XQ NGỰC TRẺ EM

BS. NGUYỄN ĐÌNH HUẤN

Tham khảo &Tổng hợp
Tel: 0707.743174
Email: drhuan3174@gmail.com
XQ NGỰC TREÛ EM

1. Yeâu caàu kyõ thuaät.

2. Phoåi bình thöôøng.
3. Caùc beänh thöôøng gaëp.
 KYÕ THUAÄT
1. Phim ñaït: Phaân bieät roõ 4 ñoä töông phaûn: môõ,
dòch, khí vaø xöông.
2. Tö theá chuaån: hình ñoái xöùng, chuïp ngoài ( ñöùng),
AP/ PA.
3. Hít vaøo ñuû saâu: Voøm hoaønh (P) ngang cung söôøn
TRƯỚC soá 6.
4. Hình khoâng bò run à maùy XQ thích hôïp.

à KT chuïp “ yeáu toá cao “ ñeå thaáy toån thöông aån

sau tim, voøm hoaønh, trung thaát vaø haïn cheá aûnh
huôûng tia X
x. söôøn
THỨ 6
YẾU TỐ YẾU
YẾU TỐ CAO
 GIẢI PHẪU HỌC XQ
Ø Khí quaûn leäch (P), PQ (P) höôùng thaúng, (T) cheách
ra sau.
Ø Phaân chia thuyø vaø phaân thuyø phoåi.
Ø Maïch maùu phoåi phaân boá theo tæ leä 1/3 töø treân xuoáng
( chuïp ngoài) vaø khoâng vuôït quaù 1/ 3 ngoaøi pheá
tröôøng, vaø thöôøng thaáy roõ “ ñöôøng bôø”.
Ø Nhu moâ phoåi: saùng ñeàu 2 beân, pheá tröôøng ñoái xöùng
2 beân.
Ø Voøm hoaønh cong ñeàu, (P) cao hôn (T), goác söôøn
hoaønh nhoïn roõ.
Ø Caáu truùc caùc cung söôøn ñoàng daïng.
Ø Ñöôøng bôø trung thaát, boùng tim phaân bieät roõ.
TT TRÖÔÙC

TT GIÖÕA

TT SAU
 BEÄNH THÖÔØNG GAËP

1. Vieâm pheá quaûn.

2. Vieâm tieåu pheá quaûn.
3. Vieâm phoåi thuøy.
4. Vieâm phoåi tuï caàu.
5. Lao phoåi treû em.
6. Vieâm phoåi khoâng ñaëc hòeâu
 VIEÂM PHEÁ QUAÛN

§ XQ phoåi bình thöôøng

§ Thaâm nhieåm quanh 2 roán phoåi.
§ HC pheá quaûn: daøy thaønh, öù khí hoaëc xeïp
phoåi khu truù

à HC pheá quaûn + taêng TT phoåi vaø phaûn öùng

vieâm quanh roán phoåi nhieàu thì caàn loaïi Hen
(boäi nhieåm) ( +/- chuïp boå sung thì thôû ra ).
 VIEÂM TIEÅU PHEÁ QUAÛN

o Tuoåi, yeáu toá dòch teå.

o Hc pheá quaûn + öù khí khoâng ñeàu 2 pheá
tröờng vaø taêng theå tích phoåi.
o Dieãn tieán treân phim chaäm hôn laâm saøng.

o Khi coù ñoâng ñaëc phoåi à TD boäi nhieåm.

 VIEÂM PHOÅI THUØY

ØĐoâng ñaëc traéng phaân thuøy hoaëc thuyø.

ØHình aûnh khí quaûn ñoà.
ØThay ñoåi nhanh khi ñaùp öùng điều trị.
ØThöôøng do: pheá caàu, lieân caàu, tuï caàu,
klebsiella, lao

à Vieâm phoåi troøn: daïng VP thuyø vaø thöôøng do

Pheá caàu
VP thuy

Viem PQ-PHOI
 VIEÂM PHOÅI DO PHEÁ CAÀU

Thöôøng ôû treû > 5t.

