Pagsusuri sa atake ng karakter ng mga batang bida bilang
maimpluwensiyang tauhan sa mga pinoy teleserye
Kabanata I Pangkalahatang Introduksiyon 1.1 Panimula Panonood ng iba’t ibang klaseng palabas sa mga telebisyon at sinehan ang isa sa maituturing na maganda at may kalidad na libangan na maaaring gawin ng isang indibidwal. Kaalinsunod nito, maaari din itong magsilbing basehan sa pagkuha at pagkahinuha ng mga bagong impormasyon, pagbuo ng mga bagong ideya na makakatulong sa paghubog ng karakter o kaugalian ng isang persona. Ang teleserye, gaya ng isang pelikula, ay isang natatanging palabas na nagtatampok ng magandang dulot sa mga taga-subaybay nito kung saan ganap na mas mahaba ang oras na iginugugol, mas buo sa konteksto, at maaaring mas malawak ang mapulot na aral at mga impormasyon mula dito. Ukol sa pagsusuri ng mga biswal na konteksto, batid ang pagwawangis ng saloobin ng mga manunulat na bagamat nakatago sa aspeto ng mga palabas gaya ng karakter, pangyayari, kulay, at iba pa, ay maaari ding hayagang ipabatid sa pamamagitan ng musikang tangan ng isang palabas gaya ng teleserye. Bilang tugon, ang madlang taga-subaybay ay maaaring makapulot ng bagong ideya na makapaghuhubog sa kani-kaniyang personal na perspektibo. Bilang reaksiyon sa pagkakaroon ng bagong ideya na napulot sa nasabing palabas, maaaring ang isang taga-subaybay ay lubusang maka-impluwensiya sa kapwa sa pamamagitan lamang ng pagsasalaysay nito sapagkat dala nito ang maaaring magsilbing aral at inspirasyon na huhubog sa pagkakakilanlan ng bawat indibidwal. Gayunpaman, kinakailangan ng isang masusing pagsusuri ng mga nasabing kaloob na ideya at konteksto sa mga una ng nabanggit na palabas batay sa estilo ng pagpapahayag, kulay, at tema na ipinapabatid ng aktor upang mabigyang-daan at pagpapahalaga ang kanilang ginagawang eksena. Sa pag-aaral na ito, layunin ng mga mananaliksik ang bigyang-pansin at tuklasin ang simbolo, kapangyarihan at impluwensiya na dulot sa mga manonood ng mga “batang” karakter sa isang teleserye mula sa mga manonood batay sa itsura at rehistro nito sa telebisyon, kilos, at ugali. Ninanais rin ng mga ito na i-sentro ang nasabing pag-aaral sa mga batang karakter na tampok sa mga pinoy-serye. Bagamat malawak ang industriya ng aliwan, ang pagsusuring ito ay saklaw lamang ang mga teleseryeng angkop sa edad ng mga bida gayon na din sa mga taga- subaybay. At huli, aalamin rin ng mga naatasang magsaliksik dito ang impluwensiya ng mga batang karakter
1.2 Rasyonal na kaligiran ng pag aaral
Minarkahan ng simula ng Digital Age ang ika-21 siglo ay naghudyat ng ebolusyon ng teknolohiya habang dumarami ang mga tool at umuusad ang mga inobasyon araw-araw. Ayon kay Beers (2012), new technologies come and go, as they become easily outdated, as fast as how they hit the market. Ang telebisyon ay tumawid na sa iba pang mga uri ng medya at mga teknikal na channel sa ilang paraan, na ginagawa itong mas naa-access sa isang mas malawak na hanay ng mga manonood. Sa kabila ng paglitaw ng iba pang uri ng media at Internet, ang telebisyon ay patuloy na gumaganap ng mas nangingibabaw na papel para sa mga bata sa buong mundo. Maaaring lumitaw na ang konsepto ng "ang maimpluwensyang bata" ay isang pariralang sumasalungat. Ang mga sanggol at bata ay bata at maliliit, at sila ay wala gaanong karanasan, wala pa sa gulang, at umaasa, mga katangian na karaniwang salungat sa impluwensya ay ang karaniwang pananaw tungkol sa kanila; gayunpaman, ang mga bata ay may napakalaking impluwensya sa kanilang panlipunang kapaligiran, halimbawa batay sap ag-aaral ni Rheingold (1966), ang mga nasa hustong gulang ay napipilitang tumugon sa kanila, ang mga bata ay patuloy na nakakakuha ng atensyon at nakakakuha ng mga aksyon mula sa iba, pati na rin ang paghubog ng mga tugon ng iba sa pamamagitan ng differential reinforcement, mga epekto na nakikita hindi lamang sa mga tao kundi pati na rin sa iba pang uri.
