CÁC BỆNH MÁU VÀ CƠ QUAN TẠO MÁU

( tập trung vào các bệnh lý thiếu máu và rối loạn tạo bạch cầu)

Những phản ứng thích nghi của cơ thể khi thiếu máu:
Phân loại thiếu máu: không có kịp ghi…:)))
Triệu chứng thiếu máu:

- thiếu máu cấp tính: giảm thể tích phổi => tiếng thổi tâm thu.
- thiếu máu mạn tính: xảy ra từ từ, không rầm rộ => phát hiện qua các xét nghiệm.
+ cơ thể phải bù trừ nhiều => tăng cung lượng tim => suy tim.

-thiếu máu do tan máu cấp:

+ do giảm phóng HC => có sự chuyển hóa sắc tố => gây vàng da.
+ do sự tan HC=> gây rối loạn ở các bộ phận, rối loạn chức năng lọc cầu thận=> suy
thận cấp
- Xét nghiệm: có 2 trong 3 chỉ số=> thiếu máu
Các bệnh lý thiếu máu:

1. Thiếu máu do thiếu nguyên liệu:

- sắt b12 folic có vai trò quan trọng trong sự tạo các tb hồng cầu.
- thận tiết erythropoietin kích thích tủy xương sinh hồng cầu.
=> suy thận thường kèm theo thiếu máu
=> điều trị: thiếu cái gì thì bổ sung cái đó. tùy vào từng nguyên nhân gây bệnh mà có
những chế phẩm điều trị và bổ sung phù hợp.

a. Thiếu máu thiếu sắt:

-

- Chế độ dinh dưỡng: thiếu các thực phẩm thiếu sắt

- giảm hấp thu: sau cắt dạ dày do dạ dày có 1 chức năng tiết yếu tố nội => hấp thu sắt
và vit B12 => sau khi bị cắt khả năng hấp thu kém.
- khi phụ nữ có thai, thai nhi lớn lên có nhu cầu cần tạo HC=> cần bổ sung thêm sắt.
hahaha
- mất máu do bệnh lý dạ dày ruột hay gặp nhất do các vết loét nhỏ gây mất máu từng
chút một, dần dần…; ,bất thường cấu trúc dạ dày, ruột, nhiễm giun làm cho mất từ
từ; kinh nguyệt nhiều và kéo dài=> máu mất đi kèm theo mất sắt=> theo chu kỳ=> sự
bù lại của cơ thể k đủ; những người hiến máu nhiều lần trong năm => lượng HC
thấp
( người cho máu chuyên nghiệp => lượng HC nhỏ nếu không bổ sung dinh dưỡng và lượng
sắt đầy đủ…. )
- Bệnh lý di truyền: vỡ HC thường xảy ra vào ban đêm ( do di truyền)
 b. Thiếu máu do thiếu vitamin B12:
Nguyên nhân:

trong thịt bò, lớn có lượng vit B12 cao.

ăn chay hoàn toàn thường bị thiếu b12 do không ăn thịt, chỉ ăn rau.
cắt đoạn dạ dày=> giảm yếu tố nội có vai trò trong hấp thu vitamin B12 ở ruột=> thiếu máu
bệnh lý về thiếu máu ác tính
sán dây cá ở trong ruột ……
vùng hồi tràng - đoạn ruột non cuối giáp đại tràng ( bệnh khối u or dị tật - vùng thi B12 nhiều
nhất => giảm tái hấp thu.
sự cạnh tranh của transcobalamin II ( yếu tố gắn để vận chuyển vitamin B12 trong máu vào
các mô của cơ thể)

Triệu chứng lâm sàng

vitamin B12 có vai trò trong các hoạt động của dây thần kinh

c. Thiếu máu do thiếu acid folic:

Nguyên nhân:

được lưu hành và dự trữ trong máu

nếu lọc máu ngoài thận=> có thể có những chất bth cx có thể bị lọc ra ngoài trong đó có
acid folic
Triệu chứng lâm sàng:
không có triệu chứng về thần kinh or dị cảm
khi XN => định lượng cả B12 và folic trong huyết thanh
=> Điều trị: Thiếu gì bổ sung cái đấy, tùy nguyên nhân mà điều chỉnh mức độ bổ
sung.
( do cắt đoạn dạ dày or hồi tràng thì phải bổ sung định kì thường xuyên; sán dây cá thì phải
loại bỏ con đó ra)
2. Thiếu máu do suy tủy

Do giảm cả 3 loại tế bào máu => có cả 3 hội chứng.

3. Rối loạn tạo bạch cầu:

Sử dụng thuốc => tác dụng phụ => gây giảm BC

Bệnh BC cấp:
 - gặp nhiều ở trẻ em: BC cấp thể lympho
- BC cấp thể tủy: hay gặp ở người lớn

=> sản sinh tế bào non => lấn át TB máu => gây thiếu.

Điều trị:

Bệnh BC thể tủy mạn tính

4. Rối loạn tạo tiểu cầu và quá trình đông máu.

Quá trình đông máu và chống đông máu xảy ra song song nhau.

Hội chứng xuất huyết: ( giáo trình trang 228)

Triệu chứng: