You are on page 1of 10

Palahanan Integrated National

School Grade Level 9


High School
Ponemang Learning
Suprasegmental Teacher Bb. Ronabel M. Soller Filipino
Area
2nd
Quarter Quarter
I. MGA LAYUNIN
Ang mga mag-aaral ay naipamamalas:
Naipamamalas ng mag-aaral ang kakayahang komunikatibo,
A. Pamantayang mapanuring pag- iisip, at pag- unawa at pagpapahalagang
Pangnilalaman pampanitikan gamit ang teknolohiya at iba’t ibang uri ng teksto at
saling- akdang Asyano upang mapatibay ang pagkakakilanlang
Asyano.
Ang mga mag-aaral ay:
Ang mag-aaral ay nakapagsasagawa ng malikhaing
B. Pamantayan sa Pagganap
panghihikayat tungkol sa isang book fair ng mga akdang
pampanitikan ng Timog- Silangang Asya.
Sa pagtatapos ng aralin, ang mga mag-aaral ay inaasahang
maisagawa ang mga sumusunod:
 Nagagamit ang suprasegmental na antala/hinto, diin at
tono sa pagbigkas ng tanka at haiku.

Layon sa Pagkatuto:
 Naiisa-isa ang mga uri ng Ponemang Suprasegmental
C. Pamantayan sa Pagkatuto para sa mabisang pagbigkas/ pagsasalita.
at Layon sa Pagkatuto  Nabibigyang-kahulugan ang mga salitang narinig batay sa
paraan ng pagsasalita (tono,diin at hinto).
 Nakagagawa ng isang tanka/haiku gamit ang ponemang
suprasegmental.
 Nabibigyang halaga ang gamit ng ponemang
suprasegmental para sa mas mabisang pang araw- araw
na komunikasyon.

Paksa ng
Tanka at Haiku
II. NILALAMAN Yunit:
Paksa: Ponemang Suprasegmental
III. KAGAMITANG PAMPAGTUTURO
Kagamitan ng Guro Laptop, Telebisyon, video clip
Ibang Hanguan Internet
Gawain ng
IV. PROSESO Gawain ng Guro
Mag-aaral
a. Panimulang “Para simulan ang ating klase sa araw na ito ay ating susundin ang
Gawain 4p’s na aking inihanda.

Panalangin

“Magsitayo ang lahat para a pambungad na panalangin.” Ang mga mag-


aaral ay
mataimtim na
sasabayan ang
panalangin sa
clip na ipeplay
ng guro.)

Pagbati

“Magandang Araw sa inyong lahat!” “Magandang


Araw din po
Mabuhay!”
Pagkatapos ay ipapaayos ng guro ang linya ng mga upuan bago
umpisahan ang talakayan.

Pagtatala ng liban
“Upang malaman ang bilang ng liban ngayong araw ay maaari bang itaas
ang kanang kamay ng mga estudyanteng wala ang katabi.”
(Ang mga mag-
aaral ay
tatalima sa
isinaad ng
Pagpupulot ng kalat guro.)
At bago masiupo ay pulutin muna ag nakikitang kalat sa paligid.
PAGBABALIK- ARAL (BALIKAN NATIN!)

Bilang pagbabalik- aral ating alalahanin ang ating napag aralan


hinggil sa tanka at haiku gamit ang mga halimbawang akda sa
ibaba.

“Tanka”
Apoy ng puso
Sayo lamang nabuhay
Ikaw ang ilaw
Sa madilim kong buhay
Aking araw at buwan

“Haiku”
Puno’y itanim
At ating maiwasan
Labis na baha

Tanong:
1. Ano ang pagkakaiba at pagkakatulad ng tanka at haiku
batay sa halimbawa na nasa itaas? Ang kaibahan
(Sino ang may nais sumagot? Tatawag ang guro mg isang mag- po ng tanka sa
aaral) haiku ay ang
kanilang sukat
at bilang ng
Pagtuklas taludtod sa
isang saknong.
Ang tanka ay
binubuo ng 5-
7-5-7-7 na
sukat bawat
taludtod at
ang haiku
naman po ay
binubuo ng 5-
7-5 na bilang.
At ang
pagkakatulad
po ang dalawa
ay pareho
silang
nakapagbibiga
y ng
magandang
mensahe at
aral sa buhay
na maaaring
gamitin sa
pang- araw-
araw na
pamumuhay
ng mga
indibidwal.
Mahusay! ( may iba pang
kasagutan ang
mga mag-
aaral)

2. Ano ag kadalasang paksa ang ginagamit sa paggawa ng


tanka at haiku? Ilan po sa mga
kadalasang
paksa na
ginagamit sa
pagsulat ng
tradisyunal na
mga haiku at
tanka ay ang
kalikasan at
kapaligiran,
pag-ibig at
mga alaala, at
kalungkutan at
pagdadalamha
ti. Bagaman at
halos
magkatulad
ang istruktura
ng dalawang
uri ng tula, ang
haiku ay
kadalasang
gumagamit ng
metapora at
paghahalintula
d sa
Mahusay!
pagpapahay.

