საფეთქელ-ქვედა ყბის სახსარი - art. temporomandibularis ქმნის : ქვედა ყბის თავი - caput madibulae საფეთქლის ძვლის ქვედა ყბის ფოსოთი - fossa mandibularis აგებულებით : კომბინირებული ფორმით : როკისებური, ორღერძიანი მოძრაობა სრულდება : ფრონტალური ღერძის გარშემო - ქვედა ყბის ახევა/დახევა ვერტიკალური ღერძის გარშემო - მარჯვნივ/მარცხნივ; წინ/უკან გაწევა გამაგრებულია : სოლისებრ-ქვედა ყბის იოგით - lig. spenomandibulare გვერდითი იოგებით - lig. laterale სადგის-ქვედა ყბის იოგით - lig.stylomandibulare სასახსრე ღრუში მოთავსებულია სახსარშიდა ხრტილოვანი დისკი - discus articularis.
ხერხემლის სვეტი
ატლანტ-აქსის შუა სახსარი - art. Atlantooccipitales
ქმნის : ატლანტის წინა რკალის უკანა ზედაპირით - facies posterior arcus
anterior მეორე მალის კბილისებური მორჩით - dens აგებულებით : კომბინირებული ფორმით : ცილინდრული, ერთღერძიანი სრულდება მოძრაობა : ვერტიკალური ღერძის გარშემო - თავის მარჯვნივ/მარცხნივ ტრიალი გამაგრებულია : ატლასის განივი იოგით - lig. Transversum ატლასის ჯვარედინა იოგით - lig. Cruciforme
ატლანტ-აქსის გვერდითი სახსარი - art. Atlantoaxialis
ქმნის : ატლასის გვერდითი მასების ქვედა სასახსრე ზედაპირი - facies
articularis inferior massa lateralis აქსისის ზედა სასახსრე ზედაპირით - facies articularis superior აგებულებით : კომბინირებული ფორმით : ბრტყელი, სამ ღერძიანი სრულდება მოძრაობა : ვერტიკალური ღერძის გარშემო - თავის მარჯვნივ/მარცხნივ ტრიალი გამაგრებულია : ზემოთ მოყვანილი სახსრების გარდა ფრთისებრი იოგით - lig.alaria კბილის მწვერვალის იოგით - lig. apicis dentis ყველა ამ იოგს შემოსაზღვრავს (მოქცეულია მის ქვეშ) : მფარავი აპკი - membrana tectoria
ატლანტ-კეფის სახსარი - art. Atlantoocipitales
ქმნის : კეფის როკებით - condylus occipitalis
ატლანტის ლატერალური მასებითი - massa lateralis აგებულებით : კომბინირებული ფორმით : როკისებური, ორ ღერძიანი ასრულებს მოძრაობას : ფრონტალური ღერძის გარშემო - თავის მოხრა/გაშლა საგიტალური ღერძის გარშემო - თავის გადახრა გამაგრებულია : ატლანტ კეფის წინა და უკანა აპკებით - membrana atlantooccipitalis anterior et posterior ატლანტ-კეფის გვერდითი იოგებით - lig. atlantooccipitalis lateralis
მალთაშორისი სახსარი - art. Intervertebralis
ქმნის : ზედა მალის ქვედა სასახსრე ზედაპირი - processus articularis inferior ქვედა მალის ზედა სასახსრე ზედაპირი - processus articularis superior აგებულებით : კომბინირებული ფორმით : კისერსა და გულმკერდში - ბრტყელი, სამ ღერძიანი წელში - ცილინდრული, ერთ ღერძიანი სრულდება მოძრაობა : ფრონტალური ღერძის გარშემო - ხერხემლის მოხრა/გაშლა საგიტალური ღერძის გარშემო - გადახრა მარჯვნივ/მარცხნივ ვერტიკალური ღერძის გარშემო - ბრუნვა/ტრიალი გამაგრებულია : ქედის იოგით - ig. Nuchae წყვეტზედა იოგით - lig. Supraspinaie წყვეტთაშორისი იოგი - ligg. Interspinalia განივ მორჩთაშორისი იოგი - ligg.intertransversaria წინა და უკანა სიგრძვი იოგებით - lig. longitudinale anterior et posterior (გრძელი იოგი) რკალთაშორისი იოგი - ligg. Interarcuatae (მოკლე, ყვითელი იოგი)
გავა-კუდუსუნის შეერთება - Junctura sacrococcygea
ეს შეერთება გარდატეხის ასაკამდე, ჩვეულებრივ, სინქონდროზის ტიპისაა. მალთაშუა ხრტილოვანი დისკო - disco intervertebrales აკავშირებს გავის 5 მალის სხეულს კუდუსუნის 1 მალის სხეულთან. პრეპუბერტულ პერიოდში, ქალებში დისკოს სისქეში რბილი ბირთვის - nucleus pulposus ნაცვლად გამჭირვალე სითხით ამოვსებული ნაპრალი წარმოიქმნება და შეერთება სიმფიზის სახეს ღებულობს.
გულმკერდის შეერთებანი - Articulationes thoracis
ნეკნ-მალის სახსარი - art. costovertebrae
ნეკნ-თავის სახსარი - art capitis costae
ქმნის : ნეკნის თავი -caput costae მალის სხეულით - corpus vertebrae აგებულებით : კომბინირებული ფორმით : ბრტყელი, სამ ღერძიანი მოძრაობა სრულდება : ნეკნის მოძრაობა ყველა სიბრტყეში გამაგრებულია : ნეკნის თავის სახსარშიგა იოგით - lig. capitis costae intraarticulare ნეკნის თავის სხივისებრი იოგით - ig. capitis costae radialum
ნეკნ-განივი სახსარი - art. Costotransversaria
ქმნის : ნეკნის ბორცვი - tuberculum costae მალის განივი მორჩით - procesus transverses ver. აგებულებით : კომბინირებული ფორმით : ბრტყელი, სამ ღერძიანი. მოძრაობა სრულდება : ნეკნის მოძრაობა ყველა სიბრტყეში გამაგრებულია : ნეკნ-განივი იოგით - lig. costotrans versarium. ბოლო ორი ნეკნი ნეკნ-განივ სახსარს არ ქმნის.
მკერდ-ნეკნის სახსარი - art sternocostales
ქმნის : მკერდის სანეკნე ნაჭდევი - incisura costales ნეკნის სამკერდე ბოლო - extermita sternales (me-2-7 neknis) აგებულებით : კომბინირებული ფორმით : ცილინდრული, ერთ ღერძიანი. მოძრაობა სრულდება : ნეკნის რყევა გამაგრებულია : მკერდ-ნეკნის სახსარშიგა იოგით - lig. sternocostale intraarticulare მკერდ-ნეკნის სხივისებრი იოგით - lig. sternocostale nadiata მკერდ-ნეკნის იოგი უკავშირდება ბოჭკოებს და ქმნის ერთიან მტკიცე მკერდის აპკს - membrana sterni ხრტილთაშუა სახსრები : მე-8, მე-9 და მე-10 ნეკნები სამკერდე ბოლოების ხრტილებით ჯერ უკავშირდება ერთმანეთს, ხოლო შემდეგ მე-7 ნეკნს, ამ უკანასკნელით კი მკერდის ძვლას. აღნიშნული ნეკნების ხრტილოვან ნაწილებს შორის იქმნება სინოვიალური დაკავშირება, ხრტილთაშუა სახსრები - articulations interchondrales. გულ-მკერდის ხრტილოვანი შეერთებანი. მკერდის ძვალს შორის არსებობს სინქონდროზები, კერძოდ მკერდის ტარსა და სხეულს შორის ტარ-მკერდის სინქონდროზი - Synchondrosis manubrio-sternalis. ასევე, სხეულსა და მახვილისებრ მორჩს შორის, მკერდ-მახვილისებრი სინქონდროზი - Synchondrosis xiphosternalis. აღნიშნული შეერთებები მიეკუთვნება დროებით ხრტილოვან დაკავშირებას და საბოლოოდ პირველი დაახლოებით 40 წლის, ხოლო მეორე 30 წლის შემდეგ გარდაიქმნება ძვლოვან შეერთებად. იშვიათად შეიძლება შეინარჩუნოს ხრტილოვანი შეერთების სახე.
ზედა კიდურის სარტყლის ძვლების
შეერთებანი - Articulationes cinguli membri superioris
მკერდ-ლავიწის სახსარი - art. Sternoclavicularis სწორედ ამ სახსრით
ხორციელდება ზედა კიდურის სარტყლის დაკავშირება სხეულის ღერძულ ჩონჩხთან. ქმნის : მკერდის ტარის ლავიწის ნაჭდევი - incisura clavicularis ლავიწი სამკერდე ბოლოთი - extermitas sternalis აგებულებით : ლავიწ-აკრომიონის სახსართან ერთად განიხილება კომბინირებული ფორმით : სფერული ფორმის, სამ ღერძიანი მოძრაობას ასრულებს : ფრონტალური ღერძის გარშემო - ლავიწის შიგნთ/გარეთ ტრიალი საგიტალური ღერძის გარშემო - აწევ/დაწევა ვერტიკალური ღერძის გარშემო - წინ/უკან გაწევა გამაგრებულია : ლავიწთაშორისი იოგით - lig. Interclaviculare მკერდ-ლავიწის იოგით - lig. Sternoclaviculare ნეკნ-ლავიწის იოგით - lig. Costoclaviculare დამატებით - სახსრის ღრუში ჩართულია სახსარშიდა ხრტილოვანი დისკო - discus articulari ლავიწ-აკრომიონის სახსარი - art. acromioclavicularis ქმნის : ლავიწის სამხრე ბოლო - extremitas acromionalis ბეჭის ძვლის სამხრე მორჩი ( აკრომიონი) – acromion აგებულებით : კომბინირებული ფორმით : ბრტყელი, სამ ღერძიანი. მოძრაობას ასრულებს : ყველა ის მოძრაობა, რომელსაც მკერდ-ლავიწის სახსარი ასრულებს. გამაგრებულია : ლავიწ-აკრომიონის იოგით - lig. Acromioclaviculare ნისკარტ-ლავიწის იოგით - lig. Coracoclaviculare ტრაპეციული იოგი - lig. Trapezoideum კონუსისებრი იოგი - lig. Conoideum გარდა აღნიშნული იოგებისა, ბეჭი დართულია ე.წ. საკუთარი იოგებით. ისინი წარმოადგენენ ცრუ სინესმოზის მაგალითს, რადგან გადაჭიმული არიან ბეჭის ძვლის სხვადასხვა წერტილებს შორის. ესენია : ნისკარტ-სამხრე მორჩის იოგი - lig. Coracoacromionalis ბეჭის ზედა განივი იოგი - lig. Transversum scapulae superius ბეჭის ქვემო განივი იოგი - lig. Transversum scapulae inferior
ზედა კიდურის თავისუფალი ნაწილის ძვლების
შეერთებანი. მხრის სახსარი - art. Humeri
ქმნის : მხრის ძვლის თავი - caput humeri
ბეჭის სასახსრე ჩაღრმავებით - cavitas glenoidalis აგებულებით : მარტივი ფორმით : სფერული, მრავალ ღერძიანი. მოძრაობას ასრულოებს : ფრონტალური ღერძის გარშემო - მოხრა/გაშლა საგიტალური ღერძის გარშემო - განზიდვა/მოზიდვა ვერტიკალური ღერძის გარშემო - შიგნით/გარეთ ტრიალი. წრიული ტრიალი სამივე ღერძის გადაკვეთის ადგილას ( ცირკუმდუქცია) გამაგრებულია : ნისკარტ-მხრის იოგით - lig. Coracohumerale სახსარ-მხრის იოგით - lig. Glenohumeralia სასახსრე ღრუში გაივლის მხრის ორთავა კუნთის გრძელი თავის მყესი - m. Biceps brachii caput longum ჩაღრმავებაზე შეზრდილია ხრტილოვანი ბაგე - labrum glenoidale.
იდაყვის სახსარი - art. Cubiti
წარმოადგენს რთულს სახსარს. იგი შედგება სამი სახსრისაგან, რომელთა შექმნაში მონაწილეობას იღებს მხრის ძვლის დისტილური ბოლო ( os humeri) და იდაყვის (os ulna) და სხივის (os radi ) ძვლების პროქსიმალური ბოლოები. აღნიშნული ძვლებით იქმნება :
მხარ-იდაყვის სახსარი - art. Humeroulnaris
ქმნის : მხრის ჭაღი - trochlea humeri
იდაყვის ჭაღისებური ნაჭდევი - incisura trochlearis აგებულებით : მარტივი ფორმით : ჭაღისებური, ერთ ღერძიანი მოძრაობა სრულდება : ფრონტალური ღერძის გარშემო - წინამხრის მოხრა/გაშლა.
მხარ-სხივის სახსარი - art. Humeroradialis
ქმნის : მხრის ძვლის შებურთული შემაღლებით - eminentia capitale სხივის თავის ფოსოთი - forea capituli radi. აგებულებით : მარტივი ფორმით : სფერული, ორ ღერძიანი მოძრაობა სრულდება : ფრონტალური ღერძის გარშემო - მოხრა/გაშლა ვერტიკალური ღერძის გარშემო - ტრიალი შიგნით/გარეთ
სხივ-იდაყვის სახსარი - art. Radioulnaris
ქმნის : სხივის თავის საბრუნებელი ზედაპირებით - circumferentia articularis იდაყვის ძვლის სხივის ნაჭდევით - incisura radialis აგებულებით : კომბინირებული ფორმით : მბრუნველია (ცილინდრული), ერთ ღერძიანი მოძრაობა სრულდება : ვერტიკალური ღერძის გარშემო - ტრიალი შიგნით/გარეთ (პრონაცია-სუპინაცია) სამივე ეს სახსარი შემოკრულია საერთო სასახსრე ჩანთით და გამაგრებულია შემდგომი იოგებთ : სხივისა და იდაყვის გვერდითი იოგებით - lig.colaterale radieale et ulnare სხივის ბეჭდისებრი იოგით - lig. annulare radi ირიბი სიმით - chorda obligua კვადრატული იოგით - lig. Quadratum
სხივ-მაჯის სახსარი - art. Radiocarpea
ქმნის : სხივის ძვლის დისტალური ბოლოთი სამკუთხა ხრტილით - fibrocartilago triangularis მაჯის პროქსიმალური რიგის სამი ძვალი - ნავისებური - os scaphoideum მთვარისებური -os lunatum სამწახნაგა - os triquetrum აგებულებით : რთული ფორმით : ელიფსოიდური, ორ ღერძიანი მოძრაობა სრულდება : ფრონტალური ღერძის გარშემო - მოხრა/გაშლა საგიტალური ღერძის გარშემო - განზიდვა/მოზიდვა გამაგრებულია : გვერდითი სხივისმხრივი და იდაყვისმხრივი იოგით - lig. collaterale carpi radiale et ulnare ხელგულის და ხელზურგისმხრივი იოგით - lig. radiocarpen volare et dorsale
ქმნის : მაჯას ქვედა ( დისტილური ) რიგის და ნების ძვლების ფუძეებით. ფორმით : ცერისა - უნაგირა, ორ ღერძიანი. დანარჩენები - ბრტყელი, სამღერძიანი მოძრაობა სრულდება : ცერის მოხრა/გაშლა ცერის - განზიდვა/მოზიდვა დანარჩენებში - მხოლოდ რყევები
