Professional Documents
Culture Documents
ორგანიზაციული ქცევა კონსპექტი ტესტები
ორგანიზაციული ქცევა კონსპექტი ტესტები
სარჩევი
კონსპექტი ...................................................................................................................................................... 2
I თავი (ორგანიზაციული ქცევის მეცნიერული საფუძვლები) ............................................................ 2
II თავი (მაღალეფექტიანი ორგანიზაციები) ........................................................................................... 6
III თავი (ორგანიზაციული ქცევის გლობალური ასპექტები) .............................................................. 7
IV თავი (ჯგუფების ბუნება) .....................................................................................................................10
V თავი (გუნდური მუშაობა და მაღალმწარმოებლური გუნდები)...................................................14
VI თავი (მრავალფეროვნება და ინდივიდუალური განსხვავებები) ...............................................17
VII თავი (ძალაუფლება და პოლიტიკა) .................................................................................................21
VIII თავი (მაღალი საშემსრულებლო კულტურის მქონე ორგანიზაციები) ....................................26
IXთავი (მოტივაცია და განმტკიცება) .....................................................................................................30
Xთავი ინფორმაცია და კომუნიკაცია, გადაწყვეტილების მიღება ...................................................34
ინფორმაცია და კომუნიკაცია, .............................................................................................................34
გადაწყვეტილების მიღება ....................................................................................................................36
XI თავი (კონფლიქტები და მოლაპარაკებების წარმართვა.) ..............................................................39
XII თავი (ცვლილებები, ინოვაცია და სტრესი) ....................................................................................41
ტესტები........................................................................................................................................................44
კონსპექტი
42) ინდივიდუალიზმი ეთიკურად თვლის ისეთ ქცევას, რომელიც ყველაზე უკეთ პასუხობს
ინდივიდის გრძელვადიან ინტერესებს
43) მიდგომა მორალური სამართლის პოზიციიდან ეთიკურად თვლის ისეთ ქცევას, რომელიც
პატივს სცემს ყველა ადამიანის ფუნდამენტურ უფლებებს.
15) „ პაროკსიალიზმი“- ვარაუდი იმის შესახებ, რომ არსებობს მხოლოდ სხვადასხვა საგნების
კეთების ის მეთოდები, რომლებიც მიღებულია ჩვენს კულტურაში.
16) ეთნოცენტრიზმი- დარწმუნება იმაში, რომ მეთოდები, რომლებიც მიღებულია ჩვენს
კულტურაში არის საუკეთესო.
17) ფ. ტრომპერნაანრსის სქემა ითვალისწინებს მეთოდს, რომელიც ყურადღებას აქცევს
კულტურულ განსხვავებებს და მათ ურთიერთქმედებებს.
18) ფ. ტრომპერნაარსმა ივარაუდა, რომ კულტურები განსხვავდებიან იმის მიხედვით, თუ
როგორ წყვეტენ მისი მატარებლები 3 ძირითად პრობლემას: 1) ადამიანებთან ურთიერთობა
2) დროსთან დამოკიდებულება 3) დამოკიდებულება გარემოსთან
19) ფ. ტრომპერნაარსმა გამოყო 5 ძირითადი კულტურული დებულება იმისა, თუ როგორ
ურთიერთობენ ადამიანები გარემოსთან:
1) უნივერსალიზმი ან პარტიკულარიზმი - აქცენტი წესებსა და მუდმივობაზე ან
ურთიერთობებზე და მოქნილობაზე
2) ინდივიდუალიზმი ან კოლექტივიზმი- აქცენტი ინდივიდუალურ თავისუფლებაზე და
პასუხისმგებლობაზე ან ჯგუფურ ინტერესებსა და შეთანხმებებზე.
3) ნეიტრალურობა ან ეფექტიანობა- აქცენტი ობიექტურობაზე და მიუკერძოებლობაზე ან
ემოციებზე და გრძნობების გამოხვატაზე.
