Professional Documents
Culture Documents
Trongedu.com
Phân tích
được các
Vẽ được nhân tố
mô hình ảnh hưởng
hành vi đến hành
Hiểu được mua của
các đặc vi người
người tiêu
trưng của dùng
tiêu dùng
Nắm được bản thị trường
chất của thị người tiêu
trường người dùng
tiêu dùng 2
CHƢƠNG 4: HÀNH VI KHÁCH HÀNG
Trongedu.com
Người tiêu dùng là người mua
sắm và tiêu dùng những sản
phẩm và dịch vụ nhằm thỏa mãn
nhu cầu và ước muốn cá nhân.
Trongedu.com
Có quy mô lớn và thường
xuyên gia tăng
Nhu cầu và ước muốn phong
phú và đa dạng
Thị trường NTD thường
xuyên thay đổi vừa tạo ra
những cơ hội vừa tạo ra những
rủi ro thách đố các nỗ lực
Marketing của doanh nghiệp. 4
CHƢƠNG 4: HÀNH VI KHÁCH HÀNG
Trongedu.com
Hành vi mua của NTD là
toàn bộ hành động mà
NTD bộc lộ ra trong quá
trình trao đổi sản
phẩm, bao gồm: điều
tra, mua sắm, sử
dụng, đánh giá và chi tiêu
cho hàng hóa và dịch vụ
nhằm thỏa mãn nhu cầu
5
của họ.
CHƢƠNG 4: HÀNH VI KHÁCH HÀNG
Trongedu.com
Marketing Môi
trƣờng Các đặc Quá trình - Lựa chọn hàng hóa
-Sản - Kinh tế tính của quyết - Lựa chọn nhãn hiệu
phẩm - KHKT NTD định mua - Lựa chọn nhà cung
- Giá cả - Văn hóa (Tiếp nhận (Xuất
muốn,
hiện ước
tìm
ứng
-Phân - Chính trị/ và phản thông tin, mua - Lựa chọn thời gian
sắm, tiêu dùng
phối Luật pháp ứng đáp và cảm nhận mua
- Xúc tiến -Cạnh tranh lại ntn?) khi dùng SP)
-Lựa chọn khối lượng
hỗn hợp (DN không mua
(DN kiểm KS tuyệt
soát đối) (Có thể quan sát
6
đƣợc) đƣợc)
CHƢƠNG 4: HÀNH VI KHÁCH HÀNG
Trongedu.com
Cá nhân
- Tuổi đời Tâm lý
- Nền văn hóa - Giai tầng
- Nghề - Động cơ
xã hội
- Nhánh văn nghiệp - Nhận thức Ngƣời
hóa - Nhóm
-Hoàn cảnh - Sự hiểu
Tiêu
- Sự giao lưu và - Gia đình kinh tế biết
dùng
biến đổi văn - Vai trò và - Lối sống - Niềm tin
hóa địa vị xã hội
- Nhân cách - Quan điểm
và nhận thức
7
CHƢƠNG 4: HÀNH VI KHÁCH HÀNG
Trongedu.com
cái mà NTD cố gắng thỏa mãn khi mua sắm và tiêu dùng hàng hóa
dịch vụ.
Theo nghĩa rộng nhất, “văn hoá có thể coi là tổng thể những nét
riêng biệt về tinh thần, vật chất, trí tuệ và cảm xúc quyết định tính
cách của một xã hội hay một nhóm người trong xã hội. Văn hóa
bao gồm nghệ thuật và văn chương, những lối sống, những quyền
cơ bản của con người, hệ thống các giá trị, những tập tục và tín
ngưỡng. Văn hoá đem lại cho con người khả năng suy xét về bản
thân. Chính nhờ văn hoá mà con người tự thể hiện, tự ý thức được
bản thân”
8
Nền văn hóa, Nhánh văn hóa, Sự giao lưu và biến đổi văn hóa:
Tham khảo giáo trình
CHƢƠNG 4: HÀNH VI KHÁCH HÀNG
Trongedu.com
nhau.
Nhóm tham khảo (nhóm tiêu biểu): là những nhóm có ảnh hưởng trực tiếp hay
gián tiếp đến thái độ và hành vi mua của con người.
Gia đình: yếu tố gia đình ảnh hưởng mạnh đến hành vi mua vì sự biến động của
cầu hàng hoá luôn gắn với sự hình thành và biến động của gia đình, và những quyết
định mua sắm cá nhân luôn chịu ảnh hưởng của các cá nhân khác trong gia đình.
Cần lưu ý phân loại gia đình thành gia đình định hướng và gia đình hôn phối (vợ
chồng và con cái).
Vai trò và địa vị xã hội: cá nhân có thể là thành viên của nhiều nhóm trong xã
hội. Vị trí của họ trong từng nhóm được xác định theo vai trò và địa vị của họ trong
nhóm.Một vai trò của cá nhân sẽ ảnh hưởng đến quyết định mua của những thành
viên trong nhóm.
9
Các định tính này của NTD đòi hỏi người làm marketing phải cố gắng biến sản
phẩm của mình thành các biểu tượng về địa vị mà NTD mong đợi.
CHƢƠNG 4: HÀNH VI KHÁCH HÀNG
Trongedu.com
Nghề nghiệp: ảnh hưởng nhất định đến tính chất của hàng
hoá, dịch vụ được chọn.
Tình trạng kinh tế: ảnh hưởng đến loại và số lượng hàng hoá
mà họ mua sắm.
Lối sống: Sự lựa chọn hàng hoá của NTD thể hiện lối sống
của họ.
Nhân cách và quan niệm về bản thân: ứng dụng để thiết kế
sản phẩm và các chương trình khuyến mại, quảng cáo… định
10
hướng hành vi mua của NTD.
CHƢƠNG 4: HÀNH VI KHÁCH HÀNG
Trongedu.com
Sơ đồ: Tự
hoàn thiện
Thứ bậc nhu
cầu của Nhu cầu được tôn
trọng, được công
Maslow nhận, có địa vị xã hội
Nhu cầu xã hội
(cảm giác thân mật, tình yêu, giao lưu)
Trongedu.com
Sự hiểu biết (kinh nghiệm): là trình độ của con người về
cuộc sống
Trongedu.com
Nhân tố nào kích thích Sinh viên
quyết định lựa chọn mạng điện
thoại di động Viettel/Vinaphone?
Trongedu.com
Nắm được
những nỗ
Hiểu rõ lực mà
được hành người làm
vi của người Marketing
tiêu dùng phải quan
Liệt kê được trong từng tâm và thực
các bước của bước hiện trong
quá trình quyết từng bước. 14
định mua
CHƢƠNG 4: HÀNH VI KHÁCH HÀNG
Tình huống:
Bộ máy vi tính có giá
5 triệu đồng
Trongedu.com
- Trƣờng hợp chƣa mua:
Bạn sẽ tiến hành mua qua
những bước thế nào?
- Trƣờng hợp đã mua:
Kể lại các bước đã mua hàng
của bạn?
15
CHƢƠNG 4: HÀNH VI KHÁCH HÀNG
Các bước của quá trình thông qua quyết định mua
Trongedu.com
Tìm Đánh
Nhận Quyết Đánh
kiếm giá các
biết nhu định giá sau
thông phương
cầu mua khi mua
tin án
16
CHƢƠNG 4: HÀNH VI KHÁCH HÀNG
1. Nhận biết nhu cầu
Nhu cầu được phát sinh bởi nhiều yếu tố
kích thích cả bên trong lẫn bên ngoài.
- Bên trong: cảm giác đói, khát….
- Bên ngoài: nhìn thấy, nghe thấy…
Trongedu.com
(Các kích thích của Marketing)
Marketing: Hiểu nhu cầu và khơi gợi nhu cầu để cung cấp các sản 17
phẩm phù hợp với mong muốn và khả năng thanh toán.
