: Nguyên lý vector không gian [10]
Nguyn Th Thành 18 -

Do vy, bii vector sang h t ng b (h t 
s sd jsq e j1 s s 

se j (2.20)
2.2.4. Công suất tác dụng và công suất phản kháng trong vector không gian
Công sut tác dc tính bi công thc:
3 3 (2.21)
P u aia ubib 
u ci c us (i s ) 
 2 Re 
  ( i) 
 2 Re u

2K 2K
1
Chn K  nên công sut P:
2
P 3Re 
u( i) 

 (2.22)
, công sut ph
Q 3Im  (2.23)
u(i) 


2.3. Mô hình hóa hệ thống DFIG

Hì  mn thay th h th cp
   th u khin gm mt b bi  n áp Back-to-Back
cùng b ngun mt chiu DC-link  gia.
Rr r
isr
uss usr
usf
Hình 2.6:  khi mn mô t h thng DFIG [10]
Nguyn Th Thành 19 -

B Back-to-Back converter gm b bii (grid-side converter -

GSC) và b bii phía máy phát (machine-side converter - a, gia
i (grid - t mt b lc nhm lc bt nhng sóng hài bc cao gây
ra bi GSC.
2.3.1. Mô hình hóa máy điện DFIG
      thay th   ng g  a DFIG
c mô t trong h to  không gian vector ca stator.
s
ψr
Rr
i sr
uss Lm usr
Hình 2.7:  thay th i ca DFIG

trong h to  không gian vector[10]
n tr cun dây stator; Lm n cm t hóa; L n

cc quy v stator; Rr ln tr rotor qui v stator. Ch 
c tham chin stator ca DFIG.
Theo [10] Vit ch vòng:
d s
uss  Rs iss  s (2.24)
dt
d s (2.25)
urr  Rr irs  r jr rs
dt

us n áp stator is n stator

 s (stator flux): T thông ca stator Rn tr stator
ur n áp rotor i n rotor
R
Nguyn Th Thành 20 -

r (rotor flux): T thông rotor Rr n tr rotor
T 
ψs LM ( si  Ri ) (2.26)
ψ(Lm L ) r iL m s i 

s L r (2.27)
r
(2.28)
s iR 
n t: Te 3np Im 
 
mn cm t hoá, Ln ci, np: S c t ca máy

phát
ng lc hng:
J dr
Te Ts (2.29)
n p dt

r : Vn tc góc ca rotor
Te n t
Ts : Mô men trên trc rotor
2.3.2. Mô tả hình hóa bộ lọc phía lƣới
uusfsR
Hình 2.8: Mô hình b li trong h to  không gian vector

T  thay th, vit  to  c:
di f
Eg  ( Rf j1 Lf )i f 
Lf uf (2.30)
dt
Nguyn Th Thành 21 -


Eg i
if n chy qua b lc
uf t lên b ln áp ra ca b GSC)
2.3.3. Mô hình hóa bộ DC-Link
ng Wdc c ly trên t C vc tính bng biu thc sau:
1
Wdc  Cdc u2dc (2.31)
2
dc n áp mt chiu trên t ng mt chiu này ph
thuc vào ng phía GSC (Pfng phía MSC (Pr ). Theo [10]:
dWdc 1 d
 C dc u 2dc  
Pf Pr
 (2.32)
dt 2 dt
udc
Hình 2.9: Mô hình DCLink

Vn áp mt chiu dc-link:
dudc
Cdcudc  Pf Pr (2.33)
dt
Khi Pf  Pr n áp mt chiu dc-link s i.
2.3.4. Tổng kết

y, mô hình hóa h thng DFIG  hình 4.5 trên h t ng b có
th c tng kt l
Nguyn Th Thành 22 -

dψ s
Eg Rs is j1ψ s (2.34)
dt
dψr
ur Rr ir j 2 ψr (2.35)
dt
di f
Lf  v f (R f j 1L f )i f 
Eg (2.36)
dt
dudc (2.37)
Cdcudc  Pf Pr
dt
J dr (2.38)
Te Ts
n p dt

s  Lm (i s i r ) (2.39)
(2.40)
r  Li R Lm (i s i r )
(2.41)

Te 3np Im 
ψ ri r 
 (2.42)
 (2.43)
ur ir 
Pr 3Re  

(2.44)
u f i f 
Pf 3Re  
T (2.34) ta có th thy rng, mun áp stator u s n

i E g
2.4. Điều khiển phía máy phát

2.4.1. Cấu trúc điều khiển
B u khin phía máy phát có nhim v u chnh công sut tác dng P (có
th u chn Te) và công sut phn kháng Q g (hoc h s
công su [3].
Trong các h thu khin, các b u khi
rt quan trng vì chúng cung c  n áp cn thit cho m n t công
sua, chng ca toàn b h thu khin ph thuc ch yu vào
Nguyn Th Thành 23 -

chng ca các b u khin dòng. Vì vy, các h thu khin
ng bao gm mt mch vòng trong vi mt b u khin dòng và mch vòng
ngoài vi các biu khin khác.
C  u khin phía rotor ca DFIG trên hình 2 c thc hin
 ch vòng. Mch vòng trong vi b u
khin K rc c gi là mu khin. Mc tiêu ca vic thit k
b u khin dòng K rc    ng nhanh và bám theo tín
hit. Mu khin ngoài vi b u khin Krt c gi là mch vòng
u khin mômen c thit k  bám theo các giá tr ta tín hiu và r rt bao

gn t Te và công sut phn kháng Qg .

 khu khin phía máy phát
Trên hình 2.10, Gr     ng, y g (Te Q g ) là bi   u
T
khic suy ra t ir (ird irq )T bi khi Ert các giá tr c thc t
ca t gió và c tính ca turbine, các giá tr ta mômen s c tính
 t r rt cho phu khin t công sut.
 n t ca DFIG trong h trc ta  dq t  n áp stator
sd = 0), có th c tính bi:
Nguyn Th Thành 24 -

3 L
Te   np m  sq ird (2.45)
2 Ls
n p : là s c ca máy phát
Công sut phn kháng là:

 sq irq Lm (2.46)
Qg  3usd
Ls
Mt khác, viu chnh công sut phn kháng Qg  c thc hin
bu chnh h s công sut g . H s này có th 
i sq
g  arcsin (2.47)
i 2sd i sq2
 ra rn t và công

sut phn kháng hay h s công sut ca DFIG có th  u chnh thông
qua các thành phn rotor ird và irq.
Chi tit ca h thu khic trình bày trên hình 2.11.
RSC
DFIG
Hình 2.11: Cu khin phía máy phát [3]
Nguyn Th Thành 25 -

2.4.2. Phƣơng pháp thiết kế hệ thống điều khiển phía mát phát
V mt bn cht thì mô hình toán ca DFIG là phi tuyn [3n
u khin bao gn rotor, t thông stator và t góc ca rotor.
 a, khi áp d  u khin vector thì các thành ph  n
rotor li có mi quan h ph thuc ln nhau. Vì v m bo chu
khin tt thì b bii phía máy phát cn ph c áp dng m 
u khin thích ht trong nhng v c nghiên cu
rng rãi trong nha qua. Hu ht các nghiên cu d
tuyn tính hóa (k c tuyn tính hóa chính xác) mô hình ca DFIG và phân
ly các thành phn dòng bng cách s dng các khâu bù chéo [3]. Gt
s công trình nghiên cu s du khin phi tuyn
u khin.





