ỨNG DỤNG FINTECH PHÁT TRIỂN DỊCH VỤ NGÂN HÀNG

ĐIỆN TỬ TRONG CÁC NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI VIỆT NAM

PGS.TS. Trương Thị Hồng - ThS. Lê Thị Hồng

Trường Đại học Kinh tế TP. Hồ Chí Minh

Tóm tắt:
Ứng dụng Fintech, phát triển dịch vụ ngân hàng điện tử (DVNHĐT), xu thế tất yếu
của các ngân hàng thương mại tại Việt Nam. Bài viết này phân tích, đánh giá thực trạng
việc phát triển DVNHĐT của một số ngân hàng thương mại tại Việt Nam, dựa vào cơ sở
lý thuyết của các nhà kinh tế, gợi ý một số giải pháp, nhằm ứng dụng Fintech phát triển
DVNHĐT trong thời đại công nghệ số như hiện nay.
Từ khóa: Phát triển DVNHĐT, Fintech.

1. TỔNG QUAN
Công nghệ tài chính (Fintech) là công nghệ mới và đổi mới nhằm cạnh tranh với các
phương pháp tài chính truyền thống trong việc cung cấp các dịch vụ tài chính. Việc sử
dụng điện thoại thông minh cho dịch vụ ngân hàng di động, dịch vụ đầu tư và tiền mã hoá
là những ví dụ điển hình. Ngày nay với sự phát triển mạnh mẽ của công nghệ thông tin,
thương mại điện tử hiện diện trên tất cả các lĩnh vực trong đời sống xã hội. Ngành tài chính
ngân hàng, với vai trò huyết mạch của nền kinh tế, việc ứng dụng công nghệ hiện đại để
phát triển dịch vụ ngân hàng là một yêu cầu tất yếu để tăng khả năng cạnh tranh và đáp
ứng nhu cầu ngày càng cao của khách hàng. Điện thoại di động và số người sử dụng internet
lớn đóng vai trò chất xúc tác, nên các dịch vụ ngân hàng trực tuyến là một trong những nhu
cầu lớn cần đáp ứng.
Hiện nay, tại Việt Nam, các ngân hàng thương mại chú trọng đầu tư hạ tầng ứng dụng
công nghệ thông tin hiện đại với mong muốn thỏa mãn tối đa nhu cầu ngày càng phong
phú, đa dạng của khách hàng, trong đó phải kể đến DVNHĐT. DVNHĐT đã có những
bước tiến vượt bậc và khẳng định vai trò trong việc nâng cao giá trị gia tăng và tiện ích của
ngân hàng đối với quá trình sản xuất kinh doanh và đời sống xã hội.
Vì vậy, để đáp ứng nhu cầu ngày càng cao của khách hàng, nâng cao thương hiệu,
nâng cao khả năng cạnh tranh, tăng các khoản thu dịch vụ cho các ngân hàng thương mại
cần phải phát triển DVNHĐT. Hiện nay, Fintech được ứng dụng tại Việt Nam qua các
thanh toán nhanh chóng từ các ứng dụng: Payoo, Vinapay, MoMo, Ví Việt… Điều này làm
các ngân hàng theo xu thế chung hướng đến ứng dụng Fintech cho tất cả hoạt động kinh
doanh của mình.

102 Mã số ISBN: 978-604-922-684-7

2. Vấn đề phát triển DVNHĐT ở một số Ngân hàng thương mại Việt Nam
2.1. Đánh giá việc cung ứng các DVNHĐT của một số NHTM Việt Nam
 Các tiêu chí đánh giá sự phát triển của DVNHĐT
Các nghiên cứu lý thuyết, ứng dụng thực tế các ngân hàng trên thế giới và Việt Nam
cho thấy rằng có các nhân tố chủ yếu dưới đây ảnh hưởng đến việc phát triển, cũng như
cạnh tranh phát triển DVNHĐT. Theo tài liệu nghiên cứu của (Lê Văn Giới và Lê Văn
Huy, 2012):
+ Nhóm tiêu chí định lượng: Doanh số hoạt động và thu nhập từ hoạt động DVNHĐT,
số lượng khách hàng sử dụng dịch vụ, tỷ trọng sử dụng dịch vụ, danh mục dịch vụ ngân
hàng cung cấp.
+ Nhóm tiêu chí định tính: Tiện ích dịch vụ, mức độ đáp ứng nhu cầu khách hàng,
tính cạnh tranh của dịch vụ ngân hàng mình so với dịch vụ ngân hàng khác.
 Các nhân tố ảnh hưởng đến sự phát triển DVNHĐT
Theo (Trịnh Quốc Trung, 2009), các nhân tố ảnh hưởng đến sự phát triển DVNHĐT
được phân chia thành các nhóm nhân tố sau:
+ Nhóm nhân tố bên ngoài ngân hàng thương mại: Môi trường kinh tế, xã hội; môi
trường pháp lý; đối thủ cạnh tranh; khách hàng.
+ Nhóm nhân tố của ngân hàng thương mại: Chiến lược kinh doanh, năng lực về tài
chính, hệ thống mạng lưới ngân hàng, công nghệ, nhân sự, tổ chức quản lý.
Như vậy về lý thuyết muốn phát triển DVNHDT các NHTM cần chú trọng những
nhân tố bên trong và bên ngoài ngân hàng. Việc ứng dụng Fintech tại một số NHTM Việt
Nam cần được xem xét trên cơ sở thực trạng của từng ngân hàng để tìm ra xu hướng
phát triển.
2.2. Cung ứng DVNHĐT tại một số NHTM
Dịch vụ Internet banking của các ngân hàng thương mại
Agrib Vietin Sacom Dong A Kienlong Maritime Lienviet
Tiện ích BIDV VCB ACB
ank Bank bank Bank bank bank postbank

