Professional Documents
Culture Documents
Department of Education: Learning Activity Sheet in Filipino 10
Department of Education: Learning Activity Sheet in Filipino 10
Department of Education
REGION IV-A CALABARZON
SCHOOLS DIVISION OF BATANGAS
CALATAGAN SENIOR HIGH SCHOOL
CALATAGAN, BATANGAS
A. Nilalaman ng Aralin
Ang aralin sa linggong ito ay tungkol sa dula at mga uri ng dula. Matatalakay din sa
araling ito ang kaibahan ng dula sa ibang uri ng panitikan.
C. Pangkalahatang Paalaala
Matapos mong mapag-aralan ang lahat ng ito ikaw ay:
1. Basahing mabuti at sundin ang isinasaad ng bawat panuto.
2. Sikaping matapos at masagutan ang lahat ng mga Gawain sa Pagkatuto.
3. Huwag ng gumammit ng ibang papel sa pagsasagot. Gamitin ang modyul na
ito sa pagsasagot.
4. Para sa iyong mga katanungan, makipag-ugnayan sa iyong guro.
D. Mga Gawain
Ating alamin
Ang dula ay isang uri ng panitikan na nahahati sa yugto o ang kabanata at maraming
tagpo o ang pagpasok at paglabas ng tauhan sa isang eksena.. layunin ng dula ay ang
maitanghal sa entablado. Ito ay maaaring hango sa tunay na buhay o likha ng malaya at
malikhaing-kaisipan ng manunulat o script writer. Lahat ng itatanghal sa dula ay naaayon
sa iskrip (script).
1. Iskrip o nakasulat na dula – ito ang pinakakaluluwa ng isang dula; lahat ng bagay
na isinasaalang-alang sa dula ay naaayon sa isang iskrip; walang dula kapag
walang iskrip
2. Gumaganap o aktor – ang mga aktor o gumaganap ang nagsasabuhay sa mga
tauhan sa iskrip; sila ang nagbibigkas ng dayalogo; sila ang nagpapakita ng iba’t
ibang damdamin; sila ang pinanonood na tauhan sa dula
3. Tanghalan – anumang pook na pinagpasyahang pagtanghalan ng isang dula ay
tinatawag na tanghalan;tanghalan ang tawag sa kalsadang pinagtanghalan ng
isang dula, tanghalan ang silid na pinagtanghalan ng mga mag-aaral sa kanilang
klase
4. Tagadirehe o direktor – ang direktor ang nagpapakahulugan sa isang iskrip; siya
ang nag-i-interpret sa iskrip mula sa pagpasya sa itsura ng tagpuan, ng damit ng
mga tauhan hanggang sa paraan ng pagganap at pagbigkas ng mga tauhan ay
dumidipende sa interpretasyon ng direktor sa iskrip
5. Manonood – hindi maituturing na dula ang isang binansagang pagtanghal kung
hindi ito napanood ng ibang tao; hindi ito maituturing na dula sapagkat ang
layunin ng dula’y maitanghal; at kapag sinasabing maitanghal dapat mayroong
makasaksi o makanood
SANGKAP NG DULA
1. Tagpuan – panahon at pook kung saan naganap ang mga pangyayaring
isinaad sa dula
2. Tauhan – ang mga kumikilos at nagbibigay-buhay sa dula; sa tauhan
umiikot ang mga pangyayari; ang mga tauhan ang bumibigkas ng
dayalogo at nagpapadama sa dula
3. Sulyap sa suliranin – bawat dula ay may suliranin, walang dulang walang
suliranin; mawawalan ng saysay ang dula kung wala itong suliranin;
maaaring mabatid ito sa simula o kalagitnaan ng dula na nagsasadya sa
mga pangyayari; maaaring magkaroon ng higit na isang suliranin ang
isang dula
4. Saglit na kasiglahan – saglit na paglayo o pagtakas ng mga tauhan sa
suliraning nararanasan
5. Tunggalian – ang tunggalian ay maaaring sa pagitan ng mga tauhan,
tauhan laban sa kanyang paligid, at tauhan laban sa kanyang sarili;
maaaring magkaroon ng higit sa isa o patung-patong na tunggalian ang
isang dula
6. Kasukdulan – climax sa Ingles; dito nasusubok ang katatagan ng tauhan;
sa sangkap na ito ng dula tunay na pinakamatindi o pinakamabugso ang
damdamin o kaya’y sa pinakakasukdulan ang tunggalian
7. Kakalasan – ang unti-unting pagtukoy sa kalutasan sa mga suliranin at
pag-ayos sa mga tunggalian
8. Kalutasan – sa sangkap na ito nalulutas, nawawaksi at natatapos ang
mga suliranin at tunggalian sa dula; ngunit maaari ring magpakilala ng
panibagong mga suliranin at tunggalian sa panig ng mga manonood
PLOP! CLICK!
