Professional Documents
Culture Documents
Môn học: Điều khiển tự động hóa hệ thống điện công nghiệp
……………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………
Ký tên
Trong những năm gần đây, điều khiển tự động đang là nhu cầu cấp thiết và tất yếu của mọi
hoạt động sản xuất công nghiệp. Từ lớn đến nhỏ, các hoạt động sản xuất công nghiệp đều đang
chuyển sang điều khiển tự động. Tự động hóa đang mở ra một cuộc cách mạng mới trong mọi
lĩnh vực và mang lại hiệu quả sản xuất cao hơn chưa từng có trong lịch sử. Trong các máy tự
động được sử dụng phổ biến hoặc có thể nói là không thể thiếu trong các dây chuyền sản xuất
công nghiệp không thể không kể đến băng tải. Nó là thiết bị vận chuyển sản phẩm một cách tự
động theo thiết kế của dây chuyền sản xuất trên một khoảng cách nhất định, tạo nên sự khép
kín cho dây chuyền. Sự hoạt động đúng đắn (về tốc độ và thời gian hoạt động) của băng tải sẽ
ảnh hưởng lớn đến toàn bộ dây chuyền và chất lượng sản phẩm làm ra. Vì vậy, điều khiển hoạt
động băng tải theo đúng yêu cầu được thiết kế là rất quan trọng.
Từ những nhu cầu trên, kết hợp với những kiến thức đã được học. Nhóm xin phép chọn đề tài
thiết kế băng tải làm đề tài cho đồ án môn học điều khiển tự động hóa trong hệ thống điện công
nghiệp. Với việc chọn và thực hiện đề tài, nhóm mong muốn có được những kiến thức và kỹ
thuật cần thiết trong việc thiết kế và điều khiển một hệ thống băng tải công nghiệp. Điều này sẽ
giúp ích rất nhiều cho cơ hội nghề nghiệp trong tương lai của các thành viên trong nhóm.
Vì thời gian có hạn và sự khó khăn trong giai đoạn dịch bệnh đang diễn ra vô cùng khó lường
và phức tạp. Nên sản phẩm rất có thể sẽ có nhiều sai sót hoặc có những điểm chưa thật sự hợp
lý so với thực tế, nhóm rất mong nhận được sự nhận xét góp ý của thầy để nhóm có được
những kiến thức quan trọng phục vụ công việc mai sau của nhóm . Xin chân thành cảm ơn.
Đồ án môn học Thiết kế băng tải
Thành phần cấu tạo của băng tải gồm các bộ phận chính sau:
Động cơ giảm tốc, bộ điều khiển kiểm soát tốc độ, biến tần, sensor, timer, cảm biến, PLC,
…
Bộ con lăn kéo (con lăn truyền lực chủ động ) bằng thép mạ kẽm hoặc nhôm Ø50, Ø60,
Ø76, Ø89, Ø102 …
Bộ truyền động xích hoặc đai.
Page | 1
Đồ án môn học Thiết kế băng tải
Hệ thống khung băng tải thường được làm bằng nhôm định hình, thép sơn tĩnh điện hoặc
Inox.( khung, chân, thành chắn)
Hệ thống mặt băng tải: mặt belt hoặc con lăn,…
Ngoài ra còn có thêm một số bộ phận khác tuỳ thuộc vào ứng dụng của băng tải. Tất cả các bộ
phận đều được thiết kế hợp lý, khoa học, tối ưu để mang lại hiệu quả cao.
Băng tải cao su là phần quan trọng và không thể thiếu trong hệ thống truyền tải, dùng để tải vật
liệu tại các nhà máy, xí nghiệp, các công ty sản xuất gạch, ngói, xi măng, các điểm khai thác
cát, sỏi, trong ngành sản xuất thép hay trong các nhà máy nhiệt điện, và đặc biệt nhiều ở ngành
khai thác than, khoáng sản…
Page | 2
Đồ án môn học Thiết kế băng tải
Sử dụng chủ yếu cho công nghiệp thực phẩm, có nhiệm vụ vận chuyển các sản phẩm, giá đỡ
thùng hàng. Loại băng tải này được chia làm 4 loại khác nhau bao gồm: Băng tải con lăn nhựa,
Băng tải con lăn thép mạ kẽm, Băng tải con lăn nhựa PVC, Băng tải con lăn truyền động cơ
bằng motor.
