LINGGWISTIKA (Linguistics)

 Consuelo J. Paz- ang linggwistika ay ang sayantipik nap ag-aaral ng WIKA ng

tao.

 Gloria V. Miano- ang linggwistika ay maka agham na pag-aaral ng wika.

Maituturing na isang bahagi ng liwanag ang linggwistika na magsisilbing

patnubay sa pag-unawa sa mga masalimuot at kahanga-hangang

KAPANGYARIHAN NG WIKA.

DR. CECILIO LOPEZ -- Ama ng Linggwistikang Pilipino.

GENERAL LINGUISTICS

Ayon kay John Lyon, ang pangkalahatang linggwistika ay pantulong sa

naglalarawang lingguwistika (Descriptive linguistics) na kung saan may

 pangkalahatang balangkas na ang isang partikular na wika ay maaaring masuri

at inilarawan.

 Sinuri ang estruktura ng salita/wika, gamit nito at iba pa na maaari rin

ay inilarawan ang estruktura, ponemang ginamit at iba pa.

 Pangkalahatang linggwistika at naglalarawang linggwistika ay

pantulong sa bawat isa.

(DESCRIPTIVE LINGUISTICS or SYNCHRONIC LINGUISTICS)

Ang salitang “synchronic” ay nagmula sa Sinaunang Griyegong salita na

σύν (syn, “ thing happens the same” ) + χρόνος (chrónos, "time”) .

Hal. Sa Modernong Panahon

Muammad Tayyab (2019)

 Paano ba ginamit ang wika?

 Paano nabuo ang mga tunog?

 Paano nabuo o nalikha ang mga bagong salita?

 Paano ipinahiwatig ang mga kahulugan?

Ang linggwistiko ng synchronic ay isa sa dalawang

pangunahing temporal (SYNCHRONIC AT

DIACHRONIC) na sukat ng pag-aaral ng wika na

ipinakilala ni Saussure o Sascha sa kanyang

"Kurso sa Pangkalahatang Linggwistika" (1916).

Ayon kay Nordoquist, Richard (2019), ang

synchronic ay ang pag-aaral ng isang wika sa isang partikular na panahon

(karaniwang kasalukuyan). Kilala rin ito bilang naglalarawang linggwistiko o

pangkalahatang linggwistika.

Ang diachronic linguistic naman ay ang pag-aaral ng wika sa tagal ng

panahon sa kasaysayan. Ang una ay tumitingin sa isang snapshot ng isang wika,

at ang iba pang mga pag-aaral ng ebolusyon nito (tulad ng isang frame ng

pelikula kumpara sa isang pelikula).

Halimbawa, ang pagsusuri sa pagkakasunud-sunod ng salita sa isang

pangungusap sa Lumang Ingles ay magiging pag-aaral lamang sa sinkronikong

linggwistika. Kung tiningnan mo kung paano nagbago ang pagkakasunud-

sunod ng salita sa isang pangungusap mula sa Old English hanggang sa

Middle English at ngayon sa modernong Ingles, iyon ay isang pag-aaral ng

diachroniko.

Ang linggwistika ng synchronic, ang pag-aaral ng isang wika sa isang

naibigay na oras sa oras (Timeline) .

Ang oras na pinag-aralan ay maaaring maging sa kasalukuyan o isang

partikular na punto sa nakaraan;

KASAYSAYAN NG SYNCHRONIC LINGUISTICS

 Noong mga siglo labingwalo at labingsiyam, nagsimulang pagtuunan ng

pansin ng mga iskolar ang pagkakatulad na masasalamin sa matatandang wika.

Sa kanilang pag-aaral ng mga nakasulat na dokumento ng mga unang wika,

nagawa nilang matunton ang pinagmulan ng mga tunog at salita at naroon na rin

ang pagtatangkang maipakita ang partikular na mga pagbabagong pinagdaanan

ng mga wika sa loob ng mahabang panahon at ang ugnayang pangkasaysayang

ng mga wikang ito. Sinuri ng mga naunang linggwist ang mga yunit ng tunog ng

isang wika (ponema), kung paano nabuo ang mga ito, at nailarawan din nila ang

estruktura ng mga pangungusap (morpema at sintaks). Nakabuo sila ng isang

metodo sa pagtukoy ng mga tunog ng wika, ng pagsusuri at pagtukoy ng mga

morpemang bumubuo ng isang salita, at ng pagsusuri ng mga anyo ng

pangungusap (sintaks). Noong nakaraan, ang mga linggwistiko ay naglagay ng

diin sa diachronic linguistic. Ang terminong pagkakaiba sa pagitan ng synchronic

at diachronic linguistic ay unang ginawa ng Swiss linguist na si Ferdinand de

Saussure (1857-1919).