ნებ-ფალანგის სახსარი - art metacarpophalangeae
ქმნის : ნების ძვლის თავებით და პირველი ფალანგების ფუძეებით ფორმით : ცერისა - ჭაღისებური, ერთ ღერძიანი. დანარჩენები - სფერული, სამ ღერძიანი. მოძრაობა სრულდება : ცერის - მოხრა/გაშლა. დანარჩენებში - სამივე ღერძის გარშემო მოძრაობა
ფალანგთაშორისი სახსარი - art. Interphalangeae
ქმნის : მეზობელი ფალანგები ფორმით : ჭაღისებური, ერთღერძიანი მოძრაობა სრულდება : თითების - მოხრა/გაშლა ქვემო კიდური ძვლების შეერთებანი ქვედა კიდური სარტყლის შეერთებანი: გავა-თეძოს სახსარი - art. Sacroiliaca ( სარტყელი უკავშირდება ტორსს)
ქმნის : გავისა და თეძოს ყურისებრი ზედაპირები - facies auriculares os sacrum et
os iliaca აგებულებით : მარტივი ფორმით : ბრტყელი, სამ ღერძიანი. მოძრაობა სრულდება : რყევები გამაგრებულია : გავა-თეძოს წინა და უკანა იოგებით - lig. sacroiliacum longus et breve ძვალთაშუა იოგით - lig. Sacroiliaca interossea. გავა-თეძოს დორსალური და ვენტრალური იოგებით - lig.sacroiliaca dorsalia et ventralia გარდა ზემოჩამოთვლილი იოგებისა, მენჯის ძვლები ერთმანეთთან და ხერხემალთან დაკავშირებული არიან : თეძო-წელის იოგით - lig.iliolumbale გავა-კუკუხოს იოგით - lig.sacrotuberosum. გავა-წვეტიანი იოგით - lig.sacrospinosum მენჯის ძირზე ძვლოვანი კედლებისა და აღნიშნული იოგების ურთიერთობით შექმნილია 5 ხვრელი. მათგან ყველაზე დიდი, ცენტრალურად მდებარე ხვრელი კენტია. ორიც წყვილი : დიდი საჯდომი ხვრელი -foramen ischiadicum majus მენჯის ძვალზე გვაქვს დამხურავი ხვრელი - foramen obturatorium, რომელზეც გადაკრულია აპკი - membrana obturatoria, ე.ი ვხვდები ძვალთა შეერთების უწყვეტ ფორმას - სინდესმოზს. მცირე საჯდომი ხვრელი - foramen ischiadicum minus აღნიშნულ ხვრელებში გაივლიან კუნთები, ნერვები და სისხლძარღვები.
ბოქვენის სიმფიზი - symphysis pubis
ქმნის : ბოქვენის ძვლის სიმფიზის ზედაპირები - facies symphyseos მოძრაობა სრულდება : რყევები გამაგრებულია : ბოქვენის ზედა იოგით - lig. Pubicum superior ბოქვენის რკალოვანი იოგით - ბოქვენის ძვლებს შორის ჩადგმულია ხრტილი ბოქვენის ძვალთაშუა დისკო - discus interpubicus, რომელთა სისქეში არსებობს ნაპრალი, ამიტომ ამ შეერთებას ეწოდება სიმფიზი და მიეკუთვნება ცრუ სახსარს. მამაკეცებში დროებითია, რომელიც შემდგომ გადაიქცევა სინოსტოზად, დედაკაცებში ან გადაიქცევა ან არა.