[3]

chính xác   
[Exact [Passivity-Based] [Flatness based] [Backstepping]
Linearization] [1] [3] [6]
[3]
Hình 2.12u khin máy phát s dng DFIG [1]

Trong khuôn kh c tài, vic thit k b u khin phía máy phát tác gi
ch gii thi   u khin  hình 2.12. Chi ti 
c trình bày rt k trong các tài liu tham kho kèm theo.
Nguyn Th Thành 26 -

2.5. Điều khiển phía lƣới

2.5.1. Cấu trúc điều khiển
H thu khii nhm duy trì n áp mt chiu trung gian và
công sut phn kháng  các giá tr mong mu thc hic nhim v này,
cu khic thit k 
C  u khi         u khin phía
stator  bao gm hai mch vòng. Mch vòng trong vi b u khin Knc c
gi là mu khii. Mc tiêu ca b u khii Knc là
c. Mch vòng ngoài
vi b u khin Knp c gi là m u khin dòng công su c s
d  u khi n áp mt chiu trung gian và công sut phn kháng gia
i và b bii thông qua h s công sut n ng bi khi Enp.
 khu khii

Trên hình 2.13, Gn biu dii, các biu khin gm có
n áp mt chiu trung gian uDC i in (ind inq ) ind và inq là các
thành phn c i trên h trc t tin

áp stator us).
n áp mt chiu trung gian có th 
t
1 (2.48)
u DC  uDC0 
CDC (i
0
nd irq )d

Nguyn Th Thành 27 -

Vi uDC 0 n áp giá tr u ca uDC , CDC là giá tr n dung ca mch mt
chiu, irq là thành phn q cn rotor.
Góc pha n ca h s công sut cos n có th 
inq
n arcsin (2.49)
2 2
i i
nd nq
 ra rn áp mt chiu trung gian có th

u khin thông qua thành phn d ci ind. Trên mt h thng
thc tn áp mt chiu trung gian cn phc gi  mt giá tr c nh không
ph thuc vào s bi i c  n rotor ird. H s công sut cos n có th
u khin thông qua thành phn q ci inq.
Chi tit ca phu khic v trên hình 2.14.
2.5.2. Thiết kế hệ thống điều khiển
Qua mô hình trng thái h thi ta nhn thu khin
áp ra ca khâu ngh   i và vector trng thái là hai thành phn dòng
n iNd và iNq [3]. Vì v u chnh vòng trong s   u chnh dòng
i. a ta nhn thy trong mô hình này có eN i ng nhiu vào
gây ra bng nhiu này là nhiu c nh nên ta có th
kh nó bng khâu bù nhiu thích hu chnh dòng.
 ra rn áp mt chiu trung gian có th u khin
thông qua thành phn d ci iNd . Trên h thng thc tn áp mt
chiu trung gian phc gi  mt giá tr c nh, không ph thuc vào giá tr
bin thiên c  n rotor ird . H s công sut cos N  u khin thông
qua thành phn q ci iNq .
Nguyn Th Thành 28 -

Hình 2.14: Cu khii [3]

 sau:
 u khin ca h thng n sc gió s dng DFIG.
     c máy phát DFIG, mô hình toán h  i và các
biu khii.
 u trúc và thit k h thu khin b bii và b bin

i phía máy phát.
B biu khin t c c công
sut t   th u khin phía máy phát da trên mt s m  u
khin tc u khin công suu khin.
B bi    u khi n áp mt chiu DC (u   làmDC
u này chúng ta cn thit k mu khi  c dòng
 
n trc d ( i d n ( i d ) tr u vào ca b u khi
u khin công sut tác dng P. B bi      c s d 
u khin công sut phn kháng Q, bng cách s dng mu khin dòng
n trên trc q ( iq ).
Nguyn Th Thành 29 -

CHƢƠNG 3: PHƢƠNG PHÁP ĐIỀU KHIỂN HỆ MÁY PHÁT ĐIỆN SỨC

GIÓ KIỂU DFIG TRONG ĐIỀU KIỆN LƢỚI MẤT CÂN BẰNG CÂN BẰNG
3.1. Khái niệm về hệ thống lƣới điện mất cân bằng

Theo [11] h thc gi x
    , tn s và lch pha nhau mt góc
120 0. Nu không tha mãn mu kin trên thì h th
bi x
ua ub uc u a ub uc ua ub u c
Hình 3.1: Hình dng các h thn áp ba pha [11]. n áp cân bng, (b)
n áp mt cân bng, n áp mt cân bng và b bin dng
i vi yêu cm bo chng ca mt h thng truyn ti và cung cp
n thì v       n áp ngày càng nh c s quan tâm
ca các nhà cung ca các h tiêu th n.
S phát trin nhanh chóng ca các ngành sn xut công nghi   
dng rng rãi các thit b n t công sut l    bi i xoay chiu
- mt chiu, các b bin tn, các lo  n... cùng vi các h th u khin
t  n phc t  to ra mt h thng truy n linh ho 
 c các yêu c u khin khác nhau và thích ng cho nhiu loi ph ti.
Tuy nhiên, vic s dng các thit b o ra nhng thách thc ngày càng
to li vi yêu cm bo chng ca ngun cung cp. Các thit b
này to nên nhng nhng ph ti phi tuyn và gây ra các thành phn sóng hài
i. Nhi b méo dng và gây ng
Nguyn Th Thành 30 -

không tt cho nhng ph t c ni vi nó. Vì vy, v  u khin l i
c rt quan tâm và chú ý.
Trong lu s tp trung nghiên cu giu khin phi
hp gia các b bin t công sut trong h thn sc gió DFIG
u kii không cân bng.
3.2. Lý thuyết công suất tức thời

3.2.1. Nền tảng của lý thuyết công suất tức thời
Theo [11] lý thuyt công sut tc thi (lý thuyt p-q) c xut phát t mt
tp hp các công sut tc thn thi gian. Vic xem xét không
n yu t ràng buc  hình dn, lý thuyt này có
th c áp dng cho các h ba pha có hoc không có dây trung tính và lý thuyt p-
q không ch s dc  trng thái xác lp mà còn s dc  trng thái quá
. Vì vy, lý thuyt này rt hiu qu và linh hot trong vic thit k b u khin
cho b bii công sut. Có th thy rng, cng truyn thng v công sut
ng cách xem mt h thn  tng ca ba mch mt
ý thuyt p-q xem xét bin t t abc sang
 
luôn xem xét  hay là 

3.2.2. Phép biến đổi Clarke
Phép bii  hay bii Clarke là ánh x n áp ba pha tc thi
u a , u b , u c trong h t  n áp tc thi , ,  trong h t
. Bii Clarke và bii nghch ca n áp c cho bi công thc:
Nguyn Th Thành 31 -

