‫صفحۀ ‪1‬‬ ‫تهیه و تنظیم‪ :‬علیرضا رمضانی‬ ‫موضوع‪ :‬دینامیک‬ ‫جزوۀ آموزشی– نمونه مسائل درس فیزیک‬

‫دینامیک‬

‫دینامیک بخشی از علم مکانیک است که به بررسی رابطۀ بین حرکت جسم و نیروهایی که آن حرکت را ایجاد کردهاند‬
‫میپردازد‪ .‬در مبحث حرکتشناسی با معرفی کمیتهایی نظیر مکان‪ ،‬جابهجایی‪ ،‬سرعت و شتاب‪ ،‬حرکت را توصیف کردیم و انواع‬
‫حرکت (یکنواخت و شتابدار) را بررسی کردیم‪ ،‬اما از طرح و پاسخ پرسشهایی نظیر‪ :‬در چه صورتی یک جسم ساکن میماند؟ چگونه‬
‫میتوان جسم ساکنی را به حرکت درآورد؟ چه عاملی باعث تغییر سرعت میشود؟ و ‪ ...‬خودداری کردیم‪.‬‬
‫در این فصل این پرسشها را طرح کرده و پاسخ آنها را مییابیم‪ .‬برای یافتن این پرسشها‪ ،‬باید با کمیتی به نام «نیرو»‬
‫بیشتر آشنا شویم‪.‬‬

‫‪ ‬این فصل هم همانند سینماتیک فصلی کامالً مفهومی و استداللی است‪ .‬حفظ کردن فرمولها‪ ،‬بهتنهایی‪ ،‬کمک چندانی به ما‬
‫نخواهد کرد‪ .‬باید توانایی تحلیل مسائل را داشته باشید‪.‬‬
‫مشتاقانه به استقبال مسائل دینامیک بروید‪ ،‬از اینکه به پاسخ اشتباه برسید هراس به دلتان راه ندهید‪.‬‬
‫در ابتدا هر سؤال یا تست وقت زیادی از شما میگیرد‪ .‬نگران نشوید و صبورانه پایداری کنید‪.‬‬
‫تمرین زیاد به شما این امکان را میدهد که در حل سریع تستهای این فصل مهارت پیدا کنید‪ .‬این مبحث نیز همچون‬
‫سینماتیک‪ ،‬بستر مناسبی برای طرح سؤاالت و تستهای گوناگون و فراوان میباشد‪.‬‬
‫پیشنیاز مطالعۀ این بحث‪ ،‬مبحث بردارها و مبحث سینماتیک میباشد‪ .‬همچنین این فصل تقریباً در تمامی مباحث فیزیک‬
‫کاربرد دارد‪.‬‬

‫‪ .1‬نیرو‬
‫نیرو عاملی است که وقتی به یک جسم وارد شود‪ ،‬باعث میشود که در شکل یا در حرکت جسم تغییر ایجاد شود‪ .‬بهعبارتی‬
‫نیرو عامل تغییر در جسم است‪ .‬نیرو را همواره یک جسم به جسم دیگر وارد میکند‪ .‬بهعبارت دیگر نیرو حاصل برهمکنش دو جسم‬
‫است‪.‬‬
‫تأثیر دو جسم بر هم ممکن است ناشی از تماس دو جسم باشد و یا دو جسم از راه دور بر یکدیگر نیرو وارد کنند (مانند‬
‫نیروی آهنربا که بر یک قطعه آهن که در فاصلهای از آن قرار دارد وارد میکند)‪.‬‬
‫نیرو کمیتی بُرداری است‪ .‬یکای نیرو در ‪ ،SI‬نیوتن نام دارد‪.‬‬

‫‪ -1-1‬در تأثیر دو جسم بر یکدیگر همواره دو نیرو بهوجود میآید‪ ،‬که‬

‫‪A‬‬
‫‪B‬‬ ‫هر نیرو را یک جسم به جسم دیگری وارد میکند‪ .‬مثالً در شکل زیر‪،‬‬

‫اگر نیرویی که جسم ‪ A‬بر ‪ B‬وارد میکند را با ‪ FAB‬نشان دهیم‬

‫نیرویی که جسم ‪ B‬بر ‪ A‬وارد میکند را با ‪ FBA‬نمایش خواهیم داد‪:‬‬

 ‫صفحۀ ‪2‬‬ ‫تهیه و تنظیم‪ :‬علیرضا رمضانی‬ ‫موضوع‪ :‬دینامیک‬ ‫جزوۀ آموزشی– نمونه مسائل درس فیزیک‬

‫‪ -1-2‬نیرو را نمیتوان ذخیره نمود‪ ،‬یعنی همینکه تأثیر اجسام بر یکدیگر قطع شود‪ ،‬نیرو هم قطع میشود‪.‬‬

‫‪ -1-3‬انواع نیرو‪ :‬نیروها را از لحاظ ماهیت میتوان به سه دستۀ کلی تقسیم کرد‪:‬‬

‫این نیرو که کمی جلوتر در قانون عمومی گرانش بررسی میشود‪ ،‬فقط از نوع جاذبه میباشد‪ .‬جذر و‬ ‫‪o‬‬
‫مد دریاها‪ ،‬گردش سیارات به دور خورشید و گردش اقمار به دور سیارات در اثر نیروی گرانشی است‪ .‬وزن اجسام اطراف ما از‬
‫همین نوع است!‬

‫این نوع نیرو در اثر ویژگیهای الکتریکی و مغناطیسی مواد ایجاد میگردد و تمام‬ ‫‪o‬‬
‫نیروهای قابل لمس اطراف ما (بهجز نیروی وزن) از نوع نیروی الکترومغناطیسی است‪ .‬مانند نیروی اصطکاک نیروی کشش نخ و‬
‫‪...‬‬

‫این نیروها که خود دو گونۀ ضعیف و قوی دارند در هنگام تشکیل هستۀ اتمها و یا شکافت آنها بروز میکنند‬ ‫‪o‬‬
‫و سبب پایداری اجزای هسته میگردند‪.‬‬
 ‫صفحۀ ‪3‬‬ ‫تهیه و تنظیم‪ :‬علیرضا رمضانی‬ ‫موضوع‪ :‬دینامیک‬ ‫جزوۀ آموزشی– نمونه مسائل درس فیزیک‬

‫‪ .2‬قانونهای دینامیک‬
‫بر نیروها و تأثیر آنها بر اجسام قانونهای خاصی حاکم است که به قانونهای نیوتن موسوماند‪.‬‬

‫‪ -2-1‬قانون اول نیوتن‪« :‬اگر بر جسمی هیچ نیرویی وارد نشود‪ ،‬چنانچه جسم ساکن باشد‪ ،‬همچنان ساکن میماند و اگر در حال حرکت‬
‫باشد‪ ،‬حرکت آن یکنواخت روی خط راست خواهد بود‪».‬‬

‫‪ -2-2‬همۀ اجسام تمایل دارند که وضعیت سکون یا حرکت یکنواخت روی خط راست خود را حفظ کنند‪ .‬به این تمایل اجسام‬
‫لَختی(اینرسی) گفته میشود‪ .‬بههمین دلیل به قانون اول نیوتن قانون لختی نیز میگویند‪ .‬بهعلت این خاصیت اجسام در برابر تغییر‬
‫حالت سکون یا حرکت بدون شتاب‪ ،‬مقاومت میکنند‪ .‬یعنی اگر بخواهیم جسم را از حالت سکون به حرکت درآوریم و یا سرعت آن را‬
‫تغییر دهیم (به جسم شتاب بدهیم) باید به جسم نیرو وارد کنیم‪ ،‬بنابراین میتوان گفت نیرو عامل تغییر بردار سرعت جسم است‪.‬‬

‫‪ -2-3‬یک نمونه‪ :‬در لحظۀ شروع حرکت یک وسیلۀ نقلیه بهسمت جلو‪ ،‬بدون راننده بهسمت عقب خم میشود؛ زیرا طبق خاصیت‬
‫اینرسی بدن او دوست دارد وضعیت اولیهاش (سکون) را حفظ کند‪ .‬زمانیکه راننده بهطور ناگهانی ترمز میکند بدن او بهسمت جلو‬
‫پرتاب میشود‪ ،‬زیرا بدن او تمایل به حفظ سرعت قبلیاش را دارد‪.‬‬

‫‪ -2-4‬هرگاه در صورت یک سؤال مفاهیم زیر را استنباط کردید‪ ،‬قانون اول نیوتن کاربرد خواهد داشت‪:‬‬
‫«جسم ساکن است‪».‬‬
‫«جسم در حال تعادل است‪».‬‬
‫«جسم با سرعت ثابت بر مسیر مستقیم حرکت میکند‪».‬‬
‫«جسم بدون شتاب حرکت میکند‪».‬‬
‫«برآیند نیروهای وارد بر یک جسم صفر میباشد‪».‬‬
‫«حرکت جسم یکنواخت است‪».‬‬
‫«جسم در آستانۀ حرکت است‪».‬‬
‫و خالصه تمام مفاهیمی که از آن استنباط شود‪ ،‬شتاب حرکت جسم صفر است‪.‬‬

‫‪ -2-5‬لختی اجسام متناسب با جرم آنها است‪ .‬یعنی هر چه جرم بیشتر باشد‪ ،‬تمایل جسم به حفظ وضعیت خود نیز بیشتر است‪ .‬مثالً‬
‫لختی یک تریلی نفتکش بیشتر از لختی یک اتومبیل پراید است‪ .‬اگر ترمز تریلی را برداشته‪ ،‬بهجای آن ترمز پراید قرار دهید‪ ،‬چه‬
‫اتفاقی ممکن است بیافتد؟!‬
 ‫صفحۀ ‪4‬‬ ‫تهیه و تنظیم‪ :‬علیرضا رمضانی‬ ‫موضوع‪ :‬دینامیک‬ ‫جزوۀ آموزشی– نمونه مسائل درس فیزیک‬

‫‪ .3‬قانون دوم نیوتن‬

‫در این قانون نیوتن بیان نمود‪« :‬هرگاه بر یک جسم‪ ،‬نیرو و یا نیروهایی وارد شود جسم شتابی میگیرد که متناسب و همجهت‬
‫با برآیند نیروهای وارد بر جسم است و با جرم جسم نسبت وارون دارد‪».‬‬

‫‪F‬‬ ‫‪if : F N , m Kg , d m‬‬

‫‪a‬‬ ‫‪F ma‬‬ ‫‪F‬‬ ‫‪Kma‬‬ ‫‪K 1‬‬
‫‪s2‬‬
‫‪F‬‬ ‫‪ma‬‬
‫‪m‬‬

‫‪1N‬‬ ‫‪1Kg‬‬ ‫‪1m‬‬ ‫‪ 1m‬بدهد‪:‬‬ ‫‪ -3-1‬یک نیوتن نیرویی است که به جرم ‪ 1Kg‬شتاب‬
‫‪s2‬‬ ‫‪s2‬‬

‫‪F‬‬ ‫‪ FT‬یا ‪ma‬‬ ‫‪ -3-2‬در قانون دوم نیوتن ‪ F‬منظور نیروی‪ :‬برآیند (خالص‪ -‬مؤثر) وارد بر جسم است‪ ،‬یعنی‪ma :‬‬

‫‪m‬‬ ‫‪ FT‬با ‪ a‬همجهت است‪.‬‬

‫‪FT‬‬ ‫‪ma‬‬ ‫‪ -3-3‬قانون دوم نیوتن را به این فرم هم میتوان نوشت‪:‬‬

‫‪v‬‬
‫‪ a‬بنابراین‪:‬‬ ‫در این حالت چون‪:‬‬
‫‪t‬‬
‫‪m‬‬
‫‪v‬‬ ‫‪t‬‬ ‫‪m‬‬
‫‪FT‬‬ ‫‪ma‬‬ ‫‪m‬‬ ‫‪FT‬‬ ‫‪v‬‬ ‫همجهت است‬ ‫‪ FT‬با ‪v‬‬
‫‪t‬‬ ‫‪t‬‬

‫‪ -3-4‬در اغلب مسائل قانون دوم نیوتن را در ‪ 2‬امتداد عمود بر هم و بهطور جداگانه میتوان در نظر گرفت‪:‬‬

‫‪FT‬‬ ‫‪FT‬‬ ‫‪i‬‬ ‫‪FT‬‬ ‫‪j‬‬ ‫و‬ ‫‪a‬‬ ‫‪ax i‬‬ ‫‪ay j‬‬
‫‪x‬‬ ‫‪y‬‬

‫‪FT‬‬ ‫‪max‬‬
‫‪FT‬‬ ‫‪ma‬‬ ‫‪FT‬‬ ‫‪i‬‬ ‫‪FT‬‬ ‫‪j‬‬ ‫‪max i‬‬ ‫‪may j‬‬ ‫‪x‬‬
‫‪x‬‬ ‫‪y‬‬ ‫‪FT‬‬ ‫‪may‬‬
‫‪y‬‬

‫رابطههای باال نشان میدهد که شتاب متحرک در هر راستا‪ ،‬ناشی از برآیند نیروهای وارد بر جسم در همان راستاست‪.‬‬

‫‪ -3-5‬دوستان خوبم حتماً توجه دارید که برآیند نیروها گاهی با سرعت و جابهجایی جسم متناسب نیست اما با تغییرات سرعت ‪v‬‬

‫همواره متناسب است‪ .‬مثالً اگر جسمی بر مسیر دایرهای حرکت کند‪ ،‬بردار تغییرات سرعت همجهت با بردارهای سرعت لحظهای‬
‫نخواهد بود‪ ،‬لذا بردار برآیند نیروها نیز همجهت با بردارهای سرعت لحظهای نمیشود‪.‬‬

‫‪ ‬شرط همعالمت بودن (یا همجهت بودن) برآیند نیروها با سرعت چیست؟‬
‫پاسخ‪:‬‬
 ‫صفحۀ ‪5‬‬ ‫تهیه و تنظیم‪ :‬علیرضا رمضانی‬ ‫موضوع‪ :‬دینامیک‬ ‫جزوۀ آموزشی– نمونه مسائل درس فیزیک‬

‫‪ -3-6‬اگر در رابطۀ قانون دوم نیوتن شتاب را صفر فرض کنیم‪ ،‬برآیند نیروها نیز صفر خواهد بود (یعنی همان قانون اول نیوتن) پس‬
‫میتوانیم بگوییم «قانون اول نیوتن حالت خاصی از قانون دوم نیوتن است‪ ».‬حال آنکه قانون اول نیوتن هیچ اطالعی در مورد جسمی که‬
‫برآیند نیروهای وارد بر آن صفر است‪ ،‬نمیدهد‪( .‬قانون اول در مورد وضعیت جسم در غیاب نیرو بحث میکند‪).‬‬

‫‪ -3-7‬دو صورت متفاوت از تعادل دینامیکی وجود دارد‪ .‬جسم متعادل یا ساکن است (تعادل استاتیکی)‪ ،‬یا با سرعت ثابت روی یک خط‬
‫راست حرکت میکند (تعادل دینامیکی)‪.‬‬

‫‪ -3-8‬اگر جسمی در یک بازۀ زمانی ساکن باشد (سکون دائمی)‪ ،‬در آن بازۀ زمانی نیروی خالصی به جسم وارد نمیشود‪ ،‬اما اگر‬
‫سرعت جسمی فقط در یک لحظه صفر شود (سکون لحظهای) شتاب حرکت آن مخالف صفر است و حتماً به آن نیروی خالصی وارد‬
‫میشود‪ .‬برای نمونه‪ ،‬هنگامیکه یک جسم را در راستای قائم بهسمت باال پرتاب میکنیم‪ ،‬سرعت جسم برای یک لحظه (در نقطۀ اوج)‬
‫صفر میشود‪ .‬با این حال نیروی وارد بر جسم صفر نیست و جسم در زمان حرکتش‪ ،‬تحت تأثیر نیروی وزنش قرار دارد‪.‬‬

‫‪ -3-9‬در فصل سینماتیک با چهار کمیت پرکاربرد سر و کار داشتیم‪ :‬مکان ‪ ، x‬سرعت ‪ ، v‬زمان ‪ t‬و شتاب ‪ . a‬در این فصل‬
‫(دینامیک) از سه کمیت نیرو ‪ ، F‬جرم ‪ m‬و شتاب ‪ a‬تا حد امکان کار میکشیم! «شتاب» کمیت مشترک بین این مبحث است و‬
‫بین آنها پل میزند‪ .‬با محاسبۀ «شتاب» میتوان از مبحث سینماتیک به دینامیک (و برعکس) قدم گذاشت‪.‬‬

‫‪ -3-11‬در مسیرهای مستقیم‪ ،‬نیرو و سرعت در یک راستا (همجهت یا خالف جهت) میباشند‪.‬‬
‫در لحظۀ ترمز‪ ،‬نیرو و سرعت در خالف جهت یکدیگرند‪.‬‬
‫در مسیرهای خمیده‪ ،‬نیرو و سرعت در یک راستا نیستند‪.‬‬
 ‫صفحۀ ‪6‬‬ ‫تهیه و تنظیم‪ :‬علیرضا رمضانی‬ ‫موضوع‪ :‬دینامیک‬ ‫جزوۀ آموزشی– نمونه مسائل درس فیزیک‬

‫‪ m‬است؟‬ ‫‪ F‬بر حسب نیوتن بر جسمی به جرم ‪ 2 Kg‬وارد شده است‪ .‬شتاب حرکت جسم چند‬ ‫‪3i‬‬ ‫‪ .1‬نیروی ‪4 j‬‬
‫‪s2‬‬
‫‪2‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪7‬‬
‫‪)4‬‬ ‫‪2/5 )3‬‬ ‫‪)2‬‬ ‫‪)1‬‬
‫‪5‬‬ ‫‪7‬‬ ‫‪2‬‬
‫حل‪:‬‬

‫‪ F2‬وارد میشود‪ .‬اگر شتاب جسم برابر ‪ 252‬متر بر مجذور ثانیه باشد‪ ،‬جرم‬ ‫‪2i‬‬ ‫‪ F1‬و ‪3 j‬‬ ‫‪4i‬‬ ‫‪ .2‬به جسمی دو نیروی ‪5j‬‬
‫جسم چند گرم است؟‬
‫‪222 )4‬‬ ‫‪22 )3‬‬ ‫‪422 )2‬‬ ‫‪42 )1‬‬
‫حل‪:‬‬

‫‪ x‬روی محور ‪ x‬در حرکت است‪:‬‬ ‫‪t3‬‬ ‫‪3t 2‬‬ ‫‪ .3‬جسمی به جرم ‪ 2 Kg‬با معادلۀ حرکت ‪5 SI‬‬
‫‪ t‬چند نیوتن است؟‬ ‫الف) برآیند نیروهای وارد بر جسم در لحظۀ ‪2s‬‬
‫‪ t‬به بعد‪ ،‬ناگهان جسم به تعادل برسد‪ ،‬این جسم در ‪ 5‬ثانیۀ اول حرکت خود چند متر جابهجا شده است؟‬ ‫ب) اگر از لحظۀ ‪4s‬‬

‫‪ 21m‬میرسد‪ .‬نیروی مقاومت هوا در برابر حرکت‬ ‫‪ .4‬سنگی از یک بلندی بدون سرعت اولیه رهاشده و پس از ‪ 3 s‬سرعت آن به‬
‫‪s‬‬
‫‪g‬‬ ‫‪10m‬‬ ‫سنگ چند برابر وزن آن است؟‬
‫‪s2‬‬

‫‪ 2 m‬بهطرف باال‬ ‫‪ .5‬مطابق شکل زیر‪ ،‬توسط نخی با جرم ناچیز‪ ،‬جسمی به جرم ‪ 5 Kg‬در شرایط خالء در راستای قائم با شتاب‬
‫‪s2‬‬
‫‪T‬‬ ‫کشیده میشود‪ .‬اگر نیروی مقاومت هوا در برابر حرکت جسم ‪ %22‬نیروی وزن باشد‪ ،‬نیروی کشش نخ چند نیوتن است؟‬

‫‪m‬‬ ‫‪02 )4‬‬ ‫‪02 )3‬‬ ‫‪02 )2‬‬ ‫‪52 )1‬‬

 ‫صفحۀ ‪7‬‬ ‫تهیه و تنظیم‪ :‬علیرضا رمضانی‬ ‫موضوع‪ :‬دینامیک‬ ‫جزوۀ آموزشی– نمونه مسائل درس فیزیک‬

‫‪ .0‬در یک سطح افقی بدون اصطکاک‪ ،‬نیرویی به وزنۀ ‪ m1‬شتاب ‪ a‬میدهد‪ .‬اگر وزنۀ ‪ m2‬را به ‪ m1‬وصل کنیم‪ ،‬همان نیرو بر دستگاه‪،‬‬
‫‪m1‬‬ ‫‪2‬‬
‫کدام است؟‬ ‫خواهد داد‪ .‬نسبت‬ ‫شتاب ‪a‬‬
‫‪m2‬‬ ‫‪3‬‬
‫‪3‬‬ ‫‪1‬‬
‫‪3 )4‬‬ ‫‪2 )3‬‬ ‫‪)2‬‬ ‫‪)1‬‬
‫‪2‬‬ ‫‪2‬‬

‫‪ F‬بر جسمی به جرم ‪ 2‬کیلوگرم اثر میکند و در مدت ‪ 4‬ثانیه سرعت آن از حال سکون به ‪ 0‬متر بر ثانیه‬ ‫‪ .0‬نیروی افقی ‪10N‬‬
‫میرسد‪ .‬نیروی اصطکاک‪ ،‬در مقابل حرکت چند نیوتن است؟‬
‫‪3 )4‬‬ ‫‪4 )3‬‬ ‫‪5 )2‬‬ ‫‪0 )1‬‬

‫‪ .0‬سه نیروی ‪ 0 ،0‬و ‪ 12‬نیوتنی با هم به جسمی به جرم ‪ 4‬کیلوگرم اعمال شده و جسم ساکن است ‪ .‬هر گاه نیروی ‪ 0‬نیوتن حذف‬
‫شود‪ ،‬جسم با چه شتابی بر حسب متر بر مجذور ثانیه حرکت میکند؟‬
‫‪5 )4‬‬ ‫‪2/5 )3‬‬ ‫‪1/5 )2‬‬ ‫‪1 )1‬‬

‫‪ F‬باشد‪،‬‬ ‫‪ 1m‬است و اگر ‪16 N‬‬ ‫‪ F‬و شتاب حرکت‬ ‫‪ .9‬در شکل زیر ‪12 N‬‬
‫‪s2‬‬
‫‪F‬‬
‫‪ 2 m‬میشود‪ .‬جرم جسم چند کیلوگرم است؟‬ ‫شتاب‬
‫‪s2‬‬
‫‪0 )4‬‬ ‫‪0 )3‬‬ ‫‪4 )2‬‬ ‫‪2 )1‬‬

‫‪V‬‬
‫‪ .12‬در شکل مقابل نمودار سرعت‪ -‬زمان سرعت زمان متحرکی رسم شده است‪.‬‬
‫نیروی وارد بر جسم چند بار تغییر جهت داده است؟‬
‫‪t‬‬
‫‪ )4‬صفر‬ ‫‪3 )3‬‬ ‫‪2 )2‬‬ ‫‪1 )1‬‬
 ‫صفحۀ ‪8‬‬ ‫تهیه و تنظیم‪ :‬علیرضا رمضانی‬ ‫موضوع‪ :‬دینامیک‬ ‫جزوۀ آموزشی– نمونه مسائل درس فیزیک‬

‫‪ .11‬نیروی ‪ F‬به جسمی به جرم ‪ m‬اعمال شده ولی جسم حرکت نمیکند‪ .‬اگر نیروی ‪ 2F‬بر جسم اعمال شود‪ ،‬آنگاه جسم‪:‬‬
‫‪ )2‬با سرعت ثابت حرکت میکند‪.‬‬ ‫‪ )1‬با شتاب ثابت حرکت میکند‪.‬‬
‫‪ )4‬بسته به شرایط هر سه جواب ممکن است درست باشد‪.‬‬ ‫‪ )3‬حرکت نمیکند‪.‬‬
‫توجه‪ :‬بچهها این سوال را دوستانی حل کنند که اصطکاک رو از سال دوم بهیاد دارن!‬

‫‪ d‬در‬ ‫‪ V‬در راستای قائم پرتاب شده تا عمق ‪0/2 m‬‬ ‫‪10m‬‬ ‫‪ h‬با سرعت اولیۀ‬ ‫‪ .12‬جسمی به جرم ‪ 2 Kg‬از ارتفاع ‪15 m‬‬
‫‪s‬‬
‫‪g‬‬ ‫‪10m‬‬ ‫خاک فرو میرود‪ .‬بزرگی نیروی متوسط مقاومت خاک چند نیوتن است؟‬
‫‪s2‬‬
‫‪2222 )4‬‬ ‫‪1522 )3‬‬ ‫‪1222 )2‬‬ ‫‪522 )1‬‬

‫‪( F‬بر حسب نیوتن) وارد آید و در صورتیکه سرعت اولیۀ‬ ‫‪2i‬‬ ‫‪ .13‬اگر به جسمی به جرم ‪ 22‬گرم بهمدت ‪ 2/22‬ثانیه نیروی ‪j‬‬

‫‪ ) m‬باشد‪ ،‬سرعت ثانویۀ آن در ‪ SI‬کدام است؟‬ ‫‪( V1‬بر حسب‬ ‫‪2i‬‬ ‫آن ثابت و بهصورت‪j :‬‬
‫‪s‬‬
‫‪1‬‬
‫‪v2‬‬ ‫‪i‬‬ ‫‪j )4‬‬ ‫‪v2‬‬ ‫‪2i‬‬ ‫‪3 j )3‬‬ ‫‪v2‬‬ ‫‪4 j )2‬‬ ‫‪v2‬‬ ‫‪4i‬‬ ‫‪2 j )1‬‬
‫‪2‬‬

‫‪ 4 m‬بر خط راست در حرکت است‪ .‬چه نیروی ثابتی در خالف جهت حرکتش بر آن اعمال‬ ‫‪ .14‬جسمی به جرم ‪ 5 Kg‬با سرعت‬
‫‪s‬‬
‫شود تا پس از ‪ 5 s‬سرعتش را به ‪ 6 m‬و در خالف جهت قبلیاش برساند؟‬
‫‪s‬‬
‫‪12 )4‬‬ ‫‪5 )3‬‬ ‫‪2 )2‬‬ ‫‪14 )1‬‬
 ‫صفحۀ ‪9‬‬ ‫تهیه و تنظیم‪ :‬علیرضا رمضانی‬ ‫موضوع‪ :‬دینامیک‬ ‫جزوۀ آموزشی– نمونه مسائل درس فیزیک‬

‫‪ .4‬قانون سوم نیوتن‬

‫هر کنشی (عملی) را واکنشی (عکسالعملی) است هماندازه با آن و در جهت مخالفش‪ .‬طبق این قانون هرگاه جسمی بر جسم‬
‫دیگری نیرو اثر دهد (نیروی کنش)‪ ،‬جسم دوم نیز بر جسم اول همان اندازه و در خالف جهت نیرو اثر میدهد‪( .‬نیروی واکنش)‬

‫‪ : F12‬نیروی کنشی که جسم ‪ M1‬به جسم ‪ M2‬اثر میدهد‪.‬‬

‫‪ : F21‬نیروی کنشی که جسم ‪ M2‬به جسم ‪ M1‬اثر میدهد‪.‬‬

‫‪F21‬‬ ‫‪F12‬‬ ‫و‬ ‫‪F12‬‬ ‫‪F21‬‬

‫‪ -4-1‬نیروهای عمل و عکسالعمل بر دو جسم اثر میکنند‪ ،‬یعنی نقطۀ اثر آنها متفاوت است‪ .‬از اینرو نیروهای کنش و واکنش برآیند‬
‫ندارند‪( .‬یه وقت نکنه بفرماین که‪ :‬برآیند نیروهای عمل و عکسالعمل صفره!)‬

‫‪ -4-2‬نیروهای عمل و عکسالعمل همواره‪ ،‬هماندازه‪ ،‬همراستا و در سوهای مخالف یکدیگر هستند‪.‬‬

‫‪ -4-3‬نیروهای عمل و عکسالعمل همواره‪ ،‬به دو جسم وارد میشوند‪ .‬نیروی عمل را جسم اول به دوم و نیروی عکسالعمل را نیروی‬
‫دوم به اول وارد میکند‪.‬‬

‫‪ -4-4‬این دو نیرو همنوعند‪ .‬مثالً یا هر دو گرانشی هستند یا هر دو الکتریکی‪.‬‬

‫‪ -4-5‬اصالً اهمیتی ندارد که کدام نیرو را کنش بنامید و کدام را واکنش! زیرا این دو نیرو بهطور همزمان ظاهر میشوند و هیچگونه‬
‫تأخیر زمانی در پیدایش آنها وجود ندارد‪.‬‬

‫‪ -4-6‬نیروهای کنش و واکنش معموالً آثار نمودی یکسانی ندارند‪ .‬به طور مثال‪ ،‬اگر با مشت به دیوار بکوبید‪ ،‬ممکن است دیوار خم به‬
‫ابرو نیاورده! ولی شما راهی بیمارستان شوید!‬
‫سیب‬ ‫فرض کنید سیبی بهسمت زمین در حال سقوط است‪ .‬دو نیرو در این رویداد ظاهر‬

‫میشوند‪ .‬یکی نیرویی که زمین به سیب وارد میکند‪ FEA .‬که همان وزن سیب و دیگری‬

‫‪ . FAE‬نیرویی که زمین به‬ ‫واکنش این نیروست که از طرف سیب به زمین وارد میشود‬

‫سیب وارد میکند‪ ،‬باعث میشود که سیب با شتابی برابر شتاب گرانش (در خالء) سقوط کند‪.‬‬
‫زمین‬
‫‪FEA‬‬ ‫‪mAg‬‬
‫‪ : mA‬جرم سیب)‬ ‫و‬ ‫( ‪ : aA‬شتاب سیب‬ ‫‪aA‬‬ ‫‪g‬‬
‫‪mA‬‬ ‫‪mA‬‬
‫و نیرویی که سیب به زمین وارد میکند‪ ،‬باعث حرکت زمین بهسمت سیب میشود!! اگر شتاب حرکت زمین را با ‪ aE‬نشان دهیم‪،‬‬
‫خواهیم داشت‪ : mE ( :‬جرم زمین)‬
‫‪FAE‬‬ ‫‪FAE FEA‬‬ ‫‪mA‬‬
‫‪aE‬‬ ‫‪aE‬‬ ‫‪g‬‬
‫‪mE‬‬ ‫‪mE‬‬
‫‪1‬‬
‫‪10 23 m‬‬
‫‪24‬‬
‫‪aE‬‬ ‫‪10‬‬ ‫نسبت جرم زمین به جرم سیب‪ ،‬از مرتبۀ ‪ 10‬است بنابراین‪:‬‬
‫‪1024‬‬ ‫‪s‬‬ ‫‪2‬‬

‫بنابراین شتاب حرکت زمین بهسوی سیب‪ ،‬در حدی نیست که بهحساب بیاید!‬
‫صفحۀ ‪11‬‬ ‫تهیه و تنظیم‪ :‬علیرضا رمضانی‬ ‫موضوع‪ :‬دینامیک‬ ‫جزوۀ آموزشی– نمونه مسائل درس فیزیک‬

‫‪ .1‬در مورد اجسام زیر‪:‬‬

‫‪ I‬نیروهای وارد بر جسم را مشخص کرده‪ ،‬رسم کنید‪.‬‬
‫‪ II‬عکسالعمل نیروهای وارد بر جسم را مشخص نموده‪ ،‬رسم کنید‪.‬‬
‫‪ III‬عکسالعمل نیروهای وارد بر جسم به چه اجسامی وارد میشود؟‬

‫الف) جسمی به جرم ‪ m‬بر روی یک سطح افقی به حالت سکون است‪.‬‬
‫ب) جسمی به جرم ‪ ،m‬توسط نخ سبکی از سقف آویزان است‪.‬‬
‫ج) جسمی به جرم ‪ ،m‬در هوا (نه خالء!) در حال سقوط است‪.‬‬
 ‫صفحۀ ‪11‬‬ ‫تهیه و تنظیم‪ :‬علیرضا رمضانی‬ ‫موضوع‪ :‬دینامیک‬ ‫جزوۀ آموزشی– نمونه مسائل درس فیزیک‬

‫‪ .2‬مطابق شکل یک سر طنابی را به دیوار محکم کرده و سر دیگرش‬

‫را با دست میکشیم‪ .‬اگر طناب از دیوار جدا نشود‪ ،‬نیروهای کنش و‬
‫‪F‬‬ ‫واکنش بین «دست و طناب» و «دیوار و طناب» را مشخص کنید‪.‬‬

‫‪ .3‬وقتی با پا به توپ ضربه میزنیم‪ ،‬طبق قانون سوم نیوتن‪ ،‬توپ نیز به پای ما نیرو وارد میکند ولی در خالف جهت با این حساب چرا‬
‫توپ شتاب میگیرد ولی بدن ما شتاب نمیگیرد؟‬

‫‪ .4‬اگر اسبی ارابهای را با نیروی ‪ F‬به جلو بکشد‪ ،‬ارابه نیز با همان نیرو اسب را به عقب میکشد در اینصورت این سؤال برای اسب‬
‫ایجاد میشود که «اگر من نتوانم ارابه را با نیرویی بیشتر از آنچه ارابه به من وارد میکند بکشم‪ ،‬چگونه میتوانم آنرا به حرکت در‬
‫آورم؟» شما چه جوابی میدهید؟‬

‫‪ .5‬یک اتومبیلسواری به کامیونی که وزن آن ‪ 12‬برابر سواری است‪ ،‬برخورد میکند‪ .‬نیروی متوسطی کامیون به سواری وارد میکند‪:‬‬
‫‪ 12 )1‬برابر نیروی متوسطی است که سواری به کامیون وارد میکند‪.‬‬
‫‪ 2/1 )2‬برابر نیروی متوسطی است که کامیون به سواری وارد میکند‪.‬‬
‫‪ 10 )3‬برابر نیروی متوسطی است که سواری به کامیون وارد میکند‪.‬‬
‫‪ )4‬برابر نیروی متوسطی است که سواری به کامیون وارد میکند‪.‬‬
‫صفحۀ ‪12‬‬ ‫تهیه و تنظیم‪ :‬علیرضا رمضانی‬ ‫موضوع‪ :‬دینامیک‬ ‫جزوۀ آموزشی– نمونه مسائل درس فیزیک‬

‫‪ .0‬در مورد نیروهای عمل و عکسالعمل کدام گزینه درست نیست؟‬

‫‪ )2‬همراستا هستند ولی در دو سوی مخالف‪.‬‬ ‫‪ )1‬هماندازه و همراستا هستند‪.‬‬
‫‪ )4‬به دو جسم وارد میشوند‪.‬‬ ‫‪ )3‬چون هماندازه و در دو سوی مخالف هستند برآیندشان صفر است‪.‬‬

‫‪ .0‬عکسالعمل نیرویی که باعث سقوط جسم در خالء میشود برابر ‪ ............................‬بوده و بر ‪ ............................‬اثر میکند‪.‬‬
‫‪ )2‬وزن جسم‪ -‬مرکز زمین‬ ‫‪ )1‬وزن جسم‪ -‬گرانیگاه جسم‬
‫‪ )4‬جرم جسم‪ -‬گرانیگاه جسم‬ ‫‪ )3‬نصف وزن جسم‪ -‬مرکز زمین‬

‫‪ .0‬در شکل مقابل‪ ،‬جسمی تحت نیروی کشش ‪ F‬بر‬

‫(نیروی عمودی سطح)‬
‫سطح افقی در حرکت است‪ .‬گزینۀ صحیح کدام است؟‬
‫‪N‬‬
‫‪ N )1‬واکنش ‪ W‬است‪.‬‬
‫‪ fK )2‬واکنش ‪ F‬است‪.‬‬
‫(اصطکاک لغزشی)‬ ‫(نیروی کشش) ‪F‬‬
‫‪ N )3‬واکنش نیروی عمودی است که از طرف جسم‬
‫به سطح وارد میشود‪.‬‬

‫‪W‬‬ ‫‪ )4‬گزینههای ‪ 1‬و ‪ 2‬هر دو صحیح است‪.‬‬

‫(نیروی وزن)‬

‫‪ .9‬مطابق شکل وزنهای در اتصال با یک فنر از سقف آویختهشده و به حال تعادل است‪ .‬واکنش وزن‬
‫وزنه بهسمت ‪ ............................‬و واکنش نیرویی که فنر به سقف وارد میکند بهسمت ‪ ............................‬است‪.‬‬
‫‪ )4‬پایین‪ ،‬باال‬ ‫‪ )3‬باال‪ ،‬باال‬ ‫‪ )2‬باال‪ ،‬پایین‬ ‫‪ )1‬پایین‪ ،‬پایین‬

‫‪m‬‬
 ‫صفحۀ ‪13‬‬ ‫تهیه و تنظیم‪ :‬علیرضا رمضانی‬ ‫موضوع‪ :‬دینامیک‬ ‫جزوۀ آموزشی– نمونه مسائل درس فیزیک‬