CHƢƠNG 4: HÀNH VI KHÁCH HÀNG
2. Tìm kiếm thông tin
Khi sự thôi thúc của nhu cầu đủ mạnh, người tiêu dùng sẽ tìm
kiếm thông tin liên quan đến sản phẩm và dịch vụ
Nguồn thông tin cá nhân: Kết quả của việc thu thập thông tin
Gia đình, hàng xóm, bạn là NTD có được “bộ sưu tập các
Trongedu.com
bè, sự quen thuộc… nhãn hiệu” của sản phẩm đó.
Nguồn tin nào có ảnh hưởng
Nguồn thông tin thương
mại: quảng cáo, người quan trọng nhất tới việc tiếp
bán, hội chợ, triển lãm, … nhận sản phẩm vào bộ sưu tập
nhãn hiệu máy tính của bạn?
Nguồn thông tin đại
chúng: Ấn phẩm, dư Người làm Marketing phải sẵn
luận… sàng cung cấp thêm các thông
tin bổ sung để duy trì sự chú ý
Nguồn thông tin kinh
nghiệm: trực tiếp xem xét của NTD và để được nằm 18
hay dùng thử trong bộ sưu tập nhãn hiệu.
CHƢƠNG 4: HÀNH VI KHÁCH HÀNG
3. Đánh giá các phƣơng án
Người làm Marketing cần nắm được
cách thức mà người mua sử dụng trong
việc đánh giá các nhãn hiệu có khả
Trongedu.com
năng cạnh tranh với nhau: dựa vào một
số khuynh hƣớng cơ bản giúp dự đoán
được quan điểm của NTD
Thứ nhất, dựa vào các thuộc tính của sản phẩm
- Đặc tính kỹ thuật: Công thức, thành
phần, màu sắc, cỡ, khổ, tốc độ, thời gian sử
dụng, độ bền,… Bạn sẽ dựa vào
- Đặc tính tâm lý: Vẻ đẹp, vẻ trẻ trung, sự thoải thuộc tính nào để
mái, lòng tự hào về quyền sở hữu… đánh giá các
- Đặc tính về giá cả: hợp túi tiền phương án mua 19
- Đặc tính về dịch vụ khách hàng: đầy đủ, tiện máy vi tính?
lợi…
CHƢƠNG 4: HÀNH VI KHÁCH HÀNG
3. Đánh giá các phƣơng án
VD:
Thứ hai, NTD có khuynh hướng phân loại về
Khi mua thực phẩm -
mức độ quan trọng của các thuộc tính khác
an toàn, sức khoẻ.
Trongedu.com
nhau. Với NTD, thuộc tính quan trọng nhất
Khi mua đồ điện tử -
là những thuộc tính đáp ứng được những lợi
độ bền lâu, ổn định
ích mà họ mong đợi ở sản phẩm.
Trongedu.com
phẩm có thứ hạng cao nhất. lại không mua nữa?
Trongedu.com
đồng thời tuyên truyền tốt về sản phẩm. máy tính. Điều gì
Không hài lòng: tuyên truyền xấu về sản khiến bạn:
phẩm, doanh nghiệp, “tẩy chay”, thậm chí có Không hài lòng?
thể trả lại sản phẩm…
Hài lòng?
Những đánh giá sau khi mua của NTD là
những chỉ báo về sự thành công hoặc chưa
thành công của các nỗ lực Marketing.
Người làm marketing cần thiết lập kênh
tiếp nhận những phàn nàn và khiếu nại
của khách hàng để nắm bắt được mức độ hài 22
lòng của khách hàng để điều chỉnh các hoạt
động Marketing của mình.
CHƢƠNG 4: HÀNH VI KHÁCH HÀNG
Phần kết
Trong thực tế:
1. Bước nào có thể bị bỏ qua? Bước nào không thể bỏ qua?
2. Có thể đảo thứ tự các bước được không?
Trongedu.com
3. Trường hợp mua hàng lặp lại, bạn sẽ mua hàng qua những
bước nào?
