7/3/2021 FILIPINO TUTORIAL: Wastong Gamit ng Gitling (-)

Higit Pa
Bumuo ng Blog
Mag-sign in

Isulat at Bigkasin ang Wastong Gamit ng Wikang Filipino

Bloggers.com Thursday, June 29, 2017 CopyPaste

Detektibgapo - Find me on
Bloggers.com
Wastong Gamit ng Gitling (-)
Total Pageviews

2,976,773

Google Page Rank

Sa pagsulat ng isang sanaysay, kuwento, talata, o pangungusap, ang paggamit ng

wastong bantas ay mahalaga upang maging malinaw ang nais ipahiwatig ng may-
akda. Isa sa mga ito ay ang gitling (-) o hyphen sa wikang Ingles.

Wastong Gamit ng Gitling

https://filipinotutorial.blogspot.com/2017/06/wastong-gamit-ng-gitling.html 1/15
7/3/2021 FILIPINO TUTORIAL: Wastong Gamit ng Gitling (-)

A. Kadalasang ginagamit ang gitling (-) kapag inuulit ang buong salitang-ugat
(root word) o dalawang pantig (syllable)  ng salitang-ugat.

Mga Halimbawa:

1. Gabi-gabi na lamang siyang umaalis ng bahay.

Apply in-
2. Kung kani-kanino niya ibinibigay ang kanyang mga laruan.
store or

online

now
Enjoy

amazing

shopping

perks and big

savings for a

year
(Image from http://www.philstar.com/entertainment/2016/01/25/1546192/photos-pia-wurtzbach-elegant-green-terno-homecoming-parade)

Landers

Superstore 3. Napakaganda ng isinuot niyang berdeng-berdeng terno.

4. Sino-sino (hindi sinu-sino) sa inyo ang kinumpilan na?
5. Nagbukas si Maria ng isang Ihaw-Ihaw.

Open Ilan pang halimbawa:

araw-araw          gabi-gabi         
ano-ano (hindi anu-ano)     sira-sira   
iba-iba
Pinoy AKo

Gayunman, kung ang salita ay mahigit sa dalawang pantig, ang unang dalawang
Share This
pantig lamang ang inuulit.

Halimbawa:

5
1. palito ==> pali-palito
https://filipinotutorial.blogspot.com/2017/06/wastong-gamit-ng-gitling.html 2/15
7/3/2021 FILIPINO TUTORIAL: Wastong Gamit ng Gitling (-)

Mamay P's Pinoy Halu-Halo 2. suntukin ==> suntok-suntukin

3. bariles ==> bari-bariles
4. sundutin ==> sundot-sundutin
5. samalin ==> sampal-sampalin
OnTopList
Subali't kung may unlapi (prefix), isinasama ito sa unang bahaging inuulit.
Mathematics Tutorial
Halimbawa:
Add blog to our directory.

1. pabalik ==> pabalik-balik

2. masinto ==> masinto-sinto
HANAPIN DITO
3. maamo ==> maamo-amo
Search
ALS
TANDAAN:

Ang gitling ay hindi ginagamit sa salita na may mga pantig na inuulit nguni't walang
YouSayToo Revenue

kahulugan kapag hindi inulit.
Sharing Community

Halimbawa:
Saan Ka Galing?
Bookmark Me
1. paruparo ==> dahil walng "paro"
2. alaala ==> dahil walang "ala"
Klik Mo Rin 3. gamugamo ==> dahil walang "gamo"

http://www.pinoyedition.com Blog Archive

Dapat gitlingan ang sari-sari at samot-samot dahil may salitang "sari" at "samot". 
http://www.tagaloglang.com Dapat ding may gitling ang salitang "samot-sari". Maling anyo ang "samo't-sari". ► 
2021
(14)
► 
2020
(4)
Ang salitang "iba't-iba" ay mali dahil hindi ito salitang inuulit kundi kontraksiyon ► 
2019
(1)
lamang ng "iba at iba".  ► 
2018
(4)
▼ 
2017
(13)
► 
October
(1)
B. Ginagamit ang gitling sa pagitan ng isang unlapi (prefix) na nagtatapos sa
► 
September
(2)
katinig (consonant) at ang salitang nilalapian ay nagsisimula naman sa patinig
► 
July
(6)
(vowel). Ang paggamit ng gitling dito ay mahalaga upang maging malinaw ang
ibig ipahiwatig at hindi magkaroon ng iba pang kahulugan ang salita. ▼ 
June
(4)
Wastong Gamit
ng Gitling (-)

https://filipinotutorial.blogspot.com/2017/06/wastong-gamit-ng-gitling.html 3/15
7/3/2021 FILIPINO TUTORIAL: Wastong Gamit ng Gitling (-)