ქვედა კიდურის თავისუფალი ნაწილის ძვლების
შეერთებანი
მენჯ-ბარძაყის სახსარი - art. Coxae
ქმნის : მენჯის ძვლის ტაბუხის ბუდე - acetabulum ბარძაყის ძვლის თავი - caput femoris აგებულებით : მარტივი ფორმით : კაკლისებური, სამ ღერძიანი. მოძრაობა სრულდება : ფრონტალური ღერძის გარშემო - მოხრა/გაშლა საგიტალური ღერძის გარშემო - განზიდვა/მოზიდვა ვერტიკალური ღერძის გარშემო - შიგნით/გარეთ ტრიალი ასევე წრიული ტრიალი სამივე ღერძის გადაკვეთაზე. გამაგრებულია : თეძო-ბარძაყის იოგით - lig.iliofemorale ბოქვენ-ბარძაყის იოგით - lig. Pubofemorale საჯდომ-ბარძაყის იოგით - lig. Ischiofemorale ბარძაყის თავის იოგით - lig. capitis femoris ყალთა იოგით - zona orbicularis ტაბუხის ბუდის განივი იოგი - lig. Transversum acetabuli სასახსრე ღრუში მოთავსებულია ბარძაყის თავის იოგი და ხრტილოვანი სასახსრე ბაგე - labrum glenoidale.
მუხლის სახსარი - Art.genus
შექმნილია : ბარძაყისა და დიდი წვივის როკებით - condylus femoris et tibia და კვირისტავით - palella აგებულებით : რთული ფორმით - ჭაღმბრუნველი, ერთ ღერძიანი. მოძრაობა სრულდება : ფრონტალური ღერძის გარშემო - მუხლის მოხრა/გაშლა მოხრილ მდგომარეობაში კანჭის ტრიალი ვერტიკალური ღერძის გარშემო. გამაგრებულია : სასახსრე ღრუში მოთავსებულია შემდეგი იოგებ : წინა ჯვარედინა იოგით - lig.cruciatum anterius უკანა ჯვარედინა იოგით - lig.cruciatum posterius მუხლის სახსრის გამამაგრებელ გარეთა იოგებს ეკუთვნის : მუხლქვეშა ირიბი იოგი - lig.popliteum obliquum მუხლქვეშა რკალოვანი იოგი - lig.popliteum acruatum დიდი და მცირე წვივის გვერდითი იოგებით - lig. collaterale tibiale et fibulare კვირისტავის საკუთარი იოგით - lig. patellae proprium რკალოვანი და ირიბი იოგით - lig. popliteum arcuatum et obliquum მუხლის განივი იოგი - lig.transversum genus მენისკ-ბარძაყის უკანა იოგით - lig.meniscofemorale posterius. მენისკ-ბარძაყის წინა იოგით - lig.meniscofemorale anterius სახსარში ჩართულია ხრტილოვანი ორი მენისკი : ლატერალური და მედიალური მენისკები - meniscus lateralis et medialis. ვხვდებით ნაოჭებს : კვირისტავქვეშა სინოვიალური ნაოჭი - plica synovialis infrapaterallis ფრთისებრი ნაოჭი - plica alares კვირისტავ-ზედა აბგა - bursa suprapatellaris კვირისტავ-წინა კანქვეშა აბგა - bursa subcutunae pepatellaris კვირისტავ-ქვეშა ღმა აბგა - busra infrapatellaris profunda
კენჭის ძვლების ურთიერთდაკავშირება