Tìm Đánh
Nhận Quyết Đánh
kiếm giá các
biết nhu định giá sau
thông phương
cầu mua khi mua
tin án
Năm bước của quyết định mua được sử dụng để mô tả tổng quát
và đầy đủ hành vi mua mang tính chất lý thuyết.
Trong thực tế, NTD có thể bỏ qua hoặc đảo lộn một vài bước 23
của tiến trình này./.
CHƢƠNG 4: HÀNH VI KHÁCH HÀNG
Trongedu.com
Sản Bán Bán Bán Bán Ngƣời
xuất buôn buôn buôn lẻ tiêu
I II … dùng
24
CHƢƠNG 4: HÀNH VI KHÁCH HÀNG
Trongedu.com
MỤC TIÊU BÀI HỌC:
- Hiểu được đặc trưng của thị
trường DNSX.
- Nắm được những nhân tố ảnh
hưởng đến hành vi mua của thị
trường DNSX
- Phân tích được vai trò những
người tham gia vào quá trình
quyết định mua của DNSX.
25
CHƢƠNG 4: HÀNH VI KHÁCH HÀNG
Trongedu.com
Thị trường các tổ chức bao gồm: các DNSX, các tổ chức thương mại
và các tổ chức nhà nước. Trong đó các doanh nghiệp sản xuất đóng
vai trò quan trọng trong việc tạo ra giá trị thặng dư và của cải vật chất
cho xã hội. Các DNSX hợp thành thị trường rất hấp dẫn cho nhà kinh
doanh tư liệu sản xuất.
26
CHƢƠNG 4: HÀNH VI KHÁCH HÀNG
1. Khái niệm
Thị trường các DNSX bao gồm tất cả
các cá nhân và tổ chức mua sắm sản
phẩm dịch vụ sử dụng vào việc sản
Trongedu.com
xuất ra những hàng hoá hay dịch vụ
khác, để bán, cho thuê hay cung ứng
cho những người khác để kiếm lời.
Trongedu.com
nhà sản xuất hay không?
Vậy phân biệt giữa Nhà sản xuất và Tổ chức thương mại 28
là: Nhà SX: SP A => SP B. Thương mại:SP A =>SP A
CHƢƠNG 4: HÀNH VI KHÁCH HÀNG
2. Đặc trƣng
2.1. Quy mô cầu: Thị trường TLSX 60
có quy mô, danh mục hàng hoá, khối
triệu
Trongedu.com
lượng tiền tệ chu chuyển lớn hơn rất
nhiều so với thị trường hàng tiêu dùng.
VD: điện tiêu thụ trong
2.2. Đặc tính cầu: sản xuất (60 triệu) so với
Mang tính chất thứ phát hay phái sinh điện gia đình (300ng)
Cầu hàng TLSX có độ co giãn về giá rất thấp
Cầu hàng TLSX biến động mạnh với một mức
độ lớn hơn nhiều so với cầu hàng tiêu dùng.
Thị trƣờng các DNSX có tính chất tập trung
Các khu công
theo vùng địa lý. Các khu công nghiệp, các khu
nghiệp nào ở nƣớc
đông dân cƣ là thị trƣờng trọng điểm của nhà
ta mà bạn biết? 29
cung ứng TLSX.
CHƢƠNG 4: HÀNH VI KHÁCH HÀNG
DNS
2.3. Kết cấu thị trƣờng: Người mua X
có số lượng ít, song khối lượng mua
của một khách hàng thường rất lớn. Vì
Trongedu.com
vậy, mối quan hệ mua bán giữa người
mua người bán thường rất gần
gũi, mang tính trực tiếp, có tính chất 10% từ 9 NTD
tương hỗ hay hợp tác. 90% từ 1 DNSX
Trongedu.com
trị lớn, như phương tiện vận tải, dụng thuê mua tài chính ô tô
cụ cơ giới, thiết bị đóng gói, bốc xếp… Tại sao như vậy?