‫‪ .12‬کدام گزینه صحیح است؟‬

‫‪ )1‬نیروهای عمل و عکسالعمل نیروهایی هستند هماندازه‪ ،‬همراستا و غیرهمسو که اثر یکدیگر را خنثی میکنند‪.‬‬
‫‪ )2‬نیروهای وزن و واکنش عمودی سطح نیروهای عمل و عکسالعمل هستند‪.‬‬
‫‪ )3‬از طرف یک سطح به یک جسم در حال سکون واقع بر روی آن سطح الزاماً یک نیرو وارد میآید‪.‬‬
‫‪ )4‬نیروی اصطکاک در حال سکون مقداری است ثابت که متناسب با واکنش عمودی سطح‪.‬‬

‫‪ .11‬کدام گزینه صحیح است؟‬

‫‪ )1‬نیروی وزن یک جسم و نیروی عکسالعمل عمودی سطح نیروهای کنش و واکنش میباشند‪.‬‬
‫‪ )2‬نیروهای کنش و واکنش‪ ،‬همیشه بهصورت جفت نیرو حضور داشته و هر یک از آنها بدون دیگری وجود ندارد‪.‬‬
‫‪ )3‬نیروهای کنش و واکنش‪ ،‬نیروهایی با مقدار برابر و راستاهای مخالف هم هستند از اینرو اثر یکدیگر را خنثی میکنند‪.‬‬
‫‪ )4‬هر سه گزینه صحیح است‪.‬‬

‫‪ .12‬جسمی روی سطح زمین کشیده میشود و به سمت راست میرود‪ .‬اگر نیروی اصطکاک وارد بر جعبه را نیروی عمل بگیریم برای‬
‫نیروی عکسالعمل داریم‪:‬‬
‫‪ )1‬نیرویی است که به جعبه وارد میشود و آنرا به قسمت جلو میبرد‪.‬‬
‫‪ )2‬نیرویی است که به سطح زمین وارد میشود و جهت آن بهسمت راست است‪.‬‬
‫‪ )3‬نیروی است که به سطح زمین وارد میشود و جهت آن بهسمت راست است‪.‬‬
‫‪ )4‬نیرویی است که به جعبه وارد میشود و جهت آن بهسمت چپ است‪.‬‬
 ‫صفحۀ ‪14‬‬ ‫تهیه و تنظیم‪ :‬علیرضا رمضانی‬ ‫موضوع‪ :‬دینامیک‬ ‫جزوۀ آموزشی– نمونه مسائل درس فیزیک‬

‫‪ .5‬تکانه (اندازۀ حرکت)‬

‫تصور بفرمائید یک کامیون و یک اتومبیل با سرعتهای برابر به یک دیوار برخورد کنند‪ .‬کدامیک به دیوار بیشتر آسیب‬
‫میرساند؟ چرا؟‬

‫‪ V2‬به یک دیوار برخورد کنند‪ ،‬کدامیک تکان‬ ‫‪40Km‬‬ ‫‪ V1‬و‬ ‫‪25 Km‬‬ ‫اگر دو اتومبیل مشابه با سرعتهای‬
‫‪h‬‬ ‫‪h‬‬
‫بیشتری ایجاد کرده و به دیوار آسیب بیشتری میرساند؟ چرا؟‬
‫در این دو پرش ساده مشخص شد هنگام برخورد‪ ،‬جسم و سرعت جسم هر دو مؤثر است‪ .‬هر چه جرم و سرعت جسم‬
‫بیشتر باشد‪ ،‬برای توقف آن به نیروی بیشتری نیاز است‪ .‬بههمین علت در بررسی علل حرکت و سکون اجسام‪ ،‬کمیتی بهنام تکانه‬
‫(اندازۀ حرکت) وارد میشود که بهصورت زیر تعریف میگردد‪:‬‬

‫‪N S‬‬ ‫‪ Kg m‬یا‬ ‫«حاصل ضرب جرم جسم در سرعت جسم را تکانه گویند‪ .‬تکانه کمیتی برداری است و یکای آن در ‪،SI‬‬
‫‪s‬‬
‫‪p‬‬ ‫‪mv‬‬ ‫است‪».‬‬

‫‪ -5-1‬چون تکانه حاصلضرب یک کمیت نردهای (جرم) در یک کمیت برداری (سرعت) است‪ ،‬بنابراین خود یک کمیت برداری است و‬

‫چون جرم مثبت است‪ ،‬تکانه ‪ p‬و سرعت ‪ v‬جسم همجهت هستند‪.‬‬

‫‪ -5-2‬تکانه و قانون دوم نیوتن‪« :‬آهنگ تغییرات تکانۀ یک جسم نسبت به زمان برابر برآیند نیروهای خارجی وارد بر جسم است‪».‬‬

‫‪d mv‬‬
‫‪dp‬‬ ‫‪dv‬‬
‫‪p‬‬ ‫‪mv‬‬ ‫‪m‬‬ ‫‪ma‬‬ ‫‪FT‬‬
‫‪dt‬‬ ‫‪dt‬‬ ‫‪dt‬‬

‫‪dp‬‬
‫‪FT‬‬ ‫‪p‬‬ ‫‪t2‬‬ ‫‪2t‬‬ ‫‪1i‬‬ ‫‪6t‬‬ ‫‪4 j‬‬
‫‪dt‬‬

‫‪FT‬‬ ‫‪2t‬‬ ‫‪2i‬‬ ‫‪6j‬‬

‫باشد‪ ،‬نتیجه میشود‪:‬‬ ‫تغییر تکانۀ یک جسم ‪p‬‬ ‫‪ -5-3‬اگر در بازۀ زمانی ‪t‬‬

‫‪m‬‬ ‫ثابت‬ ‫‪p2‬‬ ‫‪mv2‬‬

‫‪p‬‬ ‫‪mv‬‬ ‫‪p‬‬ ‫‪m v‬‬
‫‪p1‬‬ ‫‪mv1‬‬

‫‪FT‬‬ ‫‪ma‬‬ ‫‪m v‬‬

‫‪v‬‬ ‫‪p‬‬ ‫‪p‬‬
‫‪FT‬‬ ‫‪m‬‬ ‫‪FT‬‬
‫‪v‬‬ ‫‪t‬‬ ‫‪t‬‬ ‫‪t‬‬ ‫‪t‬‬
‫‪a‬‬
‫‪t‬‬

‫‪ FT‬نیروی متوسط وارد بر جسم در بازۀ زمانی ‪t‬‬

 ‫صفحۀ ‪15‬‬ ‫تهیه و تنظیم‪ :‬علیرضا رمضانی‬ ‫موضوع‪ :‬دینامیک‬ ‫جزوۀ آموزشی– نمونه مسائل درس فیزیک‬

‫‪dp‬‬
‫‪ FT‬نیست‪ .‬عالمت ‪( p‬که همان‬ ‫‪ -5-4‬اگر جسم پیوسته بر روی یک خط مستقیم حرکت کند‪ ،‬نیازی به نوشتن رابطۀ برداری‬
‫‪dt‬‬
‫عالمت ‪ v‬است) تعیینکنندۀ جهت ‪ p‬میباشد‪ .‬پس آنگاه میتوان نوشت‪:‬‬

‫‪dp‬‬ ‫مثال‬
‫‪FT‬‬ ‫‪p‬‬ ‫‪3t 2‬‬ ‫‪5t‬‬ ‫‪2‬‬
‫‪dt‬‬
‫‪dp‬‬
‫‪FT‬‬ ‫‪6t‬‬ ‫‪5‬‬
‫شکل برداری‬ ‫‪dt‬‬

‫‪p‬‬ ‫‪mv‬‬ ‫‪ v‬میباشد‪.‬‬ ‫‪ p‬مشابه نمودار ‪t‬‬ ‫‪ -5-5‬در نکتۀ (‪ ،)5-4‬نمودار ‪t‬‬

‫‪p‬‬
‫‪ p‬در هر لحظه‬ ‫‪ -5-6‬شیب خط مماس بر منحنی ‪t‬‬
‫نشاندهندۀ نیروی وارد بر جسم در آن لحظه است‪:‬‬
‫‪dp‬‬
‫‪tanα ‬‬ ‫‪ FT‬‬
‫‪dt‬‬
‫‪t‬‬

‫‪+0‬‬
‫‪12‬‬

‫‪ :‬مثال‬
‫‪2‬‬ ‫‪4‬‬ ‫‪12‬‬ ‫‪t‬‬
‫‪-2‬‬
‫‪2‬‬ ‫‪4‬‬ ‫‪12‬‬

‫‪dp‬‬
‫‪  FT 1 ‬‬ ‫‪ tanα1   6  N ‬‬
‫‪12‬‬
‫‪ ‬در بازۀ صفر تا ‪2s‬‬
‫‪dt‬‬ ‫‪2‬‬
‫‪ FT 2  tanα2  tan ‬‬
‫‪ ‬در بازۀ ‪ 2‬تا ‪4s‬‬

‫‪  FT 3  tanα 3   tanθ  ‬‬ ‫‪ 2 N ‬‬

‫‪12‬‬
‫‪ ‬در بازۀ ‪ 4‬تا ‪10s‬‬
‫‪6‬‬

‫‪p‬‬ ‫‪ -5-7‬نیروی متوسط برابر شیب خطی است که دو نقطه از نمودار‬

‫‪  p  t ‬مربوط به لحظههای دادهشده را بههم وصل کند‪:‬‬

‫‪p‬‬
‫‪tanα ‬‬ ‫‪ FT‬‬
‫‪t‬‬

‫‪t‬‬
 ‫صفحۀ ‪16‬‬ ‫تهیه و تنظیم‪ :‬علیرضا رمضانی‬ ‫موضوع‪ :‬دینامیک‬ ‫جزوۀ آموزشی– نمونه مسائل درس فیزیک‬

‫‪ -5-8‬سطح زیر نمودار ‪ FT  t ‬برابر تغییر اندازۀ حرکت‬

‫جسم است‪ .‬دوستان خوب من‪ ،‬حتماً نکاتِ سطح زیر نمودار را‬
‫‪t‬‬ ‫‪  v  t ‬یا ‪  a  t ‬و ‪ ...‬بهخاطر میآورند!‬ ‫در موارد مشابه‪:‬‬

‫دلیل‬
‫شرمنده! به انتگرال مربوط ‪ s  s  s  p ‬میشه که هنوز نخوندیم!‬

‫‪ -5-9‬ضربه حاصلضرب نیرو در بازۀ زمانی است که نیرو بر جسم اثر میکند‪ .‬ضربۀ نیرو که با ‪ I‬نشان داده میشود‪ .‬کمیتی است‬
‫‪I  FT  t  p‬‬ ‫برداری و چون زمانی مثبت است‪ ،‬جهت بردار ضربه همان جهت نیرو و شتاب جسم است‪.‬‬

‫‪ -5-11‬پایستگی تکانه اگر برآیند نیروهای خارجی وارد بر دستگاه برابر صفر باشد‪ ،‬تکانۀ دستگاه ثابت میماند‪.‬‬
‫‪‬‬ ‫‪df‬‬
‫‪FT ‬‬ ‫‪df‬‬
‫‪‬‬ ‫‪dt ‬‬
‫‪‬‬ ‫‪ ‬‬
‫ثابت ‪ p ‬‬
‫‪F ‬‬ ‫‪dt‬‬
‫‪ T‬‬

‫اگر نیروی برآیندی از خارج به اجزای یک دستگاه وارد نشود‪ .‬چنین دستگاهی‪ ،‬اصطالحاً دستگاه را منفرد مینامند‪ .‬تکانۀ دستگاه‬
‫منفرد همیشه ثابت است‪ ،‬یعنی اگر تکانۀ کل دستگاه در یک لحظه ‪ p‬باشد و تکانۀ اجزای تشکیلدهندۀ آن ‪ p1‬و ‪ p2‬و ‪ ...‬باشد نتیجه‬
‫‪p  p1  p2 ‬‬ ‫میشود‪:‬‬

‫اگر بهعلت برخورد اجزای دستگاه به یکدیگر تکانۀ ذرات تغییر نماید و در لحظۀ دیگر برابر ‪ p1‬و ‪ p2‬و ‪ ...‬شود‪ ،‬تکانۀ کل دستگاه‬
‫در این لحظه برابر است با‪:‬‬
‫‪p  p1  p2 ‬‬
‫‪p  p ‬‬
‫‪ p1  p2 ‬‬ ‫‪ p1  p2 ‬‬ ‫‪ m1v1  m2 v2 ‬‬ ‫‪ m1v1  m2 v2 ‬‬

‫‪ -5-11‬انرژی جنبشی جسمی به جرم ‪ m‬که با سرعت ‪ v‬در حال حرکت است‪ ،‬از رابطۀ مقابل بهدست میآید‪:‬‬
‫‪1‬‬ ‫‪P2‬‬
‫‪K  mv2 ‬‬
‫‪K ‬‬
‫‪2‬‬ ‫‪2m‬‬
‫پس بد نیست این نکتۀ طالیی رو هم مالحظه بفرمایین‪:‬‬
‫‪p‬‬
‫‪dp  1 ‬‬ ‫‪p‬‬
‫‪tanα ‬‬ ‫‪‬‬ ‫! ‪ 2 p    v‬‬
‫‪dv  2m ‬‬ ‫‪m‬‬

‫‪ ‬ثابت ‪m ‬‬
‫‪‬‬

‫‪v‬‬
 ‫صفحۀ ‪17‬‬ ‫تهیه و تنظیم‪ :‬علیرضا رمضانی‬ ‫موضوع‪ :‬دینامیک‬ ‫جزوۀ آموزشی– نمونه مسائل درس فیزیک‬

‫‪ 200Kg  m‬در مدت ‪ 4‬ثانیه تغییر دهد؟‬ ‫‪ .1‬چه نیرویی الزم است تا اندازۀ حرکت جسمی را به میزان‬
‫‪s‬‬
‫‪100N )4‬‬ ‫‪800N )3‬‬ ‫‪50N )2‬‬ ‫‪5N )1‬‬

‫‪ .2‬اندازۀ حرکت جسمی به جرم ‪ 2Kg‬از رابطۀ ‪ p  4t  4‬بهدست میآید‪ .‬شتاب حرکت و سرعت اولیۀ جسم بهترتیب از راست به‬
‫چپ کدامند؟‬
‫‪ 4 )4‬و ‪2‬‬ ‫‪ 2 )3‬و ‪4‬‬ ‫‪ 2 )2‬و ‪2‬‬ ‫‪ 4 )1‬و ‪4‬‬

‫‪F‬‬ ‫‪m‬‬
‫در مدت ‪ 2 t‬اثر میکند‪ .‬نسبت‬ ‫نیروی‬ ‫‪ .3‬به جسم ساکنی به جرم ‪ 2 m‬نیروی ‪ F‬در مدت ‪ t‬و به جسم ساکن دیگری به جرم‬
‫‪2‬‬ ‫‪3‬‬
‫تغییرات اندازۀ حرکت جسم دوم به تغییرات اندازۀ حرکت جسم اول کدام است؟‬
‫‪4‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪1‬‬
‫‪)4‬‬ ‫‪1 )3‬‬ ‫‪)2‬‬ ‫‪)1‬‬
‫‪3‬‬ ‫‪4‬‬ ‫‪3‬‬

‫‪ .4‬جسمی تحت تأثیر نیروی ثابت ‪ F‬در مدت ‪ t‬ثانیه سرعتش از ‪ v‬به ‪ 2v‬میرسد‪ .‬پس از چه مدت سرعت متحرک از ‪ 2v‬به ‪4v‬‬
‫میرسد؟‬
‫‪4t )4‬‬ ‫‪3 t )3‬‬ ‫‪2t )2‬‬ ‫‪t )1‬‬
 ‫صفحۀ ‪18‬‬ ‫تهیه و تنظیم‪ :‬علیرضا رمضانی‬ ‫موضوع‪ :‬دینامیک‬ ‫جزوۀ آموزشی– نمونه مسائل درس فیزیک‬

‫‪ .5‬بر جسمی به جرم ‪ 2Kg‬در مدت ‪ t‬ثانیه نیرویی در جهت سرعت اولیهاش مطابق شکل مقابل‬

‫‪22‬‬ ‫وارد میشود‪ .‬سرعتیکه متحرک پس از ‪ 4s‬پیدا میکند چند متر بر ثانیه است؟ ‪ v  6 m s ‬‬
‫‪0 )4‬‬ ‫‪30 )3‬‬ ‫‪32 )2‬‬ ‫‪24 )1‬‬
‫‪12‬‬

‫‪4‬‬

‫‪ .0‬اگر تکانۀ جسمی ‪ %22‬کاهش یابد‪ ،‬انرژی جنبشی آن ‪ ............................‬درصد ‪ ............................‬مییابد‪.‬‬

‫‪ ،30 )4‬افزایش‬ ‫‪ ،42 )3‬افزایش‬ ‫‪ ،30 )2‬کاهش‬ ‫‪ ،22 )1‬کاهش‬

‫‪1‬‬ ‫‪‬‬ ‫‪π‬‬

‫‪ .0‬معادلۀ تکانه‪-‬زمان جسمی به جرم ‪ 5Kg‬در ‪ SI‬بهصورت ‪ p  cos 10πt  ‬میباشد‪ .‬در لحظۀ ‪ t  s‬سرعت جسم و‬
‫‪5‬‬ ‫‪‬‬ ‫‪3‬‬
‫بزرگی نیروی وارد بر آن بهترتیب از راست به چپ در ‪ SI‬چه مقدار است؟‬
‫‪5π ,‬‬ ‫‪/‬‬ ‫‪1 )4‬‬ ‫‪5 3π ,‬‬ ‫‪/‬‬ ‫‪1 )3‬‬ ‫‪5π ,‬‬ ‫‪/‬‬ ‫‪5 )2‬‬ ‫‪5 3π , 2/5 )1‬‬
 ‫صفحۀ ‪19‬‬ ‫تهیه و تنظیم‪ :‬علیرضا رمضانی‬ ‫موضوع‪ :‬دینامیک‬ ‫جزوۀ آموزشی– نمونه مسائل درس فیزیک‬

‫‪ .0‬توپی به جرم ‪ 200gr‬را از ارتفاعِ بلندی در راستای قائم بهسمت پایین پرتاب میکنیم‪ .‬تکانۀ توپ در ثانیۀ سومِ سقوط چند‬
‫کیلوگرم متر بر ثانیه تغییر میکند؟ (اثر مقاومت هوا ناچیز است‪).‬‬
‫‪0 )4‬‬ ‫‪3 )3‬‬ ‫‪2 )2‬‬ ‫الف) صفر‬

‫‪ .9‬قایقی به جرم ‪ 42‬کیلوگرم با سرعت ‪ 2 m‬بهشمال میرود که ناگهان بهمدت ‪ 5s‬تحت تأثیر نیروی ثابت ‪ F‬قرار میگیرد و پس‬
‫‪s‬‬
‫از آن‪ ،‬با سرعت ‪ 2 m‬بهسمت شرق حرکت میکند‪ .‬اندازۀ ‪ F‬چند نیوتن و در چه جهتی است؟‬
‫‪s‬‬
‫‪،10 )4‬شمال شرقی‬ ‫‪ ،16 2 )3‬جنوب شرقی‬ ‫‪ ،10 )2‬شمال شرقی‬ ‫‪ ،16 2 )1‬جنوب شرقی‬

‫‪ 10m‬به‬ ‫‪ .12‬باریکهای از آب از شلنگی با مساحت مقطع ‪ 4cm2‬خارج میشود و تحت زاویۀ ‪( 60‬نسبت به سطح افق) با سرعت‬
‫‪s‬‬
‫دیواری قائم برخورد میکند و با همان سرعت و همان زاویه (نسبت به سطح افق) برمیگردد‪ .‬نیروی متوسطی که از طرف جریان آب‬

‫‪ 1000Kg‬است‪).‬‬ ‫بر دیوار وارد میشود‪ ،‬چند نیوتن است؟ (چگالی آب‬
‫‪m3‬‬
‫‪102 )4‬‬ ‫‪02 )3‬‬ ‫‪40 3 )2‬‬ ‫‪42 )1‬‬
 ‫صفحۀ ‪21‬‬ ‫تهیه و تنظیم‪ :‬علیرضا رمضانی‬ ‫موضوع‪ :‬دینامیک‬ ‫جزوۀ آموزشی– نمونه مسائل درس فیزیک‬

‫‪ .6‬نیروی عمودی تکیهگاه‬

‫وقتی یک جسم به جسم دیگر تکیه میکند‪ ،‬از طرف تکیهگاه (سطح تماس) نیرویی در امتداد عمود بر سطح تماس به آن وارد‬
‫میگردد‪ ،‬این نیرو را نیروی عمودی تکیهگاه مینامیم و با نماد ‪ N‬نشان میدهیم‪ .‬جهت این نیرو از سطح بهطرف جسم است‪.‬‬
‫بهمنظور محاسبۀ بزرگی نیروی عمودی تکیهگاه‪:‬‬
‫‪ .1‬ابتدا همۀ نیروهای وارد بر جسم را رسم میکنیم‪.‬‬
‫‪ .2‬سپس آنها را روی دو محور‪ ،‬یکی موازی سطح و دیگری عمود بر سطح تجزیه مینماییم‪.‬‬
‫‪ . 3‬اگر جسم در امتداد عمود بر سطح شتاب نداشته باشد‪ ،‬برآیند نیروهای عمود بر سطح را برابر صفر قرار میدهیم تا مقدار ‪N‬‬
‫بهدست آید‪.‬‬
‫‪ . 4‬اگر جسم در راستای عمود بر سطح شتاب داشته باشد‪ ،‬برآیند نیروهای عمود بر سطح را برابر حاصلضرب جرم جسم در بزرگی‬
‫شتاب جسم در آن راستا قرار میدهیم تا مقدار ‪ N‬بهدست آید‪.‬‬
‫‪ .5‬از نکات باال به سادگی می شود دریافت که نیروهای موازی سطح اهمیتی ندارد‪ .‬مانند نیروی اصطکاک‪( .‬البته این نیروها در محاسبۀ‬
‫‪ N‬مهم نیستند در حالیکه در کل ‪)!...‬‬

‫‪ -6-1‬همانگونه که احتماالً دوستان خوبم دریافتهاند‪ ،‬نیروی عمودی تکیهگاه فرمول بهخصوصی ندارد‪ .‬برای تعیین آن باید قانون دوم‬
‫نیوتن را در راستای عمود بر سطح تکیهگاهِ جسم‪ ،‬اعمال کنیم‪.‬‬

‫‪ -6-2‬اگر بین دو سطح که در تماس با هم هستند‪ ،‬هیچ اصطکاکی وجود نداشته باشد‪ ،‬نیروی ‪ N‬تنها نیرویی است که بهدلیل تماس‬
‫وجود خواهد داشت‪ ،‬آنهم عمود بر سطح تماس دو جسم مثالً در شکل زیر اگر نردبانی به دیوار قائمی تکیه داده شده باشد‪ ،‬داریم‪:‬‬

‫(نیروی دیوار به نردبان)‪ N1 :‬عمود بر دیوار قائم است‪.‬‬

‫(نیروی نردبان بر دیوار است)‪N1 :‬‬

‫صیقلی‬
 ‫صفحۀ ‪21‬‬ ‫تهیه و تنظیم‪ :‬علیرضا رمضانی‬ ‫موضوع‪ :‬دینامیک‬ ‫جزوۀ آموزشی– نمونه مسائل درس فیزیک‬

‫حالت نیروی عمودی تکیهگاه وارد بر جسم را حساب کنید‪.‬‬ ‫‪ . 1‬اگر جسم مورد نظر در شکل ساکن باشد‪ ،‬در هر‬

‫‪ g 10N Kg ,m  4Kg ‬‬

‫(الف‬ ‫(ب‬ ‫(ج‬

‫‪ .2‬در هر یک از شکلهای زیر‪ ،‬نیروی عمودی تکیهگاه وارد به جسم را تعیین کنید‪.‬‬
‫‪‬‬ ‫‪‬‬ ‫‪8‬‬ ‫‪‬‬ ‫‪6‬‬
‫‪ m  2 Kg , g 10 Kg , cos 37  10 , sin 37  10 ‬‬
‫‪N‬‬
‫‪‬‬ ‫‪‬‬

‫‪F‬‬

‫(الف‬ ‫(ب‬ ‫(ج‬ ‫(د‬

‫‪ .3‬در هر یک از شکلهای‪ ،‬نیروی عمود تکیهگاه را بیابید‪.‬‬

‫‪m‬‬
‫‪M‬‬
‫‪m‬‬ ‫‪F‬‬ ‫‪m‬‬ ‫‪F‬‬
‫(الف‬ ‫(ب‬ ‫(ج‬
‫صفحۀ ‪22‬‬ ‫تهیه و تنظیم‪ :‬علیرضا رمضانی‬ ‫موضوع‪ :‬دینامیک‬ ‫جزوۀ آموزشی– نمونه مسائل درس فیزیک‬

‫‪ .4‬در اشکال زیر‪ ،‬تمام سطوح بدون اصطکاک هستند‪ .‬نیرویی که از طرف سطوح صیقلی به جسم وارد میشود‪ ،‬بیابید‪.‬‬

‫‪m‬‬
‫‪m‬‬

‫(الف‬ ‫(ب‬
 ‫صفحۀ ‪23‬‬ ‫تهیه و تنظیم‪ :‬علیرضا رمضانی‬ ‫موضوع‪ :‬دینامیک‬ ‫جزوۀ آموزشی– نمونه مسائل درس فیزیک‬

‫‪ .7‬نیروی اصطکاک‬
‫اگر بخواهیم دو جسم را بر روی یکدیگر به حرکت درآوریم‪ ،‬نیرویی در سطح تماس دو جسم ظاهر میشود که با حرکت‬
‫آنها بر روی هم مخالفت میکند‪ .‬این نیرو «نیروی اصطکاک» نام دارد‪ .‬اگر میخواهید از منشأ این نیرو اطالع حاصل بفرمائید‪ ،‬خدمت‬
‫مبارک شما عرض میشود که‪:‬‬
‫طبق یک نظریه‪ ،‬سطح یک جسم هر چهقدر هم صاف و صیقلی بهنظر بیاید از دید میکروسکوپیکی کامالً زبر و خشن است‪ .‬در‬
‫نقاط تماس‪ ،‬مولکولهای سطحِ دو جسم بسیار به هم نزدیکتر و با نیروهای جاذبۀ بین مولکولی‪ ،‬همدیگر را جذب میکنند‪ .‬در نتیجه‬
‫نوعی چسبندگی سطحی بین دو جسم ایجاد میشود که به آن‪ ،‬اصطالحاً «جوش سرد» میگویند‪ .‬برای به حرکت درآوردن دو جسم بر‬
‫روی یکدیگر‪ ،‬باید به آن نیروی جاذبه غلبه نمود‪.‬‬
‫یک نظریه هم هست که میگوید‪ :‬وقتی دو جسم روی هم مالش داده میشوند بار الکتریکی از سطح یکی به سطح دیگری‬
‫منتقل میشود و در نتیجه‪ ،‬بین ذرات سطحی دو جسم‪ ،‬نیروی ربایش الکتریکی بهوجود میآید که این نیروی ربایش‪ ،‬مانع حرکت بی‬
‫دردسر دو جسم بر روی هم میشود‪.‬‬

‫‪m‬‬ ‫‪F‬‬ ‫‪ -7-1‬نیروی اصطکاک ایستایی در وضعیتی که دو جسم نسبت به هم ساکن هستند‪ ،‬بررسی میشوند‪.‬‬

‫به جسمی که روی سک طح افقی قرار دارد‪ ،‬نیروی افقی ‪ F‬را وارد میکنیم‪ ،‬اما جسم حرکت نمیکند‪ .‬طبق قانون اول نیوتن‬
‫می توان نتیجه گرفت که برآیند نیروهای وارد بر جسم برابر صفر است‪ .‬یعنی نیرویی در خالف جهت ‪ F‬و درست هماندازه با آن به‬
‫جسم وارد میشود و اجازه نمی دهد جسم به حرکت در آید‪ .‬این نیرو همان نیروی اصطکاک است و چون جسم حرکت نمیکند آنرا‬
‫«نیروی اصطکاک ایستایی» مینامیم و با ‪ fs‬نشان میدهیم‪ .‬اگر نیروی ‪ F‬را بهتدریج افزایش دهیم‪ fs ،‬هم پابهپای آن افزایش مییابد‪.‬‬
‫تا کی؟ تا زمانی که جسم در آستانۀ حرکت قرار بگیرد‪ .‬در این لحظه‪ ،‬نیروی اصطکاک به بیشینۀ مقدار خود میرسد که به ان «نیروی‬
‫اصطکاک در آستانۀ حرکت» میگویند و با ‪ fs max‬نشان میدهند‪( .‬اگر در این حالت نیروی ‪ F‬فقط یک ذره افزایش یابد‪ ،‬یعنی‬
‫‪ ) F  fsmax‬جسم به حرکت درمیآید‪.‬‬

‫‪fs max  μsN‬‬ ‫‪ -7-2‬بیشینۀ نیروی اصطکاک ایستایی‪ ،‬با نیروی عمودی تکیهگاه متناسب است‪:‬‬

‫در این رابطه ‪ μ s‬ضریب ثابتی است بهنام «ضریب اصطکاک ایستایی» که به عوامل متعددی مثل جنس سطوحی که در تماس با‬
‫یکدیگرند‪ ،‬زبری آنها و عوامل محیطی مثل دما‪ ،‬رطوبت و ‪ ...‬بستگی دارد‪.‬‬

‫‪‬‬ ‫‪‬‬
‫‪ -7-3‬رابطۀ ‪ fs max  μsN‬رابطهای برداری نیست‪ f s max  μs N .‬چون ‪ f s max‬با ‪ N‬همجهت نیست‪.‬‬

‫‪fs max‬‬
‫‪ ! μ s ‬یکای ‪ fs max‬با یکای ‪ N‬یکی است‪.‬‬ ‫‪ μ s -7-4‬یکا ندارد‪ ،‬چون‪:‬‬
‫‪N‬‬

‫‪ -7-5‬اگر نیروی محرک ‪ F‬از ‪ fs max‬بزرگتر شود‪ ،‬جسم اصرار به ماندن در سر جای خود را از دست داده و شروع به لغزش‬
‫میکند‪ .‬در اینصورت نوع دیگری از نیروی اصطکاک‪ ،‬بهنام «نیروی اصطکاک جنبشی» مطرح میشود‪.‬‬
‫‪fk  μ k N‬‬ ‫نیروی اصطکاک جنبشی را با ‪ fk‬نشان داده و اندازۀ آن از رابطۀ مقابل بهدست میآید‪:‬‬
‫که ‪ μ k‬ضریب ثابتی است بهنام «ضریب اصطکاک جنبشی» و مثل ‪ ، μ s‬به عوامل محیطی و جنس سطوحی که در تماس با یکدیگرند‪،‬‬
‫‪fk  μk N‬‬ ‫بستگی دارد‪ .‬این رابطه نیز برداری نیست‪:‬‬
 ‫صفحۀ ‪24‬‬ ‫تهیه و تنظیم‪ :‬علیرضا رمضانی‬ ‫موضوع‪ :‬دینامیک‬ ‫جزوۀ آموزشی– نمونه مسائل درس فیزیک‬

‫‪R‬‬ ‫‪N‬‬ ‫‪ -7-6‬اگر بین سطح تماس یک جسم با تکیهگاهش‪ ،‬اصطکاک وجود داشته باشد‪،‬‬
‫نیرویی که سطح تکیهگاه به جسم وارد میکند ناشی از دو نیرو است‪ .‬یکی ‪ N‬و‬
‫دیگری اصطکاک ( ‪ fs‬یا ‪ fs max‬یا ‪:) fk‬‬
‫‪f‬‬
‫‪R  N2  f2‬‬

‫‪ -7-7‬به طور کلی برای محاسبۀ نیروی اصطکاک دو روش کلی وجود دارد‪ ،‬یکی روش مستقیم (در محاسبۀ ‪ fk‬و ‪ ) fs max‬و دیگری‬
‫استفاده از قانون دوم نیوتن‪.‬‬

‫در آستانۀ حرکت نباشد‬ ‫فقط قانون دوم نیوتن‬

‫ساکن‬ ‫قانون دوم نیوتن‬
‫در آستانۀ حرکت باشد‬
‫جسم‬
‫قانون دوم نیوتن‬
‫(در حال لغزش) متحرک‬

‫‪ fk  μ k N‬یا ‪ fs max  μsN‬کافی نیست‪ ،‬به ‪ fk‬و ‪fs m a x‬‬ ‫بچهها! هنگامیکه اطالعات مسأله برای استفاده از روابط مستقیم‪:‬‬
‫به مانند یک نیروی معمولی نگاه کرده و از ‪ FT  ma‬کمک میگیریم‪.‬‬

‫‪ -7-8‬فرض بفرمائید که به جسم ساکنی نیروی افقی ‪ F‬وارد میکنیم‪ μ s .‬و ‪ μ k‬نیز داده شده است‪ .‬اگر بخواهیم اصطکاک را محاسبه‬
‫نماییم‪ ،‬کافی است ابتدا دریابیم که جسم میلغزد یا خیر! برای اینکار اگر فرض مسأله این باشد که از قبل از اِعمال نیروی ‪ ،F‬جسم‬
‫ساکن بوده است‪ ،‬ابتدا ‪ fs max‬را محاسبه نموده‪ F ،‬را با ‪ fs max‬محاسبه مینمائیم‪ .‬اگر ‪ F  fs max‬بود جسم ساکن وگرنه اگر‬
‫‪ F  fs max‬جسم حرکت میکند‪.‬‬
‫‪ ‬جسمی به جرم ‪ 10Kg‬روی یک سطح افقی با ضریب اصطکاک جنبشی ‪ 2/4‬و ضریب اصطکاک ایستایی ‪ 2/0‬ساکن است‪ .‬در‬
‫سه حالت جداگانه‪ ،‬سه نیروی ‪ F2  50 ، F1  45‬و ‪ F3  60‬نیوتن بهطور افقی به جسم وارد میکنیم‪ .‬نیروی اصطکاک بین جسم و‬
‫سطح را در این سه حالت بیابید‪.‬‬

‫‪6‬‬
‫‪fs max  μsN  μsmg ‬‬ ‫‪100  60N‬‬ ‫حل‪:‬‬
‫‪10‬‬
‫‪4‬‬
‫‪fk  μk N  μk mg ‬‬ ‫‪100  40N‬‬
‫‪10‬‬
‫‪F1  45 N  fs max ‬‬ ‫‪  fs ‬نیروی اصطکاک ‪‬‬
‫‪ ‬حجم ساکن است ‪‬‬ ‫‪ FT  ma‬‬
‫‪‬‬
‫‪fs ‬‬ ‫‪‬‬ ‫‪‬‬
‫‪F1  fs  ‬‬
‫‪fs  F1  45 N‬‬
‫‪F2  50N  fs max ‬‬ ‫‪  fs‬نیروی اصطکاک ‪‬‬
‫‪ ‬جسم ساکن میماند ‪‬‬

‫‪fs‬‬
‫‪FT  ma  ‬‬ ‫‪‬‬ ‫‪F2  fs  ‬‬
‫‪F2 ‬‬ ‫‪fs  F2  50N‬‬
‫‪F3  65 N  fs max ‬‬ ‫‪  fk  40N‬نیروی اصطکاک ‪‬‬
‫‪ ‬جسم حرکت میکند ‪‬‬
‫‪FT  ma‬‬ ‫بدیهی است در این حالت حرکت جسم شتابدار خواهد بود‪:‬‬
‫‪F3  fk  ma ‬‬
‫‪ 65  40 10a ‬‬
‫‪ a  2/5 m‬‬ ‫(البته در اینجا ‪ a‬خواسته نشده بود)‪:‬‬
‫‪s2‬‬
 ‫صفحۀ ‪25‬‬ ‫تهیه و تنظیم‪ :‬علیرضا رمضانی‬ ‫موضوع‪ :‬دینامیک‬ ‫جزوۀ آموزشی– نمونه مسائل درس فیزیک‬

‫‪ ‬جسمی به جرم ‪ m  4 Kg‬روی یک سطح افقی با ضریب اصطکاک جنبشی ‪ 2/1‬و ضریب اصطکاک ایستایی ‪ 2/5‬ساکن‬
‫است‪ .‬ناگهان به این جسم نیروی افقی و متغیر‪:‬‬
‫‪ F t  t2  2t  4‬اثر میکند ‪ .  SI ‬در چه لحظهای (بر حسب ثانیه) جسم شروع به حرکت میکند؟‬
‫زمانی جسم به حرکت درمیآید که‪ F  fs max :‬شود‪.‬‬ ‫حل‪:‬‬
‫بنابراین ابتدا باید ‪ fs max‬را محاسبه نمود‪:‬‬
‫‪fs max  μ sN  μ smg  0/5  4 10  20N‬‬
‫‪F  20N ‬‬
‫‪t2  2t  4  20‬‬ ‫‪ t  6 t  4 ‬‬
‫‪t2  2t  24  ‬‬ ‫(‪)1‬‬
‫‪ : t  ‬میدانیم‬
‫‪t  6 ‬‬ ‫(‪)2‬‬
‫‪ )2( ‬و (‪)1‬‬
‫‪ t  4  ‬‬
‫‪ t  4s‬‬
‫‪ x ‬حرکت میکند که با ارفاق‪ ،‬آنرا ‪ 4s‬در نظر‬
‫‪‬‬‫‪‬‬ ‫البته جسم در لحظۀ ‪ t  4s‬حرکت نمیکند‪ .‬در لحظۀ ‪ t  4  x‬‬
‫میگیریم! درضمن‪ ،‬دیدیم که ‪ μ k‬به کار ما نیامد!‬