Paunang Pagtataya:

“Upang mataya ang inyong paunang kaalaman hinggil


sa paksang tatalakayin mayroon ako ditong aktibiti na
tatawagin nating SUBUKAN MO NGA???

Mayroon akong ipapakita na mga pahayag at pangungusap.


Susubukang basahin ng naaayon sa kondisyon na nakasaad
ang mga pahayag at itatama ng naaayon ang kahulugan sa
kung paano gagamitin sa pangungusap ang salita. Tatawag
ako ng isang mag- aaral sa bawat bilang upang subukan ang
kanyang paunang kaalaman hinggil sa ating gawain.

1. tapos na- __________


(pagtatanong) Tapos na?

tapos na- __________


(pagpapahayag) Tapos na.

2. kumusta- ___________ Kumusta?


(pag aalala)

kumusta- __________ Kumusta?!


(pagtatanong na masaya)

KAya kaYA
3. Nawala ang pera niya ________ siya umiyak.
kaYA
Patunayan mo na _______ mong sagutin ang
pagsusulit.
KAya

SIkat siKAT
4. Kahit _________ kana ay hindi mo parin dapat
makalimutan ang iyong pinagmulan. siKAT

Napakasakit sa balat ang matingkad na _________ ng


araw. SIkat

PAGGANYAK

Para sa pagsisimula ng ating bagong aralin, ako ay may


inihandang isang gawain ito ay tatawagin nating “Pakinggan
ang Sasambitin”.

(Ipaliliwanag ng guro ang Gawain)

Mayroon akong inihandang isang presentasyon na


naglalaman ng mga larawan na may pangungusap habang
may tinig na bumibigkas nito ay inyong aalamin ang
pagkakaiba ng mga ito batay sa inyong napakinggan.

Nauunawaan ba ang aking sinabi?

(Kung gayon maaari na tayong magsimula)

(Pagpapakita ng larawan sa mga bata habang nakikinig sa


nagsasalita)
1. Ang tala ay nagniningning tuwing gabi.
2. Nagawa mo na ba ang iyong tala?

1. Hindi siya ang mahirap.


2. Hindi, siya ang mahirap.
Napansin kop
Pamprosesong tanong: o sa mga
larawan at
1. Ano ang inyong napansin mula sa mga larawan at pangungusap
salita na inyong napakinggan? na aming
napakinggan
ang
pagkakaroon
ng kaibahan sa
kahulugan ng
salitang
ginamit sa
pangungusap
kapag naiba
ang bigkas
nito.

Mahusay! Maaari pong


may
2. Sa inyong palagay, ano kaya ang maaaring kaugnayan ito
kaugnayan nito sa ating tatalakayin ngayong araw? sa paraan
natin ng
pagbigkas ng
mga salita.

Ngayon ay ating nang tatalakayin ang Ponemang


Suprasegmental na tumutukoy sa mga makahulugang yunit
ng tunog na binubuo ng diin,tono/intonasyon at antala/hinto Opo!
na may malaking kinalaman sa ating ginawa kanina.

Handa na ba kayong matuto?

Paglinang

“Kung gayon ay ating nang sisimulan ang talakayang ito!”

(May nagpadala sa akin ng mensahe na tungkol sa


Ponemang Suprasegmental)
Ang
Ponemang
(Magkakaroon ng pagtatanong ang guro tungkol sa Suprasegme
tinalakay,ito ay ang mga sumusunod.) ntal ay
tumutukoy sa
mga
makahulugan
Gabay Na Tanong: g yunit ng
tunog.
1.Ano ang Ponemang Suprasegmental?
(Ang mga
mag-aaral ay
may iba pang
kasagutan)

Sa akin pong
palagay ay
lubhang
Mahusay! mahalaga na
malaman ang
Ponemang
Suprasegme
2.Sa inyong palagay,gaano kahalaga ang paggamit at ntal at kung
malaman ang Ponemang Suprasegmental sa pang-araw- paano ito
araw na buhay? gamitin dahil
dito malinaw
na
naipahahaya
g natin ang
bawat salita
sa paggamit
ng tono,diin
at hinto sa
bawat
salitang
sasabihin lalo
na at kung
may
kapareho
itong salita na
magkaiba
naman ang
kahulugan.

(Ang mga
mag-aaral ay
may iba pang
kasagutan)

Mahusay!
Iba pang kasagutan.

Pagpapalali
m Ngayon, upang mas maunawaan ninyo ang kahalagahan ng
mga ponemang suprasegmental sa pang araw- araw na
buhay subukan ninyong basahin ang mga sumusunod na
pangungusap nang naaayon sa mga sitwasyong aking
ibibigay.