1.3 Batayan ng Pag-aaral
1.3.1 Teoretikal na Batayan Interaktibong Teorya ng Pagkatuto Ang Social Learning Theory o ang Interaktibong Teorya ng Pagkatuto ay base sa ideya ni Albert Bandura, ang tao ay natututo mula sa kanilang pakikipag-ugnay sa iba sa kaligirang panlipunan. Taong 1963 noong ito nagkaroon ng balangkas, ito ganap na likas na asal; ang mahalagang elemento na nagpabago at lalong naging maimpluwensya ay ang pagbibigay-diin nito sa papel ng imitasyon. Social learning theory is increasingly cited as an essential component of sustainable natural resource management and the promotion of desirable behavioural change (Muro & Jeffrey, 2008; Nabavi, 2014). Ang mga serye ng eksperimento sa Bobo doll na isinagawa upang matukoy kung ang mga panlipunang gawi (agresyon) ay maaaring maipon sa pamamagitan ng pagmamasid at imitasyon. Ang pananaliksik na nagsasangkot ng mga bata na nagmamasid sa isang modelo na sumuntok sa isang lobo na manika ay mukhang sumusuporta sa ideya na ang mga bata ay tumulad sa kanilang pag-uugali sa pamamagitan ng panonood sa iba. Alinsunod dito, natututo ang mga tao ng maihahambing na mga gawi sa pamamagitan ng pagtingin sa mga aksyon ng iba. Sa pagmamasid sa pag-uugali ng iba, kadalasang lumilitaw at ginagaya ang pag-uugaling iyon, lalo na kung ang kanilang mga karanasan sa pagmamasid ay paayon o naglalaman ng mga benepisyong konektado sa naobserbahang aktibidad. Gayunpaman, sa teyoryang ito naniniwala siya na ang direktang pagtitibay ay hindi magagawang isaalang-alang ang lahat ng uri ng pag-aaral. Dahil dito, sa kanyang teorya ay nagdagdag siya ng elementong panlipunan, nangangatwiran na ang mga tao ay maaaring matuto ng bagong impormasyon at pag-uugali sa pamamagitan ng panonood ng ibang mga tao. Ayon sa mga elemento ng teoryang ito mayroong tatlong pangkalahatang prinsipyo para sa pag-aaral, pagkapansin (observation), panggagaya (imitation), at pagkunang halimbawa (modeling). Ang apat na pangunahing bumubuo sa social learning: differential association, differential reinforcement, imitation or modeling, at definitions. Ayon kayna Akers & Jensen (2006), ang differential association ay tumutukoy sa direktang kaugnayan sa mga grupo na nagpapahayag ng ilang mga pamantayan, kaugalian, at mga kinikilos; ang mga grupo kung saan nauugnay ang isa ay nagbibigay ng kontekstong panlipunan kung saan nangyayari ang lahat ng panlipunang pagkatuto; ang pinakamahalagang grupo ay kinabibilangan ng pamilya at mga kaibigan, ngunit ang mga pangalawang mapagkukunan tulad ng media ay maaari ding isama. Differential reinforcement ayon kayna Akers & Jensen (2006), ito ang balanse ng nakaraan, kasalukuyan, at inaasahang mga gantimpala at parusa sa hinaharap para sa isang partikular na aksyon, kasama ang mga reaksyon at pahintulot ng lahat ng mahahalagang grupong panlipunan, lalo na sa mga kaedad at pamilya, ngunit maaari ring isama ang iba pang mga grupo tulad ng mga paaralan at simbahan (Akers et al., 1979; Krohn, Skinner, Massey, & Akers, 1985). Ang imitation o modeling sa pag-uugali ng iba ay humuhubog din sa panlipunang pag-uugali, batay kay Bandura (1977, 1986). Ang mga indibidwal ay natututo ng mga pag-uugali sa pamamagitan ng pagmamasid sa iba lalo na sa malalapit na relasyon gaya ng magulang, mga kapatid, o mga kaibigan. Ito ay may epekto sa kabataan kapag naisiwalat sa kanila ang mga gawi at kaugalian ng iba, kahit pagkakalantad lamang, at napuna ang mga positibong resulta na natatanggap ng iba mula sa gayong mga pag-uugali, ay ganap ang pagsasaloob ng pag-uugali para sa hinaharap na mga pagkakataon. At panghuli, ang definitions na ayon kay Akers & Jensen (2006), ay ang mga kilos, rasyonalisasyon, o mga kahulugan na inilakip ng isang tao sa isang partikular na pag- uugali na tumutukoy sa pag-uugali bilang mabuti o masama, tama o mali, makatwiran o hindi makatwiran, at angkop o hindi naaangkop. Kung mas maraming mga indibidwal ang natutunan na ang mga partikular na saloobin o pag-uugali ay mabuti o kanais-nais (positibong kahulugan) o bilang makatwiran (neutralizing kahulugan) sa halip na bilang hindi kanais-nais (negatibong kahulugan), mas malamang na kunin nila ang pag-uugali. Nilalayon nitong makaapekto sa mga panlipunang pag-uugali, lalo na ang mga kumplikado o nangangailangan ng pakikipag-ugnayan sa iba. Ito ay maaaring maging kapaki- pakinabang lalo na kapag ang paglalarawan ng isang partikular na pag-uugali ay mahirap ngunit maaaring maihatid sa pamamagitan ng halimbawa o pagmomodelo. Higit pa rito, kapag ang makiugali o pagsasabuhay ng isang partikular na pag-uugali ay nangangailangan ng pagtagumpayan ng mga hadlang o problema, maaaring gamitin ang mga konsepto ng panlipunang pag-aaral upang ipakita kung paano malalampasan ng isang tao ang gayong mga hamon at magtagumpay. Pigura 1. Social Cognitive Learning Theoretical Framework Ang mga tao ay bahagyang produkto ng kanilang kapaligiran; parehong mahalaga, bumubuo ang tao ng mga positibong sitwasyon at pagkatapos ay nagsasanay na kontrolin ang mga ito. Sa pamamagitan ng maingat na pagpili ng mga kapaligiran, maimpluwensyahan natin kung ano tayo. Tinalakay ni Bandura (1997), na ang ating mga pagpili ay naiimpluwensyahan ng ating mga paniniwala gayundin ng ating mga kakayahan. Nagmumungkahi siya ng isang panloob na prinsipyo na binubuo ng tatlong magkakaugnay na elemento. Ang prinsipyong ito ay tinatawag na triadic reciprocality (Betz, 2007, and Green & Peil, 2009). Sinuportahan ng ilang iskolar sa larangan ng SCLT ang pananaw ni Bandura, tulad nina Betz, 2007, at Green & Peil, 2009 sa triadic reciprocality at tinukoy ang pag-uugali ng tao bilang triadic, dynamic, at reciprocal na interaksyon ng personal factors, behavior, at environment, ang tatlong batayan na ito ay likas na tumutugon sa isa’t isa. Ayon kayna Green & Peil (2009), ang larawan ay nagpapakita ng mga prinsipyong ito nang mas malinaw Ipinapangatuwiran ni Bandura na ang mga indibidwal ay natututo ng parehong mga pag-uugali at mga diskarte sa nagbibigay-malay sa pamamagitan ng pagmamasid sa pag-uugali ng iba, at ang mga pagkuha na ito ay maaaring matutunan nang hindi direktang pinalakas. Mccormick and Martinko (2004), based on their studies introduce some basic assumptions of Bandura’s SCLT. People can learn by observing others, learning is an internal process that may or may not result in a behavior change, and learning can occur without a change in behavior (Observation without imitation). Regarding to behavior, some other researchers such as Betz, (2007), supported Bandura’s basic assumptions of SCLT and pointed that behavior is directed toward particular goals, behavior eventually becomes self-regulated, cognition plays a role in learning; and finally, some studies supported that reinforcement and punishment have indirect rather than direct effects on learning and behavior. (Green & Peil, 2009). Sa social cognitive learning theory pinahayag kung paano natututo ang mga tao ng maihahambing na mga gawi sa pamamagitan ng pagtingin sa mga aksyon ng iba. Ang kilos ng tao ay naaantig ng personal factors, behavior, at environment, bumubuo at nagdidikta kung ano ang isyu na dapat inilalabas sa medya. Ang mga kuwento ng mga teleserye ay ipinapasa sa publiko, alinsunod sa kanilang mga indibidwal na pananaw, tinataya kung alin sa mga isyu ang mahalaga.
Pigura 2. Integrated Theoretical Framework
1.3.2 Konseptuwal na Batayan
A. integrated conceptual framework Sa antas na conceptual, ang representasyon ng medya sa mga batang aktor ay mahalaga sa paghubog ng pananaw ng publiko sa impluwensya sa kanilang pagkilos. Ang iba't ibang panlabas at panloob na input tulad ng mga personal factors, behavior, at environment ay nakakaapekto sa kung paano ipapakita ang isang isyu. Gumagamit ang aktor ng iba't ibang atake sa paglalahad ng kanilang mga kwento upang matiyak na ang impormasyong ipinakita ay lilikha ng isang pangmatagalang impresyon sa memorya ng kanilang madla. Ang mga indibidwal na saloobin at pag-uugali ng madla ay nakakaapekto sa kung paano pinoproseso ang impormasyong ito.
Pigura 3. Integrated Conceptual Framework
B. Integrated operational framework
Sa antas na operational, susuriin ang primetime TV Pinoy teleserye programs – TV Patrol, 24 Oras at Aksyon. Sa paggawa ng content analysis, susuriin ng mananaliksik kung paano inilarawan ng mga aktor na ito ang kanilang mga karakter sa mga kuwento gamit ang mga maimpluwensyang katangian sa mga tuntunin ng differential association, differential reinforcement, imitation or modeling, at definitions. Mga tagapagpahiwatig ng persepsyon ng publiko sa maimpluwensyang karakter ng pag-uugali ng mga bidang batang aktor sa Pinoy teleserye. Sa tesis na ito, nai ng mananaliksik na bigyang diin kung gaano naiimpluwensiyahan ng mga batang bida sa pinoy teleserye ang mga pananaw sa buhay ng mga manunod ang tanging saklaw ng pag-aaral. Hindi sakop sa pag-aaral na ito ang ibang karakter at mga teleserye sa ibang bansa. Datapwa’t, ang mananaliksik ay gagamit ng pangalawang sanggunian sa pagtutukoy ng mga maaaring magpatibay ng pananaw ng mananaliksik.
