9/6/2022

CHƯƠNG 3 1 KHÁI NIỆM

MÔI TRƯỜNG QUẢN TRỊ NỘI

DUNG
2 PHÂN LOẠI

CHƯƠNG
SỰ ẢNH HƯỞNG CỦA
3
3 MÔI TRƯỜNG ĐẾN TỔ CHỨC

QUẢN TRỊ SỰ THAY ĐỔI/

4 BẤT TRẮC CỦA MÔI TRƯỜNG
1 2

1 2

1. KHÁI NIỆM 1. KHÁI NIỆM

Theo góc độ doanh nghiệp, môi trường (môi trường hoạt
động của doanh nghiệp) là:
• thuật ngữ dùng để chỉ tất cả những yếu tố bên trong và
bên ngoài doanh nghiệp
• nhưng có ảnh hưởng trực tiếp hoặc gián tiếp đến hoạt
động của doanh nghiệp,
• nó có thể tạo ra thách thức hoặc cơ hội cho doanh
nghiệp,
• và nhà quản trị có thể hoặc không thể kiểm soát được
những yếu tố này.
Theo góc độ quản trị, môi trường (môi trường quản trị)
là:
• thuật ngữ dùng để chỉ tất cả những yếu tố bên trong và bên ngoài
doanh nghiệp
• nhưng có ảnh hưởng trực tiếp hoặc gián tiếp đến hoạt động của
doanh nghiệp,
• và ảnh hưởng đến quyết định của nhà
quản trị,
• nó có thể tạo ra thách thức hoặc cơ hội cho doanh nghiệp,
• nhà quản trị có thể hoặc không thể kiểm soát được những yếu tố
này.

3 4

3 4

2. PHÂN LOẠI 2. PHÂN LOẠI

Theo cấp độ ta có 2 lớp môi trường

Môi trường bên ngoài:

Môi trường vĩ mô (MT tổng quát, MT chung)
Môi trường vi mô (MT đặc thù, MT cạnh tranh)

Môi trường bên trong

Môi trường nội bộ

5 6

5 6

1
 9/6/2022

3. SỰ ẢNH HƯỞNG CỦA

3. SỰ ẢNH HƯỞNG CỦA
MÔI TRƯỜNG ĐẾN TỔ CHỨC
MÔI TRƯỜNG ĐẾN TỔ CHỨC
Môi trường kinh tế
MÔI TRƯỜNG VĨ MÔ: - Chu kỳ kinh tế - tăng trưởng và suy thoái

Môi trường kinh tế - Tổng sản phẩm quốc nội (GDP)

Môi trường chính trị - pháp luật - Yếu tố lạm phát và giảm phát
- Tỉ giá hối đoái và lãi suất
Môi trường văn hóa - xã hội
- Mặt bằng chung về tiền lương và thu nhập
Môi trường công nghệ
- Cán cân thanh toán
Môi trường tự nhiên - Giá cả hàng hóa
Môi trường quốc tế - Đất đai và cơ sở hạ tầng

7
….. 8

7 8

3. SỰ ẢNH HƯỞNG CỦA

MÔI TRƯỜNG ĐẾN TỔ CHỨC 3. SỰ ẢNH HƯỞNG CỦA
MÔI TRƯỜNG ĐẾN TỔ CHỨC
Môi trường kinh tế
Môi trường kinh tế
- Chu kỳ kinh tế - tăng trưởng và suy thoái
- Tổng sản phẩm quốc nội (GDP)

N
GDP tác động đến nhu cầu của gia đình,
doanh nghiệp, nhà nước.
A C

GDP tác động đến tất cả các mặt hoạt động

M Phục hồi và hưng thịnh
quản trị như: hoạch định, lãnh đạo, tổ chức,
B
kiểm soát và ra quyết định
9 10

9 10

3. SỰ ẢNH HƯỞNG CỦA

3. SỰ ẢNH HƯỞNG CỦA
MÔI TRƯỜNG ĐẾN TỔ CHỨC
MÔI TRƯỜNG ĐẾN TỔ CHỨC
Môi trường kinh tế Môi trường kinh tế
- Tỉ giá hối đoái và lãi suất
- Yếu tố lạm phát và giảm phát
Ảnh hưởng tới các hoạt động xuất nhập
Ảnh hưởng tới tâm lý và tiêu dùng của
khẩu.
người dân.
Lãi suất sẽ ảnh hưởng đến hoạt động đầu
Việc dự đoán chính xác yếu tố là rất quan
tư của doanh nghiệp và việc tiêu dùng của
trọng trong chiến lược sản xuất kinh doanh. người dân.
11 12