 1 1 
1 
2

2 
u    ua
u  2 3 3 
 0  u (3.1)
  3  b
2 2

u 0 
  u

1 1 1 c

 2 2 2 
 
 1 
1 0
2 
u a   u
u  2 1 3 1 
  u (3.2)
b  3 2 2

2 
   u
uc   1 0
3 1 
  
 2 2 2 
n ba pha tc thi ia , ib , ic  c bii sang

t bi:
 1 1 
1 
2

2 
i    i a
i  2 3 3 
 0  ib (3.3)
  3 2 2

i0 
  ic
1 1 1 

2 2 2 

và bii nghch:
 1 
1 0
2 
ia   i
i  21 3 1 
b   i (3.4)
32 2 2 

ic 
 i0

1 3 1 
  
2 2 2 
 u 0 

Nguyn Th Thành 32 -

 1 1 
1   ua 
u  2 2 2 
u 
 
  
b  (3.5)
u  3 
0
3 3 
 

 2

2 uc

 
và
 
1 0
u a   
  2 1 3 u 
u b  3 2  

2 u 
(3.6)

u c 
  
1  
3

2 2 
, n ba pha tc thi ia , ib , ic  c bii sang t
 n thành phn th t không ( i0 ):
 1 1 i
1    a 
i  2  2 2  
i   
i b  (3.7)
  3 0 3 3 


 2

2 i c 
 
và
 
1 0 
i a   
  2 1 3 i 
(3.8)
i b 
 
3 2
 

2 i  

i c 
  
1  
3

 2 2 
3.2.3. Lý thuyết công suất tức thời theo thành phần Clarke
Theo [11] vi h thng ba pha có hoc không có dây trung tính trong trng
thái xác lp ho  , công sut tác dng tc thi ba pha p 3(t ) biu th dòng
ng tc thi chy qua hai h th
Nguyn Th Thành 33 -

p3 ( t) ua ( t) ia ( t) ub (t) ib (t) 

uc (t) ic ( t)
(3.9)
 p3  ua ia ub ib uc ic (3.10)
Công sut này có th c tính t các thành phn 0 
p3  u i u 
i
(3.11)
3.2.4. Lý thuyết công suất tức thời theo nguyên lý p-q
Xét mt h tht phc tc thi s nh
n áp u và phn bù ca vector dòng i* :
 s * u.i
(u ju )(i  
ji ) (
u i  ui ) j (
u i  u i) (3.12)
p q
Vi h thng ba pha có c dây trung tính, các công sut th t không p 0,
công sut tác dng tc thi p và công sut o tc thnh t n
n dây tc thi trên h t 0 
p  0 u u  i  
q  0  
   u u  i (3.13)

p0 
 u
0
0 0 i

0 

T  suy ra:
i   1 u u  p 
  2
 

 (3.14)
i 
2
 u u  u u  
q 
3.3. Trụ lƣới không đối xứng sử dụng bộ điều khiển với thành phần đối xứng
i xng xut hin yu ngay c trong trng
thái làm ving. Trong mt s ng hp, các nhiu loi hoc
ti xi xng nu này có
th dn ti mt nh ca h thng, n chc ca mt s
thit b n và có th làm cho h thng bo v mt cân bng. Vì
vy v  u khin h thng DFIG làm vii mt cân bng cc
quan tâm và gii quyt.
Nguyn Th Thành 34 -
3.3.1. Biến đổi Park của hệ thống ba pha không đối xứng
Mt h thi xng có th c biu din b
n áp sau:

u a (t )  2U a sin(t a )

 2
u b (t )  2U b sin(t a  )
 3 (3.15)
 2
u c (t )  2U c sin(t a  )
 3
c bii sang h trc t c nh 

u  Tuabc (3.16)
u a   1 1 
u  1 2  
 u   , u abc 
u b
 2
, T  

2

u   3 3 3  (3.17)
u c
 
 0 
 2 2 

Ting trên h trc t  có th c bii sang h

trc t quay dq 
u d (t ) u ( t) 
 cos  sin  
u (t ) 
 u ( t) 
 (3.18)
q  sin  cos 
 
T (3.16) và (3.18) ta có th vi
 1 1 u (t )
1 
  a
 
ud (t )  cos  sin   2 2 2  (t ) 
  (3.19)
u (t ) 

   u b 
q   sin
 cos  3  3 3 
0  u c( t)

 

 2 2 
Bic:
ud (t )

 2 cos cos(2 ) cos( 2) 
u a ( t)
 
3 3 u (t ) 
u (t )   
b  (3.20)
q  3 sin  sin(   )
2 2
sin(   )
 

 3 3 u c (t )






Nguyn Th Thành 35 -
u d (t )  2 U a cos sin( t  
a) 
u (t )   
q  3 U a sin sin( t a ) 
 2 2 
 U b cos(  )sin( t a  ) 
2 3 3
  
3 2 2 
U b sin(  )sin( t a  )

 3 3 

 2  2  
 U c cos(  )sin( t a  ) 
2 3 3
  
3  2 2  (3.21)
U c sin(  )sin( t a  )

 3 3 

S dng bing giác sau:
1 1
sin a cos b  sin(a b)  sin(a 
b)
2 2
1 1
sin a sin b  cos(a b)  cos(a b)
2 2
Bi
ud (t )  1 U a sin(t a )  U a sin( 

t  a
)
  

uq (t )  3 U a cos(t a )  U a cos( t a )

 4 
 U b sin(t a ) U b sin( 
t  a
  ) 
1 3
  
3 4 
U sin(t a )  Ub cos(  t a   )
b
 3 

 4 
U c sin(t a ) 
 U c sin( 
t    ) 
1 a
3
  
3 4
Uc sin(t a ) Uc cos(  t a   )  (3.22)

 3 
Hay
Nguyn Th Thành 36 -

ud (t )  1 (U a U b U c) sin(t a  )  (3.23)

   
u
q ( t )  3 (U
 a U b U c ) cos( t  a 
) 
 4 4 
U sin(t a )  U b sin( 
t    ) U 
c sin( t  a 
  ) 
1  a a
3 3
  
3 4 4 
U cos(t a ) U b cos(  t   ) U ccos( t a    )

 a a
3 3 
Nu tr  c chn nng trùng vi trc ca pha A thì   t   

ud (t )  1 (U a U b U c )sin(a )  (3.24)

   
uq (t )  3 (U a U b U c )cos(a ) 
 4 4 
U sin(2t a ) Ub sin(2 t   ) Uc sin(2 
t a )
1  a a
3 3 
  
3 4 4 
U cos(2t a)  U b cos(2 t a  ) Uc cos(2 
t  a )

 a 3 3 

Có th nhn thy rng khi h thng cân bng U a U b U c thì thành phn th
hai cng 0. Khi h thng mt cân bng thì trong thành phn
ca ud và u q có thành phn th nht i và thành phn th ng vi
tn s là 2 ng cho c h thng ba pha cân bng hoc

không cân bng.
i vi h thng ba pha không cân bn áp có th phân tích thành
các thành phn th t thun u , thành phn th t nghch u và thành phn th t
không u 0
n áp này biu din trên h t 
u  (t )  u(t ) u (t ) 
u (t )  
   (3.25)
 u (t ) u (t ) 
Tip theo, các thành phn th t thun và nghch trên h trc t  c bin
i sang h trc t 
Nguyn Th Thành 37 -
u d(t )  cos sin  u( t)  (3.26)

    

  sin cos  
u q (t )  u (t ) 
 
u d(t )  cos  sin 

u( t) 
    
 (3.27)
  sin cos  
u q (t )  u( t) 
 
T (3.26) và (3.27) ta có th vi
 1 1 u (t )
a 
ud(t )  cos  sin   2 1 2 
2 
u (t ) 
     
b  (3.28)
  sin  cos   3 0
uq (t )  3

3 
uc (t ) 
 
 
 2 2 
 1 1 u (t )
u d(t )  cos  sin  2 1 2 
2
a

u (t )


     (3.29)
b 
u q (t )
  sin  cos   3
 
0
3

3 
uc (t ) 
 