Ang mga pag-aaral ng mga wika na "patay" ay maaaring maging

synchronic, tulad ng kahulugan ng mga ito ay hindi na sila sinasalita (walang

katutubong nagsasalita). Pag-aaralan kung bakit namatay ang wika, partikular

na sa panahong gustong pag-aralan.

Mga Pangunahing Katangian ng SINKRONIKONG LINGGWISTIKA na kailangan

TANDAAN!
  Ang synchronic linguistics ay ang pag-aaral ng isang wika sa isang partikular na

panahon.

 Sa kaibahan, pinag-aaralan ng diachronikong linggwistika ang pagbuo ng isang

wika sa paglipas ng panahon.

 Ang magkakasabay na linggwistika (synchronic) ay madalas na naglalarawan,

pagsusuri kung paano nagtutulungan ang mga bahagi ng isang wika o gramatika.

SYNCHRONIC TRIES TO UNDERSTAND THE: (Muhammad Tayyab 2019)

1. Functioning of language ( Takbo ng isang Wika)

2. The use of Language at a single point of time without reference to its earlier

stages or later stages.

3. It focuses in a single time of language; when it was being used or practiced.

(nagamit).

Ginamit ni Saussure ang isang tanyag na pagkakatulad na inihambing

ang mga wika sa mga laro ng chess.

Ang mga piraso ng isang set ng chess ay maaaring gawa sa kahoy, garing,

onyx, metal, o iba pa. Ang isang treatise sa pinagmulan ng mga piraso ng

chess o sa kasaysayan ng mga materyales na ginamit upang gumawa ng mga

ito ay maaaring maging kawili-wili, ngunit wala itong epekto sa pag-unawa sa

mga larong chess. Ano ang mahalaga para sa isang pag-unawa sa mga larong

chess ay ang malaman ang magkakaugnay na relasyon sa mga piraso ng chess.

Nilagyan ng kaalamang ito, ang estado ng chessboard sa anumang partikular na

oras ay maaaring inilarawan nang walang pag-uulit sa nakaraang

 kumbinasyon ng mga galaw na nagdala sa laro sa puntong iyon. Katulad nito,

ang anumang wika ay maaaring inilarawan nang walang pag-iwas sa

impormasyon tungkol sa mga nakaraang estado. Hindi tulad ng makasaysayang

linggwistiko, ang deskriptibong lingguwistika ay interesado sa lahat ng mga

wika, hindi lamang sa mga wikang iyon na ang mga pagbabago sa kasaysayan

ay alam (Anthropology).

 Sinusuri ng mga pag-aaral ng synchronic kung ano ang kaugnayan

sa kung ano (kung paano nakikipag-ugnay ang mga bahagi) sa anumang oras.

Ang mga pag-aaral sa diachroniko ay tumingin sa kung ano ang sanhi ng kung

ano at kung paano nagbabago ang mga bagay sa paglipas ng panahon.

 Ang synchronic ay pangunahing kaalaman ng wika, sapagkat dapat nating

malaman sa partikular na oras kung paano tumakbo ang sistema ng wika,

kung paano ang lahat ng mga bahagi na ito ay nakikipag-ugnayan upang

gumana bilang isang wika (Tayyab, 2019).

MGA PAMAMARAAN NG PAGSUSURI NG SINKRONIKONG LINGGUWISTIKA

SURIIN ANG PONEMANG GINAMIT SA ISANG WIKA (PONOLOHIYA)

PONOLOHIYA/Palatunugan

Ayon sa isang website na “quizlet.Inc” ang ponolohiya ay ang ang tawag sa

maka linggwistikang pag-aaral at pagbubuo ng tunog ng isang titik.

PONEMA

Makalinggwistikang katawagan sa tunog ng bawat titik ng isang salita

With the great progress made in phonology in the late 19th century, it had become

clear that the question whether two speech sounds were the same or not was more

complex than might appear at first sight. Two utterances of what was taken to be the

same word might differ quite perceptibly from one occasion of utterance to the next.

Some of this variation could be attributed to a difference of dialect or accent and is of no

concern here. But even two utterances of the same word by the same speaker might

vary from one occasion to the next. Variation of this kind, though it is generally less

obvious and would normally pass unnoticed, is often clear enough to the trained

phonetician and is measurable instrumentally. It is known that the “same” word is being

uttered, even if the physical signal produced is variable, in part, because the different

pronunciations of the same word will cluster around some acoustically identifiable norm.

But this is not the whole answer, because it is actually impossible to determine norms of

pronunciation in purely acoustic terms. Once it has been decided what counts as

“sameness” of sound from the linguistic point of view, the permissible range of variation

for particular sounds in particular contexts can be measured, and, within certain limits,

the acoustic cues for the identification of utterances as “the same” can be determined.

1. Ang tubo ng mantika sa merkado ay tumaas ng 5%. /tu:bo/--increase

2. Ang balde sa palikuran ay puno na. / punoh/-full

The issue is the difference between phonetic and phonological (or phonemic) identity,

and for these purposes it will be sufficient to define phonetic identity in terms solely of

acoustic “sameness.” Absolute phonetic identity is a theoretical ideal never fully

realized. From a purely phonetic point of view, sounds are more or less similar,

rather than absolutely the same or absolutely different.

A phonetic transcription may be relatively broad (omitting much of the acoustic detail)

or relatively narrow (putting in rather more of the detail), according to the purpose for

which it is intended. A very broad transcription will be used in this article except when

finer phonetic differences must be shown.

Hal. Transkripsiyong Ponetiko

 /beko-biko/  /babae/- /babai/

 /politiko/-/pulitiko/  /buko/-/boko/

PONEMIKO identity was referred to above as “sameness of sound from the

linguistic point of view.” Considered as phonological units—i.e., from the point of view

of their function in the language—sounds are described as phonemes and are

distinguished from phones by enclosing their appropriate symbol (normally, but not

necessarily, an alphabetic one) between two slash marks. Thus, /p/ refers to a phoneme

that may be realized on different occasions of utterance or in different contexts by a

variety of more or less different phones. Phonological identity, unlike phonetic similarity,

is absolute: two phonemes are either the same or different, they cannot be more or less

similar. For example, the English words “bit” and “pit” differ phonemically in that the

first has the phoneme /b/ and the second has the phoneme /p/ in initial position. As

the words are normally pronounced, the phonetic realization of /b/ will differ from the

phonetic realization of /p/ in a number of different ways: it will be at least partially

voiced (i.e., there will be some vibration of the vocal cords), it will be without aspiration

(i.e., there will be no accompanying slight puff of air, as there will be in the case of the

phone realizing /p/), and it will be pronounced with less muscular tension. It is possible
to vary any one or all of these contributory differences, making the phones in question

more or less similar, and it is possible to reduce the phonetic differences to the point

that the hearer cannot be certain which word, “bit” or “pit,” has been uttered. But it

must be either one or the other; there is no word with an initial sound formed in the

same manner as /p/ or /b/ that is halfway between the two. This is what is meant by

saying that phonemes are absolutely distinct from one another—they are discrete rather

than continuously variable.

Hal. Transkripsiyong Ponemiko

  / batas/--/katas/

Law--- Juice

 /bangko/-- /bang:ko/

Bank--Chair

 /pi:to/--/pito/

Whistle- Seven

Morpolohiya

 Maka linggwistikang katawag an tungkol sa paraan ng pagakakabuo ng

tunog.

Morpema

 Maka linggwistikang katawagan sa bawat binubuong salita.

The grammatical description of many, if not all, languages is conveniently divided into

two complementary sections: morphology and syntax. The relationship between them,

as generally stated, is as follows: morphology accounts for the internal structure of

words, and syntax describes how words are combined to form phrases, clauses, and

sentences.

Halimbawa:
 Morpema

 SAKAHAN ( Pangangalan) /sa-ka-han/

 Salitang Ugat: Saka

 Panlapi: An

 /sa:kah/+ /an/= Sakahan

URI NG MORPEMA

 Morpemang Ponema

 Morpemang Salitang Ugat

 Morpemang Panlapi

1. Morpemang Ponema- kung nagbabago ang kahulugan (dahil sa pagdagdag ng

ponemang /a/ o kontradiksiyon ng /o/ sa /a/, ang /a/ o /o/ ay itinuturing na

ponema.

Halimbawa:

o Abogado-Abogada

o Gobernador-Gobernadora

o Mayor- Mayora

2. Morpemang Salitang Ugat- uri morpema na walang panlapi. Ito ay payak na

anyo ng isang salita.

Halimbawa:
 o Indak

o Sayaw

o Pinta

3. Morpemang Panlapi- uri ng morpema na idinurugtong sa salitang ugat na

maaaring makapagpabago ng kahulugan ng salita.

Halibawa:

o Mabait

o Maganda

o Masinop

Maraming salita sa Ingles na madali lamang analisahin. Tulad na lamang ng salitang

“Unacceptability”, sa salitang ito ay pinatagpi-tagpi ng mga maliliit na yunit ng

gramatika; Suriin :/ un-accept-abil-ity/, Ang minimal na yunit ng gramatika tulad ng

un-, abil-, and -ity ay isang Morphemes/ Morpema ayon kay Bloomfield.

he defined them in terms of the “partial phonetic-semantic resemblance” holding

within sets of words. For example, “unacceptable,” “untrue,” and “ungracious” are

phonetically (or, phonologically) similar as far as the first syllable is concerned and are

similar in meaning in that each of them is negative by contrast with a corresponding

positive adjective (“acceptable,” “true,” “gracious”). This “partial phonetic-semantic

resemblance” is accounted for by noting that the words in question contain the same

morpheme (namely, un) and that this morpheme has a certain phonological form and a

certain meaning.
THE PRINCIPAL DIVISION IN MORPHOLOGY is between INFLECTION AND

DERIVATION

INFLECTION- Mormpemang gramatikal na hindi nagbabago ang kahulugan.

Halimbawa:

 Kumakain- Kumain-- / Ku-ma-in/ Mayroong 3 Morpema, Iisa ang

ginagawa ngunit nagkakaiba sa panahong isinagawa ang kilos.

 Babae- Kababaihan--/ka-ba-ba-ih-an/ Mayroong 5 morpema, Iisa ang

tinutukoy ngunit nagkaiba sa uri ng Pangngalang Pansemantika

(Pangngalang Pambalana).

 Umawit- Umaawit

Bloomfield and most other linguists have discussed morphological constructions in

terms of processes. Of these, the most widespread throughout the languages of the

world is affixation; i.e., the attachment of an affix to a base. For example, the word

“singing” can be described as resulting from the affixation of -ing to the base sing.

(If the affix is put in front of the base, it is a prefix (Unlapi) ;

if it is put after the base, it is a suffix( Hulapi);

and if it is inserted within the base, splitting it into two discontinuous parts, it is

an infix (Gitlapi.)

DERIVATION (WORD FORMATION)

  Morpemang gramatikal na nagbabago ang kahulugan.

Halimbawa:

 Magsasaka (Pangngalan) Farmer Salitang Ugat: Saka Panlapi: Mag

Nagsasaka ( Pandiwa) Farming Salitang Ugat: Saka Panlapi: Nag

 Mag-aaral ( Student, Pangngalang) Salitang Ugat: Aral Panlapi: Mag

 Nag-aaral ( Studying, Pandiwa) Salitang Ugat: Aral Panlapi: Nag

Sintaks

Malikhain at sistematiko ang sintaks ng isang gramar. Nakapagsasama- sama ang mga ispiker ng isang wika
ng mga salita para makabuo ng mga pangungusap.

Transpormasyon ng mga sintaks

Transpormasyon ng mga sintaks Ito ang pinakapopular at pinakakilalang dulog sa pag- aanalisa ng sintaks sa
kasalukuyan. Bagama’t hindi nagkakasundo ang maraming linggwist tungkol sa iba’t ibang anyo ng dulog na
ito, laganap itong ginagamit sa linggwistiks, gayundin sa ibang disiplinang may kinalaman sa wika.