Ñoâng ñaëc phaân thuyø hoaëc thuyø.
Hieám aùp xe hoaù hoaëc keøm traøn muõ maøng phoåi.
Vieâm phoåi troøn thöôøng naèm vuøng ngoaïi vi.
VIEÂM PHOÅI DO PHEÁ CAÀU
VIÊM PHỔI THÙY
VIEÂM PHOÅI TROØN
VIÊM PHỔI
ABCES HOÁ
 VIEÂM PHOÅI TUÏ CAÀU
Daïng vieâm pheá quaûn phoåi. Toån thöông 2 beân: 60
%. AÙp xe hoaù: 25- 75 %.
Traøn muõ maøng phoåi: 50 %. Taïo boùng khí: 50 %.
Dieãn tieán aùp xe hoaù nhanh choùng.
Treû em: soác nhieãm truøng nhieãm ñoäc.
VIEÂM PHOÅI
TUÏ CAÀU
VIEÂM PHOÅI TUÏ CAÀU
 VIEÂM PHOÅI DO MYCOPLASMA

Thöôøng ôû treû > 5t.

Đoâng ñaëc thuyø phoåi hoaëc daïng löôùi.
Thöôøng ôû thuyø döôùi vaø luoân daïng lan toaû.
Bieán chöùng: thieáu maùu taùn huyeát töï mieãn,
hoàng ban nuùt, ban ñoû ña daïng, vieâm naõo
maøng naõo, HC Stenvens Jonhson.
 VP
Mycoplasma
VIEÂM PHOÅI DO MYCOPLASMA
VIEÂM PHOÅI DO MYCOPLASMA
 LAO PHOÅI

Lao sô nhieåm:
–XQ phoåi bình thöôøng
–Haïch roán phoåi
–Ñaùm môø chuû moâ phoåi, thöôøng ôû thuyø döôùi: 60 %
–Phöùc hôïp lao sô nhieãm: hình quaû taï : ñaùm môø noái
haïch roán phoåi bôûi daõi môø baïch huyeát.
–Traøn dòch maøng phoåi ñôn thuaàn, thöôøng beân traùi
LAO SÔ NHIEÅM : HAÏCH ROÁN PHOÅI (P) VAØ NAÙCH (T)
LAO SÔ NHIEÅM : HAÏCH ROÁN PHOÅI (P)
PHÖÙC HÔÏP LAO SÔ NHIEÃM: ÑAÙM MÔØ ÑAÙY PHOÅI (P) VAØ HAÏCH ROÁN PHOÅI (P)
Lao sô nhieãm: TDMP (T)
Lao SN: ñoâng ñaëc thuyø döôùi, TDMP (T).
Lao SN: VP phaân thuyø, Thuyø
LAO SƠ NHIỄM
 LAO PHỔI
Ñoâng ñaëc PT hoaëc thuyø phoåi, thöôøng PT
ñænh, sau thuyø treân hoaëc PT ñænh thuyø döôùi

Hang hoaù sau 2-12 tuaàn. Haïch roán phoåi 95 %

Traøn dòch maøng phoåi : 10 %

LAO PHOÅI
VIEÂM PHOÅI LAO
 LAO KEÂ

Toån thöông lan theo ñöôøng maùu, toån

thöông caùc vi maïch maùu

XQ: toån thöông daïng haït mòn traõi ñeàu khaép

hai pheá tröôøng. Coù theå keøm haïch roán phoåi
hoaëc TDMP

Coù theå keøm vieâm maøng naõo.

LAO KEÂ
BẤT THƯỜNG NANG TUYẾN BẨM SINH: CCAM

LS: Suy HH ở trẻ sơ sinh

Loại I- II: Nang đơn thuần hay vài nang >

5 mm

Loại III: nhiều vi nang

CCAM
 NANG NGUYÊN PHẾ QUẢN

bất thường từ mầm cây

phế quản

•XQ: khối mờ có giới hạn

rõ, có thể có mức khí dịch
bên trong, thành mõng
X Q H Ô HẤP DƯỚI TRẺ EM
§ Hô hấp dưới:
§ Khí quản – phế quản § CĐHA
§ Phổi § X quang NGỰC Siêu âm

§ Siêu vi: § CT scan

§ 65% § SIÊU ÂM NGỰC

§ Trẻ < 2 tuổi: đa số siêu vi

§ Vi trùng: thay đổi theo tuổi

 DO SIÊU V I
§ 60 – 90%- 1/3 do RSV
§ Tổn thương niêm mạc hô hấp
§ Tổn thương phế nang thứ phát
§ 2 dạng:
§ Viêm tiểu phế quản
§ Viêm phế quản- phổi siêu vi
 VIÊM TIỂU PHẾ QUẢN

§ X quang:
§ < 2 tuổi, đa số < 6 tháng § Rối loạn thông khí

§ Theo mùa § Ứ khí

§ Xẹp phổi tiểu phân thùy

§ RSV, Adenovirus
§ Hc phế quản: “phổi dơ”
§ Lâm sàng
§ Bình thường
§ Đông đặc phế nang