4) სპეციფიურობა ან დიფუზია- აქცენტი ფოკუსირებულ და ვიწრო ჩართულობაზე ან ადამიანის
მთლიან ჩართულობაზე.
5) მიღწევები- აქცენტი თავისი შრომითი მოღვაწეობით მიღებულ სტატუსზე.
ინფორმაცია და კომუნიკაცია,
1) კომუნიკაცია- ფიქსირებული დანიშნულების მქონე შეტყობინების გაგზავნის და მიღების
პროცესი.
2) წყარო, ან გამგზავნი-ახდენს ინფორმაციის კოდირებას და გაგზავნას
მიმღები- რომელიც ახდენს ინფორმაციის დეკოდირებას
3) ხმაური- არის ტერმინი, რომელიც გამოიყენება ნებისმიერი ჩავარდნის აღსანიშნავად,
რომელიც ხელს უშლის ინფორმაციის გადაცემას და ეფექტიან კომუნიკაციას.
4) წყარო ცდილობს შევიდეს კომუნიკაციაში, რათა შეცვალოს მიმღების ცოდნის არეალი და
ქმედება.
5) კოდირება- არის იდეებისა და აზრების გადაცემა ვერბალური -დაწერილი სახით და
არავერბალური - სიმბოლოების გამოყენებით ან ზოგიერთი სახის მათი
ურთიერთშეხამებით.
6) კომუნიკაციური არხი არის გზა, რის მეშვეობითაც ხდება ინფორმაციის გადაცემა.
7) უკუკავშირი გარკვეულწილად ასახავს ადამიანის განცდას სხვა პირის ნათქვამსა თუ
საქმიანობაზე.
8) 360 გრადუსიანი უკუკავშირი- უზრუნველყოფს უკუკავშირს კოლეგების,
თანამშრომლებისა და ასევე ხელმძღვანელების მხრიდან
9) მთლიანი სისტემის საფუძველს ადამიანები წარმოადგენენ.
10) როცა ადამიანები ერთმანეთთან კომუნიკაციაში შედიან, ჩნდება როგორც მინიმუმი 2
ძირითადი პრობლემა:
1) კომუნიკაციების სიზუსტე- ეფექტიანობის პრობლემა
2) დანახარჯები- პროდუქტიულობის პრობლემა
11) ტერმინი ეფექტიანი კომუნიკაცია გულისხმობს, რომ აზრი, რომელსაც გამგზავნი
„შეფუთავს“ ინფორმაციაში და მიმღების მიერ აღქმული შინაარსი პრაქტიკულად
თანხვედრილია.
12) პროდუქტიული კომუნიკაცია გულისხმობს გამოყენებული რესურსების მინიმალურ
დანახარჯებს.
13) არავერბალურ კომუნიკაციებს მიეკუთვნება- სხეულის მოძრაობები, ჟესტები, სახის
გამომეტყველება, თვალების მოძრაობა ...
14) არავერბალური კომუნიკაციური პროცესის აღქმა მხარეების მიერ სუბიექტურია და
უმთავრესად უკავშირდება მათ ემოციურ და ფსიქიკურ მდგომარეობას.
15) აქტიური მოსმენა უბიძგებს ადამიანებს ისაუბრონ იმაზე, რასაც ისინი გულისხმობენ.
16) კომუნიკაციებს აქვთ 2 მხარე:
1) შეტყობინების გაგზავნა, ან „ლაპარაკი“
2) შეტყობინების მიღება, ან მოსმენა
17) კომუნიკაციების სემანტიკური ბარიერები წარმოადგენს შეუფერებელი სიტყვების
გამოყენებას განსაზღვრულ სიტუაციაში ან მის უადგილო გამოყენებებს.
18) KISS - აზრის გასაგები ენით ჩამოყალიბება ( მოკლედ, უბრალოდ და გასაგებად)
19) შერეულ შეტყობინებებს ადგილი აქვს მაშინ, როდესაც სიტყვები ამბობს ერთს, ხოლო
ჩვენი სხეულის ენა არავერბალური სიგნალები საპირისპიროს.
