‫دورنمای مدیریت داراییها‬

‫نسخۀ فارسی ویرایش دوم‬

‫‪1‬‬
 ‫مجمع جهانی نگهداشت و مدیریت داراییها‬
‫مجمع جهانی نگهداشت و مدیریت داراییها (‪ 1)GFMAM‬با هدف همکاری در تسهیم دانش‪ ،‬پیشرفتها و استانداردهای نگهداشت و مدیریت‬
‫داراییها بنیان گذاشته شده است‪.‬‬

‫اعضای ‪( GFMAM‬در زمان تدوین این سند) عبارتاند از‪:‬‬

‫شورای مدیریت داراییها (‪ ،)AMCouncil‬استرالیا؛‬ ‫•‬

‫انجمن نگهداشت و مدیریت داراییهای برزیل (‪ ،)ABRAMAN‬برزیل؛‬ ‫•‬
‫فدراسیون انجمنهای ملی نگهداشت اروپا (‪ ،)ENFMS‬اروپا؛‬ ‫•‬
‫مؤسسۀ مدیریت داراییها و زیرساختهای فرانسه (‪ ،)IFRAMI‬فرانسه؛‬ ‫•‬
‫انجمن متخصصان نگهداشت خلیج (‪ ،)GSMP‬منطقۀ خلیجفارس؛‬ ‫•‬
‫فدراسیون نگهداشت آمریکای التین (‪ ،)FIM‬آمریکای جنوبی؛‬ ‫•‬
‫مؤسسۀ مدیریت داراییها (‪ ،)IAM‬بریتانیا؛‬ ‫•‬
‫انجمن نگهداشت و مهندسان کارخانۀ کانادا (‪ ،)PEMAC‬کانادا؛‬ ‫•‬
‫انجمن متخصصان نگهداشت و قابلیتاطمینان (‪ ،)SMRP‬ایاالت متحد؛ و‬ ‫•‬
‫انجمن مدیریت داراییهای آفریقای جنوبی (‪ ،)SAAMA‬آفریقای جنوبی‪.‬‬ ‫•‬

‫اهداف پایدار ‪ GFMAM‬عبارتاند از‪:‬‬

‫‪ .1‬همگرایی‪ ،‬ارتقا و تقویت جوامع نگهداشت و مدیریت داراییها در سطح جهان؛‬

‫‪ .2‬پشتیبانی از برپایی و توسعۀ انجمنها و مؤسساتی که هدفشان نگهداشت و مدیریت داراییهاست؛‬
‫‪ .3‬تسهیل تبادل و همسویی دانش و شیوههای نگهداشت و مدیریت داراییها؛ و‬
‫‪ .4‬ارتقای اعتبار انجمنهای عضو با ارتقای وجهۀ مجمع جهانی‪.‬‬

‫این سند ویرایش دوم دورنمای مدیریت داراییها است که سومین هدف مذکور را برآورده میکند‪.‬‬

‫‪1. The Global Forum on Maintenance and Asset Management‬‬

‫‪2‬‬
 ‫فهرست‬
‫نسخۀ فارسی ویرایش دوم ‪1 ............................................................................................................................................‬‬

‫مجمع جهانی نگهداشت و مدیریت داراییها ‪2 ......................................................................................................................‬‬

‫فهرست‪3 ..................................................................................................................................................................‬‬

‫‪ .1‬پیشینه ‪6 ...............................................................................................................................................................‬‬

‫‪ .2‬هدف دورنما‪ ،‬ویرایش دوم‪7 .........................................................................................................................................‬‬

‫‪ .3‬مروری بر دورنما ‪8 ....................................................................................................................................................‬‬

‫‪ .1.3‬هسته ‪8 ........................................................................................................................................................‬‬

‫‪ .2.3‬حیطۀ دانش و شیوهها ‪9 ...................................................................................................................................‬‬

‫‪ .3.3‬حیطۀ پشتیبانی‪10 ..........................................................................................................................................‬‬

‫‪ .4‬اجزای حیطۀ دانش و شیوهها ‪11 ..................................................................................................................................‬‬

‫‪ .1.4‬مدلهای مفهومی ‪11 ......................................................................................................................................‬‬

‫‪ .2.4‬چارچوبهای شایستگی ‪11 ...............................................................................................................................‬‬

‫‪ .3.4‬دورههای آموزشی مدیریت داراییها ‪11 .................................................................................................................‬‬

‫‪ .4.4‬گواهیهای مدیریت داراییها ‪12 .........................................................................................................................‬‬

‫‪ .5.4‬دانش ‪12 .....................................................................................................................................................‬‬

‫‪ .6.4‬روشها و جایزههای ارزیابی ‪12 ..........................................................................................................................‬‬

‫‪ .5‬اصول زیربنایی مدیریت داراییها ‪13 ..............................................................................................................................‬‬

‫‪ .6‬موضوعهای دورنمای مدیریت داراییهای ‪ ،GFMAM‬ویرایش دوم ‪14 .....................................................................................‬‬

‫سیاستهای مدیریت داراییها ‪16 ...............................................................................................................................‬‬

‫استراتژی مدیریت داراییها ‪17 ...................................................................................................................................‬‬

‫تحلیل تقاضا ‪19 .....................................................................................................................................................‬‬

‫برنامهریزی استراتژیک ‪20 ........................................................................................................................................‬‬

‫برنامهریزی مدیریت داراییها‪21 .................................................................................................................................‬‬

‫تصمیمگیری دربارۀ سرمایهگذاریهای سرمایهای ‪22 .......................................................................................................‬‬

‫‪3‬‬
‫تصمیمگیری دربارۀ بهرهبرداری و نگهداشت ‪24 ..............................................................................................................‬‬

‫تحقق ارزش چرخۀعمر ‪25 ........................................................................................................................................‬‬

‫استراتژی منبعیابی ‪26 .............................................................................................................................................‬‬

‫استراتژی توقفها و خاموشیها ‪27 .............................................................................................................................‬‬

‫قوانین و استانداردهای فنی ‪28 ..................................................................................................................................‬‬

‫ایجاد و استحصال داراییها ‪29 ..................................................................................................................................‬‬

‫مهندسی سیستمها‪31 .............................................................................................................................................‬‬

‫مدیریت پیکربندی ‪32 ..............................................................................................................................................‬‬

‫اجرای نگهداشت ‪33 ...............................................................................................................................................‬‬

‫مهندسی قابلیتاطمینان ‪34 ......................................................................................................................................‬‬

‫بهرهبرداری از داراییها ‪36 ........................................................................................................................................‬‬

‫مدیریت منبع ‪37 ....................................................................................................................................................‬‬

‫مدیریت توقفها و خاموشی ‪39 ..................................................................................................................................‬‬

‫واکنش به حوادث و عیوب ‪41 ....................................................................................................................................‬‬

‫اسقاط و از رده خارجکردن دارایی ‪42 ...........................................................................................................................‬‬

‫استراتژی اطالعات داراییها ‪44 .................................................................................................................................‬‬

‫استانداردهای اطالعات داراییها ‪46 ...........................................................................................................................‬‬

‫سیستمهای اطالعات داراییها ‪47 .............................................................................................................................‬‬

‫مدیریت دادهها و اطالعات ‪49 ...................................................................................................................................‬‬

‫رهبری مدیریت داراییها ‪50 ......................................................................................................................................‬‬

‫ساختار سازمانی ‪52 .................................................................................................................................................‬‬

‫فرهنگ سازمانی ‪54 ................................................................................................................................................‬‬

‫مدیریت شایستگیها ‪55 ...........................................................................................................................................‬‬

‫مدیریت زنجیرۀ تأمین و تدارکات ‪57 .............................................................................................................................‬‬

‫مدیریت و ارزیابی ریسک ‪59 ......................................................................................................................................‬‬

‫برنامهریزی اقتضایی و تحلیل تابآوری ‪61 ....................................................................................................................‬‬

‫‪4‬‬
‫توسعۀ پایدار ‪62 ......................................................................................................................................................‬‬

‫مدیریت تغییر ‪64 ....................................................................................................................................................‬‬

‫پایش عملکرد و سالمت داراییها ‪65 ...........................................................................................................................‬‬

‫پایش سیستم مدیریت داراییها ‪66 ..............................................................................................................................‬‬

‫بازنگری‪ ،‬ممیزی و تضمین مدیریت ‪67 ........................................................................................................................‬‬

‫هزینهیابی و ارزشگذاری داراییها ‪68 ..........................................................................................................................‬‬

‫مشارکت ذینفعان‪69 ..............................................................................................................................................‬‬

‫‪ .7‬پیوست الف‪ :‬مدلهای مفهومی مدیریت داراییها ‪70 .........................................................................................................‬‬

‫‪ .8‬پیوست ب‪ :‬بازبینی دورنما ‪72 ......................................................................................................................................‬‬

‫‪ .1.8‬فرایند بازبینی ‪72 ............................................................................................................................................‬‬

‫‪ .2.8‬معیارها ‪72 ....................................................................................................................................................‬‬

‫‪ .3.8‬توصیفگران موضوعها ‪72 .................................................................................................................................‬‬

‫‪ .9‬پیوست پ‪ :‬موضوعهای ویرایش اول و دوم دورنمای مدیریت داراییهای ‪73 ................................................................ GFMAM‬‬

‫‪5‬‬
 ‫‪ .1‬پیشینه‬
‫طی دو دهۀ گذشته پیشرفتهای عظیمی در سطح جهان در زمینۀ استانداردها‪ ،‬مدلها و اصول مدیریت داراییها روی داده است‪ .‬مجمع جهانی‬
‫نگهداشت و مدیریت داراییها دریافته است که بهویژه برای سازمانهایی که سیستمهای مدیریت داراییها را در کشورهای متعددی اجرا میکنند‪،‬‬
‫مزایایی در همسوسازی پیشرفتهای مختلف و همکاری برای گسترش دیدگاهی مشترک وجود دارد‪.‬‬

‫انجمن ‪ GFMAM‬ویراست اول دورنمای مدیریت داراییهای ‪( GFMAM‬دورنما) را در نوامبر ‪ 2011‬برای تحقق این منظور منتشر کرد‪ .‬در‬
‫ویراست اول توافق شد که این دورنما در سال ‪ 2014‬و مطابق با نسخۀ مجموعۀ ایزو ‪ 55000‬بازبینی شود و پیشرفتهای عرصۀ‬
‫ِ‬ ‫هنگام انتشار‬
‫مدیریت داراییها را دربرگیرد‪ .‬همچنین‪ ،‬بازخوردهای ویراست اول این دورنما نشان داد که کاربردش بسیار فراتر از آن چیزی بود که انتظارش‬
‫میرفت‪ .‬به همین ترتیب‪ ،‬توضیحات موضوعهایش تخصصیتر از آن بودند که بشود برای تدوین الزامات پروژههای ‪ GFMAM‬مانند‬
‫شایستگیهای ارزیاب‪/‬ممیز ایزو ‪ 55001‬مد نظر قرار بگیرند‪.‬‬

‫در سال ‪ 2013‬اعضای ‪ GFMAM‬این سند را به تفصیل بازبینی کردند‪ .‬جزئیات معیارها و فرایند این بازبینی در پیوست ب ارائه شدهاند‪.‬‬

‫این سند ویراست دوم دورنمای مدیریت داراییهای ‪ GFMAM‬و شامل موضوعها و اصول زیربنایی است که عرصۀ مدیریت داراییها را شکل‬
‫میدهند‪.‬‬

‫تمام اعضای ‪ GFMAM‬این دورنما را بهعنوان چارچوب مدیریت داراییها در نظر میگیرند‪ .‬چارچوب مدیریت داراییها نشان میدهد «دانش و‬
‫شیوههای» هر یک از اعضا چگونه و در کدام بخشها با دورنمای مدیریت داراییها همخوانی دارد‪.‬‬

‫‪www.gfmam.org‬‬

‫‪6‬‬
 ‫‪ .2‬هدف دورنما‪ ،‬ویرایش دوم‬
‫دورنمای مدیریت داراییها یکی از طرحهای ‪ GFMAM‬است که بر سومین هدف پایدار ‪ GFMAM‬متمرکز است تا تبادل و همراستایی دانش و‬
‫شیوههای نگهداشت و مدیریت داراییها را تسهیل کند‪.‬‬

‫مقاصد مختلف ویراست دوم دورنمای مدیریت داراییهای ‪ GFMAM‬از این قرار است‪:‬‬

‫فراهمسازی دورنمایی از عرصۀ مدیریت داراییها؛‬ ‫•‬

‫فراهمسازی ساختاری برای ایجاد پیکرۀ دانش برای برنامههای اعطای مجوز و تعیین گواهیهای مرتبط با مدیریت داراییها؛‬ ‫•‬
‫فراهمسازی ابزاری برای شناسایی تفاوتها و شباهتهای برنامههای مختلف اعطای مجوز و گواهیها؛‬ ‫•‬
‫ا‬
‫فراهمسازی ساختاری (و عمل معیارهایی) برای ارزیابی بلوغ سازمانی در مدیریت داراییها؛‬ ‫•‬
‫دانشی مدیریت داراییها برای ارزیابان ایزو ‪55000‬؛ و‬
‫ِ‬ ‫تعیین الزامات‬ ‫•‬
‫مقایسۀ محصوالت و خدمات اعضای مختلف ‪ GFMAM‬از طریق ارجاع متقابل به ‪ 39‬موضوع‪.‬‬ ‫•‬

‫‪7‬‬
 ‫‪ .3‬مروری بر دورنما‬
‫دورنمای مدیریت داراییها چارچوبی است که امکان میدهد تفاوتها و شباهتهای دانش و شیوههای مدیریت داراییها را شناسایی کنیم و حول‬
‫درکی مشترک از عرصۀ مدیریت داراییها همراستا کنیم‪ .‬دورنمای مدیریت داراییها در شکل ‪ 1‬نشان داده شده است‪.‬‬

‫شکل ‪ .1‬دورنمای مدیریت داراییها‬

‫این شکل نشان میدهد که دورنمای مدیریت داراییها از سه حیطۀ اصلی تشکیل شده است‪:‬‬

‫‪ .1‬هستۀ دورنمای مدیریت داراییها که بین تمام اعضای ‪ GFMAM‬مشترک خواهد بود؛‬
‫‪ .2‬حیطۀ دانش و شیوههای دورنمای مدیریت داراییها که شامل دانش و شیوههای هر یک از انجمنهای عضو در چارچوبهای مدیریت‬
‫داراییهای خودشان خواهد بود؛‬
‫‪ .3‬حیطۀ پشتیبانی که شامل ارجاعاتی به استانداردها و دیگر دانشها و شیوههایی میشود که بیرون از دامنۀ مدیریت داراییها محسوب‬
‫میشوند‪ ،‬اما ممکن است بر شیوههای مدیریت داراییها در سازمانهای سراسر جهان تأثیر بگذارند‪.‬‬

‫‪ .1 .3‬هسته‬
‫هستۀ این دورنما شامل اصول زیربنایی مدیریت داراییها و موضوعهای مدیریت داراییها میشود‪.‬‬

‫‪8‬‬
‫اصول زیربنایی مدیریت داراییها بخشی از این هسته هستند تا اطمینان حاصل شود که سازمانهای عضو ‪ GFMAM‬درکی مشترک دربارۀ‬
‫مدیریت داراییها دارند؛ گرچه این سازمانها برای توضیحش از مدلها و تکنیکهای مختلفی استفاده میکنند که مناسب جوامع مختلف‬
‫عضوشان باشد‪ .‬این اصول زیربنایی از استانداردی بینالمللی دربارۀ مدیریت داراییها برگرفته شده است و در بخش ‪ 5‬دستهبندی شده است‪.‬‬

‫موضوعهای مدیریت داراییها بخشی از هسته هستند که به اعضای ‪ GFMAM‬امکان میدهند تا شباهتها و تفاوتهای دانش و شیوههای‬
‫خود را بیابند و آنها را همسو کنند‪ .‬این موضوعها همچنین قرار است درکی مشترک دربارۀ دامنۀ مدیریت داراییها فراهم کنند‪ .‬این فهرست‬
‫موضوعها از بررسی بینالمللی فهرستی گسترده از مدلها و روشهای ارزیابی مدیریت داراییها برگرفته شدهاند‪ .‬طی این بررسی‪ 39 ،‬موضوع‬
‫مدیریت داراییها مشخص شد که در کنار هم دامنۀ مدیریت داراییها را شکل میدهند‪ .‬فهرست این موضوعها در بخش ‪ 6‬همین سند آورده شده‬
‫است‪ .‬مقایسۀ این موضوعها نسبت به ویرایش اول این سند نیز در پیوست ‪ 3‬آمده است‪.‬‬

‫اختیاری این حیطه به موضوعهایی منفرد است تا درکی دقیقتر از گستره و اجزای مدیریت داراییها‬
‫ِ‬ ‫بندی‬
‫شایان ذکر است که این کار نوعی تقسیم ِ‬
‫به دست آید؛ لذا نمیتوان این موضوعها را موضوعهایی قائمبهذات و مستقل دانست و اگر آنها را همچون پیکرۀ دانش یکپارچه و جامع در نظر‬
‫نگیریم‪ ،‬نمیتوانیم درکی صحیح از مدیریت داراییها داشته باشیم‪.‬‬

‫‪ .2 .3‬حیطۀ دانش و شیوهها‬

‫حیطۀ دانش و شیوههای دورنمای مدیریت داراییها نشاندهندۀ دانش و شیوههایی است که سازمانهای عضو ‪ GFMAM‬ایجاد کردهاند یادر‬
‫پی ایجاد آنها هستند‪ .‬تصور بر این است که تمام سازمانهای عضو ‪ GFMAM‬چارچوب مدیریت داراییهای خاص خودشان را ایجاد خواهند‬
‫کرد که با هستۀ دورنمای مدیریت داراییها همسوست‪ ،‬اما درعینحال با دانش و شیوههای هر یک از سازمانهای عضو نیز همراستاست‪ .‬اجزای‬
‫ا‬
‫عضو مختلف متفاوتاند‪ ،‬اما احتماال شامل همان اجزایی هستند که در حیطۀ دانش و شیوههای‬
‫شکلدهندۀ این چارچوبها در بین سازمانهای ِ‬
‫شکل ‪ 1‬ترسیم شدهاند‪ .‬توضیحاتی مختصر دربارۀ این اجزای عمومی در بخش ‪ 4‬این سند ارائه شده است‪.‬‬

‫این چارچوبهای مدیریت داراییها به سازمانهای عضو امکان میدهد که دانش و شیوههای خودشان را با اصول زیربنایی و موضوعهای مدیریت‬
‫داراییها مقایسه کنند و امکان شناسایی شباهتها و تفاوتها و همسوسازی آنها را با دانش و شیوههای دیگر سازمانهای عضو فراهم میکند‪.‬‬
‫همچنین‪ ،‬چنین چارچوبی به سازمانهای عضو امکان میدهد تا دربارۀ آنچه خودشان به اعضایشان ارائه میدهند‪ ،‬تحلیل شکاف‪ 1‬انجام دهند‪.‬‬

‫تدوین چارچوبهای مدیریت داراییها باید مزایای زیر را برای زیرمجموعههای جوامع اعضای ‪ GFMAM‬در پی داشته باشد‪:‬‬