Page | 3
Đồ án môn học Thiết kế băng tải
Các loại con lăn trên thị trường:
Thường được sử dụng phổ biến trong các ngành công nghiệp, nhất là ngành thực phẩm. Với hệ
thống băng tải này sẽ giúp truyền tải sản phẩm tươi sống hoạc đã chế biến một cách an toàn và
vệ sinh. Hơn thế nữa, băng tải xích cũng được sử dụng rộng rãi trong các khâu hoàn tất kim
loại hoặc ngành công nghiệp phân phối, ngành ô tô.
Được dùng chủ yếu trong công nghiệp thực phẩm và nước uống hay bao bì dược phẩm, ….
Hoạt động theo nguyên tắc vận chuyển nguyên vật liệu liên tục.
Page | 4
Đồ án môn học Thiết kế băng tải
Băng tải con lăn linh hoạt hay còn gọi là băng tải con lăn xếp dùng để chuyển thùng carton
hoặc các sản phẩm dạng hộp có khả năng co dãn thay đổi chiểu dài giúp cho việc lưu giữ và
vận hành rất nhanh chóng dễ dàng . Băng tải có thể bẻ cong theo nhiều góc độ khác nhau , bánh
xe có khóa vững chắc giúp chúng ta có thể tạo được đường chuyển tải linh hoạt ở các bán kính
cong khác nhau. Băng tải con lăn xếp linh hoạt là một giải pháp đầu tư chi phí hiệu quả nhất
không chỉ cho các trạm phân phối lớn mà còn cho các công ty vừa và nhỏ.
Chuyển hàng hóa bằng thùng, can, chai, hộp, khay, mâm….lên cao thì ta phải dùng loại băng
tải đứng.
Băng tải đứng bao gồm 1 trục thẳng đứng chính và các bàn tay, bàn đỡ chạy dọc theo trục
thẳng đứng theo hình elip một cách tuần hoàn. Hàng hóa sẽ được đưa lên các tầng cao hơn 1
cách dễ dàng và tuần hoàn. Khác với các loại băng tải khác, băng tải đứng có thể tài được rất
nhiều loại hàng với hình dạng khác nhau như thùng, can, chai, khay nhựa, mâm, khay gỗ, vỉ,
xô, bao ….Sản phẩm được vận chuyển theo phương thẳng đứng để sản phẩm không bị biến
dạng trong quá trình tải. Kết hợp với băng tải đứng thường là các băng tải ngang bằng con lăn,
thích hợp cho viêc phân phối hàng tải qua từng các tầng lầu.
Page | 6
Đồ án môn học Thiết kế băng tải
Băng tải rung:
Loại băng tải này khá phù hợp với môi trường khắc nghiệt, thường dùng cho ngành thực phẩm.
Băng tải rung sử dụng rộng rãi trong các ngành như khai thác mỏ, luyện kim, xây dựng, than,
hóa chất, thực phẩm, dược phẩm và các các vật phẩm sử dụng trong ngành công nghiệp dạng
bột, miếng...
Băng tải rung được sử dụng rộng rãi trong các ngành như xây dựng, luyện kim, công nghiệp
hóa chất, khai thác mỏ, máy móc, than, thuốc lá, thực phẩm, dược phẩm. Sử dụng chủ yếu cho
các vật liệu dạng bột, dạng hạt, dạng cục và hỗn hợp.
Với sự phát triển vượt bậc của khoa học kĩ thuật thì hệ thống băng tải được sử dụng hầu hết
trong các dây chuyền sản xuất, các công trình thi công lớn và nhỏ. Được ứng dụng trong tất cả
các ngành nghề từ công nghiệp như ô tô, điện tử, chế tạo … cho đến sản xuất hóa chất, thực
phẩm, dược phẩm, bao bì, in ấn….Hệ thống băng tải – băng chuyền có thể được lắp đặt bất cứ
nơi nào, mọi địa hình, không những mang lại hiệu quả kinh tế cao nó còn giảm thiếu tai nạn
trong lao động bảo đảm tính an toàn lao động cao.