20) ეთნოცენტრიზმი- ადამიანისათვის დამახასიათებელია საკუთარი კულტურისა და
ფასეულობების სხვა კულტურებსა და ფასეულობებზე უფრო მაღლა დაყენება.
21) MUM_ის ეფექტი იმაში მდგომარეობს, რომ ადამიანებს არ სურთ ცუდი ამბების
შეტყობინება.
22) გასეირნების მეთოდი- მენეჯმენტი გულისხმობს გარშემომყოფ ადამიანებთან პირდაპირი
და უშუალო ურთიერთობებისათვის მენეჯერის მიერ კაბინეტიდან გამოსვლასა და
პირისპირ კავშირებს.
23) ორგანიზაციული კომუნიკაცია- არის ინფორმაციის გაცვლის პროცესი ორგანიზაციაში.
24) ინფორმაცია მიედინება როგორც ფორმალურ, ასევე არაფორმალურ სტრუქტურაში,
ვრცელდება მაღლა, დაბლა და ლატერალური მიმართულებით.
25) ფორმალური არხები თანხვედრაშია ორგანიზაციის ოფიციალურ იერარქიასთან.
26) არაფორმალური არხები არ არის თანხვედრაში ორგანიზაციის ფორმალურ
სტრუქტურასთან.
27) ყურძნის მტევანი- გადაცემს ინფორმაციას მეგობრებისა და ნაცნობების ქსელებს შორის.
28) დეცენტრალიზირებული კომუნიკაციური ქსელები უშუალოდ აკავშირებს ჯგუფის ყველა
წევრს ერთმანეთთან.
29) ცენტრალიზებული კომუნიკაციური ქსელი აკავშირებს ჯგუფის ყველა წევრს
ცენტრალური საკონტროლო წერტილის მეშვეობით.
30) შემოსაზღვრული კომუნიკაციური ქსელები აერთიანებენ რაიმე საკითხში ერთმანეთთან
დაპირისპირებულ ქვეჯგუფებს.
31) ელექტრონული კომუნიკაციების ნეგატიური მხარეები:
1) ტექნოლოგიები ჩაანაცვლებს ადამიანთაშორის ცოცხალ ურთიერთობებს
2) ელექტრონული სისტემა გამორიცხავს კომუნიკაციების არავერბალურ ნაწილს
3) გადატვირთულობა
გადაწყვეტილების მიღება
1) ორგანიზაციაში პრობლემებთან დაკავშირებული გადაწყვეტილებების მიღება
მიმდინარეობს სიტუაციაში, რომლისთვისაც დამახასიათებელია სამი განსხვავებული
ფაქტორი:
1) განსაზღვრულობა
2)რისკი
3) განუსაზღვრელობა
2) განსაზღრული სიტუაცია- მოიცავს ალტერნატიული მოქმედებების მიღებისას სრულ
ინფორმაციას მოსალოდნელ შედეგებზე.
3) სარისკო სიტუაცია - ალტერნატიული გადაყვეტილების მიღების დროს არსებობს
მოსალოდნელი შედეგების რამდენიმე ალბათობა
4) ალბათობა შეიძლება განვსაზღვროთ სტანდარტული სტატისტიკური მეთოდებით ან
პირადი ინტუიციის საფუძველზე.
5) თანამედროვე ორგანიზაციაში რისკი არის გადაწყვეტილების მიღები თანმდევი ფაქტორი.
6) განუსაზღვრელი სიტუაცია- არ მოიცავს ინფორმაციას, რომელიც იწინასწარმეტყველებდა
მოსალოდნელ შედეგებზე ალტერნატიული გადაწყვეტილების მიღებისას.