31
CHƢƠNG 4: HÀNH VI KHÁCH HÀNG
3. Nhân tố ảnh hƣởng
3.1. Những nhân tố môi trƣờng:
Một số xu hướng mà người mua bộc lộ và
người cung ứng TLSX cần quan tâm là:
Trongedu.com
Khi nền kinh tế suy thoái, nhu cầu đầu tƣ
kinh doanh giảm, ngƣời mua giảm mức mua
sắm các loại trang thiết bị, nguyên liệu…
nhằm giảm khối lƣợng sản phẩm tồn kho do
cầu về các loại hàng hoá giảm.
Gia tăng lƣợng dự trữ nguyên, vật liệu quý
hiếm, và các hợp đồng dài hạn mua bán
chúng.
Đẩy mạnh việc mua sắm, trang thiết bị mới
32
liên quan đến vấn đề bảo vệ môi trƣờng, đầu
tƣ cho công nghệ mới và sự cạnh tranh…
CHƢƠNG 4: HÀNH VI KHÁCH HÀNG
VD: tách phòng
3.2. Những yếu tố thuộc tổ chức: riêng, bổ nhiệm
Mục tiêu, chính sách, phương pháp làm người đứng đầu bộ
việc và cơ cấu tổ chức… của doanh nghiệp. phận cung ứng vật tư
Trongedu.com
Người làm marketing phải lưu ý: vào Ban giám đốc
Trongedu.com
vị, quyền hạn và năng lực khác nhau.
Nhân tố nào ảnh hƣởng lớn nhất đến quyết định mua của DNSX?
CHƢƠNG 4: HÀNH VI KHÁCH HÀNG
4. Những ngƣời tham gia
Trongedu.com
Các chuyên gia và chuyên viên kỹ
Người ảnh thuật, họ xác định các đặc tính kỹ thuật
của TLSX, cung cấp các thông tin, đánh
hưởng giá, lựa chọn khả năng sử dụng thay thế
các mặt hàng.
Họ quyết định lựa chọn mặt hàng và
Người quyết người cung ứng. Họ là người có
định thẩm quyền của doanh nghiệp mua.
Người trực tiếp giao dịch, mua sắm
TLSX: chọn địa điểm bán hàng, các điều
Người mua kiện liên quan đến thời hạn, phương
35
thức thanh toán, giao hàng…
Theo bạn, ngƣời nào có ảnh hƣởng quan trọng nhất?
CHƢƠNG 4: HÀNH VI KHÁCH HÀNG
Trongedu.com
Người tiêu dùng cuối cùng
hay thị trường DNSX?
Khai thác thị trường DNSX khó hay dễ tùy thuộc vào
sự thông hiểu thị trường của nhà kinh doanh! Thông
qua việc hiểu rõ đặc trưng, những nhân tố ảnh
hưởng, và những người tham gia vào quá trình quyết
định mua sẽ giúp nhà kinh doanh có chiến lược tiếp cận 36
và khai thác hiệu quả thị trường DNSX./.
CHƢƠNG 4: HÀNH VI KHÁCH HÀNG
Trongedu.com
MỤC TIÊU BÀI HỌC:
- Hiểu được đặc trưng của thị
trường TCTM VÀ CQNN.
- Nắm được những nhân tố
ảnh hưởng đến hành vi mua
của từng thị trường
- Phân tích được vai trò
những người tham gia vào
quá trình quyết định mua của
37
từng thị trường.
CHƢƠNG 4: HÀNH VI KHÁCH HÀNG
Chúng ta sẽ cùng nghiên cứu hành vi mua của đối tƣợng cụ thể nào?
Trongedu.com
CHỨC THƢƠNG MẠI QUAN NHÀ NƢỚC
• Nhà trường
• (Bạn hãy kể thêm) 38
CHƢƠNG 4: HÀNH VI KHÁCH HÀNG
Trongedu.com
• Đặc trưng • Đặc trưng
• - • -
• - • -
Trongedu.com
tại DNSX, TCTM, CQNN?
(Quá trình mua hàng hóa đặc biệt: Sức lao động)