Page | 7
Đồ án môn học Thiết kế băng tải
CHƯƠNG 2. TÍNH TOÁN THIẾT KẾ HỆ THỐNG BĂNG TẢI
2.1 Mô hình băng tải thiết kế.
Page | 8
Đồ án môn học Thiết kế băng tải
Vận tốc yêu cầu v 1 m/s
Khối lượng dây đai m 10 kg
Đường kính Rulo d 0.2 m
Bề rộng băng tải l 0.8 m
Bảng trên đưa ra hệ số ma sát Rulo trên cơ sở điều kiện của rulo và vật liệu làm ra Pulley.
2.1.2 Tính toán công suất ở đầu động cơ với các mức công suất khác nhau.
+ Băng tải là thiết bị công nghiệp vận hành liên tục có chế độ làm việc là chế độ dài hạn.
Về mặt yêu cầu công nghệ băng tải không yêu cầu điều chỉnh tốc độ mà yêu cầu tốc độ ổn
định trong mọi trọng lượng tải cho phép.
+ Hệ truyền động của băng tải cần đảm bảo khởi động đẩy tải. Moment khởi động của động
cơ Mkđ = (1.6 – 1.8) Mđm.
+ Nguồn điện cung cấp đảm bảo được nhu cầu cho phép của tải.
+ Tính chọn công suất động cơ truyền động băng tải thường theo công suất cản tĩnh. Không
tính toán chế độ quá độ, không kiểm tra điều kiện phát nóng và quá tải. Trong điều kiện làm
việc nặng nề của thiết bị, cần kiểm tra theo điều kiện mở máy.
Page | 10
Đồ án môn học Thiết kế băng tải
Sau đây là quá trình tính toán công suất động cơ theo điều kiện cản tĩnh
Page | 11
Đồ án môn học Thiết kế băng tải
= 2.14 (kW)
Với Kat là hệ số an toàn. Trong thiết kế băng tải, hệ số an toàn được chọn phù hợp với nhu
cầu là Kat = 1.4
2.4 Lựa chọn động cơ và biến tần trong thực tế
Chọn động cơ
Khi tính toán công suất tải quy về đầu trục động cơ, ta tính được P max (ứng với 100% công
suất tải) là 1.3 kW.
Khi tính toán chọn công suất động cơ theo điều kiện cản tĩnh, ta tính ra công suất động cơ cần
chọn ≥ 1.53 W. Đã tính toán hiệu suất và dự trữ cho động cơ.
Page | 12
Đồ án môn học Thiết kế băng tải
Từ hai kết quả trên, chọn động cơ không đồng bộ 3 pha rotor lồng sóc của hãng Hitachi Motor,
công suất động cơ được chọn là 1.5 kW (2HP)
Page | 13
Đồ án môn học Thiết kế băng tải
Hình 2.4 Động cơ Hitachi không đồng bộ 3 pha công suất 2 HP(1.5 kW)
Chọn động cơ không đồng bộ 3 pha rotor lồng sóc với công suất 2 HP và moment định mức
10.3 Nm là phù hợp với công suất yêu cầu của tải.
Động cơ 4 cặp cực có tốc độ tương đố thấp và moment cao hơn so với động cơ 2 cực. Trong
bài báo cáo này, động cơ 4 cực là lựa chọn tối ưu hơn. Tối ưu về độ lợi công suất và tài chính.
Từ kết quả tính toán chọn biến tấn IG5A có công suất 2.2 kW (3HP) điện áp 400V
Page | 14
Đồ án môn học Thiết kế băng tải
Hình 2.5 Catalog biến tần IG5A từ nhà sản xuất
Page | 15
Đồ án môn học Thiết kế băng tải
CHƯƠNG 3. BIẾN TẦN IG5A
3.1 Cấu tạo và chức năng biến tần IG5A
Bên dưới là bảng thông tin vắn tắt chức năng của biến rần IG5A, được lấy trực tiếp từ Catalog
nhà sản xuất, bao gồm các chức năng: Điều khiển, hoạt động, bảo vệ và khả năng chịu đựng
trong điều kiện môi trường.