7) განუსაზღვრელობა შეიძლება შეიქმნას უშუალოდ ორგანიზაციაში არსებული ცვალებადი
მდგომარეობით:
1) ცვალებადი შიდა გარემო
2) მოთხოვნილება ინფორმაციულ ტექნოლოგიებზე-რომელიც საჭიროა ანალიზისათვის და
გადაწყვეტილების მისაღებად
3) პერსონალი- რომელიც პრობლემას ქმნის
4) არჩევანი
8) ორგანიზებული ანარქია- ე არის ფირმა ან მისი ქვეგანყოფილება, რომელიც იმყოფება
გარდამავალ მდგომარეობაში, რომლისთვისაც დამახასიათებელია სწრაფი ცვლილებები
და ლეგიტიმური იერარქიის არარსებობა.
9) რუტინული პრობლემა- წარმოიქმნება მუდმივად, მაგრამ მათზე შეიძლება რეაგირება
მოცახდინოთ სტანდარტული მიზნით, ალგორითმული გადაწყვეტილების საფუძველზე.
10) ალგორითმული გადაწყვეტილება- განისაზღვრება წარსული გამოცდილებით, რომელიც
სასარგებლო პრობლემის გადასაწყვეტად მიმდინარე მომენტში.
11) არაალგორითმული გადაწყვეტილება იქმნება მიმდინარე უნიკალური პრობლემების
გადასაწყვეტად.
12) ასოციაციური არჩევანი- არის გადაწყვეტილება, რომელიც შეიძლება გამოვიყენოთ
ქრონიკული შემაწუხებელი პრობლემებისთვის, მაგრამ რომელიც არ შექმნილა
სპეციალურად მის აღმოსაფხვრელად.
13) გადაწყვეტილების მიღების 2 მიდგომა:
1) კლასიკური
2) ბიჰევიორისტული
14) გადაწყვეტილების მიღების კლასიკური თეორია- გამომდინარეობს იქიდან, რომ
გადაწყვეტილების მიმღები ადამიანები მოქმედებენ სრულიად განსაზღვრულ
სიტუაციებში.
15) გადაყვეტილების მიღების ბიჰევიორისტული თეორია- ამტკიცებს იმას, რომ
გადაწყვეტილების მიმღები ადამიანები მოქმედებენ მარტო იმაზე დაყრდნობით, თუ
როგორ ესმით ან აღიქვამენ მოცემულ კონკრეტულ სიტუაციას.
16) კლასიკური მიდგომა გაწერილია ნორმატივებით და ხშირდ გამოიყენება მენეჯერები მიერ,
როგორც მოდელი
17) გადაყვეტილების მიღებისას ბიჰევიორისტული თეორია ეყრდნობა რაციონალიზმზე
შეზღუდულ წარმოდგენას და გულისხმობს, რომ ინდივიდები მოქმედებენ იმის
გათვალისწინებით, როგორც აღიქვამენ მოცემულ კონკრეტულ სიტუაციას.
18) დამაკმაყოფილებელი გადაწყვეტილება- არის პირველივე ალტერნატივის შერჩევა,
რომელიც მიგვანია მისაღებად და იძლევა პრობლემის დამაკმაყოფილებელ
გადაწყვეტილებას.
19) ნაგვის ურნის მოდელი- ამტკიცებს, რომ გადაწყვეტილების არჩევის პროცესის ძირითადი
კომპონენტები - პრობლემები. გადაწყვეტილებები, მონაწილეები და არჩეული
სიტუაციები- გადატანილია ორგანიზაციის „ნაგვის ურნაში“.
20) პოტენციური შესაძლებლობა- შედეგი გაკვეთილისა, რომელიც ეფუძვნება სხვა
ორგანიზაციების გამოცდილებას.
21) რისკისა და გაურკვევლობის პირობებში გადაწყვეტილების მიღების მთავარი ელემენტი
არის ინტუიცია.
22) ინტუიცია- არის უნარი შეიცნო და სწრაფად შეაფასო შესაძლებლობები კონკრეტულ
სიტუაციაში.