‫دسترسی بیشتر به مطالب راهنما و بهترین شیوهها دربارۀ مدیریت داراییها؛‬ ‫•‬
‫تعریفهایی مشترک برای مدیریت داراییها و اینکه نگهداشت چگونه به مدیریت داراییها کمک میکند؛‬ ‫•‬
‫کمک به واردکردن مباحث نگهداشت و مدیریت داراییها به جلسات هیئتمدیره؛‬ ‫•‬
‫المللی بیشتر دربارۀ راهنماهای مربوط به مدیریت داراییها؛‬
‫یکپارچگی بین ِ‬ ‫•‬
‫گزینههای بیشتر دربارۀ گواهیهای پذیرفتۀ بینالمللی از طریق اجماع بینالمللی؛‬ ‫•‬
‫دسترسی بیشتر به نمونهپژوهیهای بینالمللی و دیگر دانشها‪.‬‬ ‫•‬

‫‪1. gap analysis‬‬

‫‪9‬‬
 ‫‪ .3 .3‬حیطۀ پشتیبانی‬
‫حیطۀ پشتیبانی دورنمای مدیریت داراییها شامل استانداردها‪ ،‬دانش و شیوههایی است که جزو دامنۀ مدیریت داراییها محسوب نمیشوند‪ ،‬اما‬
‫ممکن است بر تصمیمهای مدیریت داراییها تأثیر بگذارند‪ .‬در شکل ‪ 1‬فقط معدودی از نمونهها ارائه شدهاند و این شکل نباید فهرستی جامع تلقی‬
‫شود‪.‬‬

‫‪10‬‬
 ‫‪ .4‬اجزای حیطۀ دانش و شیوهها‬
‫بخشهای زیر توضیحاتی مختصر دربارۀ اجزای مختلف حیطۀ دانش و شیوههای دورنمای مدیریت داراییها ارائه میکند‪.‬‬

‫‪ .1 .4‬مدلهای مفهومی‬
‫یک مدل مفهومی‪ ،‬در باالترین سطح‪ ،‬موارد زیر را مشخص میکند‪ :‬ابعاد کلیدی مدیریت داراییها‪ ،‬نحوۀ تعامل این ابعاد با یکدیگر و اینکه چطور‬
‫به اهداف عینی و برنامۀ کسبوکار کل سازمان ربط پیدا میکنند‪.‬‬

‫مسیری که افراد برای درک و کاربرد مدیریت داراییها طی میکنند‪ ،‬متفاوت است و نقاط شروع‪ ،‬فرهنگها‪ ،‬زبانها و اهداف عینی متفاوتی را‬
‫کنونی هر کدام‬
‫ِ‬ ‫مفهومی مختلف این مزیت را دارند که مدیریت داراییها را طوری ارائه میکنند که پیشینه و موقعیت‬
‫ِ‬ ‫نشان میدهد؛ لذا مدلهای‬
‫از سازمانهای عضو را دقیقتر نشان میدهند‪ ،‬در عین اینکه از رویکرد و محتوایی مشترک برخوردارند‪.‬‬

‫هرچند‪ ،‬مدلهای مفهومی باید واجد ویژگیهای مشترکی باشند که از این قرارند‪:‬‬

‫باید کل دامنۀ مدیریت داراییها را مطابق تعریف ‪ 39‬موضوع این دورنما پوشش دهند؛‬ ‫•‬
‫باید با اصول زیربنایی مدیریت داراییهای ‪ GFMAM‬همراستا باشند؛‬ ‫•‬
‫باید کل چرخۀعمر داراییها را در نظر بگیرند؛‬ ‫•‬
‫باید همراستایی (خط دید) با اهداف کلی و اهداف عینی سازمانی را تقویت کنند؛‬ ‫•‬
‫باید نشان دهند که محیط کسبوکار و ذینفعان چگونه بر رویکرد مدیریت داراییها تأثیر میگذارند؛‬ ‫•‬
‫خروجی نهایی تقویت کنند‪.‬‬
‫ِ‬ ‫باید اهمیت یکپارچگی فعالیتها را برای تحقق‬ ‫•‬
‫باید بر نیاز به اندازهگیری عملکرد و بهبود مستمر تأکید کنند‪.‬‬ ‫•‬

‫سه نمونه از مدلهای مفهومی متعلق به سازمانهای عضو که واجد این ویژگیها هستند‪ ،‬در پیوست الف آورده شده است‪.‬‬

‫‪ .2 .4‬چارچوبهای شایستگی‬
‫چارچوب شایستگی شامل آن دسته از الزامات شایستگی است که افرادی که در سطوح مختلف در واحد مدیریت داراییها کار میکنند باید واجد‬
‫ا‬ ‫ا‬
‫آنها باشند‪ .‬الزامات شایستگی معموال بهصورت سلسلهمراتبی تعریف میشوند‪ ،‬مثل نقشها‪ ،‬واحدها و عناصر شایستگی‪ .1‬چارچوبهای‬
‫شایستگی موردنیاز برای نقشهای مختلف مدیریت داراییها را تعریف میکنند یا اینکه فرایندی را تعریف میکنند که سازمانی‬
‫ِ‬ ‫شایستگی یا سطوح‬
‫که در پی اتخاذ چارچوب شایستگی است‪ ،‬باید با استفاده از آن فرایند این سطوح را تعریف کند‪.‬‬
‫ا‬
‫چارچوبهای شایستگی معموال به پیکرۀ دانش مدیریت داراییها متصلاند و باید به ‪ 39‬موضوع هستۀ دورنمای مدیریت داراییها مرتبط باشند تا‬
‫نشان دهند این دامنه را پوشش میدهند‪.‬‬

‫‪ .3 .4‬دورههای آموزشی مدیریت داراییها‬

‫‪1. Roles, Units and Elements of competence‬‬

‫‪11‬‬
‫با متصلکردن دورههای آموزشی مدیریت داراییها به این ‪ 39‬موضوع‪ ،‬این آموزشها را میتوان درون چارچوب مدیریت داراییها تعریف کرد تا‬
‫پوشش دامنۀ هر دوره را نشان دهد‪ .‬این دورههای آموزشی را همچنین میتوان وصل کرد به واحدها و عناصر شایستگی که در چارچوبهای‬
‫شایستگی تعریف شدهاند‪.‬‬

‫‪ .4 .4‬گواهیهای مدیریت داراییها‬

‫ا‬
‫گواهیهای مدیریت داراییها معموال بخشی از چارچوب مدیریت داراییهاست‪ ،‬خواه این گواهیها را سازمانهای عضو ‪ GFMAM‬ارائه دهند یا‬
‫ارزیابی مرتبطبودن و سطح گواهیهای مختلف مدیریت داراییها‬
‫ِ‬ ‫اشخاص ثالث‪ .‬یکی دیگر از پروژههای ‪( GFMAM‬توافق بینالمللی) چارچوب‬
‫را که خدماتدهندگانی در سراسر دنیا ارائه میکنند‪ ،‬فراهم میکند‪ .‬ارزیابی گواهیها با استفاده از چارچوب گواهیهای مدیریت داراییها انجام‬
‫ا‬
‫میشود که کامل برگرفته از ‪ 39‬موضوع هستۀ دورنمای مدیریت داراییها است‪.‬‬

‫انتظار میرود که گواهیهای مدیریت داراییها که در چارچوب مدیریت داراییهای ‪ GFMAM‬گنجانده شده‪ ،‬با استفاده از توافق بینالمللی ارزیابی‬
‫خواهد شد‪ .‬این امر بهویژه برای سازمانهای چندملیتی سودمند است که عضو چندین سازمان عضو ‪ GFMAM‬هستند و بهدنبال رویکردی‬
‫یکسان برای گواهیهای مدیریت داراییها در سطح جهان هستند‪.‬‬

‫‪ .5 .4‬دانش‬
‫اکثر سازمانهای عضو ‪ GFMAM‬هماینک نوعی پیکرۀ دانش‪ ،‬پایگاه دانش‪ ،‬مرکز دانش یا دیگر برنامههایی برای ساماندهی و نشر دانش دارند‪،‬‬
‫اما توانایی شناسایی تفاوتها و شباهتها و همسوسازی و همرسانی اطلعات بین سازمانهای عضو محدود است‪ ،‬زیرا از رویکردهای مختلفی‬
‫همرسانی‬
‫ِ‬ ‫برای برپایی این پیکرهها استفاده شده است‪ .‬تطبیقدادن دانش سازمانهای عضو با ‪ 39‬موضوع هستۀ دورنمای مدیریت داراییها‬
‫دسترس کاربران نهایی را بهسرعت افزایش‬
‫ِ‬ ‫مطالعههای موردی‪ ،‬مقالهها‪ ،‬راهنماها و بهینهکاویها را تسهیل میکند و بدین ترتیب حجم مطالب در‬
‫میدهد‪.‬‬

‫‪ .6 .4‬روشها و جایزههای ارزیابی‬

‫ا‬
‫بهموازاتی که سازمانها مدیریت داراییها را در پیش میگیرند‪ ،‬برخی بهسرعت میخواهند توانمندیهایشان را فراتر از صرفا انطباق با الزامات ایزو‬
‫‪ 55001‬ارتقا دهند‪ .‬لذا ضروری است که سازمانهای عضو ‪ GFMAM‬راهنماهایی برای چنین سازمانهایی تدوین کنند تا روشی یکسان برای‬
‫ارزیابی بلوغ مدیریت داراییها در زمینۀ ‪ 39‬موضوع حاضر در هستۀ دورنمای مدیریت داراییها در پیش بگیرند‪.‬‬

‫سازمانهای عضو ‪ GFMAM‬ممکن است روشهای خودشان را برای ارزیابی طراحی کرده باشند و شاید از همانها برای جوایز مدیریت داراییها‬
‫استفاده کنند؛ لذا نیازی روزافزون دیده میشود که اطمینان حاصل شود که این روشهای ارزیابی با این ‪ 39‬موضوع همراستا هستند و در بین‬
‫سازمانهای عضو ‪ GFMAM‬یکسان هستند‪.‬‬

‫‪12‬‬
 ‫‪ .5‬اصول زیربنایی مدیریت داراییها‬
‫گرچه تعریفهای داراییها و مدیریت داراییها بخشی از هستۀ دورنمای مدیریت داراییها نیستند‪ ،‬تعریفهای زیر ارائه میشوند تا بستری برای‬
‫اصول زیربنایی مدیریت داراییها فراهم کنند که در ادامه میآید‪ .‬این تعریفها از استاندارد بینالمللی ایزو ‪ ،55000‬مدیریت داراییها‪ :‬دورنما‪،‬‬
‫اصول و اصطلحات برگرفته شدهاند‪.‬‬

‫طبق تعریف ایزو ‪ ،55000‬دارایی « نوعی آیتم‪ ،‬شیء یا نهادی است که برای سازمان ارزش بالقوه یا واقعی دارد»‪.‬‬

‫مدیریت داراییها نیز در ایزو ‪« 55000‬فعالیتهای هماهنگ سازمان برای تحقق ارزش داراییها» تعریف شده است‪.‬‬
‫ا‬
‫این دیدگاهی بسیار گستردهتر و دامنهای چالشبرانگیزتر است نسبت به صرفا نگهداشت تجهیزات فیزیکی یا بیشینهسازی بازده سبد مالی‪ .‬این‬
‫دیدگاه تمام انواع داراییها‪ ،‬مشهود و نامشهود‪ ،‬قطعات منفرد یا سیستمهای پیچیده و تمام فعالیتهای حاضر در چرخۀعمر دارایی را در برمیگیرد‬
‫– همهچیز از شناسایی اولیۀ الزامات یا فرصتها‪ ،‬خرید‪/‬ساخت‪ ،‬فعالیتهای بهرهبرداری یا بهکارگیری و مسئولیتهای نظارت بر دارایی یا‬
‫مراقبت‪/‬نگهداشت گرفته تا نوسازی یا اسقاط و سایر مسئولیتهای باقیمانده‪ .‬لذا مدیریت داراییها رویکردی کلنگر است و تصویر کلی را در نظر‬
‫میگیرد‪ ،‬نه فقط تأثیرگذاریهای کوچک را‪.‬‬

‫اصول زیربنایی مدیریت داراییها‪ ،‬که باید درک شوند و در مدیریت داراییها گنجانده شوند تا از تحقق ارزش داراییها اطمینان حاصل شود‪،‬‬
‫عبارتاند از‪:‬‬

‫ارزش‪ :‬وجود داراییها برای ارزشآفرینی برای سازمان و ذینفعانش است‪.‬‬

‫مدیریت داراییها بر خود دارایی متمرکز نیست‪ ،‬بلکه بر ارزشی متمرکز است که آن دارایی میتواند برای سازمان به ارمغان بیاورد‪ .‬این ارزش را (که‬
‫ممکن است مشهود یا نامشهود و مالی یا غیرمالی باشد) سازمان و ذینفعانش‪ ،‬مطابق با اهداف عینی سازمانی‪ ،‬مشخص میکنند‪.‬‬

‫همراستایی‪ :‬مدیریت داراییها اهداف عینی سازمانی را به تصمیمهای فنی و مالی و برنامهها و فعالیتها تبدیل میکند‪.‬‬

‫تصمیمهای مدیریت داراییها (فنی‪ ،‬مالی و عملیاتی) در کنار هم دستیابی به اهداف عینی سازمانی را امکانپذیر میکنند‪.‬‬

‫رهبری‪ :‬رهبری و فرهنگ کاری تعیینکنندۀ تحقق ارزش هستند‪ .‬برای استقرار و بهرهبرداری و بهبود موفق مدیریت داراییها‪ ،‬رهبری و تعهد در‬
‫تمام سطوح مدیریت سازمان حیاتی هستند‪.‬‬

‫تضمین‪ :‬مدیریت داراییها تضمین میکند که دارایی ها اهداف موردنظر را محقق خواهند کرد‪ .‬نیاز به تضمین از نیاز به حاکمیت مؤثر سازمان‬
‫میآید‪ .‬تضمین برای داراییها‪ ،‬مدیریت داراییها و سیستم مدیریت داراییها کاربرد دارد‪.‬‬

‫‪13‬‬
 ‫‪ .6‬موضوعهای دورنمای مدیریت داراییهای ‪ ،GFMAM‬ویرایش دوم‬
‫موضوعهای دورنمای مدیریت داراییها در فهرست زیر آمدهاند‪ .‬اطلعات مرتبط با میزان تغییرات این موضوعها نسبت به ویرایش اول دورنما در‬
‫بخش ‪ 9‬ارائه شده است‪.‬‬

‫موضوعهای ویرایش دوم دورنما‬ ‫گروه موضوعهای دورنما‬

‫سیاستهای مدیریت داراییها‬
‫استراتژی و اهداف عینی مدیریت داراییها‬
‫تحلیل تقاضا‬ ‫استراتژی و برنامهریزی‬
‫برنامهریزی استراتژیک‬
‫برنامهریزی مدیریت داراییها‬
‫تصمیمگیری دربارۀ سرمایهگذاریهای سرمایهای‬
‫تصمیمگیری دربارۀ نگهداشت و بهرهبرداری‬
‫تحقق ارزش چرخۀعمر‬ ‫تصمیمگیری مدیریت داراییها‬
‫استراتژی منبعیابی‬
‫استراتژی توقفها و خاموشیها‬
‫قوانین و استانداردهای فنی‬
‫ایجاد و استحصال داراییها‬
‫مهندسی سیستمها‬
‫مدیریت پیکربندی‬
‫اجرای نگهداشت‬
‫مهندسی قابلیتاطمینان‬ ‫تحقق چرخۀ عمر‬
‫بهرهبرداری از داراییها‬
‫مدیریت منابع‬
‫مدیریت توقفها و خاموشیها‬
‫واکنش به حوادث و عیوب‬
‫اسقاط و از رده خارجکردن داراییها‬
‫استراتژی اطلعات داراییها‬
‫استانداردهای اطلعات داراییها‬ ‫اطالعات داراییها‬
‫سیستمهای اطلعات داراییها‬

‫‪14‬‬
 ‫مدیریت دادهها و اطلعات‬
‫مدیریت زنجیرۀ تأمین و تدارکات‬
‫رهبری مدیریت داراییها‬
‫ساختار سازمانی‬ ‫سازمان و افراد‬
‫فرهنگ سازمانی‬
‫مدیریت شایستگی‬
‫ارزیابی و مدیریت ریسک‬
‫برنامهریزی اقتضایی و تحلیل انعطافپذیری‬
‫توسعۀ پایدار‬
‫مدیریت تغییر‬
‫پایش عملکرد و سلمت داراییها‬ ‫ریسک و بازبینی‬
‫پایش سیستم مدیریت داراییها‬
‫بازنگری‪ ،‬ممیزی و تضمین مدیریت‬
‫هزینهیابی و ارزشگذاری داراییها‬
‫مشارکت ذینفعان‬

‫‪15‬‬
 ‫سیاستهای مدیریت داراییها‬
‫تعریف‬

‫اجباری برگرفته از و مطابق با برنامۀ شرکت‪/‬سازمان‪ ،‬چارچوبی برای تدوین و پیادهسازی برنامۀ استراتژیک مدیریت داراییها و‬
‫ِ‬ ‫اصول و الزامات‬
‫بستری برای اهداف عینی مدیریت داراییها فراهم میکند‪.‬‬

‫زمینه‬

‫سیاستهای مدیریت داراییها مجموعهای از اصول و چارچوبی برای تدوین و پیادهسازی رویکرد سازمان برای مدیریت داراییها (که گاهی درون‬
‫سیستم مدیریت داراییها پیادهسازی میشود) فراهم میکند‪ .‬سیاستهای مدیریت داراییها همچنین باید اصولی را مشخص کند که راهنمای‬
‫تدوین استراتژی و اهداف عینی مدیریت داراییهای سازمان باشد‪.‬‬

‫سیاستهای مدیریت داراییها باید با الزامات ذینفعان و اهداف عینی سازمانی و محدودیتها همراستا باشد‪ .‬همچنین باید همراستا و مطابق با‬
‫دیگر سیاستهای سازمان باشد‪.‬‬

‫سیاستهای مدیریت داراییها باید مورد حمایت مدیریت ارشد باشد‪ ،‬بهشکلی مؤثر اطلعرسانی شود و با تعهد به بهبود مستمر سیستم مدیریت‬
‫داراییها بهطور منظم بازبینی شود‪.‬‬

‫مکملها‬
‫ا‬
‫مکملهای این موضوع عموما عبارتاند از‪:‬‬

‫سیاستهای مدیریت داراییها‪.‬‬ ‫•‬

‫موضوعهای مرتبط‬

‫استراتژی مدیریت داراییها‪.‬‬ ‫•‬

‫استانداردهای مرتبط‬

‫بند ‪ 2.5‬ایزو ‪.55001‬‬ ‫•‬

‫‪16‬‬
 ‫استراتژی مدیریت داراییها‬
‫تعریف‬

‫برنامۀ استراتژیک مدیریت داراییها سازمان که از آن برای دستیابی به اهداف عینی سازمان یا شرکت استفاده خواهد شد‪.‬‬

‫زمینه‬
‫ا‬
‫استراتژی مدیریت داراییها رویکرد بلندمدت به مدیریت داراییهای فیزیکی را توصیف میکند‪ .‬این برنامه عموما شامل مجموعهای از بیانیههای‬
‫استراتژیک است که سطوح فعلی و آتی خدماتی را که سازمان در حال برنامهریزی برای ارائۀ آنهاست و توانمندیهای فعلی و آتی مدیریت داراییها‬
‫که سازمان نیاز دارد تا بهشکلی پایدار این نتایج را ارائه کند‪ ،‬توصیف میکند‪.‬‬
‫ا‬
‫استراتژی مدیریت داراییها عموما شامل موارد زیر است‪:‬‬