Page | 16
Đồ án môn học Thiết kế băng tải
Page | 17
Đồ án môn học Thiết kế băng tải
Hình 3.2 Biến tần IG5A có 4 nhóm thông số hoạt động
- Drive Group: Các thông số cơ bản cần thiết để biến tần chạy. Thông số chẳng hạn như Tần
số mục tiêu, Accel / Decel time có thể cài đặt.
- FU Group 1: Các thông số chức năng cơ bản để điều chỉnh tần và điện áp đầu ra.
- FU Group 2: Các tham số chức năng nâng cao để đặt các tham số như Điều khiển PID và
Vận hành động cơ thứ hai.
- I/O group: Các thông số cần thiết để tạo nên một chuỗi sử dụng thiết bị đầu cuối đầu vào /
ra đa chức năng.
Page | 18
Đồ án môn học Thiết kế băng tải
Page | 19
Đồ án môn học Thiết kế băng tải
Page | 20
Đồ án môn học Thiết kế băng tải
3.4 Điều khiển PID
Chức năng điều khiển PID đươc tích hợp trong biến tần, không cần trang bị thêm bên ngoài.
Để thực hiện điều khiển PID, cần cài đặt các thông số ở bảng bên dưới, các thông số này đặc
trưng cho chế độ làm việc với PID điều khiển động cơ
Page | 21
Đồ án môn học Thiết kế băng tải
Page | 22
Đồ án môn học Thiết kế băng tải
Chú thích các thông số trên hình:
3-Thêm giao tiếp RS-485 vào danh mục PID Feedback
4-Giá trị PID REF có thể được thay đổi và kiểm tra trong “rEF” của nhóm DRV.
Đơn vị là [Hz] khi H58 = 0 và [%] khi H58 = 1
5-Giá trị PID FBK có thể được kiểm tra trong “Fbk” của nhóm DRV
Đơn vị tương đối với “rEF
6-Nếu chuyển mạch PID được đưa vào đầu vào đa năng (P1 ~ P8), Nếu H58 là 1, [%] được
chuyển đổi thành [Hz].
7-Tần số đầu ra được hiển thị trong “SPD” của nhóm DRV.
8-PID OUT of Normal PID là một cực và nó bị giới hạn bởi H55 (H-Limit) và H56 (L-Limit)
9-100% là F21 (Tần số tối đa)
Page | 23
Đồ án môn học Thiết kế băng tải
CHƯƠNG 4. THIẾT KẾ HỆ THỐNG TRUYỀN ĐỘNG VÀ BỐ TRÍ HỆ THỐNG ĐIỆN.
4.1 Thiết kế hệ thống điều khiển
- Sơ đồ khối điều khiển
Hình 3.1 Sơ đồ khối hệ thống điều khiển băng tải.
Page | 24
Đồ án môn học Thiết kế băng tải
4.2 Bố trí hệ thống điện – điều khiển cho băng tải
- Mô hình thiết kế băng tải trong phần mềm Sketchup Pro 2021
Hình 3.2 Ảnh mô hình băng tải được xây dựng trên phần mềm Sketchup
Page | 25
Đồ án môn học Thiết kế băng tải
Hình 4.3 Bố trí các thiết bị trên băng tải.
Page | 26
Đồ án môn học Thiết kế băng tải
CHƯƠNG 5. MÔ HÌNH HÓA VÀ ĐIỀU KHIỂN BĂNG TẢI TRÊN PHẦN MỀM
MATLAB/SIMULINK.
4.1 Mô hình điều khiển băng tải trong phần mềm Matlab/Simulink
Sử dụng phần mềm Matlab/Simulink mô hình hóa hệ thống điều khiển băng tải. Mô hình
mô phỏng được thực hiện trên phần mềm Matlab R2019a.
Page | 27
Đồ án môn học Thiết kế băng tải
Hình 4.1 Mô hình mô phỏng điều khiển tốc độ băng tải.
Page | 28
Đồ án môn học Thiết kế băng tải
Page | 29
Đồ án môn học Thiết kế băng tải
Page | 30
Đồ án môn học Thiết kế băng tải
Nguyên lý hoạt động của sơ đồ mô phỏng.