‫‪ ‬در شکل مقابل جسم ساکن است ‪ .‬اگر ‪ F‬افزایش یابد‪ ،‬نیروی اصطکاک چه تغییری میکند؟‬
‫‪M‬‬ ‫‪F‬‬

‫تغییری نمیکند! با افزایش ‪ ،F‬بهسادگی درمییابیم که ‪ N‬افزایش مییابد‪:‬‬ ‫حل‪:‬‬

‫‪F‬‬
‫‪F‬‬ ‫‪fs max μsN‬‬
‫‪N‬‬ ‫‪F  N  ma‬‬
‫‪‬‬ ‫‪‬‬
‫‪ N  F ‬‬ ‫‪ N  ‬‬ ‫‪fs max‬‬
‫‪‬‬

‫مفهوم ‪  fsmax‬چیست؟ فرض کنید قبل از افزایش ‪ ،F‬جسم در آستانۀ حرکت بوده است و به فرض ‪ m1  4 Kg‬باشد‪ .‬اگر ‪ F‬دو‬
‫‪ F  2 ‬یعنی اگر جرم جسم ‪ m2  8 Kg‬شود‪ ،‬جسم در آستانۀ لغزش قرار خواهد‬
‫‪ N  2 ‬‬
‫‪ fs max 2‬‬ ‫برابر شود‪:‬‬
‫گرفت‪:‬‬

‫آستانۀ‬ ‫آستانۀ‬
‫لغزش‬ ‫لغزش‬

‫در واقع با افزایش حد آستانۀ اصطکاک افزایش یافته است‪ .‬این بهمعنای افزایش اصطکاک در حال نیست‪ .‬مثالً در شکل زیر‪ ،‬اگر جسم‬
‫ساکن باشد‪ ،‬نیروی اصطکاک برابر ‪ 15 N‬خواهد بود‪ ،‬حتی اگر ‪ F‬افزایش یابد باز هم اصطکاک برابر همان ‪ 15 N‬خواهد بود‪:‬‬

‫‪ g 10m s ‬‬

‫‪2‬‬

‫جسم ساکن‬ ‫‪F‬‬

‫‪ -7-9‬جسمی را مطابق شکل مقابل در نظر میگیریم؛‬

‫‪F‬‬ ‫سؤال میشود‪ ،‬نیروی ‪ F‬حداقل چند نیوتن باشد تا جسم شروع به لغزش کند؟‬
‫برای حل اینگونه مسائل ابتدا ‪ fs max‬را محاسبه میکنیم‪:‬‬ ‫حل‪:‬‬
‫‪1‬‬
‫‪fs max  μsN   60  30N‬‬
‫‪2‬‬
 ‫صفحۀ ‪26‬‬ ‫تهیه و تنظیم‪ :‬علیرضا رمضانی‬ ‫موضوع‪ :‬دینامیک‬ ‫جزوۀ آموزشی– نمونه مسائل درس فیزیک‬

‫‪F  fs max  ε ‬‬ ‫‪‬‬

‫‪ ε ‬‬ ‫‪‬‬
‫‪ Fmin  fs max  ε  fs max  30N‬‬ ‫پاسخ‪:‬‬
‫بدیهی است که ‪ F‬باید کمی (هر چند بسیار بسیار جزئی!) از ‪ 30N‬بزرگتر باشد‪ ،‬اما این مقدار جزئی نامشخص است! هم بسیار بسیار‬
‫کوچک!! پس آنرا در نظر نمیگیریم‪.‬‬

‫‪ -7-11‬تجربه نشان می دهد که ضریب اصطکاک جنبشی بین دو سطح معین از ضریب اصطکاک ایستایی بین آن دو سطح کوچکتر‬
‫است‪ .‬بنابراین نیروی اصطکاک جنبشی کوچکتر از بزرگی نیروی اصطکاک ایستایی در آستانۀ حرکت است‪.‬‬
‫‪μ k  μ s ‬‬
‫‪ fk  fs max‬‬

‫‪ -7-11‬در مسائل این کتاب فرض بر این است که ‪ fk‬به نوع حرکت جسم بستگی نداشته و مقدار ثابتی دارد‪.‬‬
‫جهت نیروی اصطکاک جنبشی وارد بر یک جسم‪ ،‬در خالف جهت حرکت آن جسم نسبت به سطحی است که با آن تماس‬
‫دارد‪.‬‬

‫‪ -7-12‬نمودار تغییرات بزرگی نیروی اصطکاک وارد بر جسم بر حسب تغییرات ‪ F‬به شکل مقابل است‪:‬‬
‫(بزرگی اصطکاک) ‪f‬‬ ‫‪ f ‬است‪ .‬با وارد شدن نیروی ‪ F‬تا‬ ‫ابتدا نیروی محرکی به جسم وارد نمیشود‬
‫زمانیکه جسم ساکن است‪ ،‬بزرگی اصطکاک و بزرگی نیروی ‪ F‬با هم برابر هستند‬
‫‪ fs  F ‬در نتیجه نمودار آن خط راستی است با شیب یک ‪  tanα 1‬که از مبدأ‬
‫میگذرد‪ .‬اگر بزرگی نیروی ‪ F‬از بیشینۀ اصطکاک ایستایی بیشتر شود جسم به‬
‫حرکت درمیآید و نیروی اصطکاک وارد بر آن نیروی اصطکاک جنبشی ‪ fk ‬میشود‬
‫‪45‬‬
‫و چون ‪ μk  μs‬است‪ ،‬بنابراین‪ fk  fs max :‬خواهد بود و از این به بعد با افزایش ‪F‬‬
‫سکون‬ ‫حرکت‬ ‫نیروی اصطکاک جنبشی تقریباً ثابت میماند‪.‬‬
 ‫صفحۀ ‪27‬‬ ‫تهیه و تنظیم‪ :‬علیرضا رمضانی‬ ‫موضوع‪ :‬دینامیک‬ ‫جزوۀ آموزشی– نمونه مسائل درس فیزیک‬

‫‪ .1‬جسمی به وزن ‪ 52‬نیوتن را روی یک سطح افقی به ضریب اصطکاک ‪ 2/5‬قرار داده و آن را با نیروی افقی ‪ 22‬نیوتن میکشیم ولی‬
‫جسم حرکت نمیکند‪ .‬نیروی اصطکاک چند نیوتن است؟‬
‫‪ )4‬مشخص نیست‬ ‫‪22 )3‬‬ ‫‪5 )2‬‬ ‫‪25 )1‬‬

‫‪ .2‬ضریب اصطکاک سکون جسمی به جرم ‪ 5‬کیلوگرم با یک سطح افقی ‪ 2/25‬است‪ .‬اگر جسم روی سطح افقی قرار گیرد و نیروی‬

‫افقی ‪ 12‬نیوتن را بر آن وارد کنیم‪ ،‬اندازۀ نیروی اصطکاک چند نیوتن میشود؟ ‪ g 10m s ‬‬
‫‪2‬‬

‫‪52 )4‬‬ ‫‪12 )3‬‬ ‫‪1/25 )2‬‬ ‫‪12/5 )1‬‬

‫‪ .3‬جسمی به جرم ‪ 5Kg‬مطابق شکل بر سطح شیبدار ساکن است‪ .‬نیروی اصطکاک‬
‫‪m‬‬
‫بین جسم و سطح چند نیوتن است؟ ‪sin 37 0 6 , g 10m s ‬‬
‫‪‬‬
‫‪/‬‬ ‫‪2‬‬

‫‪ )4‬معلومات مسئله کافی نیست‬ ‫‪32 )3‬‬ ‫‪12 )2‬‬ ‫‪42 )1‬‬

‫حل‪:‬‬
 ‫صفحۀ ‪28‬‬ ‫تهیه و تنظیم‪ :‬علیرضا رمضانی‬ ‫موضوع‪ :‬دینامیک‬ ‫جزوۀ آموزشی– نمونه مسائل درس فیزیک‬

‫‪ .4‬در شکل مقابل‪ ،‬جسمی به وزن ‪ 20N‬به دیوار قائمی تکیه دارد و در حال تعادل است‪ .‬اگر ضریب‬
‫اصطکاک در حال سکون جسم و سطح دیوار ‪ 2/5‬باشد‪ .‬در این صورت نیروی اصطکاک چند نیوتن است؟‬
‫‪10 2a )4‬‬ ‫‪25 )3‬‬ ‫‪22 )2‬‬ ‫‪12 )1‬‬

‫‪ .5‬مطابق شکل کتابی را محکم به یک دیوار قائم با نیروی ‪ F‬فشار میدهیم‪ ،‬بعد کمکم فشار را کم میکنیم تا باالخره کتاب در آستانۀ‬
‫حرکت قرار گیرد‪ .‬اگر در این حالت نیرویی که بر کتاب وارد میشود را با ‪ F‬نشان دهیم‪ ،‬در اینصورت‪:‬‬
‫‪M‬‬ ‫‪F‬‬ ‫‪ )1‬مقدار اصطکاک در هر لحظه برابر است با ‪. f  μF‬‬
‫‪ )2‬مقدار اصکاک قبل و بعد از حرکت برابر وزن کتاب است‪.‬‬
‫‪ )3‬تا هنگام شروع حرکت نیروی اصطکاک برابر وزن کتاب میشود‪.‬‬
‫‪ )4‬نیروی اصطکاک برابر ‪ μmg‬است‪.‬‬

‫‪ .0‬مطابق شکل جسم ‪ A‬به دیوار قائمی تکیه داشته و در آستانۀ حرکت بهطرف پایین‬
‫‪‬‬ ‫‪3‬‬
‫‪ g 10N Kg , mA  5 Kg , μ ‬‬ ‫است‪ .‬نیروی ‪ F‬چقدر است؟ ‪‬‬
‫‪A‬‬ ‫‪‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪‬‬
‫‪52 )4‬‬ ‫‪42 )3‬‬ ‫‪32 )2‬‬ ‫‪22 )1‬‬
‫‪F‬‬
 ‫صفحۀ ‪29‬‬ ‫تهیه و تنظیم‪ :‬علیرضا رمضانی‬ ‫موضوع‪ :‬دینامیک‬ ‫جزوۀ آموزشی– نمونه مسائل درس فیزیک‬

‫‪ .0‬جسمی را با سرعت ‪ 12‬متر بر ثانیه روی یک سطح افقی رها میکنیم‪ .‬پس از جابهجایی ‪ 5‬متر‪ ،‬سرعت جسم به نصف سرعت‬
‫اولیهاش میرسد‪ .‬ضریب اصطکاک جنبشی سطح با جرم کدام است؟‬
‫‪3‬‬ ‫‪4‬‬
‫‪ )4‬باید جرم جسم معلوم باشد‬ ‫‪2/5 )3‬‬ ‫‪)2‬‬ ‫‪)1‬‬
‫‪4‬‬ ‫‪3‬‬

‫‪ .0‬جسمی به وزن ‪ 52‬نیوتن روی سطح شیبدار به زاویۀ شیب ‪ 32‬درجه بهصورت یکنواخت بهسمت پایین سطح میلغزد‪ .‬نیرویی که‬
‫از سطح به جسم وارد میشود‪ ،‬چند نیوتن است؟‬
‫‪ )4‬بستگی به ضریب اصطکاک دارد‬ ‫‪52 )3‬‬ ‫‪25 )2‬‬ ‫‪25 3 )1‬‬

‫‪ .9‬در شکل مقابل وزنۀ ‪ 3‬کیلوگرمی تحت تأثیر نیروی کشش ‪ F  40N‬در حال حرکت‬

‫‪ g 10m s‬‬ ‫‪‬‬

‫‪m‬‬
‫‪2‬‬ ‫است‪ .‬نیروی سطح بر حسب نیوتن در این لحظه کدام است؟ ‪, μk 1‬‬

‫‪32 )2‬‬ ‫‪30 2 )1‬‬

‫‪25 )4‬‬ ‫‪52 )3‬‬

‫‪1‬‬
‫قرار دارد‪ .‬جسم را با نیروی افقی ‪ 42‬نیوتن میکشیم و جسم‬ ‫‪ .12‬جسمی به جرم ‪ 4 Kg‬روی سطح افق با ضریب اصطکاک جنبشی‬
‫‪4‬‬
‫در جهت نیرو حرکت میکند‪ .‬این نیروی افقی را چند نیوتن کاهش دهیم تا سرعت جسم ثابت شود؟‬
‫‪32 )4‬‬ ‫‪22 )3‬‬ ‫‪12 )2‬‬ ‫‪5 )1‬‬
 ‫صفحۀ ‪31‬‬ ‫تهیه و تنظیم‪ :‬علیرضا رمضانی‬ ‫موضوع‪ :‬دینامیک‬ ‫جزوۀ آموزشی– نمونه مسائل درس فیزیک‬

‫‪ .11‬جسمی به وزن ‪ 122‬نیوتن تحت اثر نیروی ‪ ،F‬مطابق شکل مقابل‪،‬‬

‫‪F‬‬
‫حرکت میکند‪ .‬اگر ضریب اصطکاک بین جسم و سطح افقی ‪ 2/2‬باشد‪،‬‬
‫نیروی اصطکاک در مقابلِ حرکت چقدر است؟‬
‫‪ 22 )2‬نیوتن‬ ‫‪ )1‬کمتر از ‪ 22‬نیوتن‬
‫‪ )4‬هر سه مورد ممکن است‬ ‫‪ )3‬بیشتر از ‪ 22‬نیوتن‬

‫‪ .12‬مطابق شکل مقابل‪ ،‬جسمی به جرم ‪ m 0/5 Kg‬تحت تأثیر نیروی ‪F 10N‬‬
‫‪m‬‬ ‫بر زیر سقف افقی اتاقی به حرکت درمیآید‪ .‬اگر ضریب اصطکاک بین جسم و سقف‬

‫‪sin 53‬‬ ‫‪‬‬

‫‪‬‬
‫‪ 2/5‬باشد‪ ،‬جسم در ثانیۀ اول چند متر جابهجا میشود؟ ‪0/8‬‬
‫‪F‬‬ ‫‪3/5 )2‬‬ ‫‪2 )1‬‬
‫‪4/5 )4‬‬ ‫‪4 )3‬‬

‫‪ .13‬جسمی به جرم ‪ m‬با سرعت اولیۀ ‪ v‬روی یک سطح افقی اصطکاکداری پرتاب و بعد از مدتزمان ‪ t‬متوقف میشود‪ .‬اگر وزنهای‬
‫به جرم ‪ 2 m‬روی جسم قرار دهیم و دوباره با همان سرعت اولیۀ ‪ v‬و روی همان سطح افقی پرتاب شود‪ ،‬در اینصورت‪ ،‬پس از چند‬
‫‪ t‬متوقف خواهد شد؟‬
‫‪1‬‬ ‫‪1‬‬
‫‪3 )4‬‬ ‫‪)3‬‬ ‫‪)2‬‬ ‫‪1 )1‬‬
‫‪3‬‬ ‫‪2‬‬
 ‫صفحۀ ‪31‬‬ ‫تهیه و تنظیم‪ :‬علیرضا رمضانی‬ ‫موضوع‪ :‬دینامیک‬ ‫جزوۀ آموزشی– نمونه مسائل درس فیزیک‬

‫‪ .8‬نیروی گرانشی نیوتن (وزن)‬

‫هر دو جسم به جرمهای ‪ m1‬و ‪ m2‬که در فاصلۀ ‪ r‬از هم قرار دارند‪ ،‬با نیرویی بهنام نیروی گرانشی یکدیگر را میربایند‪.‬‬
‫این نیرو در امتداد خط واصل دو جسم بوده و با حاصلضرب جرمها نسبت مستقیم و با مجذور فاصلۀ آنها نسبت وارونه دارد‪.‬‬

‫‪Fαm1m2‬‬
‫‪F‬‬ ‫‪F‬‬ ‫‪‬‬ ‫‪mm‬‬ ‫‪Gm1m2‬‬
‫‪‬‬ ‫‪1 ‬‬‫‪ Fα 1 2 2 ‬‬
‫‪ Fg ‬‬
‫‪Fα 2‬‬ ‫‪r‬‬ ‫‪r2‬‬
‫‪r‬‬ ‫‪ r‬‬

‫در این رابطه‪ ،‬یکای جرم ‪( Kg‬کیلوگرم) و یکای فاصله ‪( m‬متر) میباشد‪ G .‬مقدار ثابتی است که به آن ثابت جهانی گرانش‬
‫‪G  6/67 1011 N  m‬‬
‫‪2‬‬
‫گویند‪.‬‬
‫‪Kg2‬‬

‫‪ -8-1‬نیرویی که دو جسم بر هم وارد میکنند‪ ،‬مستقل از جرمهایشان بوده و با یکدیگر برابر میباشند‪ ،‬یعنی اگر جرم دو جسم‬
‫یکسان هم نباشد‪ ،‬نیروی گرانشی که بر هم وارد میکنند‪ ،‬برابر است‪ .‬این برگرفته از همان «قانون سوم نیوتن» میباشد‪.‬‬

‫‪ -8-2‬رابطۀ (*) هنگامی قابل استفاده است که ‪ r‬معلوم باشد‪ .‬اگر‬

‫اجسام در مقایسه با فاصلهشان نقطهای باشند‪ r ،‬مشخص است‪.‬‬

‫‪r‬‬

‫اما اگر اجسام ذرهای نباشند و حجیم باشند‪ r ،‬فاصلۀ گرانیگاه اجسام است که در دبیرستان خوانده نمیشود‪ .‬اما اگر اجسام حجیم‬
‫باشند و‪:‬‬
‫(‪ )1‬شکل هندسی منظمی داشته باشند‪.‬‬
‫(‪ )2‬توزیع جرم در آنها یکنواخت باشد‪ r ،‬فاصلۀ بین مرکز هندسی آنها‬
‫‪r‬‬ ‫میباشد‪ .‬مانند ‪ 2‬کُره‪ ،‬که توزیع جرم در آنها یکنواخت باشد‪:‬‬
‫‪Gm1m2‬‬
‫‪F g  Fg ‬‬
‫‪r2‬‬

‫اگر یکی از اجسام سیارهای به مانند زمین باشد و جرم دیگر جسمی به جرم ‪ m‬در پیرامون آن‪ ،‬آنگاه داریم‪:‬‬
‫‪m‬‬ ‫‪m‬‬
‫‪GMem‬‬
‫‪F g  Fg ‬‬ ‫‪h‬‬
‫‪r‬‬ ‫‪r2‬‬

‫‪GMe m GMe m‬‬ ‫‪GMe‬‬

‫‪Fg  W ‬‬ ‫‪‬‬ ‫‪‬‬ ‫‪m  mg‬‬
‫‪Re  h  Re  h ‬‬
‫‪2‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪2‬‬
‫‪r‬‬

‫‪g‬‬

‫به نیرویی که یک سیاره به جسمی در پیرامونش وارد میکند ‪ Fg ‬اصطالحاً نیروی وزن نیز گوییم‪:‬‬
‫‪( Fg‬نیروی وارده از سیاه به جسم)‬ ‫(نیروی وزن) ‪ W‬‬
 ‫صفحۀ ‪32‬‬ ‫تهیه و تنظیم‪ :‬علیرضا رمضانی‬ ‫موضوع‪ :‬دینامیک‬ ‫جزوۀ آموزشی– نمونه مسائل درس فیزیک‬

‫‪GMe‬‬ ‫‪GMe‬‬
‫‪ g ‬شتاب جاذبه (شتاب گرانش)‬ ‫‪‬‬ ‫‪ -8-3‬همانگونه که دیدیم‪:‬‬
‫‪ Re  h ‬‬
‫‪2‬‬
‫‪r2‬‬
‫اگر سیارۀ دیگری مد نظر باشد‪ ،‬آنگاه داریم‪:‬‬
‫‪2‬‬ ‫‪2‬‬
‫‪GM‬‬ ‫‪GM‬‬‫‪g‬‬ ‫‪ M  r   M  R  h ‬‬
‫‪ M( g ‬جرم سیاره و ‪ R‬شعاع سیاره)‬ ‫‪ 2 ‬‬
‫‪ 2‬‬ ‫‪  2  2    2  1 1 ‬‬
‫‪R  h r‬‬ ‫‪ M1  r2   M1  R2  h2 ‬‬
‫‪2‬‬
‫‪g1‬‬

‫‪g‬‬
‫‪GMe‬‬
‫‪Re  h ‬‬
‫‪2‬‬
‫‪‬‬
‫‪GMe‬‬
‫‪Re2‬‬
‫‪ 9/8 m 2‬‬
‫‪s‬‬ ‫‪ ‬‬ ‫‪ -8-4‬در مورد کرۀ زمین‪ ،‬در نزدیکی کرۀ زمین‪:  Re  6400Km h  Re ،‬‬

‫‪g‬‬ ‫‪ -8-5‬شتاب گرانشی زمین در سطح زمین از‬

‫‪9/0‬‬ ‫شتاب گرانش در خارج آن و درون آن بیشتر‬
‫‪r‬‬
‫میباشد‪ .‬اگر نمودار تغییرات شتاب گرانشی را‬
‫بر حسب فاصله از مرکز زمین رسم کنیم‪:‬‬
‫‪r‬‬

‫‪ ‬شتاب گرانشی در سطح سیارهای که جرم و حجم آن ‪ 0‬برابر جرم و حجم کرۀ زمین است‪ ،‬چند برابر شتاب گرانش در سطح‬
‫زمین میباشد؟‬

‫‪m  8 m‬‬
‫‪g   M   r ‬‬
‫‪GM‬‬ ‫‪2‬‬
‫‪4‬‬ ‫‪4‬‬ ‫‪‬‬ ‫‪g 2‬‬ ‫‪1‬‬ ‫حل‪:‬‬
‫‪v  8 v ‬‬
‫‪ πr3  8  πr 3  ‬‬
‫‪ r  2 r ‬‬ ‫‪r‬‬
‫‪ ‬‬ ‫‪‬‬ ‫‪‬‬ ‫‪ 8  2‬‬
‫‪3‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪‬‬ ‫‪g  M  r ‬‬ ‫‪4‬‬
 ‫صفحۀ ‪33‬‬ ‫تهیه و تنظیم‪ :‬علیرضا رمضانی‬ ‫موضوع‪ :‬دینامیک‬ ‫جزوۀ آموزشی– نمونه مسائل درس فیزیک‬

‫‪ .1‬اگر جسمی را به اندازۀ ‪ 2‬برابر شعاع کرۀ زمین در راستای عمود بر سطح زمین‪ ،‬از سطح زمین دور کنیم نیروی گرانشیای که از‬
‫طرف زمین بر آن اثر میکند‪ ،‬چند برابر میشود؟‬
‫‪1‬‬ ‫‪1‬‬ ‫‪1‬‬ ‫‪1‬‬
‫‪)4‬‬ ‫‪)3‬‬ ‫‪)2‬‬ ‫‪)1‬‬
‫‪2‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪4‬‬ ‫‪9‬‬

‫‪ .2‬با فرض اینکه جرم کرۀ زمین ‪ 10‬برابر جرم کرۀ ماه باشد‪ ،‬ماهوارهای به جرم ‪ ms‬در چه فاصلهای از مرکز زمین قرار گیرد تا‬
‫برآیند نیروهای وارد بر آن‪ ،‬از طرف ماه و زمین‪ ،‬صفر شود؟ (فاصلۀ زمین تا ماه را ‪ d‬فرض کنید)‬
‫‪0/9 d )4‬‬ ‫‪0/8 d )3‬‬ ‫‪0/ 6 d )2‬‬ ‫‪0/4 d )1‬‬

‫‪1‬‬
‫‪ 002‬است‪ .‬جرم آن در سطح کرۀ زمین چند گرم است؟ (شتاب گرانشی در سطح کرۀ ماه‬
‫‪/‬‬ ‫‪ .3‬وزن سوسکی در سطح کرۀ ماه ‪N‬‬
‫‪6‬‬
‫شتاب گرانشی در سطح است‪).‬‬
‫‪122 )4‬‬ ‫‪12 )3‬‬ ‫‪0 )2‬‬ ‫‪2 )1‬‬

‫‪ .4‬نیروی جاذبۀ وارد بر ماهوارهای که در فاصلۀ ‪ 3R‬از سطح زمین (‪ R‬شعاع زمین) به دور زمین میچرخد‪ ،‬چند برابر وزن ماهواره در‬
‫سطح زمین است؟‬
‫‪1‬‬ ‫‪1‬‬ ‫‪1‬‬
‫‪3 )4‬‬ ‫‪)3‬‬ ‫‪)2‬‬ ‫‪)1‬‬
‫‪16‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪9‬‬
‫صفحۀ ‪34‬‬ ‫تهیه و تنظیم‪ :‬علیرضا رمضانی‬ ‫موضوع‪ :‬دینامیک‬ ‫جزوۀ آموزشی– نمونه مسائل درس فیزیک‬

‫‪1‬‬
‫مقدار آن در سطح کرۀ زمین است؟‬ ‫‪ .5‬در چه فاصله از سطح کرۀ زمین (بر حسب ‪ ، Re‬شعاع این کره) شتاب گرانش‬
‫‪25‬‬
‫‪25Re )4‬‬ ‫‪5Re )3‬‬ ‫‪4Re )2‬‬ ‫‪Re 5 )1‬‬

‫‪ .0‬شتاب گرانش در سطح سیارهای که جرم و حجم آن ‪ 0‬برابر جرم و حجم کرۀ زمین است‪ ،‬چند برابر گرانش در سطح زمین است؟‬
‫‪1‬‬ ‫‪1‬‬
‫‪4 )4‬‬ ‫‪2 )3‬‬ ‫‪)2‬‬ ‫‪)1‬‬
‫‪2‬‬ ‫‪4‬‬
 ‫صفحۀ ‪35‬‬ ‫تهیه و تنظیم‪ :‬علیرضا رمضانی‬ ‫موضوع‪ :‬دینامیک‬ ‫جزوۀ آموزشی– نمونه مسائل درس فیزیک‬

‫‪ .9‬نیروی کشش نخ‬

‫در نظر بگیرید مطابق شکل‪ ،‬طناب سبکی را به جسمی به جرم ‪ m‬بسته‬
‫‪m‬‬ ‫‪F‬‬
‫و با نیروی افقی ‪ F‬طناب را بکشیم‪ .‬در اثر اعمال نیروی ‪ F‬طناب به حالت‬
‫کشیده درمیآید و هر ذرۀ طناب بر ذرۀ مجاورش نیرو وارد میکند‪.‬‬
‫به این نیروها که بهطور متقابل‪ ،‬هر ذره به یکدیگر وارد میکنند نیروی کشش نخ گفته میشود‪ .‬ذرههای طناب را میتوانید مانند‬
‫حلقههای زنجیری در نظر بگیرید که کشیدن یک حلقۀ آن باعث کشیده شدن حلقههای دیگر میشود‪.‬‬

‫‪ -9-1‬طناب همواره اجسام متصل به خود را بهطرف خود میکشد و هیچگاه جسمی را نمیراند‪ ،‬بنابراین جهت نیروی کشش نخ از جسم‬
‫رو به خارج و در امتداد طناب است‪.‬‬

‫‪ -9-2‬اگر جرم طناب ناچیز باشد‪:‬‬

‫اوالً کشش در همۀ نقاط آن با هم برابر است‪ ،‬چه این نخ ساکن باشد و چه متحرک‪.‬‬
‫ثانیاً هیچ نمیتوانیم به دو سر یک قطعه نخ سبک‪ ،‬دو نیروی متفاوت وارد کنیم»‬
‫‪ ! ‬فرض خلف‬
‫‪FT  ‬‬
‫‪F2  F1  ma  ‬‬
‫‪F2  F1‬‬

‫ثالثاً اگر نخ سبکی از روی یک قرقره گذشته باشد و جرم نخ و قرقره ناچیز باشد‬
‫در صورتیکه در طول نخ جسمی با جرم قابل توجه آویخته نباشد و اصطکاک قرقره و نخ‬
‫‪T‬‬
‫ناچیز باشد بزرگی کشش نخ در دو طرف قرقره یکسان است‪:‬‬
‫‪T‬‬

‫‪ -9-3‬یک تعریف دیگه! نیروی کشش نخ در هر نقطه برابر نیرویی است که اگر به نخ پارهشده در همان نقطه وارد شود‪ ،‬وضعیت‬
‫اولیۀ دستگاه حفظ شود‪.‬‬

‫‪ -9-4‬بچهها برای تعیین جهت نیروی کشش نخ در یک نقطه از طناب یا نخ‪ ،‬کافی است در آن نقطه از طناب‪ ،‬از خود بپرسیم «نخ» به‬
‫«‪...‬؟» به کدام جهت نیرو وارد میکند‪.‬‬

‫‪ -9-5‬لطفاً به شکل های زیر توجه بفرمایین! یک سر طنابی که سر دیگر آن به یک وزنه وصل است‪ ،‬از سه راه متفاوت با نیروی‬
‫یکسانی کشیده میشود‪ .‬نیروی کشش طناب (و متعاقب آن نیرویی که به وزنه وارد میشود‪ ).‬در هر سه حالت یکسان است و قرقره‬
‫جهت نیروی اعمالشده را تغییر میدهد اما اندازۀ آن را تغییر نمیدهد‪( :‬جرم طناب و قرقره و اصطکاکها ناچیز فرض میشود‪).‬‬

‫‪m‬‬
‫‪m‬‬ ‫‪F‬‬ ‫÷‬
‫÷‬
‫‪F‬‬

‫‪m‬‬ ‫‪F‬‬

‫‪ -9-6‬اگر نیروسنجی در مسیر طناب یا نخ قرار بگیرد‪ ،‬نیروی کشش طناب یا نخ را در نقطۀ اتصال نشان میدهد‪.‬‬
‫صفحۀ ‪36‬‬ ‫تهیه و تنظیم‪ :‬علیرضا رمضانی‬ ‫موضوع‪ :‬دینامیک‬ ‫جزوۀ آموزشی– نمونه مسائل درس فیزیک‬
 ‫صفحۀ ‪37‬‬ ‫تهیه و تنظیم‪ :‬علیرضا رمضانی‬ ‫موضوع‪ :‬دینامیک‬ ‫جزوۀ آموزشی– نمونه مسائل درس فیزیک‬

‫‪ -9-7‬دوستان خوبم‪ ،‬لُپ مطلب اینکه در مسأله ای که حتی چند قرقره داشتیم و چند نخ و سیستم هم ساکن بود‪ ،‬برای تحلیل مسأله‬
‫میشود به این شکل عمل نمود‪:‬‬
‫‪ .1‬ابتدا نقاط کلیدی را مشخص میکنیم (یعنی محل اتصال به اجسام و سقف و قرقره و ‪...‬‬
‫‪ .2‬با توجه به قاعدۀ (‪ )9-1‬در این نقاط کلیدی‪ ،‬نیروهای کشش نخ را مشخص میکنیم‪.‬‬
‫‪FT ‬‬ ‫‪ .3‬در محل اتصال به جرمها اگر سیستم تعادل داشته باشد‪:‬‬
‫‪ .4‬برای قرقرهها نیز شرط تعادل را مینویسیم‪ .‬دقت داشته باشیم که اگر جرم قرقره ناچیز باشد‪ ،‬قرقره چه حرکت داشته باشد و چه‬

‫‪FT  ma ‬‬ ‫ساکن باشد‪:‬‬

‫‪ .5‬اگر نخها سبک و اصطکاک آنها با قرقرهها ناچیز باشد‪ ،‬به تعداد نخها‪ ،‬از اسامی مختلف استفاده میکنیم‪ .‬مانند ‪ T  ،T‬و ‪ T ‬یا‬
‫‪ T2 ، T1‬و ‪ . T3‬اما در طول هر نخ بزرگی نیروی کشش ثابت است‪.‬‬
 ‫صفحۀ ‪38‬‬ ‫تهیه و تنظیم‪ :‬علیرضا رمضانی‬ ‫موضوع‪ :‬دینامیک‬ ‫جزوۀ آموزشی– نمونه مسائل درس فیزیک‬

‫‪ .1‬جسمی به جرم ‪ m 12Kg‬را با طنابی که جرم ناچیز دارد مطابق شکل مقابل از‬
‫سقف میآویزیم‪ .‬بزرگی نیروی کشش طناب چند نیوتن است؟‬
‫‪122 )2‬‬ ‫‪02 )1‬‬
‫‪m‬‬
‫‪ )4‬بدون اطالع از طول طناب قابل محاسبه نیست‬ ‫‪242 )3‬‬

‫‪ .2‬طناب همگنی به وزن ‪ w‬و به طول ‪ L‬به سقف آویخته شده است‪ .‬بزرگی نیروی کشش نخ در یک نقطه و به فاصلۀ ‪ x‬از سر آزاد‬
‫طناب برابر است با‪:‬‬
‫‪wL‬‬ ‫‪wx‬‬
‫‪)4‬‬ ‫‪)3‬‬ ‫‪wx )2‬‬ ‫‪w )1‬‬
‫‪x‬‬ ‫‪L‬‬

‫‪B‬‬ ‫‪A‬‬ ‫‪ .3‬در شکل مقابل‪ ،‬وزنهای به وزن ‪ 22‬نیوتن توسط دو نخ سبک ‪ OA‬و ‪ OB‬به حال‬
‫تعادل قرار دارد‪ .‬برآیند نیروهایی که از طرف دو نخ بر جسم وارد میشود‪ ،‬بر‬
‫حسب نیوتن برابر است با‪:‬‬
‫‪ 22 )2‬و در امتداد قائم رو به باال‬ ‫‪ )1‬صفر‬
‫‪ 22 )4‬و در امتداد قائم رو به پایین‬ ‫‪‬‬
‫‪ 10‬و رو به باال‬ ‫‪‬‬
‫‪3  1 )3‬‬
‫صفحۀ ‪39‬‬ ‫تهیه و تنظیم‪ :‬علیرضا رمضانی‬ ‫موضوع‪ :‬دینامیک‬ ‫جزوۀ آموزشی– نمونه مسائل درس فیزیک‬

‫‪C‬‬ ‫‪ .4‬در شکل مقابل‪ ،‬سیستم متعادل است‪ .‬نیروی کشش نخ ‪ AC‬بر حسب‬
‫‪B‬‬ ‫نیوتن برابر است با‪:‬‬
‫‪22/5 )2‬‬ ‫‪15 )1‬‬
‫‪15 )4‬‬ ‫‪22 )3‬‬
‫‪A‬‬

‫‪ .5‬برای نگهداری وزنۀ ‪ 42‬نیوتنی بهصورت شکل زیر‪ ،‬نیروی ‪ F‬الزم است‪.‬‬

‫‪F‬‬ ‫‪) g 10m‬‬ ‫این نیرو چند نیوتن میباشد؟ (جرم قرقره ‪ 600 gr‬و‬
‫‪s2‬‬
‫‪20 )2‬‬ ‫‪23 )1‬‬
‫‪52 )4‬‬ ‫‪43 )3‬‬

‫‪ .0‬وزنههای ‪ m1  2 Kg‬و ‪ m2  3 Kg‬مطابق شکل مقابل‪ ،‬توسط نخ محکم‬

‫و سبکی به یکدیگر بسته شده و از نقطهای آویزانند‪ .‬کشش وارد بر نخ‬

‫متصلکنندۀ دو وزنه چند نیوتن است؟ ‪ g 10m s ‬‬

‫‪2‬‬

‫‪22 )2‬‬ ‫‪12 )1‬‬

‫‪52 )4‬‬ ‫‪32 )3‬‬
‫صفحۀ ‪41‬‬ ‫تهیه و تنظیم‪ :‬علیرضا رمضانی‬ ‫موضوع‪ :‬دینامیک‬ ‫جزوۀ آموزشی– نمونه مسائل درس فیزیک‬

‫‪ .0‬اگر وزن قرقرۀ شکل مقابل ‪ 10N‬و وزنهای که به آن آویخته شده است‪،‬‬
‫‪ 100N‬باشد و وزن ریسمان و نیروی اصطکاک قرقره ناچیز باشد‪ ،‬نیروی‬
‫کشش ریسمان در باالی قرقرۀ ‪  T ‬چند نیوتن است؟‬
‫‪54 )2‬‬ ‫‪12 )1‬‬
‫‪212 )4‬‬ ‫‪112 )3‬‬