§ Biến chứng
A B
§ CT scan: rối loạn thông khí
§ ứ khí
§ Kính mờ xen kẽ ứ khí, mosaic
§ Xẹp phổi
§ Đông đặc phế nang
§ TƯƠNG TỰ SUYỄN
 VIÊM PHỔI V I TRÙNG

§ Tác nhân: § X quang:

§ Phế cầu (+++)
§ Chậm hơn LS
§ Mycoplasma
§ Hội chứng phế nang
§ Lâm sàng:
§ Tràn dịch màng phổi
§ Hô hấp
§ Đau bụng
§ Xét nghiệm
 V i ê m phổi t r ò n

§ Trẻ < 6 – 7 tuổi § XQ:

§ Đường thông khí phụ § Điều trị kháng sinh.
Lâm sàng: (+) § XQ kiểm tra sau 5– 7 ngày.

§ XN: (+)
§ CT scan
§ Viêm phổi kéo dài

§ Viêm phổi tái phát

§ Không tương xứng LS ><XQ

§ Biến chứng: hoại tử, abces, tràn mủ MP

§ Chích thuốc cản quang

§ Viêm phổi tái phát nhiều lần cùng vị trí:
§ Bất thường bẩm sinh: CPAM, sequestration

§ Dị vật bỏ quên

§ Viêm phổi tái phát nhiều lần lan tỏa:

§ SGMD bẩm sinh

§ RGO

§ Bệnh lý lông chuyển

§ Abces phổi: CT có thuốc

§ Trẻ < 6 tháng
CẢN QUANG
§ Bất thường bẩm sinh
§ Suy giảm miễn dịch bẩm sinh

§ Dị vật
 Viêm phổi do Mycoplasma
§ Tuổi đi học § XQ:

§ Biểu hiện ngoài phổi § không đặc trưng,

§ Không tương ứng LS § Lan tỏa

§ Hội chứng mô kẽ
và XQ: XQ >> LS
§ Hội chứng phế quản
§ Huyết thanh chẩn đoán
§ Hội chứng phế nang

§ Hạch rốn phổi

 V i ê m Phổi Staphylococcus aureus

“NGUYÊN PHÁT” “THỨ PHÁT”

§ < 1 tuổi § 70%- trẻ lớn
§ Hít từ hầu, họng § Đường máu
§ VP thùy, lan tỏa § Nhiều ổ abces phổi
§ Kén khí vách mỏng § Kén khí
§ Tắc nghẽn § Biến chứng: tràn khí, mủ MP
§ Hoại tử TQP § Mức độ năng
§ Không có giá trị tiên lượng
§ < 3 tháng
§ Biến chứng: tràn khí, mủ MP
§ CĐPB: CPAM bội nhiễm
 LAO SƠ NHIỄM
§ IDR (+) § X quang
§ Bình thường
§ Phổi– mạch BH – hạch
§ Đông đặc phổi
§ Lâm sàng:
§ Hạch (±)
§ Không triệu chứng
§ CT ngực có thuốc cản quang
§ Ho kéo dài
§ Nhu mô:
§ Sốt kéo dài § Nốt Phế nang ngoại vi
§ Viêm phổi kéo dài § Đông đặc hoại tử

§ Hạch:

§ Hoại tử
§ Đóng vôi
§ Bắt thuốc cản quang viền
 VIÊM PHỔI / H I V (+)
§ VI TRÙNG THƯỜNG

§ LAO

§ NHIỄM TRÙNG CƠ HỘI:

§ PNEUMOCYSTIC JIROVECI (PCP)
 § PNEUMOCYSTIC JIROVECI (PCP)

§ 30% § XQ:

§ Tử vong: 40% § Không điển hình

§ Viêm xuất tiết Phế nang § LS >> XQ

§ Kính mờ diễn tiến nhanh

§ Người lớn: AIDS
§ WHITE LUNG
§ Nhũ nhi:
§ CT:
§ Biểu hiện đầu tiên HIV (+)
§ Kính mờ
§ 3 – 8 tháng
§ Hạch (-)

§ TDMP (-)
4/12/2011 12/12/2011
§ HIV (+): kính mờ à PNEUMOCYSTIC JIROVECI (PCP)

§ Nhũ nhi: kính mờ lan tỏaà SGMD?

 TÓM LẠI
§ VTPQ: BT/ rối loạn thông khí phổi

§ XQ: dễ bỏ sót tổn thương

§ Viêm phổi kéo dài, tái phát nhiều lần

§ CT Scan: có THUỐC CẢN QUANG

§ Lao: hạch

§ PCP: “kính mờ”