Thực tế, biến tần IG5A đã tích hợp bộ điều khiển PID/PI, nên khi điều khiển sẽ trực tiếp lập
trình trên biến tần,
Nguồn điện xoay chiều 3 pha 380V được cấp từ bên ngoài đi vào biến tần.
Tại khối biến tần IG5A:
Điện áp cấp vào biến tần được nghịch lưu thành điện áp xoay chiều
Điện áp được nghịch lưu thành điện áp 3 pha với tần số và điện áp tùy thuộc vào
tín hiệu vào Input_Voltage được đưa vào từ bộ điều khiển PI. Điện áp này được
đưa ra khỏi biến tần kết nối với bộ đo lường trước khi kết nối đến động cơ.
Tại khối PI Controller: Tín hiệu đặt (tín hiệu yêu cầu cần đạt) và tín hiệu hồi tiếp từ
Encoder sẽ được lập trình xử lý, tạo ra điện áp (Tín hiệu) điều khiển Input_Voltage. Tín
hiệu này được đưa vào khối biến tần IG5A làm căn cứ nghịch lưu.
Động cơ: Nguồn điện ra từ biến tần với tần số và điện áp được điều khiển được đưa vào
động cơ. Hai giá trị động cơ được yêu cầu gồm tốc độ và moment được lấy ra và đo
lường.
Đây là mô hình điều khiển tốc độ băng tải với tải trọng thay đổi (moment tải thay đổi) có hồi
tiếp tín hiệu.
Tín hiệu yêu cầu và tín hiệu đo được ở đầu động cơ được đưa qua bộ xử lý PI Controller. Tại
đây, nó sẽ xử lý và đưa ra tín hiệu điều khiển . Tín hiệu điều khiển này sẽ đưa vào biến tần, tại
đây tín hiệu điều khiển sẽ tác động làm cho điện áp ra khỏi biến tần cấp cho động cơ có được
biên độ và tần số hợp lý mà khi được cấp cho động cơ sẽ duy trì tốc độ động cơ không đổi dù
moment tải thay đổi .
4.2 Mô phỏng quá trình điều khiển và đánh giá kết quả.
4.2.1 Thiết lập thông số các khối.
Động cơ: Động cơ được chọn không có sẳn trong thư viện Simulink, vì vậy cần thiết
lập thủ công thông số cho động cơ:
Page | 31
Đồ án môn học Thiết kế băng tải
Page | 32
Đồ án môn học Thiết kế băng tải
Bộ PI Controller
1 Moment
0.8
0.6
0.4
0.2
Speed
1.5
0.5
10 20 30 40 50 60
Time (sec)
Yêu cầu mô phỏng: Điều khiển tốc độ động cơ không đổi ở 1m/s với moment thay đổi:
Page | 34
Đồ án môn học Thiết kế băng tải
Page | 35
Đồ án môn học Thiết kế băng tải
Hình 4.9 Tín hiệu ngõ ra của động cơ so với tín hiệu yêu cầu.
Page | 36
Đồ án môn học Thiết kế băng tải
Hình 4.10 Điện áp và dòng điện cung cấp cho động cơ.
Page | 37
Đồ án môn học Thiết kế băng tải
Hình 4.11 Tín hiệu điều khiển và tốc độ động cơ
Page | 38
Đồ án môn học Thiết kế băng tải
4.2.3 Nhận xét về kết quả.
Nhận xét:
Về mặt tương đối, động cơ đáp ứng được tốc độ yêu cầu không đổi khi tải thay đổi trọng tải cả
tăng và giảm.
Về moment, động cơ đáp ứng được moment thay đổi của tải, sự chênh lệch trên kết quả là do
động cơ phải gánh thêm các tổn hao do cơ khí, khiến động cơ phải tạo ra moment chênh lệch
một ít với nhu cầu tải.
Đánh giá:
Page | 39
Đồ án môn học Thiết kế băng tải
TỔNG KẾT
Băng tải là thiết bị truyền động phổ biến với một nhiệm vụ duy nhất là di chuyển các sản
phẩm từ vị trí này đến vị trí khác. Nó là thiết bị quan trọng và vô cùng hữu ích trong các khu
sản xuất, dây chuyền tự động hoặc các hoạt động sản xuất mạng tính chuyên môn. Với mẫu mã
đa dạng, dể dàng điều khiển và sử dụng mà sự phổ biến của nó đang ngày càng nâng cao và
tích hợp chức năng điều khiển cũng không ngừng cải tiến.