‫اهداف عینی مدیریت داراییها بر اساس تحلیل سناریوهایی که شامل اهداف عینی سنجشپذیر دربارۀ عملکرد مورد انتظار اقتصادی‪،‬‬ ‫•‬
‫اجتماعی سبد داراییهای سازمان است‪.‬‬
‫ِ‬ ‫زیستمحیطی و‬
‫مسئولیتهای کلیدی برای هم فعالیتهای مورد پوشش استراتژی مدیریت داراییها و هم پیادهسازی و نگهداشت مستمر استراتژی‬ ‫•‬
‫مدیریت داراییها‪.‬‬
‫معیارهای تصمیمگیری که برای انجام هزینهیابی چرخۀعمر و تحلیل ریسک بهمنظور تعیین مداخلههای بهینۀ داراییها بهکار میروند‪.‬‬ ‫•‬
‫اینکه سازمان چگونه اطلعات داراییهایش را مدون میکند تا از چنین تحلیلهایی پشتیبانی کند و چگونه عدمقطعیت مرتبط با‬ ‫•‬
‫اطلعات داراییهایش را مدیریت میکند‪.‬‬
‫مرجعی برای کل سیستم مدیریت داراییها است که سیستمی مدیریتی را توصیف میکند که سازمان پیاده کرده یا در حال پیادهسازی‬ ‫•‬
‫آن است‪ ،‬شامل توضیحی دربارۀ اینکه استراتژی مدیریت داراییها چگونه در سیستم مدیریت داراییها گنجانده میشود‪.‬‬
‫روشهای تعیین اهمیت داراییها و شبکه‪.‬‬ ‫•‬

‫مکملها‬
‫ا‬
‫مکملهای این موضوع عموما عبارتاند از‪:‬‬

‫استراتژی مدیریت داراییها؛‬ ‫•‬

‫اهداف عینی مدیریت داراییها؛‬ ‫•‬
‫برنامۀ استراتژیک مدیریت داراییها (‪.)SAMP‬‬ ‫•‬

‫موضوعهای مرتبط‬

‫سیاستهای مدیریت داراییها؛‬ ‫•‬

‫مشارکت ذینفعان؛‬ ‫•‬
‫تحلیل تقاضا؛‬ ‫•‬
‫برنامهریزی استراتژیک‪.‬‬ ‫•‬

‫استانداردهای مرتبط‬

‫‪17‬‬
 ‫بند ‪ 4.4‬ایزو ‪55001‬؛‬ ‫•‬
‫بند ‪ 1.2.6‬ایزو ‪.55001‬‬ ‫•‬

‫‪18‬‬
 ‫تحلیل تقاضا‬
‫تعریف‬

‫فرایندهایی که سازمان بهکار میگیرد تا تقاضا برای خدمات و سطح خدماتدهی داراییهای سازمان را ارزیابی کند و بر آن تأثیر بگذارد‪.‬‬

‫زمینه‬
‫ا‬
‫تحلیل تقاضا معموال شامل تحلیل تقاضای آتی برای کاالها یا خدماتی است که ارائه میشوند و الزاماتی که این تقاضا بر سبد داراییها تحمیل‬
‫خواهد کرد‪.‬‬

‫تحلیل تقاضا عناصر مختلفی دارد که باید مدنظر قرار گیرند‪:‬‬

‫سابقۀ تقاضا؛‬ ‫•‬

‫محرکهای تقاضا؛‬ ‫•‬
‫تقاضای آتی و تغییر تقاضا در طی زمان؛‬ ‫•‬
‫تغییر سطوح خدمات موردنیاز؛‬ ‫•‬
‫بهرهگیری و ظرفیت فعلی و آتی داراییها؛‬ ‫•‬
‫تأثیر بر عملکرد‪ ،‬وضعیت و توانمندیهای آتی‪.‬‬ ‫•‬

‫همچنین وقتی تقاضا ممکن است از عرضه پیشی گیرد‪ ،‬تحلیل تقاضا استفاده از راهکارهای غیردارایی را مدنظر قرار میدهد و نیز تقاضا باید‬
‫مدیریت شود تا تقاضا کاهش یابد یا سطوح موردنیاز خدمات کاهش یابد‪.‬‬

‫مکملها‬
‫ا‬
‫مکملهای این موضوع عموما عبارتاند از‪:‬‬

‫پیشبینیهای تقاضا؛‬ ‫•‬

‫تحلیل سابقۀ تقاضا؛‬ ‫•‬
‫سناریوهای تقاضا؛‬ ‫•‬
‫استراتژی مدیریت تقاضا؛‬ ‫•‬
‫مشخصات سطح خدمات‪.‬‬ ‫•‬

‫موضوعهای مرتبط‬

‫استراتژی مدیریت داراییها؛‬ ‫•‬

‫برنامهریزی استراتژیک‪.‬‬ ‫•‬

‫استانداردهای مرتبط‬

‫بند ‪ 4.2‬ایزو ‪.55001‬‬ ‫•‬

‫‪19‬‬
 ‫برنامهریزی استراتژیک‬
‫تعریف‬

‫فرایندهایی که سازمانی استفاده میکند تا برنامهریزی استراتژیک مدیریت داراییها را اجرا کند‪.‬‬

‫زمینه‬

‫برنامهریزی استراتژیک شامل فرایندهایی برای تعیین نوسازیها‪ ،‬بهبودها‪ ،‬حجم فعالیتهای نگهداشت‪ ،‬ریسکها و هزینههای مرتبط برای تحقق‬
‫اهداف عینی مدیریت داراییها در بلندمدت است‪ .‬این فرایندها عبارتاند از ارزیابی اینکه سازمان الزامات شناساییشده در تحلیل تقاضا را چگونه‬
‫انجام میدهد و اینکه برنامۀ استراتژیک مدیریت داراییها چگونه از برنامۀ جامع سازمانی پشتیبانی میکند‪.‬‬
‫ا‬
‫برنامهریزی استراتژیک عموما شامل تدوین چارچوب برنامهریزی استراتژیک میشود که توضیح میدهد در تعیین حجم کار نگهداشت‪ ،‬نوسازی و‬
‫بهبود پیشنهادی سازمان‪ ،‬تحلیل تقاضا و سطوح خدمات موردنیاز چگونه لحاظ و مدلسازی میشوند‪.‬‬
‫فعالیتهای ِ‬
‫فرایندهای برنامهریزی استراتژیک به سازمانها امکان میدهد تا میزان و هزینۀ فعالیتها را برای سناریوهای مختلف محاسبه کنند تا تغییرات‬
‫احتمالی را در ریسک‪ ،‬تقاضا‪ ،‬الزامات خروجی یا محدودیتهای تأمین مالی از طرف ذینفعان مختلف نشان دهند‪.‬‬

‫مکملها‬
‫ا‬
‫مکملهای این موضوع عموما عبارتاند از‪:‬‬

‫برنامۀ استراتژیک مدیریت داراییها (‪)SAMP‬؛‬ ‫•‬

‫حجم و هزینۀ فعالیتها‪.‬‬ ‫•‬

‫موضوعهای مرتبط‬

‫استراتژی مدیریت داراییها؛‬ ‫•‬

‫مشارکت ذینفعان؛‬ ‫•‬
‫تحلیل تقاضا؛‬ ‫•‬
‫برنامهریزی مدیریت داراییها‪.‬‬ ‫•‬

‫استانداردهای مرتبط‬

‫بند ‪ 4.4‬ایزو ‪.55001‬‬ ‫•‬

‫‪20‬‬
 ‫برنامهریزی مدیریت داراییها‬
‫تعریف‬

‫فعالیتهایی برای تدوین برنامههای مدیریت داراییها که جزئیات فعالیتها و منابع‪ ،‬مسئولیتها و زمانبندیها و ریسکهای دستیابی به اهداف‬
‫عینی مدیریت داراییها را مشخص میکند‪.‬‬

‫زمینه‬

‫برنامهریزی استراتژیک به فعالیتهای برنامهریزی استراتژیک میپردازد که در سازمان انجام میشوند‪ .‬برنامهریزی مدیریت داراییها فرایند تهیۀ‬
‫جزئیات برنامههای مدیریت داراییها است که شامل موارد زیر میشود‪:‬‬

‫بازبینی برنامههای قبلی مدیریت داراییها با برنامههای اصلحی‪ ،‬در صورت امکان؛‬ ‫•‬
‫فعالیتهایی که سازمان قصد دارد انجام دهد تا اهداف عینی و سطح خدمات مدیریت داراییها را محقق کند؛‬ ‫•‬
‫هزینههای مرتبط با تحقق این فعالیتها؛‬ ‫•‬
‫نتایج موردانتظار از اجرای این فعالیتها؛‬ ‫•‬
‫منابع الزم برای اجرای برنامههای مدیریت داراییها؛‬ ‫•‬
‫ا‬
‫یکپارچهسازی برنامههای مدیریت داراییها با دیگر برنامههای سازمان (مثل برنامههای مالی‪ ،‬برنامههای ایمنی و سلمت و برنامههای‬ ‫•‬
‫منابع انسانی)؛‬
‫فعالیتهای الزم برای تحقق فعالیتهای استانداردهای فنی و قانونی و مقرراتی و حقوقی در مواردی که مصداق دارد؛‬ ‫•‬
‫نحوۀ تأیید‪ ،‬پایش‪ ،‬بازبینی و بهروزرسانی برنامه‪.‬‬ ‫•‬

‫مکملها‬
‫ا‬
‫مکملهای این موضوع عموما عبارتاند از‪:‬‬

‫برنامههای مدیریت داراییها؛‬ ‫•‬

‫حجم و هزینۀ فعالیتها؛‬ ‫•‬
‫برنامۀ منابع‪.‬‬ ‫•‬

‫موضوعهای مرتبط‬

‫برنامهریزی استراتژیک؛‬ ‫•‬

‫استراتژی منبع؛‬ ‫•‬
‫استراتژی توقفها و خاموشیها‪.‬‬ ‫•‬

‫استانداردهای مرتبط‬

‫بند ‪ 6.2.2‬ایزو ‪.55001‬‬ ‫•‬

‫‪21‬‬
 ‫تصمیمگیری دربارۀ سرمایهگذاریهای سرمایهای‬
‫تعریف‬

‫گیری مرتبط با سرمایهگذاریهای سرمایهای‪( 1‬سرمایهگذاری در داراییهای ثابت)‬

‫فرایندها و تصمیمهایی برای ارزیابی و تحلیل سناریوهای تصمیم ِ‬
‫ا‬
‫سازمان است‪ .‬این فرایندها و تصمیمها ممکن است با داراییهای جدید سازمان (مثل پروژههای بکر‪ )2‬یا جایگزینی داراییها در پایان عمرشان‬
‫(برنامههای پایدار هزینههای سرمایهای‪ )3‬مرتبط باشند‪.‬‬

‫زمینه‬

‫تصمیمگیری دربارۀ سرمایهگذاریهای سرمایهای شامل ارزیابی رویکرد سرمایهگذاریهای جایگزین با چشمانداز منافع بلندمدت (دورنمای‬
‫چرخۀعمر داراییها) است‪ .‬این رویکرد شامل گامهای تعریف‪ ،‬تعیین مشخصات‪ ،‬ارزیابی و تحلیل است که بهترین گزینهها را در اختیار مدیران‬
‫تصمیمگیر میگذارد‪.‬‬
‫ا‬
‫تصمیمگیری دربارۀ سرمایهگذاریهای سرمایهای عموما شامل موارد زیر است‪:‬‬

‫تعریف دامنۀ سرمایهگذاریهایی که منوط به تحلیل گزینههای جایگزین است؛‬ ‫•‬

‫فرضیاتی برای گزینههای سرمایهگذاری شامل تقاضاها و سطح خدمات مورد نیاز؛‬ ‫•‬
‫توجه به اطلعاتی که برای هر گزینه باید گردآوری یا برآورد شوند‪.‬‬ ‫•‬
‫لحاظکردن تمام هزینههای چرخۀعمر؛‬ ‫•‬
‫لحاظکردن ریسک‪ ،‬نحوۀ تغییرش در طی زمان و نحوۀ تعیین و ارزیابی آن؛‬ ‫•‬
‫اجرای تحلیل هزینههای چرخۀعمر برای ایجاد امکان مقایسۀ گزینههای جایگزین از منظر چرخۀعمر داراییها؛‬ ‫•‬
‫تحلیل ارزش فعلی و ریسکها و هزینههای سالیانه برای تمام گزینههای مدنظر‪.‬‬ ‫•‬

‫مکملها‬
‫ا‬
‫مکملهای این موضوع عموما عبارتاند از‪:‬‬

‫فرایند اولویتبندی برای سرمایهگذاریهای سرمایهای؛‬ ‫•‬

‫الگوریتمهای هزینهیابی چرخۀعمر‪.‬‬ ‫•‬

‫موضوعهای مرتبط‬

‫استراتژی مدیریت داراییها؛‬ ‫•‬

‫تحلیل تقاضا؛‬ ‫•‬
‫برنامهریزی استراتژیک؛‬ ‫•‬

‫‪1. capital investment‬‬

‫‪2. greenfield projects‬‬

‫‪3. CAPEX‬‬

‫‪22‬‬
 ‫تصمیمگیری نگهداشت و بهرهبرداری؛‬ ‫•‬
‫تحقق ارزش چرخۀعمر‪.‬‬ ‫•‬

‫استانداردهای مرتبط‬

‫ایزو ‪ – 15686‬ساختمانها و داراییهای ساختهشده – برنامهریزی عمر خدمات‪.‬‬ ‫•‬

‫‪23‬‬
 ‫تصمیمگیری دربارۀ بهرهبرداری و نگهداشت‬
‫فعالیتها و فرایندهای داراییها که در تعیین الزامات بهرهبرداری و نگهداشت برای پشتیبانی از اهداف کلی و اهداف عینی مدیریت داراییها نقش‬
‫دارند‪.‬‬

‫زمینه‬

‫تصمیمگیری دربارۀ بهرهبرداری و نگهداشت تعیین فعالیتهای ضروری نگهداشت و بهرهبرداری برای تحقق اهداف عینی مدیریت داراییها‪ ،‬با‬
‫حقوقی مرتبط‪.‬‬
‫ِ‬ ‫لحاظکردن سیاستهای سازمانی و دیگر سیاستهای‬
‫ا‬
‫تصمیمگیری دربارۀ بهرهبرداری و نگهداشت عموما شامل موارد زیر است‪:‬‬

‫الزامات کیفی مشتری (خدمات و کاال)؛‬ ‫•‬

‫ظرفیت داراییهای فعلی (توان‪ ،‬انعطافپذیری محصول‪/‬خدمات‪ ،‬کیفیت)؛‬ ‫•‬
‫استفاده از ‪ FMECA/RCM‬یا تکنیکهای مشابه برای تعیین فعالیتهای نگهداشت؛‬ ‫•‬
‫تعادل پذیرفتۀ سازمان بین ریسک و هزینهها برای تعیین فواصل فعالیتها‪ ،‬با لحاظکردن اهمیت داراییها و شبکه؛‬ ‫•‬
‫پیشبینی الزامات خدماتی‪/‬تولیدی متوسط و بلندمدت (‪ +3‬سال) بر اساس تقاضای پیشبینیشده؛‬ ‫•‬
‫اجرای تحلیل مالی دربارۀ تاکتیکهای تولید (ساختار هزینههای تولید که بر اساس داراییها و عملیاتهای آنها تعریف شده است)؛‬ ‫•‬
‫مستندسازی الزامات نگهداشت برای تعیین مشخصات و استانداردها؛‬ ‫•‬
‫نگهداشت جایگزینهای پیشنهادی پروژههای سرمایهای (هزینهیابی چرخۀعمر‪ ،‬تأثیر کوتاه و بلندمدت)‪.‬‬
‫ِ‬ ‫ارزیابی تأثیر بهرهبرداری و‬ ‫•‬

‫مکملها‬
‫ا‬
‫مکملهای این موضوع عموما عبارتاند از‪:‬‬

‫الزامات توانایی داراییها؛‬ ‫•‬

‫اسناد تحلیل الزامات نگهداشت؛‬ ‫•‬
‫استانداردها و مشخصات نگهداشت‪.‬‬ ‫•‬

‫موضوعهای مرتبط‬

‫تصمیمگیری دربارۀ سرمایهگذاریهای سرمایهای؛‬ ‫•‬

‫شیوههای حسابداری؛‬ ‫•‬
‫اجرای نگهداشت؛‬ ‫•‬
‫عملیاتهای داراییها‪.‬‬ ‫•‬

‫استانداردهای مرتبط‬

‫بند ‪ 6.1‬ایزو ‪.55001‬‬ ‫•‬

‫‪24‬‬
 ‫تحقق ارزش چرخۀعمر‬
‫فعالیتهایی که سازمان انجام میدهد تا بین هزینهها و منافع مداخلت گوناگون نوسازی‪ ،‬نگهداشت‪ ،‬بازگردانی و اسقاط تعادل برقرار کند‪.‬‬

‫زمینه‬

‫تحقق ارزش چرخۀعمر اشاره دارد به روشهایی که در خرید‪ ،‬ایجاد‪ ،‬بهرهبرداری‪ ،‬نگهداشت‪ ،‬بهبود‪ ،‬نوسازی و استقاط انجام میشوند تا اطمینان‬
‫حاصل شود که بهترین ارزش کامل به دست میآید و اهداف عینی سازمانی محقق میشوند‪ .‬این امر مستلزم توجه به تعامل بین این فعالیتها و‬
‫تعیین ترکیب درست آنها شامل هزینهها‪ ،‬ریسکها‪ ،‬عملکرد و پیامدهای پایداری است‪« .‬ارزش» به نقش اهداف عینی سازمانی مرتبط است و به‬
‫ا‬
‫شکلهای گوناگونی ممکن است بیان شود‪ ،‬و تعیینش بهصورت کمی همیشه هم آسان نیست‪ .‬هرچند‪ ،‬بیشینۀ مجموع ارزش معموال با کمینۀ‬
‫هزینههای چرخۀعمر داراییها‪ ،‬با هر محدودیت مطلق یا تعهداتی‪ ،‬برابر است‪.‬‬
‫ا‬
‫تحقق ارزش چرخۀعمر عموما شامل موارد زیر است‪:‬‬

‫فرایندها و معیارهای ارزیابی برای استفاده از آنها‪ ،‬شامل سطح جزئیات موردنیاز در ارتباط با اهمیت تصمیم و پیچیدگی تصمیم؛‬ ‫•‬
‫رویکردی چندجانبه و تعیین کمی ارزش‪ ،‬مداخلت مستقیم و غیرمستقیم‪ ،‬ریسکها‪ ،‬عملکرد‪ ،‬هزینههای بهرهبرداری و نگهداشت؛‬ ‫•‬
‫توجه به زمینۀ سیستمها برای داراییها‪ ،‬زیرا چرخۀعمر یک قطعۀ منفرد ممکن است متأثر از محدودیت بازههای زمانی مختلف عملکرد‬ ‫•‬
‫موردنیاز یا مسئولیتهای مدیریت داراییها باشد‪ ،‬یا بر آنها تأثیر بگذارد؛‬
‫مدلسازی سیستم برای تعیین اینکه آیا راهکار ارزش چرخۀعمر‪ ،‬تقاضاهای مورد نیاز و سطوح خدمات مورد انتظار ذینفعان را محقق‬ ‫•‬
‫میکند یا نه‪.‬‬

‫مکملها‬
‫ا‬
‫مکملهای این موضوع عموما عبارتاند از‪:‬‬

‫روشهای تعیین ارزش؛‬ ‫•‬

‫معیارهای تصمیمگیری؛‬ ‫•‬
‫فرایندها و معیارهای کاربردی تحلیل ارزش چرخۀعمر‪.‬‬ ‫•‬