‫‪ .0‬در شکل مقابل‪ ،‬جرم ‪ M‬برابر ‪ 6 Kg‬و نیروی ‪ F  40N‬میباشد‪ .‬شتاب‬

‫حرکت وزنۀ ‪ M‬بر حسب متر بر مجذور ثانیه برابر است با‪:‬‬
‫‪20‬‬ ‫‪10‬‬
‫‪)2‬‬ ‫‪)1‬‬
‫‪3‬‬ ‫‪3‬‬
‫‪2/0 )4‬‬ ‫‪2/0 )3‬‬

‫‪M‬‬

‫‪F‬‬
‫‪ .9‬در شکل مقابل‪ ،‬نیروی ‪ F  40N‬مطابق شکل به قرقره وارد میشود‪.‬‬
‫جرم وزنۀ ‪ A‬برابر ‪ 2Kg‬میباشد‪ .‬اگر جرم قرقره ناچیز باشد‪ ،‬نیروی کشش‬
‫نخ برابر است با‪:‬‬
‫‪A‬‬ ‫‪20 N )2‬‬ ‫‪10 N )1‬‬
‫‪40 N )4‬‬ ‫‪30 N )3‬‬

‫‪ .12‬در شکل مقابل‪ ،‬اندازۀ نیروی کشش ‪ B‬بر حسب نیوتن برابر است با‪:‬‬
‫‪B‬‬
‫‪222 )2‬‬ ‫‪122 )1‬‬
‫‪522 )4‬‬ ‫‪322 )3‬‬
‫صفحۀ ‪41‬‬ ‫تهیه و تنظیم‪ :‬علیرضا رمضانی‬ ‫موضوع‪ :‬دینامیک‬ ‫جزوۀ آموزشی– نمونه مسائل درس فیزیک‬

‫‪ .11‬در شکل مقابل‪ ،‬اندازۀ نیروی ‪ F‬چقدر باشد تا دستگاه تعادل داشته باشد؟‬
‫‪50N )2‬‬ ‫‪100N )1‬‬

‫‪F‬‬ ‫‪85 N )4‬‬ ‫‪150N )3‬‬

‫‪ .12‬در شکل مقابل‪ ،‬اندازۀ نیروی ‪ F‬بر حسب نیوتن برابر است با‪:‬‬
‫‪600N )2‬‬ ‫‪200N )1‬‬
‫‪300N )4‬‬ ‫‪400N )3‬‬

‫‪F‬‬

‫‪ .13‬در شکل مقابل‪ ،‬اندازۀ نیروی وارد از طرف دست شخص بر طناب ‪ F‬بر‬
‫حسب نیوتن برابر است با‪:‬‬
‫‪600N )2‬‬ ‫‪450N )1‬‬
‫‪300N )4‬‬ ‫‪900N )3‬‬

‫‪F‬‬

‫‪C‬‬ ‫‪ .14‬در شکل مقابل‪ ،‬اگر از وزن میلۀ ‪ AB‬صرف نظر شود‪ ،‬نیروی کشش کابل‬
‫‪ AC‬بر حسب نیوتن برابر است با‪:‬‬
‫‪A‬‬ ‫‪4222 )2‬‬ ‫‪2222 )1‬‬
‫‪B‬‬
‫‪2000 3 )4‬‬ ‫‪1222 )3‬‬
 ‫صفحۀ ‪42‬‬ ‫تهیه و تنظیم‪ :‬علیرضا رمضانی‬ ‫موضوع‪ :‬دینامیک‬ ‫جزوۀ آموزشی– نمونه مسائل درس فیزیک‬

‫‪ .15‬طناب ضخیم‪:‬‬
‫در شکل مقابل‪ ،‬نیروی کشش طناب را در نقطۀ ‪A‬‬
‫‪M‬‬ ‫بیابید‪( .‬طناب افقی و همگن فرض میشود‪).‬‬

‫‪L‬‬

‫‪ .10‬در شکل مقابل‪ ،‬نیروی کشش طناب را در نقطۀ ‪ A‬در وسط طناب بیابید‪.‬‬

‫‪A‬‬

‫‪ .10‬طنابی به طول ‪ 12‬متر و به جرم ‪ 20Kg‬توسط نیروی ‪ 300N‬بهطرف باال کشیده میشود‪ .‬نیروی کشش ریسمان در وسط طناب‬
‫برابر است با‪:‬‬
‫‪175 N )4‬‬ ‫‪200N )3‬‬ ‫‪150N )2‬‬ ‫‪50N )1‬‬
‫صفحۀ ‪43‬‬ ‫تهیه و تنظیم‪ :‬علیرضا رمضانی‬ ‫موضوع‪ :‬دینامیک‬ ‫جزوۀ آموزشی– نمونه مسائل درس فیزیک‬

‫‪ .10‬در شکل مقابل‪ ،‬وزنۀ ‪ w‬به انتهای دو طناب سبک بسته شده است‪ .‬نیروی‬
‫کشش آنها ‪ T1‬و ‪ T2‬بهترتیب از راست به چپ‪ ،‬هر کدام چند نیوتن است؟‬
‫‪ 42 )2‬و ‪32‬‬ ‫‪ 32 )1‬و ‪42‬‬
‫‪ 02 )4‬و ‪02‬‬ ‫‪ 02 )3‬و ‪02‬‬

‫‪o‬‬ ‫‪ .19‬میلۀ همگن ‪ AB‬بهوسیلۀ دو نخ با طولهای مساوی از نقطۀ ‪ ،O‬مطابق شکل آویزان‬
‫است‪ .‬اگر وزن میله ‪ 2‬نیوتن باشد‪ ،‬نیروی کشش هر نخ چند نیوتن خواهد بود؟‬
‫‪2 3‬‬ ‫‪3‬‬
‫‪)2‬‬ ‫‪)1‬‬
‫‪A‬‬ ‫‪B‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪2‬‬
‫‪2 )4‬‬ ‫‪1 )3‬‬
 ‫صفحۀ ‪44‬‬ ‫تهیه و تنظیم‪ :‬علیرضا رمضانی‬ ‫موضوع‪ :‬دینامیک‬ ‫جزوۀ آموزشی– نمونه مسائل درس فیزیک‬

‫‪ .11‬نیروی کشش فنر‬

‫قبل از هر صحبتی خدمت عزیزتون! عرض شود که فنرهای مورد بحث در کتاب‪ ،‬فنرهای خاصی هستند‪ .‬البته از نوع‬
‫سادهترین نوع فنرها‪ ،‬فنرهایی که از «قانون هوک» تبعیت میکنند‪.‬‬

‫‪Fe  K‬‬ ‫‪ -11-1‬طبق قانون هوک‪ ،‬نیروی کشش فنر متناسب با تغییر طول آن «نسبت به طول طبیعیاش» است‪.‬‬

‫‪  -‬تغییر طول فنر نسبت به طول طبیعی فنر است‪.‬‬

‫‪ -‬اگر فنر متراکم شود؛ ‪  ‬و اگر کشیده شود‪   ،‬است‪.‬‬
‫‪N‬‬
‫است‪.‬‬ ‫‪ k -‬را «ثابت نیروی فنر» مینامیم‪ .‬یکای آن در ‪،SI‬‬
‫‪m‬‬
‫‪ Fe -‬نیروی کشسانی فنر است‪.‬‬

‫‪ -11-2‬عالمت منفی در رابطۀ فوق‪ ،‬تضمین میکند که عالمتهای ‪ Fe‬و ‪ ‬خالف یکدیگرند‪ .‬البته نسبت به عالمت فعالً هیچ‬
‫حساسیتی نشان نمیدهیم‪ ،‬چون به شکل نردهای در قانون دوم نیوتن استفاده خواهیم کرد‪.‬‬

‫‪ -11-3‬ثابت فنر بهصورت «نیروی الزم برای تغییر طول آن بهاندازۀ یک واحد» تعریف میشود‪ .‬هنگامیکه میگوییم ثابت فنری‬
‫‪ 300N‬است‪ ،‬یعنی بهازای هر یک متر تغییر طول فنر باید نیروی فرضی ‪ 300 N‬را به آن وارد کرد‪.‬‬
‫‪m‬‬

‫‪‬‬ ‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪1 N‬‬
‫‪Cm‬‬
‫‪‬‬
‫‪1  N‬‬‫‪‬‬ ‫‪1‬‬
‫‪‬‬
‫‪ 100 m‬‬
‫‪N‬‬ ‫‪‬‬ ‫‪‬‬ ‫‪ -11-4‬یکای دیگری برای ثابت فنر‪:‬‬
‫‪‬‬ ‫‪m‬‬
‫‪‬‬ ‫‪100 ‬‬

‫‪ -11-5‬فنرهای مورد بحث ما‪ ،‬جرم بسیار کمی دارند‪ ،‬بنابراین اگر در سؤالی فنری دیدیم که واسطۀ دو جسم بود یا ‪ ...‬میتوانیم ابتدا‬
‫آنرا مثل یک نخ سبک فرض کنیم و نیروی کشش نخ را محاسبه نماییم‪:‬‬

‫‪T‬‬
‫‪F‬‬ ‫‪F‬‬
‫‪T  Fe ‬‬
‫‪‬‬

‫‪K‬‬ ‫‪A‬‬ ‫‪ -11-6‬فرض کنید دو فنر کامالً متشابه داشته باشیم‪ .‬فنر (‪ )1‬از یک سر به دیوار‬
‫متصل شده و فنر (‪ )2‬از دو سر آزاد است‪ .‬به فنر (‪ )1‬از سمت ‪ A‬نیروی ‪ F‬و به‬
‫فنر (‪ )2‬از سمتهای (‪ )1‬و (‪ )2‬نیروی ‪( F‬هماندازۀ نیروی وارد به فنر (‪) )1‬‬
‫‪B‬‬ ‫وارد میکنیم‪ .‬تغییر طول فنر در هر دو حالت‪ ،‬یکسان خواهد بود‪ ،‬زیرا‪:‬‬
‫‪K‬‬ ‫‪A‬‬
 ‫صفحۀ ‪45‬‬ ‫تهیه و تنظیم‪ :‬علیرضا رمضانی‬ ‫موضوع‪ :‬دینامیک‬ ‫جزوۀ آموزشی– نمونه مسائل درس فیزیک‬

‫‪ -11-7‬فنری داریم که از قانون هوک تبعیت میکند‪ .‬بهخاطر داشته باشیم که اگر این فنر را به اندازۀ ‪ ‬بکشیم یا فشرده کنیم (البته‬
‫بدیهی است که فشردگی حدی دارد!) نیروی کشسانی فنر‪ ،‬تفاوتی نخواهد کرد‪( .‬از نظر مقدار)‬

‫‪ -11-8‬به یاد داشته باشیم؛‬

‫‪ -‬هر چه ثابت فنری بیشتر باشد‪ ،‬سختتر کشیده شده یا فشرده میشود‪.‬‬
‫‪1‬‬
‫‪ ، Kα‬یعنی اگر فنری با ثابت ‪ K‬را نصف نماییم‪ ،‬ثابت هر‬ ‫‪ -‬هر چه طول اولیهاش کم باشد‪ ،‬ثابت فنر بیشتر خواهد بود‪.‬‬

‫قسمت ‪ 2K‬خواهد شد‪.‬‬

‫‪ -11-9‬بچهها! اگر جایی دیدیدیم (ببخشید دیدیم!) فنری بهواسطۀ اجسامی فشرده شده بود‪ ،‬چه؟!‬
‫در اینگونه مسائل بدیهی است که قاعدۀ (‪ )12-5‬قابل استفاده نخواهد بود‪ ،‬بلکه بهتر است ‪ 2‬جسمی را که در دو طرف فنر قرار دارد‪،‬‬
‫جداگانه در نظر گرفته‪ ،‬قانون دوم نیوتن را برای هر جسم جداگانه بنویسیم‪ ،‬چون فنرها سبک فرض میشوند‪ ،‬نیروی کشسانی فنر‪ ،‬در‬
‫دو سر آن با هم برابر است‪.‬‬

‫‪K‬‬ ‫‪F‬‬ ‫‪Fe‬‬

‫‪F‬‬

‫(فاقد اصطکاک)‬
‫‪Fe‬‬

‫دوستان با وفا! اگر از لحظات اولیۀ تراکم فنر بگذریم‪ a1  a2  a ،‬خواهد بود‪.‬‬

‫‪ -11-11‬گفتم در مورد فنرهای سری و موازی صحبت کنم‪ ،‬دیدم خداوکیلی ظلمه! چون تقریباً کل فصل سوم در مورد فنره!!!‬
 ‫صفحۀ ‪46‬‬ ‫تهیه و تنظیم‪ :‬علیرضا رمضانی‬ ‫موضوع‪ :‬دینامیک‬ ‫جزوۀ آموزشی– نمونه مسائل درس فیزیک‬

‫‪ 600 N‬وصل مینماییم‪ .‬افزایش طول فنر بر حسب سانتیمتر برابر است‬ ‫‪‬‬ ‫‪m‬‬ ‫‪ .1‬وزنهای به جرم ‪ 3 Kg‬را به فنری به ضریب ثابت ‪‬‬
‫با‪:‬‬
‫‪5 )4‬‬ ‫‪12 )3‬‬ ‫‪15 )2‬‬ ‫‪22 )1‬‬

‫‪ 2 m‬باال میبریم‪ .‬افزایش طول‬

‫‪s2‬‬
‫‪ 200 N‬وصل مینماییم و با شتاب‬ ‫‪‬‬ ‫‪m‬‬ ‫‪ .2‬وزنهای به جرم ‪ 200gr‬را به فنری به ضریب ثابت ‪‬‬
‫فنر بر حسب سانتیمتر برابر است با‪:‬‬
‫‪5 )4‬‬ ‫‪1/0 )3‬‬ ‫‪12 )2‬‬ ‫‪1/2 )1‬‬

‫‪ 400 N‬میبندیم و آنرا روی سطح افقی به ضریب اصطکاک ‪ 2/2‬با‬ ‫‪‬‬ ‫‪m‬‬ ‫‪‬‬
‫‪ .3‬وزنهای به جرم ‪ 5Kg‬را به فنری به ضریب ثابت‬
‫سرعت ثابت میکشیم‪ .‬افزایش طول فنر بر حسب میلیمتر برابر است با‪:‬‬
‫‪12/5 )4‬‬ ‫‪42 )3‬‬ ‫‪25 )2‬‬ ‫‪2/5 )1‬‬

‫‪ .4‬وقتی به انتهای فنری با جرم ناچیز وزنۀ ‪ 122‬گرمی آویخته شود‪ ،‬طولش به ‪ 15 cm‬میرسد و اگر به آن وزنۀ ‪ 522‬گرمی آویخته‬
‫شود‪ ،‬طول آن به ‪ 20 cm‬میرسد‪ .‬ثابت فنر چند نیوتن بر متر است؟‬
‫‪02 )4‬‬ ‫‪92 )3‬‬ ‫‪122 )2‬‬ ‫‪122 )1‬‬
 ‫صفحۀ ‪47‬‬ ‫تهیه و تنظیم‪ :‬علیرضا رمضانی‬ ‫موضوع‪ :‬دینامیک‬ ‫جزوۀ آموزشی– نمونه مسائل درس فیزیک‬

‫‪ .5‬دستگاه شکل مقابل به حال تعادل قرار دارد‪ .‬جرم قرقره ‪ 1Kg‬و اصطکاک‬
‫و جرم نیروسنج ناچیز است‪ .‬نیروسنج چه نیرویی را نشان میدهد؟‬
‫‪25 N )2‬‬ ‫‪20 N )1‬‬
‫‪35 N )4‬‬ ‫‪10 N )3‬‬

‫‪ .0‬افزایش طول یک فنر‪ ،‬وقتی وزنهای به جرم ‪ m‬به انتهای آن آویزان شود‪ ،‬برابر ‪ 4‬سانتیمتر میشود‪ .‬اگر بخواهیم با همین فنر‪،‬‬
‫وزنهای به جرم ‪ M‬را روی یک سطح افقی با ضریب اصطکاک ‪ 2/2‬با سرعت ثابت بکشیم‪ ،‬افزایش طول آن ‪ 2‬سانتیمتر میشود‪ .‬نسبت‬
‫‪M‬‬
‫کدام است؟‬
‫‪m‬‬
‫‪42 )4‬‬ ‫‪12 )3‬‬ ‫‪2/5 )2‬‬ ‫‪2/4 )1‬‬
‫گزینۀ (‪)2‬‬

‫‪ K  400 N‬به وزنهای به جرم‬ ‫‪ .0‬در شکل مقابل‪ ،‬یک سر فنری با ثابت‬
‫‪m‬‬
‫‪ 1Kg‬و سر دیگر آن به زمین وصل و دستگاه در حال تعادل است‪ .‬تغییر طول فنر‬
‫از طول طبیعی خود چند سانتیمتر است؟ (از جرم قرقره‪ ،‬فنر‪ ،‬نخ و اصطکاک نخ‬
‫با شیار قرقره صرف نظر میشود)‬
‫‪7/5 102 )2‬‬ ‫‪5 102 )1‬‬
‫‪0/5 )4‬‬ ‫‪5 )3‬‬
‫گزینۀ (‪)3‬‬
 ‫صفحۀ ‪48‬‬ ‫تهیه و تنظیم‪ :‬علیرضا رمضانی‬ ‫موضوع‪ :‬دینامیک‬ ‫جزوۀ آموزشی– نمونه مسائل درس فیزیک‬

‫‪F‬‬ ‫‪ .0‬در شکل مقابل‪ ،‬ضریب اصطکاک لغزشی بین جسم و سطح افق برابر ‪ 2/5‬و‬
‫‪ 20 N‬میباشد‪ .‬تغییر طول فنر چند سانتیمتر‬ ‫جرم ناچیز و ثابت فنر برابر‬
‫‪m‬‬
‫‪sin 37‬‬ ‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫شود تا وزنه با سرعت ثابت بلغزد؟ ‪0/6‬‬
‫‪15 )2‬‬ ‫‪12/5 )1‬‬
‫‪25 )4‬‬ ‫‪22 )3‬‬

‫‪ .9‬چهار وزنۀ مشابه ‪ 2Kg‬را با سه فنر مشابه سبک با ثابت ‪ 20 N‬طوری به یکدیگر میبندیم که میان هر دو وزنۀ متوالی یک‬
‫‪m‬‬
‫فنر باشد‪ .‬وقتی دستگاه را روی یک میز افقی بدون اصطکاک به حالت تعادل میخوابانیم‪ ،‬طول کل دستگاه ‪ 36 cm‬است‪ .‬اگر دستگاه‬
‫را از سقف بیاویزیم‪ ،‬طول آن چند ‪ cm‬میشود؟‬
‫‪40 )4‬‬ ‫‪45 )3‬‬ ‫‪42 )2‬‬ ‫‪39 )1‬‬

‫‪ .12‬جسمی را مطابق شکل مقابل‪ ،‬به دو فنر مشابه که به سقف بسته شدهاند میآویزیم‪ .‬بر‬
‫اثر این کار‪ ،‬طول هر یک از فنرها ‪ ، 4 cm‬اضافه میشود‪ .‬حال اگر فنرها را بهدنبال هم‬
‫قرار دهیم و وزنه را به فنر پایین بیاویزیم‪ ،‬هر کدام از دو فنر چقدر کشیده میشوند؟‬
‫‪4 cm )2‬‬ ‫‪2 cm )1‬‬
‫‪16 cm )4‬‬ ‫‪8 cm )3‬‬
 ‫صفحۀ ‪49‬‬ ‫تهیه و تنظیم‪ :‬علیرضا رمضانی‬ ‫موضوع‪ :‬دینامیک‬ ‫جزوۀ آموزشی– نمونه مسائل درس فیزیک‬

‫‪ .11‬حل مسائل دینامیک‬

‫برای حل مسائل دینامیک به این شرح عمل خواهیم نمود‪:‬‬
‫‪ .1‬ابتدا نیروهای وارد بر جسم را رسم میکنیم‪.‬‬
‫‪ .2‬محورهای مختصات عمود بر هم را بهگونهای انتخاب میکنیم که یکی از محورها در امتداد حرکت یا حرکت احتمالی جسم باشد‪.‬‬
‫‪ .3‬اگر نیرو یا نیروهایی در امتداد محورها نباشند‪ ،‬آنها را روی محورها تجزیه میکنیم‪.‬‬
‫‪ .4‬قانون دوم نیوتن را در امتداد هر دو محور ‪ x‬و ‪ y‬مینویسیم‪:‬‬
‫‪ FT x  max‬‬
‫‪‬‬
‫‪ FT y  may‬‬
‫‪ .5‬اگر مجموعهای از اجسام را داشته باشیم که توسط نخها یا فنرهایی به یکدیگر متصل شده یا بهواسطۀ تماس با یکدیگر‪ ،‬با یک‬
‫شتاب ‪ a‬حرکت کنند‪ ،‬میتوان تمام یا قسمتی از آن مجموعه را بهعنوان یک سیستم انتخاب نمود‪ .‬در این صورت از نیروهای داخلی‬
‫‪F  F  m a‬‬ ‫درون آن سیستم صرف نظر نموده و در مورد تمام جرمهای درون آن مینویسیم‪:‬‬
‫( ‪ : F‬جمع نیروهای محرک‪ : F  ،‬جمع نیروهای مقاوم و ‪ :a‬شتاب دستگاه)‬

‫از قاعدۀ ‪ 5‬در زمانیکه اطمینان نداریم ‪ 2‬یا چند جسم موجود با یک شتاب حرکت میکنند‪ ،‬استفاده نمیکنیم‪ .‬بهخصوص در‬ ‫‪‬‬
‫مواردی که بحث لغزش اجسام بر روی یکدیگر مطرح است‪ ،‬مانند‪:‬‬

‫‪F‬‬
‫و ‪...‬‬ ‫یا‬ ‫‪F‬‬

‫در مواردی که مطمئن هستیم شتابها یکسان نیست که دیگر هیچ! مانند قرقرههای متحرک‪:‬‬
‫صفحۀ ‪51‬‬ ‫تهیه و تنظیم‪ :‬علیرضا رمضانی‬ ‫موضوع‪ :‬دینامیک‬ ‫جزوۀ آموزشی– نمونه مسائل درس فیزیک‬

‫تستهای جمعبندی‬
‫‪.1‬‬

‫‪.2‬‬

‫‪.3‬‬
‫صفحۀ ‪51‬‬ ‫تهیه و تنظیم‪ :‬علیرضا رمضانی‬ ‫موضوع‪ :‬دینامیک‬ ‫جزوۀ آموزشی– نمونه مسائل درس فیزیک‬

‫‪.4‬‬

‫‪.5‬‬

‫‪.0‬‬
‫صفحۀ ‪52‬‬ ‫تهیه و تنظیم‪ :‬علیرضا رمضانی‬ ‫موضوع‪ :‬دینامیک‬ ‫جزوۀ آموزشی– نمونه مسائل درس فیزیک‬

‫‪.0‬‬
 ‫صفحۀ ‪53‬‬ ‫تهیه و تنظیم‪ :‬علیرضا رمضانی‬ ‫موضوع‪ :‬دینامیک‬ ‫جزوۀ آموزشی– نمونه مسائل درس فیزیک‬

‫‪ .0‬جرم جسمی ‪ 2Kg‬و سرعت آن در یک مسیر مستقیم ‪ v1‬است‪ .‬اگر سرعت آن بهاندازۀ ‪ 8 m‬افزایش یابد‪ ،‬انرژی جنبشی آن ‪4‬‬
‫‪s‬‬
‫برابر میشود‪ .‬تکانۀ (اندازۀ حرکت) آن قبل از افزایشِ سرعت‪ ،‬چند کیلوگرم متر بر ثانیه بوده است؟ (سراسری‪ -‬ریاضی‪)03 -‬‬
‫‪32 )4‬‬ ‫‪24 )3‬‬ ‫‪10 )2‬‬ ‫‪0 )1‬‬
‫گزینۀ ‪ -2‬حل‪:‬‬

‫‪ .9‬کمیتهای تکانه‪ ،‬انرژی و جابهجایی‪ ،‬بهترتیب چه نوعی هستند؟ (آزاد‪ -‬ریاضی‪)03 -‬‬
‫‪ )2‬برداری‪ ،‬نردهای و برداری‬ ‫‪ )1‬برداری‪ ،‬نردهای و نردهای‬
‫‪ )4‬نردهای‪ ،‬برداری و نردهای‬ ‫‪ )3‬نردهای‪ ،‬برداری و برداری‬
‫حل‪:‬‬

‫‪1‬‬
‫‪ .12‬به جسمی به جرم ‪ 0/5 Kg‬نیروی ‪ F  i  j‬وارد میشود‪ .‬اگر سرعت جسم در مبدأ زمان ‪( v  2i  j‬در ‪ )SI‬باشد‪ ،‬سرعت‬
‫‪2‬‬
‫‪ m‬است؟ (سراسری‪ -‬ریاضی‪)05 -‬‬
‫‪s‬‬ ‫‪ ‬‬
‫آن در لحظۀ ‪ t  2s‬چند‬

‫‪37 )4‬‬ ‫‪17 )3‬‬ ‫‪0 )2‬‬ ‫‪0 )1‬‬

‫گزینۀ ‪ -4‬حل‪:‬‬

‫‪ .11‬معادلۀ بردار تکانۀ یک جسم ‪ 422‬گرمی بهصورت ‪ p  6ti  4t2 j‬است‪ .‬در لحظۀ ‪ t  2s‬اندازۀ سرعت جسم چند متر بر‬
‫ثانیه است؟ (سراسری‪ -‬ریاضی‪( )00 -‬در ‪)SI‬‬
‫‪02 )4‬‬ ‫‪02 )3‬‬ ‫‪52 )2‬‬ ‫‪42 )1‬‬
‫گزینۀ ‪ -2‬حل‪:‬‬
 ‫صفحۀ ‪54‬‬ ‫تهیه و تنظیم‪ :‬علیرضا رمضانی‬ ‫موضوع‪ :‬دینامیک‬ ‫جزوۀ آموزشی– نمونه مسائل درس فیزیک‬

‫‪ .12‬تکانۀ جسم ‪ A‬برابر با تکانۀ جسم ‪ B‬است‪ .‬اگر جرم جسم ‪ A‬دو برابر جرم جسم ‪ B‬باشد‪ ،‬انرژی جنبشی آن چند برابر انرژی‬
‫جنبشی جسم ‪ B‬است؟ (سراسری‪ -‬ریاضی‪)00 -‬‬
‫‪2‬‬ ‫‪1‬‬
‫‪)4‬‬ ‫‪)3‬‬ ‫‪2 )2‬‬ ‫‪2 )1‬‬
‫‪2‬‬ ‫‪2‬‬
‫گزینۀ ‪ -3‬حل‪:‬‬

‫‪ 10m‬تحت زاویۀ ‪ 37‬نسبت به خط قائم با سطحی افقی برخورد میکند‪ .‬این توپ با سرعت‬ ‫‪ .13‬توپی به جرم ‪ 5Kg‬با سرعت‬
‫‪s‬‬
‫‪ 8 m‬تحت زاویۀ ‪ 37‬نسبت به خط قائم برمیگردد‪ .‬اگر زمان برخورد ‪ 2/21‬ثانیه باشد‪ ،‬متوسط نیروی وارد بر توپ در مدت چند‬
‫‪s‬‬
‫نیوتن است؟ (سراسری‪ -‬ریاضی‪)03 -‬‬
‫‪600 145 )4‬‬ ‫‪300 145 )3‬‬ ‫‪0222 )2‬‬ ‫‪3022 )1‬‬
‫گزینۀ ‪ -4‬حل‪:‬‬

‫‪g 10m‬‬ ‫‪ .14‬سنگی به جرم ‪ 2/1‬کیلوگرم با سرعت اولیۀ ‪ 0‬متر بر ثانیه از ارتفاع ‪ h‬در امتداد افق پرتاب اگر مقاومت هوا ناچیز و‬
‫‪s2‬‬
‫فرض شود‪ 2/0 .‬ثانیه پس از پرتاب اندازۀ حرکت جسم چند کیلوگرم متر بر ثانیه است؟ (سراسری‪ -‬ریاضی)‬
‫‪1/4 )4‬‬ ‫‪1 )3‬‬ ‫‪2/0 )2‬‬ ‫‪2/0 )1‬‬
‫گزینۀ ‪ -3‬حل‪:‬‬

‫‪ .15‬دو نیروی ‪ F1  7/5i  aj‬و ‪ F2  1/5i  2/5j‬توأماً به جسم ساکنی به جرم ‪ m‬وارد میشوند‪ .‬اگر در مدت ‪ 3‬ثانیه اندازۀ‬
‫حرکت جسم به ‪ 32‬واحد ‪ SI‬برسد‪ a ،‬کدام است؟ (آزاد‪ -‬ریاضی‪)09 -‬‬
‫‪ )4‬بسته به مقدار ‪ m‬هر سه مورد ممکن است‬ ‫‪5/5 )3‬‬ ‫‪0/5 )2‬‬ ‫‪2/5 )1‬‬
‫گزینۀ ‪ -3‬حل‪:‬‬
 ‫صفحۀ ‪55‬‬ ‫تهیه و تنظیم‪ :‬علیرضا رمضانی‬ ‫موضوع‪ :‬دینامیک‬ ‫جزوۀ آموزشی– نمونه مسائل درس فیزیک‬

‫‪ .10‬نمودار نیرو‪-‬زمان جسمی به جرم ‪ 3 Kg‬که در مبدأ زمان از حال‬

‫سکون شروع به حرکت کرده مطابق شکل مقابل است‪ .‬سرعت این جسم‬

‫‪ m‬است؟ (سراسری‪ -‬ریاضی‪)04 -‬‬ ‫در لحظۀ ‪ t  3 s‬چند ‪ s ‬‬

‫‪0 )2‬‬ ‫‪ )1‬صفر‬
‫‪24‬‬
‫‪12 )4‬‬ ‫‪9 )3‬‬

‫‪12‬‬ ‫گزینۀ ‪ -4‬حل‪:‬‬

‫‪1/5‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪4/5‬‬

‫‪ .10‬توپ فوتبالی به جرم ‪ 2/5‬کیلوگرم با سرعت ‪ 15‬متر بر ثانیه به دیواری برخورد کرده و با سرعت ‪ 5‬متر بر ثانیه در همان راستا‬
‫برمیگردد‪ .‬اگر زمانی تماس توپ با دیوار ‪ 2/2‬ثانیه باشد‪ ،‬نیروی متوسط وارد بر توپ چند نیوتن است؟‬
‫‪12/5 )4‬‬ ‫‪25 )3‬‬ ‫‪30/5 )2‬‬ ‫‪52 )1‬‬
‫گزینۀ ‪ -1‬حل‪:‬‬

‫‪ .10‬نیروی افقی ‪ F‬به جسم روی سطح افقی شتاب ثابتی میدهد‪ .‬نیروی‬
‫‪F‬‬ ‫اصطکاک چقدر باشد تا با حذف نیروی ‪ F‬جسم با همان اندازۀ شتاب بایستد؟‬
‫‪F‬‬
‫‪3F )4‬‬ ‫‪2F )3‬‬ ‫‪)2‬‬ ‫‪F )1‬‬
‫‪2‬‬
‫گزینۀ ‪ -2‬حل‪:‬‬

‫‪ .19‬نیروی ‪ F  α i‬در مدت چند ثانیه در ‪ SI‬بر جسمی ساکن به جرم ‪ 2Kg‬وارد میشود تا سرعت آنرا به ‪( v  4α i‬در ‪)SI‬‬
‫برساند؟‬
 ‫صفحۀ ‪56‬‬ ‫تهیه و تنظیم‪ :‬علیرضا رمضانی‬ ‫موضوع‪ :‬دینامیک‬ ‫جزوۀ آموزشی– نمونه مسائل درس فیزیک‬

‫‪ .22‬نیروی ‪ F1  2i  2j‬بر جسم ‪ m‬وارد شده و به آن شتابی به اندازۀ ‪ a‬میدهد‪ .‬اگر نیروی ‪ F2‬نیز به جسم اضافه گردد‪ .‬اندازۀ‬
‫شتاب تغییر نکرده ولی جهت آن معکوس میشود‪ F2 .‬کدام است؟‬

‫‪ .21‬نیروی ‪ F‬به جسم ساکن وارد شده و پس از مدت ‪ t‬آنرا به اندازۀ ‪ X‬جلو میبرد‪ .‬چه نیرویی در همین مدت این جسم را از حال‬
‫سکون به اندازۀ ‪ 6X‬جلو خواهد بود؟‬

‫‪ .22‬اندازۀ حرکت جسمی به جرم ‪ 2Kg‬از رابطۀ ‪ p  6t  2‬بهدست میآید‪ .‬شتاب حرکت و سرعت اولیۀ جسم بهترتیب از راست‬
‫به چپ کدامند؟‬

‫‪ .23‬چنانچه معادلۀ اندازۀ حرکت‪-‬زمان جسمی به جرم ‪ 4 Kg‬که بر خط مستقیم حرکت میکند‪ ،‬در ‪ SI‬بهصورت ‪p  3 t2  2t  4‬‬

‫‪ 3 m‬است؟‬ ‫باشد‪ .‬در چه لحظهای شتاب جسم‬

‫‪s2‬‬

‫‪ .24‬بر جسم ساکنی به جرم ‪ 1/5‬کیلوگرم نیرویی مطابق نمودار‬

‫مقابل اثر میکند‪ .‬سرعت آن در ثانیۀ ششم چقدر است؟‬
‫‪32‬‬

‫‪0‬‬
 ‫صفحۀ ‪57‬‬ ‫تهیه و تنظیم‪ :‬علیرضا رمضانی‬ ‫موضوع‪ :‬دینامیک‬ ‫جزوۀ آموزشی– نمونه مسائل درس فیزیک‬

‫‪ .25‬برآیند سه نیروی ‪ F1  3 N‬و ‪ F2  8N‬و ‪ F3  7N‬برابر صفر است‪ .‬زاویۀ بین دو نیروی ‪ F1‬و ‪ F2‬چند رادیان است؟‬
‫(سراسری‪ -‬ریاضی‪)09 -‬‬
‫‪2π‬‬ ‫‪5π‬‬ ‫‪π‬‬ ‫‪π‬‬
‫‪)4‬‬ ‫‪)3‬‬ ‫‪)2‬‬ ‫‪)1‬‬
‫‪3‬‬ ‫‪6‬‬ ‫‪6‬‬ ‫‪3‬‬
‫گزینۀ ‪ -4‬حل‪:‬‬

‫‪ .20‬در شکل مقابل جرم نخها ناچیز است‪ .‬اگر ‪ T  6N‬باشد‪ w ،‬چند‬

‫‪‬‬ ‫‪‬‬
‫نیوتن است؟ ‪( cos 37 0/8‬سراسری‪ -‬ریاضی‪)09 -‬‬
‫‪12 )2‬‬ ‫‪0 )1‬‬
‫‪T‬‬
‫‪12 )4‬‬ ‫‪14 )3‬‬
‫‪W‬‬
‫گزینۀ ‪ -2‬حل‪:‬‬

‫‪ .20‬جسمی به جرم ‪ 5‬تحت تأثیر سه نیروی ‪ F1  15i  8j‬و ‪ F2  21i 19j‬و ‪ F3‬قرار گرفته و شتاب ‪ a  4i  3 j‬را‬
‫پیدا کرده است‪ .‬اندازۀ نیروی ‪ F3‬کدام است؟ (همۀ اندازهها در ‪ SI‬است) (سراسری‪ -‬ریاضی‪)09 -‬‬
‫‪20 )4‬‬ ‫‪40 )3‬‬ ‫‪22 )2‬‬ ‫‪4 )1‬‬
‫گزینۀ ‪ -2‬حل‪:‬‬

‫‪ .20‬تکانۀ اتومبیلی به جرم یک تن با تکانۀ کامیونی به جرم ‪ 5‬تن برابر است‪ .‬انرژی جنبشی کامیون چند برابر انرژی جنبشی اتومبیل‬
‫است؟ (سراسری‪ -‬ریاضی‪)09 -‬‬
‫‪1‬‬ ‫‪1‬‬
‫‪)4‬‬ ‫‪)3‬‬ ‫‪25 )2‬‬ ‫‪5 )1‬‬
‫‪5‬‬ ‫‪25‬‬
‫حل‪:‬‬
‫صفحۀ ‪58‬‬ ‫تهیه و تنظیم‪ :‬علیرضا رمضانی‬ ‫موضوع‪ :‬دینامیک‬ ‫جزوۀ آموزشی– نمونه مسائل درس فیزیک‬

‫‪P‬‬ ‫‪P‬‬ ‫‪ .29‬گلولهای در راستای قائم رو به باال‬

‫پرتاب میشود‪ .‬اگر مقاومت هوا ناچیز باشد‬
‫کدام نمودار تغییر تکانۀ جسم را درست‬
‫‪t‬‬ ‫‪t‬‬ ‫نشان میدهد؟ (سراسری‪ -‬تجربی‪)09 -‬‬
‫حل‪:‬‬

