Rowena Beniga JHSActivity Carmen National High School

Republic of the Philippines

Department of Education
Caraga Region

CARMEN NATIONAL HIGH SCHOOL

304677
Carmen, Agusan del Norte

Activity

Prepared by:
ROWENA E. BENIGA
Teacher 1
 MODYUL 1
MGA AKDANG PAMPANITIKAN NG MEDITERRANEAN
Unang Markahan

ARALIN 1:

IKALAWANG LINGGO

Gramatika at Retorika: Angkop na Gamit ng Pandiwa

Bilang Aksiyon, karanasan, at Pangyayari

Learning Competency with K to 12 CG Code:

Nagagamit ang angkop na pandiwa bilang
aksiyon,pangyayari at karanasan,
( F10WG-la-b-57)

Rowena Beniga JHSActivity Carmen National High School

 ALAM MO BA NA….
Na ang pandiwa ay ...

Ito ang bahagi ng pananalita na nagsasaad ng kilos o galaw ng isang tao, bagay, o

hayop. Ang ilan sa mga halimbawa nito ay takbo, alis, uminom, kumain, umiyak, at binigyan.

Narito ang ilang pangungusap na gumagamit ng bahagi ng pananalita na ating tinatalakay sa artikulong ito. Na-
wa’y makatulog ito sa inyo lalong-lalo na sa mga mag-aaral.

1. Nilakbay nina Haring Adan at Haring Perculo ang bundok ng San Juan sa paghahanap sa nawawalang reyna.

2. Hindi man lang nagpaalam si Jerry kay Jona noong umalis siya papuntang Macau.

3. Inutusan ng nanay si Andres na pumunta kay Aling Nena at bumili ng yelo.

4. Sina Dominic at Nicolai ang kumain ng mga natirang pagkain mula sa handaan sa nayon.

5. Walong taong hinintay ni Avery ang pagkakataon na makitang muli ang nawawalang ama.

Iba’y iba ang gamit ng pandiwa. Ginagamit ito sa pagpapahayag ng aksyion, karanasan, at

pangyayari.

GAMIT NG PANDIWA:

1. AKSIYON

• May aksiyon ang pandiwa kapag may actor o tagaganap ng aksyion/kilos.

• Mabubuo ang mga pandiwang ito sa tulong ng mga panlaping: um, mag, ma, mang,

maki at mag-an.

Halimbawa:

Naglakbay si Bugan patungo sa tahanan ng mga diyos.

Pandiwa: naglakbay

Actor : si Bugan

2. KARANASAN

• Nagpapahayag ng karanasan ang pandiwa kapag may damdamin. Dahil ditto, may

nakararanas ng damdamin na inihuhudyat ng pandiwa. Maaring magpahayag ang pandiwa ng

karanasan o damdamin/emosyon. Sa ganitong sitwasyon may tagaranas ng damdamin o sa-

loobin.
1
Rowena Beniga JHSActivity Carmen National High School
 Halimbawa: Tumawa si Venus sa paliwanag ni Psyche

Pandiwa: Tumawa - karanasan

3. Pangyayari

Ang pandiwa ay resulta ng isang pangyayari

Halimbawa: ang mga nakasalungguhit ay ang pandiwa samantalang ang binilugang salita ay

pangyayari.

1. Nalunod ang mga tao sa matinding pagbaha.

2. Sumasaya ang mukha ni Venus sa Nakita niya sa paligid.

GAWAIN 1: MAGSASANAY TAYO!

Isulat sa patlang kung ang pandiwang may salungguhit ay ginamit bilang

Aksiyon, karanasan , o pangyayari.

______1. Ginawa ni Psyche ang lahat upang paipaglaban ang kanayang pagmamahal ka Cu-

pid.

______2. Labis na nanibugho si Venus sa kagandahan ni Psyche.

______3. Nalungkot si Bantugan sa utos ng hari kaya minabuti niyang lumayo na lamang.

______4. Umiibig ang lahat ng kababaihan kay Bantugan .

______5. hindi Nasiyahan si Jupiter sa ginawang paghihirap ni Venus kay Psyche.

______6. Patuloy na naglakbay si Psyche at pinipilit na makuha ang panig ng mga diyos.

______7. Lalong sumidhi ang pagseselos siya kay Psyche.

______8. Ibinuhos niya sa harap ni Psyche ang isang malaking lalagyan ng puno.

______9. Umiwi siya sa kaharian ni Venus.

______10. Dahil sa paghihirap natukso siyang tumalon.

2
Rowena Beniga JHSActivity Carmen National High School
 GAWAIN 2: MAGSULAT TAYO!

Bumuo ng tiglimang pangungusap na may pandiwang ginamit bilang aksiyon,

karanasan, o pangyayari

AKSIYON PANGYAYARI KARANASAN

HALIMBAWA: Nalusaw ng modernisasyon Natuwa si cupid sa tagumpay
ang karamihan sa mga katutu- ni Psyche
Kumikha ang mga taga – bong kultura ng mga Pilipino
Rome ng bagong mitolo-
hiya batay sa mitolohiya
ng mga Greek

AKSIYON
1

KARANASAN

Rowena Beniga JHSActivity Carmen National High School

 PANGYAYARI
1

ALAM MO BA …

MAY TATLONG ASPEKTO ANG PANDIWA.

Rowena Beniga JHSActivity Carmen National High School

 https://www.bing.com/search?q=+TATLONG+ASPEKTO+NG+PANDIWA&qs=n&form=QBRE&sp=-1&pq=tatlong+

Rowena Beniga JHSActivity Carmen National High School

 HALIKA’T TAYO AY MAGSANAY

Pagsasanay 1

Basahin ang mga pangungusap. Isulat sa iyong sagutang papel ang

pandiwa at Isulat ang aspekto.
1. Nagdulot ng malaking baha ang magdamag na ulan.
2. Lumutang sa tubig baha ang mga plastic at iba pang basura.
3. Ang mga kabahayan ay nalubog sa tubig ulan.
4. Ang mga sasakyan ay naiwan sa lansangan.
5. Itinutulak ng mga tao ang mga tumirik na sasakyan upang hindi makaabala sa ` lansangan.
6. Isinansakay sa bangka ang mga pangunahaing kakailanganin ng mga tao.

Pandiwa Aspekto
1. -
2. -
3. -
4. -
5. -
6. -

PAGSASANAY 2

6
Rowena Beniga JHSActivity Carmen National High School
 HALIKA’T TAYO AY MAGSANAY

PAGSASANAY 3

Punan ang tsart ng wastong aspekto ng Pandiwa

Salitang ugat Pagnagdaan Pangkasalukuyan Panghinaharap

Takbo tumakbo tumatakbo tatakbo

alis aalis

sumayaw

naglalaba

lalakad

langoy lumalangoy

dinala

binabasa babasahin

sulat

dinurog

kuha

Rowena Beniga JHSActivity Carmen National High School

________________________________________________________
________________________________________________________
________________________________________________________
________________________________________________________
___________________.