‫موضوعهای مرتبط‬

‫استراتژی مدیریت داراییها؛‬ ‫•‬

‫تحلیل تقاضا؛‬ ‫•‬
‫برنامهریزی استراتژیک؛‬ ‫•‬
‫تصمیمگیری دربارۀ سرمایهگذاریهای سرمایهای؛‬ ‫•‬
‫تصمیمگیری دربارۀ بهرهبرداری و نگهداشت‪.‬‬ ‫•‬

‫استانداردهای مرتبط‬

‫بند ‪ 6.1‬ایزو ‪55001‬؛‬ ‫•‬

‫بند ‪ 6.2‬ایزو ‪.55001‬‬ ‫•‬

‫‪25‬‬
 ‫استراتژی منبعیابی‬
‫تعیین فعالیتها و فرایندهایی که سازمان باید انجام دهد تا افراد‪ ،‬کارخانه‪ ،‬ابزارها و مواد و قطعات را تأمین کند و بهکار بگیرد تا اهداف عینی مدیریت‬
‫داراییها و برنامههای مدیریت داراییها را محقق کند‪.‬‬

‫زمینه‬
‫ا‬
‫استراتژی منبعیابی معموال شامل تحلیل الزم برای تعیین بهترین راه فراهمسازی یا تأمین منابع مورد نیاز برای تحقق اهداف عینی مدیریت داراییها‬
‫و فعالیتهای مشخصشده در برنامههای مدیریت داراییها است‪ .‬این منابع عبارتاند از‪:‬‬

‫نیروی کار شایسته؛‬ ‫•‬

‫قطعات یدکی؛‬ ‫•‬
‫کارخانه و تجهیزات؛‬ ‫•‬
‫ابزارها و تجهیزات تخصصی؛‬ ‫•‬
‫نرمافزار و سختافزار‪.‬‬ ‫•‬

‫چگونگی بهترین یکپارچگی منابع موجود در سطح سازمان برای تحقق‬

‫ِ‬ ‫استراتژی منبعیابی باید ریسکها و هزینهها برونسپاری تأمین منابع و‬
‫مقرونبهصرفۀ برنامههای مدیریت داراییها را در نظر بگیرد‪.‬‬

‫وقتی منابع از بیرون سازمان تأمین میشوند‪ ،‬استراتژی منبعیابی باید شامل ارزیابی هزینهها و ریسکها مرتبط با زمانبندی و مقدار منابعی باشد‬
‫که باید تأمین شوند‪ ،‬از جمله تمام هزینههای ذخیرهسازی و مدیریت داخلی‪.‬‬

‫مکملها‬
‫ا‬
‫مکملهای این موضوع عموما عبارتاند از‪:‬‬

‫استراتژی منبع؛‬ ‫•‬

‫برنامههای تدارکات برای خرید منابع؛‬ ‫•‬
‫استراتژی مدیریت قطعات یدکی؛‬ ‫•‬
‫برنامههای پروژههای تأمینمنبعشده‪.‬‬ ‫•‬

‫موضوعهای مرتبط‬

‫برنامهریزی مدیریت داراییها؛‬ ‫•‬

‫مدیریت منابع‪.‬‬ ‫•‬

‫استانداردهای مرتبط‬

‫بند ‪ 7.1‬ایزو ‪.55001‬‬ ‫•‬

‫‪26‬‬
 ‫استراتژی توقفها و خاموشیها‬
‫فعالیتهایی که سازمان انجام میدهد تا استراتژیای برای توقفها و خاموشیها تدوین کند‪.‬‬

‫زمینه‬

‫استراتژی توقفها و خاموشیها شامل رویهها و الزاماتی است تا سازمان بتواند زمان توقفها و خاموشیها را کاهش دهد‪ ،‬در عین اینکه هزینهها‬
‫برای انجام فعالیتهای مشخصشده در برنامۀ مدیریت داراییها را بهشکلی اثربخش و ایمن در طی توقفهای برنامهریزیشده در نظر داشته‬
‫باشد‪.‬‬
‫ا‬
‫استراتژی توقفها و خاموشیها عموما شامل موارد زیر است‪:‬‬

‫اهداف عینی توقفها و خاموشیها که تمام طرفهای حاضر بر سر آنها توافق دارند‪ ،‬از جمله بهرهبرداری‪ ،‬نگهداشت‪ ،‬مهندسی‪،‬‬ ‫•‬
‫پروژه‪ ،‬برنامهریزی مرکزی تولید‪ ،‬پیمانکاران و خدماتدهندگان‪.‬‬
‫مقایسۀ اثربخشیهای توقفها و خاموشیهای کمتر اما بلندمدتتر (که تأثیری شدیدتر بر تولید کسبوکار دارد) با توقفها و‬ ‫•‬
‫اثربخشی کمتر است)‪.‬‬
‫ِ‬ ‫خاموشیهای بیشتر اما کوتاهتر (که تأثیر کمتری بر کسبوکار دارد‪ ،‬اما نتیجهاش انجام کاری با‬
‫ا‬
‫الزامات اولیۀ دامنه که دامنۀ کاری را که قرار است انجام شود با ریسکها و پیامدهای کامل درکشده و شناساییشده که تمام طرفهای‬ ‫•‬
‫حاضر دربارۀ آنها توافق دارند تعریف میکند‪.‬‬
‫دامنۀ و بستۀ نهایی‪ ،‬شامل دامنۀ نهایی توقف‪ ،‬زمانبندی (شامل زمان مورد نیاز برای متوقفسازی و راهاندازی دارایی یا کارخانه)‪،‬‬ ‫•‬
‫دامنۀ کار‪ ،‬مواد و قطعات مورد نیاز‪ ،‬نیروی انسانی‪ ،‬پیمانکاران و دیگر منابع مورد نیاز‪.‬‬
‫اجرای چالش دامنه برای اطمینان از اینکه استراتژی بینقص است‪.‬‬ ‫•‬

‫مکملها‬
‫ا‬
‫مکملهای این موضوع عموما عبارتاند از‪:‬‬

‫استراتژی توقفها و خاموشیها؛‬ ‫•‬

‫رویه و الزامات بستۀ توقفها و خاموشیها؛‬ ‫•‬
‫جدول زمانبندی برنامهریزیشده و بلندمدت توقف؛‬ ‫•‬
‫سطح اختیارات در سازمان برای هر مرحله از توقف یا خاموشی‪.‬‬ ‫•‬

‫موضوعهای مرتبط‬

‫برنامهریزی مدیریت داراییها؛‬ ‫•‬

‫مدیریت پیمان و تأمینکنندگان؛ و‬ ‫•‬
‫مدیریت توقفها و خاموشیها‪.‬‬ ‫•‬

‫استانداردهای مرتبط‬

‫ندارد‪.‬‬ ‫•‬

‫‪27‬‬
 ‫قوانین و استانداردهای فنی‬
‫تعریف‬

‫فرایندهایی که سازمان استفاده میکند تا مطمئن شود که فعالیتهای مدیریت داراییهایش با قوانین و استانداردهای فنی مرتبط انطباق دارند‪.‬‬

‫زمینه‬

‫روزرسانی کاربردپذیری و اطمینان از انطباق با قوانین و استانداردهای عرصۀ‬

‫ِ‬ ‫قوانین و استانداردهای فنی شامل فرایندهایی برای شناسایی‪،‬به‬
‫مدیریت داراییها هستند‪.‬‬

‫مکملها‬
‫ا‬
‫مکملهای این موضوع عموما عبارتاند از‪:‬‬

‫فهرست استانداردهای فنی و قوانین مرتبط‪.‬‬ ‫•‬

‫موضوعهای مرتبط‬

‫سیاستهای مدیریت داراییها؛‬ ‫•‬

‫استراتژی مدیریت داراییها؛‬ ‫•‬
‫برنامهریزی استراتژیک؛‬ ‫•‬
‫برنامهریزی مدیریت داراییها‪.‬‬ ‫•‬

‫استانداردهای مرتبط‬

‫شناسایی نشد‪.‬‬ ‫•‬

‫‪28‬‬
 ‫ایجاد و استحصال داراییها‬
‫تعریف‬

‫فرایندهای سازمان برای خرید‪ ،‬نصب و بهرهبرداری از داراییها را گویند‪.‬‬

‫زمینه‬

‫ایجاد و استحصال داراییها فرایندها و سیاستهای خرید‪ ،‬نصب و بهرهبرداری از داراییها را شرح میدهد‪ .‬این موضوع همچنین شامل عناصر‬
‫تدوین استراتژیهای‬
‫تأیید و انتشار منابع مالی‪ ،‬اقدامات الزم برای تحویل به بهرهبرداران و نیز پایش و ثبت تحلیل منافع و هزینههای واقعی میشود‪ِ .‬‬
‫تحلیل‪ ،‬طراحی‪ ،‬تأیید و صحهگذاری در بخش مهندسی سیستمها بررسی میشوند‪.‬‬

‫فعالیتهای مدیریتی در این دامنه شامل موارد زیر است‪:‬‬

‫اجرای سیاستهای سرمایهگذاری؛‬ ‫•‬

‫اجرای فرایندهای سرمایهگذاری؛‬ ‫•‬
‫تدوین فرایندهای ساخت؛‬ ‫•‬
‫اجرای فرایندهای ساخت؛‬ ‫•‬
‫مدیریت پروژه؛‬ ‫•‬
‫تدوین فرایندهای بهرهبرداری؛‬ ‫•‬
‫اجرای فرایندهای بهرهبرداری؛‬ ‫•‬
‫دستنامهای برای بهرهبرداران‪.‬‬ ‫•‬

‫مکملها‬
‫ا‬
‫مکملهای این موضوع عموما عبارتاند از‪:‬‬

‫استراتژی خرید؛‬ ‫•‬

‫درخواست خرید؛‬ ‫•‬
‫توافقنامۀ خرید؛‬ ‫•‬
‫درخواست تغییر توافقنامۀ خرید؛‬ ‫•‬
‫گزارش ارتباطات خرید؛‬ ‫•‬
‫چارچوب مدیریت برنامه؛‬ ‫•‬
‫رویههای مدیریت پروژه؛‬ ‫•‬
‫برنامۀ مدیریت فنی پروژه؛‬ ‫•‬
‫ساختار شکست کار؛‬ ‫•‬
‫زمانبندیهای پروژه؛‬ ‫•‬
‫بودجههای پروژه؛‬ ‫•‬
‫گزارش تأیید؛‬ ‫•‬

‫‪29‬‬
 ‫ترسیم نقشۀ پیگیریپذیری؛‬ ‫•‬
‫گزارش صحهگذاری؛‬ ‫•‬
‫گزارشهای پیشرفت ساخت؛‬ ‫•‬
‫اسناد معیارهای پذیرش؛‬ ‫•‬
‫گزارش پذیرش تحویل‪.‬‬ ‫•‬

‫موضوعهای مرتبط‬

‫تصمیمگیری دربارۀ سرمایهگذاریهای سرمایهای‪.‬‬ ‫•‬

‫استانداردها‬

‫شناسایی ضوابط متعدد ساخت؛‬ ‫•‬

‫شناسایی ضوابط متعدد خاص بهرهبرداری‪.‬‬ ‫•‬

‫‪30‬‬
 ‫مهندسی سیستمها‬
‫تعریف‬

‫رویکردی میانرشتهای و مشارکتی برای تهیه‪ ،‬بهبود و تأیید راهکار سیستم متوازن چرخۀعمر که انتظارات مشتری را برآورده میکند و مورد پذیرش‬
‫اجتماع است‪.‬‬

‫زمینه‬

‫الزامات تحلیل‪ ،‬طراحی و ارزیابی ارزیابی داراییها را شرح میدهد‪ .‬فرایندهای مهندسی‬
‫ِ‬ ‫مهندسی سیستمها سیاستها و فرایندهای مربوط به‬
‫سیستمها به فعالیتهای مدیریتی و فنی مرتبط است‪ .‬اجرای تأیید و صحهگذاری بهعنوان بخشی از ساخت و خرید داراییها محسوب میشود‪.‬‬
‫فعالیتهای مدیریتی در دامنۀ این موضوع عبارتاند از‪:‬‬

‫تهیۀ سیاستهای مهندسی سیستمها؛‬ ‫•‬

‫تدوین فرایندهای مهندسی سیستمها؛‬ ‫•‬
‫اجرای فرایندهای مهندسی سیستمها‪.‬‬ ‫•‬

‫مکملها‬
‫ا‬
‫مکملهای این موضوع عموما عبارتاند از‪:‬‬

‫برنامۀ مدیریتی مهندسی سیستمها؛‬ ‫•‬

‫اسناد توضیح سیستم؛‬ ‫•‬
‫اسناد الزامات سیستم؛‬ ‫•‬
‫سنجههای عملکردی مهندسی سیستم؛‬ ‫•‬
‫اسناد ترسیم قابلیتپیگیری؛‬ ‫•‬
‫برنامۀ تحلیل سیستم؛‬ ‫•‬
‫گزارش تحلیل سیستم؛‬ ‫•‬
‫فرایندهای مستند مهندسی سیستم؛‬ ‫•‬
‫استراتژی تأیید؛‬ ‫•‬
‫استراتژی صحهگذاری؛‬ ‫•‬
‫فرایندهای صحهگذاری‪.‬‬ ‫•‬

‫موضوعهای مرتبط‬

‫مدیریت پیکربندی‪.‬‬ ‫•‬

‫استانداردها‬

‫ایزو ‪ ،15228:2008‬مهندسی سیستمها و نرمافزار – فرایندهای چرخۀعمر سیستم؛‬ ‫•‬

‫استاندارد ‪ ،MIL-STD-499‬استاندارد نظامی مدیریت مهندسی سیستم‪.‬‬ ‫•‬

‫‪31‬‬
 ‫مدیریت پیکربندی‬
‫تعریف‬

‫کارکردی محصول با طراحی و اطلعات عملیاتیاش در طی عمرش‪.‬‬

‫ِ‬ ‫یکدستی ویژگیهای فیزیکی و‬
‫ِ‬ ‫فرایندی مدیریتی برای ایجاد و حفظ‬

‫زمینه‬

‫مدیریت پیکربندی سیاستها و فرایندهای ثبت و پایش وضعیت کارکردی‪ ،‬فیزیکی و پشتیبانی دارایی را توضیح میدهد‪ .‬مدیریت پیکربندی بهخوبی‬
‫با اصول و الزامات مهندسی سیستمها همراستاست‪ .‬فعالیتهای مدیریتی در دامنۀ این موضوع عبارتاند از‪:‬‬

‫تهیۀ سیاستهای مدیریت پیکربندی؛‬ ‫•‬

‫تدوین فرایندهای مدیریت پیکربندی؛‬ ‫•‬
‫اجرای فرایندهای مدیریت پیکربندی‪.‬‬ ‫•‬

‫مکملها‬
‫ا‬
‫مکملهای این موضوع عموما عبارتاند از‪:‬‬

‫برنامۀ مدیریت پیکربندی؛‬ ‫•‬

‫استراتژی مدیریت پیکربندی؛‬ ‫•‬
‫سوابق مدیریت پیکربندی‪.‬‬ ‫•‬
‫مبنای پیکربندی؛‬ ‫•‬
‫توافقهای مبنای پیکربندی؛‬ ‫•‬
‫درخواستهای تغییر‪/‬تعویض مدیریت پیکربندی؛‬ ‫•‬
‫گزارشهای وضعیت پیکربندی؛‬ ‫•‬
‫گزارشهای ارزیابی پیکربندی؛‬ ‫•‬
‫گزارشهای تحویل سیستم؛‬ ‫•‬
‫تأییدیههای تحویل سیستم‪.‬‬ ‫•‬

‫موضوعهای مرتبط‬

‫مهندسی سیستمها‬ ‫•‬

‫استانداردها‬

‫ایزو ‪ 10007:2003‬سیستمهای مدیریت کیفیت – مدیریت پیکربندی؛‬ ‫•‬

‫‪ EIA-649-A2004‬استاندارد مورد توافق ملی برای مدیریت پیکربندی؛‬ ‫•‬
‫‪ MIL-STD 973‬مدیریت پیکربندی (لغوشده)‪.‬‬ ‫•‬

‫‪32‬‬
 ‫اجرای نگهداشت‬
‫تعریف‬

‫مدیریت فعالیتهای نگهداشت که شامل روشهای مدیریت نگهداشت پیشگیرانه و نیز اصلحی میشود‪.‬‬

‫زمینه‬

‫سازماندهی فعالیتهای نگهداشت در چارچوب سیاستهای مورد توافق‪ ،‬شامل تعریف مشخصات نگهداشت‪ ،‬استانداردها و زمانبندیها‪،‬‬
‫رویههای اجرای نگهداشت‪ ،‬رویههای نگهداشت انجامنشده و ثبت و بهرهگیری از اندازهگیریها و نتایج نگهداشت و بازرسی‪.‬‬

‫این فعالیتها عبارتاند از‪:‬‬

‫شناسایی منابع موردنیاز برای پشتیبانی از فرایندهای تضمینی نگهداشت؛‬ ‫•‬

‫اعمال مسئولیتها و پاسخگوییها برای اجرا و بهبود نگهداشت داراییها بهعنوان بخشی از فرایندهای سیستم مدیریت داراییها؛‬ ‫•‬
‫اجرای روزانۀ فرایندهایی که فرایندهای اجرای نگهداشت را با مهندسی‪ ،‬منابع انسانی‪ ،‬فناوری اطلعات‪ ،‬عملیات و‪ ...‬یکپارچه میکنند‪.‬‬ ‫•‬
‫اعطای اختیار تأمین منابع مالی کافی و سیستمهای پشتیبان برای پشتیبانی از برنامهریزی سرمایهگذاری داراییها‪.‬‬ ‫•‬

‫مکملها‬
‫ا‬
‫مکملهای این موضوع عموما عبارتاند از‪:‬‬

‫الزامات جذب کارکنان نگهداشت (تعداد‪ ،‬مهارتها و گواهیها)؛‬ ‫•‬

‫ابزارها و الزامات زیرساختی مرتبط نگهداشت؛‬ ‫•‬
‫استراتژی و تاکتیکهای نگهداشت؛‬ ‫•‬
‫زیرساخت سیستمهای اطلعات نگهداشت‪.‬‬ ‫•‬

‫موضوعهای مرتبط‬

‫تصمیمگیری نگهداشت و بهرهبرداری؛‬ ‫•‬

‫بهینهسازی ارزش و هزینههای کل چرخۀعمر؛‬ ‫•‬
‫مهندسی قابلیتاطمینان؛‬ ‫•‬
‫عملیاتهای داراییها‪.‬‬ ‫•‬

‫استانداردها‬

‫شناسایی نشد‪.‬‬ ‫•‬

‫‪33‬‬
 ‫مهندسی قابلیتاطمینان‬
‫تعریف‬

‫فرایندهایی برای اطمینان از اینکه یک آیتم مطابق استانداردی تعریفشده در بازۀ زمانی مشخص و در محیطی مشخص کار میکند‪.‬‬