‫‪P‬‬ ‫‪P‬‬

‫‪t‬‬ ‫‪t‬‬

‫‪O‬‬ ‫‪ .32‬مطابق شکل کرهای همگن به جرم ‪ 4‬کیلوگرم روی سطحِ شیبدار (بدون‬
‫‪T‬‬
‫اصطکاکی به زاویۀ شیب ‪ 45‬قرار دارد‪ .‬نیروی کشش نخ ‪  T ‬چند نیوتن‬

‫‪‬‬
‫‪( sin 37 0/6 , g 10m‬سراسری‪ -‬تجربی‪)09 -‬‬
‫‪s2‬‬ ‫است؟ ‪‬‬
‫‪25 )2‬‬ ‫‪42 )1‬‬
‫‪40 2 )4‬‬ ‫‪25 2 )3‬‬
‫صفحۀ ‪59‬‬ ‫تهیه و تنظیم‪ :‬علیرضا رمضانی‬ ‫موضوع‪ :‬دینامیک‬ ‫جزوۀ آموزشی– نمونه مسائل درس فیزیک‬

‫‪.31‬‬

‫‪.32‬‬

‫‪.33‬‬

‫‪.34‬‬
 ‫صفحۀ ‪61‬‬ ‫تهیه و تنظیم‪ :‬علیرضا رمضانی‬ ‫موضوع‪ :‬دینامیک‬ ‫جزوۀ آموزشی– نمونه مسائل درس فیزیک‬

‫‪ .35‬شخصی روی صندلی نشسته است‪ .‬نیروی واکنش وزن این شخص نیرویی است که‪:‬‬
‫‪ )2‬صندلی بر شخص وارد میکند‪.‬‬ ‫‪ )1‬شخص بر صندلی وارد میکند‪.‬‬
‫‪ )4‬نیرویی است که از طرف زمین به شخص وارد میشود‪.‬‬ ‫‪ )3‬نیرویی که از شخص بر زمین وارد میشود‪.‬‬
‫حل‪:‬‬

‫‪A‬‬ ‫‪O‬‬ ‫‪ .30‬جسمی از نقطۀ ‪ A‬روی ربع دایرۀ قائمی بدون سرعت اولیه رهاشده و وارد‬
‫سطح افقی در شرایط خالء میگردد‪ .‬هنگامیکه در نقطۀ ‪ B‬از مسیر قرار دارد‬

‫‪B‬‬ ‫برآیند نیروهای وارد بر آن چگونه است؟ (تمام سطوح بدون اصطکاکاند)‬
‫‪ )4‬افقی است‬ ‫‪ )3‬رو به پایین است‬ ‫‪ )2‬رو به باال است‬ ‫‪ )1‬صفر است‬
‫حل‪:‬‬

‫‪ .30‬جسمی روی سطح زمین کشیده میشود و بهسمت راست میرود‪ .‬اگر نیروی اصطکاک وارد بر جعبه را نیروی عمل بگیریم برای‬
‫نیروی عکسالعمل داریم‪:‬‬
‫‪ )1‬نیرویی که به جعبه وارد میشود و آنرا به قسمت جلو میبرد‪.‬‬
‫‪ )2‬نیرویی که به سطح زمین وارد میشود و جهت آن بهسمت چپ است‪.‬‬
‫‪ )3‬نیرویی که به سطح زمین وارد میشود و جهت آن بهسمت راست است‪.‬‬
‫‪ )4‬نیرویی که به جعبه وارد میشود و جهت آن بهسمت چپ است‪.‬‬
‫حل‪:‬‬
‫صفحۀ ‪61‬‬ ‫تهیه و تنظیم‪ :‬علیرضا رمضانی‬ ‫موضوع‪ :‬دینامیک‬ ‫جزوۀ آموزشی– نمونه مسائل درس فیزیک‬

‫‪.30‬‬

‫‪.39‬‬

‫‪.42‬‬

‫‪.41‬‬
‫صفحۀ ‪62‬‬ ‫تهیه و تنظیم‪ :‬علیرضا رمضانی‬ ‫موضوع‪ :‬دینامیک‬ ‫جزوۀ آموزشی– نمونه مسائل درس فیزیک‬

‫‪.42‬‬

‫‪.43‬‬

‫‪.44‬‬

‫‪.45‬‬
‫صفحۀ ‪63‬‬ ‫تهیه و تنظیم‪ :‬علیرضا رمضانی‬ ‫موضوع‪ :‬دینامیک‬ ‫جزوۀ آموزشی– نمونه مسائل درس فیزیک‬

‫‪.40‬‬

‫‪.40‬‬

‫‪.40‬‬
‫صفحۀ ‪64‬‬ ‫تهیه و تنظیم‪ :‬علیرضا رمضانی‬ ‫موضوع‪ :‬دینامیک‬ ‫جزوۀ آموزشی– نمونه مسائل درس فیزیک‬

‫‪ m2 ‬و جرم نخها و اصطکاک‬ ‫‪ m1 ‬و ‪Kg‬‬ ‫‪ .49‬چنانچه در شکل مقابل ‪Kg‬‬
‫آنها با قرقره ناچیز باشد‪ ،‬نیروسنج چه عددی را بر حسب نیوتن نشان میدهد؟‬
‫حل‪:‬‬

‫‪ .52‬جسم نشان دادهشدۀ مقابل در تعادل است‪ .‬نیرویی که بدنۀ ‪ OA‬به جسم وارد میکند‬
‫‪B‬‬ ‫‪A‬‬
‫چند برابر نیرویی است که بدنۀ ‪ OB‬بر جسم وارد میکند؟‬
‫حل‪:‬‬

‫‪O‬‬

‫‪ .51‬در شکل مقابل‪ ،‬جسم در حال تعادل است‪ .‬نیروی‬

‫کشش طنابی که قرقره را به سقف وصل میکند‪ ،‬چند‬
‫نیوتن است؟ (از جرم قرقره و طنابها صرف نظر شود)‬
‫حل‪:‬‬

‫‪ .52‬در شکل مقابل دو جرم ‪ m1  4 Kg‬و ‪ m2  6 Kg‬را به دو فنر به‬

‫‪ K2  300 N‬متصل کردهایم‪.‬‬ ‫‪ K1  100 N‬و‬ ‫ثابتهای‬
‫‪Kg‬‬ ‫‪Kg‬‬
‫تغییر طول فنرهای ‪ 1‬و ‪ 2‬چند سانتیمتر است؟‬
‫حل‪:‬‬
‫صفحۀ ‪65‬‬ ‫تهیه و تنظیم‪ :‬علیرضا رمضانی‬ ‫موضوع‪ :‬دینامیک‬ ‫جزوۀ آموزشی– نمونه مسائل درس فیزیک‬

‫‪ .53‬جعبهای را مطابق شکل به دیوار عمودی با نیروی ‪ F‬فشار میدهیم و جعبه‬

‫ساکن است‪ .‬اگر نیرویی که دست به جعبه وارد میکند‪ 36 N ،‬و جرم جعبه ‪4/0‬‬
‫کیلوگرم باشد‪ ،‬نیروی واکنشی که دیوار به جعبه وارد میکند‪ ،‬چند نیوتن است؟‬
‫حل‪:‬‬

‫‪ .54‬با توجه به شکل مقابل‪ ،‬اگر جرم وزنۀ ‪ 2Kg‬و جرم پایه و قرقره ‪ 3 Kg‬باشد‬

‫با صرف نظر از جرم نخ‪ ،‬ترازو چه عددی را نشان میدهد؟ ‪ g 10N Kg ‬‬
‫حل‪:‬‬

‫‪ .55‬در شکل مقابل‪ ،‬دستگاه در آستانۀ حرکت قرار دارد‪ .‬ضریب اصطکاک‬

‫‪A‬‬ ‫÷‬
‫ایستایی جسم ‪ A‬با میز افقی کدام گزینه است؟ ‪ g 10N Kg ‬‬
‫÷‬ ‫حل‪:‬‬

‫‪ .50‬در شکل مقابل‪ ،‬جرم نخ‪ ،‬فنر و کلیۀ اصطکاکها ناچیز است‪ .‬اگر ‪ m1  600g‬و‬
‫‪ 200N‬باشد‪ ،‬تغییر طول فنر چند سانتیمتر است؟‬ ‫‪ m2  1400g‬و ثابت فنر‬
‫‪m‬‬
‫حل‪:‬‬
 ‫صفحۀ ‪66‬‬ ‫تهیه و تنظیم‪ :‬علیرضا رمضانی‬ ‫موضوع‪ :‬دینامیک‬ ‫جزوۀ آموزشی– نمونه مسائل درس فیزیک‬

‫‪B‬‬ ‫‪ .50‬در شکل مقابل‪ ،‬جرم قرقره و نخها نیروی اصطکاک در محور قرقره‬
‫÷‬ ‫ناچیز است و کل مجموعه ساکن است‪ ،‬نیروی اصطکاک بین ‪ B‬و سطح افقی‬
‫‪‬‬ ‫‪1‬‬ ‫‪m ‬‬
‫÷‬ ‫چند نیوتن است؟ ‪ mB  6 Kg , mA  2 Kg , μ K  2 , g 10 s2 ‬‬
‫‪‬‬ ‫‪‬‬
‫‪A‬‬ ‫حل‪:‬‬

‫‪ .50‬در شکل مقابل‪ ،‬کشش نخ بین دو وزنۀ ‪ m1‬و ‪ m2‬چند نیوتن است؟‬

‫‪m 10Kg , m  6Kg , g 10N Kg ‬‬

‫‪1‬‬ ‫‪2‬‬

‫حل‪:‬‬

‫را از سقف آویزان کردهایم‪ .‬اگر به انتهای فنر وزنهای ‪ 2‬کیلوگرمی ببندیم‪ ،‬طول فنر ‪ 22 cm‬میشود و اگر به‬ ‫‪ .59‬فنری به طول‬
‫چند سانتیمتر بوده است؟‬ ‫انتهای این فنر وزنۀ ‪ 6 Kg‬وصل کنیم‪ ،‬طول فنر ‪ 30 cm‬میشود‪ .‬در اینصورت طول اولیۀ فنر‬
‫حل‪:‬‬

‫‪ .02‬در شکل مقابل‪ ،‬جرم نخها ناچیز و دستگاه در حال تعادل است‪ .‬اگر‬
‫‪T1 5‬‬
‫باشد‪ ،‬زاویۀ ‪ α‬چند درجه است؟‬ ‫‪‬‬
‫‪T2 8‬‬
‫حل‪:‬‬

‫‪W‬‬
 ‫صفحۀ ‪67‬‬ ‫تهیه و تنظیم‪ :‬علیرضا رمضانی‬ ‫موضوع‪ :‬دینامیک‬ ‫جزوۀ آموزشی– نمونه مسائل درس فیزیک‬

‫‪ 3 m‬میدهد‪.‬‬ ‫‪ .01‬به جسمی به جرم ‪ m‬نیروی ‪ F‬شتاب ‪ 2m s ‬میدهد و نیروی ‪ 1 2F‬را به جسمی به جرم ‪ m2‬شتاب ‪ s ‬‬
‫‪2‬‬ ‫‪/‬‬ ‫‪2‬‬

‫‪ m‬چند کیلوگرم است؟‬

‫‪0 )4‬‬ ‫‪12 )3‬‬ ‫‪5 )2‬‬ ‫‪4 )1‬‬
‫گزینۀ ‪ -3‬حل‪:‬‬

‫‪ 4 m‬بهطرف جلو حرکت کند‪،‬‬ ‫‪‬‬ ‫‪s2‬‬ ‫‪‬‬

‫‪ .02‬اگر در شکل مقابل‪ ،‬جسم با شتاب‬

‫ضریب اصطکاک بین جسم و سطح کدام است؟ ‪ m 10Kg , sin 37 0/6‬‬
‫‪2/230 )2‬‬ ‫‪2/210 )1‬‬
‫‪2/1 )4‬‬ ‫‪2/250 )3‬‬
‫گزینۀ ‪ -3‬حل‪:‬‬

‫‪ .03‬مؤلفههای سرعت جسمی به جرم ‪ 4 Kg‬در ‪ SI‬بهصورت ‪ vx  t  3 t‬و ‪ vy  4t 1‬است‪ .‬بزرگی نیروی وارد در لحظۀ‬
‫‪2‬‬

‫‪ t ‬چند نیوتن است؟‬

‫حل‪:‬‬

‫‪B‬‬ ‫‪ .04‬در شکل مقابل‪ ،‬جرم نخها ناچیز و کشش نخ ‪ OA‬برابر ‪ 4 N‬است‪ .‬وزن وزنۀ ‪ w‬چند‬

‫نیوتن است؟ ‪ g 10N Kg ‬‬

‫‪2 )4‬‬ ‫‪2 3 )3‬‬ ‫‪4 3 )2‬‬ ‫‪0 )1‬‬
‫‪A‬‬
‫‪O‬‬ ‫حل‪:‬‬
 ‫صفحۀ ‪68‬‬ ‫تهیه و تنظیم‪ :‬علیرضا رمضانی‬ ‫موضوع‪ :‬دینامیک‬ ‫جزوۀ آموزشی– نمونه مسائل درس فیزیک‬

‫‪ .05‬نیروی ‪ F‬به جسم ساکنی به جرم ‪ 4‬کیلوگرم وارد میشود‪ ،‬در مدت ‪ t‬سرعت آنرا به ‪ 20m‬میرساند‪ .‬اگر همین نیرو بر حجم‬
‫‪s‬‬
‫دیگری که ساکن است (به جرم ‪ ) 8 Kg‬وارد شود‪ ،‬در مدت ‪ 2 t‬سرعت آن به چند ‪ m‬میرسد؟‬
‫‪s‬‬
‫‪15 )4‬‬ ‫‪32 )3‬‬ ‫‪22 )2‬‬ ‫‪12 )1‬‬
‫گزینۀ ‪ -2‬حل‪:‬‬

‫‪ .00‬در شکل مقابل‪ ،‬جسم ‪ M‬از حال سکون شروع به لغزیدن میکند و پس از پیمودن ‪9 m‬‬
‫‪m‬‬
‫‪ 6 m‬میرسد‪ .‬ضریب اصطکاک میان جسم و سطحِ شیبدار کدام است؟‬ ‫سرعتش به‬
‫‪s‬‬
‫‪3‬‬ ‫‪3‬‬
‫‪)2‬‬ ‫‪)1‬‬
‫‪5‬‬ ‫‪10‬‬
‫‪3‬‬ ‫‪2 3‬‬
‫‪)4‬‬ ‫‪)3‬‬
‫‪2‬‬ ‫‪5‬‬
‫گزینۀ ‪ -2‬حل‪:‬‬

‫‪ .00‬جسمی بر روی سطح شیبداری ساکن است‪ .‬تعداد نیروهای وارد بر این جسم چند تا است؟‬
‫‪4 )4‬‬ ‫‪3 )3‬‬ ‫‪2 )2‬‬ ‫‪1 )1‬‬
‫حل‪:‬‬

‫‪o‬‬ ‫‪ .00‬در شکل مقابل‪ ،‬وزن میلۀ همگن نشان داده شده‪ 60N ،‬میباشد‪ .‬اگر از جرم نخها صرف‬

‫نظر شود‪ ،‬برآیند نیروهای وارد بر نقطۀ ‪ O‬توسط دو نخ چند نیوتن است؟ ‪ g 10N Kg ‬‬
‫‪30 )2‬‬ ‫‪02 )1‬‬
‫‪A‬‬ ‫‪B‬‬
‫‪04 )4‬‬ ‫‪40 )3‬‬
‫حل‪:‬‬
 ‫صفحۀ ‪69‬‬ ‫تهیه و تنظیم‪ :‬علیرضا رمضانی‬ ‫موضوع‪ :‬دینامیک‬ ‫جزوۀ آموزشی– نمونه مسائل درس فیزیک‬

‫‪ .09‬جسم ‪ M‬به جرم ‪ 4‬کیلوگرم‪ ،‬مطابق شکل مقابل‪ ،‬تحت تأثیر نیروی ‪ F‬با شتاب‬
‫‪ 3 m‬بهطرف باال حرکت میکند‪ .‬اگر سطح اصطکاک نمیداشت‪ ،‬شتاب حرکت با همین‬
‫‪s2‬‬
‫‪ 5 m‬میشد‪ .‬نیروی اصطکاک سطح بر جسم چند نیوتن است؟ (س‪-‬ت‪)00-‬‬ ‫نیرو‬
‫‪s2‬‬
‫‪22 )2‬‬ ‫‪32 )1‬‬
‫‪0 )4‬‬ ‫‪12 )3‬‬
‫گزینۀ ‪ -4‬حل‪:‬‬

‫‪ 10m‬باال میرود‪ .‬اگر‬ ‫‪ .02‬اتومبیلی به جرم ‪ 1222‬کیلوگرم روی جادهای شیبدار که شیب آن ‪ sinα 0/ 6‬است‪ .‬با سرعت ثابت‬
‫‪s‬‬

‫باشد‪ ،‬نیروی موتور اتومبیل چند نیوتن است؟ ‪ g 10N Kg ‬‬ ‫نیروی اصطکاک در مقابل حرکت اتومبیل ‪250N‬‬

‫‪052 )4‬‬ ‫‪352 )3‬‬ ‫‪192 )2‬‬ ‫‪312 )1‬‬

‫گزینۀ ‪ -4‬حل‪:‬‬

‫‪ .01‬به جسمی به وزن ‪ 02‬نیوتن‪ ،‬نیروی ‪ F‬وارد میشود (مطابق شکل مقابل) و جسم روی‬

‫‪ g‬پایین میآید‪ .‬اگر ‪ sinα 0/ 6‬و نیروی اصطکاک در مقابل‬ ‫سطح شیبدار‪ ،‬با شتاب‬
‫‪2‬‬
‫حرکت جسم ‪ 14‬نیوتن باشد‪ F ،‬چند نیوتن است؟‬
‫‪4/0 )2‬‬ ‫‪0 )1‬‬
‫‪0 )4‬‬ ‫‪22 )3‬‬
‫گزینۀ ‪ -4‬حل‪:‬‬
 ‫صفحۀ ‪71‬‬ ‫تهیه و تنظیم‪ :‬علیرضا رمضانی‬ ‫موضوع‪ :‬دینامیک‬ ‫جزوۀ آموزشی– نمونه مسائل درس فیزیک‬

‫‪ .02‬در شکل مقابل‪ ،‬وزنۀ ‪ m‬روی سطح شیبدار با سرعت اولیۀ ‪ 5 m‬به حرکت درمیآید‪ .‬اگر‬
‫‪s‬‬
‫‪ g 10N‬باشد‪ ،‬وزنه چند‬ ‫‪ sinα 0/ 6‬و ضریب اصطکاک بین وزنه و سطح شیبدار ‪ 2/5‬و‬
‫‪Kg‬‬
‫متر روی سطح شیبدار باال میرود؟‬
‫‪2/0 )2‬‬ ‫‪1/25 )1‬‬
‫‪2 )4‬‬ ‫‪1 )3‬‬
‫گزینۀ ‪ -1‬حل‪:‬‬

‫‪ .03‬جسمی به جرم ‪ m‬با سرعت ‪ v ‬روی سطح شیبدار بهسمت باال پرتاب میشود‪ .‬اگر نیروی اصطکاک سطح در مقابل حرکت جسم‬
‫برابر ‪ mg sinα‬باشد‪ ،‬پس از چه مدت سرعت جسم به صفر میرسد؟‬
‫‪v2‬‬ ‫‪v‬‬ ‫‪v‬‬ ‫‪v‬‬
‫‪)4‬‬ ‫‪)3‬‬ ‫‪)2‬‬ ‫‪)1‬‬
‫‪g sinα‬‬ ‫‪g sinα‬‬ ‫‪4 g sinα‬‬ ‫‪2g sinα‬‬
‫گزینۀ ‪ -1‬حل‪:‬‬

‫‪ .04‬جسمی را با سرعت اولیۀ ‪ v ‬روی سطح شیبداری به زاویۀ ‪ 30‬بهطرف باالی سطح پرتاب میکنیم تا پس از رسیدن به سرعت‬
‫صفر با حرکت تندشونده بهسمت پایین برگردد‪ .‬اگر بزرگی شتاب در موقع باال رفتن ‪ 2‬برابر شتاب بازگشت جسم باشد‪ .‬نیروی‬
‫اصطکاک چه کسری از وزن جسم است‪.‬‬
‫‪1‬‬ ‫‪1 )3‬‬ ‫‪1 )2‬‬ ‫‪1 )1‬‬
‫‪)4‬‬
‫‪6‬‬ ‫‪4‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪2‬‬

‫‪ 2 m‬به پایین میلغزد‪ .‬اگر این جسم‬ ‫‪ .05‬جسمی به وزن ‪ 5‬نیوتن روی سطح شیبداری که با افق زاویۀ ‪ 30‬میسازد با شتاب‬
‫‪s2‬‬
‫‪g 10N‬‬ ‫روی همان سطح بهسمت باال پرتاب شود‪ ،‬نیروی مقاوم در مقابل حرکت آن چند نیوتن خواهد بود؟‬
‫‪Kg‬‬
‫‪5 )4‬‬ ‫‪4 )3‬‬ ‫‪2/5 )2‬‬ ‫‪1/5 )1‬‬
 ‫صفحۀ ‪71‬‬ ‫تهیه و تنظیم‪ :‬علیرضا رمضانی‬ ‫موضوع‪ :‬دینامیک‬ ‫جزوۀ آموزشی– نمونه مسائل درس فیزیک‬

‫‪ .00‬وقتی برآیند نیروهای وارد بر جسم در حال حرکت صفر نیست‪ ،‬کدام گزارۀ زیر الزاماً درست است؟‬
‫‪ )2‬سرعت جسم در راستای برآیند نیروهاست‪.‬‬ ‫‪ )1‬جسم در راستای برآیند نیروها حرکت میکند‪.‬‬
‫‪ )4‬شتاب حاصل از نیرو و سرعت همجهت هستند‪.‬‬ ‫‪ )3‬سرعت در هر لحظه بر مسیر حرکت مماس است‪.‬‬
‫حل‪:‬‬

‫‪ .00‬وزن یک ماهواره در سطح زمین ‪ 4‬برابر وزن آن در ارتفاع ‪ h‬از سطح زمین است‪ .‬در اینصورت ارتفاع ‪ h‬چند برابر شعاع زمین‬
‫‪  Re ‬است؟‬
‫‪4 )4‬‬ ‫‪3 )3‬‬ ‫‪2 )2‬‬ ‫‪1 )1‬‬
‫گزینۀ ‪ -1‬حل‪:‬‬

‫‪ .00‬ماهوارهای در فاصلۀ ‪ 3Re‬از سطح زمین قرار دارد‪ .‬اگر فاصلهاش تا مرکز زمین را ‪ %22‬افزایش دهیم نیروی گرانشی وارد بر آن‬
‫چند برابر میشود؟ ( ‪ Re‬شعاع متوسط زمین است)‬
‫حل‪:‬‬

‫‪1‬‬
‫شتاب گرانش در سطح زمین است‪ .‬شعاع زمین را ‪ Re‬فرض کنید‪.‬‬ ‫‪ .09‬در چه فاصلهای از سطح زمین شتاب گرانش‬
‫‪16‬‬
‫‪4Re )4‬‬ ‫‪3Re )3‬‬ ‫‪2Re )2‬‬ ‫‪Re )1‬‬
‫حل‪:‬‬

‫‪ 10m‬است‪ .‬اگر به اندازۀ ‪ 3‬برابر شعاع زمین از سطح آن باال ببریم‪ ،‬شتاب گرانش چه اندازه‬ ‫‪ .02‬شتاب گرانش در سطح زمین‬
‫‪s2‬‬
‫خواهد شد؟‬
‫‪111‬‬
‫‪/‬‬ ‫‪m‬‬ ‫‪)4‬‬ ‫‪0/ 625 m‬‬ ‫‪)3‬‬ ‫‪0/5 m‬‬ ‫‪)2‬‬ ‫‪0/ 3 m‬‬ ‫‪)1‬‬
‫‪s2‬‬ ‫‪s2‬‬ ‫‪s2‬‬ ‫‪s2‬‬
‫حل‪:‬‬
 ‫صفحۀ ‪72‬‬ ‫تهیه و تنظیم‪ :‬علیرضا رمضانی‬ ‫موضوع‪ :‬دینامیک‬ ‫جزوۀ آموزشی– نمونه مسائل درس فیزیک‬

‫‪ .01‬توپی به جرم ‪ 0/4Kg‬با سرعت ‪ 30m‬بهطور افقی به دیوار محکمی برخورد میکند و با همان مقدار سرعت و بهطور افقی‬
‫‪s‬‬
‫برمیگردد‪ .‬تغییر اندازۀ حرکت توپ در این برخورد چقدر است؟‬
‫‪ )4‬صفر‬ ‫‪12 )3‬‬ ‫‪42 )2‬‬ ‫‪22 )1‬‬

‫‪ .02‬کلمه یا عبارت صحیح را از داخل پرانتز انتخاب کنید‪.‬‬

‫نیروهای «کنش» و «واکنش» همواره‪ ،‬هماندازه‪ ،‬همراستا و در دو سوی مخالف یکدیگرند و همدیگر را خنثی (میکنند‪/‬نمیکنند)‪( .‬دی‬
‫‪-00‬نهایی)‬

‫‪ 4 m‬در مدت‬ ‫‪ .03‬یک بادکنک پر از هوای فشرده‪ ،‬محتوی ‪ 2g‬هوا است‪ .‬پس از باز شدن دهانۀ بادکنک هوای درون آن با سرعت‬
‫‪s‬‬
‫‪ 2/5‬ثانیه بهطور کامل خارج میشود‪ .‬بزرگی نیروی متوسطی که در این مدت در اثر خروج هوا‪ ،‬بر بادکنک وارد میشود‪ ،‬چقدر است؟‬
‫(دی‪)00-‬‬

‫‪P mv‬‬ ‫‪v‬‬ ‫‪2 103   4 ‬‬

‫‪F ‬‬ ‫‪‬‬ ‫‪m‬‬ ‫‪F ‬‬ ‫‪ 3/2 103  N ‬‬ ‫حل‪:‬‬
‫‪t‬‬ ‫‪t‬‬ ‫‪t‬‬ ‫‪2/5‬‬

‫‪ .04‬الف) قانون سوم نیوتن را بیان کنید‪( .‬نهایی‪ -‬دی ‪ -00‬عصر)‬

‫ب) جملۀ زیر را با کلمه یا عبارت مناسب کامل کنید‪.‬‬
‫تکانۀ خودروی سواری است‪.‬‬ ‫‪....................................‬‬ ‫یک خودروی سواری و یک کامیون با سرعت یکسانی در حرکتند‪ .‬تکانۀ کامیون‬
‫الف) هر گاه جسمی به جسم دیگر نیرویی وارد کند‪ ،‬جسم دوم هم نیرویی به همان اندازه ولی در خالف جهت به جسم اول‬ ‫حل‪:‬‬
‫ب) بیشتر از‬ ‫وارد میکند‪.‬‬

‫‪F‬‬ ‫‪ .05‬مطابق شکل مقابل‪ ،‬جسمی به جرم ‪ ، 4 Kg‬روی یک سطح شیبدار قرار دارد‪ .‬اگر ضریب اصطکاک‬
‫ایستایی بین جسم و سطح شیبدار ‪ 2/4‬باشد‪ ،‬حداقل نیروی ‪ F‬که بهازای آن‪ ،‬جسم روی سطح ساکن‬

‫میماند‪ ،‬چقدر است؟ (نهایی‪ -‬دی ‪ -00‬عصر) ‪sin 30 0 5 , cos 30 0 85 , g 10m s ‬‬
‫‪‬‬
‫‪/‬‬
‫‪‬‬
‫‪/‬‬ ‫‪2‬‬

‫حل‪ :‬چون جسم ساکن است پس برآیند نیروهای وارد بر آن صفر میشود‪.‬‬
‫‪mg sinα  fs   fs  mg sinα‬‬
‫‪N  F  mg cosα   N  F  mg cosα‬‬
‫‪fs   fs max  mg sinα  μ sN  mg sinα  μ s  F  mg cosα ‬‬
‫‪mg sinα‬‬
‫‪ mg cosα  f‬‬
‫‪μs‬‬
‫‪ 0/5‬‬ ‫‪‬‬
‫‪F  4 10‬‬ ‫و حداقل نیروی ‪ F‬برابر است با‪0/85   F 16  N  :‬‬
‫‪ 0/4‬‬ ‫‪‬‬
‫‪‬‬ ‫‪‬‬
‫‪mg sinα‬‬ ‫‪ sinα‬‬ ‫‪‬‬
‫‪F‬‬ ‫‪ mg cosα  mg ‬‬ ‫‪ cosα ‬‬
‫‪μs‬‬ ‫‪ μs‬‬ ‫‪‬‬
 ‫صفحۀ ‪73‬‬ ‫تهیه و تنظیم‪ :‬علیرضا رمضانی‬ ‫موضوع‪ :‬دینامیک‬ ‫جزوۀ آموزشی– نمونه مسائل درس فیزیک‬

‫‪ .00‬به این پرسشها پاسخ دهید‪:‬‬

‫الف) چرا هنگامیکه قایقران پارو میزند‪ ،‬قایق در آب حرکت میکند؟‬
‫ب) در مسابقۀ پرش بلند با موتور سیکلت‪ ،‬برای افزایش امنیت موتورسوار‪ ،‬در زیر مسیر حرکت جعبههای مقوایی خالی میچینند‪ .‬اگر‬
‫موتورسوار در حین مسابقه سقوط کند‪ ،‬نقش این جعبههای خالی مقوایی را در جلوگیری از آسیب رسیدن به موتورسوار‪ ،‬مورد بحث و‬
‫بررسی قرار دهید‪ 00/12/5( .‬نهایی)‬
‫الف) چون قایقران بهوسیلۀ پارو آب را به عقب میراند لذا عکسالعمل آب طبق قانون سوم نیوتن‪ ،‬قایق را بهطرف جلو میبرد‪.‬‬
‫‪mv‬‬
‫‪ F ‬با‬ ‫ب) جعبههای خالی باعث میشود که سرعت موتورسوار در زمان طوالنیتری به صفر برسد‪ .‬در نتیجه طبق رابطۀ‬
‫‪t‬‬
‫افزایش ‪ ، t‬اندازۀ نیروی ‪ F‬که به موتورسوار وارد میشود‪ ،‬کاهش مییابد و موتورسوار آسیب نمیبیند‪.‬‬

‫‪ .00‬از داخل پرانتز‪ ،‬کلمۀ یا عبارت مناسب را انتخاب کنید‪ 00/12/5( .‬نهایی)‬
‫در یک طناب کشیده‪ ،‬اگر جرم طناب ناچیز باشد‪ ،‬نیروی کشش طناب در نقطههای مختلف آن (متفاوت‪/‬یکسان) است‪.‬‬

‫‪ .00‬دو جسم با جرمهای ‪ m1 1Kg‬و ‪ m2  2 K g‬مطابق شکل‪ ،‬زیر روی‬

‫سطح افقی بدون اصطکاکی قرار دارند و نیروهای ‪ F1‬و ‪ F2‬بر آنها اثر میکند‪.‬‬
‫الف) بزرگی و جهت شتاب هر یک از جسمها را تعیین کنید‪.‬‬
‫ب) بزرگی نیروی تماسی را که دو جسم بر یکدیگر وارد میکنند‪ ،‬محاسبه کنید‪.‬‬
‫ج) نیروهای افقی وارد بر ‪ m2‬را رسم کنید‪.‬‬
‫حل‪ :‬الف) دو جسم دارای یک شتاب هستند‪ ،‬زیرا بههم چسبیدهاند و روی یک خط افقی حرکت میکنند‪ F12 .‬و ‪ F21‬بهترتیب‬
‫نیروهای تماسی ‪ m1‬به ‪ m2‬و ‪ m2‬به ‪ m1‬میباشند‪ ،‬که عمل و عکسالعمل هستند‪.‬‬
‫‪F2  F1   m1  m2  a 10 4  1 2 a  a  2 m‬‬
‫‪s2‬‬
‫جهت شتاب در راستای افق و بهطرف چپ میشود‪.‬‬

‫ب) ‪10 F12  2  2  F12  6N‬‬

‫ج)‬

‫‪ .09‬نیروی بازگردانندۀ فنر را تعریف کنید‪.‬‬

‫حل‪ :‬هرگاه جسمی را به فنری ببندیم تا آزادانه نوسان کند‪ ،‬جهت نیروی فنر به جسم‪ ،‬همواره بهگونهای است که میخواهد جسم را به‬
‫حالت تعادل برگرداند‪ .‬این نیرو‪ ،‬نیروی بازگرداننده نامیده میشود‪.‬‬

‫‪ .92‬بر اساس قانون سوم نیوتن‪ ،‬حرکت شناگر را در آب توجیه کنید‪.‬‬

‫حل‪ :‬شناگر آب را به عقب هُل میدهد و آب شناگر را بهطرف جلو هُل میدهد‪.‬‬

‫‪ .91‬مطابق شکل مقابل‪ ،‬جسمی را با نیروی ‪ F‬به دیوار فشرده و ثابت نگه داشتهایم؛‬
‫الف) با انتقال شکل به پاسخنامه‪ ،‬نیروهای وارد بر جسم را نشان دهید‪.‬‬
‫‪M‬‬ ‫‪F‬‬ ‫ب) با افزایش نیروی ‪ ،F‬کدامیک از نیروهای وارد بر جسم تغییر میکنند؟‬
‫صفحۀ ‪74‬‬ ‫تهیه و تنظیم‪ :‬علیرضا رمضانی‬ ‫موضوع‪ :‬دینامیک‬ ‫جزوۀ آموزشی– نمونه مسائل درس فیزیک‬

‫الف)‬

‫‪N‬‬ ‫ب) جسم ساکن است و برآیند نیروهای وارد بر آن صفر هستند‪.‬‬
‫‪F‬‬ ‫‪Fy   mg  fs   fs  mg‬‬
‫‪Fx   N  F‬‬ ‫با افزایش ‪ ،F‬نیروی ‪ fs‬تغییری نمیکند‪ ،‬ولی ‪ N‬زیاد میشود‪.‬‬

‫‪ .92‬جسمی به جرم ‪ 2Kg‬را بر روی سطح شیبداری مطابق شکل‬

‫مقابل‪ ،‬با نیروی ‪ F‬بهطرف باال میکشیم‪ .‬اگر ضریب اصطکاک سطحِ‬
‫شیبدار ‪ 3‬و سرعت جسم ثابت باشد؛ (‪ -00/12/25‬تجربی‪ -‬نهایی)‬
‫‪4‬‬
‫الف) بزرگی نیروی اصطکاک جنبشی را بهدست آورید‪.‬‬
‫ب) بزرگی نیروی ‪ F‬را محاسبه کنید‪.‬‬

‫‪sin 37 0 6 , cos 37 0 8 , g 10N Kg ‬‬

‫‪‬‬
‫‪/‬‬
‫‪‬‬
‫‪/‬‬

‫‪fK  μ K mg cosα‬‬
‫الف)‬ ‫حل‪:‬‬
‫‪ 2 10 cos 37  12  N ‬‬
‫‪3‬‬
‫‪fK ‬‬
‫‪4‬‬
‫ب) ‪12   F  24  N ‬‬
‫‪6‬‬
‫‪F  mg sinα  fk   F  2 10‬‬
‫‪10‬‬

‫‪ .93‬مطابق شکل مقابل‪ ،‬جسمی را به نخی بسته و از سقف آویزان میکنیم‪ -00/12/25( .‬تجربی)‬
‫وزن‬
‫الف) با انتقال شکل به پاسخنامه‪ ،‬نیروهای وارد بر جسم را نشان دهید‪.‬‬
‫‪T‬‬
‫ب) معین کنید واکنش هر یک از این نیروها‪ ،‬بر چه جسمی وارد میشود‪.‬‬

‫الف)‬ ‫حل‪:‬‬

‫ب) واکنش نیروی ‪ ،T‬بر نخ و واکنش نیروی ‪ mg‬بر کرۀ زمین وارد میشود‪.‬‬
‫وزن‬

‫‪ .94‬نقش تشک را در جلوگیری از آسیب دیدن ورزشکاری که روی آن سقوط میکند‪ ،‬توضیح دهید‪ -00/12/25( .‬تجربی)‬
‫ضخامت تشک باعث میشود که سرعت ورزشکار در زمان طوالنیتری به صفر برسد‪ ،‬لذا طبق رابطۀ ‪p‬‬
‫‪F ‬‬ ‫حل‪:‬‬
‫‪t‬‬
‫نیروی متوسط وارد بر ورزشکار کاهش مییابد و ورزشکار آسیب نمیبیند‪.‬‬