Mga kategorya sa lebel ng salita

Mga sintaktik na kategorya: • Noun (pangngalan) - N • Verb (pandiwa) - V • Adjective (pang-uri) - A •

Preposition (pang-ukol) - P • Adverb (pang-abay) - Adv Mahalaga ang mga ito sa pagbuo ng mga
pangungusap. Madalas din itong tinatawag na Leksikal na kategorya.

Pantungkuling kategorya: • Determiner- Det • Auxilary Verb (pandiwang pantulong) - Oks • Conjunction
(magkakasama) - Kon • Pandegree- Dig Masmahirap bigyan ng kahulugan at pakahuluganan sa ibang
pangungusap ang mga ito kaysa sa mga leksikal na kategorya.

Halimbawa: Noun (‘bundok’) Ingles: mountain Kastila: monte Hapon: yama Masmadaling ipaliwanag ang
kahulugan… (leksikal na kategorya)

Halimbawa: Kaysa…Determiner (‘ang’) Ingles: the Kastila: el/ laAuxilary Verb Ingles: would Kastila: ser/
estar Hapon: desu

Hindi laging madaling malaman ang kategorya ng mga elemento sa isang pangungusap. Isang pagkalito sa
klasipikasyon ng mga salita ang pagiging alanganin ng ilang mga anyo tungkol sa kategorya ng mga ito.

Halimbawa: a. Maria found a toy. (Nakakita si Maria ng laruan.) b. Maria toyed with her hair. (Pinaglaruan ni
Maria ang kanyang buhok.) ***Ginamit ang ‘toy’ bilang noun sa unang pangungusap, bilang verb naman sa
ikalawa.
Halimbawa: a. I stood near the door. (Tumayo ako malapit sa pintuan.) b. They neared the end of the line.
(Lumapit sila sa dulo ng linya.) c. We are near relatives. (Malapit kaming magkamag- anak.) ***Ginamit na
preposition ang near sa una, verb sa ikalawa, at adjective sa ikatlo.

https://www.slideshare.net/shielamaegutierrez12/introduksyon-sa-pag-aaral-ng-wika-sintaks

SANGGUNIAN

Anthropology: Descriptive-Linguistics (n.d). Date retrieved August 26, 2019

 http://anthropology.iresearchnet.com/descriptive-linguistics/

Brenes, P.(2014).In my Own Terms. The Synchronic and Diachronic Approaches of

Terminology.Date retrieved September 2, 2019

http://inmyownterms.com/smarterms-8-synchronic-diachronic-approaches-

terminology/

Encyclopedia Britannica(2019).Synchronic Linguistics. Date Retrieved September 1,

2019 https://www.britannica.com/science/synchronic-linguistics

Encyclopedia Britannica (2019).Methods of Analysis of Synchronic Linguistics.Date

Retrieved September 1, 2019

https://www.britannica.com/science/linguistics/Transformational-

generative-grammar

Koirala,C. (n.d).Introduction to Phonology. Date retrieved September 4, 2019

http://udel.edu/~koirala/phonology/day21.pdf

Language at UWE( 2013).Inflection and Derivation. Date retrieved September 5, 2019

https://youtu.be/GdrdgVgmX28

Lovitos, N.(2013). Slideshare.net Morpolohiya. Date retrieved September 1, 2019

https://www.slideshare.net/nathalielovitos/morpolohiya
Maningas, J.E ((2013). Slideshare.net Ponolohiya. Date retrieved on September 1,

2019

https://www.slideshare.net/jemaningas/ponolohiya

Morpolohiya (2015).Slideshare.net. Date retrieved September 1, 2019

https://www.slideshare.net/clauds0809/morpolohiya-48525606

Nordoquist, R. (2019).What is Synchronic Linguistics. Date retrieved August 26, 2019

https://www.thoughtco.com/synchronic-linguistics-1692015

Tayyab, M.(2019) Synchrony and Diachrony Linguistics 1: Date retrieved

September 1, 2019 https://youtu.be/SpjTR-nKZK8