‫زمینه‬
‫ا‬
‫مهندسی قابلیتاطمینان عموما شامل عناصر زیر است‪:‬‬

‫اجرای روزانۀ فرایندهایی که فرایندهای مهندسی قابلیتاطمینان را با مهندسی‪ ،‬مالی‪ ،‬منابع انسانی‪ ،‬فناوری اطلعات‪ ،‬نگهداشت و‬ ‫•‬
‫بهرهبرداری یکپارچه میکند؛‬
‫شناسایی منابع موردنیاز برای پشتیبانی از تضمین قابلیتاطمینان؛‬ ‫•‬
‫کار در محدودۀ مسئولیتها‪ ،‬اختیارها و پاسخگوییها برای بهبود قابلیتاطمینان داراییها؛‬ ‫•‬
‫تعیین و طراحی مسئولیتها‪ ،‬اختیارها و پاسخگوییها (و سنجههای پشتیبان) برای بهبود قابلیتاطمینان داراییها بهعنوان بخشی از‬ ‫•‬
‫فرایندهای سیستم مدیریت داراییها‪ ،‬از جمله خود سیستم مدیریت داراییها؛‬
‫اجرای روشهای اختصاصی یا از پیش تعیینشده برای تحلیلها برای پشتیبانی از تصمیمگیری مدیریت داراییها در مراحل شکلگیری‬ ‫•‬
‫ایدۀ داراییها؛‬
‫اعمال مسئولیتها‪ ،‬اختیارها و پاسخگوییهای مدیریت تغییر برای سیستم مدیریت داراییها در بحث قابلیتاطمینان؛‬ ‫•‬
‫تعیین و طراحی مسئولیتها‪ ،‬اختیارها و پاسخگوییهای مدیریت تغییر بهعنوان بخشی از فرایندهای سیستم مدیریت داراییها‪ ،‬از جمله‬ ‫•‬
‫خود سیستم مدیریت داراییها؛‬
‫پیادهسازی فرایندهای مشخصشدۀ مهندسی قابلیتاطمینان (بهعنوان بخشی از سیستم مدیریت داراییها)‪ ،‬از جمله تجمیع اطلعات‬ ‫•‬
‫و دادهها برای پشتیبانی از بهبود مستمر؛‬
‫تعیین و طراحی شایستگیهای مهندسی قابلیتاطمینان (و سنجههای پشتیبان) بهعنوان بخشی از فرایندهای سیستم مدیریت‬ ‫•‬
‫داراییها؛‬
‫تدوین و طراحی فرایندها و برنامههایی برای پشتیبانی از مدلسازی ‪.RAMS‬‬ ‫•‬

‫مکملها‬
‫ا‬
‫مکملهای این موضوع عموما عبارتاند از‪:‬‬

‫خروجی مدلسازی ‪RAMS‬؛‬ ‫•‬

‫خروجی تحلیل ‪RCM‬؛‬ ‫•‬
‫تحلیل و نقشههای وایبل؛‬ ‫•‬
‫تحلیلهای علل ریشهای انجامشده‪.‬‬ ‫•‬

‫موضوعهای مرتبط‬

‫استراتژی مدیریت داراییها؛‬ ‫•‬

‫استراتژی سرمایهگذاری مدیریت سرمایه؛‬ ‫•‬

‫‪34‬‬
 ‫بهینهسازی کل ارزش و هزینههای چرخۀعمر؛‬ ‫•‬
‫پایش عملکرد و سلمت داراییها‪.‬‬ ‫•‬

‫استانداردها‬

‫شناسایی نشد‪.‬‬ ‫•‬

‫‪35‬‬
 ‫بهرهبرداری از داراییها‬
‫تعریف‬

‫فرایندهای مورداستفاده در سازمان برای بهرهبرداری از داراییهایش برای دستیابی به اهداف عینی کسبوکار‪.‬‬

‫زمینه‬

‫بهرهبرداری از داراییها به فرایندهایی میپردازد که دربارۀ چگونه بهرهبرداری از داراییها در چارچوب معیارهای مناسب طراحی و نگهداشت و‬
‫عملیات‪ ،‬دستورالعملهایی در اختیار بهرهبرداران میگذارد‪ .‬این امر شامل تدوین استراتژی بهرهبرداری از داراییها و برنامههایی میشود که رویکرد‪،‬‬
‫فعالیتها و منابع درگیر در مدیریت و اجرای عملیاتها را تعیین میکند‪.‬‬

‫مکملها‬
‫ا‬
‫مکملهای این موضوع عموما عبارتاند از‪:‬‬

‫معیارهایی برای فرایندهای مورداستفاده؛‬ ‫•‬

‫کنترل فرایندها مطابق با این معیارها؛‬ ‫•‬
‫اطلعات مستند به میزان الزم برای داشتن اطمینان و شواهدی که این فرایندها طبق برنامه انجام شدهاند؛‬ ‫•‬
‫مدیریت و پایش ریسکهای عملیاتی‪.‬‬ ‫•‬

‫موضوعهای مرتبط‬

‫استراتژی مدیریت داراییها؛‬ ‫•‬

‫برنامهریزی استراتژیک‪.‬‬ ‫•‬

‫استانداردها‬

‫شناسایی نشد‪.‬‬ ‫•‬

‫‪36‬‬
 ‫مدیریت منبع‬
‫پیادهسازی استراتژی منبعیابی برای مدیریت استفاده از منابع مالی‪ ،‬افراد‪ ،‬کارخانه‪ ،‬ابزارها و مواد و قطعات در انجام فعالیتهای مدیریت داراییها‪.‬‬

‫زمینه‬

‫مدیریت منابع موردنیاز برای اجرای هر کدام از فعالیتهای مدیریت داراییها‪ ،‬شامل‪:‬‬

‫مالی؛‬ ‫•‬
‫کارکنان شایسته؛‬ ‫•‬
‫مواد و قطعات یدکی؛‬ ‫•‬
‫تجهیزات و ابزارهای خاص؛‬ ‫•‬
‫نرمافزار و سختافزار؛‬ ‫•‬
‫دادهها و اطلعات؛‬ ‫•‬
‫آموزش‪.‬‬ ‫•‬

‫یکپارچهسازی بهرهگیری از داراییها در سطح سازمان و در سطح تمام فعالیتهای مدیریت داراییها‪.‬‬

‫مکملها‬
‫ا‬
‫مکملهای این موضوع عموما عبارتاند از‪:‬‬

‫ساختار سازمانی؛‬ ‫•‬

‫مشخصات کار؛‬ ‫•‬
‫کاتالوگ مواد و قطعات‪.‬‬ ‫•‬
‫سوابق موجودی انبار؛‬ ‫•‬
‫سوابق آموزشی؛‬ ‫•‬
‫ابزارها؛‬ ‫•‬
‫ارزشیابیهای عملکرد‪.‬‬ ‫•‬

‫موضوعهای مرتبط‬

‫استراتژی منبعیابی؛‬ ‫•‬

‫تصمیمگیری نگهداشت و بهرهبرداری؛‬ ‫•‬
‫مدیریت پیکربندی؛‬ ‫•‬
‫اجرای نگهداشت؛‬ ‫•‬
‫مدیریت شایستگیها؛‬ ‫•‬
‫مدیریت زنجیرۀ تأمین و تدارکات‪.‬‬ ‫•‬

‫استانداردها‬

‫‪37‬‬
 ‫شناسایی نشد‪.‬‬ ‫•‬

‫‪38‬‬
 ‫مدیریت توقفها و خاموشی‬
‫تعریف‬

‫فرایندهای سازمان برای شناسایی‪ ،‬برنامهریزی‪ ،‬زمانبندی‪ ،‬اجرا و کنترل کارهای مرتبط با توقفها و خاموشیها‪.‬‬

‫زمینه‬

‫مدیریت توقفها و خاموشیها سیاستها و فرایندهای پیادهسازی توقفها و خاموشیها را توصیف میکند تا از مدیریت اثربخش توقفها و‬
‫خاموشیها اطمینان حاصل شود‪ .‬این موضوع شامل فرایندهای مرتبط با شناسایی و فیلترکردن کارها‪ ،‬برنامهریزی و زمانبندی‪ ،‬اجرای کار و‬
‫کنترل و تدوین درسآموختههای توقف میشود‪.‬‬

‫فعالیتهای مدیریتی در دامنۀ این موضوع عبارتاند از‪:‬‬

‫تدوین سیاستهای مدیریت توقف؛‬ ‫•‬

‫تدوین فرایندهای مدیریت توقف؛‬ ‫•‬
‫اجرای فرایندهای مدیریت توقف؛‬ ‫•‬
‫مدیریت پروژه‪.‬‬ ‫•‬

‫مکملها‬
‫ا‬
‫مکملهای این موضوع عموما عبارتاند از‪:‬‬

‫فهرست کارهای توقف؛‬ ‫•‬

‫بستههای کاری؛‬ ‫•‬
‫رویههای مدیریت توقف؛‬ ‫•‬
‫ساختار شکست کار توقف؛‬ ‫•‬
‫زمانبندی توقف؛‬ ‫•‬
‫بودجۀ توقف؛‬ ‫•‬
‫گزارش پیشرفت توقف؛‬ ‫•‬
‫اسناد معیارهای پذیرش؛‬ ‫•‬
‫گزارشهای پایان کار‪.‬‬ ‫•‬

‫موضوعهای مرتبط‬

‫تصمیمگیری دربارۀ بهرهبرداری و نگهداشت؛‬ ‫•‬

‫استراتژی منبعیابی؛‬ ‫•‬
‫استراتژی توقفها و خاموشیها؛‬ ‫•‬
‫اجرای نگهداشت؛‬ ‫•‬
‫مدیریت زنجیرۀ تأمین و تدارکات‪.‬‬ ‫•‬

‫‪39‬‬
 ‫استانداردهای مرتبط‬

‫شناسایی نشد‪.‬‬ ‫•‬

‫‪40‬‬
 ‫واکنش به حوادث و عیوب‬
‫تعریف‬

‫واکنش به خرابیها و حوادث به شیوهای نظاممند‪ ،‬از جمله شناسایی و تشخیص حادثه‪ ،‬تحلیل عیب‪ ،‬استفاده از واکنشهای استاندارد‪ ،‬تعمیرات‬
‫موقت و دائم بهعلوۀ تحویلگرفتن و تحویلدادن دوبارۀ مسئولیت سایتها‪.‬‬

‫زمینه‬

‫تدوین برنامههایی برای واکنش به رویدادهای برنامهریزینشده و مدیریت منابع موردنیاز برای واکنش به رویدادها‪ ،‬شامل‪:‬‬

‫کارکنان شایسته؛‬ ‫•‬

‫مواد و قطعات یدکی؛‬ ‫•‬
‫ابزارها و تجهیزات خاص؛‬ ‫•‬
‫دادهها و اطلعات؛‬ ‫•‬
‫ارتباطات؛‬ ‫•‬
‫معیارهای تشدید‪.‬‬ ‫•‬

‫این امر شامل یکپارچهسازی برنامههای واکنش در سطح سازمان و اطمینان از این است که علت خرابی بهدقت شناسایی شده تا امکان تحلیل‬
‫بعدی دادههای خرابی فراهم شود‪.‬‬

‫مکملها‬
‫ا‬
‫مکملهای این موضوع عموما عبارتاند از‪:‬‬

‫فهرست ریسکها؛‬ ‫•‬

‫برنامۀ ایمنی؛‬ ‫•‬
‫برنامۀ ارتباطات؛‬ ‫•‬
‫برنامههای واکنش؛‬ ‫•‬
‫رویههای عملیاتی؛‬ ‫•‬
‫انبارهای اضطراری؛‬ ‫•‬
‫ابزارها و تجهیزات؛‬ ‫•‬
‫کارکنان ماهر‪.‬‬ ‫•‬

‫موضوعهای مرتبط‬

‫برنامهریزی اقتضایی و تحلیل تابآوری؛‬ ‫•‬

‫مدیریت ریسک‪.‬‬ ‫•‬

‫استانداردهای مرتبط‬

‫شناسایی نشد‪.‬‬ ‫•‬

‫‪41‬‬
 ‫اسقاط و از رده خارجکردن دارایی‬
‫تعریف‬

‫فرایندهایی که سازمان برای اسقاط و از رده خارجکردن داراییها بهسبب سالخوردگی یا تغییراتی در الزامات عملکرد و ظرفیت استفاده میکند‪.‬‬

‫زمینه‬

‫اسقاط و از رده خارجکردن داراییها فرایندهایی را برای اسقاط و از رده خارجکردن داراییها بهسبب افزایش عمر یا تغییراتی در الزامات عملکرد و‬
‫ظرفیت‪ ،‬تدوین و اجرایی میکند‪ .‬این امر شامل یکپارچهسازی برنامههای اسقاط داراییها با دیگر فعالیتهای برنامهریزی سازمانی (مانند‬
‫برنامههای مالی‪ ،‬برنامهها منابع انسانی) میشود‪.‬‬

‫این فرایند تصمیمگیری شامل توجه به هزینهها و مزایای منطقیسازی با استفاده از رویکرد کل عمر‪ ،‬تأثیر منطقیسازی داراییها بر دیگر‬
‫زیرساختها و فرایندهای اسقاط داراییها میشود‪.‬‬

‫معیارهایی که در این فرایندها باید مدنظر قرار گیرند عبارتاند از‪:‬‬

‫تأثیر زیستمحیطی اسقاط؛‬ ‫•‬

‫احیای زمین؛‬ ‫•‬
‫ارزش اسقاط داراییها؛‬ ‫•‬
‫اجرای تداوم خدمات‪.‬‬ ‫•‬

‫مکملها‬
‫ا‬
‫مکملهای این موضوع عموما عبارتاند از‪:‬‬

‫تحلیل تأثیر زیستمحیطی؛‬ ‫•‬

‫برنامۀ احیای زمین؛‬ ‫•‬
‫برنامۀ مدیریت توقفها؛‬ ‫•‬
‫برنامۀ اسقاط دارایی؛‬ ‫•‬
‫برنامۀ تدارکات‪.‬‬ ‫•‬

‫موضوعهای مرتبط‬

‫استراتژی توقفها و خاموشیها؛‬ ‫•‬

‫تحقق ارزش چرخۀعمر؛‬ ‫•‬
‫ارزیابی و مدیریت ریسک؛ و‬ ‫•‬
‫مدیریت اطلعات داراییها‪.‬‬ ‫•‬

‫استانداردهای مرتبط‬

‫زیستمحیطی؛‬ ‫•‬

‫‪42‬‬
 ‫سطح خدمات؛ و‬ ‫•‬
‫قوانین مرتبط با اسقاط داراییها‪.‬‬ ‫•‬

‫‪43‬‬
 ‫استراتژی اطالعات داراییها‬
‫تعریف‬

‫کلی اطلعات داراییهای الزم برای پشتیبانی از پیادهسازی استراتژی و‬

‫رویکرد استراتژیک به تعریف‪ ،‬گردآوری‪ ،‬مدیریت‪ ،‬گزارشدهی و حاکمیت ِ‬
‫اهداف عینی مدیریت داراییهای سازمان‪.‬‬

‫زمینه‬

‫استراتژی مدیریت داراییها توضیح میدهد که چطور اطلعات داراییها از اجرای اهداف عینی و استراتژی مدیریت داراییها پشتیبانی میکند و‬
‫اینکه برای اجرای آن اطلعات داراییها‪ ،‬به کدام سیستمهای اطلعات داراییها و فرایندهای حاکمیتی نیاز است‪ .‬استراتژی اطلعات داراییها‬
‫ا‬
‫عموما شامل موارد زیر است‪:‬‬

‫سیاستهایی دربارۀ اطلعات داراییها؛‬ ‫•‬

‫شناسایی نیازهای اطلعات داراییها برای پشتیبانی از فرایندهای عملیاتی و تصمیمگیری سازمانی‪ ،‬شامل الزامات کیفیت و دقت‬ ‫•‬
‫دادهها؛‬
‫مسئولیتها و پاسخگوییهای مدیریت اطلعات؛‬ ‫•‬
‫فرایندهایی برای همسویی مستمر این نیازها بهموازات تکامل الزامات سازمان؛‬ ‫•‬
‫تحلیل شکاف دسترسپذیری اطلعات فعلی در مقابل نیازهای اطلعاتی‪ ،‬شامل توجه به الزامات کیفیت و دقت دادهها؛‬ ‫•‬
‫تحلیل هزینهها و مزیتهای ارائۀ این نیازهای اطلعات داراییها‪ ،‬شامل توجه به الزامات کیفیت و دقت دادهها؛‬ ‫•‬
‫الزامات کسبوکار سیستم اطلعات که برای پشتیبانی از فرایندهای کسبوکار سازمان و نیازهای اطلعاتی مورد نیاز است؛‬ ‫•‬
‫فرایندهایی برای بهبود اطلعات داراییها و کیفیت دادهها؛‬ ‫•‬
‫توضیح برنامههای بهبود اطلعات داراییهای سازمان‪.‬‬ ‫•‬

‫مکملها‬
‫ا‬
‫مکملهای این موضوع عموما عبارتاند از‪:‬‬

‫سیاستهای اطلعات سازمان؛‬ ‫•‬

‫استراتژی اطلعات سازمان؛‬ ‫•‬
‫نمونههای کسبوکار اطلعات سازمان؛‬ ‫•‬
‫الزامات کسبوکار سیستم اطلعات داراییها‪.‬‬ ‫•‬

‫موضوعهای مرتبط‬

‫استراتژی مدیریت داراییها؛‬ ‫•‬

‫استانداردهای اطلعات داراییها؛‬ ‫•‬
‫سیستمهای اطلعات داراییها؛‬ ‫•‬
‫مدیریت دادهها و اطلعات‪.‬‬ ‫•‬

‫‪44‬‬
 ‫استانداردهای مرتبط‬

‫بند ‪ 5.7‬ایزو ‪55001‬؛‬ ‫•‬

‫ایزو ‪.27000/1/2‬‬ ‫•‬

‫‪45‬‬
 ‫استانداردهای اطالعات داراییها‬
‫تعریف‬

‫مشخصات ساختار و قالبی یکسان برای گردآوری و ذخیرهسازی اطلعات داراییها‪ ،‬و برای گزارشدهی دربارۀ کیفیت و دقت اطلعات داراییها‪.‬‬

‫زمینه‬

‫استانداردهای اطلعات داراییها شامل تدوین استانداردها و دستورالعملهایی است که تضمین میکند رویکردی یکپارچه به ثبت اطلعات‬
‫داراییها برای تحقق نیازهای اطلعات داراییهای تعریفشده در استراتژی اطلعات داراییها اتخاذ میشود‪ .‬این امر شامل تعریف روشهای‬
‫رایج برای ثبت موارد زیر است‪:‬‬

‫سلسلهمراتب داراییها؛‬ ‫•‬

‫ویژگیهای داراییهایی که مورد نیازند و مقدار پذیرفته این ویژگیها؛‬ ‫•‬
‫موقعیت جغرافیایی داراییها؛‬ ‫•‬
‫درجهبندی وضعیت؛‬ ‫•‬
‫دستهبندی و ثبت عیوب داراییها؛‬ ‫•‬
‫دستهبندی و ثبت علل خرابی داراییها؛‬ ‫•‬
‫دستهبندی و ثبت پیامدهای خرابی داراییها؛‬ ‫•‬
‫بهرهگیری از داراییها؛‬ ‫•‬

‫مدیریت اطلعات داراییها همچنین شامل تعریف کیفیت و دقت موردنیاز برای تمام اطلعات داراییها میشود‪ ،‬از جمله روشهای رایج برای‬
‫نحوۀ تعریف و ارزیابی کیفیت و دقت‪.‬‬