 
 2 2 
Bii các phc:
 2 2 
u a (t ) 
ud(t )  2 cos  cos( 
3
) cos(  )
3 
u (t ) 
 
   (3.30)
2 2 b 
uq (t )
  3 sin 
 sin(   )   )
sin( 
 

 3 3 uc (t )

 
 2 2 
ua (t ) 
ud(t )  2 cos cos(  3 ) cos(  )
3 
u (t ) 
    
b  (3.31)
  3 sin sin( 2)
uq (t )  2
sin(  ) 
 

 3 3 uc (t )

 

ud(t )  1 (U a U b U c ) sin(t a  ) 

    (3.32)
   
  3 (Ua Ub Uc ) cos( t a )
uq (t )  
 4 4
U sin(t a )  Ub sin( t    ) U
c sin( t
 a  ) 
1  a a
3 3 
  
3 U 4 4 
a cos( t  a 
) U b cos( 
t a   ) U 
c cos( t  a 
 
 )

 3 3  
Nguyn Th Thành 38 -

ud(t )  1 (U a U b U c ) sin(t a  ) 

    (3.33)
 (U U U ) cos( t 
 
) 
u
q
 (t ) 
 3  a b c a 
 4 4 
Ua sin(t a )  Ub sin( 
t  a   ) U
c sin( t  a 
  ) 
1 3 3
  
3 4 4  
U a cos(t  a )  U b cos( 
t a   ) U 
c cos( t
 a  
 )

 3 3  
Nu tr  c chn nm trùng vi trc ca pha A thì   t   

ud(t )  1 (U a U b U c ) sin(a ) 

   (3.34)
 Uc ) cos( a ) 
  3 (Ua Ub 
uq (t )  
 4 4 
U sin(2t a )  U b sin(2 t   ) Uc sin(2 
t  ) 
1  a a
3
a
3
  
3 4 4 
U cos(2t a ) U b cos(2 t   ) Uc cos(2 t   )
a

a
3
a
3 

ud(t )  1 (U a U b U c ) sin(2t a ) 

 
  (3.35)
uq (t )
  3 (U a U b 
 U c ) cos(2t  a ) 

 4 4 
Ua sin(a ) Ub sin( a  )  Uc sin( a  ) 
1 3 3
  
3 4 4 
U cos(a ) U b cos( a  )  U c cos(   )
a
 3
a
3 

T (3.34) và (3.35) cho thy rng, thành phn th t ngh

là hài bc hai trong ta  i vi thành phn th t thuc li. Vì
vy có th dùng các b lc thông th ly ra các thành phn i và loi
bt thành phng  tn s cao, t c thành phn th t thun và
thành phn th t nghch.
3.3.2. Xác định các thành phần đối xứng theo phƣơng pháp công suất tức thời
    t tc th    u di n áp
cc vi
Nguyn Th Thành 39 -


u a (t )  2U 0 sin(t 0 )  2U  sin( t 
) 2U sin( t 

)

 2 2
u b (t )  2U 0 sin(t 0 )  2U  sin( t 
 ) 2U sin( t 

 (3.36)
)
 3 3
 2 2
u c (t )  2U 0 sin(t 0 )  2U  sin( t 
  ) 2U sin( t 

 )
 3 3
 U 0 ,U ,U là các giá tr trung bình ca các thành phn áp th t
thun, th t nghch và th t không. 0 , , 

     ng ca các
thành phn áp trên

n tc thi c

i a (t )  2 I 0 sin( t 0 )  2 I  sin( 
t 
) 2 I sin( t 
)


 2 2  (3.37)
ib (t )  2 I 0 sin(t 0 )  2I  sin( t   ) 2I sin( t
 

 )
 3 3
 2 2
ic (t )  2 I0 sin(t 0 )  2I  sin(  t 
 ) 2 I sin( t
 

 )
 3 3
Chuyn các n tc thi trên sang h t s c:
  
u


 3U n sin( t n ) 
 3U n sin( t n )
n 1 n 
1
  
u   3U sin( t  )  3U sin( t  (3.38)


  n n  n
 n)
n 1 n 
1
 

 
i  3I n sin(  t n ) 1 3I n sin( t n )

 n 1 n (3.39)
  
i   3I sin( t 


 n 1
n  n ) 1 3I n sin( t n )

n
Các công sut thc p và c biu di

Công sut thc: p  p p
(3.40)
Công sut o: q q q (3.41)
Nguyn Th Thành 40 -

 trung bình p , q và các thành phn bii ca p và q:

p , q 
 
(3.42)
p 3U n I n cos(n n ) 3U nI ncos( n  
n )
n 1 n
1
 
q 3U nI n sin( n n)  3
U nI nsin( n  
n )
(3.43)
n1 n
1
 
  
p  3U m I n cos(( m n ) t m n) 
mm1n n 1 


 
 3U m I n cos((m n ) t m n) 
m1 n  1 
 
 
  3U m I n cos((m n )t m  n) 
m1 n  1 

 


  3U m I n cos((m n )t m  m ) 
 (3.44)
m1 n  1 

 
  
q  3U m I n sin(( m n )t m n) 
mm 1n n 1 


 
 3Um I n sin((m n )t m n) 
m1 n  1 
 
 
   3U mI n sin((m 
n)t 
m 
n ) 
m1 n  1 

 


   3U mI n sin((m 
n)t 
m 
m)  (3.45)
m1 n  1 

Nh       các khái nim gia công sut phn
kháng và công sut tác dng tc thi. Có th thy rng công sut tác dng trong h
th  i xng P 3UI cos chính là giá tr trung bình p trong công sut
th    công sut phn kháng Q 3UI sin  là giá tr trung bình q trong
công sut o, các thành phng trong công sut thc và o.
Nguyn Th Thành 41 -

Vì v c thành phn công sut trung bình trong công sut thc và o ta có
th s dng các b lc thông th  loi bt nhng thành ph  ng tn s
cao, t c các thành phn th t thun và nghch.
3.4. Mô hình hóa hệ thống DFIG

3.4.1. Phép biến đổi hệ tọa độ
u kii mt cân bng, các bin ba pha  trng thái xác lp có th
tách thành phn th t thun, th t nghch và th t không bng cách áp dng lý
thuyt thành ph i xng  trên. Gi s     c n t,
thành phn th t không không tn ti. Bi vy  khung t c n áp
n có th tách thành hai thành phn th t thun và th t ngh
sau:
F(t ) F (t ) F (t ) F e j( st  ) 

F e j( st 
) (3.46)

 

 và   và
 u khic thc hin trong khung t
ng b u kii mt cân b thun tin ta s dng hai
khung t dq, mt khung t thun dq+ và mt khung t nghch dq- 
hình 3.2.
Hình 3.2: Mi quan h gia h t c nh  và h t dq+ và dq-
Khung t dq+ quay vi t  s ging vi khung t quay dq trong
ng hi x, khung t dq- ging vi khung t
Nguyn Th Thành 42 -

i t -  s. Bii gia các khung t - cho

bi:
Fdq Fe j st ; Fdq F e j st

(3.47)
Fdq Fdqej 2st ; Fdq Fdqe j 2 st
        dq-, vector F       
thông stator và rotor 
:
Fdq e j2 st

Fdq Fdq Fdq Fdq   (3.48)

F F
dq

dq F 
dq  F e  j 2st
dq  F
 
dq 
(3.49)


 s
- 

s. 
notch filter”  s 3.48) và
(3.49
-.
3.4.2. Mô hình hóa máy phát DFIG
Ma máy phát DFIG trong h t dq+ c biu
din trên hình 3.3.
Isd 
Rs Ls Rr Rr 
Ird 
  
+ +
sd  
Lm rd  Urd+
+
Usd+ 
_  
 
 
j s sq j ( s r ) rq 
Nguyn Th Thành 43 -

I sq
Rs Ls Rr Rr
I rq
 

+  
 rq  +
+
sq  Rm U rq+
Usq+ 
_  
   
j s sq  j ( s r ) rd 
 3.3: Ma DFIG trong t dq+
n áp stator:
   d sd 
u
 sd   R i
s sd   
s sq  
 dt (3.50)
 
        sq  d
u sq R si sq  s sd 
 dt
   d sd 
u
 sd  R i
s sd   
s sq  
 dt (3.51)
 
u  R i     d sq


sq s sq  s sd 
dt

   
 sd  Ls isd  Lmird  (3.52)
   
 sq  Ls isq  Lm irq 

   
 sd  Ls isd  Lmird 
    (3.53)
 sq  Ls isq  Lm irq 

Ma máy phát DFIG trong h t dq- c biu

din trên hình 3.4.
Nguyn Th Thành 44 -

I sd
Rs Ls Rr Rr
I rd
 

+
 
sd  Lm  rd 

U rd-
-
-
U sd- 
_  
 
 
jssq j ( s r )rq


I sq
Rs Ls Rr Rr
I rq
 

+  sq  rq -
-
Rm U rq-
U sq- 
_  
   

j ssq j( s r ) rd
3.4: Ma DFIG trong t dq-
n áp rotor:
  d 
r )rq
u rd  Rrird  (s   rd 
 dt (3.54)

u  R i  (  )   d rq



rq  r rq  s r rd 
dt
   d 
u rd   Rrird  (s r )rq   rd  (3.55)
 dt

 drq 
u rq  Rrirq  ( s r ) rd  
 dt
 thông rotor:
 rd  Lmisd  Lr ird 

 (3.56)
   
 rq  Lm isq  Lr irq 

 rd  Lmisd  Lr ird 

 (3.57)
   
 rq Lmi sq  Lrirq 

Nguyn Th Thành 45 -

3.5. Điều khiển hệ máy phát điện DFIG

3.5.1. Khái quát các phƣơng pháp điều khiển hệ máy phát điện DFIG làm việc
trong điều kiện lƣới mất cân bằng
Hiu nghiên cu khin h th u kin
i mt cân bu khin b bi i phía rotor [13] [14],
u khin b bii [1u khin này gi nguyên
cu trúc truyn thng do vy v thc hin k thut b u khit cu
u khin xung h vi x lý) s 
Hình 3.5: Cu khin b bii phía rotor (RSC) khi h thng DFIG làm
vic vi mt cân bng [13]
Hình 3.6:  khu khin h thng DFIG vi RSC bng phu
ch vector [13]
Nguyn Th Thành 46 -

Hình 3.7: Cu khin b bii (GSC) khi h thng DFIG làm
vic vi mt cân bng [14]
Hình 3.8:  khu khin h thng DFIG vi GSC bu
ch vector [14]
Nguyn Th Thành 47 -

Trong phn này, tác gi s trình bày mu khin h thng
i mt cân bng bng cách s dng mt b bii ni tii
(Series Grid-Side Converter - SGSC) phi hp vi vi các b bi i phía rotor
(RSC) và b bii (Parallel Grid-Side Converter - PGSC)
 khc phc li bng cách loi b các thành phn
t, nh uDC và các công suu ra.
3.5.2. Phƣơng pháp điều khiển hệ máy phát điện DFIG làm việc trong điều
kiện lƣới mất cân bằng với SGSC
Cu trúc h thi mt cân bu khi
Ps Ptotal
u series ug

us SGSC
Pseries
GRID
Pr
Udc Pg
RSC PGSC
Hình 3.9: Cu trúc h i mt cân bng vi SGSC [12]

ng b ngun kép
RSC: (Rotor-Side Converter) - B bii phía rotor
SGSC: (Series Grid-Side Converter) - B bii ni tii
PGSC: (Parallel Grid-Side Converter) - B bii
Các thành phn công sut trong h thc mô t . 
Pr , Ps là công sut tác dng ca rotor và stator, Pseries là công sut tác dng ca
SGSC, Ptotal là công sut tác dng tng ca h thng.
Nguyn Th Thành 48 -

 u khii mt cân bng, khác vi cu hình

u khin DFIG làm vic vi cân bng, ta thêm vào h thng máy phát b bin
i ni tii SGSC và mt bin áp ni ti9. Mt b lc RL
ni gia SGSC và máy bin áp nhm hn ch n áp ti máy bin áp.
S hong ca h thng vi SGSC s c trình bày  phn tip theo.
3.5.3. Đáp ứng của hệ thống máy phát DFIG trong điều kiện lƣới mất cân
bằng
a. SGSC
u kii mt cân bi có th c biu din
theo thành phn th t thun và nghch trong khung t c nh  
ug  ug ug

 

(3.58)
Nu thành phn i th t nghch c loi b và ch còn li thành
phn n áp th t thun tu ra stator, các ng cn áp mt cân bng
 dòng rotor và stator mt cân bng, s ng ca mô n t và công
sut s c loi b mt cách t nhiên:
i s 0, i r  0, Te _sin 2 Te _ cos2  0


Ps _sin 2 Ps _ cos2 0, Qs _sin 2  Qs _ cos2 0
 (3.59)

Pr _sin 2 Pr _ cos2 0, Qr _ sin 2  Qr _ cos2 
0
   c biu din trong h t  c nh ( u s) bng tng
u ra ca b bii mc ni tip SGSC trên h t c

nh:
us useries  ug  useries

  ug
 
 u
g 
 (3.60)
 loi b thành phn th t nghch ca i u ra

ca SGSC phi bng ug :
Nguyn Th Thành 49 -

useries   ug  (3.61)
Mt khác, khi loi b thành phn i th t nghch, do ng
ca tr kháng máy bin áp mc ni tip nên vn còn mt s khác bit nh gia
thành phn th t thun ca n áp stator ca DFIG. Vì vy mt
n áp nh  loi b s  gi n áp stator bám theo
i th t thun. , tn áp cu kii
mt cân bng có th c biu di
useries ucom  ug 

 (3.62)
tro:  
 là : us ug 
              
 
 :
iseries is  us 

 (3.63)
Bi vy, theo (3.62) và (3.63), công sut chy qua SGSC có th c tính
 :
u seriesi series  (Pseries_av Pseries_ cos2 cos 2 st P

S series Pseries jQseries  series_ sin 2
sin 2 st )
( Qseries_av Qseries _ cos2 cos 2s t Qseries_ sin2 sin 2s t) (3.64)
:
Pseries_av , Qseries_av : là công sut tác dng và công sut phn kháng trung bình ca SGSC
Pseries_ cos2 , Pseries _ sin2 , Qseries _ cos 2 , Qseries_ sin2 : là thành phn công sut tác dng và phn
ng  tn s 2 theo cos và sin ca SGSC.
Nguyn Th Thành 50 -

useries ucom  ug 



(ucomd 

jucomq 
)e j st (
ugd gq ) e j st
ju
iseries is  is 
 jisq )e j
(isd  
s t (3.65)
 
Pseries_av  u comd u comq 
 u  

 
u comd
Qs eries_av   comq 

P  u  u gq 

isd  
 series_ cos2   gd   (3.66)
Qs eries_ cos2  u  
u gd  

i
   gq sq  
Pseries_ sin 2  u gq 
u gd  
   
Qs eries_ sin 2  u
 gd 
u gq 

b. PGSC
Công sut t i có th c biu di
S g Pg jQ g
(Pg _av Pg _ cos 2 cos 2st 
Pg _sin 2 sin 2 st ) (3.68)
j (Q g _ av Q g _ cos 2 cos 2st 
Q g _sin2 sin 2st )
: Pg_av , Qg_av là công sut tác dng và công sut phn kháng trung bình ca
i. Pg _ cos2 , Pg _ sin2 ,Qg _cos2 ,Qg _ sin2 là thành phn công sut tác dng và phn kháng dao
ng  tn s 2 theo cos và sin ci.