წვივთა სახსარი - art. Tibiofibularis. ქმნის : დიდი წვივის სასახსრე ზედაპირით - facies anticularis fibularis მცირე წვივის თავით - capitis fibulae აგებულებით : მარტივი ფორმით : ბრტყელი, სამღერძიანი მოძრაობა სრულდება : ძლიერ შეზღუდული მოძრაობა გამაგრებულია : მცირე წვივის თავის წინა და უკანა იოგებით - lig. capitis fibulae anterius et posterius. დიდ და მცირე წვივს შორის არსებობს წინამხრის ძვალშათუა აოკის ანალოგიური ელემენტი, კანჭის ძვალთაშუა აპკი - membrana interossei cruris
იქმნება : დიდი წვივის ძვალზე მცირე წვივის ამონაჭდევით - incisura fibularis მცირე წვივის გოჯის სასახსრე ზედაპირით - facies articularis malleoli გამაგრებულია : წვივთაშორისი წინა და უკანა იოგებით - ligg. Tibiofibularia anterius et. Posterius
კოჭ-წვივის სახსარი - art. talocruralis
ქმნის : დიდი და მცირე წვივის გოჯები – malleolus medialis et lateralis კოჭის ჭაღი– trochlea tali აგებულებით - რთული ფორმით - ჭაღისებური, ერთღერძიანი მოძრაობას ასრულებს : ფრონტალური ღერძის გარშემო - ტერფის მოხრა/გაშლა გამაგრებულია : მედიალური იოგებით - lig.mediale კოჭ-მცირე წვივის წინა იოგით - lig. talofibulare anterior კოჭ-მცირე წვივის უკანა იოგით - lig.talofibulare posterior ქუსლ-მცირე წვივის იოგით - lig. Calcaneofibulare
ძვალთა რომელი უწყვეტი შეერთების ტიპი სად
გვხვდება :
სინდესმოზი - თავის ქალა, წინამხარი, კანჭში, მენჯში, მალებსშორის
სიმფიზი - ბოქვენი, გავა-კუდუსუნი
სინსარკოზი - ბეჭი უკავშირდება ტორს, ტერფში, მალები
სინოსტოზი - გავა-კუდუსუნი, მენჯი, კეფის ძვალი სინქონდროზი - ხერხემლის სვეტი, ქალა(დროებითი)-დაფ-კლდოვანი დარჩება ბოლომდე მარტო დანარჩენები სინოსტოზად გადაიქცევიან, (მკერდის ანატომიურ ნაწილებს შორის, რომელიც დროებითია და შემდგომ სინოსტოზად იქცევა)
მოკლე კონსპექტი თითოეული სახსრის ფორმაზე :
საფეთქელ-ქვედა ყბის სახსარი - როკისებური, ორღერძიანი ატლანტ-კეფის - როკისებური, ორ ღერძიანი ატლტან-აქსის ( შუა) - ცილინდრული, ერთ ღერძიანი ატლანტ-აქსის ( გვერდითი) - ბრტყელი, სამ ღერძიანი მალთაშორისი სახსრები ( კისერი, გულ-მკერდი) - ბრტყელი, სამღერძიანი მალთაშორი სახსრები ( წელი) - ცილინდრული, ერთ ღერძიანი ნეკნ-მალის სახსარი - ბრტყელი, სამ ღერძიანი მკერდ-ნეკნის სახსარი - ცილინდრული, ერთ ღერძიანი მკერდ-ლავიწის სახსარი - სფერული, სამ ღერძიანი ლავიწ-აკრომიონის სახსარი - ბრტყელი, სამ ღერძიანი მხრის სახსარი - სფერული, მრავალ ღერძიანი მხარ-იდაყვის სახსარი - ჭაღისებური, ერთ ღერძიანი მხარ-სხივის სახსარი - სფერული , ორ ღერძიანი სხივ-იდაყვის სახსარი - მბრუნველი, ერთ ღერძიანი სხივ-მაჯის სახსარი - ელიფსოიდური , ორ ღერძიანი გავა-თეძოს სახსარი - ბრტყელი, სამ ღერძიანი მენჯ-ბარძაყის სახსარი - კაკლისებური, მრავალ ღერძიანი მუხლის სახსარი - ჭაღმბრუნველი, ერთ ღერძიანი კანჭშორისი სახსარი -ბრტყელი, სამ ღერძიანი კოჭ-წვივის სახსარი - ჭაღისებური, ერთ ღერძიანი