‫مکملها‬
‫ا‬
‫مکملهای این موضوع عموما عبارتاند از‪:‬‬

‫استانداردها و دستورالعملهای اطلعات داراییها؛‬ ‫•‬

‫واژهنامۀ دادههای داراییها؛‬ ‫•‬
‫تعریفها و دستورالعملهای کیفیت دادهها‪.‬‬ ‫•‬

‫موضوعهای مرتبط‬

‫استراتژی اطلعات داراییها؛‬ ‫•‬

‫سیستمهای اطلعات داراییها؛‬ ‫•‬
‫مدیریت دادهها و اطلعات‪.‬‬ ‫•‬

‫استانداردهای مرتبط‬

‫بند ‪ 5.7‬ایزو ‪55001‬؛‬ ‫•‬

‫ایزو ‪.27000/1/2‬‬ ‫•‬

‫‪46‬‬
 ‫سیستمهای اطالعات داراییها‬
‫تعریف‬

‫سازمانها از سیستمهای اطلعات داراییها استفاده میکنند تا از فرایندهای تصمیمگیری و فعالیتهای مدیریت داراییها مطابق با استراتژی‬
‫اطلعات داراییها پشتیبانی کنند‪.‬‬

‫زمینه‬

‫سیستمهای اطلعات داراییها شامل تهیه‪ ،‬بهرهبرداری و نگهداری از تمام سیستمهای اطلعات داراییهای الزم برای اجرای الزامات اطلعات‬
‫داراییهای تعریفشده در استراتژی اطلعات داراییها میشود‪ .‬سیستمهای اطلعات داراییها شامل توجه به نکات زیر است‪:‬‬

‫سیستمها و ساختار اطلعات داراییهای موردنیاز برای تحقق الزامات کسبوکار سیستم اطلعاتی که در استراتژی اطلعات داراییها‬ ‫•‬
‫تعریف شده است‪.‬‬
‫تحلیل هزینهها و مزایای پیادهسازی سیستمهای اطلعات داراییهای جدید یا بهروز برای تحقق الزامات کسبوکار؛‬ ‫•‬
‫اینکه چطور میتوان الزامات سیستم اطلعات داراییها را مطابق با استراتژی فناوری اطلعات سازمان اجرا کرد؛‬ ‫•‬
‫ارزیابی اینکه چطور میتوان از سیستمها برای خودکارسازی فرایندهای کسبوکار بهره گرفت؛‬ ‫•‬
‫ارزیابی اینکه آیا باید بهترین راهکار «متعارف» را خرید و فرایندهای کسبوکار را با این سیستم همسو کرد‪ ،‬یا باید سیستم فعلی را اصلح‬ ‫•‬
‫کرد یا یک راهکار نرمافزاری سفارشی را طراحی کرد؛‬
‫برنامۀ پیادهسازی سیستمهای اطلعات داراییها‪ ،‬شامل تمهیدات حاکمیتی؛‬ ‫•‬
‫برنامۀ انتقال سیستم اطلعات داراییها برای انتقال از سیستمهای فعلی به ساختار موردنیاز؛‬ ‫•‬
‫مسئولیتهای مالکیت سیستم باید بهدقت تعریف شده باشند‪.‬‬ ‫•‬

‫مکملها‬
‫ا‬
‫مکملهای این موضوع عموما عبارتاند از‪:‬‬

‫استراتژی فناوری اطلعات؛‬ ‫•‬

‫معماری سیستمهای اطلعات؛‬ ‫•‬
‫نمونههای کسبوکار و استراتژی سیستمهای اطلعات؛‬ ‫•‬
‫برنامۀ انتقال و پیادهسازی سیستمهای اطلعات؛‬ ‫•‬
‫تمهیدات مالکیت و حاکمیت سیستم اطلعات‪.‬‬ ‫•‬

‫موضوعهای مرتبط‬

‫استراتژی اطلعات داراییها؛‬ ‫•‬

‫استانداردهای اطلعات داراییها؛‬ ‫•‬
‫مدیریت دادهها و اطلعات‪.‬‬ ‫•‬

‫استانداردهای مرتبط‬

‫‪47‬‬
 ‫بند ‪ 5.7‬ایزو ‪55001‬؛‬ ‫•‬
‫ایزو ‪.27000/1/2‬‬ ‫•‬

‫‪48‬‬
 ‫مدیریت دادهها و اطالعات‬
‫تعریف‬

‫دادهها و اطلعاتی که در سیستمهای اطلعات داراییهای سازمان نگهداری میشوند و فرایندهایی که برای مدیریت و حاکمیت این دادهها و‬
‫اطلعات بهکار میروند‪.‬‬

‫زمینه‬

‫مدیریت دادهها و اطلعات‪ ،‬در مقایسه با الزامات تعریفشده در استراتژی اطلعات داراییها و استانداردهای اطلعات داراییها‪ ،‬دادههای موجود‬
‫در سیستمهای اطلعات داراییهای سازمان و کیفیت و دقت دادهها را پوشش میدهد‪.‬‬
‫ا‬
‫مدیریت دادهها و اطلعات شامل فرایندهایی برای مدیریت دادهها میشود که عمدتا شامل تعریفی از مالکان‪ ،‬مصرفکنندگان‪ ،‬فرایندهای‬
‫صحهگذاری‪ ،‬و عمر موردانتظار دادهها میشود‪ .‬این امر شامل تمام برنامههای گردآوری و نگهداری از دادههایی میشود که در آنها استراتژی‬
‫اطلعات داراییها شکافی را در اطلعات داراییهای کنونی سازمان نشان داده است‪.‬‬

‫مدیریت دادهها و اطلعات همچنین شامل فرایندهای حاکمیتی است برای اینکه سازمان تا حدی مطمئن شود که دادهها و اطلعات درون‬
‫سیستمهای اطلعات مدیریت سازمان‪ ،‬متناسب با هدف هستند و با استانداردهای اطلعات داراییها و الزامات کیفیت و دقت مطابقت دارند‪.‬‬

‫مکملها‬
‫ا‬
‫مکملهای این موضوع عموما عبارتاند از‪:‬‬

‫برنامههای گردآوری دادهها؛‬ ‫•‬

‫رویههای مدیریت دادهها؛‬ ‫•‬
‫رویههای حاکمیت دادهها؛‬ ‫•‬
‫گزارشهای ممیزی و تضمین دادهها‪.‬‬ ‫•‬

‫موضوعهای مرتبط‬

‫استراتژی اطلعات داراییها؛‬ ‫•‬

‫استانداردهای اطلعات داراییها؛‬ ‫•‬
‫سیستمهای اطلعات داراییها‪.‬‬ ‫•‬

‫استانداردهای مرتبط‬

‫بند ‪ 5.7‬ایزو ‪55001‬؛‬ ‫•‬

‫ایزو ‪.27000/1/2‬‬ ‫•‬

‫‪49‬‬
 ‫رهبری مدیریت داراییها‬
‫تعریف‬

‫رهبری سازمان که برای ارتقای رویکرد مدیریت داراییهای تمام عمر برای تحقق اهداف عینی سازمانی و اهداف عینی مدیریت داراییها موردنیاز‬
‫است‪.‬‬

‫زمینه‬

‫رهبری را میتوان اعمال قدرت برای تأثیرگذاری بر افراد بهسمت یک چشمانداز و مقصد تعریف کرد‪ .‬رهبران قادرند بر یکدیگر تأثیر بگذارند تا به‬
‫اهداف عینی سازمانی دست یابند‪ ،‬کار تیمی را ترغیب کنند و خوشان الگو باشند‪ .‬لذا در عرصۀ مدیریت داراییها‪ ،‬رهبری در پی تأثیرگذاری بر افراد‬
‫برای تحقق استراتژی مدیریت داراییها و اهداف عینی سازمان است‪.‬‬

‫رهبری مدیریت داراییها شامل برنامهریزی و ایجاد تیم رهبری سازمانی است که مسئولیتها و پاسخگوییهای این تیم را برای مدیریت داراییها‬
‫تعیین میکند و سبک رهبری موردنیاز برای پشتیبانی از مدیریت داراییها در سازمان را مشخص میکند‪ .‬این امر نیاز به شناسایی اشتراکات‬
‫فعالیتهای مدیریت داراییها با دیگر فعالیتهای سازمانی را شامل میشود‪ .‬سبک رهبری سازمان باید از دستیابی به اهداف عینی سازمانی و‬
‫مدیریت داراییها پشتیبانی کند‪ .‬برای اینکه مدیریت داراییها موفقیتآمیز باشد‪ ،‬کارکنان باید این اهداف عینی را بشناسند و نقش خوشان را در‬
‫دستیابی به این اهداف درک کنند؛ امری که مستلزم رهبری در تمام سطوح سازمان است‪.‬‬

‫رهبری فرایندی است که هم رهبران و پیروان را دربرمیگیرد‪ ،‬امکان میدهد که کار تیمی به نتایجی برنامهریزیشده منجر شود و ظرفیت دستیابی‬
‫به سطحی از تعالی را دارد‪ .‬رهبری وقتی فعالتر میشود‪ ،‬به فرایند بدل میشود و دیگر یک رهبر منفرد وجود ندارد‪ .‬در این حالت‪ ،‬الگوها بر اساس‬
‫ارزشها و باورهای سازمان هدایت میشوند که با فرهنگ و زمینۀ آنها همخوانی دارد و کار تیمی مشهود است‪.‬‬

‫مکملها‬
‫ا‬
‫مکملهای این موضوع عموما عبارتاند از‪:‬‬

‫استراتژی مدیریت رهبری؛‬ ‫•‬

‫شایستگیهای رهبری؛‬ ‫•‬
‫تحلیل شکاف رهبری؛‬ ‫•‬
‫برنامۀ مدیریت استمرار رهبری؛‬ ‫•‬
‫توضیحات پاسخگوییهای رهبری‪.‬‬ ‫•‬

‫موضوعهای مرتبط‬

‫استراتژی مدیریت داراییها؛‬ ‫•‬

‫ساختار سازمانی؛‬ ‫•‬
‫فرهنگ سازمانی؛‬ ‫•‬
‫مدیریت شایستگیها‪.‬‬ ‫•‬

‫استانداردهای مرتبط‬

‫‪50‬‬
 ‫بند ‪ 1.5‬ایزو ‪.55001‬‬ ‫•‬

‫‪51‬‬
 ‫ساختار سازمانی‬
‫تعریف‬

‫ساختار سازمان‪ ،‬از لحاظ تواناییاش برای تحقق اهداف عینی سازمان و مدیریت داراییها‪.‬‬

‫زمینه‬

‫طراحی ساختار سازمانی مشخص میکند که نقشها و مسئولیتها چگونه در سازمان تخصیص مییابند و الزامات جریان اطلعات را بین واحدها‪،‬‬
‫سازمانی متناسب به عوامل درونی و بیرونی متعددی بستگی دارد که ممکن است بر‬
‫ِ‬ ‫کارکردها و سطوح مدیریتی مختلف تعیین میکند‪ .‬طراحی‬
‫ساختار سازمانی تأثیر بگذارند‪ ،‬از جمله‪:‬‬

‫اندازۀ سازمان؛‬ ‫•‬

‫ساختار مالکیت‪ :‬خصوصی‪ ،‬دولتی‪ ،‬سهامی عام؛‬ ‫•‬
‫نوع صنعت‪ :‬خدماتی یا تولیدی؛‬ ‫•‬
‫اهداف عینی و استراتژیهای سازمان؛‬ ‫•‬
‫بلوغ سازمان‪ :‬نوپا یا کسبوکاری جاافتاده؛‬ ‫•‬
‫تنوع سازمان‪ :‬تکواحدی‪ ،‬تککشوری یا معظم چندملیتی؛‬ ‫•‬
‫پیشینۀ فرهنگی‪.‬‬ ‫•‬

‫تمام این عوامل بر عملکرد سازمان‪ ،‬روش سازماندهی سازمان‪ ،‬سبک رهبری و رفتارهای پذیرفته تأثیر دارند‪ .‬طراحی سازمانی نیز میتواند پیامدهای‬
‫رهبری مطلوب همسو باشد‪ ،‬چرا که‬
‫ِ‬ ‫مختلفی از لحاظ رفتاری و فرهنگی داشته باشد‪ .‬لذا ضروری است که طراحی سازمان با فرهنگ و سبک‬
‫ناهمسویی ممکن است به پیامدهایی نهچندان مطلوب بینجامد‪ .‬ساختارهای سازمانی مختلف عبارتاند از‪:‬‬

‫ساختار کارکردی؛‬ ‫•‬

‫ساختار غیرمتمرکز؛‬ ‫•‬
‫ساختار ماتریسی‪.‬‬ ‫•‬

‫مکملها‬
‫ا‬
‫مکملهای این موضوع عموما عبارتاند از‪:‬‬

‫نمودار سازمانی؛‬ ‫•‬

‫نقشها‪ ،‬مسئولیتها و اختیارهای سازمانی؛‬ ‫•‬
‫شرح مشاغل یا شرح ِسمتها‪.‬‬ ‫•‬

‫موضوعهای مرتبط‬

‫استراتژی مدیریت داراییها؛‬ ‫•‬

‫فرهنگ سازمانی؛‬ ‫•‬
‫رهبری مدیریت داراییها؛‬ ‫•‬

‫‪52‬‬
 ‫مدیریت شایستگی‪.‬‬ ‫•‬

‫استانداردهای مرتبط‬

‫بند ‪ 3.5‬ایزو ‪.55001‬‬ ‫•‬

‫‪53‬‬
 ‫فرهنگ سازمانی‬
‫تعریف‬

‫فرهنگ سازمان‪ ،‬از لحاظ تواناییاش برای تحقق اهداف عینی سازمان و مدیریت داراییها‪.‬‬

‫زمینه‬

‫فرهنگ پدیدهای بهشدت پیچیده است‪ .‬فرهنگ دریچهای است که افراد از طریقش جهان را میفهمند‪ .‬برای درک فرهنگ باید بپذیریم که بخش‬
‫عمدهای از ارتباطات انسانی از طریق نظامی از نمادها انجام میشود و این نمادها به بافت وابستهاند‪ .‬باید درک کنیم که این نمادها معنای مطلقی‬
‫ندارند و بین فرهنگها و بافتهای مختلف‪ ،‬متفاوتاند‪ .‬هر فرهنگی قوانین‪ ،‬ارزشها‪ ،‬الگوهای رفتاری و اسطورههایی خودش را دارد که با آیینها‬
‫و مناسکی حفظ میشوند‪.‬‬

‫فرهنگ روشی است تا به تجربهها معنا بدهیم‪ .‬تمام دانش به فرهنگ مرتبط است‪ .‬دریچههای اشتباه فرهنگی ممکن است مانع تعالی شود اگر‬
‫ا‬
‫مثل سازمانی از دریچۀ خشنودی به امور نگاه کند‪ ،‬نه انضباط عملیاتی‪.‬‬

‫فرهنگ کاری هیچ «استاندارد» یا «دستورالعملی» برای‬

‫ِ‬ ‫آ گاهی از فرهنگ بهمثابه عاملی که به اقدامات ما ساختار میدهد‪ ،‬امری حیاتی است‪ .‬در‬
‫تعالی وجود ندارد؛ اما تعالی در فرهنگ کار آن چیزی است که تعالی در مدیریت داراییها را ممکن میکند‪ .‬فرهنگ سازمان همچون راهنمایی‬
‫برای تصمیمگیری است‪ .‬فرهنگ سازمان همواره پویاست و هدفش هم شناسایی و درک فرایندهای فرهنگی سازمان است؛ نه اینکه فرهنگ را‬
‫ا‬
‫مستقیما تغییر دهیم‪ ،‬بلکه از طریقش مدیریت کنیم‪.‬‬

‫فرهنگ سازمانی فرایند تعریف و سپس ایجاد فرهنگی است که از اهداف سازمان پشتیبانی میکند و به تحقق اهداف عینی مدیریت داراییهای‬
‫سازمان کمک میکند‪.‬‬

‫مکملها‬
‫ا‬
‫مکملهای این موضوع عموما عبارتاند از‪:‬‬

‫استراتژی مدیریت فرهنگ؛‬ ‫•‬

‫ارزشهای سازمانی معین؛‬ ‫•‬
‫خروجی پیمایشهای فرهنگی؛‬ ‫•‬
‫الگوهای رفتاری‪ ،‬آیینها و مناسک‪.‬‬ ‫•‬

‫موضوعهای مرتبط‬

‫رهبری مدیریت داراییها؛‬ ‫•‬

‫ساختار سازمانی؛‬ ‫•‬
‫مدیریت شایستگیها‪.‬‬ ‫•‬

‫استانداردهای مرتبط‬

‫بند ‪ 1.4‬استاندارد ایزو ‪.55001‬‬ ‫•‬

‫‪54‬‬
 ‫مدیریت شایستگیها‬
‫تعریف‬

‫فرایندهایی که سازمان استفاده میکند تا بهطور نظاممند مجموعهای مکفی از کارکنانی شایسته و انگیخته را ایجاد و حفظ کند تا اهداف عینی‬
‫مدیریت داراییهایش را محقق کنند؛ این امر شامل ترتیباتی برای مدیریت شایستگیها در بین مدیران و محیط کار میشود‪.‬‬

‫زمینه‬

‫مدیریت شایستگیها یعنی مدیریت توانایی افراد در نقشهای مدیریت داراییها تا فعالیتهای کاری خودشان را بههمان خوبی که انتظار میرود‪،‬‬
‫انجام دهند‪ .‬این امر مستلزم ترکیبی از مهارت های عملی و نظری است که با دانش و درک مرتبط با فعالیتی که اجرا میشود پشتیبانی میشود و‬
‫بهشدت متأثر از خصیصههای فردی و نگرشها و باورهای شخصی است‪ .‬چون مدیریت داراییها امری چندرشتهای و میانکارکردی است‪ ،‬مستلزم‬
‫افراد دیگر حوزهها استفاده‬
‫حضور افرادی است که بتوانند با اثربخشی در تیمهای چندرشتهای کار کنند‪ ،‬به شواهد و روشها و رویکردهایی که ِ‬
‫میکنند با دید باز بنگرند و بدانند چگونه این موارد را در تصمیمگیری دخیل و تفسیر کنند‪.‬‬

‫رویکرد استراتژیک به مدیریت شایستگیها و رفتار باید توسعۀ شایستگیهای هم شخصی و هم سازمانی را پوشش دهد‪ .‬افرادی از حوزههای کاری‬
‫مختلف و با زمینههای فنی‪ ،‬عملیاتی و تجاری وارد نقشهای مدیریت داراییها میشوند و مفاهیم‪ ،‬دیدگاهها‪ ،‬روشها و شبکههای مختلفی را به‬
‫کلیدی استراتژی و برنامهریزی‬
‫ِ‬ ‫همراه میآورند‪ .‬بافتن اینها به هم برای ایجاد تیمهایی منسجم و اثربخش برای مدیریت داراییها باید یکی از اجزای‬
‫مدیریت داراییها باشد‪.‬‬
‫ا‬
‫الزامات شایستگیها توضیح میدهد که افراد باید بتوانند چه کارهایی انجام دهند و چه چیزهایی را باید بدانند و درک کنند‪ .‬این الزامات معموال در‬
‫چارچوبهایی کنار هم قرار میگیرند که برای سازمان یا گروه شغلی مناسبسازی شدهاند‪ .‬چارچوبهای بهترین شیوهها میتواند تعریفهای‬
‫الزامات ورودی‪ ،‬سنجههای خروجی و رفتارهای مطلوب را ترکیب کنند‪.‬‬

‫ای افراد مطابق با چارچوب شایستگیها‪ ،‬شناسایی نیازهای آموزشی یا دیگر نیازهای توسعه و نیز‬
‫مدیریت شایستگیها همچنین شامل ارزیابی دوره ِ‬
‫تحقق آموزشها و توسعههای موردنیاز است‪.‬‬