11 12

2
 9/6/2022

3. SỰ ẢNH HƯỞNG CỦA 3. SỰ ẢNH HƯỞNG CỦA

MÔI TRƯỜNG ĐẾN TỔ CHỨC MÔI TRƯỜNG ĐẾN TỔ CHỨC
Môi trường kinh tế Môi trường kinh tế
- Các yếu tố khác
- Mặt bằng chung về tiền lương và thu nhập
Tác động tới giá thành, nguồn nhân lực,
Tác động tới giá thành và nguồn nhân chiến lược sản xuất, kinh doanh và nhiều
lực của doanh nghiệp. mặt trong hoạt động của doanh nghiệp.

13 14

13 14

3. SỰ ẢNH HƯỞNG CỦA 3. SỰ ẢNH HƯỞNG CỦA

MÔI TRƯỜNG ĐẾN TỔ CHỨC MÔI TRƯỜNG ĐẾN TỔ CHỨC
MÔI TRƯỜNG VĨ MÔ: Môi trường chính trị - pháp luật
- Chính phủ: cơ quan giám sát, duy trì và bảo vệ
Môi trường kinh tế
pháp luật, bảo vệ lợi ích quốc gia và nhân dân.
Môi trường chính trị - pháp luật
Có vai trò điều tiết nền kinh tế vĩ mô thông qua
Môi trường văn hóa - xã hội các chính sách tài chính, tiền tệ, thuế và các
Môi trường công nghệ chương trình chi tiêu.
Môi trường tự nhiên - Pháp luật: Đưa ra những quy định hoặc những
ràng buộc, đòi hỏi các doanh nghiệp phải tuân
Môi trường quốc tế theo.
16
15

15 16

3. SỰ ẢNH HƯỞNG CỦA 3. SỰ ẢNH HƯỞNG CỦA

MÔI TRƯỜNG ĐẾN TỔ CHỨC MÔI TRƯỜNG ĐẾN TỔ CHỨC

Môi trường chính trị - pháp luật MÔI TRƯỜNG VĨ MÔ:

Để tận dụng được cơ hội và giảm thiểu những Môi trường kinh tế
nguy cơ, các doanh nghiệp phải nắm bắt được Môi trường chính trị - pháp luật
các quan điểm, những quy định, những ưu Môi trường văn hóa - xã hội
tiên, những chương trình chi tiêu của CP. Môi trường công nghệ
Thiết lập một mối quan hệ tốt đẹp, thậm chí có Môi trường tự nhiên
thể thực hiện vận động hành lang khi cần thiết. Môi trường quốc tế

17
18

17 18

3
 9/6/2022

3. SỰ ẢNH HƯỞNG CỦA 3. SỰ ẢNH HƯỞNG CỦA

MÔI TRƯỜNG ĐẾN TỔ CHỨC MÔI TRƯỜNG ĐẾN TỔ CHỨC
Môi trường văn hóa – xã hội Môi trường văn hóa – xã hội
Dân số Dân số

Lối sống Lối sống

Dân số Lối sống
Văn hóa Văn hóa

Gia đình Ảnh hưởng lên nguồn nhân lực, Gia đình Chi phối đến việc hình
đầu ra của doanh nghiệp. thành những nhu cầu về
Tôn giáo Tôn giáo chủng loại chất lượng và
Xác định quy mô thị trường…. kiểu dáng hàng hóa.

19 20

19 20

3. SỰ ẢNH HƯỞNG CỦA 3. SỰ ẢNH HƯỞNG CỦA

MÔI TRƯỜNG ĐẾN TỔ CHỨC MÔI TRƯỜNG ĐẾN TỔ CHỨC
Môi trường văn hóa – xã hội Môi trường văn hóa – xã hội
Dân số Dân số

Lối sống Lối sống

Văn hóa Gia đình
Văn hóa Văn hóa

Gia đình Tác động và chi phối hành Gia đình Ảnh hưởng trực tiếp đến
vi ứng xử của người tiêu năng suất chất lượng hiệu
Tôn giáo dùng và người quản trị Tôn giáo quả làm việc của các thành
doanh nghiệp. viên trong tổ chức.