‫‪ .95‬الف) قانون دوم نیوتن را بر اساس اندازۀ حرکت بیان کنید‪.‬‬

‫ب) جسمی بر روی یک سطح شیبدار با سرعت ثابت بهطرف پایین سطح‪ ،‬حرکت میکند‪.‬‬
‫‪ )1‬با رسم شکل‪ ،‬نیروهای وارد بر جسم را نشان دهید‪.‬‬
‫‪ )2‬مشخص کنید واکنش هر یک از نیروها بر چه جسمی وارد میشود؟‬
‫الف) آهنگ تغییر تکانۀ یک جسم برابر برآیند نیروهای وارد بر جسم است‪ .‬یا برآیند‬ ‫حل‪:‬‬
‫نیروهای وارد بر جسم‪ ،‬مشتق تکانه است نسبت به زمان‪.‬‬
‫ب) واکنش دو نیروی ‪ N‬و ‪ fK‬بهترتیب بهطور عمودی و مماسی به سطح شیبدار وارد میشوند‪.‬‬
‫‪ fK , N ‬و واکنش نیروی وزن ‪  mg ‬به کرۀ زمین وارد میشود‪.‬‬
 ‫صفحۀ ‪75‬‬ ‫تهیه و تنظیم‪ :‬علیرضا رمضانی‬ ‫موضوع‪ :‬دینامیک‬ ‫جزوۀ آموزشی– نمونه مسائل درس فیزیک‬

‫‪ .90‬به جسمی به جرم ‪ 100 g‬نیروی ثابت ‪ F‬در راستای قائم بهطرف باال وارد میشود‪ .‬در نتیجه جسم از حال سکون با شتاب ‪ 5‬متر بر‬
‫مجذور ثانیه به طرف باال حرکت میکند‪ -03/12/9( .‬تجربی)‬
‫الف) با رسم شکل‪ ،‬نیروهای وارد بر جسم را رسم نموده و مقدار نیروی ‪ F‬را محاسبه کنید‪.‬‬
‫ب) اگر ضمن حرکت‪ ،‬نیروی ‪ F‬حذف شود‪ ،‬شتاب حرکت جسم چقدر میشود؟‬
‫‪F  ma  ma  F  m  g  a   F 10010 5 1500N‬‬ ‫‪a‬‬
‫‪F‬‬
‫ب)‬ ‫الف)‬ ‫حل‪:‬‬
‫‪ mg  ma  m  g  a    g  a   a  y‬‬

‫‪ .90‬الف) قانون اول نیوتن را بیان کنید‪( .‬نهایی ‪)03‬‬

‫ب) جاهای خالی را با عبارتهای مناسب پر کنید‪.‬‬
‫‪.‬‬ ‫‪....................................‬‬ ‫‪ )1‬در مسیرهای خمیده‪ ،‬بردارهای سرعت و نیرو‬
‫وارد بر جسم است‪.‬‬ ‫‪....................................‬‬ ‫‪ )2‬آهنگ تغییر تکانۀ یک جسم نسبت به زمان‪ ،‬برابر‬
‫الف) یک جسم حالت سکون و یا حالت در حرکت یکنواخت و روی خط راست بودن خود را حفظ میکند‪ ،‬مگر آنکه تحت‬ ‫حل‪:‬‬
‫تأثیر نیرویی مجبور به تغییر آن حالت شود‪.‬‬
‫‪ -2‬برآیند نیروهای‬ ‫ب) ‪ -1‬با یکدیگر زاویه دارند‪.‬‬

‫‪ .90‬در مقابل‪ ،‬یک تابلوی تبلیغاتی به وزن ‪ 122‬نیوتن بهکمک دو‬

‫طناب سبک ‪ OA‬و ‪ OB‬از سقف آویزان شده و در حال تعادل است‪:‬‬
‫‪O‬‬ ‫الف) نیروهای وارد بر نقطۀ ‪ O‬را رسم کنید‪.‬‬
‫ب) کشش نخهای ‪ OA‬و ‪ OB‬را محاسبه کنید‪.‬‬
‫‪sin 37‬‬‫‪‬‬
‫‪ cos 53 0/6 , cos 37  sin 53 0/8‬‬ ‫‪‬‬
‫الف) بهدلیل ساکن بودن جسم داریم‪:‬‬ ‫حل‪:‬‬
‫‪T  mg   T  mg‬‬
‫‪O‬‬ ‫‪Fx ‬‬
‫‪T‬‬ ‫‪TA cos 37  TB cos 53 ‬‬
‫‪T‬‬ ‫‪0/8 TA 0/ 6 TB ‬‬
‫‪Fy   TA cos 53  TB cos 37  mg ‬‬
‫‪0/ 6 TA 0/8 TB 100   TA  60N , TB  80N‬‬

‫‪ .99‬مطابق شکل مقابل‪ ،‬جسمی را با نیروی ‪ F‬به دیوار فشرده و ثابت نگه داشتهایم‪.‬‬
‫الف) نیروهای وارد بر جسم را رسم کنید‪.‬‬
‫ب) توضیح دهید با کاهش یا افزایش نیروی ‪ F‬چه تغییری در نیروهای دیگر بهوجود میآید؟‬
‫الف)‬ ‫حل‪:‬‬

‫‪F‬‬ ‫ب) با کاهش ‪ F‬مقدار ‪ Fs‬کم شده و جسم در آستانۀ حرکت بهطرف پایین قرار میگیرد ولی‬
‫با افزایش ‪ F‬چون نیروی پایینآورنده یعنی ‪ mg‬تغییر نمیکند‪ ،‬نیروی اصطکاک هم تغییر‬
‫نمیکند ولی عکسالعمل سطح یعنی ‪ F ‬افزایش مییابد‪.‬‬
 ‫صفحۀ ‪76‬‬ ‫تهیه و تنظیم‪ :‬علیرضا رمضانی‬ ‫موضوع‪ :‬دینامیک‬ ‫جزوۀ آموزشی– نمونه مسائل درس فیزیک‬

‫‪ .122‬الف) قانون سوم نیوتن را تعریف کنید و مثالی برای آن بنویسید‪.‬‬

‫ب) شیب عرضی جاده را با رسم شکل محاسبه کنید‪.‬‬
‫پ) جسم ‪ m‬به جرم ‪ 4‬کیلوگرم‪ ،‬مطابق شکل در اثر نیروی ‪ F‬با شتاب‬
‫‪ 3 m‬بهطرف باال حرکت میکند‪ .‬اگر سطح تماس بدون اصطکاک‬
‫‪s2‬‬
‫‪ 5 m‬میشود‪ .‬نیروی اصطکاک‬ ‫باشد‪ ،‬شتاب حرکت با همین نیرو‪،‬‬
‫‪s2‬‬
‫سطح بر جسم چند نیوتن است؟‬
‫الف) هر کنشی را واکنشی است به اندازۀ آن ولی در خالف جهت آن‪.‬‬
‫‪N‬‬
‫ب) توجه‪ :‬این قسمت مربوط به بحث حرکت دایرهای است‪.‬‬
‫‪‬‬ ‫‪mv2‬‬ ‫‪mv2‬‬
‫‪Fx ‬‬ ‫‪ N sinα ‬‬ ‫‪v2‬‬
‫‪‬‬ ‫‪r‬‬ ‫‪r  tanα ‬‬
‫‪Fy   N cosα  mg‬‬ ‫‪rg‬‬
‫‪‬‬
‫پ) رو به باال‪:‬‬
‫‪F  mg sinθ  μmg cosθ  mg‬‬
‫‪‬‬
‫‪F  ma  mg sinθ  μmg cosθ‬‬
‫رو به پایین‪:‬‬
‫‪F   mg sinθ  ma‬‬
‫‪‬‬
‫‪F   ma  mg sinθ‬‬
‫‪F  F   mg sinθ  ma  ma  mg sinθ  μmg cosθ‬‬
‫‪ μmg cosθ  m  a  a   4  5  3   8N‬‬

‫‪ .121‬معادلۀ تکانۀ جسمی در ‪ SI‬بهصورت ‪ p  2t2 1 i   3t  j‬است‪.‬‬

‫الف) بزرگی نیروی وارد بر جسم را در لحظۀ ‪ t 1s‬بهدست آورید‪.‬‬
‫ب) گر سرعت جسم در لحظۀ ‪ t  2s‬برابر ‪ 5‬متر بر ثانیه باشد‪ ،‬جرم جسم را حساب کنید‪.‬‬
‫حل‪:‬‬

‫‪F‬‬
‫‪dp‬‬
‫‪dt‬‬
‫‪‬‬ ‫‪‬‬
‫‪, p  2t2 1 i  3 tj‬‬

‫‪F  4 t i  3j‬‬

‫‪t 1s  F  4i  3 j  F  42   3   5N‬‬

‫‪2‬‬

‫‪t  2 s  p  9i  6 j‬‬

‫‪p  92   6   3 13 Kgm‬‬
‫‪2‬‬
‫‪s‬‬
‫‪3 13‬‬
‫‪p  mv  3 13  m  5  m ‬‬ ‫‪Kg‬‬
‫‪5‬‬

‫فرض کنید سیستمی داریم که بیش از دو جسم را شامل میشود‪ .‬در این شرایط میتوان در صورت نیاز هر ‪ n‬جسمِ متصل به هم را از‬

‫کل ‪ m‬جسم یک سیستم در نظر گرفت‪m  n .‬‬

 ‫صفحۀ ‪77‬‬ ‫تهیه و تنظیم‪ :‬علیرضا رمضانی‬ ‫موضوع‪ :‬دینامیک‬ ‫جزوۀ آموزشی– نمونه مسائل درس فیزیک‬

‫در شکل مقابل فرض کنید که هیچ اصطکاکی نداشته باشیم‪ .‬در این‬
‫شرایط‪ ،‬میتوان شتاب مجموعه را به یکی از اشکال زیر یافت؛ در‬
‫ضمن نیروهای کشش نخ ‪ T1‬و ‪ T2‬را نیز محاسبه مینماییم‪.‬‬
‫حل‪:‬‬

‫‪A‬‬ ‫‪ m1 , m2 , m3‬را یک سیستم فرض میکنیم‪.‬‬ ‫‪‬‬ ‫‪F‬‬

‫‪F‬‬
‫‪F  F    m1  m2  m3  a  a ‬‬ ‫سیستم‬
‫‪m1  m2  m3‬‬

‫‪T1‬‬
‫‪ T1    m2  m3  a  a ‬‬
‫‪ ‬سیستم‬
‫‪B‬‬ ‫‪m2  m3‬‬

‫‪T2‬‬
‫‪C‬‬ ‫‪ ‬سیستم‬
‫‪ T2  m3 a  a ‬‬
‫‪m3‬‬
‫ابتدا شتاب‬

‫‪F‬‬

‫‪F  T2‬‬
‫‪ F  T2   m1  m2  a  a ‬‬
‫‪ ‬سیستم‬
‫‪D‬‬ ‫‪ m1  m2 ‬‬

‫‪F‬‬

‫‪F  T1‬‬
‫‪ ‬سیستم‬
‫‪ F  T1  m1a  a ‬‬
‫‪E‬‬ ‫‪m1‬‬

‫البته تمامی راههای بیانشده را میتوان برای یافتن شتاب بهکار برد‪ .‬ولی چون خو ِد ‪ T1‬و ‪ T2‬مجهول هستند‪ .‬لذا ظاهر امر نشان میدهد‬
‫که روش ‪  A ‬در اینجا بهتر است‪.‬‬
‫‪F‬‬ ‫‪280‬‬ ‫‪280‬‬
‫‪a‬‬ ‫‪‬‬ ‫‪‬‬ ‫‪ 20m 2‬‬
‫‪m1  m2  m3 2  4  8  14‬‬ ‫‪s‬‬

‫حال برای یافتن مقادیر ‪ T1‬و ‪ T2‬میتوان از موارد زیر استفاده نمود‪:‬‬
‫‪T2  m3 a‬‬ ‫و‬ ‫‪T1   m2  m3  a‬‬ ‫‪ T1  T2  m2a‬یا‬ ‫‪ F  T1  m1a‬یا‬ ‫‪ .............‬و‬
‫صفحۀ ‪78‬‬ ‫تهیه و تنظیم‪ :‬علیرضا رمضانی‬ ‫موضوع‪ :‬دینامیک‬ ‫جزوۀ آموزشی– نمونه مسائل درس فیزیک‬

‫‪m2‬‬
‫چقدر‬ ‫‪ .122‬در شکل مقابل‪ ،‬ضریب اصطکاک ایستایی سطح ‪ 1‬میباشد‪ .‬نسبت‬
‫‪m1‬‬ ‫‪2‬‬

‫‪sin 37‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫در آستانۀ پایین آمدن باشد؟ ‪0/6 , cos 37 0/8‬‬ ‫باشد تا وزنۀ ‪m1‬‬
‫‪1 )4‬‬ ‫‪5 )3‬‬ ‫‪4 )2‬‬ ‫‪2 )1‬‬
‫‪4‬‬ ‫‪5‬‬ ‫‪5‬‬
‫گزینۀ ‪ -4‬حل‪:‬‬

‫‪ .123‬در شکل مقابل وزنهها با سرعت ثابت در حرکت هستند‪ .‬از طرف ‪ m2‬چه نیرویی بر حسب نیوتن‬
‫‪ g 10m‬باشد)‬ ‫بر سطح افقی وارد میشود؟ (در صورتیکه جرم نخ و اصطکاک آن با قرقره ناچیز و‬
‫‪s2‬‬
‫‪0 )4‬‬ ‫‪5 )3‬‬ ‫‪4 )2‬‬ ‫‪3 )1‬‬
‫گزینۀ ‪ -3‬حل‪:‬‬

‫‪ .124‬در شکل مقابل‪ ،‬جسم ‪ m2‬بهطور یکنواخت در حرکت است‪ .‬اگر از جرم طناب و‬
‫‪‬‬ ‫‪1‬‬ ‫‪‬‬
‫قرقره صرف نظر کنیم‪ ،‬کدام رابطه درست است؟ ‪ μ K  4 , g  10 Kg ‬‬
‫‪N‬‬
‫‪‬‬ ‫‪‬‬
‫‪m1  0/4 m2 )2‬‬ ‫‪m1  0/2 m2 )1‬‬
‫‪ )4‬گزینههای ‪ 2‬یا ‪3‬‬ ‫‪m1  0/8 m2 )3‬‬
‫گزینۀ ‪ -‬حل‪:‬‬
 ‫صفحۀ ‪79‬‬ ‫تهیه و تنظیم‪ :‬علیرضا رمضانی‬ ‫موضوع‪ :‬دینامیک‬ ‫جزوۀ آموزشی– نمونه مسائل درس فیزیک‬

‫‪ .125‬جسمی با شتاب ‪ a‬از یک سطح شیبدار به زاویۀ ‪ 53 ‬پایین میآید‪ .‬اگر زاویۀ سطح ‪ 37‬شود‪ ،‬شتاب ‪ 2/2‬حالت قبل میشود‪.‬‬
‫ضریب اصطکاک بین جسم و سطح چقدر است؟‬
‫‪)4‬‬ ‫‪5 )3‬‬ ‫‪11 )2‬‬ ‫‪10 )1‬‬
‫‪11‬‬ ‫‪17‬‬ ‫‪11‬‬
‫گزینۀ ‪ -2‬حل‪:‬‬

‫‪ g 10N‬و جرم نخ ناچیز است و ‪) μ K  1‬‬ ‫‪ .120‬در شکل مقابل‪ T ،‬چند نیوتن است؟ (‬
‫‪4‬‬ ‫‪Kg‬‬
‫‪02 )4‬‬ ‫‪42 )3‬‬ ‫‪40 )2‬‬ ‫‪54 )1‬‬
‫گزینۀ ‪ -‬حل‪:‬‬

‫‪ .120‬در دو شکل مقابل کدام رابطه بین ‪ T1‬و ‪ T2‬برقرار است؟ (از جرم طناب و اصطکاک مورد نظر صرف نظر شود)‬

‫‪T2  2T1 )4‬‬ ‫‪T2  T1 )3‬‬ ‫‪T1  T2 )2‬‬ ‫‪T1  T2 )1‬‬

‫گزینۀ ‪ -‬حل‪:‬‬

‫‪ . 120‬در شکل مقابل جرم قرقره‪ ،‬نخ و اصطکاک نخ با قرقره ناچیز است‪ .‬برآیند‬
‫نیروهایی که نخ بر قرقره وارد میکند‪ ،‬کدام است؟ (بر حسب ‪ mg‬بیابید)‬
‫‪m‬‬
‫گزینۀ ‪ -‬حل‪:‬‬
‫‪m‬‬
‫صفحۀ ‪81‬‬ ‫تهیه و تنظیم‪ :‬علیرضا رمضانی‬ ‫موضوع‪ :‬دینامیک‬ ‫جزوۀ آموزشی– نمونه مسائل درس فیزیک‬

‫آسانسور‬
‫صفحۀ ‪81‬‬ ‫تهیه و تنظیم‪ :‬علیرضا رمضانی‬ ‫موضوع‪ :‬دینامیک‬ ‫جزوۀ آموزشی– نمونه مسائل درس فیزیک‬

‫‪.129‬‬

‫‪.112‬‬

‫‪.111‬‬

‫‪.112‬‬
‫صفحۀ ‪82‬‬ ‫تهیه و تنظیم‪ :‬علیرضا رمضانی‬ ‫موضوع‪ :‬دینامیک‬ ‫جزوۀ آموزشی– نمونه مسائل درس فیزیک‬

‫‪.113‬‬
 ‫صفحۀ ‪83‬‬ ‫تهیه و تنظیم‪ :‬علیرضا رمضانی‬ ‫موضوع‪ :‬دینامیک‬ ‫جزوۀ آموزشی– نمونه مسائل درس فیزیک‬

‫‪ .114‬آسانسوری با شتاب ‪ g‬تندشونده پایین میآید و شخصی به جرم ‪ m‬درون آن قرار دارد‪ .‬نیرویی که از طرف شخص بر کف‬
‫‪8‬‬
‫آسانسور وارد میشود‪ ،‬چند ‪ mg‬است؟‬
‫‪8‬‬ ‫‪1‬‬ ‫‪1‬‬ ‫‪7‬‬
‫‪mg )4‬‬ ‫‪mg )3‬‬ ‫‪mg )2‬‬ ‫‪mg )1‬‬
‫‪7‬‬ ‫‪7‬‬ ‫‪8‬‬ ‫‪8‬‬
‫حل‪:‬‬

‫‪ 100N‬از سقف یک آسانسور آویزان است و به آن وزنۀ ‪ 022‬گرمی مستقل و در این حالت طول فنر‬ ‫‪ .115‬فنری با ثابت‬
‫‪m‬‬
‫‪ 40 cm‬است‪ .‬اگر آسانسور با شتاب ‪ 8 m 2‬از حال سکون رو به پایین شروع به حرکت کند‪ ،‬طول فنر چند سانتیمتر میشود؟‬
‫‪s‬‬
‫‪( g 10‬جواب ‪) 41/2 cm‬‬
‫حل‪:‬‬

‫‪ .110‬وزنهای به جرم ‪ 4 Kg‬درون آسانسوری از ریسمانی که بیشینۀ تحمل آن ‪ 50N‬میباشد‪ ،‬آویزان است و آسانسور با سرعت‬
‫‪ 8 m‬رو به پایین در حال حرکت است‪ .‬حداقل زمانیکه آسانسور میتواند متوقف شود تا ریسمان پاره نشود‪ ،‬چند ثانیه است؟‬
‫‪s‬‬

‫‪ g 10N Kg‬‬ ‫‪, t  3/2s‬‬ ‫‪‬‬

‫حل‪:‬‬

‫‪ .110‬شخصی به وزن ‪ 500N‬درون آسانسوری قرار دارد‪ .‬ناگهان کابل آسانسور پاره میشود و آسانسور سقوط میکند‪ .‬پس از پاره‬
‫‪ 500N ,‬نیروی عمودی تکیهگاه چند نیوتن است؟‬ ‫شدن کابل‪ ،‬وزن شخص چند نیوتن است؟ ‪‬‬
‫حل‪:‬‬
 ‫صفحۀ ‪84‬‬ ‫تهیه و تنظیم‪ :‬علیرضا رمضانی‬ ‫موضوع‪ :‬دینامیک‬ ‫جزوۀ آموزشی– نمونه مسائل درس فیزیک‬

‫‪ .110‬دانشآموزی با وزن ‪ 550N‬داخل آسانسوری روی ترازویی ایستاده است‪ .‬هنگام شروع حرکت‪ ،‬ترازو ‪ 400N‬را نشان‬

‫‪ : 2/72 m‬پاسخ)‬
‫‪s2‬‬ ‫‪‬‬
‫‪( g 10N‬‬
‫‪Kg‬‬ ‫است؟ ‪‬‬ ‫‪m‬‬
‫‪s2‬‬
‫میدهد‪ .‬شتاب حرکت آسانسور چند‬

‫‪ .119‬در شکل مقابل‪ ،‬نمودار سرعت‪ -‬زمان حرکت آسانسوری که رو به باال‬

‫حرکت میکند‪ ،‬بهصورت مقابل است‪ .‬نسبت نیروی عمودی تکیهگاه وارد بر‬
‫‪14‬‬ ‫شخص در ‪ 4‬ثانیۀ اول به ‪ 0‬ثانیۀ بعدی کدام است؟ ‪ g 10m s ‬‬
‫‪2‬‬

‫‪14‬‬ ‫‪22‬‬

‫‪ .122‬در شکل مقابل‪ ،‬وزن قرقره ‪ 2 N‬و نیروی کشش نخ در نقطۀ ‪ A‬برابر ‪ 80N‬است‪.‬‬
‫‪A‬‬
‫‪ m‬میباشد؟ از‬ ‫اگر ‪ m2  m1  3 Kg‬باشد‪ ،‬بزرگی شتاب حرکت وزنهها چند‬
‫‪s2‬‬

‫اصطکاک قرقره و جرم نخ بین دو وزنه صرف نظر میشود؟ ‪ g 10m s ‬‬
‫‪2‬‬
‫صفحۀ ‪85‬‬ ‫تهیه و تنظیم‪ :‬علیرضا رمضانی‬ ‫موضوع‪ :‬دینامیک‬ ‫جزوۀ آموزشی– نمونه مسائل درس فیزیک‬

‫‪ .121‬نیروی افقی ‪ F‬مطابق شکل زیر به وزنۀ ‪ M‬وارد میشود‪ .‬اگر وزنه در آستانۀ‬
‫‪F‬‬ ‫حرکت بهسمت پایین و نیروی اصطکاک ‪ f‬باشد‪ ،‬کدام رابطه صحیح است؟‬
‫‪Ff  mg sinα  F cosα )2‬‬ ‫‪f  mg sinα  F cosα )1‬‬

‫‪Ff  mg sinα  F )4‬‬ ‫‪f  mg sinα  F )3‬‬

‫گزینۀ ‪ -‬حل‪:‬‬

‫÷‬ ‫‪ .122‬به چهار وزنۀ شکل مقابل‪ ،‬نیروی ‪ 640N‬وارد شده است‪ .‬کشش‬
‫‪A‬‬ ‫طناب بین ‪ C‬و ‪ D‬چند نیوتن است؟‬
‫‪B‬‬ ‫‪122 )2‬‬ ‫‪102 )1‬‬
‫‪C‬‬ ‫‪42 )4‬‬ ‫‪02 )3‬‬
‫‪D‬‬
‫گزینۀ ‪ -3‬حل‪:‬‬

‫‪ .123‬در شکل مقابل‪ ،‬اگر ‪ M 2  3M1‬باشد و جرم نخ و قرقره و اصطکاک ناچیز باشد‪ ،‬شتاب حرکت‬
‫وزنهها چند برابر ‪ g‬است؟‬
‫‪1 )4‬‬ ‫‪3 )3‬‬ ‫‪3 )2‬‬ ‫‪2 )1‬‬
‫‪2‬‬ ‫‪2‬‬
‫گزینۀ ‪ -4‬حل‪:‬‬

‫‪ 2 m‬تندشونده‪ ،‬پایین بیاید؟‬ ‫‪ .124‬در شکل مقابل‪ A ،‬چند کیلوگرم باشد تا با شتاب‬
‫‪s2‬‬
‫‪0 )4‬‬ ‫‪0 )3‬‬ ‫‪4 )2‬‬ ‫‪3 )1‬‬
‫گزینۀ ‪ -1‬حل‪:‬‬

‫‪A‬‬
‫صفحۀ ‪86‬‬ ‫تهیه و تنظیم‪ :‬علیرضا رمضانی‬ ‫موضوع‪ :‬دینامیک‬ ‫جزوۀ آموزشی– نمونه مسائل درس فیزیک‬

‫‪ .125‬در شکل مقابل‪ ،‬جرم قرقره‪ ،‬نخ و اصطکاک ناچیز است‪ .‬کشش ‪ T1‬و ‪ T2‬بهترتیب (از راست به چپ)‬
‫چند نیوتن است؟ (س‪ -‬ر‪)04 -‬‬
‫‪ 40 )4‬و ‪40‬‬ ‫‪ 24 )3‬و ‪40‬‬ ‫‪ 40 )2‬و ‪24‬‬ ‫‪ 24 )1‬و ‪24‬‬
‫گزینۀ ‪ -3‬حل‪:‬‬

‫‪ .120‬اگر در دستگاهی مطابق شکل مقابل‪ ،‬نخ از نقطۀ ‪ A‬پاره شود‪ ،‬نیروی کشش در نقطۀ ‪ B‬چند‬
‫نیوتن تغییر میکند؟ (اصطکاک و جرم قرقره ناچیز است) (س‪ -‬ر‪)00 -‬‬
‫‪ )4‬صفر‬ ‫‪12 )3‬‬ ‫‪15 )2‬‬ ‫‪22 )1‬‬
‫‪B‬‬ ‫گزینۀ ‪ -2‬حل‪:‬‬
‫‪A‬‬

‫‪0‬‬
‫‪ .120‬جسمی به جرم ‪ 2Kg‬تحت تأثیر نیروی کشش افقی ‪ F‬بر سطح افقی در‬
‫حرکت است‪ .‬اگر نمودار نیرو‪-‬زمان ‪  F  t ‬بهصورت مقابل باشد‪ ،‬متوسط‬
‫نیروی برآیند وارد بر جسم در مدت ‪ 5‬ثانیه از مبدأ زمان چند نیوتن است؟‬
‫حل‪:‬‬
‫‪2‬‬ ‫‪4‬‬ ‫‪5‬‬

‫‪-4‬‬

‫‪ .120‬در شکل مقابل‪ mA  2 Kg ،‬و ‪ mB  6 Kg‬است‪ .‬اگر حداکثر اصطکاک‬

‫‪A‬‬
‫‪F‬‬ ‫ایستاتی بین ‪ A‬و ‪ B‬برابر ‪ 12N‬باشد‪ ،‬حداکثر نیروی افقی ‪ F‬چقدر میتواند باشد‬
‫‪B‬‬
‫تا ‪ A‬بر روی ‪ B‬نلغزد؟ (‪ B‬با سطح زمین بدون اصطکاک است)‬
‫حل‪:‬‬
 ‫صفحۀ ‪87‬‬ ‫تهیه و تنظیم‪ :‬علیرضا رمضانی‬ ‫موضوع‪ :‬دینامیک‬ ‫جزوۀ آموزشی– نمونه مسائل درس فیزیک‬

‫‪ .129‬وزنۀ ‪ 0‬کیلوگرمی بر روی سطح افقی تحت اثر نیروی افقی ‪ 32‬نیوتنی با شتاب ثابت ‪ a‬دارای حرکت تندشونده است‪ .‬اگر نیروی‬
‫فوق حذف شود سرعت وزنه با شتاب ‪ a‬کاهش یافته میایستد‪ .‬ضریب اصطکاک لغزش بین وزنه و سطح افقی کدام است؟‬
‫‪4‬‬
‫‪)4‬‬ ‫‪)3‬‬ ‫‪)2‬‬ ‫‪)1‬‬
‫حل‪:‬‬

‫‪ .132‬جسمی به جرم ‪ 5Kg‬روی سطح شیبداری به ضریب اصطکاک ‪ 2/4‬قرار دارد‪.‬‬

‫حداقل کشش نخ در این حالت چند نیوتن است؟‬

‫‪ . 131‬جسمی بر روی سطح افقی تحت تأثیر نیروی کشش افقی و ثابت ‪ F‬در حرکت است‪ .‬اگر نسبت نیروی سطح به نیروی عمودی‬
‫?‬
‫باشد‪ ،‬ضریب اصطکاک لغزشی بین جسم و سطح افقی را بیابید‪.‬‬ ‫سطح وارد بر جسم‬
‫‪2‬‬

‫‪F‬‬ ‫‪ .132‬در شکل مقابل‪ ،‬وزنۀ ‪ m‬در آستانۀ لغزش بر روی چهار چرخه قرار دارد‪.‬‬
‫نیروی کشش ‪ F‬چند نیوتن است؟ (سطح افقی بدون اصطکاک و ضریب اصطکاک‬
‫‪ g 10m‬و مقاومت هوا ناچیز است)‬ ‫ایستایی وزنه و چهار چرخه ‪ μ s  4‬و‬
‫‪s2‬‬ ‫‪10‬‬
‫حل‪:‬‬
‫صفحۀ ‪88‬‬ ‫تهیه و تنظیم‪ :‬علیرضا رمضانی‬ ‫موضوع‪ :‬دینامیک‬ ‫جزوۀ آموزشی– نمونه مسائل درس فیزیک‬

‫‪ .133‬در شکل مقابل‪ ،‬حداقل نیروی ‪ F‬چقدر باشد تا بهطور عمود بر جسم اثر کرده و‬
‫‪‬‬ ‫‪1‬‬ ‫‪‬‬
‫جسم بهطرف پایین نلغزد؟ ‪ μ s  4 , m  2/5 Kg , α  53 ‬‬
‫‪‬‬ ‫‪‬‬

‫‪ .134‬در شکل مقابل‪ ،‬یک ماشین آتوود که جرم وزنههای آن برابر است‪ ،‬نشان داده‬
‫‪ 15 m‬رو به‬ ‫شده است با زدن یک ضربه به جرم دست راست‪ ،‬به آن سرعت اولیۀ‬
‫‪s‬‬
‫پایین میدهیم‪ .‬پس از چند ثانیه وزنه به سطح زمین میرسد؟ ( ‪ 0/2 s‬جواب)‬
‫حل‪:‬‬

‫‪ .135‬زنجیری شامل ‪ 3‬حلقه‪ ،‬هر یک به جرم ‪ 400g‬را با شتاب ثابت در راستای قائم با نیروی ‪. F  8 N‬‬
‫برآیند نیروهای وارد بر باالترین حلقه چند برابر برآیند نیروی وارد بر حلقۀ وسطی است؟ (جواب‪)1 :‬‬
‫حل‪:‬‬

‫‪ .130‬در شکل مقابل‪ ،‬ضریب اصطکاک جنبشی در تمامی سطوح ‪μ K 0/2‬‬

‫‪F‬‬ ‫است‪ .‬اگر جرم جسم ‪ 4 Kg‬هنگام حرکت به جسم ‪ 6 Kg‬نیروی ‪ 16 N‬وارد‬

‫‪‬‬
‫‪( g 10N‬پاسخ‪)2 :‬‬
‫‪Kg‬‬ ‫کند‪ ،‬نیروی افقی ‪ F‬چند نیوتن است؟ ‪‬‬
‫صفحۀ ‪89‬‬ ‫تهیه و تنظیم‪ :‬علیرضا رمضانی‬ ‫موضوع‪ :‬دینامیک‬ ‫جزوۀ آموزشی– نمونه مسائل درس فیزیک‬

‫‪ .130‬در شکل مقابل‪ ،‬جرم وزنۀ ‪ A‬برابر ‪ 2‬کیلوگرم و اصطکاک سطح در مقابل حرکت‬
‫‪A‬‬
‫‪ 4 m‬پایین بیایند‪ ،‬نیرویی که دو‬ ‫آن ناچیز است‪ .‬اگر هر دو وزنه با هم‪ ،‬با شتاب‬
‫‪s2‬‬
‫‪B‬‬
‫‪‬‬
‫‪( g 10N‬آ‪ -‬ر‪)02 -‬‬
‫‪Kg‬‬ ‫وزنه بر هم وارد میکنند چند نیوتن است؟ ‪‬‬
‫‪0 )4‬‬ ‫‪2 )3‬‬ ‫‪ )2‬صفر‬ ‫‪ )1‬باید جرم ‪ B‬معلوم باشد‬
‫گزینۀ ‪ -3‬حل‪:‬‬

‫‪A‬‬ ‫‪ .130‬در شکل مقابل‪ M  4/2Kg ،‬و جرم طناب ‪ 0/8Kg‬و اصطکاک‬
‫‪M‬‬
‫ناچیز است‪ .‬نیروی کشش طناب در نقطۀ ‪( A‬وسط طناب) چند نیوتن است؟‬
‫‪0/5 )4‬‬ ‫‪0/9 )3‬‬ ‫‪5/1 )2‬‬ ‫‪1/2 )1‬‬
‫گزینۀ ‪ -3‬حل‪:‬‬

‫‪ .139‬دو وزنۀ ‪ 2‬و ‪ 3‬کیلوگرمی را با میلهای یکنواخت به جرم ‪ 1Kg‬به هم‬

‫‪A‬‬ ‫‪B‬‬
‫متصل کردهایم و با نیروی افقی ‪ F‬روی سطح افق میکشیم‪ .‬نیروی کشش در‬
‫‪M‬‬
‫نقطۀ ‪ M‬وسط میله چند نیوتن است؟ ضریب اصطکاک جنبشی جسم ‪ A‬با‬
‫سطح افقی ‪ 2/2‬و ضریب اصطکاک جنبشی جسم ‪ B‬با سطح افق ‪ 2/4‬است)‬
‫صفحۀ ‪91‬‬ ‫تهیه و تنظیم‪ :‬علیرضا رمضانی‬ ‫موضوع‪ :‬دینامیک‬ ‫جزوۀ آموزشی– نمونه مسائل درس فیزیک‬

‫‪ .142‬به یک میلۀ همگن دو نیروی ‪ F1‬و ‪ F2‬مطابق شکل وارد میشود‪.‬‬

‫نیروی کشش در وسط میله کدام است؟ (س‪ -‬ر‪)01 -‬‬
‫‪F1  F2‬‬ ‫‪F1  F2 )3‬‬ ‫‪F1  F2‬‬ ‫‪F1  F2 )1‬‬
‫‪)2‬‬ ‫‪)2‬‬
‫‪2‬‬ ‫‪2‬‬
‫گزینۀ ‪ -2‬حل‪:‬‬

‫‪ .141‬نیروسنج ‪ D‬مطابق شکل مقابل‪ ،‬به دو وزنه که‬

‫‪D‬‬ ‫روی سطح افقی بدون اصطکاک قرار دارند‪ ،‬متصل است‬
‫و دو نیروی افقی به دو وزنه اعمال میشود‪ .‬نیروسنج‬
‫چند نیوتن را نشان میدهد؟ (جرم نیروسنج ناچیز است)‬
‫(س‪ -‬ر‪)00 -‬‬
‫‪15 )4‬‬ ‫‪25 )3‬‬ ‫‪12/5 )2‬‬ ‫‪12 )1‬‬
‫گزینۀ ‪ -4‬حل‪:‬‬

‫‪ .142‬اگر در شکل مقابل ‪ m1  m2‬و افزایش طول فنر ‪K1‬‬

‫‪F‬‬ ‫برابر ‪ 4‬سانتیمتر باشد‪ ،‬نیروی ‪ F‬چند نیوتن است؟ (سطح‬
‫افقی بدون اصطکاک و جرم فنرها ناچیز است‪( ).‬س‪ -‬ر‪)03 -‬‬
‫‪10 )2‬‬ ‫‪0 )1‬‬
‫‪32 )4‬‬ ‫‪24 )3‬‬
‫گزینۀ ‪ -1‬حل‪:‬‬
 ‫صفحۀ ‪91‬‬ ‫تهیه و تنظیم‪ :‬علیرضا رمضانی‬ ‫موضوع‪ :‬دینامیک‬ ‫جزوۀ آموزشی– نمونه مسائل درس فیزیک‬

‫‪ .143‬در شکل مقابل در اثر نیروی ‪ F‬جسم با سرعت ثابت حرکت میکند‪ .‬نیروی وارده از‬
‫طرف جسم به سطح افقی چند نیوتن است؟‬
‫‪52 )4‬‬ ‫‪42 )3‬‬ ‫‪32 )2‬‬ ‫‪3 )1‬‬
‫گزینۀ ‪ -4‬حل‪:‬‬

‫‪ .144‬وزنهای به جرم ‪ 2Kg‬تحت تأثیر نیروی افقی ‪ F‬با سرعت ثابت ‪ 8 m‬روی یک سطح افقی با ضریب اصطکاک ‪ 2/4‬حرکت‬
‫‪s‬‬
‫می کند‪ .‬اگر در همین حالت وارد یک سطح افقی بدون اصطکاک شود‪ ،‬سرعت وزنه پس از چند ثانیه دو برابر خواهد شد؟‬

‫‪ g 10N Kg ‬‬

‫حل‪:‬‬

‫‪ .145‬نیروی افقی ‪ 20N‬یک بار از سمت راست و بار‬

‫‪T‬‬ ‫دیگر از سمت چپ به مجموعۀ شکل زیر وارد میشود‪.‬‬
‫نسبت کشش نخ در حالت اول به حالت دوم برابر است‬