WASTONG
GAMIT:
INUMAN at
INUMIN
ANO ANG
TAYUTAY?
GABINETE ni
Pangulong
Rodrigo
Duterte

Join Landers for only P400 ► 

2014
(1)
► 
2012
(1)
Enjoy amazing shopping perks and big savings for a year ► 
2011
(14)
► 
2010
(7)
► 
2009
(5)
Mga Halimbawa

Mga Tagahanga

Followers (16)

(Image from https://goodmenproject.com/featured-content/all-alone-in-the-forest-yet-not-alone-at-all-dg/)

Follow
1. Ayaw ni Mario ng may kasama kaya mag-isa siyang nagtungo sa gubat.
2. Madalas siyang umuwi ng probinsiya lalo na at tag-ani.
3. Ang pag-ayaw ni Petra sa kanilang kasal ay kasalanan ni Pedro. Mga Aralin
4. Nakapitas ng dalawang manggang-hinog si Jose. Tig-isa silang magkapatid.
5. Pag-aararo ang ikinabubuhay ng kanilang pamilya. #salawikain
(1)
Abakada
(1)
Aesop
(1)
aktor-pokus
(1)
akukabkab
(1)
Alamat ng Buko
(1)
Alamat ng
C. Ang gitling ay ginagamit rin kapag ang isang salita ay hindi na maaring isulat
Sampaguita
(1)
alibadbad
(1)
pa ng buo dahil sa kakulangan ng espasyo. Ito ay nangyayari sa pagsusulat, alibugha
(1)
aligaga
(1)
alimuom
(1)
pagmamakinilya o paggamit ng kompyuter sa isang linya sa isang papel. Dapat alimusom
(1)
alisin
(1)
Alpabetong
lamang tandaan na ang pagigitling ay ayon sa tamang pagpapantig ng salita. Pilipino
(1)
Ang Leon at ang Daga

https://filipinotutorial.blogspot.com/2017/06/wastong-gamit-ng-gitling.html 4/15
7/3/2021 FILIPINO TUTORIAL: Wastong Gamit ng Gitling (-)
(1)
Ang Lobo At ANg Ubas
(1)
Ang
Pandiwa ayon sa kaukulan
(1)
Ang
Mga Halimbawa
Pang-angkop
(1)
Ano Ang Alamat
(1)
ano ang bugtong
(1)
Ano ang
1. Nalulungkot si Amelia dahil ang kanyang matalik na kaibigang si Aniceta ay aalis tayutay
(1)
Aspekto ng Pandiwa
(1)
na pa- atis
(1)
bahagi ng maikling kuwento

     tungong Amerika sa isang linngo. (1)

bahagi ng mukha
(1)
Bahagi ng
Pananalaita
(1)
Bahagi ng
2. Masayang nakikipagkuwentuhan si Mang Kanor sa mga kumpare nang biglang
Pananalita
(1)
BAHAGI NG
duma- PANANALITA - ANG PANG-UKOL
      ting si Aling Dabiana at siya ay hambalusin.  (PREPOSITION)
(1)
Bahagi ng
Pananalita - Ang Pang-uri
(1)
Bahagi
ng Pananalita - Ang Panghalip
(1)
D. Ang gitling ay ginagamit din kapag pinagsama ang apelyido na isang ginang
BAHAGI NG PANANALITA: ANG
at ang kanyang naging asawa. PANG-ABAY (ADVERB)
(1)
BAHAGI
NG PANANALITA: ANG
Mga Halimbawa PANGATNIG (CONJUNCTION)
(1)
bahagi ng ulo
(1)
batingaw
(1)
benefactor focus
(1)
bignay
(1)
1. Gng. Debbie dela Cruz-Villavicencio
bitawan
(1)
bitiwan
(1)
Book Review
2. Jocelyn Marquez-Araneta (1)
bulig
(1)
Cabinets of the
Philippines under President Rodrigo

E. Ginagamit ang gitling sa pagitan ng nawalang kataga o salita ng dalawang Duterte

(1)
causative focus
(1)
CHED Memo 20 s.2013
(1)
correct
salitang pinagsama.
usage
(2)
daw
(1)
di-karaniwang
ayos ng pangungusap
(1)
din
(1)
Mga Halimbawa dine
(1)
direction focus
(1)
Direksyunal
(1)
doon
(1)
edgar allan

1. binatang taganayon = binatang-nayon poe

(1)
English Filipino translation
(1)
English-Filipino
(1)
exotic fruits
(1)
Fable
(1)
fiigure of speech in
Filipino
(1)
Filipino - English
(1)
Filipino vocabulary
(1)
folktale
(1)
foreign words spelling in filipino
(1)
forlklore
(1)
gabay sa pagsulat ng
sanaysay
(1)
Gabinete ng Pilipinas
(1)
gamit ng bantas
(1)
gamit ng
gitling
(1)
gamit ng tutuldok
(1)
Ganapan
(1)
garamay
(1)
government officials in Filipino or
Tagalog
(1)
guya
(1)
guyabano
(1)
halimbawa ng salawikain
(1)
Idyoma
(2)
inuman
(1)
inumin
(1)
inuulit
(1)
Kagamitan
(1)
Kaganapan ng Pandiwa
(2)

https://filipinotutorial.blogspot.com/2017/06/wastong-gamit-ng-gitling.html 5/15
7/3/2021 FILIPINO TUTORIAL: Wastong Gamit ng Gitling (-)
kahulugan
(1)
kahulugan ng
salawikain
(1)
Kailanan ng Pandiwa
(1)
kakalasan
(1)
Karaniwang ayos
ng pangungusap
(1)
kasukdulan
(1)
Katinig
(1)
kayarian ng salita
(1)
kuwentong bayan
(1)
lagyan
(1)
Layon
(1)
Layon. sanhi
(1)
location
focus
(1)
makopa
(1)
malalim na
salitang Filipino
(1)
Mariang
Kalabasa
(1)
May
(1)
maylapi
(1)
Mayroon
(1)
Mga Alamat
(1)
Mga
ayos ng pangungusap
(1)
Mga
Kalihim ng mga Kagawaran sa
Pilipinas
(1)
Mga pokus ng pandiwa
(1)
Mga uri ng pang-abay
(1)
Mga
Uri ng Pangatnig
(1)
Mga Uri ng
Pangungusap
(2)
Modern
Filipino Alphabet
(2)
naglipana
(1)
(Image from https://livingstain.wordpress.com/2009/06/20/jolina/) nagmumurang kamyas
(1)
Nang
(1)
Ng
(1)
Noun
(1)
object focus
(1)
2. pamatay ng kulisap =  pamatay-kulisap Ortograpiyang Filipino
(1)
paano

3. bahay na inuman = bahay-inuman sumulat ng essay

(1)
paano sumulat
ng sanaysay
(1)
Pabula
(2)
pag-
4. karatig na bayan =  karatig-bayan
uulit
(1)
pag-uyam
(1)
Pagbaybay na
5. pugad ng baboy = pugad-baboy Pasulat
(1)
pagbibigay ng katauhan
(1)
paghihimig
(1)
pagmamalabis
(1)
F. Ginigitlingan ang isang salita kung may unlapi ang tanging ngalan ng tao, pagpapalit-saklaw
(1)
pagsasalin
(1)
pagsulat ng sanaysay
(1)
pagtanggi
lugar, tatak, simbolo, sagisag, brand atbp.
(1)
pagtatambis
(1)
pagtatanong
(1)
pagtawag
(1)
pagtutulad
(1)
Mga Halimbawa pagwawangis
(1)
pahiran
(1)
pahirin
(1)
pahulaan
(1)
palaisipan
(1)

1. Si Adela ay maka-Sharon Cuneta. pangatnig na pamukod

(1)
pangatnig
na pananggi
(1)
pangatnig na
2. Taga-Batanes si Armando.
pananhi
(1)
pangatnig na panapos
(1)
pangatnig na panimbang
(1)
pangatnig na paninsay
(1)
Panghalip
na Pamatlig
(1)
Panghalip na
Panaklaw
(2)
Panghalip na
Pananong
(2)
Panghalip na
Panao
(2)
Panghalip na Patulad
(2)
Panghalip ng Pamatlig
(1)
Pangngalan
(1)
Pantig at
Palapanyigan
(1)
patinig
(1)
patuturan
(1)
payak
(1)
Philippine

https://filipinotutorial.blogspot.com/2017/06/wastong-gamit-ng-gitling.html 6/15
7/3/2021 FILIPINO TUTORIAL: Wastong Gamit ng Gitling (-)
Departments
(1)
Philippine fruits
(1)
Philippine Government Secretaries
(1)
Philippines Department
Secretaries
(1)
practice test in
Filipino
(1)
proverb
(1)
raw
(1)
riddle
(1)
rin
(1)
rine
(1)
roon
(1)
sandamakmak
(1)
Sawikain
(2)
short story
(1)
Si Pagong at Si
Matsing
(1)
simboryo
(1)
simula
(1)
subukan
(2)
subukin
(2)
(Image from http://www.thehealthyarchive.info/2014/11/dangers-of-soda-pop-facts-and-stats.html) Tagaganap
(1)
Tagatanggap
(1)
Talambuhay ng mga Bayani
(1)

3. Uhaw na uhaw sina Cecilio kaya sila ay nag-Pepsi. tambalan

(1)
tanggalin
(1)
taong-
grasa
(1)
Teorya sa Pinagmulan ng
4. Hindi na matatawaran ang kanyang pagiging maka-Filipino.
Wika
(1)
tip sa pagsulat ng sanaysay
5. Kung nais makatipid sa paglalaba, tayo ay mag-Surf. (1)
translation
(1)
translations of
government officials
(1)
tunggalian
Dapat lamang tandaang nalilipat sa pagitan ng inulit na pantig ng tanging ngalan at (1)
Tungkulin ng Wika
(1)
uses of

ng buong tanging ngalan ang gitling kapag ang salita ay nagiging pandiwa sa colon
(1)
uses of hyphen
(1)
verbal
focus
(1)
wakas
(1)
walis
(1)
walis-
hinaharap (future tense of the verb).
tambo
(1)
walis-tinting
(1)
walisan
(2)
walisin
(2)
wastng gamit ng
Mga Halimbawa tutuldok
Wastong
(1)

Gamit
(8)
wastong gamit
1. Mag-Jollibee = Magjo-Jollibee habang at samantalang
(1)
wastong
2. Mag-Coke = Magco-Coke gamit kapag at kung
(1)
Wastong

3. Mag-Yaris = Magya-Yaris Gamit ng Bitiw at Bitaw

(1)
wastong
gamit ng colon
(1)
wastong gamit ng
gitling
(1)
Wastong Gamit ng
G. Kapag ginamit ang panlaping (affix) ika ay ginamit, ito ay kadalasang Hagdan at Hagdanan
(1)
Wastong
ginigitlingan kung ang inunlapian ay isang numero o tambilang (digit). Gamit ng Imik at Kibo
(1)
wastong
Gamit ng Kung di at Kundi
(1)

Mga Halimbawa Wastong Gamit ng Pinto at Pintuan

(1)
wastong gamit ng tuldok
(1)

1. ika-9 ng gabi
2. ika-23 ng Oktubre
3. ika-10 pahina
4. ika-50 anibersaryo
5. ika-4 na linggo

H. Ginagamit ang gitling kapag ang isang praksyon (fraction) ay isinulat nang
patitik.

https://filipinotutorial.blogspot.com/2017/06/wastong-gamit-ng-gitling.html 7/15
7/3/2021 FILIPINO TUTORIAL: Wastong Gamit ng Gitling (-)

Mga Halimbawa

1.     2/3 =  dalawang-katlo
2.     6 1/4 = anim at isang-kapat
3.     3/8 =  tatlong-kawalo

I. Ang gitling ay ginagamit din kapalit ng salitang "hanggang"   o  "o kaya ay"
sa isang panukat ng rekado, haba ng oras o panahon.

Mga Halimbawa

1.     3 hanggang 5 kutsarita  =  3-5 kutsarita

2.     4 o kaya ay 6 butil = 4-6 butil

3.     2 hanggang 5 oras = 2-5 oras

4.     25 o kaya ay 30 minutos = 25-30 minutos

5.     2 hanggang 3 buwan = 2-3 buwan

J. Ginagamit din ang gitling sa onomatopeikong pagsulat sa mga iisahing

pantig na tunog.

Mga Halimbawa:

1. tik-tak
2. ding-dong
3. tsk-tsk
4. plip-plap
5. ra-ta-tat
6. tsug-tsug
7. eng-eng

K. Gamit din ang gitling sa salitang may unlaping "de" mula sa Espanyol na
may kahulugang "sa pamamagitan ng" o "ginawa o ginagamit sa paraang".

Mga Halimbawa:

1. de-bote
https://filipinotutorial.blogspot.com/2017/06/wastong-gamit-ng-gitling.html 8/15
7/3/2021 FILIPINO TUTORIAL: Wastong Gamit ng Gitling (-)

2. de-lata
3. de-mano
4. de-kahon
5. de-kolor

Posted by
Ponciano Santos
at
10:27 AM

Labels:
gamit ng gitling,
uses of hyphen,
wastong gamit ng gitling

42 comments:
Hitokrihoshi
said...
Maaraming salamat sa pagbibigay ng impormasyon tungkol sa gitling, magagamit ko ito sa
lahat ng aking sinusulat. Mabuhay!
November 14, 2018 at 4:37 AM

Unknown
said...
Salamat po! Mas nalinawan ako sa paggamit ng gitling :)
February 25, 2019 at 4:50 PM

Anonymous
said...
paano kung Ingles ang susunod na salita ngunit hindi inuulit (hal. na(-)scam, pag(-)count,
atbp.)?
March 8, 2019 at 4:21 PM

Unknown
said...
Thank you po for sharing us this kind of info.
July 1, 2019 at 12:57 PM

Unknown
said...

https://filipinotutorial.blogspot.com/2017/06/wastong-gamit-ng-gitling.html 9/15