21 22

21 22

3. SỰ ẢNH HƯỞNG CỦA 3. SỰ ẢNH HƯỞNG CỦA

MÔI TRƯỜNG ĐẾN TỔ CHỨC MÔI TRƯỜNG ĐẾN TỔ CHỨC
Môi trường văn hóa – xã hội
Môi trường văn hóa – xã hội
Dân số
Sự tác động của các yếu tố văn hóa có tính chất
Lối sống
lâu dài và tinh tế, khó nhận biết.
Tôn giáo
Văn hóa
Xác định cách thức mà người ta sống, làm việc,
Gia đình Ảnh hưởng tới văn hóa đạo sản xuất và tiêu thụ sản phẩm, dịch vụ.
đức, tư cách của mọi người,
Tôn giáo trong việc chấp hành và thực
thi các quyết định.

23 24

23 24

4
 9/6/2022

3. SỰ ẢNH HƯỞNG CỦA 3. SỰ ẢNH HƯỞNG CỦA

MÔI TRƯỜNG ĐẾN TỔ CHỨC MÔI TRƯỜNG ĐẾN TỔ CHỨC

MÔI TRƯỜNG VĨ MÔ: Môi trường công nghệ

Lượng phát minh sáng chế và cải tiến khoa
Môi trường kinh tế học kỹ thuật tăng lên nhanh chóng
Môi trường chính trị - pháp luật
Bùng nổ về cuộc cách mạng 4.0, nhất là về
Môi trường văn hóa - xã hội công nghệ thông tin và truyền thông.
Môi trường công nghệ
Xuất hiện nhiều loại máy móc và nguyên liệu
Môi trường tự nhiên vật liệu mới với những tính năng và công
Môi trường quốc tế dụng hoàn toàn chưa từng có trước đây.
26
25

25 26

3. SỰ ẢNH HƯỞNG CỦA 3. SỰ ẢNH HƯỞNG CỦA

MÔI TRƯỜNG ĐẾN TỔ CHỨC MÔI TRƯỜNG ĐẾN TỔ CHỨC
Môi trường công nghệ Môi trường công nghệ
Trình độ tự động hóa, vi tính hóa, hóa học
hóa và sinh học hóa trong tất cả các khâu
sản xuất, phân phối lưu thông và quản lý
ngày càng cao hơn.

Các phương tiện truyền thông và vận tải

ngày càng hiện đại và rẻ tiền hơn dẫn tới
Tác động lên mọi lĩnh vực
không gian sản xuất và kinh doanh ngày
hoạt động của tổ chức
càng rộng lớn hơn.
27 28

27 28

3. SỰ ẢNH HƯỞNG CỦA 3. SỰ ẢNH HƯỞNG CỦA

MÔI TRƯỜNG ĐẾN TỔ CHỨC MÔI TRƯỜNG ĐẾN TỔ CHỨC

MÔI TRƯỜNG VĨ MÔ: Môi trường tự nhiên

Điều kiện tự nhiên bao gồm vị trí địa lý, khí
Môi trường kinh tế hậu, cảnh quan thiên nhiên, đất đai, sông
Môi trường chính trị - pháp luật biển và các nguồn tài nguyên.
Môi trường văn hóa - xã hội
Môi trường công nghệ Môi trường tư nhiên Việt Nam mang lại nhiều
thuận lợi cho cho các ngành như khai thác
Môi trường tự nhiên khoáng sản, du lịch, vận tải….
Môi trường quốc tế
30
29

29 30

5
 9/6/2022

3. SỰ ẢNH HƯỞNG CỦA 3. SỰ ẢNH HƯỞNG CỦA

MÔI TRƯỜNG ĐẾN TỔ CHỨC MÔI TRƯỜNG ĐẾN TỔ CHỨC
Môi trường tự nhiên Kết luận
Thiên nhiên ảnh hưởng sâu sắc tới cuộc sống Môi trường vĩ mô có ảnh hưởng lâu dài.
con người, về nếp sống sinh hoạt và nhu cầu
hàng hóa. Công ty khó kiểm soát.
Mức độ tác động và tính chất tác động của
loại môi trường này khác nhau theo từng
ngành.
Ảnh hưởng đến môi trường vi mô và môi
trường nội bộ.