Pg_av  u gd u gq u gd u gq 
  u  u gd u gq
 
u gdi sd  
Qg _av   gq
P  u   
u gq u gd u gq i sq  
 g _ cos2  gd (3.69)
Qg _ cos2  u   
 u gd u gq u gd i sd  
  gq
 
Pg _sin 2  u gq u gd u gq u gdi  
   sq  
Qg _sin 2  u
 gd
u gq u gd u gq 

c. RSC
Công sut t u ra stator có th c biu di
Nguyn Th Thành 51 -

S s Ps jQs 
(Ps _ av s _ cos2 cos 2st
P P 
s _ sin 2 sin 2 st )
(3.70)
j (Qs _ av Qs _ cos2 cos 2s t 
Qs _ sin 2 sin 2 s t )
: Ps_av , Qs_av là công sut tác dng và công sut phn kháng trung bình ca
stator. Ps_ cos 2 , Ps_ sin2 , Qs_ cos 2 , Qs_ sin2 là thành phn công sut tác dng và phn kháng
ng  tn s 2 theo cos và sin ca stator.
Ps_av  usd usq u sd u gq  

     
u gdusd  

u sq  u sd u sq   isd
Qs_av 
    

P    
u sq  u sd u sq
 u gd usq   isq 
 s _ cos2  1 
Qs _ cos2  s Ls    s Lm

   (3.71)
usd  usq usd u gq  usd 

isd 
      
Ps _sin 2  u  u sq u gd u gq  usq  

 sd   
 isq

   
Qs _sin 2  u 
 sq 
u sd u gd  u gd 

Mô n t ca DFIG có th c biu di
Te Te _av Te _cos 2 cos 2s t 

Te _ sin 2 sin 2 s t (3.72)
: Te_av n t trung bình ca DFIG. Te _ cos2 , Te _sin 2 là thành phn
ng  tn s 2 theo cos và sin ca mô men.


        
    
        
   (3.73)
  
      

3.5.4. Điều khiển phối hợp SGSC, PGSC và RSC

a. SGSC
Nhim v chính ca b i mt cân bng là gi n áp stator ca
DFIG luôn bám theo thành phn th t thun ca 
u khi t c mc tiêu sau:
Nguyn Th Thành 52 -

u sdq u gdq 
 (3.74)
 u sdq  0
 c yêu cu (3.74), ca n áp stator phu khin bng
vi thành phn th t thui, trong khi thành phn th t nghch
n áp stator phu khin bng 0.
b. PGSC
 u ki   i mt cân bng, có bn thành ph  n
igd , igq , igd , igq       nâng cao      


dq-.
       DC-
 
- :
 
                
DFIG.
   .
 Mục tiêu 1: Loại bỏ sự dao động của tổng công suất tác dụng của hệ DFIG
Theo hình 3.2, tng công sut tác dng ca h c biu di
Ptotal Ps Pseries 

Pg (3.75)
Theo (3.59), (3.68) tng công sut tác dng ca DFIG có th c vit li
i dng sau:
Nguyn Th Thành 53 -

Ptotal  Ps Pseries Pg

( Ps_ av Pseries_ av Pg _ av )
(3.76)
(0 Pseries _sin 2 Pg _ sin 2 )sin 2st
(0 Pseries _ cos2 Pg _cos2 ) cos 2s t
 loi b s ng ca tng công sut tác dng, thành phn dao
ng trong (3.76) phi bng 0.
Pseries _ sin 2 Pg _ sin 2 0, Pseries _ cos2 P

 g _ cos2 0 (3.77)
Bi vi mc tiêu 1, theo (3.68), (3.69) ý rng trc d ca
khung t th t thun trùng vi thành phn th t thun ca i,
 u gq 0 , giá tr  
sau:
    

       
 
 

     
   
     
 
          

   
   
   
  
  
  

   (3.78)
    
           

         

       
          
      
       
 
  
        
  
     

     
  
  
 

 
 
 
  
 
 

  
 

 


 

 
 
    n       3.69). Thành
   
 DC-link.  


Nguyn Th Thành 54 -

    

   
 
 và   
 
Bên cn áp mt chiu DC-Link có th c biu din:
 
  

  
    

 
(3.79)
 -    
    

Kt hp (3.77), (3.79) cho thy rn áp DC-

th c gim bt khi loi b s  ng ca tng công sut tác dng ca h
DFIG.
 Mục tiêu 2: Hạn chế sự dao động của công suất phản kháng của hệ DFIG.
 c tiêu 1, tng công sut phn kháng c c biu di i dng
sau:
Qtotal Q s Q series 
Qg
(Qs _ av Qseries _ av 
Qg _ av )
(3.80)
Q g _sin 2)sin 2st
(0 Q series _sin 2 
Q g _cos2)cos 2 st
(0 Q series _ cos2 
 loi b s  ng ca tng công sut ph   ng trong
(3.80) phi bng 
Qseries _ sin 2 Qg _ sin 2 

0, Qseries _ cos 2 Qg _ cos2
 0 (3.81)
        

sau:
Nguyn Th Thành 55 -


     
   
 
  
   
     
   
    
    

           

    
   
   
  
   
         
  
          
        
    
   (3.82)
          
 
    
         
               
  
     
    
     
     
  



        
tính 
 Mục tiêu 3: Loại bỏ thành phần thứ tự nghịch của dòng điện lưới.
   ng dòng n ch  i bng tng ca dòng t phía
n th t nghch cc loi b bng
viu khin SGSC,  

 

 (3.83)

c. RSC
i v   in áp phía stator ca DFIG  u khin cân bng
ng hp n áp i không cân thì các chiu khin cho khi RSC vn
gi c vi cân bng, có th u ch
(VC) hou khin trc tip công sut  u khin.
Nguyn Th Thành 56 -

3.5.5. Điều chế vector không gian cho khối SGSC và PGSC
i vi kh ng yêu cu khin  (3.73), ta s dng lut
u khin PI cùng b lc notch   tách 2 thành phn th t thun và
nghch vi mu khin:

   - 


 -

-
(3.84)
-
--   - 
-
   -          
- 
  áp SGSC.

i vi b    dng
b lc notch filter  cùng vi vic s dng luu khi  tách 2 thành
phn th t thun và nghch ý rng ta có th cho  


 
 -   -      
 (3.85)
  
 -  -  -  
-
 - - 
- - -
- - - -  -  - - (3.86)
-
- -
 - --- - -
  - -
 - 
 ng các mu khin  (3.78), (3.82), (3.83) và kt hp vi
(3.85), (3.86), thành phn th t thun và nghch c   u khi u ra
trong h t ng b c
Nguyn Th Thành 57 -


-  

  
 -  

  



     (3.87)
 -
  

  - -  
- - - - - -
-- -    - -- -
 -  -
  (3.88)
- - - - - -
-- -    - - - -  -

 
  -  
- 
   PGSC.