‫مکملها‬
‫ا‬
‫مکملهای این موضوع عموما عبارتاند از‪:‬‬

‫چارچوب شایستگیها؛‬ ‫•‬

‫فرایندهای ارزیابی شایستگیها؛‬ ‫•‬
‫تحلیل نیازهای آموزشی؛‬ ‫•‬
‫مشخصات دورههای آموزشی‪.‬‬ ‫•‬

‫موضوعهای مرتبط‬

‫رهبری مدیریت داراییها؛‬ ‫•‬

‫ساختار سازمانی؛‬ ‫•‬
‫فرهنگ سازمانی‪.‬‬ ‫•‬

‫‪55‬‬
 ‫استانداردهای مرتبط‬

‫بند ‪ 2.7‬ایزو ‪.55001‬‬ ‫•‬

‫‪56‬‬
 ‫مدیریت زنجیرۀ تأمین و تدارکات‬
‫تعریف‬

‫فرایندهایی که سازمان استفاده میکند تا مطمئن شود که تمام فعالیتهای برونسپاریشدۀ مدیریت داراییها با اهداف عینی مدیریت داراییهای‬
‫سازمان همسو هستند و اینکه خروجیهای این فعالیتها را بر اساس این اهداف عینی پایش کند‪.‬‬

‫زمینه‬

‫فعالیتهای الزم برای ایجاد‪ ،‬مدیریت‪ ،‬نگهداری و اجرای قراردادها و مدیریت تأمینکنندگان در طی کل چرخۀعمر هر دارایی‪ .‬مدیریت تدارکات و‬
‫زنجیرۀ تأمین شامل این عناصر است‪ :‬تدوین‪ ،‬مذاکره‪ ،‬اتخاذ‪ ،‬تعریف الزامات‪ ،‬ارزیابی و انتخاب پیمانکاران‪ ،‬استراتژیهای برونسپاری و‬
‫درونسپاری و مدیریت ادعا‪ .‬این عناصر از لحاظ تحقق صرفهجوییهای موردانتظار‪ ،‬از اولویت بسیار باالیی برخوردارند‪ .‬مدیریت تدارکات و زنجیرۀ‬
‫تأمین باید با استانداردهای شرکت همسو باشد و تضمین کند که صرفهجوییهای مورد نظر محقق میشوند‪.‬‬
‫ا‬
‫مدیریت تدارکات و زنجیرۀ تأمین معموال بر موارد زیر متمرکز است‪:‬‬

‫معیارهای انتخاب پیمانکاران بیرونی؛‬ ‫•‬

‫ایمنی در طراحی‪ ،‬در مواقع الزم؛‬ ‫•‬
‫فرایندهای استاندارد برای قرارداد؛‬ ‫•‬
‫انطباق بهتر قراردادها؛‬ ‫•‬
‫همکاری درونی‪-‬بیرونی؛‬ ‫•‬
‫مدیریت انبار؛‬ ‫•‬
‫پایش و بازبینی عملکردتأمینکننده‪.‬‬ ‫•‬

‫مکملها‬
‫ا‬
‫مکملهای این موضوع عموما عبارتاند از‪:‬‬

‫سیاستهای تدارکات؛‬ ‫•‬

‫سیاستهای برونسپاری‪-‬درونسپاری؛‬ ‫•‬
‫معیارهای انتخاب پیمانکار‪.‬‬ ‫•‬
‫قراردادها؛‬ ‫•‬
‫مشخصات سطح خدمات؛‬ ‫•‬
‫ارزیابی تأمینکنندگان‪ ،‬شامل گزارشهای بازبینی؛‬ ‫•‬
‫برنامههای بهبود؛‬ ‫•‬

‫موضوعهای مرتبط‬

‫برنامهریزی استراتژیک؛‬ ‫•‬

‫ایجاد و خرید داراییها؛‬ ‫•‬

‫‪57‬‬
 ‫اجرای نگهداشت‪.‬‬ ‫•‬

‫استانداردهای مرتبط‬

‫ایزو ‪ – 28000/1/2/3/4‬ویژگیهای سیستمهای مدیریت ایمنی برای زنجیرۀ تأمین؛‬ ‫•‬

‫ایزو ‪ -17365‬کاربردهای ‪ RFID‬در زنجیرۀ تأمین‪ .‬واحدهای حملونقل؛‬ ‫•‬
‫ایزو ‪ – 17364‬کاربردهای ‪ RFID‬در زنجیرۀ تأمین‪ .‬اقلم حملونقل بازگشتپذیر (‪.)RTI‬‬ ‫•‬

‫‪58‬‬
 ‫مدیریت و ارزیابی ریسک‬
‫تعریف‬

‫سیاستها و فرایندهایی برای شناسایی‪ ،‬کمیتسنجی و کاهش ریسک و بهرهگیری از فرصتها‪.‬‬

‫زمینه‬

‫ارزیابی و مدیریت ریسک سیاستها و فرایندهایی را برای شناسایی‪ ،‬ارزیابی‪ ،‬تحلیل و مدیریت ریسکها و فرصتها توضیح میدهد‪ .‬ارزیابی و‬
‫مدیریت ریسک برای تمام موضوعهای دورنمای مدیریت داراییها مشترک است‪.‬‬

‫فعالیتهای مدیریتی در دامنۀ این موضوع عبارتاند از‪:‬‬

‫ایجاد سیاستهای مدیریت ریسک؛‬ ‫•‬

‫تدوین فرایندهای مدیریت ریسک؛‬ ‫•‬
‫اجرای فرایندهای مدیریت ریسک؛‬ ‫•‬
‫همسوسازی ریسکهای استراتژیک‪ ،‬فنی و عملیاتی و فهرست ریسکها؛‬ ‫•‬
‫استراتژیهای کاهش ریسک‪.‬‬ ‫•‬

‫مکملها‬
‫ا‬
‫مکملهای این موضوع عموما عبارتاند از‪:‬‬

‫سیاستهای مدیریت ریسک؛‬ ‫•‬

‫استراتژی مدیریت ریسک؛‬ ‫•‬
‫رویههای مدیریت ریسک‪.‬‬ ‫•‬
‫فهرست ریسکها؛‬ ‫•‬
‫معیارهای ریسک؛‬ ‫•‬
‫نمای ریسک؛‬ ‫•‬
‫درخواستهای اقدام ریسک؛‬ ‫•‬
‫گزارشهای نمای ریسک؛‬ ‫•‬
‫سنجههای ریسک‪.‬‬ ‫•‬

‫موضوعهای مرتبط‬

‫استراتژی مدیریت داراییها؛‬ ‫•‬

‫تحقق ارزش چرخۀعمر؛‬ ‫•‬
‫تصمیمگیری دربارۀ سرمایهگذاریهای سرمایهای؛‬ ‫•‬
‫تصمیمگیری دربارۀ بهرهبرداری و نگهداشت‪.‬‬ ‫•‬

‫استانداردها‬

‫‪59‬‬
 ‫ایزو ‪ – 31000:2009‬مدیریت ریسک‪ :‬اصول و دستورالعملها؛‬ ‫•‬
‫ایزو ‪ -31010:2009‬مدیریت ریسک‪ :‬تکنیکهای ارزیابی ریسک؛‬ ‫•‬
‫اچبی ‪ – 327:2010‬اطلعرسانی و مشاوره دربارۀ ریسک‪.‬‬ ‫•‬

‫‪60‬‬
 ‫برنامهریزی اقتضایی و تحلیل تابآوری‬
‫تعریف‬

‫فرایندها و سیستمهایی که سازمان در پیش میگیرد تا مطمئن شود که میتواند بهرهگیری از داراییهایش را برای تحقق سطح موردانتظار از خدمات‬
‫در صورت بروز رویدادی ناخوشایند ادامه دهد یا ایمنی و یکپارچگی داراییهایش را حفظ کند (خواه کار کنند یا نکنند)‪.‬‬

‫زمینه‬

‫ایجاد رویهها و اسناد موردنیاز برای راهنمایی فرد مسئول داراییها تا در طی رویداد و در وضعیت بحرانی‪ ،‬بر اساس سناریوهای آزموده و دقیق‪،‬‬
‫درست تصمیمگیری کند‪.‬‬
‫ا‬
‫این اسناد عموما شامل اینها میشوند‪:‬‬

‫شناسایی رویدادها‪ ،‬حادثهها و فاجعههای مختلف؛‬ ‫•‬

‫تعیین سطح دستور و فردی که مسئول هر نوع حادثهای است؛‬ ‫•‬
‫شناسایی سازمانهای پشتیبان موردنیاز‪ ،‬با مسئولیتهای مشخص برای هر کدام‪ ،‬که در هر نوع رویداد (یا مرحلۀ رویداد) مورد نیازند؛‬ ‫•‬
‫طبقهبندی رویدادها و اقدامات پیشنهادی بر طبق نوع رویداد؛‬ ‫•‬
‫ارجاع به تمام افرادی که طی تمام سناریوهای ممکن باید با آنها تماس گرفته شود؛‬ ‫•‬

‫تمام سناریوهای محتمل باید در مواقع عادی آزمایش شوند تا هم فرایندهای مشخصشده و هم واکنش کارکنان طی این رویدادهای نامطلوب‬
‫ارزیابی شوند‪.‬‬

‫مکملها‬
‫ا‬
‫مکملهای این موضوع عموما عبارتاند از‪:‬‬

‫برنامۀ اقتضایی مکتوب و تأییدشده؛‬ ‫•‬

‫موافقتنامههای تأیید و امضاشده بین تمام طرفها و انتظارات در طی این رویدادها؛‬ ‫•‬
‫ماتریس مسئولیتها و سیاستهای تشدید؛‬ ‫•‬
‫ارجاع به رویههای عملیاتی داراییها‪.‬‬ ‫•‬

‫موضوعهای مرتبط‬

‫واکنش به عیبها و حادثهها‪.‬‬ ‫•‬

‫استانداردهای مرتبط‬

‫شناسایی نشد‪.‬‬ ‫•‬

‫‪61‬‬
 ‫توسعۀ پایدار‬
‫تعریف‬

‫فرایندهای میانرشتهای و مشارکتی که سازمان از آنها بهره میگیرد تا مطمئن شود که رویکردی مستمر و متوازن به فعالیتی اقتصادی‪،‬‬
‫مسئولیتهای زیستمحیطی و پیشرفت اجتماعی دارد تا مطمئن شود تمام فعالیتها در نهایت پایداری هستند‪.‬‬

‫زمینه‬

‫توسعۀ پایدار شامل اطمینان از این است که تمام فرایندهای مدیریت داراییها از چارچوب پایداری سازمان پشتیبانی میکنند‪ .‬این امرمستلزم‬
‫یکپارچگی استراتژی‪ ،‬سیاستها و برنامههای مدیریت داراییها با برنامهها و فعالیتهای استراتژیک سازمان و نیازهای ذینفعان است‪.‬‬

‫این امر تضمین میکند که سیستمهای مناسب وجود دارد که اطلعات موردنیاز برای مدیریت داراییها را در طی کل چرخۀعمر آنها گردآوری و‬
‫تجمیع میکنند‪.‬‬

‫عواملی که در این فرایندها باید مدنظر قرار گیرند عبارتاند از‪:‬‬

‫تأثیر زیستمحیطی برنامههای مدیریت داراییها؛‬ ‫•‬

‫تأثیر اجتماعی برنامههای مدیریت داراییها؛‬ ‫•‬
‫مالی مدیریت داراییها‪.‬‬
‫تأثیر ِ‬ ‫•‬

‫مکملها‬
‫ا‬
‫مکملهای این موضوع عموما عبارتاند از‪:‬‬

‫برنامۀ تأثیر زیستمحیطی؛‬ ‫•‬

‫برنامۀ توسعۀ اجتماعی؛‬ ‫•‬
‫برنامۀ توسعۀ مهارتها؛‬ ‫•‬
‫برنامۀ مالی؛‬ ‫•‬
‫سیاستها و استراتژی مدیریت داراییها‪.‬‬ ‫•‬

‫موضوعهای مرتبط‬

‫سیاستهای مدیریت داراییها؛‬ ‫•‬

‫استراتژی مدیریت داراییها؛‬ ‫•‬
‫تصمیمگیری دربارۀ سرمایهگذاریهای سرمایهای؛‬ ‫•‬
‫تحقق ارزش چرخۀعمر؛‬ ‫•‬
‫ارزیابی و مدیریت ریسکها؛‬ ‫•‬
‫مدیریت اطلعات داراییها‪.‬‬ ‫•‬

‫استانداردهای مرتبط‬

‫‪62‬‬
 ‫شناسایی نشد‪.‬‬ ‫•‬

‫‪63‬‬
 ‫مدیریت تغییر‬
‫تعریف‬

‫فرایندهای سازمان برای شناسایی‪ ،‬ارزیابی‪ ،‬پیادهسازی و اطلعرسانی تغییرات افراد‪ ،‬فرایندها و داراییها‪.‬‬

‫زمینه‬

‫مدیریت تغییر سیاستها و فرایندهایی را برای مواجهه با تغییرات داراییهای فیزیکی‪ ،‬سیستمهای مدیریتی آنها یا منابع پشتیبان توضیح میدهد‪.‬‬
‫ِ‬
‫این موضوع همچنین شامل عناصری برای کاستن از تأثیرات تغییر میشود‪.‬‬

‫فعالیتهای مدیریتی در دامنۀ این موضوع عبارتاند از‪:‬‬

‫تدوین سیاستهای مدیریت تغییر؛‬ ‫•‬

‫تدوین فرایندهای مدیریت تغییر؛‬ ‫•‬
‫اجرای فرایندهای مدیریت تغییر‪.‬‬ ‫•‬

‫مکملها‬
‫ا‬
‫مکملهای این موضوع عموما عبارتاند از‪:‬‬

‫فرایند مکتوب مدیریت تغییر؛‬ ‫•‬

‫فهرست مدیریت تغییر؛‬ ‫•‬
‫برنامۀ مدیریت تغییر‪.‬‬ ‫•‬

‫موضوعهای مرتبط‬

‫ارزیابی و مدیریت ریسک‪.‬‬ ‫•‬

‫استانداردهای مرتبط‬

‫شناسایی نشد‪.‬‬ ‫•‬

‫‪64‬‬
 ‫پایش عملکرد و سالمت داراییها‬
‫تعریف‬

‫فرایندها و اقداماتی که سازمان برای ارزیابی عملکرد و سلمت داراییهایش با استفاده از شاخصهای عملکردی انجام میدهد‪.‬‬

‫زمینه‬
‫ا‬
‫پایش عملکرد و سلمت داراییها عموما شامل عناصر زیر است‪:‬‬

‫تعریف اقدامات حیاتی در طی تمام مراحل چرخۀعمر داراییها که آشکارا با اهداف عینی سازمانی پیوند دارند؛‬ ‫•‬
‫تدوین برنامههای پایش برای ارزیابی سنجههای عملکردی‪ ،‬تحلیل پیامدها و استفاده از این اطلعات برای تصمیمهای مدیریتی و‬ ‫•‬
‫برنامههای اجرایی؛‬
‫تعیین معیارهای شفاف برای درک اینکه داراییها چه زمانی از سطح عملکرد مورد نیاز منحرف شدهاند؛‬ ‫•‬
‫ایجاد فرایندهایی که اطلعات ضروری فراهم میکند تا مشخص شود که آیا دارایی مطابق سیاستها‪ ،‬استانداردها‪ ،‬برنامههای‬ ‫•‬
‫استراتژیک‪ ،‬اهداف عینی و نیتهای عملکردی مدیریتی عمل میکند یا نه؛‬
‫ایجاد فرایندی برای پایش‪ ،‬اندازهگیری و ارزیابی عملکرد داراییها در طی تمام مراحل چرخۀعمر؛‬ ‫•‬
‫ایجاد پایش و گزارشدهی که امکان پیشبینی عملکرد و سلمت داراییها را در آینده میدهد‪.‬‬ ‫•‬

‫مکملها‬
‫ا‬
‫مکملهای این موضوع عموما عبارتاند از‪:‬‬

‫گزارشهای عملکرد داراییها؛‬ ‫•‬

‫گزارشهای سلمت داراییها؛‬ ‫•‬
‫اهداف عینی عملکرد داراییها؛‬ ‫•‬
‫اهداف عینی سلمت داراییها‪.‬‬ ‫•‬

‫موضوعهای مرتبط‬

‫استراتژی مدیریت داراییها؛‬ ‫•‬

‫پایش سیستمهای مدیریت داراییها‪.‬‬ ‫•‬

‫استانداردهای مرتبط‬

‫شناسایی نشد‪.‬‬ ‫•‬

‫‪65‬‬
 ‫پایش سیستم مدیریت داراییها‬
‫تعریف‬

‫فرایندها و سنجههای مورد استفادۀ سازمان برای ارزیابی عملکرد و سلمت سیستم مدیریت داراییها‪.‬‬

‫زمینه‬

‫در مقابل عملکرد داراییها و سیستمهای داراییها که در موضوع پایش عملکرد و سلمت داراییها بررسی میشوند‪ ،‬پایش سیستم مدیریت‬
‫داراییها به ارزیابی عملکرد سیستم مدیریت داراییهای سازمان میپردازد‪ .‬دقت کنید که سیستم مدیریت داراییها نوعی سیستم مدیریتی است‬
‫که برای مدیریت داراییهای سازمان استفاده میشود‪ ،‬نه سیستم اطلعات داراییها که در بهعنوان موضوعی مجزا بحث شده است‪.‬‬

‫هدف اصلی پایش سیستم مدیریت داراییها ارزیابی این است که سیستم مدیریت داراییها چقدر متناسب با هدف مورد نظر است و اینکه سازمان‬
‫اهداف عینی مدیریت داراییها را محقق میکند‪ .‬پایش سیستم مدیریت داراییها سه جنبۀ کلیدی دارد‪:‬‬

‫ارزیابی اینکه آیا سیستم مدیریت داراییها متناسب با هدف است یا نه؛‬ ‫•‬
‫ارزیابی اینکه سازمان چقدر فرایندها‪ ،‬معیارهای تصمیمگیری و دیگر راهنماهایی را که در سیستم مدیریت داراییها تعریف شدهاند‪،‬‬ ‫•‬
‫رعایت میکند؛‬
‫ا‬
‫ارزیابی اینکه آیا پیامدهای فرایندها‪ ،‬معیارهای تصمیمگیری و دیگر راهنماها با نتایج موردانتظار همسو هستند یا نه‪ .‬این امر احتماال‬ ‫•‬
‫شامل توجه به عملکرد داراییها (که در موضوع پایش عملکرد و سلمت داراییها بررسی شده است) و نیز ارزیابی عملکرد فرایند و‬
‫عملکرد افراد درگیر در اجرای سیستم مدیریت داراییها میشود‪.‬‬
‫ا‬
‫این ابعاد معموال با ترکیبی از فرایندها و ممیزیهای تضمینکننده ارزیابی میشوند‪.‬‬