Pigura 4. Integrated Operational Framework
1.4 Suliranin at Layunin ng Pag-aaral
Ang pag-aaral na ito na may paksang “Pagsusuri sa atake ng karakter ng mga batang bida bilang maimpluwensiyang tauhan sa mga pinoy teleserye” ay naglalayong malaman ang mga atake ng karakter ng mga batang tampok bilang isang ganap na maimpluwensiyang tauhan sa mga pinoy teleserye. Ang pag-aaral na ito ay sasagutin ang mga sumusunod na suliranin: 1. Ano-anong mga katangian ang ibinibida ng mga batang tampok upang matukoy itong maimpluwensiya? 2. Paano nahuhubog ng mga batang may ganap ang pananaw ng iba pang tauhan sa teleserye sa pamamagitan ng: 2.1.1 Kilos; 2.1.2 Salita; 2.1.3 Pag-uugali. 3. Paano naging epektibo ang karakter ng isang bata sa mga teleserye upang ito’y kapulutan ng aral ng mga taong nakapalibot dito?
1.6 Mga Pagpapalagay
Unang hipotesis: Upang maitampok sa pilipinong telebisyon, tangan ng mga batang karakter ng pilipinong teleserye ang pagkakaroon ng isang kaaya-aya at mapanghikayat na ekspresyon ng damdamin. Ikalawang hipotesis: Epektibo ang pagganap ng isang bata sa pinoy-teleserye dulot ng pagkakaroon ng masusing pantas-aral sa bawat karakter na isasabuhay, 1.7 Kahalagahan ng Pag-aaral Ang pag-aaral na ito na may paksang “Pagsusuri sa atake ng karakter ng mga batang bida bilang maimpluwensiyang tauhan sa mga pinoy teleserye” ay makatutulong ng Malaki sa mga sumusunod: Sa madlang taga-subaybay, upang mawangis nila ng may diin, mabigyang buhay at pagpapahalaga ang karakter na ginaganapan ng mga batang tampok sa mga pinoy teleserye. Sa mga magulang, upang kanilang malaman ang kasalukuyang kaganapan at kinahihiligan ng kanilang mga anak upang ang mga ito’y magabayan at mabigyan ng maayos na payo tungo sa ganap na pagkakabuklod-buklod ng pamilya. Sa mga mambabasa, upang malaman nila ang sistematikong pamamaraan ng pag-atake ng bawat batang karakter sa bawat teleseryeng pinoy na isinasapubliko. Sa mga susunod pang mananaliksik, upang magkaroon ng isang batayan para sa mga susunod pang pag-aaral na maaaring magbigay-pansin sa iba pang aspeto ng mga tampok na teleseryeng pang-masa.
1.8 Saklaw at Limitasyon ng Pag-aaral
Ang pananaliksik na ito ay ganap na nakatuon sa kapakinabangan ng masa sa pagpapatibay ng pagbibigay importansiya sa mga pang-pilipinong teleseryeng pang-masa. Kaalinsunod nito, nilimitahan ang pag-aaral na ito sa impluwensiya ng mga batang bida sa pinoy-serye sapagkat taglay nila ang kwalipikasyon na makatutugon sa mga pangangailangan ng nasabing pag-aaral. Gayunpaman, naniniwala ang mga naatasang mananaliksik na ang pag- aaral na ito ang magbubukas ng pinto tungo sa kalinawan at kalinangan ng pagbibigay halaga ng mga sumusubaybay sa pinoy teleserye sa bawat yugto ng pagsasagawa ng mga eksena,
1.9 Depinisyon ng mga Termino
Para sa ikaliliwang at ikauunawa ng pag-aaral na ito, ang mga ginamit na katawagan ay binigyang kahulugan. Bata – estado ng isang taong bata pa ang gulang, o nasa menor na edad sa industriya. Eksena – isang uri ng akto at pangyayari sa isang lugar, sa isang panahon. Karakter – tungkuling ginaganapan ng isang tao sa teleserye. Panlipunan – isang aspetong ganap kung saan direktibang nakatuon at may layuning iparating ang konteksto ng bawat pinoy-serye. Teleserye – maikling serye na ipinapalabas sa telebisyon.