-
 (3.87) và (3.88).
3.6. Phân biệt hệ thống máy phát kiểu DFIG làm việc với lƣới điện cân bằng
và với lƣới điện không cân bằng
Qua nhng phân tích  trên thy ru khin h thng máy phát DFIG làm
vic vn không cân bng khác vi khi h thng làm vic vn cân
bng s dng b bii Back-to-Back truyn th
Có thêm thành phn b bii SGSC và bin áp ni tii nhm loi
b thành phn th t nghch và ch còn ln áp th t thun tu ra stator khi
i mt cân bng và cân b ng
xu cn áp mt cân b dòng rotor và stator mt cân bng, s ng
ca mô n t và công sut s c loi b mt cách t 
chiu khin b bii phía máy phát RSC có th áp di
cân bng.
Nguyn Th Thành 58 -

Ngành u khin
Hình 3.10 khu khin h thng DFIG vi SGSC bu ch vector [
Nguyn Th Thành 59 -



 
 

 
              

Nguyn Th Thành 60 -

CHƢƠNG 4: MÔ PHỎNG HỆ THỐNG MÁY PHÁT ĐIỆN SỨC GIÓ DFIG

SỬ DỤNG CÔNG CỤ MATLAB - SIMULINK
4.1. Sơ đồ mô phỏng hệ thống máy phát điện sức gió DFIG làm việc với lƣới
mất cân bằng sử dụng cấu trúc truyền thống
 mô phu khin sc gió kiu DFIG
 máy phát:

Bng 4.1: Thông s 1 máy phát DFIG
P  = 1,5 MW  U = 1975 V Lls 0,18H

(P = 6 x 1.5
f= 60 Hz Rs 0,023  Llr 0,16H
= 9 MW)
U = 575 V Rr 0,016  Lm 2,9H
Trong h thng mô phng Matlab  Simulink gm các khn sau:

 Mô hình máy phát DFIG, h thng b bin t công sut ca mch
lc các khi (Grid Converter; Rotor Converter ):
Nguyn Th Thành 61 -

Hình 4.2: Mô hình máy phát DFIG và h thn t công sut mch lc
 Khi b u khin turbine gió
Hình 4.3: Khu khin turbine gió

Trong khi này bao gm:
- Khu khii
- Khu khin phía rotor
Nguyn Th Thành 62 -

- Khu khii
Hình 4.4: Khu khii

- Khu khin phía rotor
Hình 4.5: Khu khin phía rotor
Nguyn Th Thành 63 -

Hình 4.6: Các khi mô phng bên trong ca khu khii
Nguyn Th Thành 64 -

Hình 4.7: Các khi mô phng bên trong ca khu khin phía rotor
Nguyn Th Thành 65 -

4.2. Chất lƣợng của hệ thống điều khiển
 Kt qu mô phng ca h thng:

+ Các kết quả mô phỏng được thực hiện trong trường hợp tốc độ gió cố định là
15m/s và điện áp lưới bị sập 50% trong khoảng thời gian từ 0.05s đến 0.2s.
Uabc B575[pu]
1.5
0.5
U[pu]
-0.5
-1
-1.5
0 0.05 0.1 0.15 0.2 0.25 0.3 0.35 0.4
t[s]
iabc B575[pu]
3
1
i[pu]
-1
-2
-3
0 0.05 0.1 0.15 0.2 0.25 0.3 0.35 0.4
t[s]
Hình 4.8u ra ca rotor

i sp 50% vi thi gian mô phng 0.4s
Nguyn Th Thành 66 -

P[MW]
15
10
5
P[MW]
0
-5
-10
0 0.05 0.1 0.15 0.2 0.25 0.3 0.35 0.4
t[s]
Q[Mvar]
5
0
Q[Mvar]
-5
-10
0 0.05 0.1 0.15 0.2 0.25 0.3 0.35 0.4
t[s]
u c[V]
d
1300
1250
u[V]
1200
1150
1100
0 0.05 0.1 0.15 0.2 0.25 0.3 0.35 0.4
t[s]
wr[pu]
1.23
1.22
wr[pu]
1.21
1.2
1.19
0 0.05 0.1 0.15 0.2 0.25 0.3 0.35 0.4
t[s]
ng công sut tác dng, công sut phn kháng, t n
áp mt chiu (udc ) ci sp 50%
Nguyn Th Thành 67 -

Nhận xét:
i  trng thái ng i cân bng), h thng máy phát
làm vic vi t nh là 1.2pu (hình 4.10), công sut tác dng P = 9MW và
công sut phn kháng Q = 0Var (hình 4.9) , udc nh (hình 4.10).
 i mt cân b   i s   ) trong khong thi
gian t 0.05n 0.2s (hình 4.8) ta có th thy t  c   máy phát làm
vic  ch  trên t  ng b, công sut ph    ng   
n 2.5Var h tr  n s cn áp mt chiu udc dao
ng trong mt khong thi gian ng i nh.
Sau thi gian 0.2s tr n cân bng và  h thng vn làm vic
ng Q = 0Var, máy phát làm vic  ch  ng b.
y, b u khin h thc các mu khin
i mt cân b   u khi n áp udc     t phn
i h tr i mt cân bng.
Kết luận chƣơng 4:
   

 Kim tra chng ca b u khin  các ch  làm vic vi mt
cân bng (su trúc mô hình truyn thng ca máy
n sc gió kiu DFIG.
Nguyn Th Thành 68 -

KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ
Kết luận:
Luu và gii quyc nhng ni dung sau:
 Tìm hiu v tng quan v h th  n sc gió m, tim
  ng gió và khái quát các h th n sc gió
hin nay.
 Tìm hiu h thn sc gió s dn cm ng ngun kép
DFIG, t ng mô hình toán hc ca h thng.
                


k
 Áp dng lý thuyt công sut tc th u khin h thng máy phát làm
vic vi mt cân bi thành các
thành phn th t thun, nghch. S dng thêm b bii ni tip vi i
 cân loi b thành phn th t nghch cn áp stator ca máy
phát, cân bng thành phn th t thun áp stator vi và khi
u khin h c làm hoàn toàn  
khi máy phát làm vic vi i cân bng.
Kiến nghị:
Do thi gian có hn nên tác gi mi ch xem xét v mt lý thuyt, còn trin khai
mô phng h thn sc gió DFIG thì tác gi mn tình
hung DFIG làm vic vi mt cân bng da trên mô phng Matlab  Simulink
s dng cu trúc truyn thng, mô phng h thn sc gió DFIG vi
SGSC tác gi s tip tc nghiên cu.
Nguyn Th Thành 69 -

