PROJEKT

Lenda: Fizike
Tema: Parashikimi i motit
Punoi: Martin Alite
Pranoi: Stela Furriku
 Cfare paraqet termi mot dhe ku ndodhin ndryshimet e tij?
Moti është një përzierje e ngjarjeve që ndodhin çdo ditë në atmosferën
tonë. Moti është i ndryshëm në pjesë të ndryshme të botës dhe
ndryshon me minuta, orë, ditë dhe javë. Pjesa me e madhe e
ndryshimeve te motit ndodh në troposferë, pjesa e atmosferës së
Tokës që është më afër tokës. Disa nga elementet qe perbejne motin
jane: 1-Temperatura e ajrit
2-Shtypja atmosferike
3-Era (shpejtesia dhe drejtimi i saj)
4-Reshjet atmosferike
5-Vranesirat
 Meteorologjia- eshte nje shkence qe studion motin edhe dukurite
natyrore ne mbeshtjellen ajerore te tokes dhe gjithashtu na jep
informacion te perditesuar te tij.

 Parashikimi i motit

Parashikimi i motit është zbatimi i shkencës dhe teknologjisë për të

parashikuar kushtet e atmosferës për një vend dhe kohë të caktuar.
Njerëzit janë përpjekur të parashikojnë motin në mënyrë jozyrtare për
mijëvjeçarë dhe zyrtarisht që nga shekulli i 19-të. Parashikimet e motit
bëhen duke mbledhur të dhëna sasiore rreth gjendjes aktuale të
atmosferës në një vend të caktuar dhe duke përdorur meteorologjinë për
të projektuar se si do të ndryshojë atmosfera. Moti ndryshon gjate 24
oreve ne vende te ndryshme te botes prandaj edhe parashiki I tij
mundesohet per te gjithe rajonin dhe renditet ne ore, me nje difernce
kohore prej 3 oresh.
  Parashikimi i motit ne lashtesi

Një nga qasjet më të hershme shkencore për parashikimin e motit ndodhi

rreth vitit 300 p.e.s., e dokumentuar në punën e Aristotelit, "Meteorologica".
Grekët e lashtë shpikën termin meteorologji, që do të thotë studimi i
shqetësimeve atmosferike ose meteorëve. Aristoteli u përpoq të shpjegonte
motin përmes bashkëveprimit të tokës, zjarrit, ajrit dhe ujit. Nxënësi i tij
Theophrastus shkoi me të vërtetë për të punuar dhe shkroi tekstin
përfundimtar të motit Libri i Shenjave, i cili përmbante një koleksion të
historive të historisë dhe shenjave të parashikimit. Çuditërisht ai shërbeu si
libri përfundimtar i motit për 2,000 vjet

 Temperatura

Temperatura është një sasi fizike që shpreh nxehtësi dhe të ftohtë. Eshtë
shfaqja e energjisë termike, e pranishme në të gjitha materiet, e cila është
burimi i shfaqjes së nxehtësisë, një rrjedhë energjie, kur një trup është në
kontakt me një tjetër që është më i ftohtë. Temperatura mund te shprehet
me Kelvin, Farenheit, Celcius.
 Si ndikon temperatura?
Me rritjen ose uljen e temperaturave ne kuptojme nese moti do te
ftohet ose do te ngrohet. Ne kemi temperaturat minimale edhe
maksimale qe mund te arrihen brenda nje dite dhe ky informacion
merret me ane te aparaturave qe perdoren per te parashikuar motin.
  Qarkullimi atmosferik
Edhe me ndërprerje si fronte moti dhe stuhi, ekziston një model i
qëndrueshëm se si ajri lëviz rreth atmosferës së planetit tonë. Ky model, i
quajtur qarkullimi atmosferik, shkaktohet sepse Dielli ngroh Tokën më
shumë në ekuator sesa në pole. Ndikohet gjithashtu nga rrotullimi i
Tokës.Në tropikët, afër ekuatorit, ajri i ngrohtë ngrihet. Kur merr rreth 10-15
km (6-9 milje) mbi sipërfaqen e Tokës, ajo fillon të rrjedhë larg nga ekuatori
dhe drejt poleve. Ajri që ngrihet në veri të ekuatorit rrjedh në veri. Ajri që
ngrihet në jug të ekuatorit rrjedh në jug. Kur ajri ftohet, ai bie përsëri në
tokë, rrjedh përsëri drejt Ekuatorit dhe përsëri ngroh. Ajri i ngrohur, tani,
ngrihet përsëri dhe modeli përsëritet. Ky model, i njohur si konvekcion,
ndodh në një shkallë globale. Ndodh gjithashtu në një shkallë të vogël
brenda stuhive individuale.

 Shtypja atmosferike
Sipas përkufizimit, presioni atmosferik ose ajri është forca për njësi të
sipërfaqes së ushtruar në sipërfaqen e Tokës nga pesha e ajrit mbi
sipërfaqe. Forca e ushtruar nga një masë ajrore krijohet nga molekulat që e
përbëjnë atë dhe madhësia, lëvizja dhe numri i tyre i pranishëm në ajër.
Këta faktorë janë të rëndësishëm sepse përcaktojnë temperaturën dhe
dendësinë e ajrit dhe, kështu, presionin e tij
  Si ndikon shtypja atmosferike?
Një sistem me presion të ulët,është një zonë ku presioni atmosferik është
më i ulët se ai i zonës që e rrethon atë, zakonisht shoqërohen me erëra të
forta, ajër të ngrohtë dhe ngritje atmosferike. Në këto kushte, ultësira
normalisht prodhon re, reshje dhe mot tjetër i trazuar, siç janë stuhitë
tropikale dhe ciklonet. Një sistem me presion të lartë, ndonjëherë i quajtur
anticiklon, është një zonë ku presioni atmosferik është më i madh se ai i
zonës përreth. Këto sisteme lëvizin në drejtim të akrepave të orës në
hemisferën veriore dhe kundër akrepave të sahatit në hemisferën jugore
për shkak të efektit Coriolis. Ne qofte se shtypja atmosferike eshte e
madhe atehere edhe temperaturat do te jene te larta nga ana tjeter sa me e
vogel te jete shtypja atmosferike aq me e vogel eshte temperatura.

 Lageshtia
Lageshtia eshte perqendrimi I avujve te ujit ne atmosphere. Lageshtia
eshte kufizuar edhe varet nga temperatura. Kur temperature eshte e larte
ajri permban avujt e ujit dhe pastaj bie mbi terren si vesa. Kur ajri nuk mund
te thithi me avujt e ujit thote se eshte ngopur