Đồ án này với mục đích thiết kế hệ thống băng tải theo yêu cầu được định trước, các bước
thực hiện gồm: Giới thiệu về tổng quát về băng tải, tính toán chọn động cơ phù hợp, lựa chọn
các thiết bị điều khiển như biến tần, hộp số, mạch PI controller…xây dưng mô hình 3D với
thiết kế cấu trúc, bố trí các thiết bị trong hệ thống và cuối cùng là xây dựng mô hình mô phỏng
nhằm tạo ra một sản phẩm trực quan về thiết kế và điều khiển.
Động cơ được lựa chọn là động cơ không đồng bộ 3 pha vì ứng dụng rộng rãi và sự hiệu
quả của nó, động cơ không đồng bộ 3 pha chủ yếu được sử dụng trong các ứng dụng công
nghiệp và là “con ngựa” của ngành công nghiệp.
Với việc sử dụng thêm biến tần để điều khiển động cơ thay cho chỉ dùng hộp số sẽ giúp
việc vận hành hệ thống băng tải trở nên an toàn, dễ dàng , linh hoạt và chính xác hơn. Điều này
giúp tăng tuổi thọ cho các thiết bị vận hành và tính biến đổi linh hoạt cho phù hợp các nhu cầu
thay đổi theo thời gian của hoạt động sản xuất. Biến tần được lựa chọn tên là biến tần IG5A của
hãng LS – đây là thương hiệu biến tần băng tải được sử dụng phổ biến.
Đây là một đề tài điều khiển không thể nói là khó đối với sinh viên chuyên điều khiển
nhưng cũng là một đề tài khá cứng cho nhóm. Với tất cả sự cố gắng, tính chăm chỉ, nhóm đã cố
gắng hết sức để hoàn thành tốt nhất đề tài này. Nhóm rất cảm ơn thầy Trương Việt Anh với
những sự trợ giúp hết sức thiết thực và nhiệt tình, nhờ vậy nhóm có thể hoàn thành đồ án một
cách nhanh chóng nhưng vẫn đảm bảo tính đúng đắn và chỉnh chu của một sản phẩm khoa học.
Nhóm rất mong nhận được những đóng góp và phê bình đến từ người đọc để có thể nâng cao
hơn kinh nghiệm trong lĩnh vực điều khiển. Chân thành cảm ơn
Đồ án môn học Thiết kế băng tải
TÀI LIỆU THAM KHẢO
[1] Trần Quang Thọ (2018), Truyền động điện tự động, NXB Đại học Quốc gia TP HCM
[2] Vũ Quang Hồi - Nguyễn Văn Chất - Nguyễn Thị Liên Anh (2006), Chương 5: Trang bị
điện điện tử – Các thiết bị vẫn tải liên tục, trong “Trang bị điện - điện tử máy công nghiệp
dùng chung”, Tái bản lần thứ 5, NXB Giáo dục
[3] Karl J. Astrom, Tore Hagglund (1995), PID Controller: Theory, Design and Turning, 2nd
Edition, Instrument Society of American
[4] Hitachi electric motors for industrial application, Hitachi Technology Industrial
(Thailand).Ltd, trang 22,
https://www.wingleehardware.com/PDF/Hitachi/CatalogueHitachiMotor.pdf
[5] Compact & Powerful Inverter Starvert iG5A, LS Industrial Systems, trang 8
https://www.tme.eu/Document/cf1187374b6370b25f8f15a3dea2dbbd/sv-ig5a.pdf
https://inverterdrive.com/file/LS-Starvert-iG5A-Manual
https://www.mouser.com/datasheet/2/307/e6b2-c_ds_csm491-25665.pdf
[8] Cách Lựa Chọn Motor Cho Băng Tải Chuẩn Nhất Hiện Nay(17/3/2021),
https://minhmotor.com/dong-co-bang-tai.html