I. Sagutin ang mga sumusunod: 11.
Proseso na maaaring isagawa sa
1. Ang _______ na nagmumungkahi na ang
nasyonalismo ay dapat tingnan bilang
pinakabagong penomenang panlipunan na
nangangailangan ng istrukturang sosyo-
ekonomiko ng makabagong lipunan.
2. Isang metodo ng sosyo-ekonomikong
pagsusuri na kung saan ay tinitignan ang
ugnayan ng klase ( class relations ) at
tunggaliang panlipunan ( class conflict )
gamit ang materyalistang interpretasyon ng
pag-unlad ng kasaysayan ( materialist
interpretation of historical development )
at ginagamitan din ng diyalektikal na
pananaw ng transpormasyong panlipunan o
social transformation .
3. Ayon sa Philippine Cultural Education ,
ang __________ay isang sistema ng
paniniwala o ideyolohiyang politikal ng
pagiging makabansa, ng katapatan sa
interes ng bansa, ng identipikasyon nang
may pagmamalaki sa kultura at tradisyon ng
bansa, at ng paglulunggating matamo ang
pambansang pagsulon.
4. Ito ay tinitingnan mula sa pangkat ng
lipunan ( social group ) mula sa
perspektiba ng paksa o subject.
5. Isang patayong istruktura na nakapaligid
sa isang sukat ng lupa na maaaring gawa sa
bato, kahoy, tabla, kawayan, halaman, o
punong-kahoy.
6. Sinasabing ito ay bangkat, balangkat,
kalupkop, bigkis, tali, tangkas, at
bitling. Bilang patalinghaga, ang ibig
sabihin nito ay alyansa o pagkakaisa.
7. Pangkat ng metodo ng pananaliksik na
nag-aaral sa agham panlipunan na katulad ng
pag-aaral sa mga agham na likas. Ang tipo
ng pananaliksik na ito ay nakatuon sa
kaalaman sa layunin, mga katanungan ng
pananaliksik na maaring masagot ng oo o
hindi , at ang operasyonal na kahulugan ng
mga susukating baryabol.
8. Ito ay maaaring inilarawan bilang
pareho, mga pamamaraan ng pananaliksik sa
husay at dami na ginagamit ng mga
sosyolohista kapag nag-aaral ng mga tiyak
na grupo, komunidad o institusyon na
natagpuan na isang bahagi ng isang mas
malaking kumplikadong lipunan.
9. Proseso na maaaring isagawa sa
pananaliksik na tumutukoy sa pag-iimbestiga
para makita kung nakaiimpluwensya ba ang
isang penomenon sa isa pa, at kung
nakaiimpluwensya nga ay sa anong paraan o
paano?
10. Proseso na maaaring isagawa sa
pananaliksik na tumutukoy sa pagsusuri sa
kalidad ng mga bagay, pangyayari, at iba
pa.
pananaliksik na tumutukoy ito sa pagtitipon
ng mga datos na nakabatay sa mga
obserbasyon.
12. Ang etnograpiya ay nagmula sa salitang
Griyegong ethnos na nangangahulugang
__________.
13. Sa ganitong uri ng obserbasyon, ang
indibidwal na paksa ng pag-aaral ay walang
ideya na siya ay bahagi o ang paksa ng pag-
aaral.
14. Sa ganitong pamamaraan ng
obserbasyon, ang paksa ( subject ) ng pag-
aaral ay may ideya na siya ay inoobserbahan
upang makakuha ng mahahalagang datos ng
pag-aaral.
15. Ang konsepto ng _______ sa
Sikolohiyang Pilipino ay madali lang
intindihan sapagkat ang ibig sabihin nito
ay ang paglalagay ng mga dayuhan ng
kanilang mga sariling kahulugan sa mga
salitang Pilipino.
16. Dito, ang salitang ginagamit ay galing
sa Pilipinas, habang ang kahulugan nito ay
banyaga. Ang halimbawa nito ay ang lahat ng
mga Pilipinong salita na binigyan ng
kahulugan sa Ingles upang hindi maguluhan
ang mga tao sa saliksik.
17. Ginagawang madali ng bidyo na
maibahagi ang materyal sa kultura sa mas
malaking madla. Kasabay nito, mahalaga na
magkaroon ng kamalayan ng mga
pagsasaalang-alang tungkol sa pagbabahagi
ng kaalaman at ari-arian ng intelektwal na
kinakatawan sa bidyo at pelikula.
18. Tumutukoy ito sa pagsusuri ng
kalakasan ( strengths ) at kahinaan (
weakness ) ng isang programa/plano, at mga
oportunidad ( opportunities ) o bagay na
makatutulong sa implementasyon at mga
banta ( threat ) o bagay na maaaring
makahadlang sa implementasyon ng
programa/plano.