Tra cứu thông tin

X X X X X X X X X X
NH

Tra cứu thông tin

X X X X X X X X X X
TK

Chuyển khoản
X X X X X X X X X X
trong hệ thống

Chuyển khoản
- X X X X X X X X X
ngoài hệ thống

Thanh toán hóa

X X X X X X X X X X
đơn

Mã số ISBN: 978-604-922-684-7 103

 Agrib Vietin Sacom Dong A Kienlong Maritime Lienviet
Tiện ích BIDV VCB ACB
ank Bank bank Bank bank bank postbank

Trích gửi tiền tiết

- X X X X X - X X -
kiệm tự động

Vay trực tuyến - - - - X X - - - -

Trả nợ vay - X - - X X - - X -

Chuyển khoản
- - X - X X - - - -
định kỳ

Chuyển khoản
- - X - X X - - - -
trong tương lai

Dịch vụ Mobile banking của các ngân hàng thương mại

Agri Vietin Sacom Dong A Kienlong Maritime Lienviet
Tiện ích BIDV VCB ACB
bank Bank Bank Bank bank bank postbank

Xem thông tin số X

X X X X X X X X
dư TK X
Nhận tin nhắn báo X X
X X X X X X X X
khi số dư thay đổi

Kiểm tra các giao X

dịch phát sinh X X X X X X X X X
mới nhất

Tra cứu thông tin

lãi suất, tỷ giá hối X X X X X X X X X X
đoái

Thanh toán hóa

X X X X X X X X X X
đơn

Thanh toán trực

X X X X X X X X X X
tuyến

Chuyển khoản
X X X X X X X X X X
trong hệ thống

Chuyển tiền vào

TK thẻ ngoài hệ - X X X X X X X X X
thống

Mở/khóa tài
- - - - - - X - - -
khoản thẻ

Đăng ký vay tín

- - - - X X X - - -
chấp

Nhắn tin đến hạn

X - - - - - - - - -
khoản vay

Thông tin địa

điểm đặt ATM, X X X X X X X X X X
quầy giao dịch

Mua thẻ trả trước X X X X X X X X X X

Nguồn: Tổng hợp từ các trang web của các ngân hàng thương mại Việt Nam

104 Mã số ISBN: 978-604-922-684-7

 Nhìn chung, DVNHĐT các ngân hàng thương mại đa dạng, giao diện sử dụng
Internetbanking, Mobilebanking của các ngân hàng đơn giản, dễ sử dụng, thân thiện, dịch
vụ đa dạng. Các dịch vụ ngân hàng được thực hiện nhanh chóng, thuận tiện, chính xác. Dù
khách hàng ở bất cứ nơi đâu, thời gian nào, khi khách hàng có nhu cầu liên quan đến các
giao dịch thông qua các tài khoản của mình mở tại các ngân hàng như: Chuyển tiền, trả
tiền điện, tiền nước, truyền hình cáp, vấn tin về số dư tài khoản, liệt kê các giao dịch phát
sinh, xem thông tin về tiền gửi, tiền vay, kiểm soát tình trạng lệnh giao dịch và theo dõi
hoạt động tài khoản… Khách hàng đều có thể thực hiện trong một khoảng thời gian ngắn
mà không phải mất nhiều thời gian đến trực tiếp ngân hàng để thực hiện các giao dịch
mong muốn. Tăng doanh thu cho các ngân hàng: DVNHĐT có thể thực hiện mọi lúc, mọi
nơi sẽ làm tăng số lượng giao dịch của khách hàng; khách hàng không đến ngân hàng sẽ
cắt giảm chi phí kiểm đếm, giảm chi phí trả tiền lương nhân viên phục vụ khách hàng,
tiết kiệm thời gian xử lý giao dịch của khách hàng… Góp phần tăng thu, giảm chi cho
ngân hàng.
Tuy nhiên, các ngân hàng chưa cung ứng tốt nhất các dịch vụ cho khách hàng. Điển
hình, dịch vụ cho vay tín chấp trực tuyến, mới chỉ có một vài ngân hàng triển khai như:
ACB, Sacombank, Dong A, nhưng vẫn chưa thực hiện tất cả các bước cho vay trực tuyến,
mà chỉ có đăng ký vay online; các bước khác vẫn thực hiện thủ công. Chất lượng dịch vụ