(Dobu Kacchiri)
Mga Tauhan:
KOTO
KIKUICHI
ISANG NAGDARAAN
KOTO: Isa akong Koto na nakatira sa pook na ito. Ngayon tatawagin ko si Kikuichi
para konsultahin siya. Nariyan ba si Kikuichi?
KIKUICHI: Nariyan na!
KOTO: Nasaan ka?
KIKUICHI: Heto na ‘ko.
KOTO: May mahalaga akong kailangan sa iyo. Dahil matagal na rin naman akong
hindi nakalalabas ng bahay, ang daming oras na nakabitin sa kamay ko. Gusto kong
magbiyahe at nang makapagmasid naman ng mga tanawin. Ano sa tingin mo?
KIKUICHI: Sa totoo lang, imumungkahi ko nga sana sa iyo, Ekselenteng ideya.
KIKUICHI: Pero kaya nga ako naririto para pagsilbihan kayo. Para na rin sa
kabutihan ng aking kaluluwa. Hayaan niyo ng buhatin ko kayo.
KOTO: Hindi, huwag na. Dahil hindi ka rin nakakakita, baka maaksidente pa tayo.
Maghawakan na lang tayo sa isa’t isa saka lumakad nang painut-inot.
KIKUICHI: Pero ito ang pagkakataon ko para makatulong sa inyo. Kailangang
mabuhat ko kayo sa aking likuran.
KOTO: O sige, sige. Dahil mapilit ka, papayag akong buhatin mo ako. Pero
kailangang maghanda na muna tayo. Ihanda mo na rin ang sarili mo.
KIKUICHI: Salamat, nakahanda na ako.
NAGDARAAN: Mautak ang mga bulag na ‘yon. Sinusubukan nila ang lalim ng dagat
sa pamamagitan ng paghahagis ng bato. Masuwerte talaga akong aso. Ako ang
magpapabuhat patawid sa dagat. (Papatong siya sa likod ni KIKUICHI).
KIKUICHI: Humawak kayong mabuti. Ngayon sisimulan ko nang magpainut-inot sa
dagat. Sana naman hindi masyadong malalim. Ayan nakarating na ako sa kabila. Nagawa
ko ito nang walang kahirap-hirap, at natutuwa ako’t wala ring disgrasya.
NAGDARAAN: (Sa mga manonood). Hindi ko inaasahan ang suwerteng ito. Tuwang-
tuwa ako.
KOTO: Ano Kikuichi? Nakahanda ka na ba? Walang sumasagot? Hindi ko ito
maintindihan. Ki-ku-i-chi! Na-sa-an ka?
KIKUICHI: Na-ri-to a-ko!
KOTO: Bakit di mo pa ako buhatin patawid?
KIKUICHI: Pero kabubuhat ko lang sa inyo.
KOTO: Kabubuhat lang sa akin? Pero naghahanda pa lang ako. Hindi mo pa ako
nabubuhat. Ang hayop na ‘yon mag-isa palang tumawid.
KIKUICHI: (Magmamadaling tumawid sa pinaggalingan) Kailan kayo tumawid na muli
rito Amo?
KOTO: Kailan? Aba’t walanghiya ‘tong taong ito. Umaayaw na yata. Madali ka’t
buhatin mo na ako agad.
KIKUICHI: Hindi ko maintindihan ito. Di bale, tatawid na lang uli ako. Kumapit na
kayo sa likod ko.
KOTO: Huwag kang magalaw.
KIKUICHI: Lalakad na ako nang painut-inot. Mukhang napakalalim dito.
KOTO: Akala ko nga, pero ni isang patak, wala pa rin ang baso ko. Kamuhi-muhi
kang tarantado ka. Ni isang patak di mo man lang ako pinatikim, kasi sinosolo mo’ng pag-
inom.