TÀI LIỆU THAM KHẢO

A. Tiếng Việt
1. ng Danh Hong (2011), Cải thiện chất lượng điều khiển máy phát không
đồng bộ nguồn kép dùng trong hệ thống phát điện chạy sức gió bằng phương
pháp điều khiển phi tuyến, Lun án tin s k thui hc Bách khoa Hà
Ni.
2. Nguyn Phùng Quang (1996), Điều khiển tự động truyền động điện xoay
chiều ba pha, Nxb Giáo dc, Hà Ni.
3. Nguyn Phùng Quang (2007), Nghiên cứu, thiết kế và chế tạo bộ phát điện
bằng sức gió có công suất 10-30kW phù hợp với điều kiện Việt Nam tài
cc, mã s KC.06.20CN.
4. Nguyn Phùng Quang (2004), Matlab & Simulink dành cho kỹ sư điều khiển
tự động, Nxb Khoa hc và K thut, Hà Ni.
5. Nguyn Phùng Quang, Andreas Dittrich (2002), Truyền động điện thông
minh, Nxb Khoa hc và K thut, Hà Ni.
6. Cao Xuân Tuyn (2008), Tổng hợp các thuật toán phi tuyến trên cơ sở
phương pháp Backsteping để điều khiển máy điện dị bộ nguồn kép trong hệ
thống máy phát điện sức gió, Lun án tin s k thui hc Bách khoa
Hà Ni.
B. Tiếng Anh
7. A. E. Leon, M. F. Farias, P. E. Battaiotto, J. A. Solsona, and M. I. Valla

squirrel-cage IEEE Trans. Power Syst., vol. 26, no. 3,
pp. 16091617.
8. A. Junyent-Ferre, O. Gomis-Bellmunt, T. C. Green, and D. E. Soto- Sanchez
         
Nguyn Th Thành 70 -

renewable source grid interIEEE

Trans. Power Electron., vol. 26, no. 12, pp. 37443753.
9. 
through technique of DFIG wind turbine systems using dynamic voltage
restorerIEEE Trans. Energy Conv., vol. 26, no. 3, pp. 871882.
10.         -fed

of Technol., Goteborg, Sweden.
11. C. Wessels, F. Gebhardt      -through of a
DFIG wind turbine using dynamic voltage restorer during symmetrical and
IEEE Trans. Power Electron., vol. 26, no. 3, pp.
807815.
12. E. Muljadi, T. Batan, D. Yildirim, and C. P. Butterfield (1999),
-
Proc. IEEE Ind. Appl. Conf., vol. 2, pp. 13591365.
13. F. Blaabjerg, U. Jaeger, S. Munk-
losses in PWM-VSI inverter using NPT IEEE Trans.
Power Electron., vol. 10, no. 3, pp. 358367.
14.           -phase
         
Power Tech. Conf., Bologna, Italy.
15. Hirofumi Akagi (2007), Instantaneous Power Theory and Applications to
Power Conditioning, IEEE Press, A John Wiley & Son inc publication.
16. Jun Yao et al (2013), "Enhanced Control of a DFIG-Based Wind-Power
Generation System With Series Grid-Side Converter Under Unbalanced Grid
Voltage Conditions", IEEE Transactions on Power Electronics, vol. 28, no.
7, pp. 3167-3181.
Nguyn Th Thành 71 -

17. 
IEEE Trans. Power Electron., vol. 23, no. 3, pp.
10411049.
18.            
       IEEE Trans.
Power Syst,vol. 22, no. 1, pp. 314323.
19. O. Abdel- ompensation for DFIG
wind turbine low-voltage ride-IEEE Trans. Energy Conv.,
vol. 26, no. 1, pp. 272280.
20. 
induction generator wind turbine using a parallel grid side rectifier and series
 IEEE Trans. Power Electron., vol. 23, no. 3, pp. 1126
1135.
21.          
ridethrough of a doubly fed induction generator wind turbine with series
gridsidIEEE Trans. Ind. Appl., vol. 45, no. 5, pp. 18791887.
22. 
Proc. IEEE Ind. Appl. Soc.
Annu. Meet., pp. 17.
Nguyn Th Thành 72 -

Điều Khiển Hệ Máy Phát Điện Sức Gió Kiểu DFIG Trong Điều Kiện Lưới Mất Cân Bằng

Uploaded by

Document Information

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Điều Khiển Hệ Máy Phát Điện Sức Gió Kiểu DFIG Trong Điều Kiện Lưới Mất Cân Bằng

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

NGUYỄN THỊ THÀNH

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO

NGUYỄN THỊ THÀNH

ĐIỀU KHIỂN HỆ MÁY PHÁT ĐIỆN SỨC GIÓ KIỂU DFIG

LUẬN VĂN THẠC SĨ KỸ THUẬT

Hà Nội – Năm 2016

NGUYỄN THỊ THÀNH

ĐIỀU KHIỂN HỆ MÁY PHÁT ĐIỆN SỨC GIÓ KIỂU DFIG

U KHIN VÀ T NG HÓA

LU THK THUT

NG DN KHOA HC

Hà Nội – Năm 2016

LỜI CAM ĐOAN

Nguyễn Thị Thành

Nguyễn Thị Thành

DANH MỤC CÁC KÝ HIỆU, CÁC CHỮ VIẾT TẮT

STT Ký hiệu Diễn giải nội dung đầy đủ

3 ir , is , i N n phía rotor, stator vi

4 iNd , iNq Các thành phi thuc h t dq

5 Ts , Tr Các hng s thi gian mch stator và rotor

6 Lm H cm gia stator và rotor

7 Ls , Lr n cm stator và rotor

8 Ls , Lr n cm tn phía stator và rotor

9 Rs , Rr n tr stator và rotor

11 urd , urq Các thành phn áp rotor trên h t ti

14 r ,  Vn tc góc mn rotor, vn tc ca rotor

18 Te Mômen máy phát

20 Ps , Qs Công sut tác dng và công sut phu ra ca stator

21 Pr , Qr Công sut tác dng và công sut phu ra ca rotor

22 Pg , Q g Công sut tác dng và công sut phu ra ca PGSC

STT Ký hiệu Diễn giải nội dung đầy đủ

13 av Thành phn trung bình

DANH MỤC CÁC HÌNH VẼ VÀ ĐỒ THỊ

Số hiệu Nội dung Trang

Cu khin b bii phía rotor (RSC) khi h thng

DANH MỤC CÁC BẢNG BIỂU

Số hiệu Nội dung bảng biểu Trang

4.1 Thông s 1 máy phát DFIG 57

2.2.2. Công sut ca DFIG ..........................................................................17

3.3.2. nh các thành phi x t tc

Tính cấp thiết của đề tài

Nguyn Th Thành 1 -

khii mt cân bc nghiên cu m và

Mục đích nghiên cứu

Đối tƣợng và phạm vi nghiên cứu

Phƣơng pháp nghiên cứu

Nguyn Th Thành 2 -

c tin ca lu  ng do và trin

Những đóng góp của luận văn

Cấu trúc của luận văn

Nguyn Th Thành 3 -

CHƢƠNG 1: TỔNG QUAN HỆ THỐNG PHÁT ĐIỆN SỨC GIÓ

1.1. Khái quát về hệ thống năng lƣợng gió

Nguyn Th Thành 5 -

Hình 1.2: Turbine gió vi t c nh [10]

Nguyn Th Thành 6 -

Nguyn Th Thành 7 -

Các bộ biến đổi công suất

Nguyn Th Thành 8 -

  Stator

Nguyn Th Thành 9 -

 Tng quan v các h thng bing gió.

Nguyn Th Thành 10 -

CHƢƠNG 2: TỔNG QUAN CÁC PHƢƠNG PHÁP ĐIỀU KHIỂN HỆ MÁY