‫با‪ μ ( :‬برای تمامی سطوح ‪ 2 2‬است) ‪ g 10N Kg ‬‬

‫‪/‬‬

‫حل‪:‬‬

‫‪ . 140‬مطابق شکل مقابل‪ ،‬دو جسم بر روی سطح افقی بدون اصطکاک قرار دارند‪ .‬اگر یک‬
‫نیروی افقی ‪ 5‬نیوتن یک بار به ‪ m1‬و یک بار به ‪ m2‬اثر کند‪ ،‬تفاوت نیرویی که دو جسم در‬
‫سطح تماس به یکدیگر وارد میکنند در دو حالت چقدر است؟ ‪m1  2Kg , m2  6Kg ‬‬
‫حل‪:‬‬
 ‫صفحۀ ‪92‬‬ ‫تهیه و تنظیم‪ :‬علیرضا رمضانی‬ ‫موضوع‪ :‬دینامیک‬ ‫جزوۀ آموزشی– نمونه مسائل درس فیزیک‬

‫‪ .140‬شخصی درون آسانسوری بر روی باسکول ایستاده است‬

‫و آسانسور در راستای قائم بهطرف پایین حرکت میکند‪ .‬اگر‬
‫نمودار سرعت‪ -‬زمان آسانسور بهصورت مقابل باشد‪ ،‬درست‬
‫‪2‬‬
‫قبل از لحظۀ توقف‪ ،‬باسکول چه عددی را بر حسب نیوتن نشان‬
‫‪ g 10m‬و جرم شخص ‪ 80Kg‬است)‬ ‫میدهد؟ (‬
‫‪s2‬‬
‫‪0‬‬ ‫‪0‬‬
‫حل‪:‬‬

‫‪ .140‬جسمی ساکن به جرم ‪ 2Kg‬را با نیروی ‪ F‬روی سطح افقی با ضریب اصطکاک ‪ 2/2‬میکشیم و پس از مدت ‪ 2‬ثانیه نیروی ‪F‬‬
‫قطع میشود و در نتیجه جسم پس از مدت ‪ 4‬ثانیه متوقف میگردد‪ .‬نیروی ‪ F‬چند نیوتن است؟‬
‫حل‪:‬‬

‫‪ 2 m‬روی سطح افقی حرکت میکند‪ .‬اگر این نیرو‬ ‫‪ 004‬با سرعت ثابت‬
‫‪/‬‬ ‫‪ .149‬جسمی به جرم ‪ 0/2 Kg‬تحت اثر نیروی افقی ‪N‬‬
‫‪s‬‬
‫حذف شود‪ ،‬پس از طی مسافت چند متر متوقف میشود؟ (آ‪ -‬ت‪)00 -‬‬
‫‪5 )4‬‬ ‫‪2/1 )3‬‬ ‫‪12 )2‬‬ ‫‪2/2 )1‬‬
‫گزینۀ ‪ -3‬حل‪:‬‬

‫‪ 4 m‬بهطور قائم با حرکت تندشونده رو به باال میکشیم‪ .‬اگر نیروی کشش طناب را دو‬ ‫‪ .152‬وزنۀ ‪ m‬را بهوسیلۀ طنابی با شتاب‬
‫‪s2‬‬

‫افزایش مییابد؟ ‪ g 10N Kg ‬‬ ‫‪m‬‬

‫‪s2‬‬
‫برابر کنیم‪ ،‬شتاب حرکت چند‬

‫‪12 )4‬‬ ‫‪0 )3‬‬ ‫‪4 )2‬‬ ‫‪2 )1‬‬

‫صفحۀ ‪93‬‬ ‫تهیه و تنظیم‪ :‬علیرضا رمضانی‬ ‫موضوع‪ :‬دینامیک‬ ‫جزوۀ آموزشی– نمونه مسائل درس فیزیک‬

‫‪ .151‬در شکل مقابل وزن نیروسنج و اصطکاک ناچیز است‪ .‬در اینصورت نیروسنج ‪ A‬چند‬

‫نیوتن را نشان میدهد؟ ‪ g 10m s ‬‬

‫‪2‬‬

‫‪90 )4‬‬ ‫‪40 )3‬‬ ‫‪24 )2‬‬ ‫‪ )1‬صفر‬

‫‪A‬‬
‫گزینۀ ‪ -3‬حل‪:‬‬

‫‪ .152‬وزن دو جسم ‪ A‬و ‪ B‬بهترتیب ‪ 10N‬و ‪ 20N‬است‪ .‬ضریب اصطکاک جنبشی‬

‫‪A‬‬ ‫همرسی سطوح برابر ‪ 2/5‬است‪ .‬جسم ‪ B‬با نیروی افقی ‪ F‬با سرعت ثابت کشیده‬

‫‪F‬‬ ‫‪B‬‬ ‫میشود‪ .‬نیرویی که سطح جسم ‪ B‬به ‪ A‬وارد میکند‪ ،‬چند نیوتن است؟ (س‪ -‬ر‪)00 -‬‬
‫‪12 )2‬‬ ‫‪5 )1‬‬

‫‪5 5 )4‬‬ ‫‪5 3 )3‬‬

‫گزینۀ ‪ -4‬حل‪:‬‬

‫‪ .153‬دو جسم ‪ A‬و ‪ B‬وزن آنها بهترتیب ‪ 4N‬و ‪ 8N‬است‪ .‬بر جسم‬
‫‪A‬‬ ‫‪ B‬نیروی ‪ F‬وارد شده و جسم ‪ B‬با سرعت ثابت حرکت میکند‪ .‬اگر‬

‫‪B‬‬ ‫ضریب اصطکاک بین سطوح ‪ 2/25‬باشد‪ F ،‬برابر است با‪:‬‬

‫‪F‬‬
‫‪3N )2‬‬ ‫‪2N )1‬‬
‫‪5N )4‬‬ ‫‪4N )3‬‬
‫گزینۀ ‪ -4‬حل‪:‬‬
‫صفحۀ ‪94‬‬ ‫تهیه و تنظیم‪ :‬علیرضا رمضانی‬ ‫موضوع‪ :‬دینامیک‬ ‫جزوۀ آموزشی– نمونه مسائل درس فیزیک‬

‫‪ .154‬در شکل مقابل‪ ،‬جرم وزنۀ ‪ A‬برابر ‪ 5‬کیلوگرم و ضریب اصطکاک بین دو وزنه ‪ 2/2‬و شتاب حرکت‬
‫‪A‬‬
‫‪B‬‬
‫‪F‬‬
‫‪‬‬
‫‪( g 10m‬آ‪ -‬ر‪)02 -‬‬
‫‪s2‬‬ ‫‪ 0/ 4 m s‬است‪ .‬نیروی اصطکاک بین دو وزنه چند نیوتن است؟ ‪‬‬ ‫‪2‬‬
‫وزنهها‬
‫‪12 )2‬‬ ‫‪0 )1‬‬
‫‪ )4‬معلومات داده شده کافی نیست‬ ‫‪2 )3‬‬
‫گزینۀ ‪ -3‬حل‪:‬‬

‫‪ .155‬در شکل زیر به جسمی که داخل ارابه است‪ .‬نیروی افقی ‪ 3‬نیوتن اثر میکند‪ .‬ارابه و جسم با یک‬
‫شتاب حرکت میکنند‪ .‬در این حالت نیروی اصطکاک بین جسم و ارابه چقدر است؟ (آ‪ -‬پ‪)02 -‬‬
‫‪ )2‬صفر‬ ‫‪ )1‬کمتر از ‪ 3‬نیوتن‬
‫‪ )4‬بیشتر از ‪3N‬‬ ‫‪ 3 )3‬نیوتن‬
‫گزینۀ ‪ -1‬حل‪:‬‬

‫‪ .150‬در شکل مقابل؛ ‪ m  6Kg‬و ‪ M 10Kg‬و نیروی اصطکاک بین ‪ M‬و سطح زیرش‬
‫‪m‬‬
‫‪ m‬است؟‬ ‫صفر و ضریب اصطکاک بین دو جسم ‪ 2/2‬است‪ .‬شتاب حرکت وزنهها چند‬
‫‪M‬‬ ‫‪s2‬‬
‫‪am  0/5 , aM 1/2 )2‬‬ ‫‪am  aM 1/2 )1‬‬
‫‪am 1/2 , aM  0/5 )4‬‬ ‫‪am  aM 0/5 )3‬‬
‫گزینۀ ‪ -3‬حل‪:‬‬
‫صفحۀ ‪95‬‬ ‫تهیه و تنظیم‪ :‬علیرضا رمضانی‬ ‫موضوع‪ :‬دینامیک‬ ‫جزوۀ آموزشی– نمونه مسائل درس فیزیک‬

‫‪.150‬‬

‫‪.150‬‬

‫‪.159‬‬
‫صفحۀ ‪96‬‬ ‫تهیه و تنظیم‪ :‬علیرضا رمضانی‬ ‫موضوع‪ :‬دینامیک‬ ‫جزوۀ آموزشی– نمونه مسائل درس فیزیک‬

‫‪.102‬‬

‫‪.101‬‬

‫‪.102‬‬
‫صفحۀ ‪97‬‬ ‫تهیه و تنظیم‪ :‬علیرضا رمضانی‬ ‫موضوع‪ :‬دینامیک‬ ‫جزوۀ آموزشی– نمونه مسائل درس فیزیک‬

‫‪.103‬‬

‫‪.104‬‬

‫‪.105‬‬

‫‪.100‬‬
 ‫صفحۀ ‪98‬‬ ‫تهیه و تنظیم‪ :‬علیرضا رمضانی‬ ‫موضوع‪ :‬دینامیک‬ ‫جزوۀ آموزشی– نمونه مسائل درس فیزیک‬

‫‪ .100‬جعبهای به جرم ‪ 4 Kg‬روی کف یک بارکش در حال حرکت‪ ،‬ساکن است‪ .‬اگر ضریب اصطکاک ایستایی جعبه با کف بارکش‬
‫‪ 5 m‬ترمز کند‪ ،‬نیرویی که کف بارکش بر جعبه وارد میکند‪ ،‬چند نیوتن است؟‬ ‫برابر ‪ 2/0‬باشد و بارکش با شتاب‬
‫‪s2‬‬

‫‪ g 10N Kg ‬‬

‫‪10 6 )4‬‬ ‫‪20 5 )3‬‬ ‫‪42 )2‬‬ ‫‪24 )1‬‬
‫گزینۀ ‪ -3‬حل‪:‬‬

‫‪ .100‬مطابق شکل مقابل‪ ،‬نیروی قائم ‪ F  72N‬بر ‪ m1‬وارد میشود‪ .‬اگر جرم نخها‬

‫ناچیز باشد‪ ،‬نسبت نیروی کشش نخها ‪  TT ‬کدام است؟ ‪ g 10N Kg ‬‬
‫‪A‬‬

‫‪B‬‬

‫‪A‬‬ ‫‪5‬‬ ‫‪3‬‬

‫‪1 )4‬‬ ‫‪)3‬‬ ‫‪2 )2‬‬ ‫‪)1‬‬
‫‪3‬‬ ‫‪2‬‬
‫گزینۀ ‪ -3‬حل‪:‬‬
‫‪B‬‬

‫‪ .109‬نمودار تکانه‪ -‬زمان جسمی به جرم ‪ 2Kg‬مطابق شکل مقابل است‪ .‬سرعت‬

‫‪4‬‬ ‫متوسط این جسم در ‪ 4‬ثانیۀ اول حرکتش چند متر بر ثانیه است؟‬
‫‪3 )4‬‬ ‫‪1/5 )3‬‬ ‫‪1 )2‬‬ ‫‪2/5 )1‬‬
‫‪2‬‬ ‫گزینۀ ‪ -3‬حل‪:‬‬

‫‪2‬‬ ‫‪4‬‬
 ‫صفحۀ ‪99‬‬ ‫تهیه و تنظیم‪ :‬علیرضا رمضانی‬ ‫موضوع‪ :‬دینامیک‬ ‫جزوۀ آموزشی– نمونه مسائل درس فیزیک‬

‫‪ .102‬بر جسمی به جرم ‪ 2Kg‬که بر سطح افقی ساکن است‪ ،‬نیروهایی مطابق شکل وارد‬
‫میشد‪ .‬اگر در سطوح تماس ‪ μ s 0/5‬و ‪ μ k 0/ 3‬باشد‪ ،‬نیروی اصطکاک چند نیوتن است؟‬
‫حل‪:‬‬

‫‪ .101‬نمودار سرعت‪ -‬زمان متحرکی که بر مسیر مستقیم حرکت میکند‪،‬‬

‫مطابق شکل مقابل است‪ .‬نیروی وارد بر جسم چند بار تغییر جهت داده است؟‬
‫حل‪:‬‬

‫‪ 8 m‬بر سطح افقی حرکت میکند‪ .‬چنانچه ‪ F‬حذف‬

‫‪ .102‬یک قطعه آجر ‪ 4‬کیلوگرمی تحت تأثیر نیروی افقی ‪ F‬با سرعت ثابت ‪s‬‬
‫شود پس از ‪ 4‬ثانیه میایستد‪ .‬نیروی ‪ F‬چند نیوتن است؟‬
‫حل‪:‬‬

‫‪ .103‬کدامیک از گزینههای زیر جسمی را در حالت تعادل توصیف میکند؟‬

‫‪ )1‬ماهوارهای که به دور زمین میچرخد‪.‬‬
‫‪ )2‬اتومبیلی مسیری منحنی را با سرعتی که بزرگی ثابتی دارد طی میکند‪.‬‬
‫‪ )3‬توپی که در باالترین نقطه از مسیرش قرار دارد‪.‬‬
‫‪ )4‬موتور سیکلتی که با سرعت ثابت از سطحِ شیبداری باال میرود‪.‬‬
 ‫صفحۀ ‪111‬‬ ‫تهیه و تنظیم‪ :‬علیرضا رمضانی‬ ‫موضوع‪ :‬دینامیک‬ ‫جزوۀ آموزشی– نمونه مسائل درس فیزیک‬

‫‪V‬‬ ‫‪ .104‬نمودار سرعت‪-‬زمان متحرکی که بر خط راست حرکت میکند‪،‬‬

‫مطابق شکل مقابل است‪ .‬نمودار نیرو‪-‬زمان آن را رسم کنید‪.‬‬

‫‪t‬‬ ‫حل‪:‬‬

‫‪ .105‬جسمی به جرم ‪ 5Kg‬را روی سطح افقی با نیروی افقی ‪ F  30N‬بهطور یکنواخت حرکت میدهیم‪ .‬اگر این جسم را بر‬

‫‪ m s‬خواهد داشت؟ ‪ 6 m s ‬‬

‫‪2‬‬ ‫‪2‬‬
‫سطحِ افقی پرتاب کنیم‪ ،‬چه شتابی بر حسب‬
‫حل‪:‬‬

‫‪ .100‬جسمی به جرم ‪ 2‬کیلوگرم تحت تأثیر نیروهای ‪ 0/5 ،0‬و ‪ 11‬نیوتنی قرار داشته و در حال تعادل است‪ .‬اگر فقط بر اندازۀ نیروی‬

‫‪ m s‬خواهد شد؟ ‪1 75m s ‬‬

‫‪/‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪2‬‬
‫‪ 0/5‬نیوتنی‪ 3/5 ،‬نیوتن بیافزاییم‪ ،‬شتاب جسم چند‬
‫حل‪:‬‬

‫‪V‬‬
‫‪22‬‬ ‫‪ .100‬جسمی در هوا در راستایِ قائم رو به باال پرتاب میشود‪ .‬نمودار سرعت‪-‬زمان‬
‫آن تا برگشت به مبدأ پرتاب مطابق شکل مقابل است‪ t2 .‬چند ثانیه است؟‬

‫‪-0‬‬
 ‫صفحۀ ‪111‬‬ ‫تهیه و تنظیم‪ :‬علیرضا رمضانی‬ ‫موضوع‪ :‬دینامیک‬ ‫جزوۀ آموزشی– نمونه مسائل درس فیزیک‬

‫‪ .100‬هنگامیکه جسمی در هوا سقوط میکند‪ .‬عکسالعمل نیروهای وارد بر جسم؛‬

‫‪ )4‬صفر است‪.‬‬ ‫‪ )3‬بر زمین وارد میشود‪.‬‬ ‫‪ )2‬بر زمین و بر هوا وارد میشود‪.‬‬ ‫‪ )1‬بر هوا وارد میشود‪.‬‬

‫‪ . 109‬یک توپ تنیس بر سطح افقی فرود آمده و مطابق شکل برمیگردد‪.‬‬
‫جهت شتاب متوسط این توپ در هنگام برخورد با سطح افق در کدام سو است؟‬

‫‪ .102‬گلولهای متصل به نخ به شکل مقابل در حال سکون است‪ .‬حداقل چند نیرو بر گلوله اثر کرده است؟‬

‫‪ .101‬اگر معادلهای حرکت جسمی به جرم ‪ 2Kg‬بهصورت ‪ x  t2  3t  5‬باشد‪ ،‬برآیند نیروهای وارد بر جسم چند نیوتن است؟‬
‫حل‪:‬‬

‫‪ .102‬جسمی به جرم ‪ M‬تحت تأثیر نیروی ثابت ‪ 120‬نیوتنی که امتداد آن با افق زاویۀ ‪ 60‬میسازد روی سطحِ افقی بدون اصطکاک‬
‫شروع به حرکت کرده و در مدت ‪ 5s‬اول حرکت ‪ 05‬متر را میپیماید‪ .‬جرم جسم چند کیلوگرم است؟ ‪9Kg ‬‬
 ‫صفحۀ ‪112‬‬ ‫تهیه و تنظیم‪ :‬علیرضا رمضانی‬ ‫موضوع‪ :‬دینامیک‬ ‫جزوۀ آموزشی– نمونه مسائل درس فیزیک‬

‫‪ 8 m‬به میخی کرده و آنرا ‪ 5‬میلیمتر در چوب فرو میبرد‪ .‬نیروی مقاومت چوب بهطور‬
‫‪ .103‬چکش به جرم ‪ 252‬گرم با سرعت ‪s‬‬
‫متوسط چند نیوتن بوده است؟‬
‫حل‪:‬‬

‫‪ 10m‬بهطور قائم بر سطح افقی برخورد کرده و با سرعت قائم ‪ v‬برمیگردد‪ .‬مدت‬
‫‪ .104‬یک توپ به جرم ‪ 122‬گرم با سرعت ‪s‬‬
‫تماس توپ با سطح زمین ‪ 2/22‬ثانیه و نیروی تماس وارد بر توپ ‪ 40N‬است‪ .‬سرعت ‪ v‬چند متر بر ثانیه است؟‬
‫حل‪:‬‬

‫‪ .105‬جسمی به جرم ‪ 4‬کیلوگرم بر سطح افقی ساکن است و بهازای نیروی افقی ‪ 20N‬با یک ضربۀ بسیار کوچک شروع به حرکت‬
‫‪μs‬‬
‫چقدر است؟ (جواب‪) 5 :‬‬ ‫نموده و پس از جابهجایی ‪ 0‬متر‪ ،‬سرعتش به ‪ 4 m‬میرسد‪ .‬نسبت‬
‫‪4‬‬ ‫‪μk‬‬ ‫‪s‬‬
‫حل‪:‬‬

‫‪ .100‬مطابق شکل مقابل‪ ،‬زنجیری به طول ‪ L‬را روی میز قرار دادهایم‪ .‬بین‬
‫زنجیر و میز اصطکاک وجود ندارد‪ .‬حرکت زنجیر چه نوع حرکتی است؟‬
‫حل‪:‬‬
 ‫صفحۀ ‪113‬‬ ‫تهیه و تنظیم‪ :‬علیرضا رمضانی‬ ‫موضوع‪ :‬دینامیک‬ ‫جزوۀ آموزشی– نمونه مسائل درس فیزیک‬

‫‪ .100‬در شکل مقابل‪ ،‬دستگاه در حال حرکت یکنواخت است‪ .‬اگر جای دو جسم را عوض‬
‫کنیم‪ ،‬شتاب حرکت چند متر بر مجذور ثانیه میشود؟ (دو جسم همجنس هستند)‬
‫حل‪:‬‬

‫‪ 2 m‬در‬ ‫‪ .100‬دو وزنۀ ‪ m1‬و ‪ m2‬بر کف آسانسوری قرار دارند‪ .‬این دو با شتاب‬
‫‪s2‬‬
‫حال پایین آمدن هستند‪ .‬در سطحِ تماس چه نیرویی بر هم وارد میکنند؟ ‪24 N‬‬
‫حل‪:‬‬

‫‪ .109‬در شکل مقابل‪ ،‬فنر نسبت به حالت عادی چند سانتیمتر‬

‫فشرده میشود؟ ‪0 4 cm μ  ‬‬
‫‪/‬‬

‫حل‪:‬‬

‫‪ .192‬ثابت فنری ‪ 50N‬است‪ ،‬آنرا با دو دست از طرفین میکشیم‪ .‬اگر تغییر طول فنر ‪ 20 cm‬باشد‪ ،‬نیرویی که بر هر دست وارد‬
‫‪m‬‬
‫میشود چند نیوتن است؟ ‪10 N‬‬
‫حل‪:‬‬
 ‫صفحۀ ‪114‬‬ ‫تهیه و تنظیم‪ :‬علیرضا رمضانی‬ ‫موضوع‪ :‬دینامیک‬ ‫جزوۀ آموزشی– نمونه مسائل درس فیزیک‬

‫‪ .191‬مطابق شکل یک زنجیر که از ‪ 5‬حلقۀ مشابه تشکیل شده و جسم هر حلقه ‪ 222‬گرم است‪ ،‬توسط نیروی‬
‫‪ 2 m‬و حرکت تندشونده رو به باال کشیده میشود‪ .‬اندازۀ نیروی ‪ F‬و اندازۀ نیرویی که دو حلقۀ‬ ‫‪ F‬با شتاب‬
‫‪s2‬‬

‫‪‬‬ ‫‪ 4‬و ‪ 5‬بر یکدیگر وارد میکنند‪ ،‬بهترتیب هر کدام چند نیوتن است؟ ‪‬‬
‫‪1‬‬
‫‪2‬‬ ‫‪( g 10N‬س‪ -‬ر‪)92 -‬‬
‫‪Kg‬‬
‫‪3‬‬ ‫‪ 12 )4‬و ‪9/0‬‬ ‫‪ 12 )3‬و ‪0‬‬ ‫‪ 12 )2‬و ‪2/4‬‬ ‫‪ 12 )1‬و ‪2‬‬
‫‪4‬‬
‫گزینۀ ‪ -4‬حل‪:‬‬
‫‪5‬‬

‫‪ 2 m‬از باالی سطح شیبدار‪ ،‬مماس با سطح بهطرف‬

‫‪ .192‬در شکل مقابل‪ ،‬جسم با سرعت ‪s‬‬
‫پایین پرتاب میشود‪ .‬چند ثانیه پس از پرتاب‪ ،‬جسم مسافت ‪ 0/5‬متر را روی سطح شیبدار‬
‫‪‬‬ ‫‪1‬‬ ‫‪‬‬ ‫‪‬‬
‫طی میکند؟ ‪(  g 10m 2 , μ k  , sin 37  0/ 6 ‬س‪ -‬ر‪)92 -‬‬
‫‪‬‬ ‫‪s‬‬ ‫‪4‬‬ ‫‪‬‬
‫‪3 )4‬‬ ‫‪2/5 )3‬‬ ‫‪2 )2‬‬ ‫‪1/5 )1‬‬
‫گزینۀ ‪ -1‬حل‪:‬‬

‫‪ .193‬گلولۀ آونگی به جرم ‪ M‬از ریسمانی بهطول ‪ L‬آویزان است‪ .‬گلوله روی مسیر دایرهای به یک طرف کشیده میشود تا به ارتفاعِ‬

‫‪ L‬باالتر از وضعیت تعادل برسد‪ .‬اگر گلوله از آن حالت رها شود‪ ،‬تکانهاش در هنگام عبور از پایینترین نقطۀ مسیر چقدر است؟‬
‫‪5‬‬
‫(کمیتها در ‪ SI‬میباشند‪ ،‬از مقاومت هوا صرف نظر شود و ‪ g‬شتاب گرانش است) (س‪ -‬ر‪)92 -‬‬
‫‪8 2‬‬ ‫‪2 2‬‬ ‫‪5‬‬ ‫‪8‬‬
‫‪M Lg )4‬‬ ‫‪M Lg )3‬‬ ‫‪MLg )2‬‬ ‫‪MLg )1‬‬
‫‪5‬‬ ‫‪5‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪5‬‬
‫گزینۀ ‪ -1‬حل‪:‬‬
 ‫صفحۀ ‪115‬‬ ‫تهیه و تنظیم‪ :‬علیرضا رمضانی‬ ‫موضوع‪ :‬دینامیک‬ ‫جزوۀ آموزشی– نمونه مسائل درس فیزیک‬

‫‪ .194‬جسمی به جرم ‪ 2Kg‬روی سطح افقی بدون اصطکاکی با سرعت ‪ 5 m‬در حال حرکت است‪ .‬اگر نیروی افقی ‪ F  3N‬در‬
‫‪s‬‬
‫‪Kg  m‬‬
‫میشود؟ (س‪ -‬ت‪)92 -‬‬ ‫جهت حرکت جسم به مدت ‪ 4‬ثانیه بر جسم وارد شود‪ .‬در پایان این مدت‪ ،‬تکانۀ جسم چند ‪s‬‬
‫‪30 )4‬‬ ‫‪22 )3‬‬ ‫‪12 )2‬‬ ‫‪10 )1‬‬
‫گزینۀ ‪ -3‬حل‪:‬‬

‫‪ .195‬در شکل دادهشده ‪ M 2  M1‬و جرم نخ و قرقره و نیروی اصطکاک ناچیز است‪ .‬اگر دستگاه از‬
‫‪M‬‬
‫حال سکون شروع به حرکت کند‪ ،‬نسبت ‪ 2‬چه مقدار باشد تا شتاب حرکت دستگاه ‪ g‬شود؟‬
‫‪2‬‬ ‫‪M1‬‬
‫‪4‬‬
‫‪)4‬‬ ‫‪4 )3‬‬ ‫‪3 )2‬‬ ‫‪2 )1‬‬
‫‪3‬‬
‫گزینۀ ‪ -2‬حل‪:‬‬

‫‪ .190‬یک مکعب کوچک فلزی روی سطحِ شیبداری که با افق زاویۀ ‪ α‬میسازد با سرعت ثابت میلغزد و آزادانه پایین میآید‪ .‬اگر‬
‫این جسم را مماس با همان سطح با سرعت اولیۀ ‪ v‬رو به باال پرتاب کنیم‪ ،‬جسم حداکثر تا چه ارتفاعی باالتر از نقطۀ پرتاب میرسد؟‬
‫(س‪ -‬ر‪)09 -‬‬
‫‪v2 sin2 α‬‬ ‫‪v2 sin2 α‬‬ ‫‪v2‬‬ ‫‪v2‬‬
‫‪)4‬‬ ‫‪)3‬‬ ‫‪)2‬‬ ‫‪)1‬‬
‫‪2g‬‬ ‫‪4g‬‬ ‫‪2g‬‬ ‫‪4g‬‬
‫گزینۀ ‪ -1‬حل‪:‬‬
‫صفحۀ ‪116‬‬ ‫تهیه و تنظیم‪ :‬علیرضا رمضانی‬ ‫موضوع‪ :‬دینامیک‬ ‫جزوۀ آموزشی– نمونه مسائل درس فیزیک‬

‫‪F‬‬ ‫‪ .190‬در شکل مقابل‪ F ،‬را به تدریج زیاد میکنیم‪ ،‬وقتی به ‪ 22‬نیوتن رسید‪ ،‬وزنه روی سطح افقی شروع‬

‫‪‬‬
‫‪( cos 53 0/6 , g 10m‬س‪ -‬ر‪)09 -‬‬
‫‪s2‬‬ ‫‪‬‬‫به حرکت میکند‪ .‬ضریب اصطکاک ایستایی چقدر است؟‬
‫‪1‬‬ ‫‪1‬‬ ‫‪1‬‬ ‫‪1‬‬
‫‪)4‬‬ ‫‪)3‬‬ ‫‪)2‬‬ ‫‪)1‬‬
‫‪5‬‬ ‫‪4‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪2‬‬
‫گزینۀ ‪ -‬حل‪:‬‬

‫‪ .190‬در شکل مقابل‪ ،‬جرم هر یک از قرقرهها یک کیلوگرم است و سیستم در حال تعادل‬
‫قرار دارد‪ .‬اگر اصطکاک و جرم نخها ناچیز باشد‪ M ،‬چند کیلوگرم است؟ (س‪ -‬ر‪)09 -‬‬
‫‪19 )4‬‬ ‫‪10 )3‬‬ ‫‪10 )2‬‬ ‫‪15 )1‬‬
‫گزینۀ ‪ -3‬حل‪:‬‬

‫‪M‬‬
 ‫صفحۀ ‪117‬‬ ‫تهیه و تنظیم‪ :‬علیرضا رمضانی‬ ‫موضوع‪ :‬دینامیک‬ ‫جزوۀ آموزشی– نمونه مسائل درس فیزیک‬

‫‪ .199‬فقط دو نیروی ‪ F1  2i  6j‬و ‪ F2‬بر ذرهای وارد میشوند و این ذره با سرعت ثابت ‪ v  3i  4 j‬حرکت میکند‪ .‬در این‬
‫حالت نیروی ‪ F2‬کدام است؟ (یکاها در ‪ SI‬است) (س‪ -‬ر‪)00 -‬‬
‫‪2i  6 j )4‬‬ ‫‪2i  6 j )3‬‬ ‫‪ i  2 j )2‬‬ ‫‪i  2 j )1‬‬
‫گزینۀ ‪ -4‬حل‪:‬‬

‫‪A‬‬ ‫‪ .222‬دستگاه مقابل در حال تعادل است‪ .‬نیروی کشش نخ در نقطۀ ‪A‬‬
‫چند نیوتن است؟ (جرم نخ و اصطکاک ناچیز است) (س‪ -‬ر‪)00 -‬‬
‫‪122 )2‬‬ ‫‪52 )1‬‬
‫‪222 )4‬‬ ‫‪152 )3‬‬
‫گزینۀ ‪ -2‬حل‪:‬‬

‫‪ .221‬به جسمی به وزن ‪ w‬نیروی ‪ F‬مطابق شکل مقابل وارد میشود و جسم با سرعت ثابت بهطرف‬
‫‪F‬‬
‫پایین حرکت میکند‪ .‬اندازۀ نیرویی که سطح به جسم وارد میکند چقدر است؟ (س‪ -‬ر‪)00 -‬‬

‫‪F  w ‬‬
‫‪2‬‬
‫‪w  F ‬‬
‫‪2‬‬
‫‪)4‬‬ ‫‪)3‬‬ ‫‪w2  F 2 )2‬‬ ‫‪w  F )1‬‬
‫‪2‬‬ ‫‪2‬‬
‫گزینۀ ‪ -1‬حل‪:‬‬

‫‪ .222‬معادلۀ تکانه‪-‬زمان ذرهای که بر محور ‪ x‬حرکت میکند در ‪ SI‬بهصورت ‪ p  t  2t  3‬است‪ .‬نوع حرکت از لحظۀ ‪ t ‬تا‬
‫‪2‬‬

‫‪ t  3 s‬کدام است؟ (س‪ -‬ر‪)00 -‬‬

‫‪ )4‬ابتدا تند سپس کندشونده‬ ‫‪ )3‬ابتدا کند سپس تندشونده‬ ‫‪ )2‬همواره تندشونده‬ ‫‪ )1‬همواره کندشونده‬
‫گزینۀ ‪ -4‬حل‪:‬‬
 ‫صفحۀ ‪118‬‬ ‫تهیه و تنظیم‪ :‬علیرضا رمضانی‬ ‫موضوع‪ :‬دینامیک‬ ‫جزوۀ آموزشی– نمونه مسائل درس فیزیک‬

‫‪ .223‬شکل مقابل‪ ،‬وزن جسم ‪ B‬برابر ‪ 600N‬است و ضریب اصطکاک‬

‫ایستایی جسم ‪ B‬و میز ‪ 2/5‬است‪ .‬حداکثر وزن جسم ‪ A‬چند نیوتن باشد‬
‫‪B‬‬ ‫تا سیستم ساکن بماند؟ (از جرم نخها صرف نظر شود) (س‪ -‬ر‪)00 -‬‬
‫‪422 )4‬‬ ‫‪322 )3‬‬ ‫‪225 )2‬‬ ‫‪152 )1‬‬
‫‪A‬‬ ‫گزینۀ ‪ -2‬حل‪:‬‬

‫‪ t ‬تحت نیروی‬ ‫‪ . 224‬در شکل مقابل‪ ،‬جسم از حال سکون‪ ،‬در مسیر افقی و در لحظۀ‬
‫ثابت به حرکت درمیآید و بعد از ‪ 3‬ثانیه‪ ،‬نخ بستهشده به جسم‪ ،‬پاره میشود‪ .‬کل مسافتی‬

‫که جسم از شروع حرکت تا لحظۀ ایستادن طی میکند‪ ،‬چند متر است؟ ‪ g 10m s ‬‬
‫‪2‬‬

‫‪10 )4‬‬ ‫‪15 )3‬‬ ‫‪12 )2‬‬ ‫‪9 )1‬‬

‫گزینۀ ‪ -3‬حل‪:‬‬

‫‪ .225‬شخصی به وزن ‪ 600N‬درون آسانسوری‪ ،‬روی یک ترازوی فنری ایستاده است و ترازو عدد ‪ 480N‬را نشان میدهد‪ .‬شتاب‬
‫‪( g 10m‬س‪ -‬ر‪)00 -‬‬‫‪‬‬ ‫‪s2‬‬ ‫آسانسور چند متر بر مجذور ثانیه و به کدام جهت است؟ ‪‬‬
‫‪ ، 1 )4‬باال‬ ‫‪ ، 1 )3‬پایین‬ ‫‪ ،2 )2‬باال‬ ‫‪ ،2 )1‬پایین‬
‫‪2‬‬ ‫‪2‬‬
‫گزینۀ ‪ -1‬حل‪:‬‬
 ‫صفحۀ ‪119‬‬ ‫تهیه و تنظیم‪ :‬علیرضا رمضانی‬ ‫موضوع‪ :‬دینامیک‬ ‫جزوۀ آموزشی– نمونه مسائل درس فیزیک‬

‫‪ .220‬یک طناب افقی به طول ‪ 0‬متر‪ ،‬بین دو دیوار بسته شده است‪ .‬وزنهای ‪ 30N‬را به وسط آن آویزان میکنیم‪ .‬طناب کش آمده‪،‬‬
‫وسط طناب ‪ 3‬متر پایین میآید و در آن حالت به تعادل رسیده و میایستد‪ .‬کشش طناب در این حالت چند نیوتن است؟ (س‪ -‬ر‪)00 -‬‬
‫‪52 )4‬‬ ‫‪32 )3‬‬ ‫‪25 )2‬‬ ‫‪15 )1‬‬
‫گزینۀ ‪ -2‬حل‪:‬‬

‫‪ .220‬مطابق شکل به جسم ‪ A‬نیروی افقی ‪ F  34N‬را وارد میکنیم‪ .‬ضریب‬

‫اصطکاک ایستایی و جنبشی بین تمام سطحها بهترتیب ‪ 2/5‬و ‪ 2/25‬است‪ .‬نیروی‬

‫‪‬‬
‫‪( g 10m‬س‪ -‬ر‪)00 -‬‬
‫‪s2‬‬‫‪‬‬ ‫اصطکاک بین دو جسم ‪ A‬و ‪ B‬چند نیوتن است؟‬
‫‪5 )2‬‬ ‫‪2/5 )1‬‬
‫‪0/5 )4‬‬ ‫‪12 )3‬‬
‫گزینۀ ‪ -1‬حل‪:‬‬

‫‪ .220‬اگر در شکل مقابل‪ ،‬طول نخهای ‪ 1‬و ‪ 2‬با هم برابر باشند‪ ،‬نیروی کشش هر‬

‫‪‬‬
‫‪( g 10m‬س‪ -‬ر‪)05 -‬‬
‫‪s2‬‬ ‫‪‬‬
‫کدام چند نیوتن است؟ ‪, cos 37 0/8‬‬
‫‪2‬‬ ‫‪1‬‬ ‫‪35 )4‬‬ ‫‪32 )3‬‬ ‫‪25 )2‬‬ ‫‪22 )1‬‬
‫گزینۀ ‪ -2‬حل‪:‬‬
‫صفحۀ ‪111‬‬ ‫تهیه و تنظیم‪ :‬علیرضا رمضانی‬ ‫موضوع‪ :‬دینامیک‬ ‫جزوۀ آموزشی– نمونه مسائل درس فیزیک‬