19. Ang form na ito ay tumutukoy sa
planado at nakasulat na katanungan para sa
isang tiyak na paksa, na may espasyong
nakalaan para sa tugon ng taong nais
kapanayamin. Maaari itong ipadala sa e-
mail at maaari din manang ipamahagi nang
personal sa paksa ( subject ) ng pag-
aaral.
20. Isa itong dokumento ng
impormasyon, na karaniwang ibinibigay
ng isang kumpanya o samahan na hindi
para sa kita ( non-profit ), upang
maitaguyod o i- highlight ang mga
tampok ng isang solusyon, produkto, o
serbisyo.
TANDAAN: kabutihan ng kaniyang mga
kababayan.
 Mahalaga ang Teoryang  Ang participant observation ay
Teoretical sapagkat ito ay isinasagawa sa pamamagitan ng
kailangan sa isang sulating partisipasyon ng mananaliksik
pananaliksik dahil ito ay sa mga aktibidad sa komunidad
tumutukoy sa set ng na kaniyang pinag-aaralan,
magkakaugnay na konsepto, kaya ang mananaliksik ay hindi
teorya at kahulugan na lamang isang simpleng
nagpapakita sa sistematikong tagamasid o observer, kundi
pananaw ng isang penomena sa isang aktibong kalahok o
pamamagitan ng pagtukoy sa participant.
relasyon o kaugnayan ng mga
 Ang pangalawang pagsusuri ay
baryabol sa isang paksang
nagbibigay sa mga mananaliksik
pinag-aaralan.
ng pagkakataon na mag-
 Ayon sa paliwanag ni Pe-Pua at imbestiga sa mga katanungan sa
Protacio-Marcelino (2000), ang pananaliksik gamit ang mga
Sikolohiyang Pilipino ay malakihang hanay ng datos na
paraan ng pag-aaral sa madalas na kabilang sa mga
sikolohiya na bunga ng pangkat na walang kumakatawan,
karanasan, kaisipan, at habang nagtitipid ng oras at
oryentasyong Pilipino at mapagkukunan.
pagpapaliwanag sa sariling
 Ang pagsusuri ng diskurso ay
paraan ng pag-iisip, pagkilos,
isang uri ng pag-aaral na
at pagpapakita ng damdaming
kadalasang ginagamit sa
Pilipino, na sinasabing
pagtalakay sa mga usaping
maaaring may kaibhan sa pag-
nangyayari sa lipunan at sa
iisip, pagkilos, at
mundo. Ito ay tumutukoy sa
pagpapakita ng damdamin ng iba
pagsusuri sa paraan ng
pang mga mamamayan.
pagpapahayag at/o mensaheng
 “Ang Sikolohiya ay tungkol sa nangingibabaw sa teksto, awit,
damdami’t kamalayang video, pelikula, at iba pang
nararanasan; sa ulirat na materyales (San Juan, et al.,
tumutukoy sa pakiramdam sa 2019).
paligid; sa isip na tumutukoy
 Matapos malaman kung sino-sino
sa ugali, kilos o asal; sa
ang dapat maging respondente ng
kalooban na tumutukoy sa
pag-aaral, dapat ding
damdamin; at sa kaluluwa na
matutunan ng mga mag-aaral kung
siyang daan upang mapag-aralan
ano ang instrumento na
din ang tungkol sa budhi ng
gagamitin upang makapangalap
tao.” (1974)
ng datos.
 Ang sikolohiya o dalubisipan sa
 Ang participant observation
pangkalahatang pagkilala rito
naman ay isang uri ng
ay tumutukoy sa pag-aaral ng
etnograpiya na karaniwang
isip, diwa, at asal. Ito ay ang
ginagamit sa larangan ng
siyentipikong pag-aaral ng
antropolohiya at sosyolohiya.
kamalayan ng tao at sa
Isinasagawa ito sa pamamagitan
tungkulin nito lalo na iyong
ng pakikisikhay o pagsisikap ng
nakaaapekto sa kilos.
mananaliksik na makapasok at
 Ayon kay San Juan, “COVAR ang maging tanggap sa isang
pamamaraan sa pagdalumat ng komunidad upang makapagtamasa
pagkataong Pilipino: kung may ng mas komprehensibong pag-
labas, may loob; kung may unawa sa lipunan/paraan ng
kaluluwa, may budhi. Ginamit na pamumuhay ng nasabing
halimbawa ang katawan ng tao komunidad.
bilang isang banga: may labas,
loob, at lalim; at pinagagalaw
ng tambalan ng budhi at
kaluluwa.”
 Sa aklat nina San Juan et al,
(2019), nabanggit na sa isang
bansang dating kolonya gaya ng
Pilipinas, isa sa mga
karaniwang lente ng pagsipat sa
mga pananaliksik ang mga
diskurso sa nasyonalismo.
 Sa pananaw ni Rizal, ang
nasyonalismo ay
pagsasakripisyo para sa bayan.
Handang kalimutan ng isang
taong makabayan ang kaniyang
sarili para maisulong ang