KIKUICHI: Naku, hindi ganyang magsalita ang amo ko. Bakit ko naman sosolohin ito
nang hindi inuuna ang amo ko? Mali ang akusasyon ninyo sa akin. Nakadalawa na po
kayong tagay.
KOTO: Aba’t talaga bang ginagalit mo ‘ko? Hindi ka lang gago, dinadaya mo ‘ko at
pinalalabas na iniinom ko’ng tinatagay mo nang di mo alam. Tagayan mo ako ulit.
KIKUICHI: Gusto ko po sana. Pero, ipagpaumanhin ninyo! Wala na pong natira.
KOTO: Ano? Ni isang patak wala nang natira?
NAGDARAAN: (Sa mga manonood). Talagang nakakaaliw ito. Pag-aawayin ko sila.
Bang! Bangg!
KOTO: Aray,aray ko! Aba’t sobra na ito. Matapos mo akong agawan ng inumin,
ngayon naman may gana ka pang bugbugin ako.
KIKUICHI: Ano’ng sabi ninyo? Bugbugin?
KOTO: Sinaktan mo na ako, ulol!
KIKUICHI: Itinatabi ko lang po ang bote ng sake. Ni hindi nakaturo sa direksiyon
ninyo ang mga kamay ko.
KOTO: A, hindi pala? At sino pang mananakit sa akin, aber? Sino, sabi?
KIKUICHI: Aray, aray ko po! Inaakusahan n’yo na nga ako ng kung anu-anong hindi
ko naman ginagawa, ngayon naman sinasaktan n’yo pa ako. Bakit binubugbog ninyo ang
isang walang kasalanang katulad ko?
KOTO: Aba’t ni hindi nga nakatutok sa iyo ang mga kamay ko.
KIKUICHI: Hindi nakatutok? Sinong nanakit sa akin? Magsalita kayo,sino pa?
KOTO: Aray, aray ko! Kikuichi, ano ba? Bakit mo ba ako sinasaktan?
KIKUICHI: Nasa binti ko ang mga kamay ko.
KOTO: Nasa binti mo? Kaninong mga kamay ang sumuntok sa akin?
KIKUICHI: Aray, tama na! Huwag ninyong abusuhin ang inosenteng tulad ko. Amo.
KOTO: Ano? Abusuhin?
KIKUICHI: Ano pa nga bang ginagawa ninyo?
KOTO: Ni hindi nga dumadapo ang mga kamay ko sa iyo.
KIKUICHI: Di dumadapo? Kung gayo’y sinong nanununtok sa akin?
Gawain 1. Ibigay ang sagot na hinihingi ng bawat hanay. Magsaliksik ng iba pang
impormasyonng kailangan.
Magbigay Mensahe
Pamaga Saan ng
ng kultura Kaibahan ng Dula
t ng Nagmula Dulang
Mga ng bansa o
Dula at Katangian Uri ng Dula ang Binasa
Tauhan lugar na
may- dulang
pinagmulan Maikling
akda Binasa? Nobela Dagli
ng Dula Kuwento
E. Repleksyon
Natutuhan ko na ang
__________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________
Naunawaan ko na
__________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________
F. Sangguninan
Filipino 10 Modyul para sa mga mag-aaral
https://brainly.ph/question/161435
http://rosiefilipino10.weebly.com/dula.html#/
https://pdfcookie.com/documents/mga-uri-ng-dula-ayon-sa-anyodocx-7rv3zwok40ld
G. Susi sa Pagwawasto
Magbigay Mensahe ng
Saan Kaibahan ng Dula
Pamagat ng kultura Dulang Binasa
Nagmul
ng Dula Mga Katangia Uri ng ng bansa o
a ang Maikling
at may- Tauhan n Dula lugar na
dulang Kuwent Nobela Dagli
akda pinagmula
Binasa? o
n ng Dula
Plop Koto- Parehas Komedy Japan Pag-inom Huwag Isang Pasulat Isang
Click utusan na bulag a ng alak magsamantl paksa ang Dula tauha
ni a sa kapwa lamang ay n
ni Dobu
Kikuichi lalo na sa itinatangha
Kacchir
kanilang l sa
i Kikuichi
kahinaan. entablado
-amo ni
Koto
Prepared by:
CORNELIO B. CENIZAL
Master Teacher 1 Filipino