23) ევრისტიკა- არის სტრატეგიის გამარტივება, რომელიც გამოიყენება გადაწყვეტილების
მიღების პროცესში.
24) ევრისტიკა წარმოადგენს მიმდინარე მოვლენების შეფასებას ჩვენს მეხსიერებაში არსებული
წარსული გამოცდილების საფუძველზე.
25) ევრისტიკა პირადად ხსნის მიმდინარე პრობლემის გადაწყვეტას, არც ისე შორეული
წარსულის საფუძველზე.
26) რეპრეზენტატულობის ევრისტიკა - წარმოადგენს ალბათობის შეფასებას.
27) ხაფანგი გასამაგრებლად- მდგომარეობს იმაში, რომ ადამიანი, რომელიც იღებ
გადაწყვეტილებებს, ეძებს იმის მტკიცებულებას რასაც ის უკვე სწორად თვლის
28) გამაგრების ხაფანგი- არის ტენდეცია მოიძებნოს ის მტკიცებულება, რომელიც აღიქმება,
როგორც ჭეშმარიტება.
29) რეტროსპექციული ხედვის ხაფანგი- არის მოსახდენი მოვლენების, წინასწარ განსაზღვრის
შესაძლებლობების გადაფასების ტენდეცია.
30) კრეატიულობა- განაპირობებს პრობლემების უნიკალურ და ნოვატორულ გადაწყვეტას.
ინდივიდუალურ გადაწყვეტილებას ღებულობს ადამიანი ან გუნდი.
31) შემოქმედებითი აზროვნების 5ტიპი:
1) მომზადების პროცესი-ადამიანები აქტიურად სწავლობენ და ითვისებენ რთულ
გარემომცველ მდგომარეობას.
2) კონცენტრაცია- პრობლემას და მის საზღვრებს ეძლევა ზუსტი განსაზღვრულობა.
3) ინკუბაცია- ინდივიდები პრობლემებს განიხილავენ სხვადასხვა კუთხით.
4)გამოფხიზლების პროცესი-ადამიანების ცნობილებაში მოულოდნელად ჩნდება
გადაწყვეტილება.
5)შემოწმება- ლოგიკური ანალიზით უნდა მივიდეთ იმ დასკვნამდე, რომ მიღებული
გადაყვეტილება ნამდვილად კარგია.
32) ინდივიდუალური გადაწყვეტილების მიღებისას, რომელსაც ასევე უწოდებენ
ავტორიტარულ გადაწყვეტილებას, მენეჯერი იყენებს იმ ინფორმაციას, რომელსაც ფლობს,
სხვებისგან დამოუკიდებლად.
33) კონსულტაციური გადაწყვეტილება- მიიღება ერთი ადამიანის მიერ გუნდის წევრებთან
კონსულტაციის შედეგად მიღებული ინფორმაციის საფუძველზე.
34) გუნდური გადაწყვეტილება - მიიღება გუნდის ყველა წევრის თანამონაილეობის
საფუძველზე.
35) მონაწილეობის ესკალაცია- არის ადრე არჩეული მოქმედების სახის კვლავ გამოყენების
ტენდეცია.
36) სამუშაო ადგილზე არსებული ძირითადი ტენდეციები:
1) საწარმოს ზომა მცირდება
2) ტრადიციული პირამიდების სანაცვლოდ შემოდის ახალი, უფრო მოქნილი
ორგანიზაციული სტრუქტურის ფორმები.
3) იზრდება იმ თანამშრომლებზე მოთხოვნა, რომლებიც ფლობენ როგორც ტექნიკურ
ცოდნას, ასევე ჯგუფის წევრებთან ურთიერთობის ოსტატობას.
4) იცვლება სამუშაოს ბუნება
5) მრავალფუნქციონალური მიდგომა ხდება უფრო აუცილებელი და საჭირო.