‫‪ .229‬در شکل مقابل‪ ،‬سطح افقی بدون اصطکاک است‪ .‬نیرویی که از طرف وزنۀ‬
‫‪ 5‬کیلوگرمی بر وزنۀ ‪ 3‬کیلوگرمی وارد میشود‪ ،‬چند نیوتن است؟ (س‪ -‬ر‪)05 -‬‬
‫‪0/5 )4‬‬ ‫‪5 )3‬‬ ‫‪2/5 )2‬‬ ‫‪ )1‬صفر‬
‫گزینۀ ‪ -2‬حل‪:‬‬

‫‪ . 212‬در شکل مقابل‪ ،‬اگر دستگاه از حال سکون شروع به حرکت کند و پس از طی ‪2/5‬‬

‫‪ 2 m‬برسد‪ ،‬نیروی اصطکاک بین جسم ‪ m2‬و میز افقی چند نیوتن‬
‫متر‪ ،‬سرعتش به ‪s‬‬
‫است؟ ( ‪ m2  3 Kg‬و ‪ m1  2 Kg‬و ‪ m1‬با میز تماس ندارد و از اصطکاک در محور‬
‫قرقره چشمپوشی شود) (س‪ -‬ر‪)04 -‬‬
‫‪32 )4‬‬ ‫‪12 )3‬‬ ‫‪0 )2‬‬ ‫‪ )1‬صفر‬
‫گزینۀ ‪ -1‬حل‪:‬‬

‫‪ .211‬دو وزنۀ ‪ A‬و ‪ B‬بر روی یکدیگر و روی یک میز افقی قرار دارند‪ .‬ضریب اصطکاک ایستایی‬
‫‪B‬‬
‫بین دو وزنه ‪ 2/5‬و ضریب اصطکاک جنبشی بین آن دو ‪ 2/3‬است‪ .‬نیروی افقی ‪ F‬برابر ‪ 50N‬به‬
‫‪A‬‬ ‫‪ m‬است؟ (از‬ ‫جسم ‪ B‬وارد میشود‪ .‬شتاب حرکت وزنۀ ‪ A‬و ‪ B‬بهترتیب از راست به چپ چند‬
‫‪s2‬‬
‫اصطکاک بین وزنۀ ‪ A‬با سطح افقی صرف نظر شود و ‪ mA  6 Kg‬و ‪( ) mB  4 Kg‬س‪ -‬ر‪)04 -‬‬
‫‪ 0/0 )4‬و ‪0/5‬‬ ‫‪ 5 )3‬و ‪5‬‬ ‫‪ 2 )2‬و ‪9/5‬‬ ‫‪ 2 )1‬و ‪3/25‬‬
‫گزینۀ ‪ -2‬حل‪:‬‬
 ‫صفحۀ ‪111‬‬ ‫تهیه و تنظیم‪ :‬علیرضا رمضانی‬ ‫موضوع‪ :‬دینامیک‬ ‫جزوۀ آموزشی– نمونه مسائل درس فیزیک‬

‫‪ .212‬جسمی روی سطح شیبدار با زاویۀ شیب ‪ 32‬درجه با سرعت ثابت به پایین سطح میلغزد‪ .‬اگر نیروی وارد از طرف سطح به‬
‫جسم ‪ 52‬نیوتن باشد‪ ،‬جرم جسم چند کیلوگرم است؟ (س‪ -‬ر‪)04 -‬‬
‫‪10‬‬
‫‪)4‬‬ ‫‪12 )3‬‬ ‫‪5 )2‬‬ ‫‪2/5 )1‬‬
‫‪3‬‬
‫گزینۀ ‪ -2‬حل‪:‬‬

‫‪ .213‬جسمی به جرم ‪ 2Kg‬به طناب همگنی به جرم ‪ 2/5‬کیلوگرم متصل است و با نیروی قائم ‪F‬‬
‫برابر ‪ 30N‬با شتاب ثابت باال میرود‪ .‬نیروی کشش در وسط طناب چند نیوتن است؟ (س‪ -‬ر‪)04 -‬‬
‫‪29/5 )4‬‬ ‫‪29 )3‬‬ ‫‪20/05 )2‬‬ ‫‪20 )1‬‬
‫گزینۀ ‪ -1‬حل‪:‬‬

‫‪ .214‬اگر در شکل مقابل اندازۀ نیروی کشش نخ ‪ 1‬وزن جسم باشد‪ ،‬شتاب حرکت جسم‬
‫‪T‬‬ ‫‪3‬‬
‫چند برابر شتاب گرانش است؟ (س‪ -‬ت‪)09 -‬‬
‫‪m‬‬ ‫‪3‬‬
‫‪)4‬‬ ‫‪2‬‬
‫‪)3‬‬ ‫‪1‬‬
‫‪)2‬‬ ‫‪1‬‬
‫‪)1‬‬
‫‪2‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪2‬‬
‫گزینۀ ‪ -3‬حل‪:‬‬
‫صفحۀ ‪112‬‬ ‫تهیه و تنظیم‪ :‬علیرضا رمضانی‬ ‫موضوع‪ :‬دینامیک‬ ‫جزوۀ آموزشی– نمونه مسائل درس فیزیک‬

‫‪ .215‬جسمی به جرم ‪ m‬از باالی سطح شیبداری که با افق زاویۀ ‪α‬‬

‫میسازد‪ .‬از حال سکون رو به پایین میلغزد‪ .‬اگر ضریب اصطکاک‬

‫‪h‬‬ ‫جنبشی جسم با سطح برابر ‪ μ k‬باشد‪ ،‬سرعت جسم در پایین سطح‬
‫شیبدار کدام است؟ (س‪ -‬ت‪)09 -‬‬
‫‪2gh 1 μk tanα  )2‬‬ ‫‪2gh )1‬‬
‫‪‬‬ ‫‪μ ‬‬
‫‪2gh 1 k  )4‬‬ ‫‪2gh 1 μk cosα  )3‬‬
‫‪ tanα ‬‬
‫گزینۀ ‪ -4‬حل‪:‬‬

‫‪ . 210‬در شکل مقابل‪ ،‬نیرویی که دیوار قائم در نقطۀ تکیهگاه بر کره وارد میکند‪ 32 ،‬نیوتن است‪.‬‬
‫‪( ) g 10m‬س‪ -‬ت‪)00 -‬‬ ‫‪2‬‬
‫جرم کره چند کیلوگرم است؟ (اصطکاک ناچیز‪ sin 37 0/6 ،‬و‬
‫‪s‬‬
‫‪5 )4‬‬ ‫‪4 )3‬‬ ‫‪3 )2‬‬ ‫‪2 )1‬‬
‫گزینۀ ‪ -3‬حل‪:‬‬

‫‪ .210‬در شکل مقابل‪ mA  4 Kg ،‬و ‪ mB  6 Kg‬است‪ .‬اگر جرم و اصطکاک نخ و قرقرهها‬

‫‪( g 10m‬س‪ -‬ت‪)00 -‬‬‫‪‬‬ ‫‪s2‬‬ ‫ناچیز باشد‪ ،‬شتاب حرکت وزنۀ ‪ A‬چند متر بر مربع ثانیه است؟ ‪‬‬
‫‪20‬‬ ‫‪20‬‬ ‫‪13‬‬ ‫‪11‬‬
‫‪)4‬‬ ‫‪)3‬‬ ‫‪)2‬‬ ‫‪)1‬‬
‫‪A‬‬ ‫‪13‬‬ ‫‪11‬‬ ‫‪8‬‬ ‫‪8‬‬
‫گزینۀ ‪ -3‬حل‪:‬‬

‫‪B‬‬
 ‫صفحۀ ‪113‬‬ ‫تهیه و تنظیم‪ :‬علیرضا رمضانی‬ ‫موضوع‪ :‬دینامیک‬ ‫جزوۀ آموزشی– نمونه مسائل درس فیزیک‬

‫‪ . 210‬در شکل مقابل‪ ،‬سیستم از حالت سکون شروع به حرکت میکند‪ .‬اگر وزنۀ ‪ 3‬کیلوگرمی در‬
‫‪ g 10m‬و‬ ‫مدت ‪ 2‬ثانیه‪ 4 ،‬متر بهطرف پایین حرکت کند‪ ،‬جرم ‪ m1‬چن کیلوگرم است؟ (‬
‫‪s2‬‬
‫اصطکاک و جرم قرقره ناچیز است) (س‪ -‬ت‪)00 -‬‬
‫‪2/5 )4‬‬ ‫‪2 )3‬‬ ‫‪1/5 )2‬‬ ‫‪1 )1‬‬
‫گزینۀ ‪ -3‬حل‪:‬‬

‫که در صفحه حرکت میکند در ‪ SI‬بهصورت ‪ x  6t  3‬و ‪y  3 t2 2 t  5‬‬ ‫‪ .219‬معادلههای مکان متحرکی به جرم ‪200g‬‬
‫است‪ .‬اندازۀ تکانۀ آن در لحظۀ ‪ t 1s‬چند کیلوگرم متر بر ثانیه است؟ (س‪ -‬ت‪)00 -‬‬
‫‪0 )4‬‬ ‫‪4 )3‬‬ ‫‪2 )2‬‬ ‫‪1 )1‬‬
‫گزینۀ ‪ -2‬حل‪:‬‬

‫‪ .222‬به یک جسم ‪ 2‬کیلوگرمی‪ ،‬همزمان چهار نیرو با اندازههای ‪ 12 ،15 ،22‬و ‪ 0‬نیوتنی وارد میشود و جسم در حالت تعادل قرار‬
‫دارد‪ .‬اگر فقط نیروی ‪ 15‬نیوتنی حذف شود و دیگر نیروها با همان اندازه و جهت اثرگذار باشند‪ ،‬تغییر سرعت جسم بعد از ‪ 2‬ثانیه‬
‫چند متر بر ثانیه خواهد شد؟ (س‪ -‬ت‪)05 -‬‬
‫‪22 )4‬‬ ‫‪15 )3‬‬ ‫‪12 )2‬‬ ‫‪0 )1‬‬
‫گزینۀ ‪ -3‬حل‪:‬‬
‫صفحۀ ‪114‬‬ ‫تهیه و تنظیم‪ :‬علیرضا رمضانی‬ ‫موضوع‪ :‬دینامیک‬ ‫جزوۀ آموزشی– نمونه مسائل درس فیزیک‬

‫‪ .221‬شکل مقابل واگنی را نشان میدهد که در سطح افقی با شتاب ثابت در مسیر‬
‫مستقیم حرکت میکند‪ .‬وزنهای که توسط نخ سبکی از سقف آن آویزان است از‬
‫راستای قائم‪ 32 ،‬درجه منحرف شده و نسبت به واگن ساکن مانده است‪ .‬اندازۀ‬
‫شتاب حرکت واگن چه کسری از شتاب جاذبۀ زمین است؟ (س‪ -‬ت‪)04 -‬‬
‫‪2 3‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪3‬‬
‫‪)4‬‬ ‫‪)3‬‬ ‫‪)2‬‬ ‫‪3 )1‬‬
‫‪3‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪2‬‬
‫گزینۀ ‪ -3‬حل‪:‬‬

‫‪M‬‬ ‫‪ .222‬در شکل مقابل‪ ،‬دو جسم به جرمهای ‪ m‬و ‪ M  2m‬بهوسیلۀ نخ سبکی بههم متصل‬
‫هستند و با سرعت ثابت بهطرف پایین سطح شیبدار میلغزند‪ .‬ضریب اصطکاک جرم ‪ M‬با‬
‫‪m‬‬ ‫سطح ‪ μ‬و نیروی اصطکاک بین جرم ‪ m‬با سطح ناچیز است‪ μ .‬کدام است؟‬
‫‪3‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪1‬‬
‫‪)4‬‬ ‫‪)3‬‬ ‫‪3 )2‬‬ ‫‪)1‬‬
‫‪3‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪2‬‬
‫گزینۀ ‪ -3‬حل‪:‬‬

‫‪ .223‬در شکل مقابل‪ ،‬کمترین مقدار نیروی افقی ‪ F‬که مانع لغزیدن جسم ‪ m  2Kg‬بر‬
‫‪F‬‬
‫‪m‬‬ ‫‪M‬‬ ‫روی جسم ‪ M  8Kg‬میشود‪ ،‬برابر ‪ 40N‬است‪ .‬اگر اصطکاک سطح افقی ناچیز باشد‪،‬‬

‫ضریب اصطکاک بین دو جسم ‪ m‬و ‪ M‬کدام است؟ (س‪ -‬ت‪ g 10N Kg  )00 -‬‬
‫‪3‬‬ ‫‪4‬‬ ‫‪5‬‬ ‫‪2‬‬
‫‪)4‬‬ ‫‪)3‬‬ ‫‪)2‬‬ ‫‪)1‬‬
‫‪8‬‬ ‫‪5‬‬ ‫‪8‬‬ ‫‪5‬‬
‫گزینۀ ‪ -2‬حل‪:‬‬
 ‫صفحۀ ‪115‬‬ ‫تهیه و تنظیم‪ :‬علیرضا رمضانی‬ ‫موضوع‪ :‬دینامیک‬ ‫جزوۀ آموزشی– نمونه مسائل درس فیزیک‬

‫‪F‬‬ ‫‪ . 224‬در دستگاه مقابل‪ ،‬جرم نخ‪ ،‬قرقره و اصطکاک میان آنها ناچیز است‪ .‬اگر نیروی قائم ‪ F  240N‬بهطرف باال بر‬

‫قرقره اثر کند‪ ،‬شتاب جسم ‪ m‬چند برابر شتاب جسم ‪ m‬خواهد شد؟ ‪m  4Kg , m 10Kg , g 10N Kg ‬‬
‫‪1‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪1‬‬

‫‪12 )4‬‬ ‫‪0/25 )3‬‬ ‫‪2/5 )2‬‬ ‫‪1 )1‬‬

‫گزینۀ ‪ -‬حل‪:‬‬

‫‪j‬‬
‫‪ F  i ‬وارد میشود‪ .‬اگر سرعت جسم بر حسب واحدهای ‪ SI‬در مبدأ زمان بهصورت‬ ‫‪ .225‬به جسمی به جرم ‪ 0/ 5 Kg‬نیروی‬
‫‪2‬‬
‫‪ v  2i  j‬باشد‪ ،‬سرعت آن در لحظۀ ‪ t  2s‬چند متر بر ثانیه است؟‬

‫‪37 )4‬‬ ‫‪17 )3‬‬ ‫‪0 )2‬‬ ‫‪0 )1‬‬

‫گزینۀ ‪ -4‬حل‪:‬‬

‫‪ .220‬در شکل مقابل‪ ،‬ضریب اصطکاک ایستایی بین دیوار قائم و جسم برابر ‪ 2/5‬است و‬
‫نیروی افقی ‪ F  30N‬بر جسم وارد میشود‪ .‬حداکثر جرمی را که میتوان روی سطح‬

‫دیوار در حالت سکون نگه داشت‪ ،‬چند کیلوگرم است؟ ‪ g 10N Kg ‬‬
‫‪m‬‬

‫‪32 )4‬‬ ‫‪15 )3‬‬ ‫‪3 )2‬‬ ‫‪1/5 )1‬‬

‫گزینۀ ‪ -1‬حل‪:‬‬
 ‫صفحۀ ‪116‬‬ ‫تهیه و تنظیم‪ :‬علیرضا رمضانی‬ ‫موضوع‪ :‬دینامیک‬ ‫جزوۀ آموزشی– نمونه مسائل درس فیزیک‬

‫‪ .220‬در شکل مقابل وزنۀ ‪ m1  5 Kg‬در آستانۀ لغزش نسبت به وزنۀ ‪ m2 10Kg‬قرار‬
‫دارد‪ .‬اگر ضریب اصطکاک ایستایی تمام سطوح ‪ μ s 0/ 3‬باشد‪ ،‬نیروی کشش نخ ‪  T ‬چند‬

‫نیوتن است؟ ‪ g 10m s ‬‬

‫‪T‬‬
‫‪2‬‬
‫‪F‬‬
‫‪25 )4‬‬ ‫‪32 )3‬‬ ‫‪45 )2‬‬ ‫‪15 )1‬‬
‫گزینۀ ‪ -1‬حل‪:‬‬

‫‪ .220‬مطابق شکل مقابل‪ ،‬از یک لولۀ آتشنشانی آب با آهنگ ‪ 5 Kg‬با سرعت ‪25 m‬‬
‫‪s‬‬ ‫‪s‬‬
‫به دیوار مقابل برخورد میکند‪ .‬اگر از سرعت برگشت آب از روی دیوار چشمپوشی کنیم‪،‬‬
‫بزرگی نیروی متوسط وارد بر دیوار از طرف آب چند نیوتن است؟‬
‫‪252 )4‬‬ ‫‪125 )3‬‬ ‫‪25 )2‬‬ ‫‪5 )1‬‬
‫گزینۀ ‪ -3‬حل‪:‬‬

‫‪ .229‬اگر دو نیروی ‪ F1  3i  4j‬نیوتن و ‪ F2  5i  8j‬نیوتن همزمان بر جسمی وارد شوند‪ ،‬جسم با شتاب ثابت ‪ a‬حرکت‬
‫میکند و اگر نیروی ‪ F3‬نیز بر جسم وارد شود‪ ،‬جسم با سرعت ثابت حرکت میکند‪ .‬نیروی ‪ F3‬بر حسب نیوتن کدام است؟‬
‫‪2i 12j )4‬‬ ‫‪2i 12j )3‬‬ ‫‪8i  8 j )2‬‬ ‫‪8i  8 j )1‬‬
‫گزینۀ ‪ -4‬حل‪:‬‬

‫‪ .232‬در شکل مقابل‪ ،‬برآیند نیروهای وارد بر جسم ‪ m2‬چند نیوتن است؟ (از جرم نخ و‬
‫‪ g 10m‬فرض شود)‬ ‫قرقره و اصطکاک آنها صرف نظر کرده و‬
‫‪s2‬‬
‫‪12 )4‬‬ ‫‪3 )3‬‬ ‫‪9 )2‬‬ ‫‪0 )1‬‬
‫گزینۀ ‪ -3‬حل‪:‬‬
‫صفحۀ ‪117‬‬ ‫تهیه و تنظیم‪ :‬علیرضا رمضانی‬ ‫موضوع‪ :‬دینامیک‬ ‫جزوۀ آموزشی– نمونه مسائل درس فیزیک‬

‫‪ .231‬مطابق شکل مقابل‪ ،‬طناب همگنی به جرم ‪ 2Kg‬به جسمی به‬

‫‪F‬‬ ‫متصل شده است و مجموعه در اثر نیروهای افقی ‪ F‬و ‪F ‬‬ ‫جرم ‪3 Kg‬‬
‫‪ 2 m‬بهسمت راست‬ ‫روی سطح افقی بدون اصطکاک با شتاب ثابت‬
‫‪s2‬‬
‫حرکت میکند‪ .‬نیروی کشش طناب در وسط آن چند نیوتن است؟‬

‫( ‪ g 10N Kg‬و از تغییر شکل و خمیدگی طناب صرف نظر میشود)‬

‫‪22 )4‬‬ ‫‪10 )3‬‬ ‫‪12 )2‬‬ ‫‪0 )1‬‬
‫گزینۀ ‪ -3‬حل‪:‬‬

‫‪ .232‬نمودار تکانۀ جسمی بر حسب زمان‪ ،‬مطابق شکل مقابل نشان داده شده‬
‫است‪ .‬اگر در لحظۀ ‪ t  4 s‬با بزرگی برآیند نیروهای وارد بر جسم‪ ،‬برابر ‪6N‬‬

‫‪p‬‬ ‫باشد‪ ،‬بزرگی تکانۀ جسم در این لحظه چند ‪ Kg m s‬است؟‬

‫‪3 )4‬‬ ‫‪24 )3‬‬ ‫‪12 )2‬‬ ‫‪0 )1‬‬
‫‪2‬‬ ‫‪4‬‬ ‫گزینۀ ‪ -2‬حل‪:‬‬

‫‪ 4 m‬بهطرف پایین حرکت میکند‪ .‬جسم چند کیلوگرمی را‬ ‫‪ .233‬در شکل مقابل‪ ،‬جسم ‪ m‬با شتاب ثابت‬
‫‪s2‬‬
‫‪sin 53‬‬ ‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫روی جسم ‪ m‬قرار دهیم تا هر دو با سرعت ثابت بهطرف پایین سطح شیبدار حرکت کنند؟ ‪0/8‬‬
‫‪ )4‬چنین حالتی امکان ندارد‬ ‫‪0 )3‬‬ ‫‪2 )2‬‬ ‫‪2/5 )1‬‬
‫گزینۀ ‪ -4‬حل‪:‬‬
‫صفحۀ ‪118‬‬ ‫تهیه و تنظیم‪ :‬علیرضا رمضانی‬ ‫موضوع‪ :‬دینامیک‬ ‫جزوۀ آموزشی– نمونه مسائل درس فیزیک‬

‫‪F‬‬ ‫‪ .234‬در شکل مقابل‪ ،‬جرم هر یک از حلقهها ‪ 222‬گرم است و مجموعۀ آنها با نیروی قائم ‪ F  9N‬بهطرف‬

‫باال کشیده میشود‪ .‬نیرویی که حلقۀ وسطی به حلقۀ باالیی وارد میکند‪ ،‬چند نیوتن است؟ ‪ g 10N Kg ‬‬
‫‪1/5 )4‬‬ ‫‪3 )3‬‬ ‫‪4/5 )2‬‬ ‫‪0 )1‬‬
‫گزینۀ ‪ -1‬حل‪:‬‬

‫‪50N‬‬
‫‪ .235‬مطابق شکل مقابل‪ ،‬دو وزنۀ ‪ m1  300g‬و ‪ m2 150g‬بهوسیلۀ فنر سبکی با ثابت ‪m‬‬
‫‪F‬‬

‫بههم وصل شدهاند‪ .‬اگر وزنۀ ‪ m1‬را بهکمک طنابی به جرم ‪ 50g‬و با نیروی ‪ F  7N‬بهطرف باال‬

‫بکشیم‪ ،‬تغییر طول فنر نسبت به حالت عادی‪ ،‬چند سانتیمتر میشود؟ ‪ g 10N Kg ‬‬
‫‪42 )4‬‬ ‫‪21 )3‬‬ ‫‪4/2 )2‬‬ ‫‪2/1 )1‬‬
‫گزینۀ ‪ -2‬حل‪:‬‬

‫‪ .230‬در شکل مقابل‪ ،‬بر اثر اعمال نیروی افقی ‪ ،F‬دو جسم با هم حرکت میکنند‪ .‬اگر‬
‫اندازۀ نیروی اصطکاک لغزشی بین جسم ‪ m 1‬و سطح افقی‪ ،‬برابر ‪ 8N‬باشد‪ ،‬بزرگی‬
‫نیروی اصطکاک ایستایی بین ‪ m1‬و ‪ m 2‬چند نیوتن است؟‬
‫‪4 )4‬‬ ‫‪3 )3‬‬ ‫‪2 )2‬‬ ‫‪1 )1‬‬
‫گزینۀ ‪ -3‬حل‪:‬‬
 ‫صفحۀ ‪119‬‬ ‫تهیه و تنظیم‪ :‬علیرضا رمضانی‬ ‫موضوع‪ :‬دینامیک‬ ‫جزوۀ آموزشی– نمونه مسائل درس فیزیک‬

‫‪ .230‬در شکل مقابل کلیۀ اصطکاکها و جرم طناب و قرقره ناچیز است‪ .‬اگر نیروسنج‬
‫عدد ‪ 122‬نیوتن را نشان دهد‪ ،‬نیرویی که ‪ m2‬بر طناب وارد میکند‪ ،‬چند نیوتن است؟‬
‫‪122 )2‬‬ ‫‪122 )1‬‬
‫‪ )4‬نمیتوان گفت‪ ،‬باید مقدار ‪ m1‬معلوم باشد‪.‬‬ ‫‪112 )3‬‬
‫گزینۀ ‪ -1‬حل‪:‬‬

‫‪ .230‬جرم جسمی ‪ 5‬کیلوگرم است و با سرعت ‪ v1‬در یک مسیر مستقیم حرکت میکند‪ .‬اگر سرعت آن به اندازۀ ‪ 10m s‬اضافه‬
‫شود‪ ،‬انرژی جنبشی آن ‪ 4‬برابر میشود‪ .‬اندازۀ حرکت آن قبل از افزایش سرعت چند کیلوگرم متر بر ثانیه بوده است؟‬
‫‪25‬‬ ‫‪50‬‬
‫‪52 )4‬‬ ‫‪)3‬‬ ‫‪)2‬‬ ‫‪25 )1‬‬
‫‪2‬‬ ‫‪3‬‬
‫گزینۀ ‪ -4‬حل‪:‬‬

‫‪ .239‬در شکل مقابل‪ ،‬وزنۀ ‪ 12‬کیلوگرمی توسط طنابهای ‪ T1‬و ‪ T2‬از سقف آسانسور‬
‫‪ 1 m‬تندشونده پایین رود‪ ،‬اندازۀ کشش‬ ‫آویخته شده است‪ .‬اگر آسانسور با شتاب ثابت‬
‫‪s2‬‬
‫طنابهای ‪ T1‬و ‪ T2‬چند نیوتن خواهد بود؟‬
‫‪90‬‬ ‫‪110‬‬
‫‪)4‬‬ ‫‪)3‬‬ ‫‪50 3 )2‬‬ ‫‪10 3 )1‬‬
‫‪3‬‬ ‫‪3‬‬
‫گزینۀ ‪ -4‬حل‪:‬‬
‫صفحۀ ‪121‬‬ ‫تهیه و تنظیم‪ :‬علیرضا رمضانی‬ ‫موضوع‪ :‬دینامیک‬ ‫جزوۀ آموزشی– نمونه مسائل درس فیزیک‬

‫‪ .242‬در شکل مقابل ‪ F‬چند نیوتن میتواند باشد تا جعبه روی سطح‬
‫‪m‬‬
‫‪α  30 , m 10Kg , μ‬‬
‫‪‬‬
‫‪s‬‬ ‫‪‬‬
‫ساکن بماند؟ ‪0/2‬‬
‫‪12 )4‬‬ ‫‪45 )3‬‬ ‫‪92 )2‬‬ ‫‪22 )1‬‬
‫گزینۀ ‪ -3‬حل‪:‬‬

‫‪ .241‬اگر برآیند نیروهای وارد بر جسمی صفر نباشد‪ ،‬کدام صحیح است؟‬
‫‪ )4‬جهت حرکت تغییر میکند‪.‬‬ ‫‪ )3‬اندازۀ حرکت تغییر میکند‪.‬‬ ‫‪ )2‬اندازۀ شتاب تغییر میکند‪.‬‬ ‫‪ )1‬اندازۀ سرعت تغییر میکند‪.‬‬
‫گزینۀ ‪ -3‬حل‪:‬‬

‫‪ .242‬در شکل مقابل ‪ m2‬با سرعت ثابت بهطرف چپ حرکت میکند‪ .‬اگر نیروی‬
‫‪ F‬حذف شود و دستگاه از حال سکون به حرکت درآید‪ ،‬اندازۀ شتاب ‪ m2‬چند متر‬
‫بر مجذور ثانیه خواهد بود؟‬
‫‪2/5 )2‬‬ ‫‪1/5 )1‬‬
‫‪5 )4‬‬ ‫‪3 )3‬‬
‫گزینۀ ‪ -3‬حل‪:‬‬
 ‫صفحۀ ‪121‬‬ ‫تهیه و تنظیم‪ :‬علیرضا رمضانی‬ ‫موضوع‪ :‬دینامیک‬ ‫جزوۀ آموزشی– نمونه مسائل درس فیزیک‬

‫‪ .243‬یک سیستم مکانیکی از سه واگن ‪ B ،A‬و ‪ C‬تشکیل شده است‪ .‬جرم این واگنها بهترتیب ‪ m2  200g ، m1  300g‬و‬
‫‪ m3 1500g‬است‪.‬‬
‫‪  ‬یک نیروی افقی بر واگن ‪ C‬وارد میشود‪ .‬اندازۀ این نیرو به قدری است که واگنها ‪ A‬و ‪ B‬نسبت به ‪ C‬ساکناند‪.‬‬
‫الف) مطلوب است کشش نخی که ‪ A‬و ‪ B‬را به یکدیگر متصل میکند‪.‬‬
‫‪B‬‬
‫ب) اندازۀ نیروی ‪ F‬را حساب کنید‪.‬‬

‫‪  ‬سیستم را با این شرط در نظر بگیرید که واگن ‪ C‬ساکن باشد‪.‬‬

‫‪C‬‬ ‫‪A‬‬

‫الف) شتاب واگنهای ‪ A‬و ‪ B‬را بهدست آورید‪.‬‬

‫ب) نیروی کشش نخ را حساب کنید‪.‬‬
‫از نیروهای مقاومت هوا و اصطکاکها صرف نظر کنید‪ .‬بهعالوه از جرم نخ و گشتاور قرقره و تمام چرخهای واگنها نیز میتوان صرف‬

‫‪‬‬
‫‪( g  9/8 N‬المپیاد بینالمللی فیزیک)‬
‫‪Kg‬‬ ‫نظر کرد‪ .‬‬
‫‪y‬‬
‫حل‪ :‬طبق شکل‪ ،‬دستگاههای محورهای مختصات ‪ xoy‬را در نظر میگیریم‪،‬‬
‫‪x‬‬ ‫چون واگنهای ‪ A‬و ‪ B‬ساکناند‪ ،‬بنابراین باید شتاب آنها برابر با شتاب ‪C‬‬
‫‪B‬‬ ‫‪T‬‬
‫باشد‪ .‬اگر شتاب واگن ‪ B‬را ‪ ax‬و کشش نخ را ‪ T‬فرض کنیم‪ ،‬برای جرم ‪B‬‬
‫‪T‬‬
‫داریم‪T  mB ax 1 :‬‬
‫‪C‬‬ ‫‪A‬‬
‫بههمین ترتیب برای ‪ A‬شتاب در امتداد ‪y‬ها صفر است‪ ،‬بنابراین داریم‪:‬‬

‫‪F‬‬ ‫‪y‬‬ ‫‪ may , ay   mA g  T  mAay   T  mA g 2‬‬

‫‪ mA ‬‬
‫‪1 , 2  mA g  mB ax  ax  ‬‬ ‫‪ g 3‬‬
‫‪ mB ‬‬

‫از طرفی رابطۀ زیر برای کل سیستم برقرار است‪ ،‬چون نیروی ‪ F‬تنها نیروی خارجی است که بر دستگاه وارد میشود‪ .‬تمام‬
‫نیروهای دیگر در این مورد نیروهای داخلیاند‪ .‬بنابراین خواهیم داشت‪:‬‬
‫‪m‬‬ ‫‪‬‬
‫‪F   m1  m2  m3  ax ‬‬ ‫‪ F   m1  m2  m3   A‬‬
‫‪ 3‬‬
‫‪‬‬ ‫‪ 29/4 N  F  29/4 N‬‬
‫‪ mB‬‬ ‫‪‬‬
‫‪ ‬‬
‫‪‬‬ ‫‪ T  mA g ‬‬ ‫‪‬‬
‫‪2‬‬

‫‪aA  aB‬‬ ‫‪  ‬اگر واگن ‪ C‬ثابت فرض شود‪:‬‬

‫‪0/ 3  9/8‬‬
‫‪mA g   M A  M B  a  a ‬‬ ‫‪ 5/88 m‬‬ ‫‪ a  5/88 m‬‬ ‫‪ mA g  T  M A  a‬‬
‫‪0/ 3 0/2‬‬ ‫‪s2‬‬ ‫‪s2‬‬
‫‪3‬‬ ‫‪3‬‬
‫‪T ‬‬ ‫‪10  5/88  T  3 1/764 1/236  T 1/236‬‬
‫‪10‬‬ ‫‪10‬‬

‫‪ .244‬شخصی صندوقی به وزن ‪ w‬را بهوسیلۀ طنابی که با سطح افق زاویۀ ‪ θ‬میسازد روی زمین میکشد‪ .‬اگر ضریب اصطکاک ایستایی‬
‫‪ μ s‬باشد‪ ،‬زاویۀ ‪ θ‬را طوری تعیین کنید که نیروی کشش طناب حداقل باشد‪( .‬المپیاد فیزیک)‬
 ‫صفحۀ ‪122‬‬ ‫تهیه و تنظیم‪ :‬علیرضا رمضانی‬ ‫موضوع‪ :‬دینامیک‬ ‫جزوۀ آموزشی– نمونه مسائل درس فیزیک‬

‫‪F‬‬ ‫‪N‬‬ ‫‪N  F sinθ  w  N  w  F sinθ‬‬

‫‪‬‬ ‫‪‬‬ ‫حل‪:‬‬
‫‪F cosθ  fk  ma‬‬

‫‪W‬‬
‫‪F cosθ  μsF sinθ  μsw‬‬ ‫‪μsw‬‬
‫‪ F cosθ  μsN  ma  F cosθ  μsw  μsF sinθ  ma  ‬‬ ‫‪F ‬‬ ‫‪‬‬
‫‪ , a ‬جسم در آستانۀ حرکت ‪‬‬ ‫‪cosθ  μs sinθ‬‬

‫‪ π‬‬
‫در رابطۀ ‪ ‬باید حداقل ‪ F‬یا حداکثر تابع‪ cosθ  μs sinθ :‬را بهازای تغییرات زاویۀ ‪ θ‬در فاصلۀ ‪   , ‬پیدا کنیم‪.‬‬
‫‪ 2‬‬
‫‪y  f  θ  cosθ  μ s sinθ  y  f  θ   sinθ  μ s cosθ ‬‬
‫‪‬‬ ‫‪sinθ‬‬
‫‪‬‬‫‪μs ‬‬ ‫‪ tanθ‬‬
‫‪‬‬ ‫‪cosθ‬‬
‫‪‬‬ ‫‪ 2‬‬
‫‪ d y   cosθ  μ sinθ    cosθ  μ sinθ‬‬ ‫‪θ  90‬‬ ‫‪d 2y‬‬
‫‪‬‬ ‫‪y ‬‬ ‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪ dθ‬‬
‫‪2‬‬ ‫‪s‬‬ ‫‪s‬‬
‫‪sinθ , cosθ ‬‬ ‫‪dθ2‬‬

‫دارای ‪ max‬است‪ .‬بنابراین بهازای‬ ‫‪xa‬‬ ‫همانگونه که در ریاضی میدانیم‪ ،‬اگر ‪ f   a  ‬و ‪ f   a  ‬باشد‪ ،‬تابع ‪ f  x‬بهازای‬
‫‪μ sw‬‬ ‫‪tanθw‬‬
‫‪F  Fmin ‬‬ ‫‪‬‬ ‫‪ w sinθ‬‬ ‫‪ μ s  tanθ‬داریم‪:‬‬
‫‪cosθ  μ s sinθ cosθ  tanθ  sinθ‬‬

‫پس اگر ‪ μ s  tanθ‬آنگاه با کمترین مقدار ‪ F‬که برابر ‪ wsinθ‬است‪ ،‬جسم در آستانۀ حرکت قرار خواهد گرفت‪.‬‬

‫‪ .245‬دو وزنه یکی به جرم ‪ M‬و دیگری به جرم ‪ M‬بر روی دو سطح شیبدار قرار دارند‪ .‬وزنۀ اولی بر روی سطحی به زاویۀ شیب‬
‫‪‬‬
‫‪ β  30‬و وزنۀ دومی بر روی سطحی به زاویۀ شیب ‪ a  60‬قرار گرفته است‪ .‬این دو وزنه بهوسیلۀ نخ بی وزنی که از روی قرقره‬
‫میگذرد به یکدیگر متصلاند (سطحها بدون اصطکاک فرض شدهاند)‪.‬‬

‫الف) تعیین کنید نسبت ‪ M‬برای آنکه دستگاه در حال تعادل باشد‪.‬‬
‫‪M‬‬

‫ب) اگر جرم دو وزنه با هم برابر باشند‪ ،‬حرکت در کدام جهت است و شتاب آن را در این حالت حساب کنید‪ g 10m s  .‬‬
‫‪2‬‬

‫ج) اگر پس از یک ثانیه حرکت‪ ،‬ناگهان شیب دو سطح را برابر نمایند‪ ،‬حرکت چگونه خواهد بود؟ مسافت طیشده بهوسیلۀ دستگاه را‬
‫پس از ‪ 3‬ثانیه حساب کنید‪ g  9 8 .‬‬
‫‪/‬‬

‫ج) یکنواخت‪5/49 m -‬‬ ‫‪M‬‬

‫ب) در جهتی است که شیبش بیشتر است‬ ‫‪‬‬ ‫الف) ‪3‬‬
‫‪M‬‬
‫حل‪:‬‬
 ‫صفحۀ ‪123‬‬ ‫تهیه و تنظیم‪ :‬علیرضا رمضانی‬ ‫موضوع‪ :‬دینامیک‬ ‫جزوۀ آموزشی– نمونه مسائل درس فیزیک‬

‫‪ .240‬نردبانی به دیواری تکیه دادهشده است‪ .‬اگر دیوار دارای اصطکاک باشد‪ ،‬نیروهای وارد بر آنرا رسم کنید‪ w( .‬وزن نردبان است‬
‫که بر گرانیگاه آن وارد میشود‪).‬‬
‫حل‪:‬‬