‫مکملها‬
‫ا‬
‫مکملهای این موضوع عموما عبارتاند از‪:‬‬

‫نشستهای گروه راهبری مدیریت داراییها؛‬ ‫•‬

‫صورتجلسۀ نشستهای بازبینی مدیریت‪.‬‬ ‫•‬

‫موضوعهای مرتبط‬

‫پایش عملکرد و سلمت داراییها؛‬ ‫•‬

‫بازبینی‪ ،‬ممیزی و تضمین مدیریت‪.‬‬ ‫•‬

‫استانداردهای مرتبط‬

‫بندهای ‪ 2.9 ،1.9‬و ‪ 3.9‬ایزو ‪.55001‬‬ ‫•‬

‫‪66‬‬
 ‫بازنگری‪ ،‬ممیزی و تضمین مدیریت‬
‫تعریف‬

‫اثربخشی فرایندهای مدیریت داراییها و سیستم مدیریت داراییها‪.‬‬

‫ِ‬ ‫فرایندهای سازمان برای بازنگری و ممیزی‬

‫زمینه‬

‫بازنگری‪ ،‬ممیزی و تضمین مدیریت سیاستها و فرایندهایی را برای موارد زیر توضیح میدهد‪ :‬فرایندهای تضمین داخلی‪ ،‬سیاستها و رویههای‬
‫ممیزی‪ ،‬ممیزیهای داخلی و شخص ثالث‪ ،‬فرایندهایی برای بازنگری یافتههای ممیزی و اقدامات اصلحی و استفاده از بهینهکاوی بیرونی‪.‬‬

‫فعالیتهای مدیریت در دامنۀ این موضوعها عبارتاند از‪:‬‬

‫تدوین سیاستهای ممیزی؛‬ ‫•‬

‫تدوین فرایندهای ممیزی؛‬ ‫•‬
‫اجرای فرایندهای ممیزی‪.‬‬ ‫•‬

‫مکملها‬
‫ا‬
‫مکملهای این موضوع عموما عبارتاند از‪:‬‬

‫سیاستهای ممیزی؛‬ ‫•‬

‫رویههای مستند ممیزی؛‬ ‫•‬
‫زمانبندی ممیزی؛‬ ‫•‬
‫روشهای مستند ممیزی؛‬ ‫•‬
‫نتایج مستند ممیزی‪.‬‬ ‫•‬

‫موضوعهای مرتبط‬

‫پایش عملکرد و سلمت داراییها؛‬ ‫•‬

‫پایش سیستم مدیریت داراییها‪.‬‬ ‫•‬

‫استانداردهای مرتبط‬

‫ایزو ‪ – 19011:2011‬راهنماهایی برای ممیزی سیستمهای مدیریت‪.‬‬ ‫•‬

‫‪67‬‬
 ‫هزینهیابی و ارزشگذاری داراییها‬
‫تعریف‬

‫فرایندهای سازمان برای تعیین و ثبت هزینههای «درونی»‪ ،‬نوسازی و نگهداشت و نیز روشهای مورد استفادۀ سازمان برای ارزیابی و استهلک‬
‫داراییها‪.‬‬

‫زمینه‬

‫هزینهیابی داراییها ساختار یا چارچوبی است که ترکیب تمام هزینههای مرتبط با داراییها را تعیین میکند‪ .‬ارزشگذاری داراییها به قوانین‬
‫حسابداری و اقتصادسنجی اشاره دارد که امکان تخمین یا پیشبینی ارزش داراییها را در طی چرخۀعمرشان از طریق تغییر هزینهیابی داراییها‬
‫در طی افق دورۀ بهرهبرداریاش ممکن میکند‪ .‬هزینهیابی داراییها اسقاط داراییهای سازمان (سبد حسابداری داراییهای منفرد و سیستمهای‬
‫داراییها) و اسقاط حسابداری را یکسان میکند‪.‬‬

‫مکملها‬
‫ا‬
‫مکملهای این موضوع عموما عبارتاند از‪:‬‬

‫گزارشهای مخارج؛‬ ‫•‬

‫فهرست ارزشگذاری داراییها؛‬ ‫•‬
‫روشهای مستند ارزشگذاری؛‬ ‫•‬
‫فرایندهای مستند هزینهیابی‪.‬‬ ‫•‬

‫موضوعهای مرتبط‬

‫برنامهریزی مدیریت داراییها؛‬ ‫•‬

‫تصمیمگیری دربارۀ سرمایهگذاریهای سرمایهای؛‬ ‫•‬
‫تحقق ارزش چرخۀعمر؛‬ ‫•‬
‫سیستمهای اطلعات داراییها؛‬ ‫•‬
‫اطلعات و دادهها‪.‬‬ ‫•‬

‫استانداردهای مرتبط‬

‫استانداردهای حسابداری مرتبط‬ ‫•‬

‫شناسایی نشد‬ ‫•‬

‫‪68‬‬
 ‫مشارکت ذینفعان‬

‫تعریف‬

‫روشهای مورد استفادۀ سازمان برای جلب مشارکت ذینفعان‪.‬‬

‫زمینه‬

‫مشارکت ذینفعان سیاستها و فرایندهایی را توضیح میدهد که برای تدوین سناریوها و شناسایی‪ ،‬اطلعرسانی و تعامل با ذینفعان مدیریت‬
‫داراییها به کار میروند‪.‬‬

‫فعالیتهای مدیریتی در دامنۀ این موضوع عبارتاند از‪:‬‬

‫تدوین سیاستهای ذینفعان؛‬ ‫•‬

‫بهکارگیری فرایندهای ذینفعان؛‬ ‫•‬
‫اجرای فرایندهای ذینفعان؛ و‬ ‫•‬
‫استخراج الزامات ذینفعان‪.‬‬ ‫•‬

‫مکملها‬
‫ا‬
‫مکملهای این موضوع عموما عبارتاند از‪:‬‬

‫تحلیل مستند ذینفعان؛‬ ‫•‬

‫برنامۀ مدیریت ذینفعان؛ و‬ ‫•‬
‫سناریوهای مستند ذینفعان برای صحهگذاری‪.‬‬ ‫•‬

‫موضوعهای مرتبط‬

‫سیاستهای مدیریت داراییها؛‬ ‫•‬

‫استراتژی مدیریت داراییها؛‬ ‫•‬
‫تحلیل تقاضا؛‬ ‫•‬
‫برنامهریزی استراتژیک؛‬ ‫•‬
‫برنامهریزی مدیریت داراییها؛‬ ‫•‬
‫تصمیمگیری سرمایهگذاری سرمایهای؛ و‬ ‫•‬
‫تصمیمگیری بهرهبرداری و نگهداشت‪.‬‬ ‫•‬

‫استانداردهای مرتبط‬

‫بند ‪ 2.4‬ایزو ‪.55001‬‬ ‫•‬

‫‪69‬‬
 ‫‪ .7‬پیوست الف‪ :‬مدلهای مفهومی مدیریت داراییها‬
‫سه نمونه از مدلهای مفهومی مورد استفاده اعضای ‪ GFMAM‬در زیر ارائه میشوند‪.‬‬

‫‪70‬‬
71
 ‫‪ .8‬پیوست ب‪ :‬بازبینی دورنما‬
‫‪ .1 .8‬فرایند بازبینی‬
‫فرایند بازبینی شامل گامهای زیر است‪:‬‬

‫نگارش توضیحاتی برای هر موضوع‪ ،‬از طریق تطبیق موضوعهای دورنما با اصول تعریفشده در مجموعه استانداردهای ایزو ‪55000‬‬ ‫•‬
‫در سطوح استراتژیک‪ ،‬تاکتیکی و عملیاتی‪.‬‬
‫تحلیل این توضیحات برای شناسایی اقدام‪ ،‬هدفها‪ ،‬مکملها و ویژگیهای هر موضوع؛‬ ‫•‬
‫بازبینی این توضیحات برای حذف یا جابهجایی عبارتهایی که با عنوان موضوع همراستا نیستند؛‬ ‫•‬
‫بازبینی مستقل خروجی مراحل باال توسط بازبین ارشد؛‬ ‫•‬
‫تعریف معیارهایی برای ارزیابی روایی هر موضوع؛ و‬ ‫•‬
‫بازبینی موضوعها بر اساس این معیارها و ارائۀ تغییرات پیشنهادی برای هر موضوع‪.‬‬ ‫•‬

‫‪ .2 .8‬معیارها‬
‫معیارهای تعریفشده برای تصمیمگیری دربارۀ عناصر برسازندۀ هر موضوع عبارتاند از‪:‬‬

‫الف‪ .‬موضوع باید در حیطۀ مدیریت داراییها باشد؛‬ ‫•‬

‫ب‪ .‬موضوع باید دستکم واجد یک مفهوم واضح باشد؛‬ ‫•‬
‫پ‪ .‬موضوع باید واجد مفاهیمی باشد که با دیگر موضوعها تداخل نداشته باشند؛‬ ‫•‬
‫ت‪ .‬موضوع (در صورت امکان) باید یک سیستم یا مجموعهای از فرایندها را توضیح دهد‪ .‬مکملها بهخودیخود برای یک موضوع‬ ‫•‬
‫کفایت نمیکنند؛‬
‫ث‪ .‬موضوعها میتوانند چرایی را در یک موضوع و چگونگی را در یک موضوع دیگر پوشش دهند؛ لذا ضرورتی ندارد که موضوعها تمام‬ ‫•‬
‫سطوح تصمیمگیری را در یک موضوع پوشش دهند؛‬
‫ج‪ .‬موضوع نباید بیش از یک مفهوم‪ ،‬فرایند یا قابلیت اصلی را پوشش دهد؛‬ ‫•‬
‫چ‪ .‬موضوع باید با مجموعه استانداردهای ایزو ‪ 55000‬همراستا باشد‪.‬‬ ‫•‬

‫‪ .3 .8‬توصیفگران موضوعها‬
‫برای هر موضوع یک توصیفگر موضوع ایجاد میشود که به درک تعریف و دامنۀ هر موضوع کمک میکند‪ .‬هر کدام از این توصیفگران موضوعی‬
‫موارد زیر را پوشش میدهند‪:‬‬

‫تعریف هر موضوع؛‬ ‫•‬

‫بیانیۀ زمینۀ هر موضوع؛‬ ‫•‬
‫ا‬
‫مکملهایی که عموما برای هر موضوع ایجاد میشوند؛‬ ‫•‬
‫روابط کلیدی با دیگر موضوعها؛ و‬ ‫•‬

‫سایر استانداردهای مرتبط‪.‬‬ ‫•‬

‫‪72‬‬
 ‫‪ .9‬پیوست پ‪ :‬موضوعهای ویرایش اول و دوم دورنمای مدیریت داراییهای ‪GFMAM‬‬
‫خروجی بازبینی این سند در جدول زیر نمایش داده میشود‪ .‬این جدول حاوی موضوعهای ویرایش اول دورنما‪ ،‬تغییرات ویرایش دوم و نیز دلیل‬
‫این تغییرات است‪.‬‬

‫شمارۀ‬ ‫شمارۀ‬
‫دلیل تغییر‬ ‫موضوع ویرایش دوم‬ ‫موضوع ویرایش اول‬
‫ارجاع جدید‬ ‫ارجاع‬

‫بدون تغییر‬ ‫‪1‬‬ ‫سیاستهای مدیریت داراییها‬ ‫سیاستهای مدیریت داراییها‬ ‫‪1‬‬

‫اهداف عینی و استراتژی مدیریت‬

‫بدون تغییر‬ ‫‪2‬‬ ‫استراتژی مدیریت داراییها‬ ‫‪2‬‬
‫داراییها‬

‫بدون تغییر‬ ‫‪3‬‬ ‫تحلیل تقاضا‬ ‫تحلیل تقاضا‬ ‫‪3‬‬

‫بدون تغییر‬ ‫‪4‬‬ ‫برنامهریزی استراتژیک‬ ‫برنامهریزی استراتژیک‬ ‫‪4‬‬

‫موضوع باید فعالیت را توصیف‬

‫‪5‬‬ ‫برنامهریزی مدیریت داراییها‬ ‫برنامۀ مدیریت داراییها‬ ‫‪5‬‬
‫نکند‪ ،‬نه خروجی را‪.‬‬

‫دربارۀ‬ ‫دربارۀ تصمیمگیری‬ ‫تصمیمگیری‬

‫بدون تغییر‬ ‫‪6‬‬ ‫‪6‬‬
‫سرمایهگذاریهای سرمایهای‬ ‫سرمایهگذاریهای سرمایهای‬

‫تصمیمگیری دربارۀ نگهداشت و تصمیمگیری دربارۀ نگهداشت و‬

‫بدون تغییر‬ ‫‪7‬‬ ‫‪7‬‬
‫بهرهبرداری‬ ‫بهرهبرداری‬

‫تغییر نام به تحقق ارزش چرخۀعمر‬ ‫بهینهسازی ارزش و هزینههای‬

‫‪8‬‬ ‫تحقق ارزش چرخۀعمر‬ ‫‪8‬‬
‫برای همراستایی با ایزو‬ ‫کل عمر‬

‫تغییر نام برای حذف بهینهسازی از‬

‫‪9‬‬ ‫استراتژی منبعیابی‬ ‫استراتژی و بهینهسازی منبعیابی‬ ‫‪9‬‬
‫نام موضوع‬

‫تغییر نام برای حذف بهینهسازی از‬ ‫استراتژی و بهینهسازی توقفها و‬

‫‪10‬‬ ‫استراتژی توقفها و خاموشیها‬ ‫‪10‬‬
‫نام موضوع‬ ‫خاموشیها‬

‫فاقد معیار پ بود‪ ،‬لذا با تحقق‬ ‫در تحقق ارزش چرخۀعمر ادغام‬
‫استراتژی داراییهای مسن‬ ‫‪11‬‬
‫ارزش چرخۀعمر یکی شد‪.‬‬ ‫شد‪.‬‬

‫بدون تغییر‬ ‫‪11‬‬ ‫قوانین و استانداردهای فنی‬ ‫قوانین و استانداردهای فنی‬ ‫‪12‬‬

‫‪73‬‬
‫تغییر نام برای اینکه فعالیتهای‬
‫‪12‬‬ ‫ایجاد و استحصال داراییها‬ ‫خرید و ساخت دارایی‬ ‫‪13‬‬
‫اجرایی را بهتر توصیف کند‪.‬‬

‫بدون تغییر‬ ‫‪13‬‬ ‫مهندسی سیستمها‬ ‫مهندسی سیستمها‬ ‫‪14‬‬

‫بدون تغییر‬ ‫‪14‬‬ ‫مدیریت پیکربندی‬ ‫مدیریت پیکربندی‬ ‫‪15‬‬

‫بدون تغییر‬ ‫‪15‬‬ ‫اجرای نگهداشت‬ ‫اجرای نگهداشت‬ ‫‪16‬‬

‫بدون تغییر‬ ‫‪16‬‬ ‫مهندسی قابلیتاطمینان‬ ‫مهندسی قابلیتاطمینان‬ ‫‪17‬‬

‫بدون تغییر‬ ‫‪17‬‬ ‫بهرهبرداری از داراییها‬ ‫بهرهبرداری از داراییها‬ ‫‪18‬‬

‫بدون تغییر‬ ‫‪18‬‬ ‫مدیریت منابع‬ ‫مدیریت منابع‬ ‫‪19‬‬

‫بدون تغییر‬ ‫‪19‬‬ ‫مدیریت توقفها و خاموشیها‬ ‫مدیریت توقفها و خاموشیها‬ ‫‪20‬‬

‫بدون تغییر‬ ‫‪20‬‬ ‫واکنش به حوادث و عیوب‬ ‫واکنش به حوادث و عیوب‬ ‫‪21‬‬

‫تغییر نام برای اینکه فعالیتهای‬ ‫توجیه و از رده خارجکردن اسقاط و از رده خارجکردن‬
‫‪21‬‬ ‫‪22‬‬
‫اجرایی را بهتر توصیف کند‪.‬‬ ‫داراییها‬ ‫داراییها‬

‫بدون تغییر‬ ‫‪22‬‬ ‫استراتژی اطلعات داراییها‬ ‫استراتژی اطلعات داراییها‬ ‫‪23‬‬

‫تغییر نام برای همراستایی بهتر‬ ‫استانداردهای اطلعات داراییها ‪23‬‬ ‫استانداردهای دانش داراییها‬ ‫‪24‬‬

‫بدون تغییر‬ ‫‪24‬‬ ‫سیستمهای اطلعات داراییها‬ ‫سیستمهای اطلعات داراییها‬ ‫‪25‬‬

‫فقط تغییر نام‬ ‫‪25‬‬ ‫مدیریت اطلعات و دادهها‬ ‫دانش و دادههای داراییها‬ ‫‪26‬‬

‫تغییر نام برای همراستایی با‬ ‫و‬ ‫تأمینکنندگان‬ ‫مدیریت‬

‫‪26‬‬ ‫مدیریت زنجیرۀ تأمین و تدارکات‬ ‫‪27‬‬
‫اصطلحات ایزو‬ ‫قراردادها‬

‫بدون تغییر‬ ‫‪27‬‬ ‫رهبری مدیریت داراییها‬ ‫رهبری مدیریت داراییها‬ ‫‪28‬‬

‫فاقد معیار ج بود‪ ،‬لذا فرهنگ جدا‬

‫‪28‬‬ ‫ساختار سازمانی‬ ‫فرهنگ و ساختار سازمانی‬ ‫‪29‬‬
‫شد‪.‬‬

‫فاقد معیار ج بود‪ ،‬لذا فرهنگ جدا و‬

‫‪29‬‬ ‫فرهنگ سازمانی‬
‫با رفتار یکی شد‪.‬‬

‫‪74‬‬
‫فاقد معیار ج بود‪ ،‬لذا رفتار جدا شد‬
‫‪30‬‬ ‫مدیریت شایستگی‬ ‫رفتار و شایستگی‬ ‫‪30‬‬
‫و به فرهنگ اضافه شد‪.‬‬

‫مدیریت و ارزیابی ریسک و‬

‫فقط تغییر نام‬ ‫‪31‬‬ ‫ارزیابی و مدیریت ریسک‬ ‫‪31‬‬
‫حساسیت‬

‫برنامهریزی اقتضایی و تحلیل برنامهریزی اقتضایی و تحلیل‬

‫بدون تغییر‬ ‫‪32‬‬ ‫‪32‬‬
‫انعطافپذیری‬ ‫انعطافپذیری‬

‫بدون تغییر‬ ‫‪33‬‬ ‫توسعۀ پایدار‬ ‫توسعۀ پایدار‬ ‫‪33‬‬

‫فاقد معیار پ بود‪ ،‬لذا با مدیریت و‬

‫در ارزیابی ریسک یکی شد‪.‬‬ ‫تغییر اقلیم و آبوهوا‬ ‫‪34‬‬
‫ارزیابی ریسک یکی شد‪.‬‬

‫مدیریت تغییر سیستمها و‬

‫فقط تغییر نام‬ ‫‪34‬‬ ‫مدیریت تغییر‬ ‫‪35‬‬
‫داراییها‬

‫فاقد معیار ج بود‪ ،‬لذا به دو بخش‬ ‫پایش عملکرد و سلمت‬

‫پایش عملکرد و سلمت داراییها ‪35‬‬ ‫‪36‬‬
‫تقسیم شد‪.‬‬ ‫سیستمها و داراییها‬

‫فاقد معیار ج بود‪ ،‬لذا به دو بخش‬

‫‪36‬‬ ‫پایش سیستم مدیریت داراییها‬
‫تقسیم شد‪.‬‬

‫بازنگری‪ ،‬ممیزی و تضمین بازنگری‪ ،‬ممیزی و تضمین‬

‫بدون تغییر‬ ‫‪37‬‬ ‫‪37‬‬
‫مدیریت‬ ‫مدیریت‬

‫ارزشگذاری‬ ‫و‬ ‫هزینهیابی‬

‫فقط تغییر نام‬ ‫‪38‬‬ ‫شیوههای حسابداری‬ ‫‪38‬‬
‫داراییها‬

‫فقط تغییر نام‬ ‫‪39‬‬ ‫روابط ذینفعان‬ ‫مشارکت ذینفعان‬ ‫‪39‬‬

‫‪75‬‬