của một số ngân hàng chưa đảm bảo: dịch vụ SMS banking nhắn tin còn bị ngắt quãng,
dịch vụ chuyển tiền online chậm, thỉnh thoảng còn lỗi không chuyển được. Hệ thống máy
ATM của một số ngân hàng bị lỗi: Rút tiền chưa nhận được tiền nhưng đã bị trừ tiền trong
tài khoản. Mặc dù, khách hàng ngày càng yêu thích sử dụng dịch vụ ngân hàng trực tuyến
nhưng việc cung ứng DVNHĐT của các ngân hàng thương chưa đáp ứng tốt nhu cầu của
họ, điều này làm mất niềm tin sử dụng các dịch vụ trực tuyến của các ngân hàng.
3. Một số gợi ý nhằm phát triển DVNHĐT của các Ngân hàng Thương Mại Việt Nam
- Nhóm giải pháp phát triển số lượng, chất lượng sản phẩm dịch vụ: Khi phát triển số
lượng dịch vụ thì chất lượng dịch vụ phải bảo đảm. Cần chế độ bảo mật, an ninh mạng thật
tốt: Các giao dịch của khách hàng đều thực hiện qua mạng.Vì vậy, để an toàn, tăng độ tin
cậy đối với khách hàng, ngân hàng cần xây dựng hệ thống an ninh mạng, hệ thống bảo mật
thật tốt nhằm đảm bảo các giao dịch của khách hàng thực hiện thành công và an toàn.
- Nhóm giải pháp về công nghệ: DVNHĐT không thể phát triển nếu thiếu giải pháp
tốt về công nghệ. Fintech cần được chú trọng tại các NHTM. Muốn triển khai thành công
dịch vụ phát triển trên nền tảng công nghệ hiện đại, ngân hàng cần chú trọng đầu tư về thiết
bị kỹ thuật với cấu hình mạnh, đường truyền mạng băng thông rộng; có hệ thống dự phòng
mạng đảm bảo khi hệ thống mạng chính gặp sự cố; sẽ có hệ thống dự phòng vẫn đảm bảo
dịch vụ cho khách hàng; đội ngũ nhân sự am hiểu Fintech ngân hàng để hỗ trợ tốt nhất cho
khách hàng.

Mã số ISBN: 978-604-922-684-7 105

4. Kết luận
Fintech cần được vận dụng mạnh mẽ hơn nữa cho phát triển DVNHĐT tại các ngân
hàng thương mại Việt Nam. Tuy nhiên, khi phát triển cần đảm bảo về chất lượng dịch vụ
cung ứng, tốc độ xử lý đảm bảo nhanh, công nghệ bảo mật tốt-hạn chế tối đa rủi ro cho
ngân hàng và khách hàng. Mỗi ngân hàng thương mại cần khảo sát, phân tích các điều kiện
phù hợp với từng đơn vị cụ thể để có những bước phát triển, đảm bảo cung ứng tốt nhất
cho khách hàng.

TÀI LIỆU THAM KHẢO

Danh mục tài liệu tiếng Việt
1. Lê Văn Giới và Lê Văn Huy, 2012, Nghiên cứu mối quan hệ giữa chất lượng dịch vụ,
sự hài lòng và lòng trung thành của khách hàng trong lĩnh vực ngân hàng. Tạp chí
ngân hàng, Số 07, tháng 04/2012.
2. Trịnh Quốc Trung, 2009, Marketing ngân hàng. Trường ĐH Ngân hàng TP.Hồ Chí
Minh: Nhà xuất bản thống kê.
Danh mục tài liệu tiếng Anh
3. Kotler, P. and Armstrong, G., 2010, Principle of Marketing. 13th Edition, Prentice
Hall.
4. Infinite Finalcial Intermediation, 50 Wake Forest Law Review 634(2015).
5. Mahdi Salehi, 2010, E-banking in Emerging economy: Empirical evidence of Iran.
International journal of economics and Finance.
6. Parasuraman, 1991, Refinement and reassessment of the SERVQUAL scale.
7. Phan thi Thom and Thanh Thi Thu Thuy, 2016, Competition and Efficiency among
Vietnam’s Commercial banks. Journal of Economic Development.

106 Mã số ISBN: 978-604-922-684-7