37) ფ. ტრომპენაარსი აღნიშნავს, რომ კულტურა- არის საშუალება, რომლის
გათვალისინებითაც გუნდის წევრები წყვეტენ პრობლემას.
38) ჩრდილო-ამერიკული მიდგომა, ყურადღებას ამახვილებს გადაწყვეტილებაუნარიანობაზე,
სისწაფესა და გადაწყვეტილების ალტერნატივების ინდივიდუალურ არჩევანზე.
39) იაპონური სისტემა Ringi- დაბალი დონის მუშები წერილობითი სახით გამოთქვამენ
თანხმობას იმ წინადადებებზე მანამ, ვიდრე ის ოფიციალურად არ დაინერგება
ცხოვრებაში.
40) ეთიკური დილება- სიტუაცია, როდესაც ადამიანმა უნდა გადაწყვიტოს ღირს თუ არა, რომ
მან ჩაიდინოს ქმედება, რომელიც მოუტანს სარგებელს როგორც მას, ისე ორგანიზაციას.
41) მორალური ქცევა- არის სინდისი ქეჯნა უკვე მომხდარი ფაქტის შესახებ.
2)ნდობა
3)გასამრჯელო
4)გამოხმაურება
30) პაროკსიალიზმი
- ვარაუდი იმის შესახებ, რომ არსებობს მხოლოდ სხვადასხვა საგნების კეთების ის
მეთოდები, რომლებიც მიღებულია ჩვენს კულტურაში.
31) ეთნოცენტრიზმი
- დარწმუნება იმაში, რომ მეთოდები, რომლებიც მიღებულია ჩვენს კულტურაში არის
საუკეთესო.
32) სოციალური მხარდაჭერა
- ეს არის ტენდეცია, რომელიც მდგომარეობს იმაში, რომ ჯგუფში მყოფი წევრის
ქცევაზე ზეგავლენას ახდენენ ჯგუფის დანარჩენი წევრები.
33) არაფორმალური ჯგუფები
- არის არაოფიციალური და წარმოიქმნება მათი წევრების ინტერესების
დასაკმაყოფილებლად.
34) ჯგუფის განვითარების სტადიები:
- 5სტადია აქვს:
1) ფორმირების სტადია- ერთმანეთის გაცნობა
2) ქარიშხლის სტადია - წინააღმდეგობების ლიკვიდაცია და ჯგუფის ამოცანების
დასახვა
3) ნორმირების სტადია (სტანდარტიზაცია)- ურთიერთობების აგება და ერთობლივი
სამუშაო პროცესი
4) შესრულების სტადია- ურთიერთობების მომწიფება და სამუშაოს შესრულება
5) შესვენების სტადია - დაშლა და წარმატების ზეიმი
( ანუ შეიძლება კითხვა იყოს რამდენი სტადია აქვსო ჯგუფს, ან რომელიმე სტადიაზე რა
ხდებაო)
35) მენეჯერის ძალაუფლება
- 6 ფორმის ძალაუფლება აქვს:
1) დაჯილდოების შესაძლებლობა
2) დასჯის შესაძლებლობა
3) ლეგიტიმური ძალაუფლება
4) ძალაუფლება პროცესებზე
5) ინფორმაციული ძალაუფლება
6) რეპრეზენტაციული ძალაუფლება
36) მიზნობრივი ჯგუფები:
- იქმნება ერთი პრობლემის გადასაწყვეტად ან მკაცრად განსაზღვრული დავალების
შესასრულებლად.
37) რეპრეზენტაციული ძალაუფლება
- არის ფირმის მიერ მინიჭებული ოფიციალური უფლება უფლებამოსილი პირის სახით,
რომელიც წარსდგება პოტენციურად მნიშვნელოვანი ადამიანების ჯგუფის წინაშე,
რომლებიც შეიძლება წარმოდგენილი იყოს სხვადასხვა ქვეგაყოფილებების, ან
სხვადასხვა თანამშრომლების სახით.