31 32

31 32

3. SỰ ẢNH HƯỞNG CỦA 3. SỰ ẢNH HƯỞNG CỦA

MÔI TRƯỜNG ĐẾN TỔ CHỨC MÔI TRƯỜNG ĐẾN TỔ CHỨC
MÔI TRƯỜNG VI MÔ: Khách hàng
Phân biệt khách hàng và người tiêu dùng.
Khách hàng Khách hàng bị thu hút bởi những lợi ích hứa
Nhà cung cấp hẹn sẽ được hưởng thụ khi mua hàng.
Đối thủ cạnh tranh Khách hàng luôn luôn thay đổi nhu cầu, lòng
Sản phẩm/dịch vụ thay thế trung thành của khách hàng luôn bị lung lay
trước nhiều hàng hóa đa dạng.
Người kinh doanh khó nắm bắt tâm lý và yêu
cầu của khách hàng.
33 34

33 34

3. SỰ ẢNH HƯỞNG CỦA 3. SỰ ẢNH HƯỞNG CỦA

MÔI TRƯỜNG ĐẾN TỔ CHỨC MÔI TRƯỜNG ĐẾN TỔ CHỨC

Nhà cung cấp Nhà cung cấp

Những cá nhân hay tổ chức cung ứng các Cung ứng:
yếu tố đầu vào cho doanh nghiệp. + Nguyên vật liệu, trang thiết bị
(DN sản xuất)
Doanh nghiệp thường được chào mời bởi + Sản phẩm/hàng hóa/dịch vụ
nhiều nhà cung cấp một cách tận tình. (DN thương mại)
+ Vốn/Tài chính
+ Con người
35 36

35 36

6
 9/6/2022

3. SỰ ẢNH HƯỞNG CỦA 3. SỰ ẢNH HƯỞNG CỦA

MÔI TRƯỜNG ĐẾN TỔ CHỨC MÔI TRƯỜNG ĐẾN TỔ CHỨC

Đối thủ cạnh tranh hiện có
Là những cá nhân hay tổ chức có khả năng
thỏa mãn nhu cầu của khách hàng mục tiêu
doanh nghiệp bằng:
Cùng loại sản phẩm
Bằng sản phẩm có khả năng thay thế.
Đối thủ cạnh tranh tiềm năng
Là những tổ chức có ý định và chuẩn bị kế
hoạch tham gia vào lĩnh vực mà công ty đang
kinh doanh.
Đối thủ tiềm năng nhiều do môi trường kinh
doanh ngày nay thuận lợi cho các doanh
nghiệp mở rộng ngành nghề.

37 38

37 38

3. SỰ ẢNH HƯỞNG CỦA 3. SỰ ẢNH HƯỞNG CỦA

MÔI TRƯỜNG ĐẾN TỔ CHỨC MÔI TRƯỜNG ĐẾN TỔ CHỨC
Sản phẩm/ dịch vụ thay thế
Sức ép do sản phẩm/dịch vụ thay thế là làm
hạn chế tiềm năng lợi nhuận của ngành do mức giá
cao nhất bị khống chế.
Nếu không chú ý tới các sản phẩm thay thế
tiềm ẩn, doanh nghiệp có thể bị tụt lại với các thị
trường nhỏ.
Phần lớn các sản phẩm thay thế mới là kết
quả của cuộc bùng nổ công nghệ.

39
Michael Porter, 1979 40

39 40

3. SỰ ẢNH HƯỞNG CỦA 3. SỰ ẢNH HƯỞNG CỦA

MÔI TRƯỜNG ĐẾN TỔ CHỨC MÔI TRƯỜNG ĐẾN TỔ CHỨC
Kết luận
MÔI TRƯỜNG NỘI BỘ:
Môi trường vi mô có ảnh hưởng nhanh và
trực tiếp. Tài chính
Công ty dễ kiểm soát. Nhân sự
Mức độ tác động và tính chất tác động của Cơ sở vật chất
loại môi trường này đến các doanh nghiệp
trong cùng ngành khá giống nhau. Văn hóa tổ chức
Ảnh hưởng đến môi trường nội bộ. R&D

41 42

41 42

7
 9/6/2022

3. SỰ ẢNH HƯỞNG CỦA 3. SỰ ẢNH HƯỞNG CỦA

MÔI TRƯỜNG ĐẾN TỔ CHỨC MÔI TRƯỜNG ĐẾN TỔ CHỨC

Tài chính Nhân sự

- Chất lượng nguồn nhân lực của tổ chức.
- Nguồn vốn và khả năng huy động vốn.
- Xác định đúng nhu cầu về lao động.
- Tình hình phân bổ và sử dụng các nguồn
vốn. - Cần có chính sách đãi ngộ hợp lý và động
viên, khuyến khích người lao động tích cực
- Kiểm soát các chi phí.
làm việc
- Quan hệ tài chính với các bên hữu quan.

43 44

43 44

3. SỰ ẢNH HƯỞNG CỦA 3. SỰ ẢNH HƯỞNG CỦA

MÔI TRƯỜNG ĐẾN TỔ CHỨC MÔI TRƯỜNG ĐẾN TỔ CHỨC
Cơ sở vật chất
Cơ sở vật chất
Các yếu tố này có ảnh hưởng một cách
Các yếu tố về cơ sở vật chất được đề sâu sắc đến khả năng cạnh tranh của doanh
cập ở đây là tình trạng máy móc thiết bị và nghiệp.
công nghệ của DN.
Nó là yếu tố vật chất quan trọng bậc
nhất, thể hiện năng lực sản xuất của mỗi
doanh nghiệp và tác động trực tiếp đến chất
lượng sản phẩm, đến giá thành và giá bán sản
phẩm.
45 46

45 46

3. SỰ ẢNH HƯỞNG CỦA 3. SỰ ẢNH HƯỞNG CỦA

MÔI TRƯỜNG ĐẾN TỔ CHỨC MÔI TRƯỜNG ĐẾN TỔ CHỨC
Văn hóa tổ chức R&D
Văn hóa tổ chức là những chuẩn mực, khuôn Cải tiến kỹ thuật sản xuất.
mẫu, giá trị truyền thống mà mọi thành viên Cải tiến chất lượng sản phẩm.
trong tổ chức tôn trọng và tuân theo. Phát triển sản phẩm mới.
Cần xây dựng một nền văn hóa vững mạnh, Phát triển công nghệ mới…
mang nét riêng và độc đáo của tổ chức.

47 48

47 48

8
 9/6/2022

3. SỰ ẢNH HƯỞNG CỦA 4. QUẢN TRỊ SỰ BẤT TRẮC CỦA

MÔI TRƯỜNG ĐẾN TỔ CHỨC MÔI TRƯỜNG
MA TRẬN BẤT TRẮC CỦA MÔI TRƯỜNG
Kết luận
Môi trường nội bộ có ảnh hưởng nhanh, PHÂN LOẠI ỔN ĐỊNH NĂNG ĐỘNG
trực tiếp và lâu dài. + MT ổn định, ít yếu tố,
+ MT năng động, ít yếu
tố, không tiên đóan
Công ty dễ kiểm soát. tiên đóan được
ĐƠN GIẢN được
+ Ít cần kiến thức phức
+ Cần kiến thức phức
Mức độ tác động và tính chất tác động của tạp về các yếu tố
tạp về các yếu tố
loại môi trường này đến từng doanh nghiệp
+ MT năng động, nhiều
khác nhau. + MT ổn định, nhiều
yếu tố, không tiên đóan
yếu tố, tiên đóan được
Ảnh hưởng đến kết quả hoạt động của tổ PHỨC TẠP
+ Rất cần kiến thức
được
chức. + Rất cần kiến thức
phức tạp về các yếu tố
49
phức tạp về các yếu tố 50

49 50

4. QUẢN TRỊ SỰ BẤT TRẮC CỦA

– Trả lời câu hỏi ‘Môi trường quản trị’:
MÔI TRƯỜNG 1. Tại sao môi trường bên ngoài lại quan trọng đối với mọi nhà quản lý
KẾT trong việc tiến hành các hoạt động của họ? Một nhà quản lý có thể
DÙNG ĐỆM
(PHÒNG NGỪA) CẤP NẠP tránh được ảnh hưởng của môi trường bên ngoài?
HẠN 2. Tại sao và bằng cách nào môi trường kinh tế có liên quan với các cơ
CHẾ HỢP sở kinh doanh và phi kinh doanh?
ĐỒNG 3. Kỹ thuật công nghệ có ảnh hưởng như thế nào tới một cơ sở nói
SAN BẰNG chung và tới công việc quản lý nói riêng?

4. Các môi trường bên ngoài về mặt xã hội, chính trị và pháp luật có
MARKETING ảnh hưởng gì tới một cơ sở? Các nhà quản lý làm thế nào để đáp ứng
lại những ảnh hưởng này?
DỰ
5. Những trách nhiệm xã hội chính của các nhà quản lý kinh doanh là
ĐOÁN gì? Của các nhà quản lý nhà nước là gì? Những trách nhiệm trên là cố
LIÊN KẾT định hay có thể thay đổi?

51 52

51 52

Bài tập 3

–Soạn và trình bày nội dung:

• Chương 4 (BG tham khảo 1)

• Bài 7 (TLTK): Thông tin quản trị

53

53