Handa na ba kayo?
Opo!
Sa baba mo.
(tinutukoy kung saan matatagpuan ang tsinelas)
(naiirita dahil paulit ulit ang pagtatanong kung san tumutubo
ang balbas)

Lalaki pa ako.
(nagtatanong kung tatangkad ka pa ba)
(pinagninilayan ang sariling kasarian)
(iginigiit ang sariling kasarian)

Batay doon sa ating ginawa. Bakit mahalaga na matutunan


ang tamang gamit ng mga ponemang suprasegmental sa
pang- araw- araw na komunikayon? Mahalagang
matutunan
ang tamang
gamit ng mga
ponemang
suprasegmen
tal sa pang-
araw- araw
na
komunikasyo
n upang
maiwasan
ang
pagkakaroon
ng di
pagkakaunaw
aan sa ibang
tao.
Pagsasabu Upang mailapat ang pagka-unawa sa ating tinalakay ay
hay dadako na tayo sa ating pangkatang gawain.

Pagsasalarawan ng Gawain:

Makabubuo at makapagtatanghal ng alinman sa Tanka o


Haiku na ginagamitan ng mga Ponemang Suprasegmental.

Panuto: Ang mga mag- aaral ay hahatiin sa apat (4) na


pangkat. Sa gawaing ito, kinakailangan na sila ay makalikha
at makapagtanghal ng sariling Tanka o Haiku na ginagamitan
ng mga Ponemang Suprasegmental.

Rubrik:

Pamantayan Napakahusay Mahusay Katamtaman


15 puntos 10 puntos 5 puntos
Nilalaman Naipahayag Naipahayag at Di- gaanong
nang maayos at napalutang sa napalutang at
konkreto sa bawat bahagi naipahayag sa
bawat bawat (saknong at bawat bahagi
bahagi taludtod) ng (saknong at
(saknong at piyesa ang taludtod) ng
taludtod) ng diwa at piyesa ang
piyesa ang kaisipang may diwa at
diwa at kaugnayan sa kaisipang may
kaisipang may tema o paksa. kaugnayan sa
kaugnayan sa tema o paksa.
tema o paksa.
Wastong gamit Bawat gamit ng Nagamit ang Hindi angkop
ng Ponemang mga Ponemang mga Ponemang ang
Suprasegmenta Suprasegmenta Supprasegment pagkakagamit
l l ay angkop at al subalit may ng mga
karapat- dapat ilang mga Ponemang
sa pagkakataong Suprasegmenta
pagpapahayag hindi nagamit l sa
ng layunin ng ng wasto o pangangailanga
paksa ng angkop sa n ng piyesa.
nilikhang Tanka pangangailanga
o Haiku. n ng piyesa ng
mga naturang
ponema.
Pagkamalikhain Naitanghal ang Naitanghal Naitanghal ang
piyesa sa isang nang maayos piyesa ngunit
kakatwang ang piyesa hindi gumamit
paraan. ngunit hindi ng kakatwa at
gaanong kakaibang
gumamit ng paraan.
kakatwa at
kakaibang
paraan.
Kalidad ng Ang piyesa ay May ilang mga Hindi nasunod
Tanka at Haiku sumusunod sa pamantayang ang mga
lahat ng kaakibat ng pamantayang
pamantayang tradisyunal na kaakibat ng
kaakibat ng Tanka o Haiku tradisyunal na
isang na hindi Tanka o Haiku.
tradisyunal na nagamit. (bilang, sukat,
Tanka o Haiku. (bilang, sukat, bantas at
( bilang, sukat, bantas at paksa)
bantas at paksa)
paksa)
Panuto: Piliin ang wastong sagot. Isulat sa isangkapat na
papel

1. Ito ay ang ponemang suprasegmental ng lakas o bigat ng


pagbigkas sa tunog ng isang salita.
a. Haba b. Diin
c. Antala d. Intonasyon
Susi sa
2. Hindi maganda ang tubo ng halaman kaya namatay.
pagwawasto
Paano binibigkas ang salitang nasalungguhitan sa
pangungusap? 1. B
a. /tu.boh/ b. /TU:bo/ 2. B
c. /tubo?/ d. /tu.BO/ 3. A
4. A
3. Nais mong sabihin sa iyong ina na huwag gagalawin ang
5. D
iyong mga papel na nasa kuwarto.
a. Huwag po ninyong gagalawin.
b. Huwag po ninyong gagalawin!
c. Huwag pong gagalawin?
d. Huwag pong gagalawin!

Pagtataya 4. Basahin ang halimbawang tanka sa ibaba.


Napakalayo pa nga
Wakas ng paglalakbay
Sa ilalim ng puno
Tag- init noon
Gulo ang isip.

Alin ang salitang ginamitan ng wastong diin?


a. puno c. wakas
b. gulo d. tag- init

5, Bakit mahalaga na gamitin nang wasto ang mga


ponemang suprasegmental?
a. Mahalaga ito sapagkat kailangan.
b. Mahalagang gamitin ito nang wasto sapagkat iyon ang
itinuro ng guro.
c. Mahalaga ito upang mas maging maganda ang
estraktura ng mga pangungusap.
d. Mahalagang gamitin ito nang wasto upang maiwasan
ang pagkakaroon ng hindi pagkakaintindihan sa pang-
araw araw na pakikipag- usap sa kapwa.

V.Takdang-Aralin
Gumawa ng sampung (10) pangungusap gamit ang
wastong diin,hinto